Rekultywacje
Sześć bloków na dobę
CZASOPISMO PROFESJONALISTĂ“W
Wrzesień (nr 55) 5/2011
Atrakcje z odzysku s. 50
Wrzesień 2011 / NR 55
8IÂżFL &RPPHUFLDOL HG $VVLVWHQ]D &OLHQWL 9LD 0DUWLUL GHOOD /LEHUWj &RORUQR 3DUPD ,WDO\ 7HO )D[ YHUGH ZZZ FDJJLDWL LW LQIR#FDJJLDWL LW
|
Polscy producenci kamienia s. 46
bezpłatny
|
nakład - 5500 egz.
|
ISSN 1899-3419
Kamień Polski temat numeru
Codziennie nowa porcja informacji
Nowy Kamieniarz
Matthews International S.p.A. 6HGH /HJDOH HG 8IÂżFL 'LUH]LRQDOL 9LD 0DUWLUL GHOOD /LEHUWj &RORUQR 3DUPD ,WDO\ 7HO )D[ ZZZ PDWZ LW LQIR#PDWZ LW
Przeszkody do pokonania
Mirage 4000 od Barsanti s. 98
R
E
K
L
JESIENNE PROMOCJE PĹ YT I PĹ YTEK
-48%
DO
TYLKO DLA KAMIENIARZY
A
M
A
WWW.SJENITEX.PL SJENITEX SP.J UL. WARYŃSKIEGO 52, 58-260 BIELAWA TEL. 74 834 01 44, FAX 74 833 55 91 E-MAIL: BIURO@SJENITEX.PL
RUBY STAR
IMPALA BONACORD IMPALA KGS IMPALA MARIKANA
DZIAŁ HANDLOWY / MAGAZYN PŁYT UL. LOTNICZA 9/B, 58-260 BIELAWA TEL./ FAX 74 645 45 45, TEL. 692 755 497, 512 302 043 E-MAIL: BIURO2@SJENITEX.PL
ORION
LABRADOR BLUE PEARL KURU GREY BALTIC GREEN INDIAN AURORA INDIAN BLACK INDIAN MARICANA NEW RUBY STAR VERDE MARINA PARADISO CLASSICO VISCONT WHITE
W W W. S J E N I T E X . P L
GRUBOŚĆ 2 I 3 CM
OLIVE GREEN BLUES IN THE NIGHT GIALLO CALIFORNIA TARN AZUL NOCHE VANGA SWEDISH BLACK GNEJS BOHUS CZERWONY CLASSIC BROWN
NOWOŚĆ
BOGATA OFERTA PŁYT W ATRAKCYJNYCH CENACH CREMA JULIA VERDE BAHIA BLACK & WHITE JET BLACK COSMO BLACK MULTICOLOR RED MADURA GOLD KASHMIR GOLD IVORY BROWN KASHMIR WHITE
Centrum Kamieniarskie CHIN-KA, 58-150 Strzegom, ul. Niepodległości 22 tel. 74 855 37 37, tel./fax 74 855 53 75, www.graniro.pl, e-mail: chinka@graniro.pl
Zapraszamy do wspó³pracy
5cm
*
*
*
* cena netto za m2
.
.
Lublin Największa hurtownia nagrobków oraz płyt granitowych na wschodzie Polski KSZY NAJWIĘ ENT M ASORTY ŻSZA NAJWY Ć JAKOŚ
SZA NAJNIŻ CENA
Hurtowa sprzedaż nagrobków z CHIN oraz INDII Ponad 5000 tablic dostępne od ręki na magazynie Ponad 2000 nagrobków granitowych w każdym rozmiarze dostępne od ręki na magazynie tel.: 608 50 50 36, 81 74 408 27, fax: 81 745 54 26 e-mail: info@dulniak.pl www.dulniak.pl
Lublin, ul. Droga Męczenników Majdanka 71
ZWIĘKSZONY ASORTYMENT PŁYT BUDOWLANYCH I NAGROBKOWYCH - Płyty granitowe oraz marmurowe polerowane i surowe - Grubości budowlane i nagrobkowe - Płytki granitowe - Elementy wykonywane na indywidualne zamówienie klienta - Transport z HDS Posiadamy certyfikat jakości ISO
tel.: 608 50 50 36, 81 74 408 27, fax: 81 745 54 26 e-mail: info@granit.lublin.pl www.granit.lublin.pl
Lublin, ul. Droga Męczenników Majdanka 71
2169 / 40 cm
3020 / 22 cm 3010 / 15 cm 3116 / 10 cm
3711 / 24 cm
2050 / 40 cm 2050 / 28 cm 2050 / 16 cm
3560 / 30 cm
3047 / 17 cm
Cała gama wyrobów z brązu firmy LORENZI dostępna także w wersji chromowanej
8969 / 30 cm
282 / 25 cm 8966 / 25 cm
e-mail: smdeks@wp.pl
www.lorenzi.com.pl
DEKS - Zduny: ul. Sulmierzycka 38a tel. /fax: 62 721 57 63, tel: 604 439 150 Strzegom: ul. Dolna 46, tel.: 74 855 28 13
A Z U L M ACAU BA S I GRANITE
Beauty be yond N at u re w w w. a n t o l i n i . i t
NAGROBKI GRANITOWE
Dział handlowy: tel.: +48 24 235 55 55 Sekretariat: tel.: +48 24 235 88 87 fax: +48 24 235 90 04 caro@caro.com.pl
TWÓJ PEWNY
PA R T N E R W B I Z N E S I E
BLIŻEJ CIEBIE ! m.pl
aro.co www.c
GDYNIA
GSM
GSM
721 296 111
603 530 636
DOBRE MIASTO GSM
PYRZYCE GSM
603 530 552
KNYSZYN
WYBCZ
603 529 932
GSM
GSM
669 255 800
697 077 529
BUSZEWO GSM
605 870 258
GOSTYNIN tel. 24 235 55 55
PIASECZNO GSM
6933700 399
ŁÓDŹ
GSM
697 057 709 ŁĘCZNA
JAWOR GSM
GSM
721 296 555
SKARŻYSKO-KAM GSM
I ... JESZCZE TANIEJ !
663 900 285
ZABRZE GSM
697 057 730 SIEPRAW GSM
669 155 800
ŁAŃCUT GSM
NOWOŚĆ 011 ROKU W OFERCIE 2
REALIZUJEMY ZAMÓWIENIA KONTENEROWE
661 020 633
PARAPETY, PŁYTY, PŁYTKI - WKRÓTCE UMYWALKI I KOMINKI
669 199 400
CIĄGŁE DOSTAWY !
KOSZALIN
Nowe kolory granitu w ofercie: Royal Champagne, Cheer Pink, Viscont White, Coffee Brown, Oscar Beige, Austra White, Dadong White Jade, Hassan Green
A:EE 0 & LM:G= <+
Dellas. Historia rzeźbiona w kamieniu.
Wszędzie tam, gdzie natura pozostawiła swój ślad na skale! Na arenie międzynarodowej włoska firma Dellas jest liderem w projektowaniu i produkcji narzędzi diamentowych, ma swoją historię rzeźbioną w kamieniu: Dellas. Długa tradycja i doświadczenie firmy w cięciu i obróbce kamienia, zdolność do dialogu z klientem, zaawansowane techniki i jakości, dokładność i wiarygodność w zakresie narzędzi Dellas są dziś wyrzeźbione w skale i uznawane na całym świecie. Zawsze pytaj o nieśmiertelne dzieła Dellas.
Dellas S.p.A. - Via Pernisa, 12 - 37023 Lugo di Grezzana (VR) Italy - Tel. +39 045 8801522 - Fax +39 045 8801302 www.dellas.it - e-mail: info@dellas.it
Oficjalny Przedstawiciel Firmy Dellas spa: Anna Niezgoda Przedstawiciel 697-031-600 annaniezgoda@onet.eu
www.studiokey.it
accessiblequality
Egil / Litox CNC 2011
Piły mostowe Segatrici CNCCNC a ponte
Piły mostowe o osi con Z dotesta 1000orientabile mm z obrotową Segatrici CNCCNC a ponte a 370°(do e 3700) i uchylną (do 900) głowicą dla tarcz o średnicy do inclinabile di 90° per disco fino a 1100 mm di diametro e 1100 mm. corsa Asse Z fino a 1000 mm. Duża prędkość i precyzja ruchu wzdłuż osi, dzięki Elevata velocità e precisione degli spostamenti lungo gli zastosowaniu silników brushless z bezwzględnymi assi, grazie all’impiego motori brushless con encoder resolwerami cyfrowymi di i przesuwem na elementach digitali assoluti e scorrimento su elementi volventi. tocznych.
Cięcie... Taglia...
Podnoszenie... Solleva...
Charakterystyka CARATTERISTICHE
Konstrukcja żeliwna in ghisa. Strutture principali 6 osi sterowanych, z których 5 jest interpolowanych 6 Assi controllati di cui 5 interpolati CAM Gmm na krawędzi maszyny CAM Gmm a bordo macchina Cięcie płyt z automatycznym rozładunkiem Taglio lastre conzamovimentazione i przenoszeniem pomocą systemue przyssawek Scarico 3D automatico con ventose Obróbka Lavorazioni 3D Frezowanie Lavorazioni con Fresa
Przesunięcie... Sposta...
Disponibile Settembre 2011 Dostępne odda września 2011 r.
Automatyczne Pobieranie Scarica orizzontalmente/ poziomo / pionowo gotowych verticalmente i pezzi finiti in elementów modo automatico
ISO 9001:2008 - Certificato N°IT234871 Gravellona Macchine Marmo S.p.A. Via Nuova, 155 28883 Gravellona Toce (VB) Italy e-mail: gmm@gmm.it, www.gmm.it
58-150 Strzegom, ul. Koszarowa 7, tel. 0603 891 257, 0604 07 87 31, tel./fax: 074 855 03 93, e-mail: biuro@euroarss.pl, www.euroarss.pl
Zapraszamy na drzwi otwarte 9 wrzeĹ&#x203A;nia
OD REDAKCJI
ALINA ANTOLINI LUIGI ATHENA BARWAŁD KAMIENIOŁOM BELTRAMI BIONDAN BRACHOT-HERMANT BRETON CAGGIATI CARO CHIN-KA COMANDULLI DEKS DELLAS DIABÜ DIAMANT-AS DIPLOMAT EBERLE EDAN EGA
14
NK 55 (5/2011)
111 9 63 44 36, 40 4 101 77 124 10 123 83 8 11 108 112 47 116 120 41
105 EKO PERFECT EUROARSS 103 FAVORITA 45 FINNSTONE 99 FIRMA KAMIENIARSKA KRAWCZYK 49 GESTRA 117 GMM 12 GRANEX GOCH 21 GRANIT DULNIAK 6, 7 GRANITUS 107 GRANMAR KRAKÓW 118 GRAWIS 75 GREIN 53 INBRA 27 INGEMAR GROUP 5 INTERSTONE 13 IRGRADEX 116 ITALCOMMA 87 ITALDIAMANT 121 JP GRANIT INSERT, 59
UWAGA: ZMIANA ADRESU REDAKCJI Kontakt z redakcją: ul. Zeylanda 3/5, 61 - 808 Poznań, tel. +48 61 662 98 70, e-mail: redakcja@nowykamieniarz.pl, www.rynekkamienia.pl Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń płatnych. Nie zwraca materiałów niezamówionych. „Nowy Kamieniarz” jest bezpłatnym dwumiesięcznikiem poświęconym branży kamieniarskiej. Jest on bezpłatnie rozsyłany bezpośrednio do zakładów kamieniarskich, firm architektonicznych, firm branży budowlanej, dystrybutorów bloków, narzędzi oraz chemii kamieniarskiej.
“Nowy Kamieniarz” magazine is a platform of contacts with Polish stone industry. High level of journalism and a great collection of the latest business offers receives general recognition of our readers in more than 5000 stone works. We participate in the biggest branch fairs of the world every year.
FOT. S. DZIENISZEWSKI
SKIVAK PRESS jest członkiem Związku Kontroli Dystrybucji Prasy. „Nowy Kamieniarz” ma kontrolowany nakład 5500 egzemplarzy.
The list of our official foreign representatives: Brazil and Germany: Peter Becker Publisher of on-line stone-magazine www.BusinessStone.com E-mail: peter@businessstone.com or pebecker@snafu.de tel. +49 / (0)30 / 2167944
K&K AUTOMATIC MACHINES 118 KAMSKAL 23 KLUCZBUD 120 KRZEMEX 119 LAUDA METALPLAST 96 MARMO MECCANICA S.P.A. 117 MARMURY JACEK ŁATA 61 MC DIAM 94, 95 MONOLIT 109 O.M.G.M. 89 OPAL 18A ORANGE STONE 37 OVALE 121 PIASMAR 121 PROMASZ 67 QUARELLA 65 R.E.D. GRANITI POLAND 80 RAVELLI 69 RODLEW 119 ROGALA 1 RR GRANITY 3
Italy: Marco Selmo SkiVak Press „Nowy Kamieniarz” Magazine Italian Advertising Representative tel. +39 045 6888510 mob. +39 335 5786001
SCANDINVENT INSERT SJENITEX 2 SKALIMEX-GRANTIN 74 STENEKO 33 STONE GLOB 23 STRASSACKER 86 SYNTETYK 91 TARGI KAMIEŃ-STONE POZNAŃ 29 TARGI MARMOMACC WERONA 113 TARGI STONE FAIR BRASIL VITÓRIA 114 TARGI STONE FAIR XIAMEN 115 TEPARK 121 TERZAGO MACCHINE 93 TGR 71 TOPAZ 54 TOSCANA PIETRA 55 TRACHITE EUGANEA 55 VETRO 70 WAR-MECHAN 96 WARSOB 120 WEHA POLSKA 16, 17, 97
www.RynekKamienia.pl
ZDJĘCIE NA STR. 14: J. KUCZMA
Spis reklam
Wydawca: Skivak Press, redaktor naczelny: Maciej Brzeski, zastępc redaktora naczelnego: Szymon Paź, redakcja: Agnieszka Chmielińska, Wacław Chrząszczewski, Krzysztof Lesiak, Bogdan Lewicki, Daniel Młynarczyk, Henryk Walendowski, Dariusz Wawrzynkiewicz, współpraca: Peter Becker, Paul Daniel, Scott Engering, prof. Ryszard Kryza, prof. Marek Lorenc, prof. Jacek Rajchel, dr Wit Pichurski, dr Paweł P. Zagożdżon, Katarzyna D. Zagodżon, Mariusz Domaradzki, Sławomir Mazurek, Krzysztof Piotrowski,skład i oprawa: Jakub Kuczma, Szymon Paź, korekta: Ewa Wozowska
FOTOGRAFIA NA OKŁADCE: S. DZIENISZEWSKI
M
y, Polacy mamy tendencję do narzekania. To truizm, ale też niezaprzeczalny fakt. Jako naród rzucany w przeróżne wiry historii musieliśmy częściej niż inni emigrować. Czasem przez wojny, czasem przez reżim, ale najczęściej za chlebem. Z przekazów lub własnych doświadczeń oraz z wysyłanych przez rodzinę paczek pełnych słodyczy i tekstyliów dowiadywaliśmy się jak kolorowy i piękny jest ten daleki świat. Z listów, rzadziej telefonów, byliśmy informowani jak doskonale żyje się w Nowym Jorku, jak pięknie bawi się Paryż, jak czysty jest Sztokholm, jak urokliwy jest Amsterdam i jak dobrze zorganizowane są całe Niemcy (te zachodnie). Obecnie wiemy o świecie Maciej Brzeski dużo więcej. Podróżujemy po całej Europie, oglądamy, podziwiamy i porównujemy. A u nas... jest jak jest. I w porównaniu z najbliższą nam Europą nie jest za dobrze. Drogi dziurawe, miasta szare, ludzie smutni, administracja publiczna beznadziejna, warunki do prowadzenia biznesu, oględnie mówiąc, złe. Trudno się z tym nie zgodzić. Wszystko zależy jednak od punktu odniesienia. Spójrzmy na naszą branżę. Można ją podsumować tak: słaby związek, brak zwartej koncepcji na promocję kamienia, niepłacący w terminie (lub w ogóle) kontrahenci, niedofinansowane, zbudowane na słabych podstawach zakłady, słabe regulacje prawne pozwalające na sprawne prowadzenie biznesu, przeciągające się procedury administracyjne dotyczące nowych inwestycji itp., itd. Dalekie to wszystko od modelu pożądanego, od tego co widzimy na Zachodzie, a czasem też od zdrowego rozsądku. Pamiętajmy jednak jak zaczynaliśmy. Pierwsze prywatne firmy kamieniarskie zaczęły przetwarzać kamień z bloków dopiero 30 lat temu. Przez kolejne dziesięć oficjalnie traktowane były jako element wrogi, który mógł liczyć jedynie na przeszkody administracyjne. 20 lat temu, by odwiedzić którykolwiek z zakładów kamieniarskich należało zaopatrzyć się w obuwie gumowe. Przypomnijmy sobie także jak usprzętowione były zakłady 10 lat temu. Jeszcze pięć lat temu mogliśmy jedynie marzyć o takiej promocji kamienia jaką mamy w tej chwili – takich działaniach jak plener rzeźbiarski w Strzegomiu (doskonali artyści, duża promocja nie tylko w regionie), działalność Fundacji Bazalt czy konkurs Projektowanie w Kamieniu promujący kamień wśród studentów i nie tylko. A to nie wszystko. Wiele innych działań prowadzonych jest przez kamieniarzy w regionach – angażują się w działalność charytatywną, sponsoring sportowy czy organizację wydarzeń dla mieszkańców. Jak z perspektywy czasu wygląda nasze kamieniarstwo? Na pewno nieźle. Owszem, porównujmy się do Zachodu. To tam należy szukać wzorców. Ale nie narzekajmy – na pewne procesy i tak nie mamy wpływu. Zmiany wymagają czasu. Nie oczekujmy, że ktoś coś za nas zrobi. Powoli zmieniajmy swoje środowisko i własne firmy. Przecież wiemy jak to wszystko powinno wyglądać. Życzę miłej lektury
SPIS TREŚCI
Z KRAJU
Wydarzenia Okazja do świętowania 10 lat firmy Tempus Zrobiliśmy to po raz drugi Projektowanie w Kamieniu 2011 Prosto ze statku Nowa inwestycja firmy Rogala
FOT. S. DZIENISZEWSKI
TEMAT NUMERU: KAMIEŃ POLSKI
Czas na polskie kamienie Granit nie tylko strzegomski Marmury zyskują na renowacjach Piaskowce: Architekci wyznaczyli trend Przeszkody do pokonania Polski Berlin Granit spod Szrenicy
Najlepsza reklama polskiego kamienia s. 56
FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ ZDJĘCIE NA STR. 14: J. KUCZMA
26 32 34 38 42 46 56 60
KAMIENIARSTWO
Słownik geologiczny: dunit - dżet 78 Piaskowiec z Kóz 79 Baza kamienia - Verde Bitterfontein 81 Uciekając do przodu Firmy Granit Dulniak i Dragon 82 Przyszłość jest pod ziemią Podziemne kopalnie cz. 2 84
ARCHITEKTURA
TECHNOLOGIE
FOTOGRAFIA NA OKŁADCE: S. DZIENISZEWSKI
24
Marka Werony 64 Płytki modułowe na Ukrainie 66 Czy warto wystawiać się w Chinach 72
Rynek budowlany Nowości ze świata designu
Granit nie tylko strzegomski
Ten rok ma być dla krajowego drogownictwa rekordowy. Jeśli wierzyć analitykom do udanych powinni zaliczyć go także budowlańcy. Drogownictwo i budownictwo to branże nierozerwalnie związane z wydobyciem i przerobem kamieni naturalnych.
www.RynekKamienia.pl
22
ZE ŚWIATA
Po 1989 roku stolica zjednoczonych Niemiec stała się jednym z największych rynków zbytu polskiego kamienia i poligonem doświadczalnym dla odradzającego się po okresie PRL kamieniarstwa dolnośląskiego. Uczestnikiem tych wydarzeń była firma Granex, która obchodzi właśnie 20-lecie działalności.
s. 34
18
Nowinki techniczne 80 000 metrów w trzy miesiące 100-linowy trak Barsanti Spawanie laserowe Obróbka wibracyjna
FELIETONY
Jazda konna a rozwój firmy
88 92 96 98 100 106 110
15
NK 55 (5/2011)
wyłączny przedstawiciel na Polskę
JAKOŚĆ I INNOWACYJNOŚĆ NA NAJWYŻSZYM POZIOMIE
BLISKO 500 PRACUJÄ&#x201E;CYCH MASZYN W EUROPIE
Tylko to co najlepsze WEHA sp. z o.o. - ul. Armii Krajowej 31, 58-150 Strzegom, tel. +48 602 329 691, e-mail: weha@weha.pl, www.weha.pl
Z KRAJU WYDARZENIA
Nowa siedziba ZPBK
Z
wiązek Pracodawców Branży Kamieniarskiej zmienił miejsce swojego urzędowania. Od 1 lipca nowa siedziba Związku Pracodawców Branży Kamieniarskiej mieści się przy ulicy Kościuszki 2, pokój 19, w Strzegomiu, w obiektach byłego klasztoru. Biuro czynne jest w godz. 8.00-12.00. z
W październiku Kongres Kamieniarski
J
uż po raz dziesiąty Związek Pracodawców Branży Kamieniarskiej organizuje Kongres Kamieniarski. Impreza odbędzie się w dniach 14 - 16 października w Polanicy Zdroju. Główne obrady rozpoczną się w o godz. 16 w sali konferencyjnej Willi Zameczek. Oprócz szkoleń w pierwszym dniu Kongresu uczestnicy będą mogli wziąć udział w wycieczkach do Kopalni Złoty Stok oraz Jaskini Niedźwiedziej (drugi dzień Kongresu). Koszt udziału w spotkaniu wynosi 300 zł. Chęć uczestnictwa należy zgłaszać wyłącznie pisemnie na wypełnionym formularzu w terminie do dnia 6 października pod adresem biura ZPBK z
Letnia szkoła projektowania w kamieniu
17
września startują w Strzegomiu plenerowe warsztaty projektowania w kamieniu naturalnym. Warsztaty przeznaczone są dla studentów architektury krajobrazu, którzy ukończyli przynajmniej drugi rok studiów inżynierskich. Ich celem jest praktyczne przeszkolenie studentów w problematyce projektowania z wykorzystaniem kamienia naturalnego oraz zapoznanie uczestników z możliwościami i ograniczeniami wynikającymi z zastosowania kamienia jako materiału budowlanego. W trakcie czterodniowych zajęć uczestnicy zdobędą wiedzę na temat zasad projektowania w kamieniu zgodnych ze sztuką kamieniarską, poznają proces obróbki i przygotowania kamienia na potrzeby architektury krajobrazu, zrealizują indywidualne projekty małej architektury, współpracując ze specjalistami z zakresu usług kamieniarskich. Tematy projektowe zostaną starannie wybrane pod kątem możliwości zaprojektowania różnych rodzajów małej architektury w dopasowaniu do otaczającej przestrzeni. Studenci będą pracować w maksymalnie 4-5 osobowych zespołach pod merytorycz-
nży
ębiorziom plany wego stwa wynialszej dsięe kaz
18
NK 55 (5/2011)
Indyjski potentat inwestuje w Polsce Ronak Stone Ltd., jedna z największych indyjskich firm branży kamieniarskiej, otwiera w Polsce trzy składy kamienia.
I
nwestycję indyjskiego koncernu prowadzi w naszym kraju Artur Kozłowski, właściciel marki Luxury House oraz firm Luxury Stone, Granmar i Aglomar z Motycza koło Lublina. Firmy te mają stanowić zaplecze produkcyjne dla powstających trzech hurtowni kamienia – w Lublinie oraz Jankach i Łomiankach pod Warszawą. W kraju pojawiły się już pierwsze kontenery z Ronak Stone, docelowo w trzech magazynach znajdzie się około 100 tys. mkw. płyt i tyle samo płytek. Kamień jest już dostępny w Lublinie, skład w Jankach otwarty zostanie we wrześniu, a w Łomiankach, tuż obok sklepu Ikei, do końca roku. W magazynach znajdą się nie tylko kamienie wydobywane przez Ronak Stone we własnych kopalniach w Indiach, ale także inne, z całego świata. Indyjska firma poszukiwała w Polsce chętnych do współpracy od kilku lat. Decyzja o otwarciu własnych składów, które swoim zasięgiem mają obejmować całą Europę, została podjęta kilka miesięcy temu. W ofercie Ronak Stone znajduje się po kilkadziesiąt rodzajów granitów, marmurów, piaskowców i łupków oraz kilkanaście rodzajów onyksów. Kamień oferowany jest w płytach, płytkach, elementach gotowych, mozaikach i w formie kamienia murowego. Firma posiada certyfikat zarządzania jakością ISO 9001:2000. Jest częścią Ronak Group India – wielobranżowego koncernu zajmującego się m.in. rolnictwem, budownictwem, edukacją i branżą zbrojeniową. W 2005 roku koncern był największym eksporterem indyjskich produktów. Jego siedziba znajduje się w Vadodarze w zachodnich Indiach. Ze względu na zaplecze produkcyjne, które stanowić będą firmy należące do Artura Kozłowskiego, główny magazyn znajdzie się w Lublinie. To tam będzie się odbywać obróbka kamienia na potrzeby poszczególnych inwestycji. Obecnie firmy Aglomar i Granmar realizują dwa projekty unijne mające wzmocnić ich możliwości produkcyjne. Aglomar do swoich 13 pił tarczowych dołączy dzięki dofinansowaniu dwie piły mostowe, dwie boczkarki i jedno centrum CNC. Granmar zostanie doposażony siedmioma centrami obróbczymi. W dalszych planach jest postawienie także traka wielolinowego. Obie firmy mają 30-letnie doświadczenie na rynku kamieniarskim.(ZAP) z
Konkurs dla wystawców: Klaudiusze 2011
P
odczas tegorocznych targów Kamień-Stone zadebiutują Klaudiusze – nagrody dla wyróżniających się wystawców i prezentowanych przez nich produktów. Statuetki noszące imię patrona kamieniarzy i rzeźbiarzy przyznane zostaną przez profesjonalne jury w trzech kategoriach: najlepszy produkt w grupie tematycznej kamień naturalny, najlepszy produkt w grupie tematycznej „maszyny i urządzenia” oraz najlepiej przygotowane stoisko. Udział w konkursie jest bezpłatny i otwarty dla wszystkich uczestników targów. Regulamin już wkrótce dostępny będzie na stronach internetowych: www.kamien-stone.mtp.pl i www.kamien-stone.pl. z
www.RynekKamienia.pl
Z KRAJU Przedstawiciele związków kamieniarskich rozmawiali o ochronie krajowego rynku kamienia z wiceministrem Rafałem Baniakiem.
FOT. ARCHIWUM UM STRZEGOM
WYDARZENIA
Strzegom: Kamieniarze spotkali się z wiceministrem
S
potkał się on w Strzegomiu z lokalnymi samorządowcami oraz przedstawicielami Związku Pracodawców Branży Kamieniarskiej i Stowarzyszenia Kamieniarzy Ziemi Strzegomskiej. Podczas spotkania przedstawiono nie tylko możliwości inwestycyjne gminy jako granitowego zagłębia Polski i osiągnięcia w dziedzinie górnictwa odkrywkowego granitu i bazaltu, ale wskazano również na problemy lokalnego rynku kamienia związane z napływem taniego materiału z importu. Bogusław Solima, właściciel firmy Piramida w Kostrzy, zasugerował stworzenie systemu klasyfikacji wszystkich materiałów używanych w budownictwie drogowym pod względem energochłonności i emisji dwutlenku węgla, a co za tym idzie wykazania konkurencyjności kamienia względem innych materiałów. W imieniu kamieniarzy skierował prośbę do wiceministra o podjęcie w Ministerstwie Gospodarki tematu obrony krajowego granitu przed napływem importowanego. – Powoduje to zmniejszenie miejsc pracy dla pracowników krajowych i odpływ kapitału za granicę – argumentował. Podzielono się również spostrzeżeniami odnośnie do kosztów produkcji kostki i krawężników granitowych oraz betonowych, nakładu pracy na ich wykonanie i okresu ich użytkowania. Wykazano zalety i duże oszczędności używania granitu i bazaltu w budownictwie drogowym. Newralgicznym punktem dyskusji była problematyka dotycząca stanu dróg regionalnych, nieczynnych bocznic kolejowych i brak porozumienia w tym zakresie z PKP, które nie aprobuje przyłączenia ich do trakcji kolejowych. – Przyłączenie i funkcjonowanie bocznic odciążyłoby transport drogowy i wpływałoby korzystnie na stan dróg. Powyżej 150 km nie opłaca się wieźć kruszywa samochodem. Gdyby bocznice swobodnie wpinały się do linii PKP, a nam umożliwiono korzystanie z nich, to my na własny koszt moglibyśmy je wyremontować i odciążylibyśmy tym samym transport drogowy – powiedział Zenon Kiszkiel, prezes Stowarzyszenia Kamieniarzy Ziemi Strzegomskiej. Posłanka Monika Wielichowska, inicjatorka spotkania, zadeklarowała złożenie interpelacji do ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie zmian w punktacji wniosków o dotacje w Narodowym Programie Przebudowy Dróg Lokalnych w celu zwiększenia szans projektów ukierunkowanych na usuwanie szkód powstałych w wyniku degradacji dróg w lokalnej infrastrukturze drogowej spowodowanej wywozem kruszyw. W uzasadnieniu podkreśliła, że wywóz kruszyw z Dolnego Śląska to problem całego kraju. (red.) z
www.RynekKamienia.pl
ną opieką doświadczonych architektów krajobrazu oraz osób z doświadczeniem w branży kamieniarskiej. W trakcie Szkoły Letniej uczestnicy zapoznają się również z zasobami kamienia naturalnego wydobywanego na Dolnym Śląsku, a także z problematyką wydobycia zasobów kamienia naturalnego (zwiedzanie kamieniołomów granitu w Strzegomiu, łupku w Wilkowie). Po odbyciu Letniej Szkoły Projektowania w Kamieniu będzie możliwość zaliczenia praktyki studenckiej (wykonawczej) w firmie Granex, która jest sponsorem imprezy. Organizatorem warsztatów jest Fundacja Bazalt. (ACH) z
Rozmawiano o przepisach dla górnictwa odkrywkowego
W
yższy Urząd Górniczy zamierza rozpoznać potrzeby branży w zakresie brzmienia przepisów dotyczących odkrywkowego poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania kopalin. Idea organizacji spotkań (31 sierpnia w Warszawie i 1 września w Katowicach) wynika przede wszystkim z uchwalonej 9 czerwca 2011 r. nowelizacji ustawy Prawo geologiczne i górnicze i wznowienia prac nad projektami aktów wykonawczych do tej ustawy. W pierwszej części spotkania przedstawione zostały informacje na temat nowej ustawy, w drugiej omówiony został kształt projektów rozporządzeń ministra środowiska do nowej ustawy, przygotowanych przez prezesa Wyższego Urzędu Górniczego. Ostatnia część służyła przedyskutowaniu potrzeb i ewentualnych propozycji w zakresie brzmienia przepisów dotyczących górnictwa odkrywkowego m.in. w następujących obszarach: treść planów ruchu, dokumentacja prowadzenia ruchu, klasyfikacji zagrożeń naturalnych, prowadzenia robót strzałowych, stosowania urządzeń elektrycznych (teletechnicznych, teleinformatycznych) w składach materiałów wybuchowych, w aspekcie przepisów wdrażających dyrektywę 2008/43/WE. (ACH) z
Na targi Kamień-Stone samolotem
J
ak informują organizatorzy targów Kamień-Stone w Poznaniu, spółka Eurolot we wrześniu rozpoczyna loty Poznań-Kraków, a w październiku Poznań-Szczecin.
19
NK 55 (5/2011)
Z KRAJU WYDARZENIA
To dobra wiadomość nie tylko dla turystów, ale przede wszystkim dla biznesmenów, którzy będą mogli szybko dostać się do stolicy Wielkopolski i jeszcze tego samego dnia wrócić. Rejsy z Krakowa do Poznania będą się odbywać w poniedziałki, środy i piątki dwa razy dziennie: rano i wieczorem. Podobnie zaplanowano loty na trasie Szczecin-Poznań, które rozpoczną się 3 października. Szczegółowy grafik lotów dostępny jest na stronie www.eurolot.com. Od 6 września przeloty na trasie Poznań-Wrocław uruchomi niemiecka linia lotnicza Jetisfaction. Rejsy na trasie z Poznania do Wrocławia odbywać się będą dwa razy w tygodniu, we wtorki i czwartki, zgodnie z następującym rozkładem: wylot z Poznania o godz. 8.00, przylot do Wrocławia o godz. 08.25, wylot z Wrocławia o 18.30, przylot do Poznania o 18.55. Bilety na przeloty małym, 33-miejscowym samolotem można już rezerwować na stronie www.jetisfactfion.com. Dojazd z lotniska na teren hal targowych zajmuje 10-20 minut. (ACH) z
Na potrzeby własne, czyli na sprzedaż
M
ieszkańcy Łysiny w Beskidzie Małym nielegalnie wydobywają miejscowy piaskowiec. Do zaprzestania takiej działalności w okolicznych lasach i na polach wezwał mieszkańców wójt gminy Łęknica, w której znajduje się Łysina - informuje bielska „Gazeta Wyborcza”. Do niedawna kamień, piaskowiec godulski, był wydobywany zgodnie z prawem przez mieszkańców na potrzeby własne. Urabiany chałupniczymi metodami był wykorzystywany jako kamień ogrodowy i murowy. Ze względu na wyraźną łupliwość nadawał się przede wszystkim na podmurówki i chodniki. Jednak rosnąca popularność tego materiału, wydobywanego m.in. w kamieniołomach w niedalekim Barwałdzie i Mucharzu, zachęciła mieszkańców do pozyskiwania większych ilości kamienia. Za tonę piaskowca mogą uzyskać około 600 zł. Większość wyrobisk działa jednak nielegalnie. Urzędnicy, który zajmują się sprawą, twierdzą, że w Łysinie panuje na ten temat zmowa milczenia. O pomoc w ujęciu sprawców władze starostwa powiatowego w Żywcu, na terenie którego znajduje się Łysina, poprosiły już policję - informuje dziennik. (ZAP) z
20
NK 55 (5/2011)
Materia światła i ciała
Muzeum Narodowe w Gdańsku we współpracy z Les Musées Royaux d’Art et d’Histoire w Brukseli, Rijksmuseum w Amsterdamie, Skulpturensammlung w Berlinie oraz wieloma polskimi instytucjami przygotowuje unikatową w skali Europy wystawę „Materia światła i ciała. Alabaster w rzeźbie niderlandzkiej XVI-XVII wieku”.
C
elem ekspozycji jest ukazanie alabastru przede wszystkim jako materiału wykorzystywanego w różnych kontekstach, głównie w sztukach plastycznych. Dlatego wystawę otwierać będzie prezentacja niezwykłych właściwości alabastru. Barwa, miękkość, delikatność, przepuszczalność światła to cechy charakterystyczne tego materiału, które przez wieki inspirowały uczonych i artystów do dostrzegania w nim czegoś więcej niż tylko drobnokrystalicznej odmiany gipsu. Alabaster był także ceniony jako zamiennik marmuru. Z drugiej strony wiele drewnianych rzeźb pokrywano jasną polichromią i złoceniami, co miało naśladować alabaster. Na główną część wystawy będą się składać dzieła powstałe w XVI i XVII wieku w Mechelen i Antwerpii (Belgia). Na ten czas przypadł szczyt popularności alabastru, który w warsztatach rzeźbiarskich południowych Niderlandów stosowany był na skalę niespotykaną nigdy przedtem ani nigdy potem. Alabaster był ceniony od starożytności, a jego siła oddziaływania trwa po dzień dzisiejszy. Dlatego dzieła warsztatów niderlandzkich zostaną skonfrontowane z rzeźbami średniowiecznymi, a także z późniejszymi pracami rzeźbiarzy niderlandzkich czynnych w Polsce lub artystów miejscowych inspirujących się importami. Wystawie towarzyszyć będzie katalog eksponowanych obiektów oraz mapka ze wskazaniem najważniejszych zachowanych zabytków alabastrowych w gdańskich kościołach. W czasie trwania wystawy odbędą się cztery wykłady tematyczne dla dorosłych, a także będą prowadzone zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży szkolnej. Przewidziane są także warsztaty dla osób niewidomych i niedowidzących. Z myślą o nich zostaną przygotowane etykiety w alfabecie Braille’a, opisy w systemie audiodeskrypcji oraz tyflograficzna mapa wybranych obiektów służąca do poznania dzieł sztuki za pomocą dotyku. Łącznie pokazanych zostanie 75 obiektów. Otwarcie wystawy nastąpi 15 listopada 2011 roku w Oddziale Zielonej Bramy, ul. Długi Targ 24. Wystawa potrwa do 15 marca 2012 roku. (red.) z
Nowe Prawo geologiczne i górnicze w pigułce
O
głoszona 9 czerwca 2011 r. ustawa Prawo geologiczne i górnicze (DzU nr 163, poz. 981) wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2012 r. Na stronie internetowej Wyższego Urzędu Geologicznego zamieszczono nową zakładkę dotyczącą tej ustawy. Poza tekstem ustawy oraz informacjami na temat przebiegu prac parlamentarnych i prac nad aktami wykonawczymi będą na niej sukcesywnie umieszczane prezentacje przedstawiane podczas spotkań poświęconych tej ustawie, a także inne dokumenty dotyczące nowych regulacji prawnych. Zakładka jest dostępna pod adresem: www.wug.gov.pl/index. php?prawo/nowe_pgg (ACH) z
www.RynekKamienia.pl
Płyty granitowe surowe i polerowane Absolut Black, Balmoral Dark, Baltic Green Dark, Baltic Green, Blues Night, Bohus Red, Impala Blue, Impala Bonacord, Kashmir Gold, Labrador, Madura Gold, Nero Santa Lucia, Orion, Star Ruby, Steel Grey, Tarn Silverstar, Tokowski, Vanga, Verde Bahia, Verde Gloria, Verde Savana / Verde San Francisco,
Szeroki wybór kolorów pełna oferta na stronie www.zphgranex.pl
Z.P.H. Granex s.c Krzysztof Goch & Andrzej Goch Nowa Wieś 4, 22-417 Stary Zamość tel.: 84 616 33 63, 605 211 007, fax: 84 616 39 59 e-mail: poczta@zphgranex.pl
Hurtowe punkty sprzedaży płyt: Pilzno, ul. Legionów 36, 39-220 Pilzno, tel.: 665 986 697 Wola Rafałowska 13, 05-320 Wola Rafałowska, tel.: 603 528 191
Z KRAJU
FOT. S. DZIENISZEWSKI
WYDARZENIA
FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ (3)
Okazja do świętowania 10 lat firmy Tempus
25
sierpnia firma Tempus zorganizowała uroczysty jubileusz działalności. Już od dawna śledzimy działania Krzysztofa Piasecznego i Tomasza Żółkiewicza. Nie bez powodu – od początku właściciele firmy stawiali sobie ambitne cele, a co najważniejsze, potrafili je realizować. Firma zaczynała działalność w 2001 roku w Tuplicach. Pięć lat później jej siedzibę przeniesiono do Żar. Kluczem rozwoju była umiejętność wykorzystania sytuacji, a dokładnie możliwości, jakie stworzyła przynależność Polski do Unii Europejskiej. Właściciele pięciokrotnie skorzystali z możliwości dofinansowania inwestycji na łączną kwotę ponad 3 mln złotych. Ostatnia z realizowanych ten sposób inwestycji, w której wartość dofinansowania wyniosła 2 mln złotych, pozwoliła na zakup wielogłowicowej boczkarki, centrum obróbczego CNC, piły CNC do cięcia płyt, piły linowej do cięcia bloków, automatu polerskiego z automatycznym poborem głowic oraz programu informatycznego do projektowania nagrobków. Dzięki temu zakład wygląda dziś wzorcowo, jest bardzo dobrze usprzętowiony i wyróżnia się w skali całego kraju.
22
NK 55 (5/2011)
Tempus, działając na pograniczu polsko-niemieckim, skutecznie prowadzi eksport swoich wyrobów. Obecnie około 20 proc. wyprodukowanych nagrobków montowanych jest u naszych zachodnich sąsiadów. W Polsce sieć sprzedaży detalicznej tworzy 20 punktów w pięciu województwach. Właściciele doceniają warunki, jakie stworzył im samorząd miasta Żar, dlatego poza normalną działalnością biznesową chętnie prowadzą inicjatywy społeczne na terenie miasta i okolic. Bezpłatnie wykonano między innymi zegar uliczny i szachownicę w parku miejskim. W planach jest wymiana nagrobków na cmentarzu żołnierzy polskich w Żarach, rzeźba na nowo projektowanym rondzie i tablica pokazująca odległość do miast partnerskich Żar. Również impreza z okazji 10-lecia działalności zorganizowana była wzorcowo. Oprócz tradycyjnego poczęstunku dla gości, przygrywającego zespołu jazzowego i odsłonięcia tablicy pamiątkowej goście spoza branży mogli zapoznać się z pracą zakładu kamieniarskiego i pracą młodych artystów pokrywających graffiti blok kamienia. (WAW) z
www.RynekKamienia.pl
tel. 695 17 17 08 www.stoneglob.com gotowe elementy budowlane: płytki, okładziny ścienne i podłogowe, płyty elewacyjne
s.c.
Hurtowa nagrobków sprzedaż chińskich,
przerób kamienia naturalnego
W OFERCIE PŁYTY: - IMPALA DARK - IMPALA BONACORD - BRĄZOWY KRÓLEWSKI - MONT PINCK - RÓŻOWY SREBRZYSTY - BOHUS - GNEJS - VANGA - ORION - LAWENDULA - WHISKONT WHITE - HIMALAYA BLUE
- KUPAN GREEN - KURU GREEY - IMPERIAL RED - BALTICK BROWN - BALTICK GREEN - AURORA - SZWED GREEN - SZWED BLECK - LABLADOR - OLIVE GREEN - RED ACAPULCO - STAR RUBI - MAHOGANY
nagrobków z granitów szwedzkich, płyt polerowanych
ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY
58-210 Łagiewniki, ul. Kłodzka 14, tel. 74 89 39 774, fax 74 89 40 158, e-mail: info@kamskal.pl, www.kamskal.pl
www.RynekKamienia.pl
23
NK 55 (5/2011)
Zrobiliśmy to po raz drugi Poprzednią edycją konkursu „Projektowanie w kamieniu” wysoko zawiesiliśmy sobie poprzeczkę. Już za dwa miesiące okaże się, czy sprostaliśmy oczekiwaniom branży.
T
egoroczne prace nad „Projektowaniem w kamieniu” nie miały tak jak przed rokiem zapachu przygody. Jako organizatorzy przekonaliśmy się, że na studentów polskich szkół artystycznych możemy liczyć. Byliśmy pewni, że prace, które otrzymamy, zaprezentowane szerokiej publiczności będą się cieszyć równie dużym zainteresowaniem jak przed rokiem. Tylko w jednym aspekcie organizacji konkursu mieliśmy łatwiej: ubiegłoroczne „Projektowanie w kamieniu” zostało ciepło przyjęte przez akademików i utrwaliło się w świadomości studentów. Zamiast tłumaczyć zasady i idee konkursu oraz różnicę pomiędzy granitem i marmurem, mogliśmy skupić się na przedstawieniu pomysłów i rozwiązań, jakie sektorowi kamienia dekoracyjnego proponują uznani projektanci i jakie cieszą się zainteresowaniem na rynku. O wiele łatwiej było nam to pokazać grupie studentów, z którą spotkaliśmy się już nie po raz pierwszy. Wyzwaniem, przed jakim stanęliśmy tym razem, był wybór ścieżki, którą chcemy w tym projekcie podążać. Czy powinniśmy namawiać studentów do poszukiwania nowych sposobów wykorzystania kamienia (czy to w ogóle możliwe?), czy raczej skłonić ich do pochylenia się nad estetyczną jakością sztandarowych produktów branży kamieniarskiej? Czy zaprezentować produkty, które budzą powszechne uznanie swoim nowatorskim podejściem do kamienia, ale z różnych względów trudno je wprowadzić na rynek, czy raczej poszu-
kiwać rozwiązań mniej oryginalnych, ale będących w zasięgu zarówno branży, jak i klientów? Wybrane przez nas projekty, które zostaną tak jak przed rokiem bezpłatnie wykonane przez zainteresowane firmy kamieniarskie, naszym zdaniem charakteryzuje przede wszystkim łatwość wykonania i ich wyraźne umiejscowienie na rynku. Są to produkty, które do swojej oferty mogłaby wprowadzić każda firma kamieniarska obecna na rynku wyposażenia wnętrz. Są to też rozwiązania, na które może sobie pozwolić dość szeroka grupa klientów. Po raz drugi wyniki konkursu zaprezentujemy na wystawie premierowej na tragach Kamień-Stone w Poznaniu. Kolejny raz poddamy pod ocenę branży nie same pomysły, ale namacalne rozwiązania. Znowu pochylą się nad nimi nie tylko kamieniarze, ale także potencjalni klienci. To, co prezentowaliśmy na wystawach będących wynikiem pierwszej edycji konkursu, cieszyło się niezmiennym zainteresowaniem zarówno w Poznaniu w listopadzie 2010 r., jak i dwa miesiące później podczas Budmy i w kwietniu br. na tragach Interkamień w Kielcach. Takich efektów spodziewamy się również teraz. Mimo, że w zakładach realizujących tegoroczne prototypy praca trwa, myślimy już o następnej edycji naszego konkursu. Jesteśmy przekonani, że w 2012 roku ponownie przyjemnie Państwa zaskoczymy.
Projektowanie w kamieniu
edycja 2011
www.projektowanie.rynekkamienia.pl SPONSOR PROJEKTU:
PARTNERZY PROJEKTU:
Z KRAJU
Prosto ze statku
O najnowszej inwestycji firmy Rogala – budowie nowej hurtowni kamienia na Pomorzu – rozmawialiśmy z Wojciechem Rogalą, dyrektorem sprzedaży. „Nowy Kamieniarz”: Do tej pory rozwijaliście działalność firmy przede wszystkim na wschodzie i w centrum kraju. Skąd wziął się pomysł na magazyn na Pomorzu? Wojciech Rogala: Rzeczywiście, do tej pory nie mieliśmy własnego składu na północy Polski, ale docieramy do kamieniarzy z niemal całego kraju i staramy się, aby towar był dostępny dla coraz większej grupy odbiorców. Drugim czynnikiem, nie wiem, czy nie ważniejszym, była rosnąca ilość kamienia, który sprowadzamy w kontenerach drogą morską z Azji, Afryki czy Ameryki Południowej, a wpływa głównie do portów Trójmiasta. Kiedy podjęliście decyzję o budowie nowego magazynu? Pomysł pojawił się przed dwoma, trzema laty. Pod koniec 2009 roku znaleźliśmy odpowiadający nam teren przy drodze krajowej nr 7 i na początku 2010 roku zakupiliśmy go. W tej chwili powstają tam dwie hale, o łącznej powierzchni prawie 5000 mkw. Otwarcie powinno nastąpić na przełomie wiosny i lata 2012 roku, ale pełne zaopatrzenie magazynu potrwa rok lub dwa. Jaką funkcję będzie pełnił nowy magazyn? Ze względu na swą wielkość magazyn w Wocławach (gmina Cedry Wielkie) będzie naszym centrum logistycznym, któremu towarzyszyć będzie też punkt handlowy. Własną produkcję płyt wciąż jednak prowadzić będziemy w Przyłęku. Docelowo znajdzie się tam 140-180 tys. mkw. płyt i płytek, co spowoduje, że z pewnością znajdzie się on wśród największych magazynów kamienia w Polsce. Obecnie szukamy firm budowlanych, kamieniarzy i montażystów z północy kraju, którzy będą z nami współpracować. Jak wpłynie to na zaopatrzenie pozostałych magazynów? Ilość kamienia, jaka znajduje się w Przyłęku, Pińczowie i Bukówce koło Warszawy pozostanie na tym samym
26
NK 55 (5/2011)
poziomie. Już teraz posiadamy w magazynach najszerszą w kraju gamę kolorów i wykończeń płytek. Z czasem zwiększy się ich różnorodność, bo łączna powierzchnia, jaką będziemy dysponować, pozwoli na wprowadzenie i utrzymanie na stanie nowych materiałów, co z pewnością ucieszy naszych klientów. Jakie korzyści przyniesie firmie Rogala nowy magazyn? Przede wszystkim znacząco zwiększy się ilość kamienia, jaką dysponujemy w Polsce i jego dostępność. Liczymy, że dzięki tej lokalizacji zyskamy też nowych klientów w północnej części kraju. Najważniejsze korzyści płynąć będą jednak z bliskości portów. Nie będziemy musieli wozić kontenerów z Gdańska do Przyłęku. Zostaną one rozładowane na Pomorzu, dzięki czemu towar szybciej trafi do zamawiającego, a nasze ciężarówki nie będą wykonywać pustych przebiegów. Przy dużych zamówieniach z całą pewnością zyskają na tym także nasi klienci. z
Na terenie nowego magazynu firmy Rogala znajdą się dwie hale magazynowe. Pierwsza, o powierzchni 2760 mkw., wyposażona będzie w dwie 10-tonowe suwnice i służyć będzie składowaniu płyt. W drugiej, o powierzchni 1890 mkw., znajdzie się magazyn płytek. Kolejne 1000 mkw. powierzchni magazynowej znajdzie się na zewnątrz. Magazyn służyć będzie przede wszystkim obsłudze kamieniarzy i firm budowlanych. Został zaprojektowany tak, aby ułatwić wyi załadunek towaru. Magazyn umiejscowiony jest w bliskim sąsiedztwie DK7 łączącej Trójmiasto z Warszawą i Krakowem. Wartość inwestycji wynosi 15 mln złotych. Jest ona realizowana głównie ze środków własnych firmy. Planowane oddanie do użytku nastąpi w połowie 2012 r.
www.RynekKamienia.pl
FOT. ZOKB ROGALA
WYDAZENIA
124 NK 52 (2/2011)
www.RynekKamienia.pl
Z KRAJU FOT. MTP
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
Kamień - Stone – nie tylko biznes
W dniach 9-12 listopada w Poznaniu odbędą się targi Kamień-Stone 2011. Przyjrzeliśmy się dwóm wymiarom targów: biznesowemu i eventowemu. Dla wystawców – przestrzeń dobrego biznesu Targi Kamień-Stone praktycznie od swoich narodzin w 2009 roku cieszą reputacją największego wydarzenia biznesowego dla branży kamieniarskiej w Europie Środkowo-Wschodniej. O kluczowym dla regionu, międzynarodowym znaczeniu targów świadczy liczba obcokrajowców, którzy przyjeżdżają do Poznania, by zaprezentować swoją ofertę. Na liście wystawców Kamień-Stone 2010 blisko dwie trzecie firm pochodziło spoza Polski. Goście z zagranicy pojawili się też licznie w charakterze zwiedzających, stanowiąc 10 proc. ogólnej ich liczby (dane z elektronicznej rejestracji zwiedzających prowadzonej podczas targów Kamień-Stone 2010). – Opinie, jakie otrzymaliśmy po ubiegłorocznych targach od naszych wystawców, zwróciły nam uwagę na najważniejsze aspekty pobytu firm kamieniarskich Poznaniu – mówi Jerzy Kaczmarek, dyrektor targów Kamień-Stone 2011. – W listach i mailach, z których wyłowiliśmy bardzo dużo pouczających uwag i interesujących sugestii, nieustannie powtarzały się słowa: „zrobiliśmy dobry biznes, spotkaliśmy klientów, podpisaliśmy kontrakty, przyjazd się opłacił”. Oznacza to, że targi Kamień-Stone spełniają należycie swoją rolę biznesową. Wniosek o zadowoleniu z pobytu na targach przynosi choćby porównanie list wystawców: tegorocznej z ubiegłoroczną. Liderzy branży kamieniarskiej, którzy pokazali się w zeszłym roku na targach, powrócą w tym roku w jeszcze okazalszych odsłonach. Organizatorzy informują, że wśród wystawców oferujących maszyny są już m.in.: Breton, Comandulli, Italcomma, Machplus, MC Diam, Mekanika, Promasz, Ravelli, Scandivent/Diamant-As i TGR; wśród oferentów surowca swój udział potwierdziły m.in. Antolini Luigi, Cereser Marmi, Dalle Nogare, Interstone, Red Graniti, Svimpex, Inbra; grupę tematyczną „akcesoria nagrobne” będą reprezentować m.in. Ernst Strassacker i Widuto. Targi Kamień-Stone oferują jednak dużo więcej niż znakomitą przestrzeń do rozmów biznesowych. Dla zwiedzających – kamieniarski show Mamy pierwsze informacje na temat projektów towarzy-
28
NK 55 (5/2011)
szących ekspozycji targowej. Tegoroczne targi KamieńStone będą obfitować w atrakcje, które mają przyciągnąć na targi nie tylko jeszcze większą liczbę profesjonalistów z branży, lecz także architektów, projektantów, architektów krajobrazu, a także klientów indywidualnych. Już po raz drugi podczas targów Kamień-Stone wręczone zostaną nagrody w konkursie Projektowanie w Kamieniu, którego organizatorem jest „Nowy Kamieniarz”. Wzorem roku ubiegłego zwiedzający będą mogli podziwiać realizacje nagrodzonych projektów na specjalnie przygotowanej wystawie. Natomiast redakcja „Świata Kamienia” wyróżni najlepsze realizacje wykonane z wykorzystaniem kamienia naturalnego nagrodami Kamień 2011. Zostaną one przyznane najlepszym realizacjom w trzech kategoriach: kamień w obiektach architektonicznych, pomnik nagrobny i rzeźba. W pawilonie 6A powstanie Speakers’ Corner, w którym odbywać się będą prelekcje. Wśród prelegentów będzie m.in. Stanisław Sitarz, prezes Związku Pracodawców Branży Kamieniarskiej. W dniu 11 listopada odbędzie się cykl prelekcji na temat wykorzystania kamienia w architekturze krajobrazu. Kamieniarze będą mogli w czasie targów Kamień-Stone zmierzyć się w konkursie na najszybsze i najlepsze jakościowo wypiaskowanie tablicy nagrobnej. Poza targowymi pawilonami prezentowane będą możliwości wózków widłowych. Podczas uroczystej gali, która odbędzie się w drugim dniu targów, zostaną wręczone Klaudiusze 2011 – nagrody przyznane w konkursie na najlepszy produkt w kategorii maszyny, najlepszy produkt w kategorii kamień naturalny oraz na najładniejsze stoisko. Przedstawicieli branży z pewnością zainteresuje wystawa fotograficzna poświęcona kamieniarskim podróżom. Natomiast na wielbicieli kamiennej biżuterii czekać będzie giełda kamieni szlachetnych a na kolekcjonerów-hobbystów – stoiska z minerałami. Organizatorzy zastrzegają, że to dopiero pierwsze elementy programu wydarzeń, który ciągle się rozrasta. Warto śledzić strony internetowe www.kamien-stone.pl i www.kamien-stone.mtp.pl, aby być na bieżąco. z
www.RynekKamienia.pl
HURTOWNIA NAGROBKÃ&#x201C;W
KAMIEŃ POLSKI
FOT. ARCHIWUM KAMIENIARZ T. MODLIŃSKI
RYNEK KOMENTARZ
Czas na polskie kamienie O
d czasu rozwoju nowoczesnego transportu kaszyła. Dodatkowo wiele firm, które obecnie je eksplomień z kopalń trafia do najodleglejszych zakątatują, jest niedofinansowanych i słabo usprzętowioków świata. Polska nie należy do potentatów nych. W walce o koszty ofiarą są działania promocyjne posiadających duże i zróżnicowane zasoby kamieni i to między innymi dlatego tak mało polskich kamieni naturalnych. Nie znaczy to jednak, że interesujących możemy zobaczyć w hurtowniach kamienia i zakładach złóż nie posiadamy i nie wydobywamy z nich materiakamieniarskich. Należy jednak pamiętać, że rynek świałów. Po 1989 roku do naszego kraju masowo zaczęły towy ulega zmianom. Już od kilku lat wzrasta tendencja płynąć statki z blokami i slabami z Afryki, Skandynado przetwarzania kamienia w krajach jego wydobycia. wii, Indii, Chin, Brazylii. Podobnie jak w całej Europie Slaby nie trafiają do nas już tylko poprzez producenmasowy import wyrobów kamiennych z Chin zawęził tów z Włoch czy Hiszpanii. Produkowane są na miejscu rynek wewnętrzny. Architekci wydobycia – w Indiach czy Warto spojrzeć dokładnie na nasze i inwestorzy zachłysnęli się Brazylii. Te kraje, podobnie możliwościami stosowania jak Chiny, będą się zmieniać własne zasoby i poszukać możliwości kamieni w ogromnym asori koszty produkcji, a zatem ich promocji wśród klientów. Myślę, że tymencie rodzajów i kolorów. również ceny, zaczną rosnąć. przyszłość będzie dla tych materiałów Na tym trendzie straciły firmy To powinno spowodować dużo lepsza. wydobywające i przerabiazwiększenie możliwości sprzejące polskie kamienie. Obroniły się przed tym polskie daży naszych rodzimych materiałów. kopalnie piaskowca, niemające dużej konkurencji ze Warto więc spojrzeć dokładnie na nasze własne zastrony importerów. Dobrą pozycję utrzymały zakłady soby i poszukać możliwości ich promocji wśród klienwydobywające granit strzegomski, ukierunkowane na tów. Myślę, że przyszłość będzie dla tych materiałów produkcję elementów budowlanych nie tylko na potrzedużo lepsza. Właśnie z tych powodów postanowiliby rynku krajowego, ale również na eksport. W sprześmy w bieżącym numerze bliżej zaprezentować sydaży granitowych materiałów wykończeniowych sytutuację na rynku wydobywców polskiego kamienia acja jest jednak nie najlepsza. Problemów, z którymi i materiały, jakie są osiągalne. Tematyki polskich kaborykają się polscy wydobywcy, jest wiele. Złoża nie mieni bieżący numer na pewno nie wyczerpie, więc należą do najłatwiejszych do eksploatacji, a historia będziemy ją kontynuować w kolejnych numerach ich dość rabunkowego wykorzystania, głównie dawne „Nowego Kamieniarza”. z strzelania niszczące złoża, jeszcze te warunki pogorDariusz Wawrzynkiewicz
”
32
NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI RYNEK
FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ
Granit nie tylko strzegomski Ten rok ma być dla krajowego drogownictwa rekordowy. Jeśli wierzyć analitykom do udanych powinni zaliczyć go także budowlańcy. Drogownictwo i budownictwo to branże nierozerwalnie związane z wydobyciem i przerobem kamieni naturalnych. W stwierdzeniu, że im lepiej w drogownictwie i budownictwie, tym lepiej w kamieniarstwie zbytniej przesady nie ma. Najlepiej wiedzą o tym ci, którzy zajmują się wydobyciem granitu i jego obróbką na potrzeby branży budowlanej. Strzegom potrzebny od zaraz Wielu ekonomistów twierdzi, że przez najbliższe 5-7 lat inwestycje infrastrukturalne na poziomie centralnym i samorządowym nadal będą należały do głównych motorów polskiej gospodarki (nawet pomimo obaw związanych z nowym budżetem Unii Europejskiej na lata 2014-2020 i skromniejszych środków budżetowych). Jednocześnie coraz częściej (lepiej późno niż wcale) podczas prac związanych z rewitalizacją polskich miast na ulice i place trafia ponownie prawdziwa kostka granitowa, a nie jej betonowa namiastka. Czy w związku z tym na rynku zaczyna brakować rodzimego kamienia? Według ostatnich danych Głównego Urzędu Statystycznego produkcja kamiennych elementów dla branży drogowej i budowlanej w 2009 r. ponownie wzrosła i osiągnęła poziom 3,9 mln ton. Ważnym stymulatorem wzrostu były unijne fundusze na rewitalizację przestrzeni miejskich, a także decyzja o przyznaniu Polsce i Ukrainie prawa organizowania Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Euro 2012, która przyspieszyła wiele inwestycji budowlanych. Dzięki temu wartość rynku surowych i wstępnie obrobionych kamieni budowlanych i drogowych przekroczyła w 2009 r. 500 mln złotych. Podobną wartość osiągnął również rynek gotowych elementów z kamienia budowlanego. – Obecnie wzrost popytu i podaży polskiego kamienia widoczny jest w sektorze drogownictwa. Jednak w całej budowlance rodzimego kamienia mogłoby być zdecydowanie więcej. Jedną z przyczyn jest wydobycie na niewystarczającym poziomie. Wiąże się to z tym, że zakłady obróbcze nie mają gwarancji stałości dostaw. Taka sytuacja
34
NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI
FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ (3)
RYNEK
utrzymuje się już od kilku lat – mówi Krzysztof Skolak z firmy Granex. Także Bogusław Solima, właściciel wydobywającej granit strzegomski firmy Piramida, twierdzi, że na rynku brakuje materiału. – Wielu wydobywców, tak jak nasza firma, eksportuje od lat wiele wielkogabarytowych elementów do Szwajcarii i Niemiec. Zresztą 60 proc. naszej produkcji idzie na eksport. Niemniej ogólny popyt na nasz kamień wzrósł o kilkadziesiąt procent, bo tym roku przypada szczyt krajowego zapotrzebowania na elementy kamienne. Realizuje się najwięcej placów i dróg, trwa gorączka naprawiania i budowania dróg. Zapotrzebowanie wzrosło gwałtownie w krótkim okresie, bo w związku z większym zapotrzebowaniem firmy uzupełniały park maszynowy, na przykład o łupiarki, powstały nowe zakłady przeróbcze i to wszystko spowodowało, że teraz podaż surowca jest zbyt niska. Oczywiście ta sytuacja jest przejściowa i za rok wróci do normy – jak skończą się najpoważniejsze inwestycje w kraju – mówi B. Solima. Nie wszyscy zgadzają się jednak w kwestii niedostatecznego zaopatrzenia rynku w rodzimy granit. Zdaniem przedstawiciela firmy SkalimexGrantin na rynku jest wystarczająca ilość surowca. Według niego w tym roku rodzimy rynek został nawet nieco wychłodzony w związku z nowymi przepisami ograniczającymi nieco możliwości kredytowe samorządów. Zauważalne jest także zmniejszenie zamówień na elementy budowlane pochodzących od klientów indywidualnych. W jego opinii w niedalekiej perspektywie może być nawet gorzej niż w tym roku, ponieważ dojdzie do zmniejszenia koniuktury na co nałożą się mniejsze inwestycje samorządowe. W podobnym tonie wypowiada się Mirosław Olejarz z firmy Granit Strzegom SA. W jego odczuciu na polskim rynku jest dostateczna ilość rodzimych granitów. – Nadążamy z produkcją elementy blocznych, płyt, krawężników czy kostki, głównie
www.RynekKamienia.pl
na polski rynek. Eksport nie stanowi w naszej firmie znaczącego udziału przychodów – mówi M. Olejarz. Przed wyborami choćby chiński Jak mówią ludzie z branży, materiałów wykorzystywanych w drogownictwie brakuje najczęściej pod koniec roku, kiedy samorządy mają wolne środki, które mogą wydać. Zwiększony popyt jest też na kilka miesięcy przed każdymi wyborami – czy to samorządowymi, czy ogólnopolskimi. Zdaniem Bogusława Solimy zwiększone zapotrzebowanie m.in. na krawężniki spowodowało, że zaczęto je sprowadzać np. z Chin. Zdaniem Arkadiusza Dziedzica ze spółki Granit ze Strzelina największe straty z tego powodu notują polskie firmy w sektorze tzw. maszynówki. Potwierdza to Robert Skóra, właściciel firmy Malachit ze Strzegomia produkującej elementy drogowe z polskich granitów. – Można sprowadzić gotowy wyrób z Chin. Przy dużych realizacjach to się opłaca. Na razie zarabiamy na krótkoterminowych i mniejszych dostawach, gdzie transport z Chin jest nieopłacalny – mówi. Trudno powiedzieć, jaki procent produkcji zakładów stanowi kostka granitowa i krawężniki. Jednak zdaniem niektórych ludzi z branży nie wszystkie polskie firmy je produkujące podchodzą do tematu w należyty sposób. – Moim zdaniem ciągle za dużo jest takiego, można powiedzieć, chałupnictwa, tkwienia w minionej epoce. Powinniśmy dążyć do unowocześniania parku maszynowego, cięcia kosztów. W moim odczuciu niektórzy producenci zwłaszcza kostki zatrzymali się na pewnym poziomie i nie rozwijają się. Nie przechodzimy do produkcji taśmowej. Po pierwsze tańszej, a po drugie umożliwiającej zatrudnianie części pracowników z mniejszymi kwalifikacjami. Produkcja taśmowa po prostu zwiększy przerób i zmniejszy koszty produkcji – mówi Arkadiusz Dziedzic z firmy Agranit. O bolączkach producentów kostki
Popyt na strzegomski granit wzrósł o kilkadziesiąt procent, ale za rok wróci do normy - twierdzi Bogusław Solima
wspomina także Kazimierz Wolski, właściciel Przedsiębiorstwa Kamieniarskiego Wolski z Podhala, który realizuje wiele inwestycji na terenie całego kraju. W jego opinii w Polsce wciąż nie umiemy zrobić dobrej kostki surowo łupanej. – Firmy muszą poprawić jakość, bo konkurują już z całym światem. Surowiec jest, powstają nowe kopalnie, ale jakość trzeba poprawić – radzi K. Wolski. Brak ewolucji wyposażenia zakładów, a co za tym idzie wyższe koszty produkcji i nie najwyższa jakość powodują, że produkty chińskie mają lepszy stosunek ceny do wciąż rosnącej jakości
35
NK 55 (5/2011)
KAMIEŃ POLSKI RYNEK
Połaczona siła dwóch światów zobaczyć na moście św. Rocha czy w Urzędzie Miasta – mówi. Do promowania karkonoskiego i izerskiego granitu oczywiście włącza się także firma go wydobywająca. – Rozpoczęliśmy szereg działań, aby wypromować nasze stosunkowo mało znane na rynku granity. Przebudowujemy naszą stronę internetową, staramy się uczestniczyć w imprezach targowych. Naszym celem jest przypomnienie tym, którzy kiedyś mieli styczność z tym kamieniem, że on wciąż jest dostępny. Liczymy też oczywiście na zainteresowanie nim nowych odbiorców, bo to naprawdę szczególny kamień. Wierzę, że takie kopalnie jak nasza, oferujące kamień unikatowy, są doskonałym uzupełnieniem oferty dla granitów bardziej powszechnych – mówi Kazimierz Frydrych, prezes Izer Granit. O promocji strzegomskiego granitu od dawna mówi się także w kręgach tamtejszych kamieniarzy. Poza nawoływaniem do zmiany ustawy Większość polskich kamieniarzy zdecydowanie podpisuje się pod zdaniem o zamówieniach publicznych, które o konieczności, a nawet pewnym miały by wspierać obowiązku promowania rodzimych skał. lokalnych producentów, niewiele mych skał. – Jeśli tylko mamy dostęp jednak dotychczas w tym zakresie do polskich kamieni zgodnych z ocze- zrobiono. Tymczasem granit strzekiwaniami klienta pracujemy właśnie gomski, strzeliński, izerski i karkonona nich. Wyjątkiem są sytuacje, kie- ski to tylko część twardych skał eksdy nie ma polskiego odpowiednika ploatowanych w naszym kraju, które – mówi Włodzimierz Ratajczyk z firmy są możliwe do zastosowania w buWrimar z Obornik Wielkopolskich. downictwie i drogownictwie. O granoProblemem jest dostępność cieka- diorytach z Kośmina i Przedborowej, wych kolorystycznie rodzimych grani- podkrakowskich porfirach czy nieesktów. – Jako naprawdę nieliczni mamy ploatowanych czerwonych granitach w ofercie nie tylko granity strzegomski z okolic Kudowej Zdroju wkrótce paale też granit karkonoski i izerski. To miętać będą tylko geolodzy. trochę kapryśny kamień, wydobywa- Mimo tego wciąż pojawiają się inforny tylko w jednej kopalni w Szklarskiej macje, pozwalające mieć nadzieję Porębie, wymagający przy obróbce, na spokojną przyszłość tej grupy a nawet już przy wyborze, dosyć du- polskich skał. Jak zdradził nam Każego doświadczenia. Od wielu lat je- zimierz Wolski jesienią na rynek postem nim zafascynowany i włączam wróci niedostępny dzisiaj kamień, się w jego promocję. Zauważyłem, andezyt pieniński, który na niewielką że wielu klientom, którzy go zobaczą skalę będzie pozyskiwać jego firma. na placu czy w wyrobie, zaczyna się – Zamierzamy go stosować między z podobać, a przedtem nawet o nim innymi jako dekor – mówi. Bogdan Lewicki nie słyszeli. W Poznaniu można go Polski granit też wymaga promocji Krzysztof Skolak z Granexu przypomina niedawną renowację nawierzchni reprezentacyjnego Krakowskiego Przedmieścia w Warszawie wykonaną z chińskiego granitu jako typową inwestycję, która powinna być wykonana z polskich granitów. – Ten sam granit G682 pojawił się niedawno na Aleksanderplatz w Berlinie, mieście będącym tradycyjnym odbiorcą produktów dolnośląskich zakładów kamieniarskich. Obecnie ta inwestycja jest uznawana za nietrafioną i tak jak w Warszawie szpeci otoczenie. Problemem jest nieznajomość polskich kamieni wśród nowego pokolenia polskich architektów. Potrafią oni bez zastanowienia wymienić najpopularniejsze granity z importu ale nie nasze – mówi prezes Granexu. Większość polskich kamieniarzy zdecydowanie podpisuje się pod zdaniem o konieczności promowania rodzi-
Bianco Bia nc nco co o Ca Carra Carra ara a ‘CD C ’
Piękno marmuru
Trwałość ceramiki
Ul. Jana Olbrachta 94 a, 01-102 Warszawa, Polska Tel. : 022-836 13 14 - Fax : 022-836 10 63 e-mail : info@beltrami.pl
www.beltrami.pl 36 NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
Granity budowlane - gr. 3 cm: Star Galaxy (pasy) - 320 zł netto/m2 Kashmir Gold - 250 zł netto/m2 Ghiblee - 225 zł netto/m2 Paradiso - 225 zł netto/m2 Colonial Cream - 225 zł netto/m2 Golden Fantasy - 250 zł netto/m2 Kashmire White - 225 zł netto/m2 Multicolor Red - 225 zł netto/m2 i wiele innych
Granity budowlane - 3cm drugi gatunek od 180 zł netto/m2 W ofercie również płyty granitowe o gr. 5 cm, w promocyjnych cenach: Tokowski Elita Volga Blue Nowodaniłowka Kapuściński Verde Oliwa Orion Dark i wiele innych
Orange Stone Sp. z o.o. ul. Pomorska 40 c, 83 – 032 Pszczółki (koło Tczewa), tel. 602 738 862
KAMIEŃ POLSKI RYNEK
Zyskują na rewitalizacjach Polskie wapienie i marmury
Modne, ciepłe kolory Jak twierdzi Jacek Łata, właściciel firmy Marmury-Płytki z Pińczowa, w kraju najpopularniejszą polską skałą miękką jest zdecydowanie Morawica. Ciepła, beżowa kolorystyka i doskonale właściwości fizyko-mechaniczne sprawiają, że jest to kamień bardzo popularny zarówno w obiektach prywatnych jak i publicznych. Drugi jeśli chodzi o wielkość sprzedaży wapień bolechowicki to materiał głównie używany w rewitalizacjach i pracach konserwacyjnych. – Po kilkuletnim braku tego kamienia na rynku spowodowanym dziwaczną polityką ówczesnego właściciela złoża obecnie jest on dostępny i mozolnie odbudowuje swoją pozycję. Podobnie wygląda sytuacja z wapieniem pińczowskim – wydaje się, że ten kamień przeżywa obecnie swoisty renesans. Dobre właściwości – całkowita mrozoodporność, lekkość (tylko 1700 kg/mkw.), porowatość na poziomie 35%, dzięki czemu jest dobrym materiałem izolacyjnym i wygłuszającym, nadal modny kolor beżowy i co ważne dostępność na rynku powodują, że jest on chętnie kupowany – mówi Łata. Kolorystyka jest też jednym z głównych powodów, dla których klienci sięgają po Sławniowice Złociste. – Ciepłe złociste kolory są niezmiennie modne od lat. Niestety przez ostatnie lata to właśnie ten kamień był bardziej pożądany przez klientów, a że jego złoże jest na skraju naszego kamieniołomu i ma niewielki procent udziału w zasobach uległ w większości wyeksploatowaniu i jest obecnie trudno dostępny – mówi Jan Wróblewski, pre-
38
NK 55 (5/2011)
FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ
Dzięki zwiększonej ilości prac związanych z rewitalizacją zabytkowych obiektów i pracami konserwatorskimi swój come back przeżywają świętokrzyskie wapienie. Wiele tego typu prac prowadzona jest dzięki środkom pozyskanym z budżetu Unii Europejskiej przez samorządy i Ministerstwo Kultury. Czy to znaczy, że ten sektor branży kamieniarskiej przeżywa swoje dobre dni?
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI RYNEK
zes firmy Marmur Sławniowice. Na szczęście dla firmy rośnie popularność materiałów szarych, do których należy marmur Sławniowice Niebieskie, wydobywany w tym samym kamieniołomie. – Architekci i designerzy coraz chętniej sięgają po ten materiał – mówi.
Marianny. Jak poinformował nas przedstawiciel firmy Biała Marianna wydobycie jest prowadzone incydentalnie, tylko na niewielkie zamówienia. Właścicielem złoża jest producent kruszyw i grysów, firmy Omya, która nie widzi interesu w rozwijaniu wydobycia w kamieniołomie w Stroniu Śląskim. Pozyskiwanie Białej i Zielonej Marianny jest w tych warunkach nieopłacalne, a jego ceny nie mogą konkurować z kamieniami importowanymi. Na rynku pojawiają się kamienie, których eksploatacji blocznej dawno zaprzestano, jak podkieleckiego wapienia Jaźwica, którego kilkaset metrów kwadratowych pozyskano w ostatnich latach na potrzeby renowacji krakowskich Sukiennic. Dość zaskakująca jest też stała obecność na rynku wapienia dębickiego. – Przed paru
Za małe wydobycie W opinii branży największym problemem zakładów oferujących rodzime wapienie i marmury jest ich zdecydowanie zbyt niska wielkość wydobycia. – Polskich marmurów jest na naszym rynku stanowczo za mało i nie są one w tej chwili zbyt popularne. Z pewnością wpływ na to ma moda. Klienci dysponujący odpowiednim funduszem poszukują oryginalności, egzotyki, dziwnych kolorów, odcieni – czegoś, czego nie ma żaden ich znajomy – mówi Jan Wróblewski. W Polsce poważnym problemem jest Zbyt małe wydojakość wielu złóż, a co się z tym wiąże bycie potwierdzają także inni – kłopoty z uzyskaniem jednolitego kamieniarze zwiąelementu o przyzwoitych wymiarach. zani z marmurami laty, przez krótki czas, prowadzoi wapieniami. – Trudno mi ocenić no eksploatację w kamieniołomie wielkość całego rynku polskich deDębnika. Wtedy zakupiłem trochę koracyjnych wapieni i marmurów. materiału na zapas, głównie do Moja firma sprzedaje rocznie kilprac konserwatorskich, na przykład kadziesiąt tysięcy metrów kwadraw kościele Mariackim w Krakowie. towych (20-40 tysięcy) Morawica Ostatnio architekci zaczęli interei kilka tysięcy Bolechowic. Do tego sować się tym kamieniem, dla któdochodzi kilkaset metrów kwadrarego z pewnością znalazłoby się towych wapienia pińczowskiego, ciekawe zastosowanie. Niestety który wydobywamy we własnym nie jest on obecnie wydobywany, kamieniołomie Włochy. Większość dostępne na rynku bloki nie są najkrajowej produkcji odbywa się wyższej jakości – mówi Grzegorz w kilku zakładach województwa Cekiera, właściciel zakładu kamieświętokrzyskiego, często prowaniarstwa artystycznego i budowladzonych przez kopalnie pozyskunego z podkrakowskiego Dębnika, jące niewielkie ilości bloków i głagdzie przez wieki wydobywano lezów. Sporadycznie podejmowane gendarny czarny wapień. są próby włączania do produkcji innych materiałów pochodzących Zbyt niska jakość ze złóż wykorzystywanych do proZłym sygnałem, świadczącym o nie dukcji kruszyw, ale nie są to przenajlepszej sytuacji na rynku jest mysłowe ilości – mówi Jacek Łata import do Polski materiałów poNiewiele lepiej wygląda sytuacja dobnych do tych wydobywanych w kamieniołomie najsłynniejszew kraju, np. niemieckiej jury czy go polskiego marmuru – Białej
”
www.RynekKamienia.pl
39
NK 55 (5/2011)
KAMIEŃ POLSKI RYNEK
Połaczona siła dwóch światów chodzi o materiały używane na podbudowy dróg, ale wyrób zdecydowanie bardziej szlachetny i droższy. Testujemy płukane grysy do zastosowań ekskluzywnych i wchodzimy z tym powoli na rynek. Zamierzamy rozwijać tą produkcję, ponieważ mamy duże ilości surowca na zwałowiskach, z którego możemy, a nawet powinniśmy skorzystać. Ze względu na zainteresowanie materiałem płukanym w najbliższym czasie zmierzamy też zainwestować w lepszy, bardziej profesjonalny sprzęt niezbędny do tego rodzaju działalności – mówi Jan Wróblewski. Marmury Sławniowice przeprowadziły także próby z uzyskaniem ze swojego surowca półproduktów do produkcji konglomeratów. – Liczymy, że uda się znaleźć producenta, który podejmie z nami współpracę, ponieważ budowa przez nas zakładu do produkcji konglomeratu z uwagi na gigantyczne koszty nie wchodzi raczej w grę. Niewykluczone, że wystaMarmury Sławniowice przeprowadziły wimy się z naszymi także próby z uzyskaniem ze swojego nowościami na surowca półproduktów do produkcji targach w Poznaniu – wyjawia plany konglomeratów. prezes firmy. Kastrzałowych na rzecz mniej inwa- mieniołom jednak wciąż potrzebuje zyjnych, które nie tylko pozwolą na inwestycji. – Niezbędny jest zarówno wydobycie większych bloków, ale dobry sprzęt wydobywczy w postaci także poprawią jakość surowca po- koparek, ładowarek, jak i transport. przez zminimalizowanie wprowadza- Grzegorz Cekiera wierzy w przynych naprężeń do górotworu. Zain- szłość polskich dekoracyjnych wawestowaliśmy w wiertnicę, uczymy pieni i marmurów. Zwraca on uwagę się tej metody, która w naszym kraju na jeden aspekt handlu tymi matejest stosowana stosunkowo rzadko. riałami, ważny w obliczu wszystkich Myślę, że niedługo będzie widać re- problemów, z jakimi stykają się firmy. – Musimy w większym stopniu zultaty – mówi prezes Wróblewski. promować ten kamień i zmienić mentalność ludzi z branży. Przed Poszukiwanie możliwości Po ubiegłorocznej prywatyzacji pod- laty we Włoszech obserwowałem nyskiej spółki podjęto m.in. działa- moim zdaniem wzorowe podejście nia mające zwiększyć asortyment do rozwiązywania problemów. Jewyrobów. Taką nowością jest wła- śli w jednym zakładzie brakowało śnie kostka pałacowa, która wzbu- określonego materiału lub środków dziła już zainteresowanie klientów. produkcji, to zaraz kontaktowano Po procesie sztucznego postarza- się z innymi, konsultowano i robiono nia wygląda jak po około 100-letniej wszystko, żeby skompletować zaeksploatacji. Drugim pomysłem jest mówienie – podpowiada. z produkcja grysów i mączki. – Nie Bogdan Lewicki kremowych i brązowych wapieni tureckich. – Wydobycie bloków jest zdecydowanie zbyt niskie, i uniemożliwia racjonalne klasyfikowanie jakości bloków. Niestety ich jakość też jest bardzo niska - zarówno gabaryty, kolorystyka, jak i spoistość, a ceny są już europejskie. Dla porównania bloki w kamieniołomach we Włoszech są zdecydowanie tańsze niż w polskich, a o różnicy w jakości nie ma co wspominać – mówi Jacek Łata. W Polsce poważnym problemem jest jakość wielu złóż miękkich kamieni, a co się z tym wiąże – kłopoty z uzyskaniem jednolitego elementu o przyzwoitych wymiarach. W dużej mierze związane jest to ze specyfiką rodzimych złóż, ale także stosowanych w nich technologii wydobycia. – Dlatego w Sławniowicach poczyniliśmy już pewne kroki związane ze zmianą technologii wydobycia – odchodzimy od tradycyjnych metod
Bianco Carrara ‘CD’
Piękno marmuru
Trwałość ceramiki
Ul. Jana Olbrachta 94 a, 01-102 Warszawa, Polska Tel. : 022-836 13 14 - Fax : 022-836 10 63 e-mail : info@beltrami.pl
”
www.beltrami.pl
40
NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI
FOT. W. CHRZĄSZCZEWSKI
RYNEK
Architekci wyznaczyli trend Piaskowiec przeżywa w ostatnich latach swój renesans. To najpopularniejszy kamień elewacyjny w Polsce – montowany w formie płyt, łupanki czy kamienia murowego. Wystarczy spojrzeć na wrocławskie: Sky Tower, Bibliotekę Uniwersytecką, Arkady, warszawskie apartamentowce i wiele innych inwestycji w całym kraju. Duże inwestycje generują popyt Zdaniem Mariana Sroki, prezesa Kopalni Piaskowca SA w Bolesławcu, obecnie zapotrzebowanie na kamień kształtują duże zamówienia na prestiżowe obiekty. To architekci i projektanci dyktują jaki kamień na elewacjach czy posadzkach jest modny, czyli bardziej poszukiwany. – O popularności kamienia nie świadczy to, ile go mamy w kopalni, tylko ilu projektantów chce go użyć na projektowanych przez siebie obiektach. To dopiero tysiące metrów kwadratowych realizacji najlepiej świadczą o popularności kamienia. Duże obiekty wyznaczają pewne trendy, dają innym obraz tego, jak
42
NK 55 (5/2011)
budynek może wyglądać przy zastosowaniu tego czy innego kamienia. W jednym z projektów architekt w części poświęconej kolorystyce wpisał: kolor jak Arkady Wrocławskie – mówi Marian Sroka. Podobne zdanie na ten temat ma Tomasz Kasprzyk, właściciel kamieniołomu Barwałd. – Zaprojektowanie i wykonanie dużego, prestiżowego obiektu w jakimś kamieniu na pewno przyczynia się do podniesienia jego popularności. Przypomina on również, że nie należy zapominać o zamówieniach publicznych, które także generują olbrzymie zapotrzebowanie na kamień. – Wprawdzie my jako kamieniołom nie bierzemy udziału w przetargach, jednak zaopatrujemy bezpośrednio w surowiec wykonawców, więc zależność popytu na kamień od liczby przetargów jest wyraźna – dodaje Kasprzyk. – Popularność polskich kamieni wśród architektów moim zdaniem jest związana także z tym, że cena kamienia od wielu lat stoi w miejscu. Na przykład cena elewacji kamiennej na kotwach z montażem i impregnacją prawie nie zmieniła się od ośmiu lat, a proszę spojrzeć na ceny innych surowców – szkła, aluminium – idą przecież w górę. Nagle okazało się, że elewacja z kamienia
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI
Optymalne zaopatrzenie Wszyscy właściciele kopalń piaskowca są przekonani, że wielkość podaży odpowiada zwiększonemu popytowi na ten kamień. – Myślę, że między innymi w związku z zauważalnym przecież spadkiem w budownictwie rynek piaskowca zaopatrzony jest optymalnie. Nie zauważamy, żeby gdziekolwiek go brakowało. Z drugiej strony nikt nie wydobywa i nie produkuje elementów bez zamówienia, na zapas – mówię oczywiście o dużej nadprodukcji, bo pewne rezerwy surowca i gotowego wyrobu zawsze są potrzebne – mówi prezes Kopalń Piaskowca SA. Potwierdza to Jarosław Wiąckiewicz z Sosnowicy. – W każdej chwili możemy zwiększyć wydobycie i produkcję – dysponujemy złożami, na bieżąco prowadzą roboty poszukiwawcze, dokumentacyjne i udostępniające. Ale wszystko zależy od zamówień w tej branży. Nikt nie robi olbrzymich zapasów. Podobnie wygląda sytuacja na rynku piaskowca czerwonego, który wydobywany jest w kilku kamieniołomach w województwach świętokrzyskim i dolnośląskim – Nasze możliwości wydobywcze są dostosowywane do zapotrzebowania rodzimego rynku oraz prowadzonego przez nas eksportu. Około 60 procent naszego wydobycia trafia na rynek polski, a reszta jest eksportowana na zachód, głównie do Szwajcarii i Niemiec. Mamy jednak rezerwy i w każdej chwili możemy zwiększyć zarówno wydobycie, jak i przerób. Wszystko uzależnione jest od popytu – są zamówienia, to bez problemu można zwięk-
www.RynekKamienia.pl
Duże obiekty wyznaczają pewne trendy, dają innym obraz tego, jak budynek może wyglądać przy zastosowaniu tego czy innego kamienia. W jednym z projektów architekt w części poświęconej kolorystyce wpisał: kolor jak Arkady Wrocławskie – mówi Marian Sroka.
FOT. ARCHIWUM KAMIENIARZ T. MODLIŃSKI
jest w tej samej cenie, co ze szkła i aluminium, więc architekci zaczęli wybierać naturalny kamień, który jest przecież bardziej prestiżowy. Myślę, że w najbliższym czasie ta sytuacja nie ulegnie zmianie – zauważa Jarosław Wiąckiewicz, współwłaściciel Kopalni Piaskowca Sosnowica z Bliżyna w województwie świętokrzyskim, prowadzący również wydobycie w złożach Długosz i Kopulak. Niewątpliwą zaletą polskich złóż tego kamienia jest ich różnorodność. Mimo, że wzrost zainteresowania wiąże się z szerokim stosowaniem na początku XXI w. żółtych piaskowców, to klienci dość szybko przekonali się także do innych kolorów. W opinii prezesa Sroki od 2-3 lat zauważalną tendencją jest większe zainteresowanie szarościami i kolorami jasnymi, niemal białymi. – W wydobywanych przez nas piaskowcach oprócz czerwonego mamy praktycznie wszystkie. Wzięcie ma szarozielonkawy piaskowiec z Brennej, który zdobi Bibliotekę Uniwersytetu Wrocławskiego. Popularny jest także piaskowiec Śmiłów – w dużej masie robi rewelacyjne wrażenie. Wrocławski Sky Tower jest tego przykładem. Z naszej oferty niezmienną popularnością cieszą się też Żerkowice. Ten kamień po prostu żyje. Ma fantastyczne smugi, słoje, bardzo dobrze widać to na wrocławskich Arkadach – mówi.
FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ
RYNEK
szać produkcję, bo ludzi chętnych do pracy – mówi Dariusz Paterek, właściciel złoża czerwonego piaskowca z Nowej Rudy. To, ze jest dobrze, nie znaczy, że nie może być lepiej. – Zawsze są możliwości zwiększenia wydobycia czy produkcji, promowania polskich materiałów, ale to rynek decyduje o wszystkim. My mamy swoją cenę i swoje koszty produkcji. Rozmawiamy na targach czy innych spotkaniach branżowych o podjęciu wspólnych działań chociażby promocyjnych czy marketingowych, ale
43
NK 55 (5/2011)
KAMIEŃ POLSKI RYNEK
Import niekonkurencyjny Do popularności polskiego piaskowca z pewnością przyczynia się fakt, że jego import na szerszą skalę jest niezbyt opłacalny. – Z piaskowca robi się dużo elementów masywnych, więc nikt ich nie importuje na tyle tanio, żeby konkurować z polskimi wyrobami. Nie chodzi tylko o cenę materiału, ale także o kosztowny fracht. W Polsce ze względu na warunki klimatyczne zgodnie z przepisami można z tego materiału montować elementy elewacyjne minimalnej grubości 4 cm. Przypuszczam, że gdyby mogły być cieńsze, a przez to lżejsze, pojawiłaby się większa konkurencja – tłumaczy Jarosław Wiąckiewicz. – Polski piaskowiec z jednej strony ma mniejszą konkurencję, jeśli chodzi o import, ale z drugiej strony jego cena jest uzależniona od granitu i marmuru. Nie może być przecież droższy od tych kamieni – dodaje. Na kluczowe znaczenie ceny wskazuje też Tomasz Kasprzyk z Barwałdu: – To rynek decyduje o tym, ile kamienia polskiego czy importowanego ma na nim być. Klienci porównują przecież ceny, wygląd naszych kamieni z importowanymi – biorą to, co im odpowiada – konkluduje. z Bogdan Lewicki
FOT. ARCHIWUM PIASMAR
niestety na tym się kończy – mówi Ryszard Więcławek, współwłaściciel firmy Piasmar i kopalni Długopole.
Zawsze są możliwości zwiększenia wydobycia czy produkcji - mówi Ryszard Więcławek
Kamieniołom Barwałd Sp. z o.o. 34-124 Klecza Dolna Barwałd Dolny 310 tel.: 033 876 67 94, 0606 973 828 e-mail: kamieniolom@barwald.pl www.barwald.pl
Kamienieniołom Barwałd Sp. z o.o. to firma z Małopolski (okolice Wadowic) zajmująca się wydobyciem i obróbką kamienia z własnego złoża. Oferujemy piaskowiec w kolorze stalowo-szarym oraz beżowym stanowiący idealny surowiec do produkcji elementów budowlanych. W naszej ofercie znajdziecie Państwo : • Slaby • Płyty elewacyjne • Schody • Parapety • Kamień murowy • Boniówkę • Kamień okładzinowy dziki • Kamień ogrodowy • Półfabrykaty dla zakładów kamieniarskich • Kominki • Elementy rzeźbione wg projektów indywidualnych
Teraz nowe, niższe ceny. Serdecznie zapraszamy do współpracy!
44
NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI RYNEK
Przeszkody do pokonania Przedsiębiorcy z branży wydobywczej nie działają w próżni. Muszą dostosowywać się do zmieniających się warunków rynku, zmagać się z rosnącym importem, przestrzegać przepisów prawa i współdziałać z lokalnymi samorządami. Co najbardziej daje się im we znaki? Kogo i czego brakuje? Współpraca z samorządami O współpracy, a niekiedy jej braku, na linii kopalnia – samorząd lokalny mówi się dosyć często. Nie zawsze wygląda ona różowo, ale uciec od niej nie sposób. W specyficznych jak na Polskę warunkach musi prowadzić działalność kamieniołom Szklarska Poręba Huta, należący do Izer Granit. Kopalnia funkcjonuje w karkonoskim zagłębiu turystycznym. – Nie ukrywam, że w moim odczuciu, zarówno lokalne władze, jak i ludzie z branży turystycznej nie postrzegają kopalni jako wymarzonego sąsiada dla hoteli i pensjonatów. Funkcjonowanie na terenie typowo turystycznym oznacza także większe niż gdzie indziej problemy ze znalezieniem fachowców, szczególnie z uprawnieniami w kopalniach odkrywkowych. W rejonie Szklarskiej Poręby nie ma po prostu tradycji rodzinnych w tych zawodach, od lat wszystko kręci się tu wokół turystyki – mówi Kazimierz Frydrych, prezes Izer Granit. Jak mówi, takim przykładem nie najlepszego zrozumienia potrzeb kopalni jest znak zakazu poruszania się pojazdów o ładowności powyżej 3,5 tony ustawiony na drodze prowadzącej do firmy. – Próbuję dojść do jakiegoś kompromisu, na przykład wyłączenia z tego zakazu aut obsługujących kopalnię, tak jak jest to w przypadku służb komunalnych, bo przecież literalne spełnianie tego zakazu uniemożliwiłoby funkcjonowanie naszej kopalni – mówi K. Frydrych. Na dodatek kopalnia sąsiaduje z Karkonoskim Parkiem Narodowym oraz obszarem Natura 2000. – Nie działamy bezpośrednio na ternach Natury 2000 ani Karkonoskiego Parku Narodowego, dlatego specjalnych obostrzeń dotyczących naszej działalności nie ma. Nie jesteśmy w jakiś
46
NK 55 (5/2011)
specjalny sposób bombardowani żądaniami ze strony ekologów czy dyrekcji parku, bo nie ma tu kolizji interesów. Aczkolwiek ze względu na specyficzne położenie na terenach bardzo atrakcyjnych turystycznie niekiedy przychodzi nam się zmierzyć z nakazami czy zakazami, jakich na pewno kopalnie z rejonu na przykład Strzegomia nie doświadczają – mówi K. Frydrych. Potwierdza to Jacek Łata, właściciel firmy Marmur-Płytki z Pińczowa i złóż wapieni, czynnego w Pińczowie i przygotowywanego do otwarcia w Gołuchowie. – Wiele gmin chciałoby żyć z mitycznej turystyki, a nie z przemysłu – mówi. Sam nie najlepiej w ocenia współpracę z niektórymi samorządami gminnymi. Jego zdaniem wśród samorządowców brakuje czasem odpowiednich kadr a przedsiębiorca górniczy nie jest mile widziany. Inne doświadczenia ma Marian Sroka, prezes Kopalni Piaskowca SA w Bolesławcu: – Jeśli poruszamy się w jasno określonych granicach prawa współpraca na linii samorząd - kopalnia musi być dobra. Otwierałem kopalnie w Czaplach, w Bolesławcu pracuję już sześć lat i wszystko układa się prawidłowo. Po prostu trzeba umieć budować dobre relacje. Ktoś, kto ma wyłącznie roszczeniową postawę, na pewno takich nie zbuduje. Ustawy do wymiany Wspólne zdanie kamieniarze mają w jednej sprawie. Jak jeden mąż podpisują się pod tezą, że ustawa o zamówieniach publicznych powinna zostać zmieniona. – Uważam, że ustawa o zamówieniach publicznych powinna zostać jak najszybciej zmieniona. To przecież chore, żeby kamień na jakąś budowę dostarczała firma działająca
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI
FOT. ARCHIWUM GRANIT STRZEGOM SA
RYNEK
setki kilometrów od niej, kiedy pod bokiem jest kamieniołom, który przegrał przetarg, bo był o parę złotych droższy. A gdzie lokalny patriotyzm, popieranie rodzimego przemysłu, rozwój regionu? – zastanawia się Marian Sroka. Kolejny niebezpieczny aspekt funkcjonowania ustawy w obecnej formule zauważa Włodzimierz Ratajczak z firmy Wrimar. Jak mówi, w przypadku zamówień organizowanych przez samorządy czy zarządy dróg ceny zbijane są często do absurdalnego poziomu. – Niestety kończy się to coraz częściej podobnie jak przy realizacji autostrady przez Chińczyków. Na koniec okazuje się, że jakiś podwykonawca robił za darmo. Na prywatnych inwestycjach, gdy cena już nie jest jedynym kryterium, takich problemów nie ma – mówi. Zarządcy i właściciele kopalń zauważają dodatkowo potrzebę zrewidowania przepisów związanych z uruchamianiem nowej odkrywki. – Uważam, że w Polsce mamy o wiele większy potencjał wydobywczy niż obecnie. Ale przepisy i koszty związane z uruchamianiem nawet małych kamieniołomów zniechęcają do takiej działalności. Trwa to dwa-trzy lata, koszty koncesji badań geologicznych to minimum kilkadziesiąt tysięcy złotych. Wielu to zraża. Mój ojciec też próbował uruchomić małą kopalnię, ale przegrał właśnie z biurokracją. Jestem przekonany, że gdyby przepisy były mniej rygorystyczne, byłoby zdecydowanie więcej małych kamieniołomów, co z pewnością zwiększyłoby siłę przebicia polskiego kamieniarstwa. Przecież wielu klientów potrzebuje kilkunastu czy kilkudziesięciu metrów płytek, a nie zaraz tysięcy. Stryj opowiadał mi, że gdy przed II wojną mój dziadek wydobywał kamień, to po prostu zgłaszał zamiar wydobycia, potem przyjeżdżał ktoś z gminy,
www.RynekKamienia.pl
spisywał, ile wydobyli, pobierał podatek i już – mówi Grzegorz Ciekiera, właściciel zakładu kamieniarskiego w Dębniku koło Krzeszowic. Na zmiany trwającego kilka lat procesu administracyjnego związanego z otwarciem kopalni czeka również Jacek Łata. Jego zdaniem skrócenie tych procedur ułatwiłoby bardzo życie. Tomasz Kasprzyk, właściciel kamieniołomu Barwałd, na pierwszym miejscu wylicza jednak problemy, jakie dotykają wszystkich przedsiębiorców. – Wysokie koszty pracy, wysokie podatki oraz obciążenia i biurokracja – poza nimi nie widzę innych szczególnych uciążliwości. Współpracę
PÓŁMASKA AIR-ACE
Zastosowania: pył, alergeny, zapachy Zalety: niespotykana swoboda przy oddychaniu dzięki dużej powierzchni filtrującej, osłona twarzy Visor, wymienne części Importer www.diplomat.com.pl tel. 602 610 618 61-655 Poznań ul. Gronowa 85
47
NK 55 (5/2011)
KAMIEŃ POLSKI RYNEK
z lokalnym samorządem oceniam bowiem jako dobrą – twierdzi.
blemów. Ustawodawca wreszcie dojrzał ten problem, bo w nowelizacji prawa ma być ponoć zapis dopuszczający zatwierdzanie sztygara przez pracodawcę. Kiedy jednak opublikowane zostaną szczegółowe przepisy wykonawcze do ustawy, to już inna historia – dodaje. Zdaniem kamieniarzy pewną przeszkodą w działalności są także przepisy obowiązujące operatorów sprzętu, szczególnie specjalistycznego. – Na Zachodzie dziwią się nam, bo tam to właściciel zakładu decyduje, czy powierzyć pracownikowi drogi sprzęt. U nas niestety wciąż wygrywa biurokracja i nie wystarczy umieć pracować, aby móc pracować. Szkolenie na przykład operatora koparki jest nie dość, że kosztowne, to jeszcze długotrwałe. Inwestujemy w pracowników, szko-
Problemy z pracownikami Jednym z często wymienianych problemów, z jakimi boryka się polska branża kamieniarska, jest znalezienie pracowników średniego dozoru technicznego ze specyficznymi specjalnościami, np. do robót strzałowych. Dlatego wielu kamieniarzy z radością przyjęło wiadomość, że w Strzegomiu zakończono sukcesem starania o uruchomienie technikum górnictwa odkrywkowego, które będzie kształcić kadry średniego pionu dla kamieniołomów i zakładów kamieniarskich. – W naszym regionie dosyć trudno znaleźć pracowników dozoru ze specyficznymi specjalnościami, na przykład do robót strzałowych. Na Dolnym Śląsku z pewnością jest to Jednym z często wymienianych łatwiejsze. Słyszałem, problemów, z jakimi boryka się że nowelizacja prawa polska branża kamieniarska, geologicznego i gór- jest znalezienie pracowników niczego ma przynieść średniego dozoru technicznego ze spore ułatwienia w działalności wydobywczej. specyficznymi specjalnościami. Moim zdaniem może limy, a potem podbierają ich nam to przyczynić się do lepszego koninne podmioty – dodaje Jan Wrókurowania z rynkami zachodnimi. blewski. Potwierdza to Kazimierz Już teraz zauważa się odtwarzaWolski, kamieniarz z Czorsztyna: – nie nieczynnych od lat kopalni. To To naprawdę wielki problem. W mofakt, że najczęściej jeszcze chodzi jej firmie przez 26 lat wyszkoliło się o granit i przerób na kruszywa, ale 400 pracowników. Teraz jest ich 30. takie działania pokazują krajową My ich wychowujemy od podstaw tendencję – mówi Jan Wróblewski, do zawodu kamieniarza. Gdy tak się prezes zarządu firmy Marmur Sławstanie zaraz zjawiają się firmy agenniowice. cyjne i podbierają najlepszych do Braki kadrowe na rynku średniego pracy na zachodzie. dozoru technicznego potwierdza Jak mówi Krzysztof Skolak ze strzeJarosław Wiąckiewicz, współwłagomskiego Granexu nie można zreściciel kopalni piaskowca Sosnowializować skomplikowanych zadań ca koło Kielc. – W wielu kopalniach bez dobrych specjalistów. Jednak jako sztygarzy i nadsztygarzy pracudobrych specjalistów od kamienia ją emeryci, bo na rynku nie ma młoubywa, a proces przeszkalania nodych ludzi z takimi uprawnieniami, wych w zakładach pracy jest niea przepisy są nieubłagane. Ciekawy wystarczający. – Kamieniarze objestem, jak to będzie za parę lat, kieróbki ręcznej to już prawie zawód dy ci starsi odejdą. W naszej kopalni na wymarciu – stwierdza. z niemalże wyganiam ludzi na kursy, Bogdan Lewicki żeby w przyszłości nie było pro-
FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ
”
48
NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI
FOT. KRZYSZTOF PĘCZALSKI
REALIZACJE
Atrakcje z odzysku Rekultywacje terenów poeksploatacyjnych Muzeum, park linowy, a może osiedle mieszkaniowe? Pomysły na odzyskiwanie terenów po zakończonej działalności wydobywczej przestały ograniczać się do składowisk odpadów i dzikich kąpielisk. Idea zrównoważonego rozwoju to hasło ostatnich lat i właśnie w tym czasie daje się zauważyć wzrost zainteresowania sposobami zagospodarowywania nieczynnych kamieniołomów. Pomysł nie jest jednak nowy. Najstarszym przedsięwzięciem rekultywacyjnym w Polsce było przekształcenie w 1886 r. nieczynnego kamieniołomu wapienia Szkoła Twardowskiego w Krakowie na park miejski, nazwany później parkiem Bednarskiego. Przedsięwzięcie uważa się za pewnego rodzaju fenomen, zważywszy na fakt, że zostało zrealizowane ponad sto lat temu, w czasach, kiedy nie było przepisów prawnych dotyczących rekultywacji. Dokonał tego Wojciech Bednarski z pomocą ochotniczych hufców młodzieżowych - społecznie i z własnych, nauczycielskich funduszy. W nieczynnym wyrobisku stworzył ogród pełen zieleni, który do dziś pełni funkcję rekreacyjną i pomimo pewnych zaniedbań uważany jest za jeden z najładniejszych parków Krakowa. Przykładem podobnego przedsięwzięcia w Europie jest paryski park publiczny Buttes-Chaumont, co zna-
50
NK 55 (5/2011)
czy „łysa góra”, gdyż założony został na odsłoniętych w wyniku eksploatacji skałach wapiennych w 1867 roku. Różnice poziomów wykorzystano do stworzenia malowniczego miejsca ze specyficznym klimatem. Znajdują się tam sztuczne skały, urwiska, dwa mosty – w tym jeden wiszący, grota z wodospadem i sztucznymi stalaktytami, duże jezioro z wyspą, kaskady i strumienie oraz zbudowana w 1869 roku na wzór Tivoli świątynia Sybilli. Dwadzieścia sekund adrenaliny Obecnie w trakcie realizacji jest kilka nowych projektów przywracających do życia stare kamieniołomy. Turystycznym hitem Żywiecczyzny ma być zrewitalizowany kamieniołom piaskowca w Glince w gminie Ujsoły. Jeden z najdłuższych w Polsce, dwustudwudziestometrowy zjazd linowy, ścianka wspinaczkowa na skałkach i oświetlony wielofunkcyjny plac rekreacyjny to pierwszy, zakończony już etap projektu. Gmina sięga po kolejne unijne dotacje na realizację drugiego etapu inwestycji. Blisko siedem milionów złotych przeznaczonych zostanie na wybudowanie m.in. dwóch otwartych basenów, plaże, dwa parki linowe, dodatkowe ścianki wspinaczkowe i ścieżki zdrowia. Nad projektem odzyskania nieczynnego wyrobiska bazaltu w Strzegomiu pracują aktualnie studenci i absolwenci kierunków związanych z architekturą krajobrazu
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI REALIZACJE
cyjnego. Organizatorzy konkursu, Instytut Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Fundacja Bazalt i firma Granex, pozostawili jego uczestnikom dużą swobodę projektową. Określili jednak pewne wytyczne, którymi powinni kierować się projektanci. Koncepcje muszą m.in. uwzględnić budowę pomostu spacerowego prowadzącego w głąb kamieniołomu, a wiodącym materiałem budowlanym powinien być kamień naturalny, zwłaszcza ten pozyskiwany w okolicach Strzegomia. Efekty prac będą znane podczas listopadowych targów Kamień-Stone w Poznaniu.
Amfiteatr na Kadzielni przeszedł całkowitą przebudowę w 2010r. i ochroną środowiska. W kwietniu ogłoszono ogólnopolski konkurs na jego zagospodarowanie. Kamieniołom bazaltu, który znajduje się w masywie Góry Krzyżowej, ze względu na swoje wartości przyrodnicze jest miejscem idealnym do pełnienia funkcji geoturystyczno-edukacyjnej. Ciekawa budowa geologiczna, wulkaniczne pochodzenie skał, piękne odsłonięcia skalne oraz bogactwo przyrody ożywionej i nieożywionej sprawiają, że kamieniołom jest doskonałym miejscem zajęć terenowych. W obiekcie planowane jest utworzenie skansenu lub wystawy związanej z tradycjami kamieniarstwa i skalnictwa ziemi strzegomskiej. Ma być to również miejsce organizacji plenerów rzeźbiarskich. Koncepcja zakłada wybudowanie budynku edukacyjno-konferen-
www.RynekKamienia.pl
Modraszek Kolektyw a rewitalizacja Zakrzówka Najbardziej kontrowersyjnym projektem rewitalizacyjnym jest pomysł przekształcenia Zakrzówka w rekreacyjno-mieszkaniową dzielnicę Krakowa. Położony niemal w centrum miasta, zaledwie 3 km od Wawelu, zalany kamieniołom wapienia składa się z dwóch zbiorników połączonych przesmykiem. Otoczony jest formacjami skał wapiennych, które schodzą pionowo w dół pod powierzchnię wody. Ze względu na dużą przejrzystość wody i zatopione podwodne „skarby” zalew jest idealną bazą nurkową.
”
Najbardziej kontrowersyjnym projektem rewitalizacyjnym jest pomysł przekształcenia Zakrzówka w rekreacyjnomieszkaniową dzielnicę Krakowa.
Przez lata obszar Zakrzówka był własnością kilkudziesięciu osób prywatnych oraz miasta. Od 2006 roku portugalska spółka Gerium Polska Development skupuje ten teren z zamiarem utworzenia parku miejskiego oraz zespołu bu-
dynków mieszkaniowych. Kraków City Park, czyli projekt zagospodarowania Zakrzówka, planowo ma objąć 80 hektarów. Priorytetem w realizacji parku jest zapewnienie kontynuacji tradycji sportoworekreacyjnej. Spacerowicze, wspinacze, nurkowie i amatorzy kąpieli mogą czuć się spokojni – po rewitalizacji na Zakrzówku będzie można aktywnie i bezpiecznie wypoczywać. Dotychczas firma Gerium, zgodnie z wytycznymi miasta, umieściła w projekcie parku: letni amfiteatr do organizowania spektakli plenerowych i koncertów, most łączący brzegi zalewu, baseny, bazę nurkową z profesjonalną infrastrukturą, renowację i dodatkowe zabezpieczenia istniejącej infrastruktury wspinaczkowej, wytyczone trasy spacerowe i rowerowe, w tym trasy przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Na pozostałym terenie, po drugiej stronie ulicy Wyłom, spółka planuje realizację kompleksu mieszkaniowego. Zgodnie ze studium zagospodarowania przestrzennego, pozwalającym na zabudowę do czterech kondygnacji w strefie otuliny Jurajskiego Parku Krajobrazowego, powstanie osiedle apartamentowców. Realizacja obejmie trzy budynki mieszkalne o wysokim standardzie. Wyjątkowe dla tego miejsca będzie zachowanie dużych przestrzeni między budynkami, otwartych terenów spacerowych o charakterze ogrodowo-parkowym. Jednym z elementów koncepcji jest utworzenie Centrum Edukacji Ekologicznej Maculinea, zlokalizowanego w wyznaczonych segmentach budynków apartamentowych. Nie wszystkim pomysł zagospodarowania Zakrzówka się podoba. Spornym punktem jest teren, na którym ma powstać osiedle. Przedstawiciele organizacji sprzeciwiających się zabudowie chcą w tym miejscu powstania zieleni parkowej ze ścieżką edukacyjną, a na części najmniej wartościowej
51
NK 55 (5/2011)
KAMIEŃ POLSKI REALIZACJE
Poligon badawczy w Sadowej Górze Nauce ma również służyć projekt GEOsfera powstający w Jaworznie. Inwestycja obejmuje utworzenie w kamieniołomie dolomitu ośrodka edukacji geologicznej wraz z zapleczem rekreacyjnym. W kamieniołomie Sadowa Góra na stosunkowo małej powierzchni można spotkać rzadkie okazy flory i fauny, a także elementy przyrody nieożywionej: skamieniałości i struktury geologiczne. 230 mln lat wcześniej w tym miejscu rozciągało się płytkie morze triasowe. Koncepcja obiektu zakłada urządzanie w nim wystaw skamieniałości, skał i minerałów wzbogaconych rekonstrukcjami i prezentacjami multimedialnymi. Zaplanowano też m.in. salę wykładowo-konferencyjną i salę
52
NK 55 (5/2011)
FOT. ARCHIWUM
Pod koniec roku będą już znane wyniki konkursu na rewitalizację kamieniołomu Bazalt w Strzegomiu.
Na terenie Zakrzówka powstanie Kraków City Park
FOT. NIZIO DESIGN INTERNATIONAL
Kadzielnia dla grotołazów Niektóre obszary poeksploatacyjne są wyjątkowe dla celów dydaktycznych ze względu na występujące w nich zjawiska przyrodnicze i geologiczne. Tak jest z kamieniołomem Kadzielnia w Kielcach. Ścisły rezerwat przyrody nieożywionej utworzono tam w 1962 roku. W 1971 roku, w ramach projektu zagospodarowania przestrzennego dawnego wyrobiska, oddano do użytku amfiteatr. Koncepcja jego przebudowy została nominowana do prestiżowej nagrody w ogólnopolskim konkursie Modernizacja Roku 2010. Wzgórze zbudowane jest głównie z górnodewońskiego wapienia skalistego związanego z dawną płycizną węglanową i zawierającego szczątki fauny morskiej (stromatoporoidy, gąbki, koralowce, ramienionogi, mszywioły). Wapienne podłoże rezerwatu jest także środowiskiem wielu rzadkich i chronionych gatunków roślinności wapnolubnej, natomiast w jaskiniach gnieżdżą się cenne gatunki nietoperzy i pająków. Kadzielnia jest jednym z najważniejszych stanowisk występowania zjawisk krasowych w Górach Świętokrzyskich, w wyniku których w skałach powstały liczne jaskinie. W rezerwacie i jego bezpośrednim otoczeniu udokumentowano istnienie 26 jaskiń. Prace nad udostępnianiem trzech z nich we wschodniej ścianie dawnego wyrobiska zainicjowano w 2004 r. W październiku ubiegłego roku udostępniono fragment trasy od Jaskini Odkrywców do Prochowni. Obecnie trwają przygotowania do połączenia ich z trzecią jaskinią o nazwie Szczelina. Łączna długość korytarzy po zakończeniu prac będzie wynosić około 120 metrów.
FOT. AGNIESZKA CHMIELIŃSKA
przyrodniczo wyznaczenia miejsc dla boisk sportowych do różnych dyscyplin. Pierwotną koncepcję projektu przewartościował także fakt odkrycia cennego gatunku motyla, modraszka telejusa, od którego nazwę zaczerpnęła grupa protestujących – Modraszek Kolektyw. Choć obszar nie został finalnie włączony do Natury 2000, inwestor wprowadził na tym terenie rozwiązania konieczne do utrzymania cennych siedlisk.
Kamienne Piekło KL Gross-Rosen – koncepcja zagospodarowania historycznego kamieniołomu w Rogoźnicy k. Strzegomia.
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI REALIZACJE
Kamieniołom Liban na Krzemionkach Podgórskich w Krakowie, kopalnia granitu Gross Rosen w Rogoźnicy czy Mauthausen, Flossenbürg, Natzweiler-Struthof w Niemczech to tylko kilka przykładów tego typu miejsc pamięci. Niezwykłym przykładem upamiętniania ofiar obozu koncentracyjnego Gross Rosen jest przedsięwzięcie o nazwie Kamienne Piekło, powstające w kamieniołomie granitu w Rogoźnicy. Autorem koncepcji jest Mirosław Nizio, twórca ekspozycji w Muzeum Powstania Warszawskiego oraz w Muzeum w Bełżcu. Ideą przedsięwzięcia jest wyeksponowanie części historycznej kamieniołomu i podkreślenie znaczenia miejsc, w których pracowali i umierali więźniowie. To jedyne tego typu przedsięwzięcie w Europie. W miejscu obecnego kamieniołomu powstanie droga pamięci, krypta, monumentalne schody, metalowa ściana oraz osadzony na wodzie płonący znicz. Działalność wydobywcza nie oszczędza natury. Jednak nieczynne wyrobiska potraktowane jako jedna z form sztucznego kształtowania powierzchni ziemi i prawidłowo zagospodarowane mogą stać się wartościowymi obiektami służącymi geoturystyce, rekreacji, edukacji czy kulturze. W wielu przypadkach stanowią szansę dla rozwoju gmin, zwiększając ofertę turystyczną regionu i służąc jego promocji. z Agnieszka Chmielińska
Koncepcja zagospodarowania terenu kamieniołomu w Ujsołach - Glince, na wizualizacji ścianka wspinaczkowa. sensoryczną dla niewidomych z przestrzennymi mapami i modelami. Budynek będzie usytuowany na planie litery „U” – z pokrytym murawą dachem „wyrastającym” z ziemi i unoszącym się ku drugiemu końcowi. Elewacje pokryje kamień lub jasny tynk. Jedną ze ścian i dach głównej bryły obiektu przetnie oszklone pęknięcie. Wokół obiektu powstać mają m.in. piaskownica geologiczna, w której dzieci będą mogły wykopywać skamieniałości, rowerowy tor dirtowy z przeszkodami nawiązującymi do obecnych w kamieniołomie form geologicznych, letnia scena umożliwiająca organizację np. koncertów i projekcji na ścianach wyrobiska oraz miejsca rekreacji. Dwukilometrową ścieżkę, wiodącą głównie pod ścianami kamieniołomu, zilustrują tablice edukacyjne przygotowywane już przez Państwowy Instytut Geologiczny – partnera projektu. Kamieniołomy pamięci Tereny poeksploatacyjne często mają wartość zabytkową i są ważne dla zachowania dziedzictwa kulturowego. Tak jest z kopalniami, które w czasie wojny niemieccy okupanci przekształcali w obozy pracy i obozy koncentracyjne.
54
NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI REALIZACJE
Polski Berlin Po 1989 roku stolica zjednoczonych Niemiec stała się jednym z największych rynków zbytu polskiego kamienia i poligonem doświadczalnym dla odradzającego się po okresie PRL kamieniarstwa dolnośląskiego. Uczestnikiem tych wydarzeń była firma Granex, która obchodzi właśnie 20-lecie działalności.
W
szystko zaczęło się jeszcze w XVIII w. Rozwój gospodarczy jednej z najmłodszych pruskich dzielnic – Śląska – miał miejsce w tym samym czasie, co gwałtowny rozwój stolicy Prus – Berlina. Kluczowym momentem było ogłoszenie miasta stolicą zjednoczonych Niemiec pod panowaniem Hohenzollernów w 1871 r. Ogromne prace budowlane podjęte przez dynastię cesarską wymagały wielkiej ilości kamienia budowlanego sprowadzanego z całych Niemiec, w tym Śląska. Popyt na dolnośląskie piaskowce, granity i marmury (zastosowane m.in. przy budowie berlińskiej katedry, Reichstagu czy wielu reprezentacyjnych kamienic i pałaców
56
NK 55 (5/2011)
w centrum miasta) był przyczyną gwałtownego rozwoju miejscowych zakładów wydobywczych i obróbczych. Blisko sto lat później, gdy Berlin stawał się stolicą współczesnych, zjednoczonych Niemiec, kamień z tych samych kamieniołomów w rejonie Bolesławca, Strzegomia, Strzelina czy Kłodzka tryumfalnie powrócił na salony tego miasta. I tak jak sto lat wcześniej rozwój Berlina wpłynął w dużym stopniu na rozwój dolnośląskiego, tym razem polskiego, kamieniarstwa. Dla młodych, założonych w okresie transformacji ustrojowej firm kamieniarskich z Dolnego Śląska, które nie mogły wtedy liczyć na duże zamówienia w kraju, rynek niemiecki stał się poligonem
www.RynekKamienia.pl
KAMIEŃ POLSKI
FOT. S. DZIENISZEWSKI
REALIZACJE
Do przebicia chińskiej oferty na renowacje placu Eberta pod Reichstagiem w 1998 r. potrzebny był lobbing. Czy niemiecki parlamentarzysta lub minister powinien chodzić po chińskim granicie? doświadczalnym gospodarki rynkowej. Wiele z nich tę szansę wykorzystało i może pochwalić się realizacją prestiżowych inwestycji z polskiego kamienia. Jedną z firm, których rozwój związany był z Berlinem, jest strzegomski Granex. – Rozpoczęliśmy działalność w 1991 roku i przez pierwsze 10 lat rynek niemiecki generował prawie 90 procent naszych obrotów – mówi Krzysztof Skolak, prezes zarządu firmy. – Po zjednoczeniu Niemiec to był bardzo chłonny rynek, na którym dysponowano ogromnym kapitałem zachodnioniemieckim. W ciągu tych 20 lat zrealizowaliśmy tam inwestycje, które moglibyśmy liczyć w tysiącach. Niemcy sami poszukiwali kontrahentów na
www.RynekKamienia.pl
Śląsku – byliśmy atrakcyjni cenowo, a jednocześnie mieliśmy dostęp do tradycyjnych dla Brandenburgii i Berlina kamieni budowlanych. Pierwsze kontrakty w stolicy Niemiec firma zdobyła już w 1991 r. Przez dwa lata dostarczyła na budowę centrum biurowego Spreebogen, gdzie dziś mieści się Ministerstwo Transportu, blisko 2000 ton gotowych elementów z granitu strzegomskiego. – W Niemczech bardzo silny był wtedy stereotyp Polnische Wirtschafts, więc nasi partnerzy bali się ujawnić, że najbardziej skomplikowane elementy były wykonane w Polsce. Oficjalnie pochodziły z zakładów we Włoszech. Ci, którzy widzieli je już na miejscu montażu, twierdzili, że nigdy nie widzieli tak precyzyjnej włoskiej roboty – wspomina ze śmiechem Krzysztof Skolak. W ramach zamówienia Granex dostarczył trzy kilkumetrowej średnicy misy fontann, 50 ławek, 250 stopni blokowych, cokoły, krawężniki i kostkę brukową. Podobną ilość kamienia pochłonęła w tym samym czasie realizacja parku Mauer w dzielnicy Prenzlauer Berg. Firma wysyłała do Berlina granit strzegomski także na potrzeby pierwszego etapu trwającej od 1994 budowy Europarku Dreilinden. W późniejszych latach Granex dostarczał elementy granitowe mostu nad kanałem Hawel w dzielnicy Spandau (pokrywy przyczółków mostu, krawężniki i płyty chodnikowe) oraz kamienne elementy małej architektury osiedli przy ulicach Venus i Pulvermühle (kostkę granitową, bazaltową i wapienną oraz bloczki z wapieni podkrakowskich) i szpitala św. Józefa. Wiele z tych inwestycji realizowanych było we współpracy z innymi firmami z okolic Strzegomia, ale nie tylko. – W latach dziewięćdziesiątych wysyłaliśmy do Niemiec także duże ilości polskich wapieni, przede wszystkim Morawicy. Z czasem jednak zaczęły się trudności ze zdobyciem materiału dobrego jakościowo, który umożliwiałby nie tylko produkcję kostki brukowej, ale też zamawianych u nas elementów dekoracyjnych. Do najbardziej prestiżowych prac wykonanych w Berlinie przez Granex należy kamienny wystrój placu Eberta pomiędzy Reichstagiem i nową kancelarią Republiki Federalnej Niemiec. Na prowadzoną w latach 1998 – 2000 inwestycję Granex dostarczył 3000 mkw. płyt chodnikowych z granitu strzegomskiego w wymiarach 199,2 x 199,2 x 18 cm o wadze blisko 2 t każda, 30 rzeźbionych ławek i kilkaset granitowych słupków parkingowych w wymiarach 45 x 45 x 70 cm. – Ta inwestycja wydawała się wręcz niewykonalna. W tym czasie nikt w Strzegomiu nie miał maszyny umożliwiającej produkcję tak dużych płyt. Specjalnie do ich produkcji Grabinex, który dostarczał kamień i wstępnie go obrabiał, zakupił trak linowy. Dalsza obróbka, prowadzona już w naszym zakładzie, nie była łatwiejsza – zamawiający zażądali od nas dokładności do 1 mm. Na szczęście udało się to zlecenie zrealizować bez reklamacji – opowiada prezes Granexu. Do budowy samego Reichstagu, w latach 1883 – 1894, stosowano piaskowce z Rakowiczek, Wartowic i Łężyc.
57
NK 55 (5/2011)
K n
KAMIEŃ POLSKI
FOT. ARCHIUWM GRANEX
FOT. ARCHIWUM GRANEX
REALIZACJE
Najnowszym projektem, który swoim znaczeniem może równać się pracom przy Spreebogen i Reichstagu, jest wykonana w latach 2008 – 2010 modernizacja kamiennych elementów przestrzeni publicznej na Wyspie Muzeów. Była to część tzw. Masterplanu – projektu odbudowy i ukończenia największego kompleksu muzealnego na świecie znajdującego się w północno-zachodniej części wyspy Spreeinsel na Szprewie. Budowę kompleksu rozpoczęto jeszcze w latach 20. XIX w. Kamień na potrzeby inwestycji dostarczała m.in. firma Zeidler & Wimmel, która eksploatowała kamieniołomy piaskowca w Wartowicach, Rakowiczkach, Czaplach, Płakowicach i wiele innych. W wyniku działań wojennych w 1945 r. budynki ucierpiały w około 70 proc. W latach 90. podjęto intensywne prace nad przywróceniem świetności każdego z elementów kompleksu, które obecnie wycenia się na około 1,5 mld euro. Zadaniem Granexu było wykonanie, dostarczenie i montaż elementów kamiennych z granitu strzegomskiego – płyt chodnikowych, kostki brukowej, nakryw studzienek, stopni, krawężników, ławek i fontann. Łącznie 120 samochodów, z czego 60 wypełnionych elementami kształtowanymi. – Architektowi Levinowi Monsigniemu bardzo zależało na wykorzystaniu tego samego granitu, co podczas budowy kompleksu ponad sto lat wcześniej. Musieliśmy dostarczyć wyniki badań geologicznych i historycznych, które potwierdzały, że w złożu Barcz, z którego czerpaliśmy kamień, eksploatuje się ten sam granit, co w sąsiednich złożach Żbik i Andrzej, skąd prawdopodobnie pochodził materiał wykorzystany w XIX w., oraz że złoże to było czynne w tamtym czasie.
58
NK 55 (5/2011)
FOT. M. BRÜCKELS
/ WIKIMEDIA COMMONS
Projektant otoczenia berlińskiej Wyspy Muzeów wymagał historycznych i technicznych badań granitu ze złoża Barcz pod kątem zgodności z XIX-wiecznym oryginałem. Przy zamówieniu z 1991 r. na elementy granitowe dziedzińca kompleksu biurowego Spreebogen zapewniano, że pochodzą one z zakladów we Włoszech.
Tego typu prace zdarzają się jednak coraz rzadziej. Na początku XXI w. polskie firmy i ich kamień zaczęły być wypierane przez konkurencję z Hiszpanii, Portugalii, a przede wszystkim Chin. Przez te 20 lat rynek niemiecki bardzo się zmienił. Koszty zaczęły być dominującym czynnikiem przy przetargach. Jakość kamienia obrabianego w Chinach jest nie gorsza niż pochodzącego z polskich czy niemieckich zakładów, a koszty transportu z portu w Hamburgu do Berlina są niższe niż ze Strzegomia. – Gdy startowaliśmy w przetargu na prace na placu Eberta, Chińczycy zaoferowali cenę o 30 procent niższą. Nasi partnerzy posłużyli się lobbingiem i udało się im przekonać decydentów, że niemiecki parlamentarzysta czy członek rządu nie powinien chodzić po chińskim kamieniu – opowiada Krzysztof Skolak. – Najłatwiej nam obecnie wygrywać przetargi na prace renowacyjne w terenie objętym ścisłą ochroną konserwatorską, gdzie konieczne jest zastosowanie oryginalnych materiałów pochodzących często z Dolnego Śląska. Niestety w ciągu roku zdarzają się ze dwa tego typu kontrakty – mówi prezes Granexu. Polski kamień jest w Berlinie doskonale znany i ceniony. Dzięki temu nawet brak promocji na targach w Norymberdze nie powoduje, że zniknie on zupełnie z berlińskich ulic. Polskie firmy wciąż realizują tam duże projekty publiczne, jak np. plac Waszyngtona przed berlińskim dworcem głównym. Czy stolica Niemiec to najlepszy salon promocyjny polskiego kamieniarstwa? – Gdybym miał kogoś przekonać o jakości i pięknie polskiego kamienia, zabrałbym go chyba do Berlina – mówi Krzysztof Skolak. z Szymon Paź
www.RynekKamienia.pl
POLSKI KAMIEŃ
FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ
FIRMY KAMIENIARSKIE
Granity spod Szrenicy W
ydobycie granitu w okolicach Szklarskiej Poręby ma długą historię. Historyczne dane świadczą, że rozpoczęło się ono około 190 lat temu i było prowadzone w kilku kamieniołomach. Także w okolicach huty szkła kryształowego Julia w kamieniołomie zwanym Huta, gdzie obecnie wydobycie prowadzi spółka Izer Granit. Do 1945 roku wydobycie w regionie prowadziły firmy niemieckie, które wypromowały pochodzący Karkonoszy i Gór Izerskich granit na rynku wewnętrznym. Stosowano go m.in. w Berlinie, Dreźnie, Lipsku a nawet Buenos Aires. Po wojnie różne były losy złóż granitów z okolicy Szklarskiej Poręby. Były okresy, kiedy wydobycie nie było prowadzone. Jednak od kiedy właścicielem złoża w Szklarskiej Porębie Hucie stała się spółka Izer Granit, wydobycie jest prowadzone, a wydobywane granity karkonoski i izerski są dostępne na rynku. Firma Izer Granit Po wojnie ta część Sudetów, wraz ze złożem, przeszła w ręce polskie. Wydobyciem w okolicznych kamieniołomach zajmowała się firma państwowa. Kolejne zmiany właścicieli miały miejsce po 1982 roku. Pierwszym prywatnym właścicielem kamieniołomu Huta został Wiesław Trzak ze Szklarskiej Poręby. Po jego śmierci złoże przeszło na własność jego syna Mariusza, który sprzedał je w 1999 roku nowo powstałej spółce Izer Granit. Obecnie zarządzający firmą prezes Kazimierz Frydrych piastuje to stanowisko od 2008 roku. Wcześniej był pracownikiem Izer Granit w latach 2002 – 2003. Prawą ręką prezesa jest Agnieszka Tycel, która w zarządzie spółki jest
60
NK 55 (5/2011)
od samego początku. Po zmianach w 2008 roku objęła stanowisko dyrektora ekonomiczno-handlowego. To ten tandem odpowiedzialny jest za trwający proces zwiększania produkcji, jak i obrotów. Oczkiem w głowie zarządzających jest wypromowanie pozyskiwanego materiału. Zmiany z 2008 r. skutkują poprawą sytuacji finansowej firmy, co pozwala optymistycznie patrzeć na zrealizowanie w przyszłości kilku kluczowych inwestycji koniecznych do dalszego rozwoju Izer Granit. Złoże Kamieniołom Szklarska Poręba Huta jest jedynym czynnym obecnie złożem granitów karkonoskiego i izerskiego. W promieniu 10 kilometrów znajdują się jeszcze kilkanieczynnych wyrobisk granitu karkonoskiego, m.in. znane Michałowice. Ten Lokalizacja złoża drugi kamieniołom znajduje się na ob– wysoko w górach (na szarze Natura 2000, wysokości blisko gdzie przepisy ogra800 m n.p.m.), gdzie niczają możliwości zimy są ostre, a pokrywa jego ponownego śnieżna utrzymuje uruchomienia, do czego przymierzała się bardzo długo – uniemożliwia całoroczną się jedna z największych polskich firm eksploatację. kamieniarskich. To wszystko powoduje, że materiał z Huty jest na naszym rynku unikatowy. Niestety lokalizacja złoża – wysoko w górach (na wysokości blisko 800 m n.p.m.), gdzie zimy są ostre, a pokrywa śnieżna utrzymuje się bardzo długo
”
www.RynekKamienia.pl
POLSKI KAMIEŃ FIRMY KAMIENIARSKIE
– uniemożliwia całoroczną eksploatację, a co za tym idzie, także regularne dostawy kamienia na rynek. Kamieniołom Huta znajduje się dokładnie w strefie styku granitoidalnych masywów Karkonoszy i Gór Izerskich. We wschodniej części złoża odsłania się granit karkonoski, z charakterystycznymi dużymi kryształami różowego skalenia, w części zachodniej – bardziej jednorodny i starszy geologicznie granit izerski. Z tego względu złoże charakteryzuje się dość niską, jak na granity, blocznością szacowaną na 20 proc. Dzięki odpowiedzialnej eksploatacji – w pierwszej kolejności wydobywane są bloki, następnie większe i mniejsze bryły – w ostatnich latach uzysk większych brył sięga nawet 40 proc., choć w większości mówimy to o formach, które na świecie nie są uznawane za handlowe.
FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ (2)
Produkcja Struktura produkcji wynika z możliwości złoża. Głównymi odbiorcami Izer Granitu są firmy budowlane realizujące melioracje, regulacje rzek, budujące mury oporowe – podstawowymi produktami są formaki i kamień murowy. Ich sprzedaż, ze względu na koszty transportu, prowadzona jest zwykle dla obiektów niezbyt odległych od zakładu (do 150 km). Poza tym na rynek trafiają bloki, kostka brukowa oraz galanteria budowlana (blaty, parapety, schody, płyty tarasowe). Ze względu na małe możliwości obróbki przy niektórych kontraktach firma współpracuje z zakładami kamieniarskimi. Dzięki temu udaje się zrealizować zadania stawiane przez inwestorów. Pozostały pozyskany materiał jest przerabiany na kruszywa.
Granit izerski
62
NK 55 (5/2011)
Na terenie kamieniołomu funkcjonuje niewielki zakład obróbczy Wśród inwestycji budowlanych z granitu pochodzącego ze złoża, a powstałych w ostatnich latach, warto zwrócić uwagę na rewitalizację jednego z lipskich parków (dokonaną przy współpracy ze strzegomską firmą Piramida), remont dworku Chopinowskiego w Żelazowej Woli i wieży widokowej na Wzgórzu Krzywoustego w Jeleniej Górze. Spore zasługi dla promocji materiałów oferowanych przez Izer Granit ma firma Wrimar, która skutecznie oferuje go swoim klientom. Sztandarową inwestycją zrealizowaną przez nią z granitu ze Szklarskiej Poręby jest most św. Rocha w Poznaniu. Łącznie roczna produkcja Izer Granitu wynosi kilka tysięcy ton. To niewiele, ale dynamika wzrostu jest bardzo duża. Plan na ten rok to 8000 ton, co wobec zeszłorocznego wyniku będzie oznaczać ponaddwukrotny wzrost. Zarządzający firmą mają nadzieję dojścia w krótkim czasie do poziomu 15 tys. ton. Koncesja pozwala na wydobycie rocznie około 30 tys. ton. Według założeń w strukturze produkcji coraz większą część powinny zajmować bloki oferowane zakładom kamieniarskim do dalszego przerobu. Jest zatem nadzieja, że coraz częściej na obiektach budowanych w Polsce będziemy mogli dostrzec granit o charakterystycznej kolorystyce, rodem z kopalni, z której roztacza się widok na Szrenicę. z Dariusz Wawrzynkiewicz
www.RynekKamienia.pl
ZE ŚWIATA TARGI
FOT. S. PAŹ
Marka Werony Krótki informator Marmomacc 2011
Wcześniej niż w ostatnich latach, już w środę 21 września, startują najważniejsze targi branży kamieniarskiej na świecie – Marmomacc w Weronie. Organizatorzy liczą, że widoczne ożywienie w handlu kamieniem przełoży się na wyższą frekwencję wśród zwiedzających. Jak co roku czeka na nich blisko 1500 wystawców.
M
armomacc z roku na rok staje się imprezą coraz bardziej międzynarodową. W ubiegłym roku pojawiło się na nich 828 wystawców spoza Włoch, czyli o 12,5 proc. więcej, niż w 2009 roku. Na ogólną liczbę 1530 prezentujących się firm stanowili oni już 54 proc. Rośnie również liczba zwiedzających z zagranicy. Wśród 56 tys. targowych gości 48,5 proc. stanowili przyjezdni ze 132 krajów na całym świecie. Dużym zainteresowaniem Marmomacc cieszył się wśród kamieniarzy niemieckich, których przybyło na targi blisko 20 proc. więcej, niż przed rokiem. W tym roku organizatorzy liczą na podtrzymanie trendu wzrostowego. Dane z włoskiego sektora kamienia naturalnego mogą napawać optymizmem. W pierwszym kwartale 2011 r. wartość włoskiego eksportu kamienia wzrosła o 8,1 proc., do 468,3 mln euro, a importu - o 7 proc., do 137 mln euro. Co ciekawe, największy wzrost wartości eksportu obrobionych i wstępnie obrobionych materiałów kamiennych został odnotowany na rynkach bliskowschodnim (16,2 proc.) i wschodnioeuropejskim (15,7 proc.).
64
NK 55 (5/2011)
Zwiedzający z całego świata mogą spodziewać się licznych atrakcji okołotargowych. Tradycyjnie duży nacisk położono na zaprezentowanie najnowszych koncepcji zastosowania kamienia w architekturze, projektowaniu wnętrz i przestrzeni publicznej. Po raz dwunasty podczas targów wręczone zostaną nagrody International Stone Architecture Award. Przed dwoma lata jedną z nagród otrzymał gmach opery w Oslo, opisywany w numerze 40 „NK”. Tematem głównym konferencji architektonicznych odbywających się w pawilonie 7b będą w tym roku rekonstrukcje budynków z wykorzystaniem kamienia naturalnego na przykładzie prac wykonanych w Aquili po tragicznym trzęsieniu ziemi w kwietniu 2009 r. Tegoroczna edycja inspirującego projektu Marmomacc Meets Design odbędzie się pod hasłem „Mutant Spirit”, wezmą w niej udział m.in. firmy Budri, Citco, Grassi Pietre, Lithos Design, Margraf, Pibamarmi i Testi Fratelli. Interesująco zapowiadają się też kolekcje wystawy projektów Raffaella Galiotto „Światło i materiał” dla firmy Solubema i Paola Uliana „Marmur w klasycyzmie i modernizmie” dla Le Fablier. Marmomacc, Werona, 21 – 24 września godz. 9.30 – 18.00 Uwaga: na części ulic otaczających centrum targowe w Weronie wprowadzono strefę płatnego parkowania obowiązującą w godzinach 8.00-19.00. Organizatorzy ostrzegają, że służby miejskie będą natychmiast usuwać samochody bez ważnego kuponu na parkowanie. z Szymon Paź
www.RynekKamienia.pl
95%
NATURY
100%
INNOWACJI KOMPOZYT KWARCOWY Tadeusz Chmielecki, reprezentant firmy Quarella, tel. +48 502 135 948, tel./fax +48 61 867 51 29, e-mail: quarella.tadeusz@onet.pl Siedziba firmy i dziaÅ&#x201A; transportu: Via Napoleone, Frazione Ponton 37015, S. AMBROGIO DI VALPOLICELLA (Verona) Italy tel. +39 045 82 90 600, fax +39 045 68 60 486, sfontanari@quarella.com, www.quarella.com
ZE ŚWIATA RYNEK
Płytki modułowe na Ukrainie: FOT. D. WŁASIUK
standardy, jakość, produkcja
Z
godnie z normą ДСТУ EN 12057:2007 (narodowy standard Ukrainy, odpowiednik polskiej normy PNEN 12057:2007, opracowany na podstawie odpowiedniej normy europejskiej EN 12057) płytki modułowe – płaskie wyroby z kamienia naturalnego, kwadratowe lub prostokątne, w standardowych wymiarach (zazwyczaj 610 mm) przy grubości nominalnej - 12 mm, otrzymane cięciem lub łupaniem. W tej definicji użyto słowa „zazwyczaj”, ponieważ na rynku kamienia naturalnego płytki modułowe produkowane są również w innych wymiarach, które możemy uznać za standardowe (typowe). W potocznym rozumieniu definicji za płytki modułowe należy rozumieć wyroby określonych, typowych wymiarów, które odpowiadają wymaganiom budowlanym i mają tolerancję na wszystkie wymiary liniowe ± 0,2 mm (dla płytek kalibrowanych). Główne typowe wymiary płytek modułowych produkowanych na Ukrainie przedstawione zostały w tab.1. Rodzaje faktur powierzchni najczęściej nadawanych płytkom modułowym z naturalnego kamienia przedstawiono w tab. 2. Ze względu na zastosowanie oraz fakturę powierzchni normy amerykańskie, w odróżnieniu od europejskich, definiują płytki modułowe w bardziej wszechstronny i konstruktywny sposób. Uwzględniają właściwości fizyczne i mechaniczne skał, bezpośrednie zastosowanie, konkretne miejsce, gdzie będą używane tego rodzaju wyroby, przewidywane potoki ludzkie i inne czynniki, które decydują o przydatności danego rodzaju kamienia. Dopiero w dalszej kolejności określają one wymiary płytek modułowych, ich grubość, fakturę powierzchni itp. W tab. 3 przedstawiono fragment wymagań dotyczących zastosowania płytek modułowych z kamienia naturalnego, w tym przypadku do posadzek, pochodzący z „The
66
NK 55 (5/2011)
Wymiary wyrobu, mm
Grubość, mm
300 - 300 (305 - 305)*
10, 12
400 - 400 (457,5 - 457,5)*
10, 12 (20)
600 - 600 (610 - 610) *
10, 12 (20)
300 - 600**
17 (18), 20
400 - 600**
17 (18), 20
400 - 800**(w), n
17 (18), 20w, 30w
600 - 900w, n
20, 30
600 - 1200**(w), n
20w, 30w
* – stosowane głównie na okładzinach wewnętrznych ** – stosowane przeważnie na posadzkach, w – stosowane zewnętrznie (elewacje, wejścia, cokoły itp.) n – płytek modułowych w tych wymiarach nie produkuje się na Ukrainie
Tabela 1 Faktura powierzchni
Wysokość nierówności (mm)
Charakterystyczne cechy obrobionej powierzchni
Polerowana
do 0,2
Błysk lustrzany na powierzchni płyty, wyraźne odbicie przedmiotów
Matowa
do 0,5
Gładka matowa powierzchnia bez śładów obróbki
Płomieniowana
do 10
Powierzchnia szorstka ze śladami łuszczenia
Groszkowana
do 5
Powierzchnia szorstka równomierna
Piaskowana
do 3
Powierzchnia lekko chropowata
Tabela 2
www.RynekKamienia.pl
Boczkarka Profilowa B1PK2000.2 servo
Piła Trzymetrowa PW1TK3000
Piła Linowa do bloków PLBK1800
Piła Dwusuportowa PP2TK600.2
Wieloczynnościowa piła CNC 6 osi PW1TK600.3 ZAKŁAD PRODUKCYJNO- USŁUGOWY PROMASZ ul. Piskorzowska 2, 58 - 250 Pieszyce tel. +48 74 836 52 06, fax +48 74 836 72 02 e-mail: zpupromasz@zpupromasz.pl www.zpupromasz.pl
Warszawa Wrocław
Pieszyce
ZE ŚWIATA RYNEK
Graphic Standards Guide To Architectural Finishes” („Ilustrowanego przewodnika wykończeń architektonicznych”) Amerykańskiego Instytutu Architektów. Amerykanie nieprzypadkowo koncentrują się na odchyleniach od wymiarów i kształtu płytek modułowych z kamienia naturalnego, ponieważ wielkość tych odchyleń w większości przypadków decyduje o jakości tego typu wyrobów z kamienia. Czytelnicy z pewnością zwrócili uwagę na znaczne rozbieżności między wymaganiami norm europejskich (a także wzorowanych na nich norm ukraińskich, tab. 4) i klientów, którzy oczekują wyrobu zgodnego ze standardami amerykańskimi, gdzie tolerancja wynosi od do ± 0,5 mm dla płytek kalibrowanych. Nie tak dawno temu miałem możliwość osobiście obserwować ciekawą scenę. Przedstawiciel firmy architektoniczno-budowlanej z jednego z krajów Unii Europejskiej zdecydował się na dość duże zamówienie modułowych płytek z kamienia ukraińskiego (około 5 tys. mkw.). Cena, ilość i inne warunki były do przyjęcia; pozostało tylko znalezienie odpowiedniego producenta. Do tak poważnego zamówienia niezwłocznie zgłosiło się kilka firm ukraińskich z rejonu Korostyszewa na Żytomierszczyźnie, czasem ze względu na koncentrację kopalń i firm kamieniarskich żartobliwie nazywanego ukraińską Carrarą (obecnie zarejestrowanych jest tam około 600 firm kamieniarskich, dwa razy tyle pracuje „na czarno”). Klient postanowił przekonać się o możliwościach przedsiębiorstw i jakości ich produktów. Do sprawdzenia użył... palca, którym przeciągnął po bocznej krawędzi płytek zapakowanych w kasety. Odchylenia od normy w tym przypadku wynosiły nie dopuszczalne 0,5 mm, - co najmniej 5 mm. W innych przypadkach klient skorzystał z suwmiarki i wykazał, że również w tych wyrobach tolerancja nie została dotrzymana. Rozczarowany zamówił w Polsce płytki z fińskiego granitu. Mimo takich przypadków na Ukrainie istnieje szereg nowocześnie wyposażonych zakładów, gwarantujących wysoką jakość obróbki kamienia i spełnienie oczekiwań dynamicznie zmieniającego się rynku. W tabeli 5 przedstawiono konkurencyjnych producentów płytek modułowych Nazwa zakładu obróbki kamienia
Lokalizacja
Rodzaj kamienia
Faktura powierzchni
Grubość (mm)
Wymiary (mm)
Granit
polerowana, matowa, płomieniowana
10, 15
305 x 305
Marmur
polerowana, matowa
8, 10
305 x 305
Łupek
łupana, piaskowana
8, 19 (20)
305 x 305
Piaskowiec
łupana
15, 19 (20)
305 x 305
Tabela 3 Dopuszczalne odchylenia wymiarów i kształtu
Właściwości
Płytki niekalibrowane
Płytki kalibrowane*
długość, szerokość
± 1mm
± 0,5mm
grubość
± 1,5mm
± 0,5mm
Płaskość (tylko dla powierzchni matowej i polerowanej)
0,15%
0,10%
Odchylenie od prostopadłości
0,15%
0,10%
Wymiary
* Płytki kalibrowane oznaczają wyroby poddane specjalnej obróbce mechanicznej dla uzyskania precyzyjnych wymiarów; przystosowane do montowania za pomocą kleju lub specjalnej zaprawy mocującej.
Tabela 4 z Ukrainy, którzy są w stanie produkować rocznie nie mniej niż 50 tys. mkw. płytek. W tabeli można zaobserwować paradoksalny fakt, że w rejonie lokalizacji największego zakładu (Akam, Dniepropietrowsk) ilość zasobów i pracujących kopalni jest najmniejsza, podczas gdy najmniejszy z wymienionych zakładów mieści się w obwodzie żytomierskim, najbogatszym w zasoby kamienia naturalnego na Ukrainie. Wieloletnie doświadczenie wskazuje, że najbardziej uzasadnioną ekonomicznie lokalizacją średnich i dużych zakładów obróbki kamienia są miejsca w promieniu nie więcej niż 80 km od materiału źródłowego lub portu morskiego. W przeciwnym przypadku koszty logistyki znaczą-
Produkcja nominalna (tys. m2/rok)*
Własne kamieniołomy (złoża granitu)
Liczba zbadanych złoży kamienia budowlanego w obwodzie
Akam
Dniepropietrowsk, obwód dniepropietrowski
>100
1
3
Altcom-Stone
Telmanowe, obwód doniecki
do 80
1
10
Elgran
Sokołowskie, obwód kirowohradzki
do 100
3
20
Omfal
Szachtarsk, obwód doniecki
do 100
2
10
UKK
Horszczyk, obwód żytomierski
>50
3
około 120
*nominalna zdolność produkcji wyliczona na podstawie możliwości parku maszynowego
Tabela 5
68
NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
ZE ŚWIATA RYNEK
co wpływają na koszt jednostkowy produkcji i odpowiednio na konkurencyjność wyrobów z kamienia. Ważne, jeśli nie kluczowe znaczenie ma obecność wykwalifikowanego personelu, optymalnie dobrany sprzęt, wypracowany proces technologiczny, kontrola jakości i warunków pracy zarówno pracowników i nadzoru. W takich przedsiębiorstwach szczególnie dotkliwa jest kwestia bezpieczeństwa i ochrony pracy, ponieważ koszt środków ochrony indywidualnej, odzieży, certyfikacji pracy, higieny przemysłowej i urządzeń sanitarnych itp. są dość znaczne, co pośrednio wpływa na cenę oferowanych produktów. Zdecydowaną większość parku technologicznego w wymienionych w tabeli zakładach stanowią włoskie maszyny i urządzenia produkcji uznanych firm, takich jak Pellegrini, Breton, Gaspari Menotti, Pedrini, Simec, Giorgini Maggi, Fraccarolli & Balzan itp. Wyjątkiem jest zakład AltkomStone, który wyposażony jest w maszyny kamieniarskie produkcji niemieckiej.
Ceny płytek modułowych z ukraińskich granitów zależą przeważnie od popularności danego kamienia i dostępności odpowiednych bloków. Poziom cen na rynku wewnętrznym zazwyczaj nie odbiega od tak zwanych indykatywnych cen określanych przez Państwowe Centrum Geologiczne Ukrainy. Przedstawione w tabeli 6 ceny płytek modułowych z granitów dotyczą tych najbardziej popularnych na Ukrainie, m.in. Jemelanowskiego (Rosso Toledo), Pokostowskiego (Grey Ukraine) i Wasiljewskiego (Ukrainian Autumn). Ukraina ma silną bazę surowcową, szeroką gamę kamienia naturalnego (granit, gabro, labradoryt, wapień, marmur i wiele innych w szerokiej palecie kolorów) i dogodne położenie geograficzne. To sprawia, że istnieje perspektywa szybkiego wzrostu wydobycia kamienia naturalnego. Warunkiem ku temu jest wejście na światowy rynek z produktami wysokiej jakości w konkurencyjnej cenie. z Dmytro Własiuk, aeon_div@ukr.net
Rodzaj skały
Granity czerwone
Granity szare
Granity wielokolorowe
Labradoryty
Gabra
Marmury
Grubość (mm)
10,15, 20, 25, 30
10,15, 20, 25, 30
10,15, 20, 25, 30
10,15, 20, 25, 30
10,15, 20, 25, 30
10,15, 20, 25, 30
Cena (usd / mkw.)
38, 39, 40, 43, 46
35, 36, 37, 40, 42
40, 43, 45, 49, 52
36, 37, 38, 40, 42
39, 40, 44, 48, 52
35, 36, 37, 40, 42
Tabela 6. Indykatywne ceny płytek modułowych z kamieni ukraińskich (polerowanych, w wymiarach maks. 60 x 60 cm)* *Źródło: Cennik kamienia dekoracyjnego, 2(9)/czerwiec 2011 (Kijów: Państwowe Centrum Geologiczne Ukrainy)
Rzeźby, płaskorzeźby, grawerowanie wizerunków i motywów zapewniamy transport w cenie rzeźby*
Vetro Jerzy Bałanda ul. 3-go Maja 153 37-514 Munina tel. 16 623 12 86 tel. 507 063 800 tel. 507 111 411
* szczegóły na stronie internetowej i w cenniku
70
NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
ZE ŚWIATA
FOT. P. BECKER
RYNEK
Czy warto wystawiać się w Chinach? Chiny liczące 1,3 miliarda obywateli i cechujące się galopującym wzrostem gospodarczym wydają się rynkiem zbytu, który powinien być niezwykle łakomym kąskiem dla wielu firm produkcyjnych. Dla większości firm, a kamieniarskie nie są tutaj wyjątkiem, jednym z głównych sposobów pozyskania klienta są imprezy targowe. Zadajemy więc pytanie – czy warto wystawiać się w Chinach?
C
hiny, jako jeden potentatów na globalnym rynku kamienia naturalnego, organizują kilka imprez targowych dla branży kamieniarskiej. Najbardziej znana polskim kamieniarzom odbywa się w Xiamen, nieco mniejsza impreza odbywa się na zmianę w Pekinie i Szanghaju. O ile targi w tym drugim mieście zdobyły międzynarodowe uznanie branży, tak targi w stolicy mają charakter bardziej lokalny i są skierowane przede wszystkim na rynek wewnętrzny. Właśnie przy okazji imprezy w Pekinie zadaliśmy obecnym na niej zagranicznym wystawcom pytanie, czy inwestycje, jakie ponoszą w związku z uczestnictwem mają sens i czy zwrócą się one, skutkując nawiązaniem kontaktów handlowych.
72
NK 55 (5/2011)
Charakter wymiany handlowej z Chinami jest dość złożony. Z jednej strony poważną przeszkodą jest ochrona rynku wewnętrznego, która utrudnia import produktów do Chin. Jednocześnie nie jest tajemnicą, że Chińczycy są gigantycznym producentem i eksporterem wyrobów z kamienia, do których produkcji potrzebują surowca. Wydobycie kamienia naturalnego ze złóż położonych w Chinach stale rośnie, jednak ze względu na ograniczoną paletę dostępnych kamieni (i ich nie najwyższą atrakcyjność) nie ma możliwości zaprzestania importu tych, których oczekują klienci. Podążając za światowymi trendami, chińskie firmy kamieniarskie importują kamienie z całego świata, niejednokrotnie sprzedając je potem w formie gotowego wyrobu lub w płytach (także w krajach ich pochodzenia). W tym właśnie upatrują swej szansy właściciele złóż z Europy, Bliskiego Wschodu i pozostałej części Azji, którym trudno się przebić na rynku europejskim i amerykańskim, gdzie nasycenie jest olbrzymie, a próba dotarcia do potencjalnego klienta z ofertą dużo trudniejsza. Udana współpraca z kooperantem z Chin może zapewnić zbyt sporej części wydobytych bloków, stąd też w Pekinie pojawiło się kilkanaście firm szukających swej szansy na nawiązanie takiej współpracy. Sporą cześć wystawców stanowiły firmy z Iranu, którym względy polityczne utrudniają wymianę handlową z Zachodem, natomiast w kontaktach z Chinami problem ten w ogóle nie występuje. – Jesteśmy w stanie zaoferować
www.RynekKamienia.pl
ZE ŚWIATA RYNEK
dzieję zaowocują współpracą. Na pytanie, czy warto było się wystawić w Chinach, odpowiedzieć będę mógł jednak dopiero po kilku miesiącach. Dopiero wówczas będzie można określić efekty naszej pracy na tych targach. Na targach można również było zauważyć kilka stoisk firm z Europy, głównie z Turcji, ale również z Grecji i Portugalii. Dla Pedro Cabrala z portugalskiego Dimpomaru Chiny są szansą na przetrwanie kryzysu. – Nasz rynek wewnętrzny jest w takim zastoju, że produkcja na rynek krajowy firmy niemal nie ma miejsca. Rynek europejski jest natomiast tak nasycony dostawcami kamienia, że sprzedaż na nim wymaga rabatowania niemalże poniżej granicy opłacalności. Często okazuje się, że część produkcji zalega nam na składzie. Chiny byłyby dla nas doskonałym kierunkiem. Podobne oczekiwania ma Maria Enema reprezentująca grecką firmę ABM – Interstone. Jak mówi, ma już doświadczenia ze współpracy z chińskimi kooperantami i twierdzi, że może o nich mówić jedynie pozytywnie. Na początku jej doświadczeń z Chinami pewnym problemem były różnice kulturowe rzutujące także na styl robienia interesów. Ale po przyswojeniu specyfiki chińskiego klienta, zasad, którymi kieruje się w biznesie i zwyczajów współpraca przebiega dość łatwo. – Te targi są dla nas przede wszyst-
www.RynekKamienia.pl
FOT. D. MŁYNARCZYK
”
Olbrzymie nadzieje, jakie w związku z targami w Pekinie mają zagraniczni wystawcy, hamuje niższa ranga imprezy. Pekin to nie Szanghaj ani Xiamen.
FOT. ARCHIUWM JARDIN D’AURE
klientowi nie tylko z Chin, ale właściwie z całego świata, wysokiej jakości kamień z irańskich złóż – mówi Ali Vefagh z AVT Stone. – Współpracujemy z kilkunastoma kopalniami w całym Iranie, więc nasza oferta jest naprawdę bogata – oferujemy klientom irańskie marmury, trawertyny i onyksy. Wystawiając się tu, w Pekinie, mam nadzieję na znalezienie odbiorców na nasze kamienie, a także znalezienie firmy, która mogłaby reprezentować nasze interesy na terenie Chin. Podobne oczekiwania ma również Bagher Mohamadi z firmy Marmarin Sang Kasra. – Rynek chiński jest dla nas niezwykle obiecujący – mówi. – Posiadamy w Iranie zakład, który produkuje ponad 600 tys. metrów kwadratowych płyt i płytek rocznie ze złóż, które posiadamy. Wyposażony przez Bretona zakład gwarantuje wysoką jakość naszych produktów, więc sprzedajemy nasze wyroby na Bliskim Wschodzie i w Europie. Jednak nawiązanie wymiany handlowej z Chinami pozwoliłoby zapewnić zbyt sporej części naszej produkcji. Tym bardziej że Europa dziś jest pogrążona w kryzysie, a Rosja, do której sprzedajemy także niemało, jest rynkiem niestabilnym i mało przewidywalnym. Obecnie, po dwóch dniach targów, mam za sobą cztery, pięć bardzo interesujących rozmów, które mam na-
Koszty jakie ponoszą zagraniczne firmy wystawiające się na targach w Chinach mogą zostać zwrócone z nawiązką po podpisaniu jednego kontraktu. kim szansą – mówi. – Koszty, jakie ponosimy, nie należą do małych, ale przy takiej polityce sprzedaży należy je po prostu wkalkulować. Mamy świadomość, że jeden dobrze podpisany kontrakt zwróci je z olbrzymią nawiązką. Olbrzymie nadzieje, jakie w związku z targami w Pekinie mają zagraniczni wystawcy, hamuje niższa ranga imprezy. Pekin to nie Szanghaj ani Xiamen. Targi w stolicy Państwa Środka przyciągają mniejszą liczbę zarówno wystawców, jak i zwiedzających. Uczestnicy nie mają poczucia obecności w samym centrum kamieniarskiego biznesu. Trudno więc jednoznacznie odpowiedzieć, czy na targach w Chinach warto się wystawiać. Wszyscy wystawcy z Europy i Bliskiego Wschodu postrzegali udział w tych targach jako wielką szansę, jednak bez gwarancji na osiągnięcie sukcesu. Decyzja o poniesieniu niemałych przecież kosztów okaże się trafiona lub chybiona dopiero po pewnym czasie, kiedy opadnie targowa euforia, a zacznie się codzienność. z Krzysztof Lesiak
73
NK 55 (5/2011)
Kopalnia w Sobótce 55-050 Sobótka, ul. Chwałkowska 23
www.skalimex-grantin.com.pl
dział sprzedaży: tel.:
71 391 10 10 71 316 20 25 71 316 20 26
fax: e-mail: sobotka@skalimex-grantin.com.pl
PŁYTY GRANITOWE w grubościach budowlanych i nagrobkowych.
Duży magazyn
30.000 m
2
Każdy znajdzie coś
dla siebie Oferujemy również usługi:
- cięcie bloków granitowych trakami oraz wielolinami, - polerowanie, płomieniowanie, żywicowanie, szczotkowanie. Przedsiębiorstwo Kamieniarskie „GRAWIS” 98-200 SIERADZ, ul. Paszkiewicza 54 tel. 43 822 33 25, tel./fax 43 826 05 68 e-mail: biuro@grawis.pl
Jarosław Biernacki
www.grawis.pl
ZE ŚWIATA
Brama do Chin Xiamen obsługuje około połowy chińskiego międzynarodowego handlu kamieniem.
wystawowej, która wzrośnie do 115 tys. mkw. (o 10 tys. mkw. więcej niż w tym roku). W 2006 r. wynosiła ona zaledwie 42 tys. mkw. Wraz ze wzrostem wielkości targów rośnie znaczenie Xiamen jako ośrodka handlu kamieniem. W 2010 r. z portu w Xiamen wyeksportowano kamień wartości 2,56 mld dolarów, co stanowiło blisko 62 proc. całego chińskiego eksportu kamienia. Jednocześnie do portu wpłynął kamień wartości 1,02 mld dolarów, co stanowi 45 proc. wartości kamienia kupionego za granicą przez Chińczyków. Nawet w kryzysowym 2009 r., gdy Chińczycy sprzedali za granicą kamień o mniejszej wartości niż rok wcześniej, wartość wyeksportowanego z Xiamen kamienia wzrosła. Tak jak w ostatnich latach zwiedzający targi mogą w marcu 2012 r. spodziewać się dodatkowych atrakcji. Po raz kolejny czekać na nich będą pawilony poszczególnych krajów (tym razem Włoch, Turcji, Brazylii, Hiszpanii, Egiptu, Francji, Finlandii, Portugalii, Maroka, Iranu i Indii). Po raz kolejny będzie okazja do wzięcia udziału w World Stone Congress – panelu dyskusyjnym całej branży kamieniarskiej. Jego obrady odbędą się 7 marca. z
6
marca 2012 r. rozpocznie się XII edycja najpopularniejszych chińskich targów kamieniarskich – Xiamen Stone Fair. Przyzwyczailiśmy się już do szybkiego wzrostu gospodarki Chin, do jej coraz większego wpływu na światowy rynek kamieniarski i rosnącego znaczenia targów Xiamen w skali całej branży. Dane, które w tym roku zaprezentował organizator targów, pokazują, że w mieście doszło do efektu synergii, dzięki któremu mówienie o światowym centrum kamieniarstwa przestaje być myśleniem życzeniowym. W marcu br. w XI edycji targów wzięło udział 1370 wystawców z 50 krajów, a odwiedziło je ponad 120 tys. gości, z czego 22,5 tys. stanowili obcokrajowcy. Dla porównania w ubiegłorocznych targach Marmomacc w Weronie wzięło udział 1530 wystawców z 57 krajów, organizatorzy nie ujawniają jednak danych dotyczących frekwencji wśród zwiedzających. W 2012 r. Xiamen Stone Fair zamierza przyciągnąć ponad 1500 firm. Jak twierdzą organizatorzy, sprzedano już 96,3 proc. powierzchni 2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Powierzchnia wystawiennicza (mkw.)
10 000
20 000
42 000
60 000
75 000
90 000
95 000
105 000
115 000
Liczba wystawców
200
380
550
850
1 000
1 211
1 300
1 370
1 500
Liczba zwiedzających
28 265
31 800
42 500
50 000
70 981
86 713
101 526
120 478
-
Liczba zwiedzających z zagranicy
2 000
4 285
5 500
8 000
11 782
13 896
20 168
22 185
-
Tabela 1. Xiamen Stone Fair w liczbach (dane organizatora)
76
NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
FOT. D. MŁYNARCZYK
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
breton z maszynami breton zawsze krok przed konkurencją
Nowa kompaktowa maszyna CNC
Coutourbreton 600 o skoku w osi Z - 600 mm
Contourbreton DUAL
Levibreton ONE
Mała Polernia
Średnia Polernia
Levibreton KLG
/2T1600K55
KG4000 PLUS
Duża Polernia
Duży Robot
Rodzina
10 produktów Quartz - od 117 tys. €*
Platinium EDGE CTB
breton
od 35 tys. €*
Innowacyjne maszyny o najwyższej jakości wykonania w przystępnej cenie dla polskiego rynku. Smart-Cut S/NC 500-825 mm dla Ø825 od 125 tys. €*
Combicut DJ/NC
Najbardziej innowacyjna maszyna na światowym rynku obróbki kamienia poniżej 200 tys. €* od 68 tys. €*
ContourFive NC 700 Uniwersalny Pięcioosiowy Robot
od 39 tys. €* * - cena maszyny zawiera montaż i szkolenie
Odział Techniczno-Handlow y ul. Dworska 5, 11-500 Giżycko tel.: +48 87 428 57 01 fax: +48 87 428 52 28 e-mail: henr yk@breton.pl www.pily-hed.pl
breton POLSKA www.breton.pl
Biuro Główne ul. Kotlarska 35 50-120 Wrocław e-mail: biuro@breton.pl
KAMIENIARSTWO STEGOS – SŁOWNIK TERMINÓW GEOLOGICZNYCH DLA SKALNIKÓW CZĘŚĆ 27
Dunit – dżet Dunit – magmowa, tzw. ultrazasadowa (bardzo uboga w krzemionkę – ok. 38%) skała głębinowa ( magmowe skały), zbudowana niemal wyłącznie z ( ) oliwinu (zazw. 90–100%), ponadto zawiera niewielkie ilości ( ) piroksenów, apatytu, czy minerałów węglanowych, a także znaczące ilości minerałów rudnych, np. tytanomagnetytu, ilmenitu, chromitu, platyny; wykazuje strukturę pełnokrystaliczną z automorficznymi ( ) kryształami i teksturę masywną; barwa ciemna – zazw. brunatno- lub zielonoczarna; skała dość rzadko spotykana na powierzchni ziemi, buduje najgłębszą część oceanicznej skorupy ziemskiej, tworzącej się cały czas w tzw. ryftach ( Ziemi dynamika); ze względu na dominację oliwinu (kruchego i podatnego na wietrzenie) d. nie stanowią przedmiotu zainteresowania w środowisku skalniczym, wykorzystywane jako surowiec do produkcji materiałów ogniotrwałych, występują w nich złoża chromitu i platyny. Dyferencjacja – różnicowanie się materiału skalnego/magmy w wyniku różnych procesów – siły ciężkości działającej na minerały o różnej gęstości, stopniowego wytapiania się składników skały w warunkach ( )
Zielony – oglądany gołym okiem i pstrokaty w obrazie mikroskopowym: oliwin – główny składnik dunitu.
78
NK 55 (5/2011)
Najważniejszy szereg dyferencjacji magmowej. metamorfizmu, stopniowego strącania się substancji chemicznych z roztworów lub selektywnego rozpuszczania składników mineralnych itd.; d. magmowa – podział magmy pierwotnej na magmy wtórne o odmiennym składzie, proces ten odpowiedzialny jest za niezwykłą różnorodność skał magmowych, którą możemy obserwować (i wykorzystywać); różne magmy dyferencjują wg ściśle określonych schematów, tworząc tzw. szeregi magmowe – np. wyjściowa magma gabrowa (przedstawicielami gabr są m.in. takie odmiany handlowe skał, jak Spektrolit, Volga Blue, American Black) „produkuje” stopniowo coraz bardziej kwaśne ( ) magmowe skały, takie jak dioryty (Zhangpu Black, Padang Dark), tonality, granodioryty (m.in. Mondariz, Sira Grey, Barre Gray) i granity (np. Rosa Porrino, Merry Gold), a z drugiej strony – coraz bardziej zasadowe piroksenity, perydotyty i dunity.
Dyslokacja – ogólne określenie najczęściej odnoszące się do struktur tektonicznych, które utworzyły się w wyniku przemieszczenia zespołu skalnego wzdłuż pewnej powierzchni albo wąskiej strefy – są to ( ) uskoki i ( ) fleksury; o uniwersalności tego określenia świadczy fakt, że stosuje się je zarówno w odniesieniu do drobnych uskoków obserwowanych na ścianie kamieniołomu, jak i np. w przypadku wielusetkilkometrowej długości uskoku San Andreas w Kalifornii. Dysten – ( ) cyanit Dżet (jet) – angielskojęzyczna nazwa ( ) gagatu, niekiedy – określenie biżuterii wytwarzanej z gagatu; Jet Black – inna nazwa „granitu” Absolute Black – jest oczywiście tylko nawiązaniem do czarnej barwy d. Paweł P. Zagożdżon, Katarzyna D. Zagożdzon
www.RynekKamienia.pl
KAMIENIARSTWO MINIMONOGRAFIE POLSKICH KAMIENI BUDOWLANYCH
Piaskowce z Kóz
K
FOT. H. WALENDOWSKI
zlikwidować kopalnię i zakład przeróbczy w roku 1994. Teren przeamieniołom w Kozach koło Bielska-Białej ma stuletnią historię. kształcony górniczo zajmuje obecnie obszar 33 ha. Założony przez właściciela okolicznych dóbr Mariana Czecza Pod względem geologicznym w złożu występują drobno- i średw latach 1910-1912 został wyposażony w dwie tłuczarki i lonioziarniste, górnokredowe, cienkoławicowe piaskowce lgockie komobilę. Zbudowano też kolejkę linową na drewnianych podporach. i leżące pod nimi piaskowce godulskie, przeważnie gruboławiW użyciu było 50 wózków o ładowności 200 kg każdy. Kolejka miała cowe, dotąd nieeksploatowane. Pomiędzy piaskowcami lgockimi 18 przęseł na długości 2510 m i łączyła kamieniołom ze stacją Kozy i godulskimi znajduje się duży przerost łupków i piaskowców ilana linii Biała-Wadowice. Przy stacji znajdowały się silosy magazystych o miąższości około 50 m. Przerost ten nie został zaliczony nowe, sortownia i ładownia. Tłucznie i grysy wykorzystywano do do kopalin użytecznych. W piaskowcach lgockich występuje gęsta budowy dróg i podtorzy. sieć spękań. Warstwy nachylone są w kierunku południowym pod Prawdziwą prosperity przeżywał kamieniołom w dwudziestoleciu kątem 20-30 stopni. międzywojennym. Około roku 1921 Nadkładem są gliny czwartorzędokamieniołom został sprzedany Powe o miąższości 0,4 – 2,0 m. Brak wiatowemu Zarządowi Drogowemu bliższych danych o zastosowaniu w Białej. Później dzierżawiło go tampiaskowców z Kóz w architekturze tejsze starostwo, które zainwestowało i nagrobkarstwie. Znikomy udział poważne sumy w urządzenia mechamateriału skalnego przydatnego niczne, taśmociągi oraz urządzenia dla budownictwa, a tym bardziej do za- i wyładowcze na stacji w Kozach. wyrobu nagrobków, wynika z buW roku 1928 kolejkę przebudowadowy geologicznej złoża. Grubość no; drewniane podpory wymieniono warstw przydatnego do tych celów na żelazne, zakupiono nowe wózki piaskowca wynosi zaledwie 15-20 o ładowności 500 kg. Średnicę liny cm, maksymalnie 40 cm. Na wynośnej zwiększono z 28 do 48 mm. sokości 545 m n.p.m. w centralnej Kamieniołom zatrudniał 280 ludzi części odkrywki znajduje się staw i produkował 200 ton kruszywa o powierzchni 0,8 ha. Powstał on dziennie. Z większych gabarytowo przez zalanie wodą opadową stareelementów wykonywano fundamenty, go wyrobiska. podmurówki drewnianych domów, Zasoby bilansowe złoża wyliczone przyzby (lokalna nazwa: pogródki), przez Główny Instytut Górnictwa kamienne ogrodzenia. w Katowicach (czerwiec 1994) wyDo lat 70. eksploatację prowadzono noszą: w kategorii B 9 427 410 ton na wysokich ścianach robotami strzai w kategorii C1 – 14 379 823 tony. łowymi metodą komorową. Zacięto Kozy – osypująca się ściana wschodnia Istnieje realna perspektywa wykopoziomy 575 m n.p.m. w zachodniej nieczynnego kamieniołomu rzystania zasobów złoża w związku części, 605 m n.p.m. w środkowej i wyższy na wysokości 628 m n.p.m. Produkowano kruszywa dla z budową nowych dróg i autostrad. W przypadku rezygnacji ze kolejnictwa, a po stwierdzeniu pogorszenia się jakości – również dla wznowienia eksploatacji planowana jest rekultywacja i zagospodrogownictwa w ilości ok. 100 000 t rocznie. Zatrudniano ok. 150 darowanie byłego kamieniołomu na tereny rekreacyjno-sportowe. ludzi. Z powodu licznych przerostów łupkowych wydobycie musiało Na razie realizację tego zmierzenia uniemożliwiają jego znaczny być dwukrotnie większe; łupek i podziarno wysegregowane na przekoszt i osypywanie się stromych ścian wyrobiska. Po intensywsiewaczu wstępnym były sypane na zwał. W latach 80. prowadzono nych deszczach w latach 1994-1997 w części wyrobisk nastąeksploatację we wschodniej części wyrobiska. Prace przerwano ze piły osunięcia się mas skalnych. Do najgroźniejszego, rozległego względu na złą jakość złoża. Wobec braku możliwości powiększenia osuwiska doszło w zachodnim zwałowisku zewnętrznym w lipcu terenu eksploatacji i znacznych kosztów udostępnienia części kamie1997 roku. niołomu z lepszym surowcem zatrzymano wydobycie, by ostatecznie Pomimo pewnego zagrożenia teren nieczynnego kamieniołomu jest chętnie odwiedzany przez mieszkańców i turystów przede * Cechy fizyczne wszystkim ze względu na piękne widoki na okolice, zwłaszcza Gęstość [g/cm3] 2,70 w kierunku północnym. 3 Gęstość pozorna [g/cm ] 2,60 W Kozach był jeszcze jeden kamieniołom piaskowca, wcześniejPorowatość [%] 3,70 szy, usytuowany w Małych Kozach. Brak wiarygodnych informacji Nasiąkliwość [%] 0,87 na temat wykorzystania kamienia z tamtego łomu. Teren ten jest Mrozoodporność całkowita Wytrzymałość na ściskanie [MPa] 92,0 obecnie całkowicie porośnięty roślinnością. z Henryk Walendowski * Wg Stefana Kozłowskiego: Surowce skalne Polski. Warszawa 1986
www.RynekKamienia.pl
79
NK 55 (5/2011)
KAMIENIARSTWO
FOT. ARCHIWUM RED GRANITI (4)
BAZA KAMIENIA NATURALNEGO
Verde Bitterfontein Verde Bitterfontein to kamień znany na rynku od ponad 20 lat. Ten materiał jest wysoko ceniony przez klientów przez swoją kolorystykę i dobrą jakość. Jego nazwa pochodzi od miasteczka o tej samej nazwie, znajdującego się niedaleko kamieniołomu, a położonego w prowincji Western Cape, około 400 km na północ od Cape Town w Południowej Afryce. Złoże jest średniej wielkości. Przy wydobyciu obecnie stosowana jest technologia liny diamentowej, która zastąpiła wcześniej stosowaną technologię palników wrębowych. Dzięki technologii cięcia liną diamentową, w połączeniu z małą ilością naturalnych pęknięć w złożu, możliwe jest uzyskiwanie bloczności na poziomie 65 proc. W kamieniołomie pracuje 25 osób. Średnia miesięczna produkcja wynosi nieco ponad 200 m sześc., w dużej większości to kamień najwyższej jakości, w blokach o wymiarach od 320 x 160 x 130 cm do 290 x 160 x 130 cm, co pozwala na uzyskiwanie bardzo szerokich płyt. z
www.RynekKamienia.pl
Kamieniołom Verde Bitterfontein
Cechy fizyczne Gęstość: Wytrzymałość na ściskanie: Wytrzymałość na zginanie: Nasiąkliwość:
2713 kg/m3 219 N/mm² 13,2 N/mm² 0,11%
Próbka
81
NK 55 (5/2011)
KAMIENIARSTWO FIRMY KAMIENIARSKIE
Uciekając do przodu Firmy Granit Dulniak oraz Dragon z Lublina
W
zaś zamrożenia sporego kapitału. I to właśnie ta druga kwestia wydaje się najtrudniejsza do zrealizowania, ale możliwa dzięki rozsądnemu gospodarowaniu pieniędzmi i dobrej współpracy z bankami. – Trudno mi na szybko odpowiedzieć na pytanie, jak duże mamy zapasy magazynowe, ale jak widać, magazyny nagrobków są pełne, a na placu płyt również nie brakuje – mówi Michał Dulniak. – Wymagało to od nas mądrego gospodarowania środkami i ciągłego inwestowania w firmę, ale jak widać, przynosi to efekty. Ułatwieniem był bez wątpienia fakt, że nie udzielamy kredytów kupieckich, w związku z czym sprzedany towar równa się wpłynięciu środków. Taka strategia nie jest nowością, ale w sytuacji, kiedy przyszłość gospodarki nie jest do końca pewna, staje się ona ruchem dość odważnym, który jednak pozwala rozwinąć się szybciej niż w bardziej stabilnych czasach. – W zasadzie przez cały czas dokonujemy zakupów nowych maszyn, unowocześniając w ten sposób nasz park maszynowy – mówi Michał Dulniak – ponieważ poza handlem nagrobkami i płytami nie mniej ważnym działem jest dla nas produkcja nagrobków i elementów budowlanych zarówno dla klientów indywidualnych, jak i na potrzeby zaopatrujących się u nas kamieniarzy. Obecnie Granit Dulniak dysponuje już bardzo nowoczesnym zakładem produkcyjnym. Firma planuje w najbliższym czasie dalsze unowocześnianie zakładu produkcyjnego. Jak przyznaje Michał Dulniak, dużym problemem jest usterkowość nowych maszyn i urządzeń, która ma znaczący wpływ na wydajność zakładu. Przedstawiony przykład nie jest z pewnością odosobniony w polskim kamieniarstwie. Trudne czasy mogą być gwoździem do trumny dla źle zarządzanych firm, ale z drugiej strony posiadanie wizji rozwoju i konsekwentne jej realizowanie może w czasach kryzysu spowodować, że firma wejdzie na zupełnie inny poziom rozwoju. Trzeba mieć tylko w sobie odrobinę skłonności do ryzyka, ale przecież kto nie ryzykuje, ten nie ma. z
FOT. DRAGON DULNIAK
spowolnieniu, jakie dopadło branżę kamieniarską, można też bez wątpienia znaleźć sposób na rozwój przedsiębiorstwa. Ucieczka do przodu bywa czasami metodą ryzykowną, ale jeśli się powiedzie, staje się szansą na niezwykle szybki rozwój firmy. Przykładem takiego właśnie sposobu działania są dwie firmy należące do rodziny Dulniaków – Granit Dulniak sp.j. oraz Dragon sp. z o.o. z Lublina. Odpowiedź na pytanie, czy dopadła nas gospodarcza zadyszka, czy jednak nie, zdecydowanie zależy od adresata tego pytania. W branży kamieniarskiej nie brakuje głosów, że obecny rok jest wyjątkowo trudny. Jak się jednak okazuje, ten stan nie dotknął wszystkich firm w branży. Na pytanie, jak wygląda obecnie sytuacja w firmie, Michał Dulniak odpowiada: – My tego kryzysu nie odczuwamy. Wręcz przeciwnie – udaje nam się konsekwentnie rozwijać obie firmy. Wydaje mi się, że receptą na to jest szeroki, dobrej jakości asortyment oraz pełny magazyn. W czasach, kiedy ludzie dwa razy oglądają pieniądz z każdej strony, zanim go wydadzą, łatwiej jest ich skłonić do zakupu towaru, który po prostu mogą dotknąć, obejrzeć. Okazuje się, że w takiej sytuacji kamieniarze często dokonują zakupów w hurtowni nagrobków niemal jak w hipermarkecie – trafiając na okazję, po prostu korzystają z niej. Poza tym, jeśli w jednym miejscu można dokonać zakupu wszelkich potrzebnych artykułów, to odległość od hurtowni zaczyna mieć mniejsze znaczenie, a w ten właśnie sposób udaje się zwiększać obszar, na jakim sprzedaje się towar. – Tego nie uda się uzyskać, pokazując klientom foldery reklamowe. Nasze firmy posiadają w ciągłej sprzedaży pełen asortyment płyt i nagrobków granitowych najwyższej jakości, który jest systematycznie powiększany o nowe materiały budowlane i nagrobkowe. Dzięki temu towar dostępny jest od ręki. Faktem jest, że taka polityka zakupowa wymaga z jednej strony posiadania sprawdzonych dostawców, którzy będą potrafili zagwarantować jakość nagrobków i płyt nie budzącą zastrzeżeń, z drugiej
82
NK 53 55 (3/2011) (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
KAMIENIARSTWO ZE ŚWIATA
Plan: zejść pod ziemię Kopalnia Su Cuccumiau w Orosei na Sardynii
T
rwają przygotowania do otwarcia pierwszego podziemnego kamieniołomu na włoskiej wyspie Sardynii. W tym przypadku mamy kilka powodów, które doprowadziły do decyzji o zejściu pod ziemię. Pierwszy to nacisk opinii społecznej w kwestii ochrony środowiska, który doprowadził do zaostrzenia przepisów dotyczących otwartej eksploatacji lokalnego skarbu – Breccii Sardy. Drugi to fakt, że po przekroczeniu pewnej granicy wydobycie odkrywkowe przestaje być opłacalne. Co więcej, w okolicy możliwe jest uzyskanie lepszej jakości materiału niż w wyeksploatowanym, choć wciąż imponującym kamieniołomie. Ostatnim argumentem jest wytwarzanie mniejszej ilości odpadu przy eksploatacji podziemnej. Opisywany projekt zawiera wytyczne przekształcenia otwartego kamieniołomu Su Cuccumiau w kopalnię głębinową. Proces ten będzie prowadzony etapami, gdyż zachodzi potrzeba wymodelowania istniejących tarasów skalnych dla zabezpieczenia strukturalnej stabilności sztolni nowej kopalni. Ważne jest również takie zagospodarowanie obecnej ściany kamieniołomu, by współgrała z krajobrazem, a dawne wyrobisko z łatwością poddało się naturalnej rekultywacji. Skutkuje to tym, że przez następne 10 lat trwać będzie równocześnie wydobycie podziemne, jak i naziemne. Działalność górnicza i obróbcza na stokach góry Tuttavista w rejonie Orosei rozpoczęła się dopiero w latach 60. XX w., ale szybko stała się dominującą w gospodarce północno-wschodniej części wyspy. Obecnie roczne wydobycie bloków wynosi około 300 tys. m sześc. rocznie, a branża kamieniarska zatrudnia tu ponad 400 wykwalifikowanych robotników. Wydobycie prowadzone jest w 15 kamieniołomach, z których większość posiada własne zakłady obróbcze. Ciągły wzrost produkcji jest całkiem prawdopodobny, bo lokalni biznesmeni dynamicznie promują wapień z Orosei na światowych rynkach (czego doskonałym przykładem jest popularność Breccii Sardy w Polsce – red.). Po
84
NK 55 (5/2011)
ponad 40 latach od rozpoczęcia eksploatacji tutejszego kamienia szacowane zasoby zostały uszczuplone o zaledwie 12 proc., a działalność górnicza prowadzona była tylko na 70 ha. Wspomniana góra Tuttavista jest zbudowana z warstw przede wszystkim wapieni i częściowo dolomitów z wieku jury i kredy. To w większości stosunkowo zwarta, beżowa skała, miejscami jasna, użylona, o wzorze przypominającym chmury. Najważniejszy krok Najważniejszym momentem w projektowaniu podziemnej kopalni blocznej Breccii Sardy była decyzja o obraniu właściwego kierunku wydobycia, zgodnego z geomechaniczną charakterystyką złoża. Z tego względu zadecydowano o zastosowaniu metody komorowania z filarami ochronnymi. Należy zauważyć, że eksploatacja będzie prowadzona na niewielkiej głębokości, więc ściany wydobywcze będą „pracować” pod wpływem nieciągłości i spękania mas skalnych. Monitorowanie sił naprężeń działających w złożu pod pewnym kątem będzie absolutną koniecznością. Badania geomechaniczne, prowadzone początkowo za pomocą analizy zdjęć lotniczych wykonanych w różnych skalach, wykazały istnienie serii spękań górotworu biegnących w kierunkach NS, EW, NW-SE i SW-NE, szerokości 10-40 m. Dla uporządkowania i zweryfikowania wyników wstępnych badań wykonano serie dodatkowych prób z użyciem metod geofizycznych, które pozwalają na szybkie uzyskanie wyników i łatwe wyciągnięcie wniosków. Zastosowano pomiary: - elektromagnetyczne przy użyciu fal bardzo długich (VLF) w niewielkiej skali oraz na dużym obszarze, - sejsmiczne, w połączeniu z pomiarami elektomagnetycznymi metodą VLF w niewielkiej skali, prowadzone z wielką dokładnością na całym terenie kamieniołomu Su Cuccumiau.
www.RynekKamienia.pl
KAMIENIARSTWO ZE ŚWIATA
n o p
Trójwymiarowy model eksploatacji podziemnej kopalni Su Cuccumiau. Oznaczone kolejne poziomy wydobycia Metoda fal bardzo długich nie jest często stosowana w badaniach górniczych, ale w połączeniu z danymi otrzymanymi z pomiarów przeprowadzonych na miejscu i profilem sejsmicznym można otrzymać znacznie większą ilość informacji i bardziej precyzyjną analizę geostrukturalną. Wykorzystane metody pozwoliły też na lepsze rozpoznanie nieciągłości w masie skalnej. By umożliwić poprawne planowanie geostrukturalne i projektowanie położenia poszczególnych komór i filarów, konieczne było przeanalizowanie charakterystyki nienaruszonej skały. Na dużej liczbie próbek przeprowadzono serię testów laboratoryjnych dla poznania minimalnych wartości odporności na poszczególne rodzaje napięć. Te liczby, wraz z modelem nieciągłości mas skalnych, zostały wprowadzone jako dane porównawcze do cyfrowego modelu strukturalnego i weryfikującego czynniki zagrożeń (przy użyciu odpowiedniego oprogramowania komputerowego). Podczas wizji lokalnych rozpoznano i określono pełną charakterystykę nieciągłości mas skalnych. Dokonano również pomiarów parametrów potrzebnych do ustalenia sił naprężeń poszczególnych rodzajów nieciągłości mas skalnych zgodnie z kryteriami Bartona-Choubey’a. Te empiryczne kryteria biorą pod uwagę m.in. wytrzymałość ścian. Obecne prace W tej chwili inżynierowie pracują nad końcowym projektem zarówno w zakresie ustalenia przebiegu przyszłej sztolni wobec poziomu dna kamieniołomu, jak i przemodelowania ściany otwartego kamieniołomu, by zharmonizować ją z krajobrazem. Dla właściwego połączenia krawędzi sztolni ze ścianą otwartego kamieniołomu przygotowano ostrożne analizy stabilności ściany. W ten sposób zidentyfikowano wszelkie zagrożenia, które mogą się pojawić w tym miejscu. Zmiany sił nacisku po rozpoczęciu podziemnego wydobycia również zostały przebadane na komputerowym modelu masy skalnej, przy użyciu oprogramowania opartego na metodzie skończonych elementów i metodzie elementów brzegowych. Właściwy projekt wsparcia został przekształcony we wskaźnik bezpieczeństwa, który jest najlepszym sposobem wybrania właściwych rozwiązań w zakresie kosztów i bezpieczeństwa.
www.RynekKamienia.pl
Wyliczenia geostrukturalne oddaliły wszelkie wątpliwości co do możliwych problemów z zapadaniem się mas skalnych na terenie objętym koncesją wydobywczą. Geometrię komór wydobywczych i filarów wybrano w interaktywnym procesie, w którym danymi początkowymi były wielkość bloków pod piłę, optymalna wielkość produkcji na pile, charakterystyka geometryczna dostępnych obecnie na rynku maszyn służących do wycinania bloków i transportu, wartość stabilności strukturalnej mas skalnych, wskaźniki bezpieczeństwa i wreszcie przyszłe, planowane wykorzystanie podziemi w innych celach. Wydobycie będzie prowadzone na trzech poziomach (tabela 1). Z powodu dużych zmian jakie nastąpiły w masach skalnych, ponad pierwszym poziomem pozostawiono nadkład grubości ponad 20 m. Strop oddzielający pierwszy i drugi poziom ma grubość 20 m i znajduje się na tej samej wysokości co dno kamieniołomu. Jego grubość gwarantuje wysoki poziom stabilności i zabezpiecza przed zapadaniem się terenu. Strop pomiędzy drugim i trzecim poziomem ma 15 m grubości, co zapewnia odpowiednią stabilność i większy uzysk materiału z mas skalnych. Pierwsza sztolnia wejściowa znajduje się na wysokości 230 m n.p.m. i będzie używana jako główne wejście na pierwszy poziom wydobycia lub jako sztolnia serwisowa. Oczywiście w całej kopalni trwać będą ciągłe pomiary geomechanicznych właściwości mas skalnych i jakości dostępnego wapienia. W pierwszym etapie prac wydobycie prowadzone będzie na przodku, aż do osiągnięcia drugiego zaplanowanego wejścia do kopalnia na głównym poziomie kamieniołomu (na wysokości 230 m n.p.m.). To konieczne ze względów bezpieczeństwa i dla zapewnienia wentylacji podziemi. Zgodnie z danymi geostrukturalnymi konieczne będzie pozostawienie na wysokości głównego poziomu eksploatacji otwartego kamieniołomu dużego, ciągłego filaru (w kierunku N-S) wzdłuż ściany wyrobiska, grubości przynajmniej 15 m, który zapewni stabilność pierwszego poziomu podziemnego wydobycia. Tak się stanie tylko na poziomie pierwszym – na pozostałych jego wielkość będzie ustalona na podstawie limitów koncesyjnych i ograniczeń spowodowanych grubością stropu. Każdy z poziomów będzie podzielony na cztery panele, z których pierwszy będzie miał wysokość 4,5 m – tyle co wysokość sztolni wejściowej. Wydobycie będzie się odbywało za pomocą diamentowych pił łańcuchowych i lin, a bloki będą wyciągane na powierzchnię na naczepach niskopodwoziowych. Kolejne panele będą udostępniane poprzez otwieranie kanałów - wycinanie niewielkich fragmentów skały przy użyciu tych samych maszyn, by zyskać miejsce potrzebne do wydzielenia półek skalnych. Będą miały wysokość 9 m, zgodną z wysokością półek. Po ich udostępnieniu wydobycie będzie prowadzone we wszystkich kierunkach dla stworzenia komory, w której zmieszczą się maszyny do wycinania skały i załadunku bloków. Geometria poziomów wydobywczych, przedstawiona w ta-
85
NK 55 (5/2011)
KAMIENIARSTWO ZE ŚWIATA
Poziom
Poziom spągu (m n.p.m.)
Poziom stropu (m n.p.m.)
Wysokość [m]
1
203
235
32
2
149
180
32
3
102
134
32
łącznie
Tabela 1: Geometria poziomów Poziom
Poziom spągu (m n.p.m.)
Poziom stropu (m n.p.m.)
Wysokość [m]
1
203
235
32
2
149
180
32
3
102
134
32
Tabela 2: Geometria poziomów wydobywczych beli 2, pozwala na zbalansowanie nacisku górotworu wzrastającego w miarę obniżania poziomu wydobycia. Eksploatacja rozpocznie się oczywiście od pierwszego panelu poprzez otwarcie sztolni i pierwszych półek w komorze. Wraz ze wzrostem wolnej przestrzeni uzyskiwanej w wyniku wydobycia strop komory będzie wzmacniany stemplowaniem (opcjonalnie w połączeniu ze stalową siat-
ką w miejscach szczególnie poluzowanego materiału skalnego). W ten sam sposób, 27,433 161,810 dla zapewnienia większego 135,564 1,248,393 bezpieczeństwa, wzmacnia172,723 1,542,558 ne będą wzdłużnie ściany komór naruszone podczas 2,952,751 pogłębiania. Poszczególne etapy wydobycia w kamieniołomie, zarówno w części naziemnej, jak i podziemnej, zostały zaplanowane w harmonii z lokalnym planem rozwoju i rekultywacji środowiska naturalnego. Działania w otwartym kamieniołomie będą stopniowo zmierzały do przemodelowania wyglądu ściany przy jednoczesnym zabezpieczaniu ciągłego połączenia pomiędzy tarasami, na których prowadzone jest wydobycie. Po uzyskaniu końcowego kształtu terenu na powierzchni zostanie przywrócona zieleń. Na potrzeby otwarcia podziemnej kopalni w kamieniołomie Su Cuccumiau przygotowano szczegółowe studium wykonalności i biznesplan zawierający analizy ekonomiczne i finansowe. Pokazują one, że wartość sprzedaży w drugim roku inwestycji osiągnie 5,7 mln euro, dochód w tym samym roku wyniesie 3,8 mln euro, a marża operacyjna brutto - około 3,14 mln euro. z dr Nicola Careddu, tłum. Szymon Paź
Powierzchnia [m2]
Objętość [m3]
EMOCJE W
ERNST STRASSACKER GMBH & CO. KG ODLEWNIA ARTYSTYCZNA STAUFENECKER STR. 19 · 73079 SUESSEN FON 00 49 7162 /16-228 · FAX 00 49 7162/16-375 www.strassacker.de · mail@strassacker.de
86
NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
ARCHITEKTURA RYNEK BUDOWLANY
Warszawa Nowe osiedle na Żoliborzu
ayetana Developments Polska niebawem rozpocznie budowę inwestycji mieszkaniowej przy ul. Rydygiera. Nowa inwestycja to budowa osiedla w idei smart living. Koncepcja ta jest połączeniem modernistycznego stylu architektury z zastosowaniem funkcjonalnych rozwiązań. W pierwszym etapie budowy osiedla deweloper wybuduje 66 mieszkań. Lokale mieszkalne będą miały od 24 do 174 mkw. Każde z nich zostanie wyposażone w infrastrukturę, która ułatwi m.in. podłączenie klimatyzacji i innych urządzeń elektrycznych. W ofercie znalazły się także lokale typu sLoft. Są to dwupoziomowe mieszkania o najwyższym standardzie, z dużym salonem, doświetlone dzięki dużym oknom i instalacji dodatkowych świetlików. Na terenie osiedla powstanie także duży teren zielony. Uzupełnieniem kompleksu mieszkaniowego będą elementy małej architektury – starannie zaprojektowane ławy, kosze i ławki. Roboty budowlane rozpoczną się jesienią, natomiast oddanie inwestycji planowane jest na pierwszą połowę 2013 roku. Za projekt odpowiada pracownia architektoniczna Mąka Sojka Architekci. z Źródło: Layetana Developments Polska
Katowice Uniwersytet Ekonomiczny rozbuduje się
P
rawie 8 tys. metrów kwadratowych naszpikowanej elektroniką przestrzeni, dwukondygnacyjna aula, inteligentny system odzyskiwania energii i zielone tarasy, na których mogą odpocząć strudzeni studenci. Taki będzie nowy budynek Uniwersytetu Ekonomicznego – Centrum Nowoczesnych Technologii Informatycznych. W nowym budynku jednocześnie ze stanowisk komputerowych będzie mogło korzystać prawie 800 osób. Prócz sal dydaktycznych do dyspozycji będą miały dwukondygnacyjną aulę i bibliotekę multimedialną. Poza edukacją centrum ma służyć także rozwijaniu współpracy z sektorem biznesu. Projekt budynku powstał w katowickiej pracowni Wojciecha Podleskiego. W najwyższej części gmach będzie miał siedem kondygnacji. Architekci zaplanowali go na rzucie kwadratu, dostawiając do masywnej, obłożonej klinkierem bryły w kształcie litery „L” łagodniejszą
88
NK 55 (5/2011)
FOT. MATERIAŁY INWESTORA (2)
L
Mieszkania na sprzedaż w apart-hotelu w Karkonoszach Wrocławski deweloper Religa Development Group planuje budowę hotelu w Piechowicach niedaleko Szklarskiej Poręby.
Z
a jego projekt architektoniczny odpowiada austriacka pracownia architekta Philipa Lutza. Inwestor zapowiada, że Walończyk – bo tak ma się nazywać obiekt – będzie jednym z najnowocześniejszych tego typu obiektów w Polsce. Projekt zakłada wykorzystanie do jego budowy m.in. naturalnych materiałów. Na elewacji zostanie użyty kamień naturalny oraz gont drewniany, w większości modrzewiowy. Hotel będzie korzystał także z alternatywnych źródeł energii, m.in. źródeł geotermalnych. W środku powstanie 131 apartamentów, z czego 66 o powierzchni 20–50 mkw. przeznaczonych zostanie na sprzedaż. Przyszli właściciele apartamentów, podpisując umowę z deweloperem, muszą wpłacić zaledwie 10 proc. wartości nieruchomości. Resztę dopłacą po zakończeniu inwestycji. Umowa między deweloperem a właścicielem apartamentu gwarantuje stałą cenę zakupu nieruchomości. Pozostałe 65 lokali to pokoje hotelowe - jedno-, dwu- i trzyosobowe. Budynek ma mieć dwie kondygnacje podziemne. Na najniższym poziomie -2, który zlokalizowany zostanie całkowicie pod ziemią, zaprojektowano klub nocny. Nad klubem nocnym powstanie strefa relaksu i wypoczynku. Składać się na nią ma centrum spa i wellness o pow. 1200 mkw. Goście zatrzymujący się w hotelu będą mogli skorzystać też z saun, jacuzzi, basenu, gabinetu kosmetycznego, sali fitness oraz siłowni. Parter budynku zajmie restauracja, podzielona na dwie części. W prawym skrzydle na poziomie parteru zaprojektowano także trzy sale konferencyjne o pow. od 30 do 40 mkw. Dla wygody gości i uczestników konferencji posiadają one wydzielone wejścia, przestronne lobby, dostęp do restauracji i osobne wyjście na taras. Na parterze znajdzie się także pomieszczenie zabaw dla dzieci, w którym najmłodsi goście będą mogli spędzać czas pod okiem animatorów zabaw. z Źródło: Gazeta Wyborcza Wrocław
www.RynekKamienia.pl
Pawilon: 4, Stoisko: A5
ARCHITEKTURA
i lżejszą formę o biegnącej łukiem szklanej elewacji. Całkowity koszt budowy gmachu i wyposażenia go szacowany jest na 50,3 mln złotych. Środki pochodzą z budżetu państwa i uczelni. CNTI ma być gotowe jesienią 2013 roku. z Źródło: Gazeta Wyborcza Katowice
Toruń Nowa studencka Od Nowa za rok
N
owa część klubu Od Nowa powstanie do połowy września przyszłego roku. UMK ogłosił przetarg na roboty budowlane. Dzięki inwestycji za ponad 6 mln zł legendarny klub zyska salę kinowo-koncertową z 310 fotelami i możliwością dostawienia kilkudziesięciu kolejnych, co pozwoli organizować kameralne koncerty, spektakle teatralne, wydarzenia kinowe i spotkania z artystami. Oprócz niej w nowej części budynku, która wyrośnie od strony wschodniej, znajdą się obszerne szatnie, toalety, hol i kasy. Stara i nowa część studenckiego klubu będą ze sobą połączone. Cały projekt pochłonie najprawdopodobniej ponad 6 mln zł. z Źródło: Gazeta Wyborcza Toruń
Nowa siedziba PZPN na warszawskim Wilanowie
FOT. MATERIAŁY INWESTORA (2)
RYNEK BUDOWLANY
W nowoczesnym budynku biurowym znajdą się sale konferencyjne, apartamenty gościnne oraz pomieszczenia techniczne.
B
udynek powstanie u zbiegu ul. Sobieskiego i al. Wilanowskiej, niedaleko Świątyni Opatrzności Bożej. Projekt architektoniczny nowej siedziby PZPN przygotowało biuro projektowe Konior Studio. Głównym celem było zaprojektowanie obiektu otwartego, przyjaznego i wygodnego w użytkowaniu, który spełniając wysokie wymagania związane ze standardem wykonania i reprezentacyjnym charakterem, będzie gwarantował zarówno użytkownikom, jak i gościom poczucie komfortu. W budynku zaprojektowano obszerny hol z recepcją, restaurację z bufetem, salę audytoryjną z zapleczem i foyer, sklep, strefę ekspozycyjną i wypoczynkową, powiązaną przestrzennie z częścią publiczną, strefę biurową, sale wielofunkcyjne i zaplecza socjalne. Powierzchnia całkowita nowej siedziby PZPN wyniesie 11 128 mkw. Termin realizacji inwestycji wynosi 27 miesięcy, głównym wykonawcą jest Warbud. z Źródło: Murator Plus
STRONY INTERNETOWE dla zakładów kamieniarskich
strona
ww
jedyne w
599zł
SZABLON
Od sierpnia 2010 Nowy Kamieniarz oferuje usługę tworzenia dla zakładów kamieniarskich stron internetowych. Możliwość komunikacji z klientami i przedstawienie swojej oferty handlowej w internecie jest obecnie podstawą strategii marketingowej.
A
Jeśli chcecie Państwo stworzyć stronę internetową swojej firmy możemy pomóc w tym przedsięwzięciu. Gwarantujemy : - przygotowanie strony www z wykorzystaniem jednego z trzech atrakcyjnych graficznie szablonów - zredagowanie części tekstowej strony przez nasz dział redakcyjny na podstawie dostarczonych materiałów - stworzenie galerii realizacji Państwa firmy z wykorzystaniem nadesłanych zdjęć.
SZABLON
B
Strony www będą posiadały adres internetowy www.nazwafirmy.rynekkamienia.pl, w związku z czym znika konieczność opłat za wykupienie domeny internetowej. Koszt stworzenia strony internetowej - 599 zł Jeśli jesteście Państwo zainteresowani prosimy o kontakt mailowy na adres m.jaloszynska@nowykamieniarz.pl lub telefonicznie 61 66 29 870
90
NK 55 (5/2011)
SZABLON
C
www.RynekKamienia.pl
PRODUKTY SPECJALNE
KLEJE
FINEGRAIN
- Impregnaty (również do piaskowca) - Preparaty do eliminacji defektów powierzchniowych - Środki do nadania efektu postarzania oraz mokrego kamienia - Produkty do ożywiania poleru i koloru - Woski - Antygraffiti
- Poliestrowe kleje, szpachle używane do każdego rodzaju kamienia. W ofercie posiadamy kleje o różnej gęstości i kolorystyce. - Epoksydowe, mrozoodporne o wysokiej wytrzymałości.
Najnowszej generacji, niezawodne narzędzia syntetyczno-diamentowe do szlifowania i polerowania granitu i marmuru. Nowość na rynku - wagony finegrain przeznaczone do bardzo twardych granitów oferujące bardzo dobrą jakość poleru.
Wyłąc zny pr zedstawic iel w Po lsce
Łupiarki i automatyczne. Linie produkcyjne do łamania kamienia i betonu. Kruszarki, podajniki, przesiewacze. SYNTETYK 28-100 BUSKO ZDRÓJ, ul. Bohaterów Warszawy 97b tel./fax: +48 41 379 82 12, kom. +48 602 705 711 tel.: +48 41 379 82 28, e-mail: lupiarki@interia.pl
Profesjonalne oczyszczalnie wody dla zakładów kamieniarskich. FILIA W STRZEGOMIU 58-150 STRZEGOM, ul. Kasztelańska 10a tel./ fax +48 74 855 10 27, kom. +48 666 520 269
ARCHITEKTURA
FOT. ARCHIWUM LITHOS DESIGN (2)
NOWOSCI DESIGNU
Kamień w złotej oprawie Kolekcja Luxury od Lithos Design.
C
FOT. ARCHIWUM ANTONIO LUPI (3)
ztery nowe kolekcje w niezwykle luksusowej oprawie powstały we włoskiej firmie Lithos Design, znanej z wyrafinowanego wzornictwa firmowanego talentem Raffaella Galiotto. Kolekcję stworzono z czarnego, belgijskiego wapienia Pierre Bleue, w którym wyfrezowano a następnie naniesiono metaliczne dekory. Niektóre wzory tworzą delikatne linie, jak pociągnięcia malarskiego pędzla, inne są głębokie i zdecydowane. Wszystkie mogą być intrygującą ozdobą każdego wnętrza. Kamienne płytki dostępne są w srebrnym lub złotym wykończeniu w rozmiarze 60 x 60 x 2 cm. (ACH) z
Łazienka jak luksusowe spa Kolekcja Talamo od Antonio Lupiego. ainspirowana kształtem starożytnych ceramik kolekcja Talamo według projektu Domenico de Palo to oryginalna wanna, wolno stojąca umywalka i umywalka nablatowa. Asymetryczna wanna została wykonana z naturalnego wapienia Pietra Apricena, waży 600 kg i kosztuje... ponad 250 tys. zł. Wolno stojąca umywalka to niesamowita bryła, rzeźba łącząca w sobie funkcję umywalki, blatu oraz wieszaka na ręczniki. Idealną kompozycję tworzy także umywalka nablatowa połączona z drewnianą szafką w czekoladowym kolorze. Czyste linie, proste i łagodne cięcia podkreślają miękkość formy i naturalność kamienia. Dodatkowo sprawiają, że poszczególne elementy mogą być adaptowane do różnych aranżacji łazienek zarówno tych w domach prywatnych, jak i w luksusowych salonach spa. (ACH) z
92
NK 55 (5/2011)
Kąpiel w kamiennej łodzi Wanna Simi od Bathco.
FOT. ARCHIWUM BATHCO
Z
W
anny z kamienia Simi to wyjątkowe wolno stojące wanny łazienkowe, które mogą być wykorzystywane nie tylko we wnętrzach łazienek. Precyzyjnie wykuta masywna wanna według projektu firmy Bathco kształtem przypomina łódkę. Dostępna jest w dwóch neutralnych kolorach: jasnobeżowym i ciemnoszarym, dzięki czemu łatwo ją dostosować do różnych stylów wnętrza. Jak twierdzą producenci, kąpiel w kamiennej wannie może mieć właściwości terapeutyczne. Wbrew pozorom kamień w łazience szybko się nagrzewa, a powoli oddaje ciepło. Akumuluje ciepło z wody i oddaje je w kontakcie ze skórą, sprawiając, że kąpiel staje się niezwykle przyjemnym doznaniem. (ACH) z
www.RynekKamienia.pl
TECHNOLOGIE
Producent i dystrybutor elementów kotwiących do mocowania płyt z kamienia naturalnego na elewacjach budynków. Wykonywanie projektów i dokumentacji budowlanych elewacji kamiennych. Pełna oferta na stronie: www.lauda.com.pl
Elementy kotwiące z aprobatą ITB
FOT. ARCHIWUM BM
NOWOŚCI RYNKOWE
Weha dystrybutorem firmy BM w Polsce Na polski rynek wchodzi włoski producent traków.
LAUDA METALPLAST J.Pijocha, W. Ptak Spółka Jawna Facimiech 178, 13, 32-051 Wielkie Drogi tel.(012) 2561120, 2561115, fax (012) 2561110 e-mail: elewacje@lauda.com.pl
96
NK 55 (5/2011)
F
irma BM s.r.l. została założona w 1963 roku przez Giovanniego i Rina Bastianello. Główna siedziba znajduje się w strefie przemysłowej Montorso Vicentino na południowym wschodzie Włoch. Znakiem rozpoznawczym firmy jest niedźwiedź z uniesioną łapą. BM cechuje szeroki zakres produkcji. Produkowane są tam m.in. traki listwowe do marmuru (model BM Super oraz BM Super 800). Traki z pojedynczym ostrzem zostały opatentowane przez Giovanniego i Rina Bastianello w 1967 roku i stanowią główną część produkcji. W ofercie znajdują się również traki listwowe (piłowe) do marmuru o wielu ostrzach (model Diamond BM 10-15, Diamond BM 40 Corsa 600, Diamond bm 50 Corsa 600, Diamond BM 80 Corsa 800, Diamond BM 100 Corsa 800, Diamond BM 70 Corsa 1000, Diamond BM 80 Corsa, Diamond BM 100 Corsa 1000) oraz traki listwowe o wielu ostrzach do granitu (model Grizzly Super). BM produkuje także piły linowe, zarówno monolinki, jak i wielolinki. W przypadku monolinek klient ma do wyboru maszynę z dwoma kołami napędowymi o średnicy 2300 mm (co pozwala użytkownikowi na zainstalowanie lin o sztywniejszym i utwardzonym rdzeniu, minimalizując jednocześnie do minimum ryzyko częstego zrywania się linek) lub 1000 mm (co stanowi bardzo dobre rozwiązanie w przypadku lin o elastycznym i giętkim rdzeniu). Interesująco przedstawia się oferta maszynowa na wielolinki. Klient ma do wyboru model Kodiak 10, 20, 40 i 76. Od modelu Kodiak 20 zdecydowano się zastosować konstrukcję ramową opartą na czterech solidnych i wytrzymałych nogach. Rozwiązanie to sprawia, że maszyna zachowuje niezwykłą stabilność pracy podczas cięcia oraz zwiększa wytrzymałość konstrukcyjną maszyny. Jak zapewniają producenci, każda piła linowa jest wynikiem długoletnich badań i innowacji technologicznych oraz jest odpowiedzią na typowe problemy związane z użytkowaniem traków linowych. W Polsce, w kamieniołomie Barwałd, pracuje już BM Diamond 15 – trak listwowy używany do cięcia piaskowców.(ACH) z
www.RynekKamienia.pl
wyłączny przedstawiciel na Polskę
DOŚWIADCZENIE TRADYCJA INNOWACYJNOŚĆ JAKOŚĆ
TRAKI JEDNO I WIELOLINOWE W OFERCIE TAKŻE TRAKI LISTWOWE
Tylko to co najlepsze
WEHA sp. z o.o. - ul. Armii Krajowej 31, 58-150 Strzegom tel. +48 662 332 912, e-mail: weha@weha.pl, www.weha.pl
TECHNOLOGIE
FOT. ARCHIWUM BARSANTI MACCHINE
PRODUCENCI
80 000 metrów w trzy miesiące 100-linowy trak Barsanti już po testach produkcyjnych
T
echnologię cięcia bloków na płyty za pomocą liny diamentowej wprowadzono do użytku kilkadziesiąt lat temu. Pierwsze patenty we Włoszech, dotyczące traków linowych, pojawiły się na początku lat 90. Mimo to do tej pory technologia ta nie wyparła wcześniejszych – traków wielopiłowych i wielotarczowych – w zakresie produkcji płyt cienkich i średnich. To powoli zmienia się od 4-5 lat, gdy wielu czołowych producentów maszyn wprowadziło do swojej oferty nowe traki wielolinowe. Zastosowane w nich rozwiązania techniczne opierają się na wieloletnich już doświadczeniach konstrukcyjnych, co pozwala na stworzenie maszyn o wysokiej produktywności i niezawodności. Barsanti Macchine S.p.A. ma ponad 100-letnie doświadczenie w projektowaniu i budowie maszyn kamieniarskich wykorzystywanych przy najcięższych pracach. Obecnie prezesem firmy i dyrektorem zarządzającym jest Fosco Barsanti, potomek założyciela firmy Eugenia (właśc. Nicola) Barsantiego, wynalazcy wraz z inż. Felice Mateuccim pierwszego silnika o spalaniu wewnętrznym w 1853 r. (zwanego silnikiem Barsantiego-Matteucciego). To właśnie Fosco Barasanti podjął decyzję o wdrożeniu do produkcji nowej, prawdzi-
98
NK 55 (5/2011)
wie innowacyjnej maszyny mogącej sprostać oczekiwaniom masowej produkcji granitowych slabów różnej grubości. Mirage 4000 Mówimy tu o maszynie przedstawionej w 52 numerze „NK” – czterokolumnowym traku Mirage 4000 o przestrzeni cięcia długości czterech metrów i mogącym być wyposażony w 133 liny diamentowe do cięcia płyt grubości 2 cm. Maszyna ta została zaprojektowana i wykonana we współpracy z zamawiającym – hiszpańską firmą Granitos de Louro (Granilouro). W specyfikacji zamówienia oczekiwano możliwości jednoczesnego, szybkiego i bezpiecznego cięcia dwóch bloków długości dwóch metrów na slaby wybranej grubości. Wszystko po to, by spełnić wysokie wymagania dotyczące produktywności w firmie, która posiadała już kontrakty na setki tysięcy metrów kwadratowych kamienia grubości 2, 3, 4, 6 i 8 cm. Co oczywiste, żeby wywiązać się ze zobowiązań w określonych terminach, Granilouro musiałoby posiadać w zakładzie dużą liczbę tradycyjnych traków wielotarczowych lub maszynę o rewolucyjnych wręcz parametrach. Odpowiedzią okazał się Mirage 4000, który roz-
www.RynekKamienia.pl
TECHNOLOGIE PRODUCENCI
Wiele zalet Pierwsze miesiące pracy Mirage 4000 pokazały, jak wartościowe jest to „centrum produkcyjne”. Do jego montażu nie jest konieczne głębokie fundamentowanie. Zmiana grubości cięcia odbywa się bardzo szybko i sprawnie dzięki nowemu, opatentowanemu systemowi wyłączania niepotrzebnych rolek naprężających. Operator po prostu wybiera wymaganą grubość płyt na panelu kontrolnym i instaluje potrzebne liny. Nowy system naprężający (regulowany dynamicznie), także opatentowany, utrzymuje każdą linę we właściwiej pozycji, naprężoną i zabezpieczoną w trakcie cięcia, dzięki czemu poprawia wydajność pracy i obniża zużycie liny. Rotory, umieszczone na kolumnach traka, wyposażone są w system szybkiego odłączania, który umożliwia łatwy dostęp do systemu zamkniętego obiegu lin tnących. Maszyna wyposażona jest także w podwójnie wytrzymały system bezpieczeństwa, który automatycznie wyłącza wszystkie obracające się części w razie zerwania liny. Wyniki testów Barsanti Macchine i Granilouro przeprowadziły w dniach 1 kwietnia – 30 czerwca testy produkcyjne podczas cięcia różowych i szarych granitów z rodziny Porriño. W tym czasie maszyna prze-
www.RynekKamienia.pl
FOT. ARCHIWUM BARSANTI MACCHINE
począł pracę w zakładzie w lutym 2011 r. Do lipca przepracowano na nim ponad 800 godzin. Codziennie tnie średnio cztery bloki, czyli wykonywane są dwa pełne cykle produkcyjne. Każdy z nich trwa około sześciu i pół godziny. Jak dotąd nie napotkano na problemy natury mechanicznej, technicznej, elektrycznej czy elektronicznej. Maszyna wymaga jedynie standardowego utrzymania – czyszczenia i oliwienia. Żadna część, poza rzecz jasna linami do cięcia, nie była wymieniana, nawet wykonane z poliuretanu okładziny bębnów i kół zamachowych jednostki naprężającej. W tej chwili moce przerobowe są ograniczone tylko kwestiami logistycznymi – m.in. możliwością przenoszenia płyt do kolejnych faz obróbki. Technicznie możliwe jest zwiększenie wydajności do trzech cykli produkcyjnych dziennie (sześć bloków).
Nowy, regulowany dynamicznie system naprężający utrzymuje każdą linę we właściwej pozycji. pracowała 750 godzin. Żywotność liny diamentowej wyniosła 525 godzin (włączając to jej replastyfikację po 250 godzinach pracy). Całkowita powierzchnia rozciętych płyt wyniosła 83 629 mkw. Koszt wykorzystania narzędzi wyniósł 3,88 euro/mkw. z Paul Daniel, inż. Giovanni Lenzi Tłumaczenie: Szymon Paź
NK 55 (5/2011)
TECHNOLOGIE
FOT. ARCHIWUM MC DIAM
PRODUCENCI
Spawanie laserowe
Produkcja bezpiecznych narzędzi diamentowych W obecnych czasach nie sposób wyobrazić sobie, aby obróbka kamienia naturalnego była możliwa bez narzędzi diamentowych. Ale historia ich stosowania do obróbki twardych materiałów, w tym kamienia naturalnego, to zaledwie kilkadziesiąt ostatnich lat. Błyskotliwy rozwój narzędzi diamentowych ciągle trwa. Jednym z jego elementów jest ciągłe doskonalenie technik produkcji, mających na celu poprawianie walorów technicznych oraz bezpieczeństwa użycia narzędzi. Spawanie laserowe, o którym będzie mowa poniżej, jest jedną z najbardziej nowoczesnych technik produkcji bezpiecznych w użyciu narzędzi diamentowych. Jest to szczególnie istotne w przypadku narzędzi pracujących w bardzo trudnych warunkach, na przykład przy słabym chłodzeniu lub jego braku.
100 NK 55 (5/2011)
Tarcza diamentowa W uproszczeniu można powiedzieć, że narzędzia diamentowe składają się z korpusu, z reguły metalowego, oraz elementów skrawających, najczęściej w postaci spieków diamentowych w osnowie metalicznej. Najbardziej typowym narzędziem diamentowym używanym w kamieniarstwie jest tarcza do cięcia. Do produkcji tarcz diamentowych stosowane są korpusy (rdzenie, dyski…) wykonane z wysokiej jakości stali narzędziowej, hartowanej do twardości 42-48 HRC. Ze względu na kształt elementu skrawającego tarcze diamentowe można podzielić na: - tarcze z obrzeżem ciągłym (obrzeże spiekane bezpośrednio na rdzeniu lub diament osadzany galwanicznie), - tarcze segmentowe (rdzenie z wrębami na obwodzie, segmenty diamentowe mocowane na obwodzie pomiędzy wrębami). Tarcze z obrzeżem ciągłym dają najlepszą jakość krawędzi ciętych płyt, szczególnie w przypadku kruchych materiałów. Ich wadą jest duża wrażliwość na przegrzanie, dlatego używane są w ograniczonym zakresie, do obróbki marmurów, konglomeratów, płytek ceramicznych czy szkła. Umieszczenie wrębów na obwodzie tarczy poprawia warunki chłodzenia i ułatwia usuwanie ściernych produktów obróbki z obszaru skrawania. Wręby rozdzielają segmenty diamentowe i zapewniają odpowiednie chłodzenie podczas cięcia, doprowadzając w strefę cięcia wodę (przy cięciu z chłodzeniem wodą) lub powietrze (przy pracy na sucho). Szerokość wrębów ma zasadniczy wpływ na jakość cię-
www.RynekKamienia.pl
Firma Brachot –Hermant oferuje używane maszyny i przyczepy na sprzedaż: Pellegrini piła linowa Diafil DF 2500 – z wózkiem CMR 30 Maksymalne wymiary bloków: 400 cm x 220 cm - moc: 30 kw Cena do negocjacji- 19.800 euro Pellegrini piła linowa Diafil DF 2000 T – z wózkiem CMP 40 Maksymalne wymiary bloków: 400 cm x 220 cm - moc: 30 kw Cena do negocjacji- 19.800 euro 8 pił tarczowych Master Breton – każda z wózkiem Cena do negocjacji- 55.000 euro/sztuka 1 linia polerska Breton - 2 stoły, żuraw ramienny Abus 2T , 1 stół obrotowy Dla płyt o maksymalnych wymiarach 350x200x12cm-13 głowic polerujących Cena do negocjacji- 70.000 euro
Przyczepy: Nr
Długość +-
Ilość osi
Marka
Typ
Podwozie
Rok
HDS
Stan
BJ
Cena PLN
6
9m
3
Stevens
T636-03
6052
3/05/1988
Brak
-
-
13
9m
3
Stevens
T636-03
6566
9/09/1991
Brak
-
-
15
9m
3
Stevens
T636-03
6728
12/10/1992
Brak
-
-
16
9m
3
Stevens
T636-03
6726
12/10/1992
Brak
-
-
20
9m
3
Renders
ROC12.27E
YA5B302A 439S95965
2/05/1994
Brak
-
-
15 000 15 000 15 000 15 000 15 000
21
12 m
3
Deom
SR273P
YA9SR273 P94135951
18/07/1994
PK 12000
Sprawny
1999
40 000
22
9m
3
Renders
ROC12.27E
YA5B302A 439S95981
2/06/1994
PK 14500B
Zepsuty
1994
20 000
32
12 m
3
LAG
0-3-39L
YB4A0SB3 399903090
17/06/1999
PK 12000
Sprawny
1999
50 000
Odbiór przyczep z Belgii we własnym zakresie Więcej informacji jak i zdjęcia w naszych oddziałach ul. Budowlana 3 84-110 Kartoszyno, gm. Krokowa (Gdynia-Wejherowo) tel: 58/670 61 55 (56) fax: 58/670 61 57 (58); brachot.gdynia@brachot.com
ul. Mostowa 1 58-150 Strzegom tel: 74/855 55 22 fax: 74/855 55 20 brachot.strzegom@brachot.com
ul. Poznańska 49 62-020 Swarzędz-Jasin (Poznań) tel: 61/818 72 90, 818 72 91 fax: 61/818 19 73 brachot.swarzedz@brachot.com
TECHNOLOGIE PRODUCENCI
cia, dlatego w przypadku tarcz o małych średnicach (do 500 mm), które używane są do cięcia finalnego wyrobów kamiennych, stosuje się tarcze z wąskimi wrębami. W przypadku cięcia zgrubnego na dużą głębokość (np. cięcie bloków, formaków) bardziej istotne jest zapewnienie jak najlepszego chłodzenia. Wówczas z reguły stosuje się tarcze w szerokimi wrębami. Tarcze segmentowe zbrojone są na obwodzie segmentami diamentowymi, czyli elementami skrawającymi zbudowanymi z ziaren diamentowych umieszczonych w osnowie metalicznej. Segmenty diamentowe wykonywane są w technologii spiekania proszków metali. Jako materiały osnowy metalicznej stosowane są różne metale i ich stopy: brązy (miedź + cyna), kobalt, żelazo, nikiel, a także węgliki wolframu. Temperatura topnienia osnowy zależy od zastosowanej mieszaniny proszków i wynosi przykładowo: ok. 9000 C dla brązów, a ok. 14950 C dla kobaltu i 15350 C dla żelaza. Zależnie od przeznaczenia tarczy, rodzaju obrabianego materiału i warunków pracy, w strefie cięcia możemy mieć do czynienia z dużymi obciążeniami i wysokimi temperaturami, dlatego też do cięcia twardych materiałów konieczne jest stosowanie spoiw o bardzo dużej wytrzymałości mechanicznej i termicznej, szczególnie gdy cięcie prowadzone jest na sucho lub przy słabym chłodzeniu wodą. Segmenty diamentowe mocowane są na obwodzie rdzenia stalowego dwiema metodami: - za pomocą lutowania twardego z użyciem lutów srebrnych (temperatura topnienia 600-7000 C), - metodą spawania laserowego (temperatura topnienia ok. 1300-14000 C). Zaletą lutowania twardego jest możliwość wielokrotnej wymiany segmentów diamentowych, co ma szczególne znaczenie w przypadku tarcz o dużych średnicach 1000-3500 mm, dla których udział ceny rdzenia stalowego w wartości kompletnej tarczy jest bardzo istotny. Wadą natomiast jest niska temperatura topnienia i stosunkowo mała wytrzymałość, dlatego ta metoda nie może być stosowana przy produkcji tarcz przeznaczonych do pracy w trudnych warunkach, szczególnie zaś do pracy na sucho. Spawanie laserowe zapewnia bardzo dobrą wytrzymałość połączenia, odporność na przegrzanie tarczy. Stosowane jest wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z pracą w trudnych warunkach, pracą na sucho, tam gdzie konieczne jest zapewnienie bezpieczeństwa przy posługiwaniu się narzędziem. Spawanie laserowe Spawanie laserowe przeprowadza się za pomocą wiązki światła laserowego ogniskowanej w miejscu styku łączonych elementów. Polega ono na stapianiu obszaru styku łączonych przedmiotów ciepłem otrzymanym w wyniku doprowadzenia do tego obszaru skoncentrowanej wiązki światła koherentnego, o bardzo dużej gęstości mocy, ok. 102 do 1011 W/mm2 . Bardzo duże gęstości mocy wiązki laserowej zapewniają, że energie liniowe spawania są na poziomie minimalnych energii wymaganych do stopienia złącza, a strefa wpływu ciepła i strefa stopienia są bardzo wąskie. Jednocześnie odkształcenie złączy jest tak małe, że spawane przedmioty mogą być wykonywane na gotowo, a po
102 NK 55 (5/2011)
spawaniu nie jest wymagana dodatkowa obróbka mechaniczna. Do spawania laserowego narzędzi diamentowych wykorzystuje się z reguły lasery gazowe CO2 o działaniu ciągłym, dużej mocy 2000-3000 W. Stopienie materiału spawanego powoduje narażenie go na szybkie utlenienie, dlatego też konieczne jest stosowanie gazów ochronnych zabezpieczających strefę spawania przed utlenieniem. Do spawania laserami CO2 najczęściej stosuje się argon (Ar), azot (N2), dwutlenek węgla (CO2) lub hel (He), które dodatkowo wspomagają proces topienia metalu, dzięki czemu
Schemat spawania laserowego (strzałkami został zaznaczony ruch płynnego metalu) można osiągnąć głębokość spoiny nawet do 25 mm. W praktyce najczęściej stosowana jest mieszanina argonu i helu. Metodą spawania laserowego można łączyć różne materiały, jednak udział węgla w nich nie powinien być większy niż 0,2%. Rdzenie stalowe tarcz diamentowych przeznaczone do spawania laserowego są produkowane z wysokiej jakości niskowęglowej stali stopowej. Mogą być to rdzenie zarówno pełne, jak i klejone, typu sandwicz, obniżające hałas podczas pracy. Segmenty diamentowe do spawania laserowego produkowane są ze stopką o wysokości 2-3 mm, która wykonana jest ze spieku metali pozbawionego diamentu. Dolna krawędź stopki powinna być obrobiona mechanicznie, tak aby jej promień odpowiadał promieniowi rdzenia, do którego będzie przyspawany segment diamentowy. Dokładny styk segmentu i rdzenia zapewnia wysoką wytrzymałość spoiny. Wiązka laserowa, przechodząc z lasera do przedmiotu spawanego poprzez system przesłon zwierciadeł i elementów optycznych, jest ogniskowana w obszarze spawania. Stacja robocza prowadzi wiązkę światła laserowego po linii styku spawanych elementów, wykorzystując sterowanie numeryczne CNC w układzie dwuosiowym X-Y. Dzięki sterowaniu numerycznemu łatwe jest zaprogramowanie ruchu wiązki po łuku odpowiadającym promieniowi spawanej tarczy, po linii prostej, czy też dowolnej krzywej w przypadku spawania elementów o złożonym kształcie. Prędkość prowadzenia wiązki zależy od mocy lasera spawania oraz od grubości spawanego materiału. Dla lasera o mocy 2000 W i grubości tarczy 3 mm jest to prędkość rzędu 10 m/min
www.RynekKamienia.pl
WYSOKIEJ JAKOŚCI NARZĘDZIA DLA KAMIENIARSTWA
58-150 Strzegom, ul. Koszarowa 7, tel. 603 891 257, 604 07 87 31 te l. / f a x 7 4 8 5 5 0 3 9 3 , e - m a i l : b i u ro @ e u ro a r s s. p l, w w w. e u ro a r s s. p l
TECHNOLOGIE PRODUCENCI
(tarcza o średnicy 500 mm ma łączną długość spoiny ok. 1,5 m). Tak wysoka prędkość spawania daje bardzo dużą wydajność produkcji, ale pod warunkiem zautomatyzowania procesu podawania i pozycjonowania segmentów diamentowych i rdzenia tarczy względem siebie. Regulując prędkość prowadzenia wiązki, można spawać także tarcze diamentowe o grubościach dysku 6 – 9 mm, jednak w celu zapewnienia dużej wytrzymałości spoiny w takich przypadkach zaleca się spawanie dwukrotne, z obu stron tarczy.
Lutowanie – metoda trwałego łączenia elementów metalowych za pomocą metalowego spoiwa zwanego lutem o temperaturze topnienia niższej niż temperatura topnienia łączonych elementów. Podczas lutowania powierzchnia łączonych metali nie zostaje stopiona, a trwałe połączenie następuje dzięki wystąpieniu zjawiska kohezji i płytkiej dyfuzji. Spoiwo lutownicze wnika w szczelinę między elementami lutowanymi oraz mikropory materiału lutowanego dzięki zjawisku zwilżania powierzchni elementów lutem. Zależnie od temperatury topnienia lutu rozróżnia się lutowanie miękkie (poniżej 450° C) i lutowanie twarde (powyżej 450° C).
FOT. ARCHIWUM MC DIAM
Podstawową różnicą między lutowaniem a spawaniem jest to, że w przypadku spawania temperatura procesu jest tak wysoka, aby stopić i materiał dodatkowy, i brzegi elementów spawanych. Złącze spawane – rodzaj złącza powstającego w procesie fizycznym łączenia materiałów poprzez ich miejscowe stopienie i zestalenie. Stosowane np. do łączenia metali (głównie stali) i tworzyw sztucznych. Przy spawaniu zwykle dodaje się spoiwo, tj. stapiający się wraz z materiałem rodzimym materiał dodatkowy, wypełniający spoinę.
Automatyczna stacja robocza do spawania laserowego firmy Arga Fabes (MC Diam - Sandomierz) Zalety spawania laserowego: • Wysoka gęstość mocy (spawanie typu kapilarnego): - małe dystorsje, - wąska spoina, - wąska strefa wpływu ciepła. • Wysoka prędkość procesu. • Nie wymaga spoiwa (niższe koszty). • Spawanie z wysoką precyzją. • Wysoka czystość procesu. • Możliwość łączenia materiałów trudno spawalnych (np. spoiw segmentów diamentowych). • Łatwość automatyzacji.
104 NK 55 (5/2011)
Spawanie laserowe – rodzaj techniki spawania polegającego na stapianiu obszaru styku wiązką promieni laserowych. Spawanie takie prowadzone jest w osłonie gazu obojętnego i zapewnia dużą wytrzymałość spoin. Powszechnie stosowane jest w produkcji wielkoseryjnej. Spawanie laserowe wykorzystuje wiązkę o dużej gęstości energii (około 1 MW/cm²). Efektem spawania laserowego jest mała szerokość strefy wpływu ciepła i niskie oddziaływania temperatury na konstrukcję, szybkie odprowadzanie ciepła i stygnięcie spoiny. Możliwa do uzyskania szerokość uzyskiwanych spoin od 0,2 mm. Dzięki tym zaletom spawanie laserowe daje producentom narzędzi diamentowych szansę wprowadzenia na rynek bezpiecznych w użytkowaniu narzędzi, zwiększenia wydajności produkcji, wysokiej automatyzacji procesu wytwarzania. Dodatkowym walorem tej technologii jest wyeliminowanie lutów srebrnych, co przy obecnych cenach srebra na rynku prowadzi do pewnej obniżki kosztów wytworzenia. z Andrzej Bukalski, MC Diam
www.RynekKamienia.pl
TECHNOLOGIE FOT. ARCHIWUM
PRODUCENCI
Każda z sześciu stron kamienia jest obrabiana w tym samym czasie
Obróbka wibracyjna - doskonała metoda postarzania kamieni naturalnych Kamienie naturalne o postarzonym wyglądzie są ciągle stosowane na powierzchniach układanych na zewnątrz i wewnątrz budynków. Obróbka wibracyjna jest metodą godną polecenia, gdy chcemy nadać płytkom, cegłom, kamieniom budowlanym i brukowym wygląd „postarzony” lub inny efekt specjalny. Do obróbki kamieni naturalnych, takich jak: marmur, granit, piaskowiec. Rösler Oberflächentechnik GmbH opracował nie tylko solidny jednostopniowy system technologiczny, ale również optymalnie dostosowane narzędzia i wykonane na zamówienie systemy automatyzacji. Wszystko to sprawia, że obróbka kamieni jest bardzo wydajna i bezpieczna. Wykończanie wibracyjne jest technologią mechanicznej obróbki detali. Kamienie służące do wykładania powierzchni są starzone albo przez wzajemne ocieranie się obrabianych wyrobów, albo mieszanie ich z ceramicznymi kształtkami przy równoczesnym dodawaniu
106 NK 55 (5/2011)
wody. W czasie obróbki wykończeniowej powierzchnia kamieni jest wygładzana, dzięki czemu osiąga się efekt zbliżony do naturalnego ścierania, krawędzie zaś zostają zaokrąglone. Rozwiązanie wibracyjnej obróbki wykończeniowej kamieni autorstwa firmy Rösler umożliwia producentom kamieni służących do wykładania wszelkich powierzchni przeprowadzanie tego procesu w sposób elastyczny, szybki i wydajny. Maszyny bawarskiej firmy Rösler, której siedziba znajduje się w Untermerzbach, są poszukiwane na całym świecie. Odpowiednie do obróbki niemal wszystkich rodzajów kamienia Kamienie naturalne są wstępnie obrabiane w wibratorach kołowych lub korytowych automatycznie załadowywanych z podajnika. Wibratory kołowe są zazwyczaj stosowane do obróbki płytek, podczas gdy wibratory korytowe obrabiają kamienie brukowe, kamienie budowlane i cegły, a także dłuższe elementy, takie jak: kolumny, stopnice, przednóżki, ościeżnice okienne i drzwiowe, a także parapety. Wibrator korytowy Röslera najnowszej generacji – TS-D – jest dostosowany do obróbki elementów o gabarytach do 1000 x 900 mm (39 x 34,5”). Pojemniki w tych urządzeniach są wyłożone warstwą mocnego poliuretanu i wprowadzane w wibracje przez silniki z masami niewyważonymi, wg koncepcji własnej Röslera. Takie rozwiązanie techniczne napędu zapewnia nieprzerwane przemieszczanie się wsadu złożonego z kamieni i kształtek. Intensywność przemieszczania i czas obróbki mogą być dopasowane do rodzaju kamienia i wymagań obróbkowych
www.RynekKamienia.pl
TECHNOLOGIE PRODUCENCI
Wspólnie wypracowane rozwiązania automatyki podnoszą wydajność i bezpieczeństwo pracy Aby obrabiać kamienie wydajnie i odpowiednio do wymagań, Rösler oferuje systemy automatyki na zamówienie klienta, jak na przykład system transportu elementów od piły aż do urządzeń obróbki wibracyjnej. Proponowane wyposażenie minimalizuje udział pracy ręcznej, a przez to poprawia bezpieczeństwo pracy. Co więcej, automatyka pozwala podnieść wskaźniki wydajności i opłacalności. Urządzenia obróbki wibracyjnej mogą być również zintegrowane w linie produkcyjne. z
108 NK 55 (5/2011)
FOT. ARCHIWUM
i zachowane w programowanym systemie sterowania. Tak zwane systemy ciągłego przepływu obrabiają elementy w sposób przelotowy. Po wstępnym określeniu czasu obróbki wsad złożony z kamieni i kształtek jest transportowany do stacji separacyjnej, gdzie kamienie i kształtki podlegają rozdzieleniu. Kształtki zostają automatycznie zawrócone do pojemnika obróbkowego, a kamienie są poddawane dodatkowemu czyszczeniu przez opłukanie, zanim zostaną załadowane na przenośnik. Ponieważ Rösler również projektuje i produkuje własne środki technologiczne, mogą być one optymalnie dostosowane do odpowiednich wymagań. W tej sytuacji obróbka wibracyjna może być zastosowana do prawie wszystkich gatunków kamieni naturalnych. W celu dobrania optymalnych parametrów obróbki Rösler przeprowadza w obecności klienta próby technologiczne we własnym centrum testów.
Urządzenie ciągłego przepływu, specjalnie przystosowane do obróbki kamieni, nadaje różnym rodzajom skał postarzony wygląd
www.RynekKamienia.pl
FELIETON DARIUSZ WAWRZYNKIEWICZ
Jazda konna a rozwój firmy Z
a młodu miałem okres, w którym zafascynowałem się końmi i sportem jeździeckim. Przez dwa lata byłem częstym gościem w stadninie koni, uczyłem się jeździć, a potem również skakać przez przeszkody i panować nad zwierzęciem, które niekoniecznie chce tego samego co jeździec. Jak to bywa prawie w każdym zajęciu hobbystycznym, stykałem się z ludźmi o takiej samej pasji. Często spotykaliśmy się i rozmowy siłą rzeczy błądziły wokół tematów jeździeckich. Podstawowym tematem były oczywiście przypadki skrajnego braku porozumienia między jeźdźcami i rumakami i w konsekwencji upadku z konia. Te były często powodowane nie tyle brakiem umiejętności, co przekonaniem, że chęci jeźdźca są takie same, jak poglądy konia. Sam miałem kiedyś taki wypadek, jeżdżąc w plenerze. Dosiadałem wtedy dość zabawnego konia o imieniu Iżinek. Był on stosunkowo niski i o raczej kiepskiej budowie, dość ciężki, z raczej krótkimi nogami. Miał jedną cechę
”
Jest wśród koniarzy jedna zasada. Jeśli spadniesz z konia, to trzeba jak najszybciej na niego z powrotem wejść.
dość niesamowitą – strasznie nie lubił być wyprzedzany przez inne konie. Dlatego kiedy zastęp jechał wyciągniętym galopem, Iżinek gonił wściekle grubo powyżej swoich możliwości – zmieniając krok i potykając się o wszystko co możliwe. Dosiadać go nie było łatwo, a wszyscy wiedzieli też, że skakać przez przeszkody to on nie potrafi. Kiedy przyjechaliśmy na łąkę, na której była zbudowana przeszkoda (ok. 1,2 m) i padło hasło, że po kolei najeżdżamy i skaczemy, uznałem (pomimo ostrzeżeń prowadzącego zastęp instruktora), że jak wszyscy to wszyscy i Iżinek też skoczy. Jak łatwo przewidzieć, nie skoczył. Przed samą przeszkodą zatrzymał się gwałtownie, na dodatek kiedy przelatywałem nad jego łbem, podniósł go, wyraźnie podwyższając mój pułap lotu. Ja przeszkodę pokonałem (Iżinek nie), jednak lądowanie nie było miłe. Tę historyjkę przywołuję, bo zagadnienie współpracy przy osiąganiu sukcesów jest również kluczowe dla biznesu. Ostatnio rozmawiałem z szefem firmy kamieniar-
110 NK 55 (5/2011)
skiej, w której według absolutnie słusznej koncepcji szefa wdrażano nowy segment działalności – budowlankę. Zapomniał on jednak, że cała działalność to współpraca zarządzającego firmą i pracowników. Rozpracowując temat i przygotowując terminarz działań, nie przewidział czasu na przekonanie pracowników, że ta nowa działalność da im szansę ciekawszej i pewniejszej pracy oraz lepszych zarobków. Sami z siebie pracownicy nie dostrzegli tych pozytywów, tylko konieczność robienia nowych rzeczy, których trzeba się nauczyć. Podobnie jak Iżinek w każdym działaniu stosowali bierny opór przed nowymi zadaniami, uniemożliwiając wdrożenie nowej działalności. W kulminacyjnym momencie zawalili pierwsze, na dodatek duże, zlecenie, co jako żywo przypominało podniesienie łba przez mojego konia. Szczęściem, podobnie jak w moim jeździeckim przypadku, obyło się bez poważnych urazów. Jest wśród koniarzy jedna zasada. Jeśli spadniesz z konia, to trzeba jak najszybciej na niego z powrotem wejść – żeby nie nauczyć go, że takie szybkie rozwiązanie problemu jest skuteczne. Ja po tym upadku obolały, ale wsiadłem na Iżinka i zacząłem go uczyć skakania przez przeszkody (zaczynając jednak od wysokości 30 cm). Szef firmy kamieniarskiej też cofnął się i wrócił do rozmów z pracownikami. Iżinek po roku skakał już 1,2 m. Mam nadzieję i życzę opisywanej firmie, żeby za rok wykonała elewację 2000 mkw. Na koniec chciałbym podziękować tym, którzy odpowiedzieli na moją prośbę o przesyłanie anegdotek z serii „klient roku”. Poniżej przytaczam nadesłaną przez Dariusza Chrzanowskiego z firmy Abakor. Klientka zamówiła nagrobek z granitu strzegomskiego, wszystko było uzgodnione, ale prosiła, by zmontować go na sucho w zakładzie, ponieważ chciała sobie zobaczyć wszystko przed ostatecznym zamontowaniem na cmentarzu. Gdy przyjechała zobaczyć, dostrzegła tzw. myszkę. Rzecz normalna w tym kamieniu. Zapytała mnie, czy nie mogłem tego dłużej mieszać, by się to rozeszło równomiernie. Wiedziałem już, że myśli, że to jest lastryko, więc jej wszystko zacząłem tłumaczyć i pokazywać cały proces od surowego bloku po gotowy wyrób. Trwało to dobre 20 minut. Po obejrzeniu stwierdziła: „No dobrze, ale gdyby pan to dłużej mieszał, to by się rozeszło”… z
www.RynekKamienia.pl
email: biuro@diamantas.p
Hein Suwik ®
SUWIK DIAMANT AS Andrzej Suwik, ul. Promienista 48a, 60-289 Poznań, tel. +48 61 868 33 95, email: biuro@diamantas.pl
SEGMENTY METALOWO-DIAMENTOWE NA PIŁĘ 3000 MM
SUWIK DIAMANT AS Andrzej Suwik, ul. Promienista 48a, 60-289 Poznań, tel. +48 61 868 33 95, email: biuro@diamantas.pl
HEIN SAW
gwarantem najwyższej jakości Bazą wysokiej jakości są maszyny i technologia sprowadzona z Niemiec. Hartowanie kwasowe jest gwarancją długiej żywotności tarcz. Hein to po prostu jakość!
- WYSOKOŚĆ SEGMENTU 25 MM - TYP MULTI - DOSKONAŁA JAKOŚĆ CIĘCIA - 700 DO 800 M2 GRANITÓW O ZRÓŻNICOWANYCH TWARDOŚCIACH
- WYSOKOŚĆ SEGMENTU 20 MM - TYP SANDWICH - DOSKONAŁA JAKOŚĆ CIĘCIA - 750 DO 850 M2 GRANITÓW O ZRÓŻNICOWANYCH TWARDOŚCIACH
PIŁY DO CIĘCIA GRANITU O ŚREDNICACH OD 115 DO 3500 MM
Promocja tarcz Ø 3000 mm Zadzwoń dowiedz się szczegółów: mobile: +48 602 76 79 93
ITALY - Verona
organized by
21-24 SEPTEMBER
46th International Exhibition of Stone Design and Technology
MARBLE, STONE AND DESIGN
UNPROCESSED STONE
MACHINERY AND EQUIPMENT
TOOLS AND CHEMICALS
www.marmomacc.com
FEBRUARY 7-10 ESPร RITO SANTO - BRASIL
Promoted by
Supported by
Official Airline
Presented by
CADASTUR Nยบ 08.009496.80.0001-1
33 rd INTERNATIONAL MARBLE
www.vitoriastonefair.com.br
Information and Sales: Tel.: 55 27 3434.0617 info@vitoriastonefair.com.br
Diamant AS
ul. Promienista 48A 60-289 Poznań Tel. +48 61 868 3395 Tel. +48 602 76 79 93 Fax: +48 61 865 1635 E-mail: biuro@diamantas.pl
www.diamantas.pl
PODNOŚNIKI PODCIŚNIENIOWE
BEZPIECZEŃSTWO
Opatentowany system alarmowy – zbiornik podciśnieniowy powietrza Miernik ciśnienia – zawór bezpieczeństwa Uchwyt kontrolny (do zachowania odpowiednich odległości)
JAKOŚĆ
Wykorzystane materiały są zgodne z dyrektywą Komisji Europejskiej dotyczącą urządzeń przemysłowych, posiadają znak jakości CE. Dostarczamy instrukcje obsługi i wymiany części zamiennych.
GWARANCJA
Urządzenia objęte są podstawową gwarancją przez 12 miesięcy
UDŹWIG DO 1500 KG
116 NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
www.RynekKamienia.pl
117
NK 55 (5/2011)
118 NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
Akcesoria nagrobkowe -litery -krzyĹźe -wazony -latarki -aplikacje ze stali kwasoodpornej i brazu oksydowanego na czarno
www.rodlew.com.pl www.RynekKamienia.pl
Sklep Firmowy 44-200 Rybnik, ul.Wyzwolenia 24 tel. + 48 32 4331073, tel./fax +48 32 4225716 email: rodlew.sc@wp.pl
119
NK 55 (5/2011)
120 NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
www.RynekKamienia.pl
121
NK 55 (5/2011)
SPIS REKLAMODAWCÓW
AKCESORIA
ALINA BIONDAN CAGGIATI DEKS DIPLOMAT EDAN KRZEMEX LAUDA METALPLAST OPAL OVALE RODLEW STRASSACKER TOPAZ VETRO WAR-MECHAN WARSOB WIDUTO
BLOKI
FINNSTONE INBRA INGEMAR GROUP R.E.D. GRANITI POLAND SKALIMEX-GRANTIN STENEKO
CHEMIA SYNTETYK WIDUTO
99 27 5 80 74 33 91 30, 31
ELEMENTY GOTOWE
ATHENA BARWAŁD KAMIENIOŁOM FIRMA KAMIENIARSKA KRAWCZYK ORANGE STONE PIASMAR QUARELLA STONE GLOB VETRO
HURTOWNIE NAGROBKÓW
CARO EKO PERFECT GRANIT DULNIAK GRANITUS KAMSKAL
111 4 124 8 47 120 119 96 18A 121 119 86 54 70 96 120 30, 31
63 44 49 37 121 65 23 70 10 105 6, 7 107 23
MONOLIT
KOPALNIE
BARWAŁD KAMIENIOŁOM PIASMAR SKALIMEX-GRANTIN
MASZYNY
BRACHOT-HERMANT BRETON COMANDULLI DIAMANT-AS EBERLE GESTRA GMM GRANMAR KRAKÓW IRGRADEX ITALCOMMA K&K AUTOMATIC MACHINES MARMO MECCANICA S.P.A. MC DIAM O.M.G.M. PROMASZ RAVELLI SCANDINVENT SYNTETYK TEPARK TERZAGO MACCHINE TGR WARSOB WEHA POLSKA
NARZĘDZIA
CHIN-KA DEKS DELLAS DIABÜ EUROARSS
ITALDIAMANT
KRZEMEX WIDUTO
PŁYTKI
ANTOLINI LUIGI BARWAŁD KAMIENIOŁOM BELTRAMI EGA
109 44 121 74 101 77 83 112 116 117 12 118 116 87 118 117 94, 95 89 67 69 INSERT
91 121 93 71 120 16, 17, 97 123 8 11 108 103
121
119 30, 31 9 44 36, 40 41
GRANITUS GREIN ORANGE STONE QUARELLA ROGALA TOSCANA PIETRA TRACHITE EUGANEA
107 53 37 65 1 55 55
PŁYTY
ANTOLINI LUIGI ATHENA BELTRAMI EGA EKO PERFECT FAVORITA FIRMA KAMIENIARSKA KRAWCZYK GRANEX GOCH GRANIT DULNIAK GRAWIS GREIN INGEMAR GROUP INTERSTONE JP GRANIT KAMSKAL KLUCZBUD MARMURY JACEK ŁATA MONOLIT ORANGE STONE ROGALA RR GRANITY SJENITEX SKALIMEX-GRANTIN TOSCANA PIETRA TRACHITE EUGANEA
TARGI
TARGI KAMIEŃ-STONE POZNAŃ TARGI MARMOMACC WERONA TARGI STONE FAIR BRASIL VITÓRIA TARGI STONE FAIR XIAMEN
USŁUGI
ATHENA GRANEX GOCH GRAWIS PIASMAR VETRO
9 63 36, 40 41 105 45 49 21 6, 7 75 53 5 13 INSERT, 59 23 120 61 109 37 1 3 2 74 55 55 29 113 114 115 63 21 75 121 70
SUWIK DIAMANT AS Andrzej Suwik, ul. Promienista 48A, 60-289 Poznań, tel. +48 61 868 33 95, email: biuro@diamantas.pl
122 1 22 NK 55 (5/2011)
www.RynekKamienia.pl
SCANDINVENT - ŚWIATOWY LIDER W PRODUKCJI KOMPAKTOWYCH MASZYN CNC DO OBRÓBKI KAMIENIA
e3500
C4
think smart. think compact.
Suwik - Diamant AS 60-289 Poznan, ul. Promienista 48A Tel. Biuro 61 868 33 95, Tel. Kom. 602 767 993 a.suwik@diamantas.pl
C3
SX5 MADE IN SWEDEN
Scandinvent AB Ödhumlagatan 10 SE-723 55 Västerås SWEDEN, Tel: +46 (0) 21 14 90 00, Fax: +46 (0) 21 12 48 88 www.scandinvent.com, poland@scandinvent.com
Wiadomości Scandinvent Polscy kamieniarze inwestują w szwedzkie maszyny Aby wyjść naprzeciw potrzebom polskiego rynku, Scandinvent zatrudnił Pana Wojciecha Kardacha jako osobę odpowiedzialną za rosnącą bazę polskich klientów. Współpraca Wojciecha Kardacha z firmą Scandinvent rozpoczeła się na targach Kamień – Stone w 2009 roku. Scandinvent potrzebował w Polsce kogoś kto mógłby pełnić rolę konsultanta do spraw technicznych. Dzięki swojemu wykształceniu technicznemu oraz doświadczeniu w pracy jako kierownik jakości i inżynier produkcji, Wojciech Kardach pomógł firmie Scandinvent zbudować solidną podstawę do udanego wejścia na polski rynek. Od Maja 2011 Wojciech Kardach jest odpowiedzialny za obsługę posprzedażową i serwis na rynku polskim.
Andrzej Suwik i pracownicy Diamant AS razem z Larsem Jacobssonem i Rogerem Enklundem z siedziby głównej Scandinvent w Szwecji W ostatnim roku firma Scandinvent doświadczyła na polskim rynku dużego zainteresowania szwedzkimi maszynami. Od 2009 roku Pan Andrzej Suwik razem ze swoja firmą Diamant AS jest oficjalnym reprezentantem Scandinvent AB na rynku polskim. Firma Scandinvent jest przekonana, ze współpracując z Wojciechem Kardachem zapewnią oni wspólnie wysoki poziom wsparcia i serwisu dla polskich klientów. Jako firma sprzedająca maszyny w ponad 35 krajach na całym świecie, Scandinvent rozumie, jak ważne jest zapewnienie klientom szybkiego serwisu wysokiej jakości. Połączenie doświadczenia w obróbce kamienia firmy Diamant AS, z wykształceniem i doświadczeniem zawodowym Wojciecha Kardacha, to zdaniem firmy Scandinvent idealna kombinacja dla osiągnięcia tego celu na rynku polskim. Maszyny Scandinvent sa bardzo popularne w różnej wielkości zakładach kamieniarskich. Szczególnie efektywne, ze wzgledu na swoje niewielkie rozmiary, są one w mniejszych zakładach kamieniarskich, najczęściej spotykanych w Polsce.
Wojciech Kardach – Menedżer Scandinvent na Polskę +48 692 207 900 wojciech.kardach@scandinvent.com
Filozofią firm Diamant AS i ScandInvent jest to, że oferowanie wysokiej jakości maszyn w połączeniu z dobrą obsługą i serwisem, to najlepszy sposób na zdobycie lojalnych klientów
WWW.SJENITEX.PL SJENITEX SP.J UL. WARYŃSKIEGO 52, 58-260 BIELAWA TEL. 74 834 01 44, FAX 74 833 55 91 E-MAIL: BIURO@SJENITEX.PL
RUBY STAR
IMPALA BONACORD IMPALA KGS IMPALA MARIKANA
DZIAŁ HANDLOWY / MAGAZYN PŁYT UL. LOTNICZA 9/B, 58-260 BIELAWA TEL./ FAX 74 645 45 45, TEL. 692 755 497, 512 302 043 E-MAIL: BIURO2@SJENITEX.PL
ORION
LABRADOR BLUE PEARL KURU GREY BALTIC GREEN INDIAN AURORA INDIAN BLACK INDIAN MARICANA NEW RUBY STAR VERDE MARINA PARADISO CLASSICO VISCONT WHITE
W W W. S J E N I T E X . P L
GRUBOŚĆ 2 I 3 CM
OLIVE GREEN BLUES IN THE NIGHT GIALLO CALIFORNIA TARN AZUL NOCHE VANGA SWEDISH BLACK GNEJS BOHUS CZERWONY CLASSIC BROWN
NOWOŚĆ
BOGATA OFERTA PŁYT W ATRAKCYJNYCH CENACH CREMA JULIA VERDE BAHIA BLACK & WHITE JET BLACK COSMO BLACK MULTICOLOR RED MADURA GOLD KASHMIR GOLD IVORY BROWN KASHMIR WHITE
Centrum Kamieniarskie CHIN-KA, 58-150 Strzegom, ul. Niepodległości 22 tel. 74 855 37 37, tel./fax 74 855 53 75, www.graniro.pl, e-mail: chinka@graniro.pl
Rekultywacje
SzeĹ&#x203A;Ä&#x2021; blokĂłw na dobÄ&#x2122;
CZASOPISMO PROFESJONALISTĂ&#x201C;W
WrzesieĹ&#x201E; (nr 55) 5/2011
Atrakcje z odzysku s. 50
WrzesieĹ&#x201E; 2011 / NR 55
8IÂżFL &RPPHUFLDOL HG $VVLVWHQ]D &OLHQWL 9LD 0DUWLUL GHOOD /LEHUWj &RORUQR 3DUPD ,WDO\ 7HO )D[ YHUGH ZZZ FDJJLDWL LW LQIR#FDJJLDWL LW
|
Polscy producenci kamienia s. 46
bezpĹ&#x201A;atny
|
nakĹ&#x201A;ad - 5500 egz.
|
ISSN 1899-3419
KamieĹ&#x201E; Polski temat numeru
Codziennie nowa porcja informacji
Nowy Kamieniarz
Matthews International S.p.A. 6HGH /HJDOH HG 8IÂżFL 'LUH]LRQDOL 9LD 0DUWLUL GHOOD /LEHUWj &RORUQR 3DUPD ,WDO\ 7HO )D[ ZZZ PDWZ LW LQIR#PDWZ LW
Przeszkody do pokonania
Mirage 4000 od Barsanti s. 98
R
E
K
L
JESIENNE PROMOCJE PĹ YT I PĹ YTEK
-48%
DO
TYLKO DLA KAMIENIARZY
A
M
A