" " "RAND "RANDWEER
12 deceMber 2008
• Misverstanden na explosie Dordrecht • CBS cijfers onvolledig? • Brandweer bereidt zich voor op jaarwisseling
vakblad v akblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding
Investeren in brandweerduiken
jaargang 32
Straalpijp Ultimatic F07 HD
Waterkanon Partner Lite Oscillerend
Straalpijp Ultimatic F07 LD
Waterkanon Partner Oscillerend
• Lanceert nieuwe generatie lichtgewicht en uiterst compacte waterkanonnen • Exclusief verkrijgbaar bij Algebra! • Marktleider op het gebied van brandbestrijding. De innovatieve straalpijpen en waterkanonnen behoren tot de top op het gebied van brandbestrijding en kenmerken zich door hun ergonomisch ontwerp en de uiterst effectieve manier van blussen.
www.algebrabv.com James Wattweg 40 • 3133 KK Vlaardingen • Telefoon: +31 (0)10 - 435 50 22 • E-mail: info@algebrabv.com
INHOUD
nummer 12 december 2008
665
Coverstory 642
Investeren in brandweerduiken
De VNG gaat de rechtspositie van de vrijwilliger aanpassen. De Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers (VBV) vindt dat zij niet genoeg worden betrokken bij de aanpassing van deze rechtspositie. 666
Na verschillende duikincidenten is het duidelijk dat het huidige brandweerduiksysteem moet worden aangepast. Veel korpsen onderschatten de risico’s van het duiken en leven de regels niet altijd na. De NVBR en de IOOV komen met een systeembeschouwing over duiken.
ARTIKELEN 634
669
674
Elk jaar presenteert het CBS een nieuwe brandweerstatistiek. Maar hoe betrouwbaar zijn de gegevens van het CBS? René Hagen, lector Brandpreventie bij de brandweeracademie heeft hier zo zijn twijfels over. 644
Op weg naar een professionele duikorganisatie
Brandweer volgt uitruk door live-videobeelden
Brandweer Meppel heeft twee camera’s op de hoogwerker waarmee videobeelden van de uitruk worden opgenomen en doorgestuurd naar de kazerne. Zo kunnen vrijwillige brandweerlieden die in de kazerne achterblijven het incident toch live volgen. 649
Het Gebruiksbesluit van kracht
Per 1 november is het gebruiksbesluit van kracht. De eerste meldingen stromen nu geleidelijk aan bij de brandweer en gemeenten binnen. 660
‘Voor mij hoeft het geen Oud en Nieuw te worden dit jaar’
Agressie tegen hulpverleners komt steeds vaker voor. Vooral met oud en nieuw moet de brandweer het ontgelden. Verschillende brandweerkorpsen vertellen hoe zij zich voorbereiden op deze feestelijke nacht.
Van adviseur BRZO naar professioneel toezichthouder
De rol van de brandweer bij het toezicht op de meest risicovolle bedrijven verandert ingrijpend. Geen vrijblijvende adviezen meer, maar professioneel en uniform toezicht.
Naar aanleiding van het symposium brandweerduiken spreekt de redactie van Brand&Brandweer verder over dit onderwerp. 648
Onderzoek vluchtgedrag
Is het vluchtgedrag van mensen anders als ze zich in echte ruimte bevinden dan wanneer ze in een virtuele ruimte zijn? Het NIFV voerde een aantal experimenten uit om dit te onderzoeken.
Misverstanden bij explosie Dordrecht
‘Cijfers brandweerstatistiek onbetrouwbaar’
Meer en sneller informatie door mobiele werkplek
De brandweer van Nijmegen en veiligheidsregio Kennemerland creëerden mobiele werkplekken.
Bij reinigingsbedrijf Den Hartogh in Dordrecht vindt 30 oktober een explosie plaats. De brandweer rukt massaal uit en schaalt op naar GRIP 2. 638
Vrijwilligers in actie voor rechtspositie
Rubrieken 629 630 641 647 649 652 655 659 663 677 686
Van de redactie Actueel Punt edu Vraag-antwoord Dubbelinterview Oefenrubriek NVBR-katern Brandweer over zee De website van Kazerne/voertuig Colofon en lijst van adverteerders
Op de voorpagina: 'Investren in brandweerduiken'. Foto: Michel van der Linden Brand&Brandweer
nummer 12 december 2008 627
%FUBDIFSJOH WBO #SBOEXFFSQFSTPOFFM 3FHJP4BGF IFFGU FSWBSFO CSBOEXFFSQFSTPOFFM NFU WFSTDIJMMFOEF DPNQFUFOUJFT CFTDIJLCBBS WPPS [PXFM LPSUF BMT MBOHF UFSNJKO
t #SBOEXFFSEJFOTUFO
FO QFSTPOFFM t #SBOEXBDIUUPF[JDIU t &)#0 EJFOTUFO t /BCMVTXFSL[BBNIFEFO t *OUFSWFOUJFUFBN t 7FSIVVS CSBOEXFFSNBUFSJFFM
3FHJP4BGF JT VVS QFS EBH CFSFJLCBBS FO CFTDIJLCBBS
&B 90x130 Kl.indd 1
XXX CSBOEXBDIUFO OM
Applicom Zeker in brandveiligheid!
16-09-2008 15:27:01
UÊ UÊ UÊ UÊ
`Û ÃiÀ } *À `ÕVÌi Ì>}i " `iÀ Õ`
BOUWKUNDIGE BRANDPREVENTIE
Hulzenseweg 10-20 UÊNijmegen UÊT: +31 (0)24 35 22 571
www.applicom.nl
j Êi ÌÀiiÊi Êjj Ê>> ëÀii «Õ ÌÊ ÊLÀ> `«ÀiÛi Ì i
628
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
VAN DE REDACTI E
De brandweerstatistieken, oftewel: ‘hier stimmt etwas nicht!’
S
tatistiek is de wetenschap, de methodiek en de techniek van het verzamelen, bewerken, interpreteren en presenteren van gegevens. Ook over branden en de brandweer hebben statistieken altijd al een grote rol gespeeld. De eerste statistieken werden vooral gemaakt voor en door verzekeraars, die daarop hun polisbeleid richtten. Vanaf de jaren dertig werd ook door het Centraal Bureau voor de Statistiek een aparte brandweerstatistiek gemaakte. Het CBS verzamelt dus al gegevens over de brandweer sinds 1933. Aanvankelijk werden deze samen met politiecijfers gepubliceerd. Vanaf 1950 werden de brandweercijfers afzonderlijk gepubliceerd in de ‘Statistiek der Branden’ die in 1993 overging in de ‘Brandweerstatistiek’. In het recent verschenen rapport ‘de Brandweerstatistiek 2007’ van het CBS rapport staan ook weer allerlei ‘cijfers’ en ‘weetjes’ over ons vak. Nu zijn er echter de laatste jaren een aantal andere ‘spelers op het veld’ gekomen die ook hun eigen brandweercijfers genereren. Als eerste zijn we gestart met een aantal Brandonderzoeksteams in Nederland. Uit de eerste ervaringen met TBO’s in Nederland (Team Brand Onderzoek) blijkt dat onze eigen empirisch ontwikkelde cijfers wel erg afwijken van de CBS-cijfers. De schrik slaat toe! Als tweede zijn een aantal regio’s (waaronder mijn eigen) al zo’n twee tot drie jaar in staat om eigen regionale cijfers te presenteren over branden en hulpverleningen. Wederom slaat de schrik toe want de cijfers ‘matchen’ niet met elkaar. Derrick (de hoofdcommissaris uit de Duitse krimiserie) zou zeggen: ‘Harry, hier stimmt etwas nicht’. Ik kom meer en meer tot de conclusie dat de CBS-cijfers soms volledig de plank misslaan. Of het nu over opkomsttijden gaat of over slachtoffers en gewonden bij brand: ‘Hier stimmt etwas nicht!’ Zijn de CBS-cijfers dan wel goed genoeg om er conclusies aan te verbinden? Zijn de cijfers wel scherp genoeg om er de brandweer mee te gaan sturen? We nemen dus beslissingen over de ontwikkeling van ons brandweervak op basis van cijfers die we niet goed genoeg kennen en die we zelf niet controleren en goed keuren. Toch wel zorgwekkend! Zo concludeer ik uit de CBS-cijfers over 2007 dan het aantal branden met bijbehorende schade stabiel is over de laatste 5 jaar, net als het aantal doden bij brand. Per jaar zo’n kleine 48.000 branden met d 900 mljn. aan schade. Het aantal doden bij brand blijft stabiel op zo’n 75 per jaar. Daar tegenover staat een kostenuitzetting van de brandweer van d 585 mljn. (2002) naar zo’n d 913 mljn. (2007). Als ik dan zo over de cijfers van de laatste vijf jaar een korte analyse loslaat dan
Brand&Brandweer
zijn de kosten bijna verdubbeld waarbij het resultaat (branden, schade en doden) bijna niet veranderd is. Maar ja, kan ik deze cijfers vertrouwen? Kan ik hier conclusies aan verbinden terwijl ik weet dat cijfers vaak niet kloppen? Wat kan ik dan nog met deze gegevens? Ik heb een half jaar geleden ook al eens over deze problematiek geschreven bij het uitkomen van een Inspectierapport over onze opkomsttijden. Nu, bij het verschijnen van de CBS-cijfers over 2007 wordt mijn gevoel alleen maar weer versterkt; de landelijke cijfers zijn onnauwkeurig. En volgens mij wordt het nu echt tijd om dat eens te veranderen, we moeten als brandweer zelf onze sturingscijfers gaan maken en presenteren! Het aantal branden, personeelsopbouw, opkomsttijden, schadebedragen, aantal rookmelders……………etc. Als we een Lerende Organisatie willen zijn dan moeten we investeren in onze eigen ‘Brandweercijfers’. We moeten onze ‘eigen’ brandweerstatistieken gaan ontwikkelen om vervolgens via ons kennisinstituut goede analyses, conclusies en aanbevelingen te kunnen maken voor het veld. En……volgens mij moet dat niet zo moeilijk zijn. Er zijn al een paar mooie voorbeelden van regio’s die alle uitrukgegevens op de meldkamer op een redelijke open manier opslaan. Rechtstreeks vanuit het meldkamersysteem kunnen dan per straat, incident, wijk, korps, regio, etc. alle gewenste gegevens op elk gewenst moment van de dag opgevraagd worden. Als we dit nu 25 maal in Nederland organiseren dan moet het toch mogelijk zijn om deze in een netwerkstructuur te koppelen en de ‘Landelijke gegevens’ on-line bij de bron op te halen. Op elk moment van de dag kan een overzicht aangemaakt worden. De toepassingen zijn enorm en we krijgen meteen zicht op de prestaties van ons brandweerwerk. Daarnaast kunnen de TBO’s vanaf 2009 een schat aan praktijkgegevens ophoesten die toch een ander beeld geven dan onze gecreëerde werkelijkheid van de laatste tien jaar. Eigen brandweerstatistieken ontwikkelen……………. Yes We Can! Stephan Wevers Hoofdredacteur
nummer 12 december 2008 629
ACTU EEL
Grote brand Veendam
‘De hal was leeg en stond gepland om gesloopt te worden.’ Een week eerder rukte de brandweer ook al uit naar het desbetreffende pand voor een brandmelding. Met behulp van een warmtebeeldcamera was de brandhaard snel opgespoord. Omdat deze zich vlakbij de ingang van het pand bevond, was het toen nog verantwoord om met ondersteuning van repressieve ventilatie een binnenaanval te doen, waardoor de brand snel in de kiem gesmoord werd. Deze keer was de brand bij ter plaatse komen ter ver in ontwikkeling om een verantwoorde binnenaanval te doen. Het achterste gedeelte van het pand bestond uit een bitumen dakdekking. ‘Bij de keuze voor een defensieve brandbestrijding hadden we voor het nablussen van de bitu-
foto: FBF.NL
Een grote brand in Veendam heeft 14 november een lege meubelhal in de as gelegd. ’s Nachts rond twee uur kwam de melding binnen. ‘Een binnenaanval was te gevaarlijk en daarom hebben we het pand gecontroleerd uit laten branden’, aldus Richard Lubben, postcommandant van Veendam.
men dakbedekking alsnog het pand moeten betreden’, aldus Lubben. ‘Dit was gelet op de staat van het gebouw niet wenselijk en daarom hebben we besloten het gebouw gecontroleerd te laten afbranden.’ Links en rechts van de meubelhal stonden nog twee sloopwoningen. Lubben: ‘Doordat we het aangrenzende slooppand hebben kunnen behouden is de daarnaast gelegen slager gespaard gebleven. Als we
de overslag niet hadden kunnen voorkomen, dan was de slagerij mogelijk ook in vlammen opgegaan. Benedenwinds lag verder nog een appartementencomplex voor senioren. De meetploeg van Hoogezand heeft hier metingen verricht. De gemeten waardes lagen dermate laag dat de gekozen werkwijze gehandhaafd kon blijven.’
foto: FBF.NL
Winters weekend telt negen doden
Door sneeuwval, gladheid, hagelbuien en rukwinden zijn in het weekend zaterdag 22 en zondag 23 november zeker negen mensen het leven gekomen in het verkeer. De brandweer rukte veelvuldig uit. 630
nummer 12 december 2008
Het ergste incident gebeurde ter hoogte van Nunspeet. Bij een botsing tussen een touringcar en een personenauto kwamen zaterdag een vader, moeder en dochter uit Hilversum om het leven. Het zoontje ligt in kritieke toestand in het ziekenhuis. De
auto slipte, botste tegen de vangrail en werd geraakt door de touringcar. In Waarland kwam een 19-jarige man uit Petten om het leven toen de auto waar hij in zat naast de rijbaan belandde en tegen een boom botste. De bestuurder van de auto is zwaargewond overgebracht naar het ziekenhuis. In Wesepe raakte een 24-jarige man de macht over het stuur kwijt, waardoor hij op de verkeerde rijbaan terechtkwam en frontaal tegen een vrachtwagen botste. De automobilist overleed ter plaatste aan zijn verwondingen. In Nijkerk botste een 31-jarige man uit Voorthuizen tegen een boom. Vrijdag kostte het winterweer ook al aan drie personen op de weg het leven. Daarnaast waren er veel slip- en glijpartijen met minder ernstige gevolgen. De brandweer was actief bij het bevrijden van slachtoffers en het opruimen van het wegdek. Sdu Uitgevers
ACTU EEL
Brandweer Nijmegen zoekt materieel voor Curaçao Gibi Sirvania van de brandweer Nijmegen schrok afgelopen zomer zo van de deplorabele toestand van de brandweer op Curacao, dat hij terug in Nederland besloot iets te doen. Hij startte samen met Olaf van Kolck een inzamelingsactie. Van koevoet tot reddingsgereedschap: alles wat een TS vult, is welkom. Curaçao heeft 155.000 inwoners. In geval van nood zijn de bewoners aangewezen op de vier brandweerposten die het eiland telt. Al deze posten zijn bemand met een
Agenda 4 december Workshop beheersbaarheid van brand Hebt u onder meer het ontwerpen en toetsen van bouwplannen in uw takenpakket? Op 4 december verzorgt de Brandweeracademie de workshop Beheersbaarheid van brand. www.nifv.nl 11 december Workshop Gelijkwaardigheidsbeginsel De Brandweeracademie van het NIFV organiseert een workshop Gelijkwaardigheid. Daar wordt ingegaan op het gelijkwaardigheidsbeginsel uit het Bouwbesluit. www.nifv.nl
goed geoefende beroepsbezetting. In Curaçao bestaan dezelfde opleidingseisen als in Nederland. ‘Daar ligt het allemaal niet aan’, stelt Sirvania. ‘Ook bestuurlijk is de brandweer goed georganiseerd, maar op de werkvloer vervaagt het. Er is niet genoeg geld voor materiaal. Ze hebben niet eens genoeg ademluchttoestellen en maskers.’ ‘Na een inzet kunnen ze geen nieuw toestel pakken, iets wat voor ons vanzelfsprekend is’, vult Olaf van Kolck aan. De brandweermensen van het eiland hebben er volgens de Nijmeegse brandweerlieden alles voor over om de brandweer goed georganiseerd te krijgen en draaiende te houden. ‘Dat zegt iets over het enthousiasme voor het brandweerwerk. De brandweermannen daar nemen grote risico’s om hun bevolking in geval van nood te kunnen helpen. Ze moeten het echt hebben van hun improvisatievermogen. Sirvania: ‘Alles gebeurt daar met de
hand. Er is geen slijpschijf of ander geschikt redgereedschap. De reddingspogingen van de brandweer duren daardoor veel langer met alle gevolgen van dien.’ Sirvania en Van Kolck hebben inmiddels contact gelegd met bedrijven die materiaal en gereedschap aan de brandweer willen leveren. Enkele bedrijven hebben inmiddels hulp toegezegd. Naast bedrijven hebben Olaf en Gibi brandweerregio’s aangeschreven met hun verzoek om materiaal. Ook zoeken ze contact met Binnenlandse Zaken, om te kijken of hun initiatief niet botst met eventuele plannen van Binnenlandse Zaken. Heeft u korps overtollig (red)gereedschap en ander materiaal? Materialen die al afgeschreven zijn maar nog in het magazijn liggen? Mail naar g.sirvania@brandweer.nijmegen.nl of o.vankolck@brandweer.nijmegen.nl
Cartoon
11 december Beurs ‘samen voor een veilige en publieke taak’ Landelijke beurs van het programma Veilige Publieke Taak (ministerie van BZK) in Amersfoort. Op de beursvloer presenteren organisaties uit verschillende sectoren effectieve aanpakken en praktijkervaringen. www.veiligepublieketaak.nl 21 januari 2009 Symposium Bescherming cultureel erfgoed bij calamiteiten Het NIFV organiseert een symposium over de bescherming van cultureel erfgoed bij calamiteiten. Het is onder meer bedoeld voor directeuren, collectiebeheerders, conservatoren en beveiligingsmedewerkers van collectiebeherende instellingen, commandanten en medewerkers Preparatie, Preventie en Repressie. www.nifv.nl
Brand&Brandweer
nummer 12 december 2008 631
ACTU EEL
Oorkonde voor Van 56% naar 80% rookmelders in Assen brandweer Scherpenzeel foto: Marcel J. de Jong
Het twaalf leden tellende brandweerkorps van Scherpenzeel heeft een oorkonde gekregen van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen. Het brandweerkorps Scherpenzeel redde in februari een met de auto te water geraakte 40-jarige inwoonster van Langelille van de verdrinkingsdood. Door een uitstekende onderlinge samenwerking wisten zij de vrouw, die vier uur lang in ijskoud water had gelegen en door onderkoeling een lichaamstemperatuur van 23ºC graden had bereikt, uit de auto te halen en over te dragen aan het ambulancepersoneel. Burgemeester Gerard van Klaveren van de gemeente Weststellingwerf overhandigde de oorkonde 8 november aan het korps.
Dhr.H.Aalders (Energiewacht), Dhr.K.Stol (Actium), Burgemeester S. Heldoorn.
De gemeente Assen wil binnen drie jaar de rookmelderdichtheid verhogen van 56% naar 80%. Dit als onderdeel van een project waarmee de gemeente Assen samen met Woningstichting Actium en de Energiewacht de brandveiligheid thuis wil verhogen.
‘Onderzoek Schipholbrand moet over’ Het onderzoek naar de Schipholbrand moet worden heropend. Dat stelt onderzoeker Bas van den Heuvel. Hij denkt nieuwe feiten te hebben gevonden over de oorzaak en ontwikkeling van de fatale brand in het cellencomplex.
Aanleiding voor de actie is dat de regionale brandweer Drenthe (RBD) besloten heeft de opkomsttijd van de brandweer te verhogen van 8 naar 15 minuten. De gemeente Assen wil daarom de inwoners bewust maken van brandveiligheid thuis. Een van de onderdelen binVan den Heuvel deed zijn verhaal in een uitzending van het actualinen dit project is het beschikbaar stellen van rookmelders. teitenprogramma NOVA. Volgens hem zou er naast de brand in een cel Inwoners kunnen vanaf voorjaar 2009 een brandveiligheidcheck aanvan een uitgeprocedeerde asielzoeker nog een tweede, grotere brand vragen. Huishoudens die nog geen rookmelders hebben, krijgen er hebben gewoed. De asielzoeker is verdachte, omdat hij een brandje gratis twee aangeboden. De gemeente Assen zet samen met de zou hebben gesticht in zijn cel. Deze brand breidde uit naar andere Energiewacht vijf mensen met een participatiebaan in voor het uitdelen van het complex. Elf gedetineerden kwamen om het leven. voeren van de check. Hiermee bieden zij mensen met een uitkering de De Onderzoeksraad voor Veiligheid deed onderzoek naar de brand. kans om werkervaring op te doen. In totaal kunnen 6500 huishouNaar aanleiding van de resultaten zijn indertijd de ministers Piet dens worden voorzien van rookmelders. Woonstichting Actium gaat Hein Donner (Justitie) en Sybilla Dekker (VROM) afgetreden. De in 6500 huurwoningen rookmelders ophangen. Onderzoeksraad gaat serieus naar de nieuwe gegevens kijken. Naast het vergroten van de rookmelderdichtheid richt het project zich op het doorlopend informeren van Assenaren over de gevaren van brand en over wat inwoners kunnen Brandstichting blijkt vaker voor te komen dan gedacht. Het brandonderzoekteam van Apeldoorn doen om brand te voorkomen komt tot deze conclusie na een onderzoek naar binnenbranden in Apeldoorn en Epe. en vroegtijdig te ontdekken. Ook start de gemeente een In de afgelopen anderhalf jaar hebben de onderzoekers van brandweer Apeldoorn elke binnenbrand in educatief traject op basisschoApeldoorn en Epe onderzocht op de oorzaak en verloop van de brand. Van de 330 branden bleken zevenlen. Een docent van de brandtig aangestoken te zijn. Dit is gemiddeld één op de vijf branden. weer bezoekt jaarlijks alle 25 Tot nu toe werd er altijd aangenomen dat ongeveer één op de tien branden in deze regio zouden zijn scholen en legt uit wat de aangestoken. Dit betekent dat er een stijging van elf naar ruim twintig procent. gevaren van brand zijn. De uitkomst van dit onderzoek is reden voor uitbreiding van de onderzoekmethode naar zes andere Kinderen komen op deze brandweerregio’s. Roterdam-Rijnmond, Midden en West Brabant, Amsterdam-Amstelland, Twente, manier al op de lagere school Flevoland en de hele regio Noord en Oost Gelderland gaan komende tijd branden onderzoeken. meerdere keren in aanraking met brandveiligheid.
Vaker brandstichting dan gedacht
632
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
ACTU EEL
foto: PETER HOFMAN
Waterproef doet Nederland overstromen
Campagne ‘Geef hulpdiensten de ruimte’ Het ministerie van Verkeer en Waterstaat start de campagne 'Geef hulpdiensten de ruimte'. Deze campagne beweegt weggebruikers ertoe om goed op te letten hoe een hulpdienst wil passeren en daarvoor voldoende ruimte te geven. De campagne loopt tot en met 14 december 2008.
Nooit eerder oefenden bestuurders en operationele hulpverleners tegelijk één type ramp. Maar liefs 10.000 bestuurders en hulpverleners waren tussen 3 en 7 november in actie. Tijdens de massale oefening Waterproef werd Nederland zwaar getroffen door watersnood. Naast operationele oefeningen stond de eerste week van november vooral in het teken van bestuurlijke oefeningen. Verschillende scenario’s werden geoefend, zoals een dreigende overstroming van de kust en een daadwerkelijke overstroming van de rivieren. Ook kreeg de nafase en risico- en crisiscommunicatie volop aandacht. Nieuw was het oefenen volgens de toekomstige wet op de Veiligheidsregio en de regierol van de rijksoverheid. De Landelijke Operationele Staf fungeerde voor het eerst als landelijk operationeel commando. Hulpverleners en bestuurders blijken in staat adequaat in te spelen op de gevolgen van een watersnoodramp, zo concludeert voorzitter Jan Franssen van de Taskforce Management Overstromingen (TMO) vlak na de oefening. ‘Nederland kan een grote oefening als Waterproef aan. Tegelijkertijd is er zoveel geleerd dat we het in een volgende oefening ongetwijfeld nog veel beter doen.’ Hij pleit voor een tweejaarlijkse nationale oefeBrand&Brandweer
ning als onderdeel van een langjarig oefenprogramma bij overstromingen. Evaluatie De massaliteit van de oefening leidde volgens TMO niet tot chaos. De gevreesde kloof tussen bestuurlijke besluitvorming en hulpverleners en militairen in het veld was er volgens Franssen niet. De opschaling van de hulpverlening verliep redelijk goed, en er was een snelle besluitvorming. Wel moeten de gevolgen van besluitvorming eerder worden aangegeven, zo blijkt uit een eerste evaluatie. Andere verbeterpunten zijn de terugkoppeling van genomen besluiten tussen regio en rijk, de communicatie met burgers en het beter rekening houden met vitale infrastructuur en de omgang met hulpbehoevenden tijdens een evacuatie. In december verschijnt het evaluatierapport van Waterproef.
Hulpverleners en bestuurders blijken in staat adequaat in
Over het aanrijden door hulpdiensten zijn dit jaar uniforme afspraken gemaakt. Wanneer er geen file is, zal een hulpdienst links passeren. Bij files of drukte op de weg heeft de hulpdienst ruimte op de vluchtstrook. Op plekken waar geen vluchtstrook aanwezig is, hebben hulpdiensten steeds meer moeite om druk verkeer te passeren. Voortaan zullen ze proberen tussen de meest linker rijstroken door het overig verkeer te passeren. Om dit zo snel en veilig mogelijk te kunnen doen, maakt de campagne weggebruikers hiervan bewust. De files worden hiermee verkort, maar ook wordt het voor de hulpdiensten veiliger om zich door het verkeer te bewegen. Daarnaast zal Rijkswaterstaat permanente borden plaatsen om weggebruikers te attenderen. De campagne wordt gevoerd in samenwerking met het ministerie van BZK, Ambulancezorg Nederland, de NVBR, de politie en de gezamenlijke bergingsbedrijven. De campagne is onderdeel van de vanAnaarBeter-campagne Filevermindering. Deze campagne, bedoeld om op korte termijn de doorstroming van het verkeer te verbeteren, richt zich op het gedrag van weggebruikers.
te spelen op de gevolgen van een watersnoodramp nummer 12 december 2008 633
Brand van de maand
De rolluiken worden door de kracht van de explosie het pand uitgeblazen.
634
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
foto: Thymen Stolk
Brand van de maand
Misverstanden bij explosie Dordrecht: aardbeving en giftige stoffen Een enorme knal, een gewonde en alarmering voor een zwaar giftige 66-stof. De explosie bij reinigingsbedrijf Den Hartogh in Dordrecht bracht heel wat teweeg. De brandweer rukte massaal uit en schaalde op tot GRIP 2. Uiteindelijk viel het mee. Twee uur na de explosie kon iedereen weer naar huis. Door Marco van der Leest
H
et is donderdag 30 oktober, ’s ochtend 11 uur als er bij Den Hartogh aan de Kamerling Onnesweg in Dordrecht een enorme explosie plaatsvindt. Twee rolluiken, een aan de voorkant en een aan de achterkant, worden door de hoge druk het pand uit geblazen. Er is een gewonde, een 53-jarige Zwijndrechtenaar, medewerker van Den Hartogh. Hij heeft brandwonden aan het gezicht, maar zal geen blijvend letsel overhouden aan het ongeluk. Wonder boven wonder zijn er geen andere werknemers aanwezig. Het personeel van bedrijven in de omgeving schrikt zich een hoedje, zo merkt een journalist van het AD op. Bij bouwstoffenbedrijf Raab Karcher vallen spullen van de planken en wordt gedacht aan een straaljager die de geluidsbarrière doorbreekt. Medewerkers van keuken- en sanitairhandel Plieger denken zelfs aan een aardbeving. Hier valt gruis uit de plafonds.
Brand&Brandweer
nummer 12 december 2008 635
foto: Brandweer Dordrecht
Brand van de maand
Uiteindelijk blijkt het mee te vallen: twee uur na de explosie kunnen de hulpdiensten terug naar huis.
Verkeerde interpretatie centralist Om 11.09 uur komt er een melding binnen op de meldkamer, vertelt hoofdofficier van dienst Frans Hoeksma. ‘Van een explosie bij een bedrijf op het industrieterrein Dordtsche Kil 1.’ Op dat moment begaat de centralist een vergissing. Bij de explosie zijn wel degelijk gevaarlijke stoffen vrijgekomen, maar niet van de categorie 66, zoals de centralist heeft geïnterpreteerd. 66-stoffen mogen niet over de weg vervoerd worden en zijn zeer giftig. De brandweer rukt massaal uit. Er is een gaspakkenteam, er wordt opgeschaald naar GRIP 1 en daarna naar GRIP 2. Om 11.17 uur is de brandweer ter plaatse. Vanwege de vermeende gevaarlijke stof vindt eerst een verkenning op 150 meter afstand plaats. Safety first, luidt het credo. Al snel komt de bedrijfsdeskundige naar de Officier van Dienst van de brandweer. Volgens hem zou het niet gaan om een 66, maar om een 33-stof. Ofwel: hars in combinatie met MEK, Methylethylketon, dat zeer brandbaar is, maar niet giftig.
Routineproces mogelijk oorzaak van explosie
636
nummer 12 december 2008
Een enorme opluchting, aldus de Hoofdofficier van Dienst, die inmiddels ook aanwezig is. Metingen van de AGS onderschrijven het verhaal van de bedrijfsdeskundige, er hangen geen giftige dampen in en om het pand. De druk is van de ketel en de brandweer kan naar binnen. Hoeksma: ‘Wat we daar aantreffen? Dat valt mee. Er ligt van alles op de vloer, maar er is geen brand en de schade lijkt beperkt. De druk kon weg, doordat de rolluiken zijn weggeblazen. Ook de dakplaten waren ontzet. Gelukkig maar, anders was de schade nog groter geweest. Ook die ene gewonde heeft wat dat betreft geluk gehad.’ Sms-alert: geen gevaar volksgezondheid Hoewel er geen gevaar voor de volksgezondheid is, blijft de Kamerling Onnesweg toch enige uren afgesloten voor alle verkeer. Dat veroorzaakt een enorme verkeerschaos in de omgeving. Vrachtwagens moeten noodgedwongen langs de wegen wachten. Ondertussen zet de brandweer het pand van Den Hartogh af met linten, zodat de politie en de arbeidsinspectie nader onderzoek kunnen doen naar de oorzaak van de explosie. De brandweer, die met drie TS-en en een meldwagen is uitgerukt, ondersteunt de politie bij het informeren van de bevolking. Het gaspakkenteam mag onverrichter zaken naar huis. Bijzonder is het sms-alert die de brandweer en de politie hebben doen uitgaan in een straal van 1,5 kilometer. ‘Normaal gesproken worden er alleen sms-berichten verzonden als er gevaar dreigt voor de bevolking’, legt de Hoofdofficier van Dienst uit. ‘In dit
foto: Jurrian van der Hel
Brand van de maand
Afzetting van het gebied leidt tot verkeerschaos in de buurt.
geval was de boodschap: er is ‘geen’ gevaar voor de volksgezondheid. Een idee van de Officier van Dienst van de politie. De explosie moet in een groot gebied te horen zijn geweest, mensen worden toch ongerust. Daarom hebben we in het CoPI-overleg tot deze actie besloten. Uniek voor onze regio. Het sms-alert is nog niet geëvalueerd en ik heb ook nog geen reacties van mensen gehoord, maar ik verwacht dat we positieve kritieken krijgen.’ Vaker explosies bij Den Hartogh Na anderhalf uur zit het werk er voor de brandweer Dordrecht weer op. Het incident loopt met een sisser af. Geen gevaarlijke stoffen en slechts een gewonde. Toch is het niet de eerste keer dat er een explosie plaatsvindt bij Den Hartogh. Dat was elf jaar geleden ook al het geval, herinnert een Dordtenaar zich in het Algemeen Dagblad. Destijds, in augustus 1997, vielen er liefst vijf gewonden. Naar de oorzaak van de laatste explosie wordt nog gezocht. Volgens de bedrijfsdeskundige van Den Hartogh is het routine dat hars uit de tank met MEK wordt schoongemaakt. Wanneer de stoffen met elkaar in aanraking komen ontstaat een vloeistof. Mogelijk was er een ontstekingsbron voor nodig om de boel te laten ploffen. Er wordt gedacht aan een zaklamp, maar niets is nog zeker. Ook de omvang van de schade is nog niet bekend, hoewel die aanzienlijk zal zijn, verwacht Hoeksma. ‘De roldeuren zijn weg, dus daar zit nogal wat schade. Dakplaten zijn weggeslagen. Bouw en
Brand&Brandweer
Enorme verkeerschaos door afzettingeN Woningtoezicht van de gemeente Dordrecht heeft onderzoek gedaan naar de constructie. Dat bleek op het eerste gezicht mee te vallen. De constructie is niet onherstelbaar beschadigd. Ook weer een meevaller voor het bedrijf.’ Goede samenwerking hulpdiensten Over de samenwerking met de andere hulpdiensten is Hoeksma zeer te spreken. Dat heeft drie redenen. ‘We oefenen geregeld met elkaar, zitten vaak in CoPI-overleg en weten wat we van elkaar kunnen verwachten. We hebben ook veel geïnvesteerd in die samenwerking en dan zie je in de praktijk dat het soepel loopt. Wat natuurlijk ook meespeelt is dat na een uur de druk van de ketel is, omdat er geen giftige stoffen zijn. Dan kun je alles rustig, zonder spanning laten verlopen. Dat het ROT zo snel compleet is, heeft te maken met de voorbereidingen voor de regionale oefening Waterproef in een aantal actiecentra. Dan hoef je je mensen dus niet meer op te piepen. Mooi meegenomen.’ ■
nummer 12 december 2008 637
ON DERZOEK
foto: FBF.NL
‘Cijfers brandweerstatisti
Bij een brand in een woning in Krimpen aan den IJssel kwam begin november een zesjarig jongetje om het leven.
Eind oktober presenteerde het Centraal bureau van Statistiek (CBS) het brandweerstatistiek van 2007. Maar hoe betrouwbaar zijn de cijfers van het CBS? Volgens René Hagen, lector Brandpreventie van de brandweeracademie, ontbreken teveel gegevens om een goede conclusie over de brandweerzorg in Nederland te kunnen trekken. Door Neeltsje Marije de Boer
H
et Nationaal Brandweer Documentatie Centrum (NBDC) houdt jaarlijks bij hoeveel mensen omkomen als gevolg van een brand. ‘Dit doen ze aan de hand van persberichten. Ik analyseer deze cijfers op een aantal onderdelen’, vertelt René Hagen. Het valt de lector Brandpreventie op dat hij op jaarbasis gemiddeld tien doden meer registreert dan het CBS. Vorig jaar had het CBS 27 dodelijke slachtoffers geteld en Hagen 36. ‘Deze 36 slachtoffers zijn gebaseerd op persberichten. We weten zeker dat er minstens 36 slachtoffers zijn gevallen, misschien wel 37 of 38. Dit is een verschil met het CBS van ruim tien doden, wat neer komt op ruim dertig procent. En dit is niet incidenteel, maar elk jaar weer een feit’, vervolgt Hagen. In de brandweerstatistiek van 2005 stond volgens hem bijvoorbeeld dat er dat jaar geen dodelijke slachtoffers waren gevallen in cellen-
638
nummer 12 december 2008
complexen. ‘Maar eind oktober 2005 zijn er in het cellencomplex van Schiphol maar liefst elf mensen omgekomen.’ Hagen constateert dat de cijfers van het CBS in het algemeen niet kloppen en bovendien alles behalve actueel zijn. ‘Ik heb het boekje gekregen, maar het ligt nu op de boekenplank te verstoffen. Volgens mij doet niemand iets met de resultaten, omdat deze simpelweg niet betrouwbaar zijn en niets zeggen. Er ontbreken gewoon teveel gegevens.’ Gegevens Het verschil in cijfers ontstaat omdat lang niet alle korpsen de gegevens invullen en aanleveren aan het CBS. ‘Het invullen van de gegevens wordt door de brandweerkorpsen op vrijwillige basis gedaan. Niet alle korpsen werken hieraan mee.’ Het CBS heeft dus lang niet van alle brandweerkorpsen in Nederland de gegevens. ‘Het CBS maakt dan gebruik van de Sdu Uitgevers
ON DERZOEK
ek onbetrouwbaar’ gegevens van een vergelijkbaar brandweerkorps en maakt hier een gemiddelde van. Als er dan bij het ene korps wel dodelijke slachtoffers zijn gevallen en bij de andere niet, kloppen de gegevens al niet meer.’ Een ander punt van kritiek is het feit dat de cijfers van de brandweerstatistiek bijna een jaar na dato verschijnen. ‘De cijfers zijn dan al veel te oud. Eigenlijk zou per elk half jaar of kwartaal de belangrijkste cijfers van de brandweerstatistiek bekend moeten worden gemaakt. In de verzekeringswereld is het heel normaal dat er elk half jaar of per kwartaal cijfers worden gepresenteerd.’ Schotland De situatie van brandweer Schotland is vergelijkbaar met die van brandweer Nederland. In Schotland worden ook statistiekgegevens van de brandweer bijgehouden. ‘In tegenstelling tot Nederland zijn deze cijfers juist wel betrouwbaar en kan de brandweer er ook daadwerkelijk iets mee’, aldus Hagen. In Schotland wordt namelijk niet alleen genoteerd wat er precies is gebeurd, maar ook bijvoorbeeld de oorzaak van de brand. ‘In Schotland zijn de afgelopen twaalf maanden dertien mensen overleden bij woningbrand en al deze woningen hadden een werkende rookmelder. Dit is natuurlijk vreemd, toch zoveel doden ondanks de aanwezigheid van een rookmelder.De meeste slachtoffers waren bovendien alleenstaand. Met deze extra informatie over de brand kun je al gericht onderzoek doen en als het nodig is actie ondernemen.’
‘Het CBS mist ieder jaar gemiddeld tien dodelijke slachtoffers’
schillende slachtoffers. Bijvoorbeeld met woonomgeving en de gezinssituatie etc.’ Tweederde van de brandslachtoffers valt in eigen woning. In 2008 is dit zelfs negentig procent. ‘Er zou daarom nog meer aandacht voor het probleem moeten komen.’ Opvallend genoeg zijn kinderen niet vaker het slachtoffers van brand als volwassenen. Terwijl dat in andere landen vaak wel het geval is. ‘Een verklaring hiervoor is waarschijnlijk dat Nederlandse ouders hun kinderen niet alleen in huis achterlaten. Dit gebeurt in andere landen vaker.’ Bejaarden maken drie keer zo veel kans om bij een woningbrand om het leven te komen. ‘Daar is wel een goede verklaring voor te geven. Tegenwoordig wonen oudere mensen langer zelfstandig. Terwijl er verder geen extra veiligheidsmaatregelen worden genomen. Een rookmelder kan helpen, maar de vraag is of de oudere op tijd het huis verlaat, of überhaupt de rookmelder kan horen.’ Voor het terugdringen van woningbranden zou naast de rookmelder een sprinklersysteem uitkomst bieden. In andere landen zoals Canada, Noorwegen, Finland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten is het heel normaal dat een nieuwbouwhuis een sprinkler heeft. ‘De resultaten zijn verbluffend, met een sprinklersysteem in huis zijn er in die landen veel minder doden bij woningbrand.’ In Nederland staan inmiddels wel huizen met sprinklersystemen, maar nog op kleine schaal. ‘Er wordt weinig aan gedaan, aangezien een sprinkler in huis niet verplicht is. Het is de eigen verantwoordelijkheid van de huiseigenaar. Maar als het misgaat, moet de overheid door middel van de brandweer wel ingrijpen. Dus eigenlijk zou je een sprinklersysteem standaard moeten stellen in de nieuwbouwhuizen’, besluit Hagen. ■
Reactie CBS Het CBS schat het aantal doden bij brand niet op basis van de gegevens
In Schotland vult de Officier van Dienst de gegevens voor de statistiek in. Nadat deze het formulier heeft ingevuld wordt deze nog gecheckt door een afdeling van het brandweerkorps, zodat de ingevulde gegevens allemaal kloppen. Het zou aan te bevelen zijn als de brandweer en CBS de statistiek op dezelfde wijze zouden toepassen als men in Schotland doet. ‘Dan krijgen we cijfers van zaken die er echt toe doen en waarop je beleidsmatig en regeltechnisch kunt sturen.’ Hagen snapt wel waarom het CBS de vraagstelling al die jaren gelijk houdt. ‘Het is erg belangrijk voor het CBS om de statistieken van verschillende jaartallen met elkaar te vergelijken.’
van brandweerkorpsen, maar gebruikt hiervoor de Statistiek NietNatuurlijke Doden, zo laat het CBS weten. Dit is een volledige registratie van alle personen die op niet-natuurlijke wijze om het leven zijn gekomen. Op deze manier komt het CBS tot statistisch verantwoorde cijfers voor het aantal doden bij brand, op grond van informatie uit de eerste hand van de brandweer en de lijkschouwer. In dit artikel wordt gesproken over 36 slachtoffers bij woningbranden in 2007. Uit de website van het NBDC blijkt echter dat het hier niet gaat om woningbranden, maar om branden in gebouwen. Daarbij telt het ook de doden mee bij branden in o.a. een gemeentehuis, campings en boten. Deze vallen buiten de definitie die het CBS hanteert voor woningbranden. Voor de brand in het cellencomplex van Schiphol geldt iets soortgelijks: het
2008 Inmiddels zijn we alweer bijna een jaar verder. De teller van het aantal doden bij woningbranden in 2008 staat bij Hagen inmiddels op vijftig. Dat zijn dertien dodelijke slachtoffers meer dan in 2007. Een enorm getal en het jaar is nog niet eens om. ‘Er is geen verklaring voor te geven, waarom er nu zoveel doden vallen. Ik ga binnenkort met het ministerie van BZK en VROM om de tafel zitten om te kijken of ik onderzoek kan doen naar dit fenomeen. Ik wil onderzoeken of er ook verbanden zijn tussen de verBrand&Brandweer
CBS heeft destijds de keuze gemaakt om deze brand mee te tellen in de categorie ‘overige gebouwen’, omdat het hier om een uitzettingscentrum ging en niet om een gevangenis in de gebruikelijke zin van het woord. Het CBS onderschrijft de ervaring dat niet alle brandweerkorpsen statistiekgegevens leveren. Het CBS is in overleg met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties over manieren om de lage respons van de brandweerkorpsen voor de Brandweerstatistiek te verbeteren.
nummer 12 december 2008 639
HOBRAND AL 25 JAAR VOL VUUR!
AR 10 GJEAGARANTIE
DI n, VOLLE bricagefoute mel, a f im h p o sc
n, worde rming. poreus n en blaarvo gen e g and te uitdro d best elingen. n e k e t Uits -wiss ratuur tempe
TRITON PRO SLANG Geheel vervaardigd uit een dik geweven synthetisch garen met een zware PVC/Nitril beschermingslaag. De binnen- en buitenmantel zijn op duurzame wijze naadloos met elkaar verbonden (verweven). Hierdoor wordt voorkomen dat de binnenmantel los kan laten. Olie- en chemicaliënbestendig en uitstekend bestand tegen Ozon en UV. Voordelen Triton Pro: • Bijzonder duurzaam • Blijft flexibel • Rot- en onderhoudsvrij • Temperatuurtolerantie -35°C tot +100°C • Zeewaterbestendig • Ozonbestendig • UV-bestendig
• • • • •
Oliebestendig Benzinebestendig In hoge mate chemicaliënbestendig, In hoge mate knik- en schuurbestendig Dicht op elkaar geplaatste slijtribbels voor verhoogde schuurweerstand • Voorzien van textiele manchetten ter bescherming van de koppelingen
Meer info? Bel 0344-663344 of kijk op onze website www.hobrand.nl
Morsestraat 17 • 4004 JP Tiel • T. +31 (0)344-663344 • F. +31 (0)344-630640
PU NT EDU
Ed Oomes is de nieuwe columnist van Brand&Brandweer. Veel brandweermensen kennen hem als ome Ed. Maar in B&B maakt hij een nieuwe start onder de naam Punt Edu. Waarom hij voor die naam heeft gekozen en wat u van hem kunt verwachten, leest u in zijn eerste stuk: Punt Edu
Vertrouwen
D
e dikke Amerikaan was blij dat we hem wilden ontvangen, daar bij het jaarlijkse congres van de International Aviation Fire Protection Association (IAFPA). Hij stond zwetend voor de groep, in een enorme colbert die zijn omvang nog eens extra benadrukte. Vandaag was hij vet happy zijn fellow aircraft fire fighters in te wijden in de geheimen van de cargo bay suppression techniques. Het jargon spoelde ronkend door het zaaltje, puntje bij paaltje bleek het over brandbestrijding in besloten ruimtes te gaan. ‘Brand’, zo brulde de dikke Amerikaan luidkeels de ruimte in, ‘bestaat uit drie factoren. Als we nu één van die factoren wegnemen, gaat de brand vanzelf uit. Dus bij een brand in het vrachtruim houden we de deuren dicht, dan verdwijnt de zuurstof en zal het vuur doven. Are you with me?’ Dat was ik dus niet. Ik zat de brulboei met een mengeling van verbazing en verwondering aan te kijken. Fellow fire fighters, hij zou het toch zelf niet geloven? Dat wij, zijn firebuddies, zouden denken dat ie met zo’n lijf nog ademlucht kon dragen, dat ie sowieso nog een piekbelasting aan zou kunnen zonder dood neer te vallen? En dat wij zijn betoog zouden moeten accepteren door het benadrukken van zijn praktijkervaring, terwijl zijn gigantische gestalte precies het tegenovergestelde deed vermoeden? Zijn boodschap werd door die tegenstrijdigheid volkomen ongeloofwaardig. Toen hij even later aan een uitgebreid exposé over de branddriehoek begon was het vertrouwen helemaal verdwenen. En mijn aandacht ook. Die dwaalde af naar de kredietcrisis, in deze context een logisch onderwerp, nietwaar? De kredietcrisis draaide immers ook volledig om vertrouwen, of beter gezegd, een gebrek aan vertrouwen. De angst dat opeens je spaarcenten zijn verdwenen omdat iedereen tegelijk zijn geld van de bank komt halen. Geld dat fysiek niet aanwezig is bij de bank, dat is uitgezet in leningen en hypotheken en dus vastzit in allerlei constructies. De kredietcrisis was net als de herfst: hier en daar beginnen er wat blaadjes te vallen en voor je er erg in hebt is de hele boel kaal. Je moet er maar op vertrouwen dat na de winter het lommer vanzelf weer de kop op steekt, want je kunt er zelf niet zo veel aan doen. In die zin is veiligheid ook vertrouwen, zo filosofeerde ik verder. Je rijdt door tunnels in het vertrouwen dat je er heelhuids uit komt. Je stapt in vliegtuigen in het vertrouwen dat je er ook weer uit kan stappen. Je begeeft je in het verkeer, in complexe gebouwen en grote mensenmassa’s in het vertrouwen dat ’s avonds de piepers weer op tafel staan. Dat vertrouwen ontstaat niet zomaar, het moet voortdurend onderhouden worden. Door
Brand&Brandweer
gebouwen neer te zetten die niet instorten, door vliegtuigen te maken die niet om de haverklap crashen. En door de brandweer natuurlijk, want mocht er onverhoopt iets mis gaan dan moet er wel iemand zijn die de zaken deskundig oplost en het vertrouwen snel herstelt. De brandweer is daarom een onmisbare randvoorwaarde in de maatschappelijke continuïteit. De dikke Amerikaan had intussen een filmpje opgestart, ter illustratie van zijn stelling dat je brand kan blussen in een vrachtruim van een vliegtuig door de deuren goed dicht te houden. In zijn achtertuin stond een groot blik met een deurtje er in op een stelling geplaatst. Hij had er een laatje bij geknutseld, waarop wat kartonnetjes waren gezet die hij vervolgens in brand stak. Ingespannen schoof hij het laatje in het blik en deed het deurtje dicht. Hij wachtte een paar seconden en deed toen een ander, nog kleiner, deurtje open. Er kringelde een rookwolkje naar buiten. “Kijk”, schreeuwde hij triomfantelijk in de camera, “het is uit”. Het was de zaal allemaal te veel geworden. De fellow fire fighters hingen schuddebuikend van het lachen in hun stoelen, terwijl de dikke Amerikaan wat ongelovig de zaal in keek. Dat hij succes zou hebben had hij wel verwacht, maar zo veel lol was ongeloofwaardig. Ze zouden hem toch wel vertrouwen? ■ Ed Oomes
nummer 12 december 2008 641
DU I KEN
Investeren in brandweerduiken ‘Als we niet investeren in brandweerduiken moeten we ermee stoppen.’ Die woorden sprak Stephan Wevers tijdens het symposium brandweerduiken dat op 30 oktober door de NVBR en de IOOV georganiseerd werd. Het is duidelijk, het huidige systeem brandweerduiken móet aangepast worden. Door Jolanda Haven
N
a het duikincident in Utrecht in 2001 is er veel veranderd op het gebied van brandweerduiken. Zo is er het Platform Bestrijding Waterongevallen in het leven geroepen en is de leidraad Bestrijding Waterongevallen opgesteld. In 2007 komt een vrijwillige duiker uit Urk om het leven en dit jaar overlijdt een brandweerman na een duikinzet in Terneuzen. Voor de NVBR en de IOOV reden genoeg om het huidige systeem van brandweerduiken tegen het licht te houden. ‘Brandweerduiken wordt onvoldoende gewaarborgd met het huidige systeem van brandweerduiken en dus zijn er dringende maatregelen nodig op korte termijn’, stelt Stephan Wevers. De NVBR en de IOOV hebben in afstemming met de Arbeidsinspectie een Systeembeschouwing uitgevoerd naar de veiligheid van brandweerduiken. Het doel is om herhaling van duikongevallen zoveel mogelijk te voorkomen. Verantwoord brandweerduiken is alleen
mogelijk bij duidelijk landelijk veiligheidsbeleid. De huidige brancherichtlijnen zijn te algemeen. Deels komt dit door nieuwe technologische technieken en inzichten. Maar er is ook onvoldoende landelijke coördinatie. Moeten er nog meer regels en procedures opgesteld worden of is dat niet het probleem? De genoemde partijen komen tot de conclusie dat dat niet de oplossing is. Er moet aan drie zaken gewerkt worden: organisatie, techniek en gedrag.
foto: NVBR
Quick scan Uit een quick scan blijkt dat er grote landelijke verdeeldheid is. Het ene korps duikt met een zinkende seinlijn en het andere korps met een drijvende seinlijn. Zeventig korpsen hebben allemaal hun eigen manier van werken. Zo ook het gebruik van de loodgordel. Sommige korpsen gebruiken hem wel, andere niet. Korpsen varen nu te vaak hun eigen koers. Als er zaken zijn waar korpsen tegen aan lopen moeten ze dat volgens Wevers melden, in plaats van zelf oplossingen te Jeroen Meijering, brandweercommandant van Terneuzen sprak tijdens het symposium over bedenken. Wevers: ‘Als we kijken naar het verliezen van een collega door een duikongeval en doet de zaal een dringende oproep. het organisatorische gedeelte dan is brandweerduiken te ver weg georganiseerd, het staat niet bovenaan op de agenda.’ Daarnaast komt het nog te vaak voor dat korpsen de risico’s van duiken onderschatten en de regels niet altijd naleven. Zo blijkt wel uit enkele foto’s die Wevers laat zien. Op een foto is te zien hoe een reserveduiker zonder complete uitrusting aan de kant staat. Als er nood aan de man is, kan hij geen adequate inzet doen. Op een andere foto is te zien dat er geen contact is met de duiker. ‘Het onderschatten van de risico’s gaat gepaard met het gedrag. Aan het gedrag moet ook veel veranderen. ‘Dat gebeurt mij niet’ is machogedrag. Een goede aansturing door de werkgevers en de juiste veiligheidscultuur is dus essentieel.’
642
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
foto: NVBR
DU I KEN
ver de duiker van de kant af is. Daarnaast vraagt Tillart aandacht voor het luchtverbruik. ‘Duik ook niet door tot aan je reservelucht, want onder bepaalde condities is het verbruik veel groter. Door angst, stress of een grotere diepte bijvoorbeeld.’ Het advies dat Tillart hierbij geeft is om de duiktijd en het luchtverbruik te monitoren. ‘Gebruik daarvoor een tabel waarin je aangeeft wat de verwachte duiktijd zal zijn op de bereikbaarheidskaart. Ook rol- en taakverdeling tijdens een duik. Weet wat je van wie mag verwachten. Weet wat een duikploegleider doet weet wat een bevelvoerder doet en vooral ook moet doen.’ ‘Vertel wat je meegemaakt hebt’ Jeroen Meijering, commandant brandweer Terneuzen sprak over zijn Lex Tillart van het Platform Bestrijding Waterongevallen laat een video zien hoe gemakkelijk het is om ervaring met brandweerduiken. In onder water in de problemen te komen. maart kwam één van zijn mensen om het leven. ‘Moeilijk om hier te staan? De NVBR kreeg afgelopen maanden af en toe de vraag: brandweerNee, dat niet. Het gaat erom dat we nu de goede snaar raken en niet duiken, moet je dat nog willen als brandweer Nederland? Het is teveel terug kijken. Het is vreselijk wat er gebeurd is, maar we moeimmers een specialisme dat veel aandacht nodig heeft en de vraag ten er met z’n allen voor zorgen dat we duikongevallen zien te is of die aandacht gegeven kan worden. ‘Duiken is niet ter discussie voorkomen.’ Meijering roept iedereen op om vervelende zaken die geweest’, stelt Wevers. ‘Het is en blijft een brandweertaak. ze tijdens het duiken hebben meegemaakt te delen met anderen. Voorwaarde is wel dat er geïnvesteerd wordt. En met die gedachte ‘Vertel wat je overkomen is tijdens een duik zodat anderen daarvan wordt er nu hard gewerkt om brandweerduiken beter te waarborkunnen leren.’ Na deze verschrikkelijke gebeurtenis is er niemand gen.’ geweest die brandweerduiken heeft opgegeven. Hoe heeft Terneuzen de afgelopen maanden doorgemaakt en vooral wat hebVeiligheidsaspect Simon van der Doorn legt uit dat de focus ben ze geleerd? Meer daarover op pagina 645. specifiek ligt op de veiligheid van de duikers. Werkzaam bij de IOOV had hij de leiding over de systeembeschouwing. ‘Tijdens de oriëntatie bleek dat het aspect veiligheid niet overzichtelijk in is kaart gebracht en dat de uitwerking van dit aspect onvoldoende is gebeurd. Daardoor wordt de veiligheidsregel onvoldoende toegepast. Het losmaken van de loodgordel bijvoorbeeld was terug te vinden bij het onderdeel materieel. De uitwerking van veiligheid is te vroeg gestopt. Vandaar de keuze om naast de andere onderwerpen hiervoor een systematiek te ontwikkelen.’ Daarnaast noemt Van der Doorn dat de risico’s die er aan duiken Hoe nu verder? De NVBR is al begonnen met het aanpassen kleven meer in kaart gebracht moeten worden. ‘De focus ligt nu van de brancherichtlijnen. Duidelijke basisprincipes, heldere risiconog teveel op het redden van het slachtoffer. Dat is de veiligheidsanalyses en concrete veiligheidsmaatregelen worden hierin opgeparadox van de brandweer. Daarbij wordt dus de eigen veiligheid nomen. Ook gaat de bekwaamheid van de duikers niet alleen op onderschat. papier, maar ook in de praktijk getest worden. Het Nederlands Opmerkelijk vond het onderzoeksteam de grote verschillen in Instituut Fysieke Veiligheid past momenteel de leerstofmodules zienswijze bij het duiken ‘er zijn veel, heel veel, verschillende opvataan en het Nederlands Bureau voor Brandweerexamens is al ver tingen en meningen.’ met het aanpassen van de examens. Verder moeten er workshops Inhoudelijke resultaten Volgens voorzitter van het platgeorganiseerd worden voor het train de trainer concept. form Bestrijding Waterongevallen Lex Tillart wordt er vaak teveel Voortgang en verandering monitoren en rapporten. Dat wordt een lood gebruikt. Hij stelt dat tijdens de behandeling van de inhoudebelangrijke rol voor het Platform Brandweerduiken. lijke resultaten van de systeembeschouwing. ‘Ook wordt te weinig Leeragentschappen worden opgezet om ervaringen met elkaar te getraind met uittrimmen.’ delen. En is er behoefte aan jaarlijkse bijeenkomsten. Daar zal de Verder benadrukt Tillart dat een drijvende lijn veiliger is. Als advies NVBR gehoor aan geven. ■ geeft hij nog om de lijn om de tien meter te markeren. De reserveduiker, of liever gezegd de veiligheidsduiker aan de kant, weet hoe-
‘er zijn veel, heel veel,
verschillende opvattingen en meningen’
Brand&Brandweer
nummer 12 december 2008 643
DU I KEN
foto: Ronald Hissink
Op weg naar een professio Vier brandweerduikers van Deventer leggen dit jaar een examen af met het Oppervlakte Lucht Systeem OLS.
Naar aanleiding van de Systeembeschouwing over brandweerduiken praat de redactie van Brand&Brandweer verder over dit onderwerp met Jeroen Kool van het Platform Bestrijding Waterongevallen. Daarnaast blikken we terug met de brandweercommandant van Terneuzen naar aanleiding van het duikongeval eerder dit jaar. En heeft Deventer een primeur in brandweerduiken.
S
Door jolanda haven
ecretaris van het Platform Bestrijding Waterongevallen bij de brandweer, Sander Kool, eveneens kwaliteitsmanager duikzaken in de regio Amsterdam-Amstelland is blij met de systeembeschouwing. ‘Het geeft concrete handvaten over brandweerduiken om in de organisatie op te pakken. Duiken wordt verder uitgediept. Daarnaast geeft het een praktische weergave voor korpsen om te kijken of het in de eigen organisatie goed geregeld is.’ Hoewel het platform twee jaar geleden is opgericht en er na de duikongevallen in Urk en Utrecht de nodige maatregelen zijn genomen, gaat het in maart dit jaar toch weer mis. De vraag is of er binnen de brandweer wel goed met het duiken wordt omgegaan. ‘Ja, dat denk ik wel’, zo gaat Kool verder. ‘Er moet alleen nog een hele hoop gebeuren. De systeembeschouwing, het platform, toenadering tot de beroepsduiksector en de Arbo-catalogus moeten ertoe leiden dat we in de toekomst een nog professionelere duikorganisatie worden.’ De leidraad Bestrijding Waterongevallen, die wordt omgevormd tot Arbo-catalogus komt straks in plaats van de beleidsregels in de Arbo-wet. Daarmee krijgt het adviserende karakter van de leidraad een meer dwingend karakter. ‘De middelen, kennis en expertise hebben we in huis, alleen op dit moment nog teveel versnipperd en dus zal er hard gewerkt moeten worden.’
644
nummer 12 december 2008
Prioriteit duiken onderschat ‘Er zijn verschillende problemen waar we tegen aan lopen’, aldus Kool. ‘De prioriteit van duiken wordt door het management van gemeenten onderschat. Het nut en de noodzaak van duiken blijft teveel onder in de organisatie hangen omdat een duikinstructeur onvoldoende mandaat heeft. Daardoor wordt er vaak te weinig budget vrijgemaakt voor inkoop van materieel en het geven van realistische trainingen. Met als gevolg dat veranderingen lang op zich laten wachten.’ Daarnaast is duiken nu teveel gemeentelijk georganiseerd. Kool: ‘Je zou per regio een expert moeten hebben die als aanspreekpunt kan dienen voor de regio. Je kunt niet van elk gemeentelijk korps verwachten dat zij een expert in huis hebben.’ Maar voordat de korpsen zichzelf afvragen of ze op de juiste manier duiken, zouden we eigenlijk nog een stapje terug moeten doen. ‘Ik denk namelijk dat we toe moeten naar een systeem van 2 à 3 goed uitgeruste en opgeleide duikteams per veiligheidsregio’, aldus de secretaris. ‘Want duiken we omdat we het zo leuk vinden of duiken we omdat het moet? Hoe ziet je verzorgingsgebied eruit, dus waar is veel water en waar is het dus van belang dat je een duikteam hebt.’
Sdu Uitgevers
DU I KEN
nele duikorganisatie Jeroen Meijering: bewustwording en vakbekwaamheid In maart wordt het brandweerkorps van Terneuzen getroffen door een dodelijk duikongeval. ‘Je wereld stort in, je zit vol vragen en er worden allerlei onderzoeken op je af gevuurd’, aldus brandweercommandant van Terneuzen, Jeroen Meijering. ‘De afgelopen maanden zijn erg zwaar geweest. We zijn de derde op rij en daarmee eigenlijk de kop van jut. Onderzoeken, politiek Nederland, iedereen valt over je heen omdat je niet de eerste bent bij wie dit gebeurt. De druk is veel groter. En dat heeft veel energie gekost die ik veel liever intern in de organisatie had willen steken.’ Er gebeurt veel waar je volgens Meijering geen invloed op hebt. ‘De tijd die we kwijt waren met managen van wat er om je heen gebeurt, is in zekere zin zonde van je tijd. Het leidt tot niets’, aldus Meijering. ‘Het leidt niet tot verbetering van waar het echt om draait. En nu, zeven maanden later zijn we nog steeds wekelijks bezig met coördineren.’ Angst binnen het korps om weer te gaan duiken was er eigenlijk niet. Materiaal, procedures, opleiding en oefenen is en was goed op orde. Er moest alleen scherper en nog beter mee omgegaan worden. De focus lag dus niet zozeer op wat er was gebeurd maar op hoe kunnen we het beter doen en hoe kunnen we dit voorkomen. De oorzaak was duidelijk dus moest daaraan gewerkt worden. Meijering: ‘Wat we gedaan hebben is de werkinstructie beter vertalen naar de praktijk. Dus de mensen achter de instructie hebben we naar voren gehaald. Snappen de mensen die ermee moeten werken in de praktijk wat er staat? Je kunt nog wel zoveel procedures en veiligheidsvoorschriften op papier hebben staan, maar als het niet duidelijk is waar het om gaat dan heeft het geen zin.’ Het gaat er niet om dat A en B, C maakt maar waarom A en B leiden tot C. Het zit hem in de bewustwording en vakbekwaamheid. En dat is een tip die Meijering het land mee wil geven. ‘Snap waar je mee bezig bent. En wijs elkaar op de fouten en wees niet bang om te zeggen als je het niet snapt.’
Geen duikexperts Het veiligheidsbewustzijn en het inventariseren van de risico’s is een slag die nog gemaakt moet worden in Nederland. ‘De duikinstructeurs moeten we verder in het zadel helpen’, aldus Kool. Op dit moment zijn er nog instructeurs die onvoldoende kennis hebben om de duikers in het korps voldoende te kunnen instrueren. ‘We zijn geen expert in duiken, wel in het redden’, zo besluit Kool. ‘We kunnen dat uiteraard wel
worden en daar heb ik ook alle vertrouwen in, maar dan moeten we onze krachten bundelen en meer met elkaar delen en van elkaar leren. Voor mij heeft brandweerduiken nog nooit ter discussie gestaan. Het is ons vak en zal ons vakgebied blijven. Een brandweerman volstaat zijn vak voor de volle 100% dus ik heb er vertrouwen in dat het goed komt.’ ■
Deventer duikt met OLS Oppervlakte Lucht Systeem Nooit meer onzekerheid of je luchtvoorraad voldoende is. Door middel van het Oppervlakte Lucht Systeem, OLS, krijgt de brandweerduiker lucht vanaf de wal en niet meer uit een fles die op zijn rug hangt. Dat is de ‘uitvinding’ van het Deventer brandweerkorps. Helemaal zelf hebben ze het niet bedacht. In de offshore branche werken ze al langer met het systeem dat de duiker lucht vanaf de wal krijgt toegediend. Het Deventer brandweerkorps heeft dit systeem echter specifiek doorontwikkeld voor de brandweer. Ze zijn daarmee het eerste korps in Nederland. Een uniek systeem volgens teammanager incidentbestrijding Nout Hoorweg van Deventer. ‘Als je verzekerd bent van voldoende lucht, geeft dat de duiker rust onder water. Onze duikers mogen met dit systeem maximaal 45 minuten onder water blijven. Als je onder water vast komt te zitten om wat voor reden dan ook, dan kun je in principe oneindig lang in het water blijven als het gaat om ademlucht.’ Circa zeven jaar geleden is het korps op zoek gegaan naar een gegarandeerde tweede luchtvoorziening voor de brandweerduiker. ‘Daarbij hebben we buiten de deur gekeken hoe andere partijen duiken’, aldus duikcoördinator Sipke Hettinga. ‘Al gauw kwamen we op het OLS systeem dat in de offshore branche gehanteerd wordt. Eén op één overnemen was geen optie omdat het systeem eigenlijk te log was. Voor de brandweer moet het snel inzetbaar zijn en flexibel.’ Er gaan vele jaren van doorontwikkeling voorbij en in 2006 duikt Deventer voor het eerst met het systeem. Daarmee is het korps formeel in overtreding. ‘De arbeidsinspectie is van mening dat het diploma brandweerduiker niet voldoende is en er een speciaal diploma voor gehaald moet worden om met dit systeem te duiken. ‘We hebben daaropvolgend de les- en leerstof uit de offshore branche doorontwikkeld. In al die jaren van ontwikkeling hebben we ook uitgebreid gekeken wat de ‘single points of failure’ zouden kunnen zijn. Met dit systeem zijn beide luchtvoorzieningssystemen volledig onafhankelijk van elkaar uitgevoerd. De brandweerduiker gaat nog steeds met een duikfles op de rug het water in. Mocht het toch mis gaan, dan kan de duiker met een simpele beweging de luchtkraan van de fles open draaien. Zelfs met koude stijve vingers. En daarmee is het systeem betrouwbaar.’ Inmiddels heeft het ministerie van BZK heeft al toegezegd dat het mogelijk moet worden om deze manier van duiken landelijk gevolg te gaan geven. Eind 2008 gaan vier brandweerlieden van het Deventer korps het eerste examen afleggen met het OLS. Hoorweg: ‘En daar zijn we zeer trots op.’ ■
Brand&Brandweer
nummer 12 december 2008 645
#-644&/ 7"/ #6*5&/ "' *4 8&- %&(&-*+, .0(&-*+, 4UFBNFY¾SF FFO DPNQBDUF NPEVMBJSF JOFSU HBTHFOFSBUPS NFU FFO DBQBDJUFJU WBO N [VVSTUPGBSNF TUPPN XBUFSEBNQ QFS TFDPOEF 4UFBNFY¾SF LBO PQ CJKW FFO IBBLBSN XPSEFO HFNPOUFFSE FO JT HFTDIJLU WPPS POEFSNFFS 4DIFFQTCSBOECFTUSJKEJOH .FDIBOJTDIF QBSLFFSJOSJDIUJOHFO 6UJMJUZ UVOOFMT (SPUF FO LMFJOF PQTMBHQMBBUTFO 4JMPµT 5VOOFMT 7PPSEFMFO 4UFBNFY¾SF TZTUFFN "BOWBMTUFBN IPFGU OJFU OBBS CJOOFO (FFO MFJEJOH JOGSBTUSVDUVVS OPEJH %JSFDU LPFMFOEF XFSLJOH NFU JOTUBOEIPVEJOH WBO EF DPOTUSVDUJF ;FFS HFSJOH XBUFSWFSCSVJL *OFSUJTBUJF SFEVDFFSU FO FMJNJOFFSU FYQMPTJFHFWBBS 4OFM JO[FUCBBS NFU FFOWPVEJHF CFEJFOJOH b&b-liberty 081118.indd 1
646
nummer 12 december 2008
7PPS NFFS JOGP XXX TUFBNFY¾SF OM PG 18-11-2008 15:13:32
Sdu Uitgevers
VRAAG & ANTWOORD
Waar komt de acht minuten norm vandaan? De brandweer moet binnen acht minuten bij een melding aanwezig zijn. Deze acht-minutennorm is sinds 1992 wettelijk van kracht. Voor die tijd was er volgens Gerard Koppers van de NBDC een strengere norm gangbaar. Bij de oprichting van de beroepsbrandweer in 1872 moest de brandweer in Amsterdam zelfs binnen maximaal vier minuten bij de brand zijn. foto: Michel van der Linden
De kaart van Amsterdam uit 1871. Met het ontwerp van de locatie van de kazernes op basis van het 'brandgevaar’
De kaft van de Handleiding Brandweerzorg uit 1992.
D
e acht-minutennorm vloeit voort uit de nieuwe rekenmethode waarmee gemeenten de 'brandweerdekking' van hun verzorgingsgebied konden vaststellen. Deze rekenmethode, gepubliceerd in de Handleiding Brandweerzorg in 1992, later aangevuld met een deel over technische hulpverlening, was in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken ontworpen door het bureau Save. Daarbij werd gebruik gemaakt van veel eigen ervaring en uitputtende onderzoeken in enkele steden, waaronder Amsterdam. Een paar jaar later verschenen er bij hetzelfde ministerie een aantal brandbeveiligingsconcepten voor verschillende objecttypen. Zowel bij de Handleiding Brandweerzorg als de brandbeveiligingsconcepten speelde een wetenschappelijk vastgestelde grafiek met tijd en temperatuurverloop, de zogenaamde ‘brandkromme’ een rol, evenals het ‘normatief brandverloop’. Aan de hand daarvan werd ingeschat hoe lang het duurde voor een brand na het ontstaan ontdekt, gemeld en geblust werd. Omdat in het gemiddelde geval na 30 minuten levens werkelijk niet meer te redden waren en de brand onbeheersbaar zou zijn, is men terug gaan rekenen binnen hoeveel tijd de brandweer ter plaatse moet kunnen zijn om nog zinvol in te kunnen grijpen. In een gemiddeld geval zou dat acht minuten zijn. Deze norm was weliswaar niet verplicht voor een gemeente, maar in een rechterlijke uitspraak werd vastgesteld dat een gemeente weliswaar af mocht wijken, maar dat daarvoor een weloverwogen beleid en besluit moesten zijn geformuleerd. Brand&Brandweer
Strengere norm Voor 1992 was er een strengere norm gangbaar. De Inspectie voor het Brandweerwezen publiceerde in 1966 de normtijden aan de hand van het type verzorgingsgebied (A t/m F) in de richtlijnen materieel- en personeelssterkte die zij hanteerde bij adviezen aan de gemeente. Deze normtijden en de systematiek waren al vanaf de jaren veertig in gebruik en rechtstreeks overgenomen van Groot-Brittannië, dat ze had gehanteerd bij de vorming van de nationale brandweer in 1941. Ook het normatief brandverloop en de standaard brandkromme werden aan het einde van de jaren veertig in Nederland door de inspectie geïntroduceerd. Terwijl voor de oorlog in de technische commissie van de Koninklijke Nederlandsche Brandweer Vereeniging (de toenmalige branchevereniging) ook al stukken circuleerden met een samenhang tussen normatief brandverloop en de sterkte en opkomsttijd van de brandweer. Nog veel eerder, bij de oprichting van de beroepsbrandweer in Amsterdam in 1872, werd de locatie van de nieuwe kazernes bepaald aan de hand van het aantal branden dat in bepaalde buurten had plaats gevonden en de ernst daarvan. De brandweer werd dan zó georganiseerd dat men in de ‘brandgevaarlijke’ buurten binnen maximaal vier minuten ter plaatse kon zijn. ■ Met dank aan Gerard Koppers, www.nbdc.nl
nummer 12 december 2008 647
repressi e
Brandweer volgt uitruk door live-videobeelden Brandweer Meppel heeft twee camera’s op de hoogwerker waarmee videobeelden van de uitruk worden opgenomen en doorgestuurd. Zo kunnen vrijwillige brandweerlieden die in de kazerne achterblijven het incident toch live volgen. De beelden van de camera’s worden via een zogenaamde Spybox doorgestuurd naar de server. Het systeem op de hoogwerker heeft ook een aantal sensoren waarmee de concentraties van gevaarlijke stoffen, zoals koolmonoxide, permanent kunnen worden gemeten. Daarnaast worden de opgenomen beelden gebruikt bij oefeningen en evaluaties. Door Neeltsje Marije de Boer
foto: brandweer Meppel
De camera’s zijn aangesloten op een Spybox, een speciaal kastje, dat alle data verzamelt en opslaat. Voor het monitoren van de beelden en de informatie is voor de directe omgeving een WiFi verbinding beschikbaar en via GPRS wordt de informatie doorgestuurd naar de server op de kazerne. De gegevens van de Spybox gaan direct online. De brandweerlieden kunnen zo de GPS positie van het voertuig op de kaart en de beelden van de ‘gewone’ en de warmtebeeldcamera live volgen op het plasmascherm in de uitrukhal. Sensoren Aan de Spybox is ook een aantal sensoren gekoppeld die een eventuele concentratie van gevaarlijke stoffen kunnen detecteren. De Officier van Dienst kan met zijn laptop inloggen en zo de actuele Een afbeelding van de camerabeelden, zoals deze op het informatiescherm in de uitrukhal van waarden van bijvoorbeeld koolmonoxide op de werkbrandweer Meppel te zien zijn plek uitlezen. Alberts: ‘Daarnaast kan de officier op zijn laptop ook de beelden van de camera’s bekijken.’ De et idee om de uitrukken te gaan filmen en live te verbeelden worden ook met een hoge kwaliteit opgeslagen in het tonen is afkomstig van brandweerman Willie Alberts, systeem. ‘Dit is handig voor de evaluaties en instructie. Hier leren van brandweer ZuidWest Drenthe. ‘Als er een melde brandweerlieden die tijdens de uitruk niet mee zijn geweest ook ding binnenkomt, wordt er een hele ploeg brandweerweer van. Het is een leuke manier van ervaringen delen.’ lieden gealarmeerd. Er is slechts beperkt ruimte in de auto, dus Toekomst Een camera behoort nu eigenlijk al tot de standaard blijft een aantal brandweerlieden noodgedwongen achter in de uitrusting van een hoogwerker of ladderwagen. Maar om de beelkazerne’, aldus Alberts. Als die brandweermensen terug gaan naar den van de camera en de overige informatie te kunnen opslaan en hun werk of naar huis, wordt er door het thuisfront vaak gevraagd live te kunnen projecteren op een informatiescherm in de uitrukwat er nu precies aan de hand was. ‘Ze hebben dan alleen de hal is dus een speciaal systeem nodig. ‘En dit hebben we samen gebrekkige informatie van de pieper voorhanden. Sommige brandmet een bedrijf ontwikkeld.’ Brandweer Meppel denkt dat het weerlieden gingen dan zelf een kijkje nemen bij het incident om te systeem ook uitkomst kan bieden bij grotere rampen. ‘Bij een GRIP weten wat er precies aan de hand is.’ Dit is sinds de komst van het incident kunnen de beelden ook gebruikt worden om bijvoorbeeld nieuwe systeem voorbij. ‘Nu kunnen de mensen de uitruk op een het ROT of het gemeentelijk beleidsteam te laten meekijken naar informatiescherm in de uitrukhal live volgen de activiteiten op de plaats van het incident.’ Op dit moment is Spybox De hoogwerker van brandweer Meppel is uitgerust met alleen de hoogwerker uitgerust met de camera’s en de Spybox. zowel een warmtebeeldcamera als een gewone camera. Deze came‘Binnenkort krijgen we een nieuwe tankautospuit. De bedoeling ra’s zijn bevestigd op de werkkorf van de hoogwerker en kunnen de is dat we deze TS ook uitrusten met het nieuwe informatiesybrand ook van bovenaf laten zien. steem.’ ■
H
648
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
bestuu r en organisati e
Het Gebruiksbesluit van kracht Het Gebruiksbesluit is per 1 november van kracht. Dat betekent dat de eerste meldingen bij de brandweer en gemeenten binnenkomen. De omslag die de brandweer moet maken is natuurlijk al langere tijd gaande. Zij is dan ook redelijk goed voorbereid op een andere manier van denken en doen. De ervaringen van de korpsen worden in de tweede en derde fase van het Gebruiksbesluit meegenomen. Door Ellen Schat
Z
oals bekend is het Gebruiksbesluit in het leven geroepen om de verantwoordelijkheden meer bij de gebruiker te houden en de administratieve lasten te verlichten. Zo moet het Gebruiksbesluit ervoor zorgen dat voor 80% van de bouwwerken geen vergunning meer hoeft worden afgegeven. De gebruikers hebben een meldingsplicht, die achteraf wordt gecontroleerd. De brandweer krijgt dus een andere rol. Dat is wennen. De gemeente Zwolle heeft net als veel andere gemeentes inmiddels de eerste melding al binnen. ‘Dat gaat om een gebouw waarin langer dan drie maanden een evenement wordt gehouden, namelijk het maken en tentoonstellen van ijssculpturen. Dat telt dan niet meer als evenement, er moet een melding worden gedaan’, vertelt hoofd risicobeheersing Jenne Mul van de gemeente Zwolle. De brandweer is in dit korps niet mandaathoudend, maar brengt advies uit aan de afdeling Toezicht & Handhaving van de gemeente. Die afdeling voert de inspectie uit na melding, de brandweer heeft een adviserende rol. Komende tijd zullen zeker nog allerlei zaken boven komen drijven, denkt Mul. Zaken die deels ook in de Handreiking staan die de NVBR heeft opgesteld voor de implementatie van het Gebruiksbesluit. ‘Hoe snel ga je bijvoorbeeld na een melding de controle uitvoeren? Dat is niet vastgelegd. Iedere gemeente mag dat zelf bepalen. Toezicht & Handhaving is momenteel druk bezig om te kijken in hoeverre je dat vast moet leggen’, aldus Mul. Verder is bij verandering van regelgeving altijd een overgang. Hoe ga je daar mee om? ‘Stel dat een gebouw nog onder de gebruiksvergunning in gebruik is genomen en nu alleen meldingsplichtig is. Hoe ga ik er dan mee om als 95% voldoet en 5% niet?’, vraagt Mul zich af. Ook dat mogen gemeenten volgens Mul vrij invullen, zolang er van bovenaf, VROM in dit geval, geen regels zijn gesteld. En hoe wordt het gat opgevangen dat ontstaat doordat de gemeenten leges gaan missen? Doordat gemeentes minder vergunningen afgeven, krijgen ze immers minder inkomsten van leges. Mul denkt dat dit deels op te lossen door hier en daar een efficiencyslag te maken. Volgend jaar gaat een proef lopen om te kijken of controles na meldingen gecombineerd kunnen worden met het verzamelen van objectinformatie voor repressief gebruik. ‘Als je dat kunt combineren, bespaart dat mogelijk veel geld’, aldus Mul.
Brand&Brandweer
Verdiepingsbijeenkomsten Ook bij andere afdelingen preventie van brandweerkorpsen en gemeentes leven nog vragen. Velen nemen dan ook deel aan één van de verdiepingsbijeenkomsten die de NVBR in oktober en november door het land heeft georganiseerd. De korpsen hopen daar wat meer in detail op de hoogte te worden gebracht van de veranderingen in aanpak. De algemene werking van het Gebruiksbesluit is inmiddels wel helder. Daarom wordt met name ook ingezet op vaardigheids- en kennisworkshops. Omdat het Gebruiksbesluit een andere manier van werken vraagt, wordt in verschillende vaardigheidsworkshops aandacht besteed aan klantgericht werken, bemiddelen, onderhandelen en omgaan met agressieve eigenaren of gebruikers van gebouwen.
‘Hoe snel ga je na melding de controle uitvoeren?’ Tijdens de kennisworkshops wordt dieper ingegaan op onder meer de indieningsvereisten. De ICT-tools van VROM voor het Gebruiksbesluit (het digitale aanvraagformulier, de rekenmodule en de tekenmodule) komen aan bod. Ook komt een plan van aanpak aan bod voor de aanpassingen van legesverordeningen en mandaten. Tijdens de workshop Afhandeling gebruiksmelding –en vergunning wordt gekeken naar de wijze waarop de nieuwe figuur gebruiksmelding en de gebruiksvergunning kunnen worden afgehandeld. ■
nummer 12 december 2008 649
dubbelI Ntervi ew
Eenduidige uitstra Nederland, ook vo Dit jaar is de site brandweer.nl gelanceerd. Een publiekssite met veel informatie over de brandweer. Het netwerk COBRA van de NVBR wil dat alle brandweersites in Nederland werken volgens hetzelfde basisstramien als brandweer.nl. Daarbinnen is uiteraard ruimte voor lokale invulling. Kort gezegd moeten we af van alle speelse sites. Paul Pattynama namens het netwerk COBRA en bevelvoerder brandweer Sevenum Ger Minten, tevens webmaster staan tegen over elkaar in het dubbelinterview. Paul Pattynama Waarom wilt u één basisstramien voor alle websites? ‘Brandweer.nl is dé site van brandweer Nederland. Als brandweer Nederland willen we op een eenduidige manier, volgens een vaste huisstijl en logo naar buiten communiceren. En daar horen ook de websites bij. Het is zonde als je de ‘look en feel’ die er gecreëerd is door brandweer.nl, door de verschillende sites verstoord wordt. Er zijn eigenlijk drie lagen. Brandweer.nl is de algemene site over de brandweer. Daarnaast hebben we de 25 brandweerregio’s. Met de 25 regionale commandanten is afgesproken dat ze dezelfde huisstijl als brandweer.nl gaan gebruiken. Daarbinnen krijgen ze uiteraard ruimte voor eigen nieuws en informatie. En dan hebben we nog de lokale korpsen met een eigen website. Ook zij kunnen zich aansluiten bij brandweer.nl en hun site volgens dezelfde vormgeving gaan invullen.’ U wilt dus eigenlijk alle websites die zelf gebouwd zijn aan banden leggen? ‘Wij zijn niet in staat om elke brandweersite die in de lucht is, aan banden te leggen. Maar wat we willen is een éénduidige uitstraling. Ik kan me voorstellen dat brandweerlieden zeggen: ‘we hebben een site en dat houden we zo’, maar dat zou ik wel jammer vinden. Het bouwen van een site is één, maar het onderhouden is een tweede. Voor de korpsen die nog geen site hebben zou het een stuk gemakkelijker zijn om zich bij brandweer.nl aan te sluiten omdat het logo, de huisstijl en de vormgeving er al ligt. Er zijn veel mooie professionele sites in de lucht, maar er zijn ook sites bij die beter kunnen. We willen geen speelse websites meer. Het moeten professionele sites worden. We hebben een serieus vak, een goede naam en een goed imago en dat willen we ook uitstralen. Binnen de huisstijl van brandweer.nl is genoeg ruimte voor de lokale korpsen om daar hun eigen informatie op te plaatsen. Het is niet de bedoeling dat we hiermee alle vrijwilligers die hun hart en ziel in een website steken voor het hoofd stoten, integendeel, want door de ruimte die er gecreëerd wordt kunnen zij nog steeds hun ziel en zaligheid kwijt.’
650
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
dubbelintervi ew
ling brandweer or websites? Ger Minten Alle sites dezelfde uitstraling als brandweer.nl? ‘Nee, dat lijkt me geen goed idee. De uitstraling van de brandweer is al eenduidig, we voeren landelijk hetzelfde logo zowel in grootte als in lettertype. De voertuigen zijn voorzien van dezelfde striping. We oefenen volgens de (herziene) leidraad etc, etc. De getekende blussende mannetjes, of liever gezegd variatie in design, maakt de website juist leuk en interessant. Ik denk ook niet dat het haalbaar is, elk vrijwilligerskorps heeft een eigen identiteit, en de website is daar een onderdeel van. Door clustervorming, herindelingen en regionalisatie wordt de eigen identiteit al in grote mate aangetast. De meeste sites zijn bedoeld voor de lokale bevolking, zij kunnen hier ‘hun’ korps volgen in hun uitrukken, oefeningen en bevat vaak lokale informatie.’ Waarom vindt u dat korpsen zelf een website mogen opzetten en die op hun eigen manier mogen invullen? ‘Om dezelfde reden als bijvoorbeeld het oefenen. Veel korpsen oefenen op hun eigen manier volgens de regels, terwijl zij toch hetzelfde resultaat behalen. Met als uitkomst dat op het einde van de rit elke brandweerman/vrouw op zijn/haar taak is voorbereid. Met andere woorden, er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden. Als het resultaat maar hetzelfde is.’ En wat als de NVBR besluit dat alle sites er hetzelfde uit moeten zien? ‘Ik betwijfel of dat kan, en mocht het toch gebeuren dan verdwijnen er veel websites. De websites die overblijven, zullen eenzijdig van informatie zijn en dus niet meer interessant voor de bezoekers. Ik zou alles in het werk stellen om te behouden wat van ons is, een website met een eigen gezicht.’ Maakt het verschil als het om websites van beroeps of vrijwillige korpsen gaat? ‘In principe niet. Alleen is er het feit dat beroeps, regels opgelegd krijgen zoals alle werkgevers dit doen in hun bedrijf. De vrijwilligers hebben wat meer zeggenschap. Dan is er nog het verschil in aantal. Nederland is afhankelijk van 22.000 vrijwilligers en dat is ruim 85% van brandweer Nederland. Daarnaast worden de vrijwilligers steeds vaker met regels van bovenaf bestookt. De NVBR moet maar eens nadenken hoe we de vrijwilliger kunnen boeien, binden en behouden. Een van de onderdelen kan de eigen website zijn. Met andere woorden zonder deze vrijwilligers zou er geen betaalbare brandweer zijn vandaar dat ik ook blij ben met de VBV (Vakbeweging Brandweer Vrijwilligers). Ondanks het feit dat wij vrijwilligers zijn, beheersen wij net zoals de beroeps het vak. Alleen doen wij het om hele andere reden. Daarom zeg ik, maak je druk om die dingen die ertoe doen en laat de webmasters die de websites draaiende houden hun ding op hun eigen manier doen.’ ■
Brand&Brandweer
nummer 12 december 2008 651
De oefen rubr i ek
Trap op en af lopen Deze maand in de oefenrubriek: de trap op en af lopen. Voorafgaand aan het traplopen wordt in het oefencentrum in Wijster, de BLUB methode gehanteerd. BLUB staat voor Brand, Lucht, Uitgang, Bevelvoerder. Oftewel. Waar is er brand? Hoeveel lucht heb ik nog? Waar is de uitgang? Bijzonderheden doorgeven aan de bevelvoerder. Deze term wordt niet overal in het land gebruikt maar kan wel handig zijn. De oefenrubriek is gemaakt in samenwerking met oefencentrum Noord BV locatie Wijster.Fotografie: Jolanda Haven, PS-Produkties
1
2
De trap die naar de 1e verdieping gaat is tijdens de verkenning op de begane grond door de aanvalsploeg ontdekt. De waterploeg houdt op de begane grond de brandhaard onder controle. De aanvalsploeg krijgt van de bevelvoerder het bevel om op de 1e verdieping een eventuele doorslag te lokaliseren. Normaal gesproken neemt de aanvalsploeg een straal mee naar boven. Op de foto’s is echter geen straal te zien omdat de brandweerlieden alleen BLUB’en om trap op/af uit te beelden.
3
4
Stap 2: Hoeveel Lucht heb ik nog? Dan moet ook meteen de terugweg berekend worden. Voor degene die de minste druk in de fles heeft wordt de berekening gemaakt.
652
Voordat de aanvalsploeg de trap op gaat, gaan ze BLUB’en. Allereerst wordt de vraag gesteld: Waar is de Brand? Zorg ervoor dat je het samen eens bent over waar de brand is.
nummer 12 december 2008
Stap 3: Daar is de Uitgang. Stap 4: Aan de Bevelvoerder wordt door gegeven hoeveel lucht ze hebben en dat ze naar de 1e verdieping gaan. Aan de pompbediende moet ook worden doorgegeven hoeveel druk er in het ademluchttoestel zit. Dit in verband met de ademluchtregistratie. Sdu Uitgevers
De oefen r ubri ek
5
De ploeg loopt de trap op. Tree voor tree wordt met de voet van links naar rechts de traptreden afgetast. Ook wordt door de eerste persoon hardop geteld op welke tree hij/zij staat. De achterste persoon houdt zich aan de voorste persoon vast.
8
De ploeg moet weer naar beneden. Bij de trap aangekomen draait nr.1 zich om en daalt eerst drie treden af. Vervolgens wordt nr.2 bij de voet gepakt en helpt nr.1 nr.2 de voet te plaatsen op de eerste trede. De ploeg loopt de trap verder af.
Brand&Brandweer
6
De trap maakt een kwartslag naar links en dan zijn de brandweerlieden boven.
9
De brandweerman die als eerste de trap afloopt houdt zich aan de tweede vast.
7
Opnieuw wordt de BLUB methode gehanteerd. Waar is de Brand? Het is belangrijk om dit nog een keer te doen omdat de trap een draai maakt waardoor het lastiger is om te realiseren waar de brand is. Hoeveel Lucht heb ik? En waar is de Uitgang? Er wordt door gegeven aan de Bevelvoerder dat ze op de verdieping zijn aangekomen. Op deze manier weet de ploeg waar ze zich in het pand bevindt en waar er brand is.
10
De achterste brandweerman begeleidt de voorste totdat hij helemaal van de trap af is.
nummer 12 december 2008 653
iza De zorgverzekeraar voor de publieke sector
gemeentezorgpolis
ik vertrouw op iza “Als brandweervrouw ben ik dag en nacht oproepbaar. Stilzitten is toch niets voor mij, en mensen en dieren redden is heel dankbaar werk. Gewonden probeer ik gerust te stellen en te verzorgen. IZA geeft net als ik om mensen. Mijn partner en ik zijn tweeënhalf jaar geleden met hulp van therapie succesvol gestopt met roken. Omdat IZA onze gezondheid belangrijk vindt, kregen we een deel van de kosten terug. Daarom vertrouw ik op IZA.” Marjolein Heijboer, hoofd brandwacht bij Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond, Post Barendrecht
Daarom IZA: uitstekende service, prima prijs-kwaliteitverhouding, hoge klanttevredenheid. Al meer dan 50 jaar heel betrouwbaar!
Speciaal voor elkaar
Postbus 7010 6801 HA Arnhem T (026)3552455 F (026)3515051 E info@nvbr.nl www.nvbr.nl
Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding De NVBR is de branchevereniging van en voor de brandweerzorg en rampenbestrijding in Nederland. Om de fysieke veiligheid van onze samenleving te vergroten, wil de NVBR de kwaliteit van de brandweerzorg en rampenbestrijding bevorderen. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met alle partners in veiligheid. eerzorg
r Brandw
g voo e Verenigin Nederlands bestrijding en Rampen
De NVBR or Van en vo eer de brandw
Caroline van de Wiel blikt terug Het afgelopen jaar was een veelbewogen jaar voor de brandweer. Samen hebben we veel bereikt om onze daadkracht, deskundigheid en behulpzaamheid verder te vergroten. Ik denk hierbij aan de start van de Strategische Reis, die we samen gaan maken, de verdere vorming van de Veiligheidsregio's en het veranderen van de manier waarop wij onze brandweermensen opleiden en trainen. Het zijn allemaal belangrijke stappen om ons klaar te maken voor de uitdagingen die op ons wachten.
en. Een nst rouwe die , beroeps-
rscheiding
et bureau
heidingen n aanvragen via per mail
bsites van grijke we .nl en randweer helemaal is in 2008 rmatie ite met info ndweer en bra de n bij
m ief platfor l en interact t andere n delen me n en kan lere ere ied ar wa ie zoekfunct vanceerde andere beelden of
Algemene folder over werk NVBR De NVBR timmert aan de weg. Steeds meer brandweermensen maken gebruik van de producten en diensten van onze vereniging of dragen in netwerken en werkgroepen zelf bij aan het werk van de NVBR. Maar er is ook nog een groep mensen die niet weet wat de NVBR is en wat het allemaal, samen met het veld, doet voor de brandweer. Voor die mensen is een folder ontwikkeld waarin beknopt staat vermeld welke netwerken en werkgroepen de NVBR heeft en wat het daarnaast nog doet. De folder is naar alle commandanten gestuurd maar is ook digitaal beschikbaar via de site van de NVBR en via BKN (Brandweerkennisnet). www.nvbr.nl of www.brandweerkennisnet.nl
Brand&Brandweer
Ik kijk terug op het eerste volle jaar van het kabinet, dat veel aandacht heeft voor de kwaliteit van onze dienstverlening. Minister Ter Horst gaf de organisatie voor crisisbeheersing meermalen een krappe voldoende en wil van die 'zes min' zeker een 'zeven' maken. Ook wij willen ons graag inzetten om die doelstelling te behalen. Maar dat mag niet betekenen dat de druk op onze mensen te groot wordt. De Minister heeft haar ambities gekoppeld aan de totstandkoming van de Veiligheidsregio's en regionale brandweerkorpsen. Op dit moment hebben 19 van de 25 regio's een convenant met de Minister afgesloten. Daarin is onder andere afgesproken dat ze gaan werken naar een regionale brandweerorganisatie. Ik denk dat wij hiermee op de goede weg zijn. Door het maken van robuuste brandweerorganisaties valt een groot deel van de werklast van de schouders van de kleine, gemeentelijke korpsen. Op die manier blijft er meer ruimte over voor de brandweerman en -vrouw in de kazerne om zich bezig te houden met zijn echte werk: het voorkomen en bestrijden van brand en het redden van mens en dier.
nummer 12 december 2008 655
Uitgangspuntennotitie risicobeheersing De NVBR komt nog voor het einde van het jaar met een uitgangspuntennotitie. De notitie is gebaseerd op de doelen die de NVBR heeft geformuleerd voor de komende jaren op het terrein van risicobeheersing en bouwt verder op de ‘Visie op risicobeheersing’ uit 2006. In deze notitie worden vier kernpunten geformuleerd waar de NVBR zich de komende jaren op gaat richten ten aanzien van risicobeheersing. Het gaat dan om scherpe verantwoordelijkheidsverdeling en verhoogd veiligheidsbewustzijn. De bouwer, gebruiker en eigenaar moeten meer hun verantwoordelijkheid nemen voor de veiligheid. Om dit te bereiken moet het veiligheidsbewustzijn omhoog, ook onder burgers. Daarin kan de brandweer samen met andere organisaties een rol spelen via voorlichting. Een ander punt is (brand)veiligheid als maatschappelijke afweging. Het bevoegd gezag moet steeds vaker een bestuurlijke afweging maken over de acceptatie van risico's. Veiligheid moet daarbij concurreren met andere maatschappelijke belangen als milieu, economie en welzijn. Om een goede adviesrol te kunnen vervullen, moet de brandweer zich doorontwikkelen tot dé adviseur voor fysieke veiligheid bij bestuurlijke afweging. Het derde punt is wet- en regelgeving. Goede wet- en regelgeving is het noodzakelijk fundament om invulling te geven aan het politiek-bestuurlijk niveau van (brand)veiligheid. De adviesrol van de brandweer moet goed wettelijk verankerd worden. Daarnaast wil de NVBR graag betrokken worden en blijven bij de ontwikkeling van nieuwe wet- en regelgeving over (brand)veiligheid. Het laatste kernpunt is toezicht, controle en handhaving. De brandweer krijgt hierbij een steeds belangrijkere rol. De folder met uitgangspunten wordt half december naar alle korpsen gestuurd, maar is dan ook digitaal beschikbaar via www.nvbr.nl 656
nummer 12 december 2008
Rene Moraal: ‘Informatiemanagement gaat veel verder dan digitale uitwisseling’ Rene Moraal is tijdens het laatste NVBRcongres toegetreden tot het bestuur van de vereniging. Hij wordt voorzitter van de programmaraad Informatiemanagement. Deze portefeuille neemt hij over van Frans Schippers. Rene Moraal (46) is regionaal commandant van Gooi- en Vechtstreek. Hij begon zijn brandweercarrière in 1986 bij de brandweer in Dordrecht. Moraal had bij het bestuur aangegeven dat hij geen directe voorkeur had voor een portefeuille, maar toen ze hem vroegen voorzitter te worden van de programmaraad Informatiemanagement was hij niet direct razend enthousiast. ‘Nu ik me er in verdiept heb, is dat anders. Informatiemanagement raakt de complete organisatie en gaat veel verder dan digitale uitwisseling van informatie.’ Volgens Moraal is het een grote uitdaging om de komende jaren een slag te maken als het gaat om informatiemanagement. En dan zowel op mono- als multidisciplinair niveau, en ook aan de koude en aan de warme kant van de organisatie. De informatie die je er aan de koude kant instopt, kun je tijdens een inzet nodig hebben. Maar ook de afdeling preventie heeft uiteindelijk heel veel baat bij een goede databank. Zo hebben zij voor een controlebe-
zoek of advies alle informatie in huis.’ Er ligt voor de komende jaren een Brandweer Informatie Beleidsplan (BRIL). Volgens Moraal een ambitieus plan, maar daarmee niet minder noodzakelijk. Er ligt ook een aanvraag bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkijksrelaties. Omdat dit een onderwerp is dat op landelijk niveau aangepakt moet worden. ‘Dit kun je als gemeente en zelfs niet als regio alleen trekken. Bovendien moeten alle andere hulpverleningsdiensten ook bij het project worden betrokken.’ De bedoeling is dan ook om dit traject stap voor stap uit te werken, wel steeds op mono- en multidisciplinair niveau. Moraal: ‘Er moet een standaard gelden voor alle hulpverleningsdiensten, er moet een database komen waar iedereen in kan, maar er moeten ook organisatorische toepassingen komen. Werkprocessen moeten worden beschreven en ingevoerd. Dit onderwerp treft de hele organisatie. Uiteindelijk moet het voor de gehele veiligheidsketen voordeel opleveren.’ Bij nader inzien is Moraal zeer tevreden over zijn portefeuille. ‘Het biedt heel veel uitdagingen. En als programmaraad, maar natuurlijk als netwerk hopen we met elkaar een kwaliteitsimpuls aan dit onderwerp te geven. De lijn die is ingezet, willen we verder uitbouwen.’
Sdu Uitgevers
Vier speerpunten voor Eli van Strien meer naar handelen. Dit is een langdurig traject. Te vergelijken met het milieubewustzijn. We hebben er met zijn allen ook jaren over gedaan om het afval te scheiden.’ Het laatste speerpunt is het zorgen dat veiligheid een economische afweging wordt. Bij de bouw van een nieuwe toren of complex spelen allerlei zaken een rol. De kosten, de ligging en het uiterlijk. Mogelijk wordt er gesproken over duurzaamheid en soms ook nog eens over veiligheid. De brandweer zou zich veel meer met dit proces moeten gaan bezig houden. ‘En daarbij
Meer wete n over de NVBR , onze bijee diensten? Kijk nkomsten, dan op www producten .nvbr.nl en en nieuwsbrie meld u aan f van de NVBR voor de digit : NVBR.nl Actu ale eel.
Nederland se Verenigin g voor Bran en Rampenbe dweerzorg strijding
en schouder
stukken
Functionele herkenbaa rh
eid
De voorgesch reven kleur en van de volgende RAL schouderst ukken zijn kleuren: de Rood (RAL 1318) Oranje Geel
Folder ‘Functionele herkenbaarheid’ Bevelvoerder
(BV)
Geel
Groen Blauw (RAL
Dienst (OVD ) Pelotonsco mmandant (PC) Commandant Uitgangsst elling (CUG
5013)
S)
Hoofdofficier
van Dienst (HOVD) Compagniesco mmandant (CC) Plaatverva ngend Com pagniescomma Commandant ndant (PCC van Dienst ) (CvD) Regionaal Commandant van Dienst (RCvD) Groen Regio naal Officier gevaarlijke stoffen (ROG Adviseur geva S) arlijke stoff en (AGS) Veiligheids officier
Blauw Voor lichting Plotter Logistiek
Instructeur Oefenleider
De letters en cijfers word en gemaakt 8725. Dit is van de stof zowel overd retro reflectie ag als ‘s nach De lettergroo ts zichtbaar. tte en type voor de tekst en cijfers zijn: Achterop: Helvetica medi um 25mm (volledig uitge schreven funct Rechts voor ie) : Helvetica medium 60mm (tekst is afko rting bijvo Links voor orbeeld HOV : Helvetica D) medium 25mm (verwisselb aar stuk stof met tekst (noo rd, 100, etc) De lettergroo tte kan even tueel aang van het schou epast word derstuk. De en aan de maat fabrikant zorg t hiervoor. Op de achte rzijde van deze folder staat de afbeeldin een poster gen van de met gekleurde bijbehorende schouderstukk functies. en en de
Het snel herkennen van leidinggevenden tijdens een inzet is van vitaal belang. Deze ‘functionele herkenbaarheid’ wordt per gemeente of korps op eigen wijze vormgegeven. En dat werkt bij opschaling verwarrend. De landelijke netwerken repressie en materieel van de NVBR hebben een methode ontwikkeld die zorgt voor een eenduidige functionele herkenbaarheid binnen de brandweer in Nederland. De gekozen oplossing is om met afneembare schouderstukken te gaan werken. In de folder ‘Functionele herkenbaarheid’ leest u alles over de richtlijn, de voorschriften voor de schouderstukken, de implementatie en de overgangsregeling. De folder is inmiddels naar alle korpsen verstuurd. Uiteraard is de folder ook digitaal beschikbaar op BrandweerKennisNet en op de site van de NVBR. Voor vragen kunt u een mail sturen naar het secretariaat van het landelijk netwerk materieel: lnm@brandweer-amsterdam-amstelland.nl. Om te kome n tot een eend uidige funct binnen de ionele herk brandwee enba r in arheid Nede rland is er leidraad funct nu een lande ionele herk lijke enbaarheid. door het lande Deze leidraad lijk netwerk is opgesteld Repressie van het voorjaar de NVBR en van 2007 vastg in esteld door Brandweerzorg de programm . araad
Het snel herk ennen van leidinggev is van vitaa enden tijde l belang. Deze ns een inzet functionele vooral te zien herkenbaarhe door het gebr id is nu uik Maar het komt van de rode helmstrep met regelmaa en. t voor dat meerdere perso er bij een inzet nen rondlopen met dezelfde helmstrepen. rang en Dit is erg verw arrend. Wie heeft er nu de leiding? Om onduidelij khed en te voorkome andere herk n, hebben enningstek veel korpsen ens zoals gekle Hierover hebb urde jassen en we binn of hesjes. en de bran geen duidelijke dweer in Nede afspraken rland allee gema n verschillen akt. Het komt de korpsen dus voor dat elk een ande dezelfde funct re kleur gebr ie. Bij een uiken voor gezamenlijk verwarrend, optreden werk wat de effec t dit tiviteit tijde komt. ns de inzet niet ten goed e
Leidraad fu herkenbaar nctionele heid
De kleur en worden verw erkt op speci schouderst ale afne ukke emba n die brandwee re rmensen met uitrukjas kunn klittenban en bevestige d op hun n. Ze zijn eenv zodat het in oudig te verw de toekomst ijderen, niet meer voor mensen met komt dat versc dezelfde herk hillende enningtekens rondlopen . De herkenba arheid word t versterkt schouderst door teksten ukken te plaat op de sen, zoals de voertuignumm functie, de er. De lette naam en het rs en cijfer s zijn wit refle cterend. De onde rkan t van de schou derstukken de borst kome mag maximaal n. Om er voor tot op te zorgen dat duidelijk zicht de schouderst baar zijn, hebb ukken en egale – de voorkeur. liefst donk ere – pakk en
Met deze nieuw e schou derstukken de helmstrep verdwijnen en, de gekle onder ande urde helmen re We gaan werk en gekleurde en met vijf jassen. primaire kleur groen en blauw en: rood, oran . Deze kleur je, geel, en zijn voor goed van elkaa iedereen herk r te ondersche enbaar en iden.
ncties
Kleuren en fu
De schouderst ukken word en per 1 janua Hiermee verva ri 2009 ingev llen alle ande oerd. re herkenba -methoden. arheidste De korp kens sen en moet en dan zo gekleurde veel mogelijk schouderst ukke de n voor funct gebruiken. ionele herk Toch kan het enbaarheid voorkomen of korpsspec dat korpsen ifieke belan om financiële gen, naast andere herk de schouderst enningstek ukken nog ens gebruiken dat op , maar 1 janua het is de bedo ri 2010 ook deze verdw eling ijnen. Zodra een korps nieuw e pakken aans van de schou chaft, moet derst het ukke gebr n worden ingev uik Nederland oerd, zoda de functionel t in heel e herkenba is. Korpsen arheid eend die net nieuw uidig geregeld e pakken hebb de schouderst en aangescha ukken bij een ft, moeten volgende aanb invoeren. esteding alsno g
Ingangsdat overgangreum en geling
10-2008
Rood
Oranje Offic ier van
De invoe ring van de schou derstukken consequen heeft een aant ties voor het al materieel van • Alle gekle de brandwee urde helmen rmensen: worden verva • Bandjes ngen; worden van de helm verw • Gekleurd ijderd; e jasse n word en vervangen Bestaande ; jassen word en voorzien bevestigingssys van een teem voor de schouderst Schouderstukk ukken; en in diver se kleuren teksten word en voorzien en aangescha van diverse ft.
Telefoon: (026) 355 24 55 Fax: (026) 351 50 51 E-mail: info@ nvbr.nl Internet: www .nvbr.nl
De schouderst ukken zijn er in vijf kleur oranje en geel en. De kleur zijn voor de en rood, repressieve is voor de ROGS leidinggevende /AGS en veilig n. Groen heidsofficier. ondersteunend Blauw is voor e brandweer al het personeel.
•
Kemperberge rweg 783 6816 RW Arnh em Postbus 7010 6801HA Arnh em
voorschrift
•
Nederland se Verenigin g voor Bran en Rampenbe dweerzorg strijding
Kleuren en
moeten we ook niet Roomser dan de Paus zijn. Als bepaalde maatregelen echt extreem duur zijn, moet je het niet willen. Maar het is dan voor iedereen wel direct duidelijk welke afwegingen er zijn gemaakt. Mensen aanvaarden dan het risico dat ze hebben genomen. En daar gaat het om, mensen moeten zich bewust zijn van de risico’s om zich heen.’
Sommige tekst en staan op de schou en cijfers kunn derst ukken, ande en ook op re teksten speciale badg deze eenvoudi es staan, zoda g verwisseld t ook kunnen word zijn er meer en. Voor elke dere, verw isselbare badg functie voorkant word es die mees en gedragen tal links op . de
Het tweede punt is een lik-opstuk beleid. Van Strien ergert zich mateloos aan het zachte optreden. ‘Wij komen ergens kijken en constateren allerlei gebreken. Mensen krijgen dan de tijd om het op te lossen. Maar als ik te hard rijd op de snelweg krijg ik ook direct een boete. Daar wil ik in ons vak ook naar toe.’ Als voorbeeld noemt hij een school waar laatst een inspectie was. ‘Dagelijks komen daar 1500 kinderen. De school maakt goede sier met hoge slagingspercentages en leuke activiteiten, maar als het ging om Meegrote veiligheid was het een r weten over de NVB R? bende. Vluchtwegen waren volledig geblokkeerd. Ik ben toen ontzettend boos geworden. En dat heeft indruk gemaakt. Die directeur had het zich niet gerealiseerd.’ Daarmee komt Eli van Strien ook direct bij zijn derde punt, het veiligheidsbewustzijn en de gedeelde verantwoordelijkheid. ‘Daar zullen we mee aan de slag moeten. Mensen moeten zich bewust worden van de risico’s en moeten er ook
In deze folde r leest u alles over de voor de herkenba schriften voor arheidsmiddel en, de invoe overgangs ring ervan regeling. en de
Eli van Strien neemt van Koos Scherjon de portefeuille Risicobeheersing over. Een portefeuille die met name aan de voorkant van de brandweerorganisatie speelt. ‘Zorg dat het niet gebeurt’ is daarbij het credo. Van Strien, commandant van de regionale brandweer RotterdamRijnmond, heeft voor zichzelf vier speerpunten bepaald. ‘En daar hebben we wel een paar jaar voor nodig.’ Risicobeheersing gaat over het voorkomen van incidenten. Van Strien ziet dagelijks in zijn werkgebied hoe belangrijk dat is. Zeker met alle industrie in de havengebieden. Voor hem sluit deze portefeuille dan ook volledig aan bij de dagelijkse praktijk. Voor de komende jaren zijn vier speerpunten bepaald. Het eerste speerpunt is zorgen voor een goede wet- en regelgeving. De laatste jaren is daar al enorm veel aan gedaan. Voorganger Scherjon heeft zich met zijn netwerken intensief bezig gehouden met het gebruiksbesluit en het bouwbesluit.
DVD en foto’s congres beschikbaar De twee films die journalist Fons de Poel heeft gemaakt voor het jaarcongres van de NVBR, zijn beschikbaar op DVD. Inmiddels hebben alle deelnemers en commandanten de DVD ontvangen, maar er zijn nog enkele exemplaren beschikbaar. In de twee films met de titels ‘heilig vuur: het DNA van de brandweer’ en ‘Wie is de baas van de brandweer?’ geeft De Poel vanuit een ander perspectief een mooi beeld van de brandweerorganisatie. Naast de DVD met de films is ook een cd met een fotoimpressie van het tweedaagse congres nummer 12 december 2008 657
Kaart voor tuincentra De VROM-Inspectie, Tuinbranche Nederland, het Verbond van Verzekeraars en de NVBR hebben begin december deze kaart gestuurd aan tuincentra, waar een kerstmarkt wordt gehouden. Het doel is deze tuincentra nog eens te wijzen op de brandveiligheid in de feestmaand. Dit naar voorbeeld van een kerstkaart die de collega's van brandweer Amersfoort jaarlijks verzenden aan een doelgroep in hun gemeente.
Verdiepingsbijeenkomsten Gebruiksbesluit succes De vijf verdiepingsbijeenkomsten over het Gebruiksbesluit zijn goed bezocht. ‘Die bijeenkomsten hebben echt aan een behoefte voldaan’, aldus Erik van den Oord, die namens de NVBR de bijeenkomsten organiseerde. Voorafgaand aan de bijeenkomst konden de deelnemers per mail vragen stellen. Daar is het aanbod op afgestemd. Uiteindelijk was duidelijk dat er met name over vier deelgebie-
den vragen waren; de systeemwijziging, zorgwoningen, kamerverhuur en over het kenniscentrum praktijktoepassingen brandveiligheid. Om alle vragen te beantwoorden was een specialist van VROM en van het landelijk netwerk brandpreventie van de NVBR aanwezig. Na het plenaire gedeelte konden de deelnemers workshops volgen. Het ministerie van VROM is erg tevreden ook over de aanpak.
Zij zullen dit binnen het ministerie presenteren als een goede manier om regelgeving naar de praktijk te brengen. Van den Oord: ‘VROM heeft ook al aangegeven dat ze de bevindingen van de brandweer en de gemeente zullen meenemen in de volgende fases van het gebruiksbesluit.’
Agenda
‘Maak ruimte voor hulpverleningsdiensten’ Nog tot en met 14 december loopt de campagne ‘Maak ruimte voor hulpdiensten’. De campagne van het ministerie van Verkeer en Waterstaat moet er voor zorgen dat weggebruikers goed opletten hoe een hulpdienst wil passeren en hen ook daadwerkelijk de ruimte geven. Vanuit de NVBR, het netwerk Materieel, is Herman van Dijk betrokken geweest bij de campagne. Volgens Van Dijk, werkzaam bij de Veiligheidsregio Utrecht, is de brandweer bij toeval betrokken geraakt bij deze campagne. Of eigenlijk niet bij toeval, maar vooral op eigen initiatief. ‘Ik hoorde van iemand bij Rijkswaterstaat dat er een vergadering gepland was over deze campagne. Toen ik vroeg of de hulpverleningsdiensten ook aan tafel zaten, was het antwoord ‘nee’. Op eigen initiatief ben ik toen naar de vergadering gegaan.’ Ook politie en ambulancediensten zijn betrokken bij het proces. Alle hulpdiensten hebben inmiddels informatiemateriaal gekregen. Vanaf nu gelden de volgende richtlijnen tijdens het aanrijden. Wanneer er geen file is, zal een hulpdienst links passeren. Bij files of drukte op de weg heeft de hulpdienst ruimte op de vluchtstrook. Op plekken waar geen vluchtstrook is, zullen de hulpdiensten voortaan proberen tussen de meest linker rijstroken door het overig verkeer te passeren. Dat betekent dat het verkeer op de meest linker rijstrook naar links gaat, en het verkeer op de rijstrook ernaast naar rechts. Van Dijk verwacht dat het nog wel een tijdje zal duren voor het bij iedereen goed tussen de oren zit. ‘Maar’, zo voegt hij toe, ‘er is nu in ieder geval een systeem dat in heel Nederland geldt. Dat is al een grote vooruitgang.’
658
nummer 12 december 2008
9 december vergadering Handleiding Risicoprofiel 10 december Vakdag Brandweer, Milieu en Industrie 11 december Vergadering Programmaraad Informatiemanagement 16 december Vergadering kerngroep Kwaliteitszorg 17 december Vergadering LPO 18 december Vergadering netwerk Crisisbeheersing & Rampenbestrijding Commissievergadering Landelijk Netwerk Brandpreventie 5 januari Vergadering Strategische Reis
Sdu Uitgevers
BrAN Dweer overZee
Deze maand in GrIP4 waterproef
De eerste week van november stond Nederland in het teken van watersnood. Nog nooit oefenden zoveel bestuurders en operationele hulpverleners tegelijkertijd één type ramp: 10.000 maar liefst. GRIP4 duikt in twee wateroefeningen. Een verslag uit Limburg, daar oefenden bijna zeshonderd medewerkers de multidisciplinaire samenwerking tijdens een grootschalig hoogwaterincident. En in Nijkerk was een live demonstratie tussen alle hulpdiensten die tijdens een overstroming nodig zijn om mensen in veiligheid te brengen.
rADAr
De Algemene Doorlichting Rampenbestrijding (ADR) van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid (IOOV) heet nu RADAR. RAmpenbestrijding DoorlichtingsARrangement. Wat is de stand van zaken? Een interview met Peter van Dam van de IOOV. In het kadar van RADAR kreeg de regio Brabant Noord een praktijktoets voor de kiezen. Een verslag hoe deze toets is verlopen.
Burgernet
Burgernet is een samenwerking tussen burgers, gemeente en politie om de veiligheid in de woon- en werkomgeving te bevorderen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een telefonisch netwerk. Burgers die zich opgegeven hebben hieraan deel te nemen krijgen een ingesproken mededeling of een sms-bericht over een incident, een vermissing of gestolen voertuig. In 2004 startte Nieuwegein met het experiment. Sinds oktober is de proef van Burgernet uitgebreid naar acht gemeenten. In GRIP4 meer over dit experiment.
Brandweer overzee
Bezoek vanuit Nederland bij Brandweer Curaçao In november 2008 heeft Brandweer Curaçao bezoek gekregen vanuit Nederland. Brandweer Curaçao heeft contacten met verschillende personen in Nederland. Begin november was een vrijwillige brandweerman Thijs Habets van Brandweer Valkenburg aan de Geul op bezoek geweest. Hij had informatie meegebracht over hoe de administratieve organisatie in elkaar zit zodat wij het als voorbeeld kunnen gebruiken. In de tweede week van november hadden we bezoek van Wim Goedhart. Hij had informatie en een liet een presentatie zien over het programma AG5. Verder heeft hij verteld dat de BES eilanden (Bonaire, St. Eustatius en Saba) het programma AG5 gebruiken. Hij heeft heel uitgebreid laten zien wat het programma AG5 voor Brandweer Curaçao kan betekenen. We hebben hem verteld dat wij sinds maart 2005 het programma FireMan gebruiken. Verder in dezelfde week hadden we bezoek van een vrijwillige brandweerman en zijn vrouw (Léon en Thérèse Verduin) van brandweer Oss. Ze waren op het eiland met een korte vakantie en ze zijn even langs gekomen om kennis te maken en een overzicht te krijgen van hoe Brandweer Curaçao in elkaar zit en natuurlijk even een rondleiding bij de kazerne Mundu Nobo die schuin tegenover het Hoofdkantoor staat. Als laatste in die zelfde week hadden we nog bezoek van Jan Boonekamp (stafafdeling management ondersteuning en controle) en Elie van Strien (commandant brandweer Rotterdam). Brandweer Curaçao en Brandweer Rotterdam hebben een samenwerkingsovereenkomst (jumelage) gesloten. Via de jumelage overeenkomst kan Brandweer Curaçao op verschillende gebieden ondersteuning krijgen van Brandweer Rotterdam. Enkele voordelen van het hebben van zo’n jumelage overeenkomst zijn; het brandweer personeel van Brandweer Curaçao kan stage lopen bij Brandweer Rotterdam, we kunnen meedoen aan verschillende repressieen niet repressieve trainingen via Brandweer Rotterdam, we krijgen ondersteuning tijdens het bestellen van materiaal etc. Verder moet ik zeggen dat alle eilanden van de Antillen (Bonaire, Curaçao, St. Eustatius, Saba en St. Maarten) ook een jumelage partner hebben. Evenals Aruba. Brandweer Curaçao hecht veel waarde aan de relatie met zijn jumelage partner Brandweer Rotterdam en we hopen dat de relatie voor meer jaren doorgaat. Ana Rodriguez
Brand&Brandweer
nummer 12 december 2008 659
De brandweer zou eens wat vaker een compliment moeten krijgen, in plaats van de kritiek of het geweld waarmee de brandweermensen soms te maken krijgen.
‘Voor mij hoeft het geen Oud en Nieuw te worden dit jaar’ Van een onschuldig vreugdevuurtje tot het bewust gooien van zwaar vuurwerk naar brandweerlieden. Agressie tijdens de jaarwisseling komt steeds vaker voor. ‘Ik voelde me bedreigd, een soort oorlogsgevoel.’ Diverse korpsen vertellen hoe zij zich voorbereiden op wat eigenlijk een vreugdevolle avond moet zijn. Door Doortje van der Molen
O
ver een paar weken zal weer een pittige nacht volgen: de jaarwisseling. Met gemengde gevoelens blikt een aantal korpsen terug op een roerig Oud en Nieuw. Voor sommigen aanleiding om het dit jaar anders aan te pakken. Noordoost-Friesland is één van die korpsen. Dit jaar gebruiken ze camera’s, op het dak van enkele brandweerauto’s.
660
nummer 12 december 2008
‘Vorig jaar hadden we last gehad van agressie tijdens het blussen. Met benzine gevulde bierflesjes en illegaal vuurwerk werden door de lucht richting de blussers gegooid’, vertelt Hessel Geerts, bureauhoofd preparatie en repressie van brandweerkorps Noordoost-Friesland. ‘Bij één collega ontplofte op die manier zwaar vuurwerk bij zijn laars. Dat gaf een flinke dreun, wat voelt Sdu Uitgevers
foto: FBF.nl
operation ele voorbereiding
als een harde schop.’ De gemeente en politie besloten dit soort acties niet meer te tolereren. ‘Op sommige plaatsen is het nog ‘toegestaan’ om fikkie te stoken. Alleen in daarvoor aangewezen containers. Verder staan we vreugdevuren niet meer toe op openbare wegen.’ Daarom de pilot met camera´s op het dak van brandweerauto´s, waarvoor ook een extra bemanningslid nodig is in de cabine: de bediener. ‘Op drie van de tien uitrukposten gaan we werken met camera’s. Voor het publiek blijft het een verrassing in welke plaats we dat zullen doen. Ik ben benieuwd hoe het uitpakt’, zegt Geerts wat cynisch. ‘Ik hoop dat er deze keer minder agressie is. Onze bestuurders hopen zo in ieder geval mensen die willen dwarsliggen af te schrikken. Mocht er toch iets voorvallen dan hebben we het op recorder vastgelegd en kan het als ondersteunend bewijsmateriaal dienen voor de politie. Daarnaast gaat de politie direct mee naar de hotspots: de plekken waar het publiek zich al eerder misdragen heeft.’ Tot slot zal het korps zich extra goed uitrusten. ‘Oordoppen in. Bril en scherm voor. Neklap goed dicht en broek over de laarzen. Goed in het pak zitten is de basis’, vindt Geerts. Strenger optreden Ook andere regio’s bereiden zich voor op de jaarwisseling. Volgens voorlichter Peter-Paul Hellings van Brandweerkorps Utrecht wordt er dit jaar strenger opgetreden in de de stad: ‘Utrecht is geen uitzondering als het gaat om agressie tegen hulpverleners in grote steden. Ook tijdens de jaarwisseling.’ Voor het eerst trekken gemeente, politie en brandweer dit jaar gezamenlijk op richting de burger. Ze vinden alle drie dat oudejaarsnacht een sociaal evenement moet blijven, agressie wordt niet meer getolereerd. ‘De gemeente en politie kiezen voor een strengere aanpak, wij als brandweer anticiperen daarop. Door strikter toe te zien en sneller in te grijpen.’ Daarvoor heeft de brandweer drie preventiemaatregelen in het leven geroepen. ‘Ten eerste wordt er een centrale post ingericht als ondersteuning van de meldkamer. Prio 2 meldingen worden zo bij drukte direct doorgeschakeld naar de reserveofficier van dienst. Die kan op dat moment zelf de diverse tankautospuiten aansturen. Ook proberen we zoveel mogelijk tankautospuiten paraat te hebben. Voorafgaand aan oudejaarsavond geven we een geweldsinstructie mee aan de bevelvoerders en officieren van dienst.’
‘sociale momenten zijn prima, maar we zullen dit jaar sneller ingrijpen’
meestal in een uitbundige stemming. Sociale momenten zijn prima, maar we zullen dit jaar sneller ingrijpen,’ stelt Hellings. Nare herinneringen Haulerwijk beleefde het afgelopen jaar wel een zeer roerige jaarwisseling. Twintig jongeren gooiden afgelopen Oud en Nieuw bewust glas en zwaar vuurwerk richting blussende brandweermannen in Haulerwijk. ‘We werden zelfs persoonlijk bedreigd. Eén collega werd vastgepakt en zijn helm werd van het hoofd gegooid’, vertelt postcommandant en bevelvoerder Libbe Zandberg van de post Haulerwijk. Als hij erover spreekt, is hij nog altijd aangedaan. ‘We waren die nacht met acht man van ons vrijwillige korps ter plaatse. Om ons heen stond een groep van tweehonderd mensen, waarvan twintig raddraaiers. Het was heel bedreigend, een soort oorlogsgevoel. Toen we ter plaatse kwamen, bleek het een behoorlijke fik. Twee brandende caravans vlak naast een winkelpand. Je voelde de hitte al op 30, 40 meter afstand. We moesten wel blussen.’
‘Oordoppen in. Bril en scherm voor. Neklap goed dicht en broek over de laarzen. Goed in het pak zitten is de basis’ Een paar omstanders vatten dat niet zo goed op. Helaas kon de politie ook hier door de dikke mist niet snel ter plaatse zijn. ´Dat was het beroerde van die nacht. Uiteindelijk deed dat ons de das om. We konden gewoonweg niet zien wie ons belaagde. Het aparte is dat door diezelfde mist sommige collega’s een andere nacht beleefden. Zij stonden bij een andere caravan te blussen en daar gebeurde niet zoveel. Zij voelden zich in ieder geval niet bedreigd. Er is aan gedacht om ons tijdens de jaarwisseling uit dienst te halen. Vanwege de emoties, de angst zit er wel in. Bij sommigen zelfs nog vrij diep. Zij hebben zoiets van ‘van mij hoeft het geen Oud en Nieuw te worden’. Maar we rukken wel uit. We gaan er voor. Met goede afspraken met de politie dat zij sneller te plaatse zijn bij eventuele incidenten. Normaal is dit een rustige gemeente, met gemiddeld vijftien uitrukken per jaar. In de negentien jaar dat ik brandweerman ben, hoefden we soms niets eens uit te rukken tijdens Oud en Nieuw.’ Die tijden zijn voorbij, al zijn de vooruitzichten voor dit jaar wellicht iets hoopvoller. De gemeente laat namelijk zand neerleggen. Het is de bedoeling dat de jeugd daar haar vreugdevuur op stookt. En dat is in ieder geval een stuk veiliger dan een brandende caravan bij een winkelpand. ■
Ook geeft de brandweer bij de mensen thuis aan hoe ze incidenten kunnen voorkomen. Bijvoorbeeld waar ze op moeten letten tijdens het afsteken van vuurwerk. En door brandbaar materiaal rondom het huis op te ruimen. Zoals kerstbomen, vuurwerkresten en containers. Die laatste zijn gewilde objecten voor vandalen om in brand te steken. Bij dergelijke buitenbrandjes is de brandweer vaak als eerste ter plaatse. ‘En dus worden we er ook meteen op aangekeken als we in moeten grijpen. Soms loopt dat uit op agressie. Vaak is er alcohol in het spel en de mensen zijn Brand&Brandweer
nummer 12 december 2008 661
Het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken Nu verkrijgbaar! Per 1 november is het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken, oftewel het Gebruiksbesluit in werking getreden.
Weet ú welke grenzen dit besluit stelt? Zoals wanneer een gebouw een brandmeld- en ontruimingsalarminstallatie en vluchtrouteaanduidingen moet hebben? Welke eisen er gelden voor deuren in vluchtroutes? Of wanneer een gebruiksvergunning of een gebruiksmelding nodig? De antwoorden plus het complete Besluit vindt u terug in deze uitgave.
ISBN: 978 90 12 12917 6 Aantal pagina’s: 155 Prijs: € 21,20 Onder redactie van: ing. R.H.G.M. Rasch, drs. ing. M.P.M. Schoonderwoerd MCDm en ing. K.J. Wouda
Bestel via www.sdu.nl/brandweer, mail naar sdu@sdu.nl of bel (070) 378 98 80
662
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
de website van
De website van brandweer Loenen Webadres: www.brandweerloenen.nl Beheerder: Bart Richter Eigenaar: Brandweer Loenen Redacteuren: verschillende medewerkers van brandweer Loenen Startjaar: 2008 Aantal unieke hits per maand: ongeveer 420 Server: A-side media Hosting: A-side media Kosten: ongeveer d 1500,www.brandweerloenen.nl Sinds januari dit jaar is Bart Richter commandant bij brandweer Loenen. Meteen nam hij het initiatief om een officiële website voor de brandweer Loenen op te zetten. Het hoofddoel van de website is het werven van nieuwe brandweervrijwilligers. ‘Daarom staat er op de site veel gerichte informatie over de brandweer en kunnen bezoekers zich opgeven als brandweervrijwilliger of informatie hierover aanvragen.’ Naast de commandant leveren verschillende brandweerlieden hun bijdrage aan de website. ‘Iedereen heeft zo weer zijn eigen inbreng in de website. Zelf schrijf ik voornamelijk over de ontwikkeling in de herindeling van de gemeente en over de regionalisering.’ Bij de brandweer Loenen heeft niemand verstand van html. Daarom is A-side media ingeschakeld om een website voor de brandweer te ontwerpen en te maken. Het bedrijf heeft een mooie, maar ook een gebruiksvriendelijke website afgeleverd. ‘We maken gebruik van een cms-systeem. Dit betekent dat we de teksten en afbeeldingen in platte tekst in sjablonen kunnen invoeren. Aan de voorkant staat de tekst en de afbeelding automatisch in het juiste forBrand&Brandweer
maat en opmaak. Het bijhouden van de website is op deze manier voor iedere digibeet een eitje. ’ Lay-out Rood, wit en blauw zijn de kleuren die centraal staan op de site. Verder is er in de vormgeving gebruik gemaakt van de striping. De brandweersite heeft een rustige en strakke vormgeving. Geen rondbewegende plaatjes voor brandweer Loenen. ‘Dit is het visitekaartje van brandweer Loenen. Daarom moet de website een zakelijke uitstraling hebben.’ De site bestaat uit zowel een externe als een gesloten gedeelte voor de brandweerlieden zelf. De externe site wordt vooral gevuld met informatie over de brandweer en brandveiligheid. ‘De uitrukken van de brandweer staan ook op de website vermeld. Indien beschikbaar worden hier ook foto’s bij geplaatst.’ Volgens de commandant is het ‘gesloten’ gedeelte van de website, minstens net zo groot als het externe gedeelte. ‘We gebruiken het gesloten, interne gedeelte niet alleen voor adresgegevens en oefenroosters zoals de meeste brandweerkorpsen. Op het interne gedeelte staat ook nieuws over de regionalisering van de brandweer en de herindeling van de gemeente.’ Ook vinden de brandweerlieden op de interne website, informatie over nieuwe procedures en kunnen ze met elkaar in discussie op het forum. De interne website heeft ook een beetje een ‘multidisciplinair karakter. ‘Want de burgemeester en bijvoorbeeld de wijkagenten hebben ook toegang tot dit deel van de website en kunnen bijvoorbeeld meepraten op het forum.’
Reclame De bezoekers weten de website van brandweer Loenen goed te vinden. Volgens de commandant heeft dit onder andere te maken met de reclame die het korps maakt voor de website. ‘We hebben met onze site in verschillende huis-aan-huisbladen gestaan. Voor de open dag van brandweer Loenen hebben we posters gemaakt waarop groot ons webadres staat vermeld. Deze posters zijn verspreid bij het gemeentehuis en winkels en bedrijven in Loenen. Verder heeft brandweer Loenen t-shirts laten drukken met de tekst vrijwilliger brandweer Loenen geschikt/ongeschikt. ‘Met natuurlijk een kruisje bij ‘geschikt.’ Onderaan deze shirts staat met dikgedrukte letters het webadres van brandweer Loenen vermeld. De tekst voor het shirt is gebaseerd op de reclamecampagne van defensie. ‘Maar die vonden het geen enkel probleem dat wij het concept van hun campagne geschikt/ongeschikt gebruikten voor ons t-shirt,’aldus Richter. Na de open dag hebben inmiddels vijftien mensen interesse om vrijwilliger te worden bij de brandweer. ‘Dus je kunt wel zeggen dat de website een groot succes is. Het werkt echt.’
Kent u een websitebeheerder? Meld hem of haar dan aan bij de redactie om in aanmerking te komen voor de rubriek De Website van. Mail naar B&B@sdu.nl
nummer 12 december 2008 663
0VS TPMVUJPO GPS QPXFS
/PPETUSPPNBHHSFHBUFO PQ NBBU
2DVD
-FWFSCBBS JO WFSNPHFOT WBO U N L7"
n "EWJFT n -FWFSJOH n 1MBBUTJOH n 0OEFSIPVE
&OHFMFOCVSHTUSBBU ". 5XFMMP 5FM 'BY &NBJM JOGP!CONPUPSFO OM XXX CONPUPSFO OM
Nu te koop op DVD! Grootschalige rampen en incidenten, zoals de vuurwerkramp in Enschede en de brand in het Hemeltje in Volendam, krijgen vaak nationale bekendheid. In deze 8-delige serie maakt u kennis met de daarbij betrokken brandweermensen.
www.eo.nl/shop
Opnieuw verkrijgbaar
Door het vuur adv 90x131.indd 1
Aflegsysteem Brandslangen
04-08-2008 13:12:43
Bij brand is tijd een belangrijke factor, er moet immers snel gewerkt kunnen worden. Om geen kostbare tijd te verliezen, werken alle Nederlandse brandweerkorpsen met hetzelfde aegsysteem.
Een systeem op zakformaat De kaart Aegsysteem Brandslangen, helpt u fouten te voorkomen en verzekert u altijd en overal van een vlotte blusopstelling! Deze kaart is ontworpen op zakformaat zodat u hem altijd paraat heeft. De kaarten worden geleverd per set van 10 kaarten. Bestel vandaag nog uw set via: www.sdu.nl/brandweer.
664
nummer 12 december 2008
Prijs: â‚Ź 19,95 per set (10 kaarten) Bestelcode: 651425 Bestel via www.sdu.nl/brandweer of bel (070) 378 98 80
Sdu Uitgevers
bestuu r en organisati e
Vrijwilligers in actie voor rechtspositie De rechtspositie van de vrijwilliger gaat veranderen. Het College voor Arbeidszaken (CvA) van de VNG start in december de onderhandelingen met de vakbonden. De Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers (VBV) stelt dat zij in het vaststellen van de rechtspositie niet genoeg wordt gekend. Zij voerde daarom 18 november actie in Den Haag. Door Ellen Schat
D
e huidige rechtspositie van de vrijwilliger is geënt op de oorspronkelijke manier waarop vrijwilligers ingezet werden: vrije instroom naar de kazerne. De vrijwilliger hoeft zoals bekend dan geen gehoor te geven aan de oproep. Vaak worden meer mensen dan noodzakelijk opgeroepen. De commandant probeert hiermee een opkomst te garanderen. Deze manier van werken wordt steeds lastiger, bijvoorbeeld doordat steeds meer mensen buiten hun woonplaats werken. De beschikbaarheid overdag lijkt steeds lastiger te garanderen. Het College voor Arbeidszaken (CvA) van de VNG wil met de modernisering van de rechtspositie van de vrijwilliger ook andere bedrijfsmodellen toepassen, bijvoorbeeld consignatie of kazernering. Het CvA stelt dat bij de belangrijke taak die de brandweervrijwilligers hebben een fatsoenlijke rechtspositie hoort waarin verzekeringen en vergoedingen goed zijn geregeld. Dit is ook precies wat de Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers (VBV) beoogt. De VBV is echter juist een voorstander van het model van vrije instroom. ‘Maar dan wel in een modern jasje’, vertelt vice-voorzitter Ruud van Vliet van de VBV. De vereniging wil nauw betrokken worden in de onderhandelingen die binnenkort starten met de vakbonden. De VBV is bang dat de huidige rechtspositie alleen maar wordt opgelapt. In nauw overleg met de leden heeft de VBV dan ook een eigen model rechtspositieregeling samengesteld. ‘De VNG had ons toegezegd in een overlegorgaan, een zogenaamde kamer, mee te kunnen praten. De officiële handelingen om dat te regelen zouden dan echter nog een half jaar duren. Dat is mosterd na de maaltijd, want in januari wil de VNG met een concept rechtspositieregeling komen. Dat betekent dat het CvA op korte termijn al gaat onderhandelen met de vakbonden’, aldus Van Vliet. Deze impasse vormde een van de aanleidingen om naar Den Haag te gaan.
beide partijen lijkt dan ook op handen. Dat het CvA ook de VBV serieus neemt lijkt logisch. De verenging telt inmiddels ruim zesduizend leden en gesteld kan worden dat zij daarmee een groot deel van de (22.000) Nederlandse brandweervrijwilligers vertegenwoordigt. Volgens Van Vliet zijn dat echte leden en zijn daarbij niet sympathisanten als beroepskrachten meegeteld. ‘We horen wel eens geruchten dat iedereen zomaar via de website lid kan worden. Dat je met een verkeerde klik op de website al lid bent. Dat is niet waar. Er moet eerst een heleboel ingevuld worden voordat iemand zich definitief kan aanmelden. Er is echt wel een controle op’, aldus Van Vliet. De VBV heeft inmiddels ook contact met de onlangs opgerichte Taskforce Vrijwilligers van de NVBR. Van Vliet: ‘Het is goed te constateren dat de NVBR aandacht heeft voor de vrijwilligers. We blijven kritisch, maar blijven ook de toenadering zoeken.’ ■
Het manifest Een sterke brandweer vraagt een sterke basis: 1. Een sterke basis voor betaalbare spoedeisende noodhulp voor burgers
en bij rampenbestrijding.
2. Een sterke basis is gefundeerd op brandweervrijwilligers in een
modern model van vrije instroom.
3. Een sterke basis erkent de brandweer vrijwilligers als belangrijke
dragers van deze bijzondere vorm van burgerbetrokkenheid.
4. Een sterke basis betekent erkenning van een aparte positie van
werkgevers die hun personeel beschikbaar stellen en van zelfstandigen
die zich vrijmaken van hun werk om brandweertaken te vervullen.
5. Een sterke basis noodzaakt één eigen landelijke rechtspositie en
arbeidsvoorwaarden.
6. Een sterke basis vraagt een eigen positie aan de onderhandelingstafel.
Manifest Ongeveer vijftig man in elf tankautospuiten reden dinsdag 18 november naar Den Haag. Daar overhandigde Van Vliet het manifest met tien basispunten voor een sterke vrijwillige brandweer aan de VNG en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (zie kader voor de tien punten van het manifest). Het CvA geeft aan wel degelijk de VBV te willen betrekken bij de modernisering van de rechtspositie. Zij stelt dat voorstellen door het CvA gedaan eerder door de VBV zijn afgewezen. Beide partijen lijken welwillend en een toenadering tussen Brand&Brandweer
7. Een sterke basiss vereist eerlijkheid, integriteit, oprechtheid in
combinatie met snelheid en flexibiliteit.
8. Een sterke basis vraagt moderne voorzieningen die ondersteunen,
waarderen en motiveren.
9. Een sterke basis vraagt juridische en financiële vrijwaring bij
ongevallen en beroepsziekten en een oudedagsvoorziening.
10. Een sterke basis versterkt het overheidsbestuur en management
en schept vertrouwen bij de 22.000 brandweervrijwilligers.
nummer 12 december 2008 665
I nn ovati e
foto: Brandweer Nijmegen
Meer en sneller informatie
In de eerstelijns brandweervoertuigen van brandweer Nijmegen zitten computers met intelligente navigatiesoftware.
Voor de brandweer is goede informatievoorziening cruciaal. In het project 100% mobiel heeft Brandweer Nijmegen en Veiligheidsregio Kennemerland daarom mobiele werkplekken in het brandweervoertuig gecreëerd. Met als doel de informatievoorziening van de korpsen tijdens het aanrijden te optimaliseren. Geen verwarrende gesprekken meer vanaf de meldkamer, maar alle (geo)informatie direct beschikbaar op de pc in de TS. Door Neeltsje Marije de Boer
B
ij een uitruk wil de brandweer zo snel en zo veel mogelijk informatie hebben. Vooral geografische informatie speelt een belangrijke rol. Want waar zit de exacte locatie van de brandkranen? Zijn er gevaarlijke stoffen in de buurt? Veel van deze informatie wordt door de meldkamer via een portofoon aan de bevelvoerder doorgegeven. De overige informatie is te vinden in de boeken, aanvalsplannen en bereikbaarheidskaarten die verspreid in de voertuig liggen. Voor korpsen die het project 100% mobiel volgen, is dit beeld verleden tijd. Daarmee wordt de geografische informatievoorziening geoptimaliseerd. De brandweer Nijmegen en veiligheidsregio Kennemerland zijn voorlopers van het project. Zij hebben het een paar jaar geleden met behulp van het bedrijf CityGis opgezet. ‘Met subsidie van het bureau ‘Ruimte voor Geo-Informatie’ hebben we de laatste jaren gewerkt aan de ontwikkeling van de mobiele 666
nummer 12 december 2008
werkplek in brandweervoertuigen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het programma CityGis’, aldus Paul Geurts, projectleider van brandweer 100% mobiel en werkzaam bij brandweer Nijmegen. ‘Nu kunnen de bevelvoerders alle nodige informatie opvragen op een computer in de tankautospuit.’ CityGis Alle eerstelijns voertuigen van brandweer Nijmegen beschikken sinds het project over computers met intelligente navigatiesoftware. Deze computers zijn gekoppeld aan een locator met gps-systeem. Deze locator stuurt iedere twintig seconden een signaal door naar de meldkamer over zijn exacte positie. Door de locator is de pc ook in staat om berichten van de meldkamer te ontvangen en zijn eigen positie door te geven. Als er bij de meldkamer een melding binnenkomt, worden de hulpvoertuigen aan de calamiteit ‘gekoppeld’. De brandweerwagens worden opgeroepen en Sdu Uitgevers
I nnovati e
door mobiele werkplek
Bevelvoerdersmodule Een tweede deel voor de oplossing van het informatieprobleem is een bevelvoerdersmodule voor de tablet pc, die de projectleiders samen met de gebruikers hebben ontwikkeld. De bevelvoerder heeft in de wagen een eigen uitneembare computer met touchscreen en kan via het Gis-systeem allerlei gegevens over het incident opvragen. ‘Zoals luchtfoto’s van de plaats, basisregistraties etc.’ De module is erg gebruiksvriendelijk. Met een druk op het scherm heeft de bevelvoerder de juiste informatie te pakken zoals kaarten en basisinformatie. ‘Te denken valt aan informatie over brandkranen, gebouwen, eigenaren, personen, bedrijven. Deze gegevens zijn afkomstig van de gemeente en krijgen maandelijks een update.’ Door het gebruik van Gis heeft de bevelvoerder sneller een duidelijk beeld van de situatie. ‘Bovendien is door het gebruik van de pc, telefoonverkeer bijna overbodig en is er meer rust in de wagen.’ De bevelvoerder kan op de pc ook allerlei brandweergegevens raadplegen zoals rampenbestrijdingsplannen, digitale bereikbaarheidskaarten en aanvalsplannen. Heeft de bevelvoerder bijvoorbeeld te maken met gevaarlijke stoffen, dan kan hij snel de kenmerken opzoeken en heeft hij de beschikking over een digitale bereikbaarheidskaart. Bij een auto-ongeval kan de bevelvoerder in zijn tablet pc aan de slag met de Crash Recovery system. ‘In dit systeem kan de bevelvoerder op basis van het kenteken opzoeken om wat voor auto het precies gaat en de mogelijke risico’s bekijken.’ Door alle informatie op de computer is de bevelvoerder in staat om een uitgebreide omgevingsanalyse van het incident te maken. Op basis van deze gegevens kan de bevelvoerder een inzetplan maken op de pc. Inzetplan Het inzetplan van de bevelvoerder kan ook doorgegeven worden aan de pc’s van de andere betrokken voertuigen. ‘Dat gebeurt door middel van draadloze communicatie via het Mobitex-netwerk. Dit is een zeer betrouwbaar radionetwerk, dat bij overbelasting van het gsm-netwerk geen risico loopt. Door de informatie te delen weet iedereen precies hoe de inzet er uit gaat zien’, aldus Geurts. Brand&Brandweer
Dankzij het Gis-systeem kan ook de meldkamer via het mobiele computersysteem meekijken met het incident. ‘De meldkamer heeft zo sneller een beeld van de omvang van de inzet. Ze kunnen zo ook sneller inschatten of er extra hulp nodig is.’ GIS op de meldkamer heeft ook voordelen bij een grote ramp. ‘Bij een GRIPincident moet het beleidsteam of ROT vaak met een lege kaart beginnen. Nu de meldkamer Gis heeft, is er al veel informatie over het incident voorhanden en begint het team met een voorsprong’, vervolgt Geurts. Succes Inmiddels gaan ruim dertig andere korpsen met het project 100% mobiel werken. Ze gebruiken CityGis en ook voor de bevelvoerdersmodule is veel belangstelling. ‘Een groot deel van het succes is te danken aan het feit dat het project van onderaf is opgezet. Het product is samen met de gebruiker ontwikkeld en heeft daarvoor veel draagvlak.’ In 2007 won het project een belangrijke prijs. ‘We hebben vorig jaar een de Geo-Innovatie Award gewonnen in de categorie ‘samenleving’. Volgens Geurts duurt het nog wel even voor alle brandweerkorpsen de bevelvoerdersmodule en CityGis daadwerkelijk gaan gebruiken. ‘De brandweerlieden zijn heel enthousiast over het systeem, maar het systeem kost veel geld. Dus moet er eerst ruimte worden vrijgemaakt in de begroting.’ Het project 100% mobiel is in Nijmegen en Kennemerland zelf inmiddels afgesloten. ‘De mogelijkheden van Gis gedurende het aanrijden hebben we nu tot zo’n 95% uitgewerkt, daar valt nog weinig aan te verbeteren. Het gevaar is dat je teveel informatie kwijt wilt op het systeem en dat gaat ten koste van de gebruiksvriendelijkheid. We kijken nu verder naar andere mogelijkheden zoals een camera op de helm van een brandweerman.’ De uitwisseling van geo-informatie met andere hulpdiensten is nog vrij beperkt. ‘De overige hulpdiensten werken met een eigen systeem. Dit is erg jammer want bij multidisciplinaire samenwerking is het erg belangrijk dat iedereen beschikt over dezelfde informatie.’ ■ foto: Brandweer Nijmegen
de locatie van de calamiteit wordt samen met relevante gegevens via de ether naar de voertuigen gestuurd. Zodra de brandweerlieden in hun voertuig zitten, verschijnt de melding al op het computerscherm. Met een druk op de knop zet de chauffeur het navigatiesysteem, CityGis, aan. ‘De bestemming is automatisch de snelste route naar het adres waar de melding vandaan komt. Dit is erg handig, aangezien de meeste beroepsbrandweerlieden niet meer in de stad wonen en dus lang niet alle straten feilloos weten te vinden.’ Het navigatiesysteem van de brandweer, CityGis, werkt zoals de reguliere navigatiesystemen, maar houdt rekening met de privileges van de brandweer, zoals het gebruik van busbanen en het tegen het verkeer inrijden. Ook zijn er wegen in het systeem ingevoerd, waar auto’s niet mogen komen zoals fietspaden en bospaden. Alle wagens die zijn uitgerust met Gis, zijn terug te vinden in het systeem. Als er wagens zijn gearriveerd bij het incident, krijgt het voertuig een andere kleur en is het voor collega’s duidelijk dat er inmiddels al hulp bij het incident is gearriveerd.
Tijdens het aanrijden kunnen de brandweerlieden op de computer veel (geo) informatie opvragen over de melding.
nummer 12 december 2008 667
EXTRA VEILIG De revolutie in brandbestrijding
DRY SPRINKLER POWDER AEROSOL Hét volumetrisch blusmiddel voor beginnende en gevorderde binnenbranden. De stof aerosol werkt vlamafbrekend, dus geen herontsteking. De DSPA-5 voorkomt zelfs backdrafts en flashovers. Alles over dit unieke systeem op DSPA.nl
DE MARKTLEIDER OP HET GEBIED VAN KLEURNALICHTENDE VEILIGHEIDSSIGNALERING.
DSPA .nl
T 024 3789581 - INFO@SYSTEMTEXT.NL
T 024 3522573 E info@dspa.nl
W W W. S Y S T E M T E X T. N L
In t e r f i r e Als u aan vervanging toe bent, willen wij graag een bod op uw gebruikte brandweervoertuig en uitrusting uitbrengen. Tel. 023- 5632641 Mob. 0627265305 E-mail danica@interfire.nl In- en verkoop van gebruikte brandweervoertuigen en uitrusting.
b&b-interfire 080515.indd 1
668
nummer 12 december 2008
16-05-2008 11:11:45
Sdu Uitgevers
innovati e
foto: NIFV
De cockpit van de experimentleiding
Onderzoek vluchtgedrag Is het vluchtgedrag van mensen anders als ze zich in echte ruimte bevinden dan wanneer ze in een virtuele ruimte zijn? Nee, zo blijkt uit een eerste evaluatie van het NIFV, dat onderzoek deed naar het vluchtgedrag van mensen in een hotel. Door Jolanda Haven
V
oor het onderzoek deed het NIFV twee experimenten. Een vluchtexperiment in een echte en in een virtuele omgeving. Voor het praktijkexperiment is als locatie hotel Veluwemeer te Putten gekozen. In de virtuele omgeving is dit hotel exact nagebootst. Circa 85 vrijwilligers hebben deelgenomen aan het praktijkexperiment in Putten. Ze werden ’s nachts uit hun bed gebeld dat er een noodsituatie was en dat ze het hotel moesten verlaten. ‘De noodsituatie is opgedeeld in drie scenario’s. De één kreeg te maken met een nulscenario, daarbij was er niets te zien: geen rook geen vuur. Een ander kreeg een rookscenario voor de kiezen, waarbij op bepaalde plekken rook in het hotel geblazen werd. Ook in de virtuele ruimte was rook te zien. In het derde scenario werden aanvullend op het rookscenario de groene vluchtbordjes die normaal gesproken boven hangen naar beneden verplaatst.’ Ongeveer negentig vrijwilligers deden mee aan de experimenten in de virtuele omgeving. Bij deze experimenten zaten de deelnemers achter een computer en moesten ze de uitgang zien te vinden met behulp van een joystick. Beide vluchtexperimenten zijn met camera’s vastgelegd. ‘Als blijkt dat het gedrag van mensen in de virtuele wereld dusdanig overeenkomt met het gedrag in het echte hotel dan is in de toekomst op eenvoudige wijze inzicht te krijgen in het menselijk gedrag bij brand onder verschillende condities’, vertelt onderzoeker Margrethe Kobes van het NIFV. Eén van de doelen is om inzicht te krijgen in de routekeuze bij een brandmelding. Voorafgaand aan dit onderzoek, dat subsidie kreeg van het ministerie van BZK, heeft Kobes literatuurstudie gedaan. Daarbij zijn wereldwijd verschillende branden geanalyseerd. ‘Hoe reageren mensen als er brand uitbreekt?’ In de literatuurstudie kwam naar voren dat mensen vaak de weg kiezen waarlangs ze ook naar binnen zijn gekomen. Waarom ze dat doen is niet duidelijk. ‘Tijdens dit onderzoek hebben we dat ook gemerkt, aldus Kobes. ‘Belangrijke vraag bij dit onderzoek is: waarom handelen mensen
Brand&Brandweer
zo? Door dit onderzoek hopen we deze vraag te kunnen beantwoorden.’ Vragenlijst Vooraf kregen de deelnemers vragen gesteld over het concentratievermogen en stressbestendigheid. Achteraf moesten de deelnemers vragen invullen over hoe ze de test ervaren hebben en waarom ze kozen voor die vluchtroute. ‘Als de uitkomsten van de experimenten in de echte en virtuele omgeving overeenkomen, dan is er in de toekomst op eenvoudige en veilige wijze wetenschappelijk onderzoek mogelijk naar de aspecten die van invloed zijn op het veilig vluchten bij brand’, aldus de onderzoekster. ‘Het doel is om uiteindelijk te komen tot beleidsverandering en dat er bij het ontwerp van een gebouw meer rekening gehouden moet worden met menselijk gedrag bij brand.’ Op dit moment wordt druk aan de evaluatie gewerkt. Opmerkelijk gedrag is al wel te noemen. ‘Als er geen rook zichtbaar is, vluchten veel mensen via de hoofdingang, de ingang waardoor ze ook naar binnen zijn gekomen. Dit hebben we ook gezien in de literatuurstudie’, aldus Kobes. ‘Daarnaast is het ons opgevallen dat mensen dwars door de rook lopen en later beweren dat ze geen rook hebben gezien. Ook mensen die je op camera naar het nooduitgangbordje ziet kijken, beweren dat ze geen bordje hebben gezien. Is er geen rook en vuur, dan loopt vrijwel iedereen via de hoofdingang naar buiten. Pas als mensen onderweg op rook of andere obstakels stuiten, besluiten ze een andere weg te kiezen. Maar zelfs dat geldt niet voor iedereen. Mensen zijn geneigd om onder een rooklaag door te kruipen in plaats van terug te lopen en een andere uitgang te zoeken. De eerste analyses wijzen uit dat de testresultaten wat betreft routekeuze met elkaar overeenkomen.’ Een uitgebreide evaluatie van het onderzoek zal naar verwachting medio 2009 verschijnen. ■
nummer 12 december 2008 669
U
B IL E
E
5e
D
Vliegbasis Valkenburg, Katwijk (ZH) Woensdag 13 mei t/m zaterdag 16 mei 2009 Met o.a. de volgende workshops, activiteiten en demonstraties: • Technische hulpverlening • Speciale voertuigen • Blusdemonstraties • Defensie • Technische Hilfswerke Duitsland • Werken op hoogte • Reddingshondenbrigades • Rijvaardigheidstrainingen • Explosieven Opruiming en Detectie • Workshops AED • Rvarium • Terrorismebestrijding • Leidraad Oefenen • Workshops reanimatie • Diverse speciale jubileumactiviteiten • Iedere beursdag spectaculaire slotdemonstratie
www.ivic.nl
M U
J
Internationale Vakbeurs Incidentmanagement Crisisbeheersing & Rampenbestrijding
IT I E
KLEU RPLAAT
Brandweerkeuring Special Products Hijs- en Heftechniek
Kraantechniek Offshore Services
Brandweerzorg op maat ! Artesis Consulting: Organisatieadvies, projectmanagement (pro-actie, preparatie, preventie), crisismanagement, interim management, detachering brandweerpersoneel midden- en hoger kader
Artesis Academy: CoPi en ROT oefeningen, training OVD en bevelvoerders, lezingen, presentaties en workshops, persoonlijkheidstrainingen
Artesis Virtual Training: Virtueel trainen a.d.h.v Leidraad Oefenen, bouwen specifieke scenario’s, beoordelingssysteem o.a. met behulp van competentiemeting
Compleet uitgeruste dienstwagen Skoda Octavia 1.9 Tdi AUTOMAAT
Vraagprijs:
Artesis Firefighting: Opzetten en/of begeleiden (bedrijfs)brandweer, uitvoeren repressieve brandweertaken
â‚Ź 7.250,00 excl. BTW
Artesis Autobedrijf Gecu B.V. Randweg 12 4104 AC CULEMBORG tel. 0345-513650 info@gecu.nl
Plantijnweg 22, postbus 371 4101 XC Culemborg
T +31 (0)345 687000 F +31 (0)345 687001
E info@artesis.nl W www.artesis.nl
ba-artesis 070726.indd 1
672
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
Brandweeracademie
Uitgeblust?
Hans Hazebroek Hoofd Repressie Arnhem Westervoort, Hulpverlening Gelderland Midden
“Ik ben nog lang niet uitgeblust. Integendeel, er valt juist nog heel veel te blussen. Gelukkig maar, want het brandweerbloed stroomt waar het niet gaan kan. En daar wil ik wat mee doen. Dus zijn de leergangen Brandweermanagement van de Brandweeracademie voor mij de perfecte oplossing. Waarmee ik zoveel meer uit mezelf en mijn functie kan halen. Want stil blijven staan, dat zit er voor mij nog lang niet in.� Benieuwd naar de leergangen Brandweermanagement van 2009? Kijk voor een volledig overzicht op www.brandweeracademie.nl
Blijf leren! Brandweeracademie.nl
ingezonden
Van adviseur BRZO naar professioneel toezichthouder De rol van de brandweer bij het toezicht op de meest risicovolle bedrijven verandert ingrijpend. Geen vrijblijvende adviezen meer, maar professioneel en uniform toezicht. Desnoods wordt handhaving ingezet. ‘Toezicht op een vriendelijke manier is echt voorbij. Bij een profes-
sioneel BRZO-toezicht, hoort een professioneel handhavingsbeleid’, verzekert Ron Bouwman, hoofd van het Centrum Industriële Veiligheid(CIV) van Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond.
H
Door Walter Oudshoorn, SenterNovum
et toezicht op BRZO-bedrijven(BRZO;Besluit Regie Zware Ongevallen, 1999) is uniek: complexe bedrijfsprocessen en intensieve samenwerking met twee andere inspectiepartijen op landelijk en regionaal niveau. ‘Terwijl de brandweer vooral lokaal georganiseerd is’, schetst Bouwman. Het verbaast hem niet dat uit recent onderzoek van het LAT BRZO (LAT: Landelijk regie Team) blijkt dat de brandweer nog een flinke stap moet zetten qua deskundigheid en professionaliteit. Bouwman windt er geen doekjes om: ’We hebben absoluut een achterstand op onze inspectieteamgenoten van milieubeheer en de Arbeidsinspectie. De brandweer is van nature reactief en het BRZO is voor ons een niche. Maar het werk is erg belangrijk, want het zijn wel de meest risicovolle bedrijven. Als er iets misgaat bij een raffinaderij of chemicaliënopslag, dan kan het goed misgaan.’
‘Om te voldoen aan de landelijke kwaliteitseisen voor het BRZO hebben de Veiligheidsregio’s hun kennis en ervaring gebundeld in negen ‘maatlatregio’s’ Om te voldoen aan de landelijke kwaliteitseisen voor het BRZO hebben de Veiligheidsregio’s hun kennis en ervaring gebundeld in negen ‘maatlatregio’s’. Daarnaast is in 2007 het Landelijk 674
nummer 12 december 2008
Expertisecentrum BrandweerBRZO opgericht. Een initiatief van het CIV en het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid, het NIFV, om de maatlatregio’s een extra kwaliteitsimpuls te geven. Het expertisecentrum sluit aan bij het landelijke verbetertraject van het LAT BRZO en vertaalt dit naar de brandweerpraktijk. Zo beheert BrandweerBRZO een kwaliteitsmanagementsysteem, verzorgt zij de opleiding tot Specialist Industriële Veiligheid en biedt zij een model handhavingsbeleid aan. Bouwman is projectleider van BrandweerBRZO en hij heeft er alle vertrouwen in dat de brandweer over twee jaar in het vervolgonderzoek van het LAT BRZO veel beter uit de bus zal komen. ‘We lopen onze achterstand momenteel snel in.’ ‘Matjesoverleg’ Handhaving is voor de brandweerinspecteur tot nu toe altijd een ondergeschoven kindje gebleven. ‘Er was in het verleden weinig noodzaak om te professionaliseren’, vervolgt Bouwman. ‘We hielden toezicht op een vriendelijke manier: als adviseur. Als een bedrijf ons advies herhaaldelijk negeerde dan riep de regionaal commandant de directeur op het matje. Dat heette op z’n Rotterdams het ‘matjesoverleg’. Die tijd is nu echt voorbij. Bij een professioneel BRZO-toezicht, hoort een professioneel handhavingsbeleid.’ Het model handhavingsbeleid van BrandweerBRZO gaat in op verplichtingen uit de Wet rampen en zware ongevallen, de Brandweerwet 1985, het BRZO en het Besluit bedrijfsbrandweer. De maatlatregio’s gebruiken het model om hun beleid vorm te geven en prioriteiten te stellen. Daarnaast kunnen de inspecteurs sinds kort met hun vragen terecht bij een juridisch adviseur. Bouwman: ‘Een steuntje in de rug bij de nieuwe aanpak en een mooie kans om praktijksituaties uit heel het land met elkaar te vergelijken en van elkaars ervaringen te leren.’ BRZOcoördinator Norbert Gret van Veiligheidsregio AmsterdamAmstelland is het roerend met Bouwman eens. ‘Tot nu toe probeerden we met bluf een heel eind te komen of we legden onze Sdu Uitgevers
ingezonden
eisen indirect via de Arbeidsinspectie of milieubeheer aan een bedrijf op. Het ontbrak ons simpelweg aan juridische kennis. Dat wil overigens niet zeggen dat we nu altijd handhaving in gaan zetten. Het is een extra stap voor als het echt nodig is. Recent hebben we de nieuwe aanpak voor het eerst ingezet. We hebben het bedrijf een brief gestuurd met duidelijke eisen. Niet op basis van een onderbuikgevoel, maar gebaseerd op concrete artikelen uit het Besluit.’
‘Handhaving is voor de brandweerinspecteur tot nu toe altijd een ondergeschoven kindje gebleven’
Arbeidsinspectie, milieubeheer en de brandweer handhaven afzonderlijk omdat de juridische mogelijkheden verschillen. De milieuinspecteurs van provincies en gemeenten gaan ook hun BRZOhandhaving beter op elkaar afstemmen. Zij wachten eerst een
onderzoek van de VROM-inspectie af naar de onderlinge verschillen in aanpak. ‘Alle inspecteurs weten straks beter welke wegen via welke regelgeving te bewandelen’, vervolgt Bouwman. Eén gezicht Ook een goed intern kwaliteitsmanagementsysteem bevordert de samenwerking tussen de drie partijen. Voor iedereen is direct helder wat men wel, of juist niet, van de brandweer mag verwachten. BrandweerBRZO heeft in het systeem alle belangrijke werkprocessen beschreven, net als de wettelijke vereisten en andere afspraken over rolverdeling, inhoud, termijnen en communicatie. Op 1 december 2008 hebben alle regio’s het systeem ingevoerd. Bouwman: ‘Niet iedereen is even ver met de invoering. Sommige regio’s moeten nog een hoop werk verzetten. Vanaf 2009 gaan de regio’s bij elkaar onderling een audit uitvoeren. Amsterdam gaat bijvoorbeeld langs bij Rotterdam. Dat houdt iedereen scherp.’ Medewerker pro-actie Mark Bruijnooge is verantwoordelijk voor de uitrol van het systeem bij Hulpverlening Gelderland Midden. Hij verwacht dat zijn grootste uitdaging is om ervoor te zorgen dat iedereen volgens het systeem gaat werken. ‘Het is niet erg dat de implementatie waarschijnlijk veel tijd gaat kosten. De opgedane ervaringen kunnen we later gebruiken bij de uitwerking van de Wet op de veiligheidsregio’s. Ook daar is een kwaliteitssysteem voorgeschreven, maar dan voor de hele organisatie. Het BRZO-systeem is een handige opstap.’
Gezamenlijk BRZO-toezicht Het Besluit Risico’s Zware Ongevallen 1999 (BRZO) streeft ernaar de kans op een zwaar ongeval met gevaarlijke stoffen bij risicovolle bedrijven zo klein mogelijk te maken. In Nederland vallen circa 400 bedrijven onder deze regelgeving, variërend van complexe chemische procesindustrie - raffinaderijen tot eenvoudige opslagbedrijven, vooral gevestigd in en rond Rotterdam, Zeeland, Moerdijk, Delfzijl en Zuid-Limburg. Deze bedrijven zijn verplicht om een uitgebreid veiligheidsmanagementsysteem te hebben. Bij het toezicht zijn drie partijen en circa 180 specialistische toezichthouders
‘De brandweer moet nog een flinke stap zetten qua deskundigheid en professionaliteit’
betrokken. De brandweer controleert de voorzieningen voor rampenbestrijding, de Arbeidsinspectie neemt de arbeidsveiligheid onder de loep en het bevoegd gezag Wet milieubeheer (gemeente, milieudienst of provincie) beoordeelt het risico voor de directe omgeving van het bedrijf. Gezamenlijk vormen zij één inspectieteam.
Landelijk verbetertraject
In Amsterdam wordt het kwaliteitssysteem al gebruikt. Gelukkig gaat de kwaliteitsslag niet onopgemerkt aan de andere BRZO inspectiepartners voorbij. Gret: ‘Ik hoor regelmatig dat het ze opvalt dat de brandweer zichtbaar professionaliseert en steeds meer één gezicht krijgt.’ ■
In 2004 bleek uit evaluaties van de VROM-inspectie en het Ministerie van VROM dat de uitvoering van het BRZO beter kan. Er kwam een verbeterprogramma, ‘BeteRZO’, dat een aantal producten heeft opgeleverd ter verbetering van kwaliteit en samenwerking, zoals een gezamenlijke inspectiemethode en werkwijzer. Het LAndelijk regieTeam (LAT) BRZO ondersteunt tot 2011 de
Meer informatie: • Brandweer BRZO: www.BrandweerBRZO.nl, telefoon: 0900 235 112 112 • LAT BRZO: www.BRZO99.nl
samenwerking tussen de uitvoerende overheden en zorgt voor landelijke coördinatie en informatievoorziening. De samenwerking tussen de drie inspectiepartners verloopt inmiddels een stuk beter. Dat is ook de VROM-Inspectie niet ontgaan. De Inspectie is hoopvol gestemd, zo blijkt uit haar rapport ‘BeteRZO dan voorheen’ van februari van dit jaar.
Landelijk Expertisecentrum Brandweer & BRZO Het expertisecentrum ondersteunt de regionale brandweer bij het voldoen aan de landelijke kwaliteitseisen van het LAT BRZO. Brandweerinspecteurs kunnen hier terecht voor deskundig advies.
Brand&Brandweer
nummer 12 december 2008 675
TUSSEN ZOUT EN ZOET WATER
met Grondboringen IJsselmuiden B.V. De grondbooronderneming voor uw te projecteren brandputten! Ook voor inspecties en het jaarlijks onderhoud.
Spoorstraat 37, 8271 RG IJsselmuiden Telefoon 038 - 33 36 099 Fax 038 - 33 36 098 Mobiel 06 - 303 355 35 www.grondboringen.eu
Naamloos-7 1
09-10-2007 11:03:20
De gemeente Castricum is voor de brandweer (afdeling Veiligheid en Handhaving) op zoek naar:
SENIOR MEDEWERKER PREPARATIE/ REPRESSIE M/V 36 uur per week
Het gemeentelijke brandweerkorps bestaat uit 80 vrijwillige brandweerleden verdeeld over de posten Akersloot, Limmen en Castricum en een kantoororganisatie bestaande uit 6 medewerkers. De functie houdt in • Het ontwikkelen en uitvoering geven aan de preparatieve en repressieve taakvelden van de gemeentelijke brandweer; • Het zorg dragen voor afstemming en communicatie op het gebied van preparatie en repressie tussen de verschillende onderdelen van het korps (inclusief de Castricumse Reddingsbrigade en Dorpshulpverleningsgroep De Woude); • Het zorgdragen voor een vertaling van regionale ontwikkelingen op het vakgebied naar implementatie en beleidsen verbeterplannen voor de brandweer Castricum; • Het opstellen, realiseren en borgen van randvoorwaarden voor het optimaal repressief functioneren van de (vrijwillige) brandweerorganisatie; • Het ontwikkelen, voorbereiden, actualiseren en uitvoeren van het (arbo)beleid t.a.v. preparatie en repressie voor het repressieve personeel; • Het ontwikkelen van beleid en coördineren van uitvoerende werkzaamheden op het gebied van de aanschaf en onderhoud; • Het participeren in regionale en lokale overleg- en werkgroepen; • Het onderhouden van interne en externe contacten; • Bij toerbeurt optreden als piket oԀcier.
¶Castricum in
beweging· staat niet alleen voor het dynamische, actieve aspect van de
gemeente. Het is
tevens de titel van de nota waarin de
toekomstvisie van
onze organisatie is verwoord. Onderdeel daarvan is de doorgroei van de organisatie van een sectorenmodel naar een directiemodel. De gemeente heeft zo·n 35.000 inwoners en omvat de kernen Akersloot, Bakkum, Castricum, De Woude en Limmen.
Gevraagd wordt Voor deze functie zoeken wij een collega met een HBO werken denkniveau. U heeft een afgeronde opleiding op (adjunct) hoofdbrandmeester-niveau. U bent communicatief vaardig en resultaat- en samenwerkingsgericht. U heeft bij voorkeur meerdere jaren ervaring met taken die onder functie-inhoud genoemd zijn en ervaring met (zelfstandig) adviseren op het gebied van preparatie en oefening en met coördineren en organiseren. U bent bereid om op termijn in de veiligheidsregio Noord-Holland Noord nabij Castricum te gaan wonen. De gemeente biedt Een salaris afhankelijk van opleiding en ervaring van maximaal bruto € 3800,- (schaal 10, salarispeil 1 juni 2008). Voor het optreden als piket oԀcier geldt een piketvergoeding. Verder biedt de gemeente een aantrekkelijk pakket aan secundaire arbeidsvoorwaarden.
Brandveilige keuzes maken een must?
Kies dan voor de Brandveiligheidsindex
Voor meer informatie over de functie kunt u contact opnemen met mevrouw P. Abma, afdelingmanager Veiligheid en Handhaving en Commandant brandweer, telefoon 0251-661357. Belangstelling? Richt uw brief met uitgebreid curriculum vitae vóór 29 december 2008 aan het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Castricum, t.a.v. personeel en organisatie, postbus 1301, 1900 BH Castricum. Via email kan ook: personeelszaken@castricum.nl. Kijk voor meer informatie en overige vacatures op www.castricum.nl
Acquisitie naar
aanleiding van deze
advertentie stellen wij niet op prijs
Voor meer informatie en bestellingen kijkt u op www.sdu.nl/brandweer
676
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
DE KAZERN E / h et voertuig
Nieuwe kazerne voor post Swifterbant De kazerne van post Swifterbant was na veertig jaar dienst toe aan vervanging. Vanaf begin september kunnen de brandweerlieden van Swifterbant terecht op de nieuwe locatie aan de Randweg. Met de nieuwe post Swifterbant heeft brandweer Dronten drie nieuwe kazernes binnen vier jaar tijd. De oude kazerne van post Swifterbant stond midden in het centrum van het dorp. Het gebouw was meer dan veertig jaar oud en voldeed al lang niet meer aan alle eisen. ‘Er waren bijvoorbeeld geen douches of damestoiletten aanwezig en er waren niet voldoende parkeerplekken voor de brandweerlieden’, aldus Hans Twigt, ondercommandant van brandweer Dronten. Tijd voor actie. Er werd besloten om een nieuwe kazerne te bouwen op een locatie aan de rand van het dorp, vlakbij alle doorgaande wegen. ‘Op deze plek kunnen we zowel het dorp als het buitengebied goed bedienen.’ Ontwerp De nieuwe post van Swifterbant heeft een hoge garage met omkleedruimten en douches en toiletgelegenheden voor zowel dames als heren. Het hek voor de garage gaat automatisch open bij melding van C2000. Op de bovenverdieping is de kantine, omkleedruimte en een kantoor gehuisvest. De kazerne is ontworpen door architectenbureau Brink&Fleer. ‘Deze architecten hebben ook de
andere nieuwbouwkazernes van brandweer Dronten ontworpen. In 2004 is de kazerne van Dronten opgeleverd en in 2006 die van Biddinghuizen.’ De drie kazernes lijken qua ontwerp erg op elkaar. ‘Alleen is de kazerne van de hoofdpost Dronten een stuk groter’, vervolgt Twigt. De brandweerlieden van Swifterbant zijn erg blij met hun nieuwe onderkomen. ‘Ze zijn allemaal laaiend enthousiast en zouden voor geen goud meer terugwillen’, besluit Twigt.
Het voertuig van brandweer Heemskerk Sinds begin augustus heeft de brandweer van Heemskerk een nieuwe slangenwagen. De Mercedes Benz Atego vervangt de wagen uit 1992. Na zestien jaar trouwe dienst was de oude slangenwagen hard aan vervanging toe. Het voertuig heeft een volautomatische 5 versnellingsbak Het is een zeven-luiks voertuig met op het dak een arbo-ladder gemonteerd. De slangenwagen beschikt over vier slangenbakken waarbij aan elke bak 180 meter slangen gekoppeld zit. De Mercedes heeft een lagedruk pomp met een capaciteit van ruim 3400 liter per minuut. In het voertuig zit ook een ingebouwde 6 KVA aggregaat. ‘Hiermee kunnen we elektrisch de pompen zelf aandrijven’, aldus Jaap Tesink van de brandweer Heemskerk. Naast een waterstofzuiger heeft de slangenwagen ook een vlakzuiger aan boord. ‘Met deze vlakzuiger kunnen we bijvoorbeeld kelders leegpompen waar slechts nog een klein laagje water staat.’ Daarnaast heeft het voertuig alle liftsleutels en een beweegbare lichtmast aan boord. De slangenwagen kan haaks op open water afleggen en heeft een oscille-
Brand&Brandweer
door burgemeester Nawijn van gemeente Heemskerk officieel aan de brandweer overhandigd. ■
rend waterkanon en een vast waterkanon aan boord. De nieuwe slangenwagen is breed inzetbaar. Onder andere bij wateroverlast, repressieve ventilatie, liftopsluitingen, een dier te water en kleine stormschades, schuimblussingen, (het voertuig heeft 200 liter schuimvormend middel aan boord ) en bij assistentie autoladder bij afhijsing. De slangenwagen is bovendien een mooie aanvulling op een inzet. ‘In Heemskerk hebben we twee tankautospuiten. Als er bij een grote brand meerdere voertuigen nodig hebben, wordt nu naast een TS ook de slangenwagen ingezet. De tweede TS blijft dan in de kazerne staan’, vertelt Tesink. Op 11 augustus is de slangwagen
Voertuig: Mercedes Benz Atego Opbouw:Ziegler Voertuignummer: 54608 Gewicht: 13 ton Bouwjaar: 2008 Pk’s: 270 Brandstof: Diesel Hoogte: ongeveer 3,35 meter Lengte:ongeveer 7 meter Breedte: ongeveer 2,45 meter Zitplaatsen:8 Topsnelheid: ongeveer 130-140 km per uur ( is begrenst op 100km/h) Doel voertuig: slangenwagen Tevredenheid korps: een dikke acht
De redactie van Brand&Brandweer is weer op zoek naar korpsen die een nieuwe kazerne krijgen, én korpsen die nieuwe voertuig(en) hebben aangekocht. Uw reacties kunt u sturen aan: brandenbrandweer@sdu.nl
nummer 12 december 2008 677
Hopelijk is zijn baas op sprinkler.nl geweest.
Alle
branden
beginnen
klein. De vraag is: Hoe groot is de kans dat een brandje een brand wordt? In die risico-analyse kunnen sprinklers een grote rol spelen. Dat geldt voor kleine en grote gebouwen, zoals kantoren en magazijnen. Veel informatie over het effect van de meest vérgaande vorm van brandbeveiliging vindt u op www.sprinkler.nl. Feiten, cijfers, statistieken en prak-
VSI is onderdeel van NOVB
tijkvoorbeelden,
demonstratie-
films, berekeningen en animaties. En natuurlijk het laatste nieuws over sprinklers en brandveiligheid. Kijk daarom regelmatig op sprinkler.nl. Voor alle zekerheid.
Verenigde Sprinkler Installeurs Postbus 12 3740 AA Baarn Telefoon 035 - 542 75 30 E-mail vsi@hetbranchebureau.nl
VEILIGHEIDSREGIO ROTTERDAM RIJNMOND
VACATURE In de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond is meewerken aan zorg en veiligheid een uitdaging. De Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR) wordt gevormd door de Regionale Brandweer, de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR), de Regionale Ambulancedienst en de Gemeenschappelijke Meldkamer van politie, brandweer en ambulancezorg. Daarnaast wordt nauw samengewerkt met de Gemeenten in de regio, de Politie, het Havenbedrijf Rotterdam, de DCMR Milieudienst en het Openbaar Ministerie. Dat betekent korte lijnen, directe afstemming, heldere bevoegdheden en daarmee verbetering van de hulpverlening aan de burger, zodat de ruim 1,2 miljoen inwoners van de regio Rotterdam-Rijnmond veilig kunnen leven, wonen en werken. Voor het onderdeel Brandweer van de Veiligheidsregio zoeken wij voor de afdeling Opleiden en Oefenen (O&O) van het District Rijnmond Oost meerdere:
Instructeurs (m/v) De organisatie Het district Rijnmond Oost is verantwoordelijk voor de brandweerzorg in Capelle aan den IJssel, Krimpen aan den IJssel en het oostelijk deel van Rotterdam. Binnen het district Rijnmond Oost is de afdeling Opleiden en Oefenen (O&O) onder andere verantwoordelijk voor het opleiden en trainen van brandweerpersoneel ten behoeve van het bestrijden van brand en het verlenen van technische hulpverlening. In de toekomst zal dit de afdeling Opleiden en Oefenen zijn. De functie Als instructeur geef je instructies volgens de leidraad oefenen aan het personeel van de aangesloten kazernes / korpsen van het district. Je werkzaamheden bestaan o.a. uit de volgende activiteiten: • je draagt zorg voor het voorbereiden en het geven van deze opleidingen en oefeningen; • je verzorgt de administratieve verwerking van gegevens in ondersteunende computersystemen; • je geeft brandweer specifieke trainingen; • je geeft ondersteuning aan gemeenten bij de ontwikkeling van oefenplannen. Wij zoeken Een enthousiaste medewerker die graag wil werken in een goed georganiseerde overheidsorganisatie. Wij zijn op zoek naar iemand die aan de volgende eisen kan voldoen: • je bent in het bezit van het rijksdiploma Onderbrandmeester en Instructeur Algemeen; • je hebt aantoonbare didactische kwaliteiten en sociale vaardigheden; • je hebt ervaring met diverse computerapplicaties en softwarepakketten; • je mondelinge- en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid is goed; • je bent in het bezit van rijbewijs B; • aanvullende instructeuropleidingen zijn een pré. Wij bieden • een salaris van maximaal € 3.027,00 bruto (FSK 8) afhankelijk van leeftijd, opleiding en ervaring; • prima secundaire arbeidsvoorwaarden; • een dienstverband van 36 uur per week. Informatie/sollicitatie Voor nadere informatie betreffende deze functie kun je contact opnemen met de heer C.T. van den Berg, Postcommandant/Portefeuillehouder O&O, telefoonnummer 0180 – 548302. Ten aanzien van de procedure kun je contact opnemen met mevrouw E. van Nieuwaal, P&O-medewerker, telefoonnummer 010 - 264 22 21. Je kunt je sollicitatiebrief voorzien van CV uiterlijk 14 dagen na publicatie van deze advertentie richten aan de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond t.a.v. mevrouw E. van Nieuwaal, afdeling P&O district Oost, o.v.v. vacature Instructeur, Postbus 620, 2900 AP Capelle aan den IJssel of per mail: e.vannieuwaal@veiligheidsregio-rr.nl Acquisitie naar aanleiding deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.
678
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
De afdeling Onderzoek draagt bij aan het vervullen van de missie van het NIFV door het uitvoeren van meerjarige onderzoeksprogramma’s en adviesopdrachten en door het onderzoeken en evalueren van crises en rampen. In het kader van het meerjarenonderzoeksprogramma Simulatie zijn wij op zoek naar een enthousiaste collega voor de functie van onderzoeker-adviseur met als specifiek aandachtsgebied Fire Safety Engineering.
Onderzoeker-adviseur Fire Safety Engineering voor 36 uur per week (vacaturenummer 081106) (aanstelling voor de duur van een jaar, mogelijk met verlenging)
De functie
Competenties
Als onderzoeker-adviseur neem je deel aan het meerjarenonderzoeks-
Klantgericht, resultaatgericht, analytisch, communicatief en creatief.
programma Simulatie. De resultaten van dit onderzoeksprogramma zullen worden verwerkt in een handreiking Fire Safety Engineering
Wat bieden wij?
voor bevoegde gezagen en adviesbureaus. Je zorgt voor het opzetten en
weerveld en de advieswereld.
Een afwisselende en veelzijdige functie binnen een stimulerende en collegiale werkomgeving. De arbeidsvoorwaarden zijn conform de Rechtspositieregeling Rijksambtenaren. Afhankelijk van je achtergrond, ervaring en competentieniveau wordt het salaris gebaseerd op schaal BBRA 11, maximaal A 4294,82 bruto per maand.
Kernactiviteiten
Interesse?
i
Voor meer informatie kun je contact opnemen met dr. ir. Jos Post, hoofd afdeling Onderzoek, telefoon 026 355 23 36. Heb je belangstelling voor de functie en pas je binnen het geschetste profiel, dan kun je je sollicitatiebrief met curriculum vitae binnen 14 dagen na plaatsing van deze vacature e-mailen aan P&O@nifv.nl of sturen naar:
uitwerken van deze handreiking. Daarnaast onderhoud en versterk je de kennis en expertise op het gebied van modellen voor Fire Safety Engineering. Je maakt daarbij gebruik van je contacten in het brand-
i
i
Het opzetten en uitwerken van een handreiking Fire Safety Engineering voor bevoegde gezagen en adviesbureaus. Het verwerven en onderhouden van expertise op het gebied van (reken)modellen voor Fire Safety Engineering, zoals FDS en Phoenics. Het adviseren van opdrachtgevers op basis van onderzoeksresultaten en expertise. Het bijdragen aan het versterken van de kennis van Fire Safety Engineering bij het NIFV.
Functie-eisen
NIFV t.a.v. afdeling P&O Postbus 7010 6801 HA Arnhem
i i i
Onder vermelding van onderzoeker-adviseur Fire Safety Engineering en het vacaturenummer.
i
i i i
Minimaal hbo-niveau. Kennis van onderzoeksmethoden en -technieken. Aantoonbare kennis en ervaring op het gebied van rekenmodellen en simulaties voor Fire Safety Engineering. Schriftelijke rapportagevaardigheid. Klant- en resultaatgericht. Affiniteit met en een netwerk in het brandweerveld en de advieswereld is een pre.
Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.
,OKAAL #OMMANDANT "RANDWEER T B V DE GEMEENTE "INNENMAAS M V
4EVENS (OOFD 3TAFAFDELING 2ISICOBEHEERSING 6EILIGHEID UUR PER WEEK
6ANAF JANUARI ZIJN DE BRANDWEER "INNENMAAS EN HET 4EAM /PENBARE /RDE EN 6EILIGHEID SAMENGEVOEGD IN DE STAFAFDELING 2ISICOBEHEERSING 6EILIGHEID *E PLEK IN DE ORGANISATIE !LS COMMANDANT BRANDWEER HOOFD STAFAFDELING 2ISICOBEHEERSING 6EILIGHEID KOM JE IN DIENST VAN DE 2EGIONALE "RANDWEER :UID (OLLAND :UID EN WORD JE VANUIT DAAR GEDETACHEERD NAAR DE GEMEENTE "INNENMAAS $E AFDELING WAARAAN JE LEIDING GEEFT BESTAAT UIT FTE BEROEPSONDERSTEUNING VOOR DE BRANDWEERORGA NISATIE EN FTE VOOR HET TEAM //6 $E REPRESSIEVE ORGANISATIE WORDT VERZORGD DOOR VRIJWILLIGE BRANDWEERMENSEN VERDEELD OVER VIER UITRUKPOSTEN *E WERKZAAMHEDEN !LS COMMANDANT BRANDWEER HOOFD STAFAFDELING 2ISICOBEHEERSING VEILIGHEID VERVUL JE EEN MULTIDISCIPLINAIRE FUNCTIE *E BEWEEGT EFFECTIEF EN EF½CIpNT TUSSEN HET BESTUURLIJK SPECTRUM DE REGIONALE BRANDWEERORGANISATIE DE LOKALE BRAND WEERORGANISATIE INCLUSIEF HAAR VRIJWILLIGERS EN DE GEMEENTELIJKE ORGANISATIE *E PRO½EL *E BENT IN HET BEZIT VAN EEN RELEVANTE ("/ ACADEMISCHE OPLEIDING AANGEVULD MET FUNCTIEGERICHTE APPLICATIES EN JE HEBT RELEVANTE WERKERVARING OPGEDAAN IN ANDERE OVERHEIDS ORGANISATIES *E KUNT BESTUURLIJKE WENSEN VERTALEN NAAR DE BEDRIJFSMATIGE ORGANISATIE EN HEBT AF½NITEIT MET EEN VRIJWILLIGERSORGANISATIE *E BENT IN STAAT TE OPEREREN ALS INTEGRAAL MANAGER EN KUNT OP EEN COACHENDE MANIER LEIDINGGEVEN *E BESCHIKT OVER EEN BESTUURLIJKE SENSITIVITEIT MANAGEMENTIDENTI½CATIE PRESTATIEGERICHTHEID ANALYTISCH VERMOGEN GOEDE COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN EN JE KUNT GOED LEIDING GEVEN $AARNAAST BEN JE STRESSBESTENDIG EN ¾EXIBEL $ESGEWENST BEN JE BEREID OM EEN OPERATIONELE PIKETFUNCTIE TE VERVULLEN /NS AANBOD 7IJ BIEDEN JE DE UITDAGING OM VANUIT EEN VEELZIJDIGE FUNCTIE EEN ACTIEVE BIJDRAGE TE LEVEREN AAN HET VERHOGEN VAN HET VEILIGHEIDSNIVEAU IN DE REGIO :UID (OLLAND :UID GEMEENTE "INNENMAAS (ET SALARIS VAN DEZE FUNCTIE IS VASTGESTELD OP SCHAAL MAX ` BRUTO PER MAAND $AARNAAST BIEDEN WIJ JE UITSTEKENDE SECUNDAIRE ARBEIDSVOORWAARDEN )NTERESSE 6OOR AANVULLENDE INFORMATIE EN ONLINE SOLLICITEREN KUN JE KIJKEN OP WWW WERKENBIJDRECHTSTEDEN NL /OK KUN JE CONTACT OPNEMEN MET DE HEER # 2 $OLLEKAMP INTERIM COMMANDANT BRANDWEER VAN "INNENMAAS TEL OF MET DE BURGEMEESTER VAN "INNENMAAS DE HEER MR DRS ! * "ORGDORFF TEL BESTUURSSECRETARIAAT $E REACTIE TERMIJN BEDRAAGT DRIE WEKEN NA HET UITKOMEN VAN DIT BLAD
"IJ DE 2EGIONALE "RANDWEER ZAL MENIGEEN DENKEN AAN HET BLUSSEN VAN BRANDEN 4OCH DOET DE BRANDWEER VEEL MEER /OK BRANDPREVENTIE HET VOORKOMEN EN BEPERKEN VAN ONGEVALLEN EN DE BEVORDERING VAN GOEDE HULPVERLENING HOREN BIJ ONS WERK %ERST REDDEN DAN BLUSSEN
( E T W A A R B O R G E N V A N E E N G E Z O N D E V E I L I G E E N V I TA L E R E G I O 680
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
Harderwijk heeft alles wat je in een stad zoekt. Een rijk verleden. Een veelbelovende toekomst: binnen nu en tien jaar zal aan het Randmeer een compleet nieuw ‘Waterfront’ ontstaan. Terwijl aan de A28 een nieuwe woonwijk verrijst. Ontdek Harderwijk vandaag nog en werk
mee aan Harderwijk van morgen!
Werken aan Harderwijk van morgen… De brandweer van de gemeente Harderwijk zoekt voor het onderdeel Risicobeheersing (pro-actie en preventie) een enthousiaste kandidaat voor de functie van
Beleidsadviseur Risicobeheersing voor 36 uur per week Informatie: Bij de heer G. Hondorp, afdelingshoofd Brandweer, tel. (0341) 43 96 09.
Informatie: Het salaris bedraagt minimaal € 2.497,-- en maximaal € 3800,-- bruto per maand bij een 36-urige werkweek.
Reageer vandaag! Stuur je sollicitatie met cv het liefst vandaag nog, maar in ieder geval uiterlijk 20 december a.s. naar de gemeente Harderwijk, t.a.v. de afdeling P&O, Postbus 149, 3840 AC Harderwijk. Reageren per e-mail kan ook: vacature@harderwijk.nl. Kijk op www.harderwijk.nl/vacature voor uitgebreide informatie over de functie en de stad Harderwijk.
De afdeling Operationele Voorbereiding van de Regionale Brandweer Groningen ondersteunt de gemeentelijke brandweerkorpsen in de regio bij de voorbereiding op hun operationeel optreden. Voor deze afdeling zoeken wij Brandweer stad en regio Groningen vormt samen met de GGD en de directie Middelen
een enthousiaste en resultaatgerichte
Adviseur Gevaarlijke Stoffen 36 uur per week
de Hulpverleningsdienst Groningen. De Hulpverleningsdienst is één van de acht diensten van de
Affiniteit met OGS (Ongevalbestrijding Gevaarlijke Stoffen), incidentenbestrijding, planvorming en beleidsontwikkeling zijn voorwaarden voor deze functie.
alle 25 Groningse gemeenten.
Brand&Brandweer
Bent u geïnteresseerd in ons en onze vacatures? Kijk dan op www.hulpverleningsdienstgroningen.nl/vacatures
43319
gemeente Groningen, maar werkt voor
nummer 12 december 2008 681
Wieringen en Wieringermeer: twee gemeenten die veel investeren in hoogwaardig wonen, werken en recreëren. In beide gemeenten staan de begrippen groen, water en rust centraal. Zonder aan deze kenmerken afbreuk te doen wordt er hard gewerkt om de ambities van de twee organisaties waar te maken. Daar waar mogelijk wordt er om de dienstverlening verder te verbeteren al geruime tijd door de gemeenten samengewerkt. Eén van de terreinen waarop de samenwerking gestalte krijgt is de fysieke veiligheid; dat heeft geresulteerd in het oprichten van een Veiligheidsbureau dat voor de twee gemeenten werkzaamheden moet gaan uitvoeren; op die manier willen de gemeenten op het gebied van pro- actie, preventie, preparatie, repressie en rampenbestrijding de kwaliteit verhogen, de eenduidigheid en de efficiency vergroten maar ook de kwetsbaarheid beperken. Het Veiligheidsbureau gaat officieel van start per 01 januari 2009 en gaat worden gehuisvest aan de Dorsmolen 15 in Wieringerwerf; in totaal bestaat de bemensing uit 6,5 fte., de leiding berust bij het hoofd van dit bureau tevens de commandant brandweer Wieringen-Wieringermeer. Wij zijn op zoek naar ambitieuze en ondernemende medewerkers, naar collega’s die het uitdagend vinden het bureau te positioneren en mede gestalte te geven. De collega’s die we nog zoeken: t
FFO senior medewerker (m/v) proactie-preventie op HBO niveau: de specialist op dit gebied binnen het bureau.
Salaris: Afhankelijk van opleiding en ervaring geschiedt aanstelling in schaal 10 (maximaal € 3.800,-- bruto per maand peildatum 1 juni 2008).
t
FFO medewerker(m/v) preventie op MBO niveau: de vooruitgeschoven post in het vergunningentraject, de ogen en oren in het veld. Salaris: Afhankelijk van opleiding en ervaring geschiedt aanstelling in schaal 8 (maximaal € 3.027,-- bruto per maand peildatum 1 juni 2008).
t
FFO medewerker (m/v) preparatie op HBO niveau: de specialist opleiden en oefenen, een belangrijke schakel in de contacten met de 80 vrijwilligers in de uitrukdienst. Salaris: Afhankelijk van opleiding en ervaring geschiedt aanstelling in schaal 9 (maximaal € 3.418,-- bruto per maand peildatum 1 juni 2008).
Voor de genoemde functies is deelname aan de repressieve uitrukdienst een ultieme mogelijkheid je verder te ontwikkelen als professional; ook liggen er onder voorwaarden mogelijkheden om deel te nemen aan de regionaal georganiseerde poule van officieren van dienst. Gemeenten willen investeren in de organisatie en dus in de medewerkers: in geval je op het eerste gezicht denkt (nog) niet te kunnen voldoen aan alle functie-eisen: schroom niet, er zijn wellicht mogelijkheden via een opleiding en trainingsprogramma. Informatie: Inlichtingen over deze functie kun je krijgen bij de heer Ing. F.S.Niemantsverdriet (hoofd Veiligheidsbureau), telefoon 0227-606416 of 06-51329427. Arbeidsvoorwaarden: Het veiligheidsbureau resulteert middels een convenant onder de ambtelijke organisatie van de gemeente Wieringen. De organisatie hanteert flexibele werktijden. Naast een ruime verlofregeling werken wij 36,5 uur per week. Hierbij zijn wij vrijdagmiddag gesloten en bouw je nog 3 extra verlofdagen op. Ook kan er een goede afstemming plaatsvinden tussen werken en zorgtaken. Er is een uitstekende regeling ouderschapsverlof.
Wil je verder studeren dan bieden wij jou de nodige studiefaciliteiten. Verder is er een spaarloonregeling en heeft de organisatie een cafetariamodel. Sollicitatie: Je reactie zien wij (t.a.v. personeelszaken de heer R. Scheltis) graag uiterlijk 16 december tegemoet onder vermelding van vacature Veiligheidsbureau op de enveloppe. Ons adres is Postbus 1, 1777 ZG Hippolytushoef. Je kunt je sollicitatie ook per e-mail aan ons richten. (adres: rscheltis@wieringen.nl). De intentie is de eerste ronde gesprekken nog plaats te laten vinden voor de jaarwisseling. Wil je meer informatie over de gemeenten Wieringen/ Wieringermeer kijk dan op www.wieringen.nl of www.Wieringermeer.nl daar tref je tevens de uitgebreide functiebeschrijvingen aan.
682
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
Bluskrachten gebundeld In het noordwesten van Twente op de grens met Salland liggen de gemeenten Hellendoorn, Rijssen-Holten en Wierden. Deze gemeenten werken sinds 2005 samen op het gebied van de brandweerzorg voor pro-actie, preventie en preparatie. Binnen het clusterbureau zijn wij op zoek naar een:
Specialist Proactie ( 36 uur) je uitdaging
Je maakt (fysieke) veiligheidsrisico’s beheersbaar. Dit gebeurt door risico’s inzichtelijk te maken, te beoordelen en te adviseren over te nemen maatregelen. Hierbij werk je nauw samen met de afdeling preventie. Ook betrek je landelijke en regionale ontwikkelingen binnen je vakgebied.
je profiel
Je bent een enthousiaste professional (afgeronde HBO opleiding) en hebt affiniteit met veiligheid en ruimtelijke ordening. Ook heb je enige jaren ervaring op het gebied van veiligheidsrisico’s. Je hebt een analytisch denkvermogen en beleidsmatig inzicht.
salaris Afhankelijk van opleiding en ervaring maximaal € 3.800,- bruto per maand bij een 36-urige werkweek (schaal 10). informatie
Bel voor meer informatie over deze functie de heer H. Langenburg, waarnemend clustercommandant, (0546) 58 08 08. Ga voor een uitgebreid functieprofiel en de contactinformatie naar onze website www.wierden.nl
08110201WIE_BenB_189x131.indd 1
18-11-2008 14:18:54
Organisatie. De gemeente Venlo is een organisatie in beweging. Vernieuwd, met een andere manier van denken en werken. Gericht op het Venlo van de toekomst. Een nieuw management met een geen woorden maar dadenmentaliteit. Binnenkort opererend vanuit een nieuw stadskantoor. Kwalitatieve ontwikkeling waarin burgers en medewerkers centraal staan. Pas jij in die vernieuwde organisatie? Ben jij leergierig en resultaatgericht? Laat je inspireren door een directie die mensen verantwoordelijkheden geeft, door een organisatie die investeert in mensen!
Brandweer Venlo is op zoek naar een:
Medewerker Preventie
(1fte)
Beleidsadviseur Brandweer
(1fte)
www.venlo.nl
Meer informatie over de functies vindt u op de gemeentelijke website www.venlo.nl > Actueel > Vacatures.
Acquisitie n.a.v. deze advertentie wordt niet op prijs gesteld
In Brand&Brandweer
Venlo
krijg
je
de
ruimte nummer 12 december 2008 683
B&B reGISter
" " "RAND "RANDWEER
vakblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding
Adembescherming interspiro B.v. Televisieweg 113 1322 bd almere Tel. 036-5363103 Fax 036-5384809
Adviesbureau artesis Postbus 371 4100 aj culemborg Tel. 0345 687000 Fax 0345 687001 adviesbureau nieman Postbus 40217 3504 aa Utrecht Tel. 030-2413427 Fax 030-3410266 e-mail: info@nieman.nl www.nieman.nl
Adviesbureau brandpreventie altavilla Brandveiligheid Postbus 1026 5602 ba eindhoven Tel. 040-2902570 Fax 040-2902571 e-mail: info@altavilla.nl www.altavilla.nl adviesbureau van dijke de Waal 24-28 5684 PH best Tel. 049 9328400 Fax 049 9328401 e-mail: avd@avd.nu www.avd.nu van Hooft adviesburo B.v. Fire&life safety engineers Hoogeindsestraat 4 5447 Pd rijkevoort Tel. 048-5371890 Fax 048-5372134 e-mail fireengineers@ vanhooft.nl www.vanhooft.nl Bartels ingenieursbureau Postbus 10217 7301 ge apeldoorn Tel. 055-3680540 Fax 055-3664598 e-mail: apeldoorn@bartels.nl www.bartels.nl
684
vaste adverteerders (contracthouders) worden gratis in één rubriek opgenomen voor een heel jaar. Heeft u ook interesse, stuur dan uw gegevens naar het aangegeven adres, zie bon.
MvH adviseurs Bv brandpreventie, bouwplantoetsing brandveiligheid, Handhaving & detachering brandpreventie specialisten Fonteinkruid 1 3931 WT Woudenberg Tel. 06-54310052 e-mail: info@mvhadviseurs.nl www.mvhadviseurs.nl Peutz B.v. Postbus 66 6585 ZH Mook Tel: 024 3570707 e-mail: info@mook.peutz.nl www.peutz.nl Floriaan B.v. Postbus 220 5300 ae Zaltbommel Tel. 0418-573800 Fax 0418-573801 e-mail: info@floriaan.nl www.floriaan.nl adviesbureau dijkoraad viavesta bv gotlandstraat 50 7418 aX deventer Tel. 0570-519555 e-mail: brandpreventie@dijkoraad.nl www.dijkoraad.nl/brandpreventie ingenieursbureau te riele B.v. Postbus 72 7390 ab Twello Tel. 055-3231181 Fax 055-3231095 e-mail: info@terielebv.nl www.terielebv.nl
Alu/rvS Bewerkingen Machinefabriek Het stempel B.v. Postbus 191 3330 ad Zwijndrecht Tel. 078-6104055 Fax 078-6104010 e-mail: info@het-stempel.nl www.het-stempel.nl
Beveiliging adt Fire & security Vlierbaan 6-12 2908 Lr capelle aan den Ijssel Postbus 285 2900 ag capelle aan den Ijssel Tel. 010 258 48 48 Fax 010 442 32 50 e-mail:adt.nl@tycoint.com www.adtfireandsecurity.nl
nummer 12 december 2008
Waar kunt u terecht voor producten en diensten? voor meer informatie kunt u contact opnemen met Advertentieverkoop Bureau van vliet Postbus 20, 2040 AA Zandvoort telefoon 023 - 5714745, fax 023 - 5717680
Blusmiddelen
Brandweerkleding
amigo safety nederland Postbus 6001 2702 aa Zoetermeer Tel. 079-3315363 Fax 079-3315025
MeKKeY Industriestraat 191 7553 cn Hengelo OV Tel. 074 2782266 Fax 074 2780517 e-mail: info@mekkey.nl www.mekkey.nl
dsPa Postbus 6572 6503 gb nIjMegen Tel. 024-3789581 Fax024-378583
Bouwbedrijf vaessen algemeen bouwbedrijf Postbus 239 4940 ae raamsdonkveer Tel. 0162-522120 Fax 0162-520274
Brandweerhandboek stP veiligheid & techniek Tunnelstraat 7a 6114 aS Susteren Tel. 046-4859849 Fax 084-7273924 e-mail: info@brandweerhandboek.nl www.brandweerhandboek.nl
Brandweermaterialen & brandweervoertuigen Kenbri Fire Fighting Bv Postbus 85 3250 ab Stellendam Tel. 018 7493588 Fax 018 7493066 www.kenbri.com Hobrand Holugt bv Postbus 6129 4000 Hc Tiel Tel. 0345 682544 Fax 0345 683364 www.hobrand.nl
nijhof safety Bv Sloetsweg 100 7552 HP Hengelo nederland Tel. +31 74 291 40 85 Fax: +31 74 242 32 54 e-mail: info@nijhofsafety.nl www.nijhofsafety.nl de Brandweerwinkel Van der Takstraat 70 3071 LM rotterdam Tel. 010-4863201 Fax 010-4233056 e-mail: info@brandweerwinkel.nl www.brandweerwinkel.nl
Laundry b.v. Industrieweg 10 Postbus 7015 3286 Zg Klaaswaal Tel. 0186 572900 Fax 0186 573210 e-mail: laundry@laundry.nl www.laundry.nl Miele Professional de Limiet 2 4131 nr Vianen Tel. 0347-378883 Fax 0347-378429 e-mail: professional@miele.nl www.miele-professional.nl
Detachering brandweerpersoneel Paraat Brandbeveiliging Turfstekerstraat 30 1431 ge aalsmeer Tel:0297 230590 Fax 0297 230591 www.paraat.nl
Brandbeveiliging
Geboorde brandputten
applicom Hulzenseweg 10-20 6534 an nijmegen Tel.024 3522571 Fax 024 3522579 welkom@applicom.nl www.applicom.nl
aquaned Watertechniek Postbus 85 4715 ZH rucphen Tel. 016-5313350 www.aquaned.com
Certificatie & Inspectie Kiwa certificatie en Keuringen Postbus 70 2280 ab rijswijk Sir W.churchill-laan 273 2288 ea rijswijk Tel. 070 4144400 Fax 070 4144420 e-mail: info@kiwa.nl www.1kiwa.com/brand
Brandkranen
Detachering brandweerpersoneel
avK nederland B.v. Postbus 73 8170 ab Vaassen Tel. 0578-574490 Fax 0578-574459 www.avknederland.nl
regiosafe Postbus 481 3990 gg Houten Tel: 030 6704816 e-mail: info@regiosafe.nl www.regiosafe.com
Brandwerende Utiliteitsdeuren
Droogkasten & reinigingsmachines
Limburgia utiliteitsdeuren Postbus 4004 6080 aa Haelen Tel. 0475 592727 www.limburgia.nl
Harstra instruments Postbus 186 3890 ad Zeewolde Tel. 036-5222142 Fax 036-5222152
Grondbooronderneming j. Hörmann B.v. rollecate 61 Postbus 28 7710 aa nieuwleusen Tel. 0529-480910 Fax 0529-485460 verhey toldijk B.v. Zutphen emmerikseweg 13b 7227 de Toldijk Tel. 0575-452041 Fax 0575-452051 Mos Grondwatertechniek boonsweg 11 3274 LH Heinenoord Tel 0186 607100 www.mos.nl Grondboringen ijsselmuiden Spoorstraat 37 8271 rg Ijsselmuiden Tel. 038-3336099 Fax 038-3336098 e-mail: info@grondboringen.eu www.grondboringen.eu verhoeve Watertechniek bv Industrieweg 23 4762 ae Zevenbergen Tel. 016 8336030 Fax 065 1210209 e-mail: info@verhoevewt.com www.verhoevewt.com
Sdu Uitgevers
B&B reGISter
Generatoren elja Power bv baanhoek 144 3361 gM Sliedrecht Postbus 278 3360 ag Sliedrecht Tel. 018 4490740 Fax 018 4490750 e-mail: info@eljapower.nl www.eljapower.nl
Hulpverleningsgereedschappen Kenbri Fire Fighting Bv Postbus 85 3250 ab Stellendam Tel. 018 7493588 Fax 018 7493066 www.kenbri.com
In & verkoop van gebruikte brandweervoertuigen en uitrusting interfire bunderbos 115 2134 HP Hoofddorp Tel. 023 5632641 e-mail: danica@interfire.nl
Isolatie
olie- en calamiteitenbestrijding vandoclean B.v. Stevenshof 21 5109 TX ‘s gravenmoer Tel. 0162-370390 Fax 0162-370392 Mobiel: 06-53706000 e-mail: Info@vandoclean.nl www.vandoclean.nl
opl. verkeersveiligheid Brandweerchauffeur antislip & rijvaardigheids centrum diBo K. doormanstraat 15 7825 VS emmen Tel. 0591-767571 Fax 0591-615908 www.dibo-emmen.nl slipstream consultancy Verzetsraat 76 7671 gL Vriezenveen Tel. 0546-567792 Fax 0546-565489
opslagsystemen gevaarlijke stoffen
recticel insulation Postbus 1 4040 da Kesteren Tel: 0488 4894000 e-mail: Insulationinfo@recticel.com www.recticelinsulation.nl
vandoclean B.v. Stevenshof 21 5109 TX ‘s gravenmoer Tel. 0162-370390 Fax 0162-370392 Mobiel: 06-53706000 e-mail: Info@vandoclean.nl www.vandoclean.nl
Klantgerichte bedrijfsvoering
Persoonlijke beschermingsmiddelen
van Pinxteren interim & advies Postbus 75 2060 ab bloemendaal Tel. 023-5254044 www.vanpinxteren.net
Msa nederland Postbus 39 1620 aa Hoorn Tel. 022-9250303 Fax 022-9211340
Noodaggregaten Brinkmann & niemeijer Motoren Bv engelenburgstraat 26 7391 aM Twello Tel. 057 1276900 Fax 057 1276800 e-mail: info@bnmotoren.nl www.bnmotoren.nl
oefenmaterialen
reddingsgereedschappen Holmatro rescue equipment Postbus 33 4940 aa raamsdonkveer Tel. 0162-589200 Fax 0162-522482 www.holmatro.com
Software cebes administratieve automatisering c.v. Postbus 281 6000 ag Weert Tel. 0495-543211 Fax 0495-543174 e-mail: info@cebes.nl www.cebes.nl regi star B.v. de Mulderij 4a 3831 nV Leusden Tel. 033-4953381 www.regi-star.nl
Stickers Letas stickerservice Postbus 32016 6370 ja Landgraaf Tel. 045-5312580 Fax 045-5691700
Uitlaatgasafzuiging overlander Bv Morseweg 2 3899 bP Zeewolde Tel. 036-5219200 Fax 036-5234430
Uniformen en bluskleding j. Zwart en Zoon B.v. Postbus 32 1906 Zg Limmen Tel. 072-5051638 e-mail: info@uniformkleding.nl www.uniformkleding.nl smit en van rijsbergen Zijlweg 148c 2015 bj Haarlem www.uniformspecialisten.nl
verhuur brandweermaterialen regiosafe Postbus 481 3990 gg Houten Tel: 030 6704816 e-mail: info@regiosafe.nl www.regiosafe.com
verhuur & verkoop van voertuigen en brandweermaterialen
werving en selectie Leeuwendaal Postbus 1255 2280 cg rijswijk Tel. 070-4142700 Fax 070-4142600 e-mail: wens@leeuwendaal.nl www.leeuwendaal.nl
agterhuis en Fien Hanzeweg 13 8061 rc Hasselt Tel. 038 3636518 agterhuis@infracom.info
vluchtdeurbeveiliging PMG safety for doors Postbus 316 2200 aH noordwijk Tel. 071-3611628 Fax 071-3611869 e-mail: info@nooduitgang.nl www.nooduitgang.nl
vluchtwegaanduiding Betalight B.v. drosteweg 20 3881 Pg Putten Tel. 0341-491231 Fax 0341-492066 e-mail: info@betalight.nl www.betalight.nl
vluchtwegen amigo safety nederland Postbus 6001 2702 aa Zoetermeer Tel. 079-3315363 Fax 079-3315025
waterkanonnen Holleman B.v. Postbus 64 1500 eb Zaandam Tel. 075-6123272 Fax 075-6123409 www.hollemanmachine.nl
werken op hoogte en/ hoogteredding ascent safety Bv Siliciumweg 61a 3812 SW amersfoort Tel. 033-4480680 Fax 033-4480490 info@ascent.nl www.hoogwerk.nl
Schuimvormende middelen
vdK B.v. Handels onderneming Langenakker 22 5731 jS Mierlo Tel. 0492-667357 Fax 0492-667735
vandoclean B.v. Stevenshof 21 5109 TX ’s gravenmoer Tel. 0162-370390 Fax 0162-370392 Mobiel: 06-53706000 e-mail: Info@vandoclean.nl www.vandoclean.nl
Haagen Fire training Products Industrieweg 5 5111 nd baarle-nassau Tel. 013 5076800 Fax 013 5076808
solberg scandinavian as p/a bisschopshoeve 17 4817 Pr breda Tel. 06-46738567 joop@articfoam.com www.articfoam.com
Ook wij willen opgenomen worden als bedrijf! Stuurt u mij vrijblijvend informatie over hoe mijn product of dienstverlening vermeld kan worden in deze rubriek. bedrijf/organisatie Postadres Postcode/woonplaats Telefoonnummer Faxnummer gewenste rubrieken
o per rubriek, per uitgave d 42,50,o per rubriek heel jaar (11 uitgaven) d 335,Prijzen exclusief bTW datum
Handtekening
" " "RAND "RANDWEER
U kunt deze bon sturen of faxen naar: bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040 aa Zandvoort, Telefoon 023 - 5714745. Fax 023 - 5717680.
Brand&Brandweer
nummer 12 december 2008 685
Brandweer ‘redt’ inbrekers uit benarde positie
BRAND&BRANDWEER Brand&Brandweer is het officiële orgaan van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Brandweer en Hulpverlening (KNVBH) en het communicatiemagazine van de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding (NVBR) December 2008 - nummer 12 Jaargang 32
Inbrekers uit Duitsland en Engeland kwamen in oktober tijdens hun misdrijf in het nauw. De brandweer moest hen uit hun benarde posities bevrijden.
REDACTIE-ADRES
Brand&Brandweer t.a.v. redactiesecretariaat Brand&Brandweer, Postbus 20025, 2500 EA Den Haag, tel. (058) 2160862, e-mail: brand&brandweer@sdu.nl
Een 27-jarige man uit Berlijn kwam vast te zitten in de lift, nadat hij had ingebroken in een kantoor op de zesde verdieping. Er zat niks anders op dan de alarmknop in te drukken. De brandweerlieden die de dief uit zijn benarde positie kwamen bevrijden, zagen de gestolen goederen op de vloer liggen en belden de politie. De Engelse brandweer kwam eind oktober voor een nog grotere verassing te staan, toen werden opgeroepen een naakte inbreker uit een schoorsteenmantel te bevrijden. De man werd uit voorzorg naar het ziekenhuis overgebracht. Hij mankeerde niets en werd gearresteerd op verdenking van inbraak. De politie denkt dat de man zijn kleren kwijtraakte in de worsteling om zichzelf te bevrijden.
REDACTIE
Ing. S.J.M. Wevers, regionaal commandant Hulpverleningsdienst Regio Twente Drs. J.J.L.M. Janssen, burgemeester van Zeist Drs. A.J. van Maren, brandweer Ede Ing. C.A. de Raadt, voorzitter Brandveilig Bouwen Nederland Mr. J.B.M. Tilman, directeur NVBR F. van der Veen, brandweer Gooi en Vechtstreek EINDREDACTIE
PS Produkties: Ingrid Spijkers, Christel Pieper, e-mail: info@ps-produkties.nl AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE
Brandweer Dordrecht, Brandweer Heemskerk, Brandweer Loenen, Brandweer Nijmegen, Brandweer Swifterbant, FBF.NL, Jurrian van der Hel, Ronald Hissink, Peter Hofman, Marcel J. de Jong, Gerard Koppers, Michel van der Linden, NIFV, Ed Oomes, Thymen Stolk en Stephan Wevers ONTWERP EN OPMAAK
Dupuis Communicatie bv, Rotterdam
Lijst van adverteerders Pagina
Agterhuis en Fien
664
Algebra Fire & Rescue
C2
UITGEVER
Pagina
MSA Nederland BV
C4
Nederlands instituut voor
670, 681
Applicom
628
veiligheid
Artesis
672
RegioSafe
628
Autobedrijf Gecu bv
672
Rusch Hijs en heftechniek
672
Brandweer Groningen
679
SDU
Brandweer Rotterdam Rijnmond
680
Uitgeverij Eigen boek
Brandweer Venlo
683
Verenigde Sprinkler Installatie
676
Brandweer Wieringermeer
682
Van Hillo
668
Brinkmann & Niemeijer
664
VGZ/ IZA
654
DSPA.nl
668
Zwart uniformkleding
672
Evangelische omroep
664
Gemeente Binnenmaas
678
Gemeente Harderwijk
679
Gemeente Castricum
680
Gemeente Wierden
683
Grondboringen IJsselmuiden Hobrand Holugt BV Interfire
668
ADVERTENTIE-ACQUISITIE
Tarieven, reserverings- en sluitingsdata op aanvraag beschikbaar bij: Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. (023) 571 47 45, fax (023) 571 76 80, e-mail: zandvoort@bureauvanvliet.com, www.bureauvanvliet.com Informeer ook naar de mogelijkheden voor combinatieadvertenties in Brand&Brandweer, GRIP4, Brandweeralmanak en/of Brandweeragenda!
Opgave van abonnementen en adres-wijzigingen: Sdu Klantenservice, Postbus 20014, 2500 EA Den Haag, tel. (070) 378 98 80, fax (070) 378 97 83, e-mail: sdu@sdu.nl, www.sdu.nl/brandweer Het abonnement op Brand&Brandweer kost d 55,95 (incl. BTW en verzendkosten, 11 nummers). Indien reeds geabonneerd op Brand&Brandweer kost een aanvullend abonnement op GRIP4 d 29,50, Prijs los nummer: d 8,-, prijs luxe verzamelband d 8,-. (prijzen zijn inclusief 6% BTW en verzendkosten). Een abonnement geldt voor een jaar en wordt automatisch met een jaar verlengd, tenzij uiterlijk twee maanden voor het verstrijken van het abonnementsjaar schriftelijk wordt opgezegd bij Sdu Klantenservice (zie adres hierboven). Wilt u reageren op een artikel, of een onderwerp/artikel aandragen voor publicatie in B&B, neem dan contact op met de redactie via brand&brandweer@sdu.nl. De redactie houdt zich het recht voor artikelen in te korten dan wel journalistiek aan te passen. © Sdu Uitgevers 2008 Alle rechten voorbehouden. Alle auteurs rechten en databankrechten ten aanzien van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij Sdu Uitgevers bv. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet 1912 gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Op al onze producten zijn onze leveringsvoorwaarden van toepassing. Zie hiervoor onze website www.sdu.nl Persoonsgegevens worden bewerkt voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst en om u van informatie te voorzien over Sdu Uitgevers bv en andere zorgvuldig geselecteerde bedrijven. Indien u geen prijs stelt op deze informatie, kunt u dit schriftelijk melden bij Sdu Klantenservice. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden auteurs, redacteuren en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of onvolkomenheden. ISSN 01656-4675
676 640, C3 668
IVIC beurs
673
J. Horman
646
Laundry bv
628
Letas stickerservice
676
Liberty Gasturbines Holland
646
686
662, 664, 676
Sdu Uitgevers: R.W. Roos Postbus 20025, 2500 EA Den Haag, e-mail: r.roos@sdu.nl
ABONNEMENTEN
nummer 12 december 2008
Sdu Uitgevers
HOBRAND AL 25 JAAR VOL VUUR!
FIRE FLASH® PRO BRANDWEERLAARS
Verkrijgbaar in de maten: 36 - 47 EU Laarshoogte: 28 cm Leder: Ledersterkte 2,4 - 2,6 mm CE 0193 EN 345 S3 HRO HI CI WR FPA • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Antistatisch Uitscheurversterking Brandzool Hielflexibelpolster Brandweerlogo HAIX® -Easyzip HAIX®-Klima-System HAIX®-MSL-System HAIX®-Schoenvetersysteem Speciaal behandelt leer Klimaat voetbed Instaphulpriem PU-Schuim Flexi wreef Veiligheidsschoen S3 Zool 110 Staalneus Staalzool Waterproof leder GORE-TEX®-High Performance Range • FPA Log
DE AIRPOWER® X7 LOW VEILIGHEIDSSCHOEN
• Leder-textiel combinatie (2,0 - 2,2 mm). • Waterbestendig uitgevoerd en dankzij het klimaatsysteem extreem ademend met GORE-TEX® membraam. • Antistatische zool • TPU beschermneus. • Veiligheidsschoen S2.
NIEUW BIJ HOBRAND De Office® Leder schoen van Haix is gemaakt van een 2,0 - 2,2 mm laag leer. De binnenzool is eveneens uit leer vervaardigd. De schoen bezit anti-statische eigenschappen en heeft een Rubber/Pu zool.
Meer info? Bel 0344-663344 of kijk op onze website www.hobrand.nl
Morsestraat 17 • 4004 JP Tiel • T. +31 (0)344-663344 • F. +31 (0)344-630640
keuze van rug pla
at
nstellen e d n a b e dive rs
mee rd
atische e re pneum
o pties
monitoring keuzes
Nu kan je je eigen op maat gemaakte MSA ademluchttoestel samenstellen. Met meer dan 4.000 mogelijke combinaties, allemaal EN 137:2006 [2] gecertificeerd, vind je zeker het ademluchttoestel dat past bij jou. Om te ontdekken hoe eenvoudig het is om naar eigen inzicht jouw MSA ademluchttoestel samen te stellen, bel 0229 25 03 03 of probeer het op
www.msa-scba.com