Europa komt uit middEn-oostEn Vluchtelingen zijn steeds minder welkom in Europa. Blijkbaar zijn we vergeten dat Europa in de Griekse mythologie een prinses uit Fenicië was, het huidige Libanon en Syrië. Het verhaal gaat dat oppergod Zeus, niet vies van een buitenechtelijke avontuurtje, een oogje op de knappe prinses had. Vermomd als stier ontvoert hij haar naar Kreta. Europa, zwaar onder de indruk, werpt zich uiteindelijk in zijn armen. Het seksende stel krijgt twee kinderen: Minos en Rhadamanthys. Minos staat later aan de wieg van de Minoïsche beschaving, een van de oud ste beschavingen van ons werelddeel.
6 | SALT LENTE 2017
home
110 Vakmanschap is meesterschap
r e p O r TAG e S 92 Op patrouille langs het IJzeren Gordijn 124 The High Coast Trail
cOLUMNS 69 Laurens de Groot 98 Ilja Gort
rUBrIeKeN 11 ONGEZOuTEN 12 LENTEOOGST 22 - 57 WILDGROEI 60 DOSSIER 70 MAN MET DE HAMER 88 COOL PEOPLE 99 STADSWILD 74 SPuLLEN 106 NATuuRTALENT 116 SOuLKITCHEN 131 TIPS VAN TOF 132 HAPPY TRAIL 136 DE TOFSTE WINKELS
reacties van lezers prachtige platen hier word je blij van
Make Europe Great Again Miriam Lancewood Europese Startups stad en land aflopen made in Europe de wolf liefde voor lijf en ziel tips van Salts floormanager nostalgie op twee wielen geselecteerd door lezers
80 Peddel Passie 32 Interview met Floortje Dessing
O p d e c Ov e r Andrew Groves weet in een paar pennenstreken de outdoor lifestyle te vangen. Niet verwonderlijk dus dat we dolblij waren toen de Engelse illustrator voor de cover van deze Salt wilde tekenen. De afgebeelde hiker die de kaart van Europa bestudeert staat in onze ogen voor een Europa zonder grenzen. Een Europa waar solidariteit in plaats van onenigheid heerst. TV We wensen je grenzeloos veel leesplezier.
TV
TV SHOP
SHOP FEST CLUB LAB
TV SHOP FEST SHOP CLUB 120, 145 MEETUP 9, 87, 113, LAB
SHOP CLUB 146
TV
CLUB
LAB
SHOP
TV
MEETUP
MEETUP CLUB
138
TV SHOP LAB 134 FEST SHARE
TV SHOP FEST CLUB LAB
TV SHOP
140
MEETUP
TV SHOP FEST CLUB LAB
backstage
r ase urop e a ne n
S A LT r e d A c T e u r e n e n vA S T e m e d e w e r k e r S deLen hun 'behind The SceneS'beLeveniSSen.
AUKje vAN GerveN
Ard KrIKKe
LAUrA LUyKeNAAr
TOf
(sAlT MEETuPs)
(rEDAcTEur)
(bEElDrEDAcTIE)
(FloorMAnAGEr)
Van huis uit jurist, maar in mijn hart een avonturier. De afgelopen vijftien jaar heb ik aardig wat van onze wereld mogen ontdekken. Van een studie in Australië tot een poolexpeditie in Canada en van een zero plastic leven dwars door Afrika en het MiddenOosten tot aan het roer staan van stichting 'Res pect the Mountains'. Het was allemaal geweldig, en vooral bijzonder leer zaam. En nu mag ik Salt komen versterken en me gaan bemoeien met de Salt Meetups. Een buitenkans om jullie te leren kennen; van jullie te leren; samen mooie dingen neer te zetten; en vooral heel erg te genieten van alle actie en avontuur die dat teweeg gaat brengen. Ik hoop dat de Salt Meetups tot heel veel authentieke ervaringen, warme vriend schappen en duurzame sa menwerkingen gaan leiden.
“Europa is tegenwoordig een beladen begrip. Toch hoef je maar even terug in de tijd te gaan om te begrijpen dat we als Europeanen niet zonder elkaar kunnen. Ik ondervond dit aan den lijve tijdens een trip naar de Duitse Rhön; een gebied dat tot 1990 werd doorklieft door het IJzeren Gordijn. Bij een oude grenspost sprak ik met een voormalig soldaat uit OostDuitsland. Met dikke tranen in zijn ogen vertelde hij me dat we vrijheid nooit en te nimmer voor lief mogen nemen. Lees mijn reisverhaal op pagina 92.”
“Waar je ‘iedereen’ hoort over tripjes buiten Europa, ben ik opgegroeid met vakantie in Nederland. Niet met de auto, maar op avontuur met de fiets en de trein. Een paar weekjes op een boerencamping aan zee, struinen tussen de hunebed den of slingeren over schelpenpaden. Nederland is niet saai, het zit vol met avonturen, je moet ze alleen zelf opzoeken ;)”
“Ik ben een rasEuropeaan. Hoewel ik alleen maar belachelijke gezonde brokken te eten krijg, lust ik wel pap van Griekse yoghurt, Zwitserse kaas, Italiaanse pizzakorsten en Duitse worsten. Helaas gaan al deze lekkernijen aan mijn harige neus voorbij. Ik vind dan ook dat we een referendum op poten moeten zetten over de vrijheid van brokken. Ik stem in ieder geval voor broxit.”
@fiatje600
@bikebikkel
@lifeoftof
chrIS pOLLeN (VorMGEEFsTEr)
“Ik sluit me volledig aan bij Laura. Avontuur zoek je op. Wat dacht je van een rondje IJsselmeer in een vintage VW busje. Jammer dat die plas niet veel groter is :)"
Matthijs Meeuwsen (redacteur)
"Tijdens al mijn rondzwervingen over onze grote blauwe knikker ben ik ontelbaar veel uurtjes zoet geweest met onmogelijke visumprocedures en eindeloos durende grensovergangen. Des te groter is de verademing om op ons eigen continent ongestoord te kunnen rondcrossen zonder om de haverklap je paspoort te moeten trekken. Houden zo! Op die manier kunnen we immers blijven smullen uit die fantastische snoepwinkel die Europa heet."
8 | SALT lente 2017
meet meetup
SPRING erin
7
Salt redactie amersfoort 16-19 uur
april
Elk seizoen is het waard om gevierd te worden! En dat doen we niet alleen met een vuistdik magazine, maar ook met een seizoenduik samen met onze leden. De ene keer stropen we de mouwen op en gaan we aan de slag, de andere keer organiseren we een boekenbal en dit keer vertellen we je over het proces van het maken van een tijdschrift. We krijgen er altijd veel vragen over en misschien heb jij er zelf ook nog wel een paar. Elke editie is als het ontploffen van een bollenveld. Dus wie zin en tijd heeft, komt op 7 april langs voor een vrijdagmiddag borrel, een kijkje in de Saltkeuken en een ontmoeting met de makers.
Gratis poster Elk Saltlid dat langskomt krijg van ons gratis een A3poster van het Salt Manifest (zie pag. 140) t.w.v. € 10 mee naar huis. aanmelden De seizoenduiken organiseren wij exclusief voor onze leden en zijn gratis toegankelijk (+ 1 iemand gratis mee). Wel vinden we het fijn als je even laat weten of je langskomt. Dus stuur een mailtje naar aukje@getsalt.com o.v.v. SPRING ERIN. Toegang is gratis poster is gratis. Borrelnoten zijn gratis, even als de gesprekjes. Drankjes kosten € 2,50, waarvan we € 0,50 doneren aan
Salt Give Back waarmee wij (kleinscha lige) organisaties steunen die zich inzetten voor natuur en milieu. dan vind je deze ook vast leuk Salt Zomerduik 1 juli. Salt Herfstduik 1 oktober. Salt Winterduik 13 januari 2018. Ga naar saltmeetups.com (website nog under construction) waar je meer informatie plus de laatste updates vindt over onze Meetups.
wildgroei
30 | SALT LENTE 2017
wildgroei
op Europees avontuur met Andrew op zoek naar een geschikte cover voor deze ‘make Europe Great again’ lente-editie van salt stuitten we een paar weken voor het sluiten van de deadline op het waanzinnige werk van andrew Groves. Wat ons meteen aansprak in zijn illustraties is het gemak waarmee de Britse creatieveling de outdoor lifestyle in een tekening weet te vangen. Omdat brutalen de halve wereld hebben, stuurden we Andrew een mailtje waarin we hem vroegen of hij de cover voor Salt wilde maken. Prompt kregen we een antwoord terug: “Thanks for getting in touch. I really love the sound of Salt it seems like we have a lot of ideas in common! So yes, this sounds great and I’d love to work with you. I have a little time over the coming weeks and I am sure I could make it work.” Zo gezegd, zo gedaan. Nog geen tien dagen later stuurde hij een illustratie van een hiker die de kaart van Europa aandachtig bestudeert. Behalve dat we de tekening heel erg tof vonden, was het ook vooral de symboliek die ons aansprak: een groots Europa is een grenze loos Europa. We hebben hem meteen gevraagd of hij ook de covers van de komende uitgaves (zomer, herfst, winter) een gezicht wil geven. En dit was zijn antwoord: "That’s a nice idea to illustrate all the covers, thanks for asking." Kun je niet zolang wachten? Neem een kijkje op miscellaneousadventures.co.uk. Hier vind je behalve werk dat hij onder andere voor Millican, The new York Times en Google maakte ook houten lepels en snijplanken van zijn hand.
SALT lente 2017 |
31
interview
32 | SALT LENTE 2017
interview
Floortje Dessing
Europa is immens fascinerend Zet Floortje Dessing (46) op een afgezonderd eiland of in een schier onbereikbaar jungledorp en ze begint spontaan te stuiteren. Maar verder weg betekent niet per se beter voor de Salt-columniste. Een gesprek over de kunst van het reizen. Tekst matthijs meeuwsen Beeld archief Floortje dessing
Ben jij zo’n doorgewinterde reiziger die tijdens de landing stug zijn krantje blijft lezen? “Nee man, ik zit aan het vliegtuigraampje gekluisterd. Altijd. Eergisteren nog, toen ik vanuit Singapore terugvloog naar Nederland. Ik ben bewust de halve nacht wakker gebleven, omdat ik wist dat we over Kazachstan zouden vliegen. Het was dat deel van de nacht dat de maan nog schijnt, maar de zon zich ook al langzaam begint aan te dienen. Een diepblauwe lucht. En dat bevroren land dat maar einde loos onder je voorbij glijdt. Ik heb er uren naar gekeken. Als een kind zo blij.” is de terugweg dan mooier dan de heenweg? “Nee, de heenweg. Of wacht… Sorry, maar dat is echt een onmogelijke keuze. Wat is lekkerder: het voorgerecht of het nagerecht? Het is niet met elkaar te vergelijken. De heenweg is vol verwachting. Vol gezonde spanning. Vol energie en verlangen. De terugweg gaat meer over voldaanheid en verlangen naar waar je vandaan komt; thuis, geborgenheid. Ik vind het allebei hele mooie emoties.” maar reizen is ook wachten. op het vliegtuig. op de paspoortcontrole. op de trein. “Absoluut. Ik heb in mijn leven heel wat afgewacht. Elf uur wachten op de ferry naar Tonga. Veertien uur in een file voor de Russische grensovergang. Zesendertig uur wachten op het vliegtuig naar Gabon. Maar ik stel me er gewoon op in. Ik heb er geen enkele moeite mee. Ik weet namelijk dat ik ergens naar onderweg ben. Of dat ik ergens vandaan kom met een tas vol mooi materiaal. Als je geïrriteerd raakt, duurt
het alleen maar langer. Ik heb op reis een bloedhekel aan negativisme.” Er zijn ergere ontberingen? “Dat sowieso. Ziek zijn op reis is het ergste. Vorige week vloog ik vanuit Pakistan naar Thailand. Na een uur werd ik wakker en voelde ik me niet goed; waarschijnlijk omdat ik in Pakistan iets verkeerds had gegeten. Ik heb toen drieënhalf uur apen ziek op het vliegtuigtoilet gezeten. En als klap op de vuurpijl ging ik daarna nog even lekker over mijn nek middenin een volgepropte bus op het vliegveld van Bangkok. Dan duurt zo’n reis echt eindeloos.” is de reis dan nog altijd mooier dan de bestemming, zoals de tegelwijsheid luidt? “Dat tegeltje klopt sowieso niet. Onderweg zijn is zeker een belangrijke component van je reis, maar het is niet zaligma kend. Het gaat altijd om een symbiose tussen reis en bestem ming. En soms zijn er dus ook dagen dat je alleen maar aan het vechten bent om je te kunnen verplaatsen. Met zeeziekte is dat bijvoorbeeld zo. Drie dagen op een vieze stinkboot vanaf de Cook Islands. Drie dagen alleen maar op en neer klotsen en van links naar rechts worden geschud.” denk je op zo’n moment nooit: waarom doe ik dit in godsnaam? “Nooit. Ik denk alleen maar: hoe kan ik dit zo goed mogelijk doorstaan? Reizen dwingt je tot een enorme mentale weer baarheid. Ik moet heel vaak tegen mijzelf zeggen: ‘OK Floor, je kunt dit.’”
SALT lente 2017 |
33
44 | SALT lente 2017
beeldvullend
Wat maakt Europa uniek? Dat we in ons deel van de wereld frank en vrij kunnen rondreizen. Vaak zelfs zonder dat we om de haverklap ons paspoort tevoorschijn moeten trekken. Uniek in de wereld. Misschien komt het wel omdat veel Europese landen vroeger stikten van de vrijbuiters; piraten die de zeeën afschuimden op zoek naar schatten. Vooral Hollandse kapers hadden maling aan grenzen. Niet verwonderlijk dus dat het Hollandse woord ‘vrijbuiter’ door andere Europese talen werd overgenomen. Tegenwoordig is een echte vrijbuiter iemand die volledig zijn eigen plan trekt, een avonturier die zich niet in het hokje van het ‘normale’ leven laat vangen.
vrijbuiter Het begrip is overigens actueler dan ooit: Amerikaanse Democraten proberen met ‘vrijbuiteren’ – filibusteren – zoveel mogelijk politieke spreektijd in het congres te ‘kapen’. Hiermee hopen ze Donald Trumps aanval op de vrije rechtstaat af te slaan. Om ze een hart onder de riem te steken hebben we een paar Europese voorvechters in kaart gebracht.
SALT lente 2017 |
45
make europe great again
60 | SALT LENTE 2017
make europe great again
open grenzen De mooiste grensovergangen voeren niet langs norse douaniers, betonnen muren of torenhoog prikkeldraad. Wel langs de rivieren, bergketens, meren en wildernissen die al eeuwen geleden de lijntjes tussen landen trokken. Een rondje Europa in 12 grensverleggende gebieden en routes. Tekst matthijs meeuwsen Illustratie andrew Groves
natte grenzen Grensgeval De Kolpa rivier. Blije buren Slovenië en Kroatië. op de koffie Kajakken, suppen of kanoen.
Grensgeval De Bodensee. Blije buren Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk. op de koffie Surfen, fietsen, skaten.
Grensgeval Oder Delta. Blije buren Duitsland en Polen. op de koffie Wildspotten.
naar de overkant De woeste stroom versnellingen van de Soca rivier trekken de laatste jaren steeds meer waterrat ten naar Slovenië. Helaas heeft geen hond daardoor oog voor de Kolpa: een 113 kilometer lange rivier die de natuur lijke grens met Kroatië vormt. Tijdens het voormalige Joegoslavië was dit strengverboden terrein, waardoor zelfs veel Slovenen nog nooit een duik heb ben genomen in de onwaarschijnlijk heldere rivier. Zonde, want in tegenstel ling tot de wilde, steenkoude Soca, is het water ’s zomers heerlijk warm en beteugelen zelfs de hevigste stroom versnellingen zich tot een prima te be happen kabbeltempo. Ideaal voor een avontuurlijk tochtje per kajak, kano of sup (te huur bij vrijwel alle campings in Osilnica of verder langs de route) door bosrijke valleien. Grenscontroles? Ga toch weg. Tijdens het peddelen wordt je vanzelf door een van de Kroaten aan de overkant uitgenodigd om aan wal te krabbelen voor een slok zelfgestookte duivelsrakija in hun achtertuin. info slovenia.info
naar de overkant Dit drijfnatte drie landenpunt is groot genoeg om er acht keer het IJsselmeer in leeg te hozen. Logisch dus dat er wel negen surfscho len zijn te vinden waar je een kite, sup of windsurfplank kunt huren of onder begeleiding van een instruc teur los kunt gaan op de reusachtige waterspiegel. Weer droog achter de oren? Op de Bodensee Radweg fiets je in 273 kilometer door Duitsland, Zwit serland en Oostenrijk langs de oevers van het grensmeer. Wie dan nog steeds niet uitgeput om zijn fysiotherapeut schreeuwt, snoert de skeelers aan voor een tocht over een van de fijn geasfal teerde skatepaden aan de waterkant. Een aanrader is bijvoorbeeld het 42 kilometer lange marathontraject tus sen de Zwitserse dorpen Rorsach en Kreuzlingen. info bodensee.eu, bodenseeradweg.com, skatingland.myswitzerland.com
naar de overkant Toen de Europese landkaart na de Tweede Wereldoorlog opnieuw werd ingekleurd, werden de rivieren Neisse en de Oder gekozen als scheidslijn tussen Polen en de voorma lige DDR. Aan het eind van de natuur lijke grens, waar de Oder uitmondt in de Baltische Zee, drijft Moeder Natuur een nog nattere wig tussen beide buren. Maar liefst 250.000 hectare van deze OderDelta is met een dikke strik ingepakt door Rewilding Europe; de organisatie die de pure wildernis wil terugbrengen op ons continent. En terecht. Dit is de beste plek in Europa om wilde zeearenden te spot ten: in amper een uurtje dobberen, vliegen er al gauw twintig voor je ver rekijker langs. Tot de Big Seven van de OderDelta behoren ook de Europese bizon, de Europese bever, de eland, de Europese wolf, de grijze zeehond en de Atlantische Steur. Gidsen van Rewilding Europe nemen je er mee op safari. info rewildingeurope.com/areas/oderdelta
SALT lente 2017 |
61
Peddel passie sla je slag Peddelen is populairder dan ooit. Wie wil er nu niet in een Canadese kano de Biesbosch ontdekken of met een gestroomlijnde kajak over het Wad zwerven? Daarnaast is het ook nog eens supergoed voor je lijf en een stuk leuker dan een benauwde sportschool. Plus: Nederland is met een wirwar van waterwegen één van de mooiste peddelparadijzen van Europa. tekst & Beeld Ard Krikke & Natasha Bloemhard
V
ergeet fitness. Waarom jezelf afbeulen in een saaie sportschool als je ook al peddelend je lijf aan het werk kunt zetten? Daarbij werkt water ook nog eens als een zen master: de geest komt vanzelf tot rust. Fysiek en mentaal ga je er dus met sprongen op vooruit. Niet verwonderlijk dat kanoën (in spreektaal is kano het verzamelwoord voor kano én kajak) aan een serieuze opmars bezig is. Volgens de Outdoor Industry Association trekken jaarlijks 23 miljoen Amerikanen er regelmatig met hun kano op uit; een toename van 3 miljoen ten opzichte van vijf jaar geleden. Hoewel exacte cijfers ontbreken, schat het Water sportverbond dat Nederland tussen de 150.000 en 175.000 actieve kanovaarders telt – vergelijkbaar met het aantal geschatte mountainbikers. Aangezien ons lage landje zo’n beetje onder water ligt, heb je eigenlijk geen excuus meer om een keertje van wal te steken.
Watervlugge work-out Nog een duwtje in de rug nodig? Een stevig potje kanoën zet ongeveer net zoveel zoden aan de dijk als een serieuze crossfittraining. Zo steek je tijdens een tochtje van slechtst 1,5 kilometer ongeveer 500 keer je peddel in het water. Dit betekent dat als je een uur lang met een relaxte snelheid van 4,5 kilometer per uur door het water klieft, je 1500 low impact herhalingen uitvoert.
80 | SALT LENTE 2017
Voer de snelheid op tot 8 kilometer en je verbrandt zomaar 800 tot 1000 calorieën per uur. Ben je al rank en slank genoeg? Behalve calorieën verbranden heeft kanoën de volgende voordelen: • kracht: een goede peddelbeweging begint bij de voeten. De energie verplaatst zich vervolgens vanuit aangespannen benen, billen en lage buik en rugspieren (core) door het bovenlichaam naar de armen en schouders. Geen spier groep blijft dus onbenut. Zorg wel voor een ‘actieve’ houding. Dit doe je door rechtop te zitten en je buikspieren flink aan te spannen. • Flexibiliteit: peddelen is zoals gezegd een low impact beweging. De vloeiende pedelslag houdt je gewrichten soepel en blessurevrij. • Stress: meren, rivieren, plassen, sloten, stroompjes, beekjes, kreekjes; ze werken stuk voor als natuurlijke antidepressiva. Of zoals Tulka Lama Lobsang, een boeddhistische meester uit Tibet, zegt: “Water maakt gelukkig! Of we het nu zien, horen, voelen, proeven of erin spelen. Maar veel mensen vinden dit moeilijk te begrijpen, omdat het te goedkoop en te simpel is. Daarom vergeten we het.” • Vitamine D: zonlicht is de belangrijkste bron van vitamine D, onmisbaar voor sterke spieren, sterke botten en een ijzersterk immuunsysteem.
paddle power
SALT lente 2017 |
81
REISREPORTAGE
Der rhön op patrouille langs het IJzeren Gordijn
Het IJzeren Gordijn doorkliefde veertig jaar lang Europa. Een groot deel hiervan, zo’n veertienhonderd kilometer, verdeelde Duitsland in Oost en West. Nu is het een groene long waar je struikelt over sporen uit het verleden. Een verslag recht uit het hart van het voormalig grensgebied, de onbekende Rhön. Tekst ard krikke Beeld tourismus Bayerische rhön, ard krikke
I
k ben gek op geschiedenis. Verslagen van ontdekkings reizigers. Dikke pillen over oorlogen. Autobiografieën van wereldleiders. Documentaires over Europa. Ik krijg er niet snel genoeg van. Het verleden bestaat niet louter uit saaie feitjes, rijtjes en begrippen, maar zit ook vol boeiende lessen waarmee je je voordeel kan doen. Onze huidige samenleving is een directe weerspiegeling van wat er vroeger gebeurd is. Door af en toe een blik in deze historische spiegel te werpen, leer je jezelf én anderen beter kennen. Dus toen ik de kans kreeg om naar een van de hotspots van de Koude Oorlog te gaan, de Duitse Rhön, stond ik te trap pelen van ongeduld. Behalve historisch interessant is het voormalige grensgebied in het hart van Duitsland ook nog eens waanzinnig mooi. Slechts een handjevol mensen mocht vroeger in de buurt van de zwaarbewaakte grens tussen Oost en West komen, waardoor de natuur hier decennialang haar gang kon gaan. Tijd voor een sprong in het verleden.
drassige veendeken Ik start mijn historische ontdekkingstocht in het onheil spellend klinkende Schwarzes Moor, zo’n dertig kilometer ten oosten van Fulda. Samen met Torsten Kirchner volg ik vanaf het bezoekerscentrum een van de vele uitgestippelde rondwandelingen die door het uitgestrekte hoogveengebied, op de grens tussen Beieren, Hessen en Thüringen, lopen. “Ga nergens van de vlonders af”, waarschuwt de bioloog en natuurgids. “Het veen is door de vele plensbuien zo zompig dat je zo tot aan je middel wegzakt.” Braaf loop ik achter de enthousiast vertellende Torsten aan. Zo ver het oog rijkt zie ik een drassige deken van veenmossen, planten en dwerg
92 | SALT lente 2017
struiken. In de lucht lijkt een havik ons op deze regenach tige dag uit te lachen. Het geheel doet me vanonder mijn capuchon enigszins aan de Sallandse Heuvelrug denken. “Het komt hier vaak met bakken uit de hemel”, weet Torsten. “Gemiddeld wel zo’n 1000 millimeter per jaar. De oorzaak: het veen ligt op een achthonderd meter hoog plateau, waar wolken tegenaan botsen. Het gevolg: heel veel regen.”
todesstreifen Na ruim een uur banjeren, doemt een uitzichttoren op. Bovenop het stalen gevaarte ontvouwt zich een landschap dat je niet op vier uur rijden van Nederland verwacht. Kale, uitgedoofde vulkanen. Verre uitzichten. Stille dalen. Dichte bossen. En in de verte een vierkante toren die als een vergeten schaakstuk op het bord is achtergebleven. “Een oude Oost Duitse Grenzwachturm”, verduidelijkt Torsten. “De grens tussen beide Duitslanden behoorde tot de best bewaakte ter wereld. Dwars door de Rhön liep over een lengte van tweehonderdvijftig kilometer een honderd meter brede strook die aan beide zijden werd begrensd door metershoge hekken, wachttorens, schijnwerpers, bunkers, geulen, honden, automatische schietinstallaties en betonnen obstakels. In een straal van vijf kilometer mocht niemand in het spergebied komen. Tenminste, niet zonder speciale toe stemming. Ossies die dit wel deden, werden zonder pardon in de rug geschoten. Vandaar dat de grens ook wel de Todes streifen werd genoemd. In totaal slingerde de brute barrière, vanaf 1952 door de DDR gebouwd, veertienhonderd kilometer door heel Duitsland. Officieel om westerlingen buiten de deur te houden. Onofficieel om DDRburgers binnen te houden.”
REISREPORTAGE
1
SALT lente 2017 |
93
sAlT x MIllIcAn collaboration Salt verbindt zich graag met mensen, merken en projecten die de outdoor lifestyle vieren en die de kracht van creativiteit gebruiken voor positieve verandering. Deze passie heeft geleid tot een samenwerking met het Engelse tassenmerk Millican waaruit een exclusieve Salt roll top rugzak is geboren waarvan er slechts 350 zijn gemaakt.
S
amenwerkingen tussen merken, of collaborations zoals ze veelal worden genoemd, zijn helemaal van deze tijd. Vaak geboren uit een gedeelde visie en ethos en de wens om elkaars mooie verhalen te delen. Zo waren wij bij Salt van begin af aan gecharmeerd van het tassenmerk Millican dat sinds 2008 opereert vanuit een kleine boerderij in de bergen van het Lake District in Engeland. De naam Millican is voortgekomen uit het waarge足 beurde verhaal van Millican Dalton, een non足conformist die begin 20e eeuw zijn hectische leven in Londen verruilde voor een simpel maar avontuurlijk bestaan in het Lake District. Net als wij wordt het Millican team gedreven door nieuws足 gierigheid en passie om met simpele en eerlijke producten mensen anders naar de wereld te laten kijken en je aan te moedigen om je eigen weg te vinden. Daarnaast zijn we beiden ervan overtuigd dat we door het delen van onze persoonlijke verhalen een bron van inspiratie kunnen zijn voor mensen om zich zowel met elkaar als met de planeet te verbinden. Zo vinden we betekenis in elke reis die we maken. Het maken van een Salt roll top rugzak was ook een reis en die begon vorig jaar in de zomer op de jaarlijkse Outdoor Show in Friedrichshafen.
the Blank Canvas project De basis voor onze samenwerking is het Blank Canvas Project van Millican dat voor creatieve vrijheid staat. Een roll top rugzak gemaakt van 40 gerecyclede petflessen. Samen met grafisch ontwerper en creatief directeur van Millican, Jeffrey Bowman (ja, hij van het baanbrekende boek The Outsiders) zijn we rond de tafel gaan zitten en hebben we de Salt x Millican rugzak laten ontstaan. Dit begon met het kiezen van de basiskleuren: donkergroen en lime geel. Kleuren die volgens ons goed uiting geven aan de gecombineerde life足 style van een groeiende groep mensen die urban en outdoor met elkaar afwisselen. Vervolgens bogen we ons over de print. Dit bleek een lastige want Jeffrey kwam met zoveel toffe voorstellen dat kiezen echt moeilijk was. uiteindelijk kozen we voor een minimalistische print waarin het Salt beeldmerk, de druppel, centraal staat. Als laatste werkten we aan het label en een mini magazine die elke rugzak sieren. En nu, bijna een jaar later is niet alleen de Salt x Millican rugzak een feit maar ook onze eerste echte collaboration en kun jij in het bezit komen van een rugzak waarvan er maar 350 op de wereld bestaan. Homeofmillican.com
Salt x millican
salt x Millican bag limited edition • Oprolbare sluiting met handige handgreep • Ergonomische (gepolsterde) schouderbanden • Gepolsterd rugpand • Gemakkelijk toegankelijk laptop vak (tot 15”) op het rugpand • Duurzame aluminium gesp • 100% gerecycled polyester (waterdicht) • Uit 2 stukkken gerecycled polyester canvas (40 petflessen)
• afmeting 50 x 28 x 15 cm. • inhoud 18L. • Gewicht 650 gram. • Prijs € 119,95 • Verkooppunten bij alle Bever filialen en op bever.nl spECiaLE aanBiEdinG Voor saLt XL LEdEn Van de 350 rugzakken die er zijn gemaakt heeft Salt er 40 exclusief gereserveerd voor salt XL-leden. Zij profiteren niet alleen van een uniek exemplaar maar ook van een prijsvoordeel. Alléén XLleden betalen slechts € 99. Bestellen: mail naar shop@GetSalt.com
reisreportage 1
2
124 | SALT lente 2017
reisreportage 1. Tärnåttvattnen, een postcard pleisterplaats 2. Slåttdalsberget, ontstaan door de schuivende ijsmassa 3. ‘Hell Gap’, het icoon van Skuleskogen
The High coast Trail Langs s’werelds hoogste kustlijn
sinds de unEsco de Höga Kusten aan de Zweedse oostkust, in de botnische Golf aan haar lijstje van World Heritage sites toevoegde, zijn wij ons pas bewust van dit verborgen pareltje met de hoogste kustlijn ter wereld. langs de rafelige rand van de archipel loopt de 127 km lange High Coast Trail.
3
Tekst natasha Bloemhard Beeld angélique van schalkwijk
A
ls je al 15 World Heritage Sites hebt, barst van de ruimte, kunt verdwalen in pure natuur en een aantal goed draaiende marketingmachines van andere Zweedse ‘schonen’ hebt, dan begrijp je dat de Höga Kusten zelfs door de Zweden lange tijd over het hoofd is gezien. Behalve door onderzoekers. Die vroegen zich in de 18e eeuw al af wat er hier aan de hand was. Was het water nu aan het verdwijnen of het land aan het stijgen? Voor de gelovige gemeenschap was het bijzondere natuurverschijnsel echter zo klaar als een klontje. Hier was God’s hand aan het werk geweest en het resultaat van de Zondvloed. Maar voor die Bijbelse verklaring stak ene Jakob Berzelius (17791848), een bekende Zweedse scheikundige, een stokje. Hij concludeerde begin 1820 dat niet het water was gereduceerd maar dat het verhoogde niveau van de kustlijn was veroorzaakt door de landmassa die geleidelijk omhoog was gekomen. Het zou echter nog tot begin 20e eeuw duren eer de wetenschap dit ook daadwerkelijk kon bevestigen. De Höga Kusten bleek gevormd door de ijstijd. In de meest recente ijstijd, het Weichselglaciaal, drukte een ijslaag van maar liefst drie kilometer dik, de landmassa met maar liefst één kilometer kopje onder. Toen het ijs begon te smelten en de zeespiegel steeg, kon het land zich weer omhoog wurmen. Eerst verschenen er eilandjes, maar later volgde de hele kustlijn in rap tempo. Toen het ijs helemaal verdwenen was, zo’n 10.000 jaar geleden, bleek de aardkorst hier met 286 meter gestegen. En nog steeds beweegt de
landmassa zich hemelwaarts, alleen nu op een sukkeldrafje van zo’n 8 mm per jaar. Het stijgen zal ongetwijfeld een keer ophouden maar dat kan volgens de wetenschap nog wel een slordige 2000 jaar duren. Het geduw en getrek van Moeder Natuur heeft er in ieder geval voor gezorgd dat er hier aan de oostkust van Zweden een geweldige archipel is ontstaan met een dramatisch landschap van bergen, eilandjes, steile klif fen, diepe baaien en met 286 meter dus de hoogste kustlijn ter wereld. Geen wonder dat uNESCO er in 2000 voor koos om de hele Höga Kusten, dat internationaal beter bekend staat als The High Coast, op het lijstje van Werelderfgoed te plaat sen. Overigens deelt Zweden de erkenning met de Kvarken Archipel van buurland Finland die eveneens door de ijstijd tot stand is gekomen maar een hele andere vorm kent.
the High Coast trail Wie van dit bijzondere natuurfenomeen wil genieten, volgt The High Coast Trail (Höga Kusten Leden in het Zweeds) die zich over een lengte van 127 km en 13 etappes van Zuid naar Noord uitstrekt. Wie de hele route wil afleggen start in Hornöberget in het zuiden van het werelderfgoed, bij de inham van de Ångermanälven rivier en eindigt in het stadscentrum van Örnsköldsvik in het noorden. De route is goed gemarkeerd met (afstand)bordjes en oranje stippen op bomen en paaltjes maar is op sommige stukken wel veelei send voor de wandelaar. Onderweg zijn er diverse schuil en berghutten waar je gratis gebruik van kunt maken.
SALT lente 2017 |
125
bEsTEllEn: GETsAlT.coM (sHoP)
SHOP Poster saLt maniFEst Voor EEn Groots Europa Artwork exclusief voor Salt ge maakt door de Engelse illustrator Andrew Groves die vele boeken in de surf en outdoorwereld illustreerde, diverse merken en organisaties hun gezicht gaf en tal loze internationale magazines ver rijkte. Inspiratieposter voor thuis, op kantoor, in je winkel, outdoor shack, horecatent of gewoon als cadeautje. • hoge kwaliteit drukwerk • keuze uit 2 formaten: A2 (42 x 59,4 cm) of A3 plus (32 x 45 cm) • papierdikte: 250 grams
A2 poster
€ 20 € 25 salt leDen
140 | SALT LENTE 2017
niet leDen
A3 poster
€ 10 € 12 salt leDen
50
niet leDen
€ 25 € 29 salt leDen
50
niet leDen
one size fits all
We’Re aLL UNDeR ONe SKY in een tijd waarin intolerantie, angst en vooroordelen wereldwijd voor verdeeldheid zorgen, is het soms goed om stil te staan bij het feit dat we allemaal onder dezelfde hemel leven en dat verbinding ons nog altijd sterker maakt. salt gelooft in de kracht van creativiteit voor positieve verandering. Bovendien verbinden we ons graag met merken en projecten die de outdoor lifestyle vieren. artist series Een samenwerking met het Amerikaan se Sunday Afternoons was voor ons dus een logische stap. Sunday Afternoons is geboren in ‘the Great Northwest’, in de staat Oregon, de thuisbasis voor vrijheidszoekers, outdoor lovers, vrije geesten en the young at heart. Deze cultuur vormde de inspiratie voor kun stenaar Chris Herbst die de Artist
Series van de Northwest Trucker Cap vormgaf. Behalve kunstenaar is Chris ook een fervent surfer. Deze flow vind je terug in zijn werk waaronder deze trucker cap. Behalve dat je de spirit en de grootsheid van the Great Outdoors draagt, is de afbeelding ook een reality check : we leven allemaal onder de zelfde hemel.
salt Give Back Wie deze cap koopt, draagt € 5 bij aan het Salt Give Back Project waarvoor wij geld inzamelen voor (kleinschalige) orga nisaties die zich inzetten voor natuur en milieu. Op onze website Getsalt.com kun je lezen welke organisaties wij steu nen. Zelf projecten aandragen? Stuur een mail naar natasha@getsalt.com o.v.v. Salt Give Back.
Salt x
SALT lente 2017 |
141
Salt coasters Het Salt logo als onderzetter. Gemaakt van fschout. Onbewerkt. Formaat: 12,5 x 10 cm. Verpakt per 5 stuks.
€ 10 € 12 salt leDen
50
niet leDen
Salt bladenbox Al je Salt edities netjes bij elkaar, per jaargang in een stoere houten (fsc) box.
€ 10 € 15 salt leDen
niet leDen
Xl-leDen: Gratis
OPRUIMING
Salt t-shirts De laatste maten (dames en heren), kleuren en prints voordat we aan een nieuwe collectie beginnen. Biologisch katoen. Geproduceerd in Europa, geprint in Amersfoort.
142 | SALT LENTE 2017
€ 25
€ 15
bEsTEllEn: GETsAlT.coM (sHoP)
SHOP
€ 79 € 99
SaLt SPRING bOX
salt leDen
Limited Edition: slechts 25 stuks Totale waarde € 118,50
LoVE Your motHEr HoodY t.w.v. € 55 • brushed fleece, soft touch, 85% organisch ringgesponnen katoen 15% polyester • raglan mouwen, 2 steekzakken, lusje voor koptelefoondraad • kleur lichtblauw, unisex stanLEY BiG stEELd FLask t.w.v. € 25 • 236 ml, lifetime warranty, lekvrij, roestvrijstaal, ideaal voor het bewaren van je neutje saLt traiL sEEkEr patCH t.w.v. € 4,50 • geborduurd, voor op je jas of rugzak
ForEstia GranEn & ViJGEn t.w.v. € 2,50 • 100% biologisch, vegan, gmo-vrij • natuurlijke energie ritE in tHE rain aLL-WEatHEr BoEkJE t.w.v. € 12,50 • ringband, duurzaam geproduceerd, vochtbestendig, bewaart al je notities, ongeacht het weer saLt LoGo t.w.v. € 2 • duurzaam fsc hout, leuk als sleutelhanger, oorbel of onderzetter
niet leDen
HoutEn kistJE t.w.v. € 5 • ideaal opbergkistje of als vogelhuisje saLt kampEErmok t.w.v. € 12 • tijdloze held, dubbele laag emaille • geproduceerd in Europa CLimBon skinCarE – gratis sample • gemaakt van ongeraffineerde bijenwas, hoog vitamine A gehalte, voedend en verzachtend, ontwikkeld voor en door klimmers maar bruikbaar voor iedereen die buitenspeelt.
SALT lente 2017 |
143