Côte & Provence winter 2022/23

‘A

partir de novembre, pour les clochards, il n’y a plus que deux solutions: la Côte d’Azur ou la prison’, grapte Michel Audiard, een beroemde Franse filmregisseur, ooit. En hoe aantrekkelijk de ZuidFranse kust in de zomer ook moge zijn, het lijkt wel alsof het concept ‘overwinteren’ aan de Côte altijd al van mythische proporties is geweest. Of we deze winter wel te maken gaan krijgen met een bittere kou waaraan we willen ontsnappen? Misschien niet, maar toch is het idee van een paar dagen of weken aan de kust niet minder aanlokkelijk.

Wat is het precies aan de Côte d’Azur dat kunstenaars, schrijvers, maar ook ondernemers weet te raken en zelfs weet te emotioneren? Zo wist het aanzicht van de azuurblauwe Méditerranée schilders als Van Gogh en Cézanne tot tranen te roeren, verkoos de rijke Britse aristocratie de Côte boven de eigen grillige kustlijn en vonden kunstenaars zoals Jean Cocteau, Picasso en Matisse hier oneindig veel inspiratie.

UNE VIE BANALE

SUZANNE RIETMEIJER HOOFDREDACTEUR

Ook de jonge Jeanne Augier raakte in 1957 in de ban van deze omgeving toen haar vader het vervallen Hôtel Negresco kocht. De 34-jarige ontpopte zich tot een creatieve, commerciële geest die het hotel niet alleen haar grandeur teruggaf, maar het tegelijkertijd wist te verheffen tot une ambassade française pour l’art, zoals ze het zelf noemde. In deze editie duiken we in het verleden van Madame Negresco, die ooit over haar eigen leven zei: ‘C’est vrai, je n’ai pas eu une vie banale.’

Maar je hoeft natuurlijk echt geen schilder of rijke Brit te zijn om je door de Rivièra te laten verleiden. Zo vertelt Alfred Ottink over de fameuze vakantietrein de Zonexpres waarmee hij in de jaren zestig als kind voor het eerst naar Zuid-Frankrijk afreisde. En in het heden neemt Anne van der Wal je mee naar Marseille waar ze je de leukste hotspots laat zien. Wedden dat je na één dag in deze bruisende havenstad al verkocht bent?

Verder in deze editie: we trekken met Pierre Darge naar 14e-eeuws Avignon, waar we in de voetafdrukken treden van de pausen met hun grootse paleizen én intieme hoekjes. In de AlpesMaritimes zoeken we het hogerop en ontdekken we met Paul Smit het dak van Zuid-Frankrijk waar je langs twee bijzondere gletsjers kunt wandelen. En ook de golfliefhebber komt in deze editie niet bedrogen uit: in de Special hebben we namelijk de mooiste banen van de regio op een rijtje gezet. Aan je handicap werken met een geweldige view, wat wil je nog meer? Al met al genoeg inspiratie voor een winter vol leuke, actieve en culturele uitjes, zodat ook wij kunnen zeggen: je n’ai pas eu un hiver banal l

inhoud

Op onze website vind je een speciale selectie video’s die hoort bij de artikelen in deze wintereditie. Sommige video’s zijn verdiepend en interessant, andere juist mooi of gewoon grappig. Je vindt ze op coteprovence.nl/winter2022

INSPIRATIE

22 » LA GRANDE DAME DU NEGRESCO

Door Suzanne Rietmeijer

Het Versailles van de Côte d’Azur of een ambassade voor moderne kunst aan de Rivièra? Hotelier Jeanne Augier van het Negresco een instituut te maken dat de tand des tijds wist te doorstaan.

32

» PAUSELIJKE VOETAFDRUKKEN

Door Pierre Darge

We ontdekken de grootse paleizen en intieme hoekjes van Avignon, de stad die in de 14e eeuw met dank aan de pausen en kardinalen uitgroeide tot een échte stad.

60 » HET DAK VAN ZUID-FRANKRIJK

Door Paul Smit

Ontdek het dak van Zuid-Frankrijk: de Glacier Blanc en de Glacier Noir, waar de Barre des Écrins, met zijn 4103 meter hoogte, bovenuit torent. Paul Smit neemt ons mee naar deze bijzondere gletsjers die de Durance van water voorzien.

70 » MET DE ZONEXPRES NAAR ZUID-FRANKRIJK

Alfred Ottink haalt herinneringen op aan die geweldige treinreizen met de Zonexpres en het vakantiepark aan de Middellandse Zee in de jaren 60.

MENS

18 » RENIE’S FRANSE KEUKEN

Wist je dat het Provençaalse kerstdiner wordt afgesloten met maar liefst dertien desserts? Dertien! Renie koos er eentje uit die bij haar gezin altijd favoriet is: de nougat glacé.

78 » LA VIE EST BELLE

Bij Alain & Kathy vier je vakantie met een spectaculair ‘vue de mer’. We spreken met de twee bevlogen ondernemers over hun boutique B&B gelegen op vierhonderd meter boven zeeniveau, iets buiten het middeleeuwse dorpje Solliès-Ville in de Var.

BELEVEN

8 » QUOIDENEUFÀBRIANÇON?

Een rondgang langs de leukste activiteiten, opvallende nieuwigheden en culturele hotspots in deze karakteristieke bestemming in de bergen.

43 » IN ÉÉN DAG VERLIEFD OP MARSEILLE

Anne van der Wal neemt ons mee naar de leukste adresjes van Marseille. Het doel? Een coup de foudre voor deze mediterrane havenstad. Wedden dat één dag bij lange na niet genoeg is?

EN VERDER

14 » JOURNAL

Opmerkelijk nieuws & agenda 31 » SHOPPING

Délices de Provence 39 » INTÉRIEUR

& DÉCO

Nikkie van Leeuwen 84 » IN FOCUS: IMMO

Zuid-Frans onroerendgoednieuws 86 » IMMO

CONSEIL

‘Makelaar Rob Brink geeft de beste tips voor diegenen die in 2023 een huis in Zuid-Frankrijk willen kopen. 39 86

49 » DE MOOISTE GOLFBANEN VAN ZUID-FRANKRIJK

We zetten de opmerkelijkste, uitdagendste en mooiste golfcourses in de regio Provence-Alpes-Côte d’Azur voor je op een rijtje. Of je nu een geoefende beginner of semi-pro bent; op deze Zuid-Franse banen moet je absoluut een balletje hebben geslagen.

Tijdens de feestdagen met je tenen in het zand of ... in de sneeuw. Aan de Côte d’Azur kan het allebei. Wist je dat de skigebieden Auron, Isola 2000 en Saint-Dalmas Le Selvage tegenwoordig officieel Les Station Nice Côte d’Azur worden genoemd? Andere stations de ski in de regio Provence-Alpes-Côte d’Azur zijn Serre Chevalier, Montgenèvre, Vars, Pra Loup, Val d’Allos en Valberg.

QUOI DE NEUF À BRIANÇON?

TEKST: LEVINA RAVEN

Verscholen tussen de prachtige flora en fauna van de Hautes-Alpes vind je op 1330 meter boven zeeniveau de hoogst gelegen stad van Frankrijk, het lieflijke Briançon. Dit kleine stadje onderscheidt zich door zijn pittoreske Cité en de vestingwerken die geclassificeerd zijn als UNESCOwerelderfgoed. Briançon is al vanaf 1914 een kuuroord en sinds 2010 officieel een Ville Santé, dus je komt niet alleen voor prachtige wandelingen of de wintersport naar Briançon maar ook voor de hoge luchtkwaliteit. Deze Franse bergstad is van alle markten thuis: je vindt er een flinke dosis historie en cultuur, 250 kilometer met witte sneeuw bedekte pistes in de Serre Chevalier-vallei en bijna 400 kilometer aan wandelpaden, zoals de lange afstandswandeling GR5 die loopt vanaf de Noordzee tot aan de Middellandse Zee. Wat je er nog meer vindt? Ontdek het zelf!

HISTORISCHE ERFGOEDWANDELING

FORT DES SALETTES

De goed bewaard gebleven vestingwerken van Vauban staan sinds 2008 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. En uniek zijn ze zeker: het zijn namelijk een van de weinige vestingwerken met een militaire bergarchitectuur. En hoe kun je beter de erfgoedschatten van de stad ontdekken dan met behulp van een enthousiaste en professionele gids? Zo ga je samen op pad via de Champ de Mars naar het hooggelegen Fort des Salettes dat in 1709 werd gebouwd om de stad te beschermen tegen mogelijke vijandelijke troepen uit Italië. Je kunt Fort des Salettes en de vele andere bouwwerken het gehele jaar door bezoeken onder leiding van een gids. Een rondleiding boek je eenvoudig online.

GLIJDEN DOOR

WINTERWONDERLAND

PARC DE LA SCHAPPE

Het weelderige Parc de la Schappe, de grootste groene ruimte van de stad Briançon, is het werk van Laurent Delphin, commandant van Briançon. In 1815 begon hij aan een extravagant project: het omvormen van de voormalige dorre steengroeven tot een prachtig park in Oosterse stijl inclusief een meer versierd met een Japanse brug, een eiland en een idyllische pagode. Ben je in de wintermaanden in de buurt en is het meer goed bevroren? Kom dan heerlijk schaatsen en geniet van een lekker warm drankje. Kleine voetjes of grote stappers? Je huurt je schaatsen hier helemaal gratis. Je kunt er ook sleeën en langlaufen met gratis verhuur van ski’s, skistokken en skischoenen. Vergeet niet om je warm aan te kleden!

KLETTERSTEIGEN

IN DE ALPEN

VIA FERRATA DE LA CROIX DE TOULOUSE

Houd je van een beetje avontuur? Neem je bergschoenen mee en ga klettersteigen bij Croix de Toulouse. Deze via ferrata start net boven de top van het oude Briançon. Via ferrata is Italiaans voor ‘ijzeren weg’ en je volgt dan ook je route via een staalkabel gemonteerd aan de berg. Doordat je jezelf zekert aan deze kabel blijf je aan de staalkabel hangen, mocht je even uitglijden. De via ferrata de la Croix de Toulouse is een van de elf via ferrata-routes binnen een straal van zo’n vijftien kilometer van Briançon. Gelukkig is deze route geclassificeerd als PD (Peu Difficile — ‘een beetje moeilijk’). Of in andere woorden: technisch niet bijster moeilijk en ook qua inspanning zit je prima. En dat met de meest fantastische uitzichten!

© DAVID GOUEL

© ZOOM

SHOPPEN IN SPROOKJESSTIJL

TALWEG BOUTIQUE

Wandel je door de Grande Rue in hartje Briançon, stop dan even voor TALWEG, de magische winkel van Sophie. Hier voelt het alsof je een sprookjeswereld binnenstapt. Berenmutsen liggen naast de katapulten waar we vroeger zoveel mee speelden. Lichtgevende boeken en bezemstelen met een paardenhoofd erop staan klaar om als kerstcadeautje te dienen en overal waar je kijkt staan kaarsen om de feestdagen warm mee in te luiden. Ook interieurliefhebbers gaan geheid naar huis met een goed gevulde tas met prachtige kussens en andere woonaccessoires. De magie straalt je tegemoet in deze kleine boutique en je verwacht bijna een kerstelf tegen te komen op je zoektocht naar leuke snuisterijen voor onder de kerstboom.

CADEAUTJE VAN LODEWIJK XIV

COLLÉGIALE-NOTRE-DAME-ET-SAINT-NICOLAS

Er is niet alleen veel nieuws te ontdekken in Briançon, ook aan de 18eeeuwse Collégiale-Notre-Dame-etSaint-Nicolas wordt een vleugje ‘nieuw’ gegeven. Momenteel wordt de kapittelkerk gerestaureerd en worden de twee klokkentorens weer opnieuw in de verf gezet. Als alles volgens plan verloopt, kunnen we aan het eind van het jaar weer volop genieten van de Franse klassieke architectuur in combinatie met Italiaanse invloeden. De kerk domineert de stadswallen van Briançon en haar geschiedenis is sterk verbonden met de katholieke politiek van Lodewijk XIV. Lodewijk de Grote, ook wel bekend als de Zonnekoning, gaf de kerk een bijzonder cadeau: de gebeeldhouwde notenhouten deur. Als je goed kijkt, zie je twee ineengestrengelde letters L in het midden van het medaillon.

SAMEN ERVARINGEN DELEN

HOTEL MILLENNIALS

De bergen ontdekken in de winter én de zomer, nieuwe mensen ontmoeten, samen feestvieren, sporten beoefenen en nog veel meer op 1900 meter hoogte? Dat kan straks in het nieuwe Hotel Millennials in Briançon. Een aantrekkelijke bestemming voor millennials die op zoek zijn naar duurzaamheid in hun bestemming. Zie het als een mix tussen een jeugd herberg — volop gezelligheid en een lage prijs — en het comfort en de service van een hotel. Een nieuw concept waar je ervaringen kunt beleven met een gemeenschap en binnen een toegankelijk budget. Het nieuwe complex zal straks bijna vierhonderd warme bedden gaan tellen, verspreid over klassieke kamers en slaapzalen.

© ALPESPHOTOGRAPHIES.COM

VERHUIZEN NAAR DE BERGEN?

CLOUD CITADEL

Digitale nomade? Dan is het nieuwe Cloud Citadel dat in het hart van de Franse Alpen ligt echt iets voor jou. Het is de thuisbasis van een internationale gemeenschap van natuurliefhebbende digitale nomaden en telewerkers. Met meer dan driehonderd dagen zon per jaar — ook in de winter! — vormt Briançon de perfecte omgeving om inspiratie op te doen. Cloud Citadel ligt aan de rand van de vestingwerken en elke kamer heeft een prachtig uitzicht op de bergen. En je hoeft de citadel maar te verlaten om uit te komen bij prachtige pijnboombossen. Ideaal om een snelle wandeling te maken en de longen te vullen met frisse en schone berglucht.

cloudcitadel.co

iedere maandag om 21:00

Geschiedenis komt tot leven Beethoven, Keizer Nero, Rafaël, Joséphine Baker…

Jack, de hond die in zijn eigen onderhoud voorziet

Na een aantal jaren zo goed als gesetteld te zijn in Zuid-Frankrijk hadden al vele huisdieren de revue gepasseerd bij ons thuis: zo begonnen we met vijf konijnen, vier katten, zes vissen en twee vogels, maar deze gezellige beesten zijn niet allemaal meer bij ons. Desondanks vonden we het tijd voor een wat grotere uitdaging. Althans, driekwart van het gezin was het erover eens. We zouden gezellig een hond nemen.

Ik zag het al helemaal voor me. Ik ben werkzaam bij een makelaarskantoor in Fayence en had bedacht dat ik mijn nieuwe trouwe viervoeter ook mooi mee zou kunnen nemen als gezelschap tijdens mijn wandeltochten door de omgeving op zoek naar nieuwe huizen die ik eventueel in de verkoop zou kunnen nemen. Zo’n hond brengt gelijk ook een stukje veiligheid met zich mee, want tijdens zulke ‘prospectiewandelingen’ kom je regelmatig op wat meer afgelegen plekken. Ik zou er een trouwe vriend bij hebben op werkdagen. Ik hoor het mijn man nog zeggen: ‘Een hond neem je niet, het wordt juist een onderdeel van het gezin. En een vakantie of een dagje weg zal nooit meer hetzelfde zijn’, etcetera. Hij was immers degene die in het verleden al ervaring met honden had gehad. Vol overtuiging werd hem echter toegezegd dat ik (lees: de kinderen) de verzorging op me zou nemen; uitlaten in wind en regen, borstelen, spelen, enzovoorts. En daarbij, dacht ik bij mezelf, hebben we ook nog eens een hele grote bosachtige tuin. Probleem opgelost.

Na een aantal asielen bezocht te hebben, kwamen we uiteindelijk via Facebook bij een fokker in de buurt terecht. Nestje kijken, puppy’s aaien, je wezenloos schrikken van de aankoopprijs en, in goed overleg hoor, de knoop doorhakken: het werd uiteindelijk een superlief klein jachthondje, een Épagneul Breton. Dit type hond werd niet te klein, maar ook niet te groot en had geen staart die alle glazen van de koffietafel zou maaien, kortom de juiste aanvulling bij ons gezin. We noemden hem Jack*.

Al snel bleek dat Jack niet uitblonk qua slimheid of sluwheid. Binnen één dag viel hij in de vijver, liep vervolgens een trauma op en durft nu niet meer te zwemmen, ook niet als het buiten soms wel veertig graden is. En als het regent, al is het een klein miezerregentje, wil hij zelfs niet meer naar buiten en zou hij zijn plas zo drie dagen ophouden. Elke dag stoot die arme Jack zijn

LONNEKE

hoofd ook nog eens aan hetzelfde bijzettafeltje als hij enthousiast naar de voordeur komt rennen als we thuiskomen. En apporteren komt ook beslist niet in zijn alfabet voor.

Toch is Jack speciaal, hij heeft namelijk een verborgen talent dat hij voor het eerst liet zien toen we hem drie weken hadden, nu alweer bijna vier jaar geleden. Jack kwam vol trots de woonkamer binnengerend met een donker balletje. Het leek op een soort dennenappel. We besteedden er verder geen aandacht aan en twee dagen lag het balletje op de grond. Mijn man schopte er soms tegenaan en dan pakte Jack hem blij op en rende ermee weg. Toen er een stukje van de dennenappel afbrak, raapte ik het op. Er kwam een bijzondere en penetrante geur vanaf. ‘Maar is dit geen truffel?’ vroeg ik aan mijn man. Voor de duidelijkheid: onze culinaire kennis bestaat voornamelijk uit het kunnen lezen van een menukaart. ‘Laten we naar Lodewijk gaan, die weet het vast’. Lodewijk, die al jaren een leuk restaurant in ons dorp runt, had er vast meer verstand van.

‘Serieus?’ reageerde Lodewijk toen hij het in handen had. Hij hoefde er niet eens aan te snuffelen want de geur kwam hem al tegemoet. ‘Dit is geweldig! Dit moet je trainen hoor. Elke keer als Jack een truffel vindt, moet je hem belonen met een stukje kaas!’ Vanaf dat moment kwam onze Jack regelmatig aan met wéér een nieuwe truffelvondst. Bij elke kleine truffel beloonden we Jack met een stukje kaas. Eerst was dit incidenteel, maar het werden er steeds meer, en ze werden ook steeds groter! En zowel in de zomer als in de winter. Jack de Truffelkoning: de enige hond die zijn eigen aankoopbedrag heeft terugverdiend. Hij heeft inmiddels al een aantal kilo truffels opgegraven. En wat doen we ermee? Soms verras ik er een klant mee. Dan trakteer ik bij het tekenen van de aankoopakte niet alleen op champagne maar ook op een truffel. Of we geven ze weg, of we ruilen ze om voor iets anders lekkers. Benieuwd geworden naar de truffels van Jack? Bij restaurant Le Temps des Cerises in Fayence heeft Lodewijk een heerlijke ravioli met truffel op de kaart staan. En weet je met wie Jack de truffels alleen maar vindt? Met mijn man! Zou zijn hondenervaring uit het verleden dan toch zijn nut hebben gehad? l

* De naam ‘Jack’ is om privacyredenen gefingeerd.

DE BOT werkt bij makelaarskantoor New Home in Fayence en kent het canton en de nabije omgeving dus op haar duimpje, uiteraard vind je Jack vaak in haar kielzog.

JOURNAL

BROODBIER

VAN AIRBNB

NAAR DE MAIRIE

Verhuur jij je Zuid-Franse vakantiehuis via Airbnb? Dan is het slim om de lokale wetgeving goed in de gaten te houden. Steeds meer steden slaan namelijk de handen ineen met Airbnb om zo meer grip te krijgen op de verhuurmarkt. Het platform biedt gemeenten een hulpmiddel waarmee ze toezicht kunnen houden op aanbiedingen in hun gebied om ervoor te zorgen dat de plaatselijke voorschriften, zoals een maximum van 120 verhuurdagen, worden nageleefd. In Frankrijk zijn 130 steden betrokken bij deze online registratie, waarbij het in de PACA vooral gaat om Nice, Aix-en-Provence, Cassis en Marseille. Maar daar kwamen dit najaar enkele andere steden bij: Bandol, Le Castellet, Roquebrune-sur-Argens, Saint-Cyr-sur-Mer, Menton, Roquebrune-Cap-Martin, Saint-Paul-de-Vence, Istres, Martigues, Port-Saint-Louis-du-Rhône en Saint-Cannat. Iedereen die een advertentie op Airbnb plaatst om een woning in een van deze steden en dorpen te verhuren, moet zich nu op de website van het gemeentehuis registreren om een registratienummer te krijgen. l

In Figanières wordt verspilling op een wel heel bijzondere manier bestreden. In dit dorp in de Var, vlakbij Draguignan, brouwt Olivier Dauphin namelijk bier waarin overgebleven brood van plaatselijke bakkers wordt verwerkt. Vier zakken brood vervangen één zak mout, dat zet dus écht zoden aan de dijk. In het hart van Figanières, op Rue Mistral, vind je de microbrouwerij van Olivier, die Brasserie Bozzzale heet. Hier maakt hij zes artisanale bieren, waarvan twee meehelpen om de broodverspilling tegen te gaan. Hij is lid van het Syndicat National des Brasseries Indépendantes en produceert ongeveer drieduizend flesjes bier per maand. Nieuwsgierig geworden? Elke dinsdagochtend opent Olivier zijn winkeltje vlakbij de markt van Figanières waar je zijn bier kunt kopen en ook organiseert hij regelmatig rondleidingen in zijn microbrouwerij. l bozzzale.fr

Moustique tigre

Hij houdt de gemoederen bezig: le moustique tigre. Want waarom zien we ook ver in het najaar nog zoveel tijgermuggen? Sinds 2004 is deze vijand van velen in Frankrijk te vinden en al lijkt hij slechts tijdens het apéro te komen buurten, toch is deze mug de hele dag actief. Afgelopen zomer werden in de Var en de AlpesMaritimes meerdere gevallen van dengue geconstateerd. Dengue die in de regio zelf ontstaan is; een teken dat de regio tropisch wordt. Dengue of knokkelkoorts is een tropische infectieziekte die wordt veroorzaakt door het denguevirus. Nog een reden dus, om de opmars van de tijgermug de kop in te drukken. l

POLLUTION

De uitkomst van de kwestie was lang onzeker, maar een rechter heeft dit najaar besloten dat de luchthaven van Nice dan toch mag uitbreiden. Aan de kant van de rivier de Var zullen twee extra gebouwen verrijzen met een ontvangsthal, incheckruimte, bagagesortering en zes nieuwe boarding gates. 25.000 vierkante meter omslaat deze uitbreiding van terminal 2. Milieuactivisten, die al bijna drie jaar strijden tegen het project, zijn bezorgd over de ontwikkelingen die niet alleen voor drie miljoen extra passagiers zullen zorgen, maar ook voor luchtvervuiling, lawaai en afval. Niet helemaal terecht vindt de directie van Aéroport Nice Côte d’Azur. Zo was de luchthaven in 2016 de eerste van Frankrijk die koolstofneutraliteit bereikte door compensatie. Nice is overigens niet alleen een geliefde bestemming bij de commerciële luchtvaart. Ook heeft de kuststad dit jaar de twijfelachtige eer om een van de populairste bestemmingen ter wereld te zijn voor privévliegtuigen. Na Londen en New York landen op de airport van Nice de meeste private jets die in 2021 maar liefst 43% van het luchtverkeer representeerden. l

Sobre

ARTIFICIAL INTELLIGENCE

Is jouw zwembad niet bekend bij de gemeente en dus ongeregistreerd? Heb je geen vergunning voor je zwembad of weet je dat niet zeker? Tijd om in actie te komen. De Franse overheid heeft afgelopen jaar kunstmatige intelligentie ingezet om ongeregistreerde privézwembaden op te sporen. De opbrengst voor de staatskas? Tien miljoen euro. Het systeem, Foncier Innovant, is ontwikkeld in samenwerking met Capgemini en Google. Kunstmatige intelligentie maakt het mogelijk om bouwwerken of projectontwikkelingen op luchtfoto’s op te sporen en te controleren of ze zijn aangegeven bij de gemeente en dus correct worden belast. Sinds de start van het project, dat volgend jaar in heel Frankrijk zal worden uitgerold, zijn er al meer dan twintigduizend illegale zwembaden ontmaskerd. l

JOURNAL

Zal de Côte d’Azur dit jaar schitteren tijdens de feestdagen? De energiecrisis slaat ook Zuid-Frankrijk niet over en dus worden er op alle vlakken maatregelen getroffen om het grote energieverbruik in te perken. Minder feestverlichting, maar ook ledlampen en korter verlichten; het helpt de meeste gemeenten de kosten de kop in te drukken. Zo geeft de gemeente Villeneuve-Loubet dit jaar geen € 75.000, maar slechts € 30.000 aan de jaarlijkse versiering uit. Ook houden verschillende skigebieden in de PACA het hart vast. Het is gebruikelijk om gedurende de herfst nieuwe prijsafspraken te maken en dat komt met de huidige energieprijzen slecht uit. Een uitzondering is skigebied Serre Chevalier dat als enige skigebied ter wereld een infrastructuur heeft aangelegd om energie te leveren via waterkracht, zonnepanelen en windmolens. En dan speelt de aanhoudende droogte ook nog een rol. De waterstanden in de reservoirs in de regio staan dusdanig laag dat de skigebieden zich grote zorgen maken om de sneeuwkanonnen die zonder water natuurlijk niet aan kunnen. Wat dit voor de vakantieganger betekent? Langzamere liften en geregeld minder draaiende liften, minder artificiële sneeuw en wat minder feestverlichting. C’est comme ça. l

AGENDA

PETER LINDBERGH IN LA SEYNE-SUR-MER

T/M 18 DECEMBER

Voor het eerst geëxposeerd te zien in Frankrijk: het werk van fotograaf Peter Lindbergh in Villa Tamaris in La Seyne-sur-Mer. Als modefotograaf wees hij de perfectie af en legde hij niet alleen de schoonheid vast van beroemdheden zoals Monica Bellucci, Charlotte Gainsbourg en Mylène Farmer, maar ook van onbekende mensen. villatamaris.fr

JULIETTE ROCHE IN SAINT-RÉMY-DE-PROVENCE

T/M 23 DECEMBER

Deze overzichtstentoonstelling blikt terug op de ongewone carrière van Juliette Roche. Ze reisde de hele wereld over en doopte zowel pen als kwasten in het kubisme en dadaïsme. Ontdek het werk van Roche en de artistieke avant-garde van de vroege 20e eeuw in Saint-Rémy-deProvence. musee-estrine.fr

FERNAND LÉGER IN BIOT

T/M 27 FEBRUARI

Léger bevrijdt het landschap in de tweede helft van de 20e eeuw van zijn klassieke definitie: door het gebruik van abstracte vormen, platte kleuren en bijzondere tekens weerspiegelt hij de toenemende industrialisatie van het Franse platteland en de geometrie van de Amerikaanse steden. musees-nationaux-alpesmaritimes.fr/fleger

ZEEGEZICHTEN IN MARSEILLE

T/M 12 MAART

Vijfentwintig hedendaagse schilders, fotografen, beeldhouwers en videokunstenaars uit de zuidelijke regio delen hun visie op zee, strand en kustlijn. Soms doordrenkt met realisme, soms met poëzie, fantasie of juist met ecologische claims. museeregardsdeprovence.com

YVES KLEIN IN AIX-EN-PROVENCE

T/M 26 MAART

Ontdek in Hôtel de Caumont een tentoonstelling van zestig werken van Niçois Yves Klein. Terwijl het publieke karakter van Kleins werk opzettelijk spectaculair, en zelfs bijna mythisch is, verkent de tentoonstelling de persoonlijke en intieme dimensie die het aanvult. caumont-centredart.com

Adrian Doura – Landscape

t/m 12 maart 2023 te zien in Musée Regards de Provence, Marseille

Dertien desserts

EEN FAMILIERECEPT UIT RENIE’S FRANSE KEUKEN TEKST EN BEELD: RENIE EGHUIZEN

Dertien desserts. Je leest het goed: dertien desserts. Dit is de traditionele afsluiting van het kerstdiner in de Provence. Na een lichte maaltijd is dit misschien nog wel te doen, maar voordat we aan deze etappe beginnen, hebben we al verschillende voorgerechten én twee hoofdgerechten op. De eerste keer dat ik aan de Franse kersttafel zat, hebben ze me nog kunnen overrompelen, maar tegenwoordig kijk ik wel uit. Rustig aan met de voorgerechten, één hoofdgerecht en enkele desserts. Ik kom ermee weg, maar nee zeggen blijft een faux pas hier in het Zuiden.

Dat Kerstmis een feest van tradities is, is algemeen bekend, maar hier in de Provence gaan ze tot het uiterste en wordt, jaar in jaar uit, strak hetzelfde programma afgedraaid. Op 4 december, dag van de Sainte-Barbe, wordt er op een schoteltje tussen twee natte watjes, tarwe gelegd. De zakjes met tarwe kun je vaak op school kopen, een leuke extra inkomst om de schoolreisjes van te betalen. De tarwe groeit uit tot een mooie bos ‘gras’ en staat symbool voor het goede jaar dat zal volgen.

Op de derde zondag van de advent wordt de Provençaalse crèche, een kerststal, thuis opgebouwd. Deze traditie stamt uit de 18e eeuw. En die kerststal bestaat niet alleen uit Jozef, Maria en het kindje. Er wordt namelijk een heel dorp omheen opgezet met huisjes, natuur en personages, allemaal gemaakt van gebakken klei. Deze poppetjes heten santons, kleine sinten, en beelden de verschillende traditionele beroepen uit die voorkomen in deze streek. Denk aan de bakker, de schoorsteenveger, de mandenvlechter en ga zo maar door. Natuurlijk staan ook de Arlésiennes in deze crèches alsmede verschillende dieren.

Het verzamelen van de santons is een echte passie. Je vindt ze op elke kerstmarkt terug en ze zijn niet goedkoop! Vaak worden de santons ook doorgegeven van moeder op dochter. In de crèche van mijn schoonmoeder staan santons die nog van haar overgrootmoeder zijn geweest en deze zijn

dus meer dan honderddertig jaar oud. In mijn dorp wordt overigens jaarlijks een prijs uitgereikt voor de mooiste crèche. Een jury gaat dan bij alle deelnemers langs en beoordeelt bloedserieus de opzet, de variatie en de originaliteit van de crèche. En dan is het toch raar dat elk jaar dezelfde families in de prijzen vallen. Het doet me denken aan de rozencompetitie uit Downton Abbey. En dan dus dat kerstdiner. In onze familie staat al sinds mensenheugenis hetzelfde menu op tafel en o wee als iemand durft te opperen om het te veranderen. Tatie Marie-Jo maakt bijvoorbeeld de flan aux Saint-Jacques, mijn schoonmoeder de langouste à l’Armoricaine en de chapon aux châtaignes werd altijd door mamie Elise gemaakt. Om één uur ’s middags beginnen we met het aperitief en de oesters, hierna gaan we aan tafel voor de entrées (een hele tafel vol) gevolgd door het eerste hoofdgerecht. Om even bij te komen wordt er een spoom geschonken, een glas met hele sterke alcohol en perenijs. Hierna beginnen we aan hoofdgerecht nummer twee. Daarna komt de kaas op tafel en, na nog een kleine pauze, de dertien desserts. Om een uur of negen ’s avonds begint iedereen langzaam zijn jas en tas te pakken en, na nog een uurtje babbelen in de deuropening, vertrekt de hele familie moe, maar voldaan, weer naar zijn eigen huis.

Waarom nu die dertien desserts? Deze beelden de twaalf apostelen én Jezus uit. Op het lijstje staan verschillende gedroogde en gekonfijte vruchten, noten, diverse nogavariaties en een pompe à l’huile, oftewel brood gemaakt met olijfolie. Voeg hieraan toe chocola en een traditionele bûche de Noël , een gerolde taart, en geloof me, je maag zit vol. Hiernaast vind je het recept van de nougat glacé, een ijstaart met noga. Het klinkt heel wat, maar het is niet moeilijk om te maken en we smullen hier elk jaar van. Moet je overigens niet vergeten hem in de vriezer te zetten. Het kerstdiner van 2005 eindigde met een witte plas zoete room waar gekaramelliseerde noten in ronddreven. Tout ça pour rien ...

Ble´ de la Sainte-Barbe

De eerste keer dat ik iemand een nougat glacé van A tot Z zag maken, was met Pasen in de altijd gezellige keuken van buurman Régis. Hij was een zeer goede amateurkok en ik herinner me nog altijd de lucht die toen in die keuken hing. Régis was op hetzelfde moment namelijk ook een lamsbout aan het maken met knoflook en Provençaalse kruiden die in totaal negen uur in een lauwe oven moet garen. Ik stond letterlijk te watertanden! Hoewel we die dag niet met elkaar aan tafel zaten, heb ik zijn lamsbout én de nougat glacé toch geproefd, want hij kwam ‘s avonds heel lief wat bakjes brengen. We hebben ervan gesmuld. Hoewel het heel wat lijkt, is zo’n noga-ijstaart eigenlijk niet zo moeilijk te maken. Volg de stappen en laat de taart vooral zo lang mogelijk in de vriezer staan.

INGREDIËNTEN

• 3 eiwitten

• 400 gram slagroom

• 70 gram suiker

• 70 gram honing

• 70 gram gekonfijte vruchten

• 20 gram rozijnen

• een flinke scheut rum

VOOR DE GEKARAMELISEERDE NOTEN:

• 30 gram suiker

• een theelepel boter

• 50 gram gepelde amandelen

• 50 gram gepelde pistachenoten

VERDER NODIG

• een thermometer

het recept

BEREIDING

Doe de rozijnen samen met de rum in een kommetje en laat ze wellen. +++ Als eerste gaan we een Italiaanse meringue maken. Doe de suiker en de honing in een pannetje en warm deze langzaam op. Doe ondertussen de drie eiwitten in een kom. Wanneer het honing-suikermengsel 100°C aangeeft op de thermometer, gaan we de eieren opstijven. De siroop is klaar wanneer de temperatuur de 123°C bereikt. Op dat moment moeten de eiwitten ook stijf zijn. Laat de mixer of keukenmachine doordraaien in de eiwitten en giet het honing/suikermengsel langzaam hierbij. Je voelt de kom nu warm worden. Je stopt pas met het opstijven van de eiwitten als de kom weer volledig afgekoeld is. En klaar is je Italiaanse meringue. +++ We gaan nu de noten karamelliseren in een koekenpan. Doe de suiker met een beetje water in de pan. Wanneer de karamel zich begint te vormen, doe je de noten erbij en meng je alles goed door. Leeg de pan nu op een vel bakpapier en laat het afkoelen. +++ Klop de slagroom tot hij mooi stevig is en doe deze bij de Italiaanse meringue. Meng dit voorzichtig door elkaar. +++ Breek de gekaramelliseerde noten in stukjes en doe deze bij het witte mengsel alsmede de gewelde rozijnen. +++ Je kunt nu allerlei soorten bakvormen gebruiken om je nougat glacé hard te laten worden. Ik pak meestal een klassieke cake-vorm, dan kun je het eindresultaat makkelijk mooi opmaken. Zorg ervoor dat er bakpapier in de vorm zit en druk het mengsel wat je er in doet goed aan. Nu kan alles één nacht de vriezer in. +++ De volgende dag kun je de cakevorm omdraaien en de nougat glacé op een mooi bord leggen. Als versiering kun je er bijvoorbeeld slagroom omheen spuiten of besprenkelen met noten. Je kunt de slagroom ook opkloppen met wat rum, dat maakt het een echt feestelijk dessert. Wat aardbeiencoulis kan natuurlijk ook, of wat gesmolten chocola. Bon appétit ! l

Nougat

Makkelijk recept – Nougat glace´

Renie

Gezegende plek

Meer dan zestig jaar geleden beleefden René en Anne-Marie Bride de coup de coeur van hun leven en ze aarzelden dan ook geen moment om de keuze van hun hart te volgen. Ze kochten als vakantiehuis voor zichzelf en hun zeven kinderen een deel van de vervallen abdij van Saint-Hilaire in de Vaucluse. Na de memorabele, strenge vorst van 1956 en de daaropvolgende desastreuze gevolgen voor de olijvenoogst maakten veel boeren plannen om naar de stad te trekken. Ook de boeren die slechts twee kamers van de abdij bewoonden.

De nieuwe eigenaars troffen er niet veel meer aan dan een ruïne, maar getroffen door de liefde die blind maakt, besloot het stel om van de restauratie hun levenswerk te maken. In de kapel stonden de landbouwwerktuigen en een tractor opgeslagen, de eetzaal werd als schaapsstal gebruikt en in de keuken werd het paard ondergebracht. Er was water noch elektriciteit, maar wel een nabijgelegen bron die in de zomermaanden droog stond. Dan moest het water aan de fontein van Lacoste worden opgehaald — een ketterse plek met een kasteel waar de Marquis de Sade ooit een libertijns leven sleet. ‘Alleen monniken zijn geroepen om zo’n plek, waar rust en schoonheid hand in hand gaan, te vinden’ schreef een bezoeker ooit in het gastenboek.

Niemand weet wanneer de eerste steen werd gelegd, enkel een grafschrift uit 1254 herinnert aan het neerstrijken van de broeders Karmelieten uit Palestina die er voor het eerst in de geschiedenis van de Provence een pleisterplaats op wisten te zetten. De abdij trotseerde de godsdienstoorlogen, werd tijdens de revolutie opgeëist door de Franse staat en kwam kort daarna in privéhanden.

De paradijselijke plek bevindt zich een paar honderd meter bezuiden de weg die van Lacoste naar Ménerbes leidt. Gedurende vele jaren ontbrak ook maar de minste aanwijzing. Tegenwoordig leidt een oneffen, stoffig en met putten bezaaid keienpad, dat door chauffeurs wordt vervloekt, erheen. Nieuwerwetse fietsers die zich van elektriciteit bedienen om vooruit te komen, vinden die weg ronduit gevaarlijk. Maar wandelaars snoepen ervan.

Toen we er zelf voor het eerst kwamen, overvielen de sereniteit van het geheel en de soberheid van de kapel ons als een openbaring voor wie troost en stilte zoekt. Een plek van rust en schoonheid, uitkijkend over de noordelijke flanken

Darge

van de Petit Luberon en de vallei van de Réal – ver weg van het drukke leven. De poort stond open en binnen was niemand te zien. Ook de tuin lag er schijnbaar verlaten bij maar overal doken tekenen van leven op: een lange houten tafel met stoelen, enkele ingelijste etsen tegen de muur. Ook in de tuin was her en der wat orde geschapen. Tevergeefs zochten we naar een gesprekspartner, en toch waren we er nooit alleen. In een dik gastenboek getuigden vele boodschappen van de verrukking van de onbekenden die ons waren voorgegaan.

Kort na de ontdekking van de schoonheid van het verval door René Bride, toog de apotheker uit Reims aan het werk. Hij zocht een lokale metser en vond in Francisco Bernal de ideale kompaan die hij de opdracht gaf zich over de eerste hulp te bekommeren en ervoor te zorgen dat de poort altijd open bleef. Bezoekers moest hij hartelijk ontvangen en rondleiden. De man nam het eerste deel van zijn opdracht au sérieux en deed dertien jaar over het metselwerk. Opgeslorpt door zijn arbeid vergat hij de schaarse bezoekers en zij hem. Ze dwaalden wat rond, aten er hun baguette, verbaasden zich over het verstilde spektakel en genoten van de rust. Plafonds werden hersteld en dichtgemetselde ramen opnieuw geopend. Het paard verliet de keuken, de konijnen ontvluchtten de abdij en de schapen de eetzaal.

Op 7 Oktober 1975, na tien jaar hard werken, ontwaakten ook de ingeslapen autoriteiten en riepen de plek uit tot historisch monument. En een paar jaar geleden werd er plots een pancarte met een opdracht opgehangen: portez votre pierre à Saint-Hilaire. Die wens bleef niet zonder gevolg en het resultaat zorgde voor een onverwachte reserve van stenen waarmee de restauratie verder werd voltooid. Een bezoeker citeerde in het gastenboek zowaar Confucius: Ne crains pas d’avancer lentement, crains seulement de t’arrêter De familie Bride kwam er vaker logeren, verzamelde er voor communiefeesten, en elke vijftiende augustus wordt er een mis opgedragen waarbij iedereen welkom is.

In mei 1998 overleed René Bride, zijn weduwe stierf in 2012, enkele maanden voor ze honderd werd. Maar de bedankingen vanwege het bezoek bleven maar komen. Dit jaar verscheen een dun boekje van de hand van Marie-Dominique Bride, dochter van, fysiotherapeut in Parijs en blind sinds haar twintigste. Daarin verzamelde ze vele getuigenissen van onbekenden die vaak enkel hun initialen achterlieten onder hun boodschap. l

PIERRE DARGE is auteur, globetrotter en journalist en trekt zich sinds vijftien jaar terug op zijn schrijfplek in het hart van de Luberon. Vandaar kijkt hij met verwondering, sympathie, ergernis en medeleven naar het leven van alledag.

LE NEGRESCO

MADAME EN HAAR VERSAILLES

TEKST: SUZANNE RIETMEIJER BEELD: LE NEGRESCO, ARCHIVES NICE CÔTE D’AZUR

Le Negresco wordt ook wel het Versailles van de Côte d’Azur genoemd. Ontdek de geschiedenis van dit palace aan de Méditerranée en de invloed van hotelier Jeanne Augier, die in het Negresco simpelweg Madame werd genoemd.

coteprovence.nl/winter2022

Het Negresco aan de Promenade des Anglais in Nice is natuurlijk een paleis, maar wordt door de Fransen ook wel een palace genoemd. De definitie van een palace? Een onafhankelijk groot deftig Frans hotel, en laat het Negresco nou net de laatste van het land zijn. Het monumentale pand aan de Middellandse zee met de roze koepel, die gebouwd zou zijn als eerbetoon aan de borsten van de minnares van meneer Negresco, heeft de afgelopen eeuw de grootste beroemdheden en belangrijkste staatshoofden mogen ontvangen.

Het Negresco, dat meer dan honderd jaar geleden werd ingewijd, was een militair hospitaal tijdens de Eerste Wereldoorlog en een Wehrmacht-slaapzaal tijdens de Tweede. En na een winterslaap van enkele tientallen jaren was het Jeanne Augier, beter bekend als ‘Madame’, die dit juweeltje uit de belle époque eind jaren vijftig nieuw leven inblies.

Nadat ze het in verval geraakte hotel had overgenomen, cree erde Jeanne Augier een etablissement naar haar evenbeeld. Een excentriek en flamboyant hotel dat ze versierde met kunstwerken van de schilders waar ze van hield. Dit waren meestal vrienden zoals Jean Cocteau, Salvador Dalí, Pablo Picasso, Raymond Moretti en Victor Vasarely, om er maar een paar te noemen.

NEGRESCO & NIERMANS

Zakelijke finesse, architectonisch talent en een vooruitstrevend idee van ‘luxe’ aan het begin van de 20e eeuw. Dat waren de ingrediënten in de succesformule van hotelier Negresco en architect Niermans in de hoogtijdagen van de belle époque. Wat de twee echter niet konden bevroeden, was dat hun geesteskind op 37 Promenade des Anglais al een jaar na opening door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog gesloten zou worden.

‘HET NEGRESCO MOEST EEN GEOLIEDE MACHINE WORDEN DIE AAN ALLE BEHOEFTEN VAN DE RIJKE GASTEN KON VOORZIEN.’

Henry Negresco werd in 1870 in Boekarest geboren als Henri Alexandru Negrescu. De jonge Henry vertrok al op vijftienjarige leeftijd uit zijn geboorteland en reisde als getalenteerd zigeunerviolist rond door Europa. Tijdens zijn reizen leerde hij een half dozijn talen en maakte hij carrière in het luxe hotelwezen; zo wist hij het van simpele ober tot beroemde hoteldirecteur te schoppen en was hij als maître d’ in Monaco onmisbaar voor rijke clientèle zoals de Rockefellers en de Vanderbilts. In 1909 ontmoet de ambitieuze Negresco de rijke industrieel Pierre Alexandre Darracq die de belangrijkste financier van het bouwproject zou worden.

De Nederlander Eduard Johan Niermans werd in 1859 in Enschede geboren, maar verhuisde na het afstuderen aan de Polytechnische School in Delft naar Parijs. Daar vestigde hij zich als industrieel ontwerper en verfranste hij zijn naam tot Edouard Jean Niermans. Aanvankelijk ontwierp hij meubels en decors, maar een terugkeer naar de architectuur in 1891 bleek een schot in de roos te zijn. Kort na elkaar ontwierp en verbouwde hij onder andere de Moulin Rouge, de Folies Bergères, en de theaters Marigny en Capucines. Later moderniseerde hij

Le Negresco bar

enkele beroemde casino’s, waaronder het Casino Municipal in Nice waar hij Negresco ontmoette.

TECHNOLOGISCH VERNUFT

Het Negresco moest een hotel worden zoals er nog geen ander bestond: een luxe paleis, beschikkend over de modernste technologie. Een geoliede machine die aan alle behoeften van de rijke gasten kon voorzien. Zo vond Niermans dat andere hotels, waaronder het Ritz in Parijs, verre van logisch in elkaar staken. Daarover schreef hij ooit: ‘Zelfs het mooiste horloge op aarde is zonder een goed uurwerk een slecht horloge.’ Dit hotel zou heel anders worden. Zo was over de organisatie en de looproutes van het personeel uitvoerig nagedacht en ook had het hotel luxe voorzieningen zoals een aparte eetzaal voor buitenlandse bedienden en een netwerk van gerenommeerde artsen dat aan het hotel verbonden was.

Het Negresco, waarvan de bouw in 1910 begon, werd op 4 januari 1913 met veel bombarie geopend. De feestelijke opening was dé happening van het jaar waar zowel socialites als Europese vorsten op afkwamen. De gasten vergaapten zich aan de majestueuze ruimtes, de lichtgevende plafonds, de bronzen beelden, het reusachtige geweven tapijt uit één stuk dat in 1911 al driehonderdduizend francs kostte, en het meubilair, ontworpen door Paul Dumas, dat alleen al voor de grote slaapkamers meer dan een miljoen francs kostte. En dan de technologische snufjes: telefoons op de hotelkamer, lampen die met een schakelaar aan en uit gingen, verwarming, een luchtzuiveringssysteem en een postbezorgingssysteem dat brieven op de kamer kon bezorgen via een buizenstelsel.

Lang konden de twee visionairs echter niet van hun succes genieten: door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog moest

Henri Negresco

La rotonde

het hotel in 1914 namelijk al sluiten. Het werd, net als andere sjieke hotels in de stad, door de overheid ingelijfd als hospitaal waar de eerste golf gewonden al in september van dat jaar arriveerde. En hoewel het hotel voor gasten in 1916 heropend werd, was de financiële schade van twee jaar gemiste inkomsten en de investering in wéér een volledig nieuw meubilair niet meer in te halen. Bovendien bleef de aristocratie weg van de Côte d’Azur en zij die wél naar de Rivièra afreisden, hadden een stuk minder te besteden. Balancerend op het randje van een faillissement kon Henry Negresco niets anders meer doen dan het hotel in 1920 te verkopen. Uitgeput en gedesillusioneerd stierf hij datzelfde jaar op 54-jarige leeftijd in Parijs aan kanker. Ver weg van de pracht en praal van zijn paleis aan de Middellandse zee dat veertig jaar later opnieuw furore zou maken.

DE ROLSTOEL

Met de verkoop van het Negresco in 1920 aan de Belg Gérard Marquet was het lot van het hotel voorlopig bezegeld. In deze tijd ontstonden de grote hotelketens en de keten van Marquet omvatte naast het Negresco ook hotels in Madrid, San Sebastián en Brussel. Gedurende deze jaren verloor het hotel haar grandeur en werd het een doodgewoon etablissement, totdat het in 1957 verkocht werd aan de Bretonse familie Mesnage. De Mesnages hadden een fortuin verdiend in onroerend goed en waren een paar jaar eerder naar Nice verhuisd, ervan overtuigd dat het mediterrane klimaat goed zou zijn voor hun enige dochter, Jeanne, die een zwakke gezondheid had.

Het verhaal gaat dat het Jeanne was die haar ouders overtuigde van de aankoop van het Negresco. Ze was op dat moment 34 jaar oud, hielp haar vader in het bedrijf en was net getrouwd met advocaat Paul Augier. Het hotel was het epitoom van ver-

HOTEL WAS HET EPITOOM VAN VERGANE GLORIE: VERSLETEN TAPIJTEN, AFBLADDEREND BEHANG EN LIFTBEDIENDEN MET GATEN IN DE KLEDING.’

gane glorie: versleten tapijten, afbladderend behang en liftbedienden met gaten in de kleding. Maar er was één pluspunt: een grote lift. Jeanne’s moeder was namelijk in een rolstoel terechtgekomen en die rolstoelen waren destijds log en verschrikkelijk groot. Veel oude luxe hotels waren na de oorlogen opgesplitst tot appartementen, maar het Negresco was nog één geheel. Met groot respect voor de visie van Negresco en Niermans besloot de familie om de schouders eronder te zetten en het hotel weer op de kaart te zetten.

Jeanne was verliefd op oude Franse pracht en praal. En dus struinde ze alle antiekwinkels in de omgeving af met haar Renault Estafette, op zoek naar meubels en déco voor in de kamers en salons van het hotel. Zo liet ze vanuit een kasteel in de Dordogne een loodzware schoorsteenmantel overkomen. Deze schoorsteenmantel paste volgens de jonge hotelier perfect in de tot Salon Versailles omgedoopte zaal waarin ook een enorm portret van Louis XIV te bewonderen was. Waar je zo’n portret verder kon vinden? Alleen in het Louvre en Versailles.

EEN MUSEUM

In wat later haar testament zou worden, schreef Jeanne Augier op 86-jarige leeftijd: ‘U weet hoe vaderlandslievend ik ben. Ik

‘HET

Le Chantecler Salon Royal

hou van mijn land. Al sinds 1957 probeer ik het Negresco te redden. Ik wilde dat het geen anoniem paleis zou worden, maar juist een grote Franse residentie. Een soort Franse ambassade voor de kunst die zij vertegenwoordigt.’

De inrichting van de salons, de twintig suites en de bijna honderd kamers vat vijf eeuwen Franse geschiedenis samen. Van de Louis XIV-outfits die Jeanne liet ontwerpen voor de portiers, tot de kristallen kroonluchter die bestemd was voor het keizerlijk hof van Nicolaas II; alles ademde grandeur. Maar waar het hotel tegenwoordig het meest om bekendstaat is natuurlijk de indrukwekkende hoeveelheid kunst. Zo struinde Jeanne de veilingzalen af tot ze bijna zesduizend kunstwerken voor het hotel had verzameld. Zo vind je een portret van Louis Armstrong door Raymond Moretti naast een origineel glas-in-loodraam van Fernand Léger, en beelden van Niki de Saint Phalle, waaronder het beroemde werk Nana Jaune. En dan hebben we het nog niet over de zesde verdieping gehad waar Jeanne woonde en wat volgens velen leek op een kunstdepot van het Louvre.

Het duurde dan ook niet lang tot machtige mensen en beroemdheden in het Negresco wilden verblijven. Vanaf eind jaren vijftig werden aan de Promenade des Anglais onder andere Grace Kelly, Marc Chagall, Jean Cocteau, de Beatles, Salvador Dalí, Gina Lollobrigida, Michael Jackson, Harry Truman en Elton John verwelkomd. Zo liep Dalí rond met een jachtluipaard aan de lijn en schreef Paul McCartney hier in 1967 The fool on the hill op briefpapier van het hotel. In 1983 koos Elton John het glazen dak van de koepel om de kleurrijke video voor zijn hit I’m still standing op te nemen en in 1988 liet Michael Jackson een dansvloer naast zijn kamer installeren voor de repetities van zijn Bad-tour.

LUIS IN DE PELS

Madame, zoals Jeanne Augier door iedereen genoemd werd, was een markante en zéér uitgesproken dame. Een gemakkelijke baas was het in elk geval zeker niet. Zo moest een manager een keer de toiletten met een tandenborstel schrobben, had ze continu op- en aanmerkingen waar het het personeel betrof en schijnt ze een werknemer bijna eens gebeten te hebben. Daarentegen noemde ze al haar personeel steevast mon petit, was ze trots op het feit dat ze nog nooit iemand ontslagen had en nam ze de ambachten erg serieus. Zo liep er in het Negresco een groot aantal ambachtslieden rond: stoffeerders, schilders en zelfs een een spiegelmaker. Ook reisde Jeanne de hele wereld rond. Zo voorzag ze de sjah van Iran op verzoek van generaal de Gaulle van interieuradvies, werd ze adviseur van Intourist, destijds het reisbureau van de Sovjet Unie en tijdens een hotelverblijf van de koning van Spanje liet ze posters ophangen in de lobby die zich tegen het stierenvechten uitspraken. Want als er iets was waar Madame zich hard voor maakte, dan was het wel voor dieren.

Op 80-jarige leeftijd kreeg Paul Augier een beroerte waarna hij in een coma belandde. Na een verblijf van enkele maanden in hôpital Pasteur in Nice, stond Jeanne erop dat haar man thuis zou herstellen. Hij werd verhuisd naar de bovenste verdieping van het hotel, waar hij een einde aan zijn leven maakte. Het was in deze periode, enkele dagen na de begrafenis in 1995, dat de prefect van de Alpes-Maritimes dreigde het Negresco te sluiten: het etablissement voldeed aan geen enkele veiligheidsnorm. Zo waren er bijvoorbeeld geen nooduitgangen, want die vond Jeanne esthetisch niet passen bij de sfeer van het hotel. In het nauw gebracht

Suite de luxe, vue mer

door de departementale overheid zei Madame verontwaardigd in de media: ‘Zou ik Versailles ooit laten afbranden?’

Het zou het begin blijken van een stroeve verhouding met de gemeente. Ondanks haar afnemende gezondheid werd Jeanne een echte nachtmerrie voor de plaatselijke autoriteiten. Zo stond ze meermaals lijnrecht tegenover de burgemeesters van Nice waar het de inrichting van de Promenade des Anglais betrof. Jeanne zag daar graag kunst, de mairie niet. En terwijl Jeanne de Promenade koste wat kost in oude glorie wilde behouden, was de mairie bezig met een tramlijn langs de kust. De starre houding van Madame werd door velen toegejuicht, maar met het hotel ging het in deze periode minder goed. Het bedrijf verloor meer dan een miljoen euro per jaar, gaf teveel geld uit en trok steeds minder invloedrijke klanten. Maar hoewel Jeanne steeds meer van haar eigen geld moest bijleggen, was ze vastbesloten om haar Negresco te behouden. Na een bezoek aan het hotel liet Bill Gates in deze periode een blanco cheque achter, met daarbij een briefje: ‘Noem je prijs’. Als reactie op het aanbod van Gates zei Jeanne simpelweg dat hij nooit rijk genoeg zou zijn om het Negresco te kunnen kopen.

ERFENIS

In de jaren na de eeuwwisseling leek Jeanne steeds meer geïsoleerd en vermoeid te raken. Naarmate er meer financiële problemen kwamen, leek haar karakter ook stukje bij beetje te verharden. De moderne tijden maakten haar moedeloos en Jeanne gaf in deze periode af op de moderniteit die haar met rasse schreden leek in te halen. In haar autobiografie moeten niet alleen de gejaagde samenleving, maar ook de spijkerbroek en baggy kleding het ontgelden. Maar hoe vermoeid Madame ook was, het Negresco wilde ze niet opgeven.

HOU VAN DIEREN, ZE ZIJN DE BROERS, DE ZUSSEN, DE KINDEREN DIE IK NOOIT HEB GEHAD.’

En hoewel ze lang niet altijd even zachtaardig en vriendelijk was, wisten Lili en Lilou altijd een glimlach op haar gezicht te toveren. Lili, de Yorkie, en Lilou, de Shar-pei, welteverstaan. Over haar huisdieren zei ze ooit: ‘Ik hou van dieren, ze zijn de broers, de zussen, de kinderen die ik nooit heb gehad.’ En hoewel Jeanne haar fortuin niet aan haar honden en geliefde kat Carmen kon schenken, zou ze indirect een manier vinden om dat toch te kunnen doen. Zo richtte ze een fonds op voor la lutte contre la souffrance humaine et animale. Dit fonds, Mesnage-Augier-Negresco, had tot doel de ellende van dieren te verlichten door te strijden tegen mishandeling, maar ook om gehandicapten te helpen. Jeanne besloot om haar hotel en enkele andere privévermogens aan dit fonds na te laten.

In februari 2009 liet ze vervolgens haar testament opmaken, een prachtig inkijkje in de volhardendheid van deze grand dame van de hotellerie. Jeanne’s wens? Dat Frankrijk door het Negresco altijd zal blijven schitteren: ‘J’aimerais que le Negresco vive dans l’avenir comme il a vécu jusqu’à ce jour afin que brille la France!’

Lijdend aan de ziekte van Alzheimer werd Jeanne Augier in 2013 onder curatele gesteld. Door haar geheugenverlies kon ze het vijfsterrenhotel, dat in datzelfde jaar onder gerechtelijk bewind was geplaatst, niet langer beheren. Ze stierf op maandag 7 januari 2019 op 95-jarige leeftijd in haar appartement op de zesde verdieping van het haar zo geliefde Negresco. l

‘IK

DE VERTROUWELING

In het testament van Madame uit 2009 komt één naam steeds weer terug: Pierre Couette. Deze elegante jonge man meldde zich op een dag bij het hotel omdat hij de Negrescocollectie tot onderwerp van zijn proefschrift wil maken. Jeanne was meteen dol op zijn ouderwetse manieren. Hij was zo delicaat en bedachtzaam met zijn donkere pakken en zijden sjaals. En dan rekende hij haar ook nog eens tot een van de grootste verzamelaars van deze eeuw. Madame was verguld. Zij, de autodidact, die nooit iets anders volgde dan haar intuïties, zag haar keuzes gevalideerd door een specialist. Kort daarna werd Couette ingehuurd als cultureel adviseur en uiteindelijk kreeg hij grote invloed

op haar. Frédéric de Baets, die reeds jarenlang de advocaat was van Jeanne, begon zich zorgen te maken over zijn cliënt. En dus besloot hij de zaak voor te leggen aan een voogdijrechter die een medisch onderzoek liet uitvoeren. Nu stond het dan eindelijk zwart op wit: madame Augier had de ziekte van Alzheimer en leed sinds januari 2012 aan een bewezen staat van dementie. Een juridisch bewindvoerder werd aangesteld om het hotel te beheren en er werd besloten om een klacht in te dienen. Pierre Couette werd ervan beschuldigd dat hij het verval van zijn weldoenster zou hebben aangegrepen om zichzelf comfortabele werkomstandigheden te gunnen. Zijn salaris van

€ 44.000 per jaar was dan wel niet astronomisch, maar de cultureel adviseur profiteerde ook van een appartement van de zaak en onbeperkte toegang tot het sterrenrestaurant Chantecler. Voor de inventarisatie van het erfgoed van het Negresco zou hij bovendien € 60.000 aan honoraria hebben ontvangen. Ter gelegenheid van zijn verloving in 2012 kreeg Pierre Couette van Jeanne Augier ook nog eens honderd aandelen aangeboden in het fonds. De geschatte waarde van die aandelen vandaag de dag? € 250.000. In maart 2022 besloot de officier van justitie om Couette te ontslaan van rechtsvervolging, een beslissing die grote impact heeft op de toekomst van het fonds van de overleden Jeanne.

LUBERON TRADITION

FRANKRIJK

CÔTE & PROVENCE SELECTEERT

GENIET THUIS VAN DE LEKKERSTE PRODUCTEN UIT DE PROVENCE

regio Provence of Rhône hoort. kilometer boven het wijndorp herkomstbenaming in de wijnbouw tot van vele markten thuis, en beide wijngebieden.

de Luberon, Rhône.

temperatuur in RVS tanks rijpt 30% van de wijn waarvan een derde nieuw. en rode bessen en een

ROBIJNRODE LUBERON

Eerder bespraken we hier de Val Jo van het wijnhuis Val Joanis even boven Aix-en-Provence. Dit is Tradition uit 2019 die daar niet voor onder doet. Gegist op temperatuur in roestvrijstaal met een schilweking van tien dagen. Daarna deels gerijpt op Frans eikenhout. Het resultaat is een heerlijke dieprode wijn met de geur van zwarte bes, bramen en Provençaalse kruiden. Rond en fruitig en een ideale begeleider van geroosterd lamsvlees.

€ 10,95, PERFECTEWIJN.NL

AMSTERDAMS WIT UIT DE LANGUEDOC

‘Een atypische chardonnay’ wordt deze biologische witte wijn genoemd. Gemaakt door drie Amsterdammers op een hoogte van driehonderd meter in de heuvels van de Malepère, nabij de Katharenstad Carcassonne. Vermoedelijk bezorgen de heuvels deze wijn een subtiel frisse geur van citrusfruit en witte bloemen.

Het is een opbeurende wijn met een fijne balans tussen zuren en bitters. Bestaat voor de helft uit oude chardonnay-ranken en voor de helft uit jonge aanplant van 2018.

Lekkere aperitiefwijn, maar ook fijn bij salades, visjes en zuurkool.

€ 8,–, DOMAINE-DE-BELLEVUE.NL

PROVENÇAALS WIT

De familie de Groot maakt al bijna 25 jaar duurzame en prijswinnende wijnen op Domaine de l’Amaurigue in Le-Luc-enProvence. De speciale cuvée Fleur wit 2021 is gemaakt van 100% rolle (vermentino) en volledig vergist op Franse eikenhouten vaten. Rijke aroma’s van perzik, ananas, vanille en op het eind een vleugje citroen zijn het resultaat. Een perfecte match met gegrilde zeebaars, kip en romige kazen. amaurigue.com

€ 14,95, NAN-WIJN.NL

NEDERLANDSE OLIJFOLIE UIT DE ARDÈCHE

In 2005 startten Glenny, Sem & Luuk Calboo hun olijfgaard in het pittoreske dorpje Salazac, even aan de andere kant van de Rhône op de grens van de Ardèche en de Gard. Nu staan er drieduizend olijfbomen en onlangs zijn ze weer op traditionele wijze met de hand geplukt, en verwerkt met een koude mechanische persing voor een pure zachte biologische olijfolie. In een aantal varianten, allemaal geschikt voor bakken en grillen, voor salades en het aperitief, met een stukje stokbrood of toast. Zelf eens helpen plukken volgend jaar? Dat kan! Informeer je nader op: FACEBOOK.COM/CALBOLIVE

deDélicesCôte& Provence sélection

deDélicesCôte& Provence sélection

deDélicesCôte& Provence sélection

Palais des papes

ALLES AAN HET PALEIS IS IMMENS, MAAR TOCH ZIJN ER OOK INTIEME HOEKJES

Meer dan zeven eeuwen geleden rommelde het in Rome. De strijd tussen Welfen, aanhangers van het pauselijk gezag, en Ghibelijnen, aanhangers van de Duitse keizers, woedde in alle hevigheid. En hierdoor slaagden zelfs de bekvechtende Italianen er niet meer in om een paus te kiezen. Uiteindelijk werd voor een Franse buitenstaander gekozen die al snel een protegee zou blijken van de Franse koning. Deze wisseling van de wacht was zo abrupt, dat paus Clemens V met het pauselijk gezelschap gedurende enkele jaren gewoon door het Comtat Venaissin doolde, een gebied dat in pauselijk bezit was gekomen na de strijd tegen de Katharen. Zijn opvolger, Johannes XXII, koos in 1309 uiteindelijk voor Avignon en die pauselijke aanwezigheid zou voor een immense bloei zorgen. Voor zijn komst waakte de Rocher des Doms met zijn kathedraal uit de twaalfde eeuw over een ingeslapen stadje dat niet meer dan zesduizend zielen telde. Het zou weldra abrupt uit zijn siësta worden gewekt.

EEN KOOPJE

De meest indrukwekkende getuigenis uit die periode is het Palais des Papes, al kwam dat in zijn huidige vorm pas klaar in 1342. Alles aan het paleis is immens — de volumes van de zalen, de hoge plafonds, de muren die kaal zijn gebleven. Toch zijn er ook intieme hoekjes zoals de kapel van de heilige Martial met de fresco’s van Giovanetti of de tuinen waar in geometrische patronen salie, venkel, rozemarijn, artisjok en andere planten nog van een pauselijke passage getuigen.

We beginnen onze dag tegenover het paleis met een stevige koffie op het terras van de Moutardier du Pape, ooit het huis van de specerijenspecialist van de paus. Het Pauselijk paleis, dat zo’n anderhalve hectare beslaat en meer dan vijftig meter hoog is, ziet er eerder uit als een versterkte burcht dan als een paleis. Alles wijst erop dat het in ruige tijden werd gebouwd, terwijl het nu het culturele hart van de stad is waar gedurende drie weken in juli tijdens het Festival van Avignon dagelijks enkele honderden stukken worden opgevoerd. Het was een tijd van oorlogen en intriges, van moord en bedrog. De stad zelf werd eigendom van de paus toen hij koningin Jeanne van Sicilië in 1348 zo’n tachtigduizend florijnen betaalde. Een koopje want de bouw van het Palais zelf zou uiteindelijk vierhonderdduizend florijnen kosten. Een paar dagen later

wordt de koningin, die verdacht werd van de moord op haar man, van alle beschuldigingen witgewassen.

NIEUWE STAD

Toch wordt het stadsbeeld ook bepaald door de talrijke kloosters die er in die periode werden gebouwd en door de huizen die kardinalen betrokken. Een opmerkelijk voorbeeld uit die periode is het huidige hotel La Mirande waar kardinaal Arnaud de Pellegrue iets meer dan zeven eeuwen geleden een receptie gaf ter ere van zijn oom, paus Clemens V. Zo’n 112 gasten flankeerden de paus, waaronder zestien kardinalen die met enige gretigheid het banket, dat uit negen gangen bestond, alle eer aandeden. Tegenwoordig is het een sterrenrestaurant en een hotel dat door de Duitse familie Stein volgens de regels der kunst gerestaureerd werd. Een juweeltje waar het goed toeven en tafelen is.

Op de andere oever van de Rhône bevinden zich nog meer livrées of kardinaalswoningen, en wel in Villeneuve-lez-Avignon dat zijn naam niet gestolen heeft: het stadje werd in 1293 door koning Philippe le Bel als een soort kolonie uit het niets opgericht — compleet met privileges en fiscale voordelen voor de nieuwbakken kolonisten. Zijn beslissing was verre van toevallig. De stad lag aan de stroom, zou een militair boegbeeld worden en weerstand kunnen bieden tegen de overbuur Avignon. De eigenaren van de vele steengroeven gebruikten de Rhône als transportmiddel voor hun producten. Toch was het oorspronkelijke gehucht niet helemaal onbekend: in de zesde eeuw woonde er op die plek een vrouw in een grot, Casarie genaamd. Een vrome heremiet wier leven sinds eeuwen als een voorbeeld van een godsvruchtig bestaan werd gezien. In de tiende eeuw werd er de abdij van Saint-André gesticht die bescherming zocht bij de Franse koning. Van de oude abdij op de heuveltop is weinig rechtop gebleven, maar twee nijvere vrouwen wierpen er zich aan het begin van vorige eeuw aan het uitbouwen van een unieke tuin.

VRESELIJKE OVERSTROMING

Het nieuwbakken stadje werd van de ene dag op de andere een toevluchtsoord voor de kardinalen die de pausen vergezelden. Dat vrome gezelschap liet er paleizen bouwen, en bracht in hun kielzog ambachtslui, kunstenaars en rijkelui mee. In geen tijd vertienvoudigde het aantal inwoners tot vijftigduizend zielen. De oppervlakte van

CQFD Bar Hotel Mirande

Villeneuve

zo’n livrée was bepaald indrukwekkend en kan perfect worden ingeschat aan de grootte van de Place Jean Jaurès, de plaats waar ooit zo’n paleis verrees. Het stadje zelf bleef ook na het pauselijk vertrek een bloeiende haven — tot de vreselijke overstroming van de Rhône in 1770, die na het terugtrekken van het water opeens negenhonderd meter meer oostwaarts kwam te liggen. Daardoor werd Villeneuve van zijn verzande levensader afgesneden en tegenwoordig is het stadje niet meer dan een rustige plek waar de prijzen van de huizen snel stijgen en vanwaar men een pauselijk uitzicht heeft op Avignon. Een plek om te kuieren, gekruid met historische monumenten.

De Chartreuse du Val de Bénédiction is zo’n plek om niet over te slaan. Een kartuizerabdij, die er in 1352 het licht zag toen Innocentius VI tot paus werd verkozen en hij voor gronden, gebouwen en middelen zorgde. Toen hij tien jaar later stierf werd zijn lichaam bijgezet in het hem zo dierbare klooster dat zou uitgroeien tot het grootste van de orde in Frankrijk. Na de Franse revolutie werden de diverse gebouwen afzonderlijk verkocht maar tegenwoordig heeft een forse restauratie het oord tot een prachtig geheel omgevormd waar de cellen van de kloosterlingen te bezoeken zijn. Laat je in de kapel vervolgens achteroverslaan bij de aanblik van de fresco’s van Matteo Giovannetti.

KAPELBIOSCOOP

Terug in Avignon maken we een ommetje langs de kapel van de Antonins, en wel om een heel bijzondere reden. Aan het einde van de veertiende eeuw vonden de Itali-

anen dat het wel welletjes was geweest met dat Franse pausdom, en kozen opnieuw voor hun eigen kandidaat. Enkele jaren waren er zelfs twee pausen: één in Avignon en één in Rome. Het groot schisma dat de kerk verdeelde (1378-1417) wierp haar schaduw over de stad. Op een bepaald moment eigenden drie kardinalen zich de pauselijke titel toe. Het gebouw waar de tweede tegenpaus, Benoît XIII, in 1403 enkele dagen onderdak kreeg van de orde nadat hij gedurende vijf jaar in het paleis in een soort huisarrest had doorgebracht, bestaat uit diverse lagen. Op de begane grond is er een theater, hogerop een kleine bioscoop maar de verrassing wacht op de vierde etage. Daar woont Marianne in een immense loft met piano en biljarttafel en sleetse muren — een uniek geheel dat ze via Airbnb aan toeristen verhuurt. Via de deur van een oude kast stapt de verbaasde bezoeker in een halfronde slaapkamer.

We besluiten de dag op het lommerrijke pleintje voor het Couvent des Célestins aan het Place des CorpsSaints. Omdat het goede leven en de rijke geschiedenis er zo prettig samenvallen. Hier werd in 1395 aan de bouw van een houten kerk begonnen — op initiatief van de tegenpaus Clemens VII en de Franse koning Charles VI. Die bevond zich naast het kerkhofje waar de zeer godvruchtige kardinaal Pierre de Luxembourg begraven ligt. Hij was het neefje van de paus, werd op zijn vijftiende bisschop van Metz en op zijn achttiende kardinaal. Maar boven alles was hij een soort mystieke verschijning die vaak vastte en zichzelf geselde, een ascetisch type dat zijn geld en bezittingen wegschonk aan bedelaars en armen.

Pauselijke tuinen Marianne van de B&B

VRIJWEL METEEN BEGONNEN DIVERSE WONDEREN ZICH TE MANIFESTEREN, ZELFS ZIJN OOM SCHROK ERVAN

De godvruchtige kardinaal stierf op zijn achttiende en bij het vernemen van zijn dood kwam de bevolking op straat en werd zijn laatste wens ingewilligd: hij werd op het kerkhof der armen te ruste gelegd en vrijwel meteen begonnen diverse wonderen zich te manifesteren. Zelfs zijn oom schrok ervan, liet een commissie samenstellen om een en ander op schrift te stellen. Toen het om 1964 allerhande mirakels en dertien herrijzingen bleek te gaan, werd meteen door de Franse koning een procedure tot heiligverklaring opgestart. Die procedure werd bij de dood van Clemens VII stilgelegd, allicht omwille van de rivaliteiten tijdens het Groot Schisma, en nooit meer hervat. Maar in 1527 deed Rome een toegift en werd Pierre de Luxembourg zalig verklaard. Zijn feestdag wordt op 2 juli nog altijd met enige luister gevierd. Het aanpalende klooster zou het laatste bouwwerk worden uit de pauselijke jaren én het enige koninklijke bezit in de stad.

REVOLUTIE

De Franse revolutie bracht die hoge vlucht abrupt tot stilstand: kerk en klooster werden vernield, naast de talrijke kunstwerken die er zich bevonden. Later nam het Franse leger er zijn intrek en werd het geheel tot een kazerne

gedegradeerd. Tegenwoordig is de administratie van de stad er neergestreken maar ook het festival van Avignon maakt gretig gebruik van de accommodaties.

Langs de schilderachtige maar wat verwaarloosde Rue des Teinturiers lopen we de stad uit. Van de 32 watermolens die er ooit door de zeer bescheiden Sorgue werden aangedreven, zijn er slechts enkele overgebleven. Toch herinneren ze ons aan het feit dat Avignon ooit een nijvere stad was en dat die watermolens de machines van de ververs en de wevers aandreven in tijden dat de zijdeteelt furore maakte. Op een dertigtal kilometer van Avignon verrijst vandaag de dag in Châteauneuf-du-Pape nog de zeer beschadigde toren van het zomerpaleis van de pausen. En op de lokale wijnflessen prijkt nog altijd het pauselijke zegel. Maar daarmee houdt de pauselijke zegen op. l

Rue Fourbisseurs

Q Home en Lemon Tree Interior, de professionele en betrouwbare partners voor de verhuur en inrichting van uw woning in de Provence en aan de Côte d’Azur!

www.qhome.fr www.lemon-tree-interior.com +31 (0)6 30 61 44 44

nationaal en internationaal transporteren van uw waardevolle bezittingen

de specialist in het nationaal en internationaal transporteren van uw waardevolle bezittingen

Siebe Huisman

moves you!

Siebe Huisman is de specialist in het nationaal en internationaal verhuizen en transporteren van uw waardevolle bezittingen. Of het nu gaat om een compleet interieur, een schilderij, koffers, motor of bijzondere bouwmaterialen, van een eerste gesprek tot daadwerkelijke uitvoering;

een schilderij, koffers, motor of bijzondere bouwmaterialen, van een eerste gesprek tot daadwerkelijke uitvoering;

Siebe wordt het een zorgeloos gegeven.

met Siebe wordt het een zorgeloos gegeven.

rijdt hij elke week naar de Cote d'Azur voor al kleine en grote goederen. Snel, betrouwbaar, met kennis van zaken én met begrip voor de privacy van de klant.

Zo rijdt hij elke week naar de Cote d'Azur voor al uw kleine en grote goederen.

Snel, betrouwbaar, met kennis van zaken én met begrip voor de privacy van de klant.

NIKKIE VAN LEEUWEN is interieurspecialist en woont in Zuid-Frankrijk. Samen met haar man runt zij Maison Bien Bleu waarmee ze totaalconcepten voor interieur en exterieur verzorgen voor huiseigenaren in de Provence.

Terwijl ik dit schrijf is het hier in Lorgues nog 26 graden, maar ondertussen veranderen de bladeren van de bomen al in de meest waanzinnige herfstkleuren. De Franse filosoof Albert Camus zei ooit: ‘L’automne est un deuxième printemps où chaque feuille est une fleur.’ En dat is het zeker. Niet alleen ik, maar ook mijn ‘cadeaukinderen’ zijn al druk bezig met de winter en dan vooral met de kerst. Het is ook een tijd die mijn hart sneller doet laten kloppen. Het aftellen is begonnen. Zo af en toe krijg ik dan ook kerstliedjes toegestuurd op Whatsapp, komt er een idee langs voor een gerecht voor het kerstdiner of een hint voor een cadeau onder de boom.

Met winterse interieurstyling denk ik aan: veel kussens, warme plaids en een overdaad aan kaarsen. En dan is er ook deze trend die een winterse comeback maakt: meubels gecombineerd met reclaimed oak wood en ruwe en ruige wolsoorten. Laten we ook niet de bouclé-stof vergeten, die doet me vandaag de dag nog steeds verbazen! Ik ben dan ook verliefd op de nieuwe fauteuil van Eichholtz genaamd Bixby.

Wat ik onder de kerstboom hoop te vinden? In ieder geval de nieuwe Positano-lampen van Artwood, de bedsprei Siesta van Élitis en de handgegoten kaarsen van Gommaire. Maar we weten allemaal: het gaat natuurlijk niet om wát er onder de boom ligt, maar om het samenzijn en genieten met familie en vrienden. Ik wens jullie hele fijne dagen toe en alvast de beste wensen.

Winterwonderland

zuiden

Fraaie villa, gebouwd in de neoprovençaalse stijl in 2006, gelegen op een perceel van 3.584 m2. Rond de woning ligt een prachtige aangelegde tuin en er is een verwarmd zwembad met een terras, een loungehoek en een gezellig overdekt barretje. Voor het huis bevindt zich een groot terras die natuurlijke schaduw heeft door de 2 moerbei-platanen. De villa heeft een zuidligging en een fraai zicht op de vallei. De villa bevat 4 slaapkamers waaronder een separate studio met een eigen opgang

met een zitkamer met keukenhoek (of als extra slaapkamer te gebruiken), een WC en een slaapkamer met een badkamertje. Zeer geschikt als gastenverblijf of om te kunnen verhuren. 3 van de 4 slaapkamers zijn geairconditioneerd. Het huis beschikt over zonnepanelen en tevens een laadpaal om een electrische auto te kunnen opladen.

REF. 1007THO – Prijs: € 745.000

Makelaarskantoor New Home heeft vestigingen in Lorgues, Fayence en Sainte-Maxime. Voor meer informatie over de hier getoonde villa en een overzicht van alle te koop staande objecten kijkt u op www.new-home.fr

Villa met ligging op het

en een fraai zicht op de vallei in Le Thoronet

LEZEN IN ZUID-FRANSE SFEREN

MET MICHELIN LANGS DE CÔTE D’AZUR

Sinds de eerste Michelingids uitkwam, worden ze regelmatig herzien. Ook de gids voor ‘ons’ stukje van Frankrijk is weer helemaal up-todate. Voorzien van de laatste hotspots en adresjes kun je er optimaal mee vakantievieren aan de Côte d’Azur. Voorzien van 48 kaarten in de heldere Michelincartografie en handige reisprogramma’s voor een paar heerlijke dagen Zuid-Frankrijk.

‘JE CHANTE MA VIE’

NOOIT MEER LYON OVERSLAAN

LEVEN ALS SIMONE DE BEAUVOIR

€ 25,99

Vijfentwintig jaar geleden overleed de chansonnière Barbara. In Frankrijk was ze een waar icoon met de status van een rockster. Haar optredens werden ervaren als een spirituele belevenis. Maar wie was ze? Ze hield van journalisten maar haatte de vragen. ‘Je chante ma vie’ zei ze, en verwees naar haar teksten. In dit boek schetst Meta Gemert aan de hand van diverse chansons, interviews en ander achtergebleven materiaal een mooi beeld van deze wat mysterieuze chansonnière.

In Lyon, de derde stad van Frankrijk, begint het zonnige zuiden. In deze gids neemt Helen Albada je niet alleen mee naar de bekende plekken, maar gaat ze alle wijken in. Om er te shoppen, naar Presqu’île voor de merkkleding, op Les Pentes de la Croix-Rousse voor de handgemaakte kleding. Voor de kunst ga je naar Les Brotteaux, voor historie naar Vieux-Lyon. Geen wijk blijft onbesproken, en met de handige Lyon-App leer je de stad nog gemakkelijker kennen. Lyon moet je met deze gids nu absoluut nooit meer overslaan.

TIME TO MOMO - LYON DOOR HELEN ALBADA MO’MEDIA,

€ 18,99

Vorig jaar kwam over Simone de Beauvoir al een veelgeprezen biografie uit, een monumentaal werk van Kate Kirkpatrick. Nu is er een wat praktischer boek waarin haar lessen voor een authentiek leven zijn weergegeven, een oproep om in haar geest te leven. Thema’s als vriendschap, de romantische liefde, het huwelijk, kinderen en de dood komen allemaal voorbij. Thema’s waarmee Simone de Beauvoir worstelde maar die, zeker na lezing van dit boek, nog steeds relevant zijn voor de 21e eeuw.

€ 22,99

DE GROENE REISGIDS – CÔTE D’AZUR LANNOO,

DIT BOEK ONTVANG JE GRATIS BIJ EEN (CADEAU-)ABONNEMENT OP CÔTE & PROVENCE.

BARBARA, EEN GEZONGEN LEVEN DOOR META GEMERT

VAN MAASKANT HEUN, € 21,99

WAT ZOU SIMONE DE BEAUVOIR DOEN DOOR SKYE CLEARY TEN HAVE,

“Zonder jou was het ons nooit gelukt”

Dat hoor ik regelmatig. Ik ben aankoopbegeleider en architect en woon reeds meer dan 22 jaar in de Vaucluse (‘84).

Ik bied professionele hulp bij het zoeken van een bestaand pand en beschik daarvoor over een ruim en gediversifieerd aanbod. Tevens begeleid ik ontwerp en realisatie van uw nieuwbouwproject, in de streek ten zuiden van de Mont-Ventoux.

U WAAGT DE SPRONG …

… WIJ VINDEN DE BESTE HYPOTHEEK

Hypotheek & Buitenland begeleidt al sinds 2003 kopers van een huis in Frankrijk bij het verkrijgen van een hypotheek. Wij kennen de weg en weten hoe het voor elkaar te krijgen bij de Franse banken.

…WIJ VINDEN DE VOORDELIGSTE HYPOTHEEK

Soms bent u het beste af met een Nederlandse bank voor uw hypotheek, maar soms ook met een lokale. Hypotheek & Buitenland is een onafhankelijk adviseur die de weg kent in het hypothekenlandschap voor Frans, Italiaans, Belgisch, Duits, Portugees en Turks onroerend goed. Wij kunnen de financiering van uw huis over de grens vanuit Nederland realiseren en staan u bovendien bij gedurende het hele traject van koop. Van ‘compromis de vente’ tot ‘acte authentique’. Van ‘contratto preliminare di vendita’ tot ‘atto di compravendita’. Bezoek onze informatieve internetsite voor meer informatie over onze dienstverlening of bel: 020 - 330 0139

Wij staan onze klanten bij van de eerste oriëntatie tot de acte authentique. Bezoek de internetsite voor meer informatie over onze dienstverlening of bel: 020 - 330 0139.

www.hypotheekenbuitenland.nl

www.hypotheekenbuitenland.nl

Frankrijk,

Mr Mireille Bosscher

IN ÉÉN DAG VERLIEFD OP MARSEILLE

coteprovence.nl/winter2022

Misschien past één dagje Marseille precies in je reisprogramma, of misschien is het een testbezoek, want is die stad nu echt zo veranderd? We gaan op pad met Anne van der Wal die ons een zee aan leuke adresjes laat zien. Het doel? Een coup de foudre voor deze mediterrane havenstad.

TEKST: ANNE VAN DER WAL BEELD: ANNE VAN DER WAL, MARCEL REIMER E.A.

Havenstad Marseille staat lang niet bij iedereen hoog op het lijstje om te bezoeken. Lange tijd stond de stad bekend als een centrum van criminaliteit. Zonde, want Marseille heeft — naast allereerst een heerlijk klimaat — zoveel moois te bieden. Een bezoek aan de tweede grootste stad van Frankrijk is een waardevolle toevoeging aan een trip door de Provence. Marseille voelt anders dan het gros van de Franse steden: niet alleen voelt het er niet heel toeristisch, maar ook is het er minder chic — een heel verschil met het nabijgelegen Aix-en-Provence. Dat maakt de sfeer opener, en er is veel ruimte voor alternatieve en moderne concepten, die ook steeds meer in de stad te vinden zijn. Marseille heeft genoeg in huis om in één dag je hart te veroveren, getuige dit dagprogramma. Het liefst te voet, omdat dat de beste manier is om veel van een stad te ontdekken.

OCHTEND

De Zuid-Franse havenstad leent zich goed voor een dagtrip, omdat het heel makkelijk te bereiken is. Marseille is met de auto goed te bereiken en vanaf het vliegveld sta je per shuttlebus binnen een half uurtje op het centraal station, Marseille Saint-Charles. Hier komen veel treinen uit heel de Provence aan, en zelfs vanuit Parijs duurt het slechts drie uur om er te komen. Vanaf het station loop je in een kwartiertje naar le Vieux Port, natuurlijk de must-see van de havenstad, het hart van de stad én het begin van je dagtrip. In en rondom deze wijk zijn veel leuke boetiekjes te vinden. De grote winkelstraat kun je overslaan, maar de prachtige woonwinkel la maison marseillaise

en concept store jogging jogging zijn zeker een bezoekje waard. Laatstgenoemde is een winkel en restaurant in één: verlekker je aan de mooiste modemerken en het moderne interieur om je vervolgens te verbazen over de prachtige oude binnentuin die achter het restaurant schuilgaat.

Heb je nog niet ontbeten of zin in een brunch? Marseille heeft op dat gebied meer te bieden dan typische Franse boulangeries. Strijk bijvoorbeeld neer bij deïa , waar je pancakes, granola bowls en luxe croissants — we blijven toch in Frankrijk — met zalm eet. En een deurtje verder zit l’infusion , een bar à thé, met zowel verschillende zoete als hartige lekkernijen op de kaart. Ook leuk: het terras bij moderne bakker petrin couchette , of heerlijke koffie bij deep coffee roasters . Loop daarna, in de richting van de zee, de wijk door naar de bekende bakker le four des navettes . Hier koop je — volgens de locals — de lekkerste navettes, koekjes met een lichte smaak van oranjebloesemwater, de typische zoetigheid uit Marseille en een perfect toetje voor na de brunch.

MIDDAG

Met de maag vol is het tijd om de andere kant van de haven te ontdekken. Neem een kijkje bij de vele boten die in de haven liggen aangemeerd en loop vervolgens door de zijstraten de oudste wijk van Marseille in: Le Panier. Hoewel het charmante Le Panier ook een van de bekendste wijken van de stad is, doet het er niet toeristisch aan en is het er heerlijk rondstruinen. Door Le Panier loop je richting het in 2013 gebouwde museum mucem, Musée des Civilisations de l’Europe et de la Méditerranée — niet te missen vanwege het grote contrast tussen het ultramoderne museum en de oude haven. In het museum zijn wisselende tentoonstellingen met een focus op sociale, politieke en religieuze onderwerpen te bezoeken. Geen zin in een museumbezoek? Dan is het toch de moeite waard om een rondje om het gebouw te lopen en van het moderne

MUCEM

JOGGING JOGGING

DEÏA

pand over te steken naar het Fort Saint-Jean, waar je van een mooi uitzicht kan genieten.

De volgende stop is Vallon des Auffes, een flink stuk lopen vanaf mucem, maar ook te bereiken met de bus of taxi en absoluut een bezienswaardigheid. Vallon des Auffes is een schilderachtig haventje aan de rand van de stad, met weer een heel andere sfeer dan de grote haven in het centrum. Het is er veel rustiger, een perfecte plek voor een rustige middag aan het water. Wie wil kan hier gemakkelijk een duik in de Middellandse Zee nemen, maar ook is Vallon des Auffes een goede plek om uitgebreid te lunchen. Bij chez jeannot eet je pizza met uitzicht op de iconische brug die zich over het haventje strekt. Voor verse vis ga je naar chez fonfon en voor wie zin heeft in tapas is bij viaghji di fonfon aan het juiste adres.

AVOND

Ook in de avond is er genoeg te beleven in bruisend Marseille, vooral in en rondom Le Vieux Port, dus dat is ook de plek waar de dag zich voortzet. Lekker eten bijvoorbeeld bij la mercerie , waar ze heerlijke verse mediterrane gerechten serveren en sla vooral la cantinetta met de gezellige binnentuin niet over als je zin hebt in fantastisch Italiaans eten. Een absolute favoriet is livingston , een restaurant dat op het eerste gezicht een beetje alternatief aandoet, maar waar de sfeer en het eten fantastisch zijn. Een plek om de avond af te sluiten is bar gaspard aan de boulevard de Notre Dame. Hier drink je bijzondere cocktails met ingrediënten als esdoornsiroop, rode biet en paprika.

LANGER IN MARSEILLE?

Er zijn buiten het hart van de havenstad nog veel meer mooie plekjes te ontdekken voor wie langer dan een dag blijft plakken. Marseille heeft vele gezichten: van het moderne MuCEM en de grote haven, tot kleine oude vissershaventjes aan de rand van de stad. Zo is

naast Vallon des Auffes, ook Les Goudes een wijk die zeker de moeite waard is om te bezoeken. Het is een heerlijke plek voor een middagje zwemmen, of ga lunchen bij het recent geopende en populaire tuba club . En natuurlijk is een bezoekje aan de hooggelegen imposante basilique notre-dame de la garde een must bij een verblijf van meerdere dagen. De basiliek kun je gelukkig ook per bus of toeristisch treintje bereiken, mocht je de klim niet willen wagen.

Voor de sportievelingen is een wandeling door het parc national des calanques een perfecte activiteit. In dit nationale park heb je de meest adembenemende uitzichten, en toch lijkt het voor toeristen vaak nog een onontdekte schat. Calanques zijn diepe valleien, door de jaren heen gevormd door de zee en de afwisseling tussen grote rotsen en helderblauw water zorgt voor fraaie aangezichten. Tussen Marseille en het nabijgelegen dorp Cassis zijn er negen te bekijken, waarvan de een makkelijker te bereiken is dan de ander. Zo is Calanque de Sormiou goed met de auto te bereiken, waardoor het ook de bekendste is. Voor wie een wandeling niet schuwt, zijn Calanque de Sugiton en Calanque d’En Vau de beste en mooiste plekken om naartoe te gaan. Let op: dit zijn twee verschillende wandelingen. Sinds afgelopen zomer kun je calanques overigens niet zomaar meer bezoeken en moet je tijdens het hoogseizoen een toegangsbewijs kopen op de website van het Parc National des Calanques, dit om te voorkomen dat de natuur door massatoerisme wordt verstoord.

COUP DE FOUDRE ?

In Marseille is steeds meer te ontdekken en deze stad biedt voor iedereen wat wils. Het is een stad met een interessante mix van oud en modern, waar je een dagje cultuur kunt snuiven en van bar naar restaurant kunt hoppen, maar waar je ook binnen een mum van tijd op het strand ligt. Een fijne afwisseling. Een coup de foudre in één dag? Oui, als je het mij vraagt. l

L’OURS JAYET

ADRESSEN

SWING EASY

DE MOOISTE GOLFBANEN VAN ZUID-FRANKRIJK

Of je nu een enthousiaste amateur of een geoefende professional bent: aan de Côte d’Azur en in de Provence word je telkens weer getrakteerd op een wisselend maar prachtig landschap tijdens je negen of achttien holes. In deze Special zet Côte & Provence de mooiste golfbanen van ZuidFrankrijk voor je op een rijtje.

coteprovence.nl/winter2022

OP DEZE BANEN KUN JE HET HELE JAAR DOOR ALLE KANTEN OP

In de regio Provence-Alpes-Côte d’Azur wordt ‘even een balletje slaan’ naar een hoger plan getild. Spelers worden hier namelijk niet alleen getrakteerd op een uitzonderlijk zonnig klimaat, maar ook op een zeer gevarieerd landschap waardoor geen golfbaan hetzelfde is. En of je nu een beginner bent of een leven als golf pro ambieert: op de Zuid-Franse banen kun je het hele jaar door alle kanten op. De regio telt meer dan zestig golfbanen die de ene keer uitzicht geven op de Middellandse Zee en de andere keer op de lavendelvelden of de bergdorpen in het achterland.

In tijden van grote droogte en zorgen voor het milieu hebben de golfbanen in de Provence en aan de Côte d’Azur een milieuvriendelijk standpunt ingenomen. Zo wordt er goed nagedacht over het behoud van de biodiversiteit, de verwerking van afval en de vermindering van het waterverbruik. Vooral die laatste is terecht een grote zorg en dus zetten veel golfbanen zich in om het tij van waterverspilling te keren. Wat dacht je

van Golf de Terre Blanche in het Pays de Fayence in de Var waar een baan is aangelegd die regenwater kan opvangen? Of het nieuwe systeem van de Old Course Cannes-Mandelieu waar een deel van het behandelde afvalwater van de zuiveringsinstallatie hergebruikt zal worden om het gazon van de golfbaan te besproeien.

De banen in dit deel van Zuid-Frankrijk zijn internationaal bekend en trekken golfers van over de hele wereld aan. Het is dan ook niet gek dat verschillende beroemdheden uit de golfwereld, zoals architect Robert von Hagge in Mougins, hier hun signatuur hebben achtergelaten.

Heeft deze Special je geïnspireerd? Met de Provence Côte d’Azur Golf Pass kun je met flinke korting spelen bij de mooiste banen van de regio. Maak je pass aan op cotedazur-golfs.com en kies uit de meer dan dertig banen die zijn aangesloten bij dit initiatief. Een mooie manier om eens een andere baan te ontdekken!

Alpes-Maritimes

OLD COURSE – CANNES-MANDELIEU

De oudste golfbaan aan de Rivièra mag niet ontbreken op je Zuid-Franse golf-bucket list. In 1891 op verzoek van de Russische groothertog Michaël aangelegd naar het voorbeeld van de Saint Andrews Golf Club in Schotland die hij eerder ontdekt had. Er moest iets dergelijks komen aan de Méditerranée. En inderdaad, de Siagne mondt hier niet ver vandaan uit in de zee. Hier speel je in de sporen van de Europese adel die zich destijds en masse verpoosde aan de Côte d’Azur. De enige golfbaan overigens met een pontje tussen hole 2 en 3, en 12 en 13. Lunchen doe je natuurlijk in het restaurant van de Old Course. golfoldcourse.com

Alpes-Maritimes

GOLF DE MONTE CARLO

Eén van de klassieke banen aan de Côte d’Azur, in 1911 aangelegd in La Turbie. Deze prachtige baan ligt op een steenworp afstand van het prinsdom zelf, maar is eigendom van de Société des Bains de Mer. Dus van de Prins zelf, zeg maar. Heuvelachtig en vrij fysiek, nergens ligt je bal op een vlak stukje fairway Het uitzicht op de Côte is hier en daar fenomenaal, vooral op hole 5 (een par 3) waar je neerkijkt op het centrum van Monaco. Uniek is ook hole 13 waar het steil naar beneden gaat, en je met een flinke afslag de driehonderd meter aan kan tikken.

golfdemontecarlo.com

Alpes-Maritimes

RIVIÈRA GOLF DE BARBOSSI

Op een paar kilometer rijden van de Old Course is in 1991 een tweede golfbaan aangelegd in Mandelieu-La Napoule. Een golfdomein met een visie waar je naast sportief ontspannen op de baan ook terecht kunt voor een flinke dosis kunst en culinair vermaak. Technische 18-holes baan met een adembenemend uitzicht op de berg Estérel en de wijngaarden van Barbossi. Wat is er mooier dan te spelen om zo’n ‘golfwijn’? Wie wint drinkt hem thuis op, maar je kunt hem natuurlijk ook aan tafel al uitschenken in één van de drie restaurants die dit domein rijk is. domainedebarbossi.fr

ROYAL MOUGINS GOLF CLUB

Schitterende baan met Nederlands management, prachtig gelegen vlak achter de Côte d’Azur. Hole twee, een par 3 die over het water in de diepte ligt, is vermaard. De baan is redelijk geaccidenteerd dus een buggy is aan te bevelen. Dit is meer dan een golfbaan. Menig landgenoot heeft hier ook een appartement of een villa. Verblijf je in het hotel? Geniet dan na je rondje golf van het grote buitenzwembad met terras en een hapje in het toprestaurant Le Royal Garden. royalmougins.fr

Vrij fysieke golfbaan in een beschermd natuurgebied bij Pierrevert, niet ver van Manosque in de Alpes-de-HauteProvence. Fraai aangelegd langs enkele ravijnen die de baan tot een uitdagend parcours maken. Greens vormen hier een challenge op zich; je dient ze vaak vanaf een behoorlijke hoogte aan te spelen met een groot risico dat de bal, eenmaal op de green, er weer vanaf rolt. Green fee is heel redelijk. Tijd voor een lunch? Zeker doen op het terras van restaurant La Gardette met uitzicht op de baan en de Alpen. golfduluberon.com

Alpes-Maritimes

Alpes-de-Haute-Provence GOLF DU LUBERON

Hautes-Alpes

GOLF INTERNATIONAL DE MONTGENÈVRE

In de winter niet alleen een van de hoogste skistations in de Franse Alpen, maar in de zomer ook de hoogst gelegen golfbaan van de regio. Bovendien speel je hier internationaal want de baan, gecombineerd met die van Sestrières, ligt precies op de grens van Frankrijk en Italië. En zo steek je bij hole 7 en hole 16 de grens over terwijl je eigenlijk niet weet waar je moet kijken. Let je op de bal, of raak je afgeleid door dit bijzondere berglandschap met onder andere de Pelvoux gletsjer die vanaf vierduizend meter op je neerkijkt. golf.montgenevre.com

GOLF SAINT-ENDRÉOL

Een groot domaine in het centrum van de Var met enkele restaurants, een spa, vakantiewoningen, maar vooral: een prachtige golfbaan. Waarom je hier een keer moet gaan spelen is hole 13. Dit is een par 3 waarbij je al op 140 meter richting de green gaat. Het addertje onder het gras? De green is gelegen op een soort van eilandje dat je bijna niet ziet liggen. Birdie-kansen van grote schoonheid hier, maar ook een technische baan en fysiek. Een buggy met GPS is aan te bevelen. st-endreol.com

RESORT

Mogen we dit misschien het Mekka voor golfers in Zuid-Frankrijk noemen? Ontwikkeld in 2004 in het achterland van de Côte d’Azur, zo’n beetje tussen Fayence en Montauroux. Twee 18-holes golfcourses zijn hier aangelegd: Le Château en Le Riou. Beide perfect onderhouden banen met smalle fairways, snelle greens en strategische waterplassen in een parkachtige omgeving. Maar ook naast de banen is alles áf: een prachtig clubhuis en prima restaurant maken een dagje golfen hier tot één groot feest. terre-blanche.com

Var

Var

TERRE BLANCHE GOLF

Golf Saint-Endréol La Motte Greenfee vanaf € 82 st-endreol.com

Golf du Grand Avignon Vedène Greenfee vanaf € 38 golfdugrandavignon.com

Golf de Saumane Saumane-de-Vaucluse Greenfee vanaf € 45 golfdesaumane.fr

Golf du Bois Chenu Barcelonnette (niet op de kaart) Greenfee vanaf € 38 golf-bois-chenu.fr

Golf du Luberon Pierrevert Greenfee vanaf € 42 golfduluberon.com

Golf de Gap Bayard Gap (niet op de kaart) Greenfee vanaf € 36 gap-bayard.com

Golf International de Montgenèvre (niet op de kaart) Greenfee vanaf € 20 golf.montgenevre.com

GOLF CLUB SAINT-TROPEZ

Deze prachtige club, gelegen op steenworp afstand van Saint-Tropez, is ontworpen door Gary Player die de baan officieel opende in 2004. Bij deze members-only golf club mag je twee keer per jaar toch een rondje lopen als niet-lid. En dat is zeker de moeite waard! Wat je hier zoal tegenkomt? Een zeer gevarieerde baan die prachtig slingert door het heuvellandschap van het Presqu’île de

Saint-Tropez. Op verzoek speel je hier gewoon in een privé flight als je met z’n tweeën wilt spelen. Trek gekregen van de sportieve inspanning? Nestel je in het restaurant of aan de bar van deze statige golfclub en geniet van het uitzicht over de terrassen en de golfbaan die bestaat uit een 18-holes en een 9-holes par 3-course. Zin om langer te blijven? Gasten van de vakantiehuizen op het domein mogen

ongelimiteerd golven tegen een greenfee en met officiële handicap. Voor de tennisliefhebbers zijn er drie tennisbanen, een fitness en een algemeen zwembad. Op zoek naar meer privacy? De villa’s beschikken over een privé-zwembad. Kortom, alles voor het gemak en een unieke golfervaring aan de Côte d’Azur.

golfclubsainttropez.com

GOLF LA CABRE D’OR

Niet ver van Aix-en-Provence speel je hier in een panoramisch spektakel. In het hart van het Pays d’Aix heb je aan de ene kant uitzicht op het massif de Sainte-Victoire en aan de andere kant doemt de Luberon op. Maar ogen op de bal houden! Want het is een zeer technische baan met geen twee gelijke holes. Een restaurant is aanwezig, voor de echte diehards ... volgend jaar opent ook het Hotel du Golf de la Cabre d’Or. golflacabredor.fr

Een door de beroemde golfer Severiano Ballesteros ontworpen baan voor alle niveau’s met een panoramisch uitzicht op de Alpilles, de Luberon en de vallei van de Durance. Vorig jaar werd deze baan nog uitgeroepen tot de beste golfbaan van Frankrijk door World Golf Awards en hier wordt dan ook niet voor niets regelmatig gespeeld door spelers uit het profcircuit. Regelmatig ook gastheer van de Hopps Provence Open als onderdeel van de Europese Challenge Tour. golf-pontroyal.com

Vaucluse GOLF DE SAUMANE

In de buurt van l’Îsle-sur-la-Sorgue ligt deze afwisselende 18-holes baan naast een grote residence van Pierre & Vacances met hotel, zwembad en tennisbanen. Eén van de weinig banen in dit deel van de Provence, naast een paar wat mindere banen richting Avignon, en zonder twijfel de mooiste. Goed onderhouden en fantastisch om te spelen in deze Provençaalse omgeving vol cipressen, olijfbomen en met riviertjes die langs de baan stromen. golfdesaumane.fr

Bouches-du-Rhône

Bouches-du-Rhône GOLF INTERNATIONAL PONT ROYAL

THUIS IN DE PROVENCE

u ook zo blij in de Provence? Woont u er, heeft u er een tweede huis en vindt u het leuk Nederlanders in deze streek te leren kennen, kennis met elkaar te delen of gezamenlijk deel te nemen aan een activiteit? Of wilt u gewoon in Nederland op de hoogte blijven? Wordt dan nu lid van de ANM! Meld u aan op www.a-n-m.nl

Rustig gelegen bij Avignon

Châteaurenard (13) – Sous les Platanes

In het hartje van de Provence tussen Avignon en SaintRémy-de-Provence, is Sous les Platanes met zijn prachtige tuin en zoutwaterzwembad een rustige uitvalsbasis én heerlijke terugtrekplek. Wat een rijke keuze aan culturele, historische en ontspanningsactiviteiten! De familiale mas werd met nobele materialen verbouwd en telt drie mooie kamers die smaakvol en creatief werden ingericht. Verscholen op het domein staat ook nog een knappe roulotte met alle comfort, een badkamer en een eigen privéterras. Een zomerkeuken staat tot ieders beschikking. Alle elementen zijn er om de droom waar te maken, wij wachten nog enkel op u!

WWW.SOUSLESPLATANESBB.COM

Tussen de Dentelles de Montmirail

Lafare

(Vaucluse) –

Au Soleil du Bonheur

Niet ver van de Mont Ventoux ligt Au Bonheur du Soleil tussen de de indrukwekkende kalkrotsen van de Dentelles de Montmirail en omringd door de wijngaarden van Beaume-de-Venise, Gigondas en Vacqueyras. Een waar paradijs voor de liefhebber van een goed glas, maar zeker ook voor fietsers, mountainbikers, hardlopers, trailrunners en wandelaars. Maarten en Patricia verwelkomen je hier in hun chambres & d’hôtes met 5 ruime gastenkamers, even buiten het dorpje Lafare en wijzen je graag de weg voor een paar heerlijke dagen in de Provence.

Diep in de Drôme Provencale

Mornans (Drôme) – La Ferme de Pauroux

Ergens daar ligt La Ferme Pauroux verstopt tussen de heuvels. Een authentieke boerderij met een typische Franse sfeer, net als vroeger, maar met het comfort van vandaag, gerund door Sabine Dekker. De boerderij ligt in het dorpje Mornans halverwege tussen het pittoreske Saoû en Bourdeaux. Aan de overkant van de weg loopt, langs het terrein van La Ferme de Pauroux, de rivier de Roubion met heerlijke plekjes om te zwemmen, spelen en te ontspannen. Hier ben je even helemaal ‘away from it all’ in de Drôme Provençale.

WWW.PAUROUX.COM

HET DAK VAN ZUID-FRANKRIJK

Gletsjers associeer je niet zo snel met Zuid-Frankrijk. Toch vind je twee van de mooiste juist daar: de Glacier Blanc en de Glacier Noir. Ze voeden de Durance, levensader van de Provence, en voorzien daarmee Marseille indirect van drinkwater. Wie realiseert zich dat als hij de kraan opendraait in Frankrijks zuidelijkste metropool?

TEKST: PAUL SMIT – BEELD: PAUL SMIT & MICK PALARCZYK

De Glacier Blanc, zo’n honderd meter boven de gelijknamige berghut. Het is een chaos van spleten, veroorzaakt door het steile terrein

Twee zomers geleden maakte ik met collega Mick een reportage over de Luberon. Onderdeel daarvan was een fietstrip langs de Durance, de fruittuin van de Provence. We vroegen ons af waar dat klaarheldere rivierwater vandaan kwam, waarmee de meloenen en appelbomen geïrrigeerd werden. Nu zijn we op weg naar het antwoord, waarvoor we via de hoogste stad van Frankrijk moeten doorklimmen naar het dak van le Midi

Bepalen waar die Midi begint, zoals de Fransen hun Zuiden noemen, is geen exacte wetenschap. Voor ons noorderlingen, die op vakantie richting de zon vertrekken, is het soms simpelweg daar waar de regen ophoudt. Exacter kun je het aan de hand van de bouwstijl bepalen: oogt die mediterraan of niet? Het eenduidigste antwoord geeft echter de flora. En botanici concluderen dat in de Alpen le Midi achter de Col du Galibier begint.

Vanaf de pas laat ik de zwaartekracht mijn auto omlaagtrekken, door haarspeldbochten, langs fluitende bergmarmotten en hijgende wielrenners. Onderaan de Galibier ligt een andere col, de Lautaret.

Wat nu? Botanici beweren dat naar rechts, naar het westen — het dal van de Romanche — het Atlantische klimaat toch weer de overhand krijgt. Willen we naar het land van tijm en lavendel, dan moeten we naar links, naar het oosten, waar elke druppel regen afdaalt naar de Durance.

PASTELKLEURIGE LAMELLENLUIKEN

Na een paar wintersportplaatsen met nog een noordelijke sfeer van hout en chalets arriveren we in de eerste echte stad sinds de bergpassen: Briançon. En plotseling manifesteert Het Zuiden zich in alle hevigheid. De in warme tinten gepleisterde gevels, de pastelkleurige lamellenluiken, alles doet ineens aan Nice of Menton denken en niet meer aan Grenoble of Chambéry. Dit is dan ook, behalve de hoogste stad van Frankrijk, de zonnigste, gelegen in de regenschaduw van de Écrins. Zelf woon ik in Zuid-Frankrijk en na een bezoek aan Nederland en de lange terugrit voelt Briançon honderd procent als thuiskomen. We besluiten niet gelijk door te rijden naar ons doel, maar te profiteren van de ambiance in deze in de UNESCO-werelderfgoedlijst opgenomen vestingstad, door een hotelletje in de binnenstad te nemen en te genieten van de mediterrane keuken.

Briançon, Frankrijks hoogste en zonnigste stad, omgeven door machtige fortificaties, ontworpen door de militaire architect van Louis XIV: Vauban. De stad plus fortificaties staan sinds 2008 op de UNESCO Werelderfgoedlijst

Briançon ligt aan de Durance en zoals gezegd zijn we op weg naar de plek die het meeste water aan de Durance levert. Door een fout in de naamgeving is dat echter niet de officiële bron van de Durance. Die ligt naast de Col de Montgenèvre, achter Briançon tegen de Italiaanse grens aan. Maar als je die beek omlaag volgt, blijkt de eerste zijbeek veel groter te zijn dan de Durance zelf en ook de tweede, hetgeen natuurlijk niet zou moeten. Volgens de regels krijgt bij een samenvloeiing de beek die het grootst is de naam van de rivier. Dus er is iets mis. En dat is de schuld van de Romeinen.

Hun belangrijkste weg van de Provence naar Rome liep over de Col de Montgenèvre. Ze hoefden vanaf de Rhône bij Avignon alleen maar de lange Durance te volgen en dan over de niet al te hoge pas te wippen om in Italië te komen. Daarom ervaarden zij het beekje dat bij de pas begon als het begin van de Durance. Er zijn meerdere kandidaten die eigenlijk Durance hadden moeten heten. Volgens sommigen is de Clarée de feitelijke bronrivier, zelf hou ik het op de Guisane, de rivier die we sinds de Col du Lautaret hebben gevolgd. Waar echter nog meer water vandaan komt, in ieder geval ‘s zomers, is uit het Vallouise. Achterin dat prachtige U-dal, dat diep in

de kern van de Écrins doordringt, liggen twee van de mooiste gletsjers van Frankrijk: de Glacier Blanc en de Glacier Noir.

DE WITTE EN DE ZWARTE

Het is nog donker als we Briançon verlaten, want we willen vroeg aan de tweedaagse wandeling beginnen, die ons naar beide gletsjers zal brengen. Op de Pré de Madame Carle, waar zich de parkeerplaats bevindt, is het zodoende nog rustig. In 1820 lag op deze plek de gletsjertong. Van beide gletsjers, want de Witte en Zwarte voegden zich samen waar ze de dalbodem bereikten en stroomden verder tot hier. Tegenwoordig valt er in geen velden of wegen een gletsjer te bekennen. We moeten een half uur lopen voor we in de verte het eind van de Glacier Noir zien. En nog een half uur later zien we pas de Glacier Blanc boven een kale rotsrichel verschijnen.

Maar al is de ervaring totaal anders dan die van wandelaars in 1820, dat wil niet zeggen dat onze wandeling minder spectaculair is. Bovendien hoeven we nu geen bergbeklimmers met ijservaring te zijn om de trede in de berghelling te bereiken, waar tegenwoordig de

En plotseling manifesteert Het Zuiden zich in alle hevigheid

De Grande Rue, de winkelstraat van Briançon

Barokke engel in Église Collégiale Notre-Dame in Briançon, onderdeel van het altaar Autel de la Vierge du Scapulaire uit 1732

Een piéta uit de vroege 16e eeuw in de Église Saint-Étienne in Vallouise

meeste mensen een pauze inlassen. Er ligt een bruggetje over de gletsjerbeek en bergmarmotten scharrelen er rond de oevers. Ze houden ons scherp in de gaten, om te zien of we geen kruimels laten vallen van onze mueslirepen. Hier lag in 1985 de gletsjertong van de Glacier Blanc. Dat is niet lang geleden en toch moeten we nog een heel eind klimmen om het huidige eind van de gletsjer te bereiken. Daaruit blijkt dat de smelt de laatste decennia in een hogere versnelling is gegaan.

Na de aangename pauzeplek wordt het pad steiler, met enkele kabels en metalen pennen om ons aan vast te houden. We passeren merkwaardige rotsformaties die op kussens lijken. Luxe kussens, met zijden overtrekken. Hun zijdeglans is veroorzaakt door het gletsjerijs dat nog niet zo lang geleden over deze rotsen stroomde en hun oppervlakte polijstte. Je zou verwachten dat het mooiste punt van de wandeling het uiteindelijke uitzicht op de gletsjer is, een stukje boven de berghut waar we zullen slapen. En dat is ook absoluut zo. Waar echter onze adem stokt van verrassing — en, als fotografen, van verrukking — is bij de bergmeertjes van Tuckett. Ze zijn onbeduidend klein, maar het landschap dat zich erin spiegelt is groots.

Het is heerlijk om daarna niet terug te hoeven lopen, maar de nacht in de Refuge du Glacier Blanc

door te brengen. In hoogzomer zal dat geen pretje zijn, want het telt 131 bedden en die zijn vaak volgeboekt, deels met bergbeklimmers die midden in de nacht opstaan. Maar begin september zijn we met een twintigtal wandelaars en van drukte is geen sprake. Een tweede voordeel is dat door in de hut te slapen, we ‘s avonds naar het uitzichtpunt op de gletsjer kunnen lopen, even hogerop, bij prachtig licht en met alle tijd om ervan te genieten.

ONGENAAKBAAR STEILE ROTSWANDEN

De volgende ochtend profiteren we eveneens, omdat de hut pal boven de meertjes van Tuckett ligt. Zodoende zijn we er eerder dan de eerste zonnestralen. De bergreuzen vangen al wel zon en mist trekt omhoog vanuit de diepte en stijgt als een omgekeerde waterval door ons uitzicht. Terug bij het bruggetje over de gletsjerbeek groet ik de marmotten - ja, wij zijn het weer, van de mueslirepen — en tegen de tijd dat de meeste mensen aan de wandeling omhoog beginnen zijn wij bijna beneden. Maar in plaats van verder af te dalen naar de auto, gaan we rechtsaf waar een bordje “Glacier Noir” aanwijst. Was het pad naar de Glacier Blanc best druk, naar de Noir slaat bijna niemand af.

Imposante pieken torenen boven het pad naar de Glacier Blanc uit

Een bergmarmot houdt scherp in de gaten of we geen kruimels van onze mueslirepen laten vallen

Het pad naar de Glacier Blanc voert de wandelaar een imposant berglandschap binnen

We rammelen ondertussen van de honger. Gelukkig hebben we een lunchpakket meegekregen. Gezeten in de zon met onze rug tegen een enorm rotsblok maken we het open. Als eerste komt er een zak chips tevoorschijn en we vallen gelijk aan. Een niet meer piepjonge maar fit ogende dame ziet ons zitten en roept lachend: ‘Zon, bergen en chips — dát is het goede leven!’ We maken een praatje en ze vertrouwt ons toe dat ze hier één keer per jaar naartoe komt om ‘haar ritueel’ uit te voeren. Wat dat is blijft in het midden.

Deze wandeling is volkomen anders van karakter dan die van gisteren. Waar we de Glacier Blanc pas helemaal boven bereikten, ligt de Glacier Noir beneden ons in zijn eigen dal. De pieken eromheen zijn echter even hoog als die van gisteren — de hoogste van de Écrins — waardoor de hoogteverschillen

gigantisch zijn.

In het even hoge Zwitserse Berner Oberland kan het gebergte toch een zekere lieflijkheid uitstralen, met roomsoezen van sneeuw en ijs boven groene Alpenweiden. Hier is daar geen sprake van. De wereld rond de Barre des Écrins, met 4102 meter de hoogste top, oogt wreed en kaal, met steile, zwarte rotswanden die in onneembare pieken eindigen. Voor sappige Alpenweiden is het te droog, voor roomsoezen valt te weinig sneeuw. Het contrast tussen zon en schaduw, dag en nacht en zomer en winter is te groot. De afwisseling van vorst en dooi breekt de rotsen, ze tuimelen omlaag en ongenaakbaar steile rotswanden blijven achter. Al dat puin valt op de gletsjer, die daardoor zwart oogt. Vandaar de naam.

scharrelen

in de gaten

Bergmarmotten

er rond de oevers, ze houden ons scherp

Het eerste deel van het pad naar de Glacier Blanc biedt uitzicht op de vlechtende gletsjerrivier

Terwijl we dit imponerende landschap binnenwandelen, worden we ingehaald door een jongeman die lijkt te dansen. Het is geen sportman, die om de minuut op zijn horloge kijkt en een persoonlijk record probeert te breken, maar gewoon een fitte, gebruinde en gespierde jongen. Engels, uit Cornwall, een Kelt. Hij ziet er opvallend gelukkig uit en ik vraag waar zijn blijheid vandaan komt. Vol onbegrip kijkt hij me aan. ‘Hoe kun je hier nou niet blij zijn?’ Het blijkt dat hij al weken onderweg is door de Franse Alpen, meestal hangend aan een glider. Gisterenavond vloog hij hier boven de Glacier Noir en vond het zo fantastisch dat hij het ook van beneden af wilde zien. ‘En het stelt niet teleur. Trouwens, weten jullie wat dit ding is waar het pad overheen loopt?’ Ik leg uit dat het om een zijmorene gaat, een soort stuwwal, maar dan aan de zijkant van de gletsjer, en wel de gletsjer van tweehonderd jaar geleden, die veel groter en dikker was. Het is de

grootste zijmorene die ik ooit heb gezien, bovendien perfect puntig, met ons pad op het topje. Daarom lopen we voorzichtig, om geen hoogtevrees uit te lokken. De Engelsman heeft geen vrees — tenslotte is hij een menselijke vogel — en danst weer verder.

We naderen het eind van de morenewal, een magische plek met ineens toch een stukje grastapijt. Het overziet de complete gletsjer plus de vierduizenders eromheen. Ineens zien we boven een rotsblok twee vrouwenbenen omhoog steken. Als we verder lopen komt de vrouw van onze lunchpauze tevoorschijn; ze staat op haar hoofd! Ze kijkt me lelijk aan, zo lijkt het, tot ook ik mijn hoofd ondersteboven hou en zie dat haar mondhoeken niet omlaag staan maar omhoog, in een al net zo’n brede smile als die van de Engelsman. Dit moet haar jaarlijkse ritueel zijn, realiseer ik me. ‘Zon, bergen en yoga — dát is het goede leven!’ zeg ik. Ze kan niet ja-knikken, maar ik krijg een knipoog. l

Een spektakel van mist, die van links naar rechts opstijgt, gezien vanaf één van de meertjes van Tuckett, met Wollegras op de voorgrond en de Pelvoux op de achtergrond

Zon, bergen en yoga – dát is het goede leven

Alleen door de betere bergbeklimmers te bestijgen: de steile pieken in het uitzicht vanaf de Refuge du Glacier Blanc (v.l.n.r. Pelvoux, Pic sans Nom, Ailefroide)

De Glacier Noir dankt zijn naam aan het puin, dat er op ligt, zoveel, dat je hem nauwelijks als gletsjer herkent

De zon is al achter de machtige pieken van de Écrins verdwenen en blauwe schaduw spreidt zich uit over het landschap. In de verte het dal van de Glacier Noir, met op de voorgrond de gletsjerbeek

PRAKTISCHE INFORMATIE

Informatie

hautes-alpes.net officiële website van het departement paysdesecrins.com website van de streek rond Vallouise ecrins-parcnational.fr website van het nationale park ville-briancon.fr website van de stad Briançon

Slapen

BERGHUT REFUGE DU GLACIER BLANC

Je hoeft geen bergbeklimmer te zijn om in deze op 2550 meter hoogte gelegen berghut te slapen. De locatie is uniek, uitkijkend op de gletsjer, de Barre des Écrins en de intimiderende Pelvoux. Online reserveren noodzakelijk, refugeduglacierblanc.ffcam.fr

HOTEL AUBERGE DE LA PAIX

Briançon heeft meerdere hotels, maar slechts twee liggen binnen de historische kern en daarvan is La Paix de aangenaamste. Het eigen restaurant Carpe Diem is uitstekend.

3 Rue Porte Méane - Cité Vauban, Briançon, hotel-aubergedelapaix.com

Eten

RESTAURANT L’ÉTAGE

Als we na de bergwandeling terugkeren in Briançon proberen we L’Étage. Eigenaars uit Turijn, stad van het goede eten, met een keuken die het zuiden mengt met recepten uit het gebergte.

35 Grande Rue Forteresse Vauban, Briançon, etage-briancon.com

Het pad over de zijmorene van de Glacier Noir

CHAMBRESDHOTESWIJZER.NL

Prettig overnachten op weg naar je vakantie-adres? Ook daarvoor ga je naar een chambres d’hôtes! Een greep uit het aanbod ...

Fermette l’Abeille Langs de A20 onder Chateauroux

Hier aanleggen is een feestje! Massatoerisme heeft hier nog niet toegeslagen. Het is rustig gelegen in een landelijke omgeving met glooiend landschap. Hier kun je nog genieten van de stilte, rust en groen. Je wordt er met open armen ontvangen. En wat heerlijk om na een lange reis gezellig aan te schuiven aan een mooi gedekt viergangendiner met aperitief, wijn en koffie! De volgende dag een fantastisch uitgebreid ontbijt. En nog lekker dicht bij de snelweg ook!

C’est la Vie

Noord-Frankrijk, ten westen van Charleville-Mézières

Wat een fijne plek voor een eerste tussenstop maar 300 km van Utrecht! Er is ook een hele leuke familiekamer met heerlijke bedden en mooie badkamer. Veel speeltoestellen en dieren in de tuin voor de kids. ‘s Avonds eet je lekker mee met Eric en Marja en ’s morgens een uitgebreid ontbijt met onder meer sap, eitjes, verse croissants en stokbrood. Super begin of eind van je vakantie! En niet alleen jij, ook je elektrische auto kan hier lekker opladen.

L’Orchidée Sauvage

Langs de A31 tussen Metz en Nancy

Voormalige boerderij in het hart van het groene heuvellandschap van de Lorraine, gelegen aan de rustieke rivier de Maas. Er zijn vijf sfeervolle chambres d’hôtes. Het kleinschalige karakter en de huiselijke gezelligheid maken L’Orchidée Sauvage dé plek in de Lorraine waar je kan ontspannen en genieten van het weidse heuvellandschap. ’s Morgens wacht je een verrukkelijk ontbijt met zelfgemaakte jam en sap. Uitgerust rijd je weer verder. Of je blijft lekker genieten van verfijnde cultuur en veelzijdige natuur.

Ga voor meer dan 150 adresjes voor onderweg naar www.chambresdhoteswijzer.nl en filter op ‘Op doorreis naar het zuiden’

ZONEXPRES

OP VAKANTIE NAAR ZUID-FRANKRIJK IN DE JAREN ZESTIG

alfred ottink ging als kleine jongen jarenlang op vakantie met de trein naar Boulouris-sur-Mer. En zoals dat vaak gaat, was de reis voor hem altijd net zo indrukwekkend als de bestemming. Voor Côte & Provence haalt hij herinneringen op aan die geweldige treinreizen met de Zonexpres en het vakantiepark aan de Middellandse Zee.

TEKST EN BEELD: ALFRED OTTINK & DE NEDERLANDSE SPOORWEGEN

‘D

e Côte d’Azur staat gelijk aan romantiek. En natuurlijk is geen stukje langs deze prachtige kustlijn onbeschreven gebleven. Waarom ik er al ruim vijfenvijftig jaar kom? Tsja, het is een gevoel hè. Inmiddels ben ik in de loop der jaren langs een groot stuk van de Côte getrokken, vanaf Monaco tot aan Bandol. En bij ieder bezoek voelt het steeds meer als thuiskomen. “Wat vind ik dan toch zo bijzonder aan deze omgeving?” vraag ik mij vaak af. Het is de sfeer, de taal, de vaak prachtige strakblauwe luchten, maar ook een opeenstapeling van mooie herinneringen die mij zo dol op deze streek maken.

WAGONS-LITS

Reizen naar Zuid-Frankrijk is in de jaren zestig financieel zeker niet voor een ieder weggelegd. Aanvankelijk is dit voorbehouden aan de rijken via een netwerk van luxetreinen, exclusief samengesteld uit eersteklas teakhouten slaap- en restauratierijtuigen van Compagnie Internationale des Wagons-Lits. Na

de Tweede Wereldoorlog kwamen er gelukkig ook goedkopere toeristentreinen voor een breed publiek, zoals de Zonexpres die vanuit Nederland vertrok. En zo ging in juni 1960 vanaf Station Amsterdam Amstel de eerste Nederlandse slaaptrein naar het zonnige Zuiden.

DE ZONEXPRES

In mijn zevende levensjaar, in 1966, ging het dan echt gebeuren: op vakantie met mijn ouders en broer naar de Côte d’Azur. Voor een prikkie als een God in Frankrijk. En het zal uiteindelijk zeker niet de laatste keer zijn dat ik naar de Méditerranée afreis. Net als vele andere geïnteresseerden, hebben ook mijn ouders lucht gekregen van de zeer voordelige Zonexpres. En dus boekten ze een geheel verzorgde treinreis van tien dagen, inclusief verblijf ter plaatse met ontbijt, lunch en diner. Nou wat wil je nog meer? De bestemming was vakantiepark Les Auberges au Soleil in Boulouris-sur-Mer, een eenvoudig dorpje met een klein centrum, een strandje en een haventje. Boulouris is vlak naast de grote badplaats Saint-Raphaël gelegen. De Franse taal hoefde je trouwens in de trein en later in het park niet te spreken, de

‘OOK MIJN OUDERS HEBBEN LUCHT GEKREGEN VAN DE ZEER VOORDELIGE ZONEXPRES’

Boulouris, 50 jaar later

Zonexpres zat namelijk bomvol met zo’n driehonderd Hollanders. Rond 15.00 uur stapten we in de trein, die destijds vanaf Utrecht Centraal vertrok.

EEN HELE BELEVENIS

Het barrijtuig werd naarmate ik ouder werd steeds meer favoriet, maar zeker niet alleen vanwege de leuke contacten met het vrouwelijk schoon. Hier was zoveel te zien, het fascineerde me. Vlak na vertrek werden de dinerbonnetjes al afgeleverd in de coupé. Het diner wordt geserveerd in het restauratierijtuig, in groepjes en in verschillende tijdsblokken. Voor mij als kleine jongen was dit al een belevenis an sich, genietend van het uitzicht terwijl de trein over het spoor schommelde. Overigens moest je wel oppassen dat je doperwten niet van je bord afrolden naar je buurman.

DE NACHT

De nacht in de coupé was er altijd een van veel gehobbel, zeker als de trein weer eens op volle snelheid over de wissels ging. Maar ach, c’est la vie. Bij het ontwaken de volgende ochtend werd je vanuit het bedje, via het grote raam, op een prachtig schouwspel getrakteerd. Het fenomenale landschap trok zo aan je voorbij. Elk rijtuig beschikte aan de voor- en achterkant over een cabine met wastafeltje en toilet en ja, dat was absoluut een beetje improviseren. Het ontbijt werd vervolgens aangeleverd in de coupé en aldaar genuttigd. Rond 08.00 uur kwamen we al aan op station

Marseille-Blancarde. Daar stapten wat passagiers uit, werd er drinkwater ingenomen en nog belangrijker; vanaf hier is het nog maar een paar uurtjes rijden naar de eindbestemming. Na de stop ging de treinroute grotendeels langs de kust en binnen korte tijd kwam de Middellandse zee dan ook in beeld, hoera!

ICI, BOULOURIS

Rond 10.00 uur in de morgen arriveerde de Zonexpres op het kleine stationnetje van Boulouris-sur-Mer. Dit stationnetje barstte bijna uit haar voegen door de grote kolonie Hollanders. Het vakantiepark lag er niet ver vandaan en kon worden bereikt via het kleine centrum. En daar gingen we! Een optocht van wandelende Hollanders, al sjouwende met hun koffers en allerlei andere (strand)attributen, wij met onze Apollo-rubberboot. Vermoedelijk een bijzonder gezicht voor de Fransen die daar woonden. Het park lag bovenop een heuvel en het was dus nog even een klimmetje. Eenmaal boven werd er door Pa ingecheckt bij de receptie en hoorden we eindelijk Frans praten. Ik hoef natuurlijk niet uit te leggen hoelang dit inchecken duurde met zo’n horde toeristen maar ach, wij zijn in het zonnige Frankrijk. Het park van die tijd zou nu écht niet meer in behoefte voorzien. Ik zou er bijna een boek over kunnen schrijven. Grote paviljoens met hele kleine kamers met twee bedden, een wastafel en een kast, c’est tout. De toiletten en douches waren gedateerd én gedeeld met andere gasten. Er gaat trouwens een verhaal rond dat

1965: eerste keer Zonexpres Strand van Boulouris

Apollo-opblaasboot

in deze paviljoens tijdens de oorlog soldaten gelegerd waren en dat het geheel daarna geschikt is gemaakt voor de vakantieverhuur. Echter, voor die tijd, voor ons en voor dat geld voldeed het prima.

VERTIER

Eten deed je in een grote eetzaal in het hoofdgebouw, alwaar je niet op culinair hoogstandjes hoefde te rekenen. En dus zag je de Nederlandse gasten steeds vaker zelf dingen meebrengen: hagelslag, pindakaas en smaakmakers voor door de warme maaltijden. De lunch was warm, dat waren we eigenlijk helemaal niet gewend. En het feit dat Nederlanders zelf voor een smaakvolle oppepper moesten zorgen tijdens hun vakantie in het culinaire Frankrijk, dat was wel lachwekkend natuurlijk. De bediening aan de tafels werd verzorgd door een legertje van obers dat vanuit de grote gaarkeuken met volle dienbladen de deur openschopte en de zaal binnen no-time uitserveerde.

Het park werd in de loop der jaren gemoderniseerd, met onder andere een zwembad en sportfaciliteiten. Ook kwam er een activiteitengebouw voor jong en oud: Le Hippo. En wat hebben we hier, toen ik wat ouder was, veel plezier gehad! In die tijd was ik thuis in een jeugdsociëteit discjockey. Nou, toen iemand van het recreatieteam dat hoorde, werd ik prompt met een vriendje uitgenodigd om op een avond wat muziek te verzorgen. En zo stond de hele meute op een gegeven moment op de dansvloer lekker te foxtrotten op Pour un flirt van Michel Delpech. Ja iedereen,

inclusief mijn ouders. Sommige van die leuke vakantiecontacten zouden uiteindelijk vrienden voor het leven worden.

WEEMOED

In 2001 maakte ik een reisje met mijn moeder, inmiddels 73 jaar, naar Saint-Aygulf. We keerden, in ons gehuurde autootje, ook nog even terug naar waar het allemaal begon. Jeetje, wat genoot ze daarvan. En ook ikzelf reisde als volwassene met mijn eigen vriendengroep en mijn vriendin regelmatig af naar Boulouris. In 2002 kwam ik er met diezelfde vriendin, inmiddels mijn vrouw, voor ons 12,5-jarige huwelijk. Samen met onze drie jonge kinderen en dezelfde Apollo-opblaasboot als vijfentwintig jaar geleden.

In september 2015 was ik op vakantie aan de Côte en besloot ik na vijftig jaar nog eens terug te gaan naar Boulouris. Maar ook afgelopen zomer kon ik het niet laten en bezocht ik het park én het cafeetje Le Crisser waar we in onze tienerjaren ook zoveel plezier hebben beleefd. Beiden bestaan nog steeds. De paviljoens uit de jaren zestig zijn al lang gesloopt en vervangen, maar een deel van de studio’s uit de jaren tachtig staat er nog steeds. En ik liep uiteraard ook weer even langs het kleine stationnetje. In gedachten zag ik de aankomst van de horde Nederlanders van toen weer voor me. En het stationnetje zelf — geen steek veranderd. Dat vind ik nou zo leuk aan Frankrijk, dat de tijd soms stil lijkt te staan. Ik betrapte mezelf op enige weemoedigheid, want juist dat maakt de herinnering zo mooi.’ l

Sfeer in het barrijtuig

Door een aanhoudende grote vraag van onze Scandinavische en internationale klanten hebben we besloten om een 7e agentschap te openen in Vence! Als u wilt verkopen, aarzel dan niet, neem contact met ons op!

EEN SPECTACULAIR ‘VUE DE MER’

ALAIN & KATHY RUNNEN AL TIEN JAAR EEN B&B OP EEN BIJZONDERE

PLEK

Op vierhonderd meter boven zeeniveau, iets buiten het middeleeuwse dorpje Solliès-Ville ligt boutique B&B Vue de Mer verscholen in het groen. Alain en Kathy Cammaert zwaaien hier al tien jaar de scepter. Hoe is het om een B&B te runnen in dit prachtige stukje Frankrijk? Alain en Kathy vertellen.

TEKST: KIRSTEN ZIJDERVELD — BEELD: ALAIN & KATHY

Allereerst gaan we terug naar het moment dat het stel besloot om naar Frankrijk te verkassen. Voordat Solliès-Ville hun thuisbasis werd, woonden Alain en Kathy ruim veertig jaar in België. Alain: ‘Ik had een hele drukke baan als kaderlid bij een bank. Dat is altijd goed gegaan, maar het leven bij de bank veranderde. Het werd onpersoonlijk, alles ging via computers. Stilletjesaan begon ik te denken: moet dat mijn verdere leven zo blijven? Het was tijd om iets nieuws te doen.’ Kathy, die een administratieve baan had, was het helemaal met Alain eens. Bovendien hadden ze tijdens eerdere vakanties in Zuid-Frankrijk weleens verzucht dat ze daar na hun pensioen wel naartoe wilden. Daarom was de bestemming al snel gekozen. Maar wisten ze al meteen dat hun nieuwe project een B&B ging worden? Alain: ‘Ja, we wilden iets volledig anders. Ook wilden we iets met mensen doen en de ervaring uit het beroepsleven gebruiken die we de afgelopen jaren hadden opgedaan. We zijn niet meteen vertrokken, maar hebben eerst een gestructureerd plan gemaakt.’

Dat plan bevatte onder andere het idee om niet voor een bestaand pand te kiezen, maar een nieuw pand te laten bouwen.

Ze hadden al helemaal in hun hoofd hoe het moest worden. Maar eerst moesten ze een stuk grond vinden waar hun toekomstige B&B op gevestigd kon worden. ‘We kenden deze prachtige streek al goed door onze eerdere vakanties. Je hebt Nice en de Var vlakbij, en de andere kant ga je richting Marseille. Wij wilden daar tussenin zitten.’ En dat lukte: Alain vond een stuk land op twee kilometer boven Solliès-Ville. ‘We zitten heel centraal: de TGV stopt dichtbij, de luchthaven van Hyères is vlakbij, en ook ben je zo aan zee en in de bergen. We bevinden ons op amper vijftien minuten van de Middellandse Zee, met in de buurt Port-Cros, Cassis, Bandol en Saint-Tropez. Het eiland Porquerolles kun je vanaf ons terras zien!’ Kathy: ‘Het dorpje heeft ook meegespeeld in onze keuze om hier te komen wonen, omdat er nog authenticiteit is. En qua uitvalswegen zitten we goed: het is tien minuutjes naar beneden rijden en dan kun je alle richtingen uit. Het is een fantastisch plekje; als mensen hier aan komen rijden is het eerste dat ze zeggen: wauw, dat zeezicht, zo’n uitzicht hebben we nog nooit gezien.’

Toen de plek gevonden was, kon het onderhandelen met aannemers (en daarna de bouw) beginnen. Alain: ‘Mijn job van vroeger heeft me goed geholpen. Ik kwam uit een leven waarin

‘Vanaf ons terras kun je het eiland Porquerolles zien!’

PERSOONLIJK, MAAR TOCH PRIVÉ

Wat maakt een verblijf bij Alain en Kathy uniek? Allereerst de prachtige ligging middenin het groen, met de bergen bíjna in de achtertuin en een spectaculair uitzicht op zee dat de naam Vue de Mer eer aandoet. Verder benadrukken Alain en Kathy dat een verblijf bij hen familiaal voelt, maar dat ze toch altijd gepaste afstand houden. Alain: ‘Op het uitgestrekt domein van zevenduizend vierkante meter is er altijd een plekje om je af te zonderen. Bij het ontbijt heeft iedereen zijn eigen afzonderlijke tafel, dat vinden onze gasten fijn. We willen dat iedereen de nodige privacy bij ons ervaart. Als mensen klikken is dat goed, als ze dat niet willen hebben ze hun vrijheid.’ Kathy: ‘Onze twee kamers en twee gîtes hebben ook allemaal een stukje privacy;

er zit een muur tussen, waardoor iedereen het gevoel krijgt in alle rust te kunnen genieten. Sommige mensen moet je ’s morgens alleen laten, en als ze wel willen komt dat vanzelf.’

Bij Vue de Mer kun je genieten van een lekker ontbijt, maar er is bewust voor gekozen geen table d’hôtes aan te bieden. Alain: ‘Er zitten hier in de buurt allerlei fantastische restaurants, dus we sturen mensen graag daar naartoe. Het zou zonde zijn als onze gasten al die idyllische plekjes niet konden ontdekken. Wij bellen de restaurants en reserveren voor onze gasten, en zij krijgen dan het mooiste plekje.’

Ook typisch Alain en Kathy is dat ze allerlei insider tips hebben én mensen aanvoelen en graag helpen.

Alain: ‘Ik denk dat het mijn talent is dat ik goed naar mensen kan luisteren en kan inspelen op wat ze willen. We raden de mooiste plekjes aan die echt bij ze passen en ze anders niet gevonden zouden hebben.’ In het voor- en/of najaar plannen ze bij Vue de Mer soms ook een boottrip op zee, en een wijnproeverij of bezoek aan een olijfgaard wordt ook weleens gepland. Er is genoeg te ontdekken.

onbetaalbaar!’

ik moest onderhandelen en Frankrijk is niet heel gemakkelijk. Dat is wel even moeilijk geweest. Je komt in een ander land met een andere taal en steekt al je geld in een project. De Fransen liggen niet wakker van twee Belgen die op een berg iets willen verwezenlijken. Maar gelukkig wist ik er wel het een en ander van, heb ik me goed voorbereid en is het goed gekomen.’ Tijdens het begin van de bouw woonde en werkte het stel nog in België, maar tijdens de laatste vier à vijf maanden voor ze open gingen, woonde Alain alvast in een huurhuis vlakbij de nieuwe B&B. Het nieuwe pand — waar het koppel een architect voor inhuurde — moest een mediterraans huis worden met een Provençaalse toets, maar toch modern. Wat de inrichting betreft hebben ze alles zelf gedaan.

‘DE KERS OP DE TAART’

Toen Alain en Kathy twee jaar hun B&B runden, kwam er ‘een cadeautje’ op hun pad: zoon Noah werd geboren. Kathy: ‘Hij is de kers op de taart. We vinden het belangrijk om er voor hem te zijn en daar nemen we dan ook bewust de tijd voor. Alain: ‘Op een gegeven moment besef je dat je ouder wordt en iets fundamenteels mist. En toen waren we hier en was Noah daar ineens. Dat was fantastisch. Voor ons is toen een nieuwe wereld open gegaan.’

Bovendien heeft hun zoon — die inmiddels een echte Fransman van acht is die perfect tweetalig spreekt — ook goed geholpen met de integratie in het Franse leven. Want waar ze de omslag van België naar Frankrijk eerst ‘toch wel heftig’ vonden, spreken ze naar eigen zeggen van geluk dat ze een zoontje hebben dat naar school gaat en op de voetbalclub zit. Kathy: ‘Vanaf het moment dat je van de Fransen drie zoenen krijgt, en de mannen ook de mannen zoenen geven, weet je: we zijn aanvaard.’ Alain: ‘We zijn heel sociaal, dus hebben echt moeite gedaan om te integreren. Ook moeten we echt de momenten uitkiezen om te zeggen: we gaan met onze Franse vrienden afspreken. We zijn open van april

tot oktober en veel aan het werk, maar als ze je acht maanden niet zien zit niemand op je te wachten op het moment dat je sluit. Ook in die acht maanden zelf proberen we toch quality time te creëren hier in de gemeenschap.’

Al met al kunnen Alain en Kathy na tien jaar wel stellen: het leven in Frankrijk is leuker. Alain: ‘Mijn carrière bij de bank heeft me veel inzichten opgeleverd, waarvan ik heb gekozen om de positieve te onthouden. Bankieren is veelal problemen oplossen en dat kwam allemaal bij mij neer. Nu heb ik dat niet: de mensen komen en het is prettig. Er is een ontspannen sfeer, mensen hebben vakantie. Ik ga het niet verbloemen: we hebben hier ook onze problemen, dat is het leven. Maar we hebben nu wel een zalig leven.’ Kathy: ‘Veel mensen vragen: missen jullie België? Nee. Wil je terug? Nee. We hebben hier ook de zon — ook in de winter met blauwe hemel — en de zon is zo fijn.’

NÓG TIEN JAAR

Ook Noah, die is opgegroeid bij de B&B, heeft het goed naar zijn zin. Kathy: ‘Hij is super sociaal, praat met iedereen.’ En hoewel het stel hard werkt, proberen ze in een dag ook genoeg tijd voor het gezin te hebben. Alain: ‘We staan ’s morgens om 06.00 uur op om het ontbijt te maken. Dan doen we het ontbijt, praten we met de mensen en geven we tips als ze dat willen. Dan ruimen we op en maken we schoon, en dan is het al gauw 12.00 of 13.00 uur. We proberen om 14.00 uur het gevoel te hebben dat we vrij zijn. Dat lukt niet altijd, maar graag doen we ook nog iets met ons gezin, iets sociaals, of maken we met de mensen aan het zwembad een praatje.’ Ook is Alain blij dat hij nu regelmatig een voetbaltraining van zijn zoon bij kan wonen — iets wat hij met zijn vorige baan niet gekund had.

Dat alles maakt dat ze dit werk nog zeker tien jaar willen doen. En daarna? Alain: ‘Daar hebben we nog niet over nagedacht.’ Kathy: ‘Wellicht dat we hier voor het leven blijven.’ Alain: ‘De zon en de blauwe hemel, dat is onbetaalbaar.’ l

‘De zon en de blauwe hemel, dat is

TIPS VOOR DE OMGEVING

Voor Côte & Provence delen Alain en Kathy alvast een paar insider-tips voor de prachtige omgeving van Solliès-Ville. ‘Zeer dichtbij kun je een wijnroute bezoeken met prachtige wijnkastelen als Château Léoube en Château de Brégançon in Bormes-les-Mimosas. Hier drink je topwijnen in een idyllische omgeving vlakbij de Middellandse Zee.’ Ook Plage de la Fossette in Le Lavandou is volgens het stel een aanrader. ‘Dit is een idyllisch baaitje met turquoise zee met een heel

goed restaurantje.’ En het eiland Porquerolles, dat je vanaf het terras van Vue de Mer kunt zien liggen, is absoluut een bezoek waard. ‘U waant zich daar in de Caraïben.’ En waar moet je heen voor een goede maaltijd? Om te beginnen naar restaurant Le Tournebride in het dorpje Solliès-Ville. ‘Dit is een super Provençaals restaurantje waar alles vers gemaakt wordt. Hier kun je onder een plataan gezellig eten in Provençaalse sferen.’ Wie trek heeft in Italiaans, kan naar res-

taurant Chez Lulu in Hyères. ‘Dit is een Italiaans restaurant met alleen verse ingrediënten. Alles klopt er, inclusief het interieur van het restaurant. We raden deze plekken zeker aan’, aldus Alain.

Plage de la Fossette, Le Lavandou

Château de Brégançon, Bormes-les-Mimosas Île

Solliès-Ville

NEP-VERHUURSTER VERDUISTERDE TIENDUIZENDEN EURO’S

Een 36-jarige vrouw in Théoule-sur-Mer aan de Côte d’Azur staat terecht voor de rechtbank in Grasse voor het oplichten van huurders en eigenaren. Vorig jaar was zij er actief en lokte huurders op sociale media, vaak zonder toestemming van de eigenaren. Zo brak ze in bij een tweede huis van een gepensioneerd echtpaar, veranderde de sloten, en verhuurde vervolgens de woning en stak de huurpenningen in eigen zak. De vrouw hangt een gevangenisstraf van vijf jaar boven het hoofd. l

BOSBRANDREGELS, OOK VOOR TWEEDE HUISEIGENAREN

Eigenaar van een tweede huis in de Provence? Dan zijn de wintermaanden misschien goed om voorbereid te zijn op de risico’s van de komende zomer. Er zijn in elke gemeente strenge regels met betrekking tot de débroussaillage rondom de woning: snoeien van bomen en struiken, gras maaien en het verwijderen van dode bladeren. Alles om een eventuele brand te vertragen. Het niet naleven van de regels kan een boete opleveren en zelfs een dwangsom van € 130,– per dag. l

MISSCHIEN TOCH EVEN NAMETEN

Een slordigheidje in de woningoppervlakte in een compromis de vente wijst niet in alle gevallen op bedrieglijke opzet. Aldus besloot het Franse Hof van Cassatie in een zaak die een koper had aangespannen over een woning die 139 m2 in plaats van 155 m2 groot was. De verkoper was wat optimistisch, misschien wat slordig, maar had niet met opzet de koper willen misleiden, aldus de rechter. De koper had bovendien alle vrijheid om de woning na te meten alvorens een handtekening te zetten. l

VILLA PABLO PICASSO TE KOOP

Een iconische villa met een groots verleden, gebouwd in 1912, staat te koop op Cap d’Antibes. Een echt kunsthistorisch object. Want niet alleen Picasso woonde en werkte er, maar ook andere beroemdheden zoals Jean Cocteau, Charlie Chaplin en Frank Jay Gould lieten er hun sporen achter. Voor 27 miljoen euro word je eigenaar van deze historische villa met een prachtig overloopzwembad en een uniek uitzicht vanuit de weelderige mediterrane tuin op de baai van Cannes en de Îles de Lérins. l

© Knight Frank

in focus

NIEUWS, TIPS EN SLIMME ADVIEZEN VOOR IEDEREEN DIE BEZIG IS MET EEN DROOMHUIS IN DE ZUID-FRANSE ZON

Afwijkende DPE-classificaties

Het lijkt erop dat een DPE-classificatie – Diagnostic de Performance Énergétique – niet altijd gelijk is wanneer je een diagnose laat uitvoeren door meerdere adviseurs. Bijvoorbeeld omdat je je woning wilt verkopen en een DPE dan verplicht is. De Franse consumentenorganisatie Que Choisir liet daarvoor 34 diagnoses doen bij zeven woningen in verschillende delen van Frankrijk. Een van de woningen kreeg zowel het label B als het label E! Gezien de kosten van een DPE-diagnose, honderd tot driehonderd euro, en de mogelijke consequenties van een te ‘laag’ label kan het de moeite waard zijn om meerdere diagnoses uit te laten voeren. l

RIJKSTE FRANSMAN ZOU MARSEILLE KUNNEN KOPEN

In Frankrijk bestaat een Observatoire des Inégalités. In een laatste studie van dit bureau werd de rijkdom van de rijkste Fransen vergeleken met de waarde van woningen in een stad. Welke rijke industrieel zou welke stad kunnen kopen? Parijs is onbetaalbaar, daar was men al gauw uit. Maar de rijkste Fransman op dit moment, Bernard Arnault, de man achter LVMH, heeft genoeg om een stad als Marseille of Lyon te kopen voor ongeveer 157 miljard euro. De familie Hermès heeft een professioneel vermogen van 81,5 miljard euro, het equivalent van Toulouse. Françoise BettencourtMeyers, L’Oréal, heeft een zakelijk fortuin van 71,4 miljard euro, goed voor een stad als Bordeaux. Een theoretische oefening, maar het zegt iets over hoe ongelijk het fortuin is verdeeld. l

Zo koop je een huis in Frankrijk

De zoektocht naar een Zuid-Franse woning kan een enorm gedoe zijn. Weten waar je moet beginnen is soms een uitdaging, terwijl een grondige voorbereiding je zoektocht aanzienlijk kan vergemakkelijken. Daarom heeft makelaar Rob Brink deze handige checklist samengesteld. Met dit stappenplan zie je belangrijke zaken niet over het hoofd en kun je gerichter te werk gaan. En zo bereik je zorgeloos het ultieme doel: zonder grote risico’s dat droomhuis aankopen.

STAP 1: VOORDAT JE AFREIST NAAR FRANKRIJK

Budgetvaststelling & financiering

Denk eerst goed na over je financiën. Wat wil of kun je maximaal uitgeven aan een Franse woning? Stel dus eerst je maximale aankoopbudget vast. Financier je met eigen middelen of ben je van plan om bij te lenen? Neem in dat geval contact op met een bank of een hypotheekadviseur om een indicatie te krijgen van het bedrag dat je zou kunnen lenen. Een helder beeld van je financieringsmogelijkheden voorkomt verrassingen in een latere fase. Een goed inzicht in je aankoopbudget helpt je om te kunnen bepalen welke huizen binnen je financiële bereik liggen. Houd daarbij ook rekening met de Franse ‘kosten koper’ die voor bestaande woningen tussen de 7 en 8% liggen en voor nieuwbouwwoningen tussen de 2 en 3 %. Deze komen nog eens bovenop de verkoopprijs.

Maak een lijstje van je voornaamste zoekcriteria

Dit klinkt als een open deur maar uit ervaring weet ik dat huizenzoekers dit niet altijd goed hebben doordacht. Wil je nieuwbouw of juist niet, moet het huis helemaal af zijn of mag het een opknappertje zijn, gelijkvloers of met een verdieping erop (met het oog op de toekomst waarbij je misschien minder goed ter been zult zijn), hoeveel slaapkamers dienen minimaal aanwezig te zijn, is een vrij uitzicht belangrijk, wel of geen buren in de nabijheid, wat voor soort huis?

Oude uit natuursteen opgetrokken huizen hebben veel charme en zijn ook veelgevraagd. Besef wel dat dergelijke huizen vaak dikke muren hebben, relatief kleine vertrekken en weinig ramen. Veel Nederlanders en Belgen hebben vaak een voorkeur voor wat grotere woonruimtes met veel licht. Dit gaat dus niet altijd samen (tenzij het huis aangepast is door een renovatie). Een recentere woning heeft als voordeel dat je minder onderhoudskosten kunt verwachten. Ook bij een vakantiewoning is dit niet onbelangrijk. En de tuin? Als je niet kiest voor een appartement, krijg je met ‘groen’ te maken. Een groot perceel biedt veel ruimte en privacy, maar in sommige gevallen kan het ook extra onderhoud met zich meebrengen.

Een belangrijk aandachtspunt hierbij is ook of je een vakantie- of een permanente woning zoekt. Zo is het in geval van permanente bewoning vaak een pré als een huis bijvoorbeeld een separate gastenkamer/huisje heeft zodat logés (en die zullen zich zeker aandienen zodra je een huis in Frankrijk bezit) niet te dicht op je lip zitten. Men zegt immers altijd: ‘Logés en vis blijven 3 dagen fris’ en uit ervaring weet ik inmiddels dat dit gezegde een hoog waarheidsgehalte heeft.

Vaak resulteert zo’n volledige lijst met zoekcriteria in een niet bestaand huis, dat is ook helemaal niet vreemd. Maar toch is het wel degelijk verstandig om zo’n wishlist als uitgangspunt te gebruiken en er zolang mogelijk aan vast te blijven houden.

Waar wil ik kopen?

Wellicht vergt deze stap een of meerdere tripjes naar Frankrijk om de verschillende regio’s, dorpjes en steden te ontdekken. Je zult merken dat er vele verschillen zijn tussen de regio’s en zelfs tussen de dorpen en steden. Zoek je de drukte van de kust of heb je een voorkeur voor het minder drukke binnenland. Als je van plan bent om je woning te gaan verhuren, kijk dan ook naar de lokale zomerverhuurmarkt. Zijn er veel toeristische plekken en is er het hele jaar door iets te doen? Kom je ook in het winterseizoen naar Frankrijk en is de lokale commercie dan ook gewoon geopend of valt het leuke zomerdorpje in de winterperiode in slaap door sluiting van de restaurantjes en winkels. Let ook op de prijsverschillen tussen de diverse regio’s. Zo kost een appartement met zeezicht vaak net zoveel als een vrijstaande villa met zwembad in het binnenland.

Bereikbaarheid

Niet onbelangrijk is de bereikbaarheid. Vanuit Nice, Marseille en Hyères/Toulon zijn er goede en frequente vliegverbindingen met Nederland en België. Kijk ook waar het dichtstbijzijnde treinstation zich bevindt voor een connectie naar het vliegveld. Als je besluit om een auto bij je Franse huis te zetten is het wel zo handig als er openbaar vervoer is tussen het huis en de vliegvelden. Is er bijvoorbeeld een TGV-station in de buurt?

Een

voorselectie

Nu je een beter beeld hebt van wat voor soort huis je zou willen zoeken,

hoeveel je kunt uitgeven en waar je wil gaan zoeken, kun je alvast het aanbod op internet afstruinen. Dit is niet makkelijk want helaas is er niet één centrale website zoals een Funda waar je alle huizen die te koop staan op kunt vinden. Je kunt in Frankrijk ook niet zoeken op adres, want die worden in principe zelden verstrekt. Daarom is het inschakelen van betrouwbare hulp verstandig en feitelijk noodzakelijk. Je hebt een erkende makelaar nodig die de omgeving goed kent en op de hoogte is van het aanbod in de buurt. Verifieer of de makelaar in het bezit is van een carte professionnelle. Dit is de Franse licentie om als makelaar te mogen werken. Bespreek je wensen met de makelaar die een passend aanbod selecteert. Dat voorkomt nutteloze en tijdrovende bezichtigingen. Een goede makelaar weet alles van de huizen die hij of zij verkoopt. Maar het komt veel voor dat huizen worden aangeboden die de makelaar via een collega in de verkoop heeft. In dat geval zal hij/zij slechts summiere info ter beschikking hebben. Nog een waarschuwing: dit geldt ook voor vastgoedintermediairs of zogenaamde mandataires. Zij opereren onder een licentie van een andere makelaar, hebben veelal geen kantoor en doen alsof ze makelaar zijn.

STAP 2: DE ZOEKTOCHT IN FRANKRIJK

Enfin, indien je een of meerdere woningen hebt ‘gespot’ kan je afreizen naar Frankrijk. De zoektocht kan beginnen! Hieronder volgt een lijstje met belangrijke punten. Je doet er verstandig aan om aan onderstaande zaken aandacht te besteden alvorens je besluit een bod uit te brengen op een woning.

Plan bezichtigingen

Alhoewel het aanbod van huizen momenteel lager ligt dan de afgelopen jaren is het toch aan te raden zoveel mogelijk huizen te gaan zien om daarmee ook zelf een beter beeld te krijgen van de prijs-kwaliteitverhoudingen. Ook zul je merken dat je je lijstje met zoekcriteria bij gaat stellen; hoe meer woningen je bezoekt des te beter je je eigen wensen in kaart zult kunnen brengen. Een goede timing van het bezoek is ook van belang. Over het algemeen komen er meer huizen op de markt na de zomer en in het begin van de lente en heb je dus meer keuze. Sinds de coronapandemie en de toenmalige reisbeperkingen hebben virtuele bezichtigingen ook een vlucht genomen. Ben je niet direct in staat om af te reizen naar Frankrijk maar heb je toch een woning op internet voorbij zien komen, vraag de makelaar dan om een virtuele bezichtiging te doen via Facetime of Zoom. Dit zijn ze steeds meer gewend.

Let op de ligging

Wil je dicht bij een dorp zitten of juist in of bij een stad? Houd er rekening mee dat leuke pittoreske dorpjes ‘s winters uitgestorven kunnen zijn en dat winkels en restaurants in dit soort oorden vaak de hele winter gesloten zijn. Hoe zit het met de faciliteiten? Voor een vakantiewoning misschien niet zo belangrijk, maar als je besluit hier permanent te gaan wonen is het des te belangrijk. Waar vind je de grote supermarkten en waar zijn bijvoorbeeld de ziekenhuizen in de buurt gevestigd. Ook de directe omgeving van je toekomstige Franse huis is belangrijk. Als je een leuk huis tegenkomt, probeer dan ook even een pratje te maken met de buren. Op deze manier kun je vaak veel extra informa -

tie krijgen zoals voor- en nadelen van de buurt. Zijn de buren vaste bewoners of ligt het huis in een wijk met veel vakantiewoningen waardoor het in de winter wat uitgestorven kan zijn?

Probeer ook op verschillende tijdstippen van de dag nog een keer terug te gaan. Zo kun je goed zien hoe de zon op de woning staat en of er bijvoorbeeld geluidsoverlast is tijdens het spitsuur. Informeer naar de zone in het bestemmingsplan waarin de woning gelegen is. En is die leuke aangrenzende wijngaard of olijfgaard gelegen in een bouwzone, dan kun je vrij zeker zijn dat er vroeg of laat een woning op komt te staan. En wat dacht je van een vliegveld of helikopterbasis in de buurt die voor geluidsoverlast kan zorgen op bepaalde tijdstippen van de dag?

Wat zijn de jaarlijkse lokale belastingen & kosten?

Als toekomstig woningbezitter in Frankrijk krijg je te maken met twee jaarlijkse belastingen: de Taxe Foncière (eigenaarsbelasting) en de Taxe d’Habitation (gebruikersbelasting). Deze belastingen variëren per commune en kunnen soms behoorlijk verschillen.

Zijn er andere woninggerelateerde kosten, bijvoorbeeld van een vereniging van eigenaren? Dien je mee te betalen aan onderhoudswerkzaamheden van een gezamenlijke groenvoorziening, zwembad of andere sportfaciliteiten?

Check de verplichte diagnostische onderzoeken Voorafgaand aan de verkoop van onroerend goed in Frankrijk is een verkoper verplicht een reeks diagnostische onderzoeken te laten uitvoeren door een erkend bedrijf, het zogenaamde Dossier de Diagnostic Technique (DDT). In Frankrijk is een

bouwkundige keuring overigens niet verplicht. Maar uiteraard kun je bij twijfel over de bouwkundige staat natuurlijk besluiten een dergelijke keuring op eigen kosten te laten uitvoeren. Welke onderzoeken dienen te worden uitgevoerd is afhankelijk van o.a. het bouwjaar of van de geografische ligging van de woning:

• Lood en Asbest: verf wordt getest op loodgehalte voor alle woningen die zijn gebouwd vóór 1949; en alle huizen die zijn gebouwd vóór 1997 worden getest op aanwezigheid van asbest.

• Gas- en elektriciteitsinstallaties: alle gas- en/of elektriciteitsinstallaties van vijftien jaar en ouder dienen te worden gecontroleerd.

• Natuurlijke en vervuilingsrisico’s: hierbij wordt inzichtelijk gemaakt welke natuurlijke risico’s er bestaan (wateroverlast, aardbeving) en of er een vervuilingsrisico is van de grond.

• Oppervlaktemeting (Loi Carrez): in het geval van een copropriété zoals appartementen of bepaalde vakan -

tieparken dient de precieze oppervlakte van de woning te worden opgemeten. De wet geeft specifieke definities over wat wel en niet ‘meetelt’ in het oppervlak. Bijvoorbeeld: vloeroppervlak met een stahoogte van minder dan 1.80 m telt niet mee voor het Carrez-oppervlak. Ook worden kelders, garages of parkeerplaatsen niet meegeteld.

• Termieten: in bepaalde risicogebieden dient er ook een onderzoek plaats te vinden naar de aanwezigheid van termieten. De risicogebieden worden door de lokale overheden vastgesteld.

• Energieverbruik: vaststelling van het energieverbruik en CO2-uitstoot. De beide resultaten worden kenbaar gemaakt door middel van een tweetal energielabels op een schaal van A tot G, waarbij A de beste score is.

• Nieuw verplicht onderzoek in aantocht in 2023: een energieaudit. Volgend jaar dient er een extra verplicht onderzoek te worden uitgevoerd in geval van energieslurpende woningen: de uitvoering van

een energieaudit. In eerste instantie is deze maatregel van toepassing op woningen met een indeling in klasse F en G. Vanaf 1 april 2023 dient er bij deze woningen een energieaudit uit te worden gevoerd op kosten van de verkoper. De energieaudit dient te resulteren in voorstellen voor verbeteringswerkzaamheden om de energieprestaties van een betreffende woning te verbeteren. Het is overigens geenszins verplicht om de geadviseerde werkzaamheden uit te voeren want ze zijn enkel van informatieve aard voor jou als potentiële koper.

Is de woning aangesloten op het riool of een septische tank?

Als een woning niet is aangesloten op de gemeentelijke riolering, maar beschikt over een individuele fosse septique moet een verkoper deze installatie voor de verkoop laten controleren door de Spanc (Service Public d’Assainissement Non Collectif). Als potentiële koper is dit van belang omdat indien blijkt dat de

installatie niet meer aan de normen voldoet, jij als koper verplicht wordt om binnen een jaar na de aankoop de geconstateerde tekortkoming aan de tank te laten herstellen. Dit kan soms oplopen tot wel € 15.000 afhankelijk van de locatie, bereikbaarheid en bodemgesteldheid.

Geplande wegverbreding?

Verifieer of er een alignement van toepassing is. Dit is het recht van de gemeente om de weg te mogen verbreden ten koste van het perceel waarop de woning is gelegen. Een gemeente heeft via een alignement een wettelijk middel (unilateraal) om een gemeenteweg te kunnen verbreden. Meestal blijft het beperkt tot kleine verbredingen of het rechter maken van bepaalde stukken van een weg. Het is enkel van toepassing op reeds bestaande wegen en is niet van toepassing op particuliere wegen. Indien er een alignement van toepassing is op jouw bebouwde perceel, ben je verplicht deze uitlijning te respecteren.

Wat zijn de consequenties van een alignement? Als je een omheining wil plaatsen of een toegangspoort of een nieuwe septische tank wil aanleggen, dien je rekening te houden met de grenzen van het alignement zoals die door de gemeente zijn vastgesteld. Binnen dit vastgestelde tracé van het alignement mag dus niets worden gebouwd of aangelegd. Heeft een gemeente in het verleden

een alignement vastgesteld, dan wil dat niet zeggen dat dit ook op korte termijn zal worden uitgevoerd. In vele Provençaalse dorpjes is er vrijwel op alle gemeenteweggetjes een alignement van toepassing maar worden deze maar heel beperkt gerealiseerd. Zo’n wegverbreding is vaak een nogal kostbare aangelegenheid voor een gemeente en vaak ontbreekt het aan budgettaire middelen om het te kunnen realiseren.

Vergunningen

Is de woning (en zijn de eventuele aan- en verbouw) in overeenstemming met de bouwvergunning? Check of de woning is gebouwd conform de afgegeven vergunningen. Vraag of er na de oorspronkelijke bouwvergunning en daadwerkelijke bouw nog aan- of verbouwingen hebben plaatsgevonden? Zo ja, zijn deze werkzaamheden met de daarvoor benodigde autorisaties uitgevoerd en wanneer zijn ze uitgevoerd? Zit er nog bouwgarantie op deze uitgevoerde werkzaamheden? Mag er nog aangebouwd worden?

Telefoon- en internetverbinding

Check hoe het zit met de telefoon- en internetaansluiting. Met name bij landelijk gelegen woningen kan het voorkomen dat deze er helemaal niet zijn. Dan dient er met een satelliet een internetverbinding te worden gecreëerd. Hoe zit het met de ontvangst van een mobiele telefoon, heb je er goed bereik?

Doe een bod

Als je uiteindelijk een huis tegenkomt dat wel bevalt, besef dan meteen dat je soms weinig tijd hebt om te aarzelen. Dit is zeker het geval onder de huidige marktomstandigheden waarbij er meer vraag dan aanbod is. Woningen worden relatief snel verkocht. Overweeg om een bod te doen en bespreek je bod met je makelaar, die heeft de kennis of het bod een redelijke kans van slagen heeft. Als een bod geaccepteerd is, kan een verkoper in principe niet zomaar meer zijn woning aan een ander verkopen. Een bod legt de koper overigens nog niet vast. Dat is pas het geval na de ondertekening van het voorlopige koopcontract en het verlopen van de tien dagen bedenktijd. In een bod kun je ook voorwaarden laten opnemen die je aan de aankoop wil verbinden, zoals een financieringsvoorbehoud of de afgifte van een bouwvergunning voor de aanleg van bijvoorbeeld een zwembad. l

Rob Brink is directeur/oprichter van makelaarskantoor New Home, met kantoren in Lorgues, Fayence en SainteMaxime. Hij is ook erkend taxateur en als zodanig aangesloten bij het Centre National d’Expertise, new-home.fr

Het verhuurseizoen is als dit magazine uitkomt weer zo goed als voorbij. We kijken terug op een mooi seizoen dat qua bezetting beter was dan alle voorgaande jaren. Er viel wel één ding op: de drukte zat met name in het voorjaar en het hoogseizoen. Door het extreem goede zomerweer in Nederland en België en de rest van Noord-Europa hadden onze klanten in het najaar minder behoefte aan de zon. Dit zagen we dan ook terug in het aantal lastminutes voor de maanden september en oktober dat gemiddeld 25% lager was in vergelijking met eerdere jaren.

Voor het seizoen van 2023 zijn ongeveer 20% van de reserveringen alweer gemaakt voordat het lopende seizoen goed en wel voorbij is. Dat komt doordat ongeveer 55 à 60% van onze huurders vaste gasten van Q Home zijn, die ieder jaar weer naar de Provence komen. Deze gasten kiezen graag als eerste hun favoriete vakantievilla uit, of leggen meteen weer een vakantie vast in de villa waar ze vakantie hebben gevierd. Als huiseigenaar is het erg fijn om zo’n groep vaste gasten te hebben die elk jaar opnieuw terugkeren. Waarom?

• Deze huurders leggen vaak meteen na hun verblijf een volgende vakantie vast en dat geeft zekerheid.

• Daarnaast boeken deze gasten vaak niet alleen dezelfde woning, maar ook dezelfde periode. Dit kan je kalender mooi en snel opvullen.

• Ze beschouwen je huis bijna als hun eigen huis en dragen er bijgevolg goed zorg voor.

• Omdat mensen hun ervaringen vaak met vrienden en familie delen, zijn vaste gasten de perfecte marketingmachines.

Vaste klanten

• Ze zijn een goede kwaliteitsmeter voor het huis omdat het hen direct opvalt als er iets verbeterd of verslechterd is.

Een groep vaste huurders, hoe verzamel je die? Eén van de eerste en belangrijkste punten is het maken van een goede analyse: Welke groep huurders voelt zich aangetrokken tot je woning? En welke doelgroep past juist niet bij de woning?

• Een huis met drie slaapkamers en één studio die alleen van buitenaf bereikbaar is, zal niet snel door twee jonge gezinnen met kleine kinderen worden gehuurd. Waarom? Dan zit één gezin namelijk in de accommodatie met alle kinderen. Dit type woning wordt juist wél weer gemakkelijk gehuurd door een gezin van drie generaties, de opa en oma in de studio en ouders met kinderen in het hoofd huis, of een groep met alleen volwassenen.

• Een huis met vier slaapkamers, twee badkamers en een omheind zwembad is daarentegen wel heel geschikt voor gezinnen met kleine kinderen. Des te meer wanneer het zwembad zichtbaar is vanaf het terras en het beveiligd is voor kleine kinderen. Beschik jij over zo’n woning? Misschien kun je dan wel investeren in een babybed, kinderstoel, enkele spelletjes, een schommel of een trampoline. Deze zaken zullen ervoor zorgen dat de woning nog meer opvalt bij de aan te spreken doelgroep.

• Gezinnen met oudere kinderen willen vaak dichter bij het centrum zitten en vinden het fijn als er bijvoorbeeld een tafeltennistafel is en een goede internetverbinding.

• Richt je je alleen op volwassenen of oudere personen? Zorg dan dat alle kamers goede bedden hebben; dat betekent geen bedden van 140 cm breed of 190 cm lang. Dat is voor kleine kinderen niet erg, maar een volwassen persoon heeft dat liever niet. Denk aan bijvoorbeeld een jeu de boules-baan en een lekkere loungeplek om gezellig samen een wijntje te kunnen drinken. Vermeld leuke wandelingen en goede restaurants in de buurt op de website van het huis of in de welkomstmap.

Grofweg kun je onze huurders opdelen in de volgende doelgroepen:

• Een groep met enkel volwassenen

• Jonge gezinnen met kleine kinderen

• Gezinnen met oudere kinderen

• Drie generaties (opa, oma, kinderen en kleinkinderen)

• Oudere personen (65+).

• Reisgezelschap met minder valide persoon(en)

Elk van deze groepen heeft andere behoeften en zal op andere zaken letten in de beschrijving van je woning. Wanneer je exact weet welke doelgroep het beste bij jouw woning past, kun je investeren in het zoveel mogelijk vervullen van de behoeften van deze doelgroep. Denk eraan dat je deze huurders een onvergetelijke vakantie wil bezorgen en hen zo wil overtuigen volgend jaar terug te komen. Op deze wijze creëren we samen een huis dat volledig aansluit bij de wensen van een bepaald gezelschap, wat uiteindelijk resulteert in veel vaste gasten. Omgekeerd kun je ook de focus leggen op een bepaalde doelgroep en daar naartoe werken. Ben je van plan een huis te gaan bou -

wen? Denk dan eens aan een mindervalide-vriendelijk huis. Er is veel vraag naar huizen die aan die specifieke richtlijnen voldoen, maar er is slechts weinig aanbod. Zeker als je gaat bouwen is daar makkelijk rekening mee te houden. Dat kan zonder dat het ontwerp er onder hoeft te lijden. Kies bijvoorbeeld voor minimaal één slaapkamer op de begane grond, brede deuren, geen of weinig afstapjes en drempels, geen grind maar paden en een terras van beton of tegels.

Daarnaast zijn er natuurlijk nog tal van andere zaken die maken dat gasten opnieuw voor jouw villa kiezen. Wil je dat een gast zich ‘thuisvoelt’ bij jullie? Persoonlijke aandacht kan daartoe bijdragen. Denk aan een mooi

welkomstgeschenk zoals twee flessen wijn met een persoonlijk briefje van de eigenaar. Of een e-mail waarin je laat weten dat de prijzen en beschikbaarheid van het komende seizoen bekend zijn, en dat de vaste gasten voorrang krijgen bij het vastleggen van een periode naar keuze.

Ben jij als eigenaar op zoek naar meer persoonlijk advies op dit gebied? Dan kan ons team van villa-adviseurs hier zeker bij helpen. Ook voor ons is het creëren van een groep vaste gasten een doel op zich. Iemand een mooie vakantie bezorgen is waar we het voor doen, maar een huurder die direct een volgende vakantie vastlegt, dat is voor ons de kers op de taart! l

Folkert Trouw en zijn vrouw Debby zijn eigenaar van Q Home, verhuur van vakantiehuizen in Zuid-Frankrijk, en van Lemon Tree Interior, inrichting en styling van villa’s in de Var en de Alpes-Maritimes. qhome.fr – lemon-tree-interior.com

Wonen in Zuid-Frankrijk

Uw droom is dichterbij dan u denkt!

new home, makelaar en erkend taxateur, is de grootste Nederlandse makelaar actief in Zuid-Frankrijk, met vestigingen in de Var en aan de Côte d’Azur. Door een uitgebreid netwerk en jarenlange ervaring beschikt new home als geen ander over kennis van de regio en de lokale onroerendgoedmarkt.

Wij spreken uw taal! Onze Nederlands sprekende vastgoedadviseurs staan onze relaties bij tijdens het gehele aan- of verkooptraject. Inclusief de juridische aspecten van de geldende weten regelgeving op het gebied van onroerendgoedtransacties. Daarmee behoeden wij u voor onvoorziene valkuilen.

Of u nu een Provençaalse mas, een bastide, een appartement, een chateau of een villa met uitzicht op de Middellandse Zee zoekt, new home biedt een zeer ruime en gevarieerde keuze. Kijk op www.new-home.fr of bel met een van onze kantoren.

Niet alles is wat het lijkt

Een Frans huis brengt een Franse aanpak van zaken met zich mee, en niet iedereen realiseert zich dat. U kent ze vast wel, van die mensen die voor het gemak een Nederlandse koopakte loslaten op de verkoop van een Frans huis. Wel zo gemakkelijk, in de Nederlandse taal, onder Nederlandse wetgeving. Totdat op enig moment blijkt dat de Nederlandse aanpak geen effect sorteert.

Dit is het verhaal van Herman* en Katja*. In 2003 was de tijd rijp om hun Franse woning over te dragen aan hun zes kinderen. Ze vonden een notaris in Limburg bereid om de eigendomsoverdracht te formaliseren, let wel, in de vorm van overdracht van de economische eigendom, ook wel ‘econoom’ genoemd. Naar Nederlands recht had dat als gevolg dat de kinderen het woongenot verkregen, de kosten en lasten gingen betalen en tevens belang hadden bij de waardeontwikkeling. De ouders zouden naar buiten toe als eigenaar geregistreerd blijven staan. De Limburgse notaris stelde zelf een akte op, in de veronderstelling daarmee de zes kinderen eigenaar te maken. Registratie bij het Franse kadaster werd om moverende redenen achterwege gelaten.

In de jaren daarna was het binnen het gezin een afgeronde zaak: de kinderen hadden hun ouders opgevolgd in de eigendom. Zo werd de woning door de kinderen verhuurd en voerden ze allerlei verbouwingen uit. Toen Herman overleed was het dan ook een uitgemaakte zaak dat de Franse woning geen onderdeel uitmaakte van zijn nalatenschap.

Jaren later kwam de kinderen bij mij voor advies. Van de zes kinderen wilden drie kinderen graag uitgekocht worden, zodat een akte van verdeling aan de orde was. Op dat moment had ik de zware taak om hen mede te delen dat ze nimmer eigenaar waren geworden.

Het Franse recht kent namelijk het fenomeen ‘econoom’ niet. De door de Nederlandse notaris opgestelde akte had dan ook in het geheel geen rechtskracht in Frankrijk. Daar waar de zes kinderen zich rijk rekenden, al die jaren, was de bittere pil dat Jacqueline na het overlijden van Herman enig eigenaar van het pand was geworden. Overname zou alsnog kunnen plaatsvinden, maar dan wel tegen de huidige waarde, welke inmiddels ruim een ton hoger lag.

De verbazing sloeg bij eenieder om in boosheid: hoe had dit kunnen gebeuren? De Nederlandse notaris zag er destijds geen kwaad in om een

Nederlandse constructie toe te passen op een Franse woning. Zo blijkt maar weer, gedegen kennis van het Franse notariële recht is onontbeerlijk als het gaat om overdracht van Frans onroerend goed. l

*De namen in dit artikel zijn gefingeerd.

Mr. Mireille Bosscher is kandidaatnotaris binnen de Juridische Adviespraktijk Bosscher in Den Haag. Ze belicht juridische en notariële praktijkvoorbeelden.

Uw aankoopmakelaar aan de Côte d’Azur

Toen ik in de jaren ’90 in Amsterdam als aankoopmakelaar werkzaam was, was het heel normaal voor potentiële kopers om een eigen makelaar in te schakelen. Met een woningmarkt die toen ook al ‘over de top’ was gaf het voor zowel de koper als de makelaar veel voldoening om op zoek te gaan en uiteindelijk te slagen. Nu, na alweer meer dan 10 jaar werkzaam te zijn aan de Côte d’Azur, zijn we als makelaar ter plaatse genoeg door de wol geverfd om deze diensten weer actief aan te bieden. Ons werkgebied ligt aan de Côte d’Azur, tussen Saint-Tropez en Menton, de regio tot ca. 15 km uit de kust, met een variabele prijsklasse.

Bel me eens of stuur mij een berichtje, ik leg het u graag persoonlijk uit. A bientôt in la douce France!

Astrid Segaar

Wij begeleiden vanaf de eerste bezichtiging, doen de prijsonderhandeling, geven bouwkundige informatie, bespreken de zogenaamde diagnostieken en zorgen voor een volledige begeleiding ín en dóór de Franse juridische bureaucratie.

Het inschakelen van een eigen makelaar kan in Frankrijk helemaal gratis zijn. Door de samenwerking die wij ter plaatse met vele makelaars hebben, biedt dit voor u een groot voordeel!

Over Azur Pavillon

Enkele van onze vakantieverhuur woningen:

AGAY/ST-RAPHAËL – 2- tot 6-persoons appartement in Villa ‘Etoile d’Esterel’ va. € 80 p. nacht – 5 appartementen –loopafstand van dorp & zee.

LES ISSAMBRES – Villa Bon Heur va. € 490 per nacht – tot 8 personen. Modern, ruimtelijk & stijlvol – met fraai zeezicht.

Azur Pavillon Holiday Rental & Real Estate Agency, sinds 2010 op locatie in Zuid-Frankrijk. Bent u op zoek naar, of heeft u, een woning aan de Côte d’Azur? Of het nu gaat om het kopen, verkopen, huren of verhuren van een villa, huis of appartement, wij zijn ter plaatse! Wij leven en werken in dit gebied en het spreken van onze talen is voor onze vakantiehuurders, verhuurders, kopers en verkopers een geruststellende gedachte. Met meer appartementen, huizen en villa’s dan ooit tevoren, kunnen we bijna garanderen dat we ook voor jou de perfecte vakantie woning hebben! Alle villa’s, huizen en appartementen zijn persoonlijk door ons bezocht en goed bevonden voor onze website www.azurpavillon.com. Je kunt direct reserveren of ons een berichtje sturen zodat wij een persoonlijk advies kunnen geven.

SAINTE-MAXIME – Villa Aubanel va. € 895 per nacht – tot 12 personen. Rustige, groene omgeving – beveiligd domaine.

Enkele van onze te koop

Het heerlijke klimaat, de natuur en de cultuur maken dit deel van Zuid-Frankrijk een populaire plek. Als geregistreerde Franse makelaardij hebben we een optimale kennis van de regio, de lokale markt en de toepasselijke wet- en regelgeving. Wij begeleiden tot en met de sleuteloverdracht en helpen kopers en verkopers door de Franse bureaucratie.

Verkocht

CANNES – Ref. 2348 – € 398.000 4-kamer appartement op 4e etage. Lift aanwezig. 85 m2 + 25 m2 terras –2 badkamers. Modern gebouw – met privé parkeerplaats.

staande woningen:

ROQUEBRUNE-S-ARGENS

Ref.2377 – € 369.000. Hoekwoning met tuin. 2 slaapkamers, privé parkeerplaats. Op luxe golfdomaine met tennis & zwembad.

SAINT-RAPHAËL – Golf de Valescure

Ref. 2331 – € 2.500.000. Ruime, authentieke villa, deels ‘en pierre’ met bijgebouwen (+ 500 m2). Terrein van 3.630 m2 . Veel privacy – Instapklaar!

www.azurpavillon.com

astrid segaar immobilier - Holiday Rental & Real Estate

Astrid Segaar, Geregistreerd Makelaar aan de Côte d’Azur Transaction et Gestion immobilièr CPI 8303 2018 000 026 682

MAAK KENNIS MET HET TEAM VAN CÔTE & PROVENCE

RENIE EGHUIZEN

CÔTE & PROVENCE

Zin in Zuid-Frankrijk

MIREILLE BOSSCHER

juridisch columnist

Culinair correspondent

ANITA HAGEMAN correspondent Var DICK KOOPMAN tekst & correspondent Var MIRA VAN KUIJEREN correspondent Alpes-de-HauteProvence

PIERRE DARGE columnist

VALÉRIE MEIJS correspondent Bouches-du-Rhône LEVINA RAVEN tekst & correspondent Alpes-Maritimes

MARCEL REIMER art director & fotografie

PAUL SMIT reportages Alpes-Maritimes

AB KUIJER correspondent Alpes-Maritimes

SABINE DEKKER

tekst & correspondent Drôme Provençale

NIKKIE VAN LEEUWEN columnist déco en inspiratie

INGRID LEIJENGREUNSVEN correspondent Vaucluse

DINA VERCRUYSSEN tekst & correspondent Vaucluse KIRSTEN ZIJDERVELD reportages en tekst

21 e JAARGANG • WINTER 2022/2023

Côte & Provence verschijnt 4x per jaar en is een uitgave van Publièra Publishers BV P.C. Hooftlaan 85, 1985 BH Driehuis +31 (0)6 81 29 09 50 www.publiera.nl – info@publiera.nl

Uitgever Michiel Bom – michiel@publiera.nl

Hoofdredacteur

Suzanne Rietmeijer suzanne@coteprovence.nl

Art director Marcel Reimer Eindcorrectie Nynke Postma

Medewerkers aan dit nummer

Michiel Bom, Mireille Bosscher, Lonneke de Bot , Rob Brink, Pierre Darge, Renie Eghuizen, Nikkie van Leeuwen, Alfred Ottink, Levina Raven, Paul Smit, Folkert Trouw, Anne van der Wal en Kirsten Zijderveld

Correspondenten

Mira van Kuijeren (Alpes-de-Haute-Provence), Linda de Rouw (Alpes-de-Haute-Provence), Ab Kuijer (Alpes-Maritimes), Levina Raven (Alpes-Maritimes), Sabine Dekker (Drôme Provençale), Anita Hageman (Var), Dick Koopman (Var), Ingrid Leijen-Greunsven (Vaucluse), Valérie Meijs (Bouches-du-Rhône) en Dina Vercruyssen (Vaucluse)

Drukwerk: PRinterface

Losse verkoopprijs: € 8,45

Abonnementen: € 30,00 (Nederland/België) € 38,00 (overig)

Premium abonnementen: € 129,00 (NL, overig: + € 10) abonnementen@publiera.nl Tel. +31 (0)6 83 60 41 83

Meer informatie over combi-abonnementen met andere Frankrijk-tijdschriften En Route en Maison en France vind je op de websites www.coteprovence.nl en www.publiera.nl

Abonnementen worden aangegaan voor 1 jaar. Voortijdige beëindiging is niet mogelijk. Na deze eerste periode worden abonnementen automatisch omgezet in een abonnement voor onbepaalde tijd met een opzegtermijn van 1 maand.

Advertentieverkoop:

Publièra Publishers BV – info@publiera.nl Tel. +31 (0)6 81 29 09 50

© 2022/2023 Côte & Provence

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden overgenomen of vermenigvuldigd. Hoewel aan alle artikelen de grootst mogelijke zorg wordt besteed kan niet worden ingestaan voor eventuele onjuistheden. Uitgever, redactie en auteurs aanvaarden deswege geen enkele aansprakelijkheid.

Coverfoto: Le Negresco Hotel © Stockbym/Adobe Stock

EEN HEEL JAAR ZUID-FRANKRIJK

NEEM EEN JAARABONNEMENT OF GEEF EEN ABONNEMENT CADEAU!

EN ONTVANG DE GROENE REISGIDS CÔTE D’AZUR

*

Deze onlangs vernieuwde Michelingids voor de Côte d’Azur is weer één brok inspiratie van 566 pagina’s voor de komende bezoekjes aan de Mediterrane kust. Met tientallen rondritten, wandelingen en excursies met duidelijke sterrenbeoordelingen. Voor de lunches en diners meer dan 660 adresjes voor elk budget. En met 48 kaarten en plattegronden raak je hier ook nooit de weg kwijt. Een ideale aanvulling op een jaarabonnement Côte & Provence!

Een jaarabonnement kost € 30,– en is inclusief toegang tot de Club Côte & Provence op Facebook en korting op abonnementen op onze andere Frankrijkmagazines En Route en Maison en France.

Overweeg ook ons Premium Verwenabonnement: 4 x per jaar Côte & Provence in de bus én 2 x per jaar onze unieke surprisebox Délices de Côte & Provence thuisbezorgd. Samengesteld door en voor de echte fans van Zuid-Frankrijk, met authentieke producten uit de Provence, mooie wijnen en andere heerlijkheden! Een Premium abonnement kost € 129,–.

GA NAAR COTEPROVENCE.NL/ABONNEMENT

CÔTE & PROVENCE

STERREN AAN DE CÔTE D’AZUR

*Verzendkosten: € 4,50 (buiten Nederland € 9,–). Deze aanbieding is geldig t/m 1 februari 2023 of zolang de voorraad strekt.