uit uw provincie
2
Van mijnerfgoed tot sterke toeristische attractiepool De mijnen hebben ooit grote voorspoed voor Limburg gebracht. Anno 2017 ontwikkelen zich onder de schaduw van de vroegere schachtbokken nieuwe economische sectoren die opnieuw voor tewerkstelling en welvaart zorgen. “Ook voor de economie van de vrije tijd is het indrukwekkende industrieel erfgoed een prachtig decor voor nieuwe activiteiten”, zegt gedeputeerde van Toerisme, Cultuur en Erfgoed Igor Philtjens. “Op de grootste industriële erfgoedsite van Vlaanderen, de mijnsite van Beringen, wordt een uniek project ontwikkeld waarbij Limburgers en toeristen het uitzonderlijke mijnpatrimonium en het leven in en rond de mijn terug kunnen beleven.” Een nieuw looppad van bijna 2 kilometer zal de bezoekers door de mijngebouwen leiden en hen aan de hand van visuele effecten op 17 bijzondere locaties het industriële mijnerfgoed en de unieke verhalen van de mensen die er woonden, werkten en zwoegden, laten beleven. De storytelling verbindt de persoonlijke verhalen van de mijnwerkers aan de techniek in en rond de mijnen en zal ook ‘kidsproof’ gemaakt worden. Een inleidende film, zwevende passerelles en panoramapunten geven een totaaluitzicht over de site.
Parel van de Limburgse vrijetijdseconomie
Met de plannen om het kolenspoor tot een belevingsvolle fietsroute te ontwikkelen, wordt het Limburgse mijnverleden van oost tot west ontsloten. Het kolenspoor was destijds de verbinding van de mijnsites van Eisden, Waterschei en Winterslag en zorgde voor het transport van de gedolven steenkool en de mijnwerkers, die uit alle windstreken naar Limburg kwamen om te werken
in de koolmijnen. Gedeputeerde Igor Philtjens: “Met die fietsroute bouwen we voort aan de kwaliteit en beleving van het fietsroutenetwerk, de parel van de Limburgse economie van de vrije tijd. Het fietsroutenetwerk laat Limburgers en toeristen onze provincie in al haar pracht en praal ontdekken. Maar we willen meer bieden. Met gerichte investeringen maken we van een recreatieve fietstocht in onze provincie een unieke ervaring.” Waar in Vlaanderen of de Euregio kun je fietsen door het water en binnenkort door de bomen of onder de grond? “Limburg is dan ook almaar populairder als fietsparadijs. In de eerste helft van het jaar telden we meer dan 1,3 miljoen fietsers, een stijging met 14 % ten opzichte van vorig jaar”, besluit gedeputeerde Igor Philtjens.
“het persoonlijke verhaal van de mijnwerkers staat centraal” gedeputeerde Igor Philtjens
Igor Philtjens
gedeputeerde van Toerisme, Cultuur en Erfgoed
Goed voor de tewerkstelling
Het succes van het fietsroutenetwerk staat symbool voor de sterke ontwikkeling van de economie van de vrije tijd. De sector is, met meer dan 7 000 zelfstandigen en 24 000 jobs voor lager en hoger geschoolde Limburgers, uitgegroeid tot een economische sterkhouder voor onze provincie. Het betreft allemaal jobs die niet delokaliseerbaar zijn. “Net als in de andere economische sectoren zorgen de toeristische ondernemers voor welvaart en jobs en dat toeristische ondernemerschap moeten we koesteren en ondersteunen. Met de provincie Limburg en Toerisme Limburg blijven we alvast verder werken aan een gastvrij Limburg waar voor Limburgers en toeristen steeds iets te beleven is en waar het toeristisch ondernemerschap verder kan groeien.”
Ingrijpende landschappelijke wijzigingen vragen om een sterk plan Om de mogelijkheden van het voormalige mijnterrein in Eisden te ontwikkelen, startte het provinciebestuur in 2006 met een Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP). Intussen zijn heel wat projecten in het gebied gerealiseerd of in ontwikkeling. “Grootschalige landschappelijke wijzigingen zijn vaak ingrijpend. Ze moeten nauwkeurig gepland worden en een duidelijke visie is noodzakelijk”, zegt gedeputeerde van Ruimtelijke Ordening Inge Moors.
In een periode van slechts honderd jaar kende het gebied op de grens tussen Maasmechelen en Dilsen-Stokkem maar liefst vijf transformaties. Eeuwenlang bestond het landschap uit schrale heide en akkers. Vanaf 1900 zorgde de steenkoolontginning voor een enorme economische impuls die het uitzicht en de omgeving volledig veranderde. Er kwamen imposante mijngebouwen, schachtbokken, steenbergen, cités en tuinwijken. Rond 1970 begon de grindontginning. De weidse waterplassen zijn daarvan vandaag nog getuige.
“Dit merkwaardige gebied is het werk van mensenhanden” gedeputeerde Inge Moors
Interieur bezoekerscentrum be-MINE.
gerealiseerd, zoals het cinemacomplex op de locatie van de voormalige badzaal, aansluitend kreeg Factory Outlet “Value Retail”, vandaag Maasmechelen Village, een plaats. Aan de rand kwam een kmo-terrein. Van veel andere plannen kwam echter nooit iets in huis. Een duidelijke ontwikkelingsvisie ontbrak.
Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan
Om de mogelijkheden van de terreinen beter te benutten, startte het provinciebestuur in 2006 met een Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP). Dit plan werd definitief goedgekeurd eind 2011. “Via het plan werd een totaalvisie ontwikkeld en worden de verschillende projectontwikkelingen beter gestuurd en ondersteund. Investeerders, ontwikkelaars en gemeentebesturen krijgen de nodige ruimtelijk-juridische rechtszekerheid”, zegt gedeputeerde Inge Moors. Het is duidelijk dat het plan zijn doel niet heeft gemist. Anno 2017 zijn veel projecten in ontwikkeling op de site, zoals het Terhills Hotel, het cablepark en de Ecotron van de UHasselt. Daarnaast is er ook een aantal projecten in aanbouw zoals een conferentieruimte, een wellnesscenter en een busbaan voor elektrisch zelfrijdende bussen. “De site vormt één van de meest merkwaardige landschappen van Vlaanderen. Met haar ligging aan het Nationaal Park Hoge Kempen en met een Scandinavisch ogende omgeving met heuvels, meren, bossen en kreken is dit fraaie gebied het werk van mensenhanden”, besluit gedeputeerde Inge Moors.
Van mijn tot vrije tijd
INGE Moors
gedeputeerde van Ruimtelijke Ordening
In 1987 ging, na een beslissing van de Belgische regering om alle Limburgse steenkoolmijnen te sluiten, ook de mijn van Eisden dicht. Van de vier mijnafvalbergen werden er drie gestabiliseerd, beplant en bestemd tot natuurgebied. De vierde, meest zuidelijke berg, werd afgegraven. Een groot aantal mijngebouwen werd gesloopt. Andere delen zijn als monument beschermd. De vrijgekomen ruimte nodigde uit tot nieuwe initiatieven. Verschillende projecten passeerden de revue. Enkelen daarvan zijn ook daadwerkelijk
Connecterra Eisden, een verrassend landschap van bergen en meren.