Nieuw bij het orkest

Topsport bedrijven in ontspannen sfeer

Ze zijn allebei vader van drie jonge kinderen, studeerden aan het Conservatorium van Amsterdam en kennen elkaar van amateurvoetbal. Maar bovenal zijn ze beiden nieuw bij het orkest: violist Koen Stapert en hoornist Pierre Buizer.

» Jong geleerd Koen: ‘Muziek hoorde bij de opvoeding en zodoende mochten mijn broer en ik zelf een instrument kiezen. Ik herinner me dat ik op een scherm een orkest zag spelen en omdat de violen vooraan zaten, dacht ik: dat wil ik ook. Ik was 4 jaar toen ik begon. Op mijn tiende zag mijn moeder een briefje in de Edah hangen waarop een uit Georgië gevluchte vioollerares haar diensten aanbood. Zij is voor mij een enorm stimulerende factor geweest. Zij gaf rustig 2,5 uur les terwijl ze voor een uurtje betaald kreeg en eiste op een gegeven moment zelfs dat ik vier uur per dag studeerde. Daar zag ik tegenop maar ik deed het wel. Door haar toewijding ben ik ermee doorgegaan.’ Pierre: ‘Ik kom uit een groot gezin met zes kinderen. Mijn moeder is Kameroens en mijn vader is Nederlands. We zongen en dansten heel graag met z’n allen, het was altijd gezellig. Veel Afrikaanse muziek, Franse chansons; een heel scala kwam voorbij. Mijn vader was amateur trompettist, dat vond ik heel gaaf. Maar ik wilde natuurlijk niet hetzelfde gaan doen, want dan zou hij zich er steeds mee bemoeien. Op mijn zevende mocht ik een instrument uitkiezen op de muziekschool. Alleen de tuba, trombone en hoorn waren nog over. Ik was nog te klein voor groot koper, dus het werd de hoorn.’

» Passie voor het instrument Koen: ‘Een open deur misschien, maar de klankkleuren die je met de viool kan maken zijn oneindig. Je kan scherp spelen en je kan hem laten zingen. Mijn eerste vibrato-oefening vond ik zo geweldig, dat ik het mezelf ging leren. Drie weken later kreeg ik op m’n kop van mijn docente: het was te moeilijk voor me, ik was daar nog veel te klein voor. Nu snap ik haar wel, die techniek moet je onder begeleiding stapje voor stapje opbouwen, niet zomaar zelf een beetje gaan prutsen. Maar goed, de wil was er.’ Pierre: ‘De hoorn komt heel dicht bij de menselijke stem. Niet dat ik een mooie stem heb, maar het gevoel dat ik erin leg maakt het geluid menselijk. Het kan alle kanten op gaan: van romantisch naar heroïsch, dat vind ik zo fantastisch. Heel filmisch ook: in alle belangrijke filmscènes hoor je de hoorn. In de openingstune van de films die Universal uitbrengt en ook in Star Wars zitten veel hoornpartijen. De klank spreekt me aan omdat de manier waarop hij geproduceerd wordt indirect is, niet in your face.’

» Keuze voor het RPhO Koen: ‘Ik wist dat het Rotterdams een hoog artistiek aanzien had: door de dirigenten die langskwamen, de indrukwekkende opnames die ze hadden gemaakt. En ik was al lang onder de indruk van hun strijkerssectie. Het grappige is dat de opa van mijn vrouw getrouwd was met de dochter van een van de oprichters van het orkest: Willem Feltzer. Dat wist ik nog niet toen ik solliciteerde, dat ontdekte ik pas later.’ Pierre: ‘Toen ik met hoorn begon, had ik geen idee van het klassieke landschap, ik wist ook niet welk orkest goed was. Dat leerde ik pas op het conservatorium. Toen ik de hoorngroep van het Rotterdams hoorde, dacht ik: potverdorie, dat is zo’n hoog niveau, daar kom je niet zomaar tussen. Ik heb eerst lang gefreelancet en een baan gevonden in Mannheim en later Brussel. Je kunt niet zeggen: ik kies voor het Rotterdams, er moet wel een kans komen.’

» De auditie Koen: ‘Een auditie voorbereiden met kleine kinderen thuis is geen gemakkelijke opgave. Tien dagen ervoor had ik auditie gedaan bij het NedPho en dat was gelukt. Dat gaf me niet alleen een boost zelfvertrouwen, ik zat nog steeds in die modus van moeten presteren op het moment suprême. Maar toch, zenuwen zijn er altijd. De gordijnronde ging fijn, maar toen het gordijn verdween, voelde ik me opeens heel naakt en kwetsbaar. Dan is het een kwestie van de balans vinden tussen doen wat er verwacht wordt en je eigen identiteit laten zien. Ik vergelijk een auditie met binnen de lijntjes kleuren, maar dan wel met de mooiste krijtjes.’ Pierre: ‘Ik heb twaalf audities gedaan, daarvan heb ik er elf in de finale gespeeld en drie keer heb ik een baan gekregen. Elke auditie is verschillend en er zijn zoveel omstandigheden waarover je geen controle hebt. Het hangt van de medekandidaten af, van wat de commissie wil horen en je moet ook geluk hebben. De kans van slagen is onmeetbaar. Voor blazers is een auditie misschien anders dan voor strijkers omdat wij altijd een eigen partij spelen. Je moet overbrengen wat je vanbinnen voelt, als dat lukt, is je spel authentiek. Dat is altijd mijn streven geweest.’

» Typisch voor het orkest Koen: ‘Het is altijd een beetje wennen in het begin, maar de mensen waren allemaal buitengewoon vriendelijk. Als even voorstellen

Naam: Koen Stapert Instrument: Viool Geboren: Twello (Gelderland), 1990 Opleiding: Conservatorium van Amsterdam bij Kees Koelmans (bachelor), Hochschule für Musik Franz Liszt in Weimar bij Friedeman Eichhorn en Conservatorium Amsterdam bij Liviu Prunaru (master) in 2015, Academie Concertgebouworkest Loopbaan: Remplaçant onder andere bij Concertgebouworkest, NedPho, Rotterdams Philharmonisch Orkest Bij het RPhO: Sinds september 2019 Privé: Getrouwd, drie kinderen Naam: Pierre Buizer Instrument: Hoorn Geboren: Maroua (Kameroen) 1982 Opleiding: Conservatorium van Amsterdam bij Jacob Slagter (master) in 2008 Loopbaan: Remplaçant bij diverse orkesten in Nederland, hoornist bij Nationaltheater Mannheim, Brussels Philharmonic Bij het RPhO: Sinds september 2019 Privé: Samenwonend, drie kinderen

‘Ik vergelijk een auditie met binnen de lijntjes kleuren, maar dan wel met de mooiste krijtjes'

–Koen Stapert

ik er nu aan terugdenk: het was pre-corona tijd en we zaten nog allemaal lekker naast elkaar. Die combinatie van een ontspannen sfeer buiten het podium en die enorme gedrevenheid op het podium, vond ik erg leuk. Het is een diverse groep mensen van verschillende leeftijden, die allemaal met elkaar door één deur moeten en samen muziek maken waarbij alle neuzen dezelfde kant op staan. Zo vanzelfsprekend is het niet dat iedereen in het orkest aardig is voor elkaar.’ Pierre: ‘Wat Koen zegt: het leuke van het Rotterdams is dat er op topniveau wordt gewerkt en de individuele kwaliteiten ontzettend hoog zijn, maar dat de mensen daarnaast heel aardig zijn. Het is in een ontspannen sfeer topsport bedrijven, zo beleef ik het. Om goed te kunnen presteren moet je je veilig voelen. Niet steeds bezig zijn met hoe anderen naar jou kijken en je afvragen wat ze van je vinden. Dat brengt spanning met zich mee.’ Koen: ‘Ja, dat is waar, al doe je dat wel in het begin van je proeftijd. Je bent kwetsbaar, want je wil laten zien wie je bent en je wil binnen de groep passen. Dan voel je je wel bekeken.’

» Rotterdamse cultuur Koen: ‘Ze hebben hier geen kapsones. Dat vind ik echt een voordeel van Rotterdam.’ Pierre: ‘In Duitsland is de cultuur zakelijker, je stelt jezelf voor, je gaat aan het werk, doet je ding en gaat naar huis. In België zijn musici bescheidener en het publiek is heel netjes en beleefd. Hier kan het publiek nogal uitzinnig zijn na een goed concert. Daar kunnen ze het absoluut waarderen, maar dat laten ze op een andere manier blijken.’ Koen: ‘Dat vind ik het leuke aan het publiek in Rotterdam: als je de zaal in kijkt zie je zoveel bekende hoofden, die trouwe schare mensen die elk concert weer komt. Er is een sterke band met een deel van het publiek, dat vind ik serieus heel bijzonder.’

» Vrije tijd Pierre: ‘Ik heb een gezin met jonge kinderen en dat is tijdrovend. Om mijn gedachten te verzetten ga ik houtbewerken. Ik ben een pietje precies. Muziek maken is leuk, maar is weg als het concert klaar is. Een handgemaakt meubel blijft en dat geeft extra voldoening. Ik heb een kinderbedje gemaakt, met pianotoetsen als spijlen, een radiatorombouw, zo’n inbouwbed voor de meisjes, heel veel.’ Koen: ‘Vaderschap neemt enorm veel tijd in beslag, maar is ook heerlijk. Ik heb vroeger getekend en dat heb ik sinds corona weer opgepakt. Tijdens de lockdown vroegen enkele orkestleden zich af of we andere talenten van onszelf konden benutten. Toen heb ik een portrettekening van Lahav Shani gemaakt. Wat Pierre zegt, je doet even iets totaal anders en je houdt het eindresultaat direct in handen. Voetballen met vrienden is ook leuk, en dat geldt ook voor Pierre.’ Pierre: Ja zeker, sporten is ook fijn. Koen en ik kennen elkaar van elke zaterdag voetballen bij SVC Wassenaar. Ik voetbal er nog steeds met twee andere orkestleden: Wim Ruitenbeek en Galahad Samson.’

» Toekomstmuziek Pierre: ‘Ik ben natuurlijk net bij het orkest en dat staat bekend om de grote werken en de vele reizen. Als klein jongetje was dat wel een droom: de hele wereld over reizen en muziek maken. Dat is allemaal door corona minder geworden: geen tournees en kleine bezettingen. We zijn vorig seizoen geëindigd met Die Frau ohne Schatten van Strauss, een monster-opera, ik hoop dat we zulke producties nog veel vaker kunnen doen.’ Koen: ‘Die opera werd bestempeld als een van de beste concerten van 2020, dat hebben we net nog voor de eerste lockdown kunnen doen en dat was echt geweldig om mee te maken. Ook mijn droom is dat we weer dat grootse symfonisch repertoire kunnen brengen waar het Rotterdams zo goed in is. En het mooiste: dat de zaal bomvol zit. Zoals bij Die Frau ohne Schatten.’ ◆