ghl« - 11 bghUŸfSl‹ Ïiz¨j éisÎfŸ
K¨ija ghl¤Âš, fdrJu© ngh‹w vëa bghU£fë‹ tiugl© tiujY¡F m¿Kf¥gL¤j¥g£nlh©. Ï¥ghl¤Âš, bghU£fis, mitfë‹ bjh£L czu¡Toa¥ g§òfSl‹ fhQ© berÎfSlD© f‰F© ãfœ¢Áia¤ bjhlUnth©. Ï¥Ãçé‹ _‹W k‰W© ÏWÂ¥ ghl¦fëš njh‰w¤Â‹ tiugl© tiujiy¥ g‰¿ m¿nth©. 11.0 F¿¡nfhŸ Ï¥ghl¤ij m¿¨j ÃwF Ú¦fŸ bghU£fë‹ bt›ntW berÎfŸ g‰¿ m¿a ÏaY©. bghU£fë‹ berÎfis m¿aΩ, tiugl© tiuaΩ ÏaY©. 11.1 K‹Diu e©ik¢ R‰¿ÍŸs R‰W¥òw© berÎfshš ãu©ÃÍŸsJ. Úª Ïa‰ifia m¿Í©nghJ ÏiyfŸ, kyªfŸ, ku¦fŸ ngh‹wt‰¿š mÂf éjkhd bjh£L czU© k‰W© fhQ© berÎfis¡ bfh§lit. bghUë‹ berÎ ÏJ brŒa¥g£l _y¥ bghUS¡F V‰g cŸsJ (ku©, _¦»š, cnyhf©, f§zho ngh‹wit) gjåLjš k‰W© _y¥bghUë‹ KoÎ ãiy (äUJth¡f¥glš, gl© 11.1, bkUnf‰Wjš, gl© 11.2 tªzäLjš gl© 11.3 ngh‹wit) k‰W© brašghL© m¥bghUis x‹W nrª¤jY© (Ïiz¤jš, gl© 11.4, beŒjš, gl© 11.5, ij¤jš gl© 11.6 ngh‹wit)
Fig. 11.1 Smooth texture
Fig. 11.4 Joining
Fig. 11.2 Polished texture
Fig. 11.5 Weaving
Fig. 11.3 Painted texture
Fig. 11.6 Stitching
1
gl« 11.1 äUJthd berÎ gl« 11.2 bkUnf‰¿a berÎ gl« 11.3 t®zä£l berÎ gl« 11.4 Ïiz¤jš gl« 11.5 beŒjš gl« 11.6 ij¤jš 11.2 berÎfis bjëthf tiujš Áy berÎfŸ nfh£L ntiy¥gh£oš, bghUë‹ btë¡nfh£L mik¥òl‹ (gl« 11.7) tiua¥gL« nghJ, k‰wit Ah£Á¦, ãwngjälš k‰W© vL¤J¡ fh£Ljšfë‹ cgnahf¤jhš tªâ¡f¥gL© (gl© 11.8) bghUë‹ brašgh£L¡F© x‹wik¨j mik¥ò¡F© cUth¡f¥gL© berÎfŸ, tiugl© tiujè‹ nfh£L ntit¥gh£o‹ gFÂahF©. bghUë‹ xë k‰W© ãwngj¤jhš fdkhdJ mšyJ äjkhd btë¡nfhL òH¡f¤ÂèU¡F© ifahSjš k‰W© Ï¥bghUë‹ KoÎãiyahdJ, xë k‰W© ãwngj© »il¥gj‰nf‰g ãwngj© k‰W© btë¡fh£Ljšfë‹ têna, khÂçah¡f¥gL©.
Fig. 11.7 Linework along with outline contours
Fig. 11.8 Use of hatching, shading and highlights
gl« 11.7 btë¡nfh£L mik¥òfSl‹ nfh£L ntiy¥ghL gl« 11.8 Ah£Á¦, ãwngjälš k‰W© btë¡fh£Ljšfë‹ cgnahf© f§zhš fhQ© berthf, Ï¥bghUë‹ _y¥ bghUŸ mo¥gilænyna bjç»wJ. F¿¥Ã£l Áy bghUŸfŸ, m¿¨j t§z¦fSl‹ bgUksÎ bjhlªò gL¤j¥g£LŸsjhš, khÂçahjš äfΩ RygkhdjhF©. nkY© Áw¥ghf äFÂ¥gL¤j¥gL©. f§zhš fhQ© berΡf© Ï¥bghUë‹ KoÎãiy¡f« bghUë‹ t§zK© mJnt khÂçahf tH¦F»wJ. bghUis tiugl© tiuÍ© K‹ò eh© f‰wJ nghš Ïa‰ifæ‹ tiugl© tiuÍ©nghnj Ï¥ghl¤Â‹ g§ò© mik¨J éL©. ϦF _y¥ bghU£fŸ (k‰W© x‹wik¨j bghU£fS©) ngh‹wt‰¿‹ és¡f¦fŸ, x‹whf miktJ, KoÎãiy, cUt© k‰W© mik¥ò M»ad bghUë‹ g§Ãid tiuaW¤J¡ TW©. ÏJ fh£Áæ‹ òŸë mšyJ nfhzkhF© k‰w© Ë tU© njh‰wkhdJ K‹gFÂÍ© K‹ òwnkh mšyJ Ëòwnkh, c£gFÂÍ© c£òwnkh btë¥òwnkh, bghUë‹ nknyh ÑnHh e©khš ghª¡f KoÍ©.
2
brašghL
Fig. 11.9 A basket covered with muslin cloth
gl« 11.9 k«è‹ Jâædhš _l¥g£l Til _¦»š Tilia (nlh¡ç) tiugl© tiuf. Ãsh«o¡ fhŒf¿¡ Til xU nki#¤ Jâæ‹nkš mik¨Âl (jiuæ‹nkš _‡»š Tiu mik¥Ã‹) gF CULΩ JâÍl‹ (tiy¤Jâ mšyJ k«è‹ Jâ ngh‹W) ÏjDŸ Ïl©bgw tiugl© tiu¨ÂLf. Ï¥gæ‰ÁahdJ Âiufis m¿jiyÍ© xU Tilæ‹ beŒj mik¥Ãid m¿jiyÍ« tH§F»wJ (gl« 11.9) Til, xU xë CLUthj bghUshF«. nkY« m¤JâahdJ gF xë CLUt¡ToajhF«. Tilæ‹ beŒj mik¥ò, brašgh£il¥ g‰¿a fU¤ijÍ©, bghUë‹ x‹W nrª¨j mik¥igÍ© bfhL¡»wJ. ÃwF mjdhš tiugl© tiujè‹ btë¡nfhLfŸ k‰W© nfh£L ntiy¥gh£o‹ beŒjš étu¦fSl‹ F¿¥ÃL«. xë CLUthj k‰W© gF k£L© CLUt¡Toa bghUë‹ fh§gj‹ k‰W© F¿¥gj‹ vªkiwahf m¥bghUŸ, fh£Áæš ÏU¥gjhd mDgt¤ij cUth¡F»wJ. Tilia tiuglkhf tiutš btë¡nfh£L tiugl¤ij äjkhf Kjèš tiuf. Tilæ‹ Áy ÃçÎ, gFÂasÎ xëòf¡Toa Jâahš _l¥gL»wJ. Ïj‹ têna Tilia mšyJ Jâæ‹ mL¡Ffis, Ú¦fŸ ÃufhÁ¡f¢ brŒa ÏaY©. TilæDŸ J⤠bjh¦fš/Âiu Tl, tot© mšyJ mik¥Ãš, r‰W¢ Rygkhf miktjhF«. äjkhd nfh£L ntiy¥gh£il cgnah»¤J fhz¡Toajhf ÏjidÍ© Ïj‹ mL¡FfisÍ© tiuf. _y¥bghUisÍ© _¦»è‹ mik¥igÍ© m¿¨jJl‹ Ëò Ï¡Tilæ‹ btë¡nfh£oš tiua¢ bršf nkY© bghUë‹ m¦f¤ÂDŸ (Jâahš _oél¥gL© gFÂia¤ jéu) _¦»è‹ ÏiHfis¡ F¿¡F© nfh£L ntiy¥gh£lhš ãu¥òf. Til mšyJ Jâ mL¡FfŸ mj‹ têna¡ fhztšyjhf, étu¦fSl‹ tiuf/ãu¥òf. gF k£L© xë c£òF© Jâ¡F ãwngjK© vL¤J¡ fh£LjšfisÍ© nr®¤J mik¡fΫ. ãwngjälYl‹ ãHšfŸ k‰W© Tilæ‹ MH¤ij tH¦»l Ah£Á¦ k‰W© FW¡F Ah£Á¦Fl‹ brašgLf. 3
ÏUntW _y¥bghU£fë‹ ckJ m¿jiyÍ©, fh£Áæš Ï¤bjhF¥Ã‹ x‹W nrª¨j Ïiz¥ò©, (beŒjè‹ mik¥Ãš cŸsJnghš) bghUë‹ x‹W nrª¨j T£L mik¥ò© k‰W© Ï¡TilæDŸ Jâæ‹ bjh¦fš mšyJ Âiu¢ÓiyfisÍ© tiugl© tiujš ÃuÂgè¡f nt§L©. 11.3 gæ‰ÁfŸ 11.3.1 tF¥ò¥ gæ‰ÁfŸ ϤbjhF¥Ãid ckJ Ïl¤ÂèUªJ gh®¥gjhf tiuf. 11.3.2 Å£L¥ gæ‰ÁfŸ xU nki#æ‹ nkš xU ò¤jf¤ij Ïl©bgw¢ brŒJ, m¥ò¤jf¤Â‹ nkš jiyÑHhf xU nfh¥igia Ïl© bgw¢ brŒJ, Ï¥nghJ ϤbjhF¥Ãid ÏU ntWg£l nfhz§fëèUªJ tiuf.
jâ¡if¡ nfŸéfŸ 1) bghU£fëš fhz¥g£l bt›ntW éj berÎfŸ ahit? 2) xU bghUis tiugl© tiuÍ©nghJ berÎfŸ v›thW tiua¥gL»‹wd? 3) bt‰¿l¦fis ãu¥òf i) Áy berÎfŸ ----------š, bghUë‹ btë¡nfh£L ----cl‹ tiua¥gL© nghJ, k‰wit -----, ãwngjälš k‰W© vL¤J¡fh£Ljšfë‹ cgnahf¤jhš tªâ¡f¥gL©. ii) _y¥bghUŸfŸ ngh‹wt‰¿‹ és¡f¦fŸ, x‹whf miktJ, KoÎãiy, ----------- k‰W© -------- M»ait bghUë‹ g©Ãid tiuaW¤J¡ TW«. iii) fhQ© berΡf© Ï¥bghUë‹ KoÎãiy¡F© bghUë‹ -------- mJnt khÂçahf tH§F»wJ. iv) ÏJ -----. mšyJ------- k‰W© mL¤JtU»w njh‰wkhdJ K‹gFÂÍ©, K‹òwnkh mšyJ Ëòwnkh, c£gFÂÍ© c£òwnkh btë¥òwnkh, bghUë‹ nknyh, ÑnHh e© f§âš bj绋wd k‰W© e©khš ghª¡f¥gL»‹wd. 11.4 bjhF¤J mik¤jš Ï¥ghl© bghUë‹ berΩ, Ëdâ mšyJ K‹ òw¥gu¥Ã‹ éisÎfŸ m¥bghUë‹ tiujèš nrª¡f¥g£lhš äfΩ Ïa‰ifahfΩ mryhfΩ njh‹Wbk‹w bjëthd m¿jiy tH¦F»wJ. 11.5 jâ¡if édh¡fS¡fhd éilfŸ 1) bghU£fëš fhz¥gl_ bt›ntW éj berÎfshtd: bghUë‹ berÎ, ÏJ cjhuzkhf ku©, _¦»š cnyhf©, f§zho ngh‹witfshš brŒa¥g£lit. bghUë‹ ifahSjš k‰W© KoÎãiy, cjhuzkhf neª¤Âa‰w, äjkh¡f¥g£l, bkUnf‰w¥g£l, tªzä£lit. cUthFjè‹ brašghL© x‹wikjY© cjhuzkhf Ïiz¤jš, beŒjš, ij¤jš 2) xU bghUë‹ berÎfis tiuglkhf tiuÍ©nghJ, eh© m¿tJ,
4
bghUë‹ _y¥bghUë‹ berthdJ, bgU©ghY© fhQ© berthf cŸsJ. ÏJ nfh£Lntiy¥ghL© ãwngjälY© ÏizªJ tiua¥gL»wJ. ifahSjš k‰W© bghUë‹ KoÎãiy, ãwngjälyhY© vL¤J¡ fh§Ã¤jšfis cgnah»¥gjhš äif¥gL¤j¥gLtjhY© tiua¥gL»wJ. berÎfŸ, brašgh£lhY©, TLtjhY© cUth¡f¥gLgit, mÂf msÎ bjh£L czu¡ToaitahF©. ÏitfŸ Mœ¨j k‰W© äjkhd nfhLfSl‹ ãHš k‰W© xëia¡ F¿¥Ã£L nfh£L ntiy¥ghlhf, Áw¥ghf tiua¥gL»‹wd. 3) bt¿¿l§fis ãu¥ò i) nfh£L ntiy¥ghL, mik¥òfŸ, Ah£Á¦ ii) cUt« iii) t®z« iv) fh£Á¥ òŸë, nfhz© 11.6 ÏW édh¡fŸ 1) xU bghUis tiugl© tiutš beré‹ nrª¡ifæ‹ K¡»a¤Jt¤ij étç¡fΫ. 2) bghU£fë‹ Ïiz¨j mik¥ò éisÎfŸ, bghUë‹ tiugl© tiujèš, xU fiyPD¡F v›thW cjλwJ? ckJ éilia Mjç¤J cjhuz¦fŸ jUf. 11.1
jftš F¿¥òfS© nk‰nfhŸfS© bgaª bjçaéšiy. 2006 tiuglälY¡F© tªzäLtj‰Fkhd KGikail¨j¤ Jizt‹ ¡th§l© ÃçRç¥ò, y§l‹. 2) J§âf‹,o.1987 ckJ Á¤Âuäliy K‹nd‰¿¡ bfhŸ ~ngh«blç‹ fiy¢ nrit, Ï‹¡, fè~nghªåah. 3) ~ngh«blª, lòŸÍ 1997 giræLgitfë‹ fiy, thš£nlª ~ngh°£bl® ÃuRç¥ò, Ï‹¡, fè~nghªåah 4) ¥nghbtš, lòŸÍ v~¥ 1997 cæ%£lKŸs tiugl¤Â‹ fiy thš£blª ~ngh«blª ÃuRç¥ò, Ï‹¡, fè~nghªåah. 1)
5