Nowy kamieniarz nr 104 (5/2018) by Nowy Kamieniarz

WRZESIEŃ 5 (104)/2018 EGZEMPLARZ BEZPŁATNY NAKŁAD 4000 egz. ISSN 1899-3419

www.nowykamieniarz.pl

Marmomac po polsku Ordinario i Venato bez tajemnic Głazy narzutowe w Polsce

Oldskulowy pałac s. 70

00 200 www.rogala.com.pl

200 kolorów kamienia. Od ręki.

SUPER OFERTA!

TOŁKOWSKI W CENIE IMPALI!

Kamieniarstwo Zenon Kiszkiel

Hurtownia Impali CB

58-150 Strzegom, Aleja Wojska Polskiego 46, tel. 74 855 22 47, www.kiszkiel-granit.pl Kontakt: Marcel Siemiński +48 601 971 422, Jacek Kiszkiel +48 509 082 555

05-110 Jabłonna k. Warszawy, ul. Chotomowska 35, Kontakt: Damian Duchnowski +48 793 383 323, www.hurtowniaimpalicb.pl info@hurtowniaimpalicb.pl

www.rogala.com.pl

4 lokalizacje

największy wybór kamienia, od ręki

estetyczne i komfortowe warunki ekspozycyjne

dogodne miejsce do przeprowadzania rozmów z klientem

zapraszamy na kawę i rozmowę

200 00

Ponad 200 kolorów kamieni.

Od ręki.

W ﬁrmie Rogala, dbamy o komfort Wasz i Waszych Klientów. W naszych, umiejscowionych na terenie całego kraju, magazynach, możecie Państwo zaprezentować swoim Klientom, każdy spośród 200, znajdujących się w naszej ofercie kamieni. Konkrety kamień, konkretna płyta. Tak, jakbyście znajdowali się u siebie...

PRZYŁĘK

WARSZAWA

GDAŃSK

PIŃCZÓW

17 227 71 22 info@rogala.com.pl

(Bukówka Stara) 46 857 89 00 warszawa@rogala.com.pl

(Wocławy) 58 325 58 58 gdansk@rogala.com.pl

606 621 543 pinczow@rogala.com.pl

HALA 10 STOISKO P1-01

Producent płyt/slabów, płytek, mozaiki, obiektów 3D z marmurów, trawertynów, wapieni, onyksów. Właściel złóż i zakładów produkcyjnych w Turcji. Centrum Sprzedaży i Dystrybucji w Woli Mrokowskiej k/Warszawy z ogromnym wyborem materiałów kamiennych. Wyjątkowe warunki współpracy z zakładami kamieniarskimi, architektami, developerami i sprzedawcami. Metamar właściciel m.in. złóż Tundry, Mount Grey, Pietra Natuca, Nordic Grey, Anthracite Gold, Ice Grey, Aero Cream, Simena i innych.

Tundra Grey Mount Grey Pietra Natuca Anthracite Gold Ice Grey Earth Grey

Classic light Noce Silver Brown Alabastrino Rustic Bordo Walnut Amber Onyx White Onyx

Metamar Polska Sp. z o. o. Al. Krakowska 2 05-552 Wola Mrokowska

biuro: +48 22 490 88 77 tel. kom.: +48 506 954 800 +48 600 902 300 email: poland2@metamarmarble.com www.metamar.pl

Aero Cream Simena Vanila Bianco Neve Afyon White Black Silk Fantastic Grey

Natural stone, extraordinary projects.

Przeżyj razem z nami pasję do naturalnego kamienia! Czekamy na Ciebie z okazji Targów Marmomacc 2018 w naszej siedzibie w Cavaion Veronese. Szczegółowe informacje otrzymasz pod telefonem +48 513 013 811 - Tomasz Gąsiorek Zapewniamy PRZEWÓZ na targi tam i z powrotem do naszej firmy.

HEADQUARTER Marmi Corradini Group Spa - Italy Via Enrico Fermi, 2 - 37010 Cavaion V.se (VR) Tel. +39 045 6269455 Fax +39 045 6269436 POLAND Marmi Corradini Group SA - Poland ul. Fabryczna 1T - 32-600 Oświęcim Tel. +48 (33) 484 18 52 Fax +48 (33) 484 18 54 GERMANY Marmi Corradini Deutschland GMBH - Germany Roseckstraße 9 - 72108 Rottenburg / Seebronn Tel. +49 7457 94100 Fax +49 7457 941050

www.marmicorradinigroup.com

agglomarmur, agglocement

WŁOSKA TECHNOLOGIA NAJWYŻSZA JAKOŚĆ

NOWOŚĆ: BIANCO ISLANDIA, NORDIC BLACK, BALTIC GREY, GRIGIO LONDRA, MISTY WHITE

SZEROKA GAMA KOLORYSTYCZNA AGGLOMARMURU I AGGLOCEMENTU. SLABY W DOWOLNYCH GRUBOŚCIACH. PŁYTKA

HALA 6, STOISKO E5

Łącząc pasję z wieloletnim doświadczeniem MARMI SCALA stworzyła wyjątkowy produkt. Jesteśmy jednym z najbardziej znanych producentów agglomarmuru i agglocementu. Posiadamy nowoczesną i profesjonalną linię do produkcji bloków oraz obróbki kamienia. MARMI SCALA to idealny partner dla ciebie. Razem sprostamy wyzwaniom współczesnego designu i architektury.

MARMI SCALA S.R.L. 37023 Stallavena (VR) - Italy - Via Prealpi, 21 Tel. +38 045 907190 - Fax +39 045 907988 info@marmiscala.com - www.marmiscala.com

Przedstawiciel w Polsce Dorota Żyluk e-mail: dorota@marmiscala.com tel. +48 508 192 112, tel./fax: +48 81 744 14 30 Małgorzata Fac e-mail: malgorzata@marmiscala.com tel. +48 694 674 799, tel./fax: +48 81 744 14 30

26.â&#x20AC;&#x201C;29.09.2018 Werona, WĹ&#x201A;ochy Hala 6 / Stoisko E4

w13-designkultur.com

Tworzona przez lata. Podobnie jak naturalny kamien. 70 LAT BAGNARA www.bagnara.net

Sztuka

Polskiej Natury

Specjalizujemy się w polskim kamieniu:

Morawica, Wapień Pińczowski, Bolechowice, Crema Marmur-Płytki , Podłęże 48 28-400, Pińczów tel. 41 358 91 89 , tel./fax 41 357 61 46, tel. kom. 604 086 867, www.marmur-plytki.pl

NOWOŚĆ

brązowy granit

Mokka

Vanga Ukraińska

Elita

Tokowski

OD REDAKCJI Niemal wszystkie, bo aż 97% firm kamieniarskich badanych w ankiecie przeprowadzonej przez Federalne Stowarzyszenie Niemieckich Kamieniarzy (BIV), dobrze oceniają swoją sytuację biznesową. Większość z nich zanotowała wzrost sprzedaży. Co więcej niemieckie firmy kamieniarskie z opty- Bogdan Lewicki mizmem patrzą także w przyszłość. 92,7% spodziewa się utrzymującej się dobrej sytuacji biznesowej. Tylko nieco ponad 8 % z ankietowanych myśli o zwolnieniach, reszta chce utrzymać zatrudnienie na dotychczasowym poziomie, a ponad 14% zatrudnić nowych pracowników. Na dodatek niemal połowa chce w nadchodzących miesiącach zainwestować w sprzęt. Fakt, że na pytania zadane w ankiecie 1600. firmom odpowiedziało niespełna 100, niewątpliwie rzuca cień na pełną reprezentatywność. Jednak z drugiej strony, nawet te odpowiedzi wskazują pewne tendencje, odzwierciedlające kondycję sektora kamieniarskiego naszych zachodnich sąsiadów. Swoją drogą szkoda, że w Polsce jeszcze nikt nie podszedł do tego tematu. Po pierwsze można by porównać z niemieckimi wynikami, a po drugie taka wiedza na pewno mogłaby zostać wykorzystana, np. w celu odpowiedzi na pytanie, co polscy kamieniarze myślą o swoim usprzętowieniu czy poziomie zatrudnienia. A propos tego ostatniego wciąż

jest on poważnym problemem. Pracownicy zza wschodniej granicy nie są, bowiem lekarstwem na całe zło. Po pierwsze większość wciąż traktuje nasz kraj, jako przystanek w znalezieniu lepiej płatnej pracy na zachodzie (i trudno się temu właściwie dziwić). Po wtóre, z rozmów z wieloma przedsiębiorcami wynika, że znalezienie osoby, która chce pracować w tej branży i co równie ważne, ma do tego predyspozycje jest jak wygranie szóstki w totolotka. Należy tu wyjaśnić, że te ostatnie stwierdzenia dotyczą wszystkich, nowych pracowników, niezależnie od ich nacji. Ciekawe jak wypadłaby taka ankieta przeprowadzona wśród kamieniarzy wystawiających się i odwiedzających targi Marmomac w Weronie. Wśród tegorocznych wystawców 8 firm z Polski to dwa razy więcej niż przed rokiem. Z myślą o odwiedzających tradycyjnie przygotowaliśmy informator z „targową mapką” oraz spis polskich przedstawicieli wystawiających się w Weronie firm. Zachęcam również do przeczytania artykułu „Oldskulowy Pałac Kultury I Nauki” Elżbiety Tołkanowicz. To pierwsza część historii tej, wciąż budzącej, moim zdaniem niepotrzebnie, wiele emocji budowli zawierającej wiele kamieniarskich wątków, do których dotarła autorka. W numerze tradycyjnie znajdziemy także ulubione przez wielu Czytelników felietony. Sławomir Mazurek zastanawia się nad mocą reklamy. Miłej lektury!

WYDAWCA I REDAKTOR NACZELNY: Maciej Brzeski SEKRETARZ REDAKCJI: Bogdan Lewicki WSPÓŁPRACA: prof. Jan Bromowicz, prof. Marek Lorenc, prof. Jacek Rajchel, dr Paweł P. Zagożdżon, Katarzyna D. Zagożdżon, Sławomir Mazurek, Wacław Chrząszczewski, Jarosław Rocławski, Magda Rocławska-Harań, Marcin Kaczorowski, Dorota Paruch, Paul Daniel. KOREKTA: eKorekra24 SKŁAD I OPRAWA: SVPR s.c. PROJEKT GRAFICZNY: Katarzyna Jurgielewicz

„Nowy Kamieniarz” jest bezpłatnym dwumiesięcznikiem poświęconym branży kamieniarskiej. Jest rozsyłany bezpośrednio do zakładów kamieniarskich, firm architektonicznych, firm branży budowlanej, dystrybutorów bloków, narzędzi oraz chemii kamieniarskiej. SVPR s.c. jest członkiem Związku Kontroli Dystrybucji Prasy. „Nowy Kamieniarz” ma kontrolowany nakład 4000 egzemplarzy.

Kontakt z redakcją: SVPR s.c. ul. Mickiewicza 30/3, 60-836 Poznań tel. +48 61 662 98 70 e-mail: redakcja@nowykamieniarz.pl, www.NowyKamieniarz.pl Druk: Drukarnia Beltrani sp. j., ul. Śliwkowa 1, 31-982 Kraków

Our official representative in Italy: Marco Selmo, tel. +39 045 6888510, mob. +39 335 5786001 Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń płatnych. Nie zwraca materiałów niezamówionych.

SPIS REKLAM ALINA 131, 133 35 ALKAM 13 ALMADEX 57 ALTI-TECH 10 AN WANG 41 ANMAR STONE 11 BAGNARA 101 BASALTINA 73 B-CHEM POLSKA 131 BETIMO 61 BOART & WIRE 107 BRETON 134 CAGGIATI 65 CARRIÈRES PLO 115 CEMADIAM 81 CHATECH 124 CYBERLAB.PL 113 DELLAS 127 DIAMANT-AS E-COMMERCE-INVEST 14

77 ETERNA 105 EUROARSS 37 FOTOCERAMIKA 4 FURMANEK TRADING 9 GLOBBRANIT GMM 103 63 GOLDEN LEAF 15 GRANIT DULNIAK 87 GRANIT-COLOR 53 GRANITEX 130 GRANMAR KRAKÓW 83 H.M. TARN GRANIT 51 HALLINDENS 22 ITALDIAMANT K&K AUTOMATIC MACHINES 129 KAMIENIARSTWO ZENON KISZKIEL 2 43 KOLOR GRANIT 117 KRZEMEX 59 M.E.J.A. BUGANIUK 48, 49 MACH PLUS

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

89 MAGMA 91 MARABU NATURSTEINHANDEL 6, 7 MARMI CORRADINI 8 MARMI SCALA 95 MARMO MECCANICA MARMUR- PŁYTKI JACEK ŁATA 12 93 MC DIAM MEC 119 123 MEGA-STONE 111 MEKANIKA 5 METAMAR POLSKA 99 METIKAM STONE 85 MFD GRANITS 75 OLGRAN 19, 20 OPAL 81 OPPOLD POLSKA 132 PAMIR 25 PILLA 23 PROMASZ 45 PS-GRANIT

131 RODLEW QMD 1,3 ROGALA 73 RW GRANIT 39 SILKAM 67 STENEKO TARGI MARMOMACC WERONA 97 TARGI STONE POZNAŃ (MTP) 47 125 TARGI XIAMEN 68, 69 TECHNISTONE TGR 31 128 TOP DIAMOND 130 TOPAZ 126 VESTE 120, 121 WEHA POLSKA WOŁKIEWICZ ZAKŁAD OBRÓKI KAMIENIA 21 25 YELLOW STONE ZAKŁAD KAMIENIARSKI 128 MACIEJ GAŁAMON 129 ZAKO

SPIS TREŚCI

Marmomac po polsku

Z KRAJU Kamieniarska agora Wydarzenia STONE 2018

18 22 46

ZE ŚWIATA 50 52 54 62 64

FOT. ARCHIWUM MARMOMMAC

Wydarzenia Dialog wody z kamieniem MARMOMAC 2018 po polsku Xiamen Stone Fair 2019 40 lat Carrières PLO!

HISTORIA 38 42

FIRMA Duży krok w przyszłość – wywiad z Wojciechem Rogalą 28 Nie boimy się nowych wyzwań – wywiad z Albertem Bielakiem 34

KAMIEŃ NATURALNY Ordinario i Venato bez tajemnic Podziemny Neapol Skąd się wzięły duże głazy narzutowe w Polsce?

78 82 88

ARCHITEKTURA Oldskulowy Pałac Kultury i Nauki Historia zapisana w kamieniu Kamień naturalny a projektant wnętrz

70 96

Na naszym „planie Marmomacu” umieściliśmy dane kontaktowe z numerami telefonów komórkowych polskich przedstawicieli zagranicznych firm, wystawiających się na tegorocznej edycji targów w Weronie.

Ordinario i Venato bez tajemnic Pomimo, iż w Polsce wiele osób nigdy nie słyszało o Ordinario (skrót od Bianco Ordinario), Włosi używają tej nazwy od stuleci. Przymiotnik „ordinario” w dosłownym tłumaczeniu oznacza „zwykły” lub raczej „typowy”, a samo Ordinario stanowi największą część spośród wszystkich marmurów wydobywanych w Alpach Apuańskich.

FOT. ARCHIWUM NK

Barwałd – początki kamieniarki płytowej Kamieniołom w Wiśniówce

Głazy narzutowe w Polsce

104

Donatoni Echo Twin, podwójny stół, podwójny atut 3 DIM rewolucja w cięciu Marmury i wapienie Metamar szlachetność w dobrej cenie Perfekcyjna ochrona FAST ekspert od cięcia Opel Movano

108 112 114 116 118 120

FELIETON Mazurek: Ty nie masz? Oni mają!

FOT. FOTOLIA / DEJAN GOSPODAREK

TECHNOLOGIE

122

Jeszcze dwieście lat temu nie umiano właściwie wytłumaczyć, w jaki sposób duże bloki skalne znalazły się w swej obecnej lokalizacji. Ich pojawienie się na „geologicznie obcym” im obszarze, łączono raczej z powodzią lub, jeszcze wcześniej, z siłami nadprzyrodzonymi.

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

KAMIENIARSKA AGORA 10 LAT TEMU W NK

10 SZYBKICH PYTAŃ

Edycja targowa / Fair edition ISSN 1899-3419

KAMIEŃ 2008

Wrocław, 6 - 9 listopada 2008

listopad (nr 36) 7/2008

bezpłatny

Poznań, 15 - 18 listopada 2008

nakład - 5500 egz.

Relacja

z Werony s.20, s.24

Jörgen

Porównanie

szlierek kątowych s.38

Lundgren

Nagrobki

z lastryko s.46, s.50

Marketing

sportowy s.104

KAMIE

Wrocław, 6 - 9

stoisko

Poznań, 15 - 18

pawilon 6A,

Projektowanie elewacji s.136

Hotel Mansion w Petersburgu s.84 R

„NOWY KAMIENIARZ” 36 (7)/2008 Lastryko do wymiany, badamy stan nagrobków polskich cmentarzy – to tekst, będący próbą oszacowania potencjalnego rynku renowacji nagrobków. Jak stwierdzili autorzy, to bardzo trudne zadanie, może nawet niemożliwe. Artykuł miał być raczej próbą ogarnięcia tematu, czy też próbą znalezienia metodologii, możliwej do wykorzystania dla potrzeb oceny lokalnych rynków. We wnioskach można przeczytać, że obraz naszych cmentarzy nie rysuje się zbyt dobrze i nie zapowiada się, by było lepiej. Renowacje nagrobków to rynek rozwijający się. Starsze nagrobki z lat 50. i 60., wykonane z lastryko, zazwyczaj wymagały wówczas renowacji lub wymiany – były pozapadane czy przekrzywione, a ich dalsza degradacja jest tylko kwestią czasu. W przedziałach 1971 – 80, 1981 – 90 na ocenę 3 zasłużyło dokładnie (!) 45 proc. przebadanych przez autorów, a nie poddanych renowacji nagrobków. Taki stan rzeczy spowodowany jest zapewne tym, że apogeum okresu niedoboru surowców trafiło właśnie na tę dekadę. Według prognoz NK to właśnie w tej grupie będzie istniało zapotrzebowanie na konserwację lub renowację. Pamięć o bliskich była tu jeszcze dość mocna, a nagrobki w dużej mierze nie wyglądały zbyt solidnie. (B. L.) 

spólnie z ojcem i bratem prowadzi w Szwecji firmę Hallindens Granit, z którą zawodowo związany jest od 1996 roku. Wywodzi się z rodziny o bogatych kamieniarskich tradycjach. Z bratem, są już bowiem czwartym pokoleniem tej rodziny pracującej w branży kamieniarskiej.

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Lubię... moją rodzinę. Nie lubię... nieuczciwych ludzi. Kiedy mam wolny czas... spędzam czas z żoną i naszymi dwiema córkami. Chociaż raz w życiu chciałbym... odwiedzić wszystkie kontynenty. Gdybym nie pracował w kamieniu to... pracowałbym w branży finansowej. Kamień jest dla mnie... pasją, pięknem i symbolem jakości. Mój ulubiony kamień to... Tossene Gray Bohus. Lubię w branży... ludzi i atmosferę. Jesteśmy jak rodzina. Najbardziej cenię w swojej firmie... moich kolegów. Najważniejszą rzeczą, którą zmieniłbym w firmie... w celu zwiększenia produkcji chcemy zatrudnić więcej osób.

PRZEGLĄD PRASY ZAGRANICZNEJ

argi Stone+tec 2018, które po trzyletniej przerwie, odbyły się w czerwcu br. w Norymberdze okazały się sukcesem – oznajmia w lipcowym numerze Bärbel Holländer, redaktor naczelna niemieckiego czasopisma kamieniarskiego „Naturstein”. Zdaniem niemieckich dziennikarzy nowa formuła ze specjalistycznymi wykładami, specjalnym pokazem „Nasz kamień naturalny – razem na rzecz zrównoważonej przyszłości” i konkurs młodych talentów sztuki kamieniarskiej zostały pozytywnie ocenione zarówno przez gości, jak i wystawców. W lipcowym numerze znajdziemy także artykuł „Kamień naturalny do łazienki”, będący pokłosiem mediolańskich targów „Salone del Bagno”, podczas których prezentowano luksusowe wanny i aranżacje pokoi, a właściwie salonów kąpielowych wykonanych z tego ekskluzywnego materiału. W letnim wydaniu „Natursteina”

znalazł się także portret kolejnego mistrza kamieniarskiego. Ulricha Berghoffa – bo nim mowa – dziennikarze odwiedzili w Akwizgranie. Natomiast mistrz kamieniarski Andre Kaiser opowiada o swoich fascynacjach zwierzęcymi czaszkami, rogami. Co więcej, artysta w swoich pracach wyraźnie się na nich wzoruje, tworząc niesamowite i piękne projekty. Z kolei w letnim numerze francuskiego magazynu „Pierreactual” znajdziemy m.in. artykuł „Od stuleci zwróceni ku przyszłości”. Tekst poświęcony jest firmie Motger od setek lat działającej w Perpignan i specjalizującej się w obróbce marmurów. W numerze znajdziemy także artykuł prezentujący losy kamieniołomu Dom-le-Mesnil we francuskich Ardenach. Został on ponownie uruchomiony pod koniec roku 2017 przez dwóch profesjonalistów, Bel– ga Freddy’ego Lapassouse i Francuza Raphaëla Blanjean. (B. L.) 

Jako jedyni w kraju wykonujemy fotografie na porcelanie z rozdzielczością 2400x2400 dpi

Do każdego zdjęcia kolorowego silikon montażowy GRATIS

Jedyna firma w Polsce wykonująca zdjęcia nagrobkowe w oparciu o certyfikowany System Zarządzania Jakością ISO 9001:2015

Firma europejska Nr 1 w Polsce

OPAL Fotoceramika jedyna firma w Polsce wykonująca zdjęcia nagrobkowe w oparciu o System Zarządzania Jakością ISO 9001:2015

Fotoceramika interaktywna

PŁYTY GRANITOWE Z NAJLEPSZYCH KOPALŃ ŚWIATA

NOWY SHOWROOM 2 1000m POWIERZCHNI

PŁYTKI GRANITOWE Absolute Black, Star Galaxy, Star Ruby, Ivory Brown oraz wiele innych NOWE MATERIAŁY w grubościach 5 cm, 6 cm, 7 cm, 8 cm, 10 cm. (Ivory Fantasy , Ivory Chiffon , Ivory Cream)

Zwiększyliśmy ofertę o płyty 2cm i 3cm Crystallato 3cm

ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY

05-320 MROZY

OBOK MIŃSKA MAZOWIECKIEGO

ul.Tartaczna 8 (obok stadionu) www.wgranit.pl

WARSZAWA MROZY

504 046 145 602 459 290

POSIADAMY WŁASNY TRANSPORT

Z KRAJU WYDARZENIA

Pięć sów, którym swą nazwę zawdzięcza Pińczów będzie motywem przewodnim pleneru rzeźbiarskiego, który odbędzie się w tym mieście w dniach 18-22 września 2018 r. Organizatorami pleneru są firma Marmur Płytki i Pińczowskie Samorządowe Centrum Kultury. Patronat nad wydarzeniem objął też Związek Pracodawców Branży Kamieniarskiej. Patronat honorowy objęli natomiast burmistrzowie Pińczowa i Strzegomia. Na plener do Pińczowa przyjadą rzeźbiarze z całej Polski: Klaudia Matusiak, Jerzy Zysk, Rafał Frankiewicz, Grzegorz Kwapisiewicz, Andrzej Kozera, Kamil Kisielewski. Impreza tradycyjnie ma promować słynny, pińczowski wapień. Jednak w tym roku, z uwagi na przypadającą 590 rocznicę lokacji miasta, tematem przewodnim będzie 5 sów, którym to ptakom Pińczów zawdzięcza swoją nazwę. Efekty pleneru zapreR

FOT. ASP WROCŁAW

PIĘĆ SÓW W PIŃCZOWSKIM WAPIENIU

zentowane zostaną 22 września na uroczystym wernisażu. Co więcej rzeźby nie wyjadą z miasta, a zostaną w nim „na zawsze”. Będą bowiem wyeksponowane w różnych jego częściach stając się jego ozdobą. Imprezą łączącą się z plenerem będzie II ognisko kamieniarskie, które zapłonie 21 września na terenie zakładu Marmur Płytki w miejscowości K

Proponujemy najwyższej jakości piły, frezy, wiertła do materiałów ceramicznych typu: Lapitec, Laminam, Dekton i pochodne.

Podłęże. Jak powiedział nam Jacek Łata, jego organizator, termin tego wydarzenia został zsynchronizowany z plenerem, aby spiąć oba wydarzenia. W ubiegłym roku do Pińczowa na I ognisko zjechało około 30 kamieniarzy z całej Polski, a w tym roku w związku z tym, że w tym czasie odbywa się także plener może być ich jeszcze więcej. (B. L.)  M

HALA 7, STOISKO B5

Italdiamant-Poland HED 11500 ul.Dworska 5a, Giżycko tel.: 87 428 57 01, 602 760 968 email: italdipl@pro.onet.pl

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

POLSKI PRODUCENT MASZYN

NOWE PERSPEKTYWY

NOWOCZESNE

MASZYNY ZPU Promasz WiesÅ&#x201A;aw Berezicki ul. Piskorzowska 2, 58 - 250 Pieszyce tel. +48 74 836 52 06 fax +48 74 836 72 02 zpupromasz@zpupromasz.pl www.zpupromasz.pl facebook.com/zpupromasz

Z KRAJU WYDARZENIA

Zakład Obróbki Kamienia s.c. Wołkiewicz uruchomił niedawno nowy showroom o powierzchni 1000 m kw. Nowa hala powstała przy ul. Tartacznej w podwarszawskich Mrozach, gdzie mieści się siedziba firmy. Jak powiedział nam Piotr Wołkiewicz, właściciel firmy, nowa hala została wybudowana od podstaw i służy przede wszystkim do eksponowania cienkich płyt o grubości 2, 3 cm. przeznaczonych, głównie na potrzeby sektora budowlanego. Grube płyty prezentowane są na terenie zakładu. Nowa hala-showroom zo-

stała także wyposażona w suwnicę o udźwigu 5 ton. Zakład Obróbki Kamienia s.c. Wołkiewicz to firma rodzinna działająca na rynku od 1989 roku. Aktualnie w ofercie firmy znajduje się około 200 kolorów kamieni importowanych z kopalni całego świata. Firma oferuje nagrobki, blaty kuchenne, parapety, schody, kominki. Na swoim koncie ma też realizacje wielu pomników, m.in. św. Jana Pawła II w Wołominie, Solidarności w Węgrowie czy pomnik „Nigdy więcej” w Sokołowie Podlaskiem. (o-red) 

VII STRZEGOMSKIE BIENNALE RZEŹBY W lipcu odbywało się „VII Strzegomskie Biennale Rzeźby w Granicie”, którego komisarzem był Grzegorz Niemyjski. Na zakończenie, 5 sierpnia, na strzegomskim Rynku zorganizowano wernisaż. W biennale uczestniczyło 8 artystów: Robert Kaja – ASP Gdańsk, Marcin Nosko – ASP Kraków, Mateusz Wójcik – ASP Warszawa, Norbert Sarnecki – Uniw. Art. Poznań, Grzegorz Niemyjski (komisarz pleneru) – ASP Wrocław, Ewa Solima – ASP Wrocław, Patryk Nieczarowski – ASP Wrocław, Robert Bucek, Uniw. Art. w Ołomuńcu. Organizatorzy nie narzucali arty-

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

stom żadnej tematyki ani motywu przewodniego. Powstałe prace były więc bardzo zróżnicowane, od form abstrakcyjnych do bardziej tradycyjnych. Jedyną cechą wspólną był materiał – strzegomski granit, którego uzupełnieniem mógł być granit czarny i kolorowy. Podczas Biennale odbyły się dwa spotkania. Pierwsze poświęcone było pochodzeniu granitu i historii Strzegomia, działalność fundacji Bazalt, projektowi Alei Rzeźb oraz twórczości miejscowych rzeźbiarzy. Podczas drugiego spotkania artyści prezentowali własny dorobek artystyczny. (B. L.) 

TECHNISTONE DARMOWE DOSTAWY Nadchodzi najgorętszy okres w branży kamieniarskiej. Przygotowując się do tego okresu, kiedy liczy się czas i pieniądze, Technistone ma przyjemność poinformować, iż wychodzi naprzeciw oczekiwaniom swoich aktualnych i przyszłych klientów. Od 1 sierpnia uruchomiony został program dostaw slabów do zakładów kamieniarskich. Po miesiącu prób i pozytywnym oddźwięku ze strony odbiorców płyt (znaczące zwiększenie sprzedaży) ta forma współpracy pozostaje na stałe w ofercie Technistone. Dzięki temu rozwiązaniu Technistone dopełnia ofertę dostępności swoich produktów przez hurtownie partnerskie, swoje magazyny w Polsce, gdzie płyty można odbierać osobiście; kończąc na darmowych dostawach ze swoich magazynów.  (źródło Technistone)

RENOWACJA MOGIŁ POWSTAŃCZYCH Zakończyły się remonty kwater powstańczych batalionów „Zośka”, „Gozdawa”, „Chrobry I”. W tym roku zakończono także całościowy remont kwatery Batalionu „Gustaw – Harnaś”. Aleje kwatery zyskały m.in. nową granitową nawierzchnię, trawniki, ławki. (o-red) 

FOT. ARCHIWUM MAZOWIECKI UW

FOT. ARCHIWUM WOŁKIEWICZ

NOWY SHOWROOM W FIRMIE WOŁKIEWICZ

NEW VISCON RHINO WHITE BLACK Yellow Stone Polska Victor Chakanetsa ul. Polna 1, Chmielów, 27-400 Ostrowiec Św. kom. +48 601 66 85 88 victorchakanetsa@yahoo.com

Obsługa klientów w Polsce: PILLA POLSKA SP. Z O.O. - ul. Cmentarna 1 96-200 Rawa Mazowiecka - tel./fax 46 814 30 23 - pillapolska@pilla.com PILLA s.r.l. - Carrè (VI) Italy - Tel. 0039.0445.890200 - Fax 0039.0445.891988 - info@pilla.com

YLS Trading Limited 49 Sidmouth Avenue TW7 4DR Isleworth, London

E-MAIL : ylstradinguk@gmail.com TEL : +44 7596 670647

Prowadzimy sprzedaż wysyłkową www.pilla.com

Odwiedź nas na nowej stronie

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

OGŁOSZENIA

Syndyk masy upadłości BUDO-STONE Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w Ostrowcu Świętokrzyskim, ul. Boernera 7 (woj. świętokrzyskie) zaprasza do rokowań w zakresie możliwości zakupu nieruchomości zabudowanej: ZAKŁAD OBRÓBKI GRANITU PRZY UL. I. BOERNERA 7 W skład nieruchomości wchodzą: 1. Nieruchomość - obejmująca działki nr 4/117, nr 4/174, nr 20/2, nr 4/20, nr 4/170, nr 4/171, nr 4/112 powierzchni 2.9239 ha zabudowana zintegrowanymi budynkami produkcyjno biurowymi o łącznej powierzchni użytkowej: - powierzchnia produkcyjno magazynowa 4227,63 m² - powierzchnia biurowa 219,00 m² 2. Ruchomości w postaci maszyn i urządzeń do obróbki granitu stanowiące kompletne zaplecze produkcyjne. Działki zapisane w księgach wieczystych: KW nr KI1O/00047973/2, KW nr KI1O/00050558/1 Oferowana cena zorganizowanej części przedsiębiorstwa: 19.074.418,50 zł netto (słownie: dziewiętnaście milionów siedemdziesiąt cztery tysiące czterysta osiemnaście złotych 50/100).

Z przedmiotem oraz warunkami sprzedaży można się zapoznać po umówieniu telefonicznym tel. kom 507 284 908, lub pocztą e-mail (rkrzaczek@wp.pl). Oferty z podaniem ceny należy składać do Biura Syndyka 25-364 Kielce, ul. Wojska Polskiego 7/5

SPRZEDAM

SANDMASTER JUNIOR

Stół automatyczny do piaskowania

Piaskarka ciśnieniowo--bezpyłowa

6 000 zł

5 500 zł

Tel. 509 809 410

brutto

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

brutto

OGŁOSZENIA

S P R Z E DA M D Z I A Ł A J ĄC Ą H U R TO W N I Ę P ŁY T ATUTY: â lokalizacja centralna Polska – okolice Łodzi 15km od autostrady A1, 25 km od autostrady A8 â duża ilość klientów PEŁNA INFRASTRUKTURA: â suwnica bramowa 8T â dok do rozładunków kontenerów widlakiem lub suwnicą â wykwalifikowany personel â teren chroniony 24h â zaplecze socjalne â łatwy dojazd i parking dla TIR-ów â biuro NA TERENIE ZNAJDUJE SIĘ RÓWNIEŻ FUNKCJONUJĄCY ZAKŁAD OBRÓBKI KAMIENIA.

TEL. 601 348 711, 608 665 039 NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Z KRAJU FIRMY KAMIENIARSKIE

Duży krok w przyszłość Po wybudowaniu centrum dystrybucyjnego w Wocławach koło Gdańska i wprowadzeniu nowoczesnego komputerowego systemu zarządzania magazynami firma Rogala wykonała kolejny krok w rozwoju. Zakład produkcyjny w Przyłęku koło Mielca diametralnie zmienił swoje oblicze. O kulisach tej inwestycji oraz planach na najbliższy okres rozmawiamy z Wojciechem Rogalą, dyrektorem handlowym firmy Rogala.

Czy zakład w Przyłęku musiał już być zmodernizowany? To już trzecia modernizacja zakładu. Tak dla przypomnienia. Zaczynaliśmy dokładnie, a właściwie ojciec zaczynał w tym miejscu swoją działalność od cięcia marmuru. Później, kiedy radykalnie zwiększyło się zapotrzebowanie na granit uruchomiliśmy 4 traki wahadłowe do cięcia tego surowca. Zakład z takim systemem przecierania kamienia funkcjonował do 2017 r. Wtedy wszystkie traki zostały zdemontowane i sprzedane na... złom.

FOT. ARCHIWUM NK

W jaki sposób przecieraliście przez rok sprowadzane przez was bloki? Nie przecieraliśmy. To znaczy nie przecieraliśmy w Przyłęku, zlecaliśmy te prace na zewnątrz. W tym czasie przygotowywaliśmy się gruntownie do zmiany. Proszę nie zapominać, że ta inwestycja przewróciła niemal do góry nogami funkcjonowanie zakładu. Przeszliśmy przecież z technologii z lat 90. ubiegłego wieku do najnowszych rozwiązań technologicznych. Musiała, więc być bardzo dokładnie przemyślana i przeprowadzona. Myślę, że pierwsze rozmowy, ustalenia dotyczące tej inwestycji rozpoczęliśmy już w 2015 roku. Tak wcześnie? To moim zdaniem normalne. Dzięki temu przeprowadziliśmy wszystko sprawnie i bez żadnych wpadek. Dłuższy czas dał nam także możliwość podpatrzenia jak w innych zakładach pracują traki, którymi się interesowaliśmy. Wielokrotnie podczas swoich podróży rozmawiałem z kamieniarzami o plusach i minusach wybranych przez nich rozwiązań. Dla mnie to były bardzo ważne rozmowy.

rek z jeszcze bogatszą listą modeli. Moim zdaniem w grę wchodzą tylko włoskie firmy, a to już mocno zawęża listę. Od początku wiedzieliśmy także, że szukamy traków, gwarantujących używanie linki o średnicy 6, 3 mm – a to kolejna cecha zawężająca wybór. Oczywiście bardzo istotne była wydajność, serwis i oczywiście cena itp.

W efekcie wybór padł na najnowszej generacji traki wielolinowe Jupiter GS 220 firmy Pedrini. Jeden umożliwia cięcie 48 linami, drugi 16 linami, a trzeci to monolinka GS 210 do paserowania bloków. Są najlepsze? Dla nas był to wybór optymalny. Na tę decyzję złożyło się szereg czynników. Po pierwsze oferta traków nie jest wcale taka duża jakby się niektórym wydawało – to nie samochody, kiedy do wyboru mamy kilkanaście ma-

Dlaczego cięcie linką 6,3 mm jest dla pana tak ważne? Nasza firma przeciera w 99 % ekskluzywny materiał importowany – taka jest filozofia działania naszej firmy. Jak to się ma do cięcia linką 6,3 mm? To proste. W przypadku przecierania drogich materiałów w dodatku na cienkie płyty (2, 3 cm) cienka linka się po prostu opłaca, ponieważ z uwagi na mniejszy rzaz umożliwia uzyskanie większej liczby płyt z bloku, nieco wyższa cena przetarcia metra

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Z KRAJU

) Do zakładu w Przyłęku trafiają do przetarcia wszystkie bloki sprwadzane do Polski przez firmę Rogala.

Co oprócz uruchomienia trzech traków zmieniło się w firmie? Traki są kręgosłupem tych zmian, jednak oprócz nich przybyło wiele innych rozwiązań. Nie bez kozery powiedziałem wcześniej, że ta inwestycja przewróciła nasz zakład produkcyjny do góry nogami. Po pierwsze pod nowe traki musieliśmy przebudować halę. Dostawca precyzyjnie określił, w którym miejscu coś dobudować, gdzie podnieść mury itp. Wylaliśmy też nową posadzkę. Musieliśmy też dołożyć drugą suwnicę. 5-tonową suwnicę dostarczyła i zamontowała firma Dźwig Tech. To było konieczne ponieważ, zwiększenie mocy przerobowych traków oznacza znaczne zwiększenie operacji z płytami, tak, że jedna suwnica nie wystarczała. Po trzecie uruchomiliśmy nowoczesną oczyszczalnię wody technologicznej dostosowaną do nowych rozwiązań.

;

W zakładzie od trzech miesięcy pracują dwa najnowszej generacji traki linowe Pedriniego.

Po wypolerowaniu każdy slab automatycznie transportowany jest w miejsce magazynowania.

FOT. ARCHIWUM NK (3)

kwadratowego płyty nie jest tu, więc aż tak istotna. Natomiast decyzja wyboru traka 48-linowego związana jest z tym, że importujemy duże bloki – największe, jakie można przetransportować samochodami z portu do Przyłęku. W związku z tym, wybraliśmy trak, który umożliwia za jednym razem przecięcie nawet największych importowanych przez nas bloków. Kupiliśmy dwa traki, bo takie rozwiązanie jest po prostu bezpieczniejsze. W razie przestoju jednego – to tylko urządzenia, które mogą przecież ulec awarii – drugi wciąż pracuje. Składając w całość wszystkie nasze wymagania okazało się, że traki Pedriniego spełniają je najlepiej. Rozważając tę inwestycję cały czas wiedzieliśmy, że musimy zrobić duży krok do przodu. Jestem przekonany, że za 5-10 lat wszyscy będą ciąć linami 6,3 mm. Dzięki tej inwestycji nasza firma przejście na cieńszą linkę będzie miała już za sobą.

NOWY KAMIENIARZ 5 (105) / 2018

Z KRAJU

) Traki wielolinowe serii Jupiter GS 220 zostały kupione m.in. z uwagi na możliwość cięcia linką o średnicy 6, 3 mm.

Jak przebiegał montaż i uruchomienie? Bez problemów. Przedstawicielem Pedriniego na Polskę jest firma TGR Tomasza Rogali i to on odpowiadał za terminowość dostaw i prac. Sam montaż trwał około 2 miesięcy, co też moim zdaniem jest bardzo dobrym czasem. Teraz po około 3 miesiącach prac, mogę powiedzieć, że wszystko bardzo dobrze funkcjonuje. Oczywiście w fazie rozruchu technologicznego zawsze pojawiają się jakieś niespodziewane sprawy, żartobliwie nazywam je „chorobami wieku niemowlęcego”, tu coś trzeba było uszczelnić, tu dokręcić, ale to normalne przy tak dużych inwestycjach. Czy inwestycja w Przyłęku zmieniła także system dystrybucji? Nie. Od kilku lat bazujemy na naszym własnym, sprawdzonym systemie dystrybucji. Nasze najnowsze centrum dystrybucji w Wocławach ma przecież dopiero 6 lat, jeszcze „młodszy” jest system oprogramowania do wspólnej gospodarki magazynowej. W strukturze firmy znajdują się, więc cztery lokalizacje: Przyłęk, gdzie mamy siedzibę główną, zakład obróbczy i dużą ekspozycję (trafia tu cały import z południa Europy) , magazyny w Pińczowie i Warszawie oraz wspomniane wcześniej Wocławy, gdzie trafia wszystko, co przypływa do nas statkami.

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Naszym atutem jest dostępność „od ręki” bardzo bogatej oferty płyt w różnym wykończeniu – ok. 200 kolorów kamienia z całego świata, płytek i oryginalnych wyrobów gotowych. Od kilku lat współpracujemy też z firmą Technistone. Oferta dostępna jest ze zdjęciami on line, co bardzo ułatwia prace. Jednak zmian i to poważnych należy się spodziewać To prawda. Na razie jest trochę za wcześnie, aby mówić o szczegółach. To będzie duża inwestycja, większa od tej, którą zrealizowaliśmy w Przyłęku. Do końca tego roku będzie już wszystko wiadomo, mam tu na myśli stronę formalno-prawną. Jeśli tę część przygotowań uda się zamknąć w tym roku, sama budowa potrwa kolejne pół roku. 

;

W zakładzie w Przyłęku działa wielogłowicowa polerka Barsanti Macchine

W ramach inwestycji zamontowano nowy system oczyszczania wody.

FOT. ARCHIWUM NK (3)

W Przyłęku pracowała także linia do płomieniowania. Została zlikwidowana? Nie, gruntownie ją zmodernizowaliśmy. We współpracy z firmą pana Zygmunta Kalinowskiego nasza stara linia zyskała nowe życie Zgodnie z naszymi potrzebami została też doposażona w system do szczotkowania. Zmodernizowany został też system rozładunku pozwalający odkładać płyty na magazyn albo na zewnątrz do transportu na samochody.

PEDRINI GS220

Będzie nam miło się z Państwem spotkać

Traki wielolinowe od 16 do 80 lin o średnicy 5,3mm - 6,3mm- 7,3mm

PRUSSIANI STAR PLUS

Piła mostowa CNC z 5 osiami interpolowanymi i manipulatorem podciśnieniowym (przyssawki). Zwarta, kompaktowa konstrukcja monoblokowa z pełnymi możliwościami CNC i CAD-CAM. MASZYNA ŁATWA W OBSŁUDZE

CMG FLOTTER

PANTONE 429 U

PANTONE 180 U

Boczkarka stworzona do polerowania nagrobków: do 10/12 głowic pionowych Ø150 i po 3 fazy góra / dół

TGR spółka z o.o. ul. Wałbrzyska 38, 58-160 Świebodzice, tel. 74 666 66 54, e-mail: info@tgr.pl

TECHNOLOGIA POLSKIE ZŁOŻA

WD GRANIT JAN KOWALSKI



ul. Ks. Kraszewskiego 2, 18-300 Zambrów



ul. Kraszewskiego 2, 18-300 Zambrów



tel. +48 00035987



tel. +48 00035987

 jan.kowalski@wdgranit.pl

 www.wdgranit.pl

Słowa kluczowe: Blaty kuchenne i łazienkowe, parapety, posadzki, schody, kominki, elewacje, kotwy, marmur, piaskowiec.

WPIS PROMOCYJNY Dane teleadresowe, 100 znaków na słowa kluczowe, przekierowanie na stronę www ﬁrmy, aktywne pole e-mail CENA: 89,- PLN/rok

WD GRANIT JAN KOWALSKI 

ul. Kraszewskiego 2, 18-300 Zambrów



tel. +48 00035987

WD GRANIT

 jan.kowalski@wdgranit.pl  www.wdgranit.pl Słowa kluczowe: Blaty kuchenne i łazienkowe, parapety, posadzki, schody, kominki, elewacje, płytki, kotwy, marmur, granit, piaskowiec, trawertyn, onyks, konglomerat, aglomarmur, łupek, otoczaki, grys, kamień naturalny. Opis ﬁrmy: Firma działa w Polsce od 1994 roku. Posiada własne kopalnie marmuru w 10 krajach Europy, w tym w Polsce. Specjalizujemy się w masowej produkcji marmurowych elementów wyposażenia wnętrz. Dostarczamy również bloki i płyty. W celu lepszej współpracy z naszymi klientami ﬁrma zatrudnia 10 przedstawicieli handlowych i pięciu techników służących swą pomocą w sytuacjach awaryjnych. Gwarantujemy szybką dostawę zamówienia.

WPIS ROZSZERZONY Opis firmy, logotyp, 200 znaków na słowa klucze, 400 znaków na opis firmy, przekierowanie na stronę www firmy, aktywne pole e-mail WYŻSZA POZYCJA W WYSZUKIWARCE (w stosunku do wpisu „podstawowego”) CENA: 289,- PLN/rok Cena za dodanie więcej niż jednego wpisu (każdego następnego) dla firm posiadających odziały, punkty dystrybucyjne i filie. - WPIS PROMOCYJNY - 69 PLN / rok - WPIS PODSTAWOWY - 89,- PLN / rok - WPIS ROZSZEŻONY - 189,- PLN /rok NOWY KAMIENIARZ 4 (103) / 2018 32 PREMIUM - WPIS - 229,- PLN / rok

Słowa kluczowe: Blaty kuchenne i łazienkowe, parapety, posadzki, schody, kominki, elewacje, kotwy, marmur, piaskowiec. Opis ﬁrmy: Firma działa w Polsce od 1994 roku. Posiada własne kopalnie marmuru w 10 krajach Europy, w tym w Polsce. Specjalizujemy się w masowej produkcji marmurowych elementów wyposażenia wnętrz. Dostarczamy również bloki i płyty.

WPIS PODSTAWOWY Opis firmy, 100 znaków na słowa klucze, 200 znaków na opis firmy, przekierowanie na stronę www firmy, aktywne pole e-mail WYŻSZA POZYCJA W WYSZUKIWARCE (w stosunku do wpisu „promocyjnego”) CENA: 189,- PLN/rok

WD GRANIT JAN KOWALSKI 

ul. Kraszewskiego 2, 18-300 Zambrów



tel. +48 00035987

WD GRANIT

WPIS PREMIUM Opis firmy, logotyp, 200 znaków na słowa klucze, 400 znaków na opis firmy, przekierowanie na stronę www firmy, aktywne pole e-mail WYŻSZA POZYCJA W WYSZUKIWARCE (w stosunku do wpisu „rozszeżonego”) CENA: 339,- PLN/rok

TECHNOLOGIA

Wydawca:

BAZA DANYCH KAMIENIARSTWA 2018-2019

NAJLEPSZA REKLAMA

DLA TWOJEJ FIRMY W CAŁYM INTERNECIE! •

najniższy koszt dotarcia do klientów z Twojej okolicy i nie tylko •

wykorzystująca doświadczenie marketingowe redakcji Nowego Kamieniarza •

umieszczona na trzech witrynach

Zamówienia

•

promowana w Google i na Facebooku •

dostępna na urządzeniach moblinych •

opłata roczna, bez żadnych dodatkowych kosztów

Oferta ważna do 31.07.2018 Widoki firm na reklamie przykładowe, mogą nieznacznie się różnić od rzeczywistych. *Podane ceny netto.

NOWY KAMIENIARZ 4 (103) / 2018

Z KRAJU FIRMY KAMIENIARSKIE

Nie boimy się nowych wyzwań Alkam pod pańskim przewodnictwem działa od kilkunastu lat. Jednak wcześniej w tym miejscu zakład kamieniarski prowadził pana ojciec? To prawda. Firmę w 1995 r. stworzył mój ojciec. W latach 90-tych był to zakład kamieniarski, w którym od najmłodszych lat pracowałem ze swoim ojcem. Zajmowaliśmy się głównie produkcją i montażem nagrobków. Byliśmy jedną z pierwszych firm w naszym regionie. Nie byliśmy wprawdzie mocno usprzętowieni, ale mieliśmy ogromny potencjał i serce, które przekładaliśmy w każdy nagrobek. To były trudne czasy, ponieważ technologia obróbki kamienia nie była tak rozwinięta jak obecnie. Ojciec przekazał mi ogromną wiedzę, doświadczenie oraz umiejętności, które pozwoliły mi, po jego śmierci w 2002 roku, na zbudowanie własnej marki. Jakie były początki formy Alkam? Obecnie mam ponad 20-to letnie doświadczenie, natomiast początki były bardzo ciężkie, zwłaszcza dla 19-to letniego chłopaka. Jednak wiedziałem, że nie mogłem zawieść ojca, zaprzepaścić tego, co ciężką pracą udało mu się zdobyć. Postanowiłem utrzymać rodzinną firmę. Przez kilka lat pracowałem po szesnaście godzin, zdobywałem kontakty, doświadczenie, odwiedzałem targi branżowe, po czym zdecydowałem się na ściągnięcie pierwszych dwóch

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

FOT. ARCHIWUM ALKAM

Firma Alkam to przykład dynamicznego rozwoju z małej, rodzinnej firmy w dynamiczne przedsiębiorstwo operujące, na coraz szerszym rynku. O firmie Alkam i planach jej rozwoju z właścicielem Albertem Bielakiem rozmawia Bogdan Lewicki.

kontenerów z Chin. Niestety towar okazał się wadliwy. Na szczęście, dzięki zdobytym wcześniej umiejętnościom przerobiłem materiał i odzyskałem zainwestowane środki. Nie poddałem się jednak i spróbowałem współpracy z inną firmą z Chin, która otworzyła mi „bramę do sukcesu“. Wtedy narodził się Alkam. Zaufaliśmy sobie nawzajem i otrzymałem warunki sprzyjające rozwojowi. Sprowadzałem nagrobki i płyty przez kilka lat, lecz rynek stawał się bardziej wymagający i potrzebował kamienia lepszej jakości, płyt ciętych w Polsce, a przede wszystkim czystych, nieepoksydowanych, o które było

bardzo ciężko. Postanowiłem, więc zainwestować w traki linowe oraz inne maszyny, które pozwoliłyby mi na taką produkcję. Jakim parkiem maszynowym dysponuje obecnie Alkam? Obecnie posiadamy 5 traków linowych firmy Promasz, linię polerską firmy Breton, automaty polerskie, które umożliwiają wycięcie i wyszlifowanie każdej grubości płyty, według życzenia klienta. Chcąc zwiększyć wyniki, w przyszłym roku planuję zakup traka 20-sto linowego oraz linii do płomieniowania, co pozwoli na rozszerzenie działalności

BEZPOŚREDNI IMPORTER GRANITU Albert Bielak

TWOJA EKIPA DO

ZADAŃ

SPECJALNYCH

Ceny brutto!

SKŁAD: Niezdów 208, 24-300 Opole Lubelskie, Biuro: +48 531 889 002, Albert: +48 722 271 965, kontakt@alkam.info www.alkam.info

Z KRAJU

w sektorze budowlanym. Jesteśmy również w trakcie przygotowań do budowy hali o powierzchni ok. 600 m kw., która będzie pełniła funkcję całorocznego magazynu i miejsca do załadunku. Od nowego sezonu otwieramy również punkt sprzedażowy w centrum Polski, by najbardziej oddaleni klienci mieli łatwiejszy dostęp do naszych materiałów.

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

: Alkam przeciera bloki trakami linowymi firmy Promasz, a w planach są zakupy traka 20-linowego.

) Linia polerska firmy Breton zapewnia obróbkę wszystkich płyt produkowanych przez Alkam. FOT. ARCHIWUM ALKAM (2)

W czym specjalizuje się Alkam? Główną specjalnością firmy jest cięcie, polerowanie i sprzedaż płyt. Naszymi odbiorcami slabów są: hurtownie płyt, zakłady kamieniarskie i firmy budowlane. Na stanie magazynowym posiadamy szeroką gamę granitów, którą wciąż wzbogacamy. Dysponujemy też własnym transportem – zarówno do rozwożenia bloków i płyt jak i nagrobków. Produkujemy i montujemy wcześniej wspomniane nagrobki, z których nie chcemy rezygnować, a wręcz przeciwnie. Już w tym momencie poszerzamy naszą ofertę o bardzo wysokiej jakości gotowe nagrobki z Indii. Mając na uwadze indywidualne zamówienia, nie tylko nasze, ale też naszych odbiorców wzbogacamy nasz park maszynowy o piłę CNC. Osobiście jeżdżę do kopalni na całym świecie, sam wybieram i zamawiam towar, sam przeprowadzam inspekcje kontroli jakości bloków. Jest to dla mnie priorytet, dlatego zawsze chcę, by materiał był luksusowy. Specjalnością Alkam-u jest czarny granit, najwyższej jakości i w najlepszej cenie. Cały asortyment importujemy sami. Główne kierunki to: Indie, Brazylia, RPA, Angola, Finlandia, Ukraina, Chiny, Francja – wszystko bezpośrednio z kopalni. W pracę w firmie zaangażowani są również moi pracownicy – bo jak wiadomo firma to nie tylko szef i księgowa. Kierownik produkcji, nadzoruje pracę zespołu zajmujacego się obróbką kamieni, za sprawy administracyjne i handlowe odpowiedzialny jest pracownik biurowy. Trzy osoby zajmuje się załadunkiem – oni decy-

dują czy towar spełnia odpowiednie normy jakości. Trzy kolejne osoby to ekipa montażowa nagrobków. Nowy sezon to dla nas nowe miejsca pracy, dlatego poszukujemy przedstawicieli handlowych. Co obecnie cieszy się największym powodzeniem na rynku? Największym powodzeniem na rynku cieszy się mój ulubiony czarny kamień. Osobiście jestem w nim zakochany. Można powiedzieć, że to moje oczko w głowie. Klienci przyzwyczaili nas do standardowych grubości 5cm, 6cm, jednak rynek stawia nam coraz większe wyzwania, mówię tu o coraz bardziej cieszących się popularnością płytach 10 cm, 17 cm a nawet 20 cm. W tym momencie stanowią one dużą część realizowa-

nych przez nas zamówień. Spowodowane jest to nową modą na design nagrobków. Obecne wzory tworzone przez projektantów, cechują się prostota i monumentalizmem. Alkam wciąż się rozwija. jak plany ma pan na najbliższy okres? Alkam wciąż się rozwija, mamy wiele planów i marzeń do zrealizowania. Głównym celem oczywiście jest i będzie blok, płyta i nagrobki. Chcę robić to, co kocham i to, co mam we krwi tylko coraz lepiej, lepszymi maszynami. Wciąż się uczę i udoskonalam w tym kierunku. Oprócz wspomnianych inwestycji wchodzimy silnym krokiem w budowlankę, chcąc również zminimalizować odpady będziemy tworzyć różnego rodzaju kruszywo. 

HISTORIA TECHNIKA Wacław Chrząszczewski

Barwałd – początki kamieniarki płytowej Po zaliczeniu 80 lat przychodzi czas na wspomnienia i zalecenia dla następców. Może wspomnienia projektanta wielu zakładów obróbki kamienia pomogą tym, którzy zaczynają działać w tej branży.

(

FOT. ARCHIWUM AUTORA

Zdjęcie prawie kompletnego zakładu obróbczego z oczyszczalnią ścieków – na świeżym powietrzu (!). Widoczne obrabiarki: (od lewej) szlifierka do płaszczyzn, nowy 15 piłowy trak diamentowy firmy BM, trak 1 piłowy ALPE, zbiorniki oczyszczalni, piła 1600 programowana oraz piła 2x800 mm w obudowie. Stan z czerwca 2007 r.

a początku 2004 r., jako specjalista krakowskiego zespołu rzeczoznawców Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Materiałów Budowlanych zostałem poproszony o ocenę bloków wydobywanych w kamieniołomie piaskowca Barwałd. Ekspertyza miała zostać sporządzona pod kątem możliwości ich wykorzystania, jako materiału kamieniarskiego. Byłem zaskoczony, gdyż w obiegu kamieniarskim piaskowiec ten był znany głównie jako materiał hydrotechniczny, stosowany m.in. przy budowie pobliskiej zapory w Świnnej Porębie. Wyjazd do Barwałdu potwierdził

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

opinię o podstawowej produkcji kamienia hydrotechnicznego ze stosowaniem dynamicznych metod urabiania. Jednak podczas odpalania ładunków z masy kamienia łamanego często wyodrębniały się regularne bloki o objętości od kilku do kilkunastu metrów sześciennych. To powodowało istotny problem dla zakładu: dzielenie bloków przed ich podaniem do kruszarki było pracochłonne i wymagało dodatkowych urządzeń transportowych o większym udźwigu. Ponadto stanowiło utrudnienie w procesie wydobycia podstawowej masy kamienia hydrotechnicznego.

Wydobyte bloki wyglądały „normalnie”, jednak sposób ich uzyskiwania mógł spowodować wewnętrzne naprężenia lub uszkodzenia w strukturze. A tego obawiałem się najbardziej, jako „patriota kamieniarki płytowej”. Zaproponowałem wykonanie prób cięcia kilku bloków na płytki o grubości 1 cm, na linii obróbczej w zakładzie Gran Mar Co, (który oddałem do użytku kilka lat wcześniej). Propozycja została przyjęta i kilka bloków pojechało do Nowej Rudy. Już pierwsze informacje telefoniczne z trakowni zwiększyły nadzieję zwolenników płytowego Barwałdu. Nastroje osiągnęły apogeum, gdy

HISTORIA

do Barwałdu dotarło kilkadziesiąt metrów kwadratowych płytek 40 x 40 x 1 cm i kilka płyt o większej grubości. Jasnopopielaty, drobnoziarnisty piaskowiec prezentował się znakomicie i natychmiast został wykorzystany we wstępnej akcji reklamowej. Istotnymi okazały się informacje o zachowaniu się cienkich płytek podczas cięcia, załadunku i transportu. Odpad był minimalny.

bloki granitowe STRATEGICZNE DECYZJE Kalkulacje i analizy wykazały, że wydobyty materiał skalny po przerobieniu na elementy płytowe jest kilkanaście razy wartościowszy od kamienia hydrotechnicznego. Obserwacje otrzymanych elementów płytowych FRANCJA oraz wyniki badań fizyko-mechanicznych wykonanych TARN drobne i grube ziarno w laboratoriach Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie pozwoliły na podjęcie TARN strategicznych ciemny i royaldecyzji. Rozpoczęły się przygotowania do uruchomienia produkcji kaKANADA mieniarskiej. W złożu wydzielono strefy bloczne, wokół których wykluczonoCAMBRIAN stosowanieblack materiałów wybuchowych. Uprzednio wydobyte bloki zostały sprzedane. INDIE

POCZĄTKI ZAKŁADU PŁYTOWEGO Uruchomienie produkcji płytowych elementów z piaPREMIUM skowca wymagało podjęcia istotnych zmianBLACK w prowaABSOLUTE dzeniu zakładu nastawionego na produkcję kamienia hydrotechnicznego. Na obrzeżu kamieniołomu wyodrębniono, w miaręBRAZYLIA równy teren o powierzchni kilku hektarów, ograniczony z jednej strony składowiskiem odpadu, z drugiej jarem niewielkiego cieku. Na tej powierzchni YELLOW postanowiono zlokalizować obiekty nowego zakładu. CARACAS W tym rejonie ustawiono kontenerową stację trafo, zasilającą obiekty istniejącego zakładu produkcji kruszyw, z rezerwą mocy dla projektowanego zakładu obróbczego. VERDE Po wybraniu lokalizacji z uwzględnieniem warunków UBATUBA dostawy energii, wody i odprowadzenia ścieków kolejnym stał się wybór technologii (piłowa czy tarczowa). Rozpoczęły się poszukiwania możliwie taniego wyposażenia. Pierwsze próby z zakupem wyjątkowo taniego ROSA traka piłowego nie udały się. TUPIN Na szczęście branżowymi kanałami otrzymaliśmy informację, że w RFN – konkretnie w Bawarii – ogłosił upadłość średniej wielkości zakład obróbki kamienia, dysponujący wyposażeniem, które mogło pasować do naszej produkcji. Krótki wypad w rejon Würtzburga potwierdził te informacje. Ceny (poniżej 20%) cen rynkowych oraz stan wybranych urządzeń spełniały warunki inwestora. W oznaczonym terminie przed halę obróbczą zajechał polski TIR. Na szczęście wytypowane przez nas urządzeBLO DOS KI z tonia znajdowały się w zasięgu suwnicy pomostowej TĘPN E W PO RCIE rowiskiem wychodzącym na miejsce postoju TIR-a. Mimo SZC ZECI N uzgodnień z właścicielem – mechaników umówionych do demontażu maszyn naHanna placu nie było. W efekcie trzech KONTAKT: Mickiewicz panów w „cywilnych ubraniach” zabrało się do odkręcatel.: +33 662 96 39 54, mail: hm.tarngranit@orange.fr nia i wycinania śrub montażowych. Suwnica pomostowa

NOWY KAMIENIARZ (95) 2017 NOWY NOWYKAMIENIARZ KAMIENIARZ 234(94) (96)///2017 2017 NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

53 59 33 39

HISTORIA

sterowana z mocno zużytej wędki dała nam sporo emocji przy załadunku długich i ciężkich elementów (do 5 T). Do dziś nie wiem, w jaki sposób trzem, niespecjalistom udało się załadować w ciągu niecałych 8 godzin, 14-to metrowego TIR-a. Podstawową zdobyczą tego wyjazdu był diamentowy trak dzielący umożliwiający rozcinanie bloków o długości do 200 cm i wysokości 150 cm. TRUDNE POCZĄTKI Przywieziony z Niemiec trak – używany, ale sprawny – domagał się szybkiego zainstalowania. Wykonałem projekt technologiczny przyszłego zakładu. Na wolnej powierzchni na obrzeżu kamieniołomu wytyczono obrys hali z lokalizacją traka. W oczekiwaniu na pozwolenie na budowę w tym miejscu wykonano fundament traka (w tym okresie fundament pod urządzenie nie był traktowany, jako obiekt budowlany). Niezbędny do uruchomienia traka zbiornik sedymentacyjny oczyszczalni został na wszelki wypadek ustawiony na płytach drogowych.

: Zespół diamentowego traka dzielącego ALPE (na fundamencie) oraz zbiornik oczyszczalni (na płytach drogowych). )

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Nowy 15 piłowy trak diamentowy włoskiej firmy BM zakupiony w ramach zysków firmy za produkcję płyt i elementów z piaskowca.

) Zakład w Barwałdzie w efektownym opakowaniu z łukowych elementów stalowych. Zdjęcie wykonane w lipcu 2008 r.

) Nowy trak 15-piłowy już wewnątrz hali łukowej. Z lewej strony zbiornik oczyszczalni technologicznej.

FOT. ARCHIWUM AUTORA (4)

BARWAŁD THE END Zdjęcia z okresu uruchamiania zakładu w Barwałdzie zrobiłem w 2007 i 2008 r., ostatnie w lipcu. Tak się złożyło, że prawie dokładnie dziesięć lat później (lipiec 2018) ponownie znalazłem się na tym terenie i odnalazłem miejsca, z których te zdjęcie wykonałem. Stało się to dzięki uprzejmości Tomasza Kasprzyka – prezesa spółki Kamieniołom Barwałd z.o.o, który osobiście brał udział w powstaniu zakładu obróbki. Pierwsze wrażenie: po dziesięciu latach bardzo powiększyło się wyrobisko i zniknęło wiele skupisk bloków nadających się do obróbki. Mnie interesował głównie zakład obróbki kamienia, z którym wiązało się wiele wyżej opisanych wspomnień. Ku mojemu zdziwieniu rozpoznali mnie pracownicy, z którymi budowaliśmy zakład przeszło 10 lat temu. W ich otoczeniu znalazła się nowa pani inżynier, świeżo „upieczona” absolwentka AGH (zdjęcie na dole strony). Z panią Kają zrobiliśmy przegląd części technologicznej, która nie zmieniła się od „moich” czasów. Jak się okazało praktycznie zakończył swą działalność 1-piłowy trak dzielący. Miał do tego prawo po kilkunastu latach pracy w Barwałdzie i chyba nie krótszym okresie pracy w RFN. Trak 15-piłowy działa poprawnie – kłopoty są tylko z doborem segmentów. W ciągu miesiąca przecina przeciętnie 4-6 bloków. Jakość cięcia dobra. Wielkość produkcji zależy od ilości i wielkości zamówień, częściowo od wydobycia własnych bloków. Moje wrażenie: obróbka kamienia jest dla Spółki tematem kłopotliwym w stosunku do produkcji kamienia hydraulicznego i kruszyw budowlanych. Dla poprawy sytuacji surowcowej zakupiono kamieniołom piaskowca BRENNA, czyli zmiana barwy firmowej z popielatej na bardziej zielonkawą. Wszystkiego najlepszego na nowym etapie rozwoju. 

SPRZEDAŻ PŁYT Marikana, Impala, Bonacord, Szwed, Orion, Vanga, Gneys, Labrador, Kuru Grey, Viscount White, Olivia Green, Kuppam Green, Tarn, Tołkowski, Verde Bahia, Bohus Red, Bohus Grey, Aurora, Azul Noche

W OFERCIE RÓWNIEŻ Premium Black (5 cm, 6 cm), Kashmir Gold (3 cm, 5 cm, 6 cm), Star Gate (5 cm, 6 cm)

HURTOWA SPRZEDAŻ NAGROBKÓW Z CHIN

NOWE MODELE

ŚWIAT KAMIENIA nr 114

KAMIEŃ NATURALNY HISTORIA

Kamieniołom w Wiśniówce

Jak przed wojną próbowano zatrzymać jego budowę.

sytuacji przemysłowego przerobu kamienia, stosowania materiału o określonym gatunku, pożądanej jakości, i wskazanym źródle pochodzenia, kamieniołom jest normalnym, jednakże starannie wybranym, miejscem użytkowanym przez przemysł. A jak było wiele lat temu – np. przed II wojną światową? Wówczas kamieniołomy dopiero stawały się „żyłą złota” dla ich właścicieli, lecz nie na dzisiejszą skalę. Społeczeństwo miało raczej niewielką świadomość na temat kamieniołomów – że są to miejsca, gdzie wykuwa się, lub wysadza kamienie, przewozi na stację kolejową i transportuje dalej. Jednak już wówczas pojawiały się twierdzenia, że te miejsca mogą zniszczyć środowisko, zagrozić krajobrazowi, z którego korzystają nie tylko zwykli turyści, ale ludzie wielcy, zasłużeni dla kultury. Zajrzyjmy więc w Góry Świętokrzyskie, barwnie przedstawiane przez czasopismo „Ziemia” z roku 1936…

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Paweł Okoński

Społeczeństwo miało raczej niewielką świadomość na temat kamieniołomów – że są to miejsca, gdzie wykuwa się, lub wysadza kamienie, przewozi na stację kolejową i transportuje dalej. Jednak już wówczas pojawiały się twierdzenia, że te miejsca mogą zniszczyć środowisko, zagrozić krajobrazowi, z którego korzystają nie tylko zwykli turyści, ale ludzie wielcy, zasłużeni dla kultury.

ULUBIONE MIEJSCE ŻEROMSKIEGO W artykule „W obronie przełomu Lubrzanki w Górach Świętokrzyskich”, czytamy o przełomie Nidy w Mąchocicach, zwanym przełomem Lubrzanki, gdzie „liczne kamecznice, zawalone olbrzymiemi złomami kwarcytu i ukryte w gęstwie bujnej roślinności, potęgują jeszcze bardziej wrażenie górskich właściwości terenu. Podobnie i sama Lubrzanka, torując sobie drogę poprzez liczne złomy kwarcytów tu i ówdzie spiętrzonych, tworzących zapory i progi, sprawia

wrażenie dzikiego potoku górskiego”. Zresztą wyraźne zdjęcia dużego formatu – szerokości całej strony gazety – pozwalają podziwiać „wielkie głazy kwarcytu łysogórskiego wieku kambryjskiego” między górą Kamień i górą Dąbrówką – widok sprzed osiemdziesięciu ponad lat utrwalony w kadrze Jana Czarnockiego (patrz notka str. 44). W tych rejonach swoje młode lata spędził Stefan Żeromski, i z myślą o nim Komitet Ochrony Puszczy Jodłowej domagał się zalesienia

KAMIEŃ NATURALNY

Góry Radostowej, co miałoby być „największym pomnikiem pamięci Żeromskiego, a na pewno też spełnieniem jego gorących pragnień”. Ale na przeszkodzie ekologów, jak byśmy ich dziś nazwali stało istnienie właśnie ciekawego kamieniołomu. Oto „przedsiębiorstwo prywatne w porozumieniu z właścicielem terenu zawarło już kontrakt dla eksploatacji kwarcytu. W tym celu na pewnej przestrzeni ponad przełomem wycięty został las, na razie w granicach projektowanego kamieniołomu”. Dalsze kroki dotyczące uruchomienia kamieniołomu rozbijają się o kwestie finansowe związane z budową bazy – baraków, dróg transportu wydobytego surowca itp. Autor artykułu, Jan Czarnocki, przywołuje obecność kamieniołomu w sąsiednich Mąchocicach, (która „nie jest obojętna z punktu widzenia ochrony terenu”!) – tu także przedsiębiorca podjął się wydobywania kamienia mimo braku komunikacji, oddalenia od stacji koleR

jowej i – jak przypuszcza autor – niewysokiej jakości wydobywanych tu bloków skalnych, nadających się jego zdaniem raczej do produkcji tłucznia. Ale – ten kamieniołom funkcjonuje, zatem uruchomienie następnego w miejscu kojarzonym z Żeromskim, tam, gdzie już wykryto złoża, jest więc pomysłem realnym. Chociaż „otwarcie kamieniołomu w sąsiedztwie na wielką skalę rozbudowanych kamieniołomów państwowych, położonych w zachodniem przedłużeniu pasma Łysogórskiego, w górze Wiśniówce Wielkiej i Małej pod Zagnańskiem, jest niedorzecznością, zważywszy, że kamieniołomy te, uruchomione kosztem 6 miljonów złotych i połączone specjalną bocznicą ze stacją kolejową w Zagnańsku, a więc inwestowane w sposób fachowy i jak najbardziej celowy, walczą jednak stale z trudnościami i dalekie są od ostatecznej stabilizacji tej dziedziny przemysłu górniczego na terenie Gór Świętokrzyskich. K

Zakładanie nowego kamieniołomu w warunkach bez porównania gorszych, poza jak najgorszemi skutkami niewłaściwej konkurencji godzi w interes istniejącego już, i celowo pracującego ośrodka pracy, tembardziej, że projektowany kamieniołom w żadnym razie nie przyczyni się do wniesienia nowych wartości, gdyż i materiał skalny w Mąchocicach jest pod każdym względem identyczny z materiałem na Wiśniówce”. TYLKO Z CHĘCI ZYSKU Zdaniem autora artykułu, nowy kamieniołom ma być otwarty tylko z chęci zysku, niefachowości i łatwowierności powołanych do pracy ludzi. Praca górnicza – dowodzi autor – w Polsce jest kojarzona przeważnie z prostą koncepcyjnie robotą, do której potrzebna jest tylko łopata i dobry oskard, „a nadewszystko naiwność nabywcy, kupującego surowiec najczęściej dla jego taniości, a nie jakości”. Zatem tutejszy kamieniołom M

KOLOR-GRANIT S.C. Krzysztof Trybuszek (tel. 501 215 200), Leszek Trybuszek (tel. 601 223 497) ul. Armii Krajowej 53, 58-150 Strzegom Oferujemy płyty polerowane, płomieniowane, surowe. Grubości od 3cm. Płyty budowlane/ chodnikowe - różne grubości (płomień)

STRZEGOM (Żbik) KAPUŚCIŃSKI BIANCO PEARL KOŚMIN TOŁKOWSKI SILVER GREY CREMA JULIA SZWED UKRAIŃSKI Zapraszamy do współpracy!

USŁUGA CIĘCIA LINKAMI 50 zł/m2 NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

REPRODUKCJE ARCHIWUM AUTORA

KAMIEŃ NATURALNY

Fragment przełómu Lubrzanki z widokiem na zalesione lasem mieszanym zboczegóry Dąbrówki, w obrębie którego ma powstać kamieniołom kwarcytu łysogórskiego

Fragment stromego zbocza góry Dąbrówki z odsłonięciami skałek kwarcytu wysokogórskiego w tak zwanej „grabinie” objętej terenem projektowanych kamieniołomów.

będzie – jak przypuszcza „Ziemia”, jednym z „licznych najczęściej efemerycznych przedsiębiorstw kopalnianych na terenie Gór Świętokrzyskich, których błyskotliwe poczynania uwiecznione zostały zniszczeniem terenów najczęściej zalesionych i ruiną >kapitalistów< finansujących tego rodzaju przedsiębiorstwa”. Możemy podarować sobie dalsze wywody Jana Czarnockiego, który udowadnia konieczność zachowania tego terenu dla turystów i narciarzy, i uchronienia go przed wydobyciem kamienia. Warto jednak skorzystać z jego opisu, ciekawego dla miłośników kamienia. Oto „rozbudowa kamieniołomu w Mąchocicach, z uwagi na właściwości terenu, nie będzie mogła ograniczyć się do pewnej tylko przestrzeni, lecz obejmie całe zbocze w miejscach najdogodniejszego podejścia do wychodni skał kwarcytowych, które w postaci grzędy biegną poprzez szczyt Dąbrówki i tworzą strome urwisko w grabowym zagajniku ponad przełomem i niżej położoną drogą. Dla odprowadzenia surowca, siłą rzeczy będzie musiała być użyta malownicza droga biegnąca u podnóża stromościennego zbocza. Minimalna ilość koniecznych inwestycji przygotowawczych, jak np. niwelacja, tarasowanie, ogołocenie z roślinności i inne zabiegi przyczynią się radykalnie do zmiany istniejącego stanu naturalnego, stanowiącego przecież główny urok i czar doliny Lubrzanki”. Autor namawia do „zaniechania projektu uruchomienia kamieniołomu w Mąchocicach”. Warto jednak przypomnieć jego argument adresowany do przemysłowców, obliczających rentowność przedsięwzięcia: „produkcja kostki brukarskiej w kamieniołomach państwowych w Zagnańsku wynosi zaledwie 1 do 1,5 % ogólnej masy eksploatowanej. Pochodzi to stąd, że kwarcyt łysogórski przy bardzo znacznej twardości jest silnie spękany i z tego względu w ogólnej swej masie nie nadaje się do wyrobu kostki. Do tego celu stosowane są tylko jego partje o wykształceniu płytowem. Te jednak występują nieregularnie i w znikomym tylko stosunku do całej masy. Jeśli chodzi o Mąchocice, to występujący w nich kwarcyt tego samego wieku (środkowy kambr), jak zresz-

tą na całej przestrzeni pasma Łysogórskiego, nie odbiega zupełnie swemi cechami litologicznemi od skał tego typu na Wiśniówce i w innych częściach pasma Łysogórskiego. Usiłowania zmierzające do wyłącznego stosowania kwarcytu łysogórskiego do wyrobu kostki brukarskiej, podejmowane w różnych punktach pasma Łysogórskiego wszędzie zawiodły. Eksploatacja tego surowca mogłaby okazać się rentowną bez względu na warunki komunikacyjne, tylko w tym razie, o ile produkcja kostki wyniosłaby 50 do 60% całej masy; taki stosunek możliwy jest do uzyskania jedynie w skałach krystalicznych, np. w bazaltach, andezytach, granitach itd”. Dziś w Wiśniówce funkcjonuje kopalnia kruszywa łamanego, od 2010 r. należąca do spółki akcyjnej Eurovia Polska, posiadającej w sumie siedem kopalń kruszyw. Ciekawostką z tego terenu jest też nieczynny kamieniołom, zalany wodą, a nazywany „Zielonką” lub „Szmaragdową Doliną”, w którym woda przybiera niekiedy szmaragdowy odcień. To miejsce, ze względu na kolor i czystość wody jest niekiedy porównywane z jeziorami alpejskimi”. 

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Jan Czarnocki (ur. 24 maja 1889, zm. 16 grudnia 1951) – polski geolog. W latach 1910–1913 studiował geologię na Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie, a w 1913 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Wybuch wojny w 1914 i śmierć ojca przeszkodziły mu w powrocie do Lwowa i w formalnym zakończeniu studiów. W latach 1916–1919 Czarnocki był zatrudniony jako asystent u prof. Jana Lewińskiego w Zakładzie Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Równocześnie, pracował w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa jako Kierownik Pracowni Geologicznej. Umieścił tam też swoje zbiory geologiczne z Gór Świętokrzyskich. W 1919 wraz ze zbiorami i biblioteką pracowni wszedł w skład nowo tworzonego Państwowego Instytutu Geologicznego. Jego zbiory zapoczątkowały utworzenie Muzeum Geologicznego Instytutu. W PIG pracował jako geolog terenowy i kustosz Muzeum, a od 1937 roku jako kierownik Grupy Świętokrzyskiej. Od 1938 była zastępcą dyrektora PIG, a w latach 1947–1951 jego dyrektorem. Wydał ponad sto publikacji poświęconych głównie Górom Świętokrzyskim.

TECHNOLOGIE TEKST SPONSOROWANY

STONE 2018 Spotkanie branży kamieniarskiej i architektonicznej.

armonijne współdziałanie branży kamieniarskiej i architektonicznej było podstawą projektowania od wieków. Jednak w ostatnich latach jeszcze bardziej widoczne staje się przenikanie się potrzeb profesjonalistów obu tych branży w rzeczywistości biznesowej. Ta obserwacja dała początek nowemu kierunkowi rozwoju targom branży kamieniarskiej STONE odbywających się co roku na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich. Od samego początku targi branży kamieniarskiej STONE adresowane są do wszystkich, dla których kamień jest podstawą lub częścią działalności – kamieniarzy i przedstawicieli branży budowlanej, architektów i projektantów. Jednak począwszy od tegorocznej edycji – odbywającej się w dniach 14-17 listopada 2018 r. – większy akcent położony zostanie na spójne współdziałanie branży kamieniarskiej i architektonicznej. – Powstanie wielu wybitnych projektów architektonicznych bez współpracy biur projektowych z branżą kamieniarską nie byłoby możliwe – mówi Robert Mieldziuk, dyrektor projektu. – Elementy wykonane z naturalnego kamienia od zawsze były niezwykle istotną częścią, często nawet najważniejszą, wspaniałej architektury. Wykorzystanie kamienia w projekcie sprawia, że staje ponadczasowy. Realizując tegoroczną edycję targów STONE, chcemy uwypuklić istotność współpracy branży kamieniarskiej i architektonicznej, a ich przedstawicielom umożliwić nawiązanie bliższych relacji biznesowych. Taki cel przyświecał organizatorom targów branży kamieniarskiej STONE przy układaniu tegorocznego programu wydarzeń. Choć wciąż jeszcze trwają prace nad jego finalną wersją, już teraz widać, że największe znaczenie odegra w nim spotkanie profesjonalistów kamieniarstwa i architektury. Jednym z kluczowych wydarzeń odbywających się na targach będzie Arena STONE – platforma skierowana do profesjonalistów branży kamieniarskiej, architektów, projektantów i właścicieli biur projektowych. Pierwszego dnia Arena STONE swoje wystąpienia przedstawią eksperci branży z Włoch i Niemiec: mistrz kompozycji mozaikowych, Gulio Menossi, uznany projektant wykonujący realizacje w kamieniu, Raffaello Galiotto i redaktor naczelny portalu branżowego Stone-Ideas.com, Peter Becker. Ten ostatni opowie o najnowszych trendach i rozwiązaniach stosowanych we współczesnej architek-

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

turze bazującej na wykorzystaniu kamienia. Drugiego dnia Arena STONE odbędą się panele dyskusyjne z udziałem polskich i światowych projektantów z biur projektowych realizujących jedne z najbardziej znanych budowli w Polsce. Organizatorzy obiecują, że wkrótce ujawnią ich nazwiska. Trzeci dzień poświęcony będzie szerokiemu spektrum zastosowań, jakie w architekturze, budownictwie i przy wykańczaniu wnętrz znajduje szkło. Ponadto, zwiedzający, którzy wybiorą się na poznańskie Targi Branży Kamieniarskiej STONE, znajdą tu inspirujące ekspozycje kamienia naturalnego, specjalistycznego sprzętu do cięcia i obróbki kamienia, a także chemii do czyszczenia oraz konserwacji kamiennych powierzchni. Będą mieli również okazję, by obejrzeć wystawę prac przygotowanych w czasie kolejnej edycji Międzynarodowego Sympozjum Rzeźby w Kamieniu „Continuum”. W tym roku ekspozycja będzie jeszcze rozleglejsza niż w rok temu. W tym samym czasie odbędą się komplementarne w stosunku do targów STONE wydarzenia: Targi Funeralne MEMENTO Poznań im. Wojciecha Krawczyka i Targi Branży Szklarskiej GLASS. – Wielu wiodących producentów i dystrybutorów maszyn ma w ofercie, przykładowo, zarówno urządzenia do obróbki kamienia, jak i szkła. Tradycyjna już obecność na targach specjalistów z tych trzech branży, umożliwi wystawcom jeszcze większy zwrot z tej marketingowej inwestycji – podkreśla Robert Mieldziuk. Więcej informacji o targach na www.STONE.mtp.pl. 

Kontakt dla mediów: Joanna Janowicz, e-mail: joanna.janowicz@mtp.pl, tel. 691 030 372

Dołącz do kluczowego wydarzenia w branży kamieniarskiej!

W tym samym czasie:

Targi Marmomacc 2018 Verona 26-29.09.2018 Pawilon 5 Stoisko C5

Zapraszamy!

SPECJALISTYCZNE ROZWIĄZANIA OBRÓBKI MATERIAŁÓW ŁĄCZĄCE INNOWACJE I TECHNOLOGIE

3/4/5/6 osiowe maszyny CNC

5 osiowe piły mostowe CNC

Maszyny do cięcia strumieniem wody - Waterjet

Zaawansowane rozwiązania technlogiczne zastosowane w maszynach CMS gwarantują znakomite rezultaty w obróbce marmuru, granitu i spieków. Systemy projektowe, opracowywane przez wyspecjalizowane studia inżynieryjne, znajdują zastosowanie w wielu branżach przemysłu i służą optymalizacji procesów produkcyjnych.

www.cms.it

Mach Plus Robert Walczak info@machplus.pl www.machplus.pl

ZE ŚWIATA WYDARZENIA

FOT. FACEBOOK.COM/YORKMINSTER.ORG

KUP ZABYTKOWY MUR... ON LINE

22 sierpnia br. odbyła się internetowa aukcja, podczas której można było kupić fragmenty historycznych murów katedry York Minster, położonej w Yorku, w hrabstwie North Yorkshire w Anglii. York Minster to jedna z największych katedr gotyckich w Europie Północnej. Fragmenty kilkusetletnich zabytków sztuki kamieniarskiej wystawione na aukcje, odspojono z budowli podczas prac konserwatorskich katedry. Nowością tegorocznej aukcji była możliwość licytowania on line. Na sprzedaż zostało wystawionych 140 kawałków średniowiecznego kamienia katedralnego. Wiele z nich, to elementy pochodzące nawet z XIV w. inne są fragmentami, które wmontowywano później, np. 10 elementów tworzących razem XVIII wieczny szczyt. Pieniądze

pozyskane z aukcji zostaną wykorzystane do sfinansowania bieżących prac konserwatorskich w katedrze. Internetowa aukcja odbyła się, jako finalne wydarzenie czterodniowych obchodów rzemiosła kamieniarskiego Stone Carving Festival. Podczas tego festiwalu ponad 70 kamieniarzy przez dwa dni, pracowało nad tematem "Wszystkie stworzenia wielkie i małe". W wydarzeniu uczestniczyli kamieniarze z tak odległych miejsc jak: Indie, Islandia, Norwegia i Cypr oraz oczywiście Wielkiej Brytanii. Natomiast w ramach dni otwartych odwiedzający mogli obejrzeć pracujących w katedrze rzemieślników i dowiedzieć się, jak naprawiają, odnawiają i chronią zabytkowe mury York Minstry. (o-red)  (źródło: www.yorkminster.org)

SILKAR/AKDO Z TURCJI TNIE I WYGINA KAMIEŃ AkdoLAM, to innowacyjny materiał z kamieniem w roli głównej. Nie jest on jednak konkurentem dla marmuru, ale raczej innowacyjnym materiałem z zupełnie nowym zakresem możliwości. Najnowszy projekt z tej serii nosi nazwę „YinYang". Został opracowany przez studentów kierunków projektowych i złożony w konkursie organizowanym przez Targi Marmuru w Izmirze, podczas których zdobył jedną z nagród. „YinYang" zaprojektowany przez Mert Taş, został wykonany z dwóch rodzajach marmuru: ciemnego i jasnego. Kamienie pocięte na cienkie, długie na 2,4 m paski, zostały ułożone na trójwymiarowym podłożu z włókna szklanego. Jak to się dzieje, że kamień, podatny wszak na pękanie (jeśli paski byłyby zbyt cienkie i zbyt wygięte) nie pęka? Sprawia to żywica utrzymująca materiał razem. Oczywiście, aby poradzić sobie z tak wrażliwym materiałem potrzeba specjalnego know-how, m.in. innowacyjnej technologii gięcia w ściśle określonych temperaturach. Jak wyjaśnia Aşkın Çağatay, menedżer ds. marketingu w firmie Akdo prace na tą technologią trwają już ponad 4 lata, a oni ciągle się uczą. Wpisując poniższy adres w Internecie można obejrzeć filmik z powstawania YingYang: https://www.youtube.com/watch?v=mWlcQLQYTKc. (o-red)  (źródło www.stone-ideas.com)

Niemal wszystkie (97%) z 85 zakładów kamieniarskich, które wzięły udział w badaniu przeprowadzonym przez Federalne Stowarzyszenie Niemieckich Kamieniarzy (BIV), dobrze oceniają swoją sytuację biznesową. Większość zanotowała wzrost sprzedaży. Niemieckie firmy kamieniarskie z optymizmem patrzą także w przyszłość. 92,7%. spodziewa się utrzymującej się dobrej sytuacji

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

biznesowej z rosnącą (27,7%) lub stałą (56,6%) sprzedażą. Jak wynika z ankiety 14,5% firm chce zatrudniać pracowników, a 77,1% utrzymać zatrudnienie na dotychczasowym poziomie. O zwolnieniach myśli tylko 8,4% firm. Niemal połowa chce w nadchodzących miesiącach zainwestować w sprzęt. Raport można znaleźć na stronie www.bivsteinmetz. de. (o-red) 

FOT. AKDO.COM

NIEMIECCY KAMIENIARZE OPTYMISTAMI

ZWYCIĘZCA W KONKURSIE STENPRISET 2017!

SKARSTAD RÖD BOHUS, Kungsbacka Torg

KURU Grey

TRANAS Classic

BLOKI GRANITOWE HALLINDENS GRANIT AB Stenbrottet Skarstad 501, 454 92 Brastad Tel +46(0)523 411 55 info@hallindensgranit.se HALLINDENS GRANIT AB 1. SVENSTORPSkarstad Hallandia 501, 2. BRASTAD Bohus Stenbrottet 454 92Red Brastad Tel +46(0)523 411 55 info@hallindensgranit.se STEN 1703.indd 5

3. TOSSENE Grey Bohus 4. BLUE Pearl 5. SKARSTAD Red Bohus 6. MOHEDA Swedish Black 7. BROBERG Red Bohus

1. SVENSTORP Hallandia 2. BRASTAD Red Bohus 3. TOSSENE Grey Bohus 4. BLUE Pearl 5. SKARSTAD Red Bohus

Hallindens Granit_Moheda.indd 1

PRZEDSTAWICIEL NA POLSKĘ: 2017-10-10 ARTUR SOBIERAJ 6. TRANÅS Original 7. BROBERG Red Bohus +48 609 919 007 2017-06-15 artur@hallindensgranit.se

11:24

10:43

ZE ŚWIATA TEKST SPONSOROWANY

Dialog wody z kamieniem Marmomac – Werona 26-29 września 2018

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

FOT. ARCHIWUM MARMOMAC

oda będzie elementem animacji The Italian Stone Theatre, czyli hali poświęconej doskonałości włoskiego kamienia naturalnego. To wydarzenie staje się już tradycją targów kamieniarskich Marmomac w Weronie. Nie mogło go więc zabraknąć także w tegorocznej edycji przypadającej na 26-29 września 2018 r. Tematem tegorocznej edycji The Italian Stone Theatre jest „Woda i kamień”. Woda o płynnej naturze skłania do estetyczno-percepcyjnego w dialogu ze stojącym w kontrze, będącym synonimem solidności kamieniem naturalnym. Dialog ów, to starożytne powinowactwo między dwoma przeciwnymi stanami skupienia materii – stałym i płynnym – zawsze wzajemnie na siebie oddziałującym. Wszak skały też mogą być w stanie płynnym, przechodząc w stan stały, by wreszcie zostać „przemienione” przez człowieka w niezwykłą architekturę, której licznymi przykładami zasypuje nas historia. Niekończące się funkcjonalne i formalne możliwości, jakie daje kamień, aby modelować przestrzeń, budynki i wyposażenie obiektów, towarzyszących codziennemu życiu przez tysiące lat, zostały dziś ponownie przedstawione w ulepszonej formie – wszystko za sprawą dostępności nowych maszyn do obróbki kamienia i twórczej intuicji architektów, projektantów i artystów. Ta satysfakcjonująca więź między cieczą i ciałem stałym będzie opowiedziana w Marmomac poprzez specjalną konfigurację hali 1: duży obszar wodny określi przestrzeń, wokół której zostaną ustawione wystawy dotyczące architektury i sztuki. Będą one połączone ze sobą „wodnymi drogami” łączącymi różnorodne i innowacyjne projekty opracowane specjalnie na 53. edycję Marmomac. Jak zwykle towarzyszyć temu będzie The Ristorante d'Autore (impreza dla smakoszy, której nie można przegapić podczas wystawy). W ramach tego wydarzenia zaplanowano m.in: • wystawę Liquido, Solido, Litico, kurator: Raffaello Galiotto (będziemy go mogli zobaczyć i posłuchać podczas poznańskich targów Stone 2018). Wystawa skupiona będzie na promowaniu nowych pomysłów utalentowanych projektantów, mebli i akcesoriów do łazienek, saun, łaźni termalnych i spa. • Architetture per l'acqua, kurator Vincenzo Pavan. Trzy firmy będą współpracować z prestiżowymi architektami, aby opracować projekty, w których tematem okładzin fa-

: Praca z pracowni Gumdesign, którą zobaczymy w The Italian Stone Theatre.

sad i odblaskowych elementów architektonicznych będą duże pomieszczenia z wodą w hali 1. • Marka i kamień wyselekcjonowane przez Giorgio Canale i oparte na koncepcji Danilo Di Michele. Jest to wystawa, która obejmie wysokiej klasy marki meblarskie włączające do swoich projektów kamień. • Percorsi d'Arte wyreżyserowany przez Raffaello Galiotto to przestrzenie w hali 1 poświęcone wodzie. Zostaną one wzbogacone o ścieżki artystyczne, na których „spotkamy” prace międzynarodowych artystów z doświadczeniem w przetwarzaniu kamienia naturalnego na centrach obróbczych CNC. • Ristorante d'Autore, której kuratorem jest ADI Delegazione Veneto i Trentino Alto Adige, to z kolei projekt mający podkreślać wodę, jako naturalny element wyposażenia restauracji. • American Bar z kuratorem Giorgio Canale. To projekt wystawy, podczas której goście mogą zrobić sobie przerwę przy filiżance dobrej kawy, kieliszku wina lub kosztując Marmito, oficjalny koktajl Marmomac. The Italian Stone Theatre to przykład zaangażowania w ramach jednej wystawy dwóch sektorów: firm zajmujących się obróbką kamienia i firm produkujących maszyny i technologie. Wszystko po to, by zademonstrować możliwości i zdolność przekształcania projektów w prototypowe i unikatowe dzieła. 

GRANITEX Wiesław Trybuszek

SPRZEDAŻ PŁYT

USŁUGI CIĘCIA LINKAMI

Granitex ul. Armii Krajowej 55 58-150 Strzegom

GRANICZNA STRZEGOM IMPALA KURU TOKOWSKI ELITA I WIELE INNYCH

Wiesław: 601 933 423 Anna: 697 966 530 granitex@autograf.pl

ZE ŚWIATA TARGI

Wszyscy, którzy odwiedzali już targi w Weronie wiedzą, że poruszanie się po labiryncie stoisk może być stresujące, a do firmy, której szukamy nie zawsze dojdziemy jak po przysłowiowym sznurku.

Polscy wystawcy:

KAMIEŃ & DESIGN MARBLE, STONE & DESIGN HALA 6 / 8 / 9 / 10 / 11/ 12

NOWY KAMIENIARZ S.C. Arena, stoisko 54 www.nowykamieniarz.pl

o Taxi ervice

BLOKI UNPROCESSED STONE AREA

A / B / C / D / AVENUE

MASZYNY I URZĄDZENIA MACHINERY & EQUIPMENT

ante urant

HALA 2 / 3 / 4 / 5 / 8 / AREA

ervice

A / AVENUE

G/H

NARZĘDZIA I CHEMIA TOOLS & CHEMICALS

VIA ROVEGGIA HALA 7 / 8

Hall

Area

PALAEXPO

Area

Hall

Area

CENTRO CONGRESSI “EUROPA”

ABRA Hala 2, stoisko A9 www.abra.pl

AVENUE G AVENUE F

AVENUE

AVENUE E

Area

Hall

CENTROSERVIZI “DELLE ERBE”

CENTROSERVIZI / CENTROCONGRESSI “ARENA”

AVENUE

VIALE DELL’INDUSTRIA

Hall

INGRESSO/ ENTRANCE “SAN ZENO”

CENTROSERVIZI “CASTELVECCHIO”

Hall

AVENUE H

CENTROSERVIZI “DEI SIGNORI”

Hall

AVENUE G

Hall

VIA SCOPOLI

Hall

ENTRANCE EODORICO”

Hall

RISTORANTE D’AUTORE / HALL 1 VERONAFIERE OFFICES

Taste the excellence of the Italian Food

INGRESSO/ ENTRANCE “CANGRANDE”

VIALE DEL LAVORO

ALTI TECH Hala 2, stoisko F9 www.altitech.pl

Q-TEQ sp. z o.o. Avenue H, stand 104 www.q-teq.eu

ŚWIAT KAMIENIA S.C. AREA, stoisko 49 www.polishstonemarket.com

LUBAS POLIURETANY Hala 5, stoisko G4 www.poliuterang.pl

TIERA STONES Hala 9, stoisko B1 www.tierastones.com

WKG Sp. z o.o. sp.k. ZOK Hala 12, stoisko B9 www.zok.wkg.pl

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

ZE ŚWIATA

rzypuszczamy, prawdę powiedziawszy jesteśmy tego pewni, że topografia hal i terenów wystawienniczych targów Marmomac nie uległa poważniejszym zmianom. Nasi czytelnicy, którzy odwiedzą Weronę n-ty raz najprawdopodobniej się nie zgubią. Jednak ci, którzy pojawią się tam pierwszy lub drugi raz mogą mieć, przynajmniej na początku pewne problemy z przemieszczaniem się między halami. To szczególnie dla nich pomocna może być specjalna „targowa mapa”, na której umieściliśmy plan sytuacyjny hal oraz wskazaliśmy miejsca, gdzie wystawiają się polskie firmy. Przy okazji warto nadmienić, że w tegorocznej edycji Marmomac swoje stoiska ma aż 8 firm, czyli dwa razy więcej niż przed rokiem. Na naszym „planie Marmomacu” umieściliśmy także dane kontaktowe z numerami telefonów komórkowych polskich przedstawicieli zagranicznych firm, wystawiających się na tegorocznej edycji targów w Weronie. Oczywiście targowych gości i naszych Czytelników zapraszamy na nasze stoisko nr 54, które w tym roku znajdować się będzie w hali SC Arena.

Polscy przedstawiciele: AREA A PELLEGRINI MECCANICA S.P.A. stoisko 13-14 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 22 Grzegorz Gryzło + 48 603 858 604 Łukasz Jekel +48 665 144 200 MARINI QUARRIES GROUP stoisko 3-4 Jerzy Panek tel. +48 502 037 357

AREA C BAGIA STONE GROUP stoisko 1-2 Łukasz Chmiel tel +48 603 779 430

Mariusz Król tel. +48 660 709 909 Błażej Wroński tel. +48 660 709 885

BAGNARA NIKOLAUS S.P.A. stoisko 17 Marcin Frankowski tel +39 335 671 9876

S.C. ARENA BIONDAN S.P.A. stoisko 57 Małgorzata Liebchen tel. +48 608 344 566 KOSMOLUX S.R.L stoisko 57 Małgorzata Liebchen tel. +48 608 344 566

HALA 2 BM stoisko C5-D5 Jolanta Skora tel. +48 606 238 461 Marek Iwen tel. +48 662 332 912 COMANDULLI COSTRUZIONI MECCANICHE S.R.L. stoisko A6-A7-B6-B7 Robert Walczak tel. +48 606 624 354 Sebastian Wolski tel. +48 508 198 669 Mateusz Kopa tel. +48 504 459 978 GASPARI MENOTTI stoisko E5-F3-F4 Konrad Węgrzyn tel. +48 664 061 233

MEC S.R.L. stoisko A3-B3 Zdzisław Nowicki tel. +48 602 705 711 PERISSINOTTO S.P.A. stoisko A4 Jerzy Panek tel. +48 502 037 357 RIGHETTI stoisko C4 Tomasz Rogala tel. +48 601 470 643 SIMEC S.P.A. stoisko C8-C9-D8-D9 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 227 Grzegorz Gryzło tel. + 48 603 858 604 Łukasz Jekel tel. +48 665 144 200 STEINEX S.R.L. stoisko B10 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 227 Grzegorz Gryzło tel. + 48 603 858 604 Łukasz Jekel tel. +48 665 144 200 TERZAGO MACCHINE S.r.l. stoisko E9 Władysław Guzdek tel. +48 606 314 158 WEHA stoisko B2 Jolanta Skora tel. +48 606 238 461 Marek Iwen tel. +48 662 332 912

HALA 3 BREMBANA CMS stoisko B47/B65-C50/C70 Robert Walczak tel. +48 606 624 354 Sebastian Wolski tel. +48 508 198 669 Mateusz Kopa tel. +48 504 459 978 CO.B.A.L.M. S.R.L. stoisko A30/A44-A61/A75

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

ZE ŚWIATA

Jolanta Skora tel. +48 606 238 461 Marek Iwen tel. +48 662 332 912 EMMEDUE DIVISION INDUSTRIE MONTANARI S.R.L stoisko C72/C84-C31/C43 Robert Walczak tel. +48 606 624 354 Sebastian Wolski tel. +48 508 198 669 Mateusz Kopa tel. +48 504 459 978 GMM S.P.A. stoisko B1/B21-C2/C22 Daniel Antosiak tel. +48 604 078 731 Przemysław Nowak tel. +48 603 891 257 GNC MECCANICA STONE & GLASS SYSTEM stoisko A18/A22 Tomasz Rogala tel. +48 601 470 643 PRUSSIANI ENGINEERING S.R.L. stoisko A15/A31-B24/B40 Tomasz Rogala MARMO MECCANICA S.P.A. stoisko B74/B88-B67-B85 Mariusz Chuch tel. + 48 535 107 029

HALA 4 BRETON S.P.A. stoisko A6-A8/C6-C7-C8/B5-C5 Tomasz Kopka tel. +48 668 665 939 BURKHARDT-LÖFFLER BT GMBH stoisko E4 Jolanta Skora tel. +48 606 238 461 Marek Iwen tel. +48 662 332 912 CO.ME.S S.R.L. stoisko E8 Daniel Antosiak tel. +48 604 078 731, Przemysław Nowak tel. +48 603 891 257 FRACCAROLI E BALZAN S.P.A. stoisko E3 Zdzisław Nowicki tel. +48 602 705 711 LASER PRODUCTS EUROPE LTD stoisko G4-G5

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Tomasz Rogala tel. +48 601 470 643 MARMI LAME S.R.L. stoisko G4 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 227 Grzegorz Gryzło + 48 603 858 604 Łukasz Jekel +48 665 144 200 O.C.M.A. S.R.L. stoisko E1 Daniel Antosiak tel. +48 604 078 731 Przemysław Nowak tel. +48 603 891 257 O.M.G.M. S.R.L. - BELLANI stoisko A5 Władysław Guzdek tel. +48 606 314 158 OMNI CUBED EUROPE LTD stoisko G4-G5 Tomasz Rogala tel. +48 601 470 643 PEDRINI S.P.A. stoisko B2-B3-C1-C2-C3 Tomasz Rogala tel. +48 601 470 643 SOCOMAC S.R.L. stoisko A4 Daniel Antosiak tel. +48 604 078 731 Przemysław Nowak tel. +48 603 891 257 T.C. TURRINI CLAUDIO S.R.L. stoisko F7 Konrad Węgrzyn tel. +48 664 061 233

Mariusz Król tel. +48 660 709 909 Błażej Wroński tel. +48 660 709 885 THIBAUT SA stoisko F2-F3-G1-G2-G3 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 227 Grzegorz Gryzło tel. + 48 603 858 604 Łukasz Jekel tel. +48 665 144 200

HALA 5 ACHILLI stoisko C1-C2 Jolanta Skora tel. +48 606 238 461 Marek Iwen tel. +48 662 332 912 C.M.G. MACCHINE S.R.L. stoisko E4 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 227 Grzegorz Gryzło tel. + 48 603 858 604 Łukasz Jekel tel. +48 665 144 200 CIT SERVICE S.R.L. stoisko E9 Władysław Guzdek tel. +48 606 314 158 DONATONI MACCHINE S.R.L. stoisko C6-C7-E6-E7 Konrad Węgrzyn tel. +48 664 061 233 Mariusz Król tel. +48 660 709 909

HALA 2 STOISKO F9

ZE ŚWIATA

HALA 7

Błażej Wroński tel. +48 660 709 885 GHINES GROUP S.R.L. stoisko E3 Daniel Antosiak tel. +48 604 078 731 Przemysław Nowak tel. +48 603 891 257 INTERMAC stoisko C6-C7-E6-E7 Konrad Węgrzyn tel. +48 664 061 233 Mariusz Król tel. +48 660 709 909 Błażej Wroński tel. +48 660 709 885 ITALMECC S.R.L. stoisko E5 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 227 Grzegorz Gryzło tel. + 48 603 858 604 Łukasz Jekel tel. +48 665 144 200 LIFTSTYLE S.R.L. (MANZELLI) stoisko C5 Robert Walczak tel. +48 606 624 354 Sebastian Wolski tel. +48 508 198 669 Mateusz Kopa tel. +48 504 459 978 MAEMA S.R.L. UNIPERSONALE stoisko C3 Daniel Antosiak tel. +48 604 078 731 Przemysław Nowak tel. +48 603 891 257

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

MONTRESOR stoisko C6-C7-E6-E7 Konrad Węgrzyn tel. +48 664 061 233 Mariusz Król tel. +48 660 709 909 Błażej Wroński tel. +48 660 709 885 PRODIM stoisko F6 Konrad Węgrzyn tel. +48 664 061 233 Mariusz Król tel. +48 660 709 909 Błażej Wroński tel. +48 660 709 885 WIRES ENGINEERING stoisko E4 Wojciech Czech tel. +48 605 358 648

HALA 6 BASALTINA stoisko C5 Tomasz Staniszewski tel. +48 601 244 130 GHIRARDI ITALIAN STONE CONTRACTOR stoisko C2 Łukasz Chmiel tel. +48 603 779 430 MV STONES stoisko E1 Łukasz Chmiel tel. +48 603 779 430 MARMI SCALA S.R.L. stoisko E5 Żyluk Dorota tel. +48 508 192 112

ABRA IRIDE S.R.L. stoisko D9 Daniel Antosiak tel. +48 604 078 731 Przemysław Nowak tel. +48 603 891 257 ADI S.R.L. stoisko E6 Robert Walczak tel. +48 606 624 354 Sebastian Wolski tel. +48 508 198 669 Mateusz Kopa tel. +48 504 459 978 AKEMI CHEMISCH TECHNISCHE SPEZIALFABRIK GMBH stoisko E10 Jolanta Skora tel. +48 606 238 461 B-CHEM S.R.L. stoisko C10 Adam Szlassa tel. +48 607 550 580 BOART & WIRE S.R.L. stoisko D10 Daniel Antosiak tel. +48 604 078 731 Przemysław Nowak tel. +48 603 891 257 CO.FI.PLAST S.R.L. stoisko E5 Wojciech Czech tel. +48 605 358 648 DIAMANT BOART stoisko F2 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 227 Grzegorz Gryzło tel. + 48 603 858 604 Łukasz Jekel tel. +48 665 144 200 DIAMOND SERVICE S.R.L. stoisko F4 Daniel Antosiak tel. +48 604 078 731 Przemysław Nowak tel. +48 603 891 257 DIAMUT stoisko C6 Konrad Węgrzyn tel. +48 664 061 233 Mariusz Król tel. +48 660 709 909 Błażej Wroński tel. +48 660 709 885

PONADTO W OFERCIE PŁYTY: African Galaxy Angola Blue (Blue in the Night) Aurora Azul Noche Azul Plata Balmoral Baltic Green Belfast Bohus Grey Bohus Red Brazylia Gold Brąz Królewski Crema Julia

Eagle Blue Eagle Red Giallo Vitoria Gneys Impala Indian Black Kuppam Green Kuru Grey Lablador Angola Lablador Blue Lablador Emerald Lablador Ocean Maricana Oliv Green Orion

Paradiso Star Galaxy Strzelin Szwed Szwed Zielony Tarn Tarn Royal Tołkowski Tundra Vanga Verde Bahia Verde Green Victoria Whie Wiscont White

Zapewniamy transport! MEJA BUGANIUK FIRMA KAMIENIARSKA 57-200 Ząbkowice Śląskie, ul. Cukrownicza 1r tel. 74 8157 857, 601 463 075, 609 787 847, tel. 609 787 846, fax: 74 8100 354 e-mail: meja.buganiuk@neostrada.pl, www.mejabuganiuk.pl

ZE ŚWIATA

DIATEX S.P.A. stoisko E4 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 227 Grzegorz Gryzło tel. + 48 603 858 604 Łukasz Jekel tel. +48 665 144 200 DOCTOR RESIN & CHEMICALS S.R.L. stoisko B8 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 227 Grzegorz Gryzło tel. + 48 603 858 604 Łukasz Jekel tel. +48 665 144 200 D.WIRE S.R.L. STOISKO B3 Tomasz Rogala tel. +48 601 470 643 FEDERCHEMICALS S.R.L. stoisko F8 Daniel Antosiak tel. +48 604 078 731 Przemysław Nowak tel. +48 603 891 257 ITALDIAMANT stoisko B5 Henryk Dębicki tel. +48 602 760 968 KGS DIAMOND INTERNETIONAL stoisko E5 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 227 Grzegorz Gryzło tel. + 48 603 858 604 Łukasz Jekel tel. +48 665 144 200 MARMOELETTROMECCANICA stoisko C3 Andrzej Bukalski tel. +48 601 944 227 Grzegorz Gryzło tel. + 48 603 858 604 Łukasz Jekel tel. +48 665 144 200 NICOLAI DIAMANT S.R.L stoisko D3 Tomasz Rogala tel. +48 601 470 643 TENAX stoisko D4-D5 Zdzisław Nowicki tel. +48 602 705 711

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

HALA 8 TOOLSTAR stoisko C2-C3-1 Marek Iwen tel. +48 662 332 912

Sebastian Gunaydin tel. +48 514 688 832

HALA 11

CARRIERES PLO SAS stoisko D6 Wojciech Czech tel. +48 605 358 648 R.E.D. GRANITI S.P.A. Avenue E stoisko 561 stoisko D15-D16 Jan Boboryk tel. +48 602 529 833

GALRAO stoisko F4 Łukasz Chmiel tel. +48 603 779 430 POLIMAGRA GRANITOS stoisko H2 Łukasz Chmiel tel. +48 603 779 430 RAINBOW STONE stoisko B6 Marcin Masny tel. +48 795 128 057

HALA 10

HALA 12

METAMAR stoisko P1-01 Ewa Orłowska tel. +48 600 902 300

SOLANCIS SOCIEDADE EXPLORADORA PEDREIRAS SA stoisko D3 Łukasz Chmiel tel. +48 603 779 430

HALA 9

HALA 7, STOISKO D10

ZE ŚWIATA TEKST SPONSOROWANY

Xiamen Stone Fair 2019 Organizatorzy Targów w Xiamen zapewniają, że przygotowują przyszłoroczną edycję na jeszcze wyższym poziomie – mają to być targi, które będą niesamowitym doświadczeniem dla współczesnych profesjonalistów branży kamieniarskiej.

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

FOT. ARCHIWUM TARGI XIAMEN

iamen Stone Fair 2019 zachowają swoją dotychczasową skalę, oddając gościom powierzchnię 180 000 m kw. W sumie powstanie 9 300 stoisk, a swoje produkty i usługi zaprezentuje ponad 2000 firm z 56 krajów. Targi obejmą 24 sale wystawowe, które będą podzielone na pięć sektorów: kamień, maszyny i narzędzia, strefa międzynarodowa, strefa zewnętrzna, strefa nowości. Podczas targów w Xiamen swoje pawilony narodowe będą miały takie kraje jak: Włochy, Turcja, Brazylia, Egipt, Hiszpania, Portugalia, Grecja, Indie, Iran, Francja i Pakistan. Już zarejestrowały się także wiodące firmy z Angoli, Omanu, Polski, Niemiec, Dominiki, Filipin, Korei Południowej, USA, Maroka, Nigerii, Tunezji i Ukrainy. Nowi wystawcy będą stanowili 20% wszystkich firm. W przyszłym roku kontynuowane będzie "Stone Infinite - Stone Product Design Show", który miał swój debiut w tym roku. Wydarzenie to ujawnia nieograniczone możliwości zastosowania kamienia i inspiruje przyszłość przemysłu kamieniarskiego. Już w tym roku można było zapoznać się z innowacyjnymi pomysłami na wykorzystanie kamienia przy produkcji mebli, przedmiotów dekoracyjnych, a nawet stworzenia... modnej kurtki z marmuru w proszku. Inną cechą szczególną Stone Infinite jest jej międzynarodowy charakter: pokazywane obiekty pochodziły z całego świata. Organizatorzy zapewniają, że po raz kolejny Targi w Xiamen podkreślą swoje roszczenia, by stać się najważniejszą platformą międzynarodowej wymiany pomysłów na wykorzystanie kamienia. Targi wciąż wzmacniają współpracę z profesjonalnymi stowarzyszeniami i instytutami z każdego zakątka świata. Rokrocznie odwiedzają to miejsce delegacje z prawie 40 krajów. W 2018 r. odwiedziło je 150 319 (więcej o 0,2% w stosunku do 2017 r.) gości. Wśród uczestników są także stowarzyszenia architektów, projektantów wnętrz, stowarzyszenia zarządców nieruchomości, hoteli, architektów krajobrazu, inżynierów budownictwa, itp. Stowarzyszenia zawodowe przy-

gotowują i prowadzą wiele programów marketingowych i edukacyjnych. Duże liczby wizyt i nabywców stymulują rynek, stwarzając wiele nowych możliwości biznesowych. Targi Xiamen to nie tylko wystawa, ale także zapewnienie uczestnikom nieskrępowanego dostępu do informacji, kontaktów i doświadczeń. Światowy Kongres Kamienia – program edukacyjny – stał się obowiązkowym punktem w programie każdego uczestnika. Oczekuje się, że w 2019 r. na ponad 50 forach i wykładach zabierze w nim głos ponad 40 prelegentów z całego świata. Forum Global Master Architects zaprosiło znanego architekta Krisa Yao z Tajwanu, by zinterpretował filozofię architektoniczną "WithIn" i "WithOut". Sekcja Forum Projektów Kamieniarskich przygotowuje trzy fora, podczas których prezentowane będą podejścia do zastosowania kamienia w architekturze i projektowaniu wyrobów z kamienia. Wśród wykładowców pojawią się czołowi eksperci. Coroczne seminaria zorganizują również: Natural Stone Institute, China Stone Material Association i China Chamber of Commerce for Stone Industry, Targi Xiamen Stone stały się najlepszą platformą do odkrywania najnowszego trendu, znajdowania nowych produktów i poznawania nowych klientów na całym świecie. Więcej informacji: www.stonefair.org.cn

ZE ŚWIATA

FOT. ARCHIWUM NK (3)

WYDARZENIA

40 lat Carrières PLO! W tym roku mija okrągła rocznica rozpoczęcia wydobycia granitu Tarn Silverstar.

ej założonej w roku 1978 przez Jean-Pierre'a Plo, znajdującej się na południu Francji firmy, naszym najwierniejszym czytelnikom nie trzeba specjalnie przedstawiać. W ciągu ostatnich kilkunastu lat o jej dokonaniach, budzących respekt (a czasami i zachwyt) realizacjach, pisaliśmy wielokrotnie. Przedsiębiorstwo za sprawą swojego właściciela, jego syna Philippe'a, zarządzającej eksportem Marie-Christine Ducen oraz reprezentującego firmę od roku 1999 przedstawiciela, Wojciecha Czecha bardzo mocno wrosło w krajobraz polskiego kamieniarstwa. Co symptomatyczne, o materiale pochodzącym z firmy, właścicielach oraz kadrze, w trakcie naszej działalności, słyszeliśmy tylko pozytywne opinie. A to sytuacja bardzo rzadka... Należąca do rodziny Plo kopal-

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Należąca do rodziny Plo kopalnia, to na dzień dzisiejszy największe złoże granitu blocznego w całej Francji. Aktualnie wydobywanych jest tam ok. 25.000 m kw. kamienia, co stanowi aż 25% wydobycia granitu kraju nad Sekwaną. nia, to aktualnie największe złoże granitu blocznego w całej Francji. W chwili obecnej wydobywanych jest tam ok. 25.000 m kw. kamienia, co stanowi 25% wydobycia granitu kraju nad Sekwaną. Do największych i najbardziej prestiżowych realizacji,

w których wykorzystano wydobywany w kopani granit – Tarn Silverstar możemy zaliczyć: główny, najbardziej prestiżowy, bulwar Paryża - Champs Elysees (Pola Elizejskie), lotniska w Dusseldorfie, Frankfurcie n/Menem, Monachium i Tuluzie, monumentalny Pomnik Ofiar Tsunami w Londynie i opisywany przez nas, budynek liceum, ulokowany w znajdującym się na południu Francji Serignan (NK 7 /78/ 2014). A to wszystko dzięki temu, że 40 lat temu, lekarz medycyny, który odziedziczył po ojcu działkę, postanowił, że od tej pory, będzie zajmował się wydobyciem granitu. Prawdziwie hollywoodzki scenariusz... 29 czerwca bieżącego roku, w mieszczącej się nieopodal Castres (Saint Salvy de la Balme, departament Tarn) kopalni, miały miejsce, trwające

lat

WYDOBYWAMY BLOKI JUŻ OD

CARRIÈRES PLO

Bloki granitowe

HALA 9, STOISKO D6

TARN SILVERSTAR

Zamówienia i logistyka „ATRIUM” P.U.H Wojciech Czech tel. kom. 605 358 648

e-mail: wojtek@czech.pl

www.czech.pl

od rana do nocy uroczystości związane z jubileuszem firmy. Na świętowanie zaproszono klientów z całej Europy. Wśród stu kilkudzięsięcioosobowej rzeszy gości, znalazła się też zwarta, klikunastoosobowa, grupa z Polski. Impreza rozpoczęła się drugim śniadaniem i lunchem, który zorganizowano na terenie kopalni. Wielu z kamieniarzy pojawiło się na kopalni jeszcze wcześniej, tak aby dokonać wyboru bloków. Główne obchody jubileuszu przewidziane zostały na wieczór. Na terenie kopalni zaaranżowano elegancką restaurację, która na bieżąco serwowała gościom wykwintne smakołyki oraz scenę, która w pierwszej części posłużyła włodarzom do złożenia podziękowań, a na której później ulokowała się grupa muzyczna, której zadaniem (jak się okazało skutecznie) było umilenie gościom czasu. Głównymi atrakcjami wieczoru był występ Noriko Hiraty i multimedialny pokaz. Noriko, córka jednego z dystrybutorów bloków firmy Carrières PLO w Japonii, ubrana w swój strój narodowy, zaczarowała publiczność grą na koto, tradycyjnym japońskim instrumencie. Uzupełnieniem muzycznych wrażeń był bajeczny pokaz multimedialny światło-dźwięk, dla którego scenerię stanowił teren całej kopalni. Tak więc jak zwykle, wszystko było na najwyższym poziomie. Gratulujemy! 

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

FOT. ARCHIWUM NK (6)

ZE ŚWIATA

JAKAR

KAMBET II Radom

KAMBET II Radom Krzysztof Staniszewski tel.: 601356804

JAKAR

WrocÅ&#x201A;aw Jakub Karykowski tel.: 664437573

ARCHITEKTURA

Oldskulowy Pałac Kultury i Nauki cz. I

FOT. ARCHIWUM AUTORKI

Elżbieta Tołkanowicz

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

ARCHITEKTURA

FOT. ARCHIWUM AUTORKI

Przy budowało PKiN pracowało ok. 3500–5000 robotników z ZSRR i 4000 robotników polskich.

) Ozdobny medalion nad jednym z wejść z orłem jeszcze bez korony.

Pod koniec czerwca br. rozpoczęły się prace związane z czyszczeniem Tarasu Widokowego na 30. piętrze PKiN (obok pierwsze efekty prac). Przywracanie blasku kamiennym powierzchniom obiektu odbywa się z wykorzystaniem metody hydrodynamicznej, z użyciem gorącej pary. Natomiast do dokładniejszego czyszczenia zastosowano metodę mgły wodnej ze ścierniwem. Dzięki tym zabiegom elewacja z powrotem nabiera swojego oryginalnego, kremowym koloru. Pod uderzeniami gorącej pary znikają też szpecące graffiti. Ekipa budowlana uzupełnia także liczne ubytki w kamiennych okładzinach. Wymieniane są też blaszane parapety, które zastępowane są nowymi, wykonanymi z piaskowca. Wyremontowano już również sufit. Koszt prac remontowych to ok. 680 tysięcy złotych. Roboty wykonuje wyłonione w przetargu konsorcjum firm, którego liderem jest krakowska spółka Renovatorium. Planowany termin zakończenia renowacji to połowa września br.

FOT. ARCHIWUM PKIN

PAŁAC JAKI JEST... Pałac jaki jest, każdy widzi – kolos mający 237 m wysokości, 46 kondygnacji, o elewacji przeładowanej ozdobami – najbardziej reprezentatywny przykład socrealistycznej, monumentalnej architektury. Nie jest oryginalny, ponieważ projektanci inspirowali się moskiewskimi wieżowcami nazywanymi Siedmioma Siostrami, a te z kolei wzorowane były na amerykańskich wysokościowcach w stylu art deco (nowojorski Empire State Building). Na początku lat pięćdziesiątych podobne stylowo budowle powstały w Pradze, Bukareszcie i Rydze. Są jednak niższe i zlokalizowane poza ścisłym centrum. W Warszawie ten monument sowieckiej władzy stanął przy głównych ulicach Śródmieścia. Aby przygotować plac budowy i drogi transportu trzeba było odgruzować cały teren,

FOT. WIKIPEDIA

ałac Kultury i Nauki należy do kategorii prezentów nietrafionych. Jego forma architektoniczna, najdelikatniej określana jako kontrowersyjna, nie spodobała się obdarowanym mieszkańcom stolicy. Jednak to nie forma była głównym powodem szczególnej niechęci, lecz darczyńca, którym oficjalnie był „naród radziecki”, a w rzeczywistości Józef Wissarionowicz Stalin (jego imię nosił Pałac w dniu inauguracji). To on zadecydował o postawieniu tej sowieckiej pieczęci w samym centrum Warszawy. Przez prawie trzydzieści lat, jakie upłynęły od upadku PRL, zastanawiano się czy gmach wyburzyć, przysłonić, czy zostawić w spokoju. Nawet po 2007 roku, kiedy decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Warszawie, uzyskał status zabytku, a tym samym objęty został ochroną prawną, nie zakończyły się dyskusje o dalszych losach nietrafionego prezentu. Również w bieżącym roku pojawiły się wypowiedzi polityków na temat potrzeby ostatecznej likwidacji tej sowieckiej pamiątki. Wydaje się jednak, że już nikt tych opinii nie bierze na poważnie.

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

ARCHITEKTURA

BUDOWA W 3 LATA? Zgodnie z międzyrządową umową, podpisaną 5 kwietnia 1952 r., budowa i wyposażenie pałacu miało być sfinansowane przez stronę radziecką. Prace przewidziano na 2,5-3 lata. Większość materiałów miała być sprowadzona z ZSRR, radziecki miał być sprzęt, robotnicy i inżynierowie. Do zadań Polaków należało przygotowanie terenu budowy, wykonanie wszyst-

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

(

FOT. WIKIPEDIA / PAWEŁ MM

Oprócz nazwisk Marx, Engels, Lenin na „księdze” było nazwisko Stalina, Usunięto je podczas odwilży gomułkowskiej.

- No cóż, owszem – miał powiedzieć 2 lipca 1951 r. Józef Sigalin, naczelny architekt Warszawy. Oprowadzał akurat po mieście ministra spraw zagranicznych ZSRR Wiaczesława Mołotowa, gdy ten zapytał: – A jak byście widzieli w Warszawie taki wieżowiec jak u nas? źródło: www.sztuka-architektury.pl

FOT. ARCHIWUM AUTORKI

ale również rozebrać ocalałe budynki. Zlikwidowano częściowo ulice: Sienną, Zielną, Złotą, Chmielną, a całkowicie Sosnową i Wielką, o których istnieniu przypominają mosiężne tablice umieszczone wśród bruku Placu Defilad. Józef Sigalin, w latach pięćdziesiątych Naczelny Architekt Warszawy i szef Biura Odbudowy Stolicy, w swych wspomnieniach pisze: „Cały plac, jezdnie, chodniki – wszystko to jest zbudowane na „płycie nagrobnej” ułożonej na fundamentach dawnych piwnic, dawnych domów zamieszkałych przez tysiące ludzi.” Z pewnością można było odbudować tę część Warszawy tak, jak odbudowano inne. Projekt gmachu opracowano w ciągu kilku tygodni w Akademii Architektury ZSRR. Głównym projektantem był profesor Lew W. Rudniew (1885-1956). Pomimo posiadania „gotowców”, architekci radzieccy starali się, aby ich dzieło miało polski, narodowy charakter i podobało się Polakom. W celu poznania specyfiki i stylu polskiej architektury, przed rozpoczęciem prac projektowych zwiedzili szereg miast, między innymi: Kraków, Sandomierz, Zamość, Toruń. Pokłosiem podróży było zaskakujące połączenie elementów architektury renesansowej i klasycystycznej (typowej dla Warszawy) z charakterystycznymi elementami stylu socrealistycznego np. w formie gigantycznych rzeźb robotnic i robotników. Detale architektoniczne, mające być wyrazem stylu narodowego, poprzez swą wielkość i ilość, stały się w rezultacie jego karykaturą i obiektem powszechnej krytyki.

: Pomnik Adama Mickiewicza.

kich prac związanych z otoczeniem pałacu, zapewnienie dostaw wody, energii elektrycznej itp. oraz wyznaczenie terenu pod budowę osiedla dla 3,5 – 5,0 tysiąca robotników. Materiały, których nie opłacało się przywozić takie jak: cegły, piasek, gips, kamień itp. miały być kupowane w Polsce. Przy rozliczaniu kosztów budowy materiały te były skrupulatnie wyszczególniane, a informacje na ten temat można znaleźć w różnego rodzaju dokumentach, dostępnych obecnie w archiwach, miedzy innymi w Archiwum Miasta Stołecznego Warszawy. Na elewację Pałacu wybrano materiały o barwach jasnych: piaskowce szydłowieckie i wapienie pińczowskie w części niskiej, a w wysokiej płytki ceramiczne sprawdzone w budownictwie wysokościowym w ZSRR. Przekazanie PKiN nastąpiło 22 lipca 1955 roku, tydzień przed rozpoczęciem Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów w Warszawie. Zgodnie z projektem, znalazły się w nim ośrodki: naukowe, muzealno-wystawowe, teatralno-widowiskowe, kongresowe i Pałac Młodzieży. O ile instytucje takie jak: Polska Akademia Nauk, trzy wydziały Uniwersytetu Warszawskiego, Towarzystwo Wiedzy Powszechnej i tym podobne miały swoje siedziby w części wysokościowej, to teatry, muzea, kina i sale konferencyjne znalazły miejsce w części niskiej. Interesującym, a mało znanym jest fakt, że pałac składa się z ośmiu części, z których każda stanowi budynek mający odrębne, własne fundamenty i niezależną konstrukcję. Pomiędzy tymi częściami istnieje system rozgałęzionych połączeń. KAMIENIE W PAŁACU Rzadko patrzy się na PKiN jako na obiekt, w którym wykonano ogromną pracę kamieniarską. Wiedza na ten temat jest doprawdy znikoma. W artykułach prasowych spotkać

PROFESJONALNA CHEMIA DO KAMIENIA

kleje szpachle żywice impregnaty czyszczenie pielęgnacja narzędzia Kleje/Szpachle:  Kleje oraz szpachle MARMOLIT wykonane z żywic poliestrowych. Zalecane szczególnie gdy trzeba pewnie skleić lub naprawić każdy rodzaj kamienia naturalnego MARMOLIT dostępny jest w różnych gęstościach i kolorystyce  Kleje oraz żywice epoksydowe, mrozoodporne o bardzo wysokiej wytrzymałości, gęstości oraz kolorystyce

ŻS

I JN

Produkty do zabezpieczenia:  Impregnaty neutralne dla kamienia nie pozostawiające śladu  Impregnaty do piaskowca  Impregnaty do nadania efektu mokrego kamienia, bardzo mocne  Lakiery  Antygrafﬁti

Produkty do pielęgnacji:  Preparaty do mycia kamienia o neutralnym PH, odrdzewiacze  Woski w płynie i gęste o różnej kolorystyce  Pasty barwiące  Krystalizatory

Znajdź nas na facebook.com/bchempolska

C AN

AR CENY W G

www.b-chem.pl

info@b-chem.pl, tel.: 22 371 40 37

BLOKI GRANITOWE PŁYTY GRANITOWE ELEMENTY NAGROBKÓW

nagrobki granitowe

ul. Krakowska 154, 97-500 Radomsko ul. Piękna 4, 05-123 Chotomów tel. 501 499 881 sprzedaz@rwgranit.pl

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Główne wejście do pałacu Kulturu i Nauki.

Hol Pałacu Młodzieży z kamienną rozetą.

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

) Wapienie bolechowickie jako okładzina ściany.

)

; Sala Marmurowa w całej okazałości.

FOT. ARCHIWUM AUTORKI

Centralna część posadzki w Sali Gotyckiej.

FOT. ARCHIWUM AUTORKI

można takie określenia jak „piaskowcowy kolos”, bądź zadziwiające stwierdzenia typu „pałac zbudowany z piaskowca i kamienia”. Osoby lepiej zorientowane w temacie wiedzą, że użyto wielkiej ilości kamieni dekoracyjnych krajowych oraz, nieznanych z innych budowli w Polsce, kamieni z Uralu i Kaukazu. Krajowe kopalnie pracowały w tym czasie na pełnych obrotach, ale nie były w stanie zaspokoić potrzeb. Brakowało ludzi i sprzętu. Zniszczona była komunikacja. Dawał się we znaki cały bagaż strat wojennych. Z ZSRR dostarczono co prawda pięć dużych traków zainstalowanych w zakładach na Dolnym Śląsku, ale przywieziono je stosunkowo późno. Budowa pałacu miała jednak priorytet rządowy nakładający na wszystkie resorty i podległe im przedsiębiorstwa obowiązek pomocy w wywiązywaniu się z zamówień. Podporządkowane jej zostały działania i plany państwowe. Terminowość była egzekwowana i wymuszana różnymi sposobami. Prace kamieniarskie natomiast przebiegały w miarę sprawnie przede wszystkim dzięki temu, że materiały dostarczane były w formie przygotowanych do montażu płyt i elementów do licowania ścian i kolumn. Na miejscu dopasowywano jedynie elementy obramienia okien i drzwi. Z terminowością dostaw bywało różnie. Szczególne trudności sprawiały zakłady w Pińczowie, gdzie pomimo 500 zatrudnionych górników i kamieniarzy, nie nadążano z produkcją. Sytuacja w pewnym momencie była tak fatalna, że opracowano szczegółowy harmonogram dostaw kamienia z osobistymi podpisami ministrów i przymierzano się do zorganizowania wydobycia zimą sposobem szachtowym (przy zastosowaniu sztolni poziomych). Opóźniało się licowanie elewacji, a nadsyłane elementy nie były kompletne, co uniemożliwiało montaż kolumn, portyków itp. Szalone tempo prac odbijało się również na jakości materiału, który wydobywany był także w porze zimowej, a nieodpowiednie warunki magazynowe nie pozwalały na osuszenie kamienia. W rezultacie sporo elementów wykonywanych z piaskowca szydłowieckiego w niskich temperaturach pękało.

FOT. ARCHIWUM AUTORKI

FOT. WIKIPEDIA / ADRIAN GRYCUK

ARCHITEKTURA

dawniej Firma Kamieniarska Krawczyk sp. z o.o.

GRANITY I MARMURY

Z CAŁEGO

ŚWIATA GRANIT MARMUR TRAWERTYN AGLOMARMUR ONYX PIASKOWIEC KONGLOMERATY KWARCOWE

SIEDZIBA GŁÓWNA:

ODDZIAŁY:

Łubna Jakusy 41, 98-235 Błaszki tel. 43 829 26 70, 43 829 13 39 fax. 43 829 00 04

Łódź, ul. Jadzi Andrzejewskiej 1, Tel. +42 641 80 36, Tel. kom. +48 605 896 096 Wyszki 7c, 63-220 Kotlin, Tel. +48 62 740 55 75, Fax +48 62 740 54 02 Nowa Wieś , ul. Kopalniana 21, 42-262 Poczesna, Tel. +48 34 321 66 22, Fax +48 34 364 52 36 Smardzów 27b, 56-400 Oleśnica, Tel./Fax +48 71 399 27 03, Tel. kom. +48 607 199 059

E-MAIL: BIURO@OLGRAN.PL

WWW.OLGRAN.PL

@OLGRAN.KAMIENNATURALNY

FOT. WIKIPEDIA / ADRIAN GRYCUK (3)

ARCHITEKTURA

Ilości kamienia dostarczanego w formie płyt, stopni czy innych elementów były oczywiście ogromne. Przykładowo ogólne zapotrzebowanie na płyty granitowe wynosiło 70 000 m kw., a zamówienie, jakie na początku 1953 roku od Zarządu Budowy PKiN otrzymało Biuro Pełnomocnika Rządu obejmowało: 9 306 m kw. granitu polerowanego, 21 714 m kw. granitu kutego, 13 280 m kw. marmuru, 34 974 m kw. wapienia pińczowskiego, 6 000 m kw. piaskowca – razem 85 300 m kw. i jeszcze 4 949 mb. granitu na stopnie. Przy pracach kamieniarskich zatrudnione były brygady radzieckie i polskie, przy czym większość prac kamieniarskich wykonali polscy specjaliści. Zarobki kamieniarzy były stosunkowo wysokie: 2400-5100 zł (np. murarze zarabiali 2000-2500 zł). NA ZEWNĄTRZ KAMIEŃ KRAJOWY Na kamieniarkę zewnętrzną wybrane zostały kamienie krajowe, zarówno powszechnie stosowane w architekturze warszawskiej piaskowce szydłowieckie i wapienie pińczowskie, jak i wprowadzone po wojnie dolnośląskie granity strzegomskie i karkonoskie. Wapniak pińczowski, jak go wówczas nazywano, zastosowano: w monumentalnym portyku przy wejściu głównym z kolumnami o 14-metrowej wysokości, na okładzinę elewacji w niższej części pałacu, w elementach portali, ozdobnych gzymsach i attykach, w balustradach, tralkach i licznych detalach architektonicznych na fasadzie. Z piaskowca

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

;

Sala im. Mikołaja Kopernika.

Sala Warszawska – miejsce obrad Rady miasta stołecznego Warszawy.

Sala Kongresowa przed przebudową w 2011 r.

szydłowieckiego wykonano: płyty okładzinowe w części korpusu głównego, głowice kolumn, kroksztyny, elementy portali, tralki i balustrady. Granit strzegomski wykorzystano na schody prowadzące do Pałacu i kostkę w jego otoczeniu. Z kamieniołomu w Michałowicach koło Szklarskiej Poręby, eksploatowanego wówczas na dużą skalę, pochodzi różowy granit karkonoski, którego użyto na okładzinę cokołu budynku i schody zewnętrzne, na posadzki, a nawet okładziny ścian we wnętrzach. Również z tego kamienia wykonane zostały dwie potężnych rozmiarów rzeźby przy wejściu głównym: Adama Mickiewicza autorstwa Ludwiki Nitschowej i Mikołaja Kopernika – dłuta Stanisława Horno-Popławskiego. Nieco inaczej przedstawiała się

sytuacja dotycząca kamienia dekoracyjnego do wnętrz pałacowych. Wykorzystano, znane od wieków, wapienie dębnickie i świętokrzyskie (z kamieniołomu w Bolechowicach), a także nowe w architekturze Warszawy marmury z Dolnego Śląska – sławniowicki i Białą Mariannę. Ten zestaw nie dawał jednak możliwości wykonania zaprojektowanej bogatej, kolorowej kamieniarki. Strona radziecka uzupełniła krajowy asortyment o kamienie dekoracyjne pochodzące głównie z Uralu i Kaukazu, zupełnie nieznane nie tylko w Warszawie, ale najprawdopodobniej w całej Polsce. Być może najbliższym miejscem, gdzie można zobaczyć część wymienionych niżej kamieni, są stacje metra w Petersburgu (H. Walendowski, Podziemne pałace Pe-

ARCHITEKTURA

tersburga, NK nr 79, 1/2015). Wśród materiału pochodzącego z terenu ZSRR wymienić można szereg odmian marmurów: szaro-zielonkawe, pasiaste z kaukaskich kamieniołomów Łopota i Swanetia, kremowe z południowego Kaukazu - kamieniołomy Prochorowo-Bałandino, białe z Kojełg na Uralu (rejon Złatoust), czarne z Karkadino na południowym Uralu i czerwone z Salieti na Kaukazie. Wzmianki o wymienionych marmurach spotkać można w literaturze dotyczącej Pałacu, niestety nie jest to pełna informacja. W wielobarwnych posadzkach znaleźć można jeszcze inne kamienie, których pochodzenie nie jest znane np. miodowe trawertyny w Sali Gotyckiej, jasnoczerwone, gruzłowate wapienie i inne. O ile polskie materiały były kupowane i został po nich ślad w dokumentach, to przywiezione, czyli podarowane nie są nigdzie odnotowywane. Kamienie dekoracyjne stanowią główną ozdobę reprezentacyjnych, bliźniaczych sal Marmurowej i RatuR

szowej, znajdujących się na drugiej kondygnacji. Są to największe sale w Pałacu, o powierzchni po 1150 m kw. każda. Ściany i charakterystyczne kolumny ustawione w dwóch rzędach oblicowane zostały pasiastym marmurem z Kaukazu. Ozdobne posadzki, utrzymane w spokojnej kolorystyce, wykonane są głównie z marmuru sławniowickiego i wapienia dębnickiego. Wymienione sale wykorzystywane są na duże imprezy targowe, jak np. Targi Książki i Targi Minerałów, ekskluzywne bale, pokazy mody i inne wydarzenia artystyczne. W czasach PRL-u były miejscem wielkich balów sylwestrowych z udziałem najważniejszych osób w państwie. Przez pewien czas odbywały się tu nawet bale Barbórkowe Wydziału Geologii UW. Można powiedzieć, że kaukaskie marmury niejedno widziały. W Sali Gotyckiej na XXX piętrze (ostatnim piętrze dostępnym dla zwiedzających) znajduje się wzorzysta, różnokolorowa posadzka wy-

konana z wielu rodzajów kamieni, wśród których wyróżnia się miodowy trawertyn niewiadomego pochodzenia. Z tej sali można wyjść na taras widokowy. Przed paru laty sala została zmodernizowana, a aktualnie prowadzone są prace renowacyjne na tarasie widokowym. Kamień użyto w licznych holach i klatkach schodowych, w dwupoziomowych kuluarach Sali Kongresowej, na widowni basenu Pałacu Młodzieży, w Muzeum Techniki i w holu głównego wejścia. Z ciekawszych elementów wymienić można posadzkę w holu wejściowym do obecnej kinoteki, którą wykonano z sześciu rodzajów kamienia ułożonych w skomplikowany wzór, a także wejście do Muzeum Techniki, gdzie posadzkę tworzy szachownica z płyt labradorytu i granitu karkonoskiego. Uwagę zwracają także schody i posadzki holu łączącego Salę Marmurową z kuluarami Sali Kongresowej, wykonane z białego marmuru Kojełga.  M

zapytaj o ofertę: +48 (81) 53 304 63 / +48 602 278 272

www.fotoceramik.pl biuro@fotoceramik.pl

zdjęcia na porcelanie

Zdjęcia wypalane w temperaturze 880°C. Odporne na warunki atmosferyczne. Materiały z atestem ISO 9002. Wykonujemy także rozmiary do włoskich ramek.

Najwyższa jakość. Ceny do negocjacji. Przedsiębiorstwo Usług Fotoceramicznych ETERNA ul. Baśniowa 5/22, 20-802 Lublin

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

KAMIEŃ NATURALNY HISTORIA

Ordinario i Venato bez tajemnic Pomimo iż w Polsce wiele osób nigdy nie słyszało o Ordinario (skrót od Bianco Ordinario), Włosi używają tej nazwy od stuleci. Przymiotnik „ordinario” w dosłownym tłumaczeniu oznacza „zwykły” lub raczej „typowy”, a samo Ordinario stanowi największą część spośród wszystkich marmurów wydobywanych w Alpach Apuańskich. Bogdan Lewicki

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

ORDINARIO ZA POSPOLITE? Dlaczego nazwa Ordinario nie jest popularna na świecie? Dlaczego nawet włoscy eksporterzy płyt (poza kilkoma wyjątkami) nie używają jej w dzisiejszych czasach? Z naszego punktu widzenia istnieją trzy główne powody: 1. Z biegiem czasu we Włoszech nazwa Ordinario została przyporządkowana ogromnej liczbie białych marmurów posiadających niewielką ilość rozproszonych żył, w tym marmurów dolomitowych oraz materiałów, które nie pochodzą z Alp Apuańskich. Firmy z Carrary, świadome tej sytuacji, odczuwały potrzebę podkreślenia specyfiki swojego lokalnego Ordinario pod względem ziarna (zbite, drobne po średnio grube), składu i właściwości. Przyjęto więc nazwy Bianco Carrara Ordinario lub Bianco Ordinario di Carrara, które następnie zostały skrócone do prostszej – Bianco Carrara. Co zatem z Ordinari (liczba mnoga od Ordinario) pochodzącymi z innych obszarów Alp Apuańskich? W zdecydowanej większości przypadków, przedsiębiorcy promujący te marmury nadają im nazwy związane z regionami, w których są wydobywane, stosując uprzednio określenie „Bianco”. 2. W języku włoskim poza znaczeniem „typowy” i „zwyczajny” przymiotnik „ordinario” oznacza również „przeciętny”, „nieinteresujący” oraz „niepozorny” (dokładnie tak jak „ordinary” w języku angielskim) – zdecydowanie nie są to najlepsze określenia do promowania wysokiej jakości marmuru. Nie powinno więc dziwić, iż firmy kamieniarskie preferują użycie znacznie atrakcyjniejszej nazwy Bianco Carrara. 3. We włoskiej społeczności związanej z marmurami karraryjskimi, dokładne znaczenie nazwy Bianco Carrara budzi pewne kontrowersje. Można wyróżnić grupę ludzi, którzy twierdzą, iż nazwa ta odnosi się również do marmurów nienależących do rodziny Ordinario. Jest to z pewnością spowodowane faktem, iż kilka podtypów marmuru Bianco Venato z kamieniołomów karraryjskich wyglądem

FOT. ARCHIWUM FIRMY OMNISTONE

KAMIEŃ NATURALNY

tak bardzo przypomina Ordinario, że rozróżnienie ich może okazać się trudnym zadaniem. W związku z powyższym, użycie dwóch nazw (Bianco Carrara Ordinario i Bianco Carrara Venato) do określenia marmurów, które trudno od siebie odróżnić wydawało się mylące i niepraktyczne dla wielu sprzedawców kamienia naturalnego. W konsekwencji postanowili używać nazwy Bianco Carrara dla wszystkich marmurów karraryjskich charakteryzujących się białym tłem i umiarkowanym użyleniem. W celu uzupełnienia tematu trzeba dodać, iż w przeszłości niektórzy miłośnicy kamienia zwykli używać nazwy Bianco Ordinario do określenia materiału o przeciętnych walorach estetycznych stosując podział na: Bianco Latte (mlecznobiały), Bianco Chiaro (jasna biel) oraz Bianco Unito (jednolita biel) w przypadku marmuru charakteryzującego się białym, jednolitym tłem oraz znikomymi przerostami. Najprawdopodobniej

: 1 Pomimo słusznego stwierdzenia odnoszącego się do koloru tła Bianco Carrary, który waha się od perłowo-białego do szarego, w rzeczywistości nie spotkamy się tylko z trzema odcieniami, lecz z wieloma kombinacjami tych kolorów.

Kluczowymi cechami Ordinario są: 1. Ziarno od drobnego po średnio grube. 2. Tło w odcieniach od perłowo-białego do szarego. 3. Szare plamki oraz szare przerosty – często dość krótkie, rozmyte i rozproszone w różne strony (nietworzące wyraźnego wzoru na powierzchni płyty podążającego w konkretnym kierunku). Czytając powyższy opis, można stwierdzić, iż odzwierciedla on doskonale materiał Bianco Carrara. W rzeczywistości Bianco Carrara to właśnie Bianco Ordinario pochodzące z kamieniołomów w Carrarze.

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

KAMIEŃ NATURALNY

VENATO ZNACZY UŻYLONY Nazwa Venato jest równie leciwa jak nazwa Ordinario lecz zdecydowanie bardziej znana na całym świecie. Wszyscy w branży kamieniarskiej słyszeli o Venato, Bianco Venato czy Bianco Carrara Venato. Gdybyśmy jednak chcieli ustalić dokładną definicję tej odmiany marmuru karraryjskiego zasięgając opinii u 100 przypadkowo wybranych sprzedawców płyt, prawdopodobnie otrzymalibyśmy 100 różnych odpowiedzi. Wyjaśnijmy zatem ten temat rozwiewając raz na zawsze wszelkie wątpliwości. Rzecz wprowadzająca większość ludzi w błąd, to znaczenie słowa „venato” w języku włoskim. Jest to przymiotnik, którego tłumaczenie brzmi „użylony”, a dołączenie go do głównej nazwy danego materiału ma na celu określenie jego podtypu, który będzie się charakteryzował szczególnie widocznym użyleniem. Na przykład Statuario Venato to odmiana Statuario z licznymi przerostami tworzącymi intensywny wzór na płycie. Jednakże Venati (liczba mnoga od Venato) to również nazwa jednej z grup białych marmurów karraryjskich. Starsze pokolenia osób pracujących w kamieniołomach używały

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

słowa Venato do określenia jednej z odmian marmurów z Carrary. Nie odnosili się jednak do występującego w niej intensywniejszego użylenia (posiadają je prawie wszystkie marmury z Alp Apuańskich), a do faktu, iż główną cechą charakterystyczną dla tej grupy marmurów było użylenie samo w sobie. Wiele osób zdziwi informacja, iż materiały znane obecnie pod nazwą Calacatta i Arabescato w IX wieku zostałyby nazwane „venati z dużym plamami”.

: Jeszcze nie tak dawno temu we Włoszech najczęściej przyjmowana klasyfikacja Bianco Carrary obejmowała podział na 5 kategorii: C, CD, D, Corrente (lub inaczej Commerciale) oraz Edilizia.

Obecnie nazwa Venato przypisana jest do marmurów posiadających: 1. Ziarno od drobnego po średnio grube. 2. Tło w odcieniach od białego po szary. 3. Sieć żyłek o zróżnicowanej grubości i różnym odcieniu ( od czarnych po jasnoszare) najczęściej podążających w jednym, głównym kierunku. Jest to nadal bardzo ogólna definicja ponieważ rodzina Venati składa się z ogromnej liczby podtypów, które znacznie różnią się od siebie wyglądem. Niektóre posiadają bardzo intensywne przerosty, podczas gdy inne charakteryzują się umiarkowanym i rozmytym użyleniem, co sprawia iż trudno je odróżnić od odmiany Bianco Ordinario.

FOT. ARCHIWUM FIRMY OMNISTONE (3)

jest to kolejny czynnik, który dał początek przekonaniu, iż Bianco Ordinario i Bianco Carrara nie są synonimami. Jednak bardziej wnikliwe badania ujawniają, iż wszystkie powyższe nazwy były zwyczajnie różnymi sposobami odniesienia się do tego samego materiału (Bianco Carrara Ordinario) w oparciu o kolor tła oraz ilość użylenia w danym bloku – tę samą zasadę wykorzystują dzisiejsi dealerzy klasyfikując materiał dla potrzeb komercyjnych na kategorie C Extra, C, CD oraz D (o tych kategoriach w kolejnym numerze NK) .

: U góry: Bianco Ordinario z licznymi plamkami i żyłkami. U dołu: Bianco Venato z rozmytym użyleniem. W takim przypadku bardzo trudno rozróżnić obie odmiany.

TRUDNE DO ROZRÓŻNIENIA Istnieją podtypy Bianco Venato, które ciężko odróżnić od Bianco Carrara (Ordinario), ponieważ posiadają tak bardzo delikatne i cieniutkie przerosty, iż z trudnością można zauważyć i wyróżnić tworzący się wzór. Podobieństwo jest na tyle duże, iż wiele firm woli promować wszystkie białe marmury z Carrary posiadające rozproszone użylenie i stonowany wzór (Bianco Ordinario i Bianco Venato) pod nazwą Bianco Carrara. Z jednej strony poprawniej byłoby zachować tradycyjny podział między Bianco Carrara Ordinario i Bianco Carrara Venato, lecz trzeba przyznać, iż szczególnie poza granicami Włoch, sprzedaż materiałów wyglądających niemal identycznie pod dwiema różnymi nazwami może jedynie wprowadzać ludzi w błąd, zamiast pomóc im w zrozumieniu marmurów karraryjskich. 

Artykuł powstał we współpracy z firmą Omnistone: www.omnistone.pl e-mail: biuro@omnistone.pl

OTTOSEAL S70 Silikon Premium do Kamienia błyszczący, matowy i strukturalny

Dostępnych

46 kolorów

OPPOLD POLSKA, ul. Budowlanych 6, 45-005 Opole Tel. (77) 457 01 01, kom. 602 215 426 oppold@oppold.pl, www.oppold.pl, sklep internetowy: www.otto-kleje.pl

NOWY KAMIENIARZ 4 (103) / 2018

KAMIEŃ NATURALNY

FOT. ARCHIWUM AUTORA

NEKROPOLIE

Podziemny Neapol

98. numerze „Nowego Kamieniarza” dość realistycznie ukazałem położenie Neapolu w bardzo aktywnej wulkanicznie części Europy w aspekcie katastrofalnych wydarzeń, jakie miały tam miejsce w mniej lub bardziej odległej przeszłości, a które niewątpliwie się powtórzą. Oczywiście nie można określić, kiedy to się stanie, ale znając regularność „sił przyrody” oraz obserwując aktywność wulkaniczną i tektoniczną Pól Flegrejskich, można się obawiać, że będzie to „względnie niedługo”. Na końcu wspomnianego artykułu zamieszczone zostało zdjęcie dość wysokiego klifu zbudowanego ze spieczonych popiołów wulkanicznych, tzw. ignimbrytów kampanijskich, lokalnie znanych jako „żółty tuf neapolitański” (tufo giallo napoletano). Wyraźnie zaznaczone w morfologii terenu wzniesienia zbudowane z tych skał nie tylko otaczają Neapol, lecz także znajdują się na terenie samego miasta. Obecność dość licznych kamieniołomów w różnym wieku jednoznacznie świadczy o tym, że kamień ten od najdawniejszych czasów był eksploatowany jako materiał budowlany, jedyny zresztą w tych okolicach.

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

prof. Marek W. Lorenc

TUF DO WIELU ZADAŃ Tuf jest skałą względnie miękką, w związku z czym łatwo nie tylko wycinać z niego odpowiedniej wielkości bloki dla celów architektonicznych, lecz także drążyć w nim różnego przeznaczenia i różnej wielkości podziemne komory. Najczęściej okoliczna ludność wykonywała w ten sposób ziemianki do przechowywania artykułów spożywczych, win i innych rozmaitych dóbr i towarów. Jest jednak jeszcze jedno, mało utylitarne przeznaczenie tufowych podziemi, bardziej związane ze sferą sacrum niż profanum. Pod Neapolem znajduje się dziewięć podziemnych obiektów cmentarnych, z których najbardziej znane są trzy: San Gaudioso, San Gennaro oraz San Severo. Dwa pierwsze kompleksy udostępnione są do zwiedzania, natomiast trzeci wciąż pozostaje zamknięty. Wszystkie one wydrążone są pod kościołami u podnóża wzgórza Capodimonte, w północnej części miasta, w raczej biednej i mało atrakcyjnej do zwiedzania dzielnicy Rione Sanità.

FRANCJA TARN DROBNE I GRUBE ZIARNO TARN CIEMNY I ROYAL BRAZYLIA

NOWOŚĆ W OFERCIE

ANTARTIC WHITE

GREEN SAVANA

WHITE ROSE

BEAUTY DARK

HIMALAYA WHITE

GREEN SÃO FRANCISCO

GREEN UBATUBA

YELLOW JASMINE

STONEY PINK

PANNAFRAGOLA

ACRÓPOLIS

YOSEMITE FALLS

KONTAKT: Hanna Mickiewicz Tel.: +48 513 347 020 | +33 662 963 954 mail: hm.tarngranit@orange.fr

KAMIEŃ NATURALNY

KATAKUMBY SAN GENNARO Katakumby San Gennaro są kompleksem znacznie większym i zarazem starszym. Datowane na II w., były pierwotnie miejscem pochówku pogan. Dopiero ok. 300 lat później zostały zaadaptowane na nekropolię chrześcijańską. Także i w tym przypadku nazwa katakumb wiąże się z konkretną postacią – osobą św. Januarego, którego szczątki zostały umieszczone tutaj ok. V w. Po przeniesieniu ich w IX w. do neapolitańskiej katedry w katakumbach chowano jedynie bogatszych mieszkańców miasta. W tych katakumbach pośmiertny podział klasowy też jest wyraźny. Ciała osób pochodzących z rodzin mniej majętnych kładziono na skromnych, pojedynczych półkach, natomiast członkowie rodzin najzamożniejszych byli chowani w półokrągłych niszach albo w obszernych rodowych komorach, zdobionych barwnymi freskami lub mozaikami. Malowidła widnieją nie tylko na komorach, lecz także na wielu ścianach i stropach tej podziemnej nekropolii. Najstarsze z nich datowane są na III w., zaś barwne mozaiki układano ok. 200 lat później. W XIII w. katakumby San Gennaro były już zapomniane i stopniowo pustoszone. Dopiero na początku XIX w. miejscem tym

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

: Katakumby San Gaudioso – miejsce pochówku zamożnych kobiet.

: Katakumby San Gennaro – malowidła sprzed V w.

FOT. ARCHIWUM AUTORA (3)

KATAKUMBY SAN GAUDIOSO Katakumby San Gaudioso powstały w okresie wczesnego chrześcijaństwa, a ich nazwa związana jest z osobą św. Gaudioso – biskupa pochowanego tutaj w połowie V w. Z tego okresu pochodzą najstarsze tutejsze artefakty oraz freski i mozaiki zdobiące niektóre nisze grobowe. Po przeniesieniu szczątków biskupa do krypty w centrum miasta katakumby stopniowo popadały w zapomnienie, aż w końcu zostały całkowicie porzucone. Zmarli pochodzący z rodzin mniej zamożnych spoczywali na prostych skalnych półkach, natomiast szczątki osób z bogatych rodzin składane były w łukowato sklepionych komorach. W korytarzu przeznaczonym dla osób najbogatszych istniał jeszcze dodatkowy podział, wynikający z płci osób zmarłych: jedna strona korytarza była przeznaczona dla kobiet, a druga dla mężczyzn. Tutejszy pochówek obejmował też dość specyficzny i raczej makabryczny rytuał, ale szczegółowy opis tych zabiegów, ze względów oczywistych, zostanie pominięty. Ostatecznie czaszki oddzielano od pozostałych kości i wmurowywano je w ścianę przy wejściu do komory, w której, w odpowiednich niszach, składano pozostałe kości. Zgodnie z regułą wspomniane czaszki mocowano częścią twarzową w stronę ściany, resztę szkieletu malując poniżej w formie fresku, dbając o przybranie odwzorowanego szkieletu w odpowiednie odzienia; szkielety kobiet „odziewano” w spódnice. Zapewne nie jest dziełem przypadku, że obecnie wszystkie czaszki mają poniszczone części wystające ze ścian, co sprawia jeszcze bardziej makabryczne wrażenie. Po długim okresie zapomnienia nekropolia zaczęła ponownie pełnić swoją funkcję na początku XVII w. i tak zostało do połowy wieku XIX. Chowano tam wówczas ofiary epidemii cholery.

: Katakumby San Gennaro – przestronne podziemia poziomu pierwszego.

zainteresowali się uczeni, zabezpieczając je przed dalszą dewastacją. Do dzisiejszych czasów w katakumbach tych odkryto ok. 3000 miejsc pochówku, rozmieszczonych na bardzo rozległych, miejscami przypominających labirynt, przestrzeniach. Udowodniono tu istnienie dwóch poziomów, ale przypuszcza się, że głębiej istnieje jeszcze poziom trzeci.

ROSABELLA... NOWA KRÓLOWA

Z BRAZYLII OFERUJEMY TAKŻE:

Cambrian Black

Absolute Black Premium MNG

Yellow Icarai

White Icarai

Shivakashi Pink

Tarn

Viscount White

Kashmir Gold

oraz: Benghal Black, Virginia Black, New Viscount White

MFD GRANITS Wyłączny dystrybutor granitu Rosabella w Europie. Przedstawiciel w Polsce: Jacek Perz kom.: +33 6 85 92 71 25, +48 605 726 936, e-mail: jacek@mfd-granits.com, www.mfd-granits.com

FOT. ARCHIWUM AUTORA (2)

KAMIEŃ NATURALNY

)

Cmentarz Fontanelle – ludzkie czaszki i kości ułożone pod skalnymi ścianami. Zasypanie większości szczątków pod posadzką znaczne spłyciło wysokość tego miejsca.

Cmentarz Fontanelle – oryginalna wysokość dawnego wyrobiska tufu widoczna jest tylko w strefie wejściowej.

CMENTARZ W WYROBISKU Obecnie komory grobowe obu wspomnianych katakumb są puste, ponieważ wszystkie znalezione w nich szczątki zostały przeniesione na zabytkowy – również dość szczególny – cmentarz Fontanelle. Jego odmienność wynika z faktu, że jest zlokalizowany w podziemnych wyrobiskach dawnego kamieniołomu, w którym wydobywano wspomniany wcześniej tuf. Historia tej szczególnej nekropolii sięga roku 1656, kiedy tysiące mieszkańców Neapolu zabiła czarna śmierć, czyli panująca wówczas epidemia dżumy. Wtedy właśnie to miejsce, zlokalizowane poza murami miasta, uznano za najodpowiedniejsze do masowych pochówków. Później chowano tam również liczne ofiary głodu, trzęsień ziemi i erupcji pobliskiego Wezuwiusza. Kolejny masowy pochówek tysięcy ciał na cmentarzu Fontanelle miał miejsce w 1836 r., po wielkiej epidemii cholery, kiedy to na pobliskich cmentarzach i w pozostałych katakumbach brakowało już miejsca.

Ogrom podziemnej przestrzeni dawnego kamieniołomu robi wielkie wrażenie. Wprawdzie wyrobiska są rozległe i względnie wysokie, jednak ich pierwotna wysokość, podobnie jak ogólny wygląd nekropolii, jest daleka od tej z XIX w. W 1872 r. uporządkowaniem tego miejsca zajął się ojciec Gaetano Barbati, który ogromne ilości czaszek i kości po wyczyszczeniu poukładał na półkach i w skrzyniach pod skalnymi ścianami. Nieporównywalnie większa część szczątków została przysypana ziemią, co sprawiło, że dawne wyrobiska są znacznie płytsze, niż były oryginalnie, po zaprzestaniu działalności wydobywczej. Według oficjalnych danych spoczywają tu szczątki ok. 40 000 osób – całkowicie anonimowych. Właśnie owa anonimowość sprawiła, że z czasem, po uporządkowaniu tego miejsca, zrodził się swoisty kult „porzuconych dusz”, a w konsekwencji trwająca przez kolejne pokolenia tradycja „adopcji czaszek”. Bardzo religijni Neapoli-

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

tańczycy wybierali sobie pojedyncze czaszki i w szczególny sposób opiekowali się nimi, czyszcząc je i polerując, niekiedy nawet zamykając je w małych skrzynkach i kapliczkach, po czym modlili się za nie, prosząc jednocześnie o wstawiennictwo dla własnej rodziny. Ten niezwykły kult został w roku 1969 oficjalnie zakazany przez Kościół, a cmentarz Fontanelle zamknięto. Renowacja tego niezwykłego miejsca trwała przez cztery pierwsze lata XXI w., a jego ponowne otwarcie i udostępnienie do powszechnego zwiedzania nastąpiło dopiero w 2010 r. Pomimo swojej niezwykłości i unikalności nekropolia ta nie jest – podobno – tłumnie odwiedzana. Ulica, przy której znajduje się cmentarz Fontanelle, jest bardzo wąska i nie ma tam możliwości zaparkowania ani autokaru, ani więcej niż kilku samochodów osobowych; publiczny transport też nie jest dogodny, a i sama dzielnica mało zachęca do odwiedzin. Może to jednak nie są jedyne powody… 

KAMIEŃ NATURALNY GEOLOGIA

Skąd się wzięły duże głazy narzutowe w Polsce? Spadek po epoce glacjalnej, cz. 1

FOT. FOTOLIA / DEJAN GOSPODAREK

prof. UJK dr hab. Maria Górska-Zabielska, dr Ryszard Zabielski, PIG-PIB

iniejszym artykułem rozpoczynamy ich cykl, w którym przybliżymy Czytelnikom Nowego Kamieniarza zagadnienie głazów narzutowych. Zanim odpowiemy na pytanie tytułowe, spróbujemy najpierw zastanowić się, czym są głazy narzutowe i jakie znamy ich rodzaje. W kolejnych artykułach opiszemy głazy narzutowe Wielkopolski, Pomorza Środkowego i regionu świętokrzyskiego; omówimy zastosowanie i znaczenie kamienia (nie tylko narzutniaków) w niewielkim mieście na Mazowszu, gdzie mieszkamy. Pokażemy, że na głazach narzuto-

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

wych można zarobić, niekoniecznie tnąc je na slaby i sprzedając, a wręcz przeciwnie – pozostawiając je nienaruszone – tworząc z nich interesujące geostanowiska. Stają się one wówczas elementem dziedzictwa geologicznego regionu, świadczącym o georóżnorodności środowiska przyrodniczego. Całość zamkniemy artykułem poświęconym rozwijającej się w ostatnich latach geoturystyce. Pokażemy, że głazy narzutowe mają potencjał stać atrakcyjnymi obiektami przyrody nieożywionej, nie tylko zagospodarowanymi do pełnienia funkcji turystycznych z zachowaniem

zasad geoochrony, ale także wykorzystywanymi w praktyce szkolnej. Ten cel jest ważny, w myśl „czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci”. CZYM SĄ GŁAZY NARZUTOWE? Jeszcze dwieście lat temu nie umiano właściwie wytłumaczyć, w jaki sposób duże bloki skalne znalazły się w swej obecnej lokalizacji. Ich pojawienie się na „geologicznie obcym” im obszarze, łączono raczej z powodzią lub, jeszcze wcześniej, z siłami nadprzyrodzonymi. Dopiero w 1875 r. szwedzki badacz Otto Torell

KAMIEŃ NATURALNY

RODZAJE ERATYKÓW Narzutniaki skandynawskie, znajdowane w Polsce, mogą być reprezentowane przez wszystkie typy petrograficzne skał: magmowe, metamorficzne i osadowe. Wśród głazów narzutowych dominują zdecydowanie skały magmowe (głównie głębinowe) i metamorficzne. Wyraźna przewaga ilościowa tych skał nad osadowymi wynika z ich większej odporności na niszczenie oraz z budowy geologicznej obszaru macierzystego, z którego pochodzą (obszar tzw. tarczy skandynawskiej). Na podstawie wieloletnich badań wiadomo, że niektóre z narzutniaków mają tylko jedną wychodnię na Półwyspie Skandynawskim, dzięki czemu

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

: 1. Lokalizacja wychodni skał krystalicznych i osadowych – obszary macierzyste eratyków z osadów lodowcowych Niżu Europejskiego (na podst. Schulza 2003). Liczbami zaznaczono wychodnie najpowszechniejszych eratyków przewodnich: 1 – porfir Bredvad, 2 – granit Garberg, 3 –porfiryt Grőnklitt, 4 – porfir Dalarna, 5 – granit Siljan, 6 – porfir Oslo, 7 – granit Bohus, 8 – granit Filipstad, 9 – granit Uppsala, 10 – granit Stockholm, 11 – granit Åland i granit rapakivi Åland, 12 – porfir kwarcowy Åland, 13 – czerwony porfir bałtycki, 14 – brązowy porfir bałtycki, 15 – czarnokit, 16 – granit Småland, 17 – porfir Påscallavik, 18 – szary granit Växjö, 19 – czerwony granit Växjö, 20 – granit Karlshamn, 21 – granit Halen, 22 – granit Vånga, 23 – bazalt ze Skanii, 24 – granity i gnejsy z Bornholmu

; Piaskowiec Kalmar w formie otoczaków

1 cm

FOT. ARCHIWUM AUTORÓW (2)

ogłosił tzw. teorię zlodowaceń kontynentalnych, dopatrując się w rozrastającym lądolodzie siły sprawczej, transportującej duże bloki skalne. Głazy narzutowe są między innymi śladami po epoce glacjalnej, a więc znajdują się wszędzie tam, gdzie w plejstocenie rozprzestrzeniały się (kilkakrotnie) lądolody kontynentalne. W Europie nazywamy je lądolodami skandynawskimi, gdyż tam (na obszarze Półwyspu Skandynawskiego) znajdowały się ich centra. Głazy narzutowe to tylko część materiału skalnego, jaki został przywleczony (przytransportowany) przez lądolody. Ich nazwa – głazy narzutowe, w skrócie „narzutniaki”, wiąże się z procesem, podczas którego zostały one naniesione (narzucone) przez lądolód. Często spotyka się inną nazwę takich głazów, a mianowicie „eratyki”, która z kolei pochodzi od łacińskiego słowa errare, co oznacza „błądzić, wałęsać się”. Przyjmuje się, że narzutniaki to fragmenty, okruchy skalne, których oś krótsza ma co najmniej 25,6 (umowna dolna granica frakcji bardzo gruboziarnistej) cm długości. Z reguły jednak mówiąc o głazach narzutowych, rozumie się fragment skały o długości krótszej osi nie mniejszej niż 50 cm. A więc są to stosunkowo duże bloki skalne.

LISBONA TALLIN

NEW YORK

LONDON

BEIRUT

MOSCOW

PARIS

BELFAST BLACK MADRID

WARSAW

BLOKI BELFAST BLACK W SZCZECINIE MARABU Natursteinhandel GmbH B L O K I

G R A N I T O W E

Jarek@marabustone.pl

R P A

+48 507 80 20 29

KAMIEŃ NATURALNY

EROZJA LODOWCOWA Niszcząca działalność lądolodu to procesy mechaniczne zachodzące głównie w jego stopie, czyli w strefie przyziemnej, na kontakcie lądo-

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

: Porfir Påskallavik, powierzchnia wypolerowana

: Alandzki granit rapakivi, powierzchnia wypolerowana

FOT. ARCHIWUM AUTORÓW (3)

można dokładnie wskazać ich obszar alimentacyjny. Głazy takie nazywa się eratykami przewodnimi. Stanowią one około 10% populacji narzutniaków. W nazwie narzutniaka przewodniego znajduje się nazwa typu petrograficznego oraz nazwa regionu geograficznego lub miejscowości, w obszarze którego znajduje się wychodnia skał lub kamieniołom. Są nimi np. alandzki granit rapakivi (z Wysp Alandzkich na M. Bałtyckim), porfir Påskallavik (nazwa miejscowości na wybrzeżu południowo-wschodniej Szwecji) czy np. piaskowiec Kalmar (znad Cieśniny Kalmar w południowo-wschodniej Szwecji). Kolejne 30-40% wszystkich przywleczonych przez lądolód skandynawski głazów narzutowych to eratyki wskaźnikowe. Posiadają one, w stosunku do przewodnich, większą liczbę wychodni lub wyraźnie większą jej powierzchnię. Stąd w nazwie eratyka, z przyczyn metodycznych, nie pojawia się nazwa regionalna (bo miejsc, gdzie taka skała ma swoje wychodnie, jest więcej niż jedno). W zamian, w nazwie pojawia się człon, wskazujący na wiek powstania skały, np. wapień dolnopaleozoiczny, piaskowiec jotnicki itp. Pozostała część głazów narzutowych to raczej powszechnie występujące i przez to nie mające znaczenia skały magmowe i metamorficzne, które pochodzą z wychodni zlokalizowanych głównie w południowej Skandynawii. Główną siła sprawczą, która przytransportowała skały z obszaru Skandynawii na Niż Europejski, jest oczywiście ruch lodu w obrębie rozrastającego się (trasgredującego) lądolodu/lodowca. Generuje on, w dużym uproszczeniu, m in. procesy erozji podłoża, a następnie akumulacji pobranego w ten sposób materiału.

: Alandzki granit rapakivi; powierzchnia zwietrzała

lodu z podłożem. Zniszczenie podłoża skalnego ma miejsce głównie w przypadku lodowców/lądolodów ciepłych, a więc takich, których temperatura stopy jest powyżej 0°C. Lodowce zimne, przymarznięte do podłoża, mają ograniczone możliwości niszczenia podłoża lub ich brak. Erozja lodowcowa (=glacjalna, in. egzaracja) przejawia się m. in. jako odrywanie i wyorywanie materiału skalnego z podłoża (detrakcja) i dostania się w obręb lodu (inkorporacja). Detrakcja zachodzi tym intensywniej, im skała, po której przemieszcza się masa lodu, jest bardziej spękana/ zwietrzała. Erozją lodowcową jest także rysowanie, szlifowanie i wygładzanie skał podłoża (detersja) przez poruszające się masy lodowe. Materiał, który przedostał się do lodowca/ lądolodu przyczynia się do niszczenia podłoża, po których on się przesuwa. Ślady działalności erozyjnej można dziś zaobserwować na powierzchniach narzutniaków. Przemieszczający się lądolód zawiera materiał skalny, który pochodzi nie tylko z podłoża, ale również z wietrzenia mechanicznego skał występujących w jego otoczeniu np. tworzących tzw. nunataki (skaliste podłoże wystające ponad powierzchnię lądolodu) lub ze zboczy doliny, w obrębie której przemieszcza się lodowiec. Materiał do lądolodu/ lodowca może dostać się także drogą powietrzną np. w postaci pyłu wulkanicznego. O sile erozyjnej lodowca/lądolodu świadczą ogromne ilości materiału skalnego, różnej frakcji (w tym głazy narzutowe), przetransportowane i zdeponowane na obszarach objętych zlodowaceniami, w tym m.in. na znacznej część Polski. AKUMULACJA GLACJALNA ERATYKÓW W strefie ablacji (topnienia lodu) transportowany przez lądolód materiał skalny wytapia się z niego (dochodzi do jego lokalnego nagromadzenia), co skutkuje powstaniem różnych form akumulacyjnych, np.

MC DIAM - Wasz kompetentny PARTNER w technologii obróbki twardych materiałów www.mcdiam.com.pl Nasi partnerzy

Technologia wydobycia i obróbki kamienia naturalnego

Narzędzia diamentowe

Narzędzia do obróbki powierzchni

Narzędzia do obróbki kształtowej

Śrut i piły trakowe

Maszyny do wydobycia kamienia ze złoża

Łupiarki, kruszarki

Maszyny do cięcia bloków kamiennych

Maszyny do obróbki powierzchni płyt kamiennych

Maszyny do rozkroju płyt

Maszyny do obróbki elementów kamiennych

Maszyny sterowane numerycznie CNC

Maszyny przenośne

Urządzenia dźwigowe

Chemia kamieniarska

Oczyszalnie wody, odpylanie

MC DIAM Sp. z o.o. 02-668 Warszawa al. Lotników 12 tel. +48 22 843 48 47 fax +48 22 847 81 31 mcdiam@mcdiam.com.pl

Oddział Sandomierz 27-600 Sandomierz ul. Trześniowska 9 tel. +48 15 832 97 54-55 fax +48 15 832 17 25 sandomierz@mcdiam.com.pl

Oddział Strzegom 58-150 Strzegom ul. Jeleniogórska 6 tel. +48 74 856 13 50-52 fax +48 74 855 55 40 strzegom@mcdiam.com.pl

KAMIEŃ NATURALNY

FOT. ARCHIWUM AUTORÓW (3)

Wapień dolnopaleozoiczny organodetrytyczny

(

Piaskowiec jotnicki warstwowany przekątnie

Otto Torell (1828-1900), szwedzki geolog i zoolog, twórca teorii zlodowaceń kontynentalnych z 1875r., w której wyjaśnił pochodzenie głazów narzutowych w północnej Europie i wykazał ich glacjalną (lodowcową) genezę

Eratyki mogą odznaczać się ogromnymi rozmiarami np. głaz Trygław w Tychowie ma 43 m obwodu (ok. 860 m3 objętości) i jest największym głazem narzutowym w Polsce i drugim pod względem wielkości (po największym w Estonii), jak dotąd, w Europie. moren lodowcowych. Z lądolodu wytapiane są także głazy narzutowe. Większość dużych głazów narzutowych występują in situ, to jest w miejscu, w którym wytopiły się one z lądolodu (w miejscu ich depozycji). Głazy narzutowe najczęściej deponowane są na zapleczu strefy czołowomorenowej. Mogą być również odkładane w miejscach dawnych bram lodowcowych, a więc w miejscach, gdzie wypływające z wnętrza lodowca/lądolodu wody roztopowe tracą swą energię i deponują transportowany materiał, w tym i frakcję grubookruchową, czyli głazy narzutowe. Położenie in situ to najważniejszy walor poznawczy głazu narzutowego. Niezmienione od czasów depozycji glacjalnej położenie głazu, świadczy między innymi o obecności w danym miejscu lądolodu skandynawskiego. Usunięcie

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

głazu narzutowego z takiego miejsca, względnie przesunięcie jego pierwotnej lokalizacji zaburza paleogeografię regionu. Na podstawie występowania eratyków przewodnich w pozycji in situ można zrekonstruować kierunki ruchu lądolodu oraz ustalić, gdzie znajdowały się centra zlodowaceń. W czasie zlodowacenia plejstoceńskiego centrum zlodowacenia przesuwało swą pozycję począwszy od środkowej części Półwyspu Skandynawskiego po obszar dzisiejszego północnego Bałtyku (w tamtym czasie Bałtyku jeszcze nie było). Eratyki mogą odznaczać się ogromnymi rozmiarami np. głaz Trygław w Tychowie (30 km na południe od Koszalina) ma 43 m obwodu (ok. 860 m3 objętości) i jest największym głazem narzutowym w Polsce i drugim pod względem wielkości (po

największym w Estonii), jak dotąd, w Europie. Szacuje się (Mojski 1995), że wszystkie lądolody plejstoceńskie zerodowały w sumie warstwę skalną o miąższości od 50 m nawet do 125 m i przetransportowały ją na Niż Europejski. Mając na uwadze ten fakt, można się łatwo domyśleć, że wiele głazów narzutowych ukrytych jest nadal pod powierzchnią terenu. W dobie coraz głębiej posadowionych budynków kwestią czasu jest pojawienie się informacji o odkopaniu nowego mega głazu narzutowego. W następnych artykułach napiszemy, jak odczytać historię konkretnych głazów narzutowych oraz jaka jest ich rola w środowisku przyrodniczym człowieka. Przybliżymy Państwu głazy narzutowe w różnych częściach Polski. 

HALA 3, STOISKO B74/B88-B67-B85

Mr. Mariusz Chuch Mobile: +48535107029 Email: kontakt@omstone.pl

KAMIEŃ NATURALNY ARCHITEKTURA

Historia zapisana w kamieniu Kościół romański w Wysocicach pod Krakowem. prof. Jan Bromowicz Janusz Magiera

GEOGRAFIA, GEOLOGIA I HISTORIA Wysocice – wieś połączona z Krakowem rzeką Dłubnią jest położona 25 km na północ od Rynku Głównego. Jest ona oddalona około 8 km na północny wschód od miasta Skała i 12 km na północny zachód od Słomnik. Kościół usytuowany jest na stromym stoku wzniesienia po prawej stronie rzeki, 9 m nad jej zwierciadłem i ponad 300 m nad poziomem morza. Jest to obszar Wyżyny Śląsko-Krakowskiej przynależny tu do Wyżyny Olkuskiej zwanej też Płaskowyżem Ojcowskim. Znajduje się on w granicach Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego, przypisanego do

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

FOT. ARCHIWUM AUTORA

ościół pod wezwaniem św. Mikołaja w Wysocicach jest romański. Wskazuje na to jego architektura znana historykom sztuki od połowy wieku XIX i szczęśliwie zachowana z bardzo niewielkimi zmianami od czasu powstania świątyni. Gorzej natomiast ma się kwestia historycznych informacji o czasie powstania kościoła, jego fundatorach, wykonawcach budowy i jej przebiegu. Wszystko to pozostaje w sferze domysłów i przypuszczeń wynikających ze znajomości historii czasów przypuszczalnego powstania budowli i analizy zastosowanych rozwiązań architektonicznych, a także porównań wystroju rzeźbiarskiego z wytworami sztuki europejskiej tamtych czasów. Niewiele miejsca poświęcono natomiast użytym, nie zawsze właściwe rozpoznanym, materiałom kamiennym, ich formie i możliwych źródłach pochodzenia, mimo że są one jedynymi zachowanymi świadkami czasów powstawania budowli.

: Kościół pod wezwaniem św. Mikołaja w Wysocicach.

Jurajskich Parków Krajobrazowych. Obszar w otoczeniu Wysocic należy do południowo wschodniej części Monokliny Śląsko-Krakowskiej i leży w pobliżu jej granicy z powstałą na wschodzie Niecką Miechowską. Na przełomie kredy i trzeciorzędu ostatecznie uformowana monoklina została nieznacznie nachylona ku północnemu wschodowi pod kątem kilku stopni i pocięta uskokami o zrzutach od kilku do ponad 100 m, których przebieg doprowadził do powstania zrębów i rowów tektonicznych.

W okolicy omawianego kościoła, odsłaniają się skały jury górnej, kredy górnej oraz czwartorzędu. Wobec połogiego zalegania najstarsze osady ukazują się w obniżeniach dolin cieków wodnych, a większość obszaru pokryta jest lessem, jedynie na kościelnym wyniesieniu ukazują się skały kredowe. Miąższość osadów górnojurajskich rozwiniętych w postaci wapieni skalistych, uławiconych i płytowych przekracza 200 m. Na południe od świątyni, w odległości około 1 km, w zrębie Bocieńca, ukazują się wapienie uławicone, z licznymi, charakterystycznymi krzemieniami. Są to wapienie detrytyczne,

FOT. ARCHIWUM AUTORA

KAMIEŃ NATURALNY

: Nawa, prezbiterium, apsyda kościoła w Wysocicach.

zwięzłe o barwie szarej i szarobrązowej, po zwietrzeniu białej, z umieszczonymi w pelitycznej masie okruchami o wielkości do 10 mm i kawernami o średnicach zbliżonych do wielkości okruchów. Tkwią w nich duże, ciemnobrązowe krzemienie o wielkościach od jednego do kilkunastu cm. Grube, zwykle ponad półmetrowe ławice zalegają prawie poziomo i są regularnie pocięte pionowymi płaszczyznami ciosowymi. Wychodnie wapieni skalistych i płytowych położone są w odległości 5 km na północny zachód od kościoła w miejscowości Imbramowice. Obok wapieni masywnych, zwięzłych niewykazujących uławicenia, o zdolnościach do tworzenia skałek, występują tam cienkoławicowe wapienie pelityczne barwy białej lub jasnobrązowej o wyraźnej skłonności do dzielenia się na płytki o grubości do 1 cm. Osady górnokredowe - w otoczeniu kościoła - to około 20 metrowej miąższości kompleks opok z czertami i marglistymi wapieniami. Występują w nim słabo uławicone, białe opoki o zróżnicowanej zwięzłości, z twardymi czertami szarej barwy, o kształcie nieregularnym. Rozdzielają je białe, drobnodetrytyczne, niezbyt zwięzłe wapienie margliste.

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Osady czwartorzędowe reprezentują pokrywy lessowe i aluwialne wypełnienia dolin Dłubni i jej dopływów. Lessy o zwykle kilkumetrowej miąższości mają barwy brązowożółte, są bezstrukturalne i zawierają konkrecje węglanu wapnia – kukiełki. Wypełnienie dolin stanowią mułki lessopodobne ilaste i piaszczyste z materiałem humusowym o kilkumetrowej miąższości. W Imbramowicach znajdują się progi skalne zbudowane z martwicy wapiennej. Najstarszy dokument potwierdzający obecność parafii w Wysocicach pochodzi z 1325 r. Podawana w literaturze wzmianka o tej osadzie z datą 1262 r okazała się zapisem odnoszącym się do innej miejscowości. Wedle wiadomości zebranych w wieku XV przez Długosza fundatorem kościoła był bliżej nieokreślony biskup krakowski. Dokumenty dotyczące własności obszaru, na którym wzniesiono kościół, analiza architektury świątyni i treści zawartych w rzeźbach związanych z budowlą, wedle większości badaczy, wskazują na biskupa Iwona Odrowąża, stryja św. Jacka, fundatora wielu świątyń, jako darczyńcę obiektu. Jego wznoszenie rozpoczęte za życia biskupa, który zmarł w roku 1229, zostało zapewne przerwane i zakończone dzięki fundacji innego dobroczyńcy. Wskazuje na to szczegółowa analiza kolejności wznoszenia poszczególnych części kościoła, oparta na interpretacji rozmieszczenia pozostawionych w ścianach otworów (maculnic) po belkach (maculcach), służących do podparcia podwieszonych rusztowań, a także sposobu wykonania elementów rzeźbiarskich. Argumentem jest też obecny patron kościoła. Budowę rozpoczęto od prezbiterium z apsydą, a zakończono wieżą, w której kolumny biforii miały różnych wykonawców. Podobnie różni wykonawcy pracowali nad wykonaniem rzeźby u wejścia do kościoła. Patron – św. Mikołaj zapewne jest związany z drugim fundatorem Mikołajem herbu Ostoja, którego godło zostało wyryte w odrzwiach świątyni, i który był właścicielem Wysocic po rodzinie Prandotów herbu Odrowąż. Wystrój architektoniczno-rzeźbiarski wskazuje, że najbardziej prawdopodobny czas wzniesienia kościoła przypada na pierwszą ćwierć XIII wieku. ARCHITEKTURA Kościół w Wysocicach jest typowym dla romanizmu kamiennym, orientowanym, jednonawowym kościołem wiejskim. Składa się z prezbiterium zakończonego apsydą, kwadratowej nawy i wieży na planie kwadratu. Zawiera on jednakże elementy świadczące o rycerskiej jego proweniencji. Są to dojrzałe warsztatowo rzeźby i obronny typ budowli. Kruchta od południa i zakrystia od północy zostały dobudowane później. Prezbiterium o wymiarach 6 x 2,8 m, łączy się z półkolistą apsydą o promieniu 2,1 m i nawą o ośmiometrowych bokach, która wąskim, ostrołukowym przejściem połączona jest z najniższym piętrem wieży o ścianach długości 4 m. Jest to pomieszczenie niedostępne z zewnątrz. Ma krzyżowy strop z dwoma wąskimi, rozszerzającymi się do wnę-

Producent urządzeń transportowych dla branży kamieniarskiej: wysięgniki, chwytaki, trawersy, stojaki do transportu i składowania kamienia, stoły obróbcze, kontenery, wózki transportowe, wózki widłowe, pługi do odśnieżania i wiele innych urządzeń, które ułatwią Państwu pracę podczas obróbki kamienia.

Odwiedź nasz sklep internetowy

www.e-metikamstone.pl CENA ZESTAWU NEPTUN+DRAGON

5200 zł netto

ALU-MAX SPEEDY Chwytak samozaciskowy  nośność 1200 kg  zakres chwytu 10-140 mm  możliwość położenia płyty z pionu do poziomu  całość ocynkowana

Wysięgnik na wózek widłowy  max udźwig 2 500 kg  max wysięg 3500 mm  regulacja kąta nachylenia masztu  całość ocynkowana ogniowo

Wózek dwukołowy Ocynkowany wózek do transportu kamienia SPEEDY Optymalnie umieszczony środek ciężkości sprawia, że transport nawet ciężkich elementów staje się dziecinnie prosty. Nośność wózka 600 kg.

Cena promocyjna:

NEPTUN

1700 zł

DRAGON

3950 zł

1000 zł

Konstrukcja aluminiowa  długość belki jezdnej 4 m  udźwig – 1,5 t.  całkowita wysokość konstrukcji 3,5 m (regulowana)  konstrukcja wykonana z aluminium lotniczego – cała konstrukcja waży zaledwie 80 kg!  w zestawie wózek jezdny. Cena promocyjna:

4900 zł netto Wersja z belką 5m

5200 zł

NOWOŚĆ!!!

STOJAK STRONG Bardzo masywny i wytrzymały stojak na płyty kamienne

Stojak składa się z dwóch szyn o wymiarach 190x120x3000 mm oraz 14 wytrzymałych słupków podporowych o przekroju 60x60x4mm i długości 1500 – 2000 mm. Waga kompletu ca. 375 kg.

PROMOCJA!!! Cena kompletu przy zamówieniu 5 kpl. przy zamówieniu 10 kpl.

2700 zł netto 2500 zł netto 2400 zł netto

CHWYTAK PODCIŚNIENIOWY MH-DL 600 Chwytak przystosowany do płyt polerowanych, szorstkich, płomieniowanych itp. Urządzenie w wersji podstawowej posiada 2 rodzaje zasilania. Możesz podłączyć sprężone powietrze i otworzyć zaworek, co spowoduje wytworzenie próżni – zassanie płyty. Jeśli nie masz możliwości podłączenia sprężonego powietrza – to nie problem. Dzięki zainstalowanej pompce ręcznej możesz sam wytworzyć próżnię i w pełni korzystać z funkcji przyssawki dzwigając ciężar do 600 kg. Cena 3900 zł netto Cena modelu bez pompki ręcznej (zasilanie tylko sprężonym powietrzem) 3200

zł netto

W ofercie posiadamy również mniejsze modele o udźwigu 300 kg.

Kontakt: Rafał Kulbida tel. 791 225 295 e-mail: biuro@metikamstone.pl ul. Kwiatowa 5 58-130 Żarów

www.e-metikamstone.pl

KAMIEŃ NATURALNY

(

FOT. ARCHIWUM AUTORA (2)

Tympanon portalu wejściowego kościoła w Wysocicach.

trza otworami strzelniczymi. Nad nim znajduje się empora zamknięta apsydą wystającą z wieży do nawy w formie wykusza z trzema przeźroczami i śladami ołtarza. Była ona połączona z nawą schodami usytuowanymi w północnej ścianie kościoła i wieży, której mur pogrubiono w formie pseudoryzalitu. Dwa wyższe piętra wieży stanowiły zapewne pomieszczenia mieszkalne, a najwyższe pozwalało na obserwacje okolicy przez otwarte biforia. Wszystko to podkreśla warowny charakter wieży, pomyślanej, jako ostatni bastion obronny po zajęciu kościoła, który dla wroga stanowił pierwszą zaporę. Potwierdzają to wysoko zawieszone okna świątyni, znacznie później powiększone, a stanowiące kiedyś strzelnice oraz obecność w środku nawy zasypanej dziś studni. Równocześnie ta budowla pełniąca rolę twierdzy posiada dwa wysokiej klasy dzieła sztuki romańskiej. Są to: dekorujący jedyne wejście do świątyni tympanon o trójlistnym wykroju w południowej ścianie kościoła oraz umieszczona w szczycie prezbiterium, nad dachem apsydy, rzeźba Madonny tronującej z Dzieciątkiem. Na uwagę zasługuje, wspomniana wyżej odmienność wykonania różnych części tympanonu oraz klęcząca postać z kielichem w dłoniach. Jej biskupie insygnia i pozycja wobec Chrystusa są ostatnio interpretowane, jako postać fundatora kościoła i wiązane z biskupem Iwonem Odrowążem.

100

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

) Martwica wapienna w murze kościoła w Wysocicach.

Wraz z wapieniami jurajskimi w murach użyto również skał wieku holoceńskiego zwanych martwicą wapienną. Jest to osad powstały w wyniku wytrącania się węglanu wapnia z silnie wapnistych wód rzek i potoków, zwykle w pobliżu źródeł lub wodospadów. Istotna jest też obecność w omawianych odrzwiach, często sytuowanego tam znaku heraldycznego fundatora. Jest nim znak poprzedzający herb (protoheraldyczny) – Ostoja, należący do rodziny posiadającej sąsiadującą z Wysocicami wieś Ściborzyce. Przypuszczalnie pierwotne wezwanie kościoła miało charakter maryjny z racji obecności Jej figury z Chrystusem na frontonie świątyni.

KAMIEŃ Głównym materiałem użytym w murach kościoła są białe, zwięzłe wapienie jurajskie z dosyć często pojawiającymi się ciemnobrązowymi krzemieniami. W znacznej większości są to wapienie drobnodetrytyczne o średnicach materiału okruchowego mniejszych od 2 mm. Okruchy są makroskopowo rozpoznawalne dzięki odcieniom barwy różnym od pelitycznego tła, a także zazwyczaj mniejszej rozpuszczalności, która powoduje ich ekspozycję na nadwietrzałej powierzchni skały w postaci reliefu. Częste są też kawerny o wielkości do 2 mm. Wapienie z materiałem okruchowym, o wielkości przekraczającej 2 mm wyróżniono, jako grubodetrytyczne. Ich składniki to głównie muszle, rzadziej inne wapienne fragmenty paleoorganizmów. Mają one wielkość do 5 mm. Towarzyszą im kawerny o podobnych średnicach. Wapienie o makroskopowo nieroz-

FOT. ARCHIWUM AUTORA

KAMIEŃ NATURALNY

: Madonna tronująca z Dzieciątkiem w szczycie ściany wschodniej kościoła w Wysocicach.

poznawalnych składnikach, o wielkości poniżej 0,5 mm, wyróżniono, jako pelityczne. Mają one charakterystyczny, nieregularny przełam muszlowy. Udział wyróżnionych odmian wapieni jurajskich oraz wielkość ich prostopadłościennych kształtek zastosowanych w murach kościoła oceniono dla apsydy i wieży do wysokości około 2,5 m od podłoża. W obu częściach świątyni zastosowano podobny materiał, w którym 80% stanowią bloczki wapieni drobnodetrytycznych, podczas gdy pelityczne i grubodetrytyczne stanowią po 10%. Wymiary kształtek w obu częściach budowli są podobne i podobnie zróżnicowane. Średnia ich wysokość na podstawie 120 pomiarów w apsydzie wynosi 26,2 cm a długość 39,8 cm, gdy wymiary te ocenione na podstawie 325 pomiarów w wieży mają średnie odpowiednio 25,5 cm i 44,2 cm. Współczynniki zmienności obliczone z uwzględnieniem odchylenia standardowego wynoszą dla pomierzonych wysokości obu części budowli około 30% i 50% dla długości. Najczęściej kształtki mają wysokość w granicach 16,1- 24,0 cm i długość w przedziale 40,1 – 48 cm. Sądząc po wymiarach kształtek widocznych w węgłach budowli, mają one formę belek o długości krótszych boków zbliżonych do ich wysokości, co pozwala na ocenę ich ciężaru, który sięga 300 kg. Ich krawędzie są dopasowane, dając bardzo cienkie fugi pomiędzy bloczkami. Wraz z wapieniami jurajskimi w murach użyto również skał wieku holoceńskiego zwanych martwicą wapienną. Jest to osad powstały w wyniku wytrącania się węglanu wapnia z silnie wapnistych wód rzek i potoków, zwykle w pobliżu źródeł lub wodospadów. W przypadku martwicy z kościoła w Wysocicach węglan inkrustował materiał roślinny, na co wskazują liczne pustki po fragmentach gałęzi i odciski liści. Tego rodzaju martwice wapienne noszą nazwę trawertynu. Są skałą silnie porowatą, dosyć miękką, łatwą w obróbce po wydobyciu i twardniejącą z biegiem czasu na skutek krystalizacji kalcytu z roztworów porowych w miarę wysychania skały. Zastosowane w murach trawertyny mają barwy szare, niekiedy brunat-

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

101

KAMIEŃ NATURALNY

ne i są ciemniejsze od otaczających wapieni. Wielkości składników skały są bardo różne od milimetrowych do kilkucentymetrowych. Kształtki trawertynowe mają podobną wysokość jak wapienne, różnią się natomiast długością, która waha się od kilku centymetrów, w przypadku wypełnienia zbyt szerokich fug pomiędzy wapiennymi bloczkami, do 1,5 m w największych elementach. Znaczna porowatość skały przekraczająca 30% powoduje znacznie niższy ciężar trawertynowych bloków. Tworzą one pas okalający kościół na wysokości około 3 m, złożony z jednej do trzech warstw kształtek. Inne materiały kamienne posłużyły do wykonania detali architektoniczno - rzeźbiarskich. Są wśród nich drobnodetrytyczne, porowate wapienie, z których wykonano rzeźby na frontonie kościoła i nad wejściem oraz trzy kolumny w biforiach wieży. Czwarta, w biforium północnej ściany, została wykonana z piaskowca. Bliższa obserwacja materiału możliwa jest w kolumnach oraz w tympanonie nad wejściem. Są to wapienie barwy białej i żółtoszarej o różnym uziarnieniu. Bardzo drobnoziarnisty jest materiał użyty w rzeźbie nad drzwiami. Makroskopowo rozpoznawalne są w nim kilkumilimetrowe, płaskie fragmenty skorup o barwie białej, jaśniejszej od otoczenia oraz obłego kształtu zagłębienia stanowiące zapewne komory otwornic. W grubiej uziarnionych odmianach zastosowanych w kolumnach widoczne są kilkumilimetrowe fragmenty gałązek krasnorostów i mszywiołów, otwornice oraz pokruszone muszle i rurki, które tkwią wśród drobnych, nierozpoznawalnych fragmentów organicznego pochodzenia. Materiał, z którego wykonano niedostępną dla bliższych obserwacji rzeźbę tronującej Matki Boskiej z Dzieciątkiem, w opisach konserwatorskich określono, jako podobny do tworzywa pozostałych rzeźb i zdefiniowano, jako lekko porowaty wapień typu ziarnitu. Piaskowiec kolumny w północnym biforium wieży jest dosyć zwięzły,

102

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

: Kolumna piaskowcowa w północnym biforium wieży kościoła w Wysocicach. ; Kolumna wapienna w południowym biforium wieży kościoła w Wysocicach.

drobno- i równoziarnisty, o żółtawej barwie. W jego składzie mineralnym dominuje kwarc, ponadto dostrzec można liczne, nierozpoznawalne szczątki organiczne. Materiały kamienne wykorzystane w budowie kościoła św. Mikołaja w Wysocicach, występują w niewielkiej odległości od wznoszonego obiektu. Użyte w największym udziale wapienie jurajskie z krzemieniami i trawertyny pochodziły prawdopodobnie z odsłonięć położonych w odległości rzędu kilometra w dolinie Dłubni lub jej lewostronnego dopływu. Łatwiejsze w obróbce i lżejsze od wapieni trawertyny zostały zapewne w zupełności wyeksploatowane. Na ich niegdysiejsze występowanie w okolicy wskazuje obecność podobnych skał w pobliskich Imbramowicach. W większej odległości znajdują się miejsca, w których pojawiają się na powierzchni porowate wapienie detrytyczne i wapniste piaskowce z liczną fauną. Wychodnie pierwszych z wymienionych położone są w odległości około 30 km na północny zachód od Wysocic w okolicy Sancygniowa i Trzonowa. Piaskowce wapniste z liczną fauną ukazują się na powierzchni nieco bliżej − w Nasiechowicach − na północ od Słomnik. Skały te są wieku mioceńskiego. Były one stosowane w romańskich budowlach, czego dowodem są kościoły w Prandocinie koło Słomnik i w Kościelcu Proszowickim, które będą omówione w następnym artykule. 

Zestawienie literatury zawiera praca: Kalinowski R. (2013) - Wysocice, nowe spojrzenie. Komunikat [w:] III Forum Architecturae Poloniae Medievalis : [Kraków, 22-24 marca 2013] : praca zbiorowa. t. 1 / pod red. Klaudii Stali [aut. Małgorzata Chorowska et al.]. Kraków: Wydawnictwo PK, 2013. str 105 - 130

e X t r a o r d i n a r y PIŁA MONOBLOK CNC  Pięć w pełni zinterpolowanych osi, maksymalny obrót głowicy 370°,   

maksymalny wychył głowicy 0-90°. Duży, hydraulicznie odchylany stół (2250mmx3800mm) z płaszczyzną roboczą ze specjalnego tworzywa sztucznego niezwykle odporną na zniekształcenia. Zakres ruchu w osi Z 400mm. Prędkośc obrotowa tarczy 4300 rpm (6000 rpm przy centralnym dopływie wody na narzędzie).

 Sterowanie za pomocą 15 calowego ekranu dotykowego. Na życzenie piła może być wyposażona dodatkowo w:

      

Wiercenie z automatycznym, magnetycznym (opatentowanym) system zmieniania narzedzi Możliwość wgrania plików wykonawczych bezpośrednio z programu CAD

HALA 3, STOISKO B1/B21-C2/C22

Kamerę cyfrową do wizualizacji na ekranie obrabianych elementów Opatentowany podajnik pneumatyczny, montowany na głowicy do przenoszenia obrabianych materiałów ze stołu roboczego Program ﬁgury parametrycznej Proﬁlowanie i kształtowanie Konturowanie

www.studiokey.it

eXtra 37 CN2

Gmm S .p.A. Via Nuova, 155 28883 Gravellona Toce (VB) Italy e-mail: gmm@gmm.it web site: www.gmm.it www.gmm.it

ISO 9001 : 2015- Certiﬁcato IS O 9001:2008 CertificatoN°IT234871 N°IT234871

ARCHITEKTURA

FOT. ARCHIWUM FIRMY SALVATORI

DESIGN

Kamień naturalny a projektant wnętrz

rojektant wnętrz to zawód, który już na stałe wkroczył w szeroko pojęte „urządzanie wnętrz”. Z roku na rok coraz większa część społeczeństwa korzysta z usług architektów lub projektantów wnętrz. Robimy to świadomie bądź nieświadomie. Świadomie poprzez zawieranie umów na zaprojektowanie mieszkania, domu czy pojedynczego pomieszczenia, oczekując projektu dostosowanego do naszych potrzeb. Nieświadomie, gdy przed zabraniem się do planowania remontu zaopatrujemy się w stos czasopism wnętrzarskich, by podpatrzyć modne rozwiązania. Czasopisma te bowiem zawierają aranżacje wnętrz, które zo-

104

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

stały zaplanowane przez specjalistów. Prawie każdy z nas miał kiedyś w ręku magazyn wnętrzarski. Za dużo kamienia naturalnego tam nie ma. Można by rzec: prawie wcale. Czasem pojawi się zdjęcie blatu ze Star Galaxy czy Nero Assoluto, koniecznie w polerze. Zatem osoba, która zakupiła czasopismo o tematyce wnętrz w celu znalezienia inspiracji, raczej nie od razu uda się do zakładu kamieniarskiego. Czy to oznacza, że projektanci nie wybierają kamienia jako materiału do urządzenia pomieszczeń? Wybierają. Tylko ich wiedza o kamieniu jest wciąż niewielka. I nie bardzo zdają sobie sprawę z tego, gdzie mają jej szukać. Kamieniarze nie zawsze są chętni

Jadalnia zaprojektowana z marmuru Bianco Carrara z kolekcji Salvatori. Ściana z tyłu w wykończeniu raw (surowy), ściany frontowe, w nowym, autorskim wykończeniu „cotone".

Magdalena Rocławska-Harań blogerka marbledesign.pl

do udzielania porad o kamieniu naturalnym, zwłaszcza gdy „projektant” nie odróżnia marmuru od granitu. Mogliby rzec: „My ich nauczymy, a oni i tak przecież kupią gdzie indziej”. Tak. Może tak być. Dlatego przy dzisiejszym rynku projektantowi łatwiej jest wybrać sztuczny materiał, który jest dobrze zareklamowany i dostępny, a którego próbki są niemal rozsyłane do domów. Wszelką niezbędną do projektu wiedzę o materiale można zdobyć w niemal godzinę za pośrednictwem strony internetowej lub przy pomocy przedstawiciela firmy oferującej dany materiał. A projektant ma finalnie czas na inne elementy aranżacji, bo mieszkanie to nie tylko

7 zainstalowanych maszyn w polsce

250 zainstalowanych maszyn w polsce

Postaw na profesjonalizm i rzetelnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;

58-150 Strzegom ul. Koszarowa 7 www.euroarss.pl

email: biuro@euroarss.pl tel. 603 891 257, 604 078 731 tel./fax. 74 855 03 93

FOT. ARCHIWUM AUTORKI (4)

ARCHITEKTURA

Granit Virginia Mist w polerze, satynie oraz waterjet.

Nero Assoluto w dekoracyjnym wykończeniu rigato soft.

kamień w łazience. To też lampy, podłogi, meble, lustra, zabudowy szklane, armatura łazienkowa, sprzęt AGD, dywany, tapety itd. Kamień jest jednym z elementów naszego wymarzonego wnętrza. Nadal bardzo mało pracujemy na płytach, które mają fakturę inną niż poler. A projektantom właśnie te inne wykończenia się podobają. Maty, szlify, ryfle, carezza. Są to powierzchnie, które wzbudzają w nich zachwyt, pasują do aktualnych trendów i nie są „polerowane jak nagrobki”. Obserwując reakcję grupy projektantów na znane wykończenie, jakim jest satyna, byłam niemal zadziwiona. „Uwaga, proszę państwa! To można zrobić na prawie każdej płycie”. Taaak? Ludzie, przecież to wykończenie jest na rynku od wielu lat! Tak, ale wiedzą o tym kamieniarze i nieliczne grono osób, z którymi podzielili się swoją wiedzą. Sprzedajemy nie tylko kamień. Oferujemy PRODUKT. Uczymy się od najlepszych. Włoska firma Salvatori, mająca swą siedzibę w Toskanii, sprzedaje kamień naturalny. Od początku oparła swą działalność na ścisłej współpracy z projektantami i architektami, aby inicjować nowe sposoby pracy z kamieniem. Dzisiaj Salvatori to przede wszystkim innowacyjne myślenie i doskonałe wzornictwo. Firma sprzedaje kamień. Mało tego, kamień, który się podoba i jest łatwy w zakupie. Łatwo go umieścić w projekcie. Dlaczego łatwo? Projektant otrzymuje wszelkie niezbędne informacje: jakie może wybrać formaty, wskazówki montażowe, instrukcje dotyczącą fugowania bądź klejenia oraz informacje, jak zaimpregnować dany materiał. I nagle wydaje się to proste! Nie trzeba szukać wiedzy z latarką w dłoni. Wiedza, jakiej potrzebujemy, jest nam oferowana wraz z dobrym produktem. Marka i produkt. Należy pamiętać, że klienci chętniej kupują produkt, nie materiał. Projektant wnętrz urządza kilkanaście lub kilkadziesiąt wnętrz rocznie. 25 lat temu mało kto myślał o tym, by otwierając sklep odzieżowy, restaurację czy kwiaciarnię, zlecić wykonanie aranżacji lokalu profesjonaliście. Dzi-

106

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

: Różne rodzaje obróbki mają wpływ na efekt wizualny granitu.

: Zmiana powierzchni kamienia wpływa na ubarwienie, tutaj na przykładzie granitu Bengal Black.

siaj jest to niezbędne. Na przestrzeni minionego 20-lecia nasze poczucie estetyki wzrosło o kilkadziesiąt procent. Pytanie więc, komu należy sprzedać wiedzę o kamieniu naturalnym? Kamieniarzom czy projektantom? Wystarczy spojrzeć na pracę, jaką wykonują koncerny oferujące materiały typu konglomeraty kwarcytowe czy spieki kwarcytowe. Pierwsze, co robią, to SZKOLENIA dla projektantów i architektów. Dbają, by to ich produkty znalazły się na liście materiałów potrzebnych do wykończenia domu czy mieszkania. Należy brać pod uwagę, że użycie materiałów zmienia się wraz z modą. Dzisiaj jest zdecydowanie czas kamienia naturalnego, wykorzystajmy więc go. Bawmy się nim i pozwólmy bawić się innym. 

Bellani for Breton Szeroka gama Boczkarek

Smartcut s/NC 800 Optima Mostowa piła sterowana CNC w 6-ciu osiach z obrotową głowicą dla pracy dyskiem i frezami

ContourBreton NC 300 EVO Cyfrowe centra numeryczne do obróbki granitu, materiałów mineralnych i kompozytowych

Combicut DJ/NC 550 Dwie maszyny w jednej : piła mostowa i waterjet sterowane CNC w 5-ciu osiach Easywire

Maszyna do Kalibrowania bloków pojedyńczą liną diamentową oraz do cięcia slabów

Tomasz Kopka 02-828 Warszawa - ul. Roztoki 12 tel.kom.: +48664460455 e-mail: tomasz@breton.pl www.breton.pl

GoldBreton 2100

Wieloliny diamentowe do cięcia bloków granitowych i marmurowych HALA 4, STOISKO A6-A8/C6-C7-C8/B5C5

via Garibaldi 27, 31030 Castello di Godego (TV), Włochy tel. +39 0423 7691 - fax. +39 0423 7600 e-mail: info@breton.it www.breton.it

TECHNOLOGIE TEKST SPONSOROWANY

Donatoni Echo Twin podwójny stół, podwójny atut

FOT. ARCHIWUM FIRMY MEKANIKA

Zakup przez firmę Szołtun Donatoni Echo Twin to część większego projektu inwestycyjnego mającego poprawić logistykę i wprowadzić automatyzację w cięciu.

( Donatoni Twin to centrum obróbcze do cięcia płyt granitowych, marmurowych, aglomeratów i kamienia o grubości do 200 mm.

uż nie książka telefoniczna, ale wyszukiwarka internetowa są głównym sposobem poszukiwania firm kamieniarskich. Wyszukując firmy Szołtun, od razu myślimy: „bingo”– firma ma od internautów bardzo dobre opinie i blisko pięć gwiazdek w skali Googl’a. To od 30 lat znany na Mazowszu producent pomników i nagrobków, a także wykonawca obiektów sakralnych. – To, co nas wyróżnia spośród wielu zakładów kamieniarskich to fakt, iż bazujemy całkowicie na swoim zapleczu maszynowym bez zlecania prac podwykonawcom,

108

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

skupiliśmy się głównie na produkcji pomników, nagrobków i wykończeniu kamieniem obiektów sakralnych i w tej dziedzinie świadczymy usługi na najwyższym poziomie. Ciągłe inwestycje i przemyślane zarządzanie naszą firmą spowodowało jej szybki rozwój z małego zakładu w prężnie działające przedsiębiorstwo kamieniarskie – zapewnia Marek Szołtun, właściciel firmy. RODZINNE DECYZJE Pomimo znacznego wzrostu wielkości przedsiębiorstwa, wciąż pozostaje ono firmą rodzinną, dzięki cze-

mu wszelkie podejmowane decyzje nie bazują na statystykach, raportach i słupkach, lecz na wiedzy i doświadczeniu właścicieli i ich wyraźnej wizji tego, co chcą osiągnąć. Obecnie w firmie stoi nowoczesna linia do obróbki kamienia naturalnego. Traki wielolinowe, piły CNC, boczkarki, diakers czy polerki – to wszystko maszyny, które świetnie dają sobie radę z obróbką płyt zgodnie z projektami pomników, nawet tych najbardziej skomplikowanych. – Projektanci pozwalają sobie na coraz ciekawsze formy, bo wiedzą, że obecne technologie umożliwia reali-

TECHNOLOGIE

zację takich projektów, a my staramy się tak ubogacać nasz park maszynowy, by maszyny odpowiadały najlepszym dostępnym na rynku technologiom – mówi Marek Szołtun. PIŁA MOSTOWA ECHO TWIN Firma Szołtun Kamieniarstwo nawiązała współpracę z firmę MEKANIKA, wyłącznym przedstawicielem marki Donatoni w Polsce. Po konsultacjach, zbadaniu potrzeb klienta, uznano, że 5-osiowa piła mostowa Echo Twin doskonale poradzi sobie z największym wyzwaniem firmy, jakim jest szybkie cięcie dużych slabów, przy jednoczesnym usprawnieniu logistyki: załadunku kamienia na maszynę i rozładunku gotowych, pociętych elementów. Donatoni Twin to centrum obróbcze do cięcia płyt granitowych, marmurowych, aglomeratów i kamienia o grubości do 200 mm. Wyposażone jest w pięć osi interpolowanych (X-Y-Z-A-C) z możliwością obrotu głowicy w zakresie od -5° do 365°. Jednocześnie głowica może wykonywać ruch w osi C (uchylny) w zakresie od 0° - 90°. SPECJALIZACJA: NAGROBKI I PŁYTKI W zakładzie firmy Szołtun stanął model wyposażony w tarczę diamentową o średnicy 725 mm, i skokiem osi "Z" – 600 mm. Tak zamontowana na obrotowej głowicy tarcza może ciąć wzdłużnie, poprzecznie, wykonywać cięcia skośne, pod kątem, łukowe, a także wycinać koła. Z takim spektrum możliwości bez problemu poradzi sobie z wycięciem najbardziej skomplikowanych projektów. Choć Echo Twin świetnie radzi sobie w branżach produkcji blatów kuchennych i łazienkowych, płyt podłogowych czy parapetów i stopni schodowych, to jednak zdecydowanie upodobali go sobie producenci nagrobków. Nie bez znaczenia jest dla nich bardzo solidna konstrukcja maszyny, z mostem o solidnym profilu. Jego przesuw w osi Y odbywa się przy

pomocy kół zębatych i prowadnic zatopionych w wannie olejowej, sterowanych silnikiem bezszczotkowym i reduktorem wysokiej precyzji. Z kolei przesuw po podporach bocznych odbywa się przy pomocy prowadnic liniowych również w wannie olejowej, szczelnie zabezpieczonych rękawem ochronnym

Zakup tej maszyny to część większego projektu inwestycyjnego firmy, konkretnie tą linią do cięcia slabów chcieliśmy poprawić logistykę i wprowadzić automatyzację w cięciu – tak Marek Szołtun argumentuje zakup nowej pilarki CNC Donatoni do swojego zakładu kamieniarskiego. Model Echo Twin z podwójnym stołem roboczym dostarczyła firma MEKANIKA. To pierwszy, ale już wiadomo, że nie ostatni wspólny projekt inwestycyjny obu partnerów, który firmie Szołtun Kamieniarstwo już przynosi wymierne zyski. przed kontaktem z zanieczyszczeniami. Po moście, dzięki prowadnicom i łożyskom liniowym w osi X przesuwa się zespół głowicy. Za ruch pionowy w osi Z odpowiadają dwie pary prowadnic i łożysk liniowych. Komponenty ślizgowe wspomnianego mostu znajdują się wewnątrz konstrukcji stalowej, przymocowanej do bocznych ścian betonowych. PODWÓJNY ATUT: RUCHOME STOŁY Obróbka płyt odbywa się na dwóch ruchomych stołach wyko-

nanych z ciężkiej metalowej struktury i drewnianą powierzchnią. Ich wymiary to 3800x2300 x h 640 mm oraz 3800x2400 x h 900. Zobacz film na www.youtube.pl wpisz Donatoni Szołtun – Przesuw stołów na szynach zapewnia ciągłość załadunku/wyładunku z oraz do strefy cięcia, obniżając do minimum “martwy” czas, wstępujący zazwyczaj przy tych operacjach. Dzięki temu czas wymiany stołów wynosi około 30 sekund. Wszystkie przesuwy stołów są automatyczne i zarządzane przez program maszyny – wyjaśnia Paweł Szczepanik z firmy MEKANIKA. – Dla nas to ogromne usprawnienie produkcji, gdy na jednym stole trwa wycinanie kilkunastu zaprogramowanych wcześniej elementów, a na drugim już odbywa się załadunek kolejnego surowca do wykonania zadania obróbczego – mówi Marek Szołtun. W maszynach tradycyjnych, czas liczony od końca cyklu cięcia jednej płyty do początku cięcia kolejnej wynosi około 20 minut (lub więcej) i obejmuje cztery etapy: rozładunek pociętego materiału, załadunek nowej płyty, zrobienie zdjęcia i załadowanie programu do cięcia. W systemie pracy podwójnego stołu (TWIN), który funkcjonuje w maszynie Donatoni wszystkie te operacje są wykonywane przez operatora na stole zewnętrznym, podczas gdy maszyna nie przestaje pracować w strefie cięcia na drugim stole. – Zakładając, że w ciągu 10 godzin mogę wyciąć 15 płyt o uśrednionej powierzchni 4,8 m kw. każda (3,2 x 1,5 x 0,03 m), już przy każdej zmianie stołu mogę “zarobić czasowo ” 300 minut dziennie (20 minut x 15 płyt). A to aż 5 godzin pracy, które można przeznaczyć na dodatkową produkcję i zysk. Mnożąc ten dzienny zysk przez 250 dni roboczych, dzięki Donatoniemu otrzymujemy aż 1250 godzin rocznie, czyli około 125 dni roboczych – wylicza Paweł Szczepanik. Ten zaoszczędzony czas można

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

109

TECHNOLOGIE

FOT. ARCHIWUM FIRMY MEKANIKA (2)

TEKST SPONSOROWANY

Echo Twin ma pięć osi interpolowanych (X-Y-Z-A-C) z możliwością obrotu głowicy w zakresie od -5° do 365°.

Panel kontrolny zamontowany jest na przesuwanym wysięgniku i wyposażony w kolorowy ekran dotykowy.

oczywiście przeznaczyć na dodatkową produkcję. Wystarczy pomnożyć te 125 dni roboczych przez 15 płyt o powierzchni 4,8 m kw. i otrzymujemy wydajność produkcji na poziomie 9 tysięcy m kw. O tyle więcej jest w stanie w ciągu roku wyprodukować Donatonii w porównaniu z piłą mostową standardowej konfiguracji z pojedynczym stołem.

nych, dwoma płytami aluminiowymi z przyssawkami. Poprzez obrót narzędzi nośnych głowicy następuje również obrót uniesionego elementu. System przyssawkowy może być też uruchomiony w trybie ręcznym z poziomu ekranu dotykowego maszyny. Na stołach zamontowany jest czujnik automatycznego wykrywania grubości płyty. Uśredniony wykryty rozmiar tarczy przesyłany jest bezpośrednio do maszyny, która natychmiast aktualizuje parametry pracy osi Z. Jest to pomocne zwłaszcza przy cięciach pod kątem. Specjalny system pozwala także na automatyczny pomiar średnicy tarczy, która następnie jest aktualizowana w bibliotece kontrolera numerycznego maszyny.

PRZYSSAWKI NA 400 KG Cechą charakterystyczną pilarek Donatoniego jest bardzo dobrze przemyślana logistyka w zakresie załadunku i rozładunku stołów, szczególnie ważna przy obróbce dużych płyt kamiennych. – Jest to specjalny system podnoszenia przy pomocy zespołu przyssawek o udźwigu do 400 kg – wyjaśnia Paweł Szczepanik. Stalowa konstrukcja (utrzymująca system podnoszenia z przyssawkami) jest zamocowana na wrzecionie, podczas gdy ruch w górę i w dół odbywa się poprzez ruch obracającej się śruby z nakrętką kulową (oś Z). Ruch podnoszenia wyciętego elementy odbywa się natomiast za pomocą dwóch tłoków pneumatycz-

110

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

OPROGRAMOWANIE Panel kontrolny zamontowany jest na przesuwanym wysięgniku i wyposażony w kolorowy ekran dotykowy. Warto zwrócić uwagę na bardzo przydatne oprogramowanie figur parametrycznych PARAMETRIX oraz ISOGAG, które pozwala na tworzenie plików gotowych do realizacji produkcji, zawierające profilowanie

liniowe, łukowe, wklęsłe i wypukłe, zarówno tarczą w pionie jak i tarczą w poziomie. Obróbka ta może zostać wykonana zarówno, jako obróbka zgrubna jak i obróbka wygładzająca oraz łączona. Program jest tworzony z biblioteki profili, która może być bardzo szybko edytowana w zależności od wymiarów i kształtów danego profilu i zapisywana, jako nowy profil. – Dla nas ogromną zaletą maszyny Echo Twin jest opcja wielokrotnych cięć, co pozwala w szybki sposób ciąć elementy o podobnych formatach np. płytki podłogowe. W ten sposób oszczędzamy dużo czasu. Wcześniej pracownik na innej maszynie musiał przestawiać ją ręcznie, by wykonać każde cięcie (na jednej płycie nawet dwadzieścia), teraz odbywa się to automatycznie – dodaje Marek Szołtun. 

Chcesz obejrzeć Echo Twin w akcji zeskanuj telefonem poniższy kod.

TECHNOLOGIE OFERTA PRODUCENTÓW

3DIM rewolucja w cięciu Włoska firma Dellas z Werony, jeden z wiodących producentów narzędzi diamentowych do obróbki marmuru, granitu i aglomeratów, wprowadza na rynek nowy produkt opracowany przy użyciu technologii 3DIM – Diamond Injection Moulding. 3 DIM to nowatorska opatentowana przez Dellas technologia wykorzystywana do tworzenia nowych kształtów 3D w celu optymalizacji wydajności cięcia narzędzi diamentowych.

ykorzystywane obecnie tradycyjne metody cięcia (traki wahadłowe) pozwalają już uzyskiwać bardzo cienkie płyty marmuru z ograniczonym

odpadem. Jednak z punktu widzenia ciągłego ulepszania asortymentu, firma Lugo di Grezzana z Werony dążyła do dalszego zwiększenia wydajności cięcia bloków, projek-

tując uniwersalne linki o mniejszej średnicy ze zoptymalizowanym dzięki technologii 3DIM kształtem koralików. Z użyciem 3 DIM projektowane są także segmenty do tarcz i diamentowych pił trakowych. Dzięki technologii 3DIM, firma Dellas oferuje firmom przetwarzającym kamień nowe narzędzie do cięcia bloków marmuru z prędkością, nawet czterokrotnie wyższą w porównaniu z tradycyjnymi trakami, utrzymując ilość

odpadów w niezmienionej ilości.

Technologia 3DIM ma zwiększyć wydajność cięcia bloków.

Ponadto zastosowanie technologii 3DIM ma ograniczać do minimum ryzyko „pękania” kamienia. Dzięki tej technologii, materiały, które są szczególnie kruche i nieforemne (obecnie są zwykle odrzucane lub przygotowywane do cięcia kosztownymi metodami) mogą być przecinane

)

w standardowych procesach produkcyjnych, optymalizu-

Segmenty i koraliki wytworzone przy zastosowaniu technologii 3DIM.

jąc w ten sposób dostępne zasoby i koszty. Dellas oferuje nowatorskie narzędzia, do wykorzystania na wielu etapach produkcji. To rozwiązania będące w stanie zadowolić przedsiębiorców, którzy chcą połączyć jakość i szybkość obróbki.

;

Proces, który doprowadził do opracowania nowatorskiej

3DIM ma również zapobiegać pękaniu kamieni podczas cięcia.

technologii 3DIM był długi i pracochłonny, ale umożliwił zaoferowanie uniwersalnego produktu, spełniającego duże wymagania. Największą siłą Dellas, zarządzanej obecnie przez Daniele Ferrari zawsze była jej zdolność do dostosowywania produkcji do indywidualnych potrzeb klientów. Centrum badawczo-rozwojowe firmy zawsze innowacyjnych systemów technologicznych, zaspokajających potrzeby sektora kamieniarskiego. 

www.dellas.it

112

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

FOT. ARCHIWUM FIRMY DELLAS (3)

znajdowało się w awangardzie w zakresie poszukiwań

THE NEW GENERATION OF TOOLS HALL 7 - STAND C2

IMPROVED

CUTTING REDUCED ENERGY CONSUMPTION UP TO

SPECIAL

SPEED

SHAPES

48%

DIAMOND BLADES SEGMENT





 0% 10 LASLY L TA DE N I

I DE MA

DIAMOND WIRE BEADS

DIAMOND DISCS SEGMENT

3DIM, Diamond Injection Moulding A new, unique and patented technology. A genuine revolution in the world of diamond tools. Top performance and numerous advantages for stone working companies.

www.dellas.it

TECHNOLOGIE OFERTY PRODUCENTÓW

Marmury i wapienie Metamar szlachetność w dobrej cenie Szarości są doskonałą bazą i tłem dla wielu wnętrz. To kolory wciąż bardzo modne i pozostające w czołówce designerskich trendów. Szare kamienie uwielbiają także architekci. Bogatą ich gamę ma w swojej ofercie Metamar Polska.

Z ofertą Metamar będzie można zapoznać się także podczas targów Marmomac w Weronie – 26-29.09.2018 hala 10, stoisko P1-01

114

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

: Tundra Grey doskonale nadaje się na podłogi.

: Simena

: Pietra Natuca

: Tundra Grey

(6)

: Aero Cream

FOT. ARCHIWUM FIRMY METAMAR

e względu na swój piękny, ponadczasowy szary kolor Tundra Grey, czy Pietra Natuca – marmurypozyskiwane z własnych złóż Metamar – cieszą się ogromnym powodzeniem, także wśród włoskich projektantów wnętrz, wyznaczających nowe trendy w dziedzinie designu. Zarówno Tundra Grey, jak i Pietra Natuca doskonale nadają się na podłogi, ściany, obudowy kominków, schody, blaty. Do wnętrz wchodzą też intensywne kolory. Jednak z reguły są efektowną formą dodatków, baza wystroju czyli podłogi, ściany, to wciąż dominacja różnych odcieni szarości. Najczęściej są to szare kamienie z beżowym, czasami też i bordowym, czy białym użyleniem. Na ich powierzchniach, niczym wyspy na wzburzonym oceanie mogą pojawić się ciemniejsze kolory. Natomiast okładziny z kolekcji Splitów świetnie nadają się na elewacje, murki. Są też gotowe płyty chodnikowe, no i oczywiście slaby. Tundra Grey i Pietra Natuca to wyrafinowana elegancja za rozsądną cenę. Pozostając przy elewacjach, doskonałym materiałem na tego typu realizacje jest Aero Cream i Simena. Aero Cream ma kolor śmietanki cappuccino tuż po lekkim zamieszaniu. Simena ma dodatkowo drobne kropeczki rzucone na śmietankę cappuccino, przypominające rozsypane ziarna sezamu – stąd nazwa Simena. To materiały bardzo jednolite, o niskiej nasiąkliwości, odporne na wielokrotne zamrażanie o odmrażanie, z którym to zjawiskiem mamy bardzo często do czynienia w naszej strefie klimatycznej. Aero Cream i Simena to ponadto kamienie zachowujące swoją barwę przez wiele lat. Metamar Polska, poza marmurami i wapieniami, ma w swojej stałej ofercie także wiele innych kamieni naturalnych takich jak: trawertyny, onyksy w różnych wykończeniach (polerowane, szlifowane, szczotkowane, łupane).

Metamar Polska Sp. z o. o. Al. Krakowska 2, 05-552 Wola Mrokowska tel:+48 22 490 88 77; tel. kom:+48 506 954 800; +48 600 902 300 www.metamar.pl www.facebook.com/metamarpoland

TECHNOLOGIE OFERTA PRODUCENTÓW

Perfekcyjna ochrona Czy granit i kwarcyt można długotrwale zabezpieczyć przed zaplamieniami, dbając jednocześnie, aby kamień „oddychał”? Cosentino w swojej ofercie posiada markę Sensa by Cosentino®, która według producenta charakteryzuje się jednocześnie wszystkimi wymienionymi powyżej cechami.

116

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

FOT. ARCHIWUM COSENTINO

wój niecodzienny efekt granity i kwarcyty Sensa by Cosentino® otrzymują dzięki zastosowaniu rewolucyjnego sposobu impregnacji Senguard. Każda płyta poddawana jest ochronnej impregnacji w nowoczesnych zakładach firmy Cosentino, a gwarantowana trwałość tego zabiegu to 15 lat. Unikatowa ochrona uzyskiwana jest w wyniku chemicznego procesu spajania, który zapewnia niewidzialną ochronę, pozwalającą jednocześnie, by kamień oddychał. Impregnacja uniemożliwia wnikanie dowolnego rodzaju płynów (woda, kawa, olej, itp) w strukturę granitu, co oznacza, że właściwości tego kamienia, jego kolor, jakość i wykończenie pozostają bez zmian przez dłuższy czas. Technologia ta zwiększa naturalne właściwości granitu i wydłuża jego żywotność, tworząc jednocześnie warstwę chroniącą przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych i promieniowania UV. Penetracja kamienia przez impregnację Senguard różni się w zależności od właściwości danego kamienia. Potwierdzone jest, że może ona dochodzić do głębokości około 5mm. Dlatego wszelkie uszkodzenia (rysy, zadrapania) powstałe na powierzchni do tej głębokości nie wymagają ponownej impregnacji a powierzchnia wciąż zachowuje swoją odporność na zaplamienia. Dopiero w przypadkach uszkodzeń sięgających głębiej niż wspomniane 5 mm produkt musi zostać ponownie nałożony na uszkodzoną powierzchnię. Pielęgnacja powierzchni z kamieni z serii Sensa by Cosentino® jest bardzo prosta. Aby

wyglądała jak nowa przez wiele lat, wymaga jedynie regularnego czyszczenia przy użyciu środków o neutralnym pH lub delikatnych płynów do czyszczenia. Najlepsze rezultaty są osiągane w przypadku czyszczenia przy użyciu wilgotnej szmatki i ciepłej wody. Po wyczyszczeniu powierzchnia powinna zostać przemyta wodą i wysuszona. Technologia Sensa by Cosentino® posiada certyfikat GREENGUARD wydany przez organizację UL Environment produktom spełniającym najbardziej rygorystyczne normy na świecie dotyczące emisji związków chemicznych. oraz certyfikat NSF zapewniający, że produkt jest bezpieczny w kontakcie z żywnością.

Slaby z kolekcji Sensa by Cosentino® oferowane są w szerokim wachlarzu kolorystycznym, umożliwiającym dopasowanie do każdego wystroju i wzornictwa. Mogą być także z powodzeniem stosowane na zewnątrz np. jako materiał na chodniki czy fasady. 

Więcej informacji na: www.sensabycosentino.com/pl/

TECHNOLOGIE OFERTA PRODUCENTÓW

FAST ekspert od cięcia Jakie rozwiązanie zastosować do przecinania kamieni czy betonowych prefabrykatów? MEC proponuje rozcinarki FAST, linie maszyn zaprojektowanych do cięcia każdego rodzaju kamienia nieregularnego: marmuru, granitu jak również betonu.

tandardowa linia została opracowana

w wielu

modelach.

Jednak niezależnie od modelu

wyposażona jest w ciągły przesuw materiału pod dyski diamentowe. Rozcinarka Fast została opracowana dla uzyskania bardzo cienkich elekamieni,

które

wykorzystywane

FOT. ARCHIWUM FIRMY MEC (3)

mentów z nieregularnych łamanych są

później, jako płyty okładzinowe. Cieńsze elementy z kamienia są po prostu łatwiejsze w montażu i transporcie. To, co wyróżnia serię maszyn Fast, to

obecność

jednolitej

klepkowej

taśmy transportowej (patent MEC). Rozwiązanie to eliminuje koniecz-

ność

Linia Fast 2 (z 2 dyskami) doskonale sprawdzi się w przypadku potrzeby uzyskania różnorodnych produktów.

synchronizowana

taśm.

klepki metalowe zamontowano łatwo wymienialne elementy gumowe dla amortyzacji materiału. Dzięki temu,

materiału optymalizując tym samym

że podajnik jest „pancerny” można

koszty

rozcinać również ciężkie elementy

montować na tym samym wrzecio-

uzyskując wysoką wydajność. Taśma napędzana jest bezszczotkowymi silnikami, co gwarantuje jednolitą i stabilną moc, zarówno przy minimalnej jak i maksymalnej prędkości oraz przy

;

W maszynach linii FAST można montować tarcze o różnych średnicach.

FAST nadaje się do przecinannia kamieni i betonowych prefabrykatów.

tarcz.

przykład

można

nie tarcze o średnicy od 600 do 1200 mm. Każdy model ma zintegrowany system operacyjny, pozwalający zapamiętać 40 różnych programów ciecia, można je łatwo sczytać na pamięć USB.

pełnym obciążeniu. Obecność innowacyjnego ramienia

Seria Fast oferuje 4 rożne modele.

dociskowego i system utrzymania (re-

Wszystkie posiadają dyski w linii z au-

gulowany w wielu punktach) pozwala

tomatycznym przesuwem materiału.

na załadowanie przez operatora ele-

Modele różnią się między sobą ilo-

mentów o różnych formach i rozmia-

ścią tarcz w zależności od wymagań

rach, jeden po drugim bez potrzeby

klienta:

wstępnego sortowania materiału pod

Fast 1, maszyna z 1 tarczą idealna dla

kątem grubości. Poza oszczędnością

niewielkiej produkcji

czasu, niebagatelną sprawą jest zde-

Fast 2 maszyna z 2 dyskami idealna

cydowane ułatwienie obsługi maszyny. Wśród zalet, które oferuje FAST znajdziemy również możliwość montowania

różnych

rozmiarów

tarcz

tnących, na tym samym wrzecionie, w zależności od typu rozcinanego

118

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

dla uzyskania różnorodnych produkPrzedstawiciel w Polsce: Syntetyk s.c. ul. Bohaterów Warszawy 97B 28-100 Busko Zdrój tel. 413798212, e mail: tenax@interia.pl

tów

MEC S.r.l. Italy tel. +39 0461 780166, e-mail: info@mecs.it

cinających pozwala uzyskać bardzo

Fast 3 maszyna z 3 tarczami o zaletach Fast 2, lecz o większej wydajności Fast 5 maszyna posiada 5 tarcz rozdużą wydajność. 

ROZWIĄZANIA DO ŁUPANIA, CIĘCIA I KRUSZENIA KAMIENIA I BETONU MEC Srl to ﬁrma lider w projektowaniu i produkcji maszyn , automatycznych ciągów technologicznych tworzonych aby cieszyły swoich użytkowników bardzo długo. Zintegrowana modułowa produkcja charakteryzuje się przede wszystkim dopasowywaniem maszyn do wymagań klienta i bardzo wysoką jakością wykonania. Oprócz doradztwa i pomocy technicznej, która jest dostępna na całym świecie, MEC zapewnia wiele narzędzi, dzięki którym klient

Palma & Associati

może zapewnić sobie pełną autonomię instalacji i konserwacji.

I N A JB LI ŻS ZE TA R G MARMOMACC, w Włochy [PAWILON 2, STRAGAN A3-B3], Wrzesień 26-29

PRZEDSTAWICIEL W POLSCE Syntetyk s.c. ul. Bohaterów Warszawy 97B 28-100 Busko Zdrój Tel 413798212 e mail – tenax@interia.pl

MEC srl Italy Tel +39 0461 780166 info@mecs.it

BOCZKARKA KSL 80/100

WYŁĄCZNY DYSTRYBUTOR

NA POLSKĘ!

40 lat doświadczenia w połączeniu z ciągłym rozwojem technicznym serii KSL to gwarancja doskonałej obróbki polerowanej powierzchni. Wysokość obrabianego materiału 10-250 mm Szeroki wachlarz wyposażenia dodatkowego.

CENTRUM OBRÓBCZE CNC BAZ 3000 z 6 interpolowanymi osiami gwarantuje maksymalną precyzję i elastyczność. Nowo opracowana elektroniczna i pneumatyczna regulacja docisku umożliwia doskonałe frezowanie i polerowanie. Łatwa obsługa i dobrze opracowane oprogramowanie zapewnia bezproblemową i ekonomiczną pracę.

AUTOMATYZACJA PRODUKCJI W ścisłej współpracy z naszymi klientami opracowujemy i realizujemy zautomatyzowane zakłady produkcyjne w branży kamieniarskiej , np. w produkcji blatów kuchennych i płyt fasadowych. Posiadamy know-how w zakresie optymalnego przepływu materiału i integracji automatycznych systemów przechowywania surowych płyt i przechowywania buforów. Od planowania projektu do uruchomienia, będą towarzyszyć Ci nasi specjaliści - zawsze optymalne rozwiązanie w centrum uwagi.

WEHA sp. z o.o. ul. Armii Krajowej 31, 58-150 Strzegom tel. 74 855 32 51 www.weha.pl

WYŁĄCZNY DYSTRYBUTOR

NA POLSKĘ!

PIŁA LDZ 2000 LZD 2000 reprezentuje najnowsze piły mostowe o 5-osiowej

głębokość cięcia 350 mm

topowej technologii, obejmuje szeroki zakres zastosowań, od

średnica tarczy od 400 mm do 1000 mm

drobnej pracy ręcznej po produkcję na dużą skalę. Modułowa

główny silnik 15-24 kW obroty 500 – 10.000 U/min

konstrukcja maszyny wraz z szeroką gamą opcji ( np. różne

skok osi x 3900 mm

typy silników, zakres dostępnych stołów itd. ) umożliwiają

skok osi Y 3000 – 10.000 mm

indywidualne zaprojektowanie i budowę maszyny zgodnie

skok osi Z 400 – 800 mm

z wymaganiami klienta. LDZ 2000 może być również wypo-

prędkości posuwu:

sażony w głowicę do cięcia wodą WaterJet. Wraz ze stołami

Oś X - 50m/min

uchylnymi można zastosować szeroki wybór przenośników

Oś Y - 50m/min

rolkowych i taśmowych do produkcji na skalę przemysłową.

Oś Z – 8m/min HALA 2, STOISKO B2

WATERJET POWERJET 2D/3D

Cięcie strumieniem wody jest idealnym rozwiązaniem dla skomplikowanych cięć w ceramice, marmurze, granicie, szkle, tworzywach sztucznych itd. Obrotowa głowica tnąca umożliwia wykonywanie precyzyjnych cięć ukośnych. Ciśnienie pompy max 4100 bar.

Światowa jakość w rozsądnej cenie. PARTNERZY HANDLOWI: Abus, Achilli, Akemi, BM, Cobalm, Flex, Lantania, Lupato, Toolstar.

FELIETON SŁAWOMIR MAZUREK

Ty nie masz? Oni mają!

by w dzisiejszych czasach uznać reklamę za dobrą i skuteczną, z mnóstwem codziennie przetwarzanych przez nas informacji, nie wystarczy, że w ogóle trafi ona do potencjalnego klienta. Przede wszystkim musi ona trafić do niego w odpowiednim momencie i obudzić w nim jakieś emocje. Co z tego, że widzę reklamę fajnego samochodu jak nie zamierzam aktualnie zmieniać tego, który mam? Taka reklama zainteresuje mnie, gdy będę na etapie poszukiwania nowego samochodu albo wzbudzi takie emocje, że postanowię zmienić posiadany pojazd. Wtedy będzie ten odpowiedni moment. Z reklamą kamienia jest jeszcze trudniej, bo oprócz powyższej zasady musi być jeszcze dostosowana do potencjalnego odbiorcy. Inaczej musi wyglądać reklama kierowana do zakładów kamieniarskich, które nie są przecież odbiorcą końcowym a inaczej ta, która jest kierowana do klienta indywidualnego. Inaczej będziemy zachęcać architektów i projektantów do wykorzystania kamienia w projektach, a jeszcze innych technik zachęty będziemy używać wobec inwestorów instytucjonalnych. Jednym wystarczy pokazać kamień i opowiedzieć, dlaczego akurat ten jest lepszy od tamtego. Innych należy w ogóle wyedukować i przekonać ich do wyższości kamienia nad innymi materiałami budowlanymi jak gres, ceramika, drewno, metal, plastik czy beton. Klient końcowy, który nie ma zielonego pojęcia o kamieniu i wie tylko, że się z niego wykonuje

122

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

nagrobki, musi zrozumieć, dlaczego blat kamienny w jego kuchni będzie korzystniejszy od powszechnych blatów laminowanych. Reklama musi wzbudzić w nim poczucie, że jednak czegoś mu brakuje i powinien mieć w kuchni blaty z kamienia. W USA zrobiono kiedyś badania na bardzo obszernej grupie społecznej. Wzięto pod lupę biednych i bogatych, kolorowych i białych, nieuków i wykształconych, mężczyzn i kobiety, samotnych i rodziny, młodych i dojrzałych, i okazało się, że niezależnie, z których grup badani pochodzili, szczęśliwi są tylko ci, którzy są zadowoleni z tego, co mają. Wystarczy jednak wzbudzić w nas poczucie braku czegoś, jeśli zaczyna ono dominować i przekłada się na emocje, to stajemy się nieszczęśliwi. Ten antagonizm: mam – nie mam, wzbudzenie w człowieku poczucia braku i niedostępności dla każdego, od dawna wykorzystuje się w marketingu i reklamie. Znacie przecież reklamy, które ogólnie ujmując sprowadzają się do treści „Ty nie masz? Oni mają!” W ten sposób łatwo można sprzedawać kosmetyki, buty, odżywki czy zegarki. Powszechnie stosuje się tę technikę w polityce. W kamieniarstwie już trudniej. Kamień jest specyficznym towarem. Klient kupuje najczęściej produkt finalny, czyli położoną posadzkę, zamontowany blat kuchenny czy obłożone kamieniem schody. Sprzedajemy, więc kamień wraz z usługą montażu. Spotkamy elementy kamienne jak płytki posadzkowe, parapety czy stopnice do kupienia w dużych su-

permarketach budowlanych. Znam takich, którzy w hurtowni kupowali kamienne płyty posadzkowe a osobno angażowali pana Józia do ich ułożenia. Nie znam jednak nikogo, kto po takich doświadczeniach byłby zachwycony. Zawsze kończy się to mniejszymi lub większymi problemami. Najczęściej okazuje się, że choć liczone było wielokrotnie i niby wszystko uwzględniono, to kamienia zabrakło a próba dokupienia takiego samego i w tym samym odcieniu, skazana jest na niepowodzenie. Pojawiają się też inne problemy jak niedopolerowane boki parapetów czy cokolików, niesfazowane krawędzie albo zbyt duże różnice kolorystyczne. W efekcie produkt finalny, który miał zadziałać: „Ja mam – moi znajomi nie!” nie bardzo nadaje się do pokazania. Dowodzi to jak ważną rzeczą jest, aby klient końcowy był dobrze poinformowany, dlaczego kamień należy sprzedawać wraz z usługą montażu, że montaż posadzki kamiennej nie ma nic wspólnego z układaniem posadzki ceramicznej czy gresowej, że bez podstawowej wiedzy o kamieniu i bez specjalistycznych narzędzi, przysłowiowy pan Józio nie poradzi sobie z montażem schodów czy parapetów, że teoretycznie zaoszczędzone pieniądze faktycznie okażą się iluzją itp., itd. Reklama kamienia wraz z montażem powinna przede wszystkim zachęcać klienta do odwiedzenia naszego zakładu, aby chciał spotkać się z nami, byśmy mieli możliwość pokazania wszystkich zalet właśnie takiego rozwiązania. 

PORTRETY NAGROBKOWE PORTRETY NAGROBKOWE

FOTOGRAFIA FOTOGRAFIA W KAMIENIU W KAMIENIU FOTOCERAMIKA FOTOKRYSZTAŁY FOTOCERAMIKA FOTOKRYSZTAŁY

JEDYNI W W EUROPIE EUROPIE JEDYNI

wykonujemy grawery na płytkach o grubości 5mm, idealnych dograwery naklejenia na każdyorodzaj kamienia.. wykonujemy na płytkach grubości 5mm, Tylko 200 zł netto z naszą płytką. idealnych do naklejenia na każdy rodzaj kamienia.. Tylko 200 zł netto z naszą płytką.

DOSKONAŁEJ JAKOŚCI DOSKONAŁEJ JAKOŚCI FOTOCERAMIKA I FOTOKRYSZTAŁY FOTOCERAMIKA I FOTOKRYSZTAŁY Nasze kryształy i foto-porcelany wykonujemy

farbami kryształy ceramicznymi i wypalamywykonujemy w sposób Nasze i foto-porcelany tradycyjny. Dzięki tej metodzie gwarantujemy farbami ceramicznymi i wypalamy w sposób obrazu przez minimum 50 lat. tradycyjny. trwałość Dzięki tej metodzie gwarantujemy trwałość obrazu przez minimum 50 lat.

Kontakt Kontakt Cyberlab.pl S.C. Al. Kołłątaja S.C. 18, 42-500 Będzin Cyberlab.pl info@cyberlab.pl Al. Kołłątaja 18, 42-500 Będzin 533 474 608 32 726 12 19 info@cyberlab.pl 32 726 12 19

533 474 608

www.portretynagrobkowe.pl www.portretynagrobkowe.pl

50 LAT 50 LAT

GWARANCJI GWARANCJI

GRANITY Z UKRAINY POLSKI SKŁAD KAMIENIOŁOMU TOKOWSKI

BLOKI GRANITOWE

tel. 602 57 57 57 www.mint.pl/wzorniki

LABRADORYT VOLGA BLUE

ROSSO TOLEDO

KAPUSTIN

POKOST

KARMIN

, ELITA (TANSKI)

VANGA, UKRAINSKA

POLECAMY RÓWNIEŻ GRANITY

1998-2018

Od ponad dwudziestu lat specjalizujemy się w dostarczaniu najwyższej jakości narzędzi diamentowych. Nie posiadamy tańszych zamienników. Nasz standard to tylko top-premium. Obecnie naszym bestsellerem jest bezkonkurencyjna (w przeliczeniu m2/mb) linka diamentowa. Klientom oferujemy doradztwo oraz opiekę serwisową w trakcie użytkowania narzędzia. Naszą największą rekomendacją są setki zadowolonych klientów z całego kraju.

L AT

ul. Promienista 48a 60-289 Poznań tel. +48 61 868 33 95 kom. +48 602 767 993 a.suwik@diamantas.pl biuro@diamantas.pl www.diamantas.pl

TOP DIAMOND Marcin Gwarecki

ul. Rubinowa 25 Rakowiska, 21-500 Biała Podlaska tel. +48 512 473 959 marcingwarecki@gmail.com, www.topdiamond.com.pl

NARZĘDZIA DIAMENTOWE

KOMPLEKSOWE ZAOPATRZENIE ZAKŁADÓW KAMIENIARSKICH

MATERIAŁY ŚCIERNE CHEMIA KAMIENIARSKA

NOWOŚĆ

GALANTERIA wyroby mosiężne litery misy tralki podstawki wazony ławki REGENERACJA NARZĘDZI

NOWOŚĆ

ARTYKUŁY POZŁOTNICZE FOLIE PLOTERY PIASKARKI

Zakład Kamieniarski “Zdzisław” Nagrobki własnej produkcji dla ﬁrm kamieniarskich i pośredników

Posiadamy własny transport.

Atrakcyjne ceny! Maciej Gałamon 99-100 Łęczyca, Leszcze 49 (koło Lotniczej) tel.: 609 604 454, 601 588 385 e-mail: kamieniarstwo.leczyca@gmail.com

128

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

Znajdujemy się w środku Polski, więc wszędzie mamy jednakowo blisko.

Szukasz odpowiedniego impregnatu do kamienia? Potrzebujesz sprawdzonego narzędzia do obróbki kamienia? Pojawił się problem z kamieniem i nie wiesz jak go rozwiązać? Zadzwoń do nas chętnie pomożemy !!!

ANTYPLAMA impregnat przeciw plamom

OIL FREE pasta usuwająca tłuste plamy

AGER impregnat pogłębiający kolor kamienia polerowanego

FLEKK wywabiacz plam z kamienia

NANO GOLD impregnat nowej generacji przeciw plamom

ALGES płyn do usuwania zielonych nalotów

HYDROSTONE GOLD impregnat pogłębiający kolor kamienia

PRODARK MAX impregnat lakier efekt mokrego kamienia

ADEX środek do usuwania smug cementu i rdzy

WYŁĄCZNIE SPRAWDZONE PRODUKTY!

więcej informacji pod numerem tel. 608 163 606

www.do-kamienia.pl

NARZĘDZIA piły, frezy, szlifierki do pracy na mokro

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

129

Zakład Kamieniarski “Zdzisław”

! a j c o m P roNagrobki

Wiertnica włoskiej ﬁrmy Marini Quarries Group GOTOWE NAGROBKI

własnej produkcji dla ﬁrm kamieniarskich i pośredników 120 x 250 cm

90 x 190 cm

TOKOWSKI

3.400

2.150

ELITA

2.800

1.800

NOWODANIELÓWKA

3.350

2.100

KAPUŚCIŃSKI

3.300

2.000

PŁYTY 5 cm

6 cm

490

530

Posiadamy 350 własny 440 transport.

370 475

300

350

GRANICZNA

2.300

1.350

230

260

STRZEGOM ŻBIK

2.100

1.250

220

250

KOŚMIN

2.600

1.600

240

290

BRĄZ KRÓLEWSKI

1.250

800

185

230

250

280

Atrakcyjne ceny! BIANKO

PONAD 200 NAGROBKÓW NA PLACU!

GRANMAR Sp. z o.o., Znajdujemy się Maciej Gałamon tel. 509 Polski, 075 418 GM GRANIX ul. Morawskiego 5, 30-102 Kraków w środku 99-100 Łęczyca, Leszcze 49 (koło Lotniczej) tel. (012) 427ul. 20Spacerowa 52, 501 897mamy 948 28 więctel. wszędzie tel.: 609 604 454, 601 588 385 e-mail: jpanek@granmar.krakow.pl Lipsko (woj. mazowieckie) www.gm-granix.pl

e-mail: kamieniarstwo.leczyca@gmail.com

130 112 126

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018 NOWY KAMIENIARZ KAMIENIARZ 3 4 (95) (96) // 2017 2017 NOWY

jednakowo blisko.

RODLEW Produkujemy galanterię nagrobkową najwyższej jakości

UL. PROSTA 137/14 | RYBNIK tel. 32 433 10 73 | 32 422 00 10 | 505 804 802 sklep@akcesorianagrobkowe.pl

www.akcesorianagrobkowe.pl

NOWY KAMIENIARZ 5 (104) / 2018

131

Kontakt: KONGLOMERAT Pamir Sp. z o.o. Ul. Świderska 37, 03-128 Warszawa MARMUROWY

www.pamir.com.pl, email: pamir@pamir.com.pl

Dział handlowy: tel. 22 614 36 86, 784-479-048, 696-086-538 Zadzwoń teraz – oferta ważna do wyczerpania zapasów

Nowoczesność Nowoczesność ii doświadcznie doświadczenie od od 1979 1979 roku roku

OFERTA SPECJALNA! TA SAMA JAKOŚĆ W DUŻO NIŻSZEJ CENIE Pamir Bianco Micro gr. 2 i 3 cm Pamir Marﬁl gr. 3 cm Pamir Carrara gr. 3 cm Największe slaby w Polsce (jumbo) 320 x 160 cm W sprzedaży również PASY GRANITOWE G-603 gr. 3 cm w cenie 99 zł netto/m2 Polerowane oraz płomieniowane.

03-128 Warszawa, Tarchomin, ul. Świderska 37, tel./fax: 22-811-94-11; tel.: 22-614-36-86, 509 092 573, mail: pamir@pamir.com.pl, www.pamir.com.pl

Caggiati prezentuje nowy katalog produktów.

W nowym wydaniu katalogu Caggiati znajdziecie Państwo wiele interesujących informacji. Wersja on-line dostępna na naszej stronie www.caggiati.it

Matthews International S.p.A Siedziba: Via Martiri della Libertà, 71 - 43052 Colorno - Parma - Italy Tel. +39 0521 5208 - Fax +39 0521 816777 - www.matw.it - info@matw.it Biuro Obsług klienta: Via Martiri della Libertà, 71 - 43052 Colorno - Parma - Italy Tel. +39 0521 5208 - Fax +39 0521 816777 - www.caggiati.it - info@caggiati.it