Revista Pincha 22 by Revista Pincha

Revista de de Gastronomía Gastronomía & Cultura Revista Culturaa m e

Revista de Gastronomía & Cultura Nº 22 | abril - maio 2021

Lév

Revista de Gastronomía & Cultura Revista de Gastronomía & Cultura

Revista de Gastronomía & Cultura

conti

Rebeca Munín Por

ÍNDICE @rebecamunin

SEN PALABRAS Sen titular de portada. Así lanzamos este número 22 de Pincha. A imaxe, unha fotografía de Iván Barreiro tomada o pasado verán na Praza da Quintana, fala por si soa. Cadeiras, distancia de seguridade, máscaras. Un concerto como nunca imaxinaramos vivir antes de que a Covid-19 entrase nas nosas vidas. Precisamente sobre como mudou o noso tempo de ocio é sobre o que escribimos na reportaxe que abre esta revista. Nela intentamos buscar algunhas das claves da man dunha socióloga e coñecemos a situación da Capitol, que como sala dedicada exclusivamente á programación de eventos culturais leva pechada desde o inicio do estado de alarma hai xa máis dun ano. Canto nos está a quitar esta pandemia e como botamos de menos gozar da música en directo rodeados de moita xente! Mais pese as restricións, o mundo segue xirando. Algúns valentes abren locais como os que nos presenta Jéssica Pintor na súa sección De bares con Jessi; outros aguantan o tirón, como a Bodeguilla de Santa Marta que visitou @JuanEAT_o, ou a libraría Re-Read Santiago que vos amosamos en De libros con Ruth. Artesáns, artistas, adegueiros... continúan traballando como poden. E grupos como A banda da Loba aproveitan a escaseza de actuacións ao vivo para sacar adiante proxectos tan bonitos como un EP con cancións baseadas en poemas de Xela Airas, poeta homenaxeada este ano no Día das Letras Galegas. Este Pincha 22 é tamén o número de regreso de César Varela. Despois de moitos meses sen escribir, volve coa súa sección 666RPM recomendándonos a toda unha raíña do rock and roll: Ela Von Morton. E nós non podiamos estar máis felices co seu retorno. Benvido! Sede ben recibidos así mesmo todos e cada un de vós, lectores e lectoras de Pincha. Graciñas por estar aí unha vez máis. Arrincamos (con palabras, con moitas palabras).

04 10 13 14 17 18 20 22 25 26 28 32 35

reportaxe | O gran baleiro

de bares con jessi | Fomos, somos e seremos de bares! a gorida do artista | Alejandra Pardo #apapar | Arroz negro na Bodeguilla de Santa Marta 666rpm | Ela Von Morton, a raíña do rock and roll Oído, artesanía! | Laura Delgado de libros con Ruth | Re-Read Santiago entre músicas | A banda da Loba e Xela Arias pola gorxa | Choucha de pescada crusat & costas | Ollos de Roque 2018 axenda | guía de compras e ocio | ultramarinos | Celebración do Día dos Medios en Galego Edita: Rebeca Munín | Directora ola@revistapincha.gal Deseño e maquetación: Alberto Seoane RSM Comunicación | rsmcomunicacion.com Publicidade e Redacción: Jéssica Pintor e Ruth Ríos publicidade@revistapincha.gal redaccion@revistapincha.gal Fotografía: Iván Barreiro | ivanbarreiro.com Colaboran neste número: Marisa Calderón, Inés Silvalde, Delio Sánchez, @JuanEAT_o, César Varela, José Crusat e Lorena Costas Imprime: COGRAF Depósito Legal: C 607-2017

www.re vistapin ch a . g a l Búscanos en Facebook, Twitter, Instagram e YouTube como Revista Pincha

BAVF

Prohibida a reprodución total ou parcial de calquera contido ou fotografía sen previa autorización. Os textos redactados polos colaboradores son responsabilidade do propio autor. O contido da publicidade é de exclusiva responsabilidade do anunciante.

ONDE ATOPAR PINCHA



reportaxe

Público no interior do Teatro Principal con máscara e mantendo as distancias de seguridade. Foto: Iván Barreiro

| 4 | Pincha | N 20

Rebeca Munín Por

@rebecamunin

O GRAN BALEIRO A pandemia da Covid-19 ten acabado co noso xeito de ocio. Cando e de que forma volveremos a el?

Pincha | N 22

|5|

reportaxe

bre o pano. O teu grupo favorito está enriba do escenario. Aplausos. Berros. Xente a un lado. Xente ao outro. Non hai más-

caras. Nin distancia física. Soa a música. Bailas, saltas, cantas... Móveste para ver mellor porque o de diante é moi alto. E por detrás, pasa alguén cunha cervexa na man. Sorrís. Non hai medo. Estaste a divertir. Soño ou realidade? Despois dun ano de pandemia resulta complicado albiscar cando poderemos volver a gozar do noso tempo de ocio e da cultura como faciamos antes. “Haberá un antes e un despois da Covid-19. Sen dúbida, este tsunami en forma de virus vai poñer o noso contador social a cero e será preciso reiniciar e reprogramar o noso software (individual e) colectivo”, opina a profesora na área de Socioloxía da USC, Mar de Santiago. Agora ben,

“Iso é o que nos diferencia dos animais. Unha cousa é sobrevivir e outra vivir. E vivir vén da man da cultura”

remarca: “Non podemos ser o que non somos como sociedade. Isto non é Noruega. No noso ADN, no contexto no que socializamos a meirande parte dos cida-

nos no benestar do outro, porque a supervivencia

dáns e cidadás de España e Galicia, somos xente alegre,

como especie é unha cuestión colectiva”. Refíre-

gústannos as verbenas, xuntarnos coas amizades... E

se, por exemplo, á vacinación, que debe chegar a

iso irémolo recuperando paseniño, pero eu creo que

todo o planeta “e non deixar de lado os países en

con respecto. Xa non tanto con indiferenza. E se non é

vías de desenvolvemento”.

así é que somos uns inconscientes”, subliña. Pero que sucede no caso do lecer? Para a docenVivimos unha situación excepcional. Incomparable con

te as restricións nese eido estannos causando

calquera outra experiencia que nós poidamos lembrar,

moito impacto a todos como sociedade, pero es-

pero os historiadores recórdannos que esta non é nin

pecialmente á mocidade. “E bastante ben estano

moito menos a primeira vez que a humanidade enfron-

facendo para todo o que están perdendo”, sos-

ta unha gran crise. Algúns expertos apuntan a que tra-

tén. Cre, iso si, que igual que esta sindemia (que

la Covid-19 chegará unha época de bonanza, algo así

non pandemia xa que convén analizar e enfrontar

como os tolos anos 20 do século XXI. “E chegará, pero

o virus desde un enfoque biolóxico e social) con-

aínda queda tempo”, sinala Mar de Santiago -que quere

tribuíu a revalorizar profesións esenciais como as

deixar claro que o que aquí nos conta é só a súa opi-

dos sanitarios ou o sector primario, tamén debe

nión, sen estar avalada por agora por ningún estudo

servir para dar o seu lugar aos profesionais da

que teña feito. “Eu véxome todo 2022 dando clase pre-

cultura. “Iso é o que nos diferencia dos animais.

sencial... pero con máscara. Non sei de que tipo, pero

Unha cousa é sobrevivir e outra vivir. E vivir vén da

con ela. Isto vai para anos”, asevera.

man da cultura”, sentencia.

De Santiago afirma que é o momento de apostar por

Moito streaming, pouco directo

un “cambio de enfoque”, o que supón “deixar de poñer parches nunha sociedade que se ten desinchado pola

Segundo o estudo ‘Motivacións e actitudes dos

falla de previsión e inversión, de visión e horizonte para

españois ante a nova era do lecer’, realizado por

a ciencia, o coñecemento e a defensa do público, e que

AliExpress, durante a pandemia as actividades de

se ten desangrado de xeito brutal”. Mar asegura que

entretemento no fogar aumentaron nun 30%. Os

como seres sociais debemos, dalgún xeito, “implicar-

novos hábitos de ocio na casa máis populares son

| 6 | Pincha |

reportaxe o autocuidado (50%), a cociña (43%), os xogos de mesa

viable. Con restricións non podemos traballar.

(25%), a bricolaxe (22%) e a decoración (23%).

Nós estamos nun circuíto nacional e internacional que necesita vender un número de entradas con-

Neste último ano acostumámonos ás exposicións vir-

siderables para facer que sexa rendible. Temos

tuais, aos festivais de cinema que combinan actividades

que encher sempre que poidamos. O noso é un

presenciais e online, aos pedidos para levar á casa, a

punto de vista moi particular porque somos un

brindar por videochamada, a teletraballar e a ver máis

lugar moi particular. Non nos parecemos a outras

series en Netflix... Independentemente do que ocorra

salas de Galicia nin de España. A actividade cultu-

máis adiante, parece que o streaming chegou para que-

ral no resto é complementaria. Para nós é o único

darse.

que temos”, explica.

Nese senso, recentemente botou andar un novo

A pandemia chegou cando a Capitol estaba a vi-

proxecto desde A Estrada: La ReCorchea (Galicia Strea-

vir unha época de esplendor. Cunha media de

ming), un espazo desde onde programan concertos,

100 eventos ao ano repartidos entre setembro e

monólogos, clases e outro tipo de espectáculos en liña

xuño, tiña feito xa un nome no circuíto nacional e

previa compra de entradas. A primeira experiencia foi

incluso internacional. “Tivemos unha etapa inicial

o pasado 19 de marzo cunha actuación do humorista

de rodamento pero xa levabamos moitos anos

Pepo Suevos e xa teñen preparadas outras con artistas

cunha actividade bastante intensa. Houbo mo-

como Los Fabulosos Weekend, Manquiña ou La Banda

mentos máis baixos, pero estes últimos tres anos

de Nash.

estabamos nunha etapa ascendente moi boa, quizais sen precedentes para nós, en calidade e

E mentres continúan aumentando as actividades que

cantidade de programación, en resposta do pú-

realizamos desde unha pantalla, as que facemos ao

blico, en resposta da xente moza... porque houbo

vivo seguen en horas baixas. Tanto que o sector do le-

un tempo no que á mocidade parecía que non

cer nocturno galego cuantifica en máis de 300 millóns

lle interesaba moito a música en directo, pero se

de euros as perdas que acumula xa polos feches deri-

estaba recuperando moitísimo polos artistas que

vados da Covid-19 e que, segundo destacan, levan apa-

estaban saíndo”, conta Antonio.

rellada a perda duns 200 estabelecementos en todo o país.

O programador recorda o mes de marzo do 2020 como un momento con moita inquietude:

Así, segundo o ‘Estudo de impacto do coronavirus no

“En Galicia criamos que non ía pasar nada. Pero

lecer nocturno e os espectáculos’, realizado por Galiza

nós traballamos moito con xente de fóra, moitas

de Noite xunto coa patronal España de Noite, “a súa ca-

produtoras que están en Madrid e alí había outra

pacidade de resistencia atópase ao límite”. Cun retro-

situación. Recibiamos chamadas de moito medo.

ceso na facturación de máis de 84%, exixen un plan de

Aínda así, pensabamos que ao mellor tiñamos

rescate específico para eles.

que pechar quince días, e iso xa nos parecía un problema tremendo porque perdiamos oito con-

Sen Sala Capitol

certos que había que recolocar, non tiñamos datas...”.

Despois de 17 anos como director de programación da Sala Capitol, Antonio Borrazas nunca imaxinara ver este

Esas dúas semanas pasaron a ser meses. As me-

mítico espazo compostelán baleiro durante tanto tem-

didas que se estableceron na chamada desesca-

po. Desde que se instaurou o estado de alarma a sala

lada non eran viables para eles. “Fixemos moitas

-cunha capacidade para 700 persoas- tan só albergou

reprogramacións. Primeiro pensamos no verán,

dúas actividades. “Fixémolo porque estaban apoiadas

despois pensamos no outono... Na segunda onda

economicamente pola Administración, senón cun aforo

xa as produtoras decidiron tomarse as cousas

de 60 persoas como había nese momento non sería

con máis calma e empezamos a axendar para o

Pincha | N 22

|7|

reportaxe

Antonio Borrazas, director de programación da Capitol, no interior da sala que leva un ano practicamente sen actividade. Foto: Iván Barreiro

| 8 | Pincha |

reportaxe

ano seguinte. Agora temos algún evento programado para finais do 2021 pero fundamentalmente estou traballando no 2022, a pesares de que non sabemos o que pode pasar. Non me imaxino aínda abertos. O que puidemos trasladar, trasladámolo, mais ao ser tanto tempo hai grupos que se desfán, xiras que rematan, a situación dun país non é o mesmo que outro...”. Corre entón perigo a Sala Capitol de desaparecer? “Non porque aquí se investiron tres millóns de euros. E agora que facemos con ela? Se puideramos marchar, fariámolo pero isto é como se compras un submarino e quítanche o mar. A quen lle vendes o submarino? Non hai outro remedio que aguantar”, asegura Borrazas. Contan, ademais, co respiro do ERTE –“e trememos cada vez que se fala das prórrogas”- e pouco máis. “Levamos un ano pechados e as axudas que recibimos non só non son suficientes, senón que nos está custando moito poder acceder a elas”, afirma. Antonio tamén lamenta o pouco arroupados que se senten: “Non falamos absolutamente con ningún político despois de pechar. Ninguén se preocupou. Con este problema é como: Sálvese quen poida! Non vou a dicir nada, non vaia ser que chegue alí e pregunte e me digan que necesitan... Para min iso é un erro. Somos todos persoas e a desgraza que temos enriba é algo moi humano”, sinala. Persoas como os músicos, técnicos de son e iluminación, camareiros, seguridade... “Cando a xente vén a un concerto non se decata de todos os que están traballando nel”, subliña Antonio. Actuacións que considera deben vivirse ao vivo porque “á xente gústalle esa sensación”. E deben ser sen cadeiras, de pé, “porque queremos bailar, saltar...” e sen pantallas, porque o streaming non resulta rendible. “Ninguén vai pagar unha entrada de vinte euros para ver unha actuación no ordenador ou na televisión”, opina. Confiemos no avance da vacinación. Cumpramos as normas. E sigamos soñando con volver a ver cheo un recinto tan especial coma este. “E unha sorte que haxa algo así en Compostela”, dime Antonio antes de marchar. Coidémolo. Coma a toda a nosa cultura. Pincha | N 22

|9|

de bares con Jessi

Fomos, somos e seremos de bares! Apostamos? Así traballan en dous novos locais composteláns abertos en plena pandemia

José Vilaseco, en La Planta. Foto: Iván Barreiro

Onte, hoxe e mañá: Somos de bares! Os bares son como o picante, sempre volves a eles! Non hai pandemia, nin catástrofe, nin traxedia que nos quite a gana de ir, nin mesmo de abrir novos locais. Proba diso son apostas novidosas que chegan pisando forte a Santiago, por exemplo.

| 10 | Pincha |

Aitor Domínguez, en Pico de Galo. Foto: Iván Barreiro

Pico de Galo Aitor Domínguez abriu Pico de Galo na rúa de San Roque o 20 de novembro: -Fuches un atrevido, non?! –Si... Atrevido. Inconsciente, case diría! (Gargalladas). Pregúntolle se foi que tiñamos ganas dun sitio así en Santiago, e el sen dúbida afirma que si, pero que nunca pensou que tantas. Tiña un diñeiriño aforrado. Pretendía sacar para pagar gastos e se non, pechar. A

Jéssica Pintor Por

@jpintorybarran

primeira idea nin era facer unha carta cen por cen mexicana. Pero ao final como faría un mexicano, que podía perder? “O día que abrín só podiamos facer para levar. Cunha carta máis pequena que a de agora. Antes das 13:00 horas xa tiñamos dez comandas. O que se me vén enriba!, pensei. Acabamos con todo. Era comida para levar e a ver que pasaba, non tiñamos nada preparado, era sobre a marcha... Desbordados! Non era capaz de poñer as cousas nos paquetes, salsas e tortillas que non chegaron... Foi una tolemia, cando chegou o martes dende pola mañá e á noite era imposible encher neveiras. Amigos que nos botaron una man. A xente portouse moi ben con nós. Xente esperando. Cola fóra. Empezamos co servizo a domicilio, apagando lumes, o Whatsapp, o teléfono que non paraba de soar. Incrible! Foi tan gordo. Setenta comandas nun día. Cando puidemos abrir, enchemos! Ese foi o “boom”. Agora xa se tranquilizou a cousa”. Brisa Esmeralda Medina Santiago, de Nayarit está ao mando da cociña. Aitor di que con ese nome “estaba predestinada a acabar aquí. Manexa os peixes, a comida da rúa, é moi profesional e extremadamente ordenada”. Coñecéronse de bares! No Agarimo, para ser exactos. “Eu tiña medo de meterme nun mexicano cen por cen, pensaba en empezar cun 60-40% con pratos de aquí tamén, pero ao final tirámonos á piscina. Eu mareábaa moitísimo... Ao final díxenlle: a cociña é túa. E aquí estamos!”. A hostalaría é a proba fiel de que podemos contra todo e contra todos? “Eu xa me deixo levar ao que veña, día a día, sen nada que perder... Aguantar ata o último día, ata o último momento... Pecamos de optimistas, porque ninguén pensou que fora durar tanto isto e polo camiño pois a moitos lles pasou igual e unha vez te metes só te queda remar, espremer a cabeza, non podes contar cos teus amigos para manter un local, pero teño a sorte de estar rodeado de xente da hostia! Os meus amigos íntimos implicáronse dende para limpar, decorar, as redes sociais, ata o principio para cortar verduras. Estou traballando todos os días eu só e non podo meter a nin-

guén, pero en canto poida teño plans para a terraza, meter coctelería, pola noite darlle un toque máis canalla, tocar a parte de abaixo, para meter unha mesa para 10-12 persoas, agora teño o almacén. Teño ideas e un montón de ganas!”. E cousa de galegos isto, ou? O de resistir? O de sacrificarse? O de tirarse así ao mar, en pandemia? “Creo que o levamos no sangue. Traballar, traballar, traballar. Miña nai sacou adiante cinco fillos. Eu téñoo claro. É o momento de traballar. Teño que facelo agora. Con moita cautela e prudencia se falas de proxectos, de aumentar, pero con moitas ganas de andar o cen por cen, xente na barra, luces baixas, moita xente traballando. Que ganas de barra!”. E tanto, Aitor, e tanto! É o picante dos negocios. E en Pico de Galo ademais de picante, teñen guacamole, antolliños, tacos de cochinita, de carniñas, ao pastor, burriños e de pastel de tres leites e tamén chapulines!!

La Planta José Vilaseco é da Ponte Carreira e abriu La Planta na

rúa de Santiago del Estero o 17 de decembro. Leva 12 anos traballando na hostalaría. Empezou na noite. Vén de rexentar o Estudio 34, pero quedábaselle pequeno. “Estaba buscando un local máis amplo, que tivera unha terraza, no centro... A min gústame traballar todo o ano, non os altibaixos de outras zonas, sobre todo polo persoal co que traballas. Quero unha liña de traballo equitativa, constante, sen depender da estación do ano. Que fora un local aberto, diáfano, cálido...”. Diríxese a todo o público en xeral, ofrece calidade, servizo, limpeza, orde, comida caseira, coctelería, copas premium... “Intento abarcar diferentes ambientes, xente de negocios que vén comer, xente á que lle gusta vir tomar un vermú, os que queren tomar unha copa pola noite tranquilamente nun bo ambiente, nun local chulo, diferente... Sei que é arriscado, pero intento chegar a un público a partir de 21 anos e teño unha carta vegana e unha para celíacos. Apostamos polos brunchs. Almorzos con produtos bos, de calidade, marcas de produtores de referencia. O ser un local tan amplo te-

Pincha | N 22

| 11 |

de bares con Jessi

Prato con chapulines de Pico de Galo. Foto: Iván Barreiro

mos que aproveitalo e facer cousas. Eu notaba que o Estudio quedábame pequeno, quería un proxecto que me deixara medrar. Alí collín experiencia, pero intentei traer un concepto e ideas de Madrid, de Baleares... Algo novidoso, diferente. Valoro moito a limpeza do local, dos baños, a orde”. Pero mira... En plena pandemia semellante aposta?! “Non. Eu empecei o proxecto en febreiro e despois era como pois agora ou arre ou xo! É verdade que pensei que isto ía ser máis curto... Pero se nos deixan traballar... Eu quero facer sesións vermú con dj, algún monólogo, facer concertos. Pódense abrir as portas de cristal da entrada de cara á terraza. Ofrecemos un produto un pouco máis elaborado nesta zona. Queriámonos diferenciar un pouco do resto. Creo que Santiago é unha cidade de bares e nótase! É de bares de todos os días, non só as fins de semana! Esta é unha aposta distinta e estou traballando ben. Procuro ser estrito, que a xente estea a gusto e que a que traballe comigo tamén, precisamente para que quede e sexa constante. E iso nótase no ambiente do local. É verdade que non se pode atraer ao público das grandes cidades a Compostela, pero aquí intento adaptar a decoración e o estilo ao cliente co quero traballar e todo o ano”. Parece un mozo serio, estrito... Eu non o coñecía. E nada máis chegar, souben quen era porque xa empezou a ordenar unhas mesas, limpa de aquí, recolle de aló... O de agora non é abrir por abrir un bar, supoño, non? “Non. Para pintar e poñerlle dúas capas e abrir, non. Era ou facelo ben ou non facelo. Unha cousa distinta. O local

cumpría os requisitos e pretendo abrir de oito da mañá ás tres da madrugada. Eu penso que os bares teñen que estar abertos! E non é fácil. Non é o conto de antes. De abrir por abrir. Aquelo de non teño traballo, teño cartos aforrados, abro un bar... Non. Isto é un proxecto moi meditado, moi, moi ambicioso. Os impostos, aluguer, persoal, non é ouro todo o que reloce na hostalaría... Agora hai que traballalo, coñecer o risco e o esforzo que supón, por iso falaba antes da constancia”. Febreiro foi o peor mes para a hostalaría. Foi o único momento en que Aitor, por exemplo, realmente tivo medo, sobre todo de endebedarse, porque evidentemente as contas acabaron negativo… José nunca pensou que lle fora a costar tanto o comezo do seu negocio... Semella que marzo empezou moi ben, con forza e máis dende que lles deixaron abrir. Imos salvando todos, estamos salvando... Todos en xeral, pero, de momento, para salvar gastos, soldos... Pero si que é verdade que non concibimos un mundo sen bares! A xente que pensa que nunca vai ser o mesmo, están equivocados! En canto levanten o estado de alarma, cando non poidan pechar comunidades e xa cando quitemos a máscara... O problema é resistir ata entón. E que moitos quedarán polo camiño! Estamos convencidos de que os que nacedes nestes tempos, nacedes para diferenciarvos, por convicción, para sobrevivir. Ao final é apostar polos bares! Hoxe e sempre! Na revista Pincha, vemos a vosa aposta e apostamos por vós e ata subimos e imos, sempre que podemos, un pouco a todos os bares que podemos! Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

| 12 | Pincha |

a gorida do artista

Por Marisa Calderón, Delio Sánchez e Inés Silvalde de Os Catro Gatos

@oscatrogatos

Alejandra Pardo: “Cando pintas ves o mundo doutra maneira”

esta ocasión temos a oportunidade de visitar a unha artista moi nova, Alejandra Pardo, unha muller atrevida cos retos que se lle

presentan tanto no ámbito artístico como na actividade emprendedora. Quedamos con ela na súa gorida, o espazo de arte PAREIDOLIA, en Cacheiras (Teo), que xestiona hai un tempo. A primeira impresión que che provoca Alejandra é que estás fronte a unha persoa tímida e pouco faladora, pero non nos enganemos, tras esa aparencia hai toda una personalidade decidida e forte, cuns ideais moi consolidados e que se ven reflectidos na súa obra. Alejandra Pardo estudou Belas Artes na facultade de

A súa obra é unha reflexión sutil da situación das mulleres no cotiá

Pontevedra, consecuencia directa da súa necesidade de expresarse a través do debuxo e a pintura desde cativa. Moi destacable é a súa serie “Avísame cando chegues a casa”, que deixa ao espido os temores de todas as mulleres o saír á rúa soas sen liberdade polo medo de se atopar nunha desagradable situación polo único feito de ser muller. Nesta serie, de magníficos carbóns sobre papel de

que lle resultan incomprensibles ou condenables. Estamos

gran formato nos que se representan paisaxes urbanas, A.

diante dunha artista que o ten claro, cando está creando

Pardo expresa todas esas sensacións de forma sutil, cunha

non pensa nos posibles espectadores porque iso termina

lectura “a través de”. E por iso, Alejandra pasea os lugares

condicionando o traballo. Xa logo, coa obra rematada,

non coñecidos e recoñecidos para fotografalos. O seu son

os demais emitirán a súa opinión. Iso é o que lles di aos

as estacións de tren e as rúas máis esquecidas que sempre

futuros artistas: “Saíde ao mundo, buscade, e se non sodes

debuxa solitarias, sen transeúntes.

o suficientemente bos, xa haberá quen volo diga”.

Non lle interesa representar á xente, senón o espazo que

En Pareidolia imparte clases de pintura e debuxo para

ocupan e forman parte das súas vidas. A beleza do que, en

nenos e adultos, á procura de desenvolver o potencial de

xeral, non se considera atractivo.

cada un, fomentando a creatividade e abrindo posibilidades

Gústalle traballar co intenso negro do carbonciño, aínda

aos que empezan sen coñecemento algún. O obxectivo

que tamén traballa con pintura sobre papel ou cartón. O

final é expresarse plasticamente utilizando as diferentes

soporte escollido para as obras ten importancia e forma

técnicas pictóricas.

parte da estética da obra final.

Foi un auténtico pracer falar con esta muller artista, un

O feito de pintar non é para Alejandra sinónimo de

valor emerxente cun futuro prometedor. Grazas polo teu

sufrimento, é un revulsivo, unha necesidade de expresar

tempo e polas túas palabras! Vémonos nas salas de arte

emocións, de plasmar o seu enfado con algunhas ideas

contemplando a túa obra. Ata pronto!

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha | N 22

| 13 |

#apapar

ARROZ NEGRO CON CHOCO, PEIXE SAPO E LAGOSTINOS

NA BODEGUILLA DE SANTA MARTA

Foto: Iván Barreiro

Inaugurada o 19 de setembro do ano 2012 nun barrio en pleno crecemento en Compostela, a Bodeguilla de Santa Marta seguiu o espírito das dúas bodeguillas anteriores, a de San Roque e a de San Lázaro, pero cun punto de personalidade propia que se reflicte na súa decoración minimalista e elegante.

Dentro da súa carta dispoñen de pratos elaborados coas carnes e peixes máis frescos, así como diversas opcións de arroces, ensaladas e sobremesas. Expertos en queixos e embutidos, unha das súas propostas estrela é o xamón ibérico cen por cen de landra con pan con tomate.

Destacan neste local a moi variada carta de viños e a calidade dos produtos que tan ben definen a este grupo de restauración compostelán. Apostan polo produto de tempada e de provedores de proximidade e quilómetro cero, o que lles fai merecentes da Q de calidade turística e do selo de Galicia Calidade.

O noso @JuanEAT_o visitounos trala apertura da hostalaría despois de semanas podendo traballar só coa comida para levar para probar o seu arroz con choco, peixe sapo e lagostinos. Un prato que lle chamou a atención desde o primeiro momento e do que saberás moito máis se continúas lendo.

| 14 | Pincha |

@JuanEAT_o, a piques de comer na Bodeguilla de Santa Marta. Foto: Iván Barreiro

Escribo estas liñas podendo ir xa comer ao interior dun restaurante. Por fin! Esperemos que esta vez sexa a definitiva e non volvamos atrás. Quero aproveitar este espazo na revista Pincha para pedir humildemente sentidiño. Pensemos nos nosos bares, nos que tanto gozamos coa súa oferta gastronómica e cos ratos que pasamos neles! Poñamos da nosa parte, cumpramos as normas para saír desta pandemia e recuperar a plena liberdade neles o antes posible. Pero vaiamos xa ao que máis vos importa: a miña papatoria. Desta volta visitei a Bodeguilla de Santa Marta, un referente de calidade e servizo como todo o grupo das Bodeguillas en Compostela. O elixido foi un arroz negro con choco, peixe sapo e lagostinos, cun detalle de cebola fritida por riba moi rica e crocante. Un prato que se incorporou á carta do local hai case dous anos. Se es fan do arroz, de seguro que gozarás desta proposta! Sabedes da importancia de que un arroz non se pase... Pois para min, estaba no seu punto perfecto.

Datos

Imos agora analizar os ‘complementos’. Gustoume moito o toque que lle dá o choco ao arroz, máis suave e fácil de comer que se levara luras, por exemplo. Un sabor que contrastaba moi ben co dos lagostinos e as “boliñas” de peixe sapo que ía atopando a medida que ía degustando o prato. Unha proposta, que como vedes na foto do meu compañeiro Iván Barreiro, ademais de saborosa é visualmente moi atractiva. Como recomendación, dicirvos que é un prato perfecto para compartir entre dúas persoas despois dalgún entrante, aínda que eu, coma bo comechón que son, papeino todo -e incluso podería con algo máis ;) Un viño rosado ou un branco afroitado sería ideal para acompañar este arroz, para que non tape o seu sabor senón que o potencie máis. Pero isto é só unha suxestión. Xa que nas Bodeguillas son tamén expertos en viños, aproveitade a visita e deixádevos aconsellar por eles para escoller a mellor maridaxe. Xa sabedes, amantes do arroz, este tendes que probalo!

Lugar: Bodeguilla de Santa Marta.

Avda. da Liberdade, 1 | Santiago

Prato:

Arroz negro con choco, peixe sapo e lagostinos

Valoración:

Prezo:



16 €

Por @JuanEAT_o @JuanEAT_o Pincha | N 22

| 15 |

“Confío en que sexamos cautos. Pechar de novo sería nefasto” Con máis de trinta anos de experiencia, Javier Míguez nunca imaxinara vivir un ano como o da pandemia da Covid-19. Como todos os hostaleiros, leva soportando moitos meses de duras restricións que supuxeron o peche do buque insignia da súa empresa: a Bodeguilla de San Roque. Un local que naceu no ano 1986 e que non descarta reabrir dándolle unha volta ao seu antigo concepto. O seu traballo continúa por agora coas dúas ‘irmás’ de San Roque, a Bodeguilla de San Lázaro -aberta no 2005- e a de Santa Marta -no 2012.

Rebeca Munín

Javier Míguez, xerente das Bodeguillas

Por

#apapar

@rebecamunin

Pechar a Bodeguilla de San Roque tivo que ser un momento moi duro... Si porque son 35 anos da túa vida. Foi moi duro pero era unha decisión que tiñamos que tomar. Dependiamos demasiado do turismo e estes últimos anos xa non estaba funcionando o suficiente. Chegou esta pandemia e xa foi a estocada. Podedes volver? Si, non o descartamos. Pero había que darlle unha volta ao proxecto. Temos ao noso fillo que ten ideas novas e non descartamos nun futuro reabrir.

Cales son as semellanzas e as peculiaridades de cada BodeJavier Míguez. Foto: Iván Barreiro guilla? O nexo que as une é o desa taberna tertuliano-gasComo vivistes nas Bodeguillas este ano de pandemia? tronómica: xuntar á xente ao redor dunha mesa comFoi un ano de readaptación de todo: da forma de partindo un viño, unhas tapas, unhas racións... elaborar, de coidar o produto, de envasar, de cheSan Lázaro montámolo nun barrio de oficinas e hogar ao cliente final... Complexo, difícil... pero que teis e vai máis enfocado para un cliente de paso. Sannos deu tamén satisfaccións porque houbo moi boa ta Marta está nun barrio de moito crecemento e o acollida. Nós xa levabamos traballando coa comida perfil de cliente é máis crítico co que consome. para levar con Just Eat desde hai anos e ademais comezamos tamén coa app Obvious Eat. É algo que Algo común tamén é a importancia que lle dades á calidade do temos que seguir potenciando porque coas restriproduto... cións non chega para soportar toda a carga laboral Si, temos a Q de calidade turística, o selo de Galicia que temos. Calidade, formamos parte de Slow Food Compostela... Cremos no produto de temporada e de provedoTes esperanza de que mellore a situación? res de quilómetro cero. Nós imos día a día, semana a semana. Confío e espeTamén é primordial o trato do cliente. Se ofreces un ro que sexamos o suficientemente cautos. Non debeproduto de máxima calidade, tes que saber transmimos dar pasos atrás. É preferible estar dous ou tres tilo a ese case amigo que acaban sendo. Por iso para meses a media hasta, que ter que pechar de novo os nós é primordial o respecto aos traballadores e que negocios. Iso sería nefasto. formen parte da familia Bodeguillas. Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

| 16 | Pincha |

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

César Varela

666 rpm

Por

Ela Von Morton g @ImitoAquenSon

A raíña do rock and roll

maxínaste dar unha volta polas rúas e garitos de Compostela e atoparte a unha Pin-Up, interpretando en directo vellos clásicos de Jerry Leiber e Mike Stoller, Carl Perkins, Alan Block e Donn Hecht, Paul Anka, Chuck Berry, Otis Blackwell e Jack Hammer, Brian Wilson, Gene Vincent, Little Richard ou Berry Gordy Jr., sobre un escenario? Eses temazos da época dourada do Rock & Roll que nos presentou o Mestre Juan de Pablos, no seu programa Flor de Pasión en Radio 3? Parece que ocorreu nunha vida anterior, verdade? Si, é certo! Desde que a COVID-19 chegou ás nosas vidas, a música en directo deixou de soar da noite á mañá, para a desgraza de moitos. Pero os/as artistas seguen aí, cos seus proxectos en Stand By, compoñendo e gravando cando a situación o permite, actuando On Line, e desexando retomar a súa actividade o antes posible, para poñernos de novo a bailar.

Actualmente continúa rocanrroleando en Hot Rods, como Flag Lady, con Jerry Noia á guitarra e Gerardo Otero á batería. Canta, toca o banjolele e o clarinete jazz e soul co cantante e pianista irlandés Paul Black, en Bourbon Gangsters, como Mama Morton; e pon a súa voz no grupo V-Roc. Case nada, vamos! Toda unha vida dedicada á música, que non se pode esfumar así, sen máis! Para min, toda unha raíña do Rock & Roll, da cabeza ós pés. Agardemos que todo isto volva á normalidade nun futuro non moi lonxano, e poidamos volver desfrutar da música e as artes escénicas en xeral, como faciamos antes. Así que, por favor, portádevos ben e tede sentidiño, para que sexa o antes posible... Eu, mentres tanto, continuarei cociñando músicas a lume lento, na miña marmita do Rock & Roll. FORZA, SALUTI A TUTTI, BACIONI, AUGURI, IN BOCCA AL LUPO, ARRIVEDERCI E A PRESTO PINO!! Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Bismark Foto: Iria

É o caso de Noela Romero, noiesa de nacemento, descendente de músicos, que comezou a súa formación musical ós 6 anos no Conservatorio de Noia (solfeo e piano). Ós 11 anos empezou a estudar clarinete na Banda Municipal de Noia. Anos máis tarde sería clarinete na Banda de Lousame. Ós 15 anos experimentou coa súa primeira banda de blues en Noia e estudou clarinete, piano e canto coral no Conservatorio de Santiago de Compostela. Ós 21 improvisou blues en Santiago cos Cuncas Blues (Xulián Freire, Adrián Costa e Marcos Coll). Participou na gravación de música pop (Maconha Pop) con Román Gutiérrez. Tamén aprendeu a tocar a pandeireta. Dende os 25 e ata os 30 anos, traballou como cantante en vodas co trío Cocktail e Blanca Doble. Ós 27 cantou bossanova e samba con Narciso Rodríguez e os netos de Prudencio Romo. Ós 28 comezou a estudar baile flamenco durante tres anos en Noia, coa profesora Ana Mejuto. Ós 35 participou en Zombie Amy Project, cantando con Xaime Barreiro á guitarra e Luis Villa ó baixo. Aprendeu a tocar o ukelele e iniciou un proxecto en solitario, como Lonely Amy, tocando Rock & Roll dos anos 50 e versións de Amy Winehouse. Ó proxecto uníronse Javi Bermejo á guitarra e Curro Marcos ó caixón flamenco, e gravaron un disco despois dunha xira de decenas de concertos por toda Galicia, baixo o nome de Noe Black & The Bang Band, destacando a súa participación no Feito a Man 2017 e as Festas do Apóstolo, xunto a Jerry Noia ó baixo e Germán da Ponte ó saxo. Por esta formación pasarían tamén Guillermo Vistoso á guitarra, Fran Facal ó caixón e Gerardo Otero á batería. En 2019 gravou un disco de nadal (aínda inédito), con

Fran Facal, Xabier Olite ó baixo e Flor como cantante e guitarra, coa formación Christmas Ladies Snow Band.

Pincha | N 22

| 17 |

Oído, artesanía!

Laura Delgado:

“Os pratos teñen que enxalzar o traba

Fotos cortesía da Fundación Pública Artesanía de Galicia.

A ceramista Laura Delgado afirma que as cousas na súa vida ocorren “sen querer”, un pouco por casualidade. Entrou na Escola de Artes aos 18 anos despois de estar “aburrida do instituto”. A cerámica gustáballe, dábaselle ben e desde entón a súa carreira foi desenvolvéndose de forma “moi natural”. Hoxe fálanos da súa especial relación cos restaurantes, para os que crea pezas que os acompañen.

Cando comezaches coa artesanía? Aprendín en diferentes escolas. Estiven en Italia estudando, traballei na Fundación Terra Termarum Castrolandín... Ao final a vida acábate levando polo camiño axeitado. Coa última liña de traballo empecei no 2016, cando abrín o meu obradoiro en Cambre, moi

| 18 | Pincha |

“sen querer”. Púxenme a traballar e comezou a entrar xente, aínda que tiven que traballar moitísimo.

Que técnicas e materiais empregas? Utilizo o material en función da peza que queira facer. Como fago peza utilitaria, uso gres e porcelana, que son os que teñen unha maior resistencia e son os mellores. Gústame moito experimentar porque en cerámica hai tantas técnicas e materiais… é o mais divertido!

Como comezou a túa relación coa restauración? Como sempre, como todo na miña vida, por casualidade. O meu primeiro obxectivo cando abrín este obradoiro foi entrar nas feiras

Ruth Ríos Por

allo do cociñeiro”

@ruthriosfernandez

“Un día chamáronme de Artesanía de Galicia para preguntarme se tiña pratos, dixen que si, e ao final terminaron na Tafona con Lucía Freitas”

internacionais que fai a Fundación Pública Artesanía de Galicia (Milán, Londres e Estocolmo). Mandei unhas xerras. Logo fixen unha vaixela chamada “Landscape”. Un día chamáronme da Fundación para preguntarme se tiña pratos, dixen que si, e ao final terminaron na Tafona con Lucía Freitas (restaurante compostelán cunha Estrela Michelin). Aí empezou todo. Despois pedíronme outros e agora traballo principalmente para hostalaría.

Que tal é a relación cos cociñeiros e cociñeiras? Moi boa. Enténdome moi ben con eles porque son proxectos moi persoais e saben moi ben o que queren. Moitos simplemente escollen entre o que hai no obradoiro, pero outros queren pratos moi específicos. Aquí é cando empeza o divertido

e máis interesante, encaixar o teu traballo no doutra persoa. Ademais eu creo que o teu prato ten que acompañar a seu traballo. Eles venden a comida. O prato ten que enxalzar. Un prato pode ser moi escultórico, sinxelo… Pero está cheo de detalles. Cada unha das pezas ten o seu particular, aínda que sexa con molde.

Que supón para ti contar coa marca Artesanía de Galicia? Xenial. A nivel de imaxe a marca foi medrando e a xente identifica Artesanía de Galicia con calidade. Creo que aporta unicamente cousas boas. Fan un traballo estupendo.

Onde podemos comprar as túas pezas? No meu obradoiro e en Pot (Pontevedra) e Merlín e Familia e Boles (Santiago). Pincha | N 22

| 19 |

de libros con Ruth

Inés Banet, de Re-Read Santiago: “Cos libros temos unha relación moi especial”

oñeces o dito: “Ser cociñeiro antes que frade”? Pois a nosa entrevistada, Inés Banet, foi lectora antes que libreira. Ela

mesma di que non se concibe sen un libro. Quizais por iso cando decidiu emprender decantouse por un negocio relacionado cos libros, e non calquera tipo de libro, senón aquel ao que lle puidera dar outra vida para achegalo a todas as persoas. Esa

Cres que temos menos necesidade que antes de acumular libros? Creo que cos libros temos unha relación moi diferente que con outros obxectos. Polo xeral costa desprenderse deles. Moitas veces a xente faino porque non lle queda outra. É unha mágoa porque as veces por deixalos tantos anos se deterioran. É triste que un libro morra nun andel.

é a filosofía de Re-Read, una cadea de librarías de segunda man ben coidadas e con moi bos prezos (un libro, 3 euros; dous libros, 5; e cinco libros, 10) que Inés trouxo a Santiago no 2019.

A túa libraría está a piques de facer dous anos. Como foi este tempo? Estou contenta. É un proxecto que en Santiago ten que funcionar porque é unha cidade onde se le, universitaria... Teño confianza. Cada vez somos máis coñecidos, temos clientes fieis, que veñen todos os días, o boca orella funciona moi ben. Santiago é unha praza boa para a literatura. De onde veñen os libros de Re-Read? Cada día chega alguén cunha pequena cantidade de libros, pero cando temos máis é cando hai mudanzas. Aí é cando a xente dáse de conta da morea de cousas que ten, cando empeza a deixar atrás. Tamén cando os nenos crecen, cando comezan a entrar na adolescencia e deixan a literatura infantil. E por falecemento, que as casas se baleiran todas. Estas son as fontes de chegada de libros.

| 20 | Pincha |

Que tipo de xéneros vendedes máis? Calquera obra publicada en galego ten moitísimo éxito. Lese moitísimo máis en galego do que pensabamos nós antes de abrir a libraría. Ademais, no libro en galego hai poucas edicións de peto. Ten un problema de prezo que en Re-Read non hai. Tamén teñen moi boa acollida a sección Policiaca, tanto en novo como en vello, os Clásicos, o Ensaio, Filosofía, Arte. Son libros que normalmente son caros e que ao prezo que saen aquí interesan moitísimo. Por que decidiches vencellarte ao proxecto de Re-Read? Sempre me gustou ler. Non me concibo a min mesma sen un libro cerca. Cando buscaba un proxecto para levar adiante chamoume a atención desta franquicia que era pequena, moi familiar, naceu como unha superación da crise de 2008, foi unha rede de librarías creada por libreiros que se reinventaron. Para min era importante ter detrás a alguén da profesión que me axudase. Somos como unha familia, non son un número.

Ruth Ríos Por

“Calquera obra publicada en galego ten moitísimo éxito”

@ruthriosfernandez

Inés Banet, nun recuncho da súa libraría. Foto: Iván Barreiro

Sen embargo, combínase o familiar coa tecnoloxía. Por exemplo tedes un sistema de alertas… Si, nós non podemos saber os libros que van entrar cada día, pero co sistema de alertas apuntas na web o libro que queres e nós estamos pendentes. Ademais, desde fai dous meses temos unha parte virtual na que poder ver a libraría desde casa. Podes comprar desde a web ou podes reservar e logo vir a recoller á libraría. Que é o que máis che gusta de ser libreira? Gústanme tantas cousas… Encántame ir ás casas. A libraría dunha persoa fala tanto… Tamén a charla coa persoa, cóntache a historia de por que se desprende dos libros, de como nos coñeceu, da vida… Por outra banda gústame cando estou na libraría e escoito a alguén dicir “mira, mira o que atopei!”. Encántame cando alguén leva un libro que para el/ ela ten un significado especial. Por iso nós sempre dicimos que non podemos taxar os libros porque cada persoa que compra dálle o valor sentimental que ten.

Gústame tamén cando os nenos “negocian” cos pais, cando os ves marchar con cinco ou seis libros, é un alimento para a alma. Como estades a superar a crise? Intentamos manter o ánimo, adaptando a xornada, como todo o pequeno comercio. E para rematar, recoméndanos un libro para adultos e outro para nenos. Nós recomendamos co criterio de que estea ben escrito. Gústanos tamén recomendar a xente que non é tan coñecida pero que é moi boa. Por exemplo, para adultos Rosa Chacel. Para nenos recomendo Roal Dhal, María Gripe… Sobre todo intentar que (os nenos) teñan o gusto polas cousas ben contadas. Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

#DELIBROSCONRUTH CONTINÚA NA NOSA WEB!

Pincha | N 22

| 21 |

coa música de A banda da Loba

A banda da Loba, na presentación de ‘Intempériome’. Foto: Iván Barreiro

| 22 | Pincha |

Rebeca Munín

Xela Arias

Por

entre musicas

@rebecamunin

Hasme oír está a piques de ver a luz. Que atoparemos nel? or segunda vez na historia de Pincha, tócame

É un EP que leva catro cancións compostas a partir de poe-

escribir este Entre Músicas. A razón non podía

mas de Xela Arias. Entre cada un deses temas hai uns inter-

ser máis poderosa. A súa autora, Xiana Lastra,

ludios musicais. Son recitados de obras dela que conectan

é tamén unha das protagonistas da historia

unhas cancións con outras.

que vimos contar. O seu grupo, A banda da Loba, publicará o vindeiro 12 de abril Hasme oír, un EP co que homenaxea-

Fixemos unha canción por cada un dos poemarios que

rá á poeta á que se lle dedican este ano as Letras Galegas.

Xela tiña publicados. ‘Tigres como cabalos’ é un bolero que xa estaba no noso disco Fábrica de Luz e que gravamos de

En marzo presentaron un adianto deste traballo en forma

novo con Xacobe Varela, cantante do grupo Os d’Abaixo.

de videoclip da canción ‘Intempériome’, nun acto que se

‘Darío a diario’, cun estilo pop lento, recolle un poema no

celebrou na Biblioteca Ánxel Casal coa presenza das cin-

que ela fala da maternidade e que é para o seu fillo Darío.

co integrantes da banda (Andrea Porto, Estela Rodríguez,

‘Intempériome’ é un tema rock que fala de autorecoñecer-

Inés Mirás, Marcela Porto e máis Xiana), así como parte da

se e ser a persoa que queres ser. E, por último, ‘Denuncia

familia de Xela Arias: a súa nai, Amparo Castaño, o seu fillo

do equilibrio’ é o tema máis metafórico dos catro e no que

Darío Gil Arias, e o seu irmán, Lois Arias.

fixemos un country.

Xela Arias é a poeta homenaxeada este ano polo Día das Letras Galegas.

Unha vez máis con ese estilo ‘caleidoscópico’ como dicides vós, ecléctico, no que cabe de todo... Si, temos a sorte de non ter que atarnos a ningún estilo concreto porque xa desde o comezo fixemos un pouco o que nos deu a gana nese sentido. Temos esa liberdade de que se un tema nos tira cara un bolero, podemos ir cara aí, ou se nos tira cara un country, tamén.

Xela Arias é para vós un referente. Como dicías, o voso disco Fábrica de Luz xa contén un tema baseado nun poema dela. Tiñades a necesidade de musicala máis? Si, a nós Xela sempre nos gustou moito. De feito, incluímos ‘Tigres como cabalos’ en Fábrica de Luz cando aínda non se sabía que se lle ía dedicar este ano o Día das Letras. É unha poeta á que lemos e á que xa tiñamos en mente musicar máis. Non agora mesmo porque estabamos co disco pero en canto lle dedicaron o Día das Letras, precipitouse todo. Ademais, como estamos máis paradas este ano a nivel concertos, é unha boa maneira de facer proxectos novos.

Que destacarías da obra de Xela? Poderíanse destacar moitas cousas. Creo que vai moi ligada ao que supuxo a súa persoa. Era unha muller transgresora como o é a súa obra. Unha obra que aínda que está escrita hai anos, segue a ser moi actual pola forma na que o fai. É moi metafórica, moi libre en canto á métrica dos versos... Non é unha poeta tan doada como outras á hora de entender a mensaxe. Xa é un logro que se lle dedique o Día das Letras a unha muller porque foron moi poucas, pero por riba que sexa a unha persoa que fai unha poesía como Xela Arias... porque, Pincha | N 22

| 23 |

entre musicas LEMBRANDO A XELA ARIAS

roito dun traballo colaborativo entre diferentes

sen desprezar aos grandes clásicos en absoluto, creo que

institucións e a familia da autora, a programación

xa ía tocando homenaxear a unha persoa cunha maneira

prevista como homenaxe a Xela Arias con

de escribir máis achegada ao actual.

motivo do Día das Letras Galegas abrangue multitude de iniciativas de participación social e cultural, de

Parte da súa familia acudiu á presentación do vídeo do tema ‘Intempériome’. Que lles pareceu este proxecto?

fomento da igualdade e a integración, accións musicais e actividades no ensino, nos concellos e tamén

Eu penso que a familia de Xela está aceptando moi ben

haberá actividades para os galegos no exterior.

todo o que lle está vindo este ano porque é a oportunida-

No eido artístico, destacan as exposicións ‘Xela Arias.

de de dar a coñecer a súa figura. Como morreu moi nova,

Asinamos ser libres’, que fará parada en dez concellos

non é tan coñecida como outras escritoras. Non lle deu

galegos difundindo detalles da vida, obra e o contexto

tempo a vivir a súa vida ao completo e seguir publicando.

histórico no que viviu a homenaxeada. Tamén se

Para eles está sendo un momento bonito nese sentido.

promoverá, da man do seu fillo Darío Gil, outra mostra

Nós xa tiñamos relación con eles desde hai moitos anos

fotográfica con preto de medio cento de pezas titulada

por diferentes cuestións e sempre nos deron o seu apoio.

‘Tigres coma cabalos’, que chegará a Vigo e Santiago e irá

Que viñeran á presentación fíxonos moita ilusión.

acompañada dunha reedición do poemario en formato catálogo expositivo. Ademais, a Biblioteca de Galicia

Como foi para vós este ano de pandemia?

celebrará o Día da Letras Galegas cunha exposición

A nivel musical foi un ano complicado. Colleunos no mo-

na que se dará a coñecer o fondo bibliográfico que

mento de presentar Fábrica de Luz. Aínda que tocamos

custodia da autora e haberá tamén distintas mostras

algo no verán, suspendemos moitos dos concertos que ti-

bibliográficas pola rede de bibliotecas públicas.

ñamos pechados e para nós segue sendo novo; pero cando poidamos regresar aos escenarios con certa normali-

Un dos aspectos salientables da programación é que

dade, xa vai ser un traballo vello. Dános mágoa non poder

haberá unha forte presenza dixital ou audiovisual, como

explotalo un pouco máis.

o proxecto ‘Vencerse é cousa de se tratar’, que inclúe un espectáculo poético-musical que fai realidade o desexo de Xela Arias de levar ao escenario a súa derradeira obra

Por outro lado, todo isto ensinounos a estar máis conec-

Intempériome, un proxecto que nunca puido ver cumprido.

tados por outras vías, máis a través do dixital; ou a facer proxectos como o Hasme Oír con máis calma que como o

A Cidade da Cultura acollerá en maio unha actividade de

fariamos anteriormente...

lectura participativa para difundir nas redes a obra de Arias coa que se realizará unha peza auduovisual para

Que plans tendes para os próximos meses?

visibilizar nas redes sociais. Tamén destaca a elaboración

Faremos presentacións de Hasme oír coa Secretaría Xeral

e difusión dunha trintena de pílulas audiovisuais con

de Política Lingüística, que apoiou o proxecto. Tamén imos

testemuños de familiares, amigos e persoeiros da cultura

participar nun espectáculo conxunto relacionado co Día

galega ou un novidoso proxecto de videomapping que

das Letras no que participaremos nós na parte musical e

proxectará versos e imaxes da autora en 25 edificios e

outras artistas creadoras na parte máis literaria. Farase en

emprazamentos significativos de toda Galicia. Ademais,

varios lugares de Galicia no mes de maio. E tamén temos

o Portal das Palabras, a web da RAG, así como o do

máis actuacións con Fábrica de Luz.

Consello da Cultura Galega ou da CRTVG , incluirán contidos específicos no universo vital e literario de Xela.

Aínda que estamos nun momento complicado porque as

Tamén haberá propostas musicais. Entre outras,

únicas que poden programar son as institucións. Á iniciati-

o 16 de maio terá lugar o tradicional Concerto

va privada, coas limitacións de aforo que hai e os protocolos de seguridade, élle moi difícil poder facer un evento.

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

| 24 | Pincha |

das Letras Galegas promovido polo Consello da Cultura Galega que unirá textos e música a cargo de PicoAmperio e Laura LaMontagne, nunha proposta estética audiovisual innovadora.■

Gargantua, a litografía de Honoré Daumier

pola gorxa

Para comelo... pero en galego!

CHOUCHA DE PESCADA Curiosidades 

Unha choucha é tamén unha pedra pequena que se desprendeu dunha pena e un sinónimo do adxectivo chocho, co que describimos a quen ten debilitadas as facultades mentais a causa da moita idade ou, en sentido figurado, a quen demostra moito cariño, mesmo excesivo por algo ou por alguén.



A pescada pequena chámase carioca. Exactamente igual que aos habitantes de Río de Xaneiro, en Brasil, e á danza deste país americano que é similar á rumba, pero de ritmo máis vivo.



Celeiro é a base de operacións dun cento de pesqueiros entre palangreiros, volanteiros e arrastreiros que pescan en augas da UE; arrastreiros de litoral e embarcacións de cerco e de baixura. A pescada do pincho, capturada con palangre, é a principal especie comercializada nesta lonxa. No 2003 incorporouse ao selo Galicia Calidade, converténdose no primeiro produto fresco do mar amparado en España por unha marca de garantía.

pescada á galega é un prato típico da nosa cociña que ten como ingrediente principal a pescada cocida e vai acompañada de cachelos (patacas cortadas en anacos grandes que se cocen, con ou sen pel). Adóitase servir de xeito que no prato teñamos unha choucha deste peixe de ata cento vinte centímetros de lonxitude, corpo alongado, dúas aletas dorsais e unha anal, e cor cincenta no lombo e case branca no ventre. Segundo a Real Academia Galega, á pescada tamén podemos chamala pixota e como forma menos recomendable, o castelanismo merluza. Dicímoslle choucha -e non ‘rodaxa’- á porción circular de certos alimentos. Son sinónimos roda (si, como a do coche) e toro (que non, non é un animal, para iso está touro).

ONDE PROBALO? O peixe é un dos grandes protagonistas do Mercado de Abastos de Santiago e, por suposto, poderás atopar nel pescada fresca chegada cada mañá desde os principais portos e lonxas de Galicia. Como produto tan característico da nosa cociña como é, non podía faltar a súa correspondente festa gastronómica. A da Merluza do Pincho de Celeiro ten lugar en verán, na fin de semana anterior ás celebracións do 25 de xullo, en Viveiro (Lugo). En Compostela, son moitos os restaurantes

que ofrecen nas súas cartas a tradicional pescada á galega que tanto gusta tanto á veciñanza como a turistas. O local La Radio de Pepe Solla (na Praza de San Fiz de Solovio) basea a súa carta en dous produtos principais e un deles é a pescada de Celeiro. Alí podes probar este peixe en forma de empanada, croqueta ou co emblemático guiso de Casa Solla (restaurante deste coñecido chef galego cunha Estrela Michelin). Pincha | N 22

| 25 |

crusat & costas

OLLOS DE ROQUE 2018

LORENA COSTAS

Ouro no Ribeiro

este número continuamos pola provincia ourensá, mais ímonos cara O Ribeiro para falar dun apaixonante proxecto e dun viño espectacular. Facenda Agrícola Augalevada é o nome do proxecto de Iago Garrido e Liliana, en Rioboó (Cenlle), situado en plena comarca do Ribeiro. A finca pertencía ao antigo pazo de Rioboó, dende o século XVIII; catro hectáreas que permaneceron indivisibles no tempo, algo moi difícil de ver no Ribeiro (e en toda Galiza). O fermoso nome de Augalevada provén dun pequeno regato que pasa polas fincas da facenda e as divide en dúas partes. Alí, no medio da vexetación, lonxe do mundanal ruído, rodeado de viñas, traballa Iago desde hai algúns anos, aínda que a primeira colleita que comercializou foi a 2014, tras construír a adega no 2013 e recibir

| 26 | Pincha |

o selo Demeter (a primeira e única adega galega en recibir ese selo, que a certifica oficialmente como biodinámica). Iago é un rapaz tímido, inconformista, apaixonado da natureza e dos “viños con alma”, sempre busca a perfección nos viños e traballa de xeito incansable e concienciudo, que lle leva a estar na constante busca do viño perfecto, o que de seguro nos dará moitas máis satisfaccións no presente e no futuro! Iago traballa dende os inicios con ánforas enterradas no subsolo da adega, algo que naquel momento non se vía moito aínda, e tamén emprega barricas usadas de carballo francés. O Cru explicaravos despois que é o que fan as ánforas ou tinallas co viño.

Por

Jose Crusat

Lorena Costas Por

@lorena_costas

Recordo cando escoitei o das ánforas, cando tiven a sorte de probar os seus viños de inicio, nunha Emoción dos Viños de hai 6 anos, cando aínda non tiñan nin etiqueta! Quedei marabillada. Ollos de Roque 2018 descansa durante 10 meses en barricas de carballo de 600l. e en ánforas de barro de 400l. nas que crea velo de flor (e iso que é? Pois... falaremos diso proximamente). Hoxe, anos despois, podo afirmar que estou diante dun viño espectacular: non recordo probar un viño da zona do Ribeiro con semellante acidez e profundidade. Un viño maxestoso, atlántico a tope, mineral e cítrico. A Treixadura érguese como unha variedade con personalidade, acompañada da Lado e da Agudelo que lle aporta acidez e mineralidade, nun ano duro no climatolóxico, que expresa aínda máis a grandeza deste viño, que vai de marabilla cuns chinchos fritidos.

JOSÉ CRUSAT

O Big Bang

mos falar de Iago Garrido e o seu viño Ollos de Roque. Como xa comentou Lorena este viño xurde da paixón dun rapaz que quere facer unha vida na súa terra, e aposta por hipotecarse para moito tempo e mercar unha finca de 4 hectáreas das que cultiva en viñedo de 2,5. E como podedes entender no ano 2008 en plena crise é unha aposta ben arriscada. E tan arriscada foi que o rapaz quedou case sen cartos, e coma non tiña para mercar depósitos de cemento moderno, acabou mercando unha partida de tinallas de barro en Castela. E da necesidade fixo unha virtude. E podemos dicir que Iago é pioneiro no uso de tinallas en Galiza, foi o “Big Bang das tinallas”, xa que, a partires del, outros adegueiros puidemos chegar a elas. Imos centrarnos agora niso, nas tinallas de barro e as súas características e aportes que son principalmente catro. Primeiramente a arxila non aporta aromas ao viño, polo que se conserva a froita sen maquillaxes nin enmascaramentos. Tamén a forma da tinalla permite que o viño estea en constante suave movemento grazas á forza da gravidade e o efecto coriolis. Permitindo deste xeito unha mellora da estrutura

@choumimx

do viño. En terceiro lugar o barro conserva a temperatura evitando o quecemento. E finalmente é microporosa, polo que proporciona una oxixenación lenta pero constante, que permite madurar o viño e elimina verdores. Iso si, hai que ser moi meticuloso e ter moito coidado porque podería oxidar excesivamente o viño. E isto controlouno Iago enterrando as tinallas no chan da súa adega. Na cata do viño en si, eu aprecio un viño limpo de cor amarela pálida. No nariz é perfumado cunha intensidade alta, de froitas brancas e amarelas, pera, ameixa xaponesas, cítricos e finalmente herbas aromáticas e flores. Viño complexo en nariz. Na boca é honesto, envolvente, moi persistente, grande frescura e salinidade, cítricos e herbas. Como maridaxe propoño a raíña dos nosos ríos nos meses de Xaneiro a Marzo: Dona Lamprea. Para min o mellor é a elaboración tradicional dunha lamprea á Bordalesa, e acompañada de arroz branco e pan fritido, como moito poderiamos engadirlle uns chícharos ou tirabeques frescos que xa andan polos mercados. Se nos gusta darlle una voltiña ao conto sen cambiar moito, por que non facer uns tacos tipo mexicano coa lamprea á bordelesa engadindo un pouquiño de chile chipotle, tomate fresco, queixo feta e coentro (a quen non lle guste pode usar pirixel). Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

FICHA DO VIÑO: Adegueiro: Iago Garrido – Facenda Agrícola Augalevada D.O.: Sen D.O. Variedades: Treixadura, Lado e Agudelo Grao: 12,0º Colleita: 2018 Prezo: Sobre 20€

Pincha | N 22

| 27 |

axenda a exposición tamén presenta obxectos menos habituais: as incrustacións de cores empregadas para decorar o pazo dun faraón, por exemplo, dannos un indicio de como se vivía na corte real. JAZZ OLOT

MÚSICA

7 febr Divendres 7 de febrer, 22 h, sala El Torín

LAS CRIADAS

Des de Galícia, Sumrrá és, sens dubte, un dels trios de jazz més interessants de l’escena jazzística de l’Estat, el qual ha construït una de les propostes més sòlides del jazz actual. Una música única, original, creativa i, sobretot, amb molta llibertat d’improvisació. Als seus concerts mostren un so real ment propi i característic, ple de força i drama, i acompanya de grans dosis de tècnica, lirisme, swing i humor. Amb el seu nou i sisè àlbum, 6 Mulleres, Sumrrá rendeix tribu a sis dones poderoses que van ser, i segueixen essent, font d’inspiració per la lluita per un futur millor per a tota la huma nitat: Frida Kahlo, Rosa Parks, Rosalía de Castro, Qiu Jin, Mala Yousafzai i Nawal El Saadawi.

AUDITORIO DE GALICIA

GRAN GALA DO CIRCO DE COMPOSTELA

9 DE ABRIL ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 14 €

DIARIO 21 DE VICENTE PREGO

Ana Torrent, Alicia Borrachero e Jorge Calvo protagonizan este espectáculo dirixido por Luis Luque . As irmás Claire e Solange Lemercier son as criadas dunha dama da alta burguesía francesa. Todas as noites inician unha cerimonia perversa, un ritual onde a realidade e a ﬁcción se mesturan nun xogo mortal de cambio de identidades. A xenreira e a rabia de ser conscientes do seu destino de criadas lévaas a un desenlace fatal.

AUDITORIO DE GALICIA

18 DE ABRIL ÁS 18:30 HORAS | PREZO: 4 €FEMINISTA DES DE LA UNA APORTACIÓ A LA LLUITA MÚSICA CONTEMPORÀNIA DEL SEGLE XXI A Gran Gala de Circo, que celebra xa a súa terceira edición coordinada por Pista4, contará unha completísima variedade de números das disciplinas máis sorprendentes e arriscadas. Compostela é unha cidade de circo xa que numerosos artistas circenses residen na cidade e queren celebrar o seu día facendo unha mostra do mellor do seu traballo acompañados dos mellores números dos colegas do estado.

OS CATRO GATOS Exposición do pintor Vicente Prego no espazo para a arte Os Catro Gatos. As obras que presenta, realizadas sobre papel ou madeira, son unha selección do traballo deste último ano. Figuración e abstracción, fondos informalistas con recreacións de arquitecturas clásicas ou paisaxes, imaxes reais ou inventadas, como unha exploración a través dun itinerario difuminado polo recordo.

Fotografia: Ivan Garcia

ATA O 24 DE ABRIL

SinTempo, segundo traballo de Sara Cano, é un só de danza no que a coreógrafa busca crear un espazo escénico propio no que poder desenvolver unha danza anacrónica, feita de pasados, presentes e futuros, unha danza sen tempo... simplemente persoal. SinTempo busca poder falar do paso do tempo, do pasado, o presente, o atemporal, o rápido, o lento, o estático, o que permanece e o que se vai e, en deﬁnitiva, das sensacións e reaccións que todo isto produce na creadora.

16 DE ABRIL ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 12 €

Tras 21 anos xuntos e centos de concertos por medio mundo, o trío de jazz galego máis internacional presenta o seu sétimo disco ‘Sumrrá 7 visións’, un novo traballo discográﬁco que supón a consolidación dunha forma de entender a música ao vivo única. Neste último álbum, SUMRRÁ fai o exercicio tan inspirador de coller perspectiva, e repensar, a través da música a súa propia existencia.

ILLAS

A utilidade do inútil

ILLAS DESERTAS 22 E 23 DE ABRIL ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 12 €

FARAÓN. REI DE EXIPTO MUSEO CENTRO GAIÁS - CIDADE DA CULTURA DE GALICIA ABRIL E MAIO | PREZO: DE BALDE

‘Faraón: Rei de Exipto’ explora o simbolismo e o ideario da monarquía exipcia, á vez que tenta desvelar as historias que se ocultan detrás dos obxectos e das imaxes que deixou como herdanza esta antiga civilización. Xunto a estatuas, belos relevos en pedra de antigos templos e ourivería,

EL BAR QUE SE TRAGÓ A TODOS LOS ESPAÑOLES AUDITORIO DE GALICIA 16 E 17 DE ABRIL ÁS 19:00 HORAS | PREZO: 14 €

‘El Bar que se tragó a todos los españoles’, do Centro Dramático Nacional dirixido por Alfredo Sanzol. conta a historia de Jorge Arizmendi, un cura navarro que en 1963, con trinta e tres anos, decide cambiar de vida, deixar o sacerdocio, e viaxar a Estados Unidos para aprender inglés e marketing. O lugar no que aterra chámase Orange, no estado de Tejas.

Illas desertas, de Artesa Cía, nace como resposta á competitividade e produtividade dun mundo que só sabe camiñar nunha única dirección: a de facernos produtivos e produtivas. O espectáculo propón unha travesía cara a nada, ancorada nas narrativas transmedia e na poesía audiovisual, onde o público é parte activa da peza. A través do movemento, das voces en off, da realización de cinema en directo, da interpretación, do son, da poética dos obxectos, da construción de maquetas e do traballo con máscaras xéranse paisaxes escénicas cunha enorme carga poética, salpicados das experiencias e reﬂexións de dous aventureiros: a aviadora Amelia Earhart e o explorador Ernest Shackleton.

Axenda suxeita a posibles modificacións. Consulta novidades en revistapincha.gal/axenda-gastrocultural

| 28 | Pincha | N 19

DESERTAS

TEATRO PRINCIPAL

MUSEO DO POBO GALEGO O festival terá unha fórmula mixta na que a sección oﬁcial a concurso poderá verse tanto de maneira presencial en diferentes sesións no Teatro Principal, na sala NUMAX e no Museo do Pobo Galego, como en liña. Os ﬁlmes fóra de concurso e mais os das seccións Trazas e Impropias só se proxectarán en sesións presenciais. Pola contra, as pezas programadas polo festival convidado Family Film Project do Porto serán todas en liña. O festival ten programadas ademais varias actividades paralelas que podes consultar na nosa páxina web revistapincha.gal

Manuel Gutiérrez Iglesias: piano Xacobe Martínez Antelo: contrabaix L.A.R. Legido: bateria

TEATRO PRINCIPAL

‘SINTEMPO’ CON SARA CANO 10 DE ABRIL ÁS 20:00 HORAS | PREZO: 10 €

DO 6 AO 10 DE ABRIL

PREU: 10 euros anticipada, 12 euros a taquilla el dia del concert. Per als estudiants de música, 3 euros

SUMRRÁ: ‘7 VISIÓNS’

TEATRO PRINCIPAL

16 ª MOSTRA INTERNACIONAL DE CINEMA ETNOGRÁFICO

SUMRRÁ

6 MULLERES

must

TERCEIRO CTO

dirección e dramaturxia de Andrea Jiménez e Noemi Rodríguez

lat

aala

O CDG ESTREA "TERCEIRO ACTO"

UNHA REFLEXIÓN SOBRE A ÚLTIMA ETAPA DA VIDA

Centro Dramático Galego (CDG) estrea a súa nova produción o 15 de abril no Salón Teatro de Compostela. Trátase da obra "Terceiro acto", dirixida por Andrea Jiménez e Noemi Rodríguez, con textos tamén da súa autoría a partir de improvisacións co elenco. O público atopará moitas caras coñecidas nesta peza cómica, á vez que sombría e fermosa, na que actúan artistas cunha dilatada traxectoria como Belén Constenla, Roberto Leal, Fernando Morán, Mabel Rivera e Eduardo R. Cunha ‘Tatán’. Na escena, esta troupe de actrices e actores veteranos reúnese clandestinamente pola noite para emprenderen a que quizais sexa a súa última aventura xuntos. Revivirán o que non volverá para entender, para modificar, para se reconciliaren co que xa non está, ao tempo que reflexionan sobre o terceiro acto das súas vidas. Xuntos analizarán o seu legado e

proxectaranse tamén no futuro incerto para falar sobre a vellez, a morte, os seus anhelos e desexos para esta nova etapa da vida. "Terceiro acto" é un poema escénico sobre a memoria e os soños, un exorcismo, unha celebración da vida e do teatro. En canto ao equipo artístico, a escenografía corre a cargo de Marta Pazos, o vestiario de Yaiza Pinillos e a iluminación de Miguel Ruz Velasco. Hugo Torres e Amaya Galeote son os responsables do espazo sonoro e da iluminación, respectivamente. Completan o equipo Laura Míguez na asistencia de dirección, Carmen Triñanes na de escenografía e Xandre Vázquez na de produción. "Terceiro acto", que conta coa colaboración especial na produción da Mostra Internacional de Teatro de Ribadavia, é a segunda estrea das tres planificadas para este ano polo CDG, unidade teatral da Xunta de Galicia. O pasado xaneiro arrancaba a programación propia con "O charco de Ulises", da que está prevista unha xira a finais de ano por distintos escenarios galegos, e en setembro estrearase "Serva me, servabo te". ONDE? Salón Teatro de Santiago de Compostela CANDO? Do 15 de abril ao 16 de maio Haberá sesións de mércores a domingo ENTRADAS 10 euros con descontos do 40% para diversos colectivos e os domingos, Día do espectador. Á venda no despacho de billetes dúas horas antes de cada representación. Tamén de xeito anticipado a través de ataquilla.com

Andrea Jiménez e Noemi Rodríguez, directoras da obra Pincha | N 22

| 29 |

axenda estrelas que vexo dende a miña habitación e catro son os recunchos do meu lugar favorito. ‘Catro’ é a experimentación a partir dun número que se repite na nosa vida. Unha experiencia para gozar en familia coa danza como linguaxe, como canle de coñecemento.

DOSIS DE PARAÍSO TEATRO PRINCIPAL

‘ESENCIAL’ DE VAIVÉN CIRCO

28 DE ABRIL ÁS 20:O0 HORAS | PREZO: 10 €

GUADI GALEGO: ‘COSTURAS’ AUDITORIO DE GALICIA 23 DE ABRIL ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 12 €

‘Costuras’ recompila 10 cancións de Guadi Galego e Carlos Abal que viaxan desde mundos asociados á súa infancia ata o presente máis duro e á vez esperanzador, onde a autora se amosa tal como é. Tres colaboracións compoñen este disco que presentarán en directo no Auditorio de Galicia: dúas poetas, Antía Otero e Marina Oural, e unha cantante, a catalá Paula Grande.

Espectáculo dirixido por Sharon Fridman, con Melania Olcina e Arthur Bernard Bazin (bailaríns) e Ofer Smilansky (música en directo). Elas atopáronse e entregáronse a unha á outra. Descubriron o hábito da turbulencia, a oportunidade do abrazo e o medo á soidade. Manterse no paraíso non foi tarefa fácil, manterse no presente, sen a refracción do pasado nin a proxección do futuro.

TEATRO PRINCIPAL 9 DE MAIO ÁS 18:30 HORAS | PREZO: 4 €

UNA NOCHE SIN LUNA AUDITORIO DE GALICIA 30 DE ABRIL ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 14 €

BAILAR AGORA TEATRO PRINCIPAL

Sergio Peris-Mencheta dirixe a Juan Diego Botto nesta obra na que nos achegamos aos aspectos menos coñecidos da vida e a obra de Federico García Lorca. A viaxe que expón non é unha viaxe arqueolóxica, senón unha forma de coñecer a través da súa obra a nosa propia realidade. Desta maneira a obra convértese nunha peza viva, atrevida e dinámica na que a palabra de Lorca, a súa vida e o seu mundo serven de espello do noso.

‘Esencial’ é un espectáculo que fala de transicións. Cinco personaxes que xogan, que soñan, unha viaxe de aventuras que nos levará a lugares recónditos nos que a decisión vital será tomar o camiño máis simple.Este novo espectáculo de Vaivén Circo - Premio Nacional de Circo 2016 - preséntase cunha posta en escena inspirada no ‘Arco da Vella de Waldorf, un xoguete composto por pilares e arcos que propician unha espectacular escenografía.

29 DE ABRIL ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 10 €

‘Marta Alonso Tejada (cía trasPediante) co Centro Coreográﬁco Galego, AGADIC e a Xunta de Galicia producen ‘Bailar agora’, unha sorte de imperativo cara un posicionamento no presente social e persoal a través da danza. Un impulso por situarnos no tempo actual, no afecto e na emoción que estamos a compartir aquí e agora bailando.

PRINCIPIANTES ¿DE QUÉ HABLAMOS CUANDO HABLAMOS DE AMOR?

SOGA E CINSA

AUDITORIO DE GALICIA

14 DE MAIO ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 14 €

AUDITORIO DE GALICIA

24 DE ABRIL ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 12 €

‘Soga e cinsa’, tríptico renacentista para 11 bruxas en 101 minutos, aborda a Caza de bruxas en Europa nos séculos XV, XVI e XVII co obxecto de visibilizar o xenocidio que supuxo e a súa perversa conexión co desenvolvemento do sistema capitalista. Horror, humor, reﬂexión, plasticidade e emoción son as apócemas principais deste conxuro teatral dirixido por Diana Mera. Unha sucesión de paisaxes inesperadas irrompen na escena para que os corpos expresen a súa danza esquecida, nunha peregrinaxe de sombras espectrais que procura as luces da xustiza e do recoñecemento.

32 M2 ‘CATRO’ DE CARAMUXO TEATRO TEATRO PRINCIPAL

30 DE ABRIL ÁS 17:30 E 18:30 HORAS | PREZO: 4 €

‘Catro’ é a nova proposta de Caramuxo Teatro para primeira infancia. É unha peza visual que xoga coa vida, coas formas, os sons e as texturas, co movemento... Catro lados ten un cadrado, a miña galleta preferida, catro son as

TEATRO PRINCIPAL

7 E 8 DE MAIO ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 12 €

Nuria Gullón e Xurxo Cortázar protagonizan esta obra dirixida por Xavier Castiñeira e Esther F. Carrodeguas. Xan e Mar ﬁcan conﬁnados no seu pequeno apartamento por mor dun virus. Estantes cheos de comida, cervexa e papel hixiénico. E todo parece un xogo. O caso é que pouco a pouco imos vendo como esta felicidade agocha moita merda debaixo das alfombras. Unha merda que, coma o virus, comeza a expandirse.

¿De qué hablamos cuando hablamos de amor?’ é a adaptación teatral dun dos relatos máis coñecidos de Raymond Carver, que foi orixinalmente publicado en 1981. A peza xira precisamente en torno ao tema do amor, a través de catro personaxes que conversan nunha cociña: un matrimonio “veterano” e unha parella de amigos máis novos cuxa relación é máis recente. Javier Gutiérrez, Mónica Regueiro, Daniel Pérez Prada e Vicky Luengo protagonizan esta obra dirixida por Andrés Lima.

Axenda suxeita a posibles modificacións. Consulta novidades en revistapincha.gal/axenda-gastrocultural | 30 | Pincha |

axenda

BERNARDA TEATRO PRINCIPAL 20 E 21 DE MAIO ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 12 €

Premio María Casares ao mellor espectáculo 2020, con Luisa Merelas, Celia González e Esther Aja. ‘Bernarda’ é unha historia próxima, comprensible e universal. Todos coñecemos no noso entorno a alguén como Bernarda, e todos temos un pouco de Bernarda no noso interior, porque ese choque xeracional entre pais e ﬁllos é unha constante universal, e dependendo de que lado esteamos vemos a realidade de forma totalmente diferente. Cando somos ﬁllos queremos rachar coas normas que nos impoñen, e cando somos pais vémonos na obriga de ser nós os que as impoñamos, polo seu ben, e ese choque entre xeracións que conviven na mesma casa é inevitable.

TEATRO PRINCIPAL

SI ESTO ES UN HOMBRE

27 DE MAIO ÁS 20:00 HORAS | PREZO: 12 €

TEATRO PRINCIPAL

Sobre un texto propio, Antón Reixa interpreta a un paciente dunha institución mental que recibe aos convidados nunha sesión de “portas abertas”. O texto, en clave satírica e na máis pura tradición do “teatro do absurdo”, glosa o chamado estado de “melancoholemia”, a carencia de forma de ser. As imaxes do vídeo, realizado por Antonio Segade e baseadas no tratamento de diversas obras da historia das artes plásticas, a música de Cachopou e a presenza do actor Pedro Brandariz, conforman a posta en escena dirixida polo dramaturgo vasco Fernando Bernués.

29 DE MAIO ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 12 €

MELANCOHOLEMIA

En 1944, Primo Levi foi deportado a Auschwitz. Tiña 24 anos. Durante a súa estancia no campo, empezou a escribir ‘Se isto é un home’, o relato dos dez meses que estivo preso. En 2020 (75 anos despois da liberación de Auschwitz), un actor, Carlos Alvarez-Ossorio, entra nun escenario e enfróntase ao reto de revivir a experiencia de Levi, para intentar así comprender (se é que é posible) que foi Auschwitz e que supón para nós, espectadores do Século XXI, que existise ese lugar en plena Europa de mediados do século pasado.

EM·NA TEATRO PRINCIPAL

22 DE MAIO ÁS 20:00 HORAS | PREZO: 10 €

A peza EM·NA, do Colectivo Glovo, baséase na idea da vibración coma elemento manipulador. É unha investigación sobre a “acústica subcutánea” a través da vibración e do silencio resultante no corpo do outro. A relación entre os intérpretes pasa por diferentes estados: comprimindo, estirando, cambiando o ritmo da súa propia vibración, e todo isto partindo da súa fisicalidade individual. A composición escénica dos corpos mostra os diferentes estados e espazos dunha mesma vibración a través dunha fisicalidade contemporánea, espida, crúa e cotiá. A forte presenza do mundo e espírito xaponés crea unha estética chea de detalles significativos e contundentes.

LÍMITES

ANA TIJOUX: ‘ANTIFA DANCE’

TEATRO PRINCIPAL

AUDITORIO DE GALICIA

28 DE MAIO ÁS 20:00 HORAS | PREZO: 10 €

‘Límites’ é un espectáculo de danza inclusiva no que o protagonista se enfronta ás súas diferentes personalidades que son interpretadas por outros personaxes, cos que interacciona nas diferentes escenas, a fraxilidade, a seguridade, a intuición, a infancia, a dozura, a maternidade. Todo acompañado da música en directo de Laura Lamontagne e Pico Amperio. Este espectáculo está interpretado polo prestixioso bailarín Jesús Pastor como protagonista ao que acompañan Adriana Paulos , Santiago Pérez Carrera , Clara López e o neno Teo Somoza.

29 DE MAIO ÁS 19:30 HORAS | PREZO: 14 €

Ana Tijoux, iniciada no hip-hop, atravesa as fronteiras do xénero e moitas outras grazas á súa poderosa traxectoria, que a converteu na ﬁgura chilena de maior relevancia internacional da súa xeración. Ana volta ao rap, á palabra, ao internacionalismo que nos é reclamado pola emerxencia mundial, a ser unha para todas e todas para unha, á loita antifascista que, por moi incrible que pareza, volta a ser necesaria. Este novo disco pretende ser un abrazo honesto para todas as persoas que sofren as inxustizas deste sistema e loitan contra elas.

PILAR ALBARRACÍN. ACCIÓNS PEREGRINAS CGAC ATA O 6 DE XUÑO | PREZO: GRATUÍTO

Accións peregrinas é o título da exposición que a artista andaluza Pilar Albarracín (Sevilla, 1968) presenta no CGAC. A mostra reúne algunhas das súas instalacións paradigmáticas xunto a vídeos, fotografías e documentación, que axudan a revelar a condición política e antropolóxica do seu traballo, así como o carácter lúdico e irónico das súas accións. A exposición de carácter introspectivo intégrase dentro da programación da segunda edición de Plataforma. Festival de artes performativas que tamén contará este ano coa presenza da artista coma unha das performers invitadas.

Se programas algún evento gastronómico ou cultural en Santiago ou comarca que quixeras que apareza na nosa axenda, escribe a:

redaccion@revistapincha.gal

|4 Pincha | N 22

| 31 |

guía de ocio e compras

SERVIZO A DOMICILIO E TAKE AWAY

Rúa de San Paio de Antealtares, 16 Santiago de Compostela D 10:00 a 21:00 Luns pechado T. 669 852 768 acarrilana.com

BAR - CAFÉ - RESTAURANTE SALA DE REUNIÓNS

Take away ou delivery (obviouseat) Rúa de San Pedro, 120 Santiago de Compostela De Ma a D de 12:30 a 17:30 T. 981 589 600 - amaceta.com

PARA RECOLLER

COMIDA PARA LEVAR E DOMICILIO

Avda. de Mestra Victoria Míguez, 44 Vidán - Santiago de Compostela Delivery L a V desde 7:00 S-D-festivos desde 9:00 X a D ata 22:30

T. 981 522 110 - anavedevidan.com info@anavedevidan.com

(ata as 21:30)

Avda. Benito Vigo, 70 A Estrada V a D de 20:00 a 00:00 S e D tamén de 13:00 a 17:00 T. 981 571 226 - argentinosburguer.com

Praza do Matadoiro, 1 Santiago de Compostela De 13:30 a 17:00 - Martes pechado T. 635 677 229 - beneditaelisa.com instagram.com/benedita_elisa

CAFÉ BAR

PEDIDOS ONLINE PARA RECOLLER Rúa San Lázaro, 104 Santiago de Compostela T. 981 566 607 - labodeguilla.gal

RESTAURANTE

CASTRO

MANOLO COMIDA PARA LEVAR Rúa Lugo, 48 Arzúa T. 981 500 214 pensionbarmanolo@gmail.com facebook.com/pensionbarmanolo

Cafetería - Restaurante - Pastelería Vexetariano - opcións veganas e Sen Glute Rúa de San Pedro, 118 Santiago de Compostela T. 981 073 386 instagram.com/clem_cafe

Av. Ourense, 24 Palas de Rei T. 982 380 321 alberguecastro.com

Grupo

mamá peixe

taberna mariñeira COMIDA PARA RECOLLER Alejandro Pérez Lugín, 11 Santiago de Compostela Me, X e D de 12:00 a 16:30 V e S de 12:00 a 16:30 e 19:30 a 21:00 Para recoller: V e S ata as 22:00

T. 881 944 686 -

| 32 | Pincha |

@flamingocompostela

Crta. N-550, s/n Pazos · Padrón T. 981 811 312 - hscala.com facebook.com/hotel.scala

Rúa da Algalia de Arriba 45 Santiago de Compostela De 13:30 a 15:45 e de 20:30 a 22:45 Me e D só mediodía. Luns pechado T. 981 070 526 - mamapeixe.webnode.es

J.A.Brenlla R E S TA U R A N T E O F E R RO

Rúa do Valiño, 2 (San Lázaro) Santiago de Compostela Para recoller - T. 981 573 789 e a domicilio (obviouseat) oafiador.com

Vía Galileo s/n [Pol. do Tambre] Santiago de Compostela L a V: 05:45 a 21:00 S: 05:45 a 14:00 - D: pechado T. 981 561 933 cafeteriapoligono@gmail.com

Rúa da Raíña, 4 - Santiago

Comida para levar (recollida en local) Rúa de San Pedro, 16 Santiago de Compostela De L a S de 13:30 a 16:00 e de 20:30 a 00:00 T. 981 577 633 - dezaseis.com

Rúa Nova de Abaixo, 36 Santiago de Compostela T. 981 591 947 raicesgalegas.gal

De 11:00 a 15:30 e de 19:00 a 23:00

Rúa Mazarelos, 4-5 Santiago de Compostela

T. 981 572 257 restaurantesanjaime.com info@restaurantesanjaime.com

T. 696 484 123 sonarcompostela.com

Rúa de Sempre en Galiza, 1 Santiago de Compostela De 11:00 a 21:00 - Sábados pechado T. 981 592 399 restauranteferro@gmail.com restauranteferro.com

Preguntoiro, 35 Santiago de Compostela riquela.com

instagram.com/restaurante_san_jaime

*Horarios suxeitos a cambios segundo as restricións impostas pola pandemia da Covid-19. Consulta novidades nas páxinas webs e redes sociais de cada local, así como na Guía de Ocio e Compras de revistapincha.gal

GUÍA DE OCIO E COMPRAS

 Pincha | N 22

| 33 |

guía de ocio e compras

Rúa Travesa 7 Santiago de Compostela

Asesoría Laboral, Fiscal, Jurídica y Contable Javier Alvarellos Mª del Mar Rodríguez - Pablo Vizoso t. 981 570 393 – 608 883 589

T. 981 571 469 liladelilith@gmail.com

L a V de 10:30 a 13:30 e de 16:30 a 20:30 S de 10:30 a 14:00

Despois de papar, a estas tendas terás que ir mercar

Rúa do Hórreo, 46 Santiago de Compostela

LIBRARÍA LOWCOST Re-compramos e Re-vendemos libros

NOVO SERVIZO ONLINE pandamoa.com/tenda

Rúa das Rodas, 13 Santiago de Compostela

Rúa do Cubelo, 27 Santiago de Compostela

oscatrogatos.com

T. 981 552 352

Santiago de Chile, 2 Santiago de Compostela T. 881 998 420 facebook.com/rereadsantiago instagram.com/rereadsantiago twitter.com/RereadSantiago1

rsmcomunicacion.com T. 682 410 689 - info@seispes.com www.seispes.com

GUÍA DE OCIO E COMPRAS

 | 34 | Pincha |

Celebramos o Día dos Medios en Galego co programa en streaming ‘Moito que sachar’

Asociación de Medios en Galego (AMEGA) -á que pertence Pincha- celebrou o Día dos Medios en Galego co programa ‘Moito que sachar’ que se emitiu en streaming a través das redes sociais da entidade o pasado 20 de marzo desde a Casa Rosalía en Padrón. Federico Pérez Rey fixo de condutor dun programa no que houbo humor, moita música e entrevistas mesmo á propia ‘lingua galega’, interpretada pola actriz Lidia Veiga. Participaron o presidente da Fundación Rosalía de Castro, Anxo Angueira; o secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García; a responsable da área de Normalización e Igualdade da Deputación da Coruña, María Muíño; e Pablo García Chichas, xornalista de Radio Estrada e representante da AMEGA. A cita foi unha festa para os máis de 140 medios que a día de hoxe comunicamos na nosa lingua activos este marzo do 2021. O evento estaba formulado para emitir o 7 de febreiro (a data oficial aprobada por unanimidade no Parlamento Galego, en memoria da publicación do primeiro medio de comunicación en galego, O Tío Marcos d’A Portela en 1876) pero tivo que adiarse polas restricións sanitarias. Se perdiches o programa e queres velo, podes faceOs participantes no programa posaron diante da Casa Rosalía. ■ lo na canle de YouTube de AMEGA. Foto: Iván Barreiro

O LIBRO DE LILA DE LILITH Cobiza ‘Cobiza’, de María Reimóndez, publicado en Edicións Xerais e Premio Literario Pinto e Maragota á diversidade sexual e de xénero. Un libro enmarcado na ciencia ficción feminista que nos sitúa en dous momentos da nosa historia futura: pre-colapso, co sistema neoliberal levado ao extremo, e outra pos-colapso. Dan arrepíos as proxeccións do que non é, mais podería ser de aquí a pouco e do que xa está aquí, mais bastante agochado.... A obra produce desesperanza e esperanza, non imos desvelar en que orde. ■

Á venda na Libraría Lila de Lilith, na Rúa Travesa, 7.

Revista Pincha 22

Articles inside

axenda