OMGAAN MET ARTRITIS
Milder voor gewrichten Artritis kan iedereen treffen, ongeacht leeftijd, geslacht of sociale status. De behandelingsmogelijkheden zijn sterk verbeterd, maar de impact op het leven valt niet te onderschatten. CAROLINE DE RUYTER
Hoewel het verschillende aandoeningen zijn, worden artrose en artritis in de volksmond weleens door elkaar gehaald. Artritis of ontstekingsreuma kan op elke leeftijd voorkomen en heeft een immunologische stoornis aan de basis. Artrose of slijtagereuma is meestal leeftijdsgebonden en ontstaat doorgaans omdat ons kraakbeen met de jaren een deel van zijn kwaliteit en kwantiteit verliest en gaat afslijten. De behandeling van artritis gebeurt hoofdzakelijk met medicijnen, bij artrose is ze erop gericht de aangetaste gewrichten zo veel mogelijk te ondersteunen(bv. Met spierversterkende middelen) en onnodige overbelasting te vermijden. Symptomatische pijnbestrijding met medicatie komt pas op de tweede plaats. Typisch aan artrose is het patroon van de gewrichtsaantasting: doorgaans zijn een groot aantal gewrichten simultaan betrokken bij het ziekteproces. Meerdere gewrichten van bijvoorbeeld handen, polsen of voeten ontsteken symmetrisch, dus tegelijk aan beide zijde van het lichaam. Ontstekingsreuma zorgt ook vaak voor nachtelijke gewrichtspijn, in tegenstelling tot slijtagereuma, waarbij de patiënt in rust geen tot weinig pijn heeft en de pijn toeneemt bij belasting. Ook tekenend voor artritis is de uitgesproken lange ochtendstramheid die pas na enkele uren wegtrekt. Het is belangrijk om bij artritis geen tijd te verliezen voor het stellen van de diagnose, en dan snel met medicatie te beginnen. Professor Filip De Keyser, reumatoloog in het UZ Gent, bundelde tal van praktische tips voor patiënten (zie kader) Belastingsbewaking Een gewricht is een kostbare structuur waar je zorg voor moet dragen. Als gewrichtsbelasting pijn doet, is dat een waarschuwingssignaal. Gebruik dan een hulpmiddel om de activiteit uit te voeren, of neem op tijd wat rust. Zorg ook voor afwisseling tussen belasting en rust en verdeel kracht over meerdere, liefst grotere gewrichten. Armen en handen zijn te ontlasten door met beide handen te tillen of een handtas over de schouder te dragen. Maak de gewrichten niet extra kwetsbaar door ze in vreemde standen te zetten. Ga bijvoorbeeld niet op de tenen staan maar gebruik een keukentrapje. Onnodige piekbelastingen zijn te vermijden door bijvoorbeeld niet snel trappen te lopen of de bus niet achterna te rennen. Geregisseerde therapie Klassieke basistherapieën bij artritis zijn medicijnen die het ontstekingsproces onderdrukken, zoals methotrexaat, sulfasalazine en leflunomide. Als die onvoldoende effect hebben,