Seksuoloog

23

Welmoed Visser en Daphne Kemner bespreken seksuele onderwerpen uit de verstandelijk gehandicaptenzorg

gedaan. “We zagen een sterke afname in het aantal oproepen. Bij een groep van 13 cliënten waren er in één maand 700 oproepen minder, vergeleken met dezelfde maand een jaar eerder. Dat scheelt veel tijd voor de medewerkers. Eerst kreeg ik nog wel eens kritische vragen: Wat brengt een gordijnopener nou op? Nu kan ik met cijfers aantonen wat de toegevoegde waarde is van technologie.”

Ook het nieuwe oproepsysteem van BproCare zorgt voor tijdwinst. “Cliënten hebben een tablet waarop ze aangeven waar ze hulp bij nodig hebben. Zo komt niet iedere druk op de knop als alarm binnen, maar als hulp bij douchen, toiletgang of hulp bij de was. Medewerkers kunnen daardoor beter hun werk indelen. Bovendien kunnen we op de tablet oproepknoppen op maat maken. Ook hier gaan we uit van de behoefte van de cliënt.”

Technologie betekent een enorme vooruitgang voor Tonnie Bieleman. “Er hoeft niet steeds iemand te komen helpen. Verder spaar ik mijn weinige energie door de technologie. Als ik voorheen de lampen aan wilde zetten, moest ik eerst beugels om mijn linkerbeen en schoenen aan doen. Nu kan ik lampen via Google Home bedienen. Mijn beperking wordt niet minder, maar deze technologie veraangenaamt mijn leven enorm. Ik kan een deel van mijn waardigheid terugpakken.” |

Innovatie-impuls

Innovatie-impuls is onderdeel van het programma Volwaardig Leven van het mi- e nisterie van VWS. Organisaties die zorgtechnologie willen inzetten, krijgen hulp van Vilans en Academy Het Dorp. Zij helpen bij de vier fasen van de invoering van de technologie: verkennen, uitproberen, voorbereiden en in gebruik nemen. Dat heet ook wel ‘Innovatie-Route’. Deze Innovatie-Route wordt binnen de Innovatie-impuls verder uitgewerkt. De eerste versie van de Innovatie-Route beschikbaar voor alle zorgorganisaties die technologie willen inzetten via www.kpgs.nl/volwaardig-leven/ innovatie-impuls.

ven van Volwaardig l

Moeite met grenzen

Ik ontmoet Peter. Hij zit op zijn vaste stoel, op een vaste plek in de kamer. Ik mag ertegenover zitten. Peter is opgetogen en zenuwachtig. Hij wil graag zijn verhaal kwijt over zijn ervaringen met seksualiteit.

Peter vertelt dat hij seks heeft, dat hij dat graag wil en fi jn vindt. Hij betaalt daarvoor. Hij praat achter elkaar door. “Vroeger heb ik meisjes aangeraakt en gevraagd of ze mij wilden aanraken. Ook heb ik seks met iemand uit huis. Ik heb wel eens iets gebruikt voor de seks, iets wat trilde. Alleen het werkt niet als ik mijn eigen piemel aanraakt, dan werkt er niets.” Ik onderbreek hem even en vraag of hij iets meer wil vertellen over de seksuele ervaringen met de erotisch dienstverlener. “Ze is heel aardig,” zegt hij en vertelt ook hoe het gaat. “Ik mag haar helemaal aanraken.” Peter glundert helemaal. “Wil jij ook seks? Hoe kunnen we dat doen?” De snelheid waarmee de vraag komt, overvalt me. Ik verslik me in de thee en weet even niet wat ik wil zeggen. Dat geeft me wel de kans om even na te denken. “Ik kom praten over seks en doe geen seks met cliënten,” reageer ik vervolgens. Hij kijkt verbaasd en oogt ook wat teleurgesteld, maar zegt snel dat dat goed is. “Sorry. Van mama mocht ik er ook nooit aankomen, alleen maar kijken.” In korte tijd wordt al een aantal belangrijke thema’s aangeraakt door Peter waar we het verder over kunnen en moeten hebben. Peter heeft allerlei ervaringen opgedaan in zijn jeugd rondom seksualiteit, je eigen lichaam, privé en niet privé. Hij heeft boodschappen van zijn ouders hierover gekregen. Belangrijk is om erachter te komen welke dat zijn en welke invloed ze hebben op zijn seksualiteitsbeleving. Ook vertelt Peter iets over zijn eigen seksualiteit. Hoe werkt dat eigenlijk bij Peter, is medisch gezien alles in orde, weet hij hoe je moet masturberen, zijn er bepaalde gedachten of prikkels die zijn seksuele opwinding beïnvloeden? Daarnaast heeft Peter allerlei ervaringen met anderen opgedaan op het gebied van seksualiteit. Wat verstaat Peter onder seks en al die andere woorden die hij gebruikt, welke kennis en vaardigheden heeft hij en in hoeverre was het prettig en onprettig? Het wordt al snel duidelijk dat Peter mogelijk moeite heeft met grenzen, zich verplaatsen in anderen, waar zijn emotionele ontwikkeling een rol in kan spelen. En dan hebben we het nog niet gehad over mijn reactie. Belangrijk is om met collega’s dergelijke situaties te bespreken: wat ervaarde je erbij en hoe kun je erop reageren? Met Peter ben ik nog wel even in gesprek, want het doel is dat hij binnen zijn eigen wensen en grenzen en die van de ander seksualiteit kan ervaren. Nu is dat lastig en komt hij vaak in grensoverschrijdende situaties terecht. Zijn enthousiasme in het gesprek is voor mij als gesprekspartner fi jn, wel is het belangrijk om hem te helpen de gesprekslijn vast te houden. | Welmoed Visser, orthopedagoog-seksuoloog NVVS SH