Nowy Kamieniarz 60

Codziennie nowa porcja informacji

®

Kompleksowe zaopatrzenie zakáadów kamieniarskich

WENA Hurtownia artykuáów dla kamieniarstwa ul. Rosiczki 14a, 04-988 Warszawa tel.: +48 22 872 20 80, fax: +48 22 872 20 56 e-mail: wena@wena-warszawa.com www.wena-warszawa.com WENA Hurtownia artykuáów dla kamieniarstwa ul. Kubusia Puchatka 2, 32-020 Wieliczka tel.: +48 12 288 22 68, fax: +48 12 278 56 99 e-mail: biuro@wena-wieliczka.eu www.wena-wieliczka.eu

Codziennie nowa porcja informacji Codziennie nowa porcja informacji

®®

Kompleksowezaopatrzenie zaopatrzenie Kompleksowe zakáadówkamieniarskich kamieniarskich zakáadów

WENA WENA Hurtownia artykuáów dla kamieniarstwa Hurtownia artykuáów dla kamieniarstwa ul. Rosiczki 14a, 04-988 Warszawa ul. Rosiczki 14a, 04-988 tel.: +48 22 872 20 80,Warszawa fax: +48 22 872 20 56 tel.:e-mail: +48 22wena@wena-warszawa.com 872 20 80, fax: +48 22 872 20 56 e-mail: wena@wena-warszawa.com www.wena-warszawa.com www.wena-warszawa.com WENA WENA Hurtownia artykuáów dla kamieniarstwa Hurtownia artykuáów dla2,kamieniarstwa ul. Kubusia Puchatka 32-020 Wieliczka ul. Kubusia Puchatka 2, 32-020 Wieliczka tel.: +48 12 288 22 68, fax: +48 12 278 56 99 tel.:e-mail: +48 12biuro@wena-wieliczka.eu 288 22 68, fax: +48 12 278 56 99 e-mail: biuro@wena-wieliczka.eu www.wena-wieliczka.eu www.wena-wieliczka.eu

WENA Hurtownia artyku谩贸w dla kamieniarstwa ul. Kubusia Puchatka 2, 32-020 Wieliczka tel.: +48 12 288 22 68, fax: +48 12 278 56 99 e-mail: biuro@wena-wieliczka.eu www.wena-wieliczka.eu

WENA Hurtownia artyku谩贸w dla kamieniarstwa ul. Rosiczki 14a, 04-988 Warszawa tel.: +48 22 872 20 80, fax: +48 22 872 20 56 e-mail: wena@wena-warszawa.com www.wena-warszawa.com

Tylko to, co najlepsze I RDZEN !

W s Ó i J A Z eRArZw H ROD KĘ s z ÓŻNYC KAŻDĄ LIN s R a L n O A dŻEJźILOŚCI MATGREYNCEROWAĆ NIEM w a r p S ZIĘKI DU ANIE ZRE D ST MY W JESTEŚ

PRODUKCJA LIN DIAMENTOWYCH

WYŁĄCZNE PRZEDSTAWICIELSTWO FIRMY W NIEMCZECH I POLSCE

PRODUKCJA - SERWIS - MONTAŻ

Prasa do zakuwania lin

- z manometrem - z mocowaniem dla lin 4 i 5 mm - uniwersalne mocowanie do wszystkich zakuwek Nacisk

10 ton ( 600 bar )

Nr art.

5971145

.. .W S Z Y S T K O RÊKI !!!

J E Z S W R IE Z P

Linka do granitu gr-k 180 - miękkie wiązanie do granitu - wysoka jakość cięcia - idealna do szybkiego cięcia

Perła mm

8,8

Rdzeń mm

4

Pereł na mm

4

Regeneracja liny wydłuża jej żywotność do 40%!

JEDN

Szybka realizacja dzięki własnej produkcji

A RE GENE RACJ GR-K 180 LINY GRATI A S!!!

5972879

Wiązanie Nr art.

Przez wymianę rdzenia i ponowne plastyfikowanie możesz wpełni zużyć twoje koraliki diamentowe!

Złączki do linek Nr art.

Ø wewnętrzna mm

Ø zewnętrzna mm

Długość mm

Materiał

5971240

4

6

20

miedź

5971250

4

6

20

stal

5971352

5

8

20

miedź

5971351

5

7

20

stal

5971330

5

9

20

miedź

5971340

5

9

20

stal

5971331

5

9

30

miedź

Tylko to co najlepsze

WEHA sp. z o.o. - ul. Armii Krajowej 31, 58-150 Strzegom tel. +48 662 332 912, e-mail: weha@weha.pl, www.weha.pl

Centrum Kamieniarskie CHIN-KA, 58-150 Strzegom, ul. Niepodległości 22 tel. 74 855 37 37, tel./fax 74 855 53 75, www.graniro.pl, e-mail: chinka@graniro.pl

e - m a i l : s m de k s @ wp. pl

5cm - 8,98 zł, 4cm - 7,26 zł, 3cm - 6,55 zł, znaki -2,83 zł

6cm - 7,66 zł, 5cm - 6,35 zł, 4cm - 4,94 zł, 3cm - 2,83 zł, znaki -2,83 zł

RY LITE RA

w w w. l o re n z i . co m .p l

5cm - 7,90 zł, 4cm - 6,70 zł, 3cm - 5,40 zł, znaki -2,80 zł

6cm, 5cm, 3cm, 2.5cm - 8,57 zł, znaki -2,83 zł

DEKS - Zduny: ul. Wiosenna 5 tel. /fax: 62 721 57 63, tel: 604 439 150 Strzegom: ul. Dolna 46, tel.: 74 855 28 13

podane ceny są cenami brutto

EXT

Lublin

Największa hurtownia nagrobków oraz płyt granitowych na wschodzie Polski KSZY NAJWIĘ ENT M ASORTY ŻSZA NAJWY Ć O K JA Ś

SZA NAJNIŻ CENA

Hurtowa sprzedaż nagrobków z CHIN oraz INDII Ponad 5000 tablic dostępne od ręki na magazynie Ponad 2000 nagrobków granitowych w każdym rozmiarze dostępne od ręki na magazynie

LATO ZA P A U NAS C ASEM IĄGLE

ZIMOWE

CENY

ZWIĘKSZONY ASORTYMENT PŁYT BUDOWLANYCH I NAGROBKOWYCH - Płyty granitowe oraz marmurowe polerowane i surowe - Grubości budowlane i nagrobkowe - Płytki granitowe - Elementy wykonywane na indywidualne zamówienie klienta - Transport z HDS

DIAKERS NA SPRZEDAŻ

MASZYNA DO CIĘCIA BLOKÓW ŚREDNICA PIŁY 2 METR Y

Posiadamy certyfikat jakości ISO

e-mail: info@dulniak.pl www.dulniak.pl

e-mail: info@granit.lublin.pl www.granit.lublin.pl

tel.: 608 50 50 36, 81 74 408 27, fax: 81 745 54 26, Lublin, ul. Droga Męczenników Majdanka 71

Dellas. High-technology and human ingenuity since 1973.

Photo Alberto Rugolotto

www.dellas.it

0% 10 LASLY L TA DEDE IN I

MA

For nearly 40 years, we’ve been combining cutting edge technology with a truly unique and distinctive factor: the experience and ingenuity of our staff. That’s why the Dellas name has not only come to be synonymous with excellent products, but also timely organization, maximum flexibility and profound expertise, in over 60 countries worldwide.

Dellas: the value of our products stems from the values of our people.

Dellas manufactures: Diamond blades, Diamond discs, Diamond wire, Calibrating and polishing tools, Tools for numerical control machines.

Dellas S.p.A. - Via Pernisa, 12 - 37023 Lugo di Grezzana (VR) - Italy - Tel. +39 045 8801522 - Fax +39 045 8801302 - e-mail: info@dellas.it

P^ ee [^ ik^l^gm Zm3

Kwarcyt‌ najlepszy materiaã na blaty kuchenne

zobacz wszystkie kolory na www.galeriakamieni.pl

OD REDAKCJI

I

ntensywna praca nowego sezonu zostağa nieco zakğócona przez wyjãtkowo dğugi majowy weekend. Moje doijwiadczenie podpowiada, őe nie sam okres wolnego spowolniğ prac÷, ale trudnoijci z mobilizacjã po powrocie z wypoczynku. Za oknem wciãő pi÷kna pogoda, ale jestem pewien, őe wszyscy pracujã juő peğnã parã. Pami÷tajmy, őe aby maszyny w zakğadach nie odmówiğy posğuszeġstwa w sezonie, muszã byå na bieőãco konserwowane – pisze o tym Grzegorz Gryzğo.

Dariusz Przygotowujãc bieőãce wydanie, rozmaWawrzynkiewicz wiağem z wieloma branőystami. Z rozmów tych wynika, őe chociaő przewidujã oni, őe sezon nie b÷dzie ğatwy, to powinien byå udany. Potwierdzajã to wszyscy nasi rozmówcy w tym numerze – Janusz Walotek i Krzysztof Jaworski, Jan Zi÷tek, Tomasz Staniszewski oraz Robert Pisula.

Wiosna przyniosğa kilka waőnych wydarzeġ zwiãzanych z naszã branőã. Wybrano nowe wğadze Zwiãzku Pracodawców Branőy Kamieniarskiej, mianowano równieő nowã dyrektork÷ jesiennych targów KamieġStone. Na funkcjonowanie przedsi÷biorstw bardzo duőy wpğyw mieå b÷dzie nowe rozporzãdzenie Parlamentu Europejskiego regulujãce wprowadzanie na rynek wyrobów budowlanych, o czym pisze Michağ Firlej. Urszula Pieġkowska opisuje zaij jednã z ostatnich okazji na uzyskanie ijrodków z funduszy europejskich na rozwój mikroprzedsi÷biorstw.

W bieőãcym wydaniu sporo miejsca poijwi÷ciliijmy wiosennym targom. Mam nadziej÷, őe relacje targowe z Kielc, Xiamen, Szanghaju i Izmiru pomogã czytelnikom podjãå decyzj÷ i zaplanowaå, na które z nich warto pojechaå w przyszğym roku.

Szczególnã uwag÷ chciağbym jednak zwróciå na tekst Sğawomira Mazurka, który podjãğ si÷ odpowiedzi na jedno z waőniejszych pytaġ branőy kamieniarskiej: czy konglomeraty moőemy traktowaå jako kamienie?

Na koniec zapraszam wszystkich branőystów, którzy juő ulegli urokowi Facebooka (ale takőe tych, którzy tego jeszcze nie doijwiadczyli) do odwiedzania profili „Nowy Kamieniarz” i RynekKamienia.pl. Chcielibyijmy, aby stağy si÷ one forum dyskusyjnym o problemach i radoijciach braci kamieniarskiej. Őycz÷ przyjemnej lektury!

Spis reklam

ALINA ANMAR STONE ATHENA BARWA D KAMIENIO OM BELTRAMI BIONDAN BRETON CAGGIATI CARO CHEM-STONE JBB CHIN-KA COSENTINO DEKS DELLAS DIABÜ DIAMANT-AS DIPLOMAT EDAN EGA EUROARSS

14 1 4

NK 60 (3/2012)

50A 17 39 41 24 5 65 116 6, 7 93 115 83 8 11 55 91, 108 80 113 43 89

FAVORITA FINNSTONE FIRMA KAMIENIARSKA KRAWCZYK FURMANEK GALERIA KAMIENI GESTRA GMM GRANEX GOCH GRANIT DULNIAK GRANIT STRZEGOM SA GRANITUS GRANITY B YSKAL GRANMAR KRAKÓW GRAWIS GREIN INTERSTONE IRGRADEX ITALCOMMA ITALDIAMANT POLAND H.E.D JACKARANDA JP GRANIT

45 42 63 33 12 109 67 47 9 4 95 49 110 53 57 13 110 69 113 40 3

Wydawca: Maciej Brzeski, redaktor naczelny: Dariusz Wawrzynkiewicz, sekretarz redakcji: Szymon Paŏ, redakcja: Wacğaw Chrzãszczewski, Mirosğawa Jağoszyġska, Krzysztof Lesiak, Bogdan Lewicki, Daniel Mğynarczyk, Henryk Walendowski, wspóïpraca: Peter Becker, Paul Daniel, Scott Engering, prof. Ryszard Kryza, prof. Marek Lorenc, prof. Jacek Rajchel, dr Paweğ P. Zagoődőon, Katarzyna D. Zagodőon, Mariusz Domaradzki, Sğawomir Mazurek, Krzysztof Piotrowski, skïad i oprawa: Jakub Kuczma, Szymon Paŏ, korekta: Ewa Wozowska Kontakt z redakcjÈ: Skivak Press, ul. Zeylanda 3/5, 61 - 808 Poznaġ, tel. +48 61 662 98 70, e-mail: redakcja@nowykamieniarz.pl, www.rynekkamienia.pl Druk: VMG Print sp. z o.o., ul. Unii Lubelskiej 1, 61-249 Poznaġ Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoijci za treijå zamieszczanych reklam i ogğoszeġ pğatnych. Nie zwraca materiağów niezamówionych. „Nowy Kamieniarz” jest bezpğatnym dwumiesi÷cznikiem poijwi÷conym branőy kamieniarskiej. Jest on bezpğatnie rozsyğany bezpoijrednio do zakğadów kamieniarskich, firm architektonicznych, firm branőy budowlanej, dystrybutorów bloków, narz÷dzi oraz chemii kamieniarskiej.

SKIVAK PRESS jest czğonkiem Zwiãzku Kontroli Dystrybucji Prasy. „Nowy Kamieniarz” ma kontrolowany nakğad 4350 egzemplarzy.

“Nowy Kamieniarz” magazine is a platform of contacts with Polish stone industry. High level of journalism and a great collection of the latest business offers receives general recognition of our readers in more than 4000 stone works. We participate in the biggest branch fairs of the world every year.

The list of our official foreign representatives: 中国客服部： 厦门鑫忠欧网络科技有限公司 电话：0592-5510362 传真：0592-5136231 手机：13606930927 QQ：945953975 邮箱：945953975@qq.com w8999pl@163.com 地址：厦门市思明区软件园二期望海路10号501-9 Italy: Marco Selmo „Nowy Kamieniarz” Magazine, Italian Advertising Representative tel. +39 045 6888510, mob. +39 335 5786001

K&K AUTOMATIC MACHINES KAM-DIAM G.HASIEC KAMSKAL KLUCZBUD LEVANTINA M.E.J.A. BUGANIUK M+Q MARMI SCALA MARMO MECCANICA S.P.A. MARMURY JACEK ATA MC DIAM MONOLIT MONSTAL MORAWICA MULTI STONE OPAL PAWLIMEX PIASMAR PILLA PROMASZ R.E.D. GRANITI POLAND

73 80 97 112 59 101 71 10 111 61 87, 99 103 96 29 77 18A 108 112 21 75 37

RODLEW 112 ROGALA 1, INSERT RR GRANITY 31 INSERT SANSONE SILKAM 51 SKALIMEX-GRANTIN 35 STORD&FILCMAN 32 STRASSACKER 55 SYNTETYK 25 TARGI MARMOMACC WERONA 105 TEPARK 113 TGR 79 TOP 29 TOPAZ 113 TRIXX 19 WAR-MECHAN 64 WARSOB 111 WEHA POLSKA 2, 81, INSERT WENA SKRZYD O I WINSTONE 109 ZAWODNY DANIEL 41

www.RynekKamienia.pl

FOT. ZAP

SPIS TRE¥CI

Z KRAJU

Wydarzenia 16 Do Kielc po tuje – Salon Kamienia 20 Nieocenione zaufanie – Tomasz Staniszewski 22 Wszystkie informacje pod rÚkÈ 26 Pierwsze pïyty w Wocïawach 28 Od lastrykowego nagrobka do salonu w centrum handlowym – firma Lastrico z Polic 30 Mistrzowie detalu z Brennej – firma Jaworski& Walotek 34 ObiecujÈcy rynek francuski – Opal Fotoceramika 38

ZE ¥WIATA

Konglomerat i kamieñ

Wydarzenia Logo ze smokiem – Xiamen Stone Enterprise Group Cicho w Szanghaju – Stonetech Jaka gospodarka, takie targi – Xiamen Stone Fair Moĝe jednak Turcja?

– Marble Izmir 2012

s. 84

ZDJ}CIE ZE ZBIORÓW NARODOWEGO ARCHIWUM CYFROWEGO

FOTOGRAFIA NA OK ADCE: ARCHIWUM „ILUSTROWANEGO KURIERA CODZIENNEGO”,

To inwestor z projektantem decydujÈ, jak urzÈdziÊ wnÚtrze i jaki materiaï zastosowaÊ. Trzeba im tylko daÊ peïnÈ i uczciwÈ wiedzÚ technicznÈ i ekonomicznÈ na temat rozwaĝanych materiaïów.

Bardzo waĝne rozporzadzenie s. 56

www.RynekKamienia.pl

Szerokim echem w ijrodowisku kamieniarskim powinno si÷ odbiå wydanie 9 marca 2011 rozporzãdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011. Reguluje ono wprowadzanie na rynek europejski wyrobów budowlanych oraz zast÷puje dotychczasowe przepisy zwiãzane z dyrektywã 89/106/EWG.

FIRMA

Bardzo waĝne rozporzÈdzenie Prawie pewne donansowanie

42 44 48 50 54 56 60

KAMIE NATURALNY

Sïownik geologiczny Fulguryty – gabroidy Granity karkonoskie Baza kamienia – Nero Marikana TD Historia u stóp Porry w architekturze Krakowa

ARCHITEKTURA

Rynek budowlany Konglomerat i kamieñ.

Czy moĝna je porównywaÊ?

TECHNOLOGIE

Chwytaki i uchwyty Prosta rzecz?

Konieczna konserwacja

FELIETONY

Szary, nie czarny Listonosz, orka, ĝóïw i inwestycje

66 68 70 72 78 84 88 94 98 104 107

15

NK 60 (3/2012)

Z KRAJU WYDARZENIA

Konferencja „Zïoĝa kopalin”

P

¥wiÚto Granitu Strzegomskiego

15

-17 czerwca w Strzegomiu ĂwiÚtowaÊ bÚdzie tamtejsza branĝa kamieniarska. Impreza rozpocznie siÚ od uroczystego posiedzenia Rady Miejskiej, po nim organizatorzy zapraszajÈ na BiesiadÚ KamieniarskÈ. Na sobotÚ i niedzielÚ zaplanowano prezentacje strzegomskich przedsiÚbiorstw oraz program rozrywkowo-kulturalny, którego zwieñczeniem, w niedzielÚ, bÚdzie koncert zespoïu Feel. W sobotÚ, 16 czerwca, dla kibiców zaplanowano wspólne oglÈdanie meczu ME w piïce noĝnej Polska – Czechy. Wszystkie imprezy odbÚdÈ siÚ na strzegomskim Rynku i w jego okolicach.

W ramach ¥wiÚta imprezy towarzyszÈce przygotowaïy takĝe rmy kamieniarskie.

Bezpïatne, dwudniowe warsztaty mozaiki prowadzone przez Lubosza Karwata oraz konkurs na gadĝet z granitu strzegomskiego organizuje rma Granex. (ZAP) z

BÚdÈ rzeěbiÊ w Strzegomiu

T

rwajÈ przygotowania do Pleneru Rzeěby w Granicie Strzegom 2012, który odbÚdzie siÚ w dniach 8 lipca – 9 sierpnia.

Tegoroczny plener bÚdzie pierwszym organizowanym w cyklu dwuletnim. PrzyczynÈ

16

NK 60 (3/2012)

Jesienne targi z nowym dyrektorem Joanna Mizerska zostaïa nowym dyrektorem Kamieñ-Stone z ramienia MTP.

FOT: ARCHIWUM MTP

onad 115 naukowców rozmawiaïo o problemach surowcowych kraju.

Trzydniowe spotkanie naukowe zgromadziïo przedstawicieli geologicznej administracji pañstwowej, pracowników naukowych wielu wyĝszych uczelni, instytutów naukowo-badawczych oraz reprezentantów przemysïu. Obrady prowadzono w ramach sesji tematycznych, dotyczÈcych najwaĝniejszych grup surowców mineralnych oraz problemów skïadowania dwutlenku wÚgla w gïÚbokich strukturach geologicznych.

Skïadaïy siÚ na nie tematy: Skïadowanie i magazynowanie w strukturach geologicznych, Geologia w architekturze, malarstwie i zdobnictwie, Historia górnictwa i geologii, SamowystarczalnoĂÊ energetyczna Polski a krajowa baza surowcowa, Zïoĝa metali dla nowoczesnych technologii, Aspekty prawne w geologii. Konferencja odbyïa siÚ w dniach 18–20 kwietnia 2012 r. w siedzibie Pañstwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. (inf. pras. PIG) z

S

wojÈ karierÚ na MiÚdzynarodowych Targach Poznañskich Joanna Mizerska rozpoczynaïa od obsïugi wystawców MiÚdzynarodowych Targów Budownictwa Budma. Póěniej peïniïa funkcjÚ menedĝera ds. klientów kluczowych w zespole tych targów. JednÈ z pierwszych zmian wprowadzonych przez nowÈ dyrektor Kamieñ-Stone jest nowy plan promocji targów. Joanna Mizerska zapowiada równieĝ specjalne atrakcje dla architektów i nowe oblicze programu wydarzeñ odbywajÈcych siÚ w ramach targów. Funkcja zastÚpcy dyrektora pozostaje w rÚkach Marzeny Kantor z rmy Geoservice-Christi z Wrocïawia. (inf. pras. MTP) z

Udane dni otwarte Ponad 250 osób przybyïo 13 kwietnia do Mszczonowa na dni otwarte Interstone.

W

iosenna impreza organizowana przez hurtownie cieszy siÚ duĝym powodzeniem wĂród klientów rmy. W tym roku na jej uczestników czekaïo wiele atrakcji, nie tylko branĝowych. NiewÈtpliwym powodem do ĂwiÚtowania byïo uroczyste otwarcie nowej hali magazynowej rmy o powierzchni 1500 mkw. oraz wprowadzenie na rynek kamieniarski spieków kwarcowych wïoskiej rmy Laminam. W dwugodzinnym szkoleniu dotyczÈcym stosowania, obróbki i montaĝu spieków wziÚïo udziaï ok. 40 osób – kamieniarzy, architektów i operatorów sklepów ceramicznych. AtrakcjÈ dnia byïa jednak wieczorna impreza zorganizowana w rytm brazylijskiej samby dla 150 goĂci, którzy mogli nie tylko podziwiaÊ umiejÚtnoĂci tancerzy ze zespoïu Samba Paraiso, ale takĝe nauczyÊ siÚ tañca. WczeĂniej, w ciÈgu dnia, swoje umiejÚtnoĂci na torze crossowym prezentowali motocykliĂci z Teamu Ostry. Podobne imprezy, lecz na mniejszÈ skalÚ, zorganizowano tego dnia w oddziaïach rmy w Chrzanowie, Poznaniu i Wrocïawiu. (ZAP) z

www.RynekKamienia.pl

Z KRAJU WYDARZENIA

zmiany cyklicznoĂci imprezy jest mniejsze zainteresowanie miasta Strzegomia (gïównego organizatora) i sponsorujÈcych jÈ rm kamieniarskich. Otwarcie wystawy plenerowej zaplanowano na 12 sierpnia. Firmy, które chcÈ wziÈÊ udziaï lub pomóc przy plenerze, mogÈ siÚ wciÈĝ kontaktowaÊ ze Strzegomskim Centrum Kultury bÈdě komisarzem pleneru – rzeěbiarzem Bronisïawem Krzysztofem. (ZAP) z

Targi Autostrada-Polska

N

ajwiÚksze targi branĝy budownictwa infrastrukturalnego w Polsce odbyïy siÚ 8-11 maja w Kielcach. WziÚïo w nich udziaï 800 wystawców, którzy prezentowali swoje produkty i usïugi na ponad 33 tys. mkw. powierzchni wystawienniczej.

Zakres branĝowy targów AutostradaPolska jest bardzo szeroki – wystawcy prezentujÈ sprzÚt i materiaïy do budowy dróg, mostów, wiaduktów, tuneli, stacji benzynowych; oznakowanie; rozwiÈzania dla infrastruktury transportu drogowego, kolejowego, lotniczego, wodnego. Na stoiskach wystawienniczych moĝna zobaczyÊ prezentacje systemów zarzÈdzania ruchem oraz systemów bezpieczeñstwa i ostrzegania o niebezpieczeñstwie, ekrany i bariery děwiÚkoszczelne, a takĝe niezwykle waĝne technologie ochrony Ărodowiska. PeïnÈ gamÚ usïug i ofert przygotowujÈ licznie obecne rmy projektowe i wykonawcze z branĝy budownictwa drogowego. WĂród wystawców znalazïy siÚ rmy znane z branĝy kamieniarskiej – MC Diam (narzÚdzia), Komatsu, Volvo (ïadowarki i koparki) i spora grupa kopalni kamienia z caïej Polski.

(ZAP) z

„Nowy Kamieniarz” na Facebooku DoïÈcz do spoïecznoĂci najlepszego magazynu branĝy kamieniarskiej!

B

ranĝa kamieniarska, jej ludzie, rynek kamienia – przeszïoĂÊ, teraěniejszoĂÊ, przyszïoĂÊ – komentarze, opinie i dyskusje. Tak juĝ wkrótce ma wyglÈdaÊ prol „Nowego Kamieniarza” na Facebooku.

Aby tak siÚ staïo, potrzebujemy wszystkich zwiÈzanych z branĝÈ. Bez ludzi nie bÚdzie spoïecznoĂci. To Twoje informacje, opinie i komentarze, zdjÚcia, lmy i organizowane akcje bÚdÈ jednym z wielu motorów napÚdowych tego serwisu. „Nowy Kamieniarz” na Facebooku to nie tylko prol gazety o tym samym tytule. Chcemy, aby byï to prol caïej branĝy kamieniarskiej. Nie chcemy rozmawiaÊ tylko o tym, co dzieje siÚ w Ăwiecie kamienia naturalnego. Chcemy, aby byïa to teĝ platforma wymiany informacji i opinii na temat ciekawych wydarzeñ, miejsc, rzeczy. Chcemy, abyĂmy wszyscy mogli rozwijaÊ tu takĝe swoje zainteresowania. W jednym miejscu, wĂród ludzi, których znamy i lubimy. Nad zawartoĂciÈ prolu czuwaÊ bÚdzie zespóï „Nowego Kamieniarza” – Maciej Brzeski, Darek Wawrzynkiewicz i Szymon Paě. Zapraszamy! z

Nowa siedziba Beltrami Polska

d kwietnia 2012 roku hurtownia funkcjonuje w nowej siedzibie w Siestrzeni pod WarszawÈ (przy drodze S8, 10 kilometrów za Jankami w kierunku Katowic i Wrocïawia). W magazynie o powierzchni niemal 3000 mkw. klienci znajdÈ kilkaset róĝnych produktów z kamienia naturalnego, w tym linie pïytek Beltralinea oraz Beltraline. TrwajÈ jeszcze prace nad wykoñczeniem salonu ekspozycyjnego. W starym magazynie, w Warszawie przy ulicy Jana Olbrachta 94a dostÚpne sÈ obecnie materiaïy objÚte promocjami i wyprzedaĝowe. z

18

NK 60 (3/2012)

FOT: ARCHIWUM

O

N

ie mogliĂmy uwierzyÊ, ĝe z okazji Mistrzostw Europy 2012 nie powstaïa w naszym kraju ĝadna piïka. To przecieĝ prawie tradycja w naszej branĝy. Gigantyczne granitowe piïki stanÚïy przed stadionami na Ukrainie, w Niemczech czy Austrii. ZapytaliĂmy o to czytelników „Nowego Kamieniarza” na naszym prolu na Facebooku. Nie czekaliĂmy na odpowiedě zbyt dïugo. TakÈ oto, granitowÈ, naturalnej wielkoĂci piïkÚ Tango 12, którÈ graÊ bÚdÈ piïkarze na boiskach Polski i Ukrainy, stworzyï na specjalne zamówienie strzegomski artysta Jerzy Zysk. Panu Jerzemu gratulujemy umiejÚtnoĂci! z

www.RynekKamienia.pl

Z KRAJU WYDARZENIA

Kamieniarze wybrali nowe wïadze ZPBK Marzena Kantor nowym czïonkiem zarzÈdu ZwiÈzku Pracodawców Branĝy Kamieniarskiej,

S

tanisïaw Sitarz przewodniczÈcym ZPBK, Marian Sroka i Bogusïaw Solima wiceprzewodniczÈcymi, a Wïodzimierz Ratajczak i Marzena Kantor czïonkami zarzÈdu - tak wyglÈda skïad nowych wïadz ZwiÈzku. Nowym czïonkiem zarzÈdu jest Marzena Kantor, dyrektor wrocïawskiej rmy Geoservice-Christi, wspóïorganizatora jesiennych targów Kamieñ-Stone w Poznaniu. XV Walny Zjazd ZwiÈzku odbyï siÚ w dniach 23-25 marca w Biaïce Tatrzañskiej. W programie obrad znalazïy siÚ m.in. wybór nowych wïadz zwiÈzku, raport nansowy za 2011 r., okreĂlenie wysokoĂci skïadek czïonkowskich w 2012 r. oraz budĝetu na ten rok. OkreĂlono teĝ wysokoĂÊ kwoty wpisowego. Dla rm zatrudniajÈcych do 20 pracowników – 50 zï, a dla wiÚkszych rm – 100 zï. Stawki czïonkowskie pozostaïy na niezmienionym poziomie i wahajÈ siÚ od 30 zï miesiÚcznie dla rm zatrudniajÈcych do szeĂciu pracowników do 200 zï za miesiÈc dla rm o zatrudnieniu wyĝszym niĝ 20 pracowników. Planowany budĝet na rok 2012 wynosi 122,8 tys. zï. W drugim dniu zjazdu uczestnicy skorzystali z atrakcji przygotowanych przez PrzedsiÚbiorstwo Wielobranĝowe Kazimierza Wolskiego, czïonka ZPBK. (inf. pras. ZPBK) z

www.RynekKamienia.pl

Chiñskie targi nad WartÈ

C

hiñscy producenci wystroju i wyposaĝenia wnÚtrz zaprezentowali siÚ na specjalnych targach organizowanych w Poznaniu. Pierwsza edycja Homelife Show odbyïa siÚ 17-19 maja. To pierwsza tego typu impreza w Europie. W targach wziÚïo udziaï 300 wystawców, wyïÈcznie z Chin. Tematyka targów, tym razem, ograniczona byïa do mebli, wyposaĝenia wnÚtrz, kuchni i ïazienek, tekstyliów i ubrañ, produktów dla matek i dzieci oraz sprzÚtu AGD. Jak deklarujÈ organizatorzy – wïadze miasta Hangzhou i prowincji Zhejiang oraz MiÚdzynarodowe Targi Poznañskie – Chiñczycy majÈ znacznie wiÚksze zainteresowania i oczekiwania. ChcÈ w przyszïych latach zacieĂniÊ wspóïpracÚ w branĝy budowlanej, energetycznej, kosmetycznej i turystycznej. Targom towarzyszyïo China-Poland Investment & Trade Symposium 2012. W ramach forum omówione zostaïy m.in. prawno-gospodarcze aspekty zwiÈzane z inwestycjami w Chinach. (ZAP) z

19

NK 60 (3/2012)

Fotoceramika 20 - 445 Lublin, ul. Zemborzycka 112 B tel./fax: (+48 81) 744 99 00

FOTOGRAFIE NA PORCELANIE i krysztale Ponad 600 ksztaãtów i formatów

Firma europejska Nr 1 w Polsce www.opal.lublin.pl JeĪeli jesteĞ zainteresowany rozszerzeniem oferty o kolorową fotoceramikĊ - odeĞlij kupon. Przedstawimy szczegóáy wspóápracy, a ponadto otrzymasz - bezpáatnie - kolorowe zdjĊcie na porcelanie.

PIECZĄTKA FIRMY:

IMIĉ.................NAZWISKO............................

NIP

www.opal.lublin.pl

Fotografie na porcelanie i krysztale - jesteĞmy najwiĊkszym w Polsce i jednym z najwiĊkszych w Europie wykonawcą zdjĊü na porcelanie.

- wspóápracujemy z najlepszymi firmami w Polsce, mamy staáych odbiorców w Niemczech, Belgii, Norwegii, Irlandii, Islandii, Szwecji, Sáowacji, Rosji, Biaáorusi, Ukrainie i Chinach.

- jako pierwsi w Polsce wykonaliĞmy peánokolorową fotografiĊ nagrobkową.

- oferujemy najwiĊkszy w kraju wybór zdjĊü na porcelanie.

Proponujemy ponad 600 róĪnych ksztaátów i formatów dostĊpnych na rynku europejskim.

- wykonaliĞmy najwiĊkszą w Polsce kolorową fotoceramikĊ o wymiarach 55 x 75 cm.

- na nasze usáugi udzielamy unikalnej gwarancji satysfakcji.

Firma europejska Nr 1 w Polsce

OPAL Fotoceramika 20 - 445 Lublin, ul. Zemborzycka 112 B tel./fax: (+48 81) 744 99 00 www.opal.lublin.pl

Z KRAJU

FOT. ARCHIWUM TARGÓW KIELCE

TARGI

Do Kielc po tuje Wiosenne targi Salon Kamienia

Z

amiast kolejnej edycji targów Interkamieñ (byïaby to juĝ XVII), organizator zaprosiï wystawców i zwiedzajÈcych targi branĝystów zajmujÈcych siÚ kamieniem do udziaïu w Salonie Kamienia.

Moĝna by oczekiwaÊ, ĝe pomysï ma jakieĂ solidne fundamenty i jest wynikiem polityki Targów Kielce. Od dawna czekamy na to, ĝe któryĂ z organizatorów targów kamieniarskich w Polsce pochyli siÚ nad naszÈ branĝÈ i wyznaczy konkretny kierunek funkcjonowania targów kamieniarskich. Od lat apelujemy o przemyĂlane dziaïania.

Oferty rm branĝy kamieniarskiej moĝna podzieliÊ na dwie grupy. Pierwsza to rmy zajmujÈce siÚ zaopatrzeniem zakïadów kamieniarskich w kamieñ, maszyny i urzÈdzenia oraz narzÚdzia. Druga grupa to zakïady obróbcze dostarczajÈce gotowy produkt klientom spoza branĝy. W tej dziedzinie sÈ równieĝ dwie grupy – inwestorzy indywidualni oraz ci, którzy biorÈ udziaï w duĝych procesach inwestycyjnych (architekci, przedstawiciele rm generalnego wykonawstwa, rmy inwestycyjne, deweloperzy). Aby targi miaïy sens i nie powodowaïy niezadowolenia wĂród wystawców i zwiedzajÈcych, muszÈ mieÊ jasno okreĂlone cele. Nie wydaje siÚ moĝliwe zrobienie jednych targów dla wszystkich wymienionych grup wystawców.

JechaliĂmy do Kielc z nadziejÈ, ĝe przemianowanie Inter-

20

NK 60 (3/2012)

kamieñ na Salon Kamienia jest próbÈ budowania targów, na których kamieniarskie rmy bÚdÈ proponowaïy swoje produkty inwestorom spoza kamieniarstwa. WiedzieliĂmy, ĝe wystawców bÚdzie zaledwie kilku, ale liczyliĂmy, ĝe zgromadzeni w jednym miejscu w ramach kieleckich targów budowlanych bÚdÈ w prezentowali moĝliwoĂci, jakie kamieñ daje klientom koñcowym.

Niestety, po raz kolejny, zabrakïo logiki w budowaniu biznesu targowego – wygraïo myĂlenie, aby za wszelkÈ cenÚ sprzedaÊ powierzchniÚ. W rezultacie na targach odwiedzanych gïównie przez ewentualnych inwestorów (gïównie niewielkich) wystawiïy siÚ równieĝ rmy oferujÈce sprzÚt dla kamieniarzy. Trudno oczekiwaÊ od nich zadowolenia z targów i ponownego udziaïu. Na dodatek rmy kamieniarskie byïy rozrzucone po caïej hali i nie tworzyïy caïoĂci. Z dumnego hasïa – Salon Kamienia – nie pozostaïo nic.

Znudzeni maszynowcy siedzieli w nowej, piÚknej hali i wydzwaniali do swoich klientów z regionu, próbujÈc zaprosiÊ ich do odwiedzenia targów i spotkania. Niektórzy usïyszeli, ĝe owszem, klient wybiera siÚ na targi. Po tuje do ogrodu. Czy w przyszïym roku bÚdzie to jedyny powód, aby udaÊ siÚ wiosnÈ do Kielc? z Dariusz Wawrzynkiewicz

www.RynekKamienia.pl

www.ilsegno.it

Ekskluzywna jakość, ceniona na całym świecie od 1935 roku

precyzyjne szczotkowanie mosiądzu przed nałożeniem lakieru zapewnia wyjątkowy połysk i dokładność wykonania odlewów 4 warstwy lakierów bezbarwnych stosowanych przez najbardziej prestiżowych producentów samochodów gwarantują wyjątkową odporność na korozję wysokiej jakości mosiądz z dodatkiem aluminium, manganu, antymonu oraz innych pierwiastków w odpowiednich proporcjach, dodatkowo chroni odlewy przed korozją oraz pozwala uzyskać niespotykaną dotąd w branży kolorystykę standaryzacja odlewów zapewnia zawsze jednakową barwę poszczególnych liter i innych wyrobów szybki termin realizacji zamówień

Obsługa klientów w Polsce: PILLA POLSKA SP. Z O.O. ul. Cmentarna 1 96-200 Rawa Mazowiecka tel./fax 046 814 30 23 pillapolska@pilla.com

Próbki wyrobów przebadane w laboratorium Polskiej Akademii Nauk.

Wyniki badania dostępne na polskiej stronie www.pilla.com

www.pilla.com Odwiedź nas na nowej stronie

PILLA s.r.l. - Carrè (Vi) Italy - Tel. 0039.0445.890200 - Fax 0039.0445.891988 - www.pilla.com - info@pilla.com

Z KRAJU WYWIAD

22

NK 60 (3/2012)

FOT. ARCHIWUM INBRA POLSKA

O

d kiedy pojawiïem siÚ w branĝy kamieniarskiej, a minÚïo juĝ kilkanaĂcie lat, zawsze staraïem siÚ zrozumieÊ tÚ branĝÚ (róĝnice w jej segmentach) i poznaÊ ludzi, którzy jÈ tworzÈ. Od poczÈtku miaïem wiele sympatii do ludzi zajmujÈcych siÚ handlem blokami. Wydawaïo mi siÚ zawsze, ĝe to doĂÊ wyjÈtkowa grupa. Juĝ w czasach targów w Waïbrzychu postrzegaïem ich jako nieco innych od reszty kamieniarskiej braci. Pewnie ta innoĂÊ wynika z hermetycznoĂci segmentu. O dziwo, chociaĝ przez te lata branĝa siÚ rozwinÚïa, to rm i ludzi oferujÈcych bloki nie przybyïo. Tak jak kiedyĂ, tak i teraz „blokersi” to wÈska grupa.

SÈ chyba dwa gïówne powody ku temu. Pierwszy z nich to fakt, ĝe aby stworzyÊ rmÚ handlujÈcÈ blokami, potrzebne sÈ spore zasoby nansowe. Po drugie – aby skutecznie handlowaÊ kamieniem w blokach, trzeba siÚ na nim znaÊ. Tu zawsze istnieje pewna tajemnica, którÈ w surowej bryle dostrzegajÈ (lub raczej wyczuwajÈ) tylko nieliczni. Na to nakïadajÈ siÚ równieĝ specyka handlu blokami oraz umiejÚtnoĂci w kontaktach z klientami.

Kiedy w moich kamieniarskich poczÈtkach uczyïem siÚ branĝy, jednym z pierwszych, których poznaïem, byï Tomek Staniszewski.

Otwarty, ciekawy Ăwiata i zaangaĝowany w ĝycie kamieniarstwa byï Ăwietnym ěródïem wiedzy, a szybko staï siÚ równieĝ dobrym kolegÈ. Na przestrzeni lat nasze relacje jeszcze siÚ pogïÚbiïy – juĝ nie tylko w sprawach sïuĝbowych dzwonimy do siebie. CzÚsto zmÚczony zaïatwianiem kolejnych spraw podnoszÚ sïuchawkÚ i dzwoniÚ do Tomka – ot tak, pogadaÊ.

Kiedy okazaïo siÚ, ĝe na targach w Kielcach bÚdziemy mogli spotkaÊ siÚ przy kawie i pogadaÊ o branĝy, ucieszyïem siÚ. Rozmowy z Tomkiem dawaïy mi zawsze do myĂlenia – patrzy on bowiem na branĝÚ w sposób bardziej ogólny, nie tylko przez pryzmat wïasnej pracy.

Nieocenione zaufanie Dariusz Wawrzynkiewicz rozmawia z Tomaszem Staniszewskim, szefem Inbra Polska.

Dariusz Wawrzynkiewicz: ObserwujÚ branĝÚ i zastanawiam siÚ, jak to jest, ĝe rmom handlujÈcym blokami nigdy nie udaïo siÚ skutecznie wejĂÊ w kamieniarstwo budowlane.

KiedyĂ myĂlaïem, ĝe powodem jest kiepski park maszynowy i brak moĝliwoĂci ciÚcia bloków na dwu- i trzycentymetrowe slaby.

Tak juĝ nie jest, a mimo to bloki to nadal materiaï gïównie na nagrobki.

Tomasz Staniszewski: Firma, którÈ reprezentujÚ, od poczÈtku miaïa jasne kierunki dziaïania. Inbra to rma kupujÈca i sprzedajÈca bloki, zawsze najwyĝszej jakoĂci, a przynajmniej robi wszystko, by takie wïaĂnie byïy.

To dotyczy zresztÈ niemal wszystkich rm tego typu. Zaopatrywaïy one w kamieñ nagrobkarzy, a ci potrzebujÈ materiaïu najwyĝszej jakoĂci i róĝnych czÚsto rozmiarów, dopasowanych do wielkoĂci nagrobków na lokalnym rynku. W budowlance wymogi nie sÈ tak

www.RynekKamienia.pl

Z KRAJU WYWIAD

restrykcyjne, wiÚc nasza oferta, po uwzglÚdnieniu kosztów ciÚcia i polerowania, nie jest konkurencyjna w stosunku do pïyt. Na pïyty cienkie tnie bloki tylko ta czÚĂÊ zakïadów, która oprócz nagrobkarstwa zajmuje siÚ teĝ, choÊ w mniejszym stopniu, budowlankÈ.

Ponadto pomimo zmian w zakïadach i zwiÚkszenia moĝliwoĂci produkcyjnych próby podejmowania siÚ realizacji wiÚkszych zadañ budowlanych napotykajÈ problemy.

Z jednej strony zastój zmniejszyï liczbÚ robót, z drugiej rynek budowlany dziaïa juĝ od lat i trudno znaleěÊ sobie na nim miejsce. Naleĝy pamiÚtaÊ, ĝe polski rynek zostaï juĝ bardzo dobrze spenetrowany przez prawie wszystkich czoïowych wïoskich, hiszpañskich, hinduskich i chiñskich dostawców slabów, przez co konkurencja na tym rynku jest naprawdÚ ogromna. MyĂlÚ, ĝe szansÈ dla mniejszych zakïadów byïoby wyjĂcie na zewnÈtrz, poza swój lokalny rynek, a w niektórych przypadkach nawet eksport za granicÚ swoich wyrobów i usïug kamieniarskich. Daïoby to na pewno lepsze wykorzystanie istniejÈcego, czÚsto juĝ bardzo nowoczesnego, potencjaïu produkcyjnego. SÈ juĝ takie rmy, które dziaïajÈ w Czechach, na Sïowacji, w Niemczech.

Jak twoi klienci odbierajÈ import gotowych nagrobków z Chin czy Indii?

Przez ostatnie dwa lata bardzo gwaïtownie wzrósï import gotowych nagrobków i grubej pïyty z Indii i Brazylii.

To bardzo utrudnia handel blokami, bo koszty produkcji pïyt i gotowych elementów w tych krajach sÈ niĝsze. Co wiÚcej – w Polsce operujemy standardowymi gruboĂciami pïyt nagrobnych, wiÚc doĂÊ ïatwo jest je importowaÊ, i to w duĝych iloĂciach. Za naszÈ zachodniÈ granicÈ jest duĝe zróĝnicowanie i trudniej producentom np. z Indii dopasowaÊ siÚ z produkcjÈ. Aby mogïa byÊ opïacalna dla eksportera, zamówienia muszÈ byÊ o duĝej powtarzalnoĂci wzorów i gruboĂci elementów. Na szczÚĂcie w Polsce rynek teĝ siÚ zmienia, bo wzrasta liczba klientów zasobnych, chcÈcych indywidualnych projektów.

Pozytywne jest teĝ to, ĝe mimo ogólnych perturbacji gospodarczych, nasz rynek kamienia caïy czas roĂnie.

Na pewno sprzedaĝ bloków jest mniejsza, bo przecieĝ mamy rosnÈce koszty rodzimej produkcji, dotyczy to zwïaszcza noĂników energii, wody i utylizacji odpadów.

WracajÈc jednak do pytania – import jest ogólnie traktowany jako pewna koniecznoĂÊ, choÊ tu teĝ opinie sÈ róĝne. Dla jednych to walka o przetrwanie, dla innych psucie rynku i cen, a tym samym zabijanie wïasnej, rodzimej produkcji.

Co dla ciebie w ostatnim czasie jest najwiÚkszym problemem?

Czas kryzysu (równieĝ takiego bardziej wirtualnego) powoduje, ĝe rmy zaczynajÈ szukaÊ oszczÚdnoĂci i optymalizowaÊ zakupy materiaïowe. Teraz trudno juĝ spotkaÊ rmÚ, która kupuje wiÚksze iloĂci bloków. Po

www.RynekKamienia.pl

prostu nie ma klientów zakïadajÈcych, ĝe na przestrzeni sezonu nabyty towar przerobiÈ. ByÊ moĝe ïÈcznie kupujÈ tyle samo, ale czÚĂciej i mniejsze iloĂci. Dla nas to spore utrudnienie. Statki z kamieniem, np. z Indii, przypïywajÈ zaledwie kilka razy w roku, wiÚc to my musimy zakupione bloki mieÊ w posiadaniu na magazynie w porcie. To znacznie podwyĝsza koszty.

Wedïug mnie handel blokami i tak ma swoje zalety. Ze wzglÚdu na koniecznoĂÊ uruchomienia duĝych rezerw nansowych liczba rm od lat jest praktycznie staïa. ObserwujÚ od lat, ĝe te rmy potraÈ ze sobÈ wspóïistnieÊ, czego nie moĝna powiedzieÊ o innych segmentach rynku.

To prawda, jest nas najwyĝej kilkanaĂcie rm. Wszyscy siÚ doskonale znamy, jesteĂmy po imieniu. Potramy nawet wymieniaÊ siÚ informacjami, dziÚki którym unikamy czasem wpadek nansowych. Konkurujemy, ale jest to konkurencja na poziomie. Na przestrzeni lat ten segment siÚ oczyĂciï i myĂlÚ, ĝe ludzie, którzy w nim dziaïajÈ, rozumiejÈ, na czym polega uczciwa konkurencja.

”

Dawniej branĝa kamieniarska byïa duĝo mniejsza. Podczas pierwszych targów w Jaworze i Waïbrzychu, dziÚki zamieszkaniu wszystkich w jednym hotelu, pomiÚdzy luděmi wytworzyïy siÚ specyczne wiÚzi. Tamte czasy i tamci ludzie wyznaczyli pewien specyczny standard.

Zauwaĝyïem przez lata, ĝe o ile w pozostaïych segmentach dziaïalnoĂci kamieniarskiej ludzie przechodzili z jednej rmy do drugiej, to w rmach handlujÈcych blokami takie ruchy nie majÈ miejsca.

Jestem w branĝy juĝ 17 lat i faktycznie, w zasadzie zmian personalnych na szczeblu menedĝerskim w rmach nie byïo. FirmÚ czÚsto kojarzy siÚ z konkretnÈ osobÈ i na odwrót. Nie muszÚ tu mówiÊ, jak waĝny jest osobisty wizerunek osoby dostawcy, a zwïaszcza jego kultura i szacunek dla swoich klientów.

Na przestrzeni tylu lat wiele siÚ zmieniïo u twoich klientów. Do branĝy doïÈczyïy dzieci wïaĂcicieli. Jak ci siÚ wspóïpracuje z tym nowym pokoleniem?

To naturalna wymiana pokoleñ. Wydaje mi siÚ, ĝe w wiÚkszoĂci sÈ to otwarci ludzie. Zdecydowali siÚ na kontynuowanie rodzinnej tradycji, sÈ zwykle dobrze wyksztaïceni, znajÈ jÚzyki i czÚsto juĝ wczeĂniej wspoma-

23

NK 60 (3/2012)

Z KRAJU WYWIAD

gali swoich rodzicĂłw w pracy. To pozytywne. ChociaÄ? czasem trochĂš szkoda, Ä?e starzy, zaprzyjaÄ›nieni klienci bĂšdĂˆ odchodzili na emeryturĂš. Z tym Ä?e, jak widzĂš, w naszej branÄ?y ludzie nie potraďƒžĂˆ zrezygnowaĂŠ do koĂąca z pracy. MyÄ‚lĂš, Ä?e poĂŻĂˆczenie mĂŻodoÄ‚ci z doÄ‚wiadczeniem daje dobre wyniki.

Gdy zaczĂˆĂŻem funkcjonowaĂŠ w branÄ?y, to ktoÄ‚ powiedziaĂŻ mi, Ä?e „wdepnĂˆĂŻemâ€?, bo z kamieniarstwa siĂš nie odchodzi. Przez te lata przekonaĂŻem siĂš, Ä?e w tej branÄ?y tworzy siĂš wiele relacji interpersonalnych powodujĂˆcych przywiĂˆzanie do kamieniarstwa.

Dawniej branÄ?a kamieniarska byĂŻa duÄ?o mniejsza. Podczas pierwszych targĂłw w Jaworze i WaĂŻbrzychu, dziĂški zamieszkaniu wszystkich w jednym hotelu, pomiĂšdzy ludÄ›mi wytworzyĂŻy siĂš specyďƒžczne wiĂšzi. Tamte czasy i tamci ludzie wyznaczyli pewien specyďƒžczny standard.

Mimo zmian, wejÄ‚cia nowych ďƒžrm i ludzi, nadal w branÄ?y istnieje potrzeba bliskich relacji. To czyni nasze kamieniarstwo tak fantastycznym Ä‚rodowiskiem pracy.

CzĂšsto stosunki pomiĂšdzy dostawcĂˆ a klientem znacznie wykraczajĂˆ poza normalne relacje handlowe. JeÄ‚li przez lata odwiedzamy klienta, to trudno sprowadzaĂŠ je tylko do interesĂłw. ZnajĂˆc klienta nie tylko z faktur i dostaw, ĂŻatwiej zrozumieĂŠ jego potrzeby i problemy. Dla-

tego wiÚkszoĂÊ dostawców pielÚgnuje te znajomoĂci.

Przez lata powstaĂŻa tradycja organizowania spotkaĂą czy bankietĂłw, ktĂłre sĂŻuÄ?Ăˆ wĂŻaÄ‚nie pogĂŻĂšbianiu integracji.

To jest wartoÄ‚ĂŠ dodana, ktĂłra pozwala ĂŻatwiej pracowaĂŠ i wiĂˆÄ?e nas z kamieniarstwem.

Ma ten sposĂłb pracy rĂłwnieÄ? wady – trudniej rozwiĂˆzuje siĂš sprawy sporne. Za to pozwala na budowanie wzajemnego zaufania, a to w biznesie jest rzeczĂˆ nieocenionĂˆ. WĂŻaÄ‚nie zaufanie budowaliÄ‚my wszyscy przez lata wspóïpracy. To jest ogromny kapitaĂŻ. JeÄ‚li wspóïpracujĂš z kimÄ‚ kilkanaÄ‚cie lat, to wspóïpraca musi byĂŠ inna niÄ? z kimÄ‚, kto dziaĂŻa na rynku od roku czy dwĂłch.

Wydaje mi siĂš, Ä?e dziĂški tym relacjom budowanym przez lata, hotelowi Sudety w WaĂŻbrzychu, klimatowi WrocĂŻawia, stworzyliÄ‚my branÄ?Ăš unikatowĂˆ. Nie da siĂš w niej dziaĂŻaĂŠ niczym na wykresie – tyle i tyle spotkaĂą dziennie itd. JeÄ‚li odwiedzam klienta, to rozmawiamy o wszystkim, takÄ?e o problemach. DziĂški temu lepiej siĂš rozumiemy. To buduje wiÚě, ale teÄ? rozwija kaÄ?dego z nas.

Pozwala zdobywaĂŠ wiedzĂš nie tylko o branÄ?y, ale o caĂŻym Ä‚wiecie.

Nie wyobraÄ?am sobie, bym mĂłgĂŻ zaczynaĂŠ gdzieÄ‚ indziej, znĂłw od zera. DziĂški przyjacielskim relacjom praca nigdy nie jest monotonna i nie mĂšczy. To dlatego jesteÄ‚my zwiĂˆzani z niĂˆ tak mocno.

RozmawiaĂŻ Dariusz Wawrzynkiewicz

;\IZIVVQM LWJZIVa SIUQMĂž VI\]ZITVa

TERAZ W NOWEJ OPRAWIE Zapraszamy do nowej siedziby: Ä“MTMKPW_[SI ! ;QM[\ZbMĂž \MT " !

QVNW(JMT\ZIUQ XT 2IS LWRMKPIè' ;XZI_LĒ VI www.beltrami.pl

24

NK 60 (3/2012)

www.RynekKamienia.pl

PROMOC

49,66 SOLIDO TRANSPARENTE

PRODUKTY SPECJALNE

- Impregnaty (również do piaskowca) - Preparaty do eliminacji defektów powierzchniowych - Środki do nadania efektu postarzania oraz mokrego kamienia - Produkty do ożywiania poleru i koloru - Woski - Antygraffiti

JA

39,75

ZŁ BRUTT O

KLEJE

FINEGRAIN

- Poliestrowe kleje, szpachle używane do każdego rodzaju kamienia.

W ofercie posiadamy kleje o różnej gęstości i kolorystyce.

- Epoksydowe, mrozoodporne o wysokiej wytrzymałości.

Najnowszej generacji, niezawodne narzędzia syntetyczno-diamentowe do szlifowania i polerowania granitu i marmuru.

Nowość na rynku - wagony finegrain przeznaczone do bardzo twardych granitów oferujące bardzo dobrą jakość poleru.

Wyłączny p r zedstawiciel w Polsce

Łupiarki i automatyczne.

Linie produkcyjne do łamania kamienia i betonu.

Kruszarki, podajniki, przesiewacze.

SYNTETYK 28-100 BUSKO ZDRÓJ, ul. Bohaterów Warszawy 97b tel./fax: +48 41 379 82 12, kom. +48 602 705 711 tel.: +48 41 379 82 28, e-mail: lupiarki@interia.pl

Profesjonalne oczyszczalnie wody dla zakładów kamieniarskich.

FILIA W STRZEGOMIU 58-150 STRZEGOM, ul. Kasztelańska 10a tel./ fax +48 74 855 10 27, kom. +48 666 520 269

Z KRAJU FIRMY KAMIENIARSKIE

Wszystkie informacje pod rÚkÈ Kody QR, nowa hala, spieki kwarcowe i nowe materiaïy w ofercie Interstone.

26

NK 60 (3/2012)

FOT. ARCHIWUM INTERSTONE (7)

Z

Karta produktu dostÚpna za pomocÈ kodu QR Nowootwarta hala magazynowa w Mszczonowie o powierzchni 1500 mkw.

FOT. INTERSTONE (2)

djÚcie wykonane telefonem wyposaĝonym w kolorowy wyĂwietlacz i aparat cyfrowy – to wystarczy, aby zaczerpnÈÊ wszelkich informacji o materiaïach dostÚpnych w hurtowni Interstone. – Karty produktów dostÚpne za pomocÈ kodów QR zaczÚliĂmy wprowadzaÊ w marcu tego roku – mówi Tadeusz Wysocki, wspóïwïaĂciciel Interstone. – Obecnie moĝna w ten sposób otrzymaÊ peïnÈ informacjÚ na temat ok. 40 proc. naszych materiaïów. Na kaĝdej z kart znajdujÈ siÚ podstawowe informacje na temat wykorzystania danego kamienia, jego parametry zykomechaniczne, zdjÚcie slabu, przykïadowe realizacje oraz informacje o pochodzeniu i zdjÚcie kamienioïomu.

W przypadku, gdy kamieñ nie posiada jeszcze wïasnej karty, kod przekierowuje uĝytkownika telefonu do mobilnej wersji strony zawierajÈcej stany magazynowe produktów.

– System przygotowaliĂmy wraz z naszymi informatykami.

Karty produktów tworzymy i uzupeïniamy samodzielnie.

BÚdzie to trwaÊ jeszcze przez jakiĂ czas, dopóki wszystkie nasze produkty nie bÚdÈ posiadaïy peïnego opisu – mówi Tadeusz Wysocki.

W kwietniu w gïównym magazynie Interstone w Mszczonowie otwarto nowÈ halÚ magazynowÈ o powierzchni 1500 mkw. – Jest murowana i ogrzewana, sïuĝy do prezentacji naszych najlepszych materiaïów – mówi wspóïwïaĂciciel hurtowni. Budowa trwaïa od lipca do grudnia 2011 r. ZimÈ i wiosnÈ w hali prowadzono prace wykoñczeniowe. CzÚĂÊ zostaïa zagospodarowana na galeriÚ kamienia z prawdziwego zdarzenia. DziÚki nowej hali Interstone dysponuje obecnie w Mszczonowie 2500 mkw. krytej powierzchni magazynowej i 6000 mkw. placu sïuĝÈcego do przechowywania pïyt.

W nowej hali znalazïo siÚ miejsce m.in. dla spieków kwarcowych Laminam oferowanych przez Interstone (wykoñczono nimi Ăciany hali) i nowych materiaïów z oferty: kwarcytu Fusion, marmuru Stratus, czarnego wapienia Via Lattea z Brazylii oraz nowych onyksów z Tanzanii, Meksyku i Iranu – Gold Noir, Verde Jade, Aporio i Pina. (ZAP) z

www.RynekKamienia.pl

Odwiedź nasz profil na Facebooku

http://www.facebook.com/NowyKamieniarz

Z KRAJU

FOT. ARCHIWUM ROGALA

FIRMY KAMIENIARSKIE

Pierwsze pïyty we Wocïawach 10 miesiÚcy po rozpoczÚciu budowy nowego magazynu rmy Rogala pierwsze kontenery zostaïy juĝ w nim rozïadowane.

30

kontenerów z pïytami z Indii przyjechaïo do Wocïaw w ostatnim tygodniu kwietnia. Do czasu, gdy ukaĝe siÚ nasza gazeta, w magazynie dostÚpne bÚdÈ juĝ takĝe pierwsze materiaïy z Chin, Hiszpanii, Wïoch i Brazylii. – Rozïadowanie pierwszych kontenerów zajÚïo nam okoïo tygodnia – mówi Karol Rogala, który nadzorowaï operacjÚ. – PracÚ uïatwiï nam specjalny chwytak produkcji rmy Faedo, który umoĝliwia ïatwe wyciÈgniecie pïyt z kontenera, nawet tych „specjalnej troski”, jednoczeĂnie zabezpieczajÈc go przed przewróceniem.

Przypomnijmy – nowy magazyn rmy to blisko 5 tys. mkw. przestrzeni magazynowej w dwóch halach oraz 1000 mkw. na placu. Zlokalizowany jest w Wocïawach, w gmi-

Poszukujemy sprzedawców z doĞwiadczeniem w sprzedaĪy kamienia naturalnego do nowego magazynu zlokalizowanego 5 km od GdaĔska Konieczna znajomoĞü rynku kamienia, obsáugi komputera oraz posiadanie prawa jazdy.

Gwarantujemy umowĊ o pracĊ.

Kontakt: kadry@rogala.com.pl, tel.: 17 22 77 123

28

NK 60 (3/2012)

nie Cedry Wielkie koïo Gdañska, przy drodze krajowej nr 7. Prace budowlane trwaïy od lipca 2011 r.

Docelowo w magazynie znaleěÊ ma siÚ 140 – 180 tys. mkw. pïyt (ok. 30 tys. slabów) i pïytek. Ten stan rma zamierza osiÈgnÈÊ w poïowie przyszïego roku, jednak juĝ z poczÈtkiem nastÚpnego sezonu, wiosnÈ 2013 r., zaopatrzenie powinno siÚgnÈÊ 70 proc.

Równolegle z wypeïnianiem magazynu trwaÊ bÚdÈ prace wykoñczeniowe. Firma zaplanowaïa w halach miejsce na wystawÚ pïytek oraz showroom kamienia z prawdziwego zdarzenia – jak Ămieje siÚ Karol Rogala „na czerwonym dywanie” – m.in. z wïaĂciwym podĂwietleniem onyksów.

W drugiej kolejnoĂci zagospodarowany zostanie teĝ plac z wystawÈ kamiennych elementów do ogrodu oraz udostÚpniony zostanie magazyn narzÚdzi i chemii dla kamieniarzy. Jak przyznaje Karol Rogala rma, planujÈc rozmieszczenie i uïoĝenie ekspozycji i towarów, wzorowaïa siÚ na sklepach Ikei. Ècznie w Wocïawach zatrudnienie znajdzie okoïo 10 osób.

OczywiĂcie w halach znajdzie siÚ miejsce dla nowych produktów. Wraz z pierwszÈ dostawÈ do Wocïaw traïo piÚÊ nowych granitów z Indii w popularnych kolorach beĝowym, ĝóïtym i brÈzowym, które poszerzajÈ ofertÚ hurtowni.

Firma rozpoczÚïa teĝ w ostatnim czasie prace nad rozwojem systemu mobilnego dostÚpu do stanów magazynowych. Ich owocem majÈ byÊ aplikacje na smartfony dziaïajÈce w systemie Android oraz iPhony. (ZAP) z

www.RynekKamienia.pl

Najwyższej jakości narzędzia diamentowe

TOP DIAMOND TOOLS Mirosław Czemierowski 21-500 Biała Podlaska, ul. Kolejowa 5 tel. 83 343 55 48, 507 114 443 e-mail: biuro@czemierowski.pl

www.RynekKamienia.pl

Realizujemy zamówienia wysyłkowe Dostawa w cenie Zapraszamy do współpracy

29

NK 60 (3/2012)

Z KRAJU

FOT. D.WAWRZYNKIEWICZ

FIRMY KAMIENIARSKIE

Od lastrykowego nagrobka do salonu w centrum handlowym Firma Lastrico z Polic

O

kazjÈ do odwiedzenia zakïadu Jana ZiÚtka w Policach okazaïa siÚ wizyta u Grzegorza Adamusa w Nysie. NajwiÚkszym wygranym loterii, jakÈ dla swoich najlepszych klientów zorganizowaï wïaĂciciel grupy EGA, byï wïaĂnie wïaĂciciel polickiego Lastrico. Ale to nie jego tygodniowy wyjazd do Egiptu byï gïównym powodem odwiedzin. Firma Jana ZiÚtka w ostatnich latach dynamicznie siÚ rozwija, a od naszej ostatniej wizyty pod Szczecinem minÚïo bardzo wiele czasu.

Historia rmy siÚga 1969 roku. Kazimierz ZiÚtek, ojciec obecnego wïaĂciciela, byï jednym z tych, którzy uwaĝajÈ, ĝe jak siÚ chce, to wszystko moĝna zrobiÊ. Kiedy wiÚc zmarïa bliska mu osoba, postanowiï wykonaÊ nagrobek wïasnorÚcznie. Jan ZiÚtek byï wtedy nastolatkiem, ale pomagaï przy jego wykonywaniu. Wraz z ojcem sami odlali lastryko i przez wiele dni zamieniali je w pomnik. MajÈc takie doĂwiadczenie, Kazimierz zaïoĝyï rmÚ, którÈ od 1986 r. kieruje Jan ZiÚtek.

StawiajÈc na kamieñ Zakïad specjalizowaï siÚ w produkcji elementów budowlanych z lastryka. Produkcja budowlana pozwoliïa w 1988 r. skorzystaÊ z zapisów tzw. ustawy Wilczka, która m.in. zwalniaïa rmÚ z pïacenia podatku dochodowego. Nagrobkarstwo stanowiïo niewielkÈ czÚĂÊ produkcji. W tym samym czasie rosnÈÊ zaczÚïa popularnoĂÊ i dostÚpnoĂÊ kamienia, a w segmencie lastryka pojawiïy siÚ nowe technologie. W 1988 r. kolega, takĝe producent lastryka, poprosiï Jana ZiÚtka o pomoc w przetransportowaniu maszyny z Niemiec. Wspólny wyjazd byï okazjÈ do rozmów.

Wtedy wïaĂciciel polickiej rmy uznaï, ĝe skoro kolega zdecydowaï siÚ na inwestycje w lastryko, on wybierze kierunek kamieñ. ResztÚ wÈtpliwoĂci rozwiaï znajomy Grek Gunis Trandasilos, który rozpoczÈï import greckich mar-

30

NK 60 (3/2012)

murów, za pierwszÈ dostawÚ których Jan ZiÚtek nie musiaï od razu zapïaciÊ.

Jak wspomina, pierwszym kamiennym produktem, jaki sprzedaï, byïa marmurowa deska do prasowania. Z braku potrzebnych maszyn deskÚ wykonano w zakïadzie Ludosïawa Wenerskiego w odzi. To byï dopiero poczÈtek. Jednym z pierwszych pracowników zatrudnionych do obróbki kamienia byï Wiesïaw KopeÊ, który w Lastrico pracuje do dziĂ. Obecnie rma zatrudnia 28 pracowników.

2 maja tego roku w szczeciñskim centrum handlowym Turzyn Jan ZiÚtek otworzyï salon sprzedaĝy. Tu prezentowane sÈ kamieñ, meble i kominki. WïaĂciciel liczy, ĝe taka prezentacja kamienia – w popularnym miejscu, wraz z rozwiÈzaniami dotyczÈcymi wystroju wnÚtrz – zaowocuje zleceniami.

Na przestrzeni lat ustabilizowaï siÚ teĝ prol produkcji – 30 proc. to nagrobki, reszta to budowlanka. PodstawÈ sÈ zlecenia klientów detalicznych i mniejsze zamówienia inwestorskie.

Waĝni dostawcy KoniecznoĂciÈ, w ostatnich latach, staïa siÚ modernizacja parku maszynowego. Stare urzÈdzenia nie pozwalaïy na produkcjÚ w odpowiedniej skali i jakoĂci. Budowa nowej hali produkcyjnej i zakup maszyn miaïy zostaÊ wykonane z dopïatÈ z funduszy unijnych. Donansowanie udaïo siÚ otrzymaÊ za trzecim podejĂciem. Do lata 2011 r. w zakïadzie uruchomiono takĝe waterjet do ciÚcia pod kÈtem, dwa centra sterowane numerycznie, 3- i 5-osiowe, cyrkularkÚ

www.RynekKamienia.pl

Z KRAJU FIRMY KAMIENIARSKIE

i kolanówkÚ. Waĝnym zakupem byïa teĝ oczyszczalnia Ăcieków rmy Silkam i obsïugujÈca halÚ suwnica. Wszystkie maszyny zaawansowane technologicznie zakupiono z oferty rmy Mekanika (Intermacc i Sassomeccanica).

Ta decyzja ma pozwoliÊ na zaoszczÚdzenie na kosztach serwisowania. Odpowiednio skonstruowana umowa gwarantuje regularne przeglÈdy maszyn.

Jan ZiÚtek uwaĝa, ĝe stabilny ukïad z dostawcami jest najlepszym rozwiÈzaniem. To tworzy odpowiedni klimat i zaufanie. JeĂli jest siÚ zadowolonym ze wspóïpracy, to nie naleĝny szukaÊ innych okazji, bo to zawsze ïÈczy siÚ z ryzykiem. Obecnie zakïad zaopatruje siÚ w kamieñ bezpoĂrednio w Indiach, we Wïoszech i w Hiszpanii. Waĝnym uzupeïnieniem oferty sÈ teĝ kamienia kupowane w hurtowniach – niemieckiej Magnie i wspomnianej wczeĂniej grupie EGA Grzegorza Adamusa. To jedyna polska hurtownia, w jakiej Lastrico zaopatruje siÚ w slaby i w opinii wïaĂciciela polickiej rmy – solidny partner.

Jan ZiÚtek, wïaĂciciel rmy Lastrico

Dzieci przyszïoĂciÈ rmy Za swój najwiÚkszy sukces szef rmy z Polic uwaĝa zaszczepienie kamieniarstwa swoim dzieciom. Jego córka Karolina pracuje w Lastrico juĝ od szeĂciu lat. Niedawno, po ukoñczeniu studiów, do zespoïu doïÈczyï syn Szymon.

Ich wdraĝanie odbywaïo siÚ powoli. Najpierw byïy to wyjazdy pod hasïem: „Zwiedzisz Wïochy, a przy okazji trochÚ pomoĝesz, tïumaczÈc z angielskiego”. Jak widaÊ, strategia ta przyniosïa sukces.

Na razie wïaĂciciel nie myĂli o emeryturze. Marzy mu siÚ obrazek, jaki widziaï kilka lat temu podczas uroczystej kolacji, na którÈ byï zaproszony przez wïoskÈ rmÚ Santa Margarita. Wszyscy przybywajÈcy na imprezÚ z szacunkiem witali starszego pana z laseczkÈ. Okazaïo siÚ, ĝe byï to zaïoĝyciel rmy. Jan ZiÚtek teĝ nie wyobraĝa sobie, by mógï na staroĂÊ straciÊ kontakt z branĝÈ i rmÈ. Odda wïadzÚ mïodym, ale chce znaleěÊ swoje miejsce i byÊ nadal

czïowiekiem kamieniarstwa. Juĝ teraz moĝe siÚ pochwaliÊ niecodziennymi w branĝy osiÈgniÚciami – jest czïonkiem szczeciñskiego Business Center Club, a rma moĝe pochwaliÊ siÚ tytuïami Fair Play, Rzetelnej Firmy, Polskiego Sukcesu oraz Medalem Europejskim za konkurs pod patronatem europejskiego komitetu ekonomiczno-spoïecznego i Business Center Club.

Poprzedni rok Jan ZiÚtek zalicza do udanych, zakïad pracowaï nawet zimÈ. Po zakoñczeniu budowy i wyposaĝenia hali rozpoczÈï prace przy nowym budynku biurowym i salonie sprzedaĝy. Kolejny punkt – biuro handlowe – otwarto niedawno, takĝe przy cmentarzu w Policach. W ofercie znajduje siÚ m.in. opieka nad grobami. To ona, a nie wystawa nagrobków, ma przyciÈgaÊ kolejnych klientów.

Innego rodzaju ekspozycjÚ otwarto 2 maja tego roku w szczeciñskim centrum handlowym Turzyn. Tu prezentowane sÈ kamieñ, meble i kominki. Jan ZiÚtek liczy, ĝe taka prezentacja kamienia – w popularnym miejscu, wraz z rozwiÈzaniami dotyczÈcymi wystroju wnÚtrz – zaowocuje zleceniami. z Dariusz Wawrzynkiewicz

Do wynajęcia lub sprzedaży

Zaopatrzenie branży kamieniarskiej w filc techniczny wysokiej jakości o parametrach: - średnica od 100 mm do 300 mm - grubość od 30 mm do 80 mm - twardość od 40 g/cm3 do 60g/cm3

Do wynajęcia lub sprzedaży część działającego zakładu produkcyjnego.

Teren utwardzony, z dwiema suwnicami 8t, z halami produkcyjnymi, budynkami zaplecza.

Powierzchnia terenu 1,5 ha.

Dogodny dojazd, teren leży bezpośrednio przy torach kolejowych, woj. podkarpackie.

Tel. 503086805, 504214169

32

NK 60 (3/2012)

Materiał oferujemy w przystępnych cenach oraz stałej dostępności!

„STORD & FILCMAN” - Jarosław Cymerman

ul. A.Puszkina 82, 92 - 516 Łódż tel. 664 704 606, email: jaroslawcymerman@op.pl

www.RynekKamienia.pl

Z KRAJU

FOT. ARCHIWUM JAWORSKI & WALOTEK

FIRMY KAMIENIARSKIE

Mistrzowie detalu z Brennej Firma Jaworski & Walotek

J

anusz Walotek i Krzysztof Jaworski wszystkie swoje kamieniarskie doĂwiadczenia zbierali razem. PracÚ zawodowÈ zaczÚli w zakïadzie kamieniarskim jako uczniowie. Tu poznali tajniki obróbki rÚcznej, ciÚcia i tajemnice kamienia jako materiaïu. Potem trali do rmy zajmujÈcej siÚ montaĝem kamienia w budownictwie. Zebrane doĂwiadczenie pozwoliïo im na rozpoczÚcie wïasnej dziaïalnoĂci – rma sygnowana ich nazwiskami dziaïa na rynku od 1995 roku.

Od poczÈtku jej prolem byï kamieñ w architekturze. Nagrobkarstwo pojawiaïo siÚ incydentalnie, ale byïy to zlecenia dotyczÈce rewitalizacji nagrobków zabytkowych.

MoĝliwoĂci rozwoju ograniczaïa lokalizacja w trudno dostÚpnym miejscu – wysoko w górach, w bliskim sÈsiedztwie budynków mieszkalnych. O dobre miejsce na zakïad nie jest ïatwo, wiÚc kiedy pojawiïa siÚ moĝliwoĂÊ pozyskania atrakcyjnego terenu, walczyli wytrwale. Pokonanie wszystkich przeszkód zajÚïo prawie 10 lat. Ale jak stwierdza Janusz Walotek – byïo warto. W nowym zakïadzie, który powstaï na miejscu i czÚĂciowo zaadaptowaï budynki dawnego GS w Brennej, wiele jeszcze zostaïo do zrobienia (choÊ niewiele brakuje, by wyglÈdaï na wzo-

34

NK 60 (3/2012)

rowy, nowoczesny zakïad kamieniarski). Obecnie trwajÈ roboty wykoñczeniowe – tynkowanie hal, porzÈdkowanie placu itp. Na terenie pracujÈ juĝ maszyny wykonujÈce prace zgodne z prolem, jaki przyjÚli wïaĂciciele.

SpecjalnoĂciÈ rmy sÈ zlecenia o wyranowanych detalach – gzymsy, obramowania okien, portale, kolumny czy skomplikowane w ksztaïcie tralki. StÈd wiele prowadzonych przez kamieniarzy z Brennej prac odbywa siÚ centrach miast, na budynkach nowych bÈdě rewitalizowanych, zazwyczaj nawiÈzujÈcych do istniejÈcej zabudowy.

Nie oznacza to, ĝe rma nie realizuje elewacji o duĝych powierzchniach. Spóïka Jaworski & Walotek dostarczaïa materiaï na budowÚ sali koncertowej Akademii Muzycznej w Poznaniu, Nowej Sceny Kameralnej Teatru Polskiego w Warszawie, apartamentowca Nowa Rezydencja Królowej Marysieñki w Wilanowie, zespoïu mieszkaniowego WiĂlane Tarasy w Krakowie i wielu innych obiektów.

Jednak w rozmowie z wïaĂcicielami wyraěnie daje siÚ odczuÊ, ĝe ich pasjÈ jest detal – nawet w nowych obiektach nadajÈcy indywidualnÈ formÚ, która cieszy oko. ChoÊ tak wiele zaleĝy od architekta, to Janusz Walotek i Krzysztof Jaworski majÈ spory dar przekonywania i potraÈ, nawet

www.RynekKamienia.pl

KOPALNIA GRANITU STRZEBLÓW BLOKI, PâYTY KOSTKA SZARA I KOLOROWA

Kopalnia w Sobótce 55-050 Sobótka, ul. ChwaÏkowska 23 dziaÏ sprzedaĂy: tel.: fax:

71 391 10 10 71 316 20 25 71 316 20 26

KRUSZYWA DROGOWE

e-mail: sobotka@skalimex-grantin.com.pl

KRAWôĒNIKI

www.skalimex-grantin.com.pl

PâYTY CHODNIKOWE

NOWY MAGAZYN PâYT KOLOROWYCH, NAGROBKI I INNE

Z KRAJU

FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ

FOT. ARCHIWUM JAWORSKI & WALOTEK

FIRMY KAMIENIARSKIE

Showroom w siedzibie rmy w Brennej gdy nie byïo tego w pierwotnym projekcie, przekonaÊ inwestora i architekta do wzbogacenia budynku o elementy bardziej skomplikowane.

DziaïalnoĂÊ prowadzona w bliskoĂci zïóĝ kamienia doĂÊ wyraěnie wpïywa na charakter prac. Dla wïaĂcicieli najwaĝniejszym surowcem jest od lata piaskowiec Brenna, wystÚpujÈcy w kolorach szarym i szarozielonym. Byï nawet w historii rmy czas, gdy posiadaïa wïasne wyrobisko, ale prowadzenie zakïadu i kopalni okazaïo siÚ zbyt kïopotliwe. Lepszym rozwiÈzaniem byïo skupienie siÚ na pracach kamieniarskich.

Obecnie Brenna wydobywana jest przez trzy rmy i chociaĝ nie ma specjalnych ograniczeñ w dostÚpie do tego piaskowca, to jego udziaï w realizacjach maleje. Kiedy zapotrzebowanie na BrennÈ byïo duĝe, zakïad zajmowaï siÚ gïównie obróbkÈ lokalnego materiaïu. Obecnie zapotrzebowanie na niego jest mniejsze, np. na popularnÈ dawniej ïupankÚ: choÊ moĝliwoĂci produkcyjne zakïadu wzrosïy z 1000 do 5000 mkw. rocznie, nie sÈ one w peïni wykorzystywane. Spadek jej popularnoĂci dziwi wïaĂcicieli – na duĝych inwestycjach (np. centrach handlowych) stosuje siÚ czÚsto pïyty betonowe o fakturze ïupanej, a zakïad oferuje ïupankÚ z naturalnego kamienia o róĝnorodnej kolorystyce w porównywalnej cenie i czÚsto ciÚĝko siÚ przebiÊ z ofertÈ.

Obecnie, wedïug wïaĂcicieli, najpopularniejsze sÈ ĝóïte piaskowce z rejonu Bolesïawca. Moda jest jednak zmienna. Przed dwoma laty rma Janusza Walotka i Krzysztofa Jaworskiego pozyskaïa duĝe zlecenie na apartamentowce pod Paryĝem. Wszystkie prace wykonano z Brennej i ĂwiÚtokrzyskiego, czerwonego piaskowca Kopulak.

WïaĂciciele przypuszczajÈ, ĝe dostali to zlecenie, bo nikt w Europie nie robi duĝej ïupanki – projekt zakïadaï pïyty o fakturze ïupanej w wymiarach nawet do 40 x 100 cm.

Caïe zlecenie obejmowaïo 3000 mkw. kamienia.

Inwestorzy spoza Polski traajÈ do Brennej stosunkowo czÚsto. Wiele indywidualnych zleceñ wykonano w sÈsiednich Czechach i na Sïowacji. WiÚksze dostawy prowadzono m.in. na budowÚ kilku budynków w Pradze. PojawiajÈ siÚ równieĝ prace na WÚgrzech czy w Chorwacji.

36

NK 60 (3/2012)

Krzysztof Jaworski i Janusz Walotek Ubiegïy rok byï dla rmy bardzo dobry. W zakïadzie pracuje okoïo 20 osób. PeïnÈ parÈ pracowano niemal do poïowy grudnia. W 2011 r. dostarczono materiaï m.in. na biurowce w Krakowie i Bielsku-Biaïej, gmach UrzÚdu Wojewódzkiego i przybudówkÚ Teatru Polskiego w Katowicach oraz dom kultury i szkoïÚ muzycznÈ w ¿orach. Zakïad nie posiada wïasnej grupy montaĝowej, takie prace wykonujÈ zaprzyjaěnione i wspóïpracujÈce z nim od dawna rmy.

Równieĝ ten rok zapowiada siÚ bardzo dobrze. ChoÊ wïaĂciciele tonujÈ nastroje, po zimie odnotowano najwiÚkszÈ w historii liczbÚ zapytañ. Ile z nich zostanie zrealizowanych – pokaĝe czas.

Godne pochwaï jest to, ĝe zakïad oferuje w pierwszej kolejnoĂci materiaïy krajowe. WidaÊ to choÊby na stronie internetowej. Piaskowce: Brenna, Czaple, Dïugosz, Rakowiczki, Skaïa, Zbylutów, Sosnowica, Kopulak, Mucharz; polski trawertyn Raciszyn czy serpentynit z Jordanowa to nie tylko zwykïy biznes, to równieĝ promocja naszych zasobów kamienia – czÚsto niedocenianych przez inwestorów. Zakïad oczywiĂcie oferuje równieĝ granity ze Strzegomia i Strzelina. Ciekawe, ĝe spoĂród materiaïów importowanych rma promuje materiaïy nienaleĝÈce do standardowej oferty polskich rm. WĂród nich sporym powodzeniem cieszÈ siÚ wapienie z Chorwacji: Kanfanar, Selina, Visocani i Valtura.

Prol dziaïalnoĂci spowodowaï, ĝe w nowo stworzonym showroomie najwaĝniejsze jest pokazanie róĝnorodnoĂci obróbki detalu i sztukaterii. WïaĂciciele sÈ zadowoleni z powstania miejsca, gdzie moĝna zobaczyÊ takie elementy i ich dotknÈÊ. Jak twierdzi Janusz Walotek – to dziaïa.

Gdy klient zobaczy dopracowane detale, wspóïgrajÈce z nowoczesnymi formami, bardzo czÚsto podejmuje decyzjÚ o wykorzystaniu ich w swoim projekcie.

Firma Walotek & Jaworski jest znana i ceniona w swoim regionie. WïaĂciciele chcieliby jednak zwiÚkszyÊ sprzedaĝ w caïym kraju, dlatego tegoroczne plany obejmujÈ wiÚkszÈ promocjÈ oferty. Mam nadziejÚ, ĝe odniosÈ sukces – gdyĝ realizowane przez nich obiekty cechuje piÚkno detalu i polskich kamieni. z Dariusz Wawrzynkiewicz

www.RynekKamienia.pl

Z KRAJU

FOT. K. LESIAK

FIRMY KAMIENIARSKIE

ObiecujÈcy rynek francuski Wywiad z Robertem PisulÈ, wïaĂcicielem rmy Opal Fotoceramika

L

ubelska rma jest liderem na polskim rynku fotograi na porcelanie i jednym z najbardziej znaczÈcych graczy na rynku europejskim. Ofensywa, jakÈ rma prowadzi na rynki Europy Zachodniej, sprawiïa, ĝe „Nowy Kamieniarz” postanowiï przyjrzeÊ siÚ z bliska, w jaki sposób odnosi siÚ sukces.

„Nowy Kamieniarz”: Firma dziaïa na rynku juĝ od 17 lat. W którym miejscu dziaïalnoĂci jest obecnie?

Robert Pisula: SzczÚĂliwie caïy czas z przodu. W tym czasie z rmy ogólnopolskiej staliĂmy siÚ rmÈ europejskÈ i konkurujemy przede wszystkim z rmami wïoskimi. Wïosi sÈ potentatem w tej branĝy i wïaĂciwie jako jedyna rma spoza Italii moĝemy z nimi stawaÊ w szranki.

Które z europejskich kierunków eksportu sÈ wiÚc najwaĝniejsze?

W naszym kraju jesteĂmy potentatem, a nasza sprzedaĝ nadal roĂnie. Natomiast sprzedaĝ za granicÚ wydaje siÚ bardzo obiecujÈca. Od kilku lat wystawiamy siÚ na targach w Norymberdze, bo Niemcy to chyba najwiÚkszy rynek dla naszych produktów w Europie. Decyzja wynikaïa z tego, ĝe tam wïaĂnie wïoskie rmy generujÈ lwiÈ czÚĂÊ swoich przychodów. To wïaĂnie tam chcieliĂmy siÚ z nimi sprawdziÊ. W rezultacie okazaïo siÚ, ĝe dziÚki wysokiej jakoĂci, umiarkowanej cenie oraz solidnoĂci, z którÈ wïoskie rmy majÈ czasem kïopoty, jesteĂmy w stanie doĂÊ ïatwo

38

NK 60 (3/2012)

odkroiÊ dla siebie kawaïek tego tortu i na rynku niemieckim zaistnieliĂmy juĝ na staïe.

Ten rynek byïy poczÈtkiem rozwoju naszej sprzedaĝy poza PolskÈ. Obecnie jesteĂmy obecni w Skandynawii, Austrii, Holandii i Belgii, Sïowacji, Irlandii. Na tych rynkach zaistnieÊ jest o tyle ïatwo, ĝe Polska jest juĝ kojarzona

”

Od samego poczÈtku dziaïalnoĂci udzielamy unikalnej gwarancji satysfakcji – jeĂli klientowi z jakiegokolwiek powodu nie podoba siÚ porcelanka, którÈ od nas otrzymuje, moĝe jÈ odesïaÊ, a my staramy siÚ jÈ poprawiÊ zgodnie z jego ĝyczeniami.

JeĂli nie jesteĂmy w stanie tego zrobiÊ, zwracamy 100 procent jej wartoĂci.

z produktami bardzo przyzwoitej jakoĂci, a przy tym tanimi. Poza tym istniejÈ uwarunkowania kulturowe, które sprawiajÈ, ĝe fotograa na porcelanie cieszy siÚ tam sporÈ popularnoĂciÈ.

Który z rynków bÚdzie waszym celem w nastÚpnej kolejnoĂci?

www.RynekKamienia.pl

Z KRAJU FIRMY KAMIENIARSKIE

Najbardziej obiecujÈca wydaje siÚ Francja, gdzie duĝo porcelanek sprzedajÈ Wïosi, Hiszpanie oraz sami Francuzi. MyĂlÚ, ĝe w przyszïoĂci to moĝe byÊ jeden z gïównych kierunków ekspansji. PotÚĝnym rynkiem sÈ Chiny, gdzie mamy swoich odbiorców, jednak usïuga wykonywana na takÈ odlegïoĂÊ jest dosyÊ skomplikowana logistycznie, dlatego praktycznie nieopïacalna. Z drugiej strony, szczÚĂliwie dla nas, dziaïa to w obie strony, przez co Chiñczycy nie stanowiÈ dla nas konkurencji. Tutaj, w odróĝnieniu od kamieniarzy, czujemy siÚ bezpieczni.

W jaki sposób udaïo siÚ zbudowaÊ pozycjÚ rmy w Polsce?

PodstawÈ byïo to, ĝe jako pierwsi w Polsce zrobiliĂmy kolorowe zdjÚcie na porcelanie i caïy czas dopracowywaliĂmy technologiÚ. JesteĂmy tylko usïugodawcÈ – czÚsto traajÈ do nas zdjÚcia róĝnej, czÚsto sïabej jakoĂci, z których staramy siÚ stworzyÊ porcelankÚ moĝliwie najlepszÈ.

Niestety, mamy pewne ograniczenia technologiczne wynikajÈce z moĝliwoĂci kolorystycznych farb ceramicznych, stÈd wierna reprodukcja niektórych, wydawaïoby siÚ dobrych fotograi staje siÚ niemoĝliwa. Waĝne jest jednak to, ĝe klient ma ĂwiadomoĂÊ, iĝ staramy siÚ zrobiÊ wszystko, aby zdjÚcie na porcelanie wyglÈdaïo jak najlepiej. Dlatego od samego poczÈtku dziaïalnoĂci udzielamy unikalnej gwarancji satysfakcji – jeĂli klientowi z jakiegokolwiek po-

BLOKI GRANITOWE

IMPALA – RUSTENBURG

BLOKI WE WSZYSTKICH ROZMIARACH PROSTO ZE Z O¿A W RPA BEZ PO¥REDNIKÓW DOSTAWY DO PORTU W SZCZECINIE LUB DOWOLNIE WYBRANEGO

INFORMACJE:

JACKARANDA - GREAT CORMORANT GRANITE QUARRIES telefon: 0027 82 576 8957 – 0027 82 579 5708 e-mail: kmsgc@telkomsa.net

40

NK 60 (3/2012)

wodu nie podoba siÚ porcelanka, którÈ od nas otrzymuje, moĝe jÈ odesïaÊ, a my staramy siÚ jÈ poprawiÊ zgodnie z jego ĝyczeniami. JeĂli nie jesteĂmy w stanie tego zrobiÊ, zwracamy 100 procent jej wartoĂci.

To odwaĝny ruch, czy nie generuje nadmiernych kosztów?

Zadowolenie odbiorcy jest na tyle istotne, ĝe warto te koszty ponieĂÊ. Okazuje siÚ, ĝe w naszym wypadku ten model dziaïa, a rezultat jest zadowalajÈcy. CzÚsto robimy zdjÚcie raz jeszcze, jeĂli klient ma jakiekolwiek uwagi, nawet takie, których przyczyna nie leĝy po naszej stronie.

W efekcie udaïo nam siÚ zdobyÊ tak duĝe zaufanie, ĝe klienci absolutnie nie naduĝywajÈ tej praktyki, a z drugiej strony majÈ ĂwiadomoĂÊ, ĝe staramy siÚ zrobiÊ wszystko, co moĝliwe, mimo ograniczeñ technologicznych, o których wspomniaïem wczeĂniej.

Klient, który ma tego ĂwiadomoĂÊ, nie bÚdzie szukaï nowych dostawców. Jest to o tyle waĝne, ĝe ostatnio technologia produkcji staïa siÚ bardziej dostÚpna, przy czym bardzo istotne jest równieĝ doĂwiadczenie, a tego nie da siÚ kupiÊ.

Czy przez te lata technologia fotoceramiki ulegaïa zmianom?

Tak i to znaczÈcym. Udaje nam siÚ nadÈĝaÊ za nimi i mogÚ powiedzieÊ, ĝe jeĂli chodzi o technologiÚ produkcji, to jesteĂmy w Ăwiatowej czoïówce. Takĝe rynek odbiorców stale siÚ zmienia, coraz czÚĂciej zamawiane sÈ inne ksztaïty niĝ tylko zdjÚcia owalne, chociaĝ owale nadal stanowiÈ zdecydowanÈ wiÚkszoĂÊ zamówieñ. Polska jest w tej kwestii bardzo tradycyjna. Róĝnica miÚdzy PolskÈ a EuropÈ ZachodniÈ jest równieĝ taka, ĝe u nas królujÈ zdjÚcia studyjne, portretowe, natomiast na Zachodzie czÚsto sÈ to zwyczajne zdjÚcia plenerowe, bez retuszu tïa. Ale jesteĂmy w stanie podjÈÊ siÚ praktycznie kaĝdego zlecenia.

Jakie zamówienia zostaïy panu w pamiÚci, jako te zdecydowanie nietypowe?

MieliĂmy kiedyĂ zlecenie od rodziny romskiej na niezwykle ozdobnÈ fotoceramikÚ wykonanÈ w maksymalnym formacie 50 x 70 cm. Naleĝaïo jÈ przygotowaÊ praktycznie w ciÈgu jednego wieczoru, bo nastÚpnego dnia zdjÚcie samolotem byïo wysyïane do Meksyku. Rodzina jechaïa do nas caïÈ noc, ĝeby odebraÊ zdjÚcie, a nastÚpnie zawieěÊ je na lotnisko.

Innym ciekawym zleceniem byïo wykonanie fotograi poniemieckich bunkrów na duĝych póïmiskach. Byïy one elementem potrzebnym przy obronie pracy doktorskiej.

RealizowaliĂmy równieĝ ciekawe fotograe na szkle, które byïy elementami wspaniaïych witraĝy. Z oczywistych wzglÚdów gïÚboko w pamiÚÊ zapadajÈ teĝ wykonywane u nas fotograe bardzo znanych osób.

Rozmawiaï Krzysztof Lesiak

www.RynekKamienia.pl

Czarny Szwed

Lampki granitowe

w dowolnym rodzaju granitu

15 cm

75 zł netto

z wkładem mosiężnym

z wkładem aluminiowym

30 cm Oferujemy podobne wazony, w tej samej cenie, wykonane z granitów: - Vanga - Bohus - Gnejs - Kuru

125 zł n e t t o

145 zł n e t t o

KAMIENIARSTWO ZAWODNY Mielżyn, ul. Strzałkowska 8a, 62 - 230 Witkowo tel.: 607 162 672, fax: 61 477 50 36 e-mail: danielzawodny@wp.pl

Kamieniołom Barwałd Sp. z o.o.

34-124 Klecza Dolna Barwałd Dolny 310 tel.: 033 876 67 94, 0606 973 828 e-mail: kamieniolom@barwald.pl www.barwald.pl

Kamienieniołom Barwałd Sp. z o.o. to firma z Małopolski (okolice Wadowic) zajmująca się wydobyciem i obróbką kamienia z własnego złoża.

Oferujemy piaskowiec w kolorze stalowo-szarym oraz beżowym stanowiący idealny surowiec do produkcji elementów budowlanych.

W naszej ofercie znajdziecie Państwo : • Slaby • Płyty elewacyjne • Schody • Parapety • Kamień murowy • Boniówkę • Kamień okładzinowy dziki • Kamień ogrodowy • Półfabrykaty dla zakładów kamieniarskich • Kominki

Promocja - Slaby gr. 4cm w cenie 120 zł/m2 netto

www.RynekKamienia.pl

41

NK 60 (3/2012)

ZE ¥WIATA WYDARZENIA

Piedra coraz mniejsza

rmy wziÚïy udziaï w targach Piedra, które odbyïy siÚ w dniach 8 – 11 maja w Madrycie. Jeszcze w 2006 r. hiszpañskie targi kamienia naturalnego naleĝaïy do absolutnej Ăwiatowej czoïówki. Wtedy wziÚïo w nich udziaï 550 wystawców. Kryzys, który z duĝÈ siïÈ uderzyï w HiszpaniÚ, spowodowaï gwaïtowny spadek ich znaczenia. W 2010 r., w ostatniej edycji targów wziÚïo udziaï zaledwie 190 wystawców. W tym roku zapowiedzi organizatorów byïy bardzo optymistyczne, na targach miaïo zjawiÊ siÚ 274 rmy. Niestety, frekwencja nie dopisaïa, nawet pomimo tego, ĝe tegoroczne targi odbyïy siÚ jednoczeĂnie z MiÚdzynarodowym Salonem Budownictwa oraz targami szklarskimi. WiÚcej o tegorocznej Piedrze w nastÚpnym numerze „NK”. (ZAP) z

Dellas ocjalnie w Turcji

– Zawsze byliĂmy bardzo zainteresowani obecnoĂciÈ na rynku tureckim – mówi Daniele Ferrari, wiceprezes Dellasa. – To rynek, który bardzo szybko roĂnie i ma ogromny potencjaï ze wzglÚdu na gigantyczne zasoby kamienia naturalnego. Wïoska rma od 1992 roku wspóïpracowaïa w Turcji z Sabrim SaraçoÜlu, wïaĂcicielem i dyrektorem generalnym rmy DBC Mühendislik, obecnie szefem Dellas Istanbul. – Zawsze mieliĂmy doskonaïe relacje z panem SaraçoÜlu, oparte na przejrzystoĂci transakcji i wzajemnym zaufaniu. Byïo dla nas naturalne, ĝe to wïaĂciwa osoba, aby pomóc wzmocniÊ naszÈ pozycjÚ w Turcji – dodaje Ferrari. z

42

NK 60 (3/2012)

Marmotec chce byÊ wiÚkszy Wiosenne targi kamieniarskie w Carrarze majÈ byÊ wiÚksze niĝ przed dwoma laty.

I

mpreza branĝowa w centrum wïoskiego kamieniarstwa odbÚdzie siÚ w dniach 23 – 26 maja. Organizatorzy postawili sobie za zadanie poprawienie statystyk z poprzedniej edycji, która odbyïa siÚ w maju 2010 r. Wtedy na powierzchni 40 tys. mkw. swojÈ ofertÚ zaprezentowaïo 330 rm. W tym roku wystawcom udostÚpniono wiÚkszÈ o 15 proc. powierzchniÚ otwartÈ, gdzie zazwyczaj prezentowane sÈ materiaïy surowe.

Targom towarzyszyÊ bÚdzie wiÚksza niĝ do tej pory liczba wydarzeñ, przede wszystkim seminariów i konferencji. Tradycyjnie wrÚczone zostanÈ nagrody architektoniczne Marble Architectural Awards, opublikowany zostanie teĝ najnowszy raport o wïoskiej branĝy kamieniarskiej – „Stone Sector” przygotowany przez instytucjÚ badawczÈ IMM Carrara.

Targom towarzyszÈ Carrara Marble Weeks – ciÈg wydarzeñ na starym mieĂcie Carrary, które majÈ zachÚcaÊ jego mieszkañców oraz turystów do wziÚcia udziaïu w targach i lepszego zapoznania siÚ z kamieniem naturalnym. Oprócz wydarzeñ ze Ăwiata architektury i designu organizatorzy przygotowali wraz z lokalnymi restauracjami akcjÚ „taste me”, podczas której bÚdzie moĝna zapoznaÊ siÚ z tradycyjnÈ kuchniÈ regionu. (ZAP) z

www.RynekKamienia.pl

FOT: ARCHIWUM CARRARAFIERE

78

ZE ¥WIATA

FOT. ARCHIWUM

FIRMY KAMIENIARSKIE

Logo ze smokiem Xiamen Stone Enterprise Group

T

rudno nie zauwaĝyÊ zmian, jakie zachodzÈ na Ăwiatowym rynku kamienia. Coraz czÚĂciej kupujemy kamieñ w Chinach. Ale nie tylko my. Kiedy kilka lat temu byliĂmy pierwszy raz na targach w Chinach, zwiedzajÈcych spoza regionu byli rzadkoĂciÈ. Obecnie przybyszy z Europy, Ameryki czy Australii jest juĝ wielu.

ByliĂmy ciekawi, jak doszïo do tych zmian i jak sÈ one postrzegane przez chiñskie rmy. Podczas targów w Xiamen udaïo nam siÚ poznaÊ rmÚ robiÈcÈ interesy takĝe w Polsce – Xiamen Stone Enterprise Group.

Dyrektorka rmy Rita Han znalazïa równieĝ czas, aby porozmawiaÊ z nami o jej dziaïalnoĂci. Mamy nadziejÚ, ĝe dziÚki tej rozmowie nasi czytelnicy, ci nieprzekonani, spojrzÈ na chiñski przemysï kamieniarski nieco inaczej i nie bÚdÈ traktowaÊ jego oferty w kategoriach nieuczciwej konkurencji. „Nowy Kamieniarz”: Kiedy powstaïa rma i czym siÚ zajmuje?

Rita Han: Xiamen Stone Enterprise Group powstaïa w 1994 roku. Na poczÈtku nie byïa to grupa, tylko jedna rma. Rozwój i podejmowanie kolejnych dziaïañ doprowadziïo do stworzenia w 2008 roku grupy rm – systemu z klarownym podziaïem obowiÈzków. Obecnie w skïad grupy wchodzÈ: Xiamen Stone Enterpise Group (biuro zarzÈdu grupy zajmujÈce siÚ równieĝ inwestycjami),

44

NK 60 (3/2012)

Xiamen Shenji Stone (zakïad produkujÈcy slaby oraz elementy budowlane), Xiamen Dragon Stone (skïad wolnocïowy), Nanan XSE Stone (zakïad produkujÈcy nagrobki) oraz Xiamen North Mining Stone (sprzedaĝ bloków).

Europejskie rmy i instytucje narzucajÈ wiele ograniczeñ dotyczÈcych produkcji i jakoĂci, jak sobie z tym radzicie?

Tak, rynek europejski ma swoje wymagania. Ale nie stanowi problemu speïnianie oczekiwañ w tym zakresie.

Juĝ w 2003 roku uzyskaliĂmy certykat ISO 9001 – 2000.

JeĂli pojawiajÈ siÚ ze strony zamawiajÈcych jakieĂ dodatkowe wymogi, to oczywiĂcie speïniamy je.

Kiedy rozpoczÚliĂcie wspóïpracÚ z polskimi rmami?

Potencjaï polskiego rynku obserwowaliĂmy od czasu zmian, do jakich doszïo w waszym kraju w 1989 roku.

DoĂÊ szybko podjÚliĂmy starania o podjÚcie wspóïpracy i w rezultacie pierwsze kontrakty podpisaliĂmy juĝ w 2001 roku. Pierwszy kontakt, zapytanie ofertowe, otrzymaliĂmy przez Internet. Od tego czasu wiele siÚ zmieniïo. Mamy staïy kontakt z wieloma rmami z waszego kraju, nie tylko poprzez globalnÈ sieÊ. W czasie targów odwiedza nas wielu przedstawicieli polskich rm, na dzieñ dzisiejszy wspóïpracujemy na staïe z 70 przedsiÚbiorstwami.

www.RynekKamienia.pl

ZE ¥WIATA FIRMY KAMIENIARSKIE

Jaka jest struktura eksportu do Polski?

Sprzedajemy do was w zasadzie wszystkie produkty z naszej oferty. NajwiÚcej – elementów ciÚtych na wymiar do realizacji projektów budowlanych. Ale eksportujemy równieĝ slaby i nagrobki.

Jaka czÚĂÊ waszej produkcji to eksport?

Eksportujemy 60 proc. naszej produkcji na rynek budowlany i 100 proc. produkcji nagrobków.

Gdzie traajÈ wasze produkty?

Prowadzimy sprzedaĝ na caïym Ăwiecie, ale najwaĝniejszymi kierunkami eksportu sÈ Polska, Niemcy, Holandia, Rosja i USA. Do Polski eksportujemy miesiÚcznie 30 kontenerów elementów budowlanych i slabów oraz 20 kontenerów nagrobków. MyĂlÚ, ĝe tak wysoka pozycja waszego kraju to wynik nie tylko korzystnego stosunku ceny do jakoĂci. To teĝ efekt zrozumienia dynamiki dziaïania polskich rm oraz wzajemnego zaufania.

Wiele kamieni z waszej oferty pochodzi z róĝnych czÚĂci Ăwiata.

ChcÈc wspóïpracowaÊ w szerokim zakresie, musimy oferowaÊ to, co jest potrzebne klientowi. Dlatego sporÈ czÚĂÊ naszych dziaïañ pochïania pozyskiwanie bloków w kopalniach caïego Ăwiata. Obecnie kamienie chiñskie stanowiÈ 40 proc. naszej produkcji. Reszta to obróbka materiaïów importowanych.

Handlujecie w wielu krajach. Czy kultura robienia interesów oraz struktura zamówieñ róĝniÈ siÚ w zaleĝnoĂci od kraju?

Tak, kaĝdy kraj ma swojÈ specykÚ. Spore znaczenie ma osobowoĂÊ ludzi, podobnie – miejscowe tradycje i lokalne trendy. W róĝnych krajach oczekuje siÚ róĝnej obróbki powierzchni, róĝny jest design, róĝne gusta.

Róĝne sÈ teĝ oczekiwania w zakresie jakoĂci. OsobiĂcie bardzo ceniÚ sobie wspóïpracÚ z rmami polskimi.

W mojej opinii Polacy sÈ prostolinijni, uczciwi i komunikatywni. To bardzo uïatwia wspóïpracÚ. SÈ kraje, gdzie komunikowanie siÚ jest duĝo trudniejsze.

Wiemy, ĝe byïaĂ w Polsce. Czy coĂ szczególnie zaskoczyïo ciÚ w naszym kraju?

W Polsce byïam juĝ kilka razy i zobaczyïam wiele. Bardzo mi siÚ podobaïo, szczególnie jesieñ w Polsce jest piÚkna.

Kolorowe liĂcie na drzewach, rzeczki, jeziora – piÚkne widoki. Na dodatek ludzie w Polsce sÈ bardzo otwarci i go-

46

NK 60 (3/2012)

FOT. ARCHIWUM

OdwiedziliĂmy dwa wasze zakïady – produkcja budowlana robi duĝe wraĝenie. Jak wiele osób pracuje w rmie?

W administracji pracuje 50 osób, w zakïadzie produkujÈcym dla budownictwa – 200, a zakïad nagrobkarski zatrudnia 50 osób.

Rita Han, dyrektorka XSE i autor wywiadu – Dariusz Wawrzynkiewicz Ăcinni dla obcokrajowców. Bardzo waĝne dla Polaków sÈ relacje osobiste. W tym wzglÚdzie muszÚ przyznaÊ, ĝe jesteĂcie podobni kulturowo do naszej tradycji. Moĝe dziÚki temu tak dobrze ukïada siÚ nam wspóïpraca. Co mnie bardzo zaskoczyïo w Polsce, to duĝy rynek, duĝa liczba rm branĝowych i dynamika ich dziaïania.

Jakie macie plany na przyszïoĂÊ?

BÚdziemy rozbudowywaÊ park maszynowy zarówno w zakïadzie produkujÈcym budowlankÚ, jak i tym produkujÈcym nagrobki. Biznes rozwija siÚ, jest coraz wiÚcej zamówieñ, wiÚc musimy coraz wiÚcej pracowaÊ i pozyskiwaÊ coraz ciekawsze materiaïy dla naszych klientów.

Czy bÚdzie moĝna was spotkaÊ w tym roku na jakichĂ targach w Europie?

Tak, bÚdziemy wystawiaÊ siÚ na listopadowych targach w Poznaniu. To bardzo ciekawe targi. Chcemy siÚ spotkaÊ z naszymi przyjacióïmi z Polski i moĝe poznaÊ nowych, bo podobnie jak dla was klienci sÈ nie tylko klientami, ale stajÈ siÚ przyjacióïmi. JeĂli ktoĂ chciaïby skontaktowaÊ siÚ z nami wczeĂniej to zapraszam do kontaktu mailowego.

Rozmawiaï: Dariusz Wawrzynkiewicz

www.RynekKamienia.pl

Płyty granitowe surowe i polerowane Absolut Black, Balmoral Dark, Baltic Green Dark, Baltic Green, Blues Night, Bohus Red, Impala Blue, Impala Bonacord, Kashmir Gold, Labrador, Madura Gold, Nero Santa Lucia, Orion, Star Ruby, Steel Grey, Tarn Silverstar, Tokowski, Vanga, Verde Bahia, Verde Gloria, Verde Savana / Verde San Francisco,

Szeroki wybór kolorów

pełna oferta na stronie www.zphgranex.pl

Z.P.H. Granex s.c Krzysztof Goch & Andrzej Goch Nowa Wieś 4, 22-417 Stary Zamość tel.: 84 616 33 63, 605 211 007, fax: 84 616 39 59 e-mail: poczta@zphgranex.pl

Hurtowe punkty sprzedaży płyt: Pilzno, ul. Legionów 36, 39-220 Pilzno, tel.: 665 986 697 Wola Rafałowska 13, 05-320 Wola Rafałowska, tel.: 603 528 191

FOT. D. M YNARCZYK

TARGI

Cicho w Szanghaju

Tegoroczne targi Stonetech odbyïy siÚ w cieniu targów motocykli i rowerów.

O

gromny kompleks targowy New International Stone Exhibition Center pomieĂciï jednoczeĂnie XXII MiÚdzynarodowe Targi Rowerowe i Motocyklowe oraz XIX edycjÚ kamieniarskich targów Stonetech. Jak podaje organizator targów na swojej stronie internetowej, miejscem przeznaczonym na imprezÚ branĝy kamieniarskiej byïy cztery hale o powierzchni 70 tys. mkw. Niestety, juĝ przy wejĂciu dostaliĂmy informacjÚ o zaledwie dwóch udostÚpnionych halach.

Pierwszego dnia targów widoczne byïo niewielkie zainteresowanie tym kamieniarskim wydarzeniem. Sytuacja wyglÈdaïa trochÚ lepiej drugiego dnia. CiekawostkÈ jest fakt, ĝe odwiedzajÈcy targi nie zostali poinformowani choÊ drobnym drogowskazem, ĝe wejĂcie na targi Stonetech znajduje siÚ kilometr od gïównego wejĂcia, które prowadzi na China International Bicykle & Motor Fair.

HalÚ N1 zajmowaïy stoiska rm oferujÈcych kamieñ, a N2 – maszyny i narzÚdzia. WĂród oferty kamieni nie daïo siÚ zauwaĝyÊ nic szczególnego – zaprezentowana zostaïa standardowa gama marmurów, granitów i onyksów. WiÚkszÈ uwagÚ zwiedzajÈcych przyciÈgaïo jedynie stoisko z czarnym granitem. Same stoiska targowe wyglÈdaïy nie najlepiej, niewiele zapewniaïo estetycznÈ prezentacjÚ kamienia.

48

NK 60 (3/2012)

W drugiej hali wystawowej – N2 – dominowali azjatyccy producenci maszyn, w szczególnoĂci chiñscy. WĂród maszyn najczÚĂciej prezentowane byïy waterjety, linie polerskie i piïy. Europejskich producentów zjawiïo siÚ niewielu, m.in. Breton, GMM i OMAG. Ze wzglÚdu na zaprezentowanÈ przez wystawców ofertÚ odwiedzenie targów Stonetech wydaje siÚ dla Polaków (i nie tylko) bezcelowe. WĂród tych rm, które w Szanghaju wystawiaïy siÚ juĝ wczeĂniej, czÚsto pojawiaïy siÚ gïosy o drastycznym spadku znaczenia tej imprezy (tym bardziej w Ăwietle rosnÈcej rangi targów w Xiamen, o której piszemy na stronie 50). Po za tym zastanawiajÈcy jest fakt, ĝe prawie 20-milionowe, bogate miasto jak Szanghaj wykazuje tak znikome zainteresowanie tematem kamienia naturalnego.

Jak mówiï nam Davood Mesbahi, dyrektor irañskiej rmy Bagdad Sepid: – W przyszïym roku nie bÚdziemy siÚ juĝ wystawiaÊ na targach Stonetech. Decyzja zapadïa po drugim dniu imprezy i w odniesieniu do poprzednich lat.

Skupiamy siÚ na targach w Xiamen, zarezerwowaliĂmy juĝ nawet stoisko, bo choÊ powierzchnia wystawiennicza zwiÚkszy siÚ w przyszïym roku o ponad 30 procent, to wiÚkszoĂÊ miejsc jest juĝ zajÚta. z Daniel Mïynarczyk

www.RynekKamienia.pl

GRANITY BŁYSKAL JANUSZ BàYSKAL www.granity-blyskal.pl

Pïyty granitowe w gruboĂciach budowlanych i nagrobkowych NOWO¥CI W OFERCIE Bohus Red A

l zul P

at i n o

HISZPANIA Azul Noche Azul Platino Blanco Rafaela Crema Julia Grissal Gris Cadalso Gris Perla Rosa Porrino FINLANDIA Baltic Brown Baltic Green Karelia Red Kuru Grey New Balmoral SZWECJA Bohus Bohus Red Classic Brown Czarny Szwed Gnejs Vanga

Class

ic Br

ow n

FRANCJA Tarn

PORTUGALIA White Silver

UKRAINA Kapustinskij Elita Nowodaniłowski Tokowskij

INDIE Black TD Indian Juparana Indian Seral Himalaya Blue Kashmir Gold Kashmir White Madura Gold Multicolor Red Orion Paradiso Shivakashi Star Ruby Verde Marina Viscount White

BRAZYLIA Dallas Pink Dallas White Giallo California Itagreen Kinawa Lilla Gerais New Caledonia Oro Imperiale Oro Venziano Gold Peppermint Green Rio Preto Verde Lavras Verde San Francisco Verde Bahia

O ro

Imp

eria

le

AFRYKA African Galaxy Blue Night Impala Dark Nero Santa Lucia Nero Assoluto Montana Green Olive Green Verde Fontaine WENEZUELA Aruba Gold Multicolor Bolivar

NORWEGIA Labrador Blue Pearl Fjor Labrador Emerald Labrador Marina, TFM

OFERTA WIOSEN NA

- Usïugowe ciÚcie bloków i polerowanie pïyt (trak Gaspari Menotti JM450, linia 25 gïowic Simec)

Siedziba: Mława, Parcele Łomskie 17 tel./fax 23 654 60 11, 23 654 66 69 piotrowski@granity-blyskal.pl

Punkt handlowy: Bydgoszcz ul. Ołowiana 10 tel./ fax 52 581 23 53

ZE ¥WIATA TARGI

Jaka gospodarka, takie targi Nie bÚdzie to zwykïa relacja targowa. Chiñskie kamieniarstwo jest zbyt istotne dla ukïadu siï na Ăwiatowym rynku, a tegoroczne targi w Xiamen tylko to podkreĂliïy – pisze redaktor naczelny „Nowego Kamieniarza” Dariusz Wawrzynkiewicz.

¥

FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ

wiatowa gospodarka juĝ od kilku lat gruntownie siÚ zmienia. Kolejne fale ostatniego kryzysu obnaĝajÈ sïaboĂci gospodarki Europy i USA. Fenicjanie wymyĂlili pieniÈdz jako ekwiwalent towaru, aby ïatwiejsze byïo pozyskiwanie okreĂlonych dóbr.

Niestety na przestrzeni wieków staï siÚ towarem samym w sobie, a banki operujÈce nim przynoszÈ ich wïaĂcicielom znacznie wyĝsze zyski niĝ jakakolwiek produkcja. Maïo tego, wiÚkszoĂÊ pieniÈdza ma charakter wirtualny – istnieje tylko na serwerach banków.

Obecne problemy Ăwiata majÈ swój poczÈtek wïaĂnie w obrocie wirtualnym pieniÈdzem.

PotÚga juana Tymczasem Chiny poprzez politykÚ produkcji (do której delikatnie wprowadzano jedynie korekty) doprowadziïy do ekspansji chiñskich rm i objÚcia pozycji najwiÚkszego eksportera w Ăwiatowym handlu. W rezultacie zgromadziïy i gromadzÈ nadal ogromne rezerwy walutowe (w 2010 r. wynosiïy juĝ 3,4 bln dolarów), bÚdÈce potÚĝnÈ broniÈ w okresie trwajÈcego od 2008 roku Ăwiatowego kryzysu. W ostatnim okresie w polityce tego kraju moĝna zauwaĝyÊ skoordynowane dziaïania, których celem jest uczynienie z juana waluty Ăwiatowej. Obserwuje siÚ proces kontrolowanego uwalniania chiñskiej waluty, choÊ krytykowany, którego nie moĝna lekcewaĝyÊ. W podobny bowiem kontrolowany i skuteczny sposób Chiny tworzÈ swojÈ wolnorynkowÈ gospodarkÚ i staïy siÚ „fabrykÈ Ăwiata”.

Na Ăwiecie, równieĝ u nas, gïównÈ walutÈ rezerw nansowych jest dolar. To w nim teĝ przeprowadzana jest

50

NK 60 (3/2012)

wiÚkszoĂÊ miÚdzynarodowych transakcji. Ale zdaniem ekonomistów za 10 lat moĝe dojĂÊ do wielkiego przetasowania w Ăwiatowym systemie rezerw walutowych.

Takie opinie padajÈ coraz gïoĂniej z ust coraz wiÚkszej liczby ekonomistów, w tym takĝe amerykañskich. Barry Eichengreen z Uniwersytetu Kalifornijskiego (USA) uwaĝa, ĝe w ciÈgu bieĝÈcej dekady rola chiñskiego juana gwaïtownie wzroĂnie i za 10 lat 15 proc. Ăwiatowych rezerw walutowych bÚdzie wïaĂnie w chiñskiej walucie.

Jak w kontekĂcie rozwoju gospodarki chiñskiej wyglÈdajÈ nasze wskaěniki handlu z Krajem ¥rodka?

Wedïug danych Ministerstwa Gospodarki w ubiegïym roku polskie rmy wyeksportowaïy do Chin towary warte 1,3 mld euro (wzrost o 118 mln euro). Z Chin sprowadziliĂmy produkty za 13,2 mld euro. Oznacza to, ĝe Polska jest najwiÚkszym odbiorcÈ chiñskich towarów w Europie ¥rodkowo-Wschodniej. Trudno podejrzewaÊ, by branĝa kamieniarska dziaïaïa inaczej niĝ caïa gospodarka. Nie naleĝy siÚ obraĝaÊ na fakty, tylko zrozumieÊ, ĝe centrum przemysïu kamieniarskiego równieĝ przemieszcza siÚ na wschód.

Miasto i targi Po raz ostatni byïem w Chinach przed trzema laty, w Xiamen – w 2008 r. Bardzo interesowaïo mnie, jak zmieniïo siÚ miasto i sama impreza targowa. Xiamen niewÈtpliwie urosïo i wypiÚkniaïo, choÊ wciÈĝ jest wielkim placem budowy. Prace trwajÈ nie tylko na przeciÚtnych obiektach, moĝna zauwaĝyÊ równieĝ takie z gatunku wizjonerskich. W trakcie budowy jest na przykïad zaprojektowany przez architektów kanadyj-

www.RynekKamienia.pl

ZE ¥WIATA TARGI

skiej rmy MAD budynek muzeum kultury i sztuki z dachem pokrytym w caïoĂci panelami sïonecznymi.

Targi równieĝ siÚ rozrosïy, a wedïug zapewnieñ organizatora nastÚpna edycja obejmie nowo budowanÈ halÚ. Rozwój imprezy i centrum handlowego trwa od lat, co pokazuje zaïÈczona tabela. W samym 2012 r. powierzchnia wystawiennicza wzrosïa o 9,5 proc., a liczba zwiedzajÈcych o blisko 6 proc.

InteresujÈca jest jednak nie sama wielkoĂÊ imprezy. Kiedy wspominaïem edycjÚ sprzed czterech lat, przypominaïem sobie, ĝe zwiedzajÈcych spoza Chin nie byïo zbyt wielu (nie wspominajÈc o wystawcach).

W tym roku byïo inaczej. Co jednak najwaĝniejsze – zauwaĝalny byï ruch na stoiskach i nie byïo to tylko zwykïe zwiedzanie. Typowy byï obraz osób podpisujÈcych dokumenty, moĝna siÚ domyĂlaÊ, ĝe byïy to kontrakty.

Na targach spotkaïem sporo osób z Polski, wszyscy bardzo zadowoleni z obecnoĂci w Xiamen. Uwaĝali, ĝe byïo warto przyjechaÊ i to nie ze wzglÚdów turystycznych, a konkretnych interesów. Jak dowiedziaïem siÚ od organizatora, targi odwiedziïo 312 zwiedzajÈcych z Polski.

Rozmawiaïem teĝ z szefem portugalskiej rmy, która po raz pierwszy wystawiaïa siÚ na tych targach. Stwierdziï, ĝe juĝ nie bÚdzie wystawiaï siÚ w Weronie, bo to tu, w Chinach podpisywaï kontrakty.

Stoiska chiñskich rm byïy bardziej niĝ okazaïe. WidaÊ, ĝe doĂwiadczenie wyniesione z targów europejskich zmieniïo sposób ich pracy na targach. Jeszcze niedawno przedstawiciele handlowi i hostessy prawie na siïÚ ciÈgnÚli zwiedzajÈcych na stoiska. Teraz oczywiĂcie podchodzÈ, ale tylko wtedy, gdy zauwaĝÈ zainteresowanie zwiedzajÈcego.

Materiaïy ZwiedzajÈc targi, szczególnÈ uwagÚ zwracaïem na ciekawe materiaïy. Nie byïo to ïatwe, wiÚkszoĂÊ wystawiajÈcych siÚ rm ma w ofercie kamieñ z caïego Ăwiata.

W rozmowach okazaïo siÚ, ĝe importowany kamieñ stanowi 40 – 50 proc. oferty wystawców. Jak widaÊ, rmy chiñskie w szybkim tempie nauczyïy siÚ polityki, jakÈ znamy z Wïoch i Hiszpanii – kupowanie bloków z kopalñ na caïym Ăwiecie, ich przecieranie i oferowanie na rynku globalnym slabów oraz wyrobów gotowych. Z tego powodu w Xiamen wystawiajÈ siÚ globalne koncerny wydobywcze, m.in. M+Q, R.E.D., Levantina i wiele innych. Ciekawi mnie, czy chiñskich rm nie spotka los ich odpowiedniczek z Wïoch i Hiszpanii. Na razie koszty robocizny, obciÈĝenia podatkowe i rezerwy nansowe sÈ na tyle korzystne, ĝe mogÈ oferowaÊ slaby w cenach niĝszych od cen w krajach wydobycia - Indiach, Brazylii, Turcji czy Iranie. Dla przykïadu Crema Marl w Chinach jest tañszy niĝ w Hiszpanii! Jednak z rozmów z chiñskimi rmami wynika, ĝe zaczynajÈ odczuwaÊ problemy z rosnÈcymi oczekiwaniami nansowymi pracowników (choÊ sam nie wyolbrzymiaïbym tego problemu – rÈk do pracy nie brakuje).

www.RynekKamienia.pl

z OCZYSZCZALNIE WODY z PRASY FILTRACYJNE z ĝCIANY ODPYLAJĄCE

51

NK 60 (3/2012)

ZE ¥WIATA TARGI

CiekawostkÈ moĝe byÊ fakt, ĝe jedna z rm oferuje granit w obróbce powierzchni waterjetem o zaledwie 5 dolarów droĝej od wersji polerowanej (za metr kwadratowy)!

Oferta kamieni chiñskich to nie tylko powszechne u nas szare czy szaro-róĝowe granity. Gama tamtejszych materiaïów jest ogromna. Do najciekawszych premier naleĝÈ granit Golden Leaf (bardzo uĝytkowy ze wzglÚdu na ciepïÈ brÈzowÈ kolorystykÚ i niewygórowanÈ cenÚ) i marmur Wooden Coffee z oferty rmy Ally Stone. Kolejny materiaï godny zainteresowania to szary marmur Gucci Grey. Na stoisku Hengtech Stone oczy cieszyï marmur Galaxy Geen (w dwóch rodzajach, zaleĝnie od kierunku ciÚcia) oraz granit Shell Flower. Na stoisku Jinyi odnalazïem trzy materiaïy luksusowe Phoenix Feather Blue, Golden Diamond i Night Rose. Byï teĝ piÚkny labradoryt z rmy Kanglistone (nazwa, niestety, tylko chiñska).

Poniewaĝ nie brakowaïo równieĝ wystawców zagranicznych, moĝna byïo zobaczyÊ kilka nowoĂci spoza Chin. Przykïadowo oferowany przez hinduskiego wystawcÚ, rmÚ Tulip, piÚkny labradoryt Platinum Pearl.

PojawiajÈ siÚ teĝ kamienie z innych krajów, na które wyïÈcznoĂÊ majÈ rmy chiñskie. Przykïadowo: rma New Dongping oferuje DP Olive Green ze zïoĝa, na które ma wyïÈcznoĂÊ. Ten materiaï bardzo zbliĝony do klasycznego Olive Green ma delikatne czerwone przebarwienia dodajÈce mu uroku. Wedïug rmy inne przebarwienia ani wady nie wystÚpujÈ, a badania gwarantujÈ peïnÈ mrozoodpornoĂÊ. OczywiĂcie oferta cenowa jest atrakcyjniejsza od popularnego u nas oryginaïu.

Design Po targach w Weronie pisaïem, ĝe Wïosi starajÈ siÚ znaleěÊ swoje miejsce na zmieniajÈcym siÚ rynku poprzez oferowanie nowych, designerskich produktów.

Ich w Xiamen jeszcze praktycznie nie ma, nie liczÈc rmy Best Time z wïasnym pawilonem nazwanym Design Collections (w ofercie znalazïy siÚ teĝ produkty sygnowane przez wïoskich projektantów). Firma specjalizuje siÚ w zamówieniach o duĝym stopniu skomplikowania. Na wrÚczanej zwiedzajÈcym pïycie ze zdjÚciami widaÊ, ĝe zrealizowane obiekty mieszczÈ siÚ gïównie na Póïwyspie Arabskim. Produkty, skomplikowane pïaskorzeěby i aĝury, nie sÈ wykonywane rÚcznie, a przy uĝyciu zaawansowanych technologicznie maszyn.

Co dalej?

Dotychczas traktowaliĂmy chiñskich dostawców kamienia podobnie jak sprzedawane na bazarach „adidasy” z Chin. To chyba jednak juĝ przeszïoĂÊ – w koñcu najwiÚksze Ăwiatowe marki juĝ od dawna majÈ swoje fabryki na Dalekim Wschodzie.

Ogromny potencjaï i dynamika rozwoju popychajÈ Chiny w kierunku dominacji praktycznie we wszystkich dziedzinach, równieĝ w kamieniarstwie. Nadzieja, ĝe pewne sprawy zostanÈ po staremu, jest zïudzeniem.

Trzeba na tym rynku byÊ i korzystaÊ z jego moĝliwoĂci. W kontekĂcie wzrastajÈcej pozycji producentów z Chin obecnoĂÊ na targach w Xiamen moĝe okazaÊ siÚ niedïugo waĝniejsza niĝ na jakiejkolwiek innej imprezie, tym bardziej ĝe wedïug organizatora nastÚpna edycja zgromadzi 2000 wystawców. z Dariusz Wawrzynkiewicz

Targi Xiamen w liczbach

Powierzchnia wystawy (mkw.)

NK 60 (3/2012)

2007

2008

2009

2010

2011

2012

42000

60000

75000

90000

95000

105000

115000

550

850

1000

1211

1300

1370

1500

Liczba zwiedzajÈcych

42500

50000

70981

86713

101526

120478

127486

ZwiedzajÈcy z zagranicy

5500

8000

11782

13896

20168

22185

23221

Liczba krajów (wystawcy)

20

30

35

42

45

50

52

Liczba krajów (zwiedzajÈcy)

67

85

115

125

130

140

148

Liczba wystawców

52

2006

www.RynekKamienia.pl

ZE ¥WIATA

FOT. ARCHIWUM IZFAS

TARGI

Moĝe jednak Turcja?

W dniach od 21 do 24 marca odbyïa siÚ w tureckim Izmirze XVII edycja targów Marble.

Po raz kolejny organizatorzy targów uznali je za bardzo udane. Zarówno dane statystyczne, jak i nasze obserwacje ĂwiadczÈ o tym, ĝe jest to odczucie jak najbardziej uzasadnione.

T

ureckie targi, w odróĝnieniu od chiñskiego Xiamen (nie wspominajÈc juĝ o Weronie), sÈ kierunkiem maïo atrakcyjnym dla polskich kamieniarzy. WïaĂciwie nie wiadomo, z czego wynika nieobecnoĂÊ Polaków, w szczególnoĂci z uwagi na trendy panujÈce na polskim rynku kamieniarskim, a wiÚc zdecydowany wzrost znaczenia kamieniarki budowlanej oraz zainteresowania materiaïami z wyĝszej póïki. Niespecjalnie przetarte szlaki w prowadzeniu interesów z tureckimi kopalniami teĝ zapewne nie uïatwiajÈ sprawy. ByÊ moĝe jest to temat, którym naleĝaïoby siÚ zainteresowaÊ. Takie przynajmniej wnioski nasuwajÈ siÚ po obejrzeniu tego, co ma do zaproponowania turecka branĝa kamieniarska.

Targi odbywaïy siÚ w piÚciu halach, olbrzymich namiotach wystawowych i na terenach ekspozycyjnych pod goïym niebem. Ècznie liczyïy one ponad 200 tys. mkw. EkspozycjÚ 1163 rm obejrzaïo ponad 57 tys. zwiedzajÈcych. Gros stoisk prezentowaïo to, co Turcja ma w kamieniarstwie do zaoferowania najlepszego – marmury, trawertyny i onyksy w peïnej palecie kolorystycznej. Trzeba przyznaÊ, ĝe wybór dostÚpnych materiaïów mógï spowodowaÊ zawrót gïowy – liczba prezentowanych na targach marmurów siÚgaïa wedïug organizatorów imprezy 250 rodzajów. Dowodem na to, ĝe tureckie kamienie wywoïujÈ zainteresowanie, jest

54

NK 60 (3/2012)

obecnoĂÊ sporej liczby odwiedzajÈcych targi goĂci z Chin, którzy uchodzÈ obecnie za najlepszych klientów tureckich kopalni kamienia.

ImponujÈca byïa równieĝ ekspozycja sprzÚtu uĝywanego do wydobycia i obróbki. Prezentowane w Kulturparku maszyny sïuĝÈce do wydobycia i transportu kamienia w kopalniach wywoïywaïy podziw swÈ wielkoĂciÈ. Nie zabrakïo teĝ maszyn do obróbki, zarówno Ăwiatowych potentatów, jak i rodzimych producentów.

Organizatorzy targów w Izmirze czujÈ, ĝe ich impreza ma obecnie tendencjÚ wzrostowÈ i robiÈ wszystko, aby trend ten wykorzystaÊ i utrzymaÊ. PodkreĂlali to w swoich przemówieniach zarówno obecni na ceremonii otwarcia targów przedstawiciele rzÈdu tureckiego, jak i burmistrz Izmiru. Wzrost zapotrzebowania na turecki marmur na rynku Ăwiatowym ma byÊ wsparty promowaniem jego eksportu przez rzÈd turecki. Natomiast miasto zaczyna obecnie inwestycjÚ w zupeïnie nowe, nowoczesne centrum targowe, które wedïug przedstawionych planów moĝe przyjÈÊ goĂci targowych i wystawców juĝ za dwa lata. JeĂli uda siÚ ten ambitny plan zrealizowaÊ, a trendy na Ăwiatowym rynku kamienia nie ulegnÈ zmianie, to turecka impreza ma szansÚ staÊ siÚ jednÈ z najwaĝniejszych na globalnym rynku kamienia naturalnego. z Krzysztof Lesiak

www.RynekKamienia.pl

EMOCJE W

ERNST STRASSACKER GMBH & CO. KG ODLEWNIA ARTYSTYCZNA STAUFENECKER STR. 19 路 73079 SUESSEN FON 00 49 7162 /16-228 路 FAX 00 49 7162/16-375 www.strassacker.de 路 mail@strassacker.de

www.RynekKamienia.pl

55

NK 60 (3/2012)

FIRMA

FOT. UE

PRAWO

Bardzo waĝne rozporzÈdzenie Niedawne zmiany europejskiego prawa w duĝej mierze dotyczÈ takĝe branĝy kamieniarskiej.

Szerokim echem w Ărodowisku kamieniarskim powinno siÚ odbiÊ wydanie 9 marca 2011 rozporzÈdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011. Reguluje ono wprowadzanie na rynek europejski wyrobów budowlanych oraz zastÚpuje dotychczasowe przepisy zwiÈzane z dyrektywÈ 89/106/EWG. Niestety Ărodowisko przeszïo bardzo obojÚtnie wobec tego dokumentu, co w momencie wejĂcia w ĝycie jego wszystkich postanowieñ spowoduje wiele problemów i kosztów zwiÈzanych z przyspieszonym wprowadzaniem postanowieñ w przedsiÚbiorstwie.

Gïównym powodem podjÚcia decyzji o zmianie dyrektywy byïo usuwanie barier technicznych, uïatwienie swobodnego przepïywu wyrobów budowlanych, uczynienie przepisów jaĂniejszymi, bardziej przejrzystymi, jednoznacznymi i skuteczniejszymi oraz ujednolicenie rynku. Dotychczas, pomimo istnienia dyrektywy, w krajach czïonkowskich istniaïy równolegle wïasne przepisy.

W takim ukïadzie zaburzony byï swobodny przepïyw towarów. Dlatego prawodawca zdecydowaï siÚ na wydanie przepisów w formie rozporzÈdzenia, które w odróĝnieniu od dyrektywy stajÈ siÚ bezpoĂrednio prawem w kaĝdym kraju naleĝÈcym do UE.

56

NK 60 (3/2012)

Producent W rozporzÈdzeniu znajdziemy denicjÚ producenta: „osoba zyczna lub prawna, która produkuje wyrób budowlany lub która zleca zaprojektowanie lub wyprodukowanie wyrobu budowlanego i wprowadza ten wyrób do obrotu pod wïasnÈ nazwÈ lub znakiem rmowym”.

Mamy tu dwa ujÚcia producenta: intuicyjnie pojmowanÈ osobÚ, która ma odpowiednie zaplecze techniczne i osobowe, aby wyprodukowaÊ wyroby budowlane oraz zleceniodawcÚ, który przejmuje obowiÈzki formalne producenta. Drugie ujÚcie dotychczasowym poĂrednikom stwarza moĝliwoĂci wystÚpowania jako producent, pod warunkiem przeprowadzenia oceny zgodnoĂci.

Produkt Wyrób budowlany to „kaĝdy wyrób lub zestaw wyprodukowany i wprowadzony do obrotu w celu trwaïego wbudowania w obiektach budowlanych lub jego czÚĂciach, którego wïaĂciwoĂci wpïywajÈ na wïaĂciwoĂci uĝytkowe obiektów budowlanych w stosunku do podstawowych wymagañ dotyczÈcych obiektów budowlanych”. W zasadzie moĝemy przyjÈÊ, ĝe wyroby budowlane z kamienia naturalnego objÚte sÈ w caïoĂci normami zharmonizowanymi. SÈ to produkty: kostki brukowe, pïyty chodnikowe, krawÚĝniki, pïyty fasadowe, pïyty posadzkowe i schodowe, kamieñ murowy, pïyty moduïowe.

www.RynekKamienia.pl

FIRMA PRAWO

WprowadzajÈc na rynek te wyroby, naleĝy robiÊ to wedïug pewnych reguï. W zakïadzie powinna funkcjonowaÊ „udokumentowana staïa i wewnÚtrzna kontrola produkcji”, czyli zakïadowa kontrola produkcji (ZKP). Pomimo faktu, iĝ wymóg ten obowiÈzuje juĝ kilka lat, niewielka iloĂÊ zakïadów posiada i stosuje jÈ, a zainteresowanie ZKP pojawia siÚ dopiero w momencie kontroli organów pañstwowych. Przed przystÈpieniem do seryjnej produkcji, tak jak dotÈd, naleĝy przeprowadziÊ tak zwane wstÚpne badania wyrobu, w trakcie których producent bÚdzie mógï sprawdziÊ, czy z okreĂlonego surowca, za pomocÈ konkretnych maszyn obsïugiwanych przez pracowników zakïadu, z zachowaniem przyjÚtej technologii, wyrób ten bÚdzie speïniaï wymagania stawiane przez odpowiedniÈ normÚ. W przypadku pozytywnego wyniku badañ producent wytwarza w zakïadzie wyroby, przy czym stale monitoruje, czy zaïoĝona dokïadnoĂÊ produkcji jest zachowywana. NastÚpnie sporzÈdza deklaracjÚ wïaĂciwoĂci uĝytkowych oraz umieszcza oznakowanie CE w sposób umoĝliwiajÈcy identykacjÚ wyrobu.

Deklaracja WïaĂciwoĂci Uĝytkowych To nowy dokument, który: „wyraĝa wïaĂciwoĂci uĝytkowe wyrobów budowlanych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk tych wyrobów zgodnie z odpowiednimi zharmonizowanymi specykacjami technicznymi”. Zawiera ona: - okreĂlenie typu wyrobu, - okreĂlenie systemu oceny i werykacji staïoĂci wïaĂciwoĂci uĝytkowych wyrobu budowlanego, - numer referencyjny i datÚ wydania normy zharmonizowanej, - w stosownych wypadkach numer referencyjny zastosowanej specjalnej dokumentacji technicznej, - zamierzone zastosowanie wyrobu, - wykaz zasadniczych charakterystyk okreĂlonych w tej zharmonizowanej specykacji technicznej dla deklarowanego zamierzonego zastosowania lub zastosowañ wyrobu, - wïaĂciwoĂci uĝytkowe co najmniej jednej z zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego odpowiednich dla deklarowanego zamierzonego zastosowania lub zastosowañ, - w stosownych przypadkach wïaĂciwoĂci uĝytkowe wyrobu budowlanego, wyraĝone w poziomach lub klasach albo w sposób opisowy, - wïaĂciwoĂci uĝytkowe tych zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego, które wiÈĝÈ siÚ z zamierzonym zastosowaniem lub zastosowaniami.

Deklaracja powinna byÊ dostarczona do kaĝdego udostÚpnionego na rynku materiaïu. DziÚki temu wzroĂnie moĝliwoĂÊ identykacji dostarczonego materiaïu i zostanie ograniczone podstawianie dokumentów jakoĂciowych pod wyroby pochodzÈce ze ěródïa nieuprawnionego do prawidïowego wprowadzenia w obrót wyrobu budowlanego.

W rozporzÈdzeniu zawarte zostaïy równieĝ moĝliwoĂci odstÈpienia od obowiÈzku sporzÈdzania Deklaracji WïaĂciwoĂci Uĝytkowych dla wyrobów objÚtych norma-

58

NK 60 (3/2012)

”

Moĝemy przyjÈÊ, ĝe wyroby budowlane z kamienia naturalnego objÚte sÈ w caïoĂci normami zharmonizowanymi.

SÈ to produkty: kostki brukowe, pïyty chodnikowe, krawÚĝniki, pïyty fasadowe, pïyty posadzkowe i schodowe, kamieñ murowy, pïyty moduïowe.

mi zharmonizowanymi. OdstÚpstwa te dotyczÈ wyrobów produkowanych jednostkowo, bezpoĂrednio na budowie bÈdě w sposób tradycyjny lub zgodny z wymogami obiektów zabytkowych.

Po wprowadzeniu do obrotu nie koñczy siÚ odpowiedzialnoĂÊ producenta. Upewnia siÚ on, aby wyrobowi towarzyszyïy instrukcje obsïugi i informacje dotyczÈce bezpieczeñstwa w jÚzyku zrozumiaïym w kraju przeznaczenia.

Gdy istnieje ryzyko wprowadzenia do obrotu wyrobu, który nie jest zgodny z wymaganiami, producent jest zobowiÈzany do podjÚcia wszelkich Ărodków naprawczych dla zapewnienia zgodnoĂci lub wycofania wyrobów.

Import Poruszona zostaïa sprawa importu wyrobów budowlanych spoza UE. Importerzy majÈ obowiÈzek sprowadzania wyrobów budowlanych zgodnych z majÈcymi zastosowanie wymaganiami okreĂlonymi w rozporzÈdzeniu, dlatego na nich spada zapewnienie, iĝ producenci przeprowadzili ocenÚ i werykacjÚ staïoĂci wïaĂciwoĂci uĝytkowych. MajÈ oni takĝe zapewniÊ, ĝe wyrób bÚdzie nosiï oznakowanie CE, wskazujÈ równieĝ swojÈ nazwÚ, znak zastrzeĝony lub skróconÈ nazwÚ na wyrobie lub opakowaniu. W przypadku gdy wprowadzony na rynek wyrób nie speïnia wymagañ, producenci sÈ zobligowani do podjÚcia wszelkich Ărodków naprawczych dla zapewnienia zgodnoĂci lub wycofania wyrobów. Importerzy dbajÈ, aby udostÚpnianemu na rynku wyrobowi towarzyszyïy instrukcje obsïugi i informacje dotyczÈce bezpieczeñstwa w jÚzyku zrozumiaïym w kraju przeznaczenia.

Dystrybutorzy, jako waĝny element w ïañcuchu przepïywu materiaïu, równieĝ majÈ waĝnÈ rolÚ do speïnienia.

Przed udostÚpnieniem na rynku dbajÈ o kompletnoĂÊ dokumentów, a gdy istnieje ryzyko wprowadzenia do obrotu wyrobu niezgodnego z wymaganiami, producent jest zobowiÈzany do podjÚcia wszelkich Ărodków naprawczych dla zapewnienia zgodnoĂci lub wycofania wyrobów.

RozporzÈdzenie w caïoĂci bÚdzie obowiÈzywaïo od 1 lipca 2013 roku. Do tego czasu producenci, importerzy i dystrybutorzy wyrobów budowlanych z kamienia naturalnego muszÈ siÚ przestawiÊ z obecnego modelu dziaïania na dziaïanie dostosowane do wymagañ unijnych. Jest na to jeszcze czas, ale dobrze by byïo, aby rodzimi kamieniarze nie zmarnowali go. z Michaï Firlej

www.RynekKamienia.pl

FIRMA PORADY

Prawie pewne doďƒžnansowanie

Beneďƒžcjenci DziaĂŻanie 312 Tworzenie i rozwĂłj mikroprzedsiĂšbiorstw wspiera zarĂłwno ďƒžrmy juÄ? dziaĂŻajĂˆce, jak i dopiero powstajĂˆce na obszarach wiejskich. Jak naleÄ?y w tym programie interpretowaĂŠ „obszary wiejskieâ€?? To pojĂšcie doÄ‚ĂŠ pojemne, poniewaÄ? dotyczy miejscowoÄ‚ci naleÄ?Ăˆcych do gminy wiejskiej albo gminy miejsko-wiejskiej z wyĂŻĂˆczeniem miast liczĂˆcych powyÄ?ej 5 tys. mieszkaĂącĂłw lub gminy miejskiej z wyĂŻĂˆczeniem miejscowoÄ‚ci liczĂˆcych powyÄ?ej 5 tys. mieszkaĂącĂłw.

Ze wsparcia w tym dziaĂŻaniu mogĂˆ skorzystaĂŠ zarĂłwno osoby ďƒžzyczne, jak teÄ? osoby prawne (spóïki prawa handlowego) lub jednostki organizacyjne nieposiadajĂˆce osobowoÄ‚ci prawnej, ktĂłre prowadzĂˆ lub podejmujĂˆ dziaĂŻalnoÄ‚ĂŠ jako mikroprzedsiĂšbiorstwo zatrudniajĂˆce poniÄ?ej 10 osĂłb i majĂˆce obrĂłt nieprzekraczajĂˆcy rĂłwnowartoÄ‚ci w zĂŻotych 2 mln euro. W przypadku osĂłb ďƒžzycznych liczy siĂš tu zarĂłwno miejsce zamieszkania, jak i miejsce realizacji planowanej inwestycji, a w przypadku spóïek prawa handlowego siedziba lub oddziaĂŻ musi siĂš znajdowaĂŠ na obszarach wiejskich. Dodatkowo w przypadku operacji zwiĂˆzanej z nieruchomoÄ‚ciĂˆ (np. projekt dotyczĂˆcy budowy, rozbudowy, modernizacji zakĂŻadu czy biura) miejsce poĂŻoÄ?enia tejÄ?e nieruchomoÄ‚ci musi znajdowaĂŠ siĂš rĂłwnieÄ? na obszarach wiejskich.

Co waÄ?ne, jak wynika z samej nazwy tego dziaĂŻania, doďƒžnansowanie moÄ?na tu otrzymaĂŠ nie tylko na rozwĂłj ďƒžrmy

juÄ? istniejĂˆcej, ale rĂłwnieÄ? tej, ktĂłra dopiero zamierza rozpoczĂˆĂŠ dziaĂŻalnoÄ‚ĂŠ. Dotacji nie otrzyma tu przedsiĂšbiorca, ktĂłry w okresie ostatnich dwĂłch lat uzyskaĂŻ pomoc w ramach Programu Operacyjnego KapitaĂŻ Ludzki, dziaĂŻanie 6.2 Promocja przedsiĂšbiorczoÄ‚ci.

Jednym z podstawowych warunkĂłw, jakie musi speĂŻniĂŠ aplikujĂˆcy o wsparcie w tym programie przedsiĂšbiorca, jest prowadzenie dziaĂŻalnoÄ‚ci w zakresie: - usĂŻug dla gospodarstw rolnych lub leÄ‚nictwa, - usĂŻug dla ludnoÄ‚ci, - sprzedaÄ?y hurtowej i detalicznej, - rzemiosĂŻa lub rĂškodzielnictwa, - robĂłt i usĂŻug budowlanych oraz instalacyjnych, - usĂŻug turystycznych oraz zwiĂˆzanych ze sportem, rekreacjĂˆ i wypoczynkiem, - usĂŻug transportowych, - usĂŻug komunalnych, - przetwĂłrstwa produktĂłw rolnych lub jadalnych produktĂłw leÄ‚nych, - magazynowania lub przechowywania towarĂłw, - wytwarzania produktĂłw energetycznych z biomasy, - rachunkowoÄ‚ci, doradztwa lub usĂŻug informatycznych.

O zakwaliďƒžkowaniu do jednego z wymaganych obszarĂłw decyduje odpowiedni kod PKD, ktĂłrym aplikujĂˆcy o wsparcie przedsiĂšbiorca bĂšdzie siĂš posĂŻugiwaĂŻ w odniesieniu do dziaĂŻalnoÄ‚ci, na ktĂłrĂˆ pozyska wsparcie ze Ä‚rodkĂłw Programu Rozwoju ObszarĂłw Wiejskich (PROW).

FOT. ARCHIWUM

Gdy koĂączĂˆ siĂš fundusze unijne dostĂšpne w Regionalnych Programach Operacyjnych, przedsiĂšbiorcy szukajĂˆ innych moÄ?liwoÄ‚ci wsparcia ďƒžnansowego swoich inwestycji.

I choĂŠ dla wielu ďƒžrm szanse na pozyskanie dotacji w najbliÄ?szej przyszĂŻoÄ‚ci malejĂˆ ze wzglĂšdu na brak naborĂłw wnioskĂłw do programĂłw regionalnych wspierajĂˆcych inwestycje w przedsiĂšbiorstwach, to wciĂˆÄ? przed takĂˆ szansĂˆ stojĂˆ ďƒžrmy zlokalizowane na terenach wiejskich w ramach Programu Rozwoju ObszarĂłw Wiejskich.

„Dotacje z UE - ZAFUNDUJ SOBIE ROZWÓJ�

MACULEWICZ CONSULTING Sp. z .o. o. Ͳ͡njͺͲͲ ”—•œÂ?יǥ —ŽǤ ”ƒ•œ‡™•Â?‹‡‰‘ ͜ͺȀ͡ǥ ‡ŽǤ Í´Í´ ͚;ͺnj͚ͳnj͸Ͳǥ ÂƒÂšÇŁ Í´Í´ ͚;ͺnj͚ͳnj͸ͳǥ ‡njÂ?ÂƒÂ‹ÂŽÇŁ „‹—”‘̡Â?ƒ…—Ž‡™‹…œǤ’Ž

60

NK 60 (3/2012)

www.RynekKamienia.pl

FIRMA PORADY

Takie warunki przyznania wsparcia wynikajÈ z podstawowego celu, jaki dla tego dziaïania zostaï postawiony, a którym jest wzrost konkurencyjnoĂci gospodarczej obszarów wiejskich, rozwój przedsiÚbiorczoĂci i rynku pracy, a w konsekwencji - wzrost zatrudnienia na obszarach wiejskich.

WielkoĂÊ pomocy Dotacja przyznawana w dziaïaniu „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiÚbiorstw” ma formÚ zwrotu czÚĂci kosztów kwalikowalnych operacji (projektu). Moĝliwe jest równieĝ pozyskanie zaliczki na poczet realizowanej inwestycji.

WielkoĂÊ przyznanej pomocy jest uzaleĝniona od iloĂci utworzonych w wyniku zrealizowanej inwestycji miejsc pracy we wspartym przedsiÚbiorstwie. Maksymalna wysokoĂÊ pomocy udzielonej jednemu benecjentowi w okresie realizacji Programu (a nie w ramach jednego zïoĝonego projektu) nie moĝe przekroczyÊ 300 000 zï. Co do zasady w jednym roku moĝna zïoĝyÊ jeden wniosek o przyznanie pomocy. Jeĝeli w danym okresie skïadania wniosków jeden wnioskodawca zïoĝy wiÚcej niĝ jeden wniosek, pomoc nie zostanie przyznana.

Poziom pomocy nansowej wynosi maksymalnie 50 proc. kosztów kwalikowalnych operacji. Aby otrzymaÊ wsparcie, biznesplan musi przewidywaÊ utworzenie co najmniej jednego miejsca pracy, co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji.

WysokoĂÊ pomocy przyznanej na realizacjÚ operacji nie moĝe przekroczyÊ: 1) 100 000 zï – jeĂli biznesplan przewiduje utworzenie co najmniej 1 i mniej niĝ 2 miejsc pracy (w przeliczeniu na peïne etaty Ărednioroczne), 2) 200 000 zï – jeĂli biznesplan przewiduje utworzenie co najmniej 2 i mniej niĝ 3 miejsc pracy (w przeliczeniu na peïne etaty Ărednioroczne), 3) 300 000 zï – jeĂli biznesplan przewiduje utworzenie co najmniej 3 miejsc pracy (w przeliczeniu na peïne etaty Ărednioroczne).

IloĂÊ tworzonych w ramach projektu miejsc pracy musi byÊ uzasadniona jego zakresem i z charakteru projektu wprost wynikaÊ.

Ocena wniosków Nabory wniosków do dziaïania ogïaszane corocznie przez AgencjÚ Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) cieszÈ siÚ duĝym zainteresowaniem. Najbliĝszy nabór wniosków najprawdopodobniej odbÚdzie siÚ jesieniÈ 2012 r. Pozytywna ocena projektu jest moĝliwa, o ile speïnionych zostanie szereg kryteriów dostÚpu opisanych powyĝej. Wspierana inwestycja musi byÊ uzasadniona pod wzglÚdem ekonomicznym i powinna speïniaÊ wymagania wynikajÈce z obowiÈzujÈcych przepisów prawa, które majÈ zastosowanie do tej operacji.

Wniosek o przyznanie pomocy powinien zostaÊ sporzÈdzany na formularzu udostÚpnionym przez ARiMR.

62

NK 60 (3/2012)

Do wniosku naleĝy doïÈczyÊ wszystkie wymagane zaïÈczniki, zgodnie z listÈ zaïÈczników okreĂlonÈ w koñcowej czÚĂci wniosku.: • Ekonomiczny Plan Operacji (EPO), bÚdÈcy biznesplanem dla inwestycji, • Wniosek o nadanie numeru identykacyjnego producenta w przypadku wnioskodawcy, który nie posiada numeru identykacyjnego, • Odpis z rejestru przedsiÚbiorców w Krajowym Rejestrze SÈdowym lub ZaĂwiadczenie o wpisie do Ewidencji DziaïalnoĂci Gospodarczej, • Deklaracje ZUS DRA wraz z zaïÈcznikami ZUS RCA (RCX), ZUS RSA, ZUS RZA z ostatnich 12 miesiÚcy poprzedzajÈcych miesiÈc zïoĝenia wniosku o przyznanie pomocy, • Zapytania ofertowe wysïane do co najmniej 3 potencjalnych dostawców/wykonawców wraz z potwierdzeniem ich wysïania, • Dokument potwierdzajÈcy tytuï prawny wnioskodawcy do nieruchomoĂci, w/na której realizowana bÚdzie operacja – w przypadku inwestycji bezpoĂrednio zwiÈzanych z nieruchomoĂciÈ, • Decyzje, pozwolenia, zgïoszenia lub opinie organów administracji publicznej, • Kosztorys inwestorski wraz z wymaganymi rysunkami i zestawieniami, Ostateczne pozwolenie na budowÚ lub Zgïoszenie zamiaru wykonania robót budowlanych wïaĂciwemu organowi, potwierdzone przez ten organ – dla inwestycji dotyczÈcych robót budowlanych, • Inne dokumenty, w tym oĂwiadczenia sporzÈdzone na formularzach przygotowanych przez ARiMR. Wniosek w formie papierowej wraz z wymaganymi zaïÈcznikami naleĝy zïoĝyÊ w Oddziale Regionalnym ARiMR wïaĂciwym dla miejsca realizacji operacji. Zïoĝony wniosek w pierwszej kolejnoĂci podlega wstÚpnej werykacji pod kÈtem: niepodlegania wnioskodawcy wykluczeniu z moĝliwoĂci otrzymania pomocy, terminowoĂci zïoĝenia wniosku, zïoĝenia jednego wniosku w roku, wypeïnienia wskazanych w formularzu wszystkich wymaganych pozycji wniosku, tj. numeru identykacyjnego, nazwiska/ nazwy, pierwszego imienia oraz numeru NIP, a w przypadku niewpisania numeru identykacyjnego – zaïÈczenia Wniosku o nadanie numeru identykacyjnego producenta. Brak wypeïnienia wymaganych pozycji oraz niezaïÈczenie ww. zaïÈcznika (jeĂli wnioskodawca nie posiada numeru identykacyjnego) spowoduje odmowÚ przyznania pomocy. Kaĝdy wnioskodawca musi posiadaÊ ten numer w dniu skïadania wniosku o przyznanie pomocy lub teĝ wystÈpiÊ o jego nadanie do Biura Powiatowego ARiMR wïaĂciwego terytorialnie ze wzglÚdu na swoje miejsce zamieszkania lub siedzibÚ rmy. Brak zgodnoĂci danych w tym zakresie bÚdzie powodowaï koniecznoĂÊ skïadania wyjaĂnieñ, a w uzasadnionych przypadkach nawet odmowÚ przyznania pomocy w ramach ww. dziaïania.

Łubna Jakusy 41 98-245 Błaszki tel./fax +48 43 829 26 70 tel./fax +48 43 829 33 99

P ŁY T Y G R A N I TOW E I M A R M U R OW E

FIRMA PORADY

W przypadku zïoĝenia wniosku niekompletnie wypeïnionego lub bez wymaganych zaïÈczników okreĂlonych we wniosku wnioskodawcÚ wzywa siÚ w formie pisemnej do uzupeïnienia wniosku w terminie 21 dni kalendarzowych od dnia otrzymania wezwania. BrakujÈce dokumenty naleĝy dostarczyÊ do Oddziaïu Regionalnego ARiMR wïaĂciwego terytorialnie dla miejsca realizacji operacji.

W przypadku, gdy wnioskodawca nie usunie wszystkich braków lub nieprawidïowoĂci albo dostarczone w trybie uzupeïnienia dokumenty wymagajÈ poprawienia lub wyjaĂnienia, OR ARiMR moĝe ponownie wezwaÊ wnioskodawcÚ do usuniÚcia braków lub zïoĝenia wyjaĂnieñ lub dostarczenia poprawionych dokumentów w terminie 21 dni kalendarzowych od dnia otrzymania wezwania. Na pisemnÈ, uzasadnionÈ proĂbÚ wnioskodawcy zïoĝonÈ nie póěniej niĝ przed upïywem terminu okreĂlonego w piĂmie o uzupeïnienie/poprawienie wniosku Agencja moĝe wyraziÊ zgodÚ na przedïuĝenie terminu wykonania przez wnioskodawcÚ czynnoĂci okreĂlonych w ww. piĂmie.

Podobnie jak w przypadku kaĝdego innego programu dotacyjnego zïoĝony wniosek nie moĝe byÊ zmieniany w zakresie planowanych kosztów operacji lub zestawienia rzeczowo-nansowego operacji, z wyïÈczeniem zmian wynikajÈcych z wezwañ Agencji. W tym przypadku jednak ARiMR dopuszcza moĝliwoĂÊ wprowadzenia jednej zmiany w zakresie planu nansowego lub zestawienia rzeczowo-nansowego (o ile zmiana ta nie spowoduje zmiany celów operacji wskazanych we wniosku o przyznanie pomocy oraz zwiÚkszenia kwoty pomocy).

O fakcie wprowadzenia takiej zmiany naleĝy AgencjÚ poinformowaÊ w piĂmie przewodnim zawierajÈcym wyjaĂnienia co do zakresu wprowadzonych zmian.

Wniosek speïniajÈcy wymogi wstÚpnej werykacji podlega dalszej ocenie pod wzglÚdem kompletnoĂci i poprawnoĂci, zgodnoĂci z zasadami dotyczÈcymi przyznawania pomocy w ramach dziaïania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiÚbiorstw, werykacji krzyĝowej, a takĝe ocenie technicznej i ekonomicznej oraz wizytacji w miejscu realizacji inwestycji.

W sytuacji, gdy w wyniku werykacji wniosku stwierdzono, iĝ brak jest zgodnoĂci z zasadami dotyczÈcymi przyznawania pomocy w ramach dziaïania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiÚbiorstw, lub gdy ocena techniczna i ekonomiczna lub wizytacja w miejscu realizacji inwestycji jest negatywna, nastÚpuje odmowa przyznania pomocy.

przedïuĝajÈcy siÚ proces werykacji. Do szczególnych przypadków naleĝÈ projekty, które swoim zakresem rzeczowym obejmujÈ roboty budowlane – tu bardzo szczegóïowej oceny dokonuje kosztorysant Agencji, który niejednokrotnie wnosi swoje zastrzeĝenia i uwagi do doïÈczanych do wniosku kosztorysów inwestorskich.

W efekcie takich dziaïañ ocena projektu dotyczÈcego np. budowy nowego zakïadu kamieniarskiego moĝe potrwaÊ nawet dwa lata. Z drugiej strony jednak dla kamieniarza planujÈcego nabycie nowej maszyny czy urzÈdzenia, jak choÊby szlierki, nowoczesnej piïy, centrum obróbczego CNC czy maszyny do ciÚcia kamienia wodÈ, aplikowanie o donansowanie w tym dziaïaniu wydaje siÚ prostsze i pewniejsze niĝ w ramach programów regionalnych. Uzyskanie w nich pozytywnej oceny jest zdecydowanie trudniejsze i, ze wzglÚdu na niskie alokacje nansowe na nabór wniosków, nie gwarantuje niestety dotacji. W zakoñczonych naborach do dziaïania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiÚbiorstw wszyscy wnioskodawcy, których projekty przeszïy pozytywnie werykacjÚ, otrzymali donansowanie. Moĝe zatem warto spróbowaÊ… z Urszula Pieñkowska wiceprezes zarzÈdu Maculewicz Consulting sp. z o.o. www.maculewicz.pl

Kaĝdy przedsiÚbiorca planujÈcy zïoĝenie wniosku o donansowanie w ramach dziaïania 312 PROW Tworzenie i rozwój mikroprzedsiÚbiorstw powinien zdawaÊ sobie sprawÚ z faktu, ĝe pomimo wielu udogodnieñ, jakie wprowadza w tym dziaïaniu Agencja, wnioskodawcy na zakoñczonÈ ocenÚ wniosków czekaÊ muszÈ bardzo dïugo. Zïoĝone wnioski poddawane sÈ bardzo wnikliwej ocenie i najczÚĂciej kilkakrotnie przekazywane wnioskodawcy do poprawy i uzupeïnienia, czego skutkiem jest

64

NK 60 (3/2012)

www.RynekKamienia.pl

breton z maszynami breton zawsze krok przed konkurencją

Nowa kompaktowa maszyna CNC

Coutourbreton 600 o skoku w osi Z - 600 mm

Contourbreton DUAL

Levibreton ONE

Mađa Polernia

Ħrednia Polernia

Levibreton KLG

/2T1600K55

KG4000 PLUS

Duľa Polernia

Duľy Robot

Rodzina

10 produktów Quartz - od 117 tys. €*

Platinium EDGE CTB

breton

od 35 tys. €*

Innowacyjne maszyny o najwyĪszej jakoĞci wykonania w przystĊpnej cenie dla polskiego rynku.

Smart-Cut S/NC 500-825 mm od 75 tys. €*

Combicut DJ/NC

Najbardziej innowacyjna maszyna na Ğwiatowym rynku obróbki kamienia poniľej 200 tys. €* Smart-Cut S/NC 500-825 Optima

od 105 tys. €*

Odział Techniczno-Handlow y ul. Dworska 5, 11-500 Giżycko tel.: +48 87 428 57 01 fax: +48 87 428 52 28 e-mail: henr yk@breton.pl www.pily-hed.pl

od 68 tys. €*

ContourFive NC 700 Uniwersalny Piúcioosiowy Robot

od 39 tys. €* * - cena maszyny zawiera montaľ i szkolenie

breton POLSKA www.breton.pl

Biuro Główne ul. Kotlarska 35 50-120 Wrocław e-mail: biuro@breton.pl

KAMIE NATURALNY STEGOS – S OWNIK TERMINÓW GEOLOGICZNYCH DLA SKALNIKÓW CZ}¥m 32

Fulguryty – gabroidy Fulguryty – niezwykïa ciekawostka geologiczna, in. „piorunki”, „rurki piorunowe” – nieregularne twory w ksztaïcie rurek, sopelków, korzeni lub gaïÈzek, powstajÈce w wyniku zeszklenia piasku pod wpïywem uderzeñ piorunów w powierzchniÚ ziemi (spotykane na pustyniach i plaĝach), czÚsto porowate, zazwyczaj o chropowatej, pokrytej ziarenkami piasku powierzchni; osiÈgajÈ do kilku cm szerokoĂci i nawet do 1 metra dïugoĂci, choÊ zazwyczaj, ze wzglÚdu na kruchoĂÊ, nie jest moĝliwe wydobycie f. w caïoĂci; zbudowane gïównie z bezpostaciowej (p) krzemionki (mineraï zwany lechatelierytem); niekiedy za f. uznawane sÈ mylnie rostra (p) belemnitów; nazwa z ïac. fulguritus – „ugodzony piorunem”.

Fyllity – skaïy (p) metamorczne o charakterystycznej drobnoïupkowej oddzielnoĂci, czÚsto niezwykle „fantazyjnie” pofaïdowane (por. p faïd, fotograa f. z Jarnoïtówka w „NK” 58/1/2012 s. 54); f. utworzone zostaïy w wyniku metamorzmu niskiego stopnia, w (p) facji zieleñcowej (tj. w temperaturach ok. 300–400C i ciĂnieniach rzÚdu 2–6 Mpa); struktura afanitowa (ziarna mineralne niedostrzegalne goïym okiem); w skïadzie mineralnym dominuje (p) serycyt (odpowiedzialny za jedwabisty poïysk powierzchni skaï), (p) chloryt, w mniejszej iloĂci m.in. biotyt, kwarc, hematyt, czy substancja wÚglista; f. wykazujÈ róĝnorodne barwy – zazw. szare i niebieskawoszare, równieĝ oliwkowozielone, gratowe; f. sÈ wykorzystywane do produkcji posypek papowych, a w postaci pylastej – jako noĂniki Ărodków owadobójczych i Ărodków ochrony roĂlin, liczne ich odmiany stosowane sÈ jako kamieñ ozdobny sïuĝÈcy do aranĝacji ogrodów, wykoñczeñ kominków, f. sÈ teĝ liczne odmiany (p) ïupków dachówkowych.

Gabro – jedna z najwaĝniejszych – najlepiej znanych i najczÚĂciej wystÚpujÈcych skaï (p) magmowych; gïÚbinowa skaïa zasadowa, powstajÈca w wyniku krystalizacji stopu krzemianowego na gïÚbokoĂciach rzÚdu kilku kilometrów, czas zastygania intruzji g. jest rzÚdu 100 tys. lat; mineraïami skaïotwórczymi

66

NK 60 (3/2012)

Rys. 1. Doskonale znane fyllity – ïupki dachówkowe (Czechy, Lhotka)

Rys. 2. RóĝnorodnoĂÊ gabroidów z róĝnych zakÈtków Ăwiata – Hassan Green, Volga Blue i Zimbabwe Black. sÈ plagioklazy (p skalenie), (p) pirokseny, (p) ambole, czasem (p) oliwiny; struktura grubokrystaliczna (czÚsto tzw. otowa – gdy ziarna piroksenów sÈ zamkniÚte pomiÚdzy tabliczkami plagioklazów), tekstura bezïadna, niekiedy kierunkowa (tzw. kumulatowa, zwiÈzana ze skomplikowanymi procesami zachodzÈcymi w zbiornikach magmy); wystÚpujÈ w wielu miejscach na powierzchni ziemi (np. tzw. szwy (p) oolitowe), ale przede wszystkim sÈ podïoĝem den oceanicznych (pod warstwÈ bazaltowÈ) (p Ziemi budowa, p Ziemi dynamika); w Polsce wydobywane na Dolnym ¥lÈsku w kamienioïomach Nowa RudaSïupiec i Braszowice, jednak ze wzglÚdu na silne spÚkanie masywów i wynikajÈcÈ z tego „szczÈtkowÈ” blocznoĂÊ wykorzystywane sÈ

wyïÈcznie do produkcji kruszyw ïamanych, z g. jest teĝ zbudowana SE poïowa góry ¥lÚĝy; sÈ to skaïy o duĝej gÚstoĂci (ok. 3 g/cm3) i wysokich parametrach zyko-mechanicznych (np. porowatoĂÊ 0,7–2,5%, ĂcieralnoĂÊ w bÚbnie Devala – zazw. ok. 2,5%).

Gabroidy – grupa skaï pokrewnych do (p) gabr (czÚsto teĝ potocznie zwanych gabrami), obejmujÈca poza tymi skaïami równieĝ m.in. (p) anortozyty; gï. mineraïami sÈ plagioklazy, pirokseny i oliwiny; jako g. klasykowany jest szereg kamieni ozdobnych, np. Zimbabwe Black, Swedish Black, Angola Black, Hassan Green, Volga Blue, Spectrolite.

Paweï P. Zagoĝdĝon Katarzyna D. Zagoĝdzon

www.RynekKamienia.pl

www.studiokey.it

Gmm

SYSTEM SZYBKIEGO ZAŁADUNKU I ROZŁADUNKU PŁYT System szybkiego załadunku/rozładunku płyt za pomocą ruchomych stołów roboczych. Składa się z ruchomego, uchylnego stołu, który zmienia pozycję płyty z pionowej na poziomą. Następnie stół po szynach przesuwa się pod piłę, gdzie rozpoczyna się proces obróbki. Podczas gdy płyta jest cięta, system rozładowuje drugi stół, na którym znajdują się pocięte wcześniej części i umieszcza je w strefie rozładunku.

Ruch stołów roboczych może odbywać się z przodu maszyny lub z jednego lub drugiego boku.

MOŻLIWY DO STOSOWANIA W MASZYNACH:

egil CNC litox CNC intra CNC Gravellona Macchine Marmo S.p.A. Via Nuova, 155 28883 Gravellona Toce (VB) Italy e-mail: gmm@gmm.it, www.gmm.it

ISO 9001:2008 - Certificato N°IT234871

58-150 Strzegom, ul. Koszarowa 7 tel. 603 891 257, 604 07 87 31, tel./fax: 74 855 03 93 e-mail: biuro@euroarss.pl, www.euroarss.pl

KAMIE NATURALNY MINIMONOGRAFIE POLSKICH KAMIENI BUDOWLANYCH

Granity karkonoskie

K

FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ

arkonoski masyw granitowy stanowi czÚĂÊ wiÚkszej jednostki geoloMieszkaniowej w Warszawie oraz na gdañskiej Starówce. gicznej Sudetów Zachodnich zwanej blokiem karkonosko-izerskim.

Po II wojnie Ăwiatowej uruchomiono dwa liczÈce siÚ kamienioïomy: MiPodczas orogenezy waryscyjskiej w okresie póěnego karbonu (309chaïowice i SzklarskÈ PorÚbÚ. Obydwa dostarczaïy kamieñ na budowy 329 mln lat temu – wg badañ izotopowych Rb-Sr z 1991 r., czÚĂciowo w ramach PRL-owskiego Kombinatu Kamienia Budowlanego. Okresowo potwierdzonych nowszymi datowaniami cyrkonu metodÈ U-Pb) nastÈpiïa byïy takĝe czynne po wojnie kamienioïomy w Trzciñsku i na wzgórzu intruzja magmy granitowej w skaïy metamorczne bloku karkonosko-izerKopki (zïoĝe Czarne) na poïudnie od Jeleniej Góry. skiego. Po ostygniÚciu powstaïy z niej granity karkonoskie o znacznym Na poczÈtku lat 90. ubiegïego wieku wydobycie w Szklarskiej PorÚbie rozprzestrzenieniu – pluton ma dïugoĂÊ ponad 60 km, szerokoĂÊ do 22 wstrzymano i wznowiono w 2003 r. po przeksztaïceniu wïasnoĂci rmy. km. Z granitów karkonoskich zbudowane jest pasmo górskie Karkonoszy po Zasoby przemysïowe obliczono na 5 072 000 t. ¥rednia miÈĝszoĂÊ zïoĝa polskiej i czeskiej stronie, Pogórze Karkonoskie, prawie caïa Kotlina Jelewynosi 27,7 m, przy czym pozyskuje siÚ tam dwie odmiany surowca graniogórska, czÚĂÊ Gór Izerskich oraz zachodnie zbocza Rudaw Janowickich. nitowego. PodstawowÈ odmianÈ jest ciemny granit Ăredniokrystaliczny, Na terenie Polski wyróĝnia siÚ trzy odmiany petrograczne granitów karkoporrowaty, z duĝymi krysztaïami róĝowych skaleni. W póïnocnej czÚĂci noskich: zïoĝa wydobywany jest granit aplitowy, drobnoziarnisty, okreĂlany jako - granit porrowaty, grubo- i Ăredniokrystaliczny. PodstawowÈ masÚ skalizerski. BlocznoĂÊ zïoĝa wynosi 15-20 proc., przy czym bloki sÈ niewielnÈ stanowiÈ mleczny lub wodnisto-szary kwarc, niekiedy lekko zadymiokie. Nie prowadzi siÚ wydobycia w okresie zimowym. W ofercie rmy ny, biaïe plagioklazy, róĝowe skalenie potasowe Izer-Granit sÈ bloki, formaki, kamieñ ïamany dla oraz mineraïy ciemne reprezentowane przez biotyt budownictwa hydrotechnicznego i drogownictwa i hornblendÚ. W tym tle wystÚpujÈ znacznie wiÚksze oraz kruszywo. Kamienioïom w Szklarskiej PorÚbie skalenie potasowe dochodzÈce do 10 cm Ărednicy jest obecnie jedynym (w polskiej czÚĂci masywu) i posiadajÈce charakterystyczne obwódki plagioklaeksploatujÈcym granity karkonoskie. Wspomniazu, co nadaje skale wyglÈd granitu typu „rapakiwi”; ny wczeĂniej kamienioïom w Michaïowicach byï - granit równoziarnisty, o niĝszej zawartoĂci biotytu. czynny w latach 1945 – 1960 i 1967 – 1993.

WystÚpuje w stree gïównego grzbietu Karkonoszy; Wydobycie wstrzymano ze wzglÚdu na wymogi ochrony przyrody.

- granit granorowy – drobnokrystaliczny, szaroWedïug Bilansu Zasobów Kopalin za rok 2010 róĝowy, wykazujÈcy drobne, „robaczkowe” przeistnieje szeĂÊ udokumentowanych zïóĝ granitów rosty kwarcowo-skaleniowe (przerosty granorokarkonoskich: Czarne, Czerwony Potok, Karpnikiwe), okreĂlany przez róĝnych autorów jako granit Struĝnica, Michaïowice, Szklarska PorÚba-Huta, aplitowy, aplogranit lub leukogranit. WystÚpuje Wiciarka. w formie maïych wychodni, przewaĝnie w pobliĝu JakoĂÊ, dekoracyjnoĂÊ granitów karkonoskich granic masywu, zwïaszcza na póïnocny wschód i ich przydatnoĂÊ jako materiaïu budowlanego dood Jeleniej Góry. kumentuje lista niektórych obiektów, gdzie zostaïy Brak szczegóïowych danych o eksploatacji granitów zastosowane. Wrocïaw: most Grunwaldzki, bank karkonoskich w XIX i XX wieku. Wiadomo, ĝe iloĂÊ z 1904 r. (Rynek 30), przejĂcie podziemne na ul. starych kamienioïomów Ăwiadczy o znacznie wiÚkFragment Ăciany ¥widnickiej; Poznañ: Collegium Minus, budynek szej skali wydobycia niĝ obecnie. Moĝna wyróĝniÊ wydobywczej granitu Agend Miejskich, ul. Sieroca, pawilon budowtrzy strefy koncentracji dawnych wyrobisk: zachodkarkonoskiego nictwa MiÚdzynarodowych Targów Poznañskich, nie stoki Rudaw Janowickich, teren na poïudnie od w kamienioïomie most ¥w. Rocha; Warszawa: Païac Kultury i NaJeleniej Góry oraz okolice Szklarskiej PorÚby i PieSzklarska PorÚba-Huta uki (blokowe cokoïy wokóï gmachu, stopnie zechowic. Odosobnione stare wyrobiska znajdujÈ siÚ wnÚtrzne), Marszaïkowska Dzielnica Mieszkaniowa (elewacje); Gdañsk: m.in. w okolicach Mysïakowic i Kowar. Trzeba nadmieniÊ, ĝe granit karkonoski byï teĝ od dawna eksploatowany po czeskiej stronie masywu (np.

Dwór Artusa, Zbrojownia, kamienice Starówki; Kraków: cokóï pomnika w okolicach Tanwaldu i Liberca).

Grunwaldzkiego, Akademia Górniczo-Hutnicza (hol budynku A-O); KaNa poczÈtku XX w. duĝe moĝliwoĂci miaïa rma Carl Peschke Steinindutowice: Païac Mïodzieĝy; Berlin: mosty (Seepark), Buenos Aires: Bank strie z Wrocïawia, posiadajÈca wïasne kamienioïomy i obsïugujÈca wiÚksze Poïudniowoamerykañski. z Henryk Walendowski inwestycje. Przykïadem moĝliwoĂci tej rmy jest dziewiÚÊ polerowanych trzonów kolumn wysokoĂci 4 m kaĝda, w budynku Agend Miejskich w Poznaniu przy ul. Sierocej („NK” nr 38/2008).

Cechy zyczne* Z zebranych informacji wiadomo, ĝe w czasie II wojny Ăwiatowej kamieniogÚstoĂÊ [g/cm3] 2,68 ïomy w Michaïowicach i Szklarskiej PorÚbie byïy czynne. Niemcy przygotociÚĝar objÚtoĂciowy [g/cm3] 2,63 nasiÈkliwoĂÊ wagowa [%] 0,42 wywali bloki granitowe na pomniki chwaïy, które miaïy stanÈÊ po wygranej wytrzymaïoĂÊ na Ăciskanie [MPa] 176,2 wojnie m.in. w Warszawie i pod Kutnem. Bloki te przewieziono do zakïadu ĂcieralnoĂÊ na tarczy Boehmego [cm] 0.25 przeróbczego w Piïawie Górnej, wyposaĝonego w nowoczesne na owe czasy mrozoodpornoĂÊ caïkowita maszyny do obróbki rm Carl Mayer i Henschel. Ten materiaï wykorzysta*wg: Gacek K.: Dokumentacja geologiczna zïoĝa granitu Szklarska PorÚba-Huta no póěniej przy budowie Païacu Kultury i Nauki, Marszaïkowskiej Dzielnicy w kat. C1+B. PrzedsiÚbiorstwo Geologiczne we Wrocïawiu 1972

68

NK 60 (3/2012)

www.RynekKamienia.pl

Najlepsza relacja jaNRËŒcLL ceQ\ skema 3LâaPRsWRZaPRQRElRNRZa

3raNW\czQa L QLezaZRGQa *ĂĄRZLFD REURWRZD ƒ 0RÄŞOLZRĞß FLÄŠFLD HOHPHQWyZ DÄŞ GR [ PP 3U]HELHJ SLRQRZ\ JĂĄRZLF\ RSHUDF\MQHM 2VL = DÄŞ GR PP .RPSDNWRZD L PRQREORNRZD PDV]\QD :\SRVDÄŞRQD Z LQWHUIHMV RSHUDWRUD QRZHM JHQHUDFML ] NRORURZ\P PRQLWRUHP WRXFK VFUHHQ ´ NWyU\ XPRÄŞOLZLD SU]HSURZDG]HQLH IXQNFML ] NURNDPL SURJUDPRZDQLD PRÄŞOLZ\FK SRZWyUHN ]DSLV\ZDQLH F\NOL FLÄŠFLD FLÄŠFLH ] SU]HMÄžFLDPL VWHURZDQLH NLHUXQNLHP RVWDWQLHJR FLÄŠFLD L PLQLPDOQÄ… JUXERÄžFLÄ… RVWDWQLHJR FLÄŠFLD ]D SRPRFÄ… RSURJUDPRZDQLD Z\SUDFRZDQHJR VSHFMDOQLH SU]H] 'HQYHU NWyUH F]\QL NDÄŞGÄ… RSHUDFMÄŠ ĂŁaWZLeMs]Ĉ L LQWXLF\MQĈ

ƒ

QRZRËŒĘŽ

.2N6758.$&-$&<N.2:$N$ +RW=LQc &RaWeG

NRQsWrXNcja N$*25Ę&#x2039;&2

GeQYeU

Â&#x192; Â&#x192;

Polska ZZZ GHQYHUSROVND SO

'HQYHU 3ROVND XO 3R]QDÄ&#x201D;VND 6NyU]HZR N 3R]QDQLD WHO ELXUR#GHQYHUSROVND SO

Â&#x192; Â&#x192;

Â&#x192;

Â&#x192;

NAZYWA SIÄ&#x2DC; SKEMA I JEST NOWÄ&#x201E; PIĹ Ä&#x201E; MONOBLOKOWÄ&#x201E; Firma DENVER S.p.A. z San Marino, producent piĹ&#x201A;, boczkarek oraz centrĂłw obrĂłbczych do kamienia, jest w ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ym rozwoju. DziaĹ&#x201A; Techniczny przez caĹ&#x201A;y czas wprowadza innowacje, ktĂłre pozwalajÄ&#x2026; usytuowaÄ&#x2021; na szczycie gamÄ&#x2122; oferowanych maszyn.

DziĹ&#x203A; prezentujemy caĹ&#x201A;kowicie zmodernizowanÄ&#x2026; piĹ&#x201A;Ä&#x2122; monoblokowÄ&#x2026;, o nazwie SKEMA. Nie jest to juĹź â&#x20AC;&#x153;entry levelâ&#x20AC;?, ale ten sam poziom co dobrze znanej Skema Tech!

Nowa SKEMA jest rezultatem ewolucji piĹ&#x201A; Denver, ktĂłra tworzy gamÄ&#x2122; maszyn o róşnej technologii obrĂłbki oraz zaspakajajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; róşne wymagania zakĹ&#x201A;adĂłw kamieniarskich.

Nowa SKEMA oferuje wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; ciÄ&#x2122;cia 3.500 x 1900 mm, przebieg pionowy gĹ&#x201A;owicy operacyjnej Osi Z dochodzi aĹź do 370 mm, z gĹ&#x201A;owicÄ&#x2026; obrotowÄ&#x2026; 0-90°. OprĂłcz tego jest to maszyna bardzo kompaktowa, monoblokowa i nie wymaga Ĺźadnych przygotowaĹ&#x201E; murarskich. Jest wyposaĹźona w interfejs operatora nowej generacji z kolorowym panelem touch screen 10â&#x20AC;?, ktĂłry umoĹźliwia wyko-

nanie nowoczesnych funkcji z 40 krokami programowania, 9999 moĹźliwych powtĂłrek, zapisywanie cykli ciÄ&#x2122;cia, ciÄ&#x2122;cie z przejĹ&#x203A;ciami, sterowanie kierunkiem ostatniego ciÄ&#x2122;cia i minimalnÄ&#x2026; gruboĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; ostatniego ciÄ&#x2122;cia, za pomocÄ&#x2026; oprogramowania wypracowanego specjalnie przez Denver, ktĂłre sprawia, Ĺźe kaĹźda operacja jest Ĺ&#x201A;atwiejsza i bardziej intuicyjna. .2N6758.$&-$&<N.2:$N$

N$*25Ę&#x2039;&2

PoczÄ&#x2026;wszy od 2012 roku Denver prezentuje nowoĹ&#x203A;Ä&#x2021; konstrukcyjnÄ&#x2026; maszyn, gdzie podstawa i czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci konstrukcji sÄ&#x2026; teraz cynkowane na gorÄ&#x2026;co. Nowe ramy bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; stosowane w caĹ&#x201A;ej gamie monoblokowych maszyn Denver. Jest to innowacja, ktĂłra nadaje lepsze zabezpieczenie komponentĂłw maszyn. W ten sposĂłb wszystkie obszary poddane utlenianiu sÄ&#x2026; bardziej chronione. Denver jest firmÄ&#x2026;, ktĂłrej inĹźynierowie ciÄ&#x2026;gle pracujÄ&#x2026; nad znalezieniem praktycznych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026;cych pracÄ&#x2122; kamieniarza.

Denver Polska, ul. PoznaĹ&#x201E;ska 75, 60-185 SkĂłrzewo k/Poznania tel. +48 61 814 35 69, e-mail: biuro@denverpolska.pl, www.denverpolska.pl

KAMIE NATURALNY BAZA KAMIENIA NATURALNEGO

FOT. ARCHIWUM M+Q(4)

Nero Marikana TD P

oza znanym obszarem wydobycia kamienia w okolicach Rustenburga w Republice Poïudniowej Afryki, na wschód od Roossenekal, znajduje siÚ zïoĝe Nero Marikana TD eksploatowane przez rmÚ M+Q (Marble & Quartzite).

Mimo pewnego oddalenia od Rustenburga zïoĝe naleĝy do tego samego masywu Bushveld, z którego wydobywana jest Nero Impala. Eksploatowane zïoĝe Nero Marikany jest jedynym eksploatowanym wyrobiskiem w okolicy. Spowodowane jest to tym, ĝe kamienioïom znajduje siÚ w rejonie o zaostrzonej ochronie Ărodowiska – w jego pobliĝu istniejÈ parki narodowe. Wïadze podjÚïy wiÚc decyzjÚ o niewydawaniu ĝadnych innych koncesji na wydobycie w tym obszarze.

Przeprowadzone wiercenia potwierdzajÈ, ĝe zïoĝe jest zasobne i przy prawidïowej eksploatacji sÈ szanse na prowadzenie wydobycia przez 30 lat. Obecnie pracuje tam ok.

20 pracowników, zapewniajÈc regularnoĂÊ pozyskiwania bloków.

Petrogracznie Nero Marikana TD to Ărednio- i drobnoziarnisty gabronoryt. z

70

NK 60 (3/2012)

Kopalnia Nero Marikana TD oraz próbka

Skïad mineralny plagioklazy klinopirokseny ortopirokseny ilmenity, chloryty, mika

Cechy zyczne 54 % 25 % 20 % 1%

ciÚĝar wïaĂciwy 2975 kg/m3 wytrzymaïoĂÊ na Ăciskanie 285 MPa wytrzymaïoĂÊ na zginanie 24 MPa porowatoĂÊ 0,17 % nasiÈkliwoĂÊ 0,04 %

www.RynekKamienia.pl

KAMIE NATURALNY HISTORIA

J

MiÚkinia Najstarszym miejscem eksploatacji porru jest rejon MiÚkini. RozpoczÚcie jego wydobycia siÚga XVIII wieku. om porru sïuĝyï poczÈtkowo miejscowej ludnoĂci do celów gospodarczych. Tutejszy kamienioïom w 1787 roku odwiedzaï król Stanisïaw August Poniatowski, podczas podróĝy po ziemi krzeszowickiej. Na wiÚkszÈ skalÚ wydobywanie porru rozpoczÚto w 1852 roku, a eksploatowany tutaj porr ma formÚ trapu, czyli pokrywy lawowej wielkich rozmiarów tworzÈcej pïaskowyĝ o pokroju gigantycznych schodów, o miÈĝszoĂci 13-27 m, a lokalnie do 50 m. Porr z MiÚkini jest zazwyczaj skaïÈ o teksturze porrowej i barwie od ciemnooletowej, poprzez wiĂniowÈ, do brunatnoĝóïtej. W afanitowym (krystalicznym, ale niewidocznym) cieĂcie skalnym, zïoĝonym gïównie z plagioklazów, kwarcu i hematytu, nadajÈcego porrowi charakterystycznÈ ciemnowiĂniowÈ barwÚ, widoczne sÈ prakrysztaïy

72

NK 60 (3/2012)

Historia u stóp Porry w architekturze Krakowa

www.RynekKamienia.pl

FOT. D. MAKOWSKA

ednym z charakterystycznych dla Krakowa materiaïów skalnych stosowanych gïównie jako materiaï brukarski na nawierzchnie ulic, placów i chodników byï czerwono-wiĂniowej barwy porr z okolic Krzeszowic. Zïoĝa tego porru znajdujÈ siÚ po obu stronach tektonicznego rowu krzeszowickiego na obszarze monokliny ĂlÈskokrakowskiej. Róĝne jego odmiany byïy eksploatowane w rejonie MiÚkini, Zalasu, Sanki, Frywaïdu i Gïuchówek, od co najmniej XVIII wieku.

Surowiec ten, okreĂlany tradycyjnie mianem porru, jest zgodnie z systematykÈ petrogracznÈ skaïÈ poĂredniÈ miÚdzy dacytem a ryolitem.

WystÚpuje w formie intruzji zgodnych o charakterze lakkolitu (czyli intruzji o ksztaïcie bochenka, soczewki lub grzyba wystÚpujÈcej blisko powierzchni Ziemi, powodujÈc wybrzuszenie siÚ warstw skalnych nad intruzjÈ), pokryw lawowych oraz znacznie mniejszych, towarzyszÈcych im skaï ĝyïowych.

Podstawowe parametry maszyny: Zasilanie 3/N/PE ~ 400 V, 50 Hz; 4.75 kW Silnik głowicy 4 kW Podnoszenie/opuszczanie głowicy / docisk pneumatyczny 0.55 kW Sprężone powietrze 0.5 MPa Zasięg głowicy 2200 mm Głowica 2-wagonowa

KOLAN KÓWKA Podstawowe parametry maszyny: Zasilanie 3x380V + N + PE; 11 kVA Silnik główny 7.5 kVA, 1400 obr/min Grubość ciętej płyty do 250 mm (dla dysku o śr. 600mm) Długość pola obróbczego 3350 x 3100 mm Prędkość cięcia zakres od 0.7 do 2.5 m/min lub inny na zamówienie, np. (od 2.5 do 4 m/min) Wymiary 4600 mm x 4200 mm x 2000 mm (długość x szerokość x wysokość)

PIŁA JEDNOSUPORTOWA PJS600

Podstawowe parametry maszyny: Zasilanie 3x380V + N + PE; 5.5 kVA Silnik głowicy 3/3.7 kVA; 1400/2800 obr/min Sprężone powietrze 0.5 MPa Grubość obrabianej płyty do 100 mm (standardowo) Długość pola obróbczego 3000 mm (na zamówienie do 4000 mm) Prędkość posuwu do 15 m/min (płynna regulacja) Wymiary 5200 mm x 2100 mm x 2350 mm

BOCZKARKA PROFILO WA B100 K&K AUTOMATIC MACHINES Kosiorowscy Spółka Jawna 36-105 Cmolas, Cmolas 398 b

tel.: +48 17 283 74 66, tel./fax: +48 15 846 42 83 tel. komórkowy: +48 607 656 791 e-mail: biuro@machines.pl, www.machines.pl

KAMIE NATURALNY HISTORIA

wanej i zerodowanej lakkolitowej intruzji subwulkanicznej.

WystÚpujÈ tutaj dwa systemy spÚkañ ciosowych - stoĝkowy i obwodowy. Eksploatowany tu porr wyróĝniaï siÚ czerwonÈ barwÈ, podobnie jak ten z MiÚkini. Kamienioïom jest juĝ nieczynny i poroĂniÚty gÚstym lasem, a fragmenty byïej linii kolejowej stanowiÈ szlak rowerowy.

Zalas Porr eksploatowany byï równieĝ w sÈsiedniej wsi Zalas od prawie stu lat. Wydobywano go z kilku ïomów. Najbardziej znany byï tzw. om z Uskokiem we wschodniej czÚĂci wsi.

Byï on eksploatowany prymitywnymi sposobami poprzez miejscowÈ ludnoĂÊ na utwardzanie dróg, podmurówki drewnianych domów i zabudowañ gospodarczych. Produkowano tu takĝe kamieñ ïamany, pïytowy i brukowiec.

FOT. D. MAKOWSKA

ortoklazu, plagioklazu, biotytu, kwarcu i zwietrzaïego ambolu.

Do transportowania urobku z kamienioïomu wybudowano w 1908 r. kolejkÚ linowÈ dïugoĂci 3,6 km do Krzeszowic, w celu dalszego transportu sieciÈ kolejowÈ. W okresie prosperity produkcja kamienioïomu wynosiïa 230 tys. ton rocznie. Porr ten stosowany byï gïównie do wyrobu materiaïów drogowych (kamieñ ïamany, tïuczeñ, kliniec i grysy). Stosowany byï takĝe do wyrobu róĝnych sortymentów kostki brukowej do budowy jezdni i brukowca, o wiÚkszych gabarytach, do konstrukcji chodników. Te ostatnie sortymenty z porru miÚkiñskiego naleĝÈ do materiaïów kamiennych najbardziej typowych, a zarazem majÈcych duĝÈ wytrzymaïoĂÊ.

W 1975 roku zaprzestano wydobycia ze wzglÚdu na wy-

Porrowe bruki Krakowa. Od lewej: miÚdzy koĂcioïem Ăw. Idziego a Wawelem, przy Bramie Floriañskiej i na podjeědzie do teatru im. Juliusza Sïowackiego czerpanie zasadniczej czÚĂci zasobów bilansowych i przemysïowych w zachodniej czÚĂci zïoĝa oraz brak perspektyw zasobowych w czÚĂci wschodniej. Obecnie na terenie dawnego kamienioïomu istnieje ogromne nieczynne wyrobisko o powierzchni 40 ha i gïÚbokoĂci do okoïo 50 m. Na dnie ïomu znajduje siÚ staw zasilany wodÈ gruntowÈ. Obszar ten wykorzystywany jest obecnie jako teren rekreacyjny.

Orlej Inny kamienioïom porru, znany pod nazwÈ Orlej, znajduje siÚ na poïudnie od Krzeszowic. Powstaï w 1932 roku, a zamkniÚto go w 1966 roku. EksploatacjÚ porrów na wiÚkszÈ skalÚ rozpoczÚto w okresie miÚdzywojennym na potrzeby drogownictwa. Orlej byï poïÈczony liniÈ kolejki wÈskotorowej dïugoĂci okoïo 12 km ze stacjÈ kolejowÈ OkleĂna, gdzie byïa rampa przeïadowcza na wagony normalnotorowe. Wyrobisko stanowi fragment zuskoko-

74

NK 60 (3/2012)

Natomiast dziaïajÈcym od przeszïo 30 lat na terenie wsi Zalas jest inny, ogromny kamienioïom stokowo-wgïÚbny. Produkuje on wiele sortymentów kamienia ïamanego i grysów dla drogownictwa i kolejnictwa. W 2000 roku przedsiÚbiorstwo przejÚïa na mocy umowy leasingowej spóïka pracownicza: Kopalnie Porru i Diabazu sp. z o.o.

Kamienioïomy po poïudniowej stronie rowu krzeszowickiego sÈ zwiÈzane z wielkim porrowym lakkolitem wieku dolnego permu. Dostarczaïy one w przeszïoĂci kostki brukowej o nieco gorszych parametrach wytrzymaïoĂciowych od tej miÚkiñskiej. Porr z tego regionu odznacza siÚ doĂÊ szerokÈ gamÈ barw, od szarej poprzez zielonÈ, czerwono-szarÈ do ciemnowiĂniowej i hematytowej. Tak ogromne zróĝnicowanie barw spowodowane jest zmiennÈ zawartoĂciÈ ilmenitu i magnetytu w cieĂcie skalnym lub teĝ przyczynÈ tego zróĝnicowania mogÈ byÊ wypeïnienia lakkolitu nieco róĝniÈcymi siÚ odmianami magmy.

www.RynekKamienia.pl

ul. Piskorzowska 2, 58 - 250 Pieszyce, tel. +48 74 836 52 06, fax +48 74 836 72 02, e-mail: zpupromasz@zpupromasz.pl, www.zpupromasz.pl

PRODUCENT MASZYN DO OBRĂ&#x201C;BKI KAMIENIA

KAMIE NATURALNY

Stosowanie Porry z okolic Krzeszowic byïy wykorzystywane lokalnie, a przede wszystkim znalazïy zastosowanie w architekturze Krakowa, gïównie jako materiaï brukarski. Najstarsza informacja o zastosowaniu tego surowca w Krakowie pochodzi z roku 1845 i dotyczy wybrukowania drogi i chodnika na wzgórze wawelskie. Niestety nawierzchnia ta zachowaïa siÚ fragmentarycznie w pobliĝu bramy i gïównego wejĂcia do katedry na Wawelu. Gïównie byï wykorzystywany jako: kostka brukowa, pïyty posadzkowe, pieñki kostkowe, pieñki wiÚksze (lwowskie), Ărednie (krakowskie) i mniejsze (pruskie), krawÚĝniki, a takĝe jako kamieñ ïamany i tzw. szuter.

Do naszych czasów nie dotrwaïy wszystkie te zabytkowe bruki. Na wjeědzie na Wawel od strony ul. Podzamcze i na placu przed katedrÈ zostaïy zastÈpione granitowÈ kostkÈ.

Pieñkowy chodnik porrowy opasajÈcy caïe miasto wzdïuĝ Plant dotrwaï tylko w szczÈtkowej postaci, jak równieĝ pochodzÈce z 1846 roku chodniki w centrum miasta, które sÈ tylko wspomnieniem dawnych zabytków. W wielu miejscach jednak zachowaïy siÚ porrowe nawierzchnie, czasami zrekonstruowane, np. na ulicach Franciszkañskiej, Kanonicznej, Loretañskiej przed koĂcioïem oo. Kapucynów, Jagielloñskiej, Karmelickiej, Zwierzynieckiej, na przedpolu Bramy Floriañskiej, na placu przed Dworcem Gïównym PKP i na placyku przed koĂcioïem Ăw. Jana. Niekiedy dyskontowano dekoracyjne moĝliwoĂci kostki porrowej i ukïadano z niej piÚkne mozaiki, ïÈczÈc jÈ np. z BiaïÈ MariannÈ lub granitem. Przykïadem takiego poïÈczenia jest chodnik wzdïuĝ ul. Szpitalnej przed Teatrem im. J. Sïowackiego i placu Ăw. Ducha. Porr zastosowano takĝe jako kamieñ budowlany w koĂciele NajĂwiÚtszego Serca Jezusowego przy ul. Kopernika, gdzie skarpy tego koĂcioïa posiadajÈ dwa ozdobne, poziome pasy zïoĝone z bloczków porrowych. W formie bloków i sïupów zostaï takĝe uĝyty na Kopcu Piïsudskiego. Olbrzymie bloki zalaskiego porru stanowiÈ wystrój parkingu i trawników przy Centrum Handlowym M-1 na Al. Pokoju, a takĝe na terenie AGH. Obecnie sÈ wykorzystywane jedynie jako kamieñ ïamany, kruszony, gryz i mÈczka kamienna w drogownictwie i kolejnictwie.

Wybrane cechy zykomechaniczne* Parametry

Porr MiÚkinia

Orlej

Zalas

CiÚĝar objÚtoĂciowy [G/cm3]

2,53-2,61

2,52-2,58

2,37-2,52

PorowatoĂÊ [%]

2,30-2,70

2,30-4,89

239-12,23

WytrzymaïoĂÊ na Ăciskanie [kG/cm2]

1200-2724 1000-1902

670-2153

¥cieralnoĂÊ na tarczy Boehmego [cm]

0,13-0,59

0,14-0,18

0,13-0,43

NasiÈkliwoĂÊ [%]

0,46-0,68

0,56-1,47

0,34-4,14

*Wg Surowce skalne regionu krakowskiego, Warszawa 1975

76

NK 60 (3/2012)

FOT.: ARCHIWUM „ILUSTROWANEGO KURIERA CODZIENNEGO” ZNAJDUJkCE SI} W ZBIORACH NARODOWEGO ARCHIWUM CYFROWEGO

HISTORIA

Kamienioïomy porru w Orleju (powyĝej) i MiÚkini (poniĝej) w latach 30. XX w.

Materiaïy zastÚpcze Kraków sïynnie z ogromnego dziedzictwa kulturowego historii, natomiast nie kaĝdy zdaje sobie sprawÚ z podejmowanych rabunkowych dziaïañ w stosunku do zabytkowych bruków. Przykïadem tego jest zerwanie prawie 200-letniej kostki porrowej przed katedrÈ na Wawelu, która byïa w dobrym stanie technicznym, a poïoĝenie w jej miejsce granitowej. Równieĝ w wielu innych miejscach nawierzchnie porrowe zastÈpiono innymi, w tym betonowymi, a takĝe powszechnie ostatnio stosowanym porrem wïoskim. Podczas renowacji placu Szczepañskiego uĝyto regularnej kostki i elementów pïytowych, ale nie sÈ to porry z MiÚkini. Materiaïy dostarczone przez rmÚ EuroPordi pochodzÈ gïównie z Wïoch, ale nie tylko, np. kule i krawÚĝniki kwietników wykonano z porru indyjskiego Ocean Red. Takĝe inne renowacje bruków nie wykorzystaïy lokalnych surowców, przykïadem moĝe byÊ odnowienie ul. Podzamcze. NajczÚĂciej stosowanym porrem jest wïoski pochodzÈcy z okolic Trydentu. Niestety, porr z okolic Krzeszowic, o piÚknej barwie i dobrych parametrach wytrzymaïoĂciowych, stosowany w Krakowie od przeszïo 200 lat, powoli odchodzi w niepamiÚÊ. z Dominika Makowska

www.RynekKamienia.pl

Zatrudnimy Dyrektorów Handlowych ds. kamienia budowlanego.

Obszar działania: Polska, Ukraina, Niemcy/Austria.

Wymagamy szerokich kontaktów oraz prywatnych relacji z firmami budowlanymi lub inwestorami.

Oferujemy wysokie wynagrodzenia oraz elastyczny czas pracy.

CV prosimy przesyłać na: p.bienczak@multistone.pl Kontakt telefoniczny: 605 603 300

www.multistone.pl

Do sprzedania zakđad obróbki kamienia, marmuru Biađa Marianna, w Stroniu Ħlæskim, Stronie Wieħ

Dziađka o pow. 23 706 m2 zabudowana: -budynkiem magazynowo-biurowym o pow. 450 m2 -budynkiem produkcyjnym z kotđowniæ o pow. 430 m2 -halæ produkcyjnæ z zapleczem socjalym o pow. 770 m2 -wiatæ stalowæ o pow. 65 m2 -budynkiem stacji trafo o pow. 30 m2 Teren czúħciowo ogrodzony, place utwardzone, dogodny dojazd.

cena: 1 500 000,00 zđ Tel. kontaktowy 601 966 893 lub 669 980 318, stacjonarny 74 81 41 256 Przedsiúbiorstwo Biađa Marianna Ptaszek-Spóđka jawna 57-550 Stronie Ħlæskie, Stronie Wieħ 26a, NIP: 881-13-99-508 biuro@bialamarianna.pl, www.bialamarianna.pl

www.RynekKamienia.pl

77

NK 60 (3/2012)

ARCHITEKTURA RYNEK BUDOWLANY

W

szklanym budynku przy ulicy Legnickiej powstanÈ mieszkania, apartamenty, biura i lokale uĝytkowe. Popowice Kruszer Development buduje tam Legnicka Street. Budynek powstanie na wysokoĂci ul. Rysiej. BÚdzie miaï siedem kondygnacji od strony ul. Legnickiej i osiem w pozostaïej czÚĂci. Na parterze bÚdÈ tam sklepy, na pierwszym piÚtrze biura, a na pozostaïych mieszkania. Podziemny parking ma mieÊ trzy kondygnacje. Mieszkania w Legnicka Street bÚdÈ mieÊ od 25 do nawet 275 mkw.

W sumie powstanie ich tam 127. W sprzedaĝy bÚdÈ zarówno kawalerki, jak i mieszkania piÚciopokojowe, a nawet penthouse. W budynku zaplanowano takĝe czeĂÊ biurowÈ, o powierzchni 3200 mkw. Autorem projektu jest biuro architektoniczne BzdÚga - WiĂniewski. Prace budowlane ruszÈ w lipcu tego roku. MajÈ siÚ zakoñczyÊ pod koniec 2013 r. WartoĂÊ tej inwestycji to ponad 100 mln zï. z ½ródïo: „Gazeta Wyborcza Wrocïaw”

Radom Kauand za fasadÈ kamienicy

N

a wolnej dziaïce przy ul. 25 Czerwca stanie nowa kamienica. Trzykondygnacyjny budynek, uzupeïniajÈcy pierzejÚ ulicy, bÚdzie miaï powierzchniÚ uĝytkowÈ 1500 mkw. MajÈ siÚ w niej ulokowaÊ biura.

W gïÚbi dziaïki inwestor – rma Junimex Development – wybuduje budynek handlowousïugowy, w którym ma siÚ mieĂciÊ m.in. market Kauand. Na najniĝszym poziomie zaplanowano parking. Budynki majÈ byÊ gotowe w przyszïym roku. z ½ródïo: „Gazeta Wyborcza Radom”

Gdañsk Siedziba Meritum Banku

T

o kolejna po BPH GE Money Bank ogólnopolska instytucja nansowa, która stawia swojÈ siedzibÚ w Gdañsku.

Centrala Meritum Banku zajmie 5800 mkw. powierzchni. Budynek, zaprojektowany specjalnie dla potrzeb banku, bÚdzie przez niego wynajmowany od wïaĂciciela. Ma byÊ gotowy w poïowie 2013 roku. PracÚ przy ul.

Piastowskiej 7 w Gdañsku Oliwie znajdzie 500 osób. z ½ródïo: „Gazeta Wyborcza Trójmiasto”

78

NK 60 (3/2012)

FOT: MATERIA Y INWESTORA (4)

Wrocïaw Budynek Legnicka Street

Kozubnik do remontu Apartamenty pod wynajem, aquapark, spa, restauracja i wielopoziomowy parking – tak ma wyglÈdaÊ po rewitalizacji zrujnowany kompleks w Kozubniku koïo Bielska-Biaïej.

M

alowniczo poïoĝony kompleks w latach 70. byï najwiÚkszym oĂrodkiem wypoczynkowym w Beskidach. Przypominaï wtedy maïe miasteczko. Na 7,5 ha powstaïo tu 11 hoteli zbudowanych ze szkïa i aluminium. JednoczeĂnie mogïo tu wypoczywaÊ 500 osób.

GoĂcie korzystali z krytych basenów, kortów, saun, wyciÈgu narciarskiego, trzech restauracji, stoïówki i piÚciu barów. OĂrodek posiadaï wïasne ujÚcie wody, oczyszczalniÚ Ăcieków i awaryjny system zasilania wyposaĝony w dwa silniki czoïgowe.

Warszawska spóïka deweloperska Sawa Apartments, która jest wïaĂcicielem dawnego oĂrodka, chce go przemieniÊ w polskie Davos.

W latach 2013-14 planuje rewitalizacjÚ istniejÈcych i budowÚ nowych obiektów, dziÚki czemu Kozubnik ma siÚ przemieniÊ w nowoczesny i ekskluzywny oĂrodek. W pierwszym etapie zostanÈ przebudowane istniejÈce budynki Kiczora i Daglezja. W pierwszym powstanie 57 apartamentów typu condohotel, w drugim – 36. Koncepcja przewiduje teĝ budowÚ hotelu na 170-200 pokoi wraz z aquaparkiem, spa i restauracjÈ na 400-600 osób. W drugim etapie w Kozubniku ma powstaÊ 250 mieszkañ typu condohotel, centrum rozrywki dla 400 osób z dyskotekÈ i klubem nocnym oraz szeĂciokondygnacyjny parking naziemny z 288 miejscami postojowymi. z ½ródïo: „Gazeta Wyborcza Bielsko-Biaïa”

Cicho w samym Ărodku miasta

W

nowym budynku pomiÚdzy Rynkiem a GaleriÈ DominikañskÈ powstanÈ apartamenty i lokale uĝytkowe. Silence House powstanie na poczÈtku drugiego kwartaïu przyszïego roku. BÚdzie to nowoczesny budynek poïoĝony przy ul. Krawieckiej, tuĝ obok ul. ¥widnickiej i Oïawskiej. Za realizacjÚ tej inwestycji odpowiada wrocïawska rma deweloperska AKME Zdzisïaw WiĂniewski. Budynek ma poïÈczyÊ funkcje: mieszkalnÈ i komercyjnÈ. Na 2,8 tys. mkw. powstanÈ 33 mieszkania o powierzchni od 38 do 64 mkw., a takĝe cztery lokale uĝytkowe. Generalnym wykonawcÈ tej inwestycji jest rma budowlana Porr. Wspóïpracowaïa ona m.in. przy powstawaniu Arkad Wrocïawskich. Projekt Silence House stworzyïo natomiast biuro architektoniczne TH Architekci z Wrocïawia. z ½ródïo: „Gazeta Wyborcza Wrocïaw”

www.RynekKamienia.pl

ARCHITEKTURA RYNEK BUDOWLANY

G

aleria Warmiñska powstanie miÚdzy ul.

Tuwima a centrum handlowym skïadajÈcym siÚ z hipermarketu Media Markt, Praktiker i Real. Przymiarki do jej budowy trwajÈ juĝ kilka lat. Galeria Warmiñska bÚdzie najwiÚkszym obiektem handlowym w Olsztynie. Jej powierzchnia caïkowita wyniesie blisko 109 tys. mkw. Znajdzie siÚ w niej miÚdzy innymi 180 sklepów i punktów usïugowych, kawiarnie i restauracje, krÚgielnia, klub tness, kino i amteatr, boiska sportowe, a zimÈ lodowisko. z ½ródïo: „Gazeta Wyborcza Olsztyn”

Warszawa Biurowiec Eurocentrum w Warszawie

W

artoĂÊ inwestycji wynosi 336,7 mln zïotych netto. Roboty budowlane majÈ zakoñczyÊ siÚ w ciÈgu 45 miesiÚcy od rozpoczÚcia. Inwestycja o nazwie Eurocentrum Ofce Complex bÚdzie szesnastopiÚtrowym biurowcem klasy A+. Obiekt zostanie wybudowany przy Alejach Jerozolimskich, w pobliĝu pl. Zawiszy i dworca Warszawa Zachodnia. InwestycjÚ bÚdÈ tworzyïy biura, pasaĝe handlowo-usïugowe oraz patia z wewnÚtrznymi ogrodami.

Powierzchnia caïkowita wyniesie prawie 70 tys. mkw. Inwestorem jest grupa Capital Park, budynek zaprojektowaïa pracownia PRC Architekci, a generalnym wykonawcÈ jest Erbud SA. z ½ródïo: Muratorplus.pl

Uĝywane maszyny z Niemiec

Inwestycja, która odmieni warszawskÈ PragÚ?

330 mieszkañ, tysiÈce metrów kwadratowych biur, sklepów, restauracji i punktów usïugowych.

Wszystko w dawnej wytwórni wódek Koneser.

M

iejscem inwestycji jest teren otoczony ZÈbkowskÈ, MarkowskÈ, BiaïostockÈ i NieporÚckÈ. To piÚÊ hektarów, czyli tyle, ile poïowa Starego Miasta. W zachowanych budynkach z czerwonej nieotynkowanej cegïy od 1897 r. oczyszczano spirytus i produkowano wódkÚ.

W 2006 r. grunty i budynki kupiïa na przetargu rma BBI Development.

Do 2016 r. zamierza tu stworzyÊ kompleks mieszkalno-biurowo-handlowy. Koszt przedsiÚwziÚcia szacuje na 410 mln zï.

W miejscu wyburzonych juĝ hal, wiat i warsztatów stojÈcych do niedawna od strony Biaïostockiej, NieporÚckiej oraz w Ărodku terenu dawnej fabryki powstanÈ nowe budynki. By uniknÈÊ monotonii, projekty powierzono trzem pracowniom: Juvenes Projekt, Are i Bulanda & Mucha Architekci. W Ărodku dziaïki domy bÚdÈ niĝsze, a na obrzeĝu urosnÈ do szeĂciu kondygnacji. Ich nazwy majÈ przypominaÊ historiÚ zakïadu. CzÚĂÊ zachowanych od wyburzenia, zabytkowych budynków zyska nowe funkcje. W stojÈcym wzdïuĝ ZÈbkowskiej dwupiÚtrowym gmachu ltracji, w którym wytwarzano wódkÚ, ulokujÈ siÚ biura. W starym i nowym magazynie spirytusu – sklepy i gastronomia. Widoczny z Markowskiej dawny budynek Mennicy Pañstwowej (obecnie w remoncie) pomieĂci dziesiÚÊ loftów, a stojÈcy nieopodal maïy pawilon straĝnicy przeznaczono na usïugi. PrzylegajÈcy do Biaïostockiej stary warsztat zmieni siÚ w restauracjÚ. Deweloper podpisaï juĝ wstÚpnÈ umowÚ z przyszïym najemcÈ. WciÈĝ za to trwajÈ rozmowy z miastem i Ministerstwem Kultury o przeznaczeniu charakterystycznego budynku rektykacji – z piÚciokondygnacyjnÈ wieĝÈ i kominem – na potrzeby kolekcji polskiego wzornictwa ze zbiorów Muzeum Narodowego. z ½ródïo: „Gazeta Wyborcza Stoïeczna”

PÓŁMASKA AIR-ACE

PPHU KAM-DIAM Grzegorz Hasiec

www.kamdiam.pl kom. 602 720 872

80

NK 60 (3/2012)

Zastosowania: pył, alergeny, zapachy Zalety: niespotykana swoboda przy oddychaniu dzięki dużej powierzchni filtrującej, osłona twarzy Visor, wymienne części Importer www.diplomat.com.pl tel. 602 610 618 61-655 Poznań ul. Gronowa 85

www.RynekKamienia.pl

FOT. MATERIA Y INWESTORA (3)

Olsztyn Nowa galeria handlowa

Tylko to, co najlepsze

ECHOMOVE P

iła mostowa CNC Donatoni Echomove z innowacyjnym systemem przyssawek opatentowanym przez firmę Donatoni Macchine, który przenosi w wybrane miejsce ucięte elementy. Dzięki rozbudowanemu, a za razem prostemu w obsłudze oprogramowaniu steru-

Podstawowe parametry techniczne: Max. ilość interpolowanych osi

jącego systemem przyssawek, ilość odpadów ograniczona jest do minimum a przy tym zwiększa się wydajność produkcji. System przyssawek ma tą przewagę nad konkurencyjnymi rozwiązaniami, że umieszczony jest bezpośrednio na moście, a nie na głowicy. Rozwiązanie takie znacznie

Standard

diamentowy poziomy wykorzystywany do wykonywania profili. Maszyna stanowi idealne rozwiązanie dla zakładów kamieniarskich wykonujących elementy budowlane takie jak: płyty elewacyjne, blaty kuchenne oraz łazienkowe, brodziki czy płaskorzeźby.

Tools version

5

5

Zakres ruchu osi X

3600 mm

3600 mm

Zakres ruchu osi Y

2450 mm

2450 mm

Zakres ruchu osi Z

370 mm

370 mm

Zakres obrotu osi C

0º/370º

0º/370º

Zakres przechyłu osi A

0º/90º

0º/90º

Wymiary stołu roboczego

ogranicza siły i przeciążenia działające na głowicę mogące prowadzić do jej uszkodzenia. W opcji “Tools version” możliwe jest założenie narzędzia diamentowego innego niż tarcza diamentowa, takiego jak: frez palcowy, frez diamentowy do wyżłobień, wiertło diamentowe, dysk

2000x3500 mm

2000x3500 mm

Min. średnica tarczy

400 mm

400 mm

Max. średnica tarczy

625 mm

625 mm

Max. głębokość cięcia

200 mm

200 mm

Max. moc wrzeciona

17,6/24-S6 Kw-HP

17,6/24-S6 Kw-HP

Obroty narzędzia

0/2400 obr./min.

0/6000 obr./min.

Pozostałe wersje modelu ECHO: Echobelt, Echotwin, Echo 625 CNC

Tylko to co najlepsze

WEHA sp. z o.o. - ul. Armii Krajowej 31, 58-150 Strzegom tel. +48 602 329 691, e-mail: weha@weha.pl, www.weha.pl

ARCHITEKTURA TEKST SPONSOROWANY

Jak w przypadku kaĝdego produktu Silestone, zlewy linii Integrity by Cosentino sÈ wysoce odporne na zarysowanie i wyjÈtkowo wytrzymaïe. To poïÈczenie najwyĝszej klasy designu i gwarantowanej ochrony antybakteryjnej.

Silestone eksperymentuje i wprowadza nowe zlewy Nowy model, Due, jest czÚĂciÈ linii zlewów Integrity by Cosentino, która jest znakiem postÚpu w produkcji syntetycznych kwarców. Jest pierwszym trójwymiarowym produktem wykonanym z jednego kawaïka Silestone.

S

ilestone, Ăwiatowy lider produkcji materiaïów wykonanych z kwarcu i innych rodzajów kamienia naturalnego, popycha do przodu technologiÚ stosowanÈ w caïej branĝy.

Ta hiszpañska marka przygotowaïa zlew z linii Integrity

by Cosentino, który jest kamieniem milowym caïej branĝy – pierwszym trójwymiarowym produktem wykonanym z pojedynczego kawaïka Silestone. W rezultacie blat i zlew, doskonale zaprojektowane i zintegrowane ze sobÈ, tworzÈ jednÈ, wyjÈtkowÈ przestrzeñ.

Linia zlewów wykonanych z Silestone zostaïa wprowadzona do sprzedaĝy wraz z pojawieniem siÚ modelu One o zaokrÈglonej formie. Teraz zostaïa ona rozszerzona o model Due, o formie prostej. Oba modele sÈ dostÚpne w szerokiej gamie kolorów Silestone, co daje klientom niemal nieograniczone moĝliwoĂci w wystroju wnÚtrz.

82

NK 60 (3/2012)

W odróĝnieniu od modelu One, który oferowany jest wyïÈcznie w rozmiarze 40 x 51 x 15,5 cm, Due dostÚpne jest w dwóch rozmiarach. Pierwszy, 37 x 34 x 15,5 cm, jest idealnie dostosowany do projektów kuchni ze zlewem o dwóch komorach. Drugi, 37 x 51 x 15,5, to doskonaïy wybór w przypadku zlewów jednokomorowych.

Skoro jest to produkt wykonany z Silestone, zlewy Integrity by Cosentino posiadajÈ wszystkie zalety materiaïów tego typu – higienicznoĂÊ, piÚkno, wytrzymaïoĂÊ, odpor-

”

Po wprowadzeniu modelu One, charakteryzujÈcego siÚ zaokrÈglonÈ formÈ, linia zlewów Silestone powiÚkszyïa siÚ o nowy model, Due, charakteryzujÈcy siÚ formÈ prostÈ.

noĂci na zadrapania i zaplamienia, odpornoĂÊ na tradycyjnie stosowane w domu kwasy oraz gwarancjÚ ochrony antybakteryjnej.

Ten produkt zostaï zaprojektowany tak, aby uczyniÊ jego montaĝ jak najprostszym. Perfekcyjne wykoñczenie powierzchni uïatwia ïÈczenie go z blatami wykonanymi z Silestone. z

www.RynekKamienia.pl

ARCHITEKTURA PORADY

N

Konglomerat Czy moĝna je porównywaÊ?

FOT. ARCHIWUM (2)

i kamieñ

84

NK 60 (3/2012)

iewÈtpliwie najwaĝniejszym wydarzeniem w naszym kraju w tym roku jest Euro 2012. Impreza sportowa, która powinna przecieĝ ïÈczyÊ wszystkich. Niestety, jeszcze 36 dni przed ocjalnym otwarciem mistrzostw z udziaïem polskiej reprezentacji naród siÚ podzieliï na zwolenników oraz zagorzaïych przeciwników ocjalnego hitu biaïo-czerwonych, bÚdÈcego równieĝ ocjalnym utworem reprezentacji w czasie mistrzostw Europy. Z dziesiÚciu piosenek telewidzowie i widzowie zgromadzeni przed scenÈ w Warszawie w gïosowaniu SMS-owym wybrali piosenkÚ, która zdecydowanie odbiegaïa od pozostaïych dziewiÚciu – nie ta kategoria!

Zmodernizowana instrumentalnie, wykonana przez amatorski zespóï koïa gospodyñ wiejskich przyĂpiewka ludowa stanÚïa w szranki z zawodowo przygotowanymi i przez zawodowych wykonawców odĂpiewanymi piosenkami w stylu pop. To tak jakby wykonanie oper Verdiego porównywaÊ z wystÚpami zespoïów ¥lÈsk czy Mazowsze, albo kompozycje Mozarta, Beethovena czy Chopina porównywaÊ z piosenkami Seweryna Krajewskiego i Czerwonych Gitar. Podobnie wyglÈda to przy porównywaniu konglomeratów z kamieniami naturalnymi. Producenci przeĂcigajÈ siÚ w próbach udowadniania wyĝszoĂci swoich produktów nad kamieniami naturalnymi. A to przecieĝ nie ta kategoria!

PiszÈc z moim przyjacielem, geologiem, profesorem Markiem Lorencem ksiÈĝkÚ „WykorzystaÊ kamieñ”, toczyliĂmy dïugie dysputy o tym, czy w tej publikacji (która przecieĝ omawia genezÚ, przygotowanie i stosowanie kamieni naturalnych w architekturze, architekturze krajobrazu i budownictwie) wspominaÊ w ogóle o konglomeratach. W efekcie kompromisu, o którym zadecydowaïo przeznaczenie ksiÈĝki jako popularnonaukowego podrÚcz-

www.RynekKamienia.pl

ARCHITEKTURA PORADY

nika adresowanego do wszystkich, którzy majÈ do czynienia z kamieniem, poĂwiÚciliĂmy konglomeratom jednÈ stronÚ.

Dla geologa konglomeraty nie sÈ godne zainteresowania, bo nie mieszczÈ siÚ w kategoriach nauki o Ziemi. Nie sÈ efektem procesów rzÈdzÈcych zmianami materii ziemskiej.

Czemu wiÚc konglomeraty porównywaÊ z kamieniami?

ZdobywajÈce ostatnio coraz wiÚkszÈ popularnoĂÊ i wszechstronne zastosowanie tak zwane konglomeraty kwarcowe ze wzglÚdu na skïad majÈ wiÚcej wspólnego ze szkïem niĝ z kamieniem. Nikomu jednak nie przychodzi do gïowy porównywanie szkïa z kamieniami naturalnymi. Moĝe wiÚc ze wzglÚdu na zastosowanie? Jest to teĝ okïadzinowy materiaï budowlany jak wiele innych, np. pïytki ceramiczne. Nikt jednak nie stawia pïytek ceramicznych w jednym szeregu z kamieniem naturalnym!

W epokach Gomuïki i Gierka, kiedy grys marmurowy czy bazaltowy mieszano z piaskiem, barwnikami oraz cementem i tworzono wszechobecne lastryko, nikt nie porównywaï tego materiaïu budowlanego z kamieniami naturalnymi. Dzisiaj równieĝ konglomeraty na bazie cementów znajdujÈ siÚ poza przymiarkami do kamieni naturalnych. Czym wiÚc konglomeraty na bazie ĝywic zaskarbiïy sobie tak powszechnÈ chÚÊ porównywania ich z kamieniami naturalnymi? Przyjrzyjmy siÚ porównawczo niektórym cechom zykochemicznym konglomeratów i kamieni naturalnych.

W zamieszczonej tabelce moĝna zauwaĝyÊ: 1. GÚstoĂÊ konglomeratów jest nieco mniejsza od kamieni naturalnych; mniejszÈ gÚstoĂÊ majÈ tylko niektóre skaïy wapienne.

2. NasiÈkliwoĂÊ wagowa jest nieco mniejsza dla konglomeratów niĝ dla granitów i zdecydowanie mniejsza od marmurów, a zwïaszcza od wapieni.

3. Wspóïczynniki wytrzymaïoĂciowe sÈ zbliĝone, chociaĝ wyraěnie widaÊ lepszÈ wytrzymaïoĂÊ na zginanie tzw. konglomeratów kwarcowych niĝ kamieni naturalnych.

4. RozszerzalnoĂÊ termiczna konglomeratów jest zdecydowanie wyĝsza niĝ kamieni naturalnych.

5. Parametr twardoĂci jest zbliĝony i nie odbiega od kamieni naturalnych.

Przy porównywaniu konglomeratów z kamieniami podnosi siÚ czÚsto ich znakomitÈ odpornoĂÊ chemicznÈ.

Pytanie: w stosunku do czego? Marmurów, granitów, a moĝe wapieni?

JeĂli ktoĂ chociaĝ trochÚ zna siÚ na kamieniach naturalnych, to nigdy nie bÚdzie porównywaï czarnego granitu Nero Zimbabwe z marmurem Carrara czy piaskowcem Wartowice. Trudno nawet porównywaÊ kamienie z tej samej grupy handlowej granitów: afrykañski Nero Assoluto, polski Strzegom i wïoski Serizzo Antigorio.

Kaĝda z tych skaï to caïkiem inna historia powstania, inne parametry, inne moĝliwoĂci zastosowania i inne narzÚdzia potrzebne do obróbki. Podobnie wyglÈda to z konglomeratami. Trudno porównywaÊ tradycyjny konglomerat z okruchami skaï marmurowych z konglomeratem powstaïym z wymieszania mineraïu kwarcu z ĝywicÈ epoksydowÈ. Sama zawartoĂÊ ĝywicy w konglomeratach jest teĝ róĝna. Producenci podajÈ od 3 do 7 proc. iloĂci wagowej. ProszÚ zwróciÊ uwagÚ na ten maïo zauwaĝany szczegóï: zawartoĂÊ kamieni naturalnych (marmurów, granitów czy kwarcu) w konglomeratach wynosi od 93 do nawet 97 proc. Jest to jednak udziaï wagowy! A jeĂli przeliczyÊ ten udziaï wagowy na udziaï objÚtoĂciowy? ¿ywica jest przeszïo dwukrotnie lĝejsza od kamienia naturalnego, czyli zawartoĂÊ objÚtoĂciowa ĝywicy w konglomeratach waha siÚ od 12 do 16 proc., a to juĝ nie jest maïo!

Ogólny wniosek nasuwa siÚ taki: im w konglomeracie mineraï czy skaïa wypeïniajÈca jest bardziej rozdrobniona, a ĝywica równomiernie rozprowadzona (np. konglomeraty kwarcowe), tym bardziej konglomerat upodabnia siÚ do tworzywa sztucznego – ma wiÚcej cech ĝywicy niĝ kamienia. Jest bardziej sprÚĝysty, odporny na zginanie i Ăciskanie, bardzo maïo nasiÈkliwy, twardszy, a jednoczeĂnie lĝejszy i bardziej siÚ rozszerza pod wpïywem ciepïa.

Twardszy? Z okreĂleniem stopnia twardoĂci Mohsa dla konglomeratów sprawa teĝ nie jest taka jednoznaczna. „Skala twardoĂci Mohsa Ř dziesiÚciostopniowa skala twardoĂci mineraïów charakteryzujÈca odpornoĂÊ na

Wybrane dane zykochemiczne Parametr techniczny CiÚĝar wïaĂciwy (gÚstoĂÊ) NasiÈkliwoĂÊ wagowa

Jednostka

Konglomeraty

Granity

Marmury i wapienie

kg/dcm³

2,10 - 2,65

2,30 - 3,20

1,90 - 2,80

%

0,03 - 0,50

0,05 - 0,60

0,10 - 7,00

WytrzymaïoĂÊ na zginanie

Mpa

10 - 89

11 - 25

2 - 22

WytrzymaïoĂÊ na Ăciskanie

Mpa

80 - 275

100 - 300

50 - 200

mm/m/ºC

0,012 - 0,040

0,003 - 0,012

0,003 - 0,012

stopieñ twardoĂci Mohsa

3-7

6-8

3-4

Wspóïczynnik rozszerzalnoĂci cieplnej TwardoĂÊ

www.RynekKamienia.pl

85

NK 60 (3/2012)

ARCHITEKTURA PORADY

zarysowania materiaïów twardszych przez materiaïy bardziej miÚkkie. (…) TwardoĂÊ poszczególnych mineraïów nie jest uïoĝona proporcjonalnie i liniowo, lecz ma charakter porównawczy. (…) Kaĝdy mineraï moĝe zarysowaÊ mineraï poprzedzajÈcy go na skali (bardziej miÚkki) i moĝe zostaÊ zarysowany przez nastÚpujÈcy w skali po nim (twardszy). Jest to jedynie skala orientacyjna”... (cyt. Wikipedia).

Mam w kuchni blaty granitowe, których twardoĂÊ ocenia siÚ na 6-7 stopni Mohsa. Bïyskawicznie ostrzÚ o krawÚdě blatu wszystkie noĝe kuchenne, a na kamieniu nie ma najmniejszego Ăladu. To samo z krojeniem na blacie – nóĝ nie pozostawia na polerowanej powierzchni ĝadnych Ăladów. Czy ktoĂ próbowaï naostrzyÊ nóĝ o krawÚdě blatu z konglomeratu? Tego najtwardszego, jak mówiÈ producenci – kwarcowego czy granitowego – którego stopieñ twardoĂci jest porównywalny z moim blatem granitowym i wynosi 6-7 w skali Mohsa? Nawet jeĂli siÚ uda, to na krawÚdzi blatu pozostaje czarny, metaliczny Ălad, a nóĝ zetrze krawÚdě konglomeratu.

Ostrze noĝa porysuje jego wypolerowanÈ powierzchniÚ, wiÚc zgodnie ze skalÈ Mohsa twardoĂÊ powinna byÊ na poziomie 4! Natomiast gdy weěmiecie kawaïek takiego konglomeratu i przeciÈgniecie nim po szybie, na szkle pozostanie wydrapana rysa. Czyli, w skali Mohsa, stopieñ twardoĂci minimum 7, a moĝe nawet 8!

Nie do wszystkiego da siÚ zastosowaÊ skalÚ Mohsa przy ocenie twardoĂci.

Co wiÚc kaĝe nam wciÈĝ porównywaÊ konglomeraty z kamieniami?

Zastosowanie? Zdecydowana wiÚkszoĂÊ konglomeratów ĝywicznych nie nadaje siÚ do stosowania na zewnÈtrz. Tylko nieliczni producenci konglomeratów, gdzie wypeïniaczem jest drobno mielony kwarc lub granit, mówiÈ o ich przydatnoĂci w zastosowaniach zewnÚtrznych. Tak naprawdÚ grupÈ konglomeratów do stosowania na zewnÈtrz, czy to na okïadziny elewacji, czy na posadzki i schody sÈ konglomeraty, w których lepiszczem jest cement. Caïa reszta to wciÈĝ jeszcze jeden wielki eksperyment. Konglomeraty ĝywiczne zastosowane na elewacjach w Polsce w latach 90. ubiegïego wieku dzisiaj albo juĝ nie istniejÈ, albo nadajÈ siÚ do szybkiej wymiany, bo zamiast upiÚkszaÊ – szpecÈ.

Jak siÚ zachowajÈ te wspóïczesne, „lepsze” i „nowoczeĂniejsze”? Czy wytrzymajÈ 20, a moĝe 30 lat? Czy nie podzielÈ losu tych z minionej epoki?

W Niemczech Zachodnich (wtedy RFN) w latach 50. i 60. XX wieku byïa moda na elewacje marmurowe.

Dzisiaj wszyscy wiedzÈ, ĝe nie miaïy one szans na przetrwanie. Jednak w tamtym czasie nie byïo to takie oczywiste. Skoro antyczne marmurowe budowle Grecji czy Wïoch stojÈ po dzieñ dzisiejszy, czemu nie miaïyby staÊ elewacje marmurowe gmachów publicznych w Niemczech? Jednak nie przetrwaïy wiÚcej niĝ

86

NK 60 (3/2012)

Skala twardoĂci wg Mohsa Skala Mohsa

Mineraï wzorcowy

Test

1

talk

mineraï z ïatwoĂciÈ daje siÚ zarysowaÊ paznokciem

2

gips

mineraï daje siÚ zarysowaÊ paznokciem

3

kalcyt

mineraï z ïatwoĂciÈ daje siÚ zarysowaÊ miedzianym drutem

4

uoryt

mineraï z ïatwoĂciÈ daje siÚ zarysowaÊ ostrzem noĝa

5

apatyt

mineraï z trudem daje siÚ zarysowaÊ ostrzem noĝa

6

ortoklaz

mineraï daje siÚ zarysowaÊ stalÈ narzÚdziowÈ (np. pilnikiem)

Mineraï nie daje siÚ zarysowaÊ noĝem ani stalÈ narzÚdziowÈ 7

kwarc

mineraï rysuje szkïo

8

topaz

mineraï z ïatwoĂciÈ rysuje szkïo

9

korund

mineraï tnie szkïo, daje siÚ zarysowaÊ diamentem

10

diament

mineraï rysuje korund, daje siÚ zarysowaÊ tylko innym diamentem

Opracowano na podstawie www.pl.wikipedia.org

30 lat. Przyszïy lata 80. i 90., i trzeba byïo powymieniaÊ wszystkie te elewacje na granitowe. MyĂlÚ, ĝe podobnie bÚdzie z konglomeratami.

Pozostaje jeszcze drobna kwestia ĝywicy zawartej w konglomeratach. Ile by jej nie byïo, zawsze jest to twór sztuczny, nieulegajÈcy biodegradacji. Przy dzisiejszym trendzie do wszystkiego co „eko” i „natura”, nie rokuje to dobrze konglomeratom ĝywicznym. WiÚkszÈ przyszïoĂÊ majÈ konglomeraty cementowe, które w naszym kraju wciÈĝ jeszcze kojarzÈ siÚ z dawnym lastryko. Jednak statystyki z krajów bardziej rozwiniÚtych (Austria, Szwajcaria, Niemcy, Wïochy, Wielka Brytania, USA) sÈ jednoznaczne: wyraěnie roĂnie sprzedaĝ konglomeratów cementowych przy spowolnieniu sprzedaĝy konglomeratów ĝywicznych.

Jak w takim razie wyglÈda sprzedaĝ konglomeratów w Polsce?

To jest pytanie, na które trudno znaleěÊ odpowiedě.

Dane statystyczne GUS dotyczÈce importu towarów do Polski nie wyodrÚbniajÈ w klasykacji CN osobnej pozycji na konglomeraty. Wyroby te sÈ wïÈczone albo do grupy 680210, albo do grupy 681019 i wystÚpujÈ ïÈcznie z kamieniami naturalnymi lub z cegïami, wyrobami z cementu i betonu. NajproĂciej byïoby otrzymaÊ takÈ informacjÚ od samych producentów, tym bardziej ĝe nasz rynek praktycznie obsïugiwany jest gïównie przez siedmiu: Quarella, Santa Margherita, Compac,

www.RynekKamienia.pl

ARCHITEKTURA PORADY

Cosentino, Samsung, Marmi Scala i Technistone. Nie wiedzieÊ czemu, wszyscy uchylajÈ siÚ od podania tej informacji. Moĝemy tylko domyĂlaÊ siÚ, ĝe jest to wynik sprzedaĝy wciÈĝ niewielkich iloĂci zarówno w stosunku do iloĂci kamienia naturalnego sprzedawanego na naszym rynku, jak i w stosunku do iloĂci konglomeratów sprzedawanych w innych krajach Ăwiata. PotwierdzajÈ to rozmowy z hurtowniami i bezpoĂrednimi importerami. W niektórych rmach jeszcze 6-7 lat temu sprzedaĝ konglomeratów stanowiïa nawet do 30 proc. ich rocznych obrotów. Dzisiaj ten obrót jest znikomy. Z jednej strony zapewne wynika to ze znacznego rozdrobnienia podmiotów zajmujÈcych siÚ importem i sprzedaĝÈ konglomeratów, z drugiej strony majÈ na to wpïyw ceny.

KiedyĂ konglomeraty dobrze siÚ sprzedawaïy, bo byïy

Szyld wykonany z konglomeratów Verde Alpi i Botticino. Stan po 15 latach. tañsze od kamienia naturalnego. Dzisiaj, przy dostÚpnoĂci taniego kamienia z Chin, konglomeraty nie sÈ juĝ cenowÈ konkurencjÈ dla kamienia naturalnego. Aktualnie szacuje siÚ, ĝe sprzedaĝ konglomeratów na terenie Polski nie przekracza 9 tys. ton, a ïÈczny import kamieni budowlanych w pïytach (w tym konglomeratów) wynosi ok. 90 tys. ton. GUS okreĂla produkcjÚ elementów budowlanych z kamieni aktualnie na 1,0 do 1,2 mln ton rocznie Jak widaÊ, konglomeraty to nawet nie 1 proc. udziaïu w naszym rynku kamieniarskim.

Na co gïównie przeznaczany jest konglomerat w Polsce? Gïównym odbiorcÈ ciÈgle jest przede wszystkim klient indywidualny, który najczÚĂciej wykorzystuje go na parapety i blaty w kuchni. Do sprzedaĝy przyczyniajÈ siÚ równieĝ niektórzy deweloperzy, zamawiajÈc z konglomeratów parapety i okïadziny schodów. Tak wiÚc podstawowy asortyment importu do Polski konglomeratów to slaby gruboĂci 3 cm. W kolorach dominujÈ biel,

88

NK 60 (3/2012)

beĝ i brÈz. Jedna z najwiÚkszych, a moĝe najwiÚksza inwestycja zrealizowana z konglomeratów w ostatnich latach to Hotel Dana w Zielonej Górze. Quarella byïa dostawcÈ 1500 mkw. pïyt posadzkowych konglomeratu kwarcowego Blanco Paloma.

Ze wzglÚdu na tak znikomy import konglomeratów do Polski i w wielu przypadkach optycznie ïudzÈce wrÚcz podobieñstwo do kamieni naturalnych handlem i obróbkÈ konglomeratów zajmujÈ siÚ u nas w zasadzie wyïÈcznie rmy kamieniarskie. Rozumiem poniekÈd hurtownie kamienia, bo konglomeraty (ile by ich nie byïo) powiÚkszajÈ ofertÚ handlowÈ hurtowni i prÚdzej czy póěniej znajdÈ nabywcÚ. Chociaĝ znam rmy, w których niektóre konglomeraty stojÈ w magazynie juĝ od oĂmiu lat i nie znajdujÈ nabywców. Natomiast z przygotowaniem elementów budowlanych, jak blaty, parapety i pïyty okïadzinowe, podobieñstwo narzÚdzi i technologii obróbczych jest tylko pozorne. Jeszcze najmniej problemów sprawia ciÚcie konglomeratów piïami na mokro. Warunek: nie trzeba ĝaïowaÊ wody. Wszelkie metody pracy na sucho (ciÚcie, szlifowanie i polerowanie), które sÈ tak popularne zwïaszcza przy pracach montaĝowych, nie sprawdzajÈ siÚ przy konglomeratach ĝywicznych. ¿ywica topi siÚ i przypala.

Przy okazji: ogieñ jest najlepszym testerem do porównywania konglomeratów z kamieniami naturalnymi. JeĂli mamy problem z rozróĝnieniem, czy dana pïytka jest z kamienia naturalnego, czy z konglomeratu, wystarczy podgrzany w pïomieniu zapalniczki naroĝnik powÈchaÊ. ¿ywica wydziela wtedy specyczny zapach palonego plastiku, kamieñ naturalny jest bezwonny.

W przygotowaniu elementów z konglomeratów potrzeba fachowoĂci, nieco jednak innej niĝ przy obróbce kamieni naturalnych. Trudno znaleěÊ na naszym rynku rmÚ, która jest wyspecjalizowana w przygotowaniu i obróbce wszystkich rodzajów konglomeratów.

JeĂli nie kusimy siÚ o porównywanie wyrobów betonowych, pïytek ceramicznych, gresów czy szkïa z kamieniem naturalnym, nie róbmy tego równieĝ w przypadku konglomeratów. Przyjmijmy, ĝe jest to caïkiem odmienny, nowoczesny materiaï budowlany, który nadaje siÚ do wykoñczenia wielu wnÚtrz mieszkañ, domów i obiektów uĝytecznoĂci publicznej. W konsekwencji i tak zawsze inwestor z projektantem zdecydujÈ, jak urzÈdziÊ wnÚtrze i jaki materiaï zastosowaÊ. Trzeba im tylko daÊ peïnÈ i uczciwÈ wiedzÚ technicznÈ i ekonomicznÈ na temat rozwaĝanych materiaïów. z Sïawomir Mazurek WiÚcej praktycznych informacji na temat wykorzystania kamienia w budownictwie i w architekturze znajdziesz, Drogi Czytelniku, w ksiÈĝce M. W. Lorenca i S. Mazurka „WykorzystaÊ kamieñ”. Szczegóïowo z tematykÈ ksiÈĝki moĝna zapoznaÊ siÚ, a takĝe jÈ kupiÊ, na stronie internetowej: www.WykorzystacKamien.pl

www.RynekKamienia.pl

WYSOKIEJ JAKOŚCI NARZĘDZIA DLA KAMIENIARSTWA

58-150 Strzegom, ul. Koszarowa 7, tel. 603 891 257, 604 07 87 31 te l. / f a x 7 4 8 5 5 0 3 9 3 , e - m a i l : b i u ro @ e u ro a r s s. p l, w w w. e u ro a r s s. p l

TECHNOLOGIE PORADY

Chwytaki i uchwyty czyli uciÈĝliwoĂci przy transporcie pïyt

P

Magazynowanie i transport pïyt Pïyty surowe i slaby najczÚĂciej ustawiane sÈ na stojakach magazynowych w pozycji pionowej lub lekko nachylonej. Taka pozycja umoĝliwia maksymalne wykorzystanie powierzchni magazynowej oraz ïatwy dostÚp przy zakïadaniu uchwytów transportowych. Taki sposób magazynowania stosowany jest powszechnie w duĝych halach magazynowych oraz skïadowiskach otwartych hurtowni pïyt. Do transportu pïyt w halach stosowane sÈ suwnice pomostowe i ĝurawie sïupowe, na skïadowiskach otwartych – suwnice bramowe i ĝurawie. W przypadku koniecznoĂci powiÈzania technologicznego skïadowisk zewnÚtrznych z halowymi stosowany jest transport za pomocÈ wózków widïowych. Pïyty przewoĝone sÈ w pozycji pionowej (na widïach lub wysiÚgnikach) lub poziomej (spotkaïem siÚ z takimi przykïadami w kilku zakïadach).

Pïyty ustawione pionowo i stykajÈce siÚ ze sobÈ sÈ ïatwo rozsuwane wzdïuĝ górnej krawÚdzi, co umoĝliwia wsuniÚcie ramion chwytaka. JeĂli zestaw pïyt ustawiony jest na podkïadkach dystansowych, widïy wózka mogÈ byÊ wsuniÚte do wnÚtrza stojaka i unieĂÊ jednÈ lub kilka pïyt. Transport pïyt w pozycji pionowej jest najkorzystniejszy ze wzglÚdu na wytrzymaïoĂÊ pïyty oraz zabezpieczenie jej przed zïamaniem.

Poziome usytuowanie pakietu pïyt stosowane jest incydentalnie, np. w przypadku otrzymania kontenera z tak uïoĝonymi pïytami.

Zestawy poziomo ustawionych pïyt na podkïadach mogÈ byÊ podniesione wózkiem widïowym o przedïuĝonych widïach i przewiezione na skïadowisko. Problemy mogÈ siÚ pojawiÊ podczas odbierania pojedynczych pïyt z pakietu. Pïyty najczÚĂciej sÈ przyssane do siebie i oddzielenie ich czÚsto prowadzi do uszkodzenia

90

NK 60 (3/2012)

Podziaï chwytaków ze wzglÚdu na konstrukcjÚ i sposób dziaïania

Transport pïyt w pozycji pionowej

RYS.: W. CHRZkSZCZEWSKI (3)

o przepiïowaniu duĝego i ciÚĝkiego bloku kamienia mamy do czynienia z duĝÈ iloĂciÈ lĝejszych, ale za to bardziej podatnych na uszkodzenia pïyt. PiszÚ lĝejszych, aczkolwiek metr kwadratowy pïyty granitowej gruboĂci 2 cm waĝy powyĝej 50, a 3-centymetrowej juĝ okoïo 80 kg. Na dodatek pïyta ma zazwyczaj powierzchniÚ co najmniej dwumetrowÈ.

Granit, choÊ o duĝej wytrzymaïoĂci na Ăciskanie, nie jest zbyt odporny na zginanie (jego wytrzymaïoĂÊ na zginanie jest prawie dziesiÚciokrotnie mniejsza niĝ na Ăciskanie). Podobnie jest z marmurami i wapieniami. Na cmentarzach zdarzajÈ siÚ pÚkniÚcia pïyt granitowych nawet gruboĂci 6-8 cm. Duĝe wymiary, znaczna masa jednostkowa, podatnoĂÊ na uszkodzenia mechaniczne obligujÈ do szczególnie delikatnego podejĂcia do magazynowania i transportu pïyt od skïadowiska do stanowisk obróbki i magazynu wyrobów gotowych.

Transport pïyt w pozycji poziomej

www.RynekKamienia.pl

PROFESJONALNE NARZĘDZIA D IAMENTOWE SUWIK DIAMANT AS Andrzej Suwik, ul. Promienista 48a, 60-289 Poznań tel. +48 61 868 33 95, email: biuro@diamantas.pl, www.diamantas.pl

TECHNOLOGIE PORADY

krawÚdzi. Pïyty przewoĝone w pozycji poziomej naraĝone sÈ na wyginanie, czego kamieñ bardzo nie lubi. Natomiast zaletÈ tego sposobu jest zachowanie niezmienionej pozycji pïyty podczas transportu – od skïadowiska na miejsce obróbki – na widïach wózka lub zawiesia.

Istnieje wiele rozwiÈzañ konstrukcyjnych uchwytów mechanicznych i chwytaków podciĂnieniowych przydatnych do transportu pïyt kamiennych.

Uchwyt mechaniczny Twin rmy Weha o uděwigu 800 kg. Samozaciskowy, dwuděwigniowy.

Chwytaki mechaniczne DziaïajÈ na zasadzie zaciĂniÚcia szczÚk chwytaka na wybranym fragmencie przenoszonej pïyty. Siïa zacisku powoduje tarciowe poïÈczenie chwytaka z pïytÈ, co umoĝliwia jej podniesienie.

SiïÚ docisku moĝna uzyskaÊ za pomocÈ ukïadów sprÚĝynowych lub Ărubowych (rzadko stosowanych). NajczÚĂciej stosowane sÈ uchwyty samozaciskowe, dziaïajÈce na zasadzie děwigni lub děwigni z wykorzystaniem ciÚgien linkowych. Powierzchnie stykowe chwytaków posiadajÈ elastyczne nakïadki zabezpieczajÈce pïyty przed uszkodzeniem.

Omówione powyĝej chwytaki mechaniczne i uchwyty podciĂnieniowe stanowiÈ waĝny element gospodarki magazynowej

92

NK 60 (3/2012)

Uchwyt podciĂnieniowy rmy Weha o noĂnoĂci 500 kg z dyszÈ Venturiego zasilanÈ sprÚĝonym powietrzem. Uchwyt dwussawkowy z obrotowym uchwytem.

FOT. ARCHIWUM EBERLE (1) I WEHA POLSKA (3)

Uchwyty podciĂnieniowe Uchwyty podciĂnieniowe w przeciwieñstwie do chwytaków mechanicznych wykorzystujÈ siïÚ przyssania ssawki (lub ssawek) uchwytu do powierzchni pïyty. Dziaïanie to jest wyraěnie delikatniejsze od mechanicznych (punktowych lub liniowych) docisków i zabezpieczajÈce przed uszkodzeniem naszej, ciÚĝko wypracowanej, faktury pïyty. Ssawki stykajÈce siÚ z powierzchniÈ muszÈ zapewniÊ Ăcisïe przyleganie do powierzchni pïyty, nawet do niezbyt dokïadnie obrobionych lub miejscowo uszkodzonych. Warunkiem przyssania pïyty jest utrzymanie w ssawce podciĂnienia o okreĂlonej wartoĂci. Kaĝda nieszczelnoĂÊ ssawek lub poïÈczeñ grozi odpadniÚciem ciÚĝaru. Z tego wzglÚdu stosuje siÚ ukïady wielossawkowe, których zadaniem jest czÚĂciowe zabezpieczenie ïadunku w przypadku nieszczelnoĂci jednej z ssawek. Stosowane sÈ dwa podstawowe sposoby wytwarzania niskiego ciĂnienia: wykorzystanie zwÚĝki Venturiego lub pompy próĝniowej.

Dysze Venturiego wykorzystujÈ zjawisko powstawania róĝnicy ciĂnieñ w miejscu skokowej zmiany przekroju strumienia gazu.

Ta róĝnica powoduje wyssanie powietrza z tej strefy i powstanie próĝni. Pompy próĝniowe PIAB stosujÈ ukïady wielostopniowe, które umoĝliwiajÈ uzyskanie wymaganego podciĂnienia. SprÚĝone powietrze przechodzÈc przez kolejne dysze zasysa powietrze przy kaĝdej z nich, a zastosowanie moduïowych zestawów umoĝliwia dostosowanie zestawu do wymagañ ukïadu.

Pompy próĝniowe produkowane sÈ seryjnie w licznych odmianach (wyporowe, tïokowe, membranowe, strumieniowe itd.) i umoĝliwiajÈ uzyskanie próĝni Ăredniej (do 10-3) lub wysokiej (do 10-6 bar). Pompy stosowane w uchwytach podciĂnieniowych do kamienia mieszczÈ siÚ w niĝszych strefach tych wielkoĂci próĝni.

Producenci uchwytów do wykonania ssawek stosujÈ róĝne materiaïy i ksztaïty zapewniajÈce dobrÈ przyczepnoĂÊ i szczelnoĂÊ poïÈczenia, co widaÊ na zaïÈczonych zdjÚciach.

Uchwyt podciĂnieniowy rmy Eberle o noĂnoĂci 2501000 kg. Ssawki 40x20 do 50x20 cm. Uchwyt trójssawkowy z obrotowym uchwytem. i transportowej. DecydujÈ o skutecznoĂci i bezpieczeñstwie prac przeïadunkowych na wszystkich etapach produkcji kamieniarskiej. Kaĝdy rodzaj urzÈdzeñ chwytowych prezentuje róĝny stopieñ pewnoĂci mocowania i zabezpieczenia przed uszkodzeniem przenoszonych elementów. DobierajÈc te urzÈdzenia, naleĝy uwzglÚdniÊ wszystkie te czynniki. z Wacïaw ChrzÈszczewski wastone@op.pl

www.RynekKamienia.pl

TECHNOLOGIE PORADY

Prosta rzecz?

K

oniecznoĂÊ skïadowania kamienia dotyczy wszystkich kamieniarzy. Niestety to, co moĝna zobaczyÊ w wielu zakïadach, jest igraniem ze zdrowiem i ĝyciem naszym wïasnym, pracowników, czasem teĝ klientów, którzy oglÈdajÈc pïyty, przechadzajÈ siÚ po placu.

Skïadowanie pïyt na stojakach jest wygodne i przyjÚte na caïym Ăwiecie. Typów stojaków jest wiele, trudno je wszystkie opisaÊ.

Niestety w wielu zakïadach stojaki zrobione zostaïy samodzielnie (lub przez znajomego spawacza). W tym miejscu warto uĂwiadomiÊ sobie, ĝe materiaï skïadowany na stojaku czÚsto ma wagÚ liczonÈ w tonach.

Od strony formalnej stojak na pïyty moĝna traktowaÊ jako regaï magazynowy i w zwiÈzku z tym powinien on speïniaÊ normy: - PN-88/M78320 - UrzÈdzenia do skïadowania. Regaïy magazynowe. Nazwy, okreĂlenia, podziaï i symbole.

- PN-88/M78321 - Regaïy magazynowe wolnostojÈce. Wymagania i badania.

- PN-88/M78322 - UrzÈdzenia do skïadowania. Regaïy magazynowe. Parametry podstawowe.

Regaïy instalowane w magazynach nie podlegajÈ dyrektywom nowego podejĂcia, co oznacza, ĝe nie muszÈ byÊ oznakowane znakiem CE oraz nie muszÈ posiadaÊ deklaracji zgodnoĂci. Producenci nowych regaïów magazynowych mogÈ doïÈczaÊ do swoich regaïów deklaracje zgodnoĂci z PolskÈ NormÈ, jednak nie jest to wymóg obowiÈzkowy. Nowe regaïy magazynowe powinny posiadaÊ tabliczkÚ zawierajÈcÈ dane pozwalajÈce na peïnÈ identykacjÚ producenta (nazwÚ oraz adres), dane o dopuszczalnym obciÈĝeniu póïek regaïów oraz instrukcjÚ transportu, montaĝu i uĝytkowania regaïów. W przypadku samodzielnego wykonania regaïów takĝe powinny one speï-

Schemat przedstawiajÈcy poprawne kÈty nachylenia pïyt róĝnej gruboĂci na popularnym w naszym kraju stojaku Bison rmy Weha

94

NK 60 (3/2012)

niaÊ wymienione powyĝsze wymagania.

W Polsce gïównym dostawcÈ stojaków speïniajÈcych normy, co wiÚcej oznakowanych certykatem CE, jest Weha Polska. DziwiÊ moĝe fakt, ĝe czÚĂÊ zakïadów korzysta ze stojaków niewykonanych przez wyspecjalizowane rmy. Ze wzglÚdu na duĝÈ masÚ skïadowanego na nich materiaïu zagadnienie ich konstrukcji nie jest proste.

Kaĝda powinna byÊ zaprojektowana pod kÈtem wytrzymaïoĂci i ergonomii, a tylko wyspecjalizowany producent gwarantuje, ĝe tak jest.

DoĂwiadczenia zwiÈzane z wypadkami przy pracy ĂwiadczÈ o tym, ĝe nawet najlepsi pracownicy popeïniajÈ bïÚdy. Wszelkie komisje powypadkowe zwracajÈ szczególnÈ uwagÚ na fakt, czy pracownicy byli odpowiednio przeszkoleni. WiÚkszoĂÊ producentów dostarcza swoim klientom instrukcjÚ obsïugi. JeĂli jej brakuje – naleĝy opracowaÊ wïasnÈ. Pracownicy muszÈ siÚ z niÈ zapoznaÊ i zobowiÈzaÊ siÚ do jej przestrzegania. Na samych stojakach musi byÊ informacja o dopuszczalnym obciÈĝeniu.

KorzystajÈc z pomocy rmy Weha i jej instrukcji uĝytkowania popularnych na rynku stojaków Bison publikujemy kilka podstawowych zasad korzystania ze stojaków.

1. Przed ustawieniem stojaka naleĝy przygotowaÊ podïoĝe. Musi byÊ równe, poziome, stabilne i mieÊ odpowiedniÈ noĂnoĂÊ oraz przyczepnoĂÊ.

2. Prace przy stojaku muszÈ byÊ wykonywane w warunkach odpowiedniego oĂwietlenia.

3. Przy uĝytkowaniu naleĝy na bieĝÈco kontrolowaÊ stan techniczny stojaka (czÚĂci noĂne oraz spawy). W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek uszkodzeñ naleĝy zaprzestaÊ uĝytkowania stojaka.

5. Pracownicy wykonujÈcy pracÚ przy stoja-

www.RynekKamienia.pl

FOT. J. KUCZMA

Stojaki do skïadowanie kamienia

TECHNOLOGIE PORADY

ku muszÈ posiadaÊ Ărodki ochrony osobistej zgodnie z zasadami BHP, szczególnie rÚkawice ochronne, buty robocze i kask.

6. Pïyty skïadowane na stojaku nie powinny mieÊ pÚkniÚÊ.

7. W sÈsiedztwie stojaka, podczas wykonywania przy nim prac (ustawianie lub zdejmowanie pïyt), niedopuszczalna jest obecnoĂÊ osób trzecich.

8. Skïadowanie pïyt naleĝy zawsze rozpoczynaÊ równomiernie od Ărodka stojaka. Nierównomierne obciÈĝanie moĝe spowodowaÊ jego wywrócenie siÚ.

9. Powierzchnia przylegania pïyt do podstawy stojaka powinna byÊ maksymalnie zbliĝona do prostopadïej.

10. Przy ustawianiu i zdejmowaniu pïyt ze stojaka naleĝy unikaÊ pchniÚÊ i uderzeñ w konstrukcjÚ stojaka.

11. Do ustawiania i zdejmowania pïyt ze stojaka naleĝy zawsze uĝywaÊ odpowiednich, przeznaczonych do tego urzÈdzeñ. Stosowane urzÈdzenia muszÈ byÊ caïkowicie sprawne.

Powyĝsze zasady dotyczÈ zarówno zasad ogólnych zwiÈzanych z BHP, jak i spraw dotyczÈcych pracy z wykorzystaniem stojaków.

Na rysunku pokazane jest prawidïowe skïadowanie pïyt na stojaku typu Bison. Jak widaÊ, szczególnie waĝne jest stosowanie opisanych kÈtów ustawienia pïyt w zaleĝnoĂci od ich gruboĂci.

Mamy nadziejÚ, ĝe powyĝszy tekst bÚdzie podstawÈ do bliĝszego przyjrzenia siÚ kwestii magazynowania kamienia w kaĝdym zakïadzie i poprawy elementów istotnych dla bezpieczeñstwa pracowników i klientów. z Dariusz Wawrzynkiewicz

NajczÚĂciej popeïniane bïÚdy przy skïadowaniu pïyt na stojakach. Zbyt niski kÈt dostawienia przy zbyt duĝej caïkowitej gruboĂci pïyt (1). Zbyt niski kÈt dostawienia przy zbyt duĝej caïkowitej gruboĂci pïyt (2). PrzeciÈĝone rury stalowe, niebezpieczeñstwo zïamania lub wygiÚcia (3). Rury stalowe wygiÚte na skutek zbyt duĝego obciÈĝenia (4)

Ponad 20 letnie doświadczenie w produkcji maszyn kamieniarskich. Trwałe polskie maszyny i bardzo przystępne ceny. Oprócz maszyn do różnej wielkości tarcz polecamy Państwu cyrkularki z programem NC (typu półłuki i książki). W programie oprócz różnych pił automaty polerskie dużej wydajności.

PT 40-100 dwusuportówka Automat polerski AP1

PIŁA PT 160 PT 40-100 poprzeczna Piła jednosuportowa poprzeczna NC

96

NK 60 (3/2012)

tel. +48 74 66 42 992, fax: +48 74 66 42 989 Prezes firmy PiotrBrela: +48 601 407 501 Główny mechanik Marek Brela: +48 695 398 303 Adres firmy: Wałbrzych 58-309, ul. Wrocławska 16, Nip 886 10 13 712

www.RynekKamienia.pl

s.c.

przerób kamienia naturalnego

Hurtowa sprzedaż nagrobków chińskich, nagrobków z granitów szwedzkich, płyt polerowanych W ofercie płyty: - IMPALA DARK - IMPALA BONACORD - BRĄZOWY KRÓLEWSKI - MONT PINCK - RÓŻOWY SREBRZYSTY - BOHUS - GNEJS - VANGA - ORION - LAWENDULA - WHISKONT WHITE - HIMALAYA BLUE

- KUPAN GREEN - KURU GREEY - IMPERIAL RED - BALTICK BROWN - BALTICK GREEN - AURORA - SZWED GREEN - SZWED BLECK - LABLADOR - OLIVE GREEN - RED ACAPULCO - STAR RUBI - MAHOGANY

Zapraszamy do współpracy firmy kamieniarskie w w w.kamskal.pl

>>>

e -mail: info@k amsk al.pl

58-210 Łagiewniki, ul. Kłodzka 14, tel. 74/ 89 39 774, fax 74/ 89 40 158

TECHNOLOGIE

FOT. D. WAWRZYNKIEWICZ

PORADY

Konieczna konserwacja Utrzymanie ruchu, konserwacje i przeglÈdy maszyn kamieniarskich

D

la kaĝdego uĝytkownika dowolnej maszyny powinno byÊ jasne, ĝe prawidïowe jej uĝytkowanie oraz odpowiednie utrzymanie (konserwacje, przeglÈdy) majÈ decydujÈcy wpïyw na jej niezawodnoĂÊ i jakoĂÊ pracy. Nawet dobrej jakoĂci maszyna pozbawiona prawidïowej obsïugi i przeglÈdów moĝe w krótkim czasie przysporzyÊ wielu problemów i przedwczeĂnie siÚ zuĝyÊ.

W wielu dziedzinach zapewnienie regularnych przeglÈdów jest niezbÚdne w celu zapewnienia gwarancji (motoryzacja, maszyny budowlane, ïadowarki). Stan maszyny ma takĝe bardzo duĝy wpïyw na jakoĂÊ wytwarzanego przez niÈ produktu, zatem trudno oczekiwaÊ, aby zakïad posiadajÈcy zuĝyte, niesprawne i rozklekotane maszyny produkowaï wyrób wysokiej jakoĂci. Na koniec ostatni, jednak bardzo waĝny argument – niesprawne maszyny mogÈ byÊ przyczynÈ wypadków podczas pracy.

Maszyny uĝywane w kamieniarstwie nie sÈ tu wyjÈtkiem, a nawet na skutek pracy w ciÚĝkich warunkach (wilgoÊ, zapylenie, duĝe obciÈĝenie ciÚĝkimi elementami) sÈ

98

NK 60 (3/2012)

CzynnoĂci konserwacyjne, które powinny byÊ wykonane dla poszczególnych maszyn kamieniarskich Pilarki mostowe - regularnie kontrolowaÊ stan i smarowaÊ zÚbatkÚ napÚdowÈ i listwÚ zÚbatÈ przesuwu piïy po torowisku/prowadnicach bocznych, - regularnie kontrolowaÊ stan i smarowaÊ zÚbatkÚ napÚdowÈ i listwÚ zÚbatÈ przesuwu poprzecznego suportu wzdïuĝ mostu, - kontrolowaÊ stan prowadnic przesuwu suportu wzdïuĝ mostu, - sprawdziÊ stan i poziom oleju w przekïadniach oraz w zbiorniku ukïadu hydraulicznego, - sprawdziÊ stan, luzy na ïoĝyskach, oczyĂciÊ silnik gïówny napÚdu tarczy diamentowej, - sprawdziÊ stan i dziaïanie czujników krañcowych, - sprawdziÊ przeïÈczniki i przyciski na szae elektrycznej.

Traki tarczowe (diakersy) - regularnie kontrolowaÊ stan torowiska wózka blokowego, kóï jezdnych, smarowaÊ ïoĝyska kóï, - sprawdziÊ stan i poziom oleju w przekïadniach oraz w zbiorniku ukïadu hydraulicznego, - sprawdziÊ stan, luzy na ïoĝyskach, oczyĂciÊ silnik gïówny napÚdu tarczy diamentowej, - kontrolowaÊ stan prowadnic przesuwu suportu wzdïuĝ mostu, - regularnie kontrolowaÊ stan i bicie boczne dysku, - sprawdziÊ stan i dziaïanie czujników krañcowych, - sprawdziÊ przeïÈczniki i przyciski na szae elektrycznej.

Automaty polerskie - regularnie kontrolowaÊ stan i smarowaÊ zÚbatkÚ napÚdowÈ i listwÚ zÚbatÈ przesuwu polerki po torowisku oraz stan torowiska,

www.RynekKamienia.pl

TECHNOLOGIE PORADY

naraĝone na szybkie zuĝycie podczas pracy.

Nie trzeba chyba nikogo przekonywaÊ, ĝe utrzymanie maszyn w dobrym stanie technicznym po prostu siÚ zakïadom opïaca i lepiej jest wydaÊ nieco pieniÚdzy wczeĂniej na planowe przeglÈdy niĝ duĝo wiÚkszÈ sumÚ póěniej na naprawy i przestoje.

Kaĝda maszyna dostarczona do zakïadu kamieniarskiego powinna posiadaÊ dokumentacjÚ technicznÈ, w której producent maszyny dokïadnie okreĂla jej przeznaczenie, czyli jakie prace moĝe ona wykonywaÊ, a do jakich jej uĝycie jest zabronione (np. suwnica nie moĝe obracaÊ lub ciÈgnÈÊ bloków po podïoĝu; w elektrycznej szlierce kÈtowej nie naleĝy blokowaÊ wrzeciona, jeĂli wïÈczone sÈ jego obroty itp.). OczywiĂcie uĝycie maszyny w sposób zabroniony niesie ryzyko jej uszkodzenia i zagroĝenie dla jej obsïugi, a powstaïe przy tej okazji uszkodzenia nie podlegajÈ gwarancji.

Dokumentacja kaĝdej maszyny zawiera informacje o przeglÈdach, jakie naleĝy wykonywaÊ, które podzespoïy sprawdzaÊ oraz w jakich odstÚpach czasu.

Dokumentacja kaĝdej maszyny zawiera takĝe informacje o przeglÈdach, jakie naleĝy wykonywaÊ, które podzespoïy sprawdzaÊ oraz w jakich odstÚpach czasu. Kaĝdy producent okreĂla to dla swojej maszyny indywidualnie, natomiast sÈ pewne ogólne zasady, które odnoszÈ siÚ do podzespoïów uĝywanych w róĝnych maszynach wszystkich producentów.

CzynnoĂci kontrolne przed uruchomieniem dowolnej maszyny: - sprawdziÊ, czy w obrÚbie ruchu maszyny nie znajduje siÚ ĝadna przeszkoda mogÈca spowodowaÊ kolizjÚ, czy na torowisku lub prowadnicy nie ma ĝadnych przewodów, lin lub innych przedmiotów; - sprawdziÊ, czy nie ma wycieku oleju z przekïadni, ukïadu hydraulicznego; - sprawdziÊ, czy widoczne przewody elektryczne lub hydrauliczne zasilajÈce lub na maszynie nie sÈ uszkodzone; - sprawdziÊ prawidïowe podïÈczenie do ma-

100 NK 60 (3/2012)

- regularnie kontrolowaÊ stan i smarowaÊ zÚbatkÚ napÚdowÈ i listwÚ zÚbatÈ przesuwu poprzecznego polerki wzdïuĝ mostu, - kontrolowaÊ stan prowadnic przesuwu suportu wzdïuĝ mostu, - kontrolowaÊ i smarowaÊ regularnie ïoĝyska kóï jezdnych, - kontrolowaÊ stan gïowicy polerskiej, regularnie jÈ smarowaÊ, - sprawdzaÊ i utrzymywaÊ w czystoĂci tïok pneumatyczny docisku gïowicy, - sprawdziÊ stan i dziaïanie czujników krañcowych, - sprawdziÊ przeïÈczniki i przyciski na szae elektrycznej.

Traki linowe - regularnie sprawdzaÊ stan okïadzin kóï zamachowych i prowadzÈcych linÚ, - regularnie smarowaÊ ïoĝyska kóï zamachowych i prowadzÈcych linÚ, - regularnie kontrolowaÊ stan torowiska wózka blokowego, kóï jezdnych, smarowaÊ ïoĝyska kóï, - regularnie sprawdzaÊ stan i smarowaÊ dïugie Ăruby pociÈgowe w sïupach i nakrÚtki pociÈgowe, - utrzymywaÊ w czystoĂci prowadnice i tïoczki (pneumatyczne lub hydrauliczne) w ukïadzie napinania liny diamentowej (smarowaÊ prowadnice, kontrolowaÊ stan oleju w ukïadzie hydraulicznym), - regularnie kontrolowaÊ i smarowaÊ ïoĝyska waïu napÚdowego ruchu góra – dóï u góry maszyny, - kontrolowaÊ stan oleju w przekïadniach kÈtowych na sïupach maszyny, - sprawdziÊ stan i dziaïanie czujników krañcowych, - sprawdziÊ przeïÈczniki i przyciski na szae elektrycznej.

Boczkarki - kontrolowaÊ stan prowadnic przesuwu suportu z gïowicÈ wzdïuĝ mostu oraz ruchu góra – dóï (boczkarki jednogïowicowe), - sprawdzaÊ i utrzymywaÊ w czystoĂci tïoki pneumatyczne docisku elementów (boczkarki jednogïowicowe), - regularnie kontrolowaÊ luz i smarowaÊ ïoĝyska bÚbnów, na których obraca siÚ pas transportujÈcy (boczkarki wielogïowicowe), - regularnie kontrolowaÊ stan rolek dociskowych (boczkarki wielogïowicowe), - regularnie kontrolowaÊ stan wrzecion obróbczych (kontrola luzu na ïoĝyskach, oczyszczenie z osadów), - sprawdziÊ stan i poziom oleju w przekïadniach oraz w zbiorniku ukïadu hydraulicznego, - sprawdziÊ stan i dziaïanie czujników krañcowych, - sprawdziÊ przeïÈczniki i przyciski na szae elektrycznej.

Centra numeryczne - regularnie kontrolowaÊ stan i smarowaÊ zÚbatkÚ napÚdowÈ i listwÚ zÚbatÈ przesuwu po prowadnicach bocznych, - regularnie kontrolowaÊ stan i smarowaÊ zÚbatkÚ napÚdowÈ i listwÚ zÚbatÈ przesuwu poprzecznego suportu wzdïuĝ mostu, - kontrolowaÊ stan prowadnic przesuwu, - wykonywaÊ regularnie przeglÈdy wrzeciona roboczego – zgodnie z zaleceniami producenta, - sprawdziÊ stan i poziom oleju w przekïadniach oraz w pompie próĝniowej zasilajÈcej przyssawki, - regularnie sprawdzaÊ stan uszczelek na przyssawkach próĝniowych, - regularnie czyĂciÊ i smarowaÊ stoĝki mocujÈce narzÚdzia, - sprawdziÊ stan i dziaïanie czujników krañcowych, - sprawdziÊ przeïÈczniki i przyciski na szae elektrycznej.

www.RynekKamienia.pl

HURTOWA SPRZEDAį NAGROBKÓW Z CHIN I INDII NAGROBKÓW WâASNEJ PRODUKCJI PâYT GRANITOWYCH POLEROWANYCH

Nagrobki granitowe Chiny: 180 x 80 cm 190 x 90 cm 250 x 120 cm Brąz Królewski Mountain Pink (srebrzysty)

Ponadto w ofercie páyty: Szwed, Gneys, Aurora, Balmoral, Baltic Green, Kuru Grey, Szwed Zielony, Lablador Blue, Lablador Emerald,

Orion, Tarn, Imperial, Ruby Star, Bohus Red, Olive Green, Verde Bahia, Azul Noche, Cadalso,

Angola Blue (Blues in the Night), Vanga, Impala, KGS, Bonacord, Toákowski, Brąz Królewski, Mountain Pink

PàYTY GRANIT STRZELIN Zapewniamy transport MEJA BUGANIUK FIRMA KAMIENIARSKA

57-200 Ząbkowice ĝląskie, ul. Cukrownicza 1r tel.: 74 8157 857, 601 463 075, 609 787 847, 609 787 846, fax: 74 8100 354 e-mail: meja.buganiuk@neostrada.pl, www.mejabuganiuk.pl

TECHNOLOGIE

szyny zasilania elektrycznego, wody, sprÚĝonego powietrza; - sprawdziÊ, czy wszelkie osïony, bariery sÈ prawidïowo zamocowane i zamkniÚte; - sprawdziÊ wizualnie stan maszyny pod kÈtem ewentualnych uszkodzeñ; - sprawdziÊ, czy w stree roboczej nie znajdujÈ siÚ ĝadne postronne osoby.

Poniĝej przedstawiono zalecenia dotyczÈce najbardziej popularnych maszyn uĝywanych w zakïadach kamieniarskich. OczywiĂcie, sÈ to ogólne zalecenia, zawsze naleĝy siÚ kierowaÊ przede wszystkim informacjami i wskazówkami podawanymi przez producenta kaĝdej maszyny w jej dokumentacji technicznej!

JednÈ z podstawowych i najwaĝniejszych czynnoĂci konserwacyjnych przy wszelkich maszynach kamieniarskich jest ich regularne

”

Bardzo waĝne jest takĝe, aby przestrzegaÊ zaleceñ producentów maszyn odnoĂnie do olejów, smarów uĝywanych podczas konserwacji i przeglÈdów maszyn.

czyszczenie strumieniem wody z osadów powstaïych podczas obróbki kamienia. Naleĝy to robiÊ regularnie, w przeciwnym wypadku szlam bardzo szybko osadza siÚ na maszynach, zasycha i póěniej bardzo trudno siÚ go pozbyÊ. Podczas mycia maszyn naleĝy pamiÚtaÊ, aby nie kierowaÊ strumienia wody bezpoĂrednio na silniki, podzespoïy elektryczne czy szafÚ sterowniczÈ.

Bardzo waĝne jest takĝe, aby przestrzegaÊ zaleceñ producentów maszyn odnoĂnie do olejów, smarów uĝywanych podczas konserwacji i przeglÈdów maszyn. Uĝycie nieodpowiednich Ărodków smarowniczych zamiast pomóc, moĝe zaszkodziÊ.

Obecnie wiele maszyn zaopatrzonych jest w ukïady centralnego smarowania wymagajÈce specjalnych smarów. Zastosowanie zwykïego smaru moĝe powodowaÊ zatykanie i problemy w pracy ukïadów centralnego smarowania. Naleĝy regularnie kontrolowaÊ poziom smaru w zbiorniku i w razie potrzeby uzupeïniaÊ go. z Grzegorz Gryzïo, MC Diam

102 NK 60 (3/2012)

Děwigi, suwnice, ĝurawie - regularnie kontrolowaÊ stan liny noĂnej, czy nie jest ona przetarta, naderwana lub zgnieciona, w przypadku uszkodzenia naleĝy wymieniÊ jÈ na nowÈ, - regularnie smarowaÊ linÚ noĂnÈ, - regularnie kontrolowaÊ stan haka, w przypadku uszkodzenia naleĝy go wymieniÊ, - regularnie kontrolowaÊ stan torowiska suwnicy, kóï jezdnych, smarowaÊ ïoĝyska kóï, - regularnie sprawdzaÊ stan kóï linowych, smarowaÊ ich ïoĝyska, w razie zuĝycia wymieniÊ, - regularnie kontrolowaÊ ustawienie hamulca wciÈgarki – czy przy maksymalnym obciÈĝeniu ïadunek nie opada, w razie potrzeby wyregulowaÊ hamulec, - sprawdzaÊ stan konstrukcji noĂnej, czy nie jest powyginana, zardzewiaïa lub popÚkana, - sprawdziÊ stan i dziaïanie czujników krañcowych, - sprawdziÊ przeïÈczniki i przyciski na szae elektrycznej, kasecie do sterowania rÚcznego.

Filtroprasy do oczyszczania wody - regularnie czyĂciÊ strumieniem wody maszynÚ i jej otoczenie, - regularnie kontrolowaÊ stan pïócien ltracyjnych, czy nie sÈ przetarte, - kontrolowaÊ stan, ewentualnie oczyĂciÊ obudowy silników elektrycznych napÚdu mieszadeï, wytrzÈsacza oraz ukïadu hydraulicznego, - sprawdziÊ stan i poziom oleju w przekïadniach oraz w zbiorniku ukïadu hydraulicznego, - sprawdziÊ stan i dziaïanie czujników krañcowych, - sprawdziÊ przeïÈczniki i przyciski na szae elektrycznej.

Przyssawki do podnoszenia - regularnie czyĂciÊ ltr sprÚĝonego powietrza na zasilaniu przyssawek (w przypadku zasilania ich powietrzem), - sprawdzaÊ stan konstrukcji noĂnej przyssawek, czy nie jest powyginana, zardzewiaïa lub popÚkana, - sprawdzaÊ stan gumy na spodzie przyssawek oraz uszczelki na jej obrzeĝu, - sprawdzaÊ stan zaworu otwierajÈcego/odcinajÈcego dopïyw podciĂnienia do przyssawek, - sprawdziÊ stan przewodów sprÚĝonego powietrza i podciĂnienia na przyssawkach. upiarki - regularnie kontrolowaÊ stan noĝy, ostrzyÊ je, a w razie potrzeby wymieniÊ, - kontrolowaÊ poziom oleju hydraulicznego, regularnie wymieniaÊ olej hydrauliczny oraz ltry oleju i powietrza, - regularnie sprawdzaÊ stan gïowicy i smarowaÊ jÈ (w przypadku gïowicy z dzielonymi, ruchomymi noĝami), - sprawdzaÊ stan wÚĝy hydraulicznych, w razie popÚkania lub przetarcia wymieniÊ je, - sprawdzaÊ stan stoïu roboczego, w razie wytarcia wymieniÊ pïytÚ stoïu, - sprawdziÊ przeïÈczniki i przyciski na szae elektrycznej.

ElektronarzÚdzia - przechowywaÊ je w suchym miejscu, - przed wyïÈczeniem szlierek pracujÈcych na mokro odciÈÊ dopïyw wody i pozostawiÊ je wïÈczone na ok. 1-3 minut w celu ich wysuszenia, - regularnie kontrolowaÊ i w razie potrzeby wymieniaÊ szczotki i ïoĝyska wrzeciona, - regularnie kontrolowaÊ i w razie potrzeby wymieniÊ wïÈcznik elektryczny oraz przewód zasilajÈcy, - regularnie przedmuchiwaÊ sprÚĝonym powietrzem uzwojenie wirnika (zwïaszcza narzÚdzia pracujÈce na sucho).

www.RynekKamienia.pl

FELIETON KRZYSZTOF PIOTROWSKI

Szary, nie czarny

W

kaĝdej branĝy, takĝe kamieniarskiej, na gruncie zawodowym dochodzi czasami do szeregu zabawnych sytuacji. Nasza profesja wprawdzie nie naleĝy do rozrywkowych, niemniej jednak moĝemy spotkaÊ siÚ z dziwnymi i nietypowymi zamówieniami budzÈcymi uĂmiech. Na porzÈdku dziennym jest przekrÚcanie przez klientów nazw kamieni. Impala Marikana nazywana jest ImpalÈ AmerykanÈ, granit Nero Assoluto – Murzynkiem, a z kolei Kapustinski (Santiago Red) po prostu KapustÈ. Sami kamieniarze czÚsto wymyĂlajÈ swoje nazwy kamieni. SkÈd siÚ wziÚïa przykïadowo nazwa chiñskiego granitu Biaïy PiÚkny albo Skalisty?

Trudno wymagaÊ od naszych potencjalnych klientów pamiÚci do nazw kamieni i fachowoĂci. Czasami brak albo przerost wyobraěni klientów stwarzajÈ zabawne sytuacje.

Pisaïem juĝ kiedyĂ na ïamach „Nowego Kamieniarza” o motywacjach zakupu i wspominaïem przypadek klientki pobudzonej nadmiernÈ wyobraěniÈ. ZaĝÈdaïa marmuru Amarillo Alicante w kolorze ĝóïtym, ale ĝeby ĝóïÊ byïa zbliĝona do ĝóïci jaja kury z chowu przydomowego, a nie od kury fermowej. Wszystko to próbowaïa zobrazowaÊ przez telefon. Równieĝ brak wyobraěni u klientów powoduje róĝne skojarzenia o kamieniu. Niektórzy myĂlÈ, ĝe granit produkuje siÚ i moĝna wytworzyÊ mniej lub bardziej ĝylasty. Czasami nawet pada stwierdzenie: „ProszÚ lepiej wymieszaÊ, ĝeby byïo wiÚcej ĝyïek”.

Zamówienie nagrobka jest specycznym rodzajem zakupu. CzÚsto rodzina pod wpïywem emocji, presji, nagïej Ămierci krewnego nie zwraca uwagi na pewne szczegóïy. Niekiedy patrzÈc na czarny granit, twierdzÈ, ĝe chcÈ akurat „ten szary”. Sprzedawcy zaznaczajÈ, ĝe to nie jest szare, tylko czarne. Mój zaprzyjaěniony kamieniarz twierdzi, ĝe takich klientów lepiej nie wyprowadzaÊ z bïÚdu.

JeĂli chcÈ ten szary (czyli czarny), to taki dostanÈ.

Nie tylko klienci sÈ ěródïem zabawnych sytuacji. Znam historiÚ, kiedy na Ăciance nagrobka liternik wypisaï datÚ Ămierci 1005 r. zamiast 2005 r. Moĝna byïoby wywnioskowaÊ, ĝe zmarïy ĝyï w czasach Mieszka I. Pomyïki typu postawienie lub zdemontowanie nagrobka nie w tym miejscu co trzeba teĝ sÈ spotykane wĂród naszych kamieniarzy.

104 NK 60 (3/2012)

Czasem mnie osobiĂcie ĂmieszÈ w miejscach publicznych reklamy naszych zakïadów kamieniarskich. „Promocja do 30 kwietnia na zakup nagrobka – 50 proc.”.

Zwykïy Ămiertelnik czekajÈcy na przystanku na autobus MPK, widzÈc taki slogan reklamowy, moĝe sobie pomyĂleÊ, ĝe naleĝy siÚ ĂpieszyÊ. „PojadÚ do pracy, zjem kanapkÚ, poĝegnam siÚ z bliskimi i szybko na cmentarz – bo mnie promocja ominie”. Tekst ogïoszenia nie jest moĝe bïÚdny, ale trzeba mieÊ pewne wyczucie przy jego upublicznieniu. To takĝe aluzja do wystawek nagrobków robionych byle jak i byle gdzie. Przykïad: wystawa nagrobków przy gïównej drodze w miejscowoĂci wypoczynkowej. Moĝe wystawa nagrobków w drogowym czarnym punkcie miaïaby wiÚkszy wpïyw psychologiczny na kierowców?

Coraz powszechniej produkty branĝy kamieniarskiej sÈ dostÚpne w sprzedaĝy internetowej. Na popularnym Allegro moĝna kupiÊ pïytki granitowe, blaty, schody czy nawet nagrobek. Umieszczenie oferty na portalu jest traktowane przez rmy raczej jako ich reklama niĝ chÚÊ bezpoĂredniej sprzedaĝy. W koñcu Internet to powszechne ěródïo wiedzy i czÚsto wnuczek moĝe sprawdziÊ na proĂbÚ babci, ile kosztuje nagrobek, zanim ta pójdzie do pobliskiego zakïadu kamieniarskiego zamówiÊ go. Czekam tylko chwili, kiedy nagrobki pojawiajÈ siÚ w porównywarce Ceneo oraz na moment, w którym bÚdziemy mogli skïadaÊ zamówienie na nagrobek, nie wychodzÈc z domu. Oby tylko pogrzeby nie odbywaïy siÚ internetowo.

Tylko ĝe takie porównywanie moĝe doprowadziÊ do jednego wniosku – kamieniarstwo to nie rzemiosïo, a masowa produkcja, której wyroby dadzÈ siÚ porównaÊ cenowo i jakoĂciowo. Nie bÚdzie to sprzyjaÊ indywidualizmowi i prawdziwej sztuce kamieniarskiej. Lepiej, aby Internet przyczyniï siÚ do upowszechnienia wiedzy o kamieniu (jego cechach, zastosowaniu, wïaĂciwoĂciach), bo z tym u naszych klientów kiepsko. WiÚkszoĂÊ ludzi nie odróĝnia nawet marmuru od granitu (jakĝe czÚsto pada bïÚdne stwierdzenie o chÚci zakupu marmurowego pomnika, czyli w rzeczywistoĂci granitowego nagrobka). ProszÚ, szerzmy wiedzÚ o kamieniu. z

www.RynekKamienia.pl

Verona - Italy

organized by

26-29 SEPTEMBER

47 th International Trade Fair for Stone Design and Technology

MORE STONE FOR MORE

BUSINESS

MARBLE, STONE AND DESIGN

UNPROCESSED STONE

MACHINERY AND EQUIPMENT

www.marmomacc.com

TOOLS AND CHEMICALS

OGŁOSZENIA

DROBNE OG OSZENIA 250 znaków

- 4300 odbiorców - niska cena - czytelna treść - doskonała forma sprzedaży maszyn używanych

MODUŁ 1 - 229 zł

(tekst do 250 znaków)

MODUŁ 2 - 379 zł

(tekst do 650 znaków)

MODUŁ 3 - 379 zł (tekst do 250 znaków + zdjęcie)

650 znaków

250 znaków + zdjÚcie

OG OSZENIE

OG OSZENIE

OG OSZENIE

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit.

OG OSZENIE Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit.

OG OSZENIE

OG OSZENIE

OG OSZENIE

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit.

OG OSZENIE

OG OSZENIE

OG OSZENIE

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit.

OG OSZENIE

OG OSZENIE

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit.

www.RynekKamienia.pl

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris enim orci, placerat eget accumsan non, suscipit nec risus. Vivamus pharetra porta metus et viverra. Morbi sed arcu eget turpis porta lobortis. Integer molestie, erat eget blandit blandit.

97

NK 61 (4/2012)

Kontakt: Mirosława Jałoszyńska, tel. 61 66 29 870, e-mail: m.jaloszynska@nowykamieniarz.pl

FELIETON DARIUSZ WAWRZYNKIEWICZ

Listonosz,

orka, ĝóïw

i inwestycje C

odziennie jesteĂmy atakowani przez prawdy absolutne. Media i otoczenie roztaczajÈ przed nami kolejne, które nawet gdy siÚ z nich Ămiejemy, majÈ wpïyw na nasze zachowania.

Wiele z tych informacji ksztaïtujÈ mody i oczywiĂcie dziaïania komercyjne organizacji czy rm. UciekajÈ siÚ one przy tym czÚsto do uderzania w nasze najczulsze punkty, czyli zdrowie, dïugowiecznoĂÊ i powodzenie w ĝyciu. Poniewaĝ jednak ĝycie pïynie, to koncepcje, co zapewni nam owÈ szczÚĂliwoĂÊ, zmieniajÈ siÚ. Znamienne, ĝe zwykle te zasady podpierane sÈ konkretnym, logicznym wywodem. Przykïadowo jednÈ z popularyzowanych zasad jest koniecznoĂÊ przemierzania Ăwiata na nogach. OczywiĂcie, uzasadnienia sÈ ze wszech miar logiczne, ale… Jak zwodnicza bywa logika, Ăwiadczy stwierdzenie: „Gdyby

”

BywajÈ dni, kiedy kaĝdy z nas ma ochotÚ na zakupienie jakiejĂ maszyny. Zwykle jest to zupeïnie nieuzasadnione.

chodzenie byïo takie zdrowe, listonosze byliby nieĂmiertelni”. Inna, logicznie uzasadniana ĝyciowa zasada, to namawianie do picia wody, jedzenia ryb i pïywania jako aktywnoĂci zycznej. To pewnie prawda, ale równie sensowne jest stwierdzenie, ĝe orka pïywa caïÈ dobÚ, je tylko ryby, pije wodÚ i... jest gruba! Kolejne mówiÈ o aktywnoĂci zycznej (zawsze byïem przekonany, ĝe to prawda, nawet pomimo tego, ĝe sam mam zalegïoĂci), niejedzeniu miÚsa itd. Moĝna jednak zauwaĝyÊ, ĝe zajÈc biega, skacze, jest wegetarianinem – a ĝyje tylko 8-10 lat. Caïy ten mój wywód ma jeden cel – nie dajmy siÚ sterowaÊ informacjami uzasadnianymi z pozoru logicznie. Zapewne wiÚkszoĂÊ z nich to prawda. Trzeba jednak rozpatrywaÊ róĝne koncepcje i szukaÊ swojej optymalnej drogi.

JeĂli dookoïa sïyszymy, ĝe „teraz to kryzys nas na pewno dopadnie” – zajrzyjmy do danych makroekonomicznych, poczytajmy opinie ekonomistów majÈcych inne zdanie niĝ

www.RynekKamienia.pl

wiÚkszoĂÊ i sami oceñmy, jakie mogÈ zaistnieÊ warunki prowadzenia biznesu. Gdy wszyscy mówiÈ, ĝe szanse na realizacjÚ robót z luksusowych materiaïów sÈ ĝadne, a my mamy na to ochotÚ, to przeanalizujmy rynek klientów w regionie i spróbujmy sami skonstruowaÊ plan wprowadzenia takiej oferty. Nasza analiza musi byÊ jednak logiczna i obiektywna.

PiszÚ o tym, bo mÚczy mnie patrzenie, jak rmy grupowo, sïuchajÈc „logicznych” uzasadnieñ, pakujÈ siÚ czasem w bezcelowe inwestycje. BywajÈ dni, kiedy kaĝdy z nas ma ochotÚ na zakupienie jakiejĂ maszyny. Zwykle jest to zupeïnie nieuzasadnione. Mimo to budujemy konstrukcjÚ logicznÈ uzasadniajÈcÈ nasze chÚci i kupujemy. Potem okazuje siÚ, ĝe zleceñ na pracÚ tej maszyny brak, a kredyt pozostaï. Tak byïo w swoim czasie z masowym stawianiem piï Ărednicy trzech metrów. Niektórzy inwestujÈcy w te piïy nie zdÈĝyli z zysków spïaciÊ zakupu, bo ciÚcie bloków w maïym zakïadzie na wïasne potrzeby przestaïo byÊ opïacalne. Po kilku miesiÈcach moĝna zobaczyÊ, ĝe w hali specjalnie wybudowanej dla nowej maszyny rozmnaĝajÈ siÚ jaskóïki. Chyba nie o wzbogacenie wiedzy ornitologicznej nam chodziïo?

MyĂlÚ, ĝe decyzje inwestycyjne – jeĂli zbudujemy jakiĂ logiczny wywód przeprowadzenia inwestycji – trzeba solidnie przeanalizowaÊ pod kÈtem opïacalnoĂci. Wywód trzeba poddaÊ ocenie, szukajÈc w nim sïabych punktów.

Warto zaprosiÊ do tej oceny inne osoby znajÈce zagadnienie, bo sami pewnie nie dostrzeĝemy w nich sïaboĂci.

Logika to nauka, ale trzeba pamiÚtaÊ, ĝe umoĝliwia teĝ tworzenie puïapek. Sïynny jest wywód Einsteina, który w rozmowie z jednym z kardynaïów zadaï pytanie: „Czy Bóg jest wszechmocny?”. Usïyszaï potwierdzenie. Zatem zadaï drugie pytanie: „Czy Bóg moĝe stworzyÊ nieskoñczenie ciÚĝki kamieñ?”. Odpowiedě byïa teĝ pozytywna.

Na koniec zapytaï: „Czy Bóg moĝe stworzyÊ tak ciÚĝki kamieñ, ĝe sam go nie podniesie?”. I tak powstaje logiczna puïapka, zaprzeczajÈca wszechmocnoĂci Boga.

BÈděmy zatem ostroĝni w logicznej analizie inwestycji i starajmy siÚ podejmowaÊ decyzje rozwaĝnie. Bo ĝóïw nie biega, nie skacze, jest zawsze ostatni i ĝyje 450 lat. z

107

NK 60 (3/2012)

Hein Suwik ®

Bazą wysokiej jakości są maszyny i technologia sprowadzona

z Niemiec. Hartowanie kwasowe jest gwarancją długiej żywotności tarcz. Hein to po prostu jakość!

Promocja tarcz Ø 3000 mm Zadzwoń dowiedz się szczegółów: mobile: +48 602 76 79 93

SUWIK DIAMANT AS Andrzej Suwik, ul. Promienista 48a, 60-289 Poznań, tel. +48 61 868 33 95, email: biuro@diamantas.pl

108 NK 60 (3/2012)

www.RynekKamienia.pl

www.RynekKamienia.pl

109 NK 60 (3/2012)

MASZYNY KAMIENIARSKIE

110 NK 60 (3/2012)

www.RynekKamienia.pl

www.RynekKamienia.pl

111 NK 60 (3/2012)

Akcesoria nagrobkowe -litery -krzyĹźe -wazony -latarki -aplikacje

ze stali kwasoodpornej i brazu oksydowanego na czarno

www.rodlew.com.pl

112 NK 60 (3/2012)

Sklep Firmowy 44-200 Rybnik, ul.Wyzwolenia 24 tel. + 48 32 4331073, tel./fax +48 32 4225716 email: rodlew.sc@wp.pl

www.RynekKamienia.pl

www.RynekKamienia.pl

113

NK 60 (3/2012)

SPIS REKLAMODAWCÓW AKCESORIA

ALINA BIONDAN CAGGIATI DEKS DIPLOMAT EDAN OPAL PILLA RODLEW SANSONE STORD&FILCMAN STRASSACKER TOPAZ WAR-MECHAN WARSOB WENA WINSTONE ZAWODNY DANIEL

INSERT 32 55 113 64 111 SKRZYD O I 109 41

BLOKI

FINNSTONE GRANIT STRZEGOM SA JACKARANDA M+Q R.E.D. GRANITI POLAND SKALIMEX-GRANTIN

CHEMIA

SYNTETYK GALERIA KAMIENI CHEM-STONE JBB

ELEMENTY GOTOWE

ATHENA BARWA D KAMIENIO OM COSENTINO FIRMA KAMIENIARSKA KRAWCZYK GALERIA KAMIENI MULTI STONE PAWLIMEX PIASMAR TRIXX WINSTONE

HURTOWNIE NAGROBKÓW

ANMAR STONE CARO GRANIT DULNIAK GRANITUS KAMSKAL

50A 5 116 8 80 113 18A 21 112

42 4 40 71 37 35 25 12 93 39 41 83 63 12 77 108 112 19 109 17 6, 7 9 95 97

M.E.J.A. BUGANIUK MONOLIT

KOPALNIE

BARWA D KAMIENIO OM GRANIT STRZEGOM SA JACKARANDA MORAWICA PAWLIMEX PIASMAR SKALIMEX-GRANTIN

MASZYNY

BRETON GESTRA GMM GRANMAR KRAKÓW IRGRADEX ITALCOMMA ITALDIAMANT POLAND H.E.D K&K AUTOMATIC MACHINES KAM-DIAM G.HASIEC MARMO MECCANICA S.P.A. MC DIAM MONSTAL PROMASZ SILKAM SYNTETYK TEPARK TGR WARSOB WEHA POLSKA

NARZ}DZIA

CHIN-KA DEKS DELLAS DIABÜ DIAMANT-AS EUROARSS ITALDIAMANT POLAND H.E.D KAM-DIAM G.HASIEC MC DIAM TOP WENA

P YTKI

BARWA D KAMIENIO OM BELTRAMI EGA

101 103 41 4 40 29 108 112 35 65 109 67 110 110 69 113 73 80 111 99 96 75 51 25 113 79 111

2, 81, INSERT

115 8 11 55 91, 108 89 113 80 87 29 SKRZYD O I 41 24 43

95 57 10 61 77

GRANITUS GREIN MARMI SCALA MARMURY JACEK ATA MULTI STONE ROGALA WINSTONE

1, INSERT 109

P YTY

ATHENA BARWA D KAMIENIO OM BELTRAMI COSENTINO EGA FAVORITA FIRMA KAMIENIARSKA KRAWCZYK FURMANEK GALERIA KAMIENI GRANEX GOCH GRANIT DULNIAK GRANIT STRZEGOM SA GRANITY B YSKAL GRAWIS GREIN INTERSTONE JP GRANIT KAMSKAL KLUCZBUD LEVANTINA M.E.J.A. BUGANIUK MARMI SCALA MARMURY JACEK ATA MULTI STONE PAWLIMEX ROGALA RR GRANITY SKALIMEX-GRANTIN WINSTONE

TARGI

TARGI MARMOMACC WERONA

US UGI

ATHENA FIRMA KAMIENIARSKA KRAWCZYK GRANEX GOCH GRANITY B YSKAL GRAWIS MULTI STONE PIASMAR

39 41 24 83 43 45 63 33 12 47 9 4 49 53 57 13 3 97 112 59 101 10 61 77 108

1, INSERT 31 35 109 105 39 63 47 49 53 77 112

SUWIK DIAMANT AS Andrzej Suwik, ul. Promienista 48A, 60-289 Poznań, tel. +48 61 868 33 95, email: biuro@diamantas.pl

114 1 14 NK 60 (3/2012)

www.RynekKamienia.pl

Centrum Kamieniarskie CHIN-KA, 58-150 Strzegom, ul. NiepodlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci 22 tel. 74 855 37 37, tel./fax 74 855 53 75, www.graniro.pl, e-mail: chinka@graniro.pl

Matthews International S.p.A. 6HGH /HJDOH HG 8I¿FL 'LUH]LRQDOL 9LD 0DUWLUL GHOOD /LEHUWj &RORUQR 3DUPD ,WDO\ 7HO )D[ ZZZ PDWZ LW LQIR#PDWZ LW 8I¿FL &RPPHUFLDOL HG $VVLVWHQ]D &OLHQWL 9LD 0DUWLUL GHOOD /LEHUWj &RORUQR 3DUPD ,WDO\ 7HO )D[ YHUGH ZZZ FDJJLDWL LW LQIR#FDJJLDWL LW