%
Spis tre ci Wstêp: Dlaczego Dawid walczy³ z Goliatem? ............
'
Czê æ I D wignia Twojego umys³u Rozdzia³ 1 Rozdzia³ 2
Jak zostaæ m³odym i bogatym rentierem? ............. Po co zostawaæ rentierem tak wcze nie, jak to tylko mo¿liwe? ............................................ Rozdzia³ 3 Jak do æ wcze nie zosta³em rentierem? ................ Rozdzia³ 4 W jaki sposób i Ty mo¿esz do æ wcze nie zostaæ rentierem? ................................................... Rozdzia³ 5 D wignia Twojego umys³u ................................... Rozdzia³ 6 Co Twoim zdaniem jest ryzykowne? .................... Rozdzia³ 7 Jak pracowaæ mniej i zarabiaæ wiêcej? ................. Rozdzia³ 8 Najszybszy sposób na osi¹gniêcie bogactwa: d wignia mentalna ...............................................
!! "! #% % &' !
Czê æ II D wignia Twojego planu Rozdzia³ 9 Jak szybki jest Twój plan? .................................... Rozdzia³ 10 D wignia wizji dostatniej przysz³o ci ................. Rozdzia³ 11 D wignia spójno ci wewnêtrznej ......................... Rozdzia³ 12 Bajki jako d wignia ............................................. Rozdzia³ 13 D wignia hojno ci ...............................................
! "' %# &% %
Czê æ III D wignia Twojego dzia³ania Rozdzia³ 14 Nawyki jako d wignia ......................................... Rozdzia³ 15 D wignia Twoich pieniêdzy ................................. Rozdzia³ 16 D wignia nieruchomo ci ..................................... Rozdzia³ 17 D wignia papierów warto ciowych ..................... Rozdzia³ 18 D wignia biznesu z kwadrantu B ......................... Rozdzia³ 19 Sprawdzone rady .................................................. Rozdzia³ 20 Egzamin koñcowy ................................................
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
!# # $# &% ! # !"! !%#
&
Czê æ IV D wignia pierwszego kroku Rozdzia³ 21
Jak wytrwaæ? ........................................................ !&
Zakoñczenie ........................................................................................ !&'
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
'
Wstêp
Dlaczego Dawid walczy³ z Goliatem?
Historiê o Dawidzie i Goliacie bogaty ojciec lubi³ najbardziej. Podejrzewam, ¿e uto¿samia³ siê z Dawidem, by³ bowiem cz³owiekiem, który zacz¹³ od zera, a mimo to postanowi³ rywalizowaæ z gigantami biznesu. Mawia³: Dawid móg³ pokonaæ Goliata, poniewa¿ wiedzia³, jak wykorzystaæ si³ê d wigni. Ma³y ch³opiec i prosta proca sta³y siê potê¿niejsze od przera¿aj¹cego giganta Goliata. Oto potêga d wigni . Moje poprzednie ksi¹¿ki dotycz¹ si³y przep³ywu pieniêdzy. Bogaty ojciec powiedzia³: Przep³yw pieniê¿ny to najwa¿niejsze s³owa w wiecie finansów. D wignia znajduje siê na drugim miejscu. Dziêki d wigni jedni bogac¹ siê, a drudzy nie . Wyja nia³ nastêpnie, ¿e d wignia daje moc, która mo¿e dzia³aæ na nasz¹ korzy æ b¹d niekorzy æ. Z tego wzglêdu jedni jej u¿ywaj¹, inni nadu¿ywaj¹, a jeszcze inni siê jej obawiaj¹. Mamy mniej ni¿ 5% bogatych Amerykanów, bo tylko taki odsetek naszego spo³eczeñstwa wie, jak u¿ywaæ si³y d wigni. Wielu osobom aspiruj¹cym do bogactwa nie udaje siê osi¹gn¹æ celu, gdy¿ tej si³y nadu¿ywaj¹. Ogó³ natomiast nie bogaci siê, poniewa¿ siê jej boi .
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
WSTÊP
Istnieje wiele rodzajów d wigni D wignia pojawia siê w wielu postaciach. Jedn¹ z jej ogólnie przyjêtych form jest na przyk³ad d wignia po¿yczania pieniêdzy. Dzi u wiadamiamy sobie powa¿ne konsekwencje, jakie dotykaj¹ ludzi nadu¿ywaj¹cych tej potê¿nej d wigni. Miliony osób zmagaj¹ siê z problemami finansowymi, poniewa¿ si³a d wigni zad³u¿enia zostaje skierowana przeciw nim. Z powodu skutków nadu¿ywania tego rodzaju d wigni wielu ludzi siê jej obawia, mówi¹c: Potnij karty kredytowe, sp³aæ kredyt hipoteczny i wyjd z d³ugów . Pociêcie kart kredytowych nie wzbogaci Ciê, a jedynie przygnêbi mia³ siê bogaty ojciec. Niemniej jednak zgadza³ siê, ¿e je¿eli kto przesadnie korzysta³ z si³y d wigni zad³u¿enia, z pewno ci¹ powinien poci¹æ swoje karty kredytowe, sp³aciæ kredyt hipoteczny i wyj æ z d³ugów. Dawanie karty kredytowej niektórym osobom przypomina podanie pijanemu na³adowanego pistoletu. Ka¿dy, kto znajdzie siê w pobli¿u pijanego, bêdzie w niebezpieczeñstwie tak¿e on sam mawia³. Zamiast wpajaæ swojemu synowi i mnie strach przed si³¹ d wigni zad³u¿enia, bogaty ojciec uczy³ nas, jak wykorzystywaæ j¹ dla siebie. St¹d czêsto powtarza³: Istnieje d³ug dobry i z³y. Dobry wzbogaca, a z³y zuba¿a . Wiêkszo æ ludzi obci¹¿ona jest z³ym d³ugiem, wielu innych ¿yje natomiast w obawie przed jakimkolwiek zad³u¿aniem siê. Z dum¹ my l¹, ¿e s¹ od tego wolni nawet od dobrego d³ugu. Z tej ksi¹¿ki dowiesz siê, jak moja ¿ona Kim i ja zostali my bogatymi rentierami w m³odym wieku, jak dziêki dobrym d³ugom osi¹gnêli my zamo¿no æ oraz finansow¹ wolno æ. Inaczej mówi¹c odpowiednio wykorzystali my si³ê d wigni (lecz nie nadu¿yli my jej, ani te¿ siê jej nie bali my). Mamy respekt dla mocy d wigni, u¿ywaj¹c jej m¹drze i rozwa¿nie.
Czy ka¿dy mo¿e byæ bogaty? W setkach wywiadów, których udzieli³em po opublikowaniu pierwszej ksi¹¿ki z serii Bogaty ojciec , pada³o nastêpuj¹ce pytanie: Czy pana zdaniem ka¿dy mo¿e byæ bogaty? . Tak odpowiada³em. Wierzê, ¿e ka¿dy ma w³a ciwy ku temu potencja³ . Wtedy czêsto s³yszê kolejne pytanie: Je li ka¿dy posiada taki potencja³, dlaczego tak niewielu rzeczywi cie siê bogaci? .
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
DLACZEGO DAWID
WALCZY£ Z
GOLIATEM?
Nie mam dzi czasu, by na to pytanie odpowiadaæ zwykle reagujê. Gdy mój rozmówca nalega, informujê: Wiele odpowiedzi znale æ mo¿na w moich pierwszych czterech ksi¹¿kach z serii Bogaty ojciec . Je¿eli jest to dziennikarz, w dodatku nieustêpliwy, mo¿e zapytaæ: Kiedy odpowie nam pan na wszystkie pytania? . Ja tymczasem oznajmiam: Nie wiem, czy ktokolwiek zna wszystkie odpowiedzi . Choæ nie znam odpowiedzi na wszystkie pytania, ogromnie cieszê siê, ¿e mogê zaprezentowaæ Tobie pi¹t¹ pozycjê z serii Bogaty ojciec . M³ody bogaty rentier z pewno ci¹ wyja ni, dlaczego wszyscy (o czym jestem g³êboko przekonany) posiadamy w³adzê i potencja³, by siê wzbogaciæ (naprawdê mam tutaj na uwadze wszystkich, a nie tylko nielicznych). Ksi¹¿ka wyja ni tak¿e, jakim sposobem wraz z moj¹ ¿on¹ Kim mogli my zostaæ m³odymi i bogatymi rentierami, mimo i¿ zaczynali my bez centa. Bêdziesz te¿ móg³ zrozumieæ, dlaczego niektórzy s¹ bogaci, inni za biedni, chocia¿ wszyscy mamy potencja³, by zostaæ m³odymi i bogatymi rentierami. Wszystko jest spraw¹ d wigni. Pierwsze cztery pozycje z tej serii dotycz¹ g³ównie potêgi przep³ywu pieniêdzy. Ta natomiast traktuje o d wigniach finansowych. Czemu po wiêcaæ temu ca³¹ ksi¹¿kê? Poniewa¿ d wignia to pojêcie szerokie: obejmuje praktycznie wszystkie dziedziny naszego ¿ycia. M³ody bogaty rentier skupia siê na trzech istotnych rodzajach d wigni:
CZÊ Æ I. D WIGNIA TWOJEGO UMYS£U Jest to najwa¿niejsza czê æ ksi¹¿ki. Dowiesz siê z niej, dlaczego pieni¹dze nie czyni¹ Ciê bogatym, jak równie¿ tego, ¿e najpotê¿niejsza postaæ d wigni w tym wiecie Twój umys³ jest zdolna wzbogaciæ Ciê lub zubo¿yæ. Sposób wykorzystywania si³y d wigni zad³u¿enia, nadu¿ywania lub obawiania siê jej, mo¿na równie dobrze odnie æ do Twojego umys³u niezwykle potê¿nej d wigni.
D wigni¹ s¹ s³owa Odkryjesz si³ê s³ów. Bogaty ojciec zawsze mawia³: S³owa s¹ d wigni¹. S¹ potê¿nymi narzêdziami umys³u. I tak jak w przypadku d³ugu, którego wykorzystanie mo¿e uczyniæ Ciê biednym lub bogatym, tak¿e
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
WSTÊP
s³owa mog¹ wzbogacaæ lub zuba¿aæ . W tej czê ci ksi¹¿ki znajdziesz informacje na temat si³y oddzia³ywania s³ów: dowiesz siê, jak bogaci u¿ywaj¹ bogatego s³ownictwa, biedni za ubogiego. Bogaty ojciec czêsto stwierdza³: Twój umys³ mo¿e nale¿eæ do twoich najcenniejszych aktywów albo do twoich najwiêkszych pasywów. Je¿eli bêdziesz dobiera³ odpowiednich s³ów, zyskasz ogromne bogactwo. W przeciwnym razie napytasz sobie biedy . Dowiesz siê zatem o bogatym i ubogim s³ownictwie s³owach wolnych i szybkich. Zrozumiesz powiedzenia bogatego ojca: Dlaczego nie trzeba mieæ pieniêdzy, by je zdobyæ , Proces bogacenia siê rozpoczyna siê od wypowiadanych s³ów, a te nic nie kosztuj¹ . Byæ mo¿e w ksi¹¿ce Bogaty ojciec, Biedny ojciec przeczyta³e , ¿e bogaty ojciec zabroni³ swojemu synowi i mnie mówiæ: Nie staæ mnie na to . Uzasadnia³ to nastêpuj¹co: Ró¿nica miêdzy bogatymi a biednymi polega na tym, ¿e ci drudzy czê ciej mówi¹ «Nie staæ mnie na to» ni¿ ci pierwsi. Oto zasadnicza ró¿nica .
,laczego inwestowanie nie jest ryzykowne? Dziêki tej ksi¹¿ce dowiesz siê, dlaczego ci, którzy uwa¿aj¹, ¿e inwestowanie jest ryzykowne , najwiêcej trac¹ na rynkach inwestycyjnych. To twierdzenie wi¹¿e siê ze s³owami. Dowiesz siê tak¿e, ¿e to, co przyjmujesz za realne, staje siê Twoj¹ rzeczywisto ci¹. Zrozumiesz, dlaczego ludzie uznaj¹cy inwestowanie za ryzykowne inwestuj¹ w najbardziej ryzykowne przedsiêwziêcia wynika to bowiem z ich postrzegania rzeczywisto ci. Ksi¹¿ka ta wyjawi Ci, dlaczego inwestowanie nie musi byæ ryzykowne. Chc¹c znale æ bezpieczniejsze, bardziej dochodowe inwestycje, trzeba zacz¹æ od wprowadzenia zmiany w³asnego s³ownictwa. Jak ju¿ wcze niej wspomnia³em, si³y d wigni mo¿na u¿ywaæ, nadu¿ywaæ oraz siê jej obawiaæ. W tej czê ci ksi¹¿ki dowiesz siê, jak stosowaæ d wigniê w³asnego umys³u na swoj¹ finansow¹ korzy æ, a nie na zgubê. Wiêkszo æ ludzi wykorzystuje najpotê¿niejsz¹ d wigniê na wiecie swój umys³ by siê zrujnowaæ. To jest jej nadu¿ycie. Zawsze, gdy mówisz: «Nie staæ mnie na to», «Nie mogê tego zrobiæ», «Inwestowanie jest ryzykowne» lub «Nigdy nie bêdê bogaty», siêgasz po najpotê¿niejsz¹ d wigniê, jak¹ posiadasz, by znêcaæ siê nad samym sob¹ mawia³ bogaty ojciec.
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
DLACZEGO DAWID
WALCZY£ Z
GOLIATEM?
!
Je¿eli chcesz zostaæ m³odym, bogatym rentierem, musisz u¿ywaæ umys³u na swoj¹ korzy æ, a nie na szkodê. W przeciwnym razie nie uda Ci siê przyswoiæ lekcji z dwóch nastêpnych czê ci ksi¹¿ki, mimo i¿ nie s¹ trudne. Je li uzyskasz w³adzê nad swoj¹ najsilniejsz¹ d wigni¹, uznasz pozosta³e czê ci za ³atwe, gdy¿ naprawdê s¹ takie.
CZÊ Æ II. D WIGNIA TWOJEGO PLANU W trzeciej ksi¹¿ce z naszej serii, czyli w Inwestycyjnym poradniku bogatego ojca, napisa³em, ¿e inwestowanie jest planem . Aby my Kim i ja mogli zostaæ m³odymi rentierami, musieli my mieæ plan, który zaczyna³by siê od finansowego zera. Plan zawiera³ te¿ punkt koñcowy, czyli wyj cie, jak równie¿ limit czasowy. Nasz limit wynosi³ nie wiêcej ni¿ 10 lat. Realizacja planu zajê³a nam 9 lat zostali my rentierami w 1994 roku. Mia³em wtedy 47 lat, a moja ¿ona 37. Choæ rozpoczynali my od zera, w chwili wyj cia nie pracuj¹c osi¹gali my roczny przychód rzêdu 85 tysiêcy 120 tysiêcy dolarów (w zale¿no ci od koniunktury na rynku). Pochodzi³ on wy³¹cznie z inwestycji. Mimo i¿ nie by³a to mo¿e fortuna, uzyskali my finansow¹ wolno æ, poniewa¿ nasze roczne koszty nie przekracza³y 50 tysiêcy dolarów.
Zostali my m³odymi rentierami, by siê bogaciæ Jedn¹ z zalet bycia m³odym rentierem jest dysponowanie wolnym czasem, pozwalaj¹cym na bogacenie siê. Magazyn Forbes definiuje bogatych jako tych, których roczny przychód wynosi przynajmniej milion dolarów. Wed³ug tych kryteriów, staj¹c siê rentierami, nie byli my jeszcze bogaci. Zostali my m³odymi rentierami miêdzy innymi dlatego, by mieæ czas na bogacenie siê. Planowali my, ¿e zajmiemy siê inwestowaniem i tworzeniem biznesów. Obecnie posiadamy nie tylko poka ne aktywa w nieruchomo ciach, ale za³o¿yli my wydawnictwo, kupili my kopalniê, spó³kê informatyczn¹, spó³kê naftow¹ i inwestujemy te¿ na gie³dzie. Bogaty ojciec czêsto mawia³: Problem z posiadaniem pracy na etacie polega na tym, ¿e przeszkadza ona we wzbogacaniu siê . Zatem zostali my m³odymi rentierami, by wreszcie mieæ czas na wzbogacanie siê. Obecnie nasze inwestycje i biznesy generuj¹ w skali roku milionowe przychody,
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
"
WSTÊP
które stale rosn¹ nawet po krachu na gie³dzie. Wszystko przebiega zgodnie z opracowanym przez nas planem. W Inwestycyjnym poradniku bogatego ojca napisa³em, ¿e wiêkszo æ ludzi ma plan, jak zubo¿eæ. Wiele osób twierdzi: Kiedy przejdê na emeryturê, moje dochody spadn¹ . Chc¹ przez to powiedzieæ: Planujê ciê¿ko pracowaæ ca³e ¿ycie, a gdy przejdê potem na emeryturê, to zbiedniejê . Taki plan móg³ siê sprawdzaæ w epoce industrialnej, ale w epoce informacyjnej nale¿y do bardzo kiepskich pomys³ów. Miliony etatowych pracowników licz¹ obecnie na swoje plany emerytalne: 401(k), IKE, Superannuation (w Australii), RRSP (w Kanadzie) oraz na inne, które maj¹ towarzyszyæ ich przej ciu na emeryturê. Nazywam je planami emerytalnymi epoki informacyjnej, poniewa¿ w epoce tej, czyli w obecnych czasach, pracownicy s¹ odpowiedzialni za swoj¹ emeryturê. W epoce industrialnej o nasze potrzeby finansowe w wieku poprodukcyjnym dba³ zak³ad pracy lub pañstwo. Plany emerytalne epoki informacyjnej zawieraj¹ jeden tragiczny defekt. Ich indeksacja uzale¿niona jest ju¿ od indeksów gie³dowych, a jak byæ mo¿e zd¹¿y³e ju¿ zauwa¿yæ, indeksy te rosn¹ lub spadaj¹. Szokuje mnie fakt, ¿e miliony ciê¿ko pracuj¹cych na ¿ycie osób uzale¿niaj¹ swoj¹ finansow¹ przysz³o æ i zabezpieczenie od koniunktury na gie³dzie. Co siê z nimi stanie, gdy bêd¹ mieli na przyk³ad 85 lat, a rodki z ich planów emerytalnych skoñcz¹ siê z powodu krachu na gie³dzie czy oszustwa? Czy powiesz im: Poszukaj pracy i zacznij oszczêdzaæ na emeryturê ? Jestem tym zaniepokojony i dlatego pisz¹c, staram siê nauczaæ. Uwa¿am, ¿e musimy lepiej edukowaæ i przygotowywaæ ludzi do obecnej epoki informacyjnej, która na wszystkich wymusza posiadanie znacznie wiêkszej wiedzy o pieni¹dzach, wiêksz¹ odpowiedzialno æ finansow¹ oraz mniejsze uzale¿nienie w wieku emerytalnym od pomocy pracodawcy lub pañstwa. Wystarczy przyjrzeæ siê liczbom. Do roku 2010 pierwsze 75 milionów powojennego pokolenia Amerykanów z wy¿u demograficznego przejdzie na emeryturê. Za³ó¿my, ¿e w tym czasie ka¿dy obywatel z tej grupy wiekowej zacznie co miesi¹c otrzymywaæ tysi¹c dolarów z obiecanego przez rz¹d funduszu emerytalnego, na rzecz którego p³aci³ sk³adki. Drugi tysi¹c uzyska z rynku finansowego. 75 milionów razy tysi¹c dolarów oznacza comiesiêczn¹ wyp³atê 75 miliardów z programu rz¹dowego oraz drugie tyle z rynku finansowego. Miesiêczny wyp³yw 75 miliardów
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
DLACZEGO DAWID
WALCZY£ Z
GOLIATEM?
#
dolarów z bud¿etu pañstwa oraz z rynków finansowych wywrze zasadniczy wp³yw na te instytucje. Jak zareaguje rz¹d? Podniesie podatki? Jak zachowa siê gie³da, gdy z rynku wyp³ynie 75 miliardów dolarów, zamiast do niego wp³yn¹æ? Czy doradcy finansowi zaczn¹ mówiæ: Kupuj i trzymaj, inwestuj d³ugoterminowo i dywersyfikuj, pogarszaj¹c kondycjê swojego portfela? . Czy wci¹¿ bêd¹ twierdziæ: Rynki gie³dowe zazwyczaj rosn¹ ? Nie mam szklanej kuli, nie udajê te¿, ¿e potrafiê przepowiadaæ przysz³o æ, ale mogê powiedzieæ jedno: ³¹czna suma 150 miliardów, wyp³ywaj¹ca z tych wielkich instytucji (zamiast do nich wp³ywaæ), odbije siê na gospodarce. Stare fundusze emerytalne z przestarza³ego modelu gospodarki wystawi¹ na ciê¿k¹ próbê finansow¹ miliony ludzi, którzy osi¹gn¹ wiek emerytalny. Miliony Amerykanów nie maj¹ ani gwarantowanego przez firmê, ani osobistego funduszu emerytalnego. Co wtedy uczyni¹? Bêd¹ szukaæ pracy lub bêd¹ pracowaæ przez ca³e ¿ycie? Wprowadz¹ siê do dzieci lub wnuków? Praca przez ca³e ¿ycie to marny plan, a jednak trzymaj¹ siê go miliony ludzi nawet ci, którzy obecnie zarabiaj¹ krocie. Dzi ciê¿ko pracuj¹, lecz nie odk³adaj¹ na przysz³o æ. Dla wielu osób z pokolenia wy¿u demograficznego najcenniejszy maj¹tek, jakim jest czas, ju¿ siê koñczy. S³yszê równie¿ opinie: Po przej ciu na emeryturê nie bêdê potrzebowa³ du¿o pieniêdzy. Mój dom bêdzie sp³acony, obni¿¹ siê te¿ koszty mojego utrzymania . Choæ faktycznie koszty utrzymania mog¹ zmaleæ, wzrosn¹ jednak Twoje koszty opieki medycznej. Nawet dla wielu ludzi czynnych zawodowo wydatki na leczenie, profilaktykê zdrowia czy dentystê s¹ zbyt wysokie. Co siê stanie, gdy placówki s³u¿by zdrowia bêd¹ musia³y stawiæ czo³a milionom emerytów potrzebuj¹cym opieki w celu przetrwania, nie maj¹cym jednak rodków na pokrycie jej kosztów? Je li wierzysz, ¿e uratuje Ciê system ubezpieczeñ zdrowotnych, prawdopodobnie wierzysz te¿ w istnienie krasnoludków. Byæ mo¿e w³a nie z tego powodu Alan Greenspan, przewodnicz¹cy Rady Rezerw Federalnych, stwierdzi³ niedawno w telewizji: Musimy rozpocz¹æ nauczanie umiejêtno ci finansowych w szko³ach . Trzeba zacz¹æ edukowaæ dzieci, jak maj¹ zadbaæ o swoje finanse, a nie wpajaæ im nadziejê, ¿e pañstwo lub przysz³y pracodawca zatroszczy siê o nie, gdy przejd¹ na emeryturê.
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
$
WSTÊP
Je¿eli chcesz byæ m³odym i bogatym rentierem, potrzebujesz planu lepszego od tego, wybranego przez wiêkszo æ. Druga czê æ ksi¹¿ki dotyczy zatem bardzo istotnej d wigni stanowi¹cej plan, który pozwoli Ci zostaæ m³odym i bogatym rentierem.
CZÊ Æ III: D WIGNIA TWOJEGO DZIA£ANIA W pewnej znanej historyjce o trzech ptakach siedz¹cych na p³ocie pada pytanie: Je li dwa ptaki postanowi¹ odlecieæ, ile zostanie? . Trzy brzmi odpowied . Mora³ jest taki: sam fakt podjêcia decyzji nie oznacza jej realizacji. W rzeczywisto ci bogaci stanowi¹ nieca³e 5% ludno ci Stanów Zjednoczonych, poniewa¿ tylko tyle podejmuje w tym kierunku jakie dzia³anie, natomiast pozosta³e 95% byæ mo¿e tylko chce siê wzbogaciæ. W czwartej ksi¹¿ce z serii Bogaty ojciec , czyli M¹drym bogatym dziecku napisa³em o tym, jak nasz system szkolnictwa karze dzieci za pope³nianie b³êdów. Gdy siê bli¿ej przyjrzeæ procesowi przyswajania wiedzy, widaæ wyra nie, ¿e uczymy siê w³a nie na b³êdach. Wiêkszo æ z nas nauczy³a siê je dziæ na rowerze, doznaj¹c wielokrotnych upadków. Podobnie bywa z nauk¹ chodzenia. Potem w szkole uczy siê nas, by my nie upadali. Wpaja siê nam, ¿e ci, którzy upadaj¹, s¹ g³upi, m¹drzy natomiast siedz¹ jak wspomniane ptaki na p³ocie i zapamiêtuj¹ w³a ciwe odpowiedzi. Nic dziwnego, ¿e bogaci siê zaledwie 5% Amerykanów. Przygl¹daj¹c siê najbogatszym ludziom na wiecie, takim jak Bill Gates (za³o¿yciel Microsoftu), Michael Dell (Dell Computer Corporation), Ted Turner (CNN), Henry Ford (Ford Motor Company) oraz Thomas Edison (General Electric), zauwa¿ymy, ¿e ¿aden z nich nie skoñczy³ szko³y. Nie chcê przez to powiedzieæ, ¿e szko³a jest z³a. W epoce informacyjnej szko³a i edukacja nabieraj¹, jak nigdy dot¹d, ogromnego znaczenia. Twierdzê, ¿e by odnie æ sukces, trzeba czasem nauczyæ siê nie czyniæ czego , co nas nauczono czyniæ. By osi¹gn¹æ wiêkszy sukces, wystarczy poobserwowaæ, jak dzieci ucz¹ siê i powielaj¹ b³êdy. Jedn¹ z rzeczy, jakie musia³em sobie przyswoiæ, by³o pokonanie strachu przed pope³nianiem b³êdów, ponoszeniem pora¿ek oraz przed za¿enowaniem. Wiêkszo æ ma³ych dzieci pope³nia b³êdy w naturalnym odruchu, potem jednak oducza siê tego w szkole. Gdybym nie móg³ nauczyæ siê, jak pope³niaæ b³êdy,
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
DLACZEGO DAWID
WALCZY£ Z
GOLIATEM?
%
znosiæ klêski i radziæ sobie z za¿enowaniem, nie uda³oby mi siê zostaæ m³odym i bogatym rentierem.
6rzy proste rzeczy, których ka¿dy mo¿e dokonaæ, by siê wzbogaciæ Zawsze powtarzam, ¿e kroki, jakie trzeba podj¹æ, by zostaæ bogatym, s¹ proste. Mo¿e je wykonaæ niemal ka¿dy. Z ogromn¹ rado ci¹ dzielê siê z Tob¹ t¹ ksi¹¿k¹, poniewa¿ czê ci I i II przygotowuj¹ Ciê do tych kroków. Musisz je podj¹æ, o ile chcesz byæ m³odym i bogatym rentierem. W czê ci III przedstawiam nieskomplikowane czynno ci, które przybli¿aj¹ do zamo¿no ci, a które mo¿e wykonaæ ka¿dy. Zajmujê siê te¿ trzema g³ównymi rodzajami aktywów, prowadz¹cych do bogactwa i pozwalaj¹cych zostaæ m³odym rentierem: 1. Nieruchomo ci 2. Papiery warto ciowe 3. Biznesy W III czê ci dowiesz siê, co mo¿esz zrobiæ, by zacz¹æ nabywaæ te trzy niezmiernie wa¿ne rodzaje aktywów. Poniewa¿ po wiêcali my czas na pozyskiwanie aktywów, a nie na pracê za pieni¹dze, mogli my wraz z Kim zostaæ m³odymi i bogatymi rentierami. Je¿eli przeczytasz tê ksi¹¿kê, bêdziesz móg³ podj¹æ dzia³ania pozwalaj¹ce na nabywanie trzech wspomnianych rodzajów aktywów kupowanych przez 5% ca³ej populacji. Obiecujê, ¿e bêdziesz w stanie tego dokonaæ, pod warunkiem, ¿e najpierw przeczytasz pierwsze dwie czê ci ksi¹¿ki. W przeciwnym razie mo¿esz nie wykonaæ niezbêdnych kroków, mimo ich prostoty. Bogaty ojciec powiedzia³ mi przed laty: Proces bogacenia siê rozpoczyna siê od w³a ciwego stanu umys³u, w³a ciwych s³ów oraz w³a ciwego planu. Wówczas kolejne kroki dzia³ania s¹ ³atwe . Dlaczego wiêc Dawid walczy³ z Goliatem? By spotkaæ siê z olbrzymem w swoim wnêtrzu odpowiada³ bogaty ojciec. Stwierdza³ te¿: W ka¿dym z nas drzemie Dawid i Goliat. Wiele osób nie odnosi w ¿yciu sukcesu, poniewa¿ uciekaj¹, gdy maj¹ spróbowaæ si³ w walce z Goliatem. Bez Goliata Dawid nigdy nie sta³by siê gigantem w ród ludzi . Bogaty ojciec pos³ugiwa³ siê t¹ historyjk¹, by zainspirowaæ swojego syna i mnie
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
&
WSTÊP
do zostania finansowymi gigantami. Inaczej mówi¹c, zamiast zachêcaæ do zabijania olbrzyma, motywowa³ nas by my sami stali siê gigantami. Ksi¹¿ka ta po wiêcona jest finansowej wolno ci. Kim i ja osi¹gnêli my j¹ dziêki nabywaniu b¹d tworzeniu aktywów, które pracowa³y tak ciê¿ko, ¿e my sami ju¿ nie musieli my. Kiedy ju¿ byli my wolni, po prostu dalej rozbudowywali my nasz portfel trzech rodzajów aktywów, a mianowicie: biznesów, papierów warto ciowych i nieruchomo ci tak by urós³ do gigantycznych rozmiarów. Stawali my siê m³odymi i coraz bogatszymi rentierami, wykorzystuj¹c wszystkie dostêpne d wignie do stworzenia aktywów. Obecnie nasze aktywa generuj¹ coraz wiêcej przychodu, my za pracujemy coraz mniej. Je li chcia³by dzia³aæ tak samo, ksi¹¿ka ta jest przeznaczona dla Ciebie. Zosta³a napisana, by pomóc Ci odnale æ Twoj¹ osobist¹ niezale¿no æ finansow¹ woln¹ od harówki i zarabiania na ¿ycie. Ostatecznie Dawid sta³ siê gigantem, u¿ywaj¹c wszystkich d wigni, jakimi dysponowa³. Ty jeste w stanie post¹piæ tak samo. Ksi¹¿ka ta opisuje, jak obudziæ w sobie giganta.
CI¥GNIJ NAGRANIE AUDIO! W ramach premii za zakup ksi¹¿ki i podziêkowania za jej przeczytanie, z przyjemno ci¹ informujemy o nagraniu z wywiadem zawieraj¹cym dodatkowe spostrze¿enia. Mo¿esz odwiedziæ stronê internetow¹ www.bogatyojciec.pl/rentier i ci¹gn¹æ nagranie. Dziêkujemy, ¿e troszczysz siê o swoj¹ edukacjê finansow¹.
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
'
Czê æ I
D wignia Twojego umys³u Najpotê¿niejsza d wignia, jak¹ posiadamy, to si³a naszego umys³u. Problem w tym, ¿e mo¿e ona dzia³aæ na Twoj¹ korzy æ lub przeciw Tobie. Je¿eli chcesz przestaæ pracowaæ i zostaæ m³odym i bogatym rentierem, musisz najpierw wykorzystaæ si³ê swojego umys³u tak, by doprowadzi³a Ciê do bogactwa. Gdy w grê wchodz¹ pieni¹dze, zbyt wielu ludzi u¿ywa potêgi swojego umys³u do stania siê biednymi. Bogaty ojciec mawia³: Jedna z zasadniczych ró¿nic miêdzy bogatymi a biednymi polega na tym, ¿e ci drudzy czê ciej mówi¹ «Nie staæ mnie na to» . I dodawa³: W szkó³ce niedzielnej nauczy³em siê, ¿e «s³owo cia³em siê sta³o». Biedni u¿ywaj¹ ubogiego s³ownictwa; ubogie s³ownictwo czyni ludzi ubogimi. Twoje s³owa staj¹ siê cia³em . W tej czê ci ksi¹¿ki poznasz ró¿nice miêdzy s³owami biednych i bogatych. Dowiesz siê, jak zmieniæ swoj¹ finansow¹ przysz³o æ poprzez zmianê doboru s³ów i sposobu my lenia. Je¿eli uda Ci siê zmieniæ my li i s³owa na takie, które cechuj¹ bogatych, bez trudu staniesz siê m³odym i bogatym rentierem.
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
Rozdzia³ 1
Jak zostaæ m³odym i bogatym rentierem? W zaprezentowanej tu historii opisujê, jak moja ¿ona Kim, mój najlepszy przyjaciel Larry Clark i ja rozpoczêli my nasz¹ wêdrówkê od deficytu finansowego do zamo¿no ci, staj¹c siê rentierami w przeci¹gu nieca³ych 10 lat. Przytaczam j¹, by dodaæ Ci otuchy, je li pow¹tpiewasz lub potrzebujesz wiêkszej pewno ci siebie, by rozpocz¹æ drogê pozwalaj¹c¹ zostaæ rentierem w m³odym wieku. Kiedy wraz z Kim rozpoczynali my nasz¹ podró¿, bêd¹c prawie bez grosza, mieli my s³ab¹ wiarê we w³asne mo¿liwo ci i du¿o w¹tpliwo ci. Wszyscy mamy w¹tpliwo ci. Istotne jest jednak to, co z nimi robimy.
Pocz¹tek wêdrówki W grudniu 1984 roku Kim, mój najlepszy przyjaciel Larry i ja je dzili my na nartach w górach Whistler Mountain w Vancouver w Kanadzie. By³o bardzo zimno. nieg by³ g³êboki, trasy d³ugie, a zjazdy
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
M£ODY BOGATY RENTIER
znakomite. Wieczorami przesiadywali my w chacie, zanurzonej w niegu a¿ po dach, wtulonej miêdzy wysokie sosny, niemal niewidocznej dla wiata. Siedz¹c przy kominku, rozmawiali my o planach na przysz³o æ. Pok³adali my w nich wielkie nadzieje, ale mieli my zbyt skromne rodki na ich realizacjê. Kim i ja wydawali my nasze ostatnie dolary, natomiast Larry tworzy³ swój kolejny biznes. Codzienne wieczorne rozmowy przeci¹ga³y siê do pó nej nocy. Rozprawiali my o niedawno przeczytanych ksi¹¿kach i obejrzanych filmach. S³uchali my ta m edukacyjnych, które ze sob¹ zabrali my, po czym wnikliwie omawiali my wynikaj¹ce z nich konkluzje. W Nowy Rok uczynili my to samo co ka¿dego roku, czyli postawili my sobie cele na nastêpne 365 dni. Tym razem jednak ustalili my cele w inny sposób. Larry chcia³ zdzia³aæ co wiêcej ni¿ tylko u³o¿yæ listê celów. Pragn¹³, by my wyznaczyli takie cele, które odmieni¹ nasze dotychczasowe ¿ycie. Czemu nie spisaæ planu, który doprowadzi nas do finansowej wolno ci? zaproponowa³. Z uwag¹ ws³uchiwa³em siê w jego s³owa, chocia¿ nie mog³em dopasowaæ ich do mojej rzeczywisto ci. Rozmawia³em o tym, marzy³em i wiedzia³em, ¿e pewnego dnia tego dokonam. Jednak pomys³ finansowej wolno ci to sprawa przysz³o ci, a nie tera niejszo ci wiêc mi nie pasowa³. Finansowej wolno ci? powtórzy³em. W chwili, gdy us³ysza³em swój g³os, uzmys³owi³em sobie, jakim sta³em siê miêczakiem. Brzmia³ fa³szywie. Wielokrotnie o tym dyskutowali my stwierdzi³ Larry. Uwa¿am, ¿e ju¿ najwy¿szy czas, by przestaæ gadaæ i marzyæ, a zacz¹æ wreszcie dzia³aæ. Spiszmy to wszystko. Skoro tylko to uczynimy, bêdziemy musieli przej æ do dzia³ania i wspieraæ siê wzajemnie na drodze do celu. Kim i ja spojrzeli my po sobie. Byli my niemal bez grosza. Blask ognia w kominku o wietla³ zw¹tpienie i niepewno æ na naszych twarzach. To dobry pomys³. Choæ wola³bym jednak skupiæ siê na tym, jak przetrwaæ kolejny rok. Zamkn¹³em w³a nie firmê produkuj¹c¹ nylonowe portfele zamykane na rzepy. Gdy w 1979 roku ca³y interes leg³ w gruzach, nastêpne 5 lat po wiêci³em na jego odbudowywanie, po czym siê z niego wycofa³em. Uczyni³em to do æ wcze nie, poniewa¿ bran¿a uleg³a radykal-
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
JAK
ZOSTAÆ M£ODYM I BOGATYM RENTIEREM?
!
nym zmianom. Nie produkowali my ju¿ w USA. By wytrzymaæ warunki rosn¹cej konkurencji, przenie li my fabryki do Chin, Tajwanu i Korei. Zrezygnowa³em z tej dzia³alno ci, nie mog³em bowiem znie æ my li, ¿e wyzyskujê dzieci, pracuj¹ce na moje bogactwo. Biznes ten nabija³ mi kabzê, lecz jednocze nie wysysa³ z dzieciêcej duszy ¿ycie. Nie mia³em te¿ najlepszych relacji ze wspólnikami. Oddalili my siê od siebie i przestali my spotykaæ. Odszed³em z niewielkim udzia³em w³asnym. Najzwyczajniej nie mog³em dalej pozostaæ w biznesie, który niszczy mego ducha, ze wspólnikami, z którymi nie mogê nawet porozmawiaæ. Nie jestem dumny ze sposobu, w jaki odszed³em, mimo to wiedzia³em, ¿e na mnie czas. W tym przedsiêwziêciu spêdzi³em 8 lat i wiele siê nauczy³em: jak stworzyæ biznes, jak go zniszczyæ i odbudowaæ. Choæ zosta³o mi z tego niewiele pieniêdzy, posiada³em bezcenn¹ wiedzê i do wiadczenie. Przestañ powiedzia³ Larry. Zachowujesz siê jak miêczak. Zamiast ustalaæ jednoroczne cele, wyznaczmy jeden wielki cel na lata: siêgnijmy po wolno æ. Ale mamy za ma³o pieniêdzy odpowiedzia³em, spogl¹daj¹c na Kim, której twarz odzwierciedla³a moje obawy. Wiesz, ¿e Kim i ja znów zaczynamy od nowa. Chcemy jedynie przetrwaæ kolejne 6 miesiêcy, mo¿e rok. Jak mo¿emy zastanawiaæ siê nad finansow¹ niezale¿no ci¹, gdy ca³y czas g³owiê siê nad przetrwaniem? Ponownie zaszokowa³ mnie niezwykle uleg³y ton mojego g³osu. Moja wiara w siebie by³a naprawdê bardzo s³aba. Mia³em ma³o energii. To nawet lepiej. Potraktuj ten pomys³ jako start od zera Larry zacz¹³ siê coraz bardziej rozkrêcaæ. Nie mia³ zamiaru przestaæ. Jak jednak mo¿emy szybko zostaæ rentierami, skoro nie mamy pieniêdzy? zaprotestowa³em. G³os miêczaka zacz¹³ rozbrzmiewaæ we mnie coraz donio lej. Czu³em siê wewnêtrznie s³aby i nie chcia³em siê jeszcze anga¿owaæ w ¿adne przedsiêwziêcie. Pragn¹³em jedynie przetrwaæ nie my l¹c o przysz³o ci. Nie powiedzia³em, ¿e zamierzamy zostaæ rentierami za rok odrzek³ Larry, rozdra¿niony moimi tchórzliwymi unikami. Proponujê tylko, by my teraz zaplanowali fakt zostania rentierami. Zapiszmy cel, stwórzmy plan, a nastêpnie skoncentrujmy siê na nim. Wiêkszo æ ludzi my li o zabezpieczeniu finansowym, gdy jest ju¿ za pó no lub po prostu planuje przej æ na emeryturê w wieku 65 lat. Nie chcê i æ w ich lady. Chcê mieæ lepszy
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
"
M£ODY BOGATY RENTIER
plan. Nie zamierzam spêdziæ ca³ego ¿ycia, pracuj¹c na op³acenie rachunków. Pragnê ¿yæ, byæ bogaty, podró¿owaæ po wiecie, bêd¹c na tyle m³odym, bym móg³ siê tym wszystkim nacieszyæ. Gdy tak siedzia³em, s³uchaj¹c jak Larry przekonuje mnie o korzy ciach wyznaczenia takiego celu, mój wewnêtrzny g³os zacz¹³ podszeptywaæ mi, ¿e postawienie sobie finansowej wolno ci jako cel i do æ wczesne zostanie rentierem jest nierealistyczne, a nawet niemo¿liwe. Larry nie przerywa³. Zdawa³ siê nie dbaæ o to, czy Kim i ja go s³uchamy, przesta³em wiêc zwa¿aæ na jego s³owa i zacz¹³em zastanawiaæ siê nad tym, co proponowa³. Powiedzia³em sobie w my lach: Plan zostania m³odym rentierem to dobry pomys³, dlaczego wiêc walczê przeciwko temu? Przecie¿ opieranie siê dobrym pomys³om nie jest w moim stylu . Nagle w mojej wewnêtrznej ciszy us³ysza³em s³owa bogatego ojca: Najwiêksze wyzwanie stanowi dla nas przeciwstawienie siê lenistwu i zw¹tpieniu w siebie. To w³a nie one nas okre laj¹ i ograniczaj¹. Je li chcesz siê zmieniæ, musisz zmierzyæ siê z w³asnym zw¹tpieniem i gnu no ci¹, poniewa¿ to one nie pozwalaj¹ ci wzrastaæ i odmawiaj¹ upragnionego standardu ¿yciowego. Nikt nie stoi ci na przeszkodzie za wyj¹tkiem ciebie samego oraz twoich w¹tpliwo ci zwi¹zanych z w³asnymi mo¿liwo ciami. £atwo pozostaæ takim samym, nie zmieniaæ siê. Wiêkszo æ ludzi postanawia nie zmieniaæ siê przez ca³e ¿ycie. Je¿eli naprawdê poradzisz sobie ze swoim zw¹tpieniem i lenistwem, znajdziesz drogê do osobistej wolno ci . Bogaty ojciec przeprowadzi³ ze mn¹ tê rozmowê tu¿ przed moim wyjazdem z Hawajów na wspomnian¹ wycieczkê w góry. Wiedzia³, ¿e najprawdopodobniej wyje¿d¿am na zawsze, ¿e opuszczam dom i miejsce, w którym czujê siê dobrze. Zdawa³ sobie sprawê, ¿e wyruszam w wiat pozbawiony poczucia bezpieczeñstwa. Teraz, w okr¹g³y miesi¹c od rozmowy z nim, siedzia³em w chacie na wysokiej, o nie¿onej górze, czuj¹c siê s³abym, bezradnym i niepewnym, s³uchaj¹c najlepszego przyjaciela, który mówi mi to samo. Wiedzia³em, ¿e nadszed³ czas, by dorosn¹æ b¹d daæ za wygran¹ i wróciæ do domu. Uzmys³owi³em sobie, ¿e wyjecha³em po to, by zmierzyæ siê z chwil¹ s³abo ci, która w³a nie nadesz³a. Ponownie przyszed³ czas na podjêcie decyzji, nasta³ czas wyboru. Mog³em poddaæ siê zw¹tpieniu i lenistwu albo pój æ dalej zmieniæ w³asne wyobra¿enia na swój temat. Nadszed³ czas, by wykonaæ krok naprzód lub cofn¹æ siê.
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
JAK
ZOSTAÆ M£ODYM I BOGATYM RENTIEREM?
#
Gdy na powrót zacz¹³em s³uchaæ Larry ego, zrozumia³em, ¿e tak naprawdê nie mówi o wolno ci. Równocze nie u wiadomi³em sobie, ¿e moim najwa¿niejszym zadaniem jest zmierzenie siê z lenistwem i zw¹tpieniem. W przeciwnym razie zacznê siê cofaæ w ¿yciu. W porz¹dku. Dokonajmy tego odpowiedzia³em. Postawmy sobie za cel osi¹gniêcie finansowej wolno ci. To by³ Nowy Rok 1985. W 1994 roku Kim i ja stali my siê wolni. Larry dalej rozwija³ swoj¹ firmê, któr¹ magazyn Inc. uzna³ za jedno z najbardziej dynamicznie rozwijaj¹cych siê przedsiêbiorstw roku 1996. Larry zosta³ rentierem w wieku 46 lat, po sprzedaniu biznesu i ca³orocznym urlopie.
Jak tego dokonali cie? Zawsze gdy opowiadam tê historiê, pada pytanie: Jakim sposobem? Jak tego dokonali cie? . Nie chodzi o to jak, ale dlaczego to razem z Kim zrobili my odpowiadam. Nastêpnie dodajê: Bez dlaczego, jak by³oby niemo¿liwe . Móg³bym to rozwin¹æ i opowiedzieæ Ci, jak Kim, Larry i ja tego dokonali my, jednak tego nie uczyniê. Jak nie jest bowiem a¿ tak istotne. Mogê jedynie powiedzieæ, ¿e w latach 1985-1994 skoncentrowali my siê na trzech drogach bogatego ojca prowadz¹cych do wielkiej zamo¿no ci, a mianowicie na rozwoju: umiejêtno ci biznesowych, umiejêtno ci zarz¹dzania pieniêdzmi, umiejêtno ci inwestowania. O ka¿dej z nich napisano ju¿ wiele pozycji, nie chcia³bym wiêc udostêpniaæ ksi¹¿ki bêd¹cej jeszcze jednym poradnikiem. Moim zdaniem, odpowied na pytanie dlaczego tego dokonali my jest wa¿niejsza od odpowiedzi na pytanie jak tego dokonali my. Chcia³em przezwyciê¿yæ zw¹tpienie w siebie, lenistwo oraz wp³yw przesz³o ci. To w³a nie dlaczego da³o nam si³ê do realizacji jak. Bogaty ojciec czêsto mawia³: Wielu pyta mnie, jak czego dokonaæ. Udziela³em im wskazówek, dopóki nie zauwa¿y³em, ¿e czêsto i tak z nich nie korzystali. Zrozumia³em wtedy, ¿e przyczyna mojego dzia³ania jest
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
$
M£ODY BOGATY RENTIER
wa¿niejsza od jego sposobu, gdy¿ to w³a nie ona daje si³ê do zastosowania sposobu . Bogaty ojciec przestrzega³: Wiêkszo æ ludzi nie dokonuje tego, co mog³aby, poniewa¿ nie dostrzega do æ wyra nej przyczyny. Kiedy ju¿ j¹ znajdziesz, nietrudno ci bêdzie znale æ w³asny sposób na to, jak osi¹gaæ bogactwo. Zamiast wejrzeæ w siebie, by odnale æ przyczynê d¹¿enia do bogactwa, wiêkszo æ ludzi szuka ³atwej drogi do bogactwa; problem jednak w tym, ¿e czêsto okazuje siê ona lep¹ uliczk¹ .
Spieranie siê z samym sob¹ Tamtego wieczoru, siedz¹c w górskiej chacie i s³uchaj¹c Larry ego, odkry³em spieranie siê mojego wnêtrza. Za ka¿dym razem, gdy przyjaciel mówi³: Postawmy to sobie za cel, zapiszmy i stwórzmy plan , zauwa¿a³em u siebie opór, który przejawia³ siê miêdzy innymi takimi my lami: Przecie¿ nie mamy pieniêdzy . Nie mogê tego wykonaæ . Pomy lê o tym w przysz³ym roku, albo gdy siê ju¿ z Kim urz¹dzimy . Nie rozumiesz naszego po³o¿enia . Potrzebujê wiêcej czasu . Przez lata bogaty ojciec nauczy³ mnie wielu m¹dro ci. Jedna z nich brzmia³a: Je li dostrze¿esz w sobie sprzeciw wobec dobrego pomys³u, najlepiej od razu to zmieñ . Tamtego wieczoru, kiedy Larry ca³y czas rozprawia³ na temat bogacenia siê i do æ wczesnego zostania rentierem, ponownie us³ysza³em przestrogê bogatego ojca: Zawsze gdy kto wypowiada s³owa w rodzaju «Nie staæ mnie na to» lub «Nie mogê tego dokonaæ» w odniesieniu do przedmiotu swoich pragnieñ, ma powa¿ny problem. I wyja nienie: Dlaczego u licha mia³by kto wypowiadaæ takie zdania, odmawiaj¹c sobie upragnionych rzeczy? To nie ma sensu . Trzask ognia w kominku zbieg³ siê z nag³¹ refleksj¹: Spieram siê przecie¿ z w³asnym pragnieniem. Dlaczego nie zostaæ m³odym i zamo¿nym rentierem? w koñcu zada³em sobie pytanie. Co w tym z³ego? mój umys³ zacz¹³ siê powoli otwieraæ. Dlaczego sprzeciwiam siê temu
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
JAK
ZOSTAÆ M£ODYM I BOGATYM RENTIEREM?
%
pomys³owi? powtórzy³em. Dlaczego spieram siê z samym sob¹? Przecie¿ to dobry pomys³. Od lat o nim rozmawiam. Chcia³em zostaæ rentierem, zanim skoñczê 35 lat. Wkrótce bêdê mia³ 37, lecz nie zbli¿y³em siê do tego celu ani o krok. W³a ciwie to jestem prawie bez grosza. Dlaczego mam opory? . Po tym wewnêtrznym dialogu zrozumia³em, dlaczego buntujê siê przeciwko dobremu pomys³owi. Maj¹c 25 lat, planowa³em wzbogaciæ siê i zostaæ rentierem miêdzy 30. a 35. rokiem ¿ycia. To by³o moje marzenie. Jednak po pierwszej pora¿ce utracie firmy produkuj¹cej portfele zamykane na rzepy mój hart ducha za³ama³ siê, powa¿nie te¿ os³ab³a moja wiara w siebie. Tamtego wieczoru, siedz¹c przy kominku, zrozumia³em, ¿e przyczyn¹ mojego oporu jest w³a nie ów brak wiary w siebie. Sprzeciwia³em siê marzeniu, którego spe³nienia pragn¹³em. Spiera³em siê, poniewa¿ nie chcia³em siê ponownie rozczarowaæ; pragn¹³em uchroniæ siê przed bólem, jaki sprawiæ mog¹ mia³e, lecz niespe³nione marzenia. Marzy³em ju¿ bowiem kiedy , ale ponios³em klêskê. Poj¹³em teraz, ¿e sprzeciwiam siê ponownej pora¿ce, a nie samemu marzeniu. W porz¹dku, postawmy sobie wielki cel rzek³em cicho do Larry ego. Przesta³em w koñcu protestowaæ przeciw temu pomys³owi. Bunt nadal we mnie tkwi³, nie chcia³em jednak dopu ciæ, by mnie powstrzymywa³. Ostatecznie by³ to spór wy³¹cznie z samym sob¹. Moje ma³e ja spiera³o siê z moim drugim ja , które pragnê³o dojrzewaæ i rozwijaæ siê. Dobrze ucieszy³ siê Larry. Czas, aby wreszcie przesta³ zachowywaæ siê jak miêczak. Zacz¹³em naprawdê martwiæ siê o ciebie. Zgodzi³em siê zrealizowaæ ten plan, poniewa¿ odkry³em mój powód. Wiedzia³em, dlaczego chcê tego dokonaæ, choæ w tamtej chwili nie mia³em pojêcia jak.
Dlaczego postanowi³em zostaæ m³odym rentierem? Czy mia³e kiedy okazjê powiedzieæ sobie: Mam ju¿ siebie po dziurki w nosie ? Tamtego sylwestra, siedz¹c z Kim i Larrym przy kominku, mia³em naprawdê siebie dosyæ i postanowi³em siê zmieniæ. Nie by³a to zmiana tylko na poziomie mentalnym, ale pochodzi³a z g³êbi duszy. Nadszed³ czas wielkiej przemiany, ja za wiedzia³em, ¿e jestem w stanie
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
&
M£ODY BOGATY RENTIER
jej dokonaæ, gdy¿ odkry³em jej sens. Oto niektóre powody, dla których zdecydowa³em zostaæ m³odym i bogatym rentierem: 1. Mia³em ju¿ do æ ci¹g³ego braku gotówki i walki o pieni¹dze. Przez krótk¹ chwilê by³em bogaty dziêki produkcji portfeli, lecz po jej za³amaniu siê powróci³a codzienna szarpanina. Choæ bogaty ojciec odpowiednio mnie wyedukowa³, na razie pamiêta³em jedynie jego lekcje. Nie wzbogaci³em siê jeszcze, ale by³ ju¿ najwy¿szy czas, bym tego dokona³. 2. Mêczy³a mnie moja przeciêtno æ. W szkole nauczyciele mówili: Robert jest bystrym ch³opcem, ale nie przyk³ada siê do nauki oraz Jest bystry, ale nigdy nie bêdzie tak inteligentny jak ci utalentowani. Jest jedynie nieco ponadprzeciêtny . Tamtego wieczoru w górach mia³em ju¿ po uszy tej przeciêtno ci. Musia³em wreszcie wspi¹æ siê ponad jej poziom. 3. Maj¹c 8 lat, pewnego dnia po przyj ciu do domu zasta³em przy stole kuchennym zap³akan¹ matkê. P³aka³a, poniewa¿ zasypa³ nas ogromny stos niezap³aconych rachunków. Tato dwoi³ siê i troi³, by zarobiæ wiêcej, ale jako nauczycielowi nie sz³o mu finansowo najlepiej. Nie martwcie siê, poradzê sobie mawia³. Jednak by³y to tylko s³owa bez pokrycia. Próbowa³, edukuj¹c siê dodatkowo, pracowa³ jeszcze ciê¿ej i wypatrywa³ corocznych podwy¿ek. W miêdzyczasie stosy rachunków ros³y w oczach, mama za czu³a siê ze swoimi problemami coraz bardziej osamotniona. Tato nie chcia³ poruszaæ tematu pieniêdzy, a je li ju¿ mu siê to zdarza³o, tylko siê denerwowa³. Pamiêtam, ¿e w wieku 8 lat postanowi³em znale æ rozwi¹zanie, które pomog³oby mamie. Tamtego wieczoru, siedz¹c w górskiej chacie, uzmys³owi³em sobie, ¿e je wreszcie znalaz³em. Nadszed³ czas, bym je urzeczywistni³. 4. Najbole niejszym powodem wszystkiego by³ fakt, ¿e oto w moim ¿yciu pojawi³a siê Kim piêkna, m³oda kobieta. Spotka³em swoj¹ drug¹ po³owê, która by³a wraz ze mn¹ w tym ba³aganie finansowym, poniewa¿ mnie kocha³a. Nagle zda³em sobie sprawê, ¿e powielam wzorzec zwi¹zku moich rodziców, czyni¹c Kim to, co mój ojciec matce. Znalaz³em swój rzeczywisty powód. Takie s¹ w³a nie moje powody. Spisa³em je tamtego sylwestra i trzyma³em w ukryciu. Je li czyta³e moj¹ drug¹ ksi¹¿kê z serii Bogaty ojciec , czyli Kwadrant przep³ywu pieniêdzy, byæ mo¿e przypominasz sobie, ¿e
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
JAK
ZOSTAÆ M£ODYM I BOGATYM RENTIEREM?
'
po powrocie z gór nasza sytuacja jeszcze siê pogorszy³a. Ksi¹¿ka zaczyna siê od tego, jak z powodu braku pieniêdzy przez trzy tygodnie mieszka³em z Kim w samochodzie. Samo postanowienie, by zostaæ zamo¿nym rentierem, nie poprawi³o wiêc stanu rzeczy, jednak nasze powody inspirowa³y nas do dalszego dzia³ania. Tak¿e Larry emu nie wiod³o siê wtedy najlepiej. Pod koniec lat osiemdziesi¹tych równie¿ i on do wiadczy³ problemów finansowych, a mimo to z w³asnych, ustalonych powodów kontynuowa³ swoje poczynania.
Podobnie jak bogaty ojciec, odkry³em, ¿e nie mogê nikomu powiedzieæ, jak siê wzbogaciæ. Teraz najpierw pytam, dlaczego kto chce byæ bogaty. Bez dostatecznie silnej motywacji nawet naj³atwiejsza metoda mo¿e okazaæ siê za trudna. Jest wiele sposobów osi¹gania bogactwa, ale istnieje tylko kilka osobistych powodów, dla których Ty chcesz byæ bogaty. Znajd swój powód, a znajdziesz sposób, zgodnie z przys³owiem Dla chc¹cego nic trudnego . Maj¹c na uwadze w³asny przypadek, powiedzia³bym, ¿e to moja chêæ pozwoli³a mi znale æ sposób. Gdyby nie ona, realizacja sposobu by³aby zbyt trudna.
Wskazówka: Przed laty nauczy³em siê, ¿e pasja stanowi po³¹czenie mi³o ci i nienawi ci. Je li nie podchodzimy do danego dzia³ania z pasj¹, trudno osi¹gn¹æ jakikolwiek cel: Je li czego pragniesz mawia³ bogaty ojciec podchod do tego z pasj¹. Pasja wnosi do Twojego ¿ycia energiê. Je¿eli pragniesz czego , czego nie masz, sprawd , dlaczego uwielbiasz przedmiot swoich pragnieñ i dlaczego nie mo¿esz cierpieæ jego braku. Kiedy powi¹¿esz obie te my li, znajdziesz energiê, by ruszyæ siê i zdobyæ wszystko to, czego zapragniesz . Mo¿esz zacz¹æ od sporz¹dzenia listy, która porównuje to, co uwielbiasz z tym, czego nie znosisz.
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
M£ODY BOGATY RENTIER
!
Uwielbiam
Nie znoszê
Byæ bogatym Byæ wolnym Kupowaæ wszystko, na co mam ochotê Kosztowne przedmioty Zlecaæ innym wykonywanie tego, czego nie lubiê robiæ
Byæ biednym Byæ zobowi¹zanym do pracy Nie mieæ tego, czego pragnê Tanich rzeczy Wykonywaæ tego, czego nie lubiê robiæ
Proponujê teraz, by u³o¿y³ w poni¿szej tabeli w³asn¹ listê tego, co uwielbiasz i czego nie znosisz. Je li potrzebujesz wiêcej miejsca a mam tak¹ nadziejê we dodatkow¹, du¿o wiêksz¹ kartkê. Wype³niaj ¿ycie coraz wiêksz¹ pasj¹! Uwielbiam
Nie znoszê
____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________
____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________ ____________________________
Usi¹d i w spokoju okre l rzeczy, które uwielbiasz i których nie znosisz. Zapisz swoje powody. Wymieñ marzenia, cele oraz plany dotycz¹ce finansowej wolno ci i zostania m³odym rentierem. Po ich spisaniu mo¿esz pokazaæ listê przyjacielowi, który bêdzie Ciê wspieraæ w realizacji tych celów. Przegl¹daj kartkê regularnie, czêsto o wyznaczo-
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
JAK
ZOSTAÆ M£ODYM I BOGATYM RENTIEREM?
!
nych celach rozmawiaj, pro o wsparcie, b¹d gotów do ci¹g³ej nauki, a nim siê obejrzysz, wiele zacznie siê dziaæ. Na koniec krótki komentarz. Od wielu osób s³yszê: Pieni¹dze szczê cia nie daj¹ . W stwierdzeniu tym jest trochê prawdy. Pieni¹dze jednak kupuj¹ mi czas, bym móg³ robiæ to, co uwielbiam i p³aciæ innym, by zajmowali siê tym, czego sam robiæ nie cierpiê.
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
ROBERT KIYOSAKI Robert Kiyosaki jest autorem ksi¹¿ki Bogaty ojciec, Biedny ojciec - wiatowego bestsellera i najpopularniejszej na rynku pozycji o pieni¹dzach. Kiyosaki jest inwestorem, przedsiêbiorc¹ i nauczycielem, a jego pogl¹dy na temat pieniêdzy s¹ sprzeczne z powszechnie panuj¹cymi opiniami. Podwa¿y³ on i zmieni³ to, w jaki sposób my l¹ o pieni¹dzach dziesi¹tki milionów ludzi na wiecie. Zanegowa³ sens starych rad typu: znajd dobr¹ pracê, ciê¿ko pracuj, oszczêdzaj pieni¹dze, sp³aæ d³ugi, inwestuj d³ugoterminowo i dywersyfikuj. Bogaty ojciec, Biedny ojciec to ksi¹¿ka, która najd³u¿ej znajduje siê na wszystkich czterech najwiêkszych listach bestsellerów takich pism w Stanach Zjednoczonych jak: The New York Times, Business Week, The Wall Street Journal i USA Today. Na szczególnie cenionej li cie bestsellerów dziennika New York Times od ponad 6 lat plasuje siê nieprzerwanie w cis³ej czo³ówce. Przet³umaczone na 50 jêzyków i dostêpne w 97 krajach ksi¹¿ki z serii Bogaty ojciec sprzeda³y siê w nak³adzie ponad 26 milionów egzemplarzy zdominowa³y listy bestsellerów w Azji, Australii, Ameryce Po³udniowej, Meksyku i Europie. W 2005 roku Robert Kiyosaki zosta³ przyjêty do Galerii S³aw w Amazon.com jako jeden z 25 autorów, którzy sprzedali najwiêcej ksi¹¿ek. W serii Bogaty ojciec wydano dotychczas 13 ksi¹¿ek. Przed napisaniem ksi¹¿ki Bogaty ojciec, Biedny ojciec Robert Kiyosaki stworzy³ edukacyjn¹ grê planszow¹ CASHFLOW® 101, ¿eby zapoznaæ ludzi z finansowymi i inwestycyjnymi strategiami, których przez lata uczy³ go bogaty ojciec. To te w³a nie strategie pozwoli³y mu zostaæ rentierem w wieku 47 lat. Dzi w ró¿nych miastach na ca³ym wiecie istnieje ponad 1600 Klubów CASHFLOW niezale¿nych grup edukacyjnych, które zawi¹za³y siê dziêki grze ucz¹cej inwestowania. Robert Kiyosaki, urodzony i wychowany na Hawajach, wywodzi siê z rodziny Amerykanów japoñskiego pochodzenia od czterech pokoleñ mieszkaj¹cych w Stanach Zjednoczonych. Po skoñczeniu studiów w Nowym Jorku wst¹pi³ do amerykañskiej piechoty morskiej i walczy³ w Wietnamie jako oficer i pilot helikoptera bojowego. Po wojnie pracowa³ w dziale sprzeda¿y firmy Xerox, a w 1977 roku za³o¿y³ w³asn¹ firmê, która wprowadzi³a na rynek pierwsze zapinane na rzepy nylonowe portfele dla surferów. W 1985 roku stworzy³ miêdzynarodow¹ firmê edukacyjn¹, która dziesi¹tkom tysiêcy s³uchaczy na ca³ym wiecie przybli¿y³a zagadnienia zwi¹zane z biznesem i inwestowaniem. W 1994 roku Robert Kiyosaki sprzeda³ swój biznes, a dziêki inwestycjom móg³ zostaæ rentierem w wieku 47 lat. Wtedy w³a nie napisa³ ksi¹¿kê Bogaty ojciec, Biedny ojciec. Jak sam powiedzia³: Chodzimy do szko³y, ¿eby nauczyæ siê, jak ciê¿ko pracowaæ za pieni¹dze. Ja piszê ksi¹¿ki i tworzê produkty, które ucz¹ ludzi, jak sprawiæ, by pieni¹dze zaczê³y ciê¿ko pracowaæ dla nich .
WWW.BOGATYOJCIEC.PL
WWW.BOGATYOJCIEC.PL