6 minute read
THAILAND LEGALISEERT
Wordt Bangkok een tweede Barcelona?
Ommezwaai in Thailand Van drugsoorlog naar legale wiet bonanza
Voor velen kwam de legalisering van cannabis in Thailand als een volslagen verrassing. Maar de opzienbarende ommezwaai, van extreem repressief drugsbeleid naar legale wiet bonanza, komt niet helemaal uit de lucht vallen. Over heden, verleden en toekomst van cannabis in Thailand.
Anutin Charnvirakul
Het koninkrijk Thailand is een van de weinige Aziatische landen die nooit zijn gekoloniseerd door een Westerse mogendheid. In 1939 veranderde de naam van Siam naar Thailand, in het Thais ‘Prathet Thai’, wat vertaald kan worden als ‘vrij land’ of ‘land van vrije mensen’. Die naamswijziging kwam uit de koker van een Thaise generaal die president werd en fan was van de Italiaanse fascistenleider Mussolini, maar toch. De naam past bij het historische besluit van de huidige Thaise regering om als eerste land in Azië cannabis te legaliseren.
Thai Stick
Cannabis maakt al eeuwen deel uit van de Thaise cultuur. Het vroegste schriftelijke bewijs van cannabisgebruik stamt uit de tijd van koning Narai de Grote (1629-1688). De eerste Thaise farmacopee (lijst van medicijnen) die in Narai’s regeerperiode verscheen, bevat vier recepten met cannabis. Begin twintigste eeuw verdrong Westerse geneeskunde de Thaise traditionele kruidengeneeskunde. Thailand ontkwam niet aan deelname aan de VN drugsverdragen, die cannabis verboden. De Thaise regering protesteerde wel, maar de Amerikaanse druk, inclusief dreiging met economische sancties, was te groot. Voor de kwaliteit en reputatie van Thaise wiet maakte het weinig verschil. Vooral Thai Stick, fluffy Sativa topjes die met dunne draad rond een stokje van bamboe of hennep worden gewikkeld, gold wereldwijd als topklasse. Eind vorige eeuw raakte Thailand steeds verder verstrikt in de War on Drugs, met wapens en advies van de VS. Tot voor kort stond er op bezit van een kleine hoeveelheid cannabis vijftien jaar celstraf. Het dieptepunt van de Thaise drugsoorlog viel samen met het presidentschap van telecom-miljardair Thaksin Shinawatra (2001-2006), die af werd gezet bij een militaire staatsgreep.
Drugsoorlog = Mislukking
Een eerste teken van verandering kwam tien jaar later. In juni 2016 verklaarde minister van justitie generaal Paiboon Kumchaya dat de drugsoorlog een mislukking was. Ondanks alle repressie, arrestaties en dodelijk politiegeweld telde Thailand meer drugsgebruikers dan ooit. Omdat de oorlog tegen drugs niet te winnen is, zou Thailand moeten leren leven met drugs. De generaal had het niet over cannabis, maar over yaba, de rode methamfetamine-pillen die populair zijn in Thailand. Volgens medische experts minder schadelijk dan tabak en alcohol, zei Kumchaya en hij stelde voor yaba te decriminaliseren. Daarvan is het (nog) niet gekomen. Wel legaliseerde Thailand eind 2018 als eerste land in Zuidoost-Azië medicinale cannabis. De grote man achter het nieuwe, liberale cannabisbeleid is Anutin Charnvirakul, bouwtycoon en erfgenaam van een enorm bouwbedrijf. Anutin is sinds 1996 politiek actief voor diverse partijen. Bij de meest recente verkiezingen, in 2019, was hij de presidentskandidaat van de Bhumjaithai partij. Legalisering van cannabis was een speerpunt van zijn campagne. De machtsbasis van de Bhumjaithai partij is het arme noordoosten van Thailand. De lokale boeren komen er nauwelijks rond van de teelt van rijst en suiker en zouden graag ‘het groene goud’ gaan kweken: legale cannabis. Anutin werd geen president, maar minister van volksgezondheid en wat cannabis betreft hield hij woord. In februari maakte zijn ministerie bekend dat cannabis uit de Thaise drugswet geschrapt zou worden, met ingang van 9 juni.
Wordt Bangkok een tweede Barcelona?
1.000.000 gratis cannabisplanten
Op die historische dag begon de overheid met het uitdelen van een miljoen cannabisplantjes aan de Thaise bevolking. Nog mooier en belangrijker: zo’n drieduizend mensen die gevangen zaten wegens ‘cannabis delicten’ kwamen op 9 juni vrij. De Bangkok Post verspreidde ontroerende beelden van vrijgelaten gevangenen die familie en vrienden omhelsden bij de Klong Prem Central Prison in Bangkok. De gevangenis waar Johan van Laarhoven jarenlang zat opgesloten. In de eerste dagen na 9 juni was zeker buiten Thailand onduidelijk wat er nu wel en niet mag. In het kort komt het hier op neer: formeel is cannabis nog steeds alleen toegestaan voor medicinaal of therapeutisch gebruik. Cannabis roken in de openbare ruimte is strafbaar, niet meer volgens de drugswetten, maar volgens wetgeving tegen overlast. Concentraten met meer dan 0,2 procent THC zijn (voorlopig) verboden. Deze THC-grens geldt NIET voor bloemen, gedroogde wiet zoals die in onze coffeeshops te koop is. Thuisteelt is vooralsnog zonder beperkingen toegestaan. Een driedaagse wietbeurs in Muang in het Noordoosten, trok in het eerste weekend na de legalisering dik 66.000 bezoekers en ruim drie keer zoveel online kijkers. Minister van volksgezondheid Anutin sprak de bezoekers ter plekke toe: ‘We moeten cannabis gebruiken om onze eigen gezondheid te verbeteren. Maak er geen misbruik van, word niet alleen high. Gebruik het niet om thuis te zitten glimlachen en geen werk gedaan te krijgen. Zulke dingen maken geen deel uit van ons beleid. Pronk niet met het roken van wiet, daar heb je niets aan. We hebben het stigma weggevaagd, het is weggewassen zoals je een tatoeage verwijdert. Laat het stigma niet terugkomen.’
Thuisteelt
Voor thuisteelt leek aanvankelijk een maximum van zes planten per huishouden te gelden, maar voorlopig is er geen bovengrens. Nog deze zomer wordt een voorstel voor een cannabiswet verwacht, met aanvullende regels. Al meteen in juni is na kritiek van maatschappelijke organisaties een verkoopverbod ingesteld aan jongeren onder de twintig en zwangere vrouwen. De regelgeving is dus nog in beweging. Maar de geest is uit de fles. In Bangkok opent de ene na de andere wietwinkel. Afgaand op YouTube video’s die sinds 9 juni zijn verschenen is een recept of enig ander document niet nodig om er wiet te kopen. Ook straatverkopers bieden cannabis aan, in de beroemde backpackers-straat Khao San Road en elders in de hoofdstad. Een video van iemand die op straat wiet koopt ging viraal. ‘Dit is het enige dat me aanstaat van deze regering’, zegt de koper/filmer, ‘ze hebben cannabis voor ons bevrijd’. Parlementslid Supachai Jaisamut, voorzitter van de commissie die over cannabis gaat, erkende in een reactie dat de cannabiswet nog niet af is. Dat voorstel gaat in augustus naar het parlement. Hij riep cannabisverkopers op om tot die tijd af te zien van al te openlijke verkoop.
zeker. Er is niet alleen wiet te koop om te roken, maar ook cannabis-ijs, cocktails en beroemde gerechten uit de Thaise keuken met wietblaadjes of andere delen van de plant. Iedereen wil een graantje mee pikken. Een boer die wiet aan zijn kippen voert haalde het internationale nieuws. BBC correspondent Jonathan Head interviewde Chidchanok Chitchob, in een grote kas vol bloeiende wietplanten. Haar vader is een machtige lokale politicus, een vroege supporter van legalisering. Chitchob noemt de wetswijziging een ‘grote overwinning voor alle stoners in Thailand’. Ze ziet de toekomst vol vertrouwen tegemoet. Ook recreatief gebruik zal legaal worden, denkt ze: ‘We weten allemaal, door het bestuderen van andere markten, dat het echte geld in recreatief gebruik zit. Ik denk dat dit een goede stap in die richting moet zijn. Ik hoop dat de regering de economische potentie zal zien en dat dit helpt bij de legalisering van recreatief gebruik.’ Wordt Bangkok een tweede Barcelona? Dat zou zomaar kunnen. Minister Anutin heeft de economische voordelen van legalisering steeds genoemd als een van de argumenten om het roer om te gooien. Als de cannabiswet gunstig uitpakt, dan kan Thailand de Spanjaarden met gemak overtroeven. En zoals Duitsland de gamechanger voor Europa kan worden, kan Thailand dat voor Azië zijn.
