Salt#1-2012 Preview

PEOPLE PlanEt PassiOn Play 7E JAARGANG #1 | mAART/APRIL 2012 | GETSALT.cOm

voor een actief en avontuurlijk leven

Ontmoet en deel in real time

toP 12 EVENTS

Fietsen, wandelen, surfen & suppen

REISREPORTAGE

IJSLAND

8 LEGE PAGINA'S theMa

BERGEN prijs ¤ 4,50

“Mountains seeM but never look old; they just reduce you to size” High Wheels nieuwe fietshype op komst

DUBBEL D duurzame diva’s met de broek aan

PLANKENkOORTS 3d - sculpturen van oude skateboards

Soulkitchen dutch Weed burger de gezondste ooit!

in 6

sALT#1/maart-april/2012

houd saLt#1 2012

43

extra zout

katern

tHeMA BergeN 44 45 46

47

48 50 52

54

55 56 57

lifestyle Haal de bergen in huis Het ontwerp Het chalet Facebook jeff Lowe, mede-oprichter Lowe Alpine trends Hot & happening bergnieuws trailHunt 3 vaderlandse pukkels Bergen van water Monstergolven Wereldroute 100 jaar jungfraubahn, Zwitserland 150 jaar Mammut A small ropemaker’s climb to success stamboom De Berghut locals Hoogtevreters Oud vs Nieuw De rugzak

“Mountains seem but never look old; they just reduce you to size” Joe Simpson, bergbeklimmer en schrijver.

pocaterra ridge Hike, Kananaskis, Alberta, Canada.

Aukje van Gerwen

sALT#1/maart-april/2012

7

22 interview josef Wagner schoenmaker, 90 en nog altijd bij zijn leest. “ik ben elke dag op kantoor, behalve op donderdagmiddag, dan tennis ik met vrienden.”

34 Hoogglans high Wheels Het rijden op klassiekers bereikt met de nieuwste hype. Letterlijk een hoogtepunt.

60 Cool People dubbel d

rubrieken 13 19 27

4 duurzame diva’s die de wereld willen ‘fixen’ 31

68 Reisreportage ijsland Vol van leegte

77 saltLaB tested on humans Nieuwe producten en ontwikkelingen op de markt

39 59 67

like Dit vinden we leuk Out of the Box Anders (durven) denken Natuurpraat Bron van opwinding Check in Hot spots & bijzondere plekken soulkitchen Liefde door de maag ZogeNAAMd Mount Everest HealthHunt Voer voor body & mind

in ieder # 4 11 95 96

82 Kunststof Plankenkoorts 3D - sculpturen van oude skateboards

86 evenementen 2012 Fietsen, wandelen, hardlopen, surfen, suppen

redactie & Colofon Ongezouten reacties van lezers salt Online Word abonnee

columns 66 81 93

roxane Catz Niet van de tijd ilja gort Home made Floortje Dessing Lang leven

22

intERViEW

SALT#1/maart-april/2012

“Hard werken heeft me de afgelopen 75 jaar gezond gehouden”

sALT#1/maart-april/2012

intERViEW

23 Tekst: Ard Krikke Foto’s: Archief Hanwag

josef Wagner Schoenmaker, 90 en nog altijd bij zijn leeSt Het gevecht dat we in Nederland nog steeds voeren over het verhogen van de pensioengerechtelijke leeftijd, gaat aan de 90-jarige josef Wagner, ‘sepp’ voor vrienden, volledig voorbij. Nog steeds dagelijks op de werkvloer, heeft hij na ruim 75 jaar een van de meest toonaangevende outdoor schoenmerken, Hanwag, uit de grond gestampt. Een gesprek met een bevlogen schoenmaker die altijd bij zijn leest is gebleven.

H

oewel josef Wagner ‘officieel’ in 2006 op 85-jarige leeftijd met pensioen ging, is hij nog iedere dag in de Hanwag fabriek in het Beierse Vierkirchen te vinden. “Behalve op donderdag, dan speel ik tennis met vrienden”, lacht Wagner. “schoenen maken is nog altijd mijn lust en mijn leven. Het geeft me ontzettend veel voldoening om iets met mijn eigen handen te creëren. Daarnaast vind ik het mooi dat ik mijn vakmanschap aan een nieuwe generatie kan overdragen. Wat moet ik anders de hele dag doen? ik ben ervan overtuigd dat hard werken me de afgelopen 75 jaar gezond heeft gehouden.”

Familie DNA schoenmaken is bij de Wagner’s een familiedna. josef Wagner ging in 1936 als schoenmaker aan de slag bij Hanwag, het bedrijf dat zijn oom Hans Wagner in 1921 had opgericht.

Behalve oom Hans zaten ook oom Adolf en oom Lorenz in die tijd in de schoenen business. Net als Hans vond Lorenz Wagner het leuk om een potje ‘Wordfeud’ met de eerste letters van zijn naam te spelen. Zo ontstond ook het merk Lowa dat eveneens tot een van de bekendste outdoor schoenmerken zou uitgroeien. Adolf was niet zo’n lettergoochelaar en noemde zijn bedrijf simpelweg Hochland.

“Op mijn 25ste kwam ik als beginnende

schoenmaker bij mijn oom in dienst”, vertelt josef in zwaar Beiers dialect. “ik leerde hoe ik met de hand zwiegenähten (dubbelgestikte, red.) schoenen moest maken. Dat was echt monnikenwerk; om de onderkant van de schacht op de zool te stikken en deze vervolgens als geheel weer op het onderwerk te naaien, moest je met een priem zestig gaten dwars door de verschillende taaie materialen prikken. Dit betekende 120 stiksels in één paar schoenen! Waarom we dit deden?

Het grootste voordeel van dubbelgestikte schoenen is dat je dikker leer kunt gebruiken, waardoor ze uiteindelijk veel langer meegaan. Daarnaast kun je ze een paar keer

HiGH 34

Het Tsjechische merk Mesicek laat oude tijden herleven

HOOGGLans

SALT#1/maart-april/2012

SALT#1/maart-april/2012

HOOGGLans

35 Tekst: Ard Krikke Foto’s: mesicek.cz e.a.

WHEELs revival of the ordinary bicycle

Ondanks de innovaties die de fietsindustrie elk jaar weer kenmerken, lijkt de hang naar het rijden op ‘klassiekers’ groter dan ooit. Niet lichtgewicht, snelheid, of super aerodynamica, maar authenticiteit, staal en stijl zijn hier belangrijk. De nieuwste hype op dit gebied is het rijden op de hoge bi(cycle) en staat op het punt om vanuit Engeland en Amerika over te waaien. salt vroeg de fietsgekke Amerikaan jim Langley naar de ins en outs van de huidige high wheel revival.

“Alleen rijke burgers waren in staat om er eentje aan te schaffen”

“

V

oor mij is het fietsen op een antieke high wheel bicycle alsof ik in een tijdmachine stap. Het is nu bijna niet meer voor te stellen, maar deze tweewieler was aan het einde van de 19e eeuw zo populair – alleen al in Amerika reden miljoenen exemplaren rond – dat ze ook wel ordinary werden genoemd. Auto’s bestonden toen namelijk nog niet en naast paard en wagen was dit type fiets de snelste manier om van A naar B te komen. Echt comfortabel waren deze fietstochtjes echter niet; buiten de steden waren de wegen in die tijd onverhard, waardoor je al trappend aardig door elkaar werd gerammeld. Niet voor niets stonden ze bekend als boneshakers”, lacht jim Langley, freelance redacteur voor het

Amerikaanse Bicycling Magazine en schrijver van diverse fietsreparatieboeken. “Toch is een hoge bi allesbehalve ‘gewoon’. sterker nog, als je er nu eentje ziet, vraag je jezelf af hoe ze vroeger ooit op zo´n vehikel – bestaande uit een reusachtig voorwiel, een klein achterwieltje en een zadel op zo’n 1,5 meter hoogte – hebben kunnen fietsen. Maar ik verzeker je dat als je er eentje ‘bestijgt’, je jezelf in het langwerpige leren zadel laat zakken, het kromme moustache stuur beetpakt en het geheel al trappend in beweging zet, je vanzelf een eeuw terug in de tijd reist. ik vergelijk het vaak met het aanraken van een paar duizend jaar oude redwood. Zodra je de boom aanraakt, heb je een direct lijntje naar het verleden.”

terug in de tijd Om de oorsprong van de hoge bi te achterhalen, moeten we inderdaad terug in de tijd reizen, naar 1868 om precies te zijn. Dit was namelijk het jaar dat de Fransman Eugene Meyer een vélocipède in handen kreeg.

Deze tweewieler was een paar jaar eerder door zijn landgenoot Ernest Michaux uitgevonden en ging de geschiedenis in als de eerste succesvolle trapfiets ooit, waarbij de trappers op de voornaaf geschroefd zaten.

Meyer vond Michaux’ uitvinding wel aardig, maar was niet erg onder de indruk van zowel de snelheid als het comfort. Hij ging met het idee aan de slag en kwam met de eerste grand bi, oftewel de hoge bi, op de proppen. Dankzij het gebruik van spaken was hij

44

ExtRa ZOUt

sALT#1/maart-april/2012

Haal de bergen in Huis Bergen doen iets met je, misschien ook omdat wij ze niet hebben. Aangetrokken door de magie en de macht trekken we er zowel ‘s winters als zomers naartoe. Vind je dat nog te weinig? Zo haal je de bergen een beetje dichter bij huis. volledig uit folk/america bestaat. Ga naar sweetgrass-productions.com of scan de Qr-code en ga direct naar de trailer.

Solitaire Als Chris McCandless of Che Guevara geskied zouden hebben, dan was solitaire waarschijnlijk hun levensverhaal geweest.

De makers van deze film verdwenen twee jaar lang van de aardbodem om een groep onbekende skiërs en snowboarders op hun zoektocht naar het ‘grote onbekende’ te volgen. in tegenstelling tot de meeste skifilms, speelt in solitaire niet de mens maar het woeste Andesgebergte de hoofdrol. De ruige pieken, regenwouden en eindeloze hoogvlaktes worden briljant in beeld gebracht, ‘aangedikt’ met een relaxte soundtrack die

Boekenberg Boekenwurmen opgelet! Waarom je boeken op zolder opslaan als je er ook iets actiefs mee kunt doen? laat je inspireren door de Amerikaanse ontwerpster sallie trout.

Zij bouwde deze boekenberg in haar eigen huis. Hoewel ze een groot deel van de boeken vanaf de grond of trap kan bereiken, bereikt ze alleen met klimmen de top. troutstudios.com

raise your glass!

Zo, nu eerst een: starkenberger!

Gebrouwen in een van de hoogste brouwerijen ter wereld, op zo’n 900 meter, in het Oostenrijkse Tarrenz bei imst. Hier staat het 14e eeuwse slot Neustarkenberg, waar sinds 1810 bier wordt gemaakt. ruim 200 jaar ervaring is goed gebleken voor maar liefst 39 bierprijzen en veertien bierspecialiteiten. Helaas (nog) niet verkrijgbaar zijn in Nederland. starkenberger.at

Bergkneepjes iedereen heeft het wel eens meegemaakt; ben je ergens met pijn en moeite gekomen, maak je een foto, blijkt dat je camera verkeerd was ingesteld. Drama! Dat overkomt je, na het lezen van remote Exposure van de Fransman Alexandre Buis, echt geen tweede keer. Als professioneel bergfotograaf kent Buisse alle fijne kneepjes van het vak en deelt hij deze maar al te graag! in zijn ‘gids’ leert hij je alles over hoe je je tas het beste inpakt, hoe je een foto moet ‘plannen’ en hoe je het beste een bergshot neemt. Daarnaast is het boek aangevuld met 100 prachtige platen die de berggek zelf maakte. remote Exposure.

Alexandre Buisse. isBN 9781933952659. 168 pagina’s. € 15,-.

Verkrijgbaar via amazon.com.

sALT#1/maart-april/2012

ExtRa ZOUt

45

HeT OnTWerP het chalet Naast de bergen en de koebel is vooral ook het traditionele chalet een van de belangrijkste symbolen van de Alpen. Het authentieke houten huis met zijn blije bloembakken is in de loop der tijd de publiekslieveling geworden van iedereen die graag in de bergen vertoeft.

tiPs • Bezoek in Zwitserland het Openluchtmuseum Ballenberg bij Brienz in het Berner Oberland. ballenberg.ch • Aansluitend kun je de simmentaler Hausweg (7km) wandelen, die je langs typische en vaak eeuwenoude chalets voert. myswitzerland.com/nl • In Oostenrijk is het Openluchtmuseum in stübing een aanrader. freilichtmuseum.at

D

e term ‘chalet’ komt oorspronkelijk uit Arpitanië, het grensgebied tussen Zwitserland, Frankrijk en italië dat in een ruime cirkel rondom de Mont Blanc loopt. De mengelmoes van italianen, Zwitsers en Fransen die hier woont, ontleende de benaming aan het MiddeleeuwsLatijns callitum, dat schuilplaats betekent. speciaal voor herders die in de lente- en zomermaanden met hun vee de bergen introkken, werden er houten ‘chalets’ gebouwd. Bedoeld als veilige onderkomen (ook vaak Almhut genoemd) waar ze de tijd doorbrachten of konden

schuilen bij slecht weer. pas als de eerste sneeuwvlokken vielen kwamen ook de herders en hun vee naar beneden.

Het chalet is dus in eerste instantie een herdershut. Naarmate de jaren verstreken daalde de bouwstijl letterlijk af en werden de huizen ook in dorpen gebouwd waar een of meerdere gezinnen in woonden. De traditionele kenmerken bleven echter bestaan: het betrekkelijk vlakke zadeldak (om instorting te voorkomen), balkons en dikke, houten muren voor de isolatie van de woning. Daarnaast zie je ook nog altijd de zware luiken voor

de vensters. in de bergen nodig om de hut na de tijdelijke bewoning goed af te kunnen sluiten, maar beneden in het dorp vooral een stijlicoon. Hetzelfde geldt voor de goedgevulde bakken met geraniums; niet alleen gekozen vanwege hun vrolijkheid, maar ook omdat ze zich goed staande kunnen houden in elke temperatuurswisseling. Naast de traditionele kenmerken kent elk Alpenland ook nog zijn eigen verschillen in de architectuur. product Manager janine Nijlant van My switzerland: “Zelfs per regio zien de boerderijen er anders uit, maar de oervorm zie je in het Berner Oberland.

Deze is bijna helemaal van hout, heeft een overhangend dak en op de gevel staan (religieuze) spreuken.”

Ook Oostenrijk heeft volgens Egbert poettler van het Freilichtmuseum geen vaste bouwstijl: “Het hangt af van de geografische ligging, het klimaat en de economische situatie. Ook muurschilderingen, die overigens geen speciale betekenis hebben, zijn overal anders en komen vaak in de armere streken voor.

Hiermee hopen ze hun huizen wat meer ‘klasse’ mee te geven.”

50

ExtRa ZOUt

sALT#1/maart-april/2012

Bergen Van Water

Batel Shimi/BillabongXXL.com

Wie denkt dat een berg alleen maar uit een enorme hoop aarde en stenen bestaat, heeft het mis. Ook op het water toont Moeder Natuur regelmatig haar spierballen door ontzagwekkende ‘bergen van water’ op ons af te sturen. Zo haalde big wave surfer Garrett McNamara (44) afgelopen winter de internationale pers door voor de kust van portugal van de top van een 30 hoge waterreus ‘af te dalen’.

A

fgelopen maanden werden surfers op het noordelijk halfrond, dankzij enorme winter swells, getrakteerd op golven die qua looks verdacht veel weg hebben van een besneeuwde Alpentop. Zo torenden 30 meter hoge golven voor de kust van portugal (praia do Norte) hoog boven de oceaan uit en in Californië zagen die hards die in het ijskoude water van Mavericks lagen, 15 tot 20 meter hoge schuimbekkende monsters op zich afkomen. Eén blik op de

foto en je begrijpt waarom surflegende Laird Hamilton deze gigantische golven vergelijkt met bergen. “Het surfen van zo’n reus is alsof je met zo’n vijftig kilometer per uur op een bewegende buckelpiste skiet . je wordt soms letterlijk opgeslokt door een lawine van water”, aldus Hamilton. “Wat volgens mij het grootste verschil met bergen is, is dat er van iedere golf maar een exemplaar bestaat. Alle bergbeklimmers kunnen in principe op de top van de Everest staan, maar niemand kan twee

keer dezelfde golf pakken.” Dit is precies de reden waarom de beste big wave surfers ter wereld hun acties op beeld laten vastleggen en deze laten beoordelen door de jury van de Billabong XXL Awards: een door het gelijknamige surfmerk gesponsorde zoektocht naar de grootste golven ter wereld. De surfer die er in slaagt om zijn kunsten ook nog eens het beste op beeld te vangen, gaat met een van de XXL Awards, de Oscars voor big wave surfers, naar huis plus een ‘berg’ met geld.

sALT#1/maart-april/2012

ExtRa ZOUt

51

surfende afvalberg 250 ton neopreen

6 miljoen blokken surfwax

jaarlijks wordt grofweg 250 ton neopreen (een niet-afbreekbaar synthetisch rubber waarin aardolie is verwerkt) in wetsuits gebruikt. Daarnaast zitten deze pakken vol met pVC en lijm.

De oplossing: koop de volgende keer een groen wetsuit. De pakken van patagonia hebben bijvoorbeeld een chloorvrije binnenkant van merinowol en zijn pVC-vrij.

De schattingen over het aantal surfers wereldwijd lopen uiteen van 17 tot 23 miljoen. Deze surfers ‘vreten’ door hun surfboards te waxen 6 miljoen blokken wax per jaar. in een groot deel van deze blokken zit paraffine (aardolie) verwerkt.

De oplossing: gebruik surf wax die van natuurlijke ingrediënten is gemaakt, zoals Matunas Eco Wax.

400.000 surfboards

vloeibare evereStS stoere zeemansverhalen over huizenhoge golven die schepen met man en muis naar de kelder sturen, zijn al zo oud als de weg naar rome. Zo maakten japanse matrozen in de 18e eeuw melding van een 80 meter hoge golf die als een lawine over het eiland Okinawa heen spoelde. Zeemanspraatjes of niet, nog steeds worden op volle zee golven van 30+ meter gespot. En hoewel een groot deel van deze ooggetuigenverslagen met een korreltje zout genomen dienen te worden, zijn er toch bewijzen dat deze zeemonsters echt bestaan, zelfs in onze Noordzee. Op 1 januari 1995 registreerde het Draupner booreiland voor de kust van Noorwegen een golf van 26 meter hoog en in maart 2001 kreeg het cruiseschip de Caledonian star een flinke slok water binnen toen een 30 meter hoge watermuur over haar heen spoelde. in september 2004 werd de hoogst golf tot nu toe gemeten; orkaan ivan trok voor de kust van Alabama over gevoelige meetinstrumenten van het Amerikaanse Naval research Laboratory. Oceanografen konden hun ogen niet geloven toen ze de meters zagen uitslaan; over een lengte van 200 meter werden golven met pieken van 28 tot ruim 40 meter geregistreerd.

ieder jaar worden er zo’n 400.000 surfboards van milieuonvriendelijke kunststoffen gemaakt.

De oplossing: hoewel de keuze nog beperkt is, verschijnen er steeds meer eco-surfboards op de markt. Zo zitten in een houten Alaia surfboard geen chemicaliën verwerkt en hebben Ocean Green surfboards een holle kern van balsahout en worden ze in plaats van fiberglas bekleed met hennepvezels.

6000 ton zonnebrand Dankzij de bruingekleurde surf dudes en surf chicks verdwijnt er jaarlijks 6000 ton aan zonnebrand in de oceaan. Deze ‘lekkage’ tast overal ter wereld kwetsbare koraalriffen aan.

De oplossing: er zijn inmiddels talloze gezonde zonnebrandmerken op de markt.

Let vooral op merken die voorzien zijn van het Duitse BDiH- keurmerk.

Leestips

the perfect Curl Classic Waves from around the World van rod sumpter. isBN 978 1558689541. 144 pag.

the Wave in pursuit of the rogues, Freaks and Giants of the Ocean van susan Casey. isBN 978 0767928847.

352 pag.

inside Maverick’s portrait of a Monster Wave van Bruce jenkins, Grant Washburn Doug Acton. isBN 978 0811851214. 160 pag.

Waves From surfing to Tsuanami van Drew Kampion en jeff peterson. isBN 978 1586852124. 80 pag.

COOL PEOPLE

60

dubbel

D

duurzame diva’S

aukje van gerven De broek aan Directeur van de Nederlandse non-profit organisatie respect the Mountains.

De feiten De Alpen worden jaarlijks door zo’n 100.000.000 toeristen ‘overspoeld’.

Wat doe je? “Toen deze baan een paar jaar geleden tijdens mijn wereldwijde omzwervingen op mijn pad kwam, heb ik hem met beide handen aangepakt.

Waarom? Wat is er mooier dan een doel in je leven te hebben”, vertelt Aukje. “respect the Mountains heeft namelijk een duidelijke missie die mij heel erg aanspreekt : een bijdrage leveren aan duurzaam bergtoerisme.

We doen dit door bergsporters op een leuke manier bewust te maken van de kwetsbaarheid van met name de Alpen. Omdat we een superkleine organisatie zijn, ben ik echt een manusje van alles. Zo doe ik de financiën,

benader ik internationale outdoorbedrijven met de vraag of ze ons willen ondersteunen, zoek ik samenwerking met bijvoorbeeld Nederlandse skibanen en reisorganisaties, doe ik de pr en organiseer ik met mijn collega Envirotrek Manager joanne Wissink en vrijwilligers de zogenaamde Envirotrek series.

Dit is een serie evenementen waarbij deelnemers voordat ze gaan mountainbiken, klimmen of raften na afloop eerst als een menselijke stofzuiger door de bergen trekken en zo duizenden kilo’s afval verzamelen.”

Pluim Het resultaat van de Envirotrek series liegt er niet om: 445 schoonmaakuren in vier verschillende landen zorgden er in 2011 voor dat 160 zakken met honderden kilo’s afval uit de bergen werden gehaald. Niet slecht voor een organisatie

SALT#1/maart-april/2012

Op weg naar een betere wereld zijn bevlogen types die de wereld willen ‘fixen’ in trek. salt vond vier duurzame diva’s die de broek aan hebben.

“Ik ben echt een manusje van alles” uit een landje dat grotendeels onder zeeniveau ligt.

Blik op de toekomst “Een van mijn doelen is om een Winterseries op poten te zetten zodat we ook bij wintersporters een stukje bewustwording kunnen creëren. Daarnaast hoop ik dat respect the Mountains uitgroeit tot een online portal voor iedereen die op een duurzame manier een leuke tijd in de Alpen wil doorbrengen. Wat ik belangrijk vind, is de manier waarop dit alles gebeurt. Dus niet met een vingertje wijzen, maar bergsporters vooral op een inspirerende manier de gevolgen van hun acties laten inzien.” info respectthemountains.com

SALT#1/maart-april/2012

COOL PEOPLE

61 Tekst: Ard Krikke Foto’s: via de app incrediBooth

“The greenest product is the one you don’t buy”

isabelle Susini De broek aan Environment Manager patagonia Europe.

De feiten patagonia heeft wereldwijd 56 winkels met een omzet van 333 miljoen dollar.

Wat doe je? “Als Environment Manager heb ik de beste baan binnen heel patagonia”, lacht isabelle. “Wat is er mooier dan te werken voor een bedrijf dat duurzaamheid in zijn genen heeft? Onze mission statement luidt niet voor niets: ‘Build the best product, cause no unnecessary harm.’ Als Environment Manager heb ik dus de hele dag alleen maar met enthousiaste mensen te maken die samen met mij niet in problemen, maar in duurzame oplossingen denken.

Een belangrijk deel van mijn werk bestaat er uit om 1% For the planet te laten groeien (1% For the planet is non-profit organisatie waar bedrijven bij zijn aangesloten die 1 procent van hun omzet aan wereldwijde natuurbehoud geven, red.). Zo ben ik er trots op dat er sinds 1985 al 43 miljoen dollar aan groene doelen is gegeven. Een voorbeeld is Loire

Vivante. Deze Franse milieubeweging is er dankzij financiële steun in geslaagd om het indammen van de Loire te voorkomen.

Ook in mijn privéleven word ik door mijn werk beïnvloed. Als ik bijvoorbeeld op het punt sta iets aan te schaffen, denk ik heel bewust na of ik het echt nodig heb. Daarnaast koop ik regelmatig tweedehands producten, eet ik veel biologisch en maak ik niet zoveel verre reizen.”

Pluim Dat bij patagonia duurzaamheid gelijk staat aan ademen, hoeven we hier niet meer uit te leggen. Waar we echt respect voor hebben, is dat het merk de ballen heeft om tegen zijn klanten te roepen dat ze vooral niets moeten kopen wat ze niet nodig hebben.

Blik op de toekomst “ik hoop vooral dat steeds meer mensen zich door ons duurzame beleid laten inspireren. The greenest product is the one you don’t buy.

The second one is the green product that already exists”, aldus isabelle. info patagonia.com/us/environmentalism

66

COLUMn

SALT#1/maart-april/2012

ROXANE CATZ journaliste en schrijfster van het boek Rox Rauw

niet van de tijd “Haast je als je tijd hebt, dan heb je tijd als je haast hebt,” riep mijn schoonmoeder altijd. Een mooi streven, maar niet voor mij weggelegd. Want als ik er goed over nadenk, komen al mijn problemen voort uit mijn slechte samenwerking met ‘dé tijd’. Tijd! Wie dat fenomeen ooit heeft verzonnen! ik ben er gewoon niet van en ik ben er ook niet bij. Zo begrijp ik bijvoorbeeld ook niets van de verkoopdata van kledingwinkels en loop steevast achter de feiten aan. Tegen de tijd dat het eindelijk eens mooi weer is en ik ’n leuk strandsetje wil aanschaffen, hangen er alleen nog maar wat treurige modellen in de rekken.

Of het nou om kleding, kerstinkopen of vakanties boeken gaat, voor alles moet je er steeds eerder bij zijn of je piest naast de pot. ik raak er maar opgejaagd van en dat schiet al helemaal niet op. Verder word ik heel blij als iemand een afspraak afzegt of als iets ineens niet doorgaat. Natuurlijk is dat ook wel jammer, maar die tijd die ik dan spontaan vind, maakt alles weer goed! En als ik een etentje geef, dan kan iemand me echt gek maken door stipt op tijd – of nog erger – te vroeg bij me op de stoep staan. Bij mij mag je dus altijd gerust te laat komen. Graag zelfs!

Als kind was ik in ieder geval nooit met tijd bezig. Dat deden anderen toen nog voor me. En als ik dat per ongeluk wel was, kwam het omdat ‘ie me juist te langzaam ging. Toen kon ik me nog écht vervelen. Aan al die vrije woensdagmiddagen leek geen einde te komen en de zomervakantie was niet te overzien. Vroeger was ik nog ‘elf-én-driekwárt’ en nu forty-‘something’. Wat is er gebeurd dat ik alleen nog maar op de rem wil staan? ik wil zoveel, maar weet domweg niet waar ik de tijd voor dit alles vandaan moet halen. in mijn poging tot enige structuur sta ik steeds vroeger op en maak ik uitgebreide to-do lijsten, die natuurlijk weer te lang zijn zodat ik ze nooit afkrijg en ik nog meer het gevoel krijg tijd te kort te komen. sTOp! Effe in de reset, want ik draaf door. Het schijnt namelijk dat je de tijd kunt vertragen door de dingen juist rustiger en met meer aandacht te doen. En vooral in een natuurlijk ritme. Maar dat laatste zijn we juist verleerd en dat komt omdat we voortdurend met de klok leven. Die regeert ons en dat is dus de boosdoener. Vroeger leefden we met het ritme van de natuur.

Toen ging je slapen als het donker werd en stond je op zodra de zon zich weer liet zien. Nu blijven we vaak tot laat op met behulp van kunstlicht, tv en/of computer en worden we wakker van de wekker (de uitzonderingen daar gelaten uiteraard). Dit werd me allemaal nog eens duidelijk uit de doeken gedaan door een hoogleraar ‘chronobiologie’ die voorbij kwam in een televisieprogramma over het mense-

lijke bioritme. Het ging over de rol die de tijd speelt in biologische processen en hoezeer we door onze onnatuurlijke manier van leven met z’n allen van ons bio-ritmische padje af zijn geraakt. Naast alle haast en stress is het vooral onze reislust - met alle jetlags van dien – die ons ritme verstoort. Wist je trouwens dat er ook zoiets als ‘sociale jetlag’ bestaat? Dat zijn de tijdsverschillen die veel mensen in het weekend oplopen, wanneer ze tot in de vroeg uurtjes uitgaan.

Vroeger was ik nog ‘elf-én-driekwárt’ en nu forty-something’ Die weekenden staan gemiddeld gelijk aan een retourtje Moskou.

En zelfs de zomertijd gaat ons niet in de koude kleren zitten! Dat éne uurtje tijdverschil zorgt – afgezien van de nodige externe chaos - ook voor veel interne chaos, zo blijkt. Volgens wetenschappers is het pure verspilling van de menselijke energie, verstoort het ons nachtritme en wordt de bekende voorjaarsmoeheid erdoor versterkt. De zomertijd stamt nog uit een tijd waarin verlichting een belangrijker deel was van het energieverbruik dan tegenwoordig. Tegenwoordig zit men toch wel binnen achter tv of computer met – als het tegenzit - de airco ook nog aan. Het slaat dus nergens meer op. En tegen de tijd dat ik al mijn kloksystemen (oven, auto, tomtom, tv, telefoon etc.) op de zomertijd heb staan moeten ze alweer bijna op de wintertijd. Zo’n uurtje winst is dan wel weer lekker, zou je denken. Maar ja voordat ik al die klokken dan weer heb teruggezet, is dat uurtje alweer vergeven. Misschien is het een beter idee om vanaf nu gewoon altijd op zomertijd te blijven staan. Dan heb ik een half jaar in iedere geval altijd een uurtje speling! Dat ik daar niet eerder opgekomen ben.

scan de Qr-code en bekijk Daylight saving, een filmpje over de (on)zin van zomertijd.

HEaLtH HUnt

sALT#1/maart-april/2012

67

boek

Wonderbaarlijk middel ‘Als je slechts één gezondheidsproduct kon kiezen, welke eigenschappen zou het dan moeten hebben?’ Dat is de vraag die auteur Marvin Lee robey in zijn boek Colloïdaal Zilver (CZ), een wonderbaarlijk middel stelt.

Een enorm eisenpakket waaraan geen enkel middel lijkt te kunnen voldoen. Of toch wel? in dit boek wordt ionisch zilver, ook wel ‘colloïdaal zilver’ genoemd, onder de loep genomen en rept de schrijver over ‘haast wonderbaarlijke genezende eigenschappen’. Colloïdaal Zilver, Marvin Lee robey, isBN 978-90-202-03967, 144 pagina’s, € 19,90.

boven op het hoofd begin wenkbrauw

vitaMinen

raw op je dak Twee stuks fruit en twee ons groente per dag; ideaal maar in de praktijk laten we op dit gebied toch wel eens een steek vallen. Met voedingssupplementen eten we ons schuldgevoel weg.

Maar wist je dat veel van deze supplementen chemisch tot stand zijn gekomen? rAW van Garden op Life is een nieuwe vitaminen- en mineralenreeks die op natuurlijke wijze zijn geteeld en gekweekt en geen enkele kunstmatige toevoeging toelaat.

Ook een biologische groente- en fruitcomplex zijn in het assortiment opgenomen. Verkrijgbaar vanaf € 14,95 per pot. Bedenk wel hoeveel vers je hiervoor kunt kopen. gardenoflife.nl

naast het oog

onder de neus onder het oog kuiltje van kin

onder het sleutelbeen

onder de arm

gezondheid

Hoort wie klopt daar...

Beetje kloppen op de verschillende energiebanen en wég angst, stress of trauma. Yeah, right! toch zweren er steeds meer mensen bij emotional Freedom techniques (eFt), een therapie die, hoe kan het ook anders, overgevlogen is uit Amerika. Het uitgangspunt is vergelijkbaar met die van acupunctuur. Door knelpunten (knopen) in je lichaam, die de energiebanen (meridianen) blokkeren, op te lossen, kan de energie weer vrij door je systeem stromen. Met als gevolg dat de klachten veelal verdwijnen. geen naalden dus, maar met een geoefende karate chop trommel je op specifieke punten (zie tekening). groot voordeel is dat je de therapie gemakkelijk zelf kunt leren. Maar gewoon naar een therapeut gaan, kan natuurlijk ook. eftnederland.nl

food

hoge noot Het heeft even geduurd eer de macadamia ons land bereikte, maar inmiddels heeft de noot ook bij ons een vaste plek in de winkelschappen. in de eerste plaats vanwege de haast romige smaak, maar nu blijkt de macadamia ook een behoorlijk hoge pief te zijn. Met meer enkelvoudig onverzadigde vetten (80 procent!) dan olijfolie, een ‘bak’ aan selenium (aanmaker van antioxidanten) en een flinke portie zink in zijn ‘donder’, is de macadamia haast nootzaak geworden voor een goede gezondheid.

“To keep the body in good health is a duty. Otherwise we shall not be able to keep our mind strong and clear.” Boeddha

boek

Massage voor dummies Onder het motto van ‘alles kun je leren’, is deze ‘dummies’ een bijbel voor elke massage-rookie die de magische handjes graag inzet voor een goed resultaat.

En dat gaat uiteraard verder dan een beetje over de schouders en de nek van je lief wrijven. Goede massage kan je leven drastisch verbeteren. Het boek besteedt dan ook uitgebreid aandacht aan verschillende massagevormen waaronder shiatsu, sportmassage, spirituele massage en

ook voetmassage (reflexologie) komt aan bod. Bommetje vol tips, technieken en heel veel foto’s. Massage voor Dummies. steve Capellini en Michel van Welden. isBN 9789043025492. €14,95. 368 pag

68

REisREPORtaGE

SALT#1/maart-april/2012 Tekst: Natasha Bloemhard en Ard Krikke Foto’s: Arnold van Wijk en Ard Krikke

ijsLAnd vol van leegte Ken je dat, bang zijn voor de ruimte? Zoveel ruimte om je heen hebben dat de atmosfeer duizelt? je je een vreemdeling voelt en je je afvraagt of je hier wel thuishoort? is dit niet ‘iemand-anders-land’? Ben ik in het verkeerde vliegtuig gestapt? ijsland roept dit soort gevoelens bij je op. Bijna drie keer groter dan Nederland en net iets meer dan 300.000 inwoners. Hoe leeg wil je het hebben? De grootmeesters der natuur kunnen trots zijn op een van hun best geklaarde klusjes.

sALT#1/maart-april/2012

“Drie keer groter dan Nederland en net iets meer dan 300.000 inwoners”

A

ls inwoner van één van de meest bevolkte en luchtvervuilde gebieden ter wereld - Nederland - vind je het ergens anders al snel ruim, stil en schoon. Wat dit betreft zijn Nederlanders vrijwel direct onder de indruk en vormt praktisch elk ander land de overtreffende trap. Lege ruimtes leven vooral in onze fantasie, voor de werkelijkheid gaan we op reis. ijsland stond al even op mijn verlanglijstje en toen de kans voorbij kwam pakte ik ‘m met beide handen aan. Geheel volgens traditie vertrok ik in chaos. ik werkte de avond voor vertrek tot laat door, beantwoordde mail, probeerde alvast wat ‘voor te werken’ voor als ik terugkwam, plakte ondertussen mijn bureau vol met ‘niet-vergeten-mee-te-nemenbriefjes’, belde m’n moeder, beloofde goed op te passen, zei mijn hond gedag, kuste hem op zijn zwarte dopneus, ging vervolgens te laat naar bed en stond weer te vroeg op, omdat ik al mijn spullen nog moest pakken. Miste de trein naar schiphol net niet, kwam buiten adem op de luchthaven aan en was de laatste die zijn ticket van de nog altijd vriendelijk lachende grondstewardess aannam. De rest van mijn reisgenoten was al ingecheckt. Volgende keer doe ik het écht anders, beloofde ik mezelf opnieuw plechtig.

De vlucht naar Keflavik in het zuidwesten van ijsland duurt slechts 2,5 uur. Bovendien is het in ijsland een uur vroeger dan bij ons. De reistijd lijkt dus ‘minimaal’ terwijl je toch helemaal naar het noorden van de Atlantische Oceaan, dicht bij de poolcirkel, vliegt. Direct buiten de luchthaven sta ik in een ‘leeg land’. Dát is even wennen als je nog maar net bent vrijgelaten uit je dagelijks leven. Met een bus reizen we verder, langs de kust richting reykjavik, de hoofdstad van ijsland, om van daaruit verder te vliegen naar het noorden, naar Akureyri. Omdat we nog een paar uur over hebben, besluiten we die te besteden aan een bezoekje aan de stad waarvan mijn verwachtingen hoog gespannen zijn, reykjavik. Deze ijslandse hoofdstad geniet faam als zijnde de thuishaven van vele trendsetters op het gebied van mode en design maar ook van het eerste waterstoftankstation ter wereld. Zo werelds als de naam reykjavik reikt, zo dorps is het karakter. Er wonen in reykjavik en omgeving nog geen 180.000 mensen, wat 60 procent van de totale bevolking van ijsland is! Tijd om mijn referentiekaders aan te passen.

Van reykjavik vliegen we in amper een uur naar Akureyri in het noorden van het land. Akureyri is met nog geen 18.000 inwoners de tweede stad van ijsland. Voor een ‘stad’ is het er echter ernstig stil,

69

82

KUnststOF

SALT#1/maart-april/2012

SALT#1/maart-april/2012

KUnststOF

83 Tekst: elmke Hendrix Foto’s: Haroshi.com

PLAnkenkoorts

Een reusachtige hamerhaai in de kleuren van de regenboog, een mega basketbalschoen of een paar benen; niets is te gek voor de japanse kunstenaar Haroshi (33), die met zijn 3D- sculpturen gemaakt van oude skateboards wereldwijd de kunstscene in katzwijm laat vallen.

H

aroshi (artiestennaam, zijn echte naam is niet bekend, EH) groeide op in de straten van Tokio. Niet omdat zijn ouders geen cent te makken hadden, maar de jonge japanner raakte in zijn tienerjaren verknocht aan slechts één ding: skateboarden. Dag in en dag uit crosste hij samen met zijn jeugdvriendje door de wijken van de stad en reed hij menig voorbijganger van de sokken.

Naarmate de jonge skater beter werd in zijn hobby, groeide ook de stapel versleten boards op zijn kamer. Wat hij toen nog niet kon vermoeden, was dat deze berg zijn leven drastisch zou veranderen.

86

REPORtaGE

sALT#1/maart-april/2012

eveneMenten 2012 ontmoeten en delen in real time!

Als er iets ‘social’ te noemen is, dan zijn het wel evenementen. Een groter netwerk van gelijkgezinden kun je niet bedenken. Meedoen, ontmoeten en delen in real time, wow!

Tijdens evenementen worden de dikste vriendschappen gesloten en de ervaringen beklijven vaak levenslang. salt redacteur Ard Krikke maakte een short list van zijn long time favorieten die hij een voor een aan het afstrepen is.

trANs trANsAlPiNe ruN voor wie? Klimgeiten die in de voetsporen van Hannibal dwars door de Alpen willen trekken. social network Lijkt het je wat om met andere hardloopfanaten 320 kilometer lang door de bergen te rennen en daarbij 15.000 meter de hoogte in te klimmen? Dan is de Gore-Tex Transalpine-run wat voor jou. Deze uitputtingsslag gaat 1 september van start in het Duitse ruhpolding en finisht zeven dagen later in het italiaanse sexten. Geen zin om gemiddeld zo’n 40 kilometer per dag te rennen en iedere avond aan het zuurstof te liggen, loop dan op je eigen tempo van hut naar hut.

Overal in de Alpen vind je namelijk berghutten die op loopafstand van elkaar liggen. De eerste stap zet je op nkbv.nl. Onder het kopje ‘Bergwandelen’ (Berghutten) legt de Nederlandse Klim- en Bergsport Vereniging in grote lijnen uit hoe het huttensysteem werkt en

vind je links naar alle Europese hutten.

Afstrepen Op het moment dat je dit leest, is de inschrijving van de Gore-Tex Transalpinerun nog open. ren naar transalpine-run.com.

trANsPYr voor wie? Mountainbikers die maling aan de zwaartekracht hebben. social network Als je een beetje fanatieke mountainbiker bent, dan moet je één keer in je leven aan een ‘Trans’ hebben meegedaan. Bekende ‘doorsteken’ zijn de Transalp (bike-transalp.de), de Transrockies (transrockies.com) en de Transschwarzwald (trans-schwarzwald.com). sommige bikers doen mee vanwege het wedstrijdelement, de overgrote meerderheid staat echter vanwege het avontuur aan de start. Deze evenementen zijn ieder jaar echter zo snel uitverkocht dat je heel veel geluk moet hebben om de komende jaren een keertje aan de start te kunnen verschijnen. Een alternatief is de minder bekende Transpyr die dit jaar van 30

REPORtaGE

87

GORE-TEX® Transalpine Run 2011 | ©Kelvin Trautman

sALT#1/maart-april/2012

Als een steenbok door de Alpen zwerven