排灣七佳方言分類詞彙手冊

Page 1


Pinaiwanan a Tjinuvucekadanan a Pinatjatjukuda a Kakialjavaanan a Vecik

௨ ᡼ ᇟ Ύ ٫ Б ‫ ق‬ϩ ᜪ ຒ ༼ Ћ н! A Handbook of Classified Vocabulary of Paiwan Tjuvecekadan Dialect

ᎄҸᐇ

ླྀང੧ (Sakenge Maljangeljang) ጓ๱

ࡀܿᑜࡹ۬!



߻‫ق‬ Ƞ ௨ ᡼ ᇟ Ύ ٫ Б ‫ ق‬ϩ ᜪ ຒ ༼ Ћ н ȡ (Pinaiwanan a Tjinuvucekadanan a Pinatjatjukuda a Kakialjavaanan a vecik) ਥᏵ‫ࢂޑ‬ ౜жΎ٫Б‫ޑق‬αॣǴࢂ΋೽۸ჴև౜၀Б‫ق‬ᇟॣຒ༼੝Յ‫ޑ‬๱բǶ ҁЋн‫ޑ‬ϣ৒ϷጓᒠБԄࢂஒ௨᡼ᇟऊ 1800 ঁ୷ᘵຒ༼ϩࣁȨԾฅ ᆶӦ౛ȩǵȨ෌‫ނ‬ȩǵȨ୏‫ނ‬ȩǵȨΓᆶΓሞᜢ߯ȩǵȨ‫ي‬ᡏǵᏔ‫۔‬ ᆶ੯ੰȩǵȨਔ໔ȩǵȨБӛᆶӦӜȩǵȨΓᆀжຒȩǵȨᅪୢຒȩǵ ȨኧӷȩǵȨᚑՅȩǵȨғࢲᆶ‫ڀ‬ᡏӜຒȩǵȨᆒઓᆶ‫ܜ‬ຝӜຒȩǵ Ȩ୏ຒȩǵȨ‫׎‬৒ຒȩǵȨୋຒᆶೱௗຒȩǵȨᔕᖂຒȩǵȨΎ٫த ҔӜȩ฻൳ঁε໨Ǵ‫ঁ؂‬ε໨ύ‫߄ޑ‬਱ϣԖύЎǵᛥଭᙯቪǵ୯ሞॣ ኱ǴаϷमЎ‫ޑ‬኱ຏǴ߻Β‫ޣ‬ёբࣁ௲‫ػ‬ᏢಞϐҔǴԶࡕΒ‫߾ޣ‬ёග ‫ٮ‬Ꮲೌ (Ѐ‫ࢂځ‬୯ሞᏢ‫ )ޣ‬Бय़‫زࣴޑ‬Ƕ ҁԛຒ༼ፓࢗᆶጓᒠӧцԆϐ໔ֹԋǴόֹऍϷᒱᇤϐೀӧ‫܌‬ᜤ խǴࣰ᠐‫୼ૈޣ‬όսࡰ҅Ƕ

ጓ‫ ޣ‬2016 ԃ 12 Д

! ! ! 1I

I


ጓ‫ޣ‬ᙁϟ! ! !!!ᎄҸᐇ! !!!Ѡ᡼໦݅ΓǶ! !!!ч٧εᏢύЎ‫س‬ᇟ‫ق‬ᏢറγǶ! !!!Ьाࣴ‫ز‬ሦୱ;!Б‫ق‬Ꮲǵ‫཮ޗ‬ᇟ‫ق‬Ꮲǵॣ‫س‬ᏢǶ! !!!Ьाࣴ‫ز‬ᇟ‫!;ق‬௨᡼ᇟǵѲၭᇟǵߓऍᇟǵᎹഩᇟǵ ‫ࠄڒ‬ᇟǵၽᇟǵᖻቺլᇟǵੀ໡ᇟǵ߉ᇟǵᅈᇟǵᒴդᇟǵເྕլᇟǵᆢ րᅟᇟǵᆾђᇟǵၲᄠᅟᇟǶ! !!!!!!!!!!!!!!!!!!

ླྀང੧!)Sakenge Maljangeljang*! ғ‫ ܭ‬1959 ԃΎ٫‫׸‬ǶࡾВໂԴΎ٫ҡ݈ࡂᆫပ ЎϯᏤំှᇥ঩Ǵ೽ပεᏢख़ຎ೽ပ౼ሺঅ ཰Ƕ!

! ! ! ! ! II 2

II


௨᡼ᇟΎ٫Б‫ق‬ᙁϟ! ᶨˣ㌺䀋婆䘬㕡妨ġ ᶫἛ㕡妨(Tjuvecekadan)Ⱄ㕤㌺䀋婆ˬ⋿悐㕡妨≃慴✳˭ˤˬ⋿ 悐㕡妨˭␴ˬ⊿悐㕡妨˭䘬ᷣ天ⶖ䔘⛐㕤 tj ␴ dj 䘬嬨枛炻⇵侭嬨䁢 䠔柶⠆㒎枛[ʨ]␴[ʥ]炻侴⼴侭嬨䁢䠔柶⠆枛[c]␴[ɟ]炻ㆾ㗗滺漎⠆枛[t] ␴[d]ˤˬ⋿悐㕡妨˭㚱ᶱᾳᷣ天䘬栆✳炻ᶨᾳ㗗ˬἮ佑✳˭炻ᶨᾳ 㗗ˬ≃慴✳˭炻⎎⢾怬㚱ˬ⎌㦻✳˭ˤᶫἛ㕡妨⛐㌺䀋婆䔞ᷕ䘬⛘ỵ 䈡㬲炻⚈䁢娚㕡妨㗗㇨㚱㌺䀋婆㕡妨ᷕ∝㕘䦳⹎㚨檀䘬ᶨᾳˤᶳ朊⎗ ẍ㭼庫ᶫἛ㕡妨冯℞Ṿ⸦ᾳ㌺䀋婆䘬㕡妨:

ᶫἛ (⋿)

≃慴 (⋿)

Ἦ佑 (⋿)

⎌㦻 (⋿)

⣏䣦 (⊿)

quu

quɣu

ʕuɭu

quɭu

ʔuɭu

㧡㝅

iʦʰiŋ

χiʦiŋ

riʦʰiŋ

riʦʰiŋ

riʦʰiŋ

kura

kuraɣ

ʔudʐaɭ

kudʐaɭ

kuɖaɭ

⎗ẍ䚳↢炻冯ᶫἛ㚨䁢㍍役䘬㗗≃慴㕡妨炻≃慴䘬庇柶㽩㒎枛 ɣ ẍ⍲⮷冴㒎枛 χ 㬋⤥㗗ᶫἛ㇨僓句䘬ℑᾳ枛ˤ⚈㬌⎗ẍ婒ᶫἛ㗗ˬ≃ 慴✳˭㕡妨冒䃞婆枛㺼嬲䘬ᶨᾳ䳸㝄ˤ

III 3

III


ḴˣᶫἛ㕡妨䘬枛䲣ġ ġ ġ ġ ġ ᶫἛ㕡妨䘬庼枛枛䲣⤪ᶳ堐㇨䣢Ļġ 暁⒯ ⠆ 枛

p

⒯滺

b

㒎 枛

v

滺漎

t

d

s

z

䠔柶

庇柶

ɡ

k

⮷冴

q (ʁ)

(h)

ʦʰ

㒎 枛 滣 枛

m

ʨ ʥ ŋ

n

怲 枛

ʎ

栓 枛 役 枛

r w

j

┱㒎枛 h ⎒↢䎦⛐㖍婆ῇ娆ᷕ炻Ⱄ㕤⢾Ἦ婆䘬枛ỵ炻ἳ⤪ˬ⯷㜙˭ [hitu]ˣˬ柕ⶦ˭[huruski]䫱ˤ ⮷冴㽩㒎枛 ʁ 㗗ᶨᾳ⻙⊾㍍役僓句䘬枛炻⛐⎋婆ᷕṵ傥倥⇘⽖⻙ 䘬㐑㒎炻᷎ᶼ⼙枧⃫枛䘬䘤枛炻ἳ⤪ˬ㧡㝅˭䘬⮎晃䘤枛㗗[ʁiʦʰiŋ]炻 Ữ忁栆娆⛐㛔ㇳℲᷕᶨ⼳ᶵ堐䣢忁ᾳ⌛⮯僓句䘬枛炻侴姀䁢/iʦʰiŋ/ˤ 冯℞Ṿ㕡妨䚠㭼炻ᶫἛ䘬庼枛枛䲣⮹Ḯℑᾳ枛炻℞ᷕ℞Ṿ㕡妨䘬 r (⮵ㅱ≃慴䘬 χ)ẍ⍲ ɭ (⮵ㅱ≃慴䘬 ɣ)悥↢䎦僓句䘬䎦尉炻侴℞Ṿ㕡妨 䘬 dʐ / ɖ (⮵ㅱ≃慴䘬 r) ⇯⮵ㅱᶫἛ䘬 r炻㇨ẍ堐朊ᶲ䚳 r 晾䃞ṵ䁢枛 䲣ᷕ䘬ᶨᾳ枛炻Ữ⮎晃ᶲ㗗Ⱄ㕤≃慴✳㕡妨䘬ℙ⎴∝㕘炻冯℞Ṿ㕡妨 IV 4

IV


䘬 r ᷎㰺㚱⮵ㅱ斄Ὢˤ ᶫἛ㕡妨䘬╖⃫枛ℙ㚱 aˣəˣiˣu 忁⚃ᾳ枛炻␴℞Ṿ㌺䀋婆㕡 妨ᶨ㧋ˤ㚨⣏䘬ᶵ⎴⛐㕤暁⃫枛ẍ⍲⣂⃫枛ˣ攟⃫枛䘬䳸㥳炻℞Ἦ㸸 㗗ℑᾳ㒎枛(⌛ ɣˣʁ)䘬僓句㇨⮶农䘬䎦尉ˤ㌺䀋婆䘬➢㛔枛䭨䳸㥳㗗 CVCVC炻ᶨ㖎娆ᷕ庼枛 C 僓句᷎ᶼ㰺㚱䓊䓇┱⠆枛ʔ炻䳸㝄⯙㗗娚僓 句庼枛⇵⼴䘬⃫枛㚫⎰Ἕ炻ㆸ䁢 CVVC 忁㧋䘬暁⃫枛䳸㥳ˤ㭼庫ᶫ Ἓ␴≃慴⯙⎗ẍ⼰㖶栗䚳↢忁ᾳ⋨⇍ˤἳ⤪ˬ⣑˭炻≃慴㗗 [kaɣəvəɣəvan]炻ᶫἛ⇯㗗[kaəvəəvan]炻⚈㬌䓊䓇Ḯ aəˣəə 忁䧖⛐℞Ṿ 㕡妨悥⼰⮹⬀⛐䘬暁⃫枛䳸㥳(㌺䀋婆䘬枛䭨䳸㥳㌺㕍冯⣖⃫ᷕ枛 ə ㏕惵䘬暁⃫枛)ˤᶨ㖎僓句庼枛䘬⇵⼴㗗⎴ᶨᾳ⃫枛炻倥奢ᶲ⯙㚫㍍ 役ᶨᾳˬ攟⃫枛˭ˤ㌺䀋婆㕡妨ᷕ炻⣏沍㕡妨(Pacavalj)ḇ↢䎦Ḯ⤪⎴ ᶫἛᶨ㧋䘬庼枛僓句䎦尉炻⎒ᶵ忶娚㕡妨⎒僓句Ḯ ɣ ṵᾅ䔁 ʁ (⣏沍 㶭⊾䁢 χ)ˤ⮎晃ᶲ炻⛐⣏沍ㆾᶫἛ㕡妨䔞ᷕ炻忁栆䘬ˬ攟⃫枛˭悥⶚ 䴻↢䎦ˬ䷖䞕˭䘬䎦尉炻⯌℞⛐⸜庽ᶨẋ㕷Ṣ䘬⎋婆ᷕ炻㚱䘬䓂军㚫 䌐ἄ╖⃫枛炻⤪[kaəvəəvan]嬨ἄ[kavəvan]炻侴䷖㷃⼴⯙䫎⎰Ḯ㌺䀋婆 䘬枛䭨䳸㥳ˤ ᶫἛ㕡妨䘬慵枛句⛐Ὰ㔠䫔Ḵ枛䭨(penultimate)ᶲ炻㗗Ⱄ㕤ˬ枛 岒ᶵ㓷デ慵枛˭(quality-insensitive stress)䘬婆妨ˤᶨṃἳ⢾䘬ね㱩䘤 䓇⛐⤪㝄Ὰ㔠䫔Ḵ枛䭨㗗⇵䵜(prefix)ㆾᷕ䵜(infix)炻⇯慵枛㚫句⛐㚨 V 5

V


⼴ᶨᾳ枛䭨炻⤪ˬ棝˭[pákan] (pa-㗗⇵䵜)ˣˬ⑔˭[kə́maʦʰ] (-əm-㗗 ᷕ䵜)ˤ⎎㚱ᶨṃ娆⇯㗗⣂㔠ˬ枛岒ᶵ㓷デ慵枛˭䘬㌺䀋㕡妨悥㚫↢ 䎦㚨⼴ᶨᾳ枛䭨慵枛炻⤪ˬ悐句˭[qinaʎán]ˣˬ⎵⫿˭[ŋadán]ˤ ᶫἛ㕡妨䘬⃫枛␴庼枛枛ỵ⛐㝸ṃ婆枛䑘⠫ᶳ㚫↢䎦ᶵ⎴䘬枛 ỵ 嬲 橼 (allophone) 炻 ᶳ 朊 㗗 忁 ṃ 嬲 橼 ↢ 䎦 䘬 䑘 ⠫ ẍ ⍲ 枛 嬲 夷 ⇯ (phonological rules): (ᶨ) 䔞⮷冴⠆枛/q/冯⇵檀⃫枛/i/㏕惵㗪炻㚫↢䎦ᶨᾳ[e]䘬庼≑枛ˤ 枛嬲夷⇯: /i/ → [ei] / q ___ ⤪: /qiʎas/ → [qeiʎas] (㚰Ṗ)ˤ (Ḵ) 䔞⮷冴⠆枛/q/冯⼴檀⃫枛/u/㏕惵㗪炻㚫↢䎦ᶨᾳ[o]䘬庼≑枛炻 ㆾ䓂军嬲ㆸ[o]ˤ 枛嬲夷⇯: /u/ → [uo] / ___ q ㆾ㗗 /u/ → [o] / ___ q ⤪: /punuq/ → [punuoq] ㆾ [punoq] (儎)ˤ (ᶱ) 䔞◞枛 (sibilants) ↢䎦⛐⣖⃫ᷕ枛/ə/ᷳ⇵炻/ə/㚫嬲䁢冴⮾⇵⃫ 枛[ɿ]ˤ◞枛⊭㊔Ḯ sǃzǃʦʰˤ 枛嬲夷⇯: /ə/ → [ɿ] / [+ sibilant] ___ ⤪: /ʦʰəmas/ → [ʦʰɿmas] (䤆)ˤ /zəmuɡa/ → [zɿmuɡa] (䔓䔓)ˤ /səma/ → [sɿma] (冴柕)ˤ VI 6

VI


(⚃) 滺漎㶭⠆㒎枛/ʦʰ/⛐冯⇵檀⃫枛/i/㏕惵㗪㚫嬲䁢䠔柶⠆㒎枛[ʨʰ]: 枛嬲夷⇯: /ʦʰ/ → [ʨʰ] / ___ i ⤪: /ʦʰiqaw/ → [ʨʰiqaw] (欂)ˤ (Ḽ) 滺漎㶭㒎枛/s/⛐冯⇵檀⃫枛/i/㏕惵㗪㚫嬲䁢䠔柶㒎枛[ɕ]ˤ 枛嬲夷⇯: /s/ → [ɕ] / ___ i ⤪: /sasiq/ → [saɕiq] (坆垣)ˤ

VII 7

VII


ᛥଭᙯቪᆶ୯ሞॣ኱ჹྣ! ᛥଭᙯቪ!

୯ሞॣ኱!

a e i u p b t d r k ɡ q c tj dj lj s z v m n nɡ w y h

a ə i u p b t d r k ɡ q ʦʰ ʨ ʥ ʎ s z v m n ŋ w j h

VIII 8

VIII


Ҟᒵ Contents ԾฅᆶӦ౛ Nature and Geography ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

1

෌‫ ނ‬Plants ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

10

୏‫ ނ‬Animals ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

18

ΓᆶΓሞᜢ߯ Human and Personal Relationship ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

27

‫ي‬ᡏǵᏔ‫۔‬ᆶ੯ੰ Body, Organs and Disease ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

35

ਔ໔ Time ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

47

БӛᆶӦӜ Direction and Places ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

51

Γᆀжຒ Personal Pronouns ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

55

ᅪୢຒ Interrogatives ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

57

ኧӷ Number ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

59

ᚑՅ Color ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙ ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

64

ғࢲᆶ‫ڀ‬ᡏӜຒ Life and Concrete Nouns ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

66

ᆒઓᆶ‫ܜ‬ຝӜຒ Spirit and Abstract Nouns ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

85

୏ຒ Verbs ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

91

‫׎‬৒ຒ Adjectives ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

1 17

ୋຒᆶೱௗຒ Adverbs and Conjunctions ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

131

ᔕᖂຒ Onomatopoeia ∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

134

Ύ٫தҔӜ Names in Tjuvecekadan∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙∙

139

IX 9

IX


Υ‫!ٯ‬ (㖍) 堐䣢ˬ㖍婆ῇ娆˭ˤ (救) 堐䣢ˬ救⋿婆ῇ娆˭ˤ (㻊) 堐䣢ˬ⚳婆ῇ娆˭ˤ [⥼⧱] / [㔯晭] 堐䣢ˬ㭼庫䥖尴⼿橼ㆾ㔯晭䘬堐忼˭ˤ [䰿὿] 堐䣢ˬ㭼庫ᶵ䥖尴ǃᶵ⼿橼䘬堐忼˭ˤ [侩] 堐䣢ˬ侩㳦䘬䓐㱽˭ˤ [㕘] 堐䣢ˬ㕘㳦䘬䓐㱽˭ˤ

Symbols {J} indicates the “Japanese” loanword. {M} indicates the “Southern Min dialect” loanword. {C} indicates the “Mandarin Chinese” loanword. The numbers like 荛, 荜 or 荝 in the brace, like {荛J} , indicate the word mentioned is a Japanese loanword, so are the “Southern Min dialect” and the “Mandarin Chinese” loanwords. [E] indicates “euphemism” of the lexical item. [R] indicates “rudeness” of the lexical item. [Old] indicates the lexical item is used by “older generation”. [New] indicates the lexical item is used by “younger generation”.

X 10

X


ԾฅᆶӦ౛! Nature and Geography

1

1


ᷕ㔯

伭楔㊤枛

⚳晃枛㧁

劙㔯

Chinese

Roman Transliteration

IPA

English

kaeveevan

kaəvəəvan

sky

⣑Ṗ

maljia

maʎia

dawn

⣑湹

masuem

masuəm

to get dark

⣒春

qadaw

qadaw

sun

㖍↢

cemedas

ʦʰəmədas

sunrise

㖍句

maadep

maadəp

sunset

春⃱

cedas

ʦʰədas

sunshine

㚰Ṗ

qiljas

qiʎas

moon

㺧㚰

taqiljas

taqiʎas

full moon

㕘㚰

vaquan na qiljas

vaquan na qiʎas

crescent

㚰⃱

telja nua qiljas

təʎa nua qiʎas

moonshine

䄏Ṗ

masasinɡ

masasiŋ

to shine

㗇㗇

vitjuqan

viʨuqan

star

攫䆵

kaipekip (a vutjuqan)

kaipəkip (a vuʨuqan)

to twinkle

⬯⭁

qinati nua cemas

qinati nua ʦʰəmas

cosmos

ᶾ䓴

kacauwan

kaʦʰauwan

world

⣑㯋

qadavan

qadavan

weather

2

2


ᷕ㔯

伭楔㊤枛

⚳晃枛㧁

劙㔯

Chinese

Roman Transliteration

IPA

English

㘜⣑

kinaqadavan

kinaqadavan

sunny day

昘⣑

naveljeem

navəʎəəm

cloudy day

vai

vai

wind

⇖桐

sivai

sivai

to be windy

桙桐

venai

vənai

typhoon

ceeaq

ʦʰəəaq

thunder

ķ paɡeenɡ

ķ paɡəəŋ

ĸ cemeaq

ĸ ʦʰəməaq

攫暣

djap

ʥap

lightning

ㇻ攫暣

madjap

maʥap

to lighten

qaapus

qaapus

cloud

䁷暚

qaapus

qaapus

dark cloud

qudjalj

quʥaʎ

rain

ᶳ暐

qemudjalj

qəmuʥaʎ

to rain

㵳暐

maqudjalj

maquʥaʎ

get wet in the rain

㮃㮃暐

temaak

təmaak

drizzle

暟暐

cemeaaq a qudjalj

ʦʰəməaaq a quʥaʎ

thunderstorm

ㇻ暟

to thunder

3

3


ᷕ㔯

伭楔㊤枛

⚳晃枛㧁

劙㔯

Chinese

Roman Transliteration

IPA

English

昋暐

sepaamek a qudjalj

səpaamək a quʥaʎ

shower

sulja

suʎa

snow

ᶳ暒

semulja

səmuʎa

to snow

㖍国

kinan nua imudj a qadaw kinan nua imudj a qiljas

kinan nua imuʥ a qadaw kinan nua imuʥ a qiʎas

⛘暯

uni

uni

earthquake

㚱⛘暯

emuni

əmuni

to have earthquake

⼙⫸

kakakaka

kakakaka

shadow

㧡哕

ljauljaunɡ

ʎauʎauŋ

tree shade

zaljum

zaʎum

water

siqaljudj

siqaʎuʥ

to flow

⿍㳩

kulju

kuʎu

torrent

sapuy

sapuj

fire

崟䀓/䅺

pecunɡu

pəʦʰuŋu

to set on fire

叿䀓/䅺

medjek

məʥək

be on fire

㹭䀓

senvus tua sapuy

sənvus tua sapuj

to extinguish

㯋㲉

bubunɡ

bubuŋ

bubble

㚰国

4

4

solar eclipse lunar eclipse


ᷕ㔯

伭楔㊤枛

⚳晃枛㧁

劙㔯

Chinese

Roman Transliteration

IPA

English

℺㲉

benubunɡ

bənubuŋ

to bubble

㲊㴒

viqviq

viqviq

wave

ķ venuiljauljaunɡ

ķ vənuiʎauʎauŋ

ĸ eminɡac nua

ĸ əmiŋaʦʰ nua

ljauljaunɡ

ʎauʎauŋ

ķ sulja

ķ suʎa

㻑㷎

whirlpool

ice ĸ yabinɡ

ĸ jabiŋ

䳸⅘

mayabinɡ

majabiŋ

to frozen

曚㯜

ljadjek

ʎaʥək

dew

⼑嘡

quljivanɡau

quʎivaŋau

rainbow

kadjunanɡan

kaʥunaŋan

land

qipu

qipu

soil

ljicaq

ʎiʦʰaq

mud

䀘⠝

qunvuljan

qunvuʎan

dust

qavu

qavu

ash

䞛柕

qaciljay

qaʦʰiʎaj

stone

ķ puuq

ķ puuq

洅⌝䞛

cobblestone ĸ aɡet

ĸ aɡət 5

5


ᷕ㔯

伭楔㊤枛

⚳晃枛㧁

劙㔯

Chinese

Roman Transliteration

IPA

English

ⱑ䞛

djeljeqi

ʥəʎəqi

rock

㱁⫸

vudas

vudas

sand

㱁䀀

vudavudasen

vudavudasən

sand beach

cevulj

ʦʰəvuʎ

smoke

℺䄁

pecevulj

pəʦʰəvuʎ

to smoke

telja

təʎa

light

䘤⃱

temelja

təməʎa

to glow

ķ ljinɡaw

ķ ʎiŋaw

倚枛

voice / sound ĸ zainɡ

ĸ zaiŋ

䘤↢倚枛

zemainɡ a ljinɡaw

zəmaiŋ a ʎiŋaw

to have sound

⚆倚

ljeminɡaw

ʎəmiŋaw

echo

㯋␛

sasquan

sasquan

smell

楁␛

saum

saum

fragrance

冕␛

sasqu

sasqu

stink

䘤↢㯋␛

sasqusqu

sasqusqu

to be smelly

pana

pana

river

⮷㹒

veljeuan

vəʎəuan

stream

6

6


ᷕ㔯

伭楔㊤枛

⚳晃枛㧁

劙㔯

Chinese

Roman Transliteration

IPA

English

ljavek

ʎavək

sea

ljaviljavinɡ

ʎaviʎaviŋ

shore

vacalj

vaʦʰaʎ

lake

vacalj

vaʦʰaʎ

wells

㱤㽌

zaljuzaljumen

zaʎuzaʎumən

bog

㯜㹅

veljeuan

vəʎəuan

ditch

㱱㯜

sicevud

siʦʰəvud

spring water

㹓㱱

unsinɡ (㖍)

unsiŋ

hot spring {J}ġ

ɡadu

ɡadu

mountain

ķ tjaniɡudeɡud

ķ ʨaniɡudəɡud

ĸ tjaɡaus

ĸ ʨaɡaus

⣏㻊Ⱉ

kaupenidan

kaupənidan

The Karupenidan Mountain

ᶲⰙ

semaɡadu

səmaɡadu

go uphill

ᶳⰙ

ljeauz tua ɡadu

ʎəauz tua ɡadu

go downhill

Ⱉ枪

yaɡadu

jaɡadu

mountain top

Ⱉ儘

vecekadan a ɡadu

vəʦʰəkadan a ɡadu

Ⱉ⸽

iteku a ɡadu

itəku a ɡadu

middle of the mountain bottom of the mountain

⋿⣏㬎Ⱉ

7

7

The South Sacred Mountain of Paiwan


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.