LED: groen alternatief?

Groen alternatief in duistere tijden?

Alweer een jaar of vijf wordt de markt overspoeld door LEDkweekverlichting, maar tot een echte doorbraak is het nog niet gekomen. Op de vraag of dat terecht is, kun je zowel ja als nee antwoorden. De verklaring daarvoor is simpel: niet elke LED-armatuur is hetzelfde. Volgens Dutch Green Growlights is er zelfs maar één die de beloftes waarmaakt. Juist ja, hun eigen LED Spectra Units. Natuurlijk prijst elke fabrikant zijn eigen waar aan, maar in dit geval lijkt er meer aan de hand te zijn dan opgeklopte marketingpraatjes.

Al dan niet zelfbenoemde lichtexperts geven grif toe dat LED-verlichting de toekomst is, maar wijzen er vervolgens snel op dat die toekomst nog ver voor ons ligt. Als je naar het waarom vraagt vliegen je al snel termen als PAR, micromol en bichromatische fotoreceptoren om de oren. Licht, en wat licht voor planten doet, is dan ook geen simpel onderwerp. Om het werkelijk te begrijpen moet je behoorlijk thuis zijn in de natuurkunde, biologie en hogeschool-elektrotechniek. Helaas, sommige onderwerpen lenen zich nu eenmaal niet voor het Jeugdjournaal... Gelukkig is het helemaal niet nodig om exact te begrijpen hoe en waarom iets werkt. Zeker niet als de weegschaal gevuld is met compacte, harde en heerlijk geurende resultaten...

Onder LED gekweekte top.

Imitatie is erkenning

Ook het grote aantal inferieure LED-producten dat uit China onze kant opkomt remt de opmars van LED-verlichting. Het grootste deel daarvan bestaat uit lichtbakken met alleen blauwe en rode LEDs, soms aangevuld met geel of oranje. En dan zijn er nog de verraderlijke imitaties van Dutch Greens LED Spectra Units, die op het oog nauwelijks zijn te onderscheiden van de originelen. Op zich is imitatie natuurlijk een vorm van erkenning, maar als de nepperd belabberd presteert, doet dat het origineel geen goed. Hoewel de behuizing van een LED Spectra armatuur eenvoudig is te kopiëren, gaat dat niet op voor de toegepaste technologie – ook een EU-keurmerk ontbreekt uiteraard. Zomaar een LED Spectra Unit namaken is nagenoeg onmogelijk, o.a. door het unieke kleurenspectrum van de lampen, waarvoor LED-kleuren zijn ontwikkeld die elders niet verkrijgbaar zijn. Na intensief onderzoek kwam uiteindelijk een optimale combinatie van 16 kleuren uit de bus. Toch concluderen mensen na teleurstellingen met inferieure producten al snel dat 'LEDs dus niet werken'. Ten onrechte, want ondanks alle misverstanden en vooroordelen ervaren honderden gebruikers van LED Spectra units dagelijks de ongekende voordelen van deze nieuwe technologie.

Aanschafprijs

'Watt!? 900 euro voor 300 watt!?' Het is een logische reactie van iemand die voor het eerst het prijskaartje van een LEDlamp ziet, en vervolgens uitrekent wat hij kwijt zou zijn aan hetzelfde wattage hogedruk natriumlamp (HPS). Toch schuilt daar een forse adder onder het gras; de twee lichtbronnen zijn namelijk niet éénop-één te vergelijken door de kostprijs van hetzelfde wattage tegen elkaar af te zetten. Voor een reëel kostenplaatje moeten heel wat meer factoren in de berekening worden meegenomen.

De HPS mag dan al jaren de meest ef ciënte lichtbron voor de plantenteelt zijn, toch wordt maar een klein deel van zijn stroomgebruik omgezet in licht waar een plant iets aan heeft. Het rendement van LED Spectra Units, met hun exact op de plant afgestemde kleurenspectrum, ligt op ca. 90%. Conclusie: 1 LED-watt is niet hetzelfde als 1 HPS-watt. Onder LED Spectra Units worden volgens verslagen op kweekforums opbrengsten van 1 tot 3 gram/watt gehaald. 1 gram/watt haalt het merendeel van de HPS-kwekers niet eens; om de productiviteit van LEDs te evenaren is dus een tot 3 maal groter wattage aan HPS-lampen nodig. Dat grotere aantal HPS-lampen vraagt om evenveel vierkante meters kweekoppervlak, tegenover de anderhalve vierkante meter die bijvoorbeeld de 1200 watt Spectra Unit kan belichten. Dat oppervlak kan bovendien worden verdubbeld door in etages te werken.

Koel

Ook het elektragebruik vertoont grote verschillen; de voor het ontbranden van HPSlampen benodigde piekspanningen zijn bij LEDs niet aan de orde, ook zijn de gebruikte vsa's brandgevoelig. HPS-lampen hebben voor de afvoer van warmte zware

afzuigers en dito koolstof lters nodig, en nog zal de teelt 's zomers vaak worden stilgezet. LED-verlichting blijft koel, waardoor warmte zelden een probleem is en fors kan worden bespaard op ventilatie en luchtbevochtigers. Omdat de verdamping afneemt, vermindert ook de waterbehoefte. Daar staat tegenover dat op koude winterdagen bijverwarming nodig kan zijn. Daarnaast moeten HPS-lampen – net als koolstof lters – regelmatig worden vervangen. LED-verlichting heeft een levensduur van 50.000 uur (6 jaar lang 24 uur per dag). Bovendien zijn LEDs niet waarneembaar met warmte-detectie apparatuur – in deze tijd misschien nog wel het zwaarst wegende argument.

De wereld ziet er voor een kersverse LEDkweker opeens heel anders uit, en niet alleen omdat alles wat vroeger groen was nu in bordeelrode sfeerverlichting baadt. Ook factoren als lucht, water en voeding veranderen bij LED-verlichting radicaal. Hoewel er succesvolle kweekschema's voor LED Spectra Units liggen, zijn vooral de mogelijkheden voor de aardeteelt onderzocht. Daarbij is gebleken dat planten wat meer tijd nodig hebben voor het afbloeien. Als dat al een bezwaar zou zijn, dan weet de vindingrijke Hollandse binnentuinder daar ongetwijfeld iets op te vinden. We hebben het tenslotte over een product dat amper drie jaar bestaat. Alle ruimte voor experimenteren dus. Toch is de conclusie nu al onontkoombaar dat LED-verlichting uiterst serieus moet worden genomen. En dan niet als een vaag toekomstvisioen, maar als een reëel alternatief voor het hier en nu.

GeSCROGd veldje dames bij normaal licht...

Info: Dutch Green Growlights www.dutchgreengrowlights.eu

… en bij sfeervol LED-licht.

LEDs met de Franse slag

Een Frans collectief van zo’n 2300 medicinale kwekers is inmiddels ook overstag. Dutch Green Growlights’ Engelse vertegenwoordiger Grow Grow International doneerde het gezelschap een exemplaar van het Dutch Green Growlights’ vlaggenschip, de Spectra Unit Power 1200 met 1200 watt pure LED-power aan boord. In een dankbrief doen de Fransen verslag van hun ervaringen.

“We zijn begonnen met 30 Kush en Pocono zaadplantjes in 10 liter potten, die 4 weken werden voorgegroeid met 24 uur licht per dag. Daarna werden ze overgeplant in 20 liter potten, en werd het licht op 13 uur dag/11 uur nacht gezet, waarbij de LED-lamp 60 cm boven de planten hing. Twee zwenkventilators aan het plafond zorgden voor frisse lucht, aangevuld met een lichte afzuiger. De dames reageerden zoals we bij HPS nog niet hadden meegemaakt. Er was totaal geen sprake van stretchen, en de planten bleven mooi compact. Wel was de waterbehoefte veel lager dan onder HPS. De opbrengst is beter dan we ooit met HPS hebben gehaald: 1075 gram droog, nog niet de 1,2 gram per watt die eerder is gerealiseerd, maar wij mikken dan ook op kwaliteit en niet op hoeveelheid. De risico’s zijn klein en het resultaat is geweldig. Inmiddels hangen er verschillende LED Spectra Units, zodat we in onze eigen behoeftes kunnen voorzien.”

De (helaas te kleine) foto’s van de Franse medikwekers laten een rommelige set up zien; de zaailingen staan in één grote bak en werden om te verpotten uitgegraven, en aan de drogende toppen is te zien dat er veel te vroeg is geoogst. Het komt niet in de buurt van wat in Nederland de standaard is. Maar als onder dergelijke omstandigheden al zulke resultaten mogelijk zijn, waar ligt dan de bovengrens?