Nowy kamieniarz nr 29 by Nowy Kamieniarz

BILET WSTĘPU NA „K AMIEŃ 2007” OD C AGGIATI ¨

l i s to p ad /grud z ień (n r 2 9 ) 6 / 2 0 0 7

b e z p ła tny

na k ł a d - 5 5 0 0 e gz.

Światowe kamieniarstwo:

Kraje bałtyckie

Tysiąc bloków ze świata

w Szczecinie

Made in Brazil Fotokryszłały - 10% taniej

PROMOCJA do końca roku

Fotoporcelana Elix - 40 % taniej

Nowość linia ELIX

ZDJĘCIA NA KRYSZTALE

www.ceramicarte.it

DODAJ PRESTIŻU SWOIM NAGROBKOM PRZEDSTAWICIEL W POLSCE Małgorzata Subocz ul. Słowiańska 1/6, 58-200 Dzierżoniów, tel. kom.: 604 105 874, 607 744 984 , e-mail: subocz@xl.wp.pl

PPHU Gremal stoisko H13 ul. Długa 21, 20-346 Lublin, tel./ fax: 081 743 93 18, tel. kom.: 501 612 530, e-mail: info@gremal.lublin.pl, www.gremal.lublin.pl Najwyższej jakości zdjęcia na porcelanie i krysztale - kolorowe oraz czarno - białe. Ekskluzywna jakość ceniona na całym świecie.

Litery Mundial, najbardziej popularna czcionka w Polsce

05381/29

05010/30

pagina destra indd 1

10082/22

10829/24

05370/28

02401/30

10827/24

10082/22

17 10 2007 16 55 40

ATRAKCYJNE OFERTY

SEGMENTY DO PIŁ 3000-3500MM

ZESTAW DO OBRÓBKI RĘCZNEJ PIŁA 230MM TURBO + PIŁA 125MM TURBO + FREZ 100MM = 250 ZŁ + VAT

DO KAŻDEJ PIŁY 400MM GRANIT TURBO 230MM GRATIS

stoisko H14

S10 CUT

UZNANA JAKOŚĆ NOWA CENA

Ponad 70 letnie doświadczenie firmy Diamant-Boart z obróbką różnego rodzaju kamieni z całego świata zaowocowało stworzeniem całkowicie nowej serii pił tarczowych. s10cut zaprojektowano w szczególności do pracy na maszynach o niskiej mocy silników i cięcia kamieni o różnej twardości i strukturze. s10cut zapewnia to czego oczekuje każdy użytkownik - wysoką jakość cięcia, wydajność i niezawodność narzędzia.

Husqvarna Poland sp. z o.o. ul.Wysockiego 15 B, 03-371 Warszawa tel. 0516 058 558, fax: 022 330 96 35 www.diamant-boart.com

stoisko H213

stoisko H34

stoisko H80

www.ilsegno.it

Ekskluzywna jakość, ceniona na całym świecie od 1935 roku

Zapraszamy do odwiedzenia naszego nowego stoiska H8 podczas najbliższych targów KAMIEŃ w dniach 8-11 listopada 2007 Wrocław, Hala Ludowa. precyzyjne szczotkowanie mosiądzu przed nałożeniem lakieru zapewnia wyjątkowy połysk i dokładność wykonania odlewów 4 warstwy lakierów bezbarwnych stosowanych przez najbardziej prestiżowych producentów samochodów gwarantują wyjątkową odporność na korozję wysokiej jakości mosiądz z dodatkiem aluminium, manganu, antymonu oraz innych pierwiastków w odpowiednich proporcjach dodatkowo chroni odlewy przed korozją oraz pozwala uzyskać niespotykaną dotąd w branży kolorystykę

standaryzacja odlewów zapewnia zawsze jednakową barwę poszczególnych liter i innych wyrobów

Szybki termin realizacji zamówień

Zamów bezpłatny katalog i cennik stoisko H8

Obsługa klientów w Polsce: PILLA POLSKA SP. Z O.O. ul. Cmentarna 1 - 96-200 Rawa Mazowiecka tel./fax 046 814 30 23 pillapolska@pilla.com

Próbki wyrobów przebadane w laboratorium Polskiej Akademii Nauk. Wyniki badania dostępne na polskiej stronie www.pilla.com

PPHU KAM-DIAM ul. Piastowska 56, 58-240 Piława Górna tel./fax. 074 8371292 kamdiam@pro.onet.pl

PPHU GREMAL ul. Długa 21 - 20-346 Lublin tel./fax. 081 7439318 info@gremal.lublin.pl

PILLA s.r.l. - Carrè (Vi) Italy - Tel. 0039.0445.890200 - Fax 0039.0445.891988 - www.pilla.com - info@pilla.com

OD REDAKCJI

Redaktor naczelny: Maciej Brzeski Redakcja: Damian Nowak , Henryk Walendowski, Dariusz Wawrzynkiewicz, Agnieszka Chmielińska Współpraca: Wacław Chrząszczewski, Paul Daniel, prof. Ryszard Kryza, prof. Jacek Rajchel, dr Paweł P. Zagożdżon, Katarzyna D. Zagożdżon, Mariusz Domaradzki, Krzysztof Piotrowski, Jarosław Mirowski, Patrycja Hałdys, Bogusław Wąsik Skład i oprawa: Jakub Kuczma, Szymon Paź Korekta: Ewa Wozowska „nowy Kamieniarz” Krośnieńska 9 60-162 Poznań tel./fax: +48 61 66 29 870 tel.: +48 61 66 29 871

www.nowykamieniarz.pl redakcja@nowykamieniarz.pl

SKI&VAK PRESSHOUSE Krośnieńska 9 60-162 Poznań tel.fax: +48 61 66 29 870

www.skivak.com

DRUKARNIA KAMIENIARSKA

www.drukarnia-kamieniarska.pl

SKI&VAK PRESSHOUSE jest członkiem Zwiąku Kontroli Dystrybucji Prasy. „nowy Kamieniarz” ma kontrolowany nakład 5500 egzemplarzy.

rzyspieszone, ze względu na targi we Wrocławiu, wydanie nowego Kamieniarza trafia do Państwa kilka dni przed imprezą. Miejmy nadzieję, że tegoroczna edycja będzie potwierdzeniem dobrej kondycji branży i jej dynamicznego rozwoju. Największym i niestety obiektywnym problemem targów we Wrocławiu jest Hala Stulecia (Ludowa), która ze względu na swoje walory architektoniczne jest atrakcyjna dla oka, jednak zupełnie niefunkcjonalna dla wystawców. Gdyby ich liczba, jak w pierwszych edycjach imprezy, nie przekraczała setki, wszyscy byliby zadowoleni z warunków prezentacji. W momencie, kiedy liczba wystawców dobija do 300, hala staje się zbyt ciasna, ograniczająca możliwości prezentacji choćby ciężkich maszyn. Przyszłość targów we Wrocławiu to możliwość przeniesienia tej imprezy do nowoczesnych hal wystawowych, niestety wciąż brak konkretnych planów i terminów na powstanie takich obiektów. Pomimo niedogodności, jakie na targach spotykają również zwiedzających, zapraszamy wszystkich do Wrocławia w dniach 8 - 11 listopada. Wewnątrz naszego czasopisma znajdziecie Państwo bilet wstępu od firmy Caggiati, który może uchronić od stania w kłopotliwych kolejkach do kas. Bieżący numer czasopisma obfituje w nawigacyjne elementy ułatwiające poruszanie się po targach. Na stoisko redakcyjne zapraszamy wszystkich prenumeratorów, przygotowaliśmy kilka ciekawostek i propozycji.

Nowy Kamieniarz jest bezpłatnym dwumiesięcznikiem poświęconym branży kamieniarskiej. Jest on bezpłatnie rozsyłany bezpośrednio do zakładów kamieniarskich, firm architektonicznych, firm branży budowlanej, dystrybutorów bloków, narzędzi oraz chemii kamieniarskiej. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń płatnych. Nie zwraca materiałów nie zamówionych.

Z pozdrowieniami Redakcja

ALFABETYCZNY INDEKS REKLAMODAWCÓW ABRA-MARMI .....................................96, 97 ALV GRANIT.............................................138 ARTSTONE ...............................................119 ARTSTONE W-WA .....................................35 ATRIUM CZECH........................................111 BAILDONIT ..............................................113 BARED .....................................................151 BELTRAMI ...........................................61, 66 BENTKOWSKI ..........................................138 BIONDAN ............................................... 50 A BRACHOT-HERMANT ................................37 BRETON .....................................................83 BUD-POL .................................................104 CAGGIATTI ...............................................2, 3 CARO .......................................................6, 7 CERAMIC ARTE............................................1 CHIN-KA ..................................................117 COMANDULLI ..................................128, 129 DAXSTONE ..............................................139 DEKS ........................................................147 DIAMANT AS ...........................................149 DIAMANT BOART ........................................4 DIAMENT RABUS KOŁODZIEJ....................69 DIPLOMAT .................................................12 DREPSZOK DREWPOL .............................142 EASTEN GRANIT ........................................17 EDAN .......................................................153 EGA............................................................65 EKO PERFCKT.............................................73 10

nk 29 I 06/2007

EURO ARSS ..........................................54, 82 EURO GRANIT ..........................................139 FEDERCHEMICALS ..................................123 FILOMAT ..................................................150 FINNSTONE................................................13 FRA.SI ......................................................121 FRACCAROLI E BALZAN ..........................101 GEM GRANITOS .........................................72 GESTRA .....................................................85 GMM .........................................................87 GRABINEX .................................................31 GRANIT WORLD ........................................39 GRANIT-MAR ..........................................141 GRANITUS .............................................. 144 GRANITYBŁYSKAL ....................................79 GRANMAR KRAKÓW ..............................146 GRAWIS .....................................................63 GREIN ITALIA ...............................................8 GRUSZECKI ..............................................114 HC LIFT ......................................................91 HERMES GABROSTONE ...........................140 HIDALGO SANCHO STONE.........................43 INBRA ........................................................15 INCOVECA..................................................57 INDIASTONE ............................................141 INGEMAR ................................................156 INTERSTONE ........................................40, 41 ITALDIAMANT POLAND H.E.D. ...............148 JP GRANIT .................................................45

KALCYT ...................................................143 KAMIENIARSTWO JAN BANASIAK .........143 KATALOG KAMIENIARSKI..........................81 KLUCZBUD...............................................153 KREMER...................................................149 KRZEMEX ................................................115 LAUDA METALPLAST ................................56 ŁATA MARMURY ....................................142 MP STENEKO .............................................29 M+Q .........................................................19 MADEINO.COM........................................106 MARBRASA ...............................................25 MARCELINO-MARTINEZ .........................140 MARMI CORRADINI...................................49 MC DIAM .........................................107, 148 MEC ..........................................................93 MONCHIERA............................................145 MONOLIT...................................................71 MONUMENT ........................................... 144 NAKAM ...................................................152 NOVOL .........................................................5 OPAL .........................................SKRZYDŁO 2 PEDRINI .......................................... 108, 109 PIASKOWIEC POLSKI ............................. 50 B PIASMAR ...................................................67 PILLA ...........................................................9 PROMASZ ............................................74, 75 PROMECH ................................................146 PRUSSIANI .................................................95

R&R GRANITY ...................................77, 155 REX GRANIT ..............................................33 RIGHETTI .................................................152 RODLEW..................................................150 ROGALA Z.O.K.B........................................55 SEARS ........................................................47 SEVER ......................................................118 SILKAM .....................................................18 SIMEC ........................................................99 SJENITEX ...................................................53 SANTA MARGHERITA ............................... 48 TARGI ANTALYA 2007 .....................136, 137 TARGI SZANGHAJ 2008 ..........................135 TARGI VITORIA 2008 .................................21 TARGI WROCŁAW 2007 ..........................131 TARGI XIAMEN 2008 ...............................133 TENAX .....................................................125 TEPARK ....................................................153 TERZAGO .................................................147 THIBAUT ..................................................103 TOPAZ......................................................153 VEZZANI ...................................SKRZYDŁO 1 WAR-MECHAN ..........................................92 WARSOB..................................................151 WEHA ......................................................105 WENA ......................................SKRZYDŁO 1 WIDUTO ..............................................58, 59 WOŁKIEWICZ ..........................................145 WRIMAR....................................................86 www.nowykamieniarz.pl

OD SPIS REDAKCJI TREŚCI

ogactwo brazylijskiego kamienia może doprowadzić do zawrotów głowy. Po rynku kraju samby oprowadzą nas, specjalnie dla nK, brazylijski geolog Cid Chiodi Filho oraz współpracujący z naszą redakcją dziennikarz Natursteina Peter Becker. RY N

EK B

s. 22

RAZ

Y LI J

SK I

s. 78

iałą Mariannę zna każdy kamieniarz. Natomiast nie każdy wie, skąd wzięła się nazwa tego pięknego marmuru. O polskich złożach i związanych z nimi ciekawostkach pisał będzie w następnych numerach Henryk Walendowski w swoich minimonografiach kamienia polskiego.

RYNEK BUDOWLANY Nowe stare cuda świata - Koloseum ................. 70 Nowinki z rynku inwestycyjnego ...................... 12 WYWIAD WYDARZENIA Kamień trzeba dotknąć - M. Eichler .................. 52 Nowinki z rynku kamieniarskiego ..................... 16 Kamień to moja pasja - T. Domagała ................ 82 Rozwój i inwestycje - Sjenitex........................... 98 TARGI Nowy portal branży kamieniarskiej ................ 108 Zmierzch bogów - Marmomacc 2007 .............. 30 1000 bloków z całego świata w Szczecinie .... 110 Postęp lidera - Natural Stone 2007 ................... 34 Tureckie kamieniarstwo wychodzi w świat ...... 36 KAMIEŃ NATURALNY Biała Marianna ................................................... 78 RYNEK Czy będzie przełom?.......................................... 42 FIRMY KAMIENIARSKIE Fachowa lektura dla profesjonalistów............... 50 Powoli, ale do przodu... EGA ............................. 94 Pełny zakres wyrobów z kamienia .................. 102 ZE ŚWIATA Hasło: Made in Brazil ........................................ 22 SŁOWNIK GEOLOGICZNY Gorączka kamienna nieopodal równika............ 26 Stegos - A-AM - Alabaster ................................ 76 Kamień w krajach bałtyckich............................. 60

www.nowykamieniarz.pl

s. 76

roponujemy państwu cykl artykułów – opatrzonych wspólnym tytułem słownika terminów geologicznych dla skalników (STEGOS). W tym numerze: A-Am i Alabaster.

ARCHITEKTURA Centrum Biblioteczno-Kongresowe UM ........... 86 Kamienny wystrój Auditorum Maximum ......... 88 Odnajdywanie inspiracji w historii .................... 90 FIRMA Praca na otwartym terenie - BHP ................... 116 Tajemnice ubrań roboczych - BHP .................. 118 TECHNOLOGIE Trak diamentowy - to brzmi dumnie .............. 120 Falcon 620 i 930 C - Wires Engeneering.......... 126 Piła jednosuportowa do profili - Promasz ...... 130 FELIETON Walka o ogień .................................................. 132 Wypijmy za błędy ............................................ 134

06/2007 I nK29

RYNEK BUDOWLANY

BLOKI

Warszawa Kampus uniwersytecki

najdujące się przy ulicy Żwirki i Wigury budynki wydziałów: biologii, geografii, radiochemii oraz dwa akademiki i klub studencki Proxima tworzą kampus Uniwersytetu Warszawskiego. Niestety, żaden z tych obiektów nie był projektowany jako część większej całości. Teraz ma się to zmienić... Konkurs na przygotowanie projektu architektonicznego na rozbudowę i modernizację kampusu Uniwersytetu Warszawskiego został rozstrzygnięty 30 lipca 2007 roku. Zwycięzcą została Autorska Pracownia Architektury Kuryłowicz & Associates. Twórcy projektu dążyli do realizacji dwóch celów. Pierwszy to integracja kampusu z miastem. Drugi cel to uzyskanie czytelnej identyfikacji zespołu budynków przez zastosowanie małych motywów jako części składowych ich dużych odpowiedników. Jest to widoczne przy kompozycji elewacji budynków i atriów. Podstawą jest siatka modułowa wypełniana określonym materiałem zależnie od wewnętrznej funkcji. Zwycięska koncepcja zakłada budowę gmachu Wydziału Nauk Biologiczno-Chemicznych, Fizyki i Nauk Nieeksperymentalnych oraz modernizację akademików, budynku laboratoryjno-technicznego Wydziału Fizyki i budynku radiochemii. Na szczególną uwagę zasługuje budynek Wydziału Nauk Nieeksperymentalnych. Został on usytuowany na planie prostokąta z dwoma dziedzińcami. Dzięki wycięciom fragmentów kondygnacji oraz przeszklonej fasadzie otoczenie przenika do wnętrza obiektu, a obserwator może przyglądać się otoczeniu. Podobne rozwiązanie zastosowano w gmachu Wydziału Nauk Biologiczno-Chemicznych. Bryła budynku będzie tworzyć pełne pierzeje wzdłuż otaczających ulic. Baraki oraz klub studencki Proxima zostaną wyburzone. Na ich miejscu powstanie Centrum Kultury Studenckiej. Na dachu centrum zostanie utworzona część Parku Centralnego. Oba obiekty będą tworzyć falistą strukturę „wlewającą” się do wnętrza kampusu w postaci zielonych pasów

wtopionych w obiekty kubaturowe. Przestrzeń centrum przeorganizowano tak, aby głośne życie kulturowe było oddalone od stref nauki, a jednocześnie było widoczne i łatwo dostępne dla osób z zewnątrz. Nowoczesny charakter kompleksu zostanie podkreślony przez pokrytą szkłem, blachą, siatką miedzianą oraz płytami wielkoformatowymi elewację. Zastosowane szkło - delikatnie barwione na różne kolory, będzie tworzyć wewnątrz budynków przyjazny i ciepły klimat. Warto również wspomnieć o zieleni, która jest jednym z głównych elementów założeń architektonicznych. W centrum kampusu powstanie park z trójwymiarowym trawnikiem. Został on wyprofilowany tak, aby tworzył naturalny amfiteatr, punkty widokowe i placyki wśród zieleni. Cała inwestycja pochłonie ponad 800 mln zł. Projekt będzie zrealizowany w dwóch etapach. Pierwszy ma się zakończyć w 2011 roku. źródło: „GGK Public Relations” Zdjęcia: GGK Public Relations

Łódź Nowy biurowiec

centrum Łodzi powstanie prestiżowy kompleks biurowy. Realizacją obiektu zajęła się firma St. Paul’s Developments Polska, która do końca sierpnia 2007 roku wyłoni generalnego wykonawcę. Obiekt będzie miał 12 tys. mkw. powierzchni biurowej klasy A. Realizacja inwestycji została podzielona na dwa etapy. W pierwszym powstanie 4 tys. mkw. powierzchni biurowej, która zostanie udostępniona użytkownikom w pierwszym kwartale 2008 roku. Ponadto 16 sierpnia 2007 roku St. Paul’s Developments Polska podpisał z władzami miasta list o partnerstwie. Obie strony deklarują w nim gotowość współpracy przy wspieraniu i pobudzaniu rozwoju miasta Łodzi. źródło: „Textorial Park” Zdjęcia: Textorial Park

PÓŁMASKA OCHRONNA Z DANII

Włoski producent brązów cmentarnych

Pilla s.r.l. (www.pilla.com) poszukuje sprzedawców Curriculum i listy motywacyjne należy przysyłać na adres: e.glowacka@pilla.com

Posiada europejski certyfikat CE

ZALETY: • znikomy opór przy oddychaniu, dzięki ogromnej powierzchni filtrującej • bardzo tanie wymienne filtry w połączeniu z ich długą żywotnością czynią maskę najtańszą w użyciu • idealnie dopasowuje się do twarzy • lekkie i wytrzymałe tworzywo • żadna inna półmaska nie daje takiego komfortu użytkownikowi

SZUKAMY NOWYCH DYSTRYBUTORÓW

ZASTOSOWANIE W KAMIENIARSTWIE • polerowanie i szlifowanie • praca w zapyleniu • malowanie, lakierowanie • uciążliwe zapachy • kontakt z alergenami

Wyłączny importer do Polski: Diplomat-Poland Sp z o.o. 61-655 Poznań; ul Gronowa 85 tel/fax: 061 826 77 25 gsm: 0602 610 618 www.diplomat.com.pl e-mail: info@diplomat.com.pl

DLA WSZYSTKICH, KTÓRZY MYŚLĄ O WYGODZIE, A PRZEDEWSZYSTKIM O BEZPIECZEŃSTWIE

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

stoisko H13

RYNEK BUDOWLANY

BLOKI

Piaseczno Najwyższy budynek

zbiegu ulic Młynarskiej i obwodnicy Piaseczna stanie 16-piętrowy apartamentowiec. Sand City Tower zostanie wybudowany obok osiedla czteropiętrowych domów. Sand City Tower będzie najwyższym budynkiem w Piasecznie koło Warszawy. Projekt autorstwa arch. Zbigniewa Kucharuka powstanie przy ulicy Młynarskiej. W bloku będzie się mieściło ponad 120 mieszkań. Ich metraż waha się od 27 do 110 mkw. Budowa rozpocznie się 7 sierpnia 2007 roku. Każdy lokal będzie miał balkon lub loggię. Pokoje dzienne zaprojektowano od strony południowo-zachodniej, co zapewnia dobre oświetlenie wnętrz. Od strony zachodniej okna i przeszklone loggie wyposażone są w zewnętrzne rolety i żaluzje fasadowe. W mieszkaniach położonych na 8, 9 i 10 piętrze powstanie instalacja chłodnicza. Będzie ona dawała możliwość zainstalowania klimatyzatorów ściennych. Do budynku będzie się wchodziło dwiema klatkami. Do dyspozycji mieszkańców zostaną oddane dwie windy. źródło: „Gazeta Wyborcza Warszawa” Zdjęcia: ARTIN PRACOWNIA PROJEKTOWA 111

dwóch ratach - pierwsza wyniesie 39,8 mln dolarów, druga - ok. 8,8 mln funtów. W wyniku połączenia DTZ osiągnie obroty wysokości 600 mln euro w regionie Europy, Bliskiego Wschodu oraz Afryki. Globalne obroty firmy sięgną 1,1 mld euro. Po połączeniu firma zatrudniać będzie około 12 000 pracowników na świecie. Fuzja ma wzmocnić także deklarowaną przez DTZ misję dotyczącą współpracy z klientem, tworząc najnowocześniejsze w skali światowej rozwiązania w zakresie inwestycji i handlu nieruchomościami w oparciu o wiedzę lokalną. Przypomnijmy, że DTZ jest międzynarodową firmą doradczą w zakresu nieruchomości, działającą w 140 miastach i 45 krajach, również w Polsce, gdzie zatrudnionych jest obecnie 70 pracowników, świadczących usługi w zakresie: doradztwa inwestycyjnego, pośrednictwa, pozyskiwania gruntów, wyceny nieruchomości, badań rynkowych, wsparcia technicznego oraz zarządzania nieruchomościami. Donaldsons, którego centrala mieści się w Londynie, zatrudnia 690 osób w Wielkiej Brytanii i 220 na kontynencie europejskim. W roku obrotowym zakończonym 30 czerwca 2006 r. obroty firmy wyniosły 62,9 mln funtów, a zysk przed opodatkowaniem i podziałem pomiędzy wspólników - 12,6 mln funtów.

Kraków Nowe budynki mieszkalne

rzy ulicy Warszawskiej w Krakowie powstanie monumentalny zespół pięciu budynków mieszkalnych. Inwestycja realizowana jest przez spółkę Angel City. Całość inwestycji ma być gotowa w pierwszym kwartale 2008 roku. W skład dwóch niezależnych kwartałów zabudowy śródmiejskiej wejdzie pięć sześciopiętrowych budynków. W obiektach będzie łącznie około 350 apartamentów. W zależności od standardu cena za metr kw. waha się od 2200 do 3100 euro netto. Na dachu powstaną loggie i penthouse’y z ogrodem, a w części podziemnej parking na 414 samochodów. Projekt nowego osiedla został stworzony przez trzy zespoły: Wizja sp. z o.o. i nsMoonStudio z Krakowa we współpracy z Gottesman Szmelcman Architecture SARL z Paryża. źródło: muratorplus Zdjęcia: Angel City sp. z o.o.

DTZ i Donaldsons łączą siły

TZ nabył działalność i aktywa Donaldsons LLP, dzięki czemu poszerza swoją ofertę usługową w dużej części Europy, przede wszystkim w zakresie powierzchni handlowych. Klienci Donaldsons skorzystają na ofercie usług DTZ w zakresie nieruchomości. Od jesieni 2007 r. połączona działalność prowadzona będzie całkowicie pod marką DTZ. To przedsięwzięcie DTZ będzie finansować w

nk 29 I 6/2007

źródło: „DTZ Polska sp. z o.o.”

Wrocław Awangardowy projekt uczelni

połowie czerwca 2007 roku Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji we Wrocławiu rozstrzygnęła konkurs na projekt nowego obiektu uczelni. Zwycięzcą konkursu została pracownia Zbigniewa Maćkowa, która już współpracowała wcześniej z uczelnią. Nowy campus powstanie przy ulicy Wagonowej, w pobliżu innych budynków szkoły. W jego skład wejdzie między innymi biblioteka z czytelnią, dom studencki, sale dydaktyczne, amfiteatralna sala wykładowa na 400 miejsc i studio TV. Powierzchnia kompleksu wyniesie około 20 tys. mkw. Władze uczelni liczą na dofinansowanie ze środków unijnych. Budowa ruszy w momencie, gdy uczelnia otrzyma odpowiednie fundusze. Początek prac datowany jest na drugą połowę 2008 roku, zakończenie przewidziano na koniec 2009 lub początek 2010 roku. Budynek mieścić się będzie w okolicy poprzemysłowej, co wpłynęło na projekt architektów i umożliwiło wykonanie awangardowego planu. Nowy budynek powinien zatem dobrze się wkomponowywać w postindustrialny krajobraz. Inwestycja obejmująca wszystkie budynki campusu kosztować będzie około 42 mln zł. źródło: Gazeta Wyborcza Wrocław zdjęcia: Maćków Pracownia Projektowa

www.nowykamieniarz.pl

stoisko H28

WYDARZENIA

BLOKI

Migawka z laboratorium wzbogacania rud

Dolnośląski Festiwal Nauki po górniczemu

400 milionów lat w dwie godziny -wycieczka terenowa w Srebrnej Górze

Twoje własne wiercenie geologiczne - warsztat plenerowy

nk 29 I 6/2007

ardzo ważnym, choć często niedocenianym aspektem działalności jednostek dydaktyczno-naukowych jest popularyzacja wiedzy. To właśnie popularyzatorska aktywność pracowników nauki przyciąga na studia młodzież faktycznie zainteresowaną, często wręcz zafascynowaną zdobywaniem wiedzy, a później rozwijaniem nauki. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej od lat uczestniczy w kolejnych edycjach Dolnośląskiego Festiwalu Nauki – największej w naszym regionie imprezy przybliżającej osiągnięcia nauki i techniki. Korzystając ze specyfiki Wydziału – interdyscyplinarności – możemy proponować wyjątkowo różnorodny „bukiet” pokazów i wykładów. Nasza tegoroczna oferta była jak dotąd najbogatsza, w przygotowanych przez pracowników i studentów piętnastu imprezach wzięła udział kilkakrotnie wyższa niż w ubiegłych latach liczba dzieci i młodzieży ze szkół podstawowych i średnich oraz rodzin. Nasi goście przybywali z rozmaitych zakątków Wrocławia, ale też z tak odległych miejscowości, jak Jelenia Góra, Polanica Zdrój czy Bolesławiec. Większość naszych imprez zgrupowana była w bloku tematycznym (tzw. pasażu) pt. „Bogactwo wnętrza Ziemi”. Było w nim miejsce zarówno dla pokazu ukazującego niezwykłość różnorodnych zjawisk geologicznych („Magia skał – od powstawania diamentów do ekspansji Ziemi”), jak i dla szeregu prezentacji dotyczących zasobów surowców mineralnych i ich fundamentalnego znaczenia dla nowoczesnej cywilizacji (np. „Zasoby Ziemi – ogromne i niezbędne, czyli górnictwo jako podstawa nowoczesnej gospodarki”). Większość imprez dotyczyła jednak różnorodnych aspektów działalności górniczej i okołogórniczej. Warto tu wspomnieć np. o zaproponowanych po raz pierwszy warsztatach laboratoryjnych pt. „Wyłuskiwanie bogactwa – wzbogacanie rud” prezentujących możliwości aparatury badawczej pozwalającej na wytwarzanie różnymi metodami koncentratów rud i innych surowców mineralnych. Przy pełnej sali odbył się pokaz studentów z wydziałowego koła naukowego „Górnik” w profesjonalny sposób ukazujący różnorodność i ogromne możliwości maszyn górniczych – największych maszyn

samobieżnych zbudowanych przez człowieka. Przybliżony został również rzadko przedstawiany szerokiemu odbiorcy problem rekultywacji terenów pogórniczych. Duże zainteresowanie wzbudzały pokazy dotyczące coraz bliższych perspektyw eksploatacji surowców mineralnych w kosmosie. Tematykę tę poruszono zarówno w pokazie „Kopalnie w kosmosie” (powtórzonym na życzenie dodatkowej zainteresowanej grupy), jak i na wykładzie „Górnictwo planetarne”, przedstawionym podczas legnickiej sesji Festiwalu. Bardzo ważnym, rozwijanym przez nas od kilkunastu lat, elementem prac badawczych jest dokumentowanie historii wielusetletniej intensywnej działalności górniczej na Dolnym Śląsku. Znalazło to odzwierciedlenie w wykładzie „Utrwalone w skale – rzecz o dziedzictwie stuleci dolnośląskiego górnictwa”, a także w przygotowanej przez grupę studentów niezwykłej imprezie plenerowej noszącej tytuł „Praca średniowiecznego górnika – wycieczka w głąb kopalni i dziejów”. Uczestnicy pokazu, w tradycyjnych kapturach górniczych, prowadzeni przez studentów przebranych w pełne rekonstrukcje średniowiecznych strojów, schodzili w głąb Sztolni Czarnej w Złotym Stoku. W mroku, rozświetlanym jedynie słabym blaskiem oliwnych kaganków, nasi goście mogli sprawdzić, co odczuwali ówcześni gwarkowie albo spróbować swoich sił w urabianiu skał za pomocą perlika i żelazka. Duże zainteresowanie wzbudziła także wystawa fotografii z wypraw studentów naszego Wydziału nad jezioro Bajkał i w góry Ałtaj, wzbogacona pokazem multimedialnym oraz kolekcją zebranych tam okazów skalnych i mineralnych. Jako najmniejszy wydział Politechniki Wrocławskiej przedstawiamy bardzo szeroki wachlarz wykładów, pokazów oraz warsztatów laboratoryjnych i terenowych ukazujących rozmaite aspekty górnictwa i geologii. Dotychczas prezentowane były one jedynie podczas jesiennego Festiwalu Nauki, teraz mamy zamiar zaproponować szkołom naszego regionu, a także odbiorcom indywidualnym, całoroczną ofertę popularyzującą wspomniane zagadnienia i zachęcającą do studiowania na tym kierunku. Paweł P. Zagożdżon www.nowykamieniarz.pl

stoisko H81

WYDARZENIA

BLOKI

Cmentarz w Czeskim Cieszynie

Polacy podbijają południowych sąsiadów stoisko H57

nk 29 I 6/2007

usiałem przez was o 30 proc. obniżyć ceny! - poskarżył się niedawno jeden z czeskich kamieniarzy koledze z Polski. Fachowcy z Polski są za Olzą rozchwytywani. Działająca od ponad 30 lat firma kamieniarska Wrzos z Hażlacha na Śląsku Cieszyńskim słynie z wykonywania pięknych nagrobków. Dostała za to nawet wyróżnienie w konkursie organizowanym przez „Świat kamienia”. Wrzos oferuje bezpłatny transport i montaż nagrobka, także za granicą. Nie bez powodu: nagrobki z Hażlacha można spotkać na czeskich i słowackich cmentarzach. Czeski rynek zaczyna podbijać także Jan Kisiała, kamieniarz z Cieszyna. Mieszkańcy czeskich miast znaleźli niedawno w skrzynkach pocztowych ulotki z reklamą jego zakładu. W ogłoszeniu jest podany numer polskiej i czeskiej komórki. Ulotkę Kisiały wyjęła ze skrzynki Dorota Havlikova, rzeczniczka prasowa urzędu miejskiego w Czeskim Cieszynie. - Jest jak znalazł, bo muszę akurat odnowić pomnik na cmentarzu - mówi. A Kisiała się cieszy. - Decyzja o tym, żeby zacząć reklamować się za Olzą, była dobrym pomysłem - uważa. Już myśli o tym, żeby w przyszłym roku otworzyć za Olzą przedstawicielstwo swojej firmy. O brak pracy w Czechach się nie boi - teraz 30-40 proc. zleceń kamieniarzy ze Śląska Cieszyńskiego to właśnie zamówienia z Czech. Powód: nasi kamieniarze są o około 30 proc. tańsi niż fachowcy w Czechach. Poza tym u nas takich firm jest znacznie więcej niż za Olzą, każdą ma inną ofertę, więc jest w czym wybierać. Mimo że czescy kamieniarze opuścili ceny, trudno im konkurować z fachowcami z Polski. - Wasi kamieniarze są solidni, dotrzymują terminów, a ich nagrobki to prawdziwe dzieła sztuki - chwali fachowców z Polski Jana Ostrova spod Czeskiego Cieszyna. Sama u polskiego kamieniarza zamawiała kilka miesięcy temu nowy nagrobek dla swoich rodziców. Właściciele zakładów kamieniarskich ze Śląska Cieszyńskiego bardzo sobie chwalą klientów zza Olzy. Mówią: Czesi są bardzo konkretni i uczciwi. - Jeśli umawiam się z klientem z Czech na konkretną kwotę, jestem pewien, że gdy dojdzie do płacenia, to tyle dostanę. Z klientami z Polski bywa, niestety, różnie - opowiada Kisiała. Polscy kamieniarze wożą do Czech nie tylko nagrobki. Za Olzą świetnie sprzedają się także parapety ich produkcji czy elementy ogrodzeń. To zresztą niejedyni polscy fachowcy, którzy podbijają czeski rynek. Havlikova opowiada, że bardzo wielu jej znajomych jeździ do Polski po okna i inne materiały budowlane. - Są tańsze niż u nas. Podobnie jest z remontami, taniej wychodzi sprowadzenie ekipy z Polski - mówi. - Polacy i Czesi z miejscowości nadgranicznych nauczyli się już dawno korzystać z zalet bliskości granicy. I dobrze - dodaje. źródło: Gazeta Wyborcza Katowice www.nowykamieniarz.pl

stoisko H153

WYDARZENIA

TARGI

Marmury i granity na dniach otwartych

d kilku lat jesień w kamieniarstwie obfituje w wiele imprez organizowanych przez firmy handlowe pod hasłem „dni” lub „drzwi otwartych”. Do rangi tradycji urosły te organizowane w podwarszawskiej miejscowości Adamowice przez firmę Interstone. Firma prezentuje nowoczesne i twórcze podejście do kwestii związanych z marketingiem, którego składnikiem jest również aktywne wspieranie sprzedaży. Od dawna wiadomo, że prawdziwym skarbem każdej firmy jest stały i przywiązany klient, który pozytywnie reaguje na akcje promocyjne i często korzysta z okazji do dobrych zakupów. Firma Interstone dzięki cyklicznej organizacji oraz oryginalnej oprawie dni otwartych zyskała grono wiernych klientów, którzy regularnie odwiedzają plac z materiałem nie tylko przy okazji promocji związanych z imprezą. Celem firmy jest stałe powiększanie tego grona poprzez uatrakcyjnianie formuły dni otwartych. Wrześniowa impreza wkroczyła w nową fazę i zyskała nowy ciekawy wymiar. Przez kilka ostatnich edycji tematem przewodnim imprez była możliwość sprawdzenia swoich umiejętności w jeździe na quadach terenowych. Jednak jak zauważyli organizatorzy, klienci przyjeżdżający na dni otwarte głównie w celu zakupienia materiału nie zawsze mają czas na branie udziału w próbach terenowej jazdy. W celu zmiany i uatrakcyjnienia formuły kwietniowe dni otwarte w Interstone zyskały wymiar dni profesjonalistów. Zaproszeni do udziału w imprezie partnerzy zapewniali przybyłym klientom możliwość zdobycia ciekawej i niezbędnej kamieniarzom wiedzy. Według szacunkowych danych organizatora podczas trzech dni otwartych firmę odwiedzili przedstawiciele ponad dwustu zakładów kamieniarskich, którzy dokonywali wielu zakupów. W przypadku tego typu imprez plenerowych nie-

nk 29 I 6/2007

zwykle ważnym czynnikiem jest pogoda, która tym razem sprzyjała organizatorom i nie sprawiła żadnych problemów. Bezchmurne niebo i wysoka temperatura tworzyły dogodne warunki do spędzania czasu na oglądaniu i wybieraniu materiałów na placu. Dodatkowym elementem podnoszącym atrakcyjność dni otwartych w Interstone jest jak zawsze wyśmienita kuchnia od roku serwowana w przyfirmowej restauracji Sole. Każdy z odwiedzających w tych dniach firmę mógł liczyć na obfity i profesjonalnie serwowany posiłek. W czasie imprezy prezentowano klientom nowość, która pojawiła się w ofercie firmy. Chodzi o kwarcowe płyty kamienia, które do tej pory nie były powszechnie dostępne na rynku kamieniarskim. Interstone rozpoczął sprzedaż płyt kwarcowych, produkt w ofercie występuje pod nazwą Silestone. Roczna produkcja płyt wychodząca z fabryk to 5 mln mkw. Firma Interstone, wprowadzając do oferty obok kamieni naturalnych kamień produkcyjny, ma na celu zwiększenie wyboru, jakiego może dokonywać klient. Posunięcie to pozwoliło również na zagospodarowanie nisz, które zaobserwowano na rynku. Chodzi o klientów, którzy szukają kamienia o wysokich parametrach wytrzymałościowych, ale o jednolitej i idealnie powtarzalnej strukturze, którą można pokryć powierzchnię o dowolnych rozmiarach. Kolorystyka i faktura płyt kwarcowych odbiega od tego, co oferuje kamień naturalny, stanowiąc w ten sposób pewne uzupełnienie dla szerokiej oferty slabów. Podsumowanie dni otwartych w firmie Interstone, nad którymi nasza redakcja objęła patronat medialny, wypada bardzo korzystnie. Organizatorzy z satysfakcją zapowiadają kontynuację spotkań w formule dni otwartych, następna impreza tradycyjnie na wiosnę.

www.nowykamieniarz.pl

www.vitoriastonefair.com.br

DIVERSITY AND SOPHISTICATION

Presented by

Representative in Europe:

Promoted by

Sponsored by

Official Endorser:

Official Transporter / Agency

ZE ŚWIATA

RYN HASŁO: EK B RAZ YLIJ SKI Made in Brazil [Artykuł ten został napisany wyłącznie dla czytelników „Nowego Kamieniarza” przez Cida Chiodi Filho, geologa i konsultanta Associacao da Industria Brasileira de Rocha Ornamentalis (Brazylijskie Stowarzyszenie Przemysłu Kamieni Dekoracyjnych)]

id zaczyna swój opis od aktualnej sytuacji, nawiązując do przeszłości.

W latach 90. ubiegłego wieku Brazylia odnotowała znaczący wzrost w produkcji i eksporcie kamieni budowlanych, równolegle ze wzrostem aktywności produkcyjnej. Przede wszystkim znaczny postęp dotyczył nie tylko ilości, lecz także jakości eksportowanych produktów. Na rynku międzynarodowym sprzedaż polerowanych slabów przekroczyła przewidywania, a towar ze znakiem „Made in Brazil” ugruntował swoją markę zarówno jeśli chodzi o granity, jak i o inne skały (kwarcyty, marmury, trawertyny, bazalty i kamień mydlany). Co więcej, zwiększenie wydobycia kamienia nastąpiło dzięki wzrostowi eksportu. W roku 2006 całkowita produkcja kamieni budowlanych wyniosła 7,5 mln ton. Produkcja ta obejmowała różne rodzaje kamieni, a wśród nich: granity, marmury, kwarcyty, łupki, kamień mydlany, konglomeraty naturalne, serpentynity, trawertyny, wapienie i inne sprzedawane

na rynkach wewnętrznych i zagranicznych. Produkcja na potrzeby rynku wewnętrznego wynosiła ok. 4,26 mln ton, a na eksport 3,26 mln ton. Brazylijski eksport kamieni budowlanych w 2006 roku wzrósł o 32,3 procent, a sprzedaż do ponad 100 krajów na wszystkich kontynentach osiągnęła sumę 1,045 miliardów dolarów. Brazylia jest drugim największym po Hiszpanii światowym eksporterem łupków, a trzecim po Chinach i Indiach eksporterem bloków granitowych. Jest drugim największym dostawcą kamieni do USA (po Włoszech) i zajmuje pierwsze miejsce w dostawach slabów na ten rynek. Pięciu największych importerów to USA, Włochy, Chiny, Hiszpania i Zjednoczone Królestwo. W Ameryce Południowej najwięcej kupują: Argentyna, Chile i Wenezuela. Według podziału Brazylii na stany największy udział w eksporcie posiadają: Espirito Santo, Minas Gerais, Rio de Janeiro, Sao Paulo i Bahia. Tylko stan Espirito Santo skupia prawie 50 procent produkcji i wydobywa 60 procent bloków. Eksploa-

Kamieniołom firmy Mineração Guidoni w Espírito Santo (fot. Mineração Guidoni) 22

nk 29 I 06/2007

tacja, produkcja i eksport łupków, kwarcytów (typ św. Tomasza) i kamienia mydlanego dotyczą prawie w całości tylko stanu Minas Gerais. Większość tzw. egzotycznych granitów pochodzi ze stanów Minas Gerais i Bahia, przy czym eksportowane nowe odmiany kwarcytów pochodzą ze stanu Bahia. Głównymi portami załadowczymi kamienia są: Vitoria (stan Espirito Santo), Rio de Janeiro (RJ), Sepetiba (Santos), San Paulo; mniejszą rolę odgrywają: Bahia, Ceara, Pernambuco, Parana i in. Kompleks portowy Vitoria przeładowuje większość bloków granitowych i slabów. Prawie cały eksport łupków i kwarcytów odbywa się przez porty w stanie Rio de Janeiro. W 2006 roku eksport slabów polerowanych w przeliczeniu na grubość 2 cm wynosił 17 mln mkw. Rynek wewnętrzny otrzymał ok. 38 mln mkw. przeliczeniowych, stąd łączna produkcja slabów osiągnęła 55 mln mkw. Obserwując trendy rynków wewnętrznego oraz eksportu w roku 2007, przewiduje się produkcję 60,5 mln mkw. w slabach. Byłby to wzrost o 10 procent w stosunku do roku 2006. Zainstalowane moce produkcyjne w branży kamienia są w stanie dać 60 mln mkw. polerowanych slabów rocznie (granity, marmury i inne kamienie wydobyte w blokach) oraz 40 – 50 mln m sześc. kamieni obrobionych wstępnie (łupki, kwarcyty, łupki gnejsowe itp.). Kamienne wyroby gotowe to 79,52 procent eksportu pod względem wartości i 49,94 procent kubatury. Wzrost sprzedaży bezpośredniej polerowanych slabów spowodował rozwój zakładów przeróbczych budowanych przez Włochów – tradycyjnych importerów bloków kamiennych z Brazylii. Szacuje się, że sprzedaż wyrobów przemysłu kamieniarskiego do USA osiągnęła wartość 3,6 mld dolarów. W dwunastu tysiącach zakładów pracuje bezpośrednio 145 000 ludzi a 420 000 jest zatrudnionych pośrednio. 730 zakładów pracuje na eksport. Ostatnio przeprowadzony przegląd zakładów obróbczych potwierdził, że 18 www.nowykamieniarz.pl

ZE ŚWIATA

RY N

grup firm produkujących zaopatruje 80 miast w 10 brazylijskich stanach. Większość tych grup jest zlokalizowana w południowo-wschodniej części kraju w pobliżu głównych odbiorców i portów. W około 400 miejscowościach znajduje się 1800 czynnych kamieniołomów, wydobywających 1200 różnych handlowych odmian kamieni. Rozwój branży w Brazylii stworzył rynek dla dostawców maszyn do cięcia bloków i polerowania płyt. Z drugiej strony Program Eksportowy Marmurów (poprzez Związek Producentów Marmuru w stanie Bahia) i inne inicjatywy mogły rozszerzyć rynek maszyn do obróbki końcowej kamienia (automatyczne, wielofunkcyjne frezarki, maszyny CNC, boczkarki, waterjety itp.). Obserwuje się obecnie przemieszczanie się przemysłu wydobywczego i obróbki kamieni naturalnych do krajów rozwijających się posiadających znaczące złoża i korzystne warunki do eksportu. Takimi krajami są obecnie Brazylia, Chiny, Indie, Iran i Turcja. To one przejęły tradycje europejskie na rynku międzynarodowym. Brazylia wyróżnia się wyjątkowym bogactwem kamienia, a szczególnie skał kwarcowych (granity i podobne) z kwarcytami włącznie. Na głównych targach międzynarodowych kamienia w latach 2005, 2006

A brand named ‘Made in Brazil’ Due to the beauty and variety of its natural stones, Brazil has become a Global Player his article was written exclusively for Nowy Kamieniarz by Cid Chiodi Filho, geologist and consultant for the nation-wide Brazilian stone-association Abirochas (Associação da Indústria Brasileira de Rochas Ornamentais). Cid starts his description of the topical situation looking back into the recent history

As of the 1990s, Brazil underwent noteworthy growth in production and exports of dimension stones, with increase in activities throughout the production chain. First and foremost, remarkable progress has been made, not only in terms of quantity, but also of quality of the industry’s exports. In the international www.nowykamieniarz.pl

EK B

RAZ

YLIJ

SK I

Kamieniołom firmy Minérios Bom Jardim w Pernambuco (fot. Peter Becker) market, expectations have been surpassed in sales of polished slabs, and the “made in Brazil” brand has established itself both in granite pieces, as well as finished products in slate, quartzite, marble, travertine, basalt and soapstone. In addition, the main recent advances in quarrying and benefiting were due to the increase in exports. Presently, Brazil is already included in the group of major producers and worldwide exporters, acting as an effective global player. Brazilian production of dimension stones totaled approximately 7.5 million tons in 2006. The production covered a large variety of stones, including granites, marbles, block and flagstone quartzite, slate, soapstone, meta-conglomerates, serpentine, travertine, limestone and others sold in the domestic and export markets. Quarry production serving the domestic market was estimated at 4.26 million tons, and 3.26 million

tons was the estimate for exports. Brazilian exports of dimensions stones in 2006 increased 32.30% and reached US$ 1.045 billion with sales to more than 100 countries on all the continents. Brazil is the 2nd largest worldwide exporter of slate (after Spain) and 3rd in granite blocks (after China and India), as well as 2nd largest general supplier of stones to the United States (after Italy) and the 1st supplier of granite slab to that market. The five main countries of destination for Brazilian stone exports in order of revenues are USA, Italy, China, Spain and United Kingdom. The three main markets in South America are Argentina, Chile and Venezuela. The main exporting states in Brazil, also in order of revenues, are Espírito Santo, Minas Gerais, Rio de Janeiro, São Paulo and Bahia. Espírito Santo alone accounts for almost 50% of the Brazilian stone production and concentrates 60% of the installed benefiting 06/2007 I nK29

ZE ŚWIATA

PŁYTY

RY N i 2007 firmy brazylijskie wystawiły około 600 różnych rodzajów kamienia, z tego około 200 reprezentujących nową ofertę. To wyróżniający ten kraj fakt, że w ciągu ostatnich dwóch lat brazylijska oferta była bogatsza niż europejska przez ostatnie 200 lat. Odzwierciedla to zarówno zmiany w poszerzaniu oferty, jak i w przekształceniu bogactw naturalnych w przemysł wydobywczy surowców mineralnych. Kraje Europy Wschodniej to najważniejszy cel dla lepszej promocji brazylijskich towarów. Polska może być przedsionkiem dla tych

rynków. Na dłuższą metę granity, łupki i kwarcyty z Brazylii staną się główna ofertą na międzynarodowych rynkach w XXI wieku. Zagraniczne firmy inwestują, stosując przemyślaną strategię rozwoju przemysłu kamienia budowlanego w Brazylii. Chodzi o wzrost wydobycia i przerobu, by utworzyć nowoczesne ośrodki przemysłowe i zapewnić sprzedaż na rynkach wewnętrznych i zewnętrznych.

EK B

RAZ

YLIJ

SK I

Cid Chiodi Filho tłumaczenie: Henryk Walendowski

SEKTOR KAMIENIA BUDOWLANEGO W BRAZYLII – ROK 2006 W LICZBACH Roczna produkcja kamieni budowlanych

7,5 mln ton

Ilość rodzajów kamieni sprzedawanych w kraju i na eksport

1200

Ilość kamieniołomów

1800

Ilość firm w sektorze

12 000

Zatrudnienie (bezpośrednie)

145 000

Wielkość produkcji (przeliczeniowa)

60 mln m2

Sprzedaż kamienia budowlanego na rynku wewnętrznym (łącznie z kamieniami po obróbce wstępnej)

54 mln m2 (27 kg na 1mieszkańca)

Wartość eksportu

1,045 mld USD

Wielkość eksportu (wagowo)

2,59 mln ton

Wielkość eksportu w przeliczeniu na płyty granitu o grubości 2 cm

17 mln m2

Wzrost eksportu w stosunku do 2005 roku: - wg wartości

32,3 %

- wg wielkości

20,0 %

Ilość firm eksportujących

>700

Ilość krajów kupujących kamień z Brazylii

120

Łącznie wartość sprzedaży (rynek wewnętrzny oraz eksport)

3,6 mld USD

capacity of blocks. The state of Minas Gerais is responsible for almost all of the production and export of slate, flagstone quartzite (São Tomé type) and soapstone. The greater part of the so-called exotic granites comes from the states of Minas Gerais and Bahia, concentrating in the latter the production of the new varieties of massive quartzite exported by Brazil. The main Brazilian ports used for exporting dimension stones are Vitória, ES, Rio de Janeiro and Sepetiba, RJ and Santos, SP, with a minor role for the ports of Bahia, Ceará, Pernambuco, Paraná and others. The Vitória port complex concentrates the greater part of granite blocks and slabs, and almost all slate and flagstone quartzite exports are made through the ports in the state of Rio de Janeiro. Exports of slab processed on gang-saws and block cutters, especially polished and polishing, totaled approximately 17 million equivalent m2 (2 cm thickness) in 2006. Considering that there was estimated demand of 38 million equivalent m2 of these slabs for the domestic market, it is inferred that total processing of slabs on gang-saws and block cutters reached 55 million m2 in 2006. Through trends observed in the domestic and export markets, cutting demand is forecast at up to 60.5 mil24

nk 29 I 06/2007

lion m2 in 2007, which would represent an increment of 10% over 2006. The Brazilian stone benefiting segment’s installed capacity is estimated today at 60 million m2/yr of cutting and polishing (granite, marble and other stones extracted in blocks) and at 40-50 million m2/yr of simple processed stones (slate, quartzite and gneissic flagstone, etc.). Processed semi-finished and finished stone exports, covering simple to special benefited products, account for 79.52% of the revenue and 49.94% of Brazil’s total exported volume. The growth of direct sales of polished slab in the export market has caused companies of Italian origin, which are traditional producers and exporters of blocks from Brazil or importers of Brazilian blocks, to set up benefiting plants in Brazil. Between domestic and export business, it is estimated that the Brazilian dimension stone industry generated trade of US$ 3.6 billion in 2006. The 12,000 companies making up the industrial production chain in Brazil are responsible for around 145 thousand direct jobs and 420 thousand indirect jobs. Out of the total companies in the industry, around 730 are exporters. Recent surveys identified 18 production clusters of dimension stones in Brazil, distributed over 80 municipalities in 10 Brazilian states. The largest part of these

Od góry: Cosmic Anticato (firmy M. P. Granitos), Magma, River Stone (oba firmy Granos) i Sea Foam Green (firmy Michelangelo) production clusters is located in the southeastern region, due to the geographic proximity to the main consumer, benefiting and export regions. In general terms, there are quarrying activities in around 400 municipalities, with 1,800 active mining operations in existence and production of 1,200 commercial varieties of stone. The expansion of installed benefiting capacity in Brazil should open up the market for machinery suppliers for block cutting and slab polishing. On the other hand, the strengthening of the Marble Shop Export Program, for example, through the Bahia Marble Producers Complex and other regional initiatives, could expand the market for technology of stone finishing (automated multifunctional mills, CNC stone fabricating machinery, edge polishers, water jet cutters, etc.). It can be observed that quarrying and benefiting activities of dimension stones, like the rest of mining activities, are being transferred to developing countries of continental dimensions with abundant natural resources and favorable conditions for exporting. In the dimension stones segment, this is the case of Brazil, China, India, Iran and Turkey, which are taking over the tradition European players in the international market. Cid Chiodi Filho www.nowykamieniarz.pl

ZE ŚWIATA

RYN EK B R

AZ Y

LIJS KI

Gorączka kamienna nieopodal ównika r [ W północno-wschodniej części Brazylii można znaleźć złoża egzotycznych granitów o mocnych barwach i strukturach ]

rzesadne byłoby mówienie o gorączce złota, ponieważ to nie ta przygoda ciągnie obecnie do północno-wschodniej Brazylii, by spróbować tam szczęścia. Ale gorączką kamienną można już nazwać to wszystko, co dzieje się w regionie, gdzie Brazylia jednym kolanem klęczy w Atlantyku. Mówi się, że niektórzy geolodzy zarabiają tutaj obecnie krocie poprzez wyszukiwanie złóż i gwarantowanie sobie prawa do prowadzenia prac geologicznobadawczych, które później odsprzedają przemysłowi kamieniarskiemu. Jesteśmy w północno-wschodniej Brazylii, po portugalsku zwanej Nordeste, w stanach Ceará, Pernambuco, Rio Grande

nk 29 I 6/2007

do Norte i Paraiba. Znajdujący się 100 km na południe od równika region, w którym w głębi lądu panuje klimat rodem z pustyni, a warunki życia są odpowiednio trudne, cieszy się sporym zainteresowaniem ze strony branży. Badania wykazały bowiem, że znajdują się tam złoża niecodziennych kamieni, po większej części tak zwane Exóticos. Niektóre z nich mają barwy rzadko spotykane nawet gdzie indziej w Brazylii, a przy tym odznaczają się niespotykaną twardością. Ta z kolei, w połączeniu z minimalną porowatością sprawia, że można je wprowadzać do handlu bez konieczności wcześniejszego żywicowania. Niektóre z tych granitów są gruboziarniste, co daje im wyrazisty dekoracyjny charakter.

- Nordeste ma duży potencjał - mówi Cid Chiodi, geolog i doradca ogólnobrazylijskiego związku branżowego Abirochas. Obecnie region stara się przyciągnąć zagranicznych inwestorów. Poszukiwane są mocne finansowo przedsiębiorstwa przemysłu kamieniarskiego, które by zainwestowały pieniądze, a przed wszystkim przywiozły ze sobą know-how. Jedną z sił napędzających region jest Roberto Amaral Ribeiro, szef związku branż Simagran-CE w stanie Ceará. Ten 41-latek jest szczęśliwym nabytkiem dla cechu, gdyż pojmuje on swoją rolę w związku nie jako szef na pokaz, lecz woli napędzać region trzeźwymi analizami. - Większości firm tutaj brakuje kapitału www.nowykamieniarz.pl

ZE ŚWIATA

RY N

oraz know-how, by wykorzystać skarby ziemi – mówi Ribeiro, sam właściciel firmy. To, że zagraniczni inwestorzy też chcą przy tym zarobić, nie przeszkadza w Nordeste nikomu. Za w pełni przyjaznego inwestorom podaje się Eduardo de Castro Bezerra Neto z FIEC, instytucji odpowiadającej Izbie Handlowo- Przemysłowej: - U nas inwestorzy mogą zarobić dwojako: po pierwsze przy wydobyciu kamieni, po drugie przy sprzedaży w Europie – mówi. Zresztą nikt nie chce kończyć tutaj na samym eksporcie kamieni naturalnych. Już teraz eksportuje się znaczne ilości butów i ubrań, a w przyszłości to samo powinno stać się z orzechami cashew oraz owocami tropikalnymi. Pokazać się może infrastruktura. Częściowo jest ona lepiej rozwinięta niż na południu Brazylii, głównie z tego względu, że jest nowa i jeszcze niezbyt obciążona. Miasto Pecém ma nawet port morski. Główną zaletą lokalizacji jest względnie mała odległość do Europy. Znanym poza Ameryką Płd. kamieniem ze stanu Ceará jest granit Branco Ceará, który dorobił się również całego szeregu innych nazw. Dalszymi sławami są różowy Pink Iracema czy też zielony Green Ocean. Znakomitością z Pernambuco jest Marrom Imperial. Obok egzotycznych granitów znaleźć można również wapienie. Jednym z bardziej znanych jest Pedra Cariri, pochodzący z południa stanu Pernambuco. Chętnie wykorzystywany jest na baseny, ponieważ pozostaje przyjemnie chłodny nawet przy największym upale. W głębi lądu wydobywa się kwarcyt. Tam położona jest także Chapada do Araripe z jednym z najważniejszych złóż skamieniałości z okresu kredy. Jeśli chodzi o zbyt na rynku, dzisiejsi Nordestinos wiedzą także, że piękny ka-

EK B

RAZ

YLIJ

SK I

Praca ręczna odgrywa dużą rolę w Nordeste, gdyż taka praca jest tania.

Kamieniołom granitu BRANCO CEARÁ, obsługiwany przez firmę Granistone www.nowykamieniarz.pl

mień przynosi jeszcze więcej pieniędzy, gdy zwiększy się jego wartość obróbką. Dlatego też w dwóch stanach mają zostać wybudowane centra rzemiosła ręcznego, mające służyć do realizacji trzech celów marketingowych: po pierwsze chce się stworzyć nowe rynki zbytu dla kamieni naturalnych, po drugie utrzymać tradycyjne techniki rzemiosła ręcznego, a poza tym centra mają służyć rozwojowi nowych technik i idei. Takie założenia pasują do koncepcji marketingowej szefa związku Roberto Amarala. Dla niego jest mianowicie pewne, że kamień naturalny nie sprzedaje się tylko poprzez samą wartość jako materiał, czyli funkcjonalność np. w budowie, tylko poprzez wyimaginowaną wartość, czyli image, ale tego jego zdaniem tamtejsze zakłady muszą się jeszcze nauczyć. Małe zakłady zajmujące się w Brazylii

obróbką są bowiem domowymi biznesami, funkcjonującymi trochę w chaosie, w piwnicy, bez NIP-u i REGON-u. Wprawdzie okazuje się to korzystne dla konsumentów, ponieważ zakłady te zwalczają się bezlitośnie niskimi cenami, jednak z drugiej strony nie wychodzi to na dobre nikomu. Konsument musi się zadowolić niższą jakością, bo wyrobnicy nie wiedzą, czym jest wykształcenie tudzież doskonalenie zawodowe. Nie korzysta też ani właściciel zakładu, ani jego pracownicy, gdyż prowadzą politykę samowyzysku. W końcu też, z powodu niewpływania do kasy podatków, z pustymi kieszeniami pozostaje państwo. Osobą kontaktową jest Geraldo Silvério, miejscowy przedstawiciel stanowego związku. Można kontaktować się w języku angielskim (fortalezaabirochas@uol.com.br). Peter Becker Tłumaczenie: Katarzyna Sanojca 6/2007 I nK29

Już dostępne w prenumeracie !!!

ł z 49

tylko

+ płyta D GRATIS VD !!! ZAMÓWIENIA:

stoisko H106

www.nowykamieniarz.pl e-mail: specjalne@nowykamieniarz.pl tel./fax 061/ 66 29 870

WPŁATY: SKI&VAC PRESSHOUSE, KROŚNIEŃSKA 9, POZNAŃ, Lukas Bank: 29 1940 1076 3009 6932 0000 0000 UWAGA: W tytule przelewu prosimy podać dokadny adres, na który ma zostać dostarczona przesyłka

stoisko H15

TARGI

BLOKI

Zmierzch bogów [ Marmomacc 2007 w Weronie ]

dy zasiadałem do napisania relacji o targach w Weronie, targały mną mieszane uczucia. Coroczna podróż do Włoch dla części braci kamieniarskiej to już rytuał. Też wpadłem w ten nałóg. Jest w tym jakaś magia. Po tegorocznym wyjeździe nachodzą mnie jednak niemałe wątpliwości. Ile w tych popularnych dla polskich kamieniarzy targach jest faktycznej wartości biznesowej, a ile czaru samych Włoch. Tych, którzy jeżdżą do Włoch, nie muszę przekonywać, ile w tym kraju jest uroku. Świetna kuchnia, piękne miasteczka i specyficzny klimat. A targi? No cóż, szczerze mówiąc, coraz trudniej październikowe wyjazdy uzasadnić efektywnością zawodową. Czasy się zmieniają. Dostęp do informacji jest coraz lepszy – w zasadzie każdy korzysta z Internetu. Coraz więcej młodych ludzi zna języki i nie ma problemów z przejrzeniem ofert producentów maszyn czy dostawców kamienia. Do łatwości w komunikacji dochodzą kolejne elementy.

nk 29 I 6/2007

Już nie tylko fax czy telefon. Są komunikatory internetowe, np. Skype, gdzie można za darmo rozmawiać z inną osobą lub osobami nawet w wersji telekonferencji. W komunikatorach, jeśli uczestnicy rozmowy mają kamerki internetowe, można się również widzieć. Wreszcie są e-maile, którymi wysyłana korespondencja z załączonymi zdjęciami lub nawet filmami dochodzi do adresata w kilka minut. A jeśli chodzi o spotkania bezpośrednie, to ceny biletów lotniczych i sieć połączeń są już na takim poziomie, że wyjazd do firmy, z którą chcemy się spotkać, przestaje być jakimkolwiek problemem. Jaki zatem jest sens wyjazdu na targi do Werony? No dość problematyczny. Można by założyć, że jedziemy, aby spotkać i poznać nowe firmy i nowe oferty, np. z krajów mniej popularnych. Niestety polityka organizatora w tym zakresie zaczyna być dyktowana dość partykularnymi interesami włoskich firm. Zwróciłem uwagę, że odwiedzający (i to

nie tylko Polacy) po wejściu na tereny targowe szukają na mapie targów wystawców z Turcji, Indii, Brazylii czy Chin. A tych organizator umieszcza w najodleglejszych pawilonach. Prowadzi zatem określoną politykę i to nie wobec zwiedzających – aby ułatwić im znalezienie poszukiwanych oferentów, a wobec wystawców – wspierając firmy rodzime. Powstaje pytanie, jak ta polityka będzie realizowana w przyszłych edycjach. Jeśli organizator jest tak podatny na wpływy firm włoskich, zorganizowanych w silne związki, to czy w przyszłości najbardziej interesujące dla zwiedzających firmy nie spotkają jeszcze większe utrudnienia. W ten oto sposób organizator targów staje się elementem rynku, mocno na niego wpływającym. Oglądając tegoroczne targi, trudno nie zauważyć, że polityka organizatora sprowadza się do sprzedawania w kolejnych edycjach tym samym firmom tych samych miejsc. W rezultacie chodzi się po halach i ma się mocne wrażenie déjà vu. Tym barwww.nowykamieniarz.pl

TARGI

Quarella - nowa zabudowa

Indyjskie „podróbki” Luigiego

Płyty dwuwarstwowe tureckiego producenta

Trak wielolinowy Simec 32

nk 29 I 6/2007

BLOKI

Polski akcent na Marmomacc 2007 - Promasz z Pieszyc dziej że firmy oszczędzają i sporo z nich wystawia się w tych samych zabudowach stoisk. W kamieniarstwie postęp techniczny nie jest tak szybki i trudno spodziewać się, że rok w rok będziemy oglądać u wszystkich oferentów nowe rewolucyjne rozwiązania. W tym kontekście coraz bardziej jestem przekonany, że polityka organizowania targów w Norymberdze co drugi rok jest zdecydowanie sensowniejsza. Targi w kontekście innych możliwości, o których napisałem na początku, tracą rolę miejsca, gdzie załatwia się interesy – pozostała tylko możliwość oglądania nowych propozycji producentów (o ile je mają) i możliwość spotkań ze swoimi dostawcami. Czy na tegorocznej edycji zauważyłem coś interesującego? W sumie bardzo niewiele. W pawilonie, gdzie prezentowały się firmy z Indii, jedna z firm pokazała materiały znane dotychczas tylko z luksusowej kolekcji Antoliniego Luigiego. Wykonanie nie było może tak precyzyjne jak u włoskiego potentata, ale to pewnie tylko kwestia czasu. Również w tej samej hali turecki producent prezentował duże płyty grubości 8 mm podparte tylko na końcach, po których przechadzały się atrakcyjne hostessy. Oczywiście płyty były dwuwarstwowe, co nie jest nowością, ale w wykonaniu producenta z Turcji na pewno tak – bo i ceny bardziej akceptowalne za taki „wynalazek”. Godne odnotowania jest również wprowadzenie linówek do ofert firm Barsanti i Simec. To wprawdzie pierwsze próby, ale te marki są chętnie kupowane przez polskich producentów, więc gdy ruszy faktyczna produkcja, to pewnie linówki z logo tych

firm pojawią się w polskich zakładach. Tego, czego szukałem na targach podobnie jak kilku napotkanych znajomych – czyli ciekawych pomysłów designerskich wykorzystania kamienia, nie znalazłem. Szkoda, bo byłby to niewątpliwie powód do odwiedzania targów. Polskim akcentem był udział w targach jako wystawcy firmy Promasz, której produkty prezentują się coraz bardziej europejsko. Na stoisku Luigiego piękne modelki tym razem huśtały się leniwie na kamiennych huśtawkach nad basenem. I to leniwe huśtanie w zasadzie odpowiadało klimatowi całych targów. Kiedy zacząłem pracować w branży kamieniarskiej, włoskie targi wydawały mi się boską imprezą. Wszystko było wspaniałe i nowe. Ale minęło 11 lat, poznałem branżę, a targi nie zmieniają się i to chyba duży błąd zaniedbania. Brak jakiejkolwiek polityki rozwojowej i zmian poza opisanym wspieraniem włoskich producentów - to chyba za mało. W kontekście rozwoju targów w krajach takich, jak Turcja, gdzie faktycznie można spotkać nominalnych nowych dostawców, czy tańszych możliwości odwiedzenia targów w Indich, Chinach lub Brazylii posiadających złoża, sens kolejnych wyjazdów do Werony staje pod znakiem zapytania. Tym bardziej że ich termin to u nas szczyt sezonu. Mimo to pewnie znowu za rok spotkam w Weronie znajomych z Polski, chociaż nie wiem, czy motywacją do tych spotkań nie będą bardziej świetne owoce morza i pizza niż propozycja targowa. Dariusz Wawrzynkiewicz www.nowykamieniarz.pl

Blok MONSUN GREEN ze styczniowej akcji trafi∏ do ● firmy Regine Kruzinna Thomas Brunner Gottlieb-DaimlerStraße 15 D-76297 Stutensee ● cena wynios∏a 350,– euro.

Materia∏: LABRADOR BLUE PEARL NORDIC Numer bloku: 5325 Wymiary: 245 x 112 x 108 cm Waga: 11 ton

Der Krönungsstoff

AUKCJA FIRMY REXGRANIT LISTOPAD 2007

● Zapraszamy do wzi´cia udzia∏u w licytacji bloku granitowego Labrador Blue Pearl Nordic. Cen´ okreÊlajà Paƒstwo sami. Prosz´ przesy∏aç swoje propozycje do 30 listopad 2007 r. z dopiskiem REX-NOVEMBER-AKTION ● na adres mailowy: info@rexgranit.de bàdê dzwoniàc ● pod numer telefaxu +49 33844-54718 ● Cena minimalna wynosi 1 euro. Blok zostanie poddany obróbce zgodnie z Paƒstwa ˝yczeniem za dodatkowà op∏atà.

TARGI

PŁYTY

Postęp lidera [ Natural Stone 2007 w Stambule ]

d ponad dwudziestu lat głównym wydarzeniem w tureckiej branży kamieniarskiej są Międzynarodowe Targi Marble, organizowane w marcu w Izmirze. Dynamiczny rozwój przemysłu kamienia naturalnego w Turcji i jego wysoka pozycja wśród innych światowych liderów stworzyły potrzebę organizacji kolejnych imprez targowych. Wśród nich ważną pozycję w kalendarzu zajmują Międzynarodowe Targi Natural Stone w Stambule. Ich celem jest prezentacja tureckiego kamienia, przegląd potencjału branży oraz potwierdzenie ambicji Stambułu jako światowej metropolii handlu. Na początku września 553 firmy prezentowały swoje ekspozycje na powierzchni 80 tys. mkw. w pięciu halach centrum targowego CNR Expo.

MARMUR I WYROBY W trzech gigantycznych halach CNR Expo prezentowano turecki kamień i gotowe wyroby. Nie jest tajemnicą, że w Turcji znajduje się 33 proc. światowych złóż marmuru. Tym razem wykorzystano okazję do wyeksponowania szerokiej gamy rodzimego materiału – według organizatorów pokazano 290 gatunków kamienia z różnych regionów tego kraju. Zarówno przekrój kolorystyczny materiałów, jak i wyroby mogły zadowolić każdego poszukiwacza pięknych kamieni. Wprawdzie przeważały marmury, wapienie, trawertyny w beżowych i kremowych barwach, nie zabrakło jednak również unikatowych materiałów w czerwonych odcieniach,

nk 29 I 6/2007

np. Rosso Laguna, Rosso Lepanto (Rosso Levanto), Kale Bordeaux. Wzrok przykuwały także oryginalne wyroby z pasiastych krystalicznych marmurów Moonbeam czy Marmara Diagonal. Gatunkowa rozmaitość tureckiego kamienia bez problemów mogłaby zastąpić znane już na rynku jego rodzaje. Na przykład firma Ares jest wyłącznym sprzedawcą tureckiego Emperadora, przy czym w ofercie miejscowych firm są również odmiany Emperadora - Medium oraz Light, które z powodzeniem mogą konkurować z materiałem hiszpańskim. Pojawiły się również „klony” innych słynnych marmurów, na przykład turecki Botticino Royal. W tym miejscu warto wspomnieć o jakości. Istnieje opinia, że turecki marmur charakteryzuje się znacznie słabszymi parametrami fizykochemicznymi niż porównywalne materiały z Włoch. Opinia ta ma pewne uzasadnienie w odniesieniu do materiałów wydobywanych z górnych warstw złoża, zaszeregowanych jako materiał drugiego i trzeciego gatunku. Poza tymi przypadkami nie ma wątpliwości, że w Turcji nie brakuje wysokojakościowego surowca za odpowiednią cenę. Na targach w Stambule można było się o tym przekonać. Do tureckiego kamieniarstwa wszedł kapitał akcyjny, który dba o dobrą opinię o swojej produkcji. Dzięki temu można otrzymać pełną informację o parametrach poszukiwanego kamienia. Pomimo faktu, że w Turcji funkcjonuje obecnie około 5000 małych i dużych kopalni oraz 500

kamieniarskich fabryk, a w całej branży zatrudnionych jest 250 000 osób, na rynku zaczynają dominować większe spółki. Na przykład firma Alacakaya Marble, która posiada 12 dużych kopalni, co roku wydobywa 150 000 ton bloków marmuru. We własnych zakładach obróbczych produkuje miesięcznie 45 000 mkw. marmurowych slabów i płytek. Alacakaya Marble eksportuje kamień i wyroby do 42 krajów świata. Firm działających w Turcji na podobną skalę jest około 30. Na targach w ofercie wystawców znalazły się wszelkiego rodzaju surowce, półfabrykaty, gotowe wyroby, a także mozaiki z kamienia naturalnego. Najwyraźniej tureckim mistrzom udało się nie tylko odziedziczyć, ale także rozwinąć dawne greckie rzemiosło. Obecnie obok klasycznych rodzajów tej sztuki modne są współczesne mozaiki, które pasują do nowoczesnej architektury. Na targach pokazano wiele dekoracyjnych rozwiązań z wykorzystaniem kamiennej mozaiki.

PERSPEKTYWY I BIZNES Czwarta edycja targów Natural Stone w Stambule potwierdziła ogromny potencjał branży kamieniarskiej w Turcji. Kraj ten słusznie pretenduje do miana lidera w wydobyciu marmurów. W roku 2006 eksport kamienia z Turcji osiągnął wartość 1 mld dolarów, do roku 2010, według tureckiego rządu, istnieją plany zwiększenia podaży kamienia na światowe rynki do kwoty 2,5 mld dolarów. Biznes z tureckimi kamieniarzami ma jednak swoją specyfikę. Ceny ani wysokości rabatów nie zawsze są wiadome. Każdy nowy klient jest obserwowany i oceniane są jego możliwości finansowe. Kontakty w branży nawiązuje się trochę inaczej, niż na przykład na orientalnym Grand Bazar w Stambule, gdzie sprzedawca souvenirów błyskawicznie rozpoznaje akcent klienta i prowadzi handel w języku gościa. Mimo to konserwatywny styl tureckich kamieniarzy nie przeszkodzi w realizacji ich ambitnych planów. Kamieniarstwo w Turcji jest dużym przemysłem z wielkim kapitałem. Za miesiąc w Antalji szykuje się kolejna ciekawa impreza kamieniarska, a już w marcu 2008 w Izmirze mamy następny festiwal tureckiego kamienia z udziałem tysięcy wystawców. Oleg Majewski www.nowykamieniarz.pl

TARGI

PŁYTY

Tureckie kamieniarstwo wychodzi w świat [ Targi Anatolia Stone ’07 ]

rajowe i międzynarodowe stowarzyszenia kamienia naturalnego, najwięksi producenci, tysiące firm z branży i tysiące zwiedzających – tak wyglądać będą Anatolijskie Targi Kamienia Naturalnego, Marmuru i Technologii Anatolia Stone ‘07. Impreza organizowana przez Arena Uluslararası Fuarcılık odbędzie się w dniach 28 listopada – 1 grudnia w centrum targowym w tureckiej Antalii. Targom towarzyszyć będzie sympozjum: „Kamień w architekturze tradycyjnej i nowoczesnej”. Ocenia się, że 40 proc. światowych zasobów marmuru znajduje się na terytorium Turcji. To blisko 120 różnych wzorów i kolorów marmuru. Turcja, największy pro-

nk 29 I 6/2007

ducent tego kamienia na świecie i jego największy eksporter, zyskała w 2005 roku na handlu kamieniem naturalnym, głównie marmurem, 805 mln dolarów. Spółek z kapitałem zagranicznym, które zajmują się wydobyciem kamienia naturalnego i jego obróbką, jest w Turcji ok. 150. Dzięki sukcesom na tamtejszym rynku liczba ta rośnie z każdym dniem. Antalya, stolica prowincji o tej samej nazwie i znany kurort wypoczynkowy, to jedno z najstarszych miast w Turcji (założone w II w. p.n.e.) i jedno z najbardziej rozwiniętych społecznie, kulturalnie i ekonomicznie w skali kraju, dzięki czemu liczba mieszkańców sięga w sezonie turystycznym blisko 2 mln. Położone jest na wybrzeżu Morza

Śródziemnego, na południe od pasma gór Taurus. Dzięki targom Anatolia Stone ‘07 ma ambicje stać się jedną ze stolic tureckiego przemysłu kamieniarskiego.

ARCHITEKCI Sympozjum „Kamień w architekturze tradycyjnej i nowoczesnej” odbywać się będzie w dniach 29 – 30 listopada. Jego celem jest promowanie i zachęcenie architektów do stosowania kamienia naturalnego – materiału, który dzięki swojej trwałości stał się częścią historii cywilizacji. Podczas sympozjum analizowane i dyskutowane będzie stosowanie kamienia w historii i architekturze nowoczesnej w Turcji i na całym świecie. Gospodarzami spot-

www.nowykamieniarz.pl

Zapraszamy do odwiedzenia naszego stoiska H35 na targach KAMIEŃ 2007

A N Y HIT

stoisko H15

! ! ! Y R AT

10 AUT PŁYT POLEROWANYCH GR. 2 i 3 cm w cenie 49 PLN/m2 BRUTTO * 10 AUT PŁYT POLEROWANYCH GR. 2 I 3 CM w cenie 99 PLN/m2 BRUTTO * 10 AUT PŁYT POLEROWANYCH GR. 5,6,7,8,10 CM w cenie 30 000 PLN BRUTTO * WIELE INNYCH KOLOROWYCH M AT E R I A ŁÓ W W B A R D Z O AT R A KC YJ N YC H C E N AC H ! ! !

Specjalna oferta zimowej sprzedaży w magazynach Brachot-Hermant Polska STRZEGOM • SWARZĘDZ • GDYNIA • GLIWICE Impala 2 cm 3 cm 5 cm 6 cm

Paradiso

5 cm 6 cm

Brachot - Hermant Polska Sp. z o.o. ul. Mostowa 1 58-150 Strzegom tel: 074/855 55 22 fax: 074/855 55 20 e-mail: brachot.strzegom@brachot.com ul. Okrężna 24 44-100 Gliwice tel: 032/301 45 40 fax: 032/301 45 42 e-mail: brachot.gliwice@brachot.com ul. Poznańska 49 62-020 Swarzędz-Jasin (Poznań) tel: 061/818 72 90, 818 72 91 fax: 061/818 19 73 e-mail: brachot.swarzedz@brachot.com ul. Budowlana 3 84-110 Kartoszyno, gm. Krokowa (Gdynia-Wejherowo) tel: 058/670 61 55 (56) fax: 058/670 61 57 (58); e-mail: brachot.gdynia@brachot.com

Kashmir Gold

2 cm 3 cm

Madurai Gold

2 cm 3 cm

Indian Black

2 cm 3 cm

Orion

5 cm 6 cm

Multicolor Verde

5 cm 6 cm

Daino Reale

2 cm 3 cm

Himalaya

5 cm 6 cm

oferta ważna od 09.11.2007 do 31.12.2007 *cena obowiązuje przy zakupie 24 ton płyt

TARGI

PŁYTY

Brama rzymskiego cesarza Hadriana w starej części Antalii kania będą Federacja Architektów Morza Śródziemnego (UMAR) i turecka Izba Architektów Oddział w Antalii. Sponsorem jest organizator targów Arena Uluslararası Fuarcılık. W konferencji mają wziąć udział architekci, badacze, eksperci i producenci kamienia naturalnego. Wśród gości, których oczekuje się ok. 5 tys., będą również osoby współpracujące z architektami, projektantami i inżynierami, ekolodzy, przedstawiciele organizacji kamienia naturalnego, studenci i dziennikarze z Turcji i zagranicy. Tematyka obejmować będzie kulturalne i ekonomiczne wymiary stosowania kamienia w miastach na całym świecie, różnice na rynkach kamienia, wkład państwa, sposób inwestowania czy zmiany w branży zachodzące w poszczególnych krajach.

TARGI Organizatorzy przewidują, że na targach wystawi się około 400 firm z kraju i zagranicy, które zajmą 40 tys. mkw. powierzch-

ni wystawowej. Anatolia Stone ‘07 powinno odwiedzić ok. 35 tys. zwiedzających. Wśród wystawców znajdą się m.in. producenci maszyn, chemikaliów i środków transportu oraz firmy wydobywające marmur, trawertyn, onyks, granit i inne. Targi wspierane są przez tureckie organizacje kamienia naturalnego, m.in. Stambulską Unię Dostawców Kamienia Naturalnego i Izbę Dostawców Marmuru. Organizatorem targów jest Arena Uluslararası Fuarcılık. Firma powstała w 2005 roku i specjalizuje się w organizacji imprez targowych promujących turecki przemysł. Zorganizowała 83 imprezy targowe w 14 krajach na Bliskim Wschodzie, w Afryce i Ameryce. Prezesem jest Kudret Çiçekçi, absolwent zarządzania na uniwersytecie Dokuz Eylül. Z branżą targową związał się w 2001 roku, a w 2004, wraz z Gülem Ceylanem (obecnie współwłaścicielem spółki) zorganizował pierwsze targi – Euro Asia Automotive Fair, które przyciągnęły ok. 40 tys. zwiedzających.

ARENA EXHIBITION SERVICES TRADE Siedziba główna: Ankara Cad. No: 97 Kat: 6 35040 Bornova - İzmir / TÜRKİYE tel.: +90 (232) 348 77 45 (pbx) fax: +90 (232) 348 77 47 Dyrektoriat Rejonu Morza Śródziemnego: Güzeloba Mah. Havaalanı Cad. No: 66 Arena Plaza 07230 Antalya / TÜRKİYE tel.: +90 (242) 349 57 47 (pbx) fax: +90 (242) 349 27 23 - 24 info@arenafuar.com www.arenafuar.com

Centrum targowe Antalya Expo Center, w którym odbędą się targi Anatolia Stone 07’

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

stoisko H77

stoisko H30

RYNEK

PŁYTY

Czy będzie przełom? [ Sezon 2007 - 2008 ]

bliżający się koniec roku sprzyja spoglądaniu wstecz i zastanawianiu się, jaki był ten rynek w roku 2007 i jakie są rokowania przed następnym sezonem. To był nietypowy rok. Przede wszystkim dlatego, że praktycznie nie było zimy. Niestety nie wszyscy wyczuli pogodową niespodziankę i „zimujących” zakładów było nadal sporo. A wykorzystanie tej sytuacji dla niektórych firm było zbawienne. To jednak zupełnie co innego, jeżeli zakład może pracować prawie bez przerwy. Jednak bardziej znamienne dla branży było echo ogromnej koniunktury gospodarczej i to na całym świecie. Taki okres ma swoje pozytywy, bo zleceń jest bardzo dużo, ale ma i negatywy. Największy to problemy z zakupem dobrej jakości materiałów. Światowa koniunktura spowodowała ogromne zapotrzebowanie na kamień. Jednak za zapotrzebowaniem nie nadążyli wydobywcy. Cóż, wiadomo, że uruchomienie nowego wyrobiska to koszt rzędu 2 mln dolarów. Właściciele złóż zdają sobie sprawę, że koniunktura dziś jest, a za dwa, trzy lata może jej nie być. A inwestycja na tym poziomie ma dość długi okres zwrotu. Nie znaczy to, że takich inwestycji na świecie nie ma, ale to też musi potrwać. W rezultacie wszyscy mają problem z zakupem. Ciekawe w tej całej sytuacji jest to, że pomimo niedostatku kamienia na rynku jego ceny nie rosną w sposób, jakiego można by się spodziewać. Dla polskiego odbiorcy korekty cen praktycznie były niezauważalne z powodu bardzo wzrastającego kursu złotego. Najbardziej deficytowym materiałem na rynku była oczywiście impala i materiały czarne. Co do impali, do sprawdzają się niestety moje czarne oceny sytuacji sprzed prawie dwóch lat, kiedy pisałem o problemach z prowadzeniem firm w RPA. Konkurencja na rynku też powoduje blokowanie wzrostu cen, który wydawałby się oczywisty. W sumie od kilku lat obserwujemy w zasadzie ciągły spadek cen. Na przestrzeni około pięciu lat w niektó42

nk 29 I 6/2007

Krzysztof Skolak Centrum Kamieniarskie CHIN-KA ze Strzegomia

ok 2007 był z pewnością rokiem wytężonej pracy. Nie przyniósł nadzwyczajnych zdarzeń wpływających pozytywnie bądź negatywnie na rynek kamieniarski w Polsce. Nie było słychać o jakichś spektakularnych osiągnięciach, nie było też głośnych upadłości. Można powiedzieć, że był to rok dość nijaki. Wiosenny boom na materiały budowlane skończył się, nim etap rozpoczętych inwestycji dotarł do momentu stosowania kamienia. Jednak pomimo tego wstępu jestem przekonany, że mamy do czynienia z ciszą przed burzą, ponieważ: Rynek, który opustoszał z fachowców, którzy w 2007 roku na szczęście już tak masowo nie opuszczają naszego kraju, zmienił swoje oblicze. Już teraz można zauważyć kroczący od góry szacunek dla drugiego człowieka. Generalny wykonawca szanuje podwykonawcę, ten z kolei szanuje swojego pracownika, a przejawia się to wysokością i terminowością płatności. Poprawa płynności finansowej jest nowym zjawiskiem na rynku budowlanym w 2007 roku. Po roku oczekiwania na uruchomienie środków na dofinansowanie działań inwestycyjnych, w końcu ruszają ogromne środki z Unii Europejskiej. Czekało na to wielu przedsiębiorców, także z naszej branży. Czekało także wielu naszych klientów. Po entuzjastycznym przyjęciu informacji o organizacji przez Polskę i Ukrainę finałów Mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2012 roku, już wkrótce związane z tą imprezą inwestycje zaczną być realizowane. Inwestycje, o których słychać (te zrealizowane i te planowane) koncentrują się na produkcji płyt kamiennych oraz elementów budowlanych. Największym zainteresowaniem, jeżeli wymienić tylko jedną maszynę, cieszy się, zdobywająca z roku na rok coraz więcej zwolenników, linka diamentowa pojedyncza, a także często z większą ilością linek. Wydaje się więc, że branża budowlana, a zatem i sektor kamienia budowlanego w perspektywie najbliższych 5 lat są skazane na sukces.

rych przypadkach sięgnął już kilkudziesięciu procent. Odnoszę wrażenie, że w tym spadku cen spory udział ma fakt sprzedawania materiałów w sposób bezpośredni np. z Indii do Polski i to w wersji slabów. To rozwój produkcji i chęć samodzielnego zdobywania rynków przez firmy z krajów,

skąd kamień pochodzi, doprowadziły w znacznym stopniu do takich redukcji cen. Trzeba bowiem pamiętać, że koszty produkcji w Indiach czy Brazylii są na pewno niższe niż w Europie. Pojawienie się ofert bezpośrednich z Indii czy Brazylii zmniejszyło możliwy wowww.nowykamieniarz.pl

stoisko H43

RYNEK

lumin sprzedaży dla firm włoskich, więc tam też spowodowało ostrzejszą walkę konkurencyjną, a to nie sprzyja wzrostom cen. Wydaje się, że rok 2007 powinien być ostatnim, w którym ceny zachowują się w taki sposób. Myślę, że wiosna 2008 przyniesie nam wzrost cen materiałów. To wydaje się nieuniknione. Taka prognoza wcale nie oznacza, że polskim zakładom musi się pogorszyć. Po prostu te wzrosty trzeba będzie przełożyć na ceny gotowych wyrobów, bo przełknięcie podwyżek w kosztach wydaje się mało realne. Ceny gotowych wyrobów muszą również wzrosnąć w związku z coraz większymi problemami z zatrudnianiem ludzi. Masowe wyjazdy do Anglii, Irlandii i innych krajów powodują konieczność podwyższania płac. I te podwyżki muszą trwać nadal. To znacznie zwiększa koszty, więc musi znaleźć odzwierciedlanie w cenach. A pamiętajmy, że dla polski koniunktura jest w zasadzie pewna do 2012 roku (ME w piłce nożnej). Polskie zakłady w większości mocno się rozwijają. Zakupy kolejnych maszyn (w znacznej części wspierane dofinansowaniem unijnymi), budowę hal, a nawet uporządkowanie terenu zakładu można zaobserwować w wielu zakładach. Niestety bardzo słaby jest rozwój zakładów w sferze organizacji i promocji. Coraz częściej podczas odwiedzania zakładów ma się wrażenie chaosu. Jest dużo zleceń - trzeba je realizować i nikt w tym momencie nie myśli o promocji czy rozwoju organizacji. Jeśli w organizacji zachodzą jakieś zmiany, to zwykle są chaotyczne i przypadkowe – ot, takie łatanie dziur. Może w sezonie zimowym warto pomyśleć o zmianach, bo gdy ruszy sezon wiosenny, znowu nikt nie

PŁYTY

Mirosław Gryś właściciel firmy Granit-Mar z Kościana

ijający sezon oceniałbym podobnie jak poprzedni. Co prawda wraz ze wzrostem koniunktury w budownictwie przybyło nam zleceń, ale pojawiły się nowe problemy. Wyjątkowo dokuczliwie odczuliśmy braki surowca na rynku, na niektóre bloki czekaliśmy 3-4 miesiące. Otworzenie granicy spowodowało także problemy z pracownikami. W bieżącym roku zainwestowaliśmy w boczkarkę Denvera oraz w nowe samochody transportowe Mercedesa. Rozpoczęliśmy także rozbudowę części handlowej firmy, którą zamierzamy dokończyć w przyszłym roku. W planach na 2008 rok mamy poszerzenie asortymentu o kamień ogrodowy i elewacyjny. Do oferty wejdzie także kostka granitowa o fakturze postarzanej. Na przyszłość patrzę z optymizmem. Jesteśmy firmą o ugruntowanej pozycji w naszym regionie i zmiany na rynku mogą nam przynieść jedynie korzyść.

będzie miał do tego głowy. Co do promocji, to pisałem już o tym wielokrotnie. Rozmawiając choćby o reklamach w „Nowym Kamieniarzu”, często słyszę: „Po co? Mam tyle zleceń, że nie nadążam”. Niby prawda, ale każda koniunktura się kiedyś kończy, a wtedy utrwalona dobrze marka zacznie pracować. Ci, którzy nie zrobią tego teraz, kiedy są na to środki, za jakiś czas nie będą mogli tego zrobić, bo będzie na takie działania po prostu brakować pieniędzy. Dla kopalń rok był również dobry, bo poziom zapotrzebowania na polski kamień jest bardzo duży i to zarówno w postaci slabów, jak i elementów drogowych.

Igor Gromek firma „W.Gromek i Synowie” z Warszawy

opinii Igora Gromka Rok 2007 to pod względem zleceń na pewno dobry rok. Zleceń było więcej niż w 2006 roku. Niestety odczuwalny był wyraźnie problemy z pracownikami. Jest ich na rynku pracy coraz mniej. Takie problemy wcześniej nie występowały. Te braki ludzi w kontekście rozwoju rynku to naprawdę duży kłopot. Jedyna nadzieja to fakt, który zauważył podczas tegorocznej edycji targów w Weronie iż dla nas ceny maszyn spadają. Częściowo ze względu na mocną złotówkę, częściowo dlatego że producenci obniżyli ceny. Może to będzie w stanie nieco zrównoważyć problem braku ludzi. Zakład Pana Gromka w 2007 roku realizował inwestycję budowy nowej hali i biur. Te prace przeciągną się do 2008 roku. Ale w przyszłym roku nowa hala na pewno będzie gotowa. Z innych przewidywanych inwestycji na 2008 rok planuje zakupy w sprzęcie pomocniczym - do transportu kamienia i rozładunku bloków (widlaki). Igor Gromek ma nadzieję, że w przyszłym roku będzie jeszcze lepiej, pod warunkiem, że wybory przyniosą zmiany na lepsze.

nk 29 I 6/2007

W segmencie elementów drogowych poziom zapotrzebowania był tak duży, że ceny dość wyraźnie szły w górę. W ostatnim okresie popyt jednak wyraźnie osłabł, prawdopodobnie w wyniku oczekiwania inwestorów na nowe fundusze. Kiedy popyt był bardzo wysoki, kopalnie zaczęły dość gwałtownie podnosić ceny. Doszły nawet do 280-300 zł za tonę. I to był chyba błąd. Utrzymanie cen z połowy roku (czyli około 240-250 zł za tonę) być może pozwoliłoby na sprzedanie przed zimą całej produkcji, a tak niektórzy mają w silosach po 5000 ton i problem, że towar będzie „zimował”. W tym kontekście może się okazać, że ceny kostki na początku roku spadną, gdyż zakłady przetrzymujące towar przez zimę będą chciały jak najszybciej zbyć cały zapas. Chyba że z wiosną inwestycje ruszą bardzo gwałtownie i szybko wchłoną zapasy. Rok 2008 powinien zaznaczyć się znacznymi inwestycjami w drogownictwie, co spowoduje ogromne zapotrzebowanie na kruszywa. Jestem pełen obaw, czy aby niektóre firmy w ramach zarabiania na kruszywach nie rozpoczęły eksploatacji niszczącej złoża. Miejmy nadzieję, że wygra zdrowy rozsądek i patrzenie na dalsze perspektywy. Czeka nas zatem rok pełen pracy i miejmy nadzieję, że dobrych, rozsądnych inwestycji. Dariusz Wawrzynkiewicz

www.nowykamieniarz.pl

RYNEK

Tomasz Kasprzyk Kamieniołom BARWAŁD

amieniołom Barwałd dysponuje własnym złożem piaskowca, zakładem produkcji kruszyw piaskowcowych oraz budowanym od dwóch lat zakładem obróbczym. Głównym i decydującym źródłem przychodu firmy była sprzedaż kamienia hydrotechnicznego, kruszyw,kamienia łupanego („dzikówka” i „boniówka”) oraz sporadycznie wymiarowych bloków. Duże ilości naszego kamienia hydrotechnicznego i łupanego odbierały firmy budujące zaporę zbiornika „Świnna Poręba” na pobliskiej rzece Skawie, co tworzyło dobre i stabilne warunki finansowe dla realizowanych inwestycji. W związku ze skompletowaniem parku maszynowego zakładu obróbki środek ciężkości produkcji zaczyna się przechylać w kierunku producji płytowych elementów piaskowcowych. Obserwuję wyraźne polepszanie się rynku kamienia, zwłaszcza w sferze płatności; klienci stają się szybciej wypłacalni, gotowi są nawet do zaliczkowania zamówień. Odnoszę wrażenie że z rynku kamieniarskiego zaczynają znikać nierzetelni kontrahenci. Przybywa zamówień, co jest wynikiem zwiększania naszej produkcji i wprowadzania nowych produktów. Liczymy na szersze wejście na rynek

nk 29 I 6/2007

PŁYTY

płytowych elementów piaskowcowych ze względu na niestabilną i zanikającą produkcję w Mucharzu. Nasz jasno-popielaty i drobnoziarnisty piaskowiec jest bardzo zbliżony do „Mucharza”, i może go doskonale zastąpić. Bardziej aktywne formy reklamy przygotowuję na okres przed osiągnięciem pełnej wydajności zakładu obróbczego. Nowe wydania materiałów reklamowych będą gotowe przed Targami we Wrocławiu. „Kamieniołom Barwałd” budowany jest od kilku lat metodą małych kroków: od uporządkowania kamieniołomu, przez opanowanie trudnej eksploatacji złoża, uruchomienia oddziału kruszyw z przejezdną kruszarką EXTEC - do budowy zakładu obróbki. Tą samą metodą budowano ten zakład: od pierwszego jednopiłowego traka diamentowego i łupiarki Treuttle przywiezionych z Niemiec do nowoczesnego 15-piłowego traka diamentowego zakupionego, zmontowanego i uruchomionegow tym roku. Obecnie skompletowane jest wyposażenie zakładu, lecz ze względu na problemy z uzyskaniem pozwolenia na budowę hali wszystkie maszyny stoją na wolnym powietrzu. Jeśli dobrze pójdzie konstrukcja hali zostanie zmontowana jeszcze w tym roku, koniecznie przed zimą.

Tomasz Kasprzyk (z lewej) z ojcem Stanisławem (prezesem spółki) Po zakończeniu inwestycji w zakładzie obróbczym zamierzam skoncentrować się na usprawnieniu eksploatacji kamieniołomu. Nowy zakład będzie potrzebował wielu bloków. Myślimy o zakupie perforatora do owiercania bloków oraz ciężkiego nośnika bloków. Mamy rozeznanie producentów i dostawców tych urządzeń, znamy ceny. Wiemy jakie środki są nam potrzebne i analizujemy możliwości ich uzyskania. Jestem urodzonym optymistą podobnie jak moja rodzina i współnicy. Mam prawo patrzeć i wierzyć w lepszą przyszłość firmy, nie tylko na podstawie moich przekonań, lecz zupełnie realnych przesłanek ekonomicznych i marketingowych.

www.nowykamieniarz.pl

stoisko PA2

KAMIEŃ

•

NATURA

•

YCIE

marmi corradini POLS KA sp.z o.o. SIEDZIBA: ul. Wiosenna 14/2 - 53-017 Wrocław - NIP PL 8992499827 HURTOWNIA: ul. Fabryczna 1 T - 32-600 Oświęcim - Polska - Tel. +48 33 8472917 - Fax +48 33 8472918

Od początku do końca – od pomysłu do realizacji. Z Waszą pomocą osiągniemy cel, podążając za potrzebami klientów. Z pasją, z sercem, z inteligencją i z rozsądkiem. Z niewyczerpanego dziedzictwa natury.

RYNEK

Fachowa lektura dla profesjonalistów!!! [ Wydania specjalne „nowego Kamieniarza” ]

oradnik – tak chyba najprościej określić, czym jest każde kolejne „Wydanie Specjalne nowego Kamieniarza”. Pierwsze z nich – „Nagrobkarstwo” – ukazało się w maju tego roku. Kolejne: „Budownictwo” i „Nowoczesny zakład” ukazały się w lipcu i wrześniu. Wreszcie pod koniec października do rąk naszych Czytelników trafiło ostatnie tegoroczne „Wydanie Specjalne. Inwestycje”. Idea była prosta – chcieliśmy przedstawić Czytelnikom najważniejsze, naszym

zdaniem, tematy dotyczące branży, w sposób atrakcyjny wizualnie i w odróżnieniu od naszego dwumiesięcznika – jednolity pod względem zawartości. Każdy numer składał się z dwóch podobnych do siebie działów. W pierwszym z nich przedstawialiśmy hurtowników, dostawców surowców, półproduktów i maszyn. Opis każdej z firm zawierał nie tylko ofertę produktową, ale także informacje na temat obsługi klienta: warunków stałej współpracy, sposobów rozliczeń finansowych, możliwych rabatów, serwisu czy

gwarancji. W drugiej części zwracaliśmy uwagę na rynek poszczególnych produktów kamieniarskich. Określaliśmy problemy, wskazywaliśmy propozycje ich rozwiązań, zarówno na szczeblu produkcji i sprzedaży produktów, jak i zarządzania firmą. Dzięki temu tematyka poszczególnych numerów nie była skierowana do ściśle określonej grupy Czytelników, ale do wszystkich, czynnie zajmujących się w swojej pracy zagadnieniami związanymi z kamieniarstwem.

„NAGROBKARSTWO” To jeden z najistotniejszych sektorów działalności w branży kamieniarskiej. Wymagający nie tylko znajomości tego segmentu branży, ale także sposobów na zwiększenie konkurencyjności na niezwykle nasyconym rynku. W pierwszej kolejności postanowiliśmy przedstawić szeroką ofertę hurtowni nagrobków. Choć niska cena sprowadzanych z Chin pomników znacznie obniża konkurencyjność polskich zakładów, stanowi ona doskonałe uzupełnienie oferty firmy, umożliwiając dotarcie do gorzej sytuowanych klientów i lepsze pozycjonowanie własnych wyrobów („Nagrobki z importu”). W kolejnym materiale przedstawiliśmy podstawy prawne działania polskich nekropolii i wyzwania, jakie stawiane są przed kamieniarzami pracującymi na tym rynku („Cmentarze i nagrobki – co zdecydowało o ich dzisiejszym kształcie?”). W obszernym materiale Henryk Walendowski starał się przekonać, że seryjna produkcja nagrobków i obniżenie kryteriów artystycznych szkodzi wyglądowi naszych cmentarzy. W kolejnych tekstach przeanalizowaliśmy opłacalność produkcji pomników ze slabów i z bloków („Z bloku czy z płyty”), przedstawiliśmy sposoby zwiększenia sprzedaży produktów („Jak zwiększyć sprzedaż nagrobków?”) i opisaliśmy kwestię ubezpieczeń nagrobków. („Polisa na cmentarzu”).

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

RYNEK

„BUDOWNICTWO” Branża budowlana w Polsce przeżywa rozkwit. W dużej mierze odczuwane jest to również przez kamieniarzy i ich zakłady. Przygotowując dodatek poświęcony budownictwu mieliśmy na celu ułatwienie pracy tym zakładom, które na co dzień realizują kamieniarskie prace budowlane. Ważnym elementem funkcjonowania każdego zakładu są możliwości zakupu i dostęp do surowca. W związku z tym opublikowaliśmy listę hurtowników slabów w Polsce – 13 największych, czyli blisko 40 składów. Pokazaliśmy materiały, które cieszą się obecnie największym wzięciem, a które znajdują się w ofercie hurtowników. Niekwestionowanym liderem okazał się Kashmir White, który wyprzedził Kashmir Gold, Madurę Gold, Breccię Sardę i Cremę Marfil („Dostawcy slabów budowlanych”). Nasi dziennikarze przeanalizowali i opisali rynek budownictwa („Kamień naturalny w budownictwie”), skupili się też nad wykończeniem wnętrz – segmentem rynku dającym kamieniarzom szczególną okazję do popisu („Stosowanie kamienia we wnętrzach”). Pokazaliśmy jak zaprezentować kamień, by przekonać do kupna potencjalnego klienta („Prezentacja kamienia – uwagi praktyczne”) i podpowiedzieliśmy, w jaki sposób rozmawiać o kamieniu z architektami i inwestorami („Dlaczego stosować kamień naturalny?”). Na koniec zaproponowaliśmy konkretne rozwiązania umożliwiające zakładom kamieniarskim rozpoczęcie produkcji na potrzeby budowlanki („Produkować na potrzeby budowlanki”).

„NOWOCZESNY ZAKŁAD” Kolejne wydanie poświęciliśmy problemowi właściwego rozwoju zakładów kamieniarskich w naszym kraju. Kluczem do rozwoju branży jest podnoszenie stopnia rozwoju technologicznego, a co za tym idzie – większa efektywność i wyższa jakość produkcji. Przedstawiliśmy więc ofertę dostawców maszyn – od traków, przez linie polerskie, piły, boczkarki po wyposażenie dodatkowe zakładów („Maszyny i technologie kamieniarskie”). Opisaliśmy rozwój firm kamieniarskich od zakładów wydobywczych przez małe zakłady, po krajowych liderów. Pokusiliśmy się o prognozowanie rozwoju branży, ale też wskazaliśmy zagrożenia, przed którymi stoi wiele firm („Rozwój zakładów kamieniarskich”). Korzystając z ogromnej wiedzy inż. Wacława Chrząszczewskiego (projektanta 30 zakładów kamieniarskich m.in. w Strzegomiu, Nowej Rudzie, w dawnej Czechosłowacji i chińskim Xiamen) przyjrzeliśmy się też kwestii właściwego projektowania zakładów kamieniarskich („Projektowanie zakładów obróbki kamienia”). Nie baliśmy się również poruszyć dwóch „pięt achillesowych” polskiego kamieniarstwa – zarządzania jakością w systemie norm ISO 9000 („Organizacja pracy w nowoczesnym zakładzie kamieniarskim”) i public relations („PR – kamień milowy firmy”).

„INWESTYCJE” W związku z tym, że koniec sezonu kamieniarskiego, który w Polsce wyznaczają targi Kamień we Wrocławiu, sprzyja planowaniu inwestycji na następny sezon, na koniec cyklu pozostawiliśmy kwestie inwestycji w polskim kamieniarstwie. W odróżnieniu od poprzednich wydań, tym razem przedstawiliśmy firmy, które skorzystały z możliwości, jakie daje dynamiczny rozwój branży („Przegląd inwestycji 2006 – 2007”). I choć Paul Daniel, z perspektywy odległej Hiszpanii, kreśli mało optymistyczny scenariusz rozwoju kamieniarstwa w XXI wieku w Europie („Zdążyć za resztą świata”), to umiejętne wykorzystanie funduszy unijnych („Jeszcze więcej pieniędzy dla kamieniarzy!”) i właściwe przeprowadzenie procesu inwestycyjnego („Zarządzanie w procesie inwestycyjnym”), powinno spowodować, że zakład wydobycia i obróbki piaskowca w Barwałdzie nie będzie ostatnim w Polsce („Jak powstawały zakłady?”).

www.nowykamieniarz.pl

6/2007 I nK29

WYWIAD

PŁYTY

Kamień trzeba dotknąć

[ Wywiad z Mariuszem Eichlerem, właścicielem firmy Maxi z Poznania ]

Henryk Walendowski: Sztuka tworzenia ogrodów w Polsce jest znana od wieków. Przeżywa obecnie okres gwałtownego rozwoju. Znacząco wzrosło zainteresowanie ozdobnymi kamieniami do ogrodów. Proszę opowiedzieć o początkach firmy. Mariusz Eichler: Początki firmy były nadzwyczaj skromne. Przy nieruchomości moich rodziców zacząłem sprzedawać kostkę granitową. Był to rok 1992. Byłem wówczas jedną z pierwszych osób sprzedających ten towar w Poznaniu. Cztery lata później przeniosłem sprzedaż na nowy teren przy ul. Podolańskiej (dzielnica Golęcin). Firma rozwijała się, więc otworzyłem filię przy ulicy Bukowskiej w pobliżu lotniska pasażerskiego na Ławicy. Nadzorowanie dwóch punktów sprzedaży było jednak tak absorbujące, że w 2001 roku filię zlikwidowałem. Dawniej stosowano w ogrodach kamień dostępny w najbliższej okolicy. W Wielkopolsce są to oczywiście polodowcowe głazy, mniejsze kamienie i żwiry. Do niedawna wystarczyło wyjechać kilkanaście lub kilkadziesiąt kilometrów od Poznania, by przywieźć sobie niemal dowolną ilość kamieni kupioną w żwirowniach

nk 29 I 6/2007

lub u rolnika. Głazy polodowcowe o wadze do 10 ton kupuję w żwirowniach położonych w rejonie Gorzowa Wielkopolskiego i południowej części województwa zachodniopomorskiego. Kupowanie bezpośrednio u rolników jest dla mnie nieopłacalne. Oprócz innych zwykle występują poważne problemy logistyczne. Gdzie zatem, w jakich regionach kraju pan się zaopatruje? Większość kamieni, jak widzę, pochodzi z Sudetów i ich Przedgórza, także kostka, którą pan sprzedaje w dużym asortymencie. Oczywiście, że z Sudetów! To fascynujące góry pod każdym względem, a w szczególności z powodu niesamowitego bogactwa różnych skał i minerałów. Na placu składowym klienci mogą zobaczyć cały asortyment kostek z szarego granitu strzegomskiego i sjenitu z Przedborowej. A więc 4/6, 7/9, 8/11, 15/17 i 18/20 cm. Są także ciosy granitowe z Górki Sobockiej, łupki gnejsowe z Doboszowic k. Paczkowa, łupki szarogłazowe z Jenkowa k. Jawora oraz otoczaki rzeczne z miejscowości Pilce k. Otmuchowa. Piaskowce pochodzą z Kotliny Kłodzkiej, a konkretnie z kamieniołomu Braci Więc-

ławków z Długopola. Pozostałe wydobyto w okolicach Bolesławca (Czaple, Żerkowice, Waliszów). Sprowadzam także wapienie krystaliczne z Wojcieszowa i oczywiście serpentynity z Nasławic k. Jordanowa Śl. Wymienię teraz kamienie spoza Sudetów: są to dobrze sprzedające się kremowe wapienie muszlowe z Poraja k. Częstochowy i czerwone lub smużyste piaskowce z województwa świętokrzyskiego (Tumlin, Żarnów, Stąporków, Końskie). Projektanci ogrodów sięgają po nowy asortyment kamieni, często sprowadzanych z najdalszych zakątków świata. Proszę oprowadzić nas po placu składowym i przedstawić „cudzoziemszczyznę”. Zacznę od włoskich porfirów. Jako przedstawiciel firmy Porfidi International oferuję moim klientom znane od starożytności porfiry włoskie jako kostkę, płytki, obrzeża i płyty poligonalne. Mam też płyty chodnikowe z czerwonych porfirów meksykańskich i beżowo-oliwkowe argentyńskie. Na moim placu są też kostki z czerwonego granitu łużyckiego (Miśnia) oraz szwedzkiego granitu Bohus. Z gnejsów i łupków bułgarskich i ukraińskich oferuję płyty, obrzeża na ścieżki ogrodowe oraz kostkę. Chciałbym rozszerzyć współpracę

www.nowykamieniarz.pl

W O F E R C I E P ŁY T Y G R A N I T O W E

SJENITEX ul. Waryńskiego 52, 58-260 Bielawa tel. +48 (74) 834-01-44, +48 (74) 833-14-33 fax +48 (74) 833-55-91, tel. kom. 0692 755-497 e-mail: biuro@sjenitex.pl

RPA IMPALA NERO ST. LUCIA OLIVE GREEN MONTANA GREEN HISZPANIA AZUL NOCHE GRIS CADALSO GRIS MONDARIZ AZUL PLATINO GRIS PERLA ROSA PORRINO M SKANDYNAWIA VANGA GNEJS BOHUS SZWED KURU GREY BALTIC GREEN BALMORAL RED UKRAINA TOKOWSKI OCEAN GREEN KAPUSTYŃSKI WOŁGA BLUE ELITA GREY INDIE ORION DARK CASTANIA RUBY STAR TROPICAL GREEN VERDE MARINA INDIAN BLACK INDIAN MARIKANA STAR GALAXY BRAZYLIA VERDE BAHIA VERDE GLORIA

WYWIAD

PŁYTY

z dostawcami z Ukrainy, Bułgarii, Słowacji i Czech. Jak rozwiązuje pan kwestie transportu wewnętrznego i zewnętrznego? Na placu pracują ładowarka Forschritt oraz dwa wózki widłowe, spalinowe. Zamierzam dokupić większą ładowarkę o masie 6-8 ton. W firmie pracują również lekkie samochody dostawcze. Transport zewnętrzny zlecam wyspecjalizowanym firmom.

stoisko H73

nk 29 I 6/2007

Czytelników zainteresuje z pewnością, kim są pana klienci, a także jak układa się współpraca z architektami, drogowcami. Naszą firmę odwiedzają bardzo różni klienci. Obok, prowadzonej bezpośrednio na placu, sprzedaży detalicznej współpracujemy od wielu lat z firmami ogrodniczymi, przedsiębiorstwami zieleni miejskiej, firmami budowlanymi. Wśród realizacji dla klientów indywidualnych zdarzają się także rezydencje, gdzie ilość robót brukarskich jest większa, czasem do 1000 mkw. Znam wielu architektów krajobrazu, urbanistów i artystów. Nie jestem w stanie zliczyć godzin spędzonych na rozmowach z nimi, zawsze ciekawych, inspirujących obie strony. Architekci sporządzają projekty, według których wykonujemy bruki. Działamy w sektorze robót niepowtarzalnych, często ekskluzywnych, realizujemy nietuzinkowe pomysły artystyczne.

my się wyjść im naprzeciw. Sprzedajemy zatem wszystko, co pan wymienił. Może samych zegarów słonecznych jeszcze nie budowaliśmy, więc tym bardziej żałuję, że nie dane mi było uczestniczyć w realizacji unikalnego Ogrodu Czasu na terenach rekreacyjnych poznańskiej Malty. Mam jednak ogromną satysfakcję, że mogłem dostarczyć na tę budowę znaczną ilość materiałów kamiennych, w tym kostkę granitową, krawężniki, głazy dekoracyjne, łupki na mury oporowe, kamień na umocnienie brzegów jeziora, a także różne kruszywa na aleje i ścieżki spacerowe.

Czy klienci zamawiają kamienne meble ogrodowe, rzeźby, latarnie, fontanny, wodospady, zegary słoneczne, oczka wodne, kule na łożysku wodnym? Oczywiście! Gusty są różne, a my stara-

W ciągu wielu lat istnienia firmy wykonaliście sporo prac brukarskich. Proszę powiedzieć, jak pan nauczył się brukarstwa. Może pana zaskoczę, ale brukarstwa

www.nowykamieniarz.pl

WYWIAD

PŁYTY

nauczyłem się sam. Przede wszystkim korzystałem z literatury niemieckiej, bo polskiej wówczas… nie było. Zacząłem od jednej brygady. W ciągu ośmiu lat utworzyłem następne cztery. Wszystkie mają pełny portfel zleceń. Każda składa się z 3-7 osób. Pracują na ogół w Wielkopolsce, wyjątkowo na Pomorzu, Dolnym Śląsku, w Szwecji. Kamieniom ogrodowym stawia się nieco inne wymagania, niż kamieniom stosowanym we wnętrzach. Czy są jakieś zalecane czy obowiązujące normy? Podstawowymi wymogami są: mrozoodporność, szorstkość, możliwie mała nasiąkliwość, kształt i wymiar płyty. Pożądana jest także nieregularność poszczególnych elementów, ciekawy kolor. Chciałbym podkreślić, że jestem członkiem Zrzeszenia Pracodawców Branży Kamieniarskiej, która wchodzi w skład europejskiej organizacji EUROROCK. Pilotuje ona w ramach Unii Europejskiej prace związane z unifikacją norm w branży. Z

certyfikatami producentów oraz normami jestem więc na bieżąco i w razie potrzeby okazuję je klientowi.

Proszę ocenić obecny rynek z punktu widzenia pana firmy. Najważniejszym rynkiem w Polsce w zakresie kamienia ogrodowego jest Warszawa. Wielkopolska stanowi mniejszy, lecz dobry i stabilny rynek, z pewnością rozwojowy. Rosną wymagania klientów, pojawiają się mody. Ogród ma być dalszym ciągiem mieszkania. Mają się w nim znaleźć nowe meble, nowe modne rośliny. W gazonach i donicach nie może rosnąć zbyt długo to samo. W konsekwencji oferta musi być różnorodna, kamień bardziej przetworzony, obrobiony. W moim pojęciu to bardzo inspirujący, potrzebny snobizm! I choć jest to dość trudne, staramy się dbać o renomę firmy mającej największy wybór polskiego kamienia w Wielkopolsce. Proszę opisać swoją filozofię marketingu. Przy okazji przedstawiam naszym czytelnikom pana ciekawą stronę internetową: www.maxipoz.pl. Ha, ha! Ciekawa to ona była, gdy ją uruchomiliśmy, czyli ponad trzy lata temu! Świat, że tak powiem, oddala się od epoki kamienia łupanego, więc i branżę, w której działam, dotknęły przemiany. Pracujemy obecnie nad bardziej profesjonalną i użyteczną wersją. Traktujemy ją jako wygodne narzędzie do kontaktów z klientami. A filozofia marketingu? Cóż, Internet, reklama są potrzebne, ale nic nie zastąpi bezpośredniego kontaktu z klientem. No i bezpośredniego kontaktu z... naturą. Taki już jest kamień - trzeba go dotknąć! Dziękując za rozmowę, życzę dalszego rozwoju firmy. Rozmawiał Henryk Walendowski

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

ZE ŚWIATA

Kamień w krajach bałtyckich

[ Obwód Kaliningradzki - Litwa - Łotwa - Estonia ]

naczący wzrost gospodarczy Łotwy, Estonii oraz mniejszy Litwy w ostatnich latach zaktywizował sektor branży budowlanej. Dolomity, stosowane od średniowiecza do wznoszenia zamków, kościołów, dworów, są używane także dzisiaj, lecz występują całkowicie w cieniu importowanych granitów i marmurów. „Dynamiczna para” – to określenie Estonii i Łotwy nadane w końcu 2006 roku przez magazyn „The Economist”. Dla wymienionych krajów obliczono GDP odpowiednio na 11,6 i 10,9%. Dla Litwy wynosi on 7,2%. Tak wyjątkowo wysoki wzrost jest wynikiem szczęścia i dobrej polityki. Szczególnie od włączenia się w struktury NATO i UE (na wiosnę 2004 roku) – kraje te stały się stabilne i przyjazne dla biznesu.

nk 29 I 6/2007

Położone są w pobliżu wielkich, bogatych rynków. Konsumpcja we wszystkich trzech krajach wzrasta podobnie jak wzrasta kredyt. Życiową koniecznością jest kontrola ekonomiki krajów, by zapewnić stały jej rozwój. Zobaczymy, czy „nowi Europejczycy” dotrzymają kroku i czy „załapią się” na obecność w bogatszej części kontynentu.

BRONIĄC WIARY W XII wieku, po relacjach żeglarzy i kupców wracających z obszaru, gdzie obecnie leży Ryga, kanonik Reinhard z klasztoru augustianów w Segeburgu (Holsztyn) postanowił tam wyruszyć i nawracać pogan na chrześcijaństwo. Nawracanie częściowo się udało, lecz ataki wrogo nastawionych

tubylców nie ustawały. Reinhard obiecał im, że skoro tylko zostaną synami Bożymi, wybuduje im zamki. Ci zgodzili się na propozycję, więc w roku 1185 Meinhard sprowadził kamieniarzy z Gotlandii, szwedzkiej wyspy oddalonej ok. 160 km od wybrzeży Łotwy. W rezultacie powstały pierwsze kamienne budowle różnego rodzaju. Nie oznacza to, że miejscowi ludzie nie posiadali wiedzy o kamieniu, lecz nie umieli przygotować wapiennych zapraw do łączenia kamienia. Ruiny w Uexkull (Ilkskile) zachowały się do dziś. Wiele innych zamków zostało wybudowanych do r. 1560. Niemal w każdym przypadku przeważającymi materiałami były skały dolomitowe z miejscowych łomów oraz czerwona cegła. Obecnie ani dolomity, ani wapienie nie

www.nowykamieniarz.pl

ZE ŚWIATA

Woodstone Wengé

Fundamenty zamku w Trokach na Litwie zbudowane są z różnych kamieni są wydobywane na terenie Litwy i Łotwy.

OBWÓD KALININGRADZKI Wciśnięty pomiędzy Polskę i Litwę obwód kaliningradzki jest enklawą Rosji. Zajmuje powierzchnię 15 100 km kw. i ma 968 200 mieszkańców. Bombardowanie brytyjskie w sierpniu 1944 roku i końcowa bitwa o Królewiec (Koenigsberg) w kwietniu 1945 roku pozostawiły budynki miasta całkowicie lub znacznie zniszczone. Armia Radziecka zajęła miasto w czerwcu 1946 roku i Królewiec został nazwany Kaliningradem. Rejon został zasiedlony przede wszystkim przez Rosjan. Beton stał się jedynym materiałem budowlanym przez następne dekady. Upadek ZSRR w 1991 roku i niepodległość republik nadbałtyckich wyizolowały obwód kaliningradzki od reszty Rosji. 10 stycznia 2006 roku rząd rosyjski ogłosił dla obwodu kaliningradzkiego status Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Do października zanotowano boom gospodarczy ze wzrostem GDP powyżej 10 procent, czyli więcej, niż w jakimkolwiek innym regionie Rosji. Rosną nowe osiedla, nowe domy i biurowce. Wzrasta zapotrzebowanie na kamień. W 2005 roku otwarto nowy kościół Chrystusa Zbawiciela w Kaliningradzie. Na okładzinę zewnętrzną zużyto 5500 mkw. białego marmuru Połock, dostarczonego przez firmę RIF z Magnitogorska na Uralu. Na zewnętrzne stopnie użyto granitu Mansurowskiego, na wnętrza Verde Guatemala, Volokas i in., dostarczone przez Rocky Ltd z Moskwy i Granmar z Kalininwww.nowykamieniarz.pl

gradu. W obwodzie kaliningradzkim wydobywa się 90 procent bursztynu na świecie.

WOODSTONE

LITWA Litwini najpóźniej w Europie przyjęli chrześcijaństwo. Unia polsko-litewska zawarta w 1386 roku stworzyła siłę zdolną kontrolować teutońskich komturów grabiących coraz bardziej ziemie nad Bałtykiem. Strona polska domagała się, by litewski książę Jagiełło przyjął chrześcijaństwo wraz z całym krajem. W szczytowym okresie swojej historii Wielkie Księstwo Litewskie rozciągało się od Bałtyku po Morze Czarne. Przez pewien czas południowa granica Litwy przebiegała wzdłuż rzeki Niemen. Tam zbudowano wiele zamków, przypuszczalnie stosując lokalny kamień i cegłę. Bloki kamienia budowlanego – dolomitu wydobywane są od niedawna w północnej Litwie (Petrasiunai k. Pakruojis). Dobra lenne Pakruojis obejmują 43 budynki wzniesione w końcu XVIII wieku przez barona von den Roppa z miejscowego kamienia. Jedyny w Europie most łukowy z dolomitu zbudowano tu w 1821 roku (przebudowany w 2001 roku). Obecnie w Petrasiunai firma AB Dolomitas, należąca do Achenos Group, produkuje kruszywo dolomitowe w różnych frakcjach zgodnie ze standardami Unii Europejskiej. Niepodległą w okresie międzywojennym Litwę napadł i zajął Związek Sowiecki w 1940 roku. W 1990 roku Litwa jako pierwsza z byłych republik ZSRR proklamowała niepodległość, lecz Moskwa jej nie uzna-

Woodstone Imperial

stoisko H117 Woodstone Red

Ul. Jana Olbrachta 94 a, 01-102 Warszawa, Polska Tel. : 022-836 13 14 - Fax : 022-836 10 63 e-mail : info@beltrami.pl

www.beltrami.pl 6/2007 I nK29

ZE ŚWIATA

PŁYTY

wała do września 1991 roku. Ostatnie sowieckie oddziały wojskowe opuściły Litwę w 1993 roku. Litwa przekształca swoją gospodarkę i przystosowuje ją do instytucji europejskich. Na wiosnę 2004 roku Litwa włączyła się w struktury zarówno NATO, jak i Unii Europejskiej. Jest to największy z trzech bałtyckich krajów o powierzchni 65 200 km kwadratowych. Litwa zgłosiła gotowość przyjęcia waluty euro w tym samym czasie, co Słowenia. Słowenia została zaakceptowana, natomiast Litwa ma najpierw obniżyć stopę inflacyjną.

PRZEMYSŁ KAMIENIA BUDOWLANEGO Dyrektor handlowy firmy Rudmarma Joint Stock Company z okolic Troków Zygimantas Ivasauskas powiedział: „Kultura kamienia na Litwie obecnie wzrasta, lecz wszystko jest importowane. Granitowe slaby sprowadzamy z Brazylii, Afryki, Skandynawii, Indii, Chile, Chin i Włoch. Marmury, trawertyny i onyksy kupujemy w Grecji, we Włoszech, w Iranie, Turcji, Indiach, Hiszpanii i Portugalii. W naszej fabryce produkujemy kominki, blaty kuchenne, płytki posadzkowe, parapety, schody i elementy architektoniczne. Nasi główni klienci mieszkają na Litwie. Wykonujemy wiele projektów. Wśród nich są centralne schody i parapety pałacu prezydenckiego, kaplice i schody prezbiterium wileńskiej katedry, kominki w ratuszu, schody i posadzki w Grand Casino i inne. Część produkcji eksportujemy do Zjednoczonego Królestwa, Szwecji, Łotwy i Rosji, lecz eksport ten nie jest duży”. Rudmarma ma stronę internetową: www.rudmarna.lt lub e-mail: zygimantas@takas.lt. Inne firmy litewskie: UAB Akmenija, założona w Kłajpedzie (1999), wykonuje kominki, schody, blaty kuchenne z granitu i marmuru. www.akmenija.lt – to jedna strona w języku litewskim. UAB Akmenstatyba w Wilnie specjalizuje się w produkcji rzemieślniczej. www.akmenstatyba.lt – strona dostępna w języku angielskim. UAB Granitas z Kowna importuje granity z Ukrainy i wykonuje kostki i formaki. Fabryka założona w 1959 roku zatrudniała w 1996 r. 690 pracowników. www.granitas.lt. UAB Graniteka w Szawlach oferuje szeroką gamę produktów z granitu i marmuru. www.graniteka.lt. Stolica Litwy Wilno została ogłoszona w roku 1994 przez UNESCO obiektem światowego dziedzictwa. Razem z Linzem w

nk 29 I 6/2007

Ditto Austrii będzie europejską stolicą kultury w roku 2009, tj. w 1000. rocznicę założenia miasta. Wilno będzie pierwszą stolicą z krajów postkomunistycznych, która otrzymała ten honorowy tytuł. Zgodnie z miejscowym czasopismem: „większość gruntów przeznacza się na tereny budowlane. Nowe mieszkania są zazwyczaj sprzedane, zanim rozpoczną się prace ziemne na budowie”. Nowe budynki to m.in. Wileńskie Centrum Sztuki z wystawami Muzeum Guggenheima i Ermitażu, Pałac Narodowy z halą koncertową na 1800 miejsc, Centrum Kultury, Centrum Kongresowe na 3000 uczestników. Projekt Office Park za 38 mln euro przewiduje pięć siedmiopiętrowych biurowców przy autostradzie Wilno – Ryga. Prywatny handel detaliczny rozwija się szybko, buduje się kolejne ciągi handlowe, inne są planowane. W końcu renowacja ważnych obiektów miejskich z Pałacem Królewskim z pewnością zapewnia znaczną ilość pracy lokalnym firmom kamieniarskim.

ŁOTWA Stolica Łotwy Ryga miała w 2006 roku największy wzrost cen nieruchomości: 40 procent w stosunku do roku 2005 – ogłosił Knight Frank International. Oto pytanie dla inwestorów: czy taka tendencja jest ostatnią? Łotwa ma granice z Estonią od północy, Rosją i Białorusią od wschodu, Litwą od południa. Ryga, kiedyś znaczące miasto hanzeatyckie, obchodziła 800-lecie w roku 2001. Mając odzyskaną niepodległość od roku 1991, Łotwa przystąpiła do NATO i do Unii Europejskiej wiosną 2004 roku.

Pierwszy radziecki samochód, pierwszy czołg i pierwszy samolot były zaprojektowane i wykonane w Rydze. Do dzisiaj w kraju jest około 30 procent Rosjan.

PRZEMYSŁ KAMIENIA BUDOWLANEGO Łotewskie Centralne Biuro Statystyczne (CBS) potwierdziło, że w latach 2003-2006 nie były eksploatowane żadne kamienie budowlane. Różowy dolomit Krantsiens i brązowoszary gips Sauriyeishi opisane w rosyjskim przewodniku są obecnie wydobywane tylko na żądanie, zazwyczaj na potrzeby renowacji. Permskie złoża wapieni w południowo-zachodniej Łotwie nie są obecnie eksploatowane. Zaledwie kilka firm z Rygi importuje granity i marmury. Autor odwiedził trzy wiodące: Agni, Uldis Leilands i Dans Jansons oraz rzeźbiarza Indulisa Ranka. Założyciel firmy Agni nazwał ją od hinduskiego słowa oznaczającego ogień, gdyż głównym produktem sprzedawanym są piece i kominki. Łotysze wierzą, że ich przodkowie przybyli z Indii, zanim tam osiedlili się Hindusi. Salon wystawowy Agni przy ulicy Brivibas otwarto w 1992 roku. Wydział kamienia utworzono później, by klienci mieli możliwość wyboru kamienia na wystrój kominka. Firma zatrudnia 12 osób i posiada dwie włoskie przecinarki. Ragnars Gulbis, kierownik salonu wystawowego, spędził trzy lata w Anglii, stąd porozumienie było łatwe. Przedstawił pana Gintsa Ozolinsa, kierownika wydziału kamienia, który stwierdził, że firma Agni ma około 100 rodzajów kamienia w magazynie, łącznie 2 200 mkw. Pan Gints chwali Włochy jako dostawcę, www.nowykamieniarz.pl

stoisko H27

ZE ŚWIATA

PŁYTY

Znany łotewski rzeźbiarz Indulis Ranka na tle swoich prac lecz jego ulubionym kamieniem jest Aran White z Brazylii. Zapytany o słynny pomnik Wolności w Rydze pan Gints odpowiedział, że został on wzniesiony w 1935 roku. Czerwony granit cokołu i szary na rzeźby pochodzą ze Skandynawii, podczas gdy trawertyn użyty na podmurówki i centralną część pomnika pochodzą z Włoch. Następnie stwierdził, że na Łotwie nie ma eksploatacji bloków. W kamieniołomie dolomitów używa się materiałów wybuchowych, więc można uzyskać jedynie małe bryły. Jeżeli klient chce mieć kominek z dolomitu, może to zrealizować, lecz takie zlecenia są rzadkością. Na zakończenie pan Gints oznajmił, że granit występuje na Łotwie, lecz 700 metrów pod powierzchnią terenu. Dalsze informacje o Agni: www.agni. lv. Ponieważ p. Gints nie mówi po angielsku – zamówienia najlepiej kierować do: ragnars@agni.lv. Następna wizyta to firma SIA Uldis Leilands, której biura, magazyn i zakład przeróbczy są poza miastem, przy drodze łączącej się z ulicą Bauskas. Firma została założona w 1998 roku i importuje slaby i płytki z Chin, Włoch, Hiszpanii i Finlandii. Pan Leilands powiedział, że zatrudnia 30 pracowników, a w zakładzie ma „2 i ½” przecinarki mostowe. Ilość materiału w magazynie zmienia się, lecz zwykle jest około 1000 mkw. Wykonuje się kominki, blaty kuchenne, łazienkowe, parapety,

nk 29 I 6/2007

schody i okładziny na fasady. Firma dostarczyła ok. 2200 mkw. jasnego chińskiego granitu na budynek banku Nordea (ul. Brivibas 151) i 3500 mkw. podobnego materiału na gmach Unibank koło zakładu Uldis Leilands. Kontakt: leilands@latnet.lv. Następnie odwiedziłem tereny na przedmieściu Rygi pod lasem, gdzie mieszka

kilku rzeźbiarzy. Taksówkarz natknął się na pana Indulisa Ranka, który stworzył około 300 rzeźb podczas swojego ponad 70-letniego życia. Pan Ranka wystawiał swoje prace w Norwegii i Japonii. Powiedział: „Mój ogrodowy warsztat może być nazwany lasem idei. Spaceruję pomiędzy surowymi kamieniami jakby wśród rosnących drzew i próbuję wysłyszeć, który z nich jest gotowy mnie się ujawnić. Jeżeli czas jest odpowiedni, moje dłuto wyłupuje fragmenty kamiennego bloku i rzeźba stopniowo przedstawia siebie”. Pan Ranka ma adres e-mailowy: marcat@inbox.lv, a niektóre jego prace można zobaczyć na stronie: www.gallery.lv/Ranka. Ocenia się, że na Łotwie pracuje około 200 rzeźbiarzy, z czego połowa to kobiety. Główna ekspozycja rzeźb znajduje się w Triada, ok. 50 km na północ od Rygi koło miejscowości Sigulda. Następnym przystankiem był nowoczesny biurowiec w Rydze, gdzie na czwartym piętrze ma swoje biuro Dans Jansons. Jego dziadek był rzeźbiarzem, więc utrzymuje, że posiada 25 lat doświadczenia w branży kamienia. Przed utworzeniem własnej firmy w 1996 roku Dans Jansons pracował w biurze. Początkowo importował wykładziny ścienne i podłogowe oraz kostkę. Firma nie miała warsztatu, dlatego cięcia i inne dodatkowe prace z wyjątkiem przycinania na budowie zlecał różnym lokalnym firmom. Magazyn jest niewielki, zwykle ma ok. 300 mkw. materiałów. Pan Dans ma ośmiu pracowników łącznie z pracownikami działu sprzedaży i montażystami. Jeśli trzeba, zatrudnia więcej montażystów.

Centrum Gościnne Kaali zbudowane w 2002 roku z dolomitu Selgase www.nowykamieniarz.pl

stoisko H75

ZE ŚWIATA

Ardesia Nera

ELEMENTY GOTOWE

Jest także łotewskim dystrybutorem produktów AKEMI. Z wykonanych projektów Dans przedstawia budynek Nordea Bank przy ul. Brivibas „oczywiście z chińskim granitem na elewacji!”. Następnym dużym projektem będzie prawdopodobnie odnowienie budynków Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Rydze (2500 mkw.). Pan Dans jest bardzo dobrze zorientowany w światowym rynku kamienia. Według niego Włochy są „supermarketem kamienia, gdzie wszystko można kupić w dobrej cenie”. Dans jest widoczny na jednym ze zdjęć po lewej stronie przy kliencie Romanie z Baltic Stone Design Group. www.dansjansons.lv – warto sprawdzić ze względu na doskonałe ilustracje. Pośród innych firm Akmens Apstrade Darbnica jest w stanie podjąć się obróbki i montażu wszystkich rodzajów kamienia. www.aad.lv – strona dostępna w języku angielskim, posiada także dobre fotografie. Firma Akmens Baltija (www.stoneplus.lv) specjalizuje się w okładzinach ściennych, posadzkach, schodach i wystroju ogrodów. Na stronie internetowej są dobre fotografie.

ESTONIA

Êcienne i pod∏ogowe kalibrowane paski z kamienia naturalnego Odkryj nieskoƒczenie proste mo˝liwoÊci BELTRALINEA©. Nie ma ˝adnych granic dla Twojej wyobraêni, spoÊród idealnie skalibrowanych pasków mo˝esz dowolnie dobieraç wymiary oraz materia∏. Ponadto, nie musisz si´ martwiç, dostarczymy ka˝dà, nawet najmniejszà iloÊç w ciàgu 10 dni. Nowy produkt

stoisko H117

Ul. Jana Olbrachta 94 a, 01-102 Warszawa, Polska Tel. : 022-836 13 14 - Fax : 022-836 10 63 e-mail : info@beltrami.pl

www.beltrami.pl 66

nk 29 I 6/2007

Eksploatacja dolomitów i wapieni w blokach ma miejsce także w najbardziej na północ położonym kraju bałtyckim. Finowie i Estończycy byli wśród pierwszych ludów wędrujących z Azji do Europy przed tysiącami lat. Wybrzeże Bałtyku osiągnęli w I wieku po Chrystusie. Na początku XIII wieku Duńczycy poprosili teutońskich książąt o pomoc w obronie przed pogańskimi Estończykami. Budowa zamków przebiegała szybko. Zachował się całkowicie tylko jeden kamienny zamek Kuressare Episcopal na wyspie Saaremaa. Prawdopodobnie zbudowano go około 1265 roku, choć pierwszą udokumentowaną datą jest rok 1380. Zamek był odnawiany wielokrotnie i dziś jego widok robi wrażenie. Zamek w Paide, blisko geograficznego środka Estonii, zbudowano około roku 1265 w porządku architektonicznym Livonian. Blisko Paide znajduje się kamieniołom dolomitu w Mundi. Podczas Dni Wapienia odbywa się plener rzeźbiarski. W średniowieczu na terenie Estonii było około 100 kamiennych zamków. Gildia kamieniarska utworzona w XIV wieku była jedną z najstarszych. Dokument z 1384 roku potwierdza transport 29 dolomitowych nagrobków z Tallina do Lubeki w Niemczech. W 1531 roku nie mniej niż 11000 obrobionych wapieni wypłynęło z portu w Tallinie. Niezwykły opis wapieni i dolomitów estońskich zastosowanych po rok 1997

przedstawia w języku angielskim strona internetowa: www.einst.ee/Ea/2/TEXT/ hallas.htm. Niemal całe mury obronne wokół starego miasta w Tallinie zachowały się do dziś. Użyto znacznej ilości dolomitu, budując 1,8 km muru grubości 2-3 m i do 15 m wysokiego, z wieloma basztami. Dolomit jest w Tallinie wszędzie widoczny: w tarasowych domach przy trasie od zachodu w kierunku wspaniałego ratusza (Raekoda) i w nowej Bibliotece Narodowej, otwartej w 1993 roku. Po wiekach niewoli pod rządami Danii, Szwecji, Niemiec i Rosji, Estonia odzyskała niepodległość w roku 1991. Jako członek Światowej Organizacji Handlu i Unii Europejskiej kraj efektywnie rozwija nowoczesną ekonomię z silnymi sektorami elektroniki i telekomunikacji. Korzystny wpływ na rozwój kraju ma handel z trzema głównymi partnerami: Finlandią, Szwecją i Niemcami.

PRZEMYSŁ KAMIENIA BUDOWLANEGO Najważniejszym zjawiskiem geograficznym Estonii jest istnienie bałtyckiej geosynkliny kaledońskiej zaczynającej się od jeziora Ładoga i biegnącej 1200 km do Olandii w południowej Szwecji. Na obszarze Estonii przebiega na długości 300 km. Geosynklina wypełniona jest (od dołu): kambryjskimi glinami i piaskowcami, w części środkowej ordowickimi piaskowcami i łupkami, a część górną tworzą osady wapienne. Na wyspie Saaremaa odsłaniają się osady sylurskie: dolomity i wapienie. Nie budzi więc zdziwienia fakt, że Estonia ma największe zasoby kamieni budowlanych w porównaniu z Łotwą czy Litwą. Prawdopodobnie czynnych jest obecnie 15 kamieniołomów m.in. na wyspie Saaremaa: Karma i Selgase (dolomity) oraz na lądzie Orgita, Ugru, Vasalemma, Lasnamae, Kostivere. Stare kamieniołomy, jak Inju, Tamsalu, Kaugatuma i Soeginina, eksploatują okresowo dla aktualnych projektów renowacyjnych. Nazwa dolomit pochodzi od nazwiska francuskiego mineraloga Deodata de Dolomieu. Czasem nazywany dolostone lub wapieniem dolomitycznym – dolomit różni się od wapieni tym, że zawiera zarówno magnez, jak i wapń. Z handlowego punktu widzenia złoże na wyspie Saaremaa jest najważniejsze. Występujące tu dolomity są żółtawoszare, brązowoszare, niebieskoszare, drobnoziarniste. Na lądzie, na zachód od Tallina jest wiele złóż wapieni w kolorach żółtoszarych i zielonoszarych. Poniższe dane zawierają oficjalne roczniki statystyczne Estonii, wydane w latach 2001 i 2006. www.nowykamieniarz.pl

ZE ŚWIATA

ELEMENTY GOTOWE

Wydobycie (w tys. m3)

1993

2000

2004

dolomit technologiczny

171,9

dolomit budowlany

66,5

212,1

323,4

dolomit dekoracyjny

3,4

0,7

1,3

wapień technologiczny

5,2

61,9

93,9

504,3

959,7

1547

wapień budowlany

Uwaga: zwięzłe definicje określeń „technologiczny” i „budowlany” nie są znane. Pięć firm kamieniarskich posiada swoje własne źródła materiałów kamiennych: Erek, Haakeri, Haapsalu, Paekivi, Orgita i Saare Dolomiit – Vaokivi. Ostatnia jest największą firmą w sektorze z obrotem 2,68 mln euro w 2006 r. Płyty okładzinowe produkowano przed II wojną światowa w Kaarma. Kamieniołomy dolomitu zajmują powierzchnię 38 ha, a zasoby są oceniane na około 700 000 m3 przydatnego surowca. Od 1985 do 1992 roku firma Saare Dolomit dostarczyła 3000 m3 bloków i okładzin dla Biblioteki Narodowej w Tallinie. Budującym była jednorazowo powołana firma państwowa Ehitusvalitsus. Nowy gmach otworzył swoje podwoje dla czytelników w 1993 roku. Historia firmy Saare Dolomit ma początek w roku 1958. W roku 2003 dwie największe firmy kamieniarskie połączyły się, tworząc Saare Dolomiit – Vaokivi OU. Nowo powstała firma zatrudnia 85 pracowników. Posiada dwa oddziały produkcyjne, jeden w Tallinie, gdzie głównie przerabia się wapienie i materiały importowane oraz zakład na wyspie Saaremaa, przerabiający różne dolomity. Dolomity i wapienie eksploatuje się w sześciu kamieniołomach. W roku 2006 wydobyto ok. 2500 m3 wapieni Reval i 3300 m3 różnych rodzajów dolomitów Kaarma. Produkuje się głównie płytki posadzkowe, okładziny oraz elementy cięte na wymiar. Listę referencyjną zawiera: www.saaredolomiit.ee. Około 10 procent produkcji jest eksportowane do Finlandii, Szwecji, Łotwy, Niemiec, Rosji i na Litwę. Firma Haapsalu Paekivi wystawiała na targach Stone+tec w Norymberdze w latach 2001 i 2003. Z obrotami nieco poniżej 1 mln euro w 2006 roku firma ta jest drugą najważniejszą w Estonii. Wapień Ugru eksploatuje się 10 km od miejscowości Haapsalu. Zakład w pobliżu kamieniołomów przerabia wapień Ugru i materiały importowane. Slaby, płytki i inne produkty końcowe sprowadza się z Włoch, Hiszpanii, Niemiec, Belgii, Polski i Chin. www.ungru.ee OU Haakeri to firma z kamieniołomem koło wsi Selgase w powiecie Mustjala na wyspie Saaremaa. Występuje tu dolomit sylurski (ok. 425 mln lat temu) z wieloma

nk 29 I 6/2007

Kominki produkcji OU Haaker skamieniałościami, żółty, brązowy, szary lub prawie czarny. Zasoby dolomitów dla potrzeb budownictwa wynoszą ok. 380 000 m3, a na potrzeby produkcji galanterii – również 380 000 m3. Firmę założył w 1995 roku Alver Sagur, początkowo pracujący w branży drzewnej. Uważał on, że kupna kamieniołomu Selgase nie można było przegapić. Wszystkie prace wykonuje się ręcznie w małym zakładzie wyposażonym w trak, dwie piły i tokarki do wyrobu galanterii. Prezenty z dolomitu są ciągle towarem przynoszącym zyski. Produkuje się również płytki posadzkowe i ścienne, parapety, kolumny, gzymsy, schody, nagrobki i rzeźby. Z dolomitu Selgase zbudowano Centrum Turystyczne Kaali w pobliżu ogromnego krateru meteorytowego. Centrum posiada muzeum, hotel i tawernę. Informacje: www.dolomiit.kaalitrahter.ee. W 2001 roku powstała firma Orgita Dolomiiditooted. Posiada kamieniołom w Orgita-Haimre, około 5 km od wsi Marjamaa w rejonie Rapla. Oferta obejmuje slaby i okładziny. Beżowoszary dolomit Orgita nadaje się zarówno na zewnątrz, jak i do robót wewnętrznych. Jest mrozoodporny (ponad 50 cykli zamrażania) i popularny wśród rzeźbiarzy. www.orgitadolomiit.ee – strona zawiera ilustracje. Firma Erek obrabia wapienie od 1989 roku. Pracują dwa kamieniołomy: wapienia Kostivere i „marmuru” Vasalemma. Erek specjalizuje się w fasadach i renowacjach budynków. Od 1991 roku reprezentuje szwedzką firmę Marmoroc na rynku estońskim. www.erek.ee. Pan Aivar Allikmaa po 12 latach pracy jako kierownik w firmie Haapsalu Paekivi otworzył firmę rodzinną Lossikivi OU. Posiada także utworzoną w 2006 roku firmę Stoneserv OU, specjalizującą się w montażach fasad, posadzek, schodów itp. Lossikivi importuje granity i marmury z Chin, Niemiec, Włoch, Hiszpanii i Portugalii. Obrót w 2006 r. wynosił 467 000 euro.

Kamieniołom Selgase, własność OU Haakeri www.lossikivi.ee.

ZAKŁADY OBRÓBCZE Dipol Granite Ltd w Saue (www.diapol.com) dostarcza na zamówienie blaty kuchenne dla klientów w Zjednoczonym Królestwie, Holandii, Francji, Belgii Szwecji i Finlandii. Dolokivi OU z Kaarma vald, założona w 1989 r., głównie produkuje kominki i rzeźby. www.dolokivi.ee. Gildeman Dolomite Design ma siedzibę w Jalase (powiat Rapla) ok. 65 km od Tallina. Strony internetowe: www.kamin.ee – przedstawiają kominki, stoły ogrodowe, ornamenty, wazy, kule, puchary, balustrady i kolumny. Gramet Ltd – głównym produktem są płyty napisowe nagrobków, również w ofercie są schody, slaby i inne elementy na życzenie zamawiającego. Firma importuje kamienie z Finlandii, Karelii, Ukrainy, używa także materiałów miejscowych. Zakład zlokalizowany jest na dalekim południu Estonii w Voru. ISCG (International Stone Construction Group) utworzono w 2004 roku w Tallinie. Specjalizuje się w imporcie z 14 kamieniołomów karelskich, z Uralu i okolic Sankt Petersburga. www.iscg.ee – strona w językach estońskim i angielskim. Kivisepad Ltd – obrabia granity, marmury w swoim zakładzie przeróbczym w Tartu, drugim największym mieście Estonii. Zakład powstał w 2001 roku i eksportuje 95 procent swojej produkcji - www.kivisepad.ee. Od autora: Spodziewam się, że powyższy przegląd krajów bałtyckich będzie przydatny dla polskich specjalistów. Chcę też zwrócić uwagę, że nie otrzymałem wszystkich odpowiedzi na wysłane e-maile. Tekst i zdjęcia: Paul Daniel Tłumaczenie i opracowanie: Henryk Walendowski www.nowykamieniarz.pl

ZE ŚWIATA

HURTOWNIE NAGROBKÓW

Nowe stare cuda świata [ Koloseum ]

onad 2200 lat temu grecki poeta Antypater z Sydonu stworzył pierwszą listę siedmiu cudów świata. Był to swego rodzaju przewodnik po największych osiągnięciach starożytnej architektury. W spisie znalazły się: świątynia Artemidy w Efezie, Kolos Rodyjski, latarnia morska w Faros, wiszące ogrody Semiramidy w Babilonie, posąg Zeusa w Olimpii, mauzoleum w Halikarnasie oraz jedyny istniejący do dziś - Wielka Piramida w Gizie. I choć Antypater miał wielu naśladowców, to stworzony przez niego spis w niemal niezmienionej formie przetrwał do dziś… A w zasadzie do siódmego lipca 2007 roku, kiedy ogłoszono nowy wykaz cudów świata. Z inicjatywą odświeżenia listy najpiękniejszych zabytków wyszła prywatna organizacja New 7 Wonders Foundation z siedzibą w Szwajcarii. Jednym z pomysłodawców był profesor Federico Mayor, były dyrektor generalny UNESCO i wielki zwolennik dbania o dziedzictwo kulturowe. Nowe cuda świata wybrało około 100 milionów internautów z różnych zakątków globu. A wśród zwycięskiej siódemki obok Tadż Mahal, Machu

nk 29 I 6/2007

Picchu, Wielkiego Muru Chińskiego, Chichen Itza, pomnika Zbawiciela Chrystusa i Petry znalazł się również Amfiteatr Flawiuszów, znany bardziej jako Koloseum.

AMPHITHEATRUM FLAVIUM Nazwę Koloseum zawdzięcza posągowi Nerona - trzydziestopięciometrowemu kolosowi, ustawionemu na osiemnastometrowym cokole. Cesarz Wespazjan zamienił go na posąg boga słońca Heliosa, a cesarz Hadrian polecił umieścić go przy Amfiteatrze Flawiuszów. Nazwę Koloseum spopularyzowali chrześcijanie we wczesnym średniowieczu, około 1200 lat temu. Budowę największego w starożytności amfiteatru rozpoczął około 72 r. cesarz Wespazjan. Chciał on zatrzeć pamięć o Neronie, dlatego na miejsce budowy wybrał sztuczne jezioro należące do rezydencji Nerona, zwanej Domus Aurea. Koloseum powstało pierwotnie na betonowej płycie, teren był już ustabilizowany, dlatego część naziemna powstała bardzo szybko. Otwarcia, zaledwie osiem lat po rozpoczęciu budowy, dokonał syn Wespazjana, Tytus. Wydarzenie to uczczono trwającymi

100 dni igrzyskami, zabito wówczas 5 tys. zwierząt. Budowę ukończył dopiero brat Tytusa, Domicjan, trzeci cesarz z dynastii Flawiuszy. Koloseum stoi na planie elipsy, dłuższa oś ma 187 m, krótsza 155 m, obwód zaś wynosi 527 m. Arena ma wymiary 86 na 54 m. Widownia mogła pomieścić 45 tys. widzów siedzących i 5 tys. stojących. Do amfiteatru prowadziło 80 ponumerowanych wejść, które zapewniały szybkie, w czasie około sześciu minut, opuszczenie widowni przez widzów. Zachowały się oznaczenia wejść od numeru XXIII do LIV. Arkady Koloseum sięgały czterech kondygnacji. Ten wyczyn techniczny był możliwy do zrealizowania dzięki wynalezieniu zaprawy cementowej, czyli betonu. W projekcie arkad zastosowano spiętrzenie porządków. Najniższą kondygnację utrzymano w porządku toskańskim, drugą w jońskim, trzecią w korynckim. Trzy niższe kondygnacje związane są z konstrukcyjnym układem arkad, czwarta, najwyższa, została zaopatrzona tylko w małe okna. Od strony wewnętrznej budowla jest pięciokondygnacyjna. www.nowykamieniarz.pl

ZE ŚWIATA

HURTOWNIE NAGROBKÓW

Amfiteatr zbudowany został z dwunastu segmentów, całkowicie od siebie niezależnych i obsługiwanych przez własny system ramp schodów. Pod areną znajdował się labirynt suteren i piwnic, w których mieściły się pomieszczenia dla zwierząt i gladiatorów. Z kolei system podziemnych dźwigni i zapadni pozwalał w szybki sposób zmieniać aranżację sceny, w zależności od rodzaju toczonych walk, w pustynię, dżunglę afrykańską, a nawet w zbiornik wodny, na którym gladiatorzy toczyli bitwy morskie. W całym cesarstwie rzymskim znajduje się ponad 70 podobnych budowli. Ten sam projekt kopiowano w całym imperium. Ale drugiego amfiteatru zbudowanego z takim rozmachem nie ma.

TRAWERTYNY Z TIVOLI Do budowy Koloseum użyto tufu wapiennego, twardszego trawertynu, cegły i betonu. Trawertyn tworzył korpus i podstawę amfiteatru. Szacuje się, że jego budowa pochłonęła pół miliona ton tego materiału. Pozyskiwano go z kamieniołomów w Tivoli, odległych o 27 km od miejsca budowy. Z kamieniołomów sprowadzono 50 tys. wozów obrobionych bloków trawertynu. Najcięższe prace wykonywała grupa 70 tys. żydowskich niewolników. Aby nadać kamiennym blokom pożądaną spoistość, łączono je żelaznymi klamrami, zalewanymi następnie ołowiem. Wewnętrzne ściany obłożone były marmurem i ozdobione stiukami, na drugiej i trzeciej kondygnacji, pod arkadami, stały posągi. Ocenia się, że do prac wykończe-

nk 29 I 6/2007

niowych zużyto około 150 tysięcy ton marmuru. Na zewnątrz, wokół amfiteatru płytami z trawertynu wybrukowano pas szerokości 17,5 m. Na jego zewnętrznej krawędzi stały kamienne bloki, przez które przewlekano liny podtrzymujące ogromną zasłonę - velarium - rozpinaną nad widownią w zależności od warunków pogodowych. W słoneczne lub deszczowe dni system gigantycznych żagli, zajmujących powierzchnię około 20 tysięcy metrów kwadratowych, obsługiwał oddział dwustu marynarzy z floty cesarskiej. W wyższych partiach budowli rzymscy architekci zastosowali lżejszy materiał, cegłę wypalaną. Nie jest ona jednak tak trwała, jak materiał skalny, dlatego współcześnie Koloseum jest znacznie niższe niż było w starożytności. Igrzyska odbywały się w Koloseum przez ponad 450 lat. Ostatnie walki miały miejsce w 523 roku. W połowie VI wieku, po oblężeniu Rzymu przez Gotów, w Koloseum zaczęto grzebać zmarłych. Wkrótce potem na terenie budowli zaczęli mieszkać ludzie. Po trzęsieniu ziemi w 1349 roku Koloseum stało się kopalnią materiałów budowlanych. Pozyskane tam bloki kamienne użyto do budowy np. bazyliki Św. Piotra i części pałaców dworskich. Także z tego materiału wzniesiono w XVII wieku główny port Rzymu. Do dziś pozostało jedynie 2/3 wielkiego niegdyś amfiteatru. Opiekę nad Koloseum roztoczono dopiero w 1744 roku – uznając je za miejsce męczeństwa pierwszych chrześcijan. Agnieszka Chmielińska www.nowykamieniarz.pl

Zakład Produkcyjno Usługowy ul. Piskorzowska 2, 58-250 Pieszyce tel.: +48 74 836 52 06, fax: +48 74 836 72 02 e-mail: zpupromasz@zpupromasz.pl

Producent Maszyn Kamieniarskich Stone Processing Machines Producer

Piła Dwusuportowa 800 mm (PP2TK600.2) Two Support Saw Piła Jednosuportowa 1200 mm (PW1TK1200) Support Saw

Piła Jednosuportowa CNC CNC Support Saw Piła 3000 mm (PW1TK3000) Saw 3000 mm

w w w.zpupromasz.pl

ZAPRASZAMY NA NASZE STOISKO WE WROCŁAWIU

Zakład Produkcyjno Usługowy ul. Piskorzowska 2, 58-250 Pieszyce tel.: +48 74 836 52 06, fax: +48 74 836 72 02 e-mail: zpupromasz@zpupromasz.pl

Producent Maszyn Kamieniarskich Stone Processing Machines Producer

stoisko H3

Piła Linowa do Bloków (PLBK1800) Rope Saw for Cutting Blocks Multinova wielofunkcyjna maszyna kolanowa (WMKK-01) Multi- function machine for miling/ grinding/ drilling

Automat Szlifierski (AS-01.2) Automatic Grinder

Boczkarka Profilowa (B1PK200) Side Grinolw ZAPRASZAMY NA NASZE STOISKO WE WROCŁAWIU

w w w.zpupromasz.pl

SŁOWNIK GEOLOGICZNY

STEGOS

słownik terminów geologicznych dla skalników [ Część 1. A - Am]

ocząwszy od bieżącego numeru „Nowego Kamieniarza”, proponujemy państwu cykl artykułów – spotkań opatrzonych wspólnym tytułem słownika terminów geologicznych dla skalników. Ich ideą będzie przybliżenie w przystępny sposób terminologii geologicznej, nierzadko sprawiającej kłopoty osobom nieposiadającym wykształcenia geologicznego, a z racji wykonywanego zawodu obcującym z nią na co dzień.

Jak na słownik przystało, kolejne hasła będą przedstawiane w układzie alfabetycznym, zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami, choć z możliwością rozwijania niektórych wątków. Wybór terminów i ich merytoryczna charakterystyka są oparte na wydawnictwach encyklopedycznych i podręcznikach z zakresu mineralogii, petrografii i petrologii, geologii dynamicznej, geologii złóż itd. Będziemy jednak wdzięczni za sugestie i propozycje termi-

nów wymagających omówienia. Aby nie popaść w zbędną powagę, nawiązując do częstego ostatnio wprowadzania skrótowców, jako tytuł niniejszego cyklu proponujemy „STEGOS” (od: Słownik TErminów GeOlogicznych dla Skalników) wraz z maskotką sympatycznego STEGOSaura. Paweł P. Zagożdżon Katarzyna D. Zagożdżon

ALABASTER jest najbardziej miękkim minerałem (a właściwie monomineralną skałą) stosowanym jako materiał ozdobny. Będąc odmianą gipsu, wykazuje twardość zaledwie 2 w skali ( ) Mohsa, o trwałości wyrobów decyduje zaś jego duża zwięzłość. Alabaster wykorzystywano do wytwarzania drobnej galanterii oraz rzeźb już od głębokiej starożytności. Doskonałym przykładem może tu być posąg krokodylogłowego boga Sobeka i faraona Amenhotepa III z muzeum w Luksorze, wykonany ok. 1400 r. p.n.e. lub ówczesne delikatne amfory, puchary i naczynia na pachnidła.

Pokłady gipsu powstają – podobnie jak pokłady soli kamiennej – w wyniku odparowywania wody morskiej. Na zdjęciu bryła alabastru, oraz fragment ściany solnej w kopalni w Wieliczce

Alabastrowy posąg faraona Amenhotepa III i egipskiego bóstwa Sobeka w Muzeum w Luksorze 76

nk 29 I 6/2007

Pokłady gipsu powstają – podobnie jak pokłady soli kamiennej – w wyniku odparowywania wody morskiej, zachodzącego najczęściej w środowisku zbliżonym do płytkich lagun. Siarczan gipsu jest bowiem jednym z najważniejszych (obok chlorku sodu, czyli soli kamiennej) związków chemicznych rozpuszczonych w morskiej wodzie. Przekształcenie pewnych ilości gipsu w alabaster było procesem wtórnym, wywołanym lokalnym wzrostem ciśnienia i temperatury. www.nowykamieniarz.pl

SŁOWNIK GEOLOGICZNY

Abrazja – jeden z czynników ( ) erozji, polegający na ścieraniu skał podłoża i okruchów skalnych (pyłu, piasku, żwiru itd.) wywołany zderzeniami tych okruchów i ich tarciem o podłoże w trakcie transportu wodnego, ( ) eolicznego, lodowcowego; wielkoskalowymi rezultatami a. są np. doliny polodowcowe, klify morskie, tzw. grzyby skalne lub znane z westernów pustynne ostańce; mniej widowiskowe jest oddziaływanie abrazji na praktycznie wszystkie odsłonięte powierzchnie skał (naturalne lub sztuczne) powodujące ich matowienie i dalszą degradację. Afanitowa – określenie ( ) struktury skały, odnosi się do skał o strukturach szklistych oraz drobno- i bardzo drobnokrystalicznych; w praktyce afanitową nazywamy skałę, której składników nie możemy rozróżnić gołym okiem; skały o strukturze afanitowej to np. liczne bazalty (w tym ( ) melafiry i ( ) diabazy), ( ) riolity, ze skał osadowych zaś – niektóre wapienie. Akcesoryczne minerały – minerały pojawiające się rzadko (zazwyczaj w ilości znacznie poniżej 1%) w niektórych rodzajach skał (w tym sensie są przeciwieństwem minerałów ( ) skałotwórczych i ( ) pobocznych), przykładami a.m. mogą być granaty w granitach albo ( ) cyrkon i ( ) korund w piaskowcach kwarcowych; niekiedy obecność takich minerałów decyduje o nadaniu nazwy odmianie skalnej (np. granit ( ) turmalinowy). Alabaster – z mineralogicznego punktu widzenia jest to drobnoziarnista, bardzo zwięzła („zbita”) odmiana gipsu (uwodnionego siarczanu wapnia Ca[SO4] . 2H2O), zazwy-

czaj biała, rzadziej zabarwiona na żółtawo, popielato czy różowawo, tradycyjnie stosowana jako materiał rzeźbiarski; określenie stosowane (zwłaszcza w starożytności) również w odniesieniu do wizualnie podobnych materiałów mineralnych będących jednak odmianami kalcytu lub wapienia (a więc zbudowanych z węglanu wapnia CaCO3); nazwa ta pierwszy raz pojawiła się w dziele Pliniusza Starszego Historia naturalna z 77 roku n.e.

stoisko H204

Albit – jedna z odmian ( ) skaleni – ( ) plagioklazów; skaleń sodowy Na[AlSi3O8]; kremowobiały, białoszary minerał ( ) skałotwórczy występujący powszechnie w granitach i tzw. ( ) sjenitach. Aluwia – osady wód płynących (strumieni, rzek) – żwiry, piaski, muły, niekiedy osady ilaste; najczęściej czwartorzędowe, często występujące w postaci cienkich pokryw w nadkładzie złóż skał litych. Amfibole – grupa minerałów ( ) skałotwórczych o zróżnicowanym składzie chemicznym – krzemiany magnezu, żelaza, wapnia i sodu (rzadziej manganu, glinu, tytanu); tworzą kryształy wydłużone (słupkowe, pręcikowe, igiełkowe, niekiedy włókniste), często w ciemnych barwach; ich charakterystyczną cechą jest obecność dwóch kierunków łupliwości krzyżujących się pod kątem 124o; najbardziej znanym minerałem tej grupy jest ( ) hornblenda często spotykana w skałach magmowych, m.in. ( ) diorytach, sjenitach oraz ( ) andezytach, rzadziej w ( ) granodiorytach i granitach, występuje także w skałach metamorficznych – amfibolitach i niektórych ( ) gnejsach.

O autorach

Paweł P. Zagożdżon

Katarzyna D. Zagożdżon

dr, geolog, wykładowca na Wydziale Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii P.Wr., zainteresowania zawodowe: geologia złożowa, geotektonika, historia górnictwa.

mgr, geolog na Wydziale Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej, zainteresowania zawodowe: geologia podstawowa, geologiczne dokumentowanie dawnych podziemnych wyrobisk górniczych.

www.nowykamieniarz.pl

6/2007 I nK29

KAMIENIE POLSKIE

USŁUGI

Biała Marianna

(Stronie Śląskie)

[ Mininografie polskich kamieni budowlanych ]

rekambryjski marmur krystaliczny, skała przeobrażona, drobnoziarnista. Najlepszy polski marmur o dużych walorach dekoracyjnych. Nazwa „Biała Marianna” jest myląca, gdyż jednolita barwa biała praktycznie nie występuje w złożu. Przeważają liczne smugi, desenie i plamy popielate, szare, czarne, beżowe, jasnobrunatne. Rzadsze jest zabarwienie zielonawe lub różowe, spowodowane wsiąkającymi związkami żelaza, pochodzącymi z rozłożonych biotytów. Ten typ marmurów nazywany jest „Zieloną Marianną”. Łupliwość słaba, przełom zadzierżysty. Partie jasne w cienkich płytkach przeświecają. Marmur daje się doskonale polerować, w przełomie naturalnym jest bardzo efektowny, skrzący. Cięty równolegle do smug daje deseń chmurowy a prostopadle – ornament pasiasty.

Powyżej: przykładowa faktura Białej Marianny (otłarz w kościele św. Jadwigi Królowej w Krakowie Krowodrzu, fot. J. Rajchel) Po lewej: Wilhelmina Fryderyka Ludwika Szarlotta Marianna z dynastji Oranje-Nassau, pani na zamku w Kamieńcu Ząbkowickim, znana jako Marianna Orańska.

ZŁOŻE Złoże jest spękane tektonicznie, a zagadnienie uzysku bloków w kamieniołomie jest zasadniczym problemem opłacalności wydobycia tego marmuru. W okresie międzywojennym odłamywano marmur kilofami w głównej ścianie łomu. W uruchomionym ponownie po II wojnie światowej łomie uzyskiwano ok. 20 procent bloków. Po wprowadzeniu materiałów wybuchowych uzysk bloków zmniejszył się do ok. 5 procent. Obecnie prowadzona eksploatacja maksymalnie chroni unikalne złoże. Jakość zdrowotna – bez zastrzeżeń. Pełny zakres badań właściwości fizyko-mechanicznych i fizyko-chemicznych został przeprowadzony m.in. przez firmę Proxima we Wrocławiu. Wykonywanie rzeźb z Białej Marianny jest obarczone znacznym ryzykiem uruchomienia niewidocznych spękań, tzw. „sztychów”. Według danych Ministerstwa Środowiska za rok 2005 zasoby bilansowe Białej i Zielonej Marianny łącznie wynoszą 6 577 000 ton. Nie jest to dużo, lecz wysoka jakość technologiczna i piękne barwy nadały marmurom ze Stronia Śląskiego uzasadnioną renomę.

nk 29 I 06/2007

Obecnie kamieniołom eksploatuje Przedsiębiorstwo Biała Marianna Rakowiecki-Ptaszek sp.j. oferujące płytki podłogowe i ścienne, parapety, schody, elewacje zewnętrzne, łupankę, elementy dekoracyjne, galanterię, odpad z płyt, obladry.

HISTORIA EKSPLOATACJI Nazwa „Biała Marianna” pochodzi od Wilhelminy Fryderyki Ludwiki Szarlotty Marianny z dynasti Orańskiej (1810-1873), królewny holenderskiej, żony królewicza pruskiego Albrechta von Hohenzollerna. Na jej zlecenie w roku 1836 rozpoczęto budowę czterowieżowego, neogotyckiego zamku w Kamieńcu Ząbkowickim. Na potrzeby tego zamku założono na stoku góry Krzyżnik koło Stronia Śląskiego kamieniołom marmuru. Dodać należy, że ogromny zamek został spalony w roku 1946, a następnie był systematycznie grabiony i dewastowany. Co więcej, większość posadzek marmurowych została zdemonto-

wana w latach 50. ubiegłego wieku na potrzeby… Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Zwiedzający dziś ten pałac turyści są zaskoczeni śnieżną bielą resztek zachowanych marmurów, które łudząco przypominają biel najlepszych gatunków Carrary. Część złoża Białej Marianny o takich właściwościach została jednak już dawno temu wyczerpana. Po II wojnie światowej eksploatowano dość intensywnie złoże Białej Marianny, a do roku 1975 także Zielonej Marianny. Trudno wymienić tysiące obiektów w Polsce, w których zastosowano te marmury. Na ogół były to budynki reprezentacyjne: obiekty kultury i sztuki, użyteczności publicznej i państwowej, budowle sakralne, przejścia podziemne, hotele. Przed I wojną światową z Białej Marianny wykonano schody Politechniki (Technische Hochschule) w Berlinie – Charlottenburgu. Opracował: Henryk Walendowski www.nowykamieniarz.pl

GRANITY BŁYSKAL JANUSZ BŁYSKAL

Tniemy kamień «z sercem»

NOWA JAKOŚĆ! NOWE MOŻLIWOŚCI! Nowe kształty i formy w materiałach kamiennych i innych, łączenie materiałów – kamień, drewno, metal, szkło. Szerokie możliwości z wykorzystaniem ćwierćwałków, półwałków przy produkcji blatów, schodów, parapetów, kominków i wielu innych.

NOWE MASZYNY; WATERJET; CENTRUM NUMERYCZNE CNC

NOWY ADRES

PUNKTU W BYDGOSZCZY

UL. OŁOWIANA 10

GRANITY BŁYSKAL: 06-500 Mława, Parcele Łomskie 17 - tel./fax: 023 654 60 11, 654 66 69 Punkty Handlowe: www.granity-blyskal.pl Bydgoszcz Ul. Ołowiana 10, tel./fax 052 581 23 53 biuro@ granity-blyskal.pl Elbląg ul.Dębowa 1C, tel./fax: 055 235 35 11

WYWIAD

USŁUGI

Kamień to moja pasja [ Tadeusz Domagała ]

ozmowa z Tadeuszem Domagałą, kolekcjonerem skał i minerałów, miłośnikiem ich naturalnych walorów i niepowtarzalnego piękna, organizatorem plenerowej wystawy dolnośląskich kamieni. Jak zrodziła się ta pasja? Wszystko zaczęło się od kopalni w Złotym Stoku. Pracował w niej mój ojciec i to on zaszczepił we mnie tę pasję. Często do domu przynosił ciekawe okazy. Mnie szczególnie zainteresowała galena, minerał błyszczący się jak srebro, i właśnie od niej wszystko się zaczęło. Miałem wtedy jakieś 10-12 lat. Od tamtej pory zacząłem namiętnie zbierać kamienie. Rodzice nie mogli opanować tej pasji. Nieustannie znosiłem do domu najróżniejsze skały. Wtedy jeszcze nie znałem ich nazw. Później skończyłem technikum chemiczne i zacząłem pracę w zakładzie przeróbczym przy kopalni w Złotym Stoku. Otrzymywaliśmy rudę, którą przerabialiśmy na koncentrat. Z niego z kolei odzyskiwano arsen, złoto

nk 29 I 6/2007

oraz śladowe ilości ołowiu. W 1984 roku odegrałem niechlubną rolę - zlikwidowałem zakład przeróbczy. Byłem ostatnim jego kierownikiem. Generalnie więc już ponad 30 lat interesuje się tematem skał i minerałów, swoją pasją zaraziłem całą rodzinę. Teraz szukamy możliwości połączenia pasji i zarobku. Organizuje pan w Szklarach wystawę skał i minerałów. Jaki jest zamysł tego przedsięwzięcia? Kamień jest obecny w budownictwie, zaczyna gościć w ogrodach. Zależy nam przede wszystkim na zaprezentowaniu jego potencjału naszym klientom. Będziemy pokazywać nie tylko same rodzaje kamienia dostępnego na Dolnym Śląsku, ale również formy, jakie można z niego uzyskać, takie jak płytka, głaz czy odłamek. Chcemy również eksponować właściwości geologiczne konkretnej skały pod kątem możliwości jej zastosowania. Tak, aby klienci mogli zobaczyć od razu walory poszczególnych skał na przykładach. Chce-

my, aby była to atrakcja przede wszystkim dla tych, którzy interesują się skałami i minerałami. Jakie kamienie pan oferuje? Możemy zaoferować 30-35 rodzajów skał. Dysponujemy wszystkimi, jakie występują na Dolnym Śląsku. Oferta jest naprawdę bogata. Jesteśmy w stanie dopasować kamienie do bardzo zróżnicowanych potrzeb. Mam mnóstwo ciekawych form, wyrzeźbionych przez samą naturę. Posiadamy granity, marmury, dolomity, gabro, gnejsy, chalcedon, łupki, muskowit, serpentynit, amonity, a nawet skamieniałe drewno. Dlaczego tylko skały Dolnego Śląska? Uważam, że nie ma potrzeby szukać daleko, nasze rodzime, dolnośląskie kamienie są piękne i niepowtarzalne. Charakteryzują się one zarówno szeroką gamą kolorystyczną, od bieli i czerni, poprzez szarości, na czerwieni, żółci i zieleni skończywszy, jak i rozmaitością formy, kształtu www.nowykamieniarz.pl

uruchamia nowy projekt wydawniczy:

MULTIMEDIALNY KATALOG USŁUG I PRODUKTÓW KAMIENIARSKICH

katalog

płyta CD

rodzaje nośników

~Drukowany katalog firm ~Wersja elektroniczna na CD ~Wersja internetowa na stronie www

Dodatkow a budowlandystrybucja na targa ych i kamie ch wersja n i arskich w Polsce i z a g ranicą !!! internetowa

zasięg i dystrybucja - DLA KOGO? Nowoczesny i niezawodny przewodnik po branży kamieniarskiej (wersja polska i angielska). Trafi wszędzie tam gdzie występuje zapotrzebowanie na usługi i produkty kamieniarskie, a więc przede wszystkim do: - dużych firm budowlano- inwestycyjnych; - składów i hurtowni budowlanych; Osoby i firmy zainteresowane uczestnictwem w projekcie - deweloperów, urzędów miejskich i gminnych; prosimy o kontakt z Biurem redakcji Nowego Kamieniarza - firm pogrzebowych; e-mail: katalog@nowykamieniarz.pl, tel. 061 66 29 871 - diecezji i parafii; - biur projektowych i architektonicznych .

WYWIAD

MASZYNY

i struktury, które można z nich uzyskać. Gdzie pozyskuje pan materiał? Generalnie wszystkie moje kamienie pochodzą z Dolnego Śląska. Na tych terenach występuje wiele kopalin użytkowych dla budownictwa i aranżacji ogrodów. Część skał pochodzi z wydobycia, a część z odzysku. Duży odsetek materiału, którym dysponuję, pozyskujemy właśnie z rozbiórki. Na Dolnym Śląsku jest spora ilość budynków, które w tej chwili niszczeją i są dewastowane. My staramy się ocalić to, co w nich najcenniejsze i najpiękniejsze. W jaki sposób dociera pan do takich obiektów? Jedyna skuteczna metoda to jeżdżenie i szukanie. Mam sporą wiedzę na temat kamienia. Znam rejony wydobycia poszczególnych skał i wiem, gdzie mogły być wykorzystane w celach użytkowych.

Na tej właśnie wiedzy bazuję w moich poszukiwaniach. Nawet tu w Szklarach można natrafić na obiekty, do budowy których wykorzystano miejscowe skały: serpentynit oraz skamielinę chalcedonową, chalcedon, czyli skałę krzemionkową. Natura nie jest w stanie poradzić sobie z tą skałą, nawet kwaśne deszcze nie są w stanie jej zerodować, jest to bardzo trwały i twardy materiał. Wyjątek stanowi łupek filitowy stosowany jako pokrycie dachowe. Jak na dzień dzisiejszy jest to najdroższy materiał. On również pochodzi z rozbiórki, ale sprowadzamy go z zagranicy, gównie z Niemiec, Austrii, Czech. Z rozbiórki pozyskuje pan również gotowe kamienne elementy ozdobne? Tego typu elementy jest coraz ciężej pozyskać. Warunki dyktuje sam rynek, są one w cenie, a głównym odbiorcą jest Zachód. Kolumny, cokoły, krawężniki czy nawet ka-

Skarby Dolnego Śląska na wystawie Dolny Śląsk to nie tylko granit. Naturalne bogactwo tego regionu to kilkaset rodzajów skał, od granitów właśnie począwszy, poprzez gabro, gnejsy i bazalty, na łupkach skończywszy. Walory wizualne i użyteczne wszystkich dolnośląskich skarbów będzie można już niebawem podziwiać w jednym miejscu. W Szklarach koło Ząbkowic Śląskich powstaje właśnie plenerowa wystawa wszystkich skał występujących i wydobywanych na Dolnym Śląsku. Będzie to unikat w skali nie tylko Polski, ale również Europy. Na półtorahektarowej powierzchni będzie można obejrzeć oraz poznać walory i właściwości ponad trzydziestu rodzajów dolnośląskiego kamienia. Skały te są wykorzystywane w budownictwie, gdzie odgrywają rolę stricte użyteczną lub dekoracyjną, coraz częściej służą też do aranżacji wnętrz. Z powodzeniem mogą być stosowane również do adaptacji w architekturze ogrodowej. Ich różnorodność sprawia, że są w stanie zaspokoić wszelkie potrzeby w tej materii oraz sprostać nawet najbardziej wysublimowanym gustom. Zamysłem tego przedsięwzięcia nie jest sama prezentacja surowego kamienia. Pomysłodawca wystawy chce zademonstrować wszystkie jego walory oraz potencjał. W Szklarach obok wystawy plenerowej skał uruchomiona zostanie również ekspozycja minerałów pochodzących z Polski i całego świata. Tadeusz Domagała może się pochwalić całą gamą minerałów i skał, które występowały w Złotym Stoku i w Szklarach. W tej chwili są to już unikaty. Takich miejsc jak kopalnia w Złotym Stoku było tylko kilka na świecie, takich jak Szklary, gdzie wydobywano chryzopraz, jest zaledwie pięć. Pomysłodawca wystawy pasjonuje się nie tylko kamieniami, ale wszystkim, co z nimi jest związane. Kolekcjonuje także narzędzia służące do wydobycia kamienia, może pochwalić się prawdopodobnie największą w Polsce kolekcją wierteł i karbidówek. Zgromadził praktycznie wszystkie narzędzia, które były wykorzystywane w kopalni w Złotym Stoku, łącznie z wagonikami z początku minionego wieku. Wszystkie te zbiory będą również prezentowane w Szklarach. stoisko H73

Plany na przyszłość są bardzo ambitne. Teren wystawy znajduje się na obszarze byłej kopalni niklu, kiedyś do niej należał. Teraz od jej granic dzieli go zaledwie kilkanaście metrów. Właściciele chcą wykorzystać te atuty. W przyszłości obiekt ma być atrakcją turystyczną, podobną do tej w Złotym Stoku, a kopalnia zostanie udostępniona do zwiedzania. Wystawa jest na etapie reorganizacji. Dotychczas funkcjonowała przy kopalni w Złotym Stoku, teraz właściciele zostali zmuszeni przez kopalnię do zmiany lokalizacji. Mieściła się tam jednak na terenie o mniejszej powierzchni, co nie pozwalało na pełną prezentację wszystkich zbiorów. Oficjalne otwarcie obiektu nastąpi dopiero w połowie przyszłego roku, już dziś można jednak wystawę odwiedzić i poszerzyć swoją wiedzą na temat dolnośląskich skał. (MW)

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

Najszersza gama maszyn sterowanych numerycznie do profilowania i cięcia. Na pewno mamy odpowiednią maszynę także dla Ciebie!

Contourbreton NC 400

Shapemill NCF 1000/2T

Contourbreton NC 260K18

Contourbreton NC 260K37

Goldenedge CTX/V

Contourbreton NC 260K15 Contourbreton NC 399

Contourbreton NC 260K23

Easyedge V7

GoldenGroove CTV3

The widest range of numerical controlled contouring machines and bridge saws. No doubt thereʼs the right machine for you!

stoisko H49

Easycut FE 800

Speedycut FK/NC 1100 Speedycut FK/NC 1400 Speedycut FK/NC Optima

Speedycut FK/NC 800

Easycut FE 600

Joycut FS/NC 500

Contoursaw FR/NC

Breton S.p.A. - via Garibaldi, 27 31030 Castello di Godego (TV) Italy tel. +39 0423 7691 - fax +39 0423 769600 e-mail: info@breton.it

WYWIAD

MASZYNY

mienne koryta i baseny z obór, wszystkie kamienne elementy tego właśnie typu są niesamowicie chodliwym towarem. Obecnie bardzo popularne są płyty chodnikowe. Głównym odbiorcą jest Irlandia, Portugalia, Luksemburg, Holandia. Osobiście uważam, że sprzedaż takich elementów jest dużą stratą dla naszego regionu, elementy te mają sporą przecież wartość historyczną. Jak pozyskiwanie elementów kamiennych wygląda od strony technicznej i administracyjno-prawnej? Rozbiórki wykonywane są ręcznie, pozwala to na odzyskanie materiałów bardzo dobrej jakości, w dobrym stanie. Jeżeli chodzi o stronę administracyjno-prawną, to konieczne jest oczywiście pozwolenie na rozbiórkę, jest to odmiana pozwolenia na budowę, ale w tym przypadku działa ono jakby w odwrotną stronę. Czy pan również odczuwa w swojej działalności bum budowlany? Tak, jest to bardzo odczuwalne. Kamieniem handluję już praktycznie od 17 lat i śmiało mogę powiedzieć, że zainteresowanie nim zarówno do celów budowlanych, jak i na potrzeby aranżacji wnętrz i ogrodów nieustannie rośnie. I jest to stała tendencja wzrostowa. Obecnie renesans przeżywa łupek, jest coraz bardziej modny… To prawda, wykonujemy z niego elementy zewnętrzne i wewnętrzne. Wykorzystywany jest zwłaszcza do oklejania ścian zewnętrznych. Obecnie coraz więcej osób przy budowaniu domu nie poprzestaje na betonowej czy ceglastej „skorupie”, stara się dodać do tego jakiś element naturalny, przeważnie jest to kamień. Każdy chce dodać budowli ducha, charakteru, wyrazu, kawałek siebie. Nic nie jest w stanie dać efektu, jaki dają elementy z naturalnego kamienia. Klienci najczęściej zainteresowani są zwłaszcza błyszczącymi łupkami. Szarości zdecydowanie wymagają już klienta nieprzeciętnego, z wyszukanym gustem. Nie każdy potrafi dostrzec piękno w takiej barwie. W Niemczech z łupku wykonuje się bardzo różnorodne elementy, blaty, ogrodowe stoliki, ścieżki, alejki. Jeśli chodzi o wykorzystanie kamienia, w stosunku do Zachodu nadal jesteśmy w tyle. Jednak zaczyna się to powoli zmieniać. Jak wygląda obróbka takiego kamienia? W Polsce nadal jest to praca ręczna. Używamy typowo kamieniarskich młotków. Na zachodzie wszystkie prace wykonują

nk 29 I 6/2007

automaty, są w stanie wykonać idealne formaty. Niemcy przy obróbce tego kamienia korzystają z nowoczesnych technologii i nowoczesnych maszyn, co jest niezbędne zwłaszcza przy produkcji dachówki. Ale kamień w ten sposób obrobiony i elementy z niego wykonane tracą ducha, są pozbawiane niepowtarzalnych, ciekawych kształtów. Moim zdaniem kamień traci cały swój urok. Z łupkami na rynek europejski wchodzą również Chińczycy. Dysponują całą gamą kolorów, a wszystko wykonane jest oczywiście ręcznie. Które spośród kamieni, jakimi pan dysponuje, cieszą się teraz największą popularnością? Obecnie właściwie każdy kamień znajdzie swojego nabywcę, na każdy jest klient. Miałem takie kamienie, które leżały u nas, pięć, sześć, a nawet 10 lat, aż przychodził klient i wybierał kamień, którym dotychczas nikt się nie interesował. Jednak większość ludzi decyduje się na kamienie z połyskiem. Dysponuję odmianą łupku o lekko złotawym zabarwieniu. Na żółtym tle ma błyszczące drobiny. Jest on bardzo połyskujący, można wręcz powiedzieć, że się świeci. Cieszy się niesamowitą popularnością, zdarzają się okresy, w których nie możemy nadążyć z produkcją. Mieliśmy nawet klienta, który takim właśnie błyszczącym łupkiem okleił cały dom. Na jakie rynki zbytu się pan nastawia? Kto jest głównym odbiorcą? Są to przeważnie klienci indywidualni. Współpracuję również ze składami zajmującymi się handlem kamieniem. Aktualnie największym rynkiem zbytu jest Warszawa, Gdańsk, Gdynia, Szczecin, Poznań. Rynek warszawski, gdański i poznański wydają się nienasycone, stale otrzymujemy nowe zamówienia. Na Dolnym Śląsku praktycznie nic nie sprzedajemy. Klienci są bardzo różni, zróżnicowane są także ich potrzeby i gusta. Społeczeństwo polskie jest coraz bardziej zamożne, odzwierciedla się to również w budownictwie i branży kamieniarskiej. Czy dzieje się tak za sprawą reklamy? Funkcjonujemy na rynku już siedemnaście lat. Przez ten okres wypracowaliśmy sobie rynek zbytu oraz szerokie kontakty. Jesteśmy już po prostu znani. Nie można jednak powiedzieć, że nie potrzebujemy zabiegać o nowych klientów. Ale stawiamy na reklamę tzw. pocztą pantoflową, czyli klient - klientowi. Jak do tej pory wydaje się ona dla nas najbardziej skuteczna. Rozmawiała Marta Wójcik

www.nowykamieniarz.pl

stoisko PA1

Gestra to nie tylko pojedyncze maszyny. To kompleksowe projekty całych zakładów i linii technologicznych . Każdy projekt jest wykonywany indywidualnie, od uwzględnienia wszystkich uwarunkowań związanych z właściwościami kamienia, poprzez logistykę, na organizacji pracy kończąc. Wkładamy w to całą swoją wiedzę i doświadczenie. Współpracujemy z naszymi klientami i bardzo sobie cenimy wszystkie uwagi i wskazówki.Mogę powiedzieć, że razem tworzymy niepowtarzalne i bardzo wydajne rozwiązania. Pragnę za to serdecznie podziękować naszym klientom, a nowych zaprosić do współpracy. Z poważaniem mgr inż. Grzegorz Wojdyło

ARCHITEKTURA

MASZYNY

Centrum Kongresowo - Dydaktyczne w Poznaniu [ Kampus Uniwersytetu Medycznego ]

rzy ul. Przybyszewskiego na terenie sąsiadującym z Collegium Stomatologicum (opisanym w nK nr 13) stanął gmach Centrum Kongresowo-Dydaktycznego Uniwersytetu Medycznego. Generalnym Wykonawcą jest firma Budopol z Poznania. Koszt budowy wyniósł około 66 mln zł. Trzypiętrowy budynek, składający się z dwóch brył, z podziemnym parkingiem i salą audytoryjną, zajmuje powierzchnię 3500 m2. Zaprojektowany został w Spółce Projektowania Architektonicznego Grzegorza i Małgorzaty Sadowskich w Poznaniu. Prace kamieniarskie wykonała firma WRIMAR z Uścikowa k/Poznania. Wszystkie elewacje budynku (3700 m2) obłożono jurajskim, drobnoziarnistym, jasnokremowym piaskowcem z kamieniołomu Wiesława i Waldemara Tomczyków w Szydłowcu. Na budowę dostarczono płyty o wymiarach 120x60 i 100x60 cm, wszystkie

o grubości 4 cm. Jednolite powierzchnie piaskowcowych ścian ożywiają pasy permskiego, ortognejsu Serizzo z włoskiego Piemontu. Jest to gruboziarnista skała składająca się z jasnoszarych i czarnych minerałów. Cokół budynku oraz „opaska” na wysokości trzeciego piętra wykonane są właśnie z tego materiału. Mówi Włodzimierz Ratajczak, współwłaściciel firmy WRIMAR: „Serizzo kupiliśmy w postaci slabów w firmie Orobici Marmi e Graniti w Telgate koło Bergamo i przycięliśmy na żądane wymiary w naszym zakładzie. Są to płyty o grubości 3 cm i wymiarach 100x60 i 100x48 cm.” Montaż płyt wykonano stosując kotwy firmy Lauda MetalPlast z Facimiecha koło Krakowa. W wewnętrznej klatce schodowej zastosowano te same kamienie co na elewacji: ok. 100 m2 piaskowca i ok. 100 m2 gnejsu. Prace kamieniarskie trwały od stycznia do września 2007 roku. (HW)

Budynek Centrum Kongresowo - Dydaktycznego Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu 86

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

3000 przecinarek na świecie sprawdzona jakość

Rozwój pił mostowych

Cięcie automatyczne Konstrukcja zwarta Obrotowa głowica (1800) Średnica piły 625 mm Ruchoma tarcza i stół oś przesuwna

Automatyczna frezarka kształtowa Konstrukcja zwarta Obrotowa głowica (1800) Tarcza wychylna o 900 Średnica piły do 725 mm oś przesuwna

stoisko H73

Cięcie automatyczne Konstrukcja zwarta Obrotowa głowica (3600) Tarcza wychylna o 900 Średnica piły do 825 mm oś przesuwna

Gravellona Macchine Marmo S.p.A. Via Nuova, 155 28883 Gravellona Toce (VB) Italy e-mail: gmm@gmm.it; www.gmm.it

58-150 Strzegom, ul. Koszarowa 7, tel. 0603 891 257, 0604 07 87 31, tel./fax: 074 855 03 93; e-mail: euroarss@epf.pl

ARCHITEKTURA

Kamienny wystrój Auditorium Maximum [ Uniwersytet Jagielloński ]

uditorium Maximum przy ul. Krupniczej 35 to najnowszy i najbardziej nowoczesny obiekt Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, oddany do użytku na cele dydaktyczno-konferencyjne we wrześniu 2005 roku. Powierzchnia tego kompleksu wynosi 8 tys. m2, a kubatura 56 tys. m3. Auditorium Maximum posiada największą w Polsce salę w formie amfiteatru na 1200 miejsc, z najbardziej nowoczesnym wyposażeniem audiowizualnym i wielofunkcyjną, podnoszoną sceną. Sala ta może być w prosty sposób dzielona na dwa samodzielne, w pełni izolowane pomieszczenia dla sześciuset słuchaczy każde. W budynku tym znajdują się także mniejsze sale, o pojemności od 50 do 300 osób, podczas gdy łączna pojemność całego budynku wynosi 1900 osób. Auditorium wyposażone jest również w podziemny parking na 100 samochodów, co ma niezwykle istotne znaczenie przy permanentnym braku miejsc parkingowych w śródmieściu Krakowa, gdzie znajduje się ten obiekt.

Dąb „Franciszek” nazwany na cześć rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Franciszka Ziejki, animatora Auditorium Maximum

nk 29 I 6/2007

Schody z czarnokitu Azul Bahia prowadzące z holu na wyższe kondygnacje Auditorium oraz półkolisty ganek i tylna ściana wyłożona niemieckimi wapieniami Jura Grau i Jura Blau Twórcą projektu Auditorium Maximum jest architekt Stanisław Deńko z firmy architektonicznej Wizja. Całkowity koszt budowy, realizowanej przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej, wyniósł 42 mln złotych. Jak powiedział prof. Franciszek Ziejka, rektor UJ, za którego kadencji zaprojektowano i wykonano tę wielką inwestycję, „na taki budynek społeczność akademicka czekała sto lat”. Fasada tego monumentalnego budynku została wykonana z ciemnej, brunatno-wiśniowej klinkierowej cegły. Zastosowano tu także dwa rodzaje kamienia dekoracyjnego, oba niezwykłe. Pierwszym z nich jest brazylijski czarnokit Verde Bahia, drugim – niemiecki wapień z gór Jura, określanych także jako Fränkische Alb. Stanowią one zarówno elementy przeszklonej fasady i zewnętrznych ścian budynku, jak również znalazły zastosowanie w wystroju przestronnego holu, wspomnianej wielkiej sali dydaktyczno-konferencyjnej oraz korytarzy, klatek schodowych i szeregu innych pomieszczeń.

Pochodzący z Brazylii Verde Bahia to popielato-zielonkawy prekambryjski czarnokit, skała sporadycznie występująca w przyrodzie. Z tego dekoracyjnego popielato-zielonkawego kamienia wykonano szerokie monumentalne, blokowe schody prowadzące do Auditorium od strony ulicy Krupniczej. Ich górne powierzchnie posiadają szorstką fakturę; części pionowe są polerowane. Płytami o podobnej szorstkiej nawierzchni wyłożono podjazdową rampę dla niepełnosprawnych; stanowią one również poziomy pas dookoła budynku. Od strony wjazdu do podziemnego garażu dolną część fasady wykonano z polerowanych płyt tej skały. Polerowane płyty czarnokitu stanowią również posadzkę reprezentacyjnego holu, a także schody prowadzące na wyższe kondygnacje. Drugim komponentem wystroju budynku Auditorium są górnojurajskie wapienie z południowych Niemiec - Jura Grau i Jura Blau. Należą one do grupy południowoniemieckich wapieni, których najbardziej typowym przedstawicielem jest Jura Gelb www.nowykamieniarz.pl

ARCHITEKTURA

Czarnokit vel Charnockit to skała magmowa lub metamorficzna. W pierwszym przypadku jest ona zbliżona składem mineralnym do granitu, w drugim – do granulitu, będącego rezultatem metamorfizmu regionalnego lub metasomatozy. Jest to na ogół skała barwy zielonkawo-popielatej, o teksturze średnio- lub gruboziarnistej i strukturze zbitej, bezładnej. Niezależnie od genezy zbudowana jest przeważnie z kwarcu, plagioklazów (oligoklaz, andezyn, labrador), skaleni potasowych oraz piroksenu (hipersten). Ponadto może zawierać: granat, hornblendę i biotyt, a jeszcze rzadziej – magnetyt, apatyt, cyrkon i monacyt. Niezwykła nazwa tej skały pochodzi z Kalkuty w Indiach, od wykonanego z niej nagrobka J. Charnocka. Był on w roku 1600 założycielem i szefem Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej, jak również założycielem Kalkuty – ówczesnego centrum Kompanii.

Azul Bahia to ciemnopopielato-zielony, grubokrystaliczny brazylijski prekambryjski czarnokit. Zazwyczaj jest on zbudowany w 60% z mezopertytu, 33% z kwarcu, 5% z plagioklazów, 2% z magnetytu i innych akcesorycznych minerałów. Synonimiczne nazwy to: Bahia Green, Verde Bahia, Verde Gloria, Verde Smeraldo.

Jura Graublau to jasny, popielato-niebieskawy górnojurajski mikrytowo-organodetrytyczny dekoracyjny wapień, jeden spośród wielu podobnych, pochodzących z Bawarii w południowych Niemczech. Najbardziej charakterystyczną cechą tych wapieni są, szczególnie dobrze widoczne na wypolerowanej powierzchni, białe – podobne do przecinków – cętki długości do paru milimetrów. Są to wapienne skorupki bentonicznych, jednokomórkowych, osiadłych otwornic z rodzaju Nubeculinella. Skała ta powszechnie zawiera skalcyfikowane mumie gąbek oraz muszle amonitów i szkielety belemnitów z reguły w dobrym stanie zachowania.

www.nowykamieniarz.pl

Fragment chodnika przed Auditorium Maximum od strony ul. Krupniczej wybrukowanego drobnogabarytową kostką ze strzegomskiego granitu i ukraińskiego bazaltu z granitowymi chłopkami – złocisty wapień jurajski pochodzący z okolic Eichstaedt w Bawarii. Wszystkie te wapienie są podobne do ciemnej odmiany wapienia z Morawicy. Skały te nazywane są zazwyczaj marmurami, gdyż dają się łatwo polerować. Charakteryzują się one bogatym inwentarzem skamieniałości; są to głównie skalcyfikowane gąbki, doskonale niekiedy zachowane szkielety belemnitów i kompletne muszle amonitów. Wszystkie te skamieniałości są zazwyczaj obrośnięte wapiennymi oskorupieniami i naroślami sinicowego pochodzenia. Najbardziej charakterystycznymi skamieniałościami są tu jednak wapienne skorupki bentonicznych, osiadłych otwornic. Są one dobrze widoczne jako białe, drobne, podobne do przecinków cętki. Ciemniejszy kolor wapienia Jura Blau świadczy o lekko redukcyjnym charakterze środowiska jego sedymentacji, efektem czego są niewielkie skupienia złocistego pirytu, będące rezultatem pirytyzacji niektórych skamieniałości. Zastosowane w Auditorium wapienie, określane niekiedy wspólną nazwą Jura Graublau, posiadają polerowaną powierzchnię. Stanowią one elementy zewnętrznej, kolistej ściany tego budynku. W wystroju wnętrza znalazły zastosowanie jako okładzina ścian holu, oraz na wyższych kondygnacjach jako posadzki, stopnie i okładzina ścian korytarzy i bocznych klatek schodowych. Zastosowano je również do wystroju dwu bocznych, przeciwległych wielkopowierzchniowych ścian największej sali Auditorium. Chodnik wzdłuż fasady Auditorium Maximum od strony ul. Krupniczej został wybrukowany w poprzeczne pasy drobną czarną bazaltową kostką i podobnej wiel-

Główny hol Auditorium Maximum wyłożony polerowanymi płytami czarnokitu Azul Bahia; widoczne także półkoliste ganki i tylna ściana wyłożona niemieckimi wapieniami Jura Grau i Jura Blau kości kostką z granitu strzegomskiego. Nawiązując do wielowiekowej krakowskiej tradycji, powierzono ochronę dostępu do tego budynku czternastu kamiennym pachołkom ustawionym wzdłuż krawędzi jezdni. Mają one kształt wysokiego na około 0,6 m ostrosłupa i zostały wycięte z granitu strzegomskiego. Ich gładka powierzchnia ujawnia strukturalne i teksturalne cechy tej skały. Niestety, nie zostały wpuszczone w podłoże, a jedynie stoją na wspomnianej wybrukowanej powierzchni i niektóre już zostały poprzesuwane. Inną, niekamienną ozdobą Audytorium Maximum jest piękny, ponadstuczterdziestoletni dąb szypułkowy zachowany w atrium budynku, nazwany na cześć rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, animatora tej inwestycji - „Franciszek”. Jacek Rajchel Katedra Geologii Ogólnej, Ochrony Środowiska i Geoturystyki, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica, al. Mickiewicza 30; 30-059 Kraków; e-mail: jrajchel@geol.agh.edu.pl Praca została wykonana w ramach działalności statutowej Katedry Geologii Ogólnej, Ochrony Środowiska i Geoturystyki na Wydziale Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH w Krakowie; nr 11.11.140.447.

6/2007 I nK29

ARCHITEKTURA

MASZYNY

Odnajdywanie inspiracji w historii

[ High-tech ]

mieniająca się moda, trendy obecnie panujące w architekturze i kamieniarstwie, mają podstawy w latach poprzednich. Wszystko, co nas otacza, jest wynikiem pracy ludzi opierających się na dorobku minionych pokoleń, ale także niejednokrotnie i buntu jednostki. Wracając do historii, znajdujemy inspirację do dzisiejszych budowli, nie wspominając już o teoriach i zasadach, którymi posługujemy się na co dzień. Jak mawiał Witruwiusz, rzymski architekt żyjący w I w. p.n.e., „architektura polega na zachowaniu trzech zasad: trwałości, użyteczności i piękna”. Niejednokrotnie indywidualności branży architektonicznej wprowadzały innowacyjne, kontrowersyjne projekty jako sprzeciw na panujący od lat „ład i porządek”. Pojęcie piękna stało się bardzo subiektywne, a budynki i pomieszczenia w nich się znajdujące przede wszystkim mają być sztuką, muszą pełnić wiele funkcji estetycznych dla grupy ludzi w nich przebywających. Architektura XXI wieku to przede wszystkim postmodernizm a z nim idące high-tech, dekonstruktywizm, minimalizm, kubizm, a także wkraczający ze Stanów Zjednoczonych new urbanizm. Postmodernizm, którego początki datuje się na rok 1965, to nic innego, jak sprzeciw na panujący modernizm - odejście od historii i stylizacji, a także sprzeciw wobec teorii, że tylko funkcja jest ważna i od niej zależny jest obiekt. Obecnie budynki i wnętrza stały się bardzo osobiste, zależne głównie od architekta i inwestora, upodobań klienta czy też nastroju. Kamień w ostatnich latach stał się jednym z najbardziej pożądanych i efektownych materiałów wykończeniowych, a otwarte rynki zagraniczne kuszą klientów pięknymi okazami. Obecnie nie tylko gra-

nk 29 I 6/2007

Lloyd’s w Londynie nit, marmur, trawertyn i piaskowce cieszą się powodzeniem, ale także kamienie półszlachetne i wyjątkowe. Osoby, które jako pierwsze miały dostęp do perełek świata kamienia, mogą się cieszyć pionierstwem, ale także spełnieniem marzeń o swoim wnętrzu. High-tech to wykorzystywanie technologii w architekturze, budownictwie i przy wykańczaniu wnętrz. Najpierw kojarzony był ze stalą, szkłem i betonem, które dominowały we wnętrzu, ale to także wszelkiego rodzaju instalacje, które stanowią tu ozdobę - od baterii słonecznych przez widoczne kable i lutowania w lampie aż po pełne systemy inteligentnych budynków. Technologia jest priorytetem i nadaje charakter całości. Kamień wybierany do tego typu wnętrz i budowli bardzo często także jest surowy z natury, bywa płomieniowany, szczotkowany, polerowany. Bardzo ciekawie w takich wnętrzach wyglądają kamienne głazy, otoczaki przysłonięte

Sony Center w Berlinie szybą i odpowiednio podświetlone, a także wszelkiego rodzaju łupki oraz widoczne elementy np. mocowania płyt kamiennych do ścian i brak fug. Dekonstruktywizm, który jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych i czasem zabawnych nurtów w architekturze, powstał w latach 80. XX w. Cechuje go przede wszystkim ciekawa zniekształcona bryła i częste przemieszczenie konstrukcji, załamania, różnego rodzaju linie poprowadzone bez większego ładu, a także pokrycie budynków np. blachą, szkłem etc. Kamienna elewacja całego budynku często nie byłaby możliwa ze względu na krzywizny. Bardzo często dekonstruktywizm przypisywany jest obecnym nurtom architektonicznym. Po raz kolejny projektanci uciekają od utartych ścieżek architektury, chcą, aby budynki były dziełami sztuki. Do tego typu budowli i wnętrz dobór odpowiedniego kamienia to także przyczynienie się do powstania kolejnej www.nowykamieniarz.pl

MASZYNY BUDOWLANE...

stoisko PA4

...RÓWNIEŻ DLA KAMIENIARSTWA HCLIFT Sp. z o.o. Oddział Kielce 26-085 Miedziana Góra, Kostomłoty I 250a tel. 041 249 52 52 tel. 502 646 841 biuro@hclift.pl

HCLIFT Sp. z o.o. Centrala firmy 26-220 Stąporków, ul. Piłsudskiego 151 tel. /fax: +48 41 372 94 44 biuro@hclift.pl

HCLIFT Sp. z o.o. Oddział Warszawa ul. Puławska 557 02-844 Warszawa tel./faks: 0-22 855 88 19 tel. kom.: 0-502 646 941 e-mail: j.wieczorek@hclift.pl

MASZYNY BUDOWLANE...

...RÓWNIEŻ DLA KAMIENIARSTWA HCLIFT Sp. z o.o. Oddział Kielce 26-085 Miedziana Góra, Kostomłoty I 250a tel. 041 249 52 52 tel. 502 646 841 biuro@hclift.pl

HCLIFT Sp. z o.o. Centrala firmy 26-220 Stąporków, ul. Piłsudskiego 151 tel. /fax: +48 41 372 94 44 biuro@hclift.pl

HCLIFT Sp. z o.o. Oddział Warszawa ul. Puławska 557 02-844 Warszawa tel./faks: 0-22 855 88 19 tel. kom.: 0-502 646 941 e-mail: j.wieczorek@hclift.pl

ARCHITEKTURA

Imperial War Museum w Manchesterze

MASZYNY

ciekawostki i dzieła sztuki współczesnej. Warto bawić się kolorem, kształtem płyt i wielkością, budując bardziej obrazy. Dekonstruktywizm kojarzy mi się z pisuarem zwanym „fontanną”, czyli kontrowersyjną „rzeźbą” Marcela Duchampa wystawioną w 1917 roku, która zrywała ograniczenia radykalnie i ironicznie. Zarówno kubizm, jak i minimalizm łączą się i mają znaczny wpływ na dekonstruktywizm. Rozłożona na kilka części forma, prosta bryła widziana z kilku perspektyw jednocześnie i synchronicznie podzielona przestrzeń. Abstrakcja i ekspresjonizm zawsze przychodzą na myśl. Jednym z najbardziej znanych i cenionych architektów tego nurtu jest Frank Gehry. Niestety nasze społeczeństwo nie jest jeszcze przygotowany na najbardziej odważne projekty tego nurtu. W Polsce na pewno rację bytu ma new urbanism, który narodził się w USA i zdobywa popularność od lat 70. Jest to nawrót do historycznej, tradycyjnej kompozycji

miast. Plac centralny i układ budynków nawiązujący do renesansowego włoskiego miasteczka. Sceneria historyczna i życie niczym sielanka oderwane od współczesnego życia wielkich miast. Z dala od ruchu samochodowego i wielkomiejskiego gwaru. Podobnie jak i postmodernizm, jest to bunt przeciwko modernizmowi odrzucającemu historię. Przyznam szczerze, że w Polsce coraz częściej można zaobserwować wpływy new urbanism, nie tylko na nowo powstających osiedlach, które mimo nowoczesnego wyglądu wracają do placu centralnego jako zamkniętego odizolowanego miejsca wypoczynku, ale także w dzielnicach od dawna zaniedbanych, gdzie zaczyna tętnić życie wśród na nowo remontowanych kamienic. Kamień w zależności od projektowanych budynków i powstających w nich wnętrz nie tylko zdobi, bawi, ale i dodaje uroku w dobrym stylu i smaku. Katarzyna Bereda

UFA Cinema Center w Dreźnie

Stata Center - kompleks akademicki Massachusetts Institute of Technology w Cambridge

Tańcząca Kamienica w Pradze

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

w w w.mecs.it

NI EZ AWODNE ŁUPIARKI SPR AWDZONE NA POLSKIM RYNKU

irma “MEC” jest czołowym przedsiębiorstwem zajmującym się pro-

bezpieczeństwo i ochronę środowiska. Oferowana jest pełna gama

C E M

jektowaniem, produkcją, serwisem technicznym maszyn, instalacji i linii, również automatycznych, do rozłupywania kamienia naturalnego

produktów cenionych za swoją solidność i wytrzymałość.

oraz betonu. Firma MEC produkuje maszyny całkowicie we własnym zakresie przy zastosowaniu najwyższej jakości maszyn i urządzeń, co

MEC to profesjonalizm i wydajność do Państwa dyspozycji w bezpo-

wpływa na ciągły wzrost sprzedaży produktów w ponad 30 krajach. Ekipa techniczna przywiązuje szczególną uwagę do wymagań klientów, profesjonalnie i szybko rozwiązuje wszelkie problemy i udziela odpowiedzi na pytania.

średnim rozwiązywaniu wszelkich problemów związanych z rozłupywaniem kamienia.

szystkie maszyny firmy Mec odznaczają się wysoką jakością, niezawodnością i wydajnością przede wszystkim dzięki zastosowaniu filozofii przemysłowej, która całkowicie nastawiona jest na jakość,

KRÓTKI CZAS REALIZACJI MEC snc SCURELLE (TN) ITALIA - Loc. ENSEGUA, 7 Z.I. Tel: 0039 0461780166 Fax:0039 0461780164-782774 e-mail: mecsnc@trentino.net www.mecs.it

DYSTRYBUTOR NA POLSKĘ SYNTECH 28-400 PIŃCZÓW ul. Nowowiejska 52 Tel/Fax: +48 41 357 74 56 Tel: +48 41 357 61 54 e-mail: lupiarki@interia.pl tel. Kom +48 602 705 711

stoisko H202

FIRMY KAMIENIARSKIE

MASZYNY

Powoli, ale do przodu... [ Grupa EGA ]

ynek kamieniarski staje się coraz trudniejszy. Coraz więcej graczy, coraz niższa rentowność. Jak uczy teoria marketingu, jedyną metodą na pokonywanie tego typu problemu jest zwiększanie skali działalności. Wpływy firmy trzeba budować wielkością obrotów. Wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że w kamieniarstwie to trudne zadanie. W zasadzie niemożliwe jest zrealizowanie takiego planu w krótkim czasie. Już dwa lata temu, kiedy Euro-Granit Adamus rozpoczynał budowę składu w Goleniowie, widać było, że to właśnie element takiej strategii. Kończy się kolejny sezon i chcieliśmy się dowiedzieć, jak przebiega realizacja planu rozwoju firmy. Jakie przeszkody napotyka się w pracy, co jest trudne, a co nie sprawia aż takich problemów. W tym celu spotkaliśmy się z właścicielem Grzegorzem Adamusem w centrali firmy w Strobicach koło Nysy. W trakcie rozmowy stwierdził on, że ten rok był dla niego udany, ale okupiony ogromną pracą. Zaczynając tak duże zmiany w strategii działania firmy, nie zdawał sobie sprawy, że napotka aż tak wiele problemów. Stwierdził, że rozwój firmy nie jest prostą sprawą, gdyż kolejne posunięcia ciągnęły za sobą nowe nie zawsze planowane wydatki i inwestycje. Problemem głównym okazały się aspekty organizacyjne. Jednym z nich było stworzenie zespołu ludzi współpracujących ze sobą na odległość. Dla udoskonalenia zasady tej współpracy została utworzona Grupa EGA, która połączyła istniejące już i nowo powstałe oddziały (Granitex, Kam-Sjenit). Nowe firmy w Grupie bazują na ludziach, którzy pracowali tam wcześniej. Wiadomo, były to inne firmy i inne zwyczaje. Ale jak mówi Grzegorz Adamus, obecnie zespół ludzi w tych firmach dotarł się i pracuje zgodnie z oczekiwaniami, a wręcz lepiej, niż się spodziewał w tak krótkim czasie, stając się ważnym elementem budującym sukces firmy. Aktualnie firma jest w trakcie wdrażania nowego systemu komputerowego, którego celem jest ułatwienie prac związanych z logistyką firmy, jak i obsługą 94

nk 29 I 6/2007

Budowa składu płyt Grupy Euro Granit Adamus w Goleniowie klientów. Chcąc sprostać oczekiwaniom obecnych i nowych klientów, w najbliższym czasie EGA planuje uruchomienie infolinii do łatwego i taniego kontaktu z firmą. Patrząc na taką determinację w działaniu i dynamikę nie sposób nie zapytać o dalsze plany. Okazuje się, że dotyczą one w znacznej części działań marketingowych, logistycznych i organizacyjnych – ale nie tylko. Rusza kolejny etap inwestycji w Goleniowie. Aktualnie prowadzone są prace wykończeniowe na terenie otaczającym magazyn. Równocześnie cały czas trwają prace remontowe w oddziale Kam-Sjenit w Piławie Górnej. Zapytany o plany związane z rozbudową parku maszynowego Grzegorz Adamus odpowiedział, że nie są one sprecyzowane – ale życie przecież dyktuje różne rozwiązania. Obecnie w dużej części Grupa EGA, mimo własnej produkcji, kooperuje z firmami mogącymi się pochwalić na polskim rynku bardzo dobrym zapleczem maszynowym. W tych trudnych czasach, gdy rynek stawia przed nami bardzo duże wymagania, wzajemna współpraca i pomoc jest

jednym z najlepszych rozwiązań, które zapewnia klientom świadczenie usług na najwyższym poziomie. W myśl powyższego stwierdzenia firma przystosowała jeden z oddziałów Grupy EGA - Goleniów – między innymi do rozładunków i magazynowania materiałów dostarczanych w kontenerach drogą morską, dzięki czemu, oprócz zaspokojenia własnych potrzeb, ma możliwości pomagania swoim kontrahentom. Niestety zdarzają się przypadki, że firmy wpisują w swoje materiały reklamowe, iż Goleniów jest ich punktem handlowym. To oczywiście nieprawda – magazyn w Goleniowie to magazyn tylko i wyłącznie Grupy EGA. Gdyby miało tak być, wymagałoby to podpisania osobnych, konkretnych umów, a takich EGA nie podpisała. Wizyta w EGA stała się dla nas dowodem, że można rozwijać w Polsce firmę zajmującą się kamieniem i odnosić sukcesy, ale nic nie dzieje się samo, sukces to zawsze efekt dobrej koncepcji, ciężkiej pracy nie tylko szefostwa ale wszystkich pracowników i wiary, że można powoli, ale do przodu. Dariusz Wawrzynkiewicz

www.nowykamieniarz.pl

Prussiani Engineering PRODUCENT CENTRÓW OBRÓBCZYCH I MASZYN DO CIĘCIA WODĄ

Upewnij się, że Twoje nowe Centrum Obróbcze będzie miało odpowiednie rozwiązania techniczne

stoisko P9 Wrzeciono robocze z napędem pośrednim przez pasek: szczególnie przydatne przy pracy w granicie

GOLDEN GOL

ENERGIA B SCONTORNATA Precyzyjne prowadnice linearne i śruby kulkowe na wszystkich osiach

RIO PLUS Elementy wycięte na RIO PLUS

PRUSSIANI ENGINEERING Via Serio, 34 24021 Albino Bergamo (BG), Italia tel: 0039 035 77 39 91 fax: 0039 035 77 43 34

Wyłącznym przedstawicielem PRUSSIANI ENGINEERING w Polsce jest Tomasz Rogala TGR sp. z o.o. ul.Wałbrzyska 38, 58-160 Świebodzice tel. 0746666654, fax 074 6666656 info@tgr.pl www.tgr.pl

www.denver.sm

Oferujemy kompletną gamę

SLOT

SKEMA LOGIC UNIKA - BASIC - MAXI - PLUS

Dbamy o naszych klientów Idealne wyposażenie waszej pracowni - Bez potrzeby wykonywania prac

murarskich (struktura monoblokowa) - Od cięcia do wykończenia

UNIKA 5

CIĘCIE

- Prosta i intuicyjna obsługa Dostawa większej ilości maszyn od jednego dostawcy oznacza:

VISION

Obniżenie kosztów zakupu i najlepszy serwis

QUASAR TECH

POLEROWANIE JOB JOB QUOTA QUOTA TECH

CNC

61-415 Poznań, ul. Sempołowskiej 18 tel. (061) 830-75-91 fax (061) 830-76-29 e-mail: office@abra-marmi.com 92-412 Łódź, ul. Rokicińska 144 tel. (042) 675-32-37 fax (042) 675 32 39 www.abra-marmi.com

FIRMY KAMIENIARSKIE

MASZYNY

Rozwój i inwestycje [ Z wizytą w firmie Sjenitex ]

a temat sytuacji na rynku kamienia w kontekście inwestycji i rozwoju firm rozmawiamy z Romanem i Jackiem Słocińskimi, właścicielami firmy Sjenitex. Jakie posunięcia w zakresie rozwoju firmy poczynili panowie w ostatnim czasie? Zainwestowaliśmy w poprawę gospodarki magazynowej i produkcyjnej. Zakupiliśmy trzy hale. W pierwszej, o powierzchni 1500 mkw., zainstalowana została linia polerska, druga hala o takiej samej powierzchni jest przeznaczona pod magazyn płyt, z kolei w trzeciej (1200 mkw.) zainstalowane zostaną traki wielolinowe oraz suwnica bramowa Faedo o udźwigu 30 ton. Z kolei park maszynowy rozszerzyliśmy o linię polerską firmy Simec, woskownicę do impregnacji płyt firmy Ultramatic, dwie suwnice halowe Faedo o nośności 6 ton oraz oczyszczalnię wody firmy Silkam. Jak wygląda struktura sprzedaży w firmie? Dotychczas nastawieni byliśmy głównie na produkcję i sprzedaż grubej płyty.

Roman i Jacek Socińscy - właściciele firmy Sjenitex Jednak obecne możliwości naszego parku maszynowego pozwalają zwiększać produkcję cienkich płyt budowlanych. Wyrobów gotowych, takich jak nagrobki, parapety, schody itp. nasz zakład nie oferuje.

Jeśli chodzi o sprzedaż, na co klienci zgłaszają największe zapotrzebowanie? Na Impalę. Ten kamień cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem nabywców. Dobrze sprzedają się także takie materiały, jak Ruby Star, Orion, Vanga, Swedish Black, Azul Noche oraz granity ukraińskie. Nie mają panowie problemu z pozyskaniem Impali? Daje się zauważyć na rynku pewne problemy z dostępnością czarnego materiału. Te problemy nie dotyczą jednak naszej firmy. Rynek kamieni jest jeszcze w fazie stabilizacji. Sprowadzamy bloki z Hiszpanii, Szwecji, Afryki, Indii, Brazylii. Zamierzamy również rozszerzyć asortyment o marmury, jako uzupełnienie dla budowlanki. Mamy do tego odpowiednie warunki magazynowe. Porozmawiajmy o źródłach finansowania tych inwestycji. Udało się uzyskać pieniądze z UE? Tak, z unijnych pieniędzy w połowie sfi-

Nowa inwestycja w firmie - linia polerska firmy Simec 98

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

1PMFSLB EP HSBOJUV NPE /1 39 .BT[ZOB EP QPMFSPXBOJB QÂ&#x2019;ZU HSBOJUPXZDI X LPNQMFDJF [ SPCPUFN [BÂ&#x2019;BEVOLPXZN J XZÂ&#x2019;BEVOLPXZN 3"1*% BVUPNBUZD[OZN VS[Å&#x2022;E[FOJFN EP OBLÂ&#x2019;BEBOJB XPTLV J BVUPNBUZD[OZN TZTUFNFN VLÂ&#x2019;BEBOJB QS[FLÂ&#x2019;BEFL [ GPMJJ

stoisko H124

4*.&$ 450/& 130$&44*/( 1-"/54 www.simec.it

1PMFSLB /1 39 4*.&$ KBLPÅ¾Å&#x2014; X[CVE[BKÅ&#x2022;DB [BDIXZU 0CTFSXPXBOJF QSBDZ QPMFSLJ EP QÂ&#x2019;ZU HSBOJUPXZDI 4*.&$ /1 39 KFTU EPQSBXEZ OJFQPXUBS[BMOZN QS[FÆ&#x2019;ZDJFN $JDIB QSBDB QÂ&#x2019;ZOOPÅ¾Å&#x2014; SVDIÃ&#x2DC;X QSÅ¢ELPÅ¾Å&#x2014; TLÂ&#x2019;BEBKÅ&#x2022; TJÅ¢ X TVNJF OB KFEZOÅ&#x2022; X TXPJN SPE[BKV KBLPÅ¾Å&#x2014; LUÃ&#x2DC;SB VNPÆ&#x2019;MJXJB PTJÅ&#x2022;HOJÅ¢DJF NBLTZNBMOFK XZEBKOPÅ¾DJ QS[Z OBKXZÆ&#x2019;T[FK KBLPÅ¾DJ QPMFSPXBOJB PD[FLJXBOFK E[JÅ¾ OB SZOLV 1SPEVLPXBOB KFTU POB X LJMLV XFSTKBDI o [ KFEOZN NPTUFN J HÂ&#x2019;PXJDBNJ D[Z UFÆ&#x2019; [ EXPNB NPTUBNJ J EP HÂ&#x2019;PXJDBNJ +FTU UP NBT[ZOB LUÃ&#x2DC;SB XZ[OBD[B BVUFOUZD[OZ QVOLU PEOJFTJFOJB QPE X[HMÅ¢EFN OJF[BXPEOPÅ¾DJ J USXBÂ&#x2019;PÅ¾DJ ,BÆ&#x2019;EZ [BQSPKFLUPXBOZ EFUBM LBÆ&#x2019;EZ [BTUPTPXBOZ X LPOTUSVLDKJ FMFNFOU UP XZOJL TUBSBOOJF EPLPOBOFHP XZCPSV 5P LPOJFD[OPÅ¾Å&#x2014; [BQFXOJFOJB DJÅ&#x2022;HÂ&#x2019;FHP USZCV QSBDZ NBT[ZOZ /1 39 X EÂ&#x2019;VHJN PLSFTJF FLTQMPBUBDKJ ,POTUSVLDKB NBT[ZOZ [F TUBMPXZN Â&#x2019;PÆ&#x2019;FN P XZTPLJFK XZUS[ZNBÂ&#x2019;PÅ¾DJ TQFDKBMOZNJ QSPXBEOJDBNJ OBQÅ¢EFN LBÆ&#x2019;EFHP NPTUV [B QPNPDÅ&#x2022; TJMOJLÃ&#x2DC;X TUFSPXBOZDI GBMPXOJLBNJ SFHVMBDKB OBDJTLV SPCPD[FHP JOEZXJEVBMOB EMB LBÆ&#x2019;EFHP XS[FDJPOB %PTUÅ¢QOB KFTU XFSTKB NBT[ZOZ XZQPTBÆ&#x2019;POFK X QVMQJU TUFSPXOJD[Z [ FLSBOFN EPUZLPXZN PQDKB DP VNPÆ&#x2019;MJXJB QFÂ&#x2019;OJFKT[F XZLPS[ZTUBOJF QPUÅ¢Æ&#x2019;OFK FMFLUSPOJLJ TUBOPXJÅ&#x2022;DFK TZTUFN TUFSPXBOJB VS[Å&#x2022;E[FOJB 5F DFDIZ UP KFEZOJF LJMLB [ DBÂ&#x2019;FHP T[FSFHV TLÂ&#x2019;BEBKÅ&#x2022;DZDI TJÅ¢ OB QS[ZTÂ&#x2019;PXJPXÅ&#x2022; KBLPÅ¾Å&#x2014; XZSPCÃ&#x2DC;X 4*.&$ ;FTUBXJFOJF UFK NBT[ZOZ X MJOJÅ¢ QSPEVLDZKOÅ&#x2022; [ JOOZNJ NBT[ZOBNJ 4*.&$ QS[ZLÂ&#x2019;BEPXP [ BVUPNBUZD[OZNJ NBT[ZOBNJ EP OBLÂ&#x2019;BEBOJB XPTLV J VLÂ&#x2019;BEBOJB QS[FLÂ&#x2019;BEFL [ GPMJJ D[Z UFÆ&#x2019; VS[Å&#x2022;E[FOJBNJ EP [BÂ&#x2019;BEPXZXBOJB J XZÂ&#x2019;BEPXZXBOJB QÂ&#x2019;ZU 3"1*% VNPÆ&#x2019;MJXJB V[ZTLBOJF OJF[XZLMF T[ZCLJFHP SZUNV QS[FNJFT[D[BOJB QÂ&#x2019;ZU J FMJNJOVKF XT[FMLJF QS[FTUPKF .$ %*". TQ [ P P "M -PUOJLPX 8"34;"8" UFM GBY XXX NDEJBN DPN QM o FNBJM NDEJBN!NDEJBN DPN QM

'SF[BSLB NPTUPXB 3*7&3 $/ .BT[ZOB TUFSPXBOB OVNFSZD[OJF [F TUFSPXBOJFN X PTJBDI J NPÆ&#x2019;MJXPÅ¾DJÅ&#x2022; QPDIZMBOJB [BSÃ&#x2DC;XOP XS[FDJPOB KBL J UBSD[Z EJBNFOUPXFK KFTU EPQSBXEZ VOJXFSTBMOB J OJF[XZLMF QSÅ¢ELB $BÂ&#x2019;Z XBDIMBS[ GSF[FSFL NPTUPXZDI 4*.&$ NPÆ&#x2019;OB PCFKS[FÅ&#x2014; OB TUSPOJF JOUFSOFUPXFK XXX TJNFD JU

5IF 2VBMJUZ 4UBS 7JB & 'FSNJ $BTUFMMP EJ (PEFHP 57 *5"-: 5FM 3 " 'BY 8FC TJUF www.simec.it & NBJM JOGP!TJNFD JU

FIRMY KAMIENIARSKIE

nansowaliśmy zakup oczyszczalni wody, woskownicy do impregnacji płyt oraz dwóch suwnic halowych. Korzystaliśmy z programu Phare 2003 oraz z Sektorowego Programu Operacyjnego: Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, lata 20042006. Jak przebiega proces aplikacyjny? Wielu przedsiębiorców twierdzi, że to droga przez mękę. Cała procedura ubiegania się o dotację jest długa i bardzo sformalizowana. Wymaga sporego zaangażowania i skrupulatności przy prowadzeniu dokumentów. Dwa projekty udało mam się zrealizować, więc w gruncie rzeczy ten wysiłek się opłacił. Czy w kontekście rozwoju firmy nie rozważali panowie uruchomienia punktów handlowych w Polsce? Nie mamy takiej potrzeby. Klienci sami do nas docierają. Współpracujemy z wie-

MASZYNY

loma zakładami kamieniarskimi, którym dostarczamy materiał od wielu lat. W tym roku trafili do nas także nowi klienci zainteresowani długofalową współpracą. A bliskość Strzegomia i Pilawy nie przeszkadza w pozyskiwaniu klientów? Raczej pomaga. Klienci w poszukiwaniu towaru trafiają właśnie do zagłębi wydobywczych, gdzie są skupiska zakładów kamieniarskich. Nie znajdują czegoś u jednego przedsiębiorcy, trafiają do drugiego. Podobna sytuacja występuje we Włoszech czy Hiszpanii. Co, poza preferencyjnym traktowaniem stałych klientów, daje panom przewagę konkurencyjną? Przede wszystkim dostępność towaru i jego wysoka jakość. Staramy się sprowadzać bloki w pierwszym gatunku. A cena? Również. Cena powinna być odpowied-

nia, czyli dostosowana do jakości materiału. Nie może być ani zawyżona, ani zaniżona. Za towar wysokiej jakości kupujący są skłonni zapłacić odpowiednią sumę, natomiast drugi gatunek płyt jest sprzedawany taniej. Pojawienie się na rynku hurtowni oferujących gotowe nagrobki z importu nie odbiło się na waszych statystykach sprzedaży? Nie, nasz portfel zamówień systematycznie się zwiększa. Dlatego inwestujemy w maszyny i zwiększamy moce przerobowe, aby zaspokoić popyt. W najbliższych planach mamy również postawienie dwóch dużych traków Bretona, a z początkiem roku traka wielolinowego. Czy przy realizowaniu tych inwestycji nie mieli panowie problemów z administracją lokalną? Nie, nasz zakład ulokowany jest w przemysłowej strefie Bielawy, w pobliżu nie ma żadnej zabudowy mieszkalnej, więc nikomu nie powinno to przeszkadzać. Należy jednak wspomnieć o wysokich kosztach związanych z podatkami od nieruchomości. Wielu pracodawców z branży skarży się na problemy z emigracją pracowników. Jak kształtuje się zatrudnienie w firmie? Naszą firmę nie dotknął problem emigracji. Zatrudnienie kształtuje się na stałym poziomie 22 osób. Wszyscy pracownicy zatrudnieni są na stałe, nie praktykujemy zatrudnienia sezonowego. Niektórzy pracownicy są z nami niemal od początku działalności, od 17 lat.

Hala zakladowa - w tle dwie nowe suwnice firmy Faedo

Historia firmy Firma Sjenitex pojawiła się na rynku w 1983 roku w Bielawie, jako firma rodzinna. Rozruch zakładu nastąpił wraz z postawieniem pierwszego traka wahadłowego własnej konstrukcji. Początkowo przecierano tylko krajowe bloki ze Strzegomia, Borowa. Mimo problemów z pozyskiwaniem materiału w dobie państwowego rozdzielnictwa, firma stopniowo się rozwijała. Pierwszym kierunkiem importu bloków granitowych była Szwecja. Już w 1989 roku sprowadzano Czarnego Szweda i Czerwoną Wangę. Ważnym punktem w historii firmy był przełom lat 1990/91, kiedy uruchomiono produkcję nagrobków i płyt polerowanych. Postawiono wówczas hale obróbcze, zakupiono dwie szlifierki kolanowe i piłę ramieniową do cięcia płyt. Trzy lata później postawiono pierwszą trzymetrową piłę, a rok później kolejną, trzyipółmetrową. W 2001 roku uruchomiono pierwszy trak i w 2003 drugi, firmy Gaspari Menotti. Najnowsze inwestycje to trzy hale produkcyjno-magazynowe, linia polerska Simec, woskownica do impregnacji płyt firmy Ultramatic, dwie suwnice halowe Faedo o nośności 6 ton, oczyszczalnia wody firmy Silkam oraz suwnica bramowa Faedo o udźwigu 30 ton.

100

nk 29 I 6/2007

Zbliża się największa impreza kamieniarska w Polsce, targi Kamień we Wrocławiu. Jak panowie je oceniają? Biorąc pod uwagę rozmiar rynku, targi powinny być znacznie większe. Organizowanie targów w Hali Ludowej, której powierzchnia nie jest imponująca, zdecydowanie hamuje ich rozwój. Co według panów jest największą barierą w rozwoju przedsiębiorczości w Polsce? Największą bolączką przedsiębiorców są wysokie koszty pracy. Rozwój firm często oznacza konieczność zwiększenia zatrudnienia, a co za tym idzie, znacznego zwiększenia wydatków. Wysokość pozapłacowych kosztów pracy powinna być zdecydowanie mniejsza. Rozmawiali Agnieszka Chmielińska i Damian Nowak

www.nowykamieniarz.pl

Mini - kruszarka do áamania ( kruszenia ) kamiania naturalnego ( marmur, granit, piaskowiec )

Materiaá wejĞciowy max. 15 x 25 cm WydajnoĞü do 5t/h Produkt koĔcowy - kruszywo 0 - 40 mm S Y NTE C H 28 - 400 P i Ĕc z ó w, ul . Nowo w i e j s k a 5 2 tel . / fax + 4 8 4 1 3 5 7 7 4 5 6 tel . +48 4 1 3 5 7 6 1 5 4 e-m ai l : t e n a x @ i n t e r i a . p l w w w. ten a x . i n f o . p l stoisko H202

Via Ospedaletto, 113 37026 Pescantina (Verona) - Włochy tel. (39) 045 67 67 309 fax. (39) 045 67 67 410 info@fraccarolibalzan.it

Dystrybucja i serwis w Polsce: SYNTECH 28-400 Pińczów, ul. Nowowiejska 52 tel./fax +48 41 357 74 56, tel. +48 41 357 61 54 e-mail: tenax@interia.pl www.tenax.info.pl

Profesionalne oczyszczalnie wody dla zakładów kamieniarskich

FIRMA KAMIENIARSKA

MASZYNY

Pełny zakres wyrobów z kamienia naturalnego [ Piaskowiec Polski ]

iaskowiec Polski jest firmą, która powstała jako efekt współdziałania profesjonalistów doświadczonych w pracy ze szlachetnym materiałem budowlanym, jakim jest piaskowiec. Młoda, lecz jednocześnie doświadczona firma Piaskowiec Polski łączy surowy produkt z najnowszą technologią, tworząc naturalny materiał wychodzący naprzeciw dzisiejszym oczekiwaniom pod względem skali realizacji oraz estetyki. Potwierdzeniem wysokiej jakości oferowanego przez firmę produktu jest jego wykorzystywanie przez znanych i szanowanych architektów pokroju Franka Gehry. Starania firmy Piaskowiec Polski mają na celu zaopatrywanie rynku w innowacyjne produkty wysokiej jakości przy jednocześnie krótkim czasie realizacji zamówień. Oznacza to, że momentem końcowym jest dla nas pełna satysfakcja klienta. Firma dysponuje własnymi złożami będącymi źródłem certyfikowanych jakościowo materiałów wykorzystywanych szeroko zarówno w dużych realizacjach, jak i mniejszych zamówieniach indywidualnych. Piaskowiec Polski oferuje klientom sze-

102

nk 29 I 6/2007

roką gamę kolorów oraz zróżnicowane formaty swoich produktów. Dzięki wysokiej technologii i naturze surowego materiału formaty osiągalne dla Piaskowca Polskiego są niemal nieograniczone.

temu, pod okiem specjalistów, dokłada się najwyższych starań w opracowywaniu coraz to nowych produktów i rozwiązań pozwalających na odpowiednie wykorzystanie i dostosowanie właściwości piaskowca do potrzeb klienta.

PIASKOWIEC JAKO MATERIAŁ BUDOWLANY

ELEWACJE I FASADY

Piaskowiec jest jednym z naturalnych materiałów budowlanych, który mimo swojej długiej tradycji w budownictwie cieszy się nieustającym zainteresowaniem wśród klientów. Jego walory estetyczne są wykorzystywane współcześnie w Polsce i na całym świecie zarówno przy tworzeniu klasycznych, jak i najbardziej nowatorskich konstrukcji. Bogata gama kolorów piaskowca pozwala na zrealizowanie przedsięwzięcia niemal każdego typu. Materiał ten świetnie się sprawdza jako jedyne pokrycie powierzchni, jak również w połączeniu z popularnymi współcześnie elementami szklanymi, metalowymi czy drewnianymi. Stworzenie własnego laboratorium badawczego pozwala firmie Piaskowiec Polski prowadzić nieustanne badania mające na celu staranniejsze poznanie oferowanych materiałów. Dzięki

Jednym z najbardziej rozpowszechnionych sposobów wykorzystania piaskowca w budownictwie są pokrycia pionowe. Materiał ten dobrze sprawdza się w zróżnicowanych warunkach atmosferycznych, gwarantując świetny efekt estetyczny oraz izolacyjny. Produkt oferowany przez Piaskowiec Polski jest stosowany w dużej architekturze przede wszystkim jako pokrycia pionowe zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz konstrukcji. Współcześnie najpopularniejszą formą montażu jest wykorzystanie technik mocowania wentylowanego. Wraz z naszym produktem oferujemy klientom profesjonalną pomoc w zakresie doboru nie tylko najodpowiedniejszego materiału, ale i najwłaściwszych spośród wielu rozwiązań technicznych, związanych z montażem fasad wentylowanych. www.nowykamieniarz.pl

T500

TC04 Numeric

T818 Access

T108S V4

stoisko H124

www.thibaut.fr

MC DIAM sp. z o.o. PL 02-668 WARSZAWA, Al. Lotnikow 12 e-mail : a.bukalski@mcdiam.com.pl fax : (+48.15) 832.17.25 mobile : +48.601.944.227

Machines & solutions pour profiler, découper et polir tous matériaux Machines & solutions for stone processing Avenue de Bischwiller - B.P.88000 - 14508 VIRE CEDEX - FRANCE Tél. : + 33 (0) 231 666 800 - Fax : + 33 (0) 231 677 528 - E-mail : thibaut@thibaut.fr

FIRMA KAMIENIARSKA

ZŁOTY PIASKOWIEC Jednym z proponowanych przez nas typów kamienia naturalnego, jest tzw. Złoty Piaskowiec. Jest to piaskowiec sublityczny, średnioziarnisty o jasnej tonacji i jednolitej barwie. Cechuje się lekko cętkowanymi, pomarańczowo-żółtawymi wzorami na tle w kolorze ecru. Piaskowiec ten składa się przede wszystkim z kwarcu oraz domieszek miki i wodorotlenku żelaza. Złoża, z których wydobywamy Złoty Piaskowiec, pochodzą z okresu kredy. Dane techniczne Złotego Piaskowca: Gęstość (EN 1936:1999): 2260 kg/m3 Porowatość (EN 1936:1999): 14,8 proc. Odporność na miażdżenie (EN 12372:1999): 2,5 Mpa Odporność na ściskanie (EN 1926:1999): 40 Mpa Nasiąkliwość (EN 13755:2002): 4,6 proc. Ścieralność na tarczy Boehmego (EN 1341:2002): 28,0 mm Odporność na poślizg (EN 14231:2004): 83 USRV

104

nk 29 I 6/2007

MASZYNY

Mrozoodporność (12 cykli) (EN 12371:2002): Siła zrywająca (EN 13364:2002):

2,5 Mpa 750 N

Zastosowanie: Pełny zakres. Świetnie nadaje się na pokrycia zarówno pionowe, fasadowe i elewacyjne, jak i poziome – podłogi, galerie, schody, ciągi piesze. Wykorzystywany ponadto jako materiał do elementów wykończeniowych i ozdobnych. Do użytku wewnątrz i na zewnątrz. Piaskowiec Polski oferuje bogaty wybór produktów zarówno gotowych, jak i półproduktów, podkreślając możliwość dostosowania materiału do potrzeb klienta.

GOTOWE PRODUKTY - Płyty i płytki posadzkowe oraz elewacyjne – grubości od 2 do10 cm w dowolnym formacie. - Boniówka - produkt o łupanej powierzch-

ni, stosowany do pokryć pionowych, wewnątrz i na zewnątrz, w dowolnym formatach. - Kamień murowy cięty - od 10 do 30 cm grubości w dowolnym formacie. - Bryły nieregularne - 8/12 cm grubości w zróżnicowanym formacie; 18/22 cm grubości w zróżnicowanym formacie. - Kamień murowy formak – dowolnej długości oraz wysokości, grubości 7/15/23.

PÓŁPRODUKTY Płyty i slaby - od 10 do 100 cm grubości - od 2 cm do 20 cm grubości, wysokości H≤70 cm - od 3 cm do 10 cm grubości, długość max. 250 cm, wysokość H max. 170 cm. Odpady poprodukcyjne – wykorzystywane do pokryć typu mozaikowego.

www.nowykamieniarz.pl

WEHA Sp. z o.o. , 58 -150 Strzegom ul.Armii Krajowej 31 tel. 074/8553251 fax 074/8554691 www.weha.pl weha@weha.pl

Kompleksowy dostawca maszyn i akcesoriรณw kamieniarskich

Atlas Pro

Suprax

Bravo

stoisko H201

Bravo

Mistral Oberon

To r o P l u s

Suprax

Bravo Polisher

Primus

Wate r j e t

Intermac

WYWIAD

MASZYNY

Nowy portal branży kamieniarskiej [ madeino.com ]

adeino.com jest platformą biznesową skupiającą krajowy i zagraniczny rynek kamieniarski. Tu spotykają się potencjalni kupcy i sprzedawcy. Madeino.com chce być pomostem pomiędzy różnymi środowiskami: projektantów, producentów, wykonawców, importerów. W celu umożliwienia bezpośredniej komunikacji między ludźmi branży zostaną wykorzystane najnowocześniejsze technologie

internetowe. Madeino chce wspierać branżę kamieniarską także w udostępnianiu atrakcyjnych źródeł finansowania, w dostarczaniu wynegocjowanych pakietów ubezpieczeniowych, dogodnych rozwiązań logistycznych. Będzie wspierać wszystkie sektory branży: producentów, importerów, firmy dystrybucyjno-handlowe, przetwórcze i usługowe. Administratorzy portalu chcą promować nowatorskie rozwiązania w zakresie zastosowania

DLACZEGO LISTOPAD 2007 BĘDZIE PRZEŁOMOWYM MIESIĄCEM DLA BRANŻY KAMIENIARSKIEJ

kolegą kamieniarzem dowiedziałem się, że dokucza mu brak istotnych informacji biznesowych. W ten sposób narodził się sam pomysł połączenia jego doświadczenia z branży kamieniarskiej i mojego w biznesie.

Wywiad z Markiem Madejem na temat nowo powstałego portalu biznesowego branży kamieniarskiej www.madeino.com przeprowadziła Wiktoria Gawlik. Jest pan twórcą portalu www.madeino.com. Skąd zrodził się ten pomysł? Zupełnie przypadkowo. W rozmowie z moim

Skąd jednak wzięła się idea nazwy portalu? Nazwa ma sugerować, że chcemy zajmować się wszystkim, co wykonywane jest na ziemi. Kamień jest bogactwem natury, skarbem ziemi, co chcieliśmy wyrazić zawarciem w logotypie kuli ziemskiej. Docelowo stworzony portal ma być platformą wspomagającą komunikację nie tylko pomiędzy polskimi przedsiębiorcami, ale także mamy na względzie możliwość espotkań Wschodu i Zachodu. Do kogo zatem skierowany jest portal? Pragniemy skupić społeczność kamieniarską (stone community) wokół najbardziej interesujących zagadnień branży. Portal dedykowany jest do przedsiębiorstw produkcyjnych, usługowych i handlowych z branży kamieniarskiej, a także do branż pokrewnych, jak budownictwo, drogownictwo, transport. Tworząc madeino.com mieliśmy również na uwadze potrzeby indywidualnych odbiorców oraz małe rodzinne firmy, którym stwarzamy możliwość zaistnienia i funkcjonowania (zarabiania!) w e-biznesie na nieograniczonym rynku. Czym nowym madeino.com wyróżnia się wśród pozostałych, prosperujących już portali internetowych? Przede wszystkim wiele firm będzie mogło swobodnie konkurować, a także wykorzystywać nadarzające się okazje. W prosty sposób można złożyć dowolną ofertę sprzedaży/kupna na produkty lub usługi, która

106

nk 29 I 6/2007

kamiennych materiałów budowlanych, nowych technologii, które przyczyniają się do innowacji w przemyśle kamieniarskim. Mają też na celu rozpowszechnianie nowoczesnych technologii zarządczych i marketingowych, tak aby polskie podmioty z branży kamieniarskiej mogły swobodnie konkurować na rynku europejskim, co ma ułatwić stworzenie silnego lobby kamieniarskiego!

w krótkim czasie trafi do setek potencjalnie zainteresowanych odbiorców. Użytkownikom portalu umożliwiamy udział w aukcjach internetowych lub bezpośrednie zawieranie transakcji typu „kup teraz”. W niedługim czasie udostępnimy stronom transakcji zupełnie nowe możliwości komunikacji, a mianowicie możliwość negocjowania cen oraz warunków dostawy w tzw. wirtualnym pokoju negocjacji biznesowych. Strony negocjacji mogą negocjować on-line lub offline za pomocą nowoczesnych komunikatorów typu Skype, Vico. Aby stać się użytkownikiem www.madeino.com, należy jedynie zalogować się na państwa stronie? Jakie z tego korzyści wynikają dla każdego z użytkowników? Korzyści jest wiele, m.in. to informacje biznesowe w postaci notowań cen na główne produkty kamieniarskie. Firmy będą mogły zafunkcjonować na stronie we własnym pasażu, przedstawiając swoje wyroby pozostałym użytkownikom. Istotne także jest szybkie dotarcie do potencjalnych odbiorców produktów i usług poprzez zaawansowany system informacji (newsletter, mailing, zaawansowana wyszukiwarka na portalu). Zamierzamy ponadto wspierać branżę poprzez system finansowania i ubezpieczeń. www.nowykamieniarz.pl

MC DIAM sp. z o.o. to wyspecjalizowana firma zajmująca się dostawami maszyn, urządzeń technologicznych, narzędzi, produktów chemicznych i innych środków produkcji dla małych i wielkich przedsiębiorstw działających w różnych branżach, między innymi w przemyśle kamienia naturalnego.

Technologia Maszyny Narzędzia

Nasza oferta .: narzędzia diamentowe w pełnym zakresie .: pełny zakres kamieni polerskich .: śrut staliwny i piły trakowe do cięcia granitu .: sprzęt do wydobycia kamienia naturalnego .: pełny zakres maszyn do obróbki kamienia naturalnego .: urządzenia dźwigowe .: systemy oczyszczania wody .: profesjonalny serwis maszyn i narzędzi

stoisko H124

MC DIAM sp. z o.o. PL 02-668 Warszawa, Al. Lotników 12 tel: +48 / 22 / 843.48.47 fax: + 48 / 22 / 847.81.31 e-mail: mcdiam@mcdiam.com.pl

PL 58-150 Strzegom ul. Jeleniogórska 6 tel: +48 / 74 / 8561350 - 52 fax: +48 / 74 / 8555540 e-mail strzegom@mcdiam.com.pl

PL 27-600 Sandomierz ul. Polna 58 tel: +48 / 15 / 8329754-55 fax: +48 / 15 / 8321725 e-mail: sandomierz@mcdiam.pl

Podczas 45 lat istnienia firma Pedrini nigdy

nie

zrezygnowała

swych

ideałów: poświęcenia i profesjonalizmu by

osiągnąć

najlepsze

wyniki.

Międzynarodowe sukcesy w dziedzinie produkcji maszyn do obróbki marmurów i

granitów

potwierdziły

zasadność

przyjętej koncepcji. Celem obchodów 45-lecia firmy jest spojrzenie w przyszłość by

kontynuować

stały

rozwój

inwestując energię oraz zasoby.

firmy

stoisko H42

WYWIAD

MASZYNY

Tysiące bloków

z całego świata w Szczecinie [ Wywiad z Markiem Wiese – szefem działu transportu morskiego firmy Magemar Polska w Szczecinie ] Henryk Walendowski: Zacznę wywiad od być może zaskakującego pytania. Z czym kojarzy się panu rzeka Moza? Marek Wiese: Oczywiście z początkami firmy Magemaru - Oskara Mairlot. Były lata trzydzieste ubiegłego wieku, kiedy to w belgijskim Liege (Leodium) nad Mozą rozpoczęła działalność spółka przeładunkowa Magemon należąca do dziadka obecnych właścicieli Magemaru. Firma organizowała, i robi to zresztą do dziś, przeładunki towarów masowych na barki i statki żeglugi śródlądowej. Obecnie Magemar jest potentatem w dziedzinie transportu, wyspecjalizowanym w przewozach morskich dla sektora kamieniarskiego na całym świecie. Firma posiada swoje własne biura w Belgii, Chinach, Polsce i Niemczech oraz sieć agentów w większości portów świata. Biuro Magemaru w Szczecinie utworzono w lipcu 1999 roku, co było naturalnym następstwem pierwszych na większą skalę importów granitu do Polski. W tym samym mniej więcej czasie rozpoczynali również swoją polską drogę najwięksi zagraniczni pośrednicy w handlu kamieniem naturalnym oraz najwięksi polscy importerzy. Bazą logistyczną firmy jest Antwerpia, przyjmująca duże statki oceaniczne z całego świata. Bloki kamienne są wyładowywane na słynnym nabrzeżu 228. Co się dzieje dalej? Najczęściej po kilku dniach od wyładunku bloki są ładowane na mniejsze statki dowozowe, także barki, wagony i samochody i rozsyłane do krajów Unii Europejskiej. Chcę zaznaczyć z satysfakcją, że utworzenie biura naszej firmy w Szczecinie ma głębokie i logiczne uzasadnienie. To właśnie Polska jest obecnie jednym z potentatów europejskich w imporcie i przerobie granitu, a Szczecin najbliższym w stosunku do bogatego Zachodu polskim oknem na świat. Duża część bloków wyładowywanych ze statków na nabrzeżu 228 pozostaje na składzie w Antwerpii, który taktowany jest przez wielu dostawców jako doskonałe miejsce do robienia intere-

110

nk 29 I 6/2007

Spółka Magemar rozpoczęła działalność w latach 30- stych uw belgijskim Liege www.nowykamieniarz.pl

stoisko H217

Do cięcia kamienia COFIPLAST & WIRES ENGINEERING są producentami lin diamentowych oraz maszyn do cięcia granitu, marmuru i wszystkich innych rodzajów kamienia. Dwadzieścia pięć lat doświadczeń i ciągłego rozwoju, obecność naszych oddziałów na wszystkich strategicznych rynkach świata, pozwalają nam osiągnąć najwyższe rezultaty a w technologii cięcia linami diamentowymi.

LI IELO

INY

OL EDN

WOJCIECH CZECH "ATRIUM" P.U.H. TEL. / FAX: (022) 773 29 35, KOM. 0605 358 648

NIE A W FILO PRO

WYWIAD

NARZĘDZIA

sów. Potencjalni klienci licznie odwiedzają skład prowadzony przez Magemar, wybierają bloki i kupują od poszczególnych właścicieli. Po udanej transakcji Magemar obsługuje logistycznie zakupiony towar łącznie z tak zwanym dowozem pod drzwi klienta. Antwerpia przeładowuje około miliona ton bloków rocznie. Jak wygląda obsługa polskiego rynku handlu blokami i slabami przez Magemar? Zawieramy umowy z armatorami na dowóz bloków do Polski, nie tylko z Antwerpii. Obsługujemy regularne linie z Ameryki Południowej, Dalekiego Wschodu i Afryki Południowej. Mamy też regularną linię z Finlandii i nieregularny, czarterowy transport z Hiszpanii, Norwegii i innych krajów. Polski rynek zaopatruje przede wszystkim Republika Południowej Afryki. Bloki załadowywane są w Durbanie, Richards Bay i Saldahna Bay. W Indiach znajduje się wiele portów ładujących kamień, lecz najważniejszymi są: Mangalore, Tuticorin, Vizag i Chennai. W Brazylii załadunek bloków odbywa się głównie w portach Vitoria i Salvador. Przewóz odbywa się raz na trzy lub cztery tygodnie, a agenci Magemaru pilnują, by zamówione partie dopłynęły na czas do portów macierzystych. Bloki kamienne, slaby, elementy budowlane, rzeźby i nagrobki przewozi się także 20-stopowymi kontenerami. Oczywiście. Transport kontenerowy kamienia ma swoje zalety i wady. Od momentu wyjścia z portu do otwarcia go przez klienta kontener musi przejść wiele operacji. Niezbędne są dodatkowe dokumenty, w tym badania i certyfikaty różnych służb w kraju eksportera. Od kilku lat niezbędna jest też fumigacja i prawidłowe oznakowanie opakowania drewnianego towaru wymagane międzynarodową konwencją ISPM 15. Wyroby z kamienia muszą być fachowo opakowane, a ładunek skutecznie zamocowany. Kontenery dla polskich odbiorców wypływające z Chin, Brazylii lub Indii w zależności od finalnego miejsca ich przeznaczenia trafiają do portu w Szczecinie lub Gdyni. Zawsze staramy się doradzić naszym klientom trasę kontenerów, tak aby transport był najbardziej efektywny kosztowo. Oczywiste jest, że klienci z Podkarpacia obsłużeni będą przez port w Gdyni, a ci z Dolnego Śląska przez Szczecin. Koszt transportu wydaje się być znaczącą częścią finalnej ceny granitu. Czy jest tak w istocie? To prawda. W ostatnich latach rynek frachtowy szaleje. Indeksy frachtowe dla 112

nk 29 I 6/2007

Szczeciński skład bloków firmy Magemar Polska wszystkich rodzajów ładunków stoją na najwyższym poziomie w historii i biją rekordy z miesiąca na miesiąc. Pierwszy raz w historii nie sprawdziła się teoria cyklu koniunkturalnego w żegludze mówiąca, że cykle te trwają średnio 10 lat. Już w tej chwili wyraźnie widać, że ostatni cykl nie osiągnął jeszcze swojego maksimum, a nie zanosi się na zmiany w najbliższych kilku latach. Oczywiście sytuacja na rynku frachtowym przekłada się bezpośrednio na ceny transportu granitu i nierzadko udział tych kosztów to ponad 50 procent ceny CFR Szczecin. Dodam jeszcze tylko, że w ciągu czterech ostatnich lat koszt transportu granitu wzrósł o niemalże o 100 procent i nie zanosi się, aby sytuacja uległa zmianie w najbliższym czasie. Niestety, w najbliższej przyszłości spodziewam się jedynie dalszych wzrostów cen frachtów… Z podziwem oglądałem wasze dwa składy bloków. Przeważają granity, gnejsy, migmatyty i gabra. Nie zauważyłem żadnego bloku marmurowego ani wapiennego. Z pewnością zauważyłby je pan w Mari-

na di Carrara lub w Trieście. U nas rzeczywiście ich nie ma, przynajmniej na razie… W magazynie bloków przy ul. Hryniewieckiego jest towar już zakupiony, natomiast na WOC (Wolny Obszar Celny) jest magazyn z blokami czekającymi dopiero na sprzedaż. Szacujemy, że łącznie w obu magazynach znajduje się około 100 000 ton. Kiedyś przeczytałem w „Świecie Kamienia” z roku 2004, że do Szczecina wpłynął statek Alanya z rekordowym ładunkiem 21 000 ton bloków w ładowniach. To mniej więcej 21 pociągów towarowych! To prawda. Przyjęcie takiego statku – czterdziestotysięcznika - w Szczecinie stwarza pewne problemy. Chodzi o zbyt płytki tor wodny. Przy obecnej jego głębokości konieczny jest częściowy wyładunek (odlichtunek) w Świnoujściu. Do Szczecina dopłynęło tym statkiem jedynie około 10 000 ton. Drugim rekordzistą był statek MV Aspen Arrow z blokami o łącznej wadze 19 000 ton. Było to w sierpniu 2005 roku. W Świnoujściu odładowano wówczas również pewną część ładunku, który następnie dostarczono do portu w Szczecinie barkami. www.nowykamieniarz.pl

stoisko H31

WYWIAD

Czy portem przyjmującym bloki jest również Kołobrzeg? Tak. Z tego, co wiem, firma Svimpex posiada tam skład bloków przywożonych morzem z Finlandii i Szwecji. Jest to dość ciekawa historia, ponieważ Svimpex jest jedyną firmą, która zdecydowała się przejść z częścią swojego towaru do małego portu morskiego. Czy jest to korzystniejsze? O to trzeba już zapytać firmę Svimpex… Czy klientami Magomaru byli lub są „bezmorscy” Czesi? Tak. W ciągu kilku lat mojej pracy dla Magemar przewinęło się kilku klientów z Czech i Słowacji. Niestety, w większości przypadków były to jednorazowe sytuacje i nigdy nie przerodziły się w długoterminową współpracę. Mam nadzieję, że zmieni się to wkrótce za sprawą naszej regularnej linii żeglugowej z Finlandii, którą uruchomiliśmy na początku tego roku we współpracy z fińskim armatorem Meriaura. Z pewnością wymiana handlowa pomiędzy Finlandią i naszymi południowymi sąsiadami zaowocuje nowymi kontaktami dla naszej firmy w przyszłości Przy okazji wielkie podziękowania dla mojego kolegi Mariusza Januszkiewicza, który rozwija

HURTOWNIE NAGROBKÓW

kierunek fiński w naszej firmie. Dodam tylko, że Mariusz związany jest z Finlandią od wielu lat i można powiedzieć, że zjadł na niej zęby, tak więc jesteśmy świetnie przygotowani do współpracy nie tylko z klientami polskimi, ale również Czechami, Słowakami oraz sąsiadami z Niemiec. Trudno nie podziwiać waszej strony internetowej. Dla internautów to bardzo ciekawe i wciągające zajęcie na wiele godzin, a może i dni. W imieniu autorów strony dziękuję za miłe słowa. Przy okazji nadmienię, że redagowaniem strony w wolnych chwilach zajmuje się osobiście Rafał Zahorski, który przy okazji pełni też funkcję szefa firmy Magemar w Polsce. Nieskromnie dodam, że także i ja mam w tym swój niewielki udział (głównie sprawy techniczne). Na stronie są wiadomości o firmie ze zbiorową fotografią pracowników ze Szczecina włącznie. Jest też mapa Google, plany składów portowych, księga gości, linki, zapytania ofertowe. Można pobrać niektóre formularze potrzebne przy załatwianiu spraw z nami. Dostępne są teksty całej serii artykułów publikowanych w latach 2004-2007 na łamach dwumiesięcznika „Świat Kamienia”. Galeria fotografii zawie-

ra niebagatelną liczbę 23 786 zdjęć (m.in. żaglowców, innych statków, ładunków, kontenerów). Można zobaczyć archiwalia morskie, stare pocztówki, galerie ludzi morza, a nawet fotografie kamieniołomów w Brazylii, Indiach i RPA – z których pochodzi większość składowanych w Szczecinie bloków. Wiele pracy poświęciliśmy na kompletowanie, skanowanie i prezentację miesięcznika „Morze”, ukazującego się od listopada 1924 roku do września 1939 i od 1946 roku do dziś. To właśnie atak na Polskę we wrześniu 1939 i II wojna światowa są przyczynami niewyobrażalnych trudności przy kompletowaniu roczników przedwojennych. Tylko dzięki korzystnemu zbiegowi okoliczności mamy roczniki 1924 -1930. Sporo jeszcze brakuje do kompletu z lat 1931-39, ale udało nam się już dotrzeć do zaufanych źródeł będących w posiadaniu brakujących egzemplarzy. Internauci wchodzący na naszą stronę posiadają unikalną możliwość oglądania naszego magazynu wolnocłowego z blokami i panoram portu. Kamery zainstalowano w trzech najwyższych punktach portu, tak aby pozwalały na obserwację pracy portu i jednoczesne podziwianie panoramy miasta. Sposób korzystania z kamery internetowej jest szczegółowo opisany na stronie, przy czym chcę stwierdzić, że możliwe jest sterowanie kamerą, obejrzenie bloku, a nawet odczytanie jego numeru. Chyba nie wymienił pan jeszcze wielu możliwości, jakie daje wasza strona. Dodam, że jest także zegar i kalendarz, galeria pod tytułem „podróże do ciekawych miejsc”, są aktualne dane pogodowe dla Szczecina, fotografie uszkodzeń kontenerów i wiele innych. Staramy się ciągle wzbogacać naszą stronę, a co będzie na niej w przyszłości, na razie nie zdradzamy… Gazela kojarzy się kamieniarzom nie tylko z piękną i szybką antylopą, lecz przede wszystkim z ciemnym gabrem Impala, które zrobiło furorę w Polsce jako pełen elegancji kamień nagrobkowy i elewacyjny. Wydaje mi się jednak, że dla Magemaru Polska Ltd to jeszcze dodatkowo coś konkretnego. Wiem, co pan ma na myśli. Rzeczywiście w grudniu 2006 roku zaliczono nas do grona firm najbardziej rozwojowych. Był to prestiżowy konkurs Gazele Biznesu 2006, organizowany corocznie przez warszawską redakcję „Pulsu Biznesu”. Jestem pewien, że w tym roku powtórzymy ten sukces z jeszcze lepszym wynikiem. Dziękuję za rozmowę. Rozmawiał Henryk Walendowski

114

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

stoisko H21

FIRMA

NARZĘDZIA

Praca na otwartym terenie [ BHP ]

bliża się sezon zimowy. Część zakładów nie zaprzestaje pracy, nie mając niestety warunków do pracy w ogrzewanych pomieszczeniach. Dlatego w bieżącym tekście postanowiłem przybliżyć od strony przepisów BHP zagadnienie pracy na otwartym terenie. Problematykę warunków pracy na otwartym terenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 2997 r. (DzU z 2003 r. nr 169 poz. 1650). W tym akcie prawnym zostały określone wymagania dotyczące dopuszczalnych temperatur oraz organizacji stanowisk pracy. Stanowiska pracy znajdujące się na zewnątrz pomieszczeń powinny być tak usytuowane i zorganizowane, aby pracownicy byli chronieni przed zagrożeniami związanymi w szczególności: - z warunkami atmosferycznymi, w tym opadami, niską lub wysoką temperaturą, silnym wiatrem i spadającymi przedmiotami, - ze szkodliwym dla zdrowia hałasem, jak również szkodliwymi gazami, parami lub pyłami. W razie niebezpieczeństwa powinno być możliwe szybkie opuszczenie stanowisk pracy przez pracowników lub, w razie potrzeby, udzielenie im szybkiej pomocy. Analizując ww. rozporządzenie, należy zwrócić uwagę, że nie precyzuje ono minimalnych czy też maksymalnych temperatur, w jakich praca może być wykonywana. Oznacza to, że praca na otwartej przestrzeni może być wykonywana w każdych warunkach. Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy przy organizacji prac na otwartej przestrzeni jest zapewnienie pracownikom możliwości: - schronienia się przed opadami - ogrzania się

116

nk 29 I 6/2007

- zmiany odzieży - i dobór odpowiednich środków ochrony osobistej. Organizując stanowiska na otwartym terenie, trzeba kierować się zdrowym rozsądkiem, tak aby nie narazić pracownika na ryzyko wystąpienia wypadku przy pracy poprzez odmrożenia czy udar słoneczny. Jednym ze sposobów ograniczenia ryzyka jest właściwy dobór odzieży i obuwia roboczego do warunków pogodowych. Zgodnie z kodeksem pracy (Art. 2376 § 1,3) pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników wy-

Przykładowa tabela przydziału środków BHP Przydział środków bhp R – koszula flanelowa R – koszula krótki rękaw R – ubranie robocze R – ubranie ciepłochronne R – czapka R – czapka ocieplana R – obuwie robocze R(o) – obuwie ocieplane O – kurtka przeciwdeszczowa O – rękawice ochronne O – ochronniki słuchu O – kask

Przewidywany czas użytkowania

Ilość

12 12 14 2oz 24 2oz 12 2oz dz dz dz dz

2 2 2 2 2 1 2 1 1 1 1 1

Gdzie R – odzież obuwie robocze, O – środki ochrony, Dz – do zużycia, Oz – okres zimowy

stępujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami oraz jest obowiązany dostarczać pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które spełniają wymagania dotyczące oceny zgodności określone w odrębnych przepisach. Obowiązek ten może być spełniony poprzez dobrze do-

braną tabelę przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej. W tabeli należy uwzględnić okres letni i zimowy, pamiętając, że okres zimowy rozpoczyna się 1 listopada, a kończy się 30 marca. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 2997 r. (DzU z 2003 r. nr 169 poz. 1650) w załączniku określa zasady doboru środków ochrony w zależności od występujących zagrożeń na stanowisku pracy. Tabela przydziału środków bhp powinna być konsultowana z związkami zawodowymi lub przy ich braku z przedstawicielem załogi. Przy pracach na otwartej przestrzeni pracodawca zapewnia pracownikom zatrudnionym nieodpłatnie napoje, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy: - przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia poniżej 10° C lub powyżej 25° C, - przy pracach związanych z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn, - na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28° C. Pracownikom należy zapewnić napoje w ilości zaspokajającej potrzeby pracowników, odpowiednio zimne lub gorące w zależności od warunków wykonywania pracy. Należ również zwrócić uwagę na wymagania, jakie muszą spełniać pracownicy. W zależności od stanowisk pracy i zakresu obowiązku, jaki będą wykonywać, każdy pracownik powinien zostać dopuszczony przez lekarza do prac z uwzględnieniem czynników uciążliwych, jakie występują na stanowisku pracy. Bogusław Wąsik www.nowykamieniarz.pl

stoisko P23

FIRMA

AKCESORIA

Tajemnice ubrań roboczych [ BHP ]

pore problemy, z jakimi borykają się firmy kamieniarskie, dotyczące emigracji pracowników do Anglii czy Irlandii powodują, że coraz większą uwagę przywiązywać trzeba, do warunków, w jakich pracują nasi ludzie. Zagadnienie odpowiedniego wyposażenia pracownika do pracy obejmuje też zapewnienie mu odpowiedniego ubrania roboczego. Pozornie proste – wystarczy kupić, jednak sprawa jest bardziej skomplikowana. Na rynku jest sporo możliwości zakupu odzieży ochronnej, ale różnice jakościowe są duże. Nie wystarczy kierować się ceną. Dlatego postanowiłem napisać kilka słów o ubraniach roboczych, co może ułatwić wybranie takiego, które nie tylko będzie optymalne cenowo, ale i zapewni pracownikom odpowiedni komfort pracy. Kluczowym elementem ubrań roboczych jest tkanina, z jakiej są one uszyte. Zasadniczo można powiedzieć, że są dwa podstawowe podziały. Jeden to podział ze względu na skład tkaniny, drugi dotyczy gramatury, czyli ciężaru jednego m2 materiału. W zakresie podziału ze względu na skład mamy do czynienia z tkaninami bawełnianymi, tkaninami z domieszką tworzywa sztucznego (poliestry lub poliamidy) oraz tkaninami w pełni syntetycznymi. Tkaniny syntetyczne to głównie materiały do produkcji ubrań specjalistycznych kwasoodpornych lub ługoodpornych. Czasem zawierają one domieszki włókien węglowych (w produkcji ubrań antystatycznych), czasem włókien miedzianych (do odprowadzania ładunków elektrycznych). Tymi specjalistycznymi tkaninami nie będziemy się zajmować, gdyż przede wszystkim chcę przybliżyć problematykę ubrań dla firm kamieniarskich. Najstarsze ubrania były szyte z drelichu, tkaniny 100-procentowo bawełnianej. Do dziś produkuje się takie ubrania. Gramatura tkanin zawiera się pomiędzy 200 a 400g/m2. Pracownicy lubią tego typu ubrania, bo mają dużą oddychalność i chłonność potu. Ale taka tkanina ma sporo wad. Przede wszystkim ulega sporym odkształceniom i utracie koloru w procesie prania. Ponadto jest bardziej podatna na uszkodzenia mechaniczne niż ta

118

nk 29 I 6/2007

zawierająca włókna syntetyczne. Najlepiej zatem znaleźć złoty środek, a w zasadzie dobrać ubranie (tkaninę) do konkretnego stanowiska pracy. W zakładzie kamieniarskim spora część pracowników ma kontakt z wodą. W takim przypadku ubranie powinno być wykonane z mieszanki bawełniano-poliamidowej lub bawełniano-poliestrowej, ale dość specyficznej. W zwykłych tkaninach z domieszką syntetyku włókna bawełniane i syntetyczne są przemieszane. Takie tkaniny nie zabezpieczają przed nasiąkaniem wodą. Tkanina odpowiednia dla naszych pracowników to taka, w której syntetyk tkany jest w warstwie zewnętrznej, a bawełna w wewnętrznej. Dodatkowo takie tkaniny są zwykle pokrywane środkiem wzmacniającym wodo- i olejodporność. Tkaniny tego typu można podzielić na odmiany zależnie od zawartości syntetyku. Bywają tkaniny o zawartości 35% bawełny, bywają i takie o zawartości 60% bawełny. Wybór jest zawsze kompromisem. Jak już napisałem, im więcej bawełny, tym lepszy komfort pracy, ale niestety mniejsza wodoodporność i trwałość. Wybierając ubranie, należy sprawdzić, czy posiada oznakowanie CE (bo to jest gwarancja zgodności ubrań z normami) i czy na wszywce podano skład materiału.

Wtedy możemy domniemywać, że kupujemy to, co chcemy. Ideałem jest kupowanie u takiego dystrybutora, który potrafi nam doradzić, jakie ubranie kupić na jakie stanowisko pracy. Szanujący się producenci potrafią podać (lub jest to zamieszczone na wszywce) jaka jest gramatura materiału. Dodatkową dobrą zasadą jest kupowanie ubrań, o których wiadomo, kto jest producentem tkaniny i jaka to tkanina. Dobrzy producenci tkanin robią badania partii i potrafią podać, jaka jest kurczliwość wyrobu. Nawet dla materiałów o podobnym składzie i gramaturze różnice potrafią być spore. Są tkaniny o kurczliwości 4 procent, są i takie, które mają 1,5 procent. Zależne jest to od wykończenia tkaniny. Oczywiście na wszywce powinien być również podany przepis prania. Jeśli go nie ma, to powinniśmy dostać go w wersji papierowej, bo jest to wymagane normą. Oczywiście poza materiałem na jakość ubrania roboczego ma również wpływ wykonanie (użyte nici, szwy i maszyny). Mam nadzieję, że tych kilka uwag dotyczących ubrań roboczych pomoże kierownikom zakładów wybrać odpowiednie ubranie dla pracowników. Marek Podboraczyński www.sever.com.pl

www.nowykamieniarz.pl

TECHNOLOGIE

AKCESORIA

Trak diamentowy - to brzmi dumnie [ Obróbka trakowa cz. 4 ]

poprzednim odcinku cyklu omówiłem sposób działania i konstrukcję głównych zespołów traka wahadłowego pracującego piaskiem stalowym. Obecnie przechodzimy do technologii piłowania metodą ścierniwa związanego – za pomocą diamentowych pił trakowych.

OBRÓBKA ŚCIERNIWEM ZWIĄZANYM Konstrukcja traka diamentowego nieznacznie różni się od uprzednio omówionego traka wahadłowego. Na fot. 1 widzimy znajomy zespół napędu ramy piłowej z dużym kołem pasowo-zamachowym, długim korbowodem i czterosłupową ramą traka. Różnica polega jedynie na sposobie poruszania się ramy piłowej z piłami: zamiast ruchu wahadłowego (wynikającego z zawieszania ramy na wahaczach) piły poruszają się ruchem prostoliniowym, bez unoszenia przy każdym skoku ramy. Francuzi twierdzą, że różnice między kobietą i mężczyzną są niewielkie, ale niech żyją te różnice. Podobnie jest z odmianami obróbki ściernej. W przypadku piłowania piaskiem stalowym ziarna ścierne ścierają nie tylko piłowany materiał i piłę, lecz również ścierają się wzajemnie. Aby wyeliminować tę autodestrukcję, zastosowano metodę formowania elementów ściernych składających się ze spoiwa (materiału wiążącego), w którym równomiernie rozmieszczono ziarno ścierniwa - jak pokazano na rys. 2. Spoiwo unieruchamiając ziarna ścierne, eliminuje ścieranie się jednego o drugie, zmniejszając zużycie narzędzia. Na rysunku pokazano przykład zastosowania piły trakowej zbrojonej segmentami metalowo-diamentowymi. Dzięki zastosowaniu bardzo skutecznego spoiwa i równie skutecznego ziarna diamentowego oraz wykorzystaniu technologii spiekania węglików spiekanych - uzyskano segmenty ścierne, którymi zbrojone są m.in. diamentowe piły trakowe. Tą metodą produkowane są segmenty wykorzystywane do uzbrajania pił tarczowych, frezów profilo-

120

nk 29 I 6/2007

Fot.1. Wielopiłowy trak diamentowy firmy Barsanti Macchine. Klasyczna konstrukcja traka diamentowego z długim korbowodem (ozn. umowne TPp) BRZESZCZOT PIŁY

SEGMENT ŚCIERNY SPOIWO

ZIARNO OCZEKUJĄCE ZIARNO PRACUJĄCE

OBRABIANY MATERIAŁ Rys. 2. Schemat narzędzia pracującego metodą ścierniwa związanego wych, lin diamentowych, tarcz oraz głowic szlifierskich. Do tej grupy narzędzi należą również segmenty szlifierskie wykonywane przy zastosowaniu ziarna karborundowego i spoiw mineralnych (magnezyt) lub chemicznych. Reasumując, można stwierdzić, że narzędzia pracujące metodą ścierniwa związanego niepodzielnie panują na rynku narzędzi do obróbki kamienia.

TRAKI DIAMENTOWE Połączenie ziaren ścierniwa i uformowanie w postaci segmentów zmieniło kon-

strukcję i wymiary narzędzi: pił trakowych i tarcz tnących (dotyczy to głównie szerokości części tnącej). W konstrukcji traków piłowych zmiana narzędzi wymusiła zmianę sposobu prowadzenia ramy piłowej z piłami: przy utrzymaniu ruchu posuwisto-zwrotnego można było zrezygnować z ruchu unoszenia pił. Z tego względu w miejsce wahaczy zastosowano prowadnice prowadzące ramę piłową po liniach prostych. W okresie przejściowym, dla wykorzystania istniejących traków wahadłowych były stosowane wahacze skrzyżowane, www.nowykamieniarz.pl

stoiko H225

TECHNOLOGIE

CHEMIA

które umożliwiały uzyskanie prawie prostoliniowego ruchu ramy. Takie rozwiązanie było zastosowane m.in. w polskim traku 68.26 produkcji PZBM Makrum z Bydgoszczy i modelu 515 niemieckiej firmy Hensel. Te traki pracują do dzisiaj w kilku polskich zakładach kamieniarskich. Przejście z piłowania na traku wahadłowym za pomocą piasku kwarcowego na trak diamentowy przyniosło znaczące zwiększenie wydajności piłowania. Dla przykładu przy piłowaniu marmuru na jednopiłowym traku dzielącym uzyskiwano opad 3-5 cm/h, przy zużyciu 100 kg (!) piasku kwarcowego na metr kwadratowy przetarcia. Na dzielącym traku diamentowym można uzyskać opad powyżej 25 cm/h. Przy piłowaniu twardych piaskowców i zużyciu 60 kg/m2 piasku kwarcowego uzyskiwano opad 10-12 cm/h – współczesny trak dzielący umożliwia uzyskanie min. 80 cm/h opadu. Mogło się wydawać, że prostoliniowy sposób prowadzenia ramy jest konstrukcyjnie prostszy od wahadłowego. W trakach diamentowych były stosowane listwy prowadzące mocowane do ramy piłowej poruszające się na tocznych lub ślizgowych prowadnicach (patrz rys. 3). Były one umieszczane w suportach podnoszonych i opuszczanych przez znany czterośrubowy układ mechanizmu podnoszenia traka. Z pokazanym na rysunku rozwiązaniem zetknąłem się osobiście w 1965 r. przy instalowaniu w Pińczowskich Zakładach Kamienia Budowlanego w Pińczowie – przypuszczalnie pierwszego w Polsce traka diamentowego. Oprócz tocznego rozwiązania prowadzenia ramy w traku firmy Hilmer zastosowano ciekawy sposób automatycznej regulacji opadu ramy w zależności od aktualnego oporu materiału - pokazany na rys. 3. Górne rolki dociskowe były połączone z siłownikami hydraulicznymi, a te z manometrem kontaktowym regulującym szybkość zagłębiania pił w materiał. Przy

Fot.4. Diamentowy trak 80-ciopiłowy firmy BM z podnoszonym wózkiem podczas montażu w jednym z polskich zakładów obróbki kamienia zbyt dużym oporze materiału wzrastało ciśnienie w układzie hydraulicznym i manometr powodował zmniejszenie lub wyłączenie opadu, przy zbyt niskim - załączenie mechanizmu. Duże obciążenie wynikające z masy ramy piłowej oraz częstotliwość jej ruchu (70-100 skoków/min) wymagały intensywnego smarowania oraz częstej wymiany elementów trących. W kolejnych rozwiązaniach stosowano prowadnice ślizgowe płaskie lub walcowe ze skomplikowanym systemem wymuszonego smarowania obiegowego. Rozwiązania tego typu były stosowane w konstrukcjach traków diamentowych do końca XX wieku (jak ten czas szybko biegnie!).

ODMIANY TRAKÓW DIAMENTOWYCH Traki diamentowe stosowane są aktualnie do piłowania materiałów o średniej i mniejszej twardości i ścieralności (marmury, wapienie itp.), a w związku z dopracowaniem segmentów diamentowych również do piłowania piaskowców bolesławieckich i podkarpackich.

DO ZESPOŁU OPADU RAMY

ROLKA RUCHOMA

ROLKA STAŁA

SIŁOWNIK HYDRAULICZNY

LISTWA PROWADZĄCA

RAMA PIŁY

Traki produkowane są w wielkościach określanych przez ilość jednocześnie pracujących pił. Traki typu średniego mają 1040 pił, typu ciężkiego – 40-100 pił. Konstrukcyjnie można wyróżnić trzy podstawowe odmiany: traki klasyczne z długim korbowodem (fot. 1), traki z podnoszonym wózkiem (fot. 4) i traki o ramie pionowej (fot. 5, na następnej stronie). Grupę tę zamykają jednopiłowe traki dzielące.Konstrukcja klasycznych traków diamentowych nie różni się istotnie (poza prowadnicami) od traków wahadłowych omówionych w poprzednim numerze „nowego Kamieniarza”. Dlatego omawiam pozostałe ciekawe, choć może mniej znane rozwiązania konstrukcyjne współczesnych traków diamentowych.

TRAKI Z PODNOSZONYM WÓZKIEM Na fot. 4 pokazany jest trak diamentowy z ponoszonym wózkiem, w którym zastosowano odwrócony (w stosunku do klasycznego traka wahadłowego) sposób piłowania bloków: rama piłowa z piłami diamentowymi porusza się na stałej wysokości przekraczającej wysokość najwyższego bloku, natomiast piłowany blok podnoszony jest wraz z wózkiem trakowym w kierunku pił. Wózek trakowy podnoszony jest przez typowy, czterośrubowy zespół podnoszenia i opuszczania identyczny jak w trakach wahadłowych. W Polsce zainstalowano kilka traków tego typu. Podstawowe dane traka to 80-110 skoków na minutę, skok ramy o wielkości 600 - 800 mm, moc silników głównych 90-132 kW, zapotrzebowanie wody 600-800 l/ min, masa 45-60 ton. Doświadczenia produkcyjne pokazują, że do piłowania na takich trakach nadają się duże, stabilne

Rys. 3. Schemat zespołu tocznego prowadzenia ramy piłowej traka firmy Hilme 122

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

58-150 Strzegom, ul. Koszarowa 5, tel. 0603 891 257, 0604 07 87 31, fax: 074 855 03 93 e-mail: euroarss@epf.pl

KLEJE, WOSKI, SZPACHLE, IMPREGNATY I ŚRODKI PIELĘGNACYJNE DO KAMIENIA

stoisko H73 Federchemicals sp. z o.o.. - 25128 BRESCIA - Włochy, Siedziba admin.: Palazzo Glendale Via Oberdan, 24 - angolo Via G.Borsi, 2, Tel. 0039.030.3385578 r.a. - Fax 0039.030.3385580 www.federchemicals.com - info@federchemicals.com

TECHNOLOGIE

CHEMIA

piłowanie jest kontynuowane. Szerokość piłowanych bloków ograniczona jest tylko długością wózka trakowego. Pragnę zwrócić szczególną uwagę na sposób prowadzenia ramy piłowej na zestawie czterech prowadników. Prowadniki te zastępują prostoliniowe prowadnice i są stosowane w ciężkich trakach diamentowych, m.in. z podnoszonym wózkiem. Podstawowe dane 15-piłowego traka: 100 skoków ramy na minutę, skok ramy 500 mm (co daje średnią prędkość ramy 1,7 m/s), silnik główny 44 kW, silnik mechanizmu podnoszenia 3,7 kW, zapotrzebowanie wody 150 l/min, masa 15 ton.

MOCOWANIE I NAPINANIE PIŁ

Fot.5. Diamentowy trak 15 piłowy firmy B.M. o pionowej ramie piłowej. Trak w trakcie montażu. Widoczne elementy zawieszenia i napędu ramy piłowej. bloki foremne, o dokładnie płaskich płaszczyznach oporowych. Bloki mniej foremne łatwiej jest stabilizować i ustawiać na wózkach traków klasycznych lub o ramie pionowej.

TRAKI Z PIONOWĄ RAMĄ Rama trakowa w kształcie prostokątnym składa się dwóch sztywnych prowadnic pionowych oraz dwóch rozpieraczy poziomych, z których dolny przechodzi pod szynami wózka trakowego (fot. 5). Na pro-

wadnicach pionowych przemieszczają się synchronicznie dwa suporty, w których są mocowane uchwyty pił i hydrauliczne napinacze. Rama piłowa porusza się prostoliniowym ruchem posuwisto-zwrotnym napędzana znanym układem korbowowodzikowym, w tym przypadku z dwoma korbowodami. Piłowany blok mocowany jest na wózku ustawianym pod zestawem pił określonej szerokości. Po wykonaniu jednego cyklu piłowania wózek przesuwany jest o szerokość strefy piłowania i

Na fot. 6 pokazany jest zespół napinania pił diamentowych za pomocą napinaczy hydraulicznych stosowany we wszystkich trakach piłowych zarówno wahadłowych, jak i diamentowych. Na fotografii widoczne są uchwyty piłowe przechodzące pomiędzy belkami ramy piłowej oraz górna i dolna komora napinacza hydraulicznego z czterema rzędami cylinderków. Układ uzupełniają grzebienie stabilizujące położenie końcówek uchwytów. Zastosowanie hydraulicznych napinaczy pił umożliwia utrzymanie stałego, kontrolowanego naciągu pił trakowych podczas pełnego cyklu piłowania bloku. W sytuacji natrafienia piły na twardszą partię materiału i/lub termicznego odkształcenia piły wewnętrzny akumulator wyrównuje ciśnienie i napięcie wszystkich pił. Zaletą traków diamentowych jest minimalna szerokość szczeliny piłowej – najczęściej ok. 5 mm - wynikająca z szerokości metalowo-diamentowego segmentu, oraz doskonała jakość powierzchni piłowanej uzyskanej w płycie surowej. Jakość powierzchni często odpowiada fakturze szlifowanej, przy odchyłkach płaskości nie przekraczających 1 mm/m. Drugą zaletą jest możliwość uzyskania dużej wydajności piłowania: przy blokach marmurowych i wapiennych średniej twardości można uzyskać opad 20-27 cm/ h. Przy piłowaniu bloków marmurowych długości 2,5 m można w ciągu jednej zmiany roboczej (7-8 h) uzyskać od 60 dla traka 15-piłowego do 250 m2 płyt surowych wysokiej jakości. O diamentowych trakach dzielących i ich stosowaniu napiszę szerzej w następnym odcinku cyklu. mgr inż. Wacław Chrząszczewski wastone@op.pl

Fot.6. Zespół napinania pił traka diamentowego.Widoczne uchwyty piłowe (czerwone) wchodzące w wycięcia grzebieni stabilizujących,oraz górne i dolne komory napinacza hydraulicznego z widocznymi tłoczkami. 124

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

SYNTETYK 28-400 Pińczów, ul. Nowowiejska 52 tel./fax +48 41 357 74 56, tel. +48 41 357 61 54 e-mail: tenax@interia.pl www.tenax.info.pl

KLEJE - Poliestrowe kleje, szpachle używane do każdego rodzaju kamienia. W ofercie posiadamy kleje o różnej gęstości i kolorystyce. - Epoksydowe, mrozoodporne o wysokiej wytrzymałości

PRODUKTY SPECJALNE - Impregnaty (również do piaskowca) - Preparaty do eliminacji defektów powierzchniowych - Środki do nadania efektu postarzania oraz mokrego kamienia - Produkty do ożywiania poleru i koloru - Woski - Antygraffiti

stoisko H72 FINEGRAIN Najnowszej generacji, niezawodne narzędzia syntetyczno-diamentowe do szlifowania i polerowania granitu i marmuru. Nowość na rynku - wagony finegrain przeznaczone do bardzo twardych granitów oferują bardzo dobrą jakość poleru.

UZNANA MARKA - NIEZAWODNE PRODUKTY

PRODUCENCI

Falcon 620 i 930 C [ Traki wielolinowe firmy Wires Engineering ] MASZYNA Falcon 620 C i 930 C są wielolinowymi maszynami do cięcia kamienia linami diamentowymi. Są to maszyny o zwartej konstrukcji, do instalacji w przestrzeni 7,5 x 7,0 x 6,0 m.

CIĘCIE Maszyny tej serii wykorzystują liny diamentowe średnicy 7 mm. Falcon 620 i 930 C są przygotowane do cięcia płyt o minimalnej grubości 2 cm. Zdjęcie lub założenie lin i ustawienie ich do żądanej grubości płyt to operacja na 10-20 minut.

STRUKTURA Falcon 620 i 930 C posiadają bramową konstrukcję, dwie stalowe kolumny sztywno połączone stalową poprzeczką. Wewnątrz kolumn zainstalowane są trapezoidalne śruby do przesuwu góra – dół maszyny.

NAPINANIE LIN Falcon 620 i 930 C posiada synchroniczny pneumatyczno-hydrauliczny system indyWYDAJNOŚĆ MASZYNY : przy założeniu: 250 dni roboczych w roku, 25 dni na miesiąc, 20 h pracy na dobę, wymiary bloku 2,75 x 1,50, klasa IV, opad roboczy 30 cm/h, prędkość liny 25 m/s. ilość lin

mkw./ dobę

mkw./ miesiąc

ilość lin

mkw./ dobę

mkw./ miesiąc

płyty 6cm

148

3700

płyty 6cm

198

4950

płyty 5cm

165

4125

płyty 5cm

245

6185

płyty 3cm

245

6185

płyty 3cm

360

9000

płyty 2cm

330

8250

płyty 2cm

495

12 375

Falcon 620 C z wałem głównym 600 mm 126

nk 29 I 6/2007

Falcon 930 C z wałem głównym 900 mm www.nowykamieniarz.pl

PRODUCENCI

widualnego napinania lin, który zapewnia każdej linie stałą wartość naprężenia.

WERSJA STACJONARNA LUB JEZDNA Falcon 620 i 930 C mogą powstać w dwóch wersjach: jako maszyna stacjonarna, której dwie kolumny zamontowane są na fundamentach, a bloki do cięcia ustawiamy na wózkach; lub w wersji mobilnej, w której maszyna porusza się po torowisku długości 7-14 m, ponad blokami.

PANEL KONTROLNY Poprzez falowniki steruje pracą wszystkich napędów: silnikiem głównym, opuszczaniem i wznoszeniem maszyny, napędami wózków z blokami. Panel kontrolny wyposażony jest w system komputerowy, który umożliwia podgląd i programowanie wszystkich parametrów pracy maszyny oraz posiada system chroniących maszynę przed pracą z niewłaściwymi ustawieniami.

FALCON

620 C

930 C

90 kW

110 kW

silnik przejazu maszyny (tryb jezdny)

0,25 kW

0,37 kW

moc zainstalowana

110 kW

123 kW

ciężar maszyny

20 ton

25 ton

maksymalna ilość lin silnik główny

wymiary maszyny

3 x 6,20 x 7,20 m

maksymalny wymiar bloków

szerokość dowolna x wys. 2,10 x dług. 3,50 m

silnik do wznoszenia i opadu maszyny

7,5 kW

prędkość liny diamentowej

15 - 33 m/ sekundę

zakres przepływu maszyny w pionie

2,45 m

zakres pracy siłowników napinających

200 + 200 mm

zasilanie

380 V - 50 Hz

Liny diamentowe do traków wielolinowych

ciągu ostatnich 10 lat odnotowano duże zainteresowanie linami diamentowoymi do cięcia płyt o grubiości 2-3 cm. Z każdym rokiem na rynek trafiają maszyny wielolinowe przygotowane do pracy z coraz większą ilością lin. Obecnie produkujemy maszyny zdolne do pracy z 40, 60, 75, 85 linami, które rozcinaja na płyty cały blok jednym cięciem. Do cięcia trakami wielolinowymi ustawiamy bloki o wysokości do 2,10 m. Maszyny te są prostę w obsłudze. W krótkim okresie czasu maszyny te zastąpią tradycyjne traki wahadłowe, które nie są w stanie konkurować z najnowszym trakiem wielolinowym ARAINNA zdolnym rozciąć dziennie 4 bloki – 10 m3 każdy, na płyty o gr. 2 cm. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku, który nieustannie rośnie, CO.FI.PLAST - Wires Enginering Group posiada w ofercie: - nowoczesną technologicznie, specjalnie projektowaną linę diamentową o średnicy 6-7 mm do cięcia granitu. COFIPLAST jest obecnie jedynym dostawcą na rynku oferującym linę o średnicy 6 mm do cięcia granitu. - Rózne modele traków wielo-linowych: począwszy od modeli FALCON 600/900 pracujących z długą liną (na 5-30 lin), poprzez modele kompaktowe FALCON 308/620/930 C, stacjonarne i jezdne (na 6-30 lin) oraz najnowszy model ARIANNA (do 85 lin).

MONTAŻ Do przygotowania fundamentów potrzebujemy max. 20-30 m3 betonu. Postawienie, uruchomienie i przeszkolenie obsługi nie zajmuje nam więcej niż 6 dni roboczych.

GWARANCJA WYDAJNOŚCI LINY DIAMENTOWEJ Wires Engineering srl & Co.Fi.Plast srl udzielają gwarancji na wydajność cięcia liną diamentową. W zależności od rodzajów granitu jest to 10-11 m2/mb liny o średnicy 7 mm. CENA MASZYNY: od 299 000,- euro

Przedstawiciel: Wojciech Czech, Atrium PUH tel: 022 773 29 35, 605 358 648, e-mail: wojtek@czech.pl

www.nowykamieniarz.pl

Wydajność lin diamentowych średnica

montaż

Ilość pierścieni

kod

ostrzona

zapętlona

LINA DIAMENTOWA Ø 6 MM

6,2-4,5 mm

plastic

SXG06500

na żądanie

tak

LINA DIAMENTOWA Ø 7 MM

7,2-5,0 mm

plastic

37 40

SXG07700 SXG07500

na żądanie

tak

LINA DIAMENTOWA Ø 8 MM

8,4-6,0 mm

plastic

37 40

SXG08700 SXG08500

na żądanie

Na żądanie

materiał

prędkość cięcia

wydajność

renowacja

łączenie

LINA DIAMENTOWA Ø 6 MM

granit wszystkie rodzaje

0,7-1,2 m2 / h

8-10 m2/mb

tak

nie

LINA DIAMENTOWA Ø 7 MM

granit wszystkie rodzaje

0,7-1,2 m2 / h

9-12 m2/mb

tak

LINA DIAMENTOWA Ø 8 MM

granit wszystkie rodzaje

0,7-1,2 m2 / h

12-16 m2 / mb

tak

6/2007 I nK29

127

1972 dziÊ 2007 wczoraj

1972

then

2007

now

Od 35 lat wprowadzamy innowacje

For 35 years we have been innovating

i konstruujemy najbardziej rozwini´te

and building the most technologically

technologicznie maszyny.

evolved machinery.

Boczkarki Comandulli sà dzisiaj

The Comandulli edge polishing machines

punkterm odniesienia dla kamieniarzy

are today point of reference for quality

dzi´ki trwa∏oÊci i utrzymywaniu przez

and performance used in the marble and

lata wysokiej wartoÊci rynkowej.

granite industry. Comandulli – bringing value to our customer for years to come.

...jutro i przysz∏oÊç jest ju˝ tutaj! ...tomorrow and the future is already here!

stoisko P1

WY¸ÑCZNY PRZEDSTAWICIEL DS. SPRZEDA˚Y W POLSCE:

INDIAMPOL narz´dzia diamentowe ul. Antenowa 8 pok. 5 - 04-656 Warszawa/Anin tel./fax +48 22 613 39 11 - Mob. +48 509654525 biuro@indiampol.pl - www.indiampol.pl

PRODUCENCI

TARGI

Piła jednosuportowa

do wycinania profili przestrzennych 7,5 kW [ Promasz ]

a łamach naszego czasopisma nie opisywaliśmy dotychczas jednosuportowej piły wzdłużnej do obróbki kamienia. Maszynę pokazano po raz pierwszy na zeszłorocznych targach wrocławskich. To maszyna CNC, a więc sterowana numerycznie. Możliwości urządzenia są bardzo duże. Przede wszystkim piła umożliwia wycinanie profili przestrzennych. Może być wyposażona w dysk o średnicy 400 do 600mm. Maszyna wyposażona jest w przystawkę do nacinania kolumn.

Urządzenie służy do: - cięcia i formatowania płyt o maksymalnych wymiarach 3,2 x 3,2 m i grubościach do 200 mm, - wycinania kształtów przestrzennych w górnej części płyty, - wycinania kształtów kolumn. Ruchy robocze i ustawcze: - wzdłuż murów (oś Y), - w poprzek murów po prowadnicy szynowo-kulowej (oś X), - góra-dół suportu (oś Z), - przechył głowicy, przechylenie piły pod kątem do 45º (oś B), kontrolowane są przez falownik, co zapewnia płynny start, hamowanie, regulację prędkości i zabezpiecza silnik przed skutkami zwarć, przeciążeń, wahań napięcia w sieci itp. Wartość przesunięcia w ruchu po każdej z osi można obserwować na wyświetlaczu sterownika graficznego. Za pomocą klawiatury na sterowniku graficznym można wybrać odpowiedni program pracy maszyny: 1) cykl „MARMUR” (do cieńszych płyt) – wykonuje liczne cięcia różnych wymiarów tylko jednym przejściem piły tarczowej, obróbka osi X-Y, 2) cykl „GRANIT” (do grubszych płyt) – wykonuje liczne cięcia różnych wymiarów poprzez wielokrotne przejście piły tarczowej, obróbka X-Z-X-Z...-Y 3) cykl „MODELOWANIE MARMURU” – wykonuje obróbkę profilu jednym przejściem

130

nk 29 I 6/2007

piły tarczowej, obróbka Y, Z, X, 4) cykl „MODELOWANIE GRANITU” – wykonuje obróbkę profilu wielokrotnym przejściem piły tarczowej, obróbka Y, Z, X, Z, X...-Y, 5) cykl „MODELOWANIE KOLUMN” 6) cykl „CIĘCIE POJEDYNCZE MARMURU” wykonuje pojedyncze cięcie jednym przejściem piły tarczowej, obróbka osi X, 7) cykl „CIĘCIE POJEDYNCZE GRANITU” wykonuje pojedyncze cięcie wielokrotnym przejściem piły tarczowej, obróbka osi X, Z, X, Z. W cyklu „MARMUR” i „GRANIT” moż-

na zaprogramować cięcie na „pasy” ( np. parapet) 8 płyt. Szerokości „pasów” – to 8 dowolnych wymiarów, powtarzających się 999 razy, z kolejnością wskazaną przez operatora. Początek i koniec cięcia zaznacza operator a maszyna zapamiętuje te odległości. W cyklu „MODELOWANIE” można wybrać, umieścić lub zmienić profil obróbki. Dowolny profil wprowadza się do sterownika graficznego w postaci danych: - łuki (wypukłe), - łuki (wklęsłe), - odcinki proste poziome, - odcinki proste pod kątem. W odpowiednim zakresie pomiarowym, wizualizacja graficzna wybranego profilu, ukazuje się na ekranie sterownika – w skali. Do pamięci można wpisać wiele różnych, wprowadzonych przez operatora, profili i w razie potrzeby wybrać jeden z nich. Do urządzenia dołączony jest stół (obrót ręczny). Można też wybrać wersję z podnoszeniem hydraulicznym lub pneumatycznym dla cienkich płyt. www.nowykamieniarz.pl

FELIETON TARGI

Walka o ogień W

racając do ostatnich wydarzeń branżowych, to znaczy targów w Weronie oraz ich rozmachu, po raz kolejny muszę przyznać naszym włoskim kolegom tytuł lidera na rynku europejskim nie tylko w kamieniarstwie, ale również w produkcji wysokiej jakości nowoczesnych urządzeń wykorzystywanych w naszym przemyśle. Trend, który utrzymuje się od mniej więcej piętnastu lat, być może niedługo zostanie zastąpiony przez zmieniający się ośrodek światowego kamieniarstwa. Jak nietrudno było zauważyć, coraz większa rzesza wystawców z Brazylii, a także Indii na tegorocznej edycji targów nie pozostawia złudzeń, w którym kierunku podąża światowy przemysł przerobu kamienia naturalnego. Poszukiwanie coraz to nowych wzorów, kolorów, materiałów determinuje rozwój nowych kopalń i przedsiębiorstw. Efekt globalizacji, a także łatwego dostępu do informacji prowadzi do redukowania długości kanałów dystrybucji oraz eliminowania zbędnych pośredników. Coraz częściej kopalnie szukają agentów, którzy w ich imieniu zarządzają rynkiem na określonym terenie, jednocześnie zostawiając sobie możliwość przeprowadzania transakcji bezpośrednich z odbiorcą finalnym. W chwili obecnej, kiedy to mamy do czynienia ze stałym podwyższaniem kosztów transportu surowca od wydobywcy do odbiorcy finalnego, bardzo ważne jest redukowanie zbędnych wydatków, które nie są niczym uzasadnione. Poza tym, że Włosi znani są z dobrej jakości oraz solidnych projektów i nowatorskich rozwiązań, ważnym elementem jest fakt, że poziom cen w każdym z konkurujących przedsiębiorstw produkcyjnych uznanych jako solidne i wiarygodne jest podobny. Inaczej, niestety, jest w Polsce. Polak słynący z negowania wszystkich i wszystkiego, zawsze szukający dziury w całym, wpisuje się poniekąd w kulturę typowego Słowianina, który nawet jeśli nie ma wroga, to go szuka. To właśnie na co dzień można oglądać na ekranach naszych telewizorów i na ulicy. Nawet jeśli przyjąć, że przedsiębiorcy na danym terenie ustalą minimalny poziom cen, to i tak znajdzie się chociaż jeden, który na przekór wszystkim zrobi dokładnie coś sprzecz-

nego. W związku z tym trzeba się zastanowić, czy aby celowa jest bezsensowna walka na poziomie cen, a przez to dążenie do samodestrukcji własnego przedsiębiorstwa i marginalizacji zysków. Trzeba pamiętać, że jeśli chcemy rozwijać nasze przedsięwzięcie, a także kreować pozytywny wizerunek w regionie, to chcąc nie chcąc, musimy ponosić odpowiednie nakłady finansowe. Od pewnego czasu będąc po drugiej stronie - to znaczy zaliczając się do grupy przedsiębiorców, zauważam, jak istotnym elementem jest troska o klienta. To właśnie ta troska o klienta - czytaj dbałość o wysoki poziom świadczonych usług w trakcie sprzedaży, ale również, co ważniejsze, po jej dokonaniu - buduje pozytywne relacje z kontrahentami. Zgodnie z zasadą, że jeden zadowolony klient przyprowadzi dziesięciu następnych, natomiast jeden niezadowolony klient zabierze nam potencjalnych dwudziestu, należy głęboko się zastanowić nad kierunkiem rozwoju własnego interesu. Konkludując, chciałbym zwrócić uwagę, że gra rynkowa, opierająca się w rzeczy samej tylko i wyłącznie na cenie, w długiej perspektywie czasu nie przyniesie nam oczekiwanego rezultatu w postaci solidnego i trwałego przedsiębiorstwa. Proszę spojrzeć na światowe uznane marki, które przez dziesięciolecia budowały swoją pozycję rynkową. Często ich produkty należą do górnej półki cenowej, a mimo to popyt na nie nie maleje. Trzeba wreszcie uznać, że kamień naturalny nigdy nie był i nie będzie produktem masowym, a więc i jego cena nie musi trafiać do wszystkich odbiorców. Według mojej opinii kamień naturalny należy zaliczać do dóbr konsumpcyjnych luksusowych, tak samo jak biżuterię czy wyszukane modele komputerów. Najważniejszym elementem w naszym przemyśle jest jakość, którą z pewnością wielu włoskich przedsiębiorców docenia, kładąc na nią nacisk. Przy dobrej koniunkturze, ograniczeniu dumpingu z Chin, Polska stoi przed ogromną szansą na szybki rozwój w tej dziedzinie. Wszystkim zaś Państwu życzę, aby za dziesięć lub nawet piętnaście lat targi wrocławskie były podobnej rangi co impreza, która odbyły się właśnie we Włoszech.

Mariusz Domaradzki 132

nk 29 I 06/2007

www.nowykamieniarz.pl

FELIETON TARGI

Wypijmy za błędy N

o i już za chwilę spotkamy się we Wrocławiu. Mimo nazwy trudno owo spotkanie nazwać targami. Na targach zwykle dochodzi do podpisywania kontraktów lub przynajmniej wyrażenia takich intencji. Ale nie w światku polskiego kamieniarstwa. Dla nas wrocławskie targi to przede wszystkim spotkanie branżowe. A ponieważ sezon w tym momencie jest już wzasadzie skończony, to świętujemy. Na stoiskach (chociaż to chyba niezgodne z prawem) częstujemy się napojami, po których rozwiązują się języki, a czasem nawet i sakiewki. No i rozmawiamy. Jest trochę plotek, jest i powszechne narzekanie. Może warto z tej okazji, jeśli już łamiemy ustawę, przypomnieć sobie słowa skądinąd bardzo mądrej i pięknej piosenki Ryszarda Rynkowskiego – „Wypijmy za błędy”. „Czego może chcieć od życia taki gość jak ja” - śpiewał Rynkowski, a my czego tak naprawdę w tym naszym zmaganiu z rynkiem chcemy? Jak znam życie, to w dyskusjach podczas targów odpowiedzi będzie bardzo wiele. Większość z kategorii pobożnych życzeń - żeby klienci chcieli więcej płacić i nie marudzili, żeby konkurencja nie zaniżała cen, a dostawcy uznawali wszystkie nasze reklamacje. Tylko wszyscy działamy na tym rynku i nikt nie chce zacząć od siebie. A to takie proste. Jak niewiele firm tak naprawdę stawia sobie za cel uczciwość i wierność zasadom dobrego biznesu. Oczywiście jak się rozmawia, to wszyscy uważają, że są w porządku. A w rzeczywistości mają tysiące wytłumaczeń, dlaczego to czy tamto zrobili nie całkiem według zasad, których oczekują od innych. Dlaczego nie zapłaciłeś faktury? Bo firma xxx mi nie zapłaciła. Dlaczego ten kamień jest jaśniejszy od tego, który wybrałem? Bo taki przysłał mi dostawca. I tak dalej, i tak dalej. Teoria „bo” jest bardzo rozbudowana. W gruncie rzeczy wydaje mi się, że nie chcemy zmian. Cy-

tując jeszcze tytułową piosenkę: „Może w niebie zrobią błąd i w natłoku spraw to, co szło do innych stron, raz przypadnie nam”, oczekujemy, że zmiany powinny dotyczyć innych, nie nas. I to na dodatek ktoś za nas powinien rozwiązać problemy. Ostatnio jeden z kamieniarzy nagrobkowych cieszył się jak dziecko, bo udało mu się wmówić dostawcy, że sztych w 50 procentach deprecjonuje kupiony slab. Potem zrobił wyroby w praktyce z 90 procent płyty. I co, myśli, że zrobił taki dobry interes? Przecież w globalnym rozrachunku dostawcy w marży uwzględniają średni procent reklamacji, więc i tak globalnie złożymy się na tę połowę płyty. Drugi wybitnie uczciwy sprzedaje chińskie nagrobki jako własną produkcję, oczywiście dostosowując cenę. Można powiedzieć uczciwy inaczej. Chociaż sam zainteresowany uważa, że to w porządku - przecież każdy może tak samo. Niby tak. No i to, co boli najbardziej – uczciwe mówienie o faktach. Jeśli nasz klient kamieniarz po raz dziesiąty mówi, że przelew już puścił, a nawet nie spojrzał na leżącą na biurku fakturę, to czego oczekuje od innych? Przykłady takiego podejścia można mnożyć. Całość sprawy sprowadza się do podejścia, jakie prezentuje mój pies, a w zasadzie suka przy spotkaniu z innym czworonogiem – „Wąchać to my – ale nie nas”, gdy któryś próbuje ją wąchać, to grozi mu spotkanie z zębami. Ale o ile psu należy wybaczyć, to sobie nie powinniśmy. I przestańmy liczyć jak bohater piosenki Rynkowskiego na cud: „Czasem myślę, jak się skończy ten nasz ziemski start, czy zbudzimy kiedyś się, a w koło będzie raj” - tylko zacznijmy od siebie. Kiedy zatem spotkamy się we Wrocławiu i wzniesiemy kolejny toast, to faktycznie wypijmy za błędy, za błędy w naturze, ale może przede wszystkim naszej własnej, a nie innych. Bo to my sami tworzymy tę branżę i wszystkie jej niedoskonałości.

DARIUSZ WAWRZYNKIEWICZ 134

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

B L O K I

Nowy skład bloków granitowych z Ukrainy Rodzaje granitów:

.: Leopard (jasny i ciemny) .: Karmin .: Labladoryt Black Ice .: Labradoryt Volga .: Tansky .: Carpazi Tok .: Rosso Toledo .: Ukrainian Autumn .: Withered .: Brown Skif

stoisko P16

138

nk 29 I 6/2007

Dobr SPRA e ceny!! ! WDŹ NAS !!!

Adres: Malinowszczyzna 16 gm. Bełżyce k/Lublina Telefax: 0048 81 723-80-14 Tel. kom.: 0608097880 Tel. kom.: 0603770139 e-mail: biuro@alvgranit.pl, www.alvgranit.pl

www.nowykamieniarz.pl

DAXSTONE - KRZYSZTOF KOPYCZYŃSKI 513 086 376 daxstone@wp.pl

KŁAD KÓW W

SKŁAD BLOKÓW W HRUBIESZOWIE

TOKOWSKI ELITA PRZEDSTAWICIEL HANDLOWY KAPUŚCIŃSKI 665 140 680 KARMIN ORZECHOWSKI MULTICOLOR GREY QUEEN TOKOWSKI (budowlanka)

SKŁA BLOKÓ

SKŁAD BLOKÓW

BALTIC GREEN VANGA AURORA EVELL BLACK HIBINITIS PRZEDSTAWICIEL MAHOGANY HANDLOWY BON ACORD 513 086 376 IMPALA ORION

stoisko H79

www.nowykamieniarz.pl

6/2007 I nK29

139

Impala Azul Noche Gris Cadalso Gris Mondariz/Crema Julia Aruba Gold Rosa Raisa Gris Perla Blanco Multicolor Caribe Multicolor Bolivar Star Gate Gris Real Rosa Porrino GL

Negro Tezal Rojo Caribe Azul Platino Blanco Artico Blanco Cristal Blanco Salinas Gran Paradiso Rosa Porrino M Verde Florida Rosa Dalva Negro Angola Macajuba Gris Perla Crema

stoisko H63

W NASZEJ OFERCIE BLOKI ORAZ PŁYTKI GRANITOWE

W NASZEJ OFERCIE BLOKI

Z HISZPANII, AFRYKI ORAZ AMERYKI POŁUDNIOWEJ

ORAZ PŁYTKI GRANITOWE

Marcelino Martinez Polska Sp. z o.o. Chocień 3, 74- 304 Nowogródek Pomorski przy drodze kraj. nr 3 Gorzów Wlkp.- Szczecin tel: 095 74 71 800, tel. kom. 0507 144 894 tel/fax: 095 74 71 700, web site: www.marcelinomartinez.pl e-mail: marcelino@martinez.org.pl

KAMIEŃ Z HISZPAŃSKIM

TEMPERRRAMENTEM...

P Ł Y T Y `

140

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

Najtańsze w Polsce płyty z Kuru Grey P O N O W N Y

PŁYTA SUROWA

3 cm – 164 zł 5 cm – 213 zł 6 cm – 237 zł

E, PO PIL INANE C NIE OB Firma kamieniarska „GRANIT-MAR” tel./fax: (065) 512 48 27 GSM: 0 603 944 429

www.nowykamieniarz.pl

ZIMOW Y SPAD EK CEN PŁYTA POLEROWANA

3 cm – 205 zł 5 cm – 254 zł 6 cm – 278 zł 64-000 Kościan, ul. Zachodnia 8 e-mail: biuro@granitmar.pl www.granitmar.pl

Oferta ważna od 01.11.2007 do 30.04.2008 Podane ceny są cenami netto

6/2007 I nK29

141

PODŁĘŻE 48, 28-400 PIŃCZÓW TEL./FAX (041) 357 61 46 (041) 358 91 89 TEL. KOM. 0604 086 867 0602 443 674

P O L S K I I C H I Ń S K I K AM I E Ń Bianco Cristal

Morawica

Yellow Pink Tiger Skin

POSIADAMY DUŻY WYBÓR CHIŃSKICH GRANITÓW

Bolechowice Dębnik

SPECJALIZUJEMY SIĘ W POLSKIM KAMIENIU

w w w. m a r m u r - p l y t k i . p l

142

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

Zakład Kamieniarski KALCYT Ewa i Piotr Prażmo s.c. 20-385 Lublin, ul. Głuska 252 tel./fax.: (081) 744 21 55, e-mail info@kalcyt.com, www.kalcyt.eu

•hurtowa sprzedaż płyt granitowych •usługowe cięcie kamienia •parapety, blaty, posadzki, kominki, nagrobki •kamienie z całego świata

H U R T O W N I E N A G R O B K Ó W _

www.nowykamieniarz.pl

6/2007 I nK29

143

stoisko I7

stoisko H118

144

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

U S Ł U G I _

M A S Z Y N Y

UZNANA MARKA LATA DOŚWIADCZEŃ NA ŚWIATOWYCH RYNKACH

Dystrybutor: SYNTECH, 28-400 PIŃCZÓW, ul. Nowowiejska 52 Tel/Fax: +48 41 357 74 56, Tel: +48 41 357 61 54 Tel. Kom +48 602 705 711

MEC snc SCURELLE (TN), ITALIA - Loc. ENSEGUA, 7 Z.I. Tel: 0039 0461780166, Fax:0039 0461780164-782774 e-mail: mecsnc@trentino.net; www.mecs.it

P E R F O R A T O R Y D L A KO PA L N I K A M I E N I A www.nowykamieniarz.pl

6/2007 I nK29

145

stoisko H137

146

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

stoisko P3

BEZPOŚREDNI IMPORTER NARZĘDZI DIAMENTOWYCH RZEPY: 50, 100, 200, 400, 800, 1500, 3000, BUFF

Rzep do szlifowania - cena szt. 16,- ZŁ - komplet. 130,- ZŁ

W SPRZEDAŻY POSIADAMY TAKŻE: - FREZY - SEGMENTY ŚCIERNE - WIERTŁA - CHEMIA - MATERIAŁY Z BRĄZU FIRMY „LORENZI” - ELEKTRONARZĘDZIA

N A R Z Ę D Z I A

PIŁA 400 CICHA H 15 - 451,- ZŁ H 18 - 533,- ZŁ

PIŁA 230 TURBO

82,- ZŁ

DEKS POWYŻSZE CENY SĄ CENAMI NETTO I NIE ZAWIERAJĄ PODATKU VAT

www.nowykamieniarz.pl

Zduny, ul. Sulmierzycka 38a tel/fax: 062 721 57 63 GSM: 604 439 150

Leszno, ul. Pankiewicza 1 tel: 065 520 26 78 GSM: 601 575 579

6/2007 I nK29

147

NOWE SEGMENTY ITALDIAMANT TOWER DO SZYBKIEGO CIÄ&#x2DC;CIA

stoisko H49

stoisko H124

148

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

stoisko H145

Narzędzia doskonałe

N o segmwe ce n e y n Now tów!! e piły ! !!! stoisko H49

www.nowykamieniarz.pl

ul. Sowińskiego 9 60-282 Poznań www.diamantas.pl tel./ fax: +48 61 868 33 95 gsm: +48 602 767 993 e-mail: a.suwik@diamantas.pl

6/2007 I nK29

149

stoisko H103C

150

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

stoisko H112

www.nowykamieniarz.pl

6/2007 I nK29

151

Wyłączny dystrybutor w Polsce: TGR sp. z o.o. ul. Wałbrzyska 38 58-160 Świebodzice tel. (48) 74 666 66-54, fax -56 info@tgr.pl, www.tgr.pl

Chwytaki podciśnieniowe RIGHETTI do transportu wewnętrznego kamienia, szczególnie zalecane do cienkich płyt z granitu i marmuru.

Zasilane elektrycznie lub sprężonym powietrzem. Udźwig od 125 do 2000 kg.

152

nk 29 I 6/2007

www.nowykamieniarz.pl

M A S Z Y N Y P Ĺ Y T Y _

A K C E S O R I A

stoisko H109

www.nowykamieniarz.pl

6/2007 I nK29

153

BRANŻOWY INDEKS REKLAMODAWCÓW

AKCESORIA X ARTSTONE ....................................................................... 119 BARED ............................................................................. 151 BIONDAN ........................................................................50 A BUD-POL ......................................................................... 104 CAGGIATI ..........................................................................2, 3 CERAMIC ART.E ....................................................................1 DIPLOMAT.......................................................................... 12 EDAN ............................................................................... 153 EURO ARSS .................................................................. 54, 82 FILOMAT .......................................................................... 150 FRA.SI .............................................................................. 121 LAUDA METALPLAST ........................................................ 56 NAKAM............................................................................ 152 OPAL .................................................................. SKRZYDŁO 2 PILLA ....................................................................................9 RIGHETTI.......................................................................... 152 RODLEW .......................................................................... 150 SEVER .............................................................................. 118 TOPAZ .............................................................................. 153 VEZZANI ............................................................ SKRZYDŁO 1 WAR-MECHAN .................................................................. 92 WARSOB .......................................................................... 151 WENA ............................................................... SKRZYDŁO 1 WIDUTO....................................................................... 58, 59

BLOKI X ALV GRANIT..................................................................... 138 BENTKOWSKI................................................................... 138 DAXSTONE ....................................................................... 139 EASTEN GRANIT ................................................................ 17 EURO GRANIT .................................................................. 139 FINNSTONE ........................................................................ 13 GRABINEX ......................................................................... 31 GRUSZECKI ...................................................................... 114 INBRA ................................................................................ 15 INGEMAR ........................................................................ 156 KLUCZBUD ....................................................................... 153 MP STENEKO ..................................................................... 29 M+Q ................................................................................. 19 MARCELINO-MARTINEZ.................................................. 140 PIASKOWIEC POLSKI ....................................................... 50B PIASMAR ........................................................................... 67 REX GRANIT....................................................................... 33

CHEMIA X FEDERCHEMICALS ........................................................... 123 NOVOL ..................................................................................5 TENAX ............................................................................. 125

ELEMENTY GOTOWE X DIAMENT RABUS KOŁODZIEJ ............................................ 69 GEM GRANITOS ................................................................. 72 INCOVECA.......................................................................... 57

154

nk 29 I 06/2007

INDIASTONE .................................................................... 141 KALCYT ............................................................................ 143 MONUMENT .................................................................... 144 PIASKOWIEC POLSKI ...................................................... 50 B PIASMAR ........................................................................... 67

HURTOWNIE NAGROBKÓW X CARO ................................................................................6, 7 DIAMENT RABUS KOŁODZIEJ ............................................ 69 EKO PERFECT ..................................................................... 73 GEM GRANITOS ................................................................. 72 GRANITUS ....................................................................... 144 KAMIENIARSTWO JAN BANASIAK.................................. 143 MONOLIT ........................................................................... 71 MONUMENT .................................................................... 144

MASZYNY X ABRA-MARMI ............................................................. 96, 97 ATRIUM CZECH ................................................................ 111 BRETON.............................................................................. 83 COMANDULLI ..........................................................128, 129 FRACCAROLI E BALZAN................................................... 101 GESTRA.............................................................................. 85 GMM ................................................................................. 87 GRANMAR KRAKÓW ...................................................... 146 HC LIFT .............................................................................. 91 ITALDIAMANT POLAND H.E.D. ........................................ 148 MC DIAM .................................................................107, 148 MEC .................................................................................. 93 MONCHIERA .................................................................... 145 PEDRINI ...................................................................108, 109 PROMASZ .................................................................... 74, 75 PROMECH ........................................................................ 146 PRUSSIANI......................................................................... 95 SILKAM.............................................................................. 18 SIMEC ................................................................................ 99 TEPARK ............................................................................ 153 TERZAGO ......................................................................... 147 THIBAUT .......................................................................... 103 WEHA .............................................................................. 105

NARZĘDZIA X BAILDONIT....................................................................... 113 BARED ............................................................................. 151 CHIN-KA .......................................................................... 117 DEKS ................................................................................ 147 DIAMANT AS ................................................................... 149 DIAMANT BOART .................................................................4 EURO ARSS .................................................................. 54, 82 ITALDIAMANT POLAND H.E.D. ........................................ 148 KREMER ........................................................................... 149 KRZEMEX......................................................................... 115 MC DIAM ................................................................107, 148 WENA ............................................................... SKRZYDŁO 1

WIDUTO....................................................................... 58, 59

PŁYTY X ART STONE W-WA ............................................................. 35 BELTRAMI ................................................................... 61, 66 BRACHOT-HERMANT ........................................................ 37 DAXSTONE ....................................................................... 139 DREPSZOK DREWPOL ..................................................... 142 EGA.................................................................................... 65 EKO PERFECT ..................................................................... 73 GEM GRANITOS ................................................................. 72 GRANIT-MAR .................................................................. 146 GRANIT WORLD................................................................. 39 GRAWIS ............................................................................. 63 GREIN ITALIA ........................................................................8 GRUSZECKI ...................................................................... 114 HERMES GABROSTONE ................................................... 140 HIDALGO SANCHO STONE ................................................. 43 INCOVECA.......................................................................... 37 INDIASTONE .................................................................... 141 INGEMAR ........................................................................ 156 INTERSTONE ................................................................ 40, 41 JP GRANIT ......................................................................... 45 KALCYT ............................................................................ 143 KLUCZBUD ....................................................................... 153 ŁATA MARMURY ............................................................ 142 MARBRASA ....................................................................... 25 MARCELINO-MARTINEZ.................................................. 140 MARMI CORRADINI ........................................................... 49 PIASKOWIEC POLSKI ....................................................... 50B PIASMAR ........................................................................... 67 R&R GRANITY............................................................ 77, 155 REX GRANIT....................................................................... 33 ROGALA Z.O.K.B. ............................................................... 55 SANTA MARGHERITA ........................................................ 48 SEARS ................................................................................ 47 SJENITEX............................................................................ 53 WOŁKIEWICZ .................................................................. 145 WRIMAR............................................................................ 86

USŁUGI X GRANITY BŁYSKAL ............................................................ 79 KALCYT ............................................................................ 143 KATALOG KAMIENIARSKI .................................................. 81 MADEINO.PL.................................................................... 106 REX GRANIT....................................................................... 33 WOŁKIEWICZ .................................................................. 145

TARGI X TARGI ANTALYA .......................................................136, 137 TARGI SZANGHAJ ............................................................ 135 TARGI VITORIA ................................................................... 21 TARGI WROCŁAW ............................................................ 131 TARGI XIAMEN ................................................................ 133

www.nowykamieniarz.pl

stoisko H204

nowy Kamieniarz

stoisko H2

Listopad/GrudzieĹ&#x201E; 2007

stoisko I3/ I4