หมวดศาสนา/ปรัชญา ISBN 978-974-484-345-6
ราคา ๑๒๐ บาท
ISBN 978-974-484-345-6 หนังสือ ๑๐๘ ธรรมะสะกิดใจ ผู้เขียน พระไพศาล วิสาโล สงวนลิขสิทธิ์โดยสำนักพิมพ์สารคดี ในนามบริษัทวิริยะธุรกิจ จำกัด ห้ามการลอกเลียนไม่ว่าส่วนหนึ่งส่วนใดของหนังสือ นอกจากจะได้รับอนุญาต พิมพ์ครั้งที่ ๑ กันยายน ๒๕๕๔ จำนวนพิมพ์ ๕,๐๐๐ เล่ม ราคา ๑๒๐ บาท คณะผู้จัดทำ บรรณาธิการเล่ม : กนกวรรณ โสภณวัฒนวิจิตร ผู้ช่วยบรรณาธิการ : นฤมล สุวรรณอ่อน ออกแบบปก/ภาพประกอบ : siv_za รูปเล่ม : พนารัตน์ ภู่แย้ม พิสูจน์อักษร : สินี ศิริศักดิ์ ควบคุมการผลิต : ธนา วาสิกศิริ จัดพิมพ์ สำนักพิมพ์สารคดี (ในนามบริษัทวิริยะธุรกิจ จำกัด) จัดจำหน่าย บริษัทวิริยะธุรกิจ จำกัด ๒๘, ๓๐ ถนนปรินายก แขวงบ้านพานถม เขตพระนคร กรุงเทพฯ ๑๐๒๐๐ โทร. ๐-๒๒๘๑-๖๑๑๐ (อัตโนมัติ) โทรสาร ๐-๒๒๘๒-๗๐๐๓ เพลต เอ็น. อาร์. ฟิล์ม โทร. ๐-๒๒๑๕-๗๕๕๙ พิมพ์ เอ.ที. พริ้นติ้ง โทร. ๐-๓๔๔๕-๒๓๖๒-๓ สำนักพิมพ์สารคดี ผู้อำนวยการ : สุวพร ทองธิว ผู้จัดการทั่วไป : จำนงค์ ศรีนวล ที่ปรึกษากฎหมาย : สมพจน์ เจียมพานทอง ผู้อำนวยการฝ่ายการตลาด/โฆษณา : ปฏิมา หนูไชยะ ผู้อำนวยการฝ่ายศิลป์/ฝ่ายผลิต : จำนงค์ ศรีนวล ผู้จัดการฝ่ายการตลาด : พิเชษฐ ยิ้มถิน ที่ปรึกษาสำนักพิมพ์ : สุดารา สุจฉายา บรรณาธิการสำนักพิมพ์ : สุวัฒน์ อัศวไชยชาญ
2
ธรรมะสะกิดใจ
จากสำนักพิมพ์ “ธรรมะ” นั้นอยู่รอบตัวเรา จะเห็นหรือแปลความหมายได้หรือไม่ขึ้นอยู่กับ ประสบการณ์ของแต่ละบุคคล รวมถึงการเปิดใจเรียนรู้สิ่งที่พระพุทธเจ้าได้ ชี้ทางไว้ให้ สุข ทุกข์ สมหวัง ผิดหวัง ดีใจ เสียใจ ฯลฯ เราพบเจออยู่ทุกเมื่อ เชื่อวัน เพียงแต่ไม่ได้ตระหนักว่านั้นคือสารที่สื่อถึง “ความไม่เที่ยง” แล้ว ถ้อยธรรมะสั้นๆ ที่คัดสรรมานี้รวมรวมจากบทความและคำบรรยาย ของพระไพศาล วิสาโล ด้วยหวังว่าจะมีประโยชน์ต่อผู้อ่านในวิถีชีวิตที่ เร่งรีบ หวังว่าบางคำบางประโยคจะ “สะกิดใจ” ให้เกิดสติ เปิดใจพร้อม เรียนรูความ ้ ทุกข์ และจะยินดียิง่ หากท่านได้นำข้อธรรมะไปปฏิบตั ต่ิ อ ด้วย เชื่อว่าการปฏิบัติเท่านั้นที่จะทำให้เข้าถึงธรรมะได้ สำนักพิมพ์สารคดี
ร
3
ศา วสา
คำปรารภ สำนัก พิมพ์ สารคดี มี ความ ประสงค์ ที่ จะ คัด เลือก ข้อความ บาง ตอน จาก บทความและคำบรรยายของข้าพเจ้ามารวมพิมพ์เป็นเล่ม เพือ่ เป็นข้อคิดแก่ ผู้อ่าน อาตมายินดีอนุญาตตามความประสงค์ แม้วา่ ผูจั้ ดพิมพ์ตัง้ ชือ่ หนังสือเล่มนีว่้ า ๑๐๘ ธรรมะ สะกิดใ จ แต่ผูอ่้ าน พึงถือเอาเนื้อหาสาระในเล่มนี้เป็นเพียงข้อคิดที่ทำหน้าที่สะกิดใจเท่านั้น เมื่อ ใจ ถูก สะกิด แล้ว ผู้ อ่าน พึง พิจารณา ใคร่ครวญ ด้วย ปัญญา ของ ตน ว่า ถูกต้องหรือไม่ เป็นประโยชน์เพียงใด ก่อนทีจะ ่ นำไปทดลองปฏิบตั ิ อย่าถึง กับมองว่าทีได้ ่ อ่านนัน้ เป็น "ธรรมะ" เลย หรือหากจะถือว่าเป็น "ธรรมะ" ก็ ขอให้ตระหนักว่ามี "ธรรมะ" ทีประเสริ ่ ฐกว่านัน้ คือ ธรรมะของพระพุทธองค์ ซึง่ สามารถชีน้ ำให้เราเข้าถึงสัจธรรมทีแ่ ท้จริง โดยมีแนวทางปฏิบตั ทีิ ชั่ ดเจน ที่จะช่วยให้เราพ้นทุกข์ ดับความรุ่มร้อนในใจได้ อันที่จริงข้าพเจ้าก็ได้อาศัยธรรมะของพระพุทธองค์มาเป็นแนวทาง ในการดำเนินชีวิตด้วย มุมมองของข้าพเจ้าจึงได้รับอิทธิพลจากพุทธธรรม อยู่ไม่น้อย ดังปรากฏในข้อเขียนและคำบรรยายต่างๆ แม้กระนั้นก็ย่อมมี ความเห็นส่วนตัวปะปน รวมทั้งมีข้อจำกัดตามวิสัยของปุถุชน แต่ก็หวังว่า จะเป็นประโยชน์แก่ผู้อ่านตามสมควร 4
ธรรมะสะกิดใจ
อนึง่ ควรกล่าวด้วยว่า ธรรมะหรือคำสอนของพระพุทธองค์ นอกจาก ส่วนที่เป็นจริยธรรมแล้ว อีกส่วนที่สำคัญมากก็คือสัจธรรม หรือความจริง ที่พระองค์ทรงค้นพบ ความจริงเหล่านี้เป็นสากลที่แสดงตัวอยู่ต่อหน้าเรา และในตัวเราตลอดเวลา ความจริงดังกล่าวไม่จำเป็นต้องได้มาจากการ อ่านตำราหรือคัมภีร์ หากสามารถประจักษ์แก่ใจของเราได้เสมอหากรู้จัก มองหรือเปิดใจพร้อมรับ ดังหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ได้เคยกล่าวว่า "ธรรมะ มีอยู่ทุกหย่อมหญ้าสำหรับผู้มีปัญญา" ดังนั้นไม่ว่าเราอยู่ที่ใด ในบ้านหรือ บนท้องถนน ไม่ว่าเรากำลังทำอะไร ทำงานหรือพักผ่อน ก็มีโอกาสเห็น ธรรมะได้ทุกเวลา อย่างไรก็ตามธรรมะนั้นมีหลายระดับ ระดับที่ลึกซึ้ง ที่สุดนั้นต้องเกิดจากการหมั่นพินิจมองตนโดยไม่มีอคติหรือกิเลสใดๆ มา เคลือบคลุมหรือชักจูงให้หวัน่ ไหวไขว้เขว แน่นอนว่านัน่ เป็นสิง่ ทีทุ่ กคนต้อง ทำเอง ไปถึงจุดนั้นหนังสือเล่มนี้คงช่วยไม่ได้มาก พระไพศาล วิสาโล ๑๐ สิงหาคม ๒๕๕๔
ร
5
ศา วสา
ศิลปะในการเดินกลางแดด แท้ที่จริงก็เป็นสิ่งเดียวกับ ศิลปะ ใน การ ดำเนิน ชีวิต นั่นเอง หากรู้จักรักษาใจให้เป็นสุขได้ ท่ามกลางแดดแผดเผา ก็ไม่ยากที่จะ รักษา ใจ ไม่ ให้ ทุกข์ ท่ามกลางความผันแปร ของชีวิตและโลกรอบตัว
8
ธรรมะสะกิดใจ
การใส่ใจกับความถูกความผิดนั้นเป็นเรื่องที่ดี แต่ถ้าไป เอาเปนเอาตาย
กับ ความถูกความผิด มากเกินไป
ก็อาจกลายเป็น เรื่องไมดี ไปได้
ร
9
ศา วสา
คนเราจะเข้มแข็งมากขึ้นเมื่อ นึกถึงตัวเองน้อยลง และคิดถึงผู้อื่นมากขึ้น แต่การคิดถึงผู้อื่นนั้นไม่ควรมีความหมาย เพียงแค่นึกถึงความทุกข์ของเขาเท่านั้นหากควรรวมไปถึง การมองจากมุมของเขา ด้วย 12
ธรรมะสะกิดใจ
ลองพิจารณาดูเถิด ความไม่สมหวัง ความพลัดพราก ความสูญเสียในชีวิตประจำวันของเรานี้ มันคือแบบฝึกหัดอย่างดี สำหรับ ก าร เผชิญ กับ ความ ตาย ซึ่งจะต้องมาถึงเราไม่วันใดก็วันหนึ่ง
ร
13
ศา วสา
อยู่ กับ ปจจุบัน ให้ได้ และอยู่ให้ดีที่สุด
คือเคล็ดลับสำคัญในการเอาชนะปัญหา และอุปสรรคทั้งปวง
18
ธรรมะสะกิดใจ
สุข หรือ ทุกข์ นั้น เป็นสิ่งที่ เราเลือก เอง ไม่ใช่แค่เลือก ทำ เท่านั้น แต่สำคัญกว่านั้นก็คือ เลือก มอง
ร
19
ศา วสา
“ความถูกใจ” และ “ความถูกต้อง” บางครั้งก็ไม่ใช่เรื่องเดียวกัน ถ้าไม่มีสติ ความถูกใจก็มักจะมาเป็นใหญ่ แต่ถ้า มีสติ ชีวิตก็เป็นไปในทางที่ถูกต้องมากขึ้น
20
ธรรมะสะกิดใจ
ในขณะที่ประสาทตาของเรา ไวต่อความโกรธของคนอื่น แต่ใจเรากลับเชื่องช้า ในการรู้ทันความโกรธของตนเอง
ร
21
ศา วสา
ควรหาเวลาที่จะทำตัวให้ ปลอด พ้น จากเทคโนโลยี หรือสิ่งอำนวยความสะดวกบ้าง... ถ้าเราใช้ชีวิตตามความเคยชิน เอาความสะดวกสบายเป็นใหญ่ มันจะเข้ามาครอบใจโดยไม่รู้ตัว แล้วเราก็จะไป เกิด อวิชชา ขึ้นมาว่า พวกนี้คือสิ่งจำเป็น ทั้งๆ ที่ไม่จำเป็นเลย ผลก็คือเราเป็น ทาส ของมัน อย่างกระดิกกระเดี้ยไม่ได้ไปตลอดชีวิต
58
ธรรมะสะกิดใจ
คิด หยุดคิด
เก่งแต่ นี้ยังไม่เก่งจริง ต้องเก่งในทาง ด้วย
ร
59
ศา วสา
ความตายคือที่สุดของความพลัดพราก สูญเสีย มันเตือนใจให้เราตระหนักว่า
ความ พลัด พราก เป็น ธรรมดา ของชีวิต อะไรที่เป็นของเรา มันไม่เคยอยูกั่ บเราไปได้ตลอด นอกจากนั้นมันยังมีประโยชน์อีกอย่างคือ ช่วยฝึกฝนจิตใจให้เรารู้จักปล่อยวาง
60
ธรรมะสะกิดใจ
ขอให้ระลึกว่าทุกข์ไม่ได้มีไว้ให้กลุ้มมีไว้ให้แก้ มีไว้เพื่อทำให้ปัญญาเกิดขึ้น
ถ้าเห็นทุกข์ได้ชัดรู้จักทุกข์ได้รอบด้าน
จัดการกับทุกข์ได้ก็เป็นสุขเอง
ร
61
ศา วสา
เส้นทางธรรมเป็นเส้นทางที่รู้จักพอ แม้ไม่ต้องสละเรือนห่มจีวรมาเป็นพระก็ได้ ถึงจะเป็นฆราวาสแต่ถ้ามีธรรมะ รู้จักพอ
แม้มีเงินไม่มากก็มีความสุขได้
62
ธรรมะสะกิดใจ
สติจะช่วยให้เราหยุดหรือปล่อยวางความคิดได้เร็วขึ้น แต่ก่อนคิดไปเป็นคุ้งเป็นแคว กว่าจะหยุดได้ก็นาน ไม่ใช่ว่าสติทำไม่ได้ ทำได้แต่ว่ายังไม่เข้มแข็งฉับไว เราต้อง ฝึกให้สติของเราเข้มแข็ง
จนกระทั่งหยุดได้วางได้ หยุดให้เป็นก็เย็นได้
ร
63
ศา วสา
การเจริญมรณสติ เป็นสิ่งที่เราควรทำอยู่เสมอ เพื่อเราจะได้ไม่อยู่แบบลืมตาย และช่วยทำให้เราตระหนักถึงสองอย่าง คือหนึ่งเร่งทำความดี สองรู้จักปล่อยวาง
102
ธรรมะสะกิดใจ
ความเพียรเป็นกุญแจสู่ความสำเร็จก็จริง แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า ความเพียรเป็นแค่เครื่องมือหรืออุปกรณ์เท่านั้น แท้จริงความเพียรยังเป็นเปาหมาย หรือคุณค่าในตัวเอง โดยเฉพาะ ความเพียรในสิ่งที่ถูกต้อง
ร
103
ศา วสา
ถ้าไม่อยากทุกข์ก็ต้องเริ่มต้นจากการฝึกให้
ระลึกรู้กายและรใู้จ ในปัจจุบัน ไม่ลืมกาย ไม่ลืมใจ ไม่ถลำเข้าไปในความคิด ไม่ถลำเข้าไปในอารมณ์ แล้วก็จะ
àËç¹ÊÔ觷Õèà¡Ô´¢Öé¹ กับกายและใจ ตามที่เป็นจริง
106
ธรรมะสะกิดใจ
การมองจนเห็นความจริงว่า วิกฤตเศรษฐกิจไม่ได้มีแต่ข้อเสีย แต่ยังมีข้อดีมากมาย เรียกว่าเป็นการ
Áͧ᧋ºÇ¡
การมองแง่บวกช่วยให้เรามอง เห็น
สุขอยู่รอบตัว ต่อมาก็จะเห็น ความสุขอยู่ใกล้ตัว ที่สุดก็จะพบว่าความ ÊØ¢·Õèá·Œ¨ÃÔ§ อยู่ในตัวเรานั่นเอง ความ
ร
107
ศา วสา
หมวดศาสนา/ปรัชญา ISBN 978-974-484-345-6
ราคา ๑๒๐ บาท