Rynek 7 | Listopad 2022 | nr 10 (215)

KULTURALNY LISTOPAD 2022 wBytomskim CentrumKultury

04.11 17.00 05.11 14.15 06.11 18.00 09.11 17.00

BAŚKA:PIWOWARKAIIIEDYCJA

Miejsce:KawiarniaBECEK(Ipiętro)|bilety:10zł

DREWNIAKIEKO-CUDAKI: DOMOWYOGRÓDWERTYKALNY

Miejsce:KawiarniaBECEK(Ipiętro)|bilety:20zł

SÓLZIEMICZARNEJ

Miejsce:SalaToTu|bilety:50-80zł

KLIMAKTERIUMIJUŻ...

Miejsce:SalaToTu|bilety:49-98zł

BAŚKA:WARSZTATYKULINARNE

Miejsce:KawiarniaBECEK(Ipiętro)|bilety:10zł

NIEPODLEGŁA

Miejsce:SalaToTu|bilety:10zł-normalne,5zł-ulgowe

PREZENTURODZINOWY

Miejsce:SalaToTu|bilety:100zł

BAŚKAUFIZJOTERAPEUTY

Miejsce:SalaAkwarium|bilety:5zł

SALA KI-NOWA

04-10.11 16.45 11-17.11 15.30

LOMBARD-UROCZYSTAPREMIERA dokumentalnyPolska,2022;reż.:ŁukaszKowalski; czastrwania:81min. Miejsce:SalaToTu|bilety:15zł

NELITAJEMNICAKUROKOTA animowanyFrancja,2021;reż.:JulienFournet; zpolskimdubbingiem;wiek:b/o;czastrwania:89min.

BOHATER dramatFrancja/Iran,2021;reż.:AsgharFarhadi; czastrwania:127min.

WARSZTATYDLAPODCASTERÓW

11-17.11 17.15

PROROK biograficznyPolska,2022;reż.:MichałKondrat; czastrwania:120min.

04.11 18.00 11-17.11 19.00 18-24.11 16.30

11-17.11 19.30 18-24.11 15.15,19.30 25.11-01.12 19.30 18-24.11 18.00

PAVAROTTIWHYDEPARKU. LEGENDARNYLONDYŃSKIKONCERT koncert;czastrwania:99min.

MENU thriller/czarnakomediaUSA,2022;reż.:MarkMylod; czastrwania:106min.

CHRZCINY komediaobyczajowaPolska,2022; reż.:JakubSkoczeń;czastrwania:88min.

DZIWNYŚWIAT animowanyUSA,2022;reż.:DonHall;zpolskim dubbingiem;wiek:7+;czastrwania:105min.

05-10.11 17.15,19.00 11-17.11 17.15

SALA GLORIA 04-10.11 18.30 18-24.11 17.30 od 25.11 do 01.12 15.30 17.30 25.11-01.12 19.00

LOMBARD dokumentalnyPolska,2022;reż.:ŁukaszKowalski; czastrwania:81min.

RIMINI dramatNiemcy/Austria,2022;reż.:UlrichSeidl; czastrwania:114min.

PRZYTULMNIE. POSZUKIWACZEMIODU animowanyPolska,2022;reż.:AnnaBłaszczyk; zpolskimdubbingiem;wiek:4+;czastrwania:74min. ŚWIĄTECZNYCUD komediodramatSzwecja,2021;reż.:HannesHolm; zpolskimdubbingiem;wiek:9+;czastrwania:104min.

NAPEŁNYETAT dramatobyczajowyFrancja,2021; reż.:EricGravel;czastrwania:87min.

19.11 10.30 19.11 14.15

Miejsce:SalaBAŚKA|bilety:10zł (zacałycyklwarsztatów)

KAŚKASOCHACKA

Miejsce:SalaToTu|bilety:119-139zł

BECEKJUNIOR:AKADEMIAMAŁEGOPOLICJANTA

Miejsce:SalaAmbasada|bilety:20zł(tylkodladziecka)

DREWNIAKIEKO-CUDAKI:

DOMDLAWOLNOŻYJĄCEGOKOTA Miejsce:KawiarniaBECEK(Ipiętro)|bilety:20zł

HISTORIAJEDNEGOOBRAZU:ZWIERZĘTA WYWOŻĄCEGRUZZLASU-MICHAŁMINOR

Miejsce:KawiarniaBECEK(Ipiętro)|bilety:2zł

XVIBYTOMSKAJESIEŃLITERACKA

21.11 18.00

19.11 17.00 23.11 17.30 24.11 18.00

22.11 16.00 25.11 17.00 26.11 16.30 18.00 27.11 17.00

08.11 19.00 10.11 17.00 13.11 17.00 16.11 17.00 18.11,25.11 16.30 19.11 13.00 18.11 20.00 25.11 17.00

24.11 17.00 26.11 10.30 26.11 14.00 26.11 16.00 26.11 16.00 30.11 18.00

DROHOBYCZBRUNONASCHULZA

Miejsce:PałacwMiechowicach|bilety:5zł

XLBYTOMSKASCENARECYTATORA

Miejsce:MłodzieżowyDomKulturynr1|bilety:5zł

SKLEPYCYNAMONOWE

Miejsce:SalaToTu|bilety:25zł

SANATORIUMPODKLEPSYDRĄ POETYCKIŚWIATBRUNONASCHULZA Miejsce:SalaToTu|bilety:10zł

WARSZTATYKRYTYKILITERACKIEJXXVITURNIEJ JEDNEGOWIERSZAIM.S.HORAKA

Miejsce:PałacwMiechowicach|bilety:10zł

SPACERULICĄMARZEŃ

Start:PlacKarinStanek1|zapisy:biuro@becek.pl

SŁUPZESŁÓW

Miejsce:SalaToTu|bilety:25zł

MARCINKYDRYŃSKI

Miejsce:Akwarium|bilety:2zł

BAŚKA:WIĘCEJLAT,TOWIĘCEJŻYCIA

Miejsce:SalaAmbasada|bilety:5zł

BAŚKA:WYPLATANIEZESŁOMY

Miejsce:KawiarniaBECEK(Ipiętro)|bilety:25zł

BECEKOWYPOKÓJGIER

Miejsce: SalaAmbasada |bilety:5zł

SCENAFAMILIJNA:MALUCHYWKRAINIEDŹWIĘKU TRĄBKATRĄBKAGRA

Miejsce:SalaToTu|bilety:25zł-dorośli,15zł-dzieci

MARIAKOCOT

Miejsce:KawiarniaBECEK(Ipiętro)|bilety:2zł

FRANCUSKA.CHANSONFRANCAISE

JUSTYNABACZZZESPOŁEM

Miejsce:SalaToTu|bilety:35zł

TYM NUMERZE...

03 WSTĘP/ BYTOMSCY

MEDALIŚCI

04 ROZMOWA RYNKU/ W RYTMIE

TETRISA

Drodzy Czytelnicy,

BYTOM/

PYTAŃ

O ŁĄKI KWIETNE

BYTOM/ PIASTOWIE BYTOMSCY. U SZCZYTU SŁAWY

PANOWANIE KAZIMIERZA BYTOMSKIEGO

POZARZĄDOWY BYTOM/ BO BYTOM: BYTOMIANIE WYBRALI PROJEKTY

WYJĄTKOWE MIEJSCE/ GABINET PSYCHOTERAPII PSYCHE SOMA 18

DZIEJE SIĘ W BYTOMIU/ REPERTUAR

BYTOMSCY MEDALIŚCI

Medal Miasta Bytomia to wyróżnienie przyzna wane osobom lub instytucjom za szczególne osiągnięcia dla miasta. W tym roku medali przyznano sześć. W dziedzinie sportowej otrzy mał go sportowiec, trener, działacz i sędzia bok serski Andrzej Filipek, zaś w dziedzinie kultu ralnej – śpiewak operowy, bas, od 1984 r. solista Opery Śląskiej Bogdan Kurowski. W dziedzinie naukowej Medalem Miasta Bytomia uhono rowano biskupa Jana Kopca, autora licznych publikacji o mieście. Wręczono także trzy me dale w dziedzinie społecznej. Otrzymali je: Mi rosław Synowiec – starszy brygadier, inżynier, doświadczony funkcjonariusz staży pożarnej, a także Spółdzielnia Mieszkaniowa „Miechowi ce” oraz Zespół Szkół Technicznych w Bytomiu.

w listopadzie zaprosimy do spotkania przy książce. Bytomskie Centrum Kultury or ganizuje kolejną edycję Bytom skiej Jesieni Literackiej. Tym razem punktem wyjścia w dys kusji nad literaturą będzie twórczość Brunona Schulza. Publiczność obejrzy spektakle „Sanatorium pod Klepsydrą” i „Sklepy cynamomowe”. Pozna też Drohobycz i weźmie udział w dyskusjach z prof. Stanisła wem Nicieją. Wejście w niepo wtarzalny klimat prozy Schul za, może ułatwić nowy mural, który powstał w Śródmieściu. W październiku na skwerze pomiędzy ulicami Korfantego i Rycerską powstał mural-ada ptacja obrazu autorstwa Bru nona Schulza pt. „Spotkanie”.

W listopadzie zapraszamy też do lektury „Rynku 7”. A w nim: ciekawa rozmowa z Adamem Matysem, mistrzem świata w Tetrisie, tekst o łąkach kwiet nych oraz podsumowanie ko lejnego głosowania w ramach Bytomskiego Budżetu Obywa telskiego.

Małgorzata Węgiel-Wnuk redaktor naczelna

Nakład: 3000 szt. | Wydawca: Urząd Miejski w Bytomiu, ul. Parkowa 2, 41-902 Bytom | Redakcja: Biuro Promocji Bytomia, Rynek 7, 41-902 Bytom, promo@um.bytom.pl | Redaktor naczelna: Małgorzata Węgiel-Wnuk | Redaktor prowadząca: Katarzyna Mołdawa | Skład: Krzysztof Więckowski | Zespół redakcyjny: Tomasz Sanecki, Grzegorz Goik, Anna Krzyszkowska-Kuc | Druk: Mikopol, ul. Nałkowskiej 51, 41-922 Radzionków Zdjęcie na okładce: Grzegorz Goik. Numer zamknięto: 10.11.2022 r. Wydawca nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów oraz zastrzega sobie prawo do ich redagowania i skracania.

Adam Matys, w cyberprzestrzeni znany jako AdamMts. Mistrz świata w Tetrisie Klasycznym w stylu DAS (Fürth, Niemcy, 2022 rok) oraz rekordzista świata w Tetrisie Klasycznym PAL (2020 rok). Szachista. Student Wydziału Matematyki Stosowanej Politechniki Śląskiej, absolwent I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Smolenia w Bytomiu.

RYTMIE TETRISA

Tetris to nieśmiertelny klasyk wśród gier komputerowych. Można go znaleźć na różnego rodzaju urządzeniach: od nowoczesnych konsoli przez komputery po kalkulatory. Niewiele osób wie, że by toczyć tetrisowe pojedynki na światowym poziomie, potrzebny jest sprzęt retro, m.in. kanciasty kontroler czy telewizor kineskopowy ‒tu sprzętowe innowacje nie są potrzebne. Na osiągalnym tylko dla nielicznych 29 poziomie gry, kiedy spadające z góry planszy klocki trzeba układać w zawrotnej prędkości, lepiej nie mrugać. O tym, jak się zostaje mistrzem świata w Tetrisie Klasycznym w stylu DAS, rozmawiamy z bytomianinem, Adamem Matysem.

Tekst: Katarzyna Mołdawa/ Zdjęcia: Grzegorz Goik Choć Tetris nie ma wybitnej grafiki czy wyszukanych zasad działania, wciąż jest atrakcyjny i wciągający. Co takiego jest w tej grze, że po blisko 40 latach zdobywa nowe pokolenia fanów? Psychologia coś mówi na ten temat? Nie mam pojęcia, co mówi na ten temat psychologia, natomiast w Tetrisie na pewno ważne jest to, że bardzo łatwo jest zacząć w niego grać. Nie trzeba zbyt wiele umieć, by wziąć grę do ręki i samemu się zorientować, czy idzie dobrze, czy źle. Pojedyncze układy są bardzo proste. Trudność polega na tym, że takich układów, typowych ustawień elementów na planszy, są tysiące, trzeba na uczyć się ich jak najwięcej, biegle się w nich orientować i sprawnie przeskakiwać z jednego na drugi, co na wyższych poziomach gry niekoniecznie da się zrobić w kon

trolowany sposób. Tam nie ma już czasu na zastanawianie się.

Powiedziałeś, że by zacząć, wystarczy wziąć grę do ręki. Ale Twój początek był trochę inny: obejrzałeś rozgrywkę ćwierćfinałową mistrzostw świata w wykonaniu Fina Janiego Herlevi i tak Cię zaintrygowała, że postanowiłeś sam spróbować. Zobaczyłem wtedy, że to musi być coś więcej niż zwykła gra, że w jej przypadku, podobnie jak w grach takich jak szachy czy warcaby, jest coś, czego można się nauczyć i dzięki temu lepiej grać. Na po czątku wyeliminowałem element fizyczny i skupiłem się tylko na oglądaniu i analizowaniu tego, jak grają inni.

Jeśli dobrze pamiętam, obserwowanie tego, jak grają najlepsi, zanim sam zacząłeś trening, zajęło

Ci kilka miesięcy. Tak, i w dalszym ciągu obserwuję innych graczy. Nie tylko najlepszych –zawodnicy na niższym poziomie mają często bardzo ciekawe pomysły. Nie zawsze dobre, ale i tak warto je prze glądać, ponieważ u tych najlepszych raczej się nie zdarzają. Można dzięki temu poznać mnóstwo interesują cych zagrywek i potem wprowadzić je do swojej gry.

Czy poszczególni gracze mają swoje indywidualne style czy techniki gry, po których można ich rozpoznać?

Jeśli chodzi o technikę przesuwania elementów, to w dzisiejszych cza sach byłoby to naprawdę trudne do rozpoznania. Natomiast jeśli cho dzi o stacking, czyli sposób układania elementów na planszy, to jest sporo za wodników, którzy mają swoje charak terystyczne zagrania, robią coś częściej niż inni. Pojedyncza gra jest jednak zwykle zbyt krótka, by zorientować się, kto ją rozgrywa.

Dlaczego do sterowania klockami używacie nieco topornie wyglądającego kontrolera?

Zasady turniejowe wymagają, żeby był on jak najbardziej zbliżony do orygi nalnego kontrolera Nintendo NES. Przyciski, które przesuwają elementy na ekranie w lewo lub w prawo, znaj dują się w lewej części kontrolera, a te, które je obracają – w prawej części. We wszystkich stylach gry istotne jest to, żeby mieć w ręce mniej więcej ten sam sprzęt, co inni gracze, żeby nie mieć niczego, co dałoby wyraźną prze wagę. Kontroler jest dosyć kanciasty, dlatego trzeba sobie poprawiać wygo

dę jego trzymania, na przykład zakła dając rękawiczkę.

Możesz wyjaśnić, czym różnią się trzy podstawowe style gry?

Grając klasycznym stylem DAS, przesu wamy elementy w prawo lub w lewo, stale przytrzymując na kontrolerze wciśnięty przycisk. Grając drugim stylem, tak zwanym hypertappem, przyciski odpowiadające za przesu wanie elementów w lewo lub w prawo bardzo szybko, pulsacyjnie naciskamy, zwykle jednym palcem. Natomiast w technice, która teraz dominuje, czyli tak zwanym rollu, kontroler obsługuje my zupełnie inaczej. Kciuk jednej ręki ustawiony jest na przyciskach „prawo”, „lewo”, ale ich naciśnięcie wywołujemy, przejeżdżając kolejno palcami dru giej ręki od spodu kontrolera. Ten ruch powoduje, że element jest w stanie przesunąć się zdecydowanie szybciej niż innymi stylami. W tym momencie techniką dominującą jest oczywiście roll. Tworzone są jednak specjalne turnieje wyłącznie dla stylu DAS, czyli stylu klasycznego. W uproszczeniu style te można by porównać do stylów w pły waniu: jeśli roll byłby stylem dowolnym, to DAS – żabką. I tak wygląda rywali zacja. Grać DAS-em przeciwko rollowi, to mniej więcej tak samo, jakby pływać żabką przeciwko stylowi dowolnemu. Oczywiście, jeśli przeciwnik pływa bez nadziejnie i tak się wygra, ale jeśli jest na odpowiednio wysokim poziomie, nie ma się żadnych szans.

Sukces w Tetrisie tkwi zatem nie tylko w głowie, ale i w dłoniach. Tak, przede wszystkim. Ostatecznie nieważne, jakiej wiedzy by się nie po

siadało, jeśli nie jest się w stanie czegoś wykonać na planszy, nic się nie zdzia ła. A technika jest naprawdę bardzo wymagająca. Jeśli grając stylem DAS w wersji PAL [europejskiej, z częstotli wością odświeżania obrazu w wyso kości 50 Hz] na poziomie 19, chcemy zrobić najwyższy quicktap, musimy go trafić z dokładnością do jednej klatki obrazu, czyli margines błędu wynosi około 1/50 sekundy.

Jak długo trzeba trenować, żeby osiągać takie mistrzowskie wyniki?

Oczywiście jest to kwestia indywidualna, natomiast żeby dojść do poziomu, na którym będziemy w stanie sprawnie grać DAS-em z quicktappami (dodatkowymi kliknię ciami, pozwalającymi grać nieco wyżej) i bar dzo dobrze orientować się w stackingu, trzeba spędzić tysiące godzin na grze i setki godzin na poważnej analizie gry innych za wodników oraz własnej. Tego nie da się przeskoczyć.

grali na pustej planszy. Układ elemen tów, które spadły, po prostu trzeba zapamiętać. Tak jak można nauczyć się grać partię szachów na ślepo, tak da się grać w Tetris, nie widząc układu elementów na planszy.

Trzeba mieć znakomitą pamięć. Wspomniałeś o szachach – właściwie zaczynałeś właśnie od szachów.

TRYB INVISIBLE TO TAKA ODMIANA GRY, W KTÓREJ KAŻDY ELEMENT, KTÓRY JUŻ SPADŁ, STAJE SIĘ NIEWIDOCZNY. WYGLĄDA TO TAK, JAKBYŚMY GRALI NA PUSTEJ PLANSZY. UKŁAD ELEMENTÓW, KTÓRE SPADŁY, PO PROSTU TRZEBA ZAPAMIĘTAĆ.

Szachy i Tetris nie miały u mnie wspólnego po czątku. Tetrisem zająłem się przypadkiem pięć lat temu, a w szachy zaczą łem grać zdecydowanie wcześniej. Gram w nie odkąd skończyłem kilka lat, na początku tylko w domu, później trafiłem na zajęcia do państwa Kaulów do Młodzieżo wego Domu Kultury nr 1 w Bytomiu. Gram tam już ósmy rok i bardzo mi się to podoba.

Zastanawiam się, czy zdarza Ci się, że po wyłączeniu gry Twój umysł, który jest wyostrzony na analizę kształtów tetromino (klocków), również w otaczającej rzeczywistości ich się dopatruje?

Nie zdarza mi się, ale byłbym w stanie wyobrazić sobie grę w pamięci. Kie dyś zresztą grałem w trybie invisible.

To taka odmiana gry, w której każdy element, który już spadł, staje się nie widoczny. Wygląda to tak, jakbyśmy

Masz ścisły umysł, studiujesz matematykę, z powodzeniem grasz w szachy i w Tetrisa. Czy wykazywałeś predyspozycje do nich od najmłodszych lat? Czy szybkość podejmowania decyzji, reakcji ma znacznie? Mówiąc szczerze, nie jestem przeko nany, czy Tetris, szachy i matematy ka mają ze sobą wiele wspólnego. Na pewno potrzebne są ku nim pew ne predyspozycje, tak jak w każdym sporcie, pewnego poziomu po prostu się nie przeskoczy, każdy ma swoje ograniczenia. W Tetrisie trudno mówić o szybkości podejmowania decyzji. Elementy spadają z konkretną szyb

kością i nic z tym nie możemy zrobić. Albo gramy tak jak gra dyktuje, albo od razu przegramy. Niemniej jednak w Tetrisie i w szachach bardzo pomaga młody wiek. Widać to między innymi po tym, ile wynosi średnia wieku zawod ników z czołówki. Myślę, że jestem już zdecydowa nie powyżej tej średniej, a mam 20 lat.

Emocje podczas mistrzostw musiały być ogromne. Jak wygląda taka rywalizacja od środka? Czy na miejscu jest publiczność?

Wszystko zależy od tur nieju, w większości z nich, także w mistrzostwach świata DAS, na początku są kwalifikacje, w których każdy gra pewną ilość gier. Na ich podstawie tworzona jest drabinka, potem gramy zwykłym systemem pucharowym. Rywalizację można oglą dać na miejscu, jednak zdecydowanie więcej osób ogląda ją w czasie rzeczywistym na Twitchu w internecie. Przeciwnicy siedzą obok siebie, grają jednocześnie, a celem jest zdobycie jak największej liczby punktów, niezależnie od czasu, w jakim się to osiągnie. Nie możemy bezpośrednio wpłynąć na grę rywala, ale wiedza o tym, co dzieje u niego na planszy, nierzadko determi nuje nasze własne posunięcia.

Czy zdarza się, że niektórym graczom puszczają nerwy, czy raczej zachowują zimną krew?

Jeśli chodzi o jakieś ekstremalne zacho wania, to raczej się to nie zdarza. Acz kolwiek sytuacje, w których ewidentnie widać po zawodniku, że jego gra psuje się przez nerwy i nic nie jest z tym w sta nie zrobić – rzeczywiście mają miejsce.

Czy łączysz swoją przyszłość z e-sportem? Wątpię, w Tetrisie nie ma pieniędzy, na ten moment absolutnie nie dałoby się z niego wyżyć, ale samo zajmowanie się nim pozazawodowo przez kolejne lata jak najbar dziej biorę pod uwagę.

Jakie są Twoje najbliższe tetrisowe wyzwania? 18-19 listopada w Kopen hadze odbędą się mistrzo stwa Europy – tam się wybieram. Niestety będzie bardzo trudno cokolwiek ugrać, ponieważ dozwo lone będą wszystkie style. Tak jak mówiłem, będę więc próbował ścigać się żabką przeciwko stylowi dowolnemu. Zakwalifiko

drabinki i, przy dobrej grze,

PYTAŃ O ŁĄKI KWIETNE

W Bytomiu właśnie wysiano kolejne łąki kwietne. O faktach i mitach na ich temat mówi Grzegorz Walkiewicz z Fundacji Łąka, dzięki której w Polsce

już około 6 mln mkw. tego użytecznego piękna.

Dlaczego zasiew robiony jest jesienią?

To ułatwi roślinom start na wiosnę. Wymagana jest do tego odpowiednia mieszanka nasion. Wśród 50 gatunków roślin 80% stanowią te wieloletnie, takie jak złocień, rumian barwierski, chaber drakiewnik czy dziewanna, które w pełni rozwiną się dopiero na drugą wiosnę, a 20% stanowią rośliny jednoroczne, jak maki czy chabry, którymi będziemy się cieszyć już najbliższej wiosny.

Gdzie powstaną łąki?

W ramach projektu Metropoli talne Łąki Kwietne przy współ pracy lokalnych organizacji: Pięknej Strony Miasta i Stowa rzyszenia Bytomskich Pszcze larzy łąki powstaną przy ulicy Technicznej i Pocztowej w Kar biu oraz ul. Długiej na Stroszku.

Jaki jest przepis na powodzenie uprawy?

Istotny jest dobór roślin do właściwo ści terenu. Sprawdzamy, jakie rośliny w danym miejscu będą się dobrze czu ły i w jakim towarzystwie. Najczęściej na danym obszarze rosną już rośliny łąkowe, które są wskaźnikami para metrów podłoża. Przygotowanie łąki wymaga wysiłku, ale później jest dużo łatwiej. Wystarczy dwukrotne kosze nie w ciągu roku, pod koniec czerwca i października.

A jednak koszenie...

To mit, że można w ogóle nie kosić. Zwłaszcza to pierwsze koszenie jest czasem dla mieszkańców szokujące, bo łąka jeszcze pięknie kwitnie. Jed nak jest ono potrzebne, by dać szansę na rozwój roślin, które kwitną w drugiej części roku oraz by uniknąć rozwoju roślin inwazyjnych.

Przewaga łąki nad trawnikiem?

Zwykły trawnik pod względem bioróżnorodności jest jałowy, trudny dla alergików, a zapy lacze nie mają czego na nim szukać. Do tego jest kosztowny w utrzymaniu: by dobrze się prezentował trzeba go kosić mi nimum 6 – 7 razy w roku. Często po skoszeniu robi się momen talnie suchy na wiór. Wtedy wymaga podlewania i nawo żenia. Z punktu widzenia eko logii, ekonomii, a także estetyki przewaga łąk jest ogromna. Utrzyma nie trawników ma sens w miejscach, gdzie gra się w piłkę czy rozkłada koce piknikowe. Łąki kwietne przestały być postrzegane jako ekofanaberia. Coraz częściej sięgają po nie zarządzający dużymi obszarami przemysłowymi czy terenami przy autostradzie, coraz częściej są rozwiązaniem systemowym dla miast.

powstało

PIASTOWIE BYTOMSCY. U SZCZYTU SŁAWY

– PANOWANIE KAZIMIERZA BYTOMSKIEGO

Tekst: Tomasz Sanecki/ Zdjęcie: Portret księcia Kazimierza bytomskiego znajdujący się w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bytomiu, fot. Grzegorz Goik. Lokacja Bytomia w 1254 roku przez księcia opolsko-raciborskiego Władysława niewątpliwie przyczyniła się do wzrostu znaczenia tego ośrodka miejskiego, ale apogeum jego rozwoju przypadło na rządy księcia Kazimierza bytomskiego w latach 1284 – 1312.

Śmierć Władysława opolskiego w 1281 roku doprowadziła do podziału jego księstwa między czterech synów, co oznaczało powstanie nowych księstw, a mianowicie: opolskiego, raci borskiego, cieszyńskiego oraz bytom skiego. W tym ostatnim rządy objął Kazimierz, który nie tylko utrzymał do 1288 roku zwierzchnictwo nad dwo ma braćmi – Mieszkiem i Przemkiem, ale przez pierwsze trzy lata od 1281 do 1284 roku współrządził księstwem opolskim ze swoim bratem Bolesła wem opolskim i dopiero podział tego księstwa w 1284 roku na opolskie z sie dzibą w Opolu i bytomskie z siedzibą w Bytomiu, dało początek samodziel nym rządom drugiego syna Władysła wa opolskiego.

W polityce zagranicznej nie miał sobie równych

Dokonania Kazimierza bytomskiego są widoczne zarówno w polityce we wnętrznej, jak i zagranicznej. Rozpo czynając rządy w Bytomiu, postawił przede wszystkim na rozwój miasta. Umiejętnie wykorzystał rosnące wpły wy z wydobycia galeny oraz położenie Bytomia na ważnych szlakach handlo wych, otoczył miasto murami obron

nymi, wybudował zamek, zaś w 1299 roku wyraził zgodę na otwarcie poza murami miasta szpitala i kaplicy, którą prowadzili przybyli ze swojej placówki filialnej w Chorzowie przedstawiciele zakonu bożogrobców.

Córka Maria bytomska królową Węgier Kazimierz bytomski przejawiał rów nież szczególną aktywność w polityce zagranicznej. Najpierw w obawie przed silniejszymi i wzajemnie zwalczającymi się książętami piastowskimi rywalizu jącymi o tron w Krakowie zdecydował się 9 stycznia 1289 złożyć hołd królowi Czech Wacławowi II, zaś w 1292 roku wziął udział w wyprawie przeciwko swojemu kuzynowi Władysławowi Łokietkowi pod Sieradzem. Mimo iż wyprawa ta zmusiła Łokietka do porzu cenia dążeń do zdobycia polskiej koro ny, już wkrótce obydwaj rywale zostali sprzymierzeńcami, a Łokietek doradził królowi Węgier Karolowi Robertowi małżeństwo z córką księcia bytomskie go Marią. Do małżeństwa i koronacji Marii bytomskiej na królową Węgier doszło w 1306 roku, co podniosło pre stiż samego księcia bytomskiego oraz jego ziem, a z drugiej strony osłabiało więzi i zależność lenną od Królestwa

Czech, tym samym zbliżając Kazi mierza do polskiego obozu, któremu przewodził walczący o polską koronę Władysław Łokietek. Synowie Kazimierza biskupami na Wę grzech Kazimierz bytomski i jego żona Helena prócz córki Marii mieli aż pięciu synów: Bolesława, Władysława, Siemowita, Je rzego i Mieszka. Książę bytomski dbał o wykształcenie swoich synów, a ich nauką zajmował się notariusz książęcy, niejaki Dominik, który pełnił również funkcję proboszcza kościoła w Sławę cicach. Potwierdzeniem otrzymania dobrego wykształcenia przez synów Kazimierza bytomskiego był fakt, że dwaj z nich – Bole sław i Mieszko osiągnęli wysokie pozycje kościel ne w Królestwie Węgier. Pierwszy z nich był nie tylko kanonikiem i scho lastykiem krakowskim, sprawując jednocze śnie rządy w księstwie toszeckim, ale w 1321 r. dzięki poparciu króla Węgier Karola Roberta i Elżbiety Łokietkówny został arcybiskupem ostrzyhomskim i pełnił tę funkcję aż do śmierci w 1328 roku. Z kolei brat Bolesława – Mieszko, wstąpił do zakonu joannitów, zostając jego przeorem na Węgrzech. W póź niejszym czasie uzyskał godność biskupa Nitry, by w 1334 roku otrzy mać prestiżowe stanowisko biskupa Veszprém, stając się równocześnie kanclerzem królowej Węgier Elżbiety

Łokietkówny. Warto dodać, że obydwa stanowiska na Węgrzech Mieszko peł nił aż do śmierci w 1344 roku.

Podział księstwa między synów Kazimierz bytomski, podobnie jak jego ojciec Władysław, jeszcze za życia do konał podziału swojego księstwa mię dzy synów. Już w 1303 roku wydzielił im dzielnice: Władysław otrzymał księstwo kozielskie, Bolesław toszeckie, Mieszko siewierskie, Siemowit bytomskie, zaś o Jerzym nie mamy żadnych wiarygod nych informacji, bowiem występuje on zaledwie w dwóch dokumentach. Warto podkreślić, że podział księstwa Kazimierza bytom skiego, który dokonał się formalnie dopiero po jego śmierci, w 1312 roku, przetrwał zaledwie cztery lata. Już bowiem w 1316 roku Włady sław przejął dzielnicę bytomską i mianował się księciem bytom sko-kozielskim. Mimo że Władysław bytomski zaczął jednoczyć ziemie swojego ojca, sytuacja księstwa bytomskiego za jego rządów dia metralnie się zmieniła. Zmniejszające się wpływy z wydobycia galeny były jedną z przyczyn problemów finanso wych księcia Władysława, który za czął wyprzedawać swoje dziedzictwo, co wkrótce doprowadziło do znacz nego zmniejszenia ziem należących do Piastów bytomskich, a tym samym utraty prestiżu i znaczenia wśród ksią żąt piastowskich na Śląsku.

BO BYTOM: BYTOMIANIE WYBRALI PROJEKTY

Tekst: Anna Krzyszkowska-Kuc

43 projekty, prawie 30 tysięcy głosów oddanych przez 16,5 tysięcy bytomian i aż 11 inicjatyw wybranych do realizacji. Bytomski Budżet Obywatelski wart 6 milionów złotych został rozstrzygnięty.

W tym roku mieszkańcy zdecydowali, że zrealizowany zostanie jeden projekt z puli od 500 tys. zł do 2 mln zł oraz 10 projektów z puli poniżej 500 tys. zł.

Inwestycja w Jarmark Staroci

W przypadku tej pierwszej bytomianie postawili na Bytomski Jarmark Staroci –projekt, który zakłada przeniesienie tego unikatowego targowiska na teren byłe go basenu otwartego w Szombierkach przy ul. Frycza-Modrzewskiego. To dobra informacja zarówno dla poszukiwaczy skarbów, jak i wystawców, bo poprawi się komfort jednych i drugich. Na tę in westycję, którą wyceniono na prawie 2 miliony zł, zagłosowało 3780 osób.

10 małych inicjatyw do realizacji Wśród mniejszych projektów, które wybrano do realizacji, najwięcej głosów bytomianie oddali na Artystyczną Przy stań Młodych – realizację warsztatów artystycznych dla dzieci i młodzieży i ich prezentację podczas jednodniowego festiwalu. Sporo głosujących doceniło projekt Przedszkolaczek na tropie zdro wego żywienia, dzięki któremu 9 przed szkoli miejskich zostanie doposażo nych w sprzęt gastronomiczny służący do prowadzenia zajęć z zakresu edukacji zdrowotnej. Realizacji doczeka się pro

jekt Bytom Aktywne Miasto, w ramach którego w zmodernizowanej auli SP nr 33 będzie można komfortowo prowa dzić zajęcia sportowe dla dzieci, mło dzieży i osób dorosłych. Do zwycięskiej „jedenastki” zakwalifikowały się także Bajeczne place zabaw dla małych byto mian, projekt przedstawiający moder nizację i rozbudowę 5 przedszkolnych placów zabaw. Z wyniku tegorocznego BO ucieszyli się mieszkańcy Suchej Góry, gdzie na stadionie powstanie m.in. plac zabaw oraz trybuna dla kibiców. War tym tysiąca głosów okazała się budowa Miasteczka Ruchu Drogowego „Rowero wy Zakątek” na terenie SP 45 w Szom bierkach. Mieszkańcy pozytywnie oce nili też projekt Razem dla Stolarzowic i Górnik zakładający realizację szeregu zadań w obiektach i infrastrukturze tych dzielnic. Realizacji doczekają się ponad to: plac zabaw na terenie Szkoły Podsta wowej Mistrzostwa Sportowego przy ul. Tarnogórskiej oraz Strefa Rekreacji Dla Psów i Ich Właścicieli w pobliżu ulicy Juliana Tuwima. Ostatnim w gronie zwy cięzców został projekt Bytom Miastem Karate, czyli organizacji wydarzenia promującego zdrowy tryb życia i aktyw ność fizyczną poprzez uprawianie karate tradycyjnego.

GABINET PSYCHOTERAPII PSYCHE SOMA

Tekst: Katarzyna Mołdawa/ Zdjęcie: arch. prywtane

Taniec i ruch to bytomska specjalność, nie tylko na teatralnych scenach. Przekonuje o tym Katarzyna Gros, psycholog i psychoterapeutka tańcem i ruchem, która w Bytomiu prowadzi jeden z nielicznych gabinetów w Polsce, gdzie w diagnozie i leczeniu dzieci i dorosłych stosuje się ten rodzaj psychoterapii.

W psychoterapii tańcem i ruchem istotne jest założenie, że ciało i umysł są nierozłączne, a ruch i postawa ciała mówią o wewnętrznym stanie człowie ka. Zmiany w ruchu mogą prowadzić do zmian w psychice. Taki rodzaj tera pii to nie tylko ruch, ale też praca z wy obraźnią, głosem, snami i rysunkiem Nie trzeba mieć żadnych umiejętności tanecznych, żeby móc z takiej terapii skorzystać.

Wielu z moich pacjentów to dzieci i młodzież. Leczę oso by z zaburzeniami lękowymi i depresyjnymi, ze spektrum autyzmu, z zaburzeniami odżywiania, z trudnościami w nawiązywaniu relacji, z fo bią społeczną, wysokim po ziomem stresu. Zgłaszają się do mnie także osoby dorosłe, na przykład takie, które są już po terapii opartej na rozmowie i które – mimo, że rozumieją swój problem –pewne rzeczy powtarzają, osoby, które odczuwają duże napięcie w ciele, albo mają objawy psychosomatyczne, za burzenia lękowe, depresyjne, doświad czają kryzysu. Nie każdemu proponuję taki rodzaj terapii, sprawdzam goto wość, stopniuję doświadczenia – mówi Katarzyna Gros, która zajmuje się także klasyczną psychoterapią. Co nieczęste,

pomaga także rodzicom z niemowlę tami do 2 roku życia.

Jej zainteresowanie psychoterapią tańcem i ruchem ma początek we wła snych doświadczeniach.

Na studiach zainteresowałam się tańcem. Zauważyłam, jaką ma moc, jak mnie otwiera na różne emocje. Był dla mnie sposobem poznawa nia siebie, tego, jaka jestem i jaka chcę być. Jakiś czas po ukończeniu psychologii zobaczyłam informację o stu diach z psychoterapii tańcem i ruchem. Poczułam, że to jest to. Dziś jest zaangażowanym członkiem Polskiego Stowarzy szenia Psychoterapii Tańcem i Ruchem.

Z Bytomiem jest związana od dawna. – Kiedy cztery lata temu zapadła decyzja o przeprowadz ce, nie zastanawiałam się długo. Bar dzo podoba mi się architektura tego miasta. Tutaj także otworzyła niedaw no swój własny gabinet (www.psyche soma.pl), w budynku starej poczty przy ulicy Piekarskiej 6. Dzieli go z mężem, psychoterapeutą pracującym z osoba mi dorosłymi w podejściu jungowskim (psychoterapiajungowska.pl)

Bytomskie Centrum Kultury

pl. Karin Stanek 1 tel. 32 389 31 09

19.11, g.17.00

Historia Jednego Obra zu: „Zwierzęta wywożące gruz z lasu” – Michał Minor, Kawiarnia Becek (I piętro). Bilety: 2 zł

XVI Bytomska Jesień Literacka

21.11, g. 18.00

„Drohobycz Brunona Schul za” – spotkanie autorskie z prof. Stanisławem Nicie ją oraz prezentacja filmu o Drohobyczu. Pałac w Mie chowicach. Bilety: 5 zł

22.11, g. 16.00

XL Bytomska Scena Recy tatora – konkurs literacki. Młodzieżowy Dom Kultury nr 1. Bilety: 5 zł

23.11, g. 17.30

„Sklepy cynamonowe” –spektakl Teatru Lalki i Ak tora „Kubuś” z Kielc. Becek, Sala Totu. Bilety: 25 zł

24.11, g. 18.00

„Sanatorium pod Klepsy drą” – spektakl Teatru Erato i MDK nr 1. Becek, Sala Totu. Bilety 10 zł

25.11, g. 17.00

Warsztaty krytyki literackiej. XXVI Turniej Jednego Wier sza im. Stanisława Horaka. Pałac w Miechowicach. Bilety: 10 zł

26.11, g. 16.30 i 18.00 Spacer ulicą marzeń. Start: plac Karin Stanek 1. Zapisy: biuro@becek.pl.

27.11, g. 17.00 „Słup ze słów” – widowisko poetycko-muzyczne w wy konaniu: Jacek Podsiadło – poeta, prozaik, Nasta Nia krasava – śpiewaczka, Jacek Kleyff – twórca piosenek i obrazów. Becek, Sala Totu. Bilety: 25 zł

24.11, g. 17.00

Spotkanie autorskie z Mar cinem Kydryńskim, Sala Akwarium. Bilety: 2 zł

26.11, g. 16.00

Maluchy w krainie dźwięku: trąbka, Sala Totu. Bilety: 25 i 15 zł.

26.11, g. 16.00

Spotkanie autorskie z Marią Kocot. Kawiarnia Becek. Bilety: 2 zł

30.11, g. 18.00

Chanson Francaise – Justy na Bacz z zespołem. Sala ToTu. Bilety: 35 zł

Miejska Biblioteka Publiczna pl. Sobieskiego 3 tel. 32 787 06 01

17.11, g. 17.00

Spotkanie z Katarzyną Hetmańczyk, autorką pracy licencjackiej „Bytom i jego dziedzictwo przemysłowe w opinii młodych mieszkań ców”. Sala wykładowa, III piętro. Wstęp wolny

18.11, g. 17.00

Spotkanie z poetą Pawłem Kobylewskim, autorem niedawno wydanego to miku „Karbunkuł”. Oprawa muzyczna i prowadzenie: Mariola Konieczna. Galeria Rotunda. Wstęp wolny

24.11, g. 17.00

Spotkanie z Anną Meiser, autorką pracy doktorskiej „Życie kulturalne Bytomia w latach 1945-1970 w świe tle wspomnień, artykułów prasowych i archiwalnych”. Sala wykładowa, III piętro. Wstęp wolny

Muzeum Górnośląskie w Bytomiu

pl. Sobieskiego 2, ul. W. Korfantego 34 tel. 32 281 82 94

16.11, g. 12.00

„Etnodizajn” – warsztaty dla rodzin i dzieci z Ukrainy, zbiórka przed kasą główną, pl. Sobieskiego 2. Obowią zują zapisy. Wstęp wolny

17.11, 17.00

„Moda na średniowiecze” –wykład, prowadzi: Cecylia Jańczuk. Centrum Edukacji, pl. Jana III Sobieskiego 2. Bilet: 2 zł

19.11, g. 12.30

„Biżuteria z charakterem – skarby ze skrzyneczki ba buni” – warsztaty dla dzieci, zbiórka przed kasą główną, pl. Sobieskiego 2, obowiązu ją zapisy. Bilet: 12 zł

20.11, g. 12.30 i 16.00

Spotkanie przy obrazie Jana Matejki „Wit Stwosz jako dziecko”, oprowadzanie kuratorskie po Galerii Ma larstwa Polskiego, prowadzi: Urszula Mikoś, pl. Sobieskie go 2. Wstęp wolny

20.11, g. 14.00

„Skarby śląskiej szafy” –oprowadzanie po Śląsku, prowadzą: Maria Osadnik i Anna Grabińska-Szczę

śniak, pl. Sobieskiego 2. Wstęp w cenie biletu na wystawę specjalną

23.11, g. 12.00 „Od morza do chmur i z powrotem” – warsztaty dla rodzin i dzieci z Ukrainy, zbiórka przed kasą główną, pl. Sobieskiego 2. Obowią zują zapisy. Wstęp wolny

24.11 „Duch miejsca. Archeolo gia sacrum” – konferencja naukowa, pl. Sobieskiego 2, wstęp za zaproszeniem

24.11, g. 17.00 „Jak wykonać podwiązkę metodą średniowieczną? ” – warsztaty dla dorosłych, prowadzi: Cecylia Jańczuk, pl. Sobieskiego 2, obowiązu ją zapisy. Bilety: 30 zł

26.11, g. 12.30 „Wróżby na noc św. Andrze ja” – warsztaty dla dzieci, zbiórka przed kasą główną, pl. Sobieskiego 2, obowiązu ją zapisy. Bilety: 12 zł

26.11, g. 13.00 „Szydełko dla początkują cych – gwiazdki” – warsztaty dla dorosłych, prowadzi: Aleksandra Bober, Centrum Edukacji, pl. Jana III Sobie skiego 2, obowiązują zapisy. Bilety: 30 zł

27.11, g. 12.30 – 17.00 „W kręgu magii, wróżb i przepowiedni. Andrzejki w Muzeum Górnośląskim” – lanie wosku, wróżby słowiańskie, celtyckie i nie tylko, pl. Sobieskiego 2 i ul. W. Korfantego 34. Bilet: 10 zł

27.11, g. 12.30 i 14.30 „Kościół Świętego Ducha oczami archeologa” – ostat nie oprowadzanie kurator skie, prowadzi: Jarosław Święcicki, pl. Sobieskiego 2. Wstęp w cenie biletu na wystawę czasową

27.11, g. 15.30

„Paul Jackisch – górnoślą ski budowniczy kościołów” – pokaz filmu, prowadzą: dr Joanna Lusek (MGB) i Markus Tylikowski (DFK w Bytomiu), ul. W. Korfante go 34. Bilet: 2 zł

30.11, g. 12.00 „Wróżby na noc św. An drzeja warsztaty dla rodzin i dzieci z Ukrainy”, zbiór ka przed kasą główną, pl. Sobieskiego 2, obowiązują zapisy. Wstęp wolny

30.11, g. 17.00 „Astrid Lindgren – wojna w dziennikach pisarki” –wykład, prowadzi: Jolanta Zaczkowska Centrum Edukacji, pl. So bieskiego 2. Bilet: 2 zł

Opera Śląska ul. Moniuszki 21-23 tel. 32 396 68 00

19.11, g. 18.00

„Dwa kolory” – koncert muzyki polskiej i ukraińskiej w wykonaniu: Aleksander Teliga – bas, Magdalena Abłażewicz – sopran, Emilia Rabczak – mezzosopran, Halina Teliga – fortepian. Sala koncertowa im. A. Di dura. Bilety: 40 zł

27.11, g. 16.00 Spotkanie z profesorem

Janem Ballarinem, solistą operowym, twórcą niezapo mnianych kreacji scenicz nych. Sala koncertowa im. A. Didura. Bilety: 1 zł

CSW „Kronika” Rynek 26, tel. 32 281 81 33

19.11, g. 17.00

„Długa przerwa. Wystawa dla najmłodszych i nie tylko” – wernisaż wystawy. Prace prezentują: Maciej Cholewa, Dorota Hadrian, Dominika Malska, Gary Marshall-Ste vens, Sylwester Piechura, Maciej Baranowski. Kurato rzy: Katarzyna Kalina, Paweł Wątroba. Wstęp wolny

Do 31.12

„Musiałam sama stać się słońcem” – wystawa Małgo rzaty Goliszewskiej, Doroty Hadrian i Patrycji Orze chowskiej. Kuratorki: Agata Cukierska, Katarzyna Kalina. Oprowadzania: każdy pią tek o 17.00. Wstęp: 1 – 2 zł

Teatr Rozbark ul. W. Kilara 29 tel. 32 428 13 11

17.11, g. 19.00

Eksperymentalna Scena Studentów, prezentacje w wykonaniu studentów Akademii Sztuk Teatralnych – Wydziału Teatru Tańca w Bytomiu. Wstęp wolny

19.11, g. 19.00

„Zjednoczone stany zmyślo ne” – wieczór krótkich form choreograficznych, w kon cepcji Anny Piotrowskiej. Wykonanie: zespół Teatru Rozbark, bilety: 20 i 30 zł