" " "RAND "RANDWEER
10 OKTOber 2008
• Miljoenenschade brand meubelboulevard Heerlen • Hulp bij begrafenis met korpseer • Gebruiksbesluit: zelfde inhoud, andere systematiek
vakblad v akblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding
Hoe bestrijd je een helikopterbrand?
jaargang 32
INÉGEVALÉVAN LVccZZg Zg o^X] ZZc cddYh^ijVi^Z kddgYdZi! ]ZZ[i j bViZg^ZZa cdY^\ YVi WZigdjlWVVg Zc
YjjgoVVb ^h# J bdZi Zgde `jccZc kZgigdjlZc YVi YZ ]jaekdZgij^\Zc o^_c dcil^``ZaY kda\Zch YZ ]dd\hiZ kZ^a^\]Z^YhcdgbZc# =^ZgYddg `jccZc YZ bVchX]VeeZc ^c ZZc ^YZVaZ db\Zk^c\ lZg`Zc Zc YZZacZbZc VVc ]Zi kZg`ZZg# Dd` Vah Zg \ZZc cddYh^ijVi^Z ^h! ^h ]Zi WZaVc\g^_` YVi j `jci gZ`ZcZc de YZ dcYZghiZjc^c\ kVc jl YZVaZg# =^_ ]Zaei j YZ `dhiZc W^ccZc ]Zi WjY\Zi iZ ]djYZc# 9VVgdb ^h Kdakd IgjX`h YZ WZhiZ `ZjoZ kddg dkZg]ZYZc Zc WgVcYlZZg`dgehZc# LVi Zg dd` \ZWZjgi! j `jci ^c \ZkVa kVc cddY kZgigdjlZc de Kdakd IgjX`h#
VOLVO TRUCKS. DRIVING PROGRESS www.volvotrucks.nl
INHOUD
nummer 10 oktober 2008
Coverstory 506
Miljoenenbrand bij meubelboulevard Heerlen
Een meubelwinkel op een bedrijventerrein in Heerlen brandt in de vroege ochtend van 10 september helemaal uit. Vijf andere winkels in hetzelfde gebouw, blijven ‘gespaard’ tot rook-, roet-, en waterschade. De brandwerende scheiding en het feit dat het dak instort, dragen bij aan de relatief goede afloop.
ARTIKELEN 510
Het Gebruiksbesluit: Anders denken, anders doen
540
De warmteproductie van het eigen lichaam kan een brandweermens flink dwarszitten. Het beschermende pak is namelijk zo dicht dat de warmte van het lichaam niet afgevoerd kan worden. 542
Vanaf 1 november is het Gebruiksbesluit een feit. Gezien de vele vragen die er nog leven werd op 16 en 17 september het congres Gebruiksbesluit georganiseerd. 515
Begrafenisbijstandsteam
546
536
Ziekte van Weil
Brandweerduikers moeten attent zijn op het effect dat de ziekte van Weil kan hebben. Ze kunnen de ziekte oplopen bij duiken in zoet water. 538
Wet Veiligheidsregio
De Wet op de Veiligheidsregio zal, zoals het nu lijkt, medio 2009 ingaan. Oorspronkelijk was het de bedoeling de wet op 1 januari 2009 in te laten gaan, maar omdat er veel kritische vragen zijn, wordt de invoering een half jaar uitgesteld.
BHV redt levens in Kidzcity
Brand in een overdekte kinderspeeltuin: een mogelijk dramatisch scenario. Door snel ingrijpen van de BHV bij het kinderspeelparadijs in Utrecht stonden alle bezoekers binnen twee minuten buiten.
Helikopterbrandbestrijding
Door een versoepeling van de wet mag de traumahelikopter vaker uitrukken. Het NIFV heeft echter geen les- en leerstof opgenomen over helikopterbrandbestrijding. Maar wat te doen als het mis gaat met een helikopter?
Druk met Ergst Denkbare Overstroming
Alle veiligheidsregio’s en overheden gaan vanaf dit najaar in op een dreigende overstroming.
Bij een begrafenis met korpseer wordt vaak het Begrafenis Bijstandsteam (BBT) ingeschakeld. Dit jaar stond het team de korpsen en families in Terneuzen en Eelde bij. 532
Hittestuwing
Rubrieken 501 502 510 513 519 520 524 527 531 549 551 558
Van de redactie Actueel Gebruiksbesluit Punt Edu Vraag-antwoord Dubbelinterview Oefenrubriek NVBR Brandweer over zee De kazerne/Het voertuig De website van Colofon en lijst van adverteerders
Foto voorpagina: De enscenering van een helikopterbrand. Fotografie: Jolanda Haven, PS-Produkties Brand&Brandweer
nummer 10 oktober 2008 499
%FUBDIFSJOH WBO #SBOEXFFSQFSTPOFFM 3FHJP4BGF IFFGU FSWBSFO CSBOEXFFSQFSTPOFFM NFU WFSTDIJMMFOEF DPNQFUFOUJFT CFTDIJLCBBS WPPS [PXFM LPSUF BMT MBOHF UFSNJKO
met Grondboringen IJsselmuiden B.V. De grondbooronderneming voor uw te projecteren brandputten!
t #SBOEXFFSEJFOTUFO
Ook voor inspecties en het jaarlijks onderhoud.
FO QFSTPOFFM
t #SBOEXBDIUUPF[JDIU t &)#0 EJFOTUFO t /BCMVTXFSL[BBNIFEFO t *OUFSWFOUJFUFBN t 7FSIVVS
CSBOEXFFSNBUFSJFFM
3FHJP4BGF JT VVS QFS EBH CFSFJLCBBS FO CFTDIJLCBBS
Spoorstraat 37, 8271 RG IJsselmuiden Telefoon 038 - 33 36 099 Fax 038 - 33 36 098 Mobiel 06 - 303 355 35 www.grondboringen.eu
Naamloos-7 1
XXX CSBOEXBDIUFO OM
09-10-2007 11:03:20
Applicom Zeker in brandveiligheid!
Adv.B&B 90x130 Kl.indd 1
UĂŠ UĂŠ UĂŠ UĂŠ
`Ă›ÂˆĂƒiĂ€ÂˆÂ˜} *Ă€Âœ`Ă•VĂŒi˜ ÂœÂ˜ĂŒ>}i "˜`iĂ€Â…ÂœĂ•`
BOUWKUNDIGE BRANDPREVENTIE
Hulzenseweg 10-20 UĂŠNijmegen UĂŠT: +31 (0)24 35 22 571
www.applicom.nl
jÂ˜ĂŠiÂ˜ĂŒĂ€iiĂŠiÂ˜ĂŠjjÂ˜ĂŠ>>Â˜ĂƒÂŤĂ€iiÂŽÂŤĂ•Â˜ĂŒĂŠÂˆÂ˜ĂŠLĂ€>˜`ÂŤĂ€iĂ›iÂ˜ĂŒÂˆi
500
nummer 10 oktober 2008
sdu Uitgevers
16-09-2008 15:2
VAN DE REDACTI E
Geweld
B
innenkort verlaat ik de redactie van Brand&Brandweer. Zeven jaar ben ik lid van de redactie geweest. Regelmatig heb ik een column kunnen schrijven in de rubriek “Van de Redactie”. Vele thema’s passeerden de revue; van leiderschap tot vrijwilligerswerk, van werken onder tijdsdruk tot veilig feesten, van trucjes in het politiek debat tot loos alarm, over passie en motivatie. Het zijn uiteenlopende onderwerpen die alle op de een of andere manier met het vak van brandweerman/vrouw te maken hebben. Het brandweervak is een mooi, veelzijdig vak. Dat blijkt voortdurend uit de inhoud van het vakblad Brand & Brandweer; en dus ook uit deze rubriek. Vele onderwerpen. Eén thema hoort er niet in thuis. Er zou geen aanleiding moeten zijn het daar over te hebben. Of anders gezegd: ik heb het er ook liever niet over. Maar ik kan er niet omheen. Het doet zich te veel voor. Geweld tegen hulpverleners, geweld tegen de brandweer. Vandaar deze keer: geweld.
Helaas is het geen nieuw onderwerp. Integendeel. Al in 1999 en 2000 schreven Spaak en Helwig erover in ons vakblad Brand&Brandweer. Aanleiding was destijds een aantal ernstige incidenten. Later verschenen, mede vanwege meer geweld, diverse onderzoeksrapporten. Met name wil ik hier een tweetal rapporten noemen. De titel van beide is: “Geweld tegen de Brandweer”, een onderzoeksrapport van Bureau Driessen en een beleidsrapport van Andersson Elffers Felix. Beide gepubliceerd eind 2005(!). Hieraan waren diverse andere onderzoeken naar aard en omvang van publieke agressie en geweld tegen 8 beroepsgroepen vooraf gegaan. Politieagenten, penitentiaire inrichtingswerkers, medewerkers van sociale dienst, ziekenhuis en winkel, treinconducteurs, huisartsen en taxichauffeurs. Uit die onderzoeken kwam naar voren dat confrontatie van functionarissen met agressie en geweld zeer vaak voorkomt. Verbaal geweld gemiddeld genomen 71% per jaar, bedreiging 31% en fysiek geweld 28%. Uit het onderzoek van 2005 zijn de confrontatiepercentages voor brandweermensen: verbaal geweld 40, bedreiging 8 en fysiek geweld 15. Per categorie dus lager dan bij de andere beroepsgroepen, maar natuurlijk nog steeds veel te hoog. Ik vind het schrikbarend dat op jaarbasis 40% van het brandweerpersoneel in aanraking komt met verbaal geweld. Beroepskrachten vaker dan vrijwilligers (48 tegen 23%). De percentages voor bedreiging en fysiek geweld zijn lager, maar de aard heftiger. De rapporten van 2005 geven wat mij betreft een trieste bloemlezing. Schelden, beledigen, hinderen, ontzeggen van de toegang, stenen gooien, diefstal van gereedschap, dichtdraaien van kranen, doorsnijden van banden, zelfs het onder stroom zetten van de deurkruk, het versperren van de weg en rellen met groepen jongeren. Geweld tegen brandweer en andere hulpverleners manifesteert zich dus in vele onwenselijke gedaanten.
Brand&Brandweer
Naar aanleiding van het ambulance-incident begin september in Amsterdam stond het onderwerp opeens weer in de schijnwerpers. Het is ernstig dat op een verkeerd verschijnsel blijkbaar in de afgelopen tien jaar het juiste antwoord nog niet in voldoende mate is gevonden. NRC-Handelsblad citeerde de socioloog Schuijt. Bij de daders is naar zijn mening sprake van een gebrek aan innerlijke controle en onmacht om zelf conflicten op te lossen. Zelfbeheersing en geduld zijn bij hen minder aanwezig. Het lijkt er op dat men zich dus maar uitleeft op de hulpverlener. En dat is niet aanvaardbaar. Geweld is dus een hardnekkig verschijnsel. Hoogtepunten als oudejaarsnacht en Koninginnedag verworden tot dieptepunten. Het kabinet werkt aan een programma om geweld tegen publieke dienstverleners te bestrijden. Ook op gemeentelijk niveau is dat het geval. Er zal stevig aan een actieprogramma moeten worden gewerkt. Hulp van de andere partners op lokaal niveau is daarbij onmisbaar. Steun van landelijke vak- en branche organisaties is hard nodig. Sleutelwoorden bij het effectief opvangen en tegengaan van geweld zijn mijns inziens analyse, overleg en aanpak. Er is nog een lange weg te gaan. De brandweerman en brandweervrouw staan ondertussen voor “hetere” vuren. Dat valt niet mee. Leren omgaan met geweld en het met elkaar zoeken en bespreken van goede benaderingswijzen en kunnen enig soelaas bieden. Bij de brandweer, het is een mooi vak: veelzijdig èn veeleisend. Koos Janssen
nummer 10 oktober 2008 501
foto: Christian Jongenotter
ACTU EEL
Eerste editie Thoughest Firefighter Alive Rein Mostert van de brandweer Hoek van Holland mag zich een jaar lang Thoughest Firefighter Alive noemen. Hij won het eerste officiële Nederlandse kampioenschap afgelopen 13 september. De wedstrijd werd georganiseerd door de veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond (VRR). De deelnemers moesten een parcours met vier onderdelen afleggen, die gerelateerd zijn aan het brandweervak.
aangekoppelde ademlucht via het trappenhuis een zeventien verdiepingen tellend gebouw beklimmen. Ook het oprollen van slangen en honderd keer met de hamer slaan zijn onderdeel. Ieder onderdeel mag vier minuten tijd kosten, vrouwen krijgen vijf minuten. Als een onderdeel niet binnen vier minuten wordt afgelegd, wordt een tijd van acht minuten genoteerd.
Tweede werd Norman Wezel van de brandweer Hoek van Holland. Op de derde plaats eindigde Arno van Doorn van de brandweer Wassenaar. De winnaar, Rein Mostert legde het parcours af in 8 minuten en 31 seconden. De nummers twee en drie deden dat in 8.40 en 8.42. ‘Het komt aan op kracht, conditie en doorzettingsvermogen’, vertelt organisator Eelco van Eijsden van de brandweer Rotterdam Rijnmond. ‘Het is zwaar, maar wel te doen. Het zijn vier pittige onderdelen en ze moeten tot het uiterste gaan.’ Zo moeten de brandweermensen met niet
Eerste editie Het was de eerste keer dat Thoughest Firefighter Alive (TFA) in Nederland werd gehouden. Dergelijke wedstrijden zijn al wel in andere Europese landen als Duitsland, Engeland en Tsjechië. De eerste Nederlandse editie trok 22 deelnemers, onder wie twee Engelsen en één vrouw. De enige vrouwelijke deelnemer was dan ook automatisch winnaar bij de vrouwen: Jennifer Schröder. Van Eijsden spreekt van een redelijk succesvolle dag, al had hij meer deelnemers verwacht. Volgend jaar hoopt hij meer deelnemers, met name vrouwen, te verwelkomen. ‘Mogelijk kunnen we
502
nummer 10 oktober 2008
dan twee parcours naast elkaar maken. Dan zit er nog een extra competitie-element in.’
Sdu Uitgevers
ACTU EEL
Brandweer deels aansprakelijk voor verdrinking Almere De regionale brandweer Flevoland en de gemeente Almere zijn gedeeltelijk aansprakelijk voor de verdrinking van een man in een recreatieplas in Almere in 2002. Dat oordeelde de rechter in Zwolle in de uitspraak van de civiele procedure die de familie van het slachtoffer had aangespannen. De Almeerder sloeg in 2002 met een bootje om toen hij ’s nachts met zijn neef op een recreatieplas aan het varen was. De gealarmeerde brandweer had zoveel tijd nodig om het slachtoffer te bereiken, dat hij voor het oog van de duikers verdronk. De neef wist zich te redden. De rechtbank oordeelt dat het hulpverle-
Kinderen slapen vaak door brandalarm heen
nend optreden van de brandweer op meerdere onderdelen tekort is geschoten. Er was sprake van onduidelijke bevelsverstrekking, trage bevelsopvolging en tekortschietend materieel. Daardoor ging kostbare tijd verloren. Nadat de man onder water verdween, is te snel overgegaan tot bergen in plaats van redden. Overigens is er geen sprake van persoonlijke aansprakelijkheid van de bevelvoerder en/of de officier van dienst. De rechter stelt ook dat de grootste aansprakelijkheid bij het slachtoffer zelf ligt. Hij was onvoorzichtig, door ’s nachts met een gebrekkig bootje het water op te gaan. Daarom zijn de brandweer en de gemeente Almere niet voor 100%,
maar voor 33% aansprakelijk. De hoogte van de schadevergoeding moet nog worden vastgesteld. In 2003 besloot justitie af te zien van strafrechtelijke vervolging van de brandweer en gemeente. Het hof in Arnhem bekrachtigde dit later. De familie van het slachtoffer spande daarop een civiele procedure aan.
Cartoon
Kinderen jonger dan zestien jaar worden veelal niet wakker als het brandalarm gaat. Daarvoor waarschuwt de Deense voedsel- en warenautoriteit. Volgens het instituut blijkt uit onderzoek dat de hersenen van slapende kinderen geluiden van een brandalarm als onbelangrijk beschouwen. Het onderzoek bevestigt de resultaten van eerdere wetenschappelijke testen, waaruit ook al bleek dat de hersenen van kinderen anders werken dan die van volwassenen. De Deense voedsel- en warenautoriteit adviseert kinderen bij brand te wekken door ze aan te spreken of te een alarm te gebruiken dat een afwijkend geluid maakt.
Brand&Brandweer
nummer 10 oktober 2008 503
ACTU EEL
foto: Peter Hofman
NBC-team doet ontsmetting tijdens oefening
Minister wil camera’s op ambulance Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) Guusje ter Horst wil een proef opstarten met cameratoezicht op ambulances. Zij hoopt hiermee het geweld tegen mensen met een publieke taak terug te dringen. Volgens Ter Horst krijgt bijna 90% van de ambulancemedewerkers te maken met geweld.
Het scenario bestond uit diverse voertuigen die in de tunnel op elkaar zouden zijn gebotst. Onder de voertuigen bevond zich onder meer een vrachtwagen met gevaarlijke poeder en een bus met daarin een hockey team. Ook zaten diverse mensen bekneld in hun auto. De brandweer bevrijdde de slachtoffers en droeg ze over aan het NBCteam. Deze reinigde de mensen die mogelijk besmet waren geraakt met het gevaarlijke poeder.
foto: FBF.NL
Het NBC-team van de brandweer heeft half september tijdens een oefening in de Thomassentunnel in Rotterdam-Europoort een ontsmetting uitgevoerd. De ontsmetting was onderdeel van een grote oefening, waarvoor de tunnel werd afgesloten.
De agressie tegen medewerkers met een publieke taak is de laatste tijd weer volop in het nieuws. Amsterdamse ambulancemedewerkers dreigden begin september te gaan staken toen het werk hen door omstanders onmogelijk werd gemaakt. Een man zou het personeel met de dood hebben bedreigd. Ook de brandweer krijgt te maken met bedreiging of pesterijen. Zo werd onlangs in Vlissingen een brandkraan dichtgedraaid, toen de brandweer een woningbrand aan het blussen was. De brandweermensen waren op het moment in het huis, toen de watertoevoer werd afgesloten. Daardoor ontstond een gevaarlijke situatie. Met een landelijk actieprogramma wordt al hard gewerkt om de agressie aan te pakken. Het geweld moet met 15% omlaag, zo is het doel. Het Openbaar Ministerie (OM) al dubbele straffen tegen verdachten die geweld zouden hebben gepleegd tegen ambulancemedewerkers, agenten of brandweermensen. De maatregel wordt binnenkort geëvalueerd. Ook moet gekeken worden of cameratoezicht zinvol is.
Twee brandweermannen uit België komen om bij brand
Twee brandweermannen in België zijn eind augustus om het leven gekomen bij het blussen van een grote brand in een leegstaand sportcomplex in Ukkel (Brussel) Een brandweervrouw liep brandwonden op. Het gebouw dat door de brand werd verwoest, stond al vijftien jaar leeg. In het complex zaten jarenlang krakers. Twee minderjarige jongens hebben toegegeven de brand te hebben veroorzaakt, toen ze met spuitbussen aan het spelen waren.
504
nummer 10 oktober 2008
Sdu Uitgevers
ACTU EEL
Half miljoen nieuwbouwwoningen gepland in overstromingsrisicogebied
Internationale dreiging voor Nederland onverminderd
Circa een half miljoen nieuwbouwwoningen staat gepland in gebieden met een overstromingsrisico. Bij een dijkdoorbraak kunnen deze woningen tot 7 meter onder water lopen. Dit blijkt uit een quickscan die het Nirov, Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting, heeft uitgevoerd naar aanleiding van het advies van de Deltacommissie.
In de afgelopen maanden is door de coördinator terrorismebestrijding uit uiteenlopende bronnen informatie vergaard waaruit blijkt dat ook Nederland en zijn buitenlandse belangen momenteel één van de voorkeursdoelwitten vormen van internationaal opererende jihadistische netwerken.
Op de Nieuwe Kaart van Nederland inventariseert het Nirov alle nieuwbouwplannen tot 2030. Deze plannen heeft het Nirov vergeleken met de overstromingsrisicogebieden. Hieruit komt naar voren dat bijna de helft van alle nu geplande nieuwbouwwoningen (1,3 miljoen in totaal) in deze overstromingsrisicogebieden komt te staan. Bij het falen van de primaire waterkering kunnen de woningen tussen de 0 meter tot wel 7 meter water te verduren krijgen.
Campagne over brandgevaren thuis Brandweer Nederland en stichting Consument & Veiligheid zijn in september een campagne gestart om burgers te wijzen op brandgevaren thuis. Via de website woonikbrandveilig.nl en televisiespotjes wordt geprobeerd burgers actiever te laten werken aan brandpreventie. Jaarlijks vinden gemiddeld ruim 14.000 branden plaats, waarvan ruim 5.000 woningbranden. In 2006 is voor het eerst sinds jaren een stijging te zien geweest van 7% in het aantal woningbranden. Bij deze woningbranden kwamen 43 mensen om het leven en liepen 622 slachtoffers ernstig letsel op. Uit onderzoek blijkt dat mensen niet weten hoe snel een klein beginnend brandje gevaarlijk kan worden. Mensen die zelf geen brand hebben meegemaakt, kunnen zich niet voorstellen hoe snel een beginnende brand zich uitbreidt en dat de hoge temperatuur en niet het vuur de spullen in huis doet vlamvatten. In de campagne wordt hier onder andere aandacht aan besteed. Ook kan met behulp van spelletjes gekeken worden hoe brandveilig het eigen woonhuis is.
De maatschappij verandert! Verandert hulpverlening mee?
De voornaamste reden hiervoor lijkt nog steeds de film Fitna te zijn, die door jihadisten wordt beschouwd als een zware belediging en provocatie. Nederland werd al langer genoemd op internationale jihadistische webfora. Met een aanslag zouden jihadisten het in de islamitische wereld verslechterde imago van de jihadistische strijd in Irak, met vele doden onder moslims, willen opvijzelen. Een bijkomende relevante ontwikkeling is het toenemend aantal berichten over westerse jihadisten in trainingskampen in het grensgebied van Pakistan en Afghanistan. Zij vallen mogelijk minder op bij westerse veiligheidsdiensten en zouden daardoor beter inzetbaar zijn bij het uitvoeren van aanslagen in het westen. De NCT benoemd de dreiging als ‘substantiee’, zo is half september aan de Tweede Kamer gemeld.
Brandpreventieweek 1 t/m 25 oktober 2008 Dit jaar staat de Nationale Brandpreventieweek in het teken van rookmelders. De campagne start op 1 oktober en eindigt op 25 oktober met de nationale Rookmelderdag. De brandpreventie verdient en krijgt zoveel aandacht dat de 'week' inmiddels is uitgegroeid tot ruim drie weken. In de jaren 2006 en 2007 stond de Brandpreventieweek in het teken van het belang van rookmelders. De campagnes bleken effect te hebben. Naar aanleiding van de positieve evaluatie van de rookmeldercampagne van 2007 is besloten tot een voortzetting van de Rookmeldercampagne in oktober 2008. De Nationale Brandpreventieweek (BPW) is een initiatief van de Stichting Nationale Brandpreventieweek (SNBPW. De Stichting is ook verantwoordelijk is voor de organisatie van de jaarlijks terugkerende week. De Brandpreventieweek heeft als doel de aandacht van het Nederlands publiek te vestigen op brandveiligheid en –preventie.
www.sdu.nl/congresrboh Brand&Brandweer
nummer 10 oktober 2008 505
Brand van de maand
De brand woedt in de middelste winkel van het gebouw.
506
nummer 10 oktober 2008
Sdu Uitgevers
foto: Jos van Leeuwen, brandweer Zuid-Limburg
Brand van de maand
Miljoenenschade bij brand meubelboulevard Heerlen Een meubelwinkel op een bedrijventerrein in Heerlen brandt in de vroege ochtend van 10 september helemaal uit. De andere vijf winkels in hetzelfde gebouw, blijven ‘gespaard’ tot rook-, roet-, en waterschade. De brandwerende scheiding en het feit dat het dak instort, dragen bij aan de relatief goede afloop. De brandweer doet alles wat in haar mogelijkheden ligt. Door Ellen Schat
I
n de vroege ochtend van 10 september krijgt de brandweer Heerlen melding van brand bij de meubelboulevard in Heerlen. Het gaat om een handbrandmelding. ‘Dat is vreemd, want zo vroeg zou je nog niemand in het pand verwachten’, vertelt Hoofdofficier van Dienst René van der Valk van de brandweer Parkstad-Limburg. Hij komt zelf een kwartier na de melding ter plaatse. De bevelvoerder van de eerste TS is er dan al. Ook is dan al een tweede TS en een redvoertuig in actie. ‘Deze uitruk van 2 TS-en en een redvoertuig doen we standaard in risicogebieden. Dit bedrijventerrein is een risicogebied omdat er een groot tekort is aan bluswater, legt Van der Valk uit. Dit probleem speelt volgens hem in grote delen van Limburg. ‘Vaak kunnen de tweede TS en het redvoertuig onverrichter zake naar huis. In dit geval was het zeker geen overbodige luxe, maar juist bittere noodzaak.’ De bevelvoerder ziet bij aankomst dat het pand flink brandt, en hij schaalt op naar middelbrand. Ook wordt het groot watertransport aangevraagd, vanwege het al genoemde gebrek aan open water in het gebied. De eerste TS voert een verkenning uit. Een handig toeval is dat de bevelvoerder ook medewerker is op de afdeling preventie en vrij goed op de hoogte is van de bouwkundige toestand van het gebouw. De winkel is onderdeel van Brand&Brandweer
nummer 10 oktober 2008 507
foto: Jos van Leeuwen, brandweer Zuid-Limburg
Brand van de maand
Als het dak instort komt er veel warmte-energie vrij.
een groter gebouw waarin zes woonwinkels zijn gevestigd. De brand woedt in één van de middelste panden. Niet helemaal duidelijk is, of en waar brandwerende scheidingen aanwezig zijn. Al snel blijkt die slechts aan één kant te zitten. Aan die kant blijft de brand dan ook binnen de perken. Bezorgdheid over de branduitbreiding naar de andere winkels blijft. De bemanning van de tweede TS doet een korte binnenaanval. Op veertig meter afstand vindt dan een flashover plaats, die door de TS1 aan de TS2 wordt gemeld. Van der Valk, dan net ter plaatse, instrueert in samenspraak met de OvD de mannen naar buiten te gaan en te stoppen met de binnenaanval. Ook schaalt hij op naar zeer grote brand. ‘Toevallig had ik het team eerder die middag een instructie gegeven over veiligheid bij repressief optreden, zoals het herkennen van flashovers, backdraft en rookexplosies. Een actueel onderwerp binnen brandweer Nederland. Er waren geen personen in het pand en het ging alleen om materiële schadebeperking. Wegwezen dus. De eenheden reageerden vol begrip op mijn besluit.’ Watertransport Het uitleggen van het groot watertransport zorgt nog wel voor enkele problemen. Bij het uitrijden van de slangen valt een koppelstuk kapot en blijkt er een defect aan de dompelpomp. Het kost tijd om deze euvels te verhelpen. Ook blijkt het waterpeil van de Geleenbeek in eerste instantie te laag voor de dompelpompen en het duurt enige tijd voordat dit niveau, met behulp van een stuw zodanig op hoogte is dat de dompelpomp kan functioneren. 508
nummer 10 oktober 2008
Als de brandweer in actie kan, valt het nog niet mee de brand te blussen. Dat heeft vooral met de enorme vuurlast te maken. ‘Meubels branden goed, net als matrassen en kussens. De magazijnen van de winkels stonden tjokvol met dit soort goederen.’ Intussen is versterking van de korpsen van Brunssum, Schinnen, Kerkrade en Hulsberg gekomen. De vuurlast is zo groot, dat het dak instort. De brandweer vindt dat wel “prettig”, omdat de warmte-energie dan goed de lucht in kan. ‘Het was windstil, dus de rookontwikkeling bleef beperkt tot een recht opstijgende kolom’, aldus Van der Valk. Benedenwinds ligt een woonwijk en een spoorlijn en in het COPI wordt besloten de NS in te lichten vanwege mogelijk slecht zicht op het spoor. Meetploegen onder leiding van de RAGS trekken de omliggende wijk in en stellen vast dat de concentraties van vrijgekomen stoffen erg laag zijn. Het is voor Van der Valk reden om niet van het eerder gegeven GRIP1 nog naar GRIP2 op te schalen. Wel wordt de burger enigszins voorgelicht via de website van de gemeente Heerlen. Ook de woonbedrijven zelf zetten informatie over de brand en de gevolgen daarvan op hun websites. ‘Het was meteen duidelijk dat een deel van de winkels geen zaken kon doen die dag. We hadden vroeg besloten dat het terrein gesloten zou blijven tot we klaar waren. Dat had niet zozeer met het gevaar te maken, alswel met de ruimte die we nodig hadden voor blussen en nablussen’, aldus Van der Valk. De bedrijventerreinmanager was vrij snel bij het Commando Plaats Incident (CoPI) betrokken.
Sdu Uitgevers
foto: Jos van Leeuwen, brandweer Zuid-Limburg
Brand van de maand
De schade loopt in de miljoenen.
Brandstichting in verpakkingsmateriaal Rond half 9 dezelfde ochtend kan het sein ‘brand meester’ worden gegeven. Uit forensisch onderzoek van de politie blijkt dat de brand is aangestoken. Het verpakkingsmateriaal dat buiten stond opgeslagen is met benzine overgoten en in brand gestoken, zo stelt het rechercheteam vast. De brand was zo fel dat deze in korte tijd naar binnensloeg. Daar brandde ook de brandmeldinstallatie, vandaar dat deze een melding gaf op de alarmcentrale. De winkel brandde volledig uit, en de omliggende panden liepen forse water- en rookschade op. De schade ligt in de miljoenen, vooral ook vanwege het aantal designmeubelen dat in rook op ging of zwaar beschadigd raakten. De brandweer is tevreden over de inzet, al zijn er volgens Van der Valk altijd zaken die niet helemaal volgens plan verlopen. Hij doelt dan op het defect in de slangen. ‘Daarnaast hadden we het “geluk” dat de brand aan één kant werd tegengehouden door de brandwerende scheiding en dat het dak instortte. Maar natuurlijk hebben wij ons uiterste best gedaan. We vonden het leuk dat het bedrijventerrein in een advertentie de volgende dag ons een bedankje gaf. Met de soms terechte en soms onterechte kritiek die de brandweer in algemene zin vaak te verduren krijgt, is het goed voor het brandweerpersoneel om ook waardering te krijgen voor het vakmanschap wat hier getoond is.’ ■
Brand&Brandweer
Inzet brandbestrijding HV-I Brandweer Parkstad-Limburg kazerne Heerlen 1e TS Brandweer Parkstad-Limburg kazerne Heerlen 2e TS Brandweer Parkstad-Limburg kazerne Brunssum 1e RV Brandweer Parkstad-Limburg Hoogwerker kazerne Heerlen 1e OvD Brandweer Parkstad-Limburg district III, OvD-Noord HOvD Regionale Brandweer Zuid Limburg, district III 3e TS Brandweer Schinnen 4e TS Brandweer Parkstad-Limburg kazerne Kerkrade 2e RV Brandweer Valkenburg a/d Geul 6e TS Brandweer Parkstad-Limburg kazerne Kerkrade (voor de
aflossing TS-1)
VC-II Regionale brandweer Zuid-Limburg
Verblijfscontainer
Grootschalig watertransport WTS 2500 HAV+ HAB
Slangenbak 3 km + DPU
5e TS Brandweer Parkstad-Limburg kazerne Hulsberg 2e OvD Brandweer Parkstad-Limburg district III, OvD-Zuid
nummer 10 oktober 2008 509
congres
foto: FBF.NL
Het Gebruiksbesluit: Anders Beleidsadviseur Harry Boschloo van VROM.
Het Gebruiksbesluit, nu nog een gebruiksaanwijzing. Dat was met name de gedachte van veel ambtenaren brandveiligheid. Mede daarom organiseerde de NVBR 16 en 17 september het congres Gebruiksbesluit. Onder het motto ‘Anders denken, Anders doen’ werd uitgebreid gediscussieerd over het Gebruiksbesluit dat per 1 november ingevoerd wordt. Wat betekent het nou eigenlijk? Welke slagen moeten er nog gemaakt worden? En wat zijn de belangrijkste gevolgen?
D
Door Jolanda Haven
e brandveiligheidseisen staan nu beschreven in locale bouwverordeningen. Elke gemeente hanteert haar eigen eisen waardoor uniformiteit ontbreekt. Het Gebruiksbesluit moet daar verandering in brengen door middel van landelijke uniformering. Dus duidelijke en eenduidige regels voor iedereen in plaats van vergunningen. In plaats van een vergunning aanvragen hebben gebruikers nu een meldingsplicht. Met de komst van het Gebruiksbesluit wordt de administratieve last een stuk minder doordat voor 80% van de bouwwerken geen vergunning meer afgegeven hoeft te worden. Het Gebruiksbesluit betekent eigenlijk dezelfde inhoud maar andere systematiek. Dus, anders denken, anders doen. O,o,o,o,o Aruba! Het huidige Modelbouwverordening dat veel gemeenten gebruiken is tegen het licht gehouden en gecon510
nummer 10 oktober 2008
cludeerd werd dat het Modelbouwverordening: Ondoorzichtig en Omslachtig is, Onnodige lokale verschillen heeft, Onbekend wat er in gemeentelijke bouwverordening staat en Onvoldoende afgestemd is met het bouwbesluit. Oftewel de 5 O’s van het Modelbouwverordening. Het Gebruiksbesluit daarentegen heeft Algemene regels, een Rechtstreekse werking, Uniformiteit, is Bekender en Afgestemd. Oftewel ARUBA. O,o,o,o,o Aruba! ‘Bedenk er een maar een leuk deuntje onder om de verschillen te onthouden’, zo sprak Harry Boschloo beleidsadviseur van VROM de aanwezigen toe in Nijkerk over de belangrijkste veranderingen met de komst van het Gebruiksbesluit binnen VROM. Aanpassingen De aanpassingen ten opzichte van het Modelbouwverordening zijn dan als volgt. De introductie van de meldingsplicht voor panden waar minder dan 50 mensen komen. Sdu Uitgevers
congres
denken, anders doen De gebruiksvergunningplicht voor opslag van brandgevaarlijke stoffen vervalt. Betere aansluiting op Activiteitenbesluit (8.40 AMvB’s). Specifieke voorschriften voor kamerverhuur, introductie gelijkwaardigheid voor brandveilig gebruik, betere aansturing normen en de onderhoudsfrequentie voor draagbare blustoestellen wordt aangepast. Straks gebeurt dat nog 1 keer per 2 jaar. Fase 2 Het is aan VROM om eigenaren en gebruikers van bouwwerken te informeren en het Gebruiksbesluit te faciliteren. Daarom worden er verschillende voorlichtingsactiviteiten georganiseerd om de bouwpraktijk maar ook gemeenten en VROM inspectie op de hoogte te brengen. Middelen die VROM daarvoor gebruikt zijn algemene brochures, specifieke infobladen, informatie in huis-aanhuisbladen, via de gemeentes en een digitale helpdesk moet ervoor zorgen dat elke doelgroep op de juiste manier geïnformeerd wordt. Inwerkingtreding van het Gebruiksbesluit is stap 1, maar nu verder. Naast informeren en faciliteren zoals hierboven genoemd komt straks fase 2 aan bod. ‘En in fase twee gaat het om verdere verbetering van brandveiligheidsvoorschriften zoals integratie van de gebruiksvergunning in de omgevingsvergunning’, zo gaat Boschloo verder. De introductie van het boete instrument in een lik-op-stukbenadering. Boschloo pleit voor hogere straffen of boetes dan nu het geval is. De vereenvoudiging en verduidelijking van het Bouwbesluit 2003 én de integratie Bouwbesluit 2003 en Gebruiksbesluit in één besluit. Deze veranderingen staan voor het najaar van 2009 gepland. Ook wordt onderzocht of de gebruiksvergunning en meldingsplicht vervangen kan worden door 100% algemene regels. NVBR Naast VROM sprak Koos Scherjon namens het netwerk Risicobeheersing van de NVBR over de rol van de brandweer in het Gebruiksbesluit. ‘Het verantwoordelijkheidsgevoel komt meer bij de gebruiker te liggen en de brandweer zal op haar beurt veel energie moet steken in toezicht handhaving en controle.’ Charles Meijer van het Landelijk Netwerk Brandpreventie ging in op de verschillende interpretaties die er bestaan rond de gevolgen van het Gebruiksbesluit. ‘Wat verandert er door de komst van het Gebruiksbesluit. Welke gevolgen heeft het Gebruiksbesluit voor de brandweer in de praktijk, zowel qua inhoud als organisatie?’ Meer daarover in het NVBR katern. Opleiding tot BOA Onder de toehoorders leven na de voordrachten nog vele vragen onder de aanwezigen. Wat als er geen melding wordt gedaan? Wat kun je als ambtenaar brandveiligheid doen? Niet alle gemeentes hebben Bijzondere Opsporings Amtenaren (BOA’s) in dienst. Omdat de nadruk komt te liggen op toezicht en handhaving zou het volgens Boschloo verstandig zijn als de brandweer een opleiding tot BOA volgt. ‘Het totale niveau van brandveiligheid zal naar beneden gaan’, is een andere zorg die werd geuit. Enkele ambtenaren brandveiligheid verwachten dat de meldingsplicht onvoldoende wordt nageleefd. Een collega zegt dat er nu met de gebruiksvergunning ook al panden in gebruik zijn zonder dat daar ooit een vergunning voor af is gegeven. Gebruiksvergunning of meldingsplicht, 100% garantie krijg je nooit. Brand&Brandweer
Drie stellingen Na alle informatie van de sprekers is het nu aan de zaal om te spreken. De allereerste stelling luidt als volgt. ‘De Gebruiksvergunning moet worden afgeschaft’. Als argumentatie wordt gegeven dat de overheid meer vertrouwen in de ondernemer moet krijgen. En daarom zou de gebruiksvergunning al in 2009 afgeschaft moeten worden. Omdat het veiligheidsbewustzijn nog niet op het gewenste niveau is mag je kwetsbare groepen niet blootstellen aan risico’s, zo luidt de tegenhanger. Volgens Boschloo is de gebruiksvergunning een papieren schijnwerkelijkheid. ‘Je bent beter af met een melding dan met een vergunning. Bij een melding heb je meer bewustzijn van de gebruiker.’ Uit de zaal wordt daar kritiek op gegeven. ‘Dan kun je het rijbewijs ook wel afschaffen. En tegen iedereen zeggen dat ze veilig moeten rijden. Zo werkt het dus niet.’ De meningen waren verdeeld. Er werd goed gediscussieerd over de drie ingebrachte stellingen.
De tweede stelling. ‘Het Gebruiksbesluit leidt tot meer kosten’. Als argumenten voor wordt er genoemd dat er geen leges meer binnenkomen bij de gemeentes. Terwijl de gemeentes wel personeelskosten maken voor controles en dergelijke. Daar wordt op gereageerd dat dat niet uit hetzelfde potje komt. Dus het mag niet leiden tot kostenverhoging. De derde stelling: ‘De ambtenaar brandveiligheid moet uit de kazerne naar het gemeentehuis’. De meningen zijn verdeeld. Met veel emotie wordt gereageerd op deze stelling. ‘Als je op het gemeentehuis zit ben je geen brandweerman meer.’ ‘Uit het oog uit het hart.’ ‘Bouw en woningtoezicht hebben geen hart voor de brandweer omdat dat simpelweg hun vakgebied niet is.’ Daar wordt op gereageerd met het argument dat als je het samen doet, je veel van elkaars vakgebied kunt leren en vervolgens beter kunt anticiperen op het Gebruiksbesluit. ‘Organisatie en communicatie, daar draait het om dus dan maakt het niet uit waar je zit’, wordt er ook geroepen. Een ander zegt dat ‘de lijntjes met de brandweer kort moeten zijn dus is het niet verstandig om de kazerne uit te gaan’. ‘Het Gebruiksbesluit is een onderdeel van de Wabo die eraan zit te komen. En dus is het goed als de brandweer op het gemeentehuis zit’. ‘De één loket gedachte wordt op die manier nagestreefd’, zo vindt een ander. Gemeentehuis of kazerne, het gaat erom dat het specialisme behouden blijft en met die insteek moet gekeken worden waar de brandweer het beste af is. ■ Voor wie deze twee bijeenkomsten gemist heeft, worden er nog regionale verdiepingsbijeenkomsten georganiseerd. Meer daarover op www.nvbr.nl nummer 10 oktober 2008 511
TOEGANGSCONTROLE | CCTV | ELEKTRONISCHE ARTIKELBEVEILIGING | BRANDBEVEILIGING | INBRAAKBEVEILIGING | MONITORING | COMMUNICATIE | OBSERVATIE
TOTAAL OPLOSSINGEN
www.adtfireandsecurity.nl
Veiligheid boven alles! Er is een nieuw toonaangevend concern voor beveiligings- en veiligheidsoplossingen: ADT Fire & Security. Deze onderneming is het resultaat van de integratie tussen de zusterondernemingen Tyco Fire & Integrated Solutions en ADT. De eerstgenoemde is wereldwijd gespecialiseerd in (brand) beveiliging & veiligheidsoplossingen. ADT is ‘s werelds grootste aanbieder van elektronische beveiligingsoplossingen. Gezamenlijk beveiligen we alle facetten van de maatschappij. Wilt u weten hoe we ook uw wereld kunnen beschermen? Bel
0800 - 225 52 38 of bezoek www.adtfireandsecurity.nl
PU NT EDU
Ed Oomes is de nieuwe columnist van Brand&Brandweer. Veel brandweermensen kennen hem als ome Ed. Maar in B&B maakt hij een nieuwe start onder de naam Punt Edu. Waarom hij voor die naam heeft gekozen en wat u van hem kunt verwachten, leest u in zijn eerste stuk: Punt Edu
Rookweer Na alle discussie over de buitenaanval deze keer weer eens een ouderwets gezellige column over de binnenaanval. Want men moet niet denken dat ik daar opeens tegen ben. De binnenaanval is net zo goed een stuk gereedschap dat de brandweer ten dienste staat als de buitenaanval, of de repressieve ventilatie, of het gecontroleerd laten uitbranden. Als je maar weet waarvoor je het doet, en als er maar een duidelijke afweging is gemaakt tussen het doel van de inzet en het eigen risico.
E
en goede reden voor een binnenaanval is een redding. De vraag is welke manier van optreden de overlevingskans van slachtoffers zo groot mogelijk maakt. Bij de beantwoording van die vraag speelt het brandgedrag een grote rol. In Nederland wordt daarvoor gebruik gemaakt van de standaard brandkromme. Deze standaard is rond 1949 in Nederland geïntroduceerd, maar is eigenlijk nooit formeel geverifieerd. Op dit moment gaan we er van uit dat een brand zich ongeveer 13 minuten ontwikkeld heeft voordat hij wordt ontdekt. Daarna zijn er 2 minuten voor alarmering, 7 minuten voor opkomst en 7 minuten voor een inzet genormeerd. Dan is het brandproces dus een half uur onderweg, precies het moment vòòr de flash-over. Daarna staat er nog een half uur gereserveerd voor de blussing. Binnen het uur moet de brand onder controle zijn. De nablustijd is verder niet meer in tijd gedefinieerd. Tot zover de theorie. De praktijk laat echter een ander beeld zien. Vanuit mijn eigen ervaring kan ik stellen dat er een grote variatie bestaat in brandontwikkeling, met name in het tijdsbestek vòòr een flash-over. De huidige inventaris van woningen, tot de nok toe vol gestouwd met gestolde aardolieproducten, zorgt voor een veel snellere brandontwikkeling dan de standaard aangeeft. Bovendien verstoren allerlei milieumaatregelen op het gebied van energiebeheer de natuurlijke ventilatie in gebouwen. Reden genoeg dus voor het Lectoraat Brandweerkunde om de brandkromme wetenschappelijk te toetsen. Ik licht een eerste tipje van de sluier op: • Het blijkt dat in de ruimte van ontstaan van de brand al binnen anderhalve tot 3 minuten een onoverleefbare situatie ontstaat, veroorzaakt door gassen en rook. Daar valt repressief niets te winnen. De enige methode om winst te boeken is het verplichten van rookmelders, ook in bestaande bouw. Preventieve maatregelen zijn denkbaar op het verkleinen van de kans op brand, bijvoorbeeld door het verplichten van brandvertragers in inventaris (zoals in Engeland al verplicht is) en het beperken van ontstekingsbronnen. • De overlevingskansen in de overige vertrekken zijn sterk afhanBrand&Brandweer
kelijk van rookverspreiding. Preventieve voorzieningen in woningen moeten dus zowel afgestemd worden op branddoorslag en brandoverslag als op rookontwikkeling. Dat geldt niet alleen in het betreffende pand zelf, maar ook naar de buurpanden toe. Zo mag je verwachten dat een gezamenlijk dak over woningen rook- en brandwerend wordt uitgevoerd. Dat is niet altijd het geval, getuige de brand in de Koning Willem I laan onlangs in Hoofddorp. • Een repressieve inzet van de brandweer gericht op een redding is dus alleen maar zinvol in aanpalende vertrekken en bij buurpanden. Dat werpt een ander licht op de opkomsttijden. Die moeten niet gebaseerd worden op een standaard brandkromme, maar moeten het resultaat zijn van een risico-inschatting waarbij preventieve en repressieve maatregelen tegen elkaar worden afgewogen. In die zin is een wettelijke verplichting van 8 minuten een zinloze maatregel die veel geld kost en geen veiligheidswinst oplevert. • Tot slot de binnenaanval. Die is gegeven deze onderzoeksresultaten ook aan vernieuwing toe. In het huidige systeem wordt er namelijk verkend met de deuren dicht: er mag geen zuurstof worden toegevoerd, anders zou de brand verder kunnen uitbreiden. De brand is echter niet het probleem, maar de rook. Een binnenaanval moet dus op één of andere manier de rookverspreiding managen. Ventileren dus, maar wel op een verantwoorde wijze. Bijvoorbeeld door tactisch sommige deuren wel te openen en andere niet. Door sommige ramen wel in te gooien en andere niet, door soms wel een overdrukventilator toe te passen en soms niet. Het onderzoek naar de brandkromme is nog lang niet afgerond. Er blijft veel stof tot nadenken en bestudering over. Toch durf ik nu al te stellen dat de brandbeheersing aan een heroriëntatie toe is. Ik zeg expres brandbeheersing, omdat het zowel om preventieve als repressieve uitgangspunten gaat. En de richting is ook duidelijk: van brandweer naar rookweer. Ed Oomes nummer 10 oktober 2008 513
bijstand
Het Begrafenis Bijstandsteam:
Als een brandweerman in harnas sterft, is de kans groot dat het Begrafenis Bijstandsteam (BBT) wordt ingeschakeld. Tenminste, als het korps of de familie een begrafenis/crematie wil waarbij de korpseer centraal staat. Het BBT neemt in dat geval de organisatie van de plechtigheid over. De wensen van de familie staan hierbij centraal. Dit jaar heeft het team de korpsen en families in Terneuzen en Eelde bijgestaan.
Foto: FBF.nl
Hulp bij begrafeniss
H
Door Neeltsje Marije de Boer
et Begrafenis Bijstandsteam (BBT) vindt zijn oorsprong in 1992. In dat jaar overlijden twee Zwolse brandweermannen bij de nablussing van een brand in een winkelpand in Zwolle. De familie van de omgekomen brandweerlieden en het brandweerkorps willen graag dat de mannen een begrafenis met korpseer krijgen. De brandweer heeft hierin totaal geen ervaring. Toch krijgen de omgekomen mannen een mooie ceremoniële begrafenis. In 1998 komen twee brandweerlieden uit Harderwijk tijdens hun werk om het leven. Ook hier wil de familie een begrafenis met korpseer. Het korps moet een uitvaartplechtigheid organiseren, terwijl het korps zelf aangeslagen is door het verlies van de twee collega’s. Het korps besluit daarom om voor de begrafenissen hulp van buitenaf in te roepen, onder andere van brandweer Zwolle. ‘De mensen uit het brandweerveld die bij de begrafenissen in Harderwijk en Zwolle betrokken waren, besloten naderhand om een eigen team op te richten en zo ontstond het Begrafenis Bijstandsteam,’ aldus Frans Schippers, voorzitter van het Begrafenis Bijstandsteam (BBT). ‘Het doel van het BBT is om de uitvaartplechtigheid perfect te laten verlopen. ‘Met korpseer en precies zoals de familie het wenst.’ De NVBR erkende de toegevoegde waarde van het team en nam het BBT op.
Bezetting Het BBT heeft een vaste bezetting van tien mensen uit heel Nederland. Het team bestaat niet alleen maar uit brandweerlieden. ‘We hebben ook een psycholoog van justitie in ons team. Deze is bij ons werkzaam als coördinator opvang en nazorg. De coördinator regelt de opvang en de nazorg van de getroffen familie en de korpsleden. De organisatieadviseur komt uit het bedrijfsleven.’ De politie is tijdens de begrafenis ook een onmisbare schakel. ‘Vandaar dat er altijd een politieman in ons team zit. Hij zorgt ervoor dat het maken van afspraken en het uitwisselen van gegevens tussen de beide partijen een stuk Het Begrafenis Bijstandsteam helpt korpsen en gemakkelijker verloopt’, vervolgt Schippers. familie bij de organisatie van begrafenissen met Iedere medewerker heeft dus een eigen taak in het team. De begrafenisofficier is de leider korpseer. van het team en eindverantwoordelijke. ‘De begrafenisofficier zorgt ervoor dat het protocol tijdens de begrafenis wordt nageleefd en regelt bijvoorbeeld de kistdragers uit het korps, de dodenwake en een grafwacht. Deze officier is ook de contactpersoon voor de burgemeester en de commandant’, vertelt de voorzitter. De plaatsvervangende begrafenisofficier houdt de continuïteit van de werkzaamheden van het team in de gaten. Hij is de spil in de contacten tussen het team, het korps, de andere hulpdiensten en de gemeente. De officier onderzoek en begeleiding zorgt ervoor dat alle onderzoeken intern en extern goed op elkaar worden afgestemd. De officier logistiek is verantwoordelijk voor het regelen van de logistiek rondom de crematie en begrafenis, onderhoudt contacten met de politie en maakt een transportplan voor de plechtigheid. De communicatieadviseur regelt de interne en externe woordvoering. Oproep Wil een commandant gebruik maken van de diensten van het BBT dan moet hij contact opnemen met de alarmcentrale van de regionale brandweer IJsel en Vecht in Zwolle. De alarmcentrale neemt daarna contact op met een begrafenisofficier en de andere leden van het 514
nummer 10 oktober 2008
Sdu Uitgevers
bijstand
en met korpseer
BBT. ‘Het is erg belangrijk dat dit op tijd gebeurt. Er moet namelijk altijd veel gebeuren.’ Om de begrafenis of crematie met korpseer op passende wijze te laten verlopen heeft het BBT in 1999 speciaal een draaiboek ontwikkeld met protocol. ‘Het organiseren van een begrafenis voor een brandweerman is namelijk geen routine. Er komt veel op je af. Daarom is een draaiboek erg handig.’ In het draaiboek is ook een protocol opgenomen. Zodra het ondersteuningsteam ter plaatse is legt de begrafenisofficier contact met de familie. Hij informeert en inventariseert de wensen van de familie over de begrafeBrand&Brandweer
nis/crematie met korpseer. Ondertussen staat de rest van het team ook niet stil. ‘Voor we wat kunnen doen moeten we eerst weten wat precies de situatie is. Dus wat is er precies aan de hand? Wat moet er allemaal gebeuren? Is bijvoorbeeld het lichaam al vrijgegeven? En is er een onderzoekscommissie? Pas als we de antwoord hebben op deze en andere vragen kunnen we daadwerkelijk aan de slag.’ Protocol Niets wordt aan het toeval overgelaten. De plaatselijke uitvaartondernemer, die ook bij de uitvaart betrokken is, regelt nummer 10 oktober 2008 515
EXTRA VEILIG De revolutie in brandbestrijding
DRY SPRINKLER POWDER AEROSOL Hét volumetrisch blusmiddel voor beginnende en gevorderde binnenbranden. De stof aerosol werkt vlamafbrekend, dus geen herontsteking. De DSPA-5 voorkomt zelfs backdrafts en flashovers. Alles over dit unieke systeem op DSPA.nl
DE MARKTLEIDER OP HET GEBIED VAN KLEURNALICHTENDE VEILIGHEIDSSIGNALERING.
DSPA .nl
T 024 3789581 - INFO@SYSTEMTEXT.NL
T 024 3522573 E info@dspa.nl
W W W. S Y S T E M T E X T. N L
In t e r f i r e Als u aan vervanging toe bent, willen wij graag een bod op uw gebruikte brandweervoertuig en uitrusting uitbrengen. Tel. 023- 5632641 Mob. 0627265305 E-mail danica@interfire.nl In- en verkoop van gebruikte brandweervoertuigen en uitrusting.
b&b-interfire 080515.indd 1
516
nummer 10 oktober 2008
16-05-2008 11:11:45
Sdu Uitgevers
Onderzoek
vooral de praktische zaken, zoals de kist, de wagens, de opbaarruimte en de aula. De begrafenisofficier regisseert de begrafenis of crematie. Een begrafenis met korpseer is een sobere en strakke aangelegenheid en wordt volgens vaste richtlijnen en afspraken uitgevoerd. De ceremonie begint als de begrafenisofficier het stoffelijk overschot ophaalt. Bij de kerk staat de draagploeg en de korpsleden al opgesteld. De brandweerlieden dragen allemaal het uitgaansuniform met pet en zonder handschoenen en staan in een erehaag. ‘Binnen mag er geen pet worden gedragen en moet de pet onder het linkerarm met de klep naar voren.’ Als de lijkwagen aankomt, halen de kistendragers, de kist met hierop de brandweervlag, uit de auto. Het dragen van de kist gaat volgens de officiële manier op de schouders. ‘Hiervoor trainen de brandweerlieden met een lege kist op de
plaats waar de begrafenis of crematie plaatsvindt.’ De bloemen in de kerk zijn zo neergezet dat de kist tijdens de herdenkingsdienst in een bloemenzee staat. Na de dienst vormen de brandweerlieden in uniform weer een erehaag en gaat de draagploeg met de kist, gevolgd door familie en vrienden, naar buiten. Wat er daarna gebeurt is afhankelijk van de familie. ‘Als de begrafenis niet besloten is, komt er bij de begraafplaats een erewacht van brandweerlieden en wordt daarna de vlag overhandigd.’ In al die jaren heeft het BBT inmiddels al dertien collega’s moeten begraven of cremeren. ‘Dit is best zwaar, maar door al deze ervaringen raken we goed op elkaar ingespeeld. Het is voor ons een eer om dit werk te mogen doen. Het geeft veel voldoening als een begrafenis of crematie goed is verlopen’, besluit Schippers. ■
‘Ik hoop dat ik dit nooit meer meemaak’ Op vrijdagmiddag 9 mei 2008 komen drie brandweermannen van het korps Tynaarlo, post Eelde om het leven. Het BBT wordt ingeschakeld om het korps in de week voor de drie uitvaartplechtigheden te ondersteunen. Commandant Brandweer Tynaarlo Hans de Haas vertelt over deze moeilijke periode. Op het moment dat post Eelde uitrukt naar de brand bij De Punt zit commandant De Haas bij een crematie. Als de mannen vermist raken, krijgt De Haas een sms-je van een collega ‘Toen ik las dat drie mannen van mijn korps vermist waren, schrok ik.’ De Haas gaat na deze mededeling meteen naar het ROT. Inmiddels is het GRIP2. Dan komt het bericht binnen dat de drie mannen zijn overleden. ‘Het is verschrikkelijk en onwerkelijk. Wat er dan door je heen gaat is niet te beschrijven.’ In het Beleidsteam is besloten dat de commandant de nabestaanden van de getroffen brandweermannen op de hoogte moet gaan stellen. De Haas wordt hierbij geassisteerd door een politieagent. ‘Ik had dit nog nooit eerder gedaan en de politie heeft hier meer ervaring mee. Dus leek het me verstandig om een agent mee te nemen.’ Begrafenis Bijstandsteam Dan gaat het snel. Het Begrafenis Bijstandsteam (BBT) wordt gealarmeerd en in het begin van de avond staat Frans Schippers al bij het korps op de stoep. ‘Hij vertelde mij drie dingen die ik goed moest onthouden. Ten eerste moest ik me de komende tijd niet bemoeien met de uitvaartplechtigheden, onderzoeken etc. Dat zou het BBT doen. Ten tweede moest ik me volledig concentreren op het welzijn van mijn korps en ten derde moest ik ook proberen om elke dag een paar uren met iets anders bezig te zijn. Dit laatste is me overigens niet altijd gelukt.’ Het BBT neemt de organisatie van de plechtigheden van het korps over. ‘In een mum van tijd waren de leden van het BBT in Vries gearriveerd en hadden ze vergaderzalen en kantoren in gebruik genomen.’ Uiteindelijk ziet de commandant een systeem ontstaan. ‘De drie getroffen families kregen alledrie een vast groepje BBT’ers om zich heen. Deze BBT’ers regelden alles voor de familie wat met de begrafenis te maken had.’ Het begeleidingsteam regelt in een week tijd drie uitvaartplechtigheden. ‘Een hele prestatie, aangezien de plechtigheden een landelijke uitstraling hadden en dat er ongeveer 1500 mensen per plechtigheid op af kwamen. Het team heeft dan Brand&Brandweer
ook hele lange dagen gedraaid om alles in zo’n korte tijd voor elkaar te krijgen.’ Roes Ondertussen verkeert het korps Eelde in een roes. ‘We waren helemaal kapot van het verlies van onze drie collega’s.’ De BOTteams worden daarom meteen ingeschakeld om alle collega’s te begeleiden. De Haas heeft in overleg met de regionale commandant Heerink zich bezig gehouden met het welzijn van zijn brandweerlieden. ‘We hebben in die week heel veel gesprekken met elkaar gevoerd. Praten is toch het belangrijkste wat je op dat moment kunt doen.’ Tijdens de uitvaartplechtigheden speelt korpseer de hoofdrol. De brandweerlieden van brandweer Eelde, Vries en Zuidlaren krijgen de taak om de grafkisten te dragen tijdens de uitvaartplechtigheiden met korpseer. ‘Dit vergt een speciale techniek. De brandweerlieden hebben hiervoor een paar dagen goed moeten trainen.’ Veel hebben de brandweerlieden niet meegekregen van de uitvaarten. ‘We werkten bijna allemaal op de automatische piloot. Vooral de dragers van de kisten kunnen zich weinig van de uitvaarten herinneren. Daarom hebben we binnenkort een bijeenkomst waarin we nog eens uitvoerig napraten en foto’s laten zien van de uitvaartplechtigheden.’ Vertrek Na de laatste uitvaart vertrekt het Begrafenis Bijstandsteam. Er wordt een overdrachtsdocument achtergelaten. ‘In dat document stond precies wat er allemaal was gedaan en welke aandachtspunten nog moesten worden afgewerkt.’ Nu, ruim vier en een halve maand later, is het korps Eelde nog altijd bezig met het incident. ‘Het ligt nog lang niet achter ons. Elke week ben ik bijna drie dagen bezig met activiteiten die te maken hebben met het incident. Zoals begeleiding van het korps, het te woord staan van de pers en het maken van een interne nieuwsbrief.’ Sinds augustus is post Eelde weer zelfstandig operationeel. ‘Het gaat met pieken en dalen. Het is raar, maar we gaan weer verder met het leven. Maar als er weer een rapport komt, of we weer aandacht hebben van de pers, dan wordt de hele gebeurtenis weer opgerakeld.’ De Haas kijkt tevreden terug op het begeleidingsteam. ‘Ze hebben ontzettend veel werk verzet en dankzij hen hebben we onze collega’s alledrie een waardige uitvaartplechtigheid kunnen geven. Al hoop ik wel dat we zo’n situatie nooit meer mee hoeven te maken.’ ■ nummer 10 oktober 2008 517
518
nummer 10 oktober 2008
Sdu Uitgevers
VRAAG & ANTWOORD
Agressie tegen hulpverleners is van alle tijden Het is een hot item, agressie tegen hulpverleners. Onlangs luidde burgemeester Job Cohen uit Amsterdam opnieuw de noodklok na aanleiding van agressie tegen ambulancepersoneel. Maar is dit nieuw? In het kleine digitale archief van Brand en Brandweer komen we in 2003 al de stelling tegen dat de maat vol is. Ook Gerard Koppens van het Nederlandse Brandweerdocumentatiecentrum verklaart: ‘agressie tegen hulpverleners is van alle tijden.’
I
Bij de grote rellen en revoluties van de laatste eeuwen is de brandweer in allerlei grote steden ook nogal eens het doelwit geweest van agressie omdat ze gezien werd als gereedschap van de heersende klasse, vooral als men brandjes bluste die revolutionairen hadden aangestoken. In Amerika - en in het bijzonder in NY zijn de rassenrellen van de jaren zeventig een bedroevend dieptepunt geweest. Amerikaans brandweerlieden spreken regelrecht van 'war years', omdat ze bestookt en beschoten werden en men heeft jarenlang met politiebescherming en kooiconstructies moeten rijden. In Nederland waren in de jaren zeventig en tachtig de oudejaarsnachten in Den Haag berucht. Ook daar is de brandweer menigmaal bestookt en ernstig in het nauw gedreven. In Amsterdam waren er in de tachtiger jaren veel krakersrellen, waarbij de stenen volop en vrijelijk in de rondte vlogen. De Amsterdamse brandweer heeft een tijd lang zelfs voor zijn autospuiten in de binnenstad plastic ruiten moeten gebruiken. De voorruiten waren extra versterkt en de zijruiten van de cabine waren van flexibel plastic gemaakt, zodat de stenen teruggekaatst werden. Tijdens de jaarwisseling in 2007 werden brandweerlieden in verschillende plaatsen als het Friese dorp Garijp, Elburg en Utrecht bekogeld met stenen of vuurwerk. In Utrecht gooiden jongeren volgens Joop Boekweit zelfs met trottoirtegels naar de brandweermensen. ‘De brandweermensen zijn Brand&Brandweer
Foto: FBF.nl
n de oude brandkeuren van de 16e en 17e eeuw zie je al regelmatig dat schutters of krijgsvolk bij brand moet aantreden om rust en orde te bewaren, plundering te voorkomen en het blussende volk te beschermen. In een aantal plaatsen werden zelf brandpiketten of brandwachten ingesteld náást de bediening van het blusmaterieel. Die moesten dan de brandplaats afzetten en waren daartoe gewapend met lansen of hellebaarden.
toen weggegaan en hebben het buitenbrandje later alsnog geblust. Het op dat was op moment gewoon te gevaarlijk’, stelt Boekweit. In november was Boekweit Officier van Dienst tijdens een brand bij een school. ‘Iemand heeft toen een zesduimsbrandslang doorgesneden’, vertelt Boekweit. Hij wijt de agressie aan de toenemende verloedering van de maatschappij. ‘Maar ook in 1967, toen ik hier net kwam, werden wij in bepaalde wijken al bekogeld met dakpannen tijdens de jaarwisseling.’ Een extreem voorbeeld van geweld tegen de brandweer is het verhaal van Barry Hendrikszen. In september 2007 stak een bordeelbezoeker een hem met een mes in zijn been. ‘Zoiets verwacht je natuurlijk totaal niet. In eerste instantie wist ik niet eens precies wat er gebeurd was, want door de rook zag ik niets’, vertelt Hendrikszen. Achteraf bleek dat bordeelklant op twee plaatsen in het pand brand had gesticht. Inmiddels heeft de overheid het probleem omarmd en investeert 6,5 miljoen euro om geweld tegen hulpverleners tegen te gaan. Kijk ook op: www.veiligepublieketaak.nl ■ Met dank aan Gerard Koppers, www.nbdc.nl nummer 10 oktober 2008 519
dubbelI Ntervi ew
Het Gebruiks 1 november 2008, dat is de datum waarop het Gebruiksbesluit officieel in gaat. Het aanvragen van een vergunning hoeft in 80% van de gevallen niet meer. In plaats daarvan geldt dan een meldingplicht. Heeft dit gevolgen voor de veiligheid? Wordt de vrijblijvendheid niet te groot? Zowel voor de gebruiker als voor de ambtenaar brandveiligheid? Jurriaan Steenaert, Hoofd Preventie en Preparatie van de brandweer Nijmegen Het Gebruiksbesluit. Een positieve ontwikkeling? ‘Absoluut. Deze stap had al veel eerder gezet moeten worden. Uniformering van de regels is veel klantvriendelijker. Zowel voor de mensen die moeten voldoen aan de regels als de mensen, de preventiemedewerkers, die ermee moeten werken is het veel duidelijker. Het frustratie gehalte zal nu een stuk lager zijn. Als een grote onderneming verschillende vestigingen heeft, verspreid over Nederland, dan gelden voor elke vestiging net even andere regels en dat is niet goed. Nu wordt dat eindelijk gelijk getrokken. Een meldingsplicht voor de gebruiker. ‘De verantwoordelijkheid komt bij de gebruiker te liggen. Die filosofie bestond al uiteraard maar doordat er vooraf niet meer structureel gecontroleerd wordt, is de verantwoordelijkheid nog groter. Het staat niet hard voorgeschreven dat er meteen gecontroleerd moet worden zodra er een melding binnenkomt. De gebruiker moet wel een bevestiging ontvangen dat de melding in goede orde is ontvangen. Wat er vervolgens mee gebeurt, is aan het gemeentebestuur. Uiteraard wordt er wel gecontroleerd maar wanneer dat moet gebeuren staat niet vast. We moeten blijven investeren in controle en toezicht. Mijn grootste zorg is dan ook dat een tendens ontstaat: het hoeft niet dus we doen het niet. We moeten alert blijven en het niveau behouden wat we opgebouwd hebben.’ Bent u blij dat de officiële datum van 1 oktober is verschoven naar 1 november? ‘Ja dat geeft voor veel korpsen de ruimte om de zaken goed op orde te krijgen. In oktober 2007 lag het concept er al maar vervolgens is het negen maanden stil geweest rond het Gebruiksbesluit. Op 19 augustus is de definitieve tekst gepubliceerd. Om intern en extern dan alles nog op orde te krijgen voor 1 oktober was te kort. Hoewel er al drie jaar over wordt gesproken en bekend is dat het er komt, moet er veel gebeuren om alles rond te krijgen en de puntjes op de i te zetten. Zolang niet bekend is wat het gebruiksbesluit precies inhoudt, kan niemand het op een goede manier voorbereiden en toepassen. De VNG heeft aangeven dat de tijd tussen 19 augustus en 1 oktober, om het Gebruiksbesluit goed in te voeren, te kort was. Gelukkig is daar gehoor aan gegeven en de datum verschoven. Ik ben optimistisch dat de vragen die er leven en alle losse eindjes die er zijn rond het Gebruiksbesluit voor 1 november, mede dankzij de landelijke congresdagen van de NVBR worden opgelost.’
520
nummer 10 oktober 2008
Sdu Uitgevers
dubbelintervi ew
besluit Koos Scherjon, Regionaal commandant Noord en Oost Gelderland en voorzitter van de Programmaraad risicobeheersing van de NVBR Bent u blij met het Gebruiksbesluit? ‘Ja, ik ben blij dat het Gebruiksbesluit er komt. De verantwoordelijkheid lag altijd al bij de gebruiker maar het was de overheid en dus de brandweer waar naar gewezen werd als het mis ging. Er ontstond een tendens dat de overheid zich teveel verantwoordelijk voelde. De gebruiker is altijd degene geweest die verantwoordelijk was, is en blijft. Door de meldingsplicht wordt daar nu meer de nadruk opgelegd. In het actieprogramma brandveiligheid van de Rijksoverheid, dat naar aanleiding van de Schipholbrand is opgesteld, wordt daar ook naar verwezen. Wat is uw grootste zorg? ‘Mijn grootste zorg is of het bedrijfsleven er wel klaar voor is. Er zal hard gewerkt moeten worden aan het veiligheidsbewustzijn van de burger / ondernemer en dus wordt voorlichting des te belangrijker. VROM en bedrijfsverenigingen (Horeca Nederland, MKB) moeten hiertoe initiatief nemen. De inbedding van Risicobeheersing in de Veiligheidsregio is ook een punt met de daarbij behorende ontwikkeling van het vakmanschap.” En hoe zit het met de veiligheid? Komt die niet in het geding? ‘Het Gebruiksbesluit zou ten koste kunnen gaan van de brandveiligheid maar dan moet je het bekijken in een breder perspectief. De eisen waaraan voldaan moet worden veranderen niet, dus in die zin komt veiligheid niet in het geding. Doordat je nu niet meer aan de voorkant zit maar afhankelijk bent van de meldingen kan de veiligheid van het eigen personeel wel in het geding komen. Bij de meldingsplicht heb je geen exacte informatie nodig voor het maken bereikbaarheidskaarten en aanvalsplannen, die je voorheen wel had. Pas nadat er controle plaatsvindt, kun je met die informatie aan de slag. Overigens blijven die inrichting met de grootste risico’s wel vergunningplichtig. Daar blijft het grotendeels zoals het nu is. Hoe ziet u de komende periode voor u? ‘De komende periode moet er nog hard gewerkt worden om tussen de oren te krijgen wat het exact gaat beteken. De twee congresdagen afgelopen september hebben denk ik een goede bijdrage geleverd. En de verschuiving van 1 oktober naar 1 november is goed, want veel korpsen en gemeenten hebben nu net even wat meer lucht om de zaken te regelen. Maar dat neemt niet weg dat er nog wel struikelingen worden gemaakt als het Gebruiksbesluit een feit is. De NVBR zal zoveel mogelijk instrumenten aanbieden. Zo worden de komende tijd regionale verdiepingsbijeenkomsten georganiseerd. Wat er na 1 november gaat gebeuren is wel een beetje onzeker. Wanneer zal de eerste melding komen en hoeveel komen er in één week tijd. We zullen afwachten, maar door de manier van doen op basis van de oude regelgeving vindt iedereen zijn weg in de nieuwe regelgeving.’ ■
Brand&Brandweer
nummer 10 oktober 2008 521
Brandweerzorg op maat ! Artesis Consulting: Organisatieadvies, projectmanagement (pro-actie, preparatie, preventie), crisismanagement, interim management, detachering brandweerpersoneel midden- en hoger kader
Artesis Academy: CoPi en ROT oefeningen, training OVD en bevelvoerders, lezingen, presentaties en workshops, persoonlijkheidstrainingen
Artesis Virtual Training: Virtueel trainen a.d.h.v Leidraad Oefenen, bouwen specifieke scenario’s, beoordelingssysteem o.a. met behulp van competentiemeting
Artesis Firefighting: Opzetten en/of begeleiden (bedrijfs)brandweer, uitvoeren repressieve brandweertaken
Artesis Plantijnweg 22, postbus 371 4101 XC Culemborg
T +31 (0)345 687000 F +31 (0)345 687001
E info@artesis.nl W www.artesis.nl
ba-artesis 070726.indd 1
522
nummer 10 oktober 2008
Sdu Uitgevers
/@@RS DDM FDU@QHDDQCD ADTQRUKNDQ SDUDMR DDM UDDKYHICHF BNMFQDR OQNF@LL@ LDS SGDL@ R @KR ‚ #DM IHI CD HCD@KD @LASDM@@Q ‚ 4NKKHBHSDQDM NO HMSDQMDS GND O@J ID C@S GDS ADRSD @@M ‚ .@@J JDMMHR LDS VDQJDM AHI CD &TQNODRD 6MHD ‚ (@ HM FDROQDJ LDS SNO @LASDM@QDM
DM MNUDLADQ "LRSDQC@L 3"*
0MSCDJ INTV LNFDKHIJGDCDM AHI CD NUDQGDHC 7NNQ LDDQ HMENQL@SHD DM FQ@SHR DMSQDD F@ ID M@@Q
VVV B@QQHDQDADTQRNUDQGDHC MK Contentpartners:
Mediapartners:
De oefeN rU BrI eK
Dak verwijderen van een bestelbusje Deze maand staat het dak verwijderen van een bestelbusje centraal in de oefenrubriek. Dit gebeurt anders dan bij een ‘gewone’ personen auto gezien de constructie van het voertuig.
1
Allereerst ‘verkennen’ de brandweerlieden de dakconstructie.
2
De oefenrubriek is gemaakt in samenwerking met oefencentrum Noord BV locatie Wijster. Fotografie: Jolanda Haven, PS-Produkties
Met een hydraulische schaar wordt een knip gemaakt om ruimte te creëren voor de hydraulische spreider.
3
4
Nadat er met de schaar ‘een knip’ is gemaakt wordt de ruimte breder gemaakt met de hydraulische spreider. 524
nummer 10 oktober 2008
Na een aantal keren knippen en spreiden is er voldoende ruimte gemaakt om verder te werken met de hydraulische spreider. sdu Uitgevers
De oefen r ubri ek
5
Als de ruimte groot genoeg is kun je met de hydraulische spreider het dak als het ware open ritsen. Je kunt gebruik maken van een
6
Aan de andere kant voer je volgens hetzelfde principe uit.
hooligantool, om het blik tussen de dakstijlen snel open te scheuren.
7
Als de ruimte aan de bestuurderskant voldoende is kun je met de hydraulische spreider de ruimte verder “open ritsen”.
9
Zodra de knip is gezet kan met een glaszaag het raam doorgezaagd worden.
11
Zodra het raam is doorgezaagd kan het dak, inclusief, raam voorzich-
tig verwijderd worden. Brand&Brandweer
8
Het dak is ‘open’. Om het dak te verwijderen wordt het raam eruit gezaagd. Allereerst worden de A-stijlen ingeknipt.
10
Bij het zagen van het raam kan als bescherming een mondkapje worden gedragen, dit voorkomt dat de fijne zaagglasdeeltjes worden ingeademd. Denk hierbij ook aan het slachtoffer en zorg dat deze goed beschermd wordt.
12
Het resultaat
nummer 10 oktober 2008 525
Brandveilige keuzes maken een must?
Kies dan voor de Brandveiligheidsindex De Brandveiligheidsindex is een onmisbare uitgave binnen de brandweerwereld. Zowel in het kader van de repressie (herkennen van toegepaste materialen) als in de preventie (toezicht en advisering). Voor wie? De index richt zich op architecten, aannemers, bouw- en woningtoezicht en projectontwikkelaars. Het is een uitstekende hulp om brandveilige keuzes te maken. Abonnement: 2x per jaar Prijs: ca. ₏ 35,– per editie incl. btw Bestelcode: B32 Onze uitgaven zijn ook verkrijgbaar via de boekhandel
Voor meer informatie en bestellingen kijkt u op www.sdu.nl/brandweer
526
nummer 10 oktober 2008
Sdu Uitgevers
Postbus 7010 6801 HA Arnhem T (026)3552455 F (026)3515051 E info@nvbr.nl www.nvbr.nl
Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding De NVBR is de branchevereniging van en voor de brandweerzorg en rampenbestrijding in Nederland. Om de fysieke veiligheid van onze samenleving te vergroten, wil de NVBR de kwaliteit van de brandweerzorg en rampenbestrijding bevorderen. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met alle partners in veiligheid.
Meer tijd en aandacht voor project Kwaliteit Brandweerpersoneel Er komt meer tijd voor de voorbereiding op de invoering van het project Kwaliteit Brandweerpersoneel. Dit is besloten tijdens de vergadering van de Raad van Regionaal Commandanten in september. Vastgesteld is dat er nu teveel tijdsdruk ligt op het project. De komende tijd worden alle regio’s bezocht om de resultaten van de pilot manschap A voor te leggen en de zorgpunten te inventariseren. Het onderwijssysteem van de brandweer gaat op de schop. In het huidige systeem staat het rangenstelsel van de brandweer centraal. Dit gaat in de toekomst veranderen. Personeel wordt aangesteld in één of meerdere functies en niet meer in een rang. De functie bepaalt wat je moet kunnen. Volgens dit nieuwe onderwijssysteem draait het om competent zijn en blijven. Na één opleiding is de brandweerman er niet, hij moet zijn vaardigheden steeds op peil houden. Functiegericht leren wordt het nieuwe uitgangspunt bij de opleidingen. Waarbij in de warme functies nauw aangesloten wordt bij korps oefenavonden en realistisch oefenen. De brandweeropleidingen worden zo dichter bij de praktijk gebracht. Het wordt een combinatie van oefenen en leren. De cursisten gaan in de praktijk brengen wat ze in theorie hebben geleerd. Zo moet het gat tussen de praktijk en de opleiding worden verkleind. Het project Kwaliteit Brandweerpersoneel is Brand&Brandweer
in januari dit jaar kleinschalig van start gegaan in vier pilotregio’s met de leergang manschap A. 39 cursisten hebben meegedaan aan de pilot, zowel beroepskrachten als vrijwilligers. Een voorlopige constatering van de pilot manschap A is dat het nieuwe onderwijssysteem echt wennen is. ‘Daarom zijn nu ook al forse aanpassingen doorgevoerd’, zo vertelt Paul Joosten. Joosten is vanuit de RRC verantwoordelijk voor het project. ‘We hebben met name de werkopdrachten aangepast. Die zijn nu zo gemaakt dat het bij ieder korps gedaan kan worden op de eigen oefenavond, ook bij het kleinste vrijwilligerskorps. Het aantal opdrachten is verminderd en de tijd die je er voor krijgt is niet een week maar een hele periode. Zo kun je in het in het korps makkelijker inplannen. De cursisten in de pilot waren enthousiast over het leren in het korps.We gaan nog meer op de praktijk aansluiten door meer realistisch te oefenen in de opleiding. Het aantal dagdelen op een oefencentrum is naar aanleiding van de resultaten van de pilot verdubbeld. We hebben veel van de pilot geleerd. Er staat nu een prachtige opleiding. ‘Dat gaan we uitdragen en daarbij inventariseren welke knelpunten er nog liggen. Daarom gaan we nu met de regio’s in gesprek’ Met de extra tijd en aandacht die er komt voor het project Kwaliteit Brandweerpersoneel wil Joosten niet spreken van uitstellen. ‘We besteden nu veel
aandacht aan gedegen voorbereiding van het project, zodat de regio’s straks sneller en beter van start kunnen. Iedereen is er van overtuigd dat dit voor de brandweer ontzettend belangrijk is.’ De raad heeft het belang van de onderwijsvernieuwing opnieuw onderstreept. En wil daarom een grote gedragenheid voor het besluit tot implementatie wordt genomen De voorbereidingen gaan dan ook door. Zo zal de ( vak)bijscholing van de instructeurs in de regio’s worden gestart. Alles op maat en in het tempo dat de regio wil.‘Een beperkt aantal regio’s die al vergaande voorbereidingen hebben gerealiseerd gaan bescheiden starten met de bijgestelde leergang manschap A en de leergang bevelvoerder. De aanpassingen die we inmiddels in de leergang voor de manschap A hebben doorgevoerd, nemen die regio’s mee.
nummer 10 oktober 2008 527
Het Gebruiksbesluit vanaf 1 november een feit
Het congres Gebruiksbesluit dat op 16 en 17 september werd georganiseerd was een groot succes. Maar liefst 900 brandweermedewerkers kwamen naar Nijkerk om te praten over de gevolgen van het Gebruiksbesluit. Lezingen waren er onder andere van Koos Scherjon, voorzitter van het netwerk Risicobeheersing van de NVBR en Charles Meijer van het Landelijk Netwerk Brandpreventie. Beleidsadviseur Harry Boschloo van VROM gaf een lezing over de gevolgen van het Gebruiksbesluit voor de betrokken partijen. ‘De brandweer bevindt zich in een dynamische omgeving met veel ontwikkelingen: De komst van de Veiligheidsregio’s en de regionalisering’, zo sprak Scherjon. ‘Wat van belang is, is hoe we risicobeheersing daarin een goede plaats geven. Voorwaarde is en blijft een goede informatie-uitwisseling tussen de ketenonderdelen. Wij zijn er voor brandveiligheid én voor onze collega’s van repressie. Voorwaarde is ook dat een eigenstandige advisering over veiligheid mogelijk moet blijven. Wij begrijpen dat het gemeentebestuur een integrale belangenafweging moet maken, maar vinden dat het onderwerp veiligheid daarin zichtbaar moet blijven. Tegelijkertijd moet specialistische kennis op het juiste niveau worden georganiseerd (regio). Dit komt de efficiëntie, maar ook de borging en ontwikkeling van kennis ten goede.’ De NVBR staat positief tegenover het 528
nummer 10 oktober 2008
Gebruiksbesluit, en werken in dit dossier goed samen met VROM, zo gaat Scherjon verder. ‘Ons uitgangspunt is natuurlijk dat de brandveiligheid er niet op achteruit mag gaan. Wij zullen ons daarvoor inzetten. Maar aan het veiligheidsbewustzijn van de burger/ondernemer zal gewerkt moeten worden en voorlichting wordt des te belangrijker. Het Gebruiksbesluit vereist een veranderende rol overheid/brandweer: van vergunningverlener
naar handhaver. Met het Gebruiksbesluit is definitief het tijdperk aangebroken dat we uit moeten gaan van de eigen verantwoordelijkheid van de burger/ondernemer en dat we controlerend optreden.’ De aandacht voor scherpere verantwoordelijkheidsverdeling en een verhoogd veiligheidsbewustzijn is een speerpunt van de NVBR. Verantwoordelijkheid nemen binnen brandveiligheid kan alleen gepaard gaan met veiligheidsbewustzijn. Het veiligheidsbewustzijn bij onder andere de bouwer, gebruiker en eigenaar moet verhoogd worden. Zij zijn immers primair verantwoordelijkheid voor de brandveiligheid. Toezicht, controle en handhaving zijn het sluitstuk van en noodzakelijk voor het borgen van (brand)veiligheid. De brandweer heeft hier echter nog veel werk te verrichten. Scherjon: ‘Wij moeten werken aan onze kennis over handhaving, zodat het bevoegd gezag ook hierover geadviseerd kan worden. Op verschillende gebieden is de samenwerking met andere toezichthoudende instanties noodzakelijk. Goede certificeringregelingen en inspectieregelingen zijn de basis voor toezicht, controle en handhaving van het steeds complexer wordende geheel van installaties. Ook voor bouwplantoetsing is een ontwikkeling gaande naar een systematiek van certificering. Dit is in lijn met een scherpere verantwoordelijkheidsverdeling en het verhogen van het veiligheidsbewustzijn, maar kan alleen gestalte krijgen als het systeem van kwaliteitsborging goed doordacht is, zodat de brandveiligheid niet aan niveau zal inboeten.’
Handreiking Implementatie Gebruiksbesluit ‘Begin 2008 werden de geluiden vanuit het veld om ondersteuning te bieden bij de implementatie van het Gebruiksbesluit steeds sterker’, zo vertelt Charles Meijer van het Landelijk Netwerk Brandpreventie. ‘Daarbij was het opmerkelijk dat deze niet zozeer betrekking hadden op de inhoud van het Besluit maar meer ten aanzien van de rol en positie van de brandweer binnen de gemeentelijke organisaties. Dit heeft tot gevolg gehad dat de NVBR een aantal lopende projecten met betrekking tot het Gebruiksbesluit heeft gebundeld tot het project Handreiking Implementatie Gebruiksbesluit. Met hulp van het ministerie van VROM hebben wij dit project kunnen opzetten met als resultaat de Handreiking Implementatie Gebruiksbesluit. Het Gebruiksbesluit schrijft niet voor hoe de
vergunningverlening en afhandeling van meldingen moeten worden uitgevoerd. Een van de eerste opdrachten was dan ook om met de Handreiking zoveel als mogelijk uniformiteit te brengen. Zowel ten aanzien van de afhandeling van vergunningen en meldingen, de wijze van het toezicht houden en tot slot uniformiteit ten aanzien van de handhaving.’ Naast de twee congresdagen die in september zijn georganiseerd wordt er de komende maanden nog verschillende verdiepingsbijeenkomsten georganiseerd. In de vorm van workshops wordt dieper op de stof ingegaan en ook zal de NVBR proberen om een aantal praktische tools aan te reiken.
Sdu Uitgevers
Fase 2 voor ‘Digitale bereikbaarheidskaart’
Agenda 9 oktober Vergadering Programmaraad Management &
De NVBR werkt sinds januari 2008 aan het project "Digitale bereikbaarheidskaart" waarbij een nieuw model en werkwijze voor het maken van bereikbaarheidskaarten wordt gemaakt. Op 23 september is de tweede fase ingegaan met een bijeenkomst voor leveranciers. Binnenkort wordt een Programma van Eisen en Functioneel Ontwerp opgesteld voor een applicatie waarmee bereikbaarheidskaarten samengesteld kunnen worden. Om de (toekomstige) leveranciers hierover te informeren, is een speciale bijeenkomst voor hen georganiseerd. In de afgelopen jaren zijn verschillende producten ontwikkeld voor het gebruik van bereikbaarheidskaarten in brandweervoertuigen. De huidige inzichten in standaarden en architectuur maakt het nu ook mogelijk om een bereikbaarheidskaart eenvoudiger te maken. Door standaardisatie ontstaat de
mogelijkheid om buiten het eigen inzetgebied de essentiële actuele informatie over de incidentlocatie te krijgen. Mede op initiatief van Sjoerd van der Schuit is er gezocht naar een manier om deze gegevens online op te bouwen. Veel informatie is immers al beschikbaar in de basisregistraties. Guus Zijlstra en Hans Baardscheer hebben deze ontwikkeling in het kader van hun NVBR-portefeuille 'Basisregistraties' verder uitgewerkt. De gegevens worden uit de basisregistraties gehaald en aangevuld met de eigen specifieke brandweer gegevens. Denk hierbij aan de gevaarsaspecten, preventieve voorzieningen, preparatieve voorzieningen en verblijf. Veel wordt al door de brandweer zelf vergaard, maar een ander deel is al bekend bij het vastleggen van de vergunning. Dit alles onder het motto 'eenmaal vergaard, meervoudig gebruikt'.
Bedrijfsvoering Vergadering Platform bestrijding waterongevallen 10 oktober Vergadering Programmaraad Brandweerzorg 14 oktober Vergadering Ontwikkelgroep manschap B Vergadering Agendacommissie LOBO 15 oktober Vergadering Netwerk nformatiemanagement 16 oktober Vergadering LNP commissie 22 oktober Vergadering Kernteam Finance & Control 23 oktober Vergadering Ontwikkelgroep voertuigenbediener
Handreiking Veilige Markten klaar De Handreiking Veilige Markten is klaar en te downloaden via www.nvbr.nl. Voor de handreiking heeft de NVBR samengewerkt met onder andere het Hoofdbedrijfsschap Detailhandel. Het document moet tot een betere veiligheid op markten en braderiën zorgen. Het grootste voordeel is dat er nu een uniform document ligt. Markthandelaren werken in veel verschillende gemeentes, waar de
regels ook steeds anders liggen. In het document wordt uitgegaan van de risico’s op de marktlocatie en worden aanbevelingen gedaan om die risico’s te verkleinen. Charles Meijer, van het Landelijk Netwerk Brandpreventie van de NVBR, is zeer tevreden over de handreiking. ‘Het is een bruikbaar document. En als ik uitga van de reacties binnen de brandweer bestaat hier grote behoefte aan.’
29 oktober Themadag Kennisdelingsbijeenkomsten 30 oktober symposium veiligheid brandweerduiken 5 november Vergadering Programmaraad Risicobeheersing 6 november Vergadering Programmaraad Informatiemanagement Vergadering Programmaraad Management & Bedrijfsvoering Vergadering Ontwikkelgroep
Aangenaam
Voertuigenbediener Vergadering Programmaraad Crisisbeheersing Tonnie Wold is sinds juni de nieuwe programmacoördinator Management en Bedrijfsvoering bij de NVBR. Wold is in werkte hiervoor zes jaar als hoofd risicobeheersing en plaatsvervangend commandant bij brandweer Leeuwarden. Daarvoor werkte hij bij de brandweer Tilburg. Na al die jaren gaat Wold dus de operationele dienst verlaten. Wold wacht voldoende uitdaging. ‘Onder mijn portefeuille hangen vijf netwerken. En voorlopig doen zich daar allerlei ontwikkelingen voor. Denk alleen maar aan het project Aristoteles, Cicero en de ontwikkelingen op het gebied van P&Oen HRM. Kortom, genoeg interessante dingen te doen.’ Tonnie Wold is te bereiken via: t.wold@nvbr.nl
Brand&Brandweer
& Rampenbestrijding Vergadering LNB Utrecht Vergadering DPG3: Kwaliteitsinstrumenten 7 november Vergadering Programmaraad Brandweerzorg Vergadering Ontwikkelgroep manschap B
nummer 10 oktober 2008 529
Congres Beginselen van Behoorlijke Hulpverlening Reserveer donderdag 27 november in uw agenda! Hulpdiensten verkeren in een proces van verandering. Men wil meer transparantie, meer toegankelijkheid en meer inbreng van burgers. Dit betekent dat van hulpdiensten een minder naar binnen en een meer naar buiten gerichte houding wordt verwacht.
Wat verwacht u van hulpdiensten? Bovenstaande ontwikkelingen leiden binnen de verschillende hulpdiensten tot diepgaande reflectie op de eigen organisatie. Het congres Beginselen van Behoorlijke Hulpverlening levert een bijdrage aan dit proces. Verschillende interessante sprekers zullen ingaan op ontwikkelingen als: medialisering, toegenomen agressie tegenover hulpverleners en de opkomst van een claimcultuur.
Het congres is in het bijzonder interessant voor: • leidinggevende hulpverleners; • burgemeesters;
• brandweer- of politiecommandanten; • directeuren veiligheidsregio’s; • directeuren/managers GGD/GHOR;
• wethouders; • hoogleraren; • advocaten.
Als abonnee op B&B ontvangt u € 100,– korting! Wilt u meer informatie over het dagprogramma of u direct aanmelden? Surf naar: www.sdu.nl/congresrboh
530
nummer 10 oktober 2008
Sdu Uitgevers
BrAN DWeer overZee
Deze maand in GrIP4 eindstadium Wet veiligheidsregio De Wet Veiligheidsregio nadert zijn eindstadium. De wet is nu ‘eigendom’ van de politieke arena en niet meer van het werkveld. Grip4 probeert voor u een doorkijkje te scheppen hoe de stand van zaken van deze belangrijke wet is.
Grip-forum Het Grip4-forum haakt in op de wet veiligheidsregio. Met de stelling ‘Wij zijn nu in de fase van de macht. De fase van de veiligheid is naar de achtergrond geschoven’ hopen wij prikkelende reacties te ontlokken bij onze forumleden.
Nieuwe Meldkamer Noord-Nederland Noord-Nederland krijgt een gezamenlijke meldkamer waar alle hulpdiensten samen komen, ook fysiek. Het gebouw komt in Drachten. Op dit moment draaien de verschillende provincies al diensten bij elkaar, ze proberen een uniform plan te maken voor alle auto’s. Een heel proces.
Brandweer overzee
vrijwilligers in repressie binnen Brandweer Curaçao In totaal heeft de brandweer Curacao drie beroepskazernes, Steenrijk, Mundu Nobo en Rio Canario. Er is uit onderzoek gebleken dat de brandweerdekking van het eilandgebied Curaçao niet voldoet zodat er een herschikking moet plaatsvinden. Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat ook enkele vrijwillige brandweerkazernes moeten worden bijgebouwd en bestaande kazernes moeten worden samengevoegd. Een hele operatie. De kazerne Steenrijk en Mundu Nobo moeten samengevoegd worden tot één kazerne te Ser’i Domi. Kazerne Rio Canario samen met het hoofdkantoor moeten verplaats worden naar Emmastad. Het verzoek is om één vrijwillige kazerne te plaatsen aan de oostelijk en één aan de westelijke kant van het eiland. Sinds januari 2008 staat er aan het westelijk deel van het eiland naast de politie post te Barber een vrijwillige brandweer kazerne. Vrijwilligers binnen Brandweer Curaçao (repressie) is een compleet nieuw concept. De brandweer moest verschillende aspecten regelen voor de realisatie van het project zoals werkgeversverklaring, een ongevallen verzekering sluiten, een contract samenstellen en een uren opgave formulier ontwikkelen. De rechtspositieregeling (AB 1998 no. 88) van de vrijwilligers bestaat sinds 1998 nu moet het wel aangepast worden. Drie jaar geleden is de Brandweer Curaçao gestart met het project vrijwilligers voor Brandweer Curaçao. Na de goedkeuring van het project door het Bestuurscollege, mocht brandweer starten met de werving & selectie campagne voor de vrijwilligers voor het westelijk deel van het eiland. In totaal hebben 79 mensen een sollicitatie formulier ingeleverd bij de brandweer. Deze mensen moesten aan verschillende testen en criteria voldoen. Net als bij beroeps brandweerpersoneel. Het streven van de brandweer was om een opleiding te starten met 18 vrijwilligers. Van de geselecteerde mensen waren er 13 mensen die volledig aan de testen en criteria voldoen. De lessen zullen op woensdag en vrijdag avond en op zaterdag ochtend zijn. De opleiding (brandwacht) voor de vrijwilligers zal op 1 oktober 2008 starten en het duurt ongeveer één jaar inclusief stage. In het begin zal er een combinatierooster worden gemaakt van vrijwilligers en beroeps doordat er niet voldoende vrijwilligers zijn zoals chauffeur, pompbediende en bevelvoerder.
Brand&Brandweer
nummer 10 oktober 2008 531
re pressi e
Helikopterbrandbestrijd Het vliegverkeer neemt toe. Dat geldt ook voor helikopters. Door een versoepeling van de wet mag de traumahelikopter vaker uitrukken. Het NIFV heeft echter geen les- en leerstof opgenomen over helikopterbrandbestrijding. Maar wat te doen als het mis gaat met een helikopter? We legden verschillende bevelvoerders dit vraagstuk voor. En wat zijn de gevaren van een traumahelikopter en hoe moet je daar mee omgaan? Door Jolanda Haven
De trainingshelikopter van KROS-opleidingen B.V die gebruikt wordt voor het realistisch trainen van helikopterbrandbestrijding.
B
ehalve de (burgerlijke)luchthavenbrandweer is er in brandweer Nederland weinig kennis op het gebied van ongevallen met helikopters. Terwijl de traumaheli kriskras over Nederland vliegt en landt waar ze wil mits het kan uiteraard. Helikopterbrandbestrijding wordt behalve bij de luchthavenbrandweer niet geoefend in Nederland. Wordt het niet tijd dat daar verandering in komt?
532
nummer 10 oktober 2008
Het dilemma Stel: Je krijgt melding van een verkeersongeval. Een aanrijding met beknelling tussen twee auto’s. Je wordt gevraagd het ambulancepersoneel te assisteren en de mensen uit de auto te knippen. Eén persoon verkeert in levensgevaar en daarom moet de traumahelikopter uitrukken. De traumahelikopter komt vlak voor de landing in problemen en stort neer. Een enorme vuurzee tot gevolg. Wat doe je? Je bent ter plekke met één TS. Welke mogelijkheden heb je dan met deze TS? Die Sdu Uitgevers
rep ressi e
ing, hoe moet dat?
Er zit één slachtoffer in de helikopter. Het firefightingteam is bezig om de brand af te schermen zodat het rescueteam het slachtoffer kan bevrijden.
Zodra het slachtoffer gered is, kan het firefighting team een inzet doen.
vraag legden we voor aan verschillende bevelvoerders in het land.
met alle gevolgen van dien; een helikopter heeft een hoog zwaartepunt waardoor de helikopter instabiel wordt en kan omvallen. Als er een explosie plaatsvindt of de helikopter vliegt in brand, dan kan er brandstof uit de helikopter stromen. Een vloeistofbrand moet je blussen met zwaar schuim. Het gaat hier zeker om een paar 100 liter.’ Een gewone TS heeft maar een beperkte schuimvoorraad dus je zult al snel een tekort hebben om dit incident te bestrijden. Opschaling is noodzakelijk volgens Leistra. ‘Wat je op zo’n moment moet doen? Een inschatting maken van het gevaar. Waar kan ik de meeste levens mee redden? In de traumahelikopter zitten minimaal drie man. Misschien moet je wel de overweging maken om de zorg van de mensen in de auto even over te laten aan het ambulancepersoneel en je richten op de helikopter.’
‘Dit is een aardig dilemma, maar de procedure is eenvoudig’, volgens Anco van Weverwijk, bevelvoerder bij de brandweer Utrecht. ‘Ik ben met een incident bezig, dus kan op dat moment niet weg. De plaats van het incident met de helikopter zal niet op 10 meter van mijn voertuig zijn dus heb ik er geen last van. De zorg voor de slachtoffers van de beknelling ligt bij het ambulancepersoneel, die zullen dus opschalen. Mijn actie zal direct een opschaling van de brandweer zijn met twee TS en meteen vragen om een schuimblusvoertuig. Welke mogelijkheden ik met een TS heb in dit geval? Niet zoveel, er is maar een beperkte hoeveelheid schuimvormend middel aanwezig, de situatie zal duidelijk maken of ik een blussing kan starten met water. Bij het bovengeschetste incident is redding van de bemanning niet mogelijk zonder eerst een blussing te doen.’ Luchthavenbrandweer Freddy Leistra is negen jaar werkzaam bij de luchthavenbrandweer Groningen Airport Eelde en heeft de nodige kennis en ervaring met luchtvaartbrandbestrijding. ‘Wij oefenen en trainen jaarlijks verschillende keren helikopterbrandbestrijding’, aldus Leistra. ‘Vliegtuigbrandbestrijding is onze specialiteit en daar valt ook de helikopter onder. Op zich is het wel raar dat de burgerbrandweer niet of nauwelijks getraind wordt in helikopterbrandbestrijding.’ De piloot van een traumahelikopter bepaald zelf waar hij landt. Bij voorkeur zo dicht mogelijk bij het incident en daar waar verantwoord. Maar dat kan dus midden op een groot plein zijn in een stad. ‘Gek genoeg staat er niemand stand-by als een traumahelikopter naar beneden komt’, zo gaat Leistra verder. ‘Het landen en stijgen van een helikopter kent enige risico’s. Ten eerste zie je door de snelheid moeilijk de rotorbladen. De downwash van de rotorbladen is enorm en kan voorwerpen wegblazen wat ook gevaar met zich meebrengt. Als een helikopter met de rotorbladen de grond of iets anders raakt, schieten brokstukken alle kanten op Brand&Brandweer
De volgende strategie Ook Jaap van Baardwijk bevelvoerder brandweer Ede buigt zich over het dilemma. ‘Voordat ik hierop kan gaan antwoorden zal ik eerst een paar aannames moeten doen’, aldus Van Baardwijk. ‘Ik ben ter plaatse met één TS en HV 1 en ben bezig met de inzet. Het technisch team heeft de auto stabiel en nummer 4, de gewonden verzorger, is ingezet. De ambulance dienst is ook ter plaatse en is bezig het slachtoffer te stabiliseren. Als we aannemen dat nu de heli in beeld komt en gesteld wordt dat er een enorme vuurzee is dan kan ik niet anders dan op de blussing inzetten van die vuurzee om daarna zo mogelijk perso-
Neemt agressie tegenover hulpverleners toe?
www.sdu.nl/congresrboh nummer 10 oktober 2008 533
rePressI e
Het slachtoffer is gered, dus het rescueteam heeft nu haar handen vrij om met het firefighting team een volle aanval te doen op de interieurbrand in de cockpit.
nen te redden. Dit kan niet eerder dan dat ik de RAC geïnformeerd heb over het bijkomende ongeval met heli waarbij ik opschaal naar middelincident en verzoek om tweede TS met schuimblusaanhanger en HV ter plaatse. De situatie bij de beknelling draag ik tijdelijk over aan de HV ploeg en de ambulancedienst en vertel dat de opschaling is geregeld. Ik zal met de TS en resterend personeel ter plaatse gaan om te kijken wat ik kan betekenen voor de inzittende van de heli. In deze korte tijd kan ik onze aanvalskaart van de traumaheli raadplegen. Op deze aanvalskaart staat precies vermeld waar de veilige zone is om de heli te benaderen, en tevens staat op de kaart omschreven welke handelingen ik kan verrichten om de heli veilig te stellen. Hierdoor ontstaat een veilige situa-
EDE-K663
EC-135 Gehele verzorgingsgebied Gemeente Ede e.o.
2
6
tie voor ons als brandweer om tot redding en blussing over te gaan. De blussing zal ik in eerste instantie met de Hosemaster inzetten. i.v.m. de grote hoeveelheid brandstof die de heli bij zich heeft. Op de aanvalskaart staat ook hoe je de heli op verschillende manieren kan openen. Je kan eigenlijk zonder aanvalskaart niet veilig de heli benaderen en handelen. Het is voor iedereen aan te bevelen om van specifieke objecten een aanvalskaart te maken. Zo hebben wij in ons verzorgingsgebied een oefenterrein van defensie waarbij de Luchtmobiele brigade geregeld oefent. Bij deze oefeningen worden er enorm veel vliegbewegingen gemaakt door Chinooks helikopters en Cougar helikopters. Ook van deze heli’s zijn kaarten gemaakt.
Let op antennes
NOODPROCEDURES 1
Bijgewerkt op : 02-04-2008
4
3
3
7
Reddings/hulpverlenings heli Aanwezige Personen in helikopter Bemanning
2 (Piloot, Verpleegkundige)
Passagiers
1-3 (Arts, staigair, s.o.) Max. 5 personen (dan geen s.o.)
Bijzonderheden:
Reddings/hulpverlenings heli Zuurstof cilinders aanwezig. Kans op besmettingsgevaar.
Aanrijroute + Opstelplaats
3,6 mtr.
7 Afhankelijk van locatie (zie mwb)
1
Indien mogelijk: - Bovenwinds aanrijden. - Onder dekking opstellen. - Voorzijde benaderen (zie opstelplaatsen)
6 Opstelplaatsen
Constructie en Materialen EC-135 Kunststofcomposiet Grafiet vezels Acryle glas Aluminium
Rotorbladen Kunststof Staalcomposiet
TS 1 1 uur
3 uur
Ingangen Deur li. cockpit Deur re. cockpit schuifdeur li. schuifdeur re. achterdeur
Uitgangen : 5 stuks
Nood in / uitgangen Inbreekplaatsen schuifdeur (push-out windows) luik (achter) (push-out windows)
Externe blusstof
Aandachtskaart
Gevaarlijke stoffen
7 Batterij 8 staartrotor 9 achterluik 10 push-out window 11 hoofdrotor Ø 13 mtr.
1. Uitschakelen van beide motoren: knoppen 1&2 omzetten, geluid (direct) valt weg. knoppen 3&4 klepje omhoog, knop indrukken. Wachten (ong 1 min.) knop 5 omzetten. Als deze handelingen te snel uitgevoerd worden, gaat motor niet uit. knoppen 3&4 activeren (bij brand in motor) de blusbothels in één van de twee motors.
Aan de zijkant onder de lucht uitlaat. Deurtje openen knop los draaien. 6
2. Rotorbrake knop indrukken en omhalen. INTERIEUR
ZUURSTOF
OVERIGE
pitot buis
: 1 halon handblusser (bij piloot) 1 halonblussing bij motor te bedienen door piloot. (noodprocedure knop 3 of 4) : Water / schuim : Zie brandkranenboek betreffende Locatie. : No. 29
5-punts gordel, koppel open draaien. Indien dit niet werkt: doorsnijden (crashmes)
Aandachtspunten Gevarenzones Hoofd -en staart rotor Lucht uitlaat li / re Lawaai draaiende motoren Interne gevaren Aanwezige brandstof Secundaire branden Hydraulic mist Zie aandachtskaarten
Zie tekening / foto’s zie foto's / tekeningen zie foto's / tekeningen Zuurstof en infuusspuiten Kerosine Kerosine : 710 liter No. 36 en 37.
Aanvalstactiek / Ontruimen Opdracht 1 Rondom verkennen 2 Object veilig stellen 3 Uitbreiding voorkomen 4 Redden slachtoffers Stabiliseren
Brandweer Ede / Afdeling Preparatie
534
Hoofdrotor luchtuitlaat (li & re) Luchtinlaat (li & re) pitot buizen (heet) Kerosine tank brandgevaarlijke posities.
Bluswatervoorziening Interne blusstof
Noodprocedures
LET OP : kerosinebrand zeer hoge temperaturen Nb. Er zijn 6 zuurstof flessen van 2 ltr.aanwezig tevens kans op infectie gevaar (naalden e.d.) Glasmanagement: nadat met een CO2 blusser op een ruit is gespoten kan deze kapot geslagen woden.
3. Batterijschakelaar.
5
9 uur Gebukt benaderen tussen 9 en 3uur!
Waterwinning
Uitschakelen motor(en) / veilig stellen helikopter In 3 (4) stappen: - Stap 1 knop 1 en 2 omzetten (geluid valt direct weg) knop 3 en 4 klepje omhoog knop indrukken. wacht tot lampje ‘active’ ernaast gaat branden (ong.1min.) knop 5 omzetten (batterij) - Stap 2 rotor break omzetten (knop indrukken > omhalen) - Stap 3 batterij. rechts achter, onder lucht-uitlaat. - Stap 4 andere interne gevaren (zuurstof, naalden ect.) (zie foto’s achterzijde)
12,2mtr.
Achterzijde
1 2 3 4 5 6
BINNENTREDINGSPLAATSEN
TS 2 11 uur
Toegangsmogelijkheden Ingangen : 5 stuks
2 mtr.
8 9
Helikopter
Voorzijde
2
10
2
4
5
nummer 10 oktober 2008
Hendel naar boven bewegen. Vervolgens deur openen
Hendel naar boven bewegen. (deur komt los en iets naar voren) Vervolgens deur naar achteren schuiven.
rode kapje er schuin omhoog aftrekken, lint verwijderen raam naar binnen duwen bij de rood / wit stippen.
zuurstof flessen
staart rotor
rode knop indrukken. Vervolgens hendel omhalen. Brandweer Ede; Afd. Preparatie.
Bijzonderheden 1 Let op slachtoffers 2 Zie tek, foto's achterzijde 3 Brandbestrijding 4 Crashmessen
02 april 2008
sdu Uitgevers
rep ressi e
Kros on- en offshore services Kros on- en offshore services is een bedrijf die zich onder andere gespecialiseerd heeft in helikopterbrandbestrijding. ‘Wij hebben zeventig mensen in dienst waarvan het merendeel brandwachten en brandmeesters zijn’, aldus Harold van de Meer. ‘Wij verzorgen opleidingen op het gebied van helikopterbrandbestrijding en leveren zowel voor de on- als offshore branche brandweerpersoneel.’ Daarbij komen specifieke vormen van brandbestrijding aan de orde. ‘Branden bij en in helikopters zijn een specifiek risico, zo gaat Van der Meer verder. ‘Er kunnen zich verschillende branden voordoen. Lekkage van brandstof door bijvoorbeeld tanken gevolgd door brand. Vloeistof brand in het motorcompartiment van de helikopter. Brand in het interieur van het toestel, cockpit of bagageruimte. Of een crash gevolgd door een enorme vloeistofbrand.’ Als dat gebeurt en er stroomt brandstof uit de helikopter moet vanaf de uitstroom tot het toestel met schuim geblust worden. Poeder is ook geschikt maar dan voor een eerste aanval op kleine hoeveelheden brandende vloeistof. De blussers zijn snel in werking te stellen en hebben een krachtiger bluseffect dan schuim. Maar omdat bij een poederblussing gevaar voor herontsteking bestaat, moet daarna op schuim worden overgegaan. Een motorbrand komt eigenlijk alleen voor bij het opstarten, als er te veel brandstof in de verbrandingskamers komt. ‘Een richtlijn voor helikopterbrandbestrijding zou niet verkeerd zijn’, zo vindt Van der Meer. Er staat namelijk nergens vastgelegd wat je moet doen als een helikopter naar beneden komt en het gaat verkeerd. Wat ik zou doen als het misgaat? Direct opschalen. Ik zou zorgen voor back-up van de traumahelikopter. Dus zorgen dat er voldoende blusmiddel aangevoerd wordt.
Na redding, blussing, nablussing / koeling en checks wordt er door beide teams THUMBS UP gegeven en is het team gereed met de inzet.
ren (2 man TS en 2 man redvoertuig) ook politie kan assisteren bij het ongeval. Indien er waterwinning (Obk) in de buurt is, waterwinning opbouwen. Twee overige manschappen met beiden een HD-straal afscherming (blussing) van de vuurhaard en indien de situatie dit toe laat een redding. Meer kan ik niet doen want in een normale situatie wordt een TS nooit opgesplitst. ■
De feiten op een rij De hoofdrotor bestrijkt een gebied met een diameter van ongeveer 10 meter. De hoogte varieert van 2,5 tot 3,5 meter. Onder de hoofdrotor zitten de motor inlaat en uitlaat. Er gaat maximaal 710 liter zeer ontvlambare kerosine in een traumahelikopter. Bovenop de helikopter zit een snel draaiende hoofdrotor op diverse hoogte, ook wanneer de motoren uitgaan, dan gaan namelijk de rotorbladen slap hangen. De rotor veroorzaakt zeer veel wind, de zogenaamde down-wash. De motoren hebben een hoog toerental en maken hierdoor veel lawaai! De staartrotor, ingebouwd in de staart, draait in een verticaal vlak met de onderkant op ongeveer 1 meter hoogte. Bij duisternis zijn draaiende delen nauwelijks te zien! Een traumahelikopter gaat ter plaatse na aanvraag door Meld Kamer Ambulance (MKA). De piloot is zelf verantwoordelijk voor de landing en bepaalt zelf welke landingsplaats hij gebruikt, dit kan zelfs een strekdam zijn. Eventuele belangrijke informatie voor de helikopterbemanning, bijvoorbeeld gevaarlijke stoffen, moeten worden doorgegeven aan de MKA. Net gemaaid gras en andere losse voorwerpen kunnen de helikopter in gevaar brengen en kunnen gevaar opleveren voor omstanders en betrokken hulpdiensten.
Nadat de interieurbrand is geblust, wordt er nageblust en gekoeld.
Het bevrijden van inzittenden van de helikopter dient met grote voorzichtigheid te gebeuren aangezien de bevrijding alleen nodig zal zijn na een
En een derde strategie Herman Nijlant, bevelvoerder bij de brandweer Enschede heeft de volgende strategie op het dilemma: ‘Allereerst is het natuurlijk belangrijk om te weten waar het gebeurd is, rekening houdend met infrastructuur, waterwinning etc. Indien ik voor een situatie kom te staan als geschetst zal ik het volgende doen. Mijn bezetting is één TS met zes personen en een redvoertuig HV-1 met twee personen. Ervan uit gaande dat wij al een tijd aan het werk zijn zal het slachtoffer nagenoeg of bevrijd zijn. Ik zal als eerste opschalen naar groot ongeval en GRIP 1 (extra ovd en extra ambulance) Twee personen van de TS samen met de pompbediende en de bevelvoerder gaan naar de helikopter. Overig personeel blijft bij het ongeval om de ambulancedienst te assisteBrand&Brandweer
crash waarbij waarschijnlijk brand is ontstaan. Alle zitplaatsen zijn voorzien van een 4 of 5-puntsgordel. Deze gordel is los te maken door de draaiknop te bedienen, de gordels vallen dan los. Je kunt natuurlijk altijd de ‘life-hammer’ uit de auto halen om de gordels los te snijden. Bij een motorbrand betreft het de ruimte om en nabij de motor. In de luchtinlaat blusmiddel spuiten heeft geen zin, immers er is altijd een verbranding in de (draaiende) motor. Blusmiddel aanbrengen via de andere openingen. Uit: ‘Handleiding en gegevens over de traumahelikopter’ van Otto Jansen.
nummer 10 oktober 2008 535
zi ekte
foto: Jaring Rispens
Brandweerduikers alert zijn op
Hulpverleners actief tijdens het bewuste incident.
In de nacht van vrijdag 6 op zaterdag 7 juni komt op het Prinses Margrietkanaal bij Grou een speedboot met daarop zes opvarenden in aanvaring met een vrachtschip. Door de meldkamer in Leeuwarden wordt grootschalig ingezet met politie, vijf ambulances, het MMT uit Groningen, brandweerduikers en blusboten. Eén opvarende wordt meteen vermist. De andere vijf opvarenden van de speedboot zijn door blusboten van de brandweer, waarop ambulanceteams waren opgestapt, uit het water gehaald en aan wal gebracht. Door Christel Pieper
D
e SAR-helikopter van de basis in Leeuwarden wordt ingeschakeld om de zoekactie naar de vermiste zesde persoon te ondersteunen. Omstreeks 05.00 uur wordt door het coördinerende team van de hulpdiensten ter plaatse (het COPI) besloten om de zoekactie naar de vermiste drenkeling vanuit de lucht te staken. Het 42-jarige slachtoffer wordt twee dagen later door de politie en de brandweer in de buurt van het incident teruggevonden. Eén van de opvarenden zit nog steeds in voorarrest. Hem wordt naar verwachting dood door schuld ten laste gelegd.
536
nummer 10 oktober 2008
Dit is in korte bewoordingen het verloop van dit waterincident bij het Friese Grou. Een incident dat nog een stevig staartje krijgt als een aantal weken later bekend wordt dat een 57-jarige medewerker van de dienst Waterpolitie van het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) plotseling overleden is aan de gevolgen van de ziekte van Weil. De politieman heeft volgens onderzoek van de Koninklijk Instituut van de Tropen de ziekte opgelopen tijdens het bewuste incident. Ook een brandweerduiker wordt met de symptomen van deze ziekte opgenomen in het ziekenhuis. Hij wordt later volledig genezen verklaard. De GGD in Friesland neemt meteen maatregelen. In diverse informatiebijeenkomst worden Friese brandweerduiSdu Uitgevers
zi ekte
symptomen ziekte van Weil foto: Jaring Rispens
kers op de hoogte gebracht van de risico´s van werken in zoet water. Daarnaast wordt iedereen in de regio per brief geïnformeerd. Infectiearts Paul Tan van de GGD Friesland meent dat deze maatregelen hard nodig waren. ‘Brandweerduikers zijn echt een vergeten doelgroep als het gaat om de ziekte van Weil. We denken eerder aan veehouders die in slootjes koeien uit het water halen. Maar juist ook brandweerduikers moeten attent zijn op het effect dat de ziekte van Weil kan hebben.´ In informatiebulletins wordt met name gewezen op de voorzorgmaatregelen die duikers zelf kunnen nemen. ´Alleen al door het dragen van beschermende kleding, zoals rubberlaarzen en handschoenen, verkleint u het risico. Graag uw aandacht voor deze maatregelen: voorkomen is beter dan genezen!´, zo worden de duikers gewaarschuwd. GGD-arts Eén van de slachtoffers wordt onderkoeld in de ambulance geladen. Paul Tan meent dat het incident ervoor zorgt dat ook in de rest van Nederland brandweerduikers met de heel alert reageert, en dat de brandweerduiker wijst op eventueel neus op de feiten worden gedrukt door het incident. ´We hebben contact met opparvlaktewater. Als hij weet dat iemand net gedouit heel Nederland telefoontjes gekregen. Betrokkenen wilden ken heeft en met zulke verschijnselen komt, moet de connectie met meer informatie en wilden weten welke informatie doorgegeven Weil worden gelegd. Bovendien moeten de duikers zelf daar ook moest worden. Ik hoop dat veel brandweerduikers wakker geworheel alert op zijn. Zij weten precies in wat voor omstandigheden ze den zijn, en nu alert reageren als ze zelf symptomen krijgen, of hebben gedoken.’ Als voorbeeld haalt de bedrijfsarts de duikers aan iemand in hun omgeving.´ Ook het landelijk platform brandweerdie het onderhoud aan het riool doen. Zij duiken met een volledig duikers reageert op het incident in Grou. In hun landelijke nieuwsgesloten pak en een volgelaatsmasker, om het risico op wat voor brief voor brandweerduikers wordt gewaarschuwd voor de oorzaak infectie dan ook, zo veel mogelijk uit te sluiten. ‘Zij zijn zich bewust en gevolgen van de ziekte. Op de site duikforum.nl waarschuwt een van dit soort gevaren. Dat is anders voor duikers die in open water duiker uit eigen ervaring voor de gevaren van de ziekte van Weil. opereren. Deze zaak laat zien dat ook in open water duikers gevaar ‘Lang geleden heb ik ook zo iets opgelopen. Negen maanden ziek lopen.’ ■ thuis waarvan een maand dagelijkse bloedcontrole. Ik werd zo geel als een kanarie en erg slap en depressief. Het heeft nog twee jaar Kenmerken Ziekte van Weil geduurd voor ik mijn oude conditie weer terug had. De artsen vonden het bijzonder dat het volledig genas.’ De Ziekte van Weil is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een
Volgens het RIVM lopen in Nederland per jaar ongeveer dertig mensen een besmetting op, van wie eenderde in tropische landen. Als de ziekte van Weil niet snel wordt behandeld, kan twintig procent van de patiënten overlijden. Volgens het RIVM overlijdt in Nederland gemiddeld 5 procent van de patiënten. Duikerarts Tjeerd van Rees-Vellinga is één van de 35 duikerartsen in Nederland en werkzaam bij de Arbounie in Vlissingen. Hij is nog nooit eerder een besmetting van de ziekte van Weil onder duikers tegengekomen. ‘Door dit geval zijn mijn ogen wel open gegaan. Ik denk dat iedereen nu op scherp staat. In mijn praktijk als duikerarts heb ik vooral te maken met ziektes en kwalen die worden veroorzaakt door overdruk. Infectieziekten zijn nauwelijks aan de orde.’ Van ReesVellinga vraagt zich af of de infectieziekten wel bij de bedrijfsarts terechtkomen. Weil begint met lichte griepverschijnselen. Wanneer de ziekte verder vordert, komen mensen via de huisarts bij de eerste hulp in het ziekenhuis terecht. ‘Het is dus zaak dat de huisarts Brand&Brandweer
bacterie en wordt ook wel de rattenziekte genoemd. De belangrijkste verspreider is de bruine rat, andere verspreiders zijn ook muskusratten en muizen. Personen die in aanraking komen met oppervlaktewater lopen een risico. De infectie ontstaat door contact met urine besmet water, modder of planten of door intensief contact met besmette dieren. De ziekte begint met een plotselinge hoge koorts van 39-40 graden Celsius. Het kan eerst een griepachtig beeld met koude rillingen, rode ogen, buikpijn, braken en spierpijn geven. Met name spierpijn in de kuiten is een belangrijk ziekteverschijnsel. Ook is er vaak sprake van ernstige hoofdpijn en treedt bij de helft van de gevallen geelzucht op. Deze verschijnselen ontstaan binnen 2 – 30 dagen, gemiddeld tussen de 7 en 12 dagen. Besmetting met de Ziekte van Weil kan worden voorkomen door het dragen van beschermende kleding, zoals rubberlaarzen, handschoenen en een volgelaatsmasker.
nummer 10 oktober 2008 537
veiligh eidsregio
foto: PS-Produkties
Nieuwe ingangsdatum wet Veiligheidsregio nu medio 2009
De wet veiligheidsregio wordt in de politieke arena beslist en niet op de werkvloer.
De Wet op de Veiligheidsregio zal, zoals het nu lijkt, medio 2009 ingaan. Oorspronkelijk was het de bedoeling de wet op 1 januari 2009 in te laten gaan. Dat is echter niet haalbaar gebleken. Op het wetsontwerp dat in de zomer 2007 naar de Tweede Kamer werd gestuurd, kwamen veel kritische vragen. Ook de Algemene Maatregel van Bestuur (AmvB) die bij de wet hoort en waarin onder andere de opkomsttijden voor de brandweer zijn geregeld, riep vragen op. Daarom wordt de invoering van de wet een half jaar uitgesteld. Door Ingrid Spijkers
538
nummer 10 oktober 2008
Sdu Uitgevers
veiligh eidsregio
O
p het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zijn programmamanager veiligheidsregio Reinier Eijsenring en coördinator wetgeving programma veiligheidsregio Paul de Heer verantwoordelijk voor de wet. Zowel Eijsenring als De Heer waren zich bij de indiening van het Wetsvoorstel in de zomer van 2007 bewust van het feit dat de tekst voor kritische vragen zou zorgen. ‘Dit is een nieuwe wet voor een nieuw type organisatie. Bovendien is de politiek zich de laatste jaren heel bewust van het begrip veiligheid. Het was dan ook te verwachten dat er kritische vragen gesteld zouden worden. En dat is ook absoluut niet erg. Het is goed dat er zoveel aandacht is voor dit onderwerp en dat er goed gediscussieerd wordt over een aantal zaken.’ Na de indiening van het wetsvoorstel in de zomer van 2007, volgde in november een hoorzitting in de Kamer, waarin bestuurders en experts over het wetsvoorstel zijn bevraagd. Het “verslag” van de Kamer verscheen in januari 2008. In april kwamen op de vragen vanuit de Tweede Kamer de antwoorden van de minister. Een aantal, vooral technische, zaken is toen ook aangepast, via een zogenaamde Nota van wijziging.
moet draagvlak hebben. Anders doen we iets niet goed. Naar dat evenwicht zijn we nu op zoek’, zo legt Eijsenring uit. Hij verzucht wel dat met name de Algemene Maatregel van Bestuur waarin de opkomsttijden worden geregeld, voor veel ophef heeft gezorgd, vooral door berichtgeving in de pers. ‘We hebben met het systeem van de maximale aanrijdtijdenvoor heel veel commotie gezorgd. In pers kwam dat de brandweer er in alle gevallen in 8 minuten moet zijn, terwijl het voorstel feitelijk veel genuanceerder is. Dat heeft de discussie wel op scherp gezet.’ Aan de andere kant, zo realiseert Eijsenring zich, is discussie ook goed. ‘Het heeft in ieder geval veel los gemaakt. Gemeenten zijn nog eens extra goed na gaan denken over hun brandweer, en dat is alleen maar goed.’
‘Gemeenten zijn nog eens extra goed na gaan denken over de brandweer, en dat is alleen maar goed’
‘We hebben met het systeem van de maximale aanrijdtijden voor heel veel commotie gezorgd. Dat heeft de discussie wel op scherp gezet’ Daarna is ook het concept van het “Besluit veiligheidsregio’s” een Algemene Maatregel van Bestuur waarin de min of meer praktische zaken worden geregeld ter consultatie aan het veld voorgelegd. Onder andere de opkomsttijden. Ook die AmvB leidde tot veel vragen. Een andere AmvB, die waarin de kwaliteitseisen voor het brandweerpersoneel zijn vastgelegd, werd vervolgens in consultatie gebracht. Deze consultatie loopt tot 1 oktober.In juli heeft de Kamer nogmaals vragen over het wetsvoorstel gesteld; ook deze moeten allemaal worden beantwoord. Daar wordt op dit moment op het ministerie hard aan gewerkt. De verwachting is dat deze maand de antwoorden en dat ook een tweede Nota van wijzigingen naar de Kamer gaat. ‘De minister laat zich voor die antwoorden goed informeren door het veld. Zo is er veel contact met het bureau Veiligheidsberaad, de NVBR en een aantal experts in het veld’. Ejisenring en De Heer kunnen nog niet zeggen welke richting de wijzigingen op zullen gaan. ‘De positie van de Commissaris van de Koningin zal zo goed als zeker op onderdelen worden verduidelijkt. In de warme fase krijgt hij geen leidende taak, maar hij heeft wel een aanwijzingsbevoegdheid.’ Hoe de andere knelpunten opgelost gaan worden, blijft nog even onduidelijk. ‘Daar durven we op dit moment (half september, red.) nog geen uitspraak over te doen. Er wordt op dit moment nog druk overlegd over de precieze wijzigingen.’
Tempo Hoewel Eijsenring en De Heer het uitstel niet als probleem zien, hopen ze wel dat het tempo er nu in blijft. In oktober zal, samen met de antwoorden op de vragen van de kamer ook de tweede nota van wijzigingen aan de kamer worden gestuurd. De Wet op de Veiligheidsregio, t en moet vervolgens door de Tweede Kamer voor behandeling worden geagendeerd. Wanneer de Tweede Kamer akkoord is, kan het Wetsvoorstel naar de Eerste Kamer. Als die ook akkoord is, kan de wet als alles goed gaat, medio 2009 van kracht gaan. De Eerste Kamer zal zich naar verwachting vooral op bestuurlijke zakenrichten.‘En dat moet ook eigenlijk wel’, zo concludeert Eijsenring. ‘Overal in het land is men druk bezig met het vormen van de Veiligheidsregio’s. Het is voor iedereen nieuw. Daarom is het ook hoog tijd dat er voor iedereen een wettelijk kader komt, dat voor iedereen hetzelfde is. Laten we niet vergeten dat we bezig zijn met de veiligheid. Een onderwerp dat zondermeer zorgvuldig moet worden vastgelegd, maar wat niet te lang meer moet blijven liggen.’ ■
Overzicht 1 juli 2007: Wetsvoorstel Veiligheidsregio naar Tweede Kamer November 2007: Hoorzitting over wetsvoorstel in Tweede Kamer Januari 2008: Verslag van de Tweede Kamer Maart 2008: Minister Ter Horst stuurt haar AmvB naar hebbenden in het veld en geeft het veld tot mei de tijd om te reageren. April 2008: Minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken geeft antwoorden (Nota naar aanleiding van het verslag) en komt met Nota van wijzigingen. Het wetsvoorstel wordt aangepast. Mei 2008: Het veld komt met een reactie op de AmvB’s. Juli 2008: Nader verslag van de Tweede Kamer. Oktober 2008: Nieuw wetsvoorstel en eventuele wijzigingen AmvB’s naar de Tweede Kamer
Draagvlak De crux voor de aanpassingen zit hem met name in het verwerven van draagvlak voor de wet. ‘De minister wil geen afbreuk doen aan de kwaliteit, en dat wil de brandweer uiteraard ook niet. Maar de eisen in de wet moeten wel haalbaar zijn. De wet Brand&Brandweer
November 2008: Behandeling Wet door Tweede Kamer Voorjaar 2009: Behandeling Wet door Eerste Kamer Medio 2009: Wet Veiligheidsregio van kracht.
nummer 10 oktober 2008 539
foto: Brandweer Groningen Airport eelde
Lichaamshitte kan brandweer
Brandweerlieden verrichten vaak zwaar werk in de hitte. Door de beschermende kleding kan de brandweerman de lichaamswarmte lastig kwijt.
Brandweerlieden staan vaak letterlijk voor hete vuren. Daarbij kan de warmteproductie van het eigen lichaam voor veel ongemak zorgen. Het beschermende pak van de brandweerman is zo dicht dat de warmte van het lichaam niet afgevoerd kan worden. Dit kan leiden tot uitputting of uitdroging van het lichaam. Als de temperatuur blijft stijgen is hittestuwing zelfs levensbedreigend. Brandweerkorpsen experimenten met speciale onderkleding en koelvesten. Door Neeltsje Marije de Boer
A
ls we het warm hebben nemen we een duik in het zwembad, zoeken we de schaduw op, zetten de airco aan of drinken een koel drankje. Kortom we zoeken verkoeling. De gemiddelde lichaamstemperatuur van de mens is 37 graden Celsius. Als deze temperatuur oploopt, probeert het lichaam de warmte op een natuurlijke manier af te voeren. Bijvoorbeeld door transpiratie en via ademhaling. Maar wat gebeurt er wanneer blootstelling aan warmte dusdanig oploopt dat
540
nummer 10 oktober 2008
het lichaam dit niet meer op haar eigen wijze kan afvoeren? Brandweerlieden krijgen bij het bestrijden van branden heel veel warmte voor hun kiezen. ‘De brandweerlieden verrichten zwaar werk in de hitte. Door de beschermende kleding kan de brandweerman de lichaamswarmte lastig kwijt’, aldus Wouter Kroon, fysiotherapeut en lid van de vrijwillige brandweer Blaricum. De temperatuur neemt toe en de brandweerman is onvoldoende in staat om af te koelen. ‘Het lichaam kan niet op een natuurlijke manier, via Sdu Uitgevers
man de das om doen transpiratie, de warmte kwijt.’ Op dat moment zal je lichaam prioriteiten gaan stellen om te koelen waarbij andere functies in het lichaam minder worden. Dit leidt tot zogenaamde ‘aspecifieke klachten’ of te wel slecht omschrijfbare klachten c.q. functiestoornissen. ‘Je kunt last krijgen van hoofdpijn, misselijkheid of je wordt licht in het hoofd of je voelt je slapjes.’ Het lichaam zet alles op alles om de warmte kwijt te raken. ‘Het verdampen van zweet levert onvoldoende effect op, je lichaam stuurt meer bloed naar de oppervlakte om te koelen, wat lijdt tot vaatverwijding en mogelijk bloeddrukdaling. Kortom er komt een kettingreactie in je lichaam.’ De gemiddelde persoon vlucht zo snel mogelijk uit deze situatie en ontdoet zich van de kleding. ‘Maar dat doet een brandweerman niet, die blijft waar hij is.’Als de lichaamstemperatuur oploopt tot ver boven de 38 graden Celsius wordt de situatie ernstig. ‘Je raakt uiteindelijk oververhit en je kunt bewusteloos raken of nog erger.’
‘Je kunt last krijgen van hoofdpijn, misselijkheid of je wordt licht in het hoofd’ Niet alleen brandweerlieden kunnen met hittebelasting te maken krijgen. ‘Ook duikers kennen het fenomeen. Ze dragen dichte duikpakken en als zij meer warmte produceren, dan ze kunnen afvoeren, krijgen ze ook te maken met hittestuwing’, aldus Kroon. Maar ook in het dagelijks leven kom je het tegen. ‘Ga als bouwvakker maar een dag met 35 graden Celsius op het dak staan. Dan is de kans ook groot dat je ’s avonds enorme hoofdpijn krijgt en je slapjes voelt. Dit is in principe ook een vorm van hittestuwing’, besluit Kroon. Uitrukkleding Brandweer Gooi en Vechtstreek heeft een tijdje geleden nieuwe uitrukkleding aangeschaft. ‘Toen hebben we veel energie gestoken in het kopen van de bovenkleding, maar niet gekeken naar bijpassende onderkleding’, aldus Stephan Schouten, beleidsmedewerker van brandweer Gooi en Vechtstreek. ‘Nu we de pakken gebruiken, merken we pas hoe goed ze eigenlijk isoleren, met het risico van hittestuwing.’ Het probleem ligt voor een deel bij het dragen van de verkeerde onderkleding. ‘Natuurlijke materialen zoals katoen draagt nu eenmaal fijn, maar neemt ook veel vocht op. Je kunt in principe beter kunststof onderkleding dragen. Dit transporteert het vocht naar de bovenkleding, waardoor je je in principe prettiger blijft voelen tijdens een inzet. Ik zeg hierbij ‘in principe’ omdat de persoonlijke beleving soms anders is’, aldus Schouten. Brandweer Hilversum heeft een periode deze onderkleding gehad, maar is er uiteindelijk weer van terug gekomen. ‘In deze kunststof onderkleding ruik je eerder transpiratielucht, en het is een stuk duurder dan gewone shirts. Bovendien is er weinig onderzoek Brand&Brandweer
gedaan naar de effecten van deze kleding voor de brandweer. ‘Er is nu te weinig bekend.Daarom doen we samen met onze leverancier, PWG, deze maand een proef.’ Schouten vindt dat er bij de aanschaf van uitrukkleding meer naar het geheel moet worden gekeken. ‘Als je een TS aanschaft, koop je daar ook gelijk een bepakking bij. Met het kopen van uitrukkleding moet je ook kijken naar de onderkleding; want dat is net zo belangrijk’, besluit Schouten. Koelvesten Een van de manieren om hittestuwing tegen te gaan is het gebruik van een koelvest. De koelvest elementen zijn gemaakt van Phase Change Material (PCM), een materiaal dat bestaat uit een combinatie van zout en sulfaat. PCM absorbeert de lichaamswarmte. ‘Het materiaal neemt de lichaamswarmte op, het wordt eerst gelachtig en later uiteindelijk vloeibaar’, aldus Kees van Vliet van CTA, Safety en Rescue Products. Het vest is ongeveer twee uren actief en daarna moeten de elementen een uur lang platgelegd worden bij een temperatuur van 22 graden Celsius. ‘Bij een lagere temperatuur zullen de elementen sneller weer een vaste vorm aannemen. Het koelvest is dan meteen weer te gebruiken voor een uitruk.’ In 2005 is er een wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het koelvest. Het doel van het onderzoek was om uit te vinden welk effect de PCM heeft op de lichaamstemperatuur van een brandweerman tijdens een extreme hittebelasting. Met andere woorden of het vest ook voor de brandweer een goed hulpmiddel zou zijn tijdens een uitruk. 31 brandweerlieden werkten in een oefencentrum mee aan het praktijkonderzoek. Zij moesten twee keer tien minuten een test uitvoeren in een extreem warme oefenruimte. ‘In de eigen uitrukkleding moesten de brandweerlieden bepaalde activiteiten verrichten. De eerste tien minuten zonder een koelvest, bij de tweede sessie kregen ze wel een koelvest aan.’ Ondertussen wordt de lichaamstemperatuur continu in de gaten gehouden door een draadloos monitoring systeem. De testresultaten vielen wat tegen. ‘Er was geen significant verschil tussen de uitslagen met of zonder koelvest. Dit komt omdat we slechts tien minuten getest hebben. Waarschijnlijk zit er veel meer verschil in lichaamstemperatuur als je de testen langer maakt.’ Toch is de test niet helemaal voor niets geweest. ‘De testpersonen vonden het koelvest verkoelend voor de huid en hadden het idee dat ze met vest langer in de hitte konden blijven.’ Het koelvest is nog niet door veel brandweerkorpsen aangeschaft. ‘Ik denk dat dit komt door de starheid van de brandweer. Het idee, dat ze naast het uitrukpak nog iets aan moeten doen, vinden veel brandweerlieden net een stap te ver.’ Het koelvest wordt daarom het meest gebruikt in de industrie. ■
Bent u leidinggevende hulpverlener? Kijk op:
www.sdu.nl/congresrboh nummer 10 oktober 2008 541
Oefen en
foto: Roel Dijkstra
Druk met ‘Ergst Denkbare
Als een deel van Nederland onder water stroomt, zullen verbindingen uitvallen. Ook voor de operationele diensten heeft dat grote gevolgen.
De kans op een overstroming is erg klein. Toch zoomen alle veiligheidsregio’s en overheden vanaf dit najaar in op een dreigende overstroming. Zo wordt het scenario de eerste week van november landelijk groots geoefend, operationeel en bestuurlijk. De Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond is september al begonnen met een campagne om de burger te informeren over de risico’s. Haaglanden experimenteert met Decentrale Operationele Teams. Door ELLEN SCHAT
N
ederland is niet goed voorbereid op de gevolgen van een overstroming. En er is bij velen onvoldoende besef wat je moet doen bij een (dreigende) overstroming, zo stelt de Taskforce Management Overstromingen (TMO). Het doel van de taskforce, in 2007 door de regering ingesteld, is dan ook de organisatie rond een watersnoodramp te verbeteren. Ook moet er meer informatie komen over waterrampen en de gevolgen daarvan. Als uitgangspunt voor de voorbereiding van het scenario heeft TMO zogenaamde Ergst Denkbare Overstromingscenario’s laten opstellen (zie kader1). Een dijkdoorbraak aan de kust heeft grote gevolgen, dat is duidelijk. Meteen is daar een ramp op nationaal niveau. ‘De kans erop is minimaal’, vertelt Anja Boogaard van de afdeling risico- en crisisbeheersing van de Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond. ‘Maar als de kust doorbreekt, zijn de gevolgen enorm. Het is dus wel degelijk belangrijk voorbereid te zijn.’ Op 3 november oefent de veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond samen met onder andere de waterschappen daarom een dreigende 542
nummer 10 oktober 2008
kustoverstroming. De oefening vormt de eerste van de landelijke oefenweek Waterproef. Daaropvolgende dagen worden in andere regio’s onder meer een dreigende rivieroverstroming en een overstroming van Flevoland geoefend. Vooral communicatie ‘Het gaat bij ons om een proces- en planningsoefening. Vier burgemeesters oefenen allerlei dilemma’s met hun hele veiligheidsstaf. Vorig jaar hebben we Voyager gehad met alle toeters en bellen. Nu willen we ons vooral op de beleidsmatige kant en de communicatie en informatie richten.’ Communicatie is een sleutelwoord. ‘Communicatie kan levens redden’, aldus Boogaard. Bij de Ergst Denkbare Overstroming (zie kader2) in het gebied zullen veel burgers geëvacueerd moeten worden. ‘Het kan namelijk met een kustscenario zo zijn dat je te weinig tijd hebt om iederéén te evacueren, dan start je met de zogenaamde niet-zelfredzamen. Hoe krijg je dat voor elkaar? Hoe krijg je hen zover? Wil je dat menSdu Uitgevers
Oefen en
Overstroming’ sen het hogerop in hun omgeving zoeken, of wil je ze naar hun tante in Drenthe hebben? Onze angst is dat of iedereen tegelijk de weg op gaat, of dat mensen niet uit hun huis te krijgen zijn. Terwijl dat bij bepaalde hoogte toch echt moet. En wat doe je met plaatsen waar het water maar 25 centimeter hoog komt, maar mensen wel zonder stroom zitten? Gaan die mensen ook weg of kunnen zij blijven? Hoe beveilig je de gebieden waar mensen uit vertrokken zijn? Hoe pak je dat aan, en vooral: hoe communiceer je dat?’ somt Boogaard alle dilemma’s op. De oefening is gericht op het scenario vlak voordat het gebied (mogelijk) onder water stroomt. Een goede samenwerking tussen hulpdiensten, overheden en waterschappen is cruciaal. ‘Het gaat spannend worden.’
Overstromingsrisico’s Nederland is opgedeeld in zes regio’s met elk een ander overstromingsscenario: • Het westelijke kustgebied • Het noordelijke kustgebied • Rijn en IJssel variant in het rivierengebied • Rijn-Maas variant in het rivierengebied • Het Benedenrivierengebied • Het IJsselmeergebied
Waterproof Omdat de regio het belangrijk vindt om de burger Bovendien was er merkbare waardering voor de openheid,’ aldus bewust te maken van het gevaar van een overstroming is begin Boogaard. september gestart met de campagne Waterproof. Die campagne Decentrale Operationele teams Haaglanden Ook heeft als doel om mensen na te laten denken over de gevolgen als hulpverleningsregio Haaglanden is druk met het overstromingseen overstroming dreigt en hen aan te zetten tot zelfredzaamheid. scenario. De regio oefent in de week van Waterproef, op 3 november Zo zijn er folders gemaakt, met informatie over de risico’s en welke net als Rotterdam-Rijnmond het kustscenario. Daarnaast wordt op voorbereiding burgers kunnen treffen. Sommige lijken nogal voor 30 september een grootschalige operationele oefening gehouden, de hand liggend. Bijvoorbeeld: sla waardevolle spullen zo mogelijk op een droge plaats op. Boogaard stelt echter dat niet vergeten moet worden dat )PF IPPH LBO IFU XBUFS JO VX XPPOQMBBUT LPNFO mensen ten tijde van zo’n dreiging veel boodschappen/opdrachten te horen krijgen. ‘En een mens onthoudt gemiddeld drie opdrachten tegelijk. Vandaar dat risicocommunicatie belangrijk is, zodat men vaag al een beetje weet wat men moet doen ĂĄls het uur U er aan komt.’ Ook is per gemeente aangegeven hoe hoog het water stijgt tijdens een Ergst Denkbare Bewoners in de veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond kunnen zien hoe hoog het water komt. Overstroming. ‘Tijdens de die uitgaat van de overstroming van bijna het hele gebied. ‘Alleen Wereldhavendagen zijn we gestart met een stand waarop mensen een strook in de duinen blijft boven water’, aldus programmamanaop een grote wand konden zien hoe hoog het water komt bij een ger Ger van Opstal van de hulpverleningsregio Haaglanden. In de Ergst Denkbare Overstroming, maar ook wat er gebeurt als er veel oefening wordt voor het eerst geoefend met twee DOT’s, Decentrale hemelwater naar beneden komt en mensen natte voeten krijgen. Er Operationele Teams. ‘Deze zijn speciaal in het leven geroepen was een mevrouw die vertelde dat ze ging verhuizen, voor de overiomdat ten tijde van een overstroming de verbindingen uitvallen. ge bezoekers kwamen de hoogten niet als een verrassing. De DOT’s moeten hun werk zelfstandig kunnen doen met beperkte verbindingen. Dat is een grote uitdaging’, aldus Van Opstal. De Ergst Denkbare Overstroming van de westelijke kust brandweer gaat verkenningen doen in het gebied en slachtoffers redden, terwijl Defensie probeert een tijdelijk netwerk op te zetten. Het scenario van de westelijke kust omvat de kust van Zeeland, ZuidOok de GHOR en gemeente Zoetermeer zijn betrokken bij de redHolland, Noord-Holland en het IJsselmeer. De regio Rotterdam-Rijnmond ding en opvang van 150 slachtoffers. In totaal doen 300 ‘slachtofvalt onder dit scenario. Een ergst denkbare overstroming ontstaat hier als fers’ mee. De oefening wordt gehouden in een merengebied, zodat een depressie met wind van orkaankracht over de Noordzee trekt richting de redding zo echt mogelijk kan verlopen. Denemarken en ten minste anderhalve dag aanhoudt. Deze situatie treedt Volgens Van Opstal is het belangrijk dat er geoefend wordt met het gemiddeld eenmaal per honderdduizend jaar op. overstromingsscenario. ‘De kans is klein, maar de gevolgen zijn ernDe waterkeringen bezwijken dan op een groot aantal plaatsen. In totaal stig. Naast ‘oefenen’ is het project ‘Overstromingen Haaglankomen veertien dijkringen geheel of gedeeltelijk onder water te staan. Een den’gericht op bewustwording bij de gemeenten, hulpdiensten en gebied van 4500 vierkante kilometer overstroomt. Hier wonen ongeveer 2,3 de burgers. . Daarnaast is binnen het project de intensieve samenmiljoen mensen. De schade loopt op tot 121 miljard euro. werking met gemeenten en niet-traditionele partijen zoals energieen waterbedrijven erg waardevol.’ â– CJK EF &SHTU %FOLCBSF 0WFSTUSPNJOH
8cYiXe[jnXXi[ (%''d
NUS
9Xi\e[i\Z_k *%''d
:Xg\cc\ X&[ @Ajj\c *%,'d
9i`\cc\ (%,'d
%F TUSPPN WBMU VJU
NUS
8FHFO [JKO POCFHBBOCBBS FO IFU PQFOCBBS WFSWPFS SJKEU OJFU
NUS
3JPMFSJOH XFSLU OJFU NFFS FO EPEF WJTTFO JO EF TUSBBU
&SHTU %FOLCBSF 0WFSTUSPNJOH
9\ie`jj\ (%''d
(FFO TDIPPO ESJOLXBUFS NFFS
;`ibjcXe[ '%,'d
>f\[\i\\[\ +%''d
?\cc\mf\kjcl`j (%,'d
Bi`dg\e X&[ @Ajj\c +%''d
CXej`e^\icXe[ (%''d
i FFO PWFSTUSPNJOH LBO POUTUBBO EPPS IFWJHF SFHFOWBM FFO IFGUJHF TUPSN TQSJOHWMPFE PG FFO DPNCJOBUJF WBO EF[F ESJF 0PL FFO LMFJOF PWFSTUSPNJOH LBO BM WPPS WFFM PWFSMBTU [PSHFO w
7FJMJHIFJETSFHJP 3PUUFSEBN 3JKONPOE
Brand&Brandweer
nummer 10 oktober 2008 543
Relaxfauteuil Tessa in leder Met verstelbare rugleuning
Altijd paraat. Altijd power. Dé 230 V AC Generator set:
Reeds 10 jaar in gebruik onder ruim 700 van uw brandweercollega’s. O.a. de korpsen Amsterdam, Den Haag, Leiden, Schiphol, Haarlem en Almere. prijs vanaf
E 415,- excl. b.t.w.
Vrijblijvend 1 week op zicht
Oosteinderweg 207a U 1432 AS Aalsmeer email: jeroenvanderschilden@planet.nl U tel. 06-46071634
www.eljapower.com brandweeradvertentie.indd 1
09-04-2008 09:22:46
2DVD
>>>Safety professionals IVM safety professionals detacheert veiligheidspersoneel. Meer dan 20 jaar ervaring staan garant voor kwaliteit en betrouwbaarheid. IVM is nationaal en internationaal erkend als deskundig veiligheidsintermediair. De experts van IVM maken dat iedere dag opnieuw waar voor opdrachtgevers. Bij grote en kleine projecten. 24 uur per dag, 7 dagen per week. Wij zijn op zoek naar:
>>>GEMOTIVEERDE BRANDVEILIGHEIDSWACHTEN (on- & offshore inzetbaar)
>>>FUNCTIE-EISEN
> Rijksdiploma Hoofdbrandwacht > B-VCA of VOL-VCA is een pré > In staat en bereid tot een flexibele invulling van de urenbesteding.
>>>INFORMATIE
Meer weten over deze functie? Bezoek onze website: www.werkveilig.nl Heb je interesse in de functie stuur dan je brief met CV naar de afdeling P&O t.a.v. mevrouw M. Meuge, Postbus 235, 7740 AE Coevorden of mail naar m.meuge@werkveilig.nl
Monierweg 4 7741 KT Coevorden
Alkmaar Tel. 072 - 518 17 13
Tel. 0524 - 51 24 09 Fax 0524 - 51 66 30
Enschede Tel. 053 - 478 05 40
Nu te koop op DVD! Grootschalige rampen en incidenten, zoals de vuurwerkramp in Enschede en de brand in het Hemeltje in Volendam, krijgen vaak nationale bekendheid. In deze 8-delige serie maakt u kennis met de daarbij betrokken brandweermensen.
Zwolle Tel. 038 - 460 84 85
IVM adv_vacature_90x131.indd 1
544
nummer 10 oktober 2008
www.eo.nl/shop 13-04-2008 14:29:07 Door het vuur adv 90x131.indd 1
sdu Uitgevers
04-08-2008 13:12:43
Bloemenveiling FloraHolland presteert een stuk beter. Zo ook met waterskiën. Dick werkt bij FloraHolland in Eelde. Dat betekent dat hij iedere dag op de bloemenveiling staat. Maar soms ook in het water, op de waterski’s.
Nog niet zo lang geleden had FloraHolland een ziekteverzuim van 5%. Samen met trainingsinstituut TIGRA is Zilveren Kruis Achmea op zoek gegaan naar manieren om de belastbaarheid van de medewerkers te verbeteren.
Zo kwam TIGRA onder andere met een bewegingsprogramma, waarmee we Dick en zijn collega’s een handje konden helpen. Waterskiën was daar onderdeel van.
Inmiddels heeft FloraHolland het verzuim met een kwart teruggebracht. Bovendien is het bedrijf voor de tweede keer gekozen tot sportiefste bedrijf van Drenthe. En Dick, die voelt zich zo fris als een hoentje.
Kijk voor meer informatie op www.zilverenkruis.nl/bedrijven
Haal het beste uit je bedrijf, haal het beste uit de zorg.
I ng ezonden
BHV redt levens: foto: Your Captain luchtfotografie Utrecht
een verslag van de brand bij Kidzcity
Door snel ingrijpen van de BHV-organisatie bij het kinderspeelparadijs Kidzcity in Utrecht stonden alle bezoekers binnen 2 minuten buiten en raakte niemand gewond. Op vrijdag 18 april ontstond er brand bij deze overdekte kinderspeeltuin. 100 kinderen en 50 volwassenen waren tijdens de brand aanwezig. Margrethe Kobes en Nancy Oberijé van het NIFV interviewden een aantal betrokkenen.
B
o Ploeger werkt als receptiemedewerkster bij Kidzcity. Zij is aanwezig als de brand ontstaat: ‘Op een gegeven moment rent een bezoeker naar binnen en hij zei: Mevrouw, uw prullenbak staat in brand! Ik rende snel naar kantoor en ik pakte mijn portofoon. Ik zag vanaf de receptie niet hoe hoog het vuur was, dus ik nam een grote fles water mee. Toen kwam ik bij de ingang aan en zag hoe groot het vuur was en toen dacht ik: nee, dat red ik niet met die fles. Ondertussen had ik
546
nummer 10 oktober 2008
ook al twee andere BHV-ers ingeschakeld om te helpen en die kwamen toen met emmers water aan. We hebben toen de emmers water over de brand gegooid, maar het mocht niet baten.’ Willem Bakker, hoofd BHV bij Kidzcity, is ondertussen bij de ingang om de kinderen bij de brand weg te houden. Bo Ploeger had na de bluspoging de opdracht gekregen om een ontruimingsbericht om te roepen: Bakker: ‘De kinderen wisten niet waarom ze naar buiten moesten, dat hebben we niet verteld. We roepen wel vaker om dat Sdu Uitgevers
kinderen zich moeten verzamelen, bijvoorbeeld omdat de frieten of de ijsjes klaar staan. Dus de kinderen gingen snel naar het personeel.’ Frans van Maurik is de bevelvoerder van het voertuig dat het eerste ter plaatse is. De beheerder brengt hem snel adequaat op de hoogte van de situatie: de brand was begonnen in de entreehal en niet gedetecteerd. Een medewerker heeft een bluspoging ondernomen en daarna de brandweer gebeld. De BHV-organisatie was bezig met de ontruiming. Het ontruimingsalarm (slow whoop) ging op dat moment nog steeds af. Boven in de hal zijn de BHV-ers nog bezig met de laatste 20 tot 30 kinderen. Het brandt nog niet binnen, wel was er boven een lichte rookontwikkeling tegen plafond. Van Maurik heeft de BHV-ers aangespoord snel te ontruimen omdat er veel kunststof in de hal aanwezig is en het dak van bitumen is en aan de buitenzijde brandt. De bezoekers worden naar buiten geleid via de noodtrappenhuizen aan de achterzijde, een open trappenhal in de buitenlucht. Dit verloopt op een rustige, speelse manier. Bo Ploeger is ook betrokken bij de ontruiming. ‘De ontruiming ging heel goed, heel rustig, er was helemaal geen paniek. Alle medewerkers wisten precies wat ze moesten doen. We hebben Kidzcity in vier groepen opgedeeld. Als je als BHV-er begint met werken pak je jouw kaartje en die plaats je op het bord in het kantoor. Je kaartje zet je dan bij de groep waar je die dag verantwoordelijk voor bent en je pakt een portofoon mee. Je weet dan precies wat je moet doen als er iets bijzonders gebeurt. We hebben hier flink op geoefend.’ De BHV-ers bij Kidzcity hebben bij de ontruiming kordaat gehandeld. Bakker: ‘Sommige kinderen hadden nog pakjes aan van de lasergame. Die hoefden niet eerst uit, ze moesten met lasergamepak en al naar buiten. En ouders gingen op zoek naar hun kinderen. Het maakt hen niet uit of de brand gevaarlijk is, ze willen hun kind vinden! We moesten hen toen tegenhouden. Ik ben later nog met een t-shirt voor m'n mond het pand weer in gegaan om op zoek te gaan naar kinderen die zich misschien hadden verstopt. Dat was ongeveer 5 minuten nadat we de brand hadden ontdekt. De brand was toen al via het dak naar de achterzijde verplaatst en er was veel rookontwikkeling. Ook vielen ventilatieroosters brandend naar beneden. Toen dacht ik: nu wordt het te gek, ik ga naar buiten. Ik had nooit gedacht dat brand zo snel kon gaan. Ik wist ook niet dat de sprinklerinstallatie in het gebouw de brand binnen zo klein kon houden. De vlammen sloegen naar binnen en werden eigenlijk meteen door de sprinkler geblust. Dat heeft ook het pand gered. De staalconstructie staat nog steeds overeind.’ Voorbereiding Uit een interview met Olaf Halmans(afdeling preventie) en Marcel van Westendorp(afdeling preparatie) van brandweer Utrecht blijkt dat Kidzcity ook voor de brand al op een serieuze manier met brandveiligheid bezig is. Halmans: ‘Het is een bedrijf dat zich erg bewust is van risico's. Niet alleen het risico van brand maar ook andere risico’s: vallen en andere ongelukken. Opmerkingen worden serieus genomen.’ Zo is er extra noodverlichting bij het lasergedeelte gerealiseerd na een opmerking bij de controle. Een stukje brandwerende bekleding van de constructie was Brand&Brandweer
foto: kidzcity
foto: kidzcity
I ngezo nden
kapot, dit werd vervangen. De vluchtweg aan de achterkant was deels begroeid met planten. Dit hebben ze voor de volgende controle vrijgemaakt. De beheerder van het gebouw stond bij zijn medewerkers ook bekend als iemand die heel erg op de brandveiligheid let. Daarnaast worden er bij Kidzcity eens in de zoveel tijd ontruimingsoefeningen gehouden, waarbij aanwezigen mee naar buiten genomen worden door het personeel. Marcel van Westendorp was aanwezig bij één van deze oefeningen. Van Westendorp: ‘Er waren scholen uitgenodigd die gratis met kinderen mochten komen spelen als ze mee deden aan de oefening. Er waren tussen 100 en 150 kinderen aanwezig. Alles ging heel ordelijk. Er werd achterin de zaal begonnen en via noodtrappen en reguliere trappen werd iedereen naar de verzamelplaats gebracht. Bij de trappen stonden boven en beneden bij de trap BHV-ers. Er werd snel ontruimd; alles was goed georganiseerd, er werd goed gecommuniceerd, en er was een goede taakverdeling.’ Een ontruiming is wel lastiger met kinderen als volwassenen. Van Westendorp: ‘Kinderen hebben geen benul van wat een slow whoop alarm betekent en moeten persoonlijk aangesproken worden. Berichtgeving via de omroepinstallatie werkt dan beter. De ervaring is dat kinderen netjes meegaan als hun dat gevraagd wordt. Volwassenen doen eerder moeilijk. Aan BHV-ers en volwassenen kun je beter wel precies vertellen wat er aan de hand is.’ Joost Polak, voorlichter bij de brandweer die op de bewuste dag ter plaatse was vat het als volgt samen: ‘Als ik terugkijk naar de brand, dan is mijn belangrijkste conclusie: Oefenen werkt! Verder is het zo dat brandpreventieve voorzieningen geld kosten, maar het heeft zich nu vertaald in een gebouw dat nog steeds staat. Alle brandpreventieve zaken die er waren hebben ook gefunctioneerd. Er is schade, maar die is dankzij de sprinklerinstallatie redelijk beperkt gebleven.’ Polak geeft verder aan dat het totaalplaatje van brandveiligheid klopte bij Kidzcity. En dat is iets waar de overheid meer op zou moeten gaan letten in de toekomst. Er komt namelijk steeds meer verantwoordelijkheid bij de burger te liggen wat betreft brandveiligheid. ‘Als overheid moet je daar in sturen. De overheid kan wel zeggen dat je een BHV-organisatie moet hebben, maar als de directie er niet achter staat, dan lukt het nog niet. Dan kun je op papier een perfect plaatje hebben: bouwkundig, installatietechnisch, organisatorisch, repressief optreden van de brandweer, maar het is zo sterk als de zwakste schakel. En de zwakste schakel is vaak het besef van de mensen die in het gebouw zitten. En dat besef van brandveiligheid was bij Kidzcity erg goed. De BHV-organisatie heeft goed gefunctioneerd.’ ■
nummer 10 oktober 2008 547
Vurige passie voor kazernes
Meer informatie over ontwikkeling - bouw - exploitatie?
vaessenbv.nl
DE KAZERN E / h et voertuig
De kazerne van brandweer Hilversum en Gooi en Vechtstreek De nieuwe kazerne ligt aan de buitenring van Hilversum en hierdoor is de hele stad goed bereikbaar. Het gebouw is ontworpen door architectenbureau Hertzberger. De kazerne heeft een open karakter. ‘Er is veel gebruik gemaakt van glas. Dat is met opzet gedaan, want we wilden een transparant gebouw, zo staan we in contact met de buitenwereld en zijn we ook zichtbaar voor elkaar binnen ons gebouw.’ De kazerne is ook meteen het centrale hoofdkantoor voor de regio Gooi & Vechtstreek.
Met veel toeters en bellen vertrok de 24-uursdienst van brandweer Hilversum in colonne met alle voertuigen naar de nieuwe kazerne op de Kamerlingh Onnesweg. Daarmee was de verhuizing van brandweer Hilversum en de regionale brandweer Gooi en Vechtstreek officieel een feit. De brandweer had verschillende redenen om naar een nieuwe locatie te verhuizen. Regionaal commandant René Moraal: ‘Ten eerste waren we letterlijk uit ons jasje gegroeid. Dus we waren er echt aan toe. Bovendien wilde de gemeente Hilversum het gebied van de ‘oude’ kazerne herinrichten. Er komen in de toekomst grote woontorens te staan.’
Indeling De indeling van de kazerne is als volgt. Op de begane grond staan de wagens en zijn de ruimtes voor alles wat met uitrukken te maken heeft, van een lockerruimte en wasplaats tot een werkplaats. Nieuw is dat er een strakke scheiding tussen het vuile en het schone gebied. Een gedeelte van de begane grond is 7.20 meter hoog om voldoende ruimte te bieden aan de wagens. Daar-door ontstaat er een halve tussenverdieping waar de slaapkamers en huiskamer van de beroepsbrandweerlieden gevestigd zijn. Op de bovenste verdieping van het gebouw zijn kantoren, leslokalen, een vrijwilligersbar, fitnessruimte en restaurant gevestigd. Het gebouw heeft een speciaal koelsysteem, zodat in elke kamer de temperatuur apart te regelen is. Bij de kazerne staan speciale stoplichten. ‘Zodra er een uitruk is springt alles in de buurt op rood. Zo kunnen de brandweerlieden snel en veilig uitrukken.’ Voorlopig bestaat de nieuwe kazerne uit twee en een halve verdieping. ‘Het gebouw is zo ontworpen dat er altijd een halve etage bovenop kan worden gebouwd.’
Het voertuig van brandweer Giethoorn De brandweerlieden van post Giethoorn hebben eind juni maar liefst twee nieuwe voertuigen in ontvangst mogen nemen. Een nieuwe bluswagen en een quad. De nieuwe tankautospuit vervangt de oude Mercedes. De nieuwe tankautospuit is een MAN TGM 15.240 4x2 LL met standaardbepakking. ‘We hebben de primeur, want we zijn het eerste Nederlandse korps met zo’n auto. In totaal komen er bij het korps Steenwijkerland, waar post Giethoorn onder valt, zes van deze wagens’, aldus Henk Houwer van brandweer Steenwijkerland. De opbouw van de wagen komt van HDS in Hoogeveen. De auto heeft een pompcapaciteit van 3.300 liter water per minuut. De auto is in april afgeleverd. ‘Maar de pompbedienden moesten eerst leren hoe ze de auto moesten bedienen. Inmiddels heeft iedereen dat onder controle en eind juni was de auto dan ook operationeel.’ De
Brand&Brandweer
toe.’ De quad wordt gebruikt bij grote evenementen op het ijs zoals de Overijsselse merentocht. De quad wordt dan voorzien van banden met spikes, zodat het goed op het ijs kan rijden.’ Behalve bij schaatstochten maakt de brandweer weinig gebruik van de quad. ‘We gebruiken ‘m heel af en toe bij oefeningen om bijvoorbeeld oefenwrakken weg te slepen.’ ■
wagen wordt niet gebruikt voor het ‘oude’ gedeelte van Giethoorn, wat bekend staat om de kleine bruggetjes, smalle grachtjes en pittoreske boerderijtjes. ‘Daar hebben we een speciale blusboot en een aangepast voertuig voor.’ Quad Behalve een nieuwe tankautospuit hebben de brandweerlieden ook een nieuwe quad gekregen, een Yamaha Grizzly 350. ‘We hadden al een quad, maar die was na vijftien jaar ook aan vervanging
Voertuig:Man TGM Opbouw:HTS Voertuignummer:843 Gewicht:13,5 ton Bouwjaar:2008 PK’s: 250 Brandstof: diesel Hoogte: ongeveer 3 meter 30 Lengte: ongeveer 8 meter Zitplaatsen: 8 zitplaatsen Topsnelheid: afgesteld op 100 km per uur Doel voertuig: tankautospuit Tevredenheid korps: een acht en een half
nummer 10 oktober 2008 549
Op onze vestiging te Mook zijn op dit moment diverse vacatures aanwezig voor (aankomend) projectleiders. DESKUNDIGE BRANDVEILIGHEIDSINSTALLATIES Dankzij brandveiligheidsinstallaties worden gebouwen veiliger en neemt de ontwerpvrijheid bij de ontwikkeling van gebouwen toe. De complexiteit van dit soort installaties vraagt in alle stadia van het ontwerptraject om een deskundige benadering. Om deze reden zijn wij op zoek naar een (aankomend) projectleider met ervaring in het ontwerp van brandveiligheidsinstallaties. Een elektrotechnische of werktuigbouwkundige opleiding en enige jaren praktische ervaring met brandveiligheidsinstallaties (sprinkler, watermist, gasblussing, brandmeldinstallatie) bij bijvoorbeeld een aannemer, installatieadviseur of inspectie-instelling, is een must. Ervaring met andere huisinstallaties is een belangrijke pré. Naast advisering op het gebied van brandveiligheidsinstallaties en brandveiligheid in het algemeen zal ook het toetsen van het installatieontwerp van bouwplannen, bijvoorbeeld als onderdeel van de bouwvergunningprocedure, tot de werkzaamheden behoren. (AANKOMEND) ADVISEURS BRANDVEILIGHEID De aandacht voor het brandveilig ontwerp van gebouw is toegenomen. Een gedegen integrale benadering van bouwkunde, installaties en gebruik van een gebouw is een vereiste voor een goed en veilig ontwerp. Dat maakt dit vakgebied bijzonder veelzijdig. Als brandveiligheidsadviseur, aankomend projectleider, begeleidt u onze klanten bij het brandveilig ontwerpen. Dat werk vraagt om een creatieve instelling zonder dat daarbij kwaliteit en veiligheid uit het oog verloren raken. Zowel ervaren brand-veiligheidsadviseurs met minimaal HBO-niveau als net afgestudeerde ingenieurs (Bouwkunde, Technische Natuurkunde, Civiele Techniek of andere relevante technische opleiding) worden uitgenodigd te solliciteren. Uw profiel en ontwikkeling Alle nieuwe medewerkers worden in de opleidingsperiode intensief begeleid door een ervaren raadgevend ingenieur. Omdat de kandidaten zich uiteindelijk ontwikkelen tot zelfstandig projectleider beschikken zij over een aantal noodzakelijke vaardigheden en eigenschappen. Daartoe behoren met name een service gerichte instelling, een brede technische en maatschappelijke belangstelling, overtuigingskracht en vermogen tot communiceren en organiseren. Afhankelijk van vooropleiding, kwaliteiten en ervaring bestaat ook de mogelijkheid tot het doorgroeien naar zelfstandig adviseur. Uw reactie Voor uw sollicitatie of voor meer informatie: PEUTZ BV T.a.v. dhr. ir. J.J. Mertens of dhr. ing. D.J. den Boer Postbus 66, 6585 ZH MOOK, tel.: (024)3570707, fax.: (024)3585150 e-mail: info@mook.peutz.nl Sollicitaties kunt u schriftelijk of per e-mail binnen 14 dagen na het verschijnen van deze vacature richten aan één van de bovengenoemde contactpersonen.
(ET LAATSTE DAT WE HIER KUNNEN GEBRUIKEN IS BRAND Daarom zoeken we jou als gedreven, initiatiefrijk
✱ V[YZa^c\h]dd[Y g^h^XdWZ]ZZgh^c\ k$b Als hoofd van de afdeling Risicobeheersing ben je integraal manager, lid van het MT Brandweer en geef je leiding aan een afdeling met één teamleider en circa 15 medewerkers. Als MT-lid ben je actief in de organisatieontwikkeling en de verdere professionalisering van Brandweer Enschede. Je bent toonaangevend in het denken over en werken aan risicobeheersing. Binnen het korps krijg je een bijzondere verantwoordelijkheid in de vormgeving van de ‘nieuwe afdeling Risicobeheersing’. Je bent een initiatiefrijke
550
nummer 10 oktober 2008
‘samenwerker’ met uitmuntende verbindende kwaliteiten. Je communiceert transparant en helder met alle medewerkers; voor de teamleider ben je een krachtige leidinggevende. Solliciteren? Stuur je brief of e-mail uiterlijk 2 weken na publicatie naar de gemeente Enschede, t.a.v. mevrouw W.R.J. Hammer, p/a Afdeling Juridische en Personele Ondersteuning (Stadskantoor, erve 4.2 Het Hasman), Postbus 20, 7500 AA Enschede, of via e-mail: vacatures@enschede.nl , onder vermelding van vacaturenummer BRW08102.
Wil je eerst nog meer weten, bel dan Max Krisman, plaats vervangend commandant Brandweer Enschede, op 053 - 482 68 26
%NSCHEDE LEVERT OP
Een assessement kan deel uitmaken van de sollicitatieprocedure.
Sdu Uitgevers
de website van
De website van brandweer Tytsjerksteradiel Website: http://www.brandweer-tytsjerksteradiel.nl Beheerder: Dik Zijlstra Eigenaar website: Dik Zijlstra Startjaar: mei 2000 Aantal unieke bezoekers per maand:724 bezoekers Server: Zijlstra Automatisering Kosten per maand: 15 euro per maand voor 150 mb WEBSITE De website is acht jaar geleden opgezet door de webbeheerder en hoofd brandwacht Dik Zijlstra. ‘Ik was in 2000 vaak op internet aan het surfen naar websites die met de brandweer te maken hadden’, aldus Zijlstra. Tijdens deze surfsessies komt de Friese brandweerman ook verschillende websites tegen van collega brandweerkorpsen uit het hele land. ‘Ik vond deze websites zo leuk, dat ik er voor ons korps ook een wilde maken.’ Zo gezegd zo gedaan. Zijlstra bouwt een eigen website voor zijn brandweerkorps. ‘Ik had nog nooit eerder een website gebouwd. Ik ben daarom heel sinpel begonnen en heb het door de jaren heen steeds verder uitgebouwd. Met als eindresultaat onze huidige website.’ In het dagelijks leven geeft Zijlstra les in BHVopleidingen. ‘Zo heb ik van mijn hobby toch nog mijn beroep gemaakt.’ Homepage De homepage heeft een strakke en moderne lay-out. De website heeft als hoofdkleur rood en bovenaan de website staat naast een bewegend brandweerlogo in Brand&Brandweer
grote letters de naam van het korps. De pagina is in tweeën gedeeld. In het linkergedeelte staat een bewerkte foto. Op de achtergrond zie je vlammen en het logo van de Nederlandse brandweer. In deze foto verschijnt een welkomsttekst, die na een paar seconden plaats maakt voor een korte diashow. Hierbij wordt een voorproefje gegeven van wat de bezoeker op de website kan aantreffen. Het rechterblok staat het ‘laatste nieuws’. Onder de balk met laatste nieuwtjes staan twee foto’s die op de website staan. Klik je op de foto’s dan verschijnt er een tekstbalk met meer informatie over deze foto. Onderaan de site staat een grote rode menubalk. ‘Er is ook een snelmenu en die staat bovenaan de website’, aldus de webbeheerder. Sinds kort heeft de website het menu uitgebreid met landelijk brandweernieuws. Blusploegen Op de site is veel informatie te vinden over de kazerne, het korps en het materieel. Maar ook de geschiedenis van het korps heeft een plaatsje gekregen. Het nieuwsarchief gaat terug tot 1994. Hierin staan de belangrijkste berichten per jaar weergegeven. Er is ook veel aandacht voor de uitrukken van het korps. De website is op dat gebied ook erg up-todate. Kort na de uitruk is er al een nieuwsbericht van het incident op de website te vinden. Deze nieuwsberichten schrijft Zijlstra niet allemaal zelf. Hij krijgt hierbij hulp van vijf andere brandweerlieden. ‘We hebben in Tytsjerksteradiel vijf blusploegen. Elke week heeft een andere blusploeg dienst. Ik ben dus lang niet bij elke uitruk
aanwezig.’ Veel nieuwsberichten worden daarom geschreven door collega-brandweerlieden uit andere blusteams die op dat moment dienst hebben. ‘In elke blusploeg zit een vast persoon die bij uitrukken stukjes tikt voor de website. De foto’s krijgen we meestal via de lokale media of van omstanders.’ De brandweerlieden kunnen ter plaatse het stukje versturen. De website heeft hiervoor namelijk een speciaal programma. ‘De tekstberichten kunnen door de redacteuren met een speciale code via de mobiel met het mms2www.nl systeem naar de website verstuurd worden.’ Gesloten gedeelte Voor het eigen personeel heeft de brandweer een gesloten gedeelte op de website. ‘Op dit deel van de site staat belangrijke informatie voor het personeel zoals adresgegevens, vergaderingen en nieuwsbrieven.’ Per maand heeft de website zo’n dertienduizend bezoekers. ‘Waarvan er zevenhonderd uniek zijn.’ In tegenstelling tot de andere korpsen heeft de brandweer Tytsjerksteradiel geen piek met bezoekers als er een ernstig ongeval gebeurd. ‘Volgens de statistieken is het bij ons op de website het drukst tussen drie uur en vijf uur ’s middags. Ongeacht of er iets is gebeurd of niet.’
Kent u een websitebeheerder? Meld hem of haar dan aan bij de redactie om in aanmerking te komen voor de rubriek De Website van. Mail naar B&B@sdu.nl
nummer 10 oktober 2008 551
Amsterdam-Amstelland
De organisatie Zes brandweerkorpsen uit de gemeenten Amsterdam, Aalsmeer, Amstelveen, Diemen, Ouderkerk a/d Amstel en Uithoorn vormen per 1 januari 2008 het regionale korps Brandweer Amsterdam-Amstelland. Een onderdeel van Brandweer Amsterdam-Amstelland is het Brandweer Opleidingscentrum Amsterdam-Amstelland Schiphol (BOCAS). BOCAS is een nieuw oefencentrum, gevestigd te Schiphol, met mogelijkheden tot het oefenen op diverse vormen van brandbestrijding en hulpverlening, zowel mono- als multidisciplinair. Daarnaast is er een nauw samenwerkingsverband met TNO en Brandweer Schiphol. Het team van BOCAS bestaat uit twintig zeer gedreven en enthousiaste mensen. Mensen met ieder hun eigen achtergrond, ervaring en talenten. De kracht van ons team ligt in de combinatie van al deze talenten tot een geheel.
552
nummer 10 oktober 2008
Brandweer Opleidingscentrum Amsterdam-Amstelland Schiphol is op zoek naar een nieuwe collega in de functie
Instructeur
voor 36 uur per week.
Kerntaken Het theoretisch en praktisch opleiden van kandidaten voor de opleidingen Brandwacht tot en met Brandmeester en het trainen van regionale en interregionale korpsen op repressief gebied (praktisch als theoretisch). Het ontwikkelen en realiseren van les- en leerstof op repressief vlak en het jaarlijkse oefenprogramma volgens de structuur van de Leidraad Oefenen. De werkzaamheden vinden zowel overdag, in de avonduren als in het weekend plaats.
Functie-eisen U beschikt over mbo+ of hbo werk- en denkniveau. U bent flexibel, accuraat en beschikt over communicatieve en redactionele vaardigheden. In het bezit van rijbewijs B/C. Diploma’s en ervaring: u bent in het bezit van een diploma Brandmeester of studerend hiervoor en u bezit de module Instructeur Algemeen aangevuld met evt. instructeursspecialisatie. Ook heeft u ruime ervaring met grootschalige hulpverleningsoefeningen, het begeleiden en geven van multidisciplinaire oefeningen en met het ontwikkelen en realiseren van oefeningen volgens de Leidraad Oefenen. U bent bereid om een didactische cursus te volgen.
Wij bieden Een boeiende en dynamische werkomgeving. Aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden, waaronder opleidingsfaciliteiten, fietsproject en mogelijkheden voor kinderopvang. Het salaris bedraagt maximaal € 3027,– (salarisschaal 8) bij volledige werktijd, afhankelijk van opleiding en ervaring. Aanstelling vindt plaats in de dagdienst. Voor de functie geldt dat de MRI-toeslag klasse II van toepassing is.
Inlichtingen en sollicitaties Voor vragen met betrekking tot de selectieprocedure kunt u contact opnemen met mevrouw Grewal (assistent P&O-adviseur) op toestelnummer (020) 555 65 96. U kunt natuurlijk ook direct uw sollicitatie richten aan: Brandweer Amsterdam-Amstelland, afdeling P&O, Weesperzijde 99, 1091 EL Amsterdam of per e-mail: solliciteren@brandweer-amsterdam-amstelland.nl. U kunt reageren tot 31 oktober 2008. Het geven van een proefles en een assessment maken deel uit van de selectieprocedure. Voor meer informatie zie: www.bocas.nl Acquisitie n.a.v. deze vacature wordt niet op prijs gesteld.
Sdu Uitgevers
De gemeente Waterland is een landelijke gemeente met 17.500 inwoners, gelegen op geringe afstand van Amsterdam, Purmerend, Hoorn en Zaandam. Een uniek monumentenbestand wordt gecombineerd met het zo typerende open en waardevolle veenweidelandschap. De gemeente is enig in haar soort door het beschermde stadsgezicht van Monnickendam en de beschermde dorpsgezichten van Broek in Waterland, Marken en Zuiderwoude. Elke kern heeft daarbij zijn specifieke kenmerken en cultuur. Het open water van de Gouwzee en het Markermeer maken het sfeervolle plaatje compleet. Samen met onze inwoners werken wij aan het versterken van Waterland als geheel. Daarbij is de eigenheid van de kernen ons uitgangspunt. Waterland is ambitieus en werkt de komende jaren onder meer aan het ontwikkelen van woningbouw, wijksteunpunten, (brede) scholen en de digitale dienstverlening aan de burger. Daarnaast wordt er hard gewerkt om Waterland toeristisch en recreatief op de kaart te zetten.
Het is fijn werken bij de gemeente Waterland. Medewerkers worden uitgedaagd het beste uit zichzelf te halen. Om dit mogelijk te maken investeren we samen in jouw ontwikkeling. De lijnen zijn kort, waardoor het dragen van verantwoordelijkheid wordt gestimuleerd. Hierdoor houd je zicht op de resultaten van je werk. De sfeer is informeel en professioneel. De brandweerzorg in de gemeente Waterland wordt uitgevoerd door 85 deeltijdmedewerkers, verdeeld over vier posten. Het stafbureau brandweer bestaat verder uit een commandant en een medewerker preventie. Om uitvoering te geven aan het beleidsplan “Waterlandsrood” wordt het stafbureau brandweer uitgebreid met twee medewerkers preparatie. Zij worden verantwoordelijk voor het oefenen en opleiden van de deeltijdmedewerkers en het onderhoud van het materieel. Het werkterrein is de gemeente Waterland en in sommige gevallen de buurgemeenten en de regio Zaanstreek-Waterland. Naast het verrichten van de preparatiewerkzaamheden ondersteunen de medewerkers de uitrukdienst door (overdag) mee uit te rukken wanneer daar aanleiding toe is.
� MEDEWERKER PREPARATIE – OPLEIDEN EN OEFENEN voor 36 uur per week
De functie: • Je stelt relevante beleidsstukken op voor de brandweeroefeningen en opleidingen, en houdt deze actueel. • Je regelt de oefenlocaties en de oefenmiddelen, en begeleidt en beoordeelt de oefeningen. • Je registreert en analyseert de geoefendheid en de opleidingsresultaten van de korpsleden. • Je geeft korpsleden op voor opleidingen en (her)examens en begeleidt cursisten. • Je neemt deel aan staf- en staf-/kadervergaderingen en stelt notulen op van deze vergaderingen. Wij vragen:
• Je bent in het bezit van minimaal een mbo-diploma. • Je bent in het bezit van het diploma onderbrandmeester of bent bereid dit te behalen.
• Je bent in het bezit van een diploma brandweerinstructeur en een groot rijbewijs of bent bereid dit diploma/rijbewijs te behalen.
• Je kunt goed overweg met computers en geautomatiseerde programma’s.
• Je bent zelfstandig, flexibel en hebt goede contactuele en communicatieve eigenschappen en vaardigheden.
• Je hebt leidinggevende en coachende kwaliteiten. • Je bent in het bezit van een gemotoriseerd voertuig (auto, motor, brommer).
Wij bieden: Afhankelijk van opleiding en ervaring bieden wij je een salaris van maximaal € 3.027,- bruto per maand (niveau 8), gebaseerd op een 36-urige werkweek. Naast een passend salaris bieden wij een prima pakket aanvullende arbeidsvoorwaarden. Overige informatie: Onderdeel van de procedure is een test, die jou en ons meer inzicht geeft in jouw teamrol. Je bent bereid om in ieder geval twee avonden in de week brandweeroefeningen te begeleiden of zelf te oefenen. Buiten werktijd moet je telefonisch bereikbaar zijn voor urgente zaken die betrekking hebben op het werk. Wij hechten grote waarde aan onbesproken gedrag van onze medewerkers. Daarom vragen wij kandidaten een integriteitsverklaring te ondertekenen en een verklaring omtrent gedrag te leveren. Nadere inlichtingen kunnen worden ingewonnen bij de heer Iwan Schaap, commandant brandweer, telefoon 0299-658585. Je schriftelijke sollicitatie zien wij graag uiterlijk op 15 oktober a.s. tegemoet. Je sollicitatie kun je richten aan het college van burgemeester en wethouders van Waterland, Postbus 1000, 1140 BA Monnickendam, onder vermelding van BRW 2.3 in de linkerbovenhoek van de enveloppe. Mailen mag ook: vacature@waterland.nl.
www.waterland.nl Brand&Brandweer
nummer 10 oktober 2008 553
H^[d[d cee_ ec WWd j[ m[ha[d ;\ ^\d\\ek\ I_\e\e `em\jk\\ik `e m\`c`^_\`[ \e \\e m\i[\i\ gif]\jj`feXc`j\i`e^ mXe _\k YiXe[n\\ibfigj% ?\k bfigj Y\jkXXk l`k ,) ^\dfk`m\\i[\ mi`an`cc`^\ij \e nfi[k XXe^\jklli[ [ffi \\e Y\if\gjZfddXe[Xek% <i q`ae [i`\ j\Zk`\j# m\i[\\c[ fm\i [\ b\ie\e1 8Z_k\iY\i^# <cjk \e I_\e\e% ?\k YiXe[n\\ibfigj `j d\k df[\ie dXk\i`\\c l`k^\iljk mffi \\e X[\hlXk\ m\iqfi^`e^ mXe \\e m\\cq`a[`^ m\iqfi^`e^j^\Y`\[% ;\ X][\c`e^ Y\jkllij$ \e dXeX^\d\ekfe[\ijk\le`e^ qf\bk [XXifd# \\e
:[ ][c[[dj[ H^[d[d ^[[\j c[[h ZWd '.$&&& _dmed[hi [d _i fhWY^j_] ][b[][d ef Z[ Kjh[Y^ji[ >[kl[bhk]0 jkii[d =h[XX[# X[h] [d H_`d$ >[j _i _d H^[d[d WWdjh[aa[b_`a med[d" m[ha[d [d h[Yh[ h[d$
E\\_Y_[h fh[fWhWj_[ j[l[di fbl$ 8hWdZm[[hYeccWdZWdj" 8_` Z[ ][c[[dj[ m[ha[d ), kkh f[h m[[a :[ \kdYj_[0 a\ Y\ek m\iXeknffi[\c`ab mffi _\k l`kmf\i\e mXe Xcc\ kXb\e fg _\k ^\Y`\[ mXe gi\gXiXk`\# fgc\`[`e^ f\]\e`e^2 a\ `dgc\d\ek\\ik [\ c\`[iXX[ f\]\e\e \e _\k fgc\`[`e^j$ \e f\]\eY\c\`[2 a\ jk\ck fgc\`[`e^jgcXee\e \e f\]\eiffjk\ij fg2 a\ Y\ek m\iXeknffi[\c`ab mffi \\e ^f\[\ i\^`jkiXk`\ mXe [\ f\]\e`e^\e \e a\ Y\ek ffb [\ f\]\ec\`[\i2 a\ Y\^\c\`[k f\]\e`e^\e qfn\c ^\d\\ek\c`ab Xcj `e jXd\en\ib`e^ d\k [\ i\^`f2 a\ ki\\[k# mfc^\ej g`b\kiffjk\i# fg Xcj F]]`Z`\i mXe ;`\ejk% M_` lhW][d0 8cj YiXe[n\\if]]`Z`\i ^\kl`^ a\ mXe eXkllic`ab \e jXd\eY`e[\e[ c\`[\ijZ_Xg% A\ `ejg`i\\ik feq\ mi`an`cc`^\ d\[\n\ib\ij \e mf\ck a\ m\iYfe[\e d\k [\ mi`an`cc`^\ijfi^Xe`jXk`\% K\ejcfkk\ `j _\k mffi [\q\ ]leZk`\ ef[`^ [Xk a\ Y\jZ_`bk fm\i1 \\e ?9F n\ib$ \e [\ebe`m\Xl2 \\e [`gcfdX X[aleZk$_ff][YiXe[d\\jk\i2 [\ df[lc\e1 fgc\`[`e^ f\]\e`e^ \e f\]\eZf i[`eXkfi2 \\e `ejkilZk\li[`gcfdX# f] [\ Y\i\`[_\`[ [\q\ k\ _Xc\e2 \imXi`e^ d\k i\gi\jj`\ Xcj F]]`Z`\i mXe ;`\ejk2 m\jk`^`e^ `e [\ ^\d\\ek\ I_\e\e f] [\ Y\i\`[_\`[ [XXikf\% M_` X_[Z[d 8]n`jj\c\e[\ n\ibqXXd_\[\e d\k m\\c il`dk\ mffi \`^\e `e`k`Xk`\] \e `emlcc`e^% ;\ ]leZk`\ `j `e[`ZXk`\] ^\nXXi[\\i[ fg ]leZk`\jZ_XXc 0# dXo`dXXc Ñ *%+(/#$ g\i dXXe[ Y`a \\e *-$li`^\ n\ibn\\b% >f\[\ j\Zle[X`i\ XiY\`[jmffinXXi[\e# qfXcj Y\[i`a]j]`ke\jj# g\ijffec`ab\ fekn`bb\c`e^jdf^\c`ab_\[\e# ]c\o`Y\c\ n\ibk`a[\e# Y\kXXc[ fl[\ijZ_Xgjm\icf]# Zfcc\Zk`\m\ q`\bk\bfjk\ei\^\c`e^ \e ^ifk\e[\\cj mi`a fge\\dYXi\ 8;M [X^\e% <\e gfj`k`\] gjpZ_fcf^`jZ_ fe[\iqf\b \e d\[`jZ_\ ^f\[b\li`e^ q`ae mffinXXi[\e mffi Y\ef\d`e^% Iebb_Y_jWj_[i [d dWZ[h[ _d\ehcWj_[ E\\d mffi d\\i `e]fidXk`\ fm\i [\ ]leZk`\ \e [\ gifZ\[li\ ZfekXZk fg d\k [\ _\\i I% Jd`kj# 9iXe[n\\iZfddXe[Xek I_\e\e k\c\]feeldd\i -/(-0'% Jklli a\ jfcc`Z`kXk`\Yi`\] mffi (/ fbkfY\i )''/ eXXi _\k Zfcc\^\ mXe 9li^\d\\jk\i \e N\k_fl[\ij mXe [\ >\d\\ek\ I_\e\e# k\i Xkk\ek`\ mXe [\ X][\c`e^ G F# GfjkYlj )'(# *0(' 8< I_\e\e% < dX`c\e bXe eXkllic`ab ffb1 _\cdX%Yfm\ejZ_\e7i_\e\e%ec%
554
nummer 10 oktober 2008
YW '+& Yebb[]WÊi X_dd[d [[d jm[[ i[Yjeh[dceZ[b0 Z[ i[Yjeh Hk_cj[ =he[d [d Z[ i[Yjeh C[di C_ZZ[b[d$ :WWhdWWij _i [h de] Z[ ijW\#W\Z[b_d] 8[ijkkhi# [d CWdW][c[djedZ[hij[kd_d]$ :[ eh]Wd_iWj_[ _i lebef _d X[m[]_d]$ LWdk_j edp[ c_ii_[ [d l_i_[ m_bb[d m_` ef _dj[][h[ m_`p[ m[ha[d WWd [[d fhe\[ii_ed[[b h[ikbjWWj$ M_` le[b[d edi X[jheaa[d X_` [d l[hWdjmeehZ[b_`a leeh Z[ peh] leeh edp[ _dmed[hi$ @ekm _dXh[d] _i m[baec peZWj m[ edp[ l_i_[ de] X[j[h _d Z[ ZW][b_`ai[ fhWaj_`a akdd[d Xh[d][d" mWdj ZWWh ]WWj ^[j k_j[_dZ[b_`a ec$ M_` l_dZ[d ^[j ZWWhX_` dehcWWb ZWj `[ eea WWd `[ [_][d edjm_aa[b_d] Xb_`\j m[ha[d$ H^[d[d m[haj h[]_edWWb iWc[d X_dd[d M;HL" [[d ij[Z[b_`a d[jm[ha c[j MW][d_d][d" ;Z[ [d L[[d[dZWWb$ C[[h _d\ehcWj_[5 A_`a ef mmm$h^[d[d$db$ 7Ygk_i_j_[ dWWh WWdb[_Z_d] lWd Z[p[ WZl[hj[dj_[ mehZj d_[j ef fh_`i ][ij[bZ$
Sdu Uitgevers
189x271 mm
Samen werken aan veiligheid De Veiligheidsregio Noorden Oost-Gelderland bestaat uit de regionale brandweer en de Geneeskundige
Wij zijn voor het cluster Veluwe West op zoek naar een
Clustercommandant (M/V) (1,0 fte)
Ons aanbod Aanstelling vindt plaats in algemene dienst van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland.
Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR). Aan de
Het werk
Afhankelijk van opleiding en ervaring wordt een
Veiligheidsregio Noord- en
Je bent een brandweerman of -vrouw in hart
salaris geboden van maximaal € 5.173,- bruto per
Oost-Gelderland nemen 21
en nieren met een, op organisatorisch en
maand (schaal 13) bij een fulltime dienstverband.
gemeenten deel.
strategisch gebied, praktische en oplossingsgerichte instelling. Met deze instelling geef je
Nadere informatie
(in)direct leiding aan de medewerkers (inclusief
Voor meer informatie over deze functie kun je
Veiligheidsregio is onderver-
vrijwilligers) in het cluster. De eerste uitdaging
bellen over:
deeld in een concern met zes
is de daadwerkelijke opbouw van het cluster,
• Inhoudelijke zaken met de secretaris van de
De brandweer van de
sectoren (Directiesecretariaat,
waarbij ook een aantal medewerkers over
gemeente Ermelo, mevrouw Lotte de Jong,
Bedrijfsvoering, Kwaliteit &
moeten stappen uit hun gemeentelijke en
telefoon (0341) 567 321 of de regionaal
Projecten, Risicobeheersing,
districtsorganisatie naar het nieuwe cluster.
commandant Koos Scherjon,
Operationele Voorbereiding en
Als clustercommandant participeer je in het
telefoon (055) 539 93 26.
Opleidingen) en zes clusters:
Regionaal Managementteam van de Regionale
Achterhoek Oost, Achterhoek
Brandweer Noord- en Oost-Gelderland (VNOG)
P&O-adviseur VNOG,
en lever je, in voorkomende gevallen, een bij-
telefoon (055) 539 93 19.
West, IJsselstreek,
• Procedurele zaken met Esmeralda Heskens,
Apeldoorn, Veluwe West
drage aan de gemeentelijke managementteams
en Veluwe Noord.
en projectorganisaties. Je stuurt (veranderings-)
Een functieprofiel vindt je op de gemeentelijke
processen aan ter verbetering en ontwikkeling
websites van Ermelo, Harderwijk, Nunspeet en
van de clusters is het samen-
van het cluster. Verder draag je zorg voor alle
Putten en op de website van de Veiligheidsregio
werken van de verschillende
aspecten die te maken hebben met het brand-
Noord- en Oost- Gelderland (vnog.nl).
Een belangrijke doelstelling
brandweerkorpsen in de gemeenten. Van daaruit krijgt
weerbeleid - en de uitvoering van beleid - op cluster-, gemeentelijk en regionaal niveau.
Sollicitatie Jouw sollicitatiebrief kun je tot uiterlijk 24 oktober
de brandweerzorg, de rampenDe functie-eisen
2008 richten aan de Veiligheidsregio Noord- en
Voor deze functie verwachten wij dat je beschikt
Oost-Gelderland, t.a.v. P&O, Postbus 234, 7300
over een HBO/Academisch werk- en denkniveau,
AE Apeldoorn.
Een van deze clusters is
bij voorkeur in het bezit van het diploma comman-
De gemeenten en het brandweerpersoneel vanuit
het cluster Veluwe West,
deur. Tevens beschik je over ruime management-
het cluster Veluwe West zullen bij de sollicitatie-
ervaring en ervaring met vrijwilligers binnen de
procedure worden betrokken.
brandweer en heb je kennis van het vakgebied.
Een assessment maakt deel uit van de procedure.
bestrijding en de crisisbeheersing vorm en inhoud.
bestaande uit de gemeenten Ermelo, Harderwijk, Nunspeet en Putten. Het cluster West omvat een gebied met ca. 120.000 inwoners.
Een operationele functie in het kader van de Regionale Regeling Operationele Leiding behoort
De sollicitatiegesprekken zullen op 10 en 19
tot de mogelijkheden.
november 2008 worden gehouden.
Acquisitie n.a.v. deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.
49371 189x271.indd 1
Brand&Brandweer
05-09-2008 15:06:28
nummer 10 oktober 2008 555
B&B reGIster
" " "RAND "RANDWEER
vakblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding
Adembescherming interspiro B.v. Televisieweg 113 1322 bD almere Tel. 036-5363103 Fax 036-5384809
Adviesbureau artesis Postbus 371 4100 aj Culemborg Tel. 0345 687000 Fax 0345 687001 adviesbureau nieman Postbus 40217 3504 aa Utrecht Tel. 030-2413427 Fax 030-3410266 e-mail: info@nieman.nl www.nieman.nl
Adviesbureau brandpreventie altavilla Brandveiligheid Postbus 1026 5602 ba eindhoven Tel. 040-2902570 Fax 040-2902571 e-mail: info@altavilla.nl www.altavilla.nl van hooft adviesburo B.v. Fire&life Safety Engineers Hoogeindsestraat 4 5447 PD rijkevoort Tel. 048-5371890 Fax 048-5372134 e-mail fireengineers@ vanhooft.nl www.vanhooft.nl Bartels ingenieursbureau Postbus 10217 7301 ge apeldoorn Tel. 055-3680540 Fax 055-3664598 e-mail: apeldoorn@bartels.nl www.bartels.nl Mvh adviseurs Bv brandpreventie, bouwplantoetsing brandveiligheid, Handhaving & Detachering brandpreventie specialisten Fonteinkruid 1 3931 WT Woudenberg Tel. 06-54310052 e-mail: info@mvhadviseurs.nl www.mvhadviseurs.nl Peutz B.v. Postbus 66 6585 ZH Mook Tel: 024 3570707 e-mail: info@mook.peutz.nl www.peutz.nl
556
nummer 10 oktober 2008
vaste adverteerders (contracthouders) worden gratis in één rubriek opgenomen voor een heel jaar. Heeft u ook interesse, stuur dan uw gegevens naar het aangegeven adres, zie bon.
Floriaan B.v. Postbus 220 5300 ae Zaltbommel Tel. 0418-573800 Fax 0418-573801 e-mail: info@floriaan.nl www.floriaan.nl
Blusmiddelen
adviesbureau dijkoraad viavesta bv gotlandstraat 50 7418 aX Deventer Tel. 0570-519555 e-mail: brandpreventie@dijkoraad.nl www.dijkoraad.nl/brandpreventie
dSPa Postbus 6572 6503 gb nIjMegen Tel. 024-3789581 Fax024-378583
dgMr Postbus 153 6800 aD arnhem Tel. 026 351 21 41 Fax 026 443 58 36 e-mail: info@dgmr.nl www.dgmr.nl ingenieursbureau te riele B.v. Postbus 72 7390 ab Twello Tel. 055-3231181 Fax 055-3231095 e-mail: info@terielebv.nl www.terielebv.nl
amigo Safety nederland Postbus 6001 2702 aa Zoetermeer Tel. 079-3315363 Fax 079-3315025
Bouwbedrijf vaessen algemeen bouwbedrijf Postbus 239 4940 ae raamsdonkveer Tel. 0162-522120 Fax 0162-520274
Brandweerhandboek StP veiligheid & techniek Tunnelstraat 7a 6114 aS Susteren Tel. 046-4859849 Fax 084-7273924 e-mail: info@brandweerhandboek.nl www.brandweerhandboek.nl
Alarmontvangers
Brandweermaterialen & brandweervoertuigen
P2000shop Postbus 15 5563 Zg Westerhoven Tel. 013-2134104 Fax 013 7113018 www.p2000shop.nl
kenbri Fire Fighting Bv Postbus 85 3250 ab Stellendam Tel. 018 7493588 Fax 018 7493066 www.kenbri.com
Alu/rvs Bewerkingen Machinefabriek het Stempel B.v. Postbus 191 3330 aD Zwijndrecht Tel. 078-6104055 Fax 078-6104010 e-mail: info@het-stempel.nl www.het-stempel.nl
Beveiliging adt Fire & Security Vlierbaan 6-12 2908 Lr Capelle aan den Ijssel Postbus 285 2900 ag Capelle aan den Ijssel Tel. 010 258 48 48 Fax 010 442 32 50 e-mail:adt.nl@tycoint.com www.adtfireandsecurity.nl
hobrand holugt bv Postbus 6129 4000 HC Tiel Tel. 0345 682544 Fax 0345 683364 www.hobrand.nl
Brandkranen avk nederland B.v. Postbus 73 8170 ab Vaassen Tel. 0578-574490 Fax 0578-574459 www.avknederland.nl
Brandwerend glas vetrotech Saint gobain europe Postbus 15 6000 aa Weert Tel. 0495-574435 Fax 0495-574436
Waar kunt u terecht voor producten en diensten? voor meer informatie kunt u contact opnemen met Advertentieverkoop Bureau van vliet Postbus 20, 2040 AA Zandvoort telefoon 023 - 5714745, fax 023 - 5717680
Brandwerende Utiliteitsdeuren
limburgia Utiliteitsdeuren Postbus 4004 6080 aa Haelen Tel. 0475 592727 www.limburgia.nl
Brandweerkleding carhartt EMEa B.v. Het Poortgebouw beech avenue 54-80 1119 PW Schiphol-rijk Klantenservices Tel. 0529-469910 Tel. 020-6586100 Fax. 020-6586111 e-mail: info@carhartt.com www.carhartt.com MEkkEY Industriestraat 191 7553 Cn Hengelo OV Tel. 074 2782266 Fax 074 2780517 e-mail: info@mekkey.nl www.mekkey.nl nijhof Safety Bv Sloetsweg 100 7552 HP Hengelo nederland Tel. +31 74 291 40 85 Fax: +31 74 242 32 54 e-mail: info@nijhofsafety.nl www.nijhofsafety.nl de Brandweerwinkel Van der Takstraat 70 3071 LM rotterdam Tel. 010-4863201 Fax 010-4233056 e-mail: info@brandweerwinkel.nl www.brandweerwinkel.nl
Brandwacht & Beveiliging BBn Brand Beveiliging nederland Bv hvd Beveiliging Bv alexander Flemingstraat 37 Postbus 484 1800 aL aLKMaar Tel. 072-5405216 Fax 072-540 4792 e-mail: info@brandwachten.com www.brandwachten.com
Brandbeveiliging applicom Hulzenseweg 10-20 6534 an nijmegen Tel.024 3522571 Fax 024 3522579 welkom@applicom.nl www.applicom.nl
Brandwerende ventilatieroosters van hillo luchttechnische apparaten Kievitweg 5 ‘Industrieterrein Moerdijk’ Havennr. 491, 4791 rW Klundert Tel. 0168 382600 Fax 0168 382610 e-mail: info@vanhillo.nl www.vanhillo.nl
Certificatie & Inspectie kiwa certificatie en keuringen Postbus 70 2280 ab rijswijk Sir W.Churchill-laan 273 2288 ea rijswijk Tel. 070 4144400 Fax 070 4144420 e-mail: info@kiwa.nl www.1kiwa.com/brand
Droogkasten & reinigingsmachines harstra instruments Postbus 186 3890 aD Zeewolde Tel. 036-5222142 Fax 036-5222152 laundry b.v. Industrieweg 10 Postbus 7015 3286 Zg Klaaswaal Tel. 0186 572900 Fax 0186 573210 e-mail: laundry@laundry.nl www.laundry.nl Miele Professional De Limiet 2 4131 nr Vianen Tel. 0347-378883 Fax 0347-378429 e-mail: professional@miele.nl www.miele-professional.nl
Detachering brandweerpersoneel Paraat Brandbeveiliging Turfstekerstraat 30 1431 ge aalsmeer Tel:0297 230590 Fax 0297 230591 www.paraat.nl
Geboorde brandputten aquaned Watertechniek Postbus 85 4715 ZH rucphen Tel. 016-5313350 www.aquaned.com
sdu Uitgevers
B&B reGIster
Beemsterboer B.v. De Veken 10 1716 Ke Opmeer Tel. 022-6351860 Fax 022-6351092 grondbooronderneming J. hörmann B.v. rollecate 61 Postbus 28 7710 aa nieuwleusen Tel. 0529-480910 Fax 0529-485460 verhey toldijk B.v. Zutphen emmerikseweg 9 7227 De Toldijk Tel. 0575-452041 Fax 0575-452051 Mos grondwatertechniek boonsweg 11 3274 LH Heinenoord Tel 0186 607100 www.mos.nl grondboringen iJsselmuiden Spoorstraat 37 8271 rg Ijsselmuiden Tel. 038-3336099 Fax 038-3336098 e-mail: info@grondboringen.eu www.grondboringen.eu verhoeve Watertechniek bv Industrieweg 23 4762 ae Zevenbergen Tel. 016 8336030 Fax 065 1210209 e-mail: info@verhoevewt.com www.verhoevewt.com
Generatoren Elja Power bv baanhoek 144 3361 gM Sliedrecht Postbus 278 3360 ag Sliedrecht Tel. 018 4490740 Fax 018 4490750 e-mail: info@eljapower.nl www.eljapower.nl
Handlampen Safety-lux nederland B.v. nijverheidswerf 37 1402 bV bUSSUM Tel. 035-6914476 Fax 035-6915474 e-mail: info@safety-lux.nl www.safety-lux.nl
Hulpverleningsgereedschappen Weber rescue nederland exclusief dealer voor de verkoop en service van Weber-Hydraulik producten in nederland. Delta Industrieweg 15 3251 LX Stellendam Tel. 0187493588 Fax 0187493066 e-mail: Info@weber-rescue.nl www.weber-rescue.nl
Isolatie recticel insulation Postbus 1 4040 Da Kesteren Tel: 0488 4894000 e-mail: Insulationinfo@recticel.com www.recticelinsulation.nl
Brand&Brandweer
Klantgerichte bedrijfsvoering van Pinxteren interim & advies Postbus 75 2060 ab bloemendaal Tel. 023-5254044 www.vanpinxteren.net
oefenmaterialen vdk B.v. handelsonderneming Langenakker 22 5731 jS Mierlo Tel. 0492-667357 Fax 0492-667735
haagen Fire training Products Industrieweg 5 5111 nD baarle-nassau Tel. 013 5076800 Fax 013 5076808
olie- en calamiteitenbestrijding vandoclean B.v. Stevenshof 21 5109 TX ‘s gravenmoer Tel. 0162-370390 Fax 0162-370392 Mobiel: 06-53706000 e-mail: Info@vandoclean.nl www.vandoclean.nl
opl. verkeersveiligheid Brandweerchauffeur antislip & rijvaardigheidscentrum diBo K. Doormanstraat 15 7825 VS emmen Tel. 0591-767571 Fax 0591-615908 www.dibo-emmen.nl Slipstream consultancy Verzetsraat 76 7671 gL Vriezenveen Tel. 0546-567792 Fax 0546-565489 vZn Pastoorsmast 5 5673 TC nuenen Tel. 040 2838388 www.vzn.nl
opslagsystemen gevaarlijke stoffen vandoclean B.v. Stevenshof 21 5109 TX ‘s gravenmoer Tel. 0162-370390 Fax 0162-370392 Mobiel: 06-53706000 e-mail: Info@vandoclean.nl www.vandoclean.nl
organistatieadviesbureau vonk competentie Expertise assiesstraat 2F 8011 XT ZWOLLe Tel. 038-4227888 www.vonkcompetentie.nl
Persoonlijke beschermingsmiddelen MSa nederland Postbus 39 1620 aa Hoorn Tel. 022-9250303 Fax 022-9211340
reddingsgereedschappen holmatro rescue Equipment Postbus 33 4940 aa raamsdonkveer Tel. 0162-589200 Fax 0162-522482 www.holmatro.com
schuimvormende middelen
vandoclean B.v. Stevenshof 21 5109 TX ’s gravenmoer Tel. 0162-370390 Fax 0162-370392 Mobiel: 06-53706000 e-mail: Info@vandoclean.nl www.vandoclean.nl Solberg Scandinavian aS p/a bisschopshoeve 17 4817 Pr breda Tel. 06-46738567 joop@articfoam.com www.articfoam.com
software cebes administratieve automatisering c.v. Postbus 281 6000 ag Weert Tel. 0495-543211 Fax 0495-543174 e-mail: info@cebes.nl www.cebes.nl regi Star B.v. De Mulderij 4a 3831 nV Leusden Tel. 033-4953381 www.regi-star.nl
stickers letas Stickerservice Postbus 32016 6370 ja Landgraaf Tel. 045-5312580 Fax 045-5691700
Uitlaatgasafzuiging
Uniformen en bluskleding
Waterkanonnen holleman B.v. Postbus 64 1500 eb Zaandam Tel. 075-6123272 Fax 075-6123409 www.hollemanmachine.nl
J. Zwart en Zoon B.v. Postbus 32 1906 Zg Limmen Tel. 072-5051638 e-mail: info@uniformkleding.nl www.uniformkleding.nl
Werken op hoogte en/ hoogteredding
Smit en van rijsbergen Zijlweg 148c 2015 bj Haarlem www.uniformspecialisten.nl
ascent Safety Bv Siliciumweg 61a 3812 SW amersfoort Tel. 033-4480680 Fax 033-4480490 info@ascent.nl www.hoogwerk.nl
verhuur & verkoop van voertuigen en brandweermaterialen agterhuis en Fien Hanzeweg 13 8061 rC Hasselt Tel. 038 3636518 e-mail: agterhuis@infracom. info
Werving en selectie leeuwendaal Postbus 1255 2280 Cg rijswijk Tel. 070-4142700 Fax 070-4142600 e-mail: wens@leeuwendaal.nl www.leeuwendaal.nl
vluchtdeurbeveiliging PMg Safety for doors Postbus 316 2200 aH noordwijk Tel. 071-3611628 Fax 071-3611869 e-mail: info@nooduitgang.nl www.nooduitgang.nl
vluchtwegaanduiding Betalight B.v. Drosteweg 20 3881 Pg Putten Tel. 0341-491231 Fax 0341-492066 e-mail: info@betalight.nl www.betalight.nl
vluchtwegen amigo Safety nederland Postbus 6001 2702 aa Zoetermeer Tel. 079-3315363 Fax 079-3315025
overlander Bv Morseweg 2 3899 bP Zeewolde Tel. 036-5219200 Fax 036-5234430
Ook wij willen opgenomen worden als bedrijf! Stuurt u mij vrijblijvend informatie over hoe mijn product of dienstverlening vermeld kan worden in deze rubriek. bedrijf/organisatie Postadres Postcode/woonplaats Telefoonnummer Faxnummer gewenste rubrieken
o per rubriek, per uitgave d 42,50,o per rubriek heel jaar (11 uitgaven) d 335,Prijzen exclusief bTW Datum
Handtekening
" " "RAND "RANDWEER
U kunt deze bon sturen of faxen naar: bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040 aa Zandvoort, Telefoon 023 - 5714745. Fax 023 - 5717680.
nummer 10 oktober 2008 557
Kerkbrand is vals alarm
BRAND&BRANDWEER Brand&Brandweer is het officiële orgaan van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Brandweer en Hulpverlening (KNVBH) en het communicatiemagazine van de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding (NVBR)
De brandweer in Amersfoort is halverwege september voor niets uitgerukt. De brandweer kreeg een melding binnen dat er een brand was in de Evangelische Lutherse Kerk. De politie, die als eerste ter plaatse was, ziet inderdaad rook uit de kerk komen. Omdat de kerk midden in de oude binnenstad ligt, zette de brandweer voor de zekerheid meteen een derde TS in.
Oktober 2008 - nummer 10 Jaargang 32 REDACTIE-ADRES
Brand&Brandweer t.a.v. redactiesecretariaat Brand&Brandweer, Postbus 20025, 2500 EA Den Haag, tel. (058) 2160862, e-mail: brand&brandweer@sdu.nl
Bij de kerk aangekomen, ziet de brandweer al snel dat het om een vals alarm gaat. De bewoners naast de kerk hadden namelijk een open haard aangestoken. De rook van de open haard is via een ventilatierooster de kerk binnengekomen. Hierdoor leek het net alsof de kerk in brand stond. De brandweer gaat samen met de bewoners kijken, hoe ze dit in de toekomst kunnen voorkomen.
REDACTIE
Ing. S.J.M. Wevers, regionaal commandant Hulpverleningsdienst Regio Twente Drs. J.J.L.M. Janssen, burgemeester van Zeist Drs. A.J. van Maren, brandweer Ede Ing. C.A. de Raadt, voorzitter Brandveilig Bouwen Nederland Mr. J.B.M. Tilman, directeur NVBR F. van der Veen, brandweer Gooi en Vechtstreek EINDREDACTIE
PS Produkties: Ingrid Spijkers, Christel Pieper, e-mail: info@ps-produkties.nl AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE
Brandweer Hilversum, brandweer Giethoorn, brandweer Tytsjerksteradiel, Roel Dijkstra, FBF.NL, Peter Hofman, Koos Janssen, Christian Jongenotter, Jos van Leeuwen van Brandweer Zuid-Limburg, Ed Oomes, PS Produkties, Jaring Rispens, Your Captain luchtfotografie Utrecht. ONTWERP EN OPMAAK
Dupuis Communicatie bv, Rotterdam
Lijst van adverteerders Pagina
ADT Security Services
512
UITGEVER
Pagina
Peutz BV
550 518
Applicom
500
P2000 shop
Artesis
544
Regio safe
AVK Nederland BV
518
SDU
526
Brandweer Enschede
550
Vaessen Algemeen Bouwbedrijf
548
DSPA.nl
514
VanDoClean bv
522
Elja Power bv
544
Van Hillo Luchttechnisch
548
Evangelische omroep
544
Veiligheidsregio NO
555
Gemeente Amsterdam
552
Verhoeve watertechniek
548
Gemeente Rhenen
554
Volvo Truck en Bus
C2
Gemeente Waterland
553
Witkamp
518
Grondboringen
500
Zilveren Kruis Achmea
545
Ilpam
522
Zwart uniform
526
Instituut voor veiligheid
544
Interfere
514
J. Hormann BV
522
KLS van den Berg
526
Kompas BHV
548
Laundry BV
514
Letas Stickerservice
514
Limburgia Utiliteitsdeuren
C3
MSA Nederland BV
C4
Mekkey
526
Memory Group
523
558
nummer 10 oktober 2008
500
Sdu Uitgevers: R.W. Roos Postbus 20025, 2500 EA Den Haag, e-mail: r.roos@sdu.nl ADVERTENTIE-ACQUISITIE
Tarieven, reserverings- en sluitingsdata op aanvraag beschikbaar bij: Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. (023) 571 47 45, fax (023) 571 76 80, e-mail: zandvoort@bureauvanvliet.com, www.bureauvanvliet.com Informeer ook naar de mogelijkheden voor combinatieadvertenties in Brand&Brandweer, GRIP4, Brandweeralmanak en/of Brandweeragenda! Sluitingsdata advertenties en bijsluiters 2008
November December
7 oktober 11 november
ABONNEMENTEN
Opgave van abonnementen en adres-wijzigingen: Sdu Klantenservice, Postbus 20014, 2500 EA Den Haag, tel. (070) 378 98 80, fax (070) 378 97 83, e-mail: sdu@sdu.nl, www.sdu.nl/brandweer Het abonnement op Brand&Brandweer kost d 55,95 (incl. BTW en verzendkosten, 11 nummers). Indien reeds geabonneerd op Brand&Brandweer kost een aanvullend abonnement op GRIP4 d 29,50, Prijs los nummer: d 8,-, prijs luxe verzamelband d 8,-. (prijzen zijn inclusief 6% BTW en verzendkosten). Een abonnement geldt voor een jaar en wordt automatisch met een jaar verlengd, tenzij uiterlijk twee maanden voor het verstrijken van het abonnementsjaar schriftelijk wordt opgezegd bij Sdu Klantenservice (zie adres hierboven). Wilt u reageren op een artikel, of een onderwerp/artikel aandragen voor publicatie in B&B, neem dan contact op met de redactie via brand&brandweer@sdu.nl. De redactie houdt zich het recht voor artikelen in te korten dan wel journalistiek aan te passen. © Sdu Uitgevers 2008 Alle rechten voorbehouden. Alle auteurs rechten en databankrechten ten aanzien van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij Sdu Uitgevers bv. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet 1912 gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Op al onze producten zijn onze leveringsvoorwaarden van toepassing. Zie hiervoor onze website www.sdu.nl Persoonsgegevens worden bewerkt voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst en om u van informatie te voorzien over Sdu Uitgevers bv en andere zorgvuldig geselecteerde bedrijven. Indien u geen prijs stelt op deze informatie, kunt u dit schriftelijk melden bij Sdu Klantenservice. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden auteurs, redacteuren en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of onvolkomenheden. ISSN 01656-4675
Sdu Uitgevers
Wij hebben als eerste de vuurdoop doorstaan
Jaarlijks worden in Nederland nog steeds
te voldoen, vonden wij. Limburgia Utili-
productcertificaat. Omdat we een constante
zo’n 5.000 mensen het slachtoffer van
teitsdeuren komt daarom als eerste produ-
veiligheid willen waarborgen, houdt SKH
brand. Als toonaangevend producent van
cent met het Binnendeuren Brandlabel. Een
(Stichting Keurmerk Hout) streng toezicht
utiliteitsdeuren nemen we onze verant-
duidelijk herkenbaar label in de hangzijde
op de juiste toepassing van dit label. Zowel
woordelijkheid om dit cijfer omlaag te
van de deur dat brandveiligheid in één
bouwcontroleurs en bouwinspecteurs als
krijgen. Al jaren ontwikkelen we
opdrachtgevers, architecten, bestek-
brandwerende binnendeuren zonder
schrijvers, aannemers, gebouweigenaren,
concessies te doen aan kwaliteit,
brandweer en (gemeentelijke) overheden
functionaliteit en creativiteit. Het
zijn gebaat bij de duidelijkheid en zeker-
was tot nu toe echter nog niet zo
heid die dit label biedt. En blijft bieden.
eenvoudig te zien of een deur
Limburgia legt de lat namelijk hoog en
brandwerend is of niet. Terwijl in bij-
investeert continu in onderzoek en in-
voorbeeld de gevel- en glasindustrie
novatie op het gebied van brandveilig-
al jaren labels en coderingen worden
heid. Elke dag weer. Want als het om
gebruikt die duidelijk aantonen dat
brandveiligheid gaat neem je geen risico’s. Je neemt je verantwoordelijkheid.
producten brandveilig zijn. Wij hoorden
oogopslag zichtbaar én inzichtelijk maakt.
steeds meer geluiden uit de markt die aan-
Herkenbaar, dus eenvoudig en snel te con-
Meer informatie over ons assortiment
gaven dat als het gaat om het inzichtelijk
troleren. Op het label is duidelijk te zien dat
brandwerende binnendeuren en het Binnen-
maken van brandveiligheid, een duidelijk
onze binnendeuren nu al voldoen aan de
deuren Brandlabel vindt u op: limburgia.nl
label onmisbaar is. Ook voor de utiliteits-
strengere testnorm brandwerendheid NEN-
deurenbranche. Tijd om aan deze behoefte
EN 1634-1 en aan het KOMO-attest-met-
Limburgia deuren. Als eerste herkenbaar brandveilig
keuze van rug pla
at
nstellen e d n a b e dive rs
mee rd
atische e re pneum
o pties
monitoring keuzes
Nu kan je je eigen op maat gemaakte MSA ademluchttoestel samenstellen. Met meer dan 4.000 mogelijke combinaties, allemaal EN 137:2006 [2] gecertificeerd, vind je zeker het ademluchttoestel dat past bij jou. Om te ontdekken hoe eenvoudig het is om naar eigen inzicht jouw MSA ademluchttoestel samen te stellen, bel 0229 25 03 03 of probeer het op
www.msa-scba.com