De molen draait met alle winden mee

In het hart van Dijkerhoek vind je een korenmolen. Als je zin hebt in een heerlijke kop koffie of thee met een goed gesprek in een wel heel bijzondere setting, dan ben je bij de vrijwilligers van de Dijkerhoekse molen aan het juiste adres! Aan een houten tafel onder het genot van een ‘Klein Baltinks bittertje’ vertellen Aaldrik Paalman, Bert Paalman, Wim Nijland, Anita ten Wolthuis, René van der Veen, Jan Kleinjan en Jan ten Wolthuis ons het verhaal achter het prachtige rijksmonument.

De molen heeft een rijke geschiedenis, waar de vrijwilligers graag over vertellen. “In 1890 kreeg de weduwe van Hendrik Jan Klein Baltink een vergunning om in Dijkerhoek, waar zij op Hegemans Erve woonde, een windkorenmolen te bouwen. De molen werd uit een ander deel van Nederland gehaald. Waar vandaan is niet precies bekend. Wel zijn er onderdelen terug te vinden van een poldermolen uit Zuid-Holland. Na acht maanden hard werken kon er met de nieuwe molen worden gemalen.”

In 1970 is de molen ingeschreven in het Rijksmonumentenregister. Dit betekent dat het bij wet verplicht is om de molen in goede staat te houden. In 2006 heeft de gemeente Rijssen-Holten deze taak overgedragen aan de buurtschap Dijkerhoek middels een beheersstichting. Vandaag de dag wordt de molen gebruikt om aan geïnteresseerden te laten zien hoe de molen functioneert. Maar het is ook belangrijk dat alle onderdelen van de molen in beweging blijven. “Als je een molen niet draaiende houdt, slijt hij sneller. Stilstand is achteruitgang, zeggen ze ook wel. Eén van de vele spreekwoorden afkomstig van onze molens.”

Vrijwilligers

Om de molen in goede staat te houden, zijn enthousiaste vrijwilligers nodig. En die zijn er. De molen heeft acht molenaars, die zich ieder hard in het zweet hebben gewerkt om alle aspecten van het vak te leren. Want je diploma halen, dat gaat niet vanzelf. De studie bestaat uit twee dikke boeken, met alle theorie die er over molens bestaat. Vooral de kennis over het weer is erg belangrijk. De meeste molenaars komen uit de buurt, maar Jan Kleinjan komt voor zijn hobby vanuit Hengelo: “Lang geleden heb ik gereageerd op een vacature. Toen waren er nog een stuk minder molenaars dan nu. Gemeentes waren toen al blij met één molenaar per molen.” Daarnaast heeft de Dijkerhoekse molen nog ongeveer veertig andere gepassioneerde vrijwilligers. Denk aan de timmerwerkploeg, de pannenkoekenbakkers en de mensen die het winkeltje met streekproducten draaiende houden.

Alle hoeken van de wereld

In het hoogseizoen wordt de molen druk bezocht. Met mooi weer kan het behoorlijk druk zijn. De hele dag loopt het door met toeristen. De vrijwillige molenaars vinden het fantastisch om te laten zien hoe de molen functioneert. Mensen kunnen een rondleiding krijgen en een kop koffie of thee. Bert: “We krijgen ook veel buitenlanders op bezoek. Vooral Canadezen zie je hier vaak. Deze komen van de Canadese begraafplaats af en besluiten daarnaast ook een bezoekje aan de molen te brengen.” Wim vult aan: “Amerikanen zijn ook altijd leuk om te ontvangen. Zij hebben veel minder geschiedenis in hun eigen land. Ze stappen dan ook een geheel nieuwe wereld in. De oude techniek vinden ze vooral prachtig.”

Daarnaast krijgen de Dijkerhoekse vrijwilligers af en toe groepen op afspraak. Medewerkers van andere molens vinden het ook leuk om te zien hoe het reilt en zeilt bij de Dijkerhoekse molen. ‘’Vorige zomer hadden we een groep jonge molenaars op bezoek. Stiekem hadden zij veel meer kennis dan wij. Maar dat hebben we natuurlijk niet laten merken”, lacht Wim. “We hebben netjes ‘ja’ geknikt alsof we het allemaal al wisten. Maar het was natuurlijk wel bijzonder interessant om te horen wat zij te vertellen hadden.”

Belangstelling

Ook voor een goed gesprek over andere zaken dan de molen ben je in Dijkerhoek aan het juiste adres. “Als je hier werkt, is het van belang dat je een praatje kunt maken met de voorbijgangers. Van buitenlandse toeristen, tot schoolkinderen met €2,- in hun hand om een verkoelend ijsje van Ôans te halen. Wij geven iedereen voldoende tijd en aandacht. Een bijdrage leveren aan de glimlach op het gezicht van een voorbijganger, zorgt voor een geslaagde dag.”

Alle vrijwilligers zijn zeer gemotiveerd om de molen in goede staat te houden en het monument door te geven aan de volgende generatie. Ze geven daarbij hun complimenten aan de gemeente. “Zij bekostigen het onderhoud van de molen en leunen daarbij volledig op ons advies. Daarin krijgen we alle vertrouwen.”

Mooie herinneringen

Dat mensen uit alle hoeken van het land komen om een bezoekje te brengen, blijkt uit de uiteenlopende verhalen die de vrijwilligers enthousiast vertellen. “Zo was hier ooit de stiefzoon van een huisarts in Bathmen die even kwam uitpuffen”, vertelt Anita. “Hij had een bijzonder soort fiets gemaakt, met heel brede banden. De fiets had de uitstraling van een motor, heel anders als wat je normaal ziet. Met zo iemand kom je dan in gesprek en dan leer je weer iets nieuws.”

Jan heeft ook een leuk verhaal: “Verre familie van de oprichter van de molen is wel eens langs gekomen.

Die kwamen speciaal naar Dijkerhoek om eens rond te kijken. Die krijgen dan natuurlijk antwoord op alles wat zij willen weten en we geven ze uiteraard een flesje Klein Baltink kruidenbitter mee!” Aaldrik vult aan: “Een vrouw uit Deventer nam een keer haar buurjongetje mee. Hij klom helemaal naar boven en had de dag van zijn leven.” De open houding van de vrijwilligers maakt dat mensen graag hun verhaal komen doen.

Altijd wat te beleven Het is nooit saai bij de molen. Elke tweede zaterdag in mei wordt er de Nationale Molendag gevierd. Een feestelijke dag met uiteenlopende activiteiten. Drie keer per jaar wordt er een maaldag georganiseerd bij de molen. “Dan proberen we op de wind en met de motor te malen, zodat alle functies van de molen weer net als vroeger draaien.” Ook de Avondvierdaagse in Holten is vorige maand op de tweede wandeldag begonnen en geëindigd op het plein voor de molen. “Wat tevens een groot succes was, is dat de molen heeft gediend als podium voor het openluchtspel van het Dijkerhoeks Amateur Toneel (DAT). Er stond toen een tribune voor de molen. De molen was rood gekleurd, als deel van het decor.” Voor de toekomst liggen er nog genoeg plannen. “We willen graag nog een stukje bij de molen aan bouwen, om wat meer mensen te ontvangen. Zo kunnen we verder ontwikkelen in onze educatieve mogelijkheden. En bijvoorbeeld scholen ontvangen, om kinderen wat bij te brengen over de molen, de geschiedenis en de werking ervan.”

Sinds het honderdjarig bestaan heeft de molen ook een wereldrecord op haar naam staan! Tijdens deze viering in 1990 staken de Dijkerhoekse vrijwilligers hun handen uit de mouwen om een gigantische pannenkoek te bakken. Deze had een doorsnede van 10 meter en 3 centimeter. Hiervoor waren 450 kilo meel, 750 liter melk en 2000 eieren nodig.

Fiets je deze zomer langs de molen en ben je benieuwd naar de verhalen of wil je zelf je verhaal kwijt? Twijfel niet en stap naar binnen of zoek een plekje op het terras voor een gezellige en leerzame middag!

Hallo Transportbedrijf Müller