BESTEL GRATIS UW ELEKTRONICA RECYCLE BOX!
Bestel nu gratis de Elektronica Recycle Box, waarin u defecte of overbodige industriële elektronica en onderdelen op locatie kunt verzamelen: we komen de Recycle Box kosteloos bij u brengen en ophalen.
UNIS Group is de full service partner op het gebied van industriële elektronica.
Onze gespecialiseerde diensten richten zich op het bevorderen van de continuïteit van productieprocessen.
Wij helpen u graag met het verantwoord recyclen van uw industriële elektronica, zodat we samen bijdragen aan een circulaire economie.
www.unisgroup.nl/recycle
4 PREVENTIEF ONDERHOUD
KLAAR VOOR 2023: 5 TIPS VOOR PREVENTIEF ONDERHOUD
Preventief onderhoud helpt bij het verlengen van de levensduur van industriële elektronica. Het vermindert de kans op storingen, verkort eventuele downtime en vergroot de efficiëntie van machines en productielijnen.
6 ONDERHOUDSSOFTWARE
VISUELE WEERGAVE MET VOORSPELLEND ONDERHOUD
Veel bedrijven bezuinigen met houtjetouwtje-beleid nog steeds op een professioneel onderhoudssysteem, terwijl alleen al met het plukken van het laaghangende fruit de applicatie zó wordt terugverdiend. Waarom niet kiezen voor een technisch ontzorgend en visueel vlekkeloos systeem met praktische storingsmeldingen?
8 LEKDETECTIE
ULTRASONE LEKDETECTIE MINIMALISEERT KOUDEMIDDELVERBRUIK
Geavanceerde, ultrasone lekdetectie maakt het voor rederij Anthony Veder mogelijk om de systemen gesloten te houden en zo sluimerverbruik van kostbare koudemiddelen te minimaliseren.
10 INTERNET OF THINGS
SENSOREN EERSTE STAP IN VIERDE INDUSTRIËLE REVOLUTIE
Met de juiste sensoren kunnen bedrijven een start maken met de integratie van het Internet of Things in hun bedrijfsvoering. Bij de keuze voor sensoren moet gelet worden op retrofitting, interoperabiliteit, analysemogelijkheden, gegevensbescherming en beoogd doel.
Maintenance Benelux is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.
Redactieadres
Proces Media
Marktplein 2 1421 AC Uithoorn
+31 (0)297 22 3462
redactie@maintenancebenelux.nl
Hoofdredactie
Vincent Hentzepeter
+31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl
Eindredactie
Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl
Vormgeving Frizzon bv, Arnhem
Met medewerking van: Marjan Hammink
Druk
Veldhuis Media, Meppel
Sales
Erik ten Haaf +31 (0)297 22 3462 +31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl
Debbie van den Dool en Marion van Sinderen +31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl
Abonnementen abo@procesmedia.nl +31 (0)297 22 3462
Abonnementsprijs 2023
Voor de Benelux: € 140 (excl. 9% btw). Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.
Uitgever: Proces Media bv, 1421 AC Uithoorn © 2022, Proces Media bv Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 2352-0027
KLAAR VOOR 2023: 5 TIPS VOOR PREVENTIEF ONDERHOUD
Preventief onderhoud helpt bij het verlengen van de levensduur van industriële elektronica. Het vermindert de kans op storingen, verkort eventuele downtime en vergroot de efficiëntie van machines en productielijnen.
Dat elektronica niet het eeuwige leven heeft is geen wereldnieuws. Maar wat misschien wel nieuws is, is dat preventief onderhoud kan helpen de levensduur van elektronische componenten te verlengen. Met de vijf tips van UNIS Group kunnen bedrijven alvast een voorschot nemen op hun goede voornemens voor 2023 op dit vlak.
1. INVENTARISEER DE ELEKTRONICA
Welke elektronica is er eigenlijk allemaal geïnstalleerd? En hoe essentieel zijn die modules voor de productie? Inzicht voorkomt nare verrassingen. Inventarisatie van de aanwezige elektronica biedt zekerheid. Wie precies weet welke elektronica er is, kan (laten) checken welke modules mogelijk een risico vormen.
2. BRENG RISICO’S IN KAART
Verouderde elektronica vormen namelijk één van de grootste risico’s op downtime. In veel productiebedrijven draaien machines van 10, 15 tot wel 20 jaar oud. Bij oudere productielijnen zijn onderdelen niet altijd leverbaar, of alleen verkrijgbaar in het buitenland met een lange levertijd. Een overzicht van deze risico’s geeft inzicht in de gevolgen en de duur van stilstand door storing of kapotte onderdelen. Met kennis van kritieke onderdelen kunnen bedrijven hun magazijn efficiënt bevoorraden met reserveonderdelen. Kortom: kennis van de risico’s kan enorm schelen in de downtime. Stilstand kan teruggebracht worden van een paar weken of zelfs maanden per jaar tot slechts een paar uur.
3. KRIJG INZICHT MET EEN ONDERHOUDSPLAN
Inzicht in de systemen voorkomt verrassingen, verkleint de risico’s én geeft houvast voor het maken van een onderhoudsplan- en schema. Zo’n plan maakt duidelijk wanneer welke (tijdgevoelige) onderdelen preventief vervangen moeten worden. Ook is het eenvoudiger om onderbouwde keuzes te maken over toekomstige reparaties, revisie,
Inventarisatie van de aanwezige elektronica biedt zekerheid.
inkoop en migratie van geïnstalleerde elektronica. Een onderhoudsplan kan worden uitgebreid met tekeningen van de apparatuur, de historie van het onderhoud per onderdeel en procedures. Door deze documenten up-to-date te houden, wordt de duur van de downtime verkort als de machine onverwacht stil komt te staan. Dankzij de documentatie kunnen de (ingehuurde) monteurs namelijk direct aan de slag met de juiste informatie om het probleem zo snel mogelijk op te lossen.
4 EENVOUDIGE ONDERHOUDSKLUSSEN
ZELF OPPAKKEN
In industriële omgevingen is sprake van stof, vettigheid en in veel gevallen ook warmte. Deze drie elementen verstoren de optimale werking van elektronische modules. Daarom is het van belang om licht onderhoud regelmatig zelf uit te voeren. Denk hierbij aan:
• Schoonhouden van de werkomgeving. Minder vuil in de omgeving betekent minder kans op vuil in de machine of productielijn.
• Filters vervangen. Deze raken verstopt met vet en stof, waardoor zij de lucht niet goed kunnen filteren of doorlaten.
• Relais controleren. Is er sprake van oxidatie? Dan is het nodig om deze alvast te vervangen, zodat de relais niet onverwacht uitvallen.
• Ventilatoren en roosters reinigen. Wanneer deze vervuild of verstopt raken, wordt de module of het apparaat niet goed gekoeld.
• Batterijen tijdig vervangen. Veel back-up systemen werken op batterijen. Met lege batterijen kan het systeem zijn werk niet goed doen en is er geen back-up om op terug te vallen bij uitval. Het regelmatig maken van software back-ups is verstandig om mogelijke stilstand te verkorten. Mocht de software van een machine worden gewist door uitval, stilstand of reparatie, dan kan een back-up worden terugzet. Dat is de snelste manier om de productie weer op te starten.
5. CREËER VOORSPELBAARHEID
Een seintje dat er storing aankomt: dat zou ideaal zijn. Helaas werkt het zo niet. Er zijn echter wel indicatoren die zouden kunnen wijzen op een naderende storing, zoals haperingen, fouten in de netwerkcommunicatie, temperatuurwisselingen of pieken/dalen in de spanningen. Door hier alert op te zijn, kan op voorhand downtime worden
voorkomen. Fouten in de netwerkcommunicatie worden opgespoord met een Profinet of Profibusanalyse. Een foutje in zo’n netwerk kan honderden tot duizenden apparaten tegelijk stilzetten. De informatie uit zo’n analyse geeft de kwaliteit van het netwerk weer, wat inzicht geeft in de zwakke schakels, die vervolgens aangepakt of vervangen kunnen worden. ●
UNIS Group
UNIS Group is een full-service bedrijf op het gebied van industriële elektronica dat zich met name richt op kostenbesparing, de continuïteit van industriële productieprocessen, het voorkomen van storingen en het verlengen van de levensduur van bestaande elektronische modules.
(advertenties)
POWDER TO THE PEOPLE
Ontdek de nieuwe dimensie in sproeidrogen
Als het op sproeidrogen aankomt, voldoet de nieuwe DryMASTER serie aan alle eisen. In talrijke toepassingen, o.a. de voedingsindustrie, en in de uwe.
• Meer dan 900 varianten beschikbaar
• Proces-specifieke materialen
• Lange levensduur
• Eenvoudige reiniging en onderhoud
• Hoge drukbestendigheid
• Korte levertijden
• Compatibel met bestaande installaties
www.lechler-sproeiers.nl
VISUELE WEERGAVE MET VOORSPELL
Veel bedrijven bezuinigen met houtjetouwtje-beleid nog steeds op een professioneel onderhoudssysteem, terwijl alleen al met het plukken van het laaghangende fruit de applicatie zó wordt terugverdiend. Waarom niet kiezen voor een technisch ontzorgend en visueel vlekkeloos systeem met praktische storingsmeldingen?
“Zeker, een top 10 van de meest voorkomende storingen binnen je bedrijf wil je glashelder in beeld hebben. Via je maintenancesysteem integreer je dat vervolgens in je bedrijfsproces,” zegt Johan Maas, eigenaar en oprichter van Q3 Maintenance Software. “Maar net zo belangrijk is, wat vinden de mensen op de vloer? Wat is het meest werkbare? Wil je voorraadbeheer gebruiken, bestelbonnen gaan sturen voor inkoop? Welke analyses wil je doen? Heb je stamkaarten en wil je extra velden gebruiken? Al deze aspecten bepalen hoe je ons systeem gaat inzetten.”
DAGELIJKS GEBRUIK
Het Q3 CMMS (Computerized Maintenance Management System) is sinds 1998 op de markt en is ontwikkeld voor de planning en administratie van de technische dienst. De software is samen met bedrijven uit de procesindustrie, bewerkingswereld en productiebranche doorontwikkeld. Het beheer
van preventief onderhoud vormt de basis van het systeem, van dagelijks gebruik via meldbriefjes, werkbonnen en checklisten, tot frequentie-gebaseerde inspecties, keuringen en controles.
DATA-ANALYSE
Pas echt interessant wordt het als er slimme analyses worden gedaan vanuit het systeem. Dan kan een bedrijf rechtstreeks gaan sturen op data-inzicht. Maas haalt een recent correctief onderhoudsvoorbeeld aan: “Zo werkte een klant van ons tijdens het hoogseizoen met veel extra monteurs. Uit de gegevens viel af te lezen dat er in die periode veel meer uren aan storingen werden besteed. Wat bleek: de ‘ingevlogen’ monteurs kenden de apparatuur minder goed, moesten vaak met meerdere mensen tegelijk overleggen en sleutelen. Het jaar daarop zette het bedrijf de eigen mensen op het correctieve onderhoud: zij kennen het machinepark door en door. Het preventieve onderhoud werd tegelijkertijd door de helft van het aantal inleners uitgevoerd, die van tevoren exact geïnstrueerd hadden gekregen wat ze moesten doen”, aldus Maas.
Modules zijn in- en uit te schakelen, zodat alleen zichtbaar is waar gebruik van wordt gemaakt:
• Preventief onderhoud
• Objecten-overzicht
• Planning
• Voorraadbeheer
• Inkoop
• Storingsregistratie
• Sms-meldingen bij calamiteiten
• Visuele weergave van de productievloer
• Voorspellend onderhoud
• Realtime Productie Monitoring
• Beheer van werkkleding en PBM’s
• Slimme dashboards en analyses
• Werkvergunningen
• Sleutelregistratie
• Data uitwisseling
• Voedselveiligheid
• Werken op smartphone en tablet
SCHOON SCHERM
Doordat het systeem met zijn ‘schone schermpjes’ vriendelijk oogt, wordt het gebruik ervan als makkelijk en overzichtelijk ervaren. “We zijn van ‘goed werkende’ naar ‘goed uitziende’ app geëvolueerd,” verduidelijkt Maas. “Gebruikers van nu willen een vlekkeloos werkende app met een cleane uitstraling. Met het volop inzetten van QR-codes werd de afgelopen twee jaar extra gebruiksvriendelijkheid toegevoegd. Via de door het systeem gegenereerde en geprinte QR-code op de machine kan de gebruiker niet alleen hulp-filmpjes bekijken over onderhoud of bediening en daar een bibliotheek van aanleggen, maar ook een melding maken.”
BRUG
“Deze visuele weergave van de productievloer wordt heel veel gebruikt, omdat het klanten aanspreekt en een brug slaat naar de praktijk. Het machinepark kun je op een achtergrondje plaatsen en op elk machientje kun je klikken. Wordt er dan
ergens een melding van gemaakt, dan krijgt de gebruiker via tablet of smartphone de 10 meest voorkomende oplossingen. Deze gegevens worden voortdurend ververst: het is een zelflerend systeem. Met checklists zet de gebruiker per uitgevoerde handeling een vinkje. Daarmee is het uitvoeren van de onderhoudswerkzaamheden volgens een vast stappenplan gewaarborgd.”
REALTIME
Een ander speerpunt is voorspellend onderhoud. Het Productie Monitoring Systeem verzameld
‘Met realtime data verschuift je meerjarenonderhoud van frequenties naar tellerstanden en draaiuren’Johan Maas, eigenaar en oprichter van Q3 Maintenance Software.
END ONDERHOUD
realtime machinedata voor inzicht in het machinepark. Deze data worden vanuit de machines doorgevoerd naar het onderhoudsbeheersysteem, met bijbehorend grafisch inzicht. “Met de realtimedata van de machineparken van klanten geeft
het systeem vanzelf aan wanneer bijvoorbeeld een matrijs uitgewisseld moet worden. Daarmee verschuift je meerjarenonderhoud van frequenties naar tellerstanden. Denk daarbij ook aan draaiuren van pompen,” aldus Maas.
EDUCATIEPARTNER
Vanuit de Fontys Hogeschool Eindhoven is er belangstelling voor het werken met voorspellend onderhoud. Zo’n 25 HBO-studenten werken onder begeleiding gedurende 5 maanden een opdracht uit bij een bedrijf. “Alle bedrijven gaan daarin mee, ze krijgen aandacht in de media en geschoolde jeugd over de vloer. Voor bedrijven onderling is het ook interessant, want zo blijft iedereen op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.” ●
‘De visuele weergave van de productievloer wordt heel veel gebruikt, omdat het klanten aanspreekt en een brug slaat naar de praktijk’
ULTRASONE LEKDETECTIE MINIMALIS
Geavanceerde, ultrasone lekdetectie maakt het voor rederij Anthony Veder mogelijk om de systemen gesloten te houden en zo sluimerverbruik van kostbare koudemiddelen te minimaliseren.
Voldoen aan de regelgeving, uitstoot en broeikasgassen verminderen: natuurlijk wil elke rederij dat. Bij rederij Anthony Veder werd het tijd voor een fleet-wide ingreep: “Elke rederij is bezig met verduurzaming van de vloot. Dat houdt voornamelijk in dat we de uitstoot van broeikasgassen moeten verminderen. Daar willen we aan voldoen,” legt Sijtze Visser uit. Vis-
ser is vessel manager bij de Nederlandse rederij Anthony Veder. De rederij is gespecialiseerd in het transport van Liquefied Petroleum Gas (LPG), Liquefied Natural Gas (LNG) en petrochemische gassen, zoals ethyleen en propyleen. “Naast de milieuoverwegingen zien we ook dat de prijs van koudemiddelen heel hoog is. We hebben systemen waar vrij veel koudemiddel in zit. Om het verbruik te minimaliseren willen we lekkages opsporen, maar daar hadden we tot nu toe geen adequate manier voor.”
LEKCONTROLES
De rederij is volledig gespecialiseerd in het transport van gas en werkt daarom met een hoge veiligheidsstandaard met bijbehorende speciale apparatuur en middelen. De koudemiddelen, gebruikt als medium voor het transport van warmte, moeten vanwege aangescherpte wetgeving uitgefaseerd worden. Dit betekent op termijn een verbod op het (bij)vullen van koelinstallaties met synthetische koudemiddelen. De nieuwe wetgeving (2015) wil dat gebruikers het gebruik ervan nu
EERT KOUDEMIDDELVERBRUIK
al terugdringen. Via meer verplichte lekcontroles moet bovendien het aantal lekkages van koel- en vriesinstallaties met (H)CFK’s en HFK’s omlaag.
GEEN CONSUMPTIEARTIKELEN
“Wij zijn ons terdege bewust van die wetgeving”, zegt Visser. “Echter, niet alleen moet je bij de bemanning bewustzijn kweken, dat moet ook bij het management gaan wortelen. We moeten af van het idee dat koudemiddelen consumptieartikelen zijn: het systeem moet gesloten zijn en er mag binnen die cyclus uiteindelijk geen sprake zijn van bij- of navullen. Het betekent namelijk tegelijkertijd dat je voortdurend je installatie moet bijstellen of inregelen. Met als gevolg een grotere kans op het falen van installaties. Op het moment dat je dat goed onder controle hebt, weet je dat je beter bezig bent. Los van incidenten uiteraard.”
ULTRASONE DETECTIE
“Met die nieuwe mentaliteit zijn we gaan kijken naar betere lekdetectie en zo zijn we uitgekomen bij de Ultraprobe 9000”, vervolgt Visser. Dit draagbare, pistoolvormige instrument is een digitaal ultrasoon inspectiesysteem voor voorspellend onderhoud. De Ultraprobe versnelt inspecties en is breed inzetbaar voor het opsporen van allerlei storingen. Gegevens zijn met een enkele druk op de knop eenvoudig te bekijken op het bedieningsscherm en op te slaan. Tijdens een inspectie kan de gebruiker realtime op het LED-scherm aan een 16-delige grafiek zien wat de geluidsniveauveranderingen zijn. Het scherm heeft een gekalibreerde decibelweergave en kan direct het piekniveau vasthouden. “Hoe we lekken opspoorden voordat we met dit instrument gingen werken? Gewoon, met een emmertje met zeepsop”, kan Visser zich herinneren.
Rederij
Rederij Anthony Veder, opgericht in 1937 door Anthony Veder, is volledig gespecialiseerd in het transport van gas (LPG, LNG en petrochemische gassen, zoals ethyleen en propyleen). De vloot telt momenteel 31 schepen, variërend van 4.000 m2 tot 30.000 m2. Van de vloot vervoeren 11 schepen LNG en 20 industriële gassen voor de petrochemische industrie. De groep heeft zo’n 1.000 mensen in dienst, waarvan er ongeveer 100 mensen op het hoofdkantoor in Rotterdam werken. Per schip is de omvang van de crew tussen de 12 en 20 mensen.
Ultraprobe 9000 specs
Constructie: draagbaar pistoolvormig instrument met bedekt aluminium en ABS plastic Circuit: Solid State SMD digitaal circuit met temperatuurcompensatie
Frequentie: 20 kHz tot 100 kHz (stapsgewijs instelbaar in 1 kHz)
Reactietijd: < 10 ms
Display: 16 x 2 LCD met LED-achtergrondverlichting Geheugenopslag: 400 opslagplaatsen
Accu: NiMH oplaadbaar
Omgevingstemperatuur: 0-50 °C
Uitgangen: Gekalibreerde uitgang, decibel (dB) frequentie, USB datauitgang Meetsondes: Trisonic scanmodule en stethoscoopmodule
Koptelefoon: Deluxe geluidsisolerende koptelefoon voor gebruik met helm Indicatoren: dB, frequentie, accutoestand en 16-delige grafiek Gevoeligheid: Detecteert lekkages van 0,1 mm met een drukverschil van 0,3 bar al op 15 m. afstand Grenswaarde: 1 x 10–2 std. cc/sec tot 1 x 10–3 std. cc/sec
Afmetingen: Complete uitrusting in Zero Halliburton aluminium koffer 47 x 37 x 17 cm Gewicht Pistooleenheid: 0,9 kg
Gewicht complete koffer: 6,4 kg Display-standen: Realtime, momentopname, piekniveau vasthouden en geheugenopslag
WEERSTAND VERLAGEN
Waar hij tegenaan liep was aarzeling bij de bemanning om een extra stuk gereedschap te gaan gebruiken. De werkdruk aan boord is over het algemeen al behoorlijk hoog, en om weerstand te voorkomen bij de crew was een soepele integratie een primaire vereiste. “Bij de selectie van het instrument hebben we een van de zeevarenden betrokken. Om de drempel tot gebruik te verlagen, hebben we samen met UE Systems, de makers van de probe, een serie instructiefilmpjes opgenomen aan boord van een van onze schepen. Zo konden we precies laten zien hoe de probe aan boord inzetbaar is. Vlootbreed is tot aanschaf van het apparaat overgegaan.”
INSTRUCTIEVIDEO
De instructievideo’s werden samen met een team van UE Systems gemaakt op het schip ‘Coral Parensis’. Voor de herkenbaarheid werd de werking van het apparaat aan boord van het schip gefilmd en uitgelegd. Zo werd de echte werksituatie weergegeven, inclusief achtergrondlawaai. “Mede dankzij deze video krijgen we feedback dat het gebruik nu echt toeneemt: lekkages worden daadwerkelijk opgespoord en het instrument wordt gezien als een ondersteuning in plaats van een belasting. Daarmee is aantoonbaar het zogeheten sluimerverbruik omlaaggegaan. Ook door de isolatie heen kunnen we nu lekkages vinden. Op een van de schepen hadden we herhaaldelijk service, omdat we koudemiddel kwijtraakten.
Gegevens zijn met een enkele druk op de knop eenvoudig te bekijken op het bedieningsscherm en op te slaan.
Dat lek konden we alsmaar niet vinden. Zodra de mensen daar met ultrasoon aan de gang gingen, hebben ze de lekkages wél kunnen vinden. Dus daar sparen we servicekosten mee uit,” zegt Visser. “Het vertrouwen in de probe is nu zo groot, dat er momenteel breder gebruik van wordt gemaakt. Zo wordt hij ook vaak ingezet bij de controle van lagers. Het apparaat werkt zo goed dat de bemanningsleden de unit ook gebruiken voor het opsporen van luchtlekkages.” ●
SENSOREN EERSTE STAP IN VIERDE INDUSTRIËLE REVOLUTIE
Met de juiste sensoren kunnen bedrijven een start maken met de integratie van het Internet of Things in hun bedrijfsvoering. Bij de keuze voor sensoren moet gelet worden op retrofitting, interoperabiliteit, analysemogelijkheden, gegevensbescherming en beoogd doel.
Bij veel bedrijven heerst nog onzekerheid over hoe ze het Internet of Things (IoT) kunnen integreren in hun bedrijfsvoering. Volgens Rike Ermeling, product manager bij reichelt elektronik, kunnen bedrijven die een start willen maken met IoT het beste
beginnen met het kiezen voor de juiste sensoren. “Het toekomstbestendig optimaliseren van productieprocessen wordt steeds belangrijker, gezien de turbulente ontwikkelingen in de toeleveringsketens.
Maar het gebrek aan werknemers met de juiste
technische kennis remt nog vaak de implementatie. Een goede eerste stap is retrofitting van bestaande systemen met sensoren. Daarbij moet wel gelet worden op interoperabiliteit, maar sensoren zijn voor veel toepassingen zinvol”, zegt Ermeling.
BREED TOEPASBAAR
“Het is niet voor alle bedrijven en voor elke machine de moeite waard om te upgraden met sensoren”, geeft Ermeling toe. “Maar het aantal verschillende toepassingen is groot en de mogelijkheden zijn legio. Als sensoren, zoals niveausensoren, in de productie worden geïntegreerd, kun je via voorspellend onderhoud op basis van relevante parameters, problemen voorkomen. Slijtage is vroegtijdig op te sporen en onderhoud is op tijd uit te voeren. Ook bij het in gebruik nemen van nieuwe machines kunnen sensoren hun nut bewijzen. Integratie van nieuwe apparatuur is altijd een risicofactor voor een soepel productieproces. Geschikte sensoren bieden controlemogelijkheden en beperken mogelijke storingen of uitval tot een minimum. En ook buiten de productieomgeving kunnen intelligente sensoren hun steentje bijdragen, bijvoorbeeld voor de slimme bewaking van ruimten. Afhankelijk van de eisen is het mogelijk om bijvoorbeeld de temperatuur van de ruimte,
het CO2-gehalte of de luchtvochtigheid te meten. Dit zijn nuttige meetwaarden, waarmee je kunt vaststellen of servers in een ideale ruimte staan en of de werkplekken op kantoor voldoen aan de arbonormen”, zegt Ermeling.
BASISVEREISTEN
De fundamentele vraag die bedrijven zich moeten stellen, is of de bestaande machines achteraf voorzien kunnen worden van de gewenste sensoren. “Bij de meeste nieuwere modellen machines is dit geen probleem”, zegt Ermeling, “maar het is wel verstandig om dit toch even te checken.” Voordat tot aanschaf van een sensor wordt overgegaan, moet eerst de relevante meetgrootheid worden bepaald. Afhankelijk van de toepassing kunnen dit omgevings-, trillings- en bewegingsgegevens zijn, maar het kunnen ook gegevens zijn die specifiek samenhangen met het proces. “Bovendien”, zegt Ermeling, “moet je nagaan of de apparatuur al over de vereiste sensortechnologie en interfaces (bijvoorbeeld ethernet) beschikt of dat die nog extern aangebracht moet worden. Ook moet je inzichtelijk maken hoe je meerdere machines in een netwerk moet opnemen (bijvoorbeeld fysiek of draadloos).”
GEGEVENSVERWERKING
Andere vereisten hebben te maken met de gegevensverwerking. Ermeling: “Bij het bepalen van het specifieke toepassingsgebied vóór de implementatie moet je bijzondere aandacht besteden aan de vraag wat de analyse van de verkregen gegevens je gaat opleveren. Het antwoord op deze vraag heeft namelijk ook gevolgen voor de volgende voorwaarde voor een succesvolle start met IoT: om voordeel te halen uit de enorme hoeveelheden data die sensoren tijdens processen verzamelen, heb je een passende netwerkinfrastructuur inclu-
sief genoeg bandbreedte en een analyseplatform nodig. Alleen verzamelen van gegevens is niet genoeg. Je moet consolideren en analyseren, dan kun je met behulp van AI waardevolle inzichten verkrijgen.”
VEILIGHEID
Zodra een bedrijf op basis van de vorige vragen inzicht in de situatie heeft, komt het aspect gegevensbescherming in beeld. Ermeling: “Gelukkig zijn er aanbieders die hierin ondersteuning bieden en kunnen zorgen voor een veilige opslag van gegevens. Maar het is zinvol om eerst grondig te kijken naar de manier waarop je eigen bedrijf met gegevensbescherming omgaat.”
PROCESOPTIMALISATIE
Als duidelijk is voor welke toepassingen er concrete stappen gezet moeten worden, is het tijd om te kijken wat de relevante parameters zijn. “ Gegevens uit metingen van helling, hoek, druk, stroom, temperatuur, enzovoort kunnen bijvoorbeeld inzichten geven voor het optimaliseren van processen of het automatiseren van de toepassing”, zegt Ermeling. “Daarom zijn omgevingssensoren (CO2, temperatuur en vochtigheid), bewegingssensoren, niveausensoren of landbouwsensoren (pH-waarden of bodemvochtigheid) bijzonder geschikt voor de eerste toepassingen. Bij de keuze van de juiste sensoren moet je ook rekening houden met de mogelijkheden op het gebied van connectiviteit. Het is ook belangrijk dat de aangeschafte sensoren onderling en met toekomstige machines of sondes interoperabel zijn om zo een soepele gegevensanalyse te garanderen.”
PROEFPROCES
“Het is verstandig om de sensoren eerst toe te passen in een duidelijk omschreven proefproces”, legt Ermeling uit. “Op die manier zijn kosten en complexiteit goed te beheersen en kunnen eventuele aanpassingen gemakkelijker doorgevoerd worden. Elke uitbreiding kan dan stapsgewijs plaatsvinden. De toekomstige eisen die je stelt aan IoT zijn belangrijk bij een uitbreiding van het sensorgebruik en eventuele overnames van het bedrijf. Hoe gaan deze factoren zich ontwikkelen? Pas als duidelijk is wat de voordelen van een geteste toepassing zijn, kun je iets zeggen over de toekomstige toegevoegde waarde van de technologie.” ●
reichelt elektronik www.reichelt.nl
‘Het is verstandig om de sensoren eerst toe te passen in een proefproces’Rike Ermeling, product manager bij reichelt elektronik, leverancier van elektrotechnische componenten. (Foto: reichelt)