Dierenwelzijn Nieuwsbrief • november 2017
EDUCATIE dierenasielen
dieren dating dag
LET OP WAAR JE EEN HOND KOOPT
HUISDIEREN EN VUURWERK
INHOUD
Colofon
DIERENWELZIJN provinciale bevoegdheid
3
NETWERKMOMENT vrijwilligers dierenasielen
3
EDUCATIE dierenasielen
4
SPELREGELS SPEELWEIDEN voor honden
5
DIEREN DATING DAG
6
LET OP waar je een hond koopt
8
Dierenwelzijn nieuwsbrief – november 2017 Dierenwelzijn is een uitgave van de deputatie van de provincieraad van Limburg. Herman Reynders, gouverneur-voorzitter; Frank Smeets, Ludwig Vandenhove, Igor Philtjens, Erik Gerits, Jean-Paul Peuskens, Inge Moors, leden; Renata Camps, provinciegriffier Eindredactie: Els De Vriese, Milieu en Natuur Dierenwelzijn Taaladvies: Yvette Vandormael, Informatie en Communicatie, provincie Limburg Concept: Milieu en Natuur - Dierenwelzijn Vormgeving: AN•HO Design, Hasselt Fotografie: Karolien Coenen, Els De Vriese, Karin Warnant, Karin Warnant (dierenasiel Sint-Truiden), An Fransen (dierenasiel Genk) en Jos (dierenasiel Lommel). Drukwerk: Drukservice Impressa Oplage: 5 000 exemplaren Wettelijk depotnumer: D/2017/5.857/029
MENS EN DIER helpen
10
Het leven zoals het iS… in het dierenasiel Sint-Truiden
11
In juni ging ons tweemaandelijks e-zine
HUISDIEREN & VUURWERK tips
14
Als dierenliefhebber kun je hier een nuttig overzicht
Zwerfkatten: maak tijdig melding!
16
van acties en actueel dierennieuws vinden.
agenda
16
www.limburg.be/ezinedierenwelzijninschrijven
VOORWOORD
voor Dierenwelzijn de deur uit.
Meld je aan op om dit e-zine in je mailbox te ontvangen.
Dieren hebben een positieve invloed op mensen. Dat weet elk baasje. Dieren spelen ook een belangrijke rol bij de ontwikkeling en opvoeding van kinderen, dragen bij tot de gezondheid en zijn aangenaam gezelschap. Kortom: een dier schept plezier! Maar een dier hebben, brengt ook verplichtingen met zich mee. Want de liefde en het respect moeten van twee kanten komen. Net daar loopt het helaas nog al te vaak mis: dieren worden gedumpt of achtergelaten in dierenasielen. Dit veroorzaakt voor de dieren heuse drama’s. Veel asieldieren wachten op een nieuwe goede thuis. Het is de bezorgdheid van de provincie en van de dierenasielen om de toestroom van dieren naar de dierenasielen op termijn te minderen. Hoe kan dit? Laat bijvoorbeeld je huiskat onvruchtbaar maken, koop niet impulsief een hond of kat aan, houd rekening met de noden en wensen van jouw huisdier enz. Lees er meer over in dit tijdschrift. Ludwig Vandenhove Gedeputeerde van Dierenwelzijn
provincie Limburg Universiteitslaan 1 B-3500 HASSELT
2
limburg.be/dierenwelzijn
DIERENWELZIJN
provinciale bevoegdheid Vorig jaar zag het er niet zo goed uit voor het Limburgse dierenwelzijns beleid. In het kader van de interne Vlaamse staatshervorming was het onzeker of de bevoegdheid dierenwelzijn bij de provincie bleef. Bovendien was er vooral ongerustheid rond het project van de zwerfkatten aanpak. Uiteindelijk liet Vlaanderen weten dat de provincies hierrond initia tieven mogen blijven nemen. Dat was dus goed nieuws!
Het provinciebestuur heeft de voorbije jaren verschillende initiatieven uitgewerkt die hebben bijgedragen tot het welzijn van dieren en zal deze volgens de beschikbare middelen blijven voortzetten. Zo coördineert het bestuur een aantal diensten en projecten die rechtstreeks bijdragen tot de ondersteuning van de
gemeenten bij de aanpak van ronddolende katten en honden: • milieudiensten en politiezones kunnen terecht bij een aanspreekpunt inzake samenwerkingsverbanden, knelpunten in de sector, de dierenwelzijnswet geving, …
Opgelet alle meldingen van dierenverwaarlozing of dierenmishandeling moeten gemeld worden bij de Vlaamse Overheid dienst dierenwelzijn. Meer info: www.vlaanderen.be/nl/natuur-en-milieu/dieren/melden-vanverwaarloosde-mishandelde-dieren
NETWERKMOMENT
vrijwilligers dierenasielen Zeven Limburgse dierenasielen zorgen ervoor dat jaarlijks circa 10 000 zwerfdieren en asieldieren de nodige opvang en zorg krijgen. Dat vrijwilligers hierin een onmiskenbaar grote rol spelen mag duidelijk zijn. Zonder hen zouden de dierenasielen nooit zoveel werk kunnen verrichten dat voor veel dieren van onschatbare waarde is. In Limburg gaat het jaarlijks om circa 400 vrijwilligers die zich in de dierenasielen inzetten.
Op vrijdag 10 maart 2017 vond in de provincieraadzaal in Hasselt de2de editie van het "Netwerkmoment Vrijwilligers Limburgse Dierenasielen" plaats. Meer dan 120 enthousiaste vrijwilligers waren aanwezig. Na het welkomstwoord van Ludwig Vandenhove was er een inhoude lijk moment met toelichtingen over het project "Meet Your Match" voor katten in het dierenasiel van Sint-Truiden, over het "Buddyproject" voor honden in het
dierenasiel van Genk en over de nieuw bouw in Lommel. Vervolgens was er een gezellige, duurzame receptie, die verzorgd werd door het socialeeconomieproject "De Wroeter". Tot slot kregen alle aanwezigen een T-shirt met als opschrift "Limburg geeft om asieldieren". De provincie Limburg streeft al jaren naar een kwalitatief, efficiënt en diervriendelijk
beleid voor de opvang en herplaatsing van gevonden of afgestane huisdieren (honden en katten). Zij ondersteunt hierbij financieel en logistiek de dierenasielen en de talrijke vrijwilligers om deze taak zo goed mogelijk uit te voeren. Op vrijdag 23 maart 2018 zal het volgende netwerkmoment voor de vrijwilligers doorgaan.
3
EDUCATIE
dierenasielen
Limburg blijft investeren in dierenwelzijn
RICH TLIJN EN
VERZORGING ASIELDIEREN
RICHTLIJNEN
VRIJWILLIGERS ASIELHONDEN
RIC HTL IJNE
N
VRIJWILLIGE R ASIELKATTE S N
PROV_HB_A5_Hond.indd 1
19/04/17 15:38
PROV_HB_A5_ka
t.indd 1
De Provincie Limburg neemt al jaren de nodige initiatieven inzake bijscholing van asielmedewerkers en zorgt daardoor voor een kwalitatieve dierenopvang. Limburg was hierin pionier in Vlaanderen. Naar het voor beeld van de Limburgse opleidingen op maat organiseert Vlaanderen intussen ook opleidingen voor dierenasielmedewerkers.
18/04/17 16:33
Lesmomenten en handboeken
Richtlijnen verzorging van asieldieren
Ook beginnende vrijwilligers hebben vol doende ondersteuning nodig. In 2015 orga niseerde de provincie daarom een aantal lesmomenten die de dierenasielen hielpen om hun vrijwilligers de nodige basisinformatie te geven. In mei 2017 werd voor hen een handboek uitgewerkt waar richtlijnen inzake dierenasielgenees kunde, hygiëne en schoonmaak, lichaams taal en veiligheid, verzorging en gezond heidscontrole en EHBO aan bod komen.
Naast de handboeken op maat voor de vrijwilligers, werd ook een apart handboek voor de asielbeheerders uitgewerkt. De vraag naar wetenschappelijk onderbouw de informatie inzake de dierenasiel ge nees kunde en de richtlijnen voor de verzorging van asieldieren was erg groot. De dierenasielgeneeskunde (Shelter Medicine) is een discipline die in Europa nog in haar kinderschoenen staat, maar in Amerika kan rekenen op meer dan 10 jaar praktijkervaring. Het huisvesten en verzorgen van asieldieren vraagt om een aanpak die anders is dan de reguliere praktijkdiergeneeskunde waar de behan de ling gericht is op het individu. In de dierenasielen moet rekening worden gehouden met de gezondheid van de voltallige groep aanwezige dieren.
Al deze informatie aan nieuwe vrijwilligers meegeven vraagt van de asielmedewerkers veel tijd en energie. Om hen toe te laten hun kostbare tijd zoveel mogelijk in de verzorging en plaatsing van de dieren te steken, werd geopteerd voor gebruiks vriendelijke handboekjes voor beginnende vrijwilligers waarin alle basisinformatie gebundeld is. Deze informatie werd door dierenarts-gedragsdeskundige Ilse Rediers op maat van onze Limburgse dierenasielen uitgeschreven. Elk dierenasiel geeft een toelichting van de inhoud tijdens instapmomenten van nieuwe vrijwilligers. Het is erg belangrijk dat vrijwilligers de informatie begrijpen en kunnen toepassen als ze effectief aan de slag gaan. Er werd ook ruimte gelaten voor een persoonlijke toets. Zo kunnen de nieuwe vrijwilligers notities maken bij de hoofdstukken en kunnen ze in de jaar kalender hun ingeplande hulpdagen in het dierenasiel noteren.
4
Sinds 2011 werden in de werkgroep dierenasielen in overleg met dierenasiel dierenartsen situaties en protocols be sproken. De richtlijnen werden getoetst aan de praktijk en leveren positieve resultaten op. Zo wordt de infectiedruk in een dierenasiel aanzienlijk verlaagd door kittens in pleeggezinnen op te vangen en de doorstroming wordt verhoogd omwille van minder ziekten in het dierenasiel. We moeten het warm water niet opnieuw uitvinden als de kennis er is. De provincie Limburg biedt met de vertaling van de richt lijnen vanuit de Shelter Medicine, aangepast aan de Belgische context, de Limburgse dierenasielen een leidraad aan voor het kwalitatief verzorgen van asiel dieren.
Met deze 3 handboeken (*) wil de provincie Limburg de dierenasielen en hun vele vrijwilligers informatief ondersteunen om zo het welzijn van de vele asieldieren die door omstandigheden een tijdelijke opvangplaats nodig hebben, positief beïnvloeden.
SPELREGELS VOOR SPEELWEIDEN SPELREGELS
Een hondenweide moet als extra gezien worden en niet als enige dagelijkse bewe ging van de hond. Op deze manier ver mijdt men incidenten en kan de hond op een rustige manier zijn ding doen. Ook steden en gemeenten hebben veel interesse in hondenweides, maar leggen deze vaak aan zonder zich vooraf goed te informeren. De locatie is vaak de belang rijkste en enige factor waar rekening mee gehouden wordt. Investeren in een mooie hondenweide middenin de stad zonder een duidelijk reglement schiet het doel voorbij. Dit leidt vaak tot onveilige situaties die de honden niet ten goede komen. Zo is niet de grootte van de weide de belang rijkste factor, maar hoe de weide georga niseerd is én hoe nauwgezet hondenbaasjes de regels volgen. Binnen Limburg zijn er reeds meer dan 30 hondenweiden en het aantal groeit constant.
Je betreedt de hondenweide op eigen risico. Je bent en blijft verantwoordelijk voor jouw hond(en ). Vraag vooraf toestemming aan
andere gebruikers. Ga even wandelen met je hond voordat betreedt. Dan is hij rustiger op de hon je de weide denweide. Hou een hond met een altijd aan de leiband besmettelijke ziekte Breng je een speeltje . Ook in de losloop of dan zone! waakzaam voor bezdrinkkom mee? Wees itsdrang of - agressi e. Laat je hond nooit alleen in de losloopzone.
Ruim de uitwerpselen van je hon d op. Grijp in als je hond begint te gra ven. Doe alle poortjes dicht achter je.
v.u. L
Er zijn weinig wetenschappelijk onderbouwde studies over het effect van een groene omgeving op honden en het nut hiervan. Wel zijn veel mensen het eens over het feit dat een groene omgeving leuker is voor hun hond dan een saai hok. Hondeneigenaren gaan steeds vaker naar hondenweides omdat ze zien dat hun viervoeter hier gelukkig van wordt. In de praktijk blijkt er echter nog veel werk aan de winkel. Nog te weinig mensen weten hoe ze een hondenweide moeten gebruiken. Dit was ook één van de belangrijkste bevindingen van het onderzoek van Lize Vanhengel, bachelor Agro- en Biotechnologie Groenmanagement (PXL Hasselt).
PROV_P_A2_hon
Een initiatief van de provincie Limburg Universiteitslaan 1, B-3500 HASSELT
denweide_DEF.ind
d 2
limburg.be/dierenwelzij
n
20/06/17 13
Meer beweging door wandelen in het groen
Provincie geeft goede voorbeeld
Ook het wandelen met de hond in de natuur is goed voor het welzijn van de hond. Hier kan de hond zijn oren, ogen en neus ten volle gebruiken. Bovendien is het voor zowel de hond als het baasje goed voor hart en gewrichten (op voor waarde dat de ondergrond niet te hard is) en stress wordt gereduceerd. Een groene omgeving een groter deel maken van de leefwereld van een hond wordt sterk aanbevolen voor zijn algemeen welzijn.
Betere sensibilisatie voor zowel de baas jes als de gemeenten over het ge bruik van hondenweides is erg belangrijk. De provincie Limburg gaf alvast het goede voorbeeld met een infopaneel aan de hondenspeelweide van het Provincie domein Nieuwenhoven, waar gebruikers 10 regels vinden om het voor iedereen veilig en leuk te houden. Ook advies vanuit het onderzoek van Lize Vanhengel wordt aan gemeenten beschik baar gesteld.
Wat zijn de voorwaarden voor een goede hondenweide? Uit het onderzoek van Lieze Vanhengel
een degelijke afsluiting is minimum 1,20 m hoog en met een draad tot op de grond een avontuurlijk aangelegd terrein om de honden meer uitdaging te bieden heeft: afwisseling tussen open vlaktes, bosjes met struiklaag, zandige vlaktes, vijvers, hoger gras, kort gemaaid gras en hindernissen zoals boomstammen, takken, tunnels en bruggen, ... behoud het overzicht zorg voor voldoende schaduw plaats geen drinkbakken of andere speeltjes (bezitsgedrag honden ver mijden), maar leg een gezamenlijk waterpunt aan waar hondeneigenaars terechtkunnen voor drinkwater voor hun hond.
5
Dieren Dating kom een dagje dierenasielen Intussen organiseert de provincie al 9 jaar “Dieren Dating Dag”, een Open Asiel Dag met als opzet de partners in de dierenwelzijnssector in Limburg op een positieve manier samen te brengen en tegelijk de drempel te verlagen voor mensen die niet de stap naar een dierenasiel durven zetten.
Met de slogan “Kom een dagje dierenasielen” worden dierenliefhebbers aangemoedigd om inzicht te krijgen in de problematiek van asieldieren en de dierenasielcentra en krijgen zij de kans zich als vrijwilliger kandidaat te stellen. Mensen informeren over de veelzijdige werking van een dierenasiel waar ook zij een handje bij kunnen helpen, blijft ontzettend belangrijk.
6
De Open Asiel Dag 2017 was alweer een groot succes! De 5 000 bezoekers van de vier deelnemende asielen genoten van de be le ving. De asieldieren maakten kans op een nieuw baasje en de asielen kregen de gelegen heid om vrijwilligers aan te trekken.
De asielhonden stelden zichzelf voor op het podium, de asielkatten lieten zich bewonderen in de kattenkamers. Voor de dieren was het een onvergetelijke dag: zoveel bezoekers en aandacht op één dag! Ook de asielmede werkers waren onder de indruk.
De uitgestippelde zoektocht in de vier asielen werd bijzonder gesmaakt door de bezoekers. De winnaar mocht een cadeaubon voor een verblijf voor twee personen, inclusief hun hond(en), in een hotel naar keuze, in ontvangst nemen.
De Werkgroep Dieren Dating Dag maakte van dit evenement een onvergetelijke dag voor de asielsector en de dierenverenigingen die aanwezig waren. Dit jaar stond het thema "Bezint eer je begint" in de kijker.
7
Let op waar je een hond koopt Het leven kan heel verrijkend zijn als mensen een huisdier in huis nemen. Maar vaak kan het ook leiden tot verdriet, ergernis, kwaadheid en heel veel leed. Eigenaars zitten met de handen in het haar terwijl het dier zich ook niet goed in zijn vel voelt. Niet goed gesocialiseerde pups kunnen een leven lang lijden. Dit uit zich o.a. in bang zijn van vreemde mensen, bang zijn van de donder, op de vlucht slaan als ze kinderen of vuurwerk horen of in angst die zo groot is dat ze mensen aan vallen. Zo zijn er honden die de inboedel thuis vernielen omdat ze in paniek zijn als ze alleen thuis moeten blijven of die het letterlijk “in hun broek” doen van de schrik en daardoor ongewild de auto, de woonkamer of zelfs hun eigen nest bevuilen,… PROBLEMEN IN PUPPYFARMS De oorzaak van al deze problemen ligt vaak heel vaak bij een onvoldoende socialisering tijdens een cruciale fase in hun leven. Puppy’s die in een dieren winkel verkocht worden, komen meestal uit kwekerijen waar men veel kweekteven heeft. In het buitenland noemt men deze kwekerijen ook wel eens “puppyfarms” omdat de puppy’s gehouden worden in
8
stallen en de fokkerij vaak gerund wordt door een boer. Kweekteven worden in kleine verblijven/hokken gehouden waar ze nooit of nauwelijks buiten mogen, waar ze vaak leven in hun eigen uit werpselen in een ruimte waar geen of slechts heel weinig daglicht binnen komt.
verstoppen in donkere hoekjes. De toe komst van deze honden ziet er, ook al werden ze afgestaan aan een asiel, vaak somber uit. Ze blijven bang van vreemde mensen, zijn vlug uit hun lood geslagen en vragen veel aandacht en zorg van degene die hun adopteert.
BROODFOK
GEBREKKIGE SOCIALISATIE
Mensen die op die manier honden kweken noemt men “broodfokkers”. Zij doen het niet uit liefhebberij voor het ras of voor de hond maar zijn meestal enkel en alleen gemotiveerd omdat ze er (veel) geld kunnen mee verdienen. De honden die te oud zijn, worden afgeschreven en “verwijderd”. Soms komen zo’n kweek dieren in een asiel terecht waar je hen onmiddellijk herkent. Doordat ze vrijwel nooit mensen gezien hebben zijn ze heel erg angstig waardoor ze zich agressief of teruggetrokken gedragen. Hun vacht is onverzorgd, ze stinken en hebben vaak moeite met daglicht waardoor ze zich
Als je een puppy niet vanaf dag 1 veelvuldig contact laat maken met verschillende mensen, is de kans erg groot dat hij zal opgroeien tot een hond die bang is van mensen. Als een puppy gedurende de eerste 7 weken van zijn leven alleen maar in zijn kennel geweest is en niet op vreemde plaatsen heeft mogen rondlopen (binnen en buiten), dan heeft hij last van wat in vaktermen “kennelsyndroom” wordt genoemd. Dat wil zeggen dat hij onvoldoende nieuwe prikkels ontvangen heeft in een cruciale fase van zijn leven en dat daardoor zijn hersenen onvoldoende gestimuleerd
werden om te groeien. Deze puppy zal opgroeien tot een hond die, voor de rest van zijn leven, over onvoldoende hersen capaciteit beschikt om zich op zijn gemak te voelen eens hij buiten zijn vertrouwde omgeving is of als hij vreemde mensen ziet. Het leed is dus al geschied vooraleer de nieuwe eigenaar de pup in huis haalt. Om die reden wordt aangeraden brood fokkers niet te steunen door daar jouw dier te halen. Doe je dat toch, dan steun je eigenlijk een winstgevende handel die nooit zal stoppen. GOEDE START BETEKENT ALLES Haal jouw pup bij een liefhebber-fokker die meerdere uren per dag bezig is met zijn pups. Hij/zij neemt de pups reeds op jonge leeftijd mee naar vreemde omgevingen, laat ze kennismaken met andere dieren, met vreemde mensen, kinderen, enz. Een liefhebber-fokker neemt puppy’s met de auto mee om ze te gewennen aan autorijden, laat hun van jongsaf gewennen aan huiselijke ge luiden, enz. Dit soort fokker doet alles om ervoor te zorgen dat puppy’s maximaal voorbereid zijn op een leven bij mensen en waar ze zich op hun gemak en “thuis” kunnen voelen. Als je zo’n puppy op 8 weken in huis haalt heb je nog alle kansen om van de puppy een gelukkige hond te maken. Met de verkeerde puppy kan je hem nog zo veel zorg en liefde geven als je wil, hij zal voor de rest van zijn leven een achterstand hebben die hij nooit meer kan bijbenen.
Raad die ik geef aan mensen die een puppy willen aanschaffen: • Koop alleen een puppy als je het gedrag van de moeder hebt kunnen observeren. Koop de puppy alleen maar als het gedrag van (liefst beide) ouderdieren je aanstaat. • Koop alleen maar een puppy waarvan je weet dat hij de eerste 8 weken van zijn leven in een huiselijke omgeving geleefd heeft en geregeld contact gehad heeft met en opgepakt werd door mensen. Succes! Dany Grosemans, Dierengedragstherapeut.
9
MENS & DIER
HELPEN
De armoedekloof blijft toenemen. Dit treft mensen maar ook hun huisdieren. Toch zijn huisdieren net voor deze kansarmen zo ontzettend belangrijk. Hen dat recht ontzeggen is geen oplossing. Heel vaak zijn ze een onmisbare houvast in een negatieve spiraal van zorgen. Maar ook tijdelijke noodsituaties brengen mens en dier soms in de problemen.
AFSTAND VERMIJDEN De vele vrijwilligers in dierenasielen kun nen helaas vele schrijnende verhalen ver tellen over mensen in armoede die niet meer weten wat ze met hun huisdier moeten doen. Het gaat vaak om mensen die zichzelf tekort moeten doen om hun huisdieren eten en zorgen te kunnen ge ven. Als het geld echt ontbreekt zit er soms niets anders op als hun trouwe huis genoten moeten afstaan. Soms loopt de situatie zo erg uit de hand dat dieren in
beslag genomen worden omwille van dierenverwaarlozing. Maar ook tijdelijke situaties zorgen vaak voor probleemsituaties waar niet meteen oplossingen voor zijn. Alleenstaanden die plotseling in het ziekenhuis opgenomen worden, hebben soms het geld niet om hun dieren naar een dierenpension te brengen. Wat met bejaarden die defini tief hun huisdier, dat vaak het enige middel tegen eenzaamheid is, moeten afstaan als ze naar het bejaardentehuis gaan? Dezelfde vraag kan gesteld worden voor gedetineerden die voor een bepaalde tijd naar de gevangenis moeten.
Niemand staat bij stil bij de mogelijke ge volgen voor het dier. In het beste geval vinden de dieren een nieuwe thuis via een dierenasiel. Maar heel vaak zou het zelf zo ver niet moeten komen. Het bege leiden van deze situaties kan vermijden dat situaties escaleren zodat dierenver waarlozing, inbeslagname of afstand vermeden kan worden. SOCIALE FUNCTIE De talrijke vrijwilligers in de dierenasielen ervaren immers regelmatig in welke mate het houden en verzorgen van dieren door personen en gezinnen een belangrijke sociale functie kan hebben. Zij zorgen voor een grotere levenslust, een verhoogd sociaal contact en een verminderd een zaamheidsgevoel. Dat laatste wordt bevestigd door heel wat studies, die aangeven dat armoede en zeker het armoedegevoel mee bepaald worden door eenzaamheid. PILOOTPROJECT Er is nog heel veel werk aan de winkel. Dat bleek ook op de Provinciale Advies raad voor Dierenwelzijn. De vraag om noden en dienstverlening in kaart te brengen is erg groot. De provincie Limburg zal een sociaal project opstarten in samenwerking met vzw Beestig Wijs. Het betreft een pilootproject dat in Genk zal opgestart worden en zich richt op honden die door omstandigheden niet meer de nodige zorgen kunnen krijgen. Met het project wordt gestreefd om een methodiek uit te werken die in andere steden kan toegepast worden. Doel is om op termijn te komen tot een gestructureerd beleid inzake noodsituaties waarbij zo wel mens als dier hulp nodig hebben.
10
Het leven zoals het is… dierenasiel Sint-Truiden
Ik help nu en dan eens in het dierenasiel van Sint-Truiden, maar deze keer ben ik er wel erg vroeg. Ik wil een hele werkdag in het asiel doorbrengen om te weten te komen wat er zich hier op een doordeweekse dag zoal afspeelt. 09.00 u.: start van de werkdag Ik kom aan om 09.00u. Voor de meeste medewerkers en vrijwilligers is de werk dag intussen gestart. Een aantal onder hen waaronder Alain, de katten verant woordelijke is hier al vanaf 06.30 u. Hij start meteen met het schoonmaken van de hokken en quarantaineruimtes in het kattengebouw en handelt ook de vroege leveringen af. Soms heeft hij hulp van vrijwilligers. Intussen zie ik overal mensen die schoonmaken: het kattengebouw, de hondenrennen, de speelweides, ... Al die verschillende locaties worden schoonge maakt door verschillende ploegen. Ik wandel door de gang met honden rennen. Aan elk hok hangen emmertjes of bakjes met hondensnoepjes. Als er mede werkers of vrijwilligers voorbij komen, kunnen ze een hond een snoepje geven. Dit is voornamelijk bedoeld voor bange honden of honden met negatieve ervaring
n ten opzichte van mensen om mensen te e leren associëren met iets positiefs. Ik kijk toe hoe het schoonmaken van de hondenhokken in zijn werk gaat. Agna, een vrijwilligster geeft me wat uitleg ter wijl ze naarstig verder werkt. De honden rennen worden systematisch hok per hok gereinigd. Eerst worden de binnenhokken schoongemaakt en zitten de honden af gesloten aan de buitenkant. In de hokken worden de uitwerpselen opgeraapt. Daarna wordt het hok met de waterslang proper gespoten en geschrobd door een andere medewerker. De vloer wordt na dien terug droog gemaakt. De water bakken worden proper gemaakt en gevuld met vers water. Als alle hokken aan de binnenkant ge reinigd zijn, wordt ook de grote midden gang gepoetst. Nadien volgt de buiten kant van de ren nen terwijl de honden weer in hun binnenhok zitten. Dit is een dagelijks karwei dat de hele voormiddag in beslag neemt.
Intussen komt Alain langs met een karre tje met daarop grote vuilnisbakken met afval van het kattenpaviljoen. Hij heeft al een deel van de kattenhokken schoonge maakt en brengt het afval naar de grote afvalcontainer van het asiel. Nadien worden de vuilnisbakken gereinigd met water en zeep. 10.00 u.: bedrijvigheid alom en de eerste voedingsronde Dimitri zit intussen achter zijn bureau voor administratief werk terwijl de tele foons blijven binnenkomen. Dimitri maakt afspraken voor de adoptie of het afstand doen van een hond of een kat. Ines, één van de vaste dierenartsen, is hier inmiddels al een uur aan het werk. Kim, de dierenartsassistente van het asiel, wan delt met een hond in haar armen richting dierenartslokaal. De in beslag ge nomen hond moet onderzocht worden en wordt op de onderzoekstafel gezet. Zijn teen was gebroken, ontstoken en ge am pu teerd. Dit wordt nu goed opge volgd. Dagelijks worden alle honden met medi sche pro blemen opgevolgd en onder zocht. Nadien komen de katten aan de beurt, in een aparte onderzoeksruimte in het nieuwe paviljoen. Tussen de onder zoeken door, brengt Kim de medische fiches in orde.
11
Om 10.00 u. rijdt Didier op zijn fiets het terrein van het asiel binnen. Didier is een vaste medewerker die verantwoordelijk is voor het zwerfkattenproject. Van alle mensen die ik hier ken, werkt Didier hier al het langst, al heel lang zelfs. Ook hij heeft schoonmaakwerk voor de boeg. Want de hokken van de zwerfkatten schoonmaken, is een noodzakelijk dage lijks karwei. Het grootste deel van de dag is Didier "op de baan". Hij haalt zwerf katten op en brengt ze naar het asiel voor sterilisatie. Na een paar dagen zet hij ze weer terug op dezelfde plaats waar hij ze heeft opgepakt. Katleen is volop bezig met het brengen van de maaltijden voor de honden die deze morgen individueel per hond vol gens een schema op het bod gedoseerd werden. Ook de dieetmaaltijden worden hier klaargezet. Uiteraard hoort bij het eten geven ook even een moment van aandacht voor elke hond en tijd voor een knuffel. Zo wordt er tegelijk ook gewerkt aan de socialisatie. Ondertussen draaien wasmachines en droogkasten op volle toeren. Dekentjes, doeken en handdoeken behoren tot het dagelijkse wasgoed. Om kwart voor 11 is er veel beweging in het kattenpaviljoen, zowel door mede werkers als vrijwilligers.
Ik neem een kijkje en kom terecht in de kamer met het logo "vis". Hier ontmoet ik vrijwilligster Christine. Vandaag is ze al gestart om 06.30 u. Eerst zet ze het eten klaar in de gang. Dan start het schoon maken van de hokken. De kattenbakken worden gele digd, gepoetst en ontsmet. Ook de eet- en drinkbakken worden proper gemaakt en opnieuw gevuld met droogvoeding en vers water. De krab palen worden onthaard en indien nodig gestofzuigd. De houten open kattenhokjes krijgen een beurt met een vochtige doek. Nadien wordt de vloer gedweild en wordt de kamer netjes opgeruimd. Terwijl Christine in het hok is, observeert ze de katten. Abnormale dingen meldt ze aan de dierenarts. De katten krijgen tijdens het poetswerk in het hok natuurlijk ook veel aandacht en knuffels. Christine is met deze taak een hele voormiddag in de weer. Christine moet dit werk gelukkig niet alleen doen, Alain is intussen de qua ran taine ruimtes aan het poetsen en vrijwilligster An is in de kamer met het logo "muisje" aan het poetsen. 11.00 u.: personeelsvergadering Philip, de voorzitter, is iets na 10u ook aangekomen en spendeert zijn vrije werkdag in het asiel. Hij roept alle vaste medewerkers samen voor een personeels vergadering waar bestuurslid Line ook bij aanwezig is. Ondertussen gaan de vrij willigers verder met de werkzaamheden.
12.00 u.: middagpauze Het schoonmaken in het kattenpaviljoen is afgerond. Alain en zijn ploeg hebben flink moeten doorwerken om alles tijdig gedaan te krijgen. Nog een kwartiertje en de middagpauze kan beginnen. Ik zie Shana om twaalf uur met 2 hondjes bin nen komen. die werden afgestaan. Ze zoekt voor hen eest een plaats uit voor ook zij aan de middagpauze kan beginnen. 13.00 u.: de tweede voedingsronde De katten krijgen natvoer als controle om te zien of alle katten eten. Dit is enkel op dinsdag en vrijdag, tenzij de dierenarts dit om medische reden anders voorschrijft. 14.00 u.: adopteren of afstaan Meestal worden afspraken in de namiddag gepland want dan is het grote schoonmaakwerk achter de rug. Mensen komen langs om een hond of kat te adopteren. Anderen hebben een afspraak om hun huisdier af te staan aan het asiel. In samenspraak met een aantal vrij willi gers en andere medewerkers die zich intensief met de honden en katten bezig houden, plant Dimitri een aantal afspraken. Om 14.00 u. wordt er een hondje van 11 maanden afgestaan. Het hondje is eigenlijk heel gezond. Het is een hevig hondje, blaft veel en heeft duidelijk geen manieren geleerd. Eigenlijk scheelt er niks met het hondje, behalve een gebrek aan opvoeding. Het hondje wacht nu op een nieuwe thuis. Om 14.30 u. rinkelt de telefoon. Mensen willen het gerief van hun dierbaar overleden huisdier schenken aan het asiel: mandje, leiband, speelgoed, ... Ze willen er graag nog een financiële gift bij doen. Om 14.45 u. zijn er mensen met een doodzieke gevlekte zwerfkattin. Ze werd al enkele weken door hen gevoederd, maar op een dag bleek ze plots erg ziek. Bij aankomst in het asiel is ze bijna comateus. Een medewerker gaat er direct mee naar de dierenarts. Ons vermoeden is FIP: geel tandvlees en opgezette buik. Na punctie van het buikvocht wordt onze
12
diagnose bevestigd en kan de dierenarts niet anders dan het dier laten inslapen zodat het niet verder moet lijden. Om 15.30 u. hebben adoptanten een af spraak. Vandaag adopteren zij een jonge Berner Sennen. De hond was eerder aan het asiel afgestaan omdat hij vaak uitbrak en nogal wild met de kinderen was. Daarom is het hondenteam op zoek gegaan naar mensen zonder kinderen met een actieve leefstijl en grote tuin. Hopelijk wordt dit een succesverhaal. Dieren "matchen" kan ook een reden zijn om een afspraak te plannen in het asiel. Soms hebben mensen al een hond of een kat en willen ze graag nog een dier adopteren. In een aparte ruimte zonder prikkels, met enkel een zetel kunnen dieren en baasjes op een rustige manier kennismaken. Soms moet Dimitri of een andere mede werker ook mee op een onverwachte interventie. Een paar weken geleden bijvoorbeeld werden 18 honden in be
slag genomen. Dat is steeds een gerechte lijke beslissing. Mensen dienen een klacht in bij de Vlaamse Overheid dienst Dieren welzijn. Na inspectie door een dieren arts inspecteur wordt bij een negatief ad vies het asiel opgebeld en moet er meestal onmiddellijk uitgerukt worden met een ploeg. De dieren worden altijd opgehaald onder bescherming van de politie. 15.30 u.: de grote poort gaat open Van 15.30 u. tot 18.00 u. kunnen mensen zonder afspraak het asiel binnen. Maar dat betekent niet dat alle honden en katten vrij te bezichtigen zijn. De meeste dieren hebben veel stress door wat ze hebben meegemaakt of door hun verblijf in het asiel. Hoe minder onbe kende mensen aan hun hok of ren voorbijkomen, hoe beter. Mensen kunnen uiteraard wel in het asiel terecht voor informatie of zelfs om een dier te adopteren of af te staan.
18.00 u.: sluitingsuur Voor de buitenstaanders gaat de poort dicht voor vandaag. De meeste mede werkers gaan nu ook naar huis of zijn intussen al vertrokken. Allicht is er hier en daar nog iemand die een taak afwerkt of misschien komt er straks nog iemand van het ophaalteam om een verloren hond binnen te brengen. Laat ons hopen van niet. De poort gaat 's avonds wel op slot, maar het werk in het asiel is nooit af. Morgen is er een nieuwe dag met de zelfde medewerkers en weer de hulp van andere vrijwilligers. De routinetaken blijven, maar de verhalen zijn altijd an ders. Blije verhalen voor de honden en katten die morgen een nieuw baasje zullen vinden. Voor alle anderen is het opnieuw een dag of langer wachten op een nieuwe kans. Gelukkig zijn de dieren voorlopig in goede en vooral in veilige handen ... Karin Warnant
13
HUISDIEREN &
Elk jaar opnieuw geraken er tijdens de eindejaarsfeesten dieren vermist, gewond of binnengebracht in een dierenasiel omdat ze schrikken van vuurwerk, bang worden en vluchten.
VUURWERK
Dieren die in huis verblijven, kunnen zich gestresseerd gedragen en kunnen zichzelf verwonden in hun pogingen om veilige oorden op te zoeken. Dieren die buiten gehuisvest zijn, kunnen zodanig angstig reageren dat ze uitbreken en vluchten waardoor ze zichzelf en zelfs andere weggebruikers kunnen verwonden.
Voor huisdieren die
Tips BINNENSHUIS verblijven • Blijf thuis op momenten dat je vuurwerk verwacht. • Maak je hond in de namiddag nog eens extra moe. Maak een extra wandeling, laat hem nog eens extra spelen met de buurhond, ga naar een hondenlosloopweide en laat hem daar nog eens extra uitrennen. Het is belangrijk dat je hond eens het donker is niet meer buiten moet. • Probeer je kat binnen te houden als je vuurwerk verwacht. • Geef je hond of kat uitgebreid eten in de late namiddag. Een gevulde maag maakt een dier rustiger. • Sluit ramen en deuren. Sluit de gordijnen en doe eventuele rolluiken naar beneden. • Vergeet ook niet het kattenluik te sluiten zodat je dieren zeker binnen blijven. • Creëer binnenshuis een plaats waar je dier zich veilig kan voelen. • Zorg dat je thuis bent op momenten dat je vuurwerkknallen verwacht. Stel je dier gerust als het bang is, maar ga het niet extra of overmatig bemoederen. Je hond of kat moet weten dat jij de knallen ook gehoord hebt, maar ze moeten tevens merken dat jij zelf rustig blijft. • Als je tóch weg moet, laat het licht dan aan en schakel ook het televisietoestel aan, met het geluidsvolume hoger dan normaal. Op deze manier wordt het ergste lawaai en licht van het vuurwerk gedempt en gecamoufleerd. • Zorg er in elk geval voor dat je dier een onderhuidse chip heeft. Zeker ook katten. Op die manier heeft je hond of kat de meeste kansen om terug thuis te geraken als het vermist geraakt.
14
Voor huisdieren die
Tips BUITEN verblijven
• Zet konijnen, cavia’s, hamsters en andere dieren in hun hok en plaats ze binnen of in een goed afgesloten stal of garage. Laat licht aan en zet een radio aan. • Ook paarden, ezels, pony's, geiten, schapen en runderen kunnen verschieten van vuurwerk en in paniek geraken. Hou ze daarom zoveel mogelijk op stal. Plaats ook hier een lichtbron en zet de radio aan. • Let op mogelijk brandgevaar door de lichtbron (hooi en strooisel) en vermijd elektrocutie en kortsluiting door verlengkabels (en vocht)! • Controleer na het (felste) vuurwerk de aanwezigheid en de toestand van de dieren. • Haal buitenhonden binnen. Ook honden die normaal in een buitenren verblijven, kun je voor een nacht binnenhalen of in een stalletje of garage opsluiten.
voor wie
Tips diervriendelijk wil feesten • Vermijd zelf het gebruik van vuurwerk of beperk het tot een minimum. • Steek nooit vuurwerk af in de onmiddellijke omgeving van een dier. • Let erop dat ook in de aangrenzende weiden geen dieren staan. Ook grotere dieren zoals paarden, pony’s, ezels, schapen, geiten en koeien zijn bang van vuurwerk. • Geef je buren vooraf een seintje over het tijdstip dat je van plan bent om het vuurwerk te ontsteken. Op die manier kunnen zij hun voorzorgen nemen om hun dieren op dat tijdstip binnen te houden. • Zowel om brandgevaar te vermijden, als voor het welzijn van de dieren in de natuur, is het zeker af te raden om vuurwerk af te schieten in de buurt van of in de richting van bossen of struikgewas.
• Als je weet dat je buitenhond het moeilijk heeft en je hem niet binnen kunt halen, dan kun je hem ook voor 1 nacht naar een hondenhotel brengen. Daar vraag je dat ze hem binnenhouden, natuurlijk.
Wat als het toch fout loopt bij dieren • Als je dier gewond raakt, kun je uiteraard best zo snel mogelijk een dierenarts contacteren. • Als je huisdier wegloopt, contacteer dan de politie om dit te melden (bel 101). Vervolgens contacteer je best alle dierenasielen in je buurt. • Als je een ronddolend dier opmerkt (hond, paard, schaap, …), contacteer dan onmiddellijk de politie (bel 101). • Als je zelf een dier vindt dat geen halsband met adres koker draagt, laat dan nakijken of het dier een onderhuid se chip heeft. Ook veel katten hebben een chip.
Op oudejaarsnacht is er permanentie in zowat alle dierenopvangcentra. Ook de dierenasielen staan buiten de openingsuren steeds ter beschikking van de politie.
Bel bij een noodgeval steeds naar 101. 15
3 nov.
Dierenasiel Lommel Kienavond www.noodasiellommel.be
5 nov.
Dierenasiel Sint-Truiden Mosselfeest www.dierenasielsinttruiden.be
18 nov.
Natuurhulpcentrum Vossentocht www.natuurhulpcentrum.be
19 nov.
Cat Shelter Beleef Chocolade www.catshelter.be/event/beleef-chocolade-2
26 nov.
Dierenasiel Genk Instapdag nieuwe vrijwilligers van 14.00 tot 15.30 u. www.dierenasielgenk.be
Een initiatief van provincie Limburg Universiteitslaan 1 B-3500 HASSELT limburg.be/dierenwelzijn
maak tijdig melding! Limburg blijft uniek in haar zwerfkattenaanpak. Alle Lim burgse gemeenten voeren een diervriendelijke aanpak die werkt. Gewoon wegvangen lost het probleem immers niet op. Door het weghalen van katten uit een bepaalde omgeving, zullen andere katten hun plaats innemen. De katten steriliseren vermijdt dat er nieuwe bijkomen en zorgt op termijn voor een afname. Jaarlijks worden zo circa 3000 zwerfkatten gevangen voor sterilisatie. Dit zijn inmiddels 1000 meldingen per jaar minder dan 5 jaar geleden! Zie je een zwerfkat lopen, maak meteen melding bij de milieudienst. Wacht niet tot er meerdere katten lopen. Binnen de kortste keren heb je er een paar families bij!
Wees geen deel van het probleem Tussen de vele zwerfkatten zitten ook nakomelingen van ge wone huiskatten. Laat daarom je huiskat onvruchtbaar maken. Sterilisatie en castratie zijn vrij eenvoudige ingrepen met vele voordelen voor de kat zelf alsook voor de omgeving. Ongewenste kittens worden later zwerfkatten die ronddolen en als overlast ervaren worden. Een eenmalige ingreep bij kater of kattin bespaart honderden kittens een triestig lot. Ook al vind je voor de kittens van je eigen kat een thuis, je houdt wel het probleem van een overpopulatie aan katten mee in stand.
Verantwoordelijke uitgever: Patrick Boucneau, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt
AGENDA
Zwerfkatten