Ba' Benhaderho Tus bëku tulapa doo' gukaba' Benhaderho. Tu gasaj neki xhaba', lati wëaj yu' tuchkichi lee'ba' len kudzuba'. Lati's xhbanba' doo' guzua, perhu tuna ba guchhia nagaba', len gurhëdzga chhita nia'naba'. Kuidis gulaka giaj loba. Sdan ba gukaba', tus bëku xhina' tuchi' doo' na'. Tute laba' bdelaba' luka gayu' bëku we'n doo' guchhee'e xhna'ba'.
Por Raymundo Cruz Miguel
Lodio gulee' xanba', tu bëni gixi' doo'. Bëni yechi' doo' guke', xhua'zaa doo' rhaze, chhin yëla rhune' ki rde len yelanabani. Kati' nakaba' bëku' we'n buzee dzën gina' xhinaba', ki kaa'a irhuajba' bëku guzaj na' chi guxhënba', kas tu bzedine' lenka bënigula kiee'. Rgu'tikaze' gina xhinaba' na' rheaj lenba' lake' gixi', rzi'te' rhukule'ba' ki tsajlagaba'. Kaa' guxhënba', guyu' daa' looba' reahjba ga zeajs xanba'.
Tu dza, Lodio guyeje' ya'doo', lenka bidoo' kieke. Gachhi beo ki iza bchhin orha idu'n yëla. Kun yaj'chëë' gula'ne' xhi'ke'. Naa'a yajchëë'ë lenba' Benhaderho. Por Raymundo Cruz Miguel
guchee'te' nigula chi guka, chi ya'doo' idu tsani lake' ba'
Chi guka chidaa' gubidza dzë'ke' tunee' chhin. Naa' bchhin tu dza guladzga giaj, tirhabi guka gunke' chhin tantu giaj ben. Rhela len dza bendzga giaj. Gukarha tsunatapa dza na' gunaa ki gudee. Dza na' guzlo rdëdi, gunaa lachhe' tzeje' kanpiar.
—Waya' tsajtilja' bi gagu lenrhu' yeta —gunee' Lodio, guchhe'nu Kame kie' orha buchhi gulawe' xhsila. —Nis gurhi' kiu' buzi' lachhu' —gunanu lanu—, guuna' ba naka rha'nëza, te tsajbixhu' gun zii'i kuinu'. Giaj ba ni' rhala, te ilen xwe'o, bi gekinu cha' tsajspisa kuinu'. Ni utsa'rhu' kafe doo' ukuasaj lenrhu' yetabexu'. Tibi gun ta' gagurhu' yeta len zëdi' doo', na' wëasa gubaa na' kilajrhu' kuan do'o', na' upa'rhu bi gagurhu. Kadakati' rheje' kanpiar rzuadzganu pensar lee', rhachhinu bi gekine'. Nachhi'nu ba lee'e. Chhirha guzee' buzenage' rhuino' didza.
Por Raymundo Cruz Miguel
—Nala's kaa' gia kia', rhala kilaj kierhu bi tseaj, la' tua' guxhia' lei —guchhe'nu orha gudele' lei rgabie' le'i len rhuyue' bala balha ni' dee kiee'—. Tibi gachhinu', ba' xhikurho' doo' ni ichea'ba' ki kaa' naka' xhën tsajdaa' nu' gixi' na'. —Ba'lu tseju' cha. Uga'ntsaza' tuza' lenka' bidoo' ni —gunanu Kame, guchhinu lee'e—. Bayën wëdu, tibi rhakabe'irhu rala len bëaj ni rhë'dzga na'dza. Uyuu' kabi gu'ba xhikurho' do' ni, gekinu' laba' ba' gixi'. Tibirha rle'irhu chhia' idu ladaj yaga naa'.
—Tibi nachita' —buikje' Lodio. Guxhi'te' botazigu gulu'nie', begie' xhchetie' lisini' le'e, buchhie' xhlue', len bugale' gia kie' ya'xhikje'. —¡Sa'yeja! —rhe'nu nigula kie, bee'tenu' tu bchhidu, guxhie' neilo kie' buliee', guxue' lei kudze', bukulate xhikue' ki tseaj lenba' lee'e: “tcht-tcht-tchttcht” , bene', guyasateba' gixi naa' rhuxiaba' len Por Raymundo Cruz Miguel
rhutadzga xhbanba, gunërhu teba' lawe' sa'yajba'. Naa'a kanila rhuga' xhinaba' nu' gixi' tsani' yu'ke' nësa. Tuchi'wëaj rnitiba' nu' gixi' rdaba' rhugilajba, tersión rhulenba' rnërhuba' lawe' Lodio. Tuchi's bën guyue' nëza kati byënhne' tunba' bë ba' kuchigixi' ladaj yaga na'. Ornaa' guzloba' rhuxiaba' Benhaderho. Yuguteba' kuchi naa' gulixhunajba'. Merhu ornaa' butine' tu, Lodio: “paaa”. Le'i xhgichajaba' tuba' kuchi nala bdeline' be'e. Kaa' nakaba' wee'e su'wëajba' rxhunajba' kudzu ka xhkompaba'. Guxiti'teba' Benhaderho zajlagaba' bana', kun rlebi rhuxhiaba' zeajba' nu' gixi' naa'.
Por Raymundo Cruz Miguel
Gulinërhu kaba' kuchi na' masrha. Kaskabi buga'nba' xhani ba' na' guka wee' nia'ba'. Zitu sa'yeje' kudzu'kaba' Lodio, ka rhuxia'sba' rhakabe'ine' gate sa'ayajba'. Ga de tu yegu na' gudzeine', ornaa' gunitene' lakaba'. Yu' tsawete nayën rhuxhiaba' xhikue' na' gula' yajde' tsala' yegu ka'la. Ga kabirha bxhikiejba' kuchigixi', naa'a guzeba' gulëzaba' bëku na' zeajba' kudzuba'. Kati bilile'i luza'ba' guzlokaba' ta'dilaba'. Tuwëaj guli'yajba': tu rhusanba' kuchigixi', yu' tu rhusaba' Benhaderho. Tersión bdeliba' bëku gidi yenba' kuchigixi', lei yajchëé'nalaba', gudi'n rhaba' lei birha modo usanba' yaga yenba' kuchigixi' naa'. Tibirha nësba' kuchigixi' naa' bi gunba' kati gubixiba', gie'kas yaj'jëtaba' luyuu, ornaa' yajbaga'ba' ba' Benadhero, gukate zii'i nia'ba'naba' bëku yechi naa'. Laska' bën chi rhutsagaba' kuchigixi', tibhirha rxhikiejba' zuiba' tantu chi rhudu kieba'. Luyu deba' kuchi gixi' kati' guxitiba' yu'tu Benhadhero, yajbaga'teba' banaa'. Gulibixi gulituluba' xhan yaga gana' dzë'ba'.
Por Raymundo Cruz Miguel
Ga kabirha bxhikiejba' kuchigixi', naa'a guzeba' gulëzaba' bëku na' zeajba' kudzuba'. Kati bilile'i luza'ba' guzlokaba' ta'dilaba'. Tuwëaj guli'yajba': tu rhusanba' kuchigixi', yu' tu rhusanba' Benhaderho. Tersión bdeliba' bëku gidi yenba' kuchigixi', ley yajchëé'nalaba', gudi'n rhaba' lei birha modo usanba' yaga yenba' kuchigixi' naa'. Tibirha nësba' kuchigixi' naa' bi gunba' kati gubixiba', gie'kas yaj'jëtaba' luyuu, ornaa' yajbaga'ba' ba' Benadhero, gukate zii'i nia'ba'naba' bëku yechi naa'. Laska' bën chi rhutsagaba' kuchigixi', tibhirha rxhikiejba' zuiba' tantu chi rhudu kieba'. Luyu deba' kuchi gixi' kati' guxitiba' yu'tu Benhadhero, yajbaga'teba' banaa'. Gulibixi gulituluba' xhan yaga gana' dzë'ba'.
Budu rhëns chi nun kuinkaba' tuyu'tuba. Chikas rhurhuaj bëë'ë kieba' kuchigixi' kati bdeliba' xhchitaba' bëku na'. Lei gusaba', gudi'nrhaba' lei asta ga bchhin yela'guti kieba. Nana ka gurhëchhiya'ba' Benhaderho do' yechi naa' kana' butsagaba'. Nu gakaga len laba', zitu' ni' zeje Lodio rhugilje' lakaba'. Por Raymundo Cruz Miguel
Orha buchhi gutiba' kuchigixi' naa' bëasarhaba' Benhaderho gu'niba' suiba'. Tibirha bia' laba' nia'ba'naa'ba', rheajrhidajsba' guzeba' tuchi'doo', buchhi na' guzloba' rha'yaj kuinba' rhe'niba' tsajdilajba' xanba'. Tutskaa' doo' chi gubiga'ba' su'wëajba' kati yajdeba' rha'bula' zee na', ornaa' guyu'beiba', bladzuteba' rhagia' naa': “¡pon!”, guna kuinba' kati bëxhaj xhan bula' naa'. Ga yaj'jëta'sba ladaj giaj chhii'. Mala' chi naka chigudzëë' len chi rdundzge' xhwë, Lodio, tibi busan lachhe' laba'. Bachi gudee orha xwë kati bue' gana' bili'dilaba'. Natida'ba' kuchigixi' rtuluba' xhan yaga naa'. Tibi nala'ba' bëku kie' idu naa', tsawez nakabee'e nalalaj rhën ladaj yaga naa'. Tsawi'lachhi' guyeje' yajdilje'ba' Benhadhero. Chi natida'ba' rtuluba' kati ble'ine laba' yu'ba' ladaj giaj chhii'i.
Por Raymundo Cruz Miguel