Solids Processing 1-2021 by Proces Media

MAART 2021

ONDERZOEK Meer experimenteren in het vernieuwde Feed Design Lab EXPERTVISIE ‘Duurzaam innoveren is nog niet vanzelfsprekend’ MAINTENANCE Corrosie onder isolatie is tijdbom SOL001_01_cover_v3.indd 1

02-03-21 15:41

ZEEFTECHNIEK VOOR PROFESSIONALS – DOOR PROFESSIONALS AL MEER DAN 140 JAAR ONGEËVENAARD www.engelsmann.com

info@engelsmann.de

Tel.: +31 6 22107866

Optyl bvba Genenbosstraat 9/1 3560 Lummen Tel. +32 (0) 3 825 24 09 Fax. +32 (0) 3 825 38 77 Email. info@optyl.be Web. www.optyl.be

20SOL001_ADVERTENTIES.indd 2

02-03-21 10:51

Fotograﬁe: Finn Hentzepeter

| EDITORIAL

FAT PER VIDEO orden videogesprekken het nieuwe normaal als we de pandemie hopelijk na de zomer goeddeels achter ons kunnen laten? Dit soort ‘calls’ – vreselijk woord — zal een belangrijk aandeel krijgen in onze communicatiemix. Als uitgeverij hebben we de videomogelijkheden de laatste maanden maximaal benut. Via Zoom, Teams en Google Meet onderhielden we contacten met leveranciers. Voor kortere gesprekken ging dat eigenlijk prima. Zelf maken machinebouwers en technologiebedrijven nu ook veel gebruik van videogesprekken voor hun interne communicatie, maar ook voor het instrueren van operators en onderhoudsmensen bij klanten op de werkvloer. Hier blijkt echt veel meer mogelijk dan voorheen gedacht. Of kwam die optie toen gewoon niet bij ons op? Ik denk dat laatste, want videobellen was totaal niet ingeburgerd, ‘not done’ zelfs naar mijn gevoel. Je ging gewoon standaard ergens langs als er wat te bespreken viel.

Natuurlijk wist ik dat er op afstand van alles kon. Ik heb prachtige Augmented Reality-serviceverlening gepresenteerd gezien op de stand van Tetra Pak tijdens Industrial Processing in 2018 – toen er nog beurzen waren… Dat kwam wel wat futuristisch over, maar er kan genoeg met minder geavanceerde communicatiemiddelen, zoals je mobieltje of laptop. Tot complete implementaties aan toe. Zelfs ‘FATs’, Factory Acceptance Tests, zijn al op afstand gehouden. Niet ideaal bij plaatsingen, maar het was in coronatijden soms de enige manier om apparatuur operationeel te krijgen als een land voor buitenlanders op slot was.

Zo hebben we van de pandemie geleerd dat veel communicatie efﬁciënter kan en zonder vele kilometers af te leggen. Tegelijk is duidelijk geworden hoe waardevol fysieke ontmoetingen zijn. Ze blijven essentieel, maar we kunnen ze beperken tot momenten waarop we de diepte in willen gaan. ‘Corona’ overrompelde ons, was in veel opzichten een ramp, maar heeft ons ook de ogen geopend voor de ongekende online-mogelijkheden die de huidige technologie biedt. En dit is nog maar een begin. Wat zullen we over tien jaar vast lachend terugkijken op de primitieve kwaliteit van de videogesprekken uit 2020. Ondertussen gloort er licht aan het eind van de tunnel. Er lijkt schot te komen in de inzet van sneltesten om de samenleving te ontgrendelen. Even testen of je negatief bent, en je kunt weer naar je favoriete restaurant, club, theater of museum. Op die manier zou je ook weer echte bijeenkomsten kunnen organiseren. Even de teststraat bij de entree in en door naar een seminar of beurs. Dat lijkt een vrij veilige oplossing. Bezoekers blijven vaak maar een paar uur en de sneltesten pikken 80 tot 90% van de besmettingen eruit volgens experts. Mits de besmettingsdruk laag is, betekent dat een laag, acceptabel te nemen risico. In die fase zitten we nu overigens nog niet. Medio februari liepen er naar schatting 100.000 Covid-19 besmette Nederlanders rond. Dat is in termen van epidemiologie veel te hoog om überhaupt evenementen te kunnen organiseren. Dus nog even doorbijten en de regels in acht nemen. Anders worden we springplank voor de Engelse, Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse varianten. ● Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_03_Editorial.indd 3

01-03-21 09:18

OP DE VOORPAGINA

INHOUD

10 EXPERTVISIE ‘KENNIS DELEN EN DUURZAAM INNOVEREN’ “Vervanging door hetzelfde onderdeel is voldoende, denkt men vaak. Maar uiteindelijk ben je een stuk beter af met een product dat de knelpunten in jouw proces oplost. Er is in onze branche veel te winnen door na te denken over de processen en vervolgens duurzaam te innoveren”, zegt Lars Muller, directeur en eigenaar van Muller Beltex.

14 STOFEMISSIEMETING DHZ ISOKINETISCHE STOFMEETKOFFER Om te voldoen aan de steeds strengere milieu-eisen voor de stofuitstoot naar de omgeving moeten bedrijven zeker weten dat hun emissie-metingen betrouwbaar

(Foto: Marco Vellinga)

zijn. Dat is alleen vast te stellen met een stofanalyzer die gekalibreerd is op basis van

Redesign Feed Design Lab Minder dan zes jaar na de opening is het Feed Design Lab grondig verbouwd. De fabriek kon ‘alles’ maar daardoor ook niet alles optimaal. “Onze toegevoegde waarde ligt niet in het maken van een partij proefvoer”, zegt directeur Trudy van Megen. “Wij zijn juist uniek in het experimentele, daarom hebben we onszelf omgevormd tot een state-of-the-art proeftuin voor klanten.”

een isokinetische monstername. Met de meetkoffer van Optyl, de OMK 1.2, kunnen bedrijven deze kalibratie zelf uitvoeren.

18 ONDERZOEK FEED DESIGN LAB FOCUST OP TESTFACILITEITEN Het Feed Design Lab is grondig gerenoveerd om het zwaartepunt te verleggen naar experimenteren. In de testfabriek voor de voerindustrie staan fonkelnieuwe procesmachines. Bij de proeven voor klanten ligt de nadruk voortaan op kwaliteit. ‘We staan nu nog dichter bij de praktijk van de feedsector.’

De vernieuwde testfabriek telt drie proceslijnen, waarvan vooral de lijn voor het conditioneren, pelleteren, extruderen en koelen/drogen van feedproducten ingrijpend vernieuwd is. De volumes zijn met de helft teruggebracht tot 200-800 kilo per uur. Dit biedt meer mogelijkheden om te experimenteren en meer proeven op één dag te doen.

24 LADEN EN LOSSEN KUNSTMESTKORRELS OP MAAT COATEN Met een nieuwe mengen vulinstallatie kan kunstmestleverancier De Bruycker meer mengmest op maat aan zijn klanten leveren. Een coating rond de kunstmestkorrels zorgt dat de meststoffen langzamer vrijkomen. Toegevoegde waarde voor de boeren, die zo beter kunnen voldoen aan de milieueisen.

De nieuwe lijn bevat allerlei technologische snufjes en speciaal ontworpen versies van procesapparatuur. Een uitgebreid verslag van de vernieuwing is te lezen op pagina 18-21 van deze uitgave. Op pagina 22-23 is een fotoreportage van de nieuwe testfabriek te zien.

EN VERDER

03 Editorial 06 Kort nieuws

Feed Design Lab Stayerhofweg 25F 5861 EJ Wanssum +31 (0)6 5382 6611 https://feeddesignlab.nl/

26 Solids Processing World 28 Marktnieuws 31 Agenda

Solids Processing is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.

Eindredactie Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl

Redactieadres Proces Media Marktplein 2 1421 AC Uithoorn redactie@solidsprocessing.nl

Vormgeving Giesbers Communicatie Groep, Duiven

Hoofdredactie Vincent Hentzepeter +31 (0)546 65 8833 +31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl

Met medewerking van: Pieter van den Brand, Erik te Roller, Mieke Roth, Marco Vellinga, Alinda Wolthuis Druk Veldhuis Media, Raalte

Webmaster Piet van der Kooi +31 (0)53 434 4566 piet@procesmedia.nl Sales Erik ten Haaf +31 (0)297 22 3462 +31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl Debbie van den Dool en Marion van Sinderen +31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_04_Inhoud.indd 4

02-03-21 15:42

Abonnementen abo@procesmedia.nl +31 (0)297 22 3462 Abonnementsprijs 2021 Voor de Benelux: € 120 (excl. 9% btw). Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.

Uitgever: ProcesMedia bv, 1421 AC Uithoorn © 2021, ProcesMedia bv Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 1874-7906

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_04_Inhoud.indd 5

02-03-21 15:42

KORT NIEUWS

WOTS MET IP NAAR 2022 FHI, Machevo & Bulk en FEDA hebben besloten de tweejaarlijks vakbeurs World of Technology & Science (WoTS) eind september 2022 te organiseren. De editie van 2020 kon vanwege Covid-19 niet doorgaan. Maar om de vakbeurs alsnog in 2021 te organiseren lijkt om meerdere redenen niet handig. Ten eerste blijft de coronapandemie een risico qua exposanten- en bezoekersaantallen. Beide zullen vrijwel zeker achterblijven bij de verwachtingen, wat het imago van de beurs als merk kan schaden en tot inkomstenderving leidt. Ten tweede vinden dit najaar ook de gecombi-

neerde beurzen van Easy Fairs ‘Solids Antwerpen’ en ‘Pumps & Valves Antwerpen’ plaats. Die zouden zeker gaan kannibaliseren op de beurssectie ‘Industrial Processing’ van de WoTS. In even jaren treedt die overlap niet op en kan de normale cyclus doorgaan. Dit voorkomt ook een probleem in de toekomst, aangezien beide evenementen ten opzichte van elkaar een jaar blijven verspringen. Nieuw voor WoTS is dat Jaarbeurs en FHI een akkoord hebben bereikt om de Industrial Processing volledig te integreren als vijfde wereld in de World of Technology & Science.

OPRICHTING IFCL Nederland is een internationale stichting voor veilige, chemische logistiek rijker: de International Foundation for Chemical Logistics (IFCL). Het hoofdkwartier zit in Arnhem. Het primaire doel is het vergroten van de veiligheid binnen de chemische logistiek. Daarnaast gaat IFCL zich inzetten voor internationale normering, het bieden van certiﬁceringsstandaarden en het verspreiden van kennis over veiligheid. De stichting gaat nu eerst op zoek naar internationale vertegenwoordigers die als ambassadeurs per land de lokale weten regelgeving in kaart kunnen brengen en contacten met

De IP-beurs tijdens WoTS 2018. (Foto: Foodnote)

UITBREIDING HAVENS DIERVOEDERS lokale bedrijven kunnen aanhalen. Ze moeten een wereldwijd netwerk vormen voor kennisuitwisseling. Verder worden er registers geopend waar bedrijven in de chemische logistiek zich kunnen aanmelden en die in een later stadium doorzoekbaar worden. De volgende stap is om een internationale index voor weten regelgeving samen te stellen. Daarna wil IFCL in internationale normcommissies standaarden voor de chemische logistiek opstellen en aansluitend standaarden voor certiﬁceringen uitwerken. Een internationale adviesraad moet de internationale aanwezigheid verder versterken.

Havens Diervoerders bouwt op zijn locatie in Maashees aan een nieuwe maal- en menglijn om grotere hoeveelheden (gemalen) grondstoffen en mengsels te kunnen verwerken. Volgens een bericht van IVS engineers, die hier vijf vloeistofdoseerinstallaties op de mengers en mixers levert, komt er ook een nieuw siloblok om de inname van

grondstoffen op moderne leest te schoeien. Dit maakt het lossen via binnenvaartschepen en vrachtauto’s een stuk efficiënter. De vloeistofdoseerinstallaties zullen worden aangesloten op bestaande opslagtanks in de huidige fabriek. Ze zijn voorzien Promass en Promag flowmeters van Endress+Hauser voor een nauwkeurige meting van de flow.

NIEUWE AVIKO-FABRIEK In Poperinge in Zuidwest-Vlaanderen is de bouw van een nieuwe fabriek voor aardappelverwerker Aviko in volle gang. Dinnissen Process Technology is een van de belangrijke leveranciers voor levering van de ap-

paratuur. M.I.P. Tanks & Silo’s levert via Dinnissen de silo’s. Tummers Food Processing is begonnen met de montage van de lijn. De isolatie voor het brandveilige, geluiddichte dak komt van Rockwool Benelux.

SPROEIDROGER VOOR UNIVERSITAIR ONDERZOEK

De nieuwe stichting IFCL spant zich in om vervoer van gevaarlijke stoffen veiliger te maken. (Foto: IFCL)

Wageningen University & Research heeft als eerste universiteit van Nederland een grote sproeidroger op pilotschaal gekocht voor onderwijs en onderzoek. De groep Levensmiddelenproceskunde schafte de sproeidroger aan om eindelijk eens met grootschalige apparatuur industriële processen te kunnen nabootsen, begrijpen en verbeteren. De vakgroep wil met de apparatuur onderzoek doen naar gezondere en duurzamere voedingsproducten die met minder energie zijn gemaakt. Hier valt winst

te halen, want droogprocessen in de industrie zijn verantwoordelijk voor wel 15-20 % van het totale industriële energieverbruik. Speciﬁek deze sproeidroger maakt onderzoek mogelijk naar de eigenschappen van instantpoeders en de ontwikkeling van nieuwe ingrediënten. De apparatuur kan naast sproeidrogen ook gecontroleerd agglomereren, verschillende atomiseringstechnieken gebruiken, de lucht ontvochtigen en condities accuraat monitoren.

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_06_kort+column.indd 6

01-03-21 12:19

BELGISCHE VAKBEURZEN SCHUIVEN JAARTJE DOOR Gedwongen door de coronasituatie gaat Easyfairs een aantal voorjaarsbeurzen in België een jaar uitstellen. Dit betekent dat de editie van M+R van 24-25 maart 2021 in Antwerp expo doorschuift naar 23-24 maart 2022. Ook de ‘co-located’ vakbeurzen Worksafe en Maintenance Antwerpen gaan door naar 23-24 maart 2022. Vanwege de pandemie wordt ook

de Antwerpse editie van Pumps & Valves 2021 verschoven naar 23-24 maart 2022. De 2021-edities in Rotterdam van Solids, Pumps & Valves en M+R over meet- en regeltechniek staan nog wel op de beurskalender. Aangezien ze in het najaar plaatsvinden, als de coronavaccinaties achter de rug zijn, lijken deze wel veilig te organiseren. Verwerking van e-waste na verkleining. (Foto: Solids Archief)

STICHTING OPEN VAN START

Stand van Hytorc tijdens Maintenance Antwerpen 2018. (Foto: Foodnote)

Met de verlening van een algemeenverbindend-verklaring (AVV) door Staatssecretaris Van Veldhoven is er nu groen licht voor de Stichting OPEN. De stichting wordt verantwoordelijk voor de afvalbeheerbijdrageovereenkomst voor afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA of e-waste). Volgens Jan Vlak, directeur van Stichting OPEN, ontstaat er hiermee een gelijk speelveld voor de producenten, waardoor die hun

verantwoordelijkheid als producent allemaal gelijk gaan invullen en er een langjarige organisatorische en ﬁnanciële basis ligt voor producenten en ketenpartners om de wettelijke inzameldoelstelling van 65% te realiseren. Ingrijpen vanuit de overheid was nodig omdat dit percentage niet werd gehaald en het gebruik van het aantal elektrische apparaten blijft stijgen – haast dweilen met de kraan open. Uiteindelijk doel is een circulaire e-wastesector.

NATIONALE AGENDA MATERIALEN Het MaterialenNL Platform heeft een Nationale Agenda Materialen aangeboden aan staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat (EZK). De agenda beschrijft materiaalkundige oplossingen voor grote maatschappelijke vraagstukken, zoals klimaatverandering, de energietransitie, gezondheid, de overgang naar een circulaire en duurzame economie en het versterken van de nationale (digitale) veiligheid. Praktisch gezien loopt dit van accu’s voor elektrische auto’s tot 3D-geprinte hartkleppen en van beschermende defensiekleding tot gewas-sensoren die de watervoorziening moeten reguleren. De agenda beoogt materiaaltechnische innovaties te versnellen en de technologische positie van Nederland te versterken. De vijf kernthema’s zijn ‘Energiemateri-

Mona Keijzer neemt de Nationale Agenda Materialen in ontvangst. Vlnr: Mona Keijzer, Arno van Mourik, Paulien Herder, Albert Polman, Emmo Meijer. (Foto: ChemistryNL/Rijksoverheid) alen voor opwekking en opslag van duurzame energie’, ‘Elektronische materialen met nieuwe functionaliteit’, ‘Flexibelere, duurzamere en

doordachte constructiematerialen’, ’Zachte en biomaterialen als polymeren, biomaterialen en voeding, en ‘Vernieuwende coatings en ﬁlm-

materialen’. De agenda is voortgekomen uit een samenwerking van de Topsectoren Chemie, Energie en Hightech Systemen & Materialen.

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_06_kort+column.indd 7

03-03-21 08:22

Non-Contact Instant Measurements Continuous Reliable Readings

www.MoistTech.com +1 941.727.1800

KEK voor zeer efficiënt Zeven » Verwijderd vreemde delen » Opdelen van diverse poeders » Eenvoudige snelle zeef wissel » Breekt zachte klonten

Meer informatie www.kemutec.com +31 (0) 653 86 77 06

20SOL001_ADVERTENTIES.indd 8

03-03-21 19:22

KORT NIEUWS COLUMN

TEXTIELRECYCLING KRIJGT BOOST Onderzoeksinstituut VITO onderzocht hoe de Europese textielindustrie meer circulair en duurzamer kan werken. In het ‘Plastics in textiles’-rapport ziet het kansen voor duurzame vezels, het beperken van microplastics en het verbeteren van gescheiden inzameling, hoogwaardig hergebruik en recycling. Van dit laatste komt nog weinig terecht. De gemiddelde Europeaan gebruikt jaarlijks 26 kg textiel en produceert 11,3 kg textielafval. Daarvan komt er in Europa 5,8 miljoen ton per jaar vrij. Minder dan 1% daarvan gaat naar hoogwaardige herverwerking. Voor de productie en het transport van al dat textiel zijn er per persoon jaarlijks 1,3 ton primaire grondstoffen, 100.000 liter water en 700 m² land nodig. De impact op het milieu is daarmee groot. Om de milieueffecten te verminderen moet de sector volgens VITO inzetten op een langere levensduur van producten, meer hergebruik, en betere recycling. Dit zou betaalbaar zijn, omdat 71 % van de consumenten geld zegt over te

SERVICE CALL? BORG DE CONTINUÏTEIT VAN HET PROCES!

Onderzoeksinstituut VITO pleit voor inzet duurzame vezels in de textielindustrie. (Beeld: VITO) hebben voor kwalitatieve kledij en zou overwegen om kledij tweedehands te kopen, door te verkopen, te herstellen of te huren. VITO benadrukt dat bij het maken van keuzes rekening moet worden gehouden met de hele levenscyclus van de vezel, de effecten van het vrijkomen van microplastics in het milieu en het sluiten van de kringloop. De gescheiden inzameling van textielafval die per 1 januari 2025 in alle lidstaten van de EU verplicht wordt, moet de sector snel circulairder maken. Dit biedt ook kansen voor verwerkers, want tegen die tijd zal er voldoende sorteer- en recyclingcapaciteit moeten zijn.

EXTRA LIJN FEED DESIGN LAB Het compleet vernieuwde Feed Design Lab is verder uitgebreid met een lijn voor de thermische behandeling van testen proefvoeder. In het kader van de samenwerking tussen het FDL en de Triott Groep zijn een Hot Start Conditioner (TCS), een bypass schroef en een verblijfschroef (RTB) van PTN opgenomen. Met de TCS wordt het mogelijk om met name kippenvoer een warmtebehandeling te geven die Salmonella elimineert en het kiemgetal fors reduceert. Omdat het FDL een proeffabriek is, pasten een standaard TCS en verblijfschroef niet in de lijn en is apparatuur met kleinere

afmetingen ontworpen. Omdat dit ten koste ging van de inspectieluiken, is een constructie bedacht waardoor de complete hoofdas eenvoudig uit de conditioner te rollen is. Verder is de Hot Start Conditioner inwendig zo aangepast dat de normaal gangbare, afsluitbare klep om het product op de gewenste temperatuur te brengen en de vloeistoffen homogeen met het product te mengen, niet nodig is. Zo kan voer vanaf de eerste kilo proefsgewijs een warmtebehandeling krijgen. Voor een uitgebreide reportage over de renovatie van de proeffabriek, zie pagina 18 e.v. van deze uitgave.

ervicemedewerkers zijn de ogen en oren van Van Beek. Dankzij onze uitgebreide kennis van Van Beeks maatwerkoplossingen op het gebied van schroeftransporteurs, schroefwarmtewisselaars en bulkwagenvullers bieden wij als serviceafdeling meer dan alleen technische ondersteuning. Door aandacht, alertheid en goed gedocumenteerde onderhoudsbeurten voorkomen we ook onnodige stilstand. We zijn ons ervan bewust, dat onze machines vaak essentieel zijn voor een goedlopend productieproces. Ze zorgen voor continuïteit. En omdat het maatwerk is, zijn ze niet klakkeloos te vervangen.

Een productieproces dat écht stilvalt en niet verder kan, heeft bij ons dan ook de hoogste prioriteit. Dat betekent trouwens niet altijd dat een machine defect is of onderdelen vervangen moeten worden, zoals een lekkende asafdichting of een beschadigd lager. Een calamiteit voor de klant kan namelijk ook procesmatig van aard zijn, doordat een schroeftransporteur bijvoorbeeld plots blokkeert tijdens het transporteren. Vaak blijkt een ander product dan waar de machine in eerste instantie voor gemaakt is, de grote boosdoener. En is er na een kleine aanpassing meestal weer sprake van een geoliede machine. Het wordt een ander verhaal als de machine zelf defect blijkt te zijn. Voor maakonderdelen als de behuizing en schroeven geldt dat deze niet op voorraad liggen en volledig opgebouwd moeten worden. Bij Van Beek staat maatwerk garant voor vakmanschap en uitstekende kwaliteit, maar dat gaat helaas niet over één nacht ijs. Om tijdens een calamiteit toch de continuïteit van het productieproces te kunnen borgen, ontwikkelen we samen met de klant en onze engineers een doordacht verbetertraject. Terwijl een tijdelijke pleister op de wond onnodig stilstand voorkomt, wordt er achter de schermen gewerkt aan een meer structurele oplossing. Als serviceafdeling gaat onze focus verder dan alleen reparatie, gepland onderhoud en aanpassingen voor een beter loopgedrag. Zo bestaat onze onderhoudsrapportage niet alleen uit een meerjarig onderhoudsplan, maar zijn alle machines tot in detail gedocumenteerd en worden er volop aanbevelingen gedaan. Hierdoor zitten we nu veel korter op de bal, communiceren we nog beter naar onze klanten en blijven we calamiteiten veelal voor. Téan van Horssen, Teamleider Service bij Van Beek

METAAL PLUST IN TWEEDE LOCKDOWN Het Feed Design Lab. (Foto: Marco Vellinga)

De vierde Koninklijke Metaalunie Economische Barometer van 2020 laat zien dat bedrijven in de metaalsector een stijgende lijn te pakken hebben ondanks de tweede lockdown. De situatie blijkt vergelijkbaar met het vierde kwartaal van 2019. Het aantal orders trekt aan, nadat de boel in het tweede kwartaal nog inzakte. Het

vierde kwartaal was daarbij voor veel bedrijven beter dan het derde van 2020. Positief is ook dat het aantal bedrijven dat vacatures heeft uitstaan, terug is op het niveau van eind 2019. Vier op de tien bedrijven zoekt personeel. Overigens lijkt de buitenlandse orderpositie wat achter te blijven op de ontwikkelingen van de binnenlandse markt.

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_06_kort+column.indd 9

01-03-21 12:19

EXPERTVISIE | Alinda Wolthuis | Fotograﬁe: Marco Vellinga

Lars Muller en Joost Keijzer van Muller Beltex over het toevoegen van waarde

‘KENNIS DELEN EN DUURZAAM INNOVEREN’ “Vervanging door hetzelfde onderdeel is voldoende, denkt men vaak. Maar uiteindelijk ben je een stuk beter af met een product dat de knelpunten in jouw proces oplost. Er is in onze branche veel te winnen door na te denken over de processen en vervolgens duurzaam te innoveren”, zegt Lars Muller, directeur en eigenaar van Muller Beltex.

Muller Beltex levert componenten voor elevatoren en optimaliseert deze voor de proces- en bulkindustrie. Hoe duurzame innovatie in deze sector eruit ziet, daar geeft Lars Muller direct wat praktijkvoorbeelden van: “Bij een relatie in België hebben we een elevator geoptimaliseerd voor een zeer groot volume aan houtspaanders. Door een ander type beker toe te passen, met meer inhoud en een betere vullingsgraad, realiseerden we de beoogde capaciteit.” En tweede voorbeeld gaat over een silobedrijf: “Daar veroorzaakten lange rijen wachtende bulkwagens congestie op hun terrein en ook daarbuiten. Onze engineers berekenden hoe het bedrijf in

kortere tijd meer product zou kunnen lossen. Zo was het straatbeeld sneller ﬁlevrij.”

TCO VERLAGEN “We werken met OEM’ers en direct voor eindgebruikers”, vertellen Lars Muller en business developer Joost Keijzer. “Ons uitgangspunt is kennis delen: door samen met je relatie te kijken naar het productieproces en het beoogde resultaat, kun je vaak slimme en duurzame oplossingen bedenken die de total cost of ownership fors verlagen. Dat klinkt heel logisch, maar in onze vrij conservatieve sector zijn innovatie en verduurzaming niet vanzelfsprekend.

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_10_Expertvisie_Muller Beltex.indd 10

01-03-21 09:20

‘In onze vrij conservatieve sector zijn innovatie en verduurzaming niet vanzelfsprekend’

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_10_Expertvisie_Muller Beltex.indd 11

01-03-21 09:20

Uw partner in het ontwerpen, construeren en implementeren van uw totaaloplossing in de bulksector Moortelstraat 20 | Lokeren 09 326 95 85 • www.ventilec.be

Bereik de beslissers

www.solidsprocessing.nl 20SOL001_ADVERTENTIES.indd 12

03-03-21 19:22

EXPERTVISIE

‘Met name familiebedrijven hebben oog voor investeren in uitgesteld rendement’

Begin 2022 betrekt Muller Beltex een nieuw bedrijfspand in Pijnacker. De bouw begint binnenkort.

Vervanging door hetzelfde product is, denkt men vaak, voldoende. Maar uiteindelijk ben je een stuk beter af met een product dat de knelpunten in jouw proces oplost.”

GEEN SYMPTOOMBESTRIJDING Voorbeelden van vernieuwing heeft Muller Beltex te over. “Inspecties in een ATEX-omgeving uitvoeren met een IT-pakket en tablet, bijvoorbeeld. Dat rollen we nu uit in de Benelux, met onze eigen servicemonteurs. De kennis die dit oplevert gebruiken we dan weer wereldwijd. Want een ‘best practice’ bij een sojaverwerkend bedrijf in de Benelux kan ook elders relevant zijn.” Een ander voorbeeld is het bekleden van een elevatorkop bij een maïsverwerkend bedrijf op de Kop van Zuid in Rotterdam, waardoor het aantal geproduceerde decibellen met 40% wordt gereduceerd. Of het toepassen van aluminium klemmen met verwisselbaar slijtstuk om de band te beschermen, waardoor er minder risico is op breuk, minder stilstand en de band langer mee gaat. Of het gebruik van nylon elevatorbekers die minder aankleving van product geven, het toepassen van monitoringsystemen met bandscheeﬂoopsensoren en het monitoren van de temperatuur van de lagers. Muller: “De grootste gemene deler van ons werk? We willen niet de symptomen bestrijden, maar het proces

duurzaam verbeteren en zo waarde toevoegen aan de bedrijfsvoering.”

KENNIS DELEN Het zou mooi zijn als bedrijven elk jaar een bedrag reserveren voor een investering in duurzaamheid. Muller: “Dan ben je op het juiste moment ook echt in de gelegenheid om optimaal in een oplossing te investeren. Dat gebeurt nog niet altijd. Onze ervaring is dat met name familiebedrijven oog hebben voor die langere termijn. Ze durven te investeren in uitgesteld rendement, in producten met een lange levensduur en lage onderhoudskosten. Het is aan ons om hen daarbij van de juiste informatie en mogelijkheden te voorzien.” Keijzer vult aan: “Eigenlijk zijn we een soort van ‘tuners’ van hun installaties. En dat kan alleen in nauw overleg met onze klanten, op locatie of juist bij ons in huis. We hebben een ‘Muller Beltex Academy’, een ruimte waar we kennis delen en demonstraties geven met en aan onze klanten. Dat is zeer positief ontvangen. Veel

‘Door krimp van technische diensten is intern kennis verdwenen’

eindgebruikers hebben hun technische diensten de afgelopen jaren zien inkrimpen. Daarmee is intern ook een stuk kennis verdwenen. Onze Academy helpt daar een beetje bij.”

RUSTIG DOORGROEIEN Begin 2022 betrekt Muller Beltex een nieuw bedrijfspand in Pijnacker. Keijzer: “We richten daar een mooie ruimte in voor kennisdeling, net als een clean room voor onze afdeling voor ATEX en hygiënische componenten en een goed uitgeruste werkplaats voor het verwerken en aanbrengen van onze Kryptane slijtvaste bekleding. Ook is er meer ruimte voor voorraad. Daardoor kunnen onze relaties ‘lean’ werken, maar wel snel beschikken over componenten en producten.” Het energieneutrale moderne bedrijfspand is op de groei gebouwd. Muller: “We hebben vertrouwen. Onze bedrijfsactiviteiten zijn redelijk crisisproof gebleken, omdat we actief zijn in sectoren die altijd wel draaien. Bovendien zijn we wereldwijd actief, waardoor we een grote spreiding hebben. Ook het complete aanbod helpt: we ontwerpen, bouwen én onderhouden installaties en we leveren zowel componenten als complete oplossingen. We kunnen dus altijd mee bewegen met de verzoeken van onze opdrachtgevers. Meedenken en meebewegen, daar gaat het om. Zo blijven we rustig doorgroeien.” ●

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_10_Expertvisie_Muller Beltex.indd 13

01-03-21 09:20

STOFEMISSIEMETING | Mieke Roth | Illustratie: Mieke Roth

DHZ ISOKINETISCHE STOFMEETKOFFER Om te voldoen aan de steeds strengere milieu-eisen voor de stofuitstoot naar de omgeving moeten bedrijven zeker weten dat hun emissie-metingen betrouwbaar zijn. Dat is alleen vast te stellen met een stofanalyzer die gekalibreerd is op basis van een isokinetische monstername. Met de meetkoffer van Optyl, de OMK 1.2, kunnen bedrijven deze kalibratie zelf uitvoeren.

Meetlans Aansluiting drukmeting

Aansluiting pitotmeting

Meetlans

Conditioneringskoffer

Condenspot

Silicaﬁlter

14 2

Solids Processing | nr. 1 | februari maart 2021 2021

SOL001_14_Optyl_meetkoffer.indd 14

01-03-21 09:21

Werking De meetlans wordt in het proces gestoken en meet daar de temperatuur, vochtigheid, druk en snelheid van de lucht. Via de zwanenhals wordt dan een luchtmonster aangezogen. Het monster wordt eerst door een condenspot geleid om het overtollige water af te voeren. Vervolgens worden in de meetcel van de meetkoffer de volgende waarden gemeten: - Stofconcentratie - Temperatuur - Vochtigheid - Druk - Snelheid Dit is dus de feitelijke meting. Hierna wordt het luchtmonster door het silicaﬁlter geleid om te zorgen dat al het vocht verwijderd is voor het monster in de aanzuigpomp komt. De aanzuigsnelheid van de pomp wordt via een plc (programmeerbare aansturing) geregeld en is gelijk aan de snelheid in het eigenlijke proces (isokinetische meting).

Temperatuur- en luchtvochtigheidssensor

Meetlans

Zwanenhals Drukmeting

Meetkoffer

Pitotbuis om de luchtsnelheid te meten

DHZ kalibratie van de stofmeting De OMK1.2 bestaat uit drie koffers: één koffer voor het vervoer van de meetlans (hier niet getoond), één voor de luchtconditionering met silicakorrels en condenspot, en één voor het meettoestel.

Aanzuigpomp

De apparatuur is gemakkelijk aan te sluiten en de bediening wijst zichzelf. De waarden en resultaten worden opgeslagen op een USBstick. De meetkoffer is zonder aanpassingen te gebruiken tot een procestemperatuur van 95°C en met aanpassingen zelfs tot een temperatuur van 200°C. (Bron: Optyl, www.optyl.be)

Solids SolidsProcessing Processing| nr. | nr.1 1| februari | maart 2021

SOL001_14_Optyl_meetkoffer.indd 15

15 3

01-03-21 09:21

WWW.DELAERE.COM

BIGBAG & OCTABIN FILLING SYSTEMS – STAND-ALONE TO FULL LINE

Heavy-duty cycloon

Low-duty cycloon

Separatoren

Our part: BULKHANDLING EN LUCHTTECHNIEK

BRAND- EN EXPLOSIEBEVEILIGING

• • • •

Modulair leidingwerk Sluizen Wisselkleppen Triltransporteurs

• • • •

Ventilatoren Filters Draaipijpverdelers Maatwerk

Watermist blussystemen Vonkendetectiesystemen Explosie drukontlasting Explosie onderdrukking

• • • •

Explosie isolatie Preventieve beveiliging CO2 blussystemen CO detectie

20SOL001_ADVERTENTIES.indd 16

02-03-21 10:52

EXPERT OP HET GEBIED VAN PROCESINSTRUMENTATIE ATIE NIVEAUSCHAKELAARS NIVEAUSCHAKEL ARS VOOR SOLIDS

Bulkslide ﬂowmeter

MONONIVO TRILSTAAF

Flowmeter voor bulkgoederen met zeer hoge nauwkeurigheid

Rice Lake Weighing Systems Europe B.V. Weiland 11 • NL-6666 MH Heteren · The Netherlands Tel: +31 (0) 26 472 1319 • Fax: +31 (0) 88 234 9100 www.ricelake.eu

VIBRANIVO TRILVORK

VENTEX SNELSLUITVENTIEL RF NIVO RADIO-FREQUENT

CAPANIVO CAPACITIEF

ROTONIVO DRAAIVLEUGEL

Roep explosies een halt toe! Goed onderhouden Ventex snelsluitventielen voorkomen propagatie van explosies door het blokkeren van drukgolf en vlamfront. Contacteer StuvEx voor onderhoud en revisie.

België +32 34 58 25 52 - info@stuvex.be Nederland +31 654 74 68 01 - info@stuvex.nl

20SOL001_ADVERTENTIES.indd 17 STU_ADV_120x140_VENTEX_NL.indd 1

18/02/2021 09:03:56

+31 (0)78 - 681 39 77 | info@lansnivotherm.nl | www.lansnivotherm.nl

02-03-21 10:52

ONDERZOEK | Pieter van den Brand | Fotograﬁe: Marco Vellinga

Directeur Trudy van Megen van het Feed Design Lab: ‘Uiteraard zal het een uitdaging blijven state-of-the-art apparatuur te blijven houden.’

FEED DESIGN LAB FOCUST OP TESTFACILITEITEN Het Feed Design Lab is grondig gerenoveerd om het zwaartepunt te verleggen naar experimenteren. In de testfabriek voor de voerindustrie staan fonkelnieuwe procesmachines. Bij de proeven voor klanten ligt de nadruk voortaan op kwaliteit. ‘We staan nu nog dichter bij de praktijk van de feedsector.’ Directeur Trudy van Megen kan gedreven vertellen over de make-over van Feed Design Lab. “Nog geen zes jaar geleden zijn we met onze testfabriek gestart. Dan lijkt het vreemd om nu al te gaan verbouwen. Alles functioneerde nog prima en we hebben een groot netwerk van klanten opgebouwd. Uit de hele wereld weet men ons te vinden. Ook de trainingen doen het goed. Maar de bezetting van de proeffabriek bleef achter. Onze fabriek was gemaakt om alles te kunnen. Als je alles kunt, betekent dat ook dat je een aantal dingen niet optimaal kunt doen. Daar zat met name ons knelpunt. Voor klanten maken we

graag een partij proefvoer, maar dat is niet waar onze toegevoegde waarde ligt. Andere bedrijven kunnen dat veel effectiever. Wij zijn juist uniek in het experimentele, dus in het bieden van een state-of-the-art proeftuin voor klanten en in het bepalen van de technologie voor het verwerken van voerproducten.”

‘Wij zijn juist uniek in het experimentele’

DRIE LIJNEN De vernieuwde testfabriek telt drie proceslijnen. Naast een lijn voor malen en mengen en een voor zeven en coaten is met name de proceslijn voor het conditioneren, pelleteren, extruderen en koelen/ drogen van feedproducten ingrijpend vernieuwd en gedownsized. De volumes zijn met de helft teruggebracht tot 200-800 kilo per uur. “Dankzij deze kleinere volumes zijn er meer mogelijkheden om te experimenteren en kunnen we ook meer proeven op één dag doen. Alles wat we doen, blijft vanzelfsprekend direct opschaalbaar”, benadrukt Van Megen. “We zijn beslist niet opeens op labschaal

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_18_Feed-Design-Lab.indd 18

01-03-21 09:21

gaan functioneren en blijven de link met de praktijk houden. Dat was ook onze randvoorwaarde. De focus ligt nog meer op kwaliteit en niet op kwantiteit. Onze klanten zijn juist gebaat bij kleine hoeveelheden. Bovendien gebruiken we minder voeders en grondstoffen en opereren we veel duurzamer, wat ook een van onze drijfveren is, want wat er overblijft moest wel naar de vergisting.”

UITGEKIENDE OPLOSSINGEN De vernieuwing van het Feed Design Lab was een kans voor technologiebouwers om hun laatste snufjes te mobiliseren. Procestechnoloog Eric Vissers, die de opzet voor de nieuwe fabriek maakte, komt vingers te kort bij het opsommen van de paradepaardjes in de gemoderniseerde feed-proeftuin. Op de vraag wat er van zijn wensenlijstje is gerealiseerd, stelt hij onomwonden: “Te veel om op te noemen.” Opvallend is dat de partnerbedrijven, die meebouwden aan de nieuwe fabriek, uitgekiende oplossingen vonden voor de veel grotere procesmachines die in de dagelijkse praktijk van de voerindustrie gebruikt worden. Zo kwamen twee partnerbedrijven voor de stoommixer en de schroeftransporteurs voor het conditioneerproces met een ontwerp in kleiner formaat. “Dat vind ik bijzonder. Speciaal voor ons werd kleinere apparatuur gedesigned. Het geeft aan hoe eager onze partners zijn om zich met hun technologie te proﬁleren”, zegt Vissers. De procestechnoloog is helemaal te spreken over de RTB (Retention Time Barrel) voor

‘We zijn beslist niet opeens op labschaal gaan functioneren en blijven de link met de praktijk houden’ in de conditioneerlijn, die het product gedurende een ingestelde tijd (50 tot 500 seconden) vast kan houden. De verwarmde en geïsoleerde RTB is als extra optie opgenomen, naast de verwarmde transportschroef. “Met de RTB kunnen we de verblijftijd van het product veel variabeler toepassen.”

STOOMKWALITEITSMETING Een procesonderdeel dat in het oog springt, is de stoom- en waterdoseerinstallatie op de extrudeeren perslijn, die volledig met componenten uit de stoomset van Armstrong is op opgebouwd. Een primeur, want dit Amerikaanse bedrijf is niet actief in de Europese feedsector. In de keuze zit een wederzijds belang, erkent Vissers “want wij kunnen zo beschikken over een optimale stoomdosering en -meting en Armstrong krijgt de kans een voet tussen de deur te zetten bij de Europese voerindustrie.” De stoomkwaliteit is een ondergeschoven kindje in de feed, weet Vissers. “Er is maar weinig kennis bij voerfabrikanten zelf. De interesse in tests is groot. De stoomkwaliteit is cruciaal voor de productie van een kwalitatief goede korrel. Anders komen er hozen condenswater mee naar de perslijn en dat leidt tot dips in de korrelkwaliteit. Wij hebben nu realtime inzicht

in de stoomkwaliteit.” De stoomkwaliteitsmetingen zijn een noviteit in de Europese voerindustrie, aldus Vissers. De vernieuwde proceslijn heeft vele nieuwe sensoren. Naast vocht en temperatuur wordt ook de droogheid en de ﬂow van de stoom gemeten. Een rapportagetool maakt het makkelijk monitoringgegevens aan klanten te presenteren.

SNELKOOKPAN Een onbetwiste aanwinst, aldus Vissers, zijn de machines voor het drogen en koelen van gecoat product. “In de oude proceslijn konden we niet tegelijkertijd drogen en koelen.” Naast een kleine mobiele koeler heeft de fabriek nu een 5-deks batchdroger in huis. “Hierdoor kunnen we kleine batches verwerken en sneller schakelen tussen producten. De batchdroger is ideaal voor het drogen van vis- en petvoer. Vanuit die hoek is veel belangstelling. Bij het extruderen van dit type producten is veel water nodig. Een extruder is een echte snelkookpan, het vochtgehalte is enorm.”

ADDITIEVEN Naast stoomtoepassingen zijn tests van hittestabiliteit bij het toedienen van additieven populair. Een leverancier wil zijn klanten exact informeren

Procestechnoloog Eric Vissers maakte de opzet voor de nieuwe testfabriek.

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_18_Feed-Design-Lab.indd 19

01-03-21 09:21

High Speed big bag opzak machine Capaciteit: 50 tot 70 Ton m3 120 zakken van 1000 tot 1250 kg per uur.

EMT is producent van meng machines, vulinstallaties en transportsystemen voor big bags van 100 tot 1200 kg en voor 25 tot 50 kg zakken. Weighcont Mengsysteem Volledig automatisch. Op maat gemaakt. Ongelimiteerd aantal weegbunkers. Capaciteit:10 - 200 ton per uur.

Shamrock Blender Capaciteit van 25 tot 70 ton/m³ per uur Machine grootte 4.5 - 5,4 - 7 - 9- 11.5 en14 ton per charge. h

Uw contact persoon is Gustaaf Zeeman EMT, Molenpad 10, 1755EE ‘t Zand. N-H. www.emt.tech e-mail: emt@emt.tech Tel: 0224 591213

(ƯFLÆQW WUDQVSRUWHUHQ GRVHUHQ RSYRHUHQ RI EXƪHUHQ"

9DQ %HHN RQWZLNNHOW HQ SURGXFHHUW VFKURHIWUDQVSRUW V\VWHPHQ YRRU HHQ RSWLPDDO SURGXFWLHSURFHV 9DVWH VWRƪHQ ]RDOV SRHGHUV NRUUHOV JUDQXODWHQ HQ ƮDNHV ZRUGHQ RS HƯFLÆQWH HQ K\JLÆQLVFKH ZLM]H JHWUDQVSRUWHHUG

: : : 9$ 1 Ǖ % ( ( . 1 /

20SOL001_ADVERTENTIES.indd 20

02-03-21 10:52

ONDERZOEK

Procesoperator Toon van der Loop bij de Retention Time Barrel (RTB) in de conditioneerlijn.

Wie bouwden er mee? Aan de modernisering van Feed Design Lab bouwden flink wat partnerbedrijven mee, met name aan de vernieuwing van de proceslijn voor conditioneren, pelleteren, extruderen en koelen/drogen. • Van Mourik: projectmanagement, montage en ondersteuning bij de technologiekeuze voor de proceslijn • Actemium: industriële automatisering • IVS dosing technology: stoom- en waterdoseerinstallatie op de extrudeeren perslijn met componenten van Armstrong • Geelen Counterflow: mobiele koeler en 5-deks batchdroger • CPM: pers met versmalde rollen (50% minder gaten in de matrijs, waardoor meer kracht mogelijk is bij het persen) • DMT: aanpassing matrijs met spanringen om contaminatie via lege gaten te voorkomen • Ottevanger: ontwerp kleiner formaat schroeftransporteurs en stoommixer met de Retention Time Barrel (RTB) van PTN • ARCO: ontwikkeling transportband bestand tegen hete olie en korrels • Dinnissen: ontwerp schroeftransporteur met verwijderbare schroefas op een geleidingssysteem • Rotodyne: ventilator voor afzuiging hete stoom (flash-off) boven extrusiemachine • VDL: leidingwerk met spanringen (merk Jacob) en voor de demontabele sluizen met uitneembaar binnenwerk (voor efficiënt onderhoud) • Euromanchetten: flexibele sliconenverbindingen in het interne transportnet • Cr8las: montage-, las en constructiewerk, waaronder aanleg nieuwe tussenvloer • Van Doren Engineers: installatiewerk en aanleg van de verbindingen tussen de procesmachines • RZB: energiezuinige verlichting

over de juiste temperatuur voor het toedienen van additieven aan hun voer, zoals enzymen en vitamines. Bij een te hoge procestemperatuur verliest een additief zijn kracht en werking. “Na het mengen kunnen we verschillende temperatuurniveaus testen. Analyses van de monsters die wij nemen, doet de additievenleverancier doorgaans in het eigen lab”, legt Vissers uit. “Als klanten hier een keer zijn geweest, hebben ze er alle vertrouwen in dat hun proeven goed worden uitgevoerd en laten ze het verder aan ons over.”

NIEUWE SCOPE Sinds december 2020 zijn er volop proeven voor klanten gaande. “Onze nieuwe scope blijkt te werken” vertelt Van Megen. “We hebben nu nieuwe klanten waar we nog nooit van gehoord hebben. Zo hebben we laatst nog de productie van tilapiavoer getest voor een bedrijf uit Ivoorkust. Ook zien we meer bedrijven en kennisinstellingen voor wetenschappelijke proeven. Voor de universiteit van Barcelona hebben we el eens 25 partijen veevoer gemaakt. Uiteraard zal het een uitdaging blijven state-of-the-art apparatuur te blijven houden. Dat is een must voor een testfabriek. Onze partners hebben echt hun nek uitgestoken. Het resultaat is deze prachtige experimenteerfabriek.” ●

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_18_Feed-Design-Lab.indd 21

01-03-21 09:21

ONDERZOEK

De versmalde rollen in de pers op de extrudeerlijn verkleinen het aantal gaten in de matrijs met 50 procent.

De Retention Time Barrel (RTB) in het vernieuwde Feed Design Lab kan het product gedurende een ingestelde tijd (50 tot 500 seconden) vasthouden.

De matrijs is aangepast met spanringen om ontaminatie via de lege gaten te voorkomen.

De mobiele koeler en (rechts) de 5-deks batchdroger.

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_18_Feed-Design-Lab.indd 22

01-03-21 09:22

De stoom- en waterdoseerinstallatie op de extrudeeren perslijn.

De transportband boven de 5-deks batchdroger is bestand tegen hete olie en korrels.

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_18_Feed-Design-Lab.indd 23

01-03-21 09:22

LADEN EN LOSSEN | Erik te Roller | Fotograﬁe: EMT

KUNSTMESTKORRELS OP MAAT 24

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_24_EMT.indd 24

01-03-21 09:22

Met een nieuwe mengen vulinstallatie kan kunstmestleverancier De Bruycker meer mengmest op maat aan zijn klanten leveren. Een coating rond de kunstmestkorrels zorgt dat de meststoffen langzamer vrijkomen. Toegevoegde waarde voor de boeren, die zo beter kunnen voldoen aan de milieueisen. Met de nieuwe mengen vulinstallatie kan De Bruycker beter inspelen op de behoefte van klanten aan meststoffen die zo min mogelijk uitspoelen in de bodem. Dit is van belang in verband met verscherpte milieueisen. De samenstelling van de bemesting moet daarvoor nauwkeurig afgestemd zijn op de samenstelling van de plaatselijke bodem en de gewassen die er geteeld worden. Met de nieuwe installatie van EMT kan De Bruycker de mengmest op maat produceren en leveren, in bulk of in bigbags. Eigenaar Henk De Bruycker noemt nog meer voordelen: “We kunnen hiermee de organische groei van ons bedrijf beter bijbenen. En de nieuwe installatie werkt bovendien sneller en nauwkeuriger.”

LOSS IN WEIGHT De installatie, een zogeheten Weighcont-machine, bestaat uit vier grote en twee kleine, naast elkaar geplaatste, weegbunkers in de vorm van een trechter. Elke weegbunker is gemonteerd op een digitaal weegsysteem, waarmee de dosering continu gemeten en geregeld kan worden vanuit een centrale pc. Dat gebeurt geheel automatisch volgens het principe van loss in weight: de afname van het totaalgewicht is gelijk aan de gedoseerde hoeveelheid kunstmest. De weegbunkers zijn van boven open, zodat ze tijdens het mengproces bijgevuld kunnen worden. Verder is elke weegbunker voorzien van een display, dat informatie geeft over het type materiaal en het gewicht van de meststoffen in de bunker.

SCHROEFMENGER

Henk De Bruycker (l) en Bram Danneels (r) bij de nieuwe mengen vulinstallatie van fabrikant EMT. Rechts de voorraadbunkers; van rechts naar links de opvoerband die het korrelmengsel naar de zeeﬁnstallatie voert; het gezeefde mengsel komt via de schroefmenger in de voorraadbunker; daaronder staat een weeginstallatie; vandaar gaan de korrels via een pijp naar buiten naar de bulkwagen, of naar beneden naar het bigbag vulstation.

COATEN

Onder de bunkers bevindt zich een roestvrijstalen transportband. Als er korrels uit de eerste trechter lopen en via de band onder de tweede trechter terecht komen, begint de tweede trechter gecontroleerd te lossen, enzovoorts. Op die manier voegt de installatie precies de juiste hoeveelheden meststoffen bij elkaar. Aan het einde van de band vallen de korrels op een andere band, die ze opvoert naar een serie zeven. Een ﬁjne zeef ontdoet de korrels van zoveel mogelijk stof, terwijl een grove zeef de overmaatse delen afscheidt. Vervolgens mengt een schroefmenger de korrels nog eens extra goed. In de menger voorziet De Bruyc-

De Bruycker nv in Blankenberge (B) is actief in de opslag, conditionering en droging van granen, en het leveren van zaaizaden, veevoeders en meststoffen. Ook levert het bedrijf in een eigen tuincentrum producten aan particulieren.

ker de korrels ook van een coating om te zorgen dat de meststoffen langzaam vrijkomen in de bodem en niet meteen uitspoelen met regenwater. “Op deze manier kunnen we een product van hoge kwaliteit leveren en helpen de milieubelasting te verminderen”, aldus De Bruycker.

VULLEN Vanuit de schroefmenger gaat het mengsel naar de voorraadbunker van de automatische vulinstallatie die de kunstmest in een bulktransportwagen of bigbags stort. De vulmachine weegt het product af en vult de zakken automatisch, waarbij een gewicht van 100 tot 1.250 kilogram kan worden ingesteld. De voorraadbunker is voorzien van een pneumatische schuif met grote en kleine openingen om de weegschaal daaronder nauwkeurig te kunnen vullen. Die weegschaal maakt gebruik van drie load cells en lost het product na weging via een roestvrijstalen pijp in de bigbag, die daaronder op een transportband staat. Bijna alles verloopt automatisch. Alleen moet de bigbag aan het begin met de hand om de vulpijp gehouden worden. Vervolgens blaast een blower lucht in de zak om deze te openen. Tijdens het vullen met product wordt de lucht die vrijkomt weer afgevoerd naar een stofzak, om stofvorming in de omgeving te voorkomen.

‘Zo kunnen we een product van hoge kwaliteit leveren en helpen de milieubelasting te verminderen’ KINDERZIEKTES De installatie kan 100 ton meststoffen per uur afleveren voor bulk, of 60 ton per uur voor bigbags. “De test van de nieuwe installatie in december 2020 verliep goed, afgezien van een paar kleine kinderziektes”, zegt De Bruycker. Hij is ook te spreken over het onderhoud, dat minimaal is, omdat vrijwel alle onderdelen van de installatie, inclusief de transportbanden van roestvrijstaal zijn. “Elke vrijdagmiddag maken we alles schoon.” Hoe snel de investering in de nieuwe installatie zich terugverdient, valt volgens De Bruycker moeilijk te zeggen. “Dit is afhankelijk van de volaliteit van de markt, of de overheid met nieuwe milieueisen komt, hoe snel het bedrijf organisch groeit en hoe snel onze export naar Nederland en Frankrijk toeneemt.” ●

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_24_EMT.indd 25

01-03-21 09:22

INTERNATIONAAL | Redactie Proces Media

SOLIDS PROCESSING WORLD KJØPSVIK, NOORWEGEN

INNOVATIEVE CEMENTSTOFMETING In de meest noordelijke cementfabriek ter wereld, van de Noorse cementfabrikant Norcem, heeft SICK een intelligente stofmetingsoplossing geïnstalleerd. De fabriek, onderdeel van de wereldwijde groep HeidelbergCement, moest de uitstoot van schadelijke stoffen drastisch verminderen. Gezien de wettelijke eisen en de strikte, technische beperkingen op de locatie werd gekozen om twee technieken van SICK te combineren. Het gaat om de FWE200DH natte stofmeter die werkt volgens het strooilichtprincipe en de Dusthunter SB30 voor het opsporen van kleine en middelgrote stofconcentraties in hete of agressieve gassen. De emissiemetingen vinden plaats na passage van de rookgaswasser en stofﬁlters. ●

SALINA, KS, VS

KOPSTUK VORTEX MET PENSIOEN Kevin Peterson, een van de boegbeelden bij Vortex Global, gaat na 25 jaar trouwe dienst met pensioen. Hij trad op 29 januari 2021 af. Peterson bekleedde diverse posities bij de sluizen- en kleppenfabrikant, waaronder marketing- en zakelijk directeur, ook was hij actief in de verkoop. Hij was een specialist in zijn vak en droeg bij aan het handboek voor stofbeheersing voor de mijn(verwerkings)industrie, een publicatie van het NIOSH, National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). ●

CUAUTLA, MORELOS, MEXICO

AFVALVERWERKINGSINSTALLATIE VOOR GROENE TRANSITIE Een nieuwe afvalsorteerinstallatie van Stadler in het Mexicaanse Cuautla moet Mexico helpen bij het vergroenen van de economie. De afvalverwerkingsfaciliteit werd samen met een lokale partij ontwikkeld om zo veel mogelijk recyclebare stromen te halen uit het afval van zes gemeenten in Morelos en een klein deel van Mexico-City. Het efﬁciënte sorteerproces dat volgens Stadler een hoge graad van zuiverheid behaalt, maakt het mogelijk om afval te verwaarden door het te recyclen tot ‘groene’ verpakkingen en het te gebruiken voor de productie van biogas. De faciliteit meet 3.800 m2 en kan maximaal 640-700 ton afval per dag aan. De installatie sorteert, classiﬁceert, compacteert en haalt allerlei materialen uit de afvalstroom, waaronder karton, papier, plastic, glas, metalen en niet-metalen. Het biogas wordt onder meer uit organisch afval gewonnen. De totale installatie omvat 10 machines en 35 transportbanden. ●

BOSTON, MA, VS

INNOVATIE MOET PAPIERINDUSTRIE REDDEN De papierindustrie is in zwaar weer en moet hard vernieuwen en diversiﬁëren om toekomstbestendig te worden. Gebeurt dit niet, dan raakt de sector nog verder in het slop, voorziet het Amerikaanse Lux Research. Het bureau wijst erop dat digitale media en elektronische communicatie in de afgelopen tien jaar hebben gezorgd voor een forse neergang in de pulp- en papierindustrie. Er is een investering nodig van ruim € 20 miljard om het tij te keren. In het nieuwste rapport ‘Diversiﬁcation of the Pulp & Paper Industry’ tipt Lux Research hoe papiermolens succesvol kunnen innoveren in een krimpende markt. Kansen liggen in de verwaarding van papierpulp, dat steeds minder waard wordt, maar waar meer aan verdiend kan worden door er molded pulp product (MPP)-verpakkingen en nanocellulosepproducten van te maken. Hiervoor moeten dan wel goed afbreekbare coatings voor ontwikkeld worden, want MMP is goed doorlaatbaar en moet afgesloten worden om vochtopname te voorkomen. Een tweede route is om de pulp (in feite een biomassa) te splitsen in de bestanddelen hemicellulose en lignine, zogenaamde hernieuwbare bouwstenen voor onder meer kunststoffen of (brand)stoffen. ●

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_26_Internationaal.indd 26

01-03-21 12:21

SUNDSVALL, SWEDEN

EFFICIËNTER PAPIERPULPPROCÉDÉ Valmet, leverancier van technologie voor de papierindustrie, en papierproducent SCA hebben een methode ontwikkeld om tegen de laagste mogelijke kosten chemo-thermomechanische pulp (CTMP) te ontwikkelen op basis van bestaande en nieuwe technologie. Hiervoor worden de ‘chips’ op een andere manier behandeld. De molen van SCA in Ortviken bij Sundsvall wordt nu volgens dit model omgebouwd van een van ‘s werelds grootste papierfabrieken naar een van de grootste op het vlak van CTMP-productie. CTMP bevat nog veel lignine en is daarmee slechts geschikt voor papier met een kortstondige levensduur, zoals krantenpapier. In het vernieuwde proces in de Ortviken-molen zal ook groene energie worden opgewekt. ●

HELSINKI, FINLAND

CONSOLIDATIE SCHEELT GELD EN ENERGIE Het Finse Metso Outotec kondigt aan door te gaan met het consolideren van zijn distributiecentra en logistiek voor reserve(onderdelen) en bijbehorende dienstverlening. Het bedrijf levert technologie en dienstverlening voor de mijnbouw, wegenbouw, recycling en metaalbewerkende industrie. Doel van de consolidatie is de uitstoot van CO2 verder te verlagen. Het bedrijf heeft nu meer dan 40 verdeelcentra, dat aantal gaat terug naar 18 in de belangrijkste markten. De reductie is mogelijk door toepassing van ‘world-class logistics’ en ﬂexibel schaalbare bedrijfsprocessen. De consolidatie scheelt ﬂink qua kosten, maar ook in energieverbruik, blijkens een emissiereductie van 7% in 2020. In 2025 moet hier nog eens 20% af zijn. ●

REGENSDORF, ZWITSERLAND

INNOVATIE IN PILLENPRODUCTIE

GENÈVE, ZWITSERLAND

BESTE ADVISEUR ARBO EN MILIEU DuPont Sustainable Solutions mag zich voor de vierde keer op rij het beste Environment, Health & Safety (EHS) adviesbureau noemen, volgens onderzoek door onafhankelijk onderzoeksbureau Verdantix. Voor het onderzoek werden ruim 300 senior leidinggevenden op dit vakgebied uit 31 landen ondervraagd. Volgens het Verdantix Global Corporate Survey 2020 scoort DSS het hoogste op merkbekendheid (‘EHS Service Providers Brand Recognition’). Die score is hoger dan in het vorige onderzoek, te verklaren uit de nadrukkelijke aanwezigheid van DSS in de regio Azië en de Stille Oceaan, stelt DSS. Gewaardeerd wordt het uitgebreide dienstenaanbod, zoals SafetyTech.ai, een digitaal platform dat de inzet van innovatieve veiligheidstechnologieën mogelijk maakt. ●

Gericke wordt partner in het geneesmiddelenproductie- en innovatiecentrum CPI. Dit onderzoekscentrum is een samenwerking tussen het Center for Pharmaceutical Integration (CPI), de University of Strathclyde en de farmaceuten GSK en AstraZeneca. Gericke maakt bulkverwerkingsapparatuur. Het Zwitserse bedrijf zal zijn kennis in de machinale verwerking van poeders inbrengen om de farmaceutische productie naar een hoger plan te tillen. Binnen het programma Grand Challenge 1 ligt de focus op efﬁciëntere en robuustere recepturen voor pillen voor oraal gebruik. De rol van Gericke ligt in het minimaliseren van kosten en risico’s door inzet van end-to-end technologie voor poederverwerking. ●

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_26_Internationaal.indd 27

01-03-21 12:21

MARKTNIEUWS

INDUTRADE BENELUX NEEMT TYPHOON OVER

AMERIKAANSE VEILIGHEIDSCERTIFICATEN VERLENGD

Indutrade Benelux heeft specialist in mengen roertechniek Typhoon overgenomen. De voormalige eigenaren, Peter Ordelmans en Roderik Hol, blijven bij het bedrijf betrokken voor toekomstige ontwikkelingen. Typhoon werd in 1946 opgericht onder de naam MKT (Machinefabriek Koelewijn Typhoon). Het bedrijf nam al snel roerwerken in serieproductie en koppelde daar de naam Typhoon aan. Inmiddels heeft de onderneming drie vestigingen, in Nederland, België en Duitsland. Er werken 22 medewerkers. Onder de Indutrade Beneluxholding vallen de in de Benelux gevestigde bedrijven van het Zweedse Indutrade AB. Indutrade richt zich op

Hosokawa Micron is tot 2024 verzekerd van zijn ASME-gecertificeerde status. De ontwerper en bouwer van poederprocessystemen heeft zijn U & UM stamp certificaten met 3 jaar verlengd. Dit betekent dat het bedrijf voldoet aan de Boiler and Pressure Vessel Codes (BPVCs) van de American Society of Mechanical Engineers (ASME). De ASME-code wordt in Europa tegenwoordig door veel chemische bedrijven standaard voorgeschreven als onderdeel van een contract voor levering van drukapparaten. Buiten Europa is de code een must. Sinds 2015 mag Hosokawa Micron al drukvaten produceren volgens AD-2000 HPO en is het bedrijf ISO 3834-2 gecertificeerd. Omdat Hosokawa Micron ASME-gecertifi-

Typhoon roerwerk wordt getest in de proefruimte. hoogwaardige technologieën voor industriële nichetoepassingen. Indutrade +31 (0)297 514 614 www.indutradebenelux.com

U-stamp voor drukvaten. ceerd is, mag de producent zelf de UM-stamps op de typeplaten zetten van drukvaten tot 140 liter. Hosokawa Micron +31 (0)314 373 333 www.hosokawa-micron-bv.com

(Vlnr) Roderik Hol en Peter Ordelmans (directie Typhoon), Robert Timmer (algemeen directeur Indutrade Benelux) en Leo van Diemen (ﬁnancieel directeur Indutrade Benelux) bezegelden de overname op 15 februari 2021.

HYGIËNISCHE UITLAATKLEP Gericke brengt een hygiënische uitlaatklep op de markt met opblaasbare afdichtingen. Deze gepatenteerde oplossing is bedoeld voor toepassingen waar regelmatig schoonmaken een must is. De ronde klep heeft geen hoeken, waardoor hij gemakkelijk schoon te maken is. Deze afvoerklep past op de batchmengers van Gericke. Uitlaatkleppen zijn cruciaal wat betreft kruisbesmetting en mengkwaliteit. Een goede afdichting van de klep zorgt ervoor dat de menginhoud constant blijft.

De opblaasbare afdichting doet zijn werk altijd, zelfs bij een plakkerig product. Het is bij deze klep bovendien mogelijk om de dichtheid van de uitlaatklep te monitoren en in geval van een storing het proces onmiddellijk te stoppen. Deze monitoringfunctie kan ook gebruikt worden voor bredere procesbewaking in het kader van het IoT, big data en onderhoud. Gericke +41 (0)44 871 3636 www.gerickegroup.com/nl

Gericke uitlaatklep met opblaasbare afdichtingen.

Als ASME-gecertiﬁceerd bedrijf mag Hosokawa Micron zelf U- en UM-stamps op de typeplaten zetten.

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_28_Marktnieuws.indd 28

01-03-21 12:22

SCHROEFWARMTEWISSELAARS KOELEN HEET ZAND Van Beeks Celsius schroefwarmtewisselaars worden gebruikt om zeer heet zand (250 -1.050°C) binnen enkele uren terug te koelen naar 50°C. Het zand is een reststroom die vrijkomt bij de verwerking van TAG (teerhoudend asfaltgranulaat). De schroefwarmtewisselaars worden ingezet in de nieuwe asfaltverwerkingsfabriek van Reko (Recycling Kombinatie) in het Rotterdamse havengebied. TAG is een combinatie van zand, grind en het verontreinigende bindmiddel, teer. Asfaltgranulaat komt vrij bij het openbreken van een asfaltweg en mag volgens de wet alleen gereinigd hergebruikt worden. Reko is in staat om deze verontreinigde bouwstoffen volledig te recyclen door het TAG thermisch te reinigen. Thermisch reinigen is een milieuvriendelijke techniek die volgens het Duitse Fraunhofer-Instituut veel milieuwinst oplevert en CO2

Celsius koelschroef in de asfaltrecyclinginstallatie van Reko in de Rotterdamse haven. vermindert. De schroefwarmtewisselaars koelen het zand dat vrijkomt uit de boiler economizer (warmtewisselaar) en naverbrander in de asfaltverwerkingsfabriek. Per uur wordt

zo’n 4.000 kg zand verwerkt. Het terugkoelen gebeurt in vier stromen van 250°C en 1.050°C naar een acceptabele temperatuur van ongeveer 50°C. De boiler economizer vangt de

vrijgekomen energie in de vorm van stoom op, waarna Reko de opgewekte elektriciteit aan het elektriciteitsnetwerk levert. Eerder leverde Van Beek ook al schroefwarmtewisselaars aan Reko, maar in de oude fabriek liepen de temperaturen slechts op tot 850°C, terwijl het in de nieuwe fabriek gaat om terugkoelen vanaf meer dan 1.000°C. Hoe hoger de temperatuur, hoe schoner het materiaal. De Celsius schroefwarmtewisselaars zijn aangepast op de hogere temperaturen. Ze zijn voorzien van een dubbelwandige koelmantel, waar water doorheen stroomt. Ook door de binnenbuis van de schroef zelf stroomt water. Het zand dwarrelt door de boiler economizer naar beneden en komt uit in de koelschroef. Van Beek +31 (0)416 375 225 www.van-beek.nl

(advertentie)

BIGBAG CONDITIONER De bigbag conditioner van Dinnissen Process Technology is ontworpen om de productstroom te versnellen en te versoepelen. Soms gaat het legen van bigbags moeizaam en traag, omdat het product tijdens het transport is gaan samenklonteren en niet goed wil lossen. De conditioner bestaat uit twee metalen rollers die aan weerszijden over de buitenkant van de bigbag rollen, terwijl die in het losstation zakt. Dit maakt het product los, waardoor het legen

sneller verloopt. Omdat het conditioneren in dezelfde processtap als het lossen gebeurt, versnelt dit het hele productieproces. Dinnissen heeft de conditioner in eigen huis ontworpen, gebouwd en getest met producten van klanten. Zie http://bit.ly/BBC-Dinnissen voor een video over de werking. Dinnissen +31 (0)77 467 3555 www.dinnissen.nl

Bigbag conditioner en losstation van Dinnissen.

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_28_Marktnieuws.indd 29

01-03-21 12:23

Wij leveren complete installaties voor ontstoffing, luchtreiniging en pneumatisch transport Technieken voor o.a.: Ͳ Ontstoffing van productieruimtes (MAC) Ͳ Reduceren van geuremissies (NER) Ͳ Reduceren van stofemissies (NER) Componenten die wij o.a. kunnen leveren: Ͳ Natfilters Ͳ Droogfilters Ͳ Cyclonen Ͳ Gaswassers Ͳ Naverbranders Natfilter met slibtransporteur

Projecten kunnen turn-key worden uitgevoerd Wij garanderen de emissie & grenswaarden Engineering, bouw en onderhoud in eigen beheer

Naverbrander (RTO)

Hoogrendement multi-cycloon

Mesys Industrial Air Systems BV Molenstraat 27, 6914AC Herwen

www.mesys.nl

+31 (0) 316 248744

Info@mesys.nl

Al 60 jaar het vertrouwde adres voor weegbruggen, weegplateaus, containerwegers, kalibraties… L.R. Beijnenlaan 8, 6971 LE Brummen | Tel. 0575-561208 | E. info@smitsenco.com | www.weegbruggen.nl

Kennis delen www.solidsprocessing.nl 20SOL001_ADVERTENTIES.indd 30

02-03-21 10:52

AGENDA

IN DE KOMENDE NUMMERS ●

●

Studenten aan de WUR kunnen sproeidrogen en agglomeratie wetenschappelijk onderzoeken dankzij de aanschaf van een forse pilotinstallatie. Machinale reiniging van combinatiewegers, cruciaal voor het portioneren van kleinere grammages, voorkomt dat deze installaties een bron van contaminatie worden. Een steenfabriek in de Achterhoek wist fors op energie te besparen door persluchtlekkages aan te pakken.

Het volgende nummer van Solids Processing verschijnt op 20 april 2021. Mis ’m niet! (advertenties)

Band-, schroef- en kettingtransport Beladingsbalgen Bigbag-handling Elevatoren

Voor meer cursussen en evenementen, zie www.solidsprocessing.nl/ events 22-26 maart 2021 Biomass Operations and Handling Technology online 5-daagse, online cursus over het herkennen, voorkomen en oplossen van veelvoorkomende problemen in de omgang met diverse biomassamaterialen. Georganiseerd door de Wolfson Centre for Bulk Solids Handling Technology, University of Greenwich. Voertaal is Engels. 19-23 april 2021 Storage and Discharge of Powders and Bulk Solids online 5-daagse, Engelstalige cursus over de opslag en stroming van bulkgoederen. Aandacht voor de voor- en nadelen van veel gebruikte oplossingen (trechters, silo’s, containers en bunkers). De cursus focust op kennis van stromings-

eigenschappen en het ontwerp van opslagsystemen. Elke online-sessie duurt 3 uur. 6-7 oktober 2021 Solids Rotterdam Rotterdam 8e editie van de vakbeurs voor bewerking, opslag en transport van droge bulkgoederen. Gelijktijdig met Pumps & Valves en M+R. Met ruim 250 exposanten vormt dit trio het grootste evenement voor de vloeibare en droge industrie in Nederland. De laatste editie trok meer dan 3.000 bezoekers. 6-7 oktober 2021 M+R Rotterdam Rotterdam Nieuwe vakbeurs voor meet- , regelen analyse instrumentatie en automatisering, naast Solids en Pumps & Valves.

WE CHALLENGE YOUR PACKAGING PROJECTS AFZAKKEN – PALLETISEREN – WIKKELEN

Simuleer uw oplossing op onze website!

Uw product efﬁciënt verpakken? + -,"!"/0 1,1 Ɲ ("0ǽ + -) 01& $/ +2) 1"+ 1,1 *,/1")0ǽ + (("/&'$/,+!01,ƛ "+ 1,1 %"*&0 %" -/,!2 1"+ǽ &' %")-"+ 24 -/,!2 1 0+") "+ + 24("2/&$ 3"/- (("+Ǿ 01 -")"+ "+ ,*4&((")"+ǽ "1 0"*&Ȓ "+ 3,) 21,* 1&0 %" * %&+"0 "+ )&'+"+ 4 /,- 2 ( + /"("+"+Ǿ !&" !,"+ 4 1 *,"1 "+ $/,1" %,"3"")%"!"+ + (2++"+ǽ Ontdek hoe wij uw product kunnen verpakken op ausloos.be

Everveld 23, 3200 Aarschot – +32 16 256734 – sales@ausloos.be – www.ausloos.be

Solids Processing | nr. 1 | maart 2021

SOL001_31_Agenda.indd 31

03-03-21 19:38

INHOUD

33 ROBOTISERING INSPECTIEDRONES ZIJN VEILIGER, SNELLER EN GOEDKOPER Drones kunnen moeilijk toegankelijke en gevaarlijke plekken veiliger, sneller en goedkoper inspecteren dan mensen. Met thermische beeldvorming, visuele en wervelstroominspecties, radiograﬁsche en ultrasone inspecties kunnen vliegende robotjes besloten ruimten, maar ook de buitenkant van schoorstenen, chemische installaties en pijpleidingen inspecteren.

38 PROCESVERBETERING MARGARINEFABRIEK TRANSFORMEERT TOT SMART FACTORY De procesapparatuur in de margarinefabriek van Vandemoortele in Izegem (B) was sterk verouderd. In drie jaar transformeerde het bedrijf naar een Smart Factory. Fabrieksmanager Nele Union vertelt hoe dit in zijn werk ging.

41 CORROSIE CORROSIE ONDER ISOLATIE IS SLUIPMOORDENAAR Corrosie onder isolatie blijft ongrijpbaar en slecht beheersbaar. Vooral koolstofstalen leidingen kunnen een tijdbommetje zijn, leren incidenten. Bewustwording is nodig, maar concrete actie nog meer.

Maintenance Benelux is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar. Redactieadres Proces Media Marktplein 2 1421 AC Uithoorn redactie@maintenancebenelux.nl Hoofdredactie Vincent Hentzepeter +31 (0)546 65 8833 +31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl Eindredactie Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl Vormgeving GiesbersRetail, Duiven

38 Met medewerking van: Pieter van den Brand, Jaap van Ede, Wouter Oude Groothuis, Marco Vellinga

Abonnementen abo@procesmedia.nl +31 (0)297 22 3462

Druk Veldhuis Media, Raalte

Abonnementsprijs 2021 Voor de Benelux: € 120 (excl. 9% btw). Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2021

MAIN001_SP_32_Inhoud.indd 32

02-03-21 13:31

ROBOTISERING | Wouter Oude Groothuis | Fotograﬁe: Marco Vellinga

Een multirotor drone kan goed stilhangen.

INSPECTIEDRONES ZIJN VEILIGER, SNELLER EN GOEDKOPER Drones kunnen moeilijk toegankelijke en gevaarlijke plekken veiliger, sneller en goedkoper inspecteren dan mensen. Met thermische beeldvorming, visuele en wervelstroominspecties, en radiograﬁsche en ultrasone inspecties kunnen vliegende robotjes besloten ruimten, maar ook de buitenkant van schoorstenen, chemische installaties en pijpleidingen inspecteren.

Het inspecteren van besloten ruimten is vaak tijdrovend en kostbaar. Brand- en explosiegevaar of een giftige atmosfeer maken het bovendien een gevaarlijke bezigheid. Het streven is onderhoudspersoneel hier niet langer aan bloot te stellen onder het motto ‘no more people in conﬁned spaces’. Dit wordt mogelijk door drones in te zetten. Bij interne inspecties ligt de focus op vier typen inspecties: ultrasone metingen, visuele inspectie, 3D-modellering en deformatie-analyses. Ultrasone metingen worden voornamelijk uitgevoerd om verticale wanden, dakplaten en constructiespanten te inspecteren. Bij visuele inspectie worden

high resolution foto’s en video’s gemaakt. Bij het gebruik van 3D-modeling kan een bestaande installatie virtueel betreden worden en lijkt het of de inspecteur ter plekke is. Deformatie-analyses dienen om vast te stellen of de vorm van een constructie/installatie in de loop der tijd is veranderd.

INTERNE INSPECTIES Een belangrijke speler op het gebied van droneonderzoek in conﬁned spaces is Terra Inspectioneering, onderdeel van het wereldwijd opererende TerraDrone. Commercieel directeur en mede-eigenaar van de onderneming uit Bruinisse,

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2021

MAIN001_SP_33_Drones.indd 33

02-03-21 08:34

ROBOTISERING

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2021

MAIN001_SP_33_Drones.indd 34

02-03-21 08:34

Drones maken het inspecteren van gevaarlijke en ontoegankelijke objecten veiliger, sneller en goedkoper.

Marien van den Hoek, vertelt dat de inspecties altijd maatwerk zijn. “Ons motto is ‘no single size ﬁts all’. Voor inspecties en turnarounds zetten we vaak verschillende drones en robots in. Dergelijke klussen staan altijd al onder tijdsdruk, maar nu met corona moet het ook nog eens met een minimum aan mensen worden gedaan, en dat lukt het best door diverse technieken te combineren.” Voor interne inspecties wordt veel gebruik gemaakt van de Elios van Flyablity. “Met het oog op de complexe veiligheidsproblematiek in de procesindustrie zijn wij in 2015 begonnen met het in eigen beheer ontwikkelen van drones voor visuele inspecties’, vertelt Van den Hoek. “Vrij kort daarop kwam het Zwitserse Flyability met de Elios op de markt. Dankzij onze ervaring binnen de procesindustrie zijn we als technology partner betrokken bij de verdere ontwikkeling van deze drone. Maar met die ervaring wisten we ook dat een visuele inspectie alleen vaak niet voldoende is, omdat in de procesindustrie toch vaak geldt ‘meten is weten’. Daarom hebben wij bijvoorbeeld drones ontwikkeld speciaal voor wanddiktemetingen in besloten ruimten.” Bijkomend voordeel van die metingen is dat ze genoeg informatie opleveren om een risk based inspection (RBI) uit te voeren, een methode om alle risico’s en storingsgevolgen op gebied van health, safety, environment en business te inventariseren.

EXTERNE INSPECTIES Externe drone-inspecties worden gedaan bij objecten die moeilijk bereikbaar zijn, zoals industriële schoorstenen, opslagtanks, chemische installaties

Marien van den Hoek, commercieel directeur en mede-eigenaar van Terra Inspectioneering. (Foto: Terra)

‘Alleen visuele inspectie is niet voldoende; in de procesindustrie geldt toch vaak meten is weten’ en pijpleidingen. Daarbij worden verschillende soorten inspecties uitgevoerd, gericht op speciﬁeke aspecten. Zo kan een thermische inspectie gericht zijn op het controleren op warmteverlies en ontbrekende isolatie, of om vast te stellen of er sprake is van ongelijkmatige verbranding of verstopping van fakkelpunten. Tot de meest uitgevoerde externe inspecties behoren momenteel ﬂare(tip) inspecties en piperack inspecties. Flare tip inspecties zijn inspecties van allerlei industriële fakkels die worden gebruikt om vluchtige organische stoffen (VOS) via een pijp naar een hoge plaats te leiden en daar via een open vlam in open lucht te verbranden. Piperack inspecties zijn inspecties van buizenrekken van constructiestaal die pijpen, stroomkabels en instrumentenkabelbakken ondersteunen in (petro)chemische, chemische en energiecentrales. Ook bruggen en andere infra-objecten ondergaan regelmatig externe inspecties met drones, maar dat valt buiten het kader van dit artikel.

SPECIALE TOESTEMMING Bij externe inspecties moet terdege rekening worden gehouden met de zogeheten no-flyzones. Seçmen Akbas, innovation manager bij BASF Antwerpen, weet dat als geen ander, aangezien het havengebied daar een volledige no-flyzone is. “Deze no-fly zones zijn strategisch en worden door lokale, regionale of federale overheden vastgelegd. Voor externe dronevluchten moet je hier twee vergunningen hebben: een vergunning van het Directoraat-Generaal Luchtvaart (DGLV) om een uitzonderlijke toelating te krijgen om in een no-fly zone te mogen opereren en een vergunning van de Havenkapitein. Die eerste is maximaal 6 maanden geldig, de tweede moet voor elke vlucht opnieuw worden aangevraagd. Als je eenmaal de weg weet, duurt het aanvragen van een DLGV-vergunning alles bij elkaar zo’n twee weken. De vergunning van de Havenkapitein heb je binnen enkele dagen.” In Nederland is toestemming nodig van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), ressorterend onder het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Daar moet een zogeheten combi-ontheffing worden aangevraagd voor het maken van klasse 1-vluchten. Deze zijn verkrijgbaar als bedrijfsontheffing waarmee tijdens de geldigheidsduur – maximaal 1 jaar – vluchten mogen worden uitgevoerd als projectontheffing of als oefenontheffing (voor dronepiloten in opleiding).

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2021

MAIN001_SP_33_Drones.indd 35

02-03-21 08:34

UW PARTNER IN ULTRASOON INSTRUMENTEN Lek Detectie Lager Conditiebewaking Lager Smering Condenspot & Afsluiter Elektrische Ontladingsdetectie

TRAINING CAT I & CAT II Ultrasound Training On-site Implementatie Training $SSOLFDWLH 6SHFLȴHNH 7UDLQLQJ

TECHNISCHE ONDERSTEUNING Kostenloze ondersteuning & software Online Training Kostenloze toegang tot onze kenniscentrum (webinars, artikelen, tutorials…)

UE SYSTEMS Windmolen 20 7609 NN Almelo The Netherlands T: +31-546-725125 E: info@uesystems.eu W: www.uesystems.eu

21MAP001_SP_ADV.indd 36

NEEM CONTACT OP MET UE SYSTEMS VOOR EEN DEMONSTRATIE

01-03-21 15:44

ROBOTISERING

‘Het grootste struikelblok bij de invoering van dronetechnologie is de interne organisatie bij bedrijven’

Voordelen drone maintenance • niet-destructief testen (NDT) • inspecties op voor mensen niet of moeilijk bereikbare plaatsen • gevaarlijke inspecties zonder menselijke interventie (overall veiliger) • kortere doorlooptijd van de inspectie • herhaalde tests mogelijk vanuit hetzelfde punt/dezelfde hoek; grotere nauwkeurigheid en helpt fouten te elimineren • vroegtijdig signaleren degradatie voorkomt onnodige downtime • goedkoper, mede omdat de bedrijfsactiviteiten meestal niet hoeven te worden stopgezet • reparaties en vervanging al voordat zich problemen voordoen • de onderhoudsintervallen kunnen worden verruimd. Seçmen Akbas, innovation manager bij BASF Antwerpen.

TANKINSPECTIES Gespecialiseerd in tankinspecties is Leendert Schouten, programma manager bij het Kennis- en innovatiecentrum voor Maintenance in de Procesindustrie (KicMPi). “Er zijn twee soorten tankinspecties. Bij een ‘in-service inspectie’ blijft de tank gesloten en vindt onderzoek plaats aan de buitenzijde van de tank. Bij zo’n inspectie mag er niet door mensen worden geïnspecteerd, maar ook nog niet met drones, omdat die nog niet voldoen aan de ATEX-normering. Maar dat gaat veranderen. Ik verwacht dat de eerste ATEX-gecertiﬁceer-

de drones al binnen een jaar operationeel zullen zijn.” Voor een ‘out of service inspectie’, die elke tien jaar verplicht moet worden uitgevoerd, dient de tank leeg en schoon te zijn. In dat geval is het gebruik van drones in de tank wel toegestaan.

NAVIGATIE De twee grootste problemen zijn tot nu toe de navigatie en de communicatie. Het navigeren gebeurt door op de tankwand het noorden te markeren. De nozzles zijn genummerd en met de lay-outtekening van de tank en de reeds bekende

‘Ik verwacht dat de eerste ATEXgecertiﬁceerde drones al binnen een jaar operationeel zullen zijn’ Leendert Schouten, programma manager bij het KicMPi.

positie ten opzichte van het noorden – het startpunt – kan een vluchtplan worden opgesteld en uitgevoerd. Omdat de drone zich in de tank bevindt en de piloot daarbuiten staat, is het wat de communicatie betreft nog wat behelpen. Schouten is ook op dit punt optimistisch: “Er wordt, ook in het kader van smart tooling, gezocht naar een manier om dat te doen met behulp van bakens.”

SNELLE ONTWIKKELING De dronetechnologie is volop in ontwikkeling. Het streven is te komen tot slimme dronesystemen voorzien van kunstmatige intelligentie die schades niet alleen kunnen vaststellen en beoordelen, maar op den duur ook repareren. Ondanks de snelle ontwikkelingen is er weinig kans op wildgroei in deze markt, volgens Van den Hoek. “Een bedrijf dat operationeel wil zijn in de procesindustrie en in besloten ruimten moet VCA**-gecertiﬁceerd te zijn, en dat geldt ook nog eens voor iedere medewerker apart. Ook moet zijn voldaan aan alle veiligheidsvoorschriften van de bedrijven waar je voor werkt en die hebben daarover meestal gezamenlijk afspraken vastgelegd.” Akbas voegt daaraan toe: “Het grootste struikelblok bij de invoering van dronetechnologie is in mijn optiek de interne organisatie bij bedrijven. Het gebruik van drones moet deel gaan uitmaken van reeds bestaande processen en de implementatie zal ongetwijfeld gepaard gaan met de nodige strubbelingen. Ook aan zaken als workload, acceptatie door de medewerkers, opleidingen en trainingen zal veel aandacht moeten worden besteed.” ● Een eerder artikel over drone maintenance verscheen in MB Maintenance 2020, nr. 4.

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2021

MAIN001_SP_33_Drones.indd 37

02-03-21 08:34

PROCESVERBETERING | Jaap van Ede

| Fotograﬁe: Vandemoortele

MARGARINEFABRIEK TRANSFORMEERT TOT SMART FACTORY De procesapparatuur in de margarinefabriek van Vandemoortele in Izegem (B) was sterk verouderd. In drie jaar transformeerde het bedrijf naar een Smart Factory. Fabrieksmanager Nele Union vertelt hoe dit in zijn werk ging. Voedingsmiddelenbedrijf Vandemoortele is een goed voorbeeld van een pragmatische benadering van smart industry (zie kader). Het bedrijf koos voor een stapsgewijze invoering van veranderingen. Niet alles tegelijk overhoop trekken, maar beginnen met wat direct toegevoegde waarde biedt.

VISIE

Een operator bij Vandemoortele bekijkt zijn lijndashboard. Alle gegevens van de lijn worden bijgehouden en gebruikt voor rapportering van KPI’s.

Fabrieksmanager Nele Union van Vandemoortele Izegem vertelt hoe het bedrijf dit heeft aangepakt. “Eerst even wat geschiedenis: wij zijn in 1899 opgericht, en nog steeds een familiebedrijf. We maken bakkerijproducten en margarines, en doen dat met 4.000 mensen in 12 landen. Onze margarinefabriek in Izegem is vermoedelijk de grootste in Europa, maar de procesapparatuur daar was sterk verouderd.” Union toont een foto van een oude relaiskast uit 2016, waar nog maar heel weinig mensen mee om konden gaan. Wat een contrast met hoe de fabriek er nu uitziet. Nu is het bijvoorbeeld mogelijk om apparatuur te diagnosticeren met tablets. Toch zegt Union dat de belangrijkste factor niet de technologie is geweest. Een heldere visie, gecombineerd met aandacht en respect voor mensen, blijkt veel belangrijker. “Hard werken, en met gezond boerenverstand zoeken naar de juiste balans tussen machines, mensen en euro’s. Zo zou je het ook kunnen samenvatten”, zegt Union. “We begonnen met de visie. Vroeger bleef zoiets beperkt tot een sterkte-zwakte analyse, maar dat spreekt niemand aan. We hebben het daarom vertaald naar één krachtzin: Samenwerken om Vandemoortele Izegem de voorkeursfabriek te maken voor klanten, werknemers en aandeelhouders. Nog korter geformuleerd: ‘Samen Excellent’.” Om de slogan om te zetten in actie werd een horizon van vijf jaar gekozen, legt Union uit. “We hebben in 2016 een tijdlijn voor vijf jaar ontwikkeld. Daarin staan de belangrijkste bottlenecks die we op het gebied van machines en mensen willen oplossen. Die moeten het namelijk sámen doen.”

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2021

MAIN001_SP_38_Smart factory.indd 38

02-03-21 08:35

OPEN FACTORY Union begint bij de machines: “Vroeger installeerden leveranciers hun apparatuur en verdwenen daarna. Dat wilden we niet meer. Wij zijn van een gesloten bolwerk een open & connected factory geworden. Leveranciers halen we nu virtueel, blijvend in huis, zodat ze continu updates kunnen doen. Ook passen we Total Productive Maintenance (TPM) toe. Ten derde werken we nu samen met startups. Zo introduceren we nieuwe technologieën, zoals cobots, robots die samenwerken met mensen. Ten vierde hebben we een lange-termijn prioriteitsplanning voor de aanschaf van nieuwe machines gemaakt, waarbij we elk jaar ongeveer evenveel investeren. Belangrijk bij het machinepark is streven naar uniformiteit. Pas daarna kun je gaan digitaliseren.”

‘Het draait bij smart industry nooit om machines of mensen alleen, maar om de combinatie daarvan’ FACTOR MENS TPM toepassen betekent onder meer dat operators hun eigen proces helpen verbeteren, en dat zij eenvoudig onderhoud zelf gaan uitvoeren. Dat is niet alleen goed voor de fabriek, ook komen talenten zo veel beter tot hun recht. Dit gaat echter niet zonder coaching, en vraagt daarom een ander type leiderschap. “Zo kom ik vanzelf op de rol van de mens”, zegt Union. “Vroeger stond iemand hier soms de hele dag vlootjes voor margarinekuipjes in te voeren. De nieuwe manier van werken was dus een enorme verandering. Onze operators worden steeds veelzijdiger. Ze voeren kleine onderhoudstaken nu zelf uit, en ze kunnen

Fabrieksmanager Nele Union is trots op de Factory of the Future Award die Vandemoortele Izegem in februari 2020 ontving. (Foto: Made Different)

Smart Industry In dit artikel wordt Smart Industry gebruikt als term voor het gecombineerd inzetten van digitalisering, kunstmatige intelligentie en robotisering, in en rondom fabrieken, met het IIoT (industrial internet of things) als verbindende factor. Het doel is een transparante en ‘zelfdenkende’ productielocatie, die zichzelf helpt verbeteren en onderhouden. Zo’n fabriek is nog toekomstmuziek, maar met name de digitalisering gaat steeds sneller. “Tussen 2019 en 2025 verzesvoudigt het dataverkeer, tot bijna 80 zetabytes wereldwijd”, zegt Serge Audenaert, digitaal expert bij Agoria, de Belgische werkgeversorganisatie voor technologiebedrijven en kennisdeling. “Een substantieel daarvan is industrie-gerelateerd.” Met data alleen staat er nog geen smart factory. Die data moeten wel tot nuttige toepassingen leiden. Daarvoor is een waardeketen nodig. Audenaert: “Een keten die loopt van de hardware die de data verzamelt, tot het overdragen, verwerken en analyseren van de gegevens. Uiteindelijk moet dit proceskennis opleveren.” Een enkele waardeketen is niet voldoende voor een 100% slimme fabriek. “Daarvoor heb je een ecosysteem van samenwerkende oplossingen nodig, en daar bovenop een IIoTplatform als verkeersregelaar. Op het gebied van deze IIoT-platforms is er nu sprake van shake-out en hardening. Er zijn veel oplossingen, maar ook veel overnames en soms ook mislukkingen.”

overweg met meerdere machines en recepten. Dat mogelijk maken was één van de redenen voor een grote organisatiewijziging.”

ANDERS WERKEN Vroeger was de organisatie procesgeoriënteerd. Meestal wordt daarmee een focus op end-toend productieprocessen bedoeld, maar in dit geval niet. “Voorheen werkte iemand hier of op de voorbereiding, of op de kristallisatie, of op een verpakkingslijn, of bij het palletiseren. We streven er nu naar, dat iedereen alle machines van één productielijn kan bedienen. Of tenminste kan werken aan de voorbereiding of kristallisatie van veel verschillende producten. De eerdergenoemde uniformiteit in de bediening van machines is daarom een voorwaarde. Wij maken namelijk maar liefst 300 verschillende margarinerecepten,

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2021

MAIN001_SP_38_Smart factory.indd 39

02-03-21 08:35

PROCESVERBETERING

Het oude magazijn.

Het nieuwe magazijn.

De oude robot.

op 20 productielijnen. We noemen onze nieuwe organisatie, waarbij iedereen multi-inzetbaar is, product- of marktgeoriënteerd. Je werkt nu in een team, daarvan hebben we er zes. Elk team bedient één markt.”

LEAN Ook de organisatieverandering startte met een duidelijke visie. “We doen nooit zomaar iets. Alles

De nieuwe robot.

wordt getoetst aan de Capex, oftewel onze uitgaven.” Een van de operators bedacht C-ﬂow als naam voor het Lean-programma. Met de ‘C’ wordt benadrukt dat er ups en downs zijn, maar dat Vandemoortele grosso modo steeds beter wordt. “Met Lean-tools zoals 5S, OEE-metingen, Value Stream Mapping, visueel management en Gemba Walks vergroten we de betrokkenheid”, aldus Union. “Betere prestaties volgen dan vanzelf.”

‘Onze operators worden steeds veelzijdiger. Ze voeren kleine onderhoudstaken nu zelf uit, en kunnen overweg met meerdere machines en recepten’ 40

RESULTATEN Smart worden is geen doel op zich. Het gaat om de resultaten, en die zijn er inmiddels. “We krijgen nu, ten opzichte van 2016, ruim de helft minder klachten van klanten. Ook de hoeveelheid afgekeurd product daalde met de helft. En onze Overall Machine Effectiveness steeg gemiddeld met 6%, en bedraagt op sommige productielijnen nu liefst 80%.” Union sluit haar relaas af met een tip: “Het draait bij Smart Industry nooit om machines of mensen alleen, maar om de combinatie daarvan. En het beste moment om te beginnen is nu.” ● Bron: Online kennissessies tijdens 5e Advanced Business & Industrial Software Summit (ABISS 2020), Kortrijk (B)

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2021

MAIN001_SP_38_Smart factory.indd 40

02-03-21 08:36

CORROSIE | Pieter van den Brand | Fotograﬁe: WCM

Vooral koolstofstalen leidingen zijn gevoelig voor corrosie onder isolatie.

Procesindustrie loopt achter de feiten aan

CORROSIE ONDER ISOLATIE IS SLUIPMOORDENAAR Corrosie onder isolatie blijft ongrijpbaar en slecht beheersbaar. Vooral koolstofstalen leidingen kunnen een tijdbommetje zijn, leren incidenten. Bewustwording is nodig, maar concrete actie nog meer.

doordringen. In de talrijke COI-projecten van deze netwerkorganisatie zijn grote namen als Stork, Shell en Sabic aangehaakt.

VEROUDERING Corrosie onder isolatie (COI) verdient blijvend de aandacht van procesbedrijven. Het onzichtbare en lastig te lokaliseren degradatiemechanisme van

leidingen en installaties levert veel veiligheidsrisico’s op. Al sinds 2015 is World Class Maintenance (WCM) bezig de procesindustrie hiervan te

Volgens de herziene BRZO-richtlijn (2015) moeten procesbedrijven in hun veiligheidsbeheersystemen verouderende apparatuur en corrosievorming bewaken en bij gebreken maatregelen treffen, om de

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2021

MAIN001_SP_41_Corrosiebestrijding+ADV_vd Kooy.indd 41

02-03-21 08:37

CORROSIE

Ook bouten en moeren zijn een zwak punt.

kans op incidenten te verkleinen. COI geldt als het meest voorkomende verouderingsfenomeen. Met name koolstofstaal (C-staal) in leidingen en installatieonderdelen is corrosiegevoelig. Temperatuur en vocht vormen de grootste risico’s op oxidatie van het koolstofstaal, waar nog altijd het grootste deel van de procesinstallaties uit bestaat.

‘Om structureel iets aan COI te doen is bewustzijn de minimale voorwaarde’ NEVER-ENDING STORY Onlangs organiseerde WCM samen met de Regionale Veiligheidsnetwerken rond de zes chemieclusters in Nederland een digitale workshop over COI. Uit de presentatie van technisch manager Bert Gofﬁngs van Sabic Geleen werd direct duidelijk dat bedrijven achter de feiten aan lopen. “Bestrijding van COI is een ‘never-ending story’. De levensduur van een coating is eindig, dus vroeg of laat zal er corrosie plaatsvinden, die uiteindelijk tot een lekkage zal leiden. Na het aanbrengen van een nieuwe isolatie begint het verhaal weer van voren

COI incidenten Dat corrosie onder isolatie (COI) een ﬂinke impact kan hebben, is goed gedocumenteerd. • In 2007 vond in de toenmalige Coryton rafﬁnaderij van Petroplus in het Engelse Essex een explosie plaats die gebouwen tot zo’n 20 kilometer ver deed schudden. Het ontsnappen van 48 kiloton nafta leidde tot een 30 meter hoge vlammenzee. Slechte leidingisolatie onder een loopbrug bij een kolom van de isomerisatie-plant bleek de boosdoener. • In 2009 spuit een wolk zwavelzuur en stoom uit een zwaar gecorrodeerde leiding van een oleumrecovery installatie van de toch al door een reeks van ongelukken geplaagde chemiefabriek van DuPont in het Amerikaanse West Virginia. De leiding was al 19 jaar in gebruik. Het kleine defect leidde tot een dagen durende shutdown. Uiteindelijk is de unit niet meer in bedrijf genomen. • Eind 2015 lekte voor de kust van het Schotse Aberdeen twee ton methaan weg op boorplatform Brae Alpha van het Amerikaanse Marathon Oil. De gaswolk kwam niet tot ontsteking en het personeel zat gelukkig net op dat moment in de kantine. De gaswinning lag echter wekenlang stil en een jaar later kreeg het bedrijf een boete van € 1,3 miljoen. Uit onderzoek bleek dat een 9 mm dikke leiding 30 jaar lang niet was geïnspecteerd en compleet was doorgeroest. Recentere, Nederlandse rapporten bevestigen de risico’s van COI. Uit de jaarlijkse RIVM-analyse van incidenten met gevaarlijke stoffen bij grote chemiebedrijven bleken in 2017-2018 bij 6 van de 12 onderzochte cases corrosielekken de directe oorzaak te zijn. Bij een van de incidenten stroomde tolueen uit een gat in een pijpleiding, dat was ontstaan onder een laag isolatie. De leiding was onvoldoende ingepakt en de slecht afgekitte coating was op een natte pijp aangebracht, die kort daarvoor met de hogedrukspuit niet eens volledig van roestvorming was ontdaan. Het RIVM zet de belangrijkste lessen nog eens op een rij: de onderdelen in kwestie waren aan de aandacht ontsnapt, positieve veiligheidsrapporten over de installatie en uitgebreide risicobeheersplannen ten spijt. Werd de kwetsbaarheid ervan wel gesignaleerd, dan haperde het in de uitvoering. Eindconclusie: de perceptie van het werkelijke risico van COI als sluipmoordenaar voor de procesindustrie is nog lang niet ingedaald.

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2021

MAIN001_SP_41_Corrosiebestrijding+ADV_vd Kooy.indd 42

02-03-21 08:37

af aan.” Eenvoudige lekkages zijn volgens Gofﬁngs ‘on the ﬂy’ op te heffen, dus terwijl de plant in bedrijf is, en in de meeste situaties loopt het goed af.

SUCCESFACTOREN “De eerste stap is een goed ontwerp van isolerende maatregelen. Daar zijn richtlijnen voor. Een goede montage is een tweede eis, maar ook in de operatie moet er aandacht zijn voor het tegengaan van bijvoorbeeld vocht, anders creëer je alsnog een startsituatie voor corrosie.” Sabic telt ook behoorlijk wat gevallen, waarin het minder goed afliep, met name waar sprake was van gevaarlijke en brandbare stoffen. Concrete incidenten noemt Goffings niet. In plaats daarvan noemt hij een aantal succesfactoren. Om te beginnen zijn dat een visie en het commitment van de directie om structureel iets aan COI te doen. “Bewustzijn is de minimale voorwaarde. Ook kennis, skills en de juiste medewerkers zijn onmisbaar om de gevolgen van COI te bestrijden. Als aan een van deze eisen niet is voldaan, zal dat vroeg of laat zijn effect hebben op de organisatie en blijft succes uit”, zegt Goffings.

‘Een echt goede aanpak vergt een volledige fabrieksstop’ INSPECTIE Een korte poll onder de circa 70 deelnemers aan de WCM-workshop leert dat meer dan de helft inspectie als het meest probate middel tegen COI ziet. Daarna komen preventie en correctie. “Preventie alleen”, reageert Gofﬁngs, “is niet genoeg. Bedrijven moeten over een monitoringsmechanisme beschikken, om te kunnen toetsen of preventieve maatregelen adequate bescherming bieden. Je kunt je niet permitteren een plekje over te slaan. Een echt goede aanpak vergt een volledige fabrieksstop. Zo moeten wij leidingen doorgaans stralen, terwijl we in bedrijf zijn. Het liften van leidingen voor een uitgebreide inspectie is dan niet mogelijk.”

AUDIT Ook Shell heeft te maken met de onzichtbare vijand, die tot voor kort maar weinig aandacht kreeg, geeft Wim Veirman toe. Veirman is maintenance reliability engineer op de site van Shell in Gent, waar katalysatoren geproduceerd worden. Na een interne audit in september 2019 stelde de fabriek een actieplan op. “Voor ons was COI een nieuw actiepunt”, zegt Veirman. “Doel van het actieplan is de risico’s te bepalen en een daarop gebaseerd inspectieplan op te

stellen voor onze installaties.” Shell gebruikt in Gent ammoniak, zuren en basen, afgassen en stoom in de inmiddels meer dan 35 jaar oude productie-units. Op de site waren de afgelopen jaren drie incidenten. In oktober 2018 kwamen rookgassen van rond de 300 °C vrij, omdat de koolstofstalen mantel van een naverbrander in de polymerisatie-unit was doorgeroest. “In de unit ontdekten we toen nog meer gecorrodeerde plekken.” In september 2019 bleken de C-stalen studbolts op een geﬂensde afsluiter van een geïsoleerd rvs-leidingnet op fosforzuur volledig gecorrodeerd. “Dat kon elk moment een veiligheidsissue opleveren.” In juli 2020 werd nog geconstateerd dat de stoomleiding van Chevron naar de Shell-site op een aantal punten door bleek te gaan roesten.

matrix wordt aan het verouderingsproces van C-stalen installatieonderdelen een bepaalde score toegekend. Bij een hoge score moet het onderdeel een plek krijgen in het COI-programma. “Dat levert al een gedegen aanpak op”, zegt Veirman. Naast het COI-actieplan treft Shell preventieve maatregelen. Zo wil het bedrijf beter en kritischer toezien op de eindcontrole op isolatiewerken. Ook liggen er plannen om C-stalen leidingen te vervangen door rvs (alleen bij kleine diameters mogelijk) en innovatieve waterafstotende isolatie te gebruiken, of waar mogelijk helemaal geen isolatie toe te passen. “De inventarisatie hiervoor hebben we al gemaakt”, zegt Veirman. Volgens de maintenance-engineer bevestigt de uitkomst van de audit om een COI-programma op te stellen de commitment van het management bij Shell. ●

DEGRADATIEFORMULE Shell heeft een degradatieformule voor koolstofstaal ontwikkeld, die een eenvoudige spreadsheet oplevert met een overzicht van COI-gevoelige installatieonderdelen. In een

Bron: Digitale workshop over COI, georganiseerd door WCM samen met de Regionale Veiligheidsnetwerken rond de zes chemie-clusters in Nederland.

(advertentie)

Verhuur van MOBIELE

STOOM-UNITS Tevens leverancier van bio-olie. Binnen 2 4 uur ter plaats e in het gehele la nd.

A.J. v.d. KOOY B.V. %FOBSJVTTUSBBU " /- 3$ 0PTUFSIPVU

www.vdkooy.nl info@vdkooy.nl

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2021

MAIN001_SP_41_Corrosiebestrijding+ADV_vd Kooy.indd 43

02-03-21 08:37

Solid partners for powder and bulk handling components

SERVICE- EN KENNISLEVERANCIER VAN BEDRIJFSZEKERE COMPONENTEN VOOR DE BULK- EN PROCESINDUSTRIE

| ATEX BEWAKINGSSYSTEMEN | SLIJTVASTE POLYURETHAAN BEKLEDING | COMPONENTEN VOOR HORIZONTAAL TRANSPORT | MONTAGE, ENGINEERING EN ADVIES COMPONENTEN VOOR ELEVATOREN

Betrek ons in een vroegtijdig stadium bij uw speciﬁeke vraagstuk voor het vinden van de juiste duurzame oplossing. Met het productportfolio én onze uitgebreide kennis en ervaring, voorkomen wij stilstand en ontzorgen wij u met langere standtijden, hogere capaciteiten en/of lagere kosten per ton getransporteerd product en blijven wij ook na installatie uw servicepartner.

V GM C HECKLIST A ANNEMERS

20SOL001_ADVERTENTIES.indd 44

Nederland | +3115 369 54 44 | info@mullerbeltex.com | www.mullerbeltex.nl

02-03-21 10:52

Solids Processing 1-2021

Articles inside

EXPERTVISIE ‘KENNIS DELEN EN DUURZAAM INNOVEREN

ONDERZOEK FEED DESIGN LAB FOCUST OP TESTFACILITEITEN