Inhoudstafel I
Inleiding
II
Algemene werking
III
Coördinatiedossiers
IV
Bestuurlijk toezicht en coaching
V
Overige Vlaamse taken
VI
Annex – federale opdrachten
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 2
I Inleiding Hierna vindt u het verslag van gouverneur Herman Reynders aan de minister van Binnenlands Bestuur, Inburgering, Wonen, Gelijke Kansen en Armoedebestrijding. Dit verslag bevat, naast het overzicht van de invulling van de specifieke coĂśrdinatieopdracht, ook een weergave van de opdrachten die de gouverneur in zijn functie van Vlaamse Regeringscommissaris heeft uitgevoerd in het werkjaar 2016. Volledigheidshalve wordt, in annex, ook nog een overzicht gegeven van de opdrachten uitgevoerd in het kader van de federale materies.
II Algemene werking Het overlegplatform met de Vlaamse gedeconcentreerde diensten vond plaats op 5 februari met als agendapunt: SALK : uitdagingen Limburg + stand van zaken.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 3
III Coördinatiedossiers De coördinatieopdracht kan opgedeeld worden in 3 basislijnen: Coördinatie op vraag van de Vlaamse regering , een regeringslid of andere Vlaamse instanties Coördinatie op vraag van een lokaal bestuur of het provinciebestuur Coördinatie op eigen initiatief. 1. Coördinatie ingevolge beslissing1 of vraag van de Vlaamse regering, een minister of andere Vlaamse instanties 1.1 Strategisch Actieplan Limburg Kwadraat (SALK) Ook in 2016 is de uitvoering van het SALK één van de belangrijkste aandachtspunten. Op 24 oktober 2012 maakte Ford Europe de intentie tot de sluiting van de Ford fabriek in Genk bekend, en dit tegen eind 2014. Door een expertengroep onder leiding van professor Herman Daems werd een strategisch actieplan uitgetekend dat de gevolgen van de sluiting in kaart bracht en werden er de nodige maatregelen voorgesteld die noodzakelijk zijn voor de versterking en de versnelde ontwikkeling van de Limburgse economie. Het SALK moet de duurzame tewerkstelling en het economisch herstel van Limburg bevorderen. Op basis van het strategisch actieplan werd een SALK uitvoeringsplan geschreven voor de periode 2013 – 2019 dat inzet op acties op korte termijn, acties op langere termijn en acties die gericht zijn op de randvoorwaarden. Om zowel het proces van uitvoering te volgen als de resultaten te monitoren werd een structuur opgezet bestaande uit een Taskforce en een Directiecomité. De Vlaamse Regering heeft in haar regeerakkoord 2014-2019 een tussentijdse evaluatie van het SALK voorzien met de betrokkenheid van de belangrijkste politieke en sociaal economische actoren in Limburg. Op de SALK Taskforce van 11 december 2015 werd de evaluatienota SALK politiek gevalideerd. Deze nota werd op 18 december 2015 voorgelegd aan de Vlaamse regering. Daarnaast worden voor de opvolging van de uitvoering van het actieplan monitoringsrapporten aan de Vlaamse regering voorgelegd. In juni 2015 lag het eerste monitoringrapport voor, in december 2015 het tweede, in juni 2016 het derde en in december 2016 het vierde. Telkens werden de monitoringsrapporten besproken tijdens de vergaderingen van de SALK-Taskforce.
1
Inbegrepen opdrachten die voortvloeien uit een decreet
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 4
SALK Doel-probleemstelling Rol gouverneur Vraag/initiatief Betrokken overheden/actoren Acties en resultaten
SALK Doel-probleemstelling
Rol gouverneur Vraag/initiatief Betrokken overheden/actoren Acties en resultaten SALK Doel
Rol gouverneur Vraag/initiatief Betrokken overheden/actoren Acties en resultaten
Taskforce Overleg- en supervisieorgaan, monitoring uitvoering SALK en evaluatie bereikte resultaten Lid van de Taskforce Vlaamse regering Vlaamse regering, Federale regering, Vertegenwoordigers Provincie, Stad Genk, Limburgse actoren, Sociale partners Vergaderingen onder leiding van Vlaams minister-president op 24/06, 16/12 Directiecomité Ondersteuning Taskforce in zijn strategische rol: - opvolging van de implementatie van het uitvoeringsplan - detecteren “hands on” uitvoeringsmoeilijkheden, - initiëren van domeinoverschrijdende en oplossingsgerichte acties Lid van het directiecomité Vlaamse regering Kabinetschef Vlaams minister-president, Vlaamse administratie, Gouverneur als ambtelijke vertegenwoordiger van het provinciebestuur Vergaderingen op 07/03, 08/06, 30/11 Locate in Limburg Locate in Limburg werd in 2014 opgericht in uitvoering van het SALK. Locate in Limburg heeft als opdracht het ontwikkelen van een proactief acquisitiebeleid om buitenlandse bedrijven te overtuigen zich te vestigen in Limburg, of om in Limburg gevestigde bedrijven te overtuigen hun geplande uitbreidingsinvesteringen in Limburg te doen. Voorzitter Eigen initiatief gesteund door Limburgse minister(s) in de Vlaamse regering Provincie Limburg, LRM, Unizo Limburg, VKW Limburg, VOKA Limburg, Ondernemersplatform Limburg Bijeenkomsten op 23/03, 01/03 en 29/03 Raad van Bestuur: 15/02, 20/04, 09/06, 19/09, 25/10 en 14/12 Algemene Vergadering: 09/06 en 14/12
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 5
SALK Doel
Rol gouverneur Vraag/initiatief Betrokken overheden/actoren Acties en resultaten
SALK Doel
Rol gouverneur Vraag/initiatief Betrokken overheden/actoren Acties en resultaten
Stuurgroep Terhills Terhills, gelegen in Maasmechelen/Dilsen-Stokkem, strekt zich uit over een site van circa 365ha aan de rand van België’s enige Nationale Park: het “Nationaal Park Hoge Kempen”. De omgeving van de site werd gevormd door haar verleden als industriële site voor mijn- & grindontginning. Vandaag wordt ze gekenmerkt door een rijke en uitzonderlijke fauna & flora. De verdere ontwikkeling van het projectgebied Terhills zal fungeren als katalysator voor een duurzame economische ontwikkeling van de regio. Op de stuurgroep wordt de werkwijze besproken voor het vergunningstraject van de Terhills-projecten ( o.a. Connecterra, Pure Shopping, recreatief verblijfstoerisme, cablepark, Ecotrons, oostelijke schachtblok, wellness…) Lid Stuurgroep Minister-president Vlaamse regering Cel VIP, Ruimte Vlaanderen, TOP Limburg, ANB, gemeente Maasmechelen, stad Dilsen-Stokkem, provincie LimburgToerisme Limburg, LRM, RLKM-NPHK, LSM, UHasselt - Stuurgroep: 27/06 - Overleg inzake Terhills-vakantiepark LRM en ANB: 07/11 Lifetech Valley (HealthCare Valley) Life sciences en healthcare zijn één van de belangrijke speerpunten die in het SALK-rapport naar voor worden geschoven. Met de oprichting van Limburg Lifetech Valley (HealthCare Valley) wil men Limburg internationaal doen uitgroeien tot één van de meest innovatie regio’s op gebied van gezondheidzorg. Lifetech Valley zal alle initiatieven bundelen en versterkend gaan samenwerken vanuit een gemeenschappelijke visie en ambitie op toekomstige kwaliteitsvolle gezondheidszorg. Via acht hefboomprogramma’s bieden we nieuwe kansen voor innovatief ondernemerschap en sterke zorg. Focus op Health Aging (Happy Aging). Op 7 december 2015 vond de lancering van Lifetech Valley plaats in aanwezigheid van de Vlaamse minister bevoegd voor welzijn en volksgezondheid Coördineren UHasselt (Piet Stinissen, decaan faculteit Geneeskunde) UHasselt, provincie Limburg, LRM, Vlaams minister van Welzijn, betrokken actoren in het bedrijfsleven Overleg op 03/02 en 05/10 (ronde tafel inzake EFRO healthcare) Op 16/06 werd door Lifetech Valley de Happy Aging Day georganiseerd.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 6
SALK Doel
Rol gouverneur Vraag/initiatief Betrokken overheden/actoren Acties en resultaten
Vzw Kind en Taal In het kader van het SALK (Strategisch Plan voor Limburg in het Kwadraat) zal de vzw Kind en Taal, voor een minimale periode van 4 jaren, het geïntegreerd aanbod van ‘gezinsondersteuning’ (Instapje) en ‘pedagogische taaltrainers’ organiseren in de 13 meest kwetsbare Limburgse gemeenten (Leopoldsburg, Maasmechelen, Genk, Sint-Truiden, Tongeren, Bilzen, Hasselt, Heusden-Zolder, HouthalenHelchteren, Dilsen-Stokkem, Lanaken, Heers en Beringen). Via lokale convenanten met de respectieve 13 gemeenten beoogt de vzw Kind en Taal dat beide programma’s geïntegreerd en kwaliteitsvol lokaal worden aangeboden. Het aanbod wordt verankerd in de lokale Huizen van het Kind en het onderwijs. In de loop van 2016 werd het voorzitterschap doorgegeven aan gedeputeerde Frank Smeets. Voorzitter Eigen initiatief samen met het provinciebestuur Provincie, VDAB, 13 gemeentebesturen, OCMW’s, Huizen van het Kind, Vlaamse minister van Welzijn en Onderwijs Raad van Bestuur: 15/01 en 07/03 Algemene Vergadering: 07/03
1.2 Onderwijsproblematiek in Limburg: de maatschappelijke uitdaging voor onze provincie! In de uitrol van het SALK in 2014 werd duidelijk dat er een nood bestaat aan een apart plan voor de versterking van het onderwijs in Limburg. Naar aanleiding van een aantal verontrustende indicatoren op het vlak van onderwijs en arbeidsmarkt in Limburg, nam de gouverneur het initiatief in het najaar van 2014 om de beleidsverantwoordelijken inzake onderwijs bij elkaar te brengen met het oog op het oprichten van een forum en het opstellen van een actieplan om het onderwijs in Limburg op een hoger niveau te tillen. Bij brief dd. 4 mei 2015 van Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits werd de opdracht gegeven tot de opmaak van een gedetailleerde diepteanalyse van het onderwijs in Limburg. In deze brief stelde de minister dat de omgevingsanalyse inzake onderwijs die in het kader van het SALK werd gemaakt en waarin geconcludeerd werd dat het onderwijs in Limburg mindere resultaten oplevert, onvoldoende gedetailleerd is. Dit moet nochtans de basis vormen voor een gepast actieplan dat de Limburgse tekortkomingen moet remediëren. Derhalve gaf de minister aan de gouverneur de opdracht om een gedetailleerde diepteanalyse uit te voeren van de problemen inzake onderwijs in Limburg en daarbij oog te hebben voor de subregionale karakteristieken. Voor de opmaak van de diepteanalyse werd ten eerste een beroep gedaan op de afdeling Strategische Beleidsondersteuning van het Departement Onderwijs en Vorming. Daarnaast werd, naast de cijfers en duiding over de onderwijscontext aangeleverd door het departement, voor de diepteanalyse aan het Steunpunt Sociale Planning (SSP) van het provinciebestuur Limburg gevraagd om cijfers aan te leveren en duiding te geven over de
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 7
context buiten het onderwijsveld (armoede, jeugdwerkloosheid, arbeidsmarkt, diversiteit, ...) en de tewerkstellingssituatie van schoolverlaters. Op 03/09/2015 werd het diepte-analyse rapport aan de minister bezorgd. Samenvattend zijn dit de belangrijkste conclusies: - Algemeen kan geconcludeerd worden dat de meeste onderwijsindicatoren voor Limburg wat het onderwijs betreft nauw aansluiten bij de Vlaamse gemiddelden. Er zijn echter grote verschillen op gemeentelijk niveau. De onderwijsproblematiek is het grootst in de 13 gemeenten binnen het werkingsgebied van het project “Kind en Taal”. Socioeconomische factoren en taal hangen nauw samen met de onderwijsproblematiek. Meteen is dit één van de grootste maatschappelijke uitdagingen waar Limburg de volgende jaren voor staat. - De afgelopen jaren daalt het aantal leerlingen in het technisch onderwijs en meer specifiek in de nijverheidstechnische richtingen. Dit zijn nochtans de profielen waar grote vraag naar is op de arbeidsmarkt. - De aansluiting met de arbeidsmarkt verloopt in Limburg minder goed. Het tewerkstellingsaanbod ligt lager maar een goede studieoriëntering is ook van belang aangezien een aantal studierichtingen weinig of onvoldoende perspectief bieden op de arbeidsmarkt. - Over het algemeen ligt de doorstroming naar het hoger onderwijs voor Limburg rond het Vlaams gemiddelde. Limburg telt in verhouding wel meer professionele bachelors en minder masters. Dit vormt dan ook een aandachtspunt voor de toekomst. De onderwijsproblematiek in Limburg vormt één van de belangrijkste, zo niet de belangrijkste, maatschappelijke uitdagingen voor onze provincie de komende jaren. In 2016 werd dit dossier dan ook door de gouverneur verder intensief opgevolgd. In gesprekken met vertegenwoordigers van de diverse gemeenschappen en allochtone groepen en na overleg met het Limburgs onderwijsplatform werd er in 2016 gewerkt naar een Staten Generaal die het formele startschot moet geven voor een integrale en fundamentele aanpak. De Staten Generaal vond plaats op 12/12/ 2016. Er vonden verschillende overlegmomenten plaats: - Bijeenkomsten van het Limburgs Onderwijsplatform op 13/01,15/02, 09/03, 06/07, 19/09, 10/10, 16/11 - Toelichting van het diepte-analyse rapport aan de Verenigde Commissie van de provincieraad - Openingsreferaat directiecongres Katholiek Onderwijs Limburg 03/03: toelichting van het diepte-analyserapport aan de Limburgse directies van secundair, volwassenen- en hoger onderwijs en pedagogisch begeleiders. - ‘Dag van het Onderzoek’ van UCLL op 22/04: toelichting van het diepte-analyserapport over het Limburgs onderwijs op - 01/06: toelichting van het van het diepte-analyserapport aan het GO Genk - 06/06: toelichting van het van het diepte-analyserapport aan de Limburgse steden en gemeenten
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 8
-
18/08: overleg met Denkgroep Nijverheid Limburg over de uitrol van het STEM-traject in Limburg 23/08: toelichting van het diepte-analyserapport aan de Limburgse directies van het katholiek basisonderwijs 27/09: toelichting van het diepte-analyserapport aan de Limburgse Integratieraad 28/09: opening van het nieuwe academiejaar 2016-2017 van de AUHL, de UHasselt en de PXL waar de gouverneur de gelegenheidsrede gaf met als titel ‘Onderwijsproblematiek in Limburg: De maatschappelijke uitdaging voor onze provincie!’. 1.3 Cel Vlaamse en strategische investeringsprojecten (VIP) en Gewestelijke Stedenbouwkundige Vergunningscommissie (GSVC) Limburg
De Gewestelijke Stedenbouwkundige Vergunningscommissie (GSVC), onder voorzitterschap van de gouverneur ( - turbomanager ), heeft tot doel om tot een geïntegreerd advies te komen voor belangrijke investeringsprojecten en zal voornamelijk in cruciale fases worden ingeschakeld om tot een oplossing te komen. In het kader van SALK (strategisch Actieplan Limburg Kwadraat) komen ook strategische knelpuntdossiers zowel van gemeenten als van particuliere bedrijven op de agenda. In het kader van de coördinatieopdracht van de gouverneur kwamen in 2016 volgende dossiers aan bod: Twin Properties (Houthalen-Helchteren) Overleg op 8/01 en 19/02. Het overleg resulteerde in de indiening van de vergunningsaanvraag. Closing the Circle (Houthalen-Helchteren) o Vooroverleg op 19/02 o Op 23/03 vond de officieuze Gewestelijke Stedenbouwkundige Vergunningscommissie plaats voor het project Closing the Circle met alle betrokken instanties: gemeente Houthalen-Helchteren, gemeente Heusden-Zolder, ANB, OVAM, LNE, VMM en provincie Limburg. o 02/05 overleg met OVAM en PMVC o De nodige vergunningsaanvragen werden ingediend Tweede uitbreiding (Ham) Informatief overleg met alle betrokken partijen vond plaats op 02/12 om het vergunningstraject af te stemmen met de verschillende adviserende instanties. Naast deze structurele overlegmomenten vonden er ook ad hoc samenkomsten plaats vooral op verzoek van lokale besturen. Het merendeel van deze dossiers doorloopt het pad van informeel vooroverleg. Een overzicht van deze coördinatievergaderingen wordt gegeven onder punt 2. offer 1.4 Culturele toekomst in/van Limburg Op 12/12 vond een overleg plaats met minister Gatz en de bevoegde gedeputeerde. De minister gaf daarbij een dubbele opdracht: - Strategisch plan kunst en cultuur Limburg bouwstenen aanreiken vanuit de provincie. - “Taskforce” installeren voor de transitie van de provinciale kunsteninstelling Z33 naar een volwaardige Vlaamse entiteit: gouverneur voorzitter.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 9
1.5 Coördinatie Integraal Waterbeleid voor Maasbekken en Demerbekken Doel Ontwikkelen van een gebiedsgericht integraal waterbeleid Rol provinciegouverneur Voorzitter algemene bekkenvergadering en bekkenbureau Maas Op vraag / initiatief van Coördinatie in het integraal waterbeleid op basis van het decreet integraal waterbeleid van 18 juli 2003 en het wijzigingsdecreet van 19 juli 2013 Betrokken overheden en - Bekkenvergadering: vertegenwoordigers Vlaams instanties gewest, mandataris van elke provincie en elke gemeente, mandataris van elke watering en polder, mandataris van elk havenbedrijf, voor het maasbekken wordt ook een vertegenwoordigers van het Waals gewest uitgenodigd - Bekkenbureau: Vlaamse vertegenwoordigers, leden provinciale deputatie, per 25 gemeente 1 afgevaardigde, vertegenwoordiger polders en wateringen Acties & resultaten - Geregeld bilateraal overleg met de bekkencoördinator en voorzitter bekkenbestuur of zijn afgevaardigde. - De vergadering van het bekkenbureau werd in 2016 schriftelijk gehouden. - Maasdag 2016: 04/10 Voor een uitgebreid verslag van de activiteiten wordt verwezen naar het jaarlijks bekkenvoortgangsrapport: www.maasbekken.be
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 10
1.6 Stuurgroep De Wijers Doel
In februari 2010 werd het startschot gegeven van het project De Wijers. Alle projectpartners hebben zich toen geëngageerd om samen met zoveel mogelijk betrokkenen te werken aan de optimale ontwikkeling van deze unieke regio. Daarom werd afgesproken om een duurzaam toekomstbeeld voor De Wijers uit te werken.
Rol provinciegouverneur Voorzitter Op vraag / initiatief van
Initiatiefgroep De Wijers
Betrokken overheden en instanties
Vlaamse Landmaatschappij, Provincie Limburg, Regionaal Landschap Lage Kempen vzw (RLLK), Agentschap voor Natuur en Bos, Toerisme Limburg vzw, Natuurpunt vzw, Stad Genk, Stad Hasselt, Gemeente Heusden-Zolder, Gemeente Houthalen-Helchteren, Gemeente Zonhoven, Gemeente Diepenbeek, Gemeente Lummen, Limburgs Landschap vzw, European Landowners Organization, Boerenbond, Departement Ruimte Vlaanderen - Geregeld bilateraal overleg gouverneur of zijn vertegenwoordiger en de projectmanager ter voorbereiding van de stuurgroepvergaderingen - Overleg stuurgroep: 11/02, 17/06, 01/12 - In 2015 legde het partnerschap, de laatste hand aan een uitvoeringsprogramma De Wijers dat de in 2012 geformuleerde vier uitdagingen voor het gebied zal concretiseren in doelstellingen en 150 acties. Hiermee volbrengt de VLM de opdrachten uit het ministerieel mandaat uit 2007 en komt er bijgevolg een einde aan de coördinatieopdracht en het project de Wijers. Voor de opvolging, coördinatie en uitvoering van de doelstellingen en acties uit het uitvoeringsprogramma en het verderzetten van de gebiedsgerichte werking in De Wijers werd binnen het partnerschap consensus bereikt dat de provincie Limburg de best geplaatste partner om de coördinerende taak in De Wijers over te nemen. De 7 Wijergemeenten hebben in 2015 officieel de vraag tot coördinatie aan de provincie Limburg gesteld. De gouverneur nam in 2015 het initiatief om deze transitie te begeleiden. Op 08/01/2016 vond een laatste overleg plaats inzake de transitie en overdracht van de coördinatie aan de provincie met provinciebestuur, de VLM en RLLK. Het uitvoeringsprogramma werd op 03/03/2016 goedgekeurd en de coördinatie van de Wijers werd overgedragen aan de provincie Limburg in samenspraak met RLLK.
Acties & resultaten
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 11
1.7 Clean Tech Doel-probleemstelling
Rol gouverneur Vraag/initiatief Betrokken overheden/actoren Acties en resultaten
De provincie Limburg heeft de ambitie en streeft er naar om klimaatneutraal te worden. Na het uitvoeren van een klimaatstudie en het samenstellen van een klimaatparlement, heeft de provincie besloten om samen te werken met I-Cleantech Vlaanderen en werd de Limburgse antenne opgericht. Deze antenne georganiseerd door GreenVille - ondersteunt en stimuleert bedrijven in het vergroenen van hun activiteiten. In 2013 werd de Limburgse cleantech community opgestart. In deze community brengen de provincie Limburg en GreenVille samen met Universiteit Hasselt vier maal per jaar professionals en experten samen rond een centraal thema. Voorzitter van cleantech antenne Vlaamse regering Greenville, UHasselt, i-Cleantech Vlaanderen, Provincie, LSM, LRM Cleantech beleidsgroep: 26/01 Cleantech community: 03/02 en 09/11 Deelname aan Cleantech Conferentie Vlaanderen op 05/05 Cleantech event: 23/04
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 12
2. Coördinatie op vraag van Vlaamse administratie/ buitendiensten, lokaal bestuur of het provinciebestuur 2.1 Doel-probleemstelling Rol gouverneur Vraag/initiatief Betrokken overheden/actoren
Acties en resultaten
2.2 Doel-probleemstelling Rol gouverneur Vraag/initiatief Betrokken overheden/actoren Acties en resultaten
Meulenberg Uitwerken plan van aanpak wijk Meulenberg naar aanleiding van ‘sociale onlusten’ Voorzitter taskforce Gemeente Houthalen-Helchteren Gemeentebestuur Houthalen-Helchteren, een vertegenwoordiger van Vlaams minister van Binnenlands Bestuur en Inburgering, Zonechef politiezone MidLim), Stebo, Procureur des Konings Resultaat plan van aanpak ‘Samen Toekomst Maken’ focus op jongerenperspectief en veiligheid in de aandachtswijken met Meulenberg als proeftuin gepresenteerd op 01/09/2014. Eerste opvolgingsvergadering Taskforce op 05/10/2016
T.OP Limburg Ruimtelijke pijler SALK Lid Stuurgroep Ruimte Vlaanderen Ruimte Vlaanderen, LRM, Stad Genk, ANB, Provinciebestuur, Toerisme Limburg, VLM, Agentschap Ondernemen, OVAM, Kabinet minister Effectieve afstemming van economische en ruimtelijke invalshoeken kan elkaar versterken en zo nieuwe kansen creëren. Het realiseren van deze synergie effecten is de grote ambitie van het Territoriaal Ontwikkelingsprogramma (T.OP) Limburg dat in 2013 is opgestart als ruimtelijke pijler voor het SALK. Vanuit maatschappelijke ruimtelijke logica’s gaat T.OP Limburg op zoek naar win-winsituaties tussen de SALK doelstellingen, acties en andere lopende initiatieven in het gebied Centraal‐Limburg, daar waar de sluiting van Ford Genk zich het sterkst laat voelen. Op die manier ondersteunt het project ook de uitvoering van de SALK Europese Geïntegreerde Territoriale Investering GTI). Begin 2015 werd het projectplan 2015-2016 T.OP Limburg toegelicht en vond er een ronde tafel plaats met evaluatie en feedback door de verschillende partners en werd er beslist om een Stuurgroep te installeren. De gouverneur maakt deel uit van deze Stuurgroep. Bijeenkomsten Stuurgroep in 2016: éénmalig op 17/06
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 13
2.3 Doel-probleemstelling Rol gouverneur Vraag/initiatief
Stuurgroep Nationaal Park Hoge Kempen Realisatie toegangspoort en andere ontwikkelingen in Nationaal Park Hoge Kempen Rol gouverneur kadert in toewijzing middelen vanuit LRM, LSM LSM
Betrokken overheden/actoren Acties en resultaten
LSM, LRM, Connecterra, Maasmechelen, Dilsen-Stokkem
2.4 Doel-probleemstelling
Coördinatie / diverse tussenkomsten Hieronder wordt een niet-exhaustief overzicht gegeven van tussenkomsten waarin de gouverneur werd gevraagd om op te treden vanuit zijn diverse functies. Bemiddelen, coördineren Allerlei Lokale besturen, Provinciebestuur Limburg, Vlaamse overheidsinstanties - UNU - CRIS (United Nations University on Comparative Regionale Integration Studies) De gouverneur schreef met de burgemeester van Hasselt een gezamenlijke aanbevelingsbrief om zo het dossier inzake de inbedding van UNU-CRIS binnen de UHasselt te ondersteunen. Dit dossier past perfect binnen de strategische doelstellingen van het SALK om kennisinstellingen structureel te verankeren in de provincie en de internationalisering als belangrijk speerpunt in de ontwikkeling van de regio. - Horensbergdam Op vraag van de uitbater werd inzake de problematiek inzake de parking in het dossier Horensbergdam een overleg georganiseerd op 20/06 met de bevoegde diensten van de Vlaamse overheid - Riolering ‘Rentmeesterswoning’ Bilzen Op verzoek van de burgemeester van Bilzen werd via de GSVC advies gevraagd betreffende een rioleringsproject aan de zogenaamde ‘Rentmeesterswoning’ en gevraagd om de problematiek bij de VMM aan te kaarten. - 19/09: Limburgse Klimaattop. Op deze top werden de laatste evoluties voorgesteld, samen met nieuwe opportuniteiten en bruikbare voorbeelden om de Limburgse klimaatambitie extra kracht bij te zetten. De top bestond uit twee delen. Het eerste deel was exclusief voor de leden van de provincieraad, het tweede deel stond open voor heel wat Limburgse sleutelorganisaties zoals LRM, Infrax en Energyville. Deel twee werd geopend met een kort vraaggesprek met gouverneur Herman Reynders en gedeputeerde Ludwig
Rol gouverneur Vraag/initiatief Betrokken overheden/actoren Acties en resultaten
Stuurgroep kwam bijeen op 24/03, 15/09
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 14
-
Vandenhove. Belangrijkste boodschap was dat de klimaatdoelen van de provincie tegelijk ambitieus en realistisch zijn. 13/10: Internationaal Symposium 10 jaar Bosland. Op vraag van het Agentschap Natuur en Bos verleende de gouverneur zijn medewerking aan de organisatie van dit symposium
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 15
3. Coördinatie op eigen initiatief In 2016 werden op eigen initiatief de volgende dossiers opgestart of verdergezet.
Overleg samenleving / integratie o Op initiatief van de gouverneur organiseerde het Agentschap Integratie en Inburgering Limburg op 13/03 een platformdag rond de vluchtelingencrisis. o Op vraag van de Unie van Marokkaanse Islamitische Verenigingen in Limburg (UMIVEL), nam het Agentschap samen met de provinciegouverneur en het PCVO Moderne Talen het heft in handen om in Limburg een cursus Nederlands voor imams in te richten. Doel van de cursussen is de Limburgse imams te versterken op het gebied van hun kennis van het Nederlands om zo de communicatie en de omgang met de jongere generatie van moslims te bevorderen en hun rol als brugfiguur nog beter te vervullen. Om het initiatief bekend te maken vond aansluitend een persconferentie plaats op 18/10. o In 2016 vonden er verschillende overlegmomenten plaats met vertegenwoordigers van de moslimgemeenschap in Limburg: 21/01, 29/02, 25/05 en overleg imams 06/12 met als thema’s onderwijs en taalkennis, integratie en dualisering samenleving, radicalisering en organisatie en coördinatie van het offerfeest 2016.
Georganiseerde criminaliteit Overleg 25/05 met de voorzitters van de Limburgse politiecolleges en vertegenwoordigers van het parket en de federale politie over de strijd tegen georganiseerde criminaliteit: wietplantages, motorbendes, grensgerelateerde criminaliteit. Aankaarten van onvoldoende capaciteit voor zowel de federale recherche als het parket, in als verdere uitbouw van het gewapend bestuur en de oprichting van een RIEC (Regionaal Informatie en Expertise Centrum) naar Nederlands model werden als zinvolle initiatieven weerhouden. 29/08: evaluatievergadering problemen Turkse gemeenschap in Limburg ten gevolge van de poging tot staatsgreep in Turkije. Overleg met veiligheidsdiensten, justitie, staatsveiligheid en burgemeesters betrokken steden en gemeenten ( Genk, Maasmechelen, Heusden-Zolder, Beringen en Houthalen-Helchteren) 13/12: overleg inzake uitbouw PLOT (Provincie Limburg opleiding en training) met burgemeesters van Hasselt en Genk, PLOT, gedeputeerde bevoegd voor veiligheid en de betrokken zonechefs.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 16
Bezoek gevangenissen: Hasselt op 12/01 en Tongeren op 19/01.
Initiatief tot aankoop van een ‘provinciale’ drone voor veiligheidsdoeleinden (inzet politie, brandweer, noodplanning) 17/08: demosessie Limburgse politiekorpsen en hulpverleningszones inzet drones tijdens Pukkelpop. 03/10 : studiedag “Inzet drones bij calamiteiten” op het PLOT en bekendmaking aankoop drone.
Samenkomst IMEC Op 27/05 vond er een samenkomst plaats met IMEC met als doel kennis te maken met verschillende innovatieve initiatieven in Limburg en de samenwerking te verbeteren, gelieerd met de U Hasselt en geïnitieerd door LRM.
Slimme regio Op 17/03 nam de gouverneur deel aan het kennismakingsmoment rond het project Tomorrowlab ‘Smart cities’ van Living Tomorrow. Op initiatief van de gouverneur werden alle Limburgse burgemeesters uitgenodigd voor een bijeenkomst op 22/12 met NUHMA en Tomorrowlab rond Smart cities. Op de bijeenkomst werd een oproep gedaan aan alle Limburgse steden en gemeenten om samen te werken aan het uitrollen van een smart city-beleid en de oprichting van een structurele samenwerkingsstructuur voor Slim Limburg (SLim).
Reflectiedag Limburgse lokale besturen samenwerking Woensdag 11/03 vond op initiatief van de Gouverneur van de provincie Limburg de reflectienamiddag: 'Beter besturen door samen te werken' plaats. Dit initiatief kwam tot stand in samenwerking met het Agentschap Binnenlands Bestuur en de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten. Alle Limburgse burgemeesters en gemeentesecretarissen werden uitgenodigd. Op deze reflectienamiddag konden de besturen kennismaken met enkele voorbeelden van samenwerking uit de provincie Limburg en Nederland. De Vlaamse beleidslijnen rond samenwerking en fusie worden toegelicht en ook de aangekondigde fusie van Meeuwen-Gruitrode en Opglabbeek kwam aan bod. Op de reflectiedag konden de burgemeesters en secretarissen met elkaar in gesprek te gaan over de voor- en nadelen van samenwerken. Op die manier werd er inspiratie opgedaan om zelf aan de slag te gaan. 31 van de 44 Limburgse gemeenten waren vertegenwoordigd op de reflectiedag.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 17
Sociaal profiel gouverneur In het kader van het sociaal profiel van de gouverneur werd voor 2016 een jaarplan opgezet en werden verschillende initiatieven genomen: o deelname gouverneur aan Dag van de Zorg op 20/03 o ontvangst van vrijwilligers van de St-Vincentiusverenigingen in de ambtswoning op 07/06 o bijeenkomst van de federatie van OCMW-secretarissen Limburg in de ambtswoning op 09/06 o werkbezoek van de gouverneur aan het Limburgs sociaal voedseldistributieplatform Depot Margo op 14/06 o werkbezoek van de gouverneur aan 2 Limburgse zorgboerderijen op 15/07 in samenwerking met de gedeputeerde van landbouw en het Steunpunt Groene Zorg o 31/08 bezoek van de gouverneur aan het asielcentrum in Houthalen-Helchteren o 17/10: deelname gouverneur aan Dag tegen Armoede o 08/11: ontvangst in de ambtswoning van de werkgroep tegen Armoede.
Burgemeestersoverleg Maasland (Kinrooi, Maaseik , Maasmechelen, Lanaken en Dilsen-Stokkem) Op initiatief van de gouverneur vond op 20/04 een overleg plaats met de Maaslandse gemeenten en de gedeputeerde bevoegd voor economie rond de socio-economische toestand in de Maaslandse gemeenten en meer specifiek de arbeidsproblematiek in het Maasland. Tijdens dit overleg werd door de gouverneur het voorstel geformuleerd om voor het Maasland een gebiedsgerichte ontwikkeling op te starten. In dit kader bracht op 06/06 een delegatie van de provincie en de burgemeesters van het Maasland een bezoek aan het Nederlandse IBA Parkstad.
Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Op 20/05 werd er een overlegmoment georganiseerd in de ambtswoning over het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (werktekst Witboek Beleidsplan Ruimte ) en de invloed en mogelijke repercussies van dit plan voor de ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden van Limburg. Op deze bijeenkomst waren naast de gouverneur, secretaris-generaal Peter Cabus van Ruimte Vlaanderen, eerste gedeputeerde, gedeputeerde bevoegd voor Ruimtelijke ordening en de bevoegde diensten van Ruimte Vlaanderen en het provinciebestuur aanwezig.
Bike Valley Bedoeling is om Limburg als fietsprovincie blijvend op de kaart te zetten. Daarom heeft de gouverneur het initiatief genomen om alle initiatieven die momenteel al lopende zijn in onze provincie zoals oprichting Bike Valley, vzw Velodroom als andere organisaties die rond de fiets bezig zijn in de meest brede betekenis ( op vlak van gezondheid, therapie, mobiliteit, economie,…) te clusteren en op elkaar af te stemmen. Hierover vond verschillende malen overleg plaats. De initiatiefnemers achter Bike Valley zullen dit in de volgende jaren verder in de markt zetten.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 18
Op 03/04/ 2015 vond de eerste steenlegging plaats in het kader van de inrichting van een windtunnelinfrastructuur en de oprichting van de incubator Flanders’ Bike Valley in Beringen. Op 17/12/2015 wordt met de installatie van een geavanceerde windtunnel de laatste hand gelegd aan het gloednieuwe onderzoeks- en testcentrum voor innovaties binnen de fietsindustrie en aanverwante sectoren. Op 01/04/2016 vond de inaugration van Flanders’ Bike Valley plaats. Met de ingebruikname van dit nieuwe test- en onderzoekscentrum in 2016 wordt Flanders’ Bike Valley een nieuwe schakel in het bestaande netwerk van Limburgse innovatieknooppunten en incubatoren.
Starters Uit het SALK rapport blijkt dat de Limburgse economie innovatiekracht, internationalisering en ondernemerschap mist en dat het aantal starters daalt. Inmiddels zijn er in de provincie Limburg al verschillende initiatieven opgestart ter ondersteuning van startende ondernemers. Er is echter momenteel een te grote versnippering, er is geen eenduidig loket voor starters en omtrent de financieringsmogelijkheden is er te weinig eenduidige en performante informatie. Daarom werd in 2014 het initiatief genomen om al deze initiatieven meer op elkaar af te stemmen. In 2015 werd dit verder uitgerold en vonden er een aantal overlegmomenten plaats Doel is: o actief te zoeken naar starters o het “toe leiden” te stroomlijnen en de doorstroming te optimaliseren o unieke loketfunctie op te richten o samenhang te creëren tussen de verschillende initiatieven rond starters, o de werking van de verschillende Limburgse incubatoren hierop te enten. Op 26 /02 vond op de Corda Campus te Hasselt het lanceringsevent plaats van StartUp Limburg. Naast LRM zijn ook alle Limburgse incubatoren hierin belangrijke actoren. De gouverneur treedt hier op als inspirator en ondersteuner.
Logistiek Platform Limburg Op 05/09 vond de heropstart met de nieuwe focus voor het Logistiek Platform Limburg plaats in de ambtwoning. Het potentieel van de logistieke sector voor Limburg werd nogmaals onderstreept. In het bijzonder het belang van de logistiek voor de Limburgse werkgelegenheid en de creatie van bijkomende jobs.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 19
4. Internationale contacten 4.1 Interregionale contacten 18/02: overleg in de ambtswoning tussen de deputatie provincie Limburg en de gedeputeerde staten provincie Limburg (NL) waar de krachtlijnen van het provinciaal beleid aan elkaar werden toegelicht. 4.2 Internationale contacten
Contacten ambassadeurs/consuls: o ontvangst ambassadeur Zuid-Afrika : 02/02 o ontvangst consul-generaal van Marokko: 03/05 o ontvangst ambassadeur van Kenia: 12/09 o ontvangst ambassadeur Duitsland: 26/09
Van 07/09 tot 09/09 maakte de gouverneur samen met een delegatie van VKW een zakenreis naar Boekarest.
5. Overzicht structuren Hieronder wordt een overzicht en toelichting gegeven van de organisaties waarin de gouverneur een structureel verankerde rol speelt. 5.1 LSM In 2008 besloot de Vlaamse regering om de structuur van de Limburgse Reconversiemaatschappij (LRM) te hertekenen en werden de niet-rendementsgebonden middelen verankerd in de stichting Limburg Sterk Merk, een provinciaal extern verzelfstandigd agentschap. Statutair heeft LSM tot taak de economische, maatschappelijke en culturele ontwikkeling van Limburg te bevorderen. Bijzondere aandacht wordt hierbij gegeven aan projecten met een Strategisch en provinciaal karakter die een hefboom vormen voor de provincie Limburg inzake tewerkstelling, mobiliteit, wonen, onderwijs, milieu, gezondheidsvoorzieningen, toerisme en culturele aangelegenheden. De gouverneur is voorzitter van het Directiecomité en is lid van de Raad van Bestuur. Het Directiecomité vergaderde meerdere malen in 2016 (26/01, 24/05, 27/09). De Raad van Bestuur kwam samen op 20/01, 20/06, 20/09, 27/10 en 20/12. 5.2 Hospilim Op 14/12/2010 werd de VZW HospiLim opgericht met als leden Limburg Sterk Merk (LSM), de 9 Limburgse ziekenhuizen en 3 psychiatrische centra. Hospilim heeft als doel het overleg en de samenwerking tussen de Limburgse ziekenhuizen en psychiatrische centra te bevorderen via een gemeenschappelijk overlegplatform en synergiën en schaalvoordelen te realiseren ten behoeve van de leden.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 20
Zij fungeert als opdracht- en/of aankoopcentrale en kenniscentrum voor deelnemende zorginstellingen op vlak van overheidsaanbestedingen, risicobeheer, logistieke processen, outsourcing van niet-kernactiviteiten, informatietechnologie enz. De gouverneur zetelt in de Raad van Bestuur, bijeenkomsten in 2016: 02/02, 03/05, 28/06, 27/09 en 28/11. De Jaarvergaderingen van Hospilim gingen door op 17/05 en 22/11. 5.3 EMR De Euregio Maas-Rijn (EMR) vormt één van de oudste grensoverschrijdende samenwerkingsverbanden. In 1991 heeft de Euregio Maas-Rijn een juridisch statuut gekregen in de vorm van een Stichting volgens Nederlands recht. De leden van de Stichting zijn het zuiden van de provincie Limburg (Nederland), de provincie Limburg (België),de provincie Luik (België), de Region Aachen (Duitsland), de Duitstalige Gemeenschap (België). Doel van de EMR is de grensoverschrijdende samenwerking in de Euregio Maas-Rijn te verbeteren. De verschillende regio’s bundelen hun krachten bij de aanpak van gemeenschappelijke problemen en ten aanzien van alle grensoverschrijdende thema’s zoals veiligheid, mobiliteit, arbeidsmarkt, economische ontwikkeling en cultuur enz. De gouverneur is bestuurder van de EMR. In 2016 waren er verschillende bijeenkomsten van het EMR: bestuursvergadering 19/02, 10/06 en 02/12 ; 15/04 viering 40 jaar EMR en 25 jaar INTERREG; bijeenkomst Luik 21/06; bezoek biënnale Venetië 24/09 tot 26/09 . 5.4 YAR YAR Vlaanderen werd in 2008 in de ambtswoning van de gouverneur opgericht. YAR Vlaanderen biedt jongeren, met een dossier bij de jeugdrechter, een kans om hun leven weer op de sporen te krijgen. Centraal hierin staan twee programma’s: YAR Coaching en YAR Wonen. Deze programma’s laten jongeren ervaren dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor de keuzes die ze maken. En dat het maken van bewuste keuzes de eerste stap is om je leven of woonsituatie zélf in handen te nemen. Beide programma’s worden mee mogelijk gemaakt door een ruim netwerk van partnerorganisaties en vrijwillige coaches. De gouverneur is bestuurder van YAR. Algemene Vergadering: 13/03. 5.5 Denktank Klimaatbestendig Vlaanderen Door Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw werd in 2015 de Denktank Klimaatbestendig Vlaanderen opgericht. De bedoeling van de Denktank is om een draagvlak te creëren voor een klimaatbestendig Vlaanderen, en/of vanuit een onafhankelijk platform voorstellen te doen voor klimaatadaptatie; dit zowel vanuit het middenveld, de industrie, onderzoek, en de verschillende beleidsniveaus in Vlaanderen.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 21
In de Denktank zal worden nagedacht over hoe Vlaanderen er in de toekomst gaat uitzien, om deze tegelijk (klimaat)veerkrachtig, duurzaam en aantrekkelijk te maken. De gouverneur werd ter vertegenwoordiging van de provincie Limburg gevraagd om deel te nemen aan deze Denktank. Dit houdt jaarlijks een drietal samenkomsten in, aanvullend met een jaarlijks symposium. De Denktank bestaat uit een 25-tal leden waaronder een achttal prominente professoren, CEO’s en strategische denkers uit de bedrijfswereld, alsmede vertegenwoordigers uit het middenveld. De werkvergadering van de Denktank ging door op 25/11. Op 16/06 vond er een overleg plaats inzake klimaatadaptie in Limburg met de bevoegde gedeputeerde en de betrokken diensten van het provinciebestuur. Op de tweejaarlijkse trefdag voor de Limburgse gemeenten op 29/11 kwam ook de klimaatadaptatie op gemeentelijk vlak aan bod.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 22
IV Bestuurlijk toezicht Het Agentschap Binnenlands Bestuur is niet meer gestructureerd in centrale en provinciale afdelingen, maar in verticale of materiespecifieke en in horizontale afdelingen. Het jaarverslag volgt deze indeling en bevat dus per materie een overzicht inzake bestuurlijk toezicht voor het jaar 2016. 1. Lokale organisatie en werking 
Bestuurlijk toezicht
Overheidsopdrachten Patrimonium Organisatie en werking Politionele aangelegenheden
Gemeenten 9 11 52 1
Gemeenten
Overheidsopdrachten Patrimonium Organisatie en werking Politionele aangelegenheden
3 0 6 0
Klachten OCMW AGB 0 2 1 1 10 1 0
0
Schorsingen OCMW AGB 0 1 0 0 0 0 0 0
Eredienstbesturen 0 0 0 0
Eredienstbesturen 0 0 0 0
Net zoals de voorgaande jaren is het aantal schorsingen als toezichtsmaatregel zeer gering. Goedkeuringstoezicht voor de gemeente Voeren: Voor Voeren zijn de besluiten inzake overheidsopdrachten van meer dan 50.000 euro onderworpen aan goedkeuring door de gouverneur. Deze goedkeuringsbevoegdheid geldt voor de besluiten van zowel de gemeenteraad als het college van burgemeester en schepenen waarbij de wijze waarop overheidsopdrachten worden gegund en de voorwaarden ervan worden bepaald, voor zover het gaat om opdrachten van meer dan 50.000 euro (art. 234 en 235 NGW). In 2016 werden 2 dossiers behandeld.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 23
Adviesverlening 2016 118 62 106 1
Overheidsopdrachten Patrimonium Organisatie en werking Politionele aangelegenheden
2. Lokale Samenwerking, verzelfstandiging en personeel
Bestuurlijk toezicht inzake personeelsaangelegenheden o Algemene dossierstroom Gemeenten en OCMW’s moeten de besluiten tot vaststelling of wijziging van de rechtspositieregeling voor hun personeel verplicht inzenden. Het volume van deze dossierstroom wordt bepaald door de lokale invulling van het personeelsbeleid en de (verplichte) implementatie van nieuwe regelgeving of uitvoeringsbesluiten van de Vlaamse regering. In cijfers kunnen we volgend overzicht opmaken. De provincie Limburg heeft in 2016 één wijziging van de rechtspositieregeling ingezonden ter nazicht. jaar 2012 2013 2014 2015 2016
Besluiten gemeenten 93 53 58 48 25
OCMW’s 103 60 64 30 17
OCMW-verenigingen
15 5 4
o Invulling bestuurlijk toezicht Op het vlak van het optreden in het kader van het bestuurlijk toezicht noteren we volgende cijfers. jaar 2012 2013 2014 2015 2016
schorsingen gemeenten OCMW’s 0 0 3 2 2 1 0 0 3 0
Deze lage cijfers zijn te verklaren door de ingeburgerde cultuur bij de Limburgse besturen om proactief informatie te vragen.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 24
o Klachtenbehandeling De klachtenbehandeling inzake de personeelsaangelegenheden heeft in hoofdzaak betrekking op de individuele personeelscasussen, gerelateerd aan de uitvoering en toepassing van de rechtspositieregeling eerder dan dat het klachten betreft met betrekking tot het vaststellen van de rechtspositieregeling. In 2016 werd het merendeel van de klachten ingediend naar aanleiding van selectieprocedures die gevoerd werden door de lokale besturen. OCMW’s
Jaar
Gemeenten
2012
Ongegrond Schorsing 11 3
OCMW-verenigingen
Ongegrond Schorsing Ongegrond schorsing 9 1
2013
14
0
4
2
2014
13
0
1
0
2015
10
2
0
0
0
1
2016
11
3
0
1
0
0
De redenen die aan de grondslag liggen van de schorsingen zijn divers: schending van de wet op de uitdrukkelijke motivering of van de beginselen van behoorlijk bestuur, schending van de bepalingen van de eigen rechtspositieregeling of van andere wettelijke bepalingen zoals o.a. besluiten van de Vlaamse Regering of decreten.
Begeleiding & coaching inzake personeelsaangelegenheden o
Algemene dossierstroom
Deze begeleidingsopdracht kan van tweeërlei aard zijn. Enerzijds betreft het de adviesverlening aan een lokaal bestuur of een derde met het oog op de aanpassing of herziening van een rechtspositieregeling voor het lokaal personeel in het algemeen. Anderzijds stellen zowel besturen als personeelsleden en andere burgers of instanties concrete toepassingsvragen over de wet of over een plaatselijke RPR of een onderdeel ervan bijv. vragen betreffende de correcte uitvoering van wervingen en selecties voor het lokale personeel, vragen over de correcte betaling van bepaalde vergoedingen, ...
jaar 2012 2013 2014 2015 2016
gemeenten 137 191 172 142 126
Adviezen OCMW’s OCMW-verenigingen 78 93 80 15 63 4 56 4
Derden
10 13 12
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 25
3. Lokale Financiën
Bestuurlijk toezicht inzake fiscaliteit o Algemene dossierstroom De afdeling noteerde volgende aantallen voor het behandelen van het nazicht aan belastings- en retributiereglementen jaar 2012 2013 2014 2015 2016
besluiten 375 755 1.069 425 361
In 2016 is het aantal ontvangen belasting- en retributiereglementen licht gedaald ten opzichte van het jaar 2015. We registreerden een normaal aantal reglementen voor een jaar waarin er geen uitzonderlijke wijzigingen waren. Vooral in 2013, 2014 en nog een beetje in 2015 ontvingen we meer besluiten als gevolg van de invoering van de BBC en de opmaak van het financieel meerjarenplan voor de periode 2014 – 2019. o Invulling bestuurlijk toezicht In het kader van het bestuurlijk toezicht werden volgende toezichtbesluiten getroffen: jaar 2012 2013 2014 2015 2016
schorsing 0 2 0 0 0
Het vaststellen van de lokale fiscale reglementen levert over het algemeen gesteld weinig problemen op. Vaak wordt er vooraf door de besturen om advies gevraagd bij het team fiscaliteit van het Agentschap Binnenlands Bestuur. o Klachtenbehandeling Het aantal klachten is in 2016 net iets lager dan in 2015 maar blijft toch nog altijd hoger dan de jaren daarvoor. E-mail wordt vaak gebruikt voor het indienen van een klacht. Sommige klachten gaan over de vestiging van individuele belastingaanslagen. In die gevallen is de gouverneur niet bevoegd maar kan de klager zich wenden tot het college van burgemeester en schepenen van de betrokken gemeente. Beroep is dan eventueel mogelijk bij de rechtbank van eerste aanleg.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 26
Voor het jaar 2016 heeft geen enkele klacht geleid tot een toezichtmaatregel. jaar 2012 2013 2014 2015 2016
klachten ongegrond schorsing 2 0 5 1 4 0 9 0 7 0
Begeleiding & coaching inzake fiscaliteit o Algemene dossierstroom Het aantal adviesvragen is in 2016 licht gedaald ten opzichte van 2015. In 2016 was de invoering van de BBC al een tijdje achter de rug en bevonden we ons net over de helft van de legislatuur 2013-2018 zodat er vooral occasionele wijzigingen waren. In cijfers uitgedrukt geeft dit navolgend dossierverloop aan adviezen betreffende de lokale fiscaliteit. jaar 2012 2013 2014 2015 2016
adviezen 101 236 130 115 105
Bestuurlijk toezicht inzake financiën # afgehandeld op waarvan schorsing 13/12/2016** BW BW BW B16 JR15 AMJP B16 JR15 AMJP B16 16 16 16 44 54 44 69 44 51 42 1 1 3
# dossiers van 2016* AMJP
waarvan nietgoedkeuring JR15
Gemeente
70
OCMW
59
44
38
43
58
44
36
29
2
1
2
0
AGB
27
27
nvt
23
27
27
nvt
23
0
0
nvt
0
APB OCMWvereniging
2
2
nvt
1
2
2
1
0
0
2
2
nvt
1
2
2
nvt
1
0
0
nvt
0
provincie
1
1
3
1
1
1
3
1
0
0
0
0
nvt
nvt
nvt
329
nvt
nvt
nvt
308
nvt
nvt
nvt
7
BvdE
0
0
* Er wordt enkel rekening gehouden met de AMJP en B en BW die betrekking hebben op het boekjaar 2016 en de jaarrekeningen van 2015 (die in 2016 worden opgemaakt). Een B17 dat werd ontvangen in december 2016 wordt dus niet meegeteld. Omgekeerd wordt een B16 dat werd ontvangen in december 2015 wel meegeteld. ** Er wordt enkel rekening gehouden met de dossiers van 2016*
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 27
V Aanvullende Vlaamse taken 1. Jacht Jacht 2016 was een jaar van consolidatie op het vlak van enerzijds de aflevering van jachtverloven en jachtvergunningen en anderzijds de integratie van Voeren. Op het vlak van de jachtterreinplannen werd een groot deel van de reglementering herschreven. Jachtverloven en -vergunningen Het e-loket vierde zijn eerste verjaardag op 1 juli 2016. Alle aanvragen verlopen of worden behandeld via dit loket: ofwel vult de aanvrager online zijn aanvraag in, ofwel voert de dienst de aanvraag op papier - aangetekend toegezonden - in in het systeem. In tegenstelling tot vorig jaar kon opnieuw op 1 juni gestart worden met de aflevering. Elk jaar zijn er enkele beroepen tegen een weigering tot afgifte van een jachtverlof of tegen een intrekking van een jachtverlof. De tendens is stijgend. Jachtterreinplannen goedkeuring Artikel 31 van het Jachtadministratiebesluit van 25 april 2014 werd quasi integraal herschreven door het Besluit van de Vlaamse Regering d.d. 15 april 2016 (B.S. 29 april 2016). Behouden bleef dat de voorstellen van jachtplan moeten worden goedgekeurd door de arrondissementscommissaris, in principe voor 1 juli 2016. Aard en aantal dossiers van de afgelopen jachtseizoenen:
Jachtverloven Jachtvergunningen Ingetrokken/geweigerde jachtverloven Ingediende jachtplannen Gewijzigde jachtplannen Betwistingen ivm jachtplannen (overlappingen en klachten)
20112012 2240 107 9
20122013 2245 108 5
20132014 2284 104 8
20142015 2348 122 8
20152016 2349 142 15
20162017(*) 2315 125 10
737 92 26
723 81 27
719 104 24
720 87 13
920 917 350
925 120 +/-200 w.o. 82 klachten
(*) betreft cijfers voor het lopend jachtseizoen tot en met 3 januari 2017; cijfers kunnen tot 30 juni 2017 nog licht oplopen.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 28
2. PVC (Provinciale Visserijcommissie)
De Gouverneur is bij wet ambtshalve voorzitter van dit op Vlaams niveau structureel georganiseerd overlegorgaan met de doelgroep vissers op Vlaams openbaar water. Het PVC overleg werd, zoals structureel voorzien, regelmatig gehouden. Initiatieven en projectvoorstellen binnen de beleidsmatige werkvelden werden besproken. Eén van de acties was een uitwisselingsbezoek tussen de Provinciale Visserijcommissie Limburg en de bestuurders van Sportvisserij Nederlands Limburg betreffende de wederzijdse algemene werking voor de visserij. Dit bezoek ging door te Roermond in de ECI Cultuurfabriek en startte met een toelichting over hoe de sportvisserij in Nederland wordt georganiseerd, welke omvang ze heeft, waar de knelpunten liggen en wat de toekomstplannen zijn. Deze topics werden dan vergeleken met de situatie in Vlaanderen. Hierna volgde een rondleiding met specifieke uitleg over de werking van de mechanisch uitgebouwde vispassage op de Roer (met een continue monitoring van het visbestand). Het bezoek werd afgesloten met een uiteenzetting over de herinrichting van de Grensmaas op Nederlands grondgebied te Stein, een grensoverschrijdend project met Vlaanderen. Verder werd er aandacht besteed aan het bestrijden van de beverplaag in de Voer en het handhavingsproject door vrijwillige stewards van De Maaskei in Dilsen-Stokkem. Het streefdoel is om, over heel Vlaanderen, zoveel mogelijk uniform werkbare afspraken en regels voor de inpassing van de hengelsport aan openbare wateren vast te leggen. Tot slot kwamen het soortgericht, gebiedsgericht, doelgroepgericht en handhavingsgericht beleid aan bod. Er werd een goed bereikbaar secretariaat georganiseerd met correct overleg, duidelijke notulen, briefwisseling, telefoonverkeer, mailafhandeling, klassement en archief. De twee wettelijk voorziene vergaderingen van het overkoepelende ‘Centraal Comité van het Visserijfonds’ werden opgevolgd en bekend gemaakt aan de PVC leden. Meerdere stuur- en werkgroepvergaderingen onder het Visserijfonds werden opgevolgd. De twee wettelijk voorziene commissievergaderingen werden georganiseerd, opgevolgd en openbaar gemaakt. Meerdere reguliere contacten met de voor de Limburgse regio’s afgevaardigde commissieleden werden gelegd en onderhouden ter uitvoering van hun voorstellen. Er werd medewerking gegeven bij opstelling herbepotingsplannen, infoblad ‘Vislijn’, ‘Reglement openbare visserij’ en de kaart ‘Hengelen in Limburg’(onder andere met een aanvulling van de actieterreinen). Er werd regelmatig overlegd met ANB, met als start de bespreking van hun jaarverslag voor de handhaving van Limburg met als topics visuitzettingen en visverloven (statistiek van verkoop en controle met PV’s). Vanuit de PVC werd gevraagd naar meer handhaving van de wet op de riviervisserij, onder andere door het plaatsen van signalisatieborden. Andere thema’s die in 2016 aan bod kwamen waren het beheer van de Vlaamse viskwekerijen en de stand van zaken van de lopende visserijprojecten 2015-2016 met een overzicht van de uitgevoerde en lopende projecten in Limburg tijdens de voorbij 5 jaar. Ten slotte werd onderhandeld over de gewenste aanpak betreffende projecten voor specifieke hengelfaciliteiten met co financiering op het visserijfonds, bijvoorbeeld het herinrichtingsproject aan de Dommel en de Kleinbeek te Peer met hermeandering en het wegwerken van 3 vismigratieknelpunten.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 29
Bevragingen door individuele vissers werden afgehandeld via telefoon, e-mail of persoonlijk op het secretariaat. Er werd, op individuele vraag, informatie verspreid over visrecht, wetgeving, beleidsoptie, inpassing visserij, toegankelijkheid van de openbare viswaters, codes van goede hengelpraktijk, bootregistratie, vis- en loopvergunning Nederlandse Maasoever, alsook over het milieu- en natuurbeleid relevant aan de openbare visserij. De aanvragen voor vrijstelling van een Vlaams visverlof in het kader van hengelinitiatie, wettelijke opdracht van de gouverneur, werden onderzocht en regelmatig afgehandeld. 3. Fusie Meeuwen-Gruitrode en Opglabbeek In februari kondigen de gemeenten Meeuwen-Gruitrode en Opglabbeek aan dat ze een fusie wilden onderzoeken. Hierop nam ABB het initiatief om een fusiebegeleidingsteam op te richten. De gouverneur maakte deel uit van het fusiebegeleidingsteam. De startvergadering van het fusiebegeleidingsteam vond plaats op 21/03. Daarnaast werd een stuurgroep opgericht ter begeleiding van het fusietraject die wekelijke samenkwam. De stuurgroep bestaande uit de burgemeesters, eerste schepenen, secretarissen en communicatieambtenaren werd bijgestaan door een medewerker van het Agentschap Binnenlands Bestuur. Het studiebureau Idea Consult werd aangesteld als externe consultant. Om het fusietraject van nabij te kunnen opvolgen werd er op regelmatige basis teruggekoppeld door de betrokken medewerker van ABB. In november 2016 werd het onderzoeksrapport voorgelegd aan de twee gemeenteraden voor principieel akkoord met de gemeentefusie. In de loop van 2017 volgt de definitieve goedkeuring door de gemeenteraden. 4. Eedafleggingen burgemeesters 27/06: de nieuwe burgemeester van de gemeente Bocholt legde de eed af bij de gouverneur. 05/11: de nieuwe burgemeester van de stad Hasselt legde de eed af bij de gouverneur. 13/12: de nieuwe burgemeester van de gemeente As legde de eed af bij de gouverneur. 5. Dossiers Wateringen Het handelt hier om een niet-bestuurskundige taak van de gouverneur in het kader van artikel 85 van de wet betreffende de wateringen van 5 juli 1956 (goedkeuringstoezicht gouverneur) In 2016 werden 7 dossiers behandeld. 6. Aanwijzing gemeentelijke ambtenaren belast met de opsporing van bouwmisdrijven In toepassing van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening wijst de gouverneur bevoegde ambtenaren van de provincie en van de gemeenten aan om bouwmisdrijven op te sporen en vast te stellen door een proces-verbaal. In 2016 werden 4 nieuwe gemeentelijke ambtenaren aangesteld: 1 in Zonhoven en 1 in Alken en 2 voor de interlokale vereniging ‘Handhaving RO MIDLIM’ (As, Genk, HouthalenHelchteren, Opglabbeek en Zutendaal).
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 30
In 2016 werd eveneens voor de 2 reeds aangestelde gemeentelijke ambtenaren van de stad Genk de bevoegdheid uitgebreid met het grondgebied van de gemeenten As, HouthalenHelchteren, Opglabbeek en Zutendaal. 7. Studiedag Audit Vlaanderen De gouverneurs, het Agentschap Binnenlands Bestuur en Audit Vlaanderen organiseerden in maart en april 2016 een studienamiddag waar de belangrijkste vaststellingen uit deze globale rapporten werden voorgesteld en handvaten werden aangereikt om aan de slag te gaan. In Limburg ging deze studiedag door op 11/04.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 31
VI Annex – Federale opdrachten
Noodplanning o Seveso-oefeningen: Rezinal in Heusden-Zolder (11/01/2016), Hermoo in St Truiden (28/01/2016), Borealis in Beringen (18/02/2016), FN in Zutendaal (01/03/2016), Essers in Genk (30/05/2016) o Provinciale grootschalige rampenoefening ‘treinongeval’ Epsilon Tungri op 01/10/2016 in Tongeren o Oefenrace editie 2016 waarbij de dienst Noodplanning in 36 van 44 Limburgse gemeenten een noodplanningsoefening organiseerde o 21 en 26/04/2016 organiseerde de dienst Noodplanning een tweedaagse opleiding ‘crisiscommunicatie’ voor de noodplannings- en communicatieambtenaren van de Limburgse gemeenten o ICMS ( nieuw federaal veiligheidsportaal):introductiesessie 28/09/2016 en 1ste opleiding 06/12/2016 Limburg 11/01/16. o Opmaak BNIP terro o 02/06/2016 coördinatievergadering wateroverlast en overstromingen
Federale gegevens inzake toezicht o Verwezenlijking 2016: naar aanleiding van de voorgenomen fusie van de gemeenten Meeuwen-Gruitrode en Opglabbeek, werd een federaal draaiboek uitgewerkt naar bestuurlijke en financiële gevolgen voor zowel de (de)fusie van de betreffende politiezones als de hulpverleningszones en vonden diverse overlegmomenten met de burgemeesters en financieel beheerders plaats. o Markant cijfer 2016: het aantal aanvragen voor een paspoort van erkende vluchtelingen en Belgen die in het buitenland verblijven, is de laatste jaren stelselmatig gestegen. In 2010 bedroeg dit in absolute cijfers voor Limburg 211, in 2014 480 en in 2015 613. Voor de eerste tertialen van 2016 staat de teller al op 556. Vergeleken met dezelfde periode over 2015 (446) is dit een stijging met liefst 25 %. Al deze aanvragen werden verwerkt met gelijk gebleven personeelsbestand en via front-officeloket dankzij precieze afsprakenplanning en automatisering. o Markant feit 2016: verschillende politiezones hebben hun achterstand op het vlak van afgesloten jaarrekeningen weggewerkt, vooral met het oog op toekomstige samenwerkingsvormen. De dienst toezicht politie heeft de controles erop ter plaatse uitgevoerd, waarbij samen met de rekenplichtige de boekhouding (facturen, kas…) werd doorgenomen en vragen meteen konden worden gesteld en beantwoord. Deze werkwijze zal in de toekomst worden verdergezet. o Project 2017: volgend jaar moet een nieuwe provinciale lijst van gezworenen bij de Hoven van Assisen worden opgemaakt. De gemeentebesturen zullen daartoe de nodige instructies krijgen. Vervolgens zullen de data worden verwerkt via een zgn. “nieuwe manier van werken”: co-working, waarbij personeelsleden van verschillende diensten voor een bepaalde tijd en voor dit project in een bepaalde omgeving worden samengebracht.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 32
o Verhuis 2017: volgend jaar zal de adjunct-arrondissementscommissaris van Voeren wellicht verhuizen naar een nieuw pand. Bedoeling is om goedkoper en kwalitatief beter te worden gehuisvest. In samenwerking met de Regie der Gebouwen werd hiertoe door de federale dienst het nodige voorbereid en afgesproken. Momenteel volgt een verkenning van de immo-markt in Voeren.
Jaarverslag 2016 – gouverneur Limburg 33