Scholieren bouwen eigen ‘verhalendragers’ voor Kunstwegen

Dankzij educatieproject krijgt Kunstwegen er nieuw kunstwerk bij

Scholieren maken hun eigen ‘verhalendragers’

Herinneringen en dromen

Aan het educatieproject ‘Verhalendragers’ doen zo’n 250 leerlingen mee, uit de groepen zes en zeven van negen basisscholen uit Zwolle en een uit Dalfsen. Ongeveer dertig bewoners van woonzorg- en wijkcentrum Berkumstede hebben meegedaan aan een eigen versie van het project. Ze gaan ook met scholieren in gesprek over het thema ‘herinneringen en toekomstdromen’. Het concept kan in de toekomst opnieuw worden ingezet, al dan niet met een ander kunstwerk uit de route.

Wilma Wilbrink (links) en Karin Gerfen.

Aan de Vecht bij Zwolle krijgt Kunstwegen er in 2021 een nieuw kunstwerk bij. Tijdelijk, maar voor de 250 scholieren die er een bijdrage aan leveren is het bij voorbaat onvergetelijk. Kunstenaars Karin Gerfen en Wilma Wilbrink over het project Verhalendragers: “Als je goed luistert naar die kinderen krijg je er waanzinnig veel uit.”

De een verbeeldde zijn ambitie om topvoetballer te worden, de ander boetseerde het gedroomde paard. Maar in het Zwolse atelier van Wilma Wilbrink staat ook een miniatuur ziekenhuisbed van rode klei, met een klein figuurtje ernaast. “Een meisje wilde het ziekbed van haar oma vastleggen”, vertelt Wilbrink. Samen met haar collega Gerfen daagde ze de kinderen uit om te delen welke herinneringen en toekomstdromen ze in hun leven willen meenemen. De leerlinge die het voor haar bijzondere moment aan het ziekbed noemde opende de ogen van menig klasgenoot, vertellen de beide kunstenaars. “Ze leerden veel van elkaars ideeën over wat de moeite waard is om met je mee te dragen of van te dromen”.

‘Verhalendragers’ noemden ze het project, bedoeld om meer mensen – jong en oud – actief te betrekken bij Kunstwegen. Het is geïnspireerd op een van de bekendste werken in de route: de Zieleschepen van Cornelius Rogge op de dijk langs de Vecht net buiten Zwolle. Wilbrink en Gerfen werkten het idee van de scheepjes als dragers van sagen, verhalen en fantasieën, zoals Rogge ze zelf ook beschouwt, verder uit. Wilma Wilbrink: “Zo brengen we het werk dichter bij de kinderen. Het is minder ingewikkeld en beladen dan de link met de overgang tussen leven en dood die er ook in de Zieleschepen zit.”

Klei en wilgentenen

De kunstenaars, beiden ook ervaren kunstvakdocent, kozen voor materialen en technieken die aansluiten bij hun eigen autonome werk. Wilbrink begeleidt de kinderen bij het maken van hun eigen impressie in klei. Gerfen is hun coach wanneer ze in groepsverband de wilgentenen constructies bouwen die de bijzondere lading straks dragen. Alle kinderen werken aan beide onderdelen. Het maakproces is even belangrijk als het resultaat, benadrukt Karin Gerfen: “Wij willen zoveel mogelijk bij de kinderen zelf ophalen. Als je doorvraagt en goed luistert haal je er waanzinnig veel uit.”

Verzamelen

De leerlingen bekijken eerst bijvoorbeeld grote foto’s van de Zieleschepen. “We vragen wat ze zien, wat ze daarbij voelen en wat ze ervan vinden”, vertelt Gerfen. Lachend: “In die laatste fase waren de meningen tot nu toe verdeeld.” De foto’s van Rogge in zijn atelier roepen veel herkenning op, melden de beide kunstenaars. “Hij verzamelt van alles en dat doen kinderen ook.”

Het ontwerpen, het filosoferen, het zelf maken en het reflecteren daarop biedt de kinderen volgens Wilbrink en Gerfen ook inzicht in de praktijk van een kunstenaar. “Door het zelf te doen begrijpen ze beter wat er allemaal bij komt kijken.” Of ze ook meer aandacht krijgen voor kunst, er anders naar gaan kijken, hangt volgens hen van meer factoren af. Maar, zegt Wilma Wilbrink, “dat ze er eigenhandig mee bezig zijn geweest maakt dat ze dit in elk geval niet snel zullen vergeten.” Karin Gerfen: “Kinderen krijgen te weinig gelegenheid om zelf te maken. Terwijl de behoefte groot is. Hun handen jeuken zodra ze die takken en snoeischaren zien.”

Compliment

Vier scholen zijn al aan de beurt geweest, tot het coronavirus ertussen kwam. Begin volgend jaar wordt het project weer opgepakt. In juni 2021 volgt de feestelijke finale aan de Vecht, even voorbij de Zieleschepen. Ter hoogte van Toeristisch Overstappunt Zwolle (Dijkmoment) is dan de tijdelijke installatie te zien die Wilma Wilbrink en Karin Gerfen van alle werkstukken zullen maken. Ze verheugen zich nu al op het indrukwekkende beeld dat zal ontstaan wanneer de uiterwaarden zich vullen met de ‘verhalendragers.’ “Dat wordt een prachtig gezicht.”

Maar het grootste compliment dat leerlingen zichzelf en hun begeleiders konden maken lag besloten in de vraag bij het inleveren van de werkstukken. Wilma Wilbrink: “Ze wilden weten of ze het wel terug krijgen.” \