De gemeente centraal!
KATERN NOVEMBER 2014 -
Inhoudelijke ondersteuning vanuit het landelijk dienstencentrum Gemeenten binnen de Protestantse Kerk houden zich met veel verschillende werkvelden bezig: liturgie, diaconaat, pastoraat, vorming en toerusting om er enkele te noemen. De website van de Protestantse Kerk laat zien wat het Protestants Landelijk Dienstencentrum aan ondersteuning op al deze werkvelden biedt. Dit katern licht enkele werkvelden nader uit en leidt de lezer naar de website voor meer informatie en ondersteuning in de vorm van materialen, cursussen en begeleiding door een gemeenteadviseur.
KERKINFORMATIE NOVEMBER 2014
1
DE GEMEENTE CENTRAAL! KATERN NOVEMBER 2014
KATERN NOVEMBER 2014 -
De eredienst, hart van het gemeenteleven De eredienst, de ontmoeting tussen God en gemeente, vormt het hart van het gemeenteleven. De vormgeving van de eredienst gebeurt in de Protestantse Kerk op veelkleurige manieren. Op het gevarieerde terrein van liturgie, eredienst en kerkmuziek is veel in beweging. De visienota ‘De hartslag van het leven’ voert een pleidooi voor het ontwikkelen van nieuwe en aansprekende vormen van liturgie en muziek enerzijds en voor het bewaren van meer traditionele liturgische vormen anderzijds. Een voorbeeld hiervan is de Werkmap Eredienst die dit voorjaar verschenen is. Deze werkmap is bedoeld voor gemeenten die zich verwant voelen met de Gereformeerde Bond. De map wil een impuls geven aan kerkenraden en gemeenten om zich te bezinnen op de vormgeving van de eredienst. Hoe ga je om met de spanning tussen de vraag naar een eigentijdse liturgie en het verlangen om de lijn van de reformatorische traditie vast te houden? Over het onderwerp vormgeving van de eredienst en over wat liturgie is, is inhoudelijk veel geschreven. De werkmap wil vooral een handreiking bieden bij de vraag hoe je daarover in gesprek gaat in de kerkenraad en met de gemeente. Hoe geef je zo’n proces
vorm? Hoe bied je een open en veilige sfeer? Hoe zorg je voor een transparante communicatie en besluitvorming? Voorbeelden van gemeenten die daar mee bezig zijn geweest en ervaringen van gemeenteadviseurs vormen de bouwstenen voor de werkmap. Bij de werkmap is ook een programma voor een gemeenteavond en een kerkenraadsdag beschikbaar. Ook kan een gemeenteadviseur bij een dergelijk proces adviseren of begeleiden.
SCALA AAN CURSUSSEN De lofzangen van Israël uit Psalm 22 hebben in de loop van de eeuwen veel verschillende uitingsvormen gehad. Ook in het Nederland van nu worden liederen in de eredienst heel gevari-
eerd gezongen en begeleid. De kwaliteit van de kerkmuziek is van belang. Hoe je die vormgeeft en wat daarvoor nodig is, is nog niet zo eenvoudig. Beschikbaarheid van bekwame musici – van organist/toetsenist tot leden van een muziekgroep en cantor/voorzanger – en het gesprek in de gemeente over de kerkmuzikale koers, vragen de nodige aandacht en zorgvuldigheid. Heeft u behoefte aan toerusting, verdieping of een frisse blik? Er is op het gebied van kerkmuziek en eredienst een scala aan cursussen beschikbaar: liturgie, uitvaartbegeleiding, lectorentraining, opleiding Kerkmuziek, kleuren verkennen in het Liedboek, werkweek liturgie en kerkmuziek. Er is wat wils voor elk: voor geïnteresseerde gemeenteleden, taakgroepleden, musici en voorgangers.
EXPERTISE BESCHIKBAAR Heeft u vragen op het gebied van de Generale Regeling Kerkmusici, het gebruik van het nieuwe Liedboek, de invulling en vormgeving van een bijzondere kerkdienst? Bij de gemeenteadviseur of de servicedesk in Utrecht kunt u terecht voor concrete vragen; zij zijn het adres bij uitstek om gebruik te kunnen maken van de beschikbare expertise op het gebied van kerkmuziek en eredienst. JAAP VAN DER GIESSEN gemeenteadviseur
› www.pkn.nl/werkvelden/liturgie U vindt hier ook een verwijzing naar de cursussen.
WERKMAP EREDIENST › www.pkn.nl/webwinkel
2
KERKINFORMATIE NOVEMBER 2014
KATERN NOVEMBER 2014 -
Vieren in de eigen context Nieuwe vormen van vieren bedenk je niet achter je bureau en verzin je niet in een projectgroep. Ze gebeuren in de praktijk, op allerlei plekken in de kerk en daarbuiten. Welke (geslaagde) verhalen en voorbeelden van nieuwe vormen van liturgie zijn er al te vinden, in plaatselijke gemeenten, bij (missionaire) projecten, bij experimentele vieringen? Een van de thema’s van de visienota ’De hartslag van het leven’ gaat over (nieuwe) vormen van liturgie. Onder de titel ‘Vieren in huis en kerk’ houdt een aantal gemeenteadviseurs zich, met een knipoog naar de ondertitel van het Liedboek, hiermee bezig. De bezinning op vernieuwend, eigentijds en aansprekend vieren krijgt vooral vorm door die voorbeelden en verhalen op te sporen. In het kader van Eredienst Creatief / Verbindend Vieren wordt al enige tijd op symposia en studiedagen geëxperimenteerd met vieringen waarin alle generaties volop participeren, met een rijke variatie aan instrumenten en vanuit verschillende liedculturen. Hoe beleef je dat, welke gedachten en gevoelens roept dat op? Hoe blijft zo’n dienst een hechte eenheid? En hoe is de uitwisseling tussen de eredienst en de (profane) cultuur?*
AANSLUITEN BIJ DE CONTEXT Dit najaar zijn twee regionale inspiratiedagen ‘Anders vieren’ gehouden, in Assen en Markelo. Het programma bestond uit vieringen en workshops over de praktijk van gemeenten die daadwerkelijk proberen om vernieuwend en anders te vieren. Het plan is om dergelijke inspiratiedagen ook op andere plekken te organiseren. Een van de vragen uit de praktijk is: op wie richt je je als je nadenkt over anders vieren? Met andere woorden: voor wie doe je het? Er zijn mensen die regelmatig de eredienst bezoeken en meeleven met de weekcyclus. Andere mensen zijn meer betrokken op de jaarcyclus: ze zijn bij de grote feesten met de hele familie in de kerk en dan horen ze er ook echt bij. Daarnaast zijn er mensen die meeleven op de cyclus van het leven. Bij doop, trouw en rouw bezoeken ze de kerk. Op deze kruispunten van hun leven
Viering op dierendag 2014 in Schaarsbergen onder leiding van ds. Fred Omvlee, predikant van mijnkerk.nl. Foto: Luuk van der Lee/HH
zijn ze actief bezig met geloofsvragen. Jonge gezinnen kunnen behoefte hebben aan vormen van een eenvoudige huisliturgie of aan viermomenten rondom de dagelijkse maaltijd, of voor de zondag. In een specifieke missionaire of diaconale setting kunnen de behoeften anders liggen dan in een gemiddelde dorpsgemeente of stadswijk. Hoe kun je steeds weer aansluiten bij de context waarin je kerk bent? Met het verzamelen en inventariseren
van voorbeelden van vieren hopen we een inspirerende bijdrage te leveren aan de bezinning op nieuwe vormen van eredienst. Dat zal resulteren in een uitgave met voorbeelden van vernieuwende vieringen. ELS DEENEN EN JAAP VAN DER GIESSEN gemeenteadviseurs
› www.pkn.nl/werkvelden/liturgie
* MEER HIEROVER OP: WWW.EREDIENSTCREATIEF.NL Onder redactie van Klaas Willem de Jong is een eerste theologische verkenning verschenen, getiteld ‘Verbindend vieren. Spelen met vormen en stijlen in de eredienst’ (Zoetermeer 2013).
KERKINFORMATIE NOVEMBER 2014
3
DE GEMEENTE CENTRAAL! KATERN NOVEMBER 2014
Het geloofsgesprek in de gemeente
KATERN NOVEMBER 2014 -
De gemeente is een lerende gemeenschap. Plaatselijk kan dat vorm krijgen door gespreksgroepen, leerhuizen, maar ook bijvoorbeeld het volgen van cursussen. De gemeente is ook een geloofsgemeenschap waarin geloof wordt gedeeld. Door je te laten inspireren door de verhalen uit de Bijbel, een antwoord te zoeken op vragen die op je weg komen, open te staan voor de ander en de Ander, krijgt geloven vorm. Het groothuisbezoek is een van de manieren om met elkaar het geloofsgesprek aan te gaan.
4
Veel gemeenten kennen het groothuisbezoek, een ontmoetings- en gespreksbijeenkomst rond een thema met een kleine groep gemeenteleden. Zo’n bijeenkomst kan in de kerk gehouden worden maar vindt meestal plaats in de woning van een van de gemeenteleden. Je zou het ook ‘huiskamergesprek’ kunnen noemen. Mensen ontmoeten elkaar in informele sfeer, gaan met elkaar in gesprek en delen met elkaar iets van hun leven, gedachten, ervaringen en geloof. De ervaring leert dat dit verdiepend werkt en iets toevoegt aan de band die mensen met elkaar hebben.
In het gesprek met de ander mag ook iets van de Ander doorklinken. Bezinning omdat het in een groothuisbezoek gaat om het samen nadenken over vragen die te maken hebben met zingeving en geloof. Pastoraat omdat de deelnemers bij elkaar komen als leden van één gemeente en naar elkaar willen omzien. Het groothuisbezoek biedt de mogelijkheid voor contact en een gesprek over de dingen die er werkelijk toe doen. Het samenspel van ontmoeting, bezinning en pastoraat maakt het groothuisbezoek tot een plaats voor het geloofsgesprek.
PLAATS VOOR GELOOFSGESPREK
INSTRUCTIE GROOTHUISBEZOEK
Groothuisbezoek haakt aan bij drie belangrijke elementen van gemeentezijn: ontmoeting, bezinning en pastoraat. De ontmoeting tussen leden van de gemeente, maar ook de ontmoeting tussen God en mensen.
Essentieel voor een geslaagd groothuisbezoek zijn een aantrekkelijk programma rond een thema en een goede gespreksleider. De Protestantse Kerk biedt jaarlijks rond het jaarthema een programma voor groothuisbezoek aan.
KERKINFORMATIE NOVEMBER 2014
Dit jaar is dat ‘Met hart en ziel – vieren en verbinden’. Het programma bevat verschillende werkvormen waaruit u een keuze kunt maken, en een aantal gebeden en teksten voor de opening en sluiting van de bijeenkomst. Het programma is gratis te downloaden van www.pkn.nl/startzondag. Kijk bij ‘inspiratie jaarthema’. Rond dit programma is ook een instructieavond ontwikkeld die bedoeld is voor hen die de bijeenkomsten van het groothuisbezoek gaan leiden. Deze instructie geeft tips voor de gespreksleider, bespreekt de verschillende werkvormen en voert enkele werkvormen uit. Op basis daarvan kunt u een goede keuze maken voor uw eigen invulling en bent u toegerust om het groothuisbezoek op een juiste manier te begeleiden. De instructie wordt in uw eigen gemeente gegeven. De kosten bedragen € 125,-. Meer informatie via (030) 880 18 80 of servicedesk@pkn.nl. NICO EVERS gemeenteadviseur
VORMING EN TOERUSTING Veel gemeenten hebben jaarlijks een aanbod van ‘vorming en toerusting’. Op de website vindt u enkele suggesties voor dit aanbod. De generale synode komt ieder jaar met een ethische bezinning met vragen om het gesprek op gang te helpen. Verder wordt bij het tijdschrift Open Deur een gesprekshandreiking gemaakt om de verschillende themanummers te bespreken in groepsverband. Zie www.pkn.nl > werkvelden > geestelijke vorming > vorming en toerusting.
Verbondenheid met Israël vormgeven
KATERN NOVEMBER 2014 -
U wilt als plaatselijke gemeente wel ‘iets’ doen rond Israël, maar schrikt ervoor terug. Dat kan zijn omdat Israël grote emoties oproept en het al snel in het politieke wordt getrokken. Of u wilt best uitgesproken zijn maar voelt sympathie voor zowel de Joden als de Palestijnen. Of u weet niet meer wat u onder Israël kunt verstaan en wat er met de roeping tot ‘onopgeefbare verbondenheid’ met het volk Israël bedoeld wordt. U kunt op verschillende manieren bij het protestants landelijk dienstencentrum terecht. Onopgeefbare verbondenheid, diaconale betrokkenheid en oecumenische verbondenheid – kernpunten uit de kerkorde – komen in de organisatie van de kerk terug bij onder meer Kerk en Israël, Kerk in Actie en JOP. Deze afdelingen leggen misschien verschillende accenten, maar werken samen vanuit eenzelfde visie en beleid. De Protestantse Raad voor Kerk en Israël, adviesorgaan van dienstencentrum en synode, wil het Joods-christelijke gesprek op de agenda houden en maakt zich sterk voor inhoudelijke/ theologische thema’s. Ook wordt breder en internationaal gekeken. Bij het bureau Kerk en Israël kunt u terecht voor informatie rond plaatselijke of regionale werkgroepen die zich bezighouden met allerlei vragen rond Israël. De meeste werkgroepen zijn behoorlijk actief. Zo worden er boeiende leerhuizen en lezingen georganiseerd. Bij de twee projectmedewerkers van Kerk en Israël kunt u terecht voor inhoudelijke en praktische vragen. En er is een website met allerhande informatie.*
ISRAËLZONDAG Rond de Israëlzondag in oktober verschijnt altijd bezinnings- en liturgisch materiaal. Dit jaar is het thema: Zoeken naar erkenning. De Israëlzondag heeft sinds 1949 een plek in het kerkelijk jaar. Deze speciale markering kwam voort uit het groeiende besef dat de kerk na de Sjoa radicaal moest breken met dogma’s en praktijken die de weg hadden voorbereid voor dit dieptepunt in de geschiedenis. De
Israëlzondag is een van de manieren waarop de Protestantse Kerk haar onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël vorm wil geven. Dat wil uiteraard niet zeggen dat de thema’s van Kerk en Israël tot één zondag in het jaar beperkt hoeven te blijven.
UITGAVEN Het tijdschrift Kerk en Israël Onderweg (vier keer per jaar) biedt een forum van uiteenlopende visies. Het speciale katern is geschikt voor gebruik in gespreksgroepen.
Kinderen uit het basisonderwijs zijn in het kader van het project ‘Leren van de oorlog’ aan de slag in de synagoge van Winterswijk.
DIALOOG Verder is er de werkmap Tijd voor Vrede met uitgebreide bezinning op de verbondenheid met Joden én Palestijnen. Het materiaal werd ontwikkeld rond de Israëlzondag 2011 maar is zeer geschikt om op andere momenten mee aan de slag te gaan. Het boek Meervoudig verbonden. Nieuwe perspectieven op vragen rond kerk, Israël en Palestijnen, onder redactie van Arjan Plaisier en Klaas Spronk, geeft allerlei inzichten en impulsen op dit complexe, belangrijke, frustrerende en boeiende terrein.
Waarom zou de gemeente zich met Israël bezighouden nu het gesprek steeds verder weg lijkt en de vragen steeds meer gepolitiseerd worden? Omdat de Schriften Joods doordesemd zijn, Jezus en Paulus Joods gepokt en gemazeld zijn, en het levende Jodendom ons met nieuwe ogen leert lezen en leven. Als de wil er is om de dialoog te blijven aangaan. EEUWOUT VAN DER LINDEN projectmedewerker Kerk en Israël, e.vander.linden@pkn.nl
* WWW.PKN.NL > WERKVELDEN > OECUMENE & DIALOOG > KERK EN ISRAËL De genoemde uitgaven zijn te bestellen in de webshop: www.pkn.nl/webwinkel.
KERKINFORMATIE NOVEMBER 2014
5
DE GEMEENTE CENTRAAL! KATERN NOVEMBER 2014
KATERN NOVEMBER 2014 -
Leren communiceren met migrantenkerken
De Protestantse Kerk wil kerk zijn met andere kerken. Zo ook met de vele migrantenkerken, gemeenschappen van christenen met diverse etnische achtergronden. Er zijn meer dan twaalfhonderd christelijke kerken in ons land met een niet-Nederlandse achtergrond. Hoe stellen we ons open voor deze kerken? En hoe geven we gestalte aan enige verbondenheid?
per jaar rond een thema ontmoeten. Er ontstaan daaruit soms verdere contacten. En in Rotterdam bijvoorbeeld hebben bisschop Nana Opoku en ds. Bert Davelaar, allebei voorgangers in de wijk Charlois, ervaren dat alleen praten en vergaderen niet opschiet; gewoon aan de slag gaan is hun motto. Het botst
Viering van het Platform Migrantenkerken Arnhem op Hemelvaartsdag 2014, Walburgiskerk Arnhem. Foto Sientje Scholtz-Sumual
Het is nog niet zo eenvoudig om uitdrukking te geven aan onze verbondenheid met migrantenkerken. Protestantse gemeenten hebben vaak ideologische motieven voor contact. Migrantenkerken hebben soms alleen maar een gebouw nodig – ze kunnen meestal geen eigen gebouw betalen. In mijn woonplaats Almere wordt het kerkgebouw van de Protestantse Gemeente Almere Stadspoort gebruikt door een migrantenkerk. Dat is een goede stap. Ook is er een samenwerking met de Indonesische gemeenschap PERKI, de Persekutuan Kristen Indonesia. Gezamenlijk activiteiten ondernemen gaat daarbij heel goed, samen vieren gaat ook prima, maar ik heb het idee dat het daar wel wat bij blijft. Overall geldt natuurlijk dat het, over en weer, moeilijk is om iets van jezelf prijs te geven. We vinden elkaar in het feit dat we allemaal christen zijn maar hebben blijkbaar moeite om elkaar vanaf onze ‘eilandjes’ echt te vinden. We verwachten vaak dat de ander zich aanpast. Het gaat erom
hoe ver we willen gaan in het naar elkaar toe bewegen, niet met integratie als doel maar: samenwerken vanuit onze eigenheid. Wat kunnen we voor elkaar betekenen? Gelijkwaardig dus.
OOK BIJ U IN DE BUURT? Wilt u weten of er bij u in de buurt een migrantenkerk is: zie www.pkn.nl/kerkzoeker.
VOOROORDELEN OVERWINNEN In mijn werk voor het beleidsterrein migrantenkerken probeer ik zo veel mogelijk lijntjes te leggen tussen plaatselijke gemeenten en migrantenkerken. Dat doet ik in samenwerking met gemeenteadviseurs. In een aantal plaatsen zijn die contacten er al. Utrecht en Rotterdam zijn daarvan goede voorbeelden. In de eerste stad is er een classicaal ontmoetingsplatform waar voorgangers van protestantse en migrantengemeenten uit de classes Utrecht en Zeist elkaar een paar keer
GEEF EEN GEZICHT AAN ELKAAR In het boekje (met dvd) 'Geef een gezicht aan elkaar' staan spirituele portretten die uitdagen om de ontmoeting met de (vreemde) ander in onze samenleving aan te gaan. Het materiaal leent zich als aanmoediging om het contact te zoeken en is geschikt om in een groep te bespreken. Het boekje bevat daartoe een handreiking. Tussen de verhalen door zijn gebeden, gedichten en liedteksten opgenomen.*
en knarst maar geeft ook vreugde en feestelijke ervaringen. We willen ook wat aan gaan bieden op het gebied van interculturele communicatie. Dat is de basis van samenwerken. Er zijn grote verschillen in cultuur, theologie en geloofsbeleving, en die kunnen leiden tot vooroordelen en onbegrip over en weer. Naast het besef dat migrantenkerken echt anders omgaan met veel zaken dan protestantse gemeenten valt best te leren hoe we beter kunnen communiceren. LENNY VAN DEN BRINK relatiebeheer migrantenkerken, l.vanden.brink@pkn.nl
www.pkn.nl > werkvelden > oecumene & dialoog > migrantenkerken
* Voor dit boekje en andere interessante uitgaven zie www.pkn.nl/webwinkel > interreligieuze ontmoeting.
6
KERKINFORMATIE NOVEMBER 2014
De dialoog met andere godsdiensten
KATERN NOVEMBER 2014 -
Een Gaza-oorlog en een nieuwe Islamitische Staat in Irak en Syrië met haar gruweldaden werken door in de verhoudingen in Nederland. Extremisme, Jodenhaat en islamofobie zijn er ook in Nederland, in verschillende vormen, op allerlei niveaus. Dit zet de interreligieuze verhoudingen onder druk. Vanuit het werkveld ‘ontmoeting met moslims’ maakt de Protestantse Kerk deel uit van het Caïro-overleg, een informeel overleg van Joden, christenen en moslims, en van het netwerk ‘Geloven in Samenleven’ dat voornamelijk uit christenen en moslims bestaat.
De Protestantse Kerk hecht erg aan de dialoog met andere godsdiensten. Een van de vormen daarvoor is het onderlinge gesprek, een andere is bijvoorbeeld het samenlezen van gedeelten uit de Bijbel en de Koran. Op de website www.pkn.nl is voor beide vormen materiaal te vinden, zonder dat er al teveel voorbereidingstijd voor nodig is.* Voor wie het wat meer ontspannen wil doen en in huiselijk kring met kinderen wil praten over andere godsdiensten is er een spel als Anderland.** Als het gaat om gezamenlijke activiteiten met mensen van andere religies, is plaatselijk veel ervaring opgedaan met interreligieuze vieringen, dialoogmaaltijden en/of – wandelingen, vrouwengroepen, gespreksgroepen van imams en pastores. Veel voorbeelden hiervan zijn te vinden op www.geloveninsamenleven.nl. Met enige aanpassing kunt u ze in uw eigen woonplaats gebruiken. Op de website staan ook de regionale netwerken en contactpersonen.
CONFLICTEN BESPREEKBAAR MAKEN Al deze vormen van dialoog zijn gericht op elkaar leren kennen en zijn vaak cognitief. Ze gaan uit van het idee dat als je elkaar kent, je elkaar weet te vinden als dat nodig is. In ‘normale’ situaties werken deze goed. Maar we hebben te maken met vormen van extremisme, Jodenhaat en islamofobie die op wereldschaal tot oorlogen leiden. En in ons eigen land zien we ook openlijke vormen van geweld tegen Joden en moslims, en zijn er extremisten die angst inboezemen en waarvoor veiligheidsmaatregelen nodig zijn.
Dialoog tijdens een dag van ‘In vrijheid verbonden’ (2011). Foto: Willem Mes.
Waar de conflicten zo openlijk zijn, zijn de oude vormen van dialoog niet afdoende. Daarom wordt in het Caïro-overleg en in ‘Geloven in Samenleven’ gezocht naar vormen waarin aandacht voor het conflict centraal staat. Een voorbeeld hiervan is de bijeenkomst over de verlegenheid van de religies op 27 augustus jl. Een Joodse zakenman vroeg Yassin Elforkani, de woordvoerder van moslimzijde, wat hij tegen de Joodse ondernemers moest zeggen die op het punt staan Nederland te verlaten omdat ze zich niet meer veilig voelen. Elforkani verzekerde hem dat zijn achterban doet wat in zijn vermogen ligt om het klimaat te
verbeteren. Dit soort lastige vragen kon aan elkaar gesteld worden nadat inleiders uit de verschillende religies eerst hadden uitgelegd hoe zij omgaan met extremisme in de eigen achterban. Dat creëerde een sfeer van openheid. Het vinden van goede vormen om conflicten bespreekbaar te maken, dat is de uitdaging. Als daar plaatselijk goede ervaringen mee zijn opgedaan horen we dat graag. We maken hier graag melding van op onder meer onze website. JAN POST HOSPERS projectmedewerker ontmoeting met moslims, j.posthospers@pkn.nl
* www.pkn.nl > werkvelden > oecumene & dialoog > ontmoeting met moslims ** Anderland is te bestellen via www.pkn.nl/webwinkel > interreligieuze ontmoeting, evenals andere uitgaven op het gebied van dialoog met andere godsdiensten.
KERKINFORMATIE NOVEMBER 2014
7
DE GEMEENTE CENTRAAL! KATERN NOVEMBER 2014
Korte verwijzingen
KATERN NOVEMBER 2014 -
DERTIGERS IN DE KERK www.pkn.nl › werkvelden › gemeenteopbouw › kerk en dertigers 2.0
De dertigers ontbreken vaak in de kerk. Veel gemeenten zijn naar hen op zoek: wat houdt hen bezig? En hoe zorg je dat de kerk er voor hen is als zij die nodig hebben? De Protestantse Kerk heeft twee cursussen ontwikkeld voor gemeenten op basis van een onderzoek van twee jonge gemeenteadviseurs. Een van de meest in het oog springende conclusies was het belang van ontmoetingsplaatsen: kleine flexibele groepen waar gebondenheid en gemeenschap kan worden ervaren, met laagdrempelige en vrijblijvende activiteiten. Naast de cursus kunnen gemeenteadviseurs voor kerkelijk kader een regionale Inspiratiedag Kerk en Dertigers organiseren.
SAMENWERKEN ALS GEMEENTEN www.pkn.nl › werkvelden › gemeenteopbouw › samenwerkende gemeenten
Een online handreiking biedt ondersteuning aan gemeenten die zoeken naar mogelijkheden voor samenwerking. Met informatie over wat samenwerking inhoudt, hoe het begint, hoe het proces verloopt, wie wat doet in het proces en hoe getoetst kan worden of de samenwerking succesvol is.
BELEID MAKEN www.pkn.nl › werkvelden › gemeenteopbouw › beleid maken
Een beleidsplan maakt duidelijk waar de gemeente voor staat, wat ze de komende vier jaar van plan is en hoe ze dat wil bereiken. Het helpt om keuzes te maken en knopen door te hakken. De gemeente kan ook op allerlei deelterreinen plannen maken, zoals met het oog op jeugd, diaconaat, beheer, kerkmuziek, samenwerking met andere geloofsgemeenschappen, publiciteit, enz. Deze plannen kunnen dan deel uitmaken van het totale beleidsplan van de gemeente.
MEDITATIEF LEVEN www.pkn.nl › werkvelden › geestelijke vorming › Vacare
We leven in een hectische samenleving en zoeken naar rust en balans. We leven in een tijd van de oppervlakte en uiterlijke schijn en zoeken naar diepgang en authenticiteit. We leven in een tijd van individualisme en zoeken naar verbondenheid. Meditatie kan helpen. Het is een middel tot meditatief leven: leven in verbondenheid met alle leven vanuit de Bron van het leven. Dat is leven vanuit openheid en aandacht, leven in geestelijke vrijheid. Een woord daarvoor uit de spirituele traditie is vacare, vrij zijn. Vacare is het platform voor meditatief leven in de Protestantse Kerk. Vacare biedt inspiratie en praktische hulp, geeft een digitale nieuwsbrief uit en het magazine Meditatief leven.
PASTORAAT www.pkn.nl › werkvelden › pastoraat › handreikingen
De kerk is bij uitstek de plek waar men ‘omziet naar elkaar’. Wie werkzaam is in het pastoraat weet wat er allemaal kan spelen in een mensenleven. Vrijwilligers, ambtsdragers of beroepskrachten willen er zijn voor mensen. De Protestantse Kerk geeft een groot aantal handreikingen voor het pastoraat uit. Een aantal is op papier beschikbaar en vindt u via www.pkn.nl/webwinkel, andere vindt u als pdf op de website en kunt u gratis downloaden.
DE GEMEENTEADVISEUR www.pkn.nl/gemeenteadviseur
Gemeenteadviseurs zijn het gezicht van de dienstverlening door de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk. Gemeenteadviseurs bieden advies en begeleiding op maat aan, voor elke gemeente die daar behoefte aan heeft. Ook geven zij cursussen aan het kader van plaatselijke gemeenten.
8
KERKINFORMATIE NOVEMBER 2014