in,jiyan.apo.kurd,hewler,sine.hpg,pjak

Page 1

‫روژی و‪‬ت‬

‫ﮔﯚﭬارێﮑی مانﮕانەیە پارتی چارەسەری دیموﮐﺮاتی ﮐوردسﺘان دەریدەﮐات‬ ‫]ساڵی ‪] [٣‬ژمارەی ‪] [٢٠١٣/٣/١٥] [٢٧‬رەﺷەمێ ‪ ٢٧١٣‬ﮐوردی[ ]نﺮخ‪ ١٥٠٠ :‬دﻳنار[‬

‫دیار ﻏەریﺐ‪،‬‬

‫لە دوازدەهەمین ساڵی تێﻜﯚﺷان و ﺧەباتماندا بﯚ ﮔەیﺸﺘن‬ ‫بە ﺋامانﺠەكانی راپەڕین و پێﺸﺨسﺘنی دەسﻜەوتەكانی‬ ‫تێدەكﯚﺷین‬ ‫پارتی چارەسەری تاكە پارتە‪ ٤٧٪‬بەرێوەبەرایەتی لە ژنان پێﻜدێت‬

‫د‪ .‬ﻓایەق ﮔوڵﭙی‪١٧ ،‬ی ﺷوبات كارێﻜی بەرنامە بﯚ داڕێﮋراو نەبوو‬ ‫لەتیﻒ هەڵمەت‪ ،‬ﺋەوەی پێ سەرسامﻢ لە ژیاندا تەنﮫا و تەنﮫا كﺘێﺒە‬ ‫كامەران ﮔوڵﭙی‪ ،‬دەبێت هەڵەبﺠە ﺧاڵی بەیەك ﮔەیاندنی كەسایەتیەكانی‬ ‫هەرچواربەﺷی كوردسﺘان بێت نەك ﺧاڵی ﺟیاوازی‬ ‫ﺟەﻻل چوارتایی‪ ،‬پارتی دیموكﺮات هەر لە سەرەتای راپەڕینەكەوە ووتی من بێ ﺋاﮔام لە‬ ‫راپەڕین‬

‫لە سێ ساڵی رابﺮدوودا لە هەرێمی كوردسﺘان ‪ ١٣٦‬ژن كوژراون‬


‫چەند وێنەیەك لە مەراسیمی یازدەهەمین ساڵیادی پارتی چارەسەری و بیست و دووهەمین ساڵیادی راپەڕین ـ كەركوك‬


‫~‬ ‫ﺴﺎڵی ‪ | ٣‬ژﻤﺎرﻩ ‪٢٧‬‬ ‫‪٢٠١٣/٣/١٥‬‬

‫روژی و‪‬ت‬

‫ﮔﯚﭬﺎرێﮑﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەﯾە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﮐﺮاﺗﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن دەرﯾﺪەﮐﺎت‬ ‫]ﺳﺎڵﯽ ‪] [٣‬ژﻣﺎرەی ‪] [٢٠١٣/٣/١٥] [٢٧‬رەﺷەﻣێ ‪ ٢٧١٣‬ﮐﻮردی[ ]ﻧﺮخ‪ ١٥٠٠ :‬دﻳﻨﺎر[‬

‫دﯾﺎر ﻏەرﯾﺐ‪،‬‬

‫ﻟە دوازدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎن و ﺧەﺑﺎﺗﻤﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ و ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗێﺪەﻛﯚﺷﯿﻦ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺗﺎﻛە ﭘﺎرﺗە‪ ٤٧٪‬ﺑەرێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﻟە ژﻧﺎن ﭘێﻜﺪێﺖ‬

‫د‪ .‬ﻓﺎﯾەق ﮔﻮڵﭙﯽ‪١٧ ،‬ی ﺷﻮﺑﺎت ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑەرﻧﺎﻣە ﺑﯚ داڕێﮋراو ﻧەﺑﻮو‬ ‫ﻟەﺗﯿﻒ ھەڵﻤەت‪ ،‬ﺋەوەی ﭘێ ﺳەرﺳﺎﻣﻢ ﻟە ژﯾﺎﻧﺪا ﺗەﻧﮫﺎ و ﺗەﻧﮫﺎ ﻛﺘێﺒە‬ ‫ﻛﺎﻣەران ﮔﻮڵﭙﯽ‪ ،‬دەﺑێﺖ ھەڵەﺑﺠە ﺧﺎڵﯽ ﺑەﯾەك ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ھەرﭼﻮارﺑەﺷﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑێﺖ ﻧەك ﺧﺎڵﯽ ﺟﯿﺎوازی‬ ‫ﺟەﻻل ﭼﻮارﺗﺎﯾﯽ‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ھەر ﻟە ﺳەرەﺗﺎی راﭘەڕﯾﻨەﻛەوە ووﺗﯽ ﻣﻦ ﺑێ ﺋﺎﮔﺎم ﻟە‬ ‫راﭘەڕﯾﻦ‬

‫ﻟە ﺳێ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ‪ ١٣٦‬ژن ﻛﻮژراون‬

‫ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز‬

‫ﮐﯚﻤیﺘەی ڕاﮔەیﺎﻧﺪﻧی ‪PÇDK‬‬

‫ﺳەروﺗﺎر‬ ‫راﭘﯚرت‬

‫ﺳەرﻧﻮوﺳەر‬

‫ﭘﺮویﻦ ﺣەﺴەن ﻤﺳﺘەﻓﺎ‬

‫ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ‬ ‫ﯪرام ﮐەریﻢ ﺑﺎﺑﺎن‬

‫دەﺳﺘەی ﻧﻮوﺳەران‬ ‫ﻓەﻫﻣی ﻤﺤەﻤەد‬ ‫ﺴﯚران ﺣﺳیﻦ‬ ‫ﯪﻤیﻨﻪ ﻤﺤەﻤەد‬ ‫ﭼﻨﻮور ﻏەریﺐ‬

‫وﺗﺎر‬

‫ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻦ‬

‫دﯾﺰاﯾﻦ‬

‫‪ ......٢‬ﺋﺎدار ‪ ٢٠١٣‬دەﺑێﺘە ﺳەرەﺗﺎی ﺑەھﺎری ﻛﻮردی‬

‫‪ ......٣‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑﯚ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ و ﺑەداﻣەزراوەﻛﺮدﻧﯿﺎن داﻣەزرا‬ ‫‪ ......٦‬دﯾﺎر ﻏەرﯾﺐ‪ ،‬ﻟە دوازدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎن و ﺧەﺑﺎﺗﻤﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫راﭘەڕﯾﻦ و ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗێﺪەﻛﯚﺷﯿﻦ‬ ‫‪ ......٩‬ﻛەﺟەﻛە‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە رۆژی داﻣەزراﻧﺪﻧﯿەوە ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆ ﺑێ ﺟﯿﺎوازی ﻟە ﻧێﻮان ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﯿﺶ دەﻛﺎت‪ ،‬ﺋەﻣەش ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺷﯚڕﺷﮕێڕﯾە‬ ‫‪ ......١١‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺗﺎﻛە ﭘﺎرﺗە ﺧﺎوەن ھێڵێﻜﯽ ﻓﻜﺮی و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾە‬ ‫‪ ......٢٢‬ﻟە ﺳێ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ‪ ١٣٦‬ژن ﻛﻮژراون‬

‫‪ ......٣٢‬ڕاﮔﯚڕﯾﻨﯽ دوای ڕاﭘەڕﯾﻦ؟!‬ ‫‪ ......٣٣‬ھەڵەﺑﺠە ‪ ...‬ﻟە ﺳﯿﻤﺒﯚﻟﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿەوە ‪ ...‬ﺑﯚ ﭘەراوێﺰﺧﺴﺘﻦ‬ ‫‪ ......٣٥‬ﻟە ‪٢٥‬ﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﻮەﮔەڕﯾﺪا‪ ،‬ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺑەﺗﯿﺎﻧە ﺑﯚ ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎراﻧﯽ ھەڵەﺑﺠە‬ ‫‪ ......٣٧‬ﺟﯿﮫﺎﻧﺒﯿﻨﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑﯚ ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ!!‬ ‫‪ ......٤٠‬ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻨەوە ﺗﺎ ﻛﯚڕەو‬

‫‪ ......٢٤‬د‪ .‬ﻓﺎﯾەق ﮔﻮڵﭙﯽ‪١٧ ،‬ی ﺷﻮﺑﺎت ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑەرﻧﺎﻣە ﺑﯚ داڕێﮋراو ﻧەﺑﻮو‬ ‫‪ ......٢٩‬ﻟەﺗﯿﻒ ھەڵﻤەت‪ ،‬ﺳﯚﻓﯿﮕەرێﺘﯽ ﺧﯚی ﻟە ﺧﯚﯾﺪا ﯾﺎﺧﯽ ﺑﻮوﻧێﻜە ﻟە ﺷەرع‬

‫ﻜﺎردۆ ﻋەﻠیﺎﻠی‬

‫ژﻣﺎرەی ﻣﺘامﻧﻪ‬ ‫‪٤٤٦‬‬

‫ﺑﯚ ﭘەیﻮەﻧﺪی ﮔﺮﺗﻦ‬ ‫‪www.PCDK.org‬‬ ‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬ ‫ﻧﺎو ﻧیﺷﺎن‬ ‫ﮐەرﮐﻮک‪ ،‬ﺑەراﻤﺒەر یﺎﻧەی وەرزﺸی ﮐەرﮐﻮک‬

‫ژﻧﺎن‬

‫‪ ......٤٤‬ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﻟە ﭘێﻨﺎو ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ ژﻧﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧە ﻟە ﭘێﻨﺎو ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرددا‬

‫ﺟەژﻧﯽ ﻧەورۆز و ﺳەرﺳﺎڵﯽ ﻛﻮردی ﭘﯿﺮۆز ﺑێﺖ‬

‫ﻫﺎﺗﻨی ﺴەری ﺴﺎڵی ﻜﻮردی و ﺠەژﻧی ﻧەورۆز ﻠە ﮔەﻻﻧی رۆژﻫەﻻﺗی ﻧﺎویﻦ و‬ ‫ﺑەﺗﺎیﺒەﺗی ﮔەﻠەﻜەﻤﺎن ﭘیﺮۆز دەﻜەیﻦ‪.‬‬


‫ﺳەروﺗﺎر‬

‫‪٢‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺋﺎداری "‪ "٢٠١٣‬دەﺑێﺘە ﺳەرەﺗﺎی ﺑەھﺎری ﻛﻮردی‬ ‫ﺷﺮۆﭬﻪی ﺳﯿﺎﺳﯽ‬

‫ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎدار ﯾﺎ ﺧﻮد ﺋﺎﭬﺪار‬ ‫ﺑــەﻛــﺮﻣــﺎﻧــﺠــﯽ ژوورﯾــــﻦ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺋﺎودار و ﺑە ﭘﯿﺘە‬ ‫ﻟە ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫و ﯾەﻛەم ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺑەھﺎری‬ ‫ﺳﺮوﺷﺘە و ﻟەم ﻣﺎﻧﮕەدا‬ ‫ﺳـــﺮوﺷـــﺖ دژﯾـــێـــﺘـــەوە‪،‬‬ ‫ﻟــەھــەﻣــﺎﻧــﻜــﺎﺗــﺪا ﻣﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﺳەرەﺗﺎ و دەﺳﺘﭙێﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺳﺎڵﻨﺎﻣەی ﻛــﻮردﯾــﯿــە و‬ ‫ﻛﻮردﯾﺶ ﻟە دێﺮ زەﻣﺎﻧەوە‬ ‫ﺋـــەم ﻣــﺎﻧــﮕــەﯾــﺎن وەﻛــﻮ‬ ‫ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺧێﺮدار ﺑە ﻓەڕ‬ ‫ﺑەﻧﺎو ﻛــﺮدووە و ﺋەﻣەش‬ ‫واﯾﻜﺮدووە ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری‬ ‫راﭘەڕﯾﻦ و ﺳەرھەڵﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚی ﺑﺨﺎﺗە ﺋەم ﻣﺎﻧﮕەوە‪.‬‬ ‫ھەڵﻤەﺗﯽ ﺋـــﺎزادی ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚرﯾەﺗﯽ ﺋﺎﺷﻮوری و ﻛﯚﺗﺎﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺑە‬ ‫ﺳﺘەﻣﯽ ﺋەو دەﺳە‪‬ﺗە و ﺋﺎﻓﺮاﻧﺪﻧﯽ ﻧەورۆز ﯾﺎ ﺧﻮد‬ ‫رۆژێﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﯚ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد و ﮔەﻻﻧﯽ ﺋەم ھەرێﻤە‬ ‫ﻧﻤﻮﻧەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎوە‪ .‬ﺑەرﻧﺎﻣەرێﮋی ﺷﯚڕﺷﯽ ﺳﺎڵﯽ‬ ‫"‪"1991‬ی ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ھەر ﻟەم‬ ‫ﻣﺎﻧﮕەدا ﺑﻮو‪ .‬ﺋەﻣﺎﻧەش واﯾﻜﺮدووە ﻛە ھەﻣﯿﺸە ﮔەﻟﯽ‬ ‫ﻛﻮرد ﺑە ﮔەﺷﺒﯿﻨﯿەوە ﭘێﺸﻮازی ﺋەم ﻣﺎﻧﮕە ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﻟەﺑەراﻣﺒەر ﺋەﻣەدا ﻧەﯾﺎر و ﻧﺎﺣەزاﻧﯽ ﻛﻮرد و ﺋەو‬ ‫ھێﺰ و دەوڵەﺗﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن داﮔﯿﺮﻛﺮدووە‬ ‫ھەوڵﯿﺎﻧﺪاوە ﺋــەم ﻣﺎﻧﮕە ﺑﻜەﻧە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺷﯿﻦ‬ ‫ﺑﯚ ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮرد‪ ،‬ھەر ﺑﯚﯾە زۆرﺑــەی ھێﺮش و‬ ‫ﭘﻼﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟەم ﻣﺎﻧﮕەدا ﭼڕﻛﺮدۆﺗەوە‪ .‬ﻟە‬ ‫ﺳێﺪارەداﻧﯽ ﻗﺎزی ﻣﺤﻤەد ﻟــە"‪،"31/3/1947‬‬ ‫ﭘﻼﻧﯽ ﺟــەزاﺋــﯿــﺮی"‪ "6/3/1975‬ﻟەﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ﺟــﻮ‪‬ﻧــەوەی ﻛــﻮردی ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە‬ ‫ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫و ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎراﻧﯽ ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن ﻟــە ھەڵەﺑﺠە و‬ ‫ﺳێﻮﺳێﻨﺎن ﻟــــە"‪ "22/3/1988 ،16‬و‬ ‫ﮔﻮڕﻛﺮدﻧﯽ ﺷﺎ‪‬وەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻧﻔﺎﻟﯽ"‪ "1988‬و‬ ‫ﻛﯚﻛﻮژی ﻗﺎﻣﯿﺸﻠﻮی"‪ ،"12/3/2004‬ﻣﺸﺘێﻜﻦ‬

‫ﻟەو ھێﺮﺷە دڕﻧﺪاﻧە‪ .‬ﺋەﻣﺎﻧە ﺑﻮوﻧەﺗە ھﯚﻛﺎری‬ ‫ﺋــەوەی ﺷﺎﻧﺒەﺷﺎﻧﯽ ﺷــﺎدی و ﮔەﺷﺒﯿﻨﯽ ﻟەم‬ ‫ﻣﺎﻧﮕەدا زۆر ﯾـــﺎدەوەری ﺑە ﺋــﺎزارﯾــﺎن ھەﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋــەوەی ﻟەﻣﺴﺎڵﺪا دەﺑێﺘە ﭘﺮﺳﯿﺎر ﺋەوەﯾە ﺋﺎﯾﺎ‬ ‫ﺋﺎداری ﺋەﻣﺴﺎڵ دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﺒێﺘە ﺳەرەﺗﺎﯾەﻛﯽ‬ ‫ﮔەﺷﺘﺮ ﺑﯚ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﯾﺎ ﺧﻮد ﭘﻼن و ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧەﯾﺎراﻧﯽ ﻛﻮرد ﺳەردەﻛەون و ﯾﺎ دەوەرێﻜﯽ ﺗﺎڵﯽ‬ ‫ﺗﺮﻣﺎن ﺑﯚ ﺑەﺟێ دێڵﻦ‪ .‬ھەرﭼەﻧﺪە ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﺋێﺮاق ﺋﺎڵﯚزی ﻧێﻮان ﻛﻮرد و ﺑەﻏﺪاد ﺑەردەواﻣە‬ ‫و ھێﺸﺘﺎ ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری ﻻﯾەﻧە دەﺳە‪‬ﺗﺪارەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋێﺮاق ﻣﺎف و ﺋﺎزادﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد وەﻛﻮ‬ ‫ﺧﯚی ﭘەﺳﻨﺪ ﻧﺎﻛەن و دواﺗﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧە ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﺑﻮدﺟەی ﺋێﺮاق ﺑﻮو ﺑەﮔەﻟێﻚ ﻛەم و ﻛﻮرﺗﯿەوە و‬ ‫ﺑە ﺑێ ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛە ﺋەﻣەش ﺋﺎﻣﺎژەﯾە‬ ‫ﺑﯚ ﭘﺎﺑەﻧﺪﻧەﺑﻮون ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻦ و ﺑﻨەﻣﺎی ﺗەواﻓﻖ‬ ‫و ﭘێﻜەوەژﯾﺎن‪ .‬ھﺎوﻛﺎﺗﯽ ﺋەﻣە ﻟەﺳﻮرﯾﺎ ﺳەرەڕای‬ ‫ﺋەوەی ﻛﻮرد ﻧﻤﻮﻧەﯾەﻛﯽ ﺟﻮان و ﭘێﺸﻜەوﺗﻮی ﻟە‬ ‫راﭘەڕﯾﻦ و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی ﭘێﺸﻜەﺷﯽ ﮔەﻟﯽ‬ ‫ﺳﻮرﯾﺎ و ﺟﯿﮫﺎن ﻛﺮد‪ ،‬ﻛەﭼﯽ ھێﺸﺘﺎ ﺑەﺷﯽ زۆری‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺳﻮرﯾﺎ و دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﺳﻮرﯾﺎش ﺋﺎﻣﺎدە‬ ‫ﻧﯿﻦ راﺳﺘﯿﻨەی ﻛﻮرد وەﻛﻮ ﺧﯚی ﭘەﺳﻨﺪ ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸەوە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛە دەوڵەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫زۆر ﺗەﻧﮕەﺗﺎو ﺑﻮوە و ﻟەﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ﺗەﻧﮕﺎوﯾﯿەدا‬ ‫ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮو ﻛە رێﺒەر ﺋﯚج ﺋﺎﻻن و ﭘەﻛەﻛە وەﻛﻮ‬ ‫ﻻﯾەﻧێﻜﯽ دۆزی ﻛﻮرد ﭘەﺳﻨﺪ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺑە‪‬م ھێﺸﺘﺎ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿە دۆزەﻛــە وەﻛﻮ ﺧﯚی ﺑەﻧﺎو ﺑﻜﺎت‬ ‫و ﻟەﺟێﮕەی ﺋەوەی دۆزەﻛە وەﻛﻮ دۆزی ﻛﻮرد‬ ‫ﺑەﻧﺎو ﺑﻜﺎت وەﻛﻮ ﭘﺮﺳﯽ ﺗﯿﺮۆر ﺑەﻧﺎوی دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻧﺒەﺷﺎﻧﯽ ﺋەﻣﺎﻧە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺋێﺮان ﺳــەرەڕای‬ ‫ﭘەرواێﺰﺑﻮوﻧﯽ ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺑە‪‬م ھێﺸﺘﺎ ﺋﺎﻣﺎدە‬ ‫ﻧﯿﯿە ﻛﺮاﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎو ﺑەرووی ﻛﻮردا ﺋەﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﺪات و ﺑەﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺑﭽێﺘەوە‪ .‬ﻟەﺳەروو‬ ‫ﺋەﻣﺎﻧەﺷەوە ھێﺸﺘﺎ ھێﺰە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿەﻛﺎن ﻟە وێﻨەی‬ ‫ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ‪ ،‬روﺳﯿﺎ و ﺋەوروﭘﺎﯾﯿەﻛﺎن ﻧەﮔەﯾﺸﺘﻮﻧەﺗە‬ ‫ﺋەو ﻗەﻧﺎﻋەﺗەی ﻛە وەﻛﻮ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﻜﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﻛﻮرددا ﻣﺎﻣەڵە ﺑﻜەن و ھێﺸﺘﺎ ﻟەﭼﻮارﭼێﻮەی‬ ‫ﺳــﺘــﺮاﺗــﯿــﮋی داڕێـــــﮋراوی ﻟـــﯚزان و ﺳــﻨــﻮوری‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﺎن ﻟە ﮔەڵ دەوڵەﺗە ﺳەردەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ‬

‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻣﺎﻣەڵە ﻟە ﮔەڵ ﻛﻮردا دەﻛەن‪ ،.‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺋەوەی ھﯿﻮاﺑەﺧﺸە ﺋەوەﯾە ﻛە ﺋەﻣڕۆ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد‬ ‫ﻟە ھەرﭼﻮارﻻی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دەرەوەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑەھەﺳﺘﯿﺎرﯾﯿەوە ھەڵﺴﻮﻛەوت دەﻛﺎت و ﻻﯾەﻧە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑەو ﺋﺎراﺳﺘەﯾەدا‬ ‫ھەﻧﮕﺎو دەﻧێﻦ‪ .‬ﺋەوەﺗﺎ ﻟە ﺋێﺮاﻗﺪا ﺳەرەڕای ﻛەم و‬ ‫ﻛﻮرﺗﯽ ﻛﻮرد ﺑەﯾەك ﻟﯿﺴﺖ ﺑەﺷﺪاری ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن دەﻛــﺎت‪ .‬ﻟە رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ھەرﭼەﻧﺪە ھەﻧﺪێﻚ ﻻﯾەن ﺑەﺗەواوی ﺑەﺷﺪارﻧەﺑﻮون‪،‬‬ ‫ﺑــە‪‬م دەﺳﺘەی ﺑڵﻨﺪی ﻛــﻮرد دروﺳــﺖ ﺑــﻮوە و‬ ‫ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ ھەﻣﻮو ﭘێﻜﮫﺎﺗە و ڕەوﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن‬ ‫دەﻛﺎت‪ .‬ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺳەردەﻣێﻜە ﺋەم‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﺧە ﺗێﭙەڕﻛﺮاوە‪ .‬ﺋەوەی ﻣﺎوە ﻟە رۆژھە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﺎوﺑەﻧﺪی و ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ دروﺳﺖ‬ ‫ﻧەﺑﻮوە و ﺋەﻣەش دەﻛﺮێﺖ ﻛﺎری زﯾﺎﺗﺮی ﻟەﺳەر‬ ‫ﺑﻜﺮێـﺖ‪ .‬ﺋەﻣەش وای ﻛــﺮدووە ﻛە زۆرێﻚ ﺋەم‬ ‫ﺋﺎدار و ﺑەھﺎرە ﺑە ﺑەھﺎری ﻛﻮردی ﻧﺎوزەد ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ﺧﺎڵﯽ ﮔﺮﻧﮓ و روداوی ﻛﺎرﯾﮕەر ﻟەم ﺋــﺎدار و‬ ‫ﺑەھﺎرەدا دﯾﺪارەﻛﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و رێﺒەر‬ ‫ﻋەﺑﺪوڵ‪ ‬ﺋﯚج ﺋﺎﻻﻧە‪ ،‬دﯾﺎرە ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺋەم روداوە‬ ‫ﻟــەوەداﯾــە ﻛە دەوڵەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻻﯾەﻧێﻜە ﻟەو‬ ‫ﻻﯾەﻧﺎﻧەی ﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟﯚزاﻧﯽ وەﻛــﻮ ﻣﯿﺮاﺗﮕﺮی‬ ‫دەوڵــەﺗــﯽ ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﻠﯽ ﺋﯿﻤﺰا ﻛـــﺮدووە و ﻟە‬ ‫ﺳﺎڵﯽ"‪"1923‬ەوە ھەﺗﺎ ﺋەﻣڕۆ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﻜﯽ‬ ‫ﺳەرﺳەﺧﺘﯽ ھێﺰە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿەﻛﺎﻧە و ﭘﺎرێﺰەرێﻜﯽ ﺋەو‬ ‫ﭘەﯾﻤﺎن و ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋە ﺑﻮوە و ﺑە ھﯿﭻ رەﻧﮕێﻚ ﻟەم‬ ‫ﻣﺎوەﯾەدا ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑﻮوە دان ﺑە ﻛﻮرد و ﺟﻮ‪‬ﻧەوەی‬ ‫ﻛﻮردﯾﺪا ﺑﻨێﺖ و ﻟەم ﺳﯿﺎﺳەﺗەﺷﺪا ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫زۆری ﻟە زﻟﮫێﺰە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە‪ .‬ھەر‬ ‫ﺑﯚﯾە ﺋەم دﯾﺪاراﻧە رەھەﻧﺪی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺎن ھەﯾە و‬ ‫ھەر ھەﻧﮕﺎوێﻚ ﻟەم ﭘﺮۆﺳەﯾەدا ﺑﻨﺮێﺖ ﻛﺎرﯾﮕەری‬ ‫زۆری دەﺑێﺖ ﻟەﺳەرﭼﺎرەﻧﻮﺳﯽ ﻛﻮرد‪ .‬ھەر ﺋەﻣەﯾە‬ ‫واﯾﻜﺮدووە ﻛە ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد و دۆﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑەھﯿﻮاوە‬ ‫ﻟەم ﭘﺮۆﺳەﯾە دەڕواﻧﻦ و ﻧەﯾﺎراﻧﯿﺸﯽ دەﺧﻮازن‬ ‫ﺋەم ﭘﺮۆﺳەﯾە ﻟەﺑﺎر ﺑﺒەن‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ رێﺒەر‬ ‫ﺋﯚج ﺋﺎﻻن و ﺗەﭬﮕەرەﻛەی ﻟە راﺑﺮدوودا ﺋەو ھﯿﻮاﯾە‬ ‫دەﺑەﺧﺸﻨە ﺟەﻣﺎوەر ﻛە ﺑەم ھەﻧﮕﺎوە ﺑەھﺎری‬ ‫ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑﻜەﻧە ﺑەھﺎری ﺳەرﺟەم ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫‪٣‬‬

‫راﭘﯚرت‬

‫"‪"١١‬ھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری و ﺑﯿﺴﺖ و دووھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯽ راﭘەڕﯾﻦ ﭘﯿﺮۆز ﻛﺮا‬

‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑﯚ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫راﭘەڕﯾﻦ و ﺑە داﻣەزراوەﻛﺮدﻧﯿﺎن داﻣەزرا‬

‫ﺋﺎ‪ /‬رۆژی و‪‬ت‬

‫ﻟە راﻧﯿە ﺑە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ھﺎوﺳەرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دﯾﺎر ﻏەرﯾﺐ‬ ‫و ﺋەﻧﺪاﻣﺎن و ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی‬ ‫ﭘﺎرﺗەﻛەﯾﺎن" ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری" و ﯾﺎدی ﺑﯿﺴﺖ‬ ‫و دوو ﺳﺎڵەی راﭘەڕﯾﻨﯽ ﺑەھﺎری "‪"١٩٩١‬ی‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑەرز ڕاﮔﯿﺮا‪.‬‬ ‫رۆژی"‪ "٢٠١٣/٣/٤‬ﻟە ﻧﻮﺳﯿﻨﮕەی ڕاﭘەرﯾﻨﯽ‬ ‫ﮔــﯚﭬــﺎری "رۆژی و‪‬ت" ﯾــﺎدی )‪(١١‬ھەﻣﯿﻦ‬ ‫ﺳﺎڵﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ڕاﭘەرﯾﻨە ﺷﻜﯚدارەﻛەی‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ راﻧﯿە و دەوروﺑـــەری ﭘﯿﺮۆز ﻛﺮا‪ .‬ﻟەو‬ ‫ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەدا ﻛﯚﻣﯿﻨﯽ رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ راﻧﯿﯿەی‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە‬ ‫ﻓەرﻣﯽ ﭘێﺸﻮازی ﻟە‪":‬ﺣﯿﺰﺑﯽ زەﺣﻤەﺗﻜێﺸﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺣﯿﺰﺑﯽ ﺷﯿﻮﻋﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﯾەﻛێﺘﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن‪ ،‬ﭘــﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻣەﻛﯚی ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﮔــﯚرران ﻟە‬ ‫راﻧﯿە‪ ،‬ﻟﻘﯽ راﻧﯿﯿەی ﯾەﻛێﺘﯽ زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬

‫ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎران و رەﻧﺠﺪەراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑﺰوﺗﻨەوەی‬ ‫رزﮔــﺎری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑﺰوﺗﻨەوەی‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻛﯚﻣەڵەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋــﺎزادی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ ﯾەﻛﯿﺘﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ" و ھەروەھﺎ ژﻣﺎرەﯾەك ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ‬ ‫ﻧــﺎودار و ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی‬ ‫ﻣەدەﻧﯽ و ژﻣﺎرەﯾەك رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﯽ دەﭬەرەﻛە‬ ‫ﻛــﺮد‪ .‬ﻟە ﺳەرداﻧەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا زۆرﺑـــەی ﭘــﺎرت و‬ ‫ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺟەﺧﺘﯿﺎن ﻟە ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬ ‫ﻛﺮدەوە و داوای ﯾەﻛﺮێﺰی و ﯾەﻛﺪەﻧﮕﯽ و ﯾەك‬ ‫ھەڵﻮێﺴﺘﯿﺎن ﻟە ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت‬ ‫ﭘﺎرﺗەﻛﺎن ﻛﺮدەوە‪.‬‬ ‫دھﯚك‪ ،‬ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﺮۆژی‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﭘﯿﺮۆز ﻛﺮا‬ ‫)‪(٥‬ی ﺋــﺎدار ﺳــﺎڵــﺮۆژی داﻣــەزراﻧــﺪﻧــﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )‪(PÇDK‬‬ ‫ﻟە دھﯚك ﺑەرز راﮔﯿﺮا‪ .‬رۆژی ﭘێﻨﺠﯽ ﺋﺎدار ﻟە‬

‫ﺷﺎری دھﯚك )‪(١١‬ﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﺮۆژی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﺋﯚﻓﯿﺴﯽ ﻓەرﻣﯽ ﮔﯚﭬﺎری‬ ‫)رۆژی و‪‬ت( ﺑە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ژﻣﺎرەﯾەك ﻛﺎدێﺮ و‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەراﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری و ﺑەﺷﺪارﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺗەﭬﮕەری‬ ‫ﮔــﯚران‪ ،‬ﺣﯿﺰﺑﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺣﯿﺰﺑﯽ‬ ‫زەﺣﻤەﺗﻜێﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﮔەﻟێﻚ رۆﺷﺒﯿﺮو‬ ‫ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﭘﯿﺮۆز ﻛﺮا ‪.‬‬ ‫ﻟە ﯾﺎدەﻛەدا ﻟەﺳەر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛﻮردان و‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺋەﻣﺮۆ راوەﺳﺘە ﻛﺮا و‬ ‫ھەروەھﺎ ﺟەﺧﺖ ﻟەﺳەر ﺋەوە ﻛﺮاﯾەوە ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘە‬ ‫دەﺳﺘﺒەﺟێ ﭘــﺎرت و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﯾەﻛێﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن دروﺳــﺖ ﺑﻜەن و‬ ‫ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛﻮردان ﺑە ﮔەرەﻧﺘﯽ ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺗەواوی‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎن و ﮔەﯾﺸﺘﻨﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑە ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟە ﻗەڵەﻣﺪرا‪ .‬ﻟەو ﯾﺎدەدا ﺑەﺷﺪارﺑﻮوان و ﻣﯿﻮاﻧﺎن‬ ‫ﺑە ﮔەرﻣﯽ ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎراﺳﺘە ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﻛﺮد و ﺳﺘﺎﯾﺸﯽ ھەوڵ و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﻛﺮدن ‪.‬‬


‫راﭘﯚرت‬

‫‪۴‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ﻋەﺑﺪوﻟﻮەھﺎب ﺋەﺣﻤەد‪،‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺧﺎوەن ھێڵێﻜﯽ‬ ‫ﺳەرﺑەﺧﯚ و ﺗێﺰی ﭼﺎرەﺳەری ﻧەﺗەوەی ـ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻜە‬ ‫رۆژی"‪"٥‬ی ﺋــﺎدار رێﻜﺨﺴﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮﻛﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ھەردووﯾﺎدەﻛەی ﺑە ﭘێﺸﻮازی ﻟە ﭘﺎرت و ﻻﯾەﻧەﻛﺎن‬ ‫و ﻣەراﺳﯿﻤێﻜﯽ رێﺰﻟێﻨﺎن ﺑﯚ ژﻣــﺎرەﯾــەك ﻟە‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗﻜﺎراﻧﯽ ﻣﺎﻧﺪووﻧەﻧﺎﺳﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەرﺳەری‬ ‫و ﺑەﺑەﺷﺪاری ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﭘﺎرت و ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﺎرەﻛە ﺑەرز راﮔﺮت‪.‬‬ ‫ﯾﺎدﻛﺮدﻧەوەﻛە ﺳەرﻟەﺑەﯾﺎﻧﯽ ﻟە ﺑﺎرەﮔﺎی ﺳەرەﻛﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑەﭘێﺸﻮازی ﻛﺮدن ﻟە ﭘﺎرت‬ ‫و ﻻﯾەﻧەﻛﺎن دەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺮد ﻛە ﺑﯚ ﭘﯿﺮۆزﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺳﺎڵﯿﺎدی راﭘــەڕﯾــﻦ و "‪"١١‬ھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺳەرداﻧﯽ ﺑﺎرەﮔﺎی‬ ‫ﺳەرەﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺎن ﻛﺮد‪ .‬ﺋەو ﭘﺎرت‬ ‫و ﻻﯾەﻧﺎﻧەی ﻛە ﺑەﺷﺪاری ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯿەﻛەﺑﻮون‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﻦ ﺑﻮون ﻟە‪":‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﺗەﭬﮕەری ﺋێﺰﯾﺪﯾﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‪ ،‬ﺷﺎﻧﺪی ﻛەﻧەﻛە‪،‬‬ ‫ﺣﺰﺑﯽ زەﺣﻤەﺗﻜێﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺑەدەﭘە‪ ،‬ﺷﺎﻧﺪێﻜﯽ‬ ‫دەﭬــەری راﭘەڕﯾﻦ‪ ،‬ﺷﺎﻧﺪێﻜﯽ ﭘەﯾﻮەﻧﺪﯾەﻛﺎن و‬ ‫رێﻜﺨﺮاو ﺟەﻣﺎوەرﯾەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﯾەﻛێﺘﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻧﻮێﻨەری ﭘﺎرێﺰﮔﺎری‬

‫ﻛــەرﻛــﻮك‪ ،‬رێــﻜــﺨــﺮاوی ژﻧــﺎﻧــﯽ ﺋــﺎزادﯾــﺨــﻮازی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﺋﺎزاد‪ ،‬ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ‬ ‫و‪‬ﺗﭙﺎرێﺰی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ـ ﻛەرﻛﻮك‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ ﺷﯿﻮﻋﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ رزﮔﺎری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﻛﺮێﻜﺎران و رەﻧﺠﺪەراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﯾەﻛێﺘﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺴﺘەﻛﺎن ﻟە ﺋێﺮاق‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ ﺷﯿﻮﻋﯽ ﺋێﺮاﻗﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﺰوﺗﻨەوەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﺋﺎﺷﺘﯿﺨﻮازاﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺟﻮ‪‬ﻧەوەی ھﺎو‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﺋﺎزاد و ﯾەﻛﺴﺎن‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ ﺋﺎزادی‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﭘەﯾەدە‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ﮔەﻟﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻛﻮردﺳﺘﺎن "ﭘەژاك"‪ ،‬ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن‪ ،‬ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ ﻧﺎﺳﺮاو‬ ‫"ﻣﻮﻣﺘﺎز ﺣەﯾﺪەری" و "د‪ .‬ﻓﺎﯾﻖ ﻣﺤەﻣەد ﮔﻮڵﭙﯽ"‪،‬‬ ‫ﻧﺎوەﻧﺪی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻧەورۆز ـ ﺑەﻏﺪاد‪ ،‬ﻧﻮﺳەری‬ ‫ﺋێﺮاﻗﯽ ﻋەﻟﯽ ﻏەوار و ﻧﻮێﻨەراﺗﯽ ﻛەس و ﻛﺎری‬ ‫ﺷەھﯿﺪاﻧﯽ "‪"١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت و ژﻣــﺎرەﯾــەك ﻟە‬ ‫ﺧﺎﻧەوادەی ﺷەھﯿﺪاﻧﯽ رێﮕﺎی ﺋﺎزادﯾﻜﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫و ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎو ﻟە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ ﺟەﻣﺎوەری‬ ‫ﺷﺎری ﻛەرﻛﻮك ﺑﻮون‪.‬‬ ‫ﭘﺎش ﻧﯿﻮەڕۆﺧﻮاﻧێﻚ‪ ،‬ﻛﺎﺗﮋﻣێﺮ"‪"٢‬ی ﭘﺎﺷﻨﯿﻮەڕۆ ﻟە‬ ‫ھﯚڵﯽ ﻟﻮﺑﻨﺎﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە ﻣەراﺳﯿﻤﯿﻚ ﺑﯚ رێﺰﻟێﻨﺎن‬ ‫ﻟە ﭘﯚﻟێﻚ ﻟە ھەﭬﺎ‪‬ن ﻛە ﻟە ﻣﺎوەی ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎﻧﺪا ﺧﺎوەن رەﻧﺞ ﺑﻮون‪ ،‬رێﻜﺨﺮا‪.‬‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﻣەراﺳﯿﻤەﻛە ﺑەﺧﻮﻟەﻛێﻚ وەﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﮔﯿﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎﻛﯽ ﺷەھﯿﺪاﻧﯽ رێﮕﺎی ﺋﺎزادی دەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺮد‬ ‫و ﭘــﺎﺷــﺎن ھــﺎوﺳــەرۆﻛــﯽ ﭘــﺎرﺗــﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﭬﺎڵ دﯾــﺎر ﻏەرﯾﺐ‬ ‫وﺗەﯾەﻛﯽ ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮد‪ ،‬ھﺎوﺳەرۆﻛﯽ ﭘەﭼەدەﻛە‬ ‫ﺑﺎﺳﯽ ﻟە ﻣێﮋوی ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ )‪(١١‬ﺳﺎڵەی ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی‬ ‫ﻛﻮرد ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻚ‬ ‫و ﻟە ھێﻠێﻜﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚدا ﻛﺮد و دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﺮد داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ‬ ‫دەﺳﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدن‬ ‫و ﭼەﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺑــﻮو ﻟە ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫وﺗﺎری دەﺳﺘەی ﻛﺎرﮔێڕی ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻻﯾەن ھەﭬﺎڵ "ﻋﺒﺪﻟﻮھﺎب‬ ‫ﺋەﺣﻤەد"ەوە ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮا‪ .‬ﻟە وﺗەﻛەﯾﺪا ﺳەرەﺗﺎ‬ ‫ﺳﺎڵﯿﺎدی راﭘەڕﯾﻨە ﺑەﺷﻜﯚﻛەی ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‬ ‫و ﺳﺎڵﯿﺎدی ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری ﻟە ﺳەرﺟەم‬ ‫ﺋەﻧﺪاﻣﺎن و دۆﺳﺘﺎن و ﻻﯾەﻧﮕﺮان و ﻛەس و ﻛﺎری‬ ‫ﺳەرﺑەرزی ﺷەھﯿﺪان و ﺳەرﺟەم ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد‬ ‫ﭘﯿﺮۆزﻛﺮد و ﺑﺎﺳﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﺪا‬ ‫ﻛﺮد و راﯾﮕەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﺑﯚ ﭘڕﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو ﺑﯚﺷﺎﯾﯿە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻓﻜﺮﯾە ﺑﻮو ﻛە ﻟە ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ و‬ ‫ﻓﻜﺮی و ھەﯾﻜەﻟە و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪاھەﺑﻮو‪ .‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﻓەﻟﺴەﻓەی رێﺒەر ﺋﯚﺟەﻻن ﻛە‬ ‫ﻧەﺗەوەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻚ و ﺋﯿﺮادەی ﺳەرﺑەﺧﯚﯾە ﺋﺎوا‬ ‫ﺑﻮوە و ھەر ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿەوە ﺳەرەڕای‬ ‫ھەﻣﻮو زۆری و زەﺣﻤەﺗﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ‪ ،‬ﺳــەرەڕای‬ ‫ﻗەدەﺧەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﮔﺮﺗﻦ‬ ‫و ﺋەﺷﻜەﻧﺠەی ﺋەﻧﺪاﻣەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛﯚڵﻤﺎن ﻧەدا و‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﻤﺎن ﺗﺎ ڕۆژی ﺋەﻣڕۆ ﻣﺎﻧﺪووﻧەﻧﺎﺳﺎﻧە درێﮋە‬ ‫ﺑەﺗێﻜﯚﺷﺎن ﺑﺪەﯾﻦ و ﺑەڵێﻨﯽ ﺧﯚﺷﻤﺎن دووﭘﺎت‬ ‫دەﻛەﯾﻨەوە ھەﺗﺎ ﺳەرﻛەوﺗﻨێﻜﯽ ھەﻣﯿﺸەﯾﯽ ﻟە‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﺑــەردەوام ﺑﯿﻦ و ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻟە‬ ‫ھەﻣﻮو ﻛﺎﯾەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﺪا ﺑەردەوام ﻛەﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﺷﺎن ﭘﺎرﭼە ﺷﯿﻌﺮێﻚ ﻟە ﻻﯾەن ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ "ﺋەﯾﻮب‬ ‫ﻛﺎﻛەﯾﯽ"ەوە ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮا و دواﺗــﺮ ﭘەﯾﺎﻣﯽ‬ ‫ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ ﻛﯚﻣﺎﺟﭭﺎﻛێﻦ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛەﺟەﻛە‬ ‫ﻟە ﻻﯾــەن "ﭘﯿﺮان ﺋەﺣﻤەد"ەوە ﺧﻮێﻨﺪراﯾەوە‬ ‫ﻛە ﺑەﺑﯚﻧەی "‪"١١‬ھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﯿەوە ﺋﺎراﺳﺘەی ﺟەﻣﺎوەری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﺮاﺑﻮو‪.‬‬ ‫د‪ .‬ﻛﺎﻣەران ﺑەرواری‪ ":‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە ھەﻣﻮو‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد و ھێﺰ و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن‬ ‫ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﭘﺮۆﺳەی داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﺪﻧﯽ رێﺒەر‬ ‫ﺋﯚج ﺋﺎﻻن ﺑﻜﺎت"‬ ‫ﻟە درێــﮋەی ﻣەراﺳﯿﻤەﻛەدا ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻛﯚﻧﺴەی‬ ‫ﺑەرێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫"دﻛﺘﯚر ﻛﺎﻣەران ﺑەرواری" ﻟەﺳەر ﻧﺎوی ﻛەﻧەﻛە‬ ‫ﭘەﯾﺎﻣێﻜﯽ ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮد و ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ راﭘەڕﯾﻨە‬ ‫ﺑەﺷﻜﯚﻛەی ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن و "‪"١١‬ھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﺗەواوی ﮔەﻟﯽ‬ ‫ﻛﻮرد و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧﺎﻧەوادەی ﺷەھﯿﺪان ﻛﺮد‪.‬‬ ‫دﻛﺘﯚر ﻛﺎﻣەران ﻟە وﺗەﻛەﯾﺪا دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﯿﻜﺮد‬ ‫ﻛە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛە‪ ،‬ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری زۆر‬ ‫ﺟﺪدی روودەدەن و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﯾەﻛڕﯾﺰی‬ ‫ﻛﻮرداﻧﯽ دووﭘﺎت ﻛﺮدوە و دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﯽ ﻛﺮد ﻛە‬ ‫دەرﻓەﺗێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ ﺑﯚ ﻛﻮردان رەﺧﺴﺎوە ﺗﺎوەﻛﻮ‬ ‫ﺑەﺳﺎزﻛﺮدﻧﯽ ﯾەﻛڕﯾﺰی ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری‬ ‫ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﺑﺒﻨە ﺧــﺎوەن رۆڵ و ﺳﺘﺎﺗﯚﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺳەرﺑەﺧﯚ‪ .‬ھــەروھــﺎ ﻟە درێـــﮋەی وﺗەﻛﺎﻧﯿﺪا‬ ‫ووﺗﯽ‪":‬رووداوەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا و ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫و ﺋەو ﭘێﺸﻜەوﺗﻨﺎﻧەی ﻛە ھﺎﺗﻮﻧەﺗە ﺋﺎراوە ﻟە‬ ‫رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛــﻮردان ﺑەﺳﯿﺎﺳەﺗێﻜﯽ‬ ‫دروﺳــﺖ و ﺑەﺑێ ﻛەوﺗﻨە ژێﺮﻛﺎرﯾﮕەری ھﯿﭻ‬ ‫ھێﺰێﻚ و ﻟەﺳەر ھێڵﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﻟەھەر ﻛﺎت زﯾﺎﺗﺮ ﻟەﺋﺎزادﯾەوە ﻧﺰﯾﻚ‬ ‫ﺑﺒﻨەوە‪ .‬ﺑەﺳﺎزﻛﺮدﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮﻣەن و ھێﺰی‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻦ و ﭼەﻧﺪان دەزﮔﺎی ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری ﻟە‬ ‫ﭼﻮاﭼێﻮەی ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺧﯚﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا‬ ‫ﻧﻤﻮﻧەﯾەﻛﯽ ﺟﻮاﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻟەﺳەر‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛە ﺧﻮڵﻘﺎﻧﺪوە ﻛە‬ ‫ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر ﺗەواوی رۆژھە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوﯾﻦ دروﺳﺖ دەﻛﺎت‪ .‬ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ رێــﺒــەر ﺋــﯚﺟــەﻻن و ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮرد‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫ﮔەﯾﺸﺘﻮەﺗە ﺋﺎﺳﺘێﻚ ﻛە ﭼﺎرەﺳەری ﻓەرز دەﻛﺎت‬ ‫و ﻟە ﺋێﺴﺘﺎﺷﺪا ﺑەرھەﻣﯽ ﺋەو ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧە ﺋەوەﯾە‬ ‫ﻛە دەوڵەﺗﯽ ﺗﻮرك ﻟە ﮔەڵ رێﺒەر ﺋﯚج ﺋﺎﻻن وەﻛﻮ‬ ‫ﻣﯚﺧﺎﺗەﺑﯽ ﻛێﺸەی ﺳەرەﻛﯽ ﻟە داﻧﻮﺳﺎﻧﺪاﯾە‪.‬‬ ‫ھەروەھﺎ وﺗﯿﺸﯽ ﺋەوەی ﮔﺮﻧﮕە ﻛە وەﻛﻮ ﮔەﻟﯽ‬ ‫ﻛﻮرد ﻟە ﭘﺸﺘﯽ رێﺒەراﯾەﺗﯽ و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯽ‬ ‫ﻛﻮرد‪ ،‬ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی داﻧﻮﺳﺘﺎﻧەﻛﺎن ﺑﻜەﯾﻦ و ﺋەوەی‬ ‫دەﻛەوێﺘە ﺳەرﺷﺎﻧﻤﺎن ﺟێﺒەﺟێﯽ ﺑﻜەﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ وﺗەﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺪا ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە ﻛﺮد ﻛە‪،‬‬ ‫ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﭘەرﺗەوازەﯾﯽ ﺧﯿﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﺎرﯾﮕەری ﺧﺮاﭘﯽ ﻟەﺳەر رەوﺷﯽ ﻛﻮردان‬ ‫ﻛﺮدوە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼە ﻛێﺸە ﻟەﺳەرەﻛﺎن‬ ‫و وەﻛﻮ ﻛەﻧەﻛەش ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﭘێﺸﻨﯿﺎری ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری دەﻛەﯾﻦ ﻛە ﺑﯚ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھێﻨﺎن ﺑەم‬ ‫ﻗەﯾﺮاﻧﺎﻧە ﭘێﺸﻨﯿﺎری ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەﯾﺎن دەﻛﺎت‬ ‫ﻟە ﭼﻮار ﭼێﻮەی ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻜﺪا و دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾەﻛﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ھﺎوﺑەش ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫‪ ٪٤٧‬ﺑەرێﻮﺑەراﯾەﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﻟە ژﻧﺎن ﭘێﻜﺪێﺖ‬ ‫دواﺗﺮ وﺗﺎری ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ژﻧﯽ ﺋﺎزاد ﻟە ﻻﯾەن‬ ‫ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ژﻧﺎﻧەوە "ﭘەروﯾﻦ ﺣەﺳەن"‬ ‫ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮا‪ .‬ﻟەوﺗەﻛﺎﻧﯿﺪا ﭘەروﯾﻦ ﺣەﺳەﻧﺪا‪،‬‬ ‫وێﺮای ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ ﺳﺎڵﯿﺎدی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼــﺎرەﺳــەری و راﭘەڕﯾﻨﯽ ﺑەھﺎری "‪"١٩٩١‬ی‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟەﺳەرﺟەم ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫رێﺒەری ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﻋەﺑﺪوڵ‪ ‬ﺋﯚج ﺋﺎﻻن ﻛﺮد‬ ‫و ھەروەھﺎ ﺑﺎس ﻟە رۆڵــﯽ ژﻧــﺎن ﻟە ﻣێﮋووی‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا ﻛﺮد و راﯾﮕەﯾﺎﻧﺪ‪":‬ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ھەر ﻟە ﺳەرەﺗﺎی داﻣەزراﻧﺪﻧﯿەوە‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗﯽ ژﻧﺎﻧﯽ وەﻛﻮ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺳەرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮوە و ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﻟە رووی ﭼەﻣﻜﯽ‬ ‫ﻓﻜﺮی و ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾەوە ﻟەﺳەر ھێڵﯽ ﺋﺎزادی‬ ‫ژﻧﯽ رێﺒەر ﺋﯚج ﺋﺎﻻن رۆڵێﻜﯽ ﻛﺎرا ﺑﮕێڕێ ﻟە‬ ‫ھﯚﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی ژﻧــﺎن و ﯾەﻛەم ﭘﺎرﺗە ﻛە‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ‬ ‫ھﺎوﺳەرۆﻛﯽ ﺧﺴﺘﯚﺗە ﺑــﻮاری ﻛــﺮدارﯾــەوە ﻛە‬ ‫ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻜە ﻟە رووی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻜﺒﻮون و‬ ‫دەرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺋﯿﺮادە و ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯽ ژﻧــەوە‬ ‫ﺧﺎڵێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ و وەرﭼەرﺧﺎﻧێﻜﯽ ﻧﻮێﯽ زھﻨﯿە‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ و دوﻧﯿﺎﺷﺪا‪.‬‬ ‫ھﺎوﻛﺎت‪ ،‬وﺗﯿﺸﯽ ژﻧــﺎن ﻟە رووی ﺳﯿﺎﺳﯿەوە‬ ‫ﻟەﻧێﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ھەﻧﮕﺎوی‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ ھەڵﮫێﻨﻦ و رۆڵﯽ ﻛﺎرا ﻟە ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯽ‬ ‫رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ژﻧﺎن و دەرﺧﺴﺘﻨﯽ راﺳﺘﯿﻨەی ژن‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﻦ‪ ،‬ھەرﻟەﺳەرﺗﺎوە ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﻛﯚﺗﺎی ژن‬ ‫ﻟەﻧێﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا ﮔەواھﯽ ﺋەم راﺳﺘﯿەن‪،‬‬ ‫ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا ھﯿﭻ ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪"٪٤٧" ،‬ی ژن ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬

‫‪۵‬‬

‫راﭘﯚرت‬

‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﭘێﻨﺠەﻣﺪا وێڕای‬ ‫ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ھﺎوﺳەرۆﻛﯽ ﺗﻮاﻧﯽ ﺋەوە ﭘێﻜﺒﮫێﻨێﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻮێﻨەری ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ و‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ"ﺑەدەﭘە"‪ ،‬ﻛﺎﺗﯽ ﺑەﺳﺘﻨﯽ‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿە‪ ،‬ﺑﺎ ھەﻣﻮوﻣﺎن‬ ‫ﻟەدەوری ﯾەك ﻛﯚﺑﺒﯿﻨەوە‬ ‫ﻟە درێﮋەی ﻣەراﺳﯿﻤەﻛەدا ﻧﻮێﻨەری ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ‬ ‫و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺑەدەﭘە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫"ﻣﺤەﻣەد ﻋەﻟﯽ ﺋﺎﯾﺪن" وﺗەﯾەﻛﯽ ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮد‬ ‫و ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ ﻟە ﺳﺎڵﯿﺎدی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﻛﺮد و ﺑﺎﺳﯽ ﻟەرەوﺷﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨﯽ ﻛـــﻮردان ﻛــﺮد‪ .‬ﺋﺎﯾﺪن‬ ‫دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﯽ ﻛﺮد‪ ،‬داﻧﻮﺳﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە‬ ‫ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دەﺳﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن و رەوﺷﯽ‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛە ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑەﺳەر‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرددا ﻓەرز دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﻟەﻛﯚﺗﺎﯾﯽ وﺗەﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺪا ﺑﺎﻧﮕﯽ ﻟە ﺗەواوی ﻻﯾەن و‬ ‫ﭘﺎرت و رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ھەرﭼﻮار ﻻی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻛﺮد ﻛە ﻟە ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿﺪا ﻟەدەوری‬ ‫ﯾەﻛﺘﺮی ﻛﯚﺑﺒﻨەوە و ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾەﻛﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬ ‫دﯾﺎری ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ﻟە ﯾﺎدەﻛەدا وﺗﺎر و ﺑﺮوﺳﻜە ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ ھەرﯾەﻛە‬ ‫ﻟە‪":‬ﭘﺎرﺗﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻛﻮردﺳﺘﺎن "ﭘەژاك"‪،‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑﻨەﻣﺎڵەی‬ ‫ﺷەھﯿﺪاﻧﯽ ﺣەﭬﺪەی ﺷﻮﺑﺎت‪ ،‬ﺟﻮ‪‬ﻧەوەی ھﺎو‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﺋﺎزاد و ﯾەﻛﺴﺎن‪ ،‬رێﻜﺨﺮاوی ژﻧﺎﻧﯽ ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ زەﺣﻤەﺗﻜێﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﻧﻮﺳەری ﻧﺎوداری ﺋێﺮاﻗﯽ ﻋەﻟﯽ ﻏەوار‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﭘەﯾەدە و ﺗەﭬﮕەری ﺋێﺰﯾﺪﯾﺎن‪،‬‬ ‫ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﮔەﻟﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ"ﺧﻮﯾﻨﺪراﻧەوە‬ ‫ﻛە وێــڕای ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ راﭘەڕﯾﻨە ﺑەﺷﻜﯚﻛەی‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن و ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ "‪"١١‬ھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‪ ،‬ﺟەﺧﺖ ﻟەﺳەر‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﯾەﻛڕﯾﺰی ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﻛﺮاﯾەوە و ھەﻣﻮو‬ ‫ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ داﻧﻮﺳﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻧێﻮان رێﺒەر ﺋﯚج ﺋﺎﻻن‬ ‫و دەوڵەﺗﯽ ﺗﻮرك دووﭘﺎت ﻛــﺮدەوە‪ .‬ﺳەرﺟەم‬ ‫ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺟەﺧﺘﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺋەوەﻛﺮدەوە ﻛە‬ ‫ﻛﺎﺗﯽ ﺋەوە ھﺎﺗﻮوە ﺋێﺪی ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬ ‫ﻛـــﻮردان ﺑﺒەﺳﺘﺮێﺖ و ﻛـــﻮردان ﺑەﯾەﻛﺪەﻧﮓ‬ ‫ﻟەﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەدا رووﺑەرووی ھێﺮش‬ ‫و ﭘەﻻﻣﺎرەﻛﺎن ﺑﺒﻨەوە‪.‬‬ ‫ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺸﺪا‪ ،‬ﻣەداﻟﯿﺎی رێﺰﻟێﻨﺎن ﺑەﺧﺸﺮاﯾە‬ ‫ﭘﯚﻟێﻚ ﻟە ھەﭬﺎ‪‬ﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری ﻛە‬ ‫ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎڵە ﻟە رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫و ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی ﻛﻮرددا ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ‬ ‫ﺑێﻮﭼﺎﻧﯿﺎن داوە و ﺋێﺴﺘﺎش ﻣﺎﻧﺪوﻧەﻧﺎﺳﺎﻧە ﻟە‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﺪان‪ .‬ﻣەراﺳﯿﻤەﻛە ﺑەﮔﯚﭬەﻧﺪ و ھەڵﭙەڕﻛێ‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێﮫﺎت‪.‬‬


‫راﭘﯚرت‬

‫‪۶‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫دﯾﺎر ﻏەرﯾﺐ‪ ":‬ﻟە دوازدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎن و ﺧەﺑﺎﺗﻤﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ و ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗێﺪەﻛﯚﺷﯿﻦ"‬ ‫ﺋﺎ‪ /‬رۆژی و‪‬ت‬

‫ﻟە ﻣەراﺳﯿﻤﯽ ﺑەرزڕاﮔﺮﺗﻨﯽ ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی‬ ‫داﻣــەزراﻧــﺪﻧــﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری و ﺑﯿﺴﺖ و‬ ‫دووھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی راﭘەڕﯾﻨە ﺷﻜﯚدارەﻛەی‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن دﯾﺎر ﻏەرﯾﺒﯿﺶ وﺗﺎرێﻜﯽ ﭘێﺸﻜەﺷﯽ‬ ‫ﺑەﺷﺪارﺑﻮواﻧﯽ ﻣەراﺳﯿﻤەﻛە ﻛﺮد‪ .‬ﻟەﺳەرەﺗﺎوە‬ ‫دﯾﺎر ﻏەرﯾﺐ ووﺗﯽ‪":‬ﺑﻨەﻣﺎڵە ﺳەرﺑەرزی ﺷەھﯿﺪان‪،‬‬ ‫ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ و ﻧﻮێﻨەری ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯽ و‬ ‫ﺑەﺷﺪارﺑﻮواﻧﯽ ﻣەراﺳێﻤﯽ ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی‬ ‫ﭘــﺎرﺗــﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫و ﺑﯿﺴﺖ و دووھــەﻣــﯿــﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی راﭘەڕﯾﻨە‬ ‫ﺑەﺷﻜﯚەﻛەی ﺑەھﺎری )‪(1991‬ی ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‬ ‫ﺑەﺧێﺮ ﺑێﻦ ﺳەرﺳەر و ﺳەرﭼﺎوان‪ ،‬ﺧﯚﺷﺤﺎڵﻢ‬ ‫ﻟە ﯾﺎدی راﭘەڕﯾﻨە ﻣەزﻧەﻛەی ﺑەھﺎری )‪(1991‬‬ ‫ی و ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻟەﻛەرﻛﻮﻛﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا و ﻟە ﺑﺎرودۆﺧێﻜﯽ وەﻛــﻮ ﺋێﺴﺘﺎ‬ ‫ﺑەﯾەﻛەوە ﺋەم ﯾﺎدە ﺑەرز و ﭘﯿﺮۆز ڕادەﮔەرﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﺷﺎن دﯾﺎر ﻏەرﯾﺐ ﺑە وردی ﺳەرەﻧﺠﯽ ﺧﺴﺘە ﺳەر‬ ‫ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻨﯽ ﺑەھﺎری"‪"91‬ی ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‬ ‫و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ و ووﺗﯽ‪":‬ﺑەرێﺰان‪ ،‬راﭘەڕﯾﻦ‬ ‫ﺑەرھەﻣﯽ رەﻧﺞ و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﻟە ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ ﺳــەدەی ﺑﯿﺴﺘەﻣﺪا‪ ،‬ﺋێﻤەی ﻛﻮرد‬ ‫ﮔەﻟێﻚ دەرد و رەﻧﺞ و زەﺣﻤەﺗﯿﻤﺎن ﻛێﺸﺎوە‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‪ ،‬ﻟە ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ )‪(70‬ﻛﺎن و )‪(80‬ﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‪ ،‬ﻟەﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ﺳﯿﺎﺳەﺗەی ﻛە‬ ‫رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺲ ﺑەرێﻮەی دەﺑﺮد ﮔەﻟێﻚ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﻟە‬ ‫ﭘﺮۆﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران و ﺋەﻧﻔﺎﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﺋەﻣە ﺑﯚوە ھﯚﻛﺎری ﺋەوەی ﻛە رەق و ﻛﯿﻨێﻜﯽ‬ ‫زۆر ﻟە دڵﯽ ھەر ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻛــﻮرددا ﺑەراﻣﺒەر ﺑە‬ ‫رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺴﺪا دروﺳﺖ ﺑﺒێﺖ‪ .‬ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ‪ ،‬ھﯿﻮا‬ ‫و ﺋﺎواﺗﯽ ﮔەﻟﯽ ﺋێﻤە ﺑﯚ ﺋــﺎزادی ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛە‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧێﺖ‪ ،‬ﺋﺎزاداﻧە ﻟە و‪‬ﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا و ﺑەﻧﺎﺳﻨﺎﻣەی‬ ‫ﺧﯚی ﺑﮋی زﯾﺎﺗﺮ دەﺑﻮو و ﺋەﻣەش ھەﻣﻮو ﻛﺎﺗێﻚ‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﺑﯚوە ﻟەو ھﯚﻛﺎراﻧەی ﻛە ھەﻣﻮو ﺗﺎﻛێﻜﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﺋێﻤەی ﺟﯚش داوە ﺑﯚ ﺗێﻜﯚﺷﺎن‪.‬‬ ‫ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪ (1990‬و ﺳەرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ )‪(1991‬‬ ‫ﺑﺎرودۆﺧﯽ دﻧﯿﺎ و ﺑﺎرودۆﺧﯽ رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ‬ ‫و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‪ ،‬ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋێﺮاق‪ ،‬واﺗﺎ ﺑﺎرودۆﺧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ و ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ‪ ،‬ھەﻟێﻜﯽ ﺧﻮﻟﻘﺎﻧﺪ‬ ‫ﻛە ﻟەﮔەڵ رەﻧﺞ و ﺋێﺶ و ﺋﺎزاری ﮔەﻟەﻛەﻣﺎﻧﺪا‬ ‫ﯾەﻛﺎﻧﮕﯿﺮ دەﺑــﻮو‪ ،‬ﺋەواﻧە ﺑﻮوﻧە دوو ﻓﺎﻛﺘەری‬ ‫ﺳــەرەﻛــﯽ ﻟــە زەﻣﯿﻨەﺳﺎزﯾﯿﺪا ﺑــﯚ راﭘەڕﯾﻨﯽ‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‪ .‬ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەﻣە ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛە ﻟەو ﻛﺎﺗەدا ﭘــﺎرت و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﭘێﻜﯿﺎﻧﮫێﻨﺎﺑﻮو‪ ،‬وەﻛﻮ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣەﯾەك‬ ‫ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﯾﺎن ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺳﺎڵﯽ‬ ‫)‪(80‬ﻛــﺎﻧــﺪا دروﺳﺘﺒﻮو‪ ،‬ھەرﭼەﻧﺪەش ﭼﺎﻻك‬ ‫ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﺑە‪‬م وەﻛﻮ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣەﯾەك وەﻛﻮ رێﮕﺎﯾەك‪،‬‬ ‫ﺑەرﮔﺮی ﻟەوەی ﻛﺮد ﻛە دووﺑەرەﻛﯽ ﻟە ﻧﺎو ھێﺰ‬

‫و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن دروﺳــﺖ ﺑێﺖ‪ ،‬ﺋەﻣەش‬ ‫ھﺎوﻛﺎرﺑﻮو ﺑﯚ راﭘەڕﯾﻨﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬ﺋەم ﺳێ ﻓﺎﻛﺘەرە ﺑەﯾەﻛەوە‪ ،‬ﺑﯚﻧە‬ ‫ھﯚﻛﺎر ﺑﯚ ﺋەوەی راﭘەڕﯾﻨﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑە ﺋەﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﮕﺎت و ﻟە ﭘێﻨﺞ ﺋﺎدار ھەﺗﺎ ﺑﯿﺴﺖ و ﯾەﻛﯽ ﺋﺎدار‬ ‫ﺑە ﺋﺎزادﺑﻮون و رزﮔﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻛەرﻛﻮك ﺋەﻧﺠﺎﻣﮕﯿﺮ‬ ‫ﺑﻮو و راﭘەڕﯾﻨﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺗﺎﺟﺪار ﺑﻮو‪ .‬ﺟﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﻟەم ﺑﯚﻧەﯾەدا‪ ،‬ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ ﻟە ھﺎو‪‬ﺗﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮرد‬ ‫و ﯾەﻛە ﺑەﯾەﻛەی ھەر ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھەﻣﻮو ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑەﮔﺸﺘﯽ و‬ ‫ھەﻣﻮو ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟە ھەرﭼﻮارﺑەﺷﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫و ﻟەھەرﺟێﮕﺎﯾەك ﻛە دەژﯾــﻦ ﭘﯿﺮۆز دەﻛــەم‪.‬‬ ‫ھەﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻟە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫راﭘەڕﯾﻦ ﺑەدی ﻧەھﺎﺗﻮون‬ ‫دﯾــﺎر ﻏەرﯾﺐ ھﺎوﺳەرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﯿﺸﻜﯽ ﺧﺴﺘە ﺳەر ﺋەو‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺎﻧەی ﻛە راﭘەڕﯾﻨﯽ ھەﯾﺒﻮوە و ﭘﺎش ﺑﯿﺴﺖ‬ ‫و دوو ﺳﺎڵ ھەرﭼەﻧﺪە ﭼەﻧﺪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﯽ ﺧﯚی‬ ‫ﭘێﻜﺎوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻧەﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە ھەﻣﻮو‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی و ووﺗــﯽ‪":‬ﻟــە ﻛﺎﺗێﻚ ﺋێﻤە‬ ‫ﯾﺎدی راﭘەڕﯾﻦ دەﻛەﯾﻨەوە‪ ،‬ﮔﺮﻧﮕە ﻛە ﺋێﻤە ﺋەو‬ ‫ﻓﺎﻛﺘەراﻧەی ﻛە ﺑﯚﻧە ھﯚﻛﺎر ﺑﯚ ﺳەرھەڵﺪان و ﺑﯚ‬ ‫راﭘەڕﯾﻦ و ﺋەم داوﯾﯿەی‪ ،‬ﻟە ﻧﺎﺧﯽ ھەر ﺗﺎﻛێﻜﯽ‬ ‫ﻛــﻮرددا ھەﺑﻮو‪ ،‬ﺑێﻨﯿﻨەوە ﺑﯿﺮی ﺧﯚﻣﺎن‪ .‬ﺋێﻤە‬ ‫ﺋەﮔەر ﺑﯿﺴﺖ و دوو ﺳﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو ﺑە ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺑﻨﺮﺧێﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺑەﺷێﻚ ﻟەو ھﯿﻮاﯾﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﻧﺎﺧﯽ‬ ‫دڵﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎﻧﺪا ﺑﻮو ﭘێﻜﮫﺎﺗﻮون‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە راﭘەڕﯾﻦ‬ ‫ﺑﯚ ﺧﯚی ﺑەرھەﻣﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﺋێﻤە ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑەرھەﻣﯽ راﭘەڕﯾﻨﯿﺶ ﺋەوە ﺑﻮو ﻛە ﺑﯚ ﺟﺎرێ ﯾەﻛەم‪،‬‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﺠﺎر‬ ‫ﺗﻮاﻧﯽ ﺋﺎزاداﻧە ﺑﭽێﺘە ﺳەر ﺳەﻧﺪوﻗەﻛﺎﻧﯽ دەﻧﮕﺪان‬ ‫و ھەڵﺒﮋاردن ﺑﻜﺎت و دام و دەزﮔﺎی ﯾﺎﺳﺎدان و‬ ‫ﺑەرێﻮەﺑﺮدن ﺑﯚ ﺧﯚی ھەڵﺒﮋێﺮێﺖ و رێﻜﯿﺒﺨﺎت‪،‬‬ ‫ﺋەﻣﺎﻧە دەﺳﺘﻜەوﺗﯽ ﮔﺮﻧﮕﻦ‪ .‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋێﻤە ﺋەم‬ ‫دەﺳﻜەوﺗﺎﻧە ﭘێﺸﺒﺨەﯾﻦ و ﺑەرﻓﺮاواﻧﯿﺎن ﺑﻜەﯾﻦ و‬ ‫ﺑﯿﻜەﯾﻨە ﻣﺎڵﯽ ﮔەل‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە دوای ﺑﯿﺴﺖ و دوو‬ ‫ﺳﺎڵ ﺗێﭙەڕﺑﻮون ﺑەﺳەر راﭘەڕﯾﻨﺪا و ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎڵ ﻟە‬ ‫ھەڵﺒﮋرادن و دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺋەم دام و دەزﮔﺎﯾﺎﻧە‪،‬‬ ‫ﺋێﻤە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ھﯿﻮا و ﺋﺎواﺗﯽ‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ھەﺑﻮون ﻛە ﭘێﻜﻨەھﺎﺗﻮون‪ .‬ﯾەﻛێﻚ ﻟەو‬ ‫ھﯿﻮا و ﺋﺎواﺗﺎﻧە ﺋەوە ﺑﻮو ﻛە ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻛﺎﺗێﻚ‬ ‫دەﯾﻮﯾﺴﺖ‪ ،‬رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺲ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەرﺑﻜﺎت‪،‬‬ ‫ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە دژی داﮔــﯿــﺮﻛــەری دەوەﺳــﺘــﺎﯾــەوە‪،‬‬ ‫ﻟە ﭘێﻨﺎوی ﺋــﺎزادی و ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ و ﻋەداﻟەﺗﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﺪا ﺋەﻣەی ﻛﺮد‪ ،‬ﺋێﻤە ﺋێﺴﺘﺎ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟە‬ ‫ﮔەﻟێﻚ ﺑﻮاری ژﯾﺎﻧﯽ و ﺗێﻜﯚﺷﺎن و داﻣەزراوەﺑﻮون‬ ‫ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋێﺮاﻗﺪا ھێﺸﺘﺎ ﺟێﺒەﺟێ‬ ‫ﻧەﺑﻮوە و ﺧەڵﻜﯽ ﺋێﻤە ﭘﺎرت و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن‪،‬‬ ‫رێﻜﺨﺮاوی ﻣەدەﻧﯽ‪ ،‬ھەﻣﻮو ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی‬ ‫ﺋێﻤە ﻟەم ﺑﻮارەدا ﮔەﻟەﯾﯽ و ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿﺎن ھەﯾە‪.‬‬

‫ﺋەﻣە ﺑﺎﺑەﺗێﻜە ﻛە ﺋێﻤە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ﺳﺎڵﯿﺎدی‬ ‫راﭘەڕﯾﻨﺪا ﭼﺎرەﺳەری ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ‬ ‫ﺋەوەﯾە ﻛە ﻛﺎﺗێﻚ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن و زۆرﺑەی ﭘﺎرت و‬ ‫ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯿﺎن دەﻛﺮد ﻟە ﭘێﺶ‬ ‫راﭘەڕﯾﻨﺪا‪ ،‬زۆرﺑەی ﺋﺎوات و ھﯿﻮاﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋەوە ﺑﻮو‬ ‫ﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧێﻜﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو و ﺋﺎزاد ﺑﺒﯿﻨﻦ و ﺋەو‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧەی ﺋێﻤە ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﭘێﺸﯽ‬ ‫دەﺧەﯾﻦ ﺑﯿﻜەﯾﻦ ﺑە ﺑﻨەﻣﺎﯾەك ﺑﯚ ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟە ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ .‬ﺋەو دەﺳﻜەوﺗﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺑەدەﺳﺖ دێﻦ‪ ،‬ﺑﯿﻜەﯾﻦ ﺑە ﭘﺸﺖ و‬ ‫ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬ﻟەم ﺑﻮارەﺷﺪا‬ ‫ﺟێ داﺧە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺳﺎﻻﻧﯽ )‪(90‬ﻛﺎﻧﺪا ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺗەواوی ﻧەﻛەوﺗﻨە‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟە‬ ‫ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا و ﺋەﻣە وای ﻛﺮد‬ ‫ﻛە ھەم ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا و ھەﻣﯿﺶ ﻟە‬ ‫ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دڵﯿﺎن ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺑەو‬ ‫دەﺳﻜەوﺗﺎﻧەی ﻛە ﺑەدی ھﺎﺗﻮوە ﺳەرد ﺑێﺘەوە‪.‬‬ ‫ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺘێﻚ ﻣەﺳﺎﻓە و ﺟﯿﺎوازی‪ ،‬ﯾﺎن ﺧﯚد ﺑﺎ‬ ‫ﺑڵێﯿﻦ ﻣەﺳﺎﻓە ﻟە ﻧێﻮان دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎن و ﮔەﻟﺪا‬ ‫دروﺳﺖ ﺑﺒێﺖ‪ .‬ﺑە ﺗێڕواﻧﯿﻨﯽ ﺋێﻤە وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﺋەﻣە ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ ﺗﺮە ﻛە ﺋێﻤە دەﺑێﺖ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬واﺗﺎ ﺋەو دەﺳﻜەوﺗﺎﻧەی ﻛە‬ ‫ﺑەرھەﻣﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎﻧە ﻟە راﺑــﺮدوو و‬ ‫ﺑەرھەﻣﯽ راﭘەڕﯾﻨﻦ ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑﻜەﯾﻨە ﺧــﺰﻣــەﺗــﯽ ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﺋێﻤە ﻟەو ڕواﻧﮕەوە ﺳەﯾﺮی ﺑﺎﺑەﺗەﻛﺎن دەﻛەﯾﻦ و‬ ‫رووداوەﻛﺎن دەﺧﯚێﻨﯿﻨەوە ﻛە ھەر دەﺳﻜەوﺗێﻚ‬ ‫ﻟە ﺑﺎﺷﻮوردا ﺋەﺑێﺘە ﻣەﻋﻨەوﯾﺎت ﺑﯚ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە‬ ‫ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا و ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا‬ ‫ھەر دەﺳﻜەوﺗێﻚ ﻟە ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪،‬‬ ‫ﺋەﺑێﺘە ﭘﺸﺖ ﺑﯚ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا و دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﻤﺎن دەﭼەﺳﭙێﻨێﺖ‬ ‫و ﺟێﮕﯿﺮﯾﺎن دەﻛــﺎت‪ .‬ﺋەﻣەش ﺧﺎڵێﻜﯽ ﻻوازە‬ ‫ﻟە ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺑﯿﺴﺖ و دوو ﺳﺎڵەی راﺑــﺮدووی‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا و داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ .‬ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛە ﺋێﻤە ﺑە ﮔﺮﻧﮕﯽ‬ ‫دەﺑﯿﻨﯿﻦ‪ ،‬وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﺳﺎڵﯿﺎدی‬ ‫راﭘەڕﯾﻦ و داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا ﺑﺎﺳﯽ‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ‪ ،‬ﺋەم دەﺳﻜەوﺗﺎﻧەی ﻛە ﺋەﻣڕۆ ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەدەﺳﺘﮫﺎﺗﻮون ھەﻧﺪێﻚ ھێﺰ و ﻻﯾەﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ و ھەﻧﺪێﻚ ﻟە رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋەﻣﺎﻧە ﺑە‬ ‫دەﺳﻜەوﺗێﻜﯽ ﺑەس دەﺑﯿﻨﻦ‪ .‬واﺗﺎ ﺗێﺮ دەﺑﯿﻨﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋەم دەﺳﻜەوﺗﺎﻧە ﺑە ﺑەس دەﺑﯿﻨﻦ و دەڵێﻦ ﻟەﻣە‬ ‫زﯾﺎﺗﺮﻣﺎن ﭘێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ‪ .‬ﺋێﻤە ﭘێﻤﺎن واﯾە ﻛە ﺋەم‬ ‫دەﺳﻜەوﺗﺎﻧەی ﺷﺘﯽ ﮔﺮﻧﮕﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەم دەﺳﻜەوﺗﺎﻧە‬ ‫ﺑەس ﻧﯿﻦ‪ .‬زۆر ﺑــﻮاری ﺗﺮ ھەن ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘە‬ ‫ﺋێﻤە ﺑەﺟﺪدی ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﺳەر ﺑﻜەﯾﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە داﻣەزراوە ﺑﻜەﯾﻦ‪.‬‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە زۆر ﺑﻮاردا داﻣەزراوەﻣﺎن ﻧﯿﯿە‬ ‫ﺋێﻤە ﻟە زۆر ﺑﻮاردا داﻣەزراوەﻣﺎن ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﻟە زۆر ﺑﻮاردا‬ ‫ﭘێﻮاﻧە و ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙﯽ ﮔﺸﺘﯿﻤﺎن ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛە‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ھەﻣﻮوﻣﺎن ﺧﺎوەن ﻟە دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﻤﺎن‬ ‫دەرﻛەوﯾﻦ و ﻟە ﺋێﺶ و ﺋﺎزاراەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ھﺎوﺑەش ﺑﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﺋەﻣەش ﺋەرﻛێﻜە ﻟە ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ﻗﯚﻧﺎﺧەﻣﺎن‪.‬‬ ‫ﺑﭽﻮﻛﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧەش ﻟەم ﻛﺎﺗەدا‪ ،‬ﺋەﻣەﯾە ﻛﺎﺗێﻚ‬ ‫ﯾﺎدی راﭘەڕﯾﻦ دەﻛﺮێﺘەوە‪ ،‬ﻛﺎﺗێﻚ ﯾﺎدی ھەﻟەﺑﺠە‬ ‫و ﺋەﻧﻔﺎڵ دەﻛﺮێﺘەوە‪ ،‬ھەم ﯾــﺎدە ﺧﯚﺷەﻛﺎﻧﻤﺎن‬ ‫و ھەﻣﯿﺶ ﯾــﺎدە ﻧﺎﺧﯚﺷەﻛﺎﻧﻤﺎن‪ ،‬ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ ﺑەﺷﺪاری ﺗێﺪا ﻧﺎﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﭘﺎرﭼەﭘﺎرﭼە ﯾﺎدﯾﺎن‬ ‫دەﻛﺮێﺘەوە‪ ،‬ﺋەم ﭘﺎرﭼەﭘﺎرﭼەﯾەش ﺑﯚوەﺗە ھﯚﻛﺎر‬ ‫ﺑﯚ ﺋەوەی ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺘێﻚ ﮔەل ﺑێﺰار ﺑێﺖ ﻟەوەی ﻛە‬ ‫وا ﺑەﺷﺪاری ﺑﯚﻧەﻛﺎن ﺑﻜﺎت‪ .‬ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﭘﺮەﻧﺴﯿﭗ‬ ‫و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻣەزراوە ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەك‬ ‫و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەك‪ ،‬ﺋەوەﯾە ﻛە‬ ‫ﺑﯚﻧەﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﺑەﯾﺎﺳﺎ و ﺑەﭘﺮەﻧﺴﯿﭗ رێﻜﺒﺨﺎت‪ .‬واﺗﺎ‬ ‫ﭼﯚن ﺋەم ﺑﯚﻧە ﮔﺸﺘﯿﺎﻧە ﺑﻜەﯾﻨە ﻣﺎڵﯽ ﮔﺸﺘﯽ و‬ ‫ﻧﺎﻛﺮێﻨە ﻣﺎڵﯽ ﺣــﺰب‪ .‬ﺋێِﻣە ﺑﯚ ﺧﯚﻣﺎن ﺳﺎڵﯽ‬ ‫راﺑﺮدوو ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭘﺎرت و رێﻜﺨﺮاو و ﻻﯾەن‬ ‫ﺋﯿﺸﻤﺎن ﻟەﺳەر ﺋەوە ﻛﺮد ﻛە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛﯽ رێﻜﻮﭘێﻚ دەرﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﯾﺎدﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫ﺑﯚﻧەﻛﺎن‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑە ﺣﺰﺑﯽ ﻧەﻛﺮێﺖ‪ .‬ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛە ﺑﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺒﻨە ﺑﯚﻧەی ﮔەل و ﺟەﻣﺎوەر‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﻛە ﺋێﻤە ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﻟەو ﺑﯚﻧﺎﻧە ﻛە ﺋەﮔەر ﺧﯚﺷﯿە‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﻧﺎﺧﯚﺷﯿە‪ ،‬ﺑﯿﺎﻧﻜەﯾﻦ ﺑە ﺑﻨەﻣﺎﯾەك‪ ،‬ﺑﯿﺎﻧﻜەﯾﻦ‬ ‫ﺑە ھێﺰ و ﺑﯿﺎﻧﯚﯾەك ﺑﯚ ﮔــﻮڕدان ﺑە ﺗێﻜﯚﺷﺎن‪،‬‬ ‫ﻧەك ﺑﯚ ﯾەﻛﺘﺮ ﻧﺎرەﺣەت ﻛﺮدن و دورﻛەوﺗﻨەوە ﻟە‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎن‪ .‬ﺋەﻣەش ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﺑە داﻣەزراوەﺑﻮوﻧە‬ ‫ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﭘێﻤﺎن واﯾە ﻛە ﺋەم ﻛێﺸەﯾە ﻟە ﺳﺎڵﯿﺎدی راﭘەڕﯾﻦ‬ ‫و ﻟە ﺳﺎڵﯿﺎدی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا‬ ‫ﺋەرﻛێﻜﯽ ﺋێﻤەﯾە ﻟــەم ﻗﯚﻧﺎﺧەدا و ﻛﺎرﻛﺮدﻧە‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫ﺑﯚ داﻣــەزراوەﻛــﺮدﻧــﯽ‪ ،‬داﻣــەزراوەﻛــﺎﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬ﻟە زۆر ﺑﻮاری ﺗﺮﯾﺸﺪا داﻣەزراوەﻣﺎن‬ ‫ﻧﯿﯿە وەﻛﻮ ﻧەﺑﻮوﻧﯽ دەﺳﺘﻮرێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻚ ﻟە‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺑﯚﻧﯽ دەزﮔﺎﯾەﻛﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ‬ ‫ﺳەرﺑەﺧﯚ ﻛە ﺑﺘﻮاﻧێﺖ‪ ،‬ﭘﺮۆﺳەی ھەڵﺒﮋاردن‬ ‫رێﻜﺒﺨﺎت و ﭼﺎودێﺮی ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺋەﻣﺎﻧەش دەزﮔﺎی‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﻦ ﺑﯚ ﺑەداﻣەزراوەﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەك‪ .‬ﺋەﮔەر‬ ‫ﻧﯿﻤﺎﻧە ﺋێﻤە ﺑەﺋەرﻛﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ دەزاﻧﯿﻦ ﻛﺎرﯾﺎن‬ ‫ﻟەﺳەر ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛە ﺋێﻤە ﺑە ﮔﺮﻧﮕﯽ‬ ‫دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟە ﺳﺎڵﯿﺎدی راﭘەڕﯾﻦ و ﺳﺎڵﯿﺎدی ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا ﺑەﺑﯿﺮی ﺑﮫێﻨﯿﻨەوە وﻛﺎری ﺑﯚ ﺑﻜەﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﻤﺎﻧە ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋێﺮاﻗﺪا‪.‬‬ ‫ﺑەﺷێﻚ ﻟەو ﻛێﺸﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﺳەدەی ﺑﯿﺴﺘەﻣﺪا‬ ‫ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﻛﺮاون و ھەﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎش ﺑە ﺑێ ﭼﺎرەﯾﯽ‬ ‫ﻣﺎوﻧەﺗەوە‪ .‬ﻟەواﻧە ﻧە ﻛێﺸەی ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﻓﯿﺪراڵ و‬ ‫ﭼﯚﻧﯿەﺗﯽ ژﯾﺎن ﻟە ﮔەڵ ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﺋێﺮاق و‬ ‫ﻧە ﻛێﺸەی ﻛەرﻛﻮك و ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەی ﻛە ﻛێﺸەﯾﺎن‬ ‫ﻟەﺳەرە ﻧە ﻛێﺸەی ﺋﺎﺑﻮوری ﻛە ﺋێﺴﺘﺎ ﻟە رۆژەﭬﺪاﯾە‬ ‫و ﺑﯚﺗە ﭘﺮﺳﮕﺮﯾﻚ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺑﻮدﺟە و ﻧە‬ ‫ﻛێﺸەی ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯽ رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ھێﺰی‬ ‫ﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮرد و ﻧە ﭘﺮﺳﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﺑﻮوﻧﯽ ﺋێﺮاق‬ ‫ﺑە ﮔﺸﺘﯽ ﺑەﺷێﻚ ﻟەو ﻛێﺸﺎﻧەﯾە ﻛە ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﺋێﺮاق ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﺑﻮون و ﺋێﻤە ﺑەﺋەرﻛﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ‬ ‫دەزاﻧﯿﻦ ﻛە ﻟەم ﻗﯚﻧﺎﺧەدا ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﺳەر ﺑﻜەﯾﻦ‬ ‫و ﭼﺎرەﺳەرﯾﺎن ﺑﻜەﯾﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﻛﺎر ﻛﺮدن ﻟەﺳەر‬ ‫ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧە ﺑەﺷﻜێﻦ ﻟە ھﯿﻮا و ﺋﺎواﺗﯽ ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺋێﻤە و ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯿﺎن ﯾﺎن ﺧﯚد ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯿﺎن‬ ‫واﺗە ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ھﯿﻮا و ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن و ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫راﭘەڕﯾﻦ و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺮۆﺳەی دوای راﭘەڕﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﭼەﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ‬ ‫داﻣەزرا‬

‫‪٧‬‬

‫راﭘﯚرت‬

‫ﺑــێــﮕــﯚﻣــﺎن‪ ،‬ﭘــﺎرﺗــﯽ ﭼـــﺎرەﺳـــەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ‪ ،‬ﭘێﺶ ﯾــﺎزدە ﺳــﺎڵ و ﻟە ﺳﺎڵﯽ‬ ‫)‪(2002‬دا داﻣــەزرا‪ .‬ﭘێﺶ )‪(2002‬ﯾــﺶ ﺋەو‬ ‫ھەﭬﺎڵ و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﺎﻧەی ﻛە ﻟە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا رۆڵﯿﺎن ھەﺑﻮو و ﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدووە‪ ،‬ﺋەم‬ ‫ﻓﺎﻛﺘەر و ھﯚﻛﺎراﻧەی ﻛە ﺑﺎﺳﯿﻢ ﻛــﺮدن ﺑەﺷێﻚ‬ ‫ﺑﻮون ﻟە ھﯿﻮا و ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯿﺎن‪ .‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا داﻣـــەزرا ﺋــەم ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧە زۆر ﻛەس‬ ‫ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻧەدەﻛﺮد‪ ،‬ﻟە ﻻی زۆر ﻛەس ﺑﭭە ﺑﻮو ﻟەﺑەر‬ ‫ﺋەوەی ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری و ھەﭬﺎ‪‬ﻧﯽ و ﺋەو‬ ‫ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛە ﻟەﺳەر ﺋەم ﺋەرﻛﺎﻧە ﺋێﺸﯿﺎن دەﻛﺮد‬ ‫ھەﻣﯿﺸە ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا رووﺑــەرووی‬ ‫زەﺣﻤەﺗﯽ دەﺑــﻮوﻧــەوە‪ .‬ﺋەوەﺗﺎ ﺧﯚﺗﺎن ﺑەﺷێﻚ‬ ‫ﻟەو ﻛەﺳﺎﻧەن ﻛە ﻟەو ﻗﯚﻧﺎﺧە و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ )‪(90‬ﻛﺎﻧﺪا ﻟە ﭘێﻨﺎوی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻜﺮدن و‬ ‫ﺑەداﻣەزراوەﻛﺮدﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﭘێﻨﺎوی‬ ‫ﭼەﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ و ﮔەﻟەﻛەﻣﺎﻧﺪا‬ ‫زەﺣﻤەﺗﯿﺘﺎن ﺑﯿﻨﻮوە و ﮔﯿﺮاون و ﺋەﺷﻜەﻧﺠەﺗﺎن‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﻮوە‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری ﺳــەرەڕای‬ ‫ھەﻣﻮو زەﺣﻤەﺗﯽ و ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯿەﻛﺎن ﻛﯚڵﯽ ﻧەدا و‬ ‫ﺋەو ھەﭬﺎ‪‬ﻧەی ﻛە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮون ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘەرە‬ ‫ﺑەﺗێﻜﯚﺷﺎن ﺑﺪەن دەرێﻐﯿﺎن ﻧەﻛﺮد و ﺳﺴﺖ و ﻻواز‬ ‫ﻧەﺑﻮون و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯿەﻛﯽ ﺑەﻣڕەﻧﮕەﯾﺎن ﺑە‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺖ دﯾﺖ ﻛە ﭘێﯿﺎن واﺑﻮو ﺑﯚﺷﺎﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‪،‬‬ ‫ﻛﯚﻣەﻻﯾەﺗﯽ و ﻓﻜﺮی ﻟە ﺋﺎراداﯾە و ﭘێﯿﺎن واﺑﻮو ﻛە‬ ‫ﭘﺎرﺗﯿەﻛﯽ ﺑەم ﺷێﻮەﯾەك ﻛە ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺋەو ﺑﯚﺷﺎﯾﯿە‬ ‫ﻟە ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﻓﻜﺮی‪ ،‬ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ و‬ ‫ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿە ﭘڕ ﺑﻜﺎﺗەوە ﭘێﻮﯾﺴﺘە و ﺷﺎﻧﺒەﺷﺎﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﭘﺎرﺗﯿەش ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛە ﺑﺎوەڕﯾﺎن ﺑە ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿە ﺑەﯾەﻛەوە داﻧﯿﺸﺘﻦ و ﻟەﺳەر ﺋەو ﺑﻨەﻣﺎﯾە‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﻣەزرا‪.‬‬


‫راﭘﯚرت‬

‫‪٨‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ھﯿﻮا و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑﻮوە ھﯚﻛﺎر ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﺑﺎرەﮔﺎﻛﺎﻧﯽ داﺑﺨﺮێﺖ و ﻗەدەﻏەی ﺑﻜەن‬ ‫ھەر ﻟە ﺳەرەﺗﺎوە ﺋەم ﺧﺎ‪‬ﻧەی ﻛە ﺑﺎﺳﻢ ﻛﺮد‬ ‫ﺑەﺷێﻚ ﺑﻮون ﻟە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫و ﺑەرﻧﺎﻣەی و ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﻛﺮدۆوە‪ .‬ھەر ﺋەﻣەش‬ ‫ﺑﻮو ﻛە ﻟە )‪(2002‬ەوە ھەﺗﺎﻛﻮ ﺋێﺴﺘﺎ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﯾەﻛێﻜە ﻟەو رێﻜﺨﺮاواﻧە ﻛە رووﺑەرووی‬ ‫زۆرﺗــﺮﯾــﻦ و زەﺣﻤەﺗﯽ و زۆری ﺑــﯚﺗــەوە‪ .‬ﺋێﻤە‬ ‫ھﯿﻮا و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚوە ھﯚﻛﺎری ﺋەوەی ﻛە‬ ‫ﺑﺎرەﮔﺎﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﮕﯿﺮدرێﺖ‪ ،‬ھﯿﻮا و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﻤﺎن‬ ‫ﺑﯚﻧە ھﯚﻛﺎر ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛە ﻗەدەﻏە ﺑﻜﺮﯾﻦ‪ .‬ﺑﯚوە‬ ‫ھــﯚﻛــﺎری ﺋــەوە ﻛە رێﮕەﻣﺎن ﻟێﺒﮕﺮن ھەﺗﺎﻛﻮ‬ ‫ﻧەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑــەﺷــﺪاری ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎن ﺑﻜەﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺋەﻣﺎﻧە ھەﻣﻮوی ﺳﺰای ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻮون ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﻟەﺑەر ﻣﺒﺪا و ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙەﻛﺎﻧﯽ رووﺑەرووی‬ ‫ﺑــﯚﺗــەوە‪ .‬ﻟەﺑەر ھﯿﭽﯽ ﺗﺮ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو‬ ‫ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﺎﻧەی ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا ﺧەﺑﺎﺗﯿﺎن‬ ‫ﻛﺮدووە و ﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدووە ﻟە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿە ﺑﺎﺷەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەم ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﺑﻮون‪ .‬ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ﺑﻮون ﻛە ﻟە ﺋێﺴﺘﺎ‬ ‫و ﻟە داھﺎﺗﻮوﺷﺪا ﺋﺎﻣﺎدەی ﺧەﺑﺎﺗﻦ‪ .‬ﻟەو ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﺎﻧە‬ ‫ﺑــﻮون ﻛە ﺋﺎﻣﺎدەﻧەﺑﻮون ﺧﺰﻣەت ﺑﮕﯚڕﻧەوە ﺑە‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪی‪ .‬ﻟەو ﻛەﺳﺎﻧە ﺑﻮون ﻛە ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑﻮون‬ ‫ﺑــەرژەوەﻧــﺪی ﮔﺸﺘﯽ ﺑﮕﯚڕﻧەوە ﺑە ﺑەرژەوەﻧﺪی‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەت‪ .‬ﻟــەﺑــەر ﺋــەوە رووﺑــــەرووی زەﺣﻤەﺗﯽ‬ ‫ﺑﻮوﻧەﺗەوە‪ .‬ﻟەﺑەر ﺋەوە رێﮕەی ﻟێﮕﺮاوە و ﻗەدەﻏە‬ ‫ﻛﺮاوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺳەرەرای ھەﻣﻮو زەﺣﻤەﺗﯿەﻛﺎن ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﯾﺎزدە ﺳﺎڵﯽ ﺗەﻣەﻧﯽ ﺧﯚی ﭘڕدەﻛﺎﺗەوە‬ ‫و ﻟە ﺋەﻣڕۆﺷﺪا ﺟێ دڵﺨﯚﺷﯿە ﺋەو ھﯿﻮا و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺎﻧەی‬ ‫ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺑﯚ دەﻛﺎت ﻟە‬ ‫ﺑﻮاری ﻧەﺗەوەﯾﯿﺪا‪ ،‬ﺋەﻣڕۆ ﺑەﺷﯽ زۆری ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی‬ ‫ﺋێﻤە ﺑەﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺑە دەﺳە‪‬ت و دەرەوەی‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗەوە ﺋﯿﺪی داﻛﯚﻛﯽ ﻟێﺪەﻛەن و ﺋەﻣە ﺑﯚ ﺋێﻤە‬ ‫ﺧﺎڵێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕە و ﺋێﻤە ﺷﺎﻧﺎزی ﺑەوەوە دەﻛەﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ ﺑەﻣڕەﻧﮕەی وەﻛــﻮ زەرورەﺗێﻜﯽ‬ ‫ﻣێﮋووﯾﯽ دەﺑﯿﻨﯽ ﻧەك دەﺳﺘﺨﯚﺷﯽ ﻟێﺪەﻛﺮا‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫رووﺑەرووی زۆری و زەﺣﻤەﺗﯽ دەﻛﺮاﯾەوە‪ .‬ﻟە ﺋێﻤڕۆدا‪،‬‬ ‫ﺋەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺋەواﻧەی ﻛە ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯿﺎن ﺑﯚ دەﻛﺮدﯾﻦ‪ ،‬ﺋەﻣە‬ ‫ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿەﻛﯽ ﺋەم ﻗﯚﻧﺎﺧە دەﺑﯿﻨﻦ‪،‬‬ ‫ﺋەﻣەش ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾە ﻟە ﺋەﻗڵﯿەﺗﺪا و ﮔﻮڕاﻧﻜﺎرﯾە‬ ‫ﻟە ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﺪا و ﮔﻮڕاﻧﻜﺎرﯾە ﻟە زەﻣﯿﻨەﺳﺎزﯾﺪا‪.‬‬ ‫ﻟە ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ"‪"90‬ﻛﺎﻧﺪا ﺗﺎﻛە رێﻜﺨﺮاو‬ ‫ﺑﻮوﯾﻦ رەﺧﻨەﻣﺎن ﻟە ﻛەم و ﻛﻮڕﺗﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔﺮت و‬ ‫رووﺑەرووی ﻧﺎو و ﻧﺎﺗﻮرە دەﺑﻮوﯾﻨەوە‬ ‫ﻟە ﺑــﻮاری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪(90‬ﻛﺎﻧﺪا ﻟە‬ ‫ﭼﻮارﭼێﻮەی ﮔەﻟێﻚ ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر و ﯾەﻛێﺘﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و رێﻜﺨﺮاوە‬ ‫ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺳەردەﻣە‪ ،‬رۆژﻧﺎﻣەی و‪‬ﺗﺪا‬ ‫ھەﭬﺎ‪‬ﻧﯽ ﺋێﻤە رەﺧﻨەﯾﺎن ﻟە ﻛەم و ﻛﻮڕﺗﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔﺮت زۆر ﺟﺎر‬ ‫ﺗﺎواﻧﺒﺎر دەﻛﺮاﯾﻦ ﺑەوەی ﻛە ﺋەﻣﺎﻧە ﺑەﻋﺴﯿﻦ ﯾﺎن‬ ‫ﺧﯚد واﺑەﺳﺘەی دەرەوەن‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋێﺴﺘﺎ زۆر ﺟﺎر ﺑە‬ ‫ﺋێﻤە دەڵێﻦ ﺋێﻮە زۆر ﻧەرﻣﻦ و ﻛەم ڕﺧﻨە دەﮔﺮن‪.‬‬ ‫ﺋەﻣە ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﺋێﻤە ﺟێﮕﺎی دڵﺨﯚﺷﯿە و ﺋێﻤە‬

‫ﻟە ﮔەڵ رەﺷﻜﺮدﻧەوە و رەدﻛﺮدﻧەوەی ﯾەﻛﺘﺮدا ﻧﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﻟە ﮔەڵ ﺷﯿﺮۆﭬەﻛﺮدن و رەﺧﻨەی ﺑﯚﻧﯿﺎدﻧەر و‬ ‫ﻟﯚژﯾﻜﺪا و رەﺧﻨەﻛﺮدﻧﯽ ﻛەم و ﻛﻮڕﺗﯿەﻛﺎﻧﺪاﯾﻦ‪ .‬ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەرﯾﺶ ﻟەﺳەر ﺋەم ﺑﻨەﻣﺎﯾﺎﻧەش دروﺳﺖ ﺑﻮوە‬ ‫و ﺑﯚ ﺋەﻣە ﻛﺎر دەﻛﺎت و ﺋەﻣەش وا دەﻛﺎت ﺋەو‬ ‫ﭼەﻣﻜﺎﻧەی ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻛﺎری ﺑﯚ دەﻛﺎت‬ ‫ﻟە ھەﺳﺖ و ﻓﻜﺮی ﺧەڵﻜﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﺟێ ﺧﯚی ﺑﮕﺮێﺖ‬ ‫و ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﺑێﺘە ﺟێ ﺑﺎوەڕی و ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﺧەڵﻚ‪ .‬ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ‬ ‫ﺋەﻣە ﺧﺎڵێﻜە ﻛە ﺋێﻤە ﺷﺎﻧﺎزی ﭘێﻮە دەﻛەﯾﻦ‪ .‬ﺋێﻤە‬ ‫دەﻣﺎﻧەوێﺖ ﺑەردەوام ﺑﯿﻦ ﻟەﺳەری‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﻤﺎن‬ ‫واﯾە ﺋەﻣە رێ راﺳﺘە‪ ،‬ﺣەﻗە و رێﮕەی ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧە‬ ‫و ﺋەﻣە ﺋێﻤە دەﮔەێﻨێﺘە ﺳەرﻛەوﺗﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺶ ﺋێﻤە و ﺷەھﯿﺪاﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‪،‬‬ ‫ﺋەﻣﺎﻧە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺎن ﺑﻮو‪ .‬ﺋەﮔەر ﺋێﻤەش ﺑﻤﺎﻧەوێﺖ‬ ‫ﺑەردەواﻣﻜەری ﺋــەوان ﺑﯿﻦ و رێﮕﺎﻛەﯾﺎن درێﮋە‬ ‫ﭘێﺒﺪەﯾﻦ ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋێﻤە ﺳﻮرﺑﯿﻦ ﻟەﺳەر ﺋەم ﺷﺘﺎﻧە‪.‬‬ ‫ﻟە دوازدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯽ ﺧەﺑﺎﺗﻤﺎﻧﺪا ﻛﺎر‬ ‫ﻟەﺳەر ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻜﯽ ﺑﯚﻧﯿﺎدﻧﺎﻧەوە و‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﺒﻮون و ﺑﻨەﺑڕﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ و‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ دەﻛەﯾﻦ‬ ‫دﯾﺎر ﻏەرﯾﺐ ﻟە ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮ وﺗەﻛﺎﻧﯿﺪا‪ ،‬ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەو‬ ‫ﺧﺎ‪‬ﻧەدا ﻛە ﻟە دوازەدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎن و‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﺳەر دەﻛەن و‬ ‫ووﺗﯽ‪":‬ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻛﺎﺗێﻚ ﯾﺎدی ﯾﺎزدە ﺳﺎڵ ﺗێﭙەڕﺑﻮون‬ ‫ﺑەﺳەر داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﺪا دەﻛەﯾﻨەوە ﺑەواﺗﺎی ﺋەوە ﻧﯿﯿە ﻛە‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑێ ﻛەم و ﻛﻮرﺗﯿە‪ ،‬ﺋێﻤە ھەﺗﺎ‬ ‫وەﻛﻮ ﺋێﺴﺘﺎ ﭘێﻨﺞ ﻛﯚﻧﮕﺮەﻣﺎن ﺑەﺳﺘﻮوە و ﻟە ﺑﻮاری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﺪا ﮔەﻟێﻚ ھەﻧﮕﺎوﻣﺎن ھﺎوێﺸﺘﻮوە‪،‬‬ ‫ھەم ﻟە ﺷێﻮازی ﺑەرێﻮەﺑﺮدن و ھەﻣﯿﺶ ﻟە ﭘێﻜﮫﺎﺗەی‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﺪا ﻛە ژﻧﺎن و ﮔەﻧﺠﺎن ﺑەﺷێﻜﯽ ﺳەرەﻛﯽ‬ ‫و ﭘێﺸەﻧﮕﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺋێﻤەن ﻟە ﻧﺎو ﭘﺎرﺗﯿﻤﺎﻧﺪا‬ ‫و رۆڵێﻜﯽ ﺳەرەﻛﯽ دەﺑﯿﻨﻦ‪ .‬ﺋەﻣﺎﻧەش ھەﻧﮕﺎوی‬ ‫ﺟﺪدﯾﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺑەرﻧﺎﻣە و ﻟە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗﺪا ﻛەم و ﻛﻮرﺗﯽ ﺋێﻤەش ﻟە راﺑــﺮدوودا‬ ‫ھەﯾە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ھﯿﻮای ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑە ﺋێﻤە زﯾﺎﺗﺮە‬ ‫و ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟە راﺑﺮدوو و ﻟە ﺋێﺴﺘﺎﺷﺪا زۆرﺗﺮ و‬ ‫ﻗﻮرﺳﺘﺮن‪ .‬ﺋێﻤە ﺋەوە دەﺑﯿﻨﻦ ﻛە ﺋەو ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧەی‬ ‫ﻛە ﻛﺮدووﻣﺎﻧە ﺑەﺷﯽ ﺋەوەی ﻧەﻛﺮدووە ﻛە ﺑﺒﯿﻨە‬ ‫وە‪‬ﻣﺪەرەوەی ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ و ھەﻧﮕﺎوﻧﺎن‬ ‫ﺑەﺋﺎراﺳﺘەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا‪ ،‬ﺋەوەی ﻛە ﻛﺮدۆﻣﺎﻧە ﻛەم‬ ‫ﺑﻮوە و ﻟەﺑەر ﺋەوەش ﻟەم ﺳﺎڵﯿﺎدە ﺋەم ﺑﻮارە ﺑە وەﻛﻮ‬ ‫ﭘﺎﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑە ﺋەرﻛێﻜﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ دەﺑﯿﻨﯿﻦ و‬ ‫ﺑە ﭘێ ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﭘێﻨﺠەﻣﻤﺎﻧﺪا دەﭼﯿﻨەوە‬ ‫و ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﺋەواﻧە دەﻛەﯾﻦ ﻛە ﺑە ﮔەڵێﻚ‪ ،‬ﺑﻮاری‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎن و ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﺪا ﺑﭽﯿﻨەوە و ﺑەﺋەرﻛﯽ‬ ‫ﺧﯚﻣﺎن دەﺑﯿﻦ ﻛە ﻟەﺳەر ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗە راوەﺳﺘە ﺑﻜەﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﻟە دوازەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎن و ﺧەﺑﺎﺗﻤﺎﻧﺪا‬ ‫ﮔەﻟێﻚ ﭘــﺮۆژەﻣــﺎن ھەﯾە‪ .‬ﯾەﻛێﻚ ﻟــەو ﭘﺮۆژاﻧە‬ ‫ﻛﺎرﻛﺮدﻧە ﺑﯚ ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻜﯽ ﺟەﻣﺎوەری‬ ‫ﺑەرﻓﺮاوان ﻛە زۆرﺑەی ﭘﺎرت و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯽ و‬ ‫رێﻜﺨﺮاوەی ﻣەدەﻧﯽ و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ و‬ ‫رۆﺷﻨﺒﯿﺮ و زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ ﻟە ھەﻣﻮو ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﺗێﺪا ﺑەﺷﺪاری ﺑﻜەن و ﺋێﻤە ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ‬ ‫ﺋەم ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴە ﺑﻜەﯾﻨە ﺑﻨەﻣﺎﯾەك ﺑﯚ ھەﻧﮕﺎوﻧﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﺑەداﻣەزراوەﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬ﺧﺎڵﯿﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﻛە ﻟەﺑەرﻧﺎﻣەﻣﺎﻧﺪا ھەﯾە‪ ،‬ھەﻧﮕﺎوﻧﺎﻧە ﺑﯚ ﺑەﺳﺘﻨﯽ‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻚ ﺳەﺑﺎرەت ﺑە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﺑﻮون و ﺑە‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺑﻮوﻧە ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ .‬ﻟەو‬ ‫ﭼﻮارﭼێﻮەش ﻟە ﮔەڵ زۆر ﻻﯾەﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻣەدەﻧﯽ و‬ ‫ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﺪا ﻗﺴەﻣﺎن ﻛﺮدووە و ﻟەو ﻗەﻧﺎﻋەﺗەداﯾﻦ ﻛە‬ ‫ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻜﯽ ﺑەم ﺷێﻮە دەﺗﻮاﻧێﺖ ھەﻧﮕﺎوی‬ ‫ﺑﺎش ﺑﻨێﺖ ﺑﯚ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﻤﺎن‬ ‫و ﺑﯚ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻟە‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ .‬ﺋەﻣﺎﻧە ﯾەﻛێﻜﻦ ﻟە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ‬ ‫و ﺑەرﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛە دەﻣﺎﻧەوێﺖ ﻟە دووازدەھەﻣﯿﻦ‬ ‫ﺳﺎڵﻤﺎﻧﺪا ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ھﯿﻮادارم ﻛە ﺋێﻮەی‬ ‫ﺑەرێﺰﯾﺶ ﻟەم ﭼﻮارﭼێﻮەدا ھﺎوﻛﺎر ﺑﻦ و ﺑەﯾەﻛەوە‬ ‫ﻛێﺸەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎن‬ ‫و ﻛــێــﺸــەی دروﺳــﺘــﺒــﻮوﻧــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧێﻜﯽ‬ ‫دﯾــﻤــﻮﻛــﺮاﺗــﯿــﻚ ﺑــەﯾــەﻛــەوە ﭼــﺎرەﺳــەرﺑــﻜــەﯾــﻦ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺳﺎڵﯽ"‪ "2013‬ﺑﻜەﯾﻨە ﺳﺎڵﯽ ﺑەﺳﺘﻦ‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و داڕﺷﺘﻨﯽ‬ ‫ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾەﺗﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬ ‫ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛە دەﻣﺎﻧەوێﺖ ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﺑﻜەﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ و ﺑەﺳﯿﺴﺘەم ﺑﻮوﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿە ﻟە‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ .‬ﻗﺴەی زۆری ﻟەﺳەر دەﻛﺮێﺖ‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﭘﺮۆژەی ﺟﺪدی و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﺟﺪدی ﻟە ﺋﺎرادا‬ ‫ﻧﯿﯿە و ﻛەﻣە و ﺋێﻤە دەﻣﺎﻧەوێﺖ ﻟە ﺋەﻣﺴﺎڵﺪا‬ ‫ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﺋەم ﭘﺮۆژەﯾە ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ﻟەﮔەڵ ﻛەﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﺴﭙﯚر‪ ،‬ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺷــﺎرەزا و ﻛەﺳﺎﻧﯽ دڵﺴﯚز ﺑﯚ‬ ‫ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺑەﯾەﻛەوە ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﻛﻮڕ و‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺲ و ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ھﺎوﺑەﺷﺪا ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ‬ ‫رێﻜﻮﭘێﻚ داﻧﯿﻦ ﺑﯚ ھەﻧﮕﺎوﻧﺎن ﺑﯚ ﺑﻨەﺑڕﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻧﺪەڵﯽ‪ .‬ﺋەﻣەش ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﭘﺮۆژەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟە‬ ‫دوازدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯽ ﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﻤﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿﺶ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ‬ ‫درێﮋە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھەﻧﺪێﻚ‬ ‫ﻻﯾەن ﻛﺎر ﻟەﺳەرﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬ ‫ﻛﻮرد دەﻛەن‪ ،‬ﺋێﻤە ﺋێﺪی ﭘێﻤﺎن واﯾە‪ ،‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە‬ ‫ھەﻣﻮوﻣﺎن ﻗﻮڵﯽ ﻟێﮫەڵﻤﺎڵﯿﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ھەرﭼﯽ‬ ‫زۆوە ﺋەم ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴە ﺑﺒەﺳﺘﺮێﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو‬ ‫ﭘێﺸﻜەوﺗﻨﺎﻧەی ﻟە ھەﻣﻮو ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻟە ﺋﺎراداﯾە و ﺋەو ﮔﻮڕاﻧﻜﺎرﯾﺎﻧەی ﻟە رۆژھەﻻﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوڕاﺳﺖ و دﻧﯿﺎدا روودەدەن‪ ،‬ﺋەﻣﺎﻧە ﺋێﻤە ﻧﺎﭼﺎر‬ ‫دەﻛﺎت وەﻛﻮ ﻛﻮرد ﺑﺒﯿﻨە ﺧﺎوەن داﻣەزراوەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﮔﺸﺘﮕﯿﺮ ﻛە ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾەﻛﯽ ھﺎوﺑەﺷﻤﺎن‬ ‫ھەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ھەم رووﺑــەرووی ﺋەو‬ ‫ﭘﯿﻼﻧﺎﻧە ﺑﯿﻨەوە ﻛە ﻟەﺳەرﻣﺎن دەﻛﺮێﺖ و ھەﻣﯿﺶ‬ ‫ﺑەرﻧﺎﻣە داڕێﮋﯾﻦ ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ھﯿﻮا و ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﻤﺎن‪.‬‬ ‫ﺋەﻣە ﺑەﺋەرﻛێﻜﯽ ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻛﻤﺎن دەزاﻧــﯿــﻦ‪،‬‬ ‫ھﯿﻮادارم ﻛە ھەﻣﻮوﻣﺎن ﺑەﯾەﻛەوە ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺳﺎڵﯽ‬ ‫)‪ (2013‬ﺑﻜەﯾﻦ ﺑەﺳﺎڵﯽ ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺳﺎڵﯽ داڕﺷﺘﻨﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾەﺗێﻜﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑﯚ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‪ .‬ﺋێﻤە ﭘێﻤﺎن واﯾە ﺋەم‬ ‫ﺳەردەﻣە ھﺎوﺷێﻮەی ﺳەردەﻣﯽ ﻣﺎدەﻛﺎن‪ ،‬ﭼﯚن‬ ‫ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯿﺎن ﺑﯚ ﮔەﻻﻧﯽ رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ ﻛﺮد‬ ‫ﻟە ﺋێﺴﺘﺎﺷﺪا ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد دەﺗﻮاﻧێﺖ ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﺷﯚڕﺷﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ و ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧﯽ ﮔەﻻن‬ ‫ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ‬ ‫ﺳﺎڵﯿﺎدی ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری و ﺑﯿﺴﺖ و دووھەﻣﯿﻦ‬ ‫ﺳﺎڵﯿﺎدی راﭘەڕﯾﻨە ﺑەﺷﻜﯚەﻛەی ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑەرز‬ ‫و ﭘﯿﺮۆز ﺑێﺖ ﻟەھەﻣﻮو ﻻﯾەك ﻣﯚﺑﺎرەﻛﯽ دەﻛەﯾﻦ‪.‬‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫‪٩‬‬

‫راﭘﯚرت‬

‫ﻛەﺟەﻛە‪ :‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە رۆژی داﻣەزراﻧﺪﻧﯿەوە ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆ ﺑێ ﺟﯿﺎوازی ﻟە‬ ‫ﻧێﻮان ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﻴﺶ دەﻛﺎت‪ ،‬ﺋەﻣەش ﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ ﺷﯚڕﺷﮕێڕﯾە‬ ‫ﺋﺎ‪ /‬رۆژی و‪‬ت‬

‫ﺑﺮوﺳﻜە‪ /‬ﺑﯚ ھﺎوﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ) ‪ (PÇDK‬و ﺳەرﺟەم‬ ‫ﺋەﻧﺪاﻣە ﺑە ﻧﺮﺧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵڕۆژی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯿﺘﺎن ﻟە‬ ‫ﺋێﻮە و ﺳەرﺟەم ﺧەڵﻜﯽ ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﭘــﯿــﺮۆز دەﻛــەﯾــﻦ و ﺳـــەری رێــﺰ و ﻧـــەوازش‬ ‫ﺑــﯚ ﺷــەھــﯿــﺪان ﭬﯿﺎن ﺟــﺎف و د‪ .‬ﺳــﯿــﺮوان و‬ ‫ﺳەرﺟەم ﺷەھﯿﺪە ﺋﺎزﯾﺰەﻛﺎﻧﻤﺎن دادەﻧەوێﻨﯿﻦ‪.‬‬ ‫ھەﻣﻮوﻣﺎن دەزاﻧﯿﻦ ﻛە ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑە چ ﻓﯿﺪاﻛﺎری‬ ‫و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ ﻣەزﻧەوە ﺑەم رۆژە ﮔەﯾﺸﺘﻮوە و‬ ‫ھەﻣﻮوﻣﺎن ﻟە ﻧﺰﯾﻜەوە ﻟە ﻛێﺸە ﺋﺎڵﯚزەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﺧەش دەڕواﻧﯿﻦ ﻛە ﭘێﯿﺪا ﺗێﭙەڕ دەﺑﯿﻦ‪ .‬ﺑێ‬ ‫ﮔەڕاﻧەوەﻣﺎن ﺑﯚ ﻣێﮋووﯾﯽ دێﺮﯾﻦ‪ ،‬دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڵێﯿﻦ‬ ‫ﺑەدرێﮋاﯾﯽ ﺳەدەی ﺑﯿﺴﺘەم ﻛە ﭘێﺸﺘێﻨەی ﺋێﻤەی‬ ‫ﺗێﺪا ژﯾﺎ‪ ،‬ژﯾﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑە ﺳەرھەڵﺪان و‬ ‫ﺑەرﺧﯚدان ﺗێﭙەڕی‪ .‬ﺋەو ﺳەرھەڵﺪان و ﺑەرﺧﯚداﻧﺎﻧە‬ ‫ﺑە ﻛەﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺸﯿﯿەوە‪ ،‬ﺑە زەﺣﻤەﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺷێﻮەی ﻟە ﻻﯾەن ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑەرﭘﺎ ﻛﺮا‪ .‬ﺋەو ﺑەرﺧﯚداﻧەی ﺑە ﺷێﺦ ﻣەﺣﻤﻮد‬ ‫دەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺮد ﺑەھەﻣﻮو ﺑێﺒەﺧﺘﯽ‪ ،‬ﺑە ھەﻣﻮو‬ ‫ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەك و ﺑەھەﻣﻮو ﻛەﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿەﻛﯿﺸﯿﯿەوە‬ ‫ﺑێﺖ ﺗﺎ ﺑەڕۆژی ﺋەﻣڕۆﻣﺎن ﺑەردەواﻣﯽ ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫رژێﻤﯽ ﺳـــەددام ﺑە ﺳــەدان ﺳــﺎڵ ﺧﻮێﻨﯽ ﻟە‬ ‫دڵﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن رژاﻧﺪ‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺋەﻧﻔﺎﻟﺪا زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﻟە )‪ (١٨٠‬ھەزار ﻛەﺳﯽ ﺋێﻤەی ﻛﯚﻣەڵﻜﻮژﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﻜﻮژی ھەڵەﺑﺠە ھێﺸﺘﺎ ﻟە ﯾﺎدﮔەﻣﺎﻧﺪا)زاﻛﺮە(‬ ‫ﺗﺎزەﯾە‪ ،‬ﮔﻮﻧﺪێﻚ ﻧەﻣﺎ ﺧﺎﭘﻮر ﻧەﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﺷﻮێﻨێﻚ‬ ‫ﻧەﻣﺎ ﻧەﺳﻮﺗێﻨﺪرێﺖ‪ .‬ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺟﯚرێﻚ ﻛﺮا‬ ‫ﺑە وێﺮاﻧە‪ .‬ھەوڵﺪرا ﺳەرﺗﺎﭘﺎی ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺋەﺳﯿﺮ‬ ‫ﺑﻜﺮێﺖ و ﺷﺎرەﻛﺎن ﺑﻜﺮێﻦ ﺑە زﯾﻨﺪان‪ .‬ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا‬ ‫رژێﻤﯽ ﺳەددام ﺑەﻣﺸێﻮە ﺧﻮێﻨﺨﯚراﻧەﯾە ﻟە دژی‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻛﯚﻣەڵﻜﻮژی دەﻛﺮد‪ ،‬زۆر ﭼﺎك دەزاﻧﯿﻦ‬ ‫ﻛە ﻟە ﻻﯾەن ھێﺰە ھەژﻣﻮﻧﮕەراﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧەوە‬ ‫ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﻛﯚﻣەڵﻜﻮژﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە ﻛﺎرێﻜﯽ ﺳﺎدە‬ ‫دەﺑﯿﻨﯽ و ﺗەﻧﺎﻧەت ھﺎوﻛﺎرﯾﺸﯿﺎن دەﻛــﺮد‪.‬‬ ‫ﻟەو ﻛﺎﺗەی ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﺑەر‬ ‫ﭼﺎوی ﺟﯿﮫﺎﻧەوە رووﺑەڕووی ﻗڕﻛﺮدﻧﯽ ﯾەﻛﺠﺎرەﻛﯽ‬ ‫ﻛــﺮاﺑــﻮوەوە‪ ،‬ﻟە ﭼــﻮارﭘــﺎرﭼــەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‬ ‫ﺑە ﮔﯿﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿەوە ﺧﺎوەﻧﺪارﯾﯿﺎن ﻟە‬ ‫ﯾەﻛﺘﺮ ﻛﺮد‪ ،‬ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ‬ ‫ﺷەرەف و ﺷﻜﯚﻣەﻧﺪی ﺧﯚی ﻟەﺳەرووی ھەﻣﻮو‬ ‫ﺷﺘێﻜەوە ﺑﮕﺮێﺖ و ﺑەرﺧﯚداﻧﯽ ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﯚڕﺷﮕێڕی ﻛە ﺑە رێﺒەر ﺋﺎﭘﯚ دەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺮد‬ ‫ﺑە ﯾەﻛﺎﻧﮕﯿﺮﺑﻮون ﻟەﮔەڵ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠە واﺗﺎدارەﻛﺎﻧﯽ‬

‫وە‪‬ﻣــــــﺪەرەوەی ﺑــەرﺧــﯚداﻧــﯽ ﻗــﺎرەﻣــﺎﻧــﺎﻧــەی‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ھەﻣﻮو ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﺪا ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوە و‬ ‫ﮔەﺷەی ﻛﺮدووە‪ .‬ﻟەم واﺗﺎﯾەدا رێﺒەر ﺋﺎﭘﯚ ﻧەك‬ ‫ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﭘﺎرﭼەﯾەﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ رێﻨﻤﺎﯾﯽ‬ ‫و ﭘﺎرادﯾﮕﻤﺎی ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی و‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺳەرﺟەم ﮔەﻟەﻛەﻣﺎﻧﯽ‬ ‫دەرﺧﺴﺘﯚﺗەڕوو و ھێڵێﻜﯽ ﻧﻮێ و ﻓەﻟﺴەﻓەی‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ ﻧﻮێﯽ ﺧﻮڵﻘﺎﻧﺪووە‪ .‬ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋەو ﺑﻨﺎﺧەﯾە ﺳەرەڕای ھەﻣﻮو زەﺣﻤەﺗﯽ‬ ‫و ﻧﺎھەﻣﻮوارﯾﯿەك ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧە ﺷﻜﯚﻣەﻧﺪاﻧەﻛەی ﻟە‬ ‫ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ زﯾﻨﺪەﯾﯽ و ﺑە ﺑڕﯾﺎرﻣەﻧﺪﯾەﻛەوە ﮔەﯾﺎﻧﺪووە‬ ‫ﺑەم رۆژە ﻛە ھﯿﭻ ﻛەﺳێﻚ ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﻧەدەﻛﺮد‪.‬‬ ‫ھەﭬﺎ‪‬ن‪ ،‬دۆﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑەڕێﺰ‪.......‬‬ ‫رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەﻣڕۆ ﻟە ﻗﯚﻧﺎﺧﯽ ﺷﯚڕﺷێﻜﯽ‬ ‫ﻣێﮋووﯾﯿﺪاﯾە‪ ،‬ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە رۆژﺋﺎوا ﺑﯚ ﺟﺎری ﯾەﻛەم‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎزادی ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎوە‪.‬‬ ‫ﻟەﻣەﺷﺪا ﺑێﮕﻮﻣﺎن رۆڵێﻜﯽ ﮔەورەی ﺋەو ھێڵﯽ‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧەی رێﺒەر ﺋﺎﭘﯚ ھەﯾە ﻛە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﺧﻮﻟﻘﺎﻧﺪووﯾەﺗﯽ‪ .‬ھەرﭼەﻧﺪە داﮔﯿﺮﻛﺎرﯾﯽ دەوڵەﺗﯽ‬ ‫ﺗــﻮرك‪ ،‬ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟە رێﻜﺨﺮاوە ﭼەﺗە‬ ‫ﺑەﻛﺮێﮕﯿﺮاوەﻛﺎن و ھەروەھﺎ ﺋەو ﻻﯾەﻧﺎﻧەی ﺗەﺳﻜە‬ ‫ﺋﺎﺳﯚی ﻧەژادﭘەرﺳﺘﯽ ﭘﺎرﭼەﮔەراﯾﯿﺎن ﺗێﭙەڕ‬ ‫ﻧەﻛﺮدووە ﻣﺎﯾەی زۆر و زەﺣﻤەﺗﯿﺶ ﺑﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟەو ﺧﺎڵەی ﭘێﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻮوە ھەﻧﮕﺎو‬ ‫ﺑﯚ دواوە ﻧﺎﻧێﺖ‪ .‬ﺋەوەش روون و ﺑەرﺟەﺳﺘەﯾە ﻛە‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﺷﯚڕﺷﯽ رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑە ﺋەﻧﺪازەﯾەﻛﯽ ﺟﺪدی ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟە ﺳەرﺟەم‬ ‫ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮدووە و ﺑە ﺳەرﻛەوﺗﻨﯿﺸﯽ‬ ‫ﭘێﺸﻜەوﺗﻦ و ﮔەﺷەﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ دێﻨێﺘە ﻛﺎﯾەوە‪.‬‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە زۆر ﺋەﺳﺘەﻣە ﺑڵێﯿﻦ ﺗﺎ ﺑﺎﻛﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە )‪ (٢٠‬ﻣﯿﻠﯿﯚن ﻧﻔﻮﺳﯽ ھەﯾە‬ ‫و ﻧﯿﻮەی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻜﺪێﻨێﺖ‬ ‫ﺋﺎزاد ﻧەﺑێﺖ‪ ،‬ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن زاﻣﻦ‬ ‫و ﭘــﺎرێــﺰراو دەﺑێﺖ‪ .‬ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﺋــەﻣــڕۆ ﭘێﺸﻜەوﺗﻦ و ﮔــﯚڕاﻧــﻜــﺎری ﻣێﮋووﯾﯽ‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ ﻟە ﺋﺎراداﯾە‪ ،‬ﻟەﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺑەرﺧﯚداﻧﯽ‬ ‫ﺷﻜﯚﻣەﻧﺪاﻧەی ﺗەﭬﮕەڕ و ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‪ ،‬داﮔﯿﺮﻛﺎرﯾﯽ‬ ‫ﺗﻮرك رووﺑــەڕووی ﮔﺮێﺒەﻧﺪێﻜﯽ ﮔەورە ﺑﯚﺗەوە‪.‬‬ ‫دﯾﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم دواﯾﯿﺎﻧەﯾﺎن ﻟە ﮔەڵ رێﺒەر ﺋﺎﭘﯚ‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ ﺋەوەﯾە‪ .‬ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪(٢٠١٣‬دا چ ﺑە‬ ‫رێﮕەی داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﺪن ﺑێﺖ‪ ،‬ﯾﺎﺧﻮد چ ﺑەڕێﮕەی‬ ‫ھەڵﻤەﺗێﻜﯽ ﺷﯚڕﺷﮕێڕی زۆر ﺑەھێﺰﺗﺮ ﺑێﺖ‪ ،‬ﭼﯚن‬ ‫و ﺑە چ رێﺒﺎزێﻚ دەﺑێﺖ ﺑﺎ ﺑﺒێﺖ‪ ،‬ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە‬ ‫ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەڵﻤەﺗێﻜﯽ ﮔەورەی ﭘێﻜەوە‬ ‫ﺋﺎزادﺑﻮون ﻟەﮔەڵ رێﺒەر ﺋﺎﭘﯚ ﺋەﻧﺠﺎم دەدات‪ .‬ﺋێﻤە‬ ‫وەﻛﻮ ﺗەﭬﮕەڕ و ﮔەل ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﯚ‬ ‫ھەﻣﻮو ﺋەﮔەرێﻚ ﺑڕوای ﺗەواوﻣﺎن ﺑە ﺳەرﻛەوﺗﻨە ﺑە‬ ‫دروﺷﻤﯽ‪" ،‬رێﺒەراﯾەﺗﯽ ﺋﺎزاد‪ ،‬ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺎزاد"ە‪.‬‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ھەر‬

‫ﭼﻮار ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ھەﻣﻮو ھێﺰێﻜﯿﯿەوە‬ ‫ﺑەردەواﻣە و ﺑە ﻗﯚﻧﺎﺧێﻜﯽ زۆر ھەﺳﺘﯿﺎردا ﺗێﭙەڕ‬ ‫دەﺑێﺖ‪ .‬ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەﻣڕۆ ﻗﯚﻧﺎﺧﯽ داڕﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﺎﺋﯚﺳﯽ رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ ھەﻟﻮدەرﻓەﺗﯽ ﺑەﻧﺮخ‬ ‫و ﭘﺎﯾەدار ﺑﯚ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن دەﺳﺘەﺑەر دەﻛﺎت‪ ،‬ﻟە‬ ‫ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﻣەﺗﺮﺳﯽ زﯾﺎﻧﯽ ﮔەورەﺷﯽ ﻟە ﮔەڵﺪاﯾە‪.‬‬ ‫ھەڵﺴەﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ھەل و دەرﻓەﺗﺎﻧە ﭘەﯾﻮەﺳﺘە‬ ‫ﺑە ﺑەھﺮەی ھێﺰە ﭘێﺸەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ و‬ ‫ﺋــەو ﭘێﮕە و ﻣﯿﺴﯿﯚﻧﺎﻧەی ﺧــﺎوەﻧــﯽ ھەﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯽ ﻣێﮋووﯾﯿﻦ‪ .‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋەﻣە ﺑﺎش‬ ‫ﺑﺰاﻧﺮێﺖ ﻛە ھﯿﭻ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﭘﺎرﭼەﻛﺎن و ﭼﯿﻨێﻜﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ ﺑەﺗەﻧﯿﺎ دەرەﻗەﺗﯽ ﺋەم ﻗﯚﻧﺎﺧە زۆر‬ ‫و زەﺣﻤەﺗە ﻧﺎﯾەت‪ .‬ﻗﯚﻧﺎخ‪ ،‬ﻗﯚﻧﺎﺧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﯾەﻛڕﯾﺰﯾﯿە‪ ،‬ﭼﯿﺘﺮ ﻛﺎﺗﯽ ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﺑەﺟەرﮔﯿﯿە ھﺎﺗﻮوە‪ .‬ﺋەرﻛﯽ ﺳەرﺷﺎﻧﯽ ﺳەرﺟەم‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯽ و ھەﻣﻮو‬ ‫ھﺎو‪‬ﺗﯿﯿەﻛە ﻟە ﭘێﻨﺎوی ﯾەﻛﺎﻧﮕﯿﺮﺑﻮون ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ھەﻣﻮو ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﺪا‪،‬‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ دەﺳﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن و‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻓﯿﺪاﻛﺎرﯾﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ‪ ،‬ﺑێ رەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺗەﺳﻜﯽ ﻛەﺳێﺘﯽ ﺑەﺷﺪار ﺑﺒێَت‪ .‬ﺋەم‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﺧە ﮔﺮﻧﮕەی ھێﻨﺪەی ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‪ ،‬ھەل‬ ‫و دەرﻓەﺗﯽ ﺑﺎ‪‬ی ھەﯾە‪ ،‬ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﺑە ﺋەﻧﺪازەی‬ ‫ﭘێﺸﻮازی ﻟێﻜﺮدﻧﻤﺎن ﺑە ﭼەﻣﻜﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎن‪،‬‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﺷﻤﺎن ﺑە ﺋﺎزادی رەوای ﺧﯚی دەﮔەﯾەﻧﯿﻦ‪.‬‬ ‫ھەﭬﺎ‪‬ﻧﯽ ﺑەڕێﺰ‪.......‬‬ ‫‪PÇDK‬ﺑﻮون‪ ،‬ھەڵﻮێﺴﺘﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕە ﺑﯚ ﺑﻮون ﺑە‬ ‫ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼەﻣﻜﯽ ﺋەم ﭘێﮕە ﻣێﮋووﯾﯽ و‬ ‫ﭼەﻣﻜﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯿﯿە وەﺑەرﺑﻨێﺖ‪ .‬ﻟە رۆژی‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯿەوە ﺗﺎ ﺋەوڕۆﻛە ﺑێ ﺟﯿﺎوازی ﻛﺮدن‬ ‫ﻟە ﻧێﻮان ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدن ﻟە‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺳەرﺟەم ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﻧەوەﺳﺘﺎوە و ﺑەھەﻣﻮو دەرﻓەت و ﺗﻮاﻧﺎﯾەﻛﯿﯿەوە‬ ‫ﻟەﻧﺎوﯾﺪا ﺟێﮕەی ﮔﺮﺗﻮوە‪ ،‬ﺋەﻣەش ﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ‬ ‫ﺷﯚڕﺷﮕێڕﯾﯿە ﻛە ھەرﮔﯿﺰ ﺑە ﻛەم ﻧﺎﺑﯿﻨﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﻟەم ﻗﯚﻧﺎﺧەدا ﻛە ﻣﯚدێﺮﻧێﺘەی ﺳەرﻣﺎﯾەداری‬ ‫ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻜﯽ ﻟەﻧﺎو‬ ‫ﺑــەرژەوەﻧــﺪﯾــﺪا ﺧﻨﻜﺎﻧﺪووە و ﻣﺎدﯾﯿەﺗﮕەراﯾﯽ‬ ‫ﺧﺴﺘﯚﺗە ﺑــەردەم ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻜەوە‪ ،‬ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە‬ ‫‪ PÇDK‬ﻟەﺳەر ﺑﻨﺎﺧەی ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژی و ﻟەڕووی‬ ‫ﻣەﻋﻨەوﯾﺸەوە ﻟە ژێــﺮ دۆﺧــﯽ ﺳەﺧﺘﺪا ﺧﯚی‬ ‫رێﻜﺨﺴﺘﻮوە و درێــﮋە ﺑە ﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎن‬ ‫دەدات‪ .‬ﺑــەو ھﯚﯾەوە ﺟێﮕﺮﺗﻦ ﻟــەﻧــﺎو‪PÇDK‬‬ ‫دا ﻛە ﺑە ﺗــەواوی ﻛﺎروﺑﺎری ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙەروەری‬ ‫و ﺷﻮێﻨﮫەڵﮕﺮی ﺣەﻗﯿﻘەﺗە‪ ،‬ﺧــﯚی ﻟە ﺧﯚﯾﺪا‬ ‫ﺟەﺳﺎرەﺗﯿﯿەﻛﯽ واﺗـــﺎدارە‪ .‬ﻟێﺮەوە دەﻣﺎﻧەوێ‬ ‫ﺋەوەش ﺑﺨەﯾﻨەڕوو ﻛە ﻟە ﮔەڵ ﻗﻮوڵﺒﻮوﻧەوەی‬ ‫‪ PÇDK‬ﻟە ھێڵﯽ رێﺒەر ﺋــﺎﭘــﯚدا‪ ،‬ﻟە ﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫ﺋﺎراﺳﺘەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ دەرﺧﺴﺘﻨە ڕووی ﺋﯿﺮادەی‬


‫راﭘﯚرت‬

‫‪١٠‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ و ﻟە ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻜﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﭘﺘەو و ﺑە ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙﺪا ﻣەوداﯾەﻛﯽ‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ دەﺑڕێﺖ‪ .‬ﺑــەرزﻛــﺮدﻧــەوەی ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﺑە‬ ‫رۆﺣﯽ ﻓﯿﺪاﯾﯿﺎﻧەی ﮔەورە ﻓﯿﺪاﯾﯽ)ﭬﯿﺎن ﺳﯚران( و‬ ‫ﺷەھﯿﺪاﻧﯽ ﺗﺮی رێﮕﺎی ﺋﺎزادی ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ‪PÇDK‬‬ ‫دەﻛﺎﺗە ﭘﺎرﺗﯽ‪ ،‬دروﺳﺘﺒﻮون و ﺷەھﯿﺪان‪ ،‬ھﯿﭻ‬ ‫ﮔﻮﻣﺎﻧێﻜﯿﺸﻤﺎن ﻟەوە ﻧﯿﯿە ﻛە ﺑە ﯾەﻛﺎﻧﮕﯿﺮﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﺳەرﻛەوﺗﻦ دەﺳﺘەﺑەر دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﻟــەم ﻗﯚﻧﺎﻏەی ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺋــﺎزادی‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﭘێﯿﮕەﯾﺸﺘﻮوە‪ ،‬ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫دەﺗﻮاﻧێﺖ رۆڵﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﺑﮕێڕێﺖ‪ .‬ﭘێﺸﻜەوﺗﻦ و‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە و ﺋێﺮاق ﺑەﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﭘێﮕەی ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮرد و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﭘێﮕەی‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑە ﺧﺎڵێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﮔەﯾﺎﻧﺪووە‪.‬‬ ‫ﻟە ﺗــەواوی ﺋەو ﺧﺎﺳﯿەﺗﺎﻧەدا ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻓﯿﺪراڵ ﻛەﻣﻮو ﻛﻮرﺗﯽ ھەﯾە‪،‬‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا ﻛێﺸەی ﺑەرﭼﺎو ﻟە ﮔەﺷەدان‬ ‫ﺑە ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﭘﺸﺘﺒەﺳﺘﻮو ﺑە‬ ‫ﻣﺎف و دادﭘــەروەری ھەﯾە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ .‬ھەﻣﻮو ﻛەﺳێﻚ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎ و ﺷەھﯿﺪی دا ﺑە‪‬م ﺋەو ﻧﺎھﺎوﺳەﻧﮕﯽ‬ ‫و ﻧﺎدادﭘەروەرﯾﯿەی ﻟە داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ داھﺎﺗەوە‬ ‫ﭘەﯾﺪاﺑﻮوە‪ ،‬ﺗﺎدەﭼێﺖ ﮔەﻧﺪە‪‬ن و ﺟﯿﺎوازی ﻧێﻮان‬ ‫ﭼﯿﻨەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ دەﻛﺎت‪ .‬ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ھەژارەﻛﺎن ھەژار‬ ‫دەﻣێﻨﻨەوە و ھەژارﺗﺮ دەﺑﻦ‪ ،‬ﺗﻮێﮋێﻜﯽ ﻛەﻣﯿﻨەش‬ ‫ﺑەﺧێﺮاﯾﯽ دەوڵەﻣەﻧﺪ دەﺑﻦ‪ .‬ﺋەم رەوﺷەش ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺋەوەی ﺗﻮێﮋێﻜﯽ ﮔەورەی رەﻧﺠﺪەر دەردەﺧﺎﺗەڕوو‪،‬‬ ‫ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﭼﯿﻨەﻛﺎن‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ دەﻛــﺎت‪ .‬ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە زەﺣﻤەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دەﯾــﺎن ﺳﺎڵەی ﭘێﺸﻤەرﮔﺎﯾەﺗﯽ و ﺳەﻓﺎﻟەت و‬ ‫ﻓﯿﺪاﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ زۆرﺑەی ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ‬ ‫رەﻧﺠﺪەرە ھــەژارەﻛــﺎن ﭼێﺸﺘﻮوﯾﺎﻧە و ژﯾــﺎون‪،‬‬

‫دەﺳﺘﻜەوت و ﻗﺎزاﻧﺠﯽ زۆری ﺗﻮێﮋێﻜﯽ ﻛەﻣﯿﻨە‬ ‫و دەوڵەﻣەﻧﺪﺑﻮوﻧﯿﺎن‪ ،‬ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺟﺪدی‬ ‫ﻛێﺸەی داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎدادﭘەروەرﯾﯿﺎﻧە دەھێﻨێﺘە‬ ‫رۆژەﭬــەوە‪ .‬ﮔﻮﻣﺎن ﻟــەوەدا ﻧﯿﯿە و دەﺑێﺖ ﺑﺎش‬ ‫ﺑﺰاﻧﺮێﺖ ﻛە ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻜﯽ وەھﺎ ﻧﺎدادﭘەروەر و دژە‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﺎﻧە‪ ،‬ﺋﺎراﻣﯽ‪ ،‬ﺋﺎﺳﻮودەﯾﯽ‪ ،‬ﺑەﺧﺘەوەری‪،‬‬ ‫ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺋــﺎزادی و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‬ ‫ﻧﺎھێﻨێﺖ‪ .‬ﺋەﻣە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛە ﺑەھﯚی ﺋەم دۆﺧە‬ ‫ﻧﺎدادﭘەروەرﯾﯽ و دژە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﺎﻧەوە‪ ،‬رۆژ ﺑە‬ ‫رۆژ ﻛێﺸەی ﺑێﻜﺎری و ﻧﺎ ﺋﺎﺳﻮودەی ﻟە ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا زﯾﺎﺗﺮ دەﻛﺎت‪ .‬ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا ژﻧﺎن‬ ‫ﺋەو ﭼﯿﻨەن ﻛە ﺑە ﻗﻮرﺳﺘﺮﯾﻦ ﺷێﻮە ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ و ﺋﺎزادی ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ دەژﯾﻦ‪ .‬ﺑە دەرك ﻛﺮدن‬ ‫ﺑە ﻓەﻟﺴەﻓەی ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەك ژﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻧەﺑێﺖ‪،‬‬ ‫ﺋﺎزد ﻧﺎﺑێﺖ‪ ،‬ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەی ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ و‬ ‫ﺋﺎزادی ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ و ژن ﺑﻮوە ﺑە ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺋەرك‪.‬‬ ‫ھەﭬﺎ‪‬ﻧﯽ ﺑەڕێﺰ‪......‬‬ ‫ﻟە دۆﺧێﻜﯽ وەھﺎدا ﭘێﮕەی ‪ PÇDK‬ﻟە ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟە ﮔــەڵ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ دەﺳﺘﻜەوﺗە‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯿەﻛﺎن‪ ،‬ﺑەڕێﺒﺎزی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﺎﻧە‪،‬‬ ‫ﺑــﺮەوداﻧــە ﺑە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ و‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ژﯾﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﺎﻧەﯾە ﻟە‬ ‫ﭼﻮارﭼێﻮەی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ــ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا‪.‬‬ ‫ﺑەھەﻧﺪ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ھﺎوﺑەﺷﯽ دادﭘــەروەراﻧــە ﻛە‬ ‫ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭼﯿﻨﯽ‬ ‫رەﻧﺠﺪەران و ﺑەھەﻧﺪ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی‪،‬‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ و دادﭘەروەری ﻟە ﻻﯾەن ‪ PÇDK‬ەوە‬ ‫وەﻛﻮ ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺑﻨەڕەﺗﯽ‪ ،‬دەﺳﺘﻜەوﺗﯽ زۆر‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ و ﺑەﻧﺮخ دەﺧﺎﺗە ﺳەر دەﺳﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﻟە ﯾﺎدی ﻧەﻛەﯾﻦ ﻛە ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەك ھێﻨﺪەی‬ ‫ھەﺑﻮوﻧﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬ﺋــﺎزادی و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ و‬ ‫ﯾەﻛﺴﺎﻧﯿﺶ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەﺳﺘﻠێﺒەرﻧەدراو و ژﯾﯿﺎﻧﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﺋێﻤە ﻟەو ﺑڕواﯾەداﯾﻦ ﻛە ﺋەﮔەر ‪ PÇDK‬ﻟەم‬ ‫ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەدا ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑەرزﺑﻜﺎﺗەوە و‬ ‫ﺳەرﻛەوﺗﻦ ﻟە رەﻧﮕﺪاﻧەوەی ھێڵﯽ رێﺒەر ﺋﺎﭘﯚ‬ ‫ﺑە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺋەوا‬ ‫ﭘێﺸﻜەوﺗﻦ و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﮔﺮﻧﮓ ﻟە ﮔەڵ ﺧﯚی‬ ‫دێﻨێﺖ‪ ،‬دەﺳﺘﻜەوﺗﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﺑە ﮔەﻟﯽ ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە ﻗە‪‬ی ﻓﯿﺪاﻛﺎرﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺳەرەﻧﺠﺎم ﻟەﺳەر ﺋەو ﺑﻨﺎﺧەﯾە ﻟە ﻧﺎﺧﯽ دڵﻤﺎﻧەوە‬ ‫رێــﺰ و ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯿﻤﺎن ﺋﺎراﺳﺘەی ﺳەرﺟەم‬ ‫ﺋەو ﻛﺎدێﺮ و ﺧەﺑﺎﺗﻜﺎرە ﻓﯿﺪاﻛﺎراﻧەی رەﻧﺠﯿﺎن‬ ‫ﻟە ﺑەﭘﺎرﺗﯿﺒﻮوﻧﯽ ‪ PÇDK‬دا داوە و ﺳەرﺟەم‬ ‫ﻛەﺳﻮﻛﺎری ﺷەھﯿﺪان‪ ،‬ﺳەرﺟەم دۆﺳﺘﺎﻧﻤﺎن‬ ‫و ﮔەﻟە ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙەروەرەﻛەﻣﺎن دەﻛــەﯾــﻦ و‬ ‫دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﯽ دەﻛەﯾﻦ ﻛە ھەرﮔﯿﺰ ﻟە دۆزی‬ ‫رەواﯾﺎﻧﺪا ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﻧﯿﻦ و ھەﻣﯿﺸە ﻟەﮔەڵﯿﺎﻧﯿﻦ‪ .‬ﻟە‬ ‫ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﺮۆژی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ‪ PÇDK‬دا ﺑڕوا‬ ‫دەﻛەﯾﻦ ﺑە ھێﺰی ﺗێﻜﯚﺷﺎن و رەﻧﺞ و ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺑەﺳﺎ‪‬ﻧﯽ‪ ،‬ﻟە ﻗﯚﻧﺎﺧﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪەدا ﭘﺮاﻛﺘﯿﻜێﻜﯽ‬ ‫ﺳەرﻛەوﺗﻮوﺗﺮ و وە‪‬ﻣﺪەرەوەی ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯽ ﮔەل‬ ‫دەﺧﺎﺗەڕوو‪ ،‬ﻟە ﺳەر ﺋەو ﺑﻨﺎﺧەﯾەش ﺟﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﺗــﺮ ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳــﺎڵــڕۆژی داﻣــەزراﻧــﺪﻧــﯽ ﺑە‬ ‫ﺟﯚش و ﺧﺮۆﺷێﻜﯽ ﻣەزﻧەوە ﭘﯿﺮۆز دەﻛەﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺑــــﮋی ﺗــێــﻜــﯚﺷــﺎﻧــﯽ ﯾــەﻛــێــﺘــﯽ ﻧــەﺗــەوەﯾــﯽ‬ ‫و ﻛـــﯚﻣـــەڵـــﮕـــﺎی دﯾـــﻤـــﻮﻛـــﺮاﺗـــﯽ ‪PÇDK‬‬ ‫ﺷـــەھـــﯿـــﺪاﻧـــﯽ رێـــﮕـــﺎی ﺋـــــــﺎزادی ﻧــەﻣــﺮن‬ ‫ﺑﮋی رێﺒەر ﺋﺎﭘﯚ‬ ‫ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ‬ ‫‪KCK‬‬


‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫‪١١‬‬

‫راﭘﯚرت‬

‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ "ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری" زەروورەﺗێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ ﺑﻮو‬ ‫ﺗﺎﻛە ﭘﺎرﺗە ﻟە ﻣﺎوەی ﺗەﻣەﻧﯿﺪا ﭼﻮارﺟﺎر ﮔﯚڕاﻧﯽ ﻟەﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﺪا ﻛﺮدووە و‬ ‫ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ھﺎوﺳەرۆﻛﯽ ﺑەرێﻮە دەﺑﺎت‬ ‫ﺗﺎﻛە ﭘﺎرﺗە"‪ "٪٤٧‬ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ دەﺳﺘە ﺑەرێﻮەﺑﺮدﻧﯽ‪ ،‬ژﻧﻦ‬ ‫ﺗﺎﻛە ﭘﺎرﺗە ﺧﺎوەن ھێڵێﻜﯽ ﻓﻜﺮی و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾە‬ ‫رۆژی و‪‬ت ﻟە ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﯿﺴﺖ و دووھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی‬ ‫راﭘــەڕﯾــﻨــە ﺷــﻜــﯚدارەﻛــەی ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‬ ‫ﻟــە ﺑــەھــﺎری "‪ "١٩٩١‬ﺑــە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ زاﻧــﯽ‬ ‫ﻛــﯚﻣــەڵــێــﻚ ﻛــەﺳــﺎﯾــەﺗــﯽ و ﺋـــەﻧـــﺪام و‬ ‫دۆﺳﺘﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗەﻛەﻣﺎن ﺑﺪۆێﻨێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﺗﯿﺸﻚ ﺑﺨەﯾﻨە ﺳەر ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ و‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری و رۆڵ و‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟە ﮔﻮڕەﭘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﻓﻜﺮی‪،‬‬ ‫ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژی‪ ،‬رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ و ژﯾﺎﻧﯽ و ﺋەﺧﻼﻗﯽ‬ ‫و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ و ﺋەو ﻗﯚﻧﺎخ و ﺋﺎﺳﺘﺎﻧەی‬ ‫ﻟــە ﻣـــﺎوەی ﺗەﻣەﻧﯿﺪا ﭘێﮕەﯾﺸﺘﻮوە و‬ ‫ھــﺎوﻛــﺎت ﺟــﯿــﺎوازی ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری و‬ ‫زەروورەﺗەی ﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺑەم ﺷێﻮەﯾە‪.‬‬ ‫ﺋﺎ‪ /‬رۆژی و‪‬ت‬

‫)ﺳــﯚران ﻓەﻗێ(‪ ،‬ﭘﺎرﺗەﻛﺎن ﺑە ﺣﺴﺎب ﻟە‬ ‫ﭘێﻨﺎو ﺋﺎزادی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن و ﺑەﺧﺘﯿﺎری ﮔەڵ دروﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮوﻧە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە ﺳەر ﺋەرزی واﻗﯿﻌﺪا وا ﻧﯿﯿە و‬ ‫ﻟە ﭘڕاﻛﺘﯿﻜﺪا ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ﻛﺎر دەﻛەن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ھەر ﯾەك ﻟەو ﭘﺎرﺗﺎﻧە ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ‬ ‫ھەﺳﺘﻜﺮدن ﺑە داﮔــﯿــﺮﻛــﺎری و داﺑەﺷﻜﺎری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﯚ ﺑەﮔﮋداﭼﻮوﻧەوەی ﺋەو زوڵﻤە‬ ‫وەﺣﺸﯿەﺗە ﻧەﺑﻮوە‪ .‬ھەر وەھﺎ ﺑێ ﻓەڵﺴەﻓە و‬ ‫ﺋﺎﯾﺪﯾﻮﻟﯚژﯾﺎی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻛﻮردی ﺑﻮون و ﻟە ﺑەر‬ ‫ﺋەوەﺷە ﻛە ﺧەﺑﺎﺗەﻛەﯾﺎن‪ ،‬ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺑە دۆزی‬ ‫ﻛﻮرد ﻧەﻛﺮدووە‪ .‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺗێﺮواﻧﯿﻦ و ﺑﯿﺮﯾﺪا ﺟﯿﺎﯾە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ھەڵﮕﺮی ﻓﻜﺮ و ﻓەڵﺴەﻓەﯾەﻛە ﻛە ﻟە ﻻﯾەن‬ ‫ﺋﺎﭘﯚی ﺑﯿﺮﻣەﻧﺪەوە ﮔە‪‬ﻟە ﻛﺮاوە‪ .‬ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژی‬ ‫ﺋﺎﭘﯚﭼﯽ ﻟە راﻣﺎن و ھەﻧﺎوی ﺑﺮﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردەوە‬ ‫وەك دەوا ﺧﻮڵﻘﺎوە‪ .‬ﺑﯿﺮێﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿە‪،‬‬ ‫ﺑەرﺗەﺳﻚ و ﺧەﺑﺎت و ﺑﻨەﻣﺎڵەﯾﯽ و ﭼﻮوﻧە ﭘﺎڵﯽ‬ ‫ھەر ﯾەك ﻟە داﮔﯿﺮﻛەران رەﺗﺪەﻛﺎﺗەوە‪ .‬ﺧەﺑﺎﺗﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەر ھﺎوﻛﺎت ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻓەرھەﻧﮕﯽ‬

‫و ﻛەﻟﺘﻮری زﯾﻨﺪووﻛﺮدﻧەوەی ﻛەڵەﭘﻮری رەﺳەن‪،‬‬ ‫ﺧەﺑﺎت ﺑﯚ ﺋﺎزادی ژن‪ ،‬ﺧﺎڵﯽ دەﺳﺘﭙێﻚ ﭘڕاﻛﺘﯿﻚ‬ ‫و ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋە‪ ،‬ﭘﯿﻮەﻧﺪﯾە ﻛﯚﻣە‪‬ﺗﯿەﻛﺎن ﻟە ﺳەر‬ ‫ﺑﻨەﻣﺎی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﭼﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧەرﯾﺘﯽ‬ ‫ھﺎوﺑەﺷﯽ و ﺑە ﺗەﻧﮕەوەھﺎﺗﻦ و ھەڵﺘەﻛﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ھەﻣﻮو ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و داﺑەﺷﻜﺎری ﺧێڵەﻛﯽ‬ ‫و ﻧﺎوﭼەﮔەرﯾﯿە‪ .‬ﻟە ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮرﯾﺪا ﭼﺎﻧﺪﻧﯽ روﺣﯽ‬ ‫ھﺎوﻛﺎری و ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ و ژﯾﺎن و ﺧﯚﺷﮕﻮزەراﻧﯽ‬ ‫وەك ﯾەك دەﺳە‪‬ﺗﯿﺶ ﻟە دەﺳﺖ ﻛﯚﻣەڵێﻚ‬ ‫ﻗەﺗﯿﺲ ﻧﺎﺑێﺖ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ زۆر دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿە‪،‬‬ ‫ﺳەرﺟەم ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ ﮔەڵ ﻣﺎﻓﯽ ﺋەوەﯾﺎن ھەﯾە ﻛە‬ ‫ﺑەﺷﺪاری و ﻣﻮﻣﺎرەﺳەی ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻜەن‬ ‫و ﭘﺎواﻧﻜﺎری ﻧﯿﯿە‪ .‬ھەروەھﺎ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛەﻣﭙﯿﻨﯽ‬ ‫ﻛﺮدووە ﻟە دژی ﻗڕﻛﺮدﻧﯽ ﻛەﻟﺘﻮری و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی‬ ‫دژی ژﻧﺎن و‪ ...‬ﺋەﮔەر ﭼﯽ ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺧﺎوەﻧﯽ‬ ‫ﻣﯚڵەﺗﻦ ﺑﯚ ﻛﺎر ﻛﺮدن و ﺑﻮدﺟەش وەردەﮔﺮن‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﻟە ﭘﺮﺳە ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﭼﺎرەﻧﻮﺳﺴﺎزەﻛﺎن‬ ‫ﻟە ﺧﺎڵﯽ ﺳﻔﺮدان‪ ،‬ﺑە‪‬م ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﺳــەرەرای دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﺳﭗ و ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯽ‬ ‫و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻮدﺟە ﻛە ﭼﯽ ﺑە ﮔﻮڕ و ﺗﯿﻨەوە‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘەرە ﭘێﺪەدات‪.‬‬ ‫)ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺋــﺎزاد(‪ ،‬ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی‬ ‫ﭘﺎرﺗەﻛەﻣﺎن ﺳەرەﺗﺎ ﻟە رێﺒەری ﻓﻜﺮﯾﻤﺎن‪ ،‬رێﺒەر‬ ‫ﺋﺎﭘﯚ ﭘﯿﺮۆز دەﻛەﯾﻦ‪ .‬ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەﻣڕۆش ھﺎوﻛﺎﺗە‬ ‫ﻟە ﮔەڵ راﭘەڕﯾﻨە ﺷﻜﯚدارەﻛەی ﺳﺎڵﯽ"‪"١٩٩١‬‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە رۆژێﻜﯽ وەھﺎدا واﺗﺎﯾەﻛﯽ‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ ﻟە ﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ‪ ،‬ﻟەﺑەر ﺋەوە و ﺑە ﻗەﻧﺎﻋەﺗﯽ‬ ‫ﺋێﻤە وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺋەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺎﻧەی ﻟە‬ ‫ﺑەھﺎری "‪"١٩٩١‬راﭘەڕﯾﻨە ﻣەزﻧەﻛەی ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد‬ ‫ﺑەرﭘﺎی ﻛﺮد‪ ،‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﯽ ﮔەورەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ و‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺧﯚی ھەﺑﻮو‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑە ﻗەﻧﺎﻋەﺗﯽ‬ ‫ﺋێﻤە زۆرێﻚ ﻟەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺎﻧە ﻟە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا‬ ‫ﭘێﻜﻨەھﺎت‪ ،‬ﺑﯚﯾە ھەﻣﻮو ﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋێﻤە ﺑﯚ ﺋەوە ﺑﻮو ﻛە ﺋەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ و ﺋﺎواﺗﺎﻧەی‬ ‫ﻟە ﭘﺎش راﭘەڕﯾﻨﻜە ﺑەدی ﻧەھﺎﺗﻦ‪ ،‬ﺑەدﯾﺒێﻨﯿﻦ‬

‫و ﺋەوەﺷﯽ ﻛە ﺑــەدی ھﺎﺗﻮوە‪ ،‬ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮ و‬ ‫ﺑێﭽەﺳﭙێﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەﻣەش ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﻛﺎری‬ ‫ھﺎوﺑەش و ﭘێﻜەوەﯾﯽ دەﺑێﺖ‪ .‬ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ‬ ‫دەﻛــﺮد ﺋێﻤە ﻟە ﺑــﻮاری زﯾﮫﻨﯽ و ﭼﺎﻻﻛﯿﺪا‬ ‫ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﭼڕﺗﺮ ﺑﻜەﯾﻨەوە ﺑﯚ ﺋەوە‬ ‫رێﮕﺮی ﺑﻜەﯾﻦ ﻟەوەی ﻛە وا ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ‬ ‫ﺑە ﺋﺎﻗﺎرێﻜﯽ ﺧﺮاﭘﺪا ﻧەڕوات‪ .‬ھﯿﭻ ﻻﯾەن و ﺣﺰب‬ ‫و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿەك ﺑەﻻﯾەﻧﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺗەﺳﻚ‬ ‫ﻧەﯾﺒﺎت و ﺑﯚ ﺋێﻤەش ﺋەم ھەوڵﺪاﻧە ﺳەرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﺑﻮو‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻓﻜﺮی و‬ ‫ﭼﺎﻻﻛﯽ و ﻗﻮڵﺒﻮوﻧەوەی ﻓﻜﺮی و ﭘەروەردەﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺋﯿﺶ و ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑەو ﺋﺎراﺳﺘەدا‬ ‫ﺑــﺮدووە و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﭘﺮۆژە و ﭘﻼن و رێﮕﺎی‬ ‫ﭼﺎرەی ﺋەڵﺘەرﻧﺎﺗﯿﭭﯿﻤﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋەم ﻣەﺳەﻻﻧە ﭘێﺸﻜەش ﻛــﺮدووە‪ .‬ﺧﺎڵێﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﻛﺎر و ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﭘێﻨﺎو‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﺑﻮوە و ﺋەﻣەش‬ ‫ﺧﺎڵێﻜە ﻛە ﺑەﭼڕی ﻛﺎرﻣﺎن ﻟەﺳەر ﻛﺮدووە و ﺑﯚ‬ ‫ﺋەﻣەش ھەوڵﺪەدەﯾﻦ ﻟە ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻜﯽ ھﺎوﺑەش‬ ‫و ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺑەرﻓﺮاواﻧﺪا ﻛە ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺗێﺪا ﺑەﺷﺪار ﺑﻦ رێﮕﺎ ﭼﺎرەﺳەرەﻛﺎن ﻟە "‪"٢٠١٣‬دا‬ ‫ﺑﺨەﯾﻨە ڕوو‪ .‬ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ھەوڵﻤﺎﻧﺪاوە و‬ ‫ھەوڵﯿﺶ دەدەﯾــﻦ دوور ﻟە دەﺳــە‪‬ت و وەﻛﻮ‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﮔەل‪ ،‬ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﻟە ﺑﻮاری ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا‬ ‫ﭘێﺸﺒﺨەﯾﻦ و ﺳﯿﺎﺳەت ﺑﻜەﯾﻨە ﻣﺎڵﯽ ﮔەل و‬ ‫ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﯚﺧﺒەﺑﻮوﻧﺪا دەرﯾﺨەﯾﻦ و ﻟە ﮔەڵ‬ ‫ﻻﯾەﻧە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺨﻮازەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛە‪،‬‬ ‫ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺟــﺪدی ﮔــەل ﺑەرێﻮە‬ ‫ﺑﺒەﯾﻦ‪ .‬ﺋێﺸێﻜﯽ ﺗﺮﻣﺎن ﻟە "‪"٢٠١٣‬دا ﺋەوەﯾە‬ ‫ﻛە رووﺑـــەرووی دﯾــﺎرەی ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺑﯿﻨەوە و‬ ‫ﺑﯚ ﺑﻨەﺑڕﻛﺮدﻧﯽ ﮔەڵﻨﺪەڵﯽ ﻛە ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا ﻟە‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚﺗە دﯾﺎردەﯾەﻛﯽ ﻛﯚﺷﻨﺪە‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻚ ﺑﺒەﺳﺘﯿﻦ و ھەوڵﯽ ﺑﻨەﺑڕﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑﺪەﯾﻦ‪ .‬ﻟــەم ڕواﻧﮕەﯾەوە ﻟە ﺳﺎڵﯽ "‪"٢٠١٣‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺧﯚی زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻜﺎﺗە‬ ‫ﺟێ ﻣﺘﻤﺎﻧە و ﺑﺎوەڕی و ﻟەو ﻗەﻧﺎﻋەﺗەﺷﺪام‬ ‫ﻛــە دەﺗــﻮاﻧــێــﻨــێــﺖ ﺑە ﺳــەرﻛــەوﺗــﻮوﯾــﯽ‬


‫راﭘﯚرت‬

‫‪١٢‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ﺋــەم ﺋﯿﺸە ﺑﻜﺎت و ھــەﻣــﻮو ﺋــەو رێــﮕــﺮی و‬ ‫ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯿﺎﻧە ﻟەﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﭼﺎرەﺳەری دۆزی‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﺪا‬ ‫ھەﯾە ﻛﺎڵﺒﻜﺎﺗەوە و ھﺎوﻛﺎﺗﯿﺶ ﺑﺒێﺘە ﭘﺸﺖ و‬ ‫ﭘەﻧﺎﯾەك و ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪەری دۆزی ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑەﮔﺸﺘﯽ‪ .‬ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ‬ ‫ﺋەم رۆژە ﭘﯿﺮۆز ﻟە رێﺒەری ﻓﻜﺮﯾﻤﺎن‪ ،‬رێﺒەر ﺋﺎﭘﯚ‬ ‫و ھەﻣﻮو ﺷەھﯿﺪاﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﯿﺮۆز دەﻛەم‪.‬‬ ‫)ھﺎورێ ﻛﺎﺳﺘﺮۆ(‪ ،‬دوای ﺗێﭙەر ﺑﻮوﻧﯽ )‪(١١‬‬ ‫ﺳﺎڵ ﺑە ﺳەر داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھەﻧﮕﺎوﻧﺎن ﺑﯚ ﺳﺎڵێﻜﯽ‬ ‫ﻧﻮێ دەﻛﺮێﺖ ﺑەڵێﻦ ﺋەم ﭘﺎرﺗە ﻟە دۆﺧێﻜﺎ ﻟە داﯾﻚ‬ ‫ﺑﻮوە ﻛە ﺑﺎﺷﻮر ﻟە ﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻗﯿﺮاﻧﯽ ﺟﯿﺎوازدا‬ ‫ﺑﻮوە‪ .‬ﻟە ھەﻣﻮوﯾﺎن ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ ﻗەﯾﺮاﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ‬ ‫ﺑــﻮوە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەك ھەﻧﮕﺎوێﻚ ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﻣــەزراوە‬ ‫و ﭘﺮەﻧﺴﯿﭗ و ﻣﯿﺘﯚدی ﻛﺎری‪ ،‬ﻛﺎر ﻛﺮدﻧە ﻟە‬ ‫ﺳەر راﯾەڵەﻛﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ و ﮔەﺷەﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﺑە ﺑــڕوای ﻣــﻦ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﻣﺎوەی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﺪا ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﻟە‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧەی دروﺷﻤەﻛەﯾﺪا ﺑێﺖ و ﮔﺮﻧﮕﯽ‬ ‫ﺑە ﺑــﻮاری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﺑــﺪات وەك ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ‬ ‫ﺳەرەﻛﯽ ﻛە ﭘﺎرﺗەﻛە ﻟە ﺳەری داﻣەزراوە ﺋەﻣە‬ ‫ﻟە ﻻﯾەك ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﻣﻮو ﺟﻤﻮﺟﯚڵﯽ ﻛﺎری‬ ‫رۆژاﻧەی ھﺎوﺗەرﯾﺐ ﻛﺮدۆوە ﻟە ﮔەڵ ﭘەﻛەﻛەدا‪،‬‬ ‫ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا )ﭘەﻛەﻛە( ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑەم ﺟﯚرە‬ ‫ﻣﺎﻣەڵە ﻛﺮدﻧە ﻧﯿﯿە و ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺑە ھێﺰە ﻟەﺳەر‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ دوﻧﯿﺎ ﺑﯚﯾە ﻟەم ﻧێﻮەدا ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﺘﻮاﻧﯿﻮە زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﻧﮕﯽ‬ ‫ﺑە ﭘﺮﺳە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﺪات‪ ،‬وەك ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ ﻟە ژێﺮ ﻣﯿﺘﯚدی‬ ‫ﺋﺎﭘﯚدا‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻣﻦ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﮔﺮﻓﺘە ﺳەرەﻛﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺋەو ھﺎوﺗەرﯾﺐ ﺑﻮوﻧەﯾەﺗﯽ ﻟە ﮔەڵ ﭘەﻛەﻛەدا‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﭘەﻛەﻛە ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﻟە ﭘێﺸە‪ ،‬ﺋەﻣەش رەﻧﮕﺪاﻧەوەی ﺑەردەواﻣﯽ‬ ‫ھەﯾە ﻟە ﺳەر ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژاﻧــەی‪،‬‬ ‫ھەر ﺋەﻣەش واﯾــﻜــﺮدووە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەك ﺧﯚی ﻧەﻧﺎﺳﺮێﺖ‪.‬‬ ‫)زاﻧــﺎ رەﺳــﻮڵ(‪ ،‬دوای ﺋەو ھەﻣﻮو ﺋێﺶ و‬ ‫ﺋﺎزاراﻧەی وەك ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران و ﺋەﻧﻔﺎل و ﻣﺎڵﻮێﺮاﻧﯽ‬ ‫و ﻛﯚﭼﺒەری ﻛە ﺑە ﺳەر ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﺎت ﺳەرەﻧﺠﺎم ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪(١٩٩١‬‬ ‫راﭘەرﯾﻨﯽ ﮔەل دەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺮد و ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑەو‬ ‫زوڵﻢ و زۆرﯾﺎﻧە ھﺎت و ﺑە ﺋﯿﺮادی ﮔەل رژێﻤﯽ‬ ‫ﺑەﻋﺴﯿﺎن ﻟە ﺷﺎر و ﭼﺎرۆﭼﻜەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬

‫ڕاوەدووﻧﺎ‪ ،‬ﮔەل ﺋﺎزادﯾﺎن ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎ و ﻛﯚﻣەڵێﻚ‬ ‫دەﺳﻜەوت و دەرﻓەت ﺑﯚ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺧﻮﻟﻘﺎ‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺑە دەﺳﺘﻮەرداﻧﯽ دەرەﻛﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ دوو ﭘﺎرﺗﯽ دەﺳە‪‬ﺗﺪار‬ ‫و ﻗﯚرخ ﻛﺮدﻧﯽ ھەﻣﻮو دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﮔەل ﻟە‬ ‫ﻻﯾەن ﺋەو دوو ﺣﯿﺰﺑەوە و ﭘﺎرﭼە ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮر‬ ‫ﺑە دوو ﺋﯿﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋەم ﺑەﺷەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ھێﺪی ھێﺪی ﺑﯚﺷﺎﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻓﻜﺮی و‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋێﺮاق ﺑﺎڵﯽ‬ ‫ﺑە ﺳەر ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻛێﺸﺎ و ﺧەڵﻚ ﺗﻮوﺷﯽ‬ ‫ﺑێ ھﯿﻮاﯾﯽ و ﻛﯚﭼﺒەری ﺑﯚ دەرەوەی و‪‬ت ﺑﻮو‪.‬‬ ‫دەﺳــﻜــەوﺗــەﻛــﺎﻧــﯽ راﭘـــەرﯾـــﻦ ﻛــەوﺗــﻨــە ژێــﺮ‬ ‫ھەڕەﺷەﯾەﻛﯽ ﺟﺪدی ھەم ﻟە ﻻﯾەن دەرەوە و‬ ‫ﻧﺎوﺧﯚی و‪‬ﺗەوە‪ ،‬ھەر ﺑﯚﯾە ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪(٢٠٠٢‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫داﻣەزرا و ﺗﻮاﻧﯽ ﺑە ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ دوور ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺗﺎﻛە ﻛەﺳﯽ و‬ ‫ﺣﯿﺰﺑﯽ و ﺑە ﺋەﺳﺎس ﮔﺮﺗﻨﯽ ھێﺰی ﺟەﻣﺎوەری و‬ ‫ﺋێﺮادەی ﮔەل ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﭘەرە ﭘێﺒﺪات و‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺎﻧە ﺑﯚ ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫و ﭼﺎرەﺳەری ھەﻣﻮو ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎدا وەك‬ ‫ﭘﺮﺳﯽ ﭼﯿﻨﺎﯾەﺗﯽ و رەﮔەزی و ﺋﺎﺑﻮوری و دﯾﻨﯽ‬ ‫و ﺋﺎﯾﻨﯽ ﭘﺮﺳﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری و ﺑە ﺋەﺳﺎس‬ ‫ﮔﺮﺗﻨﯽ ھەﻣﻮو ﭼﯿﻦ و ﺗﻮێﮋەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮر ﻟە ﺳەر‬ ‫ﺑﻨەﻣﺎی ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔﺸﺘﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﭘﺮﺳە‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾەﻛﺎن و ﺑەھێﺰ ﻛﺮدﻧﯽ ﺋﯿﺮادەی ﺗﺎك ﻛە‬ ‫ھەر ﻛەس ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺑە روﺣﯽ ﯾەﻛﺘﺮ ﻗەﺑﻮڵﻜﺮدن‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﺑﻜەن و ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑە ﺑﻨەﻣﺎوە وەرﺑﮕﺮن و ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ ﻛــﺮدن ﻟە‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺋەوان و ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻣﺎدی و ﻣەﻋﻨەوی‬ ‫ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮێﺘﯽ ﺗﺎ رادەﯾەك ﺋەو ﺑﯚﺷﺎﯾﯿە‬ ‫ﭘڕ ﺑﻜﺎﺗەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ھێﺸﺘﺎ ﺑە ھﯚی دەﺳﺘێﻮەرداﻧﯽ‬ ‫ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە داﮔﯿﺮﻛەراﻧﯽ ﺳەر ﻛﻮردﺳﺘﺎن و‬ ‫دەوڵەﺗە زﻟﮫێﺰەﻛﺎن و ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﻣﯚدﯾﺮﻧﯿﺘەی‬ ‫ﻛﺎﭘﯿﺘﺎڵﯿﺴﺘﯽ ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟە ﺑﺎﺷﻮر ﺑەدی‬ ‫دەﻛﺮێﺖ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ھەوڵﺪاﻧﯽ زۆرﺗﺮ ھەﯾە‪.‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﺋێﻤە ﺳەﯾﺮی ﺗﺎﺑﻠﯚی ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ دەﺑﯿﻨﯽ دوای ﺋەو ھەﻣﻮو ﻛﺎر و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧە‬ ‫ھێﺸﺘﺎ ﺋەم ﺑەﺷەی و‪‬ﺗەﻛەﻣﺎن ﭘﺮە ﻟە ﻗەﯾﺮاﻧﯽ‬ ‫ﺟﺪدی ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾﯽ و ﭘڕە ﻟە ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺋﯿﺪارﯾﯽ‬ ‫و ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری و ژێﺮﺧﺎﻧێﻚ ﺑﯚ‬ ‫داھﺎﺗﻮوی و‪‬ﺗەﻛەﻣﺎن ﻧﯿﯿە‪ .‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻜﯽ ﺑە ﺋەﺧﻼق ﺑە ﺋەﺳﺎس‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﻦ ﻟە ﺑﻮاری ﻛﺮداری ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﻣﺪرﻧﯿﺘە‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻚ و ھەﻣﻮو ﭼﯿﻦ و ﺗﻮێﮋەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‬ ‫ﺑە ﺋەرك و ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚی ﺑﺰاﻧﯿﺖ و ژن و ﮔەﻧﺞ‬ ‫دەﺑێ رۆڵﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﮕێﺮن و ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯽ ﺋەم‬ ‫ﺳﯿﺴﺘەﻣە ﺑﻜەن‪ .‬ھﯿﻮادارم ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﻟەﻣﺴﺎڵ ﺑەدواوە ﻟەم ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧەدا زﯾﺎﺗﺮ ﭘەرە‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺑە ﻛﺎر و ﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﺪات‪.‬‬ ‫)ﺋەﺣﻤەد رێﻜﺎﻧﯽ(‪ ،‬ﺳﺎڵﯿﺎدی راﭘەڕﯾﻨە‬ ‫ﺷﻜﯚدارەﻛەی ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن و ﺳﺎڵﯿﺎدی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﺧﺎﻧەوادەی ﺷەھﯿﺪان‪،‬‬ ‫ﺳەرﺟەم ﺋەﻧﺪام و ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯿﻤﺎن و ﮔەﻟە‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷەرەﻛەﻣﺎن و دڵﺴﯚزاﻧﯽ ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬ ‫و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﭘﯿﺮۆز ﺑێﺖ‪ .‬ﺑێﮕﻮﻣﺎن داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟەم ﺑەروارە رێﻜەوت ﻧﯿﯿە‬ ‫و ﺑە ﺑێ ﺋﺎﮔﺎﯾﯽ ﭘێﻜﻨەھﺎﺗﻮوە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﻛﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﺑە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾە‪ .‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺋەم ﭘﺎرﺗە‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ‬ ‫و ﺑەداﻣەزراوەﻛﺮدﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ھەر ﺑﯚﯾە ﻛﯚﻧﮕﺮەی داﻣەزراﻧﺪﻧﯿﺶ ﺧﺮاﯾە رۆژاﻧﯽ‬ ‫راﭘەڕﯾﻨەوە‪ .‬ﺋێﻤە ﻻﻣﺎن واﺑﻮو ﻛە ﺑەﺷﯽ زۆری‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ و ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻣﺎوەر ﺑەدﯾﻨەھﺎﺗﻮون و‬ ‫ﺋەﻣەش ھەوڵﯽ ﺗﺮی ﭘێﻮﯾﺴﺘە و داﻣەزارﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺶ ﺑەﺷێﻚ ﺑﻮو ﻟەو ھەوڵە‪.‬‬ ‫راﭘەڕﯾﻦ و دەرﭘەڕاﻧﺪﻧﯽ رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺲ ﻟەﺑەﺷﯽ‬ ‫زۆری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺧﯚی دەﺳﻜەوﺗێﻜﯽ ﻣەزن‬ ‫ﺑــﻮو‪ ،‬دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ‬ ‫ھەرێﻢ و ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋەﻣڕۆ ھەﻧﮕﺎوی ﮔﺮﻧﮕﻦ ﻟە‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرددا‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻧﻜﯚڵﯽ‬ ‫ﻟە دەﺳﻜەوت و راﺳﺘﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻧەﻛەﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ھەوڵﺒﺪەﯾﻦ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺟێﮕﯿﺮﯾﺎن‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ و ﺑﯿﺎﻧﺨەﯾﻨە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﮔەﻟەوە‪ .‬ﺋەم‬ ‫دەﺳﻜەوﺗﺎﻧەش ﺑەﺗێڕواﻧێﻨﯽ ﺋێﻤە ﺑەرھەﻣﯽ‬ ‫ﺧەﺑﺎت و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻟە‪ ،‬ھەر ﺑﯚﯾە دەﺑێﺖ‬ ‫ﺑﻜەوێﺘە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﮔەﻟەوە و ﻟە ﻻﯾەﻧﯽ ﻻﯾەﻧێﻚ‬ ‫ﯾﺎ ﺧﻮد ﭼەﻧﺪ ﻻﯾەﻧێﻜەوە ﻗﯚرخ ﻧەﻛﺮێﻦ‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫ﺧﻮد ﻟە ﺑﻦ ﻧﺎوی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯿﺪا‪،‬‬ ‫ﺳﻨﻮری ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ و ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻣﺎوەر ﺑەرﺗەﺳﻚ‬ ‫ﻧەﻛﺮێﺘەوە‪ .‬ھﺎوﻛﺎﺗﯽ ﺋــەوە ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﻤﺎن‬ ‫دەﺑﯿﻨﯽ ﻛە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە ﻗﯚﻧﺎﺧﯽ ﺷەڕی ﻧﺎوﺧﯚ‬ ‫ﺑﮫێﻨﺪرێﺖ و ھەﻧﮕﺎو ﺑەرەو ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوە و‬ ‫ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ھەﻣﻮو ﺑﻮارەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑﻨﺮێﺖ‪ .‬ﻟە ﻧێﻮان ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ "‪١٩٩٢‬ھەﺗﺎ ‪"٢٠٠١‬‬ ‫ھەردوو ﭘﺎرﺗﯽ دەﺳە‪‬ﺗﺪار ھەوڵﯿﺎﻧﺪا ﺧەﺑﺎﺗﯽ‬ ‫ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﻨﻮوردار ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ﮔﻮاﯾە ﺑەم ﺳﯿﺎﺳەﺗە دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور‬ ‫دەﭘﺎرێﺰرێﺖ‪ ،‬ﻛە ﭘێﭽەواﻧەی ﺋەﻣە راﺳﺘە‪.‬‬ ‫ﺋەﻣەش ﻻﯾەﻧﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺗﺎك و ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺎزار دەدا‪ .‬ﻟەو ﺳﺎ‪‬ﻧەﺷﺪا‬ ‫ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﻟەم دوو ﺑﻮارەدا ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ زۆر دروﺳﺖ‬ ‫ﺑﺒﻮو‪ .‬ﻟە ﺑــﻮاری ھەﻧﮕﺎوﻧﺎن ﺑەرەوﺷﯚڕﺷﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا دەﻧﮕەﻛﺎن زۆر ﻛﺰ و ﻻواز ﺑﻮون و‬ ‫زۆرﺑەی ﭘﺎرت و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿەﻛﺎن ﺋەو واﻗﻌەﯾﺎن‬ ‫ﻗەﺑﻮڵ ﻛﺮدﺑﻮو‪ .‬ﻟە ﺑﻮاری ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻧەﺗەوەﯾﺸﺪا‬ ‫ھـــــەرﭼـــــەﻧـــــﺪە ھەوڵﺪاﻧێﻚ ھەﺑﻮو‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺋﺎ ﺳﺘە ﻧﮕﯿﯿە ﻛﺎ ن زۆر ﺑــﻮون و ﺑەﺷێﻜﯽ‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫زۆری ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻟەم ﺑﻮارەدا ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯿﺎن‬ ‫دەﻛﺮد ﯾﺎن ﺧﯚﯾﺎن رادەﺳﺘﯽ ﭼەﻣﻜﯽ ﺑﺎ‪‬دەﺳﺘﯽ‬ ‫ھەر دوو ﭘﺎرﺗﯽ دەﺳە‪‬ﺗﺪارﻛﺮدﺑﻮو‪ ،‬ﯾﺎ ﺧﻮد‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﺳڕ ﻛﺮدﺑﻮو‪ .‬ﺋــەوەی ﻛە دەﯾﺨﻮاﺳﺖ‬ ‫ﭘەرە ﺑەم ﺑــﻮارە ﺑﺪات ﻛەم ﺑــﻮون‪ .‬ﺋەﻣە ﺋەو‬ ‫ﺑﯚﺷﺎﯾﯿﺎﻧە ﺑﻮون ﻛە ﭘێﺶ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮا ﺑﻮون و ﭘێﻮﯾﺴﺖ‬ ‫دەﺑﯿﻨﺮا ﻛە ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﺑﻜﺮێﺖ و ﭘﺮ ﺑﻜﺮێﺘەوە‪.‬‬ ‫رۆژی"‪"٢٠١٣/١٢/٤‬ﮔــــــە‪‬ڵــــــەی ﻛﯚﻣەڵێﻚ‬ ‫ﭘێﺸﻨﯿﺎرﻣﺎن ﭘێﺸﻜەﺷﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەﻛﺎن و‬ ‫رای ﮔﺸﺘﯽ ﻛﺮد‪ ،‬ﻟەو ﮔە‪‬ڵە ﭘێﻨﺸﯿﺎرەدا ﺑە‬ ‫داﻣــەزراوە ﻛﺮدﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻤﺎن ﺑە‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿەﻛﯽ ھەﻧﻮﻛەﯾﯽ ﺑﯿﻨﯿﻮە و ﺑﯚ ﺋەم‬ ‫ﻣەﺑەﺳﺘە ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻚ ﻛە ﺑﺘﻮاﻧێﺖ‬ ‫ﺋــەم رۆڵــە ﺑﺒﯿﻨێﺖ ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەﺑﯿﻨﯿﻦ‪.‬‬ ‫وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟەﻣﺴﺎڵﺪا ﻛﺎر ﻟەﺳەر‬ ‫ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧەوەی دەﺳﺘﻮری ﺋێﺮاﻗﯽ ﺑەﻻﯾەﻧﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ دەﻛەﯾﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛە دەﺳە‪‬ﺗﯽ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺪرێﺘە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن و ھﺎوﻛﺎت ﻛﺎر ﻟەﺳەر‬ ‫ﺋەوە دەﻛەﯾﻦ ﻛە ﺋەو ﭘﺮۆژە و ﯾﺎﺳﺎﯾﺎﻧەی ﻛە‬ ‫رەھەﻧﺪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﺎن ھەﯾە ﺑﮕەڕێﻨﺪرێﻨەوە‬ ‫ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن و زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻟەﺳەر ﺑﻜﺮێﺖ‬ ‫و ﻟــەﺑــەرژەوەﻧــﺪی ﺟــەﻣــﺎوەری ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن و‬ ‫ﻛﻮﻣەڵﮕﺎ رێﻜﺒﺨﺮێﺘەوە‪ .‬ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ دەﺳﺘﻮری‬ ‫ھەرێﻢ و ﯾﺎﺳﺎی ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن و ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ‬ ‫ﯾﺎﺳﺎی ﻓﺮەژﻧﯽ و داڕﺷﺘﻨﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾەﺗێﻜﯽ‬ ‫ﻧــەﺗــەوەﯾــﯽ ھــەم ﺑــﯚ ﺑــﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫و ھــەﻣــﯿــﺶ ﺑــﯚ ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن ﺑــە ﮔﺸﺘﯽ و‬ ‫ﻟەھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا ﺑﯚ ﺋــەوەی دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫راﭘــەڕﯾــﻦ ﭘێﺸﺒﺨەﯾﻦ و ﺑــە داﻣــەزراوەﯾــﯿــﺎن‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ و ﻟەھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا دﯾــﺎرەی ﮔەﻧﺪەڵﯽ‬ ‫ﺑﻨەﺑڕ ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑەرز و ﭘﯿﺮۆز ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫)ﺳـــﯚران ﻣﺤﻤەد(‪ ،‬داﻣــەزراﻧــﺪﻧــﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼــﺎرەﺳــەری ﻟە رۆژی راﭘــەڕﯾــﻨــەدا‪ ،‬ﺑەواﺗﺎی‬ ‫ھﯿﻮاﯾەﻛﯽ ﺗﺮە و ﮔﺮﻧﮕە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەم ﭘﺎرﺗە‬ ‫ﺧﺎوەن ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎ و ﻓەﻟﺴەﻓەﯾەﻛﯽ ﺑەھێﺰە‬ ‫و ﺳەرﭼﺎوەﻛەﺷﯽ رێﺒەر ﺋﯚج ﺋﺎﻻﻧە ﻛە ﻟە‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎد ﺧﻮڵﻘێﻨەری ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﻛﯚﻧﻔﺪراﻟﯿﺰﻣﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿە ﻛە ﺗﺎﻛە رێﮕﺎﯾە ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ رۆژھــە‪‬ﺗــﯽ ﻧﺎوﯾﻦ و ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑەﮔﺸﺘﯽ‪ .‬داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺧﯚی‬ ‫ﻟەﺧﯚدا ﻟە رۆژی راﭘەڕﯾﻦ‪ ،‬ﭘەﯾﺎﻣێﻜە ﺑﯚ ھەﻣﻮو‬ ‫ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ‪ .‬ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫دروﺷــﻤــﯽ ﺑەدﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‬ ‫دەﺳﺘﯽ ﺑەﺗێﻜﯚﺷﺎن ﻛــﺮدووە‪ .‬وەﻛﻮ ﮔەﻧﺠێﻚ‬ ‫ﺋﺎﮔﺎداری ھەﻣﻮو ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەرﯾﻢ و رۆڵﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧێﻜﯽ ﺑەھێﺰی‬ ‫ﺑﯿﻨﯿەوە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟەﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻧﺎﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ‬ ‫و ﻧﺎدادﭘەروەری و ﺑێﺪەﻧﮓ ﻧەﺑﻮوە و ھەﻣﯿﺸە‬ ‫دەﻧﮕﯽ ﺧﯚی دەرﺑڕﯾﻮە‪ .‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑﯚﺗە‬ ‫ﺟێﮕﺎی ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﺧەڵﻚ‪ .‬زۆر ﺧﺎڵ ھەن ﻛە‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟﯚدا دەﻛﺎﺗەوە ﻟەواﻧە‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ‬

‫‪١٣‬‬

‫راﭘﯚرت‬

‫ھﺎوﺳەرۆﻛﯽ ﻛە ﻟە ژﻧێﻚ و ﭘﯿﺎوێﻚ ﭘێﻚ دێﺖ و‬ ‫ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ و ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ ژن و ﭘﯿﺎوی ﭘﺎراﺳﺘﻮوە‬ ‫و ﺑﺎوەڕی ﺗەواوی ﺑە ﺋﺎزادی ژن ھەﯾە‪ .‬ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼــﺎرەﺳــەری ﻟە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ﺧﺎوەن‬ ‫ﭘێﮕەﯾەﻛﯽ ﺑەھێﺰە و ھەردەم ﺧﺎوەﻧﯽ ﭘﺮۆژەی‬ ‫ﺟﯚراوﺟﯚر ﺑﻮوە‪ .‬ﻟەﺑەراﻣﺒەر ﺋەوەی ﭼﺎﻻﻛﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﻛﻮردی‬ ‫و ﺑەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺋﺎزاد و ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻻﻧﺪا ﺑەرھەم و ﭘﺮۆژەی ﺧﯚی ھەﯾە‪ .‬ﺋەﻣە‬ ‫ﺑﯚﺗە ھﯚی ﺋەوەی ﻛە ﺗﺎوەﻛﻮ ﺋێﺴﺘﺎ ﻣﯚڵەﺗﯽ‬ ‫ﻓەرﻣﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﭘێ ﻧەدراوە ﻟەﻻﯾەن ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە‪ .‬ﺑﯚﯾە ھەر‬ ‫ﺑە ﺑﯚﻧەﯾەوە ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەﺑﯿﻨﻢ رەﺧﻨەش ﻟە‬ ‫ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺑﮕﺮﯾﻦ ﻛە ﺑﯚ ﭼﯽ ﻣﯚڵەت ﺑە‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺗﻮرﻛﯿەﻛﺎن دەدات ﻟەﺳەردەﺳﺘﯽ ﺋەم‬ ‫ﮔەﻟە دەژﯾﻦ و ﺧێﺮ و ﺑێﺮی ﺋەم ﺧﺎﻛە دەﺧﯚن و‬ ‫دەﺑەن و دواﺗﺮ دەﯾﻜەﻧە ﺑﯚﻣﺒﺎ ﺑەﺳەر ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‬ ‫و ﺗێﻜﯚﺷەراﻧﯿﺪا دەﯾﺒﺎرێﻨﻨەوە ﻛە ﭼﯽ ﻣﯚڵەت ﺑە‬ ‫ﭘﺎرﺗێﻜﯽ وەھﺎ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻧﺎدەن ﻛە‬ ‫ﺑە ﻓەرﻣﯽ ﻛﺎری ﺧﯚی ﺑﻜﺎت‪ .‬ﻟەﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ھﯿﻮام‬ ‫ﺋەم ﭘﺎرﺗە ﻟە دووازدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯽ ﺗەﻣەﻧﯿﺪا‬ ‫ﺧەﺑﺎت ﺑﯚ ﮔەڕاﻧەوەی ﻧﺎوﭼەﻛێﺸە ﻟەﺳەرەﻛﺎن‬ ‫و وﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﮔەل ﺑﻜﺎت ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺋەﻣڕۆ‬ ‫ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﺷــەڕی ﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑەرێﻮە دەﭼێﺖ ﻟەﺑەراﻣﺒەر ﺋەﻣەدا ﮔەل وﺷﯿﺎر‬ ‫ﺑﻜﺎﺗەوە و ﺳەرﻛەوﺗﻨﯿﺸﯽ ﺑــﯚ دەﺧـــﻮازم‪.‬‬


‫راﭘﯚرت‬

‫‪١۴‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ھەﭬﺎڵ )وەھﺎب ﺋەﺣﻤەد(‪ ،‬وەﻛﻮ ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ‬ ‫دەﺳــﺘــەی داﻣــەزرێــﻨــﯽ ﭘــﺎرﺗــﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺎش ﺗێﭙەڕﺑﻮﻧﯽ )‪(١١‬‬ ‫ﺳــﺎڵ ﺑەﺳەرﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و‬ ‫ڕێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﻟە ﺑﺎﺷﻮردا و ﮔﯚڕاﻧﯽ ﭼﻮار ﭘﯚﺳﺘﯽ‬ ‫ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ و ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﭘێﻨﺞ ﻛﯚﻧﮕﺮە دەﺗﻮاﻧﻢ‬ ‫ﺑەڕاﺷﻜﺎوی ﺑڵێﻦ ﻛەﻟﺘﻮرێﻜﻤﺎن ﺋﺎوا ﻛﺮدووە‬ ‫ﻟە ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ و‬ ‫ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‪ .‬وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات و وەﻛﻮ‬ ‫ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﻧﻮێ ﻟە ﺑﺎﺷﻮردا ﺧﯚﻣﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚﻧﯿﺎد‬ ‫ﻧﺎ‪ ،‬ﺟﯿﺎواز ﻟە ھەﻣﻮو ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺑﺎﺷﻮر‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔﺸﺘﯽ ﮔەل ﻟە‬ ‫ﭘێﺶ ھەﻣﻮو ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮەوە دەﺑﯿﻨێﺖ‬ ‫و ﻟەﺳەر ﺋەو ﺋەﺳﺎﺳەﯾە ﺋێﺴﺘﺎ ﻟەﺧەﺑﺎﺗﺪاﯾە و‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﻮەﯾەﺗﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻓﻜﺮ و ﭘێﮕە و ﺳﯿﺴﺘەﻣﺪا‬ ‫ﺑەرەو ﭘێﺸﺒﭽێﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋەم ﻗﯚﻧﺎﺧەی‬ ‫ﺋەﻣڕۆ ھﺎﺗﯚﺗە ﭘێﺸەوە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﭘێﺸﻜەوﺗﻨێﻜﯽ‬ ‫ﺗەواو دەﺳﺘەﺑەر ﺑﻜﺎت ﺑە ﺟﯚرێﻚ ﻛە ﺑﺒێﺘە‬ ‫وە‪‬ﻣﺪەرەوەی ﺧﻮاﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‪ .‬ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺗﺮەوە ﻟەﺳەر ﺋەﻧﺪاﻣﺎن و ﻻﯾەﻧﮕﺮان و دۆﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ﻛە‬ ‫ﺑەﭼﺎوێﻜﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧە ﻟێﯽ ﺑڕواﻧﻦ‪ .‬ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﻛێﺸﺎﻧەی ﻛە ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻧﺎوەﻧﺪ ﭘێﻮەی دەﻧﺎڵێﻨﻦ و ﺑﯚﺗە‬ ‫ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﻗﻮڵ ﻣەﺳەﻟەی دەﺳﺘﻮری ﺑﻨەڕەﺗﯽ‬ ‫ﺋێﺮاﻗە ﻛە ﺋێﻤە ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺋﺎﻣﺎژەﻣﺎن ﭘێﺪاوە‬ ‫و ﺑە"ﻧﺎ ﺑﯚ دەﺳﺘﻮر" ﺋەو دەﺳﺘﻮرەﻣﺎن رد داﯾەوە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ھەر ﻟەو ﻛﺎﺗەدا دەﻣﺎﻧﺰاﻧﯽ ﺋەو دەﺳﺘﻮرە‬ ‫ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺧﺎڵ و ﻣﺎدەی دەﺳﺘﻮری ﺗێﺪاﯾە ﻛە‬ ‫ﻧﺎﻛەوێﺘە ﺧﺰﻣەت دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‬ ‫و ﻟەدرێﮋﻣﺎوەدا ﻟــەزەرەی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯿﻤﺎن دەﺷﻜێﺘەوە‪ .‬ﺗﺎزە ﺋێﺴﺘﺎ ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮ ھﯚﺷﯿﺎر ﺑﻮوﻧەﺗەوە ﻛە دەﺳﺘﻮری ﻛێﺸەﯾە‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺮۆژەی‬ ‫ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﻧﺎوﭼە ﺟێ ﻧﺎﻛﯚﻛەﻛﺎن ھەﺑﻮوە و‬ ‫ﺑﺎوەڕی ﺑەوەﯾە ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ﭘﺎڵ ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ‬ ‫ﺑــەرێــﻮەﺑــەراﯾــەﺗــﯽ ﺷـــﺎرەوە‪ ،‬ﺋەﻧﺤﻮﻣەﻧێﻜﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯿﺶ ھەﺑێﺖ ﻛە رێﮋەﻛەﯾﺎن ھﺎوﺳﺎن ﺑێﺖ‬ ‫ﺑﯚ ﺋەوەی ھەر ﺑڕﯾﺎرێﻚ ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﭘەروەردە و‬ ‫ﻛەﻟﺘﻮر و داب و ﻧەرﯾﺘﯽ ﺋەو ﻧەﺗەوە دەﮔﯿﺮدرێﺖ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ھﺎوﺳەﻧﮓ ﺑەﺷﺪاری ﻟە‬ ‫ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﺪا ﺑﮕﺮن‪ .‬وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﻟە ﮔەڵ ﺋەوەی ﻛە ﻣﺎوەی ﯾﺎزدە ﺳﺎڵە ﺑەﺳەر‬ ‫ﺗەﻣەﻧﻤﺎﻧﺪا ﺗێﭙەڕ دەﺑێﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺳەرەڕای ھەﻣﻮو‬ ‫رەﻧﺞ و زەﺣﻤەﺗﯿەك ﭘێﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﺑەوەﯾە ﻛە زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ھەوڵ و ﻛﻮﺷﺶ ﻛەﯾﻦ و ﺧﯚﻣﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻣﺎﻧﺪوو و‬ ‫ﺋﯿﺸﯽ زﯾﺎﺗﺮﯾﺶ ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە رووی ﻛەم‬ ‫ﺋەﻧﺪاﻣەوە‪ ،‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋەم ﻛەم و ﻛﻮڕﺗﯿەﻣﻤﺎن‬ ‫ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ھەرﭼەﻧﺪە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯿﺸﻤﺎن‬ ‫ﻛــەم ﺑــﻦ‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﺧﯚﺷﺒەﺧﺘﺎﻧە ﺗﻮاﻧﯿﻮوﻣﺎﻧە‬ ‫ﻟەرووی وەزە و ﻣەﻋﻨەوﯾﺎت و ﻣﻮراڵەوە‪ ،‬ﺋەو‬

‫ﻣﺘﻤﺎﻧە ﺑە ﺟەﻣﺎوەری ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑﺒەﺧﺸﯿﻨەوە‬ ‫ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﺒێﺘە ﭘﺮدێﻚ‬ ‫ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ و ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‪.‬‬ ‫ﺟـــﯿـــﺎوازی ﭘــﺎرﺗــﯽ ﭼـــﺎرەﺳـــەری ﻟــە ﭼــﺎو‬ ‫ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋــەوەﯾــە ﺋێﻤە‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ وەﻛﻮ‬ ‫ﺗێﺰی ﭼــﺎرەﺳــەری ﺑﯚ ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‬ ‫ھەڵﺒﮋاردووە و ﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑەرێﻮە دەﺑەﯾﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮدا ﺋەوە ﺑەدی ﻧﺎﻛﺮێﺖ‪ ،‬ھەوڵﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە‬ ‫دەﺳــە‪‬ت و ﻟەﺧﺸﺘەﺑﺮدﻧﯽ ﺗﺎك و ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﺑەرێﻮە دەﺑەن و ﺋەﻣەش ھﯿﭻ ﺳﻮدێﻚ‬ ‫ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە‪ .‬ﺋەﮔەر ﭘﺎرﺗێﻚ ﺧﯚی‪،‬‬ ‫ﺑە ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺟەﻣﺎوەی و ﮔەﻟەری ﺑﺰاﻧێﺖ‪ ،‬ﭼﯚن‬ ‫دەﺑێﺖ ﻟەﻣەﺳەﻟەی ژﻧﺪا‪ ،‬ﻛە ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﻛەﻣﺎن‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﻟەھەﻣﻮو ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە‬ ‫ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەم ﭘﺮﺳەﯾە‪ ،‬ﺧﯚی ﻟێ ﮔێﻞ‬ ‫ﻛﺎت ﯾﺎن ﺑێﮫڵێﺘەوە ﺑﯚ ﭘﺎش ﺷﯚڕش و ﮔەﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﺑە دەﺳە‪‬ت و ﭘﻠە وﭘﺎﯾە‪ .‬ﯾﺎن ﭘﺮﺳﯽ ﮔەﻧﺠﺎن‬ ‫ﻧەﻛﺎﺗە‪ ،‬ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺧﯚی و ﺑﺎﯾەخ‬ ‫ﺑە ﺗﻮێﮋی ﮔەﻧﺞ ﻧەدات ﻛە دﯾﻨﺎﻣﯿﻜﺘﺮﯾﻦ ھێﺰی‬ ‫وەرﭼەرﺧﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎن‪ .‬ﺋێﻤە زۆرﺗﺮﯾﻦ ﮔەﻧﺠﻤﺎن‬ ‫ﺑێ ﻛﺎرە‪ ،‬ﺑێ ﭘﯿﺸەﯾە و ﺑەﻛﺎری ﻻوەﻛﯿﯿەوە‬ ‫ﺳەرﻗﺎڵﯽ دەﻛــەن‪ .‬ﺋەﻣە ﻏەدرێﻜﯽ ﮔەورەﯾە‬ ‫ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﻛەﻣﺎن و ﺗﻮێﮋی ﮔەﻧﺞ دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ھەﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻣەﺳەﻟەی دەﺳﺘﺎودەﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫دەﺳە‪‬ت ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻟە ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرددا ﺟێﮕﯿﺮ‬ ‫ﻧەﺑﻮوە‪ ،‬ﺋەﻣە ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﻣەزﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﺑﻮوﻧە‪ .‬ﺳەرۆﻛﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎن‪ ،‬ھەر وەﻛﻮ ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫دەﻣێﻨﻨەوە‪ ،‬ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧەﻛﺎن ﻧﺎﮔﻮڕدرێﻦ‪ .‬ﺋەﻣە‬ ‫ﺣﻜﻮﻣەت و دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﭘﺎﺷﺎﯾەﺗﯽ و ﺑﻨەﻣﺎڵەﯾﯽ‬ ‫ﻧەﺑێﺖ‪ ،‬ﻣەﮔەر ﭼﯿﯿە‪ .‬ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا‬ ‫ﺋێﻤە ﺋــەم ﭘﺮﺳﺎﻧەﻣﺎن ﭼــﺎرەﺳــەر ﻛــﺮدووە‪.‬‬ ‫ﺋێﻤە ﺑﯚ ﺧﯚﻣﺎن ھەﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﭼﻮارﺟﺎر ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﺪا‪ ،‬ﮔﻮڕاﻧﻜﺎرﯾﻤﺎن ﭘێﻜﮫێﻨﺎوە و ﻟە‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎﺷﺪا ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ھﺎوﺳەرۆﻛﯽ ﻛە ﺑێ ﻣەرج‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ژن ﺑێﺖ‪ ،‬ﭘەﯾڕەو دەﻛەﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﺋەﻣەش ﻟەەو ﺑﺎوەڕﯾﯿەوە دێﺖ ﻛە ﺑەھێﺰی ژن و‬ ‫ھﺎوﺑەﺷﯽ ﻟە ﺑڕﯾﺎر و ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛﺎﻧە ﻟە ﮔەڵ رەﮔەزی‬ ‫ﺑەراﻣﺒەر‪ .‬ﻟەم ﺑﻮارەﺷﺪا ﮔﻮڕاﻧێﻜﯽ ﺟﺪدی رووی‬ ‫ﻧــەداوە‪ ،‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﮔﻮڕاﻧێﻜﯽ زﯾﮫﻨﯽ ﭘێﻜﺒێﺖ‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ روﺧﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗێﻚ و داﻧﺎﻧﯽ دەﺳە‪‬ﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛە ﻟە‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎﺷﺪا زۆرﺑەی ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺋەم ھەوڵەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﻟەم ﭘێﻨﺎوەدا ﭼڕﻛﺮدۆﺗەوە ھﯿﭻ واﺗﺎ و ﺑﺎﯾەﺧێﻜﯽ‬ ‫ﺋەوﺗﯚی ﻧﺎﺑێﺖ‪ .‬ھەر وەرﭼەرﺧﺎﻧێﻚ ﻛە ﭘﺮﺳﯽ‬ ‫ژن ﻧەﻛﺎﺗە‪ ،‬ﺳەرەﻛﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﺳﺘﻮﻧﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎن‬ ‫و ﮔﻮڕاﻧﻜﺎرﯾەﻛﺎن ﺋەوا ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺳەرﻛەوﺗﻦ‬ ‫ﺑــەدەﺳــﺖ ﺑێﻨێـﺖ و ﺋەﻣەش ﺳەﻟﻤێﻨﺮاوە‪،‬‬ ‫ﺋەوەﺗﺎ ﻟە ﻣﯿﺴﺮ و ﻟﯿﺒﯽ و ﺗﻮﻧﺲ ﻟەﺑەرﭼﺎواﻧە‪.‬‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫)ﺷــﺎھــﯚ ﮔــــﯚڕان(‪ ،‬ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻻﭘەڕەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﭘڕﺷﻨﮕﺪار ﻟە ﻣێﮋووی داﻣــەزراﻧــﺪﻧــﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼــﺎرەﺳــەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟێﮕﺎی‬ ‫ﺑﺎﯾەﺧﻦ‪ .‬ﺑە ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿە ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿەﻛﺎن‬ ‫ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەﯾەﻛﯽ ﻓﻜﺮی ﺳەﭘﺎﻧﺪ و ھﺎﻧﯿﺪا‬ ‫ﺑﯚ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺋەم ﭘﺎرﺗەی ﻛە ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎ‬ ‫ﺑە ﻛــﺎری ﭘڕاﻛﺘﯿﻜﯽ ﺗێﻜەڵ ﻛﺮد ﻟە ﻣﯿﺎﻧەی‬ ‫ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﯾەﻛەم ﻛە ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪ (٢٠٠٢‬ﺑەﺳﺘﺮا‬ ‫و ﺋەو ﭘێﻨﺞ ﻛﯚﻧﮕﺮاﻧەی ﻛەﻟە دواﯾﯿﺪا ھﺎﺗﻦ‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫داوا دەﻛــﺎ و ﺗێﺪەﻛﯚﺷێﺖ ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛە ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ و ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ و‬ ‫دادی ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ و ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟێ ﺑﻜەوێﺘەوە‪.‬‬ ‫)ﺳﺎدﯾﻖ ﺋەﻟﻌەﺑﻮوﺳﯽ(‪ ،‬ﺳــەﺑــﺎرەت ﺑە‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دەڵێﺖ‪":‬ھەروەﻛﻮ‬ ‫دەزاﻧﯿﻦ ﺋەم ﭘﺎرﺗە ﻟە ﺑەڕواڕی )‪(٢٠٠٢/٣/٥‬‬ ‫دا داﻣـــــەزڕا و ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ڕووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوێ ﺋەو ﺑﯿڕۆﻛە ﻛﯚﻧەﭘەرﺳﺎﻧەی ﻛە‬ ‫ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻻﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن زەوت دەﻛﺎت و ﯾەﻛێﻚ‬ ‫ﻟەم ﮔەﻻﻧە ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردە‪ ،‬ھەروەھﺎ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی‬ ‫ﻛﺮدﻧﯽ ھەﻣﻮو ﺑﯿڕۆﻛەﯾەﻛﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺨﻮازاﻧەش‬ ‫دەﻛـــﺎت ﻛە ﻟە ﻻﯾــەن ڕێﺒەر ﺋــﯚج ﺋﺎﻻﻧەوە‬ ‫ﺑﺎﻧﮕﻜﺮاﺑﻮون ﻟە ﭘێﻨﺎوی ﺋــﺎزادی ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد‬ ‫وھــﺎو‪‬ﺗــﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋــﺎزاد وﯾەﻛﺴﺎن دواﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﺮۆﻛەﯾە ﻛە ﻓﯿﻜﺮی ﻣﺮۆڤ ﭘێ ڕاﮔەﯾﺸﺘﻮوە‪.‬‬ ‫ھەﭬﺎڵ )ﮔﯚران(‪ ،‬ﺳەرەﺗﺎ ﭘﯿﺮۆزﺑﺎی داﻣەزراﻧﺪن‬ ‫و ﺗێﭙەڕﺑﻮﻧﯽ )‪(١١‬ﺳﺎڵ ﺑەﺳەرﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺧەﺑﺎﺗﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ و ڕێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﭘﺎرﺗەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دەﻛــەم و ﯾــﺎدی ﺑــەرز ڕادەﮔــﺮم‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‪ ،‬وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات‬ ‫و ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﻧﻮێ ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮوە ﺋەوەش ﻟەﺳەر ﺋەﺳﺎﺳﯽ ﻓﻜﺮ و ﻓەﻟﺴەﻓﯽ‬ ‫ﺑەڕێﺰ "ﻋەﺑﺪوڵ‪ ‬ﺋﯚج ﺋﺎﻻن" و ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﯽ زۆر‬ ‫ﻟەﻧێﻮان ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری و ھەﻣﻮو ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮی ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑــەدی دەﻛﺮێﺖ‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە رواﻧﮕەی ﭘﺎداﯾﻢ و ﻓەﻟﺴەﻓﯽ‬ ‫و ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿەوە‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ دروﺳــﺖ ﺑﻮﻧﯽ ﺋــەو ﺑﯚﺷﺎﯾﯿەی‬ ‫ﻟە ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﻓﻜﺮی‬ ‫و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ ﺧﻮﻟﻘﺎﻧﺪووﯾﺎن ﺑــﻮو و ﺑەھﯿﭻ‬ ‫ﺷێﻮەﯾەك ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺧﻮاﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﮔەل‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟەوﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا‬ ‫ھەﺑﻮو ﻟەﮔەڵ ﺋــەو ﺷەﭘﯚﻟە ﮔﻮڕاﻧﻜﺎرﯾﺎﻧە‬ ‫ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮورﯾﺶ ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮوە ﻟە ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑەﭘێ ﭘێﺸﻜەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ و ﺧﻮاﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻮێ ﺑﻜەﻧەوە و ھەر وەﻛﻮ ﺷێﻮەی ﻛﻼﺳﯿﻚ‬ ‫ﻣﺎوﻧەﺗەوە‪ .‬ﻟە ڕاﺳﺘﯿﺸﺪا ﺋەم ﺷێﻮە ھﯿﻜەﻟە و‬ ‫ھەڵﺴﻮﻛەوﺗﺎﻧەﯾﺎن‪ ،‬دەرﻓەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫و ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎن ﻟەﺑﺎر دەﻛــﺎت و‬ ‫ﻻوازﯾﺸﯽ دەﻛەن و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺧﯚﺷﯿﺎن ﺑﻮوﻧەﺗە‬ ‫ﺋﺎﺳﺘەﻧﮓ ﻟەﺑەراﻣﺒەر ﺑــە ﭘێﺸﻜەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‪ .‬داﻣــەزراﻧــﺪﻧــﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری‬ ‫ھﺎوﻛﺎت ﻟە رۆژی راﭘەڕﯾﻨﯽ ﺑەھﺎری ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‬ ‫ﻟە ﺳﺎڵﯽ"‪ ،"١٩٩١‬ھﯿﻮاﯾەﻛە ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻻﯾەك و‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑﯚ ﺋەو ﻛەس و ﻻﯾەﻧﺎﻧەی ﻛە راﭘەڕﯾﻦ‬ ‫و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋﺎواﺗﯿﺎن ﺑﻮو‪ .‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑەم ھﯿﻮا و ﺋﺎواﺗﺎﻧە داﻣــەزراوە‪.‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﭼﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺗﻮاﻧﯽ ﭘﯚرﺗﯽ رژێﻤﯽ‬ ‫ﺳەدام ﻟەﺧﺎك ﺑﺪات‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟەدەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﭘێڕاﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧە ﻧەﺟﯚﻻﯾەوە‪ ،‬ھەر ﺋەﻣەش وای ﻛﺮدووە‬ ‫ﻛە ھەﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻟە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ‬ ‫ﺑە دی ﻧەﯾەت‪ .‬ﺋەرێ راﺳﺘە راﭘەڕﯾﻦ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە‬ ‫رژێﻤێﻜﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری ﻟەﺳەر ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھێﻨﺎ‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﻟە ﻋەﻗڵﯿەﺗﺪا ﺷﺘێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚی ﻧەﮔﻮڕا‪.‬‬ ‫واﺗﺎ راﭘەڕﯾﻦ‪ ،‬ﺑﯚ ﺗەواو ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە‬ ‫ﺷﯚڕﺷێﻜﯽ ھﺰری و ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژی و ﺑﯚﻧﯿﺎدﻧﺎﻧەوەی‬ ‫ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿەﻛﯽ ﻧﻮێ ھەﯾە ﻛە ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺧﺎوەﻧﺪارﯾەﺗﯽ‬ ‫ﻟە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ و ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺋەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ‬ ‫و ﺋﺎواﺗەﻛﺎن ﺑﻜﺎت‪ .‬ﻟەﺑەر ﺋەم ھﯚﻛﺎرەش ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری وەﻛﻮ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿەﻛﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ داﻣەزرا و‬ ‫ﻟە ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ ﺋەوەی ﻣﺎوەی‬ ‫ﯾﺎزدە ﺳﺎڵە ﻟە ﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺑێ وﭼﺎﻧﺪاﯾە‪.‬‬ ‫ﭘــﺎرﺗــﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری دﯾﻤﯚﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫ﺧــﺎوەن ﻋەﻗڵﯿەﺗێﻜﯽ ﻧﻮێﯿە ﻛە ﺳەرﭼﺎوەی‬ ‫ﺧﯚی ﻟە ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎ و ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﻨﯽ رێﺒەر ﺋﯚج‬ ‫ﺋﺎﻻﻧەوە ﺳەرﭼﺎوە دەﮔﺮێﺖ و ﺑە ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ و ﺗێﺰی ﻧەﺗەوەی ـ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻚ ﺑﯚ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ و ﺗﺎك و ژﯾﻨﮕە‬ ‫و ژن و ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎن دەﻛﺎت‪ .‬واﺗﺎ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﺑﺎوەڕ ﺑە ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻚ‬ ‫ھەﯾە‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەوەش ﻟەھەﻣﻮو ﺷﺖ زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﻧﮕﯽ‬ ‫ﺑە ﭘــەروەردەی ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ دەدات‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﻟەو‬ ‫ﻗەﻧﺎﻋەﺗﺪاﯾە ﻛە ﺋەﮔەر ﺗﺎك ﮔﻮڕاﻧﻜﺎری ﺑەﺳەردا‬ ‫ﻧەﯾەت‪ ،‬ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ھﯿﭻ ﮔﻮڕاﻧێﻜﯽ ﭘﯚزەﺗﯿﭫ ﺑە‬ ‫ﺧﯚﯾەوە ﻧﺎﺑﯿﻨێﺖ‪ .‬ﻟەھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﻗەﻧﺎﻋەﺗﯽ ﺑە ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧﯽ ﮔەﻻن ھەﯾە ﻟەﺳەر‬ ‫ﺑﻨەﻣﺎی ﯾەﻛﺘﺮ ﺑەھێﺰﻛﺮدن و ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺗەﺑﺎﯾﯽ‬ ‫و ﻋەداڵەﺗﯽ ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﻧەك ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی‬ ‫ﺳڕﯾﻨەوە و ﺋﯿﻨﻜﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻻﯾەﻧﯽ ﺑەراﻣﺒەر‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑە ھﯚی ﺋەو داﻛﯚﻛﯽ ﻛﺮدﻧەی‬ ‫ﻟە ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙەﻛﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ھەر ﻟەﺳەرﺗﺎی‬ ‫دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯿەوە ھەﺗﺎ ﺋەﻣڕۆ رووﺑەرووی ﮔﯚﺷﺎر‬ ‫و ﮔﺮﺗﻦ و ﺑێ رێﺰی دەﻛﺮێﺘەوە و ﺗەﻧﺎﻧەت ھەﺗﺎ‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎ ﻟەﺑەر ھﯚﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺳﺰای ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻓەرﻣﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﺎن ﭘێ ﻧــەداوە‪ .‬ﺋەو‬ ‫ﭘەراوێﺰﺧﺴﺘﻨەی ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫و دﯾﺒﻠﯚﻣﺎﺳﯽ ﻟەﺳەر ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑەرێﻮە‬ ‫دەﭼــێــﺖ ﻟــەﺳــەر ھــەر ﭘﺎرﺗﯿەﻛﯽ ﺗــﺮ ﺑەرێﻮە‬ ‫ﺑﭽﻮﺑﺎ‪ ،‬ھەﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﺋﺎﺳەوارﯾﺸﯽ ﻧەدەﻣﺎ‪ .‬ﺋەم‬

‫‪١۵‬‬

‫راﭘﯚرت‬

‫ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯿﺎﻧەش ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑﻮوﻧە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە ﭘێ‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ھەﻧﮕﺎو ﻧەﻧێﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺧﯚﺷﺒەﺧﺘﺎﻧە ھەﭬﺎ‪‬ن و ﺋەﻧﺪاﻣﺎن و دۆﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋەم‬ ‫ﭘﺎرﺗە ﻟەﺳەر ﺳﻮرﺑﻮوﻧﯿﺎن ﺑە ﺧەﺑﺎﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫و ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺋــﺎزادی ژن و ژﯾﻨﮕە رۆژﺑــەرۆژ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﻟە دڵﯽ ﺟەﻣﺎوەردا ﺟێ دﮔﺮن و دەﺑﻨە‬ ‫ﺟێ ﻣﺘﻤﺎﻧە و ﺑــﺎوەڕی ﺧەڵﻚ‪ .‬ﻣﻦ ﺧﯚم وەﻛﻮ‬ ‫ﮔەﻧﺠێﻚ ﺑە ﺷﺎﻧﺎزﯾﯿەوە ﺑەوەی ﻛە ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﻢ‪ ،‬ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﭘﺎرﺗﯽ ﺋێﻤە دوو‬ ‫ﭼﯿﻨﯽ ھەرە ﺳەرەﻛﯽ ﻛە ﮔەﻧﺠﺎن و ژﻧﺎﻧﻦ‪ ،‬ﺑە‬ ‫ﭘێﺸەﻧﮕﯽ ﺧﯚی دەزاﻧێﺖ و ﻟەﺋێﺴﺘﺎﺷﺪا زۆرﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺑەرێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﭘﺎرﺗەﻛەﻣﺎن ﮔەﻧﺞ و‬ ‫ژﻧﻦ‪ ،‬ﺋەﻣەش ﻧﯿﺸﺎﻧەی ﺋەم راﺳﺘﯿەﯾە ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼــﺎرەﺳــەری ﺑﯚﺗە ھﯿﻮاﯾەك ﺑﯚ ﺋــﺎزادی ژن و‬ ‫دۆزﯾﻨەوەی ﺷﯚﻧﺎﺳﯽ ﮔەﻧﺠﺎن و ﺑﯚﺗە ھﯿﻮاﯾەك‬ ‫ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻧﺠﺎن و ژﻧﺎن‪.‬‬ ‫دەﺳە‪‬ت ﺑﺎرﮔﺎﻛﺎﻧﻤﺎﻧﯿﺎن داﺧﺴﺖ و ﻛﺎرو ﺑﺎرﻣﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﻗەدەﻏە ﻛﺮد‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺑەر ﺋەوەی دڵﯽ ﻧەﯾﺎران‬ ‫ﻟە ﺧﯚﯾﺎن رازی ﺑﻜەن‪ .‬ﻧەﯾﺎﻧﮫێﺸﺖ ﺑەﺷﺪاری‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎن ﺑﻜەﯾﻦ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﮔﻮڕەﭘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛێﺒڕﻛﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻚ دوورﻣﺎن ﺑﺨەﻧەوە‪.‬‬ ‫ﻣــﺎوە ﻣــﺎوە ھەﭬﺎ‪‬ﻧﻤﺎن ﺑە ﺑێ ھﯿﭻ ﺑﯿﺎﻧﯚﯾەك‬ ‫دەﺳﺘﺒەﺳەر دەﻛەن و ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯿﺎن ﻟەﺑەر ﻛﺎرو‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗﺪا دروﺳــﺖ دەﻛــەن‪ .‬ﺋەﻣﺎﻧە ھەﻣﻮوی ﻟە‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ﻋەﻗڵﯿەﺗە ﻧﺎدﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿەوە رووی‬ ‫داوە ﻛە دەﺳە‪‬ت ﺑەرێﻮەی دەﺑﺎت‪ .‬ﻟەﺑەر ﺋەﻣەش‬


‫راﭘﯚرت‬

‫‪١۶‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری و داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯿەﻛﯽ‬ ‫ﻟەم ﭼەﺷﻨە زەرورەﺗێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾﯿە‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەوە‬ ‫دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ ﺑە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰە ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮی ﭘﯚزەﺗﯿﭫ ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا‬ ‫ھەﯾﻜەﻟەی رێﻜﺨﺴﺘﻦ و ﺑڕﯾﺎر وەرﮔﺮﺗﻨە ﻟەم‬ ‫ﭘﺎرﺗەدا‪ ،‬واﺗﺎ ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎن ﻟەژێﺮەوە ﺑﯚ ﺳەروە‬ ‫دەﮔﯿﺮدرێﻦ و ﭘﺮاﻛﺘﯿﺰە دەﻛــﺮێــﻦ‪ .‬ﺋەﻣەش‬ ‫ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗــﺮ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی‬ ‫ﭘﺎرﺗەﻛەﻣﺎﻧە‪ .‬ﻟەﻣﺎوەی ﺗەﻣەﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﺪا ﭘێﻨﺞ‬ ‫ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛەﻣﺎن ﺑەﺳﺘﻮوە‪ ،‬ﺗﺎﻛە ﭘﺎرﺗﯿﻦ ﻛە ﺑە‬ ‫ﭘێ ﭘەﯾڕەو ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﯚﻧﮕﺮە ﻛﺎرﻣﺎن ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﭘﻠە وﭘﺎﯾە ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﭘﻠە وﭘﺎﯾە ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺧﺰﻣەﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑەﻛﺎردێﺖ‪ ،‬واﺗﺎ ﻛێ‬ ‫ﺑەرێﻮەﺑەر و ﻛێ رێﻮەﺑەرە‪ ،‬زۆر ﮔﺮﻧﮓ ﻧﯿﯿە‪،‬‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ ﺋەوەﯾە ﻛە ﺧﺰﻣەﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑە ﮔەل دەﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﺋەﻣەش ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﺋﯿﺮادەﯾەﻛﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ و ﺑە‬ ‫ﺑﺎوەڕﺑﻮوﻧێﻜﯽ ﭘﺘەو ﺑە ﺧەﺑﺎﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ و‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﻣﺮۆﭬﺪۆﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺪێﺖ‪ .‬ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ‬ ‫ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی ﭘﺎرﺗەﻛەﻣﺎن و ﺑﯿﺴﺖ و‬ ‫دوو ﺳﺎڵەی راﭘەڕﯾﻦ ﻟەﺧﺎﻧەوادەی ﺷەھﯿﺪان‪،‬‬ ‫ﺋــەﻧــﺪاﻣــﺎن و دۆﺳــﺘــﺎن و ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔـــەل و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧەﻛەﻣﺎن ﭘــﯿــﺮۆز ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫)ڕزﮔــــﺎر ﻣــەﺟــﯿــﺪ(‪ ،‬ﭘێﺶ ھــەﻣــﻮو ﺷﺘێﻚ‬ ‫ﺑەﺑﯚﻧەی ﯾﺎدی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ )‪ (١١‬ﺳﺎڵەی ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﭘڕ ﺑەدڵ‬

‫ﺑﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ ﺧﯚم ﺋﺎراﺳﺘەی ھەﻣﻮو دۆﺳﺖ و‬ ‫ﺋەﻧﺪاﻣﺎن و ﻣﺮۆﭬێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙەروەر و ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دەﻛەم ﻟە ھەر ﭼﻮار ﺑەﺷﯽ‬ ‫و‪‬ت ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬ﺳەرەﻛﯽ‬ ‫ﺗﺮﯾﻦ ﺧﺎڵێﻚ ﻛە دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑﺎﺳﯽ ﺑﻜەم ﺋەوەﯾە‬ ‫ﻛە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﺷﺘێ ﻛە ﺋەم ﭘﺎرﺗە ﻛﺮدﺑێﺘﯽ‬ ‫ﺋەوە ﺑﻮوە ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺧەڵﻚ ﺳەﺑﺎرەت ﺑە‬ ‫ھەﺳﺘﯽ ﻧەﺗەواﯾەﺗﯽ ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫وﺷﯿﺎر ﺑﻜﺎﺗەوە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺳەرﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗەی ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﭘەﯾڕەو‬ ‫ﻛﺮاوە ﻟە ﻻﯾەن ﭘﺎرﺗەﮔﺎﻧﯽ ﺗﺮەوە ھەﻣﻮوی ﺷﺘﯽ‬ ‫ﺗەﻗﻠﯿﺪی و ﻛﻼﺳﯿﻚ ﺑﻮوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑەدروﺳﺘﺒﻮﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری‪ ،‬ﺗﻮاﻧﯽ ﻟە ﻣــﺎوەی )‪(١١‬‬ ‫ﺳﺎڵﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﺪا ﺑە ﻓﻜﺮی ڕێﺒەر ﺋﺎﭘﯚ ھەﻣﻮو‬ ‫ﺋەو ﺑﯚﺷﺎﯾﺎﻧە ﭘﺮ ﺑﻜﺎﺗەوە ﻛە ﻻی ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮردا‬ ‫درووﺳــﺖ ﺑﺒﻮو و ﺗﻮاﻧﯽ ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﺒێﺘە‬ ‫ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑﯚ ﮔەڕاﻧەوەی ھەﺳﺘﯽ ﻧەﺗەواﯾەﺗﯽ ﺑﯚ‬ ‫ﺗﺎك ﺑەﺗﺎﻛﯽ ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋﻮﻣێﺪێﻜﯽ‬ ‫ﮔەورەﯾﺶ ﺑﺒەﺧﺸێﺘە ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﺋەدای ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﺎن ﺗەﻧﮫﺎ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی‬ ‫ﺑــﺎﺷــﻮردا ﻧــەﺑــﻮوە و ﺑــﯚ ھــەﻣــﻮو ﭘﺮﺳەﻛﺎن‬ ‫ﻟە ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮدا ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ھەﯾە و ﺧەڵﻜﯽ ھێﻨﺎوەﺗە ﺳەر ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎن‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﭘﺮﺳە ﻧەﺗەوەﯾەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺳـــەرەڕای ﺋەو‬ ‫ھەﻣﻮو ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﻻﯾەن ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎ‪‬دەﺳﺘەوە ﺑــﯚی دروﺳﺘﻜﺮاوە ﺑەھەوڵ و‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ زۆر ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ھەﻣﻮو ﺋەو‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﻟەﻣﭙەراﻧەی ﻛە ھﺎﺗﻮﻧەﺗە ﭘێﺶ ﺗێﻜﯿﺒﺸﻜێﻨێﺖ‬ ‫و ﭘەرە ﺑەﻛﺎر و ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺧﯚی ﺑﺪات‪ .‬ھەﻣﯿﺸە‬ ‫ﻟە ﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﺪا ﺑﻮوە و ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﻟە‬ ‫ﺳەر ھەڵﺪاﻧﯽ ھەر ﮔﺮﻓﺘێﻜﺪا ﻛە ھﺎﺗﻮوەﺗە ﭘێﺶ‬ ‫ھەﻟﻮێﺴﺘێﻜﯽ زۆر ﺑەﺟێ ھەﺑێﺖ‪ ،‬ھەرﭼەﻧﺪە‬ ‫ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺑەرﭘﺮﺳە ﻟە ﭼﺎرەﺳەری ھەﻣﻮو‬ ‫ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەرێﻢ و ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ﺋێﺮﻗﺪا‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺋەو ﻛﺎراﻧەی ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮدرﺳﺘﺎن ﻛﺮدوﯾەﺗﯽ ﻣﻦ ﺑەﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دەزاﻧﻢ‪ .‬ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﻛﺎراﻧەی ﺋەم ﭘﺎرﺗە ﻛﺮدی‬ ‫ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﭘــﺮۆژە ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛﯽ ﮔەورەﯾﺎن‬ ‫ﺧﺴﺘە ﺑـــەردەم ﻻﯾەﻧە ﭘەﯾﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮدﺳﺘﺎن ﺑﯚ واژۆ ﻧەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳﺘﻮری‬ ‫ﺋێﺮاق ﺑەﻧﺎو ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ "ﻧﺎ ﺑﯚ دەﺳﺘﻮری ﺋێﺮاق"‪،‬‬ ‫ﺑــە‪‬م ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﺋــەو ﭘێﺸﻨﯿﺎرەی‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺎن ﻗﺒﻮڵ ﻧەﻛﺮد‪ .‬ھەرﭼەﻧﺪ‬ ‫ﻟە ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ دواﯾــﺪا ﭘەﺷﯿﻤﺎن ﺑﻮﻧەوە و دەﯾﺎن‬ ‫ﻗﺴەﯾﺎن ﻟەﺳەر ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪﻧەوەی دەﺳﺘﻮری‬ ‫ﺋێﺮاق ﻛــﺮد ﻛە ﺧﯚﯾﺎن دەﻧﮕﯿﺎن ﭘێﺪاﺑﻮو‪.‬‬ ‫)ﺋﺎزاد ﻗﺎدر(‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺗﻮاﻧﯿﺖ ﺋەو ﺑﯚﺷﺎﯾﯿە ﻓﻜﺮﯾە ﭘﺮ‬ ‫ﺑﻜﺎﺗەوە ﻛە ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا ﺑەرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﻛەﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗەﻧﯿﻮوەﺗەوە ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی رێﺒﺎز‬ ‫و ﺳﯿﺴﺘەﻣﯿﻜﯽ ﻧﻮی ﻛﺎر وﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺧﯚی ﭘﯿﺶ‬ ‫دەﺧﺎت ﻛە ﭘﯿﺶ ﺋﯿﺴﺘﺎ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﭘەﯾﺮەو‬ ‫ﻧەﻛﺮاوە ﻟە رووی ﻓﻜﺮﯾﺸەوە ﺗەرز و ﺷﯿﻮازی‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە‬ ‫ﻛﯚﻣەﻟﮕﺎدا داﺑڕاو ﻧﯿﯿە و ﻟەو ﺷﯿﻮازە ﻟە رۆژﺋﺎوای‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑەرﯾﻮە‬ ‫دەﺑﺮێﺖ‪ .‬ﻟەوێﺶ ﺋەو راﺳﺘﯿە دەرﻛەوﺗﯚﺗە روو‬ ‫ﻛە وا ﺳەرﻛەوﺗﻮوﺗﺮﯾﻦ ﺷﯿﻮازی ﺑەرێﻮەﺑﺮدن‬ ‫و رێﻜﺨﺴﺘﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەﻟﮕﺎﯾە‪ .‬ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ‬ ‫ھەﻣﻮو ﺋەو ﺟﯿﺎﻛﺎرﯾە ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﻣەزھەﺑﯽ و‬ ‫رەﮔەزﯾﺎﻧەی ﻛەوا ھﯿﺰ و ﺗﻮاﻧﺎی ﻛﯚﻣەﻟﮕﺎ ﻻواز‬ ‫و ﺑێ ﺋﯿﺮادەی دەﻛەن ﻟەﻧێﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿە و ﺟﯿﮕﺎﺷﯽ‬ ‫ﻧﺎﺑێﺘەوە‪ .‬ﺋەو ﺟــﯚرە ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەواﻧە ﻧﻤﻮﻧەی‬ ‫ﺋەو راﺳﺘﯿە دەردەﺧﺎت ﻛەوا ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻋەرەب‬ ‫ﻟەﻧێﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا ﺟێ دەﮔﺮن و ھەﺗﺎ‬ ‫وەﻛﻮ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ﮔﺸﺘﯿﺪا‬ ‫ﺟێﯿﺎن ﮔﺮﺗﻮوە‪ ،‬ﺋەﻣەش ﻧﯿﺸﺎﻧەی ﺋەو ﯾەﻛەﯾە‬ ‫ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻧەك ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﻧێﻮ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دەﺑﯿﺘە ﺧەﺗێﻜﯽ‬ ‫ﻓﻜﺮی‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﻟەﻧێﻮ ﺋێﺮاﻗﺪا ﺟﮕە ﻟەﻛﻮردﯾﺶ‬ ‫وەﻛـــﻮ ﺧەﺗێﻜﯽ ﻓــﻜــﺮی ﺧﻮﯾﺎﻧﯽ دەﺑﯿﻨﻦ‪.‬‬ ‫ﻟە وە‪‬ﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺋﺎﯾﺎ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن ﺗﻮاﻧﯿﻮێﺘﯽ ﺑﺒێﺘە‬ ‫و‪‬ﻣــــﺪەرەوەی ﺋــەو ﻛێﺸﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﻧێﻮان‬ ‫ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ و ﻋێﺮاﻗﺪا ھەﯾە‪ ،‬ﺋﺎزاد ﻗﺎدر‬ ‫دەڵێﺖ‪":‬ﺑەڵێ‪ ،‬ﺑﯚ ھەر ﻛﯿﺸە و ﮔﯿﺮ وﮔﺮﻓﺘێﻚ‬ ‫ﺋەﮔەر ﻟە دەﺳە‪‬ﺗﺪا ﺑﯿﺖ وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﯾەك‬ ‫وە‪‬م دەﺑێﺖ ﻟە ﭘﺮﻛﺘﯿﻜﺪا ﺑﻨﺮێﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەﮔەر‬ ‫وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻛە دەﺳە‪‬ت ﺑﯚ ﺧﯚی ﺑەﺑﻨەﻣﺎ ﻧﺎﮔﺮێﺖ و ﺗﺎك و‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ـ ﺋەﺧﻼﻗﯽ ﺑەﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ھەﻣﻮو ﻛێﺸەﻛﺎن دەﺑﯿﻨێﺖ و ﺑﯚ وە‪‬ﻣﺪاﻧەوەی‬ ‫ھەﻣﻮو ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەﻟﮕﺎ ﻛﺎری ﻟە ﭘﯿﺸﯿﻨەی‬ ‫وﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﺗﺎك و ﻛﯚﻣەﻟﮕﺎﯾە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ھەرﭘێﺸﮫﺎت و ﻣەﺗﺮﺳﯿەك‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺋێﺴﺘﺎ ﺋەو‬ ‫راﺳﺘﯿە ﻻی ھەﻣﻮو ﻛەﺳێﻚ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﺋەو ﻛێﺸە‬ ‫دەﺳﺘﻮرﯾﺎﻧەی ﺋێﺴﺘﺎﻛە ﺑﯚﺗە رۆژەﭬﯽ ھەﻣﻮو‬ ‫ﭘــﺎرت و ﺳﯿﺎﺳەﺗﻤەداران ھەﻣﺎن ﺋەو ﻣﺎددە‬ ‫دەﺳﺘﻮرﯾﺎﻧەن ﻛە ﻛﺎﺗﯽ ﻣەﺗﺮﺳﯿﻤﺎن ﻟﯽ ھەﺑﻮو‬ ‫و ﺋێﻤە ھﯚﺷﯿﺎری ﮔەﻟﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﻤﺎن ﻛــﺮدەوە‬ ‫ﻛە ﻧﺎﺑﯿﺖ دەﻧﮓ ﺑەدەﺳﺘﻮرێﻜﯽ ﺑەو ﺷێﻮەﯾە‬ ‫ﺑﺪرێﺖ و ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا دەﺑێﺘە ﻛﯿﺸەی ﮔەورە و‬ ‫ھەروەھﺎ ﻧەﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺎری ﺋێﻤە ھﯚﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﺑﻮوە ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ھﯚﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ دەﺳە‪‬ت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯿﺶ ﺑەﺷﯿﻚ ﺑﻮوە‬ ‫ﻟە ھەوڵﺪاﻧەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛەوا ﻛﺎرێﻜﯽ وەھﺎ ﻧەﻛﺮێﺖ‬ ‫ﺑەﻧﺎوی ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن و دەﺳە‪‬ﺗەوە‬ ‫ﻻﯾەﻧە ﻧەﺗەوەﯾﯿﯿەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺮێﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧەی‬ ‫ھەﻟﺒﮋاردﻧﯽ راﺑﺮدوو ﻟە ﺷﺎری ﻛەرﻛﻮك ﺑﺎﻧﮕەوازی‬ ‫ﺋێﻤە ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻻﯾەك ﺋەوە ﺑﻮو ﻛەوا ﭘێﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﻧﺎﻛﺎت ﻟە ﺟﯿﮕﺎﯾەﻛﯽ وەﻛﻮ ﻛەرﻛﻮك دەﻧﮕﯽ‬ ‫ﻛﻮردان ﭘﺎرﭼەﭘﺎرﭼە ﺑﻜﺮێﺖ ﻛەوا ھەﻣﻮو وﻻﺗﺎﻧﯽ‬ ‫دەوروﺑــەر و ﻧەﯾﺎراﻧﯽ ﻛﻮرد ﮔــﺮەوی ﺧﯚﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟەﺳەر دەﻛەن و ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﺑﯿﻨﯽ ﻛﻮردان‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫ﺑەﯾەك ﻟﯿﺴﺘەوە ﺑﭽﻨە ﻧێﻮ ھەﻟﺒﮋاردﻧەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺋەم ھەڵﻮێﺴﺘەی ﺋێﻤە ﻧەﺑﻮوە ﺧەﻣﯽ ھﯿﭻ ﭘﺎرت‬ ‫و ﻻﯾەﻧێﻚ و ﺋەﻧﺠﺎم ﺋەوە ﺑﻮو ﻛە ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﻛەوا‬ ‫ﺑەﺳﻮﺗﺎﻧﯽ دەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚران و‬ ‫ﻛﯚﻣەﻟﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ دوو‬ ‫ﻛﻮرﺳﯽ ﻛﻮردان ﻟە دەﺳﺖ درا و دوو ﻛﻮرﺳﯿﺶ‬ ‫ﻟە ھەﻟﺒﮋاردﻧﺪا دەﻛﺎﺗە ﭼﻮار ﻛﻮرﺳﯽ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫دوو ﻛﻮرﺳﯽ ﻟە ﺗﯚ ﺑﭽﯿﺖ دووش دەﭼێﺖ ﺑﯚ‬ ‫ﺑەراﻣﺒەرەﻛەت واﺗﺎ ﺋەو ﺋەﻧﺠﺎﻣەی ﻟە ﻛەرﻛﻮك‬ ‫دەرﻛەوت ﺷەش ﺑەﺷەش ﺑﻮو‪ .‬ﺋەﮔەر ﻛﻮردان‬ ‫ﯾەك ﻟﯿﺴﺘﯿﺎن ھەﺑﻮواﯾە ﺋەو ﺷەش ﺑەﺷەﺷە‬ ‫دەﺑﻮوە ھەﺷﺖ ﺑەﭼﻮار و ھەروەھﺎ ﻟە زۆر ﻻﯾەﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮەوە ﺋﯿﻤە ﺑە ﭘﺮۆژەوە ھﯚﺷﯿﺎری دەﺳە‪‬ت و‬ ‫ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛﺮدوە‪ .‬ھەر ﻟە ﺳەرﺗﺎدا‬ ‫دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﺮاﯾەﺗﯽ ﻟەﻧﯿﻮ ﭘﺎرﺗە‬ ‫ﻛﻮردﯾەﻛﺎﻧﺪا ﻟە ﺷﺎری ﻛەرﻛﻮك ﺑەدەﺳﺘﭙﯿﺸﺨەری‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮو‬ ‫و ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەری ﻛﯿﺸەی ﻛەرﻛﻮك ﻛﯚﻧﻔﺮاس‬ ‫و ﭘــﺮۆژەی ﭘەﺳﻨﺪﻛﺮاوی ﭘﯿﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری‬ ‫ﻛەرﻛﻮﻛﻤﺎن دەرﺧﺴﺖ ﺑﯚ ﺟەﻣﺎوەر و دەﺳە‪‬ت‬ ‫و ھەروەھﺎ ھﯚﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﻤە ﻟەﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ﻛﺮدﻧەوەی زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻓەﺗﺤﻮ‪‬ﮔﻮﻟەن ﻟە ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻣەﺗﺮﺳﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛە ﺗﺎﻛﻮ ﺋێﺴﺘﺎ‬ ‫ﺑــەردەواﻣــە ھەﻣﻮو ﺋــەو ھەوڵﺪاﻧﺎﻧەن ﻛەوا‬ ‫ﺋەﮔەر ﻟە ﻻﯾەن ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻤەوە ﺑەھەﻧﺪ‬ ‫وەرﺑﮕﯿﺮدراﺑﺎ زۆرﯾــﻚ ﻟــەو ﻛﯿﺸﺎﻧە دروﺳــﺖ‬ ‫ﻧەدەﺑﻮون ﻛەوا ﺋێﺴﺘﺎش ﺑەدەﺳﺘﯿەوە دەﻧﺎڵێﻨﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﺋﺎزاد ﻗﺎدر ﻟە وە‪‬ﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺋەوە ﻛە ﻟە‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎدا ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑە چ ﺋەداﯾەك ﻛﺎر‬ ‫ﺑﻜﺎت دەڵێﺖ‪":‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﭘێ ﺋەو ﺋەزﻣﻮﻧە راﺑﺮدووﯾﺎﻧەی ﻟە‬ ‫ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧە رێﻜﺨﺴﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ‬ ‫و ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ھەﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە‬ ‫ﺋەو ﻗەﻧﺎﻋەﺗە ﻛە ﭘﺎرت ﻟە ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﻛﯚﻣەڵﮕﺎدا‪،‬‬ ‫ﺑەﺷێﻚ و ﮔﺸﺖ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑە ﺟێ‬ ‫ھەﻣﻮو ﻛﯚﻣەڵﮕﺎش ﺑﯿﺮﺑﻜﺎﺗەوە و ﺑڕﯾﺎر وەرﺑﮕﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﺋەوەش ﮔەێﺸﺘﻮوەﺗە ﺋەو ﻗەﻧﺎﻋەﺗە ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑە ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﻜﺮدن ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﺑەرێﻮەی‬ ‫ﺑﺒڕدرێﺖ و ﺋﯿﺮادەﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﺑە ﻟﯚژﯾﻜﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﺎﯾەﺗﯽ ﺑــەس ﻧــﺎﻛــﺎت‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﭘﺎرﺗﯿەك‬ ‫ﺑەﺗەﻧﯿﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ھەﻣﻮو داواﻛﺎرﯾەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‬ ‫ﺑەﺟێ ﺑﮫێﻨێﺖ و ﺗێﺮی ﺑﻜﺎت و ﻟەوە زﯾﺎﺗﺮ ﻛەوا‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ و ھێﺰی ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﭘﺎرﭼەﭘﺎرﭼە و ﻻواز‬ ‫دەﻛﺎت ﺷﺘﯿﻜﯽ ﺗﺮﻧﯿﯿە ﻟەﺑەر ﺋەوەش ﺑڕﯾﺎری‬ ‫دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺟــﻮ‪‬ﻧــەوەی ھﺎوﻻﺗﯽ ﺋــﺎزاد و‬ ‫ﯾەﻛﺴﺎن وەﻛﻮ ﺗێﺰی ﭼﺎرەﺳەری و ﺑەرێﻮەﺑەردن و‬ ‫ﺋﯿﺮادەی ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﻟەﻻﯾەن ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﯿەوە‬ ‫ﺟﯚاﻧﺘﺮﯾﻦ و ﻟﯚژﯾﻜﺘﺮﯾﻦ ﭘﺮۆژەﯾە ﻛە ھەﺗﺎﻛﻮ‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮاوە و ﺗﺎﻛە ﻣﯚدﯾﻠێﻜﯽ ﺋەم‬ ‫ﺳەردەﻣەﻣﺎن ﺑەدﯾﻜﺮد و ﺑەم ﺷﯿﻮازە دەﺗﻮاﻧﺮﯾﺖ‬ ‫ﺋﯿﺮادەی ﮔەل ﺑﮕەڕێﻨﺪرێﺘەوە دەﺳﺘﯽ ﮔەل و‬ ‫ھەﯾﻤەﻧەی ﺣﺰﺑﯽ ﻟەﺳەر ھەﻣﻮو ﺟﻮﻣﮕەﻛﺎﻧﯽ‬

‫‪١٧‬‬

‫راﭘﯚرت‬

‫ﻛﯚﻣەﻟﮕﺎ ﻧەھێڵﺪرێﺖ‪ .‬ﻟەﻧێﻮ ﺟــﻮ‪‬ﻧــەوەی‬ ‫ھﺎو‪‬ﺗﯽ ﺋﺎزاد و ﯾەﻛﺴﺎﻧﯿﺸﺪا ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەﻧﺪاﻣە و ھەر ﭘﺎرﺗﯿﯿەﻛﯽ‬ ‫ﺗﺮﯾﺶ ﺑﯿەوﯾﺖ ﻟەﻧێﻮ ﺋەم ﺟﻮ‪‬ﻧەوەﯾەدا ﻛﺎر ﺑﻜﺎت‬ ‫و ﺟێ ﺧﯚی ﺗێﺪا ﺑﮕﺮێﺖ‪ .‬ﻟەم ﺟﻮ‪‬ﻧەوەﯾەدا‬ ‫دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﯽ ﺋــەوە ﻛــﺮاوە ﻛــەوا ﻛــﺎری ﺣﺰب‬ ‫ﭼﯿﯿە و ﻛــﺎری ﺟﻮ‪‬ﻧەوە ﭼﯿﯿە‪ .‬واﺗــﺎ ﺋێﺪی‬ ‫ﺣﺰب ﺗەﻧﯿﺎ ﺋﺎﻣﺮازێﻜە و ﻧە ﺷﺘﯽ ﺗﺮ و ﺋەﮔەر‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋەم ﭘﺮۆژەﯾەش زﯾﺎﺗﺮ و ﺑەﺑەرﻧﺎﻣەﺗﺮ‬ ‫ﻛﺎر ﺑﻜﺮێﺖ‪ ،‬ﻟەو ﻗەﻧﺎﻋەﺗەدام ﻟەﻣﺎوەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻛەﻣﺪا ﺳەرەﻛﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﭘﺎرت و ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﭘــﺎرت دەﺑێﺖ ﻟە ﺑــﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫)ﺳــﯚران ﺣﺴێﻦ(‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەر ﻧەك‬ ‫ﺷێﻮازێﻜﯽ ﻧﻮێ ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗﺪا‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﻟە ﺗەوای‬ ‫ﻛﺎرەﻛﺎﻧﺪا ﻧﻮێﮕەری داھێﻨﺎوە‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە ﺗەﻧﮫﺎ‬ ‫ﭘﺎرﺗە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟە ﻣﺎوەی )‪(١١‬‬ ‫ﺳﺎڵﯽ ﺗەﻣەﻧﯿﺪا )‪ (٥‬ﻛﯚﻧﮕﺮە ﺑﺒەﺳﺘێﺖ‪ ،‬واﺗﺎ ھەر‬ ‫دو ﺳﺎڵ ﺟﺎرێﻚ ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻛﯽ ﺑەﺳﺘﻮوە‪ ،‬ﺋەﻣەش‬ ‫ﺳەرﻛەوﺗﻨێﻚ ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‪ ،‬ھﺎوﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺎرﺗە ﻛە ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ھﺎوﺳەرۆﻛﯽ ﭘەﯾڕەو‬ ‫دەﻛﺎت و ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺸە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺳەرۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ژن‬ ‫ﺑێﺖ و ﻟە ھەﻣﻮو ﺋﯚرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ڕێﮋەی ژن )‪(٪٤٠‬‬ ‫ﺑێﺖ ﻛە ﺋەﻣەش ﺑﯚ ﺧﯚی واﺗﺎداﻧێﻜە ﺑەﺧەﺑﺎﺗﯽ‬ ‫ژﻧــﺎن ﻟە ﻛﺎﯾە ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿەﻛﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﻟە دوای راﭘەڕﯾﻨەوە‪ ،‬ھەﺗﺎ ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑەرﭼﺎو‬ ‫و ﺑــە ھــﯚی ﺋــەو ﺳﯿﺎﺳەﺗەی ﻟــە ﺑــﺎﺷــﻮوری‬ ‫ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن ﻟــەﻻﯾــەن دەﺳــە‪‬ﺗــەوە ﺑەرێﻮە‬ ‫ﺑﺮاوە‪ ،‬دووﻛەوﺗﻨەوەﯾەك ﻟە ھەﺳﺖ و ﻧەﺳﺘﯽ‬ ‫ﻧەﺗەواﯾەﺗﯽ ھﺎﺗﯚﺗە ﺋﺎراوە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻟە ﻧێﻮان ﺗﺎﻛﯽ‬ ‫ﻛــﻮرد و ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﻛــﻮرد ﺑﯚﺷﺎﯾەﻛﯽ ﻣەزن‬ ‫دروﺳﺖ ﺑﻮو‪ .‬ﮔﻮﻣﺎن ﻟــەوەدا ﻧﯿﯿە ﯾەﻛێﻚ ﻟە‬ ‫ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ دروﺳﺘﺒﻮﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺶ‬ ‫ﺋــەوە ﺑــﻮو ﻛە ﺋــەم ﺑﯚﺷﺎﯾﯿە ﭘڕ ﺑﻜﺎﺗەوە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﻟە دوای ڕاﭘەڕﯾﻨەوە ﺑەھﯚی‬ ‫ﺑﯿﺮی ﺗەﺳﻜﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯿەوە و ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ ﻟە ﭘێﺶ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔەل‬ ‫و ﺋەو ھەﻣﻮو ﺷەڕە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەوە ﮔەل ﺑەﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﻟە ﺑێ ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﻗﻮڵﺪا دەژﯾﺎ و ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی‬ ‫و‪‬ﺗــﯿــﺶ ﻟــە ﻻی ﮔــەل ﺑەﮔﺸﺘﯽ و ﮔەﻧﺠﺎن‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺗەواو ﻻواز ﺑﺒﻮو‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧەش ﻛﯚﭼﯽ‬ ‫ﺑەﻟێﺸﺎوی ھەزاران ﻛﻮرد ﺑﻮو ﺑﯚ و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﺋەوروﭘﺎ‪.‬‬ ‫ھەر ﻟە دروﺳﯿﺘﺒﻮﻧﯿەوە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﺗﺎ ﺑەﺋﯿﻤڕۆ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺑە ﺧەﺑﺎﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫و ﻣەدەﻧﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﺑﺎش‬ ‫ﻟەﻧﺎوﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دروﺳﺘﺒﻜﺎت‬ ‫و ھەر ﺋەم ھﯚﯾەش ﺑــﻮوە ﻛە ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا و‬ ‫ﺑەردەوام ﮔەﻧﺠﺎن ڕوو ﻟەم ﭘﺎرﺗە دەﻛەن و ﺑە‬ ‫ﻛﺎر و ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﻨﺎ دەﺑﻦ‪ .‬ﭘێﻢ ﺧﯚﺷە‬ ‫ﺋەوە ﺑڵێﻢ ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎش‬ ‫دﯾﻨﺎرێﻚ ﺑﻮدﺟەی ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑﻮدﺟەش ﻧەﺑﻮەﺗە‬


‫راﭘﯚرت‬

‫‪١٨‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑﯚ ﺳــەرد ﺑــﻮوﻧــەوە ﻟە ﺧەﺑﺎت و‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ھەر ﻟە ھﺎوﺳەرۆﻛﺎﻧەوە ﺗﺎﻛﻮ‬ ‫ھەﻣﻮو ﺋەﻧﺪاﻣەﻛﺎن ﺑێ ﮔﻮێﺪاﻧە ﺑەرژەوەﻧﺪی‬ ‫ﺷەﺧﺴﯽ و ﻣــﺎددی ھەﻣﯿﺸە ﺧﯚﺑەﺧﺸﺎﻧە‬ ‫ﺧــەﺑــﺎت دەﻛـــەن ﻟــە ﭘێﻨﺎو ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﺋــﺎزاد و ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﺪا و ﭘێﺸﻤﺎﻧﻮاﯾە ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﻧﺎﺑێﺖ‬ ‫ﭘﺎرت ﺑﺒێﺘە ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەﻧﺪاﻣەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﮋێﻨێﺖ ﻟەﺳەر ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸﺘﯽ ﮔەل‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫دەﺑێﺖ ﭘﺎرت ﺧﯚی ﺧﺰﻣەﺗﻜﺎری ﮔەل ﺑێﺖ و‬ ‫ﺋەﻧﺪاﻣەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗەﻛە ﺑﮋێﻨﻦ ﻧەك ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە‪.‬‬ ‫ﭘــﺎرﺗــﯽ ﭼـــﺎرەﺳـــەری ھـــەر ﻟــە ﺳــەرەﺗــﺎی‬ ‫دروﺳﺘﺒﻮﻧﯿەوە ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺋــەوەی ﺑﻮو ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺳەرﺟەم ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﭘــەﯾــﻮەﻧــﺪی و ﻛـــﺎری ھــﺎوﺑــەﺷــﯿــﺎن ھەﺑێﺖ‬ ‫ﺑــە ﻣەرﺟێﻚ ﺑـــەرژەوەﻧـــﺪی ﮔــەل ﻟــە ﭘێﺶ‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑەوە ﺑێﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑەداﺧەوە‬ ‫ھەﻧﺪێﻚ ﭘــﺎرت ﺑەﺷێﻮازێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﻧﺰﯾﻚ دەﺑﻨەوە‪ .‬ﺋەﮔەرﭼﯽ ھﯿﭻ‬ ‫ﻛﺎﺗێﻚ و ﻟە ھﯿﭻ ﺟێﮕﺎﯾەﻛﺪا ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ھەڵﻮێﺴﺖ و ﺣﺰﺑﯽ ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ و‬ ‫ﺷەﺧﺴﯽ ﺑەﻛﺎر ﻧەھێﻨﺎوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑەداﺧەوە وەك‬ ‫ﺋﺎﻣﺎژەم ﭘێﻜﺮد زۆر ﻻﯾەن دژاﯾەﺗﯽ دەﻛەن و‬ ‫ﺑەﺋێﺴﺘﺎﺷەوە ﺑەردەواﻣە‪ .‬ﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ڕاﺑــﺮدودا ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری داوی ﭘێﺸﻜەﺷﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣﺴێﻮﻧﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎن ﻛﺮد ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ‬

‫ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدن ﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮاق‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺑەﭼەﻧﺪ ﺑﯿﺎﻧﻮﯾەﻛﯽ ﺑێﺒﻨەﻣﺎ ﺋێﻤەﯾﺎن ﻗەدەﻏەﻛﺮد‬ ‫و ﺑە وﺗــەی ﺋــەوان ﺑەﺷێﻜﯿﻦ ﻟە ﭘەﻛەﻛە و‬ ‫ﭘەﻛەﻛەش ﺗﯿﺮۆرﺳﺘە‪ .‬ﺋێﻤە ھەرﺋەو ﻛﺎت ﺋەو‬ ‫ھەڵﻮێﺴﺘەﻣﺎن ﺑەﭼﺎﻻﻛﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﺷەرﻣەزارﻛﺮد‬ ‫و ﺑە ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﻤﺎن ﻟە ﻗەڵەﻣﺪا‬ ‫ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﯿﺶ ھــەروا ﺑــﻮو‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەوان ﺑە‬ ‫ﺑﺰوﺗﻨەوەی ڕزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﻛﻮرد ﭘەﻛەﻛەﯾﺎن دەوت‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﺳﺖ و ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻻﯾەﻧﯽ‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﺳﺖ و ﺗﻮﻧﺪڕەوی ﺋێﺮاﻗﯽ ﺑەﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮدەوەی‬ ‫ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﺎن دەﻛــﺮد و ﻛﯚﻣﺴﯿﯚﻧﯿﺶ ﻗﺒﻮڵﯽ‬ ‫ﻛﺮدن‪ .‬دوای ھەڵﺒﮋاردﻧﯿﺶ ﺋەو ﭘﻼﻧە ﻟە ڕێﮕەی‬ ‫ﺑەڵﮕە ﻧﮫێﻨﯿە ﺋﺎﺷﻜﺮاﻛﺮاوەﻛﺎﻧﯽ وﯾﻜﻠﯿﻜﺴەوە‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮا ﻛێ ﻟە ﭘﺸﺖ ﺋەوﻛﺎراﻧەوە ﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﺋەﻣەوێﺖ ﺋــەوەش ﺑڵێﻢ ﺗەﻧﮫﺎ ﺑﯚ داﺧﺴﺘﻨﯽ‬ ‫ﮔﯚﭬﺎری "ڕۆژی و‪‬ت"‪ ،‬ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛﯚﺑﻮﻧەوەی‬ ‫ﻧﮫێﻨﯽ ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ‪ ،‬ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋێﺮاق ﻟە ھەرێﻢ‬ ‫ﺑەڕێﻮە ﭼﻮوە و وەك ﻟە ﺑەڵﮕەﻛﺎﻧﺪا ﺋەوﯾﺶ‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻮو‪ .‬ﺋەﻣە ﺟﮕە ﻟە داﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳەرﺟەم‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗەﻛەﻣﺎﻧﺪا ﻟە ھەرێﻤﺪا و ﺗﺎ‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎش ڕێﮕەﻧەدان ﺑەﻛﺮدﻧەوەﯾﺎن ﺋەﮔەرﭼﯽ‬ ‫ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳﺎی ھەﻣﻮارﻧەﻛﺮاوی )‪ (١٩٩٢‬ﻣﯚڵەﺗﯽ‬ ‫ﻓەرﻣﯿﻤﺎن ھەﯾە ﻟە ھەرێﻤﺪا‪ .‬ﻟە ﺋێﺴﺘﺎﺷﺪا ﺋێﻤە‬ ‫ھەﻣﯿﺸە وﺗﻮﻣﺎﻧە ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯿﻦ و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن‬ ‫ﺑﻮﻧﯿﺶ ﺑەﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﻧﺎو ﭘەڕﻟەﻣﺎﻧﺪا ﻧﺎﺑﯿﻨﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﻟێﺮەﺷﺪا ﻟە زۆرﯾﻨەی ﻛﺎﺗﺪا ﺑەداﺧەوە چ‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫دەﺳە‪‬ت و چ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﻧﺎو ﭘەڕﻟەﻣﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑـــەدەر ﻟــە ﺧــﯚﯾــﺎن ﻟــە ﻛــﺎر و ھەڵﻮێﺴﺘە‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎﻧﯿەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺑﯚﭼﻮﻧﯽ ﺗەواوی ﻻﯾەﻧەﻛﺎن‬ ‫وەرﻧــﺎﮔــﺮن ﻛە ﺑــەڕای ﺋێﻤە ﺋــەوە ھەڵەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻣێﮋوﯾﯿە و دەﺑێﺖ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧەﻛەی‬ ‫ﻧﺎوﭘەڕﻟەﻣﺎن ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﺋەو ﺟﯚرە ﻛﯚﺑﻮﻧەواﻧەی‬ ‫ﻗــﺒــﻮڵ ﻧــەﻛــﺮداﯾــە و ﻗەﺑﻮڵﯿﺸﯽ ﻧــەﻛــﺎت‪.‬‬ ‫)ﺑەﯾﺎن ﻓەرەج(‪ ،‬وەﻛﻮ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺳﺘەی داﻣــەزرێــﻨــەری ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮرﺳﺘﺎن و ﺋێﺴﺘﺎش ﺋەﻧﺪاﻣﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ﻛﯚﻣﯿﻨﯽ ﺷەھﯿﺪان ﺑەﺷﺎﻧﺎزﯾﺸەوە‬ ‫وەﻛﻮ ژﻧێﻚ ﺗﺎ دواﯾﻦ دڵﯚﭘﯽ ﺧﻮێﻨﻢ ﺋﺎﻣﺎدەی‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗﻢ ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺧﺎوەن‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬ﺋەﺧﻼﻗﯽ و ﻓەﻟﺴەﻓﯽ‬ ‫و وﯾﮋداﻧﯿە‪ .‬دروﺳﺘﺒﻮﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮرﺳﺘﺎن ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ﺑﯚﺷﺎﯾە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە و ﻧەﺑﻮﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧێﻚ ﺑــﻮو و‬ ‫واﺋﯿﺠﺎﺑﯽ دەﻛﺮد ﻛە ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﺟﯿﺎواز ﻟەھەﻣﻮو ﺋەو ﭘﺎرت و ﻻﯾەﻧﺎﻧەی ﻛە‬ ‫ھەﺑﻮون ﻛﺎروﺧەﺑﺎﺗێﻚ ﺋﯚرﮔﺎﻧﯿﺰە و ﺑەرێﻜﺨﺴﺘﻦ‬ ‫ﺑﻜﺎت و ﺗﯚﯾەﻛﯽ ﻧــﻮێ ﻟەزەﻣﯿﻨەی واﻗﻌﺪا‬ ‫ﺑﭽﻨێﺖ‪ .‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‪ ،‬ﭼﯚﻧﻜە ﻟەﻧﺎﺧەوە‬ ‫و ﻟە ﺑﻨەﻣﺎدا ﺑە ﺷﻮێﻦ ﭼﺎرەﺳەری ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎوەﯾە‪ ،‬ﭼﺎرەﺳەر ﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮﺳﯽ ژﻧﯽ‬ ‫ﻛﺮدۆﺗە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‪،‬‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫واﺗﺎ ﺋﺎزادﺑﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﺑە ﺋﺎزادﺑﻮوﻧﯽ ژﻧەوە‬ ‫ﺑەﺳﺘﻮوەﺗەوە‪ .‬ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭘــەروەردە ﮔﺮﻧﮕﯿﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﮔﻮڕەﭘﺎﻧێﻜە ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻛﺎری ﻟەﺳەر‬ ‫دەﻛﺎت و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەم ﺧەﺑﺎﺗە دەدات‬ ‫و دەﯾەوێﺖ ﺗﺎك ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﺋــﺎزادی ژن‪،‬‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ و ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێﺰی ﭘــەروەردە ﺑﻜﺎت و‬ ‫ﺋەﻣەش ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧێﻜﯽ ﻧﻮێﯿە ﺑە ﻧەﯾﺴﺒەت‬ ‫ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرد و ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯿﺶ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺧﯚم ھەﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻧﺎزاﻧﻢ ﺑﯚﭼﯽ دەﺳە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەم ﭘﺎرﺗە ﺗێﻜﯚﺷەر و‬ ‫ﻧــەﺗــەوەدۆﺳــﺖ و ﻣﺮۆﭬﺪۆﺳﺘە ﺑﯚﭼﯽ ﻗەﺑﻮڵ‬ ‫وﺣـــەزم ﻧــﺎﻛــﺎت و ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯽ ﺑــﯚ دروﺳــﺖ‬ ‫دەﻛــﺎت‪ ،‬ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭼﯿﯿە‪ ،‬ﺑەراﺳﺘﯽ ﻣﺎﯾەی‬ ‫ﻗەﺑﻮڵﻜﺮدن ﻧﯿﯿە و ھﯿﭻ ﻋەﻗڵێﻜﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺖ‬ ‫ﺋەﻣە ﺑە ڕەوا ﻧﺎزاﻧێﺖ و ﺋەﻣەش ﻏەدرێﻜێﻜﯽ‬ ‫ﮔـــەورەﯾـــە ﻛــە دەﺳــــە‪‬ت ﻟــەﺑــەراﻣــﺒــەر ﺑە‬ ‫ﭘﺎرﺗەﻛەﻣﺎن و ﺋەﻧﺪاﻣﺎن و دۆﺳﺘﺎﻧﯽ دەﯾﻜﺎت‪.‬‬ ‫)د‪ .‬ﺑەﻛﺮ(‪ ،‬وەﻛﻮﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ دەﺳﺘەی‬ ‫داﻣەزرێﻨەری ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا وەﻛــﻮ ﺑەرﭘﺮﺳﯽ‬ ‫ﺟﻮ‪‬ﻧەوەی ھﺎو‪‬ﺗﯽ ﺋﺎزاد و ﯾەﻛﺴﺎن ﻟە ﺷﺎری‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺧﺰﻣەت دەﻛەم ﺧﯚم ﺑە ﺑەﺧﺘەوەر دەزاﻧﻢ‬ ‫ﻛە ﻟە ﯾﺎزدەھەﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﯿﺎدی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا ﭘڕ ﺑە دڵ ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯿەﻛﯽ ﮔەرﻣﯿﺎن‬ ‫ﺋﺎراﺳﺘەی ھﺎوﺳەرۆﻛﺎن و ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮﻣەن‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫و ﺑەرێﻮەﺑەران و ﻛﺎدﯾﺮ و دۆﺳﺘﺎن و ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ‬ ‫ﺋەم ﭘﺎرﺗە ﺷﯚڕﺷﮕێڕە ﻧەﺗەوەﯾﯿە ﺑﻜەم‪ .‬ﺑێﮕﻮﻣﺎن‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ھەﻟﻮﻣەرﺟێﻜﯽ ﺟﯿﺎوازدا‬ ‫دەﺳﺘﯽ ﺑەﻛﺎروﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﻛــﺮدوە و‬ ‫زەرورﯾەﺗێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ڕێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ و ﺟﭭﺎﻛﯽ‬ ‫دروﺳﺖ ﺑﻮو ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫ﻟەو ﻛﺎﺗەدا ﻟە ﻗەﯾﺮاﻧێﻜﯽ ﺋﺎڵﯚزدا ﺑﻮو‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ ﺑەﺑڕﯾﺎر و ﺷﯚڕﺷﮕێڕاﻧە‬ ‫ھەﺑﻮو ﻛە ﺋەو ﻗەﯾﺮاﻧە دەرﺑﺎز ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺑەﻧﯿﺴﺒەت‬ ‫ﺋەو ﭘﺎرﺗﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﺑﻮو‬ ‫ھەﻣﻮﯾﺎن ﻟە ڕووی ﻓﻜﺮ و ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎوە ﻓەرﻗێﻜﯽ‬ ‫ﺋەوﺗﯚﯾﺎن ﻧــەﺑــﻮو‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﻟە ﮔــەڵ ﺋەوەﺷﺪا‬ ‫ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﻟە ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑەرێﻮە ﺑﺒەن و ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑﺒﻨە‬ ‫وە‪‬م ﺑﯚ ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑێﮕﻮﻣﺎن‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ھەﺳﺘﯽ ﺑەم ﻗەﯾﺮان و ﺋﺎڵﯚزﯾﺎﻧەی ﻛﺮد ﺑﯚﯾە‬ ‫وﯾﺴﺘﯽ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺑﺰوﺗﻨەوەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫و ﻓﻜﺮی ڕێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﻧﻮێ و ﺑە ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺳەردەم ﻛە ﻟە واﻗﯿﻊ و ﻛﺮداردا ﺑﮕەێﻨێﺘە ﯾەك‬ ‫ﺧﯚی رێﻜﺨﺴﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋەو ﻗەوارەی‬ ‫ھەﺑﻮوە ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮوە‬ ‫ﺑﯚﺷﺎﯾﯿەﻛﺎن ﺑە ﺗــەواوی ﭘﺮی ﺑﻜﺎﺗەوە‪ .‬ﻛەم‬ ‫ﺗﺎ زۆر ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ڕۆڵــﯽ ﺧﯚﺷﯽ ﺑﺒﯿﻨێ ﻟە‬ ‫ھﯚﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﺧەڵﻚ و ڕەﺧﻨە ﮔﺮﺗﻦ ﻟە‬ ‫دەﺳە‪‬ت و دەوروﺑەر و ﻟە ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺧەڵﻚ‬

‫‪١٩‬‬

‫راﭘﯚرت‬

‫و ﺑەﺋﯿﺮادەﻛﺮدﻧﯽ ﺗﺎك و ﭘەروەردەﻛﺮدﻧﯽ ﻛەم ﺗﺎ‬ ‫زۆر و ﺑەﮔﻮێﺮەی ھێﺰ و ﻗەﺑﺎرەی ﺧﯚی ﺑﯚﺗە وە‪‬م‬ ‫ﺑە ﮔﺸﺘﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڵێﯿﻦ ھەر ﺷﺖ ﺗەواو ﺑﻮوە‬ ‫و ﺑێ ﻛەم و ﻛﻮڕﯾە‪ ،‬ﺋەوﯾﺶ دەﮔەرێﺘەوە ﺑﯚ ﺋەو‬ ‫ﻓﺸﺎرە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و دەرەﻛﯿﺎﻧە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە‬ ‫ڕۆڵﯽ ﺗەواوی ﺧﯚی ﺑﺒﯿﻨێﺖ‪ .‬ﺳەرەڕای ھەﻣﻮو‬ ‫ﺋەم ﺧﺎ‪‬ﻧەی ﺑﺎﺳﻤﺎن ﻛﺮد ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە‬ ‫ﻣﺎوەی ﺗەﻣەﻧﯽ ﯾﺎزدە ﺳﺎڵەی ﺧﯚﯾﺪا ﺗﻮاﻧﯿﻮەﯾەﺗﯽ‬ ‫ﺑە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑﺎش ﺗێﭙەڕێﻨێﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧە ﻟە ﺳﺎڵﯽ‬ ‫)‪ (٢٠٠٥‬ﺗﻮاﻧﯽ ﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ھەرێﻤﯿﺪا ﻧﺰﯾﻜەی‬ ‫)‪(١٢٠٠٠‬دەﻧﮓ ﺑەدەس ﺑﮫێﻨێﺖ ﺋەﻣە ﺳەرەڕای‬ ‫ﺋەوە ﺑﻮو ﻛە ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯿەﻛﯽ زۆری ﻟەﺳەر ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺗﻮاﻧﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﭘﯚزەﺗﯿﭭﯽ ﻟەﺳەر‬ ‫ﺑﺎﺷﻮر ھەﺑێﺖ‪ ،‬وەﻛﻮﺗﺮ ﻟە ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ دەﺳﺘﻮردا‬ ‫ﺗﺎﻛە ﻻﯾەن ﺑﻮ ڕەﺧﻨە ﻟە ﭘــﺮۆژەی دەﺳﺘﻮری‬ ‫ﺋێﺮاﻗﯽ ﮔﺮت و ﺑە ﻧەﺧێﺮ رەدی داﯾەوە‪ .‬ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ھەڵﮕﺮی ﻓﻜﺮ و ﻓەﻟﺴەﻓە و رێﺒﺎز‬ ‫و ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژی ﺑــەرێــﺰ ﻋەﺑﺪوڵ‪ ‬ﺋــﯚج ﺋــﺎﻻن‬ ‫ﺧﯚی ﺑﯚﻧﯿﺎدﻧﺎﻧەوە و ﺋەﻣەش ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺎرﺗەﻛە‬ ‫ﻛە ﭘﺸﺘﯽ ﺧــﯚی ﺑە ﻓﻜﺮ و ﻓەﻟﺴەﻓەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻛﻮردﯾﯿە و ﺧﯚﯾﯽ ﺑەﺳﺘﻮوە و ﭘﺸﺘﯽ ﻟە ھﯿﭻ‬ ‫ﺑﻮارێﻜﺪا ﺑە ھێﺰ و ﻻﯾەﻧﯽ دەرەﻛﯽ ﻧەﺑەﺳﺘﻮوە‪.‬‬ ‫)ﻣــﺤــەﻣــەد ﻋـــەﺑـــﺪوڵـــ‪ ،(‬ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ‬ ‫داﻣــەزرێــﻨــەری ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری‪ ،‬ﺋێﻤە ﻟە‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ‬


‫راﭘﯚرت‬

‫‪٢٠‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫"‪"٩٠‬ﻛﺎﻧﺪا ﺗﻮﺷﯽ ﻗەﯾﺮاﻧێﻜﯽ ﻓﻜﺮی و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ‬ ‫و ھﺰری ﺑﻮوﯾﻦ ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ھەﺳﺘﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯿﺪا‪ .‬ﺑﯚﯾە ﺋێﻤە و ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻟە دڵﺴﯚزاﻧﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯿﺮﻣﺎن‬ ‫ﻟەوە ﻛﺮدەوە ﻛە ﭼﯚن ﺋەو ﺑﯚﺷﺎﯾﯿە ﭘڕ ﺑﻜەﯾﻨەوە‪.‬‬ ‫ھەر ﻟەو ﻛﺎﺗەﺷﺪا‪ ،‬ﮔەﻟێﻚ ھێﺰ و ﻻﯾەﻧﯽ دەرەﻛﯽ‬ ‫دەﯾﺎﻧەوﯾﺴﺖ ﻟەﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ﺑەﺟێ ﺑﻜەن و دەﺳﺘێﻮەرداﻧﯽ راﺳﺘەوﺧﯚﯾﺎن ﻟەم‬ ‫ﺑەﺷەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دەﻛﺮد‪ .‬ھەر ﻟەو ﻛﺎﺗﺎﻧەﺷﺪا‬ ‫ھﺰر و ﺑﯿﺮی ﺋﺎﭘﯚﭼﯿﺘﯽ ﻟە ﮔەﺷەﺳەﻧﺪﻧﺪا ﺑﻮو‬ ‫و ﺋەﻣەش ﺑﯚ ﺋێﻤەی ﻛــﻮرد وەﻛــﻮ ﭘﺸﺖ و‬ ‫ﭘەﻧﺎﯾەك دەھﺎﺗە دﯾﺘﻦ‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟەو ﻛﺎﺗەدا‬ ‫ﻛە ﮔﻮڕاﻧﻜﺎرﯾەﻛﯽ ﺟﺪدی ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەدا‬ ‫دەھﺎﺗە ﻛــﺎﯾــەوە‪ .‬ﻧەﯾﺎراﻧﯿﺶ ھــەر ﺋــەو ﻛﺎﺗە‬ ‫ھەﺳﺘﯿﺎن ﺑەم ﯾەﻛە ﻛﺮدﺑﻮو ﻛە ﺑﯚ ﺋەوەی ھﺰری‬ ‫و ﺑﯿﺮی ﺋﺎﭘﯚﭼﯿﺘﯽ ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺧﯚی‬ ‫ﺑەﺟێ ﻧەﻛﺎت‪ ،‬ﺑە ﮔەﻟێﻚ ﺷێﻮە ﭘەﻻﻣﺎرﯾﺎن دەدا‬ ‫و ﻧﺎو و ﻧﺎﺗﯚرەﯾﺎن ﺑﯚ ھەڵﺪەﺑەﺳﺖ‪ .‬دەﯾﺎﻧﻮت‬ ‫ﺋــەوە ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾە و ﻧﺎﺑێﺖ ﺑە ﻓﻜﺮ و‬ ‫ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮﻧﯽ ﺋەو ﭘﺎرﺗە ھﯿﭻ ﻛﺎر وﺧەﺑﺎﺗێﻚ ﻟە‬ ‫ﺑﺎﺷﻮور ﺑەرێﻮە ﺑﭽێﺖ‪ .‬ﺋەﻣەش ھەﻣﻮو ﺑەﭘﯿﻼن و‬ ‫ﻧەﺧﺸە ﺑﯚﻛێﺸﺮاو دەﻛﺮا‪ .‬ھەم ﻟەﻻﯾەن دەﺳە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﯾﯿەوە و ھەﻣﯿﺶ ﻟەﻻﯾەن ھێﺰە داﮔﯿﺮﻛەر و‬ ‫ﺧﯚﺳەﭘێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەوە ﻛە ﻧەﯾﺎﻧﺪەوﯾﺴﺖ ﻟە‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺋەو ﺑﯚﺷﺎﯾﯿەی ﻟە ﺑﻮاری‬ ‫ﻓﻜﺮی‪ ،‬ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿەی‬ ‫ھەﯾە ﭘڕ ﺑﻜﺮێﺘەوە ﻟــەدەرەوەی ﺧﯚﯾﺎن‪ .‬ھەر‬ ‫ﺋــەو ﻛﺎﺗەش ﺋێﻤە ﺋێﺪی ﺑە ﺟــﺪدی ﻛﺎرﻣﺎن‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋەوە ﻛﺮد ﻛە ﻟەﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و‬ ‫ﻟە ﺋەرزی واﻗﻌﯿﺪا ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﻓﻜﺮی رێﺰدار‬ ‫ﺋﯚج ﺋﺎﻻن رێﻜﺨﺴﺘﻨﻤﺎن ﺋﺎوا ﻛﺮد ھەﺗﺎﻛﻮ ﺑﺘﻮاﻧێﺖ‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ـ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﭘێﺸﺒﺨﺎت‪ .‬ﻛە ﺗەﻋﺒﯿﺮ ﻟە ﺋێﺶ و‬ ‫ﺋﺎزار وﻣەﻋﺎﻧﺎﺗﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑﻜﺎت ﻟەم ﺑەﺷەی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دوور ﻟە دەﺳﺘێﻮەرداﻧﯽ دەرەﻛﯽ و‬ ‫ﻟەﻛﺎرﻛﺮدن ﺑە ﺋەﺟﯿﻨﺪای ھێﺰە دەرەﻛﯿﯿەﻛﺎن‪ .‬ھەر‬ ‫ﺑﯚﯾە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەﻛﻮ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿەﻛﯽ ﻗﯚﻧﺎخ دروﺳﺖ ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﻟەم ﺑەﺷەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﻧﺪێﻚ دەﺳﻜەوت ﺑە‬ ‫ﺧﻮێﻦ و رەﻧﺞ و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑەدەﺳﺖ‬ ‫ھﺎﺗﻮون‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەو دەﺳﻜەوﺗﺎﻧە ﺑﺎش ﻣﺎﻣەڵەی‬ ‫ﻟەﮔەڵﺪا ﻧﺎﻛﺮا و ﻧەدەﻛەوﺗە ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎﻧەوە‬ ‫ﺑەﮔﺸﺘﯽ‪ .‬دەﺑﻮو ﻟەو ﻗﯚﻧﺎﺧەدا ﺋەو دەﺳﻜەوﺗﺎﻧە‬ ‫ﺑﻜﺮاﯾﺎﺗە ﺑﻨەﻣﺎﯾەك ﺑﯚ وە‪‬ﻣــﺪاﻧــەوەی ھەﻣﻮو‬ ‫داﺧﻮازﯾەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ﺑەﺷەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھەﻣﻮو‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑە ﮔﺸﺘﯽ و ﺑﺒێﺘە ﺳەرﭼﺎوەﯾەك‬ ‫ﻟە ﮔەﺷەدان و ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﻟەﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە واﻗﯿﻌﺪا وا دەرﻧەدەﻛەوت‬ ‫و ھـــەر ﻟــەﺳــەرەﺗــﺎوە ﻛــﻮﻣــەڵــێــﻚ ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﺨﻮاز و دەﺳە‪‬ﺗﺨﻮاز و ﭘﺎرە و ﭘﻠەﺧﻮاز‬ ‫و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﮕەرا و ﭼﯿﻨێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﭘەرەﺳﺘﯽ‬ ‫ﺳەرەﺗﺎﯾﯽ دەﺳﺘﯿﺎن ﺑەﺳەر ﺋەو رەوﺷەدا ﮔﺮت‬

‫وﻧەك ﻟە ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ زﯾﺎﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﯿﺎن ﺑە دەوڵەﺗە داﮔﯿﺮﻛەرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻛە‬ ‫ﻟەﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دەﺳە‪‬ﺗﺪارن‪ ،‬ﻛﺮا‪.‬‬ ‫ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚﺗە ﺑﺎزاڕێﻚ‬ ‫ﺑﯚ ﺳﺎﻗﻜﺮدﻧەوەی ﻛﺎ‪‬ﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋێﺮان و‬ ‫دەوڵەﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ و ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەواﻧەن ﻛە ﺳﻮدﻣەﻧﺪ‬ ‫دەﺑﻦ ﻟێ‪ .‬ھەم ﻟەﺳەر‪ ،‬ﺳەرﭼﺎوە ﺧﺎوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھەﻣﯿﺶ ﺑﯚ ﺳﺎﻗﻜﺮدﻧەوەی ﻛەل و‬ ‫ﭘەﻟەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوﯾﺎن رۆڵ دەﮔێڕﯾﻦ و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑە‬ ‫ﺋەﺟﯿﻨﺪای ﺋەواﻧﯿﺶ ﻛﺎر دەﻛﺮێﺖ‪ .‬ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە‬ ‫رووی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ و ﻓﻜﺮی و ﺳﯿﺎﺳﯿﺸەوە ﻟەﺑﻦ‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەری ﺋەو دەوڵەﺗﺎﻧەداﯾﻦ‪ .‬ﺑﯚﯾە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗێﻜﯽ وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری زەروورەﺗێﻜﯽ‬ ‫ﻣێﮋووﯾﯿە‪ ،‬ﺑﯚﯾە داﻣەزرا‪ .‬ﺋەوەﺗﺎ ﻧﺰﯾﻜەی ﯾﺎزدە‬ ‫ﺳﺎڵە ﻟەﺗەﻣەﻧﯽ ﺧــﯚی ﭘڕ دەﻛــﺎﺗــەوە و ﻟە‬ ‫ﮔﻮڕەﭘﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﻓﻜﺮی و رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ و‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا و ﭘەروەردەﯾﯽ و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﺪا ﻣﻠﻤﻼﻧێ‬ ‫دەﻛﺎت‪ .‬رۆژﺑەرۆژ ﻟە ﮔەورەﺑﻮوﻧﺪاﯾە و زﯾﺎﺗﺮﯾﺶ‬ ‫دەﺑێﺘە ﺟێ ﻣﺘﻤﺎﻧە و ﺑﺎوەڕی ﺧەڵﻚ‪ .‬ﺧەڵﻜﯿﺶ‬ ‫ﻗەﺑﻮڵﯽ دەﻛەن و ﺑﯚﺗە ﺟێ ھﯿﻮا ﺑﯚ ﺧەڵﻜەﻛەﻣﺎن‪.‬‬ ‫وەﻛﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﻓﻜﺮی‬ ‫و ﻓەﻟﺴەﻓﯽ ﺑەرێﺰ ﺋﯚج ﺋﺎﻻن ﻛﺎر دەﻛەﯾﻦ‪ .‬ھەر‬ ‫ﻟەو ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەﺷﺪا ﺑﺎوەڕﻣﺎن ﺑە ﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ ـ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ھەﯾە و دەﻣﺎﻧەوێﺖ‬ ‫ﺋــەم ﻛەﻟﺘﻮرە ﭘێﺸﺒﺨەﯾﻦ‪ .‬ﺧﺎڵﯽ ﺳەرەﻛﯽ‬ ‫ﻟەﻗەﻧﺎﻋەﺗﯽ ﺋێﻤەدا ﺋەوەﯾە ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋێﺪی‬ ‫ﺋەو ﺳﻨﻮرە دەﺳﺘﻜﺮداﻧە ﻟە ﺑﯿﺮ و ﻣێﺸﻜﯽ ھەر‬ ‫ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻛﻮرددا دەﺑێﺖ ﺗێﻜﺒﺸﻜێﻨﺪرێﺖ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەو‬ ‫ﻣەﺑەﺳﺘەش ھﺎوﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ ﺑﺎﺷﻤﺎن ھەﯾە ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﭘﺎرت و رێﻜﺨﺴﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟەﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺋەﻣەش وەﻛﻮ ﺧﺎڵێﻚ و ﺧەﺑﺎﺗﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯿە ﻟە ﻛﺎروﺑﺎری رێﻜﺨﺴﺘﻨﯿﻤﺎﻧﺪا‪ .‬ﻟە‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﺪا ﻟەﺑەراﻣﺒەر ﺑەو‬ ‫ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯽ و ﻗەﯾﺮان و ﻛێﺸﺎﻧەی رووﺑــەرووی‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن و دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ دەﺑێﺘە ﺧﺎوەن‬ ‫ﭘﺮۆژە و ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻮوﯾﻦ و‬ ‫ھەﯾﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ھەم ﻟە ﻗﯚﻧﺎﺧﯽ ھەﻧﯚﻛەﯾﯽ و‬ ‫ھەﻣﯿﺶ ﺑﻨەﻣﺎﯾﯽ ﺑێﺖ‪ .‬ﭘﺮۆژەﻣﺎن ﺳەﺑﺎرەت ﺑە‬ ‫ﻛەرﻛﻮك و ﻧﺎوﭼە ﺟێ ﻧﺎﻛﯚﻛەﻛﺎﻧﯽ ھەﺑﻮوە ﻛە‬ ‫ھەﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ وەﻛﻮ ﭘﺮﺳێﻜﯽ ﺳەرەﻛﯽ و ﺑﻨﮕەھﯿە‬ ‫ﻟەم ﺑەﺷەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ ،‬ﭘﺮۆژەﻣﺎن ﺳەﺑﺎرەت ﺑە‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ ﺋێﺮاق و ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧﯽ ﮔەﻻن‬ ‫ﻟە ﺋێﺮاﻗﺪا ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋێﻤە‬ ‫ﻟەو ﻗەﻧﺎﻋەﺗەدا ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑەﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﭘﺮﺳﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دەوڵەﺗێﻜﯽ‬ ‫ﻛـــﻮردی ﻛێﺸەﻛﺎن ﭼــﺎرەﺳــەر ﻧﺎﺑێﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ﭼــﺎرەﺳــەری ﻛێﺸەﻛﺎن ﻟەﻧﺎو ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻜﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا دەﺑﯿﻨﺮێﺘەوە‪ .‬ﺑﯚ ﺋەوەش ﭘێﻮﯾﺴﺘە‬ ‫ﭘەﯾﻮەﻧﺪﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺷﻤﺎن ﻟەﮔەڵ ﻧەﺗەوە و ﻣەزھەب‬ ‫و ﺋﺎﯾﯿﻨﺰاو ﺋەﺗﻨﯿﻚ و ﭼﯿﻦ و ﺗﻮێﮋەﻛﺎﻧﯽ ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﺋێﺮاﻗﯿﺪا ھەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻜﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺑﯚﻧﯿﺎد ﺑﻨێﯿﻦ و ﺑەﺋﺎزاداﻧە ﺑەﯾەﻛەوە‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺑﮋﯾﻦ‪ ،‬ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﻛەس ﺳەردەﺳﺖ و ﻛەس ﺑﻦ‬ ‫دەﺳﺖ ﺑێﺖ ﯾﺎن ﺧﯚد ﺑە ﺑێ ھﯿﭻ دەﺳﺘێﻮەرداﻧێﻜﯽ‬ ‫دەرەﻛــﯽ ﺑﮋﯾﻦ‪ .‬دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ و ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻜﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻟە ﺋێﺮاﻗﺪا ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻓﯚرﻣﯿﻼﺳﯿﯚﻧە‬ ‫ﻛە ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑﺘﻮاﻧێﺖ دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑەدی‬ ‫ﺑێﻨێﺖ و ﮔەرەﻧﺘﯽ ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺑﯚﯾە ﻟەﻻﯾەك ﺋێﻤە‬ ‫ھەوڵﺪەدەﯾﻦ ﺑﯚ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ ﺋێﺮاق و‬ ‫ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸەوە ھەوڵﺪەدەﯾﻦ ﻟەﻧﺎوﺧﯚی‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟەﮔەڵ ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻛﺪا‬ ‫ﻟەژێﺮ ﭼەﺗﺮێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا ﻛﯚﺑﺒﯿﻨەوە و‬ ‫ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾەﺗێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺋــﺎوا ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ﻟەم‬ ‫ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەﺷﺪا ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺧەﺑﺎت و ﭘﺮۆژەﻣﺎن‬ ‫ﭘێﺸﻜەﺷﯽ ﻻﯾەﻧەﻛﺎن و رای ﮔﺸﺘﯽ ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﻟە ﺋێﺴﺘﺎﺷﺪا ﻟەﮔەڵ ھێﺰ وﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿە و‬ ‫ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ و رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻣەدەﻧﯽ‬ ‫و ﺷﺎرەزاﯾﺎن و ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯿﺴﯿﺎن و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ‬ ‫ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ ھەوڵﯽ ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻜﯽ ﺑەرﻓﺮاوان‬ ‫دەدەﯾﻦ ﺑﯚ دەرﺑﺎزﺑﻮون ﻟەم ﻗەﯾﺮاﻧەی ﺗێﺪاﯾﻦ‬ ‫و ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﻛەﻣﺎن‪.‬‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑە درێﮋاﯾﯽ ﺗەﻣەﻧﯽ ﺧﯚی رادەﺳﺘﯽ‬ ‫ھەﻣﻮو ﻓﻜﺮە و رێﺒﺎزێﻚ ﻛﺮدووە‪ ،‬ﻟە رۆژھە‪‬ﺗەوە‬ ‫ھەﺗﺎ رۆژﺋــــﺎوا و ‪ ...‬ﺑﮕﺮە ﻛـــﺮدۆە‪ ،‬ﺑــە‪‬م‬ ‫ﻟەﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا ﺑەدەﺳﺘﺒەﺗﺎڵﯽ ھﺎﺗﯚﺗە درەوە ﻟەﻛﺎﯾە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋێﺪی ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‬ ‫ﭘﺸﺖ ﺑە ﺧﯚی ﺑﺒەﺳﺘێﺖ و ﺋەو ﺋەزﻣﻮﻧەی ﻛە‬ ‫ھەﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﺗﺎﻗﯽ ﻧەﻛﺮاوەﺗە ﺗﺎﻗﯽ ﺑﻜەﯾﻨەوە و‬ ‫ﭘﺸﺖ و ﭘەﻧﺎی ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻜەﯾﻨە ﻧەﺗەوە و ﺷﺎخ‬ ‫و داﺧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن‪ .‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋێﺪی ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا‬ ‫ﭼە ﭘــﺎرت و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳەﻛﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺎر‬ ‫ﺑﯚ ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و داڕﺷﺘﻨﯽ‬ ‫ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾەﺗێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺋەﮔەر ﺋەم ھەﻧﮕﺎوە ﺑﻨێﻦ‬ ‫دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺒﯿﻨە ھێﺰ و ﻗﯚوەت ﺑﯚ دەﺳﻜەوﺗە‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ‬ ‫و ﻟە ﺋێﺮاﻗﺪا ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‪ .‬ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳﺘەش‬ ‫زۆر ﺳەرداﻧﯽ ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛﺮدوە ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻜﯽ ﺑەم ﺷێﻮەﯾە ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪەﯾﻦ‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ ﺑەو‬ ‫ھەڵﻮێﺴﺘەﯾە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑەﮔەێﻨە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﻤﺎن‪.‬‬ ‫ﺟﯿﺎوازﯾﻤﺎن ﻟەﮔەڵ ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا زۆرە‪ ،‬ﺋەﻣەش ﺋەو ﺧﺎڵەﯾە ﻛە‬ ‫زەروورەﺗﯽ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺋێﻤە ﺋﺎوا ﻛﺮد‪ .‬ﺋەﮔەر‬ ‫ﺟﯿﺎواز ﻧەﺑﻮﺑﺎﯾﻦ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﻧەدەﻛﺮد دروﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﻦ‪ .‬ﺧﺎﻟێﻜﯽ ھەرە ﺑﻨەڕەﺗﯽ ﺟﯿﺎوازﯾەﻛەﻣﺎن‪،‬‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەری داﻧﺎﻧە ﻟەﺳەر ﺗﺎك ﺑەﺗﺎﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‬ ‫ﺑە ﻓﻜﺮە و رێﺒﺎزی ﺋﺎﭘﯚﭼﯿﺘﯽ ﺑەرێﺰ ﺋﯚج ﺋﺎﻻن‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە رووی ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‪ ،‬ﭘﺮﺳﯽ‬ ‫ژن و ژﯾﻨﮕەوە‪ .‬ﺋێﻤە ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﺑە ﺋﯿﺮادەﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎك و ھﯚﺷﯿﺎری ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ دەﻛەﯾﻦ‪ .‬ﺋەﮔەر ﺋێﻤە‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺗﺎﻛێﻜﯽ ھﯚﺷﯿﺎر و ﺑە ﺋﯿﺮادە و ﺧﺎوەن‬ ‫وﯾﮋدان ﺑﯚﻧﯿﺎدﻧﺎ‪ ،‬ﺋەو ﻛﺎﺗە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ رێﮕە ﻟە‬ ‫ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺑﮕﺮﯾﻦ و ھەﻣﯿﺶ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛە‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺋەرك و ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾەﺗﯿﺎن دەﻛەوێﺘە ﺳەر ﺷﺎن‬ ‫ﺋێﺪی روو ﻧﺎﻛەﻧە ﮔەﻧﺪەڵﯽ‪ .‬ھەﻣﯿﺶ ﻟەﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫داﺧــﻮازی و ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﻣﻠﻜەچ ﻧﺎﺑﻦ‪ .‬ﺋێﻤە‬ ‫ﺑﺎوەڕﻣﺎن ﺑە ﭘەروەردەﻛﺮدن ھەﯾە‪ .‬ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ‬ ‫ﻛە ھەم ﻟە ﭘﺎرت و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣڕۆ‬ ‫و ھەﻣﯿﺶ ﻟە ﭘێﺶ ﺋێﻤەدا‪ ،‬ﭼﯿﻨﯽ ژوورەوەی‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﺟڵەوی دەﺳە‪‬ت و ﺑەرێﻮەﺑﺮدﻧﯿﺎن‬ ‫ﺑەدەﺳﺘەوە ﮔﺮﺗﻮوە‪ ،‬ﺋەو ﭼﯿﻨەش‪ ،‬دﯾــﺎرە‪،‬‬ ‫ﭼﯿﻨێﻜﯽ ﻧــەﺗــەوەﭘــەرەﺳــﺘــﯽ ﺳــەرەﺗــﺎﯾــﯽ‪،‬‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﺨﻮاز و ﺧﻮاﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟەﺳەر‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾەﻛﺎﻧﯽ ﮔەل دەﺑﯿﻨﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە ﻻی‬ ‫ﺋێﻤە ﭘﺎرت ﺗەﻧﯿﺎ ﺋﺎﻣێﺮازێﻚ ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە‬ ‫داﺧﻮازﯾەﻛﺎن ﮔەل‪ .‬زۆرﯾﻨەی ﺋەو ﭘﺎرت و ﻻﯾەﻧﺎﻧە‬ ‫ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ ﺧێڵێﻚ‪ ،‬ﺷﺎرێﻚ‪ ،‬ﻋەﺷﯿﺮەﺗێﻚ ﯾﺎن‬ ‫ھەرە زﯾﺎدە ﺑەﺷێﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن‪ .‬ﺋەوەی‬ ‫ﻛە دەﺑێﺘە ﺳەرۆك ﻟەﻻی ﺋەو ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧﺎﻧە‪،‬‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛەﺳێﻜﯽ ﺑەﺗەﻣەن ﺑێﺖ و ﺧﺎوەن‬ ‫ﺋەزﻣﻮون ﺑێﺖ‪ ،‬ﻛەس ﻧﺎﺑێﺖ ﻟەﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻻ‬ ‫ﺑﺪات‪ ،‬ﮔەﻧﺠﯿﺶ ھﯿﭻ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾەﻛﯽ ﻟە دێﻮەﺧﺎن‬ ‫و ﺧێڵﺪا ﻧﯿﯿە‪ ،‬ژﻧﯿﺶ ھﯿﭻ دەورێﻜﯽ ﻧﯿﯿە ﻟە‬ ‫ﺑڕﯾﺎرداﻧﺪا‪ ،‬ھەر ﺑﯚﯾە ﻟە ﭘﺎرت و ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻧە ﮔەﻧﺞ و ﻧەش ژن ھﯿﭻ‬ ‫رۆڵ و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾەﻛﯿﺎن ﻧﯿﯿە و ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەﺷﯽ‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﯿﺎن ﺑەدەﺳﺘەوەﯾە ھەﺗﺎ ﻣــﺮدن ﻟە‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﺪا دەﻣێﻨﻨەوە‪ .‬واﺗﺎ ھەﺗﺎ ﻣﺮدن ﺧﺎوەن‬ ‫ﺋەو ﭘﯚﺳﺖ و ﭘﻠە وﭘﺎﯾەن‪ .‬ﺑە ﭘێﭽەواﻧەی ﻟەﻻی‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑەرێﮋەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟەﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯽ و ﺑەرێﻮەﺑﺮدﻧﺪا دەﺑﯿﻨﯽ و رێﮋەﯾەﻛﯽ‬ ‫زۆر ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﺪا ﺟێ ﺧﯚﯾﺎن ﮔﺮﺗﻮوە و ﻟە‬ ‫ﺧەﻻﻟﯽ ﯾﺎزدەﺳﺎڵ ﺗەﻣەﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﭼﻮارﺟﺎر ﻟە‬ ‫ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯿﻤﺎﻧﺪا ﮔﻮڕاﻧﻜﺎرﯾﻤﺎن‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫ﭘێﻜﮫێﻨﺎوە‪ .‬ﻟە ﺋێﺴﺘﺎﺷﺪا ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ھﺎوﺳەرۆﻛﯽ‬ ‫ﺑەرێﻮە دەﺑەﯾﻦ و ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ رەﮔەزی دەﭘﺎرێﺰﯾﻦ‬ ‫ھەم ﻟەﺑەرێﻮەﺑﺮدن و ھەﻣﯿﺶ ﻟە ﺑڕﯾﺎرداﻧﺪا‪ .‬ھەر‬ ‫ﺋەﻣەش وای ﻛﺮدووە ﻛە ﻛﺎرو ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﻤﺎن ﺑە‬ ‫ﮔﯿﺎﻧێﻜﯽ ﺧﯚﺑﺮدۆﯾﯽ و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ ﺑە ﮔﻮڕﺗﺮ‬ ‫ﻟە ﭘﺎرت و رێﻜﺨﺴﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەرێﻮە دەﺑەﯾﻦ‪ .‬ﺋەو ﭘﺎرت و ﻻﯾەﻧﺎﻧە‬ ‫زۆر دروﺷﻤﯿﺎن ﺑﯚ ﮔەﻧﺠﺎن ووﺗﻮوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەﻣﻮو‬ ‫ﮔەﻧﺠﺎﻧﯿﺎن ﺑێﻜﺎرﯾﮕەر ﻛﺮدووە و ﻟەﻛﺎﯾە ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫و ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿەﻛﺎﻧﺪا دوورﯾــﺎن ﺧﺴﺘﯚﻧەﺗەوە‪.‬‬ ‫ژﻧﯽ ﮔەﻧﺠﯿﺎن ﺧﺴﺘﯚﺗە ﭘﺎﺷﻜﯚی دەﺳە‪‬ت و‬ ‫ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ﺑەﻛﺎرﯾﺎن دێﻨﻦ‪ .‬ﮔەﻧﺠﺎن‬ ‫وەﻛﻮ داﯾﻨەﻣﯚی ﺷﯚڕش دەﺑﯿﻨﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەرﻛە‬ ‫ﮔەﯾﺸﺘﻨە دەﺳە‪‬ت‪ ،‬ﮔەﻧﺠﺎن ﺑێﻜﺎرﯾﮕەر دەﻛەن‬ ‫و ﭘەراوێﺰﯾﺎن دەﺧەن و دەﯾﺎﻧﻜە ﭘﺎﺷﻜﯚ و ﻟە‬ ‫ﺧﺰﻣەت دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﺑەﻛﺎرﯾﺎن دێﻨﻦ‪ .‬ھەر‬ ‫ﻟە ﺧﻼﻟﯽ ﺋەم ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵەی دواﯾﯽ ﻟە ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻟە رۆژھە‪‬ت‪ ،‬ﺑﺎﻛﻮر و رۆژﺋﺎوا‬ ‫ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﮔەﻧﺞ ﻟەﺳێﺪارەدران و ﺋەﺷﻜەﻧﺠەﻛﺮان‬ ‫و ﻛــﻮژران‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﻟەم ﺑەﺷەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﻟەﺑەر ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋێﺮادەﯾەﻛﯽ ﮔەﻧﺠﺎﻧە‪ ،‬ﮔەﻧﺠﺎن‬ ‫ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺑە ﭘێ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ھەڵﻮێﺴﺖ ﺑﻨﻮێﻨﻦ‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ﺋەﮔەر ﺋێﻤە دەڵێﻦ ﮔەﻧﺠﺎن‬ ‫داﯾﻨەﻣﯚی ﺷﯚڕﺷﻦ‪ ،‬دەﺑێﺖ ﺋﺎﯾﻨﺪەش ﺑﯚ ﺋەوان‬ ‫ﺑێﺖ‪ .‬ﻟەﺳەر ﺋەم ﺑﻨەﻣﺎﯾەش ﮔﺮﻧﮕﯽ زۆر ﺑە‬ ‫ژﻧﺎن و ﮔەﻧﺠﺎن دەدەﯾﻦ‪ .‬ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛە ھەم‬ ‫ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘﺎرﺗە دەﺳە‪‬ﺗﺪارەﻛﺎن و ھەﻣﯿﺶ‬ ‫ﻟەﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﻧﺎوﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺸﺪا ھﯿﭻ‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﯿەك ﺑە ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﯚﺷﯿﺎری ﺗﺎﻛﯽ ﻧﺎوﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‬ ‫ﻧﺎدەن‪ .‬ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ﺑﯿﺮو ﺑﯚﭼﻮﻧﯽ ﺋێﻤە‪ ،‬ﺋێﻤە‬ ‫ﻗەﻧﺎﻋەﺗﻤﺎن ﺑەوەی ﻛە ھەﺗﺎ ﺗﺎﻛێﻜﯽ ھﯚﺷﯿﺎر‬

‫‪٢١‬‬

‫راﭘﯚرت‬

‫ﻧەﺑێﺖ‪ ،‬ﻛﯚﻣەڵﮕﺎش رزﮔــﺎری ﻧﺎﺑێﺖ‪ ،‬ﺗﺎﻛێﻜﯽ‬ ‫ھﯚﺷﯿﺎر و ﺑەﺋﺎﮔﺎدا دەﺗﻮاﻧێﺖ دﻧﯿﺎﯾەك ﺋﺎوا‬ ‫ﺑﻜﺎت‪ .‬ھەم ھەوڵﯽ ﺑە ﺋﯿﺮادەﻛﺮدﻧﯽ ﺗﺎك و‬ ‫ھەﻣﯿﺶ ھەوڵﯽ ھﯚﺷﯿﺎری ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ دەدەﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺑە ﭘێﭽەوﻧەوە ﺋەواﻧەی ﻛە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺎن ﮔەﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﺑە دەﺳە‪‬ﺗە‪ ،‬دەﯾﺎﻧەوێﺖ ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﺑێ ﺋﯿﺮادە‬ ‫و ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ ﻧﺎھﯚﺷﯿﺎر ﺑەرھەم ﺑێﻨﻦ‪.‬‬ ‫)ﺋەﺳﻌەد ﺋەﻟﻌﯿﺒﺎدی(‪ ،‬ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾــﻤــﻮﻛــﺮاﺗــﯽ ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن )‪ (PÇDK‬ﻟە‬ ‫ﭼﺮﻛەﺳﺎﺗێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ دژواردا ﺳەرﯾﮫەڵﺪا‪،‬‬ ‫ﺋەم ﭼﺮﻛەﺳﺎﺗە ﺑﻮوە ھﯚﻛﺎری وەرﭼەرﺧﺎﻧێﻚ‬ ‫ﻛە ھﺎوﻛﺎت ﺑﻮو ﻟە ﮔەڵ ﺋەو ﮔﻮڕاﻧە ﻣێﮋووﯾﯿە‬ ‫ﻣــەزﻧــەی ﻛــە ﺑــﺰووﺗــﻨــەوەی ڕزﮔــﺎرﯾــﺨــﻮازی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﻮاﺳﺘەوە ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ﻧﻮێﯽ ﺧەﺑﺎت‬ ‫و ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﺑەﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎ ﺟﭭﺎﻛێﻦ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛەﺟەﻛە ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ‬ ‫)‪ (PÇDK‬ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪(٢٠٠٢‬دا ﻛە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ‬ ‫ﺋــەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿە دراﻣﺎﺗﯿﻜﯿﺎﻧەوە ﺑــﻮو ﻛە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗە ﻧﺎﻟﯚژﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻋﺴﯽ ﺑەﻏﺪاد ﺑﻮوە‬ ‫ھﯚﻛﺎری ھەڕەﺷە ﺑﯚﺳەر ﻧﺎوﭼەی ڕۆژھە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوﯾﻦ ﺑە ﮔﺸﺘﯽ‪ .‬ﻟەو ﻣێﮋووەوە )‪(PÇDK‬‬ ‫ﺗﻮاﻧﯽ ڕێﺒﺎز و ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ڕوون و ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﯚ‬ ‫ﺧﯚی دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ڕووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی‬ ‫ﺋــەو ﻛێﺸە و ﮔﺮﻓﺘﺎﻧەی دۆﺧــﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﺋێﺮاق ﺑە ﮔﺸﺘﯽ وﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‪ .‬ﺋەﻣەش ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﭘێﻨﺠەﻣﺪا‬ ‫ﺑە دروﺷﻤﯽ ﺷﯚڕﺷﮕێڕاﻧەی ﻓﯚرﻣﯿﻠەﻛﺮد و‬ ‫ﺑڕﯾﺎری ﻟەﺳەردا‪ .‬ﭘﯿﺮۆزﺑێﺖ ﯾﺎدی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬


‫راﭘﯚرت‬

‫‪٢٢‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫رۆژی )‪(٨‬ی ﻣﺎرس ﭼﯚن و ﻟە ﭼﯿﯿەوە ھﺎﺗﻮوە؟‬

‫ﻟە ﺳێ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ‪ ١٣٦‬ژن ﻛﻮژراون‬ ‫ﺋﺎ‪ /‬ﻛﺎروان ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ‬

‫ﻟەم راﭘﯚرﺗەدا وردەﻛــﺎری ﭼﯚﻧێﺘﯽ ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ‬ ‫رۆژی )‪(٨‬ی ﻣﺎرس و ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دژ ﺑە‬ ‫ژﻧﺎن ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺧەﯾﻨەڕوو‪ ،‬ھەروەھﺎ‬ ‫ﺑﺎس ﻟە ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ رێﻜﺨﺮاوی ﺗەﻧﺪورﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‬ ‫دەﻛەﯾﻦ ﻟەﺳەر رێﮋەی ﺧەﻧەﺗەﻛﺮدﻧﯽ ﻛﭽﺎن ﻟە‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا‪...‬‬ ‫ڕۆژی )‪(٨‬ی ﻣــﺎرس ﻛە وەك رۆژی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‬ ‫ژﻧﺎن ﻧﺎﺳﺮاوە‪ ،‬ﻟە زۆرﺑــەی زۆری و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﻟە ﻻﯾەن ﺟﻮ‪‬ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ ژﻧﺎﻧەوە‬ ‫ﺑە ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەوە ﯾﺎدی دەﻛﺮێﺘەوە و وەك رۆژی‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی ژﻧﺎن ﻧﺎودەﺑﺮێ‪ .‬زﯾﺎﺗﺮ ﻟە )‪(١٥٠‬‬ ‫ﺳﺎڵ دەﺑێﺖ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ژﻧــﺎن ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی‬ ‫ڕێﻜﺨﺮاو و ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎ و ﺑﺰوﺗﻨەوەدا ھەﯾە و ژﻧﺎن‬ ‫دژی ﺳﺘەﻣﻜﺎری و ﭼەوﺳﺎﻧﺪﻧەوە و ﺟﯿﺎوازﯾﻜﺮدن‬ ‫وەﺳﺘﺎوﻧەﺗەوە‪ ،‬ﺑەو ھﯚﯾەﺷەوە رووﺑــەڕووی زۆر‬ ‫ﻛێﺸە و ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯽ ﺗەﻧﺎﻧەت ﻛﻮﺷﺘﻨﯿﺶ ﺑﻮﻧەﺗەوە‪.‬‬ ‫ﻟــێــﺮەدا دەﻣــﺎﻧــەوێــﺖ ﺑﮕەڕێﯿﻨەوە ﺑﯚ ﭼﯚﻧێﺘﯽ‬ ‫ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ رۆژی )‪(٨‬ی ﻣﺎرس و ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ وەك‬ ‫رۆژی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ژﻧﺎن‪ ،‬ﻛە ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑە ﭼﺎﻻﻛﯽ و ﺷێﻮازی ﺟﯚراوﺟﯚر ﯾﺎدی ﺋەم رۆژە‬ ‫دەﻛﺮێﺘەوە و ﭘێﺸﻮازی ﻟێﺪەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ رۆژی )‪(٨‬ی ﻣــﺎرس وەك رۆژی‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ژﻧﺎن‪ ،‬دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧەی ﻛە ژﻧﺎﻧﯽ ﻛﺮێﻜﺎری ﻛﺎرﮔەی‬ ‫رﺳﺘﻦ و ﭼﻨﯿﻦ ﻟە وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﻧﯿﯚﯾﻮرك ﻟە ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ‬ ‫رێﻜﯿﺎﻧﺨﺴﺖ ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪ (١٨٥٧‬و ﺗێﯿﺪا داوای‬ ‫زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺮێﯽ رۆژاﻧە و ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﻛﺎﺗﯽ‬ ‫ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﺎن ﻛﺮد‪ ،‬ﺑە‪‬م ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻧﺎﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﺎﻧە رووﺑــەڕووﯾــﺎن ﺑــﻮەوە و ﺑەھﯚی‬ ‫ھێﺮﺷەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴەوە ژﻣﺎرەﯾەك ژن ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﻟە دەﺳﺘﺪا و ژﻣﺎرەﻛﯿﺶ ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻮون‪ ،‬ھەروەھﺎ‬ ‫ﭼەﻧﺪﯾﻦ ژﻧﯿﺶ دەﺳﺘﮕﯿﺮ ﻛﺮان و ﺧﺮاﻧە زﯾﻨﺪاﻧەوە‪.‬‬ ‫ﺋەو رووداوە ﺟﮕە ﻟەوەی ﻟەﻧﺎو ﺑەﺷێﻜﯽ ﺧەڵﻜﺪا‬ ‫ﻧﺎڕەزاﯾﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮد‪ ،‬ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﺳﺎ‪‬ﻧە ﻟەو‬ ‫ﺑەروارەدا ﻗﺴە ﻟەﺳەر ﺋەو رووداوە دەﻛﺮا و ﻧﺎڕەزاﯾﯽ‬ ‫و ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺋەو ژﻧﺎﻧە و داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ ﻧﺎودەﺑﺮا‪.‬‬ ‫ﺑە ﮔﺸﺘﯽ داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ژﻧﺎﻧە ﻟەو ﻛﺎﺗەدا‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟە‪١) :‬ـ ڕێﮋەی ﺋەو ﺑڕە ﭘﺎرەﯾە زﯾﺎد ﺑﻜﺮێ‬ ‫ﻛە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﻛﺎری رۆژاﻧەدا وەرﯾﺎن دەﮔﺮت‪٢ .‬ـ‬ ‫ڕێﮋەی ﻛﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻛەﻣﺒﻜﺮێﻨەوە ﺑﯚ )‪(١٠‬‬ ‫ﻛﺎﺗﮋﻣێﺮ ﻟە ڕۆژێﻜﺪا‪٣ .‬ـ ﻣﺎﻓﯽ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ڕێﻜﺨﺮاو‬ ‫و ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎی ﻛﺮێﻜﺎری و وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ دەﻧﮕﺪان‬ ‫ﻟە ڕێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﺪا ﺑە ژﻧﺎن ﺑﺪرێﺖ(‪.‬‬ ‫ﻟــە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺷﻮﺑﺎﺗﯽ ﺳــﺎڵــﯽ )‪ (١٩٠٩‬ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺖ ﻟە ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ‪ ،‬ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەﻛﯽ دەرﻛﺮد‬

‫و داوای ﻛﺮد ڕۆژی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ژﻧﺎن دﯾﺎری ﺑﻜﺮێ‪،‬‬ ‫ھەروەھﺎ ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﺑﯽ ﺳﺎڵﯽ )‪ (١٩١٠‬ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ‬ ‫ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘەﻛﺎن ﻟــە ﺷــﺎری‬ ‫ﻛﯚﭘﻨﮫﺎﮔﻨﯽ داﻧﯿﻤﺎرك ﺑەﺳﺘﺮا‪ ،‬ﻟەو ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴەدا‬ ‫ﻧﻮێﻨەری ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎ و ڕێﻜﺨﺮاوە ﻛﺮێﻜﺎری و ﭘﺎرﺗە‬ ‫ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘەﻛﺎن ﺑەﺷﺪار ﺑﻮون‪ ،‬ﻟەو ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴەدا‬ ‫ﺑﺎس ﻟە ﻣﺎف و ﺋﺎزادﯾەﻛﺎﻧﯽ ژﻧﺎن ﻛﺮا‪.‬‬ ‫ﻛﻼرا زەﺗﻜﯿﻦ‪ ،‬ﻛە ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮو ﻟە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿە‬ ‫ﻧﺎﺳﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﭘێﺸﻜەش ﺑە ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴەﻛە‬ ‫ﻛﺮد و ﭘێﺸﻨﯿﺎری ﺋــەوەی ﻛﺮد‪ ،‬ﻛە رۆژی )‪(٨‬‬ ‫ی ﻣــﺎرس وەك رۆژی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ژﻧــﺎن ﺑﻨﺎﺳﺮێ‪،‬‬ ‫ھەروەھﺎ ﻟەﺑﺎرەی ﭼﯚﻧێﺘﯽ ﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎن‬ ‫و ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی ھﺎوﻛﺎری و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺑﯚ ژﻧﺎن‪،‬‬ ‫ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﭘێﺸﻜەش ﺑە ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴەﻛە ﻛﺮد‪ ،‬ﻛە‬ ‫ﻧﺎوەرۆﻛەﻛەی ﻟە ﭼﻮار ﺧﺎڵ ﭘێﻜﮫﺎﺗﺒﻮو‪ ،‬ﺋەواﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯿﯽ ﺑــﻮون ﻟــە‪١) :‬ـ ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ‬ ‫دەﻧﮕﺪان‪٢ .‬ـ ﺗێﻜﯚﺷﺎن دژی ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺷەڕﺧﻮازی‬ ‫و داﮔﯿﺮﻛﺎری‪٣ .‬ـ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ داﯾﻜﺎن و ﻣﻨﺪا‪‬ن‬ ‫و ﻧەھێﺸﺘﻨﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻟە دژﯾﺎن‪٤ .‬ـ وەﺳﺘﺎﻧەوە‬ ‫دژی ﮔﺮاﻧﯽ و ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەی ﻧﺮﺧﯽ ﺷﻤەك و‬ ‫ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن(‪.‬‬ ‫ﻟە ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﺳﺎڵﯽ )‪(١٩١٠‬دا زﯾﺎﺗﺮ ﺟەﺧﺖ‬ ‫ﻟەوە ﻛﺮاﯾەوە‪ ،‬رۆژێﻚ دﯾﺎری ﺑﻜﺮێ و وەك رۆژی‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎن دژی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺳەر ژﻧﺎن داﺑﻨﺮێﺖ‬ ‫و ﺑﺎﯾەﺧﯽ ﭘێﺒﺪرێ و وەك ھێﻨﻤﺎﯾەك ﺑێ ﺑﯚ‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗﯽ ژﻧﺎن و ﺳﺎ‪‬ﻧە ﺑە ﻣەراﺳﯿﻢ و ﭼﺎﻻﻛﯽ‬ ‫و ﺷێﻮازی ﺟﯚراوﺟﯚر ﯾﺎدی ﺑﻜﺮێﺘەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟەو‬ ‫ﺑﺎرەﯾەوە ﻧەﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺋەﻧﺠﺎم‪ .‬ﻟە ڕۆژی )‪(٨‬ی‬ ‫ﻣﺎرس ﺳﺎڵﯽ )‪ (١٩١٤‬ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧێﻜﯽ ﮔەورە ﻟە‬ ‫ﺳەرﺗﺎﺳەری ﺋەوروﭘﺎ ﻟە ﻻﯾەن ژﻧﺎﻧەوە ﻟە دژی‬

‫ﺷەڕ ﺋەﻧﺠﺎم درا‪ ،‬ﺋەو ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ‬ ‫زۆری ھەﺑﻮو‪ ،‬ھەروەھﺎ وەك دەﺳﺘﭙێﻚ و رۆژێﻜﯽ‬ ‫ﻧﻮێ ﺑﯚ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ژﻧﺎن ﻧﺎوﺑﺮا‪ ،‬ھەروەھﺎ ﺟﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪ (١٩١٧‬ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧێﻜﯽ ﻓﺮاوان‬ ‫ﻟە ﻻﯾــەن ژﻧــﺎﻧــەوە ﻟە ڕۆژی )‪(٨‬ی ﻣــﺎرس ﻟە‬ ‫ڕوﺳﯿﺎ ﻟەﺳەر ﻧﺎن و ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺋەﻧﺠﺎم درا‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪ (١٩٢١‬ﻛﻼرا زەﺗﻜﯿﻦ‪ ،‬ﻛە ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮو‬ ‫ﻟە ﭘێﺸەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯽ‪،‬‬ ‫ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻜﺪا ﺑەﺷﺪاری ﻛﺮد و ڕۆژی‬ ‫)‪(٨‬ی ﻣﺎرﺳﯽ ﭘێﺸﻨﯿﺎر ﻛﺮدەوە‪ ،‬ﻛە ﺑﺒێﺘە رۆژی‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ژﻧﺎن‪ ،‬دوای ﺋەوەی ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺑﯿﺮ و‬ ‫ﺑﯚﭼﻮﻧﯿﺎن ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ ﻛﺮد‪ ،‬ﺳەرﺋەﻧﺠﺎم ڕۆژی )‪(٨‬ی‬ ‫ﻣﺎرس وەك ڕۆژی ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯽ ژﻧﺎن دﯾﺎری ﻛﺮا‪.‬‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺋەو ھﯚﻛﺎراﻧەی ﻛە ﺑﻮوﻧە ھﯚی ﺋەوەی‬ ‫)‪(٨‬ی ﻣﺎرس ﺑﻜﺮێﺘە رۆژی ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯽ ژﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎن‪ ،‬ﺑﺮﯾﺘﯿﯽ ﺑﻮون ﻟە ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪان و ﻧﺎڕەزاﯾﯽ‬ ‫ژﻧﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔەی رﺳﺘﻦ و ﭼﻨﯿﻦ ﻟە ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﻣﺎرﺳﯽ ﺳﺎڵﯽ )‪ (١٨٥٧‬و ﺋەو ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﺎﻧەی ﻟەو‬ ‫رۆژەدا رووﺑەڕووﯾﺎن ﺑﻮﯾەوە‪ ،‬ھەروەھﺎ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﻓﺮاواﻧﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﻛﺮێﻜﺎر ﻟە رۆژی )‪(٨‬ی ﻣﺎرس ﻟە‬ ‫دژی ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ روﺳﯿﺎ‪.‬‬ ‫ﻟە ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ )‪(٨‬ی ﻣﺎرﺳﺪا ھــەزاران‬ ‫ژن ﺑەﺷﺪارﯾﺎن ﺗێﺪا دەﻛــﺮد و دروﺷﻤﯽ "ﻣﺎﻓﯽ‬ ‫ژن ﻧە رۆژھە‪‬ﺗﯿﯿە ﻧە رۆژﺋﺎواﯾﯿە"ﯾﺎن دەوﺗەوە‪،‬‬ ‫ھەروەھﺎ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺋــەوە دەﻛــﺮا‪ ،‬ﺋەرﻛﯽ ھەر‬ ‫ﻣﺮۆﭬێﻜﯽ ﺋﺎزادﯾﺨﻮازە ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟە ﻣﺎﻓﯽ رەﮔەزە‬ ‫ﺟﯿﺎوازەﻛﺎن ﺑﻜﺎت‪ .‬ﻟە ﺋێﺴﺘﺎﺷﺪا ﺳﺎ‪‬ﻧە ﯾﺎدی )‪(٨‬‬ ‫ی ﻣﺎرس دەﻛﺮێﺘەوە و ﺑﺎس ﻟە ﻣﺎف و ﺋﺎزادﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ژﻧﺎن دەﻛﺮێ‪ ،‬ﺑە‪‬م ھێﺸﺘﺎ ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دژ ﺑە ژﻧﺎن ﺑەردەواﻣە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎش ﺑە‬ ‫ﻧﺎوی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺷەرەﻓەوە ژﻧﺎن دەﻛﻮژرێﻦ‪.‬‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺑــە ﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎرێﻜﯽ ﺑــەڕێــﻮەﺑــەراﯾــەﺗــﯽ ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧەوەی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دژی ژﻧــﺎن‪ ،‬ﻟە‬ ‫ﺳﺎڵﯽ )‪(٢٠١٠‬دا ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )‪(٤٣‬‬ ‫ژن ﻛــﻮژراون و )‪ (٤٤‬ژﻧﯿﺶ ﺧﯚﯾﺎن ﻛﻮﺷﺘﻮوە‪،‬‬ ‫)‪ (٢٢٨‬رووداوی ﺳﻮوﺗﺎن و )‪ (١٣٢‬رووداوی‬ ‫ﺧﯚﺳﻮوﺗﺎﻧﺪﻧﯿﺶ ھەﺑﻮوە‪ .‬ھەروەھﺎ ﻟە ﺳﺎڵﯽ‬ ‫)‪(٢٠١١‬ﺷﺪا )‪ (٤٨‬ژن ﻛﻮژراون و )‪ (٥٨‬ژﻧﯿﺶ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﻛﻮﺷﺘﻮوە و )‪ (٢٩٣‬ژن ﺳﻮﺗﺎون و )‪(١٤٨‬‬ ‫ژﻧﯿﺶ ﺧﯚﯾﺎن ﺳﻮﺗﺎﻧﺪووە‪ .‬ھەر ﺑە ﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎن‬ ‫ﻛە ﺳﺎ‪‬ﻧە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﺑەرەﻧﮕﺎﺑﻮوﻧەوەی‬ ‫ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دژی ژﻧﺎن ﺑ‪‬وی دەﻛﺎﺗەوە‪ ،‬ﻟە ﺳﺎڵﯽ‬ ‫)‪(٢٠١٢‬ﺷــﺪا ﻟە ھەوﻟێﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و دھﯚك و‬ ‫ﮔەرﻣﯿﺎن )‪ (٤٥‬ژن ﻛﻮژراون و )‪ (٥٢‬ژﻧﯿﺶ ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ﻛﻮﺷﺘﻮوە‪.‬‬ ‫ھەر ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎن ﺗەﻧﮫﺎ ﻟە ﻣــﺎوەی ﯾەك‬ ‫ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳەرەﺗﺎی ﺳﺎڵﯽ )‪(٢٠١٣‬دا ﻟە ھەر ﺳێ‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛەی ھەرێﻢ ﺑە ﮔەرﻣﯿﺎن و راﭘەڕﯾﻨﯿﺸەوە‬ ‫)‪ (٣٨٨‬ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دژی ژﻧﺎن ﺋەﻧﺠﺎم دراوە‪ ،‬ﻛە‬ ‫ﻛﻮﺷﺘﻦ و ﺳﻮﺗﺎن و ﺳﻜﺎ‪ ‬و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺳێﻜﺴﯽ‬ ‫ﻟەﺧﯚدەﮔﺮێﺖ‪ .‬ﻟە ﺋﺎﻣﺎرەﻛە ﺋەوە ﺧﺮاوەﺗەڕوو‪،‬‬ ‫ﺗەﻧﮫﺎ ﻟە ﻣﺎوەی ﺋەو ﻣﺎﻧﮕەدا ﭼﻮار ژن ﻛﻮژراون‪.‬‬ ‫ﺋەم ﺋﺎﻣﺎراﻧە ﺗەﻧﮫﺎ ﺋەو ﺋﺎﻣﺎراﻧەن ﻛە ﺑە دەزﮔﺎ‬ ‫ﻓەرﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﮔەﯾﺸﺘﻮوە‪،‬‬ ‫ﭼﺎودێﺮاﻧﯽ ﺑﻮاری ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ژﻧﺎن ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺋەوە‬ ‫دەﻛەن‪ ،‬رێﮋەﯾەﻛﯽ زۆری ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دژ ﺑە ژﻧﺎن‬ ‫ھەﯾە ﻛە ﺑە ﺷێﻮەﻛﯽ ﺷﺎراوە و دوو ﻟە ﭼﺎوی‬ ‫دەزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن و رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎن ﺋەﻧﺠﺎم‬ ‫دەدرێ و ﻻﯾەﻧە ﭘەﯾﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎن ﭘێﯽ ﻧﺎزاﻧﻦ‪.‬‬ ‫ﺑە ﭘێﯽ دواﯾــﻦ ﺋﺎﻣﺎری رێﻜﺨﺮاوی ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻛە ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﻓﺮاﻧﺲ ﭘﺮێﺲ ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﺷﻮﺑﺎﺗﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵﺪا ﺑ‪‬وﯾﻜﺮدۆﺗەوە‪ ،‬ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫)‪ (١٥٠‬ﻣﯿﻠﯿﯚن ژن رووﺑـــەڕووی ﺧەﺗەﻧەﻛﺮدن‬ ‫ﺑﻮﻧەﺗەوە و ﺳﺎ‪‬ﻧەش ﻧﺰﯾﻜەی ﺳێ ﻣﯿﻠﯿﯚن ژﻧﯽ‬ ‫دﯾﻜە رووﺑــەڕووی ھەﻣﺎن ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دەﺑﻨەوە‪.‬‬ ‫رێﻜﺨﺮاوەﻛە ﺋەوەی ﺑە ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻧﺎوﺑﺮدووە و ﺑە‬ ‫دەﺳﺘﺪرێﮋﯾﯿﻜﺮدﻧە ﺳەر ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ژﻧﺎﻧﯽ زاﻧﯿﻮە‪.‬‬ ‫ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎرەﻛەی رێﻜﺨﺮاوی ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﺑەھﯚی ﺧەﺗەﻧەﻛﺮدﻧەوە ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪(١٩٩٥‬وە ﺗﺎ‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە )‪ (٧٠‬ژن ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟە دەﺳﺘﺪاوە‬ ‫و زﯾﺎﺗﺮ ﻟە )‪ (٧٠٠٠‬ژﻧﯽ دﯾﻜەش دوﭼﺎری ﺑﺮﯾﻦ و‬ ‫ﺋﺎزار ﺑﻮﻧەﺗەوە و ﻟە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﺪا ﻣﺎوﻧەﺗەوە‪،‬‬ ‫ﺟﮕە ﻟەوەی وەك رێﻜﺨﺮاوەﻛە ﺑﺎﺳﯽ ﻛﺮدووە‪،‬‬ ‫ڕۆژاﻧە )‪ (٨٠٠٠‬ژن ﻟە ﺳەراﻧﺴەری ﺟﯿﮫﺎن ﺧەﺗەﻧە‬ ‫دەﻛﺮێﻦ‪.‬‬ ‫ڕێﻜﺨﺮاوی ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‪ ،‬ﭘێﻨﺎﺳەی‬ ‫ﺧەﺗەﻧەﻛﺮدﻧﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە و وﺗﻮﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﺑﺮﯾﺘﯿە‬ ‫ﻟە ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣێﯿﻨەی ژن ﯾﺎن‬ ‫ﺑﺮﯾﻨﺪارﻛﺮدﻧﯽ‪ ،‬دوور ﻟە ھەر ﭼﺎرەﺳەر و ﺋﺎﻣﺮازێﻜﯽ‬ ‫ﺗەﻧﺪروﺳﺖ و ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ‪ .‬ﺧەﺗەﻧەﻛﺮدن ﻛە ﺟﯚرێﻜە‬ ‫ﻟە ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دژ ﺑە ژﻧﺎن‪ ،‬ﻟە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە‬ ‫)‪ (٣٠‬و‪‬ﺗﯽ دواﻛەوﺗﻮی ﺟﯿﮫﺎن ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎش ﺑﻮﻧﯽ‬ ‫ھەﯾە و ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﯾەﻛێﻚ ﻟەو و‪‬ﺗﺎﻧەش‬ ‫ﺋێﺮاق و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە‪.‬‬ ‫ﺑە ﭘێﯽ راﭘﯚرﺗێﻜﯽ ڕێﻜﺨﺮاوی ھﯿﻮﻣﺎن ڕاﯾﺘﺲ‬ ‫وۆچ‪ ،‬ﻛە ﺳﺎڵﯽ )‪ (٢٠١١‬ﺑ‪‬وی ﻛﺮدوەﺗەوە‪ ،‬ﻟە‬ ‫)‪(٪٦٣‬ی ژﻧﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ﺧەﺗەﻧە ﻛــﺮاون‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ھەر ﻟەو ﻛﺎﺗەدا وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەو ﺋﺎﻣﺎرەی ڕەﺗﻜﺮدەوە و ﺑە‬ ‫"ﻧﺎڕاﺳﺖ" ﻧﺎوی ﺑﺮد و ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ڕێﮋەی‬ ‫ﺧەﺗەﻧەﻛﺮدن ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا )‪(٪٤١‬‬ ‫ﺗێﭙەڕی ﻧەﻛﺮدووە‪.‬‬

‫‪٢٣‬‬

‫راﭘﯚرت‬

‫ﻟە ‪٨‬ی ﻣﺎرﺳﯽ ﺳﺎڵﯽ ‪١٨٥٧‬‬ ‫ژﻧﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔەی ڕﺳﺘﻦ و ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﻟە ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟەﻻﯾەن‬ ‫ﭘﯚﻟﯿﺴەوە ڕووﺑەڕووی ﻛﻮﺷﺘﻦ‬ ‫و ﻟێﺪان و ﮔﺮﺗﻦ ﺑﻮﻧەوە‬ ‫……………‬ ‫ﻟە ﺳێ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﻟە‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ‪ ١٥٤‬ژن‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﻛﻮﺷﺘﻮوە‬ ‫……………‪.‬‬ ‫رێﻜﺨﺮاوی ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‪ :‬ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا )‪(١٥٠‬‬ ‫ﻣﯿﻠﯿﯚن ژن ڕووﺑەڕووی‬ ‫ﺧەﺗەﻧەﻛﺮدن ﺑﻮﻧەﺗەوە و‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﻧەش ﻧﺰﯾﻜەی ﺳێ‬ ‫ﻣﯿﻠﯿﯚن ژﻧﯽ دﯾﻜە رووﺑەڕووی‬ ‫ھەﻣﺎن ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دەﺑﻨەوە‬


‫ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻦ ‪٢۴‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﻓﺎﯾەق ﮔﻮڵﭙﯽ‪،‬‬

‫)‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑەرﻧﺎﻣە ﺑﯚ داڕێﮋراو ﻧەﺑﻮو‬ ‫ھﯿﭻ ﺟﯿﺎوازﯾەك ﻟە ﻧێﻮان ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ دەﺳە‪‬ت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﺪا ﻧﯿﯿە‬ ‫ﻟــە دﯾــﺪارێــﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ رۆژی و‪‬ﺗـــﺪا د‪.‬‬ ‫ﻓﺎﯾەق ﮔﻮڵﭙﯽ ﺑﺎس ﻟە رووداوەﻛﺎﻧﯽ "‪"١٧‬ی‬ ‫ﺷﻮﺑﺎﺗﯽ"‪ "٢٠١١‬دەﻛــﺎت و دەڵێﺖ‪ ":‬ڕاﺳﺘە‬ ‫)‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ ﺧەڵﻚ ھەﺑﻮو‬ ‫ﻟە دەﺳە‪‬ت‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ ھەﻧﺪێﻚ‬ ‫ﻻﯾــەن ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﺋﺎڕاﺳﺘەﯾﺎن ﻛــﺮد ﺑﯚ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﻟێﺒﻜەن‪ .‬ھەروەھﺎ دەڵێﺖ‪":‬‬ ‫ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن"ﮔﯚڕان‪ ،‬ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو‪،‬‬ ‫ﻛﯚﻣەڵ و ﺋﺎﯾﻨﺪە" ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ داواﻛﺎرﯾەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟەﻣﺎوەر ﺑەﺟێ ﺑێﻨﻦ‪.‬‬ ‫ﺋﺎ‪ /‬ﺑەھﻤەن ژاوەرۆﯾﯽ‬

‫* دوو ﺳــﺎڵ ﺑــەﺳــەر ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫)‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎﺗﺪا ﺗێﭙەڕی ﺗﺎﭼەﻧﺪ داواﻛــﺎری‬ ‫ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن ﺟێﺒەﺟێﻜﺮاوە؟‬ ‫ـ ﻛــﺎﺗــﯽ ﺧــﯚی دوو ﺟــﯚر داواﻛـــــﺎری ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەرﻣﺎن ﭘێﺸﻜەش ﺑە دەﺳــە‪‬ت ﻛﺮد‪.‬‬ ‫داواﻛــﺎری ھەﻧﻮﻛەﯾﯽ ﻟە ﮔەڵ داواﻛــﺎری ﺑﻨەڕەﺗﯽ‪.‬‬ ‫داواﻛﺎری ھەﻧﻮوﻛەﯾﯽ ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟەو داواﻛﺎرﯾﺎﻧەی‬ ‫ﻟە ڕۆژی )‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎﺗەوە ﺗﺎ دوای ﺋەوەی ﻣﺎوەی‬ ‫دووﻣﺎﻧﮓ ﺋەو ڕووداواﻧەی ﻛە دروﺳﺖ ﺑﺒﻮون ھەر ﻟە‬ ‫داواﻛﺎری ﺑﯚ دادﮔﺎﯾﯽ ﻛﺮدن و ڕادەﺳﺖ ﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛە ﺗەﻗەﯾﺎن ﻟە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەرەﻛﺎن ﻛﺮدوە و‬ ‫ﭼەﻧﺪ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەرێﻜﯿﺎن ﺷەھﯿﺪ ﻛﺮدوە ﺗﺎ ﻛﺸﺎﻧەوەی‬ ‫ھێﺰە ﺳەرﺑﺎزﯾەﻛﺎن ﻟە ﺷﺎر و ﺷﺎرۆﭼﻜەﻛﺎن‪ ،‬ھەروەھﺎ‬ ‫ڕێﮕەدان ﺑە ﺧەڵﻚ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺋﺎﺷﺘﯽ و ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋــﺎزاداﻧــە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪان‬ ‫ﺑﻜەن و ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەرﺑﺒڕن و ﺗﺎﻛﯚﺗﺎﯾﯽ‪.‬‬ ‫ﺑە ﺑڕوای ﻣﻦ زۆر ﻛەم ﻟە داواﻛﺎرﯾە ھەﻧﻮوﻛەﯾەﻛﺎن‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮاوە‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻟەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛە‬ ‫ﺗەﻗەﯾﺎن ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەر ﻛﺮدوە و ﺧەڵﻜﯿﺎن‬ ‫ﺷەھﯿﺪ ﻛﺮدوە ﯾەك ﻛەﺳﯿﺎن دادﮔﺎﯾﯽ ﻛﺮاوە ﺋەوﯾﺶ‬ ‫ﺋەو ﻛەﺳە ﺑﻮو ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺗەﻗەﻛﺮدﻧﺎ ﯾەﻛﺴەر ﻟە ﻻﯾەن‬ ‫ﺟەﻣﺎوەری ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەروە دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮاو دەﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑەﺳەرا ﮔﯿﺮا و ﻧﺎﺳﺮاو رادەﺳﺘﯽ ﭘﯚﻟﯿﺲ ﻛﺮا‪ .‬ﺋەﮔەر‬ ‫ﺑەھﺎﺗﺒﺎﯾﺎ ﺋەو ﻛەﺳەش دادﮔﺎﯾﯽ ﻧەﻛﺮاﺑﺎﯾﺎ ﻛێﺸەی‬ ‫ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ ﻟێ دروﺳﺖ دەﺑﻮو و ﺋەﮔەری ﺋەوەش‬ ‫دەھﺎﺗە ﺋﺎراوە ﻛەس و ﻛﺎری ﺷەھﯿﺪەﻛە ﺋﯿﺠﺮاﺋﺎﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜەن‪ ،‬ﺋەو ﻛﺎﺗە ﻣەﺳەﻟەﻛە ﮔەورەﺗﺮ دەﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﻟەﺑەر ﺋەوە ﺑﻮو ﺋەو ﻛەﺳەﺷﯿﺎن دادﮔﺎﯾﯽ ﻛﺮد و‬ ‫زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﻜﺮد‪ .‬ھەر ﺑﯚﯾە داواﻛﺎرﯾە ﺑﻨەڕەﺗﯿەﻛﺎن ﺗﺎ‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎ ھێﭽﯿﺎن ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە ﺧﺎڵﯽ‬ ‫ﯾەﻛەﻣﯽ داواﻛﺎرﯾە ﺑﻨەڕەﺗﯿەﻛﺎن‪ ،‬ﮔەڕاﻧەوەی دەﺳﺘﻮر‬ ‫ﺑــﻮو ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑــەﺳــەردا ﺑێﺖ‬

‫ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﻛە ﺋەو دەﺳﺘﻮرە ﻟە دەﺳﺘﻮرێﻜﯽ ﺣﺰﺑﯽ‬ ‫ﻧﺎدﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿەوە ﺑﮕﯚڕدرێﺖ ﺑﯚ دەﺳﺘﻮرێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬ ‫و دﯾﻤﯚﻛﺮاﺗﯿﻚ و داواﻛﺎرﯾەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ‬ ‫ھﯿﭽﻜﺎم ﻟەو داواﻛﺎرﯾﺎﻧەی ﺧەڵﻚ ﺟێﺒەﺟێﻨەﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﻟەو داواﻛﺎرﯾﺎﻧە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮاوە ﺋەوﯾﺶ دەﺗﻮاﻧﻢ‬ ‫ﺑڵێﻢ ﺋەﻣﺶ )‪(٪١‬ی داواﻛﺎرﯾەﻛﺎن ﺑێﺖ ﺋەوﯾﺶ ﺋەوە‬ ‫ﺑﻮو ﻛە ﺋەو ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎراﻧەی ﻛە زاﻧﻜﯚ و ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕﺎﻛﺎن‬ ‫ﺗەواو دەﻛەن ﺟﺎری واھەﯾە ﺳێ ﺳﺎڵ ﯾﺎن ﭼﻮار ﺳﺎڵ‬ ‫زاﻧﻜﯚ ﺗەواو دەﻛەن ھﯿﭻ ﻛﺎرێﻜﯿﺎن دەﺳﺖ ﻧﺎﻛەوێﺖ‪.‬‬ ‫ﯾەﻛێﻜﯽ دﯾﻜە ﻟە داواﻛﺎرﯾەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران ﺋەوە‬ ‫ﺑﻮو دەرﻣﺎڵەﯾەﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﺒڕﻧەوە ﯾﺎن ﻣﻮﭼەﯾەك ﺑﯚ‬ ‫ﺋەو ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎراﻧە ﺑﺒڕﻧەوە ﺗﺎ وەﻛﻮ دادەﻣەزرێﻦ‪.‬‬ ‫ﺋەوەﯾﺎن ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدوە‪ ،‬ﺑە‪‬م دەﺳە‪‬ت ﻛە ﺋەوەﺷﯽ‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدوە ﻧﺎڵێﺖ ﺋەﻣە داواﻛـــﺎری ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەرە ﺟێﺒەﺟێﻤﺎن ﻛــﺮدوە‪ .‬ﺋەڵێﺖ ﺋەﻣە‬

‫ﺧﯚﻣﺎن ﻛﺮدوﻣﺎﻧە‪ .‬واﺗﺎ ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﺋەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڵێﯿﻦ‬ ‫ﺋەو ﺋەﻓﻜﺎر و ﭘێﺸﻨﯿﺎراﻧەی ﻟە ﻻی ﺧەڵﻜﯿﺶ ھەﺑﻮوە‬ ‫دەﺳە‪‬ت ھەﻧﺪێﻜﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدوە‪ .‬دەﺳە‪‬ت ﺋەو‬ ‫ﺋەﻓﻜﺎراﻧەی ﻟە ﻻی ﺧەڵﻚ ھەﺑﻮوە دزﯾﻮوﯾەﺗﯽ‬ ‫ﻛﺮدوﯾەﺗﯽ ﺑە ﻣﻮڵﻜﯽ ﺧﯚی ﺋﯿﻨﺠﺎ ﻟە ڕێﮕەی ﺧﯚﯾەوە‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﯿﻜﺮدوە‪.‬‬ ‫* ﻟە ﺑﻨەﻣﺎدا داواﻛﺎری ﺟەﻣﺎوەری ﻧﺎڕازی ﻟە‬ ‫دەﺳە‪‬ت ﭼﯿﯿە و ﭼﯿﯿﺎن دەوێﺖ؟‬ ‫ـ ﺧﯚی ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﺗﺎ‬ ‫وەﻛﻮ ﺋەﻣڕۆ ﺑە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻗەﯾﺮان و ﮔﯿﺮوﮔﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﺟﺪﯾﺪا ﺗێﭙەڕﯾﻮە‪ ،‬ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺋﺎﺳﯚﯾەﻛﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری و‬ ‫ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﺑەدی ﻧﺎﻛﺮێﺖ‪ .‬ﻟە ھەﻣﻮو ﺋﺎﺳﺘەﻛﺎﻧﺪا چ ﻟە‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری‪ ،‬ﺋﺎﺑﻮرﯾﺪا‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە‬ ‫ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ﺗﺎ ﺋﯿﺴﺘﺎ ﺑە ﮔﻮێﺮەی ﯾﺎﺳﺎی‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن ﻛە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫دەرﭼــﻮە ﺗەﻋﺎﻣﻮل ﻧﺎﻛﺮێﻦ‪ .‬ﻣەﺳەﻟەن ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن ھەﯾە ھەر ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋەو‬ ‫ﻣەرﺟﺎﻧەی ﺗﯿﺎﺑﻮو ﺋەﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﻣﯚڵەﺗﯽ ﭘێﺒﺪرێﺖ و‬ ‫ﻛﺎر ﺑﻜﺎت و ﻟە ڕێﮕﺎی ﺣﻜﻮﻣەﺗەوە ﺋﯿﻤﻜﺎﻧﺎﺗﯽ ﻣﺎدی‬ ‫ﺑﯚ داﺑﯿﻨﺒﻜﺮێﺖ‪ .‬ﺑە‪‬م ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ‬ ‫ﺑە ﯾﺎﺳﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻛﺎر ﻧﺎﻛەن‪ .‬ھەرﺑﯚﯾە ﭘﺎرﺗﯽ و‬ ‫ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ھەﻣﻮو ﺋەو ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‪،‬‬ ‫ﺋﺎﺑﻮری و ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەی ﻛە ھەﯾە ﺧﺴﺘﻮﯾﺎﻧەﺗە ژێﺮ‬ ‫ﻛﯚﻧﺘﺮوڵﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧەوە‪ .‬ﺋەو ﺣﺰﺑﺎﻧەش ﻛە ﻣﯚڵەﺗﯿﺎن‬ ‫ھەﯾە ﻟە ﺑڕی ﺋەوەی ﻣﻮﭼە ﯾﺎن ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻣﺎدﯾﯽ‬ ‫ﯾﺎ ﻣەﻋﻨەوی ﯾﺎ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﺣﻜﻮﻣەﺗەوە وەرﺑﮕﺮن ﻟە‬ ‫ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧەوە وەری دەﮔﺮن‪ .‬ﺑەو ﺷێﻮەﯾە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ‬ ‫ﺑڵێﯿﻦ ﺟــﯚرە ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻜﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﯾە ﻛە ﻟە ھﯿﭻ و‪‬ﺗێﻜﯽ دﯾﻜەدا ﺑەو‬ ‫ﺧﺮاﭘﯿە ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺣﺰب‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ‬ ‫ھەﯾە و ﺣﺰب‪ ،‬ﺣﺰب ﺑەﺧێﻮ دەﻛﺎت‪ .‬ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺋەم ﺣﺰﺑە‬ ‫ﺑﭽﻮﻛﺎﻧە ﭘﺎرﺗﯽ ﭘﺎرەﯾﺎن دەداﺗێ ﯾﺎن ﯾەﻛێﺘﯽ ﭘﺎرەﯾﺎن‬ ‫دەداﺗێ‪ ،‬ﺋەﮔەر ﺗﯚزێﻚ ﮔەﺷە ﺑﻜەن ﭘﺎرەﻛەﯾﺎن ﻟێ‬ ‫ﻛەﻣﺪەﻛەﻧەوە ﯾﺎﻧﯿﺶ ﭘﺎرەﻛەﯾﺎن ﻟێﺪەﺑڕن‪ .‬ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﮔەﺷە ﻧەﻛەن‪ .‬ﺋەﻣە ﻻﯾەﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛەی‪ ،‬ﻻﯾەﻧە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛەی دﯾﻜەﺷﯽ ﺋەوەﯾە ﻛە ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﻧﺎوی ﺋەم دوو ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە ﻛە‬ ‫ﺑەﻧﺎو دوو ھێﺰی ﻧەﺗەوەﯾﻦ‪ .‬دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڵێﯿﻦ ﻛﺎرﯾﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﻛێﺸەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮرد ﻧەﻛﺮدوە‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە ﻟە‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋێﺮاﻗﺪا ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەی ﻛە ﺑەدەﺳﺖ دەﺳە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﯾەوە ﺑﻮﻧە ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ڕوﺧﺎﻧﯽ ڕژێﻤەﻛەی ﺳەدام‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎش ھەر ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەﯾە ﺑەدەﺳﺖ دەﺳە‪‬ﺗەوە‪.‬‬ ‫ھەروەھﺎ ﻣﺎدەی )‪ (١٤٠‬ﺟێﺒەﺟێﻨەﻛﺮا‪ .‬ﻛەرﻛﻮك‬ ‫و ﻧﺎوﭼە داﺑڕاوەﻛﺎن ھەﺗﺎﻛﻮ ﺋێﺴﺘﺎ ﻧەﮔەڕاوﻧەﺗەوە‬ ‫ﺳەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەورەدا ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎش ﺋەﮔەر ﭼﯽ ﻟە ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ دواﯾﺪا‬ ‫ﺷــەڕی ﻧێﻮان ھێﺰە دەﺳە‪‬ﺗﺪارەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن و ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ دﯾــﻜــەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻧەﻛﺮاوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ھەردوو ﺣﺰﺑﯽ دەﺳە‪‬ﺗﺪاری‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺎﺑەﻧﺪی ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ھێﺰە‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەن‪ .‬ﭘﺎﺑەﻧﺪی ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ‬ ‫ﺋەو و‪‬ﺗﺎﻧەن ﻛە ﺑەﺷێﻜﯽ دﯾﻜەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن‬ ‫داﮔﯿﺮ ﻛﺮدوە‪ .‬ﺑەو واﺗﺎﯾە ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﺎن‬ ‫ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻟە دەرﻓەﺗﯽ ﺋﺎﺑﻮرﯾﺪا ﭼﯽ ﻗﻮﺗﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺑﺎﺷﻮر‬ ‫ھەﯾە ﭼﯽ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺋﺎﺑﻮری ھەﯾە ﻗﯚرﺧﯿﺎن ﻛﺮدوە‪ .‬ﻟە‬ ‫دەﭬەری دھﯚك و ھەوﻟێﺮ ﺑەرادەراﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻗﯚرﺧﯿﺎن‬ ‫ﻛﺮدوە و ﻟە دەﭬەری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﮔەرﻣﯿﺎن ﺑەرادەراﻧﯽ‬ ‫ﯾەﻛێﺘﯽ ﻗﯚرﺧﯿﺎن ﻛﺮدوە‪ .‬ھەر وەك دەزاﻧﯿﻦ ﻟە ڕوی‬ ‫ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەوە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛەﻧﺎڵﯽ ڕاﺳﺘەوﺧﯚی ﺣﺰﺑﯿﺎن‬ ‫ھەﯾە و ﺷﺎﻧﺒەﺷﺎﻧﯽ ﻛەﻧﺎڵە ﺣﺰﺑﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﭼەﻧﺪان‬ ‫ﻛەﻧﺎڵﯽ ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚﯾﺎن ھەﯾە‪ .‬واﺗﺎ ھەﻧﺪێﻚ ﻛەﻧﺎڵ‬ ‫ھەﯾە ﻛە ﮔﻮاﯾﺎ ﺋەوﺗﺮێ ﺋەﻣە ﺳەر ﺑە ﭘﺎرﺗﯽ ﻧﯿﯿە‬ ‫ﯾﺎن ﺳەر ﺑە ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﺑە‬ ‫ﻧﺎوی ﻛەﻧﺎڵﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚوە ﺧﺰﻣەت ﺑە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ‬ ‫ﺋەوان دەﻛﺎت‪ .‬ﺋﯿﺘﺮ ﺋەو ﻧﺎﻋەداﻟەﺗﯿە ﻟە ﻣﻮﭼەدا ھەﯾە‬ ‫ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟە ھﯿﭻ ﻛﯚێﯿەﻛﯽ دۆﻧﯿﺎدا‬ ‫ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑﯚﻧﻤﻮﻧە ﻣﻮﭼەی ﻛﺎرﻣەﻧﺪێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟە ﮔەڵ‬ ‫ﻣﻮﭼەی وەزﯾﺮێﻜﺪا ﻟە واﻧەﯾە ﻟە ﺳەدا )‪ (٪٣٠‬ﺑﯚ‬ ‫)‪ (٪٤٠‬ﺟﯿﺎوازی ھەﺑێﺖ‪ .‬ﻟە و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺸﺪا ﺟﯿﺎوازی‬ ‫ھەﯾە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺟﯿﺎوازﯾەﻛە ھێﻨﺪە ﻧﯿﯿە و ﻟە واﻧەﯾە‬ ‫ﻟە)‪ (٪١٠‬ﺑێﺖ ﻟە ﺑەر ﺋەوە ﺋەﻣە ھەﻣﻮوی واﯾﻜﺮدوە‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫ﺧەڵﻚ ﺑەردەوام ﻧﺎڕازی ﺑێﺖ ﻟە ﺳﯿﺎﺳﯿەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا ﺧەڵﻚ ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿﺎن‬ ‫دەرﺑڕﯾﻮە ﻟە ﻛﺎت و ﺷﻮێﻨﯽ ﺟﯿﺎ ﺟﯿﺎدا‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە‬ ‫)‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت و ڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا ﺑە ھﯚی ﺋەوەوە‬ ‫ﻛە ﻣەﺳەﻟەی ﺑەھﺎری ﻋەرەﺑﯽ ھﺎﺗە ﺋﺎراوە و ﺑە ھﯚی‬ ‫ﺋەوەوە ﻛە ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚن دروﺳﺖ ﺑﻮو‪ ،‬ﻟەو ﻛﺎﺗﺎﻧەدا‬ ‫ﻧﺎﻛﯚﻛﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚن و دەﺳــە‪‬ت‬ ‫زۆرﺗﺮ ﮔەﺷەﯾﺎن دەﻛﺮد‪ .‬ھەروەھﺎ ﺑە ھﯚی ﺋەوەوە‬ ‫دەﺳە‪‬ت ﺋﺎوڕی ﻟە ﺧەڵﻚ ﻧەدەﻛﺮدەوە و ژﻣﺎرەﯾەك‬ ‫رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮس ﺷەھﯿﺪ ﻛﺮان و ھەﻧﺪێﻜﯿﺶ ﺧەرﯾﻚ ﺑﻮو‬ ‫ﺷەھﯿﺪ ﺑﻜﺮێﻦ و ﺑﻜﯚژرێﻦ‪ .‬ﺋەﻣﺎﻧە ھەﻣﻮو واﯾﺎن ﻛﺮد‬ ‫)‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﺧەڵﻚ ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ﺧﯚی‬ ‫دەرﺑﺒڕێﺖ‪.‬‬ ‫* داواﻛﺎرﯾە ﺑﻨەڕەﺗﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻣﺎوەری ﻧﺎڕازی‬ ‫و ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەر ﻟە دەﺳە‪‬ت ﭼﯿﺒﻮون؟‬ ‫ـ ﺋەو داواﻛﺎرﯾﺎﻧەی ﻛە ﻣﻦ ﺋﺎﻣﺎژەم ﭘێﻜﺮدن داواﻛﺎری‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻮو ﺑەﮔﺸﺘﯽ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺧەڵﻜﺎﻧﯽ ھەژار ﺋەوەی‬ ‫ﻛە ﻛﺎرﯾﮕەری زۆری ﻟەﺳەر ھەﺑﻮو‪ .‬ﯾەﻛەم ﻧﺎﻋەداﻟەﺗﯽ‬ ‫ﺑﻮو‪ .‬ﺑەو واﺗﺎﯾە ﺋەو ﻧﺎﻋەداﻟەﺗﯿە ﻟە ﻧێﻮان ﺑەرﭘﺮﺳەﻛﺎن‬ ‫و ھﺎو‪‬ﺗﯿﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻮﻧﯽ ھەﯾە‪ .‬دووھەﻣﻦ ﻣﻦ ﺑﺎﺳﯽ‬ ‫ﺋەوەم ﻛﺮد ﭼەﻧﺪ ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮﺳێﻚ ﻣﺎوەﯾەك ﭘێﺶ‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎ ﺷەھﯿﺪ ﻛﺮان‪ .‬ﺧﺎڵێﻜﯽ دﯾﻜەش ﺋەوە ﺑﻮو‬ ‫ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا ﺋﯿﺴﺒﺎت‬ ‫ﺑﻮو ﻛە ﻣﻮﭼەی ﻟە )‪ (٢٠٠٣‬ﺑەدواوە ﻣﻮﭼەی زﯾﺎدەی‬ ‫ھەﻣﻮو ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ ﺧﻮاردوە‪ .‬ﺋەﻣﺎﻧە ھەﻣﻮو ﺧﺎڵ‬ ‫ﺑﻮن‪ ،‬ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺋەوە ﺑﻮو ﻛە ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻧێﻮان‬ ‫ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن ﺑﻮو‪ ،‬واﺗﺎ ڕاﺳﺘە )‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت‬ ‫ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ ﺧەڵﻚ ھەﺑﻮو ﻟە دەﺳە‪‬ت‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەﺗﻮاﻧﻢ‬ ‫ﺑڵێﻢ ھەﻧﺪێﻚ ﻻﯾەن ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﺋﺎڕاﺳﺘەﯾﺎن ﻛﺮد ﺑﯚ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﻟێﺒﻜەن‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە ﺋەم ﮔەﻧﺪەڵﯽ و‬ ‫ﺷﺘەﺧﺮاﭘﺎﻧە ﻛە ﻛﺮاوە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫و ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟێﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرن‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﻟێﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎر ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﭘﺎرﺗﯽ ﻟە‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ دەﺳە‪‬ﺗﺪار ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻧﻤﻮﻧەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎو‬ ‫ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﺪا ﻧﻮﺳﯿﻨﮕەی ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻤﺎن ھەﺑﻮو‪ ،‬ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﺣﺰﺑﯽ دەﺳە‪‬ﺗﺪارﻣﺎن ھەﺑﻮو ھﯿﭽﯿﺎن ﻧەڕۆﯾﺸﺘﻨە‬ ‫ﺷﻮێﻨﯽ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران‪ .‬ﻟەﺑەر ﺋــەوە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ‬ ‫ﺑڵێﯿﻦ ﻛﺎرﯾﮕەری ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ و ھەﻧﺪێﻚ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ‬ ‫ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﻟەﺳەر ﺑﻮو ﻛە ﺋەو ﻛﺎﺗە ﻟە ﻻﯾەن‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەراﻧەوە‪ ،‬ﭘەﻻﻣﺎری ﻟﻘﯽ ﭼﻮار درا‪ .‬ﻛە‬ ‫ﭘەﻻﻣﺎری ﻟﻘﯽ ﭼﻮاری ﭘﺎرﺗﯽ درا ﻛێﺸەﻛە ﻟێﺮەوە‬ ‫دروﺳﺖ ﺑﻮو واﺗﺎ ﺋەﮔەر ﻟﻘﯽ ﭼﻮار ﺋەو ڕۆژە ﺗەﻗەﯾﺎن‬ ‫ﻟە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەرەﻛﺎن ﻧەﻛﺮداﯾﺎ و ﺧەڵﻜﯿﺎن ﺑﺮﯾﻨﺪار و‬ ‫ﺷەھﯿﺪ ﻧەﻛﺮدﺑﺎ )‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت ﺑەڕاﺳﺘﯽ دروﺳﺖ‬ ‫ﻧــەدەﺑــﻮو‪ .‬ﺑﯚﭼﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەر ڕۆﯾﺸﺘە‬ ‫ﺑەردەم ﻟﻘﯽ ﭼﻮار ﺋەﻣە ﺑﯚ ﺧﯚی ﭘﺮﺳﯿﺎرە؟ ﺋەﮔەر‬ ‫ﻟﻘﯽ ﭼﻮار ﺗەﻗەﯾﺎن ﻟە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران ﻧەﻛﺮدﺑﺎ )‪(١٧‬‬ ‫ی ﺷﻮﺑﺎت ھەر ﺋەو ڕۆژە دەﺑﻮو ﺑەواﺗﺎی ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ‬ ‫دەرﺑڕﯾﻨێﻚ ﻟەﻻﯾەن ﺧەڵﻜەوە‪ .‬ھەروەھﺎ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮو ﺑﯚ ﺑەھﺎری ﻋەرەﺑﯽ و ﺋﯿﺪی‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ دەھﺎت‪ .‬ﻟەﺑەرﺋەوە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ھﯚﻛﺎری ﺑﻨەڕەﺗﯽ‬ ‫ھەﺑﻮن ﺑﯚ دەﺳﺘﭙێﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ دەرﺑڕﯾﻨﯽ )‪(١٧‬‬ ‫ی ﺷﻮﺑﺎت دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڵێﯿﻦ ﻟە ﺳەدا )‪ (٪٨٠‬ھﯚﻛﺎری‬ ‫ھەڵﮕﯿﺮﺳﺎﻧﯽ )‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت و ﺑەردەواﻣﯽ ڕۆژاﻧﯽ‬ ‫دوای )‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت‪ ،‬ﺗەﻗەﻛەراﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ‬

‫‪٢۵‬‬

‫ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻦ‬

‫ﻟﻘﯽ ﭼﻮار ﺑﻮون‪.‬‬ ‫* ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﺪا ھەﻧﺪێ ﻻﯾەن‬ ‫ﺧــﯚﯾــﺎن ﻛــﺮدە دەﻣــڕاﺳــﺘــﯽ داﺧــﻮازﯾــەﻛــﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺟــەﻣــﺎوەر‪ ،‬ﺋەﻣﺎﻧە ﺗﺎﭼەﻧﺪ ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ‬ ‫ﺟەﻣﺎوەرﯾﺎن دەﻛﺮد؟‬ ‫ـ ﺧﯚی ﻛە ھەر ﭼﺎﻻﻛﯿەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ـ ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‬ ‫دەﺳــﺖ ﭘێﺪەﻛﺎت ھــەﻣــﻮو ﻻﯾــەﻧــە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن‬ ‫ﺑەدەﺳە‪‬ت و ﺑە ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧەوە دەﯾﺎﻧﮫەوێﺖ ﺑێﻦ‬ ‫ﺟێ ﭘەﻧﺠەی ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﺳەر ﺋەو ﭼﺎﻻﻛﯿە دﯾﺎری‬ ‫ﺑﻜەن و ﺋەو ﭼﺎﻻﻛﯿە ﺑﻜەن ﺑە ﻣﻮڵﻜﯽ ﺧﯚﯾﺎن‪ .‬واﺗﺎ‬ ‫ڕۆژی ﺷەھﯿﺪﺑﻮﻧﯽ "ڕێﮋوان" و ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻮﻧﯽ ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەرێﻜﯽ دﯾﻜە ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﺧەڵﻚ ﻟەﺑەر‬ ‫دەرﻛﯽ ﺳەرا ﻛﯚﺑﻮﯾەوە‪ .‬ﻛە ﺧەڵﻚ ﻛﯚﺑﻮﯾەوە ﻟەوێ‬ ‫ﺋﯿﺘﺮ ﻛەس ﻛەﺳﯽ ﻧەدەﻧﺎﺳﯽ‪ .‬ﻛەم ﻛەس ﯾەﻛﺘﺮی‬ ‫دەﻧﺎﺳﯽ دوای دەرﻛەوت ﻛە زۆرﺑەی ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺗێﺪا‬ ‫ﺑەﺷﺪارن‪ ،‬ﻟەواﻧە ﺧەڵﻜﯽ ﺑێﻼﯾەن‪ ،‬ﻛﯚﻣەﻧﯿﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری‪ ،‬ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‪ ،‬ﮔــﯚڕان‪ ،‬ﯾەﻛێﺘﯽ‬ ‫ﺗﯿﺎﯾە ﭘﺎرﺗﯽ ﺗﯿﺎﯾە ﺋەﻣﺎﻧە و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻻﯾەﻧﯽ دﯾﻜەش‬ ‫ﺑﺸﺪارﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮو‪ .‬ﺋﯿﺘﺮ ﺋەم ﻻﯾەﻧﺎﻧە ھەرﯾەﻛە‬ ‫و ھەوڵﯽ دەدا ﻛﺎرﯾﮕەری ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن ﺑە‬ ‫ﺋﺎڕاﺳﺘەی ﺧﯚﯾﺪا ڕاﻛێﺶ ﺑﻜﺎت و ﺑﯿﮕﯚڕێﺖ‪ .‬دواﯾﯽ‬ ‫وای ﻟێﮫﺎت ﺗﺎ ڕادەﯾەك دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚن‬

‫ﺑە ﺑڕوای ﻣﻦ ھﯚﻛﺎری زۆر‬ ‫ھەﺑﻮون ﺑﯚ ﺳەر ﻧەﻛەوﺗﻦ‬ ‫ﯾﺎن ﺑﺎ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻧەﮔەﯾﺸﺘﻨﯽ‬ ‫)‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت و ڕۆژاﻧﯽ‬ ‫دواﯾﯽ‪ .‬ھﯚﻛﺎری ﯾەﻛەم ﺋەوە‬ ‫ﺑﻮو ﺧەڵﻚ ﺑەﺗەواوەﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚی ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﻛﺮد ﺑﻮو ﺑﯚ‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ ﺑەو ﺷێﻮەﯾە‪.‬‬ ‫ﺧەڵﻚ ﻟە )‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎﺗﺪا‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮو ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿەك‬ ‫دەرﺑﺒڕێﺖ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا‬ ‫ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿەك دەرﺑﺒڕێﺖ‬ ‫ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺑەھﺎری ﻋەرەﺑﯽ ﺑەس ﺋەوەﻧﺪە‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻛە ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑەردەم ﻟﻘﯽ ﭼﻮار ﺗەﻗەﯾﺎن‬ ‫ﻛﺮد و ﺧەڵﻜﯽ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪەرﯾﺎن‬ ‫ﻛﻮﺷﺖ و ﺑﺮﯾﻨﺪارﯾﺎن ﻛﺮد‪ ،‬ﺋﯿﺘﺮ‬ ‫وەﻛﻮ وە‪‬ﻣﺪەرەوەﯾەك ﺋەم‬ ‫ﺷﺘە ﺳەرﯾﮫەڵﺪا‬


‫ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻦ ‪٢۶‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﯽ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮد‪ .‬ﻟە ڕۆژاﻧﯽ دواﯾﺪا‬ ‫ﻟە ڕێﮕﺎی ﻛﺎدﯾﺮەﻛﺎﻧﯿەوە ﻟە ڕێﮕﺎی دۆﺳﺘەﻛﺎﻧﯿەوە ﻟە‬ ‫ﮔەڵ ھەﻧﺪێﻚ ﺧەڵﻜﯽ ﺑێ ﻻﯾەﻧﺪا‪ .‬ﺋەﻣﺎﻧە دەﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﺋەم ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧﺎﻧە ﺑەھەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺰاﻧﻦ و‬ ‫ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﻛﺎری ﺑێﻨﻦ و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﭘێﺒﻜەن ﻟە‬ ‫ﮔــەڵ دەﺳــە‪‬ﺗــﺪا و ﺋﯿﺴﺒﺎﺗﯽ وﺟـــﻮودی ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ﺑﻜەن ﻟە ﺑەراﻣﺒەر دەﺳە‪‬ﺗﺪا‪ .‬دواﯾﺶ ھەوڵﯽ ﺋەو‬ ‫ﻛﺎرەﯾﺎﻧﺪا ھەوڵەﻛەﺷﯿﺎن ﺗﺎڕادەﯾەك و ﺗﺎ ﻣﺎوەﯾەك‬ ‫ﺑﯚﯾﺎن ﭼــﻮەﺳــەر ﻛە ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜەﻧە دەﻣڕاﺳﺘﯽ‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەر‪ .‬ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا داواﻛﺎری‬ ‫ﺣﺰﺑە ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧەﻛﺎن ھەﺑﻮون داواﻛــﺎری ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەرﯾﺶ ھەﺑﻮو ﺋەم دوو داواﻛﺎرﯾە دوو‬ ‫داواﻛــﺎری ﺟﯿﺎواز ﺑﻮون‪ .‬داواﻛــﺎری ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎڕازی‬ ‫ﺋەوەﯾﺎن ﺑەﻻوە ﮔﺮﻧﮓ ﻧەﺑﻮو ﻛێ دەﺑێﺖ ﺑە ﺣﺎﻛﻤﯿﺎن‪.‬‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ ﺑﯚ ﺋــەوان ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﺑﻮو‪ ،‬ﺑە‪‬م داواﻛــﺎری‬ ‫ﺣﺰﺑە ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧەﻛﺎن ﺋەوە ﺑﻮو ھەوڵﺪان ﺑێﺖ ﺑﯚ‬ ‫ﺋەوەی ﺋەم ﺣﺰب و دەﺳە‪‬ﺗەﻛە ﺑﮕﯚڕدرێﺖ ﺣﺰب‬ ‫و دەﺳە‪‬ﺗێﻜﯽ دﯾﻜە ﺑێﺘە ﭘێﺸەوە‪ .‬ﻟەﺑەر ﺋەوەی‬ ‫ھەﻧﺪێﻚ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ دروﺳﺖ ﺑﻮو دوای ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن‬ ‫ﻛە زاﻧﯿﻤﺎن ھەﻧﺪێﻚ دەﺳﺘێﻮەرداﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﯾﯽ و‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺗێﺪاﯾە ﺋﯿﺘﺮ ﺋەو ﻛﺎت ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن‬ ‫ﭘﺎﺷەﻛﺸەﯾﺎن ﻛﺮد و ﺗﺎ ڕادەﯾەك ﻟە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن‬ ‫و دواﯾــﺶ ﻟە ڕێﮕەی ﻛﯚﺑﻮﻧەوەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﻟە ﮔەڵ‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﺪا و ﭘێﺸﻜەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎﻛێﺠەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧەوە‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺮد ﺑە ﻧﻮێﻨەری ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران و ڕێﮕەﺷﯿﺎن‬ ‫ﻧەدا ﺑە ﺧەڵﻜە ﺑێ ﻻﯾەﻧەﻛە ﻛە ﺣﺰﺑﯽ ﻧﯿﯿە ﻧﻮێﻨەری‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران ﺑێﺖ‪ .‬ھەروەھﺎ ﻛەوﺗﻨە دژاﯾەﺗﯽ‬ ‫ﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەش‪.‬‬ ‫* ﺋەو ﻻﯾەﻧﺎﻧە ﻛە ﺧﯚﯾﺎن وەﻛﻮ دەﻣڕاﺳﺖ‬ ‫دەزاﻧـــــﯽ ﻟــە ﮔـــەڵ دەﺳـــە‪‬ﺗـــﺪا ﭼەﻧﺪﯾﻦ‬ ‫ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی دووﻗﯚڵﯽ و ﺳێ ﻗﯚڵﯽ و ﭘێﻨﺞ‬ ‫ﻗﯚڵﯿﺎن ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا‪ ،‬ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەم ﻛﯚﺑﻮوﻧەواﻧﺎ‬ ‫ﭼﯽ ﺑﻮون؟‬ ‫ـ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﻛﯚﺑﻮﻧەوە ﭘێﻨﭻ ﻗﯚڵﯿەﻛە‪ ،‬دوای‬ ‫ﻛﯚﺑﻮﻧەوەﻛﺎن ﻛﯚﻧﮕﺮەی ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮﺳﯿﺎن دەﺑەﺳﺖ و‬ ‫دەﯾﺎﻧﮕﻮت ﺑﺎﺳﻤﺎن ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﺷﺖ ﻛﺮدوە و ھﯿﭽﯽ‬ ‫ﺗﺮﯾﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧەدەﻛﺮد‪ .‬واﺗﺎ ﺋەوەی ﻛە ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن‬ ‫ھەﯾﺒﻮو ھەﻧﺪێﻚ ﭘڕۆژە ﺑﻮون‪ .‬ﭘێﺸﻜەﺷﯿﺎن دەﻛﺮد‬ ‫ﺑە ﻻﯾەﻧە دەﺳە‪‬ﺗﺪارەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﯿﺶ ھێﭽﻜﺎم ﻟەو ﭘڕۆژاﻧەی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ‬ ‫ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ‪ .‬ھەﻧﺪێﻚ ﻛﯚﺑﻮﻧەوەی‬ ‫دوو ﻗﯚڵێﺶ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪراون ﺋێﺴﺘﺎﺷﯽ ﻟە ﮔەڵ ﺑێﺖ‬ ‫ﻛــەس ﺋﺎﮔﺎی ﻟــەو ﻛﯚﺑﻮﻧەواﻧە ﻧﯿﯿە‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە‬ ‫ﻛﯚﺑﻮﻧەوەی ﻧێﻮان ﻣەﺳﻌﻮد ﺑﺎرزاﻧﯽ و ﻧەوﺷﯿﺮوان‬ ‫ﻣﺴﺘەﻓﺎ ھەﺑﻮوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎش ﻛەس ﻧﺎزاﻧێﺖ ﭼﯿﺎن‬ ‫وﺗﻮوە و ﺑﺎﺳﯿﺎن ﻟە ﭼﯽ ﻛﺮدوە‪ .‬ھەروەھﺎ ﻛﯚﺑﻮﻧەوەی‬ ‫ﻧێﻮان ﺋﺎﺷﺘﯽ ھەوراﻣﯽ وەزﯾﺮی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺳﺘﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻟە ﮔەڵ ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ھەﺑﻮوە ﻛە ﺑﺎﺳﯿﺎن‬ ‫ﻟەﺳەر ﻣەﺳەﻟەی ﻧــەوت و ھەﻧﺪێﻚ ﺑﺎﺳﯽ دﯾﻜە‬ ‫ﻛﺮدوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎش ﻛەس ﺑێ ﺋﺎﮔﺎﯾە و ﻧﺎزاﻧﺮێﺖ ﺑﺎس‬ ‫ﻟە ﭼﯽ ﻛﺮاوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻛێﺸەﻛﺎن ﺗەﻧﮫﺎ ﺋەﻣە ﻧﯿﯿە‪،‬‬ ‫ﺧﯚی ﺋێﻤە وەﻛﻮ ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎڕازی‪ ،‬ﻣﻦ ﻛە ﯾەﻛێﻚ‬ ‫ﺑﻮوم ﻟە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ﻛﺎﺗﯽ ﺋەوﻛﺎﺗەی‬ ‫ﺑەر دەرﻛﯽ ﺳەرای و ﺋەواﻧﯿﺘﺮ ﯾەﻛێﻚ ﻟە داواﻛﺎرﯾە‬ ‫ﺳەرەﻛﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﺋــەوە ﺑﻮو ﻛە ﺣﺰب دەﺳﺖ‬ ‫ﻧەﺧﺎﺗە ﻛﺎروﺑﺎری ﺣﻜﻮﻣەت و ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﻧێﻮ دام‬

‫و دەزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜەی دەوڵەﺗەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن‬ ‫ھﺎﺗﻦ ﻟە ﺑڕی ﺋــەوەی داﻛﯚﻛﯽ ﻟەو داﺧﻮازﯾﺎﻧەی‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران ﺑﻜەن‪ .‬دەﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮد ﺑە ﻛﯚﺑﻮﻧەوە ﻟە‬ ‫ﮔەڵ ﺣﺰﺑە دەﺳە‪‬ﺗﺪارەﻛﺎن‪ .‬ﻟە ﺑﺎﺗﯽ ﺋەوەی ﺑﭽﻦ ﻟە‬ ‫ﮔەڵ ﻛﺎرﺑەدەﺳﺘﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣەت و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا ﻛﯚﺑﺒﻨەوە‬ ‫و ﻛێﺸەﻛﺎن ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ‬ ‫ھەرێﻤﺪا ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜەن‪ .‬ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە و ھﺎﺗﻦ‬ ‫ﻛﺮدﯾﺎن ﺑە ﻛﯚﺑﻮﻧەوەی ﭘێﻨﭻ ﻗﯚڵﯽ ﺣﺰﺑﯽ درﯾﮋﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫ﻛە ﺋەوە ﺑﯚ ﺧﯚی ﺋەوە ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮو ﻟەو ﺧﺎڵە ھەرە‬ ‫ﻻوازەﻛﺎﻧﯽ ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن‪ .‬ﺋەوان‬ ‫ھﺎﺗﻦ ﻟە ﺑﺎﺗﯽ ﺋەوەی ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎڕەزاﯾﯽ‬ ‫ﺧەڵﻚ ﺟێﺒەﺟێﺒﻜەن ﻛە ﭼﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﭘێﭽەواﻧەی‬ ‫ﺑﯚﭼﻮﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻧــﺎڕازﯾــەوە ﺋەڕۆﯾﺸﺘﻦ ﺣﺰﺑﯿﺎن‬ ‫دەﻛﺮدە ﻣﻮﺧﺎﺗﯿﺐ و ﻟە ﮔەڵ ﺣﺰاﺑﺪا ﻛﯚدەﺑﻮﻧەوە‪.‬‬ ‫ﺣﺰﺑﯿﺶ ھﯿﭽﯽ ﺑﯚ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەری ﻧﺎڕازی ﻧەﻛﺮدوە‬ ‫ﺑەﺗەﻧﮫﺎ ﻛﺎﺗەەﯾﺎن ﺑەﺳەر ﺑﺮدوە‪.‬‬ ‫* ﭘێﺘﺎن واﯾــە ھﯚﻛﺎرەﻛﺎن ﭼﯽ ﺑــﻮون ﺑەو‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﻧﯿە دەﻧﮕﯽ ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەراﻧﯽ )‪(١٧‬ی‬ ‫ﺷﻮﺑﺎت زۆری ﻧەﺧﺎﯾﺎﻧﺪ و دەﻧﮕەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﭗ‬ ‫ﻛﺮا ﻟە ﺣﺎڵێﻜﺪا ﭼەﻧﺪﯾﻦ ڕوڵــەی ﺑێﺘﺎواﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی ﺋەم ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ﻛﺮاﻧە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ‬ ‫و ھەروەھﺎ دەﯾــﺎن ﺑﺮﯾﻨﺪاری ﻟێﻜەوﺗەوە و‬ ‫ﺑﺮﯾﻨﺪارەﻛﺎن ﺋێﺴﺘﺎﺷﯽ ﻟەﮔەڵ ﺑێﺖ ﺑەدەﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﯾﻨەﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە دەﻧﺎڵێﻨﻦ ﺑﯚ ﺋﺎزادی؟‬ ‫ـ ﺑە ﺑڕوای ﻣﻦ ھﯚﻛﺎری زۆر ھەﺑﻮون ﺑﯚ ﺳەر ﻧەﻛەوﺗﻦ‬ ‫ﯾﺎن ﺑﺎ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻧەﮔەﯾﺸﺘﻨﯽ )‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت و ڕۆژاﻧﯽ‬ ‫دواﯾﯽ‪ .‬ھﯚﻛﺎری ﯾەﻛەم ﺋەوە ﺑﻮو ﺧەڵﻚ ﺑەﺗەواوەﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚی ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﻛﺮد ﺑﻮو ﺑﯚ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ ﺑەو ﺷێﻮەﯾە‪.‬‬ ‫ﺧەڵﻚ ﻟە )‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎﺗﺪا ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮو ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿەك‬ ‫دەرﺑﺒڕێﺖ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە دەﺳە‪‬ﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫و ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿەك دەرﺑﺒڕێﺖ ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ﺑە ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ ﺑەھﺎری ﻋەرەﺑﯽ ﺑەس ﺋەوەﻧﺪە‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻛە ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺑەردەم ﻟﻘﯽ ﭼﻮار‬ ‫ﺗەﻗەﯾﺎن ﻛﺮد و ﺧەڵﻜﯽ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪەرﯾﺎن ﻛﻮﺷﺖ و‬ ‫ﺑﺮﯾﻨﺪارﯾﺎن ﻛﺮد‪ ،‬ﺋﯿﺘﺮ وەﻛﻮ وە‪‬ﻣﺪەرەوەﯾەك ﺋەم‬ ‫ﺷﺘە ﺳەرﯾﮫەڵﺪا‪ .‬واﺗﺎ ﺋەم ﻛﺎرەی )‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت‬ ‫ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑەرﻧﺎﻣە ﺑﯚ داڕێﮋراو ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﺑڵێﯿﻦ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾــﺎن ڕێﻜﺨﺮاوێﻜﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﻣەدەﻧﯽ‬ ‫ﯾﺎ ھێﺰێﻜﯽ ﭘێﺸڕەو ﺑێﺖ ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺑﯚ داﺑڕێﮋێﺖ‪،‬‬ ‫ﺷﺘێﻜﯽ وا ﻧەﺑﻮو‪ .‬دوای ﺋــەوەش ﻛێﺸەی ﺗﺮﯾﺶ‬ ‫ﺑەﺳەر ڕەوﺷەﻛەدا ھﺎﺗە ﺋﺎراوە ﺋەوﯾﺶ ﺋەوە ﺑﻮو‬ ‫ﺧەڵﻜﺎﻧﯽ ﻧەﺷﯿﺎو و ﻧﺎﮔﻮﻧﺠﺎو ﻛﯚﺑﻮﻧەوە و ﻛەوﺗﻨە‬ ‫ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن‪ .‬ﻟە ﺑەردەواﻣﯽ )‪(١٧‬‬ ‫ی ﺷﻮﺑﺎﺗﺪا ﻣەﺳەﻟەن ﺑﯚﭼﻮﻧﯽ ﺟﯿﺎواز و ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ زۆر‬ ‫ﻛەوﺗە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛەوە و ﻛەوﺗە ﻧێﻮان ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧەﻛە‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿەﻛﯽ زۆر ھەﺑﻮو‪ ،‬ﻟە ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻣﻠﻤﻼﻧێ ھەﺑﻮو‪ ،‬ﻟە ﻧێﻮان ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن‬ ‫و ﺋەو ﮔﺮوﭘەی ﻛە ﻟەوێ ﻛﺎرﯾﺎن دەﻛﺮد‪ ،‬ﺋەﻣەش‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮو ﻟە ﻛێﺸە ﺋﺎڵﯚزەﻛﺎن‪ .‬ﺧﺎڵێﻜﯽ دﯾﻜە‬ ‫ﺋەوە ﺑﻮو ﺋەو ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧﺎﻧە ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺳﻨﻮری‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺗێﺒﭙەڕێﻨﻦ‪ .‬ﺑﯚ ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ ھەر‬ ‫ﻛﺎرێﻚ دەﺑێﺖ ﺣەرەﻛەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺖ ھەﺑێﺖ‪ .‬ﺋەو‬ ‫ﺣەرەﻛە ﺳﯿﺎﺳﯿە ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺷﻮێﻨە ھەﺳﺘﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺳە‪‬ت ﻣﻠﻤﻼﻧێ ﺑﻜﺎت و ﺑﺠەﻧﮕێﺖ‪ .‬واﺗﺎ ﻣەﺑەﺳﺘﻢ‬ ‫ﺋەوەﯾە ﺋەو ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧە ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ دەرﺑڕﯾﻨﺎﻧە‬ ‫ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﻟە ھەوﻟێﺮﯾﺶ ﻟەﺳەر ﭘێﯽ ﺧﯚﯾﺎن‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺑﻮەﺳﺘﻦ ﻟەوێﺶ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن دروﺳﺖ ﺑﻜەن‪ .‬ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ھەوﻟێﺮ ﻛە ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺋەو ﻛﺎرە ﺑﻜەن ﺋﯿﺪی ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﺪوو ﺑﻮون‪ .‬ﻟێﺮە دەﺳە‪‬ت ھەﻣﻮو ھێﺰی‬ ‫ﺧﯚی ﻟە ﺳەر ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﯚﻛﺮدەوە و ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿەﻛﯿﺶ‬ ‫ﻟەﻧﺎو ﺧەڵﻜﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ دروﺳﺖ ﺑﻮو ﻛﺎﺳﺐ و ﺑﺎزرﮔﺎن‬ ‫و ﺋەواﻧە دەﯾﺎﻧﮕﻮت ﺑەﺗەﻧﮫﺎ ﺧەڵﻜﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟێﺮە‬ ‫زەرەرەﻛــەی ﺑەردەﻛەوێﺖ و ھﯿﭻ ﻧەﺗﯿﺠەﯾەﻛﯿﺸﯽ‬ ‫ﻧﺎﺑێﺖ ﺋەﻣﺎﻧە ﭼەﻧﺪ ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑﻮون‪ .‬ھﯚﻛﺎری ﺗﺮﯾﺶ‬ ‫ھەﺑﻮون وەﻛﻮ ھﯚﻛﺎری دەرەﻛﯽ‪ .‬ھﯚﻛﺎری دەرەﻛﯽ‬ ‫ﺋەﻣﺮﯾﻜەﯾەﻛﺎن ﺑــﻮون‪ ،‬ﺋەﻣﺮﯾﻜﯿەﻛﺎن ﺑەڕاﺳﺘﯽ‬ ‫ﻧەﯾﺎﻧﺪەوﯾﺴﺖ ڕەوﺷﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﺟێﮕﯿﺮی‬ ‫ﺑە ﺧﯚﯾەوە ﺑﺒﯿﻨێﺖ‪ .‬ھەﻣﯿﺶ ﻟەﺑەر ﺋەوەی ھەﻧﺪێﻚ‬ ‫ﻟە ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺑەﺷﺪارﺑﻮون‬ ‫ﻟە ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﺪا ﻟەﺑەر ﺋەوە ﻟەم دوو ڕوەوە‬ ‫ﺑە ﮔﻮﻣﺎﻧەوە ﺳەﯾﺮی ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛﺮد‬ ‫زۆرﯾﺶ ھەوڵﯿﺎن دەدا ﺑﯚ ﺋەوەی ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧەﻛﺎن‬ ‫ﺑە زووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﻛﭗ ﺑﻜﺮێﻨەوە‪ .‬ﺋەﮔەر ﺋێﻤە ﺑﯿﺮﻣﺎن‬ ‫ﺑێﺘەوە‪ ،‬ﺋەو ڕۆژەی ﻛە وەزﯾﺮی ﺑەرﮔﺮی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ‬ ‫ﺳەرداﻧﯽ ھەوﻟێﺮ و ﺳە‪‬ﺣەدﯾﻨﯽ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﯚ ﺳﺒەﯾﻨێ‬ ‫ﺋەوە ﺑﻮو ﭼﯽ ھێﺰی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە ﻟە‬ ‫ڕاﻧﯿەوە ﺗﺎ ھەڵەﺑﺠە ﻛﯚﻛﺮاﯾەوە و ﻟە ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ‬ ‫ڕۆژێﻜﺪا ﺑە ھەﻣﻮو ﺷێﻮەﯾەك ھێﺮﺷﯿﺎن ﻛﺮدە ﺳەر‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەران‪ .‬ﺋەﻣﺎﻧە ھﯚﻛﺎر ﺑﻮون ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛە‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪەرەﻛﺎن ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﺳەرﻛﻮت ﺑﻜﺮێﻦ و‬ ‫دەﻧﮕەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﭗ ﺑﻜﺮێﻦ‪.‬‬ ‫* ﺑــەﺷــێــﻜــﯽ زۆری ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎﻧــﯿــﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺑــﺎﺷــﻮری ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن ﺑــﺎس ﻟــەوە دەﻛــەن‬ ‫ھەﻣﯿﺸە داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﺳﻨﻮری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺳﺘﭙێﺸﺨەرﺑﻮﻧە ﻟە ھەرﺟﯚرە ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ‬ ‫دەرﺑڕﯾﻨێﻚ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ھەردوو دەﺳە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻓەرﻣﺎﻧڕەوا و ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا ھﺎو‪‬ﺗﯿﺎن‬ ‫ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺑەھﯚی ﭼﺎوﺗﺮﺳێﻨﯽ دەﺳە‪‬ﺗە‪،‬‬ ‫داﻧــﯿــﺸــﺘــﻮاﻧــﯽ ﺳــﻨــﻮری ھــەوﻟــێــﺮ ﻧــﺎوێــﺮن‬ ‫دەﻧﮕەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەرز ﺑﻜەﻧەوە ﺟﯿﺎوازی ھەردوو‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﻓەرﻣﺎﻧڕەوا ﻟە ھەوڵێﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ھﺎو‪‬ﺗﯿﺎن ﭼﯿﯿە؟‬ ‫ـ ھەردوو ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛە ڕاﺳﺘە‪ .‬ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻧەك ھەر‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎ ﺋەﮔەر ﺑە ﻣێﮋووی ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردا‬ ‫ﺑﭽﯿﻨەوە ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەردەوام ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ ﻟە ﭼﺎو ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟە ﭼﺎو ھەوﻟێﺮ‬ ‫و دھﯚﻛﺪا ﺑﯚ ڕوﺑەڕوﺑﻮﻧەوەی ڕژێﻤە داﮔﯿﺮﻛەرەﻛﺎن‬ ‫ڕژێﻤﯽ ﺋێﺮاق ﺑﯚ ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟەﺳەر ﻗەﺑﻮڵ‬ ‫ﻧەﻛﺮدﻧﯽ زڵﻢ و زۆر ﺑەڵێ دەﺳﺘﭙێﺸﺨەری ﻛﺮدوە‪.‬‬ ‫ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺷﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺷﻮێﻦ‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛەوﺗﻮﻧە‪ .‬ﻋﺎدەﺗﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ واﺑﻮە ﺷﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﻛﺮاوەﺗﺮە‪ .‬زووﺗﺮ ﻛﺎرﯾﮕەری ﺷﺘەﻛﺎن ﻟەﺳەری دروﺳﺖ‬ ‫دەﺑێﺖ و ھەڵﻮێﺴﺖ و وە‪‬م ﻧﯿﺸﺎﻧﺪەدات‪ .‬ﺳەﺑﺎرەت‬ ‫ﺑە دەﺳە‪‬ﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻟە‬ ‫ھەوﻟێﺮ ھەﻧﺪێﻚ ﺟﯿﺎوازی ھەﯾە‪ ،‬ﻣﻦ ﺑە ھەڵﺴەﻧﮕﺎﻧﺪن‬ ‫و ﺗێڕواﻧﯿﻨﯽ ﺧﯚم ﺋەو ﺋەﻧﺪازەﯾە ﮔەﻧﺪەڵﯿە ﻟە‬ ‫ﺳﻨﻮری دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻛەرﻛﻮﻛﺪا ھەﯾە‪،‬‬ ‫ھێﻨﺪە ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﻟە ھەوﻟێﺮ و دھﯚﻛﺪا ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە‬ ‫ﻣەﺳەﻟەی ﺋﺎزادی ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ھەﻧﺪێﻚ ﺟﯿﺎوازی ھەﯾە‬ ‫واﺗﺎ دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﺳﻨﻮری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺗەﻋﺎﻣﻮل ﻛﺮدﻧﯿﺎن‬ ‫ﻟە ﮔەڵ ڕەﺧﻨەﮔﺮا ﻟە ﮔەڵ ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮﺳﺪا ﻟە ﮔەڵ‬ ‫ﺧﯚﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧﺪا ﻟەو ﺑﺎوەڕەم ﻛەﻣێﻚ ﻧەرﻣﺘﺮ ﺑێﺖ ﺑە‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺑەراورد ﻟە ﮔەڵ دەﺳە‪‬ﺗﯽ ھەوﻟێﺮ‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە ﺳﺎڵ‬ ‫و ﻧﯿﻮێﻚ ﭘێﺶ ڕوداوەﻛﺎﻧﯽ )‪(١٧‬ی ﺷﻮﺑﺎت ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﻛەﺳێﻚ ﺗﯿﺮرۆر ﻛﺮان ﻟە ھەوﻟێﺮ و ﻟە ﻛەرﻛﻮك‪.‬‬ ‫ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا ھەوڵﯽ ﺗﯿﺮۆر ﻛﺮدﻧﯽ ھەﻧﺪێﻚ‬ ‫ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮس درا ﻟە ﺳﻨﻮری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و زۆرﺑەی‬ ‫ﻛەس ﺑڕواﯾﺎن واﺑﻮو دەﺳﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻟە ﭘﺸﺖ ﺋەم‬ ‫ﻛﺎرەوەﯾە‪ .‬ﺋەﻣەش ڕاﺳﺘﯿەﯾەﻛە واﯾﻜﺮدوە ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ھەوﻟێﺮ و دەﭬەرەﻛەی زﯾﺎﺗﺮ ﭼﺎوﺗﺮﺳێﻦ ﺑﻜﺮێﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ﺑﯚﯾە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڵێﯿﻦ ﻟە ﭼﺎو‬ ‫ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ھەﻧﺪێﻚ ورﯾﺎﺗﺮە و زووﺗﺮ ھەڵﻮێﺴﺖ ﻧﯿﺸﺎن دەدات‬ ‫ﺑەراﻣﺒەر زڵﻢ و زۆر‪ ،‬ﺋەو زڵﻢ و زۆراﻧە چ دەرەﻛﯽ‬ ‫ﺑﻦ ﯾﺎن ﻧﺎوەﻛﯽ ﺑﻦ‪ .‬ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ھەﻧﺪێﻚ ﺟﯿﺎوازی‬ ‫ﻟە ﻧێﻮان ھەردوو دەﺳە‪‬ﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و‬ ‫ھەوﻟێﺮدا ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ دەرﺑڕﯾﻨﯽ ﺧەڵﻚ‬ ‫دەﺳــە‪‬ﺗــﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛەﻣێﻚ ﻧەرﻣﺘﺮە ﺗﺎ وەﻛﻮ‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﯽ ھەوﻟێﺮ‪ ،‬ﺋﯿﺘﺮ ﺋەوەش ھەر ﻛەﺳەو ﺑﯚﭼﻮﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚی و ﺗێڕواﻧﯿﻨﯽ ﺧﯚی ھەﯾە ﻟەﺳەر ﺋەو ﻣەﺳەﻟە‪.‬‬ ‫* ﺋﺎﯾﺎ ﺑەڕاﺳﺘﯽ ﺋەم دووﻻﯾەﻧە"ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ‬ ‫ﻧێﻮ ﭘەرﻟەﻣﺎن و دەﺳە‪‬ت"ﺋﺎﯾﺎ دەﺗﻮاﻧﻦ‬ ‫داواﻛﺎرﯾە رەواﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ و ﻛێﺸەﻛﺎن‬ ‫ﭼــﺎرەﺳــەر ﺑــﻜــەن‪ ،‬ﻟــە ﭘــﺮﺳــﯽ ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ‬ ‫ﺳــﯿــﺎﺳــﯽ‪ ،‬ﮔـــەﻧـــﺪەڵـــﯽ‪ ،‬ﺋــــﯿــــﺪاری‪ ،‬ﭘــﺮﺳــە‬ ‫ﻛــﯚﻣــە‪‬ﯾــەﺗــﯿــەﻛــﺎن‪ ،‬ﭘــﺮﺳــﯽ ژن‪ ،‬ﺑێﻜﺎری‪،‬‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری‪ ،‬ﻧﺎﻋەداﻟەﺗﯽ‪......‬ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا‬ ‫ھەردووﻻﯾەن ﻟەﻧێﻮ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ھەرێﻤﺪا ﺟێﮕﺎ دەﮔﺮن؟‬ ‫ـ ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺋێﺴﺘﺎ ﺑﻮﻧەﺗە ﭼﻮار ﻛە‬ ‫ﭘێﻜﮫﺎﺗﻮون ﻟەﻣﺎﻧە "ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان‪ ،‬ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‪ ،‬ﻛﯚﻣەڵﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ ﺋﺎﯾەﻧﺪە"‬ ‫ﺋەﻣەوێﺖ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە ﺑﻜەم ﺋەوﯾﺶ ﺋەوەﯾە ﺋەم‬ ‫ﻻﯾەﻧە ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﺎﻧە ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺋــەم داﺧﻮازﯾﺎﻧە‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﺒﻜەن ﻛە ﺧەڵﻚ داوای دەﻛﺎت‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑەو‬ ‫واﺗﺎﯾەش ﻧﯿﯿە ﺋێﻤە ﺑڵێﯿﻦ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ھﯿﭻ ﻧﯿﯿە‬ ‫و ﻧەﺑﻮﻧﯽ ﺑﺎﺷە‪ ،‬ﺧﯚی ﺑﻮﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚن ﺷﺘێﻜﯽ‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫ﺑﺎﺷە دەﻻﻟەت ﻟەوە دەﻛﺎت ﻛە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿەت ﻟەو‬ ‫و‪‬ﺗە ﭘێﺸﺪەﻛەوێﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺑﯚ ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ‬ ‫داواﻛــﺎری ﺧەڵﻚ ﺟێﺒەﺟێﺒﻜﺎت‪ .‬ﯾﺎن ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚی ﺟێﺒەﺟێﺒﻜﺎت‪ .‬ﯾەﻛەم ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺟێﮕﯿﺮﻛﺮاوی دﯾﺎری ﻛﺮاوﻣﺎن ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋێﻤە‬ ‫دەﺳﺘﻮرﻣﺎن ﻧﯿﯿە ﻟە ھەﻣﻮو و‪‬ﺗێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺪا ﻛە‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎن ھەﺑێﺖ ﺣﻜﻮﻣەت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ھەﺑێﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋەﺑێﺖ دەﺳﺘﻮر ھەﺑێﺖ‪ ،‬دەﺳﺘﻮرﯾﺶ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗەﻛﺎن دﯾﺎری ﺑﻜﺎت‪ .‬ھەوڵﺒﺪات ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫دەﺳە‪‬ت ﯾﺎن ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻟەوە زﯾﺎﺗﺮ ﻧەڕوات‪ .‬ﺋێﻤە‬ ‫ﺋەو دەﺳﺘﻮرە ﺟێﮕﯿﺮﻛﺮاوەﻣﺎن ﻧﯿﯿە ﺑﻮ ﻧﻤﻮﻧە ﺋێﺴﺘﺎ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭘڕۆژە ھەن ﻛە ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﭘێﺸﻨﯿﺎری‬ ‫ﻛﺮدوە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا دەﺳە‪‬ت ﮔﻮێﯽ ﭘێﻨﺎدات‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺋەﮔەر ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻜﯽ ﺟێﮕﯿﺮﻣﺎن ھەﺑێﺖ و ﺋﺎﻣﺎژە‬ ‫ﺑەوە ﺑﻜﺎت دەﺳە‪‬ت ﺋەﮔەر ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﯽ وادا وە‪‬ﻣﯽ‬ ‫ﭘــڕۆژە و ﭘێﺸﻨﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﻧەداﯾەوە‬ ‫ﺋەﺑێﺖ ﻟێﭙﺮﺳﯿﻨەوەی ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜﺮێﺖ ﯾﺎن ﻟە ﻻﯾەن‬ ‫ﺧەڵﻜەوە ﺋەوﻛﺎﺗە دەﺳە‪‬ت ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ واﺑﻜﺎت‪ .‬ﻟەﺑەر‬ ‫ﺋەوەی ﺋێﺴﺘﺎ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺟێﮕﯿﺮ ﻧﯿﯿە دەﺳە‪‬ت ﺑە‬ ‫ﺋﺎرەزووی ﺧﯚی داواﻛﺎرﯾەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻓەراﻣﯚش‬ ‫ﺋەﻛﺎت و ﻛەﺳﯿﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﻟێﭙﺮﺳﯿﻨەوە ﻟە ﮔەڵ‬ ‫دەﺳــە‪‬ت ﺑﻜﺎت‪ .‬دەﺳﺘﻮرﻣﺎن ﻧﯿﯿە ﻟێﭙﺮﺳﯿﻨەوە‬ ‫ﺑﻜﺎت و ﺟەﻣﺎوەرﯾﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﻟە ﮔەڵ دەﺳە‪‬ت‬ ‫ﻟێﭙﺮﺳﯿﻨەوە ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺧﺎڵﯽ دووھەﻣﯿﺶ ﻛەﻣﯿﻨە و‬ ‫زۆرﯾﻨەﯾە ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛەﻣﯿﻨەﯾە‪،‬‬ ‫دەﺳﺘﻮری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺶ واﯾە دەﻧﮕەﻛﺎن ﺑە زۆرﯾﻨە‬ ‫و ﻛەﻣﯿﻨەﯾە ﺋەوەی ﻛە زۆرﯾﻨەی ﺑﺮدەوە ﭘڕۆژەﻛەی‬ ‫ﺧﯚی و ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺟێﺒەﺟێﺪەﻛﺎت‪ ،‬ﺋەوی دﯾﻜەش‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﻛەﻣﯿﻨەﯾە ھﯿﭽﯽ ﺑەرﻧﺎﻛەوێﺖ‪ .‬ﺧﺎڵﯽ ﺳێﮫەم‬ ‫ﺟﯿﺎ ﻟە ﻛەﻣﯿﻨە و زۆرﯾﻨەﻛەﯾە‪ .‬ﺋەﮔەر ﺋێﻤە ﺳەﯾﺮی‬ ‫ﻋەﻗڵﯿەت و ﺷێﻮازی ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ ﺗەﻧﮫﺎ ﻟــە ﺷــێــﻮەی ﻣــﯚﻋــﺎدەﻟــە ﺳﯿﺎﺳﯿە‬ ‫ﻛﺎﺗﯿەﻛﺎﻧﺪا ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ھەﯾە ﻟە ﮔەڵ دەﺳە‪‬ﺗﺪا‪ .‬ﺑﯚ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧە ﺋێﺴﺘﺎ ﻟە ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛەدا ﭘﺮﺳﯽ ژن ھﺎﺗە ﺋﺎراوە‬ ‫ﻟە ﻣەﺳەﻟەی ژن و ژﯾﻨﮕە و ﭘﺮﺳە ﻧەﺗەوەﯾەﻛﺎن ﺑە‬ ‫رای ﻣﻦ ﻟە ﻧێﻮان دەﺳە‪‬ت و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺟﯿﺎوازﯾەك‬

‫‪٢٧‬‬

‫ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻦ‬

‫وەﻛﻮ ﺧﯚم ﺑڕوام واﯾە‬ ‫ﻟەﻧﺎو ﺟﻮ‪‬ﻧەوەی ﻛﻮردا ﺗﺎ‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎ ﺋەوەی ﻛە ﺗﻮاﻧﯿﺒێﺖ‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗێﻚ ﺑەﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد‬ ‫ﺑﻜﺎت ﻟەﭼﺎو ﺋەو ﻛێﺸە‬ ‫ﺟﯚراوﺟﯚراﻧە ﻛە ﻛﻮرد‬ ‫ھەﯾەﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﺑڵێﯿﻦ‬ ‫ﻛەﻟﺘﻮری ﭘەﻛەﻛەﯾە ﻛە ﻟە‬ ‫ڕووەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬زھﻨﯿەت‬ ‫و ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔێڕی‪،‬‬ ‫ﺋﺎﺑﻮری و ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿەوە‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺋەو ﺧﺰﻣەﺗە‬ ‫ﺑەﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺋەو‬ ‫ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛە ﺋەﻓﻜﺎر و ﺑﯿﺮ و‬ ‫ﺑﯚﭼﻮﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑەڕێﺰ "ﻋەﺑﺪوڵ‪‬‬ ‫ﺋﯚﺟﺎﻻن"ﯾﺎن ﺧﻮێﻨﺪوەﺗەوە و‬ ‫ﺋﺎﮔﺎداری ﺷێﻮازی ﺧەﺑﺎت و‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘەﻛەﻛە و دام و‬ ‫دەزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜەی ﺳەر ﺑەو‬ ‫ﺣﺰﺑە‪ ،‬ﺋەﺑﯿﻨﻦ ﻛە ﭘەﻛەﻛە‬ ‫ﺷﯚڕﺷێﻜﯽ ھەﻣەﻻﯾﺎﻧەی‬ ‫ﻓﻜﺮی‪ ،‬ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫و ﺋﯿﺪارﯾە‬


‫ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻦ ‪٢٨‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺋەﮔەر ﺳﺒەێﻨێﺶ ﻟە ﻣەﺳەﻟەی‬ ‫دەﺳﺘﻮردا ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺑﻮو ﺑە دەﺳە‪‬ت ﻣﻦ ﺑڕوا‬ ‫ﻧﺎﻛەم ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾەﻛﯽ ﺟﺪی ﻟە ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑێﺘە ﺋﺎراوە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ھێﻨﺪە ﻟە ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ دەﺳە‪‬ت‬ ‫دور ﻧﯿﯿە و ﻧﺰﯾﻜﻦ ﻟە ﯾەﻛەوە‪ .‬ﻟەواﻧەﯾە ھەﻧﺪێﻚ‬ ‫ﺳﻨﻮر داﺑﻨﺮێﺖ ﺑﯚ ﮔەﻧﺪەڵﯽ‪ ،‬ﺋەﮔەری ﺋەوەش ھەﯾە‬ ‫ھەﻧﺪێﻚ ﺳﻨﻮر داﺑﻨﺮێﺖ ﺑﯚ ﺋﺎزادی ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ .‬ﻟەﺑەر‬ ‫ﺋەوە ﭘێﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﺑەوە ھەﯾە دەﺳﺘﻮرێﻜﻤﺎن ھەﺑێﺖ‬ ‫و ھەروەھﺎ ﭘێﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﺑەوە ھەﯾە ﻋەﻗڵﯿەﺗێﻜﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﻮێﻤﺎن ھەﺑێﺖ و ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا ﯾەﻛێﻚ‬ ‫ﻟە ﻛێﺸەﻛﺎن ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەوەﯾە ﻓﻜﺮی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺗﯿﺎدا زۆر ﻻوازە‪ .‬ﺋێﻤە ﻛە ﻓﻜﺮی ﺳﯿﺎﺳﯿﻤﺎن‬ ‫ﻻواز ﺑﻮو ﺋەوﻛﺎﺗە ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺸﻤﺎن ﻻواز‬ ‫ﺋەﺑێﺖ و ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ دﯾــﺎری ﻛــﺮاوﻣــﺎن ﻧﺎﺑێﺖ و‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﻤﺎن ﺧﺮاپ دەﺑێﺖ‪ .‬ﭘﺎﺷەڕۆژی ﺋەو‬ ‫ﮔەﻟە ﺑەﺑﺎﺷﯽ دﯾﺎری ﻧﺎﻛﺮێﺖ‪ .‬ﻟەﺑەر ﺋەوە دەﺑێﺖ‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺑﻜﺮێﺖ ﻟە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﻓﺮاواﻧﺘﺮا‪ .‬ﻧەك ﺗەﻧﮫﺎ‬ ‫ﺋەو دروﺷﻤﺎﻧەی ﻛە ﺋەﻣڕۆ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن داوای دەﻛﺎت‬ ‫و ﺑﺎﺳﯽ دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫* ﺋەو ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻛە ﺋێﺴﺘﺎ ﻟەﻧێﻮ ﺧەڵﻜﺪا‬ ‫ﻟە ﭘﺮﺳﯽ ﺑﻮدﺟە و داﻧەﻣەزراﻧﺪن ﻟە ﺋﺎراداﯾە‬ ‫و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﭘﺮﺳﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﭘﺸﺘﮕﻮێ دەرﺧﺮێﻦ‬ ‫ﺑﯚﭼﯿە‪ ،‬ﺑﯚﭼﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿەﻛﺎن ﺗەﻧﮫﺎ ﻟەﭼەﻧﺪ‬ ‫ﻣەﺳەﻟەی ﻻوەﻛــﯽ وەﻛــﻮ ﺑﻮدﺟەدا ﻛﻮرت‬ ‫ﻛﺮاۆﺗەوە‪ ،‬ﺋﺎﯾﺎ ﭘﺮﺳﯽ ﺧەڵﻚ ﺗەﻧﮫﺎ ﺑﻮدﺟەﯾە‬ ‫ﻛە دەﯾﺎﻧەوێ ﺗەﻧﮫﺎ ﺑەم ﻣﻠﻤﻼﻧێ ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜەن؟‬ ‫ـ ﺧﯚی ﭘﺮﺳﯽ ﺧەڵﻚ ﺗەﻧﮫﺎ ﺑﻮدﺟە ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺑﻮدﺟەش ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﭘﺮﺳەﻛﺎن‪ ،‬ھەروەھﺎ ﯾەﻛێﻚ‬ ‫ﻟە ﻛێﺸە ﺳەرەﻛﯿەﻛﺎن ﻟە ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ ﻟە‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳﺖ ﺑﻮوە ﻟە ﻧێﻮان ﺧەڵﻚ‬ ‫و دەﺳــە‪‬ت‪ .‬ﻣەﺳەﻟەی ﺳــەروەت و ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺋەم‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەﯾە‪ .‬ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺗﺎ ﺑﺰوﺗﻨەوەی‬ ‫ﮔﯚران دروﺳﺖ ﻧەﺑﻮو ھەﻧﺪێﻚ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﯚﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧەﺑﻮﻧە ﮔﯚڕان و ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﺎن‬ ‫ﻧەﻛﺮد‪ .‬ﻛەس ﻧەﯾﺪەزاﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ‬ ‫ﭼەﻧﺪ ﺑﻮدﺟە وەردەﮔﺮن‪ .‬ﻛە ﺋەﻣەﯾﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮد‬ ‫وەﻛــﻮ ﺑڵێﯽ ﺧەڵﻜەﻛە ﭘێﯽ ﺧﯚش ﺑﻮو ﺋەﻣەﯾﺎن‬ ‫ﺑەدەﺳﺘﻜەوﺗێﻚ زاﻧﯽ ﻟەﺑەر ﺋەوە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺋەوەی‬ ‫ﻛە زۆر ﺑﺎﺳﯽ ﺑﻮدﺟە دەﻛﺎت ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﮔﯚڕاﻧە‪.‬‬ ‫ژۆرێﻜﯿﺸﯿﺎن ھەﯾە ﺑەﻧﺎوی ژوری ﺋﺎﺑﻮری ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی‬ ‫ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان‪ .‬ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺎﺳﯽ ﺋەم ﻣەﺳەﻟەﯾە‬ ‫زۆر دەﻛــەن‪ .‬ﺋــەوان ﺑڕواﺷﯿﺎن واﯾــە‪ ،‬ﺋەﮔەر ﺋەم‬ ‫ﺑﻮدﺟە زەﺑەﻻﺣە ﻧەﺑێﺖ ﺑەدەﺳﺖ ﺋەم دوو دەﺳە‪‬ﺗە‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺋﯿﺪاﻣە ﺑەو دەﺳە‪‬ﺗە ﻣﻠﮫﻮڕﯾەی ﺋێﺴﺘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺑﺪەن‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻣﻦ ﻟە ﭘﺮﺳﯽ ﭘێﺸﺘﺮدا ﺑﺎﺳﻢ ﻟەوە ﻛﺮد‬ ‫وﺗﻢ ﺟﯿﺎوازی دەﺳە‪‬ﺗﺪاران و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻟە ڕووی‬ ‫ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿەوە ھێﻨﺪە ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻟەﺑەر ﺋەوەی‬ ‫ﺋەﻣﺎن ھەڵﺪەﺳﺘﻦ‪ ،‬ﻟەﺳەر ﯾەك ﺗەوەردا ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن دادەڕێــﮋن‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﻟە‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎدا ﺋەوەﻧﺪە ﺑﺎﺳﯽ ﺑﻮدﺟە دەﻛﺎت و ﻣەﺳەﻟەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دﯾﻜەی ﻓەراﻣﯚش ﻛــﺮدوە‪ .‬ﺋێﻤە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻧﺎوی‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﻟێﻨەﻧێﯿﻦ ﻧﺎوی ﺑﻨێﯿﻦ ڕێﻜﺨﺮاوێﻜﯽ‬ ‫ﺋﺎﺑﻮری‪ .‬ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا ﺋەم ﻛﺎرەی ﺋەواﻧﯿﺶ ﺧﺮاپ‬ ‫ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻛﺎﺗێﻚ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﺎن ﻟە ﮔەڵ دەﻛەﯾﺖ ﺑﯚ‬ ‫ﺗەﻧﮫﺎ ﺑﺎﺳﯽ ﺑﻮدﺟە دەﻛەن ﺑﯚ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﺘﺎن ﻧﯿﯿە‪،‬‬

‫ﺑﯚ ﺧەڵﻚ ﭘـــەروەردە ﻧﺎﻛەن ﺑﯚ ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ ھﺎوﺷێﻮەی ﺑﻮدﺟە ﺧەﻣﯽ ﺑﯚ ﻧﺎﺧﯚن و‬ ‫ﺑﯿﺮی ﻟێﻨﺎﻛەﻧەوە ﺑﯚ ﻟەﺳەر ﻣەﺳەﻟەی ژن و ﭘﺮﺳﯽ‬ ‫ﮔەﻧﺠﺎن ﺑەوﺷێﻮەﯾە ھەڵﻮێﺴﺖ ﻧێﺸﺎن ﻧﺎدەن‪ .‬ﺋەوان‬ ‫ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎن واﯾە‪ ،‬ﺧﯚﯾﺎن دەزاﻧﻦ ﭼێﺪەﻛەن‪.‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺋەوﺑﺎس ﻛﺮدﻧەی ﺑﻮدج ﺷﺘێﻜﯽ ﺧﺮاپ ﻧﯿﯿە‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺑﻮدﺟەش ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ﻧﯿە‪ .‬ﺋەوە ﭘەﯾﻮەﻧﺪی‬ ‫ﺑە ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧەوە ھەﯾە‪.‬‬ ‫* ﺑەﺑڕوای ﺑەڕێﺰﺗﺎن ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﺎی ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﻟــە ﭼــﯿــﺪا دەﺑﯿﻨﻦ‪،‬‬ ‫ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا داﻧﯿﺸﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎن و دەﺳە‪‬ت ﺑێﺌﺎﻛﺎم ﺑﻮوە؟‬ ‫ـ ﺋەﮔەر ﺋێﻤە ﭼــﺎرەﺳــەری ﺑﻨەڕەﺗﯿﻤﺎن ﺑﻮێﺖ‪،‬‬ ‫ﺋەﺑێﺖ ﻟە ﺑﻨەڕەﺗەوە ﺷەﺧﺴﯿەﺗﯽ ﺗﺎﻛێ ﻛﻮرد و‬ ‫ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﮕﯚڕﯾﺖ‪ .‬واﺗﺎ‬ ‫ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻻﯾەﻛەوە ﻟە زھﻨﯿەﺗێﻜﯽ ﺧێڵەﻛﯽ‬ ‫دواﻛەوﺗﻮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دەژی ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ دﯾﻜەوە‬ ‫ﻟە دﯾﺎردەﯾەﻛﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ دەﻣﺎرﮔﯿﺮی ﺗەﺳﻜﺪا‬ ‫دەژی و ﻟە ﻻﯾەﻛەی دﯾﻜەﺷﺪا داﮔﯿﺮﻛەران ﺑەﺗەﻧﮫﺎ‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎﻧەﻛەﯾﺎن داﮔﯿﺮ ﻧەﻛﺮدوﯾﻦ و ﺧەڵﻜﯿﺎن ﻛﯚﯾﻠە‬ ‫ﻧەﻛﺮدوﯾﻦ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ھەوڵﯿﺎن داوە ﻓﻜﺮ و ﺷێﻮازی‬ ‫ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەﺷﻤﺎن داﮔﯿﺮ ﺑﻜەن‪ .‬ھەڵﺴﺎون ﭼەﻧﺪان‬ ‫ﺑﯿﺮۆﻛەی ﭼەوﺗﯿﺎن ﻟە ﻣێﺸﻜﻤﺎن ﭼﺎﻧﺪوە و ﺋێﻤەش‬ ‫ﺋەو ﺑﯿﺮۆﻛﺎﻧەﻣﺎن ﻛــﺮدوە ﺑە ﻛەﻟﺘﻮری ڕۆژاﻧەﻣﺎن‬ ‫ﺑە ﺳﯿﺎﺳەت و ھەڵﻮێﺴﺖ و ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ ﺧﯚﻣﺎن‬ ‫ﺑەراﻣﺒەر ﺑە دﯾﺎردەﻛﺎن‪ .‬ﺑﯚﯾە زۆر ﮔﺮﻧﮕە ﺋێﻤە ﺋەﮔەر‬ ‫ﺑﻤﺎﻧەوێﺖ ﭼﺎرەﺳەری ﺑﻨەڕەﺗﯽ ﺑﯚ ﻛێﺸەﻛﺎن داﺑﻨێﯿﻦ‬ ‫ﺋەﺑێﺖ ﻟە ﭘێﺸﺪا ﺑەﮔﮋدا ﭼﻮﻧەوەی ﺋەو ﭼەﻣﻜە‬ ‫ھە‪‬ﻧە و ﺑەﮔﮋدا ﭼﻮﻧەوەی ﺋەو ﺋەﻓﻜﺎرە ﻛﯚﻧﺎﻧە‬ ‫ﺑﭽﯿﻨەوە‪ .‬ھەروەھﺎ ﮔەورەﻛﺮدﻧﯽ ﻣەﺳەﻟەی ﺣﺰﺑﯽ‬ ‫زۆر ﻛﺎرﯾﮕەری ﺧﺮاﭘﯽ ھەﯾە‪ .‬ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋەوەﯾە‬ ‫ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺟﯿﺎ ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻜﯽ ﺣﺰﺑﯽ‬ ‫ﭼەوﺗﯽ دەﻣﺎرﮔﯿﺮ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻧﺎوﭼەﮔەرﯾەﺗﯽ ﺑﻮﻧﯽ‬ ‫ھەﯾە‪ ،‬ﻧﺎوﭼەﮔەراﯾەﺗﯿەﻛە زۆر زۆر ﻛﺎرﯾﮕەری ﺧﺮاﭘﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ھەﯾە‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻛەﺳﯽ واھەﯾە ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿە‪ ،‬ﺋەڵێ ﻣﻦ ڕﻗﻢ ﻟە ﭘﺎرﺗﯿە ﻟەﺑەر ﺋەوەی‬ ‫ﺋەوان ﺑﺎرزاﻧﯿﻦ ﺋێﻤە ﺳﯚراﻧﯿﻦ‪ .‬ﺧەڵﻜﯽ واش ھەﯾە ﻟە‬ ‫دەﭬەری ﺑﺎدﯾﻨﺎن و ﻟە ﺑﺎرزان ڕﻗﯽ ﻟە ﯾەﻛێﺘﯿﯿە ﯾﺎن‬ ‫ڕﻗﯽ ﻟە ﮔﯚڕاﻧە ھەر ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺧەڵﻜﯽ ﺳﻨﻮری‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺳەرﭘەرەﺷﺘﯽ ﺋەو ﺣﺰﺑە ﺋەﻛﺎت و ﺑەڕێﻮەی‬ ‫دەﺑﺎت‪ .‬ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺋەم ﭼەﻣﻜە ھە‪‬ﻧە ﺑﻮﻧﯿﺎن‬ ‫ھەﯾە ھەر ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﯿەوێﺖ ﺑﯿﺘە ﭘێﺸەوە‬ ‫ﺋەﺑێﺖ ﭘێﺶ ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ﺋەم ﭼەﻣﻜە ھە‪‬ﻧە ڕاﺳﺖ‬ ‫ﺑﻜﺎﺗەوە ﺋﯿﻨﺠﺎ ﻛﺎر ﺑﻜﺎت ﻛﺎر ﻛﺮدﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑە چ‬ ‫ﺷێﻮەﯾەك دەﺑێﺖ‪ ،‬ﻛﺎر ﻛﺮدﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑەو ﺷێﻮەﯾەﯾە‬ ‫ﻛە ﻣﻦ ﺋﺎﻣﺎژەم ﭘێﻜﺮد ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎش ﺋێﻤە دەﺳﺘﻮرﻣﺎن‬ ‫ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻟە ھﯿﭻ ﺷﻮێﻨێﻚ و ھەرێﻤﯿﻜﯽ ﻓﯿﺪراڵ ﻟە دﻧﯿﺎدا‬ ‫ﻧﯿﯿە ﻟە ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎڵ زﯾﺎﺗﺮ ﺣﻜﻮﻣڕان ﺑێﺖ و دەﺳﺘﻮری‬ ‫ﻧەﺑێﺖ و ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ و‪‬ت ﻟە ڕێﮕەی ﻛﯚﺑﻮﻧەوەی‬ ‫ھەﻧﺪێﻚ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن و ﺳەرۆك ﺳﻜﺮﺗێﺮی‬ ‫ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧەوە ﺑﺪرێﺖ‪ .‬زۆر زۆر ﮔﺮﻧﮕە‬ ‫دەﺳﺘﻮرﻣﺎن ھەﺑێﺖ و دوای دەﺳﺘﻮر ﺋەﺑێﺖ ﻛﯚﻣەڵێﻚ‬ ‫ﯾﺎﺳﺎ ھەﺑێﺖ ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾﺎﻧە ﺋەﺑێﺖ ﻛﺎرﯾﺎن ﭘێﺒﻜﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺸﺪا دەوڵەﺗﯽ ﺑﻮﻧﯿﺎدﮔﻮزار ھەﺑێﺖ و‬ ‫ﺣﺰب ﺋەوەﻧﺪە دەﺳﺘێﻮەردان ﻧەﻛﺎﺗە ﻧێﻮ ﻛﺎروﺑﺎرەوە‪.‬‬ ‫ﺋﺎﺑﻮری ﺑە دەﺳﺖ ﺋﺎﺑﻮری ﻧﺎﺳﺎﻧەوە ﺑێﺖ‪ .‬ﺑەدەﺳﺖ‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺣﺰﺑەوە ﻧەﺑێﺖ‪ .‬ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺋﺎزاد ﺑێﺖ ﺑﯚ ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯽ و ﺑەدەﺳﺘﯽ ﺣﺰﺑەوە ﻧەﺑێﺖ‪ .‬ﺋەم ﺧﺎ‪‬ﻧە‬ ‫ﻛە ﺋﺎﻣﺎژەﻣﺎن ﭘێﻜﺮدن دەﺗﻮاﻧﻦ واﻣﺎن ﻟێﺒﻜەن ھەم‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗێﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﮔەﻟەﻛەی ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻜەﯾﻦ ھەم‬ ‫ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺋێﺮاﻗﯽ و ﻧﺎوﭼەﯾﯽ و ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺸﻤﺎن‬ ‫ھەﺑێﺖ‪ .‬ﺋێﺴﺘﺎ ﺋێﻤە ﺑەم ﺳﯿﺎﺳەﺗە ھە‪‬ﻧەوە‪ ،‬واﻣﺎن‬ ‫ﻛﺮدوە دەﺳە‪‬ﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺑڕوای ﻣﻦ‬ ‫واﯾﻜﺮدوە ﻟە ﻧﺎوﺧﯚدا ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎڕازﯾە‪.‬‬ ‫ﻟە ﺋێﺮاﻗﺪا ﺧەڵﻜﯽ ﺋێﺮاق ﻧﺎڕازﯾﻦ ﻟێﻤﺎن‪ .‬ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛەﺷﺪا ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺑﺎﺷﻤﺎن ﻧﯿە‪.‬‬ ‫ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﭘێﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﺑە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾەك ھەﯾە ﺋەو‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﺎﻧەش ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮓ‬ ‫ھەﯾە ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫* چ ﻻﯾەﻧێﻚ و ﻛێ دەﺑێﺖ ھەوڵ ﺑﯚ ﺋەو‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﺎﻧە ﺑﺪات؟‬ ‫ـ ﺋەﻣەوێﺖ ﺋەوە ﺑڵێﻢ وەﻛﻮ ﺧﯚم ﺑڕوام واﯾە ﻟەﻧﺎو‬ ‫ﺟﻮ‪‬ﻧەوەی ﻛﻮردا ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﺋەوەی ﻛە ﺗﻮاﻧﯿﺒێﺖ‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗێﻚ ﺑەﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت ﻟەﭼﺎو ﺋەو ﻛێﺸە‬ ‫ﺟﯚراوﺟﯚراﻧە ﻛە ﻛﻮرد ھەﯾەﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﺑڵێﯿﻦ ﻛەﻟﺘﻮری ﭘەﻛەﻛەﯾە ﻛە ﻟە‬ ‫ڕوەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬زھﻨﯿەت و ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔێڕی‪،‬‬ ‫ﺋﺎﺑﻮری و ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿەوە ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺋەو ﺧﺰﻣەﺗە‬ ‫ﺑەﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛە ﺋەﻓﻜﺎر و‬ ‫ﺑﯿﺮ و ﺑﯚﭼﻮﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑەڕێﺰ "ﻋەﺑﺪوڵ‪ ‬ﺋﯚﺟﺎﻻن"ﯾﺎن‬ ‫ﺧﻮێﻨﺪوەﺗەوە و ﺋــﺎﮔــﺎداری ﺷــێــﻮازی ﺧەﺑﺎت و‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘەﻛەﻛە و‬ ‫دام و دەزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜەی ﺳەر ﺑەو ﺣﺰﺑە‪ ،‬ﺋەﺑﯿﻨﻦ‬ ‫ﻛــە ﭘەﻛەﻛە ﺷﯚڕﺷێﻜﯽ ھەﻣەﻻﯾﺎﻧەی ﻓﻜﺮی‪،‬‬ ‫ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﯿﺪارﯾە‪ .‬ﺑە ﺑڕوای ﻣﻦ ﺋەﮔەر‬ ‫ﺑﺎڵﯽ ﭘەﻛەﻛەی ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری‬ ‫ﺑﻜﺎت ﻟە ﺋﺎﯾەﻧﺪەدا دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺋەو ﻛێﺸە و ﮔﺮﻓﺘﺎﻧە‬ ‫ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜﺎت ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬

‫دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڵێﯿﻦ ﺟﯚرە‬ ‫ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻜﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﻟە‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﯾە‬ ‫ﻛە ﻟە ھﯿﭻ و‪‬ﺗێﻜﯽ دﯾﻜەدا‬ ‫ﺑەو ﺧﺮاﭘﯿە ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻟە ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺣﺰب‪ ،‬ﺣﺰﺑﯽ‬ ‫ھەﯾە و ﺣﺰب‪ ،‬ﺣﺰب ﺑەﺧێﻮ‬ ‫دەﻛﺎت‪ .‬ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺋەم ﺣﺰﺑە‬ ‫ﺑﭽﻮﻛﺎﻧە ﭘﺎرﺗﯽ ﭘﺎرەﯾﺎن‬ ‫دەداﺗێ ﯾﺎن ﯾەﻛێﺘﯽ ﭘﺎرەﯾﺎن‬ ‫دەداﺗێ‪ ،‬ﺋەﮔەر ﺗﯚزێﻚ‬ ‫ﮔەﺷە ﺑﻜەن ﭘﺎرەﻛەﯾﺎن‬ ‫ﻟێ ﻛەﻣﺪەﻛەﻧەوە ﯾﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﭘﺎرەﻛەﯾﺎن ﻟێﺪەﺑڕن‪ .‬ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﮔەﺷە ﻧەﻛەن‬


‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫‪ ٢٩‬ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻦ‬

‫ﻟەﺗﯿﻒ ھەڵﻤەت؛‬

‫ﺳﯚﻓﯿﮕەرێﺘﯽ ﺧﯚی ﻟە ﺧﯚﯾﺪا ﯾﺎﺧﯽ ﺑﻮوﻧێﻜە ﻟە ﺷەرع‬

‫ﺋەوەی ﭘێ ﺳەرﺳﺎﻣﻢ ﻟە ژﯾﺎﻧﺪا ﺗەﻧﮫﺎ و ﺗەﻧﮫﺎ ﻛﺘێﺒە‬ ‫ﻟەﺗﯿﻒ ھــەڵــﻤــەت ﺷــﺎﻋــﯿــﺮی ﺷـــﯚڕش و‬ ‫ﻧﻮوﺳەر‪ ،‬ﻟە ﺑﻨەﻣﺎڵەی ﺷێﺦ ﻣﺤەﻣەد ﺷێﺦ‬ ‫ﺣەﺳەن ﻛەﺳﻨەزاﻧﯽ‪ ،‬ﺳﺎڵﯽ )‪ (١٩٤٧‬ﻟە‬ ‫ﺷﺎری ﻛﻔﺮی ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮوە و ﻣﺎوەی زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﻟە )‪ (٣٠‬ﺳﺎڵە ﻟە ﺑﻮاری ﭼﯿڕۆك و ﺷﯿﻌﺮ‬ ‫ﺑﯚ ﻣﻨﺪا‪‬ن دەﻧﻮوﺳێﺖ و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛﺘێﺐ‬ ‫و دﯾﻮاﻧﯽ ﺷﯿﻌﺮی ﺑ‪‬وﻛﺮدۆﺗەوە و ﺳﺎڵﯽ‬ ‫)‪ (٢٠٠٨‬ﺧە‪‬ﺗﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻧﻮوﺳەری ﻟە‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە‪ .‬ﻧﺎوﺑﺮاو ﻟە دﯾﺪارێﻜﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗەدا ﻟە ﮔەڵ ﮔﯚﭬﺎری )رۆژی و‪‬ت(دا‪،‬‬ ‫ﺑﺎس ﻟە ﺳەرەﺗﺎی دەﺳﺘﭙێﻜﺮدﻧﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﻣﻨﺪا‪‬ن و ﺋەو ﺑەرھەﻣﺎﻧەی ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ‬ ‫ﻧﻮوﺳﯿﻮﯾەﺗﯽ و رواﻧﯿﻨﯽ ﺑﯚ ﺷﯿﻌﺮی ﻛﻮردی‬ ‫و ﺑەراورد ﻛﺮدﻧﯽ ﻟە ﮔەڵ ﺷﯿﻌﺮی ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ‬ ‫راﺑﺮدوو دەﻛﺎت و دەڵێﺖ "ﻏەم ﻧەﻣﺎ ﺑەھﺮە‬ ‫ﺋەدەﺑﯿﯿەﻛﺎن ﺧﺎﻣﯚش دەﺑﻦ‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻣﻦ وا‬ ‫ﺗێﺪەﮔەم ﻏەم ھەﯾە و ﻏەم ھەﯾە"‪.‬‬ ‫ﺋﺎ‪ /‬روﻧﺎھﯽ ﻣەرﯾﻮان‬

‫* ﺳەردەﻣﯽ ﻣﻨﺪاڵﯿﺖ ﭼﯚن دەﺑﺮدە ﺳەر‬ ‫ﺋەﮔەر ﺑە ﺑﯿﺮت ﺑێﺖ؟‬ ‫ـ ﺳەردەﻣﯽ ﻣﻨﺪاڵﯽ ﻣﻦ ﻟە ﮔەڵ ﻣﻨﺪا‪‬ﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﻧﺎوﭼەﯾە ﺗﯿﺎﯾﺪا دەژﯾﺎم ﺟﯿﺎوازی رەﻧﮕە ﯾەك ﺧﺎڵ‬ ‫ﺑﻮوﺑێﺖ‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ ﺋــەوان ﻧەﯾﺎﻧﺪەﺧﻮێﻨﺪەوە و ﻣﻦ‬ ‫ﺋەﻣﺨﻮێﻨﺪەوە‪ .‬ﺑﯚﭼﯽ ﻣﻦ ﺋەﻣﺨﻮێﻨﺪەوە؟ ﭼﻮﻧﻜە ﻟە‬ ‫ﻣﺎڵێﻜﺪا ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮوﺑﻮوم ﭘڕ ﺑﻮو ﻟە ﻛﺘێﺐ‪ ،‬ﺑﺎوﻛﻢ‬ ‫ﺷێﺨێﻚ و ﻣەﻻﯾەﻛﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﺑﻮو‪ ،‬ﺑﯿﺮﻣە ﺑﺎوﻛﻢ‬ ‫ﻓﺎرﺳﯿﯿەﻛﯽ زۆر ﺑﺎﺷﯽ دەزاﻧﯽ ھەﻣﯿﺸە ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫و ﮔﻮڵﺴﺘﺎﻧﯽ ﺳەﻋﺪی ﺑﯚم دەﺧﻮێﻨﺪﯾﻨەوە و ﺑﯚی‬ ‫دەﻛﺮدﯾﻦ ﺑە ﻛﻮردی و ھەروەھﺎ ﺑﺎﺳﯽ ﺑﺎﯾﺰﯾﺪی‬ ‫ﺑﺴﺘﺎﻣﯽ و ﭘەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﻓەرﯾﺪەدﯾﻨﯽ ﻋەﺗﺎری ﺑﯚ‬ ‫دەﻛﺮدﯾﻦ‪ ،‬ﺑﯚ ﻛﺘێﺐ ﻛڕﯾﻦ ﺑە ﺗﺎﯾﺒەت ﻛﺘێﺒﯽ ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺋەوﻛﺎﺗە ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾەی ﺋێﻤە ﻧەﺑﻮو دەﭼﻮو ﺑﯚ‬ ‫ﺑەﻏﺪاد ﺑﯚ ﺋﯿﻤﺎم ﻣﻮﺳﺎی ﻛﺎزم ﻣﻨﯿﺸﯽ ﻟە ﮔەڵ ﺧﯚی‬ ‫دەﺑﺮد‪ ،‬ﻟەوێﺸەوە ﺋەﮔەر ﺋەو ﻛﺘێﺒﺎﻧەی ﻣەﺑەﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﻮو دەﺳﺘﯽ ﻧەﻛەوﺗﺎﯾەت دەﭼﻮو ﺑﯚ ﻧەﺟەف و‬ ‫ﻛەرﺑەﻻ و ﻛﻮﻓە‪ ،‬ﻟەوێ ﺋەوﺳﺎ ﺷﯿﻌەﯾەﻛﯽ زۆر‬ ‫ھەﺑﻮون ﻛە ﻓﺎرس ﺑﻮون و ﻓﺎرﺳﯿﯿەﻛﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن‬ ‫دەزاﻧﯽ ھەرﭼەﻧﺪە ﻣﻦ ﻣێﮋوو ﻧﻮوس ﻧﯿﻢ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟەو‬ ‫ﺑﺎوەڕەدام ﻧﯿﻮەی ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺋەﮔەر ﺑﮕەڕێﺘەوە‬ ‫ﺑﯚ ﺑﺎﭘﯿﺮە ﮔەورەی ﭼﻮارەﻣﯿﺎن رەﻧﮕە ﺑە رەﮔەز‬ ‫ﻓﺎرس ﯾﺎن ﻛﻮرد ﺑﻦ ﻟە ﺑەر ﺋــەوەی ھەﻣﻮوﯾﺎن‬ ‫ﻓﺎرﺳﯿﯿﺎن دەزاﻧــﯽ‪ ،‬ﺑﺎوﻛﻢ ﻟەوی ﺋەو ﻛﺘێﺒﺎﻧەی‬ ‫دەھێﻨﺎ و ﻣﻦ ﻟەو ﺳەﻓەراﻧەی ﺑﺎوﻛﻤەوە ﻋﺎﺷﻘﯽ‬ ‫ﻛﺘێﺐ ﺑﻮوم‪ .‬ﻛﺘێﺒێﻜﯽ زۆر ﻟە ﻣﺎڵﻤﺎﻧﺪا ﺑﻮو‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ﺗەﻧﮫﺎ ﺟﯿﺎوازﯾﯿەی ﻣﻦ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﻛﺘێﺐ ﺑﻮو ﻟە‬

‫ﮔەڵ ﻣﻨﺪا‪‬ﻧﯽ ﺗﺮدا و ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵﯿﻢ زۆر ﺧﻮش ﺑﻮو‪.‬‬ ‫* ﺳــەرەﺗــﺎی ﻧﻮوﺳﯿﻨﺖ ﺑــﯚ ﻣــﻨــﺪاڵ ﻟە‬ ‫ﻛەﯾەوە دەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺮدووە‪ ،‬ﭼﯽ وای ﻟە‬ ‫ﻟەﺗﯿﻒ ھەڵﻤەت ﻛﺮد ﺑﯚ ﻣﻨﺪا‪‬ن ﺑﻨﻮوﺳێ؟‬ ‫ـ ﺋەوەی وای ﻟێﻜﺮدم ﺑﻨﻮوﺳﻢ‪ ،‬ھەﻣﻮوﻛﺎﺗێﻚ ﻣﺎڵﻤﺎن‬ ‫ﭘڕ ﺑﻮو ﻟە ﻣﯿﻮان ﮔەڵێﻚ ﭘﯿﺮەژﻧﯽ ﺑەڕێﺰ ھەروەھﺎ‬ ‫ﻛﭽﯽ ﻗەﯾﺮە دھﺎﺗﻦ ﺑﯚ ﻣﺎڵﻤﺎن ﺷەوان دەﻣﺎﻧەوە‬ ‫ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﻧەﺧﻮش ﺑﻮون ﭼەﻧﺪ رۆژێﻚ دەﻣﺎﻧەوە‬ ‫ﻣﻦ ﻟە ﻣﺠﻠﯿﺴﯽ ﺋەواﻧﺪا داوام ﺋەﻛﺮد ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﮔﻮێ‬ ‫ﺋﺎﮔﺮداﻧﻢ ﺑﯚ ﺑﮕێڕﻧەوە ﺋێﺴﺘﺎش دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ دەﯾﺎن‬ ‫ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﮔﻮێ ﺋﺎﮔﺮداﻧﻢ ﻟە ﯾﺎد ﻣﺎوە ﺋەو ﺑەڕێﺰاﻧە‬ ‫ﺑﯚﯾﺎن دەﮔێﺮاﻣەوە "ﭘﻮورە رﻋﻨﺎ" ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿەوە‬ ‫دەھﺎت و "ﻣﯿﻢ ﺋﺎﻣﯿﻦ" ﻟە ﺑەﻏﺪاد‪" ،‬ﺑﺎﺟﯽ ﻛﺎﻓﯿە"‬

‫دراوﺳــێــﻤــﺎن‪" ،‬ﻣﯿﻢ ﻋەﺗﯿە" ﻛە ﺗﻮرﻛﻤﺎن ﺑﻮو‬ ‫دراوﺳێﻤﺎن" ﺑە ھﯚی ﺋەوی ﻟە ﻣەﻛﺘەب ﺑە زۆر‬ ‫ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯿﺎن ﻓێﺮ دەﻛﺮدﯾﻦ‪ ،‬ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯿﯿەﻛەم ﺑﺎش‪،‬‬ ‫ﭼﯿﺮۆﻛێﻜﻢ ﻟە ﺑﯿﺮە "ﻗﯿﺮاﻗڵێ" واﺗﺎ ﺋەﺳﭙﯽ ﻗﯿﺮﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﺋەﺳﭙﯽ رەش ﯾﺎن ﭘێﺪەوت‪ ،‬ﺋەو ﭼﯿﺮۆﻛەی ﺑﯚ‬ ‫دەﮔێڕاﻣەوە ﻣﻦ ﻟە ﻧﺎو ﺋەو ﭼﯿﺮۆﻛﺎﻧەدا ﮔەورە‬ ‫ﺑﻮوم‪ ،‬دواﺗﺮﯾﺶ ﺑﺎوﻛﻢ ﮔﻮڵﺴﺘﺎن و ﺳەﻋﺪی ﺑﯚ‬ ‫دەﺧﻮێﻨﺪﻣەوە ﺋەواﻧەش ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿﺎن ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﺑﭽﻤە ﻧﺎو دﻧﯿﺎی ﻣﻨﺪاڵەوە و ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪی )‪(٧٠‬ﻛﺎﻧﺪا‬ ‫دەﺳﺘﻢ ﻛﺮد ﺑە ﻧﻮوﺳﯿﻦ و ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﻣﻨﺪاڵ و وا‬ ‫دەزاﻧﻢ ﯾەﻛەم ﺑﺎﺑەﺗﻢ ﺑﯚ ﻣﻨﺎڵ ﺷﯿﻌﺮێﻚ ﺑﻮو "داﯾﻜﻢ‬ ‫ﮔﻼرەی ﭼﺎوﻣە ھێﺰی دڵ و ھەﻧﺎوﻣە"ﻟە ﭘﺎﺷﻜﯚ‬ ‫ﻛﻮردﯾﯿەﻛەی رۆژﻧﺎﻣەی اﻟﻌﺮاﻗﺪا ﺑ‪‬وم ﻛﺮدەوە ﻛە‬ ‫ﺧﻮﺷﻢ ﻟە ﺑەﺷﯽ ﻛﻮردی و ﻋەرەﺑﯿﺪا ﻛﺎرم دەﻛﺮد‬ ‫وەﻛﻮو رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس‪.‬‬


‫ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻦ ‪٣٠‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﮔەرﯾﻼی ژن و‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن و ﭼﻮوﻧە ﺋەو ﺷﻮێﻨە‬ ‫ﺋەوە ﮔەورەﯾﯽ و ﯾﺎﺧﯽ ﺑﻮوﻧە‬ ‫ﺑﯚ ﺋەوان‪ ،‬ﺑﺎوەڕ ﻧﺎﻛەم ﺷﯿﻌﺮ‬ ‫دەرەﻗەﺗﯽ ﺋەو ﮔەﺷﺎوەﯾﯽ و‬ ‫ﺟﻮاﻧﯿﯿە ﺑێﺖ ﻛە ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻚ‬ ‫دەﭼێﺘە ﺷﺎخ و ﯾﺎﺧﯽ دەﺑێﺖ‬ ‫ﻟە رژﯾﻤێﻜﯽ دڕﻧﺪە و ﺑەرﮔﺮی‬ ‫ﻟە ﻧەﺗەوەی ﺧﯚی دەﻛﺎت‬ ‫………………‪..‬‬ ‫ﻟە ﺑﺎﻛﻮور و رۆژھە‪‬ت و‬ ‫رۆژﺋﺎوا و ﺑﺎﺷﻮورﯾﺶ ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎودارﻣﺎن ھەﯾە و ﺗەﻧﺎﻧەت‬ ‫ﺋەوە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﮔەرﯾﻼﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘەﻛەﻛە زۆرﯾﻨەﯾﺎن ﺋﺎﻓﺮەﺗﻦ و‬ ‫ﺋەﻣە ﻣﺎﯾە ﺷﺎﻧﺎزﯾﯿە ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮرد ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺑەﺷﺪاری ﺑﻜﺎت‬ ‫ﻟە ﺑﺰوﺗﻨەوەی رزﮔﺎری ﺧﻮازی‬ ‫ﻧەﺗەوەی ﻛﻮردا‬ ‫* ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﮔﯿﺎن دەﻛﺮێﺖ ﺑﺎﺳێﻚ ﻟە‬ ‫ﺑــەرھــەﻣــەﻛــﺎﻧــﯽ ﺧﻮﺗﻤﺎن ﺑــﯚ ﺑــﻜــەی ﺑە‬ ‫ﺑەرھەﻣﯽ ﺷﯿﻌﺮی و ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﻣﻨﺪا‪‬ن و‬ ‫ﺋەو ﺷﺘﺎﻧەی ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻧﻮوﺳﯿﻮﺗە؟‬ ‫ـ ﯾەﻛەم ﺑەرھەﻣﻢ ﺑە ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺟﻮاﻧﺘﺮﯾﻦ دێڕ‪،‬‬ ‫ﺋەوە ﻛﻮﻣەڵێﻚ ﺷﯿﻌﺮ و ﻛﻮﻣەڵێﻚ ﭼﯿﺮۆك ﺑﻮو ﺑە‬ ‫ﺗێﻜەڵە ﺑ‪‬وم ﻛﺮدەوە ﻣﻦ زۆر ﺟﺎر ﺷێﻌﺮ و ﭼﯿﺮۆﻛﻢ‬ ‫ﺑﯚ ﻣﻨﺎڵ ﭘێﻜەوە ﭼﺎپ ﻛﺮدووە‪" ،‬دەﻧﮕﺨﯚﺷﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﻣــەل‪ ،‬ھﯿﻼﻧەﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ‪ ،‬ﮔﻮڵﯽ ﻧــﺎو ﺋﯿﻨﺠﺎﻧﻜە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻟەﻛەی ﺳەر دارەﻛە‪ ،‬ﻛﺎﺗﮋﻣێﺮ‪ ،‬ﭼﯚن و ﭼﯽ ﺑﯚ‬ ‫ﻣﻨﺪاڵ ﺑﻨﻮوﺳﯿﻦ‪ ،‬ﭘﺸﯿﻠەﯾەك ﭘﺎﺳﻜﯿﻞ ﻟێﺪەﺧﻮڕێﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻧﮓ ﻟە ﻧێﻮان ھەزار و ﯾەك ﺋەﺳﺘێﺮەدا دەﻧﻮێ‪،‬‬ ‫‪...‬ھﺘﺪ"‪ ،‬ﺋەﻣﺎﻧە ھەﻣﻮوی ﺑﯚ ﻣﻨﺪاڵﻢ ﻧﻮوﺳﯿﻮە‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﺑە ھەڵەدا ﻧەﭼﻮوﺑﻢ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ "‪ "١٧‬ﻧﺎﻣﯿﻠﻜەم‬ ‫ﺑﯚ ﻣﻨﺪا‪‬ن ﻧﻮوﺳﯿﻮە‪.‬‬ ‫* ﻟەﺗﯿﻒ ھەڵﻤەت ﺷﺎﻋﯿﺮی ﯾﺎﺧﯿﮕەر‬ ‫و ﺷﺎﻋﯿﺮی ﺷــﯚڕش‪ ،‬ﺋﺎﯾﺎ ﺷﯿﻌﺮ ﻻی ﺋێﻮە‬ ‫واﻗــﯿــﻊ دەﯾــﮕــﯚڕێ و ﯾـــﺎری ﭘێﺪەﻛﺎ ﯾﺎن‬ ‫ھەﻣﯿﺸە ﺷﯿﻌﺮ ھەڵﺒﯿﺮی دەﺳﺘﯽ ﺷﯚڕﺷە‬ ‫ﺑﯚ دﻧﯿﺎ؟‬ ‫ـ ﺧﯚ ﺋەﮔەر ﺷﯿﻌﺮ واﻗﯿﻊ ﺑێﺖ ﺧﻮﻣﺎن ﻟە واﻗﯿﻌﺪا‬

‫دەژﯾﻦ‪ ،‬ﺷﯿﻌﺮ ﺑﯚ ﺋەو ﺷﺘﺎﻧە ﺋەﮔەڕێ ﺑﯿﺪۆزێﺘەوە ﻛە‬ ‫ﻟە واﻗﯿﻌﺪا ﺑﻮوﻧﯿﺎن ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﺎزاﻧﻢ ﻛەی ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ‬ ‫واﻗﯿﻌﯿﺎﻧە ﺳەرﻧﺠﯽ راﻛێﺸﺎوم ﻟە روﻣﺎن و ﺷﯿﻌﺮ و‬ ‫ﭼﯿﺮۆﻛﺪا‪ ،‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺑﺎوﻛﻢ دوﻋﺎی دەﻧﻮوﺳﯽ‪ ،‬دوﻋﺎ‬ ‫ﻧﻮوﺳﯿﻦ ﺧﯚی ﻛﺎرێﻜە ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻓﺴﺎﻧەﮔەری‪،‬‬ ‫ﻧەﺧﯚﺷێﻜﯿﺎن دەھێﻨﺎ دوﻋﺎﯾەﻛﯽ ﺑﯚ دەﺧﻮێﻨﺪ‬ ‫ھەڵﺪەﺳﺎﯾەوە ﺳەر ﭘێ‪ ،‬ژﻧێﻚ )‪ (٧‬ﺳﺎڵ ﻣﻨﺪاڵﯽ‬ ‫ﻧەﺑﻮو ﺑﻮو‪ ،‬ﺑﺎوﻛﻢ دوﻋﺎﯾەﻛﯽ ﺑﯚ دەﻧﻮوﺳﯽ دەﯾﻮت‬ ‫ﺑﯿﻜەرە ﺋﺎوەوە و ﺧﻮﺗﯽ ﭘێﺒﺸﯚرە ﻣﻨﺪاڵﺖ دەﺑێﺖ‬ ‫و دواﺗﺮ ﻣﻨﺪاڵﯿﺸﯽ دەﺑﻮو‪ ،‬ﻣﻦ ﻟە ﻧﺎو ﺋەم ﺟﯚرە‬ ‫ژﯾﺎﻧەدا ژﯾﺎوم ﻟە ﺑەر ﺋەوە ھەﻣﻮو ﻛﺎﺗێﻚ ﺣەزم ﻟە‬ ‫ﺷﯿﻌﺮ و ﭼﯿﺮۆك و رۆﻣﺎﻧﯽ ﺋەﻓﺴﺎﻧەﺋﺎﻣێﺰ ﺑﻮو‪ .‬ﺑە‬ ‫رای ﻣﻦ ﺷێﻌﺮ واﻗﯿﻊ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ دۆزﯾﻨەوەی ﺋەو‬ ‫دﯾﻮﯾﯽ واﻗﯿﻌە‪ .‬ھەر ﻟە ﺑەر ﺋەوەﺷە زۆرﺑەی ﺷﯿﻌﺮی‬ ‫ﻛﻮردی ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺋەو ﺷﯿﻌﺮاﻧەی وەﻛﻮ دروﺷﻢ‬ ‫ﺑﺎﺳﯽ ﭼﯿﻨﺎﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﺋﺎزادی ژن و ‪ ...‬ھﺘﺪ دەﻛﺎت‬ ‫ھەرﮔﯿﺰ ﻣﻦ ﺑە ﺷﯿﻌﺮی ﻧﺎزاﻧﻢ‪ ،‬ﺷﺎﻋﯿﺮ دەﺗﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺑە وﺗﺎرێﻚ ﺑﺎﺳﯽ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺋەﻣﺎﻧە ﻧﺎﭼێﺘە ﺧﺎﻧەی‬ ‫ﺷێﻌﺮەوە دەﭼێﺘە ﺧﺎﻧەی وﺗﺎری ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﯿەوە‪.‬‬ ‫* ﻟە ﺷﯿﻌﺮەﻛﺎﻧﺘﺪا ﺷﺎﻋﯿﺮێﻜﯽ ﺳەرﻛەش‬ ‫و دژی ﺷەﭘﯚﻟەﻛﺎن دەردەﻛــــەوی‪ ،‬دواﺗــﺮ‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﻧێﻜﯽ زۆرە ﻛﺘێﺒﯽ ﺳﯚﻓﯿﮕەرێﺘﯽ‬ ‫دەﻧـــــﻮوﺳـــــﯽ‪ ،‬ﺋــــەم ﻛــﺘــێــﺒــەش ﭼــەﻧــﺪ‬ ‫ﻣﺸﺘﻮﻣڕێﻚ دروﺳــﺖ دەﻛــﺎت ﻟەﺑﺎرەی‬ ‫ﭼەﻣﻜﯽ ﺳﯚﻓﯿﮕەرێﺘﯽ‪ ،‬ﺋەﻣە ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛەﯾە‬ ‫ﺗﯚ ﺳــﻮوری ﻟەﺳەر ﺋــەوەی ﺳﯚﻓﯿﮕەرێﺘﯽ‬ ‫ﭘەﯾﻮەﻧﺪی ﺑە ﯾﺎﺧﯿﺒﻮوﻧەوە ھەﯾە و رۆﺣێﻜﯽ‬ ‫ﺷﯚڕﺷﮕێڕاﻧەﯾە؟‬ ‫ـ ﺳﯚﻓﯿﮕەرێﺘﯽ ﺧﯚی ﻟە ﺧﯚﯾﺪا ﯾﺎﺧﯽ ﺑﻮوﻧێﻜە‬ ‫ﻟە ﺷەرع‪ .‬ﺧﯚ ﺋەﮔەر ﺳﯚﻓﯿﮕەرێﺘﯽ ﯾﺎﺧﯽ ﺑﻮون‬ ‫ﻧەﺑﻮاﯾەت ﻟە ﺷەرع‪ ،‬ﻧە ﺣەﻻﺟﯿﺎن ﻟە دار دەدا‬ ‫و دەﺳــﻮوﺗــﺎن ﻧە ﺳــەھــﺮوەردﯾــﺎن ﺑــەو ﺷێﻮەﯾە‬ ‫دەﻛﻮﺷﺖ ﻛە ﻛﻮﺷﺘﯿﺎن‪ ،‬ﻟە ژوورێﻜﺪا ﺑە ﻓەرﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳەﻻﺣەدﯾﻨﯽ ﺋەﯾﻮﺑﯽ ﻟە ﺑﺮﺳﺎ ﻛﻮﺷﺘﯿﺎن‪ ،‬وەﻛﻮ ﻟە‬ ‫دﯾﺪارێﻜﯽ ﺗﺮدا وﺗﻮوﻣە ﺳەﻻﺣەدﯾﻨﯽ ﺋەﯾﻮﺑﯿﻢ ﺧﻮش‬ ‫دەوێﺖ و ﺷﯿﻌﺮﯾﺸﻢ ﺑﯚ وﺗﻮوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەﺗﺎ ﻣێﮋوو‬ ‫ھەﯾە ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﺳەھﺮەوەردی ﭘەڵەﯾەﻛﯽ ڕەﺷە‬ ‫ﺑە ﻧﺎوﭼﺎواﻧﯽ ﻣێﮋووی ﺳە‪‬ﺣەدﯾﻨﯽ ﺋەﯾﻮﺑﯿﯿەوە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﺳەھﺮەوەردی ﺋەﻓﻼﺗﻮوﻧﯽ رۆژھە‪‬ت ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺋەو ﺋەﻓﻼﺗﻮوﻧﯽ رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻛﻮﺷﺖ و ﺋەﻣە ﺧﯚی‬ ‫ﻟە ﺧﯚﯾﺪا ﺋەوە دەﺳەﻟﻤێﻨێﺖ ﺳﻮﻓﯿﮕەرێﺘﯽ ﯾﺎﺧﯽ‬ ‫ﺑﻮوﻧە و ﺳﯚﻓﯿﮕەرێﺘﯽ ﺧﯚی ﻟە ﺧﯚﯾﺪا رۆﺣێﻜﯽ‬ ‫ﺷﯚڕﺷﮕێڕاﻧەﯾە ﺋەﮔەر وا ﻧەﺑﻮواﯾەت ھەﻣﻮو ﻛﺎﺗێﻚ‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﺪاران و ﺷەرﯾﻌەﺗﻤەداران دژی ﻧەدەوەﺳﺘﺎن‬ ‫و ﻛﻮت ﻛﻮﺗﯿﺎن ﻧەدەﻛﺮدن‪" .‬ﻧەﺳﯿﻤﯽ" ﺷﺎﻋﯿﺮێﻚ‪،‬‬ ‫ﺳﯚﻓﯿﯿەك ﺑﻮو ﻛەوڵﯿﺎن ﻛﺮد و ﭘڕﯾﺎن ﻛﺮد ﻟە ﻛﺎو‬ ‫ﺑە دەرﮔﺎی ﺷﺎرا ھەڵﯿﺎﻧﻮاﺳﯽ‪ .‬ﺳﻮﻓﯿﮕەرێﺘﯽ ﯾەﻛەم‬ ‫ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻣەدەﻧﯿﺎﻧە ﺑﻮو ﺑﯚ ﺟﻮاﻧﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ژﯾﺎن‬ ‫و ﺑﯚ راﻣﺎڵﯿﻨﯽ زەﺑﺮ و ﺳﺘەﻣﯽ دەﺳە‪‬ﺗﺪاران و‬ ‫ﺷەرﯾﻌەﺗﻤەداران ﻟە ﺑەر ﺋەوەی ھەﻣﻮو ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە‬ ‫ﺳەردەﻣﯽ ﺋەﻣەوﯾﯽ و ﻋەﺑﺎﺳﯽ و ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫و دواﺗﺮﯾﺶ ھەر ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ دەﺳە‪‬ﺗﺪاران ﺑﻮون‪،‬‬ ‫وەﻛﻮ ھەﻻﻛﯚ و ھﺎرون و رەﺷﯿﺪ و ﺋەﺑﻮو ﺟەﻋﻔەری‬ ‫ﻣەﻧﺴﻮر و ﻣﻮﻗﺘەدﯾﺮﺑﯿﻼ ﺑﻮون‪ ،‬ﺋەﻣە ﺧﯚی ﺑەڵﮕەﯾە‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾەﻛﯽ ﺷﯚڕﺷﮕێﺮاﻧەﯾە‪.‬‬ ‫* ﭼﯚن دەڕواﻧﯿﺘە ﺷﯿﻌﺮی ﺋێﺴﺘﺎی ﻛﻮردﯾﯽ‪،‬‬ ‫ھەﺳﺖ ﻧﺎﻛەﯾﺖ دوای ڕاﭘــەڕﯾــﻦ ﺷﯿﻌﺮ‬ ‫ﺑــﻮوەﺗــە ﻣــەﻛــﯚی ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪﯾەﻛﯽ زۆر و‬ ‫ﺗەﻧﺎﻧەت ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎرﯾﺶ ﺳﻮا؟‬ ‫ـ ﺑﺎ ﺑﮕەڕێﻨەوە ﺑﯚ ﺳەردەﻣﯽ ﺋەﺣﻤەدی ﺧﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﺑﺎﺗﺎھﯿﺮی ھەﻣەداﻧﯽ‪ ،‬ﻣەﻻی ﺟەزﯾﺮی و ﻧﺎﻟﯽ‪،‬‬ ‫دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟە ھەﻣﻮو ﺳەردەﻣێﻜﺪا ﺷﺎﻋﯿﺮی ﺑﺎش‬ ‫ھەﺑﻮوە‪ ،‬ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﺑﺎﺑﺎﻧەﻛﺎﻧﺪا ﺟﮕە ﻟە ﻧﺎﻟﯽ‬ ‫و ﺳﺎﻟﻢ و ﻣﻮﺳﺘەﻓﺎ ﺑەﮔﯽ ﻛﻮردی ﻛە ﻧﺎو ﻧﺮاون‬ ‫ﺳێﻜﻮﭼﻜەی ﺷﯿﻌﺮی ﻛــﻮردی ﺷﺎﻋﯿﺮی دﯾﻜە‬ ‫ﻧەﺑﻮوﺑێﺖ؟ دڵﻨﯿﺎم )‪ (٣٠٠‬دﯾﻜەش ﺑﻮوە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺋەو ﺳێ ﻛەﺳەﯾﺎن ﺷﺎﻋﯿﺮ ﺑﻮون‪ ،‬ﺋەواﻧﯽ دﯾﻜە‬ ‫ﺷﯿﻌﺮﻧﻮوس ﺑﻮون‪ ،‬ﺋێﺴﺘﺎش ﻣﻦ ﺷﺎدم ﺑەوەی ﻟە‬ ‫ﮔەﻟێﻚ ﮔﯚﭬﺎردا ﺷﯿﻌﺮی ﺟﻮاﻧﯽ ﻻوان دەﺑﯿﻨﻢ ﺋەو‬ ‫ﺷﺘﺎﻧە ﺋێﺴﺘﺎ ﭘێﺸﻜەﺷﯽ دەﻛەن ﻻواﻧﯽ )‪(١٩٦٠‬‬ ‫ﻛﺎن ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺷﺘﯽ وا ﺑﻨﻮوﺳﻦ‪ ،‬ﻣﻦ ﮔەﺷﺒﯿﻨﻢ ﺑە‬ ‫ﺑەھﺮەی ﻻوان ﻟە ﺑﻮاری ﺷﯿﻌﺮ و ﭼﯿﺮۆك و رۆﻣﺎﻧﺪا‬ ‫و ﺗەﻧﮫﺎ ﻟە ﺑﻮاری رەﺧﻨە ﺷﺎﻧﺒەﺷﺎﻧﯽ دەﻗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دﯾﻜە ﻧﯿﯿە و ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ھەﻧﮕﺎو ﺑﻨێﻦ‪ ،‬دەﺗﻮاﻧﻢ‬ ‫ﺑڵێﻢ ﺷﯿﻌﺮەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻻو ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺷﯿﻌﺮی‬ ‫ھەﻧﺪێﻚ ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دەرورووﺑەر ﺑﺎﺷﺘﺮە‪.‬‬ ‫* ﯾــەﻛــێــﻚ ﻟـــەو رەوﺗــــە دﯾـــﺎر و رێــﺒــﺎزە‬ ‫ﺋەدەﺑﯿﺎﻧەی ﺗﯚ ﺑﺎﯾەﺧﺖ ﭘێﺪاوە‪ ،‬دواﺗﺮﯾﺶ‬ ‫ﻛﺘێﺒێﻜﯿﺸﺖ ﻟـــەﺑـــﺎرەﯾـــەوە ﻧــﻮوﺳــﯽ‬ ‫)ﺳﻮرﯾﺎﻟﯿﺰم(ە‪ ،‬ﺋﺎﯾﺎ ﭘەﯾﻮەﻧﺪﯾﯿەك ﻟەﻧێﻮان‬ ‫ﯾﺎﺧﯿﺒﻮوﻧﯽ ﺳﻮرﯾﺎﻟﯿﺰم و ﺳﯚﻓﯿﮕەری و‬ ‫ﯾﺎﺧﯿﺒﻮوﻧﯽ ﺗﯚ ﻟە ﺷﯿﻌﺮدا ھەﯾە؟‬ ‫ـ دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ ﯾﺎﺧﯽ ﺑﻮون و ﺳﯚﻓﯿﺰم و ﺳﻮرﯾﺎﻟﯿﺰم‬ ‫رەﻧــﮕــە ﺋــەواﻧــﯿــﺶ ﺳــێ ﻛﻮﭼﻜەﯾەك ﺑــﻦ واﺗــﺎ‬ ‫ﺳﻮورﯾﺎﻟﯿﯿەﻛﺎن داوای ﺋەوە دەﻛەن‪ ،‬ﺑە ﺑێ ﺋﺎﮔﺎﯾﯽ‬ ‫و ﻟە ﺑێ ﺋﺎﮔﺎﯾﯽ ﺷﯿﻌﺮ ﺑﻨﻮوﺳﯽ‪ ،‬ﺋەوە داﺧﻮازی‬ ‫ﺳﻮورﯾﺎﻟﯿﯿەﻛﺎﻧە‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﭘێﺶ ﺋــەوان ﺑە ھەزار‬ ‫ﺳﺎڵ ﺳﯚﻓﯿﯿەﻛﺎن داوای ﺋەوەﯾﺎن ﻛﺮدووە ﺑە ﺑێ‬ ‫ﺋﺎﮔﺎﯾﯽ ﺷﯿﻌﺮ ﺑﻨﻮوﺳﯽ‪ ،‬ﺑەڵێ ﭘەﯾﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﭘێﻜەوە‬ ‫ھەﯾە دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﺳﯚﻓﯿﮕەری وەﻛﻮ‬ ‫دەﺑﯿﻨﯿﻦ‪ ،‬ﻓﺎرۆق و ﺣﻼج و ﺣﺎﻓﺰی ﺷﯿﺮازی و ﺋەم‬ ‫ﺟﯚرە ﺷﺎﻋﯿﺮە ﮔەوراﻧە ﻟە ﺑێ ﺋﺎﮔﺎﯾﯿﺪا ﺷﯿﻌﺮﯾﯿﺎن‬ ‫ﻧﻮوﺳﯿﻮە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﮔەر وا ﻧەﺑێﺖ ﮔەﻟێﻚ ﺷﺘﯿﺎن‬ ‫ﻧﻮوﺳﯿﻮە ﺑە ﭘێ ﺑﯿﺮوڕِای ﺷەرﯾﻌەﺗﻤەداران دەﭼێﺘە‬ ‫ﺧﺎﻧەی ﮔﻮﻣڕاھﯿﯿەوە‪.‬‬ ‫* ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﺋەدەﺑﯽ ﻛﻼﺳﯿﻚ ﺋێﺴﺘﺎ‬ ‫ھەﻧﺪێﻚ ﺋﺎرای ﻛەم ھەﯾە ﻛﻼﺳﯿﻚ ڕەت‬ ‫دەﻛەﻧەوە ﺋەڵێﻦ ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ وەك‬ ‫ﻧﺎﻟﯽ و ﻣەﺣﻮی ﭘﯿﺎوی ﺳەردەﻣﯽ ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ﺑﻮون و ﺑﯚ ﺋەم ﺳەردەﻣە ﻧﺎﺷێﻦ ﯾﺎن ﺑﺎس‬ ‫ﺑﻜﺮێﻦ؟‬ ‫ـ ﻣﻨﯿﺶ ﺑە ﮔەﻧﺠﯽ رەدم دەﻛﺮدەوە ﺗەﻧﺎﻧەت ﻧﺎﻟﯽ‬ ‫و ﻣەوﻟەوﯾﺸﻢ ﺑە ﺷﺎﻋﯿﺮ ﻧەدەزاﻧﯽ دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ‬ ‫ﻛەﺳﻢ ﺑە ﺷﺎﻋﯿﺮ ﻧەدەزاﻧﯽ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەوە‬ ‫ھەڵﭽﻮوﻧێﻜﯽ ﻻواﻧە ﺑﻮو ﺋێﻤە ﺷﯿﻌﺮی ﻛﻼﺳﯿﻜﯿﻤﺎن‬ ‫ﻛەﻟﺘﻮورێﻜﯽ درەوﺷــەدار و ﮔەﺷﺎوەﯾە ﻟە ھەﻣﻮو‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﻣێﮋووی ﺋەدەﺑﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ﺋەوان ﺑەردی‬ ‫ﺑﻨﺎﺧەن‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەﮔەر ﺑێﺖ و ﻣﻦ ﺋێﺴﺘﺎ وەﻛﻮ‬ ‫ﻣەﺣﻮی ﯾﺎن وەﻛﻮ ﻧﺎﻟﯽ ﺑﻨﻮﺳﻢ ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەﻣە‬ ‫دەﭼێﺘە ﺧﺎﻧەی ﻻﺳﺎﯾﯽ ﻛﺮدﻧەوە و ھﯿﭽﻢ ﻧەﻛﺮدووە‬ ‫و ﻧەﻧﻮوﺳﻢ ﺑﺎﺷﺘﺮە‪ ،‬ﺋێﻤە ﻟە دﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ دﯾﻜەدا‬ ‫دەژﯾﻦ و دەﺑێﺖ ﺑە دﯾﺪێﻜﯽ ﻧﻮێﯿەوە ﺑڕواﻧﯿﯿﻨە ژﯾﺎن‬ ‫و ﺷﯿﻌﺮەﻛﺎﻧﯿﺸﻤﺎن ﻟە دﯾﺪێﻜﯽ ﻧﻮێ ھەڵﻘﻮڵێﺖ‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺋەوان ﭘێﮕە و ﭘﺎﯾەی ﺑڵﻨﺪی ﺧﻮﯾﺎن ھەﯾە‬ ‫ﺋێﻤەش دەﺑێﺖ ﭘێﮕەی ﺧﻮﻣﺎن‪ ،‬ﺧﻮﻣﺎن دروﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ‪.‬‬ ‫* زۆر ﺟــﺎر داﻛﯚﻛﯿﺖ ﻟە زﻣﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی‬ ‫ﻛﺮدووە و ﻟە ﺑﻮاری ﻧﻮﺳﯿﻨﯽ ڕێﺰﻣﺎﻧﺪا زۆر‬ ‫ﺷﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﺗﺮ دەڵێﻦ ﺷﺎﻋﯿﺮ ﺳەرﺑەﺳﺘە‬ ‫ﺧﯚی ﭼﯚن ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ ﻧﻮﺳﯿﻨﯽ وﺷەدا‬ ‫ﺑﻜﺎت ﻟە ﺷﯿﻌﺮدا؟‬ ‫ـ ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﭘﯿﺮەﻣێﺮدەوە ھەوڵﯽ ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی دەدرێــﺖ و ﭘﯿﺮەﻣێﺮد و ﮔﯚران‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﺎن زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟە زۆرﯾﻨەی وﺷەی ﻏەﯾﺮە‬ ‫ﻛﻮردی ﭘﺎك ﺑﻜەﻧەوە‪ ،‬ﻣﻦ ﻟە ﮔەڵ ﺋەوەدا ﻧﯿﻢ‬ ‫ھەﻧﺪێﻚ ﺷﺎﻋﯿﺮ وﺷەی ﻋەرەﺑﯽ ﻟە ﺷﯿﻌﺮەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا‬ ‫ھەﯾە ﺣەز ﻧﺎﻛەم ﻟێﺮەوە ﻧﺎوﯾﺎن ﺑﮫێﻨﻢ‪ ،‬ﻣﻦ دژی‬ ‫ﺋەو ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧەی وﺷەی ﻋەرﺑﯿﻢ‪ ،‬زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی‬ ‫وەﻛﻮ ﺑە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺧﯚم ﺑﯚم دەرﻛــەوﺗــﻮوە ﻟە‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯽ و ﻓﺎرﺳﯽ و ھﻨﺪی و ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﯽ و‬ ‫ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻧﯽ و ﻟە زﻣﺎﻧﯽ ﮔەﻟێﻚ ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜە‬ ‫ﻛە زﻣﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺗێﻜەڵە‪ ،‬زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی زۆر ﻟەو‬ ‫زﻣﺎﻧﺎﻧە ﭘﺎﻛﺘﺮە‪ ،‬زﻣﺎﻧێﻜە ھەﻣﻮو ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗێﺪاﯾە و ﻏەدری ﻟێﺪەﻛەﯾﻦ ﺋەﮔەر وﺷەﯾﺘﺮی ﺑﯚ‬ ‫ﺑﺨﻮازﯾﻦ و ﺋەﻣە ﻛﺎرێﻜﯽ ﻧﺎڕەواﯾە‪.‬‬ ‫* ﺑـــەڕێـــﺰت ﺳـــەرﻧـــﻮوﺳـــەری ﮔــﯚﭬــﺎری‬ ‫ﺑﺎﻧەڕۆژی و ﻟە ﻛەرﻛﻮك دەردەﭼێﺖ‪ ،‬ھﯿﭻ‬ ‫ﻛێﺸەﯾەﻛﺘﺎن ﻟەڕووی ﺋەﻣﻨﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ و‬ ‫ﺋﺎﺑﻮوری و ﺋەدەﺑﯿەوە رووﺑەڕوو ﻧەﺑﻮەﺗەوە؟‬ ‫ـ ﻛەرﻛﻮك ﻧە دەﻧﮕﺪان و ﻧە ﯾﺎﺳﺎی دەوێــﺖ‪،‬‬ ‫ﻛەرﻛﻮك ﺧﯚی ﺑەﺷێﻜە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ﻣﻦ دەﭼﻢ‬ ‫ﺑﯚ ﻛەرﻛﻮك وەﻛﻮ ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳەﯾﺮی‬ ‫دەﻛەم و ھەروەھﺎ ﮔﯚﭬﺎری ﺑﺎﻧە رۆژ ﻛﯚﻣەڵەی‬ ‫رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ﻛەرﻛﻮك دەرﯾﺪەﻛﺎت و ﺋەو ھﺎوڕﯾﺎﻧەش‬ ‫ﻛە دێﻦ ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵەی رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ﺑﺎوڕ ﻧﺎﻛەم وا ﺑﯿﺮ‬ ‫ﺑﻜەﻧەوە ﻛەرﻛﻮك ﺑەﺷێﻚ ﻧﯿﯿە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن و‬ ‫رەوﺗﯽ ﻛﯚﻣەڵەﻛەش ﺋەوەﯾە ﻛە ﻛەرﻛﻮك ﺑەﺷێﻜە‬ ‫ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھەروەھﺎ ﺋەم ﻛﯚﻣەڵە ھﯽ ھەﻣﻮو‬ ‫ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻛەرﻛﻮﻛە و ﺋﺎﺷﺘﯽ و ﺗەﺑﺎﯾﯽ ﻟەوێ‬ ‫ھەﯾە و ﻧﻮوﺳەراﻧﯽ ﻋەرەب و ﺗﻮرﻛﻤﺎن دێﻦ ﺑﯚ‬ ‫ﺋەوێ و ﻟە دەﺳﺘەی ﺑﺎ‪ ‬ﺑەڕﯾﻮەﺑەری ھەن‪.‬‬ ‫* ﭘێﮕەی ژﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟە ﺑﻮارە‬ ‫ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﺎدا ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑﻮاری ﺳﯿﺎﺳﯽ و‬ ‫ھﻮﻧەری ﭼﯚن دەﺑﯿﻨﯿﺖ؟‬ ‫ـ ﺋەﮔەر ﺑﮕەڕﯾﻨەوە ﺑﯚ ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ ﭘێﺸﻮو واﺗﺎ ﺟﺎران‬ ‫ﻧەك ﻟە ﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑەﺳﺘﺮاو ﺑە ﺋێﺮاق‪ ،‬ﺑێﮕﻮﻣﺎن ھەﻣﺎن ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ‬ ‫ﺋێﺮاﻗﯽ ﺑەﺳەرﯾﺎ دەﺳەﭘێﻨﺪرا ﺗەﻧﺎﻧەت ﻛﺮدﻧەوەی‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕﺎﯾەﻛﯽ ﻛﭽﺎﻧﯿﺶ زۆر زﺣﻤەت ﺑﻮوە ﻟە‬ ‫ﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋێﺮاﻗﯽ و واﺑﺰاﻧﻢ زھﺎوﯾﯿە ﺑﺎﺳﯽ ﺋەوە‬ ‫دەﻛــەن ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕﺎﯾەﻛﯽ ﻛﭽﺎن ﺑﻜﺮێﺘەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﻣەرﺟﯽ ﺑﯚ دادەﻧێﻦ ﻛە ﻟەﻧﺎو ﻣﺎ‪‬ن و ﮔەڕەك و‬ ‫ﺟﺎدە و ﺷەﻗﺎﻣﺪا ﻧەﺑێﺖ و دەﺑﻮاﯾە دﯾﻮارەﻛەﺷﯽ‬ ‫ﭼەﻧﺪ ﻣەﺗﺮ ﺑەرز ﺑﺒﻮاﯾەت وەﻛﻮ دﯾﻮاری ﺑەﻧﺪﺧﺎﻧە‬ ‫ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛەس ﻛﭽێﻚ ﻧەﺑﯿﻨێﺖ‪ ،‬ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەو‬ ‫ﺳەردەﻣە ﺑە ﺳەر ﭼﻮو و دواﺗﺮ ژﻧﯽ ﻛﻮرد ھﺎﺗە ﻧﺎو‬ ‫ﺑﻮارەﻛﺎن و زۆر ﺷﺖ ھەﻣﻮار ﻛﺮاوەﺗەوە و ﺑە ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﻛﻮردی ﻛﺮاوەﯾە و ﺣەزی ﻟە ﭘێﺸﻜەوﺗﻨە‬ ‫ﻟە ھەﻣﻮو ﺑﻮارەﻛﺎﻧﺪا چ ﻟە ﺑﺎﻛﻮور و رۆژھە‪‬ت‬ ‫و رۆژﺋﺎوا و ﺑﺎﺷﻮورﯾﺶ ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﻧﺎودارﻣﺎن ھەﯾە‬ ‫و ﻟە ﺷﯚڕﺷﮕێڕﯾﺪا ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەوە ﺳەﯾﺮ دەﻛەﯾﻦ‬ ‫ﮔەرﯾﻼﻛﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛە رەﻧﮕە زۆرﯾﻨەﯾﺎن ﺋﺎﻓﺮەت ﺑﻦ‬ ‫و ﺋەﻣە ﻣﺎﯾە ﺷﺎﻧﺎزﯾﯿە‪ ،‬ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﻛﻮرد ﺑﺘﻮاﻧێﺖ‬ ‫ﺑــەﺷــﺪاری ﺑﻜﺎت ﻟە ﺑﺰوﺗﻨەوەی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی‬ ‫ﻧەﺗەوەی ﻛــﻮردا ﻛە ﻟە ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە‬ ‫ﮔەورەﺗﺮە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻣﺎﻓﺨﻮراوە‪.‬‬ ‫* ﺑﺎﺳﯽ ھێﺰت ﻛﺮد‪ ،‬رواﻧﮕەی ﺑەڕێﺰت ﺑﯚ‬ ‫ﮔەرﯾﻼی ژن ﻟە ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑە‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەت ﺋەو ﺣەرەﻛەﺗەی ﻛە ﺑە ﺣەرەﻛەﺗﯽ‬ ‫رزﮔﺎری ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﻧﺎﺳﺮاوە ﭼﯿﯿە؟‬ ‫ـ ھەر ﺑﯿﻨﯿﻨﯿﺎن‪ ،‬ﺧﯚﯾﺎن و ﭼﻮوﻧە ﺋەو ﺷﻮێﻨە ﺋەوە‬ ‫ﮔەورەﯾﯿە ﺑﯚ ﺋەوان‪ ،‬ﺋەوە ﯾﺎﺧﯽ ﺑﻮوﻧە ﺑﯚ ﺋەوان‪،‬‬ ‫ھەﻧﺪێﻚ ﻛەس رەﻧﮕە ﺷﯿﻌﺮ ﺑە ﺑﺎ‪‬ﯾﺎﻧﺪا ﺑڵێﺖ‪ ،‬ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎوەڕ ﻧﺎﻛەم ﺷﯿﻌﺮ دەرەﻗەﺗﯽ ﺋەو دﯾﺎردە ﮔەﺷﺎوە‬ ‫و ﺟﻮاﻧە ﺑێﺖ ﻛە ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻚ دەﭼێﺘە ﺷﺎخ و ﯾﺎﺧﯽ‬ ‫دەﺑێﺖ ﻟە رژﯾﻤێﻜﯽ دڕﻧﺪە و ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﻧەﺗەوەی‬ ‫ﺧﯚی دەﻛﺎت ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻧەﺗەوەﯾە‬ ‫رەﻧﮕە ﺋەوەی ﺋەو ژﻧﺎﻧە دەﯾﻜەن ﺑە ھەﻣﻮو ﭘﯿﺎوێﻚ‬ ‫ﻧەﻛﺮێﺖ و ﺋەو ژﻧﺎﻧە ﻟە زۆرﯾﻨەی ﺋەو ﭘﯿﺎواﻧە‬ ‫ﭘﯿﺎوﺗﺮن ﻛە ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺋەو ﺋەرﻛە ﺑەﺟێﺒێﻨﻦ‪.‬‬ ‫* واژۆی ﯾەك ﻣﯿﻠﯿﯚن ﺋﯿﻤﺰا ھەﺑﻮو ﻛە‬ ‫ﻟە ﺳەر رۆﯾﺸﺘﻨﯽ ﺋەرﺗەﺷﯽ ﺗﻮرك ﺑﻮو ﻟە‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑەڕێﺰﯾﺸﺖ ﺋﯿﻤﺰات ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ﺋﯿﻤﺰات ﻛﺮد؟‬ ‫ـ ﺧﯚی ﺑﻮوﻧﯽ ھەر ھێﺰێﻚ ﻟە ھەر ﺷﻮێﻨێﻜﺪا ﻣﺎﻧﺎی‬ ‫واﯾە ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﮔﻮڵەﻛﺎن و ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﺟﻮاﻧﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫و داﭘﯚﺷﯿﻨﯿەﺗﯽ‪ ،‬ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﺋﺎزادی و ﭘێﺸێﻞ‬ ‫ﻛﺮدﻧﯽ ﺳەرﺑەﺳﺘﯽ‪ ،‬ﻛە ھێﺰێﻚ ھﺎت ﻣﺎﻧﺎی واﯾە‬ ‫ﺟﻮاﻧﯿﯿەﻛﺎن دەﻣﺮن ﺋەوە ﺑﻮو ﻛە ﭘﺎڵﯽ ﭘێﻮە ﻧﺎم‬ ‫ﺋەو ﺋﯿﻤﺰاﯾە ﺑﻜەم‪.‬‬ ‫* ﻛێ ﺑە ﯾەﻛەﻣﯽ ﺧــﯚت دەزاﻧــﯿــﺖ؟ چ‬ ‫ﺷﺘێﻚ ژﯾﺎﻧﯽ ﮔﯚڕﯾﺖ؟‬ ‫ـ ﻛﺘێﺐ ژﯾﺎﻧﯽ ﮔﯚڕﯾﻢ‪ ،‬ﺋــەوەی ﭘێ ﺳەرﺳﺎﻣﻢ‬ ‫ﻟە ژﯾﺎﻧﺪا ﺗەﻧﮫﺎ و ﺗەﻧﮫﺎ ﻛﺘێﺒە و ﻣﻦ وا دەزاﻧﻢ‬ ‫ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺷﯿﻌﺮێﻚ ﺷﺎد و ﺑەﺧﺘﻮەرم دەﻛﺎت و‬ ‫ﺋەوەی ﺷﺎﻧﺎزی ﭘێﻮە دەﻛەم ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ رۆژاﻧەﻣﺪا‬ ‫دەﻗە ﺟﻮاﻧەﻛﺎﻧﻤە‪.‬‬ ‫* ﺋﺎواﺗﯽ ﮔەورەت ﭼﯿﯿە؟‬ ‫ـ ﺋﺎواﺗﯽ ﮔەورەم ﺋەوﯾە ﻟێﮕەڕێﻦ ھەﻣﻮو ﺧەڵﻜﯽ‬

‫‪ ٣١‬ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻦ‬

‫ﺋﺎزاد ﺑێﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋﺎزادﯾﯿەك زﯾﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺑەراﻣﺒەرەﻛەی‬ ‫ﻧەﺑێﺖ‪ ،‬رێﮕﺎی ﺋﺎزادی ﻟە ﻛەس ﻣەﮔﺮن‪ ،‬ﻟە ھﯿﭻ‬ ‫ﻧەﺗەوە و رێﺒﺎز و ﺗﺎﻛێﻚ‪ ،‬ﻣﻦ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ ﺋﺎزادم‬ ‫دەوێﺖ و ﻟە ﭘێﻨﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ وادا دەﻧﻮوﺳﻢ‪.‬‬ ‫* دوا وﺗەت ﭼﯿﯿە؟‬ ‫ـ ﺋێﻤە دەﻟێﻦ ﺋێﻤە ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ ﻣەدەﻧﯿﯿﻦ‬ ‫ھەﺗﺎ ﺑەرﭘﺮﺳێﻚ ﺑﺒﯿﻨﻢ ﺑە ﺣﯿﻤﺎﯾەوە دەﮔەڕێﺖ‬ ‫ھەﺗﺎ دەﻣﺎﻧﭽەﯾەك ﺑە ﺑەرورﮔﯽ ﺣﯿﻤﺎﯾەﯾەك و‬ ‫ﻣەﺳﺌﻮوﻟێﻜەوە ﺑﺒﯿﻨﻢ ﺋێﻤە ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﻦ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ ﻟەو ﺟﯚرەﯾﻦ ﻛە ھەﻣﻮوﻛﺎﺗێﻚ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدەﯾﻦ ﺑﯚ ﺷەڕ و ﯾەﻛﺘﺮ ﻛﻮﺷﺘﻦ و ﺋﺎژاوە ﻧﺎﻧەوە‪،‬‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ ﺑێ ﭼەﻛﻢ دەوێﺖ ﺋەوە ﺋﺎواﺗﯽ ﻣﻨە‪.‬‬ ‫ﻟەﺗێ ﺋﺎﺳﻦ ﺑەﻛﻮڵ ﮔﺮﯾﺎ‬ ‫ﻣﻨﺎڵێﻚ ﺑە دەﻧﮕﯿەوە ﭼﻮو‬ ‫ﺑﯚﭼﯽ ﺋەﮔﺮﯾﺖ؟‬ ‫ﺗێﻨﻮﯾﺖ‪ ،‬ﺑﺮﺳﯿﺖ؟‬ ‫ﭘﺎر ﺋەم وەﺧﺘە‬ ‫ﻣﻨﺎڵێﻚ ﻟێﺮە ﻧﻮﺳﺘﺒﻮو‬ ‫ﻓﺮۆﻛەﯾەك ھەﻟﯽ دام و‬ ‫دام ﺑە ﺳەرﯾﺎ‪!...‬‬ ‫‪......‬‬ ‫ﭘﯿﺮەﻣێﺮدێ ﭼﻮوە ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﮔﯚﻧﺪێ‬ ‫ﻟە ﺣەوﺷەﻛەدا ڕاوەﺳﺘﺎ‬ ‫دەورەﯾﺎن ﻟێ دا ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ‬ ‫ھﺎ ﺧﺎڵە ﮔﯿﺎن‪ " :‬ﭼﯿﺖ ﮔەرەﻛە ھﺎ ﺧﺎڵە ﮔﯿﺎن؟"‬ ‫ﭘﯿﺮە ﻣێﺮدی ﺑەﺳﺘە زﻣﺎن‬ ‫ﻛە ﻻواز ﺑﺒﻮو وەك ﮔﯚﭼﺎن‬ ‫وﺗﯽ ﺗﯚ ﺧﻮا ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﮔﯿﺎن‬ ‫ﻓێﺮم ﻧﺎﻛەی ﭼﯚن ﺑﻨﻮوﺳﻢ ﻛﻮردﺳﺘﺎن؟؟‬

‫ﺷﯿﻌﺮی ﻛﻼﺳﯿﻚ‬ ‫ﻛەﻟﺘﻮرێﻜﯽ درەوﺷەدار‬ ‫و ﮔەﺷﺎوەﯾە ﻟە ھەﻣﻮو‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﻣێﮋووی ﺋەدەﺑﯽ‬ ‫ﻛﻮردﯾﺪا و ﺑەردی ﺑﻨﺎﺧەن‬ ‫……………………‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی زﻣﺎﻧێﻜﯽ ﭘﺎك‬ ‫و ﭘﺎراوە و زﻣﺎﻧێﻜە ھەﻣﻮو‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽﺗێﺪاﯾە‬ ‫و ﻏەدری ﻟێﺪەﻛەﯾﻦ ﺋەﮔەر‬ ‫وﺷەﯾﺘﺮی ﺑﯚ ﺑﺨﻮازﯾﻦ و ﺋەﻣە‬ ‫ﻛﺎرێﻜﯽ ﻧﺎڕەواﯾە‬


‫وﺗﺎر‬

‫‪٣٢‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ڕاﮔـــﯚڕﯾـــﻨﯽ دوای ڕاﭘــــەڕﯾــﻦ؟!‬

‫ﻛﻮردۆﺷﻮاﻧﯽ‬

‫ڕاﭘــەڕﯾــﻦ و ﺳــەرھــەڵــﺪاﻧــﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮرد ﻟە‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺳﯿﺴﺘەم و‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﯽ رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺴﯽ وﮔەورە دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری‬ ‫ڕۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ ڕووداوێﻜﯽ ھەروا ﺳﺎدە و‬ ‫ﺳﺎﻛﺎر ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﺋەﮔەر ﭼﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻧﺎوﭼەﯾﯽ و‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ھﯚﻛﺎر ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەو زەﻣﯿﻨەﺳﺎزﯾەی‬ ‫ﻛە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا دروﺳﺖ ﺑﻮو‪ ،‬ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﯾﺶ‬ ‫دەرﻓەﺗەﻛەی ﻟە دەﺳﺖ ﻧــەداو ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺟﺎﻣﺎوەی ﻟە ﭘێﻨﺎوی ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎزادﯾﺪا‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا‪ ،‬ﺋــەوی ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮرد ﻟە ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮدی ﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ ﻛەم‬ ‫وێﻨەﺑﻮو‪ ،‬ﺑەﮔﮋداﭼﻮﻧەوەی رژێﻤﯽ داﮔﯿﺮﻛەر‬ ‫و دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری ﺑەﻋﺲ ﺑەﺑێ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی و‬ ‫ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ھێﺰێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﻛﺎرﯾﮕەر‬ ‫ﺗەﻧﮫﺎ ﺑەﺋﯿﺮادە و ھﯿﺰی ﮔەل ڕووداوێﻜﯽ ﻣێﮋوﯾﯽ‬ ‫ﮔﺮﻧﮕە و ﺑﯚ ھەﻣﯿﺸە ﻟە دﯾﺮۆﻛﯽ ﭘڕ ﺳەروەری‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮددا دەﻣێﻨێﺘەوە و ﺷﺎﻧﺎزی ﭘێﻮە‬ ‫دەﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﺋەوەی ﯾەك دوو ﺳﺎڵە ﻟە و‪‬ﺗﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋەرەﺑﯽ دەﮔﻮزەرێﺖ و ﻧﺎوی ﺑەھﺎری ﻋەرەﺑﯽ‬ ‫ﻟێﻨﺮاوە ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯿەﻛﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺸﯽ‬ ‫ﻟە ﮔەڵﺪاﯾە ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎڵ ﻟە دوای ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردەوەﯾە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەﻣە ﺑەو واﺗﺎﯾە ﻧﯿﯿە‬ ‫ﺋﯿﺪی ﻛەس ڕەﺧﻨە ﻟە ﻛەم و ﻛﻮرﺗﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دوای ڕاﭘەڕﯾﻦ ﻧەﮔﺮێﺖ‪ .‬ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد‬ ‫ﻟە دﯾﺮۆﻛەوە ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆ ﭘﯿﺸەﻧﮕﯽ ﺧەﺑﺎت و‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋــﺎزادی ﺑــﻮوە ﻟە‬ ‫رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻨﺪا‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧەی وەك ﭘەﯾﺎﻣﺒەر‬ ‫ﺣەزرەﺗﯽ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ و ﺣەزرەﺗﯽ زەردەﺷﺖ و‬ ‫ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚری ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﺳە‪‬ﺣەدﯾﻨﯽ ﺋەﯾﻮﺑﯽ ﻟە‬ ‫ﻣێﮋوودا ﻧﻜﻮڵﯿﯿﺎن ﻟێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﻟە ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣێﮋوو ﺗﺎ ﺑەرﺧﯚداﻧﯽ ﺋەﻣڕۆ ﺋەو ڕاﺳﺘﯿەﻣﺎن ﺑﯚ‬ ‫دەردەﻛەوێﺖ ﻛە ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑەﺑێ ﺋﺎزادی ﻧﺎژێﺖ‪،‬‬ ‫ﺋﯿﺘﺮ دەﺳە‪‬ﺗﯽ دوژﻣﻨﯽ داﮔﯿﺮﻛەر ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ‬ ‫ﺑﻜﺎت ﯾــﺎن دەﺳــە‪‬ﺗــﯽ ﺧﯚﯾﯽ ﻧــﺎدادﭘــەروەر‬ ‫ﺑێﺪەﻧﮕﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯿﺪا ﭘەﺳەﻧﺪ ﻧﺎﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﺋەﮔەر‬

‫ﭼﯽ ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻗﯚﻧﺎﺧێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾﺪا ﻛﻮرد‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﺪار ﺑﻮو ﻟە ڕۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫زۆر ﻟە ﻣێﮋە ﺋﺎزادی ﻟێ زەوﺗﻜﺮاوە و ﺧﺎﻛەﻛەی‬ ‫داﮔێﺮﻛﺮاوە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻧﺰﯾﻜەی ﺳەدەﯾەﻛە ﺳﺘەم‬ ‫و داﮔﯿﺮﻛﺎری ﺑە ﭼڕوﭘڕی ﺑەﺳەرﯾﺪا ﺳەﭘێﻨﺮاوە‬ ‫و ﺧﺎﻛەﻛەی ﻛﺮاوە ﺑە ﭼﻮارﺑەﺷﯽ داﮔﯿﺮﻛﺮاو‪ .‬ﻟە‬ ‫ﺑەھﺎری ﺳﺎڵﯽ ﻧەوەدوﯾەﻛەوە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ ﺟەﻣﺎوەری ھەﻧﺪێﻚ‬ ‫ﺋﺎزادی ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎ‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەر زوو ﻻﯾەﻧە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن ﻟە ﭘێﻨﺎوی ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯿﺎن ﻛﺮد ﺑەﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ‬ ‫و ﺗﺎﻣﯽ ﺋﺎزادﯾﺎن ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﺳﺘەﻣﺪﯾﺪە ﻛﺮد‬ ‫ﺑەزەھﺮی ﻣﺎر‪ ،‬ﻧەھﺎﻣەﺗﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕی ﻧﺎڕەوای‬ ‫ﻧﺎوﺧﯚ و داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەدوو‬ ‫ﺑەش ﻟە ﻻﯾەن دوو ﺣﺰﺑەوە ﺧەوﻧﯽ ﺧەڵﻚ و‬ ‫ﺑەرھەﻣﯽ ڕاﭘەرێﻨﯽ ﻟە ﮔﯚڕﻧﺎ‪ .‬ﻟە ڕاﺳﺘﯿﺪا‬ ‫ڕووداوەﻛﺎﻧﯽ دوای ڕاﭘەرێﻦ ﺋەوەﻧﺪە ﻗێﺰەوەن‬ ‫ﺑﻮون ڕووی ﺟﻮان و ﭘﺮﺷﻨﮕﺪاری ڕاﭘەرﯾﻨﯽ‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی ﻛﻮردی ﻟەﻛەدارﻛﺮد‪ ،‬ﻛﺎر‬ ‫و ﻛﺮدەوی دەﺳە‪‬ﺗﺨﻮازی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﭙەرﺳﺘﯽ‬ ‫ﻧەﯾﮫێﺸﺖ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﻧﻤﻮﻧەﯾەﻛﯽ ﺟﻮان ﭘێﺸﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎن ﺑﺪات‪ ،‬ﺋەﻣﺴﺎڵ ﯾﺎدی ﺑﯿﺴﺖ و دووھەﻣﯿﻦ‬ ‫ﺳﺎڵﯽ ڕاﭘەرﯾﻦ ﻛﺮاﯾەوە وەك ھەﻣﯿﺸە ھەرﻛەس‬ ‫ﮔﯚراﻧﯽ ﺑە ﯾﺎری ﺧﻮﯾﺪا ﺋەڵێﺖ‪ ،‬ﻟە دووای ﺑﯿﺴﺖ‬ ‫و دوو ﺳﺎڵ ﺗێﭙەرﺑﻮون ﺑەﺳەر ﯾﺎدی ڕاﭘەڕﯾﻨﺪا‬ ‫و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺣەوت ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﺣﻜﻮﻣەت‪،‬‬ ‫ھﯿﺸﺘﺎ ﺋەوﯾﺎدە ﭘڕﺷﻜﯚﯾە ﻧەﻛﺮاوە ﺑە ﺑﯚﻧەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ وﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛە ھەﻣﻮو ﻛﻮردێﻚ ﺑە‬ ‫ﺑێ ﺟﯿﺎوازی ﺷﺎﻧﺎزی ﭘێﻮە ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺗﺎ ﺋﯿﺴﺘﺎ‬ ‫ﻟە ﯾﺎدﻛﺮدﻧەوەﻛﺎﻧﺪا ﺋەوەﻧﺪەی ڕەﻧﮓ و ﺑﯚی‬ ‫ﺣﺰب زاڵە ﺑەﺳەر ﯾﺎدەﻛەدا ﺋەوەﻧﺪە ھەﺳﺖ ﺑە‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﯾﺎدەﻛە ﻧﺎﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﻟە دوای ﺑﯿﺴﺖ و دوو ﺳﺎڵ ھێﺸﺘﺎ ﺧﺎوەﻧﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣەﺗێﻜﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮﻧﯿﻦ ﻛە ﺟێﯽ ﺷﺎﻧﺎزﯾﻤﺎن‬ ‫ﺑﯿﺖ‪ ،‬ﻟە ﯾﺎدی ﺑﯿﺴﺖ و دوو ﺳﺎڵەی ڕاﭘەڕﯾﻨﺪا دوو‬ ‫ﺣﺰﺑە دەﺳە‪‬ﺗﺪارەﻛەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ﺧﺎوەﻧﯽ‬ ‫ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﺣەوﺗەﻣﯽ ﺣﻜﻮﻣەﺗﻦ ﮔﻠﻠەﯾﯽ وﮔﺎزﻧﺪەی‬ ‫ﺋەوە دەﻛەن ﺳەوز ﻟە دھﯚك ﺑێﺪەﺳە‪‬ﺗە و‬ ‫زەرد ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﮔەرﻣﯿﺎن ﺳە‪‬ﺗﯽ ﻧﯿﯿە؟!‬ ‫ﺋەوﮔﻠەﯾﯽ ﺑێ دەﺳە‪‬ﺗﯿەی ﻛە ﺧﯚﯾﺎن ﻟە‬ ‫ﯾەﻛﺘﺮی دەﻛەن ﺋﺎﻣﺎژەﯾەﻛﯽ ڕوون و ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە‬ ‫ﺑﯚ ﺋەوەی ھﯿﺸﺘﺎ ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەدەﺳﺘﯽ‬ ‫دوو ﺋﯿﺪارەﯾەوە دەﻧﺎﻟێﻨێﺖ‪ ،‬ﺟێﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﭙﺮﺳێﺖ ﺋﺎﯾﺎ ﺗەﻧﮫﺎ ﺋەوە‬ ‫ﺑەﺳە ھەﻣﻮو ﺳﺎڵﯽ ﻟە دەزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەوە‬

‫ﯾﺎدی ڕاﭘەڕﯾﻦ ﭘﯿﺮۆز ڕاﺑﮕﺮن و ﻟە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑﯿﻜەن ﺑە ﭘﺸﻮو؟ ﺑەڕاﺳﺘﯽ دەﺳە‪‬ت ﭘێﯽ واﯾە‬ ‫ﻣﺎﻓﯽ ﺧەڵﻜﯽ داﮔﯿﺮ ﻧەﻛﺮدووە ﻟە ﻛﺎﺗێﺪا ﺋەوەی‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎ ﺣﻜﻮﻣﯽ ﭘێﻮەدەﻛﺎت ﺑەرھەﻣﯽ ﺧەﺑﺎت‬ ‫و ﺗێﻜﯚﺷﺎن و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺪاﻧﯽ ﺋەو ﺧەڵﻜەﯾە؟ ﺗﯚ‬ ‫ﺑڵێﯽ ﺷﯚڕﺷﮕێڕاﻧﯽ دوێﻨﯽ و دەﺳە‪‬ﺗﺪاراﻧﯽ‬ ‫ﺋەﻣڕۆ ھەﺳﺖ ﺑەو ﻧﺎدادﭘەروەری و ﻧﺎﯾەﻛﺴﺎﻧﯿەی‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﻛەن ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە‬ ‫ﺳەردەﻣﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﺷﺎخ ﺧﻮﯾﺎن دژی ﺋەو‬ ‫ﺟﯚرە ﻗﯚرﺧﻜﺎری و دەﺳﺘﺒەﺳەرداﮔﺮﺗﻨەﺑﻮون؟!‬ ‫ﺑەڕاﺳﺘﯽ ﻛﺎﺗﯽ ﺗێﭙەڕﯾﻮە ﮔەڕاﻧەوەی ﻣﺎف ﺑﯚ‬ ‫ﺧﺎوەن ﻣﺎف ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺎزادﻛﺮاودا‪ ،‬ﺋﺎﺧﺮ‬ ‫ﭘﺎداﺷﺘﯽ ڕەﻧﺞ و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺪاﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺗەﻧﮫﺎ‬ ‫ﺋﺎزادی ھﺎﺗﻮﭼﯚ و ھەڵﻤﮋﯾﻨﯽ ھەﻧﺎﺳەی ﺋﺎزاد‬ ‫ﻧﯿﯿە ﻛە ھەﻧﺪێﻜﺠﺎر ﺋەوەش ﺋﺎﺳﺘەﻧﮓ دەﻛﺮێﺖ!!‬ ‫ﺋەوەی ﺑەرھەﻣﯽ ڕاﭘەڕﯾﻨە و دەﺳﺘﯽ ﺑەﺳەردا‬ ‫ﮔﯿﺮاوە ﺋﺎزادی ﺑﯿﺮوڕا دەرﺑڕﯾﻨە ﻛە ﺳەرەﺗﺎﯾﯽ‬ ‫ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆﭬە‪ .‬ﺋێﺴﺘﺎ دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﻛﻮردی‬ ‫ﺧﺎوەن ﺑﯿﺮوڕای ﺟﯿﺎواز و ڕەﺧﻨەﮔﺮ ﻟە ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺧﺎﺗە زﯾﻨﺪاﻧەوە؟! ﺋەوەی‬ ‫ﻟە دوای ڕاﭘەڕﯾﻦ دەﺑﻮو ﺑﻜﺮاﯾە و ﺗﺎ ﺋﯿﺴﺘﺎ ﺑﻮﻧﯽ‬ ‫ﻧﯿﯿە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ڕاﺳﺘەﻗﯿﻨە‪ ،‬ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ وەك‬ ‫و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻜەوﺗﻮو‪ ،‬ﺧﯚﺷﻜﻮزەراﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ‪ ،‬دادﭘــەروەری‪ ،‬ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺒڕﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ‪ ،‬ﺳەدان ﺷﺘﯽ ﺗﺮ ﻛە ﻟە‬ ‫ﺳەردەﻣﯽ ﺷﯚڕﺷﺪا دروﺷﻢ و ڕای ﺷﯚڕﺷﮕێڕاﻧﯽ‬ ‫دوێــﻨــﯽ و دەﺳــە‪‬ﺗــﺪاراﻧــﯽ ﺋــەﻣــڕۆ ﺑــﻮون!!‬ ‫ﺗﺎﺋەوﻛﺎﺗەی ﺗــەوای ﺋەو ﭼەﻣﻜﺎﻧەی ﺋﺎﻣﺎژەم‬ ‫ﭘێﻜﺮد ﺑﯚ ﮔەل ﻓەراھەم ﻧەﻛﺮێﺖ ﯾﺎدﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻦ ﻧﺎﺑێﺘە ﯾﺎدﻛﺮدﻧەوەﯾەﻛﯽ ڕاﺳﺘﯽ و‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﯚﺷﺤﺎڵ ﻧﺎﻛﺎت‪ ،‬ﺋەوەی‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎ ﻟە ﺳﺎﯾەی ﺣﻜﻮﻣەت و دەﺳە‪‬ﺗﺪاراﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔــﻮزەرێــﺖ‪ ،‬ﭘێﭽەواﻧەی ﺋەو‬ ‫ڕاوﺑﯚﭼﻮﻧﺎﻧەﯾە ﻛە ﭘێﺶ ﮔﺮﺗﻨەدەﺳﺘﯽ دەﺳە‪‬ت‬ ‫ھەﯾﺎﻧﺒﻮو‪ ،‬ڕاﮔﯚڕﯾﻨﯽ دوای ڕاﭘەڕﯾﻦ ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ ﻧﺎﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەوﻛەﺳﺎﻧەی ﺋﺎوەڕ ﻟە ڕاﺑﺮدووی‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﻧــﺎدەﻧــەوە‪ ،‬راﺳﺘﮕﯚﯾﯽ ﻟە ﮔەڵ ڕای‬ ‫ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ڕەزاﻣەﻧﺪی و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻟە‪ ،‬ﭘﯿﭽەواﻧەﻛەﺷﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﺑﯚ ھﯿﭻ ﻛەﺳێﻚ‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﻟێﻨﺎﻛەوێﺘەوە‪ ،‬ﺑەرھەﻣﯽ ڕاﭘەڕﯾﻦ‬ ‫ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا داھﺎﺗێﻜﯽ ﻟەﺑﻦ ﻧەھﺎﺗﻮوە ﺋەﮔەر‬ ‫ھەروا دەﺳﺘﯽ ﺑەﺳەردا ﺑﮕێﺮێﺖ و ﮔەل ﺧﯚی‬ ‫ﺑەﺧﺎوەﻧﯽ ﻧەزاﻧێﺖ و ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﻟێﻨەﻛﺎت‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿە و وەك ﺧەرﻣﺎﻧێﻜﯽ ﭘێﺶ‬ ‫ﺋﺎﮔﺮ و ڕەﺷەﺑﺎ واﯾە‪.‬‬


‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫‪٣٣‬‬

‫وﺗﺎر‬

‫ھەڵەﺑﺠە ‪ ...‬ﻟە ﺳﯿﻤﺒﯚﻟﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿەوە ‪ ...‬ﺑﯚ ﭘەراوێﺰ ﺧﺴﺘﻦ‬

‫ﻛﺎﻣەران ﮔﻮڵﭙﯽ‬ ‫ﻟە ﺷەڕی ﻧێﻮان ﺋێﺮاق و ﺋێﺮاﻧﺪا ھەردووﻻ ﺑەدوای‬ ‫ﻧێﭽﯿﺮێﻜﯽ ﺧــﺎوەن ﻣێﮋووی ﺑێ ﺧﺎوەﻧﯽ وەﻛﻮ‬ ‫ھەڵەﺑﺠەوە ﺑــﻮون‪ ،‬ﺑﯚﯾە زۆر ﺑەﺳﺎﻧﺎ و ﺋﺎﺳﺎن‬ ‫ھەڵەﺑﺠە ﻟە ﺑڕی ﺑەرﮔﺮی ﻟێَﻛﺮدﻧﯽ ﻟە ﻻﯾەن ھێﺰە‬ ‫ﻛﻮردﯾەﻛﺎﻧەوە وەﻛﻮ ﭘﺎروﯾەﻛﯽ ﭼەور ﭘێﺸﻜەش‬ ‫ﺑەھەردوو دوژﻣﻨﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﻛﺮا‪ .‬ﯾەﻛەﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑەڕێﮕەﺧﯚﺷﻜﺮدن وﭼﺎوﺳﺎﻏﯽ ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﯚ‬ ‫ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە و دووەﻣﯿﺸﯿﯿﺎن ﺑە ﭘێﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺷەرﻋﯿەت ﺑەڕژێﻤﯽ ﻓﺎﺷﯽ ﺑەﻋﺲ ﻛە ﺑەﺷێﻚ ﻟە‬ ‫ﺧﺎﻛﯽ ﺋێﺮاق داﮔﯿﺮﻛﺮاوە ھەﺗﺎ ﺑەﭼەﻛﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎی‬ ‫ﺑﯚردﻣﺎﻧﯽ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺑﯚﯾە ڕۆﻟﯽ ھێﺰە ﺧەﺑﺎﺗﮕێڕەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەوﻛﺎﺗەدا ﺗەﻧﮫﺎ ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﻮو ﻟەژێﺮ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﻗەرارﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮاﻧﺪا ﺑە ﺑﯿﺎﻧﻮی ﺋەوەی‬ ‫ﺑەﻋﺲ دوژﻣﻨﯽ ﻟە ﻣێﮋﯾﻨەی ﻛــﻮرد و ﻛﯚﻣﺎری‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯿە ﻟەژێﺮ ڕۆﺷﻨﺎﯾﯽ )دوژﻣﻨﯽ دوژﻣﻨەﻛەم‬ ‫دۆﺳﺘﻤە(‪ ،‬ﺑەم ﺷێﻮەﯾە دەﺑێﺖ ﻛﻮرد ھﺎوﻛﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﺑێ ﺑەراﻣﺒەر ﺑێﺖ ﻟە ﺋﺎﺳﺖ داواﻛﺎرﯾەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮاﻧﺪا‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮرد ﻗەﺗﯿﺲ ﻛﺮاﺑﻮو ﻟە‬ ‫ﭼﺎﻻﻛﯿە ﺳەرﺑﺎزﯾەﻛﺎﻧﺪا و ھﯿﭻ ﺟﯚرە ﺣﺴﺎﺑﺎﺗێﻚ‬ ‫ﻟــەﮔــﯚڕدا ﻧــەﺑــﻮون ﺑــﯚ ﭘــﺎﺷــەڕۆژی ﺋــەم ﮔەﻟە‬ ‫ژێﺮدەﺳﺘەﯾە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺑەدﯾﺎرﻛەوﺗﻨﯽ ھێﺰی ﺳەرﺑﺎزی‬ ‫ﺋێﺮان ﻟە "ﺑﺎوەﻛﯚﭼەﻛﻮ‪ ،‬ﺳﺎزان و ﻋەﺑﺎﺑەﯾﻠێﻮە"‬ ‫ﺑــڕﯾــﺎری ﺷــەھــﯿــﺪﻛــﺮدﻧــﯽ ﺋــەم ﺷـــﺎرە درا ﺑە‬ ‫دەﺳﺘەﺟەﻣﻌﯽ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﻧﺪە ﻟە ﮔەڵ ﺧﯿﺰاﻧەﻛەﻣﺪا‬ ‫ﻛە ﺑﺎوك و داﯾﻚ و ﺑﺮا و ﺧﻮﺷﻜەﻛﺎﻧﻢ ﺑﻮوﯾﻦ ڕێﮕﺮی‬ ‫دەرﭼﻮﻧﻤﺎن ﻟە ھەڵەﺑﺠە ﻟێﻜﺮا ﺑەﺟﯚرێﻚ ﻛە وﺗﯿﺎن‬ ‫ﺋەﮔەر دەرﭼﻦ ﺋەوا )ﺋﺎرﺑﯿﺠﯿەك( دەﻛەﯾﻨە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەو ﺋﻮﺗﯚﻣﺒێﻠەی ﻛە ﺗﯿﺎﯾﺪان‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺑەﻧﺎﭼﺎری‬ ‫ﮔەڕاﯾﻨەوە و ﺋێﺴﺘﺎ ﻟەڕﯾﺰی ﺷەھﯿﺪە زﯾﻨﺪووەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓەراﻣﯚﺷﻜﺮاوی ھەڵەﺑﺠەدا ژﯾﺎن دەﮔﻮزەرێﻨﯿﻦ ﺑەم‬ ‫ﺷێﻮەﯾە و ﻟە ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ ﻛەم ﺋەزﻣﻮﻧﯽ ھێﺰی‬ ‫ﻛﻮردﯾﺪا ﺋەو ﺷﺎرە ﺷەھﯿﺪﻛﺮا ﺑﯚ ھێﺸﺘﻨەوەی ﻧﺎوی‬ ‫ﻛﻮرد ﺑەزﯾﻨﺪوﯾﯽ‪.‬‬ ‫ھەڵﺒﺠەی ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﻢ وا ﻟەﯾﺎدﻛﺮدﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮدا و‬ ‫ﻟە ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﻧﻮێﯽ ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﺪا ﻧﺎوەﻛەت‬ ‫ﭘەراوێﺰ دەﺧﺮێﺖ و ﻟە ﺑڕی ﺋەوەی ﻧﺎوت ﻟە ﺷﻮێﻨە‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ و ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ھەرێﻤە ﺑﻨﺮێﺖ ﻧﺎوی‬

‫ﺧﻮازراو و ﻧﺎﻣﯚت ﺑﯚ ھەڵﺪەﺑﮋێﺮن و ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘێﺪەڕازێﻨﻨەوە وەﻛﻮ ﺑڵێﯿﺖ ﺣﻜﻮﻣەت ﺷەرم ﻟە‬ ‫ﻧﺎوەﻛەت ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﭘێﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻟە ﺋﺎﺳﺖ‬ ‫ﺳﺎڕێﮋﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺮﯾﻦ و ﻧﺎﺳﯚرﯾەﻛﺎﻧﺘﺎ ﻧەﺑﻮوە‪...‬‬ ‫ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ڕژێﻤﯽ ﻓﺎﺷﯽ ﺑەﻋﺲ دوای ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران‬ ‫ﻛﺮدﻧﺖ و ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪﻛﺮدﻧﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧەﻛەی ھەﺳﺘﺎ‬ ‫ﺑەدروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ زۆرەﻣﻠێﯽ ﺑەﻧﺎوی‬ ‫)ھەڵەﺑﺠەی ﺗﺎزەوە( ﺑﯚ ﺋەوەی ﺳﯚزی ھﺎو‪‬ﺗﯿﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷــﺎری ﺷەھﯿﺪان ﺑــەﻻی ﺧﯚﯾﺪا ڕاﺑﻜێﺸێﺖ و‬ ‫ﻧﺎوەﻛەش ﺑەزﯾﻨﺪووﯾﯽ ﻟە ﻻی ﺧەڵﻜﯽ ﺑﻤێﻨێﺘەوە‪،‬‬ ‫ﺑەﭘێﭽەواﻧەی دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﻛﻮردﯾەوە ﻛە ﻟەﻧﺎو ﺧﻮدی‬ ‫ھەڵەﺑﺠەدا دەﺳــﺘــەواژەی )ﺋﯿﺪارەی ﺷــﺎرەزور(‬ ‫ﺑەﻛﺎردەھێﻨﺮێﺖ!!‪.‬‬ ‫ﺋەم ﺋﺎزادﯾە ﭼەﻧﺪە ﭘﯿﺮۆزە ﻛە ﺋێﻤەی ﻛﻮرداﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮر ژﯾــﺎن ﻟە ﺳﺎﯾەﯾﺪا دەﮔﻮزەرێﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫دەﻛــﺮا ﻟە ھەرێﻤﺪا ﻟە ﺑڕی ﺋــەوەی ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎن‬ ‫ﺑەﻧﺎوی دۆﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮردەوە ﻧﺎوﺑﻨﺮێﻦ ﺋەوەش‬ ‫ﺑەھەڵەﺑﺠەی ﺳﯿﻤﺒﯚﻟﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑەڕەواﺑﺒﯿﻨﺮاێﺖ‬ ‫ھــەﺗــﺎ ﻧـــﺎوی ھەڵەﺑﺠە ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺖ ﺑﻜﺮێﺖ‬ ‫ﻻی ﻧەوەﻛﺎﻧﻤﺎن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ڕەﻣــﺰی ﻓﯿﺪاﻛﺎری و‬ ‫ﺧﯚﻧەوﯾﺴﺘﯿە‪.‬‬ ‫دەﻛــﺮا ﻟە ﺳﺎﯾەی ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﺪا ﺑﻨﻜەی‬ ‫ﺣەواﻧەوە ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەﻛەﺳﻮﻛﺎری ﺷەھﯿﺪان ﻟەﺳەر‬ ‫ڕێﮕﺎی ﻧێﻮان ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﺑﻨﯿﺎت ﺑﻨﺮاﯾە‬ ‫ھەﺗﺎ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮردی و ﻧەوەی ﻧﻮێ ھەﺳﺖ ﺑﻜەن‬ ‫ﻛە دەﺳە‪‬ت ﺑەوەﻓﺎﯾە ﺑەراﻣﺒەر ﻧەﺗەوەﻛەی و‬ ‫ﺋەواﻧەی ﻛە ڕۆژێﻚ ﻟە ڕۆژان ﺷﺎرە ﺋﺎزادەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەﻣڕۆی ھەرێﻤﯿﺎن ﻟێ ﻗەدﺧە و ﯾﺎﺳﺎخ ﺑﻮو ﻛە‬ ‫ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺗﯿﺎ ﺑﮕﻮزەرێﻨﻦ ﺑەﺟﯚرێﻚ ﻟەھەر‬ ‫ﺷﻮێﻨێﻚ ﺧﺎﻧەوادەﯾەﻛﯽ ھەڵەﺑﺠەﯾﯽ ﺑەدی ﺑﻜﺮاﯾە‬ ‫ﺑــەدەﺳــﺘــەواژەی ﺋەﻣڕۆ ﻣﺎﻣەڵەی )ڕێﻜﺨﺮاوی‬ ‫ﻗﺎﻋﺪەی(ﻟەﮔەڵ دەﻛﺮا ﻟە ﻻﯾەن ﺑەﻋﺴەوە ﺑﯚﯾە‬ ‫ھەﻣﻮوﮔﻠەﯾﯿەﻛﯽ ھەڵەﺑﺠەﯾﯿەﻛﺎن دەﺑێﺖ ﺑەھەﻧﺪ‬ ‫وەرﺑﮕﯿﺮێﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﺷﺎردا ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻣﺎڵ ﺑﯚ‬ ‫ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺷەو ﭘێﺸﻤەرﮔەﯾﺎن دەﺷﺎردەوە ﺑە)اﺧﺘﻔﺎ(‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ھەڵەﺑﺠەﯾﯿەﻛﺎن ڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﭘﯿﺎواﻧﯽ ﺋەﻣﻨﯿﺎن‬ ‫ﻟێﺌﺎﮔﺎدار دەﻛﺮاﯾەوە‪ ...‬ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺑﻨﻜەی‬ ‫ﺣەواﻧەوە ﻟە ھەرێﻤﺪا ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھەﯾە و ﺑﻮدﺟەی‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺸﯿﺎن ﺑﯚ ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮاوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑەدرێﮋای‬ ‫ﺳﺎڵ ﭼﯚڵﻦ؟؟‪.‬‬ ‫ﮔێڕاﻧەوەی ﻧﺎوی ھەڵەﺑﺠە ﺑﯚ ﺷﺎری ھەڵەﺑﺠە ﻟە‬ ‫ﻓەرﻣﺎﻧﮕە ﺣﻜﻮﻣﯿەﻛﺎﻧﺪا ﭘﺮۆﺳەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ و‬ ‫ﺑﺎزﻧەی ﺋﺎزادﯾەﻛﺎن ﻟەو ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوە ﺋﺎڵﯚزەدا ﺳەر‬ ‫دەﺧﺎت ﺑەﺟﯚرێﻚ ﺑﯿﺮی ﺗەﺳﻜﯽ ﺣﯿﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ ﺋﺎوێﺘە‬ ‫ﻧەﻛﺮێﺖ و ﺗﯚڵەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻮان ﻧەﻛﺮێﺘەوە‬ ‫ﺑەﻛڕﯾﻨﯽ ﺳﯚزی داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧەﻛەی‪ .‬ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﻤﺎن ﻟە‬ ‫ھەرﺷﻮێﻨێﻚ ﺑﻜەوﻧە ﻗﺴە ڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﻧﺎوی ﺷﺎری‬ ‫ﺷەھﯿﺪان ﻟە دەﺳﺘﭙێﻜﯽ ووﺗەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﺑەﻛﺎردێﻨﻦ‬ ‫ﺑﯚ ﺋەوەی و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ھەﺳﺖ ﺑەﻣەزڵﻮﻣﯿەﺗﯽ‬ ‫ﺋەو ﺑﻜەن ﻛە ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﺋەوﮔەﻟە ﺳﺘەﻣﺪﯾﺪەﯾە‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ھەڵەﺑﺠە ﭘێﮕەﯾەﻛﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ھەﯾە و‬

‫ڕۆژێﻚ ﻟە ڕۆژان ﻟە ﺑﯿﺮی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗﻤەداراﻧﯽ ﻛﻮرددا‬ ‫ﻧەﺑﻮوە ﻛە ﺋﯿﻤﺮاﻟﯽ ﺑﺒێﺘە‬ ‫ﺧﺎڵﯽ ﯾەﻛﺒەﺳﺘﻨەوەی ﻛﻮردان‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺑەھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﻧەﮔﯚڕ و‬ ‫ﻧەﭘﺴﺎوەی ﺑەڕێﺰﺋﻮج ﺋﺎﻻن‬ ‫ﺋەو ﺋەﻓﺴﺎﻧەﯾە ﺑﻮو ﺑەڕاﺳﺘﯽ‬ ‫و وەﻓﺪی ﻛﻮردی ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎوە‬ ‫ﺑەﺑﺎﺷﻮردا ﺑەرەو ﺋﯿﻤﺮاﻟﯽ‬ ‫ﺑەڕێ دەﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾە دەﻛﺮێﺖ‬ ‫ھەڵەﺑﺠەش ﺧﺎڵﯽ ﺑەﯾەك‬ ‫ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿە ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دﯾﺎرﺑەﻛﺮ و ﻗﺎﻣﯿﺸﻠﯚ و ھەوﻟێﺮ‬ ‫و ﻣەھﺎﺑﺎد ﺑێﺖ ﻧەك ﺧﺎڵﯽ‬ ‫ﺟﯿﺎوازی و ﻣﻘﯚﻣﻘﯚی ﺣﺰﺑﯽ ﺑێ‬ ‫ﻣﺎﻧﺎو ﺑێ ﺑﻨەﻣﺎ‪...‬‬ ‫…………………‪..‬‬ ‫ھەڵەﺑﺠە ﻟە ڕووی ﻧەﺗەوەﯾﯿەوە‬ ‫ﻟە ﻻﯾەن دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﺑﺎﺷﻮرەوە‬ ‫ﭘەراوێﺰﺧﺮاوە ﺑەﺟﯚرێﻚ‬ ‫ﺋەوەﻧﺪەی ﯾﺎدەﻛە ﺑﻮوەﺗە‬ ‫ﺟێﮕەی ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺣﺰﺑﯽ‬ ‫ﺋەوەﻧﺪە ﺑەرﻧﺎﻣەڕێﮋی ﻧﺎﻛﺮێﺖ‬ ‫ﺑﯚ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوەی ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا‬ ‫دەﻛﺮا ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ‬ ‫ﻟەﯾﺎدﻛﺮﻧەوەی ﺳﺎ‪‬ﻧەی‬ ‫ﺋەوﻛﺎرەﺳﺎﺗەداﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯽ‬ ‫ھەﻣﻮو ﺳﯿﺎﺳەﺗﻤەداران‬ ‫و ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮان و ﻧﻮﺳەراﻧﯽ‬ ‫ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻜﺮداﯾە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەم ﯾﺎدە‬ ‫ﻣﯚرﻛێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑەﺧﯚوە‬ ‫ﺑﺒﯿﻨێﺖ‬ ‫ﻧﺎوەﻛەﺷﯽ ھەﻣﻮو ﺧﺎوەن وﯾﮋداﻧێﻚ دەھەژێﻨێﺖ‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺋﯿﺘﺮ ﺑﯚ دەﺑێﺖ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚﻣﺎن ﻟەﻧﺎو ﺧﯚدا ﻟەﻧﺎوی ﭘﯿﺮۆزی ھەڵەﺑﺠە ﺑێﺰار‬ ‫ﺑﻦ؟؟‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺳﺎڵ ﻟە ﯾﺎدی ھەڵەﺑﺠەﻛەم ﻟە وﺗﺎرێﻜﺪا ﭼەﻧﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗێﺒﯿﻨﯽ و ڕەﺧﻨە و ﭘێﺸﻨﯿﺎرم ﺧﺴﺘە ڕوو‪ ،‬ﺑە‪‬م‬


‫وﺗﺎر‬

‫‪٣۴‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ﻣەﺧﺎﺑﻦ ﻟە ﺑڕی ﺑەرەوﭘێﺸﭽﻮوﻧﯽ ﺷﺎرەﻛەم ﻟە‬ ‫ڕووی ﺋﯿﺪارﯾەوە ﺷەڕی ﭘەراوێﺰﺧﺴﺘﻨﯽ ﻧﺎوەﻛەی‬ ‫دەﺳﺘﯿﭙێﻜﺮد ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەﻣە ﺟێﮕەی ﺷەرﻣە و‬ ‫ﻟە ﺑڕی ﺋەوەی ھەڵەﺑﺠە ﺑﻜﺮێﺖ ﺑەﭘﺎرێﺰﮔﺎ دژاﯾەﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوەﻛەی دەﻛﺮێﺖ؟؟‪.‬‬ ‫ﻣﻦ دڵﻨﯿﺎم ﺋەﮔەر ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺋﺎزادﻛﺮان ﯾﺎ ﺧﻮد ھەﻧﺎﺳەی ﺋﺎزادﯾﺎن ھەڵﻤﮋی‬ ‫ﻛە ﻧﺎوی ھەڵەﺑﺠە ﺑەزﯾﻨﺪووﯾﯽ ڕادەﮔــﺮن و ﻟە‬ ‫ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎن و ﺷﻮێﻨە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﮔﺸﺘﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻧﺎوی‬ ‫ھەڵەﺑﺠە دەدرەوﺷێﺘەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑەدوژﻣﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردی ﺑﺴەﻟﻤێﻨﯿﻦ ﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﻣﻮوی‬ ‫ﯾەك ﭘﺎرﭼەﯾە و ھەڵەﺑﺠەش ﻟە ﺷﺎ دەﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ھەﻣﻮو ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔــەورەدا ھﺎﺗﻮوﭼﯚ‬ ‫دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ھەڵەﺑﺠە ﻟە ڕووی ﻧەﺗەوەﯾﯿەوە ﻟە ﻻﯾەن دەﺳە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮرەوە ﭘەراوێﺰﺧﺮاوە ﺑەﺟﯚرێﻚ ﺋەوەﻧﺪەی‬ ‫ﯾﺎدەﻛە ﺑﻮوەﺗە ﺟێﮕەی ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺋەوەﻧﺪە‬ ‫ﺑەرﻧﺎﻣەڕێﮋی ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﺑﯚ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوەی ﻟە‬ ‫ﻛﺎﺗێﻜﺪا دەﻛﺮا ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻟەﯾﺎدﻛﺮﻧەوەی‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﻧەی ﺋەوﻛﺎرەﺳﺎﺗەدا ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯽ ھەﻣﻮو‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗﻤەداران و ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮان و ﻧﻮﺳەراﻧﯽ‬ ‫ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻜﺮداﯾە ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﺋەم ﯾﺎدە ﻣﯚرﻛێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑەﺧﯚوە ﺑﺒﯿﻨێﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺗﺎ ھەﻧﻮﻛەش ﻟە ﺋﺎراﺳﺘەﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋەم ﯾﺎدەدا ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﻧەﺑﻮو وەك ﻻی ھەﻣﻮوان‬

‫ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﻛە ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻛﯽ و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‬ ‫دەﺑەﺳﺘﺮێﺖ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑەﯾەك ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺖ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدە دەﺑﻦ ﻟەوﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەدا‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟەﺳەرﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑــﺎ‪‬ی دەﺳــە‪‬ﺗــﯽ ﻛـــﻮردی ھێﺸﺘﺎ ﺋــەم ﯾــﺎدە‬ ‫ﺑەڕێﻮە ﻧەﭼﻮوە‪ ،‬ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﯾــﺎدی ھێﺮۆﺷﯿﻤﺎ‬ ‫ﺳەرەﻛﻮەزﯾﺮاﻧﯽ ﺋەو و‪‬ﺗە دەﯾﻜﺎﺗەوە ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﻧەوەی ﻧﻮێﯽ ﯾﺎﺑﺎﻧﯿەﻛﺎن ﺑەﻗەدر و ڕێﺰەوە ﻟەو‬ ‫ﯾﺎدە ﺑڕواﻧﻦ و دوژﻣﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻨﺎﺳﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟێﺮە‬ ‫ﻟەﺳەرﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﻮێﻨەر‪ ،‬ﻧﺎﻣەی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿەﻛﺎن‬ ‫دەﺧﻮێﻨﺮێﺘەوە!!‪.‬‬ ‫ڕۆژێﻚ ﻟە ڕۆژان ﻟە ﺑﯿﺮی ﺳﯿﺎﺳەﺗﻤەداراﻧﯽ ﻛﻮرددا‬ ‫ﻧەﺑﻮوە ﻛە ﺋﯿﻤﺮاﻟﯽ ﺑﺒێﺘە ﺧﺎڵﯽ ﯾەﻛﺒەﺳﺘﻨەوەی‬ ‫ﻛﻮردان‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑەھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﻧەﮔﯚڕ و ﻧەﭘﺴﺎوەی‬ ‫ﺑەڕێﺰﺋﻮج ﺋﺎﻻن ﺋەو ﺋەﻓﺴﺎﻧەﯾە ﺑﻮو ﺑەڕاﺳﺘﯽ و‬ ‫وەﻓــﺪی ﻛــﻮردی ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﺑەﺑﺎﺷﻮردا ﺑەرەو‬ ‫ﺋﯿﻤﺮاﻟﯽ ﺑەڕێ دەﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾە دەﻛﺮێﺖ ھەڵەﺑﺠەش‬ ‫ﺧﺎڵﯽ ﺑەﯾەك ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿە ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دﯾﺎرﺑەﻛﺮ و ﻗﺎﻣﯿﺸﻠﯚ و ھەوﻟێﺮ و ﻣەھﺎﺑﺎد ﺑێﺖ‬ ‫ﻧەك ﺧﺎڵﯽ ﺟﯿﺎوازی و ﻣﻘﯚﻣﻘﯚی ﺣﺰﺑﯽ ﺑێ ﻣﺎﻧﺎو‬ ‫ﺑێ ﺑﻨەﻣﺎ‪...‬‬ ‫ﻛﻮرد ﺑەھەڵﺒﺠەوە ﮔەورە دەﺑێﺖ ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴﺘە‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﺑە ﭘڕۆﮔﺮاﻣﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ھەڵەﺑﺠە و ﺋەﻧﻔﺎل ﺑﻜﺎت و ﻟەﺳەرﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ھەﻣﻮو ﺋێﺮاق ﻧەك ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺋەوەی ﻧەوەی‬ ‫ﻧﻮێﯽ ﮔەﻻﻧﯽ ﺋێﺮاﻗﯿﺶ ﺑەھەﻣﻮو ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯿەوە‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺑﺰاﻧﻦ ﻛە ﻛﻮرد ﺷﺎﯾەﻧﯽ ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی‬ ‫ھەﯾە ﻧەك ﺧێﺮﭘێﻜﺮدن و دەﺳﺘﮕﺮۆﯾﯽ و ﺑەزەﯾﯽ‬ ‫ﭘﯿﺎھﺎﺗﻨەوە ﺑەﻣﺎﻧﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺮﻛﻮرد دەﺑێﺖ ﺧﺎوەن‬ ‫ﺋﯿﺮادەﯾەﻛﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﺑێﺖ‪ .‬ﺋــەواﻧــەی ﻧﻜﻮڵﯽ‬ ‫ﻟە ڕاﺳﺘﯽ ﺋــەم ﻧﻮﺳﯿﻨە دەﻛــەن ﺑﺎ ﺳەﯾﺮێﻜﯽ‬ ‫)ھێﺮۆﺷﯿﻤﺎ(ﺑﻜەن‪ ،‬ﺑﺰاﻧﻦ ﺋەوان ﭼﯚن ﻟەوﻛﺎرەﺳﺎﺗە‬ ‫دەڕواﻧﻦ و ﭼﯽ ﺑﯚﻛﺮاوە ﺋەوﻛﺎت دەزاﻧﻦ ﻟێﺮە چ‬ ‫ﺑﺎﺳە‪...‬‬

‫ھەڵەﺑﺠەی ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﻢ‬ ‫وا ﻟەﯾﺎدﻛﺮدﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮدا و ﻟە‬ ‫ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﻧﻮێﯽ ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚﻣﺎڵﯿﺪا ﻧﺎوەﻛەت ﭘەراوێﺰ‬ ‫دەﺧﺮێﺖ و ﻟە ﺑﺮی ﺋەوەی‬ ‫ﻧﺎوت ﻟە ﺷﻮێﻨە ﮔﺸﺘﯽ و‬ ‫ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ھەرێﻤە‬ ‫ﺑﻨﺮێﺖ ﻧﺎوی ﺧﻮازراو و ﻧﺎﻣﯚت‬ ‫ﺑﯚ ھەڵﺪەﺑﮋێﺮن و ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘێﺪەڕازێﻨﻨەوە‬


‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫‪٣۵‬‬

‫وﺗﺎر‬

‫ﻟە )‪(٢٥‬ﻣﯿﻦ ﺳﺎڵﻮەﮔەڕﯾﺪا‪ ،‬ﺧﻮێﻨﺪەوەﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺑەﺗﯿﺎﻧە ﺑﯚ ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎراﻧﯽ ھەڵەﺑﺠە‬

‫ﺳەردار ﺳﺘﺎر‬

‫ﺷﺎری ھەڵەﺑﺠە وەك ھەر ﯾەك ﻟە ﺷﺎرۆﭼەﻛەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗــﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﺑــەھــﯚی ھەڵﻜەوﺗە‬ ‫ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎﯾەﻛەی ﺑەردەوام ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺷﻮێﻨێﻜﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ﺧﯚی دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﻛﯚن‬ ‫و ﺋێﺴﺘﺎﺷﺪا‪ .‬ﻟە راﺑﺮدوو ھەڵەﺑﺠە ﺷﻮێﻨﯽ ﻣﺮۆﭬە‬ ‫ﻧﺎودارەﻛﺎن ﺑﻮوە‪ ،‬ﺑەﮔﺸﺘﯿﺶ دەﭬەری ﺷﺎرەزوور‬ ‫رۆڵێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ھەﺑﻮوە‪ ،‬ﻟە ﺑەرەوﭘێﺸﺒﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿەت‪ .‬ﻟەﮔەڵ ﺋــەوەی ﺑــەردەوام ﭘﺸﺘﯽ‬ ‫ﺑەﺧﯚی ﺑەﺳﺘﻮوە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﯿﺶ ﺑﯚﺗە ﺳەرﭼﺎوەﯾەك‬ ‫ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻧﺎوﭼەی ﭘڕ ﺑەرھەﻣﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ‬ ‫ھەوراﻣﺎﻧﯿﺶ ﺋەو دەﭬەرەی ﭘڕ ﻣﺎﻧﺎﺗﺮ ﻛﺮدوە‪ .‬ﺋەو‬ ‫ﻣەڵﺒەﻧﺪە ﺷﯿﻌﺮی و ﺋەدەﺑﯽ و ھﻮﻧەرﯾە ﻟە دێﺮ‬ ‫زەﻣﺎﻧەوە ﺟێﯽ ﮔﻮﺷﺎر و ھێﺮﺷە ﻛﯚﻧەﭘەرﺳﺘەﻛﺎن‬ ‫ﺑﻮوە‪ ،‬ﺑﯚﯾەش زۆرﺟﺎر وﯾﺴﺘﺮاوە ھەڵەﺑﺠە ﻟەﺳەر‬ ‫ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎ ﺑﺴڕﻧەوە‪ .‬ﺑەﮔﻮێﺮەی ﻣێﮋووی ﻧەﻧﻮﺳﺮاو‬ ‫دەﮔﻮﺗﺮێﺖ ﻛە ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﭘێﻐەﻣﺒەر ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾە‬ ‫رووﺑـــەڕووی ﺷەڕێﻜﯽ ﮔــەورە ﺑﯚﺗەوە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ﺋەﻓﺴﺎﻧەی ﺋەو ﺋﺎﮔﺮەی وەك ﻣەﻧﺠەﻧﯿﻘە ﭘێﻨﺎﺳە‬ ‫دەﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﻛەوا دەﮔﻮﺗﺮێﺖ ﺑﯚ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ھەڵﻜﺮاﺑێﺖ‬ ‫ﻟەو ﻧﺎوەش ﺑﺎﺳﯽ ﻟێﻮە دەﻛﺮێﺖ وەك ﭼﯚن ﻟە زۆر‬ ‫ﺷﻮێﻨﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑﺎﺳﯽ دەﻛﺮێﺖ‪ ،‬واﺗﺎ‬ ‫ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺷﻮێﻨەﻛﺎن ﻛە ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺗێﺪا‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑﺮدوە‪.‬‬ ‫دوای ﺋــەوە ھەڵەﺑﺠە و دەﭬـــەری ﺷـــﺎرەزوور‬ ‫رووﺑــەڕووی ﺋەﻧﻔﺎﻟﯽ ﺋﯿﺴﻼم دەﺑﻦ ﻟە ﺳەردەﻣﯽ‬ ‫ﺧەﻟﯿﻔە ﻋﻮﻣەردا‪ ،‬دەزاﻧﺮێﺖ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ھەرە‬ ‫دواﯾــﯽ دەﺳﺘﺒەرداری ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋەو ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫زەردەﺷﺘﯽ ﺑﻮون ﺧەڵﻜﯽ ﺋەو ﻧﺎوەﯾە‪ ،‬ﻟەواﻧەﯾە‬ ‫ﺋەﮔەر ﺋەوە ﺑڵێﯿﻦ ﻛە ﺗﺎ رۆژی ﺋەﻣڕۆش ﺗﺎ ﺋەو‬ ‫رادەﯾە ﺧەڵﻜﯽ ھەڵەﺑﺠە و دەوروﺑەری ﭘەﯾﻮەﺳﺘﻦ‬ ‫ﺑە ژﯾﺎﻧﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻛــﻮردەواری ﺋەوا ﻗﺴەﻛەﻣﺎن‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﭘﺸﺘڕاﺳﺖ دەﻛﺎﺗەوە‪ .‬ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺑەزەﺑﺮی ﺷﻤﺸێﺮ ﺋﯿﺴﻼم ﺑﻮوە‪ ،‬ﺑﯚﯾەش‬ ‫ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﮔﺮوپ و ﺗەرﯾﻘەﺗﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎی ﺗێﺪا ھەﯾە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ھەرﻛەس وەك وﯾﺴﺘﻮﯾەﺗﯽ ﻣﻮﺳﻠﻤﺎﻧﯿەﺗﯽ‬ ‫ﭘەﺳﻨﺪ ﻛﺮدوە ﻧەك وەﻛﻮ ﺋەواﻧەی ﺑﯚﯾﺎن ھێﻨﺎوە‪.‬‬

‫ﺋەو ﻛﻮرﺗە ﭘێﺸەﻛﯿە ﺋەوەﻣﺎن ﺑﯚ دەردەﺧﺎت ﻛە‬ ‫رووداوی ھەڵەﺑﺠە ﺋەﮔەر ﯾەﻛﻼﯾەﻧە ﺑﮕﺮﯾﻨە دەﺳﺖ‬ ‫ﻛەم دەﻣێﻨێ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ ﭘێﺒﺪەﯾﻦ‪.‬‬ ‫راﺳﺘە ﺋەو ھێﺮﺷە دڕﻧﺪاﻧەﯾەی ﻛﺮاوەﺗە ﺳەر‬ ‫ھەڵەﺑﺠە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺷەڕی ﻧێﻮان ﺋێﺮاق و ﺋێﺮان‬ ‫ﺑﻮوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەﮔەر ھەﻣەﻻﯾەن وەرﯾﺒﮕﺮﯾﻦ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ‬ ‫ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮی ﻟێﻮەرﺑﮕﺮﯾﻦ و دوژﻣﻨﺎن و‬ ‫داﮔﯿﺮﻛەراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﻨﺎﺳﯿﻦ‪.‬‬ ‫دﯾﺎر زۆر ﻟەﺳەر ھەڵەﺑﺠە ﻧﻮوﺳﺮاوە و ﮔﻮﺗﺮاوە‬ ‫ﺋەوەی ﻣﻦ ﻧە ﯾەﻛەﻣە و ﺑﺎوەڕﯾﺶ ﻧﺎﻛەم ﻛﯚﺗﺎﯾﺶ‬ ‫ﺑێﺖ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﻣﻨﯿﺶ دەﻣەوێﺖ ﻟە ﮔﯚﺷەﻧﯿﮕﺎی‬ ‫ﺧﯚﻣەوە ﺋەوﻛﺎرەﺳﺎﺗە ھەڵﺴەﻧﮕێﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺎوەڕﯾﺶ‬ ‫دەﻛـــەم ﺷﺘێﻜﯽ زۆرﺑــﭽــﻮك دەﻛـــەم ﻟە ڕاﺳﺖ‬ ‫ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ھەڵەﺑﺠە‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺶ‬ ‫دەﻣــەوێــﺖ ﺋەﮔەر ﻛەﻣﯿﺶ ﺑێﺖ وﯾــﮋداﻧــﯽ ﺧﯚم‬ ‫ﺋﺎﺳﻮودە ﺑﻜەم‪ .‬دﯾﺎرە ﺋێﻤە زﯾﺎﺗﺮ ﻣەﺑەﺳﺘﻤﺎن‬ ‫ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ﻛﯿﻤﺎﺑﺎراﻧﯽ ھەڵەﺑﺠەی ﺳﺎڵﯽ )‪(١٩٨٨‬‬ ‫ە‪ ،‬ﺑﯚﯾەش زﯾﺎﺗﺮ رووداو و ﭘێﺸﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوﻛﺎت‬ ‫دەﮔﺮﯾﻨە دەﺳﺖ‪ .‬رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺲ دوای رووﺧﺎﻧﯽ‬ ‫رژێﻤﯽ ﺷﺎ ﻟە ﺋێﺮان ﺋﯿﺘﺮ ﺑەھﺎوﺳەﻧﮕﯿەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﭼـــﻮوەوە و ﺣﺴﺎﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑەرﭼﺎو‬ ‫دەرﺑﺎزﻛﺮد ﺋەوەش وای ﻛﺮد ﻛە ﭘەﺷێﻤﺎن ﺑﺒێﺘەوە‬ ‫ﻟەو رێﻜەوﺗﻨەی ﻛە ﻟە )‪(٦‬ی ﺋﺎداری )‪(١٩٧٥‬‬ ‫ﻛﺮدﺑﻮوی ﻟە ﺟەزاﺋﯿﺮ‪ ،‬ھەروەھﺎ ﺑەھﺎﺗﻨە ﺳەرﻛﺎری‬ ‫ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟە ﺋێﺮان دەﺳﭙێﺸﺨەری ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ‬ ‫رۆژ ﻟە دوای رۆژ ﻟە رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوەﯾﻦ ﻛەﻣﺘﺮ‬ ‫دەﺑــﻮو‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ رێﺨﯚﺷﻜەری ﻛﺮد ﺑﯚ‬ ‫ﻛﻮدەﺗﺎی ﺳەرﺑﺎزی ﺑەﺳەر ﺋەو ﺷەﭘﯚڵە دﯾﻤﻮﻛﺮات‬ ‫و ﭼەﭘەی ﻛە ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎی ﮔﺮﺗﺒﻮوەوە‪،‬‬ ‫ھەروەھﺎ رێﮕﺎﯾﺎﻧﺪا ﺗﺎﻛﻮ ﺋێﺮاق ھێﺮش ﺑﻜﺎﺗە ﺳەر‬ ‫ﺋێﺮان و ﺷەڕێﻜﯽ ھەﺷﺖ ﺳﺎڵە ﺑﻜﺮێﺖ‪ .‬راﺳﺘە‬ ‫ﻛﺎﺗێﻚ ﺑەﻋﺲ ھﺎﺗە ﺳەر دەﺳە‪‬ت زﯾﺎﺗﺮ ﻟەژێﺮ‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەری ﺳﯚﭬﯿەت و ﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ وارﺷﯚداﺑﻮو‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﻟەﺑەر ﺋەوەی زﯾﺎﺗﺮ ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫رۆژ ھەڵﺴﻮﻛەوﺗﯽ دەﻛــﺮد‪ ،‬ﺋەوەﺷﯽ ﺑەدەرﻓەت‬ ‫زاﻧﯽ ﻛە ﻟەو ﻛﺎﺗەی ﺋێﺮان ﻻوازە ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺋەوەی‬ ‫دەﯾەوێﺖ ﻓەرزی ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺑەﻋﺲ ﺑەو‬ ‫رێﻜەوﺗﻨەی ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪ (١٩٧٥‬ﻛﺮدﺑﻮوی ﺳﻮودﻣەﻧﺪ‬ ‫دەرﻛەوﺗﺒﻮو‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺗﻮاﻧﯿﺒﻮوی رۆژەﭬﯽ ﻛﻮرد ﻟە‬ ‫ﻻی ﺧﯚی ﺑﮕەڕێﻨێﺘەوە دواوە‪ ،‬ﺋەﮔەر ھﺎﺗﺒﻮوا‬ ‫ﺑﯿﺘﻮاﻧﯿﺒﻮاﯾە ﺋەو ﺗەﻧﺎزوﻟەی ﺑﯚ ﺋێﺮاﻧﯿﺸﯽ ﻛﺮدﺑﻮو‬ ‫ﻟە ﻛﺎﺗﯽ رێﻜەوﺗﻨەﻛە ﺑەدەﺳﺘﯽ ﺧﺴﺒﻮاﯾەوە ﺋەوا‬ ‫دەﺑﻮوە ﺳﻮودی دووەم‪ ،‬ﺑە‪‬م وەك ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﺋەو‬ ‫ﭼﺎوﭼﻨﯚﻛﯿە ﻧەﺗەوەﭘەرﺳﺘﯿەی ﺑەﻋﺲ ﺑﻮوە ھﯚﻛﺎری‬ ‫ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ﮔەورە‪ ،‬ﻛە ﻟە ﻣێﮋووی ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯽ ﻛەم‬ ‫رووﯾﺪاﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﺷەڕی ﺋێﺮاق ـ ﺋێﺮان ھەردوو دەوڵەﺗﯽ زۆر ھﯿﻼك‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬ﻧە دەوڵەت و ﻧە ﺧەڵﻜﯽ ھەردوو و‪‬ت ﻟێﯽ‬ ‫ﺳﻮودﻣەﻧﺪ ﻧەﺑﻮون‪ ،‬ھەردووﻻ زﯾﺎﻧێﻜﯽ زۆری ﮔﯿﺎﻧﯽ‬ ‫و ﻣﺎڵﯿﺎن ﺑەرﻛەوت‪ ،‬دﯾــﺎرە ﺋێﺮان ﻟەو رەوﺷە‬ ‫ﻻوازەﺷﯿﺪا ﻛە ﺗﺎزە ﺷﯚڕﺷﯽ ﮔەﻻﻧﯽ ﺋێﺮان ﺳەری‬ ‫ھەڵﺪاﺑﻮو‪ ،‬ﺋێﺮان ﻟە ﺣﺎڵەﺗێﻜﯽ ﺷﭙﺮەزەﯾﯽ داﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺗﻮاﻧﯽ ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺧﯚی ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ ﻟەو ﺑە‪‬ﯾەی‬ ‫ﺑﯚی دروﺳﺖ ﺑﺒﻮو‪ ،‬ﺋەوەی ﺋێﺮان ﺧﯚی ﭘێﺪەﭘﺎراﺳﺖ‬

‫ﯾەﻛەم ﻻﯾەﻧە ﺋﺎﯾﻨﺰاﯾەﻛەی ﺷﯿﻌەﮔەرﯾەﺗﯽ ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑەﺷﯽ دووەﻣﯿﺶ ﺋەو ﻛﯿﻨە ﻧەﺗەوەﭘەرﺳﺘﯿەی‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﻮو ﻛە ﺑەدرێﮋای ھەﺑﻮوﻧﯽ ﻧەﺗەوەﮔەرﯾەﺗﯽ‬ ‫ﻓﺎرس ﭘەﯾڕەوی دەﻛﺎت‪ ،‬ﺑﯚﯾە دەﺗﻮاﻧﯿﯿﻦ ﺑڵێﯿﻦ‬ ‫ﻧەﺗەوەﭘەرﺳﺘﯿەﺗﯽ ﻓــﺎرس ﺳــەرﻛــەوت ﺑەﺳەر‬ ‫ﻧەﺗەوەﭘەرﺳﺘﯿەﺗﯽ ﻋەرەب ﻟە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ ﺑەﻋﺴﺪا‪.‬‬ ‫ﺋەوەش وای ﻛﺮدﺑﻮو ھەﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺳﻮوﻧەﮔەرﯾﯽ‬ ‫و ﻧەﺗەوە ﭘەرﺳﺘﯽ ﻋەرەﺑﯽ ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ ﺷەڕێﻜﯽ‬ ‫دۆڕاو ﺑﻜەن ﻟە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ ﺳەداﻣﺪا‪.‬‬ ‫ﺋەو ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮوﻧەی ھەردووﻻ رووﺑەڕووی ﺑﺒﻮوﻧەوە‬ ‫ﻟە ﺷــەڕدا ﺋﯿﺘﺮ ھــەرﻛــەس دەﯾﻮﯾﺴﺖ ﺷەڕﻛە‬ ‫ﺑەﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ زﯾﺎن ﺑﯚی ﺗەواوﺑێﺖ‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋێﺮاق‬ ‫ھﯿﭻ ﺣﺎڵێﻜﯽ ﻧەﻣﺎﺑﻮو ﻛە ﺷەڕ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﻣﯚڕاڵﯽ‬ ‫ﺳﻮﭘﺎ و ﺧەڵﻚ ﻟەژێﺮ ﺳﻔﺮدا ﺑﻮو‪ ،‬ھﯿﭻ ﻛەﺳێﻚ‬ ‫ﺑﺎوەڕی ﺑەوەﻧەﻣﺎﺑﻮو ﻛە ﺋێﺮاق ﺳﻮودێﻚ وەرﮔﺮێﺖ‬ ‫ﺑە ﺑەﻋﺴﯿە ﻧﺰﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺳەداﻣﯿﺸەوە ﻛە ﭘێﻜەوەﯾﺎن‬ ‫ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﺷــەڕ داﺑــﻮو‪ .‬ﺳــەدام ﺑﯚ ﺋــەوەی‬ ‫ﺷﻜﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑەﺷﺎرێﺘەوە ﺧﯚی ﻟە ھێﺮﺷەﻛﺎن‬ ‫ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ‪ ،‬ﺳەرەﺗﺎ ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﺋێﺮاق ﭼەﻛﯽ‬ ‫ﻛﯿﻤﯿﺎوی ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋﯿﺘﺮ رۆژاﻧە ﺷﯚڕﺷﯽ‬ ‫ﻧﻮێﯽ ﺋێﺮان زﯾﺎﺗﺮ ﺧﯚی دەﭼەﺳﭙﺎﻧﺪ و ﺋەوەﺷﯽ‬ ‫ﺑەﺋێﺮاﻧﯿەﻛﺎﻧﯿﺪاﺑﻮوە ﻗەﺑﻮڵﻜﺮدن ﻛە ﺋەوان ﺷەڕﯾﺎن‬ ‫ﭘێﻔﺮۆﺷﺮاوە‪ ،‬ﻟە ﺑەﺷﯽ ﺑﺎﺷﻮورەوە ﺳﻮﭘﺎی ﺋێﺮاق‬ ‫رۆژاﻧە ﮔﻮرزی ﮔەورەی ﺑەردەﻛەوت‪ ،‬ﺋەو ﺷﻮێﻨﺎﻧەی‬ ‫ﻛە داﮔﯿﺮی ﻛﺮدﺑﻮون ﺋﯿﺘﺮ ھەﻣﻮوی ﻟێ ﺳەﻧﺪراﯾەوە‪،‬‬ ‫ﻟە ﺑەﺷﯽ ﺑﺎﻛﻮورﯾﺶ ﺗەواوی ﺳﻨﻮورەﻛﺎن ﺑەدەﺳﺘﯽ‬ ‫ﺳﻮﭘﺎی ﺋێﺮان و ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔەوە ﺑﻮو‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ﺋێﺮاق رۆژ ﻟە دوای رۆژ ﻟە ﺑەﺷﯽ ﺑﺎﻛﻮورﯾﺶ‬ ‫زەﺑﺮی ﻛﻮﺷﻨﺪەی ﺑەردەﻛەوت‪ ،‬ﺗﺎﮔەﯾﺸﺘە ﺋەوەی‬ ‫ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑەھﺎوﻛﺎری ﺳﻮﭘﺎی ﺋێﺮان ﺑﺘﻮاﻧﻦ زۆر‬ ‫ﻧﺎوﭼە و ھەﺗﺎ ھەﻧﺪێﻚ ﺷﺎرۆﭼﻜەش ﺑەرەو ﺋەوە‬ ‫دەﭼــﻮو ﻟە دەﺳﺘﯽ ﺣﻜﻮﻣەت دەرﭼــێــﺖ‪ ،‬ﺋﯿﺘﺮ‬ ‫ﭘﯿﻼﻧﯽ ھێﺰە ﭼﻜﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺋەوە ﺑﻮو ﭼﯚن‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺷﺎرۆﭼﻜەﻛﺎن ﺑﮕﺮﻧە دەﺳﺖ‪ ،‬ﻟە ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫رەوﺷێﻜﯽ وادا ﺳەدام ھﯿﭻ ھێﺰێﻜﯽ ﺧﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ‬ ‫ﻧەﺑﻮو ﻛە ﺑەﭼەﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭘێ‬ ‫ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ھێﺰی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮردی ﭼەﻛﺪار‬ ‫ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺑەدرێﮋای ﺗەﻣەﻧﯽ ﭼەﻛﺪاری ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ﺋێﺮاﻧﯿﺎن وەﻛــﻮ ﺳەﻧﮕەرێﻚ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎوە ﺑﯚ‬ ‫ﺟﻤﻮﺟﯚﻟﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﭼەﻛﺪاری ﺧﯚﯾﺎن‪ ،‬ﺋێﺮاﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑەﺷێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺧﯚی ﻟە رێﮕﺎی ﺋەواﻧەوە‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋێﺮاق ﺑــەڕێــﻮەﺑــﺮدوە‪ ،‬چ ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﻛە‬ ‫ﻛﺎری ﭘێﻨەﻣﺎﺑﻦ ﺋەوا ﭘﺸﺘﯽ ﺗێﻜﺮدون‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧەی‬ ‫ﺳﺎڵﯽ )‪(١٩٧٥‬ﯾﺶ زۆر روون و ﺑەرﭼﺎوە‪ .‬ھێﺰی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮرد ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾﺎن ﺑﯚ ﺋێﺮان ﺗەﻧﮫﺎ وەك‬ ‫رژێﻤﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ھەﺑﻮو ﺋەوﯾﺶ ﺑەو ﻣﺎﻧﺎﯾەی رژێﻤﯽ‬ ‫ﺷﺎ ﺋێﻤەی ﺑەدۆڕاﻧﺪا ﺋێﺴﺘﺎ ﺋەو ﻟەﻧﺎوﭼﻮوە ﺋەوا‬ ‫دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻟە ﮔەڵ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎن‬ ‫ﺑﯿﻦ‪ ،‬ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑەردەوام ﻟە ﭘﺎﺷﺨﺎﻧﯽ ھێﺰە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﺋەوە ھەﺑﻮوە "ﺋەﮔەر ھێﺰێﻜﯽ‬


‫وﺗﺎر‬

‫‪٣۶‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫دەرەوە ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﻤﺎن ﻧەﻛﺎت ﺋەوا ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺷﯚڕش‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ" ﺋەﻣڕۆﺷﯽ ﻟە ﮔەڵﺪاﺑێﺖ ﺧﺎوەﻧﯽ ھەﻣﺎن‬ ‫ھﺰرن‪ ،‬ﺋەوەش وای ﻛﺮدووە ﻟە ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳە‬ ‫ﺳەرەﻛﯿەﻛﺎن ﺳەرﺑەﺧﯚ ﻧەﺑﻦ‪.‬‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﻟە ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ )‪ (١٩٨٧‬ﻟەﻧﺎو ﻣﯚڕاڵﯿﻜﯽ‬ ‫ﮔــەورەداﺑــﻮو ﺑــەوەی دوژﻣﻨە ﺳەرﺳەﺧﺘەﻛەﯾﺎن‬ ‫رۆژ ﻟە دوای رۆژ ﺑەروو ﻻوازی دەﭼﻮو‪ ،‬ﺋەوەش‬ ‫وای ﻛﺮدﺑﻮو ﺋﯿﺘﺮ ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﻛەس ﺳەرﺑﺎزی ﺑﯚ‬ ‫دەوڵــەت ﺑﻜﺎت وەﻛﻮﺗﺮ ﺑەﮔﺸﺘﯽ رووی ﻛﺮدﺑﻮوە‬ ‫ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﯾﺎن ﻟە‬ ‫ﻣﺎڵەوە ﺧﯚی ﺑﺸﺎرێﺘەوە و ﭼﺎوەڕێ ﺑﻜﺎت رۆژێﻚ‬ ‫زووﺗﺮ ﺑەﻋﺲ ﺑڕووﺧێﺖ‪ .‬دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺋەو ھﯚﻛﺎراﻧەی‬ ‫ﻟەﺳەرەوە ﺑﺎﺳﻤﺎن ﻛﺮدن ﺑﻮوﻧە ھﯚﻛﺎر ﺑﯚ ﺋەوەی‪،‬‬ ‫ﻻﯾەﻧﯽ ﻛــﻮردی زﯾﺎﺗﺮ ﭘــەرە ﺑە ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫ﻧﺎوﭼە ﺳﻨﻮرﯾەﻛﺎن ﻟە ﮔەڵ ﺋێﺮان ﺑﺪات و ھەرێﻤﯽ‬ ‫ژێﺮدەﺳە‪‬ﺗﯽ ﻓﺮواﻧﺘﺮ ﺑﻜﺎت‪ .‬دەﺑێ ﺧﯚﻣﺎن ﻟەوە‬ ‫ﺑﭙﺎرێﺰﯾﻦ ﻛە رەواﯾەﺗﯽ ﺑﺪەﯾﻨە دڕﻧﺪاﯾەﺗﯽ ﺑەﻋﺲ‬ ‫ﻟە ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎراﻧﺪا‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوەی ﺑەﻋﺲ ﻛﺮدوﯾەﺗﯽ‬ ‫دەرەوەی ھەﻣﻮو ﭘێﻮاﻧە ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯿەﻛﺎﻧە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫دەﺑێ ﺋەوەش دﯾﺎر ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻛﻮردی‬ ‫ﺋەوﻛﺎت ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻜﯽ دۆڕاو ﺑﻮو‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺑﯿﺎﻧﻮوی‬ ‫دەﺳﺘﯽ داﮔﯿﺮﻛەری ﺑەھێﺰﺗﺮﻛﺮد و ﺋەزﻣﻮوﻧﯿﺸﯽ‬ ‫ﻟە راﺑــﺮدوو وەرﻧەﮔﺮﺗﺒﻮو‪ .‬ﺑﯚﯾە ﺋــەوە ﺑﺰاﻧﺮێﺖ‬ ‫ﻻﯾەﻧﯽ ﻛــﻮردی ﭼﯚن ھﺎوﺳەﻧﮕﯿە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەوﻛﺎﺗﯽ ﺧﻮێﻨﺪۆﺗەوە‪ ،‬ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﭼﯚن ﻟە‬ ‫ﮔەڵ رووداوەﻛﺎن ﻣﺎﻣەڵەی ﻛﺮدوە‪ ،‬ﺋەﮔەر ﺑەﺷێﻚ‬ ‫ﻟەو رووداواﻧــەی ﺳﺎڵﯽ )‪ (١٩٨٨‬رووﯾﺎﻧﺪا‪ ،‬ھێﺰی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭼەﻛﺪاری ﺋەوﻛﺎت ﻧەﯾﺨﺎﺗە ﺋەﺳﺘﯚی ﺧﯚی‪،‬‬ ‫ﺋەوا ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێﺖ راﺳﺘﯿﻨەی رووداوەﻛــە ﺗێﺒﮕەﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﺷێﻜﯿﺶ ﻟە ھﺎوﺳەﻧﮕﯿە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛە ﺋەوان‬ ‫ﺑﻮوﻧە و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﺸﯿﺎن ﻟە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛە ﺑەھێﺰﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﺑﯚﯾە دوور ﻟە ﻧﺰﯾﻜﺎﯾەﺗﯽ ﯾەﻛﺘﺮ ﺗﺎواﻧﺒﺎر ﻛﺮدن‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜﻮ ﺑەﻧﺰﯾﻜﺎﺗﯿەﻛﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧە رەﺧﻨەﻛﺮدﻧﯿﺎن‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘە‪ ،‬ﺋەﮔەرﻧﺎ ﺋەو دوو ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوﻧەی ﻛە‬ ‫ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯽ )‪ ٢٥‬ـ ‪ ٧‬ـ‪(٢٠٠٩‬‬ ‫ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﺑﯚ ﯾەﻛﺘﺮﯾﺎن دەﻛﺮد‬ ‫راﺳﺖ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑﺎوەڕ ﻧﺎﻛەم ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺋەوﻛﺎﺗﯽ‬ ‫ھەردوو ھێﺰی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑەﺋەﻧﻘﺴﺖ‬ ‫ﺋەﻣەﯾﺎن ﻛﺮدﺑێﺖ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ھەڵە ﻛﺮاوە‬ ‫ﺑﯚ ھﺎوﺳەﻧﮕﯿە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوﻛﺎت‪ ،‬ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی‬ ‫راﺳﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺶ ﺋەرﻛﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەﯾە ﻛە ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫وەك ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎری ﺷﯚڕش دەﺑﯿﻨﻦ و ﺧەڵﻜﯿﺶ‬ ‫ﺋەو ﺑﺎوەڕەی ﭘێﺪاون‪ .‬ﺑﯚﯾە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ‬ ‫ھەڵەﺑﺠە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﺋەو ﻛﺎﺗﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ‬ ‫ﺑەرﺧﻨەدان ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺒێﺘەوە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە‬ ‫ﮔەﻟەﻛەی ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ ﻟە دەﺳﺘﯽ دوژﻣﻦ‪ .‬وەك ﭼﯚن‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯿﺶ رەﺧﻨە ﺑﺪات ﻟە‬ ‫ﺑەراﻣﺒەر ﺋەﻧﻔﺎﻟﯽ ﺑﺎرزاﻧﯿەﻛﺎن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەواﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑەھەﻣﺎﻧﺸێﻮە ﺑﻮوﻧە ھﯚﻛﺎری ھەڵﻤەﺗێﻜﯽ ﺗﺮی‬ ‫دڕﻧﺪاﻧەی داﮔﯿﺮﻛەری‪.‬‬ ‫ﺋەو ھەڵﻮێﺴﺘە ﺗﯚڵەﺳێﻨﺎﻧەی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‬ ‫ﺑەراﻣﺒەر ﺑەﻋﺲ وای ﻛﺮدﺑﻮو ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی راﺳﺘەوﺧﯚ‬ ‫ﺑﺪاﺗە ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﭘێﻜەوە ﺳەﻧﮕەر ﻟە‬ ‫ﺑەﻋﺲ ﺑﮕﺮن‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﯾەﻛێﺘﯽ دوای ﻣﻔﺎوەزاﺗﯽ‬ ‫)‪ (١٩٨٣‬زەﺑﺮێﻜﯽ ﻛﻮﺷﻨﺪەی ﺑەرﻛەوت‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾەﻛﺎﻧﯽ )‪ (١٩٨٦‬ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺑﻮو ﺧﯚی ﻛﯚ‬ ‫ﺑﻜﺎﺗەوە‪ ،‬ﺋەو ﻻوازﯾەﺷﯽ زۆرﺗﺮ ﺑﻮوە ھﯚﻛﺎر ﻛە‬ ‫ﺧﯚی ﺑﺪاﺗە ﭘﺎ‪ ‬ﺋێﺮان و ﺑﮕەﻧە رێﻜەوﺗﻨﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی‬

‫ﻛە ﻟە رووداوەﻛﺎﻧﯽ دواﺗﺮﯾﺸﺪا دەﺑﯿﻨﯿﻦ چ ﻛﺎﺗێﻚ‬ ‫ﯾەﻛێﺘﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑەھﺎوﻛﺎری ھەﺑﻮوە ﻟە وێ ﺋێﺮان‬ ‫ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﭘێﺪاوە‪.‬‬ ‫ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﭼەﻛﯽ ﻗــەدەﺧــەﻛــﺮاوی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟەﺑەراﻣﺒەر ﻛــﻮرد و رووداوی ﭘﺎﻛﺘﺎوی ﻧــەژادی‬ ‫ﻟە ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ﺋەﻧﻔﺎڵﺪا دوو دﯾــﺎردەی ﺗﺎزەﺑﻮون‬ ‫ﻟە ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﭼەﻛﺪاری ﻛﻮردی ﻛە ﺗﺎ ﺋەوﻛﺎت‬ ‫رووﯾﺎن ﻧەداﺑﻮو‪ .‬ﺋەﻣەش ﺑﻮوە ھﯚﻛﺎر ﻛە ھێﺰی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﭼەﻛﺪاری ﻛﻮرد ﺳﺎﯾﻜﯚڵﯚژی ﺑﺸﻜێ و‬ ‫ﺑەﺷﻜﺎوی ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ دوای وەﺳﺘﺎﻧﯽ ﺷەڕی ﺋێﺮاق‬ ‫ـ ﺋێﺮان ﻟە )‪ ٨‬ـ ‪٨‬ـ ‪ (١٩٨٨‬روو ﻟە ﺋﯚردوﮔﺎﻧﺸﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﻜﺎت ﻟە ﺋێﺮان و ﭼﺎوەڕێﯽ ﻗەدەر ﺑێﺖ‪ .‬ھەڵﺒەت‬ ‫ﺋەﻣە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾەﻛﯽ ﺧﺮاﭘﯿﺸﯽ ﻛﺮدە ﺳەر ﺗەواوی‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﻛﻮردی و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﺧەڵﻜﯽ ھەڵەﺑﺠە‬ ‫و ﺋەو ﺷﻮێﻨﺎﻧەی ﻛە ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران ﻛﺮاﺑﻮون‪.‬‬ ‫راﭘەڕﯾﻦ و ﻛﺮاﻧەوە ﯾەﻛﯽ ﻧﻮێ ﻟەﺑەردەم‬ ‫ﻛﻮرد‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ھەڵە ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﺎﻧەی ﺑەﻋﺲ ﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺑەداﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮێﺖ و ﺷەڕی دووەﻣﯽ‬ ‫ﻛەﻧﺪاو و ھﺎﺗﻨە ﺳەرﻛﺎری ﻛﯚﻣﺎرﯾەﻛﺎن ﻟە ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ‬ ‫و رووﺧــﺎﻧــﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺳﯚﭬﯿەت‪ ،‬ﻟە رۆژھە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوﯾﻦ ﺑﯚﺷﺎﯾەك دروﺳﺘﺒﻮو‪ .‬ﻟەﺑەر ﺋەوەی ھێﺸﺘﺎ‬ ‫ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﻛﯚﻧﺘڕۆﻟﯽ ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﻧﻮێﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ وەك‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎ ﻧەﻛﺮدﺑﻮو‪ ،‬ﺑﯚﯾە ھێﺸﺘﺎ دڵﻨﯿﺎ ﻧەﺑﻮو ﺋﺎﯾﺎ‬ ‫دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﺒێﺘە ﯾەﻛەم زڵﮫێﺰی ﺟﯿﮫﺎن ﯾﺎن ﻧﺎ‪،‬‬ ‫ﻟەﺑەر ﺋەوەش ﺑﻮو ﻟە ھەوڵﯽ ﯾەﻛەﻣﺪا ﺳەداﻣﯽ‬ ‫ﻧەرووﺧﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە ﭘەﻟﻮﭘﯚی ﺧﺴﺖ‪ .‬ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮور ﻟەو رەوﺷە ﺳﻮودﻣەﻧﺪﺑﻮون‪ ،‬ھەرﭼەﻧﺪە‬ ‫ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ﺑێ ﺑەرﻧﺎﻣەﺑﻮون و‬ ‫ﻧەﯾﺎﻧﺪەزاﻧﯽ ﺋﺎراﺳﺘەی رووداوەﻛــﺎن ﺑەرەو ﻛﻮێ‬ ‫دەﭼێﺖ‪ .‬ﺑﯚﯾەش وەك ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺳﻮود ﻟە راﭘەڕﯾﻦ‬ ‫و دەﺳﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻦ دروﺳﺘﺒﻮون ﻧەﻛﺮان‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﺋەواﻧەی زۆر ﺑێﺒەش ﺑﻮون ﻟە ﺧﺰﻣەت‬ ‫و داھﺎﺗﯽ و‪‬ت‪ ،‬ﺧەڵﻜﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران و ﺋەﻧﻔﺎل‬ ‫ﺑﻮون‪ ،‬ﺑەواﺗﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﺧەڵﻜﯽ ھەڵەﺑﺠە و ﮔەرﻣﯿﺎن‪.‬‬ ‫ﻟەﺑەر ﺋەو ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪﯾەش ﺑﻮو ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾە ﺑﻮوە‬ ‫ﻣﯚڵﮕەی ھێﺰە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿە ﺗﻮﻧﺪڕەوەﻛﺎن و ﺟﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﺧەڵﻜﯽ ھەڵەﺑﺠە زۆرﺗﺮﯾﻦ زﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑەرﻛەوێﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ راﭘەڕﯾﻦ ھﯿﭻ دەﺳﺘﻜەوﺗێﻜﯽ‬ ‫ﺑﯚ ھەڵەﺑﺠە ﭘێ ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﭘێﭽەواﻧە ﻟە داﮔﯿﺮﻛەری‬ ‫ﺑەﻋﺴﯽ رزﮔﺎری ﺑﺒﻮو رووﺑەڕووی داﮔﯿﺮﻛەری ﺋێﺮان‬ ‫و ھێﺰە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿەﻛﺎن ﺑﺒﻮەوە‪ ،‬ﻟەوێﺸﺪا ﭘێﻮﯾﺴﺖ‬ ‫دەﻛــﺎت دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﺋەﻣڕۆی ھەرێﻢ رەﺧﻨە ﺑﺪات‬ ‫ﻟە ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋەوەی ﺧﺰﻣەت ﺑەھەڵەﺑﺠە و ﺋەﻧﻔﺎل‬ ‫ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﭘێﭽەواﻧە ﺑەرﺑﻮوﻧە ﮔﯿﺎﻧﯽ ﯾەﻛﺘﺮی ﻟەﻧﺎوﺧﯚ‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﺷەڕ ﻟە دژی ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ‪ ،‬ﺋەﻣەش ﺗەﻧﮫﺎ‬ ‫ﺑﯚ ﭘﺘەوﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮرﺳﯽ و ﺑەﺟێﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ‬ ‫داﮔﯿﺮﻛەران ﻟەو ھەرێﻤەی ﻟەﺑﯚﺷﺎی داﺑﻮو‪.‬‬ ‫دوای رووﺧﺎﻧﯽ ﺑەﻋﺲ و ﺑەردەواﻣﯽ‬ ‫ﺑەﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ راﺑﺮدوو‬ ‫رووﺧﺎﻧﯽ ﺑەﻋﺲ ﺑەﯾەﻛﺠﺎری ﺧەوﻧێﻜﯽ ﻟە ﻣێﮋﯾﻨەی‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەﻣەش وەﻛﻮ ﺟەژﻧﯽ ﺋﺎزادﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻟێﮫﺎت‪ ،‬ھەﻣﻮو ﭼﺎوەﻛﺎن ﻟەﺳەر ﺋەوەﺑﻮون ﻛەدوای‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫رووﺧﺎﻧﯽ ﺑەﻋﺲ ﺋﯿﺘﺮ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﻧﻮێ دەﺳﺘﭙێﺪەﻛﺎﺗەوە‪،‬‬ ‫ﺑەﻗەد ﺋەوەی ﺑەﻏﺪا ﻣﻮﺷەﻛﯽ ﺑەرﻛەوت ﻟە ﻛﺎﺗﯽ‬ ‫رووﺧﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا‪ ،‬ھەڵەﺑﺠە و ھەوراﻣﺎﻧﯿﺶ ﺋەوەﻧﺪە‬ ‫ﻣﻮوﺷەﻛﯿﺎن ﺑەرﻛەوت ﺑﯚ رووﺧﺎﻧﯽ رژێﻤەﻛەی‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯿە ﺗﻮﻧﺪڕەو و ﭘﺎﺷﭭەڕۆﻛﺎن‪ .‬ﭼﺎوەڕێ دەﻛﺮا‬ ‫دوای ﺋەو ﻗﯚﻧﺎﺧە ﺑﺮﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ ھەڵەﺑﺠە و‬ ‫ﺋەﻧﻔﺎل ﺳﺎڕێﮋ ﺑﻜﺮێﻦ‪ ،‬ﺑە داﺧەوە دﯾﺴﺎن ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪی‬ ‫ﺑەرۆﻛﯽ ﺋەو ﺧەڵﻜەی ﺑەرﻧەداو دﯾﺴﺎن ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑەو‬ ‫ﭼەوﺳﺎﻧەوەﯾە ﻧەھﺎت‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺧەڵﻜﯽ ھەڵەﺑﺠە ﻟە‬ ‫)‪ ١٦‬ـ ‪ ٣‬ـ ‪ (٢٠٠٥‬ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧێﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪﯾﺎن ﻛﺮد‬ ‫و ﻣﯚﻧﯚﻣێﻨﺘﯽ ھەڵەﺑﺠەﯾﺎن ﺳﻮوﺗﺎﻧﺪ و ﻧﺎوﯾﺎن ﻧﺎ‬ ‫"دەﺧﯿﻠەی ﺳﻮا‪ ‬ﻛﺮدﻧﯽ دەﺳە‪‬ت ﻟە ﺟﯿﮫﺎن" ﻟەم‬ ‫رووداوەش ھەڵەﺑﺠە ﻻوێﻜﯽ ﺗﺮی ﺑەﻧﺎوی "ﻛﻮردۆ"‬ ‫ﻛﺮدە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺑە‪‬م دﯾﺴﺎن دەﺳە‪‬ﺗﺪاران ﻻﯾﺎن‬ ‫ﻟە ھەڵەﺑﺠەﯾەﻛﺎن ﻧەﻛﺮدوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەو ﻧﺎڕەزاﯾﺎﻧە‬ ‫ﺑﻮوﻧە ﺳەرەﺗﺎﯾەﻛﯽ ﻧﻮێ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەو ﻧﺎﻋەداﻟەﺗﯽ‬ ‫و ﮔەﻧﺪەڵﯿەی ھەﯾە ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜﺮێﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوە‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﺋەﮔەر دەﺳە‪‬ﺗێﻚ ﺑڕﯾﺎری ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ھەڵەﺑﺠەی ﻧەﺑێﺖ ﺋەوﻛﺎت ﺑﺎ ﻛەس ﺑەﺗەﻣﺎی‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدن ﻧەﺑێﺖ ﻟەم ھەرێﻤەدا‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە دوای‬ ‫)‪ (٢٠٠٣‬ﺋﯿﺘﺮ ﺑﯿﺎﻧﻮوی ھەﺑﻮوﻧﯽ ﺳەدام‪ ،‬ﻧەﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرە‪ ،‬ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﻧەﻣﺎ‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ھﯿﭻ ﺑﯿﺎﻧﻮێﻚ ﻧەﻣﺎوە ﺑﯚ ﺧﺰﻣەت ﻧەﻛﺮدن ﺗەﻧﮫﺎ ﺋەوە‬ ‫ﻧەﺑێﺖ دﯾﺎرە ﺋەو دەﺳە‪‬ﺗە ﻧﯿﺎزی ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻧﯿﯿە‪!!.‬‬ ‫ﻟــە ﻛــﯚﺗــﺎﯾــﺪا ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋـــەوە ﺑڵێﯿﻦ ﺑەﻗەد‬ ‫ﺋــەوەی ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋەزﻣﻮون ﻟەو رووداوە ﺗﺎ‪‬ﻧە‬ ‫وەرﺑﮕﺮﯾﻦ ﺑەھەﻣﺎﻧﺸێﻮەش ﭘێﻮﯾﺴﺘە ھەﻣﻮو‬ ‫ﻻﯾــەك ﺳەﻓەرﺑەرﺑێﺖ ﺑــﯚ ﺧﺰﻣەﺗﯽ ھەڵەﺑﺠە‬ ‫ﻟە ھەﻣﻮو ﺑﻮارەﻛﺎﻧەوە‪ ،‬ﺑــەداﺧــەوەش ﺗﺎﺋێﺴﺘﺎ‬ ‫ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾەﺗﯿەﻛﯽ ﺋەوﺗﯚ ﺑﯚ ﺧﺰﻣەﺗﯽ‬ ‫ھەڵەﺑﺠە ﻧﯿﺸﺎن ﻧەدراوە‪ .‬ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ دوای‬ ‫)‪ (٢٢‬ﺳﺎڵ ﺑڕﯾﺎرﯾﺪا )‪ (٨٨‬ﭘﺮۆژە ﺑﯚ ھەڵەﺑﺠە‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﯿﺒﻜەن‪ ،‬ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ درەﻧﮓ وەﺧﺘە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺑﺎﺷە‪ .‬ﺋــەوەی ﭘێﻮﯾﺴﺘە وەك ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑﮕﻮﺗﺮێ‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎراﻧﯽ ھەڵەﺑﺠە ﺑﻜﺮێﺘە‬ ‫رۆژی ﻣﯿﻠﻠﯽ‪ ،‬ھەﻣﺎﻧﻜﺎت ﻧﺎﻛﺮێ ھﯿﭻ ﻛــەس و‬ ‫ﻻﯾەن ﭘﺮﺳﯽ ھەڵەﺑﺠە و ﯾﺎدی ﺗﺎواﻧﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران‬ ‫ﻟە ﮔەڵ ﮔەﻧﺪەڵﯽ و ﺧﺮاﭘﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗێﻜەڵ ﻧەﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەﻣەش ﯾﺎدی‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﻧەی ھەڵەﺑﺠە ﺑەﺷێﻮازی ﭬﯿﺴﺘﯿﭭﺎڵ و ﻣەراﺳﯿﻢ‬ ‫و ﺑەﺳەرﻛﺮدﻧەوەی ﻣەزار و ﻣﯚﻧﯚﻣێﻨﺖ وەﻛﻮ رێﻮ‬ ‫رەﺳﻤێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ دﯾــﺎری ﺑﻜﺮێ و ﻣەرﺟﯿﺶ‬ ‫ﺑێ ﻟەو رۆژەدا ھەﻣﻮو ﻛﺎرﺑەدەﺳﺘﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﻟە‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﯾەﻛەم ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻦ‪ .‬ﻟە ﻻﯾەﻛﯿﺘﺮﯾﺶ ﭘێﻮﯾﺴﺘە‬ ‫ﭘێﻮاﻧەی ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ و دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﮋێﻮی ھەرێﻢ ﺧەڵﻜﯽ ھەڵەﺑﺠە و ﮔەرﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑێ‪ ،‬ھەروەھﺎ ﻟە ﻻﯾەﻧﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺸەوە ﮔﺮﻧﮕە‬ ‫ﻣەﺳەﻟەی ﺑەﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﻜﺮێﺘە ﭘﺮﺳێﻜﯽ‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ و دەﺳﺘﺒەردارﺑﻮوﻧﯽ ﻧەﺑێ‪ ،‬ﺋەﮔەر ﺋەو‬ ‫ﭘﺮﺳﺎﻧە ﺟێﺒەﺟێﺒﻜەﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺎوەڕ ﺋەﻛەم ﺋەﺗﻮاﻧﯿﻦ‬ ‫)‪ (٢٥‬ﺳﺎڵەی ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎراﻧﯽ ھەڵەﺑﺠە‪ ،‬ﻟە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ‬ ‫ھەڵەﺑﺠەش ﺟﺎرێﻜﯿﺘﺮ ﺑﺎﺑەﺗﯿﺎﻧە ﺷﺮۆﭬەی ﺑﺎﺑەﺗەﻛە‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ‪ ،‬ھەﻣﺎﻧﻜﺎت ﺑەزﯾﻨﺪووﯾﯽ ﻟــە وﯾــﮋداﻧــﯽ‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎﻧﺪا ﺑﻤێﻨێﺘەوە‪...‬‬

‫‪serhengaw@yahoo.com‬‬


‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫‪٣٧‬‬

‫وﺗﺎر‬

‫ﺟﯿﮫﺎﻧﺒﯿﻨﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺑﯚ ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ!!‬

‫ﻧەﺟﯿﺒە ﻗەرەداﻏﯽ‬

‫ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و دەﺳە‪‬ت‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾﺎن ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﺳەردەﻣﯽ‬ ‫ﻣﯚدێﺮﻧﯿﺘەوە و ﻟە ھﺎﺗﻨە ﻛﺎﯾەی ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ دەوڵەت‬ ‫ﻧەﺗەوەوە ﻟە ﭼﻮارﭼﯿﻮەی ﻧەرﯾﺘێﻜﺪا ﻛﺎر دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺋەم ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾە ﻛە وەك ﺟێﯽ ﻛﯚﺑﻮﻧەوەی ﻛﯚﻣەﻟێ‬ ‫ﻧﻮﺧﺒەﯾە ﯾﺎن ﻟە زەﻣﯿﻨەی ﻧﮫێﻨﯽ ﯾﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺎر‬ ‫ﺑﯚ ﻛﯚﻣەﻟێ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ دەﻛﺎت ﻛە ﺳەرﺟەﻣﯽ ھەڵﺰﻧﯿﻨە‬ ‫ﺑە ﭘﺎﯾەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘە‪‬ت و ھەڵﻜﺸﺎﻧە ﺑﯚ ﻟﻮﺗﻜەی‬ ‫ھەرەﻣﯽ دەﺳﺘە‪‬ت‪ ،‬ﺟﺎ ﭼەﻧﺪ ﺑﺎﻧﮕەﺷە ﺑﻜﺮێ ﻛە‬ ‫ﻛەرەﺳە و ﺋﺎﻣێﺮەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑﯚ ﺋەو دەﺳﺘە‪‬ﺗە‬ ‫دادوەراﻧە‪ ،‬ﯾەﻛﺴﺎﻧﯿﺨﻮاز و ﺋﺎزادﯾﺨﻮاز ﺑێ‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﻟەدوا دواﯾﯿﺪا ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە دەﺳﺘە‪‬ﺗە‪ .‬ھەﻣﻮوﺷﯽ‬ ‫ﺑﺎﻧﮕەﺷەی ﺋەوە دەﻛﺎت ﻛە ﺋەوەی دەﯾﻜﺎت ﻟە‬ ‫ﭘێﻨﺎوی ﮔەﻟﺪا دەﻛﺎت‪ .‬ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑە ھەﻣﻮو‬ ‫ڕەوﺗە ﭼەپ‪ ،‬ڕاﺳﺖ‪ ،‬ﺋﺎﯾﻨﯽ‪ ،‬ﻟﯿﺒﺮال‪ ،‬ﺳﯚﺳﯿﺎل‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮات و ھﺘﺪ ﻟەم ﻧەرﯾﺘە ﻻﯾﺎن ﻧەداوە و ﻛﺎرﯾﺎن‬ ‫ﭘێﻜﺮدووە‪ .‬ﭘێﻮەر و ﭘﺮەﻧﯿﺴﭗ و داواﻛﺎﻧﯿﺶ ھەر‬ ‫ﺋەو ﻧﻮﺧﺒەﯾە و ﻟە ﻧﯿﻮ ﺋەو ﻧﻮﺧﺒەﯾەدا ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ‬ ‫زۆر ﻛەم و ﻟە ﻧێﻮ ﺋەو ژﻣﺎرە ﻛەﻣە ﺗﺎﻛێﻚ ﻟەﺳەروو‬ ‫ﺋەم ھــەرەﻣــەوە ﺑڕﯾﺎر دەدات‪ .‬ﺋەم ﻧەرﯾﺘە ﺗﺎ‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎش ﻟەﺳەر ﻛﺎرە و ﻟە زۆرﺑەی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎی‬ ‫رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻨﺪا و زۆر ﺟێﯽ ﺗﺮی ﺟﯿﮫﺎﻧەﻛەﻣﺎن‪.‬‬ ‫ﭘــﺎرﺗــﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟــەم ﺷــێــﻮازە ﻓﻜﺮ و ھــﺰر و‬ ‫ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەﯾەدا ﮔﯚڕاوە ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻧەك ﺋﺎﻣێﺮێﻚ‬ ‫ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ‪ .‬ﻟەم ﺣﺎڵەﺗەی دووەﻣﯿﻨﯿﺸﺪا‬ ‫ﺋﺎﻣێﺮێﻜە و ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ دەﻛﺮێﺘە ﻗﻮرﺑﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﻟﻮﺗﻜەی دەﺳﺘە‪‬ت‪ .‬ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ‬ ‫ﺑەﻧﺎوی دەﺳﺘە‪‬ت و دەوڵەﺗەوە ﭘﯿﺮۆز دەﻛﺮێ‬ ‫و ﺋــەوەی ﻟە ﺑەراﻣﺒەری ڕاوەﺳــﺘــێ ﺑێﮕﻮﻣﺎن‬ ‫ﻟەﻧﺎودەﺑﺮێ و ﺑەﻧﺎوی دەﺳﺘﺒﺮدن ﺑﯚ ﭘﯿﺮۆزﯾەﻛﺎن‬ ‫ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻣﺮدﻧﯽ ﺑﯚ دەدرێ‪ ،‬ﻣــﺮدن ﻟە ڕووی‬ ‫ﺟەﺳﺘﯿﯿەوە ﺑێ ﯾﺎن ﻣەﻋﻨەوﯾەوە ﺑێ ﺟﺎ ﺋەو‬ ‫ھەﺑﻮوﻧە ﮔەﻟێﻚ ﺑێ ﯾﺎن زﻣﺎﻧێﻚ‪ ،‬ﯾﺎن ڕەﮔەزێﻚ ﯾﺎن‬ ‫ﻛەﻟﺘﻮر و ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەﯾەك ‪ ،‬ﯾﺎن ﺑﯿﺮێﻜﯽ ﺟﯿﺎواز ﺑێ‪.‬‬ ‫ﭘﺎرادﯾﮕﻤﺎی ﻛﻼﺳﯿﻚ ﻟە ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا‬

‫ھەڵﺒﮋاردن و دەﻧﮕﺪاﻧﯽ ﮔەﻟﯿﺶ ﺑە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﺎی ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﻛﻮرﺳﯽ دەﺳﺘە‪‬ﺗﯽ ﺋەو‬ ‫ﻧﻮﺧﺒەﯾە ﺑﯿﻨﺮاوە‪ ،‬داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ دەﺳﺘە‪‬ﺗەﻛﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ھەر ﻟە ﻧێﻮ ﺋەم ﻧﻮﺧﺒەﯾەدا ﻟە ﻧێﻮان )ﯾﺎﺳﺎداﻧﺎن‪،‬‬ ‫ڕاﭘەراﻧﺪن و داد(دا ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮی ﺋەو ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣەی‬ ‫ﻛﺎرﻛﺮدﻧەﯾە‪ .‬زۆر ﺟﺎر ﻟە زاری ھەﻧﺪێﻚ ﻟەواﻧەی‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﭘﺴﭙﯚری ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯽ و‬ ‫ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳﯽ دەزاﻧﻦ ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن ﺑە "ﮔەﻣەی ﺳﯿﺎﺳﯽ"‬ ‫ﻧﺎودەﺑەن‪ ،‬ﺋەواﻧەﺷﯽ ﺑە ﭘێﯽ ﺋەو ﮔەﻣەﯾە ﻧەڕوا‬ ‫ﺑەرێﻮە ﺋەو ﺑە ﻣﺎرﺟﯿﻨﺎڵ و ﺑێﭽﺎرە ﻧﺎوی دەﺑﺮێ و‬ ‫ﻓڕێ دەدرێﺘە دەرەوەی ﺋەم ﺑﺎزﻧەﯾە‪ .‬ﺋەﻣە ﺧﯚی ﻟە‬ ‫ﺧﯚﯾﺪا ﺳەرﭼﺎوەی ھەﻣﻮو ﮔێﮋاو و ﺋﺎﻟﯚزﯾەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧەﻣﺎﻧە و ﺧﻮﻻﻧەوەﯾە ﺑە دەوری ﺑﺎزﻧەﯾەﻛﯽ‬ ‫دووﺑﺎرە و ﺑﯚﺷﺪا‪ .‬ھەﻣﻮو ﺋەو ﺑﺎﻧﮕەﺷﺎﻧەی ﻛە‬ ‫ﻟە ﺳەروﺑەﻧﺪی ﭼﻮﻧە ﺳەر دەﺳە‪‬ت دەﮔﻮﺗﺮێ‬ ‫ھەﻣﻮوی ﻟە ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە دەﺳﺘە‪‬ت ﻟە ﯾﺎد دەﻛﺮێ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ھەﻣﻮو ﺑﺎﻧﮕەﺷەﻛﺎن ﺑەر ﺑەرداﺷﺘﯽ ﻟﻮﺗﻜەی‬ ‫دەﺳﺘە‪‬ت دەﻛــەوێ و ﺷﺘێﻚ ﺑەﻧﺎوی ﺋــﺎزادی‪،‬‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ‪ ،‬ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ و دادوەری ﻧﺎﻣێﻨێ ﻟەﺑەر‬ ‫ﺋەوەی ھەﻣﻮو ﺋەو ﭼەﻣﻜﺎﻧە ﻧﺎﻛﯚﻛە ﻟەﮔەڵ ﭼەﻣﻜﯽ‬ ‫دەﺳﺘە‪‬ت و ﯾەﻛﻨﺎﮔﺮﻧەوە و وەك دوو ھێﻠﯽ ﺑەﯾەك‬ ‫ﺗەرﯾﺐ ﻧﺎﮔەﻧەوە ﯾەك‪ .‬دەﺳە‪‬ﺗێﻚ ﻧﺎﺑﯿﻨﯽ ﻟەﮔەل‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﺑێﺘەوە و ﻟە ﺟێﯿەﻛﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ‬ ‫ھەﺑێ دەﺳە‪‬ت ﻟە ﺑﭽﻮﻛﺘﺮﯾﻦ دۆﺧﯿﺪا و ﻟە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﺣﺎڵەﺗﯿﺪا ﮔﯚڕاوە ﺑﯚ ﭼەﻣﻜﯽ ﺑەرێﻮەﺑەری ﻛﺎرﮔێڕی‪.‬‬ ‫ﮔەﻣەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾﺎن ﭘﯿﺴﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەت‬ ‫ﻗﺴەﯾەﻛﯽ ﻧێﻮ ﺧەڵﻚ ھەﯾە دەﻟێﻦ‪":‬ﺳﯿﺎﺳەت درۆ‬ ‫و ھەڵﺨەڵەﺗﺎﻧﺪﻧە"‪ .‬ﻟە ڕاﺳﺘﯿﺪا ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﺋەم‬ ‫ﻗﺴەﯾە زۆر ﮔﺮﻧﮕە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑﯚ ﺋەوەی ڕەوا ﻧەﻛﺮێ‬ ‫و ﻣﺸﺮوﻋﯿەﺗﯽ ﭘێ ﻧەدرێ‪ ،‬دەﺑێ ﺷﯿﺒﻜﺮێﺘەوە‪.‬‬ ‫ﺧەڵﻚ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧەڵﻜﯽ رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ‬ ‫ﺋەوەﻧﺪەی ﺷﺘﯽ ھەڵە ﻟە ژێﺮ ﻧﺎوی ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫و ﻟە دەﺳﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛەی‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﻮە ﺋێﺪی ھەﻣﻮو ﺷﺘﯽ ﻟە ﭼﺎوی ﺋەواﻧەوە درۆ‬ ‫و ﺧەڵەﺗﺎﻧﺪﻧە و ﮔەﻣەﯾە‪ ،‬ﺑە‪‬م ڕاﺳﺘﯿەﻛﯽ ﺗﺮی‬ ‫ھەﯾە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﺳﯿﺎﺳەت ﻟە ﭘێﻨﺎﺳە ﻛﯚن و‬ ‫ﻛﻼﺳﯿﻜەﻛەی دەرﻧــەﺧــﺮاوە‪ .‬ﺑەﺷێﻚ ﻟە ھێﺰە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن و دەوڵەﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﭘﺎرادﯾﮕﻤﺎی‬ ‫ﯾﺎن ﺟﯿﮫﺎﻧﺒﯿﻨﯿەﻛەﯾﺎن ﺑەر ﺑە ﭘێﯽ ﻣﯚدێڵﯽ دەوﻟەت‬ ‫ﻧەﺗەوە و ﭼەﻣﻜﯽ دەﺳە‪‬ﺗﯽ ھەرەﻣﯽ و ﺳێ‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗە ﺳەرەﻛﯿەﻛەی دەوڵەت ﺑەرێﻮە دەﭼێ‬ ‫و ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯿﺶ ھەر ﺑەو ﭘێﯿە ﺷێﻮەﯾﺎن ﮔﺮﺗﻮوە‪.‬‬ ‫ﺋەﻣە ھەم ﻟە ﻣﯚێﻠﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ھەم ﻟە ﻣﯚدێﻠﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ و ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻟــەم ﺑــﮋارەش ﺧﺮاﭘﺘﺮ‬ ‫ﻣﯚدێڵﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە ﻣﯚدێﻠﯽ ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻣﯚﻧﺎرﺷﯿە‪ .‬ﺋەم ﻣﯚدێﻼﻧە ﺷێﻮازە رۆژﺋﺎواﯾﯿەﻛەی و‬ ‫رۆژھە‪‬ﺗﯿەﻛەﺷﯽﺗﺎﻗﻜﺮاوەﺗەوە‪،‬ﺑە‪‬مﻛێﺸەﻛﺎنھەر‬ ‫ﻟە ﺟێﮕەی ﺧﯚﯾەﺗﯽ و دووﺑﺎرە ﺑﻮﻧەوەی ﻛێﺸەﻛﺎن‬ ‫ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﻧەداری و ھەژاری‪ ،‬داڕوﺧﺎوﻧﯽ‬

‫ﺋەﺧﻼﻗﯽ‪ ،‬وێﺮاﻧﻜﺎری ﻟە ﺳەرﺧﺎن و ژێﺮﺧﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﺑﻮری ﺧﻮﻟﻘﺎﻧﺪووە‪ .‬ﺋەم ﻣﯚدێﻠەش ﻟە راﭘەڕﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەم دواﯾﯿە ﺳەﻟﻤﺎ ﻛە ﺑەرەو ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪﻧەوەﯾە‪.‬‬ ‫ﻣﯚدێڵﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﯿﭻ‬ ‫داﺑڕاو ﻧﯿﯿە ﻟەم ﻣﯚدێﻼﻧە ﺗەﻧﺎﻧەت ﻣﺮۆڤ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ‬ ‫ﻟە دوای )‪ (٢٢‬ﺳﺎڵ ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ ﺧﯚﯾﯽ ﺑﯚی ﺳﺎغ‬ ‫ﻧەﺑﯚﺗەوە ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑە ﻛﺎﻣە ﻣﯚدێﻞ‬ ‫ﻛﺎر دەﻛﺎت ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﻛە ھێﻨﺪە ﻣﯚدێﻠێﻜﯽ‬ ‫ﻛﯚزﻣﯚﭘﯚﻟﯿﺘە ﻛە ﻣﺮۆڤ ﺳەری ﻟێ دەرﻧﺎﻛﺎت و ھﯿﭻ‬ ‫ﭘێﻮەرێﻜﯽ ﺑﺎوی ﺳﯿﺎﺳەت ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺋەم دۆﺧەی‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎی ھەرێﻢ ﺑﺨﻮێﻨێﺘەوە‪ .‬ﺋەوەی دﯾﺎرە ﺋﺎﺑﻮری‬ ‫ھەرێﻢ دەﻛﺮێﺘە ﺋﺎﺑﻮری ﭘەﺗﺮۆل و ﻧﺎﺷەﻓﺎﻓﺎﻧە ﻛﺎر‬ ‫ﻟەﺳەر داھﺎﺗەﻛەی ﻛﺮاوە و ﺳەرﺗﺎﭘﺎی ھەرێﻤەﻛەی‬ ‫ﻟە ﮔەﻧﺪەڵﯿەوە ﮔــﻼﻧــﺪووە و ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻧەك ھەر دووﺑــﺎرەی ﺋەو ﻣﯚدێﻠەی ﺳەرەوەﯾە‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﯿﺪی وەك ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ ﺋەو ﻧﻮﺧﺒەﯾە ﻛﺎر دەﻛــﺎت‪ .‬ﺋەوەی‬ ‫ﻧﺎوی ﺧﯚی دەﻧێ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺷﺘێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚی‬ ‫ﺟﯿﺎواز ﻧﯿﯿە ﻟە ڕووی ﺋەو دوﻧﯿﺎﺑﯿﻨﯿەوە‪ .‬ﺷەڕ و‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن و دەﺳﺘە‪‬ﺗﯿﺶ ﻟە‬ ‫ﭘێﻨﺎوی دەﺳە‪‬ت و ﭘﻠە و ﭘﯚﺳﺘﺪاﯾە و ﺷﺘﯽ ھەرە‬ ‫ﺧﺮاﭘﯿﺶ ﺋەوەﯾە ﻛە ﺑەﻧﺎوی ﮔەﻟەوە ﺋەوە دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﭼەﻣﻜﯽ ﺑﺎوی ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ‬ ‫ﺗێﻨەﭘەڕاﻧﺪووە‬ ‫ﺋەﮔەر ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن وﯾﺴﺘﺒێﺘﯽ ﻛە ﺟﯿﺎواز ﻣﺎﻣەﻟە‬ ‫ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﺑەھﯚی دەرﻧــەﭼــﻮون ﻟە ﺑﺎزﻧەی‬ ‫ﺋەو ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوە ﻛﻼﺳﯿﻜە ﻟە ﻧێﻮ ﻛﺎدێﺮەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺋەو دۆﺧە ﺑﺎوە ﻗەﯾﺮاﻧﺎوﯾە ﺗێﭙەڕێﻨێ‪.‬‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺧﯚﺷﯽ ﻧﺎﯾﺸﺎرێﺘەوە ﻛە ﺋەوان ﻟە‬ ‫ﭘێﻨﺎوی ﺳﺎزﻛﺮدﻧﯽ ﮔﯚڕﻧﻜﺎرﯾﺪا دەﯾﺎﻧەوێ ﺑﭽﻨە‬ ‫دەﺳە‪‬ت‪ ،‬واﺗە ﻛێﺸەﻛە ھەﻣﺎن ﻛێﺸە ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﺎی‬ ‫ﭼﺎرەﺳەرﯾﺶ ھەﻣﺎن ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﺎﯾە‪ .‬ﺋــەوەی ﺑە‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﭘێﯽ دەﻟێﻦ‪":‬ﻋەﯾﻨﯽ ﺗﺎس و‬ ‫ﻋەﯾﻨﯽ ﺣەﻣﺎم"‪ .‬ھەر ﺑﯚ ﺋەوەﺷە زۆر ﺳەﺧﺘە ﺑەم‬ ‫ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﺎﻧەی ﻛە زادەی ﻣﯚدێﺮﻧﯿﺘەی ﺳەرﻣﺎﯾەدارﯾە‬ ‫ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ رۆژھــە‪‬ﺗــﯽ ﻧﺎوﯾﻦ ﭼﺎرەﺳەر ﺑﺒﻦ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﻟــەﺳــەرەوە ﻟــە ﻛێﺸەﻛﺎن ﺑــڕواﻧــﺮێ‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑەﭘێﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺟﯿﮫﺎن ﻟە‬ ‫ڕووی ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺋﺎﺑﻮری و ﻛﯚﻣە‪‬ﺗﯿەوە ﻟە ﻻﯾەك‬ ‫و ﺑە ﻟەﺑەرﭼﺎو ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪی ﻣێﮋووﯾﯽ و‬ ‫رۆژاﻧەﯾﯽ رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻛﺎری‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧــەﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﻟە ﭼﻮارﭼﯿﻮەی‬ ‫ﭘــەﯾــڕەوی ﻧﺎوﺧﯚی ﻧﻮﺳﺮاو و ﺑە ﭘێﯽ دەﻗﯽ‬ ‫وەرﮔﯿﺮاوی ﻣﯚدێڵﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎی‬ ‫دﯾﻜەی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا و ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﻧﻮﺧەﺑەی‬ ‫ﺳەردەﺳﺖ و ﺑەﭘێﯽ ﺑەرژوەﻧﺪی و ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە و ﺟﯿﮫﺎن ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﻟە ﻧﺎو ﺋەم ﻣﯚدێﻠەدا ﮔەل ڕەﻧﮕﯽ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ھەﺷﯿﺒێ‬ ‫ﻟەﺳەردەﻣﯽ ﺷﯚڕﺷﺪا ﺑﯚ ﺳﻮﺗەﻣەﻧﯿە و ﻟە ﺳەردەﻣﯽ‬ ‫دەﺳﺘە‪‬ﺗﯿﺸﺪا ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ دەﻧﮕﺪاﻧە‪ .‬ژﻧﺎن‪ ،‬ﮔەﻧﺠﺎن‪،‬‬ ‫ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑەﺷێﻜﻦ ﻟە دﯾﻜﯚری‬


‫وﺗﺎر‬

‫‪٣٨‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺗێﭙەڕﺑﻮﻧﯽ ﻛﺎت ﻟەم‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿە ﮔەﯾﺸﺘﻮوە دەﺳﺘﯽ ﺑﯚ‬ ‫ﻛێﺸەﻛﺎن ﺑﺮدووە و ﻟەﻧێﻮ ﻛەﺷﯽ‬ ‫ﺑە ﻣﺎدﯾﻜﺮاوی ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮرﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑە ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﻛەم ﻟە ﻛﺎدێﺮە‬ ‫ﭘێﺸەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاوە‪ .‬ﺋەواﻧەی‬ ‫ﭘێێﺎن واﯾە ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﺑەﺷﺪاری ﮔەﻣە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻧەﺑﻮوە ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﻛە ﻛﺎرﯾﮕەر‬ ‫و ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧەﺑﻮوە ﺋەﮔەر‬ ‫ﮔﻮزارە ﺑێ ﻟە ﺑەﺷێﻜﯽ ﻛەﻣﯽ‬ ‫راﺳﺘﯽ‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەﻣﻮو راﺳﺘﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻣﻦ ﭘێﻢ واﯾە ﻛە ﺑەﺷﺪاری‬ ‫ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەوەی‬ ‫ﻧﺎوی دەﻧﺮێ ﮔەﻣەی ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧەی ژﯾﺮاﻧە ھەڵﺴﻮﻛەوﺗﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﯿە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو‬ ‫ﮔەﻣەﯾە ﮔەﻣەﯾەﻛﯽ ﻧﺎدروﺳﺘە و‬ ‫ﭘﯿﺴﺒﻮﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗە‬ ‫ڕازاﻧﺪﻧەوەی ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﯚ داﻧەﻗەﺑﻮڵﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑە ﮔەل‪ .‬ﺋﺎﯾﯿﻦ‪ ،‬ﺋﺎﻣﺮازەﻛەی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﭘێ ﺑێ‬ ‫دێﻨێﺘە ﺳەر ﺳەﺣﻨەی ﺳﯿﺎﺳەت و وەك ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﻛــەرەﺳــەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛــﺎری ﭘێﺪەﻛﺎت ﻟە واﺗﺎ‬ ‫راﺳﺘەﻗﯿﻨەﻛەی ﺧﯚی ﻻی دەدات‪ .‬ﻛﺎﺗێ ﻛﺎری ﭘێﯽ‬ ‫ﻧەﺑێ وەك ﺋەﻓﯿﯚﻧﯽ ﮔەﻻﻧە ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﺑﯚ دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ھەم ﻟە ﻣﯚدێﻠە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿەﻛەی‪ ،‬ھەم ﭼەپ و ھەم‬ ‫ﻟە ڕاﺳﺘڕەو ﻧەﺗەوەﭘەرﺳﺘەﻛەی‪ .‬وەك ﺋەوەی ﻟە‬ ‫ﻣﯚدێﻠﯽ ﺳﯚﭬێﺘﯽ ﻛﯚن‪ ،‬ﺋێﺴﺘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻣﯿﺴﺮدا‬ ‫و ﭼەﻧﺪﯾﻦ و‪‬ﺗﯽ دﯾﻜەدا ھەﯾە‪ .‬ﺋەوەی ﻟە ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﺪا ھەﯾە‬ ‫دوور ﻧﯿﯿە ﻟەم ﻣﯚدێڵە و ﯾﺎن ﺗێﻜەڵەﯾەك ﻟە ﻣﯚدێڵﯽ‬ ‫رۆژﺋﺎواﯾﯽ و رۆژھە‪‬ﺗﯿە‪ .‬ﻛﺎﺗێ ﺳــەدام ﺣﺴێﻦ‬ ‫ﮔﻮﺗﺎری ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ ﺑەﻋﺴﺪا ﺷﻜﺴﺘﯽ‬ ‫ھێﻨﺎ‪ ،‬ﺧێﺮا ﺑەرﮔە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿەﻛەی ﺑە ﺑەردا ﻛﺮدەوە‬ ‫و ﺋەﻻھﻮﺋەﻛﺒەری ﻟە ﺳەر ﺋﺎ‪‬ی ﻋێﺮاﻗﺪاﻧﺎ‪ .‬ﻣﯚدێﻠە‬ ‫ﻛﻮردﯾەﻛەی ﺑﺰوﺗﻨەوە و ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەم ﻣﯚدێﻠە ﺟﯿﺎواز ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﺷﺎردﻧەوەی‬ ‫ڕاﺳﺘﯿەﻛﺎن‪ .‬ﻛﺎﺗێ رەﺧﻨە ﻟە ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن‬ ‫دەﮔﯿﺮێ ﺗەﻧﯿﺎ رەﺧﻨە ﻟە ﺳەﻧﺘﺮاﻟﻜﺮدﻧﯽ دەﺳە‪‬ت‬ ‫ﻟە ﺳەرۆﻛێﻜﺪا و ﻧەﺑﻮﻧﯽ ﺷەﻓﺎﻓﯿەت و ﮔەﻧﺪەڵﯿﺪا‬ ‫دەﮔﯿﺮدرێ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻧﺎﺑﯿﻨﺮێ ﻟە ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﻧﺰﯾﻜەی‬ ‫ھەﻣﻮو ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎﻧﺪا چ ﻟە ﺋﺎﯾﻨﯿەﻛﺎن و چ ﻟە‬ ‫ﮔﻮاﯾە ﻋﻠﻤﺎﻧﯿەﻛﺎن ﺑە ﻣﻮو ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ﻟە ﺳەر ﭘﺮﺳە‬ ‫ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿەﻛﺎن ﻧﯿﯿە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﭘﺮﺳﯽ ڕەﮔەزی‬

‫و ﭘﺮﺳﯽ ﺋــﺎزادی ژﻧــﺎن و ﭘﯿﺎوان و ﻛﯚﻣەڵﮕە‪.‬‬ ‫ﻟەو ﻗەﯾﺮاﻧە ﻗﻮڵەی ﺧێﺰاﻧﺪا ﭘێﻨﺎﺳەﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە‬ ‫ﻛە ﭘﯿﺎوێﺘﯽ و ژﻧێﺘﯽ ﭼﯿە؟ ﻣﺮۆﭬﯽ ﺋﺎزاد ﻛێﯿە؟‬ ‫ﭘێﻮەری ﺋﺎزادی ﭼﯿە؟ ھەرﭼﯽ ھەﯾە ﻟە ﻓﯚرﻣﯽ‬ ‫ﻛﯚن و ﻛﻼﺳﯿﻜﺪاﯾە ﻛە ھﯿﭻ وە‪‬ﻣﺪەرەوەﯾەك ﻧﯿﯿە‬ ‫ﺑﯚ ﺋەو ﻗەﯾﺮاﻧە ﻗﯚڵەی ﺧێﺰاﻧﯽ ﻛﻼﺳﯿﻜﯽ ﺗێﺪاﯾە‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻗﺎڵﺐ و ﺋەزﺑەرەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗێﻜﺪا‬ ‫ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ھەﯾە ﺑﯚ ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛە‬ ‫ﺗەواو ﻟە دەرەوەی ﺋەم ﻗﺎڵﺐ و ﺋەزﺑەرە و ﻧەرﯾﺘەﯾە‪.‬‬ ‫ﺋەوﯾﺶ ﺋەو ﺟﯿﮫﺎﻧﺒﯿﻨﯽ )ﭘﺎرادﯾﮕﻤﺎ(ﯾەﯾە ﻛە وەك‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻟە زۆر ﺟێﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻣﺎﯾەی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾە‪ .‬ﻟە ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ‬ ‫ﺷەﺳﺘەﻛﺎﻧەوە ﺑە دەﺳﭙێﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺰوﺗﻨەوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻧﺠﺎن‪ ،‬ژﻧﺎن‪ ،‬ﺑﺰوﺗﻨەوە ڕادﯾﻜﺎل‪ ،‬ﻓێﻤﯿﻨﺴﺖ و‬ ‫ھﺘﺪ ﺳەری ھەڵﺪا ﺑە دروﺷﻤﯽ ﻣەﮔەر ﺟﯿﮫﺎﻧێﻜﯽ ﺗﺮ‬ ‫ﻣەﺣﺎڵە؟ وەك ھەوﻟێﻚ ﻛەوﺗە ڕێ ﻛە ﺑﺰوﺗﻨەوەی‬ ‫ﺋﺎزادی ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺣەﻓﺘﺎﻛﺎﻧەوە ﻛﺎری‬ ‫ﻟەﺳەر دەﻛﺎت ﻟە ﻧێﻮ ﭘەﻛەﻛە و ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دوای ﺋەوەﺷﺪا‪ .‬ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺋەوەی ﻛە ﭼەﻧﺪە ﺋەو‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﺒﯿﻨﯿە ﭘێﻚ ھێﻨﺮاوە و ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﻛﺮاوە‬ ‫و ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻟێﻜەوﺗﯚﺗەوە؟ ﺗەوەرەی ﺳەرەﻛﯽ ﺋەم‬ ‫ﺑﺎﺑەﺗەﯾە‪ .‬ﺑﯿﺮﻣەﻧﺪاﻧﯽ وەك ﻋەﻣﺎﻧﻮﺋێﻞ واﻟﺮﺷﺘﺎﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﺋەﻧﺘﯚﻧﯽ ﻧﯿﮕﺮی و ڕێﺒەری ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﻋﺒﺪوڵ‪ ‬ﺋﯚج‬ ‫ﺋﺎﻻن ﻟە ھﺰر و ﻓﻜﺮﯾﺎن ھەﻣﺎن رێﺒﺎز و ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﺑﯚ ﻛێﺸەﻛﺎن ﮔﻮﻧﺠﺎو دەﺑﯿﻨﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺟﯿﺎوازﯾﺎن‬ ‫ﺋەوەﯾە ﻛە ﺑەرێﺰ ع‪ .‬ﺋﯚج ﺋﺎﻻن ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯿﺮﻣەﻧﺪێﻚ‬ ‫ﻧﯿﯿە ﻛە ﺧــﺎوەن ﭘــﺮۆژەی ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻚ ﺑێ ﺑە‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﺒﯿﻨﯿەﻛﯽ ﻧﻮێﻮە ﻟە ژێﺮ ﻧﺎوی ﻣﯚدێﺮﻧﯿﺘەی‬ ‫دﯾــﻤــﻮﻛــﺮاﺗــﯽ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺧــﯚی ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﺳﯿﺴﺘەﻣەی داڕﺷﺘﻮوە و ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﻛﺮدووە و‬ ‫ﻟەﺳەرﯾﺸﯽ )‪ (١٤‬ﺳﺎڵە ﻟە زﯾﻨﺪاﻧێﻜﯽ ﺗﺎﻛەﻛەﺳﯿﺪا‬ ‫ﮔﯚﺷەﮔﯿﺮﻛﺮاوە و )‪ (٣٥‬ﺳﺎڵﯽ ڕەﺑەﻗﯿﺸە ﺷەرێﻜﯽ‬ ‫ﺑێ وێﻨەی ﺑەراﻣﺒەر ﺧﯚی و ﺑﺰوﺗﻨەوەﻛەی دەﻛﺮێ‪.‬‬ ‫ﺋەم دوﻧﯿﺎﺑﯿﻨﯿە ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳەت و ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻟەﺳەر ﻗەﺑﻮڵﻨەﻛﺮدﻧﯽ واﻗﻌﯽ ﺑﺎوە‪ .‬دەﻛﺮێ ﺑﮕﻮﺗﺮێ‬ ‫ﺑﺰوﺗﻨەوە ﻟەﺳەرەﺗﺎدا ﺑە ھەﻣﺎن ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﺎی ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭘێﺸەﻧﮓ دەﺳﺘﯽ ﺑە ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﻛﺮد‬ ‫و ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪(١٩٩١‬‬ ‫ەوە ﻛﺎﺗێ ﻣﺮۆڤ ﻟە وردەﻛﺎرﯾەﻛﺎﻧﯽ ڕاﭘﯚرﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮە ﯾــەك ﻟــە دوای ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺑڕواﻧێ دەﺑﯿﻨێ‬ ‫ﻛە ﮔەڕان ﺑە دوای ﻣﯚدێﻠێﻜﯽ ﺗﺮدا ھەﺑﻮوە ﻛە‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە ﺑﺎزﻧەی ھەڵﻜﺸﺎن ـ دەﺳە‪‬ت ـ داﻛﺸﺎن‬ ‫ﺑﯿﻨێ‪ ،‬ﻧەك ﻟەﺑەرﺋەوەی ﻛە ﺗەﭬﮕەر ﺷﻜﺴﺘﯽ ھێﻨﺎ‬ ‫ﻟە ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە دەﺳە‪‬ت و دەوڵەت‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﻟە‬ ‫ﺑەرﺋەوەی ﻛە ﺷەڕ و ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ دەﺳە‪‬ت دووری‬ ‫ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿە‪ .‬ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﺎی ﺋەو‬ ‫ﺗەﭬﮕەرە ڕەﺧﻨە و ڕەﺧﻨەداﻧە‪ .‬ﺋەو ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣەﯾە‬ ‫ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧەوەی ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧە ﻟە ﺧەوﺷﯽ ﺷەڕی‬ ‫دەﺳـــە‪‬ت و دەرھﺎوﯾﺸﺘەﻛﺎﻧﯽ و ﺑﻮﻧﯿﺎدﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿە ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎﯾەﻛﯽ ﺋەﺧﻼﻗﯽ و وﯾﮋداﻧﯽ‬ ‫و ﭘﺸﺘﺮاﺳﺖ ﺑە ھێﺰی ﺧﻮد‪ .‬ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ رێﺒﺎزﯾﺶ‬ ‫ﺑﯚ ﺋــەو ﻛــﺎرە ﭘــەروەردەﯾــە‪ .‬ﺑە ﭘـــەروەردەش‬ ‫زﯾــﻨــﺪووﻛــﺮدﻧــەوەی ﺋــەو ﯾەﻛﺎﻧەی ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾە‬ ‫ﻛە دەوڵــەت ﺑەھﯚی ﺋــەوەی ﻛــە ﻧەﻛەوﺗﯚﺗە‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﯿەوە‪ ،‬ﭘەراوێﺰی ﻛــﺮدوون و ﮔﯚﺷەﮔﯿﺮی‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﻛﺮدن و ﺑە ﻛێﺸەی ﻻوەﻛﯿەوە ﺳەرﻗﺎڵﯽ ﻛﺮدوون‬ ‫و ھێﺰی دەﺳە‪‬ﺗﺪاری ﺧﯚی ﻟەﺳەر ﺑﻮﻧﯿﺎدﻧﺎون‪.‬‬ ‫ﻓەﻟﺴەﻓەی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەم ﺟﯚرە ﻟە ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﮔەﻟە‪ .‬ﮔەل ﺑەﺷێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ و ﺳﺘﻮﻧﯽ‬ ‫ﺳەرەﻛﯽ ﻛﺎرﺳﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿە‪ .‬ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑەﺷﺪاری‬ ‫ﺟەﻣﺎوەرە ﻟە ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑڕﯾﺎرداﻧﺪا‪ ،‬ﻧەك ﺑە‬ ‫ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ ھەڵﺒﮋێﺪراو ﺑەﺗەﻧﯿﺎ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ھەم ﻣﯚدێﻠﯽ‬ ‫ھەڵﺒﮋاردن و ھەم ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ راﺳﺘەﺧﯚ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەر دەﻛﺎت‪ .‬ﻟە ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿە ﻧەﺗەوەﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ھەردوو ﻣﯚدێﻞ ﻟەﻧﺎوﯾەﻛﺪا ﻛﺎر دەﻛەن‪ .‬ھﯿﭻ ﻛﺎﻣﯿﺎن‬ ‫ﻟەﺳەر ﺣﺴﺎﺑﯽ ﺋــەوی دﯾﻜە ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻟە ﭘێﻨﺎوی‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿﺪا ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳە‬ ‫ﻛﯚﻣە‪‬ﺗﯿەﻛﺎن ﭘﺸﺘﮕﻮێ و دواﻧــﺎﺧــﺮێ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫ھــەردوو ﭘﺮﺳەﻛە ﭘێﻜەوە ھﺎوﺗەرﯾﺐ ﻟە رێﯽ‬ ‫ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﺳەرﺑەﺧﯚی ژﻧﺎن دەﺧﺮێﺘە ﺳەر رێﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری‪ .‬ﻟەم ﻣﯚدێﻠەی ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ژﻧﺎن و‬ ‫ﮔەﻧﺠﺎن ﭘێﺸەﻧﮓ و ھێﺰی ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﻦ‪ .‬ﻟە ﻧەﺑﻮﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻗەﯾﺮاﻧﯽ ﭘﺮﺳە ﻧەﺗەوەﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا و ﻛەوﺗﻨﯽ‬ ‫ﺑﯚ رێﯽ ﭼﺎرەﺳەری‪ ،‬ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻟەﺳەر دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿە و ﮔەﯾﺸﺘﻨە‬ ‫ﺑە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺗﺮ ﻣﺎف و ﺋﺎزادﯾەﻛﺎن ﺑﯚ ﺋەوەش‬ ‫ﻣﯚدێﻠﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ راﺳﺘەوﺧﯚ و ڕادﯾﻜﺎڵە‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە‬ ‫ﺗێﭙەڕﺑﻮﻧﯽ ﻛﺎت ﻟەم ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿە ﮔەﯾﺸﺘﻮوە دەﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﻛێﺸەﻛﺎن ﺑﺮدووە و ﻟەﻧێﻮ ﻛەﺷﯽ ﺑە ﻣﺎدﯾﻜﺮاوی‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮرﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑە ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﻛەم ﻟە ﻛﺎدێﺮە‬ ‫ﭘێﺸەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاوە‪ .‬ﺋەواﻧەی ﭘێێﺎن واﯾــە ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﺑەﺷﺪاری ﮔەﻣە ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن ﻧەﺑﻮوە‬ ‫ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﻛە ﻛﺎرﯾﮕەر و ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻧەﺑﻮوە ﺋەﮔەر ﮔــﻮزارە ﺑێ ﻟە ﺑەﺷێﻜﯽ ﻛەﻣﯽ‬ ‫راﺳﺘﯽ‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەﻣﻮو راﺳﺘﯿەﻛﺎن ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻣﻦ ﭘێﻢ‬ ‫واﯾە ﻛە ﺑەﺷﺪاری ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەوەی ﻧﺎوی دەﻧﺮێ ﮔەﻣەی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﯿﺸﺎﻧەی ژﯾﺮاﻧە ھەڵﺴﻮﻛەوﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەرﯾﯿە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﮔەﻣەﯾە ﮔەﻣەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻧﺎدروﺳﺘە و ﭘﯿﺴﺒﻮﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗە‪ .‬واﺗە ﺑە ﺋﺎﻣﺮازی‬ ‫ﻧﺎﺷەﻓﺎف‪ ،‬دوور ﻟە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘەم‬ ‫و وە‪‬م ﻧەداﻧەوەی داواﻛﺎﻧﯽ ﮔەل و ﺑێ ﺑەﺷﺪاری‬ ‫ﮔەل ﻧﻮﺧﺒەﯾەك ﺑەﻧﺎوی ھەﻣﻮواﻧەوە ﺳﯿﺎﺳەت‬ ‫ﺑﻜەن‪ ،‬ﺑێ ﭘﺮەﻧﯿﺴﯿﭗ ھەوڵﯽ ﭘﯚﻟێﻨﺒەﻧﺪی ﺑﺪەن‬ ‫و ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔﺸﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑەرژوەﻧﺪی ﺗﺎك‬ ‫و ﺷەﺧﺴﯽ ﺑﭙﺎرێﺰن‪ ،‬ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ دەرﻓەﺗﭙەرﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﻘﯚزێﺘەوە ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳەﺗﻜﺮدن ﻧەك ﺑە ھێﺰی ﺑﺎوەری‬ ‫و ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺎﻧە و ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﺎی وﯾﮋدان‬ ‫و ﺋەﺧﻼق‪ ،‬ﺋەوەﯾە ﻛە ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردی ﻟە ﺋﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑەﺷﺪاری ﻟە ﺳﯿﺎﺳەت ﺑێ ﺑﺎوەڕ و ﺳﺎردﻛﺮدۆﺗەوە‬ ‫و ﭘەراوێﺰی ﻛــﺮدووە ﺋەو ﮔەﻣەﯾەی ﺑەﺷێﻚ ﻟە‬ ‫ﻧﻮﺧﺒەﯾەك ﻛە ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﺳﯿﺎﺳﯽ دەزاﻧﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧێﻚ زﯾﺎﺗﺮ ھﯿﭻ ﺗﺮ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋەم ﺷێﻮە ﻛﺎرﻛﺮدﻧە‬ ‫وای ﻛــﺮدووە ﻛە ﮔەل ﺳﯿﺎﺳەت ﺑە درۆ ﺑﺰاﻧێ‪.‬‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەت ﺧﯚی ﻟە ﺧﯚﯾﺪا ﻧەك ﺑﻮوﻧە ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ھﻮﻧەری ﺟﻮاﻧﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ژﯾــﺎن و ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﺎﻧﯿەﻛﯽ ﺑەﺷﺪارﯾە ﻟە ﮔــﻮزارە‬ ‫ﻟــە ﺧــﯚﻛــﺮدن و ﭼـــﺎرەﺳـــەری راﺳــﺘــەوﺧــﯚی‬ ‫ﭘﺮﺳەﻛﺎﻧە‪ ،‬دژﺑــەری ﺋــەوەش ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻗڕێﮋ‬ ‫ھەﯾە دوورەﭘەرێﺰﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻟە ﻟەو ﺑەﺷﺪارﯾە‪.‬‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﭼﯽ ﻧەﻛﺮد؟ ﺑﯚﭼﯽ‬ ‫ﻧەﯾﻜﺮد؟‬ ‫ﻟەﻣەودا ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﻛەﻣﯿﺶ ﺑێ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﺳەرﻛەوﺗﻮوە ﺑﻮوە ﻟە ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﮔەل ﻟە ﻛﺎری‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑﺎزﻧەی ﻛﺎرەﻛەی ھێﺸﺘﺎش ﺗەﺳﻜە‪.‬‬ ‫ﻟەﺑەر دوو ھﯚﻛﺎر‪ :‬ﯾەﻛەم‪ ،‬ھﯚﻛﺎرەﻛەی ڕوو ﻟە‬ ‫ﭘﺎرﺗەﻛە ﺧﯚﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﺋەوﯾﺶ ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿەوە‬ ‫ﻣەﯾﻠﯽ دوودڵ ﺑﻮﻧﯽ ھەﻧﺪێ ﻟە ﻛﺎدێﺮەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﻧێﻮان‬ ‫ﺋەو دوو ﻣﯚدێﻠەی ﺳەرەوەی ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺗەواو‬ ‫ﺑﺎوەڕ ﻧەﺑﻮﻧﯿﺎن ﺑە ﭘﺎرادﯾﮕﻤﺎی ﻧﻮێ و ﭼەﻣﻜﯽ‬ ‫ﺣﺎزرﺧﯚری ﻟە دەﺳﺘﻜەوﺗﯽ وەھﻤﯿﺎﻧەی دوای‬ ‫دەﺳﺘﯿﻮەرداﻧﯽ ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟە ﺋێﺮاق ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪(٢٠٠٣‬‬ ‫ەوە ﻛە ﺋەوەش ﺧﯚی ﻟە ﺧﯚﯾﺪا ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ وﯾﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺋەو ﻛێﺸﺎﻧەی ﺑەﺷﯿﺎﻧەش ﺑێ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜﺎت‪ .‬ﻣەﺑەﺳﺖ ﻟە دەﺳﺘﻜەوﺗﯽ وەھﻤﯽ‬ ‫ﺋەو دەﺳﺘﻜەوﺗﺎﻧەﯾە ﻛە ﮔەرەﻧﺘﯽ ﻧەﻛﺮاون و )‪(١٠‬‬ ‫ﺳﺎڵە وا ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد دەدرێ ﻛە ﻧﯿﺸﺎن‬ ‫دراون و ﺑێ ﺑەﺷﺪاری ﮔەل ھەوڵﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻟەﺳەر‬ ‫دەدرێ ﻟە ﻻﯾەن ﻧﻮﺧﺒەی ﺳﯿﺎﺳﯽ دەﺳە‪‬ﺗﺪارەوە‪.‬‬ ‫دووەم‪ ،‬ﺋــەو ﻛەﺷە ﺑە ﻣﺎدﯾﻜﺮاوەی ﺑﺎﺷﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑێ ﺑﺎوەرﺑﻮوﻧﯽ ﮔەﻟە ﻟە ﻻﯾەك ﺑە‬ ‫ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ ﻛﺎرﯾﮕەری ﺑەردەواﻣﯽ‬ ‫راﺳﺘەوﺧﯚ و ﻧﺎڕاﺳﺘەﺧﯚی دەرەﻛﯽ و داﮔﯿﺮﻛەراﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھێﺰی ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯿە ﻟە ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ .‬ﺋەوﯾﺶ ﺑە ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی‬ ‫ھەﻣﻮو ﻣﯚدێﻠەﻛﺎﻧﯽ ﺷێﻮازێﻜﯽ ﺗــﺮی ژﯾﺎﻧێﻚ‬ ‫ﻛە ﻧﺎﻣﯚﯾە ﺑە ﻛﯚﻣەڵﮕە و ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەﻟﮕەﻛەﻣﺎن‪ ،‬ﺋێﺴﺘﺎﺷﯽ ﻟەﮔەڵﺪا ﺑێ ھەﻧﺪێ‬ ‫ﻣﯚدێﻞ و ﺷێﻮازی ژﯾﺎن ھەﯾە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑەﺷێﻜﯽ زۆر‬ ‫ﻛەﻣﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردی ﮔﺮﺗﯚﺗەوە ﻛە ﻧﺰﯾﻜﻦ ﻟە‬ ‫ﻧﻮﺧﺒەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺳەردەﺳﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﺋەواﻧﯽ‬ ‫دﯾﻜە ﻛە زۆرﺑەﯾﺎن ﺧەڵﻜﯽ ھەژار ﯾﺎن ﻣﺎﻣﻨﺎوەﻧﺪ‬ ‫ﯾﺎن ﺋەواﻧەی ﻟە ﮔﻮﻧﺪە و دەرەوەی ﺳەﻧﺘەری ﺷﺎر‬ ‫دەژﯾﻦ دەرەوەی ﺋەم ﻣﯚدێﻠە ﮔﻮزاراوەﯾەی رۆژﺋﺎوان‬ ‫ﻛە ﻟەﺳەرەوە ﺑەﺳەر ﻛﯚﻣەڵﮕەدا ﺑەﺷﻜﺮاوە‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎس ﻟە‬ ‫ﻧێﻮ ﻛەﺷەدا ھەم ﺑﺒێﺘە ھێﺰێﻜﯽ رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ھەم‬ ‫ھێﺰێﻜﯽ ﻣەﻋﻨەوی‪ ،‬ﻣەﻋﻨەوی ﺑەو واﺗﺎﯾەی ﻛە ﺗﺎ‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎ ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری ﺧەڵﻚ ﺑە ﭼﺎوی ﻻﯾەﻧﮕﺮ‬ ‫و ھەوادارێﻜﯽ ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژی و ﻓﻜﺮی زۆر ﻧﺰﯾﻜﯽ‬ ‫ﭘەﻛەﻛە ﺳەﯾﺮی دەﻛەن‪ .‬ﻛە ﺧﯚی ﻟە ﺧﯚی ﺋەﻣە‬ ‫ﺷﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە و ﺗەﻧﺎﻧەت زۆر ﺋەرێﻨﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺋەوەی ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟێﺮە و ﻟەوێ ھەڵەی‬ ‫ﺗێﺪا دەﻛﺎت ﻛەوﺗﻨە ﺋەو ﻛەﺷەی ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﺗﺮی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﺑﺎﺷﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺎری ﻟەﺳەر دەﻛﺎت‬ ‫ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ھەڵﺴﻮﻛەﺗﯿﺎن ‪ ،‬ﻛەرەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚﻧﺎﺳﺎﻧﺪن‪ ،‬ﭘەﯾﻮەﻧﺪی ﻟەﮔەل رێﻜﺨﺴﺘﻦ و‬ ‫ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ و ﯾﺎن ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚ ﮔەﯾﺎﻧﺪە‬ ‫ﮔەل‪ .‬ﺋەوەی ﻛە ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺑﯿﻜﺎت ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺑﺎش ﻛﺎرﻛﺮدﻧێﺘﯽ ﻟە ﺳەر ﭘﺮﺳﯽ ﺋﺎزادی ﻛﯚﻣەڵﮕە‬ ‫و ﭘﺮﺳﯽ ژن‪ .‬ھەﻧﮕﺎوی ﺑەرﭼﺎوﯾﺸﯽ ﻧﺎوە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﻟەڕووی ﻓﻜﺮﯾەوە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﯚ ﺑە ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯽ ﻛﺮدن و‬ ‫دەزﮔﺎﺑﻮوﻧﯽ ﻣﺎوە ﻟە ڕووی ﭘەروەردە و ﭘێﮕەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﻛــﺎدێــﺮی ﭘﺴﭙﯚر و ھــەروەھــﺎ ﺧﯚﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻟــە ﻧێﻮ ھــەﻣــﻮو ﭼﯿﻦ و ﺗــﻮێــﮋەﻛــﺎﻧــﯽ ﺗــﺮدا‪.‬‬ ‫ﺑــە ﺑﯚﭼﻮﻧﯽ ﻣــﻦ ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺧــﺎوەن‬ ‫ﭘﺎرادﯾﮕﻤﺎی ﻧﻮێ ﺑﯿەوێ ﻟەو زەﻣﯿﻨەﯾەدا ﺳەرﻛەوﺗﻮو‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫ﺑێ‪ ،‬دەﺑێ ﺑەھێﻨﺪەی ﻣﻮﺳڵﻤﺎﻧێﻚ ﭼەﻧﺪ ڕووی ﻟە‬ ‫ﻛەﻋﺒەﯾە دەﺑێ ﺋەوەﻧﺪە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﯿﺶ‬ ‫ڕووی ﻟە ﮔەل و ﭘﺸﺘﯽ ﻟە دەﺳــە‪‬ت ﺑێ‪ .‬ﻟە‬ ‫ﻛﯚﺷﻜەﻛﺎﻧﯽ دەﺳە‪‬ﺗﺪا ﺟێێ ﻣﺮدﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﺒﯿﻨێ‪.‬‬ ‫ﺧﯚ دوورەﭘەرێﺰ ﺑﮕﺮێ ﻟە ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﭘﯚﭘﯿﻠﯿﺴﺖ‬ ‫و ھەﻣﯿﺸە ﺑە ﭼﺎوی ڕەﺧﻨەﮔﺮ ﻟە ﺧﯚی ﺑڕواﻧێ‪.‬‬ ‫ﺧﺎڵﯽ ﺑەھێﺰ و ﻻوازی ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﺋــەوەی ﭘﺎرﺗﯽ ﭼــﺎرەﺳــەری ﺗﻮاﻧﯿﻮەﺗﯽ ﺑﯿﻜﺎت‬ ‫ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ﺗﺎﺑﯚﯾەی ﻛە ﺳﯿﺎﺳەت ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﻧﻮﺧﺒەدا ﺑەرﺗەﺳﻚ ﺑﻜﺎﺗەوە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ‬ ‫ﻛﺮدۆﺗە ﺑەﺷێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟە ﻛﺎری ﮔەل‪ ،‬ﻟە ھەﻧﺪێ‬ ‫ﺷﻮێﻦ ڕەﻧﮓ و ﺟێ ﭘەﻧﺠەی ﺷێﻮە ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫دﯾﺎرە‪ .‬ﺧﺎوەن ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛە ﻛە ﻛﺎر و ﻣﺎﻧﺪوو ﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫زۆر و ﻛﺎدێﺮی ھەﻧﺎﺳەﻗﻮڵﯽ دەوێ ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﺑەرﮔە ﺑﮕﺮێ ﻧەﻛەوێﺘە ﻧێﻮ ﺋەو ﮔەﻣەﯾەی ﻛە ﭘێﯽ‬ ‫دەڵێﻦ‪":‬ﮔەﻣەی ﺳﯿﺎﺳﯽ" و ﺧﯚی و ﮔەل ﻧەدۆڕێﻨﯽ‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻟە ڕووی ﺧﯚﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧەوە‬ ‫ﻛەﻣﯽ ھێﻨﺎوە‪ ،‬ﻣەﯾﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻧﺎﺳﺎﻧﺪن ﻟە دوو‬ ‫ڕووەوە ﺑە ﺋﺎﮔﺎﯾﯿەوە ﻟە ﺑەردەم ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا‬ ‫ﺑەرﺗەﺳﻚ دەﻛﺮێﺘەوە‪ ،‬ھەم ﻟە ﻻﯾەن دەﺳە‪‬ﺗەوە‬ ‫و ھەم ﻟە ﻻﯾەن ﺋەو زھﻨﯿەﺗەی ﻛە ﺑە ﺋﺎﮔﺎﯾﯿەوە‬ ‫ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە و ھەڵﺴەﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ھەڵە ﺑﯚ ڕۆﻟﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری دەﻛﺎت‪ ،‬ﭘێﺪەﭼێ دەرﻓەﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ھەﻣﻮو ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﻟە ﺑﺎر ﺑێ ﺑە ﺣﻮﻛﻤﯽ دەوڵەﻣەﻧﺪی ﺑەرﻧﺎﻣەﻛەی‬ ‫ﻟە ڕووی ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‪ ،‬دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ‪ ،‬ژﯾﻨﮕەﯾﯽ‪،‬‬ ‫ڕەﮔەزی و زۆر ﺑﻮاری ﺗﺮ‪ .‬ھەرﭼەﻧﺪە ﭼﺎﻻﻛﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری زۆر دەرﻓەﺗﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﭘێ ﻧﺎدرێ‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ دەﺳە‪‬ﺗﺪا ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺳﻔﺮ‬ ‫دەرﻓەﺗﯽ ﮔﻮزارە ﻟەﺧﯚﻛﺮدﻧﯽ ﭘێ ﻧﺎدرێ‪ ،‬ﺋەوەش‬ ‫ﺧﯚی ﻟە ﺧﯚﯾﺪا ﭼەﻣﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧە‬ ‫دەﺧﺎﺗە ژێﺮ ﭘﺮﺳﯿﺎرەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑڕێﻚ ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮﯾﺶ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ڕواﻧﮕە و ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا‬ ‫ﺟێ ﺑە دەﻧﮓ و ڕەﻧﮕﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دەدەن‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﻧﺎزاﻧﺮێ ﻛە ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﺧﯚﺷﯽ ﭼەﻧﺪە ﺑﯚ ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ﭘەردەﭘﯚﺷﻜﺮدﻧەی‬ ‫ﺑەﺷێﻚ ﻟــە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛــــﻮردی ﺑــﺎﺷــﻮری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ﻛە ﻟە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺎن ﭘەﯾڕەوی دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﺷﺘێﻜﯽ ﺗﺮ ﮔﺮﻧﮓ ﺋەوەﯾە ﭼڕﻛﺮدﻧەوەی ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﻣەﯾﺪاﻧێﻚ ﺑﯚ ﻛﺎری ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﭘێﺪەﭼێ‬ ‫دەﺳﺘﻜەوﺗﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﺑﯚ ﮔەل ﺑﯿﻨێ‪ .‬ﯾەك ﻟەواﻧە‬ ‫ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ڕەﮔەزﯾە ﻟە ﻧێﻮ ژﻧﺎن و ﮔەﻧﺠﺎﻧﺪا‪،‬‬ ‫ﺋەوی دﯾﻜەش ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ژﯾﻨﮕەﯾﯽ و‬ ‫ﭘەروەردەﯾە‪ .‬ھەروەھﺎ ﺷﯿﻜﺮدﻧەوەی ﺟەﺳﻮراﻧە و‬ ‫ﭘڕﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو ﺑﯚﺷﺎﯾﯿەی ﻛە ڕەوﺗە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن دروﺳﺘﯿﺎن ﻛــﺮدووە و ﻟێﻜﺪاﻧەوەی‬ ‫ﺋەو ﮔێﮋاوەی ﻛە دووﭼﺎری ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﺮدوە و‬ ‫ﭘەردەھەڵﺪاﻧەوە ﻟەﺳەر ﺋەواﻧەی ﻛە ﻟە ژێﺮ ﻧﺎوی‬ ‫ﭘﯿﺮۆزﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ﺋﺎﯾﻦ دەﻛەﻧە ﭘێﭙﻠﯿﻜﺎﻧەی ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە‬ ‫دەﺳە‪‬ت‪ .‬ﭘێﻢ واﯾە ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﮔەل‬ ‫ﺋەوەی ﻛە ﻛێﺸەی ﺧﯚ رێﻜﺨﺴﺘﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒەت‬ ‫ﺑە ﺧﯚﺷﯽ ھەﺑێ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺳەردەﻣە‬ ‫ﮔﺮﻧﮕەﻛﺎﻧﯿﺪا دەژی و دەﺑێ ﭘێﮫەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑەﭘەﻟە‬ ‫ﺑﻜﺎت ﺑﯚ وەرﭼەرﺧﺎﻧﯽ ﻣەزن‪ .‬ﺗێﻜەڵﻨەﻛﺮدﻧﯽ دوو‬ ‫ﭘێﻮەری )ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﮔەل( و )ﻣﻠﺪان ﺑﯚ ﻻﯾەﻧە‬ ‫ﻛﯚﻧەﭘەرﺳﺖ و دۆﮔﻤﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە( دوو ﭘێﻮەری‬

‫‪٣٩‬‬

‫وﺗﺎر‬

‫ﻗەﺑﻮڵ و ڕەت ﻛﺮدﻧەوەن ﻛە ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﭘﺎرﺗێﻜﯽ‬ ‫ﻛە ﺑﺎﻧﮕەﺷەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰەﻛﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘەم ﺑﻜﺎت‬ ‫زۆر ﻛﺎری ﭘﺴﭙﯚراﻧە و ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧە و داﻧﺒەﺧﯚداﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫دەوێ‪ .‬ﺗﺎﻛﺘﯿﻜﯽ ﻛەﻣﭙﺎﻧﯿﺎ و ھەڵﻤەﺗﻜﺮدن ﺑﯚ‬ ‫ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە دەﺳﺘﻜەوﺗﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵﮕە‬ ‫و ﻟە ﻧێﻮ ﻛﯚﻣەﻟﮕەدا ژن وەك ﺳﺘﻮﻧێﻜﯽ ﺳەرەﻛﯿە‬ ‫ﻛە ﭘێﺪەﭼﯽ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ رێﺒﺎز ﺑێ و ﺋەوەش ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﻧﺎﻛﺮێ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﮔەل‬ ‫رێﻜﺨﺮاوە و دەزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛە ﻟە ڕووی ﻓﻜﺮﯾەوە ﻟە‬ ‫ﯾەﻛەوە ﻧﺰﯾﻜﻦ‪ .‬ﺑە‪‬م ﺋەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ ﻧەﻛﺮاوە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ھەم ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ زﯾﮫﻨﯽ ﻟەو ﺑەﺷەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻻوازە‬ ‫ﻛە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ دەرەوەی ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺑﺎو ﻛﺎری‬ ‫ﻟەﺳەر ﺑﻜﺮێ ھەم ﻗﻮ‪‬ﯾﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ ﺑە ﭘێﯽ ﻣێﮋووی‬ ‫ﻧﻮﺳﺮاوی دەﺳە‪‬ﺗﺪاران دەﺧﻮێﻨﺮێﺘەوە‪ .‬ﺑﯚ ﺋەوەش‬ ‫ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ داﺑڕاو ﻟە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﻣێﮋووﯾﯽ‬ ‫ڕاﺳﺖ زەﺣﻤەﺗە ﺑەرھەﻣﯽ ﻟێ ﺑﻜەوێﺘەوە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ﺋەو ﺷێﻮە ﻛﺎرﻛﺮدﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿە ﺑﯚ ھەﻧﺪێ ﺑﺰوﺗﻨەوە‪،‬‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و رێﻜﺨﺮاوی ﺗﺮ ﺗﺎﻗەﺗﭙڕوﻛێﻨە و‬ ‫ھﯿﻼﻛﯽ و ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮﻧﯽ زۆر دەﺧﻮازێ‪ .‬ﺳﻮرﺑﻮﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟەﺳەر ﺋەو رێﺒﺎزە ﺑەرھەﻣﯽ‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻟێ دەﻛەوێﺘەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑە ﺋﺎﮔﺎدارﺑﻮن ﻟەوەی‬ ‫ﻧەﺑێﺘە ﺑەﺷێﻚ ﻟەو ﺗەڵەﯾەی ﻛە دەﺳە‪‬ﺗﺪاران‬ ‫ﺑﯚ ﺳەرﻗﺎڵﻜﺮدن و ﻛﺎﺗﻜﻮﺷﺘﻦ ﺗﺎﻗﯽ ﺑﻜەﻧەوە‪.‬‬

‫ﭼڕﻛﺮدﻧەوەی ﭼەﻧﺪ ﻣەﯾﺪاﻧێﻚ‬ ‫ﺑﯚ ﻛﺎری ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﭘێﺪەﭼێ دەﺳﺘﻜەوﺗﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی‬ ‫ﺑﯚ ﮔەل ﺑﯿﻨێ‪ .‬ﯾەك ﻟەواﻧە‬ ‫ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ڕەﮔەزﯾە‬ ‫ﻟە ﻧێﻮ ژﻧﺎن و ﮔەﻧﺠﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺋەوی‬ ‫دﯾﻜەش ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ‬ ‫ژﯾﻨﮕەﯾﯽ و ﭘەروەردەﯾە‪.‬‬ ‫ھەروەھﺎ ﺷﯿﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫ﺟەﺳﻮراﻧە و ﭘڕﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو‬ ‫ﺑﯚﺷﺎﯾﯿەی ﻛە ڕەوﺗە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿەﻛﺎن دروﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮدووە‬ ‫و ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﺋەو ﮔێﮋاوەی ﻛە‬ ‫دووﭼﺎری ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﺮدوە و‬ ‫ﭘەردەھەڵﺪاﻧەوە ﻟەﺳەر ﺋەواﻧەی‬ ‫ﻛە ﻟە ژێﺮ ﻧﺎوی ﭘﯿﺮۆزﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﺋﺎﯾﻦ دەﻛەﻧە ﭘێﭙﻠﯿﻜﺎﻧەی ﮔەﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﺑە دەﺳە‪‬ت‪ .‬ﭘێﻢ واﯾە ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﮔەل ﺋەوەی ﻛە‬ ‫ﻛێﺸەی ﺧﯚ رێﻜﺨﺴﺘﻨﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﺧﯚﺷﯽ ھەﺑێ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺳەردەﻣە ﮔﺮﻧﮕەﻛﺎﻧﯿﺪا‬ ‫دەژی و دەﺑێ ﭘێﮫەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑەﭘەﻟە‬ ‫ﺑﻜﺎت ﺑﯚ وەرﭼەرﺧﺎﻧﯽ ﻣەزن‬


‫وﺗﺎر‬

‫‪۴٠‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﻟە ڕاﭘـــــەڕﯾـــــــﻨەوە ﺗﺎ ﻛــــــﯚڕەو‬

‫ﺟەﻻل ﭼﻮارﺗﺎﯾﯽ‬

‫ﺋﺎﮔﺎدار ﻧەﺑﻮون ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻦ‬ ‫ﺷەڕی ھەﺷﺖ ﺳﺎڵەی ﻧێﻮان ﺋێﺮان و ﺋێﺮاق‬ ‫ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﺎﺗﺒﻮو‪ ،‬ﺋەو ﺷەڕەی ﻛە زۆرﺗﺮﯾﻦ زﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﻛﻮردان ﺑەدواوە ﺑﻮو‪ ،‬ھەزارەھﺎ ﮔﻮﻧﺪ و ﺷﺎر و‬ ‫ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﮔەڵ ﺧﺎﻛﺪا‬ ‫ﺗەﺧﺘﻜﺮاﺑﻮو‪ ،‬ھەڵەﺑﺠە ﻧﻮﻗﻤﯽ ﺧﻮێﻦ و ﺳەدان‬ ‫ھەزار ﻛﻮرد ﺋەﻧﻔﺎل و زﯾﻨﺪەﺑەﭼﺎڵ ﻛﺮاﺑﻮون‪.‬‬ ‫ھﺎوﻛﺎت ﺋێﺮاﻗﯿﺶ ﻛەوﺗﺒﻮوﯾە ژێﺮ ﺑﺎری ﻗەرزێﻜﯽ‬ ‫زۆرەوە‪ ،‬ﺑﯚ ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو ﻗەرزەش‬ ‫ﺋێﺮاق و‪‬ﺗﯽ ﻛﻮێﺘﯽ داﮔﯿﺮ ﻛﺮد و ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی‬ ‫ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﺶ ھەڵﻮێﺴﺘﯿﺎن وەرﮔﺮﺗﺒﻮو‪ ،‬ﻟە‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ھەڵﻮێﺴﺘﮕﺮﺗﻨەدا ﺳﻮﭘﺎی ﺋێﺮاق‬ ‫ﻟەﺑەرﯾەك ھەڵﻮەﺷﺎ و ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﯽ ﺋێﺮاق ﻟەﺳەر‬ ‫ﺑــﺎﺷــﻮوری ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺧــﻮدی‬ ‫ﺋێﺮاﻗﯿﺶ ﺗەواو ﻻواز ﺑﺒﻮو‪ ،‬ﻻوازی ﺳﻮﭘﺎی ﺋێﺮاق‬ ‫ھەﻟێﻜﯽ زێڕﯾﻨﯽ ﺑﯚ ﺷﯿﻌەﻛﺎن ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎ ﺗﺎ‬ ‫ﺑە ڕاﭘەڕﯾﻨێﻜﯽ ﺟەﻣﺎوەری ﺗەواوی ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﺋێﺮاق ﻟە ﺑەﻋﺴﯿﯿەﻛﺎن ﭘﺎك ﺑﻜەﻧەوە‪ .‬ھەر‬ ‫ﭘﺎش ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛﻮرت ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻨﯽ ﺷﯿﻌەﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﭼەﺧﻤﺎﺧەی ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ ﻛﻮردان ﻟە ﺑەرواری‬ ‫)‪(١٩٩١-٣-٤‬دا ﻟە ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﺧەﺑﺎﺗەوە‬ ‫دەﺳﺘﭙێﺪەﻛﺎت‪ ،‬ﭼەﺧﻤﺎﺧەی ﺋەو ﺳەرھەڵﺪاﻧە‬ ‫دەﮔﺎﺗە ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ڕاﻧﯿە و ﺑﺎزﯾﺎن و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‬ ‫و ﺗــەواوی ﺷﺎر و ﺷﺎرۆﭼﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ .‬ڕاﭘەڕﯾﻨﯽ ﻛﻮردان زۆر ﺑە ﺧێﺮاﯾﯽ‬ ‫ﮔەﺷەی ﻛﺮد و ﺑﺎﺳﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ھەر ﻟەﺳەر ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮو‪ .‬ھەرﭼﯽ‬ ‫ﻻﯾەﻧە ﻛﻮردﯾەﻛﺎﻧﯿﺸە ﻛە ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﭘێﻜەێﻨﺎﺑﻮو ﺋﺎﮔﺎدار ﻧەﺑﻮون ﭼﯽ ڕوودەدات و ﻟە‬ ‫زاری ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳەر ﺳﻨﻮورەوە ھەﻧﺪێﻚ‬ ‫ھەواڵﯿﺎن دەﺑﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە دەﻧﮕﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە زﻣﺎﻧﺤﺎڵﯽ‬

‫ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮو ﻟە ﺋێﻮارەی‬ ‫)‪(١٩٩١-٣-٦‬دا "واﺗە ﺳێﯿەم ڕۆژی ڕاﭘەڕﯾﻦ"‬ ‫ھەواڵێﻜﯽ ﺑ‪‬وﻛﺮدەوە و ﮔﻮﺗﯽ‪":‬ﻟە زاری ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿەﻛﯽ ﺳــەر ﺳــﻨــﻮورەوە ھەواڵﻤﺎن‬ ‫ﭘێﮕەﯾﺸﺘﻮوە ﻛە ﻟە ڕاﻧﯿە و دەوروﺑەرﯾﺪا ڕاﭘەڕﯾﻦ‬ ‫دەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺮدووە"‪ .‬ﺑە ﻣەرﺟێﻚ ﻛﺎﺗێﻚ دەﻧﮕﯽ‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎﺳﯽ ﻟە ڕاﻧﯿە و دەوروﺑەری‬ ‫دەﻛﺮد ﺗەواوی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎزﯾﺎن و ﺑﺎﯾﻨﺠﺎن‬ ‫و ﺗەﯾﻨﺎڵ و ﮔﯚﭘﺎڵەش ﺋﺎزادﻛﺮاﺑﻮون و ﺷﺎری‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﺎﺷﯽ ﺗــەواودا ﺑﻮو ﺑﯚ‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﮔــەڕاﻧــﺪﻧــەوەی ﺑـــەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ و‬ ‫ﺷێﻮاﻧﺪﻧﯽ ڕاﭘەڕﯾﻦ‬ ‫ﺟﮕە ﻟە ﺷﻮورا ﻛﺮێﻜﺎرﯾەﻛﺎن ھﯿﭻ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ دﯾﻜە‬ ‫ﺑەﺷﺪار ﻧەﺑﻮو ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻨﺪا‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑە ﮔەڕاﻧﺪﻧەوەی‬ ‫ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەم ﺷﻮرا ﻛﺮێﻜﺎرﯾەﻛﺎن ﻛﺮاﻧە‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ و ھەم ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ڕاﭘەڕﯾﻨﯿﺶ ﺷێﻮێﻨﺪرا‪،‬‬ ‫ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھﯿﭻ ﺑﺎﺳێﻜﯽ‬ ‫ﻟە ﺷﺎرۆﭼﻜەی ﺧەﺑﺎت ﻧەدەﻛﺮد ﻛە ﺳەرەﺗﺎی‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻦ ﻟەو ﺷﺎرەوە دەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺮد ﺑﻮو‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫ﺑە زاﻧﺎﺑﻮوﻧەوە دەﺳﭙێﻜﯽ ڕاﭘەڕﯾﻨﯿﺎن ﮔﯚڕی ﺑﯚ‬ ‫ﺷﺎری ڕاﻧﯿە‪ .‬ھەڵﺒەت ﺷﺎری ڕاﻧﯿە و دەوروﺑەری‬ ‫ﺟێﮕەی ڕێﺰن و ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺋەم ﻧﻮوﺳﯿﻨەش‬ ‫ﺋەوە ﻧﯿﯿە ﻛە ﻟە ﺗێﻜﯚﺷﺎن و دڵﺴﯚزی ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ڕاﻧﯿە ﻛەم ﺑﻜﺮێﺘەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەم ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەی‬ ‫ﺳەراﻧﯽ ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺧﺎﺗﺮی ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ڕاﻧﯿە ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺑﯚ ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ڕۆڵﯽ‬ ‫ﺟەﻣﺎوەری ڕاﭘەڕﯾﻮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺷﺎری ڕاﻧﯿە ﺑﻮو‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﻟەو ﻛﺎﺗەدا ﺑەھﯚی‬ ‫دڕﻧﺪاﯾەﺗﯽ ﺑەﻋﺴﯿەﻛﺎﻧەوە ﺗەﻧﮫﺎ ﺷﺎرێﻚ ﻛە‬ ‫ﺋﺎوەداﻧﯽ ﺗێﺪا ﻣﺎﺑﻮو ﻟە ﻧﺰﯾﻚ ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟە ﺷﺎری ڕاﻧﯿە‪ ،‬ﺋەم ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەش‬ ‫ﺑﯚ ﺋەوە دەﮔــەڕاﯾــەوە ﻛە ﺑەرھەﻣﯽ ڕاﭘەڕﯾﻦ‬ ‫ﻟە ﺧەڵﻜەﻛە داﻣﺎڵﻦ و ﺑﯿﻜەﻧە دەﺳﺘﻜەوﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن و وا ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺟەﻣﺎوەر ﺑﺪەن ﻛە ﺋەوە‬ ‫ﺳەراﻧﯽ ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻮون ﺳﻨﻮورﯾﺎن‬ ‫ﺑڕﯾﻮە و ڕاﭘەڕﯾﻨﯿﺎن دەﺳﺘﭙێﻜﺮدووە‪ .‬ﺧﯚ ﺋەﮔەر‬ ‫ڕاﺳﺘﯿﻨەی ڕاﭘەڕﯾﻨﯿﺎن وەﻛــﻮ ﺧﯚی ﭘێﻨﺎﺳە‬ ‫ﺑﻜﺮداﯾە ﺋەوا ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻛەﺳێﻚ دەردەﻛەوت‬ ‫ﻛە ھﯿﭻ ڕۆڵێﻜﯽ ﺳەراﻧﯽ ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻨﺪا ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺷﺎرۆﭼﻜەی‬ ‫ﺧەﺑﺎت دەﻛەوﺗە ﻧێﻮان ھەوﻟێﺮ و ﻣﻮﺳڵەوە و‬ ‫ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑەر ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻦ ﺗەﻧﺎﻧەت‬ ‫ﺑە ﺳەرداﻧﯿﺶ ﻧەﮔەﯾﺸﺘﺒﻮوﻧە ﺷﺎرۆﭼﻜەی‬ ‫ﺧەﺑﺎت‪ ،‬ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋێﺮاﻗﯿﺶ‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻨﯽ ﺷﯿﻌەﻛﺎن زۆر ﻟە ﭘێﺶ ڕاﭘەڕﯾﻨﯽ‬

‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە دەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺮدﺑﻮو و‬ ‫ﺋەو ڕاﭘەڕﯾﻨەش ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ زۆری ﻛﺮدﺑﻮوﯾە‬ ‫ﺳەر ﺟەﻣﺎوەری ﺑﺮﯾﻨﺪاری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻦ و ﺧﻮﻟﯿﺎی ﺳەرﻛﺮدە‬ ‫ھەر ڕاﭘەڕﯾﻨێﻚ ﻛە ﺋەﻧﺠﺎم دەدرێﺖ‪ ،‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﯽ‬ ‫ﻟە ﭘﺸﺘە‪ ،‬ﺋەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەش ﺑەﻧﺪە ﺑەو ﺑﺎرودۆﺧەوە‬ ‫ﻛە دووﭼﺎری ﺋەو ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾە دەﺑێﺘەوە‪ .‬ﺋەو‬ ‫ﺑﺎرودۆﺧەی ﻛە دووﭼﺎری ﻧەﺗەوەی ﻛﻮردﯾﺶ‬ ‫ﺑﯚﺗەوە ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە داﮔﯿﺮﻛﺮاوی و ﺑێ ﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻟە ھەﻣﻮو ﻣﺎﻓێﻜﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ و ﻧﻜﯚڵﯿﻜﺮدن‬ ‫ﻟە ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻨﯽ ﻛﻮرداﻧﯿﺶ ڕزﮔﺎرﺑﻮون ﻟە ﻛﯚت و‬ ‫ﺑەﻧﺪی داﮔﯿﺮﻛﺮاوی و ﮔەڕاﻧﺪﻧەوەی ھەﻣﻮو ﻣﺎﻓە‬ ‫زەوﺗﻜﺮاوەﻛﺎﻧە‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەﻣﻮو ڕاﭘەڕﯾﻨەﻛﺎن ﺑە‬ ‫دڕﻧﺪاﻧەﺗﺮﯾﻦ ﺷێﻮە ﺳەرﻛﻮﺗﻜﺮاوە و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺶ‬ ‫ﻟەم ﺳەرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﺎﻧە ﺑﯚ ﺋەوە دەﮔەڕێﺘەوە ﻛە‬ ‫ھەﻣﻮو ڕاﺳﺘﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟێﺒﻜەﻧە ﺧەوﻧﯽ ﻧێﻮ‬ ‫ھﯚﻧﺮاوەﻛﺎن‪ ،‬ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﺳەرﻧەﻛەوﺗﻨﯽ‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻨەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗەﻧﮫﺎ ﻧﺎﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﺑەھێﺰﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫دوژﻣﻨﺎن‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺑەﺷﯽ زۆری دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ‬ ‫واﺑەﺳﺘەﯾﯽ ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑە داﮔﯿﺮﻛەراﻧەوە و‬ ‫ﻧﺎھﻮﺷﯿﺎری ﻧەﺗەوەﯾﻤﺎن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﮔەر ﮔەﻟێﻚ‬ ‫ھﻮﺷﯿﺎر ﺑێﺖ ﺋەوا ﻧەك ھەر ﺳەرﻛﺮدەی واﺑەﺳﺘە‬ ‫ﻗﺒﻮوڵ ﻧﺎﻛﺎت‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺑە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺪاﻧﯿﺶ‬ ‫زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑەدەﺳﺖ دێﻨێﺖ‪ .‬ﺧﯚ ﺋەﮔەر‬ ‫ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺳەرﻛﺮدەﯾەﻛﯽ ﻛﺎرﯾﺰﻣﺎ‬ ‫و ﺑڕوا ﺑەﮔەل ﺟڵەوی ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺑﮕﺮﺗﺎﯾە دەﺳﺖ‬ ‫ﺋەوا ﻧەك ھەر ڕاﺳﺘﯿەﻛﺎن ﻧەدەﺑﻮﻧە ﺧەوﻧﯽ‬ ‫ﺷﺎﻋﯿﺮان‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺧەوﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ دەﺑﻮوﻧە ڕاﺳﺘﯽ‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﻟە ﭼﺎرەڕەﺷﯽ ﻛﻮرداﻧﺪا ھەم ﻧەﺗەوەﯾەﻛﯽ‬ ‫ھﻮﺷﯿﺎرﻣﺎن ﻧﯿﯿە و ھــەم ﺳەرﻛﺮدەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻛﺎرﯾﺰﻣﺎش ﺟڵەوی ڕاﭘەڕﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﮔﺮﺗﯚﺗە‬ ‫دەﺳﺖ‪ ،‬ﺋەم دوو ھﯚﻛﺎرەش ﺑﯚﺗە ھﯚی ﺋەوەی‬ ‫ﻛە ھەﻣﯿﺸە ﻣێﮋوو دووﺑﺎرە ﺑێﺘەوە‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮﻧە‬ ‫ﺋەﮔەر ﭼﺎوێﻚ ﺑﮕێڕﯾﻨەوە ﺑە ﺑﺰووﺗﻨەوەﻛەی ﻣەﻻ‬ ‫ﻣﺴﺘەﻓﺎی ﺑﺎرزاندا ﻛە ﺑە ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﺋەﯾﻠﻮل‬ ‫ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕە‪ ،‬ﺋەوەی ﻛەوﺗە ﺳەرﺷﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن‬ ‫زۆر ﺑەزﯾﺎدەوە ﺟێﺒەﺟێﯿﺎن ﻛﺮد ﻟە ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺳەدان داﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛەم وێﻨە و ﺑەﺧﺸﯿﻨﯽ دەﯾﺎن‬ ‫ھەزار ﺷەھﯿﺪ‪ -‬ﻟە ﭘێﺸﻜەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺳەدان ھەزار‬ ‫ﭘێﺸﻤەرﮔە و ھەزاران ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺟﻮاﻣێﺮاﻧەی‬ ‫دﯾﻜە‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯿەﻛە ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرەﺗﯿﯿەدا ﻧەﺑﻮو ﻛە ﻛەوﺗﺒﻮوﯾە‬ ‫ﺋەﺳﺘﯚی و ھەر ﻟە ﯾەﻛەم ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﺷﺎی‬ ‫ﺋێﺮان و ﺳەددام ﺣﻮﺳێﻨﺪا ﺋﺎﺷﺒەﺗﺎڵﯿﺎن ﻟێﻜﺮد‬ ‫و ڕووﯾﺎن ﻛﺮدە ﺋێﺮان و ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ‪ ،‬ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﻣﯿﻠﻠەﺗﯿﺎن ﻟە ﻧﯿﻮەی ڕێ ﺟێﮫێﺸﺖ و ﺗەﻧﺎﻧەت‬ ‫ﻛەﺳﺎﻧێﻜﯿﺶ ﻛە ﺋــﺎﻣــﺎدەی ﺗەﺳﻠﯿﻤﺒﻮون و‬ ‫ھەڵﮫﺎﺗﻦ ﻧەﺑﻮون زۆر ﺑێ ڕەﺣﻤﺎﻧە ﻛەوﺗﻨە‬ ‫ﺑەر ﭘەﻻﻣﺎرداﻧﯽ دەزﮔﺎی ﭘﺎراﺳﺘﻦ و ﺑە زۆری‬ ‫زۆرداری ﭼەﻛەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘێﻨەوی ﻛﺮا و ﻣﻠﻜەچ و‬ ‫ﺑﻨﺪەﺳﺘﯽ دوژﻣﻨﯿﺎن ﻛﺮدن‪ .‬ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﺋەﮔەر‬ ‫ﺳەرﻧﺠێﻚ ﺑﺪەﯾﻨە دﯾﺮۆﻛﯽ ﺟەﻻل ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﺋەوا‬ ‫زۆرﺑەی ﻟێﺪواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی داﮔﯿﺮﻛەراﻧﺪا‬ ‫ﺑﻮوە و ﺗەﻧﺎﻧەت زۆر ﺟﺎر ھەوڵﯽ ﺷێﻮاﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ڕاﺳﺘﯿەﻛﺎﻧﯿﺸﯽ داوە‪ .‬ﺟﯿﺎوازی ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺑﺎرزاﻧﯿﺪا ﻟەوەدا ﺑﻮوە ﻛە ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﻟە ﻛﺮدەوەدا‬ ‫ھەﻧﮕﺎوی ﺋەرێﻨﯽ ﻧﺎوە و ﺗەﻧﮫﺎ ﻟێﺪواﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﻛﻮﺷﻨﺪە ﺑﻮون‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺗەواو ﺑە‬ ‫ﭘێﭽەواﻧەوە زۆرﺑەی ﻛﺎﺗەﻛﺎن ﻟێﺪواﻧﯽ ﺋەرێﻨﯽ‬ ‫داوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻛﺮدەوەﻛﺎﻧﯽ ھێﻨﺪە ﻛﻮﺷﻨﺪە و‬ ‫ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪار ﺑﻮون ﻛە دەﺑێﺖ ھەزار ڕەﺣﻤەت ﺑﯚ‬ ‫داﮔﯿﺮﻛەران ﺑﻨێﺮی‪.‬‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻧﺎھﻮﺷﯿﺎری ﻧەﺗەواﯾەﺗﯽ و ﺗﺮﺳەﻧﯚﻛﯽ‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺷﻮرا ﻛﺮێﻜﺎرﯾەﻛﺎن ﺑﻮو ﻛە ﺟﺎرێﻜﯽ‬ ‫دﯾﻜە ھەردوو ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ھﺎﺗﻨەوە ﻣەﯾﺪان و‬ ‫وەﻛﻮ ﻣەڕێﻜﯽ ﺑێﺪەﺳە‪‬ت ﻣﻠﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺧﺴﺘەوە‬ ‫ژێﺮ ڕەﺣﻤەﺗﯽ ﭼەﻗﯚﯾﺎن‪ ،‬ھەرﭼﯽ ﺋەم دوو‬ ‫ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿە ﺑەﺳەرﯾﺎﻧﺪا ﺳەﭘﺎﻧﺪﯾﻦ ﻧەك ھەر‬ ‫ﺧﺎوەﻧﯽ ھﯿﭻ ھەڵﻮێﺴﺘێﻚ ﻧەﺑﻮوﯾﻦ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺑەﺑێ‬ ‫ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛەی ﺑﯚﻣﺎن ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮدن‪.‬‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ھەڵﻮێﺴﺖ وەرﻧەﮔﺮﺗﻨﯽ ﻛﻮرداﻧﯿﺶ‬ ‫ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەو دوو ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿە‬ ‫ﺑﻜەوﻧە ﮔﺎڵﺘەﻛﺮدن ﺑە ﺋەﻗڵﯿەﺗﯽ ﻛــﻮردان و‬ ‫ﻛەﺳێﻜﯽ وەك ﺑﺎرزاﻧﯽ زۆر ﺷﺎﻧﺎزی ﺑەوەوە‬ ‫ﺑﻜﺎت و ﺑڵێﺖ "زﯾﺎﺗﺮ ﻟە )‪ (٣٥٠٠‬ﭘێﺸﻤەرﮔەﻣﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﺧﺎﺗﺮی دەوڵەﺗﯽ ﺗﻮرك ﺑەﻛﻮﺷﺖ داوە"‪،‬‬ ‫ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﻟێﺪواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯿﺶ ھﯿﭻ‬ ‫ﺳﻨﻮرێﻚ ﻧەھێڵێﺘەوە و ﺑەرھەﻣﯽ ﯾەك دەرﯾﺎ‬ ‫ﺧﻮێﻨﯽ ﻛﻮردان ﺑﻜﺎﺗە ﺧەوﻧﯽ ﻧێﻮ ھﯚﻧﺮاوەﻛﺎن‪.‬‬ ‫ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻨەوە ﺑﯚ ﺗێﻜﺸﻜﺎن‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫‪١‬ـ ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋﯿﺮادەﯾەﻛﯽ ﺋﺎزاد ﻟە ﺳەراﻧﯽ‬ ‫ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺪا‬ ‫ﺳەراﻧﯽ ﺑــەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ وەﻛﻮ داﺷێﻜﯽ‬ ‫ﺷەﺗﺮەﻧﺞ واﺑﻮون ﺑە دەﺳﺖ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‬ ‫ﺋێﺮاﻧەوە و ھەﻣﻮو ﻓەرﻣﺎﻧێﻜﯿﺸﯿﺎن ھەر ﻟە‬ ‫ﺋێﺮاﻧەوە وەردەﮔــﺮت‪ ،‬ﺗەﻧﺎﻧەت ﺗﺎﻛﻮ "ﻣەھﺪی‬ ‫ﻛەڕوﺑﯽ" ﻓەرﻣﺎﻧﯽ ﻧەدا ﺋەوا ھﯿﭻ ﻛەﺳێﻚ ﻟە‬ ‫ﺳەراﻧﯽ ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋەو ﺋﯿﺮادەﯾەی‬ ‫ﻧەﺑﻮو ﻛە ھﺎوﺑەﺷﯽ ﺑﻜﺎت ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻨﺪا‪" ،‬ﺑڕواﻧە‬ ‫ﻣﻔﺎوەزەی )‪(١٩٩١‬ی ﺋێﺮاق و ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟە ﻧﻮﺳﯿﻨﯽ ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ"‪ .‬ﻓەرﻣﺎن‬ ‫دەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎﻏﺎی ﻛەڕوﺑﯿﺶ ﺑﯚ ﻧﺎردﻧەوەی‬ ‫ﺑـــەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﭘەﯾﻮەﺳﺖ ﻧــەﺑــﻮو ﺑە‬ ‫ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ ڕاﭘەڕﯾﻦ و ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺟەﻣﺎوەر‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜﻮ ﭘەﯾﻮەﺳﺖ ﺑﻮو ﺑە ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﻜﺮدﻧﯽ ڕاﭘەڕﯾﻦ‬ ‫و ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯽ ﺳﺎزﻛﺮدن ﺑﯚ ﺷﻮرا ﻛﺮێﻜﺎرﯾەﻛﺎن‪.‬‬ ‫‪٢‬ـ ﺗﺎ‪‬ﻧﯽ و ﺑێ ﺳەروﺑەرەﯾﯽ ﺳەراﻧﯽ‬ ‫ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳــەراﻧــﯽ ﺑـــەرەی ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎﻧــﯽ ﺑــە ﻛــﺎری‬ ‫ﺗﺎ‪‬ﻧﻜﺮدﻧەوە ﺧەرﯾﻚ ﺑــﻮون و وەﻛــﻮ ﻣﯿﻮان‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن دەﺑﯿﻨﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە‬ ‫ھەﻣﻮو ﺑەﻧﺰﯾﻨﺨﺎﻧە و ﺳﻮق اﻟﻤﺮﻛﺰی و ﺑﺎﻧﻜەﻛﺎن‬ ‫دەﺳﺘﯿﺎن ﺑەﺳەرداﮔﯿﺮا و ﺗﺎ‪‬ﻧﻜﺮان‪ ،‬ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە‬ ‫ھەﻧﺪێﻚ ﺟێﮕە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧە و ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕەﻛﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺗﺎ‪‬ﻧﻜﺮان‪ .‬ﺋەم دﯾﺎردە دزێﻮەش زۆر ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪی‬ ‫ﻟە دڵﯽ ﺟەﻣﺎوەری ڕاﭘەڕﯾﻮدا دروﺳﺘﻜﺮد‪.‬‬ ‫‪٣‬ـ ﮔــﯚڕﯾــﻨــﯽ ﻧـــﺎوەﻛـــﺎن و ﻣــﺎﻧــەوەی‬ ‫ﺗﺎواﻧﺒﺎران ﺑە دەﺳە‪‬ﺗێﻜﯽ زﯾﺎﺗﺮەوە‬ ‫ھﺎﺗﻨﯽ ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھﯿﭻ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﯽ‬ ‫ﻟە ﺗﺎواﻧﺒﺎراﻧﺪا ﻧەﻛﺮد‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ھەﻣﺎن ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە‬ ‫وەك ﺧﯚﯾﺎن ﻣﺎﻧەوە و ﺑﮕﺮە ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯿﺸﯿﺎن‬ ‫زﯾــﺎدی ﻛﺮد و ﺗەﻧﮫﺎ ﻧﺎوەﻛەﯾﺎن ﮔــﯚڕدرا‪ .‬ﺑﯚ‬ ‫ﻧﻤﻮوﻧە ﺋەﻧﻔﺎﻟﻜەر و ﺑەﻛﺮێﮕﯿﺮاوەﻛﺎن ﺑﻮوﻧە‬ ‫ﺷــﯚڕﺷــﮕــێــڕەﻛــﺎن ـ ﻣﺴﺘەﺷﺎر و ﺳــەرۆك‬ ‫ﺟﺎﺷەﻛﺎن ﺑﻮوﻧە ﺳەرﻛﺮدە ﻣەﯾﺪاﻧﯿەﻛﺎن ـ ﺋەﻣﻦ‬ ‫ﺑﻮوﯾە ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ـ ﺋﯿﺴﺘﺨﺒﺎرات ﺑﻮوﯾە دەزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻦ و زاﻧﯿﺎری ـ رﻓﯿﻖ ﺣﯿﺰﺑﯿەﻛﺎن ﺑﻮوﻧە‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ڕێﻜﺨﺴﺘﻨەﻛﺎن و زۆر ﻛــﺮدەوەی‬ ‫ﻧﺎﺑەﺟێﯽ دﯾﻜە‪ ،‬ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋــەم ﻛــﺮدەواﻧــەی‬ ‫ﺳەراﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﺗﺎﻛﻮ ﺋﯿﻤڕۆش ھەر درێﮋەی‬ ‫ھەﯾە و ﺋەﻧﻔﺎﻟﻜەراﻧﯽ وەك ﺳﻮڵﺘﺎن ھﺎﺷﻢ و ﻧﺰار‬ ‫اﻟﺨﺰرﺟﯽ ﻛﺮاﻧە ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙەروەر و ﺋەﺳﺘێﺮەی‬ ‫ﺋێﺮاق‪.‬‬

‫ﺑەر ﻟە ھﺎﺗﻨەوەی ﺳەراﻧﯽ ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻦ زۆر ﺑە ﺳەرﻛەوﺗﻮﯾﯽ ﺑەڕێﻮە دەﭼﻮو و‬ ‫ﻟە ھەﻣﻮو ﺟێﮕﺎﯾەﻛەوە دوژﻣﻦ ﻟە ھەڵﮫﺎﺗﻨﺪا ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﭘﺎش ﺋەوەی ﺑە ﺳﻮاری ﺋﻮﺗﻮﻣﺒێﻞ ﺳەراﻧﯽ‬ ‫ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﻤﺎن ﻟە ﻏەرﯾﺒﯿەوە ھێﻨﺎﯾەوە‬ ‫ﻧێﻮ ﺟەﻣﺎوەر و ﻛﺮدﻣﺎﻧﻨە ڕێﺒەری ﺧﯚﻣﺎن‪،‬‬ ‫ﺋەو ﻛﺎت ﺋﺎڕاﺳﺘەی ﺳەرﻛەوﺗﻨەﻛﺎن ﭘێﭽەواﻧە‬ ‫ﺑﻮوﯾەوە ﺑﯚ ﺗێﻜﺸﻜﺎﻧﺪن و ﺋﺎوارەﯾﯽ و ﻛﯚڕەو‪،‬‬ ‫ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ﺗێﻜﺸﻜﺎﻧﺪﻧەﺷﺪا ﻣﯿﻠﻠەت ﺑە‬ ‫ﺗەواوی ﺧﺎﻛﯽ ﺧﯚی ﺟێﮫێﺸﺖ و ڕووی ﻛﺮدە‬ ‫ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دﯾﻜەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ دەرﮔﺎی ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮدە‬ ‫ﺳەرﭘﺸﺖ و ﭘﺎروی دەﻣﯽ ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﮔەڵ‬ ‫ھﺎوﺧﻮێﻨەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺷﻜﺮد‪.‬‬

‫‪٤‬ـ ھـــەڵـــﻮەﺷـــﺎﻧـــﺪﻧـــەوەی ﺷــــﻮورا‬ ‫ﻛﺮێﻜﺎرﯾەﻛﺎن‬

‫ھﯚﻛﺎری ﺗێﻜﺸﻜﺎﻧﺪﻧەﻛﺎن دەﮔەڕاﯾەوە‬ ‫ﺑﯚ ﺋەم ﺧﺎ‪‬ﻧەی ﺧﻮارەوە‬

‫ﺗەﻧﮫﺎ ﻻﯾەﻧێﻚ ﻟە دەرەوەی ﺑﺎزﻧەی ﺑەرەی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ و ﻧﺎﻣﯚ ﺑە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋێﺮان‬

‫‪۴١‬‬

‫وﺗﺎر‬

‫و ﺑەﺷﺪار ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻨەﻛﺎﻧﺪا ﺷﻮورا ﻛﺮێﻜﺎرﯾەﻛﺎن‬ ‫ﺑﻮون‪ ،‬ھەر ﺑﯚﯾەش ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ھەﻧﮕﺎوی ﺑەرەی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺷﻮورا ﻛﺮێﻜﺎرﯾەﻛﺎن‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬ﺷﻮورا ﻛﺮێﻜﺎرﯾەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑەھﯚی ﻧەﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺳەرﻛﺮدەﯾەﻛﯽ ﻛﺎرﯾﺰﻣﺎ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ڕاﺑﺮدووﯾﺎن ھەر زوو ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﺑەدەﺳﺖ داواﻛەی‬ ‫ﺳەراﻧﯽ ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿەوە و ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛەﯾﺎن‬ ‫داﯾە دەﺳﺖ ﺗێﻜەڵەﻛەی ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛە‬ ‫ھەﻣﻮو ﻓەرﻣﺎﻧێﻜﯿﺎن ﻟە ﺋێﺮاﻧەوە وەردەﮔﺮت‪.‬‬ ‫‪٥‬ـ ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ دﯾﺎردەی ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﯾﯽ ﻟە‬ ‫ﺧﯚ ﮔﺮﺗﺒﻮو‪ ،‬ھەر ﺣﯿﺰﺑە و ﭼەﻛﺪاری ﺧﯚی‬ ‫ھەﺑﻮو‪ ،‬ھەﻣﺎن دﯾﺎردەی ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﯾﺸﯿﺎن ھێﻨﺎﯾە‬ ‫ﻧێﻮ ﺟەﻣﺎوەر و ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕە و ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﻛﺮدە ﺑﺎرەﮔﺎی ﺣﯿﺰﺑﯽ و ﺑەرﺑەرەﻛﺎﻧێﻜﺮدن ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﯾەﻛﺘﺮدا‪ ،‬ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەم دﯾﺎردەی ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﮔەرﯾﯿە‬ ‫ﺗﺎﻛﻮ ڕۆژﮔﺎری ﺋﯿﻤڕۆش ﻛەﻣﯽ ﻧەﻛﺮدووە و ﺑﮕﺮە‬ ‫زۆر زﯾﺎﺗﺮ ﮔەﺷەی ﭘێﺪراوە‪.‬‬ ‫‪٦‬ـ ﮔﺮێﺪراوی ﺳەراﻧﯽ ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑە داﮔﯿﺮﻛەراﻧەوە‬ ‫ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﺑــەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەﻣﻮو‬ ‫ﻓەرﻣﺎﻧێﻜﯿﺎن ﻟە ﻻﯾــەن ﻛــﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‬ ‫ﺋێﺮاﻧەوە ﺑﯚ دﯾﺎری دەﻛﺮا و ﺗەﻧﮫﺎ ﺳﻮدﯾﺎن ﻟە‬ ‫ﻧێﻮی ﻛﻮرداﯾەﺗﯽ دەﺑﯿﻨﯽ ﺑﯚ ﭼەواﺷەﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﮔەل‪ .‬ﺧﯚ ﺋەﮔەر ﻛەﺳێﻚ ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ دروﺳﺘﯽ‬ ‫ﻟە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺎن وەرﺑﮕﺮﺗﺎﯾە ﯾەﻛﺴەر وەك‬ ‫ﺗﺎﺑﻮوری ﭘێﻨﺠەم ﭘێﻨﺎﺳەﯾﺎن دەﻛﺮد‪ .‬ﻟە ڕاﺳﺘﯿﺪا‬ ‫ﺑﺎﺳﻜﺮدن ﻟە ﺗﺎﺑﻮوری ﭘێﻨﺠەم ﻛﺮدەوەی ﺳەراﻧﯽ‬ ‫ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻮو و دەﺳﺘە ﭼەورەﻛەی‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﺳەر ﺑەرھەڵﺴﺘﻜﺎراﻧﯿﺎﻧﺪا دەﺳﻮو‪،‬‬ ‫وەك ﻟە ﭘﺎش ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﺑەﻋﺲ ﻟە ﺳﺎڵﯽ )‪(٢٠٠٣‬‬ ‫دا دەرﻛەوت ﻛە زۆرﯾﻨەی ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﺑەرەی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺧﺎوەﻧﯽ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻮون و ﺑە ﺗﺎﺑﻮوری‬ ‫ﭘێﻨﺠەم دەرﻛەوﺗﻦ‪ .‬ﺳەراﻧﯽ ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﮕە ﻟەوەی ﻛە ﮔﺮێﺪراوی داﮔﯿﺮﻛەران ﺑﻮون‪،‬‬ ‫ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ھەﻣﻮو ڕاﭘەڕﯾﻨەﻛەﺷﯿﺎن دەﻛﺮدە‬ ‫ﺑەرھەﻣﯽ دەﺳﺘﯽ ﺑﻮﺷﯽ ﺑــﺎوك و ﻧﺎزﻧﺎوی‬ ‫"ﺣﺎﺟﯽ ﺑﻮش"ﯾﺎن ﺑﯚ داﺑڕﯾﺒﻮو‪.‬‬ ‫ﺋەو ﻣﺎﭼەی ﻛە ﻛﻮﺷﻨﺪەﺗﺮﯾﻦ ژەھﺮ ﺑﻮو ﺑﯚ ﮔەل‬ ‫ﻋەﺑﺪوڵ‪ ‬ﭘەﺷێﻮی ﺷﺎﻋﯿﺮ دەڵێﺖ‪:‬‬ ‫"ﺋەوەی ﻣﺎﭼﺖ ﻛﺮد ڕوو ﻧەﺑﻮو‬ ‫ﺑﻦ ﻛﻠﻜﯽ ﺳەگ‪ ،‬ﮔەڵﯽ ﻗەﺣﺒە‪ ،‬ﺳﻤﯽ ﻛەر ﺑﻮو"‬ ‫ھێﺸﺘﺎ ﺋﺎوارەﯾﯽ ﻛــﻮردان داﻧەﻣﺮﻛﺎﺑﻮوﯾەوە و‬ ‫ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ھەژاﻧﺪﺑﻮو‪ ،‬دەﻧﮕﯽ ﮔەﻻﻧﯽ ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی‬ ‫ﺟﯿﮫﺎن ھﺎﺗﺒﻮوﯾە ﭘﺎڵ ﻛــﻮردان و ﻓﺸﺎرێﻜﯽ‬ ‫زۆرﯾﺎن ﻟەﺳەر ﺣﻜﻮﻣەﺗەﻛﺎﻧﯿﺎن دروﺳﺘﻜﺮدﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﻛە ﭼﯽ ﻟەو ﻛﺎﺗەدا ﺳەراﻧﯽ ﺑەرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ڕێﭽﻜەی ﺑەﻏﺪای ﻋﺮوﺑەﯾﺎن ﮔﺮﺗەﺑەر و دەﻧﮕﯽ‬ ‫ﺋﺎزادﯾﺨﻮازاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺎن ﺑﻦ ﭘێ ﺧﺴﺖ و ﺑە‬ ‫ﻣﺎﭼﻜﺮدﻧﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرە ﻛﻮردﻛﻮژەﻛەی ﺑەﻏﺪا‬


‫وﺗﺎر‬

‫‪۴٢‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫ڕەواﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺗەواوﯾﺎن داﯾە ﺳەرﻛﻮﺗﻜﺮدن‪.‬‬ ‫زﻟﮫێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ھﺎﺗﺒﻮوﻧە‬ ‫ﺳەر ﺋەو ﺑڕواﯾەی ﻛە دەﺑێﺖ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯿەﻛﯽ‬ ‫ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟە ﻛـــﻮردان ﺑﻜﺮێﺖ‪ ،‬ﻛە ﭼﯽ‬ ‫ﻟەو ﻛﺎﺗەدا ھەر ﯾەك ﻟە ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ و ﺑﺎرزاﻧﯽ‬ ‫ﻛەوﺗﻨە داﻛﯚﻛﯿﻜﺮدن ﻟە ﺳەدام و دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬ﺑەم ﺷێﻮەﯾە‪...‬‬ ‫ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﮔﻮﺗﯽ‪":‬ﮔﺮەﻧﺘﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﻤﺎن ﻧﺎوێﺖ‪،‬‬ ‫ﺳــەدام ﺧﯚی ﮔﺮەﻧﺘﯿﯿە"‪ .‬ﺑﺎرزاﻧﯿﺶ ھەﻣﺎن‬ ‫ﻟێﺪواﻧﯿﺪا و ﮔﻮﺗﯽ‪":‬ﭼﻤﺎﻧﯽ دەوﻟﯿﻤﺎن ﻧﺎوێﺖ‪،‬‬ ‫ﺳەدام ﺧﯚی ﭼﻤﺎﻧە ﺑﯚ ﻛﻮردان‪" .‬ﭼﻤﺎن ﺑە واﺗﺎی‬ ‫ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ دێﺖ"‪.‬‬ ‫ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ و ﺑﺎرزاﻧﯽ ھەر ﺑە ﭘﯿﺎھەڵﺪان ﺑە ﺳەدام‬ ‫ﺣﺴێﻦ و دارودەﺳﺘەﻛەﯾﺪا ﻧەوەﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫ھەﻣﻮو ھەوڵێﻜﯿﺸﯿﺎن ﺑﯚ ﺋەوە ﺑﻮو ﻛە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑە ڕاﭘەڕﯾﻦ ﺑێﻨﻦ و ﻓﺸﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬

‫ﺋەو ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮاﻗەی ﻛە ﻟە‬ ‫ﺳەرەﺗﺎدا ﺋﺎﮔﺎداری ڕاﭘەڕﯾﻨەﻛەی‬ ‫)‪(١٩٩١‬ی ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻧەﺑﻮو و ﻟە دواﯾﺸﺪا ﻟە ڕێﯽ‬ ‫ﺋەﻧﻔﺎﻟﻜەر و داﮔﯿﺮﻛەراﻧەوە‬ ‫ﺧﯚی ﻛﺮدە ھەﻣەﻛﺎرە و ﺳﻮاری‬ ‫دەﺳﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮو ﺋەوا‬ ‫ﺋﯿﻤڕۆش دەﯾەوێﺖ ھەﻣﺎن‬ ‫دﯾﺎردەی ﻗێﺰەون ﻟە ﺳەر ڕۆژﺋﺎوای‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن دووﺑﺎرە ﺑﻜﺎﺗەوە ﺑە ﻟە‬ ‫ﺋﺎﻣێﺰﮔﺮﺗﻨﯽ ژﻣﺎرەﯾەك ﺑەﻋﺴﯽ‬ ‫ﺧﯚﻓﺮۆﺷﯽ وەك" ﻋﺒﺪاﻟﺤﻜﯿﻢ‬ ‫ﺑەﺷﺎر و ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺟﻮﻣﻌە و‬ ‫ﺳە‪‬ح ﺑەدرەدﯾﻦ" ﻟە ﺷﺎری‬ ‫ھەوﻟێﺮ و ﺑە ھﺎوﻛﺎری دەوڵەﺗﯽ‬ ‫ﺗﻮرك‪ .‬ھەر ﺑﯚﯾەش ﭘێﻮﯾﺴﺘە‬ ‫ﭘەﯾەدە ﺑە ورﯾﺎﯾﯿەﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮەوە‬ ‫ھەڵﺴﻮﻛەوت ﺑﻜﺎت و ڕێﮕە ﻧەدات‬ ‫ﺋەو دەﺳﺘﻜەوﺗﺎﻧەی ﻛە ﺋﯿﻤڕۆ‬ ‫ﺑە ﺧﻮێﻨﯽ دەﯾﺎن ﺷەھﯿﺪی‬ ‫ﺳەرﺑڵﻨﺪ ﺑەرھەﻣﯽ ھێﻨﺎوە ﺑﻜﺮێﻨە‬ ‫ﺳﺎﺗﻮﺳەودای ﭼەﻧﺪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧێﻜﯽ‬ ‫وەك "ﻋﺒﺪاﻟﺤﻜﯿﻢ ﺑەﺷﺎر و‬ ‫ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺟﻮﻣﻌە و ﺳە‪‬ح‬ ‫ﺑەدرەدﯾﻦ" و ﻧﯚﻛەرەﻛﺎﻧﯿﺎن‬

‫ﻟەﺳەر داﮔﯿﺮﻛەری ﺋێﺮاﻗﯽ ﻛەم ﺑﻜەﻧەوە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ھەر ﻟەو ﻛﺎﺗﺎﻧەدا ﺑﻮو ﻛە ﺑﯚ ﺟــﺎری دووەم‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻦ دەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺮدﺑﻮوﯾەوە و ھەر ﯾەك ﻟە‬ ‫ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ و ﺑﺎرزاﻧﯿﺶ ﺋەم ﻟێﺪواﻧﺎﻧەﯾﺎن دەدا‪...‬‬ ‫ﺑﺎرزاﻧﯽ ﮔﻮﺗﯽ‪":‬ﺋەواﻧەی ﺋﺎژاوەﮔێڕی دەﻛەن‬ ‫و ﺑە ﮔﮋ ﻣﯿﺮﯾﺪا دەﭼﻦ ﻟە ژﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛەﻣﺘﺮ و‬ ‫ﺗﺮﺳەﻧﯚﻛﺘﺮن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﺋەﮔەر ﻣﯿﺮی‬ ‫ڕووﯾــﺎن ﺗێﺒﻜﺎت ﺋەوا ﻟە ﭘێﺶ ژﻧەﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە‬ ‫ھەڵﺪێﻦ"‪ .‬ﻟە ﭼــﺎوی ﺑﺎرزاﻧﯿﯿەوە ژن ھەم‬ ‫ﻛەﻣﻦ و ھەم ﺗﺮﺳەﻧﯚك‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەو ﭘﯿﺎواﻧەی‬ ‫ﻛــە ﺳــەرﺗــﺎﭘــﺎی ژﯾــﺎﻧــﯿــﺎن ﯾــﺎن ﻟــە ھەڵﮫﺎﺗﻦ‬ ‫و ﺋﺎﺷﺒەﺗﺎڵﯿﺪا ﺑەﺳەر ﺑــﺮدﺑــﻮو ﯾﺎ ﺧــﻮد ﻟە‬ ‫ﺟﺎﺷﺎﯾەﺗﯽ و ﺋەﻧﻔﺎﻟﻜﺮدﻧﺪا ﮔﻮزەراﻧﺪﺑﻮو ﺋەوا‬ ‫ھەم ﺧەﺑﺎﺗﻜﺎر ﺑﻮون و ھەم ﺷﯚڕﺷﮕێڕ‪ .‬ﺋەی‬ ‫ﺗﯚ ﺑڵێﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﺋەو ژﻧە ﮔەرﯾﻼﯾﺎﻧەی ﻛە ﺑەﮔﮋ‬ ‫داﮔﯿﺮﻛەراﻧﺪا دەﭼﻨەوە و ﺋەو ﭘﯿﺎواﻧەی ﻛە ﻛێﺸﯽ‬ ‫ﻓﺎﯾﻠەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﻛێﺸﯽ ﺧﯚﯾﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮو ﻛﺎﻣﯿﺎن‬ ‫ﻛەﻣﺘﺮ و ﺗﺮﺳەﻧﯚﻛﺘﺮ ﺑﻮوﺑێﺘﻦ؟ ﺋەواﻧەی ﺋﯿﻤڕۆ‬ ‫ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯽ ﺷﯚڕش دەﻛەن و ﻣەﯾﺪاﻧەﻛﺎن ﺑە‬ ‫ﭼﯚڵﯽ ﻧﺎھێڵﻨەوە ﺋەو ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧەن ﻛە ﺑە ﮔﻮﺗەی‬ ‫ﺑﺎرزاﻧﯽ ھەم ﻛەﻣﻦ و ھەم ﺗﺮﺳەﻧﯚك‪ ،‬ﺋەواﻧەی‬ ‫ﭘەﻟﻜێﺸﯽ داﮔﯿﺮﻛەراﻧﯿﺸﯿﺎن ﻛﺮد و ﺑە ﻣﺎﭼﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرەﻛﺎن ﻛﻮردﯾﺎن ﺳﻮك ﻛﺮد ﺋەو ﭘﯿﺎواﻧەن‬ ‫ﻛە ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑە ﭘــﺎرێــﺰەری ﮔەﻟﯿﺎن دادەﻧێﺖ‬ ‫!ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﮔﻮﺗﯽ‪":‬ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻨﻜەی ﺋﯿﻨﺠەرﻟﯿﻜﯽ ﻟە‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ داﻣەزراﻧﺪووە ﺑﯚ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮردان‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﺳەدام ﺳەرەڕۆﯾﯽ ﺑﻜﺎت و ھێﺮش ﺑێﻨێﺖ‬ ‫ﺋەوا ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﺳەری ﭘﺎن دەﻛﺎﺗەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەﮔەر‬ ‫ﺋێﻮەش ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻦ و ﺋﺎژاوەﮔێڕی ﻧەوەﺳﺘﻦ‬ ‫ﺋەوا ھﯿﭻ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەﻛﺘﺎن ﻧﺎﻛﺎت‪ ،‬ﻟەﺑەرﺋەوە‬ ‫داواﻛــﺎرم ﻟێﺘﺎن ﻛە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە ڕاﭘەڕﯾﻦ ﺑێﻨﻦ‬ ‫و ﭼﯿﺘﺮ ﺋﺎژاوەﮔێڕی ﻣەﻛەن‪ .‬ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﺋەم‬ ‫ﮔﻮﺗﺎﻧەی ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯿﺶ ھەﻣﺎن ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﮔﻮﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎرزاﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋــەو ﻧــﺎوەڕۆﻛــەش ﺑە ﺋﺎژاوەﮔێڕ‬ ‫ﭘێﻨﺎﺳەﻛﺮدﻧﯽ ڕاﭘەڕﯾﻦ و ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺑێﺪەﻧﮕﯿﯿە‪.‬‬ ‫ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەم ﮔﻮﺗﺎﻧەش ﺗەﻧﮫﺎ ﺑﯚ داﻣﺮﻛﺎﻧﺪﻧەوەی‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻦ و ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﻓﺸﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺳەر‬ ‫ﺋێﺮاق ﺑﻮو‪ ،‬دەﻧﺎ وەﻛﻮ ﺋﯿﻤڕۆش دەردەﻛەوێﺖ‬ ‫وﯾﺴﺘﯽ ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎن ﺋەو ﺋﺎزادی و ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯿە‬ ‫ﻧەﺑﻮو ﻛە ﭼﺎوەڕێﻤﺎن دەﻛــﺮد‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ وﯾﺴﺘﯽ‬ ‫ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎن ﺑە ﺧەوﻧﯽ ﻧێﻮ ھﯚﻧﺮاوەﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ڕاﭘەڕﯾﻦ و ﺧﯚ ﻟە ﺑﺎوەﺷﮫﺎوﯾﺸﺘﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮرﻛە ﺋﺎردۆﻏﺎﻧﯿە ﻓﺎﺷﯿەﻛﺎن ﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﭼﺎوەڕواﻧﯿﻤﺎن ﭼﯽ ﺑﻮو ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻦ و‬ ‫ﭼﯿﻤﺎن ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎ؟‬ ‫ﺋەوەی ﻛە ﺋێﻤە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﻤﺎن دەﻛﺮد ﺧەوﻧێﻜﯽ‬ ‫ﻟە ﻣێﮋﯾﻨە ﺑﻮو‪ ،‬ﺋەو ﺧەوﻧەش ﺋﺎزادی ﻧەﺗەواﯾەﺗﯽ‬ ‫و ﺳﺎڕێﮋﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺮﯾﻨەﻛﺎن ﺑﻮو‪ .‬ﺑە‪‬م ﮔێﻠێﺘﯽ‬ ‫ﺋێﻤە ﻟەوەدا ﺑﻮو ﻛە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺧﯚﻣﺎن داﯾەوە‬ ‫دەﺳﺘﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛە ﺳەرﺗﺎﭘﺎی ژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ڕاﺑﺮدووﯾﺎن ﻟە ﺋﺎﺷﺒەﺗﺎڵ و ژﯾﺎﻧﯽ ﭼﺎوەڕواﻧﯿﺪا‬ ‫ﺑەﺳەر ﺑﺮدﺑﻮو‪ ،‬ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺧﯚﻣﺎن داﯾەوە‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫دەﺳﺘﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛە ﺷﯚڕﺷﯿﺎن ﭘێﻨەدەﻛﺮا‬ ‫و ﺷﯚڕﺷﯿﺎن ﭘێﺘێﻜﺪەدرا‪ .‬ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺧﯚﻣﺎن‬ ‫ﺑە ﻛەﺳﺎﻧێﻚ ﺳﭙﺎرد ﻛە ھﯿﭻ ﺑڕواﯾەﻛﯿﺎن ﺑە ﮔەل‬ ‫ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ﺑڕوا ﻧەﺑﻮوﻧەﺷە ﻛە ھەﻣﻮو‬ ‫ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎن ﺑە ھەڵﻮاﺳﺮاوی ﻣﺎﻧەوە و ھەزاران‬ ‫ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﺗﯿﺮۆر ﻛــﺮان و ﺗﺎ‪‬ﻧﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺗەواوی داھﺎﺗﯽ ﻧەﺗەواﯾەﺗﯿﺸﻤﺎﻧﯽ ﺑەدوادا ھﺎت‪.‬‬ ‫ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻨﺪا چ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﻤﺎن ﺑە دەﺳﺖ‬ ‫ھێﻨﺎ؟‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟە وﯾﺴﺘﯽ ﮔەل‪،‬‬ ‫وﯾﺴﺘﯽ ﮔەﻟﯿﺶ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﻛە ﺧﯚی ﻟە ﺋﺎزادی‬ ‫و ﺳەرﻓﺮازی ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯿﺪا دەﺑﯿﻨێﺘەوە‪ ،‬وەك ﻟە‬ ‫ﺳﺎڵﯽ )‪ (٢٠٠٣‬و ﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧﺪا )‪(٪٩٨,٧‬‬ ‫ی ﮔەل دەﻧﮕﯿﺎن ﺑە ﺋﺎزادی و ﺧﯚ دەرﺑﺎزﻛﺮدن‬ ‫ﻟە ﻛﯚﺗﯽ داﮔــﯿــﺮﻛــەری ﺋێﺮاﻗﯽ داوە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﺪاران ﻧەك ھەر وﯾﺴﺘﯽ ﮔەﻟﯿﺎن ﺑە ھەﻧﺪ‬ ‫وەرﻧەﮔﺮت‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺋێﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎﺷﯿﺎن ھێﻨﺎﯾە‬ ‫ﻧێﻮ ﻛﺎﯾەﻛە و ھەر ﻻﯾەﻧە و ﺧﯚی ﮔﺮێﺪا ﺑە ﯾەﻛێﻚ‬ ‫ﻟەو داﮔﯿﺮﻛەرەوە‪ .‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو‬ ‫ﻟە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎن و ﻛﯚﺗﺎﯾﮫێﻨﺎن‬ ‫ﺑە دﯾﺎردەی ﻗێﺰەوﻧﯽ ﺗەﻋﺮﯾﺐ‪ ،‬ﻧەك ﻟە ﭘێﻨﺎو‬ ‫ھﺎوﺑەﺷﯿﻜﺮدن ﻟە دەﺳە‪‬ﺗﺪا ﻣﺎدە ژەھﺮاوﯾەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫)‪ ٥٨‬و ‪(١٤٠‬ی ﺑﯚ ﺑەرھەم ﺑێﺖ و ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑەﺑێ ﭼﺎرەﺳەری ﺑﻤێﻨﻨەوە‪ .‬ھەڵﺒەت ﻛەم ﻧﯿﻦ‬ ‫ﺋەو ﻛﻮرداﻧەی ﻛە ﻟە ڕاﺑﺮدووﺷﺪا ھﺎوﺑەﺷﯿﯿﺎن‬ ‫ﻛــﺮدووە ﻟە دەﺳــە‪‬ﺗــﯽ داﮔﯿﺮﻛەراﻧﺪا‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛەی ﻧەك ھﯿﭻ دەﺳﺘﻜەوﺗێﻜﯽ ﻧەﺑﻮو‬ ‫ﺑﯚ ﻛﻮردان‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺑﯚﺗە ھﯚی ﺋەوەی ﻛە زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫دەﺳﺘﯽ داﮔﯿﺮﻛەران ﺋﺎوە‪ ‬ﺑێﺖ ﺑﯚ ﻗە‪‬ﭼﯚﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن‪ .‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﻧەﺑﻮو‬ ‫ﻟە ﺧﯚ ﺧﺴﺘﻨە ﻧێﻮ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﻧێﻮان ﺷﯿﻌە و ﺳﻮﻧﻨە‬ ‫ﻟە ﺋێﺮاﻗﺪا‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ‬ ‫ﺑﻮو ﻟە ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی‬ ‫ﻛﻮردەواری و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺳەرﻓﺮاز ﺑﯚ‬ ‫ڕۆڵەﻛﺎﻧﯽ‪ .‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﻧەﺑﻮو ﻟە‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺳﻨﻮوری داﮔﯿﺮﻛەران و ڕەواﯾەﺗﯿﺪان‬ ‫ﺑە داﮔﯿﺮﻛﺎری‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ‬ ‫ﺑﻮو ﻟە ڕﯾﺴﻮاﻛﺮدﻧﯽ ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ ﻧﺎوﭼەﮔەری و‬ ‫ﻧەھێﺸﺘﻨﯽ ﺳﻨﻮوری دەﺳﺘﻜﺮد و ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ .‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯽ ﻧەﺑﻮو ﻟە ﺑەﺑﺮا زاﻧﯿﻨﯽ داﮔﯿﺮﻛەران و‬ ‫ﺑەﻧﺎﻣﯚ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﻛــﻮردی ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜەی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ‬ ‫ﺑﻮو ﻟە ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮردی ھەﻣﻮو ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھەڵﻮێﺴﺖ وەرﮔﺮﺗﻦ ﺑەراﻣﺒەر ﺑەو‬ ‫ھەﻣﻮو ﺗﺎواﻧەی ﻛە دوژﻣﻨﺎن ﭘﯿﺎدەی دەﻛەن‬ ‫ﻟەﺳەر ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن‪ .‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن‬ ‫ﺋەوە ﻧەﺑﻮو ﻛە ﻛێﺸەی ﺣﯿﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ ﺑﮕﺎﺗە ﺋەو‬ ‫ﺋﺎﺳﺘەی ﻛە ڕەﺣﻢ ﺑە ﺷەھﯿﺪەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧەﻛﺮێﺖ و‬ ‫ﮔﻮرﯾﺲ ﻟە ﻣﻠﯽ ﭘەﯾﻜەرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻨﺮێﺖ و ﺑەﺳەر‬ ‫ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﺪا ﻛێﺶ ﺑﻜﺮێﻦ‪ ،‬وەك ڕاﻛێﺸﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘەﯾﻜەری "ﺷەھﯿﺪ ﺋﺎرام" ﺑەدوای ﺋﻮﺗﯚﻣﺒێﻠﺪا ﻟە‬


‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﭘێﺶ ﭼﺎوی ھەزاران ﺧەڵﻜﯽ ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺋەو ﺑەﻋﺴﯿﺎﻧەی ﻛە دەﺳﺘﯿﺎن ﺑە ﺧﻮێﻨﯽ‬ ‫ﺳــەدان ڕۆڵــەی ﻛــﻮرد ﺳــﻮور ﺑــﻮو ﻧــەك ھەر‬ ‫ﭘەﯾﻜەرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧەڕووﺧﺎﻧﺪن‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ دەﯾﺎن‬ ‫ﭘێﺸﻤەرﮔەﺷﯿﺎن ﺑﯚ ﭘﺎﺳەواﻧﯿﻜﺮدﻧﯿﺎن داﻧﺎ‬ ‫وەك ﭘﺎﺳەواﻧﯿﻜﺮدﻧﯽ ﭘەﯾﻜەری "ﻧﺎزم ﺗەﺑﻘﭽﻠﯽ"‬ ‫ﺧﯚﻓﺮۆش ﻟە ﺷﺎری ﻛەرﻛﻮك‪ ،‬ﺋەﻣە و ھەزاران‬ ‫ﻛﺮدەوەی ﻧﺎﺑەﺟێﯽ دﯾﻜە‪.‬‬ ‫ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸﺘﺮﯾﻦ دﯾﺎردە ﻟە ﻛﺎﺗﯽ‬ ‫ﻛﯚڕەودا‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺳﺎﻣﻨﺎﻛﺘﺮﯾﻦ دﯾﺎردەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎڵﯽ‬ ‫)‪ (١٩٩١‬ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟە دﯾﺎردەی ﻛﯚڕەو‪ ،‬ﺋەو‬ ‫دﯾــﺎردەﯾــەی ﻛە ﺑە ﻣﯿﻠﯿﯚﻧﺎن ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﻮرد‬ ‫دووﭼﺎری ﺋﺎوارەﯾﯽ ھﺎﺗﻦ ﻟە ژێﺮ ﻟێﺰﻣەی ﺑﺎران‬ ‫و ﺑەﻓﺮدا‪ ،‬ﻟەو ﻛــﯚڕەوەدا زۆرﺑەی ﻧەﺧﯚش و‬ ‫ﻣﻨﺪاڵ ﻟەﻧﺎوﭼﻮون و ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری ﺧەڵﻜەﻛەش‬ ‫ﺑە ﭘێﯽ ﭘەﺗﯽ ﺳﻨﻮوری ﻣﯿﻨڕێﮋﻛﺮاوﯾﺎن ﺑڕی‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋەم دﯾﺎرداﻧە ھەﻣﻮوی دڵﺘەزێﻦ و‬ ‫ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺶ ﺑﻮون‪ ،‬ﺑە‪‬م ھﯿﭻ ﺷﺘێﻚ ھێﻨﺪەی‬ ‫دوو ﻛﺮدەوەی ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋێﺮاق ﺳەرﻧﺠﯽ ﻣﻨﯽ ڕاﻧەﻛێﺸﺎ ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮون‬ ‫ﻟە‪:‬‬ ‫‪١‬ـ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﻛﯚڕەوەﻛەدا ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫دەھﺎﺗﻨە ﻻی ﺧەڵﻜە ﺋﺎوارەﻛە و دەﯾﺎﻧﮕﻮت‪":‬ﺋێﻤە‬ ‫وەك ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮاق‬ ‫ھﯿﭻ ﺋﺎﮔﺎدارﯾﯿەﻛﻤﺎن ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻦ ﻧەﺑﻮوە و‬ ‫ﺑە ھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ﺑەﺷﺪارﯾﺸﻤﺎن ﻧەﻛﺮدووە‬ ‫ﻟــەو ڕاﭘــەڕﯾــﻨــەدا‪ ،‬ﻟــەﺑــەرﺋــەوە ﺋﯚﺑﺎڵﯽ ﺋەو‬ ‫ﺋﺎوارەﺑﻮوﻧەش ﻧﺎﻛەوێﺘە ﺋەﺳﺘﯚی ﺋێﻤە"‪ .‬ﻛە‬ ‫ﭼﯽ ﺳەرﺳﻮڕﻣﺎن ﺋەوەﯾە ھەر ﺋەو ﭘﺎرﺗﯿﯿەی‬ ‫ﻛە دوێﻨﯽ ﺋﺎﮔﺎداری ڕاﭘەڕﯾﻦ ﻧەﺑﻮو ﺋﯿﻤڕۆ ﻟە‬ ‫ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑەﺟﯚرێﻚ ﺑﺎس ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻦ‬ ‫دەﻛﺎت و دەﯾﻜﺎﺗە ﺑەرھەﻣﯽ ﺧﯚی ﻛە ﺋەﮔەر‬ ‫ﻛەﺳێﻚ ﺳەردەﻣﯽ ڕاﭘەڕﯾﻨەﻛەی ﻟە ﺑﯿﺮ ﻧەﺑێﺖ‬ ‫و ﺑﯚﺷﯽ ﺑﺎس ﻧەﻛﺮاﺑێﺖ وادەزاﻧێﺖ ھەرﭼﯽ‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻦ و دەﺳﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ڕاﭘەڕﯾﻨە ﺑەرھەﻣﯽ‬ ‫ﻣﺎڵﯽ ﺑﺎرزاﻧﯿﯿە‪.‬‬ ‫‪٢‬ـ ھێﺸﺘﺎ ﺧﻮێﻨﯽ ﺳەدان ھەزار ﺋەﻧﻔﺎﻟﻜﺮاوی‬ ‫ﻛﻮرد وﺷﻚ ﻧەﺑﺒﻮوﯾەوە ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﺎوەﺷﯽ ﺑﯚ‬ ‫ھەﻣﻮو ﺋەﻧﻔﺎﻟﻜەران ﻛﺮدەوە و وەﻛﻮ ﺷﯚڕﺷﮕێڕ‬ ‫ﭘێﻨﺎﺳەی ﻛــﺮدن ﺑەﺑێ ﺋـــەوەی ﺣﺴﺎب ﺑﯚ‬ ‫دەرﯾﺎﯾەك ﺧﻮێﻨﯽ ﻣﯿﻠﻠەت ﺑﻜەن‪ ،‬ﻛە ﭼﯽ ﻟە‬ ‫ﺑەراﻣﺒەردا ﺗەﻧﮫﺎ ﯾەك ﻛەﺳﯿﺎن ﺑە ﺗﺎواﻧﺒﺎر زاﻧﯽ‬ ‫ﺑە ﻧﺎوی "ﺳﺎﻟە ﺧەﯾﺎت" و ﮔﻮﻟﻠەﺑﺎراﻧﯿﺎن ﻛﺮد‪،‬‬ ‫ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺳﺎﻟە ﺧەﯾﺎت ﻟە ڕاﺑﺮدوودا ﺋﺎﻏﺎﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺳەر ﺑە ﭘﺎرﺗﯽ ﺗەﺳﻠﯿﻢ ﺑە ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ﺋێﺮاق‬ ‫ﻛﺮدﺑﻮو‪ .‬ﻛﺎﺗێﻚ ﭘﺮﺳﯿﺎر ﻟە ﭘﺎرﺗﯿەﻛﺎن دەﻛﺮا‪،‬‬ ‫ﺑﯚﭼﯽ ﺳﺎﻟە ﺧەﯾﺎﺗﺘﺎن ﻛﻮﺷﺖ؟‪ ،‬ﯾەﻛﺴەر‬ ‫وە‪‬ﻣﯿﺎن دەداﯾەوە و دەﯾﺎﻧﮕﻮت‪":‬ﻟەﺑەرﺋەوەی‬ ‫ﺋﺎﻏﺎﯾەﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ڕادەﺳﺘﯽ ﻣﯿﺮی ﻛﺮدۆﺗەوە"‪.‬‬ ‫ھــەر ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﺋــەو ﭘﺮﺳﯿﺎرەﯾﺎن ﻟێ‬ ‫دەﻛﺮا‪ ،‬ﺋەی ﺑﯚﭼﯽ ﺋەو ھەﻣﻮو ﺳەرۆك ﺟﺎش‬

‫]~[‬ ‫] ژﻤﺎرﻩ ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥ ] [٢٧‬ﺴﺎڵی دووەم [‬

‫و ﺋەﻧﻔﺎﻟﻜەرەﺗﺎن ﻟە ﺧﯚ ﮔﺮﺗﻮوە ﻛە ﺳەدان‬ ‫ھـــەزار ﻣــﺮۆﭬــﯽ ﻛــﻮردﯾــﺎن ڕادەﺳــﺘــﯽ ﻣﯿﺮی‬ ‫ﻛﺮدۆﺗەوە؟‪ ،‬ﺑەﺑێ وەﺳﺘﺎن وە‪‬ﻣﯿﺎن دەداﯾەوە‬ ‫و دەﯾﺎﻧﮕﻮت‪":‬ﻟەﺑەرﺋەوەی ﻟێﺒﻮردﻧﯽ ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫دەرﻛﺮاوە و ھەﻣﻮو ﺗﺎواﻧﺒﺎرێﻚ دەﺑەﺧﺸﺮێﺖ"‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺑﺎﺷﻮور ﺑﺒێﺘە ﺋەزﻣﻮوﻧێﻚ ﺑﯚ‬ ‫ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮرﯾﺎ و ڕۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫دوو ﺳﺎڵﯽ ﭘڕ ﻛــﺮدەوە‪ ،‬ﺋــەوەی ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ و‬ ‫ﺳەرﻛەوﺗﻮﺗﺮﯾﻦ ڕۆڵــﯽ ﮔێڕا ﻟەو ڕاﭘەڕﯾﻨەدا‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ"ﭘەﯾەدە" ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ڕۆڵﮕێﺮاﻧﯽ ﭘەﯾەدە ھەم ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﻜﻮژی‬ ‫ﭘﺎراﺳﺖ و ھەم ﺗەواوی ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ڕزﮔﺎر ﻛﺮد‪ ،‬ھەم ڕێﯽ ﻧەدا ﻣﯿﻠﻠەت دوﭼﺎری‬ ‫ﺋﺎوارەﯾﯽ و ﻛﯚڕەو ﺑﺒﻦ و ھەم ھەﻣﻮو داﻣﻮدەزﮔﺎ‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﺗﺎ‪‬ﻧﻜﺎری ﭘﺎراﺳﺖ‪ ،‬ھەم‬ ‫ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ھێﺰی ﭘﺎراﺳﺘﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ داﻣەزراﻧﺪ و‬ ‫ھەم ڕێﯽ ﻧەدا ﻛــﻮردان ﺑﺒﻨە ﺳﻮﺗەﻣەﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﺷەڕەی ﻧێﻮان ﺑەﻋﺴﯿە ﻓﺎﺷﯿەﻛﺎن و ﺋﯿﺴﻼﻣﯿە‬ ‫ﻛﯚﻧەﭘەرﺳﺘەﻛﺎن ﻛە ھﯿﭻ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﯽ ﻧﯿﯿە‪ .‬ﻟە‬ ‫ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﺋەو ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋێﺮاﻗەی ﻛە ﻟە ﺳەرەﺗﺎدا ﺋﺎﮔﺎداری ڕاﭘەڕﯾﻨەﻛەی‬ ‫)‪(١٩٩١‬ی ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﺑﻮو و ﻟە‬ ‫دواﯾﺸﺪا ﻟە ڕێﯽ ﺋەﻧﻔﺎﻟﻜەر و داﮔﯿﺮﻛەراﻧەوە ﺧﯚی‬ ‫ﻛﺮدە ھەﻣەﻛﺎرە و ﺳــﻮاری دەﺳﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮو ﺋەوا ﺋﯿﻤڕۆش‬ ‫دەﯾەوێﺖ ھەﻣﺎن دﯾــﺎردەی ﻗێﺰەون ﻟە ﺳەر‬ ‫ڕۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن دووﺑــﺎرە ﺑﻜﺎﺗەوە ﺑە ﻟە‬ ‫ﺋﺎﻣێﺰﮔﺮﺗﻨﯽ ژﻣﺎرەﯾەك ﺑەﻋﺴﯽ ﺧﯚﻓﺮۆﺷﯽ وەك"‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﺤﻜﯿﻢ ﺑەﺷﺎر و ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺟﻮﻣﻌە و ﺳە‪‬ح‬ ‫ﺑەدرەدﯾﻦ" ﻟە ﺷﺎری ھەوﻟێﺮ و ﺑە ھﺎوﻛﺎری‬ ‫دەوڵەﺗﯽ ﺗﻮرك‪ .‬ھەر ﺑﯚﯾەش ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﭘەﯾەدە‬ ‫ﺑە ورﯾﺎﯾﯿەﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮەوە ھەڵﺴﻮﻛەوت ﺑﻜﺎت و‬ ‫ڕێﮕە ﻧەدات ﺋەو دەﺳﺘﻜەوﺗﺎﻧەی ﻛە ﺋﯿﻤڕۆ ﺑە‬ ‫ﺧﻮێﻨﯽ دەﯾــﺎن ﺷەھﯿﺪی ﺳەرﺑڵﻨﺪ ﺑەرھەﻣﯽ‬ ‫ھێﻨﺎوە ﺑﻜﺮێﻨە ﺳﺎﺗﻮﺳەودای ﭼەﻧﺪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧێﻜﯽ‬ ‫وەك "ﻋﺒﺪاﻟﺤﻜﯿﻢ ﺑەﺷﺎر و ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺟﻮﻣﻌە و‬ ‫ﺳە‪‬ح ﺑەدرەدﯾﻦ" و ﻧﯚﻛەرەﻛﺎﻧﯿﺎن‪ .‬وەك ﭼﯚن‬ ‫ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺷﻮرا ﻛﺮێﻜﺎرﯾەﻛﺎن‬ ‫دەﺳﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ڕاﭘەڕﯾﻨﯿﺎن ﻛﺮدە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻦ و ﺋﯿﻤڕۆ ﻛەﺳﺎﻧێﻚ ﺑەرھەﻣﯽ‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻦ دەﭼﻨﻨەوە ﻛە ھﯿﭻ ڕۆڵێﻜﯿﺎن ﻧەﺑﻮو ﻟە‬ ‫ڕاﭘەڕﯾﻨﺪا و ﺑﺎﺳﯿﺶ ﻟە ھەزار ﭘﯿﺎوی ﺑﻨەﻣﺎڵە‬ ‫دەﻛــەن و ﺟێﮕەش ﺑﯚ ﻧــەوەی ﭘﯿﻨﺞ ﺷەش‬ ‫ﺳﺎڵەﯾﺎن ﺧﯚش دەﻛەن‪ ،‬ﺋەوا ﻧﺎﺑێﺖ ﭘەﯾەدە‬ ‫ڕێﮕە ﺑﺪات ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻦ ﺳﺎﺗﻮﺳەودا ﺑە‬ ‫دەﺳﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ڕاﭘەڕﯾﻨەوە ﺑﻜەن ﻟە ﺧﯚرﺋﺎوادا‬ ‫و ھﺎوﺷێﻮەی ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﻮاری‬ ‫دەﺳﺘﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﮔەل ﺑﺒﻦ‪ ،‬دەﺑێﺖ ﭘەﯾەدە‬ ‫ﺑﺎﺷﻮور ﺑﻜﺎﺗە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺋەزﻣﻮن ﺑﯚ دووﺑﺎرە‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧەوەی دﯾﺎردە دزێﻮەﻛﺎن‪.‬‬

‫‪۴٣‬‬

‫وﺗﺎر‬

‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ‬ ‫ﺑﻮو ﻟە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎن‬ ‫و ﻛﯚﺗﺎﯾﮫێﻨﺎن ﺑە دﯾﺎردەی‬ ‫ﻗێﺰەوﻧﯽ ﺗەﻋﺮﯾﺐ‪ ،‬ﻧەك ﻟە ﭘێﻨﺎو‬ ‫ھﺎوﺑەﺷﯿﻜﺮدن ﻟە دەﺳە‪‬ﺗﺪا ﻣﺎدە‬ ‫ژەھﺮاوﯾەﻛﺎﻧﯽ )‪ ٥٨‬و ‪(١٤٠‬ی ﺑﯚ‬ ‫ﺑەرھەم ﺑێﺖ و ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑەﺑێ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﺑﻤێﻨﻨەوە‪ .‬ھەڵﺒەت‬ ‫ﻛەم ﻧﯿﻦ ﺋەو ﻛﻮرداﻧەی ﻛە ﻟە‬ ‫ڕاﺑﺮدووﺷﺪا ھﺎوﺑەﺷﯿﯿﺎن ﻛﺮدووە‬ ‫ﻟە دەﺳە‪‬ﺗﯽ داﮔﯿﺮﻛەراﻧﺪا‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛەی ﻧەك‬ ‫ھﯿﭻ دەﺳﺘﻜەوﺗێﻜﯽ ﻧەﺑﻮو ﺑﯚ‬ ‫ﻛﻮردان‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺑﯚﺗە ھﯚی ﺋەوەی‬ ‫ﻛە زﯾﺎﺗﺮ دەﺳﺘﯽ داﮔﯿﺮﻛەران‬ ‫ﺋﺎوە‪ ‬ﺑێﺖ ﺑﯚ ﻗە‪‬ﭼﯚﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن‪ .‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯽ ﻧەﺑﻮو ﻟە ﺧﯚ ﺧﺴﺘﻨە ﻧێﻮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﯽ ﻧێﻮان ﺷﯿﻌە و ﺳﻮﻧﻨە‬ ‫ﻟە ﺋێﺮاﻗﺪا‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ‬ ‫ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟە ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ‬ ‫ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی‬ ‫ﻛﻮردەواری و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ‬ ‫ﺳەرﻓﺮاز ﺑﯚ ڕۆڵەﻛﺎﻧﯽ‪ .‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ‬ ‫ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﻧەﺑﻮو ﻟە‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺳﻨﻮوری داﮔﯿﺮﻛەران‬ ‫و ڕەواﯾەﺗﯿﺪان ﺑە داﮔﯿﺮﻛﺎری‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜﻮ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ‬ ‫ﺑﻮو ﻟە ڕﯾﺴﻮاﻛﺮدﻧﯽ ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوﭼەﮔەری و ﻧەھێﺸﺘﻨﯽ‬ ‫ﺳﻨﻮوری دەﺳﺘﻜﺮد و ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ .‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﻧەﺑﻮو ﻟە‬ ‫ﺑەﺑﺮا زاﻧﯿﻨﯽ داﮔﯿﺮﻛەران و ﺑەﻧﺎﻣﯚ‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﻛﻮردی ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دﯾﻜەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو‬ ‫ﻟە ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮردی ھەﻣﻮو‬ ‫ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬


‫ژﻧﺎن‬

‫‪۴۴‬‬

‫]~[‬ ‫] ﺴﺎڵی دووەم [ ] ‪ ] [ ٢٠١٣/٣/١٥‬ژﻤﺎرﻩ ‪[٢٧‬‬

‫‪Roji_Wilat@yahoo.com‬‬

‫ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﻟە ﭘێﻨﺎو ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ ژﻧﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧە ﻟە ﭘێﻨﺎو ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرددا‬

‫ﺟەﻻل ﭼﻮارﺗﺎﯾﯽ‬ ‫ﻟە ﻗﯚﻧﺎﺧە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣێﮋووی ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی‬ ‫ژﻧﺎﻧﺪا ھەﻣﯿﺸە ژﻧﺎن ﻟەﻧﺎو ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﺪا رۆڵێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﺎن‬ ‫ﮔێﺮاوە‪ .‬ھەرﭼەﻧﺪ ﺑﻮوﻧﯽ دەﺳــە‪‬ﺗــﺪاری ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ‬ ‫ﺳەرﻣﺎﯾەداری ﭘﯿﺎوﺳﺎﻻری زاڵ ﺑﻮوﻧﯽ ھەﺑێﺖ ﺑەﺳەر‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ و ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺑەرێﻮەﺑﺮدﻧﺪا ﺑەراﻣﺒەر ﺑە‬ ‫ﻣﺎﻧەش ﺷﻮێﻦ دەﺳﺘﯽ ژﻧﺎن دﯾﺎر ﺑﻮوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑە ھﯚی‬ ‫زاڵﺒﻮوﻧﯽ ﺋەو ھﺰرە ﭘﯿﺎوﺳﺎﻻرە ژﻧﺎﻧﯽ رەﻧﺠﺪەر ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎو ﻧﺎوﯾﺎن ﻣﺎوە‪ .‬ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮە ﻟەﺳەر ﺋەو‬ ‫زھﻨﯿەﺗە ﻛە ﻻﯾەﻧﯽ ﻋەﺷﺎﯾﺮی زاڵە ﺑەﺳەرﯾﺎﻧەوە ﻟە ﮔەڵ‬ ‫ﺋەوەش ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ﺷەڕاﻧەی ﻛە ھەﻣﯿﺸە درێﮋﺧﺎﯾەن‬ ‫و ﺧﺎوەن ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺪان ﺑﻮوە‪ ،‬ھەروەھﺎ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو داب‬ ‫و ﻧەرﯾﺘە ﻛە ﺧﺰﻣەت ﺑە ﺷﯚڕﺷەﻛﺎن و ﺷﯚڕﺷﮕێﺮان‬ ‫ﺑە ﺷەو و رۆژ ﻟە ھەﻣﻮو ﺋﺎﺳﺘێﻜﺪا ﺋەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە‬ ‫رەﻧﺞ و ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮوﻧﯽ ژﻧﺎن ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ﻟێﺮەدا ﺋەوەﻧﺪە ژﻧﺎن‬ ‫ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎن داوە و ﻧﺎﺧﯿﺎن ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻮوە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎش‬ ‫ﺳﺎرێﮋ ﻧەﻛﺮاوە‪ .‬ﺑەراﻣﺒەر ﺑەم راﺳﺘﯿە ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی‬ ‫ﭘﯿﺎوﺳﺎﻻری ﻛە ﻧﺎوەﻧﺪی ھەﻣﻮو ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧە زۆر ﺑێ‬ ‫رەﺣﻤﺎﻧە ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﺋەوە دەﻛەن ﻛە ﭼﯚن و ﺑە ﭼﯽ‬ ‫ﺷێﻮەﯾەك ژﻧﺎن ﺑﻜەﻧە ﻛﯚﭘﯽ ﺧﯚﯾﺎن‪.‬‬ ‫ﻟە ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ )‪ ١٩٩٠‬ﺑﯚ ‪ (٢٠٠٠‬ﻟە ھەرێﻤﯽ ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺋەو دەرﻓەﺗەی رەﺧﺴﺎ ﺑﯚ ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗﯽ رەوا ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺑﻮﻧﯿﺎدﻧﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ ﺋﺎزاد‬ ‫و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿەﻛﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ و ﺑە ﺋﯿﺮادە و ﺧﺎوەن ﺑڕﯾﺎر‬ ‫ﺑێﺖ و ﺋەو ﺗێﻜﯚﺷﺎن و ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮوﻧەی ﺳﺎڵەھﺎی ﺳﺎڵ‬ ‫درا ﺑﻜﺮێﺖ ﺑە ﺋەزﻣﻮن و ژﯾﺎن ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ژن و ﭘﯿﺎو و ﻟەﺳەر ﺋەم ﺑﻨەﻣﺎﯾەش ﺑەرێﻮە ﺑﭽێﺖ‪ .‬ﻟە‬ ‫ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋەوەی ﺑە زاﻧﺎﯾﺎﻧە ﺑڕواﻧﻨە ﻣەﺳەﻟەﻛﺎن و دوژﻣﻦ و‬ ‫دوژﻣﻨﺎﯾەﺗﯽ ﭼﯿﯿە ﺑەﻻوە ﺑﻨﺮێﺖ‪ ،‬ﺑەداﺧەوە وەﻛﻮ ﻛﻮرد‬ ‫ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﯾەك ﭘەﯾڕەوی دوژﻣﻨﺎﻧﯿﺎن ھەڵﺒﮋارد ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ﺑەﯾەك‪ .‬ﻟێﺮەدا ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﻛە ژﻧﺎن ﺧﺎوەن ﻧﺎوەﻧﺪ و‬ ‫ﺑڕﯾﺎری ﺳەرﺑەﺧﯚ و ﺑە ﺋﯿﺮادەی ﺧﯚﯾﺎن ﻧەﺑﻮون و ﻟە ژێﺮ‬ ‫ﺳێﺒەری ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻛﺎرﯾﺎن دەﻛﺮد و ﺑەﮔﻮێﺮەی ﭘێﻮﯾﺴﺖ‬ ‫رۆڵﯽ ﺋﺎﺷﺘەواﯾﯽ و ﺑەرﭼﺎوﯾﺎن ﻧەﮔێﺮا‪ .‬ﺋەوەی راﺳﺖ‬ ‫ﺑێﺖ رۆڵﯽ رێﻜﺨﺮاو و ﺋەو ژﻧﺎﻧەی ﻛە ﻟەﻧﺎو ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑﻮون ﻧﺎڵێﻢ ھﯿﭻ ﺗێﻨەﻛﯚﺷﺎون‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑە ﮔﻮێﺮەی ﺋەوەی‬

‫ﻛە ﺋەو دەرﻓەﺗە ھەﺑﻮو ﺑە ﻛﺎر ﻧەھﺎت و ﺑەﺷێﻜﯽ زۆرﯾﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﺑﻮون ﺑەﺧﺎوەن دەﺳە‪‬ت و ﻣﺎددە و ﭘﺎرە رێﻚ ﺑﻮون‬ ‫ﺑە ﻛﯚﭘﯽ ﺋەو ﭘﯿﺎوەی ﻛە وا ﺑە ﺧەﺗەرﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮۆڤ ﺑەﻧﺎو‬ ‫دەﻛﺮێﺖ‪ .‬ﺋەﮔەر ھﯿﻮا ﻧەﻣﺎ ﺑە ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ و ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدن‬ ‫ﺑە و‪‬ت ھﯚﻛﺎر ﺋەﻣەﯾە ﻟە ﭘێﻨﺎو ﮔﻮڕاﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎدا‬ ‫ﻛﺎرێﻜﯽ ﺟﺪدی ﻧەﻛﺮا‪ .‬ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﮔەڵ ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮدا ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﻛﺮا‪ ،‬ﻛﺎﺗێ ﻛە ژﻧﺎﻧﯿﺶ ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ‬ ‫ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯽ ﻟەم ﺋەرﻛەدا ﺑﻜەن ﺋەوا زﯾﺎﺗﺮ ﻛێﺸەﻛﺎن‬ ‫ﻗﻮڵﺒﻮوﻧەوە‪ .‬ﺑەراﻣﺒەر ﺑەﻣەش ﺑﻮوﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾەﻛﺎن‬ ‫ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ژﻧﺎن رۆژ ﻟە دوای رۆژ رووی ﻟە زﯾﺎدﺑﻮون‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە رۆژاﻧە ﺋەو ﭘێﺸﻜەوﺗﻨﺎﻧەی ﻟەﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‬ ‫رووی دەدا ﺑەراﻣﺒەر ﺑەﻣە ﭘەروەردەﯾەﻛﯽ زاﻧﺴﺘﯽ و‬ ‫وﺷﯿﺎری ﻧەﺑﻮو‪ .‬ھەر ﺑەم ﺑﯚﻧەﯾەوە ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﻟە ﺟﯿﺎﺗﯽ‬ ‫ﺋەوەی ھەﻧﮕﺎو ﺑﯚ ﭘێﺸەوە ﺑﻨێﺖ ھەﻧﮕﺎوی ﺑﯚ دواوە ﻧﺎ‪.‬‬ ‫ﭘﺎش ﺳﺎڵﯽ )‪(٢٠٠٠‬ﺑەﻣﻼوە و ﺗﺎ وەﻛﻮ رۆژی ﺋەﻣڕۆ‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗﯽ ژﻧﺎن ﭘێﺸﻜەوﺗﻨﯽ ﺑەرﭼﺎوی ﺑە ﺧﯚﯾەوە ﺑﯿﻨﯿﻮە‪،‬‬ ‫ھەرﭼەﻧﺪ ﻟە ﮔەڵ ھﺎﺗﻨﯽ ھێﺰە رۆژﺋﺎواﯾەﻛﺎن ﻛﺎرﯾﮕەرﯾەﻛﯽ‬ ‫ﯾەﻛﺠﺎر ﻧەﮔەﺗﯿﭭﯿﺎن ھەﺑﻮوە ﻟەﺳەر ژﻧﺎن و ﻟە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ‬ ‫ژﻧﺎﻧﺪا ﺗەواوی ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی ﭘێﻮە ﮔﺮﺗﻮوﺗەوە‪ .‬ﻟە ﻗﯚﻧﺎﺧێﻜﯽ‬ ‫وەھﺎدا داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﺋﺎزاد ﺑﯚ ﺧﯚی‬ ‫ﯾەﻛێ ﻟەو ھەﻧﮕﺎواﻧە ﺑﻮو ﻛە ﺑﯚ ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ ﻧێﻮان ھەر دوو‬ ‫رەﮔەز و ﺑﻮﻧﯿﺎدﻧﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾەﻛﯽ وﺷﯿﺎر و دﯾﻤﻮﻛﺮات و‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﺑﯚ ﺋﺎزادی ژﻧﺎن ﻛە ﺑەﺑﺎوەری "ﺋﺎزادی ژﻧﺎن‪،‬‬ ‫ﺋﺎزادی ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﯾە" ﭘەرەﻣﺎن ﺑە ﺗێﻜﯚﺷﺎن و ﺧەﺑﺎﺗﺪا‪،‬‬ ‫ھەم ﻟە رووی ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‪ ،‬وﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﺳــەﺑــﺎرەت ﺑــە ﻣﺎﻓە رەواﻛــﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾﺎن‪،‬‬ ‫ﭘەروەردەﻛﺮدن‪ ،‬ﺑەﺳەرﻛﺮدﻧەوەی ژﻧﺎن و ﭘەرەدان ﺑە‬ ‫ﺧەﺑﺎﺗﯽ دﯾﺒﻠﯚﻣﺎﺳﯽ چ ﻟە ﻧﺎوەوەی و‪‬ت ﺑێﺖ ﯾﺎ ﺧﻮد‬ ‫دەرەوەی و‪‬ت‪ .‬ھەروەھﺎ ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﭘﺮﺳﯽ ژﻧﺎن ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯿﻤﺎن ﻛﺮدوە ﻟە ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻣەدەﻧﯽ‬ ‫و ﭘﺮۆژە ﯾﺎﺳﺎﻣﺎن ﻧﻮﺳﯿﻮوە ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺳەﺑﺎرەت ﺑە‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ ژﻧﺎن‪ ،‬ھەورەھﺎ ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯿﻤﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەری دۆزی ﻛﻮرد ﻟە ﺋﺎﺳﺖ ﻧەﺗەوەﯾﯿﺪا ﻛﺮدووە‬ ‫و ﺗﻮاﻧﯿﻤﺎﻧە ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬ ‫ژﻧــﺎن ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘﺎ دوو ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﺧﯚی‬ ‫ﺑەﺳﺘﻮوە‪ ،‬ﺋەﻣەش ﻟە ﻣێﮋووی ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧﯽ ژﻧﺎﻧﺪا ﺑﻮوە‬ ‫ﺑە ورەﯾەك ﻛە ژﻧﺎن ﺗﻮاﻧﺎی ﺋەوەﯾﺎن ھەﯾە ﺧﺎوەن ﺑڕﯾﺎر‬ ‫ﺑﻦ‪ .‬ﺋێﻤە وەﻛﻮ ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﺋﺎزاد ﻛە ﺑەﺷێﻜﯿﻦ‬ ‫ﻟە ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە‬ ‫ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ھەڵﮕﺮی ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎی رزﮔﺎری ژﻧﺎﻧﯿﻦ ﻛە‬ ‫ﺑەرێﺰ ﻋەﺑﺪوڵ‪ ‬ﺋﯚج ﺋﺎﻻن داﯾڕﺷﺘﻮوە ﺑﯚ ژﻧﺎن‪ .‬ھەر‬ ‫ﺑەﻣﺒﯚﻧەﯾەوە ﺋەﻣەوێﺖ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەو ﺟﯿﺎوازﯾﺎﻧە ﺑﻜەم‬ ‫ﻛە ﺋێﻤە وەﻛﻮ ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﺋﺎزاد ﻟە )‪(٢٠٠٣‬‬ ‫ﺑەﻣﻼوە ﺧەﺑﺎﺗﻤﺎن ﻛﺮدووە و رێﮕەﻣﺎن ﻧەداوە ﭘﯿﺎوان‬ ‫ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﺎری ﺑەرێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻛﺎرﻣﺎن ﺑﻦ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧە ﻟە‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑەرێﻮەﺑﺮدﻧﺪا ﺑﯚ ﺧﯚﻣﺎن ﭘێﺸەﻧﮕﺎﯾەﺗﯽ ﻟە ھەﻣﻮو‬ ‫ﺋﺎﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺧەﺑﺎت ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ھەر ﻟەﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮە و‬ ‫ﺳﯿﻤﻨﺎر‪ ،‬ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺲ و ﭘەروەردە و ﺑەﺳەرﻛﺮﻧەوەی ژﻧﺎن‬ ‫و ‪...‬ھﺘﺪ‪.‬‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﺋﺎزاد ھەوڵﯿﺪاوە ﺑﯚ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ و ﺑە‬ ‫ﺋﯿﺮادەﺑﻮوﻧﯽ ژﻧﺎن ﻟە ھەﻣﻮو ﺟﯚرە ﺧەﺑﺎﺗێﻚ وﺷﯿﺎری‬ ‫ﺑﺪاﺗە ﺗەواوی ﺋەو ژﻧﺎﻧەی ﻛەوا ﻟەﻧﺎو ﺣﺰب و ﻛﯚﻣەڵﮕﺎی‬

‫ﻣەدەﻧﯽ ﻛﺎر دەﻛەن ﻛە ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﺧﺎوەن ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑڕﯾﺎر‬ ‫ﺑﻦ ﻧە وەك ﻟە ژێﺮ ﺳێﺒەری ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ ﭘﯿﺎودا ﻛﺎر ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ھەروەھﺎ ﺋەﻧﺠﻮﻣەﻧﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﺋﺎزاد ﻟە ﺋﺎﺳﺖ ﺑەرێﻮەﺑﺮدﻧﺪا‬ ‫ﻟەﻧﺎو ﭘﺎرﺗﯽ ﭼﺎرەﺳەری دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟە‬ ‫ﺳەدا ﭼﻞ و ﺣەوﺗﯽ ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎ‪ .‬ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی‬ ‫ﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ ھەردوو رەﮔەز ﻟە ﺋﺎﺳﺖ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻛﺮدﻧﺪا‬ ‫و ﻟەﺳەر ﺑەرەوﭘێﺸەوەﺑﺮدﻧﯽ ﻣﯚدێڵێﻜﯽ ﻧﻮێ ﻛە ﺑﯚ‬ ‫ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑڕﯾﺎر ﯾﻜﻼﯾەﻧە ﻧەﺑێﺖ ﺑەﺷێﻮەی‬ ‫ھﺎوﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿە‪ ،‬ﻛە ﭘێﻜﺪێ ﻟە ژﻧێﻚ و ﭘﯿﺎوێﻚ‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﻤﺎن ﺑەﺷﺪاری ﺑﻜەﯾﻦ و ﺑەﺳەرﻛەوﺗﻮوﯾﯽ ﺧەﺑﺎت‬ ‫ﺑەرێﻮە ﺑﺒەﯾﻦ‪ .‬ﺋەم ﻣﯚدﯾﻠە ﻧﻮێﯿەش ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺗﺎزەﯾە و ھﯿﻮادارﯾﻦ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﺒﻨە‬ ‫ﺧﺎوەن ھەﻣﺎن ﺑڕﯾﺎر ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ‬ ‫رەﮔەزی و ھﺎوﺑڕﯾﺎری ﺳەﺑﺎرەت ﺑە ھەﻣﻮو ﻣەﺳەﻟەﻛﺎن و‬ ‫ﮔﻮڕەﭘﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ‪.‬‬

‫ﺗێﻜﯚﺷﺎن ﻟە ﭘێﻨﺎو ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ ژﻧﺎﻧﺪا ﻟە‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧە ﻟە ﭘێﻨﺎو ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮرددا‪ .‬ﺑﯚ ﺋەم ﻣەﺑەﺳﺘە ﻗﻮڵﺒﻮوﻧەوە و‬ ‫ﺑەوردی رواﻧﯿﻨە ﻣەﺳەﻟەﻛﺎن ﺋەو راﺳﺘﯿەﻣﺎن ﺑﯚ دﯾﺎر‬ ‫دەﻛﺎت ﻛە ژﻧﺎن ﺳەرﭼﺎوەی ھەﻣﻮو ﻣەﺳەﻟەﻛﺎﻧﻦ‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﺋەم ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕﯿﺎﻧە ﻟە ﭘێﺶ ژﻧــﺎن ﺑەﻻوە‬ ‫ﻧەﻧﺮێﺖ و ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﺑﻦ ﺑەھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ‬ ‫ﺑﺎس ﻟە ﺋﺎزادی ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ و ﺑﻮون ﺑە ﺧﺎوەن ﻧﺎﺳﻨﺎﻣە‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﺶ ھەﻣﻮو ﺷﺘێ ﺋێﻤەی ﻣﺮۆڤ ﻛە‬ ‫ﻟە دوو رەﮔەز ﭘێﻜﮫﺎﺗﻮوﯾﻦ‪ .‬رەﮔەزێﻚ ﺑەﻻوە ﻧﺮاوە‬ ‫و ﺑێ ھﯿﭻ زاﻧﯿﻦ و ﺑێ ﺑەﺷﻜﺮدن ﻟە ھەﻣﻮو ﺟﯚرە‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾەك ﺋەوا ﺑﯚ ﺧﯚی ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻛێﺸەﯾە‬ ‫و رۆژاﻧە ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ رووﺑەرووی ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻗەﯾﺮان‬ ‫دەﻛﺎﺗەوە‪ .‬ﺋەﮔەر ﻟە رۆژی ﺋەﻣڕۆدا ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ﺷەڕە‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗەی ﻟە دژی ژﻧﺎن ﻟە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﻛەﻣﺎن‬ ‫ﺑەرێﻮە دەﭼێﺖ ﻧەﺑﯿﻨﯿﻦ‪ ،‬ﻣەﺗﺮﺳﯿەﻛﯽ ﮔەورەﯾە ﻛە‬ ‫ﺑﯚ ﺧﯚی ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛە ﻟە ﭘەﻧﺠەﺷێﺮ ﻗﻮرﺳﺘﺮە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﻟەڕێ ﻻدان و ﻟە ﻛەﻟﺘﻮر و اب و ﻧەرﯾﺖ دوور‬ ‫ﻛەوﺗﻨەوە و ﺑە ﺑێ ﺋەﺧﻼق ژﯾﺎن ﻛﺮدن ﻓەرز دەﻛﺎت‬ ‫ﺑەﺳەر ﻛﯚﻣەڵﮕﺎﻛەﻣﺎﻧﺪا و ﺑەﻛﺎ‪‬ﻛﺮدﻧﯽ ژﻧﺎن و‬ ‫ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺳەر دوو ﺳەرﭼﺎوە داﻧﺎوە ﺑﯚ ﺑەرێﻮەﺑﺮدن‬ ‫ﯾەﻛﯿﺎن ﺧﻮاردن و ﺧﻮاردﻧەوە و ﺋەوﯾﺘﺮﯾﺎن راﺑﻮاردن و‬ ‫ﺑەﻛﺎ‪ ‬و رﯾﻜﻼم ﻛﺮدﻧﯽ ژﻧﺎﻧە‪ .‬ﺋەﻣەش زۆر ﺑە زاﻧﺎﯾﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻟەﺳەر دەﻛﺮێﺖ و ﺑەﻧﺎوی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿەوە‬ ‫ﺑﯚ ﻟەڕێ ﻻداﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕﺎ ﺳەرەﺗﺎ ژﻧﺎن دەﻛەﻧە‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﺧﺴﺘﻦ‪ .‬ھەر ﺑﯚﯾە رەﺗﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫ﺷێﻮازی ﻣﯚدێﺮﻧﯿﺘەی ﺳەرﻣﺎﯾەداری ﭘﯿﺎوﺳﺎﻻری ﻟە‬ ‫ﻻﯾەن ژﻧﺎﻧەوە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧە ﺑﯚ ﺧەﻻﺳﯽ ﻟە‬ ‫ھەﻣﻮو ﺟﯚرە ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾەﻛﺎن‪ .‬ﺑﯚ ﺋەم ﻣەﺑەﺳﺘەش‬ ‫ژﻧﺎن ﺋەﺑێ ﺧﺎوەن ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎ ﺑﻦ و ﻟە ﮔﻮڕەﭘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەت دا ﺟێ ﺑﮕﺮن و ﺑﺒﻨە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑڕﯾﺎر ﺑﯚ ﺋەم‬ ‫ﻣەﺑەﺳﺘەش ﺋەﺑێ ژﻧﺎن ﺋﺎﻣﺎدەی ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻚ ﺑﻦ‬ ‫ﻛە زۆر زۆر دژوار و ﻗﻮرﺳە‪ .‬ﺑﯚ ﺋەوەی ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ‬ ‫ﺧﯚﺑەرێﻮەﺑەری ﺑەﺟێ ﺑﻜەن و ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ رووﺣﯽ‬ ‫ﺧﻮداوەﻧﺪی ژﻧﺎن زﯾﻨﺪوو ﺑﻜەﻧەوە ﺑەﻣەﻋﻨەوﯾﺎﺗێﻜﯽ‬ ‫ﯾەﻛﺠﺎر ﮔەورە‪ .‬ﺑﯚ ﺋەﻣەش رەﻧﺞ و ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫زۆری دەوێﺖ‪.‬‬


‫چەند وێنەیەك لە مەراسیمەكاني هەشتی ئادار لە شار و شارۆچكەكانی باشوری كوردستاندا‬


"‫ﮔەریﻼی شەهید" سیﺮوان ﻋەلی‬ "‫ناسﺮاو بە "ﻋەﮔید ﺟاف‬

Organî Rageyandinî Partî Çareserî Dîmukratî Kurdistan [Jimarey: 27] [Salî: 2013]

Rojî Wilat


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.