Herdecorering van de Doelen

Nieuw elan in de Doelen

‘We popelen’ is te zacht uitgedrukt, vindt directeur Janneke Staarink van de Doelen. Met ongehoord verlangen kijken zij en haar team uit naar de hervatting van de concerten. De Doelen maakt zich dan ook op om de gasten straks met nieuw elan te ontvangen.

‘K laar’ zal het nooit zijn, zegt Janneke Staarink (46), sinds tweeënhalf jaar directeur van de Doelen. ‘Je moet als concertgebouw van deze statuur altijd blijven bewegen, je ontwikkelen, alles beter, leuker en mooier maken voor het publiek.’

Altijd doorgaan met veranderen – dat is de nieuwe mindset. Meer open en toegankelijk zijn, iedereen is vrij om binnen te komen en even te blijven. Bij de Doelen, dat de deuren opende in 1966, realiseren ze zich dat het robuuste monument in Rotterdam-Centrum daar misschien niet meer zo toe uitnodigde. Staarink: ‘Prachtig gebouw, fijne programmering, maar tijden veranderen; het moet een plek zijn voor iedereen.’ Voor iedereen, ook voor wie naar jazz komt luisteren of een film wil zien. Of wie de kleinschalige voorstellingen in de Doelen-Studio komt bijwonen, links naast de entrée. Dit is de ‘huiskamer’ met bar waar je meestal zonder ticket in kunt. Een podium voor jong talent. Daarbij moet de Doelen ook een ‘zoete inval’ zijn voor wie in de eerste plaats voor het RPhO komt, de uitvoeringen in de Grote Zaal. ‘We horen bij elkaar’, zegt de directeur over het orkest. ‘We versterken elkaar en zijn allebei in ontwikkeling.’

Lastig was het afgelopen jaar wel dat het gebouw meestal gesloten was en zo niet, dat er maar beperkt publiek naar binnen kon. Daardoor hebben nog maar weinig concertbezoekers het restaurant Phil’s RestO, één van de vernieuwingen, in bedrijf kunnen zien. ‘Het moest kort na de opening weer dicht, in september. Een tegenvaller, want we wilden het juist uitbouwen op basis van ervaringen en reacties’, zegt Staarink. Twee jaar geleden was de Hal Grote Zaal nog echt een transitiegebied, je bracht er je jas weg en hop, naar boven. Toen is er een bar gebouwd waar je ook in de pauze terechtkon, en de ruimte werd ingericht en gezelliger gemaakt. Daarnaast kwam er een dansvloer tussen de pilaren. Om dansproducties te doen, maar er is ook al flink op feestgevierd. Op die vloer is afgelopen zomer het ‘tijdelijke’ restaurant geplaatst, waar je iets kunt eten voor je naar het concert gaat. ‘Zo wilden we het idee van een avondje uit sterker maken, want door de coronabeperkingen was het allemaal wat karig geworden. We noemen het restaurant ‘tijdelijk’ om er later nog alle kanten mee op te kunnen. Hoe leuk zou het bijvoorbeeld zijn als er na het concert een flesje wijn voor de mensen klaarstaat, met misschien nog muziek erbij, beetje kletsen, wie weet de dansvloer op. De ruimte heeft potentie, maar we hebben wel de bezoekers nodig.’

Flexibel De Doelen zal zo aantrekkelijker worden om nog wat langer te blijven. Niet alleen door Studio en Phil’s RestO. Staarink: ‘We willen flexibel in kunnen spelen op wat er in de stad gebeurt of waar we zelf mee bezig willen zijn. Allerlei evenementen moeten mogelijk zijn, we zijn er voor de hele stad.’

'Altijd doorgaan met veranderen, dat is de nieuwe mindset'

De kassa en de winkel zijn opnieuw ingericht, en ook dat is nog in ontwikkeling: er komt een zitje en het wordt aantrekkelijker om even te verblijven, na een concert wachtend op vervoer bijvoorbeeld. Staarink: ‘We willen starten met last-minute-kaartverkoop. Jongeren zijn niet zo van kaartjes kopen voor over drie maanden; het wordt voor hen aantrekkelijk om spontaan een concert te bezoeken.’

Concertposters De artiesteningang heeft een make-over gekregen. Er hangen nu vijftien concertposters uit het verleden. ‘Er is zoveel gebeurd in de Doelen, er zijn zulke grootheden geweest. Dat wil je laten zien. Het wordt de komende tijd ook zichtbaar in andere delen van het gebouw. En natuurlijk zetten we daarbij ook de grote dirigenten van het orkest in de spotlight. We hebben overal gerestyled, decoraties die niet bij de architectuur passen vervangen. Andere zitjes, verlichting, fotografie. Kunstwerken hebben we beter zichtbaar gemaakt. Dat hoort bij een publieksgebouw als de Doelen: we zijn een plek voor kunst. Het maakt het gebouw levendig, inspirerend voor het publiek, dat steeds weer iets nieuws zal zien.’ Externe deskundigen met kennis van de Doelen en goede smaak adviseerden over te nemen stappen. Dorien de Vos bijvoorbeeld, en 75B, een grafisch ontwerpatelier in Rotterdam dat het oorspronkelijke logo in ere heeft hersteld. ‘Het is weer het oude beeldmerk zoals het publiek dat kent van de gevel, wel enigszins aangepast. Ook hier grijpen we dus terug naar waar we vandaan komen. Verder heeft 75B een nieuw ontwerp gemaakt voor de bewegwijzering. De grote paarse borden die het zicht in de gangpaden en foyers nogal blokkeerden hebben we weggehaald. Voor de routing hangen er nu bescheiden, rustige zwartwit borden. Aan de zijkant.’

Kansen Toegankelijker worden, gevarieerder publiek aantrekken, innoveren – in die beweging zitten ze allebei: het orkest en de Doelen. Janneke Staarink: ‘Er zijn volgens mij nog veel meer kansen om gezamenlijk van alles op te pakken, denk aan festivals, programmering, workshops in de Studio. Een enkele keer moeten we er nog aan werken, maar meestal zijn we een team. Alles wat wij doen, doen we ook voor de bezoekers van het orkest. Een complete avond uit met in het midden een mooi concert.’ ◆