Kerk informatie
Diaconie: goud van de kerk Antisemitisme: wat doen we er tegen? Synode in april
NUMMER 235 APRIL 2015 -
The Passion: kijkers linken aan het paasverhaal KERKINFORMATIE APRIL 2015
1
DIENSTGEHEIMEN
SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
KRONIEK
KRONIEK
SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
DIENSTGEHEIMEN
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN
KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
SYNODESELFIE
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE
VANAF DE WERKVLOER MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
KERK & THEOLOOG
V KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG
MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
VANAF DE WERKVLOER
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN
BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
COLLECTEN
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER
COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
MENSEN
De kwetsbare weg KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN
ADVERTENTIES
BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
weg hebben we in Jezus gezien. De In maart is een groep jongeren vanuit Geest spreekt ons aan op de kracht verschillende kerken samengekomen die het mogelijk maakt om op die weg om te verkennen wat het concept KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ mee te gaan. ‘pelgrimage’ voor Nederland zou kunnen betekenen. De Wereldraad Soms zetten we kleine stappen. Soms van Kerken heeft immers een opworden stappen met een groter bereik roep gedaan heeft om met lidkerken, van ons gevraagd. Als de interkerkechristenen wereldwijd en alle mensen lijke vredesorganisatie Pax ons vraagt van goede wil een ‘Pelgrimstocht van om te tekenen tegen kernwapens, Gerechtigheid en Vrede’ te gaan. voelen velen zich voor een dilemma Dagelijks dringen de vragen naar geplaatst. Voor vrede zijn we allemaal. vrede en recht zich aan ons op. In poMaar waar is vrede het meest mee litieke verhoudingen, in vragen vanuit gediend? Is ‘kunnen dreigen met’ niet de persoonlijke levenssfeer of op monodig om veiligheid te waarborgen? menten die eigenlijk alleen maar over Voor mij past die laatste redenering een spelletje voetbal zouden moeten niet bij wat ik van Christus heb leren gaan. Vrede is kwetsbaar, blijkt telverstaan. Ik kan het hebben van kens weer. En over wat gerechtigheid risicovolle massavernietigingswapens is, valt heel wat te discussiëren. niet rijmen met de weerloze weg van liefde die ik Jezus heb zien gaan. Voor Wat mij aanspreekt in hoe de Wereldmij horen de oproep van de Wereldraad spreekt over een ‘pelgrimstocht raad tot een ‘pelgrimage van recht en van recht en vrede’, is dat het hierin vrede’ en zijn uitspraak tegen kernwaniet zomaar over een maakbare vrede pens dan ook volstrekt logisch bij elgaat, maar om een innerlijk proces kaar. Tegelijkertijd zie ik hoe ‘mensen van verandering dat vervolgens tot van goede wil’ met elkaar van mening daden kan leiden. Het begint met het kunnen verschillen. Mooi van de kerk geloof in God die liefdevol met menis dat we voortdurend oefenplaats van sen op weg is naar het beloofde land samenleven blijven. van recht en vrede voor ieder. Die
Vrede is kwetsbaar. In arbeidsverhoudingen wordt solidariteit soms zwaar op de proef gesteld. Wanneer ouders van elkaar scheiden, is het puzzeADVERTENTIES len hoe kinderen op kunnen blijven groeien in een omgeving van liefde en respect. Politici staan in binnenlandse en in internationale kwesties voor grote beslissingen. In het meebewegen op de weg van liefde en trouw waarop Jezus ons is voorgegaan ligt een forse uitdaging. Toch is dat wat we met elkaar in de kerk, in geloof en vertrouwen, kunnen oefenen. Vrede is kwetsbaar. Wij zijn kwetsbaar. Maar krachtig is de weg die God met ons wil gaan. Ik wens ons allen een goede reis!
KARIN VAN DEN BROEKE preses van de generale synode
Reageren? Mail naar kroniek@protestantsekerk.nl
B
COLOFON Nummer 235 - april 2015 Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar als officieel orgaan van de Protestantse Kerk in Nederland.
In dit nummer
Algemeen adres Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a, 3533 AE Utrecht, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, tel. (030) 880 18 80, e-mail servicedesk@protestantsekerk.nl. Abonnementenadministratie Abonnementsprijs € 21,- per jaar; buitenland € 30,-. Vanaf 35 ex.: € 17,50 per jaar. U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden bij de Abonnementen-administratie Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, tel. (030) 880 17 25, e-mail abonnementen@protestantsekerk.nl Dit blad is voor visueel gehandicapten in aanpaste leesvorm verkrijgbaar. Voor nadere informatie CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, tel: (0341) 56 54 99. Redactie-adres Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, tel. (030) 880 14 17 (di, wo, do). e-mail f.rozemond@protestantsekerk.nl Advertenties: zie achterin aan het begin van de advertentierubriek. Redactie Rian Binnendijk (hoofdredacteur), Janet van Dijk, Marloes Nouwens-Keller, Evert Oudenes, Sandra Haverman (beeldadviezen), Frans Rozemond (eindredactie). Basisvormgeving en opmaak Reprovinci, Schoonhoven. Druk De Groot Drukkerij, Goudriaan.
04
18
4 MISSIONAIR EVENT
17 PINKSTEREN
‘The Passion mag geen kunstje worden’
8
Pinksterevent Zoetermeer: de geest geeft groei
EREDIENST
18 DIACONAAT
E-meeting in Gramsbergen
9
FEESTEN
20 MISSIONAIRE MODELLEN
Hemelvaart en Pinksteren dichterbij
IJsselmuiden: Alle doelgroepen een eigen dienst
10 JUBILEUM
50 jaar Dominicus Amsterdam
11
EREDIENST
‘Kerk heeft met diaconie goud in handen’
21 SYNODE
Waarover praat de synode in april?
Praktijkboek: Vieringen met dementerende ouderen
22 JOP
14 SAMENLEVING
25 PIONIERSPLEK
Antisemitisme – wat kunnen we ertegen doen?
Kunstenaar verrast Nijkleaster met schenking
16 INTERNETNIEUWTJES
26 KERK IN ACTIE
Geloofsopvoeding in de gemeente
Werelddag: ‘Versterk de kerk in Bangladesh’
Kerkinformatie op internet www.protestantsekerk.nl/ kerkinformatie Overname van artikelen wordt op prijs gesteld, mits met bronvermelding. Fotoverantwoording: p. 35 Bij de voorplaat Op 2 april wordt The Passion in Enschede uitgevoerd. De tv-productie trekt jaarlijks miljoenen kijkers. Kerkinformatie vroeg tv-manager Peter Beker (EO) naar de achtergronden en de populariteit van dit paasevenement over het leven van Jezus Christus. Zie p. 4-6.
22
H et Wilh el m us in de ke rk di en st VASTE RUBRIEKEN
‘Bidd en d in sla ap va lle n is het mooist’
u s is voor ‘Histo ricite it Jez er’ 99,99 procent z ek
2
12
13
27
KRONIEK
DIENSTGEHEIMEN
SYNODESELFIE
KERK & THEOLOOG
29
30
30
VANAF DE WERKVLOER
MENSEN
COLLECTEN
32
33
BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
KERKINFORMATIE APRIL 2015
3
‘Jezus gebruikte ook de taal uit zijn tijd’
Peter Beker, manager tv van de Evangelische Omroep.
4
KERKINFORMATIE APRIL 2015
MISSIONAIR EVENT -
TV-MANAGER PETER BEKER (EO):
‘The Passion mag geen kunstje worden’ Enschede is dit jaar het decor van The Passion. Het muziekevenement over het lijden, het sterven en de opstanding van Jezus beleeft er zijn vijfde editie. De omroepen EO en KRO werken daarvoor samen met het Nederlands Bijbelgenootschap, Jong Katholiek en de Protestantse Kerk in Nederland. ”The Passion moet elke keer weer voelen als een nieuwe beleving.”
”Duizenden aanmeldingen krijgen we elk jaar na The Passion voor een online-cursus over het geloof. Vele geïnteresseerden verwijzen we door naar lokale kerken.” Peter Beker, manager tv van de Evangelische Omroep, vindt The Passion ook daarom alle inspanningen waard. ”Ruim drie miljoen mensen keken er vorig jaar. Volgens onderzoek weten nu meer Nederlanders wat Pasen is dan in 2011, toen we met The Passion begonnen.” Gouda had de primeur, daarna volgden Rotterdam, Den Haag en Groningen. Enschede is de vijfde stad waar op Witte Donderdag een processie met een groot verlicht kruis door de straten trekt. “The Passion is inmiddels een vaste waarde geworden. Ieder jaar wordt ernaar uitgekeken wie deze keer de rollen vervullen, en in welke plaats. Voor ons als producenten en omroep blijft het spannend. We willen er telkens weer fris naar kunnen kijken.
The Passion mag niet verworden tot een kunstje dat we wel kennen. Het is de grootste uitdaging om elk jaar een nieuwe beleving te voelen.”
Hoe lukt dat? “Het verhaal van The Passion is een gegeven. Bij de evaluatie elk jaar zijn we erg gespitst op het thema voor de volgende keer. De stad die we kiezen helpt ons om dat kader te vinden. Zo kunnen we wegblijven van een goedlopende succesformule die we gewoon elk jaar uitvoeren. Daar is het passieverhaal ons te kostbaar voor.”
Te kostbaar? “The Passion is niet zomaar een televisieprogramma of evenement, het is geen formatje. Het betreft de kern van hoe wij in het leven staan met ons geloof. Dat er Iemand zijn leven heeft opgeofferd zodat andere mensen kunnen leven.”
›
KERKINFORMATIE APRIL 2015
5
›
Is het geen vreemde combinatie om The Passion uit te laten voeren door artiesten die soms de Bijbel nog nooit hebben gelezen? “We geloven in de kracht van het verhaal. Dat bestaat al eeuwen en heeft zijn eigen dynamiek. Ik respecteer de mening van christenen die het bijbelverhaal, en dat bedoel ik niet denigrerend, zo heilig vinden dat ze het als een brug te ver beschouwen als dat wordt uitgebeeld in combinatie met eigentijdse muziek, in het decor van hier en nu. De EO gelooft echter dat zij de missie heeft om in de samenleving juist wel met dit verhaal ook op deze manier relevant te zijn.”
Eric van den Berg (Katholiek.nl) spreekt van ‘het verplatten van het lijdensverhaal’. “Dat is een manier om ernaar te kijken. Je kunt ook zeggen dat honderdduizenden mensen die in Nederland helemaal niets van Pasen weten, daar met The Passion opeens toch iets van horen. De kracht van The Passion is ook dat lokale kerken erop inspelen, bijvoorbeeld door mensen in hun buurt uit te nodigen om samen naar de tv-uitzending te kijken en er zo mogelijk ook over na te praten. De liedjes die worden gezongen kiezen we heel zorgvuldig. Sluiten inhoud en gevoel ervan aan bij wat wij willen ver-
tellen? Op effectbejag zijn we niet uit, tegelijkertijd moet een televisiemaker rekening houden met de wetten van het medium.”
‘Mag ik dan bij jou’ van Claudia de Breij bezingt het passieverhaal? “Juist met een soort gemeenschappelijke taal, die van de muziek en van de woorden, kun je op een zelfde punt uitkomen hoe je je voelt en waar je staat in dit leven. Jezus deed niet veel anders. Hij gebruikte voorbeelden uit zijn tijd en omgeving om mensen aan te spreken met zijn boodschap.”
Is The Passion nu anders dan in 2011? “Het verhaal en het concept van een processie door een stad zijn niet gewijzigd. Wel is het evenement steeds groter geworden. De eerste Passion in Gouda konden we met een paar verkeersregelaars af. Nu komt er veel meer bij kijken, deze tijd vraagt ook om extra aandacht voor de veiligheidsrisico’s.”
Wat is de populariteit van The Passion? “Het verhaal gaat over liefde, trouw, verraad. Als je universele gevoelens weet te verbinden met eigentijdse muziek en bekende Nederlanders, heb je elementen bij elkaar waardoor
mensen aanhaken. Aan de andere kant volgen we voor hele stukken van de vertelling letterlijk het bijbelverhaal. Hoe krijg je anders de kans om drie miljoen mensen met een bijbellezing te bereiken? Ook daarin ligt een uitdaging om ermee door te gaan.”
Hoe lang blijft het ‘werken’? “Dat weet ik niet. Omdat het voor ons een kostbaar verhaal is, moeten we altijd kritisch blijven en alert zijn op haarscheurtjes. Alles heeft een cyclus, we moeten ook eens de moed hebben om ermee te stoppen. We kijken nooit verder dan de aflevering die we maken. Nu al melden zich gemeenten aan voor 2016, maar wij concentreren ons helemaal op Enschede. Pas als we ook weer gezien hebben hoe het daar ging, maken we de balans op: Volgend jaar weer? Wat betekent dat dan voor ons? Het gesprek over het jaar erna begint pas in de week na The Passion.”
Er zijn nog bruikbare thema’s? “Invalshoeken genoeg. En de liedjescultuur is zo rijk, ook daarvan hebben we niet het gevoel dat het einde in zicht is. We kunnen nu ook wel eens een minder bekend liedje kiezen dat inhoudelijk beter bij een moment past.” JAN KAS freelance journalist
Reageren op dit artikel? Mail kerkinformatie@protestantsekerk.nl.
’DOOD, VERDRIET, HOOP VIND JE OOK IN ENSCHEDE TERUG’ “The Passion gaat over lijden, dood, verdriet, opstanding, hoop. Die elementen vind je ook in Enschede terug”, verklaart Peter Beker de keuze voor de Twentse universiteitsstad voor The Passion 2015. “Het is vijftien jaar geleden dat de vuurwer-
6
KERKINFORMATIE APRIL 2015
kramp plaatshad. Enschede liep een enorm litteken op. Ze maakte iets heel traumatiserends mee, er zijn mensen doodgegaan midden in de stad. De wijk Roombeek is inmiddels als een feniks uit de as herrezen. Niettemin staat die ramp nog in het geheugen van de inwoners gegrift.” Jim de Groot (Jezus), Jeroen van der
Boom (Petrus), Jeroen van Koningsbrugge (Judas), Robert ten Brink (verteller), Shirma Rouse (Maria) en Jon van Eerd (Pontius Pilatus) zijn dit jaar de vertolkers van The Passion. Het muziekevenement is op 2 april, Witte Donderdag, rechtstreeks vanuit Enschede te zien op NPO1 bij EO-KRO, vanaf 20.30 uur.
BERICHTEN
Groningse kerken luidden noodklok Onder aanmoediging van de provinciale Raad van Kerken Groningen-Drenthe werden op donderdag 12 februari door vele tientallen de klokken geluid bij de aanvang van het kamerdebat over de aardgaswinning. De kerken waren daartoe opgeroepen door de Groninger Bodembeweging. Zij lieten hiermee zien en horen dat zij de zorgen delen van de bewoners in het aardbevingsgebied, aldus de raad in een verklaring. “De zorg om veiligheid en welzijn van mensen dient voorop te staan. Maar ook de zorg voor het behoud van kwetsbare monumenten, die eeuwenlang zijn bewaard maar nu door menselijke winzucht worden bedreigd.” Babette Ubink-van der Spek uit Beerta lichtte het initiatief toe: “Onze huizen storten in, de kerken zijn zwaar beschadigd. In Farmsum moest de dienst worden verhuisd: de kerk in Farmsum is te gevaarlijk geworden. De nieuwe plannen beloven een verslechtering van de situatie. De mensen zijn bang, voelen zich onbeschermd en onveilig en verliezen vaak hoop en geloof in het proces. En ze voelen zich in de steek gelaten.” Peter Breukink van de Stichting Groninger Kerken sprak voor de regionale omroep RTVOOG van een emotioneel moment. “35 van de 55 kerken die we beheren staan in het aardbevingsgebied. We herstellen ze met het risico op nieuwe schade door toekomstige bevingen. Of de gaskraan open blijft of dicht gaat, deze problematiek De Petruskerk in het zal ons nog twintig, vijftig, misschien wel honderd jaar Groningse Woldend de aardbevingen. orp heeft veel sch ade als gevolg van bezighouden.”
Wat betekent de diaconie? Bij dit nummer van Kerkinformatie ontvangt u een onderzoeksrapport over de betekenis van de diaconie in de gemeente en in de samenleving. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de Federatie van Diaconieën in de Protestantse Kerk en Kerk in Actie en is gepresenteerd tijdens de jaarvergadering van de federatie op vrijdag 28 maart in de Utrechtse Domkerk. Een interview met synodescriba Arjan Plaisier over het rapport vindt u op pagina 18-19 in dit nummer van Kerkinformatie.
Coördinator inzamelen postzegels en mobieltjes gezocht De inzameling van goederen via de plaatselijke gemeenten levert jaarlijks tussen de 35.000 en 40.000 euro op ten behoeve van Kerk in Actie en de GZB. Vrijwilligers verzetten daarvoor veel werk bij het inzamelen, sorteren, verwerken en verkopen van postzegels, ansichtkaarten, mobieltjes, cartridges en oude en vreemde valuta. De coördinator is schakel tussen de vrijwilligers die goederen verzamelen en sorteren. Hij/zij is de brug naar de dienstenorganisatie. Gedacht wordt aan iemand die meelevend lid is van een gemeente in de Protestantse Kerk. Iemand met een open houding, die goed in staat is om te communiceren met vrijwilligers. Iemand die houdt van organiseren en praktisch werken. Wonen in de provincie Utrecht is een pré. Het gaat gemiddeld om 10 uur in de maand. Geboden wordt goede begeleiding vanuit de dienstenorganisatie. Het gaat om een aanstelling voor één jaar, met de intentie om deze te verlengen. Er is een regeling voor een vrijwilligersvergoeding of een onkostenvergoeding. Informatie: Kees van den Berg, c.vanden.berg@protestantsekerk.nl, tel. 06-53 54 11 35.
Ontmoetingsdag voorgangers migrantenkerken De stichting Ondersteuningsfonds Allochtone Kerken (SOFAK) organiseert op zaterdag 11 april 2015 een ontmoetingsdag voor voorgangers en jonge leiders van migrantengemeenten. Met circa 800.000 leden vormen de migrantenkerken een vitaal onderdeel van de kerk in Nederland. Toch zij kennen hun eigen problemen. Er is meestal weinig geld en er zijn interne spanningen en taalproblemen tussen de generaties. Tijdens de dag kunnen voorgangers en jonge leiders elkaar ontmoeten, ondersteunen, toerusten, bemoedigen. Hoofdspreker is Samuel Lee. Hij is voorganger van een migrantenkerk in Amsterdam Zuid-Oost en oprichter van de Foundation University, een opleiding die mensen over de hele wereld de kans geeft gratis onderwijs te volgen. Hij zal spreken over het thema ‘Blessed migrants’. Verder zijn er workshops en seminars over bijvoorbeeld fondswerving voor migrantenkerken, jongeren in twee culturen, kansen in de buurt, en: hoe ga je om met teleurstelling? Verder ruimte voor gebed en lofprijzing. Toegang gratis. Plaats: Goede Herderkerk Nijkerk, van 10.00-16.00 uur. Informatie: www.sofak.nl. Aanmelden via info@sofak.nl
KERKINFORMATIE APRIL 2015
7
EREDIENST -
E-meeting in Gramsbergen enthousiasme
elkaar
evangelie
emotie
echt
emotie
elkaar
evangelie echt emotie
STAMPVOL De e-meeting vond in het begin eens in de maand plaats naast de twee ochtenddiensten van 9.00 en 10.30 uur. De kerk heeft voor de e-meeting een café-opstelling en er wordt koffie gedronken in de dienst. “Het is veel meer een ontmoeting dan een
JANET VAN DIJK
communicatieadviseur in
de Protestantse Kerk
emotie
echt
evangelie
elkaar
elkaar echt
evangelie
enthousiasme
evangelie elkaar
emotie
enthousiasme evangelie
elkaar
emotie
emotie
emotie elkaar
enthousiasme
echt
traditionele kerkdienst”, vindt Geralda Rohaan. “De vieringen hebben een thema, er worden filmpjes op youtube getoond en er klinkt popmuziek. Er is een combo gevormd door jongeren die zelf muziek maken.” Na een proeftijd waarin de maandelijkse e-meeting de hoofddienst van 10.30 uur verving, werd dat permanent. “In de proeftijd groeide de belangstelling explosief. Het is nog steeds stampvol. Veel gezinnen die niet meer in de kerk kwamen komen nu een keer in de maand naar de e-meeting. Maar ook voor veel ouderen blijkt de viering aantrekkelijk. De viering verbindt de aanwezigen door het woord van God, en de verschillende generaties aan elkaar. Die verbondenheid proef je.” Voor degenen die er geen behoefte aan hebben, is er de vertrouwde kerkdienst om 9.00 uur.
evangelie echt
“We wilden wat met het gegeven dat twaalfjarigen na de periode met de kindernevendienst niet meer in de kerk kwamen, en met hen hun ouders”, vertelt ds. Geralda Rohaan. “Een enquête wees uit dat de jongeren de kerkdienst saai vonden en de muziek niet leuk. De kerkenraad gaf fiat om met een plan te komen. Er ontstond een idee om kerkdiensten te houden die interactief zijn, gericht op ontmoeting. Vanwege de opmars van de mobiele telefoon en intensief internetgebruik bedachten we de term e-meeting, met de e van onder meer emotie, eenvoud, elkaar, echt, evangelie en enthousiasme.”
emotie echt
evangelie emotie
elkaar evangelie
emotie enthousiasme
emotie
elkaar echt evangelie
enthousiasme
eenvoud enthousiasme
emotie
eenvoud enthousiasme
enthousiasme eenvoud evangelie
elkaar
evangelie
emotie
echt
enthousiasme
emotie echt evangelie
elkaar
echt
echt
In de Protestantse Gemeente Gramsbergen vindt al een aantal jaren de e-meeting plaats, bedoeld om tieners te blijven interesseren voor de kerkdienst. Inmiddels trekken de e-meetings ook gezinnen en ouderen en vervangt de viering eens in de maand een van de twee ochtenddiensten.
echt
enthousiasme
elkaar
emotie echt
COLLECTE EREDIENST EN KERKMUZIEK De goede en leerzame ervaringen met e-meetings zijn vanuit Gramsbergen aangeleverd als bijdrage voor een bundel met succesvolle ideeën voor de eredienst. Het boekje is nog in de maak en bevat praktische ideeën die werden verzameld tijdens de regionale inspiratiedagen. De uitgave is één van de projecten die worden betaald uit de landelijke collecte voor eredienst en kerkmuziek, die op 26 april wordt gehouden. Informatie: www.protestantsekerk.nl/collecterooster
BERICHTEN
Masterclass ‘Kracht van gewone taal’ De Bijbel in Gewone Taal wordt intensief gebruikt, ook binnen de Protestantse Kerk. Hoe is deze vertaling gemaakt? Waarin schuilt de kracht van gewone taal? En hoe kun je de Bijbel in Gewone Taal gebruiken? Speciaal voor predikanten en kerkelijk werkers biedt het Nederlands Bijbelgenootschap van april tot en met juni 2015 op tien plaatsen een masterclass aan over de kracht van gewone taal. Dit onder leiding van de vertalers dr. Jaap van Dorp en dr. Matthijs de Jong. De mas-
8
KERKINFORMATIE APRIL 2015
terclass is erkend als studieaanbod binnen de Permanente Educatie van de Protestantse Kerk in Nederland. Deelname is gratis. Meer informatie en aanmelding: www.bijbelingewonetaal.nl/predikanten
Welkom bij dialoogactivisten Stichting COME (Communication Middle East) organiseert jaarlijks een ontmoetingsseminar voor Israëlische en Palestijnse jongeren (20 tot 35 jaar). Op neutraal terrein op Cyprus ontmoeten zij elkaar en leren zij elkaar kennen. Deelnemers noemen het een ervaring die hun leven verandert. Begin april komen de zeven Palestijnse en Israëlische leden van de stichting COME naar Nederland. U heeft de kans hen te ontmoeten en met hen in gesprek te gaan. In
een aantal bijeenkomsten zullen zij vertellen over hun dialoogactiviteiten, hun seminarervaringen delen met de aanwezigen, evenals hun motivatie en hun hoop voor de toekomst. Maandag 6 april zijn ze in Leiden, dinsdag 7 april in Maastricht, woensdag 8 april in Didam en donderdag 9 april in Utrecht. Het programma staat op www.stichting-come.nl. Informatie: stichtingcome@gmail.com
Preekarrangement Exmorra Maar liefst twaalf voorgangers maken dit jaar gebruik van een preekarrangement van de Protestantse Gemeente Exmorra. “Na de oproep in Kerkinformatie liep ons preekrooster snel vol”, vertelt preekregelaar Pieter Dijkstra uit het Friese dorp. “Daarom volgen we voor 2016 dezelfde
Hemelvaart en Pinksteren dichterbij
FEESTEN -
De christelijke feesten Hemelvaart en Pinksteren zijn allebei niet eenvoudig uit te leggen. Twee uitgaven van de Protestantse Kerk brengen deze feesten wat dichterbij.
In Met zonder Jezus, over Hemelvaart gaan tien mensen in op wat Hemelvaart voor hen betekent. Prachtige foto’s, gebeden, gedichten en andere teksten maken het feest meer toegankelijk. In het pinksterboekje De Geest krijgen zijn de negen vruchten van de geest (liefde, vreugde, vrede, vriendelijkheid, goedheid, geduld, trouw, zachtmoedigheid en zelfbeheersing) verzameld. Elke vrucht geeft een korte overdenking, bijbelteksten, een gebed, een lied, een gedicht en een mooie afbeelding. Daarmee is het een ‘themaboekje’ in negen korte hoofdstukken geworden. Voor persoonlijke inspiratie of gebruik bij bijvoorbeeld
procedure.” Het arrangement voor 2 personen bestaat uit een ontvangst op zaterdag met koffie/thee om 14.00 uur, gevolgd om 18.30 uur door een barbecue of Chinees buffet (afhankelijk van het weer). Op zondagmorgen is er een royaal ontbijt en na de kerkdienst is er koffie en een lunchpakket voor de terugweg. Locatie: de Bêd-en-Brochje van Mw. De Jong (zie www.huisje-11.nl). In ruil hiervoor wordt een preekbeurt op de zondagmorgen gevraagd. De voorganger ontvangt max. € 42,- reiskosten. Komen er 3 personen, dan vervalt de reiskostenvergoeding. Bij 4 t/m 10 gasten wordt per € 35,- per persoon bijbetaald. Komt de voorganger alleen dan ontvangt hij een half honorarium (€ 59,-) plus max. reiskosten, dus € 101,- . Voor elke nacht dat men
openingen van vergaderingen en kringen.
BESTELLEN Met zonder Jezus, een boekje over Hemelvaart kost € 6,50. Het boekje De Geest krijgen kost € 4,95. Op www.protestantsekerk.nl/missionair > materiaal > boekjes kunt u meer lezen over de boekjes. Te bestellen via www.protestantsekerk.nl/ webwinkel, bestellingen@protestantsekerk.nl of tel. (030) 880 13 37.
langer blijft betaalt men € 20,- per persoon. Reserveren (s.v.p. tussen 1 en 20 april) bij Pieter Dijkstra, e-mail: 8759ls16@planet.nl of (0515) 57 34 72.
Liedbundel Hemelhoog klaar In april verschijnt de nieuwe liederenbundel Hemelhoog, een samenwerkingsproject van het Evangelisch Werkverband, het Confessioneel Gereformeerd Beraad en de Confessionele Vereniging. De bundel is bedoeld als aanvulling op het in 2013 uitgekomen Liedboek. Zingen en bidden in huis en kerk. Behalve nieuwe, moderne en evangelische liederen bevat Hemelhoog vele klassieke liederen, waaronder tientallen gezangen uit het Liedboek voor de Kerken
(1973) die niet meer in het Liedboek 2013 zijn opgenomen. Verder geldt Hemelhoog als geactualiseerde opvolger van de Evangelische Liedbundel, die in veel gemeenten in gebruik is. Naast de papieren versie komt er een beamerpakket, een website en database met informatie voor voorgangers en bladmuziek voor kerkmusici. Ook zullen updates van de bundel jaarlijks via de website te vinden zijn. Kerkenraden hebben informatiepakketten over Hemelhoog ontvangen. Informatie: www.hemelhoog.nl, e-mail: info@ewv.nl of tel. (0342) 46 00 10.
KERKINFORMATIE APRIL 2015
› 9
50 jaar Dominicus Amsterdam
JUBILEUM -
De Dominicusgemeente, een bekende oecumenische kerk in hartje Amsterdam, bestaat 50 jaar. Ze viert dat op 18 april met een jubileumconferentie over kerkvernieuwing met als thema Taal die beweegt. Er wordt ook een jubileumboek gepresenteerd. De Dominicus ontstond een halve eeuw geleden uit een vernieuwingsbeweging die van de noodlijdende binnenstadparochie een bloeiende geloofsgemeenschap wilde maken. De kerk trekt nog altijd bezoekers uit het hele land. Zij komen af op vernieuwing van de muziek, maar vinden hier ook “aansprekende taal voor mensen van deze tijd die op zoek zijn naar spiritualiteit en zingeving”. Tijdens het jubileumsymposium is veel aandacht voor de kansen en valkuilen voor de kerk van nu. Het wordt een dag met lezingen, theater, muziek en een taalworkshop.
den en anderen. Het is een uitgave van Skandalon. De conferentie wordt gehouden Spuistraat 12 en duurt van 10.00-16.00 uur (aansluitend receptie). Entree (incl. lunch) kost € 20,-. Het boek kost € 22,50, samen € 37,50. Informatie: www.dominicusamsterdam.nl. Aanmelden: dominicusconferentie@gmail.com
JUBILEUMBOEK Tijdens de conferentie wordt het jubileumboek Verbinden en Verdiepen. Dominicus Amsterdam: kerk in beweging gepresenteerd. Professionals van binnen en buiten de kerk geven daarin hun visie op het thema. Met bijdragen van Erik Borgman, Manuela Kalsky, Ger Groot, Jean-Jacques Suurmond, gemeenteadviseur Nadine van Hier-
BERICHTEN
Reünie Bergsingelkerk In april is het 100 jaar geleden dat de Bergsingelkerk in Rotterdam in gebruik werd genomen. Van de vijf grote kerkgebouwen die de Gereformeerde Kerk van Rotterdam ooit telde, is de Bergsingelkerk de enige die nog in gebruik is. Voor (oud-) leden van de Gereformeerde Kerk in Rotterdam en belangstellenden wordt op zaterdag 11 april van 10.00 uur een grote reünie gehouden. Op zondag 12 april wordt een feestelijke jubileumdienst gehouden waarin oud-predikant Elbert Grosheide zal voorgaan. Aanmelden kan via e-mail: f2hjohan.okkema@hetnet.nl of hnamen@chello.nl of per post: Gereformeerde Kerk, Bergsingel 150, 3037 GM Rotterdam.
10
KERKINFORMATIE APRIL 2015
Jan Hus-preekprijsvraag 2015 In 2015 is het 600 jaar geleden dat Jan Hus tijdens het Concilie van Konstanz als ketter op de brandstapel werd omgebracht. Hij werd onder meer vervolgd vanwege zijn preken in de Bethlehem-kapel te Praag. Met hem begon de Tsjechische reformatie, waarin de Evangelische Broedergemeente haar wortels vindt. Voor de Europese afdeling van wereldwijde Evangelische Broedergemeente is dit aanleiding om een Jan-Hus-Preekprijsvraag te organiseren. Inzenders hoeven geen theoloog te zijn. In aanmerking komen preken in de Duitse, Tsjechische of Nederlandse taal. Ze moeten hun kracht uit de Bijbel halen, in begrijpelijke taal zijn geschreven en kerk en samenleving
niet ontzien. De preektekst mag vrij gekozen worden uit het Oude of Nieuwe Testament. Uiteraard bij de preek vermelden: leeftijd maker en de plaats, datum en gemeente waarvoor de preek is geschreven. De preek moet uiterlijk maandag 6 juli 2015 binnen zijn bij: Evangelische Broedergemeente, Provinciaal Bestuur, Zusterplein 20, 3703 CB Zeist. De jury bestaat uit theologen Tsjechië, Duitsland, Zwitserland en Nederland. Het Nederlandse jurylid is dr. Ciska Stark (o.a. docent homiletiek Protestantse Theologische Universiteit). Er zijn drie prijzen te winnen: 1e prijs € 2.015,-, 2. Jeugdprijs,
EREDIENST -
PRAKTIJKBOEK VOOR VOORGANGERS
Vieringen voor dementerende ouderen Wie dementeert, verliest veel. Mensen met dementie gaan steeds minder begrijpen van de wereld om zich heen en worden steeds afhankelijker van een buitenwereld. Ook tijdens de kerkdienst. Theoloog Marja Doesburg werkt als geestelijk verzorger in de verpleeghuiszorg en schreef een boek over vieringen voor dementerenden in verpleeg- en verzorgingshuizen. Het boek is bedoeld voor wie nieuw aan dit werk begint, voor gastvoorgangers, voor wie vragen heeft bij de rol van de voorganger en voor wie een viering op maat wil aanbieden aan bewoners van een verpleeg- of verzorgingshuis. Het biedt inzichten die helpen voorkomen dat dementerenden steeds opnieuw terechtkomen in een wereld die hen niet begrijpt.
WELKOM EN VEILIG Kerkgangers in een verpleeghuis, verzorgingshuis, of een kleinschalige woonvorm voor dementerende ouderen, verschillen van kerkgangers in een ‘gewone’ gemeente. Er is iets gebeurd waardoor zij zorg nodig hebben. Dit boek laat zien hoe je ervoor zorgt
onder 25 jaar: € 1415,- en 3e prijs € 600,-. De prijsuitreiking vindt plaats op zondag 1 november 2015 in Herrnhut. Informatie: e-mail: r.wezel@ebg.nl
Passietentoonstelling Utrecht Henk Pietersma, beeldend kunstenaar uit Leeuwarden, maakte in de afgelopen twee jaar 52 schilderijen rond het thema van het lijden, sterven en opstanding van Jezus. In een ‘dubbeltentoonstelling’ zijn deze schilderijen tot en met 19 april te bekijken in de Domkerk en de Nicolaïkerk te Utrecht. De lijdensgeschiedenis van Jezus is binnen alle kunstvormen een steeds terugkerende inspiratiebron. Henk Pietersma ging twee jaar lang de uitdaging aan om vanuit de vier evangelieteksten rond het lijden van
dat een kerkganger met geheugenproblemen, moeilijkheden met oriëntatie in tijd en plaats en beperkte energie zich welkom en veilig voelt in de kerkdiensten. En hoe het geloof ook in deze periode van concrete nood - en alle vragen daarbij - een veilige plek kan zijn. Een bron van kracht om het leven van alledag aan te kunnen. Geloof als een veilig huis om in te wonen. Het eerste gedeelte van Een veilig huis gaat over de randvoorwaarden waaraan een viering moet voldoen als je tegemoet wilt komen aan de (on) mogelijkheden van de kerkgangers. Het tweede gedeelte is gebaseerd op vieringen zoals ze ooit in verschillende situaties hebben plaatsgevonden.
Jezus een serie schilderijen te maken. Bij de tentoonstelling hoort een boek. De Domkerk is elke werkdag geopend van 11.00-16.00 uur, zaterdag van 11.00-15.30 uur en zondag van 13.00-16.00 uur. In de Nicolaïkerk is de tentoonstelling te bezichtigen van 12.00-16.00 uur op zondagmiddag en op zaterdag 28 maart.
Pleegkinderboek Bij wie hoort Lieke nu echt? Bij de mama bij wie ze is geboren, of bij mama Menke bij wie ze nu woont? Het nieuwe prentenboek Je hoeft niet te kiezen gaat over het wonen in een pleeggezin en is gericht op jonge kinderen (4-7 jaar), pleegkinderen, andere kinderen in een pleeggezin en klasgenoten van pleegkinderen. De praatplaten en open vragen bij
OVER DE AUTEUR Marja Doesburg (1952) is theoloog en linguïst en werkt als geestelijk verzorger in de verpleeghuiszorg. In De Eerste Dag, een uitgave bij het Oecumenisch Leesrooster, schreef zij bijdragen in de rubriek ‘Een andere praktijk’, over vieringen die anders zijn dan in de gewone wijkgemeente.
BESTELGEGEVENS Marja Doesburg, Een veilig huis. Verschillende vormen van vieringen voor ouderen in verpleeg- of verzorgingshuizen, Uitgeverij Elikser, 313 p., ISBN 978-90-8954-691-3, prijs € 19,95.
de tekeningen helpen om er met kinderen over te praten. Het boek werd uitgegeven door Ark-Media in samenwerking met Pleegzorg Nederland. Er hoort een lesbrief bij voor groep 1 t/m 3, om leraren op weg te helpen bij het bespreekbaar maken van het onderwerp. Auteur Nieske Selles-ten Brinke is zelf (pleeg) moeder van twee eigen kinderen en drie pleegkinderen en was jarenlang actief in het basisonderwijs. Je hoeft niet te kiezen telt 32 pagina’s en kost € 9,50. ISBN 9789033832659.
KERKINFORMATIE APRIL 2015
11
KRONIEK
SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
DIENSTGEHEIMEN
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN
KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
Het Wilhelmus in een kerkdienst SYNODESELFIE
Vraag In onze gemeente isKERK nogal&wat verschil THEOLOOG van mening over het zingen van het Wilhelmus rond Koningsdag en 4-5 mei. Zijn daar eigenlijk regels voor in onze kerk?
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE
VANAF DE WERKVLOER MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
V
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG
MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
VANAF DE WERKVLOER
KRONIEK
KRONIEK
KRONIEK
KRONIEK
Antwoord Nee, daar zijn geen regels voor. Het nieuwe Liedboek – waarin Wilhelmus van Nassouwe lied 708 is – is aangeDIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES boden maar niet verplicht. De liederen COLLECTEN hierin blijven ter beoordeling van een kerkenraad, van predikant en kerkmusicus. Bij verschil van mening blijft alleen goed overleg over. DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES Het Wilhelmus is eigenlijk geen kerkMENSEN lied, het is sinds mei 1932 ons volkslied. In de hervormde bundel van 1938 werd het als kerklied opgenomen en geeft aan een mengeling van christenin 1962 kregen de gereformeerden het Ik zou alle discussie over de verhouzijn enADVERTENTIES Nederlander-zijn, aan het gevoel als laatste lied in hun bundel Honderd- ding tussen kerk en staat, over het DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN voor traditie dat we het al vanaf onze knippen in een historisch gedicht negentien gezangen. De beslissing BIJBELTEKSTEN TAIZÉ kinderjaren uit het hoofd zingen, en dat dat ook nog een acrostichon is – een werd toen genomen om alleen de de combinatie van vers 1 en 6 uiteindeletterdicht naar de beginletters van verzen 1, 6 en 14 op te nemen, met lijk een prachtig gebed is. ieder couplet – en over de plek in de als noot ‘ten gebruike bij nationale Gewoon als slotlied dus. zondagse kerkdienst achterwege lafeest- en gedenkdagen’. In het nieuwe ten. Vanuit het rituele karakter van een Liedboek staan alle vijftien verzen van DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ DS. PETER HOOGSTRATE kerkdienst is de meest wezenlijke rehet lied in de rubriek ‘Getijden van het ADVERTENTIES lid van de werkgroep eredienst den om het wél te zingen dat het stem jaar’ – Bevrijdingsdag.
Heeft u een vraag over de eredienst? Stel deze via werkgroeperedienst@protestantsekerk.nl BERICHTEN
Studiedagen liturgie en kerkmuziek Van 14-17 juli vinden in conferentieoord Bovendonk te Hoeven de jaarlijkse studiedagen voor liturgie en kerkmuziek plaats. Het thema dit jaar is “Versta je me?” In deze werkweek zal het gaan over de taal van de liturgie. In lezingen, workshops en muziek wordt het thema uitgediept. Alle vormen van communicatie in de liturgie komen aan bod. Deelname staat open voor predikanten, kerkelijk werkers, dirigenten, zangers en gemeenteleden. Kortom: voor iedereen die zich betrokken weet bij de kerk, het vieren en de muziek. De staf wordt gevormd door de theologen en kerkmusici Ko Joosse, Theo Menting, Monique Schendelaar, Rienk Bakker, Gijs van
12
KERKINFORMATIE APRIL 2015
Schoonhoven en Elske te Lindert. Informatie en aanmelden: www.protestantsekerk.nl/pcte > cursussen en studiedagen > studiedagen > werkweek voor liturgie en kerkmuziek.
Avondmaalsformulier In de Artiosserie van de Gereformeerde Bond is verschenen Tastbaar aanwezig. Schatten uit het avondmaalsformulier. Het werd geschreven door ds. C.H. Hogendoorn uit Oud-Beijerland. Het klassieke avondmaalsformulier is een ware goudmijn, aldus de auteur. “Wie de moeite neemt om bepaalde zinsneden zorgvuldig te overwegen, doet verrassende ontdekkingen.” Hij gaat in op de “vrijmoedigheid die spreekt uit de formuliergebeden”, op het “onlosmakelijk
verband tussen avondmaal en ambt” en op de uitoefening van de tucht. Verder geeft hij aandacht aan het deelnemen van kinderen aan het avondmaal, wat in gereformeerde bondsgemeenten momenteel niet gebruikelijk is. Het boekje is bedoeld voor bespreking in kerkenraden (bij voorbeeld tijdens de censura morum) of gesprekskringen. Tastbaar aanwezig verscheen bij Royal Jongbloed in Heerenveen, telt 148 blz., kost € 12,50 en is verkrijgbaar in de (christelijke) boekhandel.
B
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN
KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
SYNODESELFIE
Wie zijn die mensen die namens de twee miljoen leden van de Protestantse Kerk KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE VANAF DE WERKVLOER deel uitmaken van de synode? Waarom besteden ze minstens vier dagen per jaar KERK & THEOLOOG aan vergaderen over het beleid van de Protestantse Kerk? In deze rubriek vertellen ze daarover. Deze maand deel 2: Loes van der Weerd-Hogeweg (63), lid van Protestantse Gemeente Winkel en omstreken.
MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG
MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
VANAF DE WERKVLOER
‘Biddend in slaap vallen is het mooist’ KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN
BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
COLLECTEN
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER
“Het is erg leuk om deel uit te maken van de synode! Ik ben heel nieuwsgierig naar het wel en wee van de DIENSTGEHEIMEN kerk. De processen enKRONIEK de besluitvorming volg ik graag van dichtbij. Wat me ook boeit zijn de wandelgangen, vanwege de ontmoeting met andere kerkleden. Daar wordt van alles uitgewisseld: hoe staat de ander ervoor, KRONIEK En DIENSTGEHEIMEN wat kun je van elkaar leren? je hebt er samen pijn, over de krimp bijvoorbeeld, maar ook: daar bemoedig je elkaar.”
COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
MENSEN
HOE IS HET OM SYNODELID TE ZIJN?
SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN
ADVERTENTIES
BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
ADVERTENTIES
MET WELKE STROMING VOELT U ZICH VERWANT? “Ik voel me thuis aan de vrijzinnige kant van de Protestantse Kerk. Als kind groeide ik in Rotterdam vrolijk gereformeerd op. Mijn ouders zaten op een jeugdkoor en namen hun kinderen mee van jeugddienst naar jeugddienst. Later woonde ik in diverse plaatsen in de bible belt, heel anders dan wat ik gewend was. M'n verhuizing naar ‘het donkere Noord-Holland' was een bevrijding. Hier mag ik zeggen dat ik (vrij)zinnig denk. Ik voel die vrijheid in gebondenheid met de kerk.”
WAT ONTROERT U IN DE KERK? “Geraakt word ik door al die mensen die samen zorgdragen voor lief en leed in de gemeente. Dat is in onze gemeente sterk aanwezig. Ik heb dat heel intens ervaren tijdens de periodes die ik in een verpleeghuis doorbracht. De gebeden, bezoekjes en enorme hoeveelheid kaarten vanuit de gemeente waren overweldigend. Zo weet ik me door God en de gemeente gedragen in moeilijke tijden.”
WIE IS GOD VOOR U? “God is voor mij zoals Hij omschreven wordt in psalm 121: de schaduw aan mijn rechterhand. Die schaduw betekent dat er ook zon is. Dat voel ik altijd, ondanks dat ik veel verloren heb in mijn leven. God schaaft de scherpe kantjes van mijn leven weg. Hij is altijd nabij. Ik spreek Hem aan als Vader, maar Hij is meer: Hij is in mij en om mij.”
WAT BETEKENT BIDDEN VOOR U? “Bidden doe ik vooral in de stilte. Luisteren naar de stilte geeft me rust. Het gebed voor het eten is een moment van dankbaarheid en ik doe ook regelmatig schietgebedjes, die horen er ook bij. Maar het mooist is wel: biddend in slaap vallen.”
WAT MAG MEER AANDACHT KRIJGEN IN DE KERK? “Dat is voor mij de verkondiging waarin ik een boodschap meekrijg voor de nieuwe week. De predikant mag er veel werk van maken!”
WAT IS DE GROOTSTE UITDAGING VAN DE KERK IN DEZE TIJD? “Standvastig het geloof blijven uitdragen, in de oecumenische zin van het woord: waar sta je voor als navolger van Christus? Dat vind ik vandaag de dag niet eenvoudig. Gelukkig leefde Jezus het ons voor. Als we dat maar in de gaten blijven houden!” IRENE VERSNEL communicatiemedewerker Protestantse Kerk
KERKINFORMATIE APRIL 2015
13
Antisemitisme – wat kunnen we ertegen doen? “Goed gekomen is het nooit tussen de joden en de rest van de wereld”, schrijft Ron van der Wieken in zijn recent verschenen boek Jodenhaat. “Antisemitisme is geen oude koek of vreemde interventie, maar maakt deel uit van een Nederlandse na-oorlogse transnationale geschiedenis”, concludeert Remco Ensel in Haatspraak. Deze en andere boeken verschijnen in een tijd van extreem geweld, onder meer tegen Joden. De golf van terreuraanslagen richt zich op de westerse samenleving, de vrijheid van meningsuiting en de Joodse identiteit. De aanslagen in Toulouse (Joodse school, 2012), Brussel (Joods museum, 2014) en Parijs (Charlie Hebdo en de koosjere supermarkt, 2015) en Kopenhagen (cultureel centrum en synagoge, 2015) zijn treurige voorbeelden. Dit raakt velen in de samenleving en in de kerken. Wat doet de Protestantse Kerk? En wat kunnen plaatselijke gemeenten doen?
KERKEN EN ANTISEMITISME In ordinantie 1 over van de Kerkorde, over het Belijden (het gesprek met Israël), staat dat de Protestantse Kerk als taak heeft ‘het inzicht in en bestrijding van antisemitisme te bevorderen’. Wat is antisemitisme precies? Dat is nog niet zo simpel. Er moet onderscheid gemaakt worden tussen
antijudaïsme (afwijzing van de Joodse religie), antizionisme (afwijzing van een eigen Joodse staat) en antisemitisme. Antisemitisme is eigenlijk een verwarrende term; het woord ‘Semiet’ kan ook verwijzen naar Arabieren, terwijl met antisemitisme vooral de afwijzing van het Joodse volk wordt bedoeld. Daarom wordt steeds vaker de term Jodenhaat gebruikt. Jodenhaat kan verschillende vormen aannemen. Religieus, waarbij joden collectief verantwoordelijk gehouden worden voor de kruisdood van Jezus. Sociaal-politiek, waarbij Joden schuldig bevonden worden aan een soort wereldsamenzwering. En raciaal, waarbij Joden als ’Untermenschen’ gezien worden.
OP DE AGENDA In de kerken is in de twintigste eeuw een bezinning op gang gekomen om te komen tot een nieuwe relatie met het Joodse volk. Het thema antise-
SAMENLEVING -
mitisme is daarbij altijd aan de orde geweest. Nederlandse kerken en theologen hebben een voortrekkersrol vervuld. Belangrijk is de vestiging van Nes Ammim. Dit dorp in Israël is bedoeld als een teken van verbondenheid met Joden en van verzet tegen alle vormen van antisemitisme. De Protestantse Kerk is er nauw bij betrokken. De Wereldraad van Kerken kwam al in 1948 met de verklaring ‘The Christian Approach to the Jews’, met daarin de zin: ‘Antisemitisme is zonde tegen God en mens’. In 1961 volgde een resolutie over antisemitisme op de Assemblee van de Wereldraad in New Delhi. Later werd het een stuk stiller, hoewel de Wereldraad vorig jaar voorbereidingen trof om antisemitisme opnieuw op de agenda te zetten. Sinds het Tweede Vaticaans Concilie in 1965 worden alle vormen van antisemitisme veroordeeld en afgewezen. De Nederlandse bisschoppen zochten naar een nieuwe relatie tot het jodendom en namen de eigen traditie van theologisch en kerkelijk antijudaïsme onder de loep. In 1981 kwam de Raad van Kerken met een ‘Verklaring betreffende het hardnekkig antisemitisme, bestemd voor christenen en kerken in Nederland’: “Wat gebeurd is, mag niet weer gebeuren”. Recent zijn naar aanleiding van de aanslagen verschillende blijken van meeleven en solidariteit verschenen op de website van de Protestantse Kerk. Antisemitisme staat op de agenda van bijeenkomsten tussen het Centraal Joods Overleg (CJO) en de Protestantse Kerk. Ook in het Overleg Joden, Christenen en Moslims (OJCM), een informeel overleg van de Raad van Kerken, komt het aan de orde.
BAANBREKEND WERK
Kinderen tijdens de herdenking van de Februaristaking bij de Dokwerker te Amsterdam. De februaristaking in 1941 was het eerste grote protest van de Nederlandse bevolking tegen het antisemitisme en de terreur van de Duitse bezetter.
14
KERKINFORMATIE APRIL 2015
Een belangrijk platform waar tientallen nationale Joods-christelijke organisaties onderdak vinden is de International Council of Christians and Jews (ICCJ). In 2009 heeft de ICCJ de ‘Twaalf punten van Berlijn: een oproep aan christenen en christelijke gemeenschappen’ doen uitgaan. Daarin wordt ingegaan op het bestrijden van onder meer religieus en raciaal antisemitisme. De hand wordt in eigen kerkelijke boezem gestoken. Zo wordt opge-
Solidariteitswandeling van joden en moslims en anderen in Amsterdam op 22 februari jl., georganiseerd door Salaam Shalom. De wandeling begon het beeld van de Dokwerker op het Jonas Daniël Meijerplein en werd afgesloten met een bezoek aan de Al Kabirmoskee aan de Weesperzijde.
roepen om Jezus te verstaan vanuit zijn Joodse identiteit en context, en datzelfde te doen met Paulus. De verbinding tussen Joodse en christelijke liturgie wordt beklemtoond. Je kunt de laatste niet verstaan zonder de eerste. Kijk bijvoorbeeld naar de vormen van liturgie: in hoeverre is er sprake van anti-Joodse zienswijzen in de gebeden en liederen? Zo’n internationaal platform is belangrijk omdat het je visie verbreedt en duidelijk maakt dat er veel baanbrekend werk wordt verzet door Joden en christenen gezamenlijk waar je vaak helemaal geen weet van hebt.
HERDENKINGSDAGEN In ons land speelt tijdens de Nationale Dodenherdenking op 4 mei het thema antisemitisme nadrukkelijk een rol. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei wijst daarbij op de doelbewuste en systematische vervolging en moord op Joden, Sinti en Roma en andere groepen die de nazi’s als minderwaardig beschouwden. Een lid van het moderamen van de synode van de Protestantse Kerk, meestal de scriba, is aanwezig bij de kranslegging op de Dam. Het moderamen is ook vertegenwoordigd bij de Nationale Auschwitz Herdenking, sinds 2006 uitgebreid met de Holocaust Memorial Day. De herden-
king vindt plaats bij het Spiegelmonument ‘Nooit Meer Auschwitz’ van Jan Wolkers in Amsterdam. Op Jom Hasjoa (Hebreeuws voor vernietiging) herdenkt de Joodse gemeenschap over de gehele wereld de slachtoffers van de naziterreur. Het is een herdenkingsdag die aan de Joodse kalender is toegevoegd vanwege de Sjoa en die is gekoppeld aan de opstand in het getto van Warschau (19 april 1943). Jom Hasjoa valt elk jaar op 27 Nisan in de Hebreeuwse kalender, dit jaar op 16 april. De organisatie van deze herdenking in Nederland gebeurt onder auspiciën van het CJO. Op de vooravond ervan vindt in de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam een herdenking plaats. Sinds 2003 organiseert het CJO elke vijf jaar een Kristallnachtherdenking. Aanleiding voor dit initiatief was destijds de sterke toename van antisemitisme in Nederland. In 2010 besloot het CJO om vanaf 2011 jaarlijks een Kristallnachtherdenking te organiseren in de Portugese synagoge. Vrijwel vanaf het begin is de Protestantse Kerk hierbij vertegenwoordigd geweest.
ZOEK NAAR VERBINDING Net als anderen kunnen plaatselijke gemeenten alert blijven op signalen van antisemitisme, steun betuigen en hun stem laten horen bij een synagoge of Joodse instelling in de buurt, bijvoorbeeld na aanslagen die veel onrust en gevoelens van onveiligheid veroorzaken. Zoek naar verbinding. Bekijk de liederen, gebeden en tekstuitleg in de liturgie eens kritisch. Welk beeld van Joden wordt opgeroepen? Besef dat Jezus en Paulus Joden waren, en dat de christelijke traditie niet denkbaar is zonder de Joodse.
EEUWOUT VAN DER LINDEN projectmedewerker Kerk en Israël bij de Protestantse Kerk
KERKINFORMATIE APRIL 2015
15
Internetnieuwtjes
Een website voor uw gemeente: Te moeilijk? Te duur? Niet haalbaar? Kijk eens op www.protestantsekerk.net!
INTERNETKERK OPENT EETCAFÉ
www.mijnkerk.nl De internetkerk MijnKerk.nl heeft op 27 maart in Dronten MijnKerk.nl eetcafé geopend. De opening stond onder leiding van Renny Post, kerkelijk werker van de Protestantse Gemeente in Dronten. Zij is de inspirator en kok van MijnKerk eetcafé. "Ik ben gedreven om vormen te vinden waarbij mensen zich aan elkaar verbinden”, aldus Post. “Dit vanuit de overtuiging dat het goed is samen te zoeken naar leven met God en elkaar in liefde te kunnen verstaan. Vanuit mijn christelijke levenshouding hoop ik bij te kunnen dragen aan de samenbindende kracht van de vrede. Samen eten en drinken in een ontspannen sfeer is een mooie vorm." De maaltijden die Post haar gasten voorzet, bestaan uit bijbels geïnspireerde menu's en gerechten met symbolische betekenis. Iedere maaltijd begint met een korte viering met bezinnings- en stiltemomenten. Daarna kan het smakelijke gesprek aanvangen. Een groep gasten bestaat uit maximaal 12 personen. Etend ontdekken zij het christelijk geloof."
16
Het MijnKerk.nl eetcafé zal gemiddeld eens per maand plaatsvinden. Aanmelden is mogelijk via Renny@mijnkerk.nl. Een maaltijd kost circa € 5,- per persoon. Internetkerk MijnKerk.nl is een pioniersplek van de Protestantse Kerk. De kerk is online aanwezig met een website, Facebook-pagina en besloten Facebook-groep. Sinds 2014 organiseert ze ook ontmoetingen in het land, zoals een Dierendagviering en Top2000-kerkdiensten.
THEMAJAAR VIA KERK IN ACTIE
KERK NAAR VERMOGEN
› www.kerkinactie.nl/themajaar
› www.kerkrentmeester.nl
Sinds dit jaar kunnen gemeenten via Kerk in Actie aan de slag met een themajaar. Er zijn drie inspirerende thema’s om uit te kiezen: 1. Noodhulp, 2. Versterk de kerk, 3. Kinderen in de knel. Iedere gemeente kan het gekozen thema en de bijbehorende projecten een jaar(of langer) onder de aandacht brengen. Aanbevolen voor het nieuwe seizoen.
De Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer (VKB) houdt op 18 april in De Reehorst in Ede haar jaarlijkse congres. Onder het motto 'Kerk naar vermogen’ en kerkrentmeesters krijgen kerkrentemeesters die dag van alles te horen over het thema geld. Inleiders: oud-minister Cees Veerman, synodescriba Arjan Plasier en drs. H. van der Wal. Verder workshops en ontmoeting.
MAAK ZE STERK
IMMIGRANTEN IN BRAZILIË
› www.raiseup.nl
› www.braziliaansekoorts.nl
Half maart is Raise Up gestart, een beweging die zich vanuit het evangelie sterk maakt voor volgende generaties. De organisatie fungeert als denktank, kenniscentrum en voorlichtingsorganisatie op het gebied van weerbaarheid, preventie en pastorale zorg voor kinderen en jongeren. Ze biedt toerusting en ondersteuning aan ouders, jeugdwerkers, leerkrachten, buren, mentoren, familieleden of anderen die net het verschil kunnen maken in jonge levens.
In de jaren zeventig ontdekten Kerk in Actie-medewerkers Ton Roos en Margje Eshuis in Brazilië een groep nazaten van Nederlandse immigranten. De documentaire Braziliaanse Koorts vertelt de dramatische en fascinerende geschiedenis van deze 700 Zeeuwen die tussen 1858-1862 naar Brazilië emigreerden. Hun nazaten spreken nog altijd Nederlands, maar leven volledig verarmd en geïsoleerd in de heuvels van Espirito Santo.
KERKINFORMATIE APRIL 2015
PINKSTEREN -
Pinksterevent Zoetermeer: de geest geeft groei Bij Kerst hebben we een voorstelling van het kindje in de kribbe en het kernwoord ‘vrede’. Pasen wordt al iets moeilijker met het kruis en de woorden ‘lijden en opstanding’. Maar wat zegt Pinksteren ons? Hoe leg je de symbolen duif en vuur uit aan mensen die alleen nog weten dat Pinksteren ‘twee dagen vrij’ is? Alle reden voor een event, vond Zoetermeer. Dat vindt plaats op 23 mei, onder de naam The Inspiration. Het idee voor het pinksterevent ontstond in een gesprek tussen Henk Willem van Dorp, ondernemer in Zoetermeer en voorzitter van de algemene kerkenraad, en Agnes van Haaften die een muziekmanagementbureau heeft. Ze waren geïnspireerd door The Passion. Ds. Jaap van den Akker van de Protestantse Gemeente vertelt dat er enthousiasme was voor het idee: “We dachten direct aan een grootse aanpak.” Een brainstormsessie met onder anderen een dirigent, een kunstenaar en Agnes van Haaften als projectleider volgde en leverde de contouren voor het event. Gekozen werd voor het thema ‘herstel van relaties’: de geest herschept in de relatie naar God en naar elkaar. Een scriptschrijver schreef vervolgens het verhaal waarin zingeving en relaties op een toegankelijke manier aan bod komen.
GROEI Twee weken voor het event worden in Zoetermeer flashmobs opgenomen: een groep mensen komt op een openbare plek bij elkaar en doet iets onverwachts. “Die flashmobs laten we in de verschillende wijken van Zoetermeer ontstaan”, vertelt Agnes van Haaften. “Ze hebben de functie om de inwoners van deze stad enthousiast te maken voor het event twee weken later maar bieden de inwoners vooral de mogelijkheid om mee te doen, om te reageren op wat daar wordt aangeboden. De flashmobs vormen de puzzelstukjes voor het live-event op 23 mei, ze krijgen daar betekenis. Ze beginnen klein en worden steeds groter, groeien, zoals de geest die groei geeft.” Jaap van den Akker: “De boodschap van het event is daarmee dat je op elkaar gericht bent en elkaar nodig
hebt. En dat iedereen kan meedoen. De geest werkt aanstekelijk.” Met een begroting van € 85.000,moesten fondsen en particuliere geldschieters worden gezocht. Verder zijn veel partners gezocht, waaronder de burgerlijke gemeente en een promotiestichting die meedenkt over de PR. Bij de organisatie zijn veel vrijwilligers, onder andere uit de kerken, betrokken.
NAPRATEN Na afloop van het event is er in twee grote kerken in het centrum van Zoetermeer de mogelijkheid wat te drinken en na te praten. Ook op het marktplein zelf zullen mensen aanwezig zijn met wie men een gesprek kan voeren. Jaap van den Akker: “Uiteindelijk hopen we dat mensen iets mee krijgen van de zeggingskracht van het pinksterverhaal anno nu. Want dat is wat we beogen.” De Protestantse Gemeente Zoetermeer hoopt dat het event in andere plaatsen navolging vindt. Het script is overal te gebruiken. Door de flashmobs betrek je mensen in je eigen plaats erbij en krijgt het event een eigen accent. Gemeenten die hier meer van willen weten kunnen terecht bij Agnes van Haaften via agnesvanhaaften@pinksterevent.nl. JANET VAN DIJK communicatieadviseur in de Protestantse Kerk
Van links naar rechts: ds. Jaap van den Akker (secretaris), Agnes van Haaften (projectleider), Henk Willem van Dorp (voorzitter), Willem Vermeulen (penningmeester) en Nico Evers (gemeenteadviseur Protestantse Kerk).
THE INSPIRATION The Inspiration vindt plaats op zaterdagavond 23 mei op het marktplein van Zoetermeer. Met orkest, dansers, landelijk bekende solisten en acteurs wordt het verhaal van Pinksteren eigentijds verteld, gedanst en gezongen. De muziek is een mix van klassieke en lichte muziek. Meer informatie op www.pinksterevent.nl.
KERKINFORMATIE APRIL 2015
17
DIACONAAT -
ONDERZOEK NAAR DIACONALE INZET
‘Kerk heeft met diaconie goud in handen’ “Ik ben trots op alle diakenen.” Dat zegt synodescriba ds. Arjan Plasier naar aanleiding van een onlangs gehouden onderzoek onder diaconieën. Maar hij haast zich erbij te zeggen dat een simpel bezoekje brengen, als je geen diaken bent, ook diaconie is. “Er gebeurt veel”, constateert de scriba van de synode met voldoening. Uit het onderzoeksverslag, dat met dit nummer van Kerkinformatie wordt meegestuurd, blijkt dat er alleen nog maar meer staat te gebeuren. Een van de zes hoofdconclusies in het rapport is dat het werk van de diaconieën groeit. De hulpvraag is gestegen, de diaconieën besteden meer geld en er zijn meer vrijwilligers actief. Ds. Arjan Plasier is blij met deze grotere betrokkenheid: “Ik vind het mooi om te zien hoezeer de diaconie leeft, en hoeveel enthousiasme er is om diaconaal kerk te zijn.”
EIGEN TOKO? Wat Plaisier verder trof, was dat naar voren kwam dat diaconaat mensen samenbrengt en tot samenwerking leidt. “Mensen vragen zich duidelijk af hoe je met elkaar bezig kunt zijn voor anderen die in de knel zijn geko-
men. Dat is iets anders dan wanneer ieder voor zich aan de slag gaat. Door de diaconale samenwerking groeit het aantal contacten tussen kerken. Ik verwacht dat dat goed uitpakt voor de oecumene. Maar ook wordt het contact tussen kerk en de burgerlijke gemeente steeds intensiever. Ondanks de scheiding van kerk en staat weten zij elkaar dus te vinden en respecteren zij elkaar. Ieder een eigen toko? Nee, beide partijen komen over de brug, en waar dat nog niet zo in het systeem zit, is men bezig om dat te leren.”
hebt met het diaconale werk’. Daar ben ik goed van doordrongen. Goud, dat zijn al die betrokken mensen die verder kijken dan hun neus lang is, die inspelen op uitdagingen. Hun aantal, hun bewustzijn en de hoeveelheid werk zijn toegenomen. Dat staat haaks op de trend die we binnen de kerk inmiddels gewend zijn – namelijk dat alles minder wordt. Echt verbaasd ben ik niet over die uitkomst, ik merkte het bijvoorbeeld al op de afgelopen Landelijke Diaconale Dag. Zoveel commitment, zoveel verhalen die gepassioneerd verteld worden.”
GOUD
REALISTISCH BLIJVEN
Behalve zes slotconclusies formuleerde de onderzoekscommissie een aantal aanbevelingen aan diaconieën, aan de overheid en aan de Protestantse Kerk in Nederland. Plaisier: “Een aanbeveling aan de Protestantse Kerk luidt: ‘Besef dat je goud in handen
Een aanbeveling aan diaconieën luidt: neem niet teveel hooi op je vork. Plaisier vindt het mooi dat er zoveel ambitie is, maar vindt ook dat je realistisch moet blijven. “Er komt momenteel veel op diakenen af: de participatiesamenleving, de WMO. Een valkuil is dat je overal tegelijk op wilt reageren. Dat red je niet. Bovendien loop je dan het risico dat de plannen blijven steken in woorden en dat er geen daden volgen. Kijk dus waar je kracht ligt. Welke talenten heeft God je gegeven? Als je die gebruikt, voorkom je dat je werk een juk wordt waaronder je uiteindelijk bezwijkt. Ik noem dat de atlasneiging – het idee dat je de hele wereld op je nek zou moeten dragen. In de beperking ligt je kracht. Doe waar je goed in bent. Anders gaat de fleur eraf. Trouwens, als kerk weten we natuurlijk wel waar van oudsher onze kracht ligt. Bijvoorbeeld in het bestrijden van eenzaamheid, de kerk heeft dat van huis uit meegekregen. Zulk werk past bij ons.”
NIET ALLEEN DIAKENEN Helpen bij het invullen van een formulier is ook diaconie.
18
KERKINFORMATIE APRIL 2015
Plaisier benadrukt dat hij het over de kerk als geheel heeft, niet per se
over alleen diakenen. “Die spelen misschien wel een voortrekkersrol, maar veel gemeenteleden kunnen iets en doen dat ook. Uit het onderzoek komt naar voren dat diakenen in de toekomst waarschijnlijk meer andere gemeenteleden zullen stimuleren om zich in te zetten. Sommige gemeenten hebben een kleine kerkenraad met bijvoorbeeld maar drie diakenen. Het hangt gelukkig niet allemaal alleen van hen af. Zo zijn er gemeentegroeigroepen of huiskamergroepen die zich inzetten. Daar is helemaal geen diaken bij betrokken.”
DIACONIE IN 2025 Nu de Protestantse Kerk hard nadenkt over hoe de kerk er in 2025 uit zou kunnen zien, klinkt steeds de slogan ‘back to the basics’. Wat betekent dit motto voor ds. Arjan Plaisier met betrekking tot het diaconaat? “Het gevaar is dat je je als kerk verliest in het gegeven dat je ook een organisatie, een instituut bent geworden. Vraag je af: waarom is er een kerk, waarom ben je gelovig? Het geloof kan sleets raken. Ga weer terug naar waarmee het begonnen is: ‘Ziet hoe lief ze elkaar hebben’. In de loop van de tijd werd de kerk een serviceapparaat dat jou bediende. Maar als gelovigen met elkaar bezig zijn, gaat het toch om geloofsgemeen-
schap, om delen, om samenleven. Daar ging het om in de beginperiode. Men steunde elkaar, ook in materieel opzicht, en op zo’n manier dat het een uitstraling naar buiten had. Vanaf het moment dat de kerk geboren is, is ze diaconaal geweest.”
CONCLUSIES De zes conclusies uit het onderzoek onder diaconieën, kort samengevat: 1.
2.
TAFEL VAN DE HEER “In het besef dat God van ons houdt en zich aan ons heeft gegeven, zo geven wij ons ook aan elkaar en delen wij”, aldus Plaisier. “We zitten aan tafel bij de levende Heer, wij ontvangen brood en wijn en daarna kunnen wij dat ook weer doorgeven. Je kunt moeilijk liefde doorgeven als je geen liefde ontvangt. De dienst van de diaken begint aan de tafel van de Heer. Anders wordt het filantropie in z’n algemeenheid. Kijk dus naar wat het geheim van de bezieling is. Daar moet je steeds naar terug. Anders zingt het los.”
3. 4.
5.
6.
I nzet en ambitie worden groter, uitgaven en aantal vrijwilligers nemen toe. D iaconieën spelen in op recente maatschappelijke ontwikkelingen. D e bijdrage aan de samenleving in geld en inzet is aanzienlijk. D e rol van diaconieën binnen de samenleving is: helpen en signaleren. O verheid en maatschappelijke organisaties mogen nóg meer openstaan voor samenwerking met diaconieën. V erantwoordelijkheidsgevoel en voldoening gaan bij diakenen hand in hand.
MARGOT C. BERENDS theoloog, freelance journalist en fotograaf
KERKINFORMATIE APRIL 2015
19
MISSIONAIRE MODELLEN -
MISSIONAIRE MODELLEN Hoe kunnen we kerk zijn in onze eigen context? Kerkinformatie laat gemeenten zien die hun missionaire mogelijkheden goed benutten. De Protestantse Kerk reikt dertig kansrijke missionaire modellen aan. Die kunt u vinden op www.protestantsekerk.nl/missionair > 30 modellen.
GOEIE ERVARINGEN IN IJSSELMUIDEN
Alle doelgroepen een eigen dienst De hervormde gemeente De Hoeksteen in IJsselmuiden-Grafhorst trekt, in tegenstelling tot veel andere kerken, steeds meer mensen naar de kerkdiensten. De gemeente richt zich op verschillende doelgroepen. “Er is verscheidenheid in beleving en daar spelen we op in”, zegt dominee Bert van Veluw. De Hoeksteen is een confessionele gemeente met een evangelische inslag, aldus Van Veluw. “En we maken die identiteit ook duidelijk. Een ‘veelkleurige gemeente’ zegt de mensen niets.” De gemeente ontstond 25 jaar geleden met nog geen zeshonderd leden, nu zijn het er ruim 3100. De aanwas bestaat uit mensen die uit andere kerken komen en mensen van buiten. “Het dorp is dan ook zeer kerkelijk, we zitten hier natuurlijk wel op de Bible Belt. En verder maken we goed gebruik van de kansen die er liggen.”
AANTREKKELIJK GEBOUW De gemeente ziet de kerkdiensten als missionair middel. Van Veluw: “Bij speciale diensten leggen we de rode loper uit of zorgen we voor vlaggen en bloemen. Het gebouw moet er ook aantrekkelijk uitzien. Veel diensten richten we specifiek op bepaalde doelgroepen. Eens per maand organiseren we met jongeren een dienst speciaal voor hen. Twee keer per jaar zijn er welkomstdiensten voor mensen die niet (meer) of nog niet zo vaak in de kerk komen, en zes keer per jaar ‘middagdiensten’, met
een speciaal thema en opwekkingsliederen.” En er zijn nog veel meer bijzondere diensten. Sinds anderhalf jaar is er naast de traditionele avonddienst op dankdag en biddag een ochtenddienst met schoolkinderen en hun ouders. En dit jaar is er voor het eerst een ochtenddienst op Goede Vrijdag. “We vinden dat een belangrijke dag. We geven zo meer mensen de gelegenheid te komen, bijvoorbeeld mensen met kleine kinderen – ze kunnen gebruik maken van de oppas in de kerk.”
MISSIONAIRE HOUDING Niet alleen het kerkgebouw ziet er aantrekkelijk uit, de gemeente maakt haar leden bewust van hun missionaire houding. Van Veluw: “Een week voordat de welkomstdienst plaatsvindt, geven we in de ochtenddienst toerusting. We hebben het dan over missionair gemeentezijn en geven de gemeenteleden een paar uitnodigingskaarten mee, speciaal voor de welkomstdienst gemaakt. Naderhand geven we de bezoekers van de welkomstdienst een klein aandenken aan de dienst dat ze mee naar huis kunnen nemen.”
JANET VAN DIJK
communicatieadviseur in de
Protestantse Kerk
Kijk voor meer informatie op www.hoeksteenkerk.nl > diensten. Schilderij door Marius van Dokkum ©2015 Art Revisited, Tolbert
20
KERKINFORMATIE APRIL 2015
SYNODE -
Generale synode bespreekt dialoog met pinksterkerken Hoe kunnen protestantse gemeenten die dat willen hun relatie met de pinksterkerken versterken? De generale synode bespreekt op 23 april een aantal aanbevelingen die kunnen helpen bij de bezinning op dit thema in de kerkenraad en op andere niveau’s.
De afgelopen jaren hebben er intensieve gesprekken plaatsgevonden tussen de Protestantse Kerk in Nederland en het Landelijk Platform van de Pinksterbeweging. De dialoogcommissie, die onder leiding stond van synodescriba ds. Arjan Plaisier, doet in haar verslag de volgende aanbevelingen: • Stimuleren van ontmoeting op plaatselijk en regionaal niveau. • Samenwerken op plaatselijk, regionaal en landelijk vlak. • Organiseren van gezamenlijke diensten. • Theologische dialoog tussen voorgangers. • Erkenning van elkaars doop. • Waardering van elkaars ambten en bedieningen. • Waardering van de waarde van elkaars genadegaven. De samenwerking kan bijvoorbeeld gestalte krijgen door gezamenlijk een pioniersproject op te zetten. Verder stelt de dialoogcommissie voor dat werkgemeenschappen van predikanten een initiërende rol kunnen spelen als het gaat om de theologische dialoog tussen voorgangers van de verschillende kerkgenootschappen.
ERKENNING VAN ELKAARS DOOP In het verslag over de Pinksterkerken noemt ds. Arjan Plaisier het “een spannende vraag” of het na deze theologische dialoog zal komen tot “een erkenning van elkaars doop.” De dialoogcommissie wijst erop dat enkele pinksterkerken de kinderdoop bij nieuw ingekomen leden uit de Protestantse Kerk erkennen. “Hoewel in de pinksterkerk de eigen doopopvatting de normatieve is, wordt zo open gehouden dat God in het leven van anderen een andere weg is gegaan. Wij wijzen ook op de praktijk in sommige protestantse gemeenten waar ruimte is om kinderen op te dragen voor die ouders, die een voorkeur hebben voor een doop op belijdenis.”
Volgens Plaisier is een even spannende vraag of er een vorm van uitwisseling kan komen van elkaars ambten en bedieningen. De dialoogcommissie geeft aan dat daar nog “de nodige voetangels en klemmen liggen. Dat heeft onder andere te maken met verschillen in ambtsstructuur en bedieningen en met het verschil in opleidingsniveau.” Naast de gespreksverslagen bevatten de synodestukken over dit onderwerp een gesprekshandreiking die gemeenten kunnen gebruiken de dialoog op plaatselijk niveau vorm te geven.
KERK OP WEG NAAR 2025 Zoals bekend buigt de synode zich momenteel over de vraag hoe de Protestantse Kerk er in 2025 uit zal zien. De synode sprak al in november 2014 over vragen als: “Hoe ziet de kerk er in 2025 uit? Hoe komen we daar uit? Welke uitdagingen komen er op de kerk af?” Op basis van deze bespreking en gesprekken met jongeren, theologen, classicale vergaderingen, kerkenraden en mensen uit het bedrijfsleven heeft de Projectgroep Kerk2025 een aantal overwegingen geformuleerd rond de organisatie van de Protestantse Kerk. Deze overwegingen zijn in de maanden februari en maart via een grootschalige enquête getoetst onder leden van de Protestantse Kerk. Begin maart hadden al 12.000 mensen hebben deze vragenlijst ingevuld. De resultaten van dit onderzoek worden in de aprilsynode gepresenteerd en krijgen een plek in de voortgaande bezinning over dit thema.
MARLOES NOUWENS-KELLER
voorlichter Protestantse Kerk
WAT STAAT ER OP DE AGENDA OP 23 EN 24 APRIL? Behalve de thema’s ‘dialoog Pinksterkerken’ en ‘Kerk op weg naar 2025’ staan de volgende onderwerpen op de synodeagenda: • Verkiezing lid moderamen • Verkiezing nieuwe leden kleine synode • Benoemingen • Bezinnende bespreking Brandpunten in de verkondiging • Bespreking procedure nieuwe scriba • Bespreking en besluitvorming vorming buitengewone wijkgemeente Urde • Bespreking en besluitvorming ethisch thema: Wij en ons lichaam • Generaal college voor de kerkorde Agenda en bijbehorende stukken zijn te vinden via www.protestantsekerk.nl/synode. De openbare zittingen zijn te volgen via Synode TV op www.protestantsekerk.nl. Belangstellenden zijn welkom op de publieke tribune: Congrescentrum De Werelt, Westhoflaan 2, 6741 KH Lunteren.
KERKINFORMATIE APRIL 2015
21
JOP -
Geloven met kinderen Ik ben met mijn vrouw en kinderen op bezoek bij mijn ouders. Voordat we aan tafel gaan, steekt mijn vader de kaars aan, leest een bezinnende tekst en bidt met ons. Het ontroert me. Even ben ik weer terug in mijn jeugd. De vertrouwde gebaren, woorden, blikken en rituelen van toen leven nog steeds in mijn ouderlijk huis. En ze leven - op eigen wijze - ook weer in mijn eigen huis. Met mijn kinderen hun kleinkinderen.
Een gelovig leven begint in de meeste gevallen thuis, in het gezin waarin een kind opgroeit. Dit gebeurt door bewuste geloofsuitingen zoals bidden, bijbellezen en naar de kerk gaan. De christelijke socialisatie van kinderen, zou je kunnen zeggen. Een proces waarin ouderen, ouders in het bijzonder, bezig zijn hun kinderen in te wijden in het geheel van christelijk-godsdienstige opvattingen, praktijken en belevingen. Maar geloofsopvoeding gebeurt evengoed in de dagelijkse omgang: de aandacht waarmee je voor je kind zorgt, de keuzen die je maakt, de wijze waarop
22
KERKINFORMATIE APRIL 2015
je omgaat met je kind en anderen. Geloofsopvoeding gaat ook over voorleven: in grote en kleine keuzen die dagelijks gemaakt worden, door te laten zien (en ervaren) dat geloven je leven richting geeft. Veel ouders vinden het best lastig om hieraan handen en voeten te geven en kunnen daar ook de nodige steun bij gebruiken. Een belangrijke rol is weggelegd voor de gemeenschap waarin de kinderen opgroeien.
ROL VAN DE GEMEENTE Het dopen (of opdragen) van een kind in de gemeente verbindt zowel de ou-
ders als de gemeente aan de geloofsopvoeding. De gemeente belooft de kinderen te dragen in haar gebeden, op te nemen in haar midden, naar vermogen te helpen groeien in geloof en voor te gaan in het volgen van Jezus Christus. De gemeente is een belangrijke mede (geloofs)opvoeder. Geloven en leren geloven is iets wat je samen doet, met de hele gemeenschap. Kinderen hebben een gemeenschap nodig om te geloven. Een plek waar ze leeftijdgenoten ontmoeten die ook opgroeien met geloof en waar ze samen geloofsvragen kunnen beleven en delen. Een plek ook waar ze oude-
re broeders en zusters ontmoeten aan wie ze zich kunnen spiegelen en tegen wie ze soms kunnen afzetten.
PRAKTISCHE INVULLING Hoe wordt in gemeenten die verbondenheid vormgegeven en gestimuleerd? Veel gemeenten kennen een vorm van doopcatechese: een of enkele bijeenkomsten met de ouders van dopelingen. Je kunt ingaan op de betekenis van de doop, op de betekenissen die de ouders aan de doop hechten. Het is goed om met meer ouderparen tegelijk samen te komen, omdat de uitwisseling dan groter is. Bovendien kan zo een onderlinge band ontstaan tussen ouders. Doopcatechese kan een vervolg krijgen na de doop van de kinderen door enkele keren per jaar met dezelfde groep ouders samen te komen en in te gaan op thema’s uit de geloofsopvoeding. Dergelijke bijeenkomsten zijn niet alleen belangrijk voor de tijd waarin de kinderen nog klein zijn: juist als de kinderen ouder zijn geworden, veel vragen krijgen over het geloof en hun eigen weg zoeken, hebben ouders behoefte aan het delen van ervaringen en aan ondersteuning bij de geloofsopvoeding.
FAMILIEGROEPEN In veel gemeenten bestaan kringen of gespreksgroepen voor ouders. Zo’n kring kan hen steunen in de geloofsopvoeding. Soms doen ouders dit onderling (al dan niet ondersteund
ADVIES OF BEGELEIDING Zoekt u ondersteuning bij de geloofsopvoeding in uw gemeente? Neem contact op met uw jeugdwerkadviseur: www.jop.nl/jeugdwerkadviseur.
TRAINING JOP biedt samen met het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie trainingen geloofsopvoeding aan. Kijk op www.jop.nl/trainingen voor meer informatie.
‘GELOVEN MET PLEZIER’ Vaak hebben ouders gewoonweg behoefte aan praktische ideeën en mogelijkheden om geloof met hun kind te delen in het dagelijks leven. Als gemeente kunt u ouders/opvoeders daar ook mee helpen. Dat kan met het boekje Geloven met Plezier.
door materialen van JOP of anderen) en soms gebeurt dit juist onder leiding van de predikant. Ook zien we in een aantal gemeenten ‘familiegroepen’: meerdere gezinnen die niet alleen uitwisselen over de opvoeding, maar die samen spelen, vieren, delen en eten. Een gezamenlijke oefenplaats van geloven-in-praktijk voor ouders én kinderen. In de protestantse wijkgemeente Emmaüs in Bodegraven zijn een aantal familiegroepen actief. Ivanka Druijf is kerkelijk werker in deze gemeente en heeft er goede ervaringen mee: “We hebben twee groepen met ouders van kinderen in de basisschoolleeftijd. Zij komen inmiddels al drie jaar bij elkaar, een op zondagmiddag en één doordeweeks. Ouders vinden het belangrijk om elkaar te ontmoeten en samen over geloofsopvoeding te spreken. Ook ontmoeten de kinderen elkaar. Deze groepen helpen bij de opbouw van het geloofsleven en ondersteunen ouders bij geloofsopvoeding. De groep die in de week bijeen komt, bestaat uit ouders die thuis in hun eentje de geloofsopvoeding dragen. Ze zoeken geloofsverdieping voor zichzelf en tips voor geloven met kinderen. Ook is er verbinding met de kerk. Zo hebben we de predikanten uitgenodigd bij de bijeenkomsten en zijn we samen een kerkdienst aan het voorbereiden, waar de ouders en kinderen een plek krijgen.”
OVERSTAPPEN
Meer dan 100 leuke ideeën voor jou en je kind. Het is een mooi en praktisch boekje voor (groot)ouders van kinderen tussen de 0 en 12 jaar. Prijs: € 12,50. Verschijningsdatum: begin april 2015. Bij het boekje verschijnen ook kant-en-klare bijeenkomsten voor groepen ouders/opvoeders, die gratis te downloaden zijn van www.jop.nl/ geloofsopvoeding.
maar ook geschikt als cadeau bij de doop. Prijs € 8,95 via www.jop.nl/winkel. Meer weten, voorbeelden inzien en nummer I en II bekijken? Ga naar www.jop.nl/moments. Daar zijn ook gratis programma’s voor ouders te vinden.
MOMENTS Moments III staat vol praktische ideeën, handvatten en ervaringsverhalen over geloven en opvoeden voor alledaagse en speciale momenten in het leven met kinderen van 0-8 jaar. Net als Moments I en II een prachtig bewaarmagazine dat ouders op weg helpt vorm te geven aan de geloofsopvoeding. Mooi om zelf te hebben,
Als de kinderen ouder worden is het belangrijk om ouders en kinderen te helpen in gesprek te blijven rond het geloof. Bij de ‘overstapdienst’ bijvoorbeeld (aan het einde van de kindernevendienst naar de catechese of de tienerdienst) kunnen kinderen en ouders participeren in de (voorbereiding van) de dienst. Daarnaast kunnen ouders (en andere gemeenteleden) heel goed betrokken worden bij de kinder- of jongerencatechese, bijvoorbeeld als begeleider van bijeenkomsten en om praktische ondersteuning te bieden. Bovenal is het een kwestie van bewustzijn dat de geloofsopvoeding een taak is van de hele gemeente. En daar vervolgens optimaal ruimte voor te maken in beleid, tijd, inzet en gebed.
FRISO MOUT
predikant in algemene dienst en
specialist geloofsopvoeding bij JOP
In het boek Een verlangen naar meer beschrijft ds. Egbert Veen een vierjarig project bij de kinderdoop. Vanuit dit project gaan doopouders met elkaar in gesprek over de geloofsopvoeding en hun eigen geloofsbeleving. Meer over dit project was te lezen in Kerkinformatie van januari 2015 (p. 12).
WEEK VAN DE OPVOEDING De Week van de Opvoeding (5-11 oktober 2015) is een prachtig moment om ook als kerk aandacht te besteden aan (geloofs)opvoeding en bewust betrokken te zijn op ouders, kinderen en gezinnen. Vanaf september kunnen gemeenten aan de slag met een toolbox van JOP vol activiteiten voor ouders en kinderen. Meer informatie en downloads over geloofsopvoeding: www.jop.nl/geloofsopvoeding
KERKINFORMATIE APRIL 2015
23
BERICHTEN
Leergang Kunst en Theologie Leergang over hoe je kunst kunt gebruiken in liturgie, pastoraat en vorming en toerusting. Doelgroep: geestelijk verzorgers, predikanten en kerkelijk werkers. De opleidingsdagen kennen de drieslag: theorie, casuïstiek en zelf aan het werk met materialen en werkvormen. • Theorie van de beeldtraditie en christelijke iconografie. Het onderscheid tussen waarneming en interpretatie. De eigenheid van het kunstwerk: hoe het kunstwerk te laten spreken. De reflectie op de (geloofs)communicatie kijker en het kunstvoorwerp. Relevante theorieën, zoals die van Gadamer en Ricoeur komen aan bod. • Bespreken van casuïstiek. Reflectie op het ervaren van het werken met creatieve werkvormen en kunst binnen het geheel van de religieuze communicatie. • Workshops eigen verbeelding in het atelier op basis van existentiële of bijbelse thema’s in verschillende technieken (boetseren, fotograferen, schilderen, tekenen). • Bespreken van kunstwerken in musea of galeries. Accreditatie: 5,75 punten PE, 24 punten VGVZ. Data: 2015: 11 september, 9 oktober, 13 november, 11 december, 2016: 15 januari, 12 februari, 11 maart, 8 en 29 april, 27 mei. Plaats: KPV-Centrum Zon en Schild te Amersfoort. Opleiders: dr. Anne Marijke Spijkerboer (onderzoeker verhouding kunst en theologie), drs. Harbert Booij (beeldend kunstenaar en docent theologie). Organisatie: drs. Hennie Kievit (KPV-opleider). Informatie: Anne Marijke Spijkerboer: annemarijkespijkerboer@xs4all.nl. Crucifix in kerkgebo uw in Trier. Aanmelding voor 21 augustus 2015: h.kievit@ggzcentraal.nl, tel. (033) 460 98 33.
Bijbelvertaaldag 15 april
Kerken en Oekraïne 4 april
De Bijbel in Gewone Taal die in 2014 verscheen biedt met een minimale woordenschat een volledige Bijbelvertaling. De uitgave is bejubeld: eindelijk een begrijpelijke bijbel voor jongeren! Maar deze bijbel is ook verguisd: “Dit mag geen vertaling genoemd worden!” Om die reden wijdt de Monshouwerstichting, die zich via www.schriftlezing.nl en www.schriftinuitvoering. nl met bijbelvertalen bezighoudt, haar jaarlijkse Vertaaldag op 15 april aan de nieuwe bijbeluitgave. Wie belangstelling heeft voor de taal van de Bijbel, methoden van vertalen en keuzen die daarbij gemaakt moeten worden, is welkom vanaf 10.15 uur. Dr. Matthijs de Jong, die als coördinator Nieuwe Testament bij dit project betrokken was, zal het onderwerp inleiden. Onder de loep ligt de vertaling van Johannes 12. In het middagprogramma gaat de Stichting het gesprek met de aanwezigen aan over haar activiteiten. Plaats: Taborkerk te Ede, Prinsesselaan 8, Ede. Prijs € 10,- (incl. lunch). Aanmelden via e-mail: monshouwerstichting@gmail.com of tel. (036) 533 16 09.
Wat kunnen kerken bijdragen tot vrede en verzoening in Oekraïne? Over die vraag wordt op zaterdag 4 april in Tilburg een publieksdag gehouden. Sprekers uit Nederland en Oekraïne delen hun visie, inspiratie en hoop. De dag is interessant iedereen die interesse heeft in Oekraïne, het conflict Rusland-Europa, oecumene, de relatie religie-oorlog-vrede en de publieke rol van kerk en geloof. Aan de orde komen: de rol van kerken in Oekraïne, hun mogelijkheden tot verzoening, hun kansen en valkuilen. Maar ook: zijn kerken deel van het probleem? Botsen hier culturen en religies? Sprekers: Cyril Hovorun (vredeskansen vanuit Russisch en Oekraïens Orthodoxe kerken), Lidiya Lozova (Oekrainisch vredeswerk), Heleen Zorgdrager (hoogleraar systematische theologie en genderstudies van de Protestantse Theologische Universiteit Amsterdam en gastdocent aan de Oekraïense Katholieke Universiteit in Lviv. Zij gaat in op het vredeswerk in de Oekraïense Grieks-katholieke kerk) en Cinta Depondt (programmaleider Oost-Europa en Eurazië van vredesorganisatie PAX in Utrecht). Organisatie: Stichting Communicantes en de Vrije Universiteit/Protestantse Theologische Universiteit Amsterdam, leerstoel ‘Orthodoxie en vredesopbouw’. Voertaal Engels. Tijd en plaats: Paaszaterdag 4 april 2015, 10.15-16.00 uur, Klooster Fraters van Tilburg, Gasthuisring 54, 5041 DT Tilburg. Kosten: € 35,- incl. koffie, thee, lunch en pauzeprogramma. Informatie en aanmelden: www.communicantes.nl
24
KERKINFORMATIE APRIL 2015
Predikantendag 14 april Het thema van de Predikantendag 2015 van de Bond van Nederlandse Predikanten is: ‘Predikanten tussen bevlogenheid en burn-out’. Hoe staat het met de bevlogenheid onder predikanten? Kunnen wij die bevorderen? Wat doet coaching bij verschijnselen van stress? Wat weten wij over het signaleren en behandelen van burn-out klachten? Hoe ontwikkel je goed leiderschap? En welke rol spelen kerkenraden hierin? Een programma met lezingen, praktijkverhalen en workshops. Naar aanleiding van een onderzoek door de Stichting Ruimzicht. Met: Ciska Stark, Anne Weiland, Sake Stoppels, Anke Bisschops, Teun Kruijswijk Jansen, Wim Ruessink en anderen. Tijd: 10.30-16.30 uur. Plaats: De Schakel, Oranjelaan 10, Nijkerk. PE-accreditatie: 0,25 punten. Kosten: € 35,00 (niet-leden). Aanmelden via bnp@predikanten.nl. Meer informatie: www.predikanten.nl
PIONIERSPLEK -
Kunstenaar verrast Nijkleaster met schenking Schilder en beeldhouwer Jentsje Popma heeft zijn atelier in Leeuwarden met alle schilderijen en kunstwerken geschonken aan Stichting Nijkleaster. Popma, geboren in 1921: “In de hedendaagse wereld is een project als Nijkleaster in Jorwert heel belangrijk en nodig.”
Jentsje Popma hoopt dat anderen zijn voorbeeld zullen volgen. “Ik wil Nijkleaster steunen met mijn erfenis en ik hoop dat het bestuur die op een goede manier kan omzetten in geld.” De akte van schenking werd een paar weken geleden opmaakt, in aanwezigheid van Jentsje Popma en zijn dochter en schoonzoon. Namens de Stichting Nijkleaster ondertekenden voorzitter Henk Kroes, bestuurslid Jan Henk Hamoen en dominee Hinne Wagenaar. Notaris van der Hem uit Jorwert had de zakelijke leiding over de bijeenkomst. “We zijn opgetogen en tegelijk er mee verlegen. Wat een bijzonder moment”, aldus Henk Kroes.
KLOOSTER IN CONTEXT Popma had eerder, in augustus 2013, zijn kunstwerk ‘De Hynsteblom' geschonken aan Nijkleaster. Nu heeft hij dus een veel grotere schenking gedaan. Nijkleaster is heel gelukkig met deze schenking van Popma, zegt Kroes. “Niet alleen om het geld dat er mee gemoeid is. Natuurlijk is de financiële steun belangrijk voor een stichting als Nijkleaster. Er moet een heleboel geld worden geworven om te komen tot een kloostercomplex in Jorwert. Maar de inhoudelijke steun is misschien nog wel belangrijker.” De predikant van Nijkleaster Hinne Wagenaar vertelt: “Nijkleaster heeft drie uitgangspunten. Een daarvan is om 'klooster in context’ te zijn. Nijkleaster wil bewust klooster zijn in de Friese context. Dat betekent dat de taal en cultuur, de geschiedenis en het landschap rondom Jorwert een plek krijgen in het verhaal van Nijkleaster.”
‘BOPPESLACH’ “Dat een Friese kunstenaar zich verbindt met Nijkleaster is een ‘boppeslach’”, zegt een dankbare ds. Jan Henk Hamoen, kunstliefhebber en bestuurslid. Popma is een veelzijdig kunstenaar, maar heeft zich in de
Jentsje Popma: “Ik hoop dat anderen mijn voorbeeld volgen.”
laatste dertig á veertig jaar vooral bezig gehouden met het (Friese) landschap. Hij maakt zich druk over de teloorgang van de natuur en het landschap. Nijkleaster is blij met deze erfenis van Popma en wordt op deze manier verbonden met diens geestelijk testament. Tegelijkertijd wordt de naam van Popma verbonden aan Nijkleaster. Dat is voor Nijkleaster een eer en een opgave, namelijk om zijn zorg voor de natuur centraal te houden in doen en laten.”
of brengen. Een wolk komt over ons heen. In de Bijbel staan verschillende beelden over wolken. Het kan dreiging betekenen, maar voor mij gaat het om inspiratie. Soms raakt die inspiratie mij. Op andere momenten kan ik er niet bij. Dan is het misschien voor een ander bedoeld? Het is mijn wens dat Nijkleaster die wolk niet uit het oog verliest.”
GERKO LAST
medewerker PR en Fondsenwerving Stichting Nijkleaster
SCHEPPING Voor zijn werk haalde Popma, die niet kerkelijk is, vaak zijn inspiratie uit de Bijbel. Zijn zorg om de schepping heeft daar alles mee te maken. De zorg daarover gaat boven alles: het inzicht dat de scheppking eindig is, dat de verscheidenheid van natuurwaarden onomkeerbaar afneemt. Op zijn schilderijen zijn de wolken vaak dreigend. Popma: “Voor mij is de wolk het symbool van inspiratie. Een wolk komt naar ons toe, wil ons iets zeggen
Meer weten: www.nijkleaster.nl
KERKINFORMATIE APRIL 2015
25
KERK IN ACTIE -
DS. MABUD CHOUWDHURY GAST OP WERELDDAG:
‘Versterk de kerk in Bangladesh’ In Bangladesh wonen veel tot het christendom bekeerde moslims. Zij hebben het niet gemakkelijk. Ze vinden rust in het christelijk geloof, maar ervaren ook weerstand van familie en vrienden en uit gevestigde kerken. Onder leiding van ds. Mabud Chowdhury ondersteunt de organisatie Isa-e-Jamat bekeerde moslims in Bangladesh bij het opbouwen en vormen van gemeenten. Tijdens de Kerk in Actie Werelddag op 25 april in Ermelo is ds. Mabud te gast. Hoe is het voor een moslim om christen te worden? Dat is geen gemakkelijke stap. De nieuwe christenen ervaren dat ze Jezus nodig hebben, maar hun familie beschouwt de Islam als de hoogste religie. Sommigen van hen zijn genoodzaakt huis en woonplaats te verlaten, omdat hun familie niets meer van hen wil weten. Ds. Mabud spreekt uit eigen ervaring: hij moest van Chittagong naar Dhaka verhuizen.
Waar staat Isa-e-Jamat voor en wat doen jullie? Isa-e staat voor ‘volgeling van Isa (Jezus)’, Jamat staat voor ‘gemeenschap. Isa-e Jamat betekent dus: gemeenschap van volgelingen van Jezus. De traditionele kerken in Bangladesh hebben hun wortels in de Hindoe-cultuur. Christenen met een moslimachtergrond voelen zich er niet thuis en niet welkom. Isa-e-
Jamat helpt hen kerk te zijn op een manier die past bij hun eigen cultuur en tradities.
Waarom hebben christenen met een moslimachtergrond een eigen kerk nodig? Deze christenen voelen zich niet begrepen. De traditionele kerk wil dat een ex-moslim van naam en cultuur verandert. Isa-e-Jamat wil er zijn voor deze christenen en wil vormen van kerk-zijn laten aansluiten bij de cultuur van ex-moslims. In erediensten zijn daarom veel islamitische vormen te vinden: gemeenteleden zitten bijvoorbeeld op de grond en bidden met open handen. Isa-e-Jamat heeft ook een aangepaste Bijbelvertaling gemaakt waarin Sanskriet-woorden (een Indische taal, passend bij de Hindoe-cultuur) zijn vervangen door Arabische. Zo zijn de Bijbelverhalen herkenbaar voor christenen met een moslimachtergrond.
Wat zijn jullie belangrijkste uitdagingen? Door training en gemeenschapsvorming proberen we gelovigen op te bouwen in hun geloof. Gelovigen krijgen daardoor moed en zijn niet langer bang. Men komt openlijk bij elkaar voor de eredienst. Kerk in Actie steunt ons in dit werk. Het is mooi om te zien dat de overheid ook steun geeft: met Kerst ontvingen we een gift voor voedsel en om de kerk op te knappen. Onze kerk is officieel geregistreerd bij de overheid; er wordt gezorgd voor beveiliging van onze kerken tijdens vieringen gedurende de feestdagen.
Wat kunnen wij als Nederlandse kerk van jullie leren? Onze kerk kwam uit een situatie van angst en schaamte, om een getuige van Christus te zijn in woord en daad. Nederlandse christenen kunnen ook vriendschap sluiten met moslims en geloof met elkaar delen!
TINEKE VAN DER STOK secretaresse afdeling Zending Kerk in Actie
WERELDDAG 25 APRIL Op 25 april wordt in Ermelo de Kerk in Actie Werelddag gehouden. Dit jaarlijkse evenement staat in het teken van verhalen van medechristenen en ontmoetingen met partnerorganisaties van Kerk in Actie uit de hele wereld. Karin van den Broeke, preses van de Protestantse Kerk, spreekt ’s morgens over het thema ‘Geloven in delen’. ’s Middags zijn er interactieve workshops. Voor informatie en aanmelding: www.kerkinactie.nl/werelddag.
26
KERKINFORMATIE APRIL 2015
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE
VANAF DE WERKVLOER MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
KERK & THEOLOOG
Aan de Protestantse Theologische Universiteit in Amsterdam en Groningen worden KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG predikanten opgeleid. Wie geven daar les? Wat is hun specialisme? En hoe ze VANAF DEstaan WERKVLOER in de kerk? Een serie interviews, deze maand: prof. dr. Annette Merz.
MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN
BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
COLLECTEN
‘Historiciteit van Jezus is voor 99,99 procent zeker’ KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER
COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
MENSEN
KRONIEK In de recente discussie over DIENSTGEHEIMEN de historische Jezus is het voor prof. dr. Annette Merz “zo zeker als je bij een historische figuur kunt zijn, dat het voor 99,99 procent zeker is dat Jezus heeft bestaan.” Merz is hoogleraar Nieuwe Testament aanDIENSTGEHEIMEN de ProKRONIEK testantse Theologische Universiteit, vestiging Groningen. Met prof. dr. Gerd Theissen schreef zij het boek Der historische Jesus. Ein Lehrbuch (1996), dat inmiddels in zeven talen is verschenen. Binnenkort komt er een herziene versie en misschien ook een vertaling in het Nederlands.
De stelling van ds. E. van der Kaaij uit Nijkerk, volgens wie Jezus niet heeft bestaan, “is wetenschappelijk gezien onhoudbaar, echt onhoudbaar. De argumenten voor de historiciteit heeft hij niet zo goed bestudeerd”, is haar conclusie. In bovengenoemd leerboek, bedoeld voor aanstaande predikanten, wordt uiteengezet dat alle argumenten voor een extreme historische scepsis niet overtuigend zijn. “Veel dingen die Van der Kaaij zegt, zijn niet waar, bijvoorbeeld dat Paulus niets van Jezus zou weten. Hij kende 'de broers van de Heer', lezen wij in 1 Corinthe 9: 5.”
VRAGEN STELLEN Het debat over de uitspraken van de Nijkerkse dominee is aanleiding om te zeggen waarom het onderzoek naar de historische Jezus nodig is. “Deze vragen komen in iedere generatie voor. Je moet daarom goed kunnen uitleggen dat Jezus echt heeft bestaan. Er zijn wel altijd al vormen van het Christendom geweest waarin de aardse Jezus niet zo belangrijk was, zoals in de Gnostiek. Daar is de hemelse Verlosser belangrijk. In die zin vertegenwoor-
SYNODESELFIE KERKKaaij & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER digt Van der een minderheidsstroming die er altijd al is geweest. Vanaf het begin van het Christendom was er in feite een meervoud van theologieën die ieder een ander aspect van persoon en boodschap van Jezus KERK centraal stelde. SYNODESELFIE & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER Ik vind het belangrijk ook gewone kerkleden goede informatie te geven zodat al die sensatieverhalen, bijvoorbeeld over het evangelie van Judas, de mensen niet ongerust maken, maar dat zij zich concentreren op waar het echt om draait. Aan de PthU wordt nu gewerkt aan weblog waar vragen aan bijbelwetenschappers kunnen worden gesteld (zie www.pthu.nl/bijbelblog). Verder werk ik regelmatig mee aan leerhuizen.”
COLLECTEN MENSEN
ADVERTENTIES
BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
ADVERTENTIES
GELIJKENISSEN “Als nieuwtestamentica neem ik deel aan een onderzoeksproject over de parabels van Jezus, in samenwerking met de Universiteit van Tilburg en de Universiteit Utrecht. We vergelijken die met de gelijkenissen van de rabbijnen die weliswaar later zijn opgeschreven maar die wel dezelfde verhaalstructuur hebben. Er zijn duizenden van zulke gelijkenissen waar in het onderzoek naar Jezus te weinig aandacht aan wordt geschonken. Als je weet hoe bepaalde verhalen lopen, kom je beter tot de theologische pointe. Verder doe ik onderzoek naar de pseudo-Paulinische brieven en de apocriefe Handelingen van Paulus. Daar schrijf ik een commentaar bij. In die Handelingen staat naast Paulus een vrouwelijke apostel met de naam Thecla, juist in een tijd waarin andere gemeenten bezig waren de vrouwen eruit te werken. Deze vroeg-christelijke pluraliteit boeit me.”
Dr. Annette Merz in de mysteriënvilla in Pompeji, bij afbeelding van een inwijding in het mysterie van Dionysos.
Merz (1955) is luthers gedoopt en is gehuwd met een Groninger hoogleraar sterrenkunde. “Wij houden ons beiden met de hemel bezig.” In de Evangelische Kirche van Westfalen werd ze opgeleid om predikant te worden. “Door de keuze voor de wetenschap is dat er nooit van gekomen. Nu onderwijs ik aankomende predikanten hoe ze bij de voorbereiding van de preek de Bijbel een goede plek kunnen geven. Dat geeft mij veel voldoening.” DIRK VISSER freelance journalist
KERKINFORMATIE APRIL 2015
27
BERICHTEN
Cursussen en studiedagen PCTE Leren, daar groei je van!
Hieronder staat het overzicht van de cursussen en activiteiten van het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie (PCTE) in de komende maanden. Aanmelding en nadere informatie over cursusinhoud, ook over het aanvragen van een cursus op maat voor de eigen gemeente: www.protestantsekerk.nl/pcte. U kunt zich ook abonneren op de nieuwsbrief www.protestantsekerk.nl/pcte/ nieuwsbrief Als predikanten en kerkelijk werkers punten kunnen halen in het kader van de Permanente Educatie (PE) staat dat erbij vermeld. Vragen? PCTE, Postbus 8504, 8503 RM Utrecht, tel (030) 880 15 58, e-mail: toerustingeneducatie@protestantsekerk.nl. U kunt zich inschrijven voor de volgende cursussen en activiteiten: Alleen de startdatum is vermeld. > Cursus Diaconaat 6 mei, Sassenheim > Cursus Pastoraat 12 mei, Ridderkerk-Slikkerveer > Pastoraat bij verlies en rouw 9 april, Barendrecht > Cursus Armoede in Nederland 12 mei, Nieuwerkerk a/d IJssel > Training Toerusting Michacursus 21 april, Nieuwerkerk (Zeeland) 12 mei, Amsterdam > Cursus Leidinggevende aan de gemeente 7 april, Doorwerth 28 april, Kampen > Cursus voor de scriba 3 juni, Barendrecht > Cursus WMO 13 april, Lekkerkerk > Cursus ZWO 13 april, Gouda
28
KERKINFORMATIE APRIL 2015
> Training Uitgebreid pastoraat voor vrijwilligers Training van acht dagen voor gemeenteleden die in en namens een gemeente werkzaam zijn als pastoraal medewerker en/of ouderling in het pastorale werk, op het niveau van het reguliere contact- en bezoekwerk en in 'bijzondere' pastorale situaties. 2 oktober, Amersfoort > Cursus Introductie meditatie (PE 1,5) Introductiecursus van 10 dagdelen voor mensen die nog geen ervaring hebben met vormen van christelijke meditatie en hier meer van willen weten en het ook willen leren beoefenen. 2 oktober, Maarssen > Training ‘Maar ik kan de draad niet krijgen’ (PE 0,75) Training voor pastores en andere beroepskrachten om vertrouwd te raken met het vorm en inhoud geven aan gespreksgroepen met kwetsbare en zorgafhankelijke ouderen. 29 april, Vlaardingen > Training Leidinggeven aan veranderingen (PE 3,5) Cursus van vijf dagen voor predikanten, kerkelijk werkers en leden van kerkenraden en commissies die (in opdracht) een verandering in de gemeente voorbereiden of begeleiden. 13 april, Utrecht > Training Motiverende gespreksvoering (PE 2,5) Cursus van drie dagen voor predikanten, kerkelijk werkers, ambtsdragers en vrijwilligers die in hun werk individuen en groepen adviseren en begeleiden bij problemen en (andere) veranderingsprocessen. 17 september, Utrecht > Cursus Conflicthantering I (PE 0,75) Basiscursus van vijf dagdelen voor visitatoren en gemeenteadviseurs die betrokken worden bij conflicten in gemeenten. 23 april, Breda > Cursus Conflicthantering II (PE 0,5) Verdiepingscursus van twee aaneengesloten dagen (vijf dagdelen) met overnachting) voor mensen die de basiscursus gevolgd hebben. In de verdiepingscursus gaat het om de volgende stap: daadwerkelijk interveniĂŤren in de conflictsituatie. 5 november, Utrecht > Training Zinvol visiteren I (PE 0,5) Basistraining Basiscursus van twee dagen voor visitatoren die nieuw benoemd
zijn of die kort geleden begonnen zijn. 29 mei, Utrecht
> Training Zinvol visiteren II (PE 0,5) Verdiepingstraining van twee dagen voor ervaren visitatoren. 25 september, Utrecht > Training Begeleiden van rouwgroepen (PE 0,75) Tweedaagse training voor ouderlingen, kerkelijk werkers, predikanten en anderen die ervaring hebben in het begeleiden van rouwenden en die (willen) werken als begeleider van een rouwgroep in de kerkelijke gemeente. 16 april, Utrecht 8 oktober, Utrecht > Leiden van Uitvaartdiensten door gemeenteleden Cursus van acht dagdelen voor gemeenteleden die onder verantwoordelijkheid van hun kerkenraad uitvaartdiensten willen leiden. 11 april, Hoogeveen > Training Verdieping motiverende gespreksvoering (punten PE 2,5) Vervolg op de basistraining Motiverende gespreksvoering met onder andere aandacht voor het ontlokken en versterken van verandertaal. 21 mei, Utrecht > Training De gemeente als gezin (punten PE 2,5) Training rond de begeleiding van het gemeentegezin in tijden van zorg, spanning en verandering. 10 september, Utrecht. > Studiedag Eredienst Creatief (punten PE 0,25) 11 april, Maarssen
> Cursus Presentatievaardigheden voor voorgangers (punten PE 1,0) Training van vijf dagdelen in Houten voor predikanten en kerkelijk werkers om de eigen presentatie te leren versterken. 27 mei, 3 juni, 10 juni en 17 juni, Houten > Terugkomdag Presentatievaardig heden (punten PE 0,25) Voor predikanten en kerkelijk werkers die eerder de training Presentatievaardigheden voor voorgangers volgden met volop ruimte voor de opgedane ervaringen, terugblikken op en aanscherpen van het geleerde. 19 mei, Drachten
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG
MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
VANAF DE WERKVLOER
> Verdiepingsdag Meditatiebegeleiders KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE (punten PE 0,25) Voor predikanten, kerkelijk werkers, pastores en vrijwilligers die een meditatiegroep begeleiden of het overwegen te KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE gaan doen. 19 mei, Leeuwarden
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN Symposium Christ at the Checkpoint
Zuurstof
KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN
BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
COLLECTEN
BIJBELTEKSTENzijn. TAIZÉ Ergens ADVERTENTIES Werken in de kerk kan mooi maarCOLLECTEN ook weerbarstig MENSEN aan beginnen is één, met voldoening je werk blijven doen weer wat anders. Wat heb je ervoor nodig? Daar zijn mooie woorden voor: inspiratie, inademing, inblazing, bezieling, voeding, enthousiasme, geestdrift, van God vervuld zijn.
KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER
SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN
Kerk in Actie organiseert een Engelstalig symposium over de theologie van het beloofde land: ‘Christ at the Checkpoint’. Sprekers zijn dr. Munther Isaac (Bethlehem Bible KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE College, Lutherse kerk Bethlehem), prof. Benno van den Toren (hoogleraar Interculturele theologie aan de PThU) en dr. Hans Schravesande (Protestantse Raad voor Kerk en Israël). Tijdens de studiemiddag zal dr. Isaac een lezing geven over theologie van het beloofde land naar aanleiding van zijn promotieonderzoek. Prof. Benno van den Toren reageert hierop vanuit zijn academische professie en ervaring met interculturele theologie wereldwijd. Dr. Hans Schravesande reageert vanuit zijn betrokkenheid bij Kerk en Israël: wat kunnen we in onze Nederlandse Israël-theologie met de inbreng van Isaac? Het symposium vindt plaats op 15 april 2015 van 14.00-17.00 uur in het Protestants Landelijk Dienstencentrum, Joseph Haydnlaan 2a, Utrecht. Aanmelden voor 10 april 2015 bij tineke.van.der.stok@icco-cooperation.org
Symposium Kerkopbouw ‘Kerkopbouw in een tijd van afbraak’ is het thema van een symposium dat de gemeenteopbouwgroep Leven uit de Bron woensdag 22 april in Nijkerk belegt voor predikanten in verschillende kerken. De dag dient ter voorbereiding van de trainingen in het seizoen 2015-2016 en markeert tevens het afscheid van ds. Marius Noorloos als trainer en consulent. Dr. Sake Stoppels, docent gemeenteopbouw aan de Vrije Universiteit, en prof. dr. Mees te Velde, hoogleraar praktische theologie aan de vrijgemaakt gereformeerde Theologische Universiteit Kampen, voeren het woord. ’s Middags zijn er workshops. Beide inleiders zullen reageren op de uitkomsten van een onderzoek dat in januari en februari onder predikanten is gehouden naar hun visies op de perspectieven voor gemeenteopbouw tegen de achtergrond van omvangrijke kerkverlating. De resultaten van het onderzoek worden deze dag bekend gemaakt. De toegangsprijs voor het symposium is inclusief lunch, consumpties en materiaal € 45,- (studenten € 20,-.). Aanmelding is mogelijk via info@levenuitdebron.nl. Zie ook www.levenuitdebron.nl.
ADVERTENTIES
In de praktijk van het kerkenwerk ‘gebeurt’ dat op diverse BIJBELTEKSTEN TAIZÉ momenten. Op een bezinningsbijeenkomst van een kerkenraad is het geloofsgesprek wat mij betreft een vast onderdeel: met elkaar spreken over wat geloof voor je betekent, wat je inspireert en op de been houdt. Bijvoorbeeld aan de hand van een bijbelgedeelte als Matteüs 5:13-16. De beelden van zout en KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ licht laten zich gemakkelijk vertalen naar je eigen situatie. Het onlangs verschenen boekje Leiderschap met lef. Tien ADVERTENTIES kansen voor de ambtsdrager* geeft twee handen vol manieren om zo’n gesprek te voeren. Ook zie ik inspiratie en motivatie ontstaan tijdens een toerustingsbijeenkomst of cursus voor taakdragers. Simpelweg het uitwisselen van verhalen uit de praktijk maakt mensen enthousiast en helpt om de eigen situatie te relativeren. Ideeën over hoe een ander iets aanpakt, kunnen je weer op weg helpen. Een paar jaar geleden kwam op een bezinningsdag een ‘veranderaar’ van een gerenommeerd organisatieadviesbureau de praktijk van het gemeentewerk analyseren. Hij liet haarscherp zien hoe het werkt met motivatie. • Het zijn vaak zaken rondom het werk waar je triest van kunt worden, de drie boze B’s: bazen, bureaucratie en beleid. • Wat je motiveert en vrolijk maakt is het werk zelf, de drie vrolijke V’s: vak, vakgenoten en vakontwikkeling. Vertaald naar de geloofsgemeenschap worden dat de drie goede G’s: geloof, gemeenschap en groei. Neem vooral de tijd voor gesprekken over deze drie goede G’s, het is zuurstof voor de ziel!
JAAP VAN DER GIESSEN gemeenteadviseur in de classes Leiden en Den Haag
* Dit boekje is te bestellen via www.protestantsekerk.nl/webwinkel.
KERKINFORMATIE APRIL 2015
29
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER
COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
MENSEN
Predikantswisselingen
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN
ADVERTENTIES
BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
BEROEPEN te Urk (De Bron), ds. M. Klaassen te Sliedrecht; te Veenendaal (hervormd wijk 3 en 6), ds. M. Klaassen te Sliedrecht.
lisch-luthers), ds. M. Diepenbroek te Burgh (hervormd); naar Woudenberg (hervormd wijk 2), ds. A.D.J. Wessels ADVERTENTIES te Schelluinen.
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
BEDANKT AANGENOMEN
voor Veenendaal (hervormd wijk 3 en 6), DE ds.WERKVLOER M. Klaassen Sliedrecht; voor TAIZÉ ADVERTENTIES naarDIENSTGEHEIMEN Almere (wijkgemeente AlmereSYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF MENSENteCOLLECTEN BIJBELTEKSTEN Waddinxveen (hervormd, Bethelkerk), Buiten), ds. R.J.K. Veenstra te MaarKRONIEK ds. B.E. Weerd te Huizen. tensdijk; naar Amersfoort (directeur IZB), ds. J.A. van den Berg te Groningen; naar Baarn (hervormd, CalvijnBEROEPBAAR KRONIEK SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES kerk), ds. M. van Dam te Hagestein; ds. N.J.M. Goedhart (zendingsprediDIENSTGEHEIMEN naar Doezum, proponent C.S.A. kant voor de GZB in Lima, Peru, die Minnaard-Müller te Zuidhorn; naar binnenkort terugkeert naar Nederland), Heelsum-Kievitsdel (beroepen door e-mail njmgoedhart@gmail.com, KRONIEK DIENSTGEHEIMEN KERK & THEOLOOG tel. VANAF DE WERKVLOER MENSENproponent COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES de synde als predikant in algemene +51 965903445; J.A.A. SYNODESELFIE dienst), proponent L.J. van Lingen te Geerts; proponent L. Solleveld te Nijkerk; naar Klaaswaal (hervormd), 's-Gravenzande. Voor contactgegevens Wilt u berichten over predikantswisproponent C.H. Buitink te Putten; naar mail of bel: arbeidsbemiddeling@proselingen en beroepbaarstellingen Leiden (wijkgemeente Leiden Zuidtestantsekerk.nl of tel. (030) 880 1505. doorgeven aan het synodesecrewest), ds. E.M. Ezinga te Noordwijk; tariaat? Postbus 8399, 3503 RJ KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE VANAF DE WERKVLOER MENSEN COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES naar Menaldum, ds. J.P. van Olffen te Utrecht, e-mail: OVERLEDEN KERK & THEOLOOG Makkum; naar Schoonhoven en Willijaarboek@protestantsekerk.nl. 6 januari ds. J.G. Bos (geb. 8 oktober ge-Langerak (De Hoeksteen), ds. M.J. Daarnaast kunnen deze berichten 1927); 30 januari ds. K. Hoogsteen Ouwerkerk te Rijnsaterwoude; naar doorgegeven worden aan (geb. 9 mei 1922); 3 februari ds. K.G. Sumar, ds. S.A.F. Hofstra te LeeuwarPersbureau Scheps, Slagvink 7, Hage (geb. 5 augustus 1932); 10 feden-Camminghaburen; Vinkeveen 3906ADVERTENTIES AE Veenenaal, bruari ds. C. Vijfhuizen 19 maart KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERKnaar & THEOLOOG MENSEN(geb. COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ (hervormd), ds. J.T. Maas te Polsbroek info@persbureauscheps.nl 1930); 15 februari ds. T. van der Bij VANAF DE WERKVLOER en Vlist; naar Woerden (evange(geb. 8 juni 1924).
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER MENSEN
BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
COLLECTEN
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER
COLLECTEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ ADVERTENTIES
Collecte Kerk inMENSEN Actie Pinksteren 24 mei 2015
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE
heeft het IBT gewerkt aan een BijbelverMet Pinksteren is de collecte bestemd voor taling in het Krim Tataars. De vertaling is het zendingswerk van Kerk in Actie. Cenafgerond en nu kan de vertaalde Bijbel wortraal staat het werk van partnerorganisatie KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN ADVERTENTIES den gedrukt, zodat deze in de kerk en thuis Institute for Bible Translation (IBT) in de BIJBELTEKSTEN TAIZÉ door de Krim Tataren kan worden gelezen. Oekraïne, die werkt aan de vertaling van de Een bijbel in eigen taal kost slechts € 9,-. Bijbel in het Krim Tataars. De Krim Tataren Kerk in Actie wil IBT helpen aan minstens vormen sinds enkele eeuwen een kleine 2000 bijbels. Met de opbrengst van de minderheid op De Krim. Velen van hen zijn collecte wordt het werk in de Oekraïne en tijdens een lange ballingschap christen KERK & THEOLOOG VANAF DEmaar WERKVLOER BIJBELTEKSTEN TAIZÉ andere zendingsprojecten van Kerk in Actie geworden, eenCOLLECTEN Bijbel in MENSEN de eigen taal ADVERTENTIES gesteund. Van harte aanbevolen. was er niet. Met steun van Kerk in Actie
Materiaal: Bij deze collecte zijn folders beschikbaar via bestellingen@protestantsekerk.nl of (030) 880 1337. Meer informatie, een collecteafkondiging en een PowerPointpresentatie zijn te vinden op www.kerkinactie.nl/collecte of www.protestantsekerk.nl/collecterooster.
30
KERKINFORMATIE APRIL 2015
REINTEGRATIE -
Ex-verslaafden maken collectebonnen “Er werken hier ex-verslaafden van rond de dertig jaar die nog nooit een baan hebben gehad. Wij bieden hen een opstapje naar een leven en baan in de maatschappij.” Leo Blaak van De Hoop Grafisch Centrum in Dordrecht is trots op de vijftien ‘gastmedewerkers’ die dagelijks werken aan drukopdrachten van onder meer kerkelijke gemeenten. “Onze collectebonnen zijn een laaiend succes!” De Hoop Grafisch Centrum is een commercieel en vaktechnisch bedrijf”, benadrukt Blaak, orderbegeleider bij het bedrijf. “Toch bestaan onze medewerkers in meerderheid uit ex-verslaafden en mensen met een psychiatrische problematiek. Bij een behandeling door ons moederbedrijf, de christelijke instelling voor verslaafdenzorg De Hoop GGZ in Dordrecht, hoort dat je cliënten ook helpt bij hun re-integratie in de samenleving. Elke cliënt werkt hier met eigen doelen: de een heeft een vooropleiding en werkervaring en probeert nu vanuit een werkende situatie weer aan een baan te komen. Een ander wil vooral leren om structuur in de dag aan te brengen. Sommigen zijn al dertig jaar en hebben eigenlijk nog nooit een echte baan gehad. Weer anderen heb-
ben een langdurige indicatie en zullen voorlopig niet op eigen benen staan. Zij vinden hier een zinvolle dagbesteding.” Bij ons leren de gastmedewerkers een vak en wennen ze eraan om op productieniveau te werken. We proberen ze structuur te bieden: op tijd komen en meldt je tijdig af als je ziek bent. Maar we leren ze ook wat het is om collega’s te hebben en hoe je verantwoording aflegt over je werk. Zij worden hier natuurlijk professioneel bij geholpen. Ook na hun vertrek wordt er contact met ze gehouden.” “Er zijn zeker succesvolle re-integraties. Een aantal mensen vindt werk in het drukkersvak of als vormgever. Anderen konden aan de slag als chauffeur of in een heel andere branche. Op dit mo-
DE HOOP GRAFISCH CENTRUM IN 2014:
100.000 vellen met collectebonnen afgeleverd.
25 gemeenten namen collectebonnen af.
25 medewerkers: 10 vaste krachten en 10 á 15 gastmedewerkers.
ment hebben we bijvoorbeeld iemand die een opleiding voor fietsenmaker gaat doen.”
OMVANG DRUKKERIJ Het bedrijf bestaat uit de afdeling orderbegeleiding, een ontwerp- en prepress afdeling, een drukkerij en een afwerkingsafdeling. Blaak: “We kunnen bijna elk product leveren: boeken, brochures, briefpapier, magazines, leaflets,flyers, documentatiemappen, agenda’s, kalenders, websites, wenskaarten, collectebonnen, noem maar op. Onze afdeling Orderbegeleiding adviseert de klanten op het gebied van prijs en kwaliteit. Dankzij lange ervaring kunnen we meedenken over kostenbesparingen.” “We staan wij voor maatschappelijk verantwoord ondernemen”, aldus Blaak. Naar mensen toe, maar zeker ook naar het milieu. De drukkerij is FSC-gecertificeerd. Al meer dan twintig jaar drukt De Hoop zonder gebruik van alcohol en sinds 2007 zijn er geen fotochemische middelen meer. We gebruiken uitsluitend inkt op plantaardige basis. En uiteraard draait de drukkerij op groene stroom.”
KERKEN ALS KLANT Als voorbeeld van een goede kerkelijke klant noemt Blaak de Hervormde Gemeente In Oud-Beijerland. “Deze gemeente bestelt bij ons collectebonnen en enveloppen met haar naam erop, maar bijvoorbeeld ook de brochure voor Kerkbalans, een diaconaal magazine en de kaarten voor het verjaardagsfonds.” Een ongekend groot succes zijn volgens Blaak de collectebonnen. “De bestellingen lopen als een trein, vanuit heel Nederland. De drukkerij is erop ingericht dat elke (kerkelijke) gemeente haar eigen collectebon kan uitgeven. Ze krijgen een uniek nummer en er is een keur aan papiersoorten en -kleuren leverbaar. Ze zijn te bestellen via www. collectebon.nl. Van de prijs kun je als kerk alleen maar vrolijk worden!”
FRANS ROZEMOND
eindredacteur Kerkinformatie
Meer weten? Zie www.dehoopgrafischcentrum.nl Een medewerker De Hoop Grafisch Centrum in Dordrecht maakt collectebonnen.
KERKINFORMATIE APRIL 2015
31
ADVERT
RONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN
ADVERTENTIES
BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
Bijbelteksten april 2015
RONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
ADVERTENTIES Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door dit rooster te gebruiken verbonden met de wereldoecumene.
Wo 1 Een schrifttekst zegt over Jezus: Zij
wordt geen oordeel uitgesproken, hij is van de dood overgegaan naar het leven.
zullen hun blik richten op hem die ze hebben doorstoken. > JOHANNES 19: 23-37
Do 2 Voor zijn lijden zei Jezus tot zijn
Zo 12 Tomas zei tot de opgestane Jezus:
leerlingen: Jullie hebben nu verdriet, maar ik zal jullie terugzien, en dan zul je blij zijn, en niemand zal je je vreugde afnemen.
> JOHANNES 5: 24-27
“Mijn Heer, mijn God!” Jezus zei tegen hem: “Omdat je me gezien hebt, geloof je. Gelukkig zijn zij die niet zien en toch geloven.”
> JOHANNES 16: 20-22
Vr 3 Aan het kruis zei Jezus: “Het is vol-
Ma 13 De Heer zei: Behandel vreemdelingen
bracht.” Hij boog zijn hoofd en gaf de geest.
> JOHANNES 20: 24-29
blijft groeien door inzicht en fijnzinnigheid, zodat u kunt onderscheiden waar het op aankomt.
Di 21 God, nu weet ik mij altijd bij u, u
houdt mij aan de hand en leidt mij volgens uw plan.
Za 4 Jezus zegt: Wat ik tegen jullie zeg,
Di 14 Christus nam de gestalte aan van een
zeg ik tegen iedereen: wees waakzaam!
Geest is geestelijk. De wind waait waarheen hij wil; je hoort zijn geluid, maar je weet niet waar hij vandaan komt en waar hij heen gaat. Zo is het ook met iedereen die uit de Geest geboren is.
> LEVITICUS 19: 33-34
slaaf. En als mens verschenen, heeft hij zich vernederd en werd gehoorzaam tot in de dood – de dood aan het kruis. Daarom heeft God hem hoog verheven en hem de naam geschonken die elke naam te boven gaat.
> MARCUS 13: 33-37
Zo 5 Bij het lege graf zeiden twee engelen
tegen de vrouwen: Waarom zoekt u de levende onder de doden? > LUCAS 24: 1-8
> FILIPPENZEN 2: 1-11
Ma 6 Johannes schreef: Wij weten dat we
Wo 15 God heeft ons het geheim van zijn
> PSALM 73
Wo 22 Jezus zegt: Wat geboren is uit de
die bij jullie wonen als landgenoten. Heb hen lief als jezelf.
> JOHANNES 19: 28-42
> FILIPPENZEN 1: 1-11
> JOHANNES 3: 1-8
Do 23 De barmhartigheid van een mens
gaat uit naar zijn naaste, maar de barmhartigheid van de Heer gaat uit naar alles wat leeft.
> SIRACH 18: 8-14
Vr 24 Vergeef elkaar zoals God u in Chris-
tus vergeven heeft. van de dood zijn overgegaan naar het leven omdat we elkaar liefhebben.
wil onthuld: zijn voornemen om alles bijeen te brengen, onder Christus.
> 1 JOHANNES 3: 11-16
Di 7 God bewijst ons zijn liefde doordat
Do 16 Paulus schreef: Mij is de genade
Christus voor ons gestorven is toen wij nog zondaars waren. Des te zekerder is het dat wij, nu we met hem zijn verzoend door de dood van zijn Zoon, worden gered door diens leven.
leerlingen op weg om overal het nieuws bekend te maken. De Heer hielp hen daarbij en zette hun verkondiging kracht bij.
> MARCUS 16: 15-20
Zo 26 Jezus zegt: Ik ben de goede herder.
Een goede herder geeft zijn leven voor de schapen.
> EFEZIËRS 3: 1-9
> ROMEINEN 5: 1-11
> EFEZIËRS 4: 25-32
Za 25 Na Jezus’ hemelvaart gingen zijn
> EFEZIËRS 1: 3-10
geschonken om de volken de ondoorgrondelijke rijkdom van Christus te verkondigen, en voor allen het mysterie in het licht te stellen, dat in alle eeuwen verborgen was in God.
> JOHANNES 10: 11-15
Vr 17 Paulus schreef: De wet van de Geest Wo 8 Jezus zegt: Zoek het koninkrijk van
God, en de andere dingen zullen je erbij gegeven worden.
> LUCAS 12: 22-31
die in Christus Jezus leven brengt, heeft u bevrijd van de wet van de zonde en de dood.
Ma 27 Ontspan je, spreek jezelf moed in en
> ROMEINEN 8: 1-11
houd verdriet op een afstand, want verdriet dient geen enkel doel. > SIRACH 30: 21-25
Do 9 Johannes schreef: Jezus, die eruitzag
als een mens, legde zijn rechterhand op me en zei: “Wees niet bang. Ik ben de eerste en de laatste. Ik ben degene die leeft; ik was dood, maar ik leef, nu en tot in eeuwigheid.”
Za 18 Jezus zegt: Maak je geen zorgen over
je leven. Zoek eerst het koninkrijk van God en zijn gerechtigheid, dan zullen alle andere dingen je erbij gegeven worden.
Di 28 Elk van uw geboden is betrouwbaar,
Heer, maar leugens achtervolgen mij – kom mij te hulp! Blijf mij trouw, laat mij leven.
Wo 29 De schepping heeft hoop gekregen,
> OPENBARINGEN 1: 9-18
Zo 19 De opgestane Jezus zei tot zijn Vr 10 Jezus zegt: Wie zichzelf vernedert en
leerlingen: Er staat geschreven dat de messias zal lijden en dat hij op de derde dag zal opstaan uit de dood, en dat in zijn naam alle volken opgeroepen zullen worden om tot inkeer te komen, opdat hun zonden worden vergeven.
wordt als een kind, die is de grootste in het koninkrijk van de hemel. En wie in mijn naam een kind bij zich opneemt, neemt mij op.
> MATTHEÜS 18: 1-5
Za 11 Jezus zegt: Wie luistert naar wat ik
zeg en hem gelooft die mij gezonden heeft, heeft eeuwig leven; over hem
32
KERKINFORMATIE APRIL 2015
> PSALM 119: 81-88
> MATTHEÜS 6: 25-34
omdat ze bevrijd zal worden uit de slavernij en zal delen in de vrijheid en luister van Gods kinderen.
Do 30 Tot opbouw van het lichaam van
Christus moeten wij allen samen door ons geloof en door onze kennis van de Zoon van God een eenheid vormen.
> LUCAS 24: 35-48
Ma 20 Paulus schreef: Ik bid dat uw liefde
> ROMEINEN 8: 18-25
> EFEZIËRS 4: 11-16
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
ADVERTENTIES
Aanleverinformatie Kerkinformatie kent twee soorten advertenties: vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en andere advertenties. Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in vier verschillende formaten geplaatst worden: Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden), Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520 woorden/ hele pagina). Voor deze formaten gelden respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348, € 698 en € 1.394. Bepalend is het aantal woorden dat in het tekstverwerkingsprogramma Word linksonder wordt aangegeven. Andere advertenties kunnen ook worden aangeboden Marijanne Dubbink, e-mail: bedrijfsadv. kerkinformatie@gmail.com, tel. 06 – 30 57 47 68.
Wijze van aanlevering Per e-mail aan: kerkinformatie.advertenties@protestantsekerk.nl (de kale tekst in een Word-bestand en logo’s uitsluitend apart in een jpg-bestand) of in papieren vorm per post aan: Kerkinformatie Advertenties (F. Rozemond), Postbus 8504, 3503 RM Utrecht. Naam en logo’s De afkorting PKN wordt zoveel mogelijk vermeden. Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste naamtekst) te worden afgedrukt. Dit in verband met de optimale en eenduidige werking ervan. Eigen varianten op dit logo kunnen in Kerkinformatie worden geweigerd. Andere eigen logo’s, beeldmerken, vignetten of foto’s zijn uiteraard hartelijk welkom.
De Gereformeerde Kerk te Broek op Langedijk is een veelkleurige, betrokken en muzikale gemeente met een actieve groep vrijwilligers. Wij willen een gastvrije, lerende en dienende gemeente zijn en zoeken nieuwe vormen daarin.
Uiterste aanleverdata (zie ook www.protestantsekerk.nl/kerkinformatie) Juninummer: 16 april Juli-augustusnummer: 14 mei Oktobernummer: 13 augustus De advertentiepagina’s in Kerkinformatie worden vanaf de dag van verschijnen tevens geplaatst op www.protestantsekerk.nl > klik rechtsboven op: Vacatures. De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de wensen van de adverteerder.
De Protestantse wijkgemeente De Fontein in Groningen zoekt per 1-9-2015 voor een periode van 3 jaar een
Wij zoeken een
kerkelijk werker (m/v, 0,6 - 0,7 fte)
predikant(e) voor 0,8 FTE
die de gemeente terzijde wil staan in gemeenteopbouw en pastoraat.
met de mogelijkheid tot een aanvulling van 0,2 FTE voor maximaal 3 jaar op projectbasis
In samenwerking met de predikant bestaan de werkzaamheden uit: • ontwikkelen van nieuwe vormen van groepspastoraat en onderling pastoraat • richting en leiding geven aan processen van beleid en vernieuwing, waarbij actief gezocht wordt naar het creëren van betrokkenheid van gemeenteleden • opbouwen en toerusten van gemeenteleden in brede zin, opdat zij in toenemende mate een zelfstandige rol kunnen vervullen in pastoraat en eredienst, waaronder bijzondere diensten, zoals vespers en uitvaarten • uitbouwen van de contacten met andere wijkgemeenten en daaraan concreet inhoud geven • incidenteel voorgaan in zorgcentra en bij uitvaarten.
die: boeiend en in begrijpelijke taal kan (s)preken; • verbanden weet te leggen tussen de Bijbelse boodschap • en het leven van alledag; • positief en alert in het midden van onze gemeente staat; oog en oor heeft voor de verscheidenheid van mensen en • hun geloofsbeleving; • in het bijzonder hart heeft voor jeugd en jongeren; op een vernieuwende manier met de kerk naar buiten wil • treden; • goed communiceert, ook via de sociale media; • mensen activeert en verbindt. Broek op Langedijk is een mooi Noord-Hollands dorp in een waterrijk gebied. Een pastorie naast de kerk is direct beschikbaar. De profielschets en verdere informatie over onze gemeente is te vinden op onze website www.webpuntjes.nl. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie: mw. Anneke Kostelijk, tel. (0226) 34 10 50 of ann.tonkostelijk@ziggo.nl. U kunt uw sollicitatiebrief en cv voor 15 april 2015 sturen naar de secretaris van de beroepingscommissie: mw. Esther de Geus, Bosgroet 100, 1722 KB Zuid-Scharwoude of voorzittercjj@webpuntjes.nl.
Wie zijn wij? De Fontein is een levendige, oecumenisch ingestelde gemeente in het noorden van de stad Groningen. De gemeente is een brede en open geloofsgemeenschap waar een ieder zich welkom mag voelen. Iedereen heeft de ruimte om het geloof op eigen wijze te beleven. Toch vinden we het belangrijk om samen gemeente te zijn, want: “Geloven doe je niet alleen…”. Informatie Een uitgebreidere beschrijving over de gemeente en de vacature treft u aan op onze website www.defontein.info. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met de scriba Jaap Medema, tel. (050) 571 32 78, jaapmedema43@gmail.com Sollicitatie Stuur uw brief met CV uiterlijk 22 april 2015 naar de scriba van De Fontein, Eikenlaan 255, 9741 EZ Groningen. U kunt uw reactie ook per mail naar de scriba sturen.
KERKINFORMATIE APRIL 2015
33
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
ADVERTENTIES
“For God so loved the world that he gave his only Son, that whoever believes in him shall not perish but have eternal life.” John 3:16 De Protestantse gemeente Grootegast/Sebaldeburen biedt plaats voor (een):
inspirerende predikant(en) (m/v, 1-1,4 fte) Wie zijn wij? Onze gemeente bestaat uit 1400 leden en wij willen graag een open en gastvrije gemeente zijn met oog en hart voor alle doelgroepen. Hierin is zorg, aandacht en ruimte voor iedereen. We zijn een gemeenschap van christenen waar de Bijbel centraal staat en de richtlijn is voor ons doen en laten. Wat zoeken wij? Wij zijn op zoek naar een predikant die als bruggenbouwer tussen de verschillende doelgroepen kan functioneren en deze met elkaar verbindt. Belangrijke vaardigheden hierin zijn communiceren en inspireren. Naast het zijn van een bruggenbouwer zoeken wij ook een liturg en pastor, die met gevoel voor liturgie en muziek vorm kan geven aan de erediensten. De predikant moet zich richten op alle groepen binnen de gemeente, maar met name feeling hebben met de jonge gezinnen. Tevens vinden wij maatschappelijke betrokkenheid en de verbinding tussen kerk en maatschappij belangrijk. Wat bieden wij? Wij als pluriforme, gastvrije gemeente bieden een uitdagende en aangename werksfeer. Ons enthousiasme is terug te zien in het grote team van actieve gemeenteleden. Wij bieden ruimte voor eigen invulling. Hiermee hopen wij ontwikkeling en vernieuwing te creëren. Bent u de predikant, die deze uitdaging met ons aandurft? Kijk voor meer informatie en een profielschets op onze website: www.pkn-grootegastsebaldeburen.nl Ook kunt u altijd contact opnemen met de voorzitter van onze beroepingscommissie dhr. H. Woltjer, tel. (0594) 61 32 53.
Protestantse wijkgemeente Hoogeveen Oost
De Oosterkerk is een open en veelkleurige protestantse geloofsgemeenschapschap waar leden en niet-leden God en elkaar ontmoeten bij de bron: De liefde van de God van Abraham, Isaäk en Jacob voor alle mensen, zoals Jezus Christus deze zichtbaar maakt. De kerkenraad van de Protestantse Wijkgemeente Hoogeveen-Oost zoekt per 1 juni 2015 een
kerkelijk kerker m/v voor 13 uur per week. De taken van de kerkelijk werker zijn: pastorale zorg over een deel van de wijkgemeente • deelnemen aan overlegvormen pastoraat (ambtsgroep en • wijkteams) • leiden van begrafenisdiensten • vervanging collega-predikant in geval van vakantie/studie • twee keer per jaar voorgaan in erediensten. Functie-eisen: een afgeronde HBO-opleiding Godsdienst Pastoraal Werk • met als afstudeerrichting: pastoraat ingeschreven in het register kerkelijk werkers van de • Protestantse Kerk Nederland • ervaring in het pastoraat • preekconsent. Het gaat in eerste instantie om een contract voor twee jaar. Informatie bij ds. H. Boersma, boersma.h@home.nl, (0528) 23 61 78, en op de website van de gemeente, http://oosterkerk.pknhoogeveen.nl Reactie graag voor 15 april 2015 naar: Mevr. J.M. Volkers, Melkweg 19, 7904 EP Hoogeveen Tel. (0528) 27 03 26 / 06-13 75 44 22; e-mail: scriba@hoogeveenoosterkerk.nl
Wij kijken uit naar uw reactie met CV, die u kunt opsturen tot uiterlijk 14 dagen na het verschijnen van dit blad naar: hwoltjer@home.nl of Kersenlaan 5, 9861CP Grootegast. Uw reactie wordt uiteraard vertrouwelijk in onze beroepingscommissie behandeld, en u wordt op de hoogte gehouden.
Ds. A. Sneep (em. pred.), 66 jaar, is gaarne beschikbaar voor
hulpdiensten Bij voorkeur maximaal twee dagen per week en liefst in Noord-Holland of Utrecht. Ook waarneming tijdens vacature en voorgaan in kerkdiensten behoren tot mijn mogelijkheden. Ik heb 22 jaar ervaring in het ouderenpastoraat. Tel. (020) 889 46 64; Mob. 06-22 44 45 11 ; e-mail: bsneep@casema.nl
34
KERKINFORMATIE APRIL 2015
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
ADVERTENTIES
De Protestantse Gemeente van Koudekerke (Zld) zoekt een
predikant(e) voor 60% die samen met onze huidige predikant (ook 60%) wil dienen in onze gemeente. Wij zoeken iemand die zich van harte wil inzetten voor de verdere opbouw van de gemeente van Jezus Christus in Koudekerke. De belangrijkste aandachtspunten in zijn/haar werk zijn (in willekeurige volgorde): begeleiden van het kerkelijk werk en jongerenwerk • • verzorgen van eigentijdse kerkdiensten werken met en onder jongeren en jonge gezinnen • verlenen van pastorale zorg aan hen die dat nodig heb• ben ondersteunen van gemeente-opbouw, zowel naar binnen • als naar buiten gericht. Wij zijn een gemeente met ongeveer 900 leden, en proberen een warme geloofsgemeenschap te zijn, waar mensen zich geborgen voelen en kunnen groeien in geloof. Zo zoeken wij met name naar vormen van gemeentezijn, waar kinderen en jongeren zich meer thuis kunnen voelen, zoals onze OJ-diensten die door ouderen en jongeren met onze predikant worden voorbereid. Naast het pastorale en diaconale werk hebben wij gemeentekringen, een Herberg voor ouderen, catecheses, een gespreksgroep voor jonge gemeenteleden, inloopochtenden, thema-avonden, Open Kerk dagen en een Volks-kerstzang. Een werkgroep is bezig met plannen voor aanpassing van het gebouw, zodat het een meer eigentijdse en duurzame uitstraling krijgt. Door deze en de andere naar buiten gerichte activiteiten vertrouwen wij erop meer en meer een kerk voor het hele dorp te worden. Verdere informatie: zie www.pknkoudekerke.nl Bent u geïnteresseerd? Neem dan contact op met Jan Maas, voorzitter beroepingscommissie, tel. (0118) 55 15 27. Uw sollicitatie en CV kunt u tot 31 mei naar hem opsturen via e-mail telemaas@zeelandnet.nl,of naar zijn postadres: Naereboutstraat 5, 4371BS Koudekerke.
De Protestantse Gemeente Muiden is een open gemeente, die behoort tot het midden van de kerk, waarin iedereen zich welkom weet. Wij zijn een kleine actieve gemeente van ca. 300 leden, van bovengemiddelde leeftijd, die de lofzang gaande wil houden en die samen met de predikant ook buiten de kerkelijke gemeente van betekenis wil zijn. De zondagse kerkdienst in onze eigen kerk is ons lief. Voor dit historische stadje aan het IJsselmeer met haar eeuwenoude prachtig gerestaureerde monumentale Grote of Sint Nicolaaskerk zoeken wij een
predikant (m/v) in een dienstverband van 50% Die vanuit de Samen op Weg traditie en beginselen • bezielend werkt in onze kleine stad. Die een persoonlijkheid is, midden in de samenleving • staat, die verbindt en inspireert. • Die kan samenbinden en bruggenbouwen en een visie heeft hoe de kerk in deze tijd kan functioneren in onze kleine gemeente en de buurgemeentes. Die een natuurlijke houding heeft om samen te werken • met diverse geledingen en vrijwilligers van de kerk. Wij bieden • Een ruime pastorie aan de rand van Muiden. • Een kleine maar betrokken en actieve gemeente met een grote groep vrijwilligers. Herkent u zich in dit profiel en bent u nieuwsgierig naar meer informatie over onze gemeente? Kijk dan op onze website: www.grotekerkmuiden.nl. Hierop vindt u o.a. de profielschets en een breed palet aan informatie over onze gemeente. Mocht u daarnaast nog aanvullende informatie willen ontvangen dan kunt u deze opvragen bij het secretariaat van de beroepingscommissie (zie mailadres) of neem contact op met de voorzitter van de beroepingscommissie, dhr. J. Bleeker 0294-26 32 43 Uw schriftelijke reactie met motivatie en CV kunt u tot uiterlijk 15 april 2015 kunt opsturen naar: Secretariaat Beroepingscommissie Grote Kerk Muiden, t.n.v. mw. Irene Pronk, Singelstraat 16, 1398 BN Muiden, of via de mail beroepingscommissie@grotekerkmuiden.nl
Fotoverantwoording: Willem Jan de Bruin 1, 4-6 | Colourbox 2 | HH/Kees van de Veen 7 | Reprovinci 8 | Dominicuskerk 11 | HH/Sabine Joosten 12 | Wieger van der Weerd 13 | HH/Amaury Miller 14 | HH/Dingena Mol (kinderen) 15 | Eef Bongers Nationale Beeldbank 18 | Kerk in Actie/Schuldhulpmaatje 19 | Jan van de Lagemaat 21 | Istockphoto 22-23 | Piet van den Heuvel 24 | Isa-e-Jamat 26 | www.dehoopgrafischcentrum.nl 31
KERKINFORMATIE APRIL 2015
35
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
ADVERTENTIES
De Gereformeerde Kerk te Sleeuwijk-Woudrichem zoekt een
fulltime predikant (m/v) Wij zoeken een predikant die: initiatief durft te nemen, gemakkelijk contact legt en goed benaderbaar is; • • erediensten op een inspirerende en eigentijdse manier leidt en daarbij de relevantie van de Bijbelse boodschap voor het ‘hier en nu’ laat klinken; bijzondere aandacht heeft voor jongeren en jonge gezinnen; • vrijwilligers motiveert en toerust. • U werkt samen met een collega (0,33 fte).
Wij zijn een levende, actieve en creatieve gemeente waar ruimte is voor verscheidenheid aan geloofsopvattingen en geloofsbeleving. De leeftijdsopbouw van onze gemeente is bijzonder, de middengroepen en jongvolwassenen zijn goed vertegenwoordigd. Er is een vrijstaande pastorie beschikbaar.
Meer informatie vindt u op de website www.ontmoetingskerksleeuwijk.nl. Uw sollicitatiebrief met CV kunt u tot uiterlijk 17 april 2015 per e-mail sturen naar de secretaris van de beroepingscommissie, Rianne Reuvekamp, beroepingscommissie-ontmoetingskerk@kpnmail.nl. Een informatiepakket kunt u opvragen bij de secretaris van de beroepingscommissie. Ontmoetingskerk, Notenlaan 69, 4254 CC Sleeuwijk.
Kerk als herberg
Pastoraat en gemeenschapszin zijn trefwoorden voor de Protestantse Gemeente Hazerswoude-Dorp: een betrokken, veelzijdige gemeente in het Groene Hart van de Randstad, met een actieve groep vrijwilligers waarin een ieder zijn eigen talenten inbrengt Wij zoeken een
inspirerende predikant(e) (0.8 fte) Die: de Bijbelse uitleg toespitst naar ons dagelijks leven met • gevoel voor het veelzijdige karakter van onze gemeente • pastoraal actief is met inlevingsvermogen voor jong en oud • zorgt voor verdieping en geloofsopbouw een uitnodigende houding heeft naar mensen buiten • onze gemeente. Een uitgebreide profielschets vindt u op www.pghkorenaar.nl. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met de voorzitter van de kerkenraad: Nelleke de Beus, (0172) 58 73 72, preses@pghkorenaar.nl. U kunt uw sollicitatie met CV en motivatie vóór 19 april 2015 richten aan scriba Erick Westerman, scriba@pghkorenaar.nl
36
KERKINFORMATIE APRIL 2015
Kerkelijk werker, gemeentepredikant of interim-predikant nodig? Het Mobiliteitsbureau kan bemiddelen! www.protestantsekerk.nl/mobilitaitsbureau tel. (030) 880 15 05 (ma, di, vr)
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
ADVERTENTIES
Het jaar 2017 zal een bijzonder jaar zijn. Het is dan 500 jaar geleden dat Luther zijn 95 stellingen aan de slotkapel van Wittenberg spijkerde. Dat is het begin van de Reformatie en van wat we nu ‘Protestantisme’ noemen. Hiermee begon een proces dat de kerk en de wereld heeft veranderd. In 2017 staan we hierbij stil en kijken we vooruit. Naast en met verschillende kerkgenootschappen, oecumenische organisaties en gelegenheidscoalities herdenkt en viert ook de Protestantse Kerk de Reformatie. Er zijn voor de Protestantse Kerk twee brandpunten: 1. Wat is de betekenis van het Protestantisme in kerk en samenleving geweest en welke kracht en inspiratie ligt er ook voor de toekomst in. 2. Hoe versterken we onze oecumenische contacten met het oog op een geloofwaardig verkondigen en voorleven van het evangelie in onze samenleving. Met betrekking tot het eerste brandpunt biedt het jaar 2017 bij uitstek een kans om aandacht te vragen in de publieke ruimte voor het Protestantisme en ‘Protestants zijn’. Geïnstitutionaliseerd en als levend geloof. Als inspiratie en als traditie. Middels gerichte activiteiten, evenementen en communicatiecampagnes wil de Protestantse Kerk in 2017 het Protestantisme zodanig betekenis en beleving geven dat ‘Protestants zijn’ door grote groepen Nederlanders ervaren wordt als relevant en positief. Daarbij zoeken we primair naar manieren en ideeën om de plaatselijke gemeente over dit thema in beweging te krijgen en te inspireren. De uitkomst zou een breed scala aan activiteiten van lokale gemeenten moeten opleveren die echter wel verbonden zijn in tijd en thema. In kranten, tijdschriften en magazines, door middel van publicaties, concerten, voordrachten, in kerken, bibliotheken, musea, op internet, op social media. Op het kerkplein, op het marktplein. Thuis, in de kerkbank, in de schoolbank en in de collegezaal.
Voor het trekken van dit project zijn we op zoek naar een ervaren
projectmanager (op vrijwilligersbasis) U heeft een goed gevoel voor wat er in plaatselijke protes• tantse gemeenten leeft en op welke manier belangstelling gewekt zou kunnen worden voor activiteiten rondom 500 jaar Protestantisme; U heeft een goed gevoel voor wat speelt in de samenleving, • met levensvragen in verschillende levensfasen en kunt die verbinden met de volle breedte van de protestantse geloofstraditie; U heeft ruime ervaring met het enthousiasmeren en aan• sturen van mensen en/of organisatieonderdelen die niet hiërarchisch aan u rapporteren; U heeft ervaring met het opbouwen van een netwerk van • vrijwilligers; U heeft ervaring met projectmatig werken – liefst met een • forse tijdshorizon – en met het concreet maken van algemene doelstellingen en deze in de vorm van resultaten of activiteiten aan medewerkers toewijzen; U heeft ervaring met het opstellen van projectplannen en • bewaken van de voortgang en kwaliteit van de te bereiken resultaten; • Academisch werk- en denkniveau; Betrokken, resultaatgericht, vernieuwend; • Enthousiasmerend, initiërend, energiek, ondernemend; • Meelevend lid van de Protestantse Kerk in Nederland. • Wij verwachten dat - in aanvang - deze uitdaging 2 tot 3 dagen per week vergt. Wat wij bieden Goede begeleiding vanuit de dienstenorganisatie plus werkplek en adequate ondersteuning. Het gaat om een vrijwilligersaanstelling voor 2 tot 3 jaar. U kunt in aanmerking komen voor een vrijwilligersvergoeding of onkosten vergoeding.
Interesse? Meer informatie – zowel over het project als over de functiebeschrijving kunt u opvragen bij: dhr. Rian Binnendijk, hoofd Afdeling Communicatie & Fondsenwerving van het Protestants Landelijk Dienstencentrum: r.binnendijk@protestantsekerk.nl of (030) 880 14 30 / 06 – 10 98 75 83. U kunt uw schriftelijke reactie met CV sturen naar mevr. Henni Kraaijer, managementassistente Communicatie & Fondsenwerving: h.kraaijer@protestantsekerk.nl.
KERKINFORMATIE APRIL 2015
37
KRONIEK DIENSTGEHEIMEN KERK & THEOLOOG VANAF DE WERKVLOER COLLECTEN MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ
ADVERTENTIES
Beter drukwerk
van ontwerp tot verzending
Wij zijn de Protestantse Gemeenten Oudega – Kolderwolde en Harich – Ruigahuizen. Beide gemeenten bevinden zich in het prachtige Gaasterland in Friesland.
De Hoop Grafisch Centrum Perfecte kwaliteit, van ontwerp tot en met verzending Maatschappelijk verantwoord ondernemen Leerwerkbedrijf voor GGZ cliënten van De Hoop Milieubewust drukwerk
Gra Provincialeweg 86 3329 KP Dordrecht Telefoon 078 - 6111 333 Fax 078 - 6111 334 contact@dehoopgrafischcentrum.nl www.dehoopgrafischcentrum.nl
> Wij zijn gemeenten die open staan voor ideeën. > Wij zijn traditioneel, maar zeker niet ouderwets.
…en wij zijn op zoek naar een voorganger! • U bent predikant/e, • U bent een m/v of echtpaar, • U heeft een warme persoonlijkheid, • U heeft een creatieve aanpak, • U kunt zowel leiden als begeleiden, U kunt en wilt ondersteunen en stimuleren, • • U heeft oog voor het dorpsgebeuren, U staat open voor de Friese taal, • • U bent bereid zich voor 100% in te zetten voor een parttime functie van 65%.
JA? Dan zijn wij op zoek naar u. Pastorie beschikbaar!
Panel Protestantse Kerk De dienstenorganisatie is benieuwd naar de mening van predikanten en andere ambtsdragers, maar ook gemeenteleden die een cursus volgen, producten afnemen of als donateur Kerk in Actie steunen. Met deze informatie kan zij voortdurend werken aan verbetering van de dienstverlening. Wat vindt u? U kunt het laten weten via het Panel Protestantse Kerk. Wie zich laat inschrijven ontvangt een paar keer per jaar een verzoek om een vragenlijst in te vullen. Deelname is anoniem. Informatie en aanmelden: www.protestantsekerk.nl/panel
38
KERKINFORMATIE APRIL 2015
Uw sollicitatie, voorzien van CV, kunt u binnen 14 dagen na uitkomen van dit blad richten aan de scriba van de Protestantse Gemeente Harich-Ruigahuizen Mevr. N. Kranenburg-van Gemert Stinsenwei 24 8571 RJ Harich Per email: pg.harich.ruigahuizen@gmail.com Voor inlichtingen kunt u bellen (0514) 60 39 16
Foto: istockphoto
Geef het licht van Pasen aan kinderen
PAASCOLLECTE JOP 5 APRIL 2015
www.jop.nl www.protestantsekerk.nl/collecterooster 40
KERKINFORMATIE APRIL 2015