A Mariña Lucense

GALICIA IS YOUR HOME

MARIÑA LUCENSE

Edición Textos Fotografías

Dirección creativa e deseño Impresión Depósito Legal

2

Xeodestino Mariña Lucense Noemi Fernández / Iván Méndez Arquivo Turgalicia / Concello de Foz / Concello de Viveiro / Concello de Burela / Concello de San Cibrao / Concello de O Vicedo / Outros Fusión Noemi e Iván CIFP Carlos Oroza C 1450 - 2016

Ondas xigantes que rompedes bramando nas praias desertas e remotas.

Envolto entre as sabas de escuma ¡Levádeme con vós!

Gustabo Adolfo Bécquer

3

Contidos P. P. P. P. P. P. P. P. P. P. P. P. P.

4

5 6 7 - 10 11 12 13 14 15 - 17 18 19 20 - 21 22 23

Introducción Vivencias Naturais Ruta 1 Ruta 2 Vivencias Culturais Ruta 1 Ruta 2 Diversión para os máis cativos Gastronomía Festas Souvenirs Infografía sobre as praias Mapa do Xeodestino

The Mariña Lucense is waiting for you

A MARIÑA

O xeodestino Mariña Lucense abrangue os concellos de Alfoz, Barreiros, Burela, Cervo, Foz, Lourenzá, Mondoñedo, Ourol, A Pontenova, Ribadeo, Trabada, O Valadouro, O Vicedo, Viveiro e Xove.

Mar e montañas, ríos e rías, prados e praias.

Na Mariña Lucense os bosques confúndense co mar. É a Galicia verde que se asoma ao Cantábrico. Preto de 100 km de costa zarrapicada de marabillas naturais. Da paisaxe recolecta da ría do Barqueiro á grandiosidade da praia das Catedrais, un monumento natural escavado polo mar cunha dimensión sobrenatural. Do esteiro do río Sor, paraíso de peixes e aves acuáticas, ao esteiro do Eo, Reserva da Biosfera. Pero ademais, Foz, Viveiro e Ribadeo, portos que conservan a pegada dun pasado señorial. En Cervo, Sargadelos, unha das cerámicas máis emblemática de Galicia.

E no interior da Mariña Lucense, dous tesouros ocultos. Un é a Serra do Xistral, aveseda e misteriosa, terra de turbeiras e cabalos salvaxes. O outro é Mondoñedo, no Camiño de Santiago (o do Norte), antiga sé episcopal cunha fermosa catedral do século XIII.

5

VIVENCIAS

NATURAIS

6

Apaga a tele que vamos a ...

PRAIA DAS CATEDRAIS RIBADEO

Ruta 1 : Praia das Catedrais - Ría de Ribadeo, Oscos e Terras de Burón

A nosa primeira parada será Ribadeo, porta Norte de entrada a Galicia.

Cando se xunta a potencia do mar e a paciencia do tempo o resultado é unha obra de arte... a praia das Catedrais, un monumento natural cunha dimensión sobrenatural. Só hai que esperar á marea baixa, descalzarse, botar a andar... e un xa se sente na gloria.

Nada como camiñar entre arcobotantes de 30 m de altura, internarse baixo grutas con cúpulas rematadas por agullas, descubrir insólitas perspectivas de arcos dentro doutros arcos. Ou simplemente, deixarse levar polos corredores de area entre muros de lousa, como nunha impoñente e caprichosa nave central.

E sempre, os pés na area e a cabeza no ceo. Estamos na catedral do mar.

Ruta para facer a pé Para o desprazamento dun recurso a outro necesitarás o teu vehículo ¡Non esquenzas visitar Ribadeo!

Ribadeo - Terras de Burón: N-642 e N-640

1h. aprox.

7

Apaga a tele que vamos a ...

PRAIA DAS CATEDRAIS RIBADEO

Para visitar esta praia é imprescindible acudir en marea baixa, cando o mar en retirada da o seu permiso momentáneo para comezar o recorrido. Para ver as formacións rocosas máis espectaculares debemos camiñar uns 600 metros a dereita dende as escaleiras de acceso, adentrándonos así nunha máxica paisaxe de grandes islotes, covas e furnas.

Non se debe pasar por alto a riqueza que este lugar posúe no referinte a súa fauna e flora. Así, a herba de namorar, o toxo ou o brezo forman parte da vexetación terrestre da zona. Sobrevoan acotío este espazo a gaivota, corvo de mar, garceta e picoteando a orilla do mar é común atoparse ao merlo.

Recordamoslles que este é un espazo protexido e as normas non permiten recoller moluscos, prantas ou pedras.

Recomendacións: Imprescindible consultar o horario de mareas para visitar a praia.

Reserva a túa visita gratuita.

Evitar días nos que sexa previsible unha afluencia elevada de visitantes.

Ir con tempo, xa que podemos atoparnos numerosas colas.

8

Apaga a tele que vamos a ...

RIA DE RIBADEO, OSCOS E TERRAS DE BURÓN RESERVA DA BIOSFERA

A fonte do Eo recolle as augas da montaña e comeza un camiño de pouco menos que oitenta quilómetros ata o Cantábrico. Axiña se verá rodeado de extensas carballeiras e recibirá achegas doutros ríos.

Primeiro o Rodil, que baixa das terras do Burón; logo o Turia, procedente da comarca asturiana dos Oscos, que se xunta ao Eo na Pontenova. Pasarelas e pontellas permiten situarse no medio do río e gozar das estampas fluviais en ribeiras ás veces fortemente encaixadas e remansos.

3h. aprox.

9

Apaga a tele que vamos a ...

RIA DE RIBADEO, OSCOS E TERRAS DE BURÓN RESERVA DA BIOSFERA

O salmón segue a ser o rei do río.

Na súa audaz viaxe polo océano, algúns ata as costas de Canadá e Grenlandia, para retornar ás augas doces do seu nacemento encerra unha aventura natural que os ríos cantábricos transmiten con forza.O Eo pertence a esta emoción. Paisaxes líquidas e unha luz especialmente sensible as tonalidades verdes. O curso final é unha sucesión de meandros suxeitos paulatinamente á influencia dasmareas. Dende a localidade da Veiga/Vegadeo o val inundado convértese nun grande esteiro con xunqueiras onde pasan o inverno continxentes de anátidos e outras aves que aquí atopan refuxio durante os temporais.

Recomendacións Non esquecer a auga e o teu calzado máis cómodo Ollo coa conservación da paisaxe, ecosistema e especies ¡Desfruta!

10

Apaga a tele que vamos a ...

SOUTO DA RETORTA E POZO DA FERIDA VIVEIRO

Ruta 2: Souto da Retorta - Pozo da Ferida 3h. aprox.

A nosa primeira parada será no souto da Retorta, tamén coñecido como eucaliptal de Chavín, preto da vila de Viveiro; declarado Monumento Natural no ano 2000.

Aquí atópanse algúns dos exemplares de maior altura e envergadura do continente, como o famoso “avó”, plantado arredor do 1880, con máis de 67 m de altura e 10,5 m de perímetro. No noso paseo por este bosque de xigantes poderemos admirar as colosais dimensións destes eucaliptos avós e xogar a abrazar os seus troncos .

2h. aprox.

Nos límites desta mesma parroquia atópase esta abraiante fervenza, O Pozo da Ferida, de máis de 30 m de altura que forma unha piscina natural na súa caída.

Cabe destacar a beleza do lugar, a flora, as súas especies arboreas autóctonas e os restos dunha antiga pranta eléctrica.

Recomendacións: Calzado cómodo Unha mochile con auga e algo de comer Visitar o casal de Loureiro, edificado sobre un antigo castro da Idade de Ferro (Pozo da Ferida) Visitar a antiga Central Hidroeléctrica (Souto da Retorta)

11

VIVENCIAS

CULTURAIS

12

Apaga a tele que vamos a ...

SARGADELOS CERVO

Ruta 1: Sargadelos

De entre o patrimonio artístico da Mariña Lucense, en Cervo, destacan o Conxunto Histórico Artístico de Sargadelos, que abarca os restos da antiga fundición e da fábrica de loza, todo fundado por Antonio Raimundo Ibáñez, Marqués de Sargadelos.

Na zona tamén podemos percorrer o Paseo dos Namorados e o embalse do Río Xunco, así como ver a Casa da Administración e o Pazo do Marqués de Sargadelos, o Museo Histórico de Sargadelos e o complexo industrial da internacionalmente coñecida cerámica do lugar.

Sargadelos e unha das firmas de deseño e creación de porcelana máis tradicionais de Europa, con máis de dous séculos de historia vinculados ao desenrolo cultural de Galicia.

Recomendacións ¡Non te vaias sen unha peza de recordo!

13

Apaga a tele que vamos a ...

MONDOÑEDO MONDOÑEDO

Ruta 2: Catedral e Casco Histórico de Mondoñedo

A Catedral da Asunción comezada no século XIII, combina maxistralmente diferentes estilos construtivos, que se manifestan perfectamente na fachada coa portada románica, o rosetón de trazas góticas, e torres e remate central xa barrocos.

A catedral alberga o Museo Catedralicio e Diocesano, con pezas escultóricas realmente interesantes e unha excepcional colección de vestimenta e calzado episcopal.

O Casco Histórico cun tecido urbano tipicamente medieval resolto nunha imbricada rede de ruelas nas que conviven igrexas, conventos e fermosos exemplos de vivendas tradicionais.

Pero Mondoñedo é famoso tamén pola torta que leva o seu nome e, sobre todo, polas súas letras, xa que foi berce de varios dos mellores literatos e artistas galegos contemporáneos, entre os que cómpre citar a Álvaro Cunqueiro, Leiras Pulpeiro, Noriega Varela e ao insigne autor da música do himno galego, Pascual Veiga.

Reomendacións: Aproveita para degustar unha das famosas tartas de Mondoñedo Non esquenzas a túa cámara fotográfica

14

DIVERSIÓN PARA OS MÁIS CATIVOS

15

Barco Museo Boniterio (Burela) O "Reina del Carmen" é un antigo barco boniteiro de madera salvado do desguace para reconvertilo en Museo Etnográfico da Cultura Mariñeira.

Pódense visitar todos os seus compartimentos revivindo cómo era a vida a bordo dun barco dos anos 60.

No seu interior se expoñen os métodos de pesca tradicionais empregados na pesca do bonito. Tamén se mostran outras artes de pesca tradicionais.

Cova do Rei Centolo (Mondoñedo) Entramos nunha cavidade natural singular pero de estructura labiríntica e daquela, plural de posibilidades.

Seis quilómetros e medio de lonxitude explorada repartidos en diversas galerías, nun terreo con presenza de lousa o que lle confire personalidade.

Este é o santuario entre a ciencia e a lenda da espeleoloxía galega.

16

Faro da Roncadeira (Xove)

Sita na punta do litoral cunha vista interesante da Ría de Viveiro e o Mar Cantábrico. Tamén se ven as illas Farallóns e Sarón.

Dende os seus acantilados pódense observar numerosas especies de aves migratorias que aniñan na illa Coelleira, coñecida con este nome debido á presenza de multitude de coellos.

Praia de Longara (Barreiros) As praias da Mariña Lucense cada vez son máis famosas e recoñecidas para a práctica do surf. A maioria funcionan tanto en verán como en inverno.

Existen un gran número de escolas de surf, nas que os máis pequenos disfrutaran da auga da mellor maneira.

Pozo da Onza (O Valadouro) Se nos adentramos na famosa Ruta dos Pozos, poderémonos atopar coa fervenza do Pozo da Onza.

Conta a lenda que o sonido da fervenza é un berro dunha dama á que non le devolveron o seu peine de ouro

17

A Í M SE O N E N O LUC R A STARIÑ

A

Descarga a aplicación: Beetag Reader. Para poder ver os enlaces, coas súas recetas, que conteñen os códigos QR

GADA M

RECETA DA MERLUZA DO PINCHO DE CELEIRO

RECETAS DA FABA DE LOURENZÁ

RECETA DA TARTA DE MONDOÑEDO

RECETA DO OURIZO DE SAN CIBRAO

18

XANEIRO Festa do Berberrecho. FOZ

FEBREIRO Entroido, Carnaval. FOZ Domingo de Piñata, Carnaval.

LOURENZÁ Entroido, Carnaval. RIBADEO Festa do Lacón. XOVE

MARZO Festa do Ourizo, San Cibreo. CERVO Festa do Mexillón, San Cibrao.

CERVO Semana Santa, San Martiño de Mondoñedo. FOZ Concentración Mototurística Ruta N634. MONDOÑEDO Mercado Tradicional de Primavera, Ferreira. VALADOURO Semana Santa. VIVEIRO Festa do Polvo. XOVE

ABRIL Encontro de Palilleiras, San Cibrao.

CERVO Feria de Artenasía do Ferro.

RIOTORTO Romería de San Marcos, Alto da Cadeira. TRABADA

MAIO Feria Expomar. BURELA Romería O Bispo Santo. FOZ As Quendas. MONDOÑEDO Concurso de Tapas. RIBADEO Romería de Fátima. OUROL Festa da Troita e Concurso Pesca Salmón. A PONTENOVA Concentración de Motos, Ferreira.

VALADOURO Feria Caballar, Lago. XOVE

XUÑO

Festas Patronais Virxe do Carmen e San Xoán. BURELA Encontro Internacional de Corais. FOZ Rapa das Bestas, Campo do Oso. MONDOÑEDO Festa San Pedro. RIOTORTO Festa do Carmen. O VICEDO San Xoán, Covas. VIVIERO Romería a San Antonio, A Regueira. XOVE

XULLO Mercado Medieval.ALFOZ Concurso Internacional de Castelos de Area, Santiago de Reinante. BARREIROS Festa Castrexa. BURELA Romería do Monte Castelo. BURELA Festa do Carmen, San Cibrao. CERVO Romería de Santiago, Sargadelos. CERVO Festa do Carmen. FOZ Festa do Carmen, San Martiño. FOZ Rapa das Vesta, Candaoso. FOZ Mercado Renacentista. VIVEIRO Resurrection Fest. VIVEIRO Festa da Merluza do Pincho, Celeiro.

VIVEIRO Festival Arreaocabo, Celeiro. VIVEIRO Santiago, Celeiro. VIVEIRO Festa do Percebe. XOVE

AGOSTO

Festa dos Chóferes, Mor. ALFOZ Festival Internacional do Emigrante.

BARREIROS Maruxaina, San Cibrao. CERVO Queimada Popular. CERVO San Roque. CERVO Feria do Bonito. BURELA Feria Produart. BURELA San Lorenzo. FOZ Festa Normanda. FOZ Feria de Mostras. FOZ Feria do Libro. FOZ Conde Santo. LOURENZÁ Mercado Medieval. MONDOÑEDO Festa da Nosa Señora. OUROL Xira de Santa Cruz e Día da Gaita Galega. RIBADEO Festa do Percebe, Rinlo. RIBADEO Festival de Curtometraxes On & Off. RIBADEO Trofeo de Fútbol "Enma Cuervo".

RIBADEO San Roque. RIBADEO Festival Habaneras. RIBADEO Semana Náutica Ría de Ribadeo.

RIBADEO Nosa Señora e San Roque. TRABADA Festa da Malla de Trigo, Vidal e Vilapena. TRABADA Rapa das Bestas. VALADOURO Romería Bo Xantar "O Naseiro". VIVEIRO Mostra Folclórica Internacional. VIVEIRO Feria do Ganado, Monte. XOVE

AS

FES TAS

DA MA RIÑ A

LUC ENS E

SEPTEMBRO Santa María do Campo.

RIBADEO Festa do Ocho Ferreira.

VALADOURO Nosa Señora do Conforto. A PONTENOVA Os Remedios. MONDOÑEDO San Campio, Fazouro. FOZ San Cosme. BARREIROS

OUTUBRO Festa da Faba. LOURENZÁ As San Lucas. MONDOÑEDO Queima dos Fornos. A PONTENOVA Xornadas "Mar por medio".

RIBADEO Feria do Mel, Ferreira.

VALADOURO

NOVEMBRO Mercado da Castaña e Magosto Popular, Ferreira.

VALADOURO

DECEMBRO Encontro de Navidade de Corais. FOZ Feria de Artesanía e Antigüedades. A PONTENOVA

19

Peza de Cerรกmica Otero Regal, Viveiro

Souvenirs

MARIร A LUCENSE

Colgantes da Fรกbrica de Sargadelos, Cervo

20

Souvenir das Catedrais, Ribadeo

Tarta de Mondo単edo, Mondo単edo

21

22

ORIÉNTATE NA MARIÑA LUCENSE E COÑECE TODOS OS SEUS SEGREDOS

23