Magazyn Semestr Wydanie Jesień 2011 by Magazyn SEMESTR

ISSN 1425-8307 / nr 09-10/2011 (160) / rok XVI / www.semestr.pl

WYDANIE SPECJALNE

PATRON WYDANIA

praktyka-sta¿-kariera www.praca.semestr.pl

Intel Condential 03.16.09

Campaign Guidelines v1.0

www.praca.semestr.pl

PRAKTYKA – STAŻ– KARIERA

Konkursy dla studentów!

fot. DigiTouch

Jak co roku Ernst & Young zaprasza studentów kierunków ekonomicznych, finansowych i prawniczych do udziału w konkursach EY Financial Challenger oraz EYe on Tax. Dzięki temu można nie tylko zdobyć pracę w Ernst & Young, ale i wygrać nagrody pieniężne, których pula w obu konkursach wynosi ponad 50 tys. zł.

PRAKTYKA-STAŻ-KARIERA

WYDANIE SPECJALNE

PRZEWODNIK PRACA 6 Od CV wiele zależy 8 Etat czy zlecenie? 11 Alterpraca 12 Praca jest w internecie 16 Praca w numerze jeden

NA STUDIACH 19 Era blogów 22 Własny kawałek podłogi 24 Akademikowy survival 25 Studia w średniowieczu 26 Studencki slang

Więcej na w w w . p r a c a . s e m e s t r. p l www.praca.semestr.pl

Udział w konkursach gwarantuje studentom zdobycie cennego doświadczenia. – Poznać od podszewki przebieg transakcji, przekonać się jak wygląda codzienna praca na rynku fuzji i przejęć, poczuć emocje panujące podczas negocjacji z zarządzającymi dużymi firmami – tego wszystkiego można doświadczyć, biorąc udział w EY Financial Challenger. To bezcenna możliwość zdobycia doświadczenia i poszerzenia wiedzy, a przede wszystkim wspaniała zabawa – mówi Karol Kamiński z działu Doradztwa Transakcyjnego, zwycięzca VI edycji konkursu EY Financial Challenger. Zajęcie pierwszego miejsca w konkursach daje możliwość odbycia płatnych praktyk w Ernst & Young i może być początkiem kariery w największej firmie doradczej w Polsce. W konkursie EYe on Tax drużynowo rozwiązuje się kazusy prawne dotyczące prawa podatkowego. W konkursie EY Financial Challenger zadaniem drużyn jest z kolei przeprowadzenie transakcji sprzedaży lub kupna spółki, wykonanie wyceny i przygotowanie odpowiednich analiz finansowych. – Konkursy EYe on Tax i EY Financial Challenger organizujemy od wielu lat. Uczestnicy wcześniejszych edycji konkursów, którzy pracują w E&Y, aktywnie wspierają organizację obecnych edycji – mówi Anna Woźniak, Menedżer ds. Rekrutacji w Ernst & Young. – Wielu uczestników konkursów podkreśla, że do udziału zachęciły ich cenne nagrody pieniężne i rzeczowe. W EYe on Tax zwycięska drużyna zdobywa 20 000 pln, a w konkursie EY Financial Challenger – zespół zajmujący I miejsce – 24 000 pln, II miejsce – 8 000 pln – dodaje. Ogłoszenia do konkursu EYe on Tax i EY Financial Challenger przyjmowane są do 18 listopada br. Więcej informacji na stronach www.ey.com. pl/EYe_on_Tax i www.ey.com.pl/Challenger. (ap)

&KDQJLQJ WKH JDPH -XVW DQRWKHU GD\ DW WKH RIĂ&#x20AC; FH ,QWHUQVKLSV 6RIWZDUH (QJLQHHULQJ ,7 )LQDQFH 6DOHV 0DUNHWLQJ +5 7R GLVFRYHU PRUH DERXW XV FKHFN RXW RXU VRFLDO PHGLD JURXSV GHWDLOHG EHORZ

$V WKH EXVLQHVV WKDW KHOSV PDNH WKH IXWXUH KDSSHQ ZH NQRZ TXLWH D ORW DERXW QXUWXULQJ WRPRUURZÂˇV WDOHQW ,WÂˇV DERXW JHWWLQJ \RX GHHSO\ LQYROYHG LQ JOREDO SURMHFWV HQDEOLQJ \RX WR JDLQ KDQGV RQ H[SHULHQFH DQG JLYLQJ \RX WKH UHVSRQVLELOLW\ WR UHDOO\ PDNH DQ LPSDFW 6R MRLQ RXU LQWHUQVKLS DQG GLVFRYHU RQH RI WKH PRVW H[KLODUDWLQJ DQG HQMR\DEOH ZD\V WR VWDUW \RXU FDUHHU *R IRU LW DW KWWS ZZZ LQWHO FRP MREV SRODQG VWXGHQWV

Intel-Studentsâ&#x20AC;&#x2122; Spot

Jobs At Intel EUR

Careers at Intel

Intel Corporation is an equal opportunity employer. CopyrightÂŠ 2010 Intel Corporation. All rights reserved. Intel, Sponsors of Tomorrow, and the Intel logo are trademarks or registered trademarks of Intel Corporation or its subsidiaries in the United States and other countries.

2 QDV

2IHUW\ SUDF\

,QWHO Z 3ROVFH MHVW UHSUH]HQWRZDQ\ SU]H]

2IHUW\ SUDF\ Z ,QWHOX SRG]LHORQH Vĥ QD WU]\

ELXUD ]ORNDOL]RZDQH Z :DUV]DZLH L *GDĶVNX

RJyOQH NDWHJRULH

&HQWUXP %DGDZF]R 5R]ZRMRZH ,QWHOD

] ]DâRŉHQLD ŉH GREU\ NDQG\GDW V]\ENR ]GREĭG]LH SRWU]HEQH PX GR SUDF\ XPLHMĭWQRľFL SUDNW\F]QH MXŉ X QDV Z À UPLH

]ORNDOL]RZDQH Z *GDĶVNX WR QDMZLĭNV]H

6WDŉH

] ODERUDWRULyZ MDNLPL Z (XURSLH PRŉH

,QWHO GDMH PâRG\P OXG]LRP PRŉOLZRľĦ ]GRE\FLD

3UDFRZQLF\ 'RľZLDGF]HQL ² ([SHULHQFHG

SRFKZDOLĦ VLĭ DPHU\NDĶVNL JLJDQW ,7

FHQQHJR GRľZLDGF]HQLD MHV]F]H SU]HG

7D NDWHJRULD REHMPXMH NDQG\GDWyZ

: RľURGNX SUDFXMH SRQDG QDMZ\ŉV]HM

X]\VNDQLHP G\SORPX XF]HOQL Z \ŉV]HM 6WXGHQFL

SRVLDGDMĥF\FK MXŉ SHZQH GRľZLDGF]HQLH

NODV\ VSHFMDOLVWyZ L WD OLF]ED QLHXVWDQQLH

RG WU]HFLHJR URNX Z]Z\ŉ PRJĥ VNRU]\VWDĦ

Z ]DZRG]LH :DNDW\ H[SHULHQFHG PDMĥ

URľQLH 7\ONR Z FLĥJX WHJR URNX ]DWUXGQLOLľP\

] QDV]\FK SURJUDPyZ VWDŉRZ\FK 2SUyF]

GRNâDGQLH VSUHF\]RZDQH Z\PDJDQLD ZREHF

RNRâR DEVROZHQWyZ VWXGHQWyZ

PRŉOLZRľFL SUDF\ Z ]HVSROH QDMOHSV]\FK

NDQG\GDWyZ L GODWHJR WHŉ SRV]XNXMHP\ QD QLH

L SUDFRZQLNyZ ] ZLĭNV]\P GRľZLDGF]HQLHP

VSHFMDOLVWyZ RIHUXMHP\ LP NRQNXUHQF\MQH

RVyE G\VSRQXMDF\FK ZLHG]ĥ VSHFMDOLVW\F]ĥ

:DUV]DZVNL ,QWHO WR SRQDG RVRERZD JUXSD

Z\QDJURG]HQLH Z]ERJDFRQH DWUDNF\MQ\P

] G]LHG]LQ\ RNUHľORQHM Z SURÀ OX

]RULHQWRZDQD QD VSU]HGDŉ L PDUNHWLQJ

SDNLHWHP VRFMDOQ\P RUD] PRŉOLZRľĦ UHDOL]DFML

7D NDWHJRULD REHMPXMH NDQG\GDWyZ

QD REV]DU]H (XURS\ ėURGNRZHM

SUDF\ G\SORPRZHM GRNWRUDWX SRG NLHUXQNLHP

SRVLDGDMĥF\FK MXŉ SHZQH GRľZLDGF]HQLH

,QWHO MHVW PLHMVFHP SUDF\ OXG]L W ZRU]ĥF\FK

NRQVXOWDQWD ] ,QWHOD 6WDŉH WUZDMĥ URN OXE

Z ]DZRG]LH :DNDW\ H[SHULHQFHG PDMĥ

WHFKQRORJLĭ MXWUD 3RQDG RVyE QD

ODWD W\JRGQLRZ\ Z\PLDU F]DVX SUDF\ XVWDOD

GRNâDGQLH VSUHF\]RZDQH Z\PDJDQLD ZREHF

FDâ\P ľZLHFLH VWDOH SUDFXMH QDG UR] ZRMHP

VLĭ PLĭG]\ D JRG]LQDPL Z W\JRGQLX

NDQG\GDWyZ L GODWHJR WHŉ SRV]XNXMHP\ QD QLH

QDMQRZRF]HľQLHMV]\FK WHFKQRORJLL NWyUH

6WDŉ PRŉH E\Ħ SRF]ĥWNLHP GâXŉV]HM NDULHU\

RVyE G\VSRQXMDF\FK ZLHG]ĥ VSHFMDOLVW\F]ĥ

PRJĥ XF]\QLĦ QDV]H ŉ\FLH GRVNRQDOV]\P

Z ,QWHOX ² QDMOHSV]\P SURSRQXMHP\

] G]LHG]LQ\ RNUHľORQHM Z SURÀ OX

âDWZLHMV]\P L EDUG]LHM SDVMRQXMĥF\P -HľOL

VWDâ\ HWDW SR XNRĶF]HQLX VWXGLyZ

FKFHV] PLHĦ VZyM XG]LD â Z WZRU]HQLX W\FK ]PLDQ GRâĥF] GR QDV]HJR ]HVSRâX

.RJR V]XNDP\

$EVROZHQFL ² 5HFHQW &ROOHJH *UDGXDWH

5HNUXWDFMD -HľOL FKFHV] E\Ħ F]HľFLĥ )LUP\ WZRU]ĥFHM MXWUR ² ]DDSOLNXM MXŉ G]Lľ SU]H] ZZZ LQWHO FRP

0RŉOLZRľĦ SUDF\ MDNR 5&* MHVW RIHUWĥ

MREV =RVWDQLHV] SRSURV]RQ\ R VWZRU]HQLH

: ]ZLĥ]NX ] QDV]\P SURÀ OHP G]LDâDOQRľFL

VNLHURZDQĥ GR DEVROZHQWyZ XF]HOQL Z\ŉV]\FK

VZRMHJR SURÀ OX RUD] ]DâĥF]HQLH &9 NWyUH

QDMF]ĭľFLHM SRV]XNXMHP\ RVyE QD VWDQRZLVND

NWyU]\ REURQLOL G\SORP QLH ZLĭFHM QLŉ

Z NDŉHM FKZLOL EĭG]LHV] PyJâ XDNWXDOQLĦ

*UDSKLF 6RIWZDUH (QJLQHHU

PLHVLĭF\ ZVWHF] 1LH Z\PDJDP\ RG QLFK

-HŉHOL 7ZRMH &9 EĭG]LH SDVRZDâR GR

6RIWZDUH 'HYHORSHU

ZLHONLHJR GRľZLDGF]HQLD ² Z\FKRG]LP\

QDV]\FK RWZDUW\FK ZDNDWyZ Z FLĥJX

7HVW 'HYHORSHU

² W\JRGQL VNRQWDNWXMHP\ VLH ] 7REĥ

(PEHGGHG 6RIWZDUH (QJLQHHU

DE\ SRUR]PDZLDĦ R WZRLP SURÀ OX -HŉHOL

,7 6\VWHP $GPLQLVWUDWRU

Z\QLN UR]PRZ\ WHOHIRQLF]QHM EĭG]LH

,QWHO WR MHGQDN QLH W\ONR VWDQRZLVND Z REV]DU]H

SR]\W\ZQ\ PRŉHV] RF]HNLZDĦ ]DSURV]HQLD

,7 ]DZV]H MHVWHľP\ ]DLQWHUHVRZDQL

QD VSRWNDQLH GR QDV GR À UP\

RVREDPL UR]ZDŉDMĥF\PL NDULHUĭ Z )LQDQVDFK

:V]\VNLH DNWXDOQH RIHUW\ GRVWĭSQH Vĥ QD VWURQLH ZZZ LQWHO FRP MREV SRODQG

6SU]HGDŉ\ +5

.DURO *DVLĶVNL

.DVLD 6LDQRŉHĶVND

*UDSKLF 6RIWZDUH (QJLQHHU

+5 %XVLQHVV 3DUWQHU ² LQWHUQVKLS

8ZDŉDP ŉH SUDFD Z ,QWHOX WR ľZLHW

-HVWHP VWXGHQWNĥ RVWDWQLHJR URNX

QD RND]MD GR UR]SRF]ĭFLD NDULHU\

=DU]ĥG]DQLD QD 8QLZHUV\WHFLH *GDĶ

Z EUDQŉ\ ,7 6ZRMĥ SU]\JRGĭ ] ,QWH

VNLP L RG SRQDG PLHVLĭF\ RGE\ZDP

OHP UR]SRF]ĥâHP SUDZLH F]WHU\ ODWD

VWDŉ Z G]LDOH ]DVREyZ OXG]NLFKZ

WHPX MDNR VWDŉ\VWD D QDVWĭSQLH SR XNRĶF]HQLX VWXGLyZ ]RVWDâHP

QDV]\P JGDĶVNLP 5 ' &HQWHU %H] ZĥWSLHQLD MHVW WR MHGQR ] QDM

]DWUXGQLRQ\ QD SHâQ\ HWDW 3U]H] WHQ F]DV SUDFRZDâHP ] ZLHORPD XWD

EDUG]LHM LQVSLUXMĥF\FK GRľZLDGF]HĶ ]DZRGRZ\FK NWyUH GR WHM

OHQWRZDQ\PL OXG]PL ] FDâHJR ľZLDWD G]LĭNL F]HPX ]\VNDâHP RJURPQH

SRU\ ]GRE\ZDâDP 0RŉOLZRľĦ FRG]LHQQ\FK LQWHUDNFML ] QDMZ\ŉV]HM NODV\

GRľZLDGF]HQLH ]DZRGRZH 3RGRED PL VLĭ WXWDM UyZQLHŉ EDUG]R SU]\MD

VSHFMDOLVWDPL ] NDŉGHM G]LHG]LQ\ GOD NWyU\FK SUDFD MHVW SDVMĥ WR RND]MD QD

]QD DWPRVIHUD SUDF\ 0DQDJHURZLH VWDUDMĥ VLĭ SRPDJDĦ SUDFRZQLNRP

SRâĥF]HQLH UR]ZRMX QRZ\FK XPLHMĭWQRľFL L PLOH VSĭG]RQHJR F]DVX ,QWHO WR

Z UR]ZLMDQLX LFK NDULHU\ : WHQ VSRVyE PRJĭ QD SU]\NâDG âĥF]\Ħ SUD

FLHNDZH L DPELWQH SURMHNW\ RWZDUFL L VHUGHF]QL ZVSyâSUDFRZQLF\ FRG]LHQ

Fĭ ] KREE\ SRV]HU]DMĥF ZLHG]ĭ ] G]LHG]LQ\ JUDÀ NL NRPSXWHURZHM

QH LQWHUDNFMH ] OXGňPL ] FDâHJR ľZLDWD L SHâQD DXWRQRPLD 7XWDM QLF QLH VWRL Z PLHMVFX NDŉG\ G]LHĶ SU]\QRVL FRľ QRZHJR -HVWHP QDSUDZGĭ GXPQD ŉH PRJĭ E\Ħ MHJR F]ĭľFLĥ

PRAKTYKA – STAŻ– KARIERA

Od CV wiele zale¿y

W procesie rekrutacji często oprócz CV wymagany jest list motywacyjny. Musisz go stworzyć w taki sposób, by spośród setek kandydatów o podobnym doświadczeniu zawodowym pracodawca zaprosił na rozmowę właśnie Ciebie. List motywacyjny ma dwie podstawowe funkcje. Po pierwsze – informuje pracodawcę o umiejętnościach i doświadczeniu kandydata. Powinny się w nim znaleźć najważniejsze informacje, przedstawione dokładnie, ale bez powtarzania tych z CV. Po drugie – list reklamuje kandydata i zachęca pracodawcę, by chciał się spotkać z jego autorem na rozmowie kwalifikacyjnej.

Część oficjalna List motywacyjny nie powinien być dłuższy niż trzy czwarte strony A4. Ta niewielka objętość wymusza, by nie zawierał on więcej niż cztery akapity. We wstępie powinny znaleźć się nasze dokładne dane personalne, data i miejscowość oraz dane firmy, w której staramy się o pracę. List powinien rozpoczynać się od bezpośredniego oficjalnego zwrotu do pracodawcy. W pierwszym akapicie dokładnie informujemy o powodach, dla których wysyłamy aplikację. Ważne jest, by podać nazwę stanowiska, o które się ubiegamy, oraz źródło informacji (skąd wiemy o procesie rekrutacyjnym). Trzeba pamiętać, że słowa zawarte w tym akapicie muszą zachęcić pracodawcę do dalszego czytania. Po oficjalnym wstępie następuje część typowo marketingowa. Należy w niej tak opisać swoje doświadczenie, by przekonać pracodawcę, że jest się odpowiednim kandydatem na dane stanowisko. Zakończenie listu, mające również oficjalny charakter, zawiera natomiast krótkie podsumowanie i wyrażenie podziękowania za poświęcony czas.

Między formułą a osobowością Istotą dobrego listu motywacyjnego jest równowaga między oficjalną formą a oryginalnością. – List ma przedstawiać nasze motywacje – mówi Mariusz Perlak, mówi Mariusz Perlak, specjalista ds. rekrutacji w międzynarodowej organizacji. – Musimy w nim zawrzeć informacje, skąd wiemy o firmie, jak dowiedzieliśmy się o ofercie pracy i dlaczego uważamy, że to właśnie my jesteśmy dobrymi kandydatami na to stanowisko. Nasze deklaracje muszą być jednak poparte odpowiednimi argumentami – dodaje.

Dowody w sprawie Podczas pisania listu motywacyjnego trzeba pamiętać, żeby dokładnie dopasować jego treść do oferty pracy. – Opisujmy swoje mocne strony, ale tylko te, na które posiadamy „dowody”. Nie piszmy po prostu, że jesteś kreatywni czy otwarci na ludzi. Starajmy się wymienić takie cechy, które jesteśmy w stanie poprzeć doświadczeniem z poprzedniej pracy – tłumaczy. Pisanie listu motywacyjnego nie jest łatwe, zwłaszcza dla osób bez doświadczenia. Mogą w tym pomóc specjaliści od rekrutacji. Darmowe porady można uzyskać w biurach karier, urzędach pracy czy w niektórych agencjach zatrudnienia. Magdalena Gwóźdź

CV jest najważniejszym dokumentem, który ogląda pracodawca, wybierając pracownika. Jako student nieraz pewnie wysyłałeś CV, by znaleźć pracę – nie zawsze skuteczne. Co mogłeś zrobić lepiej?

fot. DigiTouch

List motywacyjny – zareklamuj się

Wyróżnij się!

Warto popracować nad oprawą graficzną. Czarny, napisany jednolitą czcionką tekst może zostać pominięty przy wielu innych zgłoszeniach. Warto zatem pokazać, że profesjonalnie podchodzisz do tematu. Wyróżnij nagłówki. Stanowiska, które zajmowałeś, zapisz np. inną czcionką. W prawym górnym rogu warto wstawić też swoje zdjęcie.

Jak pisać? Twoje CV powinno być napisane specjalnie dla danego stanowiska.

Najważniejsze jest Twoje doświadczenie – praktyki lub staże. Pochwal się sobą – musisz przekonać pracodawcę, że to właśnie Ciebie chce na danym stanowisku zatrudnić. Pamiętaj, aby nie kłamać. Jeśli zostaniesz zaproszony na rozmowę kwalifikacyjną, kłamstwo na pewno wyjdzie na jaw. Wymień te języki, które rzeczywiście znasz. Nie wymieniaj francuskiego, którego uczyłeś się 5 lat temu, skoro wstydzisz się powiedzieć „dzień dobry” w tym języku. Nie przejmuj się, że nie posiadasz certyfikatów językowych. Jeśli pracodawca wymaga płynnej znajomości języka angielskiego, to i tak zapewne zada Ci kilka pytań w tym języku.

Warto pisać!

CV można wysyłać nawet wówczas, gdy dany pracodawca nie prowadzi obecnie rekrutacji. Firmy lubią ludzi młodych i przebojowych. Warto wysyłać CV bez ogłoszenia, jednak wtedy napisz koniecznie, na jakim stanowisku chciałbyś pracować.

Różne rodzaje CV.

Najpowszechniejsze jest CV chronologiczne, czyli takie, w którym wypisujesz ukończone szkoły oraz stanowiska według odwrotnej chronologii. Zaczynasz od stanowisk zajmowanych przez Ciebie ostatnio, i dalej, w kolejności, wypisujesz te, które zajmowałeś wcześniej. Ta najbardziej rozpowszechniona forma nie jest wcale najkorzystniejsza dla studentów przede wszystkim ze względu na to, że nie mają oni zwykle zbyt długiej historii zatrudnienia. Dlatego dobrą formą prezentacji własnej osoby może okazać się CV funkcjonalne. Najważniejsze jest tu zdobyte doświadczenie i Twój rozwój, a nie miejsca i czas pracy. W rubryce „doświadczenie” wpisujesz swoje umiejętności – jak je zdobyłeś oraz jak z nich korzystasz. Historię zawodową wpisujesz w rubryce „historia zatrudnienia”. W związku z ideą otwartego rynku pracy w Unii Europejskiej wprowadzony został w 2002 roku ujednolicony model CV – tzw. Europass. Jest to formularz o określonej budowie, który wypełniasz danymi takimi, jak doświadczenie zawodowe, dodatkowe umiejętności czy znajomość języka obcego (wg europejskiej klasyfikacji: poziomy od A1 do C2). Taki rodzaj życiorysu warto napisać, gdy szukasz pracy za granicą.

Na koniec

daj komuś swoje CV do przeczytania. Może zwróci Ci uwagę na coś istotnego? Może użyłeś jakiegoś przesadnego sformułowania? Takie uwagi osoby czytającej mogą być bardzo cenne. Zadecyduj, którą formę życiorysu wybrać oraz które z doświadczeń wymienić. Od tego może zależeć, czy dostaniesz wymarzoną pracę. Magdalena Kącka

www.praca.semestr.pl

PRAKTYKA – STAŻ– KARIERA UMOWA O DZIEŁO

Umowa o dzieło jest to umowa cywilnoprawna, która zobowiązuje nas (osobę przyjmującą zamówienie) do wykonania określonego dzieła, a zleceniodawcę do wypłaty określonego wynagrodzenia. Dotyczy ona np. wykonania projektu, korekty, napisania artykułu, czyli działalności, w wyniku której coś powstało. Umowa określa rodzaj dzieła, termin jego wykonania i wysokość wynagrodzenia. Uwaga: jeżeli efekt końcowy nie spełni wymagań zleceniodawcy, można odstąpić od umowy. Umowa ta nie daje wykonującemu dzieło żadnej osłony socjalnej ani praw pracowniczych. Jej zaletą jest to, że zleceniodawcę interesuje tylko efekt końcowy, a nie sposób wykonania dzieła.

UMOWA ZLECENIE Umowa zlecenie dotyczy nie tylko rezul-

Etat czy zlecenie? Rodzaje umów

tatu, ale także samego działania. W jej ramach zobowiązujemy się do wykonywania określonego zadania na rzecz zleceniodawcy, płatnie lub nieodpłatnie. „Dążeniem umowy zlecenia jest samo działanie (praca), które nie musi doprowadzić do osiągnięcia określonego rezultatu. Umowa o dzieło powinna być zakończona konkretnym i namacalnym efektem” (e-gospodarka.pl). Można zawierać dowolną liczbę takich umów, ale żadna z nich nie daje pracownikowi prawa do urlopu i do osłony socjalnej. Zleceniodawca ma natomiast obowiązek opłacania składek ZUS, chyba że zleceniobiorca ma je opłacane z innego źródła, np. jest studentem do 26. roku życia albo zatrudniony jest w innej firmie. Umowa ta może być wypowiedziana w każdej chwili za porozumieniem obu stron. Odmianą takiej umowy jest kontrakt menedżerski, na mocy którego biznesmen zarządza firmą w imieniu jej właściciela, by przysporzyć mu korzyści majątkowych.

UMOWA O PRACĘ NAKŁADCZĄ Umowa o pracę nakładczą to inaczej chaW związku z dynamicznym rozwojem elastycznych form zatrud- łupnictwo. Pracownik sam organizuje sobie warsztat i czas pracy. Pracodawca nienia pracodawcy stosują dzisiaj wiele rodzajów umów. Obok odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne, z tym że na chorobowe – nieumowy o pracę zawierane są umowy o dzieło, zlecenie, o pracę obowiązkowo (podobnie jak w przypadku umowy zlecenia). Pracą chałupniczą np. telepraca, wykonywana w łączności z pracodawcą poprzez telefon, faks, nakładczą. Możliwe jest także podjęcie pracy w formie samo- jest Internet. Wybierają ją m.in. dziennikarze, graficy czy tłumacze. Ta forma zatrudzatrudnienia. nienia jest szczególnie korzystna dla młodych mam i osób niepełnosprawnych. PRACA TYMCZASOWA Z częściej spotykanych w Polsce umów zawierane UMOWA O PRACĘ Dla szukających stabilnego zatrudnienia najlepsza jest są jeszcze umowy dotyczące pracy tymczasowej, kiedy to pracownik zatrudnia-

umowa o pracę. Pracownik zobowiązuje się do wykonywania zadań określonego rodzaju w miejscu i czasie wyznaczonym przez szefa i pod jego kierownictwem, a szef – do wypłacania mu określonego wynagrodzenia, ze wszelkimi tego konsekwencjami. Zwykle poprzedza ją umowa na okres próbny.

UMOWA NA CZAS OKREŚLONY

Umowa na czas określony jest zawierana na ściśle wyznaczony czas. Wygasa po terminie określonym w dokumencie. Nie dotyczy to kobiet w ciąży. W tym wypadku zostaje ona automatycznie przedłużona do dnia porodu. Jeżeli wcześniej strony zawarły dwukrotnie umowę na czas określony, a przerwa pomiędzy tymi okresami nie była dłuższa niż miesiąc, to kolejna umowa na czas określony będzie miała takie same skutki prawne jak umowa na czas nieokreślony.

UMOWA NA CZAS NIEOKREŚLONY

Umowa ta „nie zawiera w swej treści daty ani terminu rozwiązania umowy, dopóki nie nastąpi wypowiedzenie albo wygaśnięcie z innych przyczyn. Długość okresu wypowiedzenia określa Kodeks pracy, uzależniając go od stażu pracy u danego pracodawcy” – podaje serwis e-gospodarka. Pracodawca, wypowiadając takiego rodzaju umowę, powinien wskazać przyczyny jej wypowiedzenia.

Uwaga na ZUS!

W przypadku prac sezonowych, dorywczych stosowane są chętnie umowy cywilnoprawne oraz samozatrudnienie. Podpisując którąkolwiek z nich, trzeba być ostrożnym, bowiem pracodawcy często nielegalnie zastępują nimi faktycznie przysługującą umowę o pracę. Ma to dla pracownika poważne konsekwencje: nieopłacanie składek ZUS (lub konieczność ich samodzielnego opłacania) i mniejszą – lub zupełny brak – osłony socjalnej.

ny jest przez agencję pracy tymczasowej. Agencja wypożycza go pracodawcy, a sama wypłaca mu wynagrodzenie, opłaca składki i podatki, udziela urlopu, zapewnia opiekę socjalną i wystawia świadectwo pracy. Pracodawca ma natomiast obowiązek zapewnić mu warsztat pracy i dotrzymać warunków, zawartych w umowie z agencją.

SAMOZATRUDNIENIE

Samozatrudnienie występuje, kiedy właściciel jednoosobowej firmy świadczy usługi lub wytwarza produkty na rzecz innego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zleceniobiorca jest jednocześnie przedsiębiorcą i wobec tego nie jest objęty opieką socjalną ze strony kontrahenta. Uwaga: samozatrudnieniem, podobnie jak i umowami cywilnoprawnymi, nie wolno zastępować umowy o pracę.

Dokąd po pomoc?

W sytuacji łamania praw pracowniczych instytucją kontrolną jest Państwowa Inspekcja Pracy, która ma oddziały we wszystkich miastach wojewódzkich i niektórych powiatowych. Na jej stronie – www.pip.gov.pl – znajdują się wszystkie potrzebne pracownikom informacje, z uwzględnieniem przepisów prawnych i procedur odwoławczych. Można też tam znaleźć poradniki, wzory umów i wszelkie telefony oraz linki do potrzebnych instytucji. W przypadku łamania umów, wobec których nie ma zastosowania Kodeks pracy, należy zgłosić się po poradę do prawnika, pozostaje nam bowiem najczęściej tylko droga sądowa. By nie płacić niepotrzebnie, warto śledzić ogłoszenia prasowe: często zdarza się, że prawnicy udzielają bezpłatnych porad, np. w parafiach, biurach poselskich, w oddziałach związków zawodowych i partii politycznych i innych. Aleksandra Solarewicz www.praca.semestr.pl

PRAKTYKA – STAŻ– KARIERA

z jêzyków Dobra znajomość języka angielskiego to podstawowy wymóg stawiany przez większość pracodawców. Biegłe posługiwanie się także innymi językami obcymi daje szansę na wyższe wynagrodzenie.

najomość języków obcych w dużej mierze decyduje o zatrudnieniu absolwentów szkół wyższych. – W okresie recesji i rosnącego bezrobocia pracodawcy mogą stawiać (i zazwyczaj stawiają)

Język a zarobki Według portalu wynagrodzenia.pl znajomość języków przekłada się na wyższe zarobki – opanowanie tylko jednego może je podnieść o 30%. W przypadku angielskiego sytuacja jest trochę inna. Z racji jego dużej popularności to, o ile wynagrodzenie będzie wyższe, zależy od poziomu jego znajomości. Zdaniem redaktorów portalu najwięcej na umiejętnościach językowych zarabiają menedżerowie. – Badania unijne dowodzą, że firmy tracą co roku około 12% zysków ze względu na niewystarczającą znajomość języków obcych wśród swoich pracowników. Dziś, w dobie globalnych rynków, nie sposób funkcjonować w obszarze biznesu bez umiejętności sprawnej

komunikacji z partnerami z całego świata – ocenia Magdalena Rowecka. Blisko 30% Polaków, którzy myślą o podniesieniu kwalifikacji zawodowych, na pierwszym miejscu wymienia naukę języków obcych – wynika z badań dla portalu Nowoczesna Firma.

Inni też nie gęsi i swój język mają – Kolejnym czynnikiem przemawiającym za wielojęzycznością jest fakt, że w relacjach biznesowych mamy większe szanse na zjednanie sobie przychylności partnerów, na przykład z Francji, jeśli znamy ich język, a zarazem specyfikę kulturową. Nie zapominajmy, że Francuzi często podchodzą z dużą rezerwą do języka Szekspira, a niektórzy po prostu go nie znają. Wreszcie znajomość języka kontrahentów biznesowych daje nam większy komfort psychiczny i swoistą przewagę w sytuacji, gdy na przykład w trakcie negocjacji, prowadzonych w języku angielskim, partnerzy przechodzą na swój język ojczysty, a my rozumiemy, o czym mówią – podkreśla Rowecka. Damian Wojciechowski fot. DigiTouch

Zysk

coraz bardziej wyśrubowane wymagania wobec nowych pracowników. Zdarza się też, że wykorzystują trudną sytuację na rynku pracy, by wymienić kadrę na lepiej wykształconą – mówi Magdalena Rowecka, Wiceprezes Zarządu Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Jakości Nauczania Języków Obcych (PASE). Coraz częściej pracodawcy wymagają znajomości kilku języków obcych. – Znajomość tylko angielskiego jest często niewystarczająca, a umiejętność posługiwania się także innymi językami obcymi zwiększa szanse na zdobycie zatrudnienia. Co więcej, w dobie otwartych granic znajomość kilku języków umożliwia znalezienie zatrudnienia w innych krajach – dodaje Rowecka.

REKLAMA

www.praca.semestr.pl

PRAKTYKA – STAŻ– KARIERA

fot. DigiTouch

Co to za profession,

czyli s³ownik nazw zawodów

ostanowiłam znaleźć nową pracę. Wchodzę na pierwszy lepszy portal z tego typu ofertami. I co widzę? Roi się od wszelkiej maści managerów, chiefów, consultantów. Nie od dziś wiadomo, że w większości branż wymagana jest znajomość języka obcego, ale od jakiegoś czasu angielski pojawia się już na poziomie nazwy stanowiska. Jeśli szukacie pracy, a nie macie pojęcia, czym zajmuje się ERP System Consultant, nie wiecie, od czego pochodzi skrót CKO, zajrzyjcie do poniższego zestawienia. Account Manager – opiekun klienta Osoba na tym stanowisku odpowiedzialna jest za reprezentację firmy w kontaktach z klientami, zajmuje się także projektami reklamowymi oraz nadzorowaniem prac poszczególnych działów agencji reklamowej. Art Director – dyrektor (kierownik) artystyczny Zajmuje się organizacją i koordynacją akcji promocyjnych oraz kampanii reklamowych. Brand Manager – menedżer ds. marki lub opiekun marki Ma zwykle bardzo szeroki zakres obowiązków, począwszy od kreowania marki, przez nadzór nad jej kampanią reklamową i promocją, po sprawdzanie jej pozycji na rynku. Business Development Manager – menedżer ds. rozwoju lub dyrektor ds. rozwoju i nowych inwestycji Wysokie stanowisko kierownicze. Zajmuje się m.in. współpracą z producentami, oceną i rozwojem nowych możliwości marketingowych oraz opracowaniem strategii marketingowych, budowaniem świadomości marki, monitorowaniem i analizowaniem danych rynkowych. Business Development Manager organizuje także przetargi, prowadzi konferencje oraz reprezentuje firmę na targach. Chief Knowledge Officer (CKO) – zarządca ds. wiedzy lub dyrektor ds. zarządzania wiedzą CKO jest odpowiedzialny przede wszystkim za obieg informacji w firmie. Poszukuje również nowych źródeł pozyskiwania informacji, usprawnia zarządzanie relacjami między firmą a jej klientami, podnosi poziom wiedzy pracowników i promuje ich kreatywność. Copywriter Osoba odpowiedzialna za tekstową stronę reklamy pojawiającej się w prasie, radiu, telewizji oraz na wszelkich materiałach reklamowych; tworzy koncepcję reklamy i dba o jej ostateczny wygląd. 10

Customer Service Manager – kierownik ds. obsługi klienta Zajmuje się kontaktami z kluczowymi klientami, m.in. poprzez nadzór nad pracownikami pracującymi z klientami czy sprawdzanie systemów informacji marketingowej (np. badania potencjału rynku, badania satysfakcji klientów). ERP System Consultant – doradca ds. systemów wspomagania zarządzania przedsiębiorstwem Przygotowuje klientów przed wdrożeniem systemu EPR, ale także wdraża EPR, monitoruje i przygotowuje raporty. Do jego zadań należy także m.in. opracowanie materiałów szkoleniowych. IT Manager – kierownik ds. informatyki Zajmuje się organizacją pracy działu informatyki w firmie, właściwym doborem pracowników, kierowaniem projektami. Przygotowuje także długoterminowe plany polityki IT w firmie, dba o bezpieczeństwo i prawidłowe działanie systemu informatycznego oraz procedur bezpieczeństwa firmy. Key Account Manager – kierownik ds. kluczowych klientów Nawiązuje i utrzymuje długofalowe relacje z kluczowymi klientami biznesowymi, przygotowuje oferty i prezentacje, buduje pozytywny wizerunek firmy, analizuje sytuację rynkową pod kątem potrzeb klientów, przygotowuje raporty marketingowe, cenowe oraz akcje promocyjne, negocjuje także umowy handlowe. Logistics manager – menedżer ds. logistyki (kierownik ds. logistyki) Do jego obowiązków należy wdrażanie i zarządzanie operacjami logistycznymi, zarządzanie zespołem, rekrutacja i negocjowanie umów. Podtrzymuje i rozwija prawidłowe relacje z partnerami wewnętrznymi i zewnętrznymi firmy. Do jego zadań należy też ustawianie procedur wdrażania norm ISO. Maintance Manager – kierownik utrzymania ruchu Zapewnia prawidłowy stan techniczny linii produkcyjnych i budynków, kontroluje procesy użytkowania sprzętu, opracowuje programy zapobiegające ewentualnym awariom, rozwiązuje bieżące problemy natury technicznej. Mediabuyer Zajmuje się pozyskiwaniem przestrzeni w wybranym medium (czas antenowy, powierzchnia reklamowa itp.). Payroll Manager – menedżer ds. wynagrodzeń Zarządza sprawami związanymi z płacami (także zasiłkami chorobowymi, opiekuńczymi, wychowawczymi itp.), tworzy system dokumentacji pracowniczej, sporządza listy płac, utrzymuje kontakty z ZUS-em i urzędami skarbowymi. Research and Development Manager – kierownik ds. badań i rozwoju Zajmuje się realizacją programu badawczo-rozwojowego firmy, opracowywaniem i wprowadzaniem nowych procesów lub produktów, współpracą z zewnętrznymi ośrodkami naukowo-badawczymi. Joanna Doktorska Korzystałam m.in. z: www.kariera.com.pl oraz www.bk.uwb.edu.pl

Challenge Europe

Pod koniec września w Sopocie odbyło się uroczyste podsumowanie konkursu Intel® Challenge Europe. Konkurs ten jest cyklicznym projektem Intela adresowanym do studentów z całej Europy, a jego założeniem jest wyłonienie najlepszego planu projektu technologicznego. Uczestnicy konkursu w trakcie pracy nad planem uczyli się pisania projektów zaczynając od najwcześniejszego stadium określania celów, przez wyznaczanie kamieni milowych, pozyskiwanie środków, analizę ryzyka, aż po ocenę projektu i jego rozliczanie. W finale zaprezentowało się osiem zespołów, z których jury wybrało cztery zwycięskie grupy i uhonorowało nagrodą pieniężną. Oprócz dofinansowania projektu zwycięzcy będą mieli możliwość wzięcia udziału w Intel® Global Challenge na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley w Dolinie Krzemowej. Dodatkową nobilitacją dla nagrodzonych zespołów były osobistości wręczające nagrody: prof. Jerzy Buzek – Przewodniczący Parlamentu Europejskiego, Henryka Bochniarz – Prezydent PKPP Lewiatan oraz Christian Morales – Wiceprezes Intel Corporation. Finał konkursu Intel® Challenge Europe był jednym z punktów konferencji Europejskie Forum Nowych Idei, na którym poruszana była problematyka ukierunkowania gospodarczego Europy zapewniającego jej silną pozycję w szybko globalizującym się świecie. W forum uczestniczyli przedstawiciele najwyższych władz państwowych włącznie z prezydentem RP Bronisławem Komorowskim, który objął Forum patronatem honorowym. (int) Intel Condential 03.16.09

Campaign Guidelines v1.0

www.praca.semestr.pl

PRAKTYKA – STAŻ– KARIERA

Alterpraca – alternatywa godna uwagi Alterpraca to termin łączący różne, także elastyczne formy pracy (m.in. praca na czas określony, job sharing, telepraca, świadczenie pracy na podstawie umów cywilno-prawnych).

lternatywne formy zatrudnienia różnią się od pracy wykonywanej na pełnym etacie, w stałym miejscu oraz w określonych godzinach. „Alternatywne formy zatrudnienia szansą na rynku pracy” Przedsiębiorstwa Wydawniczego Rzeczpospolita SA (www.alterpraca.pl) jest jednym z projektów zachęcających do ich podjęcia. Alterpraca jest szczególnie korzystna dla osób młodych, które łączą studia z pracą, zdobywając przy okazji doświadczenie. Stanowi także szansę dla osób mieszkających z dala od potencjalnych pracodawców – nie narażają się w ten sposób na uciążliwe dojazdy, nie pozostając jednocześnie na łasce lokalnego rynku pracy. Alternatywne formy zatrudnienia są także korzystne dla osób bezrobotnych – mogą dzięki nim zdobyć nowe kwalifikacje oraz uniezależnić się od zasiłków i innych świadczeń społecznych. Wysoko wykwalifikowanym pracownikom ten typ pracy daje z kolei możliwość korzystniejszej „sprzedaży” swoich usług. Popularną formą alternatywnego zatrudnienia jest telepraca. Pracownik wykonuje swoje obowiązki w domu i dostarcza pracodawcy rezultaty pracy przy wykorzystaniu technologii informacyjnych oraz technologii przekazywania danych, zwłaszcza Internetu. Model o nazwie work sharing (dzielenie pracy) opiera się na tymczasowym wypełnianiu obowiązków na jednym stanowisku pracy przez kilku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu. Pracownicy są wspólnie odpowie-

dzialni za wykonanie danego zadania. Taki model zakłada również podział świadczeń socjalnych, a także wynagrodzenia. W niektórych krajach istnieje możliwość kompensowania wynagrodzeń subsydiami ze strony rządu. Model oparty na współdzieleniu pracy i zadań wynikających z jednego stanowiska pracy między dwie osoby nosi nazwę job sharing. W tym systemie pracownicy decydują się na podjęcie łącznej odpowiedzialności za jeden etat w pełnym wymiarze czasowym. Jest to doskonałe rozwiązanie dla osób, które chcą zdobywać doświadczenie i czerpać wiedzę od pracownika planującego przejść na emeryturę. Podział obowiązków powinien być ustalony między pracownikami i zaakceptowany przez pracodawcę. Pracownicy uzgadniają między sobą proporcje, w jakich będą wykonywali swoje obowiązki. Zatrudnienie na część etatu jest jedną z najpopularniejszych form alternatywnej pracy. Często korzystają z niej kobiety opiekujące się dziećmi, uczniowie i studenci oraz osoby starsze, ograniczające swoją aktywność w pracy. Także firmom nieraz bardziej opłaca się zatrudnić pracownika niepełnoetatowego niż płacić za nadgodziny. Eksperci podkreślają jednak zagrożenia. Do sprawnego zarządzania zespołem złożonym z tego typu pracowników potrzeba doświadczonego menedżera. Trzeba liczyć się też z koniecznością zmian organizacyjnych na poziomie całego przedsiębiorstwa. Na pracowników zatrudnionych w ten sposób banki mogą nieprzychylnie patrzeć (np. przy udzielaniu kredytu). Taka forma pracy wymaga również doskonałego zorganizowania i ogromnej dyscypliny. Anna Seweryn Korzystałam z www.alterpraca.pl.

REKLAMA

www.praca.semestr.pl

rys. PSD GRAPHICS

PRAKTYKA – STAŻ– KARIERA

Praca jest w Internecie Wszystko jest w Internecie W Internecie można znaleźć wszystko. Wielu ludzi każdego dnia szuka tam rozrywki i wykorzystuje go, aby komunikować się ze znajomymi. Coraz rzadziej korzysta się z tradycyjnych form zdobywania informacji, a także poszukiwania pracy. W Internecie bowiem można także znaleźć pracę. Czy jest to proste? I od czego warto zacząć? Po pierwsze, przyda się adres email zawierający pełne imię i nazwisko. W ten prosty sposób można uniknąć pobłażliwego uśmiechu osoby rekrutującej, kiedy dostanie aplikację na przykład od pinky_21. Po drugie, niezbędne jest dobre CV (jak napisać dobre CV dowiecie się z artykułu na stronie 6, możecie też skorzystać ze strony www.cvtips.pl). Teraz można przejść do następnego etapu.

Portale z pracą Funkcję popularnych kiedyś pośredniaków przejęły tak zwane portale z pracą. Praktycznie każdy popularny portal informacyjny ma u siebie strony z ogłoszeniami o pracy. Codziennie pojawiają się tam tysiące nowych ofert z wielu branż. Najprościej korzystać z serwisów takich, jak: GazetaPraca.pl, infoPraca.pl, jobpilot.pl czy pracuj.pl, przeglądając branżowy katalog ofert. Szukanie ogłoszeń można sobie ułatwić poprzez określenie niektórych kryteriów takich, jak: miejscowość, stanowisko czy oczekiwane zarobki. 12

Kolejnym krokiem, który warto podjąć, jest rejestracja – i to najlepiej w kilku popularnych portalach (żeby zwiększyć swoje szanse). Dołączenie do takiego serwisu jest darmowe. Trzeba wystrzegać się miejsc, gdzie wymagana jest opłata za zostawienie swojego CV – pobieranie opłat od osób poszukujących pracy jest w Polsce nielegalne. Podczas rejestracji można na przykład ustawić wybrane branże, a odpowiadające wszystkim ustalonym kryteriom oferty będą codziennie dostarczane na skrzynkę e-mail. Ważne jest, aby uzupełniać na bieżąco dane o (ewentualnym) doświadczeniu zawodowym, zdobytym wykształceniu, znajomości języków obcych i przebytych kursach. Najprościej przenieść tam informacje zawarte w CV. Należy możliwie dokładnie opisać obowiązki, które były wykonywane na stażu czy w pracy tak, aby pracodawca, który będzie przeglądał dany profil, szybko zorientował się, który kandydat podoła stawianym mu wymaganiom. Wychodzi na to, że wystarczy tylko czekać, aż morze wspaniałych perspektyw pracy trafi do skrzynki elektronicznej. Niestety rzeczywistość nie jest bajką, a szukanie pracy w ten sposób ma swoje minusy. Wielu użytkowników serwisów z pracą narzeka, że korzystanie z nich to przeprawa przez prawdziwą dżunglę ogłoszeń. Problemy sprawia nieaktualność ofert, które „wiszą” w Internecie jeszcze długo po zakończeniu rekrutacji.

Społeczności profesjonalistów Ciekawym zjawiskiem są portale społecznościowe dla profesjonalistów. Moda na tego typu serwisy pojawiła się za sprawą LinkedIn.com, który siecią powiązań biznesowych łączy ponad 20 mln pracowników na całym świecie. Polskimi odpowiednikami LinkedIn są m.in. GoldenLine.pl oraz Profeo.pl. GoldenLine to coś w rodzaju naszej-klasy.pl dla ludzi, których łączy nie tyle znajomość towarzyska (chociaż taka także), co chęć utrzymywania profesjonalnych kontaktów. Jak to się ma do szukania pracy? Na takich portalach zamieszczane są oferty pracy. Nie jest to jednak główna domena tego typu serwisów. GoldenLine czy Profeo daje możliwość posiadania wirtualnego CV, które każdy może przeglądać. Na forum można też prowadzić profesjonalne dyskusje i zdobywać wiedzę od ludzi, którzy są specjalistami w swojej dziedzinie i mają wspólne zainteresowania zawodowe. Społeczności dla profesjonalistów to świetna możliwość zbudowania sieci kontaktów. Internet zbliża ludzi. Ale trzeba być czujnym, bo rozmówca na forum może okazać się przyszłym przełożonym, co może być wielkim plusem, ale i minusem… Odpowiednio „skrojony” profil, bogata lista kontaktów i wypowiedzi na forum budują osobistą markę w oczach potencjalnych pracodawców. Kolejną funkcją portali społecznościowych jest możliwość zostawiania referencji przez byłych lub obecnych przełożonych, które mogą pomóc (lub zaszkodzić) w budowaniu reputacji.

Specjaliści od rynku pracy twierdzą, że student powinien zacząć pracować już na III roku studiów. Budowanie osobistej marki Niestety minęły Znany specjalista od wizerunku, Paweł Tkaczyk, zaznacza, że warto budować czasy, gdy świeżo osobistą markę. Dla firmy rozpoznawalna marka oznacza możliwość dyktowania wyższych cen. Także pracownik posiadający spójną markę osobistą może zażądać upieczony magister wyższego wynagrodzenia. bez problemu do- W przypadku starania się o konkretne stanowisko warto w aplikacji opisać tastawał pracę w wy- kie cechy charakteru, które mogą przydać się na danym stanowisku. Dobrze jest pokazać swoje spójne z poszukiwanym stanowiskiem zainteresowania. Jeśli ktoś marzonej firmie. stara się o pracę w salonie samochodowym, lepiej, aby napisał o swojej fascynacji Nikt nie powiedział, motoryzacją niż kinem – większe jest wówczas prawdopodobieństwo, że potenże łączenie studiów cjalny pracodawca zwróci uwagę na taką aplikację. (szczególnie dzien- Przygotowując aplikację, warto unikać sztampowości. Możliwe, że osoba rekruchętniej przeczyta CV podane w niekonwencjonalnej formie. Może to być nych) z pracą jest tująca nagrany na YouTube film z „listem motywacyjnym”. Na pewno taka forma zrobi łatwe. Nikt też nie wrażenie, przez co zostanie zapamiętana. Dobrym pomysłem jest też założenie mówił, że znalezie- bloga, na którym można systematycznie budować swój wizerunek. pamiętać jeszcze o jednym – o usunięciu kompromitujących zdjęć z naszejnie stażu czy pracy Warto klasy.pl :-). to bułka z masłem. Tomasz Czajkowski Ale… www.praca.semestr.pl

Lifelong learning, czyli kształcenie ustawiczne – termin, którego oszałamiająca kariera na zachodzie Europy rozpoczęła się niemal dwie dekady temu, zaczyna zadomawiać się także w kraju nad Wisłą.

ształcenie ustawiczne jest odpowiedzią systemu edukacji na współczesną sytuację rynku pracy, który wymaga od pracowników elastyczności, mobilności oraz fachowej i przydatnej wiedzy. Oferta edukacyjna skierowana do osób aktywnych już zawodowo, również tych z dyplomem uczelni wyższej, jest dziś bardzo specyficzna. Większość form takiego kształcenia ma charakter komercyjny, a ich zadaniem jest przede wszystkim podnoszenie kwalifikacji słuchaczy.

(Po)Dyplomówka

Jednym z najpopularniejszych sposobów kształcenia wśród absolwentów uczelni wyższych są studia podyplomowe. Kierunki podyplomowe posiada dziś większość wyższych uczelni – zarówno tych publicznych, jak i prywatnych. Do ich oferty zaliczają się ściśle wyspecjalizowane kierunki, np. zarządzanie jakością czy marketing usług, co jest odbiciem głównej roli tego typu kształcenia – ma ono przede wszystkim przekazywać słuchaczom ściśle określoną wiedzę fachową. Program takich studiów najczęściej opiera się na ćwiczeniu sposobów wykorzystania zdobytej wcześniej wiedzy. Kształcenie podyplomowe ma charakter komercyjny i nie jest dotowane przez państwo, jego oferta skierowana jest więc głównie do osób aktywnych zawodowo.

Tradycyjnie – doktor

Studia doktoranckie są dla magistrów tradycyjną już alternatywą dla podjęcia pracy zawodowej. Uzyskanie tytułu doktora – obecnie trzeciego, po licencjacie i magistrze, stopnia naukowego – jest niewątpliwą nobilitacją społeczną. Wymaga ono odbycia studiów doktoranckich, zdania stosownych egzaminów oraz obrony rozprawy naukowej. Prawo do nadawania tego tytułu przysługuje zarówno uczelniom państwowym, jak i niektórym uczelniom prywatnym. Większość doktorantów, po obronie rozprawy, kontynuuje pracę badawczą i dydaktyczną, zostając pracownikami naukowymi. Posiadanie trzeciego stopnia naukowego jest szczególnie pożądane w sektorach rynku pracy związanych z usługami prawniczymi, finansowymi www.praca.semestr.pl

czy medycznymi – dlatego doktorzy tych kierunków najczęściej pozostają aktywni zawodowo także poza uczelnią.

Nie tylko studia

Oferta kształcenia ustawicznego obejmuje nie tylko studia doktoranckie czy podyplomowe. Trend podnoszenia swoich umiejętności sprawił, że jak grzyby po deszczu wyrastają w naszym kraju ośrodki szkoleniowe, które oferują kończące się certyfikatami kursy z różnych dziedzin. Do najpopularniejszych z nich należą bez wątpienia szkoły językowe, które święcą swoje sukcesy od kilkunastu lat. Za ich pośrednictwem można zdobyć honorowane na całym świecie certyfikaty z różnych języków obcych, np. angielskiego, niemieckiego czy francuskiego. Coraz popularniejsze stają się także kursy podnoszące nie tyle umiejętności zawodowe, co interpersonalne. Chętni bez problemu mogą skorzystać z kursów psychologicznych, pracy grupowej, kierowania zespołem. Rozszerza się także oferta szkoleń przygotowujących pracowników do radzenia sobie ze stresem czy też długotrwałym wysiłkiem.

REKLAMA

fot. Alicja Kołodziejczyk

Nauka bez koñca

Poza dużymi ośrodkami

Kształcenie ustawiczne dostępne jest także poza dużymi ośrodkami akademickimi. Coraz szersza oferta kursów i szkoleń dociera do mniejszych miast, by aktywizować mieszkających tam absolwentów wyższych uczelni. W wielu powiatach powołano już Centra Kształcenia Ustawicznego, które oferują kursy zawodowe ściśle odpowiadające wymogom lokalnego rynku pracy. Zadaniem tego typu ośrodków jest również niwelowanie braków w wykształceniu osób aktywnych i zdolnych do pracy zawodowej w danym regionie, stąd często organizują one wyrównawcze kursy komputerowe czy językowe.

Konkretna przyszłość

Lifelong learning zdaje się być przyszłością współczesnej edukacji. Błyskawiczny rozwój wiedzy i udostępnianie nowych technologii uniemożliwiają poznanie całości wiedzy nawet z jednej dziedziny podczas studiów licencjackich czy magisterskich. Olbrzymia elastyczność, której wymaga się dziś od pracownika, wymusza ciągłe poszukiwanie nowych umiejętności i wiedzy. W niedalekiej perspektywie niemal każdy absolwent wyższej uczelni zmuszony będzie do dokształcania się. Miejmy nadzieję, że również polska edukacja swoją ofertą i poziomem nadąży za tymi trendami. Mikołaj Niedbała

PRAKTYKA – STAŻ– KARIERA Co decyduje o sukcesie jednych, a porażce innych? Czasem słyszy się o karierze w stylu od „pucybuta do milionera”, jak również o wielkich upadkach w rodzaju od „miliardera do zera”. Jedne od drugich dzieli mały szczegół: dobry pomysł na biznes.

edług amerykańskich przedsiębiorców jedno z podstawowych praw biznesu brzmi następująco: „Dobry pomysł to dopiero 5% sukcesu, 95% to ciężka praca”. W przypadku polskich biznesmenów ta proporcja wydaje się nieco zachwiana, a wręcz odwrotna – wszystko zależy od dobrego pomysłu.

Masz pomys³, masz wszystko

dziesiątkę” wódki. Był to tylko jeden z oryginalnych pomysłów świeżutkiego jeszcze biznesmena. Po kilku latach na handlu kwiatami zarobił pierwszy milion dolarów, ale to był dopiero początek jego kariery. W 1983 roku rząd obiecał tanie kredyty dla wszystkich, którzy chcieliby założyć fermę kurczaków. Pan Kazimierz wyczuł w tym dobry interes i zainwestował w tę branżę cały swój zysk z prowadzenia kwiaciarni. Wtedy to powstała firma Konspol, obecnie największy w Polsce producent przetworów z drobiu. Dynamiczny rozwój firmy nastąpił dopiero w latach ‘90. Konspol został głównym dostawcą drobiu do restauracji McDonald’s w Polsce, Austrii i Szwajcarii oraz restauracji KFC i Pizza Hut w Polsce i we Francji. W 2007 roku firma osiągnęła blisko 400 mln zł przychodu.

I złom może być złotem

Sztandarowym przykładem kariery „od pucybuta” może się pochwalić Roman Kluska. Jego nazwisko kojarzy się Polakom z długoletnim procesem o niby niezapłacone podatki, jednak mało kto wie, że na początku swojej działalności nie miał nawet 100 dolarów. Po skończonych studiach został dyrektorem w Zakładach Naprawy Samochodów. W czasach socjalizmu zasady rynku nie obowiązywały i, jak można się domyślić, zakład był prowadzony w fatalny sposób. Kluska postanowił to zmienić, wprowadzając szereg nowych pomysłów i metod. Przede wszystkim podzielił wielki zakład na małe części, a pensje pracowników uzależnił od zyskowności tych małych firm. W szybkim czasie państwowy moloch zaczął zarabiać i znalazł się na drugim miejscu w rankingu polskich przedsiębiorstw. To jednak nie spodobało się związkom zawodowym i przedstawicielom władzy. Kluska został zwolniony. Przez jakiś czas sprzedawanie malin było jego jedynym źródłem dochodów. Przełom nastąpił w 1988 roku. Z dwunastoma dolarami w kieszeni, na strychu w domu swoich rodziców w Nowym Sączu założył firmę Optimus. Początki były ciężkie i nie zapowiadały sukcesu. Trudno uwierzyć, że dziś wielka korporacja komputerowa miała swój początek w domu, w niewielkim warsztacie. W 1990 roku firma Romana Kluski wypuściła na rynek swój pierwszy sprzęt komputerowy. Kilka miesięcy później Optimus został jednym z dealerów Microsoftu w Polsce, a rozwój firmy nabrał niespodziewanego tempa. W wywiadzie dla „Dziennika Bałtyckiego” sam Roman Kluska radzi: „Żeby osiągnąć sukces w biznesie, potrzebne są trzy elementy. Po pierwsze – każde biznesowe spotkanie musi być spotkaniem dwóch zwycięzców, z każdej rozmowy obie strony powinny wyjść z poczuciem, że załatwiły coś ważnego. Po drugie – bardzo ważna jest etyka. Po trzecie – każdą decyzję skonsultować trzeba z głupszym od siebie i wykorzenić z siebie poczucie, że jest się nieomylnym, bo się nie jest!”. Dzisiaj Optimus jest spółką akcyjną z kapitałem zakładowym równym blisko 30 mln zł. 14

fot. iStock

Komputery budujemy na strychu

Historia Przemysława Sztuczkowskiego to dowód, że wzbogacić się można dosłownie na wszystkim. Już jako nastolatek zarabiał pierwsze pieniądze – zbierał odpady z zakładu swojego ojca i sprzedawał hutom. Ukończył Pomaturalne Studium Obsługi Ruchu Turystycznego, ale nie pracował w zawodzie. Na początku jeździł do krajów byłego bloku wschodniego i handlował czym popadnie. Gdy zarobił 500 dolarów, postanowił otworzyć punkt skupu złomu. Z okresu swojej młodości mógł wyciągnąć wnioski, że jest to sposób na dobry biznes, bo nikt inny się tym nie zajmuje, a na Śląsku nietrudno o taki towar. Szybko zaczął zarabiać, choć na początku nie były to wielkie sumy. W 1989 roku, mając 24 lata, założył sieć punktów skupu pod nazwą Złomrex. Biuro firmy mieściło się w pokoju wynajętym od Fabryki Wózków Dziecięcych, a Sztuczkowski jeździł do kontrahentów małym fiatem. W tym samym czasie huty i przedsiębiorstwa państwowe zaczęły mieć problemy z zapłatą za złom. Sztuczkowski miał dwa wyjścia: mógł czekać na zapłatę lub wymyślić inny sposób na zarabianie. Huty, zamiast pieniędzmi, zaczęły płacić mu półproduktami, które pomysłowy biznesmen sprzedawał za granicą. W ten sposób właściciel punktów skupu złomu został miliarderem. W 2007 roku przychody firm należących do Sztuczkowskiego wyniosły blisko 3 mld zł.

Kura znosząca złote jaja

Psycholog podpowie

Kazimierz Pazgan to przykład determinacji i wyczucia w biznesie. Pochodzi ze wsi Kamionka Wielka położonej niedaleko Nowego Sącza. Po zakończeniu edukacji zatrudnił się jako wychowawca w zakładzie poprawczym. Ta praca przynosiła raczej marne pieniądze, dlatego w każdą sobotę dorabiał, grając na trąbce podczas góralskich wesel. W ten sposób uzbierał pewien kapitał, który zainwestował w swój pierwszy biznes – kwiaciarnię w Świdnicy. Była to decyzja obciążona sporym ryzykiem i nawet sam Pazgan do końca miał obawy. Interes jakoś się jednak kręcił. Nadszedł czas na naukę podstaw marketingu. Klientom, którzy zrobili w jego kwiaciarni zakupy za ponad 5000 zł, Pazgan fundował „pięć-

Teorii na temat praw, wymogów czy okoliczności osiągnięcia sukcesu w biznesie jest cała masa. Wielu autorów publikacji na ten temat twierdzi jednak, że istotne są cechy szczególne przedsiębiorcy. Nawet jeśli ktoś czuje, że nie ma „tego czegoś” albo brakuje mu charyzmy, nie musi być skazany na niepowodzenie. Przede wszystkim konieczna jest nieustanna praca nad doskonaleniem swoich umiejętności i zmuszanie się do większego wysiłku w każdej dziedzinie. Nie można przy tym zapominać o wytrwałości w dążeniu do celu. Podstawową wskazówką przy dobieraniu branży, w której chce się pracować, powinno być motto: „spełniaj ludzkie potrzeby”. Tomasz Zdunek www.praca.semestr.pl

www.praca.semestr.pl

PRAKTYKA – STAŻ– KARIERA Dobrze trafiłeś Ci, którzy decydują się na pracę w sektorze państwowym, nie narzekają. Jak podkreśla Jola, pracownik socjalny z dziesięcioletnim stażem, tylko na początku było trudno. Miała szefową, która raczej obcinała wszelkie dodatki, niż dawała premie. Ale kiedy szefowa odeszła do innego ośrodka, dla Joli zaczęły się lepsze czasy: – Zależy, na kogo trafisz. Szef jest często zasiedziałym pracownikiem, ma poważanie u ludzi. Jeśli go przetrzymasz, masz szansę na awans. Jola jest dziś specjalistą ds. socjalnych. Spotyka się z ludźmi, raz w tygodniu chodzi „w teren” do swoich podopiecznych. Bada warunki życia, sporządza raporty i decyduje, komu ośrodek przyzna zasiłki i zapomogi. – To bardzo odpowiedzialna praca. Jeśli lubisz pracę z trudnymi ludźmi – podopieczni to często alkoholicy, rodziny patologiczne, ale też renciści, bezrobotni, rodziny wielodzietne – to znajdziesz tu swoje miejsce. Wszyscy oczekują pomocy, a ty możesz dać zaledwie małą część. Dlatego trzeba chcieć poznać tych ludzi, ciągle się kształcić, by pomagać właściwie. Pracuję już jakiś czas, mam wykształcenie pedagogiczne i kilka studiów podyplomowych refundowanych przez pracodawcę z zakresu: prawa pracy, konfliktów i mediacji rodzinnych, doradztwa i planowania karier osób niepełnosprawnych. Zarabiam teraz około 4000 zł netto. Aha – nie mam opieki medycznej. Leczę rodzinę i siebie prywatnie.

Pierwszy sektor to popularna budżetówka, w tym także służby mundurowe. Kusi stabilną posadą, atrakcyjnym pakietem świadczeń i prestiżem. „Państwówka” nie musi się reklamować – twierdzą jedni – i tak będą chętni do pracy w niej. Inni mówią, że działa w przestarzały sposób i potrzebuje reformy. Postanowiliśmy zapytać o opinie pracowników i stażystów tego sektora. Stała, średniopłatna Kamila była stażystką w warszawskim Urzędzie Pracy. Po trzymiesięcznych bezpłatnych praktykach zaproponowano jej pracę. – Odmówiłam. Miałam ogromnie dużo obowiązków i odpowiedzialną pracę. Zajmowałam się rozliczeniami i księgowaniem, co rusz szefowa działu przydzielała mi zadania. A w międzyczasie jeszcze studiowałam. Były ze mną dwie koleżanki. Jedna z nich została w Urzędzie. Jest teraz specjalistką ds. kadr i płac. Ja odeszłam do banku, pracuję w dziale windykacji. Czasem żałuję, że zrezygnowałam z pewnej posady. Koleżanka jest zadowolona, ma dużo urlopu i dodatek na wczasy „pod gruszą”. Ja mam umowę na czas określony i zero dodatków. Podobnie myśli Jacek. Pracował w warszawskim Urzędzie Skarbowym w Dziale Rozliczeń. – Faktury i jeszcze raz faktury. Ale było to uczciwe podejście. Wiedziałem, że robię właśnie to. Nikt nie zarzucał mnie „pilnymi papierkami”. Zarabiałem mało, około 2100 zł netto, po studiach prawniczych ze specjalizacją prawo pracy. Ale miałem frajdę, że wracałem po 16.00, pracując zawsze osiem godzin – mówi. – Ze względu na moje duże potrzeby finansowe, kiedy zadzwonili z firmy doradztwa personalnego z propozycją lepszej płacy, rzuciłem ciepłą posadkę i poszedłem do prywatnej firmy księgowej. Przepracowałem jakieś trzy miesiące i… zlikwidowano moje stanowisko w związku z kryzysem! Żałuję, że się skusiłem. Poza tym w Urzędzie pracowały ze mną same kobiety. A to istotny czynnik motywacyjny – śmieje się Jacek. 16

fot. DigiTouch

Praca w numerze jeden

Kierownikom nie jest źle Rozpiętość zarobków na posadach państwowych jest spora. Według szacunków portalu wynagrodzenia.pl w 2008 roku 80% szeregowych pracowników budżetówki otrzymywało wynagrodzenie wahające się między 1400 zł a 4150 zł brutto. Wynagrodzenie specjalistów wynosiło od niespełna 2000 zł do ponad 6500 zł, a pensje dyrektorskie i naczelnikowskie – przekraczały nawet 12500 zł. Zwykły nauczyciel zarabia około 1300 zł. Tyle dostaje Alina – nauczycielka języka niemieckiego w warszawskiej szkole. Jest po Nauczycielskim Kolegium Języka Niemieckiego. Dorabia, tłumacząc instrukcje obsługi dla jednej z firm dystrybuujących AGD. Wcześniej pracowała w dużym koncernie, bo ma też studia prawnicze, bez magistra. – Nie żałuję swojej decyzji o nauczycielstwie. Pracowałam po dziesięć godzin dziennie, czasem w soboty. Miałam bardzo nieprzyjemnych szefów, dla których liczył się podpisany kontrakt, a nie relacja z człowiekiem. Kiedy płakałam po kolejnej sobocie spędzonej w pracy, bo prawie nie widziałam dzieci przez tydzień, a wychowuję samotnie dwójkę, zostawiłam wypowiedzenie i poczułam… ulgę – opowiada. – Zarabiałam około 4000 zł na rękę, a jeśli podpisałam kontrakt z klientem, dostawałam premię. Ale przygotowanie ofert, negocjacje, podpisanie umowy to droga przez mękę. Wolę swoje klasówki i niesfornych chłopaków. Mam z nimi świetny kontakt, w tym roku objęłam wychowawstwo. Plusem mojego zawodu jest też to, że mam długie wakacje. I czas dla rodziny – podkreśla Alina.

Awans i premie Podkreślaną przez rozmówców SEMESTRU zaletą pierwszego sektora jest możliwość awansu i premie. Alina dostaje „uznaniówki” i niewielki dodatek za wychowawstwo (około 65 zł). Gdyby zrobiła doktorat, dodatek wyniósłby o około 50 zł więcej. – Szkoły nie stać na inwestycje i dodatkowe szkolenia. Szkolimy się we własnym zakresie. Tak samo ze studiami podyplomowymi – mówi Alina. Jola ma premie uznaniowe, „trzynastki”, dodatek urlopowy. W ciągu dziesięciu lat pracy awansowała dwa razy, ma też pakiet edukacyjny. Budżetówka to bardzo szeroki sektor. Dlatego też absolwenci właściwie wszystkich kierunków mają szansę znalezienia pracy w niej. Na stanowiskach kadrowych przydaje się zarządzanie i marketing, psychologia pracy, prawo. Pracownicy służb społecznych rekrutują się głównie z grona humanistów: psychologów, pedagogów, neofilologów, socjologów oraz antropologów. Przyszli urzędnicy to często studenci prawa, samorządu terytorialnego, zarządzania i marketingu, ekonomii. Pierwszy sektor to kąsek dla ambitnych, stawiających na własny rozwój i owoce pracy, które dojrzewają z czasem. Tu nie ma błyskawicznych karier, jak w firmach prywatnych, ani życia od dotacji do dotacji, jak w trzecim sektorze. Ale praca jest stała i w określonych ramach czasowych. Warto wziąć to pod uwagę przy wyborze drogi kariery. Agnieszka Szmidel www.praca.semestr.pl

bcisłe dżinsy, podwinięte według najnowszego trendu tak, by odsłaniały kozaki. Kowbojski obcas lub maxi szpilka. Sweterki trochę za chłodne jak na tę porę roku, ale za to wzięte wprost z wystawy jednej z Galerii. Zestawienie różu i cekinów, z niewielką domieszką czerni – osobiście nie w moim guście, ale ciekawe. Rozpuszczone proste lub wyprostowane długie włosy, ufarbowane na jasny blond lub ciemny kasztan. Podkład i puder maskujący (przynajmniej z bezpiecznej odległości) wszystkie niedoskonałości przeciętnej skóry. Przyglądam się sylwetce: idealnie płaski brzuch, zgrabne biodra, uwydatniony biust i bardzo długie nogi. Każda z nich regularnie uczęszcza na aerobik albo inny rodzaj fitness. Fryzjer – minimum raz w miesiącu. Odżywka do włosów, odżywka do paznokci; krem na dzień, na noc, pod oczy na opuchliznę i kurze łapki, do rąk, na rozstępy, balsam do ciała, balsam do stóp… Ta wyliczanka nie ma w zasadzie końca. Tomek z V roku politologii mówi: – W ich podejściu tak błahe sprawy jak zakupy czy posiadanie jakiejś rzeczy stają się sprawami życia i śmierci. Jestem ciekawa, dlaczego… Każda w dzieciństwie miała lub pragnęła mieć lalkę Barbie. Dziś większość ma ją nadal – we własnym odbiciu. Dziś Barbie uosabia się w kobiecych ciałach, kształtowanych przez współczesny rynek konsumencki. Utożsamia ideał kobiecości; niedościgniony wzór, do którego dążenie znacznie zwiększa liczbę klientek wielu sklepom. Barbie jest wiecznie młoda i piękna, zdrowa i smukła, ubrana modnie w każdej sytuacji. Wcielenie doskonałości. Co jednak zrobić, kiedy w szafie ubrania sprzed siedmiu sezonów, a waga wskazuje zdecydowanie za dużo kilogramów? Prawie każda reklama czy kobiece czasopismo mają na każdy sezon ze sto różnych pomysłów i sposobów, żeby przeformować nasze ciało na ciało chociaż w niewielkim stopniu zbliżone do ikony popkultury. Dodajmy do tego zapewnienie tych mediów o powodzeniu u płci przeciwnej i można już rozpocząć liczenie zysków ze sprzedaży. Bardziej czy mniej świadomie poddajemy się manipulacji. Niektóre w większym, inne w mniejszym stopniu. Każda z nas na pewno choć raz w życiu poddała się namowom jakiejś reklamy czy posłuchała „życzliwej porady”; niektóre robią to stale… Często same narzucamy sobie standardy tego, co jest „kobiece”. I same stajemy się nadgorliwymi strażniczkami, a zarazem zakładniczkami swojej kobiecości. – Chcę się podobać, bo chcę znaleźć faceta. Chcę być kochana. Kiedyś poszłam na imprezę bez makijażu i w wiszącej na mnie bluzie – miałam zły dzień www.praca.semestr.pl

i chciałam być niewidoczna. Okazało się to strzałem w dziesiątkę. Znajomi ledwo mnie poznali, a chłopak, do którego zagadałam, odpowiedział uprzejmie i szybko porzucił mnie dla innego towarzystwa. Na następną imprezę podkreśliłam figurę i rysy twarzy. Spotkałam tego samego chłopaka – nie pamiętał, że poznał mnie tydzień temu, ale tym razem przegadał ze mną cały wieczór – opowiada mi 23-letnia studentka filologii rosyjskiej. Zaśmiała się, gdy zapytałam, czy nie czuje się manipulowana. – Wolę być manipulowana i kochana niż „wyzwolona” i nieszczęśliwa – dodaje. Czy to wina rynku konsumenckiego, napędzanego przez mężczyzn, powodowanych chęcią urzeczywistnienia swoich marzeń o kobiecości? Dla zysku (i własnej przyjemności) zaczęto wytwarzać w kobietach sztuczną potrzebę zbliżania się do ideału, reprezentowanego przez plastikową lalkę? Problem jest niestety o wiele bardziej złożony. Przesycony produktami dla kobiet rynek miał na pewno swój wkład w wykreowanie współczesnego modelu płci pięknej, jednak na pewno nie jest to tylko jego zasługa. Usłyszałam kiedyś o ciekawej teorii. Jej autorka, Judith Butler, widzi przyczynę istnienia żywych lalek w tym, że płeć nie jest z góry dana przez naturę, a wytwarzana przez ciągłe wypełnianie narzuconych przez społeczeństwo norm, stwarzających daną płeć. Społeczeństwo wprowadza ścisłą dyscyplinę przestrzegania tych norm; kontroluje ich realizowanie, a jednostki sprzeciwiające się im surowo karze, na przykład poprzez wystawianie na publiczne pośmiewisko. To właśnie te narzucane normy tworzą naszą kobiecość, a nie własny wybór, pisze Judith Butler. Być może właśnie zestawienie tych dwóch przyczyn – mechanizmów rynku i konstruktu płci – jest odpowiedzią na pytanie, dlaczego kobiety (a nawet już dziewczynki) tak zapamiętale „pilnują” swojej kobiecości. Im bliżej nam do ideału Barbie, tym większe jest nasze powodzenie w życiu społecznym. Jest nam, mówiąc potocznie, łatwiej w życiu. Starając się wpisywać w normę, narzucaną nam przez społeczeństwo, stajemy się jego posłusznymi trybikami. Nie zachęcam oczywiście nikogo do zmiany swojego sposobu bycia. Warto jednak czasem spojrzeć z boku na siebie i swoje otoczenie i zapytać: kim dla siebie jestem, w jaki sposób chcę tym kimś być, a nie tylko: jaką muszę być, bo inaczej mnie wyśmieją, zawsze będę sama, nie znajdę pracy. Warto pamiętać o jednej zasadniczej różnicy między nami a Barbie: lalka nie ma prawa głosu – my tak. Justyna Mikulicz-Nidecka

REKLAMA

fot. Alicja Kołodziejczyk

Żywe lalki

NA STUDIACH

Nie b¹dŸ pirat! J

akiś czas temu pojawiła się informacja o zbliżającej się premierze pierwszego odcinka ostatniej serii serialu „Lost: Zagubieni”. Odcinek, mimo że był rygorystycznie strzeżony, wyciekł do sieci dzień przed premierą. Co zaskakujące – z Internetu pobrała go bardzo mała liczba użytkowników. Fani tak długo czekali, aż szósta seria ich ulubionego serialu pokaże się w telewizji, że nie chcieli psuć sobie niespodzianki, oglądając nielegalną kopię. Czy to znaczy, że piractwo przestaje być atrakcyjne lub że po prostu znudziło się ludziom? Niestety nie, ale jedno jest pewne – w sieci dostępnych jest coraz więcej alternatywnych rozwiązań dla tych, którzy – zamiast w telewizji lub w kinie – chcą oglądać filmy i seriale na ekranie komputera. Jeszcze więcej możliwości mają miłośnicy muzyki, którzy nie mają ochoty kupować płyt, a chcieliby odtwarzać pliki z Internetu lub z twardego dysku.

Wirtualne kino Polskie i zagraniczne filmy w sieci, za darmo, w wysokiej jakości i w dodatku… legalnie? Jeszcze kilka lat temu o takich stronach mówiło się tylko teoretycznie i raczej z powątpiewaniem. Tymczasem już teraz strony takie, jak Iplex.pl czy Cineman.pl oferują możliwość oglądania za darmo lub za niewielką opłatą filmów z różnych gatunków i krajów. Można tam zobaczyć zarówno światowe oraz polskie hity, jak i obrazy nigdy niepokazywane w Polsce. Czeska komedia? Stare filmy z Chaplinem? Kreskówki dla dzieci? A może któryś z hollywoodzkich hitów? Warto być na bieżąco, bo filmy nie zawsze są umieszczane w sieci na stałe – czasami, jak w prawdziwym kinie, po prostu „schodzą z ekranu”. Strony wirtualnych kin warto śledzić również przy okazji odbywających się w Polsce festiwali filmowych – ostatnio projekcje coraz częściej odbywają się nie tylko w salach festiwalowych, ale także w Internecie (na przykład na Iplex.pl, podczas trwania festiwalu, pokazywane były dokumenty z Planete Doc Review).

Widzowi naprzeciw Telemaniacy również nie mają ostatnio na co narzekać. Stacje telewizyjne coraz częściej i odważniej udostępniają w sieci swoje seriale oraz odcinki programów telewizyjnych. Przoduje w tym TVN. Nie trzeba już czekać przez tydzień na kolejny odcinek. Na stronie www.vod.onet. pl można znaleźć wszystkie najnowsze odcinki seriali TVN jeszcze przed premierą telewizyjną, co jest zdecydowanym krokiem naprzód w walce z piractwem. I chociaż – nie oszu18

„Avatar” Jamesa kujmy się – seriale „Usta Usta” czy „39 i pół” to nie „Dr House”, usługa telewizji i portalu cieszy się coraz większą popularnością, coraz więcej osób decyduje się Camerona stał się również na płatny dostęp do niektórych programów, seriali oraz filmów. kasowym sukceFilmy i seriale dostępne są pojedynczo lub w pakietach – na przykład dostęp do sem nie tylko dzięki 30 filmów kosztuje 29,90 zł. Sami przyznacie, że nie jest to dużo, a wysoka jakość Również inne stacje idą powoli w ślady TVN-u, udostępniając skutecznej promo- –gwarantowana. na razie – archiwalne odcinki swoich seriali oraz programów. I chociaż można cji. Technika 3D, się uśmiechnąć z politowaniem, słysząc, że TVP umieściła w sieci odcinki „Mody na sukces” (dziwne, że nie padł serwer), to jednak należy przyznać, że coś się w której film był zmieniło. Na lepsze! zrealizowany, ukazywała swoją siłę jedynie na wielkim Słuchaj w sieci Mania ściągania plików z sieci rozwinęła się na dobre, kiedy pojawił się najsłynekranie. Oglądanie niejszy format na świecie – mp3. Istnym eldorado dla miłośników muzyki stały „Avatara” na kom- się programy umożliwiające pobranie z Internetu dowolnej piosenki oraz portale puterze, ze słabym oferujące muzykę za darmo – niestety – nielegalnie. Z kolei piosenkarze, produi wszystkie osoby związane ze światem muzyki po poniesieniu milionowych dźwiękiem i niewy- cenci strat zaczęły rwać włosy z głowy, wieścić upadek i zastanawiać się nad przyszłośraźnym obrazem, cią swojej branży oraz nad sposobami walki z piractwem. Wreszcie wymyślili: miało tyle sensu, a może wypowiedzieć im wojnę za pomocą ich własnej broni? Obecnie coraz więcej zespołów umieszcza swoje nagrania w sieci. Z jednej stroco obejrzenie ny są to archiwalne nagrania do pobrania za darmo lub za niewielką opłatą (na kolejnego odcinka przykład poprzez wysłanie sms-a), z drugiej – „wabiki” z najnowszych płyt, za„Smerfów”. Dzięki chęcające do kupienia krążka, umieszczone na stronach internetowych zespołów temu ludzie, którzy lub na przykład na portalu MySpace. Muzycy coraz chętniej zakładają również na YouTube, gdzie wrzucają swoje najnowsze i trochę starsze teledyski w innym przypadku profile oraz umożliwiają obejrzenie archiwalnych nagrań. ściągnęliby z InCiekawym rozwiązaniem są też liczne strony internetowe, z których za darmo ternetu nielegalną i w pełni legalnie można ściągać pliki muzyczne – najbardziej chyba znaną jest www.muzodajnia.pl. Jeżeli nie zależy nam na tym, żeby wybrane utwory znalazły kopię, pobiegli do się na naszym dysku, możemy po prostu, niczego nie kopiując, posłuchać ich na kina. stronach takich, jak www.sharethemusic.com, gdzie użytkownicy udostępniają innym swoje nagrania. Nie bez znaczenia jest również rosnąca liczba internetowych rozgłośni radiowych i internetowych kanałów muzycznych, które pozwalają na dopasowanie muzyki do naszego aktualnego nastroju. Rock? Pop? Lata 70.? A może hity Michaela Jacksona, muzyka klasyczna albo tylko polska muzyka? Każdy z łatwością znajdzie coś dla siebie pośród stron komercyjnych i niszowych rozgłośni.

Na legalu Blokowanie kolejnych stron internetowych umożliwiających nielegalne ściąganie plików wywołuje liczne protesty i dyskusje na temat, co jest rzeczywiście legalne, a co nie. Trzeba jednak przyznać, że osoby, które chcą obejrzeć film lub posłuchać muzyki, nie balansując na granicy prawa, mogą znaleźć dla siebie coraz więcej pomysłów. I chociaż nowe sposoby na legalne rozwiązanie problemów nękających przemysł muzyczny i filmowy to nadal kropla w morzu, na którym ciągle rządzą piraci, pierwszy krok został zrobiony – warto przyglądać się, co będzie dalej, zwłaszcza że twórcy stają się coraz bardziej pomysłowi. Joanna Niczyj

www.praca.semestr.pl

NA STUDIACH

Era blogów i blogerów

Jeśli chodzi o możliwości techniczne oraz elastyczność blogowania, nie ma lepszej opcji niż platforma WordPress.com, która jest także najpopularniejszą platformą instalowaną przez posiadaczy kawałka serwera oraz własnej domeny. Do największych zalet korzystania z gotowej platformy należy: łatwa konfiguracja, darmowość oraz możliwość promocji wśród społeczności. Niestety są i wady, poczynając od ograniczonej kontroli nad blogiem oraz dostępnymi opcjami, na serwowaniu reklam przez operatora kończąc.

kres po roku 2001 w Internecie określa się jako Web 2.0. Od tego momentu bowiem ciężar wypełniania Sieci treścią zaczął przechylać w stronę zwykłych użytkowników – tych, Jak prowadzić bloga? Jeśli założyliśmy już bloga, wiemy, o czym chcemy pisać oraz nie wstydzimy się jego wyglądu – napiszmy coś. Najlepiej zacząć od którzy do tej pory byli tylko odbiorcami. popularnego „wstępniaka”, czyli napisać kilka słów o sobie, o czym będzie blog Web 2.0. to przede wszystkim era blogów i portali społecznościowych, takich jak chociażby Nasza Klasa, Facebook, YouTube czy Wikipedia. Ta rewolucja była możliwa dzięki spostrzeżeniu, że główną przeszkodą stojącą na drodze do włączenia większej liczby ludzi do aktywnego uczestnictwa w życiu Sieci, jest bariera kompetencji technicznych. Jaśniej mówiąc, po co zwykli zjadacze chleba mieli uczyć się języków programowania czy protokołów sieciowych? Sprawy techniczne zostały więc zostawione specjalistom, a rozrastająca się społeczność internetowa skupiła się na pisaniu, fotografowaniu, nagrywaniu filmów i rozmowach towarzyskich.

Ja piszę, ty piszesz, my piszemy bloga

Blog to w pewnym sensie rodzaj elektronicznego dziennika, osobista strona w Internecie. Specyfika blogów oparta jest na założeniu, że przeciętny bloger nie musi znać się na tworzeniu stron WWW od strony technicznej. Serwisy blogowe posiadają łatwy i przejrzysty interfejs, dzięki któremu dosłownie w kilka sekund opublikujemy widoczną dla wszystkich informację. Zamieszczane posty możemy podzielić na kategorie oraz dodać im odpowiednie tagi, czyli słowa kluczowe, dzięki którym grupujemy wpisy o podobnej tematyce (na przykład „rock”, „rower” czy „cokolwiek innego”). Posty na blogu pojawiają się chronologicznie, od najnowszego do najstarszego, dzięki czemu czytający mogą łatwo zorientować się, kiedy i co pisaliśmy. Jedną z najważniejszych opcji bloga jest możliwość komentowania każdego wpisu przez czytelników. Daje to możliwość interakcji z autorem, która jest prawdziwą kwintesencją Web 2.0.

i do kogo będzie skierowany. Blog to element autokreacji i jeśli nie chcemy, by był anonimowy, powinniśmy na nim przedstawiać swój spójny wizerunek. Jest kilka ogólnych zasad, które pozwolą przyciągnąć i zatrzymać czytelników na naszym blogu. Po pierwsze, pisz ciekawie na temat, który jest ci bliski. Po drugie, linkuj, a będziesz zlinkowany – to jedna z podstawowych zasad blogosfery. Jeśli spodobał ci się wpis o podobnej tematyce na innym blogu, umieść link do niego, a inni zrobią to samo z twoją notką. Roześlij adres wśród znajomych, będą to prawdopodobnie pierwsi i najwierniejsi czytelnicy. Pisz często, najlepiej regularnie – czytelnicy nie będą zaglądać na stronę, gdy wpisy na niej będą pojawiały się rzadko. No i bądź cierpliwy. Popularności nie zdobędziesz po kilku dniach, czasami zajmuje to rok, a czasami dużo dłużej. Specjaliści doradzają, że posty powinny być raczej dłuższe, traktować temat zwięźle, ale możliwie wyczerpująco. Najlepiej, gdy mają powyżej 1000 znaków. Śmiało wykorzystuj zdjęcia i wstawiaj nagrania wideo, ale tylko takie, które bezpośrednio korespondują z treścią. Na koniec pamiętaj o interakcji z czytelnikami. Odpowiadaj na komentarze i pobudzaj do dyskusji. Zaprzyjaźnij się z innymi blogerami, a będziesz miał lojalne grono czytelników. Tomasz Czajkowski REKLAMA

Po co? Na co? Dla kogo?

O czym pisać i dla kogo? Na to pytanie odpowiada Paweł Lipiec (vel Fanatyk) na blogu poświęconym właśnie blogowaniu – WebFan.pl. Jego zdaniem dobrze znaleźć sobie jakąś konkretną tematykę (najlepiej niszową), w której dobrze się czujemy i mamy sporą wiedzę – pozwoli nam to dużo i ciekawie pisać. Warto pamiętać, że sprecyzowana tematyka przyciągnie na naszego bloga osoby szukające określonych informacji, na przykład o muzyce czy filmie. Popularny bloger, zajmujący się między innymi marketingiem internetowym, Dominik Kaznowski, przewiduje jednak, że era specjalistycznych blogów niedługo przeminie. Uważa, że nadchodzi era tak zwanych normaliów, czyli ludzi niezwiązanych z jakimś konkretnym środowiskiem, piszących głównie dla znajomych. Jeżeli decydujemy się na pisanie, musimy podjąć jeszcze kilka decyzji przed założeniem bloga. Bardzo ważny jest wygląd naszego „pamiętnika” – design powinien ściśle pasować do poruszanej tematyki.

Gdzie pisać?

Istnieje całe mnóstwo serwisów blogowych. Generalnie nie poleca się blogowania na popularnych w Polsce portalach, takich jak Onet, WP czy Interia. Blogi istnieją tam w zasadzie tylko dlatego, że w dzisiejszych czasach nie może nie być blogów na portalu. Serwisy blogowe możemy podzielić na te oferowane na gotowej platformie, które wymagają tylko wcześniejszej rejestracji, oraz na takie, które instaluje się na własnym serwerze i pod własną domeną. Dla początkujących najlepsze są serwisy takie, jak Blogger.com, oferowany przez Google. Ciekawym rozwiązaniem jest także serwis Blox.pl, który powiązany jest z serwisem Gazeta.pl. Blox ma rozwiniętą wewnętrzną społeczność. Dzięki katalogowi blogów i systemowi promowania ciekawych wpisów (także na głównej stronie Gazeta.pl) możemy spodziewać się większej liczby czytelników niż na innych platformach. Ważnym czynnikiem jest także brak reklam oraz rozbudowane opcje, dzięki którym dostosujemy wygląd bloga do naszych oczekiwań. www.praca.semestr.pl

NA STUDIACH

WORD – z³o na cztery litery T

fot. Syagaci/iStockphoto

oaleta w ośrodku egzaminacyjnym. Pierwsze, co Czy istnieje coś rzuca mi się w oczy po wejściu, to zabazgrane do gorszego od sesji? granic możliwości drzwi. ,,Zdałem, 11.10.2008” Coś, w porównaniu – kiwam głową ze zrozumieniem. Coś takiego trzeba uwiecznić. ,,Tym razem dasz radę, misiu.” Zastanaz czym test wielo- wiam się chwilę. No tak, toaleta jest koedukacyjna, krotnego wyboru więc „misiu” ma szansę to przeczytać i z pewnością u nieobliczalnego zostanie podniesiony na duchu. ,,Zdałem, bo… (tu stek mniej lub bardziej wyszukanych przekleństw plus wykładowcy nazwisko sympatycznego egzaminatora) nie egzamiwydaje się tylko nował” – miałeś farta, tylko pozazdrościć. Ktoś inny uznał za stosowne opisać całą swoją historię: błędy zwykłym sprawna teorii, potyczki na placu i wreszcie fatalny wypad dzianem? Tak, to na miasto. Człowiek, który tuż przed własnym egzaegzamin praktyczny minem postanowi skorzystać z toalety, wyjdzie z niej na prawo jazdy! bogatszy o bezcenne doświadczenia innych… A wszystko przez Czekając na… Przy głównej wiacie Ośrodka Ruchu Drogowego stoją baranki oczekujące na rzeź, WORD – Wojeo przepraszam, na egzamin. Stres zżera wszystkich, wódzki Ośrodek zarówno tych, którzy są tu po raz pierwszy, jak i tych Ruchu Drogowego. podchodzących do egzaminu kolejny raz. WyjeżdżaSzczęśliwy, komu jąca karetka (obok ośrodka jest pogotowie) o mały włos nie przyprawia niektórych o zawał. Zaczynam na wspomnienie się zastanawiać, czy to przypadek, czy celowe dziatej instytucji nie łanie mające podnieść poziom stresu u zdających, ale podchodzący do egzaminu po raz szósty, wszystko jest możliwe, a on już nie przeszedł dreszcz szybko odganiam od siebie tę myśl. Na mojej głowie wierzy w przypadki. jest już i tak wystarczająco dużo problemów. Co Przeszkoda piąta – stres Stres – wróg nasz najgorszy. Tylko jego dziapo plecach. może pójść nie tak? Mówiąc brutalnie, wszystko.

Przeszkoda pierwsza – samochód

Niestety wylosowany samochód może odmówić współpracy: silnik zgaśnie w najmniej odpowiednim i zupełnie nieoczekiwanym momencie, sprzęgło będzie działało zupełnie inaczej niż w samochodzie na kursie, a hamulec ręczny z niewiadomych przyczyn nie pozwoli się zaciągnąć do końca albo jeszcze gorzej – pozostanie zaciągnięty, nawet po rozpoczęciu egzaminu…

Przeszkoda druga – okoliczności zewnętrzne

Może się okazać, że okoliczności, w których odbywa się egzamin, nie będą sprzyjały. Trafi się nam niewłaściwy tor i tyczki będą ustawione inaczej, niż byśmy sobie tego życzyli. Człowiekowi w olbrzymim stresie wszystko się miesza i zaczyna kręcić kierownicą za szybko lub za wolno, lub zupełnie nie w tym kierunku, co trzeba. Wyjątkowo zdolni adepci jazdy samochodowej potrafią wykonać nawet więcej nieprawidłowych ruchów w zaskakująco krótkim czasie.

Przeszkoda trzecia – egzaminator O przerażających postaciach

egzaminatorów można by opowiadać godzinami. A to nas straszliwie stresował, a to zwyczajnie śpieszyło mu się do domu i tylko czekał, żeby oblać zdającego właśnie pechowca, by w ten sposób, szybciej i z czystym sumieniem, zakończyć dzień pracy. Ale jak wynika z licznych relacji zdarza się i tak, że na pierwszy rzut oka widać, że egzaminatorowi coś nie pasuje. I nie mamy już szans. Człowiek w tak przerażającej chwili nie umie prawidłowo ocenić sytuacji i wydaje mu się, że stojąca obok niego istota ma skłonności sadystyczne, macki zamiast rąk i tylko czeka na porażkę egzaminowanego. Nic dodać, nic ująć.

Przeszkoda czwarta – sytuacja na drodze Kto wie, czy Wo-

jewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego nie opłaca jadących slalomem rowerzystów, operatorów wózków widłowych i niesubordynowanych pieszych, żeby tylko utrudnić – nam nieszczęsnym – jazdę? Przypuszczenie takie z pewnością pojawiło się w głowie niejednego zdającego. Jak powiedział mi jeden chłopak, 20

łaniem można wytłumaczyć to, że osoba, która od wielu tygodni wykonuje łuk bezbłędnie, nieoczekiwanie podczas egzaminu wjeżdża na słupki. Ktoś obkuty na cztery blachy nagle nie potrafi włączyć tylnego światła przeciwmgielnego i wybucha przy tym rzewnym płaczem. Egzaminowany zdenerwowany do granic możliwości nie opuszcza hamulca ręcznego przed ruszeniem, więc stoi w miejscu… Inny, znający drogę niemal na pamięć, myli pasy, jedzie pod prąd i prowokuje tym samym egzaminatora do gwałtownej reakcji, testując przy okazji jego refleks.

Wszyscy równi wobec prawa… jazdy Takie problemy spotykają

każdego: pewnego siebie licealistę (– Cholera, zapomniałem, że przy wyjeździe z placu stoi znak stop, to nie powinno się liczyć!), wzorową studentkę z samymi piątkami od góry do dołu (– Jestem załamana, na tym łuku oblałam już trzy razy!), doświadczonego kierowcę, który na skutek niesprzyjających okoliczności utracił prawo jazdy (– Kiedy mnie uczyli jeździć, to o takich przepisach nikt nawet nie słyszał!). W WORDzie widziałam już chyba wszystko: zapłakane dziewczyny, które zmarnowały swoją kolejną szansę, rozwścieczonych chłopaków, którzy po niezdanym egzaminie wsiadali do swoich samochodów i odjeżdżali w siną dal, zdeterminowanych weteranów, startujących już po raz trzynasty i nadal pełnych nadziei na pozytywny wynik starań, ale również tych, którym się udało, niezmiennie szczęśliwych, niezależnie od liczby wcześniejszych prób. Ci ostatni czasem, po zdanym egzaminie, w porywie euforii omal nie wpadali pod samochód…

Jak nie prawo jazdy to co?

Na szczęście ostatnimi czasy coraz modniejszy staje się ekologiczny styl życia, a więc, między innymi, zamienianie samochodów na przyjazne środowisku rowery. Wprawdzie co dwa kółka to nie cztery, ale i powietrze czystsze, i człowiek mniej zestresowany… Joanna Kubica www.praca.semestr.pl

NA STUDIACH tujących można podzielić na kilka kategorii. Są osoby, które kochają zwyciężać. Jako pierwsze muszą umieścić swój komentarz. Rzadko zdarza się, żeby nie znalazło się choć kilku delikwentów, których wpisy pod newsami zawierają jedynie informację typu: ,,Pierwsza!!!!!!!”. Inni, zdając sobie sprawę ze sporej popularności serwisu, pozdrawiają sympatie i znajomych: ,,Kocham Pawełka!!!”. Są też tacy, którzy – najchętniej na pierwszej stronie z komentarzami – obwieszczają wszem i wobec: „Gorzów czyta!”.

fot. Alicja Kołodziejczyk

Żółć się sączy

Niektóre komentarze świadczą o tym, że ich autorzy odwiedzają plotkarskie strony, aby poprawić sobie humor. Wystarczy, że wyzwą kogoś od najgorszych i już czują się lepiej: ,,On paskudny, ona paskudna, lepiej być nie może!”, ,,Ani to ładne, ani utalentowane, z czym do ludzi?”. Ktoś odnosi sukcesy? ,,Cała rodzinka po protekcji etaty w telewizji… żenujące…” Ktoś robi karierę za granicą? „Nic nie zdziała, wróci ze zbitym pyskiem do kraju”. Nawet jeśli ktoś nie wierzy w ,,polską żółć”, po spędzeniu kilku minut na czytaniu wpisów internautów zaczyna jej mieć aż za dużo. Niektórzy użytkownicy wydają się posiadać szczegółową wiedzę nawet o tym, co celebryci jedzą na śniadanie i o czym rozmawiają przy herbacie. Udzielają im czasem dobrych rad: „Pomarzyć każdy może, ale ty się zagalopowałaś w tych marzeniach i teraz musisz ponosić konsekwencje, za to ten aktor już sobie inną przygrucha, no i czar prysnął jak bańka mydlana…” Ludzie raczej nie zmienią przyzwyczajeń i nie przestaną plotkować, serwisy plotkarskie mogą się nie obawiać o swoją popularność. Człowiek musi wiedzieć, co w trawie piszczy… A co lepiej zaspokoi tę potrzebę od soczystej plotki? Joanna Kubica

z s ? k e j u t l p o e Ni

Człowiek jest istotą ciekawską. Interesuje go, jaka będzie jutro pogoda i co ostatnio wydarzyło się na świecie. Ciekawość wzbudzają w nim nowe odkrycia naukowców, ostatnie trendy w modzie, najnowsze gadżety. Najbardziej lubi jednak wiedzieć, co słychać u innych ludzi. Mało kto przyznaje się do plotkowania. Prawda jest jednak taka, że ludzie dzielą się smakowitymi nowinkami tak często, jak tylko się da.

REKLAMA

Plotka w sieci

O tym, jak bardzo lubimy plotkować, świadczy olbrzymia popularność plotkarskich serwisów internetowych, które specjalizują się w dostarczaniu newsów o skandalikach z życia celebrytów. Motto najbardziej znanej z tego typu działalności strony brzmi: ,,Nikt nie czyta – wszyscy wiedzą wszystko!”. Ja nie czytam, ty nie czytasz, oni nie czytają. A liczba odsłon newsa o gwiazdce w różowym bikini wynosi ponad 30.000. To pewnie krasnoludki. Wszyscy jednak na bieżąco wiedzą, który aktor stracił prawko za jazdę po pijaku, kto jest przy nadziei, a kto tylko przytył, kto z kim nie rozmawia i dlaczego. – Nie wierzę! – krzyknie zaraz jeden czy drugi niedowiarek. Może kilka osób to czyta, bo nudzą się w pracy. Ale żeby tak zaraz każdego posądzać o plotkowanie?! Oczywiście, nie wszyscy przeglądają serwisy plotkarskie, ale grono osób, które chętnie tam zagląda, jest całkiem spore. Na Facebooku jakiś czas temu powstała strona fanów najbardziej znanego serwisu o celebrytach, czyli Pudelka. Jak dotąd zapisało się na niej prawie 35.000 osób! Liczby mówią zresztą same za siebie: według statystyk Megapanel PBI/Gemius ze stycznia 2009 roku liczba odsłon na najpopularniejszym serwisie plotkarskim wynosiła 175.733.213, liczba użytkowników – 1.961.889. Nikt nie plotkuje?!

Gorzów czyta! Skąd ten sukces? We współczesnym świecie, gdzie liczy

się szybkość przekazywania informacji, serwisy plotkarskie święcą triumfy. Już godzinę po uroczystości wręczenia Telekamer, nagród MTV, oscarowej gali czy innym doniosłym wydarzeniu pierwsze wieści błyskawicznie obiegają Internet. Zanim temat skandalu z udziałem celebryty zagości na łamach kolorowych tygodników, jest już szeroko komentowany w serwisach plotkarskich. Portale dostarczają też wiedzy ,,zza kulis” koncertów, imprez czy programów telewizyjnych. Dodatkową atrakcję stanowi możliwość oceniania newsów. Komentarze internautów mogłyby zafascynować niejednego socjologa. Komenwww.praca.semestr.pl

NA STUDIACH

fot. Damian Wojciechowski

Miłe lokum czy wieczna impreza?

W³asny kawa³ek pod³ogi Mieszkanie w akademiku ma swoje wady i zalety. Z pewnością jest to jedno z nielicznych miejsc, w których nie można żyć w pojedynkę i nie można czuć się samotnym. Nuda i nadwyżka wolnego czasu? To nie tutaj! A mieszkanie w akademiku międzynarodowym to dodatkowo doskonała szansa na poznanie innych kultur.

ieszkanie w akademiku wiążę się z przynależnością do bardzo określonej społeczności. Z tego faktu wynika wiele korzyści, ale nie brakuje także negatywnych stron. Osoba decydująca się na zamieszkanie w domu studenckim musi się liczyć z tym, że dzielenie pokoju z inną, często nieznaną osobą, może być trudne i w wielu sprawach konieczny będzie kompromis. Może się jednak także okazać, że nadajemy z naszymi współlokatorami na tych samych falach, zawiążą się przyjaźnie i zapanuje rodzinna atmosfera. 22

Panuje wiele schematów i stereotypów związanych z mieszkaniem w akademiku, między innymi o tym, że trwa tam wieczna impreza. – Przez pół roku mieszkałam na stancji, a przez następne trzy i pół w trzyosobowym pokoju w akademiku. Czas spędzony w akademiku wspominam świetnie. Są imprezy, ale nie codziennie, więc można się także uczyć. Sama miałam po każdym roku stypendium naukowe. Bez problemu pożyczałam książki, notatki i zadania z poprzednich lat na egzaminy i kolokwia. Przykre jest to, że najwięcej o życiu w akademiku mają do powiedzenia ci, którzy nigdy w nim nie mieszkali – mówi Ania, studentka Uniwersytetu Gdańskiego. Karol, student z Krakowa, ironizuje z kolei: – Przetestowałem i nie polecam mieszkania w akademiku… No chyba, że ktoś ma ochotę mieszkać na imprezie.

Wspomnienia – bezcenne Życie w domu studenckim to nie tylko imprezy. Jest to doskonałe miejsce, by poznać nowych ludzi, ich kultury, zwyczaje, nauczyć się tolerancji oraz sztuki kompromisu. Mieszkanie w akademiku to także bezcenne wspomnienia, których nie powinno zabraknąć żadnemu absolwentowi. – Mieszkałam przez pięć lat w akademiku i, jak dotąd, były to najlepsze lata mojego życia. Nie wyobrażam sobie mieszkania na stancji. Z akademika miałam wszędzie blisko, wszystkie notatki na miejscu, pełno znajomych pomocnych ludzi. Wiadomo, że w akademikach nie panuje totalna cisza, ale to jest kwestia przyzwyczajenia. Wiele razy wstawałam niewyspana, bo pokój nade mną miał ostrą, całonocną imprezę, ale mimo tego nie żałuję – wspomina Monika, absolwentka prawa na Uniwersytecie Łódzkim. W akademiku nie zawsze można się dobrze wyspać, ale czasami, wbrew pozorom, nieplanowana pobudka może być całkiem przyjemna. – Tego dnia położyłam się spać dość wcześnie. Następnego dnia miałam zajęcia od ósmej. Nagle, około pierwszej w nocy obudził mnie śpiew grupy ludzi, tuż za moimi drzwiami. Chciałam ich uciszyć, ale ostatecznie dołączyłam do nich – wspomina Ania z UG. Akademik bardzo często jest drugą, wielką rodziną, gdzie każdy może liczyć na pomoc. Zawiązują się znajomości, przyjaźnie i miłość, nierzadko na całe życie. Mateusz, absolwent UMK w Toruniu, opowiada: – W akademiku mieszkałem przez cały okres studiów. To, co mi się najbardziej tam nie podobało, to brak intymności. Ci, którzy mieszkali w domu studen-

ckim, doskonale wiedzą, o czym mówię. Mnie osobiście jednak akademik bardzo wiele nauczył. Przede wszystkim wyrozumiałości, otwartości, współpracy i poszanowania drugiego człowieka. Studiowałem architekturę, więc w trzyosobowym pokoju ciężko było się pomieścić, ale gdy ktoś kończył swoją pracę, nie szedł spać, tylko pomagał drugiej osobie. – Co można zrobić o czwartej nad ranem, mieszkając na stancji, jeśli się z czymś się nie udało wyrobić? Jeśli o czymś się zapomniało? Akademik to pewnego rodzaju komuna, a nawet rodzina. Mieszkając tu, człowiek czuje się swojsko, bo wie, że w razie potrzeby ma na kogo liczyć. Jeśli jest się typem samotnika i odludka, to akademik może być nienajlepszym rozwiązaniem, chociaż kto wie… może to właśnie dobry sposób, by otworzyć się na innych – zastanawia się Mateusz.

Międzynarodowa wieża Na studia do Polski przyjeżdżają studenci właściwie z całego świata, stąd coraz częściej na studenckiej mapie kraju spotyka się akademiki międzynarodowe, takie jak Ołówek we Wrocławiu (w którym mieszkają studenci przyjeżdżający do Polski w ramach programu Socrates/Erasmus) czy popularna łódzka Wieża Babel. W takich domach studenckich nie mieszkają sami obcokrajowcy, jest tu także wielu Polaków. – Przechadzając się kiedyś korytarzem na czwartym piętrze, byłem świadkiem wielkiej i, jak na akademik, bardzo wystawnej kolacji. Przy złączonych stołach siedzieli Polacy i cudzoziemcy, biali i czarni. Dla mnie było to coś zaskakującego – mówi Marcin, student pierwszego roku, mieszkaniec Wieży. Tradycją wrocławskich domów studenckich, w których mieszkają obcokrajowcy, jest organizowanie specjalnych wieczorków kulinarnych, podczas których można skosztować potraw z różnych stron świata. Jak przystało na prawdziwą rodzinę, w akademikach organizowane są również symboliczne święta Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy. Nie obejdzie się też bez hucznych obchodów Halloween czy Walentynek. Wspólne zamieszkiwanie akademika przez młodych ludzi, którzy pochodzą z różnych części świata, może być też niezwykle twórcze. O Wieży Babel opowiada jeden z członków Rady Mieszkańców: – To, czym żyje na co dzień ten akademik, to taniec i sport. Wielu cudzoziemców kocha muzykę i taniec. Aby rozwijać swoje zainteresowania, uczą innych, tworząc w ten sposób wewnętrzne warsztaty taneczne. Można tu poznać tradycyjne tańce wschodu, latynoamerykańskie, a także współczesne. Grono aktywnych sportowców znacząco wspierają Afrykańczycy, którzy uwielbiają futbol. Rok akademicki w Wieży Babel jest wypełniony wieloma imprezami sportowymi, takimi jak Matejki Cup, Turniej Piłki Siatkowej o Puchar Kierownika XIV DS czy Turniej Ping-Ponga. Akademik to wspaniała szkoła życia, do której trzeba jednak czasem podchodzić z przymrużeniem oka. Wówczas można naprawdę świetnie wspominać lata spędzone w domu studenckim. Damian Wojciechowski www.praca.semestr.pl

NA STUDIACH

Choć na co dzień życie w akademiku nie odbiega znacząco od tego poza nim, czasem zdarza się coś, co sprawia, że człowiek nie wie, czy już się obudził, czy może jeszcze śpi.

edna ze sprzątaczek z akademika w Opolu omal nie trafiła do szpitala psychiatrycznego. Znaleziono ją leżącą ze złamaną nogą na klatce schodowej. Przerażona kobieta twierdziła, że uraz nastąpił wskutek zderzenia z narciarzem. Rzecz w tym, że był październik, a do najbliższego stoku narciarskiego – kilkadziesiąt kilometrów. Nie wiadomo, jak historia skończyłaby się dla nieszczęsnej kobiety, gdyby jeden ze studentów nie przyznał się, że to on był owym narciarzem – zjeżdżał w pełnym ekwipunku po… schodach. Na podobny pomysł wpadli mieszkańcy wrocławskiego akademika „Dwudziestolatka”. – Kiedyś urządzono zjazd na nartach. Za stok posłużyły schody, a za śnieg – proszek z gaśnicy. O kosztach nikt nawet nie myślał – mówi Kasia Polak, absolwentka anglistyki na Uniwersytecie Wrocławskim. Nie mniej absurdalne jest zdarzenie, które rzekomo miało miejsce w akademiku Politechniki Wrocławskiej. Kilku studentów oglądało film w pokoju, kiedy otworzyły się drzwi i do pomieszczenia wpadła postać w stroju goryla. Rozejrzała się wokół przerażonym wzrokiem i wyskoczyła przez otwarte okno (pokój był na parterze). Po chwili do tego samego pomieszczenia wtargnęło czterech mężczyzn, którzy z okrzykiem „Łapaj zwierza! Yeti! Yeti!” przebiegli przez pokój i wyskoczyli przez to samo okno. Siedzący w pokoju wpatrywali się w swoje kubki z kawą, zastanawiając się, czego im do nich dosypano…

Z wiertarą na orzecha Autentyczność powyższych historii – jak to na ogół z akademikowymi opowieściami bywa – nie jest pewna. Wielu studentów mieszkających w domach studenckich mogłoby jednak opowiedzieć może mniej efektowne, ale równie zabawne historie. Asia Rutkowska, absolwentka polonistyki na Uniwersytecie Wrocławskim, wspomina: – Weszłam do kuchni z „samego rana” w sobotę, czyli jak to bywa ze studenckimi sobotami, dość późno. Zaspane me oczęta nie były przygotowane na to, co miało nastąpić. W kuchni zastałam mojego współlokatora przyodzianego w szlafrok, ranne pantofle i uzbrojonego w wiertarkę marki Bosch. Cały ten zestaw – współlokator plus wiertarka – okazał się dość osobliwym otwieraczem do kokosa, który między pantoflami oczekiwał milcząco na swój nieuchronny www.praca.semestr.pl

Magisterka z bitej śmietany Zdarzają się i takie przedsięwzięcia, które wymagają zespołowej pracy wszystkich mieszkańców akademika. – Podczas juwenaliów graliśmy w węża na fasadzie akademika, zapalając i gasząc światła w oknach. Niesamowita sprawa – wspomina Marcin, absolwent budownictwa na Politechnice Wrocławskiej. – W moim akademiku najzabawniejsze są ogłoszenia – mówi Ania Więcław z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. – W każdym pokoju jest głośniczek i z portierni czasami coś ogłaszają, przed świętami na przykład, że w pokoju X kupili składniki produkty na pierniki i nie mają na alkohol, więc chętnie składniki produkty odsprzedadzą. Czasem pani portierka grzmi, żeby studenci smażący gofry w pokoju Y przestali dymić, bo się cały czas alarm włącza. Drobne studenckie niedopatrzenia dają czasem efekty nieocenione dla przyszłego rozwoju nauki. Pewien student podejmował w swoim pokoju koleżankę. W swoim najładniejszym kubku zrobił jej kawę z bitą śmietaną. Koleżanka kawy nie dopiła, a kubek stał zapomniany na parapecie przez kilka tygodni. Wreszcie studenta odwiedził kolega studiujący biotechnologię. Zainteresował się zawartością kubka i pożyczył go – rzekomo na kilka dni. Po tygodniu spytał, czy może o jego zawartości napisać pracę magisterską…

Ksiądz stoi u drzwi W większości dużych miast do domów studenckich z kolędą przychodzą duszpasterze akademiccy przychodzą do domów studenckich z kolędą. Nie zawsze udaje się wcześniej uprzedzić mieszkańców, że do ich drzwi zapuka ksiądz i niektórzy zmuszeni są na gorąco podejmować decyzję o wpuszczeniu go (lub nie). Kilka lat temu z ówczesnym duszpasterzem DA Dominik we Wrocławiu, ojcem Michałem Miedzińskim, odwiedzaliśmy jeden z akademików. Wyprzedzałem ojca o kilka pokojów i pytałem, czy lokatorzy chcą go przyjąć. Zapukałem. Drzwi otworzył chłopak w samych slipach. Na moje pytanie odpowiedział: „Tak, jasne!”. Pokój za jego plecami był w całości (wszystkie cztery ściany) wytapetowany zdjęciami nagich kobiet. Spytałem więc: „Ale… zdejmiecie te fotki?”. Młody człowiek zbladł i rzucił się do pokoju, krzycząc: „Stachu, ściągamy dziewczyny, ksiądz przyjdzie!”. Wizyty duszpasterskie obfitują zresztą w wiele zabawnych historii. Ten sam duszpasterz, kończąc już kolędę, zobaczył na korytarzu trzech smagłych mężczyzn o nieco orientalnych rysach. Zapytał, czy przyjmą księdza, a gdy oni spojrzeli po sobie niezdecydowani, wszedł do ich pokoju. Wyjął Biblię i zaproponował wspólną modlitwę, na co jeden z chłopaków powiedział niepewnym głosem: „Ale… my jesteśmy muzułmanami”. Ojciec Michał opowiadał później, że pomyślał w tamtym momencie: „Teraz przekonam się na własnej skórze, co znaczy «dżihad»”. Pakistańscy studenci okazali się jednak świetnymi rozmówcami, a na pożegnanie zaprosili ojca do wrocławskiego meczetu. Marek Misiak

fot. z arch. G. Ślimak

Stachu, ściągamy dziewczyny!

los… Po wszystkim sąsiad poczęstował mnie mleczkiem kokosowym – cóż... przereklamowana przyjemność. Wyobraźnia mieszkańców akademików w dziedzinie nietypowego wykorzystania różnych sprzętów nie zna granic. Symptomatyczne były tabliczki umieszczane niegdyś obok gaśnic w DS „Ślężak” (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu): „Przypominamy, że sprzęt gaśniczy NIE SŁUŻY celom rozrywkowym”…

23 www.semestr.pl

NA STUDIACH

Akademikowy surwiwal W

iele osób wyobraża sobie akademikowe życie jako niekończące się pasmo imprez i zawierania nowych znajomości. Ludzie, którzy nigdy nie mieszkali w domach studenckich, dziwią się zapewne, jakim cudem ich mieszkańcy zaliczają pierwszą sesję, potem drugą…, a na ogół i wszystkie pozostałe. Studenckie legendy o tych przybytkach, przekazywane z ust do ust, rzadko wspominają o prozaicznych problemach: z administracją akademika, ze złym stanem technicznym budynku, z konfliktowymi współmieszkańcami…

Ciszej nad tym telefonem O drastycznym przykładzie akademikowych problemów opowiada Asia Wojtyła z wrocławskiej ASP: – W listopadzie zeszłego roku koleżance ukradziono w nocy telefon komórkowy. Mimo że w akademiku są zainstalowane kamery, nie pokazano jej filmów, zobaczyła je dopiero policja. Co więcej, ostrzegano ją, żeby nie opowiadała o tej historii, w trosce o reputację akademika! Złodziejem okazał się jego mieszkaniec… Życie w akademiku to nie sielanka. – W jednym z akademików Uniwersytetu Wrocławskiego Polacy pobili się ze studentami ze Wschodu. Przyjechała policja, jedną osobę usunięto z akademika, a agresywni studenci dostali zakaz zbliżania się do siebie – opowiada Kasia Gruszczyk z Uniwersytetu Przyrodniczego. Zapobieganiu takim zdarzeniom mają służyć wprowadzane w akademikach zasady, ale jak wiadomo – każdy kij ma dwa końce.

Gościom wstęp wzbroniony

Student w akademiku nigdy nie wie, jaki pomysł przyjdzie do głowy pani z administracji. Marcin, absolwent budownictwa na Politechnice Wrocławskiej, wspomina: – W akademiku T-15 pani kazała mi i moim współlokatorom załatać dziurę w drzwiach, którą nie my zrobiliśmy. Dla świętego spokoju załatałem. Wtedy kazała nam odkupić całe drzwi. Na to się nie zgodziłem. Na koniec okazało się, że dziurę w drzwiach zgłoszono administracji, jeszcze zanim zamieszkaliśmy w tym akademiku… Kasia Gruszczyk potwierdza, że czasem pracownicy akademika traktują go niemal jak swoją własność: – Kierowniczka wchodziła do pokojów pod nieobecność mieszkańców, a portierki wtrącały się do rozmów telefonicznych łączonych przez centralę: „Co tak długo wisicie na tym telefonie?!”.

Student-pan W tym odwiecznym sporze każda strona ma swoje racje. Portierka pracująca od 15 lat w DS „Kredka” we Wrocławiu opowiada, że niektórzy mieszkańcy potrafią nieźle narozrabiać: – Potłuczone szyby od hydrantów, porozbijane gaśnice, powybijane szyby w oknach… Straty po imprezie sylwestrowej dziesięć lat temu wyniosły 10 tysięcy złotych. Rzucali z okien worki z wodą, przechodziła na dole kobieta z dzieckiem i jeden spadł dosłownie centymetry od niej! Relacje studentów z administracją ocenia nie najlepiej: – Do administracji są generalnie nastawieni na „nie”, ale choć nie bez powodu. Mówią, że kiedy przychodzą, czują się traktowani jak intruzi. Ale też dawniej i studenci rzadziej dawali nam odczuć, że oni są studentami, a my portierkami. Były to po prostu relacje człowieka z człowiekiem. A teraz na dystans – tylko jeśli czegoś potrzebują, robią się mili.

Mity o tym, jak się mieszka w akademikach, przekazywane są z pokolenia na pokolenie, dlatego niektórzy studenci omijają te instytucje z daleka. Tracą przez to nie Administracyjna dobra wola Skargi na niewłaściwe zachowanie osób z obsługi akademika można składać do tylko możliwość administracji danego domu studenckiego, a jeśli nie będzie reakcji – do zarządu zaznania tętniące- wszystkich domów studenckich na danej uczelni. Także problemy związane ze go w nich życia, ale złym stanem technicznym budynków trzeba zgłaszać administracji. A te zdarzają omija ich też niezła się dość często, bo wiele domów studenckich czeka na remonty. – Windy są w stanie agonalnym, pochodzą z lat 60. – opowiada portierka 23szkoła dyplomacji, piętrowego DS „Kredka”. – Całe lata leżały w magazynie, dopiero w 1990 roku jaką dają chociażby je zamontowano. Od 10 lat nie produkuje się do nich części. Nigdy nie działają kontakty z admini- wszystkie cztery. Serwis wzywany jest kilka razy dziennie. Robert Pawłowski, Rzecznik Praw Studenta, radzi, do kogo zgłaszać się po postracją. moc: – Jeśli administracja akademika ignoruje nasze skargi na zachowanie osób

Zdarza się, że studenci muszą przygotowywać imienne listy gości zaproszonych na imprezę urządzaną w pokoju. Zapraszasz gości, koleżanka mówi ci, że przyjdzie sama, a tu nieoczekiwanie przyjeżdża do niej chłopak. Gdybyś robił imprezę w mieszkaniu studenckim, nie byłoby żadnego problemu. W akademiku to co innego – listę gości musisz oddać najpóźniej dzień przed zabawą. Możesz liczyć na życzliwość administracji akademika, ale jeśli się przeliczysz, koleżanka będzie musiała przyjść na imprezę sama (albo nie przyjdzie wcale). Z przyjmowaniem gości na co dzień też nie jest łatwo. – Odwiedzających wpuszczano do godziny 22.00, a o 23.00 ich wyrzucano i nie było żadnych ulg. Kiedyś znajomy, wychodząc z akademika, zapomniał zabrać legitymację z portierni, więc o 23.00 wpadła do nas portierka, żeby go wyrzucić. Nie wierzyła, że dawno go nie ma, chciała nawet sprawdzać w tapczanach… – opowiada Kasia Gruszczyk.

Wielki Brat patrzy

z obsługi, stan techniczny budynku czy obowiązujące w administracji procedury, trzeba najpierw zgłosić się do rady akademika. Jeżeli tam nie uzyskamy pomocy lub rada nie będzie miała możliwości zadziałania, pozostaje zadzwonić do biura rektora. Nawet gdy rektor uzna, że ta sprawa nie leży w jego kompetencjach, jest zobowiązany przekazać ją do odpowiedniego działu administracji uczelni. A jeśli rektor będzie sprawę opóźniał lub jego decyzja będzie wydawała się niewłaściwa – można zwracać się do mnie. Pozostają jeszcze konflikty ze współmieszkańcami. Te najlepiej rozwiązywać samodzielnie. Jeżeli współlokator zachowuje się naprawdę skandalicznie i chcemy, żeby go wykwaterowano z modułu – także jesteśmy zdani na łaskę administracji. W każdym razie, jeśli jakichś problemów nie uda się rozwiązać, zawsze można spróbować je przetrzymać. Razem raźniej. Marek Misiak www.praca.semestr.pl

NA STUDIACH

Co krzywe – wyprostować, co sękate – obciąć.

Studia w œredniowieczu

dukacja uniwersytecka w Europie narodziła się w średniowieczu, chociaż dwie najstarsze uczelnie – w Bolonii i w Paryżu (założone odpowiednio w XI i XII w.), oszukiwały się wzajemnie, poszukując swoich rodowodów w starożytności i wywodząc swoje pochodzenie nawet od antycznej Akademii Platońskiej. To właśnie do Włoch i Francji, a potem m.in. do Anglii (Oksford i Cambridge), Niemiec (Erfurt) i Polski (Kraków) zmierzały niekończące się rzesze przyszłych studentów, złaknionych wiedzy oraz innych dobrodziejstw akademickiego życia, które wcale tak bardzo nie różniło się od dzisiejszego…

Student – rektorem?

Tak jak teraz, uniwersytetami, zarówno typu bolońskiego (świeckimi), jak i paryskiego (teologicznymi), zarządzał rektor. Co ciekawe jednak, na uczelniach pierwszego typu (oprócz Bolonii także np. w Krakowie) rektor był wybierany spośród… studentów, a podlegali mu nie tylko żacy, lecz także kadra profesorska oraz inni pracownicy akademiccy (np. kopiści – czyli, mówiąc brutalnie, ludzki odpowiednik ksero). Każdy ze studentów dobierał sobie mistrza, któremu płacił za naukę. Najlepszych profesorów opłacało też miasto, więc zdarzało się, że mistrzowie przekupywali woźnych, by rozgłaszali wśród studentów plotki o ich wiedzy i inteligencji. Na paryskiej Sorbonie studenci mieli zdecydowanie mniej do powiedzenia – rektor był wybierany spośród profesorów, a prawo głosu przysługiwało pracownikom dopiero po uzyskaniu magisterium. Jeden z kaznodziejów paryskich grzmiał w kazaniu, że: „przepełnione audytoria mają czasem mistrzowie, którzy pobłażają studentom, dają im swobodę i pozwalają wysypiać się rano. Natomiast wielcy uczeni, surowi i wymagający, mają mało zwolenników, bo studenci boją się wybierać ich wykłady”.

Tłok na wykładach Początkowo nie istniały kampusy uniwersyteckie,

a uczelnie nie miały swoich gmachów i sal wykładowych. Zajęcia odbywały się w wynajętych pokojach, w oberżach, czasem w domach bogatszych profesorów. Zazwyczaj jednak pomieszczenia uniwersyteckie koncentrowały się w jednej dzielnicy, a nawet – na tej samej ulicy, jak na słynnej paryskiej Rue du Fouarre, ulicy Słomianej. Nazwa ulicy pochodziła od słomy, którą wykładano podłogi sal dla ochrony przed zimnem – rzadko znajdowały się w nich ławki, a studenci siedzieli na podłodze. Oświetlenie było zazwyczaj słabe, panował ścisk i tłok. Na wykładach studenci robili szybkie notatki na woskowych tabliczkach, by potem, w domu, przepisać je „na czysto” na drogi i trudniej dostępny pergamin. Z zasady studiowali i wykładali tylko mężczyźni, ale bywały wyjątki – znamy przekazy z XI w. o urodziwych studentkach medycyny, wśród nich o siostrze księcia Salerno, o imieniu Sichelgaita, podobno wybitnej znawczyni trucizn, a także o ukochanej Abelarda – Heloizie. Jan Baszkiewicz w swojej monografii „Młodość uniwersytetów” wspomina również o pięknej córce wielkiego prawnika włoskiego Jana Andrzejowego, która podobno była tak biegła w prawie, że niekiedy zastępowała ojca na wykładzie! Aby jej uroda nie rozpraszała uwagi studentów, wykłady prowadziła… zza parawanu. www.praca.semestr.pl

Nie było sesji, co wcale nie znaczyło, że było łatwo. Wiedzę studentów profesorowie sprawdzali podczas tzw. repetycji oraz prowadzonych z uczniami dysput. Studia kończył egzamin, a właściwie dwa: pierwszy – wewnętrzny, prywatny, przed kolegium doktorów i promotorem, kolejny – uroczysty, publiczny, uwieńczony nadaniem dyplomu.

Średniowieczne akademiki

Początkowo nie istniały. Studenci wynajmowali pokoje u mieszczan, w oberżach, zdarzało się również, że stancje oferowali im bogatsi profesorowie. Mieszkało się również w tzw. hospicjach – mieszkaniach prywatnych wynajmowanych przez grupy studentów. Czasem robiono nawet składkę na służącego. Pierwsze kolegia, czyli domy studenckie prowadzone początkowo przez Kościół, zaczęły powstawać dopiero w Paryżu na początku XIII w. W kolegiach warunki były spartańskie – studenci nie tylko mieszkali po kilku w pokoju, lecz także często musieli spać w jednym łóżku z kolegą. Nierzadko konieczne było przestrzeganie postu, a żaden z kolegiantów nie mógł posiadać klucza od kuchni (jak widać, studencki apetyt nie zmienił się od wieków) ani sprowadzać do pokoju kobiet.

Rozrywka Ośrodek życia towarzyskie-

go stanowiła karczma, w której piwo i wino lało się strumieniami. Nie znano jeszcze herbaty, kawy (chociaż trudno to sobie wyobrazić) i papierosów. Zachowały się liczne skargi mieszczan na studencką hałaśliwość, wszczynane przez nich burdy, zbytnie przywiązanie do gier hazardowych (zwłaszcza w kości, chociaż w Paryżu pomysłowa młodzież organizowała… walki kotów) oraz nazbyt częste odwiedzanie domów publicznych. Najwięcej skarg miało miejsce podczas uroczystości studenckich – zwłaszcza w dzień św. Mikołaja, patrona żaków. Szalało się również – tak jak teraz – podczas karnawału. Niezwykle ważną imprezą w życiu każdego studenta były otrzęsiny, przy których te dzisiejsze to mały pikuś. Jak podaje Jan Ptaśnik w „Życiu żaków krakowskich”, beana (nazwa najprawdopodobniej pochodziła od francuskiego bec jaune – żółtodziób) „uważano za nieociosany kloc drzewa, który trzeba dopiero ociosać, oheblować, ogładzić (…), co krzywe – wyprostować, co sękate obciąć”. Kandydat na studenta „musiał się jak martwy położyć na ziemi, a depozytorowie odmierzali go sznurem, obrzynali piłą, ciosali toporem i siekierą (…)”. Dość szokujące było „smarowanie beanów po twarzy zgniłymi płucami, które od rojącego robactwa trzęsły się jak galareta – a niemniej i innymi najwstrętniejszymi nieczystościami”. Dziwne… czy nie macie wrażenia, że wszystkie te sytuacje (może poza okładaniem ludzi płucami, chociaż kto wie, na co obecnie stać studentów medycyny) wydają się znajome? Tak naprawdę, chociaż świat się zmienia, studenci pozostają tacy sami. Bo czy nie brzmi podejrzanie swojsko średniowieczna pieśń francuskich scholarów: „Czas ucieka/a ja nic nie zrobiłem/Czas powraca/a ja nie robię nic”… Joanna Niczyj Korzystałam z: J. Baszkiewicz, „Młodość uniwersytetów”, Warszawa 1997; F. Kiryk, „Nauk przemożnych perła”, Kraków 1986; J. Ptaśnik, „Życie żaków krakowskich”, Warszawa 1957. 25

NA STUDIACH Studenci nie gęsi i swój język mają. Brać żaków operuje potocznymi odmianami języka polskiego, charakterystycznymi dla swojego stanu.

tóż nie wie, co kryje się za określeniem: kampania wrześniowa, spadochroniarz, dziobak, koło, uniwerek, polibuda, na waleta. No i oczywiście „cztery zet”: zakuć, zaliczyć, zapić, zapomnieć. Na slang, bo o nim mowa, wpływ mają różne środowiska i kategorie: język potoczny, język młodzieży, kultury popularnej, kultury amerykańskiej, ale także środowiska przestępczego (szamać, nawijać, obcinać, świeżak, ziomek). Dominująca jednak jest młodość, zabawa, otwartość. – Tajność to jest cecha slangów i żargonów przestępczych, czyli środowisk,

Większość slangowych wyrażeń dotyczy istotnych dla studentów kategorii związanych z zabawą, nauką czy życiem w akademikach. – Warunki życia, studiowania odzwierciedlają się w języku, bo jest on zwierciadłem kultury, życia społecznego. Slang stanowi umiejętność operowania metaforami, występują w nim rozbudowane pewne klasy słownictwa, określenia na przykład na dziewczynę, która zalicza przy pomocy swoich wdzięków, na studenta, który wielokrotnie zawala egzamin. Panuje tu ogromnie barwna leksyka, duże wyczucie dowcipu, ciekawe i zróżnicowane słownictwo. Dotyczy ono wszystkich ważnych sfer życia studenta – dodaje profesor Sawaniewska-Moch.

Zdolni inaczej Jeden szczawik od fikołków, kołek ryty, nieczesany, bez mamony, z mordoklejką w kącikach ust, spotkał cudo-lalę z uniwerku, wykształconą uniwersytutkę, z sianem, instalacją, jak potrzeba, klawiaturą na sto dwa. Skserował jej notatki za ten jej uśmiech wybombiasty i tak oto zabujali się w sobie. Lecieli w śli-

dresików, panuje uprzedzenie w stosunku do moherów. W ten sposób nadawana jest wartość własnej wspólnocie, nie jest to jednak wyraźny podział „my – wy”.

Tam-tam, tam-tam – Slang jest GI. Co to znaczy, czy używam slangu? A jak my w tej chwili rozmawiamy? Językiem profesjonalnym czy potocznym? Jak ktoś mnie wkurzy, to się używa nawet jeszcze innego języka. Pewnie, że używam slangu, choć to zależy też od towarzystwa. Jesteś wśród studentów – to tak, a jak nie – to bułkę przez bibułkę – śmieje się Rafał, student II roku budownictwa. – Nigdy na ten temat się nie zastanawiałem, nigdy się nie interesowałem tym, w bambus nie polecę, tam-tam, tam-tam – dodaje Piotrek, kolega Rafała z roku. – Trudno powiedzieć czy używamy slangu, bo wiele wyrażeń jest przyjętych jako normalne, używanych na co dzień. Nie rozróżniam tego. Nawet nie zauważasz kiedy, a już się przyzwyczajasz i tak mówisz. Już jest tak przyjęte, że trudno pomyśleć, że to slang. Używasz takich słów nieświadomie, nie myśląc o tym – mówi z kolei Łukasz, student III roku kulturoznawstwa. Małgorzata, studentka III roku chemii, wyznaje nato-

fot. DigiTouch

Studencki slang które chcą się świadomie utajnić i izolować od innych, natomiast studenci są środowiskiem otwartym, to nie jest grupa, która buduje język po to, aby odciąć się od reszty społeczeństwa. Mowa studentów ma raczej cechy zabawy słowem, śmieszności, kreatywności. Kreatywność to jest bardzo ważna cecha, nie występuje we wszystkich środowiskach. Oczywiście ktoś, kto nigdy nie studiował, może pewnych słów nie zrozumieć – mówi językoznawca, prof. Zofia Sawaniewska-Moch.

Mowa-trawa Mowa ta nadaje wyraźną wartość emocjonalną obiektom zainteresowania, świetnie ilustrując stosunek do rzeczywistości poprzez karykaturalność, ośmieszanie, dystans, wyluzowanie i zabawę słowem: pierdu-pierdu, figo-fago, fiku-miku, cycuś-glancuś, kuken-dżordża. 26

niacza przy wszystkich: buzi-buzi, cyku-cyku, uderzali z buta na bibki wypindrzeni tacy, uprawiali wspólne lekcje. W końcu postanowili zerwać z wolnością. Urządzono w murowni nieźle trafioną dżampę. Zajaralim częstochowy, wypili, co trzeba: kupę dzieci, beczek wina i sto zetów co godzina! I ja tam byłem, z nimi toast wznosiłem.

Skąd trajkotka? Powszechność studiowania sprawiła, że na uczelnie wyższe podąża młodzież z różnych grup społecznych, a więc wnosi z nich także elementy języka. Można wywnioskować, że slang żaków jest przede wszystkim bardzo zbliżony do języka młodzieży. Obserwując trendy językowe w grupie studentów, można dostrzec wzajemną relację ich języka z językiem środowisk zewnętrznych, dominację jednego bądź drugiego, spójność czy tożsamość. Studenci podkreślają swoją odrębność i wartość, choćby oceniając osoby studiujące na innych uczelniach: buraki – to studenci Akademii Rolniczej, fikołki – Akademii Wychowania Fizycznego, smary – Politechniki, rybaki – Akademii Morskiej. Wielu nie lubi też mięśniaków,

miast: – Nie używam slangu, a nawet gdybym używała, to nie przyznałabym się do tego. To jest takie zbyt skrótowe. Nasz język polski jest bardzo piękny. No i wolę dostosowywać się do środowiska innego niż studenckie. Mam poważną pracę. Nie lubię, jak ktoś tak skrótowo mówi.

Życie jak łokciówa Dwóch wiedzoodpornych młotków z deesu do końca świata strzelało w migdały, nie stukali w kuźni, potupajki non top, zero ryjówki. Brali ściepę i cieszyli michę. Ocknęli się, gdy przyszedł dzień ostateczny. Panika na okręcie, co robić. W bibmaju szlifowali pospiesznie, całe 20 minut, i tak poszli na pandę. Weszli razem z pilnotką jedną. Ona raz dwa, bedebe i zalka. A oni im bardziej rzeźbili, tym bardziej wykładowca przypominał morowy pomnik. Pot po kolanku leciał jednemu i drugiemu – i nic. Zero bleblania, czyste fisiowanie, miny jakby mieli żaby w ustach. Dostali po betonowym kole ratunkowym. Summarum: otrzymali po łabędziu oraz imienne zaproszenia na kampanię wrześniową. Popłynęli. A ja odpalam wrotki. Cześka. Bartosz Kidaliński

www.praca.semestr.pl

NA STUDIACH

Studia to dla wielu czas wyjazdów i częstych przeprowadzek. Zwierzęta uznawane są natomiast za uciążliwe i ograniczające swobodę. Są jednak studenci, którzy potrafią zorganizować sobie czas wolny tak, aby znaleźć go i dla siebie, i dla swojego małego (lub dużego) zwierzaka.

Odpowiedzialna decyzja Głównym powodem, dla którego studenci nie decydują się na zakup zwierzęcia, jest konieczność regularnej opieki. Jak znaleźć godzinę na posprzątanie klatki, skoro nie ma czasu na naukę? Problem ten nie jest aż tak trudny do rozwiązania, bo w doglądaniu zawsze mogą pomóc współlokatorzy, a niektóre zwierzęta można zostawić bez opieki na weekend. Z tego względu studenci najczęściej wybierają gryzonie. Są niewielkie, a ewentualna przeprowadzka w nowe miejsce nie jest dla nich uciążliwa. – Zdecydowałam się kupić parę myszy, bo i tak żyją maksymalnie dwa lata – mówi Magda Kowalska, studentka kulturoznawstwa. – Chciałam mieć jakieś zwierzątko, ale nie chciałam podejmować decyzji na wiele lat – dodaje. Parę myszy wraz z klatką, jedzeniem i najpotrzebniejszymi akcesoriami można kupić już za 100 zł. Oprócz tego są proste w utrzymaniu. – Gdy jechałam do domu na święta, zostawiłam myszy u koleżanki. Wystarczyło je tylko dokarmiać, więc nikogo nie obciążałam obowiązkami – dodaje Magda. Łatwe w utrzymaniu są także rybki – oczywiście o ile nie chcemy mieć wielkiego akwarium, bo do niego potrzeba profesjonalnego sprzętu. Musimy tylko zadbać o to, by ktoś regularnie dokarmiał rybki podczas naszej nieobecności. Niezbyt dobrym rozwiązaniem jest kupno zwierzęcia wspólnie ze współlokatorem. – Przeprowadziliśmy się z kolegą, on na swoje, ja na swoje – opowiada Tomek Kwiatkowski, właściciel pytona królewskiego. – Obecnie wąż jest u niego, ale mieliśmy straszne problemy z ustaleniem, kto go weźmie, bo się do niego obaj przywiązaliśmy.

Pokój dla zwierzaka Studenci przy wyborze zwierzęcia nie mogą kierować się tylko własnymi preferencjami, ale muszą też wziąć pod uwagę współlokatorów, a także decyzję właściciela mieszkania. Często już szukając pokoju do wynajęcia, możemy zobaczyć adnotację, że właściciel nie zgadza się na zwierzęta. Jeśli nie możemy znaleźć odpowiedniego pokoju czy mieszkania, zawsze pozostaje nam akademik. Niestety, tam też nie zawsze można mieszkać ze zwierzakiem. Dla przykładu, z sześciu warszawskich akademików tylko jeden oficjalnie pozwala na trzymanie zwierząt, pod warunkiem oczywiście, że zgodzą się na to współlokatorzy. – Administracja nie robiła żadnego problemu, doskonale wie o tym, że mam futrzaka – wyjaśnia Olga Jawor, mieszkająca w akademiku UW razem z fretką i chomikiem. – Fretka nie przeszkadza nikomu z naszego segmentu. Jedyny problem: trzeba chować chomika przed fretką, bo raz już zjadła chomika i koszatniczkę… – wyznaje dziewczyna.

www.praca.semestr.pl

O tym, czy możemy wprowadzić się ze zwierzęciem, decydują jednak tak naprawdę nie właściciele lub administracja, lecz współlokatorzy. Warto spytać, czy nie mają alergii lub nie boją się naszego zwierzęcia. – Mieszkałam kiedyś z dziewczyną hodującą pająki, których bardzo się boję. Przyzwyczaiłam się do ich widoku, ale codziennie sprawdzałam, czy żaden nie uciekł – wspomina Magda.

Kochane kłopoty Decydując się na zwierzę, musimy też pamiętać, że może ono w każdej chwili zachorować i wymagać czasochłonnej oraz kosztownej opieki. Niektóre zwierzęta potrzebują też na co dzień specjalnej opieki. – Węża można nakarmić tuż przed wyjazdem i przeżyje miesiąc bez jedzenia – mówi Tomek. – Większy problem jest z wodą i wilgotnością. Węże są przyzwyczajone do wysokiej wilgotności. Jak wyjeżdżaliśmy na parę dni, to prosiliśmy znajomych, żeby przychodzili do nas i zraszali terrarium wodą. Kupno zwierzęcia to zmiana trybu życia. Wymusza ono na właścicielach regularną opiekę, lepsze planowanie czasu, niekiedy zmusza też do rezygnacji z czasu wolnego lub do nieprzespanych nocy. – Moje myszy cały czas gryzły klatkę. Kupiłam im wapno, aby tępiły sobie zęby, ale to niczego nie zmieniło… – mówi Magda. – W końcu się przyzwyczaiłam, ale wszyscy goście, którzy u mnie nocowali, mieli tego dosyć i dziwili się, jak to znoszę – dodaje dziewczyna. Studenci na ogół trzymają zwierzęta w klatkach lub terrariach i ewentualne obiekcje może mieć współlokator z tego samego pokoju. Sprawa wygląda jednak inaczej w przypadku psa lub kota, których do końca nie da się kontrolować. Takie futrzaki gubią czasem sierść, zaś kot lubi strzępić pazury tam, gdzie akurat nie powinien tego robić. Problem zwierzęcia staje się problemem całej stancji. – Mieszkałem kiedyś z dziewczyną, która miała kotkę. To było okropne! – wspomina Tomek. – Kilka razy w roku miała uciążliwe ruje, wszędzie była sierść, a kot lubił się chować w moich rzeczach. Ale węże są fajne! – dodaje.

Satysfakcja i przyjaźń Mimo że zwierzęta wydają się uciążliwe, przynoszą wiele satysfakcji ich właścicielom, a także współlokatorom. Przyciągają uwagę i stają się punktem centralnym całego pokoju. – Najpierw mieszkałam z dziewczynami, którym bardzo nie odpowiadało moje ,,zoo”, ale teraz mieszkam z przyjaciółmi, którzy wręcz nalegali, abym się do nich wprowadziła. Nawet panie z administracji akademika zachwycają się moimi zwierzętami! – mówi Olga. Posiadanie zwierzęcia może się wydawać niezrozumiałe tym, którzy cenią sobie swobodę i niezależność, właściciele jednak stoją murem za swoimi zwierzakami. Kupione za lat studenckich zwierzęta towarzyszą potem swoim właścicielom przez kilka lub kilkadziesiąt lat, oglądając początki ich karier. Psychologowie są zgodni – opieka nad zwierzętami uczy odpowiedzialności i systematyczności. Można zrezygnować z przygotowania się do zajęć, ale nie z nakarmienia podopiecznego. – Czasem uciążliwe było regularne dbanie o węża, zwłaszcza gdy byłem zmęczony i chciałem zapomnieć o wszystkim. Ale dowiedziałem się wiele o gadach, satysfakcja była ogromna i nie żałuję, że go kupiłem – przyznaje Tomek. Magdalena Kącka 27

fot. Wojtek Miatkowski

Studencki zwierzyniec

NA STUDIACH

Taniec to magia. Nie od dziś wiadomo, że zbliża ludzi – od niego zaczyna się wiele romantycznych historii. Jest też świetnym pretekstem do nawiązania kontaktu z nieznajomą interesującą osobą. Co zrobić jednak, gdy nasze ruchy bywają nieskoordynowane, a kołysanie biodrami wychodzi mało zmysłowo? Pomocna możne okazać się bogata oferta szkół tańca. Zatem – na parkiet!

Gorączka

tanecznej nocy

aniec pozwala pełniej wyrazić siebie i lepiej zrozumieć rytm własnego ciała. Przestał też być czymś nieosiągalnym – informacje o zapisach na różnego rodzaju kursy można znaleźć na niemal każdym słupie ogłoszeniowym. Na jednym z nich pod listą orientalnie brzmiących nazw widniała dodatkowa pozycja – „MTV dance”. W końcu ktoś trafnie podsumował współczesne trendy: chcemy tańczyć jak w teledyskach!

Od starożytnej świątyni do MTV i Bollywood Ikony show-biznesu wprowadziły modę na orientalne stroje i odważne, dynamiczne ruchy bioder. Pa-

trząc na współczesne teledyski, trudno nie dostrzec w gibkich i zmysłowych ruchach Shakiry czy Beyonce elementów orientalnego tańca brzucha. Ten pierwotny, ponoć najstarszy taniec świata, wywodzi się z dawnych rytuałów związanych z kultem płodności. Początkowo tańczony wyłącznie w świątyniach dostępny był tylko dla kobiet – mężczyźni nie mogli w nim uczestniczyć ani go oglądać. Dziś dziewczyny chętnie pokazują swoje umiejętności (co z pewnością cieszy płeć przeciwną), obowiązkowo w charakterystycznych strojach – bogato zdobionym staniku i podkreślającej powabne ruchy kolorowej chuście przewiązanej na biodrach.

Podstawowym i najbardziej charakterystycznym elementem tańca orientalnego jest shimmy – drżący ruch bioder wprawiający w drganie także brzuch tancerki. Często stosuje się również shimmy innych części ciała, na przykład biustu. Samym brzuchem porusza się zaś raczej rzadko. Rosnącą konkurencją dla tego tańca jest pokrewny bollywood dance, powstały na potrzeby indyjskiego przemysłu filmowego. Łączy on w sobie elementy tańca świątynnego, ludowego oraz współczesnego. Jego zadaniem jest jak najlepiej przekazać uczucia i emocje, o których nie wypada mówić bezpośrednio. Pomagają w tym mudry – specjalne ruchy dłoni, którym przypisuje się określone znaczenie. www.praca.semestr.pl

NA STUDIACH podstaw. Tutaj takt liczony jest na dwanaście, z czym nie spotykamy się w słuchanej na co dzień muzyce – mówi. Umiejętnością tańca flamenco raczej nie pochwalimy się na dyskotece lub klubowej imprezie, bo jest to forma typowo sceniczna. Aby być dobrym tancerzem, należy opanować bardzo dużo elementów oraz przesiąknąć andaluzyjskim temperamentem. Czy jest to możliwe w naszym chłodnym i powściągliwym kraju? – Od polskich nauczycieli można nauczyć się sporo, jednak w konfrontacji z Hiszpanami (na przykład podczas warsztatów) okazuje się, że jest to niezwykle mało. Dopiero w ich wykonaniu można zobaczyć prawdziwe flamenco – opowiada Marta. Tancerka radzi wszystkim chcącym spróbować swoich sił w tym równie trudnym, jak i niesamowitym tańcu, aby zapoznali się z ofertą lokalnych domów kultury. Instruktorzy pracujący w nich są jednymi z najlepszych, ceny natomiast nieporównywalnie niższe od opłat w prywatnych szkołach tańca.

fot. DigiTouch

Intymna bliskość

Taniec ze słonecznej Andaluzji Jednym z najbardziej widowiskowych tańców jest pochodzące ze słonecznej Andaluzji, wykonywane przy dźwiękach hiszpańskiej gitary oraz wyklaskiwanego rytmu, energetyczne flamenco. To bardzo trudny taniec, choć w Hiszpanii potrafią go tańczyć nawet kilkuletnie dzieci. Specyficzna rytmika, odpowiednie pstrykanie palcami i dynamiczne tupanie wymagają precyzji, której nabywa się dopiero po kilku latach intensywnych ćwiczeń. – Parę miesięcy zajmuje synchronizacja nóg z rękoma – śmieje się Marta, członkini jednego z zespołów flamenco. – Dlatego ważne jest przetrwanie frustracji towarzyszących na początku nauki i opanowanie www.praca.semestr.pl

Przy stolikach otaczających nieduży parkiet ludzie popijają wino. Mają na sobie eleganckie stroje – nie ma mowy o dżinsach i codziennych Tshirtach. Dominuje zmysłowa czerwień i klasyczna czerń. W takt niespokojnej lecz rytmicznej muzyki kołysze się kilka par zatopionych w intymnym uścisku. Wśród siedzących dochodzi do wymiany spojrzeń. Mężczyzna ruchem głowy wskazuje parkiet. Kobieta akceptuje skinieniem, delikatnie się uśmiechając. Po chwili spotykają się na środku sali. Tak mogłaby wyglądać jedna z milong – impreza z tangiem argentyńskim, na którą powinni wybrać się zwolennicy tańców „bliskiego kontaktu”. Tuż przed jej rozpoczęciem można liczyć na lekcje podstawowych kroków gorącego tanga. Brzmi jak tajemna sztuka nie do zgłębienia? Okazuje się, że nie jest aż tak zawiła i nawet początkujący łatwo znajdują w tangu przyjemność już po dwóch, trzech lekcjach. Natomiast dzięki „cabaceo”, czyli zwyczajowi proszenia do tańca na odległość, przez kontakt wzrokowy i skinienie głowy, nie trzeba się obawiać spalenia ze wstydu po odrzuceniu propozycji, tutaj wszystko odbywa się bardzo dyskretnie. A kiedy już odważymy się zrobić pierwszy krok i nasze zaproszenie zostanie przyjęte, możemy z premedytacją (a nawet powinniśmy!) przylgnąć do upatrzonego partnera tak mocno, jak byśmy chcieli za wszelką cenę zatrzymać go koło siebie. Oszałamiająca światowa kariera tanga rozpoczęła się na początku ubiegłego stulecia w Buenos Aires. Tam tańczone było wyłącznie w domach publicznych lub ciemnych zaułkach przez niższą klasę społeczną. Długo uznawano je za nieprzyzwoite przez intymną i namiętną więź powstającą między partnerami, która jest esencją tanga argentyńskiego – chodzi w nim przecież przede wszystkim o intensywne odczuwanie emocji i wspólne przeżywanie każdego taktu.

Dworskie ukłony Ci, którzy wolą bardziej oszczędne i dostojne ruchy, również znajdą coś dla siebie w różnorodnej ofercie szkół tańca. Fascynaci dawnych obyczajów przekonują, że historia wcale nie musi być nudna. Organizują pokazy samodzielnie przygotowanych spektakli z elementami tańca renesansowego lub średniowiecznego, które zobaczyć można w odpowiednio dopasowanych sceneriach. Układy pełne dworskich manier, ukłonów i dystyngowanych kroków są dodatkowo ozdabiane dopracowanymi w szczegółach strojami stylizowanymi na daną epokę. Widowisko zdecydowanie robi wrażenie i daje dużo satysfakcji.

Nieśmiertelne standardy Największą i wciąż niesłabnącą popularnością cieszą się tańce z Karaibów i północnych wybrzeży Ameryki Południowej. W Polsce, szczególnie w większych miastach, kubańskich klubów nie brakuje. Chociaż muzyki puszczanej w większości z nich rdzenni mieszkańcy tamtych rejonów raczej nie określiliby mianem prawdziwej salsy czy rumby, chętnych do tańca nie brakuje – bo która dziewczyna nie robi wrażenia wprawnymi ruchami rozkołysanych bioder, który chłopak nie imponuje żeńskiej części klubowiczek zwinnością oraz sprawnym, zdecydowanym prowadzeniem partnerki? Szkoły tańca mające w ofercie latynoamerykańskie standardy, nie mogą narzekać na brak kursantów i puste sale. Również tańce klasyczne, towarzyskie cieszą się dużym zainteresowaniem. – Po sukcesie telewizyjnych programów tanecznych liczba osób zgłaszających się na kursy wyraźnie wzrosła – mówi Jędrzej, instruktor tańca w jednej z wrocławskich szkół. Zazwyczaj przychodzą do nas już dobrane pary, jednak obecnie łatwiej niż kiedyś znajduje się partnera osobie, która zjawia się sama – dodaje. Stąd dobra informacja dla pań – panowie chcą tańczyć! Ale kto będzie dla nas najlepszy? – Partnerzy powinni się przede wszystkim dogadywać i miło spędzać czas. W końcu podczas kursu będą przebywać razem przez wiele godzin – odpowiada Jędrzej.

Tańczyć każdy może Taniec towarzyszy nam od zawsze. Z rytualnego i sakralnego, dostępnego dla nielicznych, ewoluował do postaci, którą dziś możemy w pełni się cieszyć. Wyzwala, znosi uciążliwe granice, poza które nie wychodzimy na co dzień, oraz jest świetnym sposobem powiedzenia partnerowi tego, co nie przeszłoby nam przez gardło. Wystarczy wybrać coś dla siebie i nie zrażać się. Nie umiejąc tańczyć, tracimy bardzo wiele, nie ma więc na co czekać. Anna Wszeborowska 29

NA STUDIACH

Chiñski

krzew

Znana nam dziś pod postacią drobnych listków, kolorowych koszyczków lub torebeczek popularność swą zdobyła cztery tysiące lat temu.

Herbaciana przeszłość Jako pierwsi uprawiali ją

Chińczycy. Ten prastary lud bronił jej tajemnicy, jak innych swoich wynalazków. „Herbatę pija się, by zapomnieć o hałasie świata” mawiał T’ien Yiheng. Dopiero w IX w. n.e. herbata zagościła w Japonii, potem w Korei, następnie powoli zaczęła rozprzestrzeniać się w innych krajach azjatyckich, by w końcu trafić na stoły europejskie.

Zbawienny napar Herbata od stuleci uważana jest

przeciw zimnicy, czyli malarii. Kolonizatorzy często zapadali na nią w czasie egzotycznych wypraw. Następnie napój ten dotarł do Anglii i zaczął się rozpowszechniać w całej Europie. Na herbatę stać było tylko arystokrację.

za napój pobudzający i poprawiający koncentrację. Wszystko za sprawą zawartej w niej kofeiny. Poza tym jest ona źródłem witaminy A, B, C, E i K, a zielona dodatkowo ma L-teaninę, która działa uspokajająco i zmniejsza stres. Działa też moczopędnie, oczyszcza i wspomaga odchudzanie. Poprawia trawienie i wydolność naczyń krwionośnych. Chińczycy nie bez przyczyny twierdzili, że jej picie zapewnia długowieczność.

Polska antyherbaciarnia Do Polski herbata dotar-

ła w XVIII w., za czasów króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Na dworze królewskim nie cieszyła się ona powodzeniem. Arystokraci czuli do niej wstręt i wyszydzali ją. Sądzili, że ta „woda z liśćmi” nie ma żadnych wartości, a co więcej zażywanie jej „osłabia nerwy i naczynia do strawności służące, soki, oraz zbytnio rozwalnia”, jak pisał ks. Krzysztof Kluk.

Liścista czy w torebce? Przeciętnie 100 g herbaty

liściastej kosztuje 20 zł, a paczka zwykłej ekspresówki o wadze 40 g (20 torebek) – 4 zł. Różnica w cenie jest zatem kolosalna. Herbata ekspresowa wytwarzana jest jednak z tzw. pyłu herbacianego i jest po prostu zwykłym zbiorem odpadków.

Co kraj, to obyczaj

Anglicy mają five o’clock. Picie herbaty na podwieczorek jest dla nich intymnym relaksem. Jest to także pora towarzyskich spotkań. Rosjanie zaś lubują się w czaju. Przygotowują bardzo silną her-

Do koloru, do wyboru

Wymagająca roślina

Wiecznie zielone krzewy herbaciane uprawiane są dla pączków i liści. W najlepszych warunkach potrafią osiągnąć wysokość pięciu metrów. Owocem jest pękająca torebka z pięcioma nasionkami w środku. Liście zbierane są ręcznie, już w cztery lata po wysiewie nasion lub zasadzeniu sadzonek. Aby dawać duże plony, krzewy potrzebują wiele słońca i obfitych opadów deszczu. Najlepiej uprawia się je w rejonach górzystych. Zbiory trwają przez cały rok.

Plantacyjne potęgi

Legendarne dzieło przypadku Zapoczątkowanie

kultury picia herbaty przypisuje się cesarzowi chińskiemu Szen-nungowi. Z zamiłowania zajmował się zielarstwem, był też amatorem picia przegotowanej wody. Pewnego dnia leżał pod krzakiem dzikiej herbaty, gotując wodę. Powiew wiatru sprawił, że kilka listków wpadło do naczynia i gdy cesarz spróbował tego naparu, doznał olśnienia. Nowy napój bardzo mu zasmakował, a co więcej, okazało się, że działa pobudzająco.

Herbata w Europie

Holenderscy podróżnicy przywieźli herbatę do Europy jako środek leczniczy

fot. iStock

Najpopularniejsze odmiany to Camellia sinensis (herbata chińska) oraz Camellia assamica (herbata assamska). Obecnie największy udział w zbiorach światowych mają Chiny. Za nimi plasują się Indie, Cejlon, Jawa, Sumatra, Wietnam, Indonezja, Turcja i Argentyna.

batę z niewielką ilością wody w samowarze. Ma ona orzeźwiać i dodawać energii. Mnisi buddyjscy co rano zaparzają w kotłach litry herbaty, by móc utrzymać wysoki poziom koncentracji podczas kontemplacji.

Zanim znajdzie się w filiżance... przechodzi wiele

skomplikowanych procesów. Najpierw liście herbaty poddawane są więdnięciu, następnie tzw. skręcaniu, czyli rozrywaniu. Później przesiewa się je i poddaje fermentacji, w czasie której zachodzi ciemnienie. W tej fazie utleniane są garbniki. Przed sortowaniem i pakowaniem liście są jeszcze suszone tak, by zawartość wody nie przekraczała 3%.

BIURO REKLAMY tel. (071) 320-63-04; Grzegorz Szewczuk, (grzegorz_szewczuk@semestr.pl, wew. 36), Stefan Szymczyk, tel. 793-592-847 (sszymczyk@semestr.pl, wew. 36), faks – wew. 35 DZIAŁ PROMOCJI Jakub Tabisz, promocja@semestr.pl KOLPORTAŻ I DYSTRYBUCJA Zuzanna Skowron, REDAKCJA Witold Przydróżny (redaktor naczelny), Jakub Tabisz Dobrosława Kozińska-Kaleta, Marek Misiak (sekretarz redakcji), Marek Misiak, tel. (071) 320 63 04 wew. 32 ADMINISTRATOR SIECI KOMP. Tomasz Babczyński, Krzysztof Bojakowski KOREKTA Alicja Babraj STUDIO DTP Wojtek Miatkowski, dtp@semestr.pl STAŁA WSPÓŁPRACA Elżbieta Banach, Bartłomiej Belniak, Wojciech Busz, Jacek GRAFIKA NA OKŁADCE Tomasz Wiśniewski Czepułkowski, Marzena Cyboran, Kamil Dyba, Michał Grodecki, Ola Gryciuk, Emilia WYDAWCA Akademickie Stowarzyszenie VERUM Korczyńska, Dobroslawa Kozinska-Kaleta, Robert Lewandowski, Joanna Niczyj, DRUK ORTIS S.A., Bydgoszcz Mikołaj Niedbała, Tomasz Nykiel, Robert Palacz, Krzysztof Sabat, Piotr Sepski, ADRES REDAKCJI I WYDAWCY Miesięcznik SEMESTR, Akademickie Paweł Skarżyński, Elżbieta Skierska, Zuzanna Skowron, Ewelina Szafranska, Stowarzyszenie VERUM, ul. Górnickiego 22, 50-337 Wrocław, Piotr Szewczyk, Teresa Szymczyk, Paweł Szreder, Adam Topolski, Rafał Tałałaj, tel./fax (071) 320-63-04, e-mail: semestr@semestr.pl Damian Wojciechowski, Tomasz Zdunek, Andrzej Zowada WYDANIE INTERNETOWE www.semestr.pl Bezpłatny ogólnopolski magazyn studencki, dostępny w ponad 1070 punktach na 162 uczelniach w 54 ośrodkach akademickich w całej Polsce: www.kolportaz.semestr.pl

Każdy znajdzie coś dla siebie. Trzeba tylko uważać, by wchodząc do herbaciarni, nie doznać szoku. Wybór bywa zbyt duży, etykiety straszą dziwnymi nazwami. Najpopularniejsze rodzaje herbat to: Czarna – najbardziej powszechna odmiana. Ważne, żeby nie parzyć jej zbyt długo, bo traci właściwości pobudzające. Czerwona – tzw. Pu-Erh. niektóre jej odmiany mają trochę ziemisty smak. – Dzięki niej schudłam – opowiada Jola, studentka farmacji. – To mój osobisty „pogromca tłuszczu”. Nie polecam jednak nadmiernego spożywania. W zbyt dużej ilości powoduje biegunkę – ostrzega Jola. Zielona – nazywana najszlachetniejszą. Nie podlega procesowi fermentacji, jest suszona od razu. By nie była gorzka, należy zaparzać tylko kilka listków. Jest lekka, nie zawiera szkodliwych substancji. Biała – najdroższa i najrzadziej spotykana. Uzyskiwana wyłącznie z pąków krzewu. Przedłuża młodość i jest napojem dla koneserów. Żółta – przez wiele lat pita jedynie przez członków dworu cesarskiego. Przywraca siły witalne i ma małą zawartość teiny. Ulung – tzw. niebieska herbata. Jej cechą charakterystyczną jest to, że składa się z całych liści i pod wpływem ciepłej wody rozwija się w fantazyjne kształty. Aleksandra Kotala Korzystałam z: Zygmunt Gloger, „Encyklopedia staropolska ilustrowana”, t.2. Marek Sztrantowicz, „Droga herbaty”, Wiedza i Życie 10/1999. www.herbata-zielona.com

Materiałów niezamówionych nie zwracamy i zastrzegamy sobie prawo ich redagowania oraz skracania. Za treść reklam i ogłoszeń Redakcja ani Wydawca nie odpowiada oraz rezerwuje sobie prawo do odmowy ich publikacji. Przedruki tylko za pisemną zgodą Wydawcy. Dziękujemy za wsparcie logistyczne i finansowe (dot. części nakładu dla studentow PWr) Politechnice Wrocławskiej. ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY: WSPOLPRACA@SEMESTR.PL Images Copyright © 2000 DigiTouch Nakład kontrolowany przez Związek Kontroli Dystrybucji Prasy.