I Tips voor trips

© MICHIEL AERTS

TIPS VOOR TRIPS

VERDWENEN ZWINHAVENS

Damme, Sluis, Monnikerede, Hoeke en Brugge vormden ooit een parelsnoer van havens. Tot de Zwingeul verzandde en de Zwinhavens verdwenen. Dankzij virtual reality maak je in het onthaalgebouw van het Zwin Natuur Park een spectaculaire bootreis landinwaarts langs deze verdwenen havens. Langs een nieuwe fietsroute staan kijkers opgesteld. Wie door een kijker loert, komt terecht in het landschap van de middeleeuwen.

Zwin Natuur Park Graaf Léon Lippensdreef 8, Knokke-Heist 10 euro www.zwin.be/nl/verdwenen-zwinhavens

ZUSTERS SINT-JOZEF

Ter ere van het 125-jarige bestaan van de Zusters van Sint-Jozef opent midden oktober het door de provincie ondersteunde belevingscentrum ‘Altijd op weg’. Dat geeft een inkijk in het ontstaan en het dagelijkse leven van de congegratie, hun inzet voor het onderwijs en voor mensen met geestelijke gezondheidsproblemen. In Munsterbilzen richtten de zusters een psychiatrisch ziekenhuis en een verpleegopleiding in de oude abdij op en daarnaast een (ondertussen verdwenen) meisjesschool.

Belevingscentrum Altijd op weg Abdijstraat 2, Bilzen gratis in het weekend op weekdagen enkel gegidste groepsbezoeken voor 90 euro www.zustersvanmunsterbilzen.be

FIETSLUSSEN LUMMEN

Spring op je fiets en ontdek Lummen op een rustig tempo. De erfgoedroute (54 km) neemt je mee langs kapellen, kastelen en oorlogsrestanten. Met de 50 tinten groen-route (44 km) fiets je de Lummense natuur in. De Vallei van de Zwarte Beek, de Venusberg of de Duizendjarige Eik: je passeert het allemaal. De Lumennekesroute (19 km) is dan weer ideaal voor het hele gezin: onderweg kunnen kinderen ravotten in de speeltuin of spelen met de dieren uit de kinderboerderij. Elke route start aan het Gemeenteplein en kan naar believen ingekort worden.

Dienst Toerisme Dr. Vanderhoeydonckstraat 56, Lummen gratis www.lummen.be/sport-en-vrije-tijd/ toerisme/fietsen

KERKHOF HASSELT

Sinds 2004 is het Oud Kerkhof van Hasselt een beschermd monument. Deze parkbegraafplaats was in gebruik van 1800 tot 1930. Heel wat beroemde Hasselaren vonden er hun laatste rustplaats. Vele graven bevatten traditionele symbolen die verwijzen naar de dood of het eeuwige leven, zoals verstrengelde handen, een vlammend hart of een afgebroken boomstam. Ook de planten op het kerkhof hebben een symbolische betekenis. Zo wordt de venijnboom al sinds de Kelten als ‘boom van de dood’ beschouwd, omdat de zaden dodelijk gif bevatten. Een bewegwijzerde route geeft uitleg over de belangrijkste graven.

Oud Kerkhof Kempische Steenweg, Hasselt gratis te bezoeken tussen 10 en 16 uur www.hasselt.be/nl/oud-kerkhof

TORGNY

Torgny, het zuidelijkste punt van België, is verkozen tot één van de Mooiste Dorpen van Wallonië. Met het droogste en warmste klimaat van ons land waan je je er in de Provence. Het bevat bovendien voor elk wat wils: je kan gaan mountainbiken in de Gaumestreek, wijn proeven op wijndomein Poirier du Loup of wandelen in natuurreservaat Raymon Mayné, een voormalige steengroeve met een grote verscheidenheid aan flora en fauna. Bezoek zeker het beschermde erfgoed zoals het washuis en de traditionele boerderijen.

Dienst Toerisme Place Albert Paul 6, Torgny www.torgny.be

KIJK OP HASPENGOUW

Het Haspengouwse fietsroutenetwerk bevat vijf bijzondere uitkijkpunten. Op deze hoogste punten kan je met panoramakijkers letterlijk inzoomen op het landschap. De bijhorende panoramaborden vertellen je meer over de indrukwekkende vergezichten, het erfgoed, de streekproducenten en de toeristische attracties. Laat je omverblazen door het uitzicht vanop Helsheaven, de abdijtoren, de Viersprong in Nieuwenhoven, de Honsberg in Zepperen en het panoramabassin in Velm.

Dienst Toerisme Grote Markt, Sint-Truiden gratis www.visitsinttruiden.be/aanbod/fietskaart-kijk-op-haspengouw

CHOKIER IN GINGELOM

Quizvraag: wie was het eerste staatshoofd van België? Antwoord: baron Surlet de Chokier! Deze eerste regent van België kreeg een wandelroute van vier kilometer. Je komt voorbij het kasteel van Gingelom, waar hij woonde, en langs de Kamerijkhoeve, waar hij zijn merinoschapen fokte. Nadien kan je in één van de omringende cafés genieten van een glas Chokierbier, een amberkleurig volmoutbier. De routekaart vind je tijdens de week in het gemeentehuis en tijdens het weekend in de bibliotheek.

Gemeentehuis Sint-Pietersstraat 1, Gingelom Bibliotheek Surlet de Chokierstraat 4, Gingelom gratis www.gingelom.be/wandelroute-de-chokier

LEOPOLD I-ROUTE

Deze historische erfgoedwandeling van 5,5 km brengt je langs 28 militaire bezienswaardigheden in en rond het centrum van Leopoldsburg. Onder meer bij het paviljoen van de commandant van de Genie, de Dreef der Zeven Zuchten en het oud militair hospitaal vind je infoborden. De wandeling is bewegwijzerd met de beeltenis van koning Leopold I en vertrekt aan de Karmellaan. Een routekaart vind je online.

Dienst Toerisme Hechtelsesteenweg 7, Leopoldsburg gratis www.leopoldsburg.be/leopold-i-route

MOERENPOORT TONGEREN

In de middeleeuwen kon je enkel de stad in- of uitraken via de stadspoorten. Van de zes stadspoorten die Tongeren bezat, is enkel de Moerenpoort uit 1379 intact gebleven. Die transformeerde ondertussen tot een historisch museum over de militaire geschiedenis van Tongeren. Vanop de robuuste toren kun je genieten van een prachtig uitzicht over het begijnhof en de binnenstad. Kinderen van zes tot twaalf kunnen het Moerenpoortmuseum bovendien via een spelletjes- en geurparcours ontdekken. De gratis toegangscode haal je af bij de toeristische dienst op de dag van je bezoek.

Moerenpoortmuseum Leopoldwal, Tongeren gratis Dienst Toerisme Via Julianus 2, Tongeren www.toerismetongeren.be/moerenpoort

SPEL ONDERSTEBOVEN

Ontsluier met enkele vrienden de geheimen van de mijncité via het ‘ONDERsteBOVEN’-spel. Aan het C-mine bezoekersonthaal krijg je een onderzoeksdossier van de mijnpolitie waarop je je detectivetalent kan botvieren. Via een spannende fotozoektocht in de tuinwijk van Winterslag los je allerhande geheimzinnige gebeurtenissen op. Tegelijkertijd kom je onderweg alles te weten over het Genkse mijnverleden. Er zijn minimum drie en maximum vier deelnemers nodig om de mijnmysteries te ontrafelen. Een spel duurt gemiddeld twee uur.

C-mine bezoekersonthaal C-Mine 10, Genk 10 euro per dossier www.c-mine.be/families-kinderen

IERS KRUIS

Tussen Vlijtingen en Lafelt staat het Iers Kruis. Deze monoliet herdenkt de soldaten van de Irish Brigade, een onderdeel van het Franse leger, die in 1747 in de Slag bij Lafelt sneuvelden. De veldslag werd gewonnen door de Fransen, maar het verlies aan manschappen was groot. Het Iers Kruis werd in 1964 geschonken door het koor van de Ierse stad Cork. Rond het kruis geeft een oriëntatiecirkel de opstelling van de troepen weer. Een audiopresentatie laat één van de bloedigste episodes uit de Belgisch-Limburgse geschiedenis herleven. Meer weten? Het boek 'Strijdtoneel Limburg' is voor 29 euro te koop bij het PCCE.

Iers Kruis Iers Kruisstraat, Riemst gratis www.riemst.be > zoekterm 'Iers Kruis' www.pcce.be/erfgoedproducten

© TOM SWINNEN © GUY VAN GRINSVEN

DEN DOODENDRAAD

Tijdens WO I sloot de Duitse bezetter de grens tussen België en het neutrale Nederland af met een 332 kilometer lange draadversperring. Omdat deze versperring onder dodelijke elektrische spanning stond, werd ze in de volksmond ‘den doodendraad’ genoemd. Op drie plekken in Hamont-Achel werd ‘den doodendraad’ gereconstrueerd. Twee erfgoedwandelingen (3 of 9 km) nemen je mee naar deze reconstructies. Infoborden vertellen over de oorspronkelijke constructie in 1916 en de dramatische ontsnappingspogingen die zich aan de draad afgespeeld hebben.

Erfgoedwandeling Den Doodendraad gratis www.toerisme-hamont-achel.be/doen/ wandelen/erfgoedwandeling-de-doodendraad

TUSSEN MIJNEN EN VIJVERS

Natuurpark Domein Bovy is het start- en eindpunt van de fietsroute ‘Het rijke verleden: tussen mijnen en vijvers’ (30 km). Vanuit het park fiets je via het vijvergebied De Wijers naar Circuit Zolder en de voormalige mijnsite. Daarna volgt de Kluis van Bolderberg, een authentieke gerestaureerde kluizenaarswoning met kapel gewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Loreto. Van hieruit heb je een prachtig uitzicht op het kasteel van Terlaemen. De fietskaart, die nog vier andere fietslussen bevat, is voor drie euro te koop bij de toeristische dienst of via de site van De Wijers.

Domein Bovy Galgeneinde 22, Heusden-Zolder 3 euro www.visitheusden-zolder.be/de-wijersfietsroutes www.wandeleninlimburg.be/nl/webwinkel/ de-wijers/fietskaart-de-wijers/137

CRYPTE SINT-TRUIDEN

Op het kerkveld achter de abdijtoren van Sint-Truiden vind je naast de grafsteen van Renier van Rijkel een ondergrondse kapel. Die werd gebouwd onder de 11de-eeuwse romaanse kerk. In de heringerichte crypte kun je niet alleen archeologische vondsten bezichtigen, maar ook een film bekijken over het ontstaan van Sint-Truiden. Achter de crypte ligt nog een 18de-eeuwse gang met grafnissen verborgen. Je kan de crypte bezoeken met de Trudopas, die bij de toeristische dienst te koop is.

Crypte Diesterstraat 1, Sint-Truiden Dienst Toerisme Grote Markt, Sint-Truiden 5 euro www.visitsinttruiden.be/aanbod/ trudopas-crypte

BRONNENWANDELING VOEREN

In 2012 werd de Bronnenwandeling (8 km) in de Voerstreek door Vlaanderen Vakantieland verkozen tot Mooiste Wandelroute. Ontdekken waarom? Vertrek aan cultuurcentrum Het Veltmanshuis voor een idyllische wandeling naar de bron van de Voer. Je stapt door bos, over heuvels, langs bronnetjes en beekjes, en passeert onderweg ook typische vakwerkhuisjes. Bewonder de Commanderie van Sint-PietersVoeren, een 17de-eeuws kasteel dat ooit aan de Duitse Ridderorde toebehoorde, en geniet van het uitzicht op het groene landschap.

Bronnenwandeling Kwinten 3, Sint-Martens-Voeren. gratis www.voerstreek.be/ontspannen/wandelen-fietsen

Heb jij LEF?

Vraag een gratis abonnement aan via pcce@limburg.be

Het Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed is elke dag in de weer om het Limburgs onroerend erfgoed beter te ontsluiten en bekend te maken. Het magazine "LEF - Durven met Limburgs Erfgoed" houdt je op de hoogte van de activiteiten van het PCCE en zit boordevol nuttige informatie en tips.

Je gegevens zullen enkel gebruikt worden voor de verzending van dit magazine. Je kunt ze steeds laten aanpassen of schrappen.

Volg onze facebookpagina!

Erfgoed Limburg @PROVINCIAALCENTRUMCULTUREELERFGOED Wil je het hele jaar op de hoogte blijven van de activiteiten en projecten van de Afdeling Erfgoed van de provincie Limburg? Ruim 12 000 volgers gingen je al voor!