FIZJOTERAPIA – z myślą o kobiecości po operacji

Fizjoterapia uroginekologiczna posiada szerokie spektrum metod pracy, które można dostosować do różnych dysfunkcji i patologii, by pomóc kobietom na każdym etapie ich życia. Jednak nie zawsze leczenie zachowawcze jest wystarczające. Dla wielu kobiet zabiegi z zakresu ginekologii czy uroginekologii to konieczność, która nie tylko poprawia zaburzone funkcje, ale zdecydowanie wpływa na jakość życia, samopoczucie, estetyczność i kobiecość. Jaką odgrywa w tym rolę fizjoterapia przed i po zabiegu?

uroginekologiczna.

Rehabilitacja przedoperacyjna

Leczenie zachowawcze przy dysfunkcjach miednicy mniejszej nie zawsze jest wystarczające i wówczas konieczne jest przeprowadzenie odpowiedniego zabiegu operacyjnego, który zniweluje uporczywą dysfunkcję. Nie mniej jednak, w tym procesie nieodzownym elementem jest rehabilitacja zarówno przed i pooperacyjna, aby utrwalić i wzmocnić efekty leczenia chirurgicznego.

Rehabilitacja po zabiegach uroginekologicznych

Ważnym aspektem pracy w przypadku rehabilitacji pacjentów po operacjach uroginekologicznych jest wzmocnienie struktur dna miednicy, które podtrzymują narządy podczas czynności dnia codziennego. Zabieg operacyjny daje szansę na przywrócenie anatomicznego ustawienia narządów miednicy mniejszej, natomiast nie odbuduje osłabionych struktur dna miednicy. Dlatego tak ważną rolę odgrywa tu fizjoterapia, świadoma aktywacja dna miednicy na co dzień, ergonomiczne nawyki podczas czynności dnia codziennego, prawidłowe nawyki toaletowe, ergonomiczne pozycje siedzenia i lokomocji. Jeśli po przeprowadzonym zabiegu nie zmienimy naszych nawyków dnia codziennego i nadal będziemy narażać dno miednicy na przeciążenia, to uporczywy problem może za jakiś czas wrócić.

Celem fizjoterapii przedoperacyjnej jest wzmocnienie aparatu mięśniowego, aby rekonwalescencja pozabiegowa przebiegła szybciej. Zdecydowanie łatwiej jest wrócić do formy pacjentce, która wcześniej nauczy się prawidłowych wzorców ruchowych i zwiększy świadomość swojego ciała, niż pacjentce bez wcześniejszej edukacji – u której odzyskiwanie sprawności po ingerencji chirurgicznej może być dłuższe. Planując zabieg operacyjny, warto zatem uwzględnić wizytę u fizjoterapeuty uroginekologicznego, który pomoże Ci znormalizować zaburzone napięcia Twojego ciała, jak i obszaru, który będzie poddany zabiegowi. Dodatkowo nauczy Cię, jak wspomóc regenerację swojego organizmu tuż po zabiegu i wykorzystać ergonomiczne pozycje w ciągu dnia, by nie przeciążać operowanych struktur. Dowiesz się, jak wygląda pierwsza pionizacja, kiedy zacząć wykonywać ćwiczenia przeciwzakrzepowe i oddechowe, nauczysz się prawidłowych nawyków toaletowych, wstawania i kładzenia się, efektywnego kaszlu z zabezpieczeniem operowanego obszaru, a także jak prawidłowo utrzymywać postawę cia- ła, świadomie i kontrolowanie aktywować dno miednicy – o ile będzie to możliwe po zabiegu - oraz ergonomicznego dźwigania podczas czynności dnia codziennego. Praktykowanie powyższych zaleceń w okresie przedoperacyjnym, jak i wykonywanie ćwiczeń oddechowych i przeciwzakrzepowych ułatwi Ci wprowadzenie ich już na etapie szpitalnym w 1. dobie po zabiegu, co jest istotnym elementem okołooperacyjnym. To bardzo ważne, żeby pacjentka wiedziała jak robić odpowiednie ćwiczenia i była świadoma wykonywanych przez siebie ruchów, by nie zaszkodzić sobie w pierwszych dobach.

Rehabilitacja pooperacyjna

To etap, który często stanowi kontynuację tego, co nauczyliśmy się jeszcze przed zabiegiem, ale już z dodatkową terapią fizjoterapeutyczną, która będzie wspierać pracę przeciwobrzękową, oddechową, mobilizację blizn pozabiegowych, redukcję dolegliwości bólowych, właściwe nawyki czynności codziennych, a przede wszystkim bardzo ważny aspekt – pracę z mięśniami dna miednicy! Początkowo, jest to etap szpitalny, gdzie pacjentka wykonuje ćwiczenia przeciwzakrzepowe i oddechowe celem minimalizacji ryzyka komplikacji pooperacyjnych oraz porusza się w ergonomiczny sposób ze świadomą aktywacją dna miednicy, tak by zachować wszelkie względy bezpieczeństwa i nie przeciążać organizmu.

Kolejnym krokiem powrotu do formy jest rozpoczęcie fizjoterapii uroginekologicznej po wyjściu ze szpitala. Fizjoterapeuta po dokładnym wywiadzie i badaniu zaplanuje program rehabilitacji zgodny z zaleceniami pozabiegowymi od lekarza prowadzącego. Na tym etapie będziemy już stopniowo wdrażać ćwiczenia wzmacniające dno miednicy, jak i mięśnie tułowia, korygować oddech, przeprowadzać reedukację brzuszno-miedniczno-przeponową, mobilizować blizny pooperacyjne, niwelować dolegliwości bólowe, odzyskiwać sprawność i kondycję sprzed zabiegu, a na zakończenie wdrażać bezpieczne formy rekreacji ruchowej i aktywności fizycznej.

Mięśnie dna miednicy i oddech

Dno miednicy odgrywa bardzo ważną rolę, ponieważ stanowi podporę dla narządów miednicy mniejszej. Jego zaburzenia, jak wzmożone napięcie tkanek czy osłabienie, brak kontroli, świadomości i samoistnych odruchów, będą kluczowym elementem w terapii po zabiegu, by odbudować prawidłowe wzorce. Odpowiednio dobrany trening mięśni dna miednicy po operacjach uroginekologicznych, wspiera więc nie tylko regenerację po zabiegu, ale również ma nieodzowny wpływ na utrwalenie i utrzymanie końcowego efektu pooperacyjnego. Podobnie kluczowym elementem rehabilitacji będzie oddech. Niewłaściwy sposób oddychania powoduje, że podczas wydechu u pacjenta następuje parcie, zamiast praca mięśni brzucha i dna miednicy. Taki wzorzec oddychania będzie niekorzystnie wpływał na gojące się rany i może zwiększać ryzyko komplikacji pooperacyjnych, dlatego warto odbudować prawidłowy tor oddechowy przed operacją. Oddech wydaje się być czymś naturalnym, ale niestety z różnych przyczyn jego wzorzec bywa zaburzony.

Komfort życia

Operacje uroginekologiczne to procedury podnoszące komfort życia pacjentek, ale nie można zapomnieć o tym, że fizjoterapia uroginekologiczna również stara się osiągnąć ten sam cel. Niestety fizjoterapia uroginekologiczna nigdy nie zastąpi tych sytuacji, kiedy to jedynym rozwiązaniem jest wyłącznie ingerencja chirurgiczna.