Salt #4-2012 Preview

PEOPLE P NET PASSION P Y 7E JAARGANG #4 | SEPT./OKT. 2012 | GETSALT.COM

In elk stadje ‘n ander schatje

8 stadsavontuurtjes

THEMA

PRIJS ¤ 4,50

URBAN COOL STEVE DUNCAN Altijd op zoek naar stadswildernissen

Saltlab Tested on humans: biologische bieren

Pieken in het najaar Alpentochten voor dummies

FIETSTREND XXS door de stad

in 6

SALT#4/sept.-okt./2012

hoUd SALT#4 2012

47

Extra Zout

katern

tHeMA urBAN 48 50

52 53 54 56 57 58 59 60 61

Haal de stad in huis Leer de taal van de straat Z贸 grachtengordel Langs de Amsterdamse grachten Facebook David Belle, parkourartiest sporten in de stad Ongezond? trailhunt Stadoases Het verhaal van Etnies Het ontwerp Het fietspad stamboom De hardloopschoen Oud vs nieuw Inline skate locals Straatschoffies Z0genaamd Graffiti

Autumn is a second spring when every leaf is a flower.

- Albert Camus

Cool People: Marisja Smit & Thijs Trompert

SALT#4/sept.­okt./2012

7

24 Interview Urban Explorer

Steve duncan “Een paar meter onder het asfalt is het waarschijnlijk stiller dan boven op de Everest.”

34 Hoogglans nieuwe urban fietstrend Kleine fietsen, grote ambitie

rubrieken 13 19

39 Check in

29

gletsjer van glas

39

Ontwerpwondertje in Innsbruck

50 Amsterdamse grachtengordel 3 x actief langs de grachten

77

80

64 Cool People Straatartiesten Zij geven de stad verrassend kleur

77 SoulKitchen voeding voor de goden Rauwe cacaobonen

‘

86 Reportage in elk stadje n ander schatje 8 Stadsavontuurtjes

90 SaltLAB

biologische bieren getest Allesbehalve ‘geitenwollensokkenbier’

98

like Dit vinden we leuk Out of the Box Anders (durven) denken Natuurpraat Bron van opwinding Check in Hot spots & bijzondere plekken soulkitchen Liefde voor het lijf en ziel Kunststof Little People uitsmijter Hoge vlucht

in ieder # 4 11 95 97

redactie & Colofon Ongezouten salt inspiratie Word abonnee

columns 43

69

ilja gort De zon gaat op.

Elke dag opnieuw roxane Catz Staycation

Op de cover De Britse street artist Slinkachu (29) verandert met miniatuurpoppetjes stoep­ en straattegels, in steden in meer dan 40 landen, in een kunstproject. Lees en kijk verder op pagina 80.

INTERvIEw

24

Tekst Ard Krikke Foto’s steve Duncan/undercity.org

STEvE dUncan

uRBAN ExPLORER

SALT#4/sept.­okt./2012 SALT#4/sept.-okt./2012

SALT#4/sept.­okt./2012

INTERvIEw

25

“Mensen hebben geen idee van de stadswildernissen die zich recht onder onze voeten bevinden. Verborgen schatten in de vorm van verlaten metrotunnels, ondergrondse rivieren, oude rioolbuizen en vergeten schuilkelders. Het is de ziel van een stad die ik blootleg en in kaart breng.” Aan het woord is Steve Duncan, de ongekroonde koning van de ondergrondse stad . Duncan duikt regelmatig op in de Amerikaanse media en hij presenteerde voor Discovery Channel de tv-serie Urban Explorers. Gelukkig leeft deze ‘mol’ gewoon bovengronds zodat we de kans kregen om hem te spreken.

S

teve Duncan (33) is zonder enige twijfel de bekendste urban explorer van dit moment. Op zich niet moeilijk als je je beseft dat slechts een handjevol mensen op de wereld gek genoeg is om aan deze bijzondere vorm van stadsspeleologie te doen.

Duncan, een afgestudeerde historicus die zichzelf liever geen urban explorer maar stadsarcheoloog of guerrila historian noemt, heeft in diverse wereldsteden door ondergrondse labyrinten gedwaald.

Toch verdween hij nergens zo vaak van de aardbodem als in zijn woonplaats New York. ”Iedere New Yorker heeft wel eens verhalen gehoord over een verborgen wereld onder de stad,” vertelt Duncan.

“Weinig mensen zijn echter bereid om zich via een putdeksel het riool in te laten zaken.”

“Eenmaal weer boven de grond besefte ik dat ik een deur naar een andere wereld had ontdekt.”

De eerste keer Hoewel veel mensen nog nooit van urban exploration hebben ge­ hoord, rent Duncan alweer zo’n jaar of tien onder de straten van New York rond. “Ik kwam in 1996 als jong studentje naar New York en was op slag verliefd op de stad. Al vrij snel hoorde ik tijdens mijn studie verhalen over ondergrondse gangenstelsels en over zogenaamde mole people die onder de grond zouden wonen. Hoewel de verhalen me fascineerden, deed ik ze al snel af als urban legends. Dit alles veranderde toen ik via medestudenten erachter kwam dat zich onder de campus van mijn eigen Columbia University een uitgebreid stelsel van looptunnels bevond. Ik was meteen verkocht. In de maanden die volgden, verkende ik elke vierkante centimeter van dit gangenstelsel.

Ik realiseerde me dat een deel van de stadslegendes wel eens waar kon zijn. Door rond te vragen, oude stadskaarten te bestuderen en boeken als The World Beneath the City en The Mole People – boeken die over de schaduwkanten van New York gaan ­ te lezen, groeide mijn fascinatie voor de verborgen schatten die zich wel eens onder de stad zouden kunnen bevinden. Mijn eerste echte ontdekkings­ tocht maakte ik in de Riverside Park Tunnel die onder Manhattan loopt. De eerste stappen in deze schaars verlichte ruimte waren beangstigend en fascinerend tegelijk. Ik zag echter al vrij snel dat ik niet de eerste die hier was geweest.

34

HOOGGLANS

SALT#4/sept.-okt./2012

rEbELS wiTh

brunobike.jp

kleine fietsen met grote ambitie

SALT#4/sept.-okt./2012

HOOGGLANS

a caUSE

35

Tekst: Ard Krikke

Een nieuwe urban fietstrend dient zich aan: de Mini Velo’s of Mini Velo Bikes, die opvallen door hun grootte, of beter gezegd, het gebrek eraan. Ontwikkeld in Azië om zowel het verkeer in de overvolle metropolen te slim af te zijn als de beperkte ruimte van de vaak piepkleine ap­ partementen. En nu staan deze stadsrebellen te trappelen om massaal de oversteek naar het Westen te maken

M

ini Velo’s zien er door hun XXS­wielen in eerste instantie een beetje vreemd en misschien zelfs kinderachtig uit.

Maar de tweede blik leert snel dat het concept toch vrij goed is doordacht. Klein maar groot(s) in uitvoering, zowel in technisch opzicht als in looks. De Mini Velo ziet er in eerste plaats super stylish uit waardoor de hipsters van deze wereld er moeiteloos als een blok voor vallen. Tel daar de overvolle steden, hoge brandstofprijzen, kleine woonruimtes, de urban trend én het meegaand tij voor fiets commuting (woon­werkverkeer) bij op en je begrijpt dat de basis voor wat Malcom Gladwell als ‘The Tipping Point’ noemt, is gelegd. In deze wereldwijde bestseller wordt een mega succes van een bepaald product of trend vergeleken met het uitbreken van een (sociale) epidemie. Als alle dingen die daar voor nodig zijn op het juiste moment bij elkaar komen, is de uitbraak vaak een feit en grijpt het virus wild om zich heen. De Mini Velo heeft alles in zich om wereldwijd een vette hit te worden.

Cultsymbool Hoewel Mini Velo’s inmiddels overal in Azië door het drukke stads­ verkeer slalommen, zijn het met name miniatuurgekke (denk aan Bonzai en origami) Japanners die verslingerd zijn geraakt aan de kleine wielen. In steden als Tokio en Yokohama is de stadsfiets naast handig vervoersmiddel inmiddels uitgegroeid tot een cultsymbool.

Het Japanse Bruno speelt hier handig op in door een mooi (stalen) framedesign te combineren met opvallende kleuren en een retro look. Landgenoot Sugimura heeft zelfs een mini­mountainbike compleet met verende vork en schijfremmen in het assortiment. De laatste paar jaar duiken de wendbare fietsjes ook steeds vaker in het Amerikaanse en Engelse straatbeeld op. Hoewel we ze zelf alleen nog maar in het buitenland hebben gezien, is het volgens ons een kwestie van tijd voordat deze Aziatische stadsrebellen de Nederlandse steden veroveren.

schaars vouwfiets vs Mini velo Bij het zien van de Mini Velo doemt de traditionele vouwfiets haast als vanzelfsprekend bij je op. De vergelijking gaat echter niet veel verder dan de kleine wielen. De nieuwe mini is gericht op snelheid, comfort en stijl. Een serieuze versnellingsbak (variërend van 7 tot 20 versnellingen), smalle straatbandjes en in sommige gevallen een ou­ derwets racestuur zorgen ervoor dat je op volle snelheid de meeste andere weggebruikers met het grootste gemak voorbij knalt.

Er is echter één klein probleempje: de fietsen met extra small wielen zijn (nog) nergens in Nederland te verkrijgen. Japanse en Amerikaanse merken als Tokyo Design Bikes, Bruno en Soma (prijzen vanaf $1000,­) verschepen niet naar Nederland en hoewel Europese merken als Bianchi, Masi en Gios inmiddels al verschillende Mini Velo’s in hun collectie hebben, zijn deze jammer genoeg exclusief voor de Aziati­ sche markt bestemd. Fietsen die qua uiterlijk erg dicht in de buurt van Mini Velo’s komen en hier wel te koop zijn, zijn: de Speed van Moulton Bicycles, (lolabikesandcoffee.nl), de Smooth Hound van Dahon (dahon­ line.nl) en de Pocket Rocket van Bike Friday fietsen (cycleyou.nl).

ExTRA ZOUT

50

SALT#4/sept.-okt./2012 SALT#4/sept.­okt./2012

ZÓ GRaCHtenGORdel ‘grachtengordel’ is al een tijdlang een uitdrukking, waarmee ‘het gooi van Amsterdam’ wordt aangeduid, maar voor UNESCO is het een unieke locatie in de wereld die ze twee jaar geleden tot Werelderfgoed uitriepen. Maak (actief) kennis. Een eregalerij.

BORIS

Wat doe je als je geld als water hebt en dit aan de rest van de wereld wilt laten zien? In het machtige en steenrijke Amster­ dam wisten ze hier in de Gouden Eeuw wel raad mee. Omdat de stad bijna uit zijn jasje knapte _

als een paal bOven water ‘Amsterdam, die grote stad. Die is gebouwd op palen. Als die stad eens ommeviel. Wie zou dat betalen?’ Dit oude kinder­ rijmpje verwijst naar het feit dat zich onder de hoofdstad een oerwoud van palen bevindt.

Alle historische gebouwen in het stadshart zijn namelijk op lange houten palen gebouwd.

Het bekendste voorbeeld is het schitterende Paleis op de Dam; dit voormalige stadshuis rust op 13.659 houten funderingspa­ len. Waarom? De grond onder Amsterdam heeft verdacht veel weg van een drilpudding. Je zou het nu niet zeggen, maar waar nu de grootste stad van Nederland ligt, bevond zich ooit een zompig veenmoeras.

Door palen van zo’n 20 meter lengte in de grond (door onder­ grondse zandlagen) te rammen, voorkwamen de vindingrijke Amsterdammers dat hun rijke stad in het drijfzand wegzakte.

tussen 1570 en 1600 verdubbelde de Amsterdamse bevolking tot 60.000 _ besloot het stadsbe­ stuur tot een drastische uit­ breiding. In 1613 ging de eerste schep de drassige grond in voor de aanleg van de huidige grach­ tengordel. Binnen een tijds­ bestek van een paar decennia werd 14 kilometer aan grachten gegraven.

Vaarwater app De nieuwe app Vaarwater van Waternet (de beheerder van de Amsterdamse grachten) is ideaal voor iedereen die plannen heeft om met zijn kano, sup­board of plezierbootje door de grachten te varen. Op de gedetailleerde kaart kun je namelijk precies zien waar zich ‘obstakels’ in de vorm van sluizen en (vaste en beweegbare) bruggen bevinden.

Daarnaast heeft Waternet alvast tien routes voor je uitgestippeld.

Beschikbaar voor zowel iPhone als Android toestellen (gratis).

De drie halfronde hoofdgrachten Herengracht, Keizersgracht en Prinsengracht moesten de oude binnenstad wat meer adem­ ruimte geven. De chique woon­ grachten waren echter vooral bedoeld voor de BN­ers van de 17e eeuw. Zo verrezen tal van ranke en hoge ‘stadspaleisjes’ van steenrijke VOC­handelaren, bankiers en regenten langs het

water. De rest van de nieuwe waterwegen werden niet alleen voor woningen en transport ge­ bruikt, maar moesten er dankzij een ingenieus stelsel van sluizen en bruggen ook voor zorgen dat de onder zeeniveau wonende Amsterdammers droge voeten hielden.

ExTRA ZOUT

SALT#4/sept.­okt./2012

51

BOvEN wATER HALEN Het woord ‘gracht’ komt van het middeleeuwse ‘graft’ en bete­ kent zoveel als ‘gegrAveN WAterlOOP’. Je herkent ons huidige werkwoord ‘graven’ en het Engelse ‘grave’ erin terug.

De aanblik van de grachtengor­ del wordt bepaald door het zo­ genaamde KOOPMANsHuis; een smal, diep en hoog pand met een rijk versierde voorgevel.

Deze bouwwijze werd in de hand gewerkt omdat grachtenpanden in eerste instantie niet breder dan 18 AMsterDAMse vOet (5,06 meter) mochten zijn.

De mooiste en grootste grach­ tenpanden vind je in De gOuDeN BOCHt aan de Herengracht tussen de Leidsestraat en de Vijzelstraat.

Hier woonden de rich and famous van het 17e eeuwse Amsterdam. Tegenwoordig zijn vooral financiële instellingen in dit prestigieuze deel van de grachtengordel gevestigd.

Op de brug op de hoek van de Reguliersgracht en de Heren­ gracht heb je een uniek uitzicht op viJFtieN bruggen.

De MAgere Brug is een van Amsterdams bekendste bruggen.

Per jaar zwerven ruim

4 MilJOeN tOeristeN over de grachtengordel.

MAUGLI

Amsterdam wordt vaak ook wel het ‘veNetië’ vAN Het NOOrDeN’ genoemd. Toch heeft onze hoofdstad met in totaal zo’n 160 grachten (goed voor 100 km) meer waterwegen dan de Italiaanse waternimf.

3 x langs de grachten 1. De leukste manier om van het grachtenschoon te genieten, is misschien wel vanaf het water.

Laat je kano net buiten het centrum in de Amstel te water en peddel (3,5km) op je gemak richting het stadshart. Je hebt de keuze uit vier routes: Grach­ tenroute (7 km), Wallenroute (3,5 km), Plantageroute (6 km) en de Berlageroute (11 km).

Op kanoroutes.nl/nl­amsterdam. htm staat een uitgebreide routebeschrijving. Ook stand up paddle boarden wint in ‘020’ snel aan populariteit. Zo organiseren supfrenzy.nl en mm­sup.com iedere maand de Friday Night Sup. Bij laatstgenoemde kun je terecht voor een huurplank.

2. Heb je geen zin om als een slak over de grachten te sjok­ ken, geef dan gas met tourist­ runamsterdam.com. Deze Am­ sterdamse locals organiseren namelijk zogenaamde sightjog­ ging tours waarbij je al hardlo­ pend langs de hoogtepunten van de hoofdstad rent. Terwijl grachtenpanden, bruggen en het Paleis op de Dam aan je voorbij trekken, vertelt de hardlopende gids honderduit over de bezienswaardigheden. touristrunamsterdam.com 3. Hoewel Amsterdam onder zeeniveau ligt, rijg je al fiet­ send langs de grachten toch aardige wat hoogtemeters bij elkaar. Hoe? Huur een fiets bij MacBike, volg de Grachten­ gordel fietsroute (10 km) en je krijgt vanzelf een van de in totaal tachtig bruggen voor je kiezen. Behalve een fiets haal je ook de routekaart voor € 1,00 bij MacBike. macbike.nl.

70

REPORTAGE

SALT#4/sept.-okt./2012

PiEKEn in hET najaar

Zwitserse Alpen

SALT#4/sept.-okt./2012

REPORTAGE

71

De overgang staat doorgaans niet bekend als een prettige periode, behalve in de na­ tuur. Die voelt zich in deze ‘twilight zone’ vaak opperbest en zorgt letterlijk voor een knalfeest van kleuren en geuren. En ieder­ een mag komen, de toegang is gratis! Salt selecteerde vier najaarswandelingen waar­ mee je kunt pieken.

Tekst: Ard krikke

val müstair – Zwitserse alpen Piekt naar 1920 meter. gebergte Engadiner Alpen (Graubünden) in het zuidoosten van Zwitserland. Wat eendaagse hike van Fuldera naar Müstair | 12 km. Aan het zuurstof? Zwitsers bestempelen de route zelf als middelzwaar. ideale tijd mei­oktober stairway to heaven Laat je niet misleiden door deze Zwitserse schone aan de rand van het Zwitserse Nationale Park (Engadin). Hoewel ze je pro­ beert te verleiden met een pad langs de woeststromende Rom beek die door het alpenreuzen omringde Val Müstair ­ ook wel Münstertal genoemd (Unesco Bioreservaat) ­ kronkelt, tikken de 850 hoogteme­ ters je onherroepelijk op de vingers als je te vrijpostig wordt. De eer­ ste ‘liefkozingen’ beginnen in het kleurrijke dorpje Fuldera dat op een hoogte van 1638 meter ligt. Al vrij snel ga je de hoogte in en kijk je uit op het mooie rivierlandschap dat zijn afwisselende en wilde karakter heeft behouden dankzij talrijke natuurbeschermingsinitiatieven van de dalbewoners. Net als je denkt dat je de Zwitserse bergen niet de baas kunt, begin je aan de afdaling om op een hoogte van 1400 meter in het zonnige Müstair aan te komen. Hier stap je in de bus richting het beginpunt. Tip: bezoek tijdens je terugreis het benedictijner klooster St. Johann, een Unesco Werelderfgoed.

Bergwijzer Surf naar myswitzerland.com (tik Fuldera in het zoek­ venster in) voor een driedimensionale Google Earth wandelkaart of download de gpx­coördinaten in je gps.

wilder Kaiser – oostenrijkse alpen Piekt naar 1572 meter (Baumgartnerkopf). gebergte Wilder Kaiser gebergte in Tirol. Wat driedaagse huttenwandeling | 36 km.

Aan het zuurstof? Geschikt voor iedereen die over een gezonde portie conditie en doorzettingsvermogen beschikt. ideale tijd mei­ half oktober stairway to heaven Heb je altijd al eens op koninklijke audiëntie willen gaan, dan ben je in het majestueuze Wilder Kaiser gebergte aan het goede adres. Trek wel je beste wandeloutfit uit de kast, want deze Oostenrijkse vorst probeert je drie dagen lang het hof te maken door je te overladen met fonkelende bergmeren, statige wouden, uitzicht op maagdelijke witte pieken en met lokale lekker­ nijen als Brettljause (zware broodmaaltijd) en zelfgebrouwen bier Kavran

80

Industrial Revolution, Amsterdam

KUNSTSTOf

SALT#4/sept.-okt./2012

SALT#4/sept.-okt./2012

KUNSTSTOf

ThE LiTTLE PEoPLE

81 Tekst: Matthijs Meeuwsen Foto’s: slinkachu

Een rondslingerend cola­ blikje. Een platgetrapte sigarettenpeuk. Een doodge­ slagen vlieg. De Britse street artist Slinkachu (32) plakt er zijn plastic miniatuurpop­ petjes bij en promoveert zo elke stoep tot kunstproject.

Waarom? “Ik wil onachtzame slenteraars aanmoedigen om meer oog voor de stad te hebben.”

A

ls de Londense art director Slink­ achu (zijn echte naam houdt hij geheim) in 2006 voor het eerst een plastic miniatuurpoppetje op een stoep vastlijmt, doet hij het vooral om zich­ zelf een glimlach te bezorgen na een saaie werkdag achter zijn bureau. Maar naarmate de jonge creatieveling in zijn vrije uurtjes meer en meer Madurodamfiguurtjes begint achter te laten op putdeksels, in plassen en tussen stoeptegels in de Britse hoofdstad, worden de piepkleine poppetjes – nauwelijks groter dan zijn duimnagel – ook opgepikt door de eerste oplettende bloggers.

86

REPORTAGE

SALT#4/sept.-okt./2012

Kunstwerken beklimmen, tijgeren door grotten, hardlopen langs street art, nachte足 lijk pingpongen, mountainbiken met volle maan; wie denkt dat een stedentrip maar een saaie bedoening is, heeft het mis. Salt zocht in acht stadjes naar een eigen schatje.

urban-golf.be

SALT#4/sept.­okt./2012

REPORTAGE

87

Tekst: Matthijs Meeuwsen

in ELK STadjE EEn andEr SchaTjE 8 stadsavOntuurtjes 1. berlijn – Ping... pong… parkour

3. Stockholm – Scandinavisch peddølpärädijs

stadsschatje Parkour en ping pongen. slippertje maken Parkour werd ooit geboren in het Franse Lisses, groeide flink door in Parijs, maar lijkt definitief tot wasdom te zijn gekomen in de straten van Berlijn. Jonge Duitsers zijn gek op het creatieve klim­, spring­ en klauterwerk. En terecht, want met zijn ruwe randje lijkt de Duitse hoofdstad het ideale canvas om als tra­ ceur je creativiteit eens goed op los te laten. Meer een parkourgroen­ tje? Gewoon aankloppen bij de ervaren coaches van ParkourONE, die je helpen je niveau in een handomdraai flink op te krikken, door professionele trainingen door de stad of hun eigen apenkooi aan de Revalerstraße. Nu je er toch bent De stramme handjes los wapperen?

Ga pingpongen! De sport wordt in Nederland misschien geassocieerd met lege tribunes en stoffige sportkantines, maar in Berlijn is het al jarenlang hipper dan hip. Episch centrum van de hype: Dr. Pong, een afgeragde underground bar waar het ’s avonds flink dringen is rond de tafel. Zin in seks? berlin.parkourone.net, drpong.net.

stadsschatje Kajakken en disc golfen. slippertje maken Stockholm is als een oude vaas die door de tijd vol­ komen aan diggelen is geslagen. De stad is gebouwd op 14 eilanden, maar daar direct omheen drijven nog eens meer dan 25.000 brokstuk­ jes in het helderblauwe water. Niet gek dus dat kajak freaks van over heel de wereld aanmeren in dit Scandinavische ‘peddølpärädijs’. De meesten peddelen echter direct de stad uit richting de onbewoonde pareltjes van de archipel. Zonde, want juist het centrum is ideaal om vanaf het water te ontdekken. Nu je er toch bent Net buiten Stockholm ligt het Järva Disc Golf Park: één van ’s werelds mooiste permanente disc golf banen. Houd in het heuvelachtige park reke­ ning met het omzeilen van de vele bomen of oefen eerst even op de heuse driving range(!) voor je je geluk (lees: skills) beproeft op de 27 poleholes. Zin in seks? Kajakverhuur en begeleide peddeltours door de stad (en verder) onder meer via stockholmurbanadventures.com en stockholm­outdoor.se. Verder: discgolfpark.com.

2. reykjavik – Stuiteren door de stad

4. rotterdam – in het zocht van de haven

stadsschatje Mountainbiken, raften en walvissen spotten. slippertje maken Alleen het noemen van het land IJsland is al genoeg om iedere mountainbiker onmiddellijk te laten watertanden, maar tussen de visioenen van eindeloze single tracks door een verlaten borrelend ‘maanlandschap’ zijn het zelden de straten van de hoofd­ stad die opborrelen. Waarom direct de bergen in crossen, dacht een aantal actieve Íslendingar, als er ook in en om de hoofdstad genoeg terrein klaarligt voor het betere dikke bandenwerk? Begeleide toch­ ten door de hoofdstad ook ‘s avonds zijn zo’n 7 tot 35 km lang en voe­ ren langs de oudste straatjes, ruigste stranden en hoogste heuvels van Reykjavik. Onderweg vertellen de gidsen honderduit over hun stad. Nu je er toch bent Op nauwelijks 15 km van de haven is het tus­ sen april en oktober een constante polonaise van langs zwemmende bultrugwalvissen en dwergvinvissen. Een schitterend potje walvis­ spotten is ook goed te combineren met een stevige raftsessie op de Hvítá rivier. Zin in seks? Bikeverhuur en begeleide tours in en om de stad via bikecompany.is of adventures.is. Laatstgenoemde trek je ook aan zijn digitale jasje voor de walvis­raft­combo.

stadsschatje Fietsen en urban golfen. slippertje maken De Maasstad herbergt één van ‘s werelds belang­ rijkste havens, maar slechts weinig bezoekers rukken zich los uit de binnenstad om dit Rotterdamse havenbedrijf van dichtbij te bekij­ ken. Zonde, vonden de lokale dokwerkers, ruimbazen en balendra­ gers. En vandaar dat er deze zomer vier gloednieuwe fietsrondjes werden uitgestippeld – variërend van 6 tot 15 km – waarop je lekker kunt ‘pierewaaien’ over de ongepolijste oevers van deze Poort van Eu­ ropa. Nu je er toch bent Knijp in de remmen in de historische Delfsha­ ven, waar je je swing mag botvieren op negen urban golfholes. Urban golfen is de gerafelde­spijkerbroeken­variant van de traditionele chique­ruitjespantalons­sport. Geen gepiel rond onmogelijk kleine gaatjes dus, maar gewoon mikken op containers, verkeersborden en andere doelwitten in het dagelijkse straatbeeld. Wel uitkijken dat je balletje door de venijnige windstoten niet terechtkomt in al dat waaaaa…. Zucht. Zin in seks? Routefolders van de vier fietsrondjes check je gratis op stadshavensrotterdam.nl of via de iPhone­app ‘Beleef de Haven’. Urban golfen regel je via rotterdamstreetgolf.nl.

SALTLAB

SALTLAB 90

SALT#4/sept.-okt./2012

M u st s e e | m U ST D O | W TF | O M G | LO L | h ot |

❤

Het SaltLAB is een online blog wAARIN DE REDACTIE SAmEN mET LEZERS PRAAT OvER (NIEUwE) PRODUCTEN OP DE mARKT. GEEN HARDCORE TESTvERSLAGEN, mAAR EERLIjK ‘GEBABBEL’ OvER DINGEN wAAR wE BENIEUwD NAAR ZIjN. mELD jE AAN OP SALTLAB.BLOGSPOT.COm PRAAT mEE EN DOE mEE!

bioLogiSchE biErEn Knarsetandend geven steeds meer producten in de winkelschappen zich over aan een oprukkend biologisch leger dat tot aan de tanden toe bewapend is met groene keurmerken. Moeilijker te ver­ overen zijn de bierschappen die hun rijen tot nu toe nog redelijk goed gesloten weten te houden.

Dat dit niets te maken heeft met het ontbreken van goed geschut bleek wel uit het biologische bierarsenaal dat de Salt LabRats moeiteloos onder tafel veegde.

SalT labRaTS

V

rijwel iedereen vindt een biertje op zijn tijd lekker! En zelden smaakt zo’n ‘rakker’ zo lekker als na een flinke portie buitenlucht. En gelukkig is er geen gebrek aan keuze, sterker nog, het aantal biersoorten breidt nog steeds uit. Zoals vaak het geval komt de vernieuwing ook op dit gebied vooral uit de hoek van de ‘kleintjes’; micro­

25 bieRSMaKen in álle CaTegoRieën!

bierbrouwerijen die hun prutte­ lende bierketels nog net niet (of net niet meer) op de keukentafel hebben staan. Zo ook de meeste biologische biertjes. Naast ’n paar peuters lopen er echter ook al wat rebelse pubers en zelfs al enkele volwassenen rond in biobierland. Zo hebben Gulpe­ ner, De Leckere en Puur van La Trappe zich inmiddels schaamte­ loos op de schappen van de grote

bRouweR ad KuSTeRS

supermarkten gewrongen. En bier van Brouwerij ’t IJ, Mongozo en Budels vind je inmiddels ook bij de grote drankwinkelketens.

Wulps, en het krattengeweld van de grote biergasten totaal negerend, reiken ze met hun naakte flessenhalsjes naar de consument die op zoek is naar iets nieuws. En vaak niet zonder succes. Andere merken voelen zich (nog) wat veiliger in de

schappen van de natuurwinkel (o.a. Bioloo, Gageleer, Slaap­ mutske) of van de webwinkel (Gooische Bierbrouwerij).

geitenwollensokkenbier Altijd op zoek naar actie en avon­ tuur, waren we benieuwd naar hoe biologisch bier dan smaakt.

Alsof die zoveel anders zou zijn dan die van ‘gewoon’ bier.

Natuurlijk niet. Biologisch bier is

SALTLAB

SALT#4/sept.-okt./2012

géén geitenwollensokkenbier en smaakt dus ook niet naar gras, blubber of een natte kartonnen doos. Bovendien zit er net als bij ‘gewoon’ bier alcohol in. Het enige waarin biologisch bier van ‘gewoon’ bier verschilt is dat de ingrediënten ­ mout, hop, suikers en kruiden –, biologisch zijn ge­ teeld. Of althans zoveel mogelijk.

Een oproep via Facebook leverde ons zo’n 50 bierflesjes afkomstig uit tien verschillende brouwerij­ en op. We kwamen koelkasten te kort, evenals gedegen bierkennis trouwens. Dankzij de hulp van bierbrouwer Ad Kusters van de (niet­biologische) dorpsbrouwe­ rij De Pimpelmeesch uit het Brabantse Chaam (pimpel­ meesch.nl), laveerden we scha­ devrij door de hoeveelheid fles­ jes. Want toen wij trots onze buit aan brouwer Kusters toonden, fronste hij zijn wenkbrauwen haast wanhopig: 25 biersmaken in álle categorieën! Normaal gesproken, vertelde hij, proef je eigenlijk niet meer dan 6 bieren per sessie en dan het liefst ook maar uit één biercategorie. Wij stonden die middag aan de start van een soort langeafstands­ tocht zónder markering. Geluk­ kig hadden we het weekend voor de boeg en een ‘BOB’ die suunig van een glaasje water nipte.

the verdicts Échte biertesters zijn net als wijn­ en koffie geeks. Voordat er nog maar één slok is geproefd is het bier al beoordeeld op kleur, geur, schuimkraag en koolzuur.

Daarna volgen de ‘body’, de smaakevolutie in de mond, de nasmaak en andere bierdetails.

Dank aan de brouwer voor deze mooie lessen, maar zover willen we hier nu niet gaan. Deson­ danks leverde het proeven van alle biertjes toch een aantal favorieten op. Bovendien beoor­ deelden wij de brouwers op hun presentatie. Het oog wil immers ook wat. Een voorstelrondje van biologische bieren:

91

De leCKere

gulPeNer

BuDels

De Utrechtse brouwerij De Leckere is in 1997 opgericht als eerste 100% biologische speciaalbierbrouwerij van Nederland. Alle bieren worden ambachtelijk gebrouwen met behulp van de beste, duurzaam verbouwde ingrediënten.

Aantal biersoorten 10 waarvan één pilsener en negen speciaal­ bieren. in het saltlab Premium Organic Pilsener (5%), De Razende Swaen (Tripel 8%) en Paulus (Abdijbier, 7,5%). like Het stylish vormgegeven logo en de namen van de bieren die stuk voor stuk verwijzen naar de rijke stadshistorie van Utrecht.

Don’t like Dat we niet alle speci­ aalbieren konden proeven.

Proeven De Pilsener: wij willen meer! De Razende Swaen: fruitig, zoet en met 8% op de teller toch goed ‘doordrinkbaar’. Paulus: authentiek recept, rolt lekker soe­ pel en heeft een bittere nasmaak die nu eens wél lekker is.

Nuchter bekeken Alle Leckere bieren zijn SKAL en BRC gecerti­ ficeerd. De brouwerij zorgt voor sociale werkvoorziening en pro­ duceert (bijna) klimaatneutraal.

Doortappen deleckere.nl

Zelfstandige familiebrouwerij die in 1825 in Gulpen (Limburg) werd opgericht. Samen met 62 Lim­ burgse boeren wordt er op 500 hectare brouwgerst, tarwe, rogge, spelt en Limburgse hop milieu­ vriendelijk verbouwd. Het water is afkomstig uit eigen bronnen en wordt door mergel gezuiverd.

Aantal biersoorten 15 waarvan drie 100% biologische bieren (UR­serie). in het saltlab UR Pilsner (5%), UR Weizen (5,3%) en UR Amber (5,3%). like De vrolijke vormgeving van de UR­serie. De (eigen) site loca­ licious.nl bomvol streekrecepten die goed bij de bieren passen.

Puurzaam, een online community van Gulpener die bewuste genie­ ters met elkaar verbindt.

Don’t like Dat we helemaal naar Limburg moeten reizen om alle soorten op de tap te vinden.

Proeven UR Pilsner: geen hoog­ vlieger maar wel een goudblondje met more fun (en meer BBQ’s).

UR Weizen: een weizen zoals een weizen hoort te zijn! UR Amber: een hele fijne allemansvriend voor iedereen die van honing en karamel houdt.

Nuchter bekeken Alle Gulpener bieren zijn 100% Limburgs en Milieukeur gecertificeerd en worden klimaatneutraal geproduceerd.

De biologische bieren dragen het EKO­keurmerk.

Gulpener wekt zelf stroom op met behulp van de zon.

Doortappen gulpener.nl, opdetoekomst.nl

Een onafhankelijke en zelfstan­ dige familiebierbrouwerij, gelegen in het centrum van het Brabantse Budel. Opgericht in het jaar 1870 onder de naam ‘De Hoop’. Het bier wordt nog steeds op ambachte­ lijke wijze gebrouwen met zacht water uit een Brabantse bron en 100% biologisch verbouwde grondstoffen.

Aantal biersoorten 13 waarvan vijf 100% biologische bierspecia­ liteiten. in het saltlab Pilsener (5%), Witte Parel (5%), Malt (0%), Honing (4,5%) en Zware Dobber (8,5%). like Het anker in het logo dat nog herinnert aan de tijd dat de brouwerij ‘De Hoop’ heette. De Bierparel, het onlangs geopende proeflokaal van de Budelse Brou­ werij die geheel in brouwerijstijl is ingericht.

Don’t like De traditionele website die hoofdzakelijk gevuld is met tikkeltje saaie productinfo. Inspi­ ratie en fun ontbreken totaal ter­ wijl ‘Mijn bier is mijn vrijheid’ (de Budels slogan) toch volop ruimte biedt voor creativiteit.

Proeven Pilsener: lichtzoetige rakker die door je mond raast en snel je dorst lest. Witte Parel: citrus, banaan, licht gekruid maar aan de zoete kant voor een ‘witje’.

Malt: Tjaaaa…., het blijft ’n malt.

Honing: goed geslaagd voor een honingbier en een winnaar voor zoetekauwen. Zware Dobber: deze gast doet zich sterker voor dan dat hij smaakt. Je proeft niet dat dit 8,5% is, hij is te ‘lief’ voor zo’n zware jongen.

Nuchter bekeken Bio­Budels zijn SKAL gecertificeerd wat gecontro­ leerd biologisch garandeert. Doortappen budels.nl, de bierparel.nl