70. sezon artystyczny w Operze Śląskiej
bezpłatny miesięcznik
GRUDZIEŃ 2014 •12• (136)
Bytomska Wigilia ze świątecznym barszczem 19 grudnia - ul. Dworcowa 7 od 13.00 do 16.00 więcej na www.bytom.pl
spis treści wstęp wywiad dzieje się śladami historii kultura...fizyczna przeglądarka wydarzeń
3 4-5 6-11 12 13 14-15
Drodzy Czytelnicy!
K alendarze
„Bytom w obiektywie” – to tytuł serii kalendarzy na 2015 rok wydanej przez Urząd Miejski w Bytomiu. Fotografie przedstawiające Bytom na przestrzeni wieku zostały zaprezentowane jako klatki filmu fotograficznego. Targ na Moltkeplatz (plac Sobieskiego), stacja benzynowa na placu Poli Maciejewskiej (Rynek) czy gmach Cesarskiego Urzędu Pocztowego na
na
2015
rok
Boulevard (plac Kościuszki) – to niektóre z wyjątkowych ujęć, które do dnia dzisiejszego robią wrażenie. Kalendarz będzie do nabycia w Biurze Promocji Bytomia na Rynku 7. Pocztówki i fotografie pochodzą ze zbiorów Macieja Skalskiego, Piotra Wąsowicza, Macieja Zeiske oraz UM w Bytomiu.
O twieramy
schron
Na zakończenie jubileuszowego roku w repertuarze bytomskich wydarzeń kulturalnych i sportowych znajdą Państwo kilka interesujących propozycji, które pozwolą nieco odetchnąć w gorączce przedświątecznych przygotowań. Będzie wśród nich otwarcie schronów przeciwlotniczych, które od wielu dekad niezmiernie ciekawią pasjonatów historii. W Muzeum Górnośląskim zobaczymy niezwykle bogatą wystawę przedwojennych kartek pocztowych z Bytomia. Równie piękne kadry starego i nowego Bytomia zdobią wydany przez Urząd Miejski kalendarz na 2015 rok. W świąteczny nastrój wprowadzi nas natomiast kolędowanie w mistrzowskim wykonaniu artystów Opery Śląskiej. Na tych, którzy lubią sporty zimowe, bytomski OSIR przygotowuje jak co roku lodowisko na placu Sobieskiego. Ostrzymy zatem łyżwy i wyczekujemy minusowych temperatur! Redakcja
na finał jubileuszu Na zakończenie tegorocznych obchodów jubileuszu 760-lecia Bytomia zapraszamy wszystkich miłośników schronów, bunkrów i fortyfikacji, a także tajemnic podziemnego Bytomia na uroczyste otwarcie wyremontowanej szczeliny przeciwlotniczej na placu Akademickim. Impreza odbędzie się 7 grudnia o godzinie 14.00. Modernizacją powojennych obiektów oraz ich dopuszczeniem do użyteczności zajęło się
Stowarzyszenie na Rzecz Zabytków i Fortyfikacji „Pro Fortalicium”. Na czas otwarcia przygotowano różne atrakcje, m.in. każdy odwiedzający otrzyma pamiątkowy kalendarz na 2015 rok, a zwiedzanie wnętrza szczeliny będzie bezpłatne. Zaplanowano także otwarcie wystawy malarstwa Małgorzaty Prokop, młodej bytomskiej artystki, poruszającej tematykę międzynarodowych konfliktów. Więcej na: www.profort.org.pl
3
Wydawca: Urząd Miejski w Bytomiu ul. Parkowa 2, 41-902 Bytom Redaktor naczelny: Marcin Cholewiński Redakcja: Wydział Promocji Bytomia i Kontaktów z Mediami, Rynek 7, 41-902 Bytom tel. 32 386 36 69, 32 386 36 74 Nakład: 15000 egzemplarzy. www.bytom.pl foto na okładce: T. Zakrzewski email: promo@um.bytom.pl, Druk: Mikopol
OPERA ŚLĄSKA ŚWIĘTUJE 70-LECIE Z Tadeuszm
JUBILEUSZOWY SEZON Z MUZYKĄ POLSKĄ S erafinem , dyrektorem O pery Ś ląskiej , rozmawia R egina G owarzewska Z Tadeuszem S erafinem , dyrektorem O pery Ś ląskiej , rozmawia R egina G owarzewska
Czy 70 lat historii jednej instytucji kultury to dużo czy mało? Oj, to szmat czasu i bardzo piękna historia. Opera Śląska obchodzi w tym roku swój jubileusz 70-lecia istnienia. Powstała w 1945 roku, jako pierwsza scena operowa w powojennej Polsce. Pierwsza premiera – „Halka” Stanisława Moniuszki – odbyła się 14 czerwca 1945, jeszcze w Katowicach, ale już jesienią zespół pod wodzą wybitnego polskiego basa Adama Didura przeniósł się do Bytomia. Przez tych 70 lat śpiewali w Bytomiu znakomici polscy śpiewacy. Nazwano ją „kuźnią talentów”, bo tutaj debiutowali i rozwijali się ci najwybitniejsi. Przygotowano setki premier, wystawiono tysiące spektakli… Od jak dawna związany jest Pan z Operą Śląską? Przyszedłem do Opery Śląskiej w 1979 roku, początkowo jako asystent dyrygenta, potem dyrygent, koordynator do spraw
orkiestry, pełniący obowiązki dyrektora i wreszcie, na mocy konkursu, jako dyrektor. Miałem przedłużane kolejne kadencje, a ostatnio ponownie wygrałem konkurs na stanowisko dyrektora. Mam zaszczyt prowadzić bytomski tatr od 25 lat. Gdy obejmowałem placówkę, nie była w najlepszej kondycji, zarówno artystycznej, jak i technicznej. Dzisiaj o naszych premierach jest znów głośno. Mamy ogromny repertuar, od Mozarta po Wagnera. Wystarczy wymienić kilka najsłynniejszych ostatnio tytułów: „Don Carlos”, „Nabucco”, „Tosca”, „Carmina burana”… Przygotowujemy megawidowiska, również plenerowe. Gramy wszędzie, w mikroskopijnych salach i w bytomskich Dolomitach. Często wyjeżdżamy na tournee, graliśmy w największych europejskich salach, łącznie z berlińską Filharmonią. Mamy w repertuarze formy kameralne, koncerty, nagrywamy z sukcesami płyty. Prowadzimy działalność impresaryjną, współpracujemy z Akademią Muzyczną w Katowicach, Szkołą Baletową oraz Szkołą Muzyczną w Bytomiu. Zapraszamy cieka-
4
wych solistów i dyrygentów. Opera Śląska to dobry teatr, nie tylko patrząc na warunki polskie, ale też europejskie. Mamy się czym chwalić i to nie tylko samym repertuarem. Elewacja jest odnowiona, wyremontowane podwórko i część budynku, odnowione foyer i widownia. Czeka nas jeszcze ciągle remont sceny i zascenia. Przeżyliśmy też wielki pożar, który zniszczył część budynku, a my podnieśliśmy się niczym Feniks… Budynek, który spłonął, to ten w którym znajduje się teraz sala koncertowa im. Adama Didura. Jest przebudowany, zostały tylko mury zewnętrzne. W środku jest nowocześnie i funkcjonalnie. Nad salą koncertową powstała piękna i nowoczesna sala baletowa. W jaki sposób bytomski zespół będzie świętował jubileusz? Mamy bardzo w tym roku okrojony budżet, więc zaciskamy pasa i bardzo ostrożnie wydajemy pieniądze. Chcemy, żeby był to sezon polski, z rodzimym repertuarem, który
będziemy szczególnie intensywnie pokazywać w końcówce sezonu podczas kulminacji Jubileuszu Opery Śląskiej. Przygotowujemy premierę, wieczór z muzyką Stanisława Moniuszki, na który złożą się opera „Verbum nobile” oraz balet „Na kwaterunku”. Na Dzień Dziecka przypomnimy musical „Zaczarowany bal” z muzyką Katarzyny Gaertner i librettem Tadeusza Kijonki. Następnie odbędzie się koncert muzyki polskiej w wykonaniu naszego Chóru i wznowienia „Manru” Ignacego Jana Paderewskiego, oraz baletu „Pan Twardowski” Ludomira Różyckiego. Świętować będziemy także jubileusz pracy artystycznej jednego z najsłynniejszych polskich mezzosopranów, Krystyny Szostek-Radkowej, która niegdyś debiutowała w Operze Śląskiej, a teraz powróci do nas ze swoimi studentami. Wreszcie 14 czerwca, w dniu Jubile-
Za spektakl „Carmina Burana” Opera Śląska otrzymała w 2009 roku 4 Złote Maski. (fot. Tomasz Zakrzewski)
uszu, w rocznicę tamtej historycznej „Halki” powróci na afisz nasza „Halka” z 2005 roku w reżyserii Marka Weiss-Grzesińskiego. To jednak nie koniec obchodów Jubileuszu, sezon 2015/16 chcemy rozpocząć od spektakli „Orfeusza i Eurydyki” Christopha Wilibalda Glucka, spektakl bardziej kameralny, ale niezwykle plastyczny i pełen intensywnych emocji. W listopadzie świętować będziemy 70-lecie od pierwszego spektaklu w Bytomiu. Przypomnimy dwie jednoaktowe opery „Rycerskość wieśniacza” Pietro Mascagniego i „Pajace” Ruggiero Leoncavallo. To nasz starsza produkcja, dawno nie widziana na bytomskiej scenie, bardzo klasyczny w formie spektakl, który widzowie niezwykle polubili. Na te wszystkie atrakcje musimy jeszcze trochę poczekać, a co w najbliższym czasie może pan zaproponować melomanom? Już w lutym wznowimy bardzo interesującą inscenizację opery Ryszarda Wagnera „Tannhauser”. Wcześniej jednak nie zabraknie atrakcyjnych spektakli i koncertów, także i tych świątecznych czy karnawałowych. Zapraszam też do spędzenia z nami wieczoru sylwestrowego lub pierwszego dnia Nowego Roku. W obydwa te dni zaprezentujemy najpopularniejszą operetkę Jana Straussa „Zemsta nietoperza”. Korzystając z okazji, chciałbym tą drogą wszystkim Czytelnikom magazynu „Rynek 7” złożyć najserdeczniejsze życzenia spokojnych i rodzinnych Świąt Bożego Narodzenia, szampańskiego Sylwestra oraz szczęśliwego Nowego Roku!
5
Promują bytomską kulturę i historię. Wspierają uzdolnioną młodzież. Prowadzą akcje charytatywne. Co roku wybierają i nagradzają cztery niezwykłe bytomianki. Liga Kobiet Nieobojętnych świętuje w tym roku 10 lat istnienia. Stowarzyszenie wraz z członkiniami honorowymi liczy blisko 60 pań. Aktywne bytomianki biorą udział w wielu przedsięwzięciach lokalnych. Organizują koncerty, wystawy, współtworzą wydarzenia miejskie. Najbardziej znane projekty Ligi to m.in. plebiscyty Bytomianka Roku, Byto-
B ytomianki
mianin Roku, Bytom Wielokulturowy czy Spotkania Nieobojętne. Szczególną rolę stowarzyszenie odgrywa w upamiętnieniu Karin Stanek. Z inicjatywy Ligi odbyło się już wiele wydarzeń poświęconych bytomskiej piosenkarce, a przy Bytomskim Centrum Kultury stanęła rzeźba Karin. W tym jubileuszowym roku Nieobojętne wydały specjalny kalendarz na 2015, w którym wzięły udział jako modelki. Każda jego strona to fotografia kobiety oraz motto. W całości tworzy on opowieść o najważniejszych projektach Ligi. Zdję-
G rudzień Pierwszy piątek miesiąca, tj. 5 grudnia, szczególnie zainteresuje miłośników muzyki z czarnych płyt. Podczas wydarzenia Zagramy Wam – „Piosenki, którymi nikt się nie opiekuje, przepadają” odwiedzający Wypożyczalnię Zbiorów Audiowizualnych w godz. 12-18 będą mogli posłuchać piosenki przedwojennej w wykonaniu takich gwiazd, jak: Hanka Ordonówna, Andrzej Bogucki, Ludwik Sempoliński, Jarema Stępowski, Hanka Bielicka, Mieczy-
sław Fogg i wielu innych, a także przebojów starego kina. Oczywiście wszystkie dźwięki będą się wydobywać z gramofonu. W czwartek 11 grudnia odbędzie się kolejne spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki 13-nastka. Jego tematem będzie „Papierowa dziewczyna” Guillaume’a Musso. Zainteresowanych zapraszamy do Sali wykładowej MBP na godz. 17. 15 grudnia o godz. 15.00 w filii Nr 12 na ul. Tuwima 5 dzieci będą mogły wziąć
6
świętują
cia do tego wydawnictwa wykonała także bytomianka, laureatka wielu prestiżowych nagród Veroniq Zafon. Kalendarz jest częścią jubileuszowego projektu „Nieobojętne w przestrzeni Bytomia”. W jego ramach Nieobojętne zorganizowały także konkurs na najlepszy film promocyjny o Bytomiu oraz trasę wycieczki po mieście. W ostatnim czasie wyszedł również pamiątkowy album ukazujący 10 lat działalności stowarzyszenia.
w bibliotece
udział w warsztatach artystycznych dla dzieci „Świąteczny quilling na choinkę”, podczas których mali artyści nauczą się wykonywać osoby choinkowe metodą quillingu. Natomiast 19 grudnia o godz. 18.00 odbędzie się spotkanie z laureatami konkursu fotograficznego „Historia Bytomia fotografią zapisana” oraz prezentacja prac konkursowych. Zapraszamy do Miejskiej Biblioteki Publicznej na placu Sobieskiego 1.
K olędowanie
w
O perze Ś ląskiej
Najpiękniejsze polskie i zagraniczne kolędy oraz nastrojowe pastorałki w oryginalnych opracowaniach muzycznych będzie można usłyszeć podczas niezwykłego koncertu 26 grudnia o godzinie 19.00 w Operze Śląskiej. Wyjątkowe kolędy polskie na chór, na pojedyncze głosy, z akompaniamentem lub a ca-
pella oraz najpiękniejsze kolędy świata – śpiewane w kilku językach, na pewno sprawią, że koncert na długo pozostanie w pamięci słuchaczy. Kolędy i pastorałki przygotowane zostały w ciekawych aranżacjach, a odpowiedni nastrój, oświetlenie i dekoracje dopełniają całości. Inscenizowany koncert w wyjątkowym, świątecznym klimacie opracowała i zrealizo-
Galeria na Poziomie w Agorze Bytom zaprasza w podróż po świecie fauny i flory. Przewodnikiem będą zdjęcia autorstwa Aleksandry Horzeli. Kwiaty, ptaki, motyle, owady zamieszkujące śląskie pola i łąki obejrzymy na niemal 30 fotografiach. „Makro Świat” to wystawa, która w niecodzienny sposób przedstawia faunę i florę okolic Tarnowskich Gór i Bytomia. Obrazy prezentowane w Galerii na Poziomie w Agorze Bytom zachwycają plastycznością oraz bogactwem detali. - Prace prezentowane na wystawie pozwalają zobaczyć świat, który na co dzień umyka naszej uwadze. To dlatego są tak wyjątkowe i przyjemne w odbiorze – mówi Hanna Petters, marketing manager Agory Bytom.
Aleksandra Horzela z fotografią związana jest amatorsko. Praca z aparatem jest jednak jej wielką pasją. Dlatego podczas spacerów po lasach i łąkach, ale też w domowym ogródku, zawsze miała przy sobie lustrzankę. Efektem tego jest zbiór niezwykłych zdjęć. Wystawa „Makro Świat” jest efektem konkursu fotograficznego „Zdolni, kreatywni, poszukiwani” zrealizowanego przez galerię handlową Agora Bytom.
wała z zespołem Chóru Opery Śląskiej chórmistrzyni – Anna Tarnowska. KIEDY: 26 grudnia, godz. 19.00 GDZIE: Opera Śląska w Bytomiu (duża scena) CENY BILETÓW: 25 - 40 zł
Przyroda pod lupą
CZAS: 2 grudnia – 6 stycznia 2015 r. MIEJSCE: Galeria na Poziomie, poziom +3 w CH Agora Bytom BILETY: wstęp wolny
7
O swajanie
inności
W tej odsłonie becekowego HartOFFania teatr spotka się z rzeczywistością. Będziemy rozważać tematykę dotyczącą obcokrajowców przebywających w naszym kraju na prawach tzw. „pobytu tolerowanego”, czyli legalnie, jednak bez posiadania statusu uchodźcy. Poprzez te rozważania dotkniemy tematyki INNOŚCI, Gość.Inności i tolerancji. Projekt powstał w wyniku kilkumiesięcznych działań prowadzonych z inicjatywy Centrum Kultury Niezależnej Teatr Szwalnia w Łodzi oraz Ośrodka Teatralnego Kana w Szczecinie. Złożyły się na nie prace badawcze pozwalające zapoznać się z sytuacją uchodźców w Polsce; spotkania, zajęcia i warsztaty dla dzieci z Ośrodka dla Cudzoziemców w Grotnikach k/Łodzi oraz wielokrotne spotkania z pewną rodziną czeczeńskich uchodźców przebywającą na terenie naszego kraju na mocy pobytu tolerowanego. W RAMACH PROJEKTU 9 grudnia, wtorek, g. 18.00, CSW Kronika, Rynek 26 Bilety: wstęp wolny „Inni są w nas”- warsztaty dla młodzieży
-
projekt
„P obyt
Działania warsztatowe mające na celu dekonstrukcję poczucia bycia u siebie w domu, postawienie siebie w sytuacji „innego” i zrozumienie, że nie ma takiej „inności”, która powinna spotykać się z niesprawiedliwością i represjami. 10 grudnia, środa, g. 17.00, CSW Kronika, Rynek 26 Bilety: wstęp wolny „OBCE SMAKI” - warsztaty kulinarne dla seniorów Z przepisów spisanych od uchodźców z Czeczenii organizatorzy przybliżą obce smaki i potrawy kuchni kaukaskiej. Podczas wspólnego gotowania tematem przewodnim będzie GośćInność. Czy „swoi” są zawsze lepsi od „innych”, a własne konwencje kulturowe (czyli to, jak myślimy i działamy) są jedynie słuszne? 11 grudnia, godz. 19.00 CSW Kronika, Rynek 26 Bilety: wstęp wolny „GOŚCINNOŚĆ. GOŚĆ, INNY”- otwarte spotkanie Tematem spotkania będzie problematyka uchodźcza. Dla ukazania jak najszerszego kontekstu wywołanego tematu Innego w spotkaniu wezmą udział: ekspert do
8
tolerowany ”
spraw uchodźców oraz twórcy projektu. „POBYT TOLEROWANY” - akcja w prywatnym mieszkaniu – ul. Krawiecka 1 11 grudnia, g. 17.00 12 grudnia, akcja „Pobyt tolerowany” (dwa razy – godz. 17.00 i 19.00) 13 grudnia, akcja „Pobyt tolerowany” (trzy razy - 16.00, 18.00 i 20.00) BILETY: 15 zł, 10 zł (ulgowe) Projekt „Pobyt tolerowany” za pomocą różnorodnych środków wyrazu artystycznego akcentuje kwestie najistotniejsze dla „uchodźczego bytu” – absurd i obłudę systemu, zależności polityczne, ograniczenia prawne, powracające wspomnienia i tęsknotę za rodziną, krajem, normalnością, pełnym człowieczeństwem. Obnaża stan, w którym osobiste doświadczenia wojny korespondują z niepewną przyszłością, pozornym bezpieczeństwem oraz druzgocącą stagnacją, jaką uciekinierzy z krajów ogarniętych konfliktami zastali w Polsce. Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (priorytet edukacja kulturalna).
K abaret 44-200 - improwizacja na życzenie klienta
W grudniu w becekowym cyklu „5 zeta dla kabareta” wystąpi Kabaret 44-200 z Rybnika z improwizacjami. Projekt zrodził się w Rybniku. Naturalne skłonności rybnickich kabareciarzy do tworzenia bezpośredniej, żywej relacji z publicznością zaowocowały powołaniem do życia tej mało jeszcze znanej w Polsce formy rozrywkowej, jaką jest improwizacja kabaretowa. Mimo że na scenie występują kabareciarze, to z klasycznym kabaretem ten występ niewiele ma wspólnego. Co nie znaczy, że nie będzie zabawnie. Będzie i śmiesznie, i dynamicznie i zaskakująco. A przede wszystkim scenki i skecze będą tworzone zgodnie z życzeniem widowni. To publiczność decyduje, co mają zagrać aktorzy i w jakim kierunku potoczy się akcja. W projekcie „5 zeta dla kabareta” prezentowane są młode kabarety z całej Polski. Każdy z zaproszonych zespołów prezentuje inny rodzaj humoru i inne spojrzenie na kabaret. Oprócz bardziej trady-
cyjnych występów prezentowane są mniej popularne na naszej scenie formy kabaretowe, jak stand up i improwizacja. CZAS: 5 grudnia (piątek), godz. 18.00 MIEJSCE: Becek, sala Akwarium BILETY: 5 zł przedsprzedaż 10 zł (2 x 5 zł) w dniu koncertu
M ikołajki w BECEKU
Bytomskie Centrum Kultury pamięta o najmłodszych – w programie kino i scena familijna. Wspólnie z bohaterami filmu „Gdzie jest Mikołaj?” dzieci będą mogły odszukać zagubione podczas trudu całorocznych obowiązków świąteczne emocje. Max, chłopiec o którym opowiada film, jest przekonany, że tegoroczne święta będą wyjątkowo nudne. Wszystko się jednak zmienia, gdy pewien łoś rozbija się o dach jego domu... Film będzie można zobaczyć od 5 do 11 grudnia, o godz. 17.15, w sali Ki - Nowej, mieszczącej się na II piętrze Beceku. 7 grudnia Becek zaprasza na Mikołajową Scenę Familijną i spektakl Teatru Moich Marzeń z Chorzowa „O małej syrence w niejednej piosence”. Po spektaklu Mikołaj wręczy widzom drobne upominki, a aktorzy Teatru Gry i Ludzie będą malowali dzieciom twarze, inspirując do tworzenia własnych karnawałowych przebrań.
P romocja książki W itolda S typy
Wykonanie rzeźby z uderzeń skrzydeł motyla? Akcja artystyczna za pomocą antyprotonów? –czy takie dzieła artystyczne są wykonalne? Już samo wyobrażenie ich sobie to nie lada sztuka, zresztą jak twierdzi Witold Stypa: Twórczość zaczyna się wtedy, kiedy mamy do czynienia z rzeczami jesz-
cze niemożliwymi do realizacji. Na nietypowe spotkanie autorskie z niebanalnym artystą Biuro Promocji Bytomia zaprasza 2 grudnia (wtorek) o 17.00.Najnowsza książka Witolda Stypy „1010 Dzieł sztuki jeszcze niemożliwych do wykonania. Myśli o przyszłości sztuki” zawiera 1010 koncepcji artystycznych zapisanych na 168 stronach. Czy są wykonalne czy niewykonalne? – tę sprawę autor książki pozostawia ocenie czytelnikowi. Podobnie zresztą jak wybór, jakimi środkami mogłyby być zrealizowane. Ta książka,
9
podobnie zresztą jak formuła zaplanowanego wkrótce spotkania autorskiego, to propozycja zabawy z czytelnikiem w możliwe i niemożliwe w sztuce. Zabawa ta jednak rodzi szereg ciekawych i poważnych refleksji, np.: „Ile jest przeszłości w naszych wizjach związanych z przyszłością?” i „Czy tak naprawdę potrafimy myśleć przyszłościowo?”. Książka Witolda Stypy pobudza do dyskusji nad kondycją człowieka dziś i w przyszłości, w świecie, i w kulturze.
P lica
polonica
Plica polonica to łacińska nazwa oznaczająca kołtun polski. W Polsce znany był od czasów pogańskich i, choć „schorzenie” zwane kołtunem obserwowano także w innych krajach, to nigdzie nie występowało tak masowo jak w Rzeczypospolitej. Z kołtunem związane były liczne zabobony. Ludowy przesąd zakazywał obcinania go z obawy przed chorobą psychiczną czy ślepotą. Hodowanie na głowie tego sklejonego łojem i brudem pęku włosów chronić miało przed chorobami i diabłem. Wystawa „Plica polonica”, nawiązując do zjawiska oraz pejoratywnego znaczenia pojęcia, które wykształciło się w XIX wieku, ukazuje obecną sytuację Polski w kontekście zachodzących w ciągu ostatnich dwudziestu pięciu lat procesów modernizacyjnych oraz towarzyszących im porażek i sukcesów. W dzisiejszej potransformacyjnej rzeczywistości słowo nabiera nowych znaczeń. Realizatorzy projektu starają się odnaleźć i zobrazować dzisiejszą „kołtunerię” kulturową, prezentując prace artystyczne, które ukazują kwestie najbliższe debacie społecznej, a także drugorzędne elementy codziennego życia: przyzwyczajenia, potrawy, rozgrywki sportowe, polskie kino czy modę. Pokazywane w Kronice prace artystów: Piotra Bujaka, Bogny Burskiej, Huberta Czerepoka, Mayi Gordon, Katarzyny Górnej&Jakuba Majmurka, Michała Korchowca, Jerzego Lewczyńskiego, Zbigniewa Libery, Jacka Niegody, Doroty Nieznalskiej, Patrycji Orzechowskiej, Krystyny Piotrowskiej, Stephanie Syjuco, Andrzeja Tobisa, Piotra Wysockiego, odnosząc się do pojęć obecnych w polskiej świadomości społecznej, stawiają pytania w dyskusji na temat naszego miejsca w kraju i na świecie oraz tworzą pejzaż współczesnej Polski widzianej z perspektyw małych „narracji”. Projekt realizowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Termin: od 29 listopada do 31 stycznia Miejsce: CSW KRONIKA , Rynek 26 Wstęp wolny 90 kamer monitoringu i kamer drogowych ze wszystkich tych miejsc. Łącznie stworzą one jedno indywidualne doznanie artystyczne. Czarno-białe zdjęcia, wykonane w przeszłości oraz współcześnie, w tych właśnie trzech miejscach, będą się również łączyć w narrację wizualną przedstawiającą proces generatywny. Podlega on ciągłym zmianom i odtwarzaniu, odwzorowując porządek w chaosie. Autor nazywa ten projekt „Rzeczywistościami równoległymi” łączącymi wielokrotne doświadczenia tego samego miejsca w jedno doznanie. Przedstawiona wizja ciągle się zmienia i toczy dalej, z naszym udziałem, jak również bez niego.
STANZA
„R zeczywistości równoległe ” S ztuka
współczesna
Projekt łączy trzy miejsca: Dudley (Anglia), Bytom (Polska) oraz Charleroi (Belgia). Są to trzy regiony górnicze. W ramach projektu zobaczymy obrazy generowane w czasie rzeczywistym przez ponad
10
Stanza - wystawia swoje prace na całym świecie od roku 1984. Zdobył dwadzieścia międzynarodowych nagród i odznaczeń, w tym: Vidalife 6.0 First Prize, SeNef Grand Prix czy Videobrasil First Prize’. Jego prace prezentowano na ponad pięćdziesięciu wystawach na całych świecie, m.in. na Venice Biennale, Biennale of Sydney, Sao Paulo Biennale, w Victoria Albert Museum, Tate Britain, Mundo Urbano Madrid, New Forest Pavilion Artsway, State Museum (Novorsibirsk), Museo Tamayo Arte Contemporáneo Mexico, Plymouth Arts Centre, ICA London. Tematy powracające w jego twórczości to: krajobraz miejski, kultura inwigilacyjna oraz prywatność i wyobcowanie w mieście. Czas: do 31 stycznia 2015 Miejsce: CSW Kronika, Rynek 26 Wystawa czynna do 31 stycznia 2015
B ytom
zachowany na pocztówce
Dawniej pocztówki były głównym środkiem przekazu informacji. W obecnych czasach wielu uważa je za przeżytek. Jednakże te niepozorne kartoniki posiadają wyjątkową wartość. Są niesamowitym źródłem historycznym, który pozwala cofnąć się o ponad 100 lat wstecz i poznać realia życia codziennego w odległych dla nas czasach. Na taką podróż zaprasza Muzeum Górnośląskie, gdzie zostanie zaprezentowana wystawa „Bytom na dawnej pocztówce. Miasto i ludzie”. Na ekspozycji zostaną przedstawione pocztówki z lat 1873–1945 w formie tradycyjnej oraz multimedialnej. Będzie można zapoznać się z procesem zmian, jakim ulegały widokówki na przestrzeni czasu, odkryć techniki produkcji, jak również poznać historię ich wydawców oraz dzieje bytomskich urzędów pocztowych. Na szczególną uwagę zasługu-
ją XIX-wieczne kartki pocztowe, wykonane metodą litograficzną, nietypowe – kartki składane, ozdabiane winietami albo te z „niespodziankami”. Nie zabraknie również pocztówek bogato zdobionych secesyjnymi ornamentami, a także tych, które – po uzbieraniu kilku – układają się w całość. Wystawa, którą będzie można oglądać do 15 maja 2015 roku, została przygotowana przez Izabellę Kühnel. Prezentuje zbiory Działu Kresów i Kultur Pogranicza Muzeum Górnośląskiego, kolekcje prywatnych kolekcjonerów oraz pocztówki ze zbiorów rodzinnych,. Czas: 10 grudnia, godz. 17.00 Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, ul. Korfantego 34 Bilety: wstęp wolny
W izerunki
kobiet w malarstwie Z cyklu Wykłady o sztuce ją, by podejść bliżej. Mamy spojrzeć w oczy, które przed setkami lat, z nadzieją na pełen wdzięku konterfekt, wpatrywały się w malujących je artystów. Ale efekt nie zawsze zachwycał. Najmniejszy detal na płótnie czy grymas twarzy zdradzał skrywane tajemnice. Kobiety z obrazów wzbudzały skrajne emocje, władały wyobraźnią artystów, wywoływały skandale... setki lat temu, wczoraj i dziś.
Od setek lat kobiety są jedną z największych inspiracji dla artystów. Ich wizerunki będą tematem kolejnego spotkania z cyklu Wykłady o sztuce, które odbędzie się w Muzeum Górnośląskim w środę, 17 października. Nie można mówić o historii malarstwa bez Giocondy Leonarda da Vinci. Nie można obojętnie przejść obok psychologicznych portretów autorstwa Konrada Krzyżanowskiego. Wreszcie nie można wyobrazić sobie głębszego uczucia niż to, które wyrażają wizerunki „Frani” Leona Wyczółkowskiego. Uwikłane w literackie motywy, w symboliczne nurty malarstwa europejskiego, w świat pełen wzlotów i upadków, modelki zachęca-
Termin: 17 grudnia 2014 r. (środa), godz. 16.30 Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, gmach przy pl. Jana III Sobieskiego 2, świetlica Prowadzi: Agnieszka Bartków Wstęp wolny
Z rób Archeologia kojarzy się z egzotycznymi podróżami, przygodami i odkrywaniem skarbów przeszłości. Nie należy jednak zapominać, że jest to dyscyplina naukowa, wymagająca wiedzy, skrupulatności, cierpliwości i dodatkowych umiejętności, takich jak rysowanie czy fotografowanie. Podczas grudniowych zajęć dla dzieci, pod intrygującym tytułem „Zrób sobie wykopaliska”, uczestnicy wcielą się w role archeologów – odkrywców i naukowców.
sobie wykopaliska
cję archeologiczną i zabezpieczą znalezione artefakty. Udział w zajęciach mogą zatem brać te dzieci, które umieją czytać, pisać i rysować. Warsztaty poprowadzi archeolog Beata Badura. Koszt udziału w zajęciach wynosi 6 zł i obowiązują zapisy, które prowadzi Dział Edukacji: edukacja@muzeum.bytom. pl, tel. 32 281 82 94 w. 127. Termin: 13 grudnia (sobota), godz. 11.30 Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, gmach przy pl. Jana III Sobieskiego 2, świetlica Prowadzi: Beata Badura Koszt: 6 zł
Po wysłuchaniu krótkiej prelekcji dzieci przeprowadzą swoje pierwsze minibadania wykopaliskowe. Sporządzą także, jak na prawdziwych profesjonalistów przystało, dokumenta-
11
M aria
bytomska
Z Bytomia pochodzi wiele wybitnych postaci, które zasłużyły się zarówno dla miasta, jak i kraju. Niewiele osób jednak wie, że kilka wieków temu w jednym z europejskich królestw na tronie zasiadała bytomianka – Maria bytomska. Była najmłodszym dzieckiem księcia bytomskiego Kazimierza i Heleny. Została pierwszą przedstawicielką śląskiej linii dynastii piastowskiej noszącą te imię. Dokładna data jej urodzin nie jest do dziś znana. Wszystko wskazuje na to, że przyszła na świat przed 1295 r. Gdy w 1306 r. została poślubiona przez Karola Roberta, króla Węgier, zgodnie z wymogiem ówczesnego prawa kanonicznego musiała mieć ukończone 12 lat. W zawarciu małżeństwa miał pośredniczyć brat księżniczki Bolesław, scholastyk krakowski i książę toszecki. Ślub i wesele odbyły się prawdopodobnie w Bytomiu. Po przyjeździe na Węgry, zgodnie ze zwyczajem, Maria została koronowana na królową przez biskupa weszpremskiego Benedykta, który nałożył na jej głowę koronę św. Stanisława – od XI w. insygnium koronacyjne węgierskich królów. Małżeństwo z przedstawicielem dynastii Andegawenów umacniało porozumienie polsko-węgierskie skierowane przeciw Czechom. Pokłosiem traktatu było nawiązanie bliższych kontaktów na linii Polska – Węgry w XIV w., co przełożyło się m.in. na zawarcie trzeciego małżeństwa przez Karola Roberta z Elżbietą Łokietkówną oraz na kariery kościelne na Węgrzech braci Marii: Bolesława (arcybiskup ostrzyhomski) i Mieszka (początkowo biskup nitrzański, potem biskup weszpremski). Co ciekawe, nominacje na urzędy otrzymali dopiero po śmierci siostry.
Z rozumieć
Do dzisiejszych czasów przetrwało niewiele informacji dotyczących Marii. Jan Długosz w swoich „Rocznikach” wspomina o ślubie z Karolem Robertem. Ponadto zwraca uwagę na jej urodę, opisując ją jako „bardzo piękną dziewczynę” i „dziewczynę słynącą wówczas z niezwykłej urody”. Mało również wiemy o roli Marii na węgierskim dworze królewskim. Znane są tylko dwa dokumenty przez nią wystawione: z 1312 i 1313 r. Maria bytomska zmarła 15 grudnia 1317 r. w Temesvárze na Węgrzech. Została pochowana w Székesfehérvárze w bazylice Panny Marii, o czym pisze Jan Długosz we wspomnianych „Rocznikach”. Nie doczekali się z mężem dzieci, prawdopodobnie z powodu bezpłodności królowej. Po śmierci małżonki Karol Robert żenił się jeszcze dwukrotnie. W 1318 r. poślubił Beatrycze Luksemburską, która w następnym roku w trakcie porodu zmarła. Natomiast w 1320 r. ożenił się z Elżbietą Łokietkówną, z którą doczekał się wielu dzieci.
ciszę w teatrze tańca
„Zrozumieć ciszę” to spektakl teatru tańca będący wynikiem spotkania Agnieszki Jani – Studentki Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej na Wydziale Teatru Tańca w Bytomiu oraz Agaty Mikuły, Anety Tadel i Kamila Rozkuszki – uczniów Zespołu Szkół dla Niesłyszących i Słabosłyszących w Tarnowie. Spektakl o świecie magicznym, zabawnym, ciekawym, pełnym znaków, gestów i grymasów twarzy. Świat tańczących dłoni, których ruch niesie ze sobą wyjątkowe znaczenia przeplata się tutaj z próbą zmechanizowanego funkcjonowania w świecie osób słyszących. Świat ciszy to świat osób wrażliwych i odważnych, często niezrozumianych, świat osób, dla których codzienne zakupy, wizyta u lekarza czy nawet spotkania rodzinne stają nie lada wyzwaniem. „Zrozumieć ciszę” to spektakl o osobach niesłyszących opowiadany z perspektywy trójki osiemnastolatków, którzy od dzieciństwa zmagają się z różnymi formami dysfunkcji słuchu. Spektakl jest próbą wprowadzenia widza do świata osób niesłyszących, jest budowaniem świadomości społecznej, próbą przełamania barier
12
i uświadomienia różnic i podobieństw naszych środowiskach, co najważniejsze stanowi możliwość wypowiedzi twórczej dla osób niesłyszących. Spektakl zrealizowano w ramach: Stypendium w Dziedzinie Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. Projekt wspiera: Zespół Szkół dla Niesłyszących i Słabosłyszących w Tarnowie, Polski Związek Głuchych, Bielskie Stowarzyszenie Artystyczne „Teatr Grodzki” oraz Bytomski Teatr Tańca i Ruchu ROZBARK. Wykonanie: Agata Mikuła, Aneta Tadel, Kamil Rozkuszka Muzyka: Matteo Lai, Nine Inch Nails, Queen Czas: 3 grudnia (środa), godz. 19.00 Miejsce: Bytomski Teatr Tańca i Ruchu ROZBARK wstęp wolny
O kulturze nie mówimy, my ją uprawiamy…
C udowne
zwycięstwo koszykarzy
Choć przegrywali już 16 punktami w 4. kwarcie, to odrobili straty, a szalę zwycięstwa przechylił rzut za 3 punkty Pawła Jurczyńskiego na 19 sekund przed końcem spotkania. Zapewnił on 22 listopada drużynie KK Polonia Bytom bardzo ważną wygraną w wyjazdowym spotkaniu z AZS Politechniką Częstochową 93:94. Niebiesko-Czerwoni do lidera tracą już zaledwie 4 punkty! Po dwóch porażkach w ostatnich meczach szczęście w końcu uśmiechnęło się do Polonii. Pomimo dużych osłabień spowodowanych kontuzjami nasi koszykarze jak zawsze walczyli do końca o zwycięstwo. Zachęcamy do kibicowania naszym niesamowitym koszykarzom i zapraszamy na ich kolejne mecze w Hali na Skarpie na Szombierkach. Niebiesko-Czerwoni już 14 grudnia o godzinie 18.00 zmierzą się ze swoim bezpośrednim rywalem w ligowej tabeli – drużyną Alby Cho-
Z ostań
rzów, a 20 grudnia również o godzinie 18.00 podejmą zespół MKS Dąbrowa Górnicza S.A. II. Zachęcamy do kibicowania. Niech ponownie zapełni się trybuna w Hali na Skarpie!
mistrzem tenisa stołowego
Jesteś fanem popularnego ping-ponga? Z emocjami śledzisz zmagania drużyny CARBO-KOKS TTS Polonia Bytom w Superlidze tenisa stołowego? Koniecznie weź udział w organizowanych przez Ośrodek Sportu i Rekreacji w Bytomiu oraz Miejski Szkolny Związek Sportowy Mistrzostwach Bytomia w Tenisie Stołowym. Zawody odbędą się 8 grudnia w Hali na Skarpie przy ulicy FryczaModrzewskiego 5a. W sesji porannej rywalizować ze sobą będą uczniowie szkół podstawowych i gimnazjów w ramach MSZS, natomiast w sesji popołudniowej (od 17.00) przy stołach zaprezentują się zawodnicy w kategorii OPEN. Wszyscy walczyć będą o tytuł Mistrza Bytomia w Tenisie Stołowym oraz o tradycyjne puchary i pamiątkowe dyplomy. Jeśli jesteś miłośnikiem tenisa stołowego, koniecznie zgłoś się do zawodów! Wszelkie informacje o zapisach dostępne są na stronie internetowej www.osir.bytom.pl. Serdecznie zapraszamy do Hali na Skarpie wszystkich fanów ping-ponga i kultury fizycznej, niezależnie od wieku!
Z apraszamy na bytomskie
lodowisko !
Już w grudniu, jak co roku, wszystkich miłośników łyżew i łyżwiarstwa zaprasza bytomskie lodowisko otwarte na placu Jana III Sobieskiego. Od poniedziałku do piątku w godzinach rannych i południowych ze ślizgawki za darmo będą mogły korzystać dzieci i młodzież szkolna. Popołudniami, a także w soboty, niedziele i święta poślizgać będzie mógł się każdy, ale za opłatą. Kto nie posiada własnych łyżew, będzie mógł tradycyjnie skorzystać z wypożyczalni. Na bytomskim sezonowym lodowisku co roku bawi się kilkanaście tysięcy osób. Organizatorzy i w tym sezonie zadbali o liczne atrakcje towarzyszące. Serdecznie zapraszamy na lodowisko!
13
muzeum górnośląskie
pl. Jana III Sobieskiego 2, tel. 32 281 82 94
3.12, g. 18.00 „Znalazłem opłatek…” - spotkanie z cyklu „Literatura w kuchni. Kuchnia w literaturze”, ul. Korfantego 34, wstęp wolny 6.12, g. 19.00 Koncert Lasoń Ensemble w ramach IX Międzynarodowego Festiwalu im. G.G. Gorczyckiego, ul. Korfantego 34 10.12, g. 17.00 Wernisaż wystawy „Bytom na dawnej pocztówce. Miasto i ludzie”, ul. Korfantego 34 13.12, g. 11.30 Warsztaty dla dzieci „Zrób sobie wykopaliska”, wstęp: 6 zł 17.12, g. 16.30 Wykład „Matki, żony i… - wizerunki kobiet w malarstwie”, wstęp wolny 20.12, g. 11.30 Warsztaty „Mozaika”, wstęp: 6 zł Do 25.01 Wystawa „ Drohobycz – miasto jedyne na świecie” Do 29.03 Wystawa „Arcydzieła ceramiki polskiej od XVIII do XXI wieku” bytomskie centrum kultury
pl. Karin Stanek 1, tel. 32 389 31 10
1-4.12, g. 19.00 BCKino: „Panny Młode”, wstęp: 11 zł 1.12, g. 19.30 BCKino: „Sen o Warszawie”, wstęp: 11 zł 5-11.12, g. 17.15 BCKino: „Gdzie jest Mikołaj?”, wstęp: 11 zł 5.12, g. 18.00 5 zeta dla Kabareta: Kabaret 44-200 Impro, wstęp: 5, 10 zł 5-11.12, g. 19.00 BCKino: „Władca wszechświata”, wstęp: 11 zł 7.12, g. 17.00 Scena Familijna: „O małej syrence w niejednej piosence:, wstęp: 14, 17 zł 8.12, g. 19.30 BCKino: „20000 dni na Ziemi”, wstęp: 11 zł 11, 12.12, g. 17.00; 12.12, g. 19.00; 13.12, g. 16.00, 18.00, 20.00 HartOFFanie Teatrem - „Pobyt tolerowany” – cykl działań edukacyjno-teatralnych, mieszkanie ul. Krawiecka 1, wstęp: 10, 15 zł 12-18.12, g. 17.00 BCKino: „Xenia”, wstęp: 11 zł 12-18.12, g. 19.15 BCKino: „Dziewczynka z kotem”, wstęp: 11 zł
13.12, g. 10.00 Klub Zielonej Żyrafy: „Świąteczne dekoracje”, wstęp: 15 zł
ty artystyczne dla dzieci z cyklu „Twórczy stoliczek”, Placówka Filialna Nr 12, Bytom, ul. Tuwima 5
15.12, g. 19.30 BCKino: „Obywatel”, wstęp: 11 zł
19.12, g. 18.00 „Historia Bytomia fotografią zapisana” – konkurs fotograficzny Spotkanie z laureatami konkursu oraz prezentacja prac konkursowych.
19.12, g. 17:30 Koncert wigilijny MDK nr 1, wstęp wolny 22.12, g. 19.30 BCKino: „Za jakie grzechy, dobry Boże?”, wstęp: 11 zł 27.12, g. 13.30-18.30 Becekowy Pokój Gier, wstęp: 5 zł 29.12, g. 19.30 BCKino: „Mapy gwiazd”, wstęp: 11 zł opera śląska
ul. Moniuszki 21-23, tel. 32 281 84 39
4.12, g. 18:00 Barbórka w Operze – „Baron cygański” 5, 8, 9.12, g. 11:00; 7.12, g. 17:00 „Dziadek do orzechów” 6.12, g. 19:00 „Muzyczne Serca Dzieciom” – Charytatywny Koncert Mikołajkowy na rzecz Stowarzyszenia Pielęgniarsko-Opiekuńczego „Z ufnością w trzecie tysiąclecie” 7.12, g. 18:00 Zasmakuj muzyki – „A cappella – muzyka dookoła świata” – Zespół North Cape 13.12, g. 18:00 „Nabucco”
csw kronika Rynek 26, tel. 32 281 81 33
5.12, g. 18.00 Projekt teatralny Katarzyny Gorczycy „Gościniec”, wstęp wolny 9.12, g. 18.00 Warsztaty dla młodzieży w nas”, wstęp wolny
„Inni
10.12, g. 17.00 Warsztaty kulinarne dla „Obce smaki”, wstęp wolny
seniorów
są
11.12, g. 19.00 Otwarte spotkanie „Gościnność. gość, inny”, wstęp wolny 12.12, g. 19.00 Ars Electronica Animation Festival Do 31.01 Wystawy: „Plica Polonica”, „Rzeczywistości równoległe: Entropia przez czarną materię”, „Punkty wsparcia”, „Nocturnal times” młodzieżowy dom kultury nr 1 ul. Powstańców Warszawskich 12, tel. 32 281 25 08
14.12, g. 18:00 „Don Giovanni” 21.12, g. 11:00 Salon Poezji i Muzyki Anny Dymnej
2.12, g. 10:00 Eliminacje do Ogólnopolskiego Konkursu Polskiej Poezji Religijnej „Pierścień św. Kingi”
21.12, g. 18:00 „Łucja z Lammermoor”
5.12, g. 16:00 Spektakl o św. Mikołaju „Przybywaj św. Mikołaju!”, wstęp wolny
26.12, g. 19:00 Koncert Kolęd i Pastorałek 27.12, g. 18:00 „Straszny dwór”
12.12, g. 9:00 V Wojewódzki Konkurs Kolęd i Pastorałek „W grudniowe dni kolęda brzmi” młodzieżowy dom kultury nr 2 ul. ks. Popiełuszki 9, tel. tel. 32 281 21 73, 32 389 40 36
28.12, g. 18:00 „Baron cygański” 31.12, g. 18:00 Spektakl sylwestrowy – „Zemsta nietoperza miejska biblioteka publiczna pl. Jana III Sobieskiego 3, tel. 32 787 06 01 do 03
5.12, g. 12.00-18.00 Zagramy Wam – „Piosenki, którymi nikt się nie opiekuje, przepadają” 11.12, g. 17.00 Dyskusyjny Klub Książki 13-nastka 15.12, g. 15.00 „Świąteczny quilling na choinkę” - warszta-
14
19, 20.12. Kiermasz „Graty z chaty” 2, 4, 9, 11, 16, 18, 23, 30.12, g. 15-18 Adwentowy kiermasz wspaniałości bytomski teatr tańca i ruchu rozbark ul. Dojazd 29, tel. 733 536 223
3.12, g. 19.00 Spektakl „Zrozumieć ciszę”, wstęp wolny 6.12, g. 15.00 Spektakl „Co się stało z Mikołajem”, wstęp: 12, 15 zł
13,14.12, g. 19.00 Spektakl „This Is Not a Love Song”, wstęp: 20, 30 zł
zonu zasadniczego zostaną rozegrane przez TMH Polonię Bytom na wyjazdach)
15.12, g. 18.00 Pokaz Integracyjnego Teatru Tańca Integra - „Pozytywka”
PLH Kobiet (nasze hokeistki również ze względu na obecną sytuację z lodowiskiem rozegrają mecze do X rundy sezonu zasadniczego włącznie na wyjazdach - okres ten może ulec skróceniu)
galeria motoryzacji i techniki Ul. Strzelców Bytomskich 98, tel. 661 811 440
Wystawa zabytkowych samochodów. Galeria czynna od poniedziałku do piątku od 10.00 do 18.00 klub brama ul. Chrobrego 1, tel. 32 745 42 23
4, 11, 18.12, g. 20.00 Blues Jam Session, wstęp wolny 5, 12, 19, 26.12, g. 23.00 Fraj Daj Party, wstęp wolny
ROWERY 19.12, g. 18.00 (Start: Rynek 7) 66. Bytomska Rowerowa Masa Krytyczna Bytomska Liga Koszykówki Amatorów – więcej na: www.belka.bytom.pl Górnośląska Liga Futsalu OSIR CUP – więcej na www.osircup.pl
6, 13, 20, 27.12, g. 21.00 Old’s Cool Party, wstęp wolny 12.12, g. 20.00 Koncert muzyki autorskiej: Janusz Żywiec & Sławomir Woźniak, wstęp wolny 24.12, g. 21.00 Pasterka w Bramie, wstęp wolny Do 11.01 Wernisaż wystawy fotografii Krzysztofa Kadisa
sportowy rozkład jazdy KOSZYKÓWKA – II Liga Grupa C 2014/2015 (Hala na Skarpie przy ulicy Frycza-Modrzewskiego 5a) 14.12, g. 18.00 KK Polonia Bytom - Alba Chorzów 20.12, g. 18.00 KK Polonia Bytom - MKS Dąbrowa Górnicza S.A. II PIŁKA NOŻNA (Hala na Skarpie przy ulicy Frycza-Modrzewskiego 5a) 13.12, od g. 10.00 Międzynarodowy Turniej Piłki Nożnej o Puchar Prezydenta Miasta Bytomia TENIS STOŁOWY – Superliga 2014/2015 (Hala na Skarpie przy ulicy Frycza-Modrzewskiego 5a) 02.12, g. 18.00 CARBO-KOKS TTS Polonia Bytom DOJLIDY Białystok 08.12, od g. 9.30 Mistrzostwa Bytomia w Tenisie Stołowym TENIS ZIEMNY (Korty KS „Górnik” Bytom przy ulicy Tarnogórskiej 2) 05-09.12, od g. 10.00 Ogólnopolski Turniej Młodzików 21.12, od g. 10.00 Turniej świąteczny do lat 8 i 10 HOKEJ Sezon 2014/2015 PHL Mężczyzn (mecze 1 i 2 rundy se-
15
Najświeższe informacje znajdziesz: