Limburgse Economische Flits Limburgse Economische Flits Economisch nieuws uit Limburg • jaargang 4, • n1 • maart 2014 oplage 34 000 ex.
Actua
Vlaanderen en provincie zetten schouders onder uitvoering SALK-projecten Op 18 juli 2013 heeft de Vlaamse regering het uitvoeringsplan van het Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat voorgesteld. Het SALK bevat talrijke hefboomprojecten die het economisch weefsel van onze provincie op de middellange termijn moeten versterken. Voor het groeiend aantal werkzoekenden, dat nog zal toenemen tengevolge van de sluiting van Ford en de toeleveranciers, worden ook diverse acties voorzien zodat een nieuw jobperspectief voor de Limburgse werklozen kan worden geboden.
35 000 werkzoekenden waarvan 7 500 jongeren beneden de 25 jaar. De situatie op de Limburgse arbeidsmarkt is alarmerend. Met het verwachte jobverlies van meer dan 8 000 werknemers bij Ford en de toeleveranciers zal de situatie nog verergeren. Limburg schreeuwt om jobs. Niet de overheid maar wel de ondernemers creëren tewerkstelling en welvaart. Innovatie door meer onderzoek en ontwikkeling, exportstimulering, duurzame ruimte om te ondernemen, een efficiënte multimodale en digitale ontsluiting, betere kwalificaties van werknemers en werkzoekenden… vormen de basis voor een performant en stimulerend ondernemersklimaat. Slechts door samenwerking en krachtenbundeling kunnen wij hierin slagen. En met de projecten van SALK is Limburg alvast goed gewapend om de crisis te verslaan. Marc Vandeput Gedeputeerde van Economie
Gedeputeerde van economie Marc Vandeput: “De voorbije maanden hebben de Vlaamse regering en de deputatie bijzondere inspanningen geleverd om de SALKprojecten te concretiseren en om de nodige financiële middelen te activeren voor de uitvoering van de projecten. Naast de 81 miljoen euro Vlaamse middelen en 66,5 miljoen euro Europese subsidies heeft de deputatie 50 miljoen euro gereserveerd voor de financiering van de SALK-acties. De uitvoering van het SALK-actieplan zit dan ook op schema.” Dit bleek ook duidelijk tijdens
de speciale uitzending op TV Limburg van 20 februari jl, die u nog kan herbekijken op de website www.limburg.be. Tijdens de uitzending is gebleken dat de Vlaamse overheid en de deputatie hun engagementen strikt nakomen zodat de economische pijnpunten van het expertenrapport kunnen worden weggewerkt. De versnelde versterking en ontwikkeling van de Limburgse economische speerpunten zoals logistiek, medtech/ biotech, zorgeconomie, clean en green tech, vrijetijdseconomie, de bouw en de fruitsector moeten niet alleen zorgen voor nieuw
ndernemerschap maar ook leio den tot de creatie van nieuwe jobs. Ook de versterking van het ondernemerschap door innovatie- en exportstimulering, door infrastructurele investeringen en door een vlottere toegang tot risico-kapitaal is cruciaal in het welslagen van de SALK-ambitie. Gedeputeerde Marc Vandeput: “Wij zijn bijzonder verheugd dat de neuzen van alle actoren, in Vlaanderen en Limburg, in dezelfde richting staan. En die richting is een nieuwe economische toekomst voor Limburg waarbij elke Limburger kan delen in de opgebouwde welvaart.”
Actua Provincies en Vlaams minister tekenen protocol sociale economie Op basis van het nieuwe Vlaamse beleids- en subsidiekader hebben de Vlaamse provincies en de bevoegde Vlaamse minister voor sociale economie zopas een samenwerkingsprotocol ondertekend. In dit protocol wordt de rol van de provincies inzake sociale economie vastgelegd. De collectieve ondersteuning berust bij het nieuw ondersteuningsorgaan CollondSE. Provinciale acties zijn mogelijk op voorwaarde dat deze acties de Vlaamse dienstverlening van CollondSE versterken. Ook aanvullende financiële ondersteuning van de sociale economie is nog mogelijk.
aal economisch beleid hebben wij de sociale economie in onze provincie steeds sterk ondersteund. BEWEL, de diverse sociale werkplaatsen en de vele lokale diensteneconomieprojecten vormen immers een zeer belangrijke sector voor de creatie van jobs voor de zogenaamde kansengroepen. Wij zijn tevreden dat de Vlaamse overheid de mogelijkheid laat om provinciale accenten te leggen en zullen de provinciale ondersteuning van de Limburgse sociale economie dan ook verderzetten, onder meer via een nieuw provinciaal subsidiereglement.” www.limburg.be/economie
Gedeputeerde van economie Marc Vandeput: “In het provinci-
Actua
ESF-project ‘Cre@os naar werk’ wapent kwetsbare jongeren op de arbeidsmarkt Met het goedgekeurde ESF-project ‘Cre@os naar werk’ worden de komende twee jaar 360 trajecten aangeboden aan werkzoekende jongeren met geringe kansen op de arbeidsmarkt. De provincie Limburg is promotor van het project en de gemeenten Genk, Maasmechelen, Hasselt, Heusden-Zolder, Beringen en Houthalen-Helchteren treden op als projectpartners. Voor de uitvoering van het project wordt ook nauw samengewerkt met VDAB Limburg. Gedeputeerde van economie Marc Vandeput: “De verslechterde economische omstandigheden treffen in het bijzonder bepaalde doelgroepen, waaronder laaggeschoolde en ongekwalificeerde jongeren. Op eigen kracht vinden deze jongeren vaak geen duurzaam werk en ook de klassieke bemiddelingsmethodes van de VDAB hebben weinig effect. Bijkomende inspanningen dienen te worden
geleverd om deze jongeren meer kansen op de arbeidsmarkt te bieden. Met het goedgekeurde ESF-project kunnen wij 360 000 euro inzetten voor de organisatie van zogenaamde voortrajecten voor jongeren met een kwetsbaar arbeidsmarktprofiel.” Het project ‘Cre@os naar werk’ wordt uitgevoerd in samenwerking met diverse Limburgse gemeenten met een hoge jeugdwerkloosheidsgraad en met een sterk lokaal netwerk. In de gemeente Genk en de gemeentelijke cluster Heusden-Zolder/Beringen/Houthalen-Helchteren worden de komende twee jaar 240 trajecten uitgevoerd. 120 trajecten worden uitgevoerd in de gemeenten Maasmechelen en Hasselt. De trajecten zullen worden georganiseerd via de zogenaamde Find-Bind-Mind methodiek. www.limburg.be/economie
STUDIEDAG 20 maart “ WERK AAN JONGEREN”
Samenspel tussen onderwijs en arbeidsmarkt
Tijdens deze dag krijgt u de mogelijkheid om naar deskundigen te luisteren, workshops bij te wonen en via een geanimeerd debat van beleidsmakers een kijk te krijgen op de problematiek en de mogelijke oplossingen. Wij zijn er van overtuigd dat we deze problematiek aankunnen door samen de puzzel te leggen en de inbreng van elke partner mooi op elkaar te laten aansluiten. Inschrijvingen zijn beperkt. Centrum Duurzaam Bouwen Marktplein 7 Heusden-Zolder Meer info: economie@limburg.be
Krachtenbundeling voor de bestrijding van de Limburgse jeugdwerkloosheid Met een provinciaal gemiddelde van 20,01 % heeft de Limburgse jeugdwerkloosheidsgraad de alarmfase bereikt. Bijna 1 op 5 Limburgse werkzoekenden zijn jonger dan 25 jaar. De provincie Limburg en VDAB Limburg bundelen de krachten om, samen met nog andere partners, de jeugdwerkloosheid in onze provincie terug te dringen en om Limburgse jongeren meer kansen te bieden op een duurzame job. In sommige Limburgse gemeenten piekt de jeugdwerkloosheid boven het Limburgs gemiddelde. Met 28,06 % spant de gemeente Genk de kroon, gevolgd door Maasmechelen (26,66 %), Tongeren (25,14 %) en HouthalenHelchteren (23,74 %). Gedeputeerde van economie Marc Vandeput: “Deze jeugdwerkloosheidscijfers betreffen de huidige situatie. De Limburgse arbeidsmarkt zal met de geplande sluiting van Ford Genk en de toeleveranciers nog verslechteren. Wij hebben daarom het initiatief
genomen om voor de doelgroep van de werkzoekenden beneden de 25 jaar, samen met VDAB-Limburg en RTC Limburg, een provinciaal actieplan uit te werken.” Dit actieplan steunt op drie pijlers: preventieve acties, een vlotte overgang van het onderwijs naar de arbeidsmarkt en aangepaste begeleiding en arbeidsbemiddeling voor jongeren. In deze laatste pijler passen een veelheid van acties. Gedeputeerde Marc Vandeput: “Door verschillende projecten hebben wij nu reeds een capaciteit van 750 trajecten
opgebouwd. Deze trajecten richten zich hoofdzakelijk naar laagen middengeschoolde werkzoekende jongeren. Wij noemen hier de werkinlevingstrajecten en het project ‘Cre@os naar werk’. Bovendien is een project inzake beroepsoriëntering in voorbereiding om 200 middengeschoolde jongeren via werkplekleren aan een job te helpen. Ook onderzoeken wij momenteel of de provincie en VDAB Limburg, samen met de gemeenten waar de jeugdwerkloosheid piekt, trajectbegeleiders in de gemeente
kunnen inzetten voor een intensieve begeleiding en opvolging van jonge werkzoekenden.” Ook in het kader van SALK zijn een aantal acties gepland. Met het project ‘School’s out, Work’s in’ worden schoolverlaters ondersteund en getraind in sollicitatievaardigheden. Om de kwalificaties en competenties van de jongeren te versterken worden dan weer diverse onderwijs- en beroepskwalificerende trajecten aangeboden.” www.limburg.be/economie
Reportage 36 minibedrijfjes uit Limburg op de ‘Vlajo verkoopdag @ Shopping 1 Genk’ In Shopping 1 te Genk heeft op zondag 2 februari 2014 voor de 20ste keer een verkoopdag plaatsgevonden van Vlajo Miniondernemingen en Vlajo Small Business Projects uit de regio Limburg. Een 36-tal teams hebben de kans gekregen om hun producten voor te stellen en te verkopen aan het grote publiek.
Reportage
JCI [18-28] wedstrijd geeft sterke impuls aan Limburgs ondernemerstalent Onder massale belangstelling zijn Kelly Eerdekens en Veerle Bocken van Bella Stoma uitgeroepen tot laureaat van de unieke ondernemerschapswedstrijd JCI [18-28] van de Limburgse afdeling van Junior Chamber International (JCI). De twee ondernemende dames haalden het van de vier andere finalisten, met name Steffen Brans (Appwise), David de Wagter (Skyeye), Tom Smeets (Share if you care) en Wouter Smeets (Laswerken Smeets). Naast een investeringskapitaal ten bedrage van 125 000 euro krijgen de winnaars een uniek pakket van professionele begeleiding om hun ondernemerszin tot een succes te maken. Gedeputeerde van economie Marc Vandeput: “Het SALKexpertenrapport stelt dat onze provincie ondernemerschap mist. Vaak worden het gebrek aan durf, doorzettingsvermogen en andere ondernemersvaardigheden als oorzaken genoemd. Met de 176 inschrij-
vingen tijdens de zoektocht van JCI naar nieuw ondernemerstalent mag gerust geconcludeerd worden dat ondernemingszin en -ideeën in onze provincie nog voldoende aanwezig zijn. Het komt er echter op aan met vereende krachten de bestaande ondernemingszin voldoende te ondersteunen zodat er meer succesvolle start-ups in onze provincie worden gerealiseerd. De JCI-wedstrijd heeft niet alleen ingezet op de stimulering van de ondernemingszin maar ook op die noodzakelijke begeleiding en omkadering. Daarom hebben wij met veel overtuiging het unieke initiatief met een provinciale subsidie van 25 000 euro ondersteund.” De provincie Limburg wenst langs deze weg alle deelnemers van harte te danken voor hun blijk van ondernemingszin en feliciteert uitdrukkelijk de vijf finalisten en in het bijzonder de laureaat. www.limburg.be/economie www.18-28.be
Volgende bedrijfjes hebben een award ontvangen: Beelieve van TI Sparrendal Lanaken met honingpakketjes (beste klantbenadering), Madera van O.L.V. Sint-Aloysius Zepperen met gerecycleerde meubels (beste standinrichting), Bois-tique van O.L.V. Sint-Aloysius Zepperen met gepersonaliseerde werkjes uit hout (meest innovatieve product), Trenza van KTA2 Villers Hasselt met een kapsalon (persprijs). De prijs voor de beste SBP is naar
Delico van UHasselt gegaan. Zij hebben een designlamp uit beton gemaakt.
“Via het project miniondernemingen kunnen jongeren voor een eerste keer proeven van het ondernemerschap. “ Het project mini-ondernemingen is door Vlajo (Vlaamse Jonge Ondernemingen) in het leven geroepen om het ondernemerschap bij jongeren te stimuleren. De provincie Limburg ondersteunt sinds jaren dit project met een provinciale subsidie. www.limburg.be/economie www.vlajo.org
Reportage Jaarvergadering Confederatie Bouw De vraag naar het ontwikkelen van innovatieve bouwtechnieken om duurzame, compacte en betaalbare woonprojecten te realiseren groeit zienderogen. Tijdens de jaarvergadering van de Limburgse Confederatie Bouw benadrukte gedeputeerde Marc Vandeput hoe de Construction Academy, het applicatiecentrum voor Betonbouw en de proeftuin bouwinnovatie met het daaraan
verbonden kennisplatform een belangrijke rol zullen spelen in het onderzoek en de ontwikkeling van nieuwe toepassingsmogelijkheden. Door in te zetten op innovatie belooft de bouwsector de motor voor conjuncturele expansie in Limburg te zijn. www.limburg.be/economie www.confederatiebouw.be/limburg
Actua
Genomineerden JCI Award Limburgse Jonge Ondernemer 2014 bekend In 2014 organiseren de zes Limburgse JCI afdelingen de 17e editie van de JCI Award Limburgse Jonge Ondernemer. JCI staat voor Junior Chamber International, een wereldwijd netwerk van ondernemende mensen tussen 18 en 40 jaar. In het huidige, moeilijke economische klimaat wil JCI Limburg zijn steentje bijdragen en meewerken aan die ‘positieve verandering’. Ondernemers en ondernemerschap zorgen voor werkgelegenheid, groei en welvaart. Daarom wil JCI Limburg jonge verdienstelijke ondernemers in de schijnwerpers plaatsen en wordt
dit project financieel ondersteund door de provincie Limburg. Zij inspireren elk jaar opnieuw jonge mensen om de stap naar een eigen zaak te zetten. Tijdens een lanceringsevent bij 2Pharma in Heusden-Zolder heeft JCI Limburg de vier genomineerden voor de ‘Award Limburgse
Jonge Ondernemer 2014’ voorgesteld. De 4 genomineerden voor 2014 zijn: Peter Guelinckx van Groep Delorge-Peerlings, Joeri Haex van Haex Bouwonderneming, Geert Houben van Aristoco (Cubigo) en Yves Maes van Maes Containers.
Op donderdag 27 maart 2014 zal de vakjury een laureaat selecteren uit deze vier genomineerden. www.jci-limburg.be www.limburg.be/economie
Reportage
Limburgse Trends-Gazellen gelauwerd om hun groeicijfers In het provinciehuis van Limburg heeft begin februari de uitreiking van de provinciale Trends Gazellen 2014 plaatsgevonden. Het zakenblad Trends zet met de Gazellen de snelst groeiende bedrijven, die door innovatie en werkgelegenheid het competitieve vermogen van de provincie stimuleren, in de picture. De Gazellen zijn zo een inspirerend rolmodel voor het zelfstandig ondernemerschap. Voor de Gazellen gaat de redactie van Trends op zoek naar bedrij-
ven die minstens 5 jaar bestaan en sinds de oprichting minstens 20 arbeidsplaatsen creëerden. Na een grondige analyse van alle Belgische bedrijven uit de Trends Top 100.000, volgt de nominatie van de snelst groeiende bedrijven in de categorie van kleine, middelgrote en grote ondernemingen. De Limburgse onderscheiding voor grote ondernemingen ging dit jaar naar het ICT-bedrijf Cegeka. De Gazelle bij de middengroep was voor het visverwerkende bedrijf
Levenstond Seafood uit Riemst. Support & Maintenance Company (SMC) tot slot won de award voor kleine ondernemingen. Gedeputeerde voor Economie Marc Vandeput: “Kleine en middelgrote ondernemingen vormen de hoeksteen van de Limburgse economie. Door hun kleinschaligheid zijn ze flexibeler en kunnen ze gemakkelijker inspelen op veranderingen in de economische omgeving. Om op termijn het Limburgs economisch weefsel te kun-
nen versterken, is het van belang dat zij door innovatie en export kunnen groeien.“ De prijs voor de meest beloftevolle starter ging naar EpigaN, een jong elektronicabedrijf op de Corda Campus van Hasselt. Daarnaast mochten ook tal van andere bedrijven met forse groeicijfers, een certificaat ontvangen waarmee ze zich Limburgse Gazellen mogen noemen. www.trendsgazellen.be
Actua
Provincie versterkt de competitiviteit van de fruitsector
In het kader van SALK heeft de provincie 1,5 miljoen euro aan het kennis- en onderzoekscentrum voor de fruitteelt, pcfruit, toegekend voor de uitvoering van drie concrete projecten. Ook Vlaams Minister-President Kris Peeters voorziet in het kader van het SALK-uitvoeringsplan 1 miljoen euro voor de versterking van de Limburgse fruitsector. Gedeputeerde van economie en voorzitter pcfruit Marc Vandeput: “Het eerste project, met een totaal projectbudget van 600 000 euro provinciale subsidies en 600 000 euro Vlaamse middelen, heeft een dubbel doel: de stimulering van innovatie in de fruitsector en de economische valorisatie van nevenstromen. Door de schaalvergroting zijn vele fruitbedrijven uitgegroeid tot heuse kmo’s. De toepassing van innovatie en technologische vernieuwingen is meer dan ooit aan de orde. Pcfruit
zal de komende jaren het voortouw nemen in de ontwikkeling en bedrijfsgerichte toepassing van ICT-technologie zoals sensor- en GPS-technologie, precisielandbouw, robotisering,… Verder wordt, in overleg met de voedingsindustrie en de farmaceutische sector, onderzoek verricht naar een betere toepassing van de gezondheidsbevorderende componenten van fruit.” Het tweede project richt zich op de exportstimulering van het Limburgs fruit. Om de export van het Limburgs fruit te bevorderen dient in eerste instantie te worden voorzien in een professionele monitoring en controle van quarantaineziekten en in het bijzonder van bacterievuur. De provincie reserveert 400 000 euro voor de afbakening van bacterievrije zones. Om de markttoegang van het Limburgse fruit naar de landen China en Canada te ondersteunen, voorziet de Vlaamse overheid nog eens 400 000 euro. Tot slot krijgt pcfruit de opdracht om een kenniscentrum voor de wijnbouw uit te bouwen. De missie van dit kenniscentrum is de Limburgse wijnbouwers te ondersteunen in teelttechnische aspecten en in de technieken van vinificatie. www.limburg.be/economie
Actua Diverse planningsprocedures uit de startblokken Vooraleer de stap tot effectieve realisatie kan worden gezet, dienen vaak langdurige ruimtelijke procedures te worden doorlopen. De Vlaamse overheid en de provincie Limburg zijn reeds verschillende planningsprocedures gestart. De afbakening van het regionaalstedelijk gebied Hasselt-Genk, het project-Mer voor een Ikeavestiging te Hasselt, het voorontwerp van gewestelijk uitvoeringsplan voor de realisatie van de Noord-Zuid-verbinding,… zijn Vlaamse planningsprocessen die reeds van start zijn gegaan. Ook de provincie heeft reeds initiatief genomen voor o.m. de opmaak
van een provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan voor de afbakening van het kleinstedelijk gebied Tongeren. De uitbreiding van het regionaal bedrijventerrein Tongeren-Oost en een efficiëntere ontsluiting van Tongeren zijn in dit planningsproces opgenomen. www.limburg.be/economie
Actua Wetenschapspark wordt thuisbasis voor innovatieve opleidingsinfrastructuur in de bouw- en metaalsector Op het Wetenschapspark UHasselt staan langs de Universiteitslaan twee nieuwe investeringsprojecten op stapel. De deputatie heeft zopas de verkoop van twee percelen, waarop de nieuwe investering zal worden gerealiseerd, goedgekeurd. Het eerste investeringsproject betreft de Construction Academy van de Confederatie Bouw Limburg. De Confederatie plant een nieuwbouw voor opleidingen en bijscholingen voor kmo-bedrijfsleiders, managers, kaderleden en uitvoerend personeel van Limburgse bouwbedrijven. Het is de bedoeling om opleidingsmodules inzake innovatieve bouwtechnieken o.m. inzake energie-efficiëntie, de toepassing van nieuwe bouwma-
terialen, lean-management, sociale innovatie,… aan te bieden. Tengevolge van de sluiting van Ford-Genk zijn LIMTEC, LIMOB en FTML op zoek moeten gaan naar een nieuwe site voor een technologie-opleidingscentrum voor de metaalsector. Dit groots investeringsproject zal worden gerealiseerd op het perceel naast de Construction Academy. www.limburg.be/economie
Actua
Zorgverlening van topkwaliteit dankzij medisch toponderzoek
Diverse studies komen tot dezelfde conclusie: de levensverwachting is sterk gestegen dankzij o.m. een uitstekende gezondheidszorg en medische dienstverlening. Innovatieve behandelingsmethodes en zorgtechnieken zorgen ervoor dat ziektesymptomen sneller kunnen worden opgespoord en behandeld. Hierdoor stijgen de kansen op genezing. “Met een speciaal klinisch onderzoeksprogramma – het Limburg Clinical Research Program (LCRP) – wordt in onze provincie kwalitatief medisch toponderzoek verricht zodat aan de Limburgers een medische zorg van topkwaliteit kan worden aangeboden,” aldus gedeputeerde van economie Marc Vandeput. Met de steun van Limburg Sterk Merk hebben UHasselt, het Ziekenhuis Oost-Limburg te Genk en het Jessaziekenhuis te Hasselt hun krachten gebundeld voor een intens en ambitieus onderzoeksprogramma. Door deze samenwerking is het medischwetenschappelijk onderzoek in onze provincie in een stroomversnelling terecht gekomen. Bedoeling is dat dankzij diverse onderzoeksprojecten de oorzaken en symptomen van bepaalde ziektes beter kunnen worden vastgesteld zodat diagnoses sneller kunnen worden bepaald en de patiënten beter en efficiën-
ter kunnen worden behandeld. In zes disciplines is de voorbije 4 jaar samengewerkt: cardiologie, oncologie, infectieziekten, anesthesie, gynaecologie-fertiliteit en obesitas. Dankzij het onderzoeksprogramma zijn diverse medische doorbraken gerealiseerd, bv. de vaststelling van een nieuwe oorzaak en behandelingsmethodes voor zwangerschapsvergiftiging, de kweek van nieuwe hartstamcellen om de hartfunctie na een hartinfarct te verbeteren, betere detectiemethoden voor longkanker … Bovendien is een innova-
tieve zorgomgeving gecreëerd die als een magneet werkt op medische top-zorgverleners van ver buiten de provinciegrenzen. Gedeputeerde van economie Marc Vandeput: “Via het SALKuitvoeringsplan kan nu de tweede fase van het Limburgs onderzoeksprogramma van start gaan. In deze tweede fase wordt de samenwerking tussen de partners nog verder versterkt en dit op vijf domeinen: cardiologie, oncologie, infectieziekten, anesthesie en gynaecologie-fertiliteit. Bovendien wordt de Limburgse biobank UBilim verder uitgebouwd.
Deze biobank is een collectie van menselijk lichaamsmateriaal, nodig voor het uitvoeren van het klinisch onderzoek. Bovendien wordt zeer sterk ingezet op innovatie door o.m. telemonitoring van hartpatiënten.” Naast 2,4 miljoen euro Vlaamse SALK-middelen heeft de provincie Limburg 1,9 miljoen euro vrijgemaakt voor de financiering van dit ambitieus onderzoeksprogramma. www.limburg.be/economie
Actua Europese steunaanvraag van 550 000 euro bij het Europees Globalisatiefonds In het goedgekeurd sociaal plan, afgesloten in het kader van de sluiting van Ford en de toeleveranciers, hebben 800 werknemers de mogelijkheid gekregen vrijwillig vervroegd de met sluiting bedreigde bedrijven te verlaten. 469 werknemers zijn op die vraag ingegaan: 455 arbeiders en 14 hoger geschoolde medewerkers. Om deze eerste golf van ontslagen werknemers te ondersteunen in het vinden van een nieuwe job hebben de Vlaamse overheid en de VDAB een pakket van acties uitgewerkt. Deze acties hebben betrekking op het informeren over het ruim aanbod aan beroepsopleidingen en trainingsmogelijkheden, het vergroten van de competenties o.m. via het volgen van een VDAB-opleiding, stages en werkplekleren,
het stimuleren van individuele beroepsopleiding, sollitatietraining,… Het actieplan heeft een totale kostprijs van ongeveer 1,1 miljoen euro. Via een subsidieaanvraag wordt aan de Europese Commissie een bijdrage van 550 000 euro uit het Europees Globalisatiefonds gevraagd. De Europese Unie heeft dit fonds gecreëerd om aan lidstaten en regio’s steun te kunnen verlenen bij bedrijfsherstructureringen en/of –sluitingen die een zeer negatieve impact op de regionale of plaatselijke economie hebben. Deze sluitingen dienen een rechtstreeks gevolg te zijn van structurele veranderingen in de wereldhandelspatronen. Dit geldt zeker voor de automotivesector.
De ontsluiting van de provincie is een prioritair actiepunt van het SALK. Het uitvoeringsplan focust in eerste instantie op de infrastructurele ontsluiting van onze provincie. Terzake is de realisatie van volgende wegenwerken in het SALK opgenomen: de Noord-Zuid-verbinding, de aansluiting van Sint-Truiden op de E40, de N73 BeringenTessenderlo, de omleidingsweg van Tongeren en Neerpelt, de ontsluiting van de nieuwe IKEA-vestiging te Hasselt, de verbindingsweg Bree-Genk.
bedrijventerreinen bijzonder belangrijk. Wij zijn momenteel de knelpunten van de data-infrastructuur en van de aanwezigheid van glasvezel aan het analyseren. Op basis van dit onderzoek zal met de relevante partners een actieplan worden opgemaakt met de bedoeling de Limburgse bedrijven maximaal via glasvezel te ontsluiten. De moderne bedrijfsvoering, en zeker in dienstensector, is meer en meer afhankelijk van een vlot internet- en dataverkeer.” www.limburg.be/economie
Gedeputeerde van economie Marc Vandeput: “Om de logistieke ambitie van onze provincie waar te maken en de multimodale ontsluiting te waarborgen is de verhoging van 33 bruggen over het Albertkanaal essentieel. Naast infrastructurele werken is de digitale ontsluiting van Limburg en in het bijzonder van de Limburgse regionale
www.limburg.be/economie
Actua
Portaalsite Detailhandel online
© Lucas Daniëls
Actua Realisatie van de Limburgse digitale snelweg essentieel voor de toekomst
Op 25 februari is de nieuwe portaalsite van het Kennisnetwerk Detailhandel (Efroproject met Agentschap Ondernemen en de 5 Vlaamse provincies) gelanceerd. De portaalsite richt zich vooral naar wie met detailhandelsbeleid bezig is op de verschillende bestuursniveaus. De site ontsluit detailhandelsinformatie, geordend in thema’s als ecommerce, onderzoek, trends, mobiliteit, … Er is een wie-iswie met relevante contactpersonen bij federaties, lokale besturen en andere overheden. Bovendien biedt de site ook toegang tot de feitenfiches die voor alle 308 Vlaamse gemeenten zijn opgemaakt. Die fiches bevatten de informatie van de studies die tot nog toe ge-
maakt werden in opdracht van het Kennisnetwerk: inventarisatie van het volledige winkelbestand, inclusief informatie over leegstand, horeca of cultuurinrichtingen. Daarnaast worden ook de koopstromen in kaart gebracht (welke producten worden waar gekocht) en zijn er statistieken over bevolking, welvaart, toerisme, … naast een benchmarking met vergelijkbare gemeenten. Een schat aan informatie dus, niet alleen voor beleidsmakers maar ook voor ieder die op zoek is naar cijfers om een businessplan te onderbouwen of om een haalbaarheidsstudie op te maken. www.detailhandelvlaanderen.be
Actua
Careville bouwt aan ouderenzorg van de toekomst Om de ouderenzorg in de toekomst voor ieder van ons betaalbaar en toegankelijk te maken, heeft de Vlaamse Regering vijf zorgproeftuinen in Vlaanderen voorzien. Op vrijdag 21 februari jl. is door de Vlaamse ministers Ingrid Lieten en Jo Vandeurzen de Limburgse proeftuin Careville officieel gelanceerd. Careville creëert een testomgeving voor bedrijven en organisaties uit de zorgsector, met een focus op de ouderenzorg voor de toekomst. Hiermee is andermaal een SALK-project in uitvoering gegaan. De vergrijzing van de Limburgse bevolking zet zich in de komende jaren in razendsnel tempo voort. De Limburgse bevolking ouder dan 65, zal tegen 2030 oplopen tot meer dan 25% en kan tegen 2060 zelfs oplopen tot meer dan 30%. De proeftuin CareVille Limburg richt zich op de versterking van de zorgmobiliteit om ouderen langer kwalitatief, betaalbaar en veilig thuis te laten wonen. In de proeftuin worden nieuwe innovatieve projecten getest die moeten leiden tot economische valorisatie en jobcreatie. “CareVille draagt zo bij aan de versterking van het economisch weefsel en past perfect in de SALK-strategie”, aldus gedeputeerde van
Economie Marc Vandeput. “CareVille is een zeer belangrijke bouwsteen in de realisatie van het innovatieve ecosysteem van de life sciences en gezondheidszorg”, zegt prof. dr. Piet Stinissen, voorzitter van LifeTechLimburg. Diverse zorgactoren en bedrijven zijn in de proeftuin betrokken: de Stad Genk, de Stad Hasselt, het Ziekenhuis OosLimburg, het Jessa Ziekenhuis, het Wit-Gele Kruis Limburg, Familiehulp, de OCMW’s van Genk en Hasselt, POM Limburg, UHasselt, Menos, Prometheus, de Koninklijke Limburgse Apothekersbond, Essers nv, Fifthplay nv en U-Scentric bvba. Binnen CareVille Limburg wor-
den vier proeftuinprojecten uitgevoerd. Drie van de vier projecten focussen op het verhogen van de zelfredzaamheid van de zorgvrager in de thuissituatie door medicatie op maat van de patiënt te voorzien; door hem via een tweewegcommunicatiesysteem te coachen; en door zijn mobiliteit in het verkeer te bevorderen. In het vierde project wordt de mobiliteit van de zorgverlener versterkt door hen in te zetten over verschillende zorgorganisaties heen. “Er bestaan momenteel nogal wat knelpunten en barrières die een verspreide tewerkstelling van deeltijdse zorgmedewerkers verhinderen. In het project ‘Job-
time’ zal POM Limburg via juridische oplossingspistes en het opzetten van pilots in de twee partnerorganisaties Familiehulp en WZC Zonnestraal, een implementatiemodel en softwaretool ontwikkelen om de verspreide tewerkstelling in de zorgsector te faciliteren. In het kader van het gereserveerde SALK-krediet voor zorgeconomie, wordt hier 107.500 euro voor voorzien”, aldus gedeputeerde van Economie en voorzitter van POM Limburg Marc Vandeput. www.pomlimburg.be www.zorgproeftuinen.be
Actua
Studie formuleert toekomstige oplossingen voor de detailhandel in Limburg Zoals reeds in een vorige nieuwsbrief aangekondigd, is in het kader van de samenwerkings-overeenkomst inzake detailhandel, het EFRO project “Kennisnetwerk Detailhandel” ondertussen op kruissnelheid. Zo is het Provinciaal Platform Detailhandel Limburg opnieuw samengesteld en zijn er in het najaar van 2013 reeds 2 netwerksessies voor lokale besturen georganiseerd. Ondertussen hebben ook 39 Limburgse gemeenten gratis gebruiksrecht tot het winkeldatabestand van Locatus. Hierdoor hebben zij rechtstreeks toegang tot een geactualiseerde online databank waarin alle publieksgerichte panden die behoren tot de detailhandel, consumentengerichte dienstverlening, horeca en leegstand zijn opgenomen.
Algemene tendensen in de detailhandel in de provincie Limburg Het aanbod winkelvloeroppervlakte (WVO) is in de provincie Limburg met ruim 19 % zeer sterk gestegen. Deze stijging heeft ertoe geleid dat het aantal winkelvloeroppervlakte per 1 000 inwoners ruim 7% boven het Vlaams gemiddelde ligt. Deze uitbreiding situeert zich voornamelijk in de centrale en in de verspreide bewinkeling. Dit extra aanbod is voor een belangrijk deel niet geabsorbeerd door de markt, waardoor de leegstand zeer sterk is toegenomen en op een relatief hoog niveau ligt. Het aanbod uitzonderlijke goederen (UG) ligt ca. 10% boven het Vlaams gemiddelde per 1.000 inwoners. De provincie Limburg kent dan ook een relatief sterke verzadiging van het aanbod, hoewel dit per regio kan verschillen.
Kennisindeling is ook de finaliteit van de portaalsite detailhandel, die onlangs - onder regie van het Agentschap Ondernemen - is gelanceerd. Maar één van de belangrijkste actiepunten van dit Kennisnetwerk is uiteraard de interprovinciale studie detailhandel in Vlaanderen. Hiervoor werken de 5 Vlaamse provincies samen om een gedetailleerde en grootschalige studie over de Vlaamse Detailhandel uit te voeren. De studie wordt uitgevoerd door Idea Consult in samenwerking met Geo Intelligence en M.A.S. Research en ondertussen zijn de eerste resultaten voorgesteld.
Aanbodevolutie in m2 Limburg
representatieve steekproef geanalyseerd. Deze beide analyses vormen samen de basis voor de bepaling van de koopbinding, de koopattractie en de koopvlucht, en dit voor de diverse branches.
“De studie vertrekt van 2 grote aspecten rond detailhandel: de koopstromen en het aanbod. De koopstromen zijn in het voorjaar 2013 onderzocht met een bevraging van 30 000 Vlaamse huishoudens. Het detailhandelsaanbod wordt gemeten op basis van cijfers van de databank Locatus, die een overzicht geeft van alle detailhandels- en leegstaande panden, horeca en diensten,” aldus gedeputeerde van economie Marc Vandeput. Op basis van deze gegevens, is er voor elke gemeente een feitenfiche opgemaakt. In de feitenfiche wordt het lokale aanbod uitvoerig beschreven en ook de vraagzijde is op basis van een
2008
2013
Oppervlakte WVO
Oppervlakte WVO
Verschil
Een volgende fase is het opstellen van een SWOT-analyse van de gemeentelijke en provinciale detailhandel. In de loop van het jaar worden ook nog een uniek monitorinstrument en model voor marktruimteberekening uitgewerkt.
2013
2013
Oppervlakte WVO per 1000 inwoners (849.404)
Oppervlakte WVO per 1000 inwoners in Vlaanderen
Dagelijkse Goederen
341.369
369.958
8,4%
436
437
Periodieke Goederen
369.450
432.884
17,2%
510
488
Uitzonderlijke Goederen
694.856
812.798
17,0%
957
864
Overige Detailhandel
33.901
45.883
35,3%
54
60
Leegstand
82.667
155.221
87,8%
183
144
Totaal excl. Leegstand
1.439.576
1.661.523
15,4%
1.956
1.849
Totaal incl. Leegstand
1.522.243
1.816.744
19,3%
2.139
1.993
Bron: Locatus, bewerking door IDEA Consult.
De leegstand neemt globaal toe De leegstand in Vlaanderen is globaal toegenomen met 365.000 m² tot ruim 900.000 m2. Dit betekent dat de realisatie van 3 m² nieuw winkelvastgoed heeft geleid tot ruim 1 m² extra leegstand.
Leegstand per provincie
Leegstandsvolume in m2
Leegstand in % van het provinciale aanbod
Leegstand per 1.000 inwoners
2013
2013
Prov. Antwerpen
282.469
8,1%
159
436
437
Prov. Limburg
155.221
8,5%
183
510
488
Prov. Oost-Vlaanderen
190.150
6,9%
131
957
864
Prov. West-Vlaanderen
197.948
7,1%
169
54
60
Prov. Vlaams-Brabant
89.485
5,0%
82
183
144
Vlaanderen totaal
915.273
7,2%
144
1.956
1.849
Totaal incl. Leegstand
1.522.243
1.816.744
19,3%
2.139
1.993
Bron: Locatus, bewerking door IDEA Consult.
Overzicht belangrijkste Limburgse winkelgebieden
Koopattractie van Periodieke goederen voor de provincie Limburg
Rangorde winkelgebieden provincie Limburg naar totaalvolume
Nietleegstaand aanbod in m² WVO
Aantal winkels
Leegstand in %
Oppervlakte WVO leeg + niet-leeg
Centrum Hasselt
75.087
876
11,3%
84.653
Hasseltweg Genk
59.499
102
5,1%
62.696
Herkenrodesingel – Kuringen
40.819
89
0,9%
41.190
Baanconcentratie Luikersteenweg Tongeren
34.590
86
4,3%
36.144
Centrum Genk
33.410
513
12,2%
38.052
Centrum Sint-Truiden
32.520
593
13,5%
37.595
Baanconcentratie Genkersteenweg Hasselt
26.996
91
6,6%
28.904
Centrum Tongeren
24.190
433
16,5%
28.970
Centrum Maaseik
23.803
289
17,0%
28.678
Centrum Lommel
18.809
251
15,2%
22.181
Bron: Locatus, bewerking door IDEA Consult.
Limburg kent een hoge koopbinding voor dagelijkse goederen Gemiddeld koopt 62,7% van de Limburgers zijn of haar dagelijkse goederen (bv. groenten, fruit, vlees, brood, ….) in de eigen gemeente. De koopbinding - de mate waarin de inwoners goederen in de eigen gemeente kopen – voor periodieke goederen (bv. kledij, schoenen, boeken, … en voor uitzonderlijke goederen (bv. meubelen, huishoudapparaten, juwelen, …) varieert sterk van gemeente tot gemeente. De centrumsteden Hasselt en Genk, de structuurondersteunende steden Tongeren en Sint-Truiden en de kleinstedelijke gemeenten scoren hier goed terwijl de plattelandsgemeenten meestal voor deze artikelen naar een andere gemeente trekken. Koopbinding van Periodieke goederen voor de provincie Limburg
Gedeputeerde van economie Marc Vandeput: “De onderzoeksresultaten tonen dat de structuur van vraag en aanbod op verschillende punten (sterk) in beweging is. Enerzijds is er een grote toename van het perifere aanbod van winkelvastgoed en anderzijds een beperkte toename in de binnenstedelijke winkelgebieden vast te stellen. Tegelijkertijd is de leegstand juist in de binnenstedelijke winkelgebieden gemiddeld genomen sterk toegenomen, waardoor het daadwerkelijk aanbod van detailhandelsgoederen in de centra feitelijk is afgenomen.” Terwijl het aantal m2 winkelvloeroppervlakte in Vlaanderen blijft stijgen, met als koploper de provincie Limburg, hebben veel binnenstedelijke (kern)winkelgebieden het moeilijk. Toch zijn er voldoende mogelijkheden om op lokaal niveau een goed functionerend (kern)winkelgebied te behouden of te verkrijgen, waardoor een toenemend aantal steden en gemeenten nu al een gericht beleid voeren om de aantrekkingskracht van het kernwinkelgebied te verbeteren. Voor de lokale besturen ligt er dus de uitdaging om de komende jaren te (blijven) investeren in de (kern)winkelgebieden. Dit vergt een lange termijnvisie, een samenhangend pakket van maatregelen en een implementatietraject van vele jaren, vaak over verschillende legislaturen heen. Voortzetting en verscherping van de ondersteuning van de lokale besturen door de hogere beleidsniveaus, de provincie Limburg en de Vlaamse overheid, zal positief kunnen bijdragen aan de realisatie van deze uitdagingen. www.limburg.be/economie
De koopattractie – de mate waarin inwoners van een andere gemeente goederen in de desbetreffende gemeente kopen – voor periodieke (PG) en uitzonderlijke goederen (UG) is daarom ook het hoogst in de centrumsteden met een gemiddelde van 62,1% voor periodieke en 55,7% voor uitzonderlijke goederen. Tongeren en Sint-Truiden zijn goed voor 49,9% (PG) en 41,4% (UG) en in de kleinstedelijke gebieden bedraagt de koopattractie respectievelijk 49,6% (PG) en 40,6% (UG). Ook voor cultuurbeleving zakken veel Limburgers (70,3%) af naar Hasselt of Genk.
Agenda 16 maart 2014 Dag van de Zorg - Opendeur bij ziekenhuizen, woonzorgcentra, welzijnsvoorzieningen en andere zorgorganisaties - van 10 tot 17 uur Info: www.dagvandezorg.be
Actua
Werkhervatting bij kanker Kanker is nog steeds één van de meest voorkomende ziektes. In tegenstelling tot vroeger kunnen meer en meer mensen, dankzij vooruitstrevende en innovatieve behandelingsmethodes, het werk na een intensieve en vaak langdurige behandelingsperiode hervatten. Dit is echter geen evidentie. De Limburgse werkgeversorganisaties Unizo limburg, VKW Limburg en VOKA – Kamer van Koophandel Limburg ondertekenden daarom samen met de provincie Limburg en de Limburgse Kankersamenwerking Likas een intentieverklaring rond werkhervatting. Wij geven alvast enkele tips voor werkgevers: 1 Neem maatregelen om werkhervatting later vlot te laten verlopen • houd contact met uw afwezige werknemer •� informeer uw werknemer over zijn recht op contact met de arbeidsgeneesheer •� geef uw gemotiveerde werknemer de kans bij te blijven op het werk •� informeer u over uw mogelijkheden
27 maart 2014 Duodag - doedag voor mensen met een arbeidsbeperking info: 011 300 100 duodag@gtb-vlaanderen.be www.duodag.be 31 maart 2014 Provinciale infodag “sociale economie” - Boudewijnzaal, provinciebestuur Limburg, Universiteitslaan 1 te Hasselt - van 13u30 tot 17 uur info: info@ersvlimburg.be www.ersvlimuburg.be
Een uitgebreide brochure over dit onderwerp kan u vinden via www.limburg.be/producten .
Provincie Limburg Directie Ruimte Dienst Economie Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt tel. 011 23 74 24 - fax 011 23 74 10 e-mail: economie@limburg.be website: www.limburg.be/economie
POM-ERSV Limburg Kunstlaan 18, 3500 Hasselt tel. 011 30 01 00 - fax 011 30 01 01 e-mail: info@pomlimburg.be info@ersvlimburg.be website: www.pomlimburg.be www.ersvlimburg.be
U kunt de nieuwsbrief ook raadplegen op het internet via www.limburg.be/economie of www.limburg.be/producten
Uitgave De deputatie van de provincieraad van Limburg: Herman Reynders, gouverneur-voorzitter; Marc Vandeput, Ludwig Vandenhove, Igor Philtjens, Frank Smeets, Jean-Paul Peuskens, Inge Moors, gedeputeerden; en Renata Camps, provinciegriffier
Verantwoordelijke uitgever Bruno Bamps, directeur Economie en Internationale Samenwerking, provincie Limburg, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt
Redactie
11 mei 2014 Dag van Europa Meer info weldra via www.limburg.be/europa
Dienst Economie
Vormgeving www.impulscommunicatie.be
Fotografie Grafische Producties, Informatie & Communicatie, provincie Limburg POM Limburg Impuls bvba
Oplage 34 000 ex D/2014/5857/004
25 april 2014 Slotgala “Wood Award 2013-2014” Boudewijnzaal, provinciebestuur Limburg, Universiteitslaan 1 te Hasselt vanaf 13 uur info: 011 26 30 10 limburg@bouwunie.be www.bouwunielimburg.be www.woodaward.be 10 mei 2014 Vlaamse finale wedstrijd Beste Ondernemende klas - Departement Onderwijs, H. Consciencegebouw Hadewijchauditorium - vanaf 14 uur info: heidi.merta@vlajo.org www.vlajo.org
Colofon Contactgegevens Provinciale Dienstverlening
27 maart 2014 JCI Award Limburgse Jonge Ondernemer 2014 - CC Hasselt - van 18u30 tot 24 uur Info: www.jci-limburg.be http://limburg.jongeondernemervanhetjaar.be
2 Werk een actief re-integratiebeleid uit Een actief re-integratiebeleid is een economische win-winsituatie en sluit aan bij het principe van ethisch verantwoord ondernemerschap. • sta open om de werknemer terug in te schakelen in zijn huidige functie • maak afspraken met uw Interne of Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk • geef de gemotiveerde werknemer de kans het werk progressief te hervatten
gezondheid@limburg.be www.likas.be
19 maart 2014 Provinciale finale miniondernemingen - Boudewijnzaal - van 13 tot 17 uur info: heidi.merta@vlajo.org www.vlajo.org
14 mei 2014 Vlajo Mini Star Awards slothappening Limburg - PHL Congress - vanaf 19 uur info: heidi.merta@vlajo.org www.vlajo.org 27 mei 2014 Q-stage Awards info: 011 560 221 hilde.klykens@voka.be www.voka.be/limburg
provincie Limburg Universiteitslaan 1 B-3500 Hasselt
limburg.be