SUBSIDIES

Begraafplaats

EKSEL

Begraafplaatsen worden parken, met wandelpaden doorheen de geschiedenis. Het is een internationale trend die ook in HechtelEksel voorstanders vond. “We willen de begraafplaats opwaarderen tot een parkbegraafplaats, met extra aandacht voor de graven die in onze gemeenschap van historisch belang zijn,” legt Sanne Stassen (gemeente Hechtel-Eksel) uit. “Veel graven zijn met toestemming van de nabestaanden verwijderd of verplaatst en zo kwam veel ruimte vrij. Dat gaf ons de kans om de graven van lokaal historisch belang samen te brengen in een nieuw ereperk. Uit bepaalde architecturale kenmerken kunnen de bezoekers afleiden van wanneer het graf dateert. De betonnen kruisen behoren bijvoorbeeld tot het interbellum.”

Ook de graven van de oudstrijders zijn van historisch belang en behoren tot het ereperk. Aan de hand van een QR-code komt men meer te weten over de oud-strijders (alle graven van lokaal historisch belang kan je er terugvinden) en de reden waarom ze als lokaal historisch graf gekozen werden. De werken voor de opwaardering tot parkbegraafplaats zijn intussen helemaal afgerond. Enkel de kleine herstellingen in het ereperk staan nog op het programma. Daar gaat Hechtel-Eksel binnenkort mee aan de slag.

Het ereperk krijgt een bijzondere plaats in de nieuwe parkbegraafplaats.

In Cijfers

De gemeente HechtelEksel ontving een provinciale subsidie van 6 052 euro voor het verplaatsen en restaureren van de graven van lokaal historisch belang, niet-beschermd klein historisch erfgoed.

Investeringssubsidie Klein Historisch Erfgoed

Bezit of beheer je nietbeschermd klein historisch erfgoed? Dan kan je een subsidie aanvragen voor het onderhoud en de instandhouding van waardevol, niet-beschermd klein historisch erfgoed. Je kan tot 60 procent van de kosten terugkrijgen, tot 12 000 euro.

Deadline

Een aanvraag Klein Historisch Erfgoed kan je het hele jaar door indienen door het formulier op de website in te vullen. Meer info op www.pcce.be/ erfgoedaanbod

WAAR NAARTOE? Berkenlaan Hechtel-Eksel

In Cijfers

Erfgoed Lommel kreeg voor de inrichting van het onroerenderfgoeddepot een provinciale projectsubsidie van 25 000 euro.

Subsidie Projecten Onroerend Erfgoed

Heb jij een project rond onroerend erfgoed in Limburg? Dan kan je een project- of investeringssubsidie aanvragen bij de provincie. Je kan tot 60 procent van de kosten terugkrijgen, tot 25 000 euro.

Deadline

Een aanvraag dien je in voor 1 april 2023 door het formulier op de website in te vullen. Meer info op www.pcce.be/ erfgoedaanbod

WAAR NAARTOE?

Kolonie 77

Lommel

Archeohuis De Kolonie Lommel

Het archeologisch museum De Kolonie in Lommel sloot begin 2022 definitief de deuren. Wat moest er gebeuren met het Vlaams Topstuk, de 13 000 jaar oude gegraveerde rolsteen, en de andere archeologische schatten? “Noord-Limburg was dringend toe aan een depot voor archeologische vondsten. Niet alleen de archeologische collecties van het museum, maar ook andere objecten uit de streek wilden we graag op een centrale plaats samenbrengen. Zo kunnen we de collectie gemakkelijker beheren, onderzoeken én openstellen voor het publiek”, legt Ferdi Geerts, archeoloog en beheerder van het depot, uit. “Bovendien hebben we in de streek veel vrijetijdsarcheologen die heel wat materiaal in huis hebben. Als zij dan bijvoorbeeld naar een appartement verhuizen, kunnen ze hun vondsten veilig in het depot bewaren, onder de juiste omstandigheden.”

Het voormalige museum in Hoeve Corens wordt daarom omgebouwd tot het Archeohuis De Kolonie waar het depot voor onroerend erfgoed het belangrijkste onderdeel van het hele project zal worden. Momenteel legt Erfgoed Lommel de laatste hand aan de inrichting van het depot. “Tijdens de Archeologiedagen in mei 2023 zal het Archeohuis een tentoonstelling, een wandeling of andere publieksactiviteit organiseren.”

GRAVEN OUD-STRIJDERS LUMMEN

In Lummen zijn ze de oudstrijders nog lang niet vergeten. Tijdens de viering van Wapenstilstand op 11 november wordt traditiegetrouw een bezoek gebracht aan hun ereperk.

In het begin van de jaren 1970 werden de graven van de oud-strijders overgebracht naar een nieuw ereperk in de Kerkhofstraat. Elk jaar op Wapenstilstand houdt de gemeente een plechtigheid rond het ereperk om de strijders te eren.

“Het is een belangrijk moment voor Lummen. De overgebleven oud-strijders leggen een krans op de grafstenen van hun gesneuvelde medestrijders. De grafstenen begonnen er echter verweerd uit te zien. De lettertjes op de marmietplaat waren vaak niet meer leesbaar. Naar aanleiding van die jaarlijkse plechtigheid op

11 november vroeg het gemeentebestuur me om de graven onder handen te nemen”, vertelt Jan De Decker, ingenieur infrastructuurwerken van de gemeente Lummen.

Op vraag van Jan deed de Monumentenwacht Limburg een grondig onderzoek en schreef een rapport uit. “We hebben hun advies gevolgd. Eerst werden de 60 grafstenen gereinigd. En in tweede instantie werden alle barstjes en andere oneffenheden hersteld. In een dikke week zorgde een ervaren steenhouwer ervoor dat de grafstenen weer in goede staat verkeerden.”

In Cijfers

De gemeente Lummen ontving een provinciale subsidie van 2 400 euro voor de restauratie van de grafstenen van de oud-strijders, nietbeschermd klein historisch erfgoed.

Investeringssubsidie Klein Historisch Erfgoed

Bezit of beheer je nietbeschermd klein historisch erfgoed? Dan kan je een subsidie aanvragen voor het onderhoud en de instandhouding van waardevol, niet-beschermd klein historisch erfgoed. Je kan tot 60 procent van de kosten terugkrijgen, tot 12 000 euro.

Deadline

Een aanvraag Klein

Historisch Erfgoed kan je het hele jaar door indienen door het formulier op de website in te vullen. Meer info op www.pcce.be/ erfgoedaanbod

WAAR NAARTOE? Krekelstraat Lummen

De letters op de marmietplaat waren vaak niet meer leesbaar.

In Cijfers

Regionaal Landschap

Lage Kempen kreeg voor de ontsluiting van de pastorietuin een provinciale projectsubsidie van 25 000 euro.

Subsidie Projecten Onroerend Erfgoed

Heb jij een project rond onroerend erfgoed in Limburg? Dan kan je een project- of investeringssubsidie aanvragen bij de provincie. Je kan tot 60 procent van de kosten terugkrijgen, tot 25 000 euro.

Deadline

Een aanvraag dien je in voor 1 april 2023 door het formulier op de website in te vullen. Meer info op www.pcce.be/ erfgoedaanbod

WAAR NAARTOE?

Pastoriestraat 5

Ham

Pastorietuin

HAM

Een bruisende plek nóg bruisender maken. Dat was de vraag waarmee de gemeente Ham aanklopte bij de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst en bij het Regionaal Landschap Lage Kempen (RLLK). Het domein, van bijna 4 ha groot, moet er in het voorjaar helemaal anders uitzien. “De gemeente Ham vroeg onze hulp bij de opwaardering en de ontsluiting van de pastorietuin”, vertelt Peter Roosen, landschapscoördinator RLLK. “De oude pastorie is een belangrijke openbare plek in Ham waar culturele verenigingen en de heemkundige kring samenkomen. We willen het verhaal van de pastorie en de authentieke elementen nog meer tot hun recht laten komen in de tuin.”

Daarom zullen overbodige elementen verdwijnen en zullen de typische kenmerken van de historische pastorietuin net meer aandacht krijgen. Enkele voorbeelden: “De oorspronkelijke pastorie is al lang verdwenen, maar met houten speelelementen proberen we de contouren van dat oude lemen huisje weer zichtbaar te maken. De invulling van de moestuin van de pastoor zal ook anders zijn, met meer inheemse kruiden. En er komt een wandelbrug over de bewaarde gracht, inclusief een infobord op de leuning met de belangrijkste gebeurtenissen die zich hier afspeelden”, legt Peter uit.

WO II-ERFGOEDROUTE ZUTENDAAL

Al fietsend meer over de Tweede Wereldoorlog te weten komen: dat kan nu ook in Zutendaal. Het ‘groenste snoepje van Vlaanderen’ dat grotendeels in het Nationaal Park Hoge Kempen ligt, trekt jaarlijks bijna 250 000 toeristen aan. Zutendaal wil met deze nieuwe erfgoedroute nog meer fietsliefhebbers bekoren. Vandaar het idee om een fietsroute rond iconische plaatsen uit te werken. Daarvoor werkte de gemeente Zutendaal samen met de Erfgoedbeweging Soennes & Swaerdes en met het Regionaal Landschap Kempen en Maasland. Ook het provinciaal initiatief ‘Onder de Radar’ bracht veel archeologische relicten en bijhorende verhalen van de Tweede Wereldoorlog naar boven.

Markante gebeurtenissen en locaties werden geselecteerd en gebundeld én speciaal voor de erfgoedroute werden ook een aantal overblijfselen van de loopgraven van de Tweede Wereldoorlog ontsloten. Het resultaat: een fietsroute van 29 kilometer met 16 stopplaatsen. De ErfgoedApp van Faro geeft je bij elke stop de nodige uitleg. Je fietst bijvoorbeeld langs het oude veldhospitaal; passeert gedenkstenen en kan halt houden aan de loopgraven.

In Cijfers

De gemeente Zutendaal kreeg voor de ontwikkeling van de WO II-erfgoedroute een provinciale projectsubsidie van 9 000 euro.

Subsidie Projecten Onroerend Erfgoed

Heb jij een project rond onroerend erfgoed in Limburg? Dan kan je een project- of investeringssubsidie aanvragen bij de provincie. Je kan tot 60 procent van de kosten terugkrijgen, tot 25 000 euro.

Deadline

Een aanvraag dien je in voor 1 april 2023 door het formulier op de website in te vullen. Meer info op www.pcce.be/ erfgoedaanbod

WAAR NAARTOE?

Voormalig veldhospitaal, nu vrije lagere school Schoolstraat 8, Zutendaal.

In Cijfers

Museum Franciscaans

Erfgoed vzw (Museum

De Mindere) kreeg voor de ontwikkeling van het hoorspel een provinciale projectsubsidie van 11 235 euro.

Subsidie Projecten Onroerend Erfgoed

Heb jij een project rond onroerend erfgoed in Limburg? Dan kan je een project- of investeringssubsidie aanvragen bij de provincie. Je kan tot 60 procent van de kosten terugkrijgen, tot 25 000 euro.

Deadline

Een aanvraag dien je in voor 1 april 2023 door het formulier op de website in te vullen. Meer info op www.pcce.be/ erfgoedaanbod

WAAR NAARTOE?

Minderbroedersplein 5

Sint-Truiden

HOORSPEL MINDER BROEDERSKERK SINT­ TRUIDEN

De Minderbroederskerk was jarenlang een toeristische trekpleister in Sint-Truiden. Tot in 2019, want toen vertrokken de laatste minderbroeders en ging de deur van de kerk dicht voor bezoekers. Met een tentoonstelling én een bijhorend hoorspel wil het Museum de Minderbroederskerk een stem geven en openstellen voor het grote publiek.

De kerk staat als een rots onverstoorbaar in het centrum van Sint-Truiden. Het gebouw is een stilzwijgende getuige van eeuwen en generaties. Met de tentoonstelling en het hoorspel laat het Museum De Mindere de kerk zelf haar indrukwekkende verhalen vertellen.

De kerk zal de bezoekers persoonlijk verwelkomen en om het half uur begint ze te vertellen. Hoe kwam ze in 1731 tot stand? Wie zijn de weldoeners die onder de vloer begraven liggen? Welke geheimen werden er op de zeven biechtstoelen opgebiecht? En hoe overleefde de kerk de bombardementen en de noodlottige brand in 1940 tijdens WO II? Het hoorspel wordt versterkt door oude foto’s en video’s, zodat u meteen weet over welk element de kerk het heeft.

Dat is het plan. Maar als u nu al de kerk wil horen vertellen, is nog enig geduld nodig. Tijdens de coronacrisis was in de Mindersbroederskerk het vaccinatiecentrum gevestigd, waardoor de tentoonstelling en het hoorspel vertraging opliepen. Het Museum De Mindere hoopt het project tegen oktober 2023 af te ronden.

Statiekapel Leopoldsburg

De Kapel van de Onze-LieveVrouw van Rust blinkt weer als nieuw in Heppen, een deelgemeente van Leopoldsburg. ’t Statiekapelletje, in de volksmond zo genoemd door haar ligging vlakbij het vroegere

Station van Heppen, is hoogstwaarschijnlijk het oudste stenen gebouw in Leopoldsburg. De huidige kapel staat er nog slechts 200 jaar, maar de eerste sporen dateren al van 1552.

In samenwerking met de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Lage Kempen besliste Leopoldsburg om zowel de binnen- als buitenkant van de kapel in de Pater Clement Lemmensstraat volledig te restaureren. Na het advies van Monumentenwacht Limburg werd er een participatietraject opgestart met buurtbewoners, de heemkring en al wie geïnteresseerd was.

Het ging vooral om noodzakelijke werken zoals het plaatsen van goten en afvoeren, het vernieuwen van de elektrische installatie en het vervangen van de lichtbak door een amberkleurige spot om de vleermuizen te beschermen. Ook de omgeving rond de kapel heeft een stevige opknapbeurt gekregen. Een grasperkje met zitbanken en een infobord maken van het kapelletje een stop voor wandelaars en fietsers. Op 1 mei werd de gerestaureerde kapel feestelijk geopend en in de traditionele meimaandversieringen getooid.

In Cijfers

De gemeente Leopoldsburg ontving een provinciale subsidie van 12 000 euro voor de renovatie en opwaardering van de Kapel van de Onze-LieveVrouw van Rust, niet-beschermd klein historisch erfgoed.

INVESTERINGSSUBSIDIE KLEIN HISTORISCH ERFGOED

Bezit of beheer je nietbeschermd klein historisch erfgoed? Dan kan je een subsidie aanvragen voor het onderhoud en instandhouding van waardevol, niet-beschermd klein historisch erfgoed. Je kan tot 60 procent van de kosten terugkrijgen, tot 12 000 euro.

Deadline

Een aanvraag Klein

Historisch Erfgoed kan je het hele jaar door indienen door het formulier op de website in te vullen. Meer info op www.pcce.be/erfgoedaanbod

WAAR NAARTOE?

Pater Clement

Lemmensstraat

Leopoldsburg

In Cijfers

De stad Sint-Truiden ontving een provinciale subsidie van 9 256,50 euro voor het herstel en onderhoud van de rieten dakbedekking van de kiosk, niet-beschermd klein historisch erfgoed.

INVESTERINGSSUBSIDIE KLEIN HISTORISCH ERFGOED

Bezit of beheer je nietbeschermd klein historisch erfgoed? Dan kan je een subsidie aanvragen voor het onderhoud en de instandhouding van waardevol, niet-beschermd klein historisch erfgoed. Je kan tot 60 procent van de kosten terugkrijgen, tot 12 000 euro.

Deadline

Een aanvraag Klein

Historisch Erfgoed kan je het hele jaar door indienen door het formulier op de website in te vullen. Meer info op www.pcce.be/ erfgoedaanbod

WAAR NAARTOE?

Ridders de Menten de Horneplein (hoofdingang Stadspark) Sint-Truiden

KIOSK SINT­ TRUIDEN

Elke Sint-Truidenaar weet blindelings de kiosk, die al van 1876 dateert, in het stadspark te vinden. De stijl wordt ‘rustiek’ genoemd: onderaan bakstenen onderbouw, acht kolommen uit knoestige eiken boomstronken en een rieten dak. Van tijd tot tijd vinden er kleine evenementen plaats zoals een trouwplechtigheid of een muziekconcertje. In tegenstelling tot stadskiosken die uit smeedijzer opgetrokken zijn, heeft een ‘rustieke’ kiosk geregeld een opknapbeurt nodig. Vooral het rieten dak moest onderhanden genomen worden, vond het stadsbestuur van Sint-Truiden. En dat is niet zo evident, want dakdekken met riet is een gespecialiseerd beroep. Niet elk riet is bijvoorbeeld geschikt voor dergelijke werken. Bovendien moet de dikte van het rietpakket en de contour van het rietdak na de herstellingswerken overeenkomen met de historische maat en vorm van de kiosk. Niet evident, maar eens de juiste vaklui gevonden ging het snel. In slechts een week tijd blonk het rieten dak van de kiosk weer als vanouds.