Aangeboden door Provincie Limburg - Directie Economie - POM en gerealiseerd door Content Connections
Limburg, terug in de energiebusiness
Bouwen aan een slimme, duurzame regio Met de komst van EnergyVille trekt provincie Limburg volop de kaart van slimme netwerken en slimme steden. Zo wordt ingezet op verduurzaming, innovatie en economische groei.
M
et het onderzoekscentrum EnergyVille in het Thorpark en de bijhorende incubator creëert Limburg ruimte voor de vestiging van innovatieve energiebedrijven. Dat past in een bredere visie, legt gedeputeerde voor Economie Erik Gerits uit. “De uitbouw van een sterke energiecluster moet een significante bijdrage leveren aan de verdere ontwikkeling van een duurzame groene economie in Limburg en Vlaanderen. Bovendien zijn wij ervan overtuigd ook in het Europees energieonderzoek een rol te kunnen spelen. Als provinciebestuur willen wij samen met Limburgse partners zoals Infrax, Nuhma, LRM, POM, de bouwsector en ondernemers ervoor zorgen dat Limburg een voorbeeldregio wordt waar onderzoek leidt tot nieuwe business in energietoepassingen.”
bedrijven zijn geïnteresseerd om hun research in onze nieuwe faciliteiten te doen. We tellen al een vijftal spin-offs en onze oplossingen stromen door naar de industrie en naar elektriciteitsleveranciers. Onze systemen monitoren batterijen en helpen de waarde bepalen voor hun tweede leven. Generatoren draaien op onze software. De belangrijkste les die ik uit onze eerste vijf jaar in Genk trek? Alles is mogelijk als mensen positief zijn ingesteld. Samenwerken brengt meer op dan wat je apart kunt bereiken, dat gevoel leeft hier sterk en groeit nog elke dag.”
ontdekken in welke zin de bestaande wetgeving kan worden herschreven om de energievoorziening in de toekomst zo vlot mogelijk te laten verlopen door de inzet van nieuwe technologieën. “Momenteel houdt de regelgeving nieuwe technologie tegen en verhindert ze de energietransitie”, zegt Belmans. “Een voorbeeld? Als het dak van uw buurman op het zuiden georiënteerd is en dat van u op het oosten, zou het verstandig zijn om uw zonnepanelen op het dak van de buurman te leggen. Tenminste, als hij daar de plaats voor heeft en toestemming voor geeft. Een draadje door de muur en klaar. Maar dat
mag niet: alle stroom moet via de netbeheerder passeren. Ook met back-upbatterijen zijn er gelijkaardige problemen.” Maar in Limburg is de transitie al begonnen, zegt Belmans: “Limburg is een dynamische regio en distributienetbeheerder Infrax heeft de energietransitie diep in zijn DNA verankerd” Ook wat groene stroom betreft, is Limburg opvallend goed bezig. Nu al is 50% van de residentiële stroom groen. Over drie jaar kan dat 100% zijn, als de offshore concessies waarin het Limburgs klimaatbedrijf Nuhma participeert tijdig worden opgeleverd. “Klimaat stopt niet aan de provinciegrenzen, dus uiteraard
Regelluwe zone
De research van EnergyVille focust zich op vijf domeinen. In het batterijenlabo wordt onderzoek naar batterijen, materialen en batterijSamenwerking managementsystemen gedaan. Het smart grid lab verricht multidisciRonnie Belmans is CEO van Enerplinair onderzoek naar smart gridgyVille, professor aan de KU Leuproducten en –systemen, onder ven, erevoorzitter van transmissiemeer voor de integratie van zonnetbeheerder Elia én director van nepanelen. Het home lab simuleert de Global Smart Grids Federation. particuliere verbruikers en in het Onder zijn leiding werken nu al een thermotechnisch labo wordt gepaar honderd topresearchers samen werkt rond verwarming en koeling. die verbonden zijn aan KU Leuven, Tenslotte is er het werk voor de geImec en VITO. avanceerde energietechnieken in “In de vijf jaar dat EnergyVille begebouwen. staat is er al heel wat gerealiseerd, Wellicht het meest tot de verbeelzegt Belmans. “Vijf jaar geleden lag ding sprekend is de geplande regeldit terrein braak. Vandaag luwe zone, een plek waar de begint de incubator regelgeving in verband zich goed te vulmet energie tijdelijk len. We werven niet zou gelden. meer en meer Er kan naar harWe moeten de lokale mensen tenlust geëxaan. Verschilp e r i m e nt e e rd burgers goed lende grote worden om te
betrekken bij de overschakeling naar hernieuwbare energie
De slimme stad of regio is er voor iedereen. Als we het goed doen, zorgt verslimming voor betere sociale inclusie.
tellen we ook onze groene stroom mee die buiten de provincie wordt g e p r o d u c e e r d ,” zegt Ludo Kelchtermans. Bij duurzame, decentraal geproduceerde stroom hoort ook het goed afstemmen van vraag en aanbod, want zon en wind zijn nu eenmaal niet altijd even goed voorspelbaar. “Daarom zijn we met een aantal partners bezig om van Limburg een slimme regio te maken”, zegt Kelchtermans. “Dat lukt alleen door samen te werken met alle stakeholders, zoals de provincie, de gemeenten en Infrax. Infrax staat met Intermedia al heel ver: elk gemeentehuis is via glasvezel ontsloten, wat ons veel kansen biedt om verder te bouwen.”
Joop Zoetemelk Kelchtermans droomt van een toekomst waarin gebouwen kleine energiecentrales worden, die zoveel mogelijk in hun eigen behoeften voorzien, maar ook stroom aan het net kunnen leveren. Iets dat in een aantal gemeenten nu al gebeurt met noodaggregaten. Die zorgen niet alleen voor een veilige back-up, maar leveren ook tegen betaling stroom
aan het net in tijden van schaarste. Binnenkort start wellicht een proefproject met het Hasselts energiebedrijf, waar een brandstofcel aardgas zal omzetten in waterstof, waaruit indien nodig stroom kan worden gegenereerd. Limburg wil vernieuwen, maar kiest wel voor mature oplossingen, stipt Kelchtermans aan. “We zijn de Joop Zoetemelk van het peloton, die het juiste wiel kiest en probeert uit de wind te blijven. We halen veel inspiratie in Duitsland, waar interessante cases zijn rond energieopslag. En we hebben natuurlijk EnergyVille, dat daar ook belangrijk onderzoek rond verricht dat we spoedig in de praktijk kunnen brengen.” Hoe worden de burgers daar eigenlijk beter van? “We zorgen voor belangrijke investeringen en leveren een bijdrage aan het klimaat. Maar er is ook een directere baat. Met Aspiravi Energy, ons windenergiebedrijf, zijn we sinds 1 januari de leverancier van alle Limburgse gemeenten. En dat omdat we in een openbare aanbesteding de goedkoopste waren. Dat betekent minder kosten voor gemeenten en dus voor de inwoners. Bovendien gaat per afgenomen megawatt één euro naar een goed doel naar keuze.”
“Limburg wil een lab zijn” Wat maakt een stad of regio slim? En kan Infrax daarin een rol spelen? Een gesprek met Wim Dries, voorzitter van Infrax Vlaanderen. Hoe kan Infrax helpen om steden slim te maken? “Als beheerder van gemeentelijke infrastructuur zijn we ideaal geplaatst om dat mee te ondersteunen. Energie en energiebeheer is een belangrijke pijler in een smart city. Infrax levert bijvoorbeeld esco-diensten voor gemeentelijke gebouwen. Op die manier kan onze ervaring ingezet worden om de gemeenten te ondersteunen in de duurzame renovatie van haar gebouwen. Maar ook de uitrol van laadpalen, duurzame en slimme openbare verlichting en de ondersteuning om burgers meer energiezuinig te laten bouwen en renoveren zijn troeven die we maximaal uitspelen.” “Infrax neemt ook de leiding in digitale communicatie en ondersteuning rond big data. Infrax heeft met haar kabel- en fiber-netwerk een sterke troef om gemeentelijke netwerkdiensten uit te bouwen. Met de dienst Infrax WiFi bieden we nieuwe mogelijkheden aan die vandaag erg belangrijk zijn voor gemeenten in functie van retail, toerisme en beleving. Als publieke partner zorgen we voor de nodige privacy en beheren we de big data op een verantwoorde manier. Met onze kennis rond ICT zorgen we voor een virtueel Limburg, één gemeentelijk netwerk met diverse
diensten. Daarmee zijn we klaar voor een digitaal Limburg!” Hoe kijkt u als voorzitter van Infrax naar Limburg als slimme regio, nu en in de toekomst? “Over de hele provincie heen is de laatste jaren heel sterk in innovatieve troeven geïnvesteerd. Limburg wil een lab zijn en ik hoop dat we, in nauwe samenwerking met EnergyVille een echt smart region kunnen uitrollen. Steden als Hasselt en Genk zijn op zichzelf te klein om deze ambitie waar te maken en de noodzakelijke investeringen in technologie en nieuwe economische systemen te verrichten. We moeten dat dus samen met alle Limburgse gemeenten doen. Op die manier helpen we de gemeenten vooruit!” Wat zijn daarbij belangrijke aandachtspunten? “Om een volledig CO2-neutrale regio te worden, hebben we iedereen nodig. Niet alleen grote wereldspelers, maar zeker ook bedrijven van hier. We moeten de burgers goed betrekken bij de overschakeling naar hernieuwbare energie, bijvoorbeeld met coöperaties. Last but not least: de slimme stad of regio is er voor iedereen. Als we het goed doen, zorgt verslimming voor betere sociale inclusie.”
Meer weten? Surf naar www.infrax.be European Union European Regional Development Fund
Ronnie Belmans, CEO EnergyVille: “Onze oplossingen stromen door naar de industrie en naar elektriciteitsleveranciers. Onze systemen monitoren batterijen en helpen de waarde bepalen voor hun tweede leven.”