Côte & Provence Printemps 2018 by Publiera Publishers

De koning te rijk in Zuid-Frankrijk ONTMOET: Rik Felderhof in Saint-Tropez REPORTAGES:

Pareltjes – de calanques bij Marseille Langs het ruige noorden van de MONT VENTOUX Een persoonlijke ode aan CORSICA

TIPS VOOR JE VAK ANTIE

De mooiste dorpjes

2 in Zuid-Frankrijk PL2 US BEAUX BINNENKIJKEN:

Niets Provençaalser dan zo’n bastide in de Var RESTAURANTS:

VILLAGES

17e jaargang • voorjaar 2018 www.coteprovence.nl

Verrukkelijk vegetarisch € 6,95

Ontdek Zuid-Frankrijk en beleef een onvergetelijke vakantie bij Pierre & Vacances!

Geniet in een prachtige omgeving van de vakantieparkervaring bij Pierre & Vacances. Wij bieden een ruime keuze aan accommodaties op de mooiste locaties aan de Côte d’Azur en in de Provence. U heeft werkelijk alles binnen handbereik: tal van activiteiten, waterparadijzen, kinderclubs voor alle leeftijden, restaurants en nog veel meer. Houdt u van wat meer luxe? Kom dan tot rust in een van onze Premium accommodaties met luxueus ingerichte appartementen en diverse wellness faciliteiten.

Cap Esterel – Agay – Côte dʼAzur

Boek nu uw zomervakantie en profiteer van: ∙ vroegboekkortingen tot 20% op uw verblijf (inclusief juli/ augustus) ∙ extra korting voor verblijven vanaf 11 nachten ∙ flexibele aankomstdagen

Villa Francia – Cannes – Côte dʼAzur

Pont Royal - Provence

Nieuwsgierig? Ontdek ons aanbod op www.pierre et vacances.nl/coteprovence

Colofon Jaargang 17, voorjaarseditie 2018 Côte & Provence verschijnt 4x per jaar en is een uitgave van Publièra Publishers BV P.C. Hooftlaan 85, 1985 BH Driehuis +31 (0)6 81 29 09 50 www.publiera.nl – info@publiera.nl Uitgever Michiel Bom – michiel@publiera.nl Hoofdredacteur Renée Vonk – redactie@coteprovence.nl Art director Marcel Reimer – m4media@mac.com Eindcorrectie Nynke Postma Medewerkers aan dit nummer Nicolas d’Arty, Denise Baudet, Rob Brink (New Home), Mr. Mireille Bosscher, Sabine Dekker, Raoul Duchemin, Maria Edelman, Mira Gaarenstroom, Patrick de Graaf, Peter Hagtingius, Thea Hauzer, Ingrid LeijenGreunsven, Ellen van Linschoten, Marcus Marc, Mick Palarczyk, Rémi de Ridder, Cynthia Sirach, Joost Schwartz, Paul Smit, Royan van Velse, Dina Vercruyssen, René Zanderink Correspondenten Dick Koopman (Var), Dina Vercruyssen (Vaucluse), Ingrid Leijen-Greunsven (Vaucluse), Sabine Dekker (Drôme Provençale), Jasmine Seymus (Vaucluse), Mira Gaarenstroom (Alpesde-Haute-Provence)

Drukwerk: PRinterface Losse verkoopprijs: € 6,95 Abonnementen: € 25,00 (Nederland/België) € 33,50 (overig) abonnementen@publiera.nl Tel. +31 (0)6 83 60 41 83 Meer informatie over combi-abonnementen met andere Frankrijk-tijdschriften En Route en Maison en France vindt u op de websites www.coteprovence.nl en www.publiera.nl Advertentieverkoop: Publièra Publishers BV – info@publiera.nl Tel. +31 (0)6 81 29 09 50 Abonnementen worden aangegaan voor 1 jaar. Voortijdige beëindiging is niet mogelijk. Na deze eerste periode worden abonnementen automatisch omgezet in een abonnement voor onbepaalde tijd met een opzegtermijn van 1 maand. © 2018 Côte & Provence Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden overgenomen of vermenigvuldigd. Hoewel aan alle artikelen de grootst mogelijke zorg wordt besteed kan niet worden ingestaan voor eventuele onjuistheden. Uitgever, redactie en auteurs aanvaarden deswege geen enkele aansprakelijkheid. Coverfoto Konstanttin / 123RF-Stockphoto

I N T R O

Zuid-Frankrijktijd!

Tips voor uw zomervakantie

et is voorjaar en dat willen we hier in Zuid-Frankrijk weten ook! Nog even afgezien van het onwaarschijnlijk heerlijke weer waarvan we na een verlate vorstperiode genieten, is dat aan van alles en nog veel meer te merken. Bijvoorbeeld aan de restaurantjes in de dorpjes in het achterland die langzaam maar zeker uit hun winterslaap ontwaken en waar de eerste voorzichtige terrasjes voor de deur verschijnen. De vrolijke flaneerders aan de kust die ineens met minder textiel bekleed de boulevards frequenteren. De eerste opgekalefaterde boten die uit hun winterstalling de jachthaven in glijden. De transhumance - de schapentrek - waarbij de kuddes uit hun bergerie naar verse weiden in de bergen worden geleid. De amandelbloesem die in bloei staat, de eerste klaprozen in de berm, de goudgele brem op de hellingen… Zo kan ik nog wel even doorgaan. Maar dat is misschien niet zo aardig voor wie tot de zomer moet wachten voor het eindelijk weer ‘Zuid-Frankrijktijd!’ is. Mijn redactie en ik dachten: als we nou eens veel tips geven aan onze lezers die bezig zijn met de voorbereiding van hun zomervakantie? Beetje voorpret en wie weet andere, nieuwe ideeën! Zo bedachten we dat er van alles te vertellen is over ‘onze’ dorpjes die natuurlijk niet toevallig op die lijst van ‘Les Plus Beaux Villages de France’ staan. Dat zijn er 22, maar volgens mij hadden dat er veel meer moeten zijn. Doet er niet toe, ik ben niet echt chauvinistisch, het gaat er maar om dat u weet waar je van de zomer vooral even een kijkje moet nemen. We hebben méér vakantie-suggesties in de categorie ‘niet te missen’. De ruige noordkant van de Mont Ventoux bijvoorbeeld waar nog bijna geen toerist komt. En Corsica, het ‘Île de Beauté’, waarvan de lokroep bijna onweerstaanbaar is. Mocht u in de buurt zijn: de calanques bij Marseille! Gerede kans trouwens dat u van de zomer een paar aardige mensen tegenkomt. Iemand als Rik Felderhof als die de afslag Draguignan weer eens genomen heeft. Of Frank en Rogier van het SBS6-programma ‘Paleis voor een prikkie’, die zelf in Saint-Tropez hun eigen paleis(je) hebben. Renée Vonk Hoofdredacteur Côte & Provence redactie@coteprovence.nl CÔTE & PROVENCE IS OOK TE VINDEN OP FACEBOOK EN T WIT TER, MET VRIJWEL DAGELIJKS NIEUWS EN TIPS UIT ZUID-FRANKRIJK.

COTEPROVENCE.NL

GRATIS C&P NIEUWSBRIEF

Neem nu een abonnement op de gratis Nieuwsbrief van Côte & Provence. Meld u aan via www.coteprovence.nl Maar ook: vrijwel dagelijks nieuws en tips via Facebook en Twitter.

in de buurt van een palmboom” 8 De“Tevreden Franse overpeinzingen van Rik Felderhof. De

uit de hangmatten 64 Oesters Voortaan ook in het toeristisch hoogseizoen

Provence geniet zijn voorkeur.

Journal 14 C&P Wat er speelt in Zuid-Frankrijk?

De ruige noordkant van de Mont Ventoux

Een ontdekkingsreis langs geheime dorpjes waar gen toerist ooit van gehoord heeft.

locale 23 Couleur Columnist Peter Hagtingius over de flexwerker die een eik omlegde

Provençaalser wordt het niet! 24 Binnenkijken: Neem een kijkje in een unieke bastide bij Lorgues in de Var.

Claude François: het begon aan de Côte 28 Zanger Portret van ‘Cloclo’, destijds ‘l’idole des jeunes’. Zijn chanson ‘Comme d’habitude’ werd ‘My Way’ van Sinatra.

dubbele attractie van eco-ezels 31 De Columnist Joost Schwartz over zijn persoonlijke belevenissen.

is een gevoel dat je overvalt” 32 “Corsica Cynthia Sirach schreef in boekvorm een ode aan het vaak onbegrepen eiland. Nu in een essay over emoties en de stemmen van het eiland. “Corsica is komen, niet gaan”.

onbekommerd smullen van een plateau d’huitres! Dankzij een nieuwe kweekmethode ter hoogte van Marseille.

druk? 68 “Saint-Tropez We wonen middenin de natuur!”

Ontmoeting met Frank Jansen en Rogier Smit, bekend door het SBS6-programma ‘Steenrijk, Straatarm’. Ze wonen zelf riant in Saint-Tropez.

De nieuwe WEBSHOP van Côte & Provence

Haal Zuid-Frankrijk in huis! Tal van typisch Provençaalse producten, food en non-food. Neem snel een kijkje!

women in business 74 Ondernemen: Mirjam den Uyl en Pauline Hogenstijn runnen samen Service Total France, dienstverlening in de ruimste zin van het woord.

vegetarisch! 77 Lekker Ook in de Zuid-Franse restaurants kiezen gasten steeds vaker voor vegetarisch. Maar er zijn (nog?) niet veel adressen waar uitsluitend vegetarisch en/of veganistisch gekookt wordt.

kapen en calanques van Marseille 82 De Als altijd een reportage met prachtbeeld van Paul Smit en Mick Palarczyk. Dit keer waren ze bij de calanques in de buurt van Marseille. Misschien wel het mooiste dat Zuid-Frankrijk qua natuurschoon te bieden heeft.

van een Escoffier-discipel C&P Agenda 38 Recepten Ideeën van Theodora Hauzer, de Nederlandse chef van 88 De Wat er in deze periode allemaal te beleven valt in het gerenommeerde restaurant Flora Restaurant Ecrin des Saveurs in de Alpes-Maritimes. Ze werd onlangs onderscheiden als Disciple d’Escoffier International.

adresses 43 Bonnes Verwenadresjes in de Provence.Vaak met een Côte & Provence-aanbieding.

met een Frans tintje 46 Boeken In elke editie van Côte & Provence een keus uit recent verschenen boeken die alle over Frankrijk gaan.

CÔTE & PROVENCE

Zuid-Frankrijk.

in Zuid-Frankrijk 91 Wonen Informatie over de huizenmarkt, nieuwe regelgeving, fiscaal/juridisch advies en meer.

98 Prijsvraag Test uw kennis van Zuid-Frankrijk en maak kans op een mooie prijs!

8 38

DE 22 ALLERMOOISTE DORPJES VAN ZUID-FRANKRIJK Een rijke historie, de ruïnes van een oud kasteel, de meestal verstilde sfeer, ongeremd uitzicht, de briljante architectuur van ooit, lokale wijn van prima kwaliteit, lekker eten in tavernes, vaak voor ‘quatre fois rien’. Lees over de 22 ‘plus beaux villages’ van Zuid-Frankrijk.

32 64

82 COTEPROVENCE.NL

Dat was in 1976 ook in Nederland en Vlaanderen een hit: ‘Le printemps est arrivé’ van Michel Fugain et Le Big Bazar. nog steeds een zucht van verlichting door heel Zuid-Frankrijk als de lente eindelijk een eind maakt aan het terroristische door de mistral en de tra-montagne. Maar we zijn er klaar mee! Zoals in Lourmarin (foto, Vaucluse) waar na een fel lente- 6

CÔTE & PROVENCE

ENTREE

LOURMARIN VUE PRINTANIÈRE – FOTO: VÉRONIQUE L ARRUE

Le printemps est arrivé

Je kunt het op Youtube gewoon nog een keertje terugzien. Kijk maar: bit.ly/1CAtclR – Nostalgie? Nee hoor, er gaat schrikbewind van ‘le Roi Hiver’. ’t Is ook wel weer mooi geweest, regen en sneeuw, glaciale koudegolven geregisseerd offensief de subtropen hun droompositie als superieur klimaat hebben heroverd. Het grote genieten is alweer begonnen. COTEPROVENCE.NL

I N T E R V I E W

Franse overpeinzingen van Rik Felderhof

‘In de buurt van een palmboom ben ik al snel tevreden’ Op de eerste bladzijde van zijn aantekenboekje tekent Rik Felderhof (1948) altijd een palmboom, een soort inwijdingsritueel waarna het noteren, peinzen en schrijven kan beginnen. Bijvoorbeeld voor de Franse ‘Reisgids voor levensgenieters’. De palm is voor hem het symbool van een mooie reis, een zonnige bestemming, een aangenaam oord. Hij prijst de verscheidenheid van Frankrijk, maar geen wonder dus dat de Provence veruit zijn voorkeur geniet. T E K S T: R É M I D E R I D D E R

UW ‘REISGIDS VOOR LEVENSGENIETERS’ DIE U SAMEN MET HANS

je wachten om eindelijk te doen waar je zin in hebt? We waren

Melissen schreef, had net zo goed ‘Deux amis en route au Paradis’

al heel goed op weg, maar nu wilden we de laatste hindernissen

kunnen heten.

zoals verplichtingen, gedwongen verjaardagen, blauwe envelop-

Felderhof: ‘Hans en ik waren samen al vaker op reis geweest voor reportages en tv-opnamen, maar dit keer maakten

pen en dat soort dingen, rigoureus opzij schuiven. Dus ja, “Deux amis en route au paradis” was een goeie titel geweest.’

we zelf deel uit van het concept, dat is toch anders. Je hebbelijkheden en vooral je onhebbelijkheden worden door de ander

De tweede meevaller, in een zomerjurkje

ferm van commentaar voorzien. Dat is ook het nieuwe aan deze

Vertel maar over jullie reis.

reisgids, de richtingborden wijzen naar een ongebruikelijke

pad zijn geweest bleef de zon schijnen, de enige paraplu die we

die onderweg hun vriendschap met je delen of anderen lastigval-

hebben opgestoken was in het paraplumuseum.

len met hun uitgesproken voorkeuren en onverwachte keuzes.

‘De eerste meevaller was het weer. Al die weken dat we op

route, die de lezer gaat afleggen met eigenzinnige reisgenoten,

De tweede meevaller diende zich aan in een fleurige

Niet alleen de menukaart is slachtoffer van hun geruzie over

zomerjurk, ze heette Sophia en werkte voor een Frans toeristen-

een juiste bereiding van de gerechten, maar ook de wijnkaart

bureau, ze zou voor ons bemiddelen bij hotelreserveringen, de

moet het ontgelden, en zelfs over de wegenkaart wordt gedis-

prijs halveren was geen probleem, zei ze trots, maar haar uitda-

cussieerd, de Tomtom wordt gewantrouwd en bij het inparkeren

ging was om de teller op nul te krijgen. Dat verdiende een harte-

bereikt de ruzie gegarandeerd haar hoogtepunt. Maar over één

lijke aanmoediging en daarom schoven we diezelfde avond nog

ding waren we ’t als vrienden roerend eens: deze fase in ons

aan op een romantisch terras in Beaune waar Sophia de eigenaar

leven moest het etiket “hedonisme” dragen. Regels en dogma’s

op de hoogte bracht van onze missie en aan Hans vroeg een paar

hadden we al achter ons gelaten, maar de levensvreugde kon nog

sfeervolle foto’s van het restaurant te maken voor in de gids. Op

naar een hoger niveau getild worden. Immers, tot wanneer wil

het moment dat we wilden afrekenen begonnen ze vriendelijk te

CÔTE & PROVENCE

COTEPROVENCE.NL

lachen en werd de rekening weggewimpeld. We lachten hartelijk

halve eeuw overleefd. Ook bij het luisteren naar Franse chansons

mee. Dat kunnen we heel goed, meelachen.

glijden mijn herinneringen moeiteloos terug naar die warme

Sophia verdween zwaaiend op haar blauwe scooter de

zomer van 1965. En in de buurt van bolletjes knoflook ontkom ik

zwoele Franse nacht in. Toen lachten we iets minder. Dat was

niet aan het beeld of eigenlijk moet ik zeggen de geur van onze

vroeger anders gelopen, concludeerden we en spoelden in het

vakantieliefde. Ik was door haar schoonheid al zo bedwelmd,

hotel met een cognacje dapper onze teleurstelling weg.

maar de geur uit haar mond benam mij letterlijk de adem. Zodra

“Het ligt niet aan ons”, stelde Hans me gerust, “maar aan de leeftijd”. “Die van haar?”, vroeg ik me af.’

wij elkaar kusten raakte ik volledig in narcose, de dosis knoflook die mij werd toegediend was buiten proportioneel. En nog steeds als ik knoflook proef of ruik moet ik denken aan dat mooie, mysterieuze meisje van weleer.’

Dankzij uw ouders komt u al heel lang in Frankrijk. ‘Ja, ze namen me op vakantie mee naar Frankrijk. Een van de eerste reizen was naar Saint-Jean-de-Monts in de Vendée. Waar ik niet alleen kennis maakte met het Franse leven, maar

‘Ingewijd in de schoonheid van het Frans’ U spreekt goed Frans. ‘Frankrijk is voor mij meer dan knoflook, stokbrood en

ook met l’amour. Daniëlle was mijn zomerliefde, met wie ik in het

Franse wijn. Naast de schitterende, verschillende landstreken,

Frans grootse plannen bedacht om met elkaar oud te worden. Zij

spreekt het joie de vivre me ook aan. Het leven lijkt luchtiger, de

ging filosofie studeren aan de Sorbonne in Parijs, ik zou arts wor-

taal werkt daar zeker aan mee. Mijn eerste Franse lessen kreeg ik

den en samen zouden we afreizen naar Madagascar of een ander

van mijn oma, die als kind gewend was om thuis Frans te spre-

Franstalig gebied om eeuwig gelukkig te zijn onder een palm-

ken en verplicht was om boeken van Franse schrijvers ook in de

boom. Het liep even anders, maar haar brieven koester ik nog

oorspronkelijke taal te lezen. Met mijn moeder sprak ze weleens

steeds, zelfs de lavendelbloempjes die ze meestuurde hebben een

Frans als het om een onderwerp ging dat niet bestemd was voor

CÔTE & PROVENCE

I N T E R V I E W

‘Nog steeds als ik knoflook ruik of proef moet ik denken aan dat mooie mysterieuze meisje van weleer’ onze kinderoren, maar al très vite werden we ingewijd in de

de blauwe Middellandse Zee te zien. Het charmante Ramatuelle

schoonheid van de Franse taal. Het begon met het voorlezen van

was onze thuisbasis, nog geen vijf kilometer van Saint-Tropez.

Franse verhaaltjes, daarna werden we ook in het Frans bestraft.

Natuurlijk hebben we een paar verhalen over onze belevenissen

Als ik thuiskwam met een zwak schoolrapport werd ik met

uit die periode ook opgenomen in onze reisgids.

een gedicht om de oren geslagen. Vlijmscherpe zinnen die als bliksemschichten haar mond verlieten: “Si tu veux réussir dans le

Van de zomer weer naar Zuid-Frankrijk?

monde, TRAVAILLE! Si tu veux être bien respecté: TRAVAILLE!’

‘In mei en juni verblijf ik altijd in de buurt van de Méditerranée, waar ik mijn dagen ontspannen vul met schrijven. Mijn

De ‘baptême fromage’ in ‘Champycourt’

romantrilogie ‘De Vliegenvanger’ is nu voltooid en ik werk aan

Toen leerde u ook de Franse keuken kennen?

een nieuw boek, ‘Het Italië van Ravelli’. Een boeiende route

‘Ja, niet alleen la langue française, maar ook la cuisine

langs locaties die een rol spelen in ‘De Vliegenvanger’, aangevuld

française deed haar intrede in huize Champycourt, een naam

met nieuwe korte verhalen en veel interessante tips. Voorlopig

die in mijn oren veel soepeler en Franser klonk dan het Zwitsers

genoeg omhanden als ik straks weer in Zuid-Frankrijk ben.

aandoende Felderhof, dat vooral associaties opriep met koeienflatsen en lederhosen. De vertaling werd dus Champycourt waarna de stap naar fromage snel was gezet. De eerste schimmelkazen die bij ons op tafel kwamen werden door de kinderen met hoongelach ontvangen. Camembert en brie waren spijzen waarvoor wij niet onze handen wilden vouwen. Later hebben wij deze misstap ruimschoots kunnen herstellen door fanatiek verslingerd te raken aan een keur van Franse kazen. Nu je erover begint, herinner ik me die keer dat Hans Melissen zich als dappere zestienjarige in huize Champycourt waagde aan een overjarige camembert. Aangemoedigd door mijn vader hapte hij in de schimmel van die penetrant geurende allochtone kaas en keek mij daarna nogal arrogant aan alsof we toch iets minder bevriend waren dan voor zijn “baptême de fromage”. De weldadige loomheid van de Provence Wat maakt Frankrijk zo bijzonder? ‘Frankrijk is een groot land, met grote verschillen, in

kleuren, geuren en mogelijkheden. Vanwege het klimaat heeft de

Van Maastricht naar Saint-Tropez

Provence mijn voorkeur, met name het achterland is authentiek

Voor hun boek ‘Reisgids voor levensgenieters’

en straalt een weldadige loomheid uit, terwijl je toch binnen een

waren Rik Felderhof en zijn oude kameraad Hans Melissen

uur over de boulevard in Cannes flaneert of door de oude stad

weken onderweg in Frankrijk. ‘En route’ naar het zuiden.

van Nice slentert.

Felderhof maakte aantekeningen, Melissen foto’s. Zo ontstond

landschap mentaliteit en karakter. Daarom is het zo’n aantrekkelijk vakantieland, de verscheidenheid vormt een waaier aan

Wij hebben het voorrecht gehad om veertien jaar lang een

hun hedonistische reisgids, een bundel vol sprankelende

paar maanden door te brengen in Villa Felderhof aan de Côte

verhalen en uitgebreide, rijk geïllustreerde en concrete

d’Azur. Nog altijd veert mijn hart op als we de afslag Draguignan

reisinformatie. Hans zorgde bovendien voor de fruitige

nemen om na een half uur slingeren via D25 eindelijk in de verte

wijntips. Uitgeverij ANWB, € 16,95.

COTEPROVENCE.NL

FRANS LEREN IN HET HART VAN DE PROVENCE Een Frans taalbad voor volwassenen Communicatieve lesmethode, 4 à 6 lesuren per dag in kleine groep Gemotiveerd internationaal publiek, alle niveaus behalve beginners (A2 tot C1) Residentieel verblijf in een gerenoveerd klooster in Moustiers-Ste-Marie, Parc du Verdon Zuiderse gastvrijheid, ‘gourmet’ maaltijden, gevariëerd vrijetijdsprogramma Speciale programma’s voor tolken, expats, Frans en yoga, Frans en koken Eén à twee weken, april tot september Kwaliteitscertificaat ‘Qualité FLE’ ‘qualité français langue étrangère’ CREA-Langues - le Monastère de Ségriès 04360 Moustiers-Ste-Marie Frankrijk www.crealangues.com info@crealangues.com Tel. +33 492 77 74 58

T I P S

E N

A A N B I E D I N G E N

Les bonnes adresses van Côte & Provence Mas La Jaïna: óók Derde Wereld in de Var

Le Bouquet du Séguret : top in de Vaucluse Voor de 4e keer op rij de Travellers’ Choice Award van Trip Advisor en daarmee opnieuw behorend tot de hoogste top van chambres d’hôtes in Frankrijk en de nummer één in de regio. Om dat succes te vieren, bieden Jos en Ingrid Leijen hun gasten in de maanden maart en april 25% korting op de kamerhuur. Bij een minimumverblijf van 4 nachten. Tal van activiteiten: zelf aperitiefhapjes maken, picknick tussen de wijngaarden, met een ‘Lelijke Eend’ een sublieme route verkennen. Séguret staat op de lijst van mooiste dorpen van Frankrijk. www.lebouquetduseguret.com

Authentieke mas, lijkt een eeuw oud, maar is (met vrienden) eigenhandig gebouwd door Ingrid en Johan Hombergen in het typisch Provençaalse en artistiek getinte dorpje Bargemon. Wandelen of fietsen, anders met de auto naar de nabijgelegen Gorges de Verdon. De Méditteranée is ook niet ver. Natuurzwembad en in de wintermaanden een verwarmd binnenbad. Desgewenst massage. Alle kamers zijn verbonden met een Derde Wereld-project waaraan rechtstreeks gedoneerd wordt. www.maslajaina.com

Maison Valvert: in het hart van de Luberon (Vaucluse)

La Bastide au Ventoux: de zuidhelling van de Reus in de Vaucluse

Le Mas Vacquieres: ‘kruispunt’ in de Gard

stellen graag bijzondere uitstapjes en activiteiten voor. Elke gastenkamer heeft een privé-terras en een eigen badkamer. Uitgebreid ontbijt en table d’hôtes op een schaduwrijk terras met een formidabel uitzicht op zo ongeveer het mooiste deel van een toch al onweerstaanbare omgeving. www.bastidedeventoux.com

Op de zuid-helling van de Ventoux vind je deze chambres d’hôtes. Op loopafstand van het gezellige Provençaalse dorpje Bédoin. Al tien jaar het thuis van het Vlaams/Nederlandse echtpaar Paul en Lieve. Dankzij hun jarenlange ervaring kennen ze omgeving op hun duimpje en

In het hart van het beschermde natuurpark van de Luberon kijkt Maison Valvert uit op de noordflank van de Petit Luberon. In een 7 ha. groot park op 1,5 km van het steevast bewonderde stadje Bonnieux, in de nabijheid van Lourmarin, Gordes, Ménerbes en Roussillon. Een gastenverblijf (4 kamers, 3 maisonnettes) erkend om zijn superieure gastvrijheid. De wereldberoemde boomhut en de sobere luxe zijn vooral het visitekaartje van dit Maison dat zich onderscheidt door verfijning, eenvoud en rust in een groen kader. www.maisonvalvert.com

Meer informatie: www.chambresdhoteswijzer.nl

Al 17 jaar ontvangen Mirjam en Thomas van Dijke gasten uit de hele wereld in hun chambres d’hôtes in een ‘hameau’ waarvan de geschiedenis tot de 12e eeuw teruggaat. Unieke plek op een kwartiertje van de heerlijke stad Uzès, op het kruispunt van de Cevennes, de Ardèche, de Provence en de Camarque. Prachtige tuin, luxe zwembad. En twee keer per week schuif je hier aan bij de table d’hôtes, die een uitstekende reputatie geniet. Kom zelf oordelen! www.masvac.com

C & Pwat erJspeeltO U R N A L in Zuid-Frankrijk S A M E N G E S T E L D D O O R PAT R I C K D E G R A A F

Guide Michelin 2018: volop succes

Oorlog aan de natuurbranden STEL DAT WE OPNIEUW EEN HETE EN DROGE ZOMER KRIJGEN, IN COMBI MET de mistral? PACA-regio-president Renaud Muselier heeft maatregelen getroffen. Tijdje terug was geregeld dat ‘onze’ blusvliegtuigen (Canadair, Dash) Nîmes in de Gard als uitvalsbasis kregen. Praat je al gauw over drie kwartier voor die vliegtuigen binnen PACA operationeel zijn. ‘Onze’ regio investeert nu € 2 miljoen om het vliegveld Toulon-Hyères alsnog voor 100% geschikt te maken voor ‘onze’ brandweer-vliegtuigen. Daarnaast koopt de regio een Canadair én komt er een ‘Garde régionale forestière de jeunes’, 200 jongeren die (ook) met drones de bossen in de gaten houden en die in rechtstreeks contact met de pompiers staan. Volgens Muselier heeft onze regio ‘de oorlog aan natuurbranden’ verklaard.

AIX-EN-PROVENCE WINT OP DE RANGLIJST VAN STEDEN WAAR DE Fransen zelf willen wonen, scoort onze omgeving met een zesde plaats voor Aix-enProvence (Bouches-du-Rhône) nogal teleurstellend. Zijn de Fransen wel voldoende op de hoogte van de unieke charme van dit deel van hun land? Misschien toch wel, want Montpellier in het zeer nabije departement Hérault staat op drie. Op één Bordeaux, op twee Toulouse, Parijs op vier, Lyon op vijf. En dan dus Aix-enProvence. Na Nantes op zeven volgt Nice pas op de achtste plaats, terwijl je toch zou denken … nou ja, laat maar. Na Perpignan op negen staat Marseille als tiende genoteerd. Op dertien staat Toulon, de hoofdstad van de Var.

IN ONZE REGIO IS HET VOORNAAMSTE nieuws uit de Guide Michelin 2018: drie sterren voor Christophe Bacquié van Hôtel du Castellet in Le Castellet (Var). Volgens menigeen is die derde ster ongeveer twee jaar te laat toegekend. Van één naar twee sterren: L’Hostellerie Jérôme in La Turbie (Alpes-Maritimes). Chef Bruno Cirino was eerder – ten onrechte – zijn tweede ster kwijt geraakt. Ook van één naar twee sterren, zoals verwacht: Flaveur in Nice, van de gebroeders Gaël en Mickaël Tourteau. Voor het eerst één ster: Louison in Le Puy-Sainte-Réparade (Bouches-duRhône), een filiaal van driesterrenchef Gérald Passédat van Le Petit Nice in Marseille; La Table du Domaine de Manville van chef Matthieu Dupuis-Baumal in Les Baux-de-Provence (Bouchesdu-Rhône); Lou Cigalon in Valbonne (Alpes-Maritimes); Op Corsica: U Santa Marina in Porto-Vecchio en La Table de la Ferme in Sartène Ster kwijt: het oerklassieke visrestaurant Bacon van de gebroeders Sordello (en hun zonen) in Cap d’Antibes (Alpes-Maritimes). En Sébastien Giraud, van zijn zakformaat-restaurant in Magagnosc (bij Grasse, Alpes-Maritimes).

HET NATIONAAL ERFGOED VAN MARKIES DE SADE HET MANUSCRIPT VAN HET EVEN BERUCHTE ALS BEROEMDE BOEK ‘120 JOURNÉES de Sodome’ van markies de Sade (1740 - 1814) is door de Franse regering tot nationaal erfgoed verklaard. Dit bekent dat het document het land niet uit mag. De markies de Sade was destijds de seigneur van La Coste, dat schitterende dorpje in de Luberon, nu grotendeels in handen van de modekoning Pierre Cardin (1922); veel galeries en boetiekjes. Het kasteel van de markies de Sade in La Coste werd in 1792 verwoest. Maar het subliem gelegen dorpje is zeker een visite waard.

CÔTE & PROVENCE

DE GEVREESDE ZWARTE ZATERDAGEN HET IS NOG NIET ZOVER, MAAR MET HET OOG OP uw vakantieplanning: verkeersinformatiedienst Bison Futé laat weten dat we op 4 en 11 augustus de autoroutes maar beter kunnen mijden. Wegens Zwarte Zaterdagen, beruchte topdrukte op de snelwegen naar het zuiden, waar het dan urenlang niet zo snel gaat. Eén dag eerder of later de weg op en de files vallen in elk geval enigszins mee. www.bison-fute.gouv.fr

Zonrecord in Marseille MARSEILLE (BOUCHES-DU-RHÔNE) WAS IN 2017 DE ZONNIGSTE stad van Frankrijk: 3.110,8 uur zon! Geen stad in heel Frankrijk waar je vaker en langer je zonnebril moest ophouden. Alleen Nice kwam een beetje in de buurt met 3.047 uur en Solenzara op Corsica haalde 2.585 uur, goed voor brons. Aldus Météo France. Over een reeks van jaren gerekend bedraagt het gemiddelde aantal zonuren in Marseille 2.585. Sinds die zonuren vanaf 1961 worden gearchiveerd heeft geen enkele stad in Frankrijk ooit met zoveel zon te maken gehad. Het Office du Tourisme heeft al aangekondigd met dit record ‘aan de slag’ te gaan.

Hasj: alleen nog een bekeuring? FRANKRIJK LOOPT NIET VOOROP BIJ HET EVENTUEEL VRIJGEVEN van het bezit en/of gebruik van soft drugs. Formele wetgeving: wie betrapt wordt, kan een jaar gevangenisstraf en/of € 3.750 boete krijgen. Volgens recente cijfers ‘genieten’ dagelijks 700.000 Fransen van cannabis, worden er op jaarbasis 140.000 desbetreffende arrestaties verricht en verdwijnen er daarna 3.100 mensen in de cel. Ook met het oog op de overbelasting van de rechtbanken wil de regering nu dat cannabisbezit voortaan met een bekeuring (€ 150 à € 200) kan worden ‘afgedaan’. Maar het bezit van softdrugs blijft in het Wetboek van Strafrecht staan. De Assemblée Nationale (het parlement) moet nog oordelen.

Meer dan vijf miljoen inwoners

Les Baux-de-Provence: aan succes ten onder?

L’INSEE (BUREAU VOOR DE STATISTIEK) HEEFT bekend gemaakt dat er voor het eerst meer dan vijf miljoen mensen in de regio PACA (straks misschien: Regio Sud) wonen. Binnen onze regio zijn er verschillen. In de Var kwamen er tussen 2010 en 2015 48.500 mensen bij (een plus van 0,8%), in de Alpes-Maritimes met ruim 4.000 (+0,1%) tien keer minder. Behalve in het ‘arrière-pays’ van de Var concentreert zich de bevolkingstoename in en rond de grote steden: Aix-Marseille, Avignon, Nice, Toulon, en in mindere mate Gap, Manosque en Menton.

IEDEREEN KENT DE BEROEMDE CARRIÈRES DE LUMIÈRES IN LESBaux-de-Provence (Bouches-du-Rhône), unieke multi-media expo’s, er komen jaarlijks iets van 250.000 mensen een kijkje nemen, dé attractie van één van de ‘plus beaux villages de France’. Maar nu krijgen de amper 500 inwoners van het dorpje een gepeperde rekening gepresenteerd. Heeft te maken met een vonnis van het TGI (Tribunal de Grande Instance) in Tarascon. Heel verhaal, maar komt in het kort hierop neer. Diefstal van het intellectuele eigendom van het idee van de voorstellingen én geen openbare aanbesteding voor het project. Aldus de rechtbank. Les Baux-de-Provence is veroordeeld tot een schadevergoeding van € 5,8 miljoen, de begroting van het dorpje gaat over niet meer dan € 3 miljoen. De dorpsbewoners krijgen een zware belastingverhoging voor hun kiezen.

COTEPROVENCE.NL

R E P O R T A G E

O N T D E K K I N G S R E I S L A N G S G E H E I M E D O R PJ E S

De ruige noordkant van de Ventoux

CÃ&#x201D;TE & PROVENCE

RONDNEUZEN IN DE PROVENCE Wie de Mont Ventoux te lijf wil, opent de aanval in Sault (ten oosten), in Bédoin (ten zuiden) of vanuit Malaucène, ten westen. Maar er is ook nog die noordkant van de Reus, veel minder bekend, maar van een ongelooflijke natuurpracht. En je komt terecht in dorpjes waarvan geen toerist ooit gehoord heeft, nog net binnen de grenzen van de Vaucluse. Je ontmoet er creatieve noorderlingen die er meer dan op hun gemak zijn. R E P O R TA G E : D I N A V E R C R U Y S S E N

COTEPROVENCE.NL

R E P O R T A G E

Saint-Léger-du-Ventoux

CÔTE & PROVENCE

Het is hier dat je veel eerder de fauna van de Ventoux spot EEN ZONNIGE OCHTEND BEGIN JANUARI,

huizen zorgen dat je twijfelt en toch even

enkel de Mont Ventoux houdt een paar

de moeite neemt om het slaperige dorpje,

wolken vast. De zon schijnt er sterk haar

nog kleiner dan Veaux, te ontdekken. Pas

stralen door en geeft de Reus een extra

in de middeleeuwen zijn er mensen zich

magisch effect. Nee, nee, we gaan van-

gaan vestigen, de naam van het dorpje

daag de berg niet op.

doet vermoeden dat het gezonde en frisse

We vertrekken in Malaucène, langs

water van de Toulourenc het zijn reden

de twaalf km lange kronkelende weg-

tot bestaan meegaf. Van hieruit kan je

getjes naar het diepgelegen gehuchtje

stroomafwaarts de rivier volgen om in die

Veaux. Het is hier dat menig natuur- en

Gorges bij Veaux uit te komen.

waterliefhebber al wel eens de 'Gorges du

Wij vervolgen onze route langs de

Toulourenc' in zomertijd heeft ontdekt.

vallei van de Toulourenc. Wildwaterrivier

De rivier sleet snedig de rotsen uit, geheel

die een prachtige niet al te brede vallei uit-

onzichtbaar vanaf eender welk hoger

sleet aan deze 'ubac', in het Provençaals,

gelegen punt. Alleen wie al waadde door

ofwel de sombere kant van de Reus.

de rivier stroomop- of afwaarts, kon de prachtige lange en zeer smalle doorgangen

Ook al kan het hier kouder en donkerder zijn, het natuurspel is navenant

Vallei van de Toulourenc en toont geheel andere taferelen dan zijn andere kant. Het is hier dat je veel eerder de fauna van de Ventoux zal kunnen

(‘Estrochon’) aanschouwen. In de win-

spotten, vooral de gemzen laten zich iets

ter is het mooi rusten aan de waterkant

gemakkelijker bewonderen. Natuurpracht

maar stroomt het, door regen en extra

ten top.

bergriviertjes bevoorrade water te veel en te snel om de Gorges veilig te kunnen

Brantes: mooist en hoogstgelegen

inwandelen.

Een vijftal km verderop staat er een

Na de klim van de Col de Veaux

pijltje naar Brantes maar het dorp laat zich

(386m) en bij het opdraaien van de noordelijke 'Route Remarquable' (een als bijzonder geclassificeerde RD, Route

niet zien vooraleer je enkele flauwe bochGems

ten bergop bent gereden. Brantes mag zich kronen tot het mooiste en hoogstgelegen

Départementale) tussen de Vaucluse en de Drôme Provençale) lijkt het ondertussen wel of de hemel zich daarboven bevindt, een zacht wit wolkendekentje streelt de top. De door de wildwaterrivier uitgesleten vallei ligt er schaduwrijk en anoniem bij. De einders oost en west van ons én het schouwspel boven de steile wand van de brede Mont Ventoux, trekken alle aandacht naar zich toe. De weg daalt zacht bochtig terug richting de rivier waardoor we ook het dal zullen ontdekken. Gepasseerd voor je ’t weet Het eerste dorpje, Saint-Léger-duVentoux, ben je voorbij voordat je ’t weet. De kleurrijke, dicht tegen elkaar geplakte,

De auberge van Savoillan

COTEPROVENCE.NL

Auberge de la Clue

Brantes dorpje van de noordgrens van de Vaucluse,

van de Ventoux, geniet van een lekker glas

continu in dialoog met de steile en ruwe

en een lokale verse schotel.

noordflank van de Ventoux en de torens

Ik vroeg naar andere culinaire aanra-

Meer informatie OFFICE DE TOURISME

die de vallei domineren. Het dorpje ligt

ders, ik werd gewezen op de 'Auberge de la

www.vaison-ventoux-tourisme.com

hoog en droog (750 m gemiddeld). Aan de

Clue' in het iets verderop gelegen Plaisians.

MARTINE GILLES EN JAAP WIEMAN

toegangspoort wordt het verkeer tegen-

Ik kreeg nog een tip, als ik naar Savoillan

www.faiencedebrantes.com

gehouden. Het komt dit middeleeuwse

via het bruggetje over de Toulourenc, reed,

dorpje alleen maar ten goede. De stilte

dan de dorpsauberge. Met Nederlandse

spreekt er voor zich. De huizen worden

roots van de gastheer, Antonie Venema, en

prachtig in hun originele staat behouden of

Portugese roots van zijn echtgenote Maria,

LES OLIVIERS DU TAULISSON

‘gereleveerd’ (zoals ze zelf liever zeggen in

de chefkokkin, een bijzondere combi die

in Beaumont-du-Ventoux

plaats van ‘gerenoveerd’). Vele wandelrou-

nieuw leven blaast in dit mini-dorpje. Werd

lesoliviersdutaulisson.weebly.com

tes en drie 'Grandes Randonnées' komen

me verteld. Savoillan, halfhoog gelegen

LE PASSAGE in Brantes

in Brantes langs en dat is niet voor niets of

(500 m), genesteld in de steunpilaren van

branteschambresdhotes.fr

per toeval! Ik dartel erdoor en een instant

de Reus van de Provence. Piepklein als

geluksgevoel dringt zich op. De eenvoud en

het is, heeft het enkele prachtige authen-

schoonheid van het dorp doen goed.

tieke wandeltochten te bieden, bijvoor-

Nederlandse en Portugese roots Snel neem ik een paar foto's want zo meteen stap ik de kleurrijke en unieke

Logeren

Eten

beeld langs enkele bories, die typische

AUBERGE DE SAVOILLAN

Provençaalse bolle stenen herdershuisjes.

www.giteaubergetoulourenc.com

Kortom: de noordkant van de Ventoux, vooral niet missen!

AUBERGE DE LA CLUE facebook.com/aubergedelaclue

wereld van Jaap Wieman & Martine Gilles binnen. Kan je niet omheen, je slentert door de kleine straatjes dan valt van ver de rode gevel van de 'Faïencerie' op, een veelheid aan kleuren trekt je automatisch naar hen toe. In 1977 ontmoetten Jaap en Martine elkaar, zij woonde al in Brantes. Samen bouwden ze aan hun 'métier d'art' en worden ze ook zo erkend door officiële instanties. Hun 'atelier d'art', kenmerkend voor kunstenaars 'haut de gamme', geniet tot alle uithoeken wereldfaam. Ik strijk neer op het terras van 'Le Belvédère de Chez Martine', waar je, met het allermooiste zicht op de vallei van de Toulourenc en onder het waakzame oog

Martine Gilles en Jaap Wieman in hun atelier-boutique in Brantes

COTEPROVENCE.NL

C O U L E U R

L O C A L E

DE FL E X WERK ER DIE EEN EIK OML EGDE T E K S T :

P E T E R

H A G T I N G I U S

EXCLUSIEF IN HET WEEKEINDE SCHUIFT DE ALGERIJN ABDALLAH

dag die toen toevallig ook in een weekeinde viel, op het nippertje

bij ons aan. Op andere dagen tref je ‘m nooit in het café, een

omarmd toen hij vanaf het geringe muurtje naast de jeu-de-bou-

multi-inzetbare klusjesman die buiten het dorp in de interna-

lesbaan in de aangrenzende vallei dreigde te storten.

tionale kring van villabewoners een hardcore reputatie heeft opgebouwd. Ook en vooral een fiscaal-vriendelijke. Als ex-pats onder elkaar raken we vaak in gesprek, we

De voorbije zondag was ik zo omstreeks midi in het café. Weggestuurd uit de huiselijke kring, want ik moest niet in de weg lopen bij de preparatie van een Provençaalse lunch, er

vinden Frankrijk maar zozo. We hebben het dan over de politiek,

zouden gasten mee-eten die ik niet kende. De veroordeling is

over Macron en ‘zijn’ Ben Bella en Boumédienne. Uit de tijd van

dan: opkrassen! Dan ben ik al meteen in de contramine. Het

de onafhankelijkheidstrijd van Algerije, hij was strijder. Nee,

weer rechtvaardigde nog consumpties op het caféterras, mijn

Rutte en Michel, die premiers zeggen ‘m niks. Mij eigenlijk ook

vriend de aannemer Francis en ik besloten tot een slotakkoord

niet. Maar je probeert wel eens uit te leggen hoe het is (of was) in

pastis-rosé, Abdallah was er gek genoeg niet. Toen scheurde er

het regenjassennoorden van Nederland en Vlaanderen. Hij doet

ineens een blauw zwaailicht het dorp in, de pompiers! Ze hielden

dat dan voor Noord-Afrika. Voor ik zelf met ‘m in contact trad, had ik al een mooi verhaal

halt voor het krakkemikkige pandje in het steegje naar het parkeerterrein. Niet dat we er ooit op visite waren geweest, maar

over ‘m gehoord. Kort na zijn entree had Abdallah zich aangemeld

we wisten dat Abdallah daar woonde. We lieten onze glazen in

als een soort bos-bobo, iemand met alle verstand van snoeien en

de steek en renden erheen. Hoe dichterbij we kwamen, hoe meer

kappen. Maar bij zijn première in die freelance flexfunctie ging

het naar gas rook. Het zou toch niet? Dreigde er een explosie? Die

er wat mis. De boom die hij zou omleggen, had naar links moeten

zou het halve dorp de kop kosten.

vallen; het werd rechts. Het stoffelijk overschot van de terechtge-

We troffen Abdallah die doodgemoedereerd op een

stelde eik landde op een elektriciteitskabel. Het resultaat was dat

muurtje een sigaret zat te roken. Hij keek naar de pompiers

ongeveer een kwart van het departement plotsklaps en tevens

die voor zijn huis brandslangen uitrolden. En vertelde dat hij

vrij langdurig zonder stroom zat.

misschien vergeten het was het gas uit

Je hebt wel mensen die minder onhandig

te zetten, dat zijn buren met een kritisch

debuteren. Er werd destijds verder geen zaak

reukvermogen het alarmnummer hadden

van gemaakt. Daarna kon je hem voor van

gebeld. Hij vond dat overdreven. Hij was op

allerlei aanklampen, maar een boom bij de

weg naar het café geweest, hij was heus

enkels afzagen, daar begon hij niet meer aan.

niet met een brandende sigaret zijn ‘appart’

Ik ben geen gemankeerde amateur uit

binnengelopen. ‘Maar het had niet veel

de onderbond van de Sire Alcohol-compe-

gescheeld, cher ami’, zeiden we toen we

titie, maar tijdens zo’n weekendje Abdallah

‘m later op het terras een geruststellende

in het café delf ik het onderspit. En niet zo’n beetje ook, een uitslag als 0-5 valt nog mee. Terwijl hij uitsluitend op zaterdag en zondag traint. Gelukkig heeft hij geen rijbewijs, maar dat het een keertje fout zou gaan, daar was ik bang voor. Ik had ‘m al eens op Quatorze Juillet, de nationale feest-

whisky opdrongen. Hij grijnsde ontwapenend, zoals alleen goed ingedronken habitués dat kunnen. ‘Plus de peur que de mal hein. Rondje van mij dan maar?’ ‘Nee’, zei ik thuis tegen de lunchgasten. ‘Bij ons gebeurt nooit iets.’

COTEPROVENCE.NL

B I N N E N K I J K E N

PROVENÇAA

CÔT E & PROV ENCE

LSER

RDT HET NIET! HEERLIJKE BASTIDE BIJ LORGUES (VAR) REPORTAGE: ELLEN VAN LINSCHOTEN • FOTOGRAFIE: NEW-HOME

OP EEN STEENWORP AFSTAND VAN HET HISTORISCHE PROVEN çaalse stadje Lorgues met alle eigentijdse voorzieningen, leuke boetiekjes en knusse terrasjes. De nieuwgebouwde bastide (2015) in een heerlijk rustige buurt, beschikt over een woonoppervlak van 250 m2 plus een gescheiden appartement van 50 m2, een geheel omheind eigen terrein van 4500 m2 met een zwembad (zout water), cipressen, olijfbomen, platanen en lavendelstruiken die er dat typisch Provençaalse accent aan geven. Binnen volop licht en ruimte, met een riante salon met klassieke schouw op de begane grond, een geheel ingerichte open keuken met bijkeuken en openslaande deuren naar het overkapte terras, een eetkamer met wijnkelder, een bureau, een toilet. Via een monumentale stenen trap komt u op de eerste etage met drie ruime slaapkamers (waarvan de middelste met balkon en riant uitzicht), elk met eigen badkamer. Het appartement beschikt over een salon, een ingerichte keuken en een slaapkamer met badkamer. De vraagprijs voor al dit moois is € 1.150.000, maar dan heb je ook wel een heerlijk bezit in het hart van het gewilde departement Var. COTEPROVENCE.NL

B I N N E N K I J K E N

CÃ&#x201D;TE & PROVENCE

Een bijzondere bastide in klassieke Provençaalse stijl, tot in detail uitgewerkt met hoogwaardige materialen en voorzien van alle moderne comfort. Zoals vloerverwarming met warmtewisselaar, alles dubbel glas, moderne Amerikaanse keuken, internet en schotelantenne, fraai aangelegde tuin met zwembad van 4 x 12 m met zoutwater zuiveringsinstallatie en poolhouse. Wie meer wil weten kan bellen met Rob Brink van New Home Lorgues: +33 (0)4 94 47 49 54, +33 (0)6 25 28 58 98 of mailen: brink@new-home.fr

COTEPROVENCE.NL

C U L T U U R

Claude François (1939-1978): l’idole des jeunes

Het begon aan de Côte d’Azur

In de jaren 60 en 70 scoorde de zanger Claude François – koosnaam ‘Cloclo’ – de ene hit na de andere en werd l’idole des jeunes. Hij werd de koning van de disco, maar zijn échte wereldhit werd het meeslepende ‘Comme d’habitude’, beter bekend als ‘My way’ en onsterfelijk gemaakt door Frank Sinatra. Cloclo zelf werd slechts 39 jaar. T E K S T: R O YA N VA N V E L S E

HET BEGON ALLEMAAL AAN DE CÔTE D’AZUR, ZIJ HET MET een omweg. Want de Fransman Claude werd geboren in Egypte, waar zijn familie al van generatie op generatie werkte voor het Suezkanaal dat in Britse en Franse handen was. Toen de jongen 17 jaar oud was werd het kanaal genationaliseerd, hetgeen bijna tot een oorlog leidde. De buitenlanders werden in dat jaar 1956 zonder pardon het land uitgezet en Claude en zijn ouders moesten naar Frankrijk. Ze belandden in het koude en gure Le Havre en al snel besloten ze om in Monte-Carlo te gaan wonen, waar ook de zus van Claude al enige tijd leefde. De familie François smachtte naar wat warmte, naar de zon en naar de zee, en die vonden ze aan de Côte d’Azur. Gevlucht en ontheemd waren ze al hun rijkdommen kwijt en ze leefden in armoede in een prinsendom vol met rijken. Claude, die zijn hele jeugd op straat had gedanst en trommels had bespeeld met Arabische vriendjes, had geen zin om zijn school af te maken of om aan de slag te gaan als bankmedewerker zoals zijn vader het wenste. Nee, hij wilde de muziekwereld in, als muzikant.

Zomerbaantje als muzikant

Een jaar na zijn aankomst aan de kust ging Claude naar het conservatorium van Monte-Carlo en het jaar daarop kreeg hij zijn eerste zomerbaantje als muzikant: drummer in het orkest van radio Monte-Carlo. Vervolgens speelde hij in Juan-les-Pins om daarna weer terug te keren als muzikant in de Sporting Club van het prinsendom. Daar kreeg hij de kans om ook wat te zingen en te dansen; dat deed ‘le petit blond’ zoals hij genoemd werd, alsof zijn leven ervan afhing. Dankzij z’n Arabische opvoeding zat dat dansen hem in het bloed en hij gaf zelfs madison-danslessen aan de wereldberoemde filmster Brigitte Bardot. Ook trad hij op in de bekende dancing ‘Papagayo’ in Saint-Tropez. Intussen genoot hij van de kust, de zee en de zon die hem herinnerden aan zijn geboorteland. In deze turbulente muziekjaren waarin de vrolijke en beweeglijke ‘yéyé’ en vogue was, droomde Claude François er echter ook van om als sterartiest op het podium te staan en om een plaat op te nemen. Aan de Côte d’Azur lukte dat ondanks zijn talent en wilskracht niet: hij moest toch echt naar Parijs om een kans te maken. In 1961 vertrok hij. En hij kreeg het voor elkaar om een plaat op te nemen maar die werd – met slechts Deze maand verschijnt het enige Nederlandstalige 2000 verkochte exemplaren – een flop. boek over Cloclo: ‘Claude François, Frankrijks Toch kreeg hij een tweede kans in 1962 superster’ door Royan van Velse. met het nummer ‘Belles! Belles! Belles!’. Met een recordverkoop van 1,7 miljoen ISBN 978-90-819472-8-2 stuks was Claude François ineens l’idole des jeunes.

Nederlandse biografie

CÔTE & PROVENCE

FOTO: ROGER K A SPARIAN

Meer dan 67 miljoen platen

Claude, die door zijn publiek liefkozend ‘Cloclo’ werd genoemd, was niet meer te stoppen. Hij ontwikkelde concepten, startte een platenmaatschappij, begon het jongerenmaandblad ‘Podium’. En hij schreef zijn eigen muziek: geïnspireerd door zijn relatiebreuk met de zangeres France Gall componeerde hij in 1967 het nummer ‘Comme d’habitude’. Een jaar later schreef Paul Anka de Engelstalige tekst, doopte het nummer ‘My way’ en werd het een planetaire hit. Behalve door Paul Anka ook gezongen door Frank Sinatra en meer dan 2.000 andere artiesten. In de jaren 70 stond Cloclo aan het begin van het discotijdperk en lanceerde mega-hits als ‘Magnolias for ever’ en ‘Alexandrie Alexandra’. De grote Franse artiesten uit die tijd stonden weldra in zijn schaduw en hij veranderde de muziekscene in Frankrijk.

Hij zong en danste tegelijkertijd en omringde zich na een aantal jaren ook met knappe danseressen die hij de Clodettes doopte. Zijn shows waren groots, weergaloos en onnavolgbaar, de muziek swingend en dansbaar. Maar het absolute hoogtepunt vormde het sentimentele ‘Le téléphone pleure’ met meer dan twee miljoen verkochte exemplaren in een paar weken tijd. In totaal verkocht Claude François ondanks zijn vroege dood veertig jaar terug, meer dan 67 miljoen platen. Die dood kwam op 11 maart 1978, een paar uur voor een televisieoptreden. Hij stond te douchen in zijn Parijse appartement en met de voeten in het water draaide hij aan een scheefstaand lampje boven zijn bad. De elektrische schok werd hem fataal. Zijn vriendin schakelde de stroom uit, belde pompiers, maar het was te laat. Op 39-jarige leeftijd stierf één van de grootste Franse muziekfenomenen ooit.

Hij schreef ‘Comme d’habitude’ dat als ‘My way’ een wereldhit werd

COTEPROVENCE.NL

“Zonder jou was het ons nooit gelukt”

Juridische Adviespraktijk Bosscher Nederlands / Frans recht

Dat hoor ik regelmatig. Bouwen in Frankrijk vereist ervaring en kennis van zaken. Ik ben nederlandstalig architect en woon reeds 20 jaar in de Vaucluse (84). Met een gerenomeerd bouwbedrijf, met meer dan 40 jaar ervaring, begeleid ik jullie bouw projekt van A tot Z. NIEUW: BEMIDDELING BIJ KOOP / VERKOOP Uitgebreide aanbiedingen voor zowel villa, dorpshuis, mas of bouwgrond. Geef mij uw zoekwensen en ik stuur u een eerste selectie door (Vaucluse - 84).

Mr Mireille Bosscher kandidaat-notaris Juridische Adviespraktijk Bosscher helpt u graag bij juridische kwesties in Frankrijk, zodat u optimaal kunt genieten van la douce France. » aan-en verkoop van Franse woningen; » ﬁscale kwesties; » erfrecht / nalatenschappen; » huurrecht;

Voor meer inlichtingen:

» echtscheidingen. +31 (0)6 426 61 075

Colette VANDEN BOGAERDE 6 chemin du Tinel, 84210 St-DIDIER +33 (0)490 61 68 52 - +33 (0)619 91 25 16 colette.vdb2@gmail.com

info@bosscher-advies.nl

Nassauplein 36 2585 ED Den Haag

www.bosscher-advies.nl

BOUWBEGELEIDING PROVENCE/CÔTE D’AZUR

Met meer dan 25 jaar ervaring bij bouwen renovatiewerkzaamheden zal Edzard Groeneveld u graag begeleiden bij het realiseren van uw droomhuis in de Provence/Côte d’Azur. www.bouwbegeleidingprovence.nl Mobiel: 0033 671 700 422

Joost Schwartz vertelt over zijn ervaringen en belevenissen aan de Cote d’Azur, waar hij zijn bedrijf Bastion d’Azur runt te Saint-Maxime. www.bastiondazur.com, info@bastiondazur.com, +33 (0)4 94 81 01 32

DE DUBBELE AT TR AC TIE VAN MIJN ECO-E ZEL S C Ô T E

D ’ A Z U R

HET STUK GROND NAAST ONS HUIS WAS TE KOOP, EEN HELLING

twee Provençaalse ‘ânes’ mijn kant op komen, moest ik alleen nog

die als een taartpunt omlaag loopt, met een geweldig uitzicht. De

het terrein omheinen. Ik moest ze zelf ophalen, ik kreeg een busje

eigenaren dachten er de hoofdprijs voor te vangen maar dat lukte

van een vriend mee. Makkelijker gezegd dan gedaan, even twee

niet zo één-twee-drie. Zal ermee te maken hebben dat er een

ezels inladen. De hengst liep braaf mee tot aan de bus, stak zijn

recht van overpad op gevestigd was en bovendien niet zo makke-

kop naar binnen en dacht: hier heb ik geen zin in. Zijn kont tegen

lijk bereikbaar. Dus na een jaar ging de vraagprijs omlaag en toen

de krib en we moesten heel wat uithalen voor we eindelijk twee

begon voor ons de ellende. Omdat het terrein geen eigen toegang

voorpoten in de bus hadden. Daarna werd het trekken en duwen,

had kwamen er soms per dag wel vijf auto’s met nieuwsgierige

maar eenmaal in de bus liet hij zich gedwee vastbinden. Vervol-

mensen bij ons het erf op rijden. Men parkeerde alsof het de

gens was nummer twee, een zwangere merrie, aan de beurt. Dat

doodgewoonste zaak was en men ging er vaak ook nog vanuit dat

ging een stuk makkelijker. Bij ons gearriveerd kwamen ze braaf

wij wel even zouden wijzen wat er nou precies in de aanbieding

uit de bus en liepen als hondjes achter ons aan naar hun nieuwe

was. Gelukkig was (en is) er onze grote erfhond Bets, een lieftal-

wei. Ze moesten een paar dagen wennen maar al snel herkenden

lige rottweiler die, vaak vergezeld door vier keffende poedels, op de indringers afging. Menige koper maakte rechtsomkeer zonder

ze het geluid van onze auto’s en zetten ze het, als we thuiskomen, op een luid balken.

het terrein van dichtbij gezien te hebben. Elke week aan de wandel door het bos Je kunt maar één keer je buren kopen! Dit ging zo een half jaar door tot de vraagprijs opnieuw verlaagd werd. Wij

Ook ‘s ochtends rond een uur of zeven, als ik mijn ronde doe met de honden over het terrein en de rest van de beesten-

hadden plannen groots te verbouwen maar

boel voeder, balken ze er op los. Een keer

nu kwam ook de mogelijkheid in zicht zelf

per week wandel ik met ze aan een touw

het terrein over te nemen. En je kunt maar één

door het bos en dat vinden ze helemaal

keer je buren kopen! Na onderhandelingen had-

geweldig. Doe ik niet in m’n eentje, want

den we er ineens 1500 m2 bij. Voorlopig kunnen we

als ze beginnen te rennen kan ik ze niet

er niet veel mee, maar het moet wel onderhouden

allebei houden. Inmiddels weet het hele

worden. Er kwam een meneer met een bosmaaier die anderhalve dag bezig was. Het grondstuk lag er daarna

dorp dat we ezels hebben en soms zijn er dus weer kijkers! Maar dat vinden

netjes bij maar in het voorjaar groeide er weer van alles.

wij, de honden en de ezels alleen maar

Die man opnieuw bellen? Hij maait niet gratis.

leuk. Ze staan rustig te grazen, turen over het weidse uitzicht en leveren

De droom van een eigen ezel

ondertussen hun bijdrage

Ik ben dol op dieren, en heb mijn hele leven al

aan ecologisch verantwoord

gedroomd van een eigen ezel, waarom weet ik ook niet.

natuurbeheer. En ik geniet van

Maar zo’n viervoeter geldt tegenwoordig als de ideale

hun aanwezigheid, een droom die

milieuvriendelijke bosmaaier en het muntje viel. Er zouden

uitgekomen is.

COTEPROVENCE.NL

E S S A Y

Corsica

is een gevoel

dat je overvalt

CYNTHIA SIRACH SCHREEF HET BIJZONDERE BOEK ‘HET CORSICA VIRUS’, EIGENLIJK EEN ODE AAN EEN VAAK ONBEGREPEN EILAND. DE REDACTIE VAN CÔTE & PROVENCE VROEG HAAR OM EEN TOELICHTING. DAT WERD DIT PERSOONLIJKE VERHAAL OVER EEN VERZAMELING EMOTIES EN DE STEMMEN VAN HET EILAND. ‘CORSICA IS KOMEN, NIET GAAN’.

CÔTE & PROVENCE

COTEPROVENCE.NL

Frans of onafhankelijk? President Macron en Corsica Emmanuel Macron ontmoette op het eiland de twee politieke leiders: Gilles Simeoni en Jean-Guy Talamoni. Ze werken samen maar verschillen onderling van mening: totale onafhankelijkheid of meer autonomie? Ze legden gezamenlijke eisen aan Macron voor: een grondwettelijk aparte status voor Corsica, erkenning van het Corsicaans als eigen taal én overplaatsing van de (volgens de Corsicanen) ‘politieke’ gevangen naar het eiland. Die op het vasteland vast zitten, duur gedoe voor familieleden om hun vader, echtgenoot etc. te bezoeken. Macron weigert een grondwetswijzing, in verband met een aparte status en erkenning van het Corsicaans; in Frankrijk is er maar 1 taal, het Frans. Maar hij is of lijkt bereid Corsicaanse gevangenen naar het eiland over te brengen.

CÔTE & PROVENCE

E S S A Y

De grootste schat zijn de eilanders zelf

ALS IK OP DE ROUTE DU SOLEIL IN DE VER-

de vorm van het eiland op het profiel van een

een veilige haven zou bereiken. Ik wist toen

keerde richting rijd, zie ik in mijn achteruit-

indianenhoofd met zijn veer en in mijn ver-

nog niet dat deze haven mij voor altijd in

kijkspiegel een bescheiden eiland zonder

beelding was Corsica het thuishonk van alle

haar greep zou houden.

sterallures. Verstoken gebleven van de

indianen. Nog onbewust van de turbulente

pracht en praal van bijvoorbeeld een Mal-

geschiedenis vlocht ik met gouden draden

lorca en nochtans behoed voor de glitter

dromen om dit eiland.

En jaja, ik moet natuurlijk een beetje concreter worden. De gidsen staan vol met mooie en

en glamour van Ibiza, zie ik een eiland dat

‘Geluk’ was een wafelijsje op een

interessante bezienswaardigheden. Cor-

gesierd wordt door eenvoud en authen-

warme zomerdag en ‘lang’ alleen de opge-

sica, ook wel ‘Klein Frankrijk’ genoemd,

ticiteit. Waar de lelijkheid van commercie

schoten, verlegen jongen even verderop in

herbergt archeologische en prehistorische

nog niet zijn allesverslindende kop heeft

onze straat, maar in mijn hoofd was Corsica

vindplaatsen, menhirs en dolmen, Genuese

opgestoken. Een eiland misschien, waar de

het land van de belofte waar elk sprookje

bruggen en torens en de brugbouwwerken

pijn over het verlies van soevereiniteit heeft

mee eindigt.

van Eiffel. Maar het zijn toch niet deze toe-

bijgedragen aan de drang om de eigenheid

Het heeft lang geduurd voordat ik

te behouden en te beschermen. Waar de

besloot mijn indianeneiland te bezoeken.

strijd hiervoor van weleer, het hedendaagse

Veel verschillende interesses en belangen

Wat telt is het wisselende landschap,

imago nog immer belast.

bepaalden de richting van mijn leven en

adembenemend. Onderweg naar een wille-

leidden mij naar plaatsen en mensen ver van

keurig gekozen bergdorpje op de landkaart,

mijn kinderdromen.

doet elke afdaling, tergend langzaam in

Desalniettemin een eiland ook, dat zo schittert van natuurlijke schoonheid dat

ristentrekkers die mij steeds opnieuw doen terugkeren naar dit eiland.

je spontaan op zoek wilt naar een nieuw

Een dieptepunt in mijn leven wak-

aanloop naar de volgende beklimming,

woord. Een woord met zo veel meer zeg-

kerde het verlangen naar ‘vroeger’ aan, naar

onbedwingbaar verlangen naar de volgende

gingskracht dan alleen ‘schoonheid’.

het gevoel dat zo hoorde bij de tijd dat alles

bocht, de volgende betovering.

Maar Corsica is meer dan het ravis-

nog veilig en mooi leek. Het was geen vlucht,

sante mozaïek dat zelfs de oude Grieken

maar de behoefte aan een nieuw begin dat

tot superlatieven verleidde. Corsica is een

mij deed beseffen dat het tijd was. Tijd om

Aan de westkust word je overdonderd

gevoel dat je overvalt. Een gevoel dat niet

naar Corsica te komen, want zo voelde het:

door de onwaarschijnlijke granieten beeld-

in woorden kan worden gevat. Een verza-

als een komen, niet als een gaan.

houwwerken van de Calanche, waar wind en

meling emoties zo overdonderend dat het voelt alsof je hart op wereldreis is geweest.

Het toverbaleffect van de kleuren

water door de eeuwen heen met ongeëvenVoor altijd in haar greep

aarde sculpturen hebben bewezen dat kunst

De stemmen van het eiland waren

niet voorbehouden is aan de mens.

Het profiel van een indianenhoofd

eerder al vooruit gesneld. Als een ware

Het noordoostelijke Castagniccia

Lang geleden was Corsica één van

sirene versterkten de Corsicaanse klanken

ontleent zijn naam aan de omvangrijke

mijn kinderdromen. Op de lagere school

een onweerstaanbaar verlangen. Op merk-

kastanje-bossen. Meer centraal, bij Pianellu

leerde de meester ons topografie en dit

waardige wijze ook, voelde Corsica als een

(Pianello), vind je één van de oudste kastan-

stukje Frankrijk fascineerde me als geen

vuurtoren die mijn verdwaalde ziel in haar

jebossen van Europa, met bomen van 700

andere plek op de wereld. In kinderogen lijkt

lichtstraal gevangen hield, wachtend tot ik

jaar oud en 15 meter doorsnee.

Muziek tijdens de ‘Giru’ Het eiland heeft een eigen muziekcultuur die bijdraagt aan de identiteit van de Corsicanen. De verbondenheid met de aarde voelt op Corsica in alles aanwezig. Zelfs de magie van de authentieke klanken lijkt rechtstreeks uit de diepte van de aarde te komen. Voor wie zich even echt helemaal opgenomen wil voelen in deze cultuur: plan een vakantie tijdens de ‘Giru’. In de periode eind juli/begin augustus toeren bijna alle Corsicaanse artiesten over het eiland en geven concerten in kerken en in de openlucht.

COTEPROVENCE.NL

L’art de vivre vos vacances clés en main en Corse

DOMAINE RÉSIDENTIEL CASA È NATURA Corse

Votre cottage les pieds dans l’eau à partir de 158 000 € (Photos non contractuelles)

Uw contactpersoon: Floris, +33 (0)6 98 70 64 67 contact@capatrimoine.fr www.capatrimoine.fr

E S S AY W

Als een sirene versterken Corsicaanse klanken een onweerstaanbaar verlangen Het gaat me ook om de kleuren. In

Frans koeterwaals-gesprek prettig te laten

contrast met de sombere grijze huizen van

verlopen. Aan de bereidheid mij de juiste

schist in de piepkleine dorpjes staat de

weg te wijzen en daarvoor een stukje om te

natuur. Niet alleen de bloemenpracht, maar

rijden om me voor te gaan, aan de uitnodi-

ook het rijke palet aan groentinten op de

ging zelfs eerst even binnen te komen voor

glooiende heuvels zorgt voor zo’n daverend

een babbeltje en een glaasje fris of aan de

kleurfestijn dat je humeur prompt een fikse

aangeboden lift wanneer ik te voet te ver uit

oppepper krijgt.

de richting ben beland. Mannelijke Corsica-

De onwaarschijnlijke kleurschakerin-

nen die geen alleenstaande vrouwen mee

gen op de rotswanden, voor een dergelijk

zouden nemen? Onzin! Ook de hoffelijkheid

klein stukje land nauwelijks waarschijnlijk,

in het verkeer of in de rij bij de kassa sieren

draagt eveneens bij aan het toverbaleffect:

de prettige omgang.

rotsen van roze graniet en warm rood tot

Restaurants

goudkleurig, van bijna blauw naar groen en alle schakeringen daartussen.

LE LIDO 42 Avenue Napoléon III,

Trots, gastvrij en behulpzaam

Propiano (Corse-Sud)

De grootste schat van Corsica zijn de

+33 (0)4 95 76 06 37 Cynthia Sirach (Haarlem, 1962) publiceerde

eilanders zelf. Hoewel in toeristische gidsen omschreven als ernstig, zwaarmoedig en

L’ÉCURIE FERME AUBERGE

‘Het Corsica Virus’(uitgeverij Boekenbent,

gesloten, heb ik ze leren kennen als trotse,

Domaine de Padulone

€ 17,50). Veertig prachtige brieven aan een

gastvrije, behulpzame mensen met een

Aléria (Oostkust)

vrouw die ze op een dorpskerkhof ontmoet.

prettige dosis zelfspot.

+33 (0)4 95 57 94 26

Humor en fantasie, meeslepend, uitstekend

delijkheid waarmee ik, als soloreiziger, tege-

In 2018 voor het eerst een Michelinster:

leerde haar om haar persoonlijke aanteke-

moet word getreden en het geduld dat de

U SANTA MARINA in Porto Vecchio en

ningen tot een complete bundel verhalen

mensen aan de dag leggen om een moeizaam

LA TABLE DE LA FERME in Sartène.

te verwerken.

geschreven. Haar liefde voor Corsica stimu-

Ik zal altijd terugdenken aan de vrien-

COTEPROVENCE.NL

R E C E P T E N

Theadora Hauzer: onderscheiden chef aan de Côte Theadora Hauzer groeide op in Den Haag en Rotterdam. Nu bestiert ze samen met haar wederhelft Didier het befaamde Flora Restaurant Ecrin des Saveurs in Villeneuve-Loubet (Alpes-Maritimes). Ze werd onlangs onderscheiden als ‘Disciple d’Escoffier International’. Auguste Escoffier (1846-1935) was de grondlegger van de Franse gastronomie. Lees welke recepten ze bedacht en ga er desgewenst zelf mee aan de slag.

T E K S T: E L L E N VA N L I N S C H O T E N • F O T O ’ S G E R E C H T E N : C H R I S T I A N N O U R R Y

THEODORA WERD ALS JONGSTE VAN DRIE

Of het een stalletje is aan de rand van

Anges is een klein intiem restaurant met

kinderen geboren in 1964 in Singapore.

de weg of in één van de vele sterren

achttien couverts, gerund door mijn man

Haar vader Nederlander, haar moeder een

restaurants.’

Didier in de zaal en ikzelf in de keuken.

in India geboren Chinese. ‘Van begin af aan

Kwaliteit staat heel hoog in ons vaandel.

ben ik eigenlijk in de boter gevallen van

‘Rotterdam, mijn tweede meltingpot’

Voor groenten en fruit gaan we om vier

één van de grootste “meltingpots” in de

In 1974 kwam Theodora naar

uur ‘s ochtends naar de MIN in Nice (een

wereld!’ zegt ze enthousiast. ‘Opgegroeid

Nederland, maar haar draai vond ze niet

soort mini-Rungis) waar de lokale telers

met ontelbare invloeden van diverse

meteen. ‘Mijn echte plek vond ik tijdens

hun waren aanbieden. Veelal bio en

nationaliteiten, culturen en keukens en

mijn studietijd in Den Haag en later in

volledig seizoensafhankelijk. Zij bepalen

een moeder die onder meer een groot

Rotterdam, mijn tweede meltingpot.

mijn kaart eigenlijk. Ik pas me aan aan hun

kooktalent had. Zij heeft mij de basis geleerd en het respect voor natuurlijke ingrediënten. In Azië is tafelen a-way-of-life en een belangrijk

Mijn kookstijl is gebaseerd op de

producten. Krakend vers en boordevol

Franse keuken met de meesters August

smaak. Voor de vis en zeevruchten werk

Escoffier en Paul Bocuse als voorbeeld.

ik uitsluitend met de verse vangst en het

Maar met mijn persoonlijkheid als uit-

vlees komt ook van een prachtige slager

gangspunt: kleuren, verschillende smaak

op de MIN.

onderdeel van

ervaringen door middel van kruiden

de dag.

en specerijen vanuit alle hoeken van de

van Flora, ben ik met trots benoemd tot

wereld, moderne kooktechnieken en de

Disciple d’Escoffier International. En ik

combinatie van oost en west.’

ben onlangs officieel opgenomen in het

Na behoorlijk te hebben

Nu, anderhalf jaar na de opening

Collège Culinaire de France. Het is één

gereisd streek ze in 1996 neer in

grote droom, die we met passie beleven.

Frankrijk, nadat ze haar huidige

En het avontuur gaat verder ..!’

man in Cannes had ontmoet. Nu, vele jaren en enkele restaurants later (onder meer in Bourgondië en de Sarthe) is ze weer terug aan de Côte d’Azur, in Villeneuve Loubet, nota bene de geboorteplaats van Auguste Escoffier. Disciple d’Escoffier International ‘Mijn restaurant Flora - Ecrin des Saveurs in het prachtige Marina Baie des

CÔTE & PROVENCE

FLORA RESTAURANT ECRIN DES SAVEURS Port de Marina Baie des Anges 06270 Villeneuve-Loubet Tel: +33 (0)4 97 02 04 95 Flora-restaurant-villeneuve-loubet.fr Facebook: Flora-Ecrin des Saveurs

Voorgerecht voor 4 personen

Octopus gegaard in droge witte wijn, mesclun niçois, chimichurri en tahiné (sesamcrème) INGREDIËNTEN

VOOR DE OCTOPUS: 1 octopus, 1 liter droge witte wijn (bijv. chardonnay), 1 venkelknol, 1 prei, 1 grote wortel, 2 stengels bleekselderij, wat plakjes verse gember VOOR DE CHIMICHURRIE SAUS: 2 tomaten, 1 rode ui, 3 tenen knoflook, handvol peterselie, 1 tl gedroogde oregano, 1 tl chilipoeder, 1 tl paprikapoeder, 1 tl komijn, 8 el olijfolie, 4 el rode wijnazijn VOOR DE SESAMCRÈME: 3 eetlepels tahiné, crème liquide VOOR DE GARNERING: gemengde salade (mesclun niçois), gestoomde krielaardappelen (amandine of cherie), enkele geconfijte tomaten en wat niçoise olijven

BEREIDING

VAN DE OCTOPUS: Vul een pan met 1 liter droge witte wijn en leng aan met water totdat de octopus volledig ondergedompeld is. Voeg hieraan de venkel, prei, wortel, gember en steelselderij toe, alles in grote stukken gehakt. Aan de kook brengen en daarna op laag vuur gaar koken. Dit kan ongeveer 2 tot 3 uur duren, afhankelijk van de grootte. De octopus laten afkoelen en uitlekken. Daarna het oog, vel en zuignappen verwijderen alsmede het binnenste van het hoofd. In plakken snijden of de tentakels heel laten voor een visueel effect. VAN DE CHIMICHURRIE SAUS: Ontvel de tomaten, verwijder de pitjes en snij het vruchtvlees fijn. Pel de ui en hak die fijn. Pel en snipper de knoflook. Hak de peterselie fijn. Meng alle ingrediënten door elkaar en laat marineren. VAN DE SESAMCRÈME: De tahiné verdunnen in warme crème liquide tot er een romige crème ontstaat. Serveren: Met een eetlepel een dot sesamcrème op het bord plaatsen en met de punt van de lepel een streep trekken. Wat mesclun ernaast met de krieltjes, niçoise olijven en geconfijte tomaat. De tentakels marineren in de chimichurri saus en naast de salade plaatsen. Afmaken met wat extra druppels saus.

COTEPROVENCE.NL

Hoofdgerecht voor 4 personen

Zeebaarsfilet op de huid gebakken met geconfijte groenten in Provençaalse kruiden en olijfolie en butternutpuree INGREDIËNTEN

160 - 180 gram zeebaars per persoon 2 courgettes 3 wortels 4 sjalotjes 1 aubergine 1 venkel 2 pastinaken 6 sherrytomaatjes rozemarijn, tijm, laurier zout en peper witte wijn virginé olijfolie 1 butternutpompoen groentebouillon wat blaadjes verse basilicum

CÔTE & PROVENCE

BEREIDING

Houd de sherrytomaatjes en 1 courgette apart, en snijd de rest van de groenten in grove stukken. Ik heb gekozen voor biologische groenten van onze gebruikelijke lokale telers. De oven voorverwarmen op150 graden. In een ovenschaal de aromatische kruiden (rozemarijn, tijm, laurierblaadjes) op de bodem leggen. Vier tenen knoflook ongepeld in de schaal verdelen. Hierop de stukken groenten leggen, behalve de tomaatjes. De witte wijn (chardonnay bijvoorbeeld) over de groenten gieten om de bodem te bedekken. Daarna met virginé olijfolie overgieten zodat de groenten voor ongeveer de helft onderstaan. Op smaak brengen met wat zout en peper. In de oven ongeveer een uur zachtjes laten garen. In een tweede ovenschaal de tomaatjes slechts met wat virginé olijfolie besprenkelen. Samen met de andere groenten een kwartiertje in de oven laten garen. De butternutpompoen in de lengte in tweeën snijden en de pitjes eruit halen. In stukken snijden (zonder schil) en in een groentebouillon koken, op smaak brengen met een snufje zout en Espelette peper (of Cayenne), pureren met een staafmixer en door een fijne zeef persen om een egale puree te verkrijgen. Eén courgette zo dun mogelijk in de lengte in slierten snijden op de mandoline en bewaren voor later. De moot zeebaars goed droog deppen en in kokosolie op de huid bakken op een plancha (grillplaat) of in de pan. Wat zeezout en peper op de vleeskant strooien. Zodra de kleur goudbruin is de vis omdraaien en nog 2 minuten laten garen. Daarna afbakken in de voorverwarmde oven gedurende circa 9 minuten. Serveren: Met een eetlepel een komma maken met de butternutmousseline. De groenten verdelen over de helft van het bord met een tomaatje en een schijf courgette. Voorzichtig de vis gedeeltelijk op de groenten leggen, zodat de kleurrijke groenten mooi zichtbaar blijven. Verse basilicumblaadjes als finishing touch. Tip: wanneer de vis uit de oven komt, even laten rusten om de sappen en smaken te laten verdelen.

Nagerecht voor 4 personen Pavlova met rode vruchten INGREDIËNTEN

VOOR DE PAVLOVA: 3 eiwitten, 150 gram fijne kristalsuiker, 1 tl citroensap, 0,5 el maïzena VOOR DE KARAMEL: 40 g gezouten boter, 20 cl crème fraîche, 30 gr water, 100 gr suiker Pavlova VOOR DE VULLING: 200 ml slagroom, 1 el poedersuiker, 200 gram mascarpone VOOR DE GARNERING: 10 gram frambozen, 10 gram bramen, 10 gram bevroren cranberries, karamel van gezouten boter, blaadjes munt, gegrilde amandelsnippers

BEREIDING

VAN DE PAVLOVA: Verwarm de oven voor op 100 graden. Doe de eiwitten in een vetvrije kom en klop ze schuimig. Voeg de suiker in delen toe, samen met het citroensap en maïzena. Klop het schuim stijf en doe het in een spuitzak. Leg een vel bakpapier ondersteboven (betekende kant naar beneden) op een bakplaat en spuit het schuim in cirkels, beginnend vanuit het midden, binnen de afgetekende lijnen. Maak een kuiltje voor de vulling in het midden door een tweede laag op de buitenste rand te spuiten. Bak de Pavlova in 1,5 tot 2 uur op 100 graden. Wanneer de Pavlova klaar is, nog een half uur in de oven laten afkoelen met de ovendeur gedeeltelijk geopend. VAN DE VULLING: Maak de vulling door de slagroom bijna stijf te kloppen met de poedersuiker. Mix de mascarpone er op de laagste mixerstand doorheen tot een egaal mengsel. VAN DE KARAMEL: Laat de suiker met wat water op laag vuur smelten tot een bruine stroop ontstaat. De boter toevoegen en mengen tot het volledig is gesmolten. Als laatste de room toevoegen en goed roeren. Serveren: Vul de Pavlova met het mascarpone mengsel en plaats hier bovenop het fruit, dan de karamel er overheen gieten en als laatste de amandelsnippers en wat blaadjes munt toevoegen.

COTEPROVENCE.NL

PAYSAGISTE

Création et entretien des jardins et des espaces verts

GOLFE DE SAINT-TROPEZ

TUINEN EN ZWEMBADEN IN ZUID-FRANKRIJK

WWW.INTER-GARDEN.FR Ontwerp, aanleg en onderhoud van tuinen en zwembaden. Een équipe van 10 man onder Hollandse leiding, werkzaam sinds 1979 aan de Côte d’Azur. Profiteer van onze langdurige ervaring in het Franse land. Neem contact op voor een vrijblijvend informatiegesprek.

Serge de Bos – directeur Christine de Bos – manager

14, Avenue des Artisans – Z.A. du Camp Ferrat 2 – 83120 Sainte-Maxime Tél. / fax: (+33) (0)4 94 43 21 30 – debos@inter-garden.fr

Nieuw: Club Côte & Provence CLUB CÔTE & PROVENCE is een nieuwe, besloten Facebook-groep van Côte & Provence. Een unieke online omgeving voor onderling contact tussen mensen met een speciale band met de Provence en de Côte d’Azur. Nederlanders en Vlamingen die er wonen en/of er jaarlijks vakantie vieren. CLUB CÔTE & PROVENCE is exclusief toegankelijk voor abonnees van Côte & Provence. De kortste weg naar ontmoetingen met anderen die net zoveel van Zuid-Frankrijk houden. CLUB CÔTE & PROVENCE betekent: ontmoetingen, tips uitwisselen, vragen stellen en profiteren van aanbiedingen. LID WORDEN VAN CLUB CÔTE & PROVENCE? Wel abonnee maar nog geen lid? Sluit je vandaag nog aan bij (direct via facebook.com of via www.coteprovence.nl/club). Nog geen abonnee maar wél een passie voor Zuid-Frankrijk? Neem dan vandaag nog een jaarabonnement voor slechts € 25 en word direct lid van Club Côte & Provence!

PUBLI-INFO

Domaine Le Bois des Dames

Verrukkelijk verwenadres in de Drôme Provençale Na een carrière in de juridische dienstverlening voor haar en eentje in de decoratie-business voor hem, vonden Clothilde en Arnold Kostka het tijd om het roer om te gooien en hun lang gekoesterde droom te verwezenlijken: samen een prettig hotelletje of een charmante maison d’hôtes runnen, ver weg van de drukte van de grote stad. In 2016 was het zover. In de nog onbedorven en authentieke Drôme Provençale konden ze Domaine le Bois des Dames overnemen

het huis is heel groot en de indeling prettig, met gescheiden salons en ruimtes voor de gasten, zodat iedereen zich thuis voelt en privacy heeft. Vanzelfsprekend geven we onze gasten alle persoonlijke aandacht, maar we hebben geen receptioniste, geen kok, geen bediening: alleen wij en de werkster’, lacht Clothilde, ‘en al willen we ons dan geen hotel noemen, je hebt hier wel alle

‘WE HADDEN ER

Het eerste seizoen was meteen een

al eens gelogeerd

succes, veel vaste klanten gaven ons hun

en we vonden de

vertrouwen, en er werd zelfs al voor het

En is er een table d’hôtes?

atmosfeer en de

komende seizoen gereserveerd!’, vertelt

‘Maar natuurlijk! Drie dagen per

ambiance heerlijk.

Arnold opgetogen.

Ontspannen, een-

drie-, viersterrenvoorzieningen.’

week in het seizoen (juni – september) en de rest van het jaar op afspraak. En van

voudig, elegant: dit was wat we zochten. Al

Is het een hotel of een chambres

december tot maart onze fameuze truf-

moest er nog wel veel gerenoveerd worden.

d’hôtes?

felmaaltijden.

De elektrische bedrading moest vervangen

‘In Frankrijk mag je niet van een

Bij mooi weer serveren we op de bin-

worden, de kamers vergroot, de badka-

chambres d’hôtes spreken bij meer dan vijf

nenplaats, zeg maar zo’n beetje ons “dorps-

mers vernieuwd, nieuwe decoraties met

kamers. Dus is Le Bois Des Dames, met tien

plein”, en buiten het seizoen in de voorma-

authentieke kwaliteitsmaterialen. Maar na

kamers, officieel een hotel. In de praktijk is

lige lavendelschuur met openhaard.

zes maanden hard werken konden we eind

het een maison d’hôtes: we wonen er, en

We koken “à quatre mains”, en alles

april 2017 open.

ontvangen onze gasten bij ons thuis. Maar

is huisgemaakt, met verse seizoenpro-

CÔTE & PROVENCE

Een nachtje slapen bij Domaine Le Bois des Dames kost € 90 tot € 200 per kamer, inclusief ontbijt. Ook privé te huur voor groepen (maximaal 24 personen). Minder geschikt voor gezinnen met jonge kinderen. Lezers van Côte & Provence ontvangen een welkomstflesje wijn.

DOMAINE LE BOIS DES DAMES 1510, route de Clansayes 26230 Chantemerle-les-Grignan Tel: +33 (0)4 75 98 56 05 info@leboisdesdames.com leboisdesdames.com

ducten. We hebben een dagmenu (voor-,

Verder een sauna/relaxruimte, een

hoofd-, nagerecht) en bij het aperitiefje

groot zwembad van 17 x 8 m met riant

kunnen de gasten bijkletsen en hun erva-

terras en ligbedden (minimaal 1 per per-

ringen uitwisselen. Het is een formule die

soon) en een schaduwrijke pergola. Er zijn

enorm aanslaat! Als er geen table d’hôtes

luierhoekjes met hangmatten en fauteuils,

is, adviseren we goed bekend staande

je kunt wandelen over het terrein van ruim

restaurants of bistrots in de buurt en we

twee hectaren, en terreinfietsen mee

Provençale heb je de Gorges de l’Ardèche,

verzorgen ook de reservering. Het ont-

krijgen (zolang de voorraad strekt). Op

en ook de Vaucluse is vlakbij. Le Bois des

bijt is overigens “à la carte”: van 8.30 uur

reservering, met supplement: massages,

Dames ligt echt ideaal.

tot10.30 uur, of later.’

e-bikeverhuur. We hebben een groot gratis parkeerterrein.’

Wat heeft Le Bois des Dames nog

De regio barst van het schitterende natuurschoon en historisch erfgoed: het Château de Grignan, Vaison-la-Romaine,

meer te bieden?

Organiseren jullie excursies,

de Mont Ventoux op slechts dertig minu-

‘De tien ruime kamers (20 tot 50

cursussen, workshops?

ten, Orange vijftien minuten, Avignon 45

m²) zijn geheel gerenoveerd, hebben uit-

‘Rondleidingen en proeverijen bij

minuten …

stekende bedden van 160 of 180 x 200,

onze partners: wijnboeren, truffelkwe-

Dit is het gebied van lavendel (in bloei

een TNT flatscreen-TV, gratis wifi, thee

kers, langs lavendel, olijfolie … à la carte

van half juni tot half juli), olijven (olijvenmarkt

en Nespresso en een welkomstwatertje.

of tijdens onze themaweken. Onze gasten

in Nyons), befaamde truffelm arkten in

De badkamer met grote douche of ligbad

krijgen korting op de golfbaan La Drôme

Richerenches en Saint-Paul-Trois-Châteaux,

heeft een handdoekdroger, haardroger,

Provençale naast ons domaine; voor begin-

wijnen (wijnroutes: Grignan-les-Adhémar,

handdoeken, en badproducten van Fra-

ners en gevorderden.

Côtes du Rhône). De streek is ook ideaal

gonard. En er is een speciale kamer voor

En er is genoeg te doen en te zien

voor fietsliefhebbers en er zijn genoeg

mensen met een lichamelijke beperking

in de omgeving: op slechts vijftien km via

andere sportactiviteiten in de buurt te

(zonder hulp).

de A7 en net over de grens van de Drôme

vinden: golf, tennis, paardrijden.’

COTEPROVENCE.NL

Lezen

Elk kwartaal verschijnt er een hele reeks boeken met een Frankrijk-connectie. Dit is de selectie van Côte & Provence. SAMENGESTELD DOOR MARIA EDELMAN

CÔTE & PROVENCE

tip! EINDELIJK: MARCEL PAGNOL VERTAALD

HET SPOOR LEIDT NAAR DE VAR

We hoeven het onderling niet te hebben over de creatieve kwaliteiten van de Provençaalse schrijver en cineast Marcel Pagnol (1895-1947). Wie de Provence wil (her)beleven kwam en komt onvermijdelijk bij hem uit. Zijn ‘La Gloire de mon père’ (onderdeel van zijn autobiografische romancyclus ‘Souvenirs d’enfance’) is nu eindelijk in het Nederlands vertaald. Door Marianne Kaas die dat goed gedaan heeft. Het boek heet nu ‘De gloriedagen van mijn vader’. Het is het inmiddels klassieke verhaal van de 8-jarige Marcel uit Marseille die de Provence ontdekt, de ‘botsing’ tussen zijn vader en zijn oom en een jachtincident. Pagnol ‘schildert’ als geen ander de Provence van toen (en misschien nog wel een beetje van nu) als de familie lopend door de heuvels achter een kar vol opgelapte meubels op weg gaat naar een vakantiehuisje ‘als in een sprookje’. Pagnol is dé literaire en ciné-ambassadeur van de Provence. Zijn verhalen zijn hartverwarmend en ondanks het tijdsverloop nog altijd ‘herkenbaar’. De gloriedagen van mijn vader, door Marcel Pagnol. Uitgeverij De Geus. € 18,99. ISBN: 9789044539011

Een vierde en briljante thriller van de Vlaamse auteur Marcus Marc, die al jaren in Cotignac (Var) woont. Het verhaal van Joris Somers, een rijzende ster in de Vlaamse politiek. Terwijl het halve land zich vergaapt aan de ruime overwinning van België tegen Hongarije, laat Joris een Vlaamse parochiezaal vollopen om zijn aanhangers toe te spreken. Fleur, zijn zus, is erbij, ze krijgen een hoogoplopende ruzie, politiek getint. Als ze naar huis fietst merkt ze niet dat een donkere wagen haar met gedoofde lichten volgt. Die auto rijdt haar opzettelijk(?) aan. Commissaris Jozef Boeckx en zijn hoofdinspecteur Lotte Lievens hebben een uitstap naar Carcès in de Var voor de boeg. Daar woont Filip Somers, de vader van Joris en Fleur. Wat speelt is een gebeurtenis uit de Tweede Wereldoorlog waarvan Filip de ware toedracht kent. Oorlog en vete, door Marcus Marc. Uitgeverij Yanga. € 19. ISBN: 9789463420600

A L L E M A A L

F R A N K R I J K !

DE ‘REVOLUTIE’ VAN EEN CHARMEPRESIDENT

‘AFZIEN’ OP DIE LOODZWARE ALPEN

UIT DE KEUKEN VAN EEN CHÂTEAU

VERLIEFD OP JE ZUID-FRANSE HANGBUIKZWIJNTJES

Ofschoon Emmanuel Macron (40) nog maar kort president van Frankrijk is, geeft de historicus Niek Pas (1970), verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, in een ook biografische schets toch al een analyse van de politiek van het staatshoofd. Een actuele terugblik over hoe het zo gekomen is, de loopbaan van een super-ijverige en hyper-intelligente leerling van een jezuïetenschool in Amiens, de bestuurdersopleiding ENA, de zakenbank Rothschild, een ministerschap dankzij Hollande die zich verraden voelt en nu het Élysée. Pas roept het beeld op van een ‘polderende’ hervormer die met zijn ongewone charme menigeen voor zich wint en misschien wel een nieuwe Franse revolutie kan bewerkstelligen. Dat zal nog wel blijken, spannend! Pas heeft een heel prettig leesbaar en informatief boek over Macron gecomponeerd. Vooral lezen! Macron en de nieuwe politiek, De eerste 100 dagen. Door Niek Pas. Uitgeverij Wereldbibliotheek. € 14,99. ISBN: 109028427279

In de roman ‘Op de helling’ van Boudewijn Smid (eerder auteur van het enthousiast ontvangen voetbalboek ‘De geur van gras’) staat eigenlijk de racefiets centraal. Maar het gaat ook over vijf vrienden, ‘middelbaren’ die jaarlijks Franse hoogten opzoeken in het kader van competitiedrift. Het strijdperk in dit boek is La Marmotte, een helse tocht over vier Alpencols. Nogal (en meer dan dat) onverantwoord afzien met als een consequentie dat de vriendschap op het spel komt te staan. Er speelt ook het religieuze randje van een ex-gereformeerde die zich niet spaart. Gaan we ’t hier niet verder over hebben, maar de ontknoping van deze roman die toch ook een sportboek is, zie je niet aankomen. Op de helling. Door Boudewijn Smid. Uitgeverij De Arbeiderspers. € 15. ISBN: 109029514825

Ergens ter hoogte van Bordeaux runt reclameman Ilja Gort zijn eigen wijnchâteau. Dat weet iedereen, dankzij een hele reeks tv-programma’s en zijn opvallende ‘performance’ waar de barbier het zijne van denkt. Nu heeft hij samen met zijn wijnboerinnen-fiancée Caroline d’Hollosy een kookboek gemaakt, ook en vooral een verslag van het dagelijks eten in het wijnkasteel. Eigentijdse suggesties: veel vis, verse groenten, weinig vlees, en natuurlijk wijn. Een dik boek vol rijk gedekte tafels, de zo langzamerhand wel achterhaalde suggestie van ‘Leven als God in Frankrijk’, en die recepten? Als je de ingrediënten (volgens Gort) ook bij Albert Heijn kunt halen, wat is er dan nog ‘Frans château-koken’ aan maaltijd-ideeën die amper ‘bijzonder’ zijn? Châteaukoken (voor iedereen). Door Ilja Gort. Uitgeverij Slurp Publishers. € 24,95. ISBN: 978 9082701517

De Engelse schrijfster en journaliste Jacqueline Yallop emigreerde (ook) naar Zuid-Frankrijk. Het bijna klassieke verhaal van een Britse stadsmevrouw die (met haar man) kiest voor het 100 procent authentieke, traditionele dorpsleven in een mediterraan gehucht. Dat impliceert onder meer dat je je eigen varkens houdt. Om er daarna je eigen karbonaadjes en zelfgedraaide worst van te kunnen eten. Een ordinair, in de zin van gewoon, plannetje. Maar wat als je op slag verliefd wordt op je twee varkens? Die spitse snuitjes, die borstelige zwarte haren, die volkomen verschillende karakters? De een bang katje, een exhibtionistische drama-queen, de andere gewoon veel rustiger. Dieren die ze ooit zal slachten? Groot varken, klein varken. Door Jacqueline Yallop. Uitgeverij De Geus. € 19,99. ISBN: 109044539353

COTEPROVENCE.NL

Verhuur van luxe vakantiewоingen aan de Côte d’Azur Villa’s d’Azur is sinds 2008 gespecialiseerd in de verhuur van luxe villas en appartementen voor 2 tot 12 personen aan de Côte d’Azur. Onze medewerkers wonen ter plaatse en hebben een ruim aanbod van villa’s voor u geselecteerd. Omdat wij alle accommodaties persoonlijk kennen, adviseren wij u graag welke villa het beste aansluit bij uw wensen. Heeft u een woning aan de cote d’azur en zou u deze willen verhuren? Neem dan vrijblijvend contact met ons op voor een kennismaking.

088 - 2278466

info@villasdazur.com

www.villasdazur.com

De koning te rijk in Zuid-Frankrijk

HISTORISCH EN TÃ&#x201C;CH EIGENTIJDS

De mooiste dorpjes in Zuid-Frankrijk SAMENSTELLING: PATRICK DE GRAAF, M.M.V. VAN SABINE DEKKER, INGRID LEIJEN-GRUNSVEN E.A.

ChambresdHotesWijzer.nl

Thuis in Frankrijk bij meer dan 750 vakantieadresjes van landgenoten Inclusief arrangementen, workshops, aanbiedingen ...

vanaf

€ 85

€ 60

€ 165

Géén reserveringskosten • Direct contact met de verhuurder

Alle 22 raak! L

ang geleden besloot ik naar Zuid-Frankrijk te verkassen. Ik associeerde dit deel van de wereld met de zon, ‘het Provençaalse licht van Van Gogh’, zal ik maar zeggen, met de Méditerranée, de wijngaarden in het ‘arrière-pays’ en vooral met een fris glas rosé op een doorstoofd terras in Saint-Tropez. Maar ja, hoe gaan die dingen … Uiteindelijk belandde ik in een agrarisch gehucht in de ‘Provence verte’ in het departement Var; ik had er eerlijk gezegd nog nooit van gehoord. Toen ik in m’n Rotterdamse stamkroeg vertelde waar ik ging wonen, zei een wijsneus: ‘Oh, maar dat toch is een van de mooiste dorpjes van Frankrijk?! Staat op de lijst!’ Zo hoor je nog eens wat. Ik wist niet eens dat er zo’n lijst met ‘Les plus beaux villages de France’ bestond. Ondertussen ben ik natuurlijk veel beter op de hoogte. Maak me gerust wakker (niet te vroeg) voor een tarte tropézienne bij het ‘rode’ terras van Senequier in ‘Saint-Trop’ en als ik in Nice ben toch altijd even aanleggen bij Le Plongeoir, vast niet het beste restaurant van de stad, maar ja, als je daar eenmaal boven de zee zit te eten … Hoe bevoorrecht kun je zijn? Nou, heel bevoorrecht. Want er is nog zoveel meer! Ik ben niet voor niks in de loop der jaren ook in vrij ernstige mate verliefd geraakt op tal van die eigenaardige dorpjes in wat nu mijn woonomgeving is. Gedateerd? Dat is wel erg makkelijk gezegd als je ’t over de Romeinen, de Middeleeuwen, de Franse Revolutie en over nog zo ’t een en ander ‘historisch’ hebt. En er is inderdaad die

lijst van ‘les plus beaux villages’ in Frankrijk, iets van 150 stuks. Nogal wiedes dat ‘wij’ – mijn regio's Provence- Alpes-Côte d’Azur en Drôme Provençale – er met 22 op genoteerd staan. Ik heb de meeste van die 22 mooiste dorpjes inmiddels wel een keertje bezocht en het rare is dat ze eigenlijk veel meer bieden dan dat je volgens de Offices du Tourisme mag verwachten. Ja, een rijke historie, de ruïnes van een oud kasteel, dat soort dingen. Maar er is zoveel méér: de meestal verstilde sfeer, het ongeremde uitzicht, de briljante architectuur van ooit, lokale wijn van prima kwaliteit, lekker eten in tavernes, vaak voor ‘quatre fois rien’. Straatjes en steegjes waar je bijna struikelt over de galerietjes, gerund door kunstenaars uit de vreemdste landen die kennelijk op ‘hun’ dorpje in Zuid-Frankrijk misschien wel per ongeluk verliefd werden. Als je er eenmaal geweest bent, kom je er terug. Ik deel ze graag met u, die ‘ongewone’ dorpjes die je niet missen wilt. Mijn redactie heeft op de volgende pagina’s zoveel mogelijk info over de mooiste dorpjes in de Provence bij elkaar gezet. Ik weet wel zeker dat u er iets aan heeft als u uw zomervakantie plant en dan net even iets anders wilt beleven dan het strand of het pausenpaleis in Avignon. Het klassieke Zuid-Frankrijk bestaat nog, ga maar in ‘mijn’ dorpjes rondneuzen. Renée Vonk hoofdredacteur Côte & Provence

COTEPROVENCE.NL

VA R

( 8 3 ) het dak van de var Bargème wordt gekarakteriseerd door de torens van het feodaal kasteel. Er is vaak gevochten tijdens de godsdienstoorlogen.

FOTO: P. BERNARD – PBVF

Tips Bargème: Het allerhoogste

ls het straks weer erg warm is, ga dan even een verkoelend kijkje nemen in de paar straatjes van Bargème, het letterlijk topdorpje van de Var, op 1097 meter. Ongeveer veertig km van Draguignan. Er wonen amper tweehonderd mensen in de autovrije burcht met werkelijk

fantastische vergezichten én vooral een rijke historie. Er is veel en vaak gevochten. De torens van het middeleeuwse feodale kasteel (verder een ruïne, sinds de godsdienstoorlogen in de 16e eeuw) staan er nog en het Romaanse kerkje Saint-Nicolas (met een uniek altaar) is op zich al een visite waard.

in augustus de 23e editie van de ‘Été musical de Bargème’, inmiddels internationaal ‘erkend’ festival van barokmuziek. Office du tourisme: +33 (0)4 94 76 81 25 Uit eten: Les Jardins de Bargème, au village, +33 (0)6 98 36 05 66. Ideaal terras, goede Provençaalse keuken. Géén creditcards! Logeren: La Fontaine, 1 Place de la Fontaine, +33 (06)98 36 05 66. Kamers met adembenemend uitzicht. Ook tables d’hôtes. Oplaadpunt voor elektrische auto’s.

village dans le ciel ‘Dorp in de hemel’, bij helder weer wel 100 km panorama. Supertoeristisch, een historie die tot minstens 1004 teruggaat.

Tips 1e weekend van augustus Fête du village. De Provençe op z’n best. Markt: zaterdag. www.tourtour.org Uit eten: La Table, 1 Traverse du Jas, +33(0)4 94 70 55 95, www.latable.fr. Gering aantal couverts, terras. Reserveren onvermijdelijk. Iets buiten het dorp: Les Chênes Verts, Route de Villecroze, +33 (0)4 94 70 55 06, Michelinster Logeren: Domaine Monte Verdi, Route de Tourtour, +33 (0)6 65 54 23 96, www.domainemonteverdi.com DOMAINE MONTE VERDI

Tourtour slaat niemand over

ourtour is zo speciaal dat het uitgroeide tot een ‘niet te missen’ tip voor de toeristen. Amper zeshonderd inwoners op 630 meter hoogte (17 km van Draguignan), bij helder weer wel 100 km panorama. En een makkelijk terug te vinden historie die minstens in

CÔTE & PROVENCE

1004 begint, de kerk Saint-Denis is de getuige. Het dorpje draait om de Place des Ormeaux, er zijn van die gewelfde steegjes, er is een aantal fonteinen en ook en vooral galerieën die er in artis tieke zin toe doen. Tevens boetiekjes. Maar het uitzicht, dat is het.

VA R

( 8 3 ) Internationale bevolking Labyrint van autovrije steegjes. Kunstenaar Max Ernst, fotograaf Robert Doisneau en de Vlaamse wielrenner Fred De Bruyne woonden er.

Seillans: Uitstappen verplicht!

Tips

3 - 12 augustus Choeur du Festival Musique Cordiale. Markt: woensdag. www.seillans.fr

ie Seillans wil beleven, moet parkeren. Voor je ‘t weet, ben je er ‘onderaan’ al doorheen, terwijl de authentieke charme nou net de oeroude straatjes en huisjes in het hogere gedeelte bij het kerkje (11e eeuw) betreft. Je komt in een soort labyrint van autovrije steegjes terecht, waar de tijd er niet toe doet. Het dorp zou dateren uit de 5e eeuw voor Christus, een Keltische stam die zich ‘Seilhaso’ noemde. Het dorp

ontleent een zekere roem aan de kunstenaar Max Ernst (1891 - 1976) die er jaren woonde en er nu een museumpje heeft. Ook de beroemde fotograaf Robert Doisneau verbleef er, evenals de Belgische wielrenner Fred De Bruyne naar wie een pleintje is vernoemd. Seillans presenteert zich graag als een kunstenaarsgemeenschap, de sfeer is er super-Provençaals. Ongeveer 2.500 inwoners, sterk uiteenlopende nationaliteiten.

Uit eten: La Gloire de mon père, 1 Place du Thouron, +33 (0)4 94 60 18 65, www.lagloiredemonpere.fr. Eén van de allersfeervolste pleintjes van de Provence, maar geen topkeuken. Beste restaurant: Chez Hugo, 4 Rue de l’Hospice, +33 (04) 94 85 54 70, www.chezhugo.fr Logeren: Hotel des Deux Rocs, 1 Place Font d’Amont, www.hoteldeuxrocs.com

Vaak een militair doelwit Tijdje bezet door de Moren, aangepakt door de Tempeliers. Nu kun je er golfen en er is een nieuwe haven voor de pleziervaart.

Tips 2 - 4 juni Rendez vous aux Jardins. Markt: woensdag-, donderdag- en zondagochtend. www.gassin.eu Uit eten: Villa Belrose, (1 Michelinster), Boulevard des Crêtes, www.villabelrose.com Ook hotel, Nederlands management. Verder aanbevolen: La Verdoyante (866 Chemin vicinal de Coste Brigade, www.laverdoyante.fr ) en Bello Visto (Place dei Barri, www.bellovisto.eu). Logeren: Mas de Chastelas, 2 Chemin du Chastelas, www.chastelas.com MAS DE CHASTELAS

Gassin: het ‘arendsnest’ boven Saint-Tropez

et iets van 3.000 inwoners een burcht op 200 meter hoogte, in het hart van het schiereiland, uniek uitzicht op zee én op het Massif des Maures én op de wijngaarden rondom. Véél rustiger (en mooier) dan het nabijgelegen Saint-Tropez. Een rijke geschiedenis die teruggaat tot vóór de Romeinen die zich er later ook vestigden. Vaak een militair doelwit,

tijdje bezet door de Moren, aangepakt door de Tempeliers, onder meer een historie van kruisridders die pelgrims wilden beschermen. Valt in de nauwe steegjes met de huizen van toen nog het een en ander van terug te vinden. En evengoed: up-to-date galeries en boetiekjes. Je kunt er golfen en er is de vrij nieuwe haven Port Gassin voor pleziervaart.

COTEPROVENCE.NL

VA U C L U S E

( 8 4 ) Op de route Aix-Apt Diende ter bescherming van de Romeinse route Aix-Apt. Daarna een lusthof met wijngaarden tussen het dorp en het kasteel.

Tips In augustus en september concerten in het kerkje. Markt: zondagochtend. www.ansouis.fr

FOTO: DLEBIGOT

Ansouis: een doolhof van straatjes en steegjes

Uit eten: La Closerie, Boulevard des Platanes,+33 (0)4 90 09 90 54. www. lacloserieansouis.com. De voortreffelijke keuken van Olivier Alemany, 1 Michelinster. Lunchmenu € 35. Le Grain de Sel, Grand Rue, +33 (0)4 90 09 85 90. Bar à vin, terras, goede keuken. Logeren: Mas des Amandons, masdesamandons.com (Vlaams) MAS DES AMANDONS

n het hart van de Luberon, ongeveer 30 km van Aix-enProvence. Kasteel uit de 10e eeuw, daarna voortdurend ‘aangepast’. Had een militaire functie, bescherming van de destijds belangrijke route Aix-Apt. Werd daarna een soort lusthof, wijngaarden tussen het dorpje en het hoger gelegen château. De

village (1.200 inwoners) is een waar labyrint van gedateerde straatjes en steegjes, middeleeuwse pandjes, nu vaak boetiekjes en galerietjes. Ga in elk geval even kijken in het prachtige kerkje ín (!) de vesting en het Musée Extrao rdinaire (met kelder) van de kunstenaar Georges Mazoyer is ook een visite waard.

Nederzetting van 5000 voor Christus Uniek gelegen. ‘Beneden’ het niet te missen village des Bories en iets verderop de beroemde Abdij van Sénanque.

Tips

1e helft augustus: Festival van Gordes (sinds 1984), Zang, dans, muziek, theater in Le Théâtre des Terrasses. Markt: dinsdag ochtend. www.gordes-village.com Uit eten: Les Bories, 1 Michelinster, Hôtel Les Bories & Spa, Route de l’Abbaye de Sénanque, +33 (0)4 90 72 00 51, www.hotellesbories.com Pèir, 1 Michelinster, Hôtel la Bastide de Gordes, Route de la Combe, +33 (0)4 90 72 12 12. Het team van de Parijse topchef Pierre Gagnaire. Zelfde adres, zelfde keuken de voordeligere bistro La Citadelle. La Trinquette, Rue des Tracapelles, +33 (0)4 90 72 11 62. Reserveer tafel 21, 2 persoonsbalkon met subliem uitzicht! Logeren: Villa Vagabonde, www.villavagabonde.com (Vlaams). VILLA VAGABONDE

CÔTE & PROVENCE

Gordes: filmdecor in het hart van de Luberon

ngewoon schitterend gelegen, 38 km van Avignon, 2.000 inwoners. ‘Boven’ het kasteel uit 1525, gebaseerd op fundamenten uit de 11e eeuw. De op-art kunstenaar Victor Vasarely had er zijn atelier, nu een museum gewijd aan de Vlaming Pol Mara. ‘Beneden’ le village

des Bories, gerestaureerde ‘hutjes’ uit de 18e eeuw, maar was al een nederzetting omstreeks 5.000 voor Christus. Ook niet te missen: de Abdij van Sénanque, Romaanse stijl. Het dorp heeft zijn authenticiteit behouden. Geen wonder dus dat er nogal wat (speel)films zijn opgenomen.

VA U C L U S E

( 8 4 ) Literaire rijkdom Het dorp dankt zijn faam ook aan de bewonderde auteurs die er woonden: Albert Camus en Henri Bosco.

Tips de hele zomer Festival des Musiques d’été, in en bij het château, www.chateau-de-lourmarin.com Markt: vrijdagochtend. www.lourmarin.com

FOTO: VÉRONIQUE LARRUE

Lourmarin: wijn, olijven, amandelen & cultuur

‘E

n route’ naar Lourmarin (aan de zuidelijke voet van de Luberon, iets van 1.200 inwoners) weet je ’t eigenlijk al, wijngaarden, olijf- en amandelplantages en dan ben je alleen nog maar op weg naar het bewierookte stadje, dit gaat een Provençaals dagje worden! Middeleeuwse architectuur in straatjes en steegjes met boetiekjes en kunstwinkels, maar bovenal lekkere terrasjes op een paar van die pleintjes. Je hebt er het

Château Villa M édicis de Provence, uit de 15-16e eeuw, merkwaardig ontworpen, met rare en gevaarlijke trappen. Als je een tijdje door Lourmarin rondzwerft, snap je wel waarom de schrijver Albert Camus (1913-1960), winnaar van de Nobelprijs voor literatuur, uitgerekend hier wilde wonen, hij ligt er ook begraven. Evenals zijn vriend en collega Henri Bosco (1886-1976), de Provençaalse auteur die Luberon op de kaart zette.

Logeren: Le Moulin de Lourmarin, Rue du Temple, +33 (0)4 90 68 06 69, www.moulindelourmarin.fr Le Mas de Guilles, Route de Vaugines, +33 (0)4 90 68 30 55, www.guilles.com Hôtel Bastide de Lourmarin, Route de Cucuron, +33 (0)4 90 07 00 70, www.hotelbastide.com Chambres d’hôtes: La Luberonne, Route de Vaugines, chambres-hotes-lourmarin.com Uit eten: Auberge La Fenière, 1 Michelinster, Route de Cadenet, +33 (0)4 90 68 11 79, www.aubergelafeniere.com. De fameuze cheffin Reine Sammut, nu samen met haar dochter in de keuken. Als eerste sterrenrestaurant van heel Frankrijk 100% glutenvrij. Voordeligere bistro op hetzelfde adres: Bistrot la Cour de Ferme. Le Moulin de Lourmarin, Rue du Temple, +33 (0)4 90 68 06 69, moulindelourmarin.fr Le Numéro 9, 9 Rue du Temple, +33 (0)4 90 79 00 46.

Picasso, Dora Maar, Peter Mayle en Sylvia Kristel Grote Namen, maar het dorp heeft zijn reputatie ook te danken aan de Franse versie van het hunbed én het Kurkentrekkers-museum.

Tips Markt: donderdagochtend. www.menerbes.fr Uit eten: Les Saveurs Gourmandes, 51 Rue Kléber Guendon, +33 (0)4 32 50 20 53. www.restaurantlessaveursgourmandes.com Maison de la Truffe et du Vin du Luberon, Place de l’Horloge, +33 (0)4 90 72 38 37, www.vin-truffe-luberon.com Logeren: La Bastide de Soubeyras. Chemin des Alafoux, +33 (0)4 90 72 94 14, www.bastidesoubeyras.com La Bastide de Marie, 64 Chemin des Peirelles, +33 (0)4 90 72 30 20, www.labastidedemarie.com

FOTO: DLEBIGOT

Ménerbes: het hoogtepunt van de Luberon

etterlijk hooggelegen, dit dorpje met 1.200 inwoners waarvan de geschiedenis waarschijnlijk tot de prehistorie teruggaat. Want er zijn ‘dolmens’ aangetroffen, de Franse versie van hunebedden. De militair-strategische ligging betekende in de loop der eeuwen veel voor Ménerbes, de ‘ziener’ Nostradamus herkende in het dorp de ‘vorm van een boot’. Picasso kwam er wonen,

zijn muze, de fotografe Dora Maar, bleef er. De toenmalige burgemeester Rousset-Rouard was de producent van de Emmanuelle-films met Sylvia Kristel en verrijkte zijn gemeente met een Musée de tir-bouchon, een kurkentrekkersmuseum. Maar Ménerbes werd vooral een attractie door de onlangs overleden schrijver Peter Mayle wiens boeken over de Provence een wereldhit werden.

COTEPROVENCE.NL

VA U C L U S E

( 8 4 ) Bizar gevormde kliffen Een belevenis is het landschap van het Sentier des ocres, ongewone wandeling! Schrijver Cocteau en schilder Buffet hebben hier gewoond.

Tips Roussillon: Colorado Provençale

et ideaal gelegen Roussillon (1.300 inwoners, 46 km van Avignon, in het Parc Naturel Régional de Luberon) heeft zijn faam aan zijn okermijn te danken, destijds de grootste van Europa. Rode rotsen, kleurrijke straatjes met gele, oranje en rode huizen, de Église

Saint-Michel, de Tour de l’Horloge. Een belevenis is het landschap van het Sentier des ocres, met zijn vaak bizar gevormde kliffen. De schrijver Jean Cocteau en de schilder Bernard Buffet hebben er gewoond, het dorp wordt door Samuel Beckett genoemd in ‘Wachten op Godot’.

Markt: donderdagochtend. www.roussillon-en-provence.fr Logeren: Le Clos de la Glycine, Place de la Poste, +33 (0)4 90 05 60 13, luberon-hotel.fr Uit eten: David, Hôtel Le Clos de la Glycine, Place de la Poste, +33 (0)4 90 05 60 13, www.luberon-hotel.fr. Dorpshuis, met uitzicht. Reserveren onvermijdelijk. La Grappe de Raisin, Place de la Poste, +33 (0)4 90 71 38 06, restaurant-lagrappederaisin-roussillon.fr

Kruip- en sluip-door straatjes Een ansichtkaart van toen, ongewoon uitzicht op de Dentelles de Montmirail en de Mont Ventoux. Wijnproeflokaal, galerieën en boetiekjes.

Tips de laatste zaterdag van augustus druiven oogst met paarden. Markt: elke donderdag van 17 tot 20 uur Place des Arceaux. seguret.fr, vaison-ventoux-tourisme.com Uit eten: Le Mesclun, Rue des Poternes, +33 (04) 90 46 93 43, www.lemesclun.com Logeren: Le Bouquet de Séguret, waar de Nederlandse eigenaren voor hun gasten een rondleiding door het dorp geven met aansluitend een High Tea/Wine: www.lebouquetdeseguret.com/nl LE BOUQUET DE SÉGURET

CÔTE & PROVENCE

Séguret: enclave in de wijngaarden

én van de allereerste dorpjes op de lijst van ‘beaux villages’. Een middeleeuwse enclave in de wijngaarden, tegen de heuvels aangeplakt. Met geplaveide smalle kruip-door-sluipdoor straatjes, de pleintjes en terrassen is het een ansichtkaart van toen. De vestingmuren en de twee entreepoorten stammen uit de 14e eeuw, het feodale kasteel boven op de heuvel is uit de 11e eeuw, maar vervallen tot een ruïne. De

weg naar die restanten biedt je indrukwekkende uitzichten, onder meer op de Dentelles de Montmirail en de Mont Ventoux. Midden in het dorpje is er een prachtige fontein, met daarnaast een overdekte gemeenschappelijke wasplaats, waar nu een theehuis is. Een oude gemeenschappelijke oven, een wijnproeflokaal (Appellation Côte-du-Rhône Village), bijoux-en kunstgalerijtjes onder de booggewelven en schaduwrijke terrassen.

VA U C L U S E

( 8 4 )

A L P E S - M A R I T I M E S

( 0 6 )

Het oudste heiligdom van de Vaucluse In de Église Notre-Dame vind je de voor-romaanse doopkapel, die geldt als het oudste heiligdom van het departement.

Tips 10 juni Festival de la cerise Markt: vrijdag van 17 tot 20 uur www.tourisme-venasque.com

Venasque: middeleeuwse kersentuin

p een rotsuitloper van de Gorges de la Nesque, 1.100 inwoners, 11 km van Carpentras. Panoramisch uitzicht over de vlakte van de Vaucluse met wijngaarden en kersenboomgaarden en aan de andere kant de Mont Ventoux. Steile straatjes met middeleeuwse huizen, vaak van goudgele stenen. Overblijfselen van torens en

Uit eten: Coté Fontaine, 21 Place de la Fontaine, +33 (0)4 90 66 64 85, restaurant-cotefontaine.fr Les Remparts, 36 Rue Haute, +33 (0)4 90 66 02 79, hotellesremparts.com Logeren: Hotel-restaurant Les Remparts, 36 Rue Haute, +33 (0)4 90 66 02 79, hotellesremparts.com FOTO: ANNE-LAURE NICOLAS – MAIRIE DE VENASQUE

vestingmuren, maar de voorname kerk Notre Dame is er nog in volle glorie, mét de voor-romaanse doopkapel, het oudste heiligdom van de Vaucluse. Ook de gevel van het 17e eeuwse gasthuis is er nog. Veel draait om de kers, met het eigen kwaliteitslabel ‘cerise des Monts de Venasque’. Ook AOC-tafeldruiven ‘Muscat de Ventoux’.

Tegen de pest De kapel Saint-Sébastien (circa 1530) moest het dorp vrijwaren van de pest. Door anonieme schilders gedecoreerd, bijna een Sixtijnse kapel.

Tips in augustus cultuurfeest Les Rencontres Chorales de l’Olivier. www.coaraze.eu Uit eten: Bar Chez Yanis, 17 Place Alexandre Mari, +33 (0)4 93 79 34 90. Restaurant Le Castel, 1 Place du Château, +33 (0)6 75 24 43 24. Logeren: Hotel Auberge du Soleil, 5 Camin de la Beguda, +33 (0)4 93 79 08 11

FOTO: P. BERNARD – PBVF

Coaraze: Village du soleil

ngeveer 25 km van Nice, op 650 meter hoogte, vlakbij het Parc du Mercantour, iets van 850 inwoners. Rijke historie, strategische ligging, en van een ongewone architectonische schoonheid met middeleeuwse huizen in blauw, geel en roze, plus gewelfde passages. Italiaanse sfeer,

bijna altijd zon. Van belang: la chapelle Saint-Sébastien, uit ongeveer 1530, een gebedshuis dat het dorp van de pest moest vrijwaren. Nu een ‘monument historique’, anoniem gebleven kunstenaars hebben de muren en het plafond subliem gedecoreerd. Coaraze leeft van de olijven die er gedijen.

COTEPROVENCE.NL

A L P E S - M A R I T I M E S

( 0 6 ) Bovenop een rots Het kasteel met een tuin ontworpen door André Le Nôtre die ook ‘Versailles’ deed. Koningin Victoria kwam er graag.

Tips www.gourdon06.fr Uit eten: Au Vieux Four, 4 Rue Basse, +33 (0)4 93 09 68 60. Voormalige meisjesschool, topchef Stéphane Lucas, die de mediterrane ‘palaces’ niet meer wilde. Les Grands Hommes, 2 Rue Armand Fallières, +33 (04) 93 77 66 21. FOTO: MAIRIE DE GOURDON

Gourdon: Le chemin du Paradis

ls er nou één dorpje tot ‘les plus beaux’ gerekend mag worden, dan is het Gourdon, op een hoge rots boven de rivier Le Loup, 400 inwoners, uitzicht tot aan de Méditerranée. In de buurt van Grasse. Vanwege de strategische ligging vooral een militaire geschiedenis die tot ver in de middeleeuwen

teruggaat. Het dorp speelde een hoofdrol in de godsdienstoorlogen, de Romaanse kerk uit de 12e eeuw is er nog. Er is het kasteel met die tuin, ontworpen door André Le Nôtre, die ook Versailles ‘deed’, er zijn boetieks en galerieën, koningin Victoria kwam in 1891 zelf even langs. Stukje lopen? Le chemin du Paradis!

Onderdeel van de Maginotlinie Destijds niet in de eerste plaats een verdedigingslinie tegen de Duitsers, maar tegen de Italianen. Uitzicht over de Côte d’Azur.

Tips tourisme-menton.fr/Sainte-Agnes.html Uit eten: Le Righi, 1 Place du Fort, +33 (0)4 92 10 90 88, restaurant-lerighi.fr Le Saint-Yves, 76 Rue Sarrasins, +33 (0)4 93 35 91 45. Logeren: Hotel Le Saint-Yves, 76 Rue Sarrasins, +33 (0)4 93 35 91 45. FOTO: P. BERNARD – PBVF

FOTO: P. BERNARD – PBVF

Sainte-Agnès: het hoogste kustdorp van Europa

p 10 km van Menton, richting het noorden. Kom je uit in het spannend gelegen middeleeuwse gehucht Sainte-Agnès, op 800 meter hoogte tegen een bergwand aangeplakt. Sainte-Agnès is daarmee het hoogst gelegen kustdorp van heel Europa met daardoor een werkelijk formidabel uitzicht op de Baai van Menton en méér van de Côte d’Azur, plus de grens met Italië. De eerste

bebouwing dateert uit de 11e eeuw, de hoogbejaarde straatjes zijn er nog, maar van het château is vrijwel niets meer over. Behalve dan de middeleeuwse kasteeltuin die je niet mag missen. Geldt ook voor de Église Notre-Dame-des-Neiges, maar vooral voor het Fort (nu een museum) dat deel uitmaakte van de beroemde Maginotlinie. Iets meer dan 1.000 inwoners, onder wie veel kunstenaars.

A L P E S - D E - H AU T E - P R OV E NC E ( 0 4 ) / B O UC H E S - D U- R H ÔN E ( 1 3 ) Keramiek en klassieke klanken Bij de Gorges du Verdon en het Lac de Saint-Croix. Keramiek is het handelsmerk van het dorp, met een faïence-museum.

Tips in augustus avondmarkt, overige maanden op vrijdagochtend. www.moustiers.eu Uit eten: La Bastide de Moustiers, Chemin de Quinson, +33 (0)4 92 70 47 47, www.bastide-moustiers.com. Eén Michelin ster, een van de vele zaken van Alain Ducasse. La Treille Muscate, Place de l’Église, +33 (0)4 92 74 64 31, www.restaurant-latreillemuscate.fr

FOTO: OT MOUSTIERS-SAINTE-MARIE

Logeren: La Ferme Rose, Chemin de Peyrengue, +33 (0)4 92 75 75 75, www.lafermerose.com Le Clos des Iris, Chemin de Quinson. +33 (0)4 92 74 63 46, www.closdesiris.fr

Moustiers-Sainte-Marie: bedevaart-route

r wonen nog geen 700 mensen, maar in het seizoen supertoeristisch, vanwege zijn ligging op 600 meter hoogte bij de Gorges du Verdon en het Lac de Saint-Croix. Sporen van menselijk leven van 30.000 jaren geleden, meer recent het aardewerk, er is een keramiekmuseum. Wat echt telt Les Carrières de Lumières De wereldberoemde multi-media projecties in de afgraving binnen de rotsen. In het hart van de Alpilles. Zeer toeristisch.

zijn de kloof die zich boven het dorp uitstrekt en de kapel uit de Karolingische tijd, aan het laatste deel van een bedevaartroute. Er is een kerkje waar ’s zomers klassieke concerten worden gegeven. En boven die kloof hangt een ster, zou te maken hebben met een kruisvaarder.

LA FERME ROSE

Les Baux-de-Provence: 22 ‘monuments historiques’

Tips www.lesbauxdeprovence.com Uit eten: L’Oustau de Baumanière, Mas de Carita, +33 (0)4 90 54 33 07, www.oustaudebaumaniere.com Twee Michelinsterren. La Table, Domaine de Manville, +33 (0)4 90 54 40 20, domainedemanville.fr. Dit jaar voor het eerst een Michelinster. La Cabre d’Or, Route d’Arles, +33 (0)4 90 54 33 21, www.lacabredor.com La Reine Jeanne, in het centrum, +33 (0)4 90 54 32 06. Logeren: Mas de L’Oulivié, Les Arcoules, +33 (0)4 90 54 35 78, www.masdeloulivie.com MAS DE L’OULIVIÉ

FOTO: MARCEL REIMER

oeten we ‘t nog over Les Baux hebben? Op dat rotsplateau (250 meter) in het hart van de Alpilles, 25 km van Avignon. Er wonen amper 500 mensen die jaarlijks iets van 1,5 miljoen toeristen ontvangen. Geen wonder: er zijn 22(!) van die ‘monuments historiques’ te bewonderen, er is die ‘citadelle’ uit de middeleeuwen, je kunt de route ‘audio’ in het Nederlands volgen. Maar wat natuurlijk vooral telt: de Carrières de Lumières, dat wereldberoemde multi-media project in de afgraving binnen de rotsen. Dit jaar is het thema Picasso en zijn Spaanse collega’s.

FOTO: MARCEL REIMER

COTEPROVENCE.NL

H A U T E S - A L P E S

( 0 5 ) Onderling verbonden steegjes Het dorp werd destijds belangrijk als administratief en commercieel centrum. Nu een wintersportoord, exclusief geschikt voor ‘gevorderden’.

Tips www.lagrave.com Uit eten: Au Vieux Guide, ‘onder’ de Grand Chemin, +33 (0)4 76 79 90 75. Restaurant Auberge Edelweiss, Rue du Grand chemin, +33 (0)4 76 79 90 93.

LA MEIJE

Logeren: Hôtel Castillan, +33 (0)4 76 79 90 04, www.le-castillan.com Chambres d’hôtes: La Coustille, in SaintLéger-les-Mélèzes. Frans-Nederlandse eigenaren. www.lacoustille.nl

La Grave-la-Meije: skiën voor gevorderden

p de rechter oever van de Vallée de la Romanche, op de grens van de Isère en de Hautes-Alpes. Gedomineerd door het Massif de la Meije, dat bij het Massif des Ecrins hoort, met z’n top van 3.982 meter. La Grave (500 inwoners, 1525 meter hoogte) is uniek vanwege zijn onderling verbonden steeg-

jes, die ‘trabucs’ heten. Er zijn sporen van leven die teruggaan tot de oudheid, maar het dorp werd pas in de middeleeuwen belangrijk als administratief en commercieel centrum. De Notre Dame de l’Assomption dateert uit de 11e eeuw. De omgeving geldt als een skigebied, maar alléén voor gevorderden.

LA COUSTILLE

Hier is alles van hout Uniek bouwkundig erfgoed met bijzondere châlets, houten fonteinen, zonnewijzers en broodovens.

Tips www.saintveran.com Uit eten: Le Roc Alto, Quartier Haut de la ville, +33 (0)8 90 43 44 06, www.altapeyra.com. Eén Michelinster. Le Grand Méchant Loup, Quartier Pierre Belle, +33 (0)4 92 51 08 30. Logeren: L’Alta Peyra Hôtel & Spa, Quartier Haut de la ville, +33 (0)4 92 22 24 00, www.altapeyra.com Les Estoilies, chambres d’hôtes, +33 (0)4 92 45 82 85, www.estoilies.com LES ESTOILIES

FOTO: P. BERNARD – PBVF

Saint-Véran: waar de hemel nabij is

et op twee na hoogst gelegen dorp van Europa (2.042 meter), bestaande uit een paar hameaus waar zo’n 300 mensen wonen. ’s Winters een familiaal skigebied, ’s zomers ideaal voor natuurwandelingen. Heel speciaal is het bouwkundig erfgoed, zie de

CÔTE & PROVENCE

châlets met ‘fusten’. Illustratief voor het plattelandsleven van weleer. Al wandelend kom je ook houten fonteinen, zonnewijzers en broodovens tegen. Over Saint-Véran wordt gezegd: ‘Waar de haan pikt naar de sterren en de hemel nabij is’.

D R Ô M E

P R O V E N Ç A L E 1 franc per dakpan Je kon hier ooit huizen kopen tegen een prijs van 1 franc per dakpan. Geen wonder dat er veel kunstenaars kwamen wonen.

LA CAPITELLE

FOTO: CLÉMENCE GOUNON

Mirmande: ‘bewonderenswaardig’ en ‘dominant’

Tips

Markt: zaterdagochtend. www.mirmande.org

ussen Valence en Montélimar, vlak langs de Autoroute du Soleil, doet Mirmande (ca. 600 inwoners) zijn naam eer aan. Die komt van ‘Mirus’ en ‘Madara’, wat ‘bewonderenswaardig’ en ‘dominant’ betekent. ‘Village perché’ op een heuvel, middeleeuwse huizen, veel bloemen en planten, geen verkeer in het centrumpje. Doorkijkjes met een schitterend uitzicht

over de omgeving, in de stadsmuur van destijds zijn huizen gebouwd. Het dorp is min of meer gered door de kubistische kunstschilder en schrijver André Lhote die er in 1924 kwam wonen. De vervallen huisjes werden toen verkocht tegen de prijs van het aantal dakpannen (1 dakpan = 1 franc). Door die prijsstelling kwamen er veel kunstenaars naar Mirmande.

Uit eten: Restaurant Margot, le village, +33 (0)4 75 63 08 05, restaurantmargot.fr La Capitelle, Le Rempart, Rue du Boulanger, +33 (0)4 75 63 02 72, www.lacapitelle.com Logeren: Hôtel de Mirmande, le village, +33 (0)4 75 63 02 72, www.hotelmirmande.fr La Capitelle, Le Rempart, Rue du Boulanger, +33 (0)4 75 63 02 72, www.lacapitelle.com

Veel draait om de lavendel Lavendelvelden en de Mont Ventoux, het thermale bad uit 1865 is onlangs gerenoveerd.

Tips Markt: zaterdagochtend. www.montbrunlesbainsofficedutourimse.fr Uit eten: L’O des Sources, naast de thermen, +33 (0)4 75 27 11 09, www.o-des-sources-com Chez Paulette, Place du Beffroi, +33 (0)6 443 241 55. Logeren: Village Vacances Leo, Les Rêves, Chemin de Lembouy, +33 (0)4 82 29 09 31, www.vacancesleolagrange.com/montbrun Chambres d’hôtes: L’Abbaye, Place de l’Église, +33 (0)4 75 28 83 12.

Montbrun-les-Bains: een antieke bron

n het Parc naturel régional des Baronnies Provençales, op een hoge rots. Subliem uitzicht op lavendelvelden en de Mont Ventoux, 420 inwoners in een middeleeuwse ambiance. Er zijn de overblijfselen van het oude kasteel, destijds strategisch gelegen, dat beschermd moest worden. Het kerkje

is in de 12e eeuw gebouwd, in de 16e eeuw was het dorp al bekend om zijn thermale bron uit de oudheid. Pas in 1865 ging het eerste thermale bad open, redelijk recent gerenoveerd, nu nog dé attractie, even afgezien van de straatjes en de galerietjes. Veel draait om de lavendel.

COTEPROVENCE.NL

D R Ô M E

P R O V E N Ç A L E Aan de Route Agrippa De Romeinen waren er al vroeg bij, later werd het dorp in beslag genomen door een Franse familie van ‘seigneurs’.

La Garde-Adhémar: familie-burcht

ngeveer 20 km ten zuiden van Montélimar een burchtdorpje met een paar honderd inwoners die uitkijken over de Rhône-vallei. Ze wonen in - vooral witte - huisjes en de middeleeuwse structuur van hun gehuchtje is nog volledig in tact. Destijds lag het aan de befaamde Route Agrippa van de Ro-

meinen, ergens in de 13e eeuw werd het geconfisqueerd door de seigneurs van de gevreesde dynastie Adhémar, die de ‘locals’ dwongen naar boven te verkassen. Aan die familie heeft het dorp zijn naam te danken, of te wijten. Afgezien van de Romaanse kerk Saint-Michel is ook de ‘Jardin des Herbes’ een bezoekje waard.

Tips www.la-garde-adhemar.com Uit eten: L’Absinthe, Place Georges Perriod, +33 (0)4 75 04 44 38; bistrot de pays. Logeren: Mas Bella Cortis, Route du Val des Nymphes, +33 (0)4 75 04 04 15, www.masenprovence.com

Met dank aan Gerard Reve Lavendel en graan, boven een vallei, protestants museum en ‘ontdekt’ door Gerard Reve die er een tijdje woonde.

Tips www.lepoetlaval.org Uit eten: Tous les Matins du Monde, Nouveau village, +33 (0)4 75 46 46 00. La Rose des Vents, Vieux village, +33 (0)4 75 00 43 28. Logeren: Les Hospitaliers, Vieux-village, +33 (0)4 75 46 22 32. Boetiek-hotel. Les Terrasses du Château, 25 Rue Neuve, +33 (0)6 07 40 32 46. LES TERRASSES DU CHÂTEAU

Le Poët-Laval: toevluchtsoord van de Hugenoten

n Nederland en Vlaanderen vooral bekend doordat Gerard Reve er destijds een tijdje woonde in zijn ‘La Grace’. Maar dit prachtige dorpje (lavendel en graan) boven de vallei van de Jabron dateert uit de 12 eeuw en heeft zwaar geleden onder de godsdienstoorlogen. De

CÔTE & PROVENCE

‘Ordre des Hospitaliers’ vestigde zich er, de Hugenoten zochten er hun toevlucht, er is nu het Musée du Protestantisme. Er wonen ongeveer 1.000 mensen, in relatieve rust. Van massatoerisme is (nog?) geen sprake. Ondanks de unieke ligging in beboste heuvels en de middeleeuwse sfeer.

de specialist in het nationaal en internationaal transporteren van uw waardevolle bezittingen

Siebe Huisman moves you! Siebe Huisman is de specialist in het nationaal en internationaal verhuizen en transporteren van uw waardevolle bezittingen. Of het nu gaat om een compleet interieur, een schilderij, koffers, motor of bijzondere bouwmaterialen, van een eerste gesprek tot daadwerkelijke uitvoering; met Siebe wordt het een zorgeloos gegeven. Zo rijdt hij elke week naar de Cote d'Azur voor al uw kleine en grote goederen. Snel, betrouwbaar, met kennis van zaken ĂŠn met begrip voor de privacy van de klant.

Lijndienst Nederland - Frankrijk o.a. Cote dâ&#x20AC;&#x2122;Azur

www.siebehuisman.nl +31(0)6 - 51 376 270

U I T D E H A N G M AT T E N VA N B O U Z I G U E S

Oók van de zomer oesters! Oesters alleen als de R in de maand is? Achterhaald idee. In de zeelagune van Thau, ter hoogte van Bouzigues, ten westen van Marseille, worden oesters anders gekweekt. Niet op de bodem van de zee maar op ‘tables’, aan palen hangende zakken of netten, die met een katrol naar boven getakeld kunnen worden. Lees het relaas van conchyliculteur (schelpdierkweker) Jean-Marc Deslous-Paoli. Conclusie: gelukkig geen probleem meer om óók in het toeristisch hoogseizoen onbekommerd van een schaal verrukkelijke oesters te smullen. T E K S T: R E N É Z A N D E R I N K . F O T O G R A F I E : R E N É Z A N D E R I N K E . A .

1.800 inwoners economisch altijd afhankelijk geweest van de “fruits de mer”, van oesters tot mosselen, garnalen en inktvis. Maar geen oesters in het hoogseizoen? Dat is niet zo handig. We gingen dus op zoek naar een methode om ook ’s zomers lekkere en veilige aan te kunnen bieden. De oplossing: maak ze onvruchtbaar,

René Zanderink

’IN DE WARME ZOMERMAANDEN KON JE

voor besmettingen en vooral omdat dan

Bioloog-journalist. Sinds 2002 lid

geen oesters eten, althans zo was het

ook vaak algenbloei de kop opsteekt. Die

van de Ark van de Smaak-commissie

eeuwenlang in La douce France. Maar het

kan toeslaan bij snel stijgende temperatu-

van Slow Food International.

was niet in de eerste plaats vanwege hun

ren. Met soms dodelijke afloop als je een

Auteur van de kookboeken ‘Liever

kwaliteit in die periode dat ze niet gevan-

aangetaste oester eet. Maar eigenlijk is het

Lokaal’ (beste kookboek 2015) en

gen mochten worden. Al werden ze dan

bij oesters heel simpel: zo lang ze dicht zijn,

‘Van kop tot kont’ (2016). Organi-

door de voortplanting wel melkig. Maar

leven ze nog en zijn ze niet besmet. Je had

seert culinaire reizen, zie Facebook-

wat vooral telde was dat ze toen tijdens

destijds geen ijs en geen koelkast.

pagina LOOK Reizen.

transport bij warmte extra vatbaar waren

We zijn in ons vissersdorpje met amper

CÔTE & PROVENCE

R E P O R T A G E

Minder vuil water via de Rhône naar zee: de oesterbanken herstelden zich dan ben je af van die melige substantie

Ruim drie jaar ‘in gevangenschap’

in hoog zomer. Na lang zoeken in labo-

De oesters worden als ze jong zijn al

ratoria werd er in de VS een stofje bij

gevangen, zijn dan nog maar 3 millimeter

schimmels gevonden,waarmee we verder

groot en leven vervolgens ruim drie jaar

konden, genetische manipulatie. Onder

'in gevangenschap', in mijn zakken en

oesterkenners bestaat veel discussie

netten. De oesters worden gevangen door

over deze kunstmatige aanpak, zal ik niet

middel van een soort kleine schoteltjes

ontkennen.

die in de zee vlakbij de kustlijn worden

Anderzijds is het zo dat doordat zo veel wilde oesters jaarlijks ten prooi vallen

geplaatst. Hierna gaan de minioesters in speciale netten. In de netten gaan de

aan parasieten en bacteriën bedrijven

snel het aanbod. Zo’n nieuwe oester

Louis XV en de ‘huîtres’

plant zich minder snel voort én vertoont

Van oudsher mocht je oesters alleen

minder sterfte als gevolg van parasieten

van september tot april eten. In de

en bacteriën. Ze worden niet uitgezet in de

overige vier maanden moest je ze

schelpen dan weer terug in de zee, op

natuur, omdat contact met wilde oesters

met rust laten. Voortplanting, ze

speciale 'tafels' waar de netten opgelegd

ervoor zou kunnen zorgen dat ze allemaal

worden dan melkig, een dikkige, wit-

worden. De oesters blijven minimaal twee

triploïde worden en de natuurlijke soorten

tige substantie. Italianen vinden dat

jaar in de netten. De oesters groeien snel

uitsterven.

lekker, de rest van de wereld niet.

en krijgen om de zoveel tijd een nieuwe

Louis XV (1710-1774) bepaalde in

plek in een andere maat net. Uiteindelijk

Een regelrechte revival voor

1759 dat oesters ‘huîtres’ genoemd

na ruim drie jaar zijn de oesters genoeg

het dorp

moeten worden. Naar de acht (huit)

gegroeid. En dan moeten ze nog een tijd

Bouzigues, in het Occitaans: Bosiga,

maanden per jaar dat ze gegeten

doorbrengen in speciale affinagebassins

konden worden.

om de smaak te vervolmaken. Ik ga

meer dan de helft van de schelpen moeten weggooien. De vraag overstijgt dan al

maakt – ook door deze genetische ingreep – tegenwoordig een regelrechte

Jean-Marc Deslous-Paoli

binnenkort experimenteren met speciale

revival door; eind vorige eeuw lag de oestercultuur bijna op zijn gat doordat de originele platte oesters in het redelijk vervuilde water van de baai door allerlei ziekten werden geteisterd. Het bleef jarenlang een raadsel waardoor. Maar toen in allerlei andere landen bepaalde tinhoudende lakverven van boten verboden werd, en minder vuil afvalwater via de Rhône in zee geloosd werd, herstelden de oesterbanken zich hier. Bouzigues kan nu weer oesters leveren, en ook nog eens in het zomerseizoen als miljoenen naar de kust trekken. En we hebben inmiddels een eigen keurmerk toegekend gekregen: de Appellation Bouzigues.

COTEPROVENCE.NL

Een jaarabonnement op Maison en France of En Route?

SPECIAAL

VOOR LEZERS VAN CÔTE & PROVENCE

www.maisonenfrance.com

jaargang 20 ■ najaar 2017

‘Eindelijk vonden we hier onze droomplek’ ‘WE WOONDEN IN EEN SCHUUR, EEN MAS EN EEN KAZERNE’

Huren als alternatief

Maison avendre TIPS & TRUCS VOOR VERKOPERS

THUIS IN DE DRÔME

Hulp bij aankoop én geluksgevoel EEN OPLAADPAAL VOOR ELEKTRISCHE AUTO’S

R E I Z E N - K U N S T - C U LT U U R - M U Z I E K - G A S T R O N O M I E - TA A L - E V E N E M E N T E N

BOURGONDISCHE BELEVENISSEN

#154 - ZOMER 2017

EXCLUSIEF INTERVIEW DIONE DE GRAAFF ‘Ik heb weer zó’n zin in de Tour de France!’ DÉ PARIJSE ZOMEREXPOSITIES Charme, champagne & cultuur BRANTÔME Het Venetië van de Dordogne

NIEUWE TRENDS A AN DE

Côte d’Azur NATURISME IN FRANKRIJK Frank en vrij vakantie vieren

AAN TAFEL BIJ GEORGE SAND Recepten van een legendarische gastvrouw

€ 7,95

Goede investering voor uw chambres d’hôtes HUIS & INTERIEUR: lichte kleuren zijn weer helemaal in ACTUALITEIT: welke invloed heeft president Macron op woningbezitters? UIT DE PRAKTIJK: nalatenschap aan een goed doel ONDERNEMEN IN FRANKRIJK: blijf geduldig en vastberaden ART EN FRANCE: Nederlandse en Vlaamse kunstenaars in Frankrijk En nog veel meer!

MAISON EN FRANCE - Hét vakblad voor (toekomstige) huiseigenaren in Frankrijk over alles tussen koop en verkoop. Een jaarabonnement (4x) kost € 28,50 Samen met Côte & Provence slechts € 21,50

€ 5,95

E N R O U T E #15 4 - Z O M E R 2 017

jaargang 20 ■ najaar 2017

KASTEELTJES AAN DE KUST

Normandië heeft ze …

Cocorico ! Oh mon amour, mon doux, mon tendre, mon merveilleux amour …

FRANKRIJK IN ’T BIJZONDER

K WA R TA A L U I T G AV E E R K # P 9118 7 2

Maison en France

R E I Z E N - K U N S T - C U LT U U R - M U Z I E K - G A S T RONOM I E - TA A L - E V E N E M E N T E N

EXTRA GROOT WONINGAANBOD!

EN ROUTE – Frankrijk in het bijzonder. Voor iedereen die ‘en route’ wil gaan om weer nieuwe stukjes Frankrijk te ontdekken. Een jaarabonnement (5x) kost € 29,– Samen met Côte & Provence slechts € 21,–

Frankrijk Compleet (En Route, Maison en France en Côte & Provence): € 70,- i.p.v. € 82,Ga voor een (aanvullend) abonnement naar www.coteprovence.nl

R E P O R T A G E

Minimaal 24 uur per week boven water getrokken zodat ze zich niet kunnen voeden

algen zodat ze de umamismaak, de vijfde

alle andere oesters vrijwel schelpvullend

“hartige” smaak kunnen krijgen.

en anderzijds proef je iets van een (hazel) noot achtige smaak.

Unieke grootte en smaak

Toen ik begon waren er maar een

Ook mosselen en inktvis

paar oesterkwekers, nu zijn er zo’n dertig

De ene helft van de schelpdier

zijn. Omdat ze minimaal 24 uur per week

anderen. Je moet € 5.000 per jaar aan rech-

kwekers rond Thau is oester

boven water worden getrokken, zodat ze

ten betalen voor je table, ik heb er drie, daar

kweker, de andere helft kiest voor

zich dan niet kunnen voeden. Ze zetten

moet je heel wat oesters voor verkopen.’

mosselen. Die zijn groot en voor de

Ik vind dat onze oesters speciaal

dan alle energie om in toename van het vruchtvlees én de spier. Zo verkrijgen ze

Uit eten

maar in grote bakken als het ware geroosterd. Bij de bereiding van een

een unieke grootte en een even unieke smaak. Enerzijds zijn ze in tegenstelling tot

consumptie worden ze niet gekookt,

OESTERS DIRECT UIT ZEE:

mosselmaal worden olijfolie, boter,

LE CERCLE DES HUÎTRES À BOUZIGUES

knoflook, basilicum, tijm, peper en

Accord mets & vins

200 Avenue Louis Tudesq,

niet te vergeten zeezout ingezet.

+33 (0)6 47 06 71 38.

Om de smaak te vervolmaken verder

Laat je oesters en andere schelp-

LE PETIT BOUZIGUES

nog witte wijn, pastis of een ander

dieren vergezellen door een glas

45 Avenue Louis Tudesq,

lokaal stooksel.

Picpoul de Pinet, sinds 2013 een

+33 (0)4 67 18 89 50.

eigen AOC-erkenning. Gemaakt van

Voor beide adressen geldt: reserveren, er

Nóg een specialiteit in deze omge-

de Picpoul Blanc-druif. Resultaat:

zijn maar weinig tafeltjes!

ving: de tielle, een hartige taart

frisse, droge, prikkelende wijn.

gemaakt van mediterrane(!) inktvis

‘Pic poul’ wil zeggen: ‘kriebelt de

RESTAURANT:

oftewel ‘poulpes’, en tomaat. Inktvis

tong’. Jean-Marc Deslous-Paoli

LA CÔTE BLEUE

komt tegenwoordig vooral uit de

adviseert Languedoc Vin de Blanc

Avenue Louis Tudesq,

Atlantische oceaan, bij het Spaanse

van het huis Hecht & Bannier, 50%

+33 (04) 67 78 30 87, www.la-cote-bleue.fr.

Galicië; de Middellandse Zee is

Picpoul en 50% Roussanne.

Terras. Fruits de mer en vis.

vrijwel leeggevist.

Formulelunch € 19, menu’s vanaf € 29.

COTEPROVENCE.NL

CÃ&#x201D;TE & PROVENCE

I N T E R V I E W

Hun huis bij S aint-Tropez

‘Druk? We wonen middenin de natuur!’

Frank Jansen en Rogier Smit – beiden met een passie voor interieur en decoratie – werden landelijk bekend door het SBS6-programma ‘Steenrijk, Straatarm’, waarin ze een armlastig gezin in hun riante villa bij Saint-Tropez lieten wonen terwijl ze zelf het op te knappen portiekflatje in Beverwijk betrokken. Maar echt beroemd werd het stel dat al zestien jaar samen is, door hun nieuwe programma ‘Paleis voor een Prikkie’, dat voortborduurt op hetzelfde thema. Hoog tijd dus om Frank en Rogier in hun eigen Zuid-Franse paleis op te zoeken. T E K S T: D E N I S E B A U D E T • F O T O ’ S : M . M .V. S B S 6

Hoe lang hebben jullie hier al een huis? Hoe zijn jullie eraan gekomen?

Frank: ‘Al vijftien jaar, maar ik kom er al 33 jaar. Ik wilde altijd al in Zuid-Frankrijk wonen, ik had heel veel huizen daar ingericht, ik had ook vrienden daar wonen, ik had zelfs een huis ingericht waar ik altijd logeerde. Maar op zeker moment gingen die vrienden dat huis verkopen en ja, toen was ik m’n plek kwijt! Ik moest een eigen plekje. Maar weet je, ik had al honderd keer gekeken en het werd maar duurder en duurder … En de plek waar ik eigenlijk wilde zitten was niet meer te betalen. Uiteindelijk stuurde een makelaar ons naar deze plek, en daar zijn we verliefd op geworden.’ Waarom hebben jullie gekozen voor Zuid-Frankrijk, voor Saint-Tropez? Wat maakt de regio, het stadje zo bijzonder?

Frank: ‘Ik had een tante en die woonde in Nice. Daar logeerde ik altijd al met m’n ouders. Toen werd ik achttien, had ik een autootje, ging rondrijden en ontdekte Saint-Tropez. En ja, ik weet niet, maar het leek net of de zon daar altijd meer scheen

dan in Nice. En dat is nog steeds zo! Het is er ook veel landelijker: rijd je richting Saint-Tropez dan rijd je langs druivenvelden, er is geen hoogbouw, het is allemaal natuur.’ Maar het is er zo druk …

Frank: ‘Dat wel, maar dat zijn mensen uit Nice en Antibes die er langs willen en als ze in de buurt van Sainte-Maxime komen haken ze meteen weer af. Maar dan moet je nog even doorzetten en dan valt het vreselijk mee; Saint-Tropez is zó leuk!’ Rogier: ‘En wat mij ook opvalt, Saint-Tropez is jong, heel jong. Dat heeft niet te maken met leeftijd, maar met gedragspatroon. Iedereen laat elkaar in hun waarde, er wordt niet zo op je gelet.’ Frank: ‘Er lopen genoeg idioten rond, begrijp je wel. En die voelen zich er ook meteen thuis. Het is niet voor niets dat Brigitte Bardot het daar naar haar zin had en heeft en er nog steeds is. Johnny Halliday heeft er ook gewoond, echt ontzettend veel artiesten die daar gewoond hebben … En in de winter is het “petit Paris” hè, ons kent ons.

COTEPROVENCE.NL

‘Het is hier áltijd volle bak! Het is net of we in Italië zitten aan zo’n hele grote tafel met zestien, zeventien man, maar daar genieten we met volle teugen van.’ Het is echt een bewuste keuze geweest om daar te gaan wonen. En dat geloven de meeste mensen niet, maar het is toch vooral vanwege de natuur. We wonen net buiten Saint-Tropez, we staan nooit in de file en we rijden achterlangs rechtstreeks naar het strand. We zitten echt midden tussen het groen, er zijn hier ongelooflijke veel ‘zones vertes’, daar mag niet gebouwd worden.’ Zijn jullie er ook in het hoogseizoen?

In koor: ‘Neeee! Dat niet!’ Frank: ‘Nee, daar hebben we geen zin in, blèrende baby’s en zo. Moet ik bovendien in de rij gaan staan terwijl ik het hele jaar er kan zijn? We kunnen gaan wanneer we willen! Dus nee hoor, in het hoogseizoen verhuren we ons huis.’

ders zorgen ervoor dat de prijzen van de huizen omhoog gaan, wij willen daar dolgraag zitten dus wij zijn bereid meer te betalen dan de Fransen zelf. Dus we zijn eigenlijk “a pain in the ass” voor die Fransen. Wij liggen er ook krom voor, maar dat zien ze natuurlijk niet, ze zien alleen dat dat huis voor een tonnetje meer weggaat. We hebben wel heel veel Nederlandse vrienden en kennissen. We zaten nou eenmaal in een televisieprogramma, en nu weer in eentje, mensen herkennen je en dan maak je al heel snel contact. Dat vinden we ook leuk. En ik merk dat alle Nederlanders die we in Zuid-Frankrijk kennen dezelfde ervaring hebben.’ Rogier: ‘We hebben dus echt héél veel vrienden.’ Frank: ‘Hópen! Maar ik moet wel eerlijk bekennen dat we in Frankrijk een stuk minder selectief zijn dan in Nederland. Het feit dat iemand “hoera” tegen je roept vind je al leuk.’

Spreken jullie eigenlijk Frans?

Rogier, met een grijns: ‘We spreken meerdere talen.’ Frank: ‘Natuurlijk spreken we Frans, anders gaan we vanzelfsprekend niet daar zitten. Nou ja, natuurlijk niet vloeiend, maar ik kan me redelijk verstaanbaar maken en ik kan zelfs grapjes maken in het Frans; dat vind ik al heel wat! Maar na een conversatie in het Frans ben ik echt wel doodop, en dan heb ik het ook wel gezien met die Fransen.’ Hoe bevalt het Zuid-Franse leven, hebben jullie contact met Franse buren/vrienden?

Rogier: ‘Nee, we gaan niet met Fransen om. Zelfs onze buren – en die zijn superaardig en superleuk – komen niet bij ons over de vloer.’ Frank: ‘Die Fransen hebben toch een beetje moeite met de buitenlanders. Wij hebben geen moeite met hen, zij hebben moeite met ons. Niet dat ze arrogant zijn, maar ze zijn erg op zichzelf. Eerlijk gezegd … ze zijn een beetje jaloers. Wij buitenlan-

CÔTE & PROVENCE

Niet bang dat er van je geprofiteerd wordt?

Allebei: ‘Nee, nee hoor.’ Frank: ‘Ik heb met opzet een huis gecreëerd met een aantal logeerkamers. Want logees, dat is toch gezellig?’ Rogier: ‘Het is hier áltijd volle bak!’ Hoe ziet jullie ‘gedroomde’ dag in Zuid-Frankrijk eruit?

Frank: ‘Die ziet er hetzelfde uit als in Nederland. Maar laat Rogier dat maar vertellen.’ Rogier: ‘Nee kijk, we willen ook delen. We geven heel veel, er zijn altijd mensen hier in huis die komen en gaan. Het is net of we in Italië zitten aan zo’n hele grote tafel met zestien, zeventien man, maar daar genieten we met volle teugen van. Het is niet zo dat we de hele dag achter ze aanlopen. En we houden er niet van als logees ’s ochtends wakker worden en dan vragen: “wat gaan we doen?” We gaan gewoon lekker ontbijten en daarna gaat iedereen maar zijn gang. Sommigen gaan lekker aan zwembad liggen, anderen

I N T E R V I E W

‘Nee, we zij er niet in het hoogseizoen met blèrende baby’s en zo, en in de rij moeten staan. Dus in het hoogseizoen verhuren we ons huis.’ gaan naar het strand of naar het stadje toe. Intussen gaan wij lekker boodschappen doen en ons eigen gangetje. Alles heerlijk relaxed, ik noem het altijd een soort van kleine rehab’, ’t is hier thuis een oase van rust. Iedereen slaapt ook altijd geweldig; je hoort ’s nachts helemaal niks, we hebben heerlijke bedden, elke slaapkamer heeft z’n eigen badkamer en wc, dus je hebt geen last van elkaar.’ Frank: ‘We zitten op nog geen tien minuten van SaintTropez, maar we zitten echt middenin de natuur, we hebben niet eens een hek om het terrein, de buren ook niet. We wonen zo middenin de natuur dat we zelfs geen “eau de ville” hebben (gemeente-aansluiting voor water) maar “eau par forage” (water uit een geslagen put/bron) en ook geen riolering maar een “fosse septique”. Wel elektriciteit en telefoon, maar als die uitvallen, tijdens onweer bijvoorbeeld … Af en toe heb ik het Franse leven weleens vervloekt, het lijkt soms wel of we in een derde wereldland wonen; het kan zomaar veertien dagen duren voor je weer aangesloten bent. Da’s toch niet normaal?’ Wat zijn de voornaamste verschillen met Nederland?

Frank: ‘Er is niet echt een essentieel verschil. Het enige is dat je met Fransen meer over eten kunt praten: ‘je moet naar die en die markt, daar heb je grote cantharellen, zo en zo moet je dit of dat klaarmaken; ik heb het gebruik van kruiden geleerd van de Fransen.’ Zouden jullie ooit (misschien als pensionado’s) definitief voor Zuid-Frankrijk / Saint-Tropez kiezen?

Frank: ‘We hebben altijd tegen elkaar gezegd “we willen dolgraag een vakantiehuis in Zuid-Frankrijk hebben, maar dat wil niet zeggen dat we dan permanent Nederland moeten verlaten. We hebben heel veel huizen ingericht van mensen die Nederland verlieten, en dan liepen ze tegen de tachtig en dan wilden ze toch

weer terug, en dan moesten ze ineens weer iets gaan kopen in Nederland. Nee, wij pendelen wel.’ Hond Coco pendelt mee?

Uni sono: ‘Altijd!’ Frank: ‘Coco heeft het wat minder sterk, maar onze vorige hond zat al bij La Garde-Freinet te joelen in de auto. Coco heeft het wat minder, maar die vindt het hier ook heerlijk. Het is voor een hond natuurlijk ook zalig als je de hele dag buiten kunt bivakkeren. Maar wij willen het echt allebei, Frankrijk én Nederland.’ Welke restaurantjes in jullie omgeving zouden jullie aanbevelen?

Om beurten, en elkaar in de rede vallend: ‘L’Auberge de la Môle (Place de l’église, La Môle). Jammer dat het oudere echtpaartje het niet meer doet, nu is het de zoon. Helemaal geweldig, maar als je er heen gaat moet je eerst drie dagen niet eten, en daarna ook drie dagen niet meer. We hebben ook een vaste tafel bij Le Club 55 (43 Boulevard Patch, Ramatuelle) niet beroemd om het eten maar wel vanwege de ambiance. O ja, en dan het laatste strand … hoe heet het ook alweer? Er komen bijna geen buitenlanders, geen toeristen, het zit altijd vol met Fransen … Le Migon (Route de Bonne Terrasse, Ramatuelle). En de kok is fantastisch! Ik vertelde dat we onze buren nooit zagen, maar daar zaten ze aan tafel toen we binnenkwamen. O ja, en ook heel bijzonder! La Ferme la Douceur (1734 Route de la Rouillère, Ramatuelle). Uniek! Ze komen van heinde en verre, zelfs helemaal uit Mougins rijden. Ze hebben maar één menu en je moet reserveren, maar je zit wel midden tussen de wijngaarden in de stilte, en toch maar ten minuten van het strand. En het is fantastisch eten!’

COTEPROVENCE.NL

ref. 6967

ref. 7075

ref. 6968

PROVARIM International

+33 (0)4 94 76 20 10 www.provarim.com provarimfayence@orange.fr

ref. 7293

ref. 7207

www.agence-provarim.com

Makelaar gespecialiseerd in Fayence en omgeving, Zuid-Frankrijk, sinds 1992. U bent van harte welkom op onze kantoren in Fayence en Claviers.

Place LĂŠon Roux | 83440 Fayence Centre +33 (0)4 94 76 20 10 | provarimfayence@orange.fr Carte Professionnelle | CPI83022016000005751

ref. 7228

ref. 7262 (1)

ref. 7073

ref. 7262 (2)

ref. 7262 (3)

NIEUW!

S H O P P I N G

Haal Zuid-Frankrijk in huis! Le printemps est arrivé! Ook in de nieuwe webshop van Côte & Provence is het volop lente. Maar dat is het daar eigenlijk het hele jaar. Met heerlijke producten uit de Provence die je voorpret voor je volgende vakantie garanderen, die zorgen voor mooie herinneringen aan hoe het was, en die je het hele jaar door ook thuis laten genieten van alles dat je favoriete vakantiebestemming zo bijzonder maakt. Neem gauw een kijkje! webshop.coteprovence.nl

Confit de Fleurs

Confiture Melon Vanille

Proef de lente in deze geconfijte bloemblaadjes! Rozenblaadjes, viooltjes, klaprozen. Daarmee maak je van elke ‘high tea’ een heerlijk voorjaarsfeestje. Lekker op de cake, maar ook prima in combinatie met witte kaas. € 4,95

De verrassende combinatie van meloen en vanille maakt van deze traditionele confiture van Les Comtes de Provence een absolute topper! De frisse zoetheid van meloen met de zachte smaak van vanille. € 4,95

Sirop Plaisir Nougat de Montélimar

De enige echte noga uit Montelimar is wereldberoemd. En Eyguebelle maakt er een heerlijke siroop van. Die je kunt drinken met (bruis)water, maar die het vooral goed doet als ‘topping’. Op vanille-ijs, op pannenkoeken, of een scheutje in de koffie of warme chocomel. € 6,95

Savon liquide de Marseille 'Thym et Aneth’

Moutarde Saveur Truffe au Poivre Noir

Heerlijke 100 % natuurlijke vloeibare zeep uit Marseille van Marius Fabre. Op basis van olijfolie en verrijkt met tijm en anijs. Traditionele fabricage, natuurlijke parfums zonder kleurstoffen of conserveermiddelen. Pompflacon 500 ml. € 16,95

Een tikje pittige mosterd met een verfijnde smaak en een verrukkelijk truffelaroma. Op raditionele wijze bereid door Les Temps des Mets, één van de meest ambachtelijke smaakmakers van de Zuid-Franse keuken. € 5,25

lle andere Voor deze en aroducten ga Provençaalse p snel naar je natuurlijk vence.nl tepro webshop.co

COTEPROVENCE.NL

O N D E R N E M E N

I N

Z U I D - F R A N K R I J K

"EEN OPLOSSING VOOR ALLES"

Women in business

Mirjam den Uyl en Pauline Hogenstijn runnen samen het in de Var gevestigde Service Total France, een bedrijf voor dienstverlening in de ruimste zin van het woord. Met als motto: ‘Wij zoeken een oplossing voor alles.’ En die vinden de dames dan ook.

WIE EEN (TWEEDE) HUIS IN ZUID-

Golf in Nans-les-Pins, waar ze de zorg en

Maar waarom dit soort bedrijf? Er zijn er

Frankrijk bezit, wil daar maximaal van

het beheer hadden van zestig luxe villa’s

al zoveel van.

genieten. Dus geen gedoe of gezeur als

en het park er omheen. Mirjam spreekt

Mirjam: ‘Jawel, maar niet gerund door

je er bent, en geen onaangename verras-

Nederlands, Engels, Frans en Duits.

twee vrouwen. En wij werken alleen met

singen als je er even níet was. Dus kom je

Pauline Hogenstijn werkte na haar studie

lokale Franse vaklui. Dat netwerk is met

uit bij Mirjam en Pauline, want die nemen

bedrijfskunde als management consultant

zorg over de loop der jaren opgebouwd.

graag al het werk uit handen en geven de

en management trainer. Nadat ze in Enge-

Wij hebben dit bedrijf overgenomen. Het is

juiste zorg op maat. Van het legen van de

land, Amerika en Nederland gewoond en

in 2000 opgericht. Het werk sprak ons erg

brievenbus en periodieke controles, het

gewerkt had, is ook zij dertien jaar geleden

aan en we hadden al ervaring opgedaan

inspecteren op lekkages en het onder-

naar Frankrijk verhuisd. Ze was van 2005

in deze sector. Bovendien was het ook op

houd van tuin en zwembad tot en met het

tot en met 2007 eigenaar van een middel-

de door ons gewenste plek, in de Var, het

begeleiden van complete bouwwerkzaam-

grote camping vlakbij Macon en werkte van

prachtige, rustigere achterland van de

heden. Hun Service Total France werkt

begin 2008 tot begin 2011 samen met Mir-

Franse zuidkust. En de zaken lopen goed,

al meer dan achttien jaar met een groep

jam als beheerder op het villapark Le Jardin

we zitten het hele jaar vol met projecten.’

betrouwbare en bekwame vakmensen

du Golf in Nans-les-Pins. Pauline spreekt

samen zodat ze direct de juiste hulp voor

Nederlands, Engels, Frans, Spaans en Duits.

de juiste klus kunnen aanbieden.

En wat doen jullie allemaal? ‘Belangrijkste onderdeel is onderhoud,

Een manier van leven

reparaties, renovaties, verbouwingen van

Even voorstellen

Duidelijk een voorliefde voor

huizen. Dus daken, muren, vloeren etc.

Mirjam werkte jaren in de modebran-

Zuid-Frankrijk?

evenals complete keukens, badkamers en

che, ook in Amerika, was betrokken bij

Mirjam: ‘Omdat we het allebei hier fijn

aanbouwen. Maar ook bouw, onderhoud,

de lancering van Nespresso Nederland,

vinden. Een land en regio dat we al redelijk

reparatie, renovatie van zwembaden

renoveerde haar Overijsselse boerderij

kenden, waarvan we de taal spraken

en bijbehorende technische ruimtes.

met atelier, kan goed koken en is een

en waarvan het klimaat en de manier

Daarnaast bieden we de service van

uitstekende gastvrouw. Dertien jaar

van leven ons aanstaan. We hebben wel

regelmatig toezicht en controle op huis en

geleden verhuisde ze naar Frankrijk. Ze

andere landen overwogen, maar die vielen

zwembad bij afwezigheid. Tenslotte doen

werkte van 2007 tot en met 2010 samen

af vanwege de afstand tot Nederland, taal,

we ook allerlei aanverwante diensten voor

met Pauline als beheerder van Le Jardin du

cultuur of economie.’

huiseigenaren. Hieronder vallen o.m. hulp

CÔTE & PROVENCE

bij financiële, fiscale en juridische zaken,

ken. Dus die papierwinkel is te behappen.

verder ontwikkelen, onze naam verder

vertalen, vertegenwoordiging van de klant

Wel klagen de vaklui zelf over de hoeveel-

uitbouwen en onze lokale vakmensen nog

ter plekke, informatie vergaren e.d. Eigen-

heid regels en constant veranderende

meer inzetten voor onze klanten.’

lijk zoeken we een oplossing voor alles. Wij

regelgeving. Zo zijn op dit moment de RSI

beschikken over een lokaal Frans netwerk

(sociale zekerheid voor zelfstandigen) en

Hoe ziet de toekomst eruit?

van vaklui met wie we al lang samenwer-

(Europese) normen voor privé zwembaden

Pauline: ‘Druk! Deze winter en het voorjaar

ken. Dus altijd snel de juiste man op de

belangrijke wijzigingen die (gaan) plaats-

staat er een fors aantal projecten op sta-

juiste plaats om de klus conform lokale

vinden.’

regels en wetten en de wensen van de

pel. Verder zien we de toekomst met vertrouwen tegemoet. Dit deel van Frankrijk

klant te klaren.

Ambities om multinational te worden?

En nee, geen communicatieproblemen,

Pauline: ‘Wij merken dat onze kracht in

we spreken onze talen. Wel moet je soms

onze snelle en persoonlijke aanpak zit. Dus

Als je moest kiezen tussen Nederland en

zorgen dat de Franse vaklui niet hun

we zullen kleinschalig blijven. Bovendien

Zuid-Frankrijk voor je ouwe dag, wat zou

smaak doorvoeren, want die is soms toch

hebben we dit deel van Frankrijk uitgeko-

het dan worden?

echt anders dan de smaak van onze (o.a.)

zen omdat we het hier zo heerlijk vinden

Beiden, uni sono: ‘Hier, thuis in Zuid-

Nederlandse, Scandinavische, Duits- en

en juist hier willen werken. Dus voor ons

Frankrijk!’

Engelstalige clientèle’, lacht Pauline.

geen ver gereis. Voor de noodzakelijk

Papierwinkel, vergunningen,

snelle opvolging zitten onze klanten

verzekeringen?

allemaal binnen een bereikbaarheidsstraal

Mirjam: ‘Wij werken uitsluitend en alleen

van maximaal een half uur tot drie kwar-

met vaklieden die zelf over de benodigde

tier rijden.

vergunningen en verzekeringen beschik-

Maar we willen het bedrijf wel gestaag

blijft in trek bij heel veel nationaliteiten!’

SERVICE TOTAL FR ANCE www.servicetotalfrance.eu

COTEPROVENCE.NL

vanaf

€ 365.000* reeds

50% verkocht

EEN PARADIJSELIJK BUITENVERBLIJF AAN DE CÔTE D’AZUR ÉN EEN WAARDEVOLLE INVESTERING. COMBINEER HET BESTE VAN TWEE WERELDEN!

*€438.000 Incl. BTW met 100% BTW teruggave (nl. € 73.000) volgens de Franse LMNP wet.

UW RESIDENTIE IN VOLLE EIGENDOM IN EEN PRESTIGIEUS 5-STERREN HOTEL EN EEN ZORGELOZE BELEGGING MET GEGARANDEERD JAARLIJKS RENDEMENT VAN 4%!

TOILE BLANCHE Saint-Paul de Vence

WENST U EEN BROCHURE MET DE VOLLEDIGE UITLEG? REGISTREER U OP www.residences.toileblanche.com

U I T

E T E N

Lekker vegetarisch! Ook in de Zuid-Franse restaurants kiezen gasten steeds vaker voor vegetarisch. Maar er zijn (nog?) niet veel adressen waar uitsluitend vegetarisch en/of veganistisch gekookt wordt. In dit overzicht vindt u restaurants waarvan zeker is dat je er ook als vegetariër voor een prima maaltijd terecht kunt. S A M E N S T E L L I N G : R A O U L D U C H E M I N , M . M .V. S A B I N E D E K K E R , INGRID LEIJEN EN MIR A GA ARENSTROOM

ALPES-MARITIMES

ANTIBES

35 Rue des Revennes, +33 (0)4 92 93 88 52, www.chezhelen.fr In een steegje in de oude stad, de bio- en vegetarische keuken van de Engelse Helen Walker uit Cambridge. Vaak een verrassende invulling van vlees- en visloze gerechten. Alleen lunch. Dagschotel € 13,50.

ARTS THÉS MISS

19 Rue des Revennes, +33 (0)6 63 42 85 24, www.artsthesmiss.com Intieme zaak van Brigitte Carpentier in een steegje in Vieil Antibes. Vegetarisch en/of veganistisch, glutenvrij. Prijsindicatie: € 25. Alleen lunch. Diner kan ook, maar dan 48 uur van tevoren reserveren.

CHEZ HELEN

LA COLLE-SUR-LOUP

L’ATELIER DES SAVEURS

51 Rue Clemenceau, +33 (0)4 93 59 75 71, www.restaurantscordel.com Ogenschijnlijk geringe zaak (maar met terras!) van de ervaren en gelauwerde chef Francis Scordel die altijd kiest voor de marché. Vlees & vis, maar steevast óók een vegetarische keus waarover serieus is nagedacht. En waarmee Scordel zijn klasse bewijst. Formulelunch € 18, menu’s vanaf € 28.

CANNES

PURE

3 Rue du Dr Pierre Gazagnaire, +33(0) 92 99 19 09 Om de hoek bij de Rue Meynadier, met al zijn lekkernijen-winkels, biedt chef Julian Aniblard op dit overzichtelijke adres uitstekende vegetarische en/of glutenvrije schotels aan. In zeer beperkte mate ook vlees en vis. Prijsidee: € 25.

COTEPROVENCE.NL

U I T

E T E N

BOUCHES-DU-RHÔNE NICE

AIX-EN-PROVENCE

1 Rue de la Loge, +33 (0)7 81 63 14 88, www.kokogreen.com De Nieuw-Zeelandse chef Nicolas en zijn Franse vrouw Mélina kiezen voor ‘raw food’, bio, vega, glutenvrij. Ideologie, ideeënrijkdom in een sfeervolle ambiance, ook kookcursus (€ 75). Prijsindicatie restaurant € 22.

12 Rue du Cancel, +33 (0)6 74 40 89 73 Vintage-sfeer in deze voormalige kruidenierswinkel op het pleintje met fontein, in het hart van de stad. Slechts twintig couverts en er is die prachtige terrastuin. Chef Laurent staat steeds garant voor minstens één vegetarisch menu dat verder reikt dan het gemakzuchtig weglaten van vlees en vis. Formulelunch vanaf € 15.

KOKO GREEN

L’ANCIENNE EPICERIE

ARLES

L’APSARA

8 Rue Portagnel, +33 (0)4 90 49 94 44, www.apsara-arles.com Aziatisch restaurant in de nabijheid van de arena, de keuken van Laos en Vietnam. In fysieke zin een klein adres, lezers zijn enthousiast en attenderen nadrukkelijk op het aanbod van Aziatische, vegetarische gerechten. Prijsindicatie: € 20. ARLES

LA CHASSAGNETTE

Domaine de l’Armellière, Route du Sambuc, Arles, +33 (0)4 90 97 26 96, www.chassagnette.fr Voormalige schaapskooi, superieur gelegen ‘en pleine nature’, de keuken van de met een Michelinster onderscheiden chef Armand Arnal. Meer dan geboeid door de uitdaging van vegetarische schotels van grote klasse. Zijn voordeel: bij zijn restaurant een rijke moestuin. Lunchmenu € 55.

NICE

VEGAN GORILLA

7 Rue du Lycée, +33(0)4 93 81 33 98, www.restaurant-vegan.com De qua inrichting ‘afwijkende’ zaak van Camille en chef Willy Berton. Die onlangs als allereerste in Frankrijk(!) werd onderscheiden als ‘maître-restaurateur vega’. Die titel ‘maître-restaurateur’ (van de overheid) krijg je niet zomaar. Berton kookt 100% veganistisch en sprankelt van de ideeën, die om smaakbeleving draaien. Hij kijkt verder dan groenten. Reken op iets van € 27.

EYGALIÈRES

CHEZ PAULETTE

130 Rue de la République, +33 (0)4 32 62 18 19 De sympathieke bistro van Laetitia en Nicolas, vernoemd naar de grootmoeder van

NICE

CAJU

2 Rue Sainte-Claire, +33 (0)4 22 16 28 58, www.cajuvegan.fr In het toeristische centrum Vieux Nice het knusse restaurant van Julie Gregoire en Callie Roberts, mét terras. Knap bedachte gerechten die uitstijgen boven wat je gemiddeld mag verwachten. Proef bijvoorbeeld de Mexican-burger! Meer dan correct prijspeil, de kwaliteit in aanmerking genomen. 78

U I T

eerstgenoemde. De strikt regionale keuken van de Provence en vegetariërs weten zich hier zowel verrast als verwend. Vlees- en visloos: juist géén ‘ondergeschoven’ kindje. Prijsindicatie: formulelunch vanaf € 15. MARSEILLE

BISTROT O ‘PRADO

140 Avenue du Prado, +33 (0)4 86 12 87 76. Hebben we ‘t over het restaurant (met terras) van de gedreven chef Michael Esterle, die voor de bistronomie kiest. Maar nadrukkelijk ook voor de vegetarische keuken, met een eigen invulling. Proef vooral de tiramisu met speculoos. Formulelunch € 20. SAINT-RÉMY-DE-PROVENCE

GUS RESTAURANT

31 Blvd. Victor Hugo, +33 (0)4 90 90 27 21, www.gussaintremy.com In het centrum van de stad het aanbevolen vis- en fruits-de-mer-restaurant van de tweeling Anthony en Grégory. ’s Zomers een heerlijk terras. Het duo ontvangt met veel plezier ook vegetariërs die op doordachte traktaties onthaald worden. Formulelunch € 19,90.

E T E N

VAR LA CELLE-EN-PROVENCE

L’ABBAYE DE LA CELLE

10 Place du Général De Gaulle, +33 (0)4 98 05 1414 14, www.abbaye-celle.com

Een van de vele met een Michelinster onderscheiden restaurants van Alain Ducasse. Prachtige ambiance, terras. Ook vanwege de moestuin het favoriete adres van Ducasse zelf. Chef Nicolas Pierantoni uit het nabij gelegen Brignoles, opvolger van Benôit Witz die Ducasse in Monaco nodig had, springt ‘vegetarisch’ briljant om met die moestuin. Proef zijn ‘cookpot’ van groenten en fruit van het seizoen. Menu’s vanaf € 40. COGOLIN

LA GRANGE DES AGAPES

7 Rue 11 Novembre, +33 (0)4 94 54 60 97, www.grangeagapes.com In het centrum van Cogolin de altijd overtuigende keuken van Thierry Barot die zich strikt aan de seizoenen houdt, hetgeen dus ook geldt voor zijn lunchmenu ‘tout légumes’, à € 38. Praat je wel over schotels die qua verrassende ideeën (en kwaliteit) nauwelijks onderdoen voor die van driesterrenchef Passard in Parijs (resto Arpège). In de winter ook een aanbevolen truffelmenu.

TOURTOUR

LA TABLE

1 Traverse du Jas, Les Ribas, +33 (0)4 94 70 55 95, www.latable.fr Het enige échte restaurant in dit super-toeristische dorp ‘dans le ciel’. Niet al te veel ruimte, reserveren noodzakelijk. De uitstekende keuken van Laurent Guyon, ‘opgevoed’ door Roger Vergé, de grondlegger van de ‘keuken van de zon’. De chef maakt altijd en graag werk van voortreffelijk en vaak verrassende vegetarische schotels. Prijsindicatie: menu’s vanaf € 28.

COTEPROVENCE.NL

U I T

E T E N

SAINT-TROPEZ

MALAUCÈNE

3 Allée du Quai de l’Epi, +33 (0)4 94 97 71 71, www.gandhisainttropez.fr Sinds 1990 hét Indiase restaurant van St. Trop. Bijpassende ambiance, terras. Chef Siva is natuurlijk gespecialiseerd in tandoori en curry, maar wie vegetarisch wil, zit hier goed. Proef zijn ‘legumes au curry’ met onder meer tandoori-aubergines (€ 10,50). Formulelunch € 19,50. Onlangs presenteerde Siva een menu 100% veganistisch.

29 Avenue de Verdun, +33 (0)4 90 65 24 88 Redelijk sjiek aangeklede zaak (met terras) van chef Laurette, die voor exclusief bio gaat. Het beste adres van Malaucène. Ook en vooral voor de aanhangers van de vegetarische keuken, Laurette heeft er speciale belangstelling voor. Lunchmenu € 19.

GANDHI

CHEZ LAURETTE

SABLET

LA TABLE DE MAGALI

VAUCLUSE SORGUES

LA TABLE DE SORGUES

12 Avenue du 19 Mars 1962, +33 (0)4 90 39 11 02, www.latabledesorgues.fr In het centrum mooi oud pand uit 1891. Met perfect tuinterras. Chef Jean-Paul Lecroq, en zijn vrouw Sandrine in de bediening, iemand met de juiste wijnadviezen. Regionale en vooral seizoengebonden keuken, en steeds ook aantrekkelijke schotels voor vegetariërs. Lunchmenu € 33.

82 Route de Vaison, +33 (0)4 90 62 06 94 In het centrum van het stadje, heerlijk tuinterras. Hotel-restaurant van Magali (chef) en Didier. Overtuigende regionale keuken, altijd ook vegetarische gerechten op het menu. Die ertoe doen. Dus niet slechts vlees/vis weg gelaten uit andere schotels. Gunstige prijs-/kwaliteitverhouding, lunchmenu vanaf € 17. VAISON-LA-ROMAINE

O NATURELLES

36 Place Montfort, +33 (0)4 90 65 81 67. Bij de fontein het aantrekkelijke bio-restaurant (met straatterras) van Béatrice Roux.

CADENET

AUBERGE LA FENIÈRE

Route de Lourmarin, +33 (0)4 90 68 11 79, www.aubergelafeniere.com Al een jaar of veertig de subliem gelegen herberg van Reine Sammut, sinds mensenheugenis met een Michelinster onderscheiden. Nu in de keuken ook (en vooral) dochter Nadia die voor 100% glutenvrij kiest. En tal van doordachte vegetarische gerechten. Hoog niveau! Menu’s vanaf € 44. Op het landgoed is er ook Bistrot La Cour de Ferme, iets eenvoudiger maar desgewenst niet minder vegetarisch. Menu’s vanaf € 35.

CÔTE & PROVENCE

U I T

Ze voert de regionale en evengoed de mediterrane keuken, exclusief bio. Vegetariërs zijn hier ook aan het meer dan juiste adres. De chef staat garant voor verrassende suggesties. Lunchmenu € 20.

DRÔME PROVENÇALE LE POËT LAVAL

LES HOSPITALIERS

E T E N

FRANCILLON-SUR-ROUBION

LES TABLES DE CO

Domaine de Quinson, +33 (0)4 75 41 57 19, www.lestablesdeco.fr Oude boerderij ‘en pleine nature’ bij een gehucht waar tot de jaren 80 van de vorige eeuw nog de ruïnes uit WOII stonden. Nu opgeknapt, dat dorpje, op ruim 400 meter hoogte. Het gewoon ’lekkere’ restaurant van Corinne die voor regionaal-klassiek kiest, maar met evenveel enthousiasme voor vegetarisch. Goeie maaltijdsalades, en (aanbevolen) haar gratins de ravioles. Menu’s vanaf € 20,50.

vieux village, +33 (0)4 75 46 22 32, www.hotel-les-hospitaliers.com Ideaal gelegen hotel-restaurant (met terras, panoramisch uitzicht) in een van de ‘plus beaux villages de France’, in literaire kring ook bekend doordat Gerard Reve er woonde. Vorig jaar voor het eerst vermeld in de Michelin-gids. Regio-gebonden keuken, omvangrijke wijnkaart, ruim voldoende mogelijkheden voor vegetariërs. VINSOBRES

AUBERGE DU PETIT BISTROT

Place de l’église, +33(0)6 72 09 19 31, www.aubergedupetitbistrot.fr Een van de Bistrots de Pays (betrouwbaar keurmerk) en zoals het betaamt een echte familiezaak. Oma Michou die de kwaliteit bewaakt, Pierre & Claudette in de keuken,

nu bijgestaan door zoon Thomas, en zoon Joris in de bediening. Traditionele kaart, prima verhouding prijs/kwaliteit. Formulelunch vanaf € 15. Terras.

zo’n grote eter is, vrijwel alles ‘fait maison’. Ondanks het classicisme de laatste jaren ook een adres voor vegetariërs. Formulelunch € 26. Reserveren aanbevolen!

VALENCE

MIRMANDE

3 Place de la Pierre, +33 (0)4 75 43 76 65. Heel sfeervolle ‘terug in de tijd’-bistro (met terras) op een mooi pleintje. De oer-klassieke Franse keuken, dat kan hier natuurlijk niet anders. Minder geschikt voor wie niet

Cour du Viel Hôtel de Ville, Grande Rue, +33 (0)4 75 41 21 82 De voormalige jeugdherberg van een ‘plus beaux villages de France’. Schilders en pottenbakkers hebben er hun plek gevonden. Maar vooral ook chef Stéphane van dit intieme, uitstekende restaurantje ‘hors du temps’, typisch zo’n adres waarover je getipt moet worden. De chef doet alles in z’n eentje: keuken & bediening, toch tijd voor een praatje. Zeer geneigd tot vegetarische schotels, ideale prijs-/kwaliteitverhouding.

CHEZ GRAND-MÈRE

SAOU

CERISE ET VINAIGRETTE

Quartier du Clos, Les Crémas, +33 (0)4 75 43 17 34, www.ceriseetvinaigrette.fr Een nog makkelijk als zodanig te herkennen voormalige landbouwschuur, toch volop sfeer. En een formidabel terras. Al sinds 1886 gerund door afstammelingen uit een en dezelfde familie. De huidige chef doet de keuken én de bediening. Overtuigende kwaliteit, proef zijn piperade aux légumes! Menu’s vanaf € 28.

ATELIER/CAFÉ PATINE

NYONS

LE RESTO DES ARTS

13 Rue des Déportés, +33 (0)4 75 26 31 49, www.lerestodesarts.free.fr Redelijk sjieke zaak in een winkelstraat in het centrum. Terras én wintertuin. Beknopte kaart, vooral klassiek Frans. Maar wie vegetarisch wil, is hier ook van harte welkom. Géén beperkt aantal opties. Misschien wel verstandig om er bij de reservering alvast over te praten. Lunchmenu € 20,90.

COTEPROVENCE.NL

In 1813 twee keer door de Engelsen aan flarden geschoten, twee keer weer opgebouwd door de Fransen en ondertussen alsnog een ruïne: de muur die de spits van Cap Morgiou barricadeert. Onderdeel van de Napoleon tische fortificaties van de Provençaalse kust.

CÔTE & PROVENCE

O P

V E R K E N N I N G

Ja, dit zijn parels! D E K A P E N E N C A L A N Q U E S VA N M A R S E I L L E

IEDEREEN WEET WEL ONGEVEER WAT EEN CALANQUE IS: EEN FJORDACHTIGE INHAM TUSSEN STEILE KALKSTEENROTSEN. HET STAMT VAN HET PROVENÇAALSE CALANCO, DAT ‘STEILE HELLING’ OF ‘SMALLE STEEG’ BETEKENT. EN VAN CALA: ‘HAVEN’ OF ‘BESCHUTTE PLEK’. MAAR VOLGENS ELY BOISSIN - SCHRIJVER, GEBOREN EN GETOGEN IN DE CALANQUE DE SORGIOU - MOET JE BELEEFD GLIMLACHEN ALS IEMAND MET DIE VERKLARING OP DE PROPPEN KOMT. WANT IN JE HART VOEL JE DAT HET STAMT VAN L’ENDROIT OU ON VIENT CALER, ‘DE PLEK WAAR JE DE ZEILEN STRIJKT’. T E K S T: PA U L S M I T. F O T O G R A F I E : M I C K PA L A R C Z Y K & PA U L S M I T

COTEPROVENCE.NL

DE K A PEN EN C A L A NQUE S VA N M A R SEILLE

Het is niet lastig te begrijpen waarom de Marseillanen zo gek zijn op hun calanques; hier de calanque de Sugiton.

Gedurende de ijstijden, toen de dalen door rivieren uitgesleten werden, lag de zeespiegel hier 120 m lager! DAT DOEN OOK DA ADWERKELIJK VEEL MENSEN, DIE ZEILEN

vertaald ‘Let op voor onze kinderen, het kunnen die van u zijn.’

strijken. Tussen de middag bijvoorbeeld, als ze met hun zeilboot bij

En dus slaat onze fantasie op hol.

zo’n calanque aanleggen om een beetje te zwemmen of te snorkelen. Maar Boissin bedoelt het veel poëtischer: als plek waar je – eenmaal

Viriele Marseillais en dames uit vissersgehuchten

gearriveerd – nooit meer wilt vertrekken.

We hebben eerder gezien hoe druk het hier kan zijn, een kri-

Dat is niet wat we voelen als we, per ongeluk op Hemelvaarts-

oelen van Marseillais, uit de grote, hete, drukke stad die pal achter

dag, de calanque de Sugiton bereiken. We willen onmiddellijk weer

de calanques ligt. We kennen ook hun reputatie: ze nemen het niet

weg, zo druk is het er, de mensen krioelend over de strandjes, rotsen

zo nauw met normen en regels. Zeker niet als ze in hun calanques

en paden, het water klotsend door een onophoudelijke parade van

aangekomen, de stress van alledag achter zich laten en zich vrij

motorjachten, rondvaartboten en zeilscheepjes.

voelen. Dan is het goed voor te stellen dat die viriele, zuidelijke types

Maar als we een paar dagen later terugkeren, buiten schoolvakantie en weekend, ja, dan voel ik wat Ely Boissin bedoelt.

en de dames uit geïsoleerde vissersgehuchten als Morgiou elkaar weten te vinden, terwijl de lokale mannen pétanque spelen naast

Dan is ook het kronkelige weggetje naar Morgiou geopend.

het haventje. Blijkt zo’n rendez-vous een staartje te hebben, ga je

Er is zelfs een parkeerplaats vrij. Zo rustig is het, dat we niemand

natuurlijk niet aan je echtgenoot verklappen dat het niet zíjn kind is.

kunnen vragen wat het bordje betekent, dat naast de dorpsingang

En de echte vader heb je nooit teruggezien, laat staan op de hoogte

staat: Attention à nos enfants, c’est peut-être le vôtre. Letterlijk

gebracht. Dus zou het inderdaad effectief kunnen zijn in je dorp een

CÔTE & PROVENCE

bord neer te zetten om Marseillaanse automobilisten, die uiteraard te hard rijden, tot kalmte te manen door hen erop te wijzen dat het mogelijk hun eigen kinderen zijn die ze ondersteboven rijden. Niet te geloven, wát een uitzicht! Maar vandaag is het zoals gezegd rustig; niemand om ons uit te leggen waar het pad vertrekt, dat naar Cap Morgiou leidt. We raken namelijk prompt de markering kwijt - een zwarte streep - die rechts naast de haven begint. Het blijkt dat de eerste passen steiler zijn dan we verwachten en we moeten even behalve onze voeten ook de handen gebruiken. Daarna is het wandelen probleemloos. Hoger en hoger komen we. Wát een uitzicht! En wát een contrast tussen dat vriendelijke dorpje - vissershutjes, van generatie tot generatie opgeknapt en gerenoveerd - en die onherbergzame, steile kalkrotsen. We wanen ons in het gebergte, waarbij de dalen echter overstroomd zijn door de zee. En dat is precies wat een calanque is: een door zeespiegelstijging ondergelopen kloofdal. Gedurende de ijstijden, toen de dalen door rivieren uitgesleten werden, lag de zeespiegel 120 m lager! Als we uiteindelijk de kaap bereiken, die ver in zee steekt en wordt omgeven door loodrechte kliffen, kunnen we ons nauwelijks voorstellen dat dit punt destijds meerdere kilometers uit de kust lag. We staan naast een spectaculaire halfronde hap uit de kaap. Een rondvaartboot komt het amfitheater binnenvaren, de toeristen ontdekken ons - twee kleine poppetjes boven op de kliffen - en zwaaien. Waarschijnlijk is hier ooit een enorme grot ingestort, een krater achterlatend. Wat? Prehistorische wandschilderingen! De grot er pal naast is nog intact. De ingang ligt nu 37 m onder

Lichtspel van de late zon op de calanque de Morgiou op de voorgrond, en Cap Canaille op de achtergrond.

water, een oplopende tunnel van 150 m lang voert naar een grote zaal, die op het huidige zeeniveau ligt. De bovenste helft ervan is

18.500 jaar oud. Maar, net als bij het amfitheater, kan ook deze grot

dus altijd droog geweest. In 1991 ontdekte duikinstructeur Henri

instorten. En hoe dan ook zal de komende zeespiegelstijging het

Cosquer daar tot zijn stomme verbazing wandschilderingen. Dat

één en ander wegwassen. Een belangrijk erfgoed van de mensheid

leidde tot een uitgebreid onderzoek door prehistorici, die eerst

gaat dus verdwijnen.

moesten leren duiken om hun werk te kunnen doen. Zij ontdekten

Gelukkig kunnen we de wilde paarden, oerossen en reuzen-

150 afbeeldingen van wilde dieren en 65 van handen en concludeer-

herten binnenkort met eigen ogen bekijken. En zelfs een pinguin;

den dat ze hier te maken hadden met het Lascaux van de Provence,

vergeet niet, het was ijstijd! Momenteel wordt namelijk alles tot op de millimeter opgemeten en gefotografeerd, wat in 2020 zal leiden tot een exacte kopie in Villa Méditerranée in Marseille! Niet Napoleon, de Engelsen kaapten de kaap Boven op de kaap zijn de resten van twee kanonnen en een fort te vinden, plus een lange muur, die nog altijd de complete kaap barricadeert, op de doorgang van het wandelpad na. Vaak wordt verteld dat een Engels garnizoen in het fort huisde toen, op een dag in 1813, Napoleon onderlangs voer. De keizer koerste zo dichtbij, dat hij de Engelse aanvoerder recht in de ogen kon kijken. Een schermutseling leek ‘t hem niet waard; hij had iets belangrijkers te doen. De man, die hij met priemende blik aanstaarde en gepetrifieerd

COTEPROVENCE.NL

D E

K A P E N

E N

C A L A N Q U E S

O P

VA N

M A R S E I L L E

V E R K E N N I N G

Volgens de legende koerste Napoleon zo dichtbij, dat hij de Engelse aanvoerder recht in de ogen kon kijken.

De verticaliteit van het kalksteenreliëf is op veel plaatsen indrukwekkend, evenals het formaat ervan, zoals hier bij de Aiguille de Sugiton. Op de achtergrond de calanque de Morgiou.

Niet alle paden lopen beneden langs de kust. Bij zoveel reliëf lopen er paden op allerlei niveaus, met bijna altijd verre zichten over zee.

naliet de kanonnen te laten vuren, zou niemand minder geweest

prachtig blauw licht. Bij Cap Sugiton is het essentieel voor een rus-

zijn dan Hudson Lowe, Napoleons latere gevangenbewaarder op

tige dag te kiezen, want er zitten twee steile passages in, waar files

zijn verbanningseiland Sint Helena.

ontstaan als het druk is. Dan voel je je al snel opgejaagd en verlies

Prachtverhaal, natuurlijk, alleen is er nooit bewijs voor

je misschien je veiligheid uit het oog. Maar niet alleen daarom is

gevonden. Het ware relaas pakt minder romantisch uit voor de

maart/april aan te raden; dan is de calanque aan de andere kant van

Fransen. Zij waren het, die op Cap Morgiou gestationeerd waren,

de kaap gewoon op z’n mooist. Als reisjournalist weet ik dat ik het

om de kust te verdedigen. En het was een Engels oorlogsschip dat

woord parel moet vermijden. Te afgesleten, te VVV-brochure. Maar

naderde. Het voer ook niet voorbij, maar veroverde de kaap. De

hier mag het. De calanque de Sugiton voelt als één grote uitnodiging

Engelse soldaten sloopten de gebouwen, gooiden alle kanonnen

voor een duik in het klaarheldere, azuren water.

in zee - nu een spannend doel voor duikers - en vertrokken. De

Het meest spectaculaire landschap volgt echter als we de

Fransen bouwden het weer op, sleepten nieuwe kanonnen aan en

kust nog iets verder volgen, naar de Plage des Pierres Tombées.

toen ze klaar waren, herhaalde zich de geschiedenis: alles weer

Een machtige, loodrechte en vrijwel spierwitte kalkwand rijst er

kort en klein, kanonnen in zee en Franse soldaten als gevangenen

boven ons uit, culminerend in La Grande Candelle, een berg die

afgevoerd. Napoleon was in geen velden of wegen te bekennen -

daadwerkelijk iets weg heeft van een druipkaars. Totaal verrast

net terug van een mislukte wintersportvakantie in Rusland - en

door dit zicht, dat zich onverwacht opent, ben ik niet minder onder

evenmin zijn latere kwelgeest Howe.

de indruk als toen ik ooit de rand van de Grand Canyon bereikte. Terug naar Morgiou lopen we via de Belvédère de Sugiton, ‘s

Azuur en uitnodigend

zomers het drukstbezochte wandeldoel van de Calanques. Maar

Van Morgiou uit kun je ook naar de kaap aan de andere zijde

niet voor niets! Wát een uitzicht! Vanaf grote hoogte kijken we terug

van de calanque wandelen, Cap Sugiton. Ook daar zit een gewelf

op zowel Cap Morgiou met onze wandelroute van gisteren, als de

onder, de Grotte Bleue, waar je gewoon naar toe kunt wandelen,

trip van vandaag, met de calanque van Sugiton diep beneden ons,

om er dan in te zwemmen. Geen wandschilderingen hier, maar een

nog altijd even azuur en uitnodigend.

CÔTE & PROVENCE

O P

V E R K E N N I N G

WANNEER De vroege lente, buiten de weekenden. Want dan is het weggetje naar Morgiou ook voor niet-dorpelingen geopend. Wees vroeg, niet alleen voor een parkeerplaats, maar vooral vanwege de Grotte Bleue (tweede wandeling), waar het magische blauwe licht na 13 uur verdwijnt. Feestdagen en het complete zomerseizoen beschouw ik als taboe, tenzij het je gaat om mensen-kijken.

Het haventje van Morgiou, met links het verhoogde terrasje van restaurant Nautic Bar.

Praktische Informatie WANDELING De rondwandeling naar Cap Morgiou kan theoretisch in een halve dag, maar neem liever een picknick mee en laat de dag uitklinken op het terras aan het haventje van Morgiou. Voor de Sugitonwandeling geldt dat nog meer. Daar, aan het water, geldt Ely Boissins interpretatie van calanque: ‘l’endroit ou on vient caler’ en nooit meer wil vertrekken. Neem véél drinken mee. Zelfs Morgiou heeft geen stromend water, dus vul je flessen voor vertrek. En hoewel het ‘kustwandelingen’ zijn, moet geen lichte promenades verwachten, zeker niet als het warm is. Absoluut niet doen op watersandalen of lichte gympen; zonder bergwandelschoenen is het niet verantwoord.

PARKEREN Pal voor Morgiou is een parkeerplaatsje en een iets grotere bij het haventje. Per auto is het dorp alleen buiten het seizoen te bereiken en niet in de weekenden. Dan moet je bij de gigantische parking nabij de universiteit van Luminy je auto achterlaten en zijn de wandelingen duidelijk langer maar nog altijd in een dag te doen.

INTERNET myprovence.fr (toeristische website departement Bouches-du-Rhône). en.wikipedia.org/wiki/Calanque (Engels, over het verschijnsel calanque). www.calanques13.com (Frans, over alle calanques rond Marseille). bradshawfoundation.com/cosquer/ index.php (Engels, over de Grotte Cosquer). laprovence.com/article/edition-marseille/ 4682278/la-grotte-cosquer.html (Frans, over de reconstructie van Grotte Cosquer). calanques13.com/grotte-bleue.html (foto’s van La Grotte Bleue). www.altituderando.com/CalanquesBoucle-Morgiou-Sugiton (ruwweg de tweede wandeling, echter vanaf Luminy, de enige mogelijkheid in het seizoen, weekenden en op feestdagen)

KAART We raden je aan de IGN topokaart 3145 ET Marseille/Les Calanques (€ 12) bij je te hebben.

UIT ETEN Er is geen keus; Morgiou heeft slechts de Nautic Bar. Uiteraard te duur voor het gebodene en in de zomer te mijden, want dan daalt de kwaliteit en stijgen de wachttijden. Maar in de vroege lente op het terras van het schitterende uitzicht en de zonsondergang genieten kan precies de saus opleveren die de maaltijd gedenkwaardig maakt. Een creditcard wordt niet geaccepteerd.

COTEPROVENCE.NL

E V E N E M E N T E N

Beleef Zuid-Frankrijk! Nice (06) 17-26 maart

Foire Internationale de Nice Dit is geen beurs maar een totaal-ervaring. De Foire die dit jaar zijn 74ste editie beleeft, spreidt zich uit over drie locaties: het Palais des Expositions, met 17.000 m2 expositieruimte waar alles te vinden is op het gebied van gastronomie, woningin-

richting, vrijetijdsbesteding, lichaamsverzorging, sport en gezondheid. Stap naar buiten en ontdek op l’Espace Plein Air de nieuwste elektrische auto’s, alles over tuinverzorging, een spa of een zwembad. Duw de deur open van het er tegenover

gelegen Palais Acropolis en stap in de wereld van bouwen en verbouwen, van doe-het-zelven en alles wat erbij komt kijken. Met zo’n 130.000 bezoekers is dit de grootste beurs van de Alpes-Maritimes. foiredenice.com

Saintes-Maries-de-la-Mer (13) 19-24 mei

Fête des Gitans

Zoals elk jaar komen zigeuners vanuit de hele wereld hierheen om het feest van hun beschermheilige ‘Sara la Noire’ te vieren. Dat gaat gepaard met een zinderend feest en een processie waarbij ruiters te paard en honderden gitans en gitanes - vaak in traditionele klederdracht gestoken – hun heilige in processie naar zee dragen. Op het strand wordt een mis gehouden. Het feest trekt doorgaans duizenden bezoekers. Meer info: saintesmaries.com/le-pèlerinage-des-gitans.html

Monaco 11-13 en 24-27 mei

Grand Prix Historique en de Formule 1 Het uiterst gevaarlijke stratencircuit van Monte Carlo is het decor voor de 76e editie van dit autosportspektakel. Met van 11-13 mei de Grand Prix Historique, die met klassieke racewarens verreden wordt. Waarna van 24-27 mei het geweld van de moderne monsters losbarst tijdens de Formule 1. Bloedstollende manoeuvres en de bijbehorende glitter & glamour langs het parcours, hét evenement van het jaar. En dat allemaal gewoon bij Max Verstappen om de hoek. Meer info en kaartverkoop: acm.mc

SAMENS TELLING: PATRICK DE GR A AF

Cannes (06) 8-19 mei

Filmfestival

Juryvoorzitter tijdens de 71e editie van het Filmfestival van Cannes is dit jaar de Australische actrice Cate Blanchett (49). Sinds 1999 was ze al zes keer in Cannes, als actrice en producente betrokken bij rolprenten waarvan er twee ‘in competitie’ waren. Ze won twee keer een Oscar voor haar optreden in de films ‘Aviator’ en ‘Blue Jasmine’ van Woody Allen. Alle informatie over het festival: festival-cannes.com

Antibes (06) 24-26 mei

Antibes Classic Yacht Show

De 1e en tot nu toe enige expo van klassieke jachten aan de Méditerranée waar alles in het teken staat van de echte ‘classics’. Georganiseerd door de mensen achter ‘Les Voiles de Saint-Tropez’ en dat betekent dat de boel professioneel is aangepakt en er heel veel fraaie ‘oude’ boten te bewonderen zullen zijn. Ook op het haventerrein van Port Vauban is van alles te zien en te beleven onder het genot van een hapje en een drankje. antibesclassicyachtshow.com

Monaco 14-22 april

Rolex Masters Het belangrijke ATP-tennis toernooi op de banen van de Monte-Carlo Country Club; met uitzicht op zee. Altijd een indrukwekkende spelerslijst, waarop ook dit jaar weer veel prominenten uit de wereldranglijst figureren. Denk aan grote namen als Roger

Federer, met 36 jaar op het ABN-tennistoernooi in Rotterdam in februari opnieuw tot nummer 1 van de wereldranglijst opgeklommen, de oudste nummer 1 tot nu toe. Maar ook Rafael Nadal, Del Potro, Dimitrov, Cilic. Er zijn speciale arrangementen en kortingen. Meer info en reserveringen: montecarlotennismasters.com

Marseille (13) tot 24 juni

Picasso Voyages Imaginaires Een expositie in het Mucem in Marseille, met als grote attractie een tot nu toe onbekende muurschildering (‘Ma Jolie’) van Pablo Picasso (1881-1973) uit 1912. Gemaakt in Sorgues in de Vaucluse waar de Spanjaard woonde met zijn toenmalige muze Eva Gouel. In Sorgues verbleef destijds ook zijn vriend en collega Georges Braque (1882-1963) met zijn echtgenote Marcelle. Braque was ook – min of meer - metselaar en het lukte hem de muurschildering te redden. ‘Ma Jolie’ kwam eerst in de Duitse handen en daarna in een

internationaal circuit. Nu voor het eerst weer in Zuid-Frankrijk te bewonderen. goo.gl/9MWzWC

COTEPROVENCE.NL

Nederlandse service en onderhoud voor uw huis in Frankrijk Bedrijf, appartement of huis in Frankrijk? Dan kent u de uitdaging die dit met zich meebrengt, zeker als het gaat om onderhoud. Excellence France ondersteunt u met een uitgebreid palet aan diensten van topniveau: schilderwerk, onderhoud en kleine verbouwingen. U regelt het snel, eenvoudig én in uw eigen taal. Wij werken met betrouwbare Nederlandse vakmensen. Onze aanpak en lokale aanwezigheid staan garant voor een vlekkeloos eindresultaat. En – niet te vergeten – uw gemoedsrust. Kijk wat wij voor u kunnen betekenen op excellence-france.com

excellence-france.com

Sluisweg 198 5237 MZ ’s-Hertogenbosch +31 (0)73 64 43 363 +31 (0)6 55 70 77 33 e.vanrooij@excellence-france.com

Excellence France s.a.r.l 208 Quartier Les Sauvachans 83690 Villecroze France +33 (0)4 94 67 59 10

Aan- en verk Aan- en verk pbegeleiding Saint-Tropez: te Côte koop in exclusivité aan de C aan de d’Azur Immo Bastion d’Azur houdt zich sinds We begeleiden het hele aan- en verkoop2008 bezig met de aan- en verkoopbegeleiproces tot dat de verkoopakte is gepasding van luxe appartementen en villa’s seerd bij de makelaar. Ook daarna blijven aan de Côte d’Azur in Zuid Frankrijk. Wij wij, indien gewenst, uw aanspreekpunt en zijn gespecialiseerd in het gebied tussen verlenen we service en begeleiding op het Grimaud, Fréjus en Draguignan. Ons team gebied van uw tweede woning. in Zuid-Frankrijk volgt het aanbod Prachtige, typisch provençaalse villa met 5 slaapkamers, omheinde tuin en privézwembad in op de in Zuid-Frankrijk volgt het aanbod op de werken wij samen met diverse lokale mavoet en biedt u altijd de laatste nieuwe rustige niet nieuwe ver vankelaars het centrum en deuwbekende stranden van voet en biedt u altijdwijk, de laatste zodat we sneller pand kunnen Namens het Saint-Tropez. Immo d’Azur team panden aan. panden aan. vinden, of verkopen. graag tot ziens in zuid Frankrijk Prijs: € 3.250.000,– Immo Bastion d’Azur houdt zich sinds 2008 bezig met de aan- en verkoopbegeleiding van luxe appartementen en villa’s aan de Côte d’Azur in Zuid Frankrijk. Wij zijn gespecialiseerd in het gebied tussen Grimaud, Fréjus en Draguignan. Ons team

088 - 2278466

Indien u een woning zoekt houden wij met u een intakegesprek, waarna wij voor u op zoek gaan naar de woning die bij u past. Wilt u uw woning in Zuid-Frankrijk verkopen? Dan bent u bij ons ook aan het juiste adres. Naast ons eigen klantenbestand

info@immobastiondazur.com

088 - 2278466

Indien u een wonin u een intakegespre zoek gaan naar de w Wilt u uw woning in pen? Dan bent u bij adres. Naast ons

werken wij samen kelaars zodat we sn vinden, of verkopen

info@immobastiondazur.c

www.immobastiondazur.com

O N R O E R E N D

G O E D

Wonen in Zuid-Frankrijk

Overstromingsrisico? Info verplicht! Fiscale afwikkeling van de aankoop ALS JE EEN HUIS KOOPT, REGELT DE notaris die de koopakte passeert, de afwikkeling met de fiscus, de overdrachtsbelasting. Als koper moet je de koopsom, plus de notariskosten en eventueel de makelaarscourtage (als je die als koper moet betalen) op de zogeheten derdenrekening van de notaris storten. Die functionaris gaat vervolgens aan de slag. Hij/zij regelt dat het bedrag van de netto-koopsom bij de verkoper terechtkomt, dat de Belastingdienst de overdrachtsbelasting en de vaak verschuldigde ‘plus value’ (vermogenswinstbelasting) toegestopt krijgt en de makelaar zijn/haar courtage, als deze een ‘carte professionelle’ heeft. Als je een huis met meubels en al koopt: over roerende goederen betaal je in beginsel geen overdrachtsbelasting

‘De prijzen terug op niveau VOOR ZOVER EEN GEMIDDELDE IETS zegt, de huizenprijzen in onze regio PACA zijn weer terug op het niveau van voor de crisis die zo ongeveer in 2008 uitbrak. Aldus recente cijfers van makelaars en notarissen. Er is sprake geweest van prijsdalingen tot wel 20%, met name in het topsegment van de markt (Côte d’Azur) werden nog dramatischer prijsverlagingen genoteerd. Het tij lijkt gekeerd. Verkopers hebben hun vraagprijzen (vaak noodgedwongen) aangepast, het aanbod aan woningen is nog steeds omvangrijk (kopers hebben keus te over) en de hypotheekrente is (nog?) overzichtelijk. De vraag heeft zich hersteld, met een prijsverhogend effect. Voor de goede orde: de regionale prijsverschillen (kust/ achterland; per departement) zijn eerder groter dan kleiner geworden

VOLGENS DE FRANSE VERZEKERAARS is het risico op overstromingen (‘inondations’) in onze omgeving het grootst in de departementen Var en Alpes-Martimes, plus in het zeer nabijgelegen departement Hérault. Een probleem is dat er jarenlang gebouwd is op plekken die met overstromingen te maken zouden kunnen krijgen. Waarom juist daar dan? Weinig alternatieven, er moest soms wel gebouwd worden op plekken waar overstromingen zouden kunnen voorkomen. In een aantal gemeenten praat je dan over 80% nieuwbouw in overstroombare gebieden. In die kwetsbaarste gebieden kunnen huiseigenaren nu met financiële compensatie onteigend worden. EN: makelaars en notarissen zijn nu verplicht(!) kandidaat-kopers te informeren als er zo’n overstromingsrisico speelt. Overigens mogen verzekeraars (potentiële) huiseigenaren die in zo’n risico-gebied (gaan) wonen, niet als klant weigeren. Zodra de regering een overstroming tot een ‘catastrophe naturelle’ uitroept, zijn de schadeclaims in die gebieden gedekt voor de nationale herverzekeraar CCR. In principe wordt de schade van iedereen dan op redelijk korte termijn vergoed. De praktijk wijst overigens nogal vaak anders uit.

COTEPROVENCE.NL

SERVICE

Nieuwbouw aan de Côte d’Azur Côte & Provence houdt u op de hoogte van de laatste nieuwbouwprojecten aan de Zuid-Franse kust. U wilt een aantal projecten bezoeken? Een Nederlandstalig team verzorgt namens Côte & Provence de lokale begeleiding

Nieuw appartement in Saint-Laurent-du-Var

Moderne appartementen aan zee Les Issambres Les Issambres staat gelijk aan het paradijs. Hier vindt u natuur, wijnvelden en 8 km aan prachtige stranden, baaien en kreken. Wonen in Les Issambres betekent op niveau in de natuur, met alle drukte van Sainte-Maxime en Saint-Tropez onder handbereik. De strak vormgegeven residentie ligt op loopafstand van het strand, jachthaven en winkels en voor de golfliefhebbers: het vijfsterren golfresort ligt eveneens in de nabijheid. Vanaf € 1.740.000 voor een villa met 5 slaapkamers en 4 badkamers.

Nieuw appartement met zwembad in park Antibes

Na twee jaar bouwen is het eindelijk klaar; een geheel nieuw park met kleine gebouwen en een heerlijk zwembad, en niet ver van alle zandstranden in Antibes en Juan-les-Pins. U woont in de rustige buitenwijk van Antibes, met als voordeel de rust en toch de centrale ligging. Het park is opgedeeld in twee stijlen van architectuur. Maak dit voorjaar nog uw keuze en ontvang de sleutel binnen een maand. Prijsindicatie € 445.000 voor een drie-slaapkamerappartement.

Op 200 meter van de haven van SaintLaurent-du-Var wordt de laatste hand gelegd aan een fraaie modern residentie in de wijk Vespins. Klein, veilig en gezellig met alle winkeltjes op loopafstand. Een toplocatie dus voor wie niet te ver wil reizen vanaf de luchthaven Nice Côte d’Azur en graag in de buurt woont van het strand, de haven en de vele watersportactiviteiten in Saint-Laurent-du-Var en Cagnes-sur-Mer. Prijsindicatie € 330.800 voor een twee-slaapkamerappartement.

Prachtige nieuwbouw in Mougins, vlakbij de Golf

Dit middeleeuwse dorpje in de buurt van Cannes, Antibes en Nice heeft een unieke charme en is een centrum van Zuid-Franse gastronomie, golf en kunstgaleries. Hier geniet je van het leven, onder de zon, op een zeker niveau en standing. In de prestigieuze wijk Saint Basile verschijnt dit kleinschalige nieuwbouwproject. Slechts 15 appartementen, variërend van 2 tot 4 kamers, in een vormgeving die subtiel opgaat in de bosrijke omgeving met diverse restaurants, bars en winkels op korte afstand. Prijsindicatie € 350.000 voor een twee-slaapkamerappartement.

Beausoleil appartement met zwembad en zeezicht Dit project bestaat uit vier gebouwen met elk een eigen uitstraling en services, en op slechts enkele minuten van het treinstation Monaco-Monte Carlo en de autosnelweg A8. Het complex biedt studio’s tot ruime 4-slaapkamerappartementen en enkele penthouses. Uw appartement wordt omgeven door groen en ligt verscholen in het hart van een weelderig park vol met cipressen, palmen fruitbomen. Op de brede balkons en grote terrassen geniet u van het prachtige uitzicht, over de aflopende tuin naar zee en de stad Monaco. Prijsindicatie € 689.000 voor een drie- slaapkamerappartement.

INTERE SSE? Ga voor meer informatie over tientallen nieuwe projecten tussen Saint-Tropez en Menton naar: coteprovence.nl/nieuwbouw en meld u aan voor onze nieuwsbrief en alerts.

Rob Brink is directeur van makelaarskantoor New-Home met vestigingen in Lorgues en Roquebrune. Hij is ook erkend taxateur en als zodanig aangesloten bij het Centre National d’Expertise. www.new-home.fr

RECORDVERKOPEN OP DE HUIZENMARKT U I T

D E

P R A K T I J K

HET GAAT GOED IN HET FRANSE VASTGOEDLAND. AFGELOPEN

jaar hebben er in heel Frankrijk nooit eerder zoveel huizentransacties plaatsgevonden, circa 986.000. Daarmee is het oude record uit 2011 van 850.000 gesneuveld. Als je kijkt naar de diverse Franse departementen dan zie je grote verschillen tussen de geografisch uiteenlopende gebieden en ook tussen de stad en het platteland. Maar: alle(!) regio’s hebben het afgelopen jaar groei laten zien. De voornaamste verklaringen voor deze forse stijging van de koop/verkoop van woningen: de nog altijd lage hypotheekrente in Frankrijk (gemiddeld 1,57%) en het aanbod van rentevrije leningen (‘prêt à taux zéro’) voor ‘instappers’ in de huizenmarkt. Moet ik nu even aantekenen dat de tien op de woningmarkt actiefste departementen 41,4% van de totale aan-/verkopen in het hele land voor hun rekening nemen. In ‘onze’ regio, de drie

van ‘slechts’ 2% voor 2018. Dit is mede gebaseerd op een ver-

zuidelijke departementen Var, Alpes-Maritimes en Bouches-du-

wachting dat de hypotheekrente licht zal stijgen.

Rhône. Het bewijst maar weer eens dat onze omgeving nog altijd zeer in trek is bij de huizenkopers.

Maatregelen van Macron De regering-Macron heeft een aantal maatregelen aange-

Alle groeicijfers wijzen naar boven

kondigd en al genomen die dit jaar effect hebben. Ik licht er een

Wat betreft prijsontwikkelingen zagen we in 2017 een

paar even kort toe.

aantal grote stijgingen in de grote steden, maar daarnaast ook stagnatie of zelfs prijsdalingen op het platteland. Ook wat dit

1) Taxe d’habitation: geleidelijke afschaffing

betreft zijn er grote verschillen te constateren tussen de depar-

‘Parijs’ wil de taxe d’habitation (woonbelasting) voor ca. 80%

tementen, maar dat is geen verrassing. Volgens de FNAIM, de

van de Franse huishoudens afschaffen. Maar enkel voor hoofd

grootste Franse branche-organisatie van makelaars, bedroeg

woningen en niet voor tweede (vakantie-)huizen. Deze maatregel

de gemiddelde prijsstijging vorig jaar op nationaal niveau maar

zal ergens tussen 2018 en 2020 gefaseerd worden ingevoerd.

liefst 4,20%. Terwijl makelaarsketen Century 21 uitkomt op een

Binnen het kader van een bepaalde inkomensgrens.

groei van 1,20% en de Franse notarissen t/m het derde kwartaal 2017 een stijging rapporteren van 2,8%. Verschillende groei

2) Sociale lasten bij vermogenswinst en huurinkomsten

cijfers maar ze wijzen wel alle naar boven.

Sinds 1 januari zijn de sociale lasten verhoogd met 1,7% van 15,5% naar 17,2%. Dit heeft betrekking op onder meer gerealiseerde

Prognose 2018

vermogenswinst (‘plus value’) bij verkoop van een tweede

Het algemene idee is dat de dynamiek van de markt zich

woning én op inkomen uit verhuur van een (vakantie-)woning.

doorzet. Ook doordat de huizenmarkten in de landen rondom Frankrijk weer groeicijfers laten zien. Dat maakt het voor buiten-

3) Verkoop bouwkavels: belastingkorting

landse kopers van een Frans huis makkelijker om geld vrij te

In dichtbevolkte gebieden is er een groot tekort aan bouwgrond.

maken, door verkoop van de woning in hun ‘thuisland’.

Om eigenaren ervan tot verkoop te motiveren, is er belasting-

Niettemin is wat de prijsontwikkeling betreft de verwachting iets lager. De FNAIM denkt aan een gemiddelde prijsstijging

voordeel op vermogenswinst gecreëerd. Die kan oplopen als de grond voor sociale woningbouw ingezet wordt. COTEPROVENCE.NL

Zorgel s genieten aan de Côte d’Azur! Coördinatie bij de bouw of verbouwing van uw woning

Beheer-service op maat van uw woning tijdens uw verblijf, afwezigheid en verhuur

Onderhoud en schoonmaak door ons eigen personeel van uw tuin, zwembad, etc.

Het voor u regelen van gewenste administratieve werkzaamheden zodat uw verblijf zorgeloos verloopt

Bastion d’Azur is een professioneel servicebureau dat met een eigen equipe medewerkers zorg draagt voor uw villa of appartement aan de Cote d’Azur. Wij werken vanuit Sainte Maxime en beschikken over de kennis, ervaring, de medewerkers en het lokale netwerk om adequaat en professioneel te regelen dat u zorgeloos kunt genieten van uw villa of appartement. Ons aanbod is flexibel en wij stemmen onze service graag af op uw persoonlijke wensen. Belt u ons gerust om uw situatie te bespreken. Onze medewerkers spreken Nederlands, Frans, Duits en Engels en doen u graag een aanbod op maat.

2 rue Jean Brunet le domaine du Golf, 8320 Sainte Maxime – France +33 (0)4 94 81 01 32

info@bastiondazur.com

www.bastiondazur.com

TOUS TRAVAUX D’HABITATION Voor bouwen en renovatie in de Var. Profiteer van onze meer dan 35 jarige ervaring in het franse land en neem contact voor een vrijblijvend informatiegesprek.

Inter-Service | ZA Camp Ferrat II | 83120 Sainte-Maxime telefoon: +33 (0)4 94 43 21 30 | e-mail: debos@inter-service.fr

www.inter-services.fr

Jan Vermeijen is directeur van Maison sans Soucis, gespecialiseerd in constructie- en renovatie, onderhoud en consulting bij aan- en verkoop, www.maisonsanssoucis.com.

EÉRST HET ZWEMBAD CHECKEN, DAN PAS EEN BOD UITBRENGEN! U I T

D E

P R A K T I J K

de liner, barsten in het

EEN HUIS MET EEN TUIN EN EEN ZWEMBAD IN

Zuid-Frankrijk, heerlijk idee natuur-

beton, een winterzeil dat

lijk. Kandidaat-kopers bekijken

vervangen moet worden, lucht

terecht het huis in detail,

in het filter, vocht in de lam-

op zoek naar mogelijke

pen, om maar wat te noemen.

verborgen gebreken

Kopers zien deze kleine of grote

en toekomstige kosten. Maar dikwijls schenken zij én de makelaar te weinig aandacht aan de staat van de tuin en vooral die van het zwembad. Als er sprake is van ‘een mozaïek zwembad, met een mooi terras en zelfs met een automatisch rolluik’, zegt dat niet zoveel. Na jarenlange ervaring met zwembadrenovaties en het

mankementen vaak niet, of nemen ze in hun enthousiasme niet serieus. Tot zich één of twee jaar later onverwacht grote reparatiekosten aandienen. Onlangs ontmoette ik nieuwe klanten die net de trotse eigenaars waren geworden van een mooi buitenverblijf. Ze hadden het zwembad nooit ‘open’ gezien terwijl ze het huis toch

oplossen van allerlei problemen hieromtrent, geef ik graag de vol-

verschillende keren hadden bezocht. Zij kenden het zwembad

gende boodschap aan iedere potentiële koper mee: laat het zwem-

alleen van de foto’s. Toen zij mij belden voor het onderhoud,

bad en toebehoren (rolluik, machines in het technische lokaal,

heb ik samen met hen voor de eerste keer het winterzeil eraf

skimmers en leidingen, de staat van de liner, polyester of beton,

gehaald. Wat we te zien kregen, was ontmoedigend: alle oude

de hele binnenkant van het zwembad) kritisch nakijken door een

mozaïeksteentjes moeten eruit, alle muren en de bodem moeten

specialist alvorens je een bod uitbrengt. Want de reparaties aan

egaal gemaakt worden, er moeten nieuwe tegeltjes in, er moet

een zwembad kunnen grote kosten met zich meebrengen die niet

gevoegd worden. Je kon de oude tegeltjes er bijna letterlijk met

voorzien waren.

je nagel uitkrabben.

Een betere onderhandelingspositie Wij organiseren voor mensen die de aankoop van een woning

Ongelukkige onwetendheid Conclusie: onvoorziene kosten voor deze klant door onge-

overwegen al jaren een ‘doorlichting’ van het zwembad. Er hangt

lukkige onwetendheid. Had hij (of de makelaar) wat meer interesse

een prijskaartje aan zo’n gedetailleerde beoordeling, maar je weet

getoond in de staat van het zwembad, en een onderzoek laten doen

dan wel precies welke noodzakelijke reparaties en mogelijke pro-

met een kostenschatting met betrekking tot de reparaties, dan had

blemen er eventueel op korte en lange termijn te verwachten zijn.

hij sterker gestaan bij zijn onderhandelingen met de verkoper en

Vaak gebruiken kandidaat-kopers onze analyse en kostenschatting

had hij de extra kosten mee kunnen nemen in zijn totaalbudget.

om beter met de verkopers te kunnen onderhandelen.

Desgewenst kijk ik natuurlijk verder dan het zwembad. Hoe staat het huis erbij en hoe is het met de tuin? Het liefst natuurlijk

Eén of twee jaar later: grote reparatiekosten

vóór iemand een bod doet, want bijvoorbeeld ook een slecht

Er kan met een ‘piscine’ van alles aan de hand zijn. Van

onderhouden tuin kan na verloop van tijd flinke en vaak onder-

zichtbare en minder opvallende lekken tot slijtage aan machines, blokkerende of bijna versleten rolluiken. Of het gaat om de bedenkelijke kwaliteit van de mozaïek of voegen, problemen met

schatte kosten met zich meebrengen. Voor de goede orde: er staan ook vele huizen met een prachtige tuin en een perfect zwembad te koop, hoor!

COTEPROVENCE.NL

LEGGETT

WINNAAR “BESTE MAKELAAR VAN FRANKRIJK”

LOCAL KNOWLEDGE YOU CAN TRUST

Var €990,000 Ref: 70034 Prachtige ‘maison de maître’ met 6 slaapkamers, overloopzwembad en uitzicht zee.

Vaucluse €625,000 Ref: 69479 Schitterend landhuis met zwembad, gastenverblijf en een panoramisch uitzicht.

Var €525,000 Ref: 80144 Charmante villa met 3 slaapkamers, 2 badkamers, zwembad en aparte studio op 50 km van Nice.

Alpes Maritimes €198,000 Ref: 81786 Authentiek molenhuis met 3 slaapkamers, 2 badkamers, gastenverblijf en verwarmd zwembad.

Var €656,000 Ref: 82740 Geweldig ruime villa vlakbij golfbaan met 8 slaapkamers en zwembad. Momenteel gerund als B&B.

Var €590,000 Ref: 73508 Historisch pand in le Muy met 5 slaapkamers, 4 badkamers en zwembad. 20 min van zee.

Vaucluse €473,000 Ref: 65003 Provençaals dorpshuis met 6 slaapkamers, tuin en parkeergelegenheid. 20 km van Avignon.

Var €825,000 Ref: 77720 Ruime villa van 180 m2 met een appartement van 60 m2 op slechts 25 km van de kust.

Drome €895,000 Ref: 64334 Villa met zwembad en 3 gastenappartementen gelegen tussen de Côtes du Rhône wijnvelden.

Vaucluse €233,260 Ref: 73037 Zeer charmant huis met 3 slaapkamers en binnenplaats op slechts 30 min van Aix en Provence.

Var €735,000 Ref:67108 Mooie Provençaalse villa met zwembad, 2 dubbele garages en 5 slaapkamers en 4 badkamers.

Bouches du Rhone €344,500 Ref: 84142 Een fraai appartement met terras en 2 slaapkamers gelegen op domein du Pont Royal, in Mallemort.

Vaucluse €483,000 Ref: 81523 Een aangename dorpswoning met 4 slaapkamers, een fraaie tuin, terrassen en zwembad.

Var €649,000 Ref: 70920 Aantrekkelijke villa met 4 slaapkamers en 4 badkamers, zwembad, gastenverblijf en studio.

Vaucluse €676,000 Ref: 67091 Prachtige mas gelegen aan een rivier met 4 slaapkamers en 3 gastenappartementen.

Var €840,000 Ref: 59255 Mooie stenen bastide bestaande uit 2 huizen met zwembad, gelegen op 1,7 hectare grond.

Een nieuw leven beginnen in Frankrijk? Een nieuwe carrière? Leggett is altijd op zoek naar makelaars, dus zoek je een baan in Frankrijk, neem contact met ons op. recruitment@leggett.fr www.leggettfrance.com info@leggett.fr +33 (0)5 53 60 84 88 Hoofdkantoor: Leggett Immobilier, Rue de Ribérac 24340 La Rochebeaucourt France Prijzen zijn inclusief makelaarskosten

Mr. Mireille Bosscher is kandidaat-notaris binnen de Juridische Adviespraktijk Bosscher in Den Haag. Ze belicht juridische en notariële praktijkvoorbeelden. www.bosscher-advies.nl – info@bosscher-advies.nl

LE VENS TE S TAMENT ? GEEN G AR ANTIE IN FR ANKRIJK! F I S C A A L

J U R I D I S C H

IN DE AFGELOPEN JAREN HEEFT HET ZOGEHETEN LEVENS

Zelf brengt hij zijn vakanties liever in Spanje door. Moeder vertrouwt

testament in Nederland een enorme vlucht genomen. Vele dui-

haar zoon volledig en heeft via een Nederlandse notaris zo’n levens

zenden afspraken zijn inmiddels bij notarissen in het hele land

testament geregeld. De compleet gerenoveerde woning is erg in trek

getekend. Niet zo vreemd, als je bedenkt dat deze specifieke akte

en enkele weken later dient zich al een koper aan. De onderhandelin-

(een uitgebreide volmacht) vele voordelen biedt. Zo kun je tijdens

gen verlopen vlotjes en een deal is snel gesloten. Voor het eind van

je leven de regie meer in eigen hand houden door een gevolmach-

het jaar zal alles afgewikkeld zijn. Dat komt erg goed uit met het oog

tigde aan te wijzen voor financiële kwesties. En je kunt – als dat

op de oplopende kosten van de zorg voor moeder.

onverhoopt nodig is – besluiten over het delegeren van medische

Gewapend met het levenstestament reist mijn cliënt voor de

kwesties, om maar iets te noemen. Op deze manier kan voorkomen

ondertekening van de koopakte naar Frankrijk. Maar tot zijn verbijs-

worden dat het tot een onderbewindstelling via de rechtbank moet

tering wordt zijn volmacht niet erkend! Simpelweg omdat het pand

komen. Naar mijn mening een mooi resultaat van samenwerking

en de koopsom er niet in beschreven staan. En dan te bedenken dat

tussen notarissen, banken, artsen en kantonrechters. Zeker met het

men in Frankrijk sinds jaar en dag een eigen notariële volmacht kent,

oog op de vergrijzing.

de zogenaamde mandat de protection future.

Theorie en praktijk lopen nogal eens uiteen

Accepteert de kandidaat-koper maanden uitstel?

Alleen maar positieve geluiden? Was het maar waar. Zoals zo

De teleurstelling bij mijn cliënt laat zich raden. En nu moeder

vaak lopen de theorie en de praktijk nogal uiteen. Daar kwam een

niet langer in staat is een akte te ondertekenen, vanwege haar

van mijn cliënten onlangs achter toen hij middels het levenstesta-

dementie, zit er niets anders op dan via een Nederlandse rechter

ment van zijn moeder een woning in Frankrijk wilde verkopen.

toch een onderbewindstelling te regelen. De overdracht zal hierdoor

Ik schets u eerst even de situatie. Jaren geleden is dat huis in Frankrijk na het overlijden van vader op naam van zowel moeder als zoon gezet. Nu moeders gezondheid sterk achteruit gaat, ziet de zoon geen reden meer om de woning nog langer aan te houden.

enkele maanden vertraging oplopen. En de vraag is dan maar of de potentiële koper daarop wil wachten. Mijn cliënt is niet de eerste en zal ook niet de laatste zijn die hier mee te maken krijgt. Daarbij is Frankijk niet het enige Europese land waar de notarissen sceptisch staan tegenover de uitvoering van een Nederlands levenstestament. Om die reden is door het Nederlandse notariaat een model voor een volmacht ontwikkeld, specifiek bedoeld voor eigenaren van onroerend goed in het buitenland. De woning wordt daarin uitgebreid omschreven, zodat ook een Franse notaris er wel uitvoering aan moet geven. Wat leert dit verhaal? Een akte die in Nederland alom geaccepteerd is, kan op weerstand rekenen in Frankrijk. Laat u dus tijdig adviseren door een deskundige op het terrein van Frans notarieel recht. Zo voorkom je teleurstellingen en tijdverlies.

COTEPROVENCE.NL

Prijsvraag

win!

Zo dingt u mee: vul het antwoord op onderstaande vragen in op coteprovence.nl, in een mail aan prijsvraag@coteprovence.nl of stuur een kaartje naar Côte & Provence, P.C. Hooftlaan 85, 1985 BH Driehuis. Onder de goede inzendingen verloten we 3 x 2 tickets voor THE FRENCH TOUCH SHOW 2018 op 20 april in Theater Amsterdam (t.w.v. € 120, aangeboden door Pierre & Vacances). Een wervelende show met gerenommeerde artiesten uit de Franse muziek-, mode-, en filmwereld. Reageer daarom uiterlijk 31 maart. De winnaars krijgen persoonlijk bericht. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.

1. Waar is Rik Felderhof tevreden?

4. Waaraan dankt Roussillon zijn naam?

2. Wat is de koosnaam van zanger Claude François?

3. Welke Belgische wielrenner woonde in het dorpje Seillans?

5. Waar strijk je de zeilen?

Uitslag vorige prijsvraag: 1 – Hij staat scheef; 2 – Forcalquier; 3 – 700.000 jaar; 4 – Het Presqu'Île de Giens; 5 – Een lijk. De winnaars hebben inmiddels bericht gekregen. Gefeliciteerd!

In de komende Frankrijkmagazines IN DE VOLGENDE EDITIE VAN CÔTE & PROVENCE – Interview: de Vlaamse schrijver Stefan Hertmans • De natuurlijke charme van Sanary-sur-Mer • Meertjes, watervallen: hier vind je verkoeling • Uit eten: Les Bistrots de Pays • De RN7, ooit de enige weg naar het zuiden • En nog veel meer! IN HET VOORJAARSNUMMER VAN MAISON EN FRANCE – Wonen in de Grand Est • Wat kost een chambre d'hôtes? • Binnenkijken bij een verbouwde boerderij in Pays de la Loire • Kopen in 2018: groeiend aanbod, lage rente • Nieuwe hervormingen Franse vermogensbelasting. IN HET VOORJAARSNUMMER VAN EN ROUTE – Route door Bretagne • Interview met zangeres Cyrille Aimée • Stadsreportage Le Havre • Savennières en Vouvray: op wijnreis door de Loirestreek • Kunstenaar in de spotlights: Roger Bissière. 98

CÔTE & PROVENCE

Een heel jaar Zuid-Frankrijk!

ORJA CE • VO

• MON TÉLI AR 2017 ELN , DÉ REG VA N MIL

ALQU IER N IN UZÈS, FORC IJK • ROND KIJKE

ARIE T M AR • M SA INT-TRO EEF VA N

Special

e prijs:

€ 4,95

d 1

ntgids.ind

Restaura

T.W.V. € 4,9

16-05-17

23:19

REPORTAGES:

akantie voor je topv

n i s u e k n j i r e k s n s i a Fr Zuid-Fr e in rlijk! Zie j Mirmande e) (Drôme Provençal

GRATRISAN! TGIDS

REPO RTAG ES

ONTMOET: Côte d’Azur: Rik Felderhof in u’ île de Giens Presq Saint-TropezVar: de grotten

uid-Frankrijk

Forcalquier ) PT IP S ovenceTO (Alpes-de-Haute-Pr

DÉ ROVESENTACEU/CÔTE5 D’AZUR CP2017_

pe rt Cu lin air ex N EY ON NO KL en wijn n ke ko over

Pareltjes – de calanques bij Marseille

van Villecroze Drôme Provençale: Le Pays de Dieulefit BINN ENKI JKEN :

Langs het ruige noorden een droomhuis bij van de MONT VENTOUX Saint-Rémy-de-

T ON TM OE e de Vlaams ntoux’ Ve ‘Monsieur

Provence

t!) Een persoonlijke ode moois

G EHE IMEN 1820 • DE M A S UIT

z’n ar opaan CORSICA TE DE 2(I5 nBEhSSeTAtLInGEajaTop-vakantide -Frankrijk e in Va rZuid D On tm oet ing in A (D6 6): NEDERLARNESSEN N EN GW IRDTIPS TE AR VOOR JE VAK ANTIE MA AD n is oké’

VOORDELIG ETEN Túú STERRENCHEFS-! Frankrijk! ch ambres Dé Zuid el se?

N LUB ERO LT IN DE VA N GOU

DU VERD ON IRDA • GORG ES MA ARTEN ENGW • INTER VIEW MET EN MIRM ANDE

UNIE K E PE Z • EEN

C Ô T E & P R O V E N C E • V O O R J A A R 2 0 1 8 • R I K F E L D E R H O F I N S A I N T-T R O P E Z • D E C A L A N Q U E S VA N M A R S E I L L E • H E T R U I G E N O O R D E N VA N D E M O N T V E N T O U X • O D E A A N C O R S I C A

ÉNIE BR ANDS O E T M A R I N A K U L I K E N EU G EC ROZ E • D I EU L E F I T • O N T M P R E S Q’ Î L E D E G I E N S • V I L L B R E S D’ H ÔT E S G I D S 20 18 • T E R 2 0 1 7/ 2 0 1 8 • D É C H A M CÔTE & PROVENCE • WIN

FR ANKR E NEUS IN ZUIDM E R 2 0 1 7 • FRISS ENCE • NAZO CÔTE & PROV

PROVEN CÔTE &

ce r Proven d’Azu Côte urant Resta2017 Gids

De koning te rijk in Zuid-Frankrijk

te rijk in Zuid-Frankrijk De koning id-Frankrijk

De koning te rijk in Zu

RO ND KIJijKE ingsteinrde kGarind Z De konUzè

Origineel idee: een geschenkabonnement op Côte & Provence

BIJ

w he re

DA MU S NO ST RA de France en de Tour

ls BE LE EF merfestiva de beste zo

mooiste ids 2018dorpjes tesg d’hôDe (met lezersaanbiedingen!) 2 in Zuid-Frankrijk PL2 US BEAUX

ONTM OET:

‘Macro in Jonge wijnboeren de Vaucluse

NATU UR JU WE LEN

don De Gorges du Ver in herfsttooi

• zomer 2017 16e jaargang ence.nl prov www.cote

€ 6,95

Kunstenares Marina Kulik en schrijfster/wijnboerin Eugénie Brands

er 2017 16e jaargang • nazom .nl www.coteprovence

BINNENKIJKEN: 16e jaargang • winter 2017/2018

Niets Provençaalser dan € 6,95 zo’n bastide in de Var

0 4 04 70 17 01

RESTAURANTS:

137000 8 710966 137000 8 710966

17e jaargang • voorjaar 2018 www.coteprovence.nl

€ 6,95

Verrukkelijk vegetarisch

€ 6,95

Côte & Provence is uw Zuid-Frankrijk belevenis. Droomlokaties, ‘geheime’ restaurantjes, wijnadressen, de swingende Rivièra, verscholen dorpjes in het achterland. In elke editie nieuws van de huizenmarkt, over juridische en fiscale ontwikkelingen.

Neem een abonnement: 12 maanden Zuid-Frankrijk voor maar

€ 25,–

Inclusief toegang tot de exclusieve Club Côte & Provence op Facebook, plus korting op aanvullende abonnementen op onze zusterbladen En Route en Maison en France. Côte & Provence verschijnt 4 x per jaar. Neem een voordelig abonnement op

VILLAGES

www.coteprovence.nl

Uw welkomstgeschenk: alles over het beste van Corsica Top 10 Corsica uit de hoog gewaardeerde serie Capitool Reisgidsen is uw cadeau (winkelprijs € 13,99) als u zich nu abonneert of iemand anders met een abonnement gelukkig maakt. Een even unieke als complete gids over het Île de Beauté, met steeds een Top 10 van de mooiste stranden, niet te missen bezienswaardigheden, musea, de leukste winkels en de beste restaurants. Inclusief een uitneembare kaart met voorbeelden wandel routes. Zo vind je makkelijk je weg! De gids biedt een ‘Corsica Inside’, ideaal voor wie het eiland bezoekt, voor een lang weekeinde of een hele vakantie Verzendkosten € 4,50 (buiten Nederland € 9,–). Deze aanbieding is geldig t/m 1 juni 2018 of tot zolang de voorraad strekt.

EEN VOORDELIG ABONNEMENT PLUS EEN COMPLETE REISGIDS VOOR HET FASCINERENDE ÎLE DE BEAUTÉ

Wonen in de Provence uw droom is dichterbij dan u denkt!

Enkele voorbeelden uit ons aanbod:

ROQUEBRUNE-SUR-AGENS € 139.000 Tussen Cannes en St. Tropez: sfeervol, gemoderniseerd en goed onderhouden 2-kamer appartement (ca. 40 m2) met ruim en zeer privé dakterras (ca. 20 m2) op de 2e/bovenste etage met prachtig uitzicht naar de ‘Roque’, en op ca. 10 min van de zee. Ruime living met open keuken, ruime slaapkamer en 2 badkamers. Voorzien van airco. Ideaal als ‘pied-a-terre’, maar kan ook een goede investering zijn voor vakantieverhuur.

www.new-home.fr – ref. 2263

CALLAS

€ 469.000

Charmante villa van 120 m2 gelegen op een perceel van 1,6 hectare op 15 min lopen van het dorpscentrum en met een zeer fraai, panoramisch uitzicht over de omgeving. De villa is grotendeels gelijkvloers en bestaat uit een woonkamer met een open haard en mezzanine, 4 slaapkamers waarvan 2 met badkamer, een derde badkamer en een garage. Dubbele carport en een zwembad dat uitkijkt over de omgeving.

www.new-home.fr – ref. 1612

new home is Nederlands-Franse makelaar en erkend taxateur, actief in Zuid-Frankrijk, met vestigingen in Lorgues (Var) en Roquebrune-surArgens (Côte d’Azur). Door een uitgebreid netwerk en jarenlange ervaring beschikt new home als geen ander over kennis van de regio en de lokale onroerendgoedmarkt. Nederlands sprekende vastgoedadviseurs staan onze relaties bij tijdens het gehele aan- of verkooptraject. Inclusief de juridische aspecten van de geldende weten regelgeving op het gebied van onroerendgoedtransacties. Daarmee behoeden ze u voor onvoorziene valkuilen. Zoekt u een Provençaals huis, vakantiewoning, chateau, wijndomein of bouwperceel? new home biedt een bijzonder ruime, gevariëerde keus. Kijk op www.new-home.fr of bel met +33 (0)4 94 47 49 54 en vraag naar Rob Brink (Var) of Astrid Segaar (Côte d’Azur).

