Nowy Kamieniarz 74 by Nowy Kamieniarz

Taki jarmark

Jarmark Kamieniarski 2014

O wymierzaniu płyt

s. 26

Czyli jak z trapezu wyciąć prostokąt

Nowy Kamieniarz

Maj / Czerwiec (nr 74) 3/2014

CZASOPISMO PROFESJONALISTÓW

Dostawcy bloków do Polski w 2013 r.

RPA Indie Szwecja Finlandia Ukraina

150

60 tys. ton 26,8 20,4 11,7 9,8

Złoty strzał?

s. 52

bezpłatny

Tak się rodzi afgańskie kamieniarstwo s. 38

nakład - 4120 egz.

ISSN 1899-3419

Ostatni taki rok? RAPORT: Polski handel kamieniem 2013

s. 20

bloki płyty i wyroby elementy drogowe

100

223,8

159,6

tys. ton Polski eksport w latach 2007 – 2013 Maj / Czerwiec 2014 / NR 74

tys. ton

142,5 tys. ton

Import z Chin w latach 2011 – 2013 E

Nowe dostawy

płyt z Indii w w w. r o g a l a .c o m . p l

 Szczegóły na stronie 3 

Silikon Premium do kamienia naturalnego

Czterdzieści sześć kolorów Brak zanieczyszczeń strefy brzegowej

ami kolorów

z próbk Zamów tablicĊ

.com

hemie colours@otto-c

One są prawdziwą instytucją, tablice kolorystyczne OTTO! Sprawiają, że oszałamiający wybór kolorów oraz najwyższa jakość uszczelniaczy OTTO. Stają się dosłownie namacalne. Zwłaszcza silikon Premium do Kamienia natualnego S70. Charakteryzuje się dużą wytrzymałością na rozrywanie, promieniowanie UV oraz warunki pogodowe. Gwarantuje brak zanieczyszczeń strefy brzegowej na kamieniu naturalnym. Proszę przekonać się osobiście! OTTO – zawsze dobre połączenia! Hermann Otto GmbH K r ankenhaus s t r. 14 • 8 3 413 F r ido l f ing • G er ma ny pho ne + 4 9 - 8 6 8 4 - 9 0 8 - 0 • f a x + 4 9 - 8 6 8 4 -12 6 0 info@otto-chemie.com • www.otto-chemie.com

Materiały uszczelniające • Kleje

Zapełniamy magazyny na nowy sezon Nowe dostawy płyt z Indii PRADA GOLD PREMIUM BLACK INDIAN BLACK KASHMIR GOLD MADURA GOLD Multicolor Red Juparana Colombo Star Galaxy Magazyn Warszawa

Magazyn Pińczów

Magazyn Przyłęk

Magazyn Gdańsk

(Bukówka Stara)

606 621 543 pinczow@rogala.com.pl

17 227 71 22 info@rogala.com.pl

667 701 702 gdansk@rogala.com.pl

46 857 89 00 warszawa@rogala.com.pl

GOSTYNIN

Zaufanie Klientów i wysoka jakość towaru wypracowane dzięki

letniemu

doświadczeniu w branży!

NA Finna

ELEWACJE, âAZIENKI, POSADZKI, PORTALE, OBIEKTY SAKRALNE, SCHODY

Specjalizujemy się w polskim kamieniu:

MORAWICA, PIĽCZAK, BOLECHOWICE, CREMA, Pracujemy na najnowoczeœniejszej w Polsce linii do produkcji pãytek Marmur-Pãytki Jacek âata Podãęůe 48 28-400 Pinczów tel. (41) 358 91 89 tel./fax (41) 357 61 46 tel kom. 604 086 867 www.marmur-plytki.pl

sp. z o.o.

Największa hurtownia nagrobków oraz płyt granitowych na wschodzie Polski SZA NAJNIŻ A N E C

KSZY NAJWIĘ ENT M ASORTY

ŻSZA NAJWY Ć O K JA Ś

REALIZUJEMY ZAMÓWIENIA KONTENEROWE

C E N Y N AG R O B KÓ W Z P L AC U PO CENACH KONTENEROWYCH Posiadamy certyfikat jakości ISO

- Płyty granitowe oraz marmurowe polerowane i surowe - Elementy wykonywane na indywidualne zamówienie klienta - Grubości budowlane i nagrobkowe - Płytki granitowe - Transport z HDS

e-mail: info@dulniak.pl www.dulniak.pl

e-mail: info@granit.lublin.pl www.granit.lublin.pl tel.: 608 50 50 36, 81 74 408 27, fax: 81 745 54 26, Lublin, ul. Cmentarna 8

PASJA TWORZENIA

NOWE MASZYNY NOWE PERSPEKTYWY ul. Piskorzowska 2, 58 - 250 Pieszyce, tel. +48 74 836 52 06, fax +48 74 836 72 02 e-mail: zpupromasz@zpupromasz.pl, www.zpupromasz.pl

.dłnt..

{C~~3}1obgranit "'"'

kontakt:

Pieszyce 74 831 12 50 I +48 512 136 678

Kędzierzyn-Koźle

77 482 13 54

Rzeszów +48 791111 333

Piława

Dolna

74 831 18 12

Grabówno +48 791 111 222

Kraków +48 501 973 020

globgranit.pl

agglomarmur, agglocement WŁOSKA TECHNOLOGIA NAJWYŻSZA JAKOŚĆ

NOWOŚĆ: BIANCO ISLANDIA, NORDIC BLACK, BALTIC GREY, GRIGIO LONDRA, MISTY WHITE

SZEROKA GAMA KOLORYSTYCZNA AGGLOMARMURU I AGGLOCEMENTU. SLABY W DOWOLNYCH GRUBOŚCIACH. PŁYTKA Łącząc pasję z wieloletnim doświadczeniem MARMI SCALA stworzyła wyjątkowy produkt. Jesteśmy jednym z najbardziej znanych producentów agglomarmuru i agglocementu. Posiadamy nowoczesną i profesjonalną linię do produkcji bloków oraz obróbki kamienia. MARMI SCALA to idealny partner dla ciebie. Razem sprostamy wyzwaniom współczesnego designu i architektury.

MARMI SCALA S.R.L. 37023 Stallavena (VR) - Italy - Via Prealpi, 21 Tel. +38 045 907190 - Fax +39 045 907988 info@marmiscala.com - www.marmiscala.com

Przedstawiciel w Polsce Dorota Żyluk e-mail: dorota.zyluk@wp.pl tel. +48 508 192 112, tel. +48 81 744 14 30 Małgorzata Fac e-mail: naturmarmi@wp.pl tel. +48 694 674 799, tel. +48 81 744 14 30

D E S I G N E D

B Y

CapolavoroLeather

OD REDAKCJI

Spis reklam

ALINA ALKAM ATHENA B-CHEM POLSKA BARED BELTRAMI BRETON BS-KAMIENIARSTWO CAGGIATI CARO CARRIÈRES PLO CHATECH CHRISTIAN ROHR DEKS DIABÜ DIAMANT-AS EGA EMMABODA EUROARSS FINNSTONE FIRMA KAMIENIARSKA KRAWCZYK FLEX POLSKA FOTOCERAMIKA FUNDACJA BAZALT FURMANEK TRADING GLOBGRANIT GMM

NK 74 (3/2014)

78, 80, 107 23 41 101 56 35 37 105 108 4, 80 68 33 105 59 51 79 17 73 91 19 45 75 55 98 5 9 85

GOLDEN LEAF GRANEX GOCH GRANIRO GRANIT DULNIAK GRANMAR KRAKÓW GREIN GUZDEK HURTOWNIA IMPALI CB IRGRADEX JABO-MARMI K&K AUTOMATIC MACHINES KAMBUD KAMIENIARSTWO JAN JASTRZĄB KAMIEŃ SERWIS KEBOHR KLUCZBUD KOLOR GRANIT KRZEMEX M.E.J.A. BUGANIUK MAGIC MARMI SCALA MARMO MECCANICA MARMOR MARMURY JACEK ŁATA MC DIAM MINOR GALICIA MONOLIT

Wydawca i redaktor naczelny: Maciej Brzeski, sekretarz redakcji: Szymon Paź, redakcja: Wacław Chrząszczewski, Mirosława Jałoszyńska, Bogdan Lewicki, Daniel Młynarczyk, Jacek Siciński, Andrzej Bazylczuk, współpraca: prof. Jan Bromowicz, prof. Ryszard Kryza, prof. Marek Lorenc, prof. Jacek Rajchel, dr Paweł P. Zagożdżon, Katarzyna D. Zagodżon, Mariusz Domaradzki, Sławomir Mazurek, Krzysztof Piotrowski, Lubosz Karwat, Peter Becker, Paul Daniel, Henryk Walendowski skład i oprawa: Joanna Tysler, Szymon Paź, korekta: Ewa Wozowska Kontakt z redakcją: Skivak Press ul. Zeylanda 3/5, 61-808 Poznań tel. +48 61 662 98 70 e-mail: redakcja@nowykamieniarz.pl, www.NowyKamieniarz.pl Druk: VMG Print, ul. Unii Lubelskiej 1, 61-249 Poznań Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń płatnych. Nie zwraca materiałów niezamówionych. „Nowy Kamieniarz” jest bezpłatnym dwumiesięcznikiem poświęconym branży kamieniarskiej. Jest on rozsyłany bezpośrednio do zakładów kamieniarskich, firm architektonicznych, firm branży budowlanej, dystrybutorów bloków, narzędzi oraz chemii kamieniarskiej. SKIVAK PRESS jest członkiem Związku Kontroli Dystrybucji Prasy. „Nowy Kamieniarz” ma kontrolowany nakład 4120 egzemplarzy.

“Nowy Kamieniarz” magazine is a platform of contacts with Polish stone industry. High level of journalism and a great collection of the latest business offers receives general recognition of our readers in more than 4000 stone works. We participate in the biggest branch fairs of the world every year.

Our official partner in Germany: “Naturstein”, Tel:+49-731-1520-182, www.natursteinonline.de Ebner Verlag GmbH & Co. KG Karlstr. 3, 89073 Ulm, Germany Our official representative in Italy: Marco Selmo tel. +39 045 6888510, mob. +39 335 5786001

25 53 81 7 102 11 33 43 100 47 101 51 57 105 102 104 103 67 39, 61 104 10 99 44 6 83 105 63

NEOLITH OLKAM OPAL ORION ART-STAL OTTO CHEMIE PIASMAR PROMASZ QMD R.E.D. GRANITI POLAND RODLEW ROGALA SAWOY SILKAM STRASSACKER TARGI MARMOMACC WERONA TARGI STONE FAIR XIAMEN TARGI STONE POZNAŃ (MTP) TGR TOPAZ TOPGRAN TOPGRAN TRANSKASZUBA WAR-MECHAN WARSOB WEHA POLSKA WORLD & STONE ZEMAX

29 104 18 46 2 103 8 97 49 100 1, 3 104 68 77 93 96 95 87 103 98 74 30, 105 31 105 69, 97 103 99

www.NowyKamieniarz.pl

RYS. NA OKŁADCE: JOANNA TYSLER

eżeli Jarmark Kamieniarski był dla organizatora, firmy Geoservice-Christi, egzaminem przed zbliżającymi się wznowionymi targami Kamień, to został on oblany. Zaznaczę, że biorę pod uwagę wszystkie okoliczności łagodzące: wiosenny termin Jarmarku, możliwości lokalowe i organizacyjne, nową formułę, fakt, że była to pierwsza edycja... Te i wiele innych czynników wpływało na to, by nie oczekiwać zbyt wiele. I nie oczekiwaliśmy. Dlaczego więc osąd z pierwszego akapitu jest tak radykalny i jednoznaczny? Może przemaMaciej Brzeski wia przez mnie programowa niechęć do organizatora? Jeżeli faktycznie jest to niechęć, to raczej do zaniedbań i bylejakości. Na podstawowe błędy i niedoróbki trudno przymknąć oko nawet w przypadku, gdyby organizator był kompletnym laikiem. Gdyby pomimo włożonych starań, potu, znoju i wielkich chęci popełnił błędy wynikające z niewiedzy i typowego dla premierowych działań braku umiejętności antycypacji. Firma Geosevice-Christi organizacją targów zajmuje się jednak od ponad dwudziestu lat, a to zobowiązuje. Dodatkową motywacją dla działań przy Jarmarku powinien być fakt zerwania przez MTP współpracy przy organizacji imprezy Kamień-Stone oraz ogłoszenia terminu samodzielnie organizowanej już wrocławskiej imprezy Kamień, która po kilku latach ma powrócić do Hali Stulecia. Geoservice-Christi będzie organizować targi jako samodzielny podmiot pierwszy po raz pierwszy od kilku lat, więc Jarmark Kamieniarski trochę nieoczekiwanie stał się dla niej prawdziwym egzaminem. Czy moja, jakże subiektywna, opinia jest osamotniona? Aby to sprawdzić, zapraszam do lektury artykułu „Taki jarmark” na stronie 26, gdzie znajdą Państwo wyniki oraz komentarz do ankiety przeprowadzonej wśród wszystkich uczestników Jarmarku. Wyniki innej sondy, choć także dotyczącej targów, przedstawiamy na stronie 34. Tam dowiecie się, którą jesienną imprezę (wrocławski Kamień czy poznański Stone) zamierzają odwiedzić polscy kamieniarze! Zachęcam także do lektury kolejnej analizy, która jest zarazem naszym tematem okładkowym. Szymon Paź stanął przed arcytrudnym zadaniem interpretacji danych GUS dotyczących importu i eksportu kamienia i wyrobów kamieniarskich. O tym w artykule „Ostatni taki rok?” na stronie 20. Życzę przyjemnej lektury!

SPIS TREŚCI

Z KRAJU

Wydarzenia Ostatni taki rok? Polski handel kamieniem w 2013 r. Taki jarmark Jarmark Kamieniarski 2014 Nie zapominajcie dla kogo są targi Komentarz Jerzego Rojka Kamieniarze po stronie Wrocławia

16 20 26 32 34

FOT. ZAP

ZE ŚWIATA

Wydarzenia 36 Złoty strzał? Kluczowa rola afgańskiego marmuru 38 Xiamen coraz większe 48 Pomost między Wschodem a Zachodem Targi Marble w Izmirze 50

Taki jarmark

Wiosenne targi we Wrocławiu

s. 26

Jarmark Kamieniarski stał się, niekoniecznie z woli organizatora, testem przed organizowaną samodzielnie imprezą na jesieni – targami Kamień. Z tej perspektywy oceniało tę imprezę wielu wystawców i zwiedzających.

FIRMA

Jak wyciąć prostokąt z trapezu? E-zaopatrzenie

52 56

KAMIEŃ NATURALNY

Słownik geologiczny Jadeit – jaskinie 60 Gnejsy z Doboszowic 62 Niszczenie, zmęczenie, deterioracja Co różni kamienie? Cz. VII 64 Kamienne twierdze Kołobrzegu 70

TECHNOLOGIE

RYS. NA OKŁADCE: JOANNA TYSLER

FOT. ARCHIWUM PAULA DNAIELA

Mapa regeneracji liny diamentowej 74 Stabilna konstrukcja – pierwszy w Polsce trak Kodiak 20 76

ARCHITEKTURA

Złoty strzał

s. 38

W 2013 roku rozwój branży kamienia blocznego w Afganistanie (i nie tylko) napędzały dwa czynniki: coraz wyższe ceny wysokiej jakości marmuru oraz rosnący w wielu częściach świata popyt na kamień naturalny.

www.NowyKamieniarz.pl

Rynek budowlany 82 Wielka przyszłość wielkiego formatu? – Spieki kwarcowe Laminam 84 Historia z kamieniarstwem w tle – Krakowskie bulwary 88

FELIETONY

Karwat: Mozaiko moja, jak leci?

NK 74 (3/2014)

NA SPRZEDAŻ

MASZYNY UŻYWANE

Speedycut FK/NC1100 BRETON Agregat do wycianania grubych elementów budowlanych i drogowych oraz wykonywania prostych rzeźb Piła mostowa o żeliwnym moście i szpindlu, sterowana CNC o interpolowanych osiach, sterowana programem SINUMERIK 810D. Silnik o mocy 33 kW, dwa stoły: obrotowe i uchylne, szyny robocze o długości 11 mb, możliwość pracy z dyskiem od 500 ÷ 1200 mm. Doskonała wersja do wycinania elementów budowlanych o dużych grubościach, zwiększona wydajność poprzez podwójnie długie szyny robocze oraz dwa stoły z kontrstołem. Dysk uchylny do 900 elektrycznie, sterowany z komputera. Stan techniczny bardzo dobry, 4100 godzin pracy. Trzy pary drzwi. Optymalna długość cięcia:

3500 mm

Maksymalna grubość cięcia:

400 mm dla dysku 1100 mm

Wymiary stołu roboczego:

3500 x 1900 mm

Zakres osi X:

3650 mm

Zakres osi Y:

3650 mm

Zakres osi Z:

710 mm

Średnica dysków:

500 ÷ 1200 mm

Moc silnika:

33 kW

Maksymalne obroty szpindla:

970 obr. / min.

Prędkość przemieszczania osi X:

0 ÷ 20 m / min

Prędkość przemieszczania osi Y:

0 ÷ 25 m / min.

Prędkość przemieszczania osi Z:

0 ÷ 4 m / min.

Wymiary długość/szerokość/wysokość:

11000 x 6390 x 4107 mm

Poziom hałasu:

84 dB

Masa:

9000 kg

Oczyszczalnia ścieków (wody) REDES TPS 10 (produkcja holenderska)

Data produkcji: kwiecień 2000 r. Kompakt wykonany z nierdzewnej stali ze zbiornikiem 12 m3 i prasą. Stan techniczny bardzo dobry. Obsługiwała zakład kamieniarski w którym pracowały: - piła o średnicy 1100 – w pracy na dwa stoły - duże centrum numeryczne - 3 piły o średnicy 0 600 do granitu - boczkarka - obróbka ręcznymi elektronarzędziami Dostępność wszystkich części zamiennych (dokumentacja pełna)

Suwnica wewnętrzna 5t ABUS ELV5 (produkcja niemiecka – wysoki standard)

Data produkcji: czerwiec 2007 r. Belka „H” – stan techniczny bardzo dobry - zapewniamy montaż przez autoryzowany serwis i dokumentację dla nadzoru (ok. 5 tys. złotych).

Piła mostowa – kopiarka VAN VOORDEN (1981r.) Dysk uchylny o średnicy 600 mm, 900. Konstrukcja żeliwna, elektromechaniczny system do wykonywania profili po szablonach. Stół 300 x 175 cm, szyny robocze 600 cm.

Suwnica do pracy na zewnątrz ABUS 5t

(produkcja niemiecka)

Data produkcji: 2004 r. Zakres pracy 17,6m, podwieszana na konstrukcji stalowej (klienta) – sterowana bezprzewodowo. Profil belki „H” – stan techniczny bardzo dobry. Zapewniamy pomoc przy montażu oraz dokumentację techniczną do odbioru.

Suwnica wewnętrzna Data produkcji: 1990 r. Podwieszana na konstrukcji w hali o udźwigu 2 t. Belka „H” o rozpiętości 15 m. Stan techniczny – bardzo dobry.

Kompresor śrubowy ECO-AIR D-40 Data produkcji: 1996 r. Z osuszaczem powietrza, zbiornikiem 1000 l, instalacją kompletną w bardzo dobrym stanie.

Platforma do rozładunku i transportu slabów z samochodu za zewnątrz do hali o nośności 5 t, wymiary 500 x 250 cm, sterowana elektrycznie po szynach.

Piła kolumnowa ZATTONI Dysk o średnicy 600 - 800 mm, o stole roboczym 240 x150 cm, szyny 600 cm z uchylnym suportem, stół z nawrotami sterowany hydraulicznie.

Podnośnik elektryczny VACUM do zawiesia suwnicy, wózka etc. Model LB6 / 380 V. Rok 2001, do transportu slabów.

SP Piła mostowa VAN VOORDEN (żeliwna)

Na dysk 600 - 800 mm (1981), obracana głowica wokół osi „A”, stół 300 x 165 cm, szyny robocze 600cm, bardzo stabilna konstrukcja.

Kontener biuro o wymiarze 520 x 300 x 295 cm – stan bardzo dobry

Informacje: +48 602 760 968, +48 602 767 993

MASZ YNY DO OBE JRZENIA W POLSCE

Z KRAJU WYDARZENIA

Targi Kamień krótsze

racające do Wrocławia targi Kamień potrwają od 6 do 8 listopada, czyli zaczną się dzień później niż pierwotnie zakładano. Jak zapewnia Anna Kościuk z organizującej targi firmy Geoservice-Christi, decyzję o ich skróceniu podjęto po konsultacji z wystawcami. (AB) 

Targi Stone pod patronatem ZPBK…

ecyzją zarządu Związku Pracodawców Branży Kamieniarskiej poznańskie targi kamienia zostały objęte patronatem organizacji. Z prośbą o tego rodzaju wsparcie targów Stone, które odbędą się w Poznaniu w dniach 26 – 29 listopada 2014 r., wystąpił do ZPBK prezes Międzynarodowych Targów Poznańskich. Zarząd związku, w składzie Stanisław Sitarz, Bogusław Solima (Piramida), Alfred Marian Sroka (Kopalnie Piaskowca SA w Bolesławcu), Włodzimierz Ratajczyk (Wrimar) i Marzena Kantor (Geoservice-Christi), przychylił się do niej na posiedzeniu, które odbyło się 29 marca. To nie oznacza, że Związek promować będzie wyłącznie poznańskie targi kamienia. – Popieramy wszystkie działania służące promocji branży kamieniarskiej. Na nasze wsparcie mogą liczyć wszystkie firmy, którym ufamy i wiemy, że są sprawdzonym partnerem – mówi w rozmowie z serwisem NowyKamieniarz.pl prezes ZPBK Stanisław Sitarz. Jak podkreśla, w ubiegłym roku takiego wsparcia odmówiono przedsiębiorcy, który chciał zorganizować lokalne targi w Strzegomiu. Zapytany przez nas o to, czy objęcia patronatem przez ZPBK mogą spodziewać się wrocławskie targi Kamień (6-8 listopada 2014 r.), prezes ZPBK Stanisław Sitarz odpowiedział, że do połowy kwietnia taka prośba do Związku nie wpłynęła. (ZAP) 

…i ministra

onorowy patronat nad targami branży kamieniarskiej w Poznaniu objął wicepremier, minister gospodarki Janusz Piechociński. O swojej decyzji minister poinformował organizatora targów, czyli Międzynarodowe Targi Poznańskie, pod koniec kwietnia. (AB) 

NK 74 (3/2014)

Nowa hurtownia Furmanek Trading 5 maja otwarto hurtownię firmy Furmanek w podwarszawskim Czosnowie. Na pierwszych klientów czekają promocyjne ceny.

biekt w Czosnowie to druga po Daleszycach koło Kielc hurtownia kamienia firmy Furmanek. Nowy oddział zajmuje dwie hale: większą o powierzchni 1100 mkw. przeznaczono na płyty, natomiast mniejszą – 700 mkw. – na płytki. W Czosnowie na klientów czekają materiały najczęściej wybierane w budownictwie oraz marmury i onyksy. W halach znajdzie się 60 tys. mkw. płytek i 40 tys. mkw. płyt i pasów. – Jednym z czynników, które blokowały rozwój Furmanek Trading, był obszar działania. Potrzebowaliśmy hurtowni w odległości większej niż zasięg tej pod Kielcami. Chcieliśmy ulokować ją w pobliżu jednej z większych aglomeracji, gdzie zapotrzebowanie na kamień jest największe. Padło na Warszawę i jej okolice. Dlaczego akurat na północ od stolicy? Na południu jest z pięć hurtowni, a na północy nie było żadnej – wyjaśnia Michał Furmanek. Klientów do nowej hurtowni przyciągnąć mają na początku zniżki – 30 proc. na płyty i pasy oraz 10 proc. na płytki – które obowiązywać będą do 20 maja. (AB) 

Globgranit uruchamia kopalnię w Długopolu Firma otrzymała koncesję ma wydobycie piaskowca ze złoża Długopole Górne N.

owa kopalnia położona jest w miejscowości Długopole Górne (gmina Międzylesie w powiecie kłodzkim) przy drodze powiatowej Bystrzyca Kłodzka – Roztoki, na północ od kopalni Długopole należącej do firmy Piasmar. Kopalnia należąca do Globgranitu ma powierzchnię 2 ha, miąższość złoża wynosi od 24 do 28 m. Nowa kopalnia pozwoli Globgranitowi oferować pełny asortyment płyt z piaskowca: szlifowane, polerowane oraz płomieniowane o różnej grubości. Wysoka wytrzymałość na ścieranie i antypoślizgowość pozwalają stosować kamień z Długopola Górnego jako stopnie schodów, płyty chodnikowe czy kostkę brukową. W ofercie znajdą się także płytki elewacyjne, parapety, bryły, kostka brukowa i boniówka. Wyjątkowymi cechami górnkredowego piaskowca z Długopola jest wysoka polerowalność (w stopniu podobnym do wapieni czy trawertynów) oraz zmiana koloru na czerwonawy pod wpływem promieniowania. Ze względu na swoje parametry materiał z nowej kopalni wzbudził już znaczne zainteresowanie kontrahentów zagranicznych, szczególnie z Niemiec i Rosji. Po uruchomieniu wydobycia sprzedaż prowadzona będzie w zależności od rodzaju wyrobu: na miejscu w kopalni, w zakładzie produkcyjnym w Pieszycach oraz w punktach sprzedaży. (BL) 

www.NowyKamieniarz.pl

Z KRAJU WYDARZENIA

Nowość w ofercie firmy Deks

Rogala z nowym cennikiem

irma z Przyłęku zaprezentowała ceny, jakie będą obowiązywały w tym sezonie. W ofercie pojawiły się też nowe kamienie. Choć jak ocenia Karol Rogala, rewolucji cenowej nie ma, nie znaczy to, że nic się nie zmieniło. Wśród popularnych kamieni w dół powędrowały ceny Kashmiru Gold i Madury. Klientów powinna także ucieszyć zapowiedź stałych dostaw żółtych kamieni z Indii. Niestety, z uwagi na zamykanie kopalń więcej trzeba będzie zapłacić za chiński granit New Bianco Cristal (G603). Nowością w ofercie są głównie różnokolorowe onyksy. Ponadto pojawiły się granity Prada Gold, Imperial Gold i Pearl Flower. Ten ostatni jest najtańszą pozycją w cenniku. Pełny cennik jest dostępny na stronie internetowej firmy. (AB) 

Święto Granitu Strzegomskiego

dniach 20-22 czerwca odbędzie się Święto Granitu Strzegomskiego. Ta trzydniowa impreza promuje „lokalne złoto”, czyli granit oraz firmy zajmujące się jego wydobyciem i obróbką. Na strzegomskim rynku zaprezentowany zostanie kamieniarski sprzęt, w tym maszyny i urządzenia do wydobycia i obróbki. Będzie można odwiedzić stoiska poszczególnych firm i wziąć udział w konkursach dla najmłodszych oraz rodzin. Ciekawą atrakcją będzie przejażdżka „kamieniobusem” do kopalni granitu, gdzie przewodnik opowie o wydobyciu tego surowca.

NK 74 (3/2014)

FOT. ARCHIWUM GLOBGRANIT

Wykonane ze szkła i kryształów kwiaty poszerzyły asortyment ozdób nagrobnych oferowanych przez firmę Deks. Pochodzące z Włoch produkty Arte Sacra dostępne są w różnych wzorach i kolorach, a także w wersji z podświetleniem. – To rzecz, której do tej pory w Polsce nie było. Coś zupełnie innego niż tradycyjne ozdoby z brązu czy wazony z granitu – wyjaśnia właściciel firmy Deks Sławomir Maciaszek. Włoskie ozdoby można montować zarówno na ścianach nagrobka, jak i na płycie. Do ich wykonania użyto głównie szkła oraz kryształków Swarovski Elements. Jak zapewnia Sławomir Maciaszek, produkt już teraz cieszy się dużym zainteresowaniem. (AB) 

Wizyta niemieckich kamieniarzy

W tym roku Dolny Śląsk dwukrotnie odwiedzili niemieccy kamieniarze z okolic Magdeburga i Brunszwiku. Inicjatorem ich przyjazdów był KlausPeter Mühlbrecht, który od około 15 lat współpracuje z polskimi przedsiębiorcami branży kamieniarskiej (m.in. w zakresie sprzedaży bloków).

ak mówi Waldemar Kawka, koordynator wyjazdu, Klaus-Peter Mühlbrecht od dawna chciał pokazać Polskę swoim kolegom – kamieniarzom, z którymi współpracuje. Niemiecki związek kamieniarzy organizuje bądź dofinansowuje swoim członkom wyjazdy do wielu krajów, a dzięki staraniom Mühlbrechta w tym roku finansowe wsparcie otrzymały dwa wyjazdy na Dolny Śląsk. Uczestniczyło w nich ok. 50 osób, przede wszystkim reprezentanci małych, rodzinnych firm, zajmujących się montażem nagrobków i pomników oraz pracami wykończeniowymi. Chociaż wyjazdy były zorganizowane jako typowo turystyczne (zdecydowana większość niemieckich gości była w Polsce po raz pierwszy), oprócz zwiedzania Wrocławia, Świdnicy czy zamku w Książu w programie nie zabrakło elementów ściślej związanych z kamieniarską branżą. – Przy okazji chcieliśmy pokazać im, jak funkcjonują renomowane i nowoczesne dolnośląskie zakłady kamieniarskie. W firmie Globgranit niemieccy kamieniarze zapoznali się m.in. z działającą tam zautomatyzowaną linią obróbki kamienia. W programie były także wizyty w kamieniołomach – odwiedziliśmy Kostrzę, gdzie wydobywany jest granit. Wiem, że wielu z nich zaopatrywało się w cenniki, materiały informacyjne, więc nie można wykluczyć, że ten w założeniach turystyczny wyjazd będzie miał też swoje handlowe konsekwencje – relacjonuje Waldemar Kawka. Zapewnia też, że niemieckim gościom przypadła do gustu dolnośląska kuchnia i gościnność oraz… lokalne piwo. (BL) 

www.NowyKamieniarz.pl

FOTOCERAMIKA 1000 wzorów 7x I O czb od 26

zł

nollo

Firma europejska

Nr 1 w Polsce OPAL Fotoceramlka ul. Zemborzycka 112 B 20 - 445 Lublin (Poland) tel.: (+48) 81 744 99

www.opal.lublin.pl

FOTOCERAMIKA

NOWOSC !

www.fotoceramika-qr.pl

Fotoceramika interaktywna l!Jll!J Iii.. . . ~

[!li[!) ~ [!),_ .....路 FOTOCERAMIKA

L\.bcde Dhijklm 1965 -'lOU

Albert. Ko'Wlski

l!Jll!J l~!J. .....

Fotocera mi ka rQ'1 IDl

INTERAKTYWNA~~

Z KRAJU WYDARZENIA

Wznowienie wydobycia w Dębniku? Coraz bardziej realna staje się wizja ponowienia wydobycia wapieni dewońskich ze złóż Dębnik i Dębnik I. Inwestycji zamierza się podjąć firma Trans-ziem z Krakowa. Głównym założeniem jest pozyskiwanie kamienia na bloki.

posoby zmniejszenia społecznych kosztów wznowienia eksploatacji złóż wapienia omawiano na przeprowadzonej w marcu rozprawie administracyjnej z udziałem przedstawicieli Trans-ziemu, lokalnych władz oraz mieszkańców Dębnika. Ci ostatni obawiają się przede wszystkim hałasu, pyłu oraz drgań. Wznowienie wydobycia wiąże się także z koniecznością remontu dróg, którymi będzie wywożony kamień. Według inwestora kamieniołom co godzinę opuszczać ma pięć ciężarówek, a eksploatowany teren zajmie 10 hektarów. Roczne wydobycie może dojść do maksymalnie 160 tysięcy ton. Wydobycie ma odbywać się metodą mechaniczną. Trans-ziem do inwestycji przygotowuje się już cztery lata, a od przeszło dwóch lat aktywnie działa, by ponownie uruchomić dębnickie złoża wapienia dewońskiego, potocznie nazywanego czarnym marmurem. – Zainteresowanie Dębnikiem to z jednej strony poszukiwanie nowych kierunków rozwoju, a z drugiej, jak często w takich przypadkach, zbieg pewnych zdarzeń, które zadecydowały, że bardzo spodobał nam się pomysł wznowienia eksploatacji tego kamieniołomu. Do tego należymy do ludzi, którzy lubią wyzwania – tłumaczy Piotr Kałuża z działu prawnego krakowskiej firmy. – Obecnie jesteśmy na końcowym etapie uzyskiwania decyzji środowiskowej dla planowanego przedsięwzięcia – dodaje. Według danych Państwowego Instytutu Geologicznego zasoby geologiczne bilansowe złoża Dębnik wynoszą 4 586 tys. ton. W przypadku Dębnika I zasób geologiczny bilansowy to 6 528 tys. ton, a przemysłowy – 755 tysięcy ton. (AB) 

www.NowyKamieniarz.pl

Na scenie w centrum Strzegomia wystąpią znane zespoły i amatorskie grupy artystyczne. W piątek zagra Skaner, w sobotę Happysad, Jamal i strzegomskie zespoły rockowe. Z kolei w niedzielę będzie można zobaczyć programy artystyczne dzieci i młodzieży oraz amatorskie zespoły wokalne i taneczne, a gwiazdami będą Patrycja Markowska, Eleni i zespół Trace. Święto Granitu Strzegomskiego w obecnej formie organizowane jest od 2011 roku, gdy w jedną imprezę połączono Dni Ziemi Strzegomskiej i Festyn Kamienia. (DG) 

Strzegomskie biennale rzeźby w lipcu

lipca w Strzegomiu rozpocznie się VI Biennale Rzeźby w Granicie. Weźmie w nim udział ośmioro rzeźbiarzy, a ich dzieła staną na wrocławskim Rynku. W imprezie wezmą udział artyści z Czech: Martin Kuchař i Marie Šeborová oraz Polacy: Zbigniew Frączkiewicz, Grzegorz Niemyjski, Adam Wyspiański, Andrzej Szarek, Grażyna Jaskierska-Albrzykowska i profesor Jerzy Fober. Ten ostatni pełnić będzie funkcję komisarza artystycznego. Plenerowi towarzyszyć będzie dwudniowe seminarium, które obejmie takie tematy, jak: „Kształtowanie przestrzeni publicznej za pomocą rzeźby” oraz „Granit jako surowiec dla sztuki i architektury”. 17 sierpnia imprezę zwieńczy uroczyste otwarcie w Strzegomiu wystawy „Światłoprzestrzeń i inne zdarzenia”. W połowie października rzeźby na miesiąc zagoszczą na wrocławskim Rynku. (Dawid Gudel, AB) 

NK 74 (3/2014)

Z KRAJU RYNEK

Ostatni taki rok?

Gorzej już chyba nie będzie – choć import wciąż maleje, w eksporcie w większości kategorii sprzedaliśmy więcej i drożej – wynika ze wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego za 2013 r.

nieodgrywające żadnej roli w tej kategorii, wskazują, że aznaczmy na wstępie – spadek wieltakże tu chodzi o ostatnie inwestycje hydrotechniczne na kości importu kamienia budowlanego wybrzeżu Bałtyku. o ponad 1 mln ton w stosunku do 2012 r., W niewielkim stopniu zmalał także import płyt i elemento efekt zakończenia inwestycji hydrotechnicznych na tów gotowych – z 226,7 tys. ton w 2012 do 226,3 tys. ton polskim wybrzeżu (o jednej z nich – ochronie brzew 2013 r. Wynik ten zawdzięczamy przeze wszystkim wygu morskiego i nowych falochronach w okolicach raźnemu wzrostowi importu płyt i wyrobów z kamieni inKołobrzegu – pisze w tym numerze Henryk Walennych niż granity i marmury, przede wszystkim z Niemiec dowski). To na ich potrzeby w 2011 i 2012 r. ściągnęi Szwecji. 27,7 tys. ton w tej kategorii to wynik dwukrotnie liśmy do Polski blisko 2 mln ton kamienia ze Szwelepszy niż w 2012 r. Mniejsze było za to zapotrzebowanie cji i Norwegii. Efektem był m.in. rekordowy 2012 r., gdy polski import kamienia budowlanego sięgnął na płyty i wyroby z marmuru i skał pokrewblisko 1,6 mln ton, o czym pisaliśmy w „Nonych (24,9 tys. ton w 2013 r. w porówwym Kamieniarzu” nr 67 w maju ub.r. naniu z 26,6 tys. ton rok wcześniej) granitów (spadek z 180,7 do Jeśli nie weźmiemy tego chwilowei gra 166,6 tys. ton). W tej ostatniej go wahnięcia pod uwagę (tak tak jak 166 Pozostałe 10,64 % kategorii mieszczą się płyty, to będziemy czynić w tym artyka Zimbabwe 2,17 % kule), dane GUS dadzą nam płytki i pomniki sprowadzaam p Finlandia 2,65 % dość klarowny obraz polskiene z Chin i Indii. W szczytoeHiszpania 3,08 % Chiny 32,19 % go handlu kamieniem. Import kamienia Ukraina 3,35 % Import maleje do Polski ogółem Włochy 3,52 % W 2012 r. sprowadziliśmy w procentach w 2013 r. około 195 tys. ton bloków kamiennych, przede Niemcy 5,86 % wym okresie, czyli w 2011 r., wszystkim granitów (ok. sprowadziliśmy 235,2 tys. ton s Indie 15,45 % 175 tys. ton), czyli dwutego typu wyrobów, czyli blisko te Szwecja 7,14 % krotnie mniej niż w 2007 70 tys. 7 t ton więcej niż w 2013 r. r. (350 tys. ton). To około Ciekawa sytuacja panuje w kaoło Cieka RPA 13,97 % 15 tys. ton więcej niż w 2013 tegorii wyrobów dla drogownictwa 13 r. Spadki w ubiegłym roku – płyt chod chodnikowych, kostki brukowej, u odnotowały RPA (10 tys. ton), n), Indie krawężników itp. Tych sprowadziliśmy (3,5 tys. ton.) i Brazylia (1 tys. ton). Tow 2013 r. około 35 ttys. ton. To blisko trzykrotnie naż bloków szwedzkich granitów i norwemniej niż w rekordowym 2011 r., gdy cały kraj przygotoskich labradorów ginie niestety w setkach tysięcy ton wywał się na Euro 2012, ale też mniej więcej tyle co średkamienia hydrotechnicznego, ale ich sprzedaż w Polsce nia w latach 2007 – 2010. Zmienili się tylko główni dostawbyła w ostatnich latach dość stabilna i wynosiła około cy – Niemców i Słowaków zastąpili Chińczycy. 20-30 tys. ton w przypadku Szwecji i około 3 tys. ton Coraz większy eksport w przypadku Norwegii. Wzrost sprzedaży do Polski odSprzedaż surowca i wyrobów kamiennych za granicę notowali za to wszyscy pozostali liczący się eksporterzy może napawać większość firm optymizmem. W 2013 r. bloków granitu – Finlandia, Ukraina, Zimbabwe, Hiszpania wyeksportowaliśmy niemal 200 tys. ton bloków, płyt i elei Angola – łącznie o 12 tys. ton. mentów gotowych, o blisko 20 tys. ton więcej niż w 2012 r. Od lat maleje znaczenie importu bloków niegranitowych. Więcej też na nich zarobiliśmy – zamiast 125 mln zł jak W 2013 r. sprowadziliśmy do kraju zaledwie około 2 tys. przed rokiem – 150 mln zł w 2013 r. Wynik ten zawdzięton bloków marmurów, wapieni i trawertynów, około czamy przede wszystkim surowemu granitowi, którego 500 ton piaskowców i podobną ilość łupków. W 2007 r. sprzedaliśmy na Zachód niemal 120 tys. ton, o ponad było to odpowiednio 8300, 3700 i 34,7 tys. ton. Pozostałych skał zakupiliśmy za granicą około 11 tys. ton, ale rów15 tys. ton więcej niż przed rokiem. Wzrósł też eksport nież ich kraje pochodzenia – Szwecja i Litwa – do tej pory surowego piaskowca (z 1,8 do 3,8 tys. ton). Dobre wy-

NK 74 (3/2014)

www.NowyKamieniarz.pl

Z KRAJU RYNEK

Import bloków do Polski 2009 – 2013 2009

Import płyt i el. gotowych do Polski 2009 – 2013

2010

2011

2012

2013*

2009

2010

2011

2012

2013*

Import łącznie

265,9

236,8

1 077,6

1 271,8

182,5 

Import łącznie

189,8

242,2

279,2

226,7

226,3 

Granit łącznie

228,9

195,1

904,2

1 228,4

167,7 

Granit

149,8

200,8

235,2

180,7

166,6 

RPA

87,0

64,4

66,9

70,7

60,0 

Chiny

98,7

124,7

168,1

122,6

111,1 

Indie

45,3

29,6

35,1

30,3

26,8 

Indie

25,1

36,1

41,3

38,2

38,4 

Szwecja

19,2

33,9

737,2

805,1

20,4 

Niemcy

2,4

3,9

5,6

6,0

6,5 

Finlandia

22,3

15,1

13,0

10,9

11,7 

Włochy

6,0

6,5

5,0

3,5

3,0 

Ukraina

16,1

18,1

10,6

7,7

9,8 

RPA

3,0

9,6

2,9

1,5

2,0 

Zimbabwe

1,5

1,4

2,3

3,5

9,5 

Belgia

2,1

5,6

2,3

0,6

1,6 

Hiszpania

9,8

7,6

17,2

7,2

8,3 

Hiszpania

3,3

3,5

1,7

1,1 

Angola

4,4

5,4

6,5

6,0

8,2 

Francja

0,2

0,0

0,9 

Brazylia

9,0

5,6

4,5

4,9

3,9 

Portugalia

0,0

3,4

3,8

3,5

0,7 

Norwegia

2,6

2,8

2,4

274,1

3,1 

Brazylia

2,8

3,1

1,4

0,9

0,6 

Pozostałe

11,7

11,3

8,5

7,9

6,0 

Pozostałe

6,2

4,5

1,2

2,1

0,6 

Marmur** łącznie

6,4

5,6

4,6

2,6

2,2 

Marmur** łącznie

31,8

29,6

29,3

26,6

24,9 

Włochy

2,7

3,2

3,0

1,7

1,5 

Włochy

8,3

7,2

6,2

6,5

7,7 

Turcja

0,2

0,4

0,1

0,1 -

Czechy

6,1

5,9

4,2

3,8

3,4 

Hiszpania

0,8

0,5

0,6

0,2

0,1 

Turcja

4,6

3,9

4,1

3,7

3,2 

Portugalia

0,4

0,2

0,3

0,2

0,1 

Niemcy

1,3

2,1

2,2

2,4

3,0 

Meksyk

0,0

0,1 

Hiszpania

3,7

3,2

2,5

2,5 -

Pozostałe

2,3

1,4

0,5

0,4

0,2 

Chiny

2,0

2,6

3,0

3,5

1,5 

Piaskowiec

1,1

1,0

0,7

0,5 

Indie

1,3

1,6

3,2

1,1

0,8 

Ukraina

0,1

0,2

0,3

0,2 

Egipt

0,9

0,6

0,7

0,8 

Indie

0,3

0,4

0,2

0,1 

Indonezja

0,0

0,2

0,5

0,4 

Hiszpania

0,5

0,0

0,1 

Portugalia

0,2

0,3

0,5

0,3 

Pozostałe

0,2

0,4

0,0

0,1

0,0 

Pozostałe

3,4

2,1

2,2

1,4

1,2 

Inne łącznie

3,1

16,1

157,4

38,9

11,6 

Inne łącznie

5,8

8,5

9,0

13,9

27,7 

Litwa

0,0

5,3 

Niemcy

0,2

0,1

0,4

4,0

11,5 

Szwecja

0,4

0,0

0,1

3,7

5,1 

Szwecja

0,0

6,1 

Ukraina

2,1

2,3

2,7

1,1

0,5 

Chiny

1,5

2,1

3,6

4,2

3,0 

Pozostałe

0,5

13,8

154,6

34,2

0,6 

Włochy

2,5

3,3

1,9

1,8

2,9 

Łupek

26,5

19,0

10,7

1,2

0,5 

Indie

0,8

1,2

0,9

0,6

1,6 

Czechy

25,1

18,1

8,8

0,5

0,2 

Hiszpania

0,0

0,1

1,3

1,7

1,4 

Chorwacja

0,4

0,3

0,5

0,4

0,1 

Czechy

0,1

0,7

0,2

0,4

0,4 -

Niemcy

0,0

0,5

0,2

0,1 

Dania

0,0

0,3

0,3 -

Pozostałe

1,0

0,6

0,9

0,2

0,1 

Belgia

0,1

0,3

0,2

0,2 -

Import el. drogowych do Polski 2009 – 2013 Import łącznie

Turcja

0,0

0,1

0,2

0,2 -

Pozostałe

0,5

0,4

0,3

0,1 

2009

2010

2011

2012

2013*

Łupek

2,5

3,3

5,6

7,2 

28,3

33,4

96,1

51,1

35,3 

Chiny

1,6

2,4

3,6

4,1

5,7 

Chiny

0,5

4,7

45,4

25,2

21,2 

Indie

0,2

1,0

0,6

0,6 -

Słowacja

17,5

18,2

37,0

21,5

7,7 

Niemcy

0,1

0,3

0,2

0,3 

Ukraina

4,5

3,9

5,2

3,3

4,1 

Brazylia

0,1

0,0

0,2

0,2 -

Niemcy

5,1

5,9

7,0

1,0

1,9 

Belgia

0,3

0,2

0,2 -

Indie

0,1

0,6

0,2

0,1

0,1 

Hiszpania

0,0

0,1

0,2

0,1

0,1 -

Pozostałe

0,5

0,1

1,4

0,0

0,2 

Pozostałe

0,2

0,1

0,2

0,1 -

* dane wstępne, ** marmury i inne skały węglanowe, w tym wapienie, trawertyny i alabastry

www.NowyKamieniarz.pl

NK 74 (3/2014)

Z KRAJU RYNEK

niki zanotowaliśmy też w przypadku sprzedaży łupków (30 tys. ton) i innych skał (16 tys. ton), które trafiły przede wszystkim do Czech (w sumie 41 tys. ton). W przypadku łupków to o tyle interesujące, że jeszcze w 2011 r. byliśmy przede wszystkim importerem, a największą ich ilość kupowaliśmy właśnie w Czechach. Nieco gorszy wynik zanotowaliśmy w 2013 r. w eksporcie kamieni obrobionych – płyt i wyrobów z kamienia. Sprzedaliśmy ich za granicę około 31 tys. ton, 2 tys. ton mniej niż przed rokiem. Spowodowane to było przede wszystkim spadkiem sprzedaży wyrobów ze skał innych niż granity (łącznie o 7,5 tys. ton) na rynku niemieckim. Wzrosła natomiast wielkość sprzedaży elementów granitowych – z 14 do 19,4 tys. ton. Spadek wielkości sprzedaży część firm zrekompensowała sobie wyższymi zarobkami. Na kamieniu obrobionym zarobiliśmy w 2013 r. ponad 15 mln zł więcej, niż rok wcześniej. Eksport bloków z Polski 2009 – 2013

Niestety wyniki eksportu psują statystyki dotyczące sprzedaży elementów drogowych z kamienia. W 2005 r. eksportowaliśmy ich ponad 160 tys. ton, w latach 2009 – 2012 niewiele ponad 60 tys. ton. W 2013 r. było to zaledwie 36 tys. ton. Gdzie kupujemy Wspomnieliśmy już o malejącym imporcie z Chin. To już drugi rok z rzędu, gdy z Kraju Środka sprowadzamy mniej produktów z kamienia – płyt, pomników, gotowych elementów budowlanych i drogowych. W latach 2007 – 2010 Eksport płyt i el. gotowych z Polski 2009 – 2013 2009

2010

2011

2012

2013*

Eksport łącznie

18,9

20,9

18,7

32,9

30,8 

Granit łącznie

11,5

10,2

8,5

14,0

19,4 

Niemcy

7,0

6,0

4,5

9,0

13,6 

Szwajcaria

1,6

1,5

1,7

2,2 

0,4

0,5

0,1

1,3

1,3 -

0,9

0,3

0,2

0,1

0,8 

2009

2010

2011

2012

2013*

Czechy

Eksport łącznie

75,3

80,0

99,1

145,3

168,4 

Rosja

Granit łącznie

69,8

77,1

96,5

102,5

118,1 

Austria

0,4

0,3

0,6 

Szwajcaria

39,0

45,7

60,3

69,8

90,5 

Pozostałe

1,1

1,4

1,6

1,5

1,0 

Niemcy 250

29,3

29,7

34,4

30,2

25,4 

Marmur** łącznie

1,2

1,4

5,6

2,6 

Białoruś

0,0

0,1

0,0

0,2

0,9 

Rosja

0,6

0,8

1,4

1,1 

Czechy

0,0

0,7

0,6

1,1

0,9 

Białoruś

0,1

0,2

1,0 

0,4

0,3

0,2

0,3 

Francja 200 Pozostałe

1,2

0,3

0,6

0,1 

Ukraina

0,2

0,6

1,0

0,4

0,3 

Litwa

0,0

0,1

0,2

0,2 -

0,0

3,1

0,0 

Piaskowiec

4,8

1,9

0,8

1,8

3,8 

Niemcy

4,8

1,8

0,7

1,5

3,6 

Pozostałe

0,1

0,2

0,5

0,1 

6,2

9,3

8,7

13,2

8,7 

150 Ukraina Hongkong

0,0

0,1

0,1 -

Inne łącznie

0,0

0,0 -

Niemcy

5,1

8,6

8,3

12,6

8,1 

0,2

0,1

0,2

0,2 -

Pozostałe

0,0

0,2

0,1

0,3

0,1 

Rosja

Marmur** łącznie

0,7

0,9

0,8

1,0

0,5 

Szwajcaria

0,1

0,0

0,2 

0,0

0,1

0,0

0,1

0,1 -

0,0

0,1

0,0 

100

Słowacja

0,7

0,5

0,4

0,7

0,4 

Holandia

Ukraina

0,0

0,2

0,1

0,1 -

Ukraina

Rosja

0,0

0,2

0,1

0,0 

Pozostałe

0,8

0,5

0,2

0,1

0,1 -

50 Pozostałe

0,1

0,2

0,1

0,0 

Łupek

0,0

0,1

0,1 -

Inne łącznie

0,0

0,1

1,0

0,1

16,0 

Czechy

0,0

15,9 

Ukraina

0,0

0,1 

Eksport el. drogowych z Polski 2009 – 2013*

Białoruś

0,0

0,0 -

Eksport łącznie

Pozostałe

0,0

0,9

0,0

0,0 -

Niemcy

2009

2010

2011

2012

2013

68,3

62,5

64,6

62,7

36,0 

54,7

48,1

36,9

41,8

32,7 

Łupek

0,0

40,0

30,0 

Czechy

0,9

1,1

0,7

1,2 

Czechy

0,0

39,0

25,1 

Białoruś

0,0

0,4

0,5 

Rumunia

0,0

0,7

1,5 

Szwajcaria

0,1

0,2

0,3

0,2 

Belgia

0,0

1,0 

Litwa

0,1

0,2

0,7

0,9

0,2 

Pozostałe

0,0

0,3

2,3 

Pozostałe

12,5

13,0

26,2

18,6

1,2 

* dane wstępne, ** marmury i inne skały węglanowe, w tym wapienie, trawertyny i alabastry

NK 74 (3/2014)

www.NowyKamieniarz.pl

Z KRAJU RYNEK

nasz import wahał się między 100 a 135 tys. ton. W 2011 r. osiągnęliśmy historyczne maksimum – niemal 225 tys. ton, czyli ponad 60 proc. więcej niż rok wcześniej. W 2012 roku było to już prawie 30 proc. mniej, a w ubiegłym – kolejne 10 proc. Największy wpływ na te spadki miał zmniejszony popyt na wyroby z granitów (płyty, płytki, pomniki, elementy gotowe) oraz elementy drogowe. Jedynym chińskim towarem, jaki w ubiegłym roku sprzedawał się w Polsce lepiej niż rok wcześniej, były łupki. Nieco inaczej wygląda sytuacja firm indyjskich eksportujących do Polski. Co prawda tu także w ostatnich latach notowano duże wahania popytu (od 58,4 tys. ton w 2007 r. przez 82 tys. ton w 2011 do 68,6 tys. ton w 2013). Ale dynamika tych zmian rzadko przekraczała 10 proc. Wyraźne spadki w badanym okresie Hindusi zanotowali w kategorii kamienia nieobrobionego, którego sprzedają niemal połowę mniej niż w rekordowym 2009 r. Nie tracą na tym zbyt wiele, gdyż wzrósł wyraźnie, także dwukrotnie, polski popyt na wyroby indyjskiego kamieniarstwa, szczególnie płyty i pomniki z granitu. I tak jednak sprowadzamy ich trzykrotnie mniej niż chińskich. Przypadku importu bloków granitowych widać, że spadkowy trend dotyczy właściwie wszystkich dostawców. W 2007 r. sprowadziliśmy do Polski nieco ponad 300 tys. ton, a najważniejszymi ich źródłami były RPA, Indie, Szwecja, Finlandia i Ukraina. Choć w 2013 r. import bloków granitowych spadł do około 170 tys. ton, to wśród największych eksporterów nie odnotowano zmian kolejności. Największy spadek odnotowano w przypadku importu z RPA (ze 119,7 do 60 tys. ton), ale część tego rynku zagospodarował kamień z Angoli i Zimbabwe, którego import wzrósł łącznie niemal trzykrotnie – z 6,7 do 17,7 tys. ton. Podobnie jak w przypadku granitu południowoafrykańskiego również dostawcy skandynawscy zanotowali dwukrotny spadek wielkości sprzedaży z niemal 70 tys. ton w 2007 do 35 tys. ton w 2013 r.

Pieniądze za wschodnią granicą Interesująco w ostatnich latach zmieniał się przekrój polskiego eksportu kamienia. W 2007 r. aż 177 tys. z 224 tys. ton sprzedanych za granicą (bloków, płyt, elementów budowlanych i drogowych itd.) trafiło do Niemiec. Wraz ze Szwajcarią (27,8 tys. ton) nasi zachodni sąsiedzi kupowali ponad 90 proc. kamienia sprzedawanego przez polskie firmy za granicą. W 2013 r. liderem pod względem wielkości importu z polski była już Szwajcaria (93 tys. ton), która wraz z Niemcami (83,4 tys. ton) kupowała 75 proc. eksportowanego przez Polaków kamienia. Na miejscu trzecim, nieco nieoczekiwanie, znaleźli się Czesi z 44,4 tys. ton (19 proc.). Szwajcarzy i Niemcy mają wciąż największy udział w wartości eksportu (łącznie 88 ze 111 mln zł w 2007 r., czyli 79 proc. oraz 106,7 ze 160,1 mln zł w 2013, czyli 66,6 proc.), ale wyraźnie widoczny jest wzrost wartości innych rynków, przede wszystkim za wschodnią granicą. Na eksporcie kamienia do krajów byłego Związku Radzieckiego – Rosji, Ukrainy, Białorusi, krajów kaukaskich i nadbałtyckich zarobiliśmy w 2013 r. 36,9 mln zł. Rekordową sprzedaż (ponad 23 mln zł) odnotowaliśmy na Białorusi, niezły rok odnotowały też firmy eksportujące do Rosji (9,5 mln zł w 2013 r., dwukrotnie więcej niż w 2007 r., choć nieco mniej niż w 2012 r. gdy wyeksportowaliśmy tam kamień o wartości 10,7 mln zł). Najbardziej pozytywnym trendem ostatnich dwóch lat jest zmniejszenia deficytu Polski w handlu kamieniem. W 2007 roku wynosił on 419,6 mln zł, w 2011 aż 508,9 mln zł, ale spadł do poziomu 319,3 mln zł w 2013 r. Można go utrzymać na tym poziomie tylko pod warunkiem zmniejszania udziału gotowych wyrobów z Chin czy Indii w całym imporcie kamienia do Polski i jednoczesnym poszukiwaniu możliwości eksportu. Miejmy nadzieję, że przeciągający się kryzys za naszą wschodnią granicą nie wpłynie zbyt silnie na wyniki polskiego kamieniarstwa w 2014 r.  Szymon Paź

Legenda

piłowane, z powierzchnią płaską lub równą 680229 Kamienie budowlane lub na pomniki, inne niż marmur, trawertyn, alabaster i granit, artykuły z nich, tylko cięte lub piłowane, z powierzchnią płaską lub równą 680291 Marmur, trawertyn i alabster, inne niż płytki, kostki oraz kamienie budowlane lub na pomniki tylko cięte lub piłowane, z powierzchnią płaską lub równą 680292 Kamienie budowlane wapienne, ginw., inne niż: płytki, kostki, kam. budow. i na pomniki, art. z nich cięte lub piłow., z pow. płaską lub równą 680293 Granit, inny niż: płytki, kostki oraz kamienie budowlane lub na pomniki tylko cięte lub piłowane, z powierzchnią płaską lub równą: 680299 Kamienie budowlane lub pomnikowe obrobione, z wyjątkiem kamieni z pozycji od 68010000 do 68029390 680300 Obrobione łupki i artykuły z łupków lub z łupków aglomerowanych

Bloki (kategorie GUS) 251400 Łupek, nawet wstępnie obrobiony lub tylko pocięty przez piłowanie lub inaczej na bloki lub płyty o kształcie prostokątnym (włączając kwadratowy) 251511 Marmur i trawertyn surowy lub wstępnie obrobiony 251512 Marmur i trawertyn, tylko pocięty przez piłowanie lub inaczej, na bloki lub płyty o kształcie prostokątnym (włączając kwadratowy) 251611 Granit surowy lub wstępnie obrobiony 251612 Granit, tylko pocięty przez piłowanie lub inaczej, na bloki lub płyty o kształcie prostokątnym (włączając kwadratowy) 251620 Piaskowiec 251690 Kamienie pomnikowe lub budowlane inne niż granit i piaskowiec, nawet wstępnie obrobione lub pocięte, na bloki lub płyty Płyty, pytki, pomniki nagrobne, elementy gotowe 680221 Marmur, trawertyn i alabaster, budowlane lub na pomniki, artykuły z nich, tylko cięte lub piłowane, z powierzchnią płaską lub równą 680223 Granit budowlany lub na pomniki, artykuły z niego, tylko cięte lub

NK 74 (3/2014)

Elementy drogowe 680100 Kostki brukowe, płyty nawierzchniowe, krawężniki i płyty chodnikowe, z kamienia naturalnego (z wyjątkiem łupków)

www.NowyKamieniarz.pl

Z KRAJU

FOT. ZAP

TARGI

Taki jarmark W dniach 28-30 marca br. odbyła się pierwsza edycja Jarmarku Kamieniarskiego. Według danych organizatora wzięły w nim udział 53 firmy, a odwiedziło go 2000 zwiedzających.

akie niby-targi (czyli zgodnie z nazwą – jarmark) to nowa formuła zaplanowana przez Geoservice-Christi jeszcze w okresie, gdy obowiązywała umowa pomiędzy wrocławską firmą i Międzynarodowymi Targami Poznańskimi na współorganizację targów Kamień-Stone. Pod koniec listopada ubiegłego roku MTP postanowiły jednostronnie rozwiązać tę umowę. W połowie marca, jeszcze przed Jarmarkiem, Georervice-Christi ogłosiło termin następnej, własnej imprezy, jaką mają być przywrócone do życia listopadowe targi Kamień we Wrocławiu. Okazało się, że odbędą się one w dniach 6-8 listopada 2014 r., czyli na trzy tygodnie przed podobną imprezą organizowana przez MTP. Jarmark Kamieniarski stał się więc, niekoniecznie z woli organizatora, testem przed organizowaną samodzielnie imprezą na jesieni. Z tej perspektywy oceniało tę imprezę wielu wystawców i zwiedzających. Swoją osobistą opinię na ten temat zawarłem we wstępie do tego numeru (str. 12), teraz czas oddać głos wystawcom.

Z odpowiedzią Geoservice-Christi na zarzuty dotyczące organizacji Jarmarku Kamieniarskiego mogą się Państwo zapoznać na stronie www.nowykamieniarz.pl/wydarzenia_i_opinie.html w artykule pt. „Geoservice-Christi o Jarmarku”. W serwisie znajdą Państwo także zebrane na świeżo – w pierwszych dniach kwietnia – opinie wystawców i zwiedzających targi.

NK 74 (3/2014)

Ankieta Aby uniknąć jakichkolwiek podejrzeń w doborze komentatorów (MTP i „Nowy Kamieniarz” są z Poznania, co niektórych składnia do zarzutów o stronniczość), przeprowadziliśmy ankietę wśród prawie wszystkich uczestników targów. Pominęliśmy w niej wyłącznie wydawnictwa branżowe – nas, „Świat Kamienia” i wydawany przez organizatora Jarmarku i targów Kamień „Kurier Kamieniarski”. Przed przystąpieniem do analizy wniosków wynikających z poniższej ankiety należy podkreślić, że firmy, które wystawiły się na Jarmarku Kamieniarskim 2014, swoją akcesją potwierdziły, że z różnych przyczyn (geograficznie, biznesowo czy też sentymentalnie) bliżej im do Wrocławia. Ankietę telefoniczną wśród wszystkich przedstawicieli podmiotów biorących udział w targach przeprowadziliśmy między 10 kwietnia a 6 maja. W sytuacji, w której jedna osoba (lub firma) reprezentowała dwa lub więcej podmiotów, odpowiedzi były traktowane jako jedna. Pięć osób odmówiło odpowiedzi na pytania lub nie zmieściło się w wyznaczonym na odpowiedź czasie (pomimo wielokrotnych ponowień zapytania). Przedstawiciele dwóch z firm wymienionych na liście wystawców (dostępna w archiwum na stronach organizatora) nie wzięli udziału w Jarmarku. W sumie w ankiecie wzięło udział 35 osób. Poprosiliśmy je o odpowiedź na następujące pytania: „Jak z punktu widzenia wystawcy oceniacie Państwo: 1. Liczbę wystawców (skala ocen od 1 do 5, gdzie:

www.NowyKamieniarz.pl

Z KRAJU TARGI

sprzedaż powierzchni. Ale w porównaniu z wiosennymi 1. bardzo mało, 2. mało, 3. średnio, 4. dużo, 5. b. dużo), imprezami: kieleckim Interkamieniem (obecnie Salonem 2. Liczbę i jakość zwiedzających (skala jak wyżej), Kamienia) czy nieistniejącymi targami Trak (organizowa3. Jakość obsługi ze strony organizatora (skala ocen od nymi do 2005 r. we Wrocławiu przez Geoservice-Christi), 1 do 5, gdzie: 1. bardzo słaba, 2. słaba, 3. średnia, te blisko 50 stoisk nie jest najgorszym rezultatem. Musi4. dobra, 5. bardzo dobra) my mieć na uwadze fakt, że nadal działamy w warunkach 4. Organizację procesu zabudowy stoisk (skala jak wyżej), osłabionej koniunktury i niepewnej przy5. Promocję targów w mediach (skala jak szłości. Taka sytuacja niewątpliwe obniża wyżej), Kolorem czerownym motywację do wydawana pieniędzy na 6. Czy mając na uwadze, że była to oznaczyliśmy oceny działania marketingowe, w szczególnopierwsza edycja tej imprezy, ocenicie ją negatywne i skrajnie ści na nowe i niesprawdzone dotychczas Państwo jako: 1. bardzo słabą, negatywne, kolorem projekty. Osobiście brakowało mi większej 2. słabą, 3. średnią, 4. dobrą, 5. bardzo zielonym – pozytywne reprezentacji liderów branży, za których dobrą? i skrejnie pozytywne. uważa się firmy największe i te działające 7. Czy wystawicie się Państwo w przyKolorem szarym – oceny na rynku najdłużej. Pojawiło się za to wiele szłej edycji Jarmarku Kamieniarskiego średnie. firm do tej pory anonimowych. Ale taka też w 2015 r. (1. tak, 2. nie, 3. nie wiem). była formuła Jarmarku – kupić, sprzedać, Prosiliśmy też ankietowanych o opinię b 2,94 % potargować. Okazała się ona mało atrakogólną i wymienienie dobrych oraz złych p stron targów. cyjna dla tych, którzy od lat budują trwałe c W przypadku gdy respondenci nie posłurrelacje z klientami i dla których prestiż im25,53 % giwali się językiem polskim, ankieta zostaprezy odgrywa większe znaczenie. p 29,41 % ła przeprowadzona w języku angielskim Zwiedzający lub ojczystym języku respondentów. Z Jak wystawcy oceniali liczbę i jakość zwieWszyscy uczestnicy zostali zapewnieni J 44,12 % dzających? Postawione pytanie dało pole o pełnej anonimowości odpowiedzi. Jeden d do udzielenia subiektywnej odpowiedzi. odmówił odpowiedzi na pytanie o liczbę d Dla jednych kluczem była frekwencja bezwystawców, jeden – o organizację zabuD względna (z powodu oferty skierowanej dowy stoisk (wybudował je samodzielnie), Pytanie 1 – liczba do jak najszerszego grona odbiorców), dwóch – o promocję targów. Uznaliśmy, wystawców, średnia ocen: dla innych ważne było spotkania z jak najże nie dyskwalifikuje to pozostałych udzie2,12 większą rzeszą przedstawicieli branży. lonych przez nich odpowiedzi i uwzględJeden wystawca (2,86 proc.) ocenił zwieniliśmy ten fakt przy wyciąganiu średniej 2,86 % dzających bardzo źle, 10 (28,57 proc.) oceny wystawionej organizatorom i Jarpo prostu źle, dziewięciu ankietowanych markowi. (25,71 proc.) było średnio zadowolonych, 34,29 % 28,57 % a 12 (34,29 proc.) oceniło ten aspekt doLiczba wystawców brze. Średnia ocen wyniosła 2,83, czyli Na pytanie pierwsze: „Jak z punktu widzeszkolną trójkę z minusem. nia wystawcy oceniacie Państwo liczbę Skoro ponad 1/3 (34,29 proc.) wystawwystawców?” padło osiem (23,53 proc.) 25,71 % ców oceniła ten aspekt dobrze (nie było odpowiedzi skrajnie negatywnych („barnajwyższych ocen), to wynik jest nie najdzo mało”), 15 respondentów odpowiegorszy. W trakcie trwania imprezy można działo „mało” (44,12 proc.), 10 – „średnio” (29,41 proc.), jeden (2,94 proc.) ocenił Pytanie 2 – liczba i jakość było odnieść wrażenie, że grupa zadowoliczbę wystawców jako „dużą”, nikt nie zwiedzających, średnia lonych jest znacznie mniejsza. Należy jedocenił liczby wystawców jako „bardzo ocen: 2,83 nak pamiętać, że niemal taka sama liczba dużej”. Dodatkowo, jak wspomniałem powystawców (31,43 proc.) oceniła ten jakże wyżej, jeden z respondentów odmówił odpowiedzi na to ważny parametr źle lub bardzo źle. Zważywszy na blipytanie. Średnia ocen liczby wystawców wyniosła 2,12. skość Strzegomia oraz sprzyjającą podróżom pogodę, W nomenklaturze szkolnej była to dawniej ocena mierna. ogólna ocena jest obiektywnie słaba. Jeżeli był to test na Nieco wyprzedając fakty: był to najgorzej oceniany przez mobilizację kamieniarzy z Dolnego Śląska, to nie wypadł respondentów aspekt targów – aż 68 proc. wystawców on najlepiej. oceniło go źle lub bardzo źle. Jakość obsługi Muszę przedstawić moje subiektywne zdanie na ten temat. W tym przypadku zdarzało się, że nasi ankietowani Nie wiem, jak była przedstawiana klientom formuła targów pytali, co mamy na myśli. Odpowiadaliśmy, że chodzi i pod jakim hasłem ani z jakimi obietnicami następowała

www.NowyKamieniarz.pl

NK 74 (3/2014)

Z KRAJU TARGI

o całokształt obsługi, poczynając od procesu rekrutacji wystawców, przez przygotowania do targów po pomoc w ich trakcie. Dwie osoby (5,71 proc.) oceniły jakość jako bardzo złą, trzy (8,57 proc.) jako złą, dziewięć (25,71 proc.) było średnio zadowolonych z obsługi, 13 (37,14 proc.) wystawiło wystawcom ocenę dobrą, a ośmiu (22,86 proc.) – bardzo dobrą. Dało to średnią ocen 3,63, czyli szkolne cztery z minusem. Przynajmniej powierzchownie nie wygląda to najgorzej – trzech na pięciu ankietowanych pozytywnie oceniło jakość obsługi, a tylko jeden na siedmiu był niezadowolony. Ale pamiętajmy, że Geoservice-Christi ma w swoich nieodległych planach organizację kolejnej imprezy. Jakość obsługi zależy tylko i wyłącznie od organizatora. Tymczasem wrocławska firma posiada bardzo mocnego i zdeterminowanego konkurenta, jakim są niewątpliwie Targi Poznańskie. W takim wypadku 60 procent zadowolonych może okazać się za mało. Jak wystawcy ocenili proces zabudowy stoisk? Na to pytanie padło najwięcej pozytywnych odpowiedzi. Nie zanotowaliśmy żadnych skrajnie negatywnych opinii, ocenę złą wystawiło tylko dwóch (5,88 proc.) uczestników, ośmiu (23,53 proc.) było średnio zadowolonych. Aż 17 (50 proc.) oceniło zabudowę dobrze, a siedmiu (20,59 proc.) – bardzo dobrze. Średnia ocen wyniosła w tym przypadku 3,85. Co prawda zdecydowana większość stoisk wykupiona była wraz z usługą zabudowy przez organizatora za pomocą klasycznego oktanorma, ale stoiska były przygotowane na czas, a ewentualne problemy lub dodatkowe zamówienia załatwiane były na bieżąco. Efekt to zadowoleni lub niemający zastrzeżeń wystawcy. Plus dla organizatora. Promocja Piąte pytanie, „jak z punktu widzenia wystawcy oceniacie Państwo promocję targów w mediach?”, wzbudziło stosunkowo najwięcej kontrowersji. Nie precyzowaliśmy, o jakiego rodzaju media chodzi – branżowe, lokalne czy ogólnopolskie? Respondenci mieli oce-

NK 74 (3/2014)

5,71 % 8,57 %

22,86 %

25,71 % 37,14 %

Pytanie 3 – jakość obsługi wystawców, średnia ocen: 3,63 5,88 % 20,59 % 23,53 %

50 %

Pytanie 4 – organizacja zabudowy stoisk, średnia ocen: 3,85 3,03 % 21,21 %

24,24 %

18,18 % 33,33%

Pytanie 5 – promocja imprezy w mediach, średnia ocen: 2,61

2,86 % 28,57 % 34,29 % 2,86 %

Pytanie 6 – ogólna ocena debiutującej imprezy, średnia ocen: 2,74

nić, czy doceniają wysiłek organizatora w celu promocji imprezy. Okazało się, że nie doceniają. Powtarzającym się zarzutem była nieobecność informacji w mediach i na nośnikach lokalnych. Dwóch respondentów oceniło promocję na „0”. Ponieważ nie posiadaliśmy takowej w skali, postanowiliśmy uznać ją za najniższą z możliwych, czyli 1. Oceny skrajnie negatywnej udzieliło ośmiu respondentów (24,24 proc.), negatywnej – 6 (18,18 proc.). 11 (33,3 proc.) uznało promocję za średnią, siedmiu (21,21 proc.) za dobrą, a jeden (3,03 proc.) ocenił ją jako bardzo dobrą. Dwóch spośród ankietowanych odmówiło udzielenia odpowiedzi na powyższe pytanie. Średnia ocen to 2,61, czyli słabe trzy z minusem. Co w przyszłości? W pytaniu szóstym zależało nam na ogólnej ocenie z zastrzeżeniem (bardzo ważnym), że jest to pierwsza edycja tej imprezy. Pięciu (14,29 proc.) wystawców oceniło Jarmark Kamieniarski jako imprezę bardzo złą, 10 (28,57 proc.) – jako złą. W opinii dziewięciu (25,71 proc.) wypadła ona średnio. 11 wystawców (31,43 proc.) uznało ją za dobrą, żaden nie przyznał najwyższej oceny. Średnia to 2,74, czyli ponownie trzy z minusem. W odpowiedzi na kolejne pytanie siedmiu wystawców (20 proc.) zadeklarowało udział w Jarmarku w 2015 r., pięciu (14,29 proc.) udział wykluczyło, a aż 23 (65,71 proc.) nie potrafiło odpowiedzieć teraz na to pytanie. W odpowiedzi na szóste pytanie 43 proc. wystawców źle oceniło imprezę, za którą zapłacili i poświęcili jej swój czas. To powinno dać do myślenia przedstawicielom organizatora. Gdzie szukać przyczyny? Rozwiązania przynosi 30 odpowiedzi udzielonych w pytaniu ostatnim – otwartym – o dobre i złe strony targów. Powtarzającymi się zarzutami były niska frekwencja (także wśród wystawców) i błędy organizatora dotyczące przygotowania organizacyjnego targów. Wskazywano m.in. na słabą nawigację na terenach targowych, gdzie w międzyczasie odbywały się także targi budowlane Tarbud (w Hali Stulecia). Wystawcom doskwierał tak-

www.NowyKamieniarz.pl

1DG]Z\F]DMQH SRZLHU]FKQLH $SOLNDFMH ZHZQčWU]QH L ]HZQčWU]QH EODW\ SRVDG]NL HOHZDFMH PHEOH 2GSRUQH QD SODP\ ]DU\VRZDQLD FKHPLNDOLD HNVWUHPDOQH WHPSHUDWXU\ RUD] QD HNVSR]\FMč SURPLHQL 89 1DMZLčNV]H GRVWčSQH IRUPDW\ [ L QRZ\ [ 6]HURND JDPD Z]RUyZ IRUPDWyZ L JUXERĤFL L 3RQDG GRVWčSQ\FK NRORUyZ ZZZ QHROLWK FRP *583$ (*$ (XUR *UDQLW $GDPXV

'ROQRĤOĈVNLH 2SROVNLH 3RGNDUSDFNLH =DFKRGQLRSRPRUVNLH 3RPRUVNLH .XMDZVNR 3RPRUVNLH *

-$&+21 6S - 0D]RZLHFNLH /XEHOVNLH :DUPLęVNR 0D]XUVNLH 3RGODVNLH

/XEXVNLH :LHONRSROVNLH ģZLčWRNU]\VNLH 0DãRSROVNLH ,QIROLQLD .RQWDNW GR SU]HGVWDZLFLHOL RUD] HJD#HJD SO ZZZ HJD SO 5HSUH]HQWDQWND Z 3ROVFH %HUQDGHWWH .UHX] WHO H PDLO E NUHX]#ZS SO

MDFKRQ#MDFKRQ FRP SO ZZZ MDFKRQ FRP SO

Z KRAJU

że brak wystarczającej liczby drogowskazów informacyjnych oraz niewystarczające oznaczenie imprezy mieszczącej się na pierwszym piętrze hali IASE. Jeden z respondentów wspomniał, że pięciu jego klientów opuściło halę po obejrzeniu wyłącznie znajdującej się na parterze obiektu IASE giełdy minerałów! Wskazywano na chaos komunikacyjny i brak zabezpieczenia odpowiedniej liczby miejsc parkingowych dla klientów Jarmarku Kamieniarskiego – niektórzy klienci mieli krążyć wokół w poszukiwaniu miejsca, po czym czekał ich ponadkilometrowy spacer do hali, w której odbywał się Jarmark. Niektórzy wystawcy mieli także za złe organizatorowi, że nie dogadał się z włodarzami Tarbudu i nie umożliwił wejścia na imprezę zwiedzającym targi budowlane w cenie wykupionego już przez nich biletu, co w ich mniemaniu miałoby znacznie zwiększyć frekwencję. Jedynie co trzeci ankietowany wystawca udzielił jakiejkolwiek pozytywnej wypowiedzi na temat Jarmarku, choć w pytaniu wyraźnie proszono o „dobre i złe strony” imprezy. Wskazywano na to, że pierwsza edycja spełniła oczekiwania, dominowały jednak wypowiedzi, że „to dobrze, że pojawiła się znów impreza targowa na Dolnym Śląsku”. To faktycznie pozytyw, ale czy wystarczający?  Maciej Brzeski

Kompleksowa obsáuga kontenerów w portach Gdynia i GdaĔsk Nasza peïna oferta na stronie

www.transkaszuba.pl TransKaszuba - Gdynia tel. +48 602 322 874, +48 660 721 602 fax. +48 58 673 92 24 e-mail: info@transkaszuba.pl

NK 74 (3/2014)

FOT. ARCHWIUM GLOBGRANIT

TARGI

Globgranit sam w Hali Stulecia

Grzegorz Sadek, Globgranit: To była już III edycja targów Tarbud i jak dotychczas za każdym razem pokazuje się na nich coraz więcej firm z branży kamieniarskiej. Dlatego mogę powiedzieć, że kolejny raz jestem bardzo pozytywnie zaskoczony. Targi okazały się dla nas strzałem w dziesiątkę. Po raz drugi nasze stoisko było połączone z Oknami Jezierski. To stworzyło możliwość dotarcia do dużej rzeszy klientów i zainteresowania ich naszymi produktami i usługami; spojrzenia – w naszym przypadku – na okna i kamień jako całość. Chodzi m.in. o to, aby Polacy przestali wreszcie kojarzyć granit wyłącznie z nagrobkami, a marmur z niedostępnym dla przeciętnego klienta materiałem. Także atmosfera Tarbudu z roku na rok jest coraz lepsza. Widać to szczególnie po pozytywnym odbiorze odwiedzających. Uważam, że to dobre miejsce na eksponowanie wyrobów naszej branży – budowlanka i kamieniarstwo doskonale się uzupełniają. Jest jednak pewien warunek. Ekspozycje muszą być bardzo wysokiej jakości. W dzisiejszych czasach, jeśli klient podczas targów nie zatrzyma się przy naszym stoisku i nie powie „wow, to jest coś”, nie mamy co liczyć na to, że potem zacznie się interesować się kamieniem i złoży u nas zamówienie. Jeśli go nie zachwycimy – pójdzie dalej. To wymaga jednak nakładów finansowych, udział w renomowanej imprezie targowej może kosztować nawet 100 tys. zł, ale uważam, że to w dłuższej perspektywie się opłaci. Środki na takie działania można wygospodarować przez wspólne, skoordynowane działania. Co stoi na przeszkodzie, aby np. na jednej, doskonale przygotowanej ekspozycji targowej zaprezentowało się kilka czy nawet więcej firm, przecież kamień można wykorzystać na wiele sposobów. Najwyższy czas skończyć z krótkowzrocznym oszczędzaniem na szeroko pojętej reklamie. (not. BL).

www.NowyKamieniarz.pl

TEKST SPONSOROWANY

dniu 12 kwietnia 2002 weszło w życie Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Wśród paragrafów dotyczących bezpieczeństwa pożarowego budynków, a zwłaszcza ich odporności ogniowej znalazł się § 225 oznajmiający, iż „elementy okładzin elewacyjnych powinny być zamocowane do konstrukcji budynku w sposób uniemożliwiający ich odpadanie w przypadku pożaru w czasie krótszym niż wynikający z wymaganej klasy odporności ogniowej dla ściany zewnętrzne [..]” Wraz z nabyciem przez służby nadzoru wiedzy o znaczeniu ww. zapisu, dla wykonawców elewacji kamiennych (najczęściej na etapie odbioru końcowego) pojawił się nierozwiązywalny problem. Jego przyczyną był brak możliwości formalnego udowodnienia, że termoizolowana elewacja kamienna w czasie pożaru nie ulegnie uszkodzeniu mogącemu zagrozić ewakuującym się ludziom oraz ratującym ich strażakom. Od 2004 roku istniał Raport Techniczny EOTA pozwalający na wydanie bez badań poświadczenia o spełnieniu przez kotwy kryterium nośności w warunkach pożaru, ale tylko dla 20% ich deklarowanej nośności. W czasach, gdy o wyborze wykonawcy decyduje głównie cena, trudno sobie wyobrazić, aby przetarg wygrał wykonawca uwzględniający w swojej ofercie kotwy o nośności obliczeniowej pięciokrotnie większej niż wymagane. Ww. raport dopuszczał także zastosowanie kotew o nośności zweryfikowanej poprzez badanie laboratoryjne. Niestety procedura dotyczyła wyłącznie oznaczania dopuszczalnej siły wyrywającej, która w przypadku elewacji wentylowanych jest podrzędna w stosunku do siły ścinającej oraz momentu zginającego. W związku z powyższym, ITB Zakład

Rys.1

Ocena kotew mocujących kamienne okładziny elewacyjne w świetle wymagań § 225 RMI Badań Ogniowych na zlecenie „War-Mechan”- producenta kotew oraz „Modeco Stone”- projektanta, dostawcy oraz montażysty elewacji, opracował, a następnie wdrożył procedurę oceniającą elewację kamienną w świetle wymagań § 225 Rozporządzenia Rady Ministrów. Badanie przeprowadzono w dniu 24.03.2014 w Laboratorium Badań Ogniowych ITB w Pionkach. Konfigurację elementu próbnego pokazano na Rysunku nr 1. W jego skład, oprócz ściany konstrukcyjnej weszły następujące elementy: - kotwy rurowe typu WB-R wg AT – 157932 - kotwy płaskownikowe typu WB-V, WB-H oraz WB-S wg AT-15-5572 - cement szybkosprawny do osadzania kotew w podłożu - arkusze wełny mineralnej twardej i półtwardej mocowane mechanicznie

Rys.2

- płyty elewacyjne Podczas badania zaobserwowano pękanie i odpadanie drobnych kawałków kamiennych o masie 0,1-4,5 kg (Rysunek nr 2) , natomiast elementy mocujące pozostały nienaruszone (Rysunek nr 3). Po przeprowadzeniu analizy uzyskanych wyników badań, ITB oceniło, że elementy mocujące okładzinę kamienną zachowują trwałość w warunkach pożaru w czasie nie krótszym niż 60 minut. Z uwagi na fakt, iż elementy płyt elewacyjnych mogą pękać i odpadać w kawałkach, należy zabezpieczyć ewakuujących się na okoliczność pożaru ludzi, poprzez spełnienie wymagań § 292 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 [Wejścia do budynku o wysokości powyżej dwóch kondygnacji] • Mgr inż. Aleksander Dzięgiel Modeco Stone Sp. z o.o.

Rys.3

KOMENTARZ JERZY ROJEK

Nie zapominajcie dla kogo są targi!

estem za, a nawet przeciw – to najbardziej dyplomatyczna wypowiedź, jaka przychodzi mi na myśl o dwóch imprezach targowych tej jesieni. Informacje, jakie otrzymaliśmy na Jarmarku Kamieniarskim we Wrocławiu, zaniepokoiły tak wystawców, jak i odwiedzających. Konflikt dotyczący organizacji w przyszłości jesiennych targów był dla nas niemiłym zaskoczeniem. To idzie w złym kierunku! Dlatego myślę, że wybaczą mi koledzy, że nie napiszę tu o Jarmarku i spojrzę oczami wystawcy (klienta) w przyszłość. Jestem przekonany, że każdy organizator zawsze wkłada maksimum wysiłku w swoje przedsięwzięcie. My przedsiębiorcy jesteśmy ludźmi pragmatycznymi i dlatego nam łatwiej jest zrozumieć ciężar odpowiedzialności za podjęte zadania. Nasze oceny są często subiektywne, ale z pewnością warto podzielić się uwagami z osobami zarządzającymi imprezami targowymi. Jako współwłaściciel firmy Rodlew systematycznie od 18 lat biorę udział w targach, od Wałbrzycha przez Wrocław po Poznań. Zdobyte doświadczenie upewnia mnie, że powodzenie targów w dużej mierze zależy nie tylko od organizatorów, ale również od samych wystawców. Każda z imprez zawsze przynosi korzyści, czasem pojawiają się one dopiero po latach.

”

Nasza bardzo specjalistyczna branża oczekuje czytelnego przekazu: proponowanych zmian oraz wynikających z nich korzyści dla potencjalnych wystawców oraz zakładów kamieniarskich. Często specyfika danej firmy decyduje, jak mamy się zaprezentować – co w danej chwili jest dla nas najważniejsze. Jeżeli jesteśmy nową firmą, to zależy nam na pokazaniu całej oferty. Firma z tradycjami, dobrze znana na rynku, kusi klientów nowościami. Natomiast firmie handlowej zależy na sprzedaży jak największej ilości materiałów czy narzędzi do produkcji: klejów, materiałów ściernych, akcesoriów itp. Myślę, że sytuacja, w jakiej znalazły się firmy w ostatnich latach, tj. globalizacja oraz zmiany w formie komunikacji, powinna spowodować, że organizatorzy przygotują nowe propozycje tak dla wystawców, jak i klientów. Obecny stan na rynku nikogo nie zadowala. Jedyną drogą uzdrowienia tej sytuacji jest zmiana. I tu jest pole do działania dla organizatorów targów branży kamieniarskiej. Aby zmiana była skuteczna, musi być oparta wyłącznie na oczekiwaniach i analizie uwag samych zainteresowanych. Należy zainteresowanym zadać bardzo proste pytanie: „Dlaczego tak mało przedsiębiorców odwiedza targi?” i wsłuchać się w odpowiedzi. To pierwszy krok – od niego trzeba zacząć. My wystawcy wiemy, że klienci poszukują nowych propozycji. Przyjadą wtedy, gdy będą spodziewać się ciekawych, nowych rozwiązań. Nieważne, ile kilometrów będą musieli pokonać. Tłumaczenie brakiem czasu lub możliwościami finansowymi

NK 74 (3/2014)

jest dla mnie co najmniej naiwne. Udział w targach to oderwanie od codziennych obowiązków, które wpływa korzystnie nie tylko na stan naszego zdrowia, ale pokazuje nam, w jakiej kondycji jest nasza firma w stosunku do konkurencji. Dlatego przedsiębiorca, który chce przetrwać w tym biznesie, na pewno przyjedzie. Mam na myśli świadomych i w miarę kreatywnych właścicieli. Każdy chyba chciałby być w klubie ludzi sukcesu; malkontenci też mają szanse, ale muszą się zmienić. Zdaję sobie sprawę, że organizacja targów to przedsięwzięcie biznesowe i spostrzeżenia takich małych wystawców jak ja nie będą brane pod uwagę. Ponieważ moje dzieci będą jednak kontynuować działalność firmy Rodlew i będą wystawiać się na targach z nowymi propozycjami, nie chciałbym, aby to były inne miejsca niż te, do których mamy sentyment. Sprawy zaszły za daleko i trudno oczekiwać od obu organizatorów współpracy. Uważam, że należy nieco stępić noże do krojenia tego tortu. Emocje nie sprzyjają precyzji i można sobie nawzajem poobcinać palce. Dzielenie się i forsowanie swoich koncepcji nikomu nie służy. Oby nie ziściło się staropolskie powiedzenie „Gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta”. Za dużo dobrego już wypracowano, aby w imię wyższych celów zapomnieć, dla kogo są targi. Może to naiwność, ale mam propozycję dla organizatorów. Po pierwsze: co dwa lata organizować w międzynarodowej obsadzie prężne targi jesienne dla wystawców, którym zależy na prestiżu, mają nowości do pokazania i w swoich działaniach nastawieni są na przyszłość. Innowacje oraz bezpośredni kontakt z klientem są dla nich najwyższą wartością i gotowi są wcześniej zgłosić swój udział. W tym przypadku musi być opracowany promocyjny system wzajemnych korzyści, które odniosą i wystawcy, i organizatorzy. Po drugie: każdego roku na wiosnę (wczesną) targi na wzór Jarmarku Kamieniarskiego, z mniejszymi stoiskami, przede wszystkim dla mniejszych producentów oraz handlowców nastawionych na bezpośrednią sprzedaż oraz zaoferowanie swojego asortymentu. Takie firmy miałyby możliwość wyprzedania swoich zapasów po ciężkim okresie, jakim jest zima. Natomiast zakłady kamieniarskie miałby okazję zaopatrzyć się w tańsze (promocyjne) artykuły przed nowym sezonem. Tu pojawia się mój apel do trzech branżowych gazet. Poza kasą, ambicjami i prestiżem jest przede wszystkim misja. Wszyscy wiedzą, że media to ogromna siła oddziaływania na zmianę zachowań ludzi poprzez kształtowanie ich świadomości. Przejęcie roli przewodzenia poprzez koordynowanie i dopasowanie zdobytej od ludzi wiedzy zachęci wszystkich do lepszego współdziałania. Wy macie ten potencjał i jesteście w stanie, przy współpracy z wszystkimi organizatorami, przezwyciężyć ten kryzys. Jest o co walczyć. Tylko takie skonsolidowane lobby może wyznaczyć i zrealizować kierunek zmian dla dobra całego środowiska. Jeżeli Wam się z jakichś powodów nie uda szybko stanąć na wysokości zadania, to wystawcy oraz klienci mogą zagłosować nogami. Wierzę, że taki scenariusz się nie ziści. Ale życie uczy, że dla kogoś, kto za długo czeka – na ogół wszystko przychodzi za późno.  Autor jest współwłaścicielem firmy Rodlew z Rybnika

www.NowyKamieniarz.pl

Z KRAJU

PPHU

uzdek

33+8 *8='(. &KRF]QLD XO %LDĄD 'URJD WHO JX]GHN #WOHQ SO ZZZ JX]GHN HX

:LHUWQLFD GR SĄ\W HOHZDF\MQ\FK z SROH URERF]H PLQ [ PD[ [ z F]WHU\ VLOQLNL NDľG\ NZ z REURW\ z GRFLVNL SQHXPDW\F]QH

8U]ÇG]HQLH GR 5HF\NOLQJX .DPLHQLD UR]ZLÇ]XMH SUREOHP RGSDGµZ SURGXNF\MQ\FK z SU]HUµE RGSDGX NDPLHQQHJR QD NRVWNÛ EUXNRZÇ OXE NRVWNÛ HOHZDF\MQÇ ERQLµZND ] SĄ\W R JUXERĝFL RG PP GR PP V]URNRĝFL PD[ PP RUD] NRVWNL JXERĝFL RG PP GR PP

85. :* z 6HUZLV L VSU]HGDľ PDV]\Q QRZ\FK L Xľ\ZDQ\FK z 3U]HGVWDZLFLHO ቺ UP 20*0 %(//$1, 7(5=$*2 6$5'

www.NowyKamieniarz.pl

NK 74 (3/2014)

Z KRAJU

FOT.: ARCHIWUM MTP, MACIEJW / CC-BY-SA-3.0-PL

OPINIE

Kamieniarze po stronie Wrocławia Co drugi kamieniarz w Polsce deklaruje, że wybierze się na targi do Wrocławia – tak wynika z ankiety przeprowadzonej przez nas wśród prenumeratorów.

adanie przeprowadziliśmy w połowie kwietnia na grupie 45 firm kamieniarskich, czyli około 1 proc. działających w branży. Skorzystaliśmy z bazy prenumeratorów „Nowego Kamieniarza”, liczącej ponad 4000 firm. W każdym z województw wytypowaliśmy jedną na 100 firm z bazy, zaokrąglając wynik zgodnie z regułami matematyki. Wśród przepytanych przez nas przedsiębiorców byli tacy, którzy prowadzą znane, cenione i duże zakłady, jak i tacy, którzy działają w mikroprzedsiębiorstwach. Wszystkim ankietowanym zadaliśmy jedno pytanie: „W jakim mieście planuje Pan/Pani wziąć udział w targach kamienia w listopadzie jako zwiedzający: A. w Poznaniu (26 – 29 listopada), B. we Wrocławiu (6 – 9 listopada), C. w obu miastach, D. nie planuję wyjazdu na targi, E. nie wiem”.

Ryszard Grudzień Alwernia, woj. małopolskie

11,1 %

W tym roku jedziemy z bratem zarówno na targi do Wrocławia, jak i do Poznania, ja będę na targach Kamień, a brat Bogdan na Stone. Wybrałem Wrocław, ponieważ uważam, że targi kamieniarskie powinny się odbywać na Dolnym Śląsku, bo to jest najbardziej kamieniarski region w naszym kraju. Tam działa najwięcej firm z naszej branży, w związku z czym jestem przekonany, że także tam będzie wyższa frekwencja niż w Poznaniu. Do Wrocławia wszyscy z Dolnego Śląska mają blisko, bo nawet 100 kilometrów to przecież żadna odległość. A proszę zauważyć, że na poznańskiej imprezie frekwencja spadała z roku na rok. Brat też nie jest zwolennikiem organizowania targów w Poznaniu, ale jedzie tam ze względów rodzinnych.  Poznań

Wrocław Nigdzie

NK 74 (3/2014)

Nasi rozmówcy nie uchylali się od odpowiedzi, jednak pewien wpływ na wynik ankiety może mieć jej deklaratywny charakter oraz fakt, że ankietę przeprowadzaliśmy nie jako anonimowa instytucja badawcza, ale czasopismo branżowe – istnieje prawdopodobieństwo, że część respondentów mogła odpowiedzieć na nasze pytanie w taki sposób, aby lepiej wypaść w oczach ankietera. Ponad 40 proc. kamieniarzy wybierze się na targi do Wrocławia, a 20 proc. do Poznania. W obu miastach gościć zamierza zaledwie co 15 przedsiębiorca z branży. Nieco ponad 10 proc. respondentów nie podjęło jeszcze decyzji, na które targi pojedzie. Co piąty przedsiębiorca z branży nie wybiera się na polskie targi kamienia naturalnego. Poniżej prezentujemy reprezentatywne opinie naszych respondentów. (ZAP) 

20 % 20 % 42,2 %

Tu i tu Nie wiem

6,7 %

www.NowyKamieniarz.pl

Z KRAJU OPINIE

Marek Machul, Warszawa Wybieram się na targi Stone do Poznania. Nie ukrywam, że duże znaczenie ma tu dojazd. Po prostu z Warszawy do Poznania mamy teraz bardzo dobre połączenie autostradą i dojazd jest zdecydowanie lepszy niż przed laty. Jeśli chciałbym pojechać do Wrocławia, musiałbym stracić dużo więcej czasu. W ubiegłym roku też byłem w Poznaniu i wróciłem zadowolony. Wprawdzie niczego nie kupowałem, bo pojechałem tylko żeby zobaczyć, co słychać w naszej branży, ale i tak znalazłem dużo ciekawych tematów. Muszę też przyznać, że nie mogę porównać poznańskich i wrocławskich targów, bo na targach we Wrocławiu po prostu jeszcze nigdy nie byłem. Jednak z uwagi właśnie na lepszy dojazd oraz ubiegłoroczne doświadczenia zdecydowałem, że jesienią przyjadę ponownie do Poznania. Słyszałem, że niektórzy narzekali na to miasto. Mówili, że trudno się po nim jeździ, że mocno rozkopane. Dla mnie to nie stanowi problemu. Znam je na tyle, że na poruszanie się po nim nie tracę więcej czasu niż gdzie indziej. 

”

W tym roku wybieramy się na targi do Wrocławia. Wybieramy tę imprezę, ponieważ od lat współpracujemy z wieloma dostawcami kamienia właśnie z Dolnego Śląska, między innymi ze Strzegomia i Granicznej – mówi Grażyna Maciejewska z pomorskiej firmy Uni-Bud Marmury. Teresa Ozimek, Sady Dolne, woj. dolnośląskie

Przy podejmowaniu decyzji, na które targi kamieniarskie się wybrać, bardzo istotna jest dla mnie odległość. W zeszłym roku byłam w Poznaniu i było to dla mnie dosyć męczące. Musiałam bardzo wcześnie wstać, przejechać samochodem ponad 200 kilometrów, przebić się przez miasto, znaleźć parking i dopiero wtedy mogłam myśleć o zwiedzaniu targów. Po czym wieczorem wracałam samochodem do domu. W sumie chyba więcej czasu spędziłam w samochodzie, niż na targach. Dla mnie była to więc mecząca i uciążliwa eskapada. Wiem, że niektórzy wybierali się z naszych okolic pociągiem, ale to też czasochłonne. Chyba, że ktoś jedzie na dwa dni, to wtedy ma więcej czasu na wszystko. Jednodniowy wypad do Poznania nie jest według mnie dobrym rozwiązaniem. Dlatego w tym roku wybieram się do Wrocławia. Za tą lokalizacją przemawia kilka ważnych dla mnie powodów. Po pierwsze do Wrocławia mam zdecydowanie bliżej, bo tylko niespełna 90 kilometrów. Dzięki temu mam więcej czasu na zwiedzanie targów, a mniej spędzam w aucie – oczywiście wszystko przy założeniu, że tego samego dnia wracam do domu. Jeśli będzie trzeba wrócić drugiego dnia, to nie ma problemu, co w przypadku Poznania raczej nie wchodzi w rachubę. 

Jinin Stone

Specjalista w dziedzinie Bazaltu, Wapienia, Łupka oraz Bluestona

Grażyna Maciejewska, Gdynia W tym roku wybieramy się na targi do Wrocławia. Wybieramy tę imprezę, ponieważ od lat współpracujemy z wieloma dostawcami kamienia właśnie z Dolnego Śląska, między innymi ze Strzegomia i Granicznej. Przypuszczam, że niektórzy z nich będą mieli swoje stoiska na wrocławskich targach, a nawet, jeśli nie, to z pewnością będziemy mogli się z tam nimi spotkać. Uważam, że na targi do Wrocławia – ze względu na bardzo małe odległości – przyjedzie więcej kamieniarzy z Dolnego Śląska, niż na poznańskie targi. Oprócz tego traktuję każdą imprezę targową, niezależnie od miejscowości, w której się odbywa, jako dobrą okazję do podpatrzenia, co w trawie piszczy. W minionych latach, kiedy targów nie było we Wrocławiu, jeździliśmy do Poznania. Na każdej imprezie targowej można przecież podejrzeć nowości, znaleźć coś interesującego. 

www.NowyKamieniarz.pl

Twilight

Żelechowska 4, 96-321 Siestrzeń Tel. 22 3931159 lub 22 3931160 Fax 22 3931165 info@beltrami.pl

www.beltrami.pl 35 NK 74 (3/2014)

ZE ŚWIATA WYDARZENIA

Cersaie przygarnie kamieniarzy? Targi w Bolonii, będące jednym z największych wydarzeń w branży ceramiki i wyposażenia łazienek, być może odejdą od swojej dotychczasowej formuły i otworzą się na inne materiały, w tym kamień naturalny. Emilio Mussoni ze stowarzyszenia Confindustria Ceramica zwrócił uwagę na to, że dystrybutorzy są zainteresowani całą gamą produktów łazienkowych, a nie wyłącznie ceramiką. Zaznacza też, że organizatorzy są bardziej elastyczni w doborze wystawców, dzięki czemu obok ceramiki w Bolonii może pojawić się więcej produktów z kamienia naturalnego. Targi Cersaie World Trade Fair odbędą się między 22 a 26 września, czyli niemal w tym samym czasie, co Marmomacc w Weronie (24-27.09.14). (AB) 

Wybory najlepszego nagrobka w Niemczech O tym, który nagrobek za naszą zachodnią granicą jest najładniejszy, kolejny raz zadecydują internauci. Wybierać można spośród 29 prac, powstałych w 18 zakładach. Głosowanie potrwa do 31 sierpnia. Wśród nagrobków „walczących o tytuł” są wykonane z kamienia, szkła, drewna, a nawet betonu. Najtańszy z 29 zgłoszonych nagrobków kosztował niespełna 900 euro, najdroższy 10 razy więcej – 9 tysięcy euro. Konkurs na najlepszy niemiecki nagrobek odbywa się po raz dziewiąty. Jego organizatorami są reprezentujące zarządców cmentarzy stowarzyszenie Aeternitas i magazyn „Naturstein”. (AB) 

Czeskie targi w czerwcu

mprezę, która odbędzie się 12 – 14 czerwca w Hořicach, połączono z obchodami 130-lecia tamtejszej Szkoły Rzeźby i Kamieniarstwa. Prócz wystawy firm kamieniarskich z Czech i zagranicy w programie znalazły się aukcje prac uczniów szkoły w Hořicach, pokazy technologii obróbki kamienia, wykłady i prezentacje prowadzone przez ekspertów oraz sympozjum rzeźbiarskie „Mistrz Jan Hus – droga do pojednania”. Podczas imprezy odbędą się także wybory władz czeskiego Związku Kamieniarzy i Rzeźbiarzy. (AB) 

NK 74 (3/2014)

Favorita bliżej klientów Firma z Lonigo otwiera magazyn płyt koło Affi, czyli w włoskim centrum handlu kamieniem.

ak powiedział nam Krzysztof Bączar, który reprezentuje firmę Marmi Graniti Onici Favorita w Polsce, magazyn w strefie przemysłowej leżącej na terenie gminy Cavaion Veronese jest krokiem w kierunku klientów firmy. Nowy skład Favority leży w sąsiedztwie innych dużych firm kamieniarskich, w pobliżu zjazdu na Affi z autostrady A22 łączącej Weronę z Innsbruckiem i Monachium. Dla wielu polskich kamieniarzy to ponad 60 km bliżej od siedziby firmy w Lonigo na wschód od Werony. W nowym magazynie – hali o powierzchni 3 tys. mkw. i 11 tys. mkw. placu – otwartym oficjalnie 3 marca br., znajduje się obecnie około 15 tys. mkw. płyt – przede wszystkim granitów, marmurów i onyksów w grubościach 2, 3, 5 i 6 cm. (ZAP) 

Nowe perspektywy Grein Italia

Znana firma przedstawia swoim klientom nowe pomysły i odnowiony zespół.

o definitywnym wyjściu ze spółki poprzedniej dyrekcji firma jest w rękach rodziny Petrasch, właściciela większości udziałów, oraz historycznego udziałowca Gerda Bergmana. To już szósta generacja Petraschów, rodziny, która rozpoczęła historię firmy Grein w Grazu w 1856 r. W zmianach w firmie pomóc ma nowe kierownictwo, uszczuplone struktury, poprawiona efektywność organizacyjna, staranniejszy dobór materiałów i optymalizacja ich składowania. – Dzięki naszej „pasji do kamienia naturalnego”, czyli zgodnie z naszym sloganem, zawsze mogliśmy liczyć na wsparcie lojalnych klientów, szczególnie w dobie kryzysu. Dziś więc z nadzieją i optymizmem patrzymy w przyszłość, niosącą nowe rozwiązania i wyzwania – wyjaśnia dyrektor zarządzający i wieloletni szef działu zakupów Philipp Petrasch. Grein Italia chce zmieniać się, stawiając na natychmiastową dostępność zamawianych materiałów oraz elastyczność i obecność w globalnej sieci sprzedaży na ciągle zmieniającym się rynku. Kluczową rolę odgrywać ma także innowacyjność. Firma będzie oferować własne rozwiązania i nowatorskie produkty. Integralną częścią programu są niezwykle lekkie panele z naturalnego kamienia, półprzezroczyste „granitowe szkło” (Granite Glass). Wciąż poszukiwanie będą nowe kolory i technologie, mające zaspokoić gusta klientów, projektantów i architektów. (mat. pras) 

www.NowyKamieniarz.pl

SSICA

Smartcut S/NC 800 - S/NC 1OOO Mostowa piła sterowana CNC w 6-ciu osiach z obrotową głowicą dla pracy dyskiem i frezami

Combicut DJ/NC

Dwie maszyny w jednej: piła mostowa i waterjet sterowane CNC - 3 lub 5 osi EasyWire

Maszyna do kalibrowania bloków

pojedyńczą liną diamentową cięcia slabów

GoldBreton 2000

Wie/o/iny diamentowe do cięcia bloków granitowych i marmurowych

oraz do

breton

via Garibaldi, 27, 31030 Castello dl Godego (TV), Włochy tel.: + 39 0423 7691 fax: + 39 0423 7600 e-mail: info@breton. it www.b reton.it

hrmIB.Q~ www.breton.it

breton[}(Ig

ul. Dworska 5, 11-500 Giżycko tel.: +48 87 428 57 Ol, +48 602 760 968 fax: +48 87 428 52 28 e-mail: henry k@breton.pl www.breto n.pl

ZE ŚWIATA RYNEK

Złoty strzał? Rosnący w wielu częściach świata popyt na wysokiej jakości kamień naturalny to znakomita wiadomość dla takich krajów jak Afganistan. Jeśli stabilna będzie sytuacja polityczna, to kraj ma wszelkie szanse, aby stać się ważnym źródłem wysokiej jakości marmuru i innych rodzajów kamienia. Paul Daniel rozmawiał z lokalnymi ekspertami.

2013 roku rozwój branży kamienia blocznego w Afganistanie (i nie tylko) napędzały dwa czynniki: coraz wyższe ceny wysokiej jakości marmuru oraz rosnący w wielu częściach świata popyt na kamień naturalny. Serwis Bloomberg.com informował w styczniu 2013 r., że najbogatsi Rosjanie, Hindusi i Chińczycy kupują najdroższe marmury świata, ceny rosną o ok. 7 proc. rocznie, a ówczesna rekordowa cena wynosiła 2300 euro za mkw. W raporcie „Marmur i kamienie na świecie 2012”, opublikowanym przez wydawnictwo Aldus z Carrary, dr Carlo C. Montani, wieloletni autorytet w świecie kamienia, stwierdza, że globalny popyt na kamień bloczny nadal rośnie. Tymczasem jeśli wierzyć doniesieniom prasowym, niektóre białe marmury Afganistanu mogą z powodzeniem konkurować z najlepszymi złożami okolic Carrary.

NK 74 (3/2014)

Podstawowe fakty i historia Całkowita powierzchnia Republiki Afganistanu wynosi 647,5 tys. km kw. – kraj dorównuje rozmiarem Teksasowi i jest o ok. 150 tys. km kw. większy od terytorium Hiszpanii. Afganistan sąsiaduje od północy z byłymi republikami radzieckimi: Turkmenistanem, Uzbekistanem i Tadżykistanem, od północnego wschodu z Chinami, na wschodzie i południu z Pakistanem, a na zachodzie z Iranem. Łańcuch górski Hindukusz, którego wysokość przekracza 7500 m n.p.m., dzieli Afganistan na część południowo-wschodnią i północno-zachodnią. Obecnie duża część populacji liczącej w sumie 30,5 mln żyje w mniej górzystej części południowo-zachodniej. Po raz pierwszy Afganistan został wykorzystany jako brama do Indii przez Dariusza I (V w. p.n.e.) i Aleksandra

www.NowyKamieniarz.pl

ZE ŚWIATA RYNEK

FOT. ARCHIWUM AUTORA

dem Karzajem jako prezydentem (Karzaj zobowiązany jest ustąpić przed wyborami w 2014 r.), po tym, jak rządy talibów zostały obalone interwencją wojsk Paktu Północnoatlantyckiego (X 2001 – I 2002 r.). W 2012 r. produkt krajowy brutto na mieszkańca mierzony parytetem siły nabywczej wynosił 1054 dolarów i należał do najniższych na świecie.

Widok na kamieniołom białego marmuru w okolicach Chesht-i-Sharif w prowincji Herat. Wielkiego (III w. p.n.e.). W VII w. to środkowoazjatyckie państwo zostało wcielone do nowo powstałego kalifatu islamskiego, a w XIII i XIV w. najechane przez Dżyngis Chana i Timura. W XIX w. kraj ten stał się areną rywalizacji pomiędzy Imperium Brytyjskim a carską Rosją o kontrolę nad centralną Azją, z której zwycięsko wyszła Wielka Brytania. Choć Afganistan nigdy nie stał się kolonią Imperium i zachował daleko posuniętą niezależność, pełną niepodległość uzyskał w 1919 r., 30 lat przed Indiami. Po obaleniu króla Muhammada Zaira Chana w 1973 r. Afganistan był republiką do 1978 r., gdy w wyniku zamachu stanu władzę przejęli proradzieccy komuniści. W 1979 r. „z pomocą” przyszły im wojska ZSRR, które wycofały się dopiero w 1989 r. Komunistyczny rząd upadł w 1992 r., ale już w 1996 r. władzę nad większością terytorium objęli radykalni islamiści. W czerwcu 2002 r. Afganistan został przekształcony w wielopartyjną republikę z Hami-

Źródła i zasoby kamienia blocznego Najwcześniejsze przekazy dotyczące wydobycia zasobów mineralnych w Afganistanie pochodzą sprzed ok. 6000 lat. Jednakże dopiero w XIX w. podjęto usystematyzowane próby oszacowania zasobów mineralnych tego państwa – początkowo przez brytyjskie ekspedycje wojskowe, a później przez indyjską służbę geologiczną. W roku 1965 rząd Afganistanu powołał Narodową Służbę Geologiczną. Niestety, inwazja sowiecka w grudniu 1979 r. drastycznie zahamowała badania. Po wycofaniu się Sowietów afgańska służba geologiczna znalazła się dosłownie na linii frontu konfliktów wewnętrznych. W 2004 r. brytyjska służba geologiczna wraz Amerykanami rozpoczęły realizację wspólnych projektów z geologiami z Afganistanu i Ministerstwem Górnictwa i Przemysłu. Obecnie w kraju działa organ regulujący, nadzorujący i monitorujący wydobycie zgodnie z wysokimi standardami międzynarodowymi. Kamienie szlachetne i półszlachetne wydobywane w Afganistanie obejmują wysokiej jakości szmaragdy, lapis lazuli, czerwone granaty i rubiny. Zidentyfikowano ok. 65 złóż kamienia blocznego, niektóre są w stanie utrzymać wiele kamieniołomów. Do głównych rodzajów kamienia należą marmur, trawertyn, onyks i granit. Marmur wydobywa się w kamieniołomach w co najmniej 14 prowincjach (dane afgańskiej służby geologicznej): – Prowincja Kabul – proterozoiczne marmury i wapienie wydobywa się w Ghazak, Hazare Baghal, Kariz-Amir, Pule-Charkhy, Qalamkar i Tara Kheel. Kariz-Amir znajduje się ok. 40 km na północ od Kabulu; tamtejszy marmur jest ziarnisty, biały, rzadko szaro-żółty. Drobnoziarnisty, czarny wapień występuje ok. 32 km na wschód od Kabulu, w Ghazak. – Prowincja Logar – proterozoiczne skały pozyskuje się w Awbazak, Dehnow i Mohammad Agha. Wapień z Awbazak jest bioklastyczny i zabarwiony na brązowo. Kamień z Dehnow jest brekcjowaty i również ma zabarwienie brązowe, natomiast marmury z Mohammad Agha występują w kolorach czarnym i białym. – Prowincja Wardak – złoża z proterozoiku występują w pobliżu Maydan Shar i zawierają szary i ciemnoszary kamień w pokładach o grubości do 450 m przekładanych łupkami. Kamieniołomy marmuru Maydan obejmują pięć stanowisk roboczych zlokalizowanych na wychodni o obszarze 10-12 km, eksploatowanej od ok. 40 lat. – Prowincja Badachszan – złoża marmuru z Bini-Kama pochodzą z okresu syluru i dewonu i zawierają

Hurtowa sprzedaż nagrobków z Chin oraz własnej produkcji ww w www.NowyKamieniarz.pl ww w ww.No w.No No ow wy yK y Ka am ami m eni eniarz ar .pl arz pl

Nasza pełna oferta na stronie 61

NK 74 (3/2014)

ZE ŚWIATA RYNEK

znajduje się ok. 225 km na północny zachód od Kabulu. Szacowane na podstawie wymiarów wychodni złoże może zawierać 32 mld m sześć. granitu w różnych kolorach. Według geologów złoża w Shirbatu mogłyby dać początek dochodowej branży kamienia blocznego, dostarczającej materiał np. do niedalekiego Kabulu. Złoża granitu występują także w Nuristanie, Badachszanie, Pandższerze, Dżalalabadzie, Herat i Konar. Niedawno przeprowadzono szczegółowe badania złóż kamienia w ramach projektu ASMED (Afghanistan Small and Medium Enterprise Development Project), zarządzanego przez spółkę Wind Engineering & Construction: windecon.af@gmail. com, n.barekzai@windecom.com. Opublikowane oceny Według raportu „Afgański marmur i granit” przygotowanego przez USAID (United States Agency for International Development – Amerykańska Agencja ds. Rozwoju Międzynarodowego) i ASME (Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Mechaniki) a opublikowanego w grudniu 2008 r., branża kamienia blocznego może wytworzyć nawet do 4 proc. afgańskiego PKB. Ten sektor przemysłów

RYS. ARCHIWUM

marmur średnio- i grubokrystaliczny; szacuje się je na 1300 mln ton. – Prowincja Herat – złoża proterozoicznego marmuru z okolic Chesht-i-Sharif (120 km na wschód od miasta Herat) zawierają drobnokrystaliczną skałę w kolorach od białego do jasnozielonego. Jest to jeden z najpopularniejszych rodzajów afgańskiego kamienia blocznego. – Prowincja Nangarhar – marmur Khogiani (proterozoiczny) występuje 35 km na południowy wschód od stolicy prowincji – Dżalalabadu; biały marmur jest znany powszechnie jako Afghan White. – Prowincja Salangan – dostępne złoża marmuru Samangan. – Prowincja Parwan – na terenie prowincji występują złoża marmurów Kaftar Khana, Galatak i Salang. – Prowincja Chost – znajdują się tam złoża marmuru Zurmat. Marmur onyksowy wydobywa się w kilku prowincjach Afganistanu, w tym w Bamjan, Helmand i Farjab, kolorystyka obejmuje odcienie od żółtego poprzez zielony po brąz. Wysokiej jakości granity z prowincji Bamjan, wchodzące w skład kompleksu Shirbatu, zostały odkryte przez geologów afgańskiej służby geologicznej w 2010 r. Kompleks

Podział administracyjny Afganistanu

NK 74 (3/2014)

to z jednej strony firmy odnoszące sukcesy, a z drugiej spora liczba przeszkód do usunięcia. Czołową pozycję na liście zadań zajmuje zaprzestanie, z oczywistych powodów, wysadzania skał w kamieniołomach kamienia blocznego. Od 2009 r. niektóre spółki zakupiły diamentowe piły linowe. Jednak inwestycje kapitałowe potrzebne na zakup takich maszyn oraz potrzebnego sprzętu wiertniczego są poza możliwościami małych firm, mogą one jednak liczyć na pomoc międzynarodową. „Kompleksowe studium branży kamienia w Afganistanie” zostało opublikowane w 2012 r. przez Afgańską Agencję Wsparcia Inwestycji (AISI) i jest dostępne w Internecie. Ten dość długi raport autorstwa Abdula Ghafara Rassina, starszego specjalisty ds. ekonomicznych i finansowych w Ministerstwie Górnictwa, stwierdza, że od 2008 r. branża kamienia wzrosła o 60 proc. Raport zawiera pełną analizę rynkową. W kraju aktywnie działa ok. 31 kamieniołomów kamienia blocznego oraz 72 zakłady obróbki. Jednakże jeśli chodzi o udziały w rynku, siedem spółek (trzy w Heracie, dwie w Dżalalabadzie i dwie w prowincji Wardak) odpowiada za ponad 60 proc. produkcji. Autor raportu stwierdza, że biały marmur Chesht-i-Sharif z Heratu na zachodzie i marmur Afghan White z okolic Dżalalabadu na wschodzie przewyższają jakością marmur z innych prowincji (a według kilku źródeł dorównują jakością marmurom karraryjskim). Prognozy oparte na danych zebranych w terenie przez Ministerstwo Górnictwa pokazują, że jeśli chodzi o liczbę zatrudnionych, wolumen produkcji i udział PKB, branża kamienia może wzrosnąć pięciokrotnie w ciągu najbliższych pięciu lat pod pewnymi warunkami. Opracowanie analizuje główne przeszkody utrudniające poprawę konkurencyjności afgańskiej branży kamienia. Jednym z nich jest import – obecnie tańszy marmur z Pakistanu ma 85 proc. udziału w rynku.

www.NowyKamieniarz.pl

ZE ŚWIATA RYNEK

Rynki Obecnie większość afgańskiego kamienia blocznego (głównie marmuru) jest eksportowana w formie surowych bloków. Głównymi nabywcami są Pakistan, Turkmenistan i Iran. Kilka spółek posiada sprzęt do obrabiania kamienia odpowiedni do produkcji płyt i płytek jakości nadającej się na eksport. Produkty te są sprzedawane głównie nabywcom z Bliskiego Wschodu oraz Azji Środkowej i Południowej. Główni gracze Według lokalnych ekspertów, do liderów na rynku afgańskim należą obecnie następujące spółki (w porządku alfabetycznym): Arian Marble Industries, Dżalalabad. Firma działa od 11 lat i sprzedaje płytki, płyty i ręcznie wykonane elementy z marmuru Afghan White. Dzienne moce przerobowe wynoszą ponad 21 m sześc. Firma szczyci się tym, że potrafi sprostać wszelkim wymaganiom rynku krajowego i zagranicznego. Tel. +93 (0) 799 337 778. E-mail: arianstone@hotmail.com. Equity Capital Mining (ECM), Herat. W 2006 r. bracia Nasim i Adam Doost powrócili do kraju, przywożąc ze sobą ponad 35 lat doświadczenia w poszukiwaniu i wydobywaniu ametystów i granatów w Zambii, Brazylii i Peru. Po powrocie założyli firmę Equity Capital Mining (ECM). W 2009 r. uzyskali wsparcie USAID dla rozwoju sektora prywatnego. Od tamtej pory bracia Doost inwestują duże kwoty w sprzęt do wydobycia marmuru oraz w swój zakład obróbki. Kamieniołom należący do braci Doost posiada 15 diamentowych pił linowych, pięć ładowarek łyżkowych, dwie koparki, dwa buldożery, cztery generatory oraz kompresory, maszyny wiertnicze i inny sprzęt. Wydobycie wynosi ok. 400 m sześc. rocznie. Złoże Chesht-i-Sharif na wschód od miasta Herat jest uważane za jedno z najlepszych źródeł białego marmuru w Afganistanie. Ministerstwo Górnictwa obliczyło wielkość pokładów w tamtejszej okolicy na co najmniej 3 mln m sześć. Odległość pomiędzy kamieniołomem a zakładem obróbki marmuru w Herat (Doost Marble Factory) wynosi 167 km i przez większą część jest to droga szutrowa. Czas podróży wynosi ok. 5h samochodem osobowym (10h ciężarówką). Bracia planują doprowadzić linie wysokiego napięcia w rejon kamieniołomu i wybudować tam zakłady obróbki. Zakład obróbczy braci Doost otwarty został w maju 2011 r., wartość tej inwestycji wynosiła około 6 mln dolarów. Sprzęt do obróbki kamienia to m.in. trak Gaspari Menotti, linia do płytek, linia do polerowania oraz pięć pił mostowych. Oferta firmy obejmuje bloki, płyty, płytki, kostkę brukową, pomniki oraz rzeźby. Ok. 60 proc. produkcji eksportuje się do Włoch, Indii, USA, Turcji, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Chin, Turkmenistanu i Kazachstanu. Obroty roczne ECM wynoszą ok. 2 mln dolarów. Bracia Doost szacują, że razem z personelem kamieniołomu oraz pośrednim zatrudnieniem, w tym sprzedażą i dystrybucją, spółka ECM stworzyła do tej pory ponad

NK 74 (3/2014)

4000 miejsc pracy. Wśród ostatnich projektów firma ma dostarczyć marmurowe płytki na posadzkę holu Amerykańskiego Uniwersytetu dla Kobiet w Kabulu oraz ok. 4000 mkw. materiałów wykończeniowych do budowy nowego gmachy parlamentu Afganistanu. Tel. +93 (0) 799 883 894 / 799 822 016. E-mail: adam@ecgdubai.com, strona internetowa: www.ecgdubai.com. Ghulghula Marble Processing Factory, Omid-i-Sabz, Kabul. Spółka Ghulghula powstała w 2006 r. Kieruje nią Abdul Ali Jafary, który ma ponad 40 lat doświadczenia w rzeźbieniu i obrabianiu kamienia. Firma posiada nowe maszyny i stworzyła miejsca pracy dla kilkudziesięciu osób. Wykonuje zamówienia krajowe i zagraniczne. Sprzęt do obróbki obejmuje piłę do przecierania bloków, centrum obróbcze oraz linię do polerowania. Obrabiane surowce to m.in. marmur i onyks z Afganistanu. Tel. +93 (0) 798 149 090. E-mail: ali_misaq@yahoo.com. Hajjari Najjari Helmand to państwowa firma założona w 1965 r. Pierwszy zakład został zniszczony podczas wojny domowej w Afganistanie. Po upadku talibów spółka Eshaq Ferouz wygrała przetarg i w 2008 r. przejęła zakład od rządu. Zainwestowano znaczne kwoty w zakup nowych, włoskich maszyn do obróbki kamienia i podpisano kontrakt z rządem na wydobycie onyksu z kamieniołomu w dystrykcie Deshoo w prowincji Helmand. Firma Hajjari Najjari stworzyła 320 miejsc pracy. Zakład produkuje szeroki asortyment produktów z marmuru i onyksu zarówno na rynek lokalny, jak i zagraniczny. Właścicielem zakładu jest Haji Mohammad Aref Rahmati. Firma posiada salon w parku Bagh-e Babur w Kabulu. Tel. +93 (0) 799 030 683 / 799 660 003. E-mail: mrkamran@behnamcc.com. New National Marble, Dżalalabad. Właściciel spółki, dr Shams, działa w branży kamienia od ośmiu lat. Firma powstała w 2011 r. i zajmuje się sprzedażą płyt i płytek z marmuru Afghan White na rynku krajowym i zagranicznym. Tel. +93 799 424 546 E-mail: Newnational_af@ yahoo.com. Sahil Marble / Izat Ullah Sahil Marble, Dżalalabad. Zakład powstał w 2004 r. Dzięki wsparciu finansowemu USAID w ramach projektu rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw zmodernizowano technologię wydobycia, co pozwala firmie oferować bloki kamienia nie tylko firmom lokalnym. Nowy sprzęt pozwolił spółce zwiększyć roczną produkcję z 1080 do 3600 ton, co przełożyło się na roczną sprzedaż w 2011 r. na poziomie blisko 300 tys. dolarów. Firma odkryła korzystne możliwości eksportu do Kuwejtu, Arabii Saudyjskiej, Pakistanu i Chin. Raport z czerwca 2011 przewidywał, że „olśniewająco biały marmur z Nangarharu” odniesie sukces rynkowy w Europie i na Bliskim Wschodzie. Większa część obecnej produkcji rocznej trafia na rynek krajowy lub do Pakistanu. Niedawno małe partie marmuru spółki Sahil zostały wysłane do Kuwejtu, Arabii Saudyjskiej, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Chin. E-mail: info@sahilmarble.com, strona internetowa: www.sahilmarble.com.

www.NowyKamieniarz.pl

Nasze punkty dystrybucji: Gdynia

Gdynia ul. Hutnicza 25b tel. 510 288 666

Jabłonna k. Warszawy punkt centralny Kurowice k. Łodzi

Wodzisław Śląski

Kurowice k. Łodzi ul. Rządowa 63a tel. 512 152 112

Wodzisław Śląski ul. Rybnicka 52a tel. 506 038 139 tel. 32 455 25 61

ZE ŚWIATA RYNEK

lence, Kabul, Afganistan. E-mail: pgroberts@flaginternational.com. W listopadzie 2012 r., w ramach programu AREDP (Afghanistan Rural Enterprise Development Program, program rozwoju przedsiębiorczości na terenach wiejskich), zorganizowano 12-dniowy kurs szkoleniowy w Turcji dla przedstawicieli sześciu afgańskich firm. Wśród gospodarzy znalazły się takie firmy, jak MKS Machinery (producent maszyn do obróbki marmuru), przedstawiciele tureckiego rządu ds. górnictwa oraz spółki Denmer i Temmer. Afgańscy uczestnicy stwierdzili, że wyniki szkoleń „przeszły ich oczekiwania”. Pomoc szykują również przedstawiciele branży kamieniarskiej z Indii. Po spotkaniu z delegacją z Afganistanu, do którego doszło 3 lutego 2013 r. na targach India

Wsparcie W Kabulu powstało niedawno kamieniarskie centrum szkoleniowe (Marble Centre of Excellence). Jednym z jego głównych celów jest tworzenie programów treningowych we współpracy z afgańskimi właścicielami kamieniołomów, producentami sprzętu górniczego oraz organizacjami branżowymi, mających służyć kształceniu z zakresu wydobycia i obróbki kamienia blocznego. Centrum będzie miało za zadanie złagodzenie wstrząsu wywołanego nadchodzącym zmniejszeniem pomocy ekonomicznej dla Afganistanu oraz umożliwienie afgańskim firmom produkcji na potrzeby rynku krajowego, prowadzenia handlu z międzynarodowymi partnerami biznesowymi, a także ubiegania się i pozyskiwania finansowania niezbędnego do rozwoju i stabilizacji. Bardziej szczegółowe informacje można uzyskać od dr. Petera Robertsa, szefa centrum i kierownika Nowoczesny sprzęt w kamieniołomie w prowincji Herat należącym do programu. Marble Centre of ExcelEquity Capital Mining braci Adama i Nasima Doostów

NK 74 (3/2014)

FOT.: ARCHIWUM AUTORA

Takht-e Rustam Marble Processing Factory. Firma powstała w 2012 r. jako pierwsza firma zajmująca się obróbką marmuru w Mazar-e-Szarif, w północnej części Afganistanu. Zakład prowadzi obróbkę marmuru z kamieniołomu Sholuktoo w prowincji Samangan, kamieniołomu Tarakheil w prowincji Kabul oraz onyksu z kamieniołomu Almar w prowincja Farjab. Kamień w ofercie firmy ma też pochodzić z nowych złóż w prowincjach Takhar, Maimana i Samangan. Zakład i kamieniołom należy do Hajiego Baqi. Tel. +93 (0) 774 373 469 / 799 108 880. E-mail: takhterustam.marbles@gmail.com.

www.NowyKamieniarz.pl

ZE ŚWIATA RYNEK

Stonemart 2013 Exhibition w Dżajpurze, dyrektor generalny Centrum Rozwoju Branży Kamieniarskiej (Centre for Development of Stones) R.K. Gupta powiedział, że CDOS razem z Organizacją Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego (UNIDO) zaoferuje Afganistanowi wsparcie w rozwijaniu swojej branży kamieniarskiej. Plan przewiduje przekazanie prawie 200 mln dolarów w ramach pomocy. Na pierwszym etapie do programu pomocowego zostanie wybranych 40-50 przedsiębiorców działających w afgańskim przemyśle kamieniarskim. 13 lutego 2013 r. USAID we współpracy z organizacjami non-profit VEGA (Volunteers for Economic Growth Alliance, Sojusz Ochotników na rzecz Wzrostu Eko-

”

W opinii ekspertów miasto Herat ma potencjał, aby stać się afgańską stolica marmuru. Główne czynniki przemawiające za tym, to dostępność złóż najwyższej jakości w rejonie Chesht-i-Sharif, sąsiedztwo dużego ośrodka handlowego w Islam Qala na granicy z Iranem oraz dostępność energii elektrycznej i gruntu pod budowę zakładów.

nomicznego) i IESC (International Executive Service Corps) rozpoczął nowy program pomocowy dla afgańskich przedsiębiorstw pod nazwą ABADE (Assistance in Building Afghanistan by Developing Enterprises, Wsparcie w Odbudowie Afganistanu poprzez Rozwój Przedsiębiorstw). Podczas ceremonii otwarcia inżynier Rahmatullah Rahmat, właściciel wiodącego kamieniołomu marmuru Afghan White oraz małego zakładu, powiedział, że „same prowincje Herat, Wardak i Dżalalabad posiadają złoża dobrej jakości kamienia blocznego o łącznej wielkości 2 mld m sześc. i wartości 250 – 350 mld dolarów”. Następnie dodał, że jeśli uda się zdobyć wsparcie ABADE, postęp w branży

NK 74 (3/2014)

kamienia nastąpi bardzo szybko, ponieważ inwestorzy przekonają się, że ten właśnie sektor ma kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarki oraz stabilności Afganistanu. Według Rahmatullaha Rahmata obróbka kamienia może być szansą na pracę dla najuboższych i niepełnosprawnych mieszkańców Afganistanu. Przyszłość Dewastowany przez trwające niemal bez przerwy trzy dekady konflikty, od czasu objęcia władzy przez obecny rząd w 2002 r., Afganistan poczynił ogromne postępy na drodze ku normalności. Z międzynarodową pomocą powstaje także branża kamienia blocznego. W opinii ekspertów miasto Herat ma potencjał, aby stać się afgańską stolica marmuru. Główne czynniki przemawiające za tym, to dostępność złóż najwyższej jakości w rejonie Chesht-i-Sharif, sąsiedztwo dużego ośrodka handlowego w Islam Qala na granicy z Iranem oraz dostępność energii elektrycznej i gruntu pod budowę zakładów. Magazyn „USAID Frontlines” w wiosną 2012 r. donosił, że większość kamieniołomów w prowincji Herat zastąpiła tradycyjne metody strzałowe wydobycia technologią liny diamentowej. Sektor prywatny kontynuuje politykę inwestowania w wiedzę i sprzęt, ulepszając technologie wydobycia i obróbki kamienia, dzięki czemu Afganistan ma wielkie szanse pójść w ślady innych państw wydobywających intensywnie kamień dekoracyjny. Wartość złóż marmuru oczekujących na zagospodarowanie oszacowano na ponad 250 mld dolarów. Podziękowania Autor pragnie wyrazić specjalne podziękowania dla Khaleda El Hamalawy, egipskiego eksperta, dyrektora badań i rozwoju afgańskiego centrum szkoleniowego Marble Centre of Excellence w Kabulu, Abdula Ghafara Rassina z Afgańskiej Agencji Promocji Inwestycji (AISA), Paula Lamoureux, konsultanta USAID, Mirzamana Popala, dyrektora ds. promocji branż i eksportu Afgańskiej Izby Handlu oraz Clive’a J. Mitchella z Brytyjskiej Służby Geologicznej.  Paul Daniel, tłumaczenia: Katarzyna Nędzi

www.NowyKamieniarz.pl

powierzchnia płomieniowana

powierzchnia polerowana

Oferujemy: płyty chodnikowe, posadzkowe, fasadowe 2, 3, 4, 5, 6, 8, 10 cm stopnice schodowe i parapety 2, 3, 4, 5, 6, 8, 10 cm kostka brukowa łupana 4/6, 7/9, 8/11, 15/17 obrzeża chodnikowe i krawężniki drogowe kamień murowy 40/20/20, 40/20/10 kostka brukowa cięta, płomieniowana 5, 6, 8, 10 cm płytki elewacyjne – łupanka Porównanie cech fizyko-mechanicznych kamienia KOMAŃCZA i GRANITU Wynik badania Lp.

Właściwości

Jednostka

Badania wg normy

(np. granity strzegomskie) STRZEGOMSKIE

GRANITY GRANIT

KAMIEŃ KOMAŃCZA

Gęstość objętościowa

kg/m³3 KG/m

EN 1936

22.620 620

2 653 2.540

Nasiąkliwość wodą

% wag

EN 13755

0,37

0,25

Wytrzymałość na ściskanie w stanie suchym

MPa M Pa

EN 1926

175

182

Wytrzymałość na ściskanie po 48 cyklach zamrażania

M Pa MPa

EN 1926

158

165

Wytrzymałość na zginanie

M Pa MPa

EN 12372

12.7 12,7

17,9

WWW.KAMIENKOMANCZA.PL info@kamienkomancza.pl

ZE ŚWIATA TARGI

Xiamen coraz większe

Centrum wystawiennicze w Xiamen zostanie rozbudowane, bo choć od powstania w 2000 r. cały czas rośnie, to wciąż jest za małe, aby pomieścić chętnych na marcowe targi kamienia.

2000

firm wzięło udział między 6 a 9 marca br. w XIV edycji targów Xiamen Stone Fair. Imprezę odwiedziło 143,5 tys. zwiedzających, z czego ponad 27 tys. przyjechało do Chin, ze 148 krajów na całym świecie. Tegoroczne targi zajęły powierzchnię 166 tys. mkw., czyli bliską 20 boiskom do piłki nożnej. Wśród wystawców 75 proc. stanowiły firmy z Chin. Spoza Państwa Środka najliczniej obecne były firmy tureckie (31,3 proc. spośród wystawców zagranicznych), włoskie (15,2 proc.) i brazylijskie (8,5 proc.). W sumie w targach wzięło udział 512 zagranicznych firm z 54 krajów. To już drugi rok z rzędu, gdy w Xiamen liczba wystawców sięga 2000 firm. To dwa razy więcej niż w 2008 r. Równie szybko rosła liczba zwiedzających – w 2008 r. było ich 71 tys., przed rokiem – 130 tys. Przypomnijmy, że pierwsze targi w tym portowym mieście odbyły się zaledwie w 2000 r. Chiny są obecnie największym rynkiem kamienia na całym świecie. W 2013 r. łączna wartość handlu zagranicznego kamieniem (importu i eksportu) wyniosła 9,484 mld dolarów i była o ponad 17,5 proc. wyższa niż rok wcześniej. Wartość importu kamienia do Chin wyniosła 2,958 mld dolarów i była wyższa o blisko 10 proc. w stosunku do 2012 r. Wartość eksportu wzrosła w tym czasie o ponad 21,5 proc. Xiamen to centrum chińskiego handlu kamieniem – zespół portów obsługuje 60 proc. handlu zagranicznego Chin. Wartość kamienia wysłanego stąd w świat przekroczyła w 2013 r. 3,174 mld dolarów. Do Xiamen wpłynął w tym czasie kamień o wartości 1,333 mld dolarów. To oznacza, że Xiamen obsługuje około 15 proc. globalnego handlu tym materiałem. (ZAP) 

NK 74 (3/2014)

Centrum wystawiennicze w chińskim Xiamen zajmuje obecnie ponad 200 tys. mkw., z czego do dyspozycji wystawców w krytych halach jest około 166 tys. mkw. powierzchni wystawienniczej. Jak poinformowała nas przedstawicielka targów, centrum rozrośnie się o kolejny pawilon o powierzchni 40 tys. mkw. Jest obecnie projektowany, a zarząd centrum czeka na zgodę lokalnych władz na budowę. Powinien być on dostępny dla wystawców i zwiedzających pod koniec 2015 r. Centrum wystawiennicze w Xiamen powstało w 2000 r. i należy do 10 największych w całych Chinach. W jego skład wchodzą obecnie m.in. trzy duże hale wystawowe z centrum konferencyjnym, hotel i zaplecze gospodarcze. Znajduje się ono we wschodniej części wyspy o tej samej nazwie, niemal naprzeciw zarządzanych przez Tajwan wysp Kinmen.

www.NowyKamieniarz.pl

Kupuj bloki ze Ǎródųa RED GRANITI POLAND sp. z o.o. 66-400 Gorzów Wlkp. ul. Pocztowa 1 tel./fax 95 729 30 26 tel. 95 782 12 21 kom. 602 529 833 e-mail: biuro@redgraniƟ.pl

ZE ŚWIATA TARGI

FOT. ARCHIWUM IZFAS

Pomost między

Wschodem a Zachodem Między 26 a 29 marca kamieniarski świat zebrał się w tureckim Izmirze, na jubileuszowej, 20. edycji Międzynarodowych Targów Kamienia Naturalnego i Technologii Marble.

ierwsza odsłona targów odbyła się w 1995 roku i przyciągnęła 47 wystawców, którzy prezentowali swe usługi na 2600 mkw. W tym roku na powierzchni 45 000 mkw. pojawili się przedstawiciele 1187 firm. Uczestnicy reprezentowali 32 kraje, w tym Polskę, a goście przybyli aż z 87 państw. W 2014 roku pierwszy raz w Izmirze prezentowały się firmy z Danii, Palestyny, Arabii Saudyjskiej i Tunezji. Wygląda więc na to, że spełniają się plany dyrektora Targów Izmirskich (İZFAŞ) Mehmeta Sakira Örsaka, który twierdził, że dąży do zwiększenia liczby zagranicznych gości i nabywców. Liczy, że przełoży się to na zwiększenie udziału tureckiego kamienia naturalnego w światowym eksporcie i znalezienie dla niego nowych rynków zbytu. Produkty prezentowane na tegorocznych targach podzielono na cztery kategorie główne: marmur i kamień

NK 74 (3/2014)

naturalny, maszyny, kamieniołomy (maszyny budowlane i sprzęt) oraz materiały eksploatacyjne. Rozmieszczono je w aż dziewięciu halach. Do pięciu istniejących na stałe budynków dołączyły cztery postawione specjalnie na tę okazję, co pozwoliło optymalnie wykorzystać powierzchnię izmirskiego centrum wystawienniczego Kültürpark, w którym rozstawiono także 659 kamiennych bloków. Ich łączna waga wyniosła 14 000 ton. Organizatorzy podkreślają, że targi w Izmirze to jedna z najważniejszych imprez tego typu na świecie, szczególnie że stanowią swoisty pomost między firmami z Europy i Środkowego Wschodu. Impreza jest niezwykle ważna dla Izmiru, a nawet całej Turcji, gdyż według oficjalnych danych jej goście wydali około 100 milionów dolarów, głównie na transport i zakwaterowanie. Kolejną edycję targów Marble zaplanowano na 25-28 marca 2015 roku. (AB) 

www.NowyKamieniarz.pl

Z KRAJU

:\VRND Z\GDMQRĂÉ QDU]ÙG]L GLDPHQWRZ\FK RG ',$%²®

DIABÜ® Diamantwerkzeuge Heinz Büttner GmbH 35713 Eschenburg · Germany Tel.: +49 (0) 27 70 - 91 33 - 0 Fax: +49 (0) 27 70 - 91 33 - 25 Mail: info@diabue.com Web: www.diabue.com

www.NowyKamieniarz.pl

Kontakt w Polsce Patryk Knapik Tel.: +48 77 46 32 090 Tel. kom.: 600 355 427 Mail: patrykknapik@poczta.fm

NK 74 (3/2014)

FIRMA OPINIE

Jak wyciąć prostokąt z trapezu? Niektórzy kamieniarze twierdzą, że przy wymiarowaniu „surowych” płyt zawsze występował pewien konflikt interesów. Sprzedawca chce z oferowanej płyty wycisnąć jak najwięcej centymetrów kwadratowych, a kupujący – zapłacić za jak najmniejszą powierzchnię. Czy da się to tak pogodzić, aby wilk być syty i owca cała? Tak, ale obie strony muszą grać według tych samych zasad.

inimalizacja strat, optymalizacja kosztów – to hasła, które w minionych latach brutalnie wkroczyły do kamieniarskich firm. Kiedyś – jak zgodnie twierdzą fachowcy z wieloletnim stażem – można było sobie pozwolić na zdecydowanie większe zapasy w wymiarowaniu. W dzisiejszych czasach skrupulatność pomiarów jest większa. – Na przestrzeni ostatnich lat można też zauważyć, że zapasy na obróbkę stają się coraz mniejsze. Humorystycznie mogę powiedzieć, że kiedyś 10-centymetrowy zapas nie należał do rzadkości, a dzisiaj przechodzimy niemalże na milimetry. Zdarzają się nawet sytuacje, kiedy z płyty opisanej przez dostawcę nie można w żaden sposób wyciąć deklarowanej przez niego powierzchni – mówi Mariusz Skraba, właściciel Zakładu Kamieniarskiego Skraba z Bąkowa koło Kluczborka. Cal w zapasie Z humorem i rozrzewnieniem można stare dobre czasy jedynie wspominać. Jak więc do wymiarowania podchodzą dzisiaj nasze rodzime firmy? Generalnie można zauważyć, że stosują zasady bardzo podobne, żeby nie powiedzieć takie same. Każdy z naszych rozmówców zapewniał, że w oferowanych przez siebie płytach (oczywiście dotyczy to bardziej popularnych kamieni) zawsze zakładany jest margines rzędu 4-5 cm, co zapewnia należyty naddatek na obróbkę. Zasadę tę stosują m.in. Hermes GabroStone, RR Granity, Interstone, Rogala. – Generalnie wprowadzamy na nasze stany magazynowe płyty dokładnie z takimi wymiarami, jakie podają nam ich producenci. To, co dostajemy od producenta, wchodzi na

NK 74 (3/2014)

magazyn bez żadnego dodatkowego przemierzania – nas interesuje wymiar netto, bo takim wymiarem handlujemy. Oczywiście przy zakupie towar poddawany jest kontroli jakości i w razie uszkodzeń wprowadzana jest korekta – mówi Jarosław Świadek z Hermes GabroStone. Nieco mniejsze marginesy na obróbkę zaznaczane są z reguły w przypadku płyt bardziej ekskluzywnych, które są najczęściej trymowane. To także reguła wymieniana przez niemal wszystkich naszych rozmówców. – Z uwagi na to, że te płyty są dokładniej obrobione na wstępie, można pozwolić sobie na mniejszy zapas na każdym z wymiarów. W takim przypadku margines szerokości wynosi 2 cm, a długości – 3 cm – mówi Sławomir Hardy z Interstone. Jak zauważa Andrzej Rogóż z RR Granity, obecnie zasadniczo więcej surowca, zarówno bloków, jak i płyt, jest lepiej obrobione, co związane jest m.in. z używaniem nowocześniejszych maszyn. – Ta tendencja jest naprawdę zauważalna. Mogę tak powiedzieć, bo importuję kamień już od 20 lat. Oczywiście gdy ktoś sprzedaje kilkadziesiąt tysięcy metrów kwadratowych, to każdy centymetr może dać jakieś wymierne oszczędności w rocznym bilansie. Jednak przy wymiarowaniu płyt, tak jak przy wszystkich transakcjach, trzeba zachować zdrowy umiar i rzetelność – dodaje. Zasadę stosowania tzw. cala roboczego potwierdzają też odbiorcy. Ci więksi, którym zdarza się odsprzedawać kupione w hurtowym handlu płyty, zauważają, że mają większe pole manewru, nawet w przypadku nabycia płyt z uszkodzeniami. – Jeśli to tylko możliwe, staram się stosować zasadę, że do klientów idą tylko płyty idealne, czyli

www.NowyKamieniarz.pl

sztof Goch & 7 Stary Zamość 162 001 , fax: 84 61 anex.pl płyt:

- gmina Mrozy

FIRMA OPINIE

beż żadnych uszkodzeń i teoretycznie bez powodów do reklamacji. Te z brakami przerabiam u siebie. To oszczędza wielu niepotrzebnych, nieprzyjemnych sytuacji – mówi Henryk Prażmo, właściciel firmy Kalcyt z Lublina. Zdarzają się oczywiście przypadki, kiedy płyta oferowana jest dokładnie w takim wymiarze, jaki ma w rzeczywistości. Takie przypadki dotyczą jednak niemal wyłącznie bardzo drogich materiałów, precyzyjnie obrobionych przez producenta. Wtedy oferowana płyta jest idealnym prostokątem, którego wymiary można podać co do centymetra. – W dzisiejszych czasach każdy producent musi dokładnie liczyć koszty, więc nie spotyka się już płyt, w których marginesy na obróbkę są radykalnie przeszacowane. Ci, którzy tak robili, wypadli już z rynku. Na szczęście nie ma też wielu producentów, którzy próbują naciągać wymiary płyt w drugą stronę, chociaż zdarzyły nam się takie praktyki, szczególnie w przypadku jednej z południowych nacji – mówi Jarosław Świadek z HGS.

”

Zdarzają się oczywiście przypadki, kiedy płyta oferowana jest dokładnie w takim wymiarze, jaki ma w rzeczywistości. Takie przypadki dotyczą jednak niemal wyłącznie bardzo drogich materiałów, precyzyjnie obrobionych przez producenta.

Uszkodzone Nieco inne zasady stosowane są w przypadku płyt z uszkodzeniami, np. brakującym narożnikiem. Tu nie można przecież zastosować metody największego prostokąta, który można wyciąć z takiej płyty. – Posłużę się takim przykładem. Weźmy, że ubytek to narożnik o bokach 60 cm. Stosując metodę największego prostokąta, przy wysokości slabu 1,8 m klient nie zapłaciłby za materiał powierzchni około 1 mkw., a na to chyba żaden dostawca nie może sobie pozwolić – mówi Sławomir Hardy z Interstone. Dlatego np. w Interstone czy Hermes GabroStone w przypadku takich płyt stosują indywidualne rabaty cenowe, które są dokładnie opisane na fakturze. Jak mówi dyrektor handlowy Interstone, korekta cenowa jest łatwiejsza do przeprowadzenia. Zmiany powierzchni płyty wprowadzonej do systemu wiązałyby się z wprowadzeniem zmian w całym systemie informatycznym. – Jeśli płyta ma uszkodzenia narożników, to wymiar można uśrednić. Oczywiście, jeśli klient znajdzie na płycie jakieś uszkodzenia, to wszystko można potem indywidualnie korygować. Każdy otrzymuje przecież dokument WZ, na którym są podawane wymiary. Nie mamy jednak z tym żadnych problemów – zapewnia Andrzej Rogóż z RR Granitów.

NK 74 (3/2014)

Z nieco innej perspektywy na handel płytami patrzy natomiast Jarosław Biernacki z Grawisa. Jak zauważa, każda surowa płyta jest inna, dlatego można powiedzieć, że do każdej podchodzi się w jego firmie indywidualnie. – Nie stosujemy w tej kwestii żadnych schematów. To nasi klienci, w indywidualnych rozmowach ze sprzedawcą, ustalają satysfakcjonującą ich powierzchnię. Jak powiedziałem, każda płyta jest inna, dlatego naszym zdaniem takie indywidualne rozpatrywanie każdej płyty ma swojej uzasadnienie – tłumaczy prezes sieradzkiej firmy. Jego zdaniem na takie, bardziej oszczędne, podejście do wymiarowania płyt czy bloków niewątpliwie mają wpływ niższe niż w minionych latach marże, a tendencja nie dotyczy tylko naszego kraju, bo we Włoszech marginesy na obróbkę są jeszcze mniejsze. Pomijany transport? Jeden z naszych rozmówców anonimowo zwrócił też uwagę na jeszcze jedną kwestię, nieporuszoną przez pozostałych kamieniarzy, a mianowicie na koszty transportu. Jak wyjaśniał, za transport płaci się niezależnie od tego, czy z przewożonej partii uda się uzyskać np. 100 czy 120 mkw. Koszt taki sam, a zysk inny. Dlatego jego zdaniem na uszkodzone płyty powinno się oczywiście udzielać rabatów, jednak nie większych niż kilka procent przy uszkodzeniu ok. 20 proc. materiału. Dopiero wtedy, jego zdaniem, można wyjść na zero. To samo dotyczy liczenia powierzchni płyt trapezowych i o innych nieregularnych kształtach. Dla lepszego zilustrowania przedstawił taką uproszczoną kalkulację. Importujemy płytę o powierzchni 1 mkw. w cenie 100 zł/mkw. Umieszczamy ją w kontenerze płynącym statkiem, co kosztuje kolejne 100 zł. W Polsce musimy doliczyć transport drogowy, powiedzmy 50 zł. Kolejne 50 zł to koszty pracownika, energii elektrycznej użytej do przerobu itp. W sumie wartość materiału na placu, bez marży, powinna wynieść 300 zł. Po dostarczeniu jej do klienta okazuje się jednak, że płyta jest pęknięta. W teorii przyznajemy kamieniarzowi 20-proc. rabat, czyli 60 zł. Oczywiście zgłaszamy reklamację u dostawcy, który ją nam uznaje i też odlicza 20 proc. swojej ceny, czyli 20 zł. Gdybyśmy przyjęli ten sposób kalkulacji, to po ostatecznym podliczeniu okazałoby się, że straciliśmy na takiej transakcji 40 zł. Koszty po reklamacji wyniosłyby bowiem 280 zł, a płytę sprzedaliśmy za 240 zł. Niemal wszyscy rozmówcy zgodnie stwierdzili, że w handlu płytami prędzej czy później dojdzie do sytuacji, kiedy trafi do nas towar, który nie odpowiada temu, co zamówiliśmy. – W takiej sytuacji wszystko sprowadza się do rozmowy. Każdy musi trochę ustąpić, aby spotkać się w połowie drogi. Przecież nie chodzi o to, aby zaraz biegać po sądach, ale żeby współpracować – podsumowuje Mariusz Skraba.  Bogdan Lewicki

www.NowyKamieniarz.pl

Dopłata

złoty/p1atynowy

Dopłata

zmianę

Dopłata

zmianę tła

ubrania

pasek O PLN O PLN

WWW. FOTO CERAMIKA.PL

FIRMA PORADY

Trudno sobie wyobrazić dzisiejszy świat bez zakupów internetowych. Możliwość przejrzenia ofert setek sklepów, porównania produktów i cen bez ruszania się zza biurka, połączona z dostawą pod same drzwi, to wygoda, z której każdy chętnie korzysta. Nic dziwnego, że w świecie elektronicznych zakupów stara się zaistnieć także branża kamieniarska.

ako jedna z pierwszych w firm z branży swoich sił w cyberprzestrzeni postanowiła spróbować Weha – jej sklep e-weha.pl istnieje już siedem lat. Szybko dołączyły kolejne i dziś w Internecie bez trudu można znaleźć kilkanaście podobnych, oferujących przede wszystkim narzędzia i chemię kamieniarską, a także płytki, maszyny oraz wyroby z kamienia. Wydawałoby się, że skoro e-handel święci tryumfy niemal na każdym polu, to tutaj będzie podobnie, jednak polska branża kamienia jak na razie nie dała się mu uwieść. Branża e-zakupów nie lubi – Chęć zakupów przez Internet jest w branży kamieniarskiej umiarkowana. Większość woli dystrybucję bezpo-

Barbara i Edward Jakubowicz

Sklep kamieniarski

www.bared.pl 58-241 Piųawa Dolna ul. Bielawska 1 C tel./fax 74 831 17 21 tel. kom. 604 252 834 e-mail: Įrma-bared@wp.pl Allegro nick : bared_j

NK 74 (3/2014)

średnią, chcą zobaczyć, spróbować – ocenia Arkadiusz Koller, kierownik sprzedaży e-weha.pl. – Według moich obserwacji klienci wolą robić zakupy bardziej „namacalne”, gdy mogą obejrzeć towar i dodatkowo uzyskać fachową poradę – wskazuje Ewa Łukaszewska z MC Diam. Wtóruje im Tomasz Kiełbowicz ze sklepu World & Stone: – Większość transakcji dokonywanych w naszym sklepie internetowym pochodzi od klientów indywidualnych. Klienci z branży kamieniarskiej dokonują zakupów albo telefonicznie, albo mailowo, lub bezpośrednio w naszej siedzibie. Możemy wtedy negocjować ceny. Dodatkowo w większości przypadków znamy się już od jakiegoś czasu, co również ułatwia rozmowę – wylicza. Zaznacza też, że ludzie nie chcą robić zakupów na odległość, gdyż po prostu boją się, że zostaną oszukani. Potwierdzają to także sami kamieniarze. – Nie korzystamy ze sklepów internetowych. Mamy swoich dostawców, jeżdżących na naszym terenie i to od nich kupujemy. To ludzie, których znamy od dawna, z którymi dobrze się nam współpracuje, więc wolimy, aby także do nich trafiała prowizja za sprzedaż. Przedstawiciele także pomagają nam wybierać produkty i możemy negocjować z nimi ceny. Na przykład kupując piły do kamienia, bierzemy od razu zapas na cały sezon, dzięki czemu koszt jest dużo niższy niż w przypadku zamawiania w sieci – tłumaczy Władysław Wojnicki z Zakładu Betoniarsko-Kamieniarskiego w Zaborowie. To samo można usłyszeć od jego kolegów po fachu. – Nie korzystamy z usług branżowych sklepów internetowych. Może gdyby ceny w sieci

www.NowyKamieniarz.pl

FOT. ARCHIWUM

E-zaopatrzenie

FIRMA

FOT. ZAP, ARCHIWUM PRYWATNE

PORADY

jest mniej, natomiast gdy pogoda jest ładna, to telefon były niższe albo większy wybór produktów, mogłoby się praktycznie nie przestaje dzwonić – zapewnia. Taką to zmienić. Trudno jednak kogoś przekonać do zakupu tendencję odnotowują także w innych sklepach branw Internecie, skoro przedstawiciel przyjeżdża z gotowym żowych. Zgodność panuje również co do produktów, produktem – mówi Piotr Klementowicz z krakowskiego które w sieci zamawiane są najczęściej. Klienci najchętKamico. Wobec sieci nieufni są także w Granicie z Solca niej kupują drobne narzędzia, jak krążki polerskie, freKujawskiego: – Raczej nie zaopatrujemy się w Internezy, wiertła i małe tarcze. Kamieniarze zaopatrujący się cie. Wyjątkiem są specjalistyczne produkty, nieosiągalne u naszych stałych sprzedawców – wyjaśnia Sylwia Graw sieci sięgają także po piły, chemię kamieniarską (m.in. bowska. Specyfika sklepów internetowych sprawia też, impregnaty), środki do czyszczenia, kleje oraz specjaliże niektórych produktów w sieci prakstyczne otwornice. W Internecie chęttycznie nie da się sprzedawać. Przynie kupowane są również płytki, szczekładem są choćby płyty, czyli sztandagólnie te najtańsze – szare. rowa pozycja w ofercie firmy Rogala. Nie zmienia to faktu, że kamieniarskie – Sprzedaż płyt on-line byłaby trudna sklepy on-line zazwyczaj stanowią tylze względu na różne niuanse związane ko uzupełnienie tych tradycyjnych, z pęknięciami, kolorami, sztychami i tym wciąż preferowanych przez naszą podobnymi urokami płyt. Ciężko byłoby branżę. Tak jest choćby w przypadku ująć to w sklepie tak, żeby później nie MC Diam. – Nasz sklep nie funkcjonuje było problemów – wskazuje Karol Rojeszcze na tyle długo, by mógł być znagala. W firmie przez Internet można czącym źródłem dochodów, jest raczej dodatkowym źródłem, obok oddziakupić za to płytki i elementy ogrodowe. łów stacjonarnych – mówi Ewa ŁukaPoszukiwania firm, które korzystają z inszewska. Podobnie traktuje je Weha. ternetowych sklepów kamieniarskich, – Sprzedaż internetowa w naszej firmie okazały się długie i żmudne. W końcu – W naszym sklepie jest uzupełnieniem sprzedaży naszych jednak trafiliśmy na takie, którym zdaprzed wprowadzeniem przedstawicieli handlowych – mówi Arrza się zaopatrywać w sieci. Na przyproduktu do oferty sami kład w sosnowieckiej firmie Art Stonex go sprawdzamy – mówi kadiusz Koller, który zauważa także, że przyznają, że chociaż pozostają wierni Sabina Zajchowska ze sklepy internetowe to nie tylko kanał tradycyjnym metodom zaopatrzenia, sklepu do-kamienia.pl. sprzedaży, ale także swoiste okno wyto jeśli coś ma być załatwione szybko, stawowe. – Strona sklepu jest ważnym decydują się właśnie na kamieniarskie punktem informacyjnym. Pozwala obejzakupy on-line. Dużo chętniej korzysta rzeć produkty, sprawdzić ich ceny oraz z nich Mariusz Ziemniak, właściciel firdowiedzieć się o nowościach i promomy Eco-Clean zajmującej się między cjach – wylicza kierownik sprzedaży innymi konserwacją posadzek kamiene-weha.pl. Możliwość przejrzenia ofernych. – Tak jest dużo wygodniej. Wykoty bez ruszania się z domu to ogromna nuję prace w całej Polsce, więc zamiast wygoda. Trudna do przecenienia jest także możliwość szybkiej wymiany robić zakupy w sklepie stacjonarnym maili z obsługą sklepu i uzyskania niei potem wieźć je na drugi koniec kraju, zbędnych informacji. – Kontakt on-line zamawiam dostawę od razu do kliento oszczędność czasu – zachęca Karol ta – wyjaśnia Mariusz Ziemniak, który Rogala. w sklepach kamieniarskich zaopatruje się przede wszystkim w tarcze do poE-handel wymaga pracy lerowania. – Kontakt on-line to Właśnie możliwość uzyskania fachowej oszczędność czasu – porady to atut, którym załogi internetoE-sklep dodatkiem zachęca Karol Rogala wych sklepów kamieniarskich starają Średnia popularność tej formy zakusię nie ustępować przedstawicielom handlowym. – Czępów na szczęście nie oznacza, że sklepy kamieniarskie sto zwykli klienci trafiają do nas, gdy mają problem z gow Internecie nie mają racji bytu. Wprawdzie zimą ich towym elementem z kamienia, jak plamy, rysy czy większe obroty są znikome, ale zmienia się to, gdy tylko nadchodzi wiosna i zaczyna się sezon. – Latem ruch jest uszkodzenia. W takich wypadkach poza sprzedażą służytak duży, że ledwo wyrabiamy z realizowaniem zamómy doradztwem technicznym – tłumaczy Arkadiusz Koller. wień – relacjonuje Tomasz Kiełbowicz z World & Stone, Dodaje też, że prowadzenie e-sklepu z takim asortymenktóry wskazuje, że na liczbę zamówień ma wpływ natem wiąże się z czysto technicznymi pytaniami ze strowet pogoda. – Jeśli dzień jest deszczowy, to zamówień ny klientów, chcących się dowiedzieć, jak zabezpieczyć

SKLEP -KAMIENIARSKI.PL www.NowyKamieniarz.pl

chemia, narzędzia diamentowe i ścierne

UL. MEHOFFERA 49A, 03-131 WARSZAWA TEL. 22 814 18 68 INFO@SKLEP-KAMIENIARSKI.COM

NK 74 (3/2014)

N je za Ta tr si w ip

FIRMA PORADY

materiał przed plamami, czym usunąć zabrudzenia, jak wiercić czy jakie ustawić obroty. Aby być przygotowanym na takie sytuacje, niektóre sklepy starają się wiedzieć wszystko o swoich produktach. Doskonałym przykładem jest sklep do-kamienia.pl. – W ostatnich latach firmy handlowe zatrudniały sprzedawców bez doświadczenia branżowego i kamieniarze chcący wypróbować narzędzia czy chemię musieli postępować metodą prób i błędów. W naszym sklepie przed wprowadzeniem produktu do oferty sami go sprawdzamy. Dzięki temu na pytanie o każdy produkt możemy udzielić wyczerpującej odpowiedzi i doradzić klientowi – zarówno indywidualnemu, jak i fachowcowi – zapewnia Sabina Zajchowska z do-kamienia.pl. Udzielanie rad klientom to rzecz jasna tylko jeden z wielu obowiązków wiążących się z prowadzeniem sklepu internetowego. – Praktycznie codziennie jest coś do zrobienia. Czy to zdjęcia nowej dostawy albo płytek, czy też przygotowanie wysyłek. Ponadto na bieżąco trzeba monitorować ceny konkurencji – wylicza Tomasz Kiełbowicz. – Musimy dbać o to, aby zamieszczone informacje były aktualne, a oferta odpowiadała wymaganiom klientów – dodaje Ewa Łukaszewska. Trzeba także stawiać czoła codziennym trudnościom. – Problemy prawne skutecznie utrudniają sprzedaż. Zwroty bez podania przyczyny są dozwolone (do 10 dni od otrzymania produktu – przyp. red.). Reklamacje prawie zawsze kończą się na korzyść klienta – wymienia Karol Rogala.

Sprzedawcy wskazują, że zdarzają się klienci, którzy chcą zwrócić produkt, gdyż uważają, że jego kolor nie odpowiada zamówionemu, podczas gdy w rzeczywistości źródłem kłopotu są np. ustawienia monitora, na którym oglądali zdjęcia. Bywa też, że klienci w ogóle nie odbierają zamówionej przesyłki. Wówczas towar wraca do sklepu, ale pieniędzy za przesyłkę odzyskać już nie można. Zdarzają się i bardziej niecodzienne sytuacje. – Kiedyś klientka dzwoniła z pretensjami, że kurier, który dostarczył paletę, nie wniósł jej na czwarte piętro w bloku. Według niej była to nasza wina – wspomina Tomasz Kiełbowicz. Wszystko to oczywiście nie zniechęca sprzedawców, zwłaszcza że popularność sklepów internetowych sukcesywnie rośnie. – Ostatnio zauważamy powolny wzrost zainteresowania sklepem internetowym MC Diam – relacjonuje Ewa Łukaszewska. Podobne odczucia ma Sabina Zajchowska. – Co rok sprzedaż dla kamieniarzy się zwiększa. Jest postęp, ale nie jest to milowy krok. Myślę, że jeszcze potrwa, nim kamieniarze masowo będą decydować się na zakupy w sklepach kamieniarskich w sieci – przyznaje. Nadziei upatruje w pokoleniowej zmianie warty wśród kamieniarzy, gdyż młodzi, wychowani w rzeczywistości pełnej komputerów, dużo chętniej zaopatrują się w sieci niż kamieniarze starszej daty. Wszystko wskazuje więc na to, że kamieniarskie sklepy internetowe dni świetności mają jeszcze przed sobą.  Andrzej Bazylczuk

TARN SILVERSTAR Z KOPALNI

CARRIERES PLO

Juĝ od 13 lat na polskim rynku z CARRIERES PLO najwiÚkszej kopalni we Francji. Jedyny o tak regularnej strukturze i trwaïym polerze. PowtarzalnoĂÊ koloru i struktury. CiÈgïoĂÊ dostaw gwarantowana. Roczne wydobycie 25 000 m3 w blokach, gat. I BezpĂrednie dostawy z kopalni na plac klientów Czas realizacji max 7 dni

POWTARZALNO¥m KOLORU JAKO¥m GWARANTOWANA Zamówienia i logistyka “ATRIUM” P.U.H Wojciech Czech

tel. kom. 605 358 648

NK 74 (3/2014)

e-mail: wojtek@czech.pl

www.czech.pl

www.NowyKamieniarz.pl

Kwiat stojący h 4cm fi 12cm Art. 0103I

Lampion INOX h 24 cm Art. 0500

Lampion INOX h 25 cm Art. 0501 Podwójny kwiat 24cm Art. 0301

Krzyż h 40 cm 28 cm 16 cm Art. 2082

Krzyż h 40 cm Art. 2170

Krzyż h 100 cm 80 cm 60 cm Art. 2085

Krzyż h 40 cm Art. 2169

Wazon h 26 cm Art. 1015

DEKS

Lampion h 23 cm Art. 706

Wazon h 30 cm Art. 9339

63-760 Zduny, ul. Wiosenna 5, tel. /fax: 62 721 57 63, GSM: 604 439 150, e-mail: smdeks@wp.pl

KAMIEŃ NATURALNY STEGOS – SŁOWNIK TERMINÓW GEOLOGICZNYCH DLA SKALNIKÓW CZĘŚĆ 46

Jadeit – jaskinia Jadeit – minerał z grupy piroksenów, prosty krzemian o wzorze NaAl[Si2O6], różnobarwny: zazwyczaj białawy, jasnozielony (zabarwiony Fe+3), fioletowo-niebieski (Fe+2, Fe+3), niebiesko-zielony (Cr+3), barwiony sztucznie na kolor różowy (Mn+3); odmiany jadeitu to: astrydyt (ciemnozielony), chloromelanit (ciemnozielony do czarnego); twardość 6,5° w skali Mohsa, niezwykle wysoka zwięzłość (por.  nefryt); występuje w skałach () zmetamorfizowanych (powstaje w niskich temperaturach i wysokim ciśnieniu), często tworząc twardą skałę zwaną jadeitytem; bardzo podobny do  nefrytu, do XIX wieku był z nim utożsamiany, oba te minerały zaliczane są do grupy  żadów; j. jest minerałem rzadkim i wykazującym niezwykłe właściwości użytkowe (względna łatwość obróbki i wysoka wytrzymałość wyrobów), przez to w starożytności, w niektórych kulturach, miał wartość wyższą niż złoto, wyjątkowo ceniony w Chinach, gdzie wytwarzano z niego wyroby o wielkiej wartości artystycznej; naukowo opisany w 1863 r w Birmie (Mjanma), złoża – również m.in. w Chinach, Meksyku; w przypadku kilku odmian kamienia – indyjskiego Verde Jade oraz brazylijskich i chińskich Verde Jade Granite występuje jedynie zbieżność nazw, w rzeczywistości są to marmury (pierwszy z wymienionych, którego zielonkawe zabarwienie faktycznie może nasuwać skojarzenia z j.) oraz kilka odmian skał krzemianowych określanych jako granity; nazwa j.: z hiszp. piedras de ijada – „kamień nerkowy”, co skazuje, że w tradycyjnej medycynie był stosowany w leczeniu schorzeń tego narządu.

Jadeit – powyżej surowy kamień, poniżej tradycyjna chińska rzeźba, tu: kapusta pekińska z szarańczą.

Szata naciekowa Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie

FOT. ARCHIWUM AUTORÓW (3)

Jantar – () bursztyn

NK 74 (3/2014)

Jaskinia – naturalna próżnia skalna lub system takich próżni o rozmiarach umożliwiających eksplorację przez człowieka; geneza j. jest bardzo różnorodna, najczęściej występujące i najbardziej znane to jaskinie () krasowe, czyli powstające w skałach stosunkowo łatwo rozpuszczanych przez wodę (gł.  wapienie i  dolomity,  marmury, również gips, skały solne), istnieją też jednak j. tektoniczne (w strefach uskoków), wulkaniczne

(tunele lawowe – utworzone przez zakrzepnięcie zewnętrznej części potoku lawowego i wypłyniecie reszty stopu), szczelinowe, czy lodowcowe; ewolucja j. krasowych obejmuje kilka etapów: 1) rozpuszczanie skał i tworzenie pustek, 2) powstawanie szaty naciekowej, 3) zapadanie się j. lub ich wypełnianie namuliskami; urzekającymi zjawiskami w j. są różnorodne nacieki: wiszące na stropie stalaktyty (w tym cienkie i długi „makarony”), stalagmity na podłożu, stalagnaty (powstające w wyniku połączenia się stalaktytów i stalagmitów), a także polewy i draperie na ścianach, niezwykłym tworem tego rodzaju są tzw. perły jaskiniowe; wystrój niektórych j. ma odmienny charakter – są to szczotki krystaliczne, a nawet kryształy o olbrzymich rozmiarach (np. w Cueva de los Cristales, por. fot. do hasła „druza”); za najdłuższą j. na świecie uchodzi Mammoth Cave w USA, o długości korytarzy przekraczającej 550 km, jednak kilka niezwykle rozległych j. (gipsowych) znajduje się całkiem niedaleko – na Podolu, najgłębsza jest Jaskinia Krubera w Abchazji (2191 m); znane „jaskiniowe” obszary to m.in. Alpy, USA, Meksyk i Chiny, w Polsce najwięcej j. znajduje się w Tatrach, na Jurze Krakowsko-Wieluńskiej i w Górach Świętokrzyskich, ale najpiękniejsza i najbardziej znana to Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie (Sudety); j. występują też na Księżycu – są to bardzo długie (w większości jednak zapadnięte) i bardzo stare tunele lawowe; wyjątkowy klimat j. (stała temperatura, skrajnie wysoka wilgotność, brak światła) powoduje kształtowanie się w nich niezwykłych środowisk życia, egzystują tam różnorodne gatunki niejednokrotnie wyjątkowo przystosowane do życia w jaskiniach (np. formy bezokie); wiele j. przystosowanych jest do ruchu turystycznego; niektóre j. miały niegdyś znaczenie złożowe – eksploatowano w nich pokłady fosforytowe (guano nietoperzy); niektóre odmiany kamienia z grupy tzw. onyksów aragonitowych (np. Onice Fantastico, Onyx Miele, Onyx Passion) są de facto grubymi warstwami polew jaskiniowych, które w całości wypełniły pustki skalne.  Katarzyna D. Zagożdżon Paweł P. Zagożdżon

www.NowyKamieniarz.pl

HURTOWA SPRZEDAŻ NAGROBKÓW Z CHIN ORAZ NAGROBKÓW WŁASNEJ PRODUKCJI PŁYT GRANITOWYCH POLEROWANYCH Nagrobki granitowe Chiny: 190 x 90 cm 250 x 120 cm Brąz Królewski Mountain Pink (srebrzysty)

Ponadto w ofercie płyty: Szwed Gneys Aurora Balmoral Baltic Green Kuru Grey Szwed Zielony Lablador Blue Lablador Emerald Lablador Ocean -BCMBEPS "OHPMB Orion Tarn Bohus Red Kupan #PIVT (SFZ Green ,VQQBN (SFFO

Olive Green Verde Bahia #SB[ZMJB (PME Azul Noche Angola Blue (Blues in the Night) .VMUJDPMPS 3FE Vanga Impala KGS Bonacord Tołkowski Brąz Królewski Crema Julia Maricana Strzelin

Zapewniamy transport MEJA BUGANIUK FIRMA KAMIENIARSKA 57-200 Ząbkowice Śląskie, ul. Cukrownicza 1r tel. 74 8157 857, 601 463 075, 609 787 847 tel. 609 787 846, fax: 74 8100 354 e-mail: meja.buganiuk@neostrada.pl, www.mejabuganiuk.pl

KAMIEŃ NATURALNY MINIMONOGRAFIE POLSKICH KAMIENI BUDOWLANYCH

Gnejsy z Doboszowic M

FOT. ARCHIWUM

iejscowość Doboszowice położona jest w powiecie ząbkowictegorii C2 (do poziomu 280 m n.p.m.) wynosi 10 m. Nadkład jest kim, 7 km na wschód od Kamieńca Ząbkowickiego. niewielki, składa się z gleby i zwietrzałego gnejsu z gliną, łącznie Metamorfik Doboszowic składa się z dwóch części o odmieno miąższości 2 m. nej litologii: gnejsów oraz amfibolitów i łupków łyszczykowych. Wiek Zasoby złoża Doboszowice 1 wynoszą 2 162 241 t. tych skał określono na proterozoik młodszy (prekambr górny). EksploNie są bliżej znane początki eksploatacji złoża. Niewielkie wyroatowane obecnie złoże Doboszowice 1 jest fragmentem większego mabisko w sąsiedztwie szybiku rozpoznawczego S-4 można łączyć sywu i obejmuje wychodnię z budową linii kolejowej gnejsów szarych i jasnoszaz Ząbkowic do Otmuchorych, oczkowych o tekstuwa, oddanej do użytku rze kierunkowej. Północną, w grudniu 1874 roku. centralną i południową część W latach następnych kazłoża budują gnejsy szamieniołom pracował dla re, drobnoziarniste o słabo potrzeb kolei pruskich zaznaczonej teksturze kiei niemieckich. runkowej. Północno-zaPo II wojnie światowej chodnią część złoża tworzą eksploatację prowadziły gnejsy gruboziarniste oczkokolejno: Kopalnia Gnejsu we o teksturze kierunkowej. Pomianów-DoboszowiLaminy kwarcowo-skalenioce, Granitex, i Minex CEI we grubości od kilku milimeSA. Obecnym właścicietrów do kilku centymetrów lem jest Towarzystwo oddzielają laminy ciemne Eksploatacji Surowców biotytowe grubości do 1 cm. Mineralnych sp. z o.o. Laminacja ta powoduje wyw Doboszowicach, proraźną oddzielność płytową. wadzące wydobycie na obszarze ok. 300 ha. Badania geologiczne proFirma oferuje głazy powadzono od roku 1973, wyżej 0,5 tony, kamień lecz dopiero w 2004 r. udoelewacyjny, ogrodowy, kumentowano złoże i załamany, płytki, korę twierdzono je w kategoriach kamienną, kruszywa C1 i C2 (Przedsiębiorstwo ozdobne, kamień do Geologiczne Proxima z WroGnejs z Doboszowic w formie niepolerowanej płytki prezentowanej na gabionów. Zasadniczą cławia). targach Kamień-Stone 2013 w Poznaniu. produkcją są kruszywa Miąższość złoża w kategorii C1, przyjęta do poziomu 290 m n.p.m., wynosi średnio 18 m, a w kakolejowe (tłuczeń, kliniec, niesort), drogowe i budowlane. Gnejsy z Doboszowic zastosowano przy modernizacji ekspresowej linii kolejowej z Warszawy do Gdańska, przy budowie kilku odcinków auCechy fizyczne* tostrad A1, A2 i A4 oraz dróg ekspresowych i obwodnic. Z budowli Gęstość pozorna [t/m3] 2,50 – 2,62 hydrotechnicznych należy wymienić nabrzeże portu wojennego Hel Wytrzymałość na ściskanie [MPa] 107,9 i regulację Nysy Kłodzkiej. Transport materiałów kamiennych zaŚcieralność w bębnie Los Angeles [%] 39,3 pewnia tabor samochodowy oraz kolejowy. Wykorzystywana jest Nasiąkliwość [%] 0,86 bocznica do stacji Paczków.  Mrozoodporność bezpośrednia [%] 1,84 Henryk Walendowski * wg danych dostarczonych przez TESM sp. z o.o.

NK 74 (3/2014)

www.NowyKamieniarz.pl

190x90cm i 1 80x80cm

W CENIE

990ZŁ

PRZY

ODBIORZE WŁASNYM Z PLACU

WARUNKI OFERTY: - cena promocyjna o bowiąz uj e przy odbiorze własnym z placu, - oferta ważna do wycze rpania za pasów, - ceny przy za mówieniu z t ra nsportem do kli enta : 190x90cm - 11 SOzł, 180x80cm - 11 OO zł.

KAMIEŃ NATURALNY WŁAŚCIWOŚCI SKAŁ

Niszczenie, zmęczenie, deterioracja Co różni kamienie? Część VII

NK 74 (2/2014)

FOT. M. JANIK

szystkie wymienione w tytule zjawiska są obserwowane w skałach i występują z mniejszym lub większym nasileniem, a szybkość ich przebiegu jest szczególnie istotna dla kamieni dekoracyjnych i architektonicznych. Ich skutki, zwane procesem starzenia się, są różne – od słabo zaznaczającej się utraty poleru, poprzez zmianę barwy, pojawienie się spękań, aż do zupełnego rozkładu. Rosjanie utrzymują, że najbardziej odporne są kwarcyty uważane za bardzo długowieczne, w których początek zniszczeń pojawia się po 650 latach, a groźne zmiany po 1500. Jako długowieczne – z pierwszymi objawami po 220 do 350 latach – są podawane granity, gabra i diabazy, u których groźne zmiany ujawniają się po 650 do 1000 lat, a zniszczenie następuje po 1500 latach. Białe marmury, silnie zlityfikowane wapienie i dolomity, u których zmiany pojawiają się po 75 do 150 latach, zagrożenia – po 200 – 400, a całkowite zniszczenie po 1200 latach – są uważane za średnio długowieczne. Do skał o obniżonej długowieczności należą kolorowe marmury, porowate wapienie, gipsy i inne skały, u których pierwsze oznaki zniszczeń pojawiają się po 20 – 75 latach, zagrożenia – po 30 do 200, a zniszczenie następuje po 100 do 600 lat. Powyższa, bardzo pobieżna klasyfikacja orientuje, jak znaczne są różnice w czasie pojawienia się oznak zniszczenia różnych materiałów kamiennych przy założeniu, że znajdują się one w podobnych warunkach klimatycznych o zbliżonym składzie chemicznym powietrza. Są zatem spowodowane czynnikami wewnętrznymi, wynikającymi z różnic właściwości skał. Poniżej, w ostatniej już części cyklu „Co różni kamienie?”, zostanie omówiony ich wpływ na prędkość zmian powodujących pogorszenie właściwości, prowadzące do zniszczenia kamienia. Właściwości kamienia kształtuje ich skład petrograficzny, sposób wykształcania składników mineralnych zwany teksturą oraz sposób ich ułożenia i wypełnienia przez nie przestrzeni w skale zwany strukturą. Skład petrograficzny ma istotne znaczenie z racji odmienności zachowań różnych minerałów w zmiennych warunkach zewnętrznych. Mają one różną twardość, rozpuszczalność, zdolność absorbowania wody, barwę czy też rozszerzalność cieplną.

Zróżnicowanie twardości minerałów tworzących skałę utrudnia uzyskanie faktury polerowanej i jest przyczyną jej szybkiego zaniku. Różnice twardości bardzo drobnokrystalicznego i grubokrystalicznego kalcytu mogą być przyczyną zniszczeń wapiennych płyt posadzkowych (fig. 1 i 2).

Fig. 1. Płyta posadzki z wapienia jurajskiego. Widoczne czarne wypełnienia zagłębień po spękaniach zapełnionych grubokrystalicznym kalcytem Fig. 2. Zagłębienie na przecięciu powierzchni płyty ze spękaniem wypełnionym grubokrystalicznym kalcytem. Obraz z mikroskopu optycznego Różna jest rozpuszczalność minerałów w zależności od rozpuszczalnika i temperatury. Dla kalcytu w kwaśnych i obojętnych wodach o temperaturze 20°C waha się ona od 40 do 85 ppm (ang. parts per million – części na milion), dla kwarcu zaś wynosi jedynie 5 ppm i wzrasta sześciokrotnie w wodach zasadowych. Krzemionka w formie opalu ma znacznie wyższą niż kwarc rozpusz-

www.NowyKamieniarz.pl

KAMIEŃ NATURALNY WŁAŚCIWOŚCI SKAŁ

czalność – od 105 ppm w wodach kwaśnych do 490 ppm w zasadowych. Redukcja powierzchni wapieni i marmurów wywołana rozpuszczaniem przez wodę deszczową waha się od 0,2 mm/100 lat w czystym środowisku do 8,5 mm/100 lat w środowisku zanieczyszczonym, co tłumaczy wielokrotnie przedstawiane w literaturze przykłady wapiennych rzeźb, w których postacie, raptownie w ciągu XX wieku, wskutek zanieczyszczenia powietrza utraciły rysy. Istotne znaczenie dla zachowania poleru przez płyty granitowe ma kwestia zachowania się skaleni, których rozpuszczalność może być zwielokrotniona poprzez przesadnie silne polerowanie, stosowanie środków pielęgnacyjnych zawierających kwasy organiczne, jak też i działanie soli. Przykładem może tu być szybka utrata poleru płyt wykonanych ze średniokrystalicznego, biotytowego granitu monzonitowego o charakterze mezokratycznym (fig. 3, 4 i 5). Minerały ilaste, powiększające objętość po przyjęciu wody (smektyty), zawarte w laminach skał osadowych mogą być powodem rozwarstwiania się kamienia wzdłuż powierzchni równoległych do uławicenia. Zmiany barw skał wywołują minerały, których wietrzenie powoduje pojawienie się plam i zacieków. Ich źródłem może być piryt w wapieniach, biotyt i piryt w piaskowcach oraz biotyt i hornblenda w granitach. Piryt często jest ługowany, dając żółtordzawą plamistość. W piaskowcach czerwonych pojawiają się niekiedy okruchy hematytu, który wymywany przez wodę daje czerwone zacieki. W granitach słabo zaawansowane procesy wietrzenia biotytu i hornblendy zmieniają barwę skały na brązową, co pozwala na wykorzystywanie jej jako odmiany kamiennego surowca. Istotne jest jednak ustalenie, czy w przyszłości żelazo wymywane przez wodę z tych minerałów, po utlenieniu, zbyt szybko nie zabarwi skały na kolor żółty, rdzawy lub czerwony. Rozszerzalność cieplna minerałów jako przyczyna pogorszenia właściwości skał, wywołującego wyginanie i pękanie płyt marmurowych, była przedmiotem intensywnych badań ostatnich lat na terenie Europy. Na 150 budowli wyłożonych płytami marmurowymi i wapiennymi w 50 stwierdzono zjawisko wyginania się płyt, które groziło zniszczeniem fasady i stanowiło zagrożenie dla przechodniów. Najczęściej były to płyty zamontowane na kotwach, położone ponad powierzchnią ziemi, w ścianach o ekspozycji południowej i zachodniej. Powierzchnia i grubość płyt nie miały szczególnego znaczenia, natomiast nie obserwowano wyginania się płyt zamontowanych na zaprawie. Omawiane zjawisko obserwowano częściej w krajach położonych na północy Europy. Badania laboratoryjne prób pobranych z wygiętych płyt wykazały spadek wytrzymałości na zginanie, po różnym czasie, dla różnych marmurów w budowlach rozmieszczonych w różnych strefach klimatycznych Europy. Najwyższy – rzędu 85 proc. – stwierdzono dla białego marmuru kararyjskiego po 21 latach od zamon-

www.NowyKamieniarz.pl

towania w Helsinkach. Najmniejszy zaś – 10 proc. dla tej samej odmiany marmuru – po 20 latach w szwedzkiej miejscowości Malmö. Widać więc, że omawiane zjawisko ma złożone i trudne do wyjaśnienia przyczyny. Ustalono, że ma tu znaczenie zarówno struktura i tekstura skały, jak też sposób wydobycia i obróbki użytego materiału. Ważna jest też ekspozycja warunkująca oddziaływanie zmian temperatury i wilgotności, sposób zamocowania płyt, a także czas ekspozycji. Wykazano, że najważniejsze znaczenie ma wielkość i sposób ułożenia kalcytowych kryształów. Największe zmiany własności stwierdzano w marmurach, w których mają one pokrój mniej więcej izometryczny i są ułożone kierunkowo, najmniejsze zaś – gdy mają różne kształty i są odmiennie zorientowane. Dla pierwszych wielkość wy-

5b Fig. 3. Powierzchnia granitu polerowana z połyskiem i bez połysku Fig. 4. Powierzchnia granitu polerowana z połyskiem i bez połysku w obrazie z mikroskopu do światła odbitego Fig. 5. Przekrój powierzchni polerowanej z połyskiem i bez połysku w obrazie z mikroskopu do światła przechodzącego

NK 74 (3/2014)

KAMIEŃ NATURALNY WŁAŚCIWOŚCI SKAŁ

gięcia wahała się od 30 do 40 mm/m, dla drugich – od 0 do 3 mm/m. Zjawisko to łączy się ze stosunkowo dużą rozszerzalnością cieplną kalcytu w kierunku długiej osi kryształu (b) i równoczesnego kurczenia się wzdłuż osi do niej prostopadłej (c). Pięciomilimetrowy kryształ kalcytowy ogrzany do temperatury 40°C powiększy się o ponad 4 μm wzdłuż dłuższej osi i skróci o ponad 1 μm wzdłuż krótszej. Towarzyszące zmianom wielkości kryształów naprężenia, wielokrotnie powtarzane w cyklu dobowym, powodują powstawanie spękań, wzrost porowatości i zawilgocenia, prowadząc do powiększenia objętości płyt i obniżenia ich własności wytrzymałościowych. O naprężeniach w płytach z białych marmurów świadczą pojawiające się spękania w otoczeniu śrub

łączeń porów skalnych, kształtując odporność skał na zmiany objętości wody, jej transport w mikroporach, krystalizację soli i działanie zamrozu. W porach o średnicach rzędu 0,001 mm woda może być kapilarnie wznoszona nawet do ponad 10 metrów, a jej przemieszczanie poziome może być dwukrotnie większe. Parowanie przy zakończeniu kanalików na powierzchni kamienia może prowadzić do krystalizacji soli w postaci wykwitów, niekiedy w zaskakujących miejscach. Wielokrotne nawilżanie i suszenie skał, wywołujące zmiany ich objętości, jest zjawiskiem prowadzącym do destrukcji. Jej zwielokrotnienie następuje wskutek działania zamrozu, a także gdy ze zmineralizowanych wód w porach skalnych krystalizują sole. W takich przy-

Fig. 7. Zmiany nasiąkliwości wagowej (proc.) badanych skał przed zmęczeniem i po zmęczeniu wywołanym krystalizacją siarczanu sodu (zakres i średnia)

Fig. 6. Spękania przy śrubach mocujących marmurowe tablice na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie mocujących je do podłoża, przy słabym oddziaływaniu usytuowanej wyłącznie pod płytą zaprawy (fig. 6). Tekstura opisująca wielkości składników budujących skały ma mniejsze znaczenie dla ich odporności na zniszczenie niż odpowiedzialna za ich porowatość – struktura. Jest jedynie pośrednio związana z porowatością, która wzrasta z wielkością ziarna, zwłaszcza w skałach osadowych, i maleje, gdy wielkość ta jest silnie zróżnicowana – ziarno źle wysortowane. Dla tekstury istotne znaczenie ma zarówno sposób ułożenia składników mineralnych, jak i – przede wszystkim – wypełnienia przez nie przestrzeni w skale. O wpływie ułożenia składników mineralnych wspominano już przy omawianiu jego znaczenia dla rozszerzalności cieplnej skał czy też obecności w laminach minerałów pęczniejących. Sposób wypełnienia przestrzeni przez składniki mineralne warunkuje wielkość, wymiary i kwestię po-

NK 74 (2/2014)

padkach istotne znaczenie ma wielkość i regularność przebiegu porów. Często drobnoziarniste skały o bardzo małej średniej średnicy porów, są znacznie bardziej wrażliwe na zamróz i krystalizacje soli niż ich grubiej uziarnione odpowiedniki. Wielokrotnie podkreślane jest szczególnie silne działanie destrukcyjne soli. W porowatych, zawilgoconych kamieniach, zwłaszcza przy zanieczyszczonej atmosferze, często dochodzi do biodegradacji wywoływanej przez bakterie, grzyby, glony, porosty i mchy. Bardzo różna jest odporność skał na destrukcję. Obrazują ją wyniki licznych badań, polegających na rejestracji zmian własności wywołanych zmęczeniem skał w warunkach laboratoryjnych. Przykładem mogą być tu zmiany nasiąkliwości, spowodowane poprzez naprężenia wywoływane powtarzaną w kolejnych cyklach krystalizacją siarczanu sodu, wypełniającego pory skalne. Obiektem badań były odporne na zniszczenie skały z polskich złóż (fig 7). Oznaczenia nasiąkliwości wykonywano do momentu zniszczenia prób poprzez powstałe spękania, które nastąpiły dla piaskowców szarogłazowych po 17 cyklach, dla granitów i dolomitów po 35, a porfiry, bazalty i piaskowce kwarcytowe wytrzymały 40

www.NowyKamieniarz.pl

Z KRAJU

www.NowyKamieniarz.pl

NK 74 (3/2014)

KAMIEŃ NATURALNY WŁAŚCIWOŚCI SKAŁ

cykli. Wszystkie te skały nie uległy zniszczeniu podczas 90 cykli zamrażania prób nasyconych wodą. Znacznie szybciej w podobnych warunkach uległy zniszczeniu wapienie jurajskie, w których pierwsze spękania pojawiły się po 5 cyklach, a zniszczeniu uległy po 17. Zarejestrowano dla nich wzrost nasiąkliwości rzędu 10 proc. Widać więc znaczne różnice w zachowaniu się różnych skał osłabianych w podobny sposób.

Fig. 10. Fragmenty bruku z wapieni Lotus Beige na Wawelu i placu Mariackim (po lewej) W warunkach naturalnych różne czynniki destrukcyjne działają na skały równocześnie, co może dawać efekt synergiczny, potęgujący zniszczenie. Przykładem mogą tu być tureckie wapienie jurajskie Lotus Beige zastosowane w krakowskich brukach (fig. 8). Silniej zaznacza się destrukcja w kostce pochodzącej z placu Mariackiego, gdzie kamień jest narażony na działanie soli z odmrażania i na obciążenie ruchu pieszego, a niekiedy i samochodowego. Słabiej zaznacza się ona w kostce z dziedzińca arkadowego na Wawelu, gdzie nie używa się soli i nie ma ruchu pojazdów. Obie kostki w czasie układania nie wykazywały śladów spękań (wawelska na pewno, gdyż użyty materiał podlegał selekcji). Pojawienie się spękań o regularnym przebiegu było zapewne wywołane wspomnianymi powyżej naprężeniami termicznymi, które ujawniły osłabienia kamienia w kierunkach zgodnych z orientacją wynikającą z naprężeń wywołanych tektoniką w historii geologicznej skały. Wskazuje na to występowanie spękanych kostek wawelskich tylko w najsilniej nasłonecznianej części dziedzińca. Dalsze zniszczenia pochodzą zapewne od zamrozu na Wawelu, a na placu Mariackim – także od soli i nadmiernych obciążeń. Zjawiska te prowadzą do deterioracji kamienia, czyli pogorszenia jego własności, przydatności i wartości.  tekst i ilustracje Jan Bromowicz Wykorzystano następujące publikacje, w których znaleźć można literaturę związaną z omawianą tematyką: Winkler E. M. (1997), Stone in architecture: properties, durability Final Technical Report (2005) Testing and Assessment of Marble and Limestone www-v2.sp.se/building/team/PDF/TEAM%20Final%20Report.pdf

NK 74 (2/2014)

www.NowyKamieniarz.pl

Tylko to, co najlepsze

Możliwość profilowania

Możliwość cięcia pod kątem

Hydraulicznie wysuwane rolki wielokierunkowe

Dia - rzep na mokro i sucho do szlifowania oraz polerowania dektonu

Obrotowa głowica

Hydraulicznie uchylny stół

Dia - Wiertło Ceramic - Line do dektonu Segmenty na boczkarkę do faz

Szczotka do satynowania Diatouch

WEHA sp. z o.o. - ul. Armii Krajowej 31, 58-150 Strzegom tel. +48 666 022 200, e-mail: weha@weha.pl, www.weha.pl

Dia - Frez palcowy Ceramic - Line do dektonu

Tarcza do cięcia dektonu Ceramic - Line

www.weha.pl

KAMIEŃ NATURALNY GEOTURYSTYKA

ytuł artykułu nawiązuje zarówno do czasów historycznych jednego z najstarszych polskich miast, jak i do niedawno ukończonej inwestycji. Jest nią wybudowany z granitu wał podwodny, którego zadaniem jest tłumienie przybijających do brzegu fal sztormowych. To największa od lat inwestycja dotycząca zarówno ochrony polskiego brzegu, jak i utrzymania możliwie szerokiej plaży z czystym, kwarcowym, drobnoziarnistym piaskiem. W ostatnich dziesięcioleciach wezbrania sztormowe i odpływ piasku znacząco zmniejszyły powierzchnię kołobrzeskiej plaży, a w niektórych miejscach po prostu ją zniosły.

Tysiącletni gród Najmłodsze zlodowacenie bałtyckie długo nie chciało ustąpić. Olbrzymia czasza lodowa jednak musiała przegrać z ocieplającym się klimatem. Z pewnym przybliżeniem możemy stwierdzić, że kilkanaście tysięcy lat temu topiły się na Pomorzu Zachodnim resztki lodowca, czego śladami są występujące tu i ówdzie różne formy wytopiskowe. Stopiony lądolód pozostawił ogromne kubatury żwirów, piasków (także plażowych), gliny, kamieni. W okolicach Kołobrzegu jest to warstwa o miąższości 25-60 m. Głazy i kamienie, choć trudne w obróbce, zainteresowały jednak naszych przodków budujących dawne warownie

Kamienne warownie Kołobrzegu Umocniony brzeg morski w okolicy latarni morskiej z murami obronnymi, basztami, zamkami i kościołami. Kamienna architektura Pomorza jest znana i podziwiana przez współczesną naukę. Z czasów utworzonego tu w roku 1000 biskupstwa nie pozostało nic oprócz znalezisk archeologicznych, drobnych przedmiotów użytkowych. Wiemy, że najstarszy gród z podgrodziem był oddalony ok. 3 km od ujścia rzeki Parsęty do morza, na terenie obecnej wsi Budziszewo. W 1255 r. przeniesiono miasto bliżej morza, na teren obecnej starówki. Nie zachowały się z tamtych czasów mury miejskie z wyjątkiem

Umocniony kamieniami polnymi brzeg Parsęty

NK 74 (3/2014)

Baszty Lontowej zwanej Prochową. W ogromnej, gotyckiej, 5-nawowej konkatedrze Wniebowzięcia NMP możemy oglądać płyty nagrobne (XVI-XVIII w.), m.in. z ordowickich wapieni ortocerasowych z Olandii. W 1917 roku zdjęto miedziany dach na cele wojenne i zastąpiono go szarym łupkiem naturalnym. 28 lat później świątynia została zrujnowana i spalona na skutek fanatycznej obrony „Festung Kolberg” i intensywnego ostrzału artyleryjskiego. Z XVIII i XIX wieku zachowała się część fortyfikacji miejskich, w tym resztki kamiennego szańca przy wschodniej plaży, który dawniej był przystosowany do ostrzału atakującej floty. W nabrzeżu portowym tkwią wyprofilowane pachołki z granitu strzegomskiego. W śródmieściu pochodzenie płyt chodnikowych i krawężników można rozpoznać po barwie: szare to granity strzegomskie, czerwone to głównie szwedzka Vanga. Cokoły niektórych starych budynków i ogrodzeń zawierają ciosy i formaki granitów szwedzkich i bornholmskich. W parku nadmorskim pamiątkami dawnych czasów są cmentarze-lapidaria: niemiecki i żydowski.

www.NowyKamieniarz.pl

KAMIEŃ NATURALNY GEOTURYSTYKA

Ponownie polski Kołobrzeg Przejście frontu w marcu 1945 roku to niemal całkowita zagłada miasta (powyżej 90 proc. zabudowy). Uchwała nr 450/57 Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów z dn. 13.11.1957 r. o odbudowie miasta Kołobrzegu wraz z uchwałami podejmowanymi w dwóch następnych latach zadecydowały o odbudowie i rozbudowie miasta jako uzdrowiska, miejscowości wypoczynkowo-turystycznej i miasta związanego z gospodarką morską. Funkcję uzdrowiskową uznano za najważniejszą. Dziś trudno zauważyć ślady zniszczeń wojennych, obecna liczba mieszkańców znacznie przekroczyła tę z roku 1939. Powstały nowe sanatoria, hotele, pensjonaty, niemal wszystkie w europejskim standardzie. Nawet inwestycje z okresu PRL-u, stosujące tylko kamienie polskie i z krajów tzw. demokracji ludowej, są może nieco siermiężne, lecz pokazują kamień, który jest nam bliski. Cokół wiele mówiącego, wręcz wzruszającego pomnika sanitariuszki przy ul. gen. W. Sikorskiego zawiera nasze sudeckie sjenity z Kośmina i Przedborowej oraz granity strzegomskie. W „Perle Bałtyku” (dawn. „Kombatant”) i „Poznaniance” są posadzki z Białej Marianny. Posadzkę hotelu Skanpol wykonano z marmuru bułgarskiego Sandanski, przy wejściu do sanatorium „Gryf” zastosowano łupankę zielonkawego piaskowca karpackiego. W nowych inwestycjach powszechnie stosuje się kamienny wystrój elewacji, holi wejściowych, klatek schodowych, łazienek. Reprezentowane są wszystkie rodzaje naturalnych kamieni budowlanych, pochodzących często z bardzo odległych krajów. Wiele ulic ma granitowe chodniki, także najbardziej uczęszczana część deptaka nadmorskiego (ul. M. Rodziewiczówny). Prawie kilometrowej długości deptak o powierzchni ok. 5000 mkw. z szarych granitów borowskich i czerwonej Vangi w fakturze płomieniowanej wykonała w roku 2010 firma Kazimierza Wolskiego z Kluszkowców koło Czorsztyna. Wyjątkowo piękne kamienie można zobaczyć w sanatorium „Arka” (ul. Sułkowskiego), przy którym urządzono także unikalny ogród skalny z efektowną kaskadą wodną.

dobna) i o 1,0 m (prognoza pesymistyczna) stwarza nowe zagrożenia dla brzegów. 2. Przewiduje się następujące scenariusze wzrostu średniego poziomu morza: po 10 latach – 4 cm, po 25 latach – 16 cm, po 50 latach – 30 cm. 3. Możliwe jest zwiększenie fali o ok. 8 proc. oraz wzrost siły wiatrów z najgroźniejszych dla brzegu sektorów o ok. 10 proc. Będzie to przyczyną okresowego przyspieszenia erozji brzegu w stosunku do średniego poziomu wynikającego z przyjętego trendu. Ewentualny spadek aktywności sztormów zmniejszy wprawdzie energię niszczenia brzegów, lecz nie spowolni wzrostu poziomu morza (a więc zalewania plaż).

Sanatorium „Arka” – ogród skalny z wykorzystaniem wapieni wojcieszowskich i głazów polnych

Przekrój przez falochron wyspowy Strategia obrony brzegu morskiego Częstym wrogiem pięknych, szerokich kołobrzeskich plaż są sztormy. Wrogiem, który działa powoli, lecz stale, jest tendencja podnoszenia się poziomu morza. Już w sierpniu 1998 roku opracowano projekt celowy „Strategia ochrony brzegów morskich”. Analiza prognoz Międzyrządowego Panelu nt. Zmian Klimatu (Intergovernmental Panel on Climate Change) oraz naturalnych uwarunkowań rozwoju polskiej strefy brzegowej doprowadziła do następujących wniosków: 1. Tempo wzrostu poziomu morza w ciągu ostatnich 100 lat wyniosło 0,1-0,15 m/100 lat. Prognozowany na następne 100 lat wzrost poziomu morza o 0,3 m (prognoza optymistyczna), 0,6 m (prognoza najbardziej prawdopo-

www.NowyKamieniarz.pl

4. Utrzyma się obserwowany w ubiegłych dekadach wzrost aktywności wezbrań sztormowych. Niszczone jest przyległe do brzegu podbrzeże, czego efekty przenoszone są następnie na nadbrzeże, tj. plaże i wydmy lub klify. 5. Cyrkulacja zachodnia i południowo-zachodnia powodują odpływ osadów z pasa plażowo-wydmowego. 6. Podbrzeże słabo wygasza energię falowania, w rezultacie czego rośnie udział poprzecznego transportu osadów, które są odprowadzane bezpośrednio w strefę głębokowodną. 7. W najbliższym stuleciu zasięg erozji wzdłuż brzegu, jak również wielkość odpływu osadów ze strefy brzegowej będą się zdecydowanie zwiększać. Wzrost poziomu mo-

NK 74 (3/2014)

KAMIEŃ NATURALNY GEOTURYSTYKA

rza o 1 m w stuleciu będzie przyczyną cofnięcia się linii brzegowej o 150 – 400 m. 8. W wyniku wzrostu poziomu morza o 0,6 m (prognoza najbardziej prawdopodobna) i zwiększonej intensywności erozji brzegów zalaniem lub powodzią morską będzie zagrożone ok. 2200 km kw. Zaplecza, a wielkość nieodwracalnych strat lądu na skutek erozji morskiej może dodatkowo wynieść ponad 120 km kw. 9. Najbardziej zagrożonymi odcinkami brzegu będą: nasadowa i centralna część Półwyspu Helskiego, brzeg na wysokości Niziny Karwieńskiej, fragmenty mierzei jeziora Sarbsko, odcinki mierzei jeziora Gardno, klif ustecki, rejon Ustki, rejon przetoki jeziora Wicko, mierzeja jeziora Kopań, rejon Darłowa, wschodnia część mierzei jeziora Bukowo, zachodnia część mierzei jeziora Jamno, rejon Sarbinowa, rejon Ustronia Morskiego, rejon Kołobrzegu, rejon Dźwi-

Fragment pirsu portowego z rozłupanych głazów polnych rzyna, wschodnia część Mrzeżyna, rejon Niechorza oraz Dziwnowa. Zagrożony będzie również brzeg Zatoki Gdańskiej w rejonie Trójmiasta. 10. Z punktu widzenia wartości przyrodniczych prawie 20 proc. obszaru zagrożonego powodzią i erozją morską posiada cechy unikatowości w skali Europy lub w skali kraju. Miasto broni swych plaż Okazjonalna, doraźna ochrona brzegu nie jest w stanie trwale zrównoważyć zniszczeń będących konsekwencją m.in. wzrastającej antropopresji i niszczycielskich sztormów. Tylko częściową obroną jest troska o roślinność, która stabilizuje piaski i chroni powierzchnię przed rozwiewaniem. Wymywanie przez fale, kurczenie się do niewielkiej kilkumetrowej szerokości plaży spowodowało reakcję władz i opracowanie projektu „Odbudowa i rozbudowa umocnień brzegu morskiego w Kołobrzegu km 330,4 – 333,4”. Umowę z wykonawcą podpisano we wrześniu 2010 r. Inwestorem był Urząd Morski w Słupsku. Głównym

NK 74 (3/2014)

wykonawcą – konsorcjum czterech firm, którego liderem jest spółka Moebius Bau Polska ze Szczecina (filia Möbius Bau z Hamburga). Udało się pozyskać 46 480 601 zł z funduszu spójności UE. Resztę (8 202 459 zł) dopłacił Urząd Morski w Słupsku. Prace rozpoczęto od znalezienia na dnie morskim i unieszkodliwienia ponad 1000 szt. niewypałów i niewybuchów, w tym pociski artyleryjskie, granatniki przeciwpancerne Panzerfaust, pociski rakietowe, granaty moździerzowe, zapalniki artyleryjskie i amunicję strzelecką. Pracę tę wykonała firma saperska Eko-Min i 8 Batalion Saperów Marynarki Wojennej z Dziwnowa. Nastąpiły prace rozbiórkowe: wyrwanie i utylizacja 5225 pali drewnianych. Kafarami wbito 10 683 nowe pale dla 35 ostróg brzegowych o długości 110 m każda. Głównym zadaniem ostróg jest kumulowanie piasku nanoszonego do strefy przybrzeżnej przez wzdłużny prąd morski. W odległości 120-150 m od linii brzegowej wybudowano składający się z 12 segmentów próg podwodny. Materiałem są bryły granitowe przywiezione m.in. z kamieniołomu Bohus k. Göteborga i ze Strzegomia, łącznie 134 426 m sześc. Górna część progu z łamanych brył granitowych jest widoczna tylko podczas wzmożonego falowania. Narzutem z brył granitowych wzmocniono także niektóre odcinki plaży od strony wałów wydmowych. Strefę od progu podwodnego do końca plaży zasilono piaskiem pozyskiwanym ze strefy głębszego morza metodą refulacji. Przemieszczono w ten sposób 702 873 metrów sześc. czystych, drobno- i średnioziarnistych kwarcowych piasków. Szerokość plaż na trzykilometrowym odcinku uzdrowiska kołobrzeskiego wzrosła do 30 i więcej metrów. Prace zakończono w 2012 roku. Dzięki podjętym działaniom objęto ochroną obiekty sanatoryjne, hotelowe i mieszkaniowe położone w strefie obszaru zagrożonego, narażonego na podtopienie czy zalanie. Prace w porcie Port kołobrzeski ma stosunkowo niewielkie znaczenie, pomniejszane jeszcze bessą rybołówstwa i marynarki wojennej. Przeładunki nie sięgają nawet połowy tonażu z okresu przedwojennego. Inwestycje w porcie były koniecznością, by mógł jako tako funkcjonować. Przebudowano zbyt wąskie wejście do portu. Falochron wschodni przedłużono, a zachodni wykonano w nowym miejscu, likwidując stary. Uzyskano w ten sposób szersze, bezpieczniejsze wejście dla statków. Przy okazji pogłębiono kanały i baseny portowe. Umocniono nadwyrężone brzegi rzeki Parsęty. Głównym materiałem tych prac był beton, lecz użyto także znacznych ilości kamienia. U nasady falochronu wschodniego zabetonowano ogromne głazy narzutowe mogące służyć jako plenerowe muzeum petrograficzne uzupełniające tematycznie pobliskie Muzeum Minerałów zlokalizowane w Latarni Morskiej.  tekst i zdjęcia Henryk Walendowski

www.NowyKamieniarz.pl

TECHNOLOGIA

Na sprzedaŮ

uŮywana piâa mostowa Àrmy STEUP Piâa produkcji niemieckiej rok 1990 - silnik 15 kW - trzy prĘdkoŒci obrotowe 650/920/1300 obr./min - dâugoŒý Œcian/szyn 5500mm - program do marmuru, granitu - kopiowanie - program kolejnoŒý ciĘcia - stóâ uchylny hydraulicznie - most i suport uchylny od 0-45 - tarcze o Œerdnicach od 500 do 1000mm

Maszyna w bardzo dobrym stanie, wymieniona osâona tarczy, zardzewiaâa obudowa suportu. Odbiór w Niemczech.

Dane kontaktowe: +48 602 767 993 a.suwik@diamantas.pl

www.NowyKamieniarz.pl

NK 74 (3/2014)

TECHNOLOGIA PRODUCENCI

Mapa regeneracji lin diamentowych

Weha Polska ul. Armii Krajowej 31, 58-150 Strzegom tel. 74 855 32 51, 662 332 912, www.weha.pl 1. Cena 40 zł netto/mb dla lin zakupionych w firmie Weha, 50 zł netto/mb dla liny od innych dostawców. 2. Czas realizacji: w zależności od długości liny i od tego, czy ma to być lina pleciona, czy łączona za pomocą złączki. Średnio 1 dzień roboczy. 3. Ograniczenia: dysponujemy matrycami każdej średnicy, nie ma również znaczenia liczba koralików na metr, jesteśmy w stanie dopasować się do wymagań klienta. 4. W jaki sposób można dostarczyć linę do regeneracji? Klienci z Dolnego Śląska przeważnie dzwonią do naszego przedstawiciela, aby podjechał przy okazji i odebrał linę. Z pozostałych regionów Polski najłatwiej jest wysłać ją do nas.

NK 74 (3/2014)

Atrium Wojciech Czech ul. Azaliowa 8, 05-077 Warszawa-Wesoła tel. 22 773 29 35, 605 358 648, www.czech.pl 1. Cena: 8-10 euro netto/mb 2. Czas realizacji zamówienia: zależnie od obłożenia bieżącymi zamówieniami, czas regeneracji 2-3 dni robocze. 3. Ograniczenia techniczne: Regenerujemy liny średnicy: 7,3, 8,3 i 10,2. W przypadku lin nieznanych producentów musimy zweryfikować wymiary korali na naszych matrycach. 4. W jaki sposób można dostarczyć linę do regeneracji? Osobiście, pocztą lub kurierem.

MC Diam ul. Trześniowska 9, 27-600 Sandomierz tel. 15 832 97 54, www.mcdiam.com.pl 1. Cena: 60 zł netto/mb 2. Czas realizacji: zależnie od okresu, w zasadzie nie więcej niż 10 dni roboczych. 3. Ograniczenia: tylko liny naszej produkcji. Chyba że posiadane przez nas oprzyrządowanie pasuje do innych. 4. W jaki sposób można dostarczyć linę do regeneracji? Osobiście lub kurierem do zakładu w Sandomierzu.

BEZPOŚREDNI IMPORTER GOTOWYCH ELEMENTÓW GRANITOWYCH

tel./fax 22 729 02 47 gsm +48 501-762-928 bwww.NowyKamieniarz.pl i u ro @ t o p g ra n . p l

Nasza reklama na stronie 98

obni¿amy ceny podwy¿szamy jakosc \

1680

1299 netto

1890

1690

1499 LW1202 110V

netto

1299 LW1503 110V

netto

L12-3 WET 110V

szukaj tylko w dobrych sklepach 1084

789 netto

3 7 30

3090

LST 1503 VR

netto

3250

CS 60 WET PRCD

2590 netto

L21-6 + L3709 + OKULARY

1970

1539 LL 1107 WET

990

5790

netto

1790

790

4690

1399

netto

BED 69

R L3410VR

netto

LE12-3 WET 110VV

netto

FLEX Polska Sp. z o.o. Pl-58150 Strzegom, ul. Niepodległości 13 tel./fax 74 / 8 555 999, 8 555 998, 8 555 996

www.flex-elektronarzedzia.pl

TECHNOLOGIA PRODUCENCI

FOT. ARCHIWUM OTTO CHEMIE

Stabilna konstrukcja Witold Woźniak, właściciel pierwszego w Polsce traka linowego włoskiej firmy BM, przyznaje, że jednym z głównych powodów wyboru Kodiaka 20 była jego konstrukcja oparta na czterech kolumnach.

ego typu rozwiązanie jest niespotykane wśród mniejszych konstrukcji konkurencji BM. Ma ono zapewnić większą stabilność pracy, a co za tym idzie precyzję cięcia i bezpieczeństwo pracy. – Zanim zdecydowałem się na tę maszynę, obejrzałem fabryki dwóch-trzech włoskich producentów i zakłady, w jakich pracowały ich traki. BM wydał mi się najbardziej solidny – mówi Witold Woźniak. Przyznaje jednak, że był bliski zakupu innej maszyny, a na ostateczną decyzję miała wpływ także cena. – Zaoszczędziłem około 20 proc. w stosunku do konkurencji. W związku z tym, że jest to pierwsza maszyna tej firmy w Polsce, mogłem też liczyć na bonusy, m.in. części zamienne – wyjaśnia właściciel. W jego zakładzie w Jastrzębsku Starym koło Nowego Tomyśla pracowały do tej pory dwa diakersy, które rocznie przecinały około 5000 mkw. płyt. Właściciel firmy przyznaje, że jednym z powodów, dla których zdecydował się na zakup wieloliny, były ograniczone możliwości produkcyjne. – Od października, gdy rozpoczęliśmy pracę na nowym traku, przecięliśmy już około 7000 mkw. Wreszcie możemy przecierać duże bloki (maks. wy-

Witold Woźniak, właściciel zakładu w Jastrzębsku Starym

NK 74 (3/2014)

BM to firma założona w okolicach Vicenzy w 1963 r. przez Giovanniego i Rino Bastinatellich. Zyskała uznanie jako jeden z czołowych światowych producentów traków listwowych do marmurów. Rekordowy model, dostarczony w 1999 r., liczył ponad 100 pił. Obecnie firma posiada w ofercie trzy modele traków linowych – monolinę Monofil BM 2300 i dwie wersje wielolin – mniejszą Kodiak 20/40 i większą Kodiak 68/76/84. O trakach Kodiak pisaliśmy także w 66/2/2013 numerze „Nowego Kamieniarza” miary 3600 x 2300 mm – przyp. red.) – mówi Witold Woźniak. Nowe urządzenie oznacza też mniejsze koszty – pobór energii jest o około 25 proc. niższy niż w przypadku pracy na diakersach. Jedna ze starych maszyn została już zresztą zdemontowana i czeka ją zapewne złomowanie, druga na razie pozostaje w zakładzie jako rozwiązanie awaryjne. Czy właściciel jest zadowolony z jakości cięcia? – Po prostu super. Był u nas przedstawiciel z Diamant Boarta, mówił, że jakość cięcia jest rewelacyjna – mówi z zadowoleniem Witold Woźniak. W jego firmie cięte są głównie granity, przede wszystkim indyjskie, afrykańskie, brazylijskie i szwedzkie. Zakład produkuje zarówno nagrobki, jak i budowlankę, tak więc w produkcji są płyty cienkie i grube. Zastosowany przez BM prosty system zawieszania osłon kół napinających umożliwia łatwy dostęp do zmiany lin na odpowiednie grubości płyt. Nowa inwestycja poprawiła

www.NowyKamieniarz.pl

TECHNOLOGIA PRODUCENCI

też możliwości firmy w zakresie świadczenia usługowego cięcia bloków. – Prędkość jest piorunująca w porównaniu z diakersami. Mieliśmy taką sytuację, że samochód z blokami utknął na trasie, a kolejnego dnia miał już czekać samochód po płyty. Udało nam się rozciąć kamień na czas. Zapytany o wady Kodiaka właściciel zakładu przyznaje, że wie już, co zmieniłby w zamówieniu – to ręczny system docisku liny do bębnów prowadzących, któremu przydałoby się rozwiązanie z zastosowaniem docisku np. hydraulicznego. Nawet pomimo automatycznego klinowania maszynę trzeba wyłączyć, aby odblokować dociski. Obecnie BM stosuje już w swoich maszynach sterowany komputerowo hydrauliczny system docisku. Właścicielowi maszyny zdecydowanie łatwiej wskazać zalety – oprócz wspomnianej jakości i szybkości cięcia oraz zmniejszenia zużycia energii – m.in. łożyskowanie. – Zastosowane łożyska bez problemu można dostać w naszej okolicy za nieduże pieniądze – wyjaśnia kamieniarz. Ciekawym rozwiązaniem jest też opatentowany przez BM system regulacji naciągu, który pracuje nie w poziomie, a po łuku. Dzięki temu łatwiej utrzymać precyzyjną siłę naciągu dla każdej z lin, co zwiększa ich żywotność. Witold Woźniak przyznaje, że decyzja o wyborze traka nie była prosta. – Samą decyzję o zakupie tego typu maszyny podejmowałem chyba z półtora roku, kolejne pół roku zajął wybór konkretnego rozwiązania – wspomina. Termin podjęcia inwestycji był też związany z konkursem na dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej, z których częściowo sfinanso-

Zakład kamieniarski Witolda Woźniaka rozpoczął działalność w 1992 r. Działa głównie na terenie Wielkopolski i województwa lubuskiego. Zajmuje się produkcją nagrobków i elementów budowlanych. Od 1997 r. przeciera bloki granitowe, także na zlecenie innych firm kamieniarskich. W zakładzie pracuje 15 osób, w tym właściciel wraz z dwoma synami i córką. wano zakup. To nie pierwsza tego typu inwestycja w zakładzie w Jastrzębsku Starym – wcześniej za środki unijne pozyskano m.in. dwa automaty polerskie, piłę mostową, boczkarkę i centrum obróbcze. Wraz z wieloliną, pod koniec ubiegłego roku, firma wzbogaciła się także o dużą suwnicę zewnętrzną o nośności do 25/5 ton.  Szymon Paź

Ernst Strassacker GmbH & Co. KG Odlewnia Artystyczna Staufenecker Str. 19 · 73079 Suessen tel. kom. 888966490 aleksander.kirsch@strassacker.de www.strassacker.de

www.NowyKamieniarz.pl

NK 74 (3/2014)

TECHNOLOGIA PRODUCENCI – TEKST SPONSOROWANY

FH Alina: więcej niż zdjęcia

irma Handlowa Alina powstała w połowie lat 50. ubiegłego stulecia jako niewielki zakład fotograficzny. Od tego też czasu zajmuje się wykonywaniem fotografii na porcelanie – głównie na zlecenie firm kamieniarskich. Trzon firmy stanowią Alina i Kazimierz Bąkowscy – spadkobiercy i kolejne, trzecie już pokolenie założyciela zakładu Benedykta Bąkowskiego. Pokoleniowy sukces ma wpływ na naszą dobrą opinię. Wieloletnie tradycje firmowe pozwalają na podtrzymywanie pozytywnych relacji z zakładami kamieniarskimi, z którymi jesteśmy wręcz zaprzyjaźnieni. Często obecnymi właścicielami współpracujących z nami firm są dzieci, a nawet wnuki kamieniarzy, którzy zaczynali z nami współpracę dziesiątki lat temu. To miłe i budujące.

to nasz sukces, ale też i wyzwanie. Bowiem cała nasza praca jest ukierunkowana na najwyższą jakość produkcji i rezygnację z niesprawdzonych, często zawodnych technologii. Wiemy, że sprostanie oczekiwaniom klientów wymaga bezustannego doskonalenia się. Dlatego też wciąż się rozwijamy. Zarobione środki inwestujemy w rozwój firmy. Nie godzimy się na półśrodki. Dbamy o naszą wysoko wykwalifikowaną kadrę. Nasi pracownicy korzystają z najnowocześniejszych technologii i sprzętu, przestronnych pomieszczeń. Od tego roku, co jest naszą nieukrywaną dumą i radością, dysponujemy nową komfortową siedzibą znajdującą się w otoczeniu wzgórz i lasów nieopodal stolicy Pomorza – Gdańska. Przestronne klimatyzowane wnętrza z pewnością wpływają na ostateczny efekt naszej pracy: najwyższej jakości zdjęcia porcelanowe oraz zdobywające coraz większą rzeszę klientów zdjęcia na krysztale. Jednym z naszych celów jest ścisłe współdziałanie z firmami wytwarzającymi fotografie nagrobkowe. Działając razem, mamy korzystniejsze warunki przy zakupie materiałów do naszej działalności, a wymieniając się doświadczeniem, ciągle podnosimy jakość usług. Naszym zamiarem nie jest zazdrosne chronienie wiedzy dotyczącej produkcji zdjęć nagrobkowych. Wręcz przeciwnie! W interesie firmy jest rozwój branży fotografii na porcelanie. Zależy nam na tym, aby z naszych doświadczeń i wiedzy mogły

Pomimo że realizujemy tradycyjne zamówienia na zdjęcia nagrobkowe czarno-białe czy też w odcieniach sepii, postanowiliśmy zrewolucjonizować rynek zdjęć kolorowych. Korzystamy przy tym z materiałów i doświadczenia czołowego europejskiego producenta porcelany stołowej i użytkowej, mającego siedzibę w miejscowości nieopodal naszej firmy. Dzięki współpracy z pracującymi tam technologami do perfekcji dopracowaliśmy technikę tworzenia barwnych zdjęć nagrobkowych. Opracowaliśmy autorską technologię przenoszenia barw podstawowych i subtelnych odcieni na niezwykle trudny materiał, jakim jest ceramika. Pamiętajmy, że technologia produkcji fotoporcelany wymaga żmudnej pracy z farbami ceramicznymi w piecach wysokotemperaturowych. Narzuca to skrajny reżim technologiczny, ale i konieczność wypracowania własnych technik produkcji i obróbki materiałowej. Efekt finalny, w postaci niepowtarzalnego jakościowo zdjęcia na porcelanie, jest wynikiem dziesięcioleci doświadczeń, prób, porażek, sukcesów, ale przede wszystkim zaangażowania całej załogi. Mamy świadomość, że jako nieliczni producenci dysponujemy najlepszą możliwą do uzyskania na porcelanie paletą barw. W sposób niedościgniony potrafimy odwzorować np. kolor czerwony, różowy, zielony, głęboką czerń. Jest

korzystać wszystkie zainteresowane firmy. Nie zapominamy przy tym o udostępnianiu technologii. Wiemy, że praca z porcelaną nie jest łatwa. Bywa, że sami potrzebujemy konsultacji. Uważamy, że wzajemny szacunek i współpraca z konkurencyjnymi zakładami jest korzystna dla wszystkich. Wpływa na poprawę jakości zdjęć, urozmaicenie kształtów, dobór najlepszych materiałów, co ostatecznie skutkuje wzmożonym zainteresowaniem ze strony rynku. Celem naszej działalności jest zwiększenie popytu na fotografie nagrobkowe. Jest dla nas rzeczą oczywistą, że poprawa jakości powoduje zwiększoną popularność zdjęć na porcelanie, na czym zyskuje cała branża, w tym i my. Staramy się mieć wpływ na ceny półproduktów do produkcji zdjęć na porcelanie. Jesteśmy dużym i znanym hurtowym odbiorcą materiałów do produkcji zdjęć nagrobkowych. Mamy więc możliwość negocjowania cen u czołowych producentów materiałów ceramicznych. Umożliwia to stworzenie atrakcyjnej oferty. To z kolei pozwala wspierać inne zakłady branżowe. Osiągnięciem godnym uwagi jest to, że mamy możliwość dystrybucji materiałów ceramicznych nawet poniżej oficjalnych stawek wiodących producentów europejskich. Ma to znaczący wpływ na kalkulację ceny i umożliwia stworzenie atrak-

Staramy się być gwarantem zaufania i rzetelności. Z troską i zaangażowaniem reagujemy na sugestie i uwagi zamawiających. Zawsze staramy się dopasować do oczekiwań klientów. Nigdy nie pozostawiamy ich z nierozwiązanymi problemami.

NK 74 (3/2014)

www.NowyKamieniarz.pl

Wiosenna promocja Promocja ważna do 30.06.2014 r.

Lina diamentowa

Ø 8,8 mm 222 zł brutto / mb.* | Ø 8,2 mm 209 zł brutto / mb.* Cena przy pierwszym zakupie. Promocja ważna do 30 czerwca 2014 r.

ul. Promienista 48a 60-289 Poznań

Tel. +48 61 868 33 95 Kom. +48 602 767 993

a.suwik@diamantas.pl biuro@diamantas.pl

TECHNOLOGIA PRODUCENCI – TEKST SPONSOROWANY

cyjnej oferty – dobrego jakościowo zdjęcia w umiarkowanej cenie. Przede wszystkim jednak dbamy o zwiększenie liczby zamówień u naszych kontrahentów z branży kamieniarskiej. Zależy nam na tym, aby zakłady kamieniarskie mogły corocznie zwiększać liczbę zakończonych projektów, tym samym powiększać zyski. Sukces finansowy naszej firmy jest bezpośrednio zależny od kondycji finansowej współpracujących z nami zakładów kamieniarskich. Aby to osiągnąć, zorganizowaliśmy internetowy system skutecznej reklamy dla współpracujących z nami firm za pośrednictwem wyszukiwarki. Koszty tej reklamy w całości pokrywa nasza firma.

tecznej reklamy bezpośredniej. Podjęliśmy produkcję banerów, folii reklamowych samoprzylepnych i magnetycznych na pojazdy firmowe, wizytówek na nagrobki w formie nalepek polimerowych, ceramicznych i tradycyjnych. Oferujemy też pomoc przy tworzeniu stron internetowych, wykonujemy elektroniczne wizytówki firm na potrzeby naszego katalogu producentów nagrobków. Wiedząc, jak ważna jest skuteczna komunikacja, postawiliśmy na łatwość we wzajemnym porozumiewaniu się. Jesteśmy znani z rzeczowej, uczciwej i kulturalnej obsługi. Stworzyliśmy spójny system komunikacji oparty na dwóch liniach telefonicznych, popularnym komunikatorze internetowym,

Zespół Firmy Handlowej Alina Zdajemy sobie sprawę, że w obecnych czasach najskuteczniejszym narzędziem reklamy jest Internet. Nasza ogólnopolska wyszukiwarka zakładów kamieniarskich „Nagrobki – wyszukiwarka” (www.nagrobek. org) umożliwia klientowi indywidualnemu znalezienie zakładu kamieniarskiego w pobliżu jego miejsca zamieszkania, w którym może zamówić nagrobek, pomnik lub grobowiec. Korzystając z tego narzędzia, nasi kontrahenci powiększają obroty, my zaś odnotowujemy zwiększoną liczbę zamówień na zdjęcia nagrobkowe. Płynie więc z tego obopólna korzyść. Od lat staramy się wspierać firmy kamieniarskie poprzez poszerzanie asortymentu o materiały niezbędne do sku-

NK 74 (3/2014)

systemie pisemnego zgłaszania uwag pocztą elektroniczną oraz sklepie internetowym (zamówienia firmowe). To bardzo ważne, bowiem zdjęcie nagrobkowe to szczególny rodzaj twórczości. Jest subtelnym elementem przywracającym pamięć o tych, którzy odeszli. Wspomnieniem ulotnych chwil, które się nie powtórzą. Stworzenie akceptowanego wizerunku wymaga wrażliwości i częstokroć długich i precyzyjnych konsultacji z rodziną zmarłego. Pośrednikiem w tych rozmowach i organizatorem procesu tworzenia jest zakład kamieniarski. To właśnie zamysł artystyczny kamieniarza i związana z tym rodzajem działalności twórczej empatia gwarantują godne uczczenie pamięci

naszych nieobecnych. Mamy nowy uproszczony systemem zamówień zdjęć nagrobkowych. Za pośrednictwem sklepu internetowego lub systemu zamówień firmowych (fotoalfa.com.pl) zamówienie można złożyć w sposób intuicyjny i kontrolować zlecenia poprzez dostęp do historii zamówień. Nasz sklep internetowy pozwala na wybór sposobu płatności tak, aby było to wygodne dla klienta, np. poprzez system płatności on-line. Do minimum skróciliśmy czas realizacji zamówień. Zapewniamy najkrótszy termin wykonania zdjęć bez żadnych dodatkowych kosztów. W odpowiedzi na potrzeby rynku, w okresie największego natężenia prac, mamy dwudniowy termin realizacji zamówienia. Jeżeli jednak i takie tempo pracy nie spełni oczekiwań klienta, oferujemy nowatorską usługę super expresu. Dzięki super expresowi firma kamieniarska zlokalizowana w dowolnym miejscu kraju otrzyma gotowe zdjęcie nagrobkowe w terminie do 24 godzin od złożenia zamówienia. Tak szybkie tempo realizacji zlecenia umożliwia zakładom kamieniarskim wywiązania się ze swoich zobowiązań wobec klientów oraz, co bardzo ważne, uniknięcie niepotrzebnych ewentualnych konfliktów. Sprawia nam satysfakcję, że w ten skromny sposób możemy dopomóc naszym partnerom w prowadzeniu interesu. Szanujemy ciężką pracę wykonywaną przez zakłady kamieniarskie i czas, który dzięki nam mogą przeznaczyć na realizacje kolejnych zleceń lub po prostu na wypoczynek. Liczba zatrudnionych specjalistów w zakresie technologii ceramiki i grafiki oraz sezonowe zatrudnianie studentów z Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku również wpływa na zminimalizowanie czasu produkcyjnego do dwóch dni w okresie od połowy sierpnia do końca października. Ponadto współpraca z przyszłymi elitami artystycznymi jest ciekawym i budującym doświadczeniem zarówno dla nas, jak i dla studentów mogących w praktyce wypróbować swoje umiejętności. Bezustannie obserwujemy rynek, zastanawiamy się nad nowymi produktami i nie boimy się podejmowania nowych wyzwań. Obecnie jesteśmy na etapie kolejnych testów. Nad czym pracujemy? Na razie niech pozostanie to tajemnicą. Obiecujemy, że Państwo pierwsi się o tym dowiedzą... 

IMPORTER NAGROBKÓW GRANITOWYCH nasza reklama na stronie 4

www.NowyKamieniarz.pl

tel. 24 235 55 55 caro@caro.com.pl www.caro.com.pl

58-150 Strzegom, ul. Niepodległości 22, tel. 74 855 37 37, fax 74 855 53 75, e-mail: sklep@graniro.pl, www.graniro.pl

HIT 2014 – lina diamentowa

kup teraz

www.graniro24.pl tel. 691 359 988 – drugi równorzędny sposób komunikacji ze sklepem

ARCHITEKTURA RYNEK BUDOWLANY

Warszawa W sąsiedztwie Warsaw Spire

rzy ulicy Grzybowskiej 78, w sąsiedztwie budowanego kompleksu Warsaw Spire, powstanie kolejny biurowiec. Inwestorem obiektu jest GGH PF Project 2. Prime Corporate Center. Biurowiec klasy A będzie miał 23 kondygnacje naziemne. Powierzchnia całkowita obiektu wyniesie ponad 36 tys. mkw., a użytkowa ponad 27 tys. mkw. Projekt architektoniczny biurowca powstał w studiu Epstein. Aby nadać bryle budynku lekkości, architekci skomponowali ją z dwóch wyraźnie zaznaczonych części – podium oraz wieży. Zakończenie prac przy budowie biurowca zaplanowane jest na styczeń 2016 roku.  Źródło:urbanisty.pl

Villa Metro na Mokotowie Nowoczesny biurowiec od 2016 roku będzie górował nad wyjściem ze stacji metra Wilanowska.

udynek powstanie w narożniku ul. Puławskiej i nowo projektowanej ulicy łączącej Puławską z przedłużeniem Bukowińskiej. Autorami obiektu są architekci z pracowni DA Dziuba Architekci. Bryła nowego biurowca, którego całkowita powierzchnia wyniesie 11 tys. mkw., wpisuje się w kształt narożnej działki. Projektanci mieli na celu stworzenie harmonijnego i eleganckiego budynku, który złagodzi wielowątkowość otoczenia. Całkowicie przeszklona fasada opakowana zostanie charakterystyczną romboidalną strukturą z fibrobetonu w kolorze bieli. Struktura ta jako graficzne przełożenie na rysunek elewacji liter VM będzie znakiem rozpoznawczym biurowca.  Źródło: propertydesign.pl

Łódź Ekskluzywny akademik ello! Live & Study – tak nazywać się będzie dom studencki, który zostanie wzniesiony przy ulicy Piotrkowskiej 204a w Łodzi. Inwestorem jest firma MRT Philosophy. Budynek będzie miał pięć pięter, na których znajdzie się 265 nowocześnie wyposażonych pokoi o powierzchni od 14 do 40 mkw. Do dyspozycji studentów będzie siłownia, klub fitness, przechowalnia i wypożyczalnia rowerów oraz klub studencki, obok powstanie parking. Oddanie obiektu do użytku zaplanowano przed wakacjami 2015 roku.  Źródło: www.superakademik.pl

Katowice Osiedle Franciszkańskie

irma Re-Bau rozpocznie w połowie kwietnia prace nad nowym osiedlem dewelopera TDJ Estate. Inwestycja powstanie w Piotrowicach przy ulicy Kijowskiej, około siedmiu kilometrów od ścisłego centrum miasta. Osiedle będą tworzyły budynki mieszkalne z lokalami o powierzchni od 27 mkw. do 90 mkw. Większość z nich będzie można nabyć, korzystając z programu rządowego Mieszkanie dla Młodych. Osiedle Franciszkańskie zaplanowano na rozległej przestrzeni, w sąsiedztwie terenów zielonych. Dogodne połączenie ze śródmieściem i pozostałymi dzielnicami Katowic zapewni połączenie ulic Kijowskiej z Piotrowicką.  Źródło: www.tdjestate.pl

NK 74 (3/2014)

FOT. ARCHIWUM INWESTORA

Nowa marina Hotel, restauracje, punkty handlowe i pomieszczenia dla klubów żeglarskich znajdą się w nowej gdyńskiej marinie.

wycięzcą konkursu na koncepcję architektoniczną jest Studio Kwadrat, kierowane przez Jacka Droszcza. Jury w uzasadnieniu podkreśliło m.in. umiejętne rozłożenie w budynku części spełniających różne funkcje. Budowa ma się rozpocząć już w 2015 roku i zakończyć po dwóch latach. Jednym z jej powodów są żeglarskie mistrzostwa świata w 2018 roku, o których organizację zamierza ubiegać się Gdynia. Głównym inwestorem jest Polski Związek Żeglarstwa, będący równocześnie właścicielem prawa do wieczystego użytkowania gruntów, na których stanie obiekt. Cały kompleks będzie miał 19 tys. mkw. Część powierzchni, z dodatkowym zapleczem i hangarami do przechowywania jachtów, zostanie oddana w użytkowanie klubom żeglarskim. Reszta budynku jest przeznaczona na działalność komercyjną, m.in. tzw. apart hotel, w którym znajdzie się 200 pokoi. Oprócz tego miejsce w marinie zajmą kawiarnie, sklepy, punkt odnowy biologicznej i sale konferencyjne. Prawdopodobnie nie przybędzie miejsc do cumowania, które w przyszłości mają znaleźć się w Basenie Prezydenta. Szacunkowy koszt całej inwestycji to 100 mln zł.  Źródło: trójmiasto.pl

www.NowyKamieniarz.pl

Lider w obróbce kamienia technologia - maszyny - narzędzia

J,1(1 DIAM

·-c ·-E CU

o -a

•• •

r=1 PE!.!.Er-RiNi Ll:i:iJ mecc11-;:l~ 11 •P•

Firma reprezentuje na polskim rynku ponad dwudziestu producentów z różnych krajów, oferując produkty wysokiej, sprawdzonej jakości, najnowocześniejsze rozwiązania, wiedzę i doświadczenie.„

l"'łLDIAMANT

'l:IBOART I

fjMi~~

Maszyny do wydobycia i obróbki kamienia: wiertnice, traki wahadłowe, traki linowe, traki tarczowe; kompletne linie produkcyjne, polerki, pilarki tarczowe, maszyny wielofunkcyjne, centra obróbcze CNC. urządzenia dżwigowe;

Narzędzia do obróbki kamienia: liny diamentowe, tarcze i segmenty do tarcz diamentowych, frezy, wiertła, itp.; śrut staliwny i piły trakowe; narzędzia polerskie;

The Quality Star

Oddział

PL 02-668 Warszawa Al.. Lotników 12 tel +48 22 843 48 4 7 fax +48 22 847 81 31 mcdiam@mcdiam.com.pl

Sandomierz

Oddział

Strzegom

PL 27-600 Sandomierz ul. Trześniowska 9 tel. +48 15 832 97 54-55 fax. +48 15 832 17 25

PL 58-150 Strzegom ul. Jeleniogórska 6 tel +48 7 4 856 13 50-52 fax +48 74 855 55 40

sandomierz@mcdiam.com.pl

strzegom@mcdiam.com.pl

MC DIAM - profesjonalny PRODUCENT narzędzi diamentowych www. med iam .com. pl iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

ARCHITEKTURA MATERIAŁY

Wielka przyszłość wielkiego formatu? Wraz z grupą kamieniarzy i montażystów, na zaproszenie Interstone’u, odwiedziliśmy fabrykę spieków kwarcowych Laminam we Fiorano Modenese we Włoszech.

Proces produkcyjny Surowcem do produkcji spieków Laminam jest mieszanka mineralna oparta na kwarcu (w postaci piasku kwarcowego) z dodatkiem zmielonych innych twardych minerałów (pochodzących np. z łupków czy skał wulkanicznych). Laminam szczyci się, że do mieszanki nie są dodawane syntetyczne barwniki i żywice. Z jednej strony wpływa to na paletę barw, która jest ograniczona do bardziej stonowanych kolorów, a z drugiej na właściwości fizyczne, m.in. wyższą odporność na temperaturę bądź wytrzymałość na ściskanie. Po wymieszaniu wszystkich składników mieszanka mineralna jest dozowana na taśmie produkcyjnej, a następnie poddawana prasowaniu (pod naciskiem około 8000 ton na 1 mkw.). Prasowanie ma na celu pozbycie się wypeł-

NK 74 (3/2014)

nionych powietrzem szczelin, które mogłyby negatywnie wpływać na wytrzymałość gotowej płyty. Po prasowaniu specjalne wałki nadają płytom fakturę powierzchni i wzór kolorystyczny. Tak przygotowana płyta trafia wreszcie do hybrydowego pieca (gazowo-elektrycznego), gdzie mieszanka poddawana jest spajaniu i utrwalaniu w temperaturze około 1200°C. Po ich schłodzeniu płyty są docinane automatycznie do właściwego formatu, następnie transportowane do magazynu, gdzie są pakowane bądź wysyłane do obróbki specjalnej – polerowania i szczotkowania lub, na zamówienie, do cięcia na mniejsze formaty. Linie technologiczne opuszczają płyty grubości 3 i 5 mm. Dzięki ich podklejaniu siatką z włókna szklanego i klejeniu w ofercie znajduje się Laminam 3, 3+, 3+3, 5, 7 i 5+3. Zastosowanie Każdy z nich polecany jest do innego rodzaju zastosowań. Laminam 3 – płyta grubości 3 mm, ważąca zaledwie 7,8 kg/mkw. to materiał okleinowy mebli, znajdujący zastosowanie także jako okładzina ścian wewnętrznych czy sufitów. 3+ to płyta grubości 3 mm, podklejona siatką, o wadze 8,2 kg/mkw., którą można stosować także

Biały onyks i Calacatta w wersji Laminam

FOT. ZAP (3)

o właśnie tam, w połowie drogi miedzy Weroną a Carrarą, przed 13 laty rozpoczęła się produkcja długich na trzy metry i szerokich na metr płyt, wypromowanych w ostatnich latach w naszym kraju pod nazwą spieków kwarcowych Laminam. To stąd wyjechały m.in. do Hiszpanii linie produkcyjne, na których z czasem powstał Techlam od Levantiny (2005 r.) i Neolith firmy The Size (2009 r.) – dwa najbardziej znane w Polsce produkty konkurujące z Laminamem. Laminam to w gruncie rzeczy duże płyty ceramiczne (tak określa je sam producent) grubości co najmniej 3 mm. Linię technologiczną opracowała włoska Grupa System specjalizująca się w technologiach logistycznych, ceramicznych, elektronicznych i pakowania. Laminam jest jedną z firm córek grupy. Linia, zwana Lamina, jest w dużej mierze efektem doświadczeń zdobytych przez poszczególne jednostki należące do Grupy System – dział ceramiczny odpowiadający za produkcję maszyn do wytwarzania ceramiki i dział logistyczny zajmujący się m.in. automatyzacją procesów produkcyjnych. Od 2007 r. do grupy należy także Tosilab – specjalistyczne laboratorium specjalizujące się w projektowaniu powierzchni ceramicznych, którego osiągnięcia stosowane są także w fabryce Laminamu.

www.NowyKamieniarz.pl

accessiblequality www.studiokey.it

Toce AUTOMATYCZNA PIŁA MOSTOWA

P RO F E S S I O N A L S YS T E M T E C H N O L O G Y

Konstrukcja ze stali ocynkowanej na gorąco. Głowica wrzeciona z odlewu żeliwnego. Fotokomórkowa bariera bezpieczeństwa. Wysokie prędkości, maksymalna dokładność dzięki silnikom brushless z resolverem. Skok pionowy (oś Z) od 310 mm. Kolorowy 12” wyświetlacz TFT touch screen z połączeniem i portem USB. Głowica obrotowa 180° i odchylana ręcznie 45°. Tarczy o średnicy do 500 mm. Falownik. Może wykonywać profile i wieloboki narysowane w CAD w formacie DXF.

++ ++ ++ ++ +=

W NIESAMOWITEJ CENIE! Gmm S.p.A. Via Nuova, 155 - 28883 Gravellona Toce (VB) Italy e-mail: gmm@gmm.it - web site: www.gmm.it

ISO 9001:2008 - Certificato N°IT234871

ARCHITEKTURA MATERIAŁY

gażowanie Interstone’u w ich promocję, zdecydowanie bardziej intensywną w naszym kraju niż w przypadku Techlamu Levantiny, powoduje wyraźny wzrost zainteresowania tym produktem. Jednak liczba firm zdolnych wykorzystać lub zamontować Laminam zgodnie ze wskazaniami producenta jest wciąż niewielka. Lista autoryzowanych wykonawców liczy 25 firm, wśród których nie brakuje znanych i cenionych kamieniarzy, m.in. Jana Ziętka, Ludosława Wenerskiego, Roberta Popkowskiego, Wojciecha Trykacza czy Ryszarda Klementowicza. Wyjazd do Włoch był dla nich kolejną okazją do zapoznania się z najnowszymi rozwiązaniami technicznymi sugerowanymi przez Laminam, polecanymi narzędziami i urządzeniami wspomagającymi obróbkę i montaż (m.in. systemami elewacyjnymi krakowskiej firmy Wido Profil). Spotkanie w fabryce było też szansą na przedstawienie producentowi uwag dotyczących pracy z materiałem, pomysłów ułatwiających pracę i rozwianiu wątpliwości natury technicznej, o które łatwo w przypadku wielkoformatowych produktów budowlanych.

Pewność, że materiał przetrwa gwarantowane 25 lat, dają badania laboratoryjne i cechy fizyczne – odporność na promienie UV (co gwarantuje niezmienność koloru), całkowita mrozoodporność, bardzo niska nasiąkliwość (0,01 proc.), niska ścieralność wgłębna (do 175 mm sześc., norma PN-EN ISO 10545-6 dla płytek ceramicznych nieszkliwionych dopuszcza ścieralność na poziomie do 205 mm sześc.). Dzięki niskiej nasiąkliwości z Laminamu łatwo usunąć graffiti i inne zabrudzenia. W tym drugim przypadku użytkowników wspiera powłoka Hydrotect – dzięki procesowi fotokatalizy, pod wpływem światła słonecznego materia organiczna osadzająca się na powierzchni jest rozkładana na związki proste, z łatwością spłukiwane podczas deszczu. Hydrotect ma też właściwości antybakteryjne, dzięki czemu stosowanie powierzchni tego typu może być w niektórych przypadkach pożądane (np. w szpitalach).

Ponad 30-osobowa grupa gości z Polski zapoznała się też z nowościami przygotowywanymi przez Laminam na kolejny sezon. W drugiej połowie 2013 r. w ofercie firmy pojawiły się m.in. imitująca drewno kolekcja Kauri, w czterech kolorach i niestandardowym formacie 330 x 3000 mm oraz wzór Pietra Paesina inspirowany luksusową, niemal półszlachetną skałą popularną przed 500 laty we Florencji rządzonej przez Medyceuszy. Złoża tego wyjątkowego w skali świata kamienia (we wzorze przypominał on panoramę zrujnowanego miasta) dawno zostały wyczerpane. W 2014 r. rozszerzeniu ulec powinna kolekcja Naturali inspirowana kamieniem naturalnym. Wśród przedstawionych propozycji znalazły się m.in. płyty imitujące białe i beżowe onyksy, czarny łupek (o fakturze zbliżonej do naturalnego przełamania tego typu skały) czy Nero Marquinę. Najważniejszą nowością 2014 r. w Laminamie ma być jednak nowy, większy format płyt – 1600 x 3200 mm, co powinno znacząco wpłynąć na atrakcyjność tego materiału.  Szymon Paź

FOT. ZAP (3)

na elewacjach. Laminam 5 – grubości 5,6 mm i wadze 14 kg/mkw. – może być stosowany również na posadzkach. Laminam 7 to dwie płyty grubości 3 mm, łączone siatką, które dzięki swojej zwiększonej sztywności idealnie nadają się na blaty. 3+3, podobnie jak Laminam 7 utworzony ze sklejenia dwóch płyt grubości 3 mm, ze względu na dwie powierzchnie dekoracyjne jest szczególnie polecany jako materiał do budowy mebli i drzwi. Oba te materiały ważą 16 kg/mkw. Najgrubsze płyty Laminam – 5+3, czyli połączenie płyt grubości 5 i 3 mm, klejonych na siatce – mają 9 mm grubości i podobnie jak „7” są rozwiązaniem dostosowanym do blatów kuchennych czy łazienkowych. O ile stosowanie tego nowoczesnego materiału we wnętrzach – jako okładzin, oklein, a nawet budulca – nie wzbudza większych wątpliwości technicznych czy praktycznych, tak stosowanie go na zewnątrz – na posadzkach, a w szczególności elewacjach może być dla niektórych wątpliwe. Producent przyznaje na Laminam 25 lat gwarancji zarówno na blaty, jak i na elewacje, choć technologia ta ma zaledwie 13 lat. Gwarancja dotyczy oczywiście realizacji wykonanych zgodnie z zaleceniami producenta.

Przyszłość Spieki kwarcowe są technologią stosunkowo młodą, a na polskim rynku znaną od zaledwie kilku lat. Zaan-

NK 74 (3/2014)

www.NowyKamieniarz.pl

righetti Chwytaki podciśnieniowe do warsztatów kamieniarskich

powietrzem, elektrycznie lub pompą • 1-2-3-4 łapowe •uchylne pneumatycznie lub ręcznie •specjalne do podnoszenia blatów kuchennych

•zasilane

sprężonym

ręczną

TGR sp. z o.o. uI. Wałbrzyska 38, 58-160 Świebodzice tel. + 74 666 66 54 tgr@tgr.pl - www.tgr.pl

ARCHITEKTURA

FOT. ZYGMUNT PUT / CC-BY-SA-3.0

REALIZACJE – HISTORIA

Historia z kamieniarstwem w tle Kamienne bulwary Krakowa

raków – dawna stolica Polski i Rzeczpospolitej Obojga Narodów – posiada wiele zabytków opisywanych w literaturze i przewodnikach. Ale jest też unikalny zabytek, mniej znany, lecz będący świadectwem naszej historii, świadek realizacji trudnych rozwiązań prawnych i technicznych. Jest przykładem umiejętności wspólnego działania ponad podziałami, nie tylko politycznymi. Tym obiektem są krakowskie bulwary nadwiślańskie, które nie tak dawno obchodziły swoje 110-lecie. Bulwary te są wyjątkowym obiektem hydrologicznym i kamieniarskim zrealizowanym w latach 1907 – 1912. Zostały zaprojektowane i wykonane z przeszło 32 tysięcy ton obrobionych elementów dolomitowych i granitowych.

Do kanału Wisła – Dniestr

Kazimierz Wyższe mury bulwarowe

RYS. ARCHIWUM

Podgórze

Do kanału Odra – Dunaj

Rys. 2. Wisła pomiędzy Kazimierzem a Podgórzem – zakładany schemat organizacyjny przystani w obrysie murów bulwarowych

NK 74 (3/2014)

Fot. 1. Kamienny bulwar w okolicy kościoła na Skałce Tło historyczne Kraków, Wawel i opływająca je Wisła były świadkami potęgi Królestwa Polskiego w okresie panowania Piastów i Jagiellonów. W okresie szczytowej potęgi Rzeczpospolita była jednym z największych państw Europy, sięgając „od morza do morza”. Okres późniejszy, a zwłaszcza druga połowa XVIII wieku, przyniosły nieszczęścia, które spowodowały, że państwo polskie zniknęło z mapy Europy. W wyniku kolejnych rozbiorów (1772, 1793 i 1795), obszar Polski został podzielony pomiędzy sąsiadów: Rosję pod panowaniem Katarzyny II Wielkiej, Prusy Fryderyka II Wielkiego i Fryderyka Wilhelma II oraz Austrię Habsburgów (Józefa II, Leopolda II i Franciszka II). Jednym z centrów polskości pozostał Kraków; w latach 1815–1846 Wolne Miasto Kraków, samorządne, ale pozostające pod kontrolą trzech zaborców. To tu, między Jaworznem a krakowską Mogiłą, na powierzchni około 1200 km kw., koncentrowała się działalność kulturalna i patriotyczna. Kres wolności dało niewielkie powstanie krakowskie oraz trwająca w tym samym czasie rabacja galicyjska, czyli krwawy bunt małopolskich chłopów przeciw szlachcie, będące jednymi z pierwiosnków nadchodzącej Wiosny Ludów. Po stłumieniu przez wojsko austriackie rozruchów w Krakowie i na prowincji niewielka Rzeczpospolita Krakowska, a wraz z nią kamieniołomy wapieni dębnickich, porfirów z Miękini czy dolomitów z okolic Libiąża weszły w skład Cesarstwa Austrii. Kraków i powodzie Położony na brzegu Wisły Kraków z jednej strony korzystał z jej strategicznej osłony, z drugiej musiał ponosić konsekwencje jej nieuregulowanej natury. Wisła, zasilana przez liczne górskie potoki i mniejsze rzeki, w okresie historycznym powodowała cykliczne powodzie. Co kilka, kilkana-

www.NowyKamieniarz.pl

ARCHITEKTURA REALIZACJE – HISTORIA

Kraków i austriackie planowanie Monarchia habsburska posiadała szereg planów przygotowanych na początek XX w. Jednym z nich był rządowy projekt dróg wodnych z 11 czerwca 1901 r. autorstwa Ernesta von Körbera. Ważnym elementem tego programu była realizacja kanału Dunaj-Odra-Wisła-Dniestr, w którym Kraków był przewidywany jako centralny port i punkt przeładunkowy dla rejonu Galicji. Działając w ramach programu rządowego oraz krajowego systemu ochrony przeciwpowodziowej, Juliusz Leo uruchomił inwestycje. Głównym projektantem został architekt i hydrolog Roman Kajetan Ingarden, szef departamentu wodnego w delegaturze galicyjskiego C.K. Namiestnictwa, pradziadek znanego współczesnego krakowskiego architekta Krzysztofa Ingardena. Na potrzeby obliczeń hydrologicznych przyjęto zagrożenie portu i wałów wielką wodą z 1813 r. określoną przez Centralne Biuro Hydrograficzne na 3300 m sześc./s. Na początku XX w. na obu brzegach rzeki – w rejonie przewidzianym do realizacji portu, na Kazimierzu po stronie północnej i w Podgórzu (ówcześnie osobnym mieście) – istniała gęsta zabudowa, ograniczająca swobodę działalności inwestycyjnej. Wzdłuż rzeki wytyczono liczący prawie 1,5 km odcinek obustronnych murów oporowych, który przechodzi przez teren podniesiony o blisko 7 m w stosunku do poziomu rzeki. Takiej też wysokości mury oporowe zostały zaprojektowane (patrz rys. 2). Po zewnętrznej stronie murów przewidziano dwa równoległe

www.NowyKamieniarz.pl

kolektory kanalizacyjne o dużym przekroju dla odprowadzenia ścieków sanitarnych ze śródmieścia poza strefę przystani. Na zewnątrz murów wysokich poprowadzono równoległe drogi nawiązujące do istniejącej sieci dróg miejskich.

Fot. 3. Początek budowy wysokiego muru kamiennego przy kolektorze

FOT. I RYS.: R. INGARDEN (3)

ście lat jej wody zalewały otoczenie wzgórza wawelskiego i centrum miasta. Jedną z najbardziej katastrofalnych powodzi w dorzeczu górnej Wisły była ta z 1813 r., która spowodowała ogromne straty ludzkie i materialne. Po każdej wielkiej wodzie doraźnie usuwano szkody i poprawiano strukturę ochrony przeciwpowodziowej, najczęściej przez budowę obwałowań z miejscowych materiałów. Projekty systemu wałów oraz bulwarów w Krakowie zostały wykonane dopiero po kolejnej katastrofalnej powodzi z 1903 r., natomiast realizacja tych projektów rozpoczęła się podczas prezydentury prof. Juliusza Leo i trwała do końca jego kadencji. Kiedy rozpoczynały się główne prace nad zabezpieczeniami przeciwpowodziowymi, władze Krakowa zrealizowały szereg prac porządkujących gospodarkę wodną na obszarze miasta. Rzeka Rudawa, przecinająca centralno-zachodnią część miasta, której ujście znajdowało się pod Wawelem, została skierowana do nowego ujścia na Salwatorze. Nurt Wisły, której zakole niosło wodę powodziową na podstawę zamku, odsunięto od niego o przeszło 40 m, odpowiednio ukierunkowano, poszerzono i pogłębiono. Zlikwidowano boczne odgałęzienie Wisły w części, która płynęła wzdłuż obecnych plant Dietlowskich i ul. Daszyńskiego. Brzegi od Salwatora do Dąbia obustronnie zabezpieczono ziemnymi wałami osłaniającymi centrum Krakowa.

Fot. 4. Budowa wyższego muru bulwarowego, widoczna wykładzina kamienna oraz tylne skośne rusztowanie do szalunku Konstrukcja i wygląd Na rys. 5 pokazano półprzekrój przystani i portu po stronie podgórskiej. W pełnym przekroju mury wysokie rozsunięte są na odległość 145 m. Nurt Wisły ujęty jest przez mury niskie o rozstawie 109 m. Pomiędzy murami przewidziano platformy wzniesione metr nad poziom niskiej wody. Po stronie krakowskiej platformy mają szerokość 20 metrów i dawniej były połączone dwoma torami kolejowymi ze stacją Grzegórzki. Platforma płaszowska, szerokości 16,4 m, miała być połączona jednym torem ze stacją Płaszów. Zaprojektowano je jako utwardzone kostką brukową pola manewrowe dla portu i przeładowni towarów

NK 74 (3/2014)

ARCHITEKTURA REALIZACJE – HISTORIA

dostarczanych na ich poziom wozami konnymi oraz koleją. Zjazd na niższe platformy zabezpieczają szerokie na 6 m i długie na 90 m rampy o brukowanej nawierzchni – trzy po stronie krakowskiej i dwie podgórskiej. Mury wysokie mają zabezpieczać okolicę przed napływem wysokiej fali wody powodziowej i utrzymanie takiego stanu przez 4-5 tygodni. Poziom korony muru jest podniesiony o 35 cm względem poziomu maksymalnego. Są one posadowione na betonowych ławach-fundamentach, najczęściej przekroju 3,6 x 2,5 m. Na podstawie załączonych Stan obliczeniowy Stan powodziowy

Mur niski Palowanie

Niższa platforma Mur wysoki

Betonowa ława fundamentowa muru

RYS.: R. INGARTEN, FOT.: W. CHRZĄSZCZEWSKI

Rys. 5. Przekrój poprzeczny przez przystań (strona podgórska).

Fot. 6. Odsłonięty przekrój muru wysokiego w rejonie kładki O. Bernatka. Widoczne warstwy betonu zlewanego za murem dolomitowym zdjęć można odtworzyć sposób wykonania muru. Wzdłuż wykopu pod ławę fundamentową umiejscowione było torowisko, po którym poruszał się wagon z betoniarką. Po zalaniu i związaniu betonu na ławie fundamentowej ustawiany był mur z bloczków dolomitowych (fot. 3). Po ustawieniu jednej lub dwóch warstw bloczków po ich stronie zewnętrznej ustawiano szalunki, a przestrzeń między nimi zalewano betonem. Kolejne warstwy okładzin dolomitowych były układane z odchyleniem 1:10 do osiągnięcia pełnej wysokości muru. Odsłonięty przekrój muru wysokiego pokazuje fot. 6. Na tej samej fotografii widoczna jest

NK 74 (3/2014)

warstwa betonu odpowiadająca wysokości dwóch warstw kamienia. Grubość właściwej ściany betonowej wynosi u podstawy (do wys. 4,8 m) ok. 3,2 m i 2,1 m w części górnej. Objętość betonu niezbędnego do wykonania muru to blisko 610 m sześć. na 20-metrowym module muru. Na życzenie Administracyi (pisownia oryginalna) miasta Krakowa mury wysokie miały zostać ozdobione architektonicznie (można sobie wyobrazić, jak wyglądałyby gołe mury betonowe o wysokości 7 m i długości półtora kilometra na obu brzegach rzeki!). Projekt zdobień wykonał architekt i radca miejski Jan Peroś. Podzielił on mury na odcinki (moduły) długości 20 m (dobrze widoczne na fot. 1), co usprawniło projektowanie, wykonawstwo i podział pracy między wykonawcami. Takich modułów jest 65 po stronie krakowskiej i 58 po stronie podgórskiej. Projekty zdobień uwzględniały warunki poszczególnych modułów (przyczółki, schody itp.). Elementami dzielącymi i równocześnie utrzymującymi sztywność muru były mocne pilastry kamienne wysunięte przed jego płaszczyznę (rys. 8). Pilastry te wykonano z głęboko boniowanych ciosów dolomitowych, co wyraźnie rozprasza monotonię płaszczyzny. Właściwe mury oraz ich zdobienia zostały wykonane z ciosowego kamienia z chrzanowskich łomów dolomitowych. W dalszym ciągu opisu podtrzymuję określenie cios dla współczesnego określenia kamienia murowego. Elementami ozdobnymi były ciągi „okien” prostokątnych (dobrze widoczne na fot. 7) i łukowych umieszczonych w górnej części murów pod płytą kordonową. Centralne części okien pozostały z surowego betonu tylnej ściany oporowej. Ten sposób zdobienia murów i dwa rodzaje okien zastosowano na murach wysokich po obu stronach rzeki. Mury niskie posadowiono na mniejszych ławach fundamentowych, po wykonaniu palowania od strony wodnej. Dla zapewnienia właściwych warunków cumowania jednostek o zanurzeniu 1,8 m przyjęto 2 m wysokości muru. Tę wysokość ma betonowa ściana niższa od strony nawodnej, zabezpieczona krawędziakami drewnianymi. Mur z betonu otrzymał zewnętrzną okładkę i płytę kordonową z ciosów szarego granitu śląskiego. Kamień – rodzaje i pochodzenie Z kamieniarskiego punktu widzenia istotnym jest ustalenie miejsc, z których sprowadzono materiały kamienne. W tym czasie dominującą na rynku galicyjskim była austriacka firma Kamieniołomy H. Kulka z Opawy. Firma ta, doceniając jakość polskiego kamienia, m.in. dolomitu z Libiąża i porfiru z Miękini, zainwestowała w rozwój ich wydobycia znaczną kwotę 4 mln koron. Kamieniołomy te miały dobre połączenia kolejowe z Krakowem. Roczne wydobycie w Libiążu w okresie budowy bulwarów wynosiło 8 tys. ton ciosów i 15 tys. ton kamienia łamanego. Dostawy materiałów dolomitowych na budowę bulwarów zachowały się w archiwach kopalni w Libiążu. W austriackiej dokumentacji technicznej, na rysunkach roboczych

www.NowyKamieniarz.pl

Profesjonalne wĂŻoskie narzĂ&#x161;dzia.

Od zawsze.

58-150 Strzegom, ul. Koszarowa 7, tel. 603 891 257, 604 07 87 31 tel./fax 74 855 03 93 e-mail: biuro@euroarss.pl, www.euroarss.pl

ARCHITEKTURA REALIZACJE – HISTORIA

pojawiły się również polskie określenia dolomit groszkowany lub cios dolomitowy. W dokumentach firmy H. Kulka znajdują się również oferty na dostawę m.in. krawężników granitowych, prostych i łukowych 25/35 w cenie 13-17 kr/mb. i dla wymiarów 30/40 w cenie 24-29 kr/mb. Ceny franko w wagonie na stacji Grzegórzki. Ze znaczną dozą prawdopodobieństwa można przyjąć, że większość materiałów kamiennych z Libiąża dostarczała właśnie firma z Opawy, a dostawy ciosów szarego granitu śląskiego zapewniła współpracująca z nią niemiecka firma Hartstein und Schotterwerke z Berlina. W czasie budowy bulwarów w Krakowie realizowano szereg inwestycji wymagających znacznych ilości kamienia. Urzędnicy magistraccy rozpaczliwie poszukiwali dostawców tego towaru. Zachowały się m.in. fragmenty cennika

ce lub Maków oraz piaskowca z kamieniołomu Karola Korcza w Straconce. Współczesność i perspektywy Efekt końcowy realizacji wysokich murów pokazany jest na współczesnych zdjęciach, które równocześnie pokazują stan zachowania tych wielkopowierzchniowych obiektów. Po przeszło 110 latach istnienia, kilkunastu powodziach i latach oddziaływania wyjątkowo zanieczyszczonego powietrza przemysłowego (Huta im. Lenina w Nowej Hucie, a zwłaszcza huta aluminium w Skawinie) stan elementów kamiennych i zdobień architektonicznych z libiąskiego dolomitu jest zaskakująco dobry. Po oczyszczeniu powierzchni za pomocą prostych zabiegów kamień odzyskuje właściwy mu piękny kolor i fakturę. Korona muru „Okno”

RYS.: R. INGARTEN, FOT.: W. CHRZĄSZCZEWSKI

Ciosy w pilastrze Ściana z ciosów Ściana oporowa (beton)

Fundament podstawy

Fot. 7 Fragment pięknego muru wysokiego i kamiennych schodów po stronie podgórskiej. kamieniołomu piaskowca Ciężkowice z 1906 roku.: Żądają właściciele kamieniołomu za 1 m sześc. ciosu z 6 stron z grubsza obrobionego do 0,64 m sześc. objętości wraz z dostawą do najbliższej stacji kolejowej, z załadowaniem na wozy kolejowe 35 kr., dla ciosu jw. 0,64-1 m sześc. 36 kr., dla ciosu powyżej 1 m sześc. 38 kr. itd. 1 m sześc. ciosów do szablonów z grubsza obrobionych do 0,64 m sześc. 38 kr. W ofercie dostawy kamienia na budowę trzeciego mostu na Wiśle (1901 r.) czytamy: dostawa ciosu z twardego piaskowca z łomów ze Skawca lub Makowa w bryłach sześciennych do prostego kąta obrobionych w sztukach do 0,4 m sześc. – 110 kr. Kamień łamany z tych samych złóż w bryłach nad 0,04 m sześc. wraz z dowozem na miejsce budowy – 15,50 kr/m sześc. Oferta ta zawiera dzienne stawki dla pracowników: murarz 4 korony, cieśla 2 korony 50 halerzy, kamieniarz – 2,50, kamieniarczyk – 2,00, brukarz – 2,50, silny pomocnik – 1,50. Wynajęcie parokonnej fury z ładunkiem do 1250 kg – 8 koron za dzień pracy. W materiałach archiwalnych znajdują się m.in. notatki o zastosowaniu do schodów twardego piaskowca Skaw-

NK 74 (3/2014)

Rys. 8. Przekrój poprzeczny muru wysokiego W planach miasta Krakowa istnieją tendencje do ożywienia oraz lepszego wykorzystania Wisły i jej bulwarów. Została zrealizowana kładka pieszo-rowerowa im. O. Bernatka, projektowana jest druga, sinusoidalna, która ma połączyć bulwary po stronie krakowskiej i podgórskiej (pisaliśmy o tym w „NK” 41/5/2009). Powstały ścieżki rowerowe, po Wiśle kursują statki wycieczkowe i wodne tramwaje. Wzdłuż nabrzeży przybywa barek i pływających obiektów gastronomicznych. Na brzegu podgórskim kończona jest unikalna konstrukcja muzeum Tadeusza Kantora, przewiduje się budowę Centrum Muzycznego z nową filharmonią. Można sobie wyobrazić melomanów dopływających statkiem do filharmonii, podziwiających pięknie odświeżone i oświetlone kamienne bulwary – to może być prawdziwy przebój.  Wacław Chrząszczewski, wastone@op.pl Bibliografia : R. Ingarden, „Ochrona Krakowa przed powodzią Wisły”, Kraków 1916 S. Chrząszczewski, „Der Oder-Weichsel-Dniestr-Kanal”, Berlin 1901 „Kamieniołomy miast małopolskich”, Kraków 1928 W. Brzoskwinia, „Najważniejszy zabytek Krakowa”, „GW Kraków” 20.6.2008

www.NowyKamieniarz.pl

STONE + DESIGN + TECHNOLOGY INTERNATIONAL TRADE FAIR

organized by

Verona, ITALY 24/27 SEPTEMBER 2014

marmomacc.com

FELIETON LUBOSZ KARWAT

Mozaiko moja,

jak leci? D

awno temu, kiedy poznańskie targi kamieniarskie przyciągnęły mnie po raz pierwszy, nie wiedziałem, czego spodziewać się po takiej imprezie. Stoisko przygotowane wspólnie z „Nowym Kamieniarzem” było ekstra w deskę, mozaiki prezentowały się pięknie, gapiów nie brakowało. Okazało się więc, że jak to na targach – siedzi się, gada i ubija interesy. Drugiego dnia na stoisko przyszedł pan, który zagaił, czy stare mozaiki też odnawiamy. Z wielką radością malującą się na twarzy, przytaknąłem. Oto w końcu połączenie moich dwóch profesji, tworzenia mozaik i konserwacji dzieł sztuki. Podniecony niczym dziecko w wesołym miasteczku umówiłem się kolejnego dnia na spotkanie na tzw. obiekcie. Gdy dojechałem na ul. Głogowską (w Poznaniu rzecz jasna), moim oczom ukazała się piękna kamienica. Spotkaliśmy się w gronie wszystkich zainteresowanych – projektant, inwestor i zarządca budynku. Gawędziliśmy o kamienicy, jej zdobieniach, lokatorach, aż w końcu zapytałem o umiejscowienie naszej szczęśliwej mozaiki. Okazało się, że miałem ją przed nosem, lecz nie rozpoznałem, bo wyglądała jak solidnie zużyta wycieraczka. Dawniej był to kolorowy, kamienny, mozaikowy stopień. Teraz kamienie były; miejscami były – właściwiej byłoby napisać. Co w takim wypadku? Wszystkie oczęta na mnie, a ja w głowie tysiąc myśli. „Przecież nic z tego nie będzie, nie warto, w takim miejscu to nie przetrwa... Ale dużo stóp musiało po tej mozaice przejść, skoro kamień tak się wytarł, a to gruby kamień, ponad centymetr…” – kołatało mi w głowie. Wszystko to chyba miałem wypisane na twarzy, bo na widok mojego zadumania projektant szybko oznajmił, że mamy pozwolenie konserwatora na rekonstrukcję. To było magiczne słowo, które rozjaśniło czarne chmury na horyzoncie. Ucieszony, zacząłem planować wszystko tak, aby było trwałe, ładne i bezreklamacyjne. Mieliśmy wszystko jasne. Szybciutko obliczyłem wymiary, wielofunkcyjnym scyzorykiem pobrałem kawałki sub-

NK 74 (3/2014)

stancji zabytkowej i umówiliśmy się na kontakt. Kiedy po owocnych targach wróciłem do pracowni i zacząłem szukać materiałów u zaprzyjaźnionych kamieniarzy, największy kłopot sprawił mi szwed. Niełatwo było znaleźć go w zadowalającym formacie, budżet też się nie rozciągał, a raczej kurczył, szukałem więc do utraty sił. Uratował mnie kamieniarz nagrobkowy, który posiadał taki kamień, a nawet ładnie przyciął do satysfakcjonujących mnie wymiarów. Z resztą nie miałem problemów – kolejny przystanek zrobiłem w Przyłęku. Pojechałem tylko po kilka kamieni, ale miałem problem ze spakowaniem się do mojej osobówki tak, aby nie szorować brzuchem na progach zwalniających. Od pana Kazimierza Rogali ciężko wrócić z pustą paką, tyle mają tam smakowitych kąsków. Po zaopatrzeniu się we wszelkie ingrediencje, przystąpiłem do odtwarzania upragnionej mozaiki. Układałem dwa dni, z poprawkami pewnie trzy, ale efekt był nawet dla mnie zaskakujący – wyglądała wybornie. Przy świeżo zrekonstruowanej mozaice wspólnie z klientem zadecydowaliśmy, że i poprzedzający ją stopień trzeba zmienić. Najlepiej było wykonać go z granitu strzegomskiego. Tutaj z pomocą przyszła nam już podpoznańska firma kamieniarska. Zrobili wspaniały monolityczny stopień, ciężki niczym kolumna Zygmunta. Klient był bardzo zadowolony i pokazał mi jeszcze inne mozaiki, które znajdują się na poznańskim Łazarzu. Od tamtej pory, kiedy zamykam dzień targowy późnym wieczorem lub wczesnym rankiem, wracam Głogowską pieszo. Poruszam się krokiem chwiejno-powłóczystym, czasem przysiadam na progu z moją mozaiką i pytam, jak leci. Nadal jest w świetnym stanie, przygotowana na tysiące par stóp, z których każda niesie osobną historię i piach rysujący kamienie. Owszem, po poznańskich targach zawsze przez kilka dni dochodzę do siebie i liczę uszczerbki na zdrowiu. Nie ma to jednak większego znaczenia, gdy wezmę pod uwagę bilans strat i zysków. A te nie zawsze są policzalne. 

www.NowyKamieniarz.pl

Kluczowe wydarzenie dla branży kamieniarskiej w Polsce ~' Komfortowe i atrakcyjne cenowo warunki wystawiennicze

~' Profesjona_lni zwiedzający z Polski i krajów sąsiadujących ~' Możliwość

zdobycia Złotego Medalu Targów Poznańskich

,•

~-~. „..· r;

„

· · r·.

.- '

TONE TARGI BRANŻY KAMIENIARSKIEJ

·'

2~-29.11.2014, Poznań

Międzynarodowe Targi Poznańskie

1111spotkaJ~

przyszłość

~ tone XIAMEN FAIR

INTERNATIONAL STONE

FAI ~

>>> 1March 6-9, 2015 â&#x20AC;˘

)

Xiamen Jinhongxin Exhibition Co., Ltd. Tel: 0086-592-5959616 Fax: 0086-592-5959611 E-mail: info@stonefair.org.cn I info@cxisf.com

www.stonefair.org.cn

Weha Autoryzowany przedstawiciel firmy Prodim

Proliner® 7CS Nowość w ofercie Prodim. Proliner 7CS jest najbardziej kompaktowym i najlżejszym z całej rodziny urządzeń pomiarowych Proliner®. Jednocześnie wyposażono go w bardzo duży, wygodny panel dotykowy, pozwalający na wygodną kontrolę i edycję wykonanych pomiarów. Cechy szczególne: - w pełni przenośny - nie wymaga poziomowania - wymiarowanie 2D i 3D - mały ciężar (8 kg) - kompaktowe wymiary (32x32x18 cm) WEHA sp. z o.o. - ul. Armii Krajowej 31, 58-150 Strzegom tel. +48 660 413 800, e-mail: weha@weha.pl, www.weha.pl

www.NowyKamieniarz.pl

www.weha.pl

NK 74 (3/2014)

BEZPO_REDNI IMPORTER GOTOWYCH ELEMENTÓW GRANITOWYCH www.topgran.pl

ygotowe nagrobki ytablice napisowe p yelewacje j yschodyy ypųytki p ypodųogowe yparapety Konkurencyjne ceny!

Koniecznie zadzwoñ i sprawdg nasz¹ ofertê Nowy adres Įrmy! TOPGRAN sp.z o.o. 05-822 Milanówek

NK 74 (3/2014)

Królewska 3

BONUS:

bezpųatny transport realizujemy zamówienia indywidualne ZAPRASZAMY DO SKBADANIA ZAMÓWIEF e-mail biuro@topgran.pl

tel./fax 22 729 02 47

GSM +48 501-762-928

www.NowyKamieniarz.pl

ul. Witosa 64a, 25-561 Kielce, tel: +48 41 332 75 50, kom: 691 402 083

zemax@zemax.pl, www.zemax.pl

7D8O@6G@> I6ŚBDL:

A8K Proste boki i fazowanie do grubości 6 cm, w pionie

A8=

AII

AIO

Boki proste i fazowanie do Boki okrągłe i proste do Boki okrągłe i proste do grubości 10 cm, grubości 6 cm, grubości 6 cm, w poziomie w poziomie w poziomie

egoZYZ lhonhi`^b oVYdldaZc^Z

E> N BDHIDL:

=ID"7

Piła mostowa z nieruchomą głowicą i obrotowym stołem

=ID"M6AD8"G =ID"B7 Piła mostowa z nieruchomym stołem i obrotową głowicą

Monolityczna piła mostowa z nieruchomym stołem i obrotową głowicą

K^V H#JWVaYd '% " +%%(% BdchVcd 6c >iVan iZa# (. %,(& +%... ;Vm (. %,(& +%*')) Z bV^a/ hVaZh5bVgbdbZXXVc^XV#Xdb lll#bVgbdbZXXVc^XV#Xdb

www.NowyKamieniarz.pl

NK 74 (3/2014)

Akcesoria nagrobkowe -litery -krzyĹźe -wazony -latarki -aplikacje

ze stali kwasoodpornej i brÄ&#x2026;zu oksydowanego na czarno

www.rodlew.com.pl

100 NK 74 (3/2014)

Sklep Firmowy 44-200 Rybnik, ul.Wyzwolenia 24 tel. + 48 32 4331073, tel./fax +48 32 4225716 email: rodlew.sc@wp.pl

www.NowyKamieniarz.pl

PROFESJONALNA CHEMIA DO KAMIENIA kleje szpachle ĝywice impregnaty czyszczenie pielÚgnacja narzÚdzia Kleje/Szpachle: z Kleje oraz szpachle MARMOLIT wykonane z ĝywic poliestrowych. Zalecane szczególnie gdy trzeba pewnie skleiÊ lub naprawiÊ kaĝdy rodzaj kamienia naturalnego MARMOLIT dostÚpny jest w róĝnych gÚstoĂciach i kolorystyce z ¿ywice epoksydowe, mrozoodporne o bardzo wysokiej wytrzymaïoĂci, gÚstoĂci oraz kolorystyce

¿S NI

RA Y A N GW CE N

J NC

Produkty do zabezpieczenia: z Impregnaty neutralne dla kamienia nie pozostawiajÈce Ăladu z Impregnaty do piaskowca z Impregnaty do nadania efektu mokrego kamienia, bardzo mocne z Anty poĂlizg, zabezpiecza przed poĂlizgiem na kamieniu, nanoszony bez rowka na stopnie kamienia z Lakiery z Antygrafğti

Produkty do pielÚgnacji: z Preparaty do mycia kamienia o neutralnym PH, odrdzewiacze z Woski w pïynie i gÚste o róĝnej kolorystyce z Pasty barwiÈce z Krystalizatory

Znajdě nas na: www.facebook.com/bchempolska

WWW.B-CHEM.PL

GABRA GRUPPO, 00-511 Warszawa, ul. Nowogrodzka 31, e-mail: info@b-chem.pl, +48 22 371 40 37

www.NowyKamieniarz.pl

101

NK 74 (3/2014)

102 NK 74 (3/2014)

www.NowyKamieniarz.pl

Usâuga ciĘcia i polerowania pâyt granitowych (linka, diakers) sprzedaŮ pâyt

info@kolor-granit.com.pl www.kolor-granit.com.pl KOLOR GRANIT KAMIENIARSTWO Leszek Trybuszek, Krzysztof Trybuszek

58-150 Strzegom, ul. Armii Krajowej tel. 501 215 200, tel. 601 223 497

www.NowyKamieniarz.pl

103

NK 74 (3/2014)

Ciħcie i obróbka pųyt marmurowych i granitowych

PARAPETY STOPNIE SCHODOWE NAGROBKI Obróbka: póųwaųków i đwierđwaųków - kaǏdy kČt nachylenia Fazy oraz inne moǏliwoƑci obróbcze

Ciħcie i obróbka powierzonego materiaųu Realizacja zamówieŷ wraz z materiaųem

Konkurencyjne ceny!!! Firma Magic tel. 510 496 721 e-mail: magic.stone@op.pl

58-141 STANOWICE ul. ėwiebodzka 38 tel. 74 855 79 12 fax: 74 855 79 11 kom. 609 601 530

HURTOWNIA BLOKÓW, PâYT I OFLISÓW GRANITOWYCH Z CAâEGO ėWIATA

e-mail: kluczbud@op.pl

104 NK 74 (3/2014)

www.kluczbud.cba.pl

HURTOWNIA KAMIENIA NATURALNEGO

Sprzedaż polerowanych płyt granitowych Cięcie bloków granitowych Płomieniowanie i szczotkowanie płyt granitowych

97 - 300 Piotrków Trybunalski, ul. Spacerowa nr 38 tel. / fax: 44 73 39 242, e-mail: biuro@olkam.com.pl, www.olkamgranit.pl

www.NowyKamieniarz.pl

CHRISTIAN ROHR STEINBEARBEITUNGSMASCHINEN

Telefon: +49 / 9231 / 660 433 Fax: +49 / 9231 / 660 434 Mobil: +49 / 171 / 320 50 96

Używane i odnowione

Kompleksowa obsáuga kontenerów w portach Gdynia i GdaĔsk Nasza peïna oferta na stronie

maszyny do obróbki kamienia

www.transkaszuba.pl

Mówimy po niemiecku i angielsku

TransKaszuba - Gdynia tel. +48 602 322 874, +48 660 721 602 fax. +48 58 673 92 24 e-mail: info@transkaszuba.pl

www.steinbearbeitungsmaschinen.de www.stoneworkingmachinery.com

info@steinbearbeitungsmaschinen.de

PROFESJONALNE PRODUKTY

DO MARMURU, KAMIENIA NATURALNEGO I OBRABIANEGO BETONU

ZATRUDNIMY HiszpaĽska Àrma szuka

przestawicieli handlowych KLEJE FIRMY Kamieñ-Serwis Adam Lichnowski 48-300 Nysa ul.Otmuchowska 44C tel.: 77 409 00 35, 601 688 967 e-mail: kamienserwis@wp.pl

www.NowyKamieniarz.pl

z doŒwiadczeniem w sprzedaŮy bloków granitowych w Polsce Kontakt na adres e-mail: agentesstone@gmail.com

105

NK 74 (3/2014)

SPIS REKLAMODAWCÓW AKCESORIA ALINA BARED CAGGIATI DEKS FOTOCERAMIKA KAMIEŃ SERWIS OPAL ORION ART-STAL QMD RODLEW SAWOY STRASSACKER TOPAZ WAR-MECHAN WEHA POLSKA BLOKI CARRIÈRES PLO EMMABODA FINNSTONE HURTOWNIA IMPALI CB PIASMAR R.E.D. GRANITI POLAND TRANSKASZUBA CHEMIA B-CHEM POLSKA KAMIEŃ SERWIS OTTO CHEMIE WEHA POLSKA ZEMAX ELEMENTY GOTOWE FUNDACJA BAZALT MAGIC MARMOR NEOLITH TOPGRAN WORLD & STONE

78, 80, 107 56 108 59 55 105 18 46 97 100 104 77 103 31 69, 97 68 73 19 43 103 49 105 101 105 2 69, 97 99 98 104 44 29 74, 98 103

HURTOWNIE NAGROBKÓW CARO GLOBGRANIT GRANIT DULNIAK KAMBUD M.E.J.A. BUGANIUK MONOLIT TOPGRAN

MC DIAM WEHA POLSKA

4, 80 9 7 51 39, 61 63 74 , 98

KOPALNIE CARRIÈRES PLO JABO MARMI

68 47

MASZYNY BRETON BS-KAMIENIARSTWO CHATECH CHRISTIAN ROHR DIAMANT-AS GMM GRANMAR KRAKÓW GUZDEK IRGRADEX K&K AUTOMATIC MACHINES MARMO MECCANICA MC DIAM PROMASZ SILKAM TGR WARSOB WEHA POLSKA

37 105 33 105 14 85 102 33 100 101 99 83 8 68 87 105 69, 97

NARZĘDZIA DEKS DIABÜ DIAMANT-AS EUROARSS FLEX POLSKA GRANIRO KEBOHR KRZEMEX

59 51 79 91 75 81 102 67

83 69, 97

PŁYTKI FIRMA KAMIENIARSKA KRAWCZYK GLOBGRANIT MARMI SCALA ROGALA WORLD & STONE

45 9 10 1, 3 103

PŁYTY ALKAM ATHENA BELTRAMI EGA FIRMA KAMIENIARSKA KRAWCZYK FURMANEK TRADING GOLDEN LEAF GRANEX GOCH GRANIT DULNIAK GREIN HURTOWNIA IMPALI CB KAMIENIARSTWO JAN JASTRZĄB KLUCZBUD KOLOR GRANIT MAGIC MARMI SCALA MARMURY JACEK ŁATA OLKAM ROGALA WORLD & STONE

23 41 35 17 45 5 25 53 7 11 43 57 104 103 104 10 6 104 1, 3 103

TARGI TARGI MARMOMACC WERONA TARXI STONE FAIR XIAMEN TARGI STONE POZNAŃ (MTP)

93 96 95

USŁUGI FIRMA KAMIENIARSKA KRAWCZYK KOLOR GRANIT MAGIC TRANSKASZUBA

45 103 104 30

www.NowyKamieniarz.pl P

T A

Codziennie nowa porcja informacji Informacje, zdjęcia, zapowiedzi | Baza firm | Największa w Internecie baza kamienia

106 106 NK 74 (3/2014)

www.NowyKamieniarz.pl

Silikon Premium do kamienia naturalnego

Czterdzieści sześć kolorów Brak zanieczyszczeń strefy brzegowej

ami kolorów

z próbk Zamów tablicĊ

.com

hemie colours@otto-c

Materiały uszczelniające • Kleje

Taki jarmark

Jarmark Kamieniarski 2014

O wymierzaniu płyt

s. 26

Czyli jak z trapezu wyciąć prostokąt

Nowy Kamieniarz

Maj / Czerwiec (nr 74) 3/2014

CZASOPISMO PROFESJONALISTÓW

Dostawcy bloków do Polski w 2013 r.

RPA Indie Szwecja Finlandia Ukraina

150

60 tys. ton 26,8 20,4 11,7 9,8

Złoty strzał?

s. 52

bezpłatny

Tak się rodzi afgańskie kamieniarstwo s. 38

nakład - 4120 egz.

ISSN 1899-3419

Ostatni taki rok? RAPORT: Polski handel kamieniem 2013

s. 20

bloki płyty i wyroby elementy drogowe

100

223,8

159,6

tys. ton Polski eksport w latach 2007 – 2013 Maj / Czerwiec 2014 / NR 74

tys. ton

142,5 tys. ton

Import z Chin w latach 2011 – 2013 E

Nowe dostawy

płyt z Indii w w w. r o g a l a .c o m . p l

 Szczegóły na stronie 3 