Salt #6-2009 Preview

GetSalt.com

Interview met snowboardicoon en winteractivist Jeremy Jones: “I hike what i ride”

#

6

4e jaargang /jan. ‘10

BIG RIVER MAN EXTREME ZWEMTOCHT IN DE AMAZONE GLETSJERS DE MOOISTE TONGEN VAN DE WERELD ZEN & ZO FITNESS TIPS VOOR MIND & BODY

+ boeken, bikes & boards SCHAATSSAFARI ZWEDEN 3 dagen beulen

ISRAËL

Positief reisadvies

KOELE SHIT

Spots en spullen

Vancouver SPELEN 2010 HERINNERING AAN FIRST NATIONS

inhoud # 6 dec. 09 / jan. 10 op de cover: northwest Pacific art van de haida tribe

76

Gear

Verschrikkelijke sneeuwmannen

GetSalt.com

Interview met snowboardicoon en winteractivist Jeremy Jones: “I hike what i ride”

#

6

36

4e jaargang /jan. ‘10

76

the Big river Man

BIG RIVER MAN EXTREME ZWEMTOCHT IN DE AMAZONE GLETSJERS DE MOOISTE TONGEN VAN DE WERELD

Gletsjers, de mooiste tongen van de wereld

ZEN & ZO FITNESS TIPS VOOR MIND & BODY

+ boeken, bikes & boards SCHAATSSAFARI ZWEDEN 3 dagen beulen

ISRAËL

Positief reisadvies

KOELE SHIT

Spots en spullen

Smaakmakers 12 Sacred Site Sedona, Arizona 14 People Planet Play Nieuws, trends & gadgets 19 Onbekend maakt bemind Eolische eilanden 21 Vluggertje De grote Peel 22 Cool People Fair Mail 25 Dromenland Reistrends & tips 55 Huisstijl Wonen, kunst & design 86 Horen, zien zwijgen Muziek, films en boeken 82 Koek en Zopie Leuk en lekker 85 Body en Soul Voer voor je ziel 76 Gear Boots, bikes, boards en ski’s 86 Lichaamstaal Onderkoeling en bevriezing 88 Megapixel Avondfoto’s 90 Routetips Grensverleggende routes

Vancouver SPELEN 2010 HERINNERING AAN FIRST NATIONS

Spraakmakers 26 56 58 72

Reisreportage Israel Wereldroutes Van winterdip naar wintertip In de media The Big Riverman Exit Hier moet je naar toe

Hoofdgerechten 36 Koele shit Verhalen, gebeurtenissen, spots en spullen om de winter door te komen

Columns 83

Roxane Catz

91

Floortje Dessing

Nagerechten 96 Salt Homeshop 98

Colofon

99

Word Salt abonnee

Van de redactie Dag 2009, hoi 2010 Laatste Salt van dit jaar en ook nog maar 20 dagen te gaan tot het einde van 2009. Ik vind het een goed moment om weer even terug te blikken.

Was het afzien? Wel, als ik de kranten, nieuwssites en praatprogramma’s van het afgelopen jaar moet geloven. En “Hoe gaat het bij jullie”, was de meest gestelde vraag van dit jaar, doelend op de crisis die menigeen aan het wankelen heeft gebracht. De crisis ontkennen zou ook een beetje raar zijn, want natuurlijk hebben ook wij gemerkt dat iedereen wat voorzichtiger was dit jaar. We hebben minder advertentiegeld opgehaald dan voorgaande jaren, en dat is absoluut jammer, maar daarentegen heb ik veel meer verhelderende gesprekken gevoerd. Iedereen leek wel geland te zijn en praten over minder in plaats van meer bleek heel inspirerend te zijn.

Even terug op de plaats; waar ging dit leven ook al weer over? In ieder geval niet over gebakken lucht. Dat is voor iedereen nog nooit zo duidelijk

geweest. Heerlijk zo’n crisis, het ruimt zo lekker op, vooral in je hoofd. Want ik kwam los van allerlei vastgeroeste overtuigingen. En de ruimte die toen vrijkwam is zo heerlijk dat ik niet alleen terugkijk op een fantastisch 2009 maar al weer sta te trappelen op de drempel van 2010.

En ik ben benieuwd wat er allemaal weer op mijn pad gaat komen. En met een mooie uitspraak van Jon Kabat-Zinn (Amerikaans moleculair bioloog) sluit ik het laatste voorwoord van dit jaar af: “Je kunt de golven niet tegenhouden, maar je kunt wel leren surfen.” Tot volgend jaar.

Natasha Bloemhard | hoofdredacteur | Natasha@getsalt.com

DEC. 09 / JAN. 10

SALT #6

3

PITTIG

Harde feiten

De ultieme krachtpatser is de neushoornkever. Deze gewichtheffer kan maar liefst 850 keer zijn eigen lichaamsgewicht optillen. Dit komt overeen met een mens die ongeveer 80.000 kilo bankdrukt.

HET FITSTE VOLK UIT DE GESCHIEDENIS? DAT MOETEN HAAST WEL DE SPARTANEN ZIJN GEWEEST. DOORDAT ZE VAN KINDS AF AAN AL AAN EEN EXTREEM TRAININGSPROGRAMMA WERDEN ONDERWORPEN, WAREN HET ALLEMAAL MANNETJESPUTTERS EN STAAT ‘SPARTAANS’ NU NOG STEEDS VOOR ‘AFZIEN’. KIJK DE FILM 300 MAAR EENS.

Fitness Schots onderzoek onder 3500 mannen heeft ondubbelzinnig aangetoond dat je langer leeft als je regelmatig sex hebt. Dus waar wacht je nog op?

Door een spannende fantasie te hebben wanneer je lichaam pijn doet, bijvoorbeeld tijdens een training, kun je je pijntolerantie verdubbelen.

De sterkste vrouw ter wereld is de Nederlandse Ielja Strik.

Zij won afgelopen jaar wereldkampioenschap powerliften, waarbij ze haar hand niet omdraaide voor een slordige 165 kilo bankdrukken.

Handjes thuis heren!

VEEL LACHEN IS HET BESTE ADVIES VOOR EEN FIT LICHAAM. UIT ONDERZOEK BLIJKT DAT EEN SERIEUZE LACHBUI HETZELFDE EFFECT OP JE HART HEEFT ALS TIEN MINUTEN ZWOEGEN OP DE ROEIMACHINE.

GROEN BEVORDERT JE HERSTEL ALS JE ZIEK BENT, LETTERLIJK. UIT STUDIES BLIJKT NAMELIJK DAT PATIËNTEN DIE NA EEN BEHANDELING EEN KAMER MET UITZICHT OP EEN STUKJE NATUUR HEBBEN, SNELLER HERSTELLEN EN MINDER MEDICATIE NODIG HEBBEN. DEC. 09 / JAN. 10

SALT #6

11

6

SALT 06 #6

JAN. DEC.2010 09 / JAN. 10

Waypoints In het hoge noorden van Canada en Amerika is de kans groot dat je oog in oog komt te staan met een opgestapelde hoop stenen in de vorm van een menselijk figuur, oftewel een inuksuk. Een inuksuk - een samenvoeging van de Inuit-woorden inuk (persoon) en suk (vervanging) dat ‘handelend als een mens’ betekent – is een herkenningspunt dat al sinds mensenheugenis door de oorspronkelijk bewoners van het arctische noorden wordt gebouwd. Voor volkeren als de Inuit (Canada, Groenland, Alaska), de Kalaallit (Groenland), Inupiat (noordwest-Alaska) en de Yupik (centraal-Alaska) was een inuksuk vaak de enige manier om hun weg in het kale toendralandschap te vinden.

Belangrijke inuksuit (meervoud van inuksuk) werden opgenomen in ayaya; oude liederen waarin navigatiepunten werden bezongen zodat een reiziger makkelijk de juiste richting kon onthouden. Daarnaast werden ze ook gebruikt om jachtgronden te markeren, dienden ze als waarschuwing voor eventueel onheil en werden ze opgericht als gedenktekens. Behalve dat inuksuit onmisbaar waren om in het barre landschap te overleven, vervulden ze ook een spirituele rol. Zo geloofden de Inuit dat veel inuksuit door hun voorvaderen waren gebouwd.

Historisch gezien bestaat een echte inuksuk eigenlijk alleen maar uit één simpele rechtopstaande steen. Pas later, waarschijnlijk beïnvloedt door de komst van ontdekkingsreizigers en missionarissen, gingen de stenen figuren steeds meer op mensen lijken. Deze varianten worden inunnguag – wat zoveel als ‘lijkend op een mens’ betekent - genoemd. Hoewel door de komst van allerlei moderne navigatiemiddelen de inuksuit en de inunnguat (meervoud van inunnguag) hun eigenlijke functie hebben verloren, zijn ze voor de Inuit nog steeds een trots cultureel symbool. Zo prijkt een stenen figuur op de vlag van het Canadese territorium Nunavut. In dit gebied, gelegen op het afgelegen Baffin Island, bevindt zich overigens Enusko Point; een National Historic Site waar je meer dan 100 inuksuit kunt aantreffen.

Makkelijker te bereiken is de enorme inunnguaq die ter ere van de winterspelen in Vancouver op Whistler Mountain is gebouwd. De First Nations zijn niet altijd even blij met de populariteit van hun symbool. Sommigen van hen vinden het symbool van de Winterspelen meer op Pacman dan op een originele inuksuk lijken.

welkom bij

people planet plaY

Nachtje bunkeren?

Er was eens een wrede dictator die zo bang was voor een buitenlandse inval dat hij zijn land helemaal volbouwde met bunkers, 750.000 in totaal.

Helaas was het veertigjarige schrikbewind (19441985) van de communistische Hoxha in AlbaniĂŤ geen sprookje.

Deze betonnen koepels zijn hier het droevige bewijs van.

Concrete Mushrooms kwam op het briljante idee om een groot deel van deze bunkers te recyclen tot eco-hotels. Veel van deze onverwoestbare paddenstoelen staan namelijk midden in de schitterende Albanese natuur. Hoewel de plannen nog op de tekentafel liggen, hebben wij deze alvast gereserveerd! blog.concrete-mushrooms.com

Batman schiet walvissen te hulp Op het moment dat je dit leest is de Japanse walvisvloot onder het mom van resreach weer volop bezig met hun illegale jacht op walvissen.

Dit keer krijgen de Japanners niet alleen tegenstand van de Steve Irwin, het vlaggenschip van de Sea Sheperd, maar ook van de Ady Gil; een supersnelle trimaran die meer weg heeft van een enorme vleermuis dan van een boot. Met een maximum snelheid van ruim 90 km/uur zal het voor de walvisjagers lastig zijn om dit futuristische actieschip te ontlopen.

Sea Shepherd kreeg de futuristische jager cadeau van miljonair Ady Gil die de acties tegen de walvisjacht van harte ondersteunt. Als dank draagt de Trimaran dan ook zijn naam. Laten we hopen dat het dit keer de Japanners zijn die zich opgejaagd voelen. seasheperd.com

Kerngetallen

Hoogste golven

300 m Titan maan, Saturnus

25 m

Cortes Bank , 170 km voor de kust van CaliforniĂŤ

24 m Jaws, Maui

20 m

Dungeons, Zuid-Afrika

17 m

Puerto Escondido, Mexico

12 m

Teahupoo , Tahiti 14

SALT #6

DEC. 09 / JAN. 10

people planet plaY Michael Clark/Red Bull Photofiles

Sponsorcontract dankzij YouTube

Surf soap Op een van de grootste en gevaarlijkste golven ter wereld, Mavericks (net ten zuiden van San Francisco) speelt zich een ware surf soap af. De CEO van Mavericks Surf Adventures, het bedrijf dat de surfwedstrijd met het hoogste prijzengeld organiseert, heeft onlangs de man ontslagen die deze monstergolf in 1975 ontdekte.

Vijftien jaar lang surfte Jeff Clark (52) Mavericks in zijn uppie. Hij lag jarenlang alleen in het water omdat niemand anders de ballen had om hem te vergezellen. In 1999 had Clark eindelijk genoeg surfers gevonden om de eerste wedstrijd te organiseren. In 2003 ging de soul surfer met sportmarketingman Keir Beadling in zee. Al snel bleek dat de twee verschillend over de organisatie van een surfwedstrijd dachten. Beadling wilde het evenement met een vette prijzenpot van 150.000 dollar alleen laten doorgaan als hij voldoende sponsors had binnengehaald, terwijl voor Clark golfhoogtes veel belangrijker waren. Vorig jaar ging het mis. Terwijl de golven huizenhoog braken, kon de wedstrijd niet doorgaan omdat Beadling nog geen grote partijen had gestrikt. Toen dit een paar weken later wel het geval was en de wedstrijd uiteindelijk kon doorgaan, was de oceaan zo plat als een dubbeltje. Clark weigerde de aanwezige surfers het water in de te sturen en verloor zijn baan.

Toen de Schotse mountainbiker Danny MacAskill (23) vorig jaar een filmpje van zijn ongelooflijke trialkunsten op YouTube zette, had hij nooit kunnen vermoeden dat hier ruim 12 miljoen mensen naar zouden kijken.

Ook Red Bull zag het filmpje en besloot de talentvolle biker te sponsoren. Na het zien van deze foto begrijp je waarom de fabrikant van het energiedrankje een goede keuze heeft gemaakt. De mountainbike waarmee Danny op YouTube door het beeld springt heeft hij inmiddels via Ebay geveild. De opbrengst komt ten goede aan BBC Children in Need, een inzamelingsactie voor kansarme kinderen in Engeland. Op GetSalt.com (tv) kun je nog een keer met open mond naar Danny kijken.

GETSALT.COM POLL

Op onze website vroegen we je met welke aanpak, om de illegale walvisvangst van de Japanners tegen te gaan, jij het eens bent.

Dit is wat je zei:

23% Vreedzaam protest en lobby (Greenpeace)

23%

48% Walvisjagers het leven zuur maken 49%

28%

met alle mogelijke middelen (Sea Shepherd).

29% Starten en begeleiding van programma’s ter bescherming van de walvis (WNF).

0% Geen aanpak. Wat maakt het uit als de walvis verdwijnt.

DEC. 09 / JAN. 10

SALT #6

15

reisreportage

Actief reisadvies

26

SALT #6

DEC. 09 / JAN. 10

reisreportage TeksT Ard krikke Beeld Ard krikke, goisrAël.nl

“Is het wel veIlIg? Ik zou er nooIt naar toe gaan. voor wIe ben jIj?” nooIt eerder kreeg Ik zoveel opmerkIngen nadat Ik famIlIe en vrIenden vertelde dat Ik naar Israël zou gaan. hoewel nIemand er was geweest, had vrIjwel Iedereen een uItgesproken menIng over dIt land. In dIt reIsverhaal ga Ik deze menIngen nIet bevestIgen noch ontkrachten. alle relIgIeuze en polItIeke tegenstellIngen heb Ik naast me neergelegd en me tIjdens mIjn reIs vooral gefocust op de hIstorIsche en natuurlIjke schoonheId van dIt heIlIge land.

Ondanks alle krantenkoppen en televisiebeelden die verslag doen van gewelddadige confrontaties van het conflict tussen Israël en de Palestijnen, heb ik me gedurende mijn 8-daagse reis geen moment onveilig gevoeld. Natuurlijk is Israël een potentieel kruitvat vol religieuze en politieke tegenstellingen, hoe kan het ook anders in een land waar drie van de voornaamste godsdiensten in de wereld – jodendom, islam en christendom - al eeuwenlang samenkomen. En natuurlijk heeft iedereen recht op zijn eigen mening: voor de een is Israël de bad guy die de situatie met de Palestijnen en omringende landen totaal verkeerd aanpakt, voor de ander is het juist logisch dat Israël om zich heenslaat. Maar aan deze discussie, die wereldwijd al dagelijks wordt gevoerd, gaan we hier nu even voorbij. Want het zet al het andere dat het land te bieden heeft al jarenlang in de schaduw.

Ik reisde in acht dagen kriskras door het land met de bus op zoek naar actie, avontuur en een immense bijbelse cultuurschat. Dit zijn mijn hoogtepunten.

Mountainbiken in woestijnstorm “Zoiets heb ik nog maar een keer in mijn leven meegemaakt” schreeuwt Asaf boven het geraas van de wind uit. Toen we vanochtend vanuit zijn piepkleine bikeshop in het plaatsje Midreshet Ben Gurion (vernoemd naar Israëls eerste premier) vertrokken om een van de zes mountainbikeroutes te rijden, kleurde de opkomende winterzon de pittige Halukim singletrail nog oranje. Nu worden we met de wind in de rug over de heuvels geblazen. Terwijl ik bijna geen hand meer voor mijn ogen zie, ben ik blij dat ik een paar uur geleden nog heb kunnen genieten van de slingerende trail en de fantastische vergezichten. Als we een goed uur later in de bikeshop weer op adem zijn gekomen, vertelt Asaf lachend dat dit geen goede reclame was voor het fietsen in de Negev. “Dit gebied is normaal gesproken een paradijs voor bikers.” Hoewel de meeste routes zijn gemarkeerd, is het toch aan te raden om een dag (of langer) met een gids op pad te gaan. Deze weet niet alleen de mooiste plekken te vinden maar vertelt je ook veel over de bijzondere geschiedenis van het gebied. Een dag kost je ongeveer $120,- (inclusief materiaal). De beste periode om te mountainbiken is van oktober t/m april, in de zomer is het te heet. Je kunt dan alleen ’s ochtendsvroeg biken of ’s nachts bij maanlicht (volgens Asaf een aanrader).

DEC. 09 / JAN. 10

SALT #6

27

interview

Ondanks al mijn groene tekortkomingen, wist ik dat ik mijn relatie met merken, gebieden, andere boarders en de media kon gebruiken om iets terug te doen

32

SALT #6

DEC. 09 / JAN. 10

interview Door ArD KriKKe. BeelD lozzA (o’Neill), rossigNol

snowboardicoon & sneeuwactivist

Jeremy Jones

Wat doe je als je het grootste deel van je leven in de sneeuW hebt doorgebracht, in talloze snoWboardfilms hebt gespeeld, op tientallen covers hebt gestaan, al jarenlang de ongekroonde koning van het freestyle snoWboarden bent en je er op een gegeven moment achterkomt dat de sneeuW langzaam maar zeker onder je board begint te smelten? dan gooi je net als jeremy jones (34) drastisch het roer om. met zijn protect our Winters (poW) – organisatie Wil hij ervoor zorgen dat toekomstige generaties ook nog van de sneeuW kunnen genieten.

“Als professional snowboarder reis ik de hele wereld over op zoek naar de beste sneeuw. De laatste paar jaar merk ik echter steeds vaker dat de sneeuwcondities aan het veranderen, (lees: verslechteren) zijn. Zo valt er steeds minder sneeuw op de lager gelegen hellingen.

Ook ondervind ik aan den lijve dat het weer op veel plekken in de wereld steeds grilliger en veranderlijker wordt. Hierdoor kan ik soms al in het najaar in plaats van hartje winter in bepaalde gebieden boarden. Uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken blijkt ook dat veel wintersportgebieden het de komende jaren door gebrek aan sneeuw steeds moeilijker zullen krijgen. Een echte eyeopener voor mij was dat ik jaren geleden in British Columbia over een golfbaan liep en een local tegen me zei dat ik me eigenlijk op een oude piste bevond.

Het gebied had vijf jaar eerder noodgedwongen zijn deuren moeten sluiten. Het was echter geen oud mannetje waarmee ik sprak, maar een jonge gast van in de dertig. Dit was een redelijke schok. Als hij in zijn korte leven al zo’n drastische verandering had meegemaakt, wat zou ons dan de komende dertig jaar dan te wachten staan? Toen ontstond het idee om POW op te zetten.”

Aan het woord is Jeremy Jones, een levende snowboardlegende die al jaren letterlijk en figuurlijk aan de top staat. Doordat hij tijdens zijn lange carrière – hij was als klein mannetje al niet van het snowboard af te slaan - de gevaarlijkste, steilste en meest afgelegen bergen ooit heeft bedwongen, is zijn naam synoniem aan ‘big mountain snowboarding’. Toch heeft de O’Neill teamrider ervoor gekozen om het zogenaamde heliboarden achter zich te laten. In plaats van een helikopter of sneeuwscooter trekt de Amerikaan nu op eigen kracht de bergen in. Of zoals hij het zelf verwoordt: “I hike what I ride.”

Protect Our Winters “Ik wist niet hoe ik een non-profit organisatie moest beginnen en daarnaast was ik bang voor de kritiek die ik over mezelf zou afroepen. Ik, Jeremy Jones, die als professioneel snowboarder de hele wereld over reist, van de ene in de andere helikopter hopt en een carbon footprint ter grootte van een olifant heeft. Ik ben duidelijk geen heilige op dit gebied.

DEC. 09 / JAN. 10

SALT #6

33

Koele shit

Verhalen, gebeurtenissen, spots en spullen om de winter door te komen

GLETSJERS Door rosanne VrienD, Laurien ruessink, arD krikke, robert nieuwLanD. beeLD gLetsjers: nasa

DE mooiSTE TonGEn vAn DE wERELD

36

SALT #6

DEC. 09 / JAN. 10

koele shit Gletsjers zijn de beeldhouwers van Moeder natuur. dankzij hun werk bestaan er in ons landschap fjorden en ook aan de vorMinG van valleien hebben ze hun bijdraGe Geleverd. wereldwijd bestaan er waarschijnlijk wel Meer dan 100.000 Gletsjers. op elk continent, behalve australië, koMen ze voor.

90% van alle Gletsjers op aarde liGt op antarctica. een van de beste plekken oM van deze ijskunst te Genieten, is vanuit de ruiMte. GelukkiG hadden de werkneMers van de nasa hun fotocaMera bij zich.

Bear Glacier Alaska Op deze satellietfoto zie je duidelijk waarom gletsjers ook wel ijsrivieren worden genoemd. De Bear gletsjer (op het schiereiland Kenai) spuugt grote stukken ijs uit in een enorm gletsjermeer. De onnatuurlijke groenblauwe kleur van het water wordt veroorzaakt door verpulverde mineralen die de gletsjer vanuit de bergen meevoert. De ‘racestrepen’ die je in het midden ziet bestaan uit puin (tussenmorene) die de machtige stroom op zijn reis door de bergen meeneemt. Helaas wordt deze ijsbeer sinds 1940 steeds kleiner. Een van de grootste Europese gletsjermeren is Lac d’ Annecy.

Heiltskuk Icefield Canada De Heiltskuk Icefield vind je in de zuidelijke Coastal Mountains van British Columbia en beslaat een gebied van zo’n 3600 km2. Op deze gedetailleerde foto kun je zien dat de ijsvelden vooral met sneeuw zijn bedekt en dat er twee grote valleigletsjers uitstromen: de Silverthrone gletsjer en de Klinaklini gletsjer. Bekende Europese valleigletsjers zijn de Zwitserse Aletschgletsjer en de Noorse Briksdalsbreen.

Eugenie Glacier Canada Vanuit de ruimte lijkt het alsof je naar de aders van een gigantische ijsreus zit te staren. Deze foto werd door de ASTER satelliet genomen, een satelliet wordt ingezet om zelfs de kleinste veranderingen van gletsjers te monitoren. Als je goed naar de linker gletsjer kijkt zie je dat het uiteinde van de ijstong op het water drijft. De witte vlekken zijn enorme ijsbergen die in de Dobbin Bay drijven.

Helheim Groenland

Langs de randen van de Groenlandse ijskap stromen gletsjers als ijsrivieren door smalle fjorden de zee in. Gletsjers kunnen dit alleen doen als het ijs dik genoeg is om aan de grond te blijven ‘plakken’. Als het ijs te dun wordt of het water onder de gletsjer te diep, dan brokkelt het uiteinde van een gletsjer in rap tempo af. En dat is precies wat er met deze Groenlandse ijsrivier gebeurt. De Helmheim gletsjer is in vier jaar tijd ruim 7 kilometer in lengte en 40 meter in dikte geslonken.

DEC. 09 / JAN. 10

SALT #6

37

KOELE SHIT

TOPPER Met de Mera Peak Pants heeft Vaude een primeur in handen; het is de eerste broek met een ingebouwde klimgordel. Ideaal voor bijvoorbeeld een gletsjeroversteek of een serieuze toerskitocht. De gordel weegt slechts 110 gram. Voor optimale bewegingsvrijheid bestaat de Peak Pants boven de knie uit een winddichte softshell en onder de knie uit waterdicht laminaat.

Aftikken Ð 291,20 vaude.nl

POEDEREN Dames die graag poederen, komen met de lichte (850 gram) Snow Storm ND18 volop aan hun trekken. Deze goeduitziende alleskunner van Lowe Alpine draagt zonder te mopperen ski’s, snowboard, waterzak en een helm.

Daarnaast zorgt zijn strakke uiterlijk ervoor dat hij in de poeder niet ongewild als een sneeuwschep fungeert. Het enige dat deze alleskunner jammer genoeg niet doet is aan het einde van de dag even lekker je vermoeide benen masseren. Aftikken Ð 84,95 rugzak.nl

ZACHT HUIDJE Dit katje laat zich makkelijk zonder handschoenen beetpakken.

Sterker nog, als je de Mynx van Mountain Hardwear aantrekt, ga je vanzelf spinnen. Super vrouwelijke fit, technisch van binnen (Windstopper) en een zacht huidje aan de buitenkant.

Aftikken Ð 219,95 mountainhardwear.com

JAILHOUSE ROCK WARME HANDEN Van een handschoen verwacht je dat hij je handen warm en droog houdt. En dat is wat de Raven Glove van Dakine doet. Uitgevoerd met waterafstotend Durafuse leer aan de buitenkant en een ademende (voorgevormde) binnenhandschoen. Aftikken Ð 64,95 dakine.com

COLD AS ICE Het onlangs in Nederland (opnieuw) geïntroduceerde IJslandse merk 66 North laat met de “Vik” hooded sweater zien dat ze weet wat er nodig is om je warm te houden. Gemaakt van Polartech (ademend en sneldrogend) en speciaal gemaakt voor heren die zich door niks of niemand laten tegenhouden. Aftikken Ð 132,-. 66north.com

Hoewel het signature model van O’Neill teamrider Seb Toutant je in eerste instantie misschien aan een gevangenisoutfit doet denken, ben je in deze jas toch zo vrij als een vogel. Waterdicht en extreem ademend. Uitgevoerd met getapete naden, extra ventilatiemogelijkheden, afneembare capuchon en sneeuwvanger. Aftikken Ð 179,95 oneill.com

MAGIC TOUCH FEESTBEEST Hoewel je met de Anon Helix op je hoofd zo een black&white dance party zou kunnen crashen, is de stijlvolle goggle toch echt voor gebruik in de sneeuw ontwikkeld. Uitgevoerd met een krasvrije (polyurethaan) lens met ventilatiesysteem tegen het beslaan. Lenzen zijn verkrijgbaar in verschillende kleuren. Aftikken Ð 59,95 anonoptics.com

52

SALT #6

DEC. 09 / JAN. 10

Wie kent het ‘probleem’ niet; je handschoenen uit moeten trekken omdat je anders je mp3-speler of je iPhone niet kunt bedienen? The North Face Etip handschoen is de oplossing. Wijsvinger en duim van dit fancy model zijn namelijk voorzien van X-Static, een polyester stoflaag met daartussen een laagje puur zilver dat voor elektrische geleiding zorgt, waardoor je ook touch screens kunt bedienen.

Aftikken Ð 30,thenorthface.com

DEC. DEC09 09./JAN. / JAN. 10 10

SALT SALT #6 06

53

KOEK EN ZOPIE Berry christmas Thuis op reis Je houdt van reizen en van eten?

Dan is het kookboek ‘Reismenu, verhalen in gerechten’ van Cor Hospes een geweldige inspiratiebron. Dit boek voert je met korte, humoristische (reis)verhaaltjes langs verschillende landen, streken en gerechten. Zeker weten dat je na het bereiden van het Surinaamse recept voor moksi alesi met gebakken banaan en pindasaus, je vakantieplannen bij gaat stellen.

Uitgever: KunstMag. ISBN 9789075979183

Liever een sapje met de feestdagen?

Met de cranberry sap van Canadian Red blijf je geheel in stijl. En gezond, want het bestaat uit puur cranberrysap, zónder toegevoegde geur-, smaak- en kleurstoffen, maar wel mét een forse dosis anti-oxidanten.

Verkrijgbaar voor Ð 2,50 per flesje bij Gall & Gall. canadian-red.com

Bio bubbels Met het opentrekken van een biologische fles champagne van de Sousa, afkomstig uit Avize in Noord-Frankrijk, heb je je eerste goede daad voor het nieuwe jaar al verricht.

Slechts 30 van de 5000 champagneboeren werken op dit moment biodynamisch en Wijnboer Erick de Sousa is er één van.

Hoe dat in zijn werk gaat en wat dat allemaal inhoudt, kun je in een filmpje op zijn website (champagnedesousa.com) zien.

Zijn werkwijze wordt niet alleen beloond met een heerlijk en eerlijk product maar ook met een plek hoog op de ranglijst van de Franse champagnekenners. De bubbels zijn te bestellen per doosje van zes via vinoblesse.nl voor Ð 28,95 per fles.

1e duurzame viskookboek Het gaat slecht met onze oceanen maar toch ben je dol op het eten van vis.

Een stevig dilemma. Naast de Viswijzer, helpt sinds kort ook het Fishes kookboek je met het maken van een goede keus. Het boek – dat inmiddels door de Volkskrant is uitgeroepen tot kookboek van het jaar – is geschreven door Bart van Olphen, oprichter van de duurzame viswinkels Fishes, en de Engelse topkok Tom Kine, en is letterlijk een lust voor het oog. Voor de recepten is alleen gebruik gemaakt van MSC-gecertificeerde vis.

MSC is een keurmerk, herkenbaar aan een blauw ecolabel, dat jou garandeert dat de vis die je gekocht hebt, afkomstig is van een duurzaam visserijbedrijf. Op dit moment zijn dat er 150 wereldwijd.

Fontaine Uitgevers, ISBN 978-90-5956-324-7. Prijs Ð 24,95.

82

SALT #6

DEC. 09 / JAN. 10

HUISSTIJL

Wonen, kunst en design

Goedgek(l)eurd Vanwege de vele kleurtjes zijn oude en afgekeurde rijstzakken geliefder dan ooit onder ontwerpers. Geen enkele zak is immers hetzelfde en dat geldt dus ook voor hetgeen wat de ontwerpers er weer van weten te maken, zoals deze kussenhoezen. Maar ook de productie van tassen, tafelkleden en schorten behoeden de rijstzak (en ons milieu) van een eenzame dood in de vuilverbrandingsoven. Verkrijgbaar bij verschillende wereldwinkels. ditiswaar.nl

Million dollar smile Met deze bijzondere borstel van Radius lach je gegarandeerd je blinkende tanden bloot. De tandenschrobber bestaat namelijk voor 90% uit gerecyclede materialen. Voor de robuuste handgreep zijn verpulverde Amerikaanse Dollars, hout en vlas gebruikt.

De borstelkop vervang je, net als bij een scheermesje, in één klik uit zijn ‘houtgreep’. Ook de verpakking is ‘oud’, deze bestaat voor 50% uit PET-flessen. radiustoothbrush.com

leestafel Vorkje meeprikken In de VS worden 2.500.000 plastic flessen per uur weggegooid! Designer Oscar Diaz vond een betere bestemming voor al dit plastic. Hij ontwierp een superlicht besteksetje dat rechtstreeks uit een gebruikte PET-fles wordt gesneden.

Na het uitsnijden krijgt het eerst een laagje van koper en daarna van tin. Hapt lekker weg. oscar-diaz.net

Natuurlijk kun je die stapel oude tijdschriften waar je al maandenlang tegen aan zit te kijken braaf naar de papiercontainer brengen.

Maar waarom maak je er geen tafel van. Voor inspiratie hoef je alleen maar naar deze Revision tafel te kijken. De Revision is gemaakt van oude skatebladen en afgewerkt met een watervaste, niet-giftige laklaag. Je snapt natuurlijk dat wij wachten op de eerste die ‘uitgelezen’ genoeg om ons een foto van zijn eigen Salt tafel (Salt wel eerst lezen hè) mailt. afhboston.com

DEC. 09 / JAN. 10

SALT #6

55

wereldroute

4x van winterdip naar wintertip

Koud serveren!

Stil, donker en koud! ook koning winter kent zo zijn charmeS. duS weg met die winterdip of donkerdepreSSie; dit zijn wintertipS die koud het beSte Smaken. Voeg er na afloop een knetterend openhaardVuurtje, een SteVige SchnapS of warme choco aan toe en jij zwiert met het grootSte gemak de winter door.

Holland - Utrecht

Fietsen door Het domein van de vleermUis Koud serveren De forten van de Nederlandse Waterlinie herbergen in de winter geen soldaten, zoals vroeger, maar hordes gevleugelde vriendjes van Batman. Om de beschermde diertjes zoveel mogelijk rust te bieden tijdens hun winterslaap zijn de meeste forten voor het publiek gesloten in de wintermaanden. Bij hoge uitzondering stelt Staatsbosbeheer deze winter twee keer de deuren van fort Rhijnauwen (Bunnik) open. Het domein van de vleermuizen, de bunker, ga je niet binnen. Deze vampierachtigen wil je namelijk niet wakker maken omdat ze anders de lente waarschijnlijk niet halen – het ontwaken kost ze teveel energie. Buiten de bunkers is genoeg andere natuurpracht te zien. Omdat het fort jarenlang niet toegankelijk was voor publiek is het een waar paradijs geworden voor veel bedreigde planten en dieren die de boswachter je laat zien.

Route Per fiets of op skates vertrek je vanuit hartje Utrecht. De groene route leidt langs verschillende vestigingswerken van de waterlinie met als kers op de taart, Fort Rhijnauwen.

Onder nul Zoals de naam waterlinie al doet vermoeden, was water het belangrijkste wapen in de strijd tegen de vijand. Met een beetje geluk tovert koning winter de sloten en grachten om in een ijsbaan en kun je ook nog eens een mooie schaatstocht maken.

Info utrechtyourway.nl; staatsbosbeheer.nl

Finland - Kemi

meevaren op een ijsbreKer Koud serveren Hoe korter de dagen in Finland worden, des te dikker het ijs op zee waar geen doorkomen meer aan is. Alleen krachtpatsers, zoals Sampo, weten zich nog een weg door dit gigantische plakkaat (8 meter dik) in de Botnische Golf aan de westkust van Finland te banen.

Meevaren op dit schip is genieten van een eindeloze witte wildernis terwijl het ijs krakend zwicht onder de grote druk van Sampo. Houd jij wel van een frisse duik, dan kun je die hier heel letterlijk nemen. Je kunt van boord om een paar baantjes tussen de ijsschotsen te zwemmen, uiteraard gekleed in een waterproof thermisch pak. Een echte mazzelaar ben je als je tijdens deze dagtocht ook nog eens getrakteerd wordt op het mysterieuze noorderlicht dat de spierwitte vlakten in vuur en vlam zet.

Route Tussen december en half april ligt Sampo voor je klaar. Vanaf het noordelijke Kemi word je per sneeuwscooter naar de boot gebracht, vanwaar de avontuurlijke breektocht over de Botnische golf begint.

Onder nul Naast het Sampospektakel maken de extreme wintertemperaturen in Kemi nog veel meer ijspret mogelijk. Zo rijst jaarlijks in december het grootste ijspaleis ter wereld op in de stad. Hier kun je rondstruinen tussen imposante sculpturen, luisteren naar een concert of een nacht doorbrengen op een bedje van ijs.

Info sampotours.com; snowcastle.net 56

SALT #6

DEC. 09 / JAN. 10

swiss-image.ch

wereldroute

uSA - Wyoming

BuiTenSpelen in YelloWSTone Koud serveren Met een gemiddelde sneeuwhoogte van 1,27 meter is Yellowstone in de winter een totaal andere wereld. Terwijl in de zomer 2,7 miljoen bezoekers door het park trekken, kom je in de koude maan­ den in een verlaten winterlandschap in diepe slaap terecht.

Met uitzondering van de beer, die net als Yogi in zijn grot ligt te snurken, laat het wild zich nu veel beter zien. Allang blij dat de hordes toeristen zijn opgehoepeld, volgen zij hun overlevingsinstinct en migreren naar de warmte van de thermische poelen. De bizon beukt onverstoord met zijn massieve kop door de dikke sneeuwlaag om wat gras te vinden en zelfs de wolf waagt zich af en toe in het zicht om aan voedsel te komen in deze barre tijd.

Route In de winter zijn maar twee lodges in het park geopend. Vanaf daar trek je op sneeuwschoenen, per ski’s of hondenslee via talloze routes door het verlaten niemandsland waar alleen het geweld van de opspattende geisers de stilte af en toe verbreekt.

Onder nul Winter is winter, dus het kan verdomd koud zijn in Yellow­ stone. Gelukkig vind je verspreid door het park zes zogenaamde ‘warming huts’ waar je je kunt opwarmen, kleren kunt drogen en in sommige hutten ook zelfs een snack of een warme drank kunt krijgen.

Zorg dat je weet waar deze hutten zich bevinden. Info nps.gov/yell

Zwitserland – Zermatt – St. Moritz Tuffen en Zoeven door de Alpen

Koud serveren Stap in de winter eens op de Glacier Express die als een slang door de Zwitserse Alpen kruipt en je bent op slag verslingerd aan de trein. Deze langzaamste sneltrein ter wereld voert je traag tussen ruige gletsjers, over 291 bruggen en door talloze tunnels.

Onderweg passeer je maar liefst 29 bergreuzen, waarvan de pas van de Oberalp (2033 meter) het absolute hoogtepunt is. Hoog hangend boven ravijnen en in ontelbare bochten, heb je het gevoel in de modelspoor­ baan van je opa te zijn beland. Fijne gedachten zijn dat dit rode treintje niet zo snel ontspoort en bovendien niet door je slechtziende grootvader wordt bediend.

Route Vanaf Zermatt brengt de trein je in 7,5 uur door het kitscherige winterschilderij naar St. Moritz. Onderweg kun je op verschillende sta­ tions uitstappen.

Onder nul Na eindeloos naar de sneeuw te hebben getuurd vanuit een warme wagon, is het nu tijd om er zelf met je neus in te duiken. Op het staartje van de Glacier Express, tussen Bergün en Davos stap je uit in het berggehucht Preda. Hier huur je een slee waarmee je over de langst verlichte rodelbaan van Zwitserland ruim zes kilometer in een noodgang naar beneden kunt scheuren. Riemen vast.

Info glacierexpress.ch; graubuenden.ch/nl DEC. 09 / JAN. 10

SALT #6

57

in de media

Door Laurien ruessink. BeeLD amazonswim.com

Zwemmend over de langste en meest dodelijke rivier ter wereld Prijswinnende documentaire

in de media

5265 km 66 dagen 2 flessen wijn per dag 1 knotsgekke Sloveen

Het leek een onmogelijke missie. De langste en gevaarlijkste rivier ter wereld - met verraderlijke stromingen, anaconda’s, piranha’s en krokodillen - bedwingen in niets meer dan een wetsuit. Maar Martin Strel (54) bewees het tegendeel.

In de bizarre documentaire Big River Man zie je hoe hij de 5268 kilometer lange Amazone in 66 dagen al zwemmend aflegt. Een hartverwarmend verhaal in het teken van vrede, vriendschap en schoon water.

De missie

De rivieren

Deze man met een missie, zijn humor en de dark side die de rivier in hem naar boven bracht, kun je zien in de winnaar van het Sundance Festival van 2009: de documentaire ‘Big River Man’. Strel: “Sommige mensen denken ook dat wereldvrede en een einde aan honger, armoede en ziektes onmogelijk zijn. Ik ben hier om te bewijzen dat niets onmogelijk is.”

In de film maak je kennis met Martin Strel, die niet makkelijk in een hokje te stoppen is. Je kunt hem beschrijven als een strijder voor een beter milieu, een Christusfiguur, een moderne held, een boze alcoholist, een bezeten man en een aandachtvrager, maar we houden het bij het meest simpele; Martin Strel is een zwemmer. Een 54-jarige Sloveense marathonzwemmer die tijdens zijn gewelddadige jeugd noodgedwongen kennis maakte met extreem zwemmen. Om zijn agressieve vader te ontvluchten sprong hij ooit in een ijskoud riviertje en wist na een lange zwemtocht te ontsnappen. Inmiddels is Martin vele zwemkilometers verder en heeft hij nu ook een duidelijke missie: strijden voor milieubehoud.

Hij promoot zijn missie met wat hij het beste kan: zwemmen. De man van middelbare leeftijd, met een fiks overgewicht en een overduidelijke voorkeur voor zijn zelfgemaakte wijn is –opmerkelijk genoeg - eenmaal in het water een ware kilometervreter. Door verschillende rivieren met bizarre lengtes in zijn geheel af te zwemmen, zorgt hij er telkens voor dat de ogen van de wereld op hem gericht zijn. De ruim drieduizend kilometer lange Europese Donau, de 3797 kilometers van de Mississippi en de ruim vierduizend kilometer lange zwaar vervuilde Chinese Yangtze, werden niet zonder moeite, maar met een flinke dosis uithoudingsvermogen, koppigheid en flair door Martin bedwongen.

Strel’s laatste poging voor een betere wereld begon in februari 2007: het zwemmen van de totale lengte (5268 km) van de grootste rivier ter wereld, de Amazone. De aanwezigheid van het regenwoud dat de rivier omringt, zorgde voor extra motivatie. De massale houtkap put, zoals iedereen eigenlijk inmiddels weet, het gebied razendsnel uit.

DEC. 09 / JAN. 10

SALT #6

59

Fitness

Prana

YoGa voor Je Geest

2

3

4

1

6 5

1. Goede nachtrust Ga zo comfortabel mogelijk zitten met gekruiste benen, rechte rug en ontspannen schouders. Laat je handen in je schoot rusten met de palmen naar boven.

Sluit je ogen en ontspan je volledig.

Adem rustig en diep door je neus.

Concentreer je op de ademhaling, hoe deze je longen vult en je middenrif uitzet. Adem uit en maak je longen volkomen leeg. Duur: 1-5 minuten.

2. ontspanninG Ga met gekruiste benen zitten of op een stoel, rug recht en voeten plat op de grond. Sluit je rechterneusgat met je rechterwijsvinger af en adem langzaam en diep door het linkerneusgat in. Laat je linkerhand rusten in je schoot. Je ogen zijn gesloten. Duur: 1-5 minuten.

64

SALT #6

DEC. 09 / JAN. 10

7

3. JonG bliJven Ga op je rug liggen en breng je benen over je hoofd.

Pak je tenen vast en rol zachtjes op je rug heen en weer. Als je niet bij je tenen kunt komen, pak dan je enkels of knieholten vast. Laat je ademhaling samengaan met de beweging.

Duur: 3 minuten.

5.verFris de Geest Ga rechtop zitten met de benen gekruist. Haak je handen in elkaar en houd ze op borsthoogte stevig vast. Houd je armen parallel aan de grond. Draai dan ritmisch je hoofd en bovenlichaam op de inademing naar links, op de uitademing naar rechts. Duur: 1-3 minuten.

4. heldere Geest Ga goed rechtop zitten met de benen gekruist. De rechterhand ligt op de rechterknie. Sluit je linkerneusgat af met je linkerduim.

Adem lang en diep door het rechterneusgat, de ogen zijn gesloten.

Concentreer je gedurende drie minuten op je ademhaling. Ga rechtop zitten, haal een paar keer diep adem en ontspan. Duur: 3 minuten

6. voor enerGie en stressverlichtinG Ga op je hielen zitten of op een stoel, handen op de knieën, ogen gesloten. Adem in door de neus, terwijl je de rug hol maakt en de borstkas naar voren strekt. Ontspan met de uitademing: laat je schouders zakken en naar voren vallen en maak je rug rond. Herhaal 26 x in een aangenaam ritme.

8

7. voel Je JonG en Fit Ga op je rug liggen, breng je knieën tegen de borst en druk ze stevig aan. Til je hoofd op en breng je neus tussen je knieën.

Haal snel en krachtig adem door de neus waarbij je de navel intrekt bij het uitademen en naar buiten drukt bij het inademen. Oefen 1 volle minuut.

Strek je benen uit en ontspan.

8. vuurademhalinG voor enerGie De vuurademhaling is een krachtige, snelle ademhaling vanuit navelhoogte. Trek zeer bewust je navel in terwijl je uitademt door de neus. De inademing volgt automatisch door het weer ontspannen van de buik. Verhoog dit tempo van ademhalen door de neus langzaam tot een snelheid van 2-3 ademhalingen per seconde. Herhaal gedurende 1-3 minuten.

greenfitness living Living Yoga gidsje De yoga oefeningen op deze pagina’s zijn afkomstig van Yogi Tea die haar naam dankt aan Yogi Bhajan, dé persoon die de authentieke vorm van yoga –kundalini yoga- in het westen introduceerde. Vorig jaar maakte Salt in samenwerking met Yogi Tea een gidsje waarin deze en nog meer oefeningen zijn opgenomen.

De inhoud, ondanks eeuwen oud, is nog geheel van deze tijd. Je kunt het boekje nabestellen voor € 2,50, (inclusief verzendkosten) op onze website:

GetSalt.com (shop)

Yoga voor je lichaam 2

4 3

1

6

7

8

5

1.open je longen Ga rechtop staan, in lichte spreidstand. Adem volledig in terwijl je je armen gestrekt recht omhoog over je hoofd brengt en iets naar achteren leunt. Adem volledig uit terwijl je vanuit de heupen soepel naar voren buigt; je armen naar de grond en je bovenlichaam naar je benen. Herhaal deze beweging gedurende 1-3 minuten. Sta dan rechtop, de armen ontspannen langs je zij.

Haal een paar keer diep adem en ontspan.

2. om gezond te Blijven Ga op je hielen zitten en haak je vingers achter je rug in elkaar. Buig voorover en laat je voorhoofd rusten op de grond voor je knieën. Breng je handen en armen, met de ellebogen gestrekt,

zo ver mogelijk omhoog. Houd deze houding 1-3 minuten vast terwijl je lang en diep ademt. Laat dan je armen zakken. Ga rechtop zitten, haal een paar keer diep adem en ontspan.

op de knieën rusten. Adem langzaam en diep door de neus gedurende 3-11 minuten.

7. kracht Ga in de kleermakerszit met je handen op je knieën zitten; houd je armen gestrekt. Adem in en houd je adem vast. Buig en rek je ruggengraat zo veel als je kunt voordat je weer uitademt. Adem in en herhaal deze oefening. Duur: 3-4 minuten.

5. fYsieke kracht en Balans Kom op je handen en knieën. Hef je lin3.vergroot je weerstand Ga op je kerbeen en je rechterarm gestrekt hielen zitten en haak je vingers ach- omhoog. 3 minuten vasthouden.

Adem in en wissel van zijde: hef nu 8. kracht en uithoudingsvermoter je hoofd in je nek in elkaar.

Adem eerst diep in en breng met de je rechterbeen en je linkerarm. gen Ga goed rechtop zitten en leg je uitademing je voorhoofd langzaam naar de grond. Probeer hierbij je rug recht te houden. Adem in wanneer je rustig weer omhoog komt. Herhaal deze oefening met een krachtige neusademhaling gedurende 1-3 minuten. Ga dan rechtop zitten, haal een paar keer diep adem en ontspan.

6. reiniging Houd de achterkant van je knieën vast en rol op je rug naar achteren met de benen gestrekt, zonder de knieën te buigen. Rol dan naar voren en breng je voorhoofd naar je knieën. Herhaal gedurende 2 minuten. Ontspan.

handen op je knieën. Houd de ellebogen recht. Haal diep adem en houd de adem vast. Buig dan je wervelkolom krachtig naar voren en naar achteren (hol en bol) totdat je de adem niet meer in kunt houden. Adem volledig uit. Adem in en herhaal de oefening gedurende 3-11 minuten.

4. goede spijsvertering Zit op je hielen, je rug recht. Laat je handen DEC. 09 / JAN. 10

SALT #6

65

reisreportage TeksT: NaTasha Bloemhard eN ard krikke meT daNk aaN: mark vaN deN Beld

Vancouver 5000BC

SpeLen 2010 herinnering AAn FirST nATionS

72

SALT #6

DEC. 09 / JAN. 10

reisreportage In februarI 2010 barsten voor de 21e keer In het Canadese vanCouver de olympIsChe WInterspelen los. hoeWel je voornamelIjk aan de buIs gekluIsterd zIt om de prestatIes van ’s Werelds beste sporters te volgen, zul je ook kennIs maken met de fIrst natIons, de oorspronkelIjke beWoners dIe dIt deel van de Wereld letterlIjk een kleurrIjke (kunst)gesChIedenIs, bekend als de paCIfIC northWest Coast art, nalIeten. zo Is het offICIële logo een Inuksuk, prIjken een orka en een raaf op de medaIlles en zIjn de stadIons en het olympIsChe dorp versIerd met houtsnIjkunst. salt gIng op zoek naar de betekenIs.

Tewanee Joseph, Chief Executive Officer of the Four Host First Nations, is betrokken bij de organisatie van de Winterspelen en is blij dat native art in februari in de wereldwijde spotlight komt te staan. “De Spelen bieden een mooie mogelijkheid om de rest van de wereld een stukje van onze cultuur te laten zien. Daarnaast heeft het flink wat werk voor native kunstenaars opgeleverd, wat uiteindelijk weer voor cultuurbehoud zorgt. Ik ben er van overtuigd dat als we samen de Spelen kunnen organiseren, we ook onze andere problemen kunnen oplossen.” Om te begrijpen waar Tewanee Joseph het over heeft, gaan we terug in de tijd voor een kort geschiedenislesje.

De oorspronkelijke bewoners van Canada Canada kent drie native volken: de First Nations, de Inuït (Canada’s hoge noorden) en de Métis (Manitoba). Wat deze drie volken (in totaal zo’n 800.000 mensen) bindt, is hun kennis van en -respect voor de natuur, waarmee zij in harmonie samenleven. Ze worden overigens liever geen 'indianen' genoemd, maar 'First Nations'. De termen 'native' en 'aboriginal' worden ook veel gebruikt, ze betekenen zoveel als 'oorspronkelijke bewoner'. De First Nations (of Premières Nations ) vind je in heel Canada, waaronder aan de westkust van Canada.

Northwest Coast art De historie van de Pacific Northwest Coast art gaat een aardig eindje terug, naar zo’n 5000 jaar voor Christus. Opgegraven stukken gereedschap bewijzen dat de kustbewoners toen al met houtbewerking bezig waren.

Antropologen schatten echter dat het ‘woodcarven’ als kunstvorm pas later op gang kwam, rond 3500 voor Christus. De First Nations van de Pacific Northwest Coast, waaronder de Haida, de Tlingit en de Tsimshian, hadden een comfortabel leven. De rijkdom aan voedsel uit de zee (zalm, schaaldieren en walvissen) en groenten, wild en hout van het land maakten het mogelijk om permanent in een dorp te wonen. De lange, natte winters konden ze hierdoor aan ceremonies en het vervaardigen

van kunstvoorwerpen besteden. Met name het Haida volk, dat leefde op de Queen Charlotte Islands en de zuidelijkste eilanden van Alaska, had voedsel en grondstoffen in overvloed. Zij waren het rijkste volk en het niveau van hun kunst groeide door hun comfortabele levensstijl tot ongekende hoogten. Zo ontwikkelden ze zich tot ware meesters in het 'carven' (snijden) van hout en leisteen.

Carving Het belangrijkste materiaal voor alle Northwest Coast volken waren de gigantische Red Cedars die in hun leefgebied groeiden. Ze maakten hiervan niet alleen hun zeewaardige kano's, maar ook beeldjes, maskers, kisten, totempalen, schalen en allerlei kleine gebruiksvoorwerpen.

In hun houtsnijwerk worden de figuren van mensen, dieren (waaronder beren, raven en orka’s) en mythische wezens afgebeeld. De Haida bewerkten als enige volk behalve hout ook leisteen. De kunst van de Haida, de Tsimshian en de Tlingit vertoont een aantal opvallende overeenkomsten, vooral op het gebied van 'flat design'. Dit zijn twee-dimensionale ontwerpen, die geschilderd of uitgesneden kunnen zijn, waarbij gebruik wordt gemaakt van vormlijnen en ovoids. De primaire vormlijnen, die meestal zwart zijn, bepalen de omtrekken van een figuur. De vlakken die zo ontstaan worden gevuld met secundaire vormlijnen, die gewoonlijk rood van kleur zijn. Ovoids zijn gewelfde ovale tot vierkante figuren en zijn een uniek kenmerk van de kunst van de Northwest Coast. Ze worden gebruikt om de ogen en ledematen van een wezen weer te geven, en soms voor de tanden, neusgaten of oren.

Totempalen De bekendste vorm van houtsnijwerk is de totempaal, die wel 20 meter hoog kan zijn. De figuren op een totempaal hebben verschillende functies: ze vertellen (van boven naar beneden) wat de naam is van de familie die de paal heeft opgericht, wat de 'crests' (familiewapens) zijn en over de geschiedenis van de familie. De belangrijkste figuren van de DEC. 09 / JAN. 10

SALT #6

73