Xeodestinos terras de ourense e allariz celanova e xinzo de limia

Descubre os segredos de...

Terras de Ourense-Allariz Celanova-Xinzo de Limia

ÍNDICE

1­ Rutas monumentais.......................... 3 2­ Ruta de natureza...............................10 3­ Para os más pequenos......................19 3­ Festas................................................20 4­ Gastronomía......................................23 5­ Souvenirs...........................................26 6­ Os imprescindibles.............................28

0

Descubre...

Achégate a unha terra descoñecida e apaixonante que se atopa no sureste de Galicia e que suporá toda unha sorpresa para quenes a visiten.

Pasea polos seus fermosos e importantes paraxes e pérdete pola agreste natureza.

Recorre o casco antigo da cidade de Ourense e deléitate observando monumentos, igrexas e reláxate nas súas prazas mentres degustas os saborosos viños da zona.

Faite cuns recordos inolvidables nas antigas e excéntricas festas ourensás coma o entroido de Xinzo de Limia e o de Maceda, coñecidos en todo o país.

Mergúllate nun mundo de sensacións probando a marabillosa e variada gastronomía, comezando por diferentes elaboracións e rematando con postres típicos.

E non marches sen un recordo que che faga volver a vivir todas estas sensacións...Agardámoste!

1

Atrévete coas

RUTAS

Ruta monumental

por Ourense O casco histórico de Ourense –ademáis de pola súa beleza­ destaca por contar cun gran patrimonio cultural que non deixará indiferente a ninguén. Queres coñecelo?

Propoñemos ao visitante unha apaixonante ruta a pé imprescindible para coñecer os rincóns e os segredos que agocha esta lexendaria cidade chea e historia e orixinais características coma as súas beneficiosas augas termais.

Comezamos!

HEY!

As Burgas

Comezamos a visita nas Burgas, uns mananciais de aguas termais que son os símbolos da cidade por excelencia. A súa historia remóntase ao tempo dos romanos e están compostas pola fonte monumental, a Burga de Abaixo (s.

XIX), a explanada central con piscina, a Burga de Arriba (x.XVII) e o Centro de Interpretación.

3

Praza Maior Foi o centro da cidade durante séculos xa que nela celebrábanse feiras, festas maiores e todo tipo de actividades culturais e lúdicas a pesar das dificultades que supón o seu chan inclinado. Nela atópanse a casa do concello e o museo arqueolóxico.

Museo Arqueolóxico O Museo Arqueolóxico Provincial de Ourense ocupa o edificio que foi o Pazo do Bispo, construido no século XII en estilo románico civil.

Igrexa de Santa María Nai Aínda que a simple vista parece modesta, esta igrexa barroca tivo unha gran importancia na Idade Media, data na que se realizou pese a que a súa fachada é barroca. Ademáis posiblemente a súa ubicación fose o lugar onde estaba situada a antiga catedral de Ourense.

4

Praza do Trigo Era un antigo mercado onde se vendía o gran e está centrada pola “Fonte Nova”. Está cercada por pórticos, casas fidalgas e a Praza das Damas, ademáis de contar con magníficas vistas da porta sur da catedral.

Museo Municipal Sitúase nun edificio renacentista do século XVI que foi adaptado para albergar o museo. Ten tres plantas, dúas delas adicadas a exposicións temporais e a última alberga unha “Sala Permanente Prieto Nespereira”.

HEY!

Catedral­Basílica de San Martiño

É unha catedral románica de transición con notables influencias compostelanas e da arte cisterciense. Ao longo da súa planta de cruz latina podemos atopamos antigas capelas de visita imprescindible.

No interior tamén podemos atopar o famoso Pórtico do Paraíso, que segue o modelo do Mestre Mateo pero xa do século XIII e que conserva a súa policromía. Foi reformado no século XVI e no tímpano colocouse unha imaxe de San Martiño

5

Capela Maior Aquí podemos ver o retablo de madeira policromada realizado por Cornelis de Holanda do século XVI ademáis dun par de sepulcros: o do bispo descoñecido e o do cardenal Quevedo Capela do Santo Cristo Está no brazo norte da catedral e destaca polo verismo da talla gótica do Cristo e polos retablos e baldaquinos barrocos (s.XVII).

Igrexa de Santa Eufemia Igrexa do antigo convento xesuítico comezado no século XVII por unha fundación privada. A súa fachada, barroca, non se conclúe ata un século despois. É a igrexa máis ampla da cidade despois da catedral.

6

Ruta monumental por Celanova A interesantísima vila de Celanova naceu arredor do mosteiro de San Salvador fundado por San Rosendo no século X, do que conservamos a capela mozárabe de San Miguel de Celanova. Vale a pena dar un paseo por esta fernosa vila e deterse nas súas plazas e recunchos disfrutando dos seus monumentos. Anímaste?

Igrexa de San Salvador Destacan o retablo Maior que acolle nos seus laterais as urnas cos restos de San Torcuato e San Rosendo. Tamén podemos deternos nos seus delicados relieves de alabastro e disfrutar dos sonidos do órgano

7

Mosteiro de San Salvador Os seus claustros teñen un gran valor histórico­artistico: o primeiro, reglar, posee bóvedas de crucería e medallóns con bustos de personaxes históricos mentres que o chamado "Poleiro" alberga o instituto e conserva o maxestuoso artesonado da antiga biblioteca

HEY!

Capela de San Miguel de Celanova É a única peza que perdura dende os tempos do fundador, mostra da arte mozárabe e foi levantada no ano 936. A súa neñeza é un gran regalo para quen visite Celanova, xa que foi declarada monuménto histórico­artístico en 1923 Rúas de Celanova VIsita os seus rincóns, casas blasonadase outras da sinxela arquitectura popular. Achégate ao mercado dos xoves e degusta a súa saborosa gastronomía e o plato típico chamado "Pata dos Poetas" 8

Casa dos Poetas Xa que Celanova é terra de grandes Poetas, no seu honor recuperouse a casa dun deles, Curros Enríquez, coñecida como "Casa dos Poetas". Aquí pódese ver a súa historia e a de outros poetas desta terra.

Castromao Asentamento onde residían os antigos poboadores destas terras, os "Coelerni" con capital en "Coeliobriga". Dende a croa do castro pódense ver restos das vivendas e fragmentos dunha rúa, o que nos dá unha idea das dimensións do recinto.

Ponte Freixo Ponte de orixen romana situada en paralelo a unha ponte moderna que atravesa o río Arnoia.

Santuario da Virxe de Cristal de Vilanova dos Infantes A Virxe de Cristal é unha pequena imaxe que se atopa dentro dunha especie de ovo de cristal e a súa lenda dou lugar a un dos mellores poemas da literatura galega da man de Curros Enríquez 9

Ruta de natureza Dous días por...

Ourense e Celanova Ven a descubrir a maxia da natureza en Ourense. Unha ruta inesperada para visitantes que dispoñan de pouco tempo para percorrer esta maravillosa terra.

Centrarémonos nas Terras de Ourense e en Celanova e Limia, para poder comprender os seus segredos máis ocultos e outros máis coñecidos.

Comecemos esta aventura de dous días.

(Ruta orientativa cós recursos máis singulares)

PRIMEIRO DÍA

A mañá do primeiro día adicarémola a percorrer a Serra do Xurés, un parque natural situado no sureste da provincia de Ourense. Nas zoas máis elevadas dos concellos de Entrimo, Lobios e Muíños, limítrofes con Portugal e con Parque Nacional portugués de Peneda­Gerés.

A diversidade de paisaxes deste parque natural fai que sea único. Mestúranse serras escarpadas con outras maís suaves nas que o granito é protagonista, pequenos ríos e grandes cascadas ou saltos de auga e todo rodeado de espesos bosques cheos de vida. Cunha gran variedade de flora e fauna.

10

Para percorrer a Serra do Xurés temos varias rutas dispoñibles, a continuación veremos tres delas, con diferentes dificultades para adaptarse a todos os que queiran visitala.

Todas estas rutas pódense adaptar a diferentes dificultades.

­“A Ruta da Corga da Fecha” é unha das rutas máis atractivas de todo o parque, na cual visitaremos o impresionante salto de agua de A Corga da Fecha, e elementos históricos como a Cabaniña do Curro, a vila romana Aquis Originis e a antigua Vía Nova que unía Braga con Astorga.

Durante os 16 km desta ruta pasaremos por varias zonas naturais con augas de cores espectaculares, casi máxicos, donde tamén poderemos disfrutar dun bo chapuzón.

Ao pasar as pozas chegaremos á altura dos valles donde poderemos contemplar as mellores vistas da serra.

Duración aproximada 5 horas e media.

Dificultade: para expertos.

11

­“Ruta dos muíños”. Esta ruta discorre por ambos marxes do Río Vilameá e, no seu percorrido, podense contemplar antigos muíños distribuidos en ambos lados do río, todos restaurados polo Parque Natural. Entre o conxunto de muíños hai dous con tellado de pedra, outro deles é de madeira con palla de centeno e o resto son de madeira e tella.

Podemos aproveitar para ascender ata os restos dunha albariza (construcións para a ubicación protexida de colmenas de mel).

Duración aproximada 3 horas.

Difucultade: fácil.

­ “A Ruta da mina das Sombras” é unha espectacular ruta que discorre por unha das zonas máis agrestes do parque, en medio de paisaxes de alta montaña, na cal accederemos á antiga Mina de las Sombras, explotada na Segunda Guerra Mundial para a extración de wolframio.

Dende a ermita do Xurés, tomamos un camiño que se dirixe á serra e que pouco a pouco comenza a ascender con paisaxe de monte baixo. En todo este tramo convén prestar atención xa que existen diversas señales que poden resultar confusas. Seguimos a ruta hasta cruzar o río Vilameá 12

pola ponte de Porta Paredes, comezando xa a ascensión polo antigo sendeiro usado polos traballadores da Mina das Sombras para a subida do material.

Duración aproximada 5 horas e media.

Dificultade: intermedia.

Pola tarde, despois dun descanso para comer, xa sea de picnic ou nun restaurante, moverémonos ata a Poza de Selma, situada tamén dentro da Serra do Xurés, no concello de Loibos.

Esta poza é un lugar fantástico tanto como para disfrutar da natureza como para darse un baño nun día caluroso.

13

SEGUNDO DÍA

Comezamos o segundo día desta ruta na Reserva da Biosfera da Área de Allariz, a cal comprende varios concellos de Allariz, A Bola, Rairiz de Veiga e Vilar de Santos.

Foi declarada Reserva da Biosfera pola UNESCO no ano 2005, por ser unha zona particularmente importante en valores culturais e polo uosostible da terra, atendendo á conservación da flora e da fauna.

As cores verdes e azuis da natureza, añádeselle o vermello dos tellados.

Só no concello de Allariz existen oitenta pequenos núcleos de población.

Dous son os ríos principais da reserva con camiños ditintos: Arnoia, afluente do Miño, e Limia, compartido con Portugal.

Esta reserva natural é un lugar maravilloso para disfrutar das cores que a natureza nos ofrece, así como podremos contemplar algunha construcción humana.

14

รกrea de Allariz

Un dos exemplos do que nos podemos atopar nesta Reserva da Biosfera é A Carballa da Rocha, un carballo situado no concello de Rairiz de Veiga, declarado Monumento Natural pola Xunta de Galicia e árbore senlleira no 2007.

O exemplar convive con outras árbores centenarias de propiedade particular, o que queda dunha antiga carballeira que medraba nas beiras da desecada Lagoa de Antela.

Despois de percorrer o que poidamos nunha mañá neste lugar tan inmenso, e de facer unha parada para comer, podemos continuar a nosa aventura visitando o Ecoespazo O Rexo.

O Rexo está situado na parroquia de Requeixo de Valverde e é a obra resultante dunha intervención pictórica e escultórica do artista Agustín Ibarrola sobre un espazo natural reutilizado.

17

O Ecoespacio do Rexo é hoxe un icono cultural e de ocio cunha mensaxe clara: o desarrollo do individuo e o disfrute do medio natural son compatibles. Así o demostra o feito de que se integren no mismo entorno unha intervención artística combinada coa natureza da zona.

E para finalizar a nosa ruta tomaremos un merecido descanso nunhas térmas ao aire libre.

Seguindo o curso do río Miño, polo paseo peonil da marxe dereita, atopamos os principais mananciais nun treito de 4km que se pode realizar a pé, en bicicleta ou no Tren das Termas.

Estas termas que iremos atopando son de balde e están abertas ao público.

18

Para os máis

pequenos

Facer que os nenos aprendan e se divirtan mentres coñecen o patrimonio e os recursos naturais é moi doado. Para conseguilo propoñemos unha serie de actividades polo centro de Ourense que farán que os cativos da casa o pasen bomba e queiran volver

Aula de Natureza

Aquí os nenos aprenderán sobre a flora e a fauna propias do lugar ademais de aspectos históricos e culturais relacionados co medio.

Gratuito

Os nenos estarán encantados de dar paseos en tren por un percorrido ao longo das cinco vías contemplando a historia do ferrocarril.

Hai un ambiente excelente que encandilará ó público de tódalas idades.

Minitren Foula

Domingos (11:30-13:00)

O tren tamén é unha gran opción para coñecer a cidade de forma rápida e divertida, xa que non nos cansaremos tanto e os pequenos vivirán unha didáctica e entretida experiencia.

Que mellor forma de rematar a visita que de forma relaxada nas famosas termas ourensás! Este momento será de da Chavasqueira tranquilidade para toda a familia, ainda que Gratuito os nenos poderán seguir xogando nas pozas de auga natural 19

Tren Turístico

Termas

FESTAS Os felos son as máscaras emblemáticas do entroido de Maceda. Unhas figuras pouco coñecidas fóra da zona, pero tan antigas e fascinantes como os seus parientes máis famosos, os peliqueiros de Laza e os cigarróns de Verín.

Todos visten dun xeito moi similar, pero o que distingue a simple vista aos felos son as medias negras, en lugar de brancas. O seu atuendo é en certo modo máis rústico, máis apegado aos orixes.

Vestirse de felo imprime carácter e só poden facelo os homes solteiros. Son por definición espíritus rebeldes e anárquicos, pero en tempo de Entroido eles son la lei

Entroido de Maceda

20

Entroido de Xinzo

Non te perdas...

Desfile de carrozas, o Martes de Entroido.

As “pantallas” son as estrellas deste entroido. Estas personaxes ancestrais percorren a vila golpeando dúas vexigas de animais, secas e hinchadas coma globos, impoñendo a súa lei.

O de Xinzo de Limia é, ademáis, o ciclo de entroido máis longo de toda España, xa que comeza o Domingo Fareleiro (tres antes do Domingo de Entroido) e remata co Domingo de Piñata. Aínda que o Domingo de Entroido a localidade é un fervedeiro de xente de todos os lugares de Galicia, o día grande é o Martes de Entroido, cando ten lugar o desfile de carrozas e comparsas, encabezado por un gran grupo de “pantallas”.

Prazas, bares e tascas da localidade convírtense durante estes días nunha continua festa, protagonizada pola xuventude, entre música de charangas e verbenas e pantagruélicas comidas.

21

Festa do Esquecemento A "Festa do Esquecemento" de Xinzo de Limia conmemora o paso polo río Limia das tropas romanas.

As lexións que chegaron ata aquí negábanse a cruzalo crendo que quen o facía perdía a memoria... Ata que Décimo Junio Bruto o cruzou e dende a outra orilla foi chamando a cada soldado polo seu nome. Así acabou coa lenda e comezou esta festa.

A festa ten como momento máis significativo a recreación do paso do río Limia, mais hai outras moitas representacións da tradición e cultura castrexa e romana como danzas, mercado romano, banquetes romanos, desfile de lexións, loita de gladiadores, carreiras de cuadrigas etc 21-23 de agosto

22

Saborea a Gastronomía

“Ir de viños” é unha das señas de identidade de Ourense e unha experiencia obligada para calquer visitante. Nun pequeño conxunto de rúas e prazas en torno á Catedral, pódese disfrutar dun viño, un pincho, tapa ou copa que seguro deixarán satisfeito os padais máis esixentes. Propostas gastronómicas que son auténticas xoias en miniatura.

Pódense degustar os mellores viños da provincia de Ourense, como os Denominación de Orixe Monterrei, Valdeorras, Ribeiro e Ribeira Sacra.

En canto á súa cociña e os seus produtos típicos temos que destacar a castaña e a empanada ourensá, indispensables para a súa gastrononomía. Tampouco poden faltar outros pratos típicos en toda Galicia coma o cocido galego, os callos e o lacón con grelos.

A zona tamén conta con produtos I.X.P. coma a Pataca de Galicia e o Pemento de Arnoia.

En repostería son famosas as bicas e os almendrados de Allariz, que contan cunha feira propia (Feira do Amendoado).

23

Pementos de Arnoia recheos de tortilla RECETA

INGREDIENTES -Catro pementos de Arnoia -Unha pataca grande -Tres ovos -Aceite -Sal

Primeiro lavamos os pementos e retirámoslles o rabillo e as sementes.

Nunha sartén poñemos a quentar aceite e cortamos as patacas para a tortilla. Fritimos as patacas e mesturámolas co ovo batido cando estén brandas.

Collemos os pementos e ímolos enchendo coa mestura dos ovos e patacas ata arriba.

Logo, nunha sartén con moi pouco aceite, poñemos o pemento boca abaixo para que se selle a tortilla.

Facemos o mesmo cos catro pementos e reservamos. A continuación botamos tres culleradas de aceite e esta vez fritimos os pementos de lado para que se fagan ben e retirámolos cando estén dourados.

Cortámolos en rodaxas e servímolos.

24

Almendrados RECETA

INGREDIENTES

-Un ovo -135g de améndoa moida -135g de azucre -12 améndoas tostadas

Prequentamos o forno a 200ºC. Montamos a clara do ovo coas varillas ata formar picos brandos.

Añadiremos o azucre e seguiremos batindo ata conseguir o merengue.

Coa espátula ou ca culler, añadiremos a fariña de améndoa ata obter unha masa.

Prepararemos unha bandexa con papel de forno.

Iremos formando unhas boliñas e colocándoas na bandexa do forno separadas as unhas das outras xa que no forno expándense e non convén que se toquen.

Pódese decorar cunha améndoa enriba de cada porción (opcional).

Fornearemos a 175ºC, calor abaixo con aire reforzado, durante 15 minutos.

Pasado este tempo deixaremos reposar uns minutos na bandexa e deixarémolas enfriar.

25

Cerámica Niñodaguía “O barro de Niñodaguía é un barro único, ó comezo é medio escuro, medio gris, despois ó cocerse queda máis branco e despois resulta esa cor amarela tan caraterística destas pezas que ven dada polas características propias do barro”. Así describe Agustín Vázquez, un artesán con taller en Xunqueira de Espadañedo as peculiaridades da cerámica típica ourensá.

Xabón d'Allariz Xabón artesanal de alta calidade feito con leite de burra.

Está elaborado con pasta base natural, manteiga de karité, aromas e leite de burra, coñecida dende a antigüidade polas súas propiedades rexuvenecedoras.

SOUVENIRS

Empanadas

shopping

Se ben é certo que a empanada é famosa en toda Galicia, hai que destacar que as ourensás sempre salientaron por enriba do resto. Por tanto suxerimos ós visitantes que se fagan con unha nunha das moitas panaderías que se poden atopar ao longo da provincia, non se arrepentirán!

TAG Castañas Unha das principais festas da provincia é a Festa do Magosto, polo que se visitas a cidade en outono non podes deixar de levar un feixe de castañas asadas.

Amendoados de Allariz Estes amendoados son todo un referente na repostería galega, polo que serían unha opción ideal para os máis larpeiros

27

Non te perdas...

Os imprescindibles

HE Y!

O primer imprescindible é, como non, a Catedral de Ourense.

Non podes marchar sin vela, xa que tanto o seu interior como o seu exterior deixarante boquiaberto.

A poucos kilómetros da vila medieval de Vilanova dos Infantes poderemos encontrar este pequeno, pero maravilloso castro, o Castromao.

Ecoespazo O Rexo Un lugar tan singular non o poderás atopar en calquera parte asique, antes de irte, non olvides disfrutar desta obra na natureza.

Serra do Xurés Hai moitos percorridos que facer dentro desta Serra, polo cal, podemos elexir o que máis nos guste e o que mellor se adapte a nós.

Entroido de Maceda Un dos entroidos declarados Patrimonio Cultural Inmaterial.

Unha cita imprescindible si visitas a localidade en época de entroido.

E por último, non debemos deixar Ourense (a cidade termal) sin acudir a unhas termas.

Recomendación: termas de Outariz.

Laura Martínez Acuña Verónica Romero Cores