IN LIMBURG D R I E M A A N D E L I J K S M A G A Z I N E VA N D E P R OV I N C I E L I M B U R G
SOCIAAL LIMBURG STERK LIMBURG = SOCIAAL LIMBURG
Beste Limburger De economische crisis heeft ook zijn gevolgen op sociaal vlak. Vandaag worden 11 Limburgse kinderen op 100 geboren in armoede. Vijf jaar geleden waren er dat 7. Bovendien is de huidige economische en financiële crisis fundamenteler. Ze treft ook mensen uit de middenklasse en hooggeschoolden die gevat worden door bedrijfssluitingen, faillissementen en schulden. Dit leidt tot onzekerheid en vertwijfeling. Als we de crisis willen verslaan, moeten we er ook zijn voor de sociaal kwetsbare Limburgers. Zo wil de provincie via de ‘Huizen van het Kind’ ouders ondersteunen bij de opvoeding van hun kinderen en komen er bijkomende opvangplaatsen in de kinderopvang. Ook is er een telefonische hulplijn te bereiken via 011 28 88 64. Praten over problemen na jobverlies, kan je ook verder helpen. Limburgers en veerkracht: samen geraken we er zo opnieuw door! Frank, Smeets gedeputeerde
INHOUD 03
EEN WEEK MET PAUL
04
SAMEN IN ACTIE
06
ZORG VOOR ZORG
08
IN ACTIE
09
PROVINCIE HELPT KANSARMEN OM MINDER ENERGIE TE VERBRUIKEN
11
SOCIALE WELVAART BEGINT BIJ ONDERWIJS
12
‘DOE DE PREHISTORIE!’ IN HET GALLO-ROMEINS MUSEUM
13
WIST JE DAT - WEDSTRIJD
14
AGENDA
16
ARNOUD RASKIN: "WE MOETEN LEREN LUISTEREN NAAR HET ZUIDEN"
“EEN STERK LIMBURG IS OOK SOCIAAL. DAAROM GAAN WE ALS PROVINCIE DOOR BEWUSTE KEUZES TE MAKEN EEN TANDJE BIJSTEKEN OP SOCIAAL VLAK. OM TE KOMEN TOT EEN SOCIAAL LIMBURG.” DE DEPUTATIE VAN DE PROVINCIE LIMBURG
Gedeputeerden Igor Philtjens, Ludwig Vandenhove en Marc Vandeput, gouverneur Herman Reynders, gedeputeerden Inge Moors, Jean-Paul Peuskens en Frank Smeets
COLOFON Uitgave: de deputatie van de provincieraad van Limburg. Herman Reynders, gouverneur-voorzitter, Marc Vandeput, Ludwig Vandenhove, Igor Philtjens, Frank Smeets, Jean-Paul Peuskens, Inge Moors, gedeputeerden en Renata Camps, provinciegriffier. Wettelijk Depotnummer: D/2014/5857/023 • Verantwoordelijke uitgever: Renata Camps, provinciegriffier, provincie Limburg, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt
02
provincie Limburg
Een week met
Paul
Dinsdag
De oudste dochter van één van de gezinnen die ik als energiemeester begeleid, wil graag verder studeren. Haar droom is ingenieur te worden. Dat is een diploma met heel wat toekomstmogelijkheden. Maar financieel ligt dit moeilijk. Als ik ze vertel over de RENTELOZE STUDIELENINGEN die de provincie verstrekt, lacht de toekomst haar toe.
Maandag
Ik ben Paul. Als energiemeester leer ik mensen hoe ze hun energieverbruik binnen de perken kunnen houden. Tijdens de ‘ENERGIEJACHT OP MAAT’ geef ik tips om te besparen op elektriciteit en verwarming.
Woensdag
Marianne, mijn vrouw, werkt als inburgeringscoach en –begeleider. Door inburgeringscursussen op maat en alle inspanningen van het
PROVINCIAAL INTEGRATIECENTRUM (PRIC) , worden nieuwkomers sterker en kunnen ze zich makkelijker integreren in de Limburgse samenleving.
Zondag
Vandaag gaat ons hele gezin naar de tentoonstelling ‘Doe de Prehistorie!’ in het GALLO-ROMEINS MUSEUM in Tongeren. Cultuur én avontuur voor jong en oud.
Donderdag
Mijn twee kinderen doen aan sport en zijn lid van een basketbalvereniging. Ik steek daar graag een handje toe als vrijwilliger. Met de GRATIS VRIJWILLIGERSVERZEKERING van de provincie kan ik er stevig tegen aan gaan.
Zaterdag
Mijn broer Peter begeleidt vanavond zijn buurjongen Tom, die in een rolstoel zit, naar een voetbalmatch van KRC Genk. Dankzij de BEGELEIDERSPAS kan hij gratis mee en kan Tom genieten van een spannende match.
Vrijdag
Vandaag zorgt Marianne voor haar 80-jarige mama die nog steeds thuis woont, maar toch al de nodige zorg nodig heeft. Andere dagen kan oma gelukkig rekenen op THUISZORG . 03
SAMEN IN ACTIE
Parkrangers onderhouden groen Limburg Limburg is een leuke plek om te wonen, en trekt als meest groene provincie ook heel wat toeristen aan. Maar ook een groene provincie moet picco bello onderhouden worden. Er moet voortdurend aandacht zijn om de kwaliteit van het landschap nog te versterken. Met dat doel zijn in Limburg ruim 35 Parkrangers actief. Die kregen net goed nieuws: er is vijf miljoen euro vrijgemaakt zodat zij ook de volgende vijf jaar kunnen blijven zorgen voor een groen Limburg. Meteen worden twee vliegen in klap geslagen: het project draait immers ook rond sociale tewerkstelling. Het geeft langdurig werklozen en laaggeschoolden rechtstreeks een kans op de arbeidsmarkt, wat een van de SALK-doelstellingen is.
04
WERKEN AAN DE TOEKOMST VAN LIMBURG. HOE DOE JE DAT IN DE PRAKTIJK? DEZE CONCRETE PROJECTEN TONEN AAN DAT ER AL HEEL WAT GEBEURT.
Brochure bundelt alles over sport voor mensen met handicap Wist jij dat mensen met een handicap in Limburg kunnen leren zeilen, duiken, basketballen of tennissen? En voetballen natuurlijk. Maar waar vind je al die sportclubs? Om een antwoord op die vraag te bieden, heeft de provinciale Sportdienst het volledige G-sportaanbod gebundeld. Ze geeft het alfabetisch overzicht per sporttak van alle mogelijkheden voor personen met een beperking. Sporten is immers het ideale middel tot integratie in de maatschappij. www.limburg.be/g-sport
Samen jeugdwerkloosheid aanpakken De jeugdwerkloosheidcijfers in onze provincie zijn alarmerend. Limburg telt bijna 7500 werklozen jonger dan 25 jaar. Een erg verontrustend cijfer, waar enkel via een goede samenwerking met alle betrokkenen een antwoord op geboden kan worden. Vandaar dat het provinciebestuur de handen in mekaar sloeg met het J-SALK-platform – een groep Limburgse organisaties die begaan zijn met jongerentewerkstelling in onze provincie – en een Ronde Tafel organiseerde, waar meer dan 100 experten met elkaar in gesprek gingen over jeugdwerkloosheid. Ook werkloze jongeren zelf waren hierbij aanwezig en kregen zo de kans hun eigen ervaringen, maar ook hun persoonlijk advies aan anderen over te brengen. De resultaten van deze Ronde Tafel werden vervolgens in een rapport gegoten en nadien voorgesteld aan de beleidsmakers. Een succesvol initiatief waarbij samenwerking centraal stond!
Al 112 zorgboerderijen in Limburg Wie een verstandelijke of lichamelijke handicap heeft of kampt met psychiatrische problemen, heeft het niet altijd makkelijk om een zinvolle dagbesteding te vinden. Dat geldt ook voor sommige jongeren met problemen. Voor hen kunnen zorgboerderijen een fijne oplossing zijn. Op zo’n zorgboerderijen kunnen ze deelnemen aan het leven op de boerderij of het tuinbouwbedrijf. Het concept zit duidelijk in de lift: in Limburg zijn op dit moment al 112 zorgboerderijen. Om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen en beide partijen te begeleiden, is in 2004 het Steunpunt Groene Zorg opgericht. Dat kan rekenen op een provinciale subsidie van 32 000 euro per jaar en op steun vanuit het Programma voor Plattelandsontwikkeling (PDPO). Op die manier is de provinciale werking prima uitgebouwd.
Iedereen welkom op kunstroute tussen Hasselt en Genk Op 21 juni 2014 gaat in Limburg een nieuw en uniek kunstproject van start. De Unie Hasselt-Genk is een route met hedendaagse kunst in en tussen Hasselt en Genk. Nationale en internationale kunstenaars maken een nieuw kunstwerk op een bijzondere locatie. Tot begin oktober gaat dat gepaard met een intensief zomerprogramma voor het grote publiek. Je kunt de route op verschillende manieren verkennen: al wandelend en fietsend, met de trein of met de boot. Op die manier wil Z33, het huis voor actuele kunst van de provincie Limburg, het project ook zo toegankelijk mogelijk maken. Elke Limburger moet immers de kans krijgen om kunst te ontdekken. Cultuur is er voor iedereen. Provinciale culturele instellingen spelen hierin een belangrijke rol.
Medisch toponderzoek in Limburg De uitdagingen in de gezondheidszorg zijn immens: de vergrijzing, de betaalbaarheid van onze zorg, enz. Innovatieve behandelingsmethodes en zorgtechnieken zorgen ervoor dat ziektesymptomen sneller kunnen worden opgespoord en behandeld. Hierdoor stijgen de kansen op genezing. Mede dankzij steun van Limburg Sterk Merk (LSM) is een speciaal klinisch onderzoeksprogramma opgesteld: het Limburg Clinical Research Program (LCRP). Dat verricht kwalitatief medisch toponderzoek zodat aan de Limburgers een medische zorg van topkwaliteit kan worden aangeboden. Er zijn al heel wat medische doorbraken gerealiseerd, zoals de detectie van een nieuwe oorzaak van zwangerschapsvergiftiging en de kweek van nieuwe hartstamcellen om de hartfunctie na een hartinfarct te verbeteren. Door een extra SALK-subsidie van 1,9 miljoen euro werd de samenwerking tussen de partners UHasselt en de ziekenhuizen ZOL en Jessa recentelijk nog verder versterkt, en dit op domeinen zoals cardiologie, oncologie, infectieziekten, anesthesie en gynaecologie-fertiliteit.
provincie Limburg
05
ZORG VOOR ZORG DOOR DE ECONOMISCHE CRISIS EN DE SNELLE VERGRIJZING STAAT LIMBURG VOOR GROTE SOCIALE UITDAGINGEN. “DAAROM STEKEN WE EEN TANDJE BIJ. MET SCHERPE KEUZES EN DOELSTELLINGEN WAARMEE WE HET VERSCHIL KUNNEN MAKEN.” DAT ZEGT GEDEPUTEERDE FRANK SMEETS, DIE BEVOEGD IS VOOR HET WELZIJNSBELEID IN ONZE PROVINCIE.
De vergrijzing doet het aantal zorgbehoevenden stijgen. Dit stelt Limburg voor grote uitdagingen in de ouderenzorg. Hoe pakt u dit aan? Frank Smeets: “Bijna 24 % van de Limburgse bevolking is ouder dan 60 jaar. Limburg veroudert snel en haalt Vlaanderen stap voor stap in. Ook het aantal 80-plussers gaat de hoogte in en stijgt sneller in Limburg dan in de rest van Vlaanderen. We hebben de afgelopen jaren gewerkt aan bijkomende rusthuisbedden in Limburg. Het is echter ook belangrijk om de mantelen thuiszorg te ondersteunen en verder uit te bouwen.” “Door de veranderingen in het zorglandschap worden zorgvragen vaker kort bij de woon- en thuissituatie van de zorgvrager ingevuld. Tegelijk moeten we tot een goede afstemming komen in de ouderenzorgvoorzieningen: dagverzorgingscentra, kortverblijf en residentiële voorzieningen. We zetten dan ook in op de ondersteuning van de lokale besturen bij de opmaak van een zorgstrategisch plan. Zo kan een goede zorg voor elke Limburger op het juiste moment gegarandeerd worden.” Een andere zorgwekkende trend: de armoede en kinderarmoede in Limburg nemen toe. Door enkele grote bedrijfssluitingen dreigt die tendens zich in de komende jaren nog verder te zetten. Smeets: “Die vrees is terecht. Het is dan ook een prioriteit voor de provincie Limburg
Gedeputeerde Frank Smeets over de sociale uitdagingen van de toekomst
om de strijd met de armoede en de kinderarmoede aan te binden. Vandaag leeft ongeveer één op de zeven Limburgers onder de Europese armoedegrens (= 1200 euro per maand). Dubbel erg is: als de armoede groeit, neemt ook de kinderarmoede toe. In 2012 telde Limburg 11 % geboorten in kansarme gezinnen, met Houthalen-Helchteren en Heusden-Zolder als uitschieters.” “Een kind dat geboren wordt in een kansarm gezin, begint in een ongunstige positie aan het leven. Daarom staat het bestrijden van kinderarmoede hoog op het prioriteitenlijstje van SALK, het Vlaams investeringsplan voor Limburg. We kunnen enkel slagen als we het probleem integraal en preventief aanpakken, onder andere door kinderarmoede-coördinatoren aan te stellen, door de taalachterstand van bepaalde kansarme kinderen weg te werken met taalcoaches en jonge gezinnen te begeleiden bij de opvoeding van hun kinderen.
We willen in heel Limburg “Huizen van het Kind” oprichten om ouders te helpen bij de opvoeding.” Het aantal opvangplaatsen voor kinderen tot 0 tot 3 jaar stijgt in Limburg. Toch blijft de nood hoog. Mogen we hopen op beterschap? Smeets: “Extra opvangplaatsen voor baby’s en peuters in Limburg vormen een beleidsprioriteit in het kader van het SALK, dus er is zeker hoop op beterschap." “Voor mensen die op zoek zijn naar een nieuwe job, is een bijkomende opleiding altijd een troef. Maar voor jonge ouders is dat niet altijd evident omdat zij tegelijkertijd ook voor de kinderen zorgen. Daarom creëert de provincie extra plaatsen in de kinderopvang. We maken hiervoor 3 miljoen euro vrij. Zo kunnen 200 extra opvangplaatsen bijkomen in Limburg. Bovendien zorgt deze investering ook voor extra jobs.”
STEUNPUNT SOCIALE PLANNING Steden, gemeenten, OCMW’s en organisaties uit het ruime welzijnsveld hebben cijfers nodig om hun sociaal beleid voor te bereiden, te plannen en op te volgen. Het Steunpunt Sociale Planning van de provincie Limburg ondersteunt lokale besturen en actoren met cijfers uit de databank “Limburg in cijfers”. Deze bevat een massa cijfers over demografie, gezondheid, wonen, bestaansonzekeren en armoede, jeugd, minderheden, gezinnen, kinderopvang en ouderen(zorg). In overleg met het werkveld ontwikkelt het Steunpunt ook gemeentelijke steekkaarten
06
provincie Limburg
met relevante cijfers, gemeentelijke rapporten met cijfers en tekstduiding, provinciale publicaties, artikels, nieuwsberichten en presentaties. Via workshops leert het Steunpunt lokale besturen en actoren het cijfer- en studiemateriaal hanteren.
Heb je vragen over de ondersteuning van de provincie bij sociale planning? Neem contact op: tel. 011 23 72 35 – socialeplanning@limburg.be – www.limburg.be/socialeplanning.
STEEDS MEER KINDEREN GEBOREN IN EEN KANSARM GEZIN - In onze provincie worden verhoudingsgewijs meer kinderen geboren in een kansarm gezin dan elders in Vlaanderen. Dat betekent dat zo’n kind met een achterstand vertrekt. -H outhalen-Helchteren en Heusden-Zolder zijn uitschieters. Bijna 1 op de 4 kinderen uit deze gemeenten komt uit een kansarm gezin. Ook Genk, Maasmechelen, Hechtel-Eksel en Leopoldsburg scoren slecht op dat vlak.
1 OP 3 OUDER DAN 60 In het jaar 2000 telde Limburg 19 % 60-plussers. Dat is ruim drie procentpunten minder dan Vlaanderen (22 %). In 2013 is al bijna 24 % van de Limburgse bevolking ouder dan 60 jaar. Limburg veroudert snel en haalt Vlaanderen – bijna 1 op 5 is 60-plusser in 2013 – stap voor stap in. In drie Limburgse gemeenten is het percentage 60-plussers veel hoger: Tongeren (27 %), Hamont-Achel (26,5 %) en Sint-Truiden (26,5 %).
STEEDS MEER 80-PLUSSERS Ook het percentage hoogbejaarden of 80-plussers stijgt. In Limburg verdubbelt het aantal tussen 2000 en 2013: van 2,3 % tot 4,6 %. Ook hier haalt Limburg Vlaanderen geleidelijk in. In absolute cijfers groeit het aantal hoogbejaarden tussen 2000 en 2013 van 18 492 tot 39 128, dat is meer dan een verdubbeling. In vier gemeenten is het percentage hoogbejaarden veel hoger dan het Limburgse gemiddelde: Halen (6,2 %), Hasselt (5,8 %), Tongeren (5,7 %) en Borgloon (5,7 %).
07
Igor Philtjens, gedeputeerde van Cultuur Gedeputeerde Igor Philtjens bezocht de kunstworkshops voor kinderen die tijdens de krokusvakantie georganiseerd werden door Z33 in Hasselt. Op jonge leeftijd kinderen vertrouwd maken met kunst en cultuur, is investeren in hun toekomst. Inzetten op cultuureducatie is een focus van alle provinciale culturele instellingen.
Frank Smeets, gedeputeerde van Welzijn Gedeputeerde Frank Smeets overtuigt laatstejaars leerlingen voor een opleiding verpleeg-, vroedkunde of ergotherapie aan de hogeschool. In de toekomst zijn er nog veel verpleeg- en zorgkundigen nodig in onze provincie, op alle niveaus. Wie kiest voor een opleiding in de zorgsector vindt zeker werk.
WERKEN AAN DE TOEKOMST VAN LIMBURG GEBEURT NU AL ELKE DAG. OP DEZE PAGINA VIND JE VOORBEELDEN HOE DE ZES GEDEPUTEERDEN DIT AANPAKKEN.
Marc Vandeput, gedeputeerde van Economie Tijdens de Dag van de Zorg hebben heel wat Limburgers een blik achter de schermen van de Limburgse innovatieve zorgsector gekregen. "Dankzij gespecialiseerd onderzoek en innovatieve methodes voor diagnose en behandeling kan in de ziekenhuizen de beste zorg worden aangeboden" zegt gedeputeerde Marc Vandeput. "Dankzij innovatieve technieken kunnen ook de bewoners van de woonzorgcentra genieten van een zorg- en woonomgeving van uitstekende kwaliteit. Tegelijkertijd creeërt dat ook een dynamische werkomgeving voor de vele zorgverleners."
Inge Moors, gedeputeerde van Platteland
Jean-Paul Peuskens, gedeputeerde van Communicatie en Onderwijs “Het Limburgsymbool moet nog meer het symbool worden van alle Limburgers. Daarom nemen sinds midden maart een aantal bekende en minder bekende Limburgers de provinciale facebookpagina van het Limburgsymbool over”, dat zegt gedeputeerde Jean-Paul Peuskens: “Fiere Limburgers maken een regio sterk. Dat veel Limburgers graag hun Limburggevoel tonen, merk je ook op de weg aan de vele auto’s met een Limburgsymboolsticker”.
08
provincie Limburg
Mensen uit ontwikkelingslanden de kans geven om te ontdekken hoe in de westerse landen gewerkt wordt rond bepaalde thema’s. Daar zijn heel wat ontwikkelingsorganisaties mee bezig. Broederlijk Delen nodigde Djibril Thiam, coördinator van de Senegalese organisatie Agrecol Afrique, uit om in Limburg een kijkje te komen nemen. In aanwezigheid van gedeputeerde Moors bracht hij daarom een bezoek aan het agrarisch onderzoekscentrum PIBO Campus Tongeren.
Ludwig Vandenhove, gedeputeerde van Milieu en Natuur Uit handen van auteur Johan Van Den Bosch, landschapsecoloog en projectleider van het Nationaal Park Hoge Kempen, ontving Limburgs gedeputeerde van Leefmilieu Ludwig Vandenhove het eerste exemplaar van het boek ‘Landschappen voor het leven’. Het is een uniek boek over de huidige werking van regionale landschappen in Vlaanderen. Er is ook aandacht voor het verleden en de toekomstige uitdagingen. Naast nooit eerder gepubliceerde feiten en cijfers bevat het boek ook een persoonlijk verhaal en visie over regionale landschappen in Vlaanderen.
PROVINCIE HELPT KANSARMEN OM MINDER ENERGIE TE VERBRUIKEN VERWARMING EN ELEKTRICITEIT NEMEN EEN BELANGRIJKE HAP UIT HET BUDGET VAN EEN GEZIN, MAAR MET DE NIEUWE CAMPAGNE ‘ENERGIEJACHT OP MAAT’ HELPT DE PROVINCIE – SAMEN MET DE INTERCOMMUNALE INFRAX EN DE BOND BETER LEEFMILIEU – KANSARME GEZINNEN OM OP HUN ENERGIE(KOSTEN) TE BESPAREN.
Gedeputeerde voor Leefmilieu Ludwig Vandenhove: “Kansarmen hebben – meer nog dan de doorsnee Vlaming – baat bij energiebesparing. Velen wonen in een huis van mindere kwaliteit en/of ze krijgen budgetbegeleiding en/of ze hebben geen of een onzekere job. De stijging van de energieprijzen maakt hun situatie alleen maar erger. De campagne ‘Energiejacht
Op Maat’ biedt hen een steuntje in de rug. Zo leren ze hun energiefactuur beter begrijpen, zodat ze ook sterker in hun schoenen staan om mogelijke misbruiken aan te kaarten.” Cruciaal bij ‘Energiejacht Op Maat’ is de begeleiding in groep door een ‘energiemeester’. Dat is een professionele medewerker van het OCMW, de sociale huisvestingsmaatschappij, … die een speciale opleiding krijgt van de Bond Beter Leefmilieu (BBL) en Ecolife. Hij/zij helpt de deelnemers onder meer met het noteren/controleren van hun meterstanden van elektriciteit en aardgas én geeft tips om op elektriciteit en verwarming te besparen. De ervaring leert dat de deelnemers aan de campagne 20 % minder energie verbruiken en zo 150 euro of meer op gas en/of elektriciteit besparen.
”DANKZIJ ENERGIEJACHT BESPAAR JE TOT 150 EURO OP GAS EN ELEKTRICITEIT.” GEDEPUTEERDE LUDWIG VANDENHOVE
ENERGIE BESPAREN: SPOTGEMAKKELIJK! OP ENERGIE BESPAREN KAN MET HEEL EENVOUDIGE INGREPEN. HIER ALVAST 5 TIPS:
1 Zet je verwarming zeker niet te hoog! Een temperatuur van 18 tot 21 graden in de huiskamer is ideaal. Wordt het een beetje fris? Trek een extra trui aan. Water wordt best tot 60 graden opgewarmd.
2 Schakel je televisie na het kijken telkens volledig uit. In stand by verbruikt het toestel immers nog altijd 85 % van de hoeveelheid tijdens het kijken. Of nog beter: trek de stekker uit het stopcontact, want zelfs in volledig uitgeschakelde toestand bedraagt het verbruik nog 4 Watt.
3 Kook met het deksel op de pot. Zo bespaar je tot 70 % op het verbruik of 60 euro op je energiefactuur. Bovendien is koken met het deksel gezonder, omdat de vitamines beter bewaard blijven.
4 Ontdooi bevroren voedingswaren in De campagne ‘Energiejacht Op Maat’ sluit perfect aan bij de ambitie van de provincie om klimaatneutraal te worden. Gedeputeerde Ludwig Vandenhove. “De provincie kan pas klimaatneutraal worden als iedereen de kans krijgt om haar/zijn steentje bij te dragen. Met het extra duwtje van ‘Energiejacht op maat’ bereiken we ook de gezinnen die het minder breed hebben”. De provinciale campagne ‘Energiejacht op maat’ past in het bredere project ‘Energiejacht’ van de Bond Beter Leefmilieu (BBL) dit stookseizoen. Dat mikt op energiebesparing bij gezinnen door het wijzigen van het gedrag in energiegebruik. Wijzigingen in het gedrag leveren een beperking van het energieverbruik op lange termijn op.
Wadt edporetovincie? Provincie geeft financiële steun De campagne ‘Energiejacht op maat’ gebeurt in nauwe samenwerking met de instanties die het dichtst bij de doelgroep van kansarmen staan, zoals OCMW’s, sociale huisvestingsmaatschappijen en aanverwante organisaties. Bij de lancering van de campagne organiseerde de provincie een infosessie voor deze instanties en is het aan hen om hun cliënteel voor de campagne ‘warm te maken’.
de koelkast. Zo sla je twee vliegen in een klap. Dankzij de lage temperatuur van de ontdooiende producten moet de koelkast minder hard draaien. De bevroren producten ontdooien langzamer, zodat ze beter hun kwaliteiten bewaren. Ontdooien in de woonkamer leidt tot een razendsnelle ontwikkeling van ziektekiemen. Ingevroren groenten kook je best zonder ontdooien.
5 Ontdooi regelmatig het vriesvak van je koelkast en je diepvrieskast. Bij een laag van 2 mm in het vriesvak gaat het toestel al meer verbruiken. Afhankelijk van het energielabel van je toestel kan regelmatig ontdooien je 10 tot 20 euro per jaar besparen.
Info: www.energiejacht.be
Een extra stimulans is de financiële ondersteuning door de provincie én Infrax. De provincie dekt de kosten van OCMW’s en aanverwante organisaties én heeft cadeaus in petto voor de deelnemers. Die krijgen bovendien de kans om een energiescan op maat van hun woning te laten uitvoeren. Een specialist van de vzw Stebo komt langs om de woning op (nutteloos) energieverbruik te scannen.
09
“SOCIALE WELVAART BEGINT BIJ ONDERWIJS” OM DE JEUGDWERKLOOSHEID TERUG TE DRINGEN IS HET BELANGRIJK DAT WE ERVOOR ZORGEN DAT IEDERE JONGERE TENMINSTE DE KANS KRIJGT OM EEN GOED DIPLOMA TE HALEN, DAT PAST BIJ ZIJN OF HAAR TALENTEN EN COMPETENTIES EN DAT BOVENDIEN NAUW AANSLUIT OP DE NODEN VAN DE ARBEIDSMARKT. VANDAAR DAT HET BELANGRIJK IS DE JONGEREN EN HUN OUDERS TE HELPEN BIJ HET MAKEN VAN DE JUISTE STUDIEKEUZE. OOK MOETEN WE ZORGEN DAT HET ONDERWIJS BETAALBAAR BLIJFT VOOR IEDEREEN, WANT DE ONDERWIJSKANSEN DIE WE ONZE JONGEREN GEVEN BEPALEN NAMELIJK VOOR EEN GROOT DEEL HUN TOEKOMSTIGE WELVAART.
“ELKE JONGERE MOET DE KANS KRIJGEN EEN GOED DIPLOMA TE HALEN" GEDEPUTEERDE JEAN-PAUL PEUSKENS
In het strategisch actieplan voor Limburg SALK (Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat) gaat veel aandacht naar onderwijs en opleiding. Gedeputeerde Jean-Paul Peuskens: “Het SALK-rapport heeft een uitvoerige diagnose gemaakt van de problemen waar Limburg mee geconfronteerd wordt. Een belangrijke vaststelling in het rapport is dat het beschikbare talent in onze provincie onvoldoende aansluit bij de noden van de markt: de werkloosheid treft voornamelijk laaggeschoolden, jongeren en 50+ers. In 2012 hadden 48 % van de werklozen een lage scholing. Bovendien kent de Limburgse beroepsbevolking een scholingsachterstand. Meer opleiding is dus nodig. Dat rendeert voor onze kinderen, maar ook voor onze provincie. Een betere ontwikkeling zorgt voor groter welzijn van het kind en later een betere job. De aanwezigheid van veel goed opgeleide mensen is ook enorm belangrijk voor onze provincie. Het verhoogt de kans dat bedrijven zich hier komen vestigen, aangetrokken door de beschikbaarheid van goed opgeleide mensen. Op die
10
provincie Limburg
Gedeputeerde van Onderwijs Jean-Paul Peuskens
manier kunnen we extra werkgelegenheid creëren. Onderwijs is dus een belangrijke hefboom voor de welvaart van ons allemaal”. Wat zijn volgens u de voornaamste voorwaarden om van onderwijs een hefboom voor Limburg te maken? Gedeputeerde Jean-Paul Peuskens: “Iedere jongere heeft zijn talenten en competenties, die nuttig zijn op de arbeidsmarkt. Het moet de ambitie zijn van alle beleidsmensen in Limburg die competenties om te zetten in kansen op een duurzame job. We moeten inzetten op de kwaliteit van ons onderwijs, maar ook op de betaalbaarheid ervan. De schoolrekening voor ouders met leerlingen in het secundair of hoger onderwijs kan aanzienlijk oplopen. Zelfs voor ouders, die beiden gaan werken, wegen de schoolkosten zwaar op het gezinsbudget. Met de provinciale studielening komen we hier al voor een stuk aan tegemoet. We merken dat de vraag naar de studielening als gevolg van de economische crisis toeneemt. Jongeren die zonder diploma de school verlaten, hebben minder kans op het vinden van een goede
baan, waardoor ook het risico stijgt om in de armoede te komen. Uit de cijfers leren we bovendien, dat het als jongere uit een gezin dat in de armoede leeft, het moeilijker is een (hoger) diploma te halen.
“IN SOMMIGE GEMEENTEN HEBBEN 4 OP 10 VAN DE JONGEREN EEN SCHOOLACHTERSTAND” GEDEPUTEERDE JEAN-PAUL PEUSKENS
Kortom, het is erg belangrijk al zo vroeg mogelijk in te zetten op kinderen en jongeren die het moeilijker dreigen te hebben, hen te stimuleren in en te motiveren om hun diploma te behalen. Al van zeer jonge leeftijd, vanaf de kleuteropvang, tot de hogere studies moeten we inzetten op kansen voor deze jongeren, met taalondersteuning in de opvang, thuis en op school, maar ook bij het maken van hun studiekeuze en motiveren hun talenten te ontwikkelen.
Eén van de oplossingen in het SALK is ook het versterken van de lerarenopleidingen. Gedeputeerde Jean-Paul Peuskens: “Terecht. De leerkrachten spelen een bepalende rol en dus is het van belang dat we onze toekomstige leerkrachten in hun opleiding leren omgaan met die jongeren en hen zo te motiveren om hun schoolloopbaan af te maken. Scholingsachterstand start reeds in het lager onderwijs en groeit aan in het secundair onderwijs. In sommige gemeenten tot 40%. Deze tendens moet omgekeerd worden. Het moet de ambitie zijn van alle beleidsmensen in Limburg te zorgen dat zo veel mogelijk jongeren een diploma halen”. U vindt dat we ook meer moeten inzetten op een goede studiekeuzebegeleiding? Gedeputeerde Jean-Paul Peuskens: “Toch wel. Eén op vijf werkzoekenden in Limburg is vandaag jonger dan 25 jaar. Dat gaat over bijna 7.500 jongeren. Binnen die grote groep jonge werklozen zien we dat ruim 4 op de 10 laaggeschoolden zijn, die geen diploma secundair onderwijs behaalden. Maar ook bij middengeschoolde jongeren – dat zijn jongeren die wel een diploma secundair onderwijs behaalden – ligt de werkloosheidgraad in Limburg significant hoger dan in de rest van Vlaanderen. Dat komt omdat minder Limburgse jongeren met een ASO-diploma verder
studeren. Maar ook omdat teveel jongeren een technische beroepsrichting kiezen die minder kansen biedt op de arbeidsmarkt dan andere richtingen in het technisch- of beroepsonderwijs. En dus moeten we ook durven een aantal opleidingen in vraag stellen. Zeker deze die misschien wel populair zijn onder de jongeren, maar die weinig kansen bieden op een duurzame job aangezien hier geen marktvraag naar 9000 is. We moeten dus ook inzetten op een 8000 goede studiekeuzebegeleiding”
“DE BESCHIKBAARHEID VAN HOGER OPGELEIDE MENSEN, HAALT BEDRIJVEN NAAR LIMBURG” GEDEPUTEERDE JEAN-PAUL PEUSKENS
7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0
laaggeschoold (schoolverlater zonder diploma) middengeschoold (diploma secundair onderwijs) hooggeschoold (diploma hoger onderwijs)
- Bij de werkloze jongeren zonder diploma zijn 64 % mannen, bij de werkloze jongeren met een diploma secundair onderwijs zijn 56 % mannen maar bij de hooggeschoolde werkloze jongeren ligt het aandeel van de vrouwen het hoogst: 60 % vrouwen tov 40 % mannen.
bu rg
re n
m
aa nd e
aa nd e
an t
Li
st -V l
Oo
W es tVl
Vl
aa
m
s-
- Meer dan 4 op 10 van de werkloze jongeren in Limburg behaalden geen diploma secundair onderwijs. Dat is een hoog aandeel, maar toch 6 % lager dan in de rest van Vlaanderen. Omgekeerd zien we dat in Limburg 46 % van de jeugdwerklozen, werkzoekende jongeren met een diploma secundair onderwijs zijn, tegenover 40 % in de rest van Vlaanderen. We tellen in Limburg dus niet alleen een (te) grote groep jongeren die geen diploma halen, maar ook een grotere groep die afstudeert met een diploma dat weinig kansen biedt op de arbeidsmarkt. Daarvoor is een dubbele verklaring: enerzijds is een aantal studierichtingen wel populair bij jongeren, hoewel ze weinig kansen bieden op de arbeidsmarkt. Anderzijds stromen in Limburg nog altijd minder jongeren met een aso-diploma door naar het hoger onderwijs.
60%
9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0
40% 30% laaggeschoold
20%
middengeschoold
10%
hooggeschoold bu rg m Li
Oo
st -
Vl
aa
nd
er en
er en nd
Vl aa
W es t-
Vl
aa
m s-
Br ab
en
an t
0% tw er p
laaggeschoold (schoolverlater zonder diploma) middengeschoold (diploma secundair onderwijs) hooggeschoold (diploma hoger onderwijs)
An
bu
rg
50%
Li m
An tw er pe Vl aa n m sBr ab W an es t tVl aa nd er Oo en st -V la an de re n
Br ab
en An tw er p
- Eind februari 2014 telde de VDAB in Limburg 7 224 niet-werkende werkzoekenden (NWWZ) onder 26 jaar. Bijna 6 op 10 jonge werkzoekenden zijn mannen, al neemt het aandeel van de vrouwen de voorbije maanden toe. Vergeleken met een jaar geleden (februari 2013) is het aantal jonge werklozen in Limburg licht gedaald (van 7 278 naar 7 224) en verminderde het aandeel van de mannen van 59,4 % tot 57,3 %.
re n
JEUGDWERKLOOSHEID IN LIMBURG
11
Met de hele familie terug het stenen tijdperk in
‘DOE DE PREHISTORIE!’ IN HET GALLO-ROMEINS MUSEUM TUSSEN 5 APRIL EN 31 AUGUSTUS 2014 ZIJN VUUR MAKEN, DIERENHUIDEN BEWERKEN OF JACHTTECHNIEKEN UITPROBEREN DAGELIJKSE KOST IN TONGEREN. HET GALLO-ROMEINS MUSEUM NEEMT EEN FLINKE DUIK IN DE TIJD, NAAR DE PREHISTORIE. DE IDEALE UITSTAP OM VERWONDERD TE GENIETEN VAN DE VINDINGRIJKHEID VAN ONZE VOOROUDERS. “EN TEGELIJK BEN IK ER VAN OVERTUIGD DAT WE HEEL VEEL OUDERS VAN NU EEN GEWELDIG PLEZIER GAAN DOEN TIJDENS DE VAKANTIES”, KIJKT GEDEPUTEERDE IGOR PHILTJENS AL VOORUIT NAAR DE TERUGKEER VAN DE STEENTIJD NAAR HET GALLOROMEINS MUSEUM IN TONGEREN.
‘Doe de Prehistorie!’ is een realisatie van het Museum voor Natuurwetenschappen en van de Préhistosite van Ramioul. Het is een doe-verhaal dat al duizenden jongeren naar het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen in Brussel lokte. “De expo viel er bijzonder in de smaak”, weet gedeputeerde Igor Philtjens. “Daarom leek het voor ons dan ook de ideale schakel om tussen de afgelopen expo van de ‘Etrusken’ en de komende ‘Vikingen!’ aan bod te komen. En bovendien past het perfect in de doelstelling en het profiel van het Gallo-Romeins Museum door zijn bijzondere kindvriendelijke benadering.”
12
provincie Limburg
“’Doe de prehistorie!’ is als het ware een infotainment-expo. Animatoren, die zich helemaal in de tijdsgeest van toen onderdompelen, stimuleren de bezoekers om zelf aan de slag te gaan. De expo focust op de jagers-verzamelaars in het Europa van de oude steentijd”, weet Igor Philtjens. “Het hele concept zal er dan ook ‘steentijds’ gaan uitzien. Met onbewerkt leer, robuuste boomstronken en stenen als voornaamste decorelementen. Iedereen die de expo bezoekt, krijgt bij de start een inleidende film te zien, een sfeerscheppende smaakmaker. Daarna is er de keuze uit vier workshops in evenveel zones waarin de belangrijkste vaardigheden van onze voorouders zelf kunnen uitgeprobeerd worden. En echt iedereen kan aan de slag. Dat maakt ‘Doe de Prehistorie’ plezant voor
bezoekers in klasverband maar ook gezinnen want kindvriendelijkheid staat centraal in deze expo.” Zoals altijd neemt het Gallo-Romeins Museum met dit project zijn educatieve taak ter harte en kiest het ook hier resoluut voor participatie. De prestigieuze Award ‘European Museum of the Year’ bekroonde onder andere deze toegankelijkheid en laagdrempeligheid.
“DEZE DOE-EXPO IS PLEZANT VOOR KLASSEN MAAR OOK VOOR GEZINNEN WANT KINDVRIENDELIJKHEID STAAT ERIN CENTRAAL.” GEDEPUTEERDE IGOR PHILTJENS
Toeristen “Niet alleen de Vlamingen zijn trouwens uitgenodigd op de expo ‘Doe de Prehistorie!’, we bieden deze expo aan in vier talen. Hierdoor is het, zeker in de toeristisch drukke vakantiemaanden, een boeiende uitstap voor iedereen die Limburg bezoekt. Want onze voorouders hanteerden vaak dezelfde middelen en technieken van die in andere streken. En als ze toch al zouden verschillen, dan kun je in Tongeren ook dat ontdekken. We mikken op 5 000 schoolkinderen en 20 000 gezinsleden die in familiaal verband zullen langs lopen. Ik ben er zeker van dat we op deze manier heel veel mensen naar Limburg loodsen en op een perfecte manier de nakende, indrukwekkende expo ‘Vikingen!’ die op 18 oktober start, kunnen gangmaken.”
WIST JE DAT... ●
●
●
Europa, Vlaanderen en de provincie Limburg in de periode 2007-2013 vanuit het Programma voor Plattelandsontwikkeling (PDPO) maar liefst 3,37 miljoen euro hebben geïnvesteerd in projecten die de leefbaarheid en de sociale dienstverlening op het Limburgse platteland verhogen?
T heater op de Markt via de toegankelijke kunstvorm van circus- en straattheater hoopt om de cultuurparticipatie in Limburg en Vlaanderen te verbreden en te vernieuwen?
d j i r t s d e W
Bokrijk de grootste gratis openluchtspeeltuin van Vlaanderen heeft?
N I W een lentepakket
●
●
●
●
●
●
D e provincie een structurele subsidie van 32.000 euro voorziet aan het Steunpunt Groene Zorg om de Limburgse zorgboeren en alle overige belanghebbenden een optimale ondersteuning te kunnen bieden?
In 2013 maar liefst 816 begeleiderspassen werden aangevraagd?
Er elke schoolvakantie speciale activiteiten voor kinderen én jongeren georganiseerd worden in het Gallo-Romeins Museum?
33 niet alleen een heel aanbod heeft voor kinderen en schoZ lieren van alle leeftijden, en voor gezinnen, maar ook en zelfs een specifiek programma aanbiedt voor grootouders met kleinkinderen?
Je met het Bokrijkabonnement niet alleen toegang krijgt tot het Openluchtmuseum, maar het ook voordelen biedt bij bijna 40 andere partners?
Hoeveel zorgboerderijen zijn er in Limburg? A.
98
B.
112
C.
137
Wil je kans maken op een lentepakket, mail dan het juiste antwoord op de wedstrijdvraag en je contactgegevens naar inlimburg@limburg.be. Of stuur een kaartje met het juiste antwoord en je contactgegevens naar: Provincie Limburg, Dienst Informatie en Communicatie, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt.
De winnaar wordt persoonlijk verwittigd. Verstuur je antwoord op de wedstrijdvraag vòòr 11 april 2014 en maak kans op een lentepakket met wandelkaarten en de volledig nieuwe fietsroutenetwerkkaart van Limburg.
J e in Limburg maar liefst 28 verschillende G-sporten kunt beoefenen, van boogschieten en basketbal, over karate en tennis tot zweefvliegen en zwemmen? 13
25.03 DAR ES SALAAM
AGENDA
Onder deze noemer worden dialoogavonden over “Samenleven in diversiteit” georganiseerd. Rode draad in deze reeks is “religie.” Op 25/3 is “Radicalisering bij jongeren” het thema, op 22/4 "De kracht van religie". Met de regelmaat van een klok duiken in de media berichten op over (moslim)jongeren die naar Syrië trekken om er te strijden. Anneleen Decoene (vzw Motief), Houssein Bouharras (ex-jeugdwerker) en Hasna Ankal (journaliste) gaan op zoek naar de achtergronden van dit fenomeen. GENK 25 maart, 19.30 uur AIF, Vennestraat 98 Info: Provinciaal Integratiecentrum, tel. 011 30 57 00, pric@limburg.be
31.03 LIMBURG LEZINGEN
Vanaf 29.03
OPENLUCHTMUSEUM BOKRIJK Geschiedenis beleven van honderd jaar geleden tot in de legendarische jaren ’60. Die unieke belevenis biedt het Openluchtmuseum van Bokrijk, dat zaterdag 29 maart de deuren voor het nieuwe seizoen opent. De jongste succesvolle aanwinst van het museum is het luik de ‘Sixties’. Flower power, glimmende auto’s, The Beatles en Elvis Presley… De expo katapulteert je helemaal terug naar die tijd. Voor wie Abraham al heeft gezien, betekent een bezoek aan de ‘Sixties’ pure nostalgie. Bezoek eens een kapsalon van toen en kijk welke snit de jeugd destijds werd aangemeten. Of vergelijk de brandstofprijzen in het tankstation van toen met de torenhoge bedragen van nu. Een bezoek aan de speelgoedwinkel roept beslist ook leuke herinneringen aan het spelplezier van je jeugdjaren op. Het is de geknipte plek om je kinderen en kleinkinderen te laten zien met welke tuigen jij vroeger speelde. Natuurlijk blijven de andere elementen van het Openluchtmuseum belangrijke troeven: de windmolens, de boerderijen, de vele beoefenaars van oude ambachten, de strenge schoolmeester en de pastoor met zijn onheilspreken. Voor kids tussen 8 en 14 jaar is het al uitkijken naar 26 juni. Met Your’in vindt in Bokrijk het grootste popen dancefestival plaats. De ideale plek om de stress van de examens af te schudden. Op het podium staan onder meer Ian Thomas, boysband Boycode, dj Lisa Smolders, Jeronimo, Lauren Anny J en Noa Neal en er is heel wat animatie. GENK Vanaf 29 maart, 10 uur Your’in 26 juni Openluchtmuseum Bokrijk Bokrijklaan 1 tel. 011 26 53 00, www.bokrijk.be
14
provincie Limburg
De ‘Limburg Lezingen’ zijn een nieuw initiatief, van gouverneur Herman Reynders en de deputatie. Voor de lezing op 31 maart is de gerenommeerde professor in de economie Paul De Grauwe te gast. Gouverneur Herman Reynders: “Met de ‘Limburg Lezingen’ willen wij een concrete invulling geven aan één van de basisprincipes van het SALK, met name ‘Community formation’ of het creëren van gerichte linken tussen mensen. Dat stimuleert de uitwisseling van kennis en ervaring en legt de basis voor een open innovatie. Nét dit laatste is één van de kritische succesfactoren in de groei van de economie van morgen. Zo leggen de ‘Limburg Lezingen’ dan ook op een uitgelezen manier de link naar de belangrijke maatschappelijke en economische trends van de toekomst, zoals globalisering, duurzaamheid, diversiteit en levenskwaliteit. In deze prestigieuze lezingenreeks worden op regelmatige basis niet alleen Belgische, maar ook internationale deskundigen uit een variatie van vakgebieden als gastspreker naar onze provincie uitgenodigd. Met hun verhelderende uiteenzettingen weten zij beslist een breed publiek te boeien. Wij mikken in eerste instantie op jonge, ondernemende en creatieve Limburgers, maar ook al wie zich jong van geest voelt, is van harte welkom.”
HASSELT 31 maart, 18-20 uur Aula UHasselt – Campus Oude Gevangenis Info: www.limburg.be
17.04 en 23.04 VERWARMING IN NIEUWE WONING 50 tot 70 % van de energierekening gaat naar verwarming. Het loont dan ook de moeite de keuze van de installatie in je nieuwe woning goed te overwegen. Onder het motto ‘Warm Limburg’ organiseert de provincie samen met intercommunale Infrax, Dubolimburg en de Limburgse gemeenten infoavonden. ‘Houtpellets’ is het centrale thema op 17 april in Leopoldsburg, maar ook aanverwante thema’s als ‘kachels in combinatie met radiatoren’ komen aan bod. Op 23 april krijg je in Kinrooi uitleg over de verschillende verwarmingssystemen met speciale aandacht voor hernieuwbare energiebronnen. LEOPOLDSBURG Houtpellets 17 april, 19.30 uur Gemeentehuis, Koningin Astridplein 37 KINROOI Energiezuinige verwarming 23 april, 19.30 uur Gemeentehuis, Breeërsteenweg 146
LIMBURG Van 16 tot 23 mei Diverse plaatsen in Limburg HASSELT Studiedag ‘Samenwerken’ en ‘Talenten’ 5 juni, 9-16.30 uur Boudewijnzaal, Provinciehuis. Info: www.limburg.be/limburg/opvoedingsondersteuning
14.06 G-WATERSPORTDAG Op en rond de Paalse Plas kun je op zaterdag 14 juni naar de 12de editie van de G-watersportdag. De bedoeling is mensen met een handicap laten kennismaken met een aantal watersporten. Op het programma staan o.a. zeilen, surfen, duiken, kajakken, rubberboot varen en vlottentocht. Daarnaast zijn er heel wat randactiviteiten zoals golf (Millenniumgolf), paardrijden, (aangepast) fietsen. Het evenement is een organisatie van de Provinciale Sportdienst i.s.m. de stad Beringen, zeil- en surfclub Sirocco, duikclub Gobius, Reddend Zwemmen Beringen en het Belgische Fjordenpaardenstamboek.
Deelname aan beide avonden is gratis. Inschrijven is wel verplicht. Info: www.warmlimburg.be, tel. 078 15 01 86 (zonaal tarief)
05.05 OPENGEBEDSHUIZENDAG
05.04-31.08
Limburg telt maar liefst 18 erkende religies. De beleving van die andere godsdiensten kun je ervaren tijdens de Open Gebedshuizendag. In zowat 50 kerken, moskeeën, synagoges en aanverwante ben je die dag welkom. Ze liggen verspreid over volgende gemeenten: Beringen, Dilsen-Stokkem, Ham, Hasselt, Heusden-Zolder, Houthalen-Helchteren, Leopoldsburg, Lommel en Sint-Truiden. LIMBURG 5 mei, 14-18 uur 50 gebedshuizen in 9 gemeenten Info: www.limburg.be/gebedshuizendag
16.05-23.05 WEEK VAN DE OPVOEDING ‘Opvoeden in beweging’ is het thema van de Week van de Opvoeding van 16 tot 23 mei. Een variatie aan activiteiten voor ouders met kinderen staat op het programma. ‘Opvoeden in beweging’ staat voor een brede waaier van steun aan ouders voor gezond bewegen van hun kinderen, zoals te voet of met de fiets naar school gaan, samen gaan zwemmen, voor je voetballende zoon supporteren…. Als vervolg op de Week houdt de provincie op 5 juni nog de studiedag rond de thema’s ‘Samenwerken’ en ‘Talenten’. Alle vrijwilligers en professionelen uit de sector zijn welkom.
DOE DE PREHISTORIE!
BERINGEN 14 juni, 10-16 uur Info: Provinciale Sportdienst, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt, tel. 011 23 72 60 ronny.wasiak@limburg.be
28.06 LIMBURG AAN ZEE Limburg aan zee is een gratis volksfeest voor wereldburgers. Historisch bewustzijn, erfgoed en traditie en de fruitstreek (de troeven van Borgloon) werpen een prettig licht op culturele tradities en gewoontes uit het Zuiden. Kom en geniet van animatie, educatie, informatie, muziek en fairtradeterrasjes.
Met stenen vuur maken, stenen tot een hakbijl kappen, huiden bewerken, … het is maar een greep uit de boeiende, uitdagende workshops voor je kinderen op de expo ‘Doe de Prehistorie’ van 5 april tot 31 augustus 2014 in het Gallo-Romeins museum in Tongeren. Wedden dat ook jouw kinderen een bepaald beeld van het leven in de prehistorie hebben, zoals met een speer op wild jagen, het vlees op een zelfgemaakt vuurtje braden en de huid van de dieren als kleren aantrekken,…. Op ‘Doe de prehistorie!’ mogen ze zelf het – harde – leven van 100 000 jaren geleden eens komen uitproberen. De expo is opgebouwd rond vier thema’s: jagen, huiden bewerken, vuur maken en steen bewerken. Ervaren animatoren helpen de jongens en meisjes op de prehistorische weg. Een bezoek aan ‘Doe de prehistorie!’ is in de gewone toegangsprijs van het museum inbegrepen. TONGEREN ‘Doe de Prehistorie!’ van 5 april tot 31 augustus Gallo-Romeins museum, Kielenstraat 15 Info: tel. 012 67 03 30 www.galloromeinsmuseum.be
BORGLOON 28 juni, 13 - 18 uur Stadscentrum Borgloon in het stadscentrum van Borgloon
1502
Arnoud Raskin, sociaal ondernemer, bezieler Mobile School, Easy Rider
“WE MOETEN LEREN LUISTEREN NAAR HET ZUIDEN” “WE HEBBEN HET ZEKER NIET SLECHT HIER, INTEGENDEEL. MAAR OF WE HET OP ALLE VLAKKEN BETER HEBBEN DAN DE MENSEN IN ‘HET ZUIDEN’, DAT DURF IK TE BETWIJFELEN.” AAN HET WOORD IS BILZENAAR ARNOUD RASKIN, DIE MET ‘MOBILE SCHOOL’ WERELDWIJD MOBIELE SCHOOLTJES INZET ZODAT STRAATKINDEREN ONDERWIJS EN VORMING KUNNEN KRIJGEN. “MAAR IK DURF GERUST ZEGGEN DAT WE LESSEN KUNNEN KRIJGEN VAN DE ZOGENAAMD ARMERE LANDEN. RESPECT IS DAAR GEEN HOL WOORD.” Bij Raskin draait het in eerste instantie om straatkinderen. Voor hen rolt Mobile School schoolborden de straat op. “Via poppenkast, spelletjes en hun eigen inbreng willen we hun zelfbeeld verbeteren. Zo kunnen ze betere keuzes maken.” Er zijn al 38 mobiele schooltjes in 22 landen, op alle continenten. De mobiele schooltjes zijn trouwens in samenwerking met de Provinciale Secundaire School Bilzen vervaardigd. Het provinciaal onderwijs vindt immers het engagement in dit soort maatschappelijk georiënteerde projecten erg belangrijk binnen haar onderwijsopdracht.
“HIER HEERST ER OOK ARMOEDE. ARMOEDE VAN EEN DUIDELIJK DOEL, WAARDEN EN PASSIE, BEDOEL IK DAN.” ARNOUD RASKIN
Arnoud Raskin trekt de vergelijking met België. “Ons zorgsysteem heeft het wel allemaal netjes voor mekaar: onderwijs, kinderzorg, seniorenzorg. Als je hier ziek wordt, staat er betaalbare hulp klaar. Maar wat volgens mij ontbreekt, is de persoonlijke relatie in die zorg. In het ‘Zuiden’ is het niet voor iedereen evident om medische hulp te krijgen. Maar het grote vangnet hier, zorgt er tegelijk ook voor dat onze zelfredzaamheid verzwakt is. In Zuid-Amerika is het bijvoorbeeld evident dat kinderen de zorg voor hun ouders helemaal op zich nemen. Hier duwen we die mensen al te snel in een rusthuis. Maar daar vereenzamen ze. We gaan er net iets te gemakkelijk van uit dat de samenleving het wel van ons als individu zal overnemen. Daar hebben we echt lessen te krijgen van de context waarin ik geleefd heb in het ‘Zuiden’. Vanuit respect voor de
ouderen is het ginder evident dat de familie mee verantwoordelijkheid neemt in de zorg. De middenweg vinden zou prachtig zijn, al besef ik heel goed dat de mensen in de verzorgingssector hier roeien met de middelen en tijd die zij hebben. Maar het ideaalbeeld zou anders kunnen zijn.” Ook naar het onderwijs toe, heeft hij een duidelijke visie. “Het onderwijs is hier is toch vaak te eenzijdig resultaatgericht en competitief zelfs. Ik zou meer gewicht leggen bij de vraag: ‘in welke samenleving komen onze kinderen straks terecht?’. We moeten meer inzetten op de manier om een balans te vinden tussen het kennis verwerven en het beter begeleiden van de jongeren in hun zoektocht. Ik ben er bijvoorbeeld niet echt gerust in dat mijn dochter, op school, voldoende zal begeleid worden om haar talenten en passies te ontdekken. Alleszins heb ik zelf nooit de idee gehad dat dat bij mij gebeurde, integendeel. Je hebt hier het bekende watervalsysteem: als je niet in de ASO-hoek past, dan ‘zak’ je in de waterval af naar TSO en vervolgens is er nog BSO en een reeks andere studie-opties. Maar is dat wat we willen? Volgepropt worden met kennis tot de bom barst en zo in een hokje gedrumd worden? Of eerder zelf onze weg gaan, zoals ik dat gedaan heb, vaak op het gevoel. Ikzelf heb mijn passie kunnen ontdekken door de ondersteuning thuis, de ervaringen in de jeugdbeweging enzomeer. Geloof me, bij ons vind je veel eenzaamheid en armoede. Ik bedoel dan zeker niet armoede in financiële zin, maar wel armoede in waarden en passie. Daar liggen geweldige uitdagingen: onze jongeren beter begeleiden in de zoektocht naar hun talenten en passies. En onze senioren vaker omhelzen en beter omringen door de bekende familiegezichten. Daar worden we beslist allemaal gelukkiger van.” Zelf heeft hij zijn duidelijke doel en die passie wel gevonden, met de mobiele schooltjes. Dat is ook te zien in Los Easy Riders, het tv-programma waarbij hij samen met tvmaker Paul Van Looy drie maanden is gaan rondtoeren in de Andes in Zuid-Amerika, op zoek naar bekenden uit 1997 toen hij door Zuid-Amerika liftte. De mensen die hij weerziet, zijn oprecht verrast. “Ik heb ondertussen geleerd dat je niet alles moet opofferen voor de goede zaak, zeker je gezondheid niet, maar ik wil er toch voor blijven gaan. Die passie: daar gaat het over.” n
provincie Limburg Universiteitslaan 1 B-3500 Hasselt
limburg.be