LOCAL BEST

เข็มขัดโบราณธำารงรักษ์

โอทอป ๓ ดาว ที่มากับความประณีต Thamrongrak ancient belt, a 3 stars OTOP, with refinement.

เห็นเข็มขัดโบราณลวดลายอ่อนช้อยแบบนี้แล้ว ก็อดนึกสงสัย ไม่ได้ว่าทุกวันนี้ยังมีคนใช้เข็มขัดประเภทนี้อยู่อีกหรือ เพราะเมื่อพูดถึง เข็มขัดโบราณ ก็ชวนให้นึกถึงภาพของผู้หญิงไทยสมัยก่อน ที่แต่งตัว ด้วยผ้าถุงหรือผ้าซิ่น โดยใช้เข็มขัดโบราณรัดไว้เพื่อไม่ให้ผ้านุ่งหลุด “ถ้าเป็นในประเทศไทย ปัจจุบันคนที่ใช้พวกเข็มขัดชุบเหล่านี้ จะเป็นนางร�า หรือส�าหรับการแต่งตัวในพิธีส�าคัญต่าง ๆ เข็มขัด จึงขายดีสุดคือช่วงสงกรานต์ เรียกว่ารวยมหาศาลค่ะ โรงงานปิด เที่ยงคืนทุกวัน” คุณดาว หรือ วสุธิดา วัฒนผาสุก ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ธ�ารงรักษ์ เล่าถึงที่มาของเข็มขัดโบราณธ�ารงรักษ์ ซึ่งเริ่มต้นขึ้นเมื่อ ๒๐ กว่าปีที่แล้วว่า เป็นการรวมตัวของกลุ่มแม่บ้านอายุ ๔๐-๔๕ ปี ที่อาศัยอยู่ในซอยธ�ารงรักษ์ ต�าบลส�าโรงเหนือ โดยเริ่มแรกกลุ่มแม่บ้าน ลงขันกันคนละ ๒,๐๐๐ บาท เพื่อใช้เป็นเงินกองกลางในการลงทุน ท�าธุรกิจ โดยก่อนที่จะมาท�าเข็มขัดนั้น มีการลองผิดลองถูกท�าสินค้า ประเภทเครื่องหนังมาก่อน ด้วยเหตุผลว่าในสมุทรปราการเองมี วัตถุดิบที่ใช้ท�าเครื่องหนังอยู่มาก แต่เมื่อได้ลงมือท�างานจริงก็พบว่า Seeing an ancient belt with a delicate pattern like this I couldn't help wondering if people still use this type of belt today? Because talking about ancient belts, it reminds me an image of Thai women in the past who dressed with sarong and use an ancient belt to fasten it with the body. "In Thailand, nowadays people who use these belts are Thai dancer or it is used for dressing up at important ceremonies, so the belt is the best sold during Songkran Festival. I call it immensely rich. The factory closes at midnight every day." Ms. Dao or Wasuthida Watthanaphasuk, President of Thamrongrak Community Enterprise Group told us about the origins of the Thamrong Rak ancient belt which started more than 20 years ago. It is a group of housewives aged 40-45 who live in Thamrongrak Alley, Samrong Nuea sub-district. Initially, each housewife invested 2,000 baht as a business fund. Before coming to the production of the belt, there has been some trial and error on the production of leather products before

กว่าจะได้เข็มขัดแต่ละเส้นต้องอาศัยทักษะชั้นสูงของช่างฝีมือ The artisan's high-level skill is required for each belt.

ศักยภาพด้านก�าลังการผลิตเครื่องหนังของตัวเองนั้นไม่เพียงพอ รวมทั้งถ้าเทียบสินค้าเครื่องหนังที่ตัวเองผลิตกับสินค้าทางฝั่งจีนแล้ว คุณภาพสินค้ายังเป็นรอง สุดท้ายคุณดาวและกลุ่มสมาชิกแม่บ้าน จึงเปลี่ยนแผนหันมาทดลองผลิตสินค้าประเภทอื่น โดยได้เดินทางไป ดูงานที่ตลาดโรงเกลือ จังหวัดสระแก้ว แล้วจึงพบว่าแม้ตลาดโรงเกลือ จะขึ้นชื่อในเรื่องการเป็นแหล่งขายเสื้อผ้ามือสอง แต่สินค้าอีกประเภท ที่ขายดิบขายดีไม่แพ้กันก็คือเข็มขัด หลังกลับจากตลาดโรงเกลือ คุณดาวและสมาชิกกลุ่มแม่บ้าน จึงเริ่มทดลองท�าผลิตภัณฑ์ประเภทเข็มขัด โดยน�าเข็มขัดที่แกะลาย แล้วไปชุบโลหะตามโรงงานชุบขนาดเล็ก ผลปรากฏว่าชุบออกมา เท่าไรโลหะก็ล่อน แต่ขณะเดียวกันสินค้าที่ยังไม่ผ่านมาตรฐาน แบบร้อยเปอร์เซ็นต์ก็ยังพอขายได้แบบไม่ขาดทุน ออร์เดอร์หลักของ คุณดาวในช่วงเวลานั้นจึงมาจากตลาดโรงเกลือ ผ่านไปเกือบปี คุณดาวได้รู้จักโรงงานชุบโลหะอีกแห่งหนึ่ง ซึ่งปกติเขารับชุบแต่โซ่มอเตอร์ไซค์เท่านั้น เธอคิดว่าถ้าโรงงานนี้ ชุบโซ่มอเตอร์ไซค์ที่มีขนาดเส้นยาว ๆ ได้ การชุบเข็มขัดก็ถือว่าไม่ใช่ เรื่องยากเลย “พอได้โรงงานนี้การผลิตก็ดีขึ้น ออร์เดอร์เยอะขึ้นทันตาเห็น จนช่วงหนึ่งทางจังหวัดให้โอกาสเราไปเปิดบูธขายของที่ประเทศลาว แล้วเราก็ได้ไปส�ารวจตลาดหัวดิน ซึ่งเป็นตลาดของเขาด้วย ท�าให้ เราได้ลูกค้าเจ้าใหญ่มา ๒ เจ้า การได้เดินทางไปดูงานตามที่ต่าง ๆ มันให้โอกาสเราในการเรียนรู้เรื่องการตลาดของประเทศนั้น ๆ อย่างประเทศลาวเอง เขาจะไม่ใช้ทองหรือนาก เขาจะนิยมเข็มขัด แบบชุบเงินและนิกเกิลเท่านั้น ขณะที่ทางฝั่งตลาดโรงเกลือจะนิยม เข็มขัดชุบทองและนากมากกว่า” ด้วยคุณภาพของเข็มขัดโบราณธ�ารงรักษ์ ที่ลูกค้าซื้อไปใช้แล้ว ไม่มีลอกไม่มีด�า จึงมีการบอกกันปากต่อปาก สินค้าจึงยิ่งขายได้เป็น because there are a lot of raw materials that are used to make leather products in Samut Prakan Province. However, when the work was actually started, it was found that the potential in the production of the leather is not enough. Also, if comparing the leather products produced by us with the Chinese product, our quality was still inferior. Finally, Khun Dao and the housewife group members changed their plans and turned to the production of other types of products by traveling to see the work at Rong Kluea Market, Sa Kaeo Province and then they found that although Rong Kluea Market is famous for being a secondhand clothing market, but another type of product that sells equally well is the belt. After returning from Rong Kluea market, Khun Dao and the housewife group therefore started the production of the belt using the engraved belt to be plated at a small plating factory. The results show that after being plated with metal, the metal was always peeled off. However, at the same time, even the products have not yet passed the standard 100 percent but we could still sell the belt without loss. The main order Khun Dao got at that time came from Rong Kluea Market. Almost a year passed, Khun Dao found another plating factory, which usually only do motorcycle chains plating. She thought that if the factory could accommodate a long motorcycle chain, the belt plating would not be difficult. "When I had this factory doing plating for us, the production was better. We got more orders instantly. Until at one point the provincial administration gave us the opportunity to open a booth in Laos and then we went to explore Huadin market in Laos. There we got two major customers. Traveling to see the work in different places gave us the opportunity to learn about the market of that country like Laos. They do not use gold or otters. They would only prefer silver- and nickel-plated

ทวีคูณในเวลาต่อมา กระทั่งลูกค้าจากตลาดโบ๊เบ๊และส�าเพ็งก็ตาม มาสั่ง บางวันมีออร์เดอร์เข็มขัดถึง ๕,๐๐๐ เส้น คุณดาวบอกว่า ยอดขายที่เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ นี้มาจากคุณภาพในการชุบ ซึ่งเป็นหัวใจ ส�าคัญของผลิตภัณฑ์ นอกจากการขายส่งแล้ว คุณดาวยังใช้วิธีประชาสัมพันธ์ ผลิตภัณฑ์ของตัวเอง ด้วยการน�าขึ้นรถกระบะไปตระเวนขาย ตามตลาดใหญ่ในจังหวัดอื่น ๆ เป็นการขายตรงแบบถึงที่ ที่ท�าให้ได้ กลุ่มลูกค้ารายใหญ่เพิ่มขึ้น ทั้งจากจังหวัดขอนแก่น หนองคาย และอุดรธานี กว่าจะมาเป็นเข็มขัดโบราณชุบโลหะที่เห็นแต่ละเส้นนี้ไม่ใช่ เรื่องง่ายเลย ต้องอาศัยช่างผู้ช�านาญเท่านั้น เริ่มจากการใช้เครื่องจักร ตัดเหล็ก ซึ่งเหล็กที่ใช้ก็จะเป็นเศษเหล็กที่เหลือทิ้งจากโรงงาน แล้วน�า มาชุบใหม่ หลังจากตัดเหล็กออกมาได้ตามขนาดที่ต้องการแล้ว ก็น�าไปเข้าเครื่องปั๊มเพื่อให้เกิดลาย จากนั้นน�าไปผ่านเครื่องกลิ้ง เพื่อลดคม ต่อด้วยตะขอ ซึ่งขั้นตอนของการต่อตะขอนี้ คุณดาวใช้วิธี กระจายรายได้ด้วยการจ้างงานชาวบ้านในพื้นที่ แล้วจึงส่งเข็มขัด ทั้งหมดไปชุบที่โรงงาน “ขั้นตอนการชุบนี่ยากมากค่ะ รายละเอียดเยอะ แต่ละลาย ใช้อุณหภูมิความร้อนในการชุบไม่เท่ากัน จ�านวนนาทีก็ไม่เท่ากัน งานเหล่านี้จึงต้องใช้ช่างที่รู้งานจริง ๆ เท่านั้น ว่าจะชุบระดับไหน งานถึงจะออกมาสวย” เมื่อถามคุณดาวว่าอะไรคือสิ่งที่ท�าให้กลุ่มวิสาหกิจชุมชน ธ�ารงรักษ์ประสบความส�าเร็จจนทุกวันนี้ คุณดาวตอบสั้น ๆ ว่า “เราไม่เคยหยุดพยายามค่ะ”

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนธำารงรักษ์

เลขที่ ๒๘๗/๔ ถนนสุขุมวิท ๑๐๙ ตำาบลสำาโรงเหนือ อำาเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ โทรศัพท์ ๐๙ ๒๘๒๖ ๑๙๙๖

Thamrongrak Community Enterprise Group

No. 287/4 Sukhumvit Road 109, Samrong Nuea Sub-district, Mueang Samut Prakan District, Samutprakan Province Tel. 09 2826 1999 belts. While gold-plated belts are more popular in Rong Kluea market " With the quality of Thamrongrak ancient belt that the customer has bought and used, the plate is not peeled off and not change the color into black. Therefore, it having been told by word of mouth. As a result, the product is even more sold in multiples at a later time. Even customers from the Bobae and Sampeng markets come to us and place order with us, some days there are 5,000 pieces of belts ordered. Khun Dao said that the ever-increasing sales comes from the quality of plating, which is the heart of the product. In addition to wholesale, Khun Dao also uses a method to promote the products directly to users by using a patrol of pickup truck selling the product at large markets in other provinces such as in Khon Kaen Province, Nong Khai Province and Udon Thani Province. Before it comes to each antique metal plated belt is not easy. It requires only skilled technicians. The process starts from the use of steel cutting machines. The steel used for re-plating is scrap that is left from the factory. After cutting the steel to the desired size, it is brought into a stamping machine to create a pattern. It is then passed through a rolling machine to reduce sharp edges before a hook connection. In this step of connecting the hook, Khun Dao distributes the income by hiring local villagers and after that all the belts are sent to be plated at the factory. “The process of plating is very difficult. There are a lot of details involved, but the melting temperature of each pattern of belt is not the same. The time of melting also differs. These jobs only need a technician who knows what level of plating is really work and create the beautiful work " When asking Khun Dao, What makes Thamrongrak Community Enterprise becoming so successful today? Khun Dao replied shortly, "We never stopped trying."