Nowy kamieniarz nr 101 (2/2018)

MARZEC / KWIECIEŃ 2 (101)/2018 EGZEMPLARZ BEZPŁATNY NAKŁAD 4000 egz. ISSN 1899-3419

www.nowykamieniarz.pl

Jak wypromować produkty na rynkach zagranicznych Zielony serpentynit podbija europejski rynek

Rośnie liczba spopieleń s. 50 R

E

K

L

A

M

A

4 LOKALIZACJE www.rogala.com.pl

Poczuj się jak u siebie.

J. Kiszkiel & M. Jastrząb Spółka Jawna ul. Chotomowska 35, 05-110 Jabłonna k. Warszawy Marek Jastrząb tel: 692 791 533 www.hurtowniaimpalicb.pl, info@hurtowniaimpalicb.pl

Znajdziesz nas...

Jabłonna

k. Warszawy

Kurowice k. Łodzi

Strzegom

Kraczkowa k. Rzeszowa

PRZEDSTAWICIEL HANDLOWY

województwo mazowieckie:

województwo podkarpackie:

województwo łódzkie:

Jabłonna , ul. Chotomowska 35 tel: +48 793 383 323

Kraczkowa, ul. Kraczkowa 1475a tel. +48 794 635 426

Kurowice ul. Rządowa 65 tel. +48 512 152 112

województwo dolnośląskie:

Kamieniarstwo Zenon Kiszkiel, Aleja Wojska Polskiego 46, 58-150 Strzegom, tel. +48 601 971 422

www.rogala.com.pl

największy wybór kamienia, od ręki 00 200

200 kolorów kamieni

dogodne miejsce do przeprowadzania rozmów z klientem

estetyczne i komfortowe warunki ekspozycyjne

zapraszamy na kawę i rozmowę

4 LOKALIZACJE

Przyjedź ze swoim klientem.

Poczuj się jak u siebie.

W firmie Rogala, dbamy o komfort Wasz i Waszych Klientów. W naszych, umiejscowionych na terenie całego kraju, magazynach, możecie Państwo zaprezentować swoim Klientom, każdy spośród 200, znajdujących się w naszej ofercie kamieni. Konkrety kamień, konkretna płyta. Tak, jakbyście znajdowali się u siebie...

PRZYŁĘK

WARSZAWA

GDAŃSK

PIŃCZÓW

17 227 71 22 info@rogala.com.pl

(Bukówka Stara) 46 857 89 00 warszawa@rogala.com.pl

(Wocławy) 58 325 58 58 gdansk@rogala.com.pl

606 621 543 pinczow@rogala.com.pl

PASJA TWORZENIA

NOWOCZESNE MASZYNY

NOWE PERSPEKTYWY

ZPU Promasz Wiesław Berezicki ul. Piskorzowska 2, 58 - 250 Pieszyce, tel. +48 74 836 52 06, fax +48 74 836 72 02 e-mail: zpupromasz@zpupromasz.pl, www.zpupromasz.pl facebook.com/zpupromasz

Producent płyt/slabów, płytek, mozaiki, obiektów 3D z marmurów, trawertynów, wapieni, onyksów.

Właściel złóż i zakładów produkcyjnych w Turcji.

Tundra Grey Mount Grey Pietra Natuca Anthracite Gold Ice Grey Earth Grey

Centrum Sprzedaży i Dystrybucji w Woli Mrokowskiej k/Warszawy z ogromnym wyborem materiałów kamiennych.

Wyjątkowe warunki współpracy z zakładami kamieniarskimi, architektami, developerami i sprzedawcami.

Metamar właściciel m.in. złóż Tundry, Mount Grey, Pietra Natuca, Nordic Grey, Anthracite Gold, Ice Grey, Aero Cream, Simena i innych.

Classic light Noce Silver Brown Alabastrino Rustic Bordo Walnut Amber Onyx White Onyx

Metamar Polska Sp. z o. o.

Al. Krakowska 2 05-552 Wola Mrokowska

biuro: +48 22 490 88 77 tel. kom.: +48 506 954 800 +48 600 902 300 email: poland2@metamarmarble.com www.metamar.pl

Aero Cream Simena Vanila Bianco Neve Afyon White Black Silk Fantastic Grey

agglomarmur, agglocement

WŁOSKA TECHNOLOGIA NAJWYŻSZA JAKOŚĆ

NOWOŚĆ: BIANCO ISLANDIA, NORDIC BLACK, BALTIC GREY, GRIGIO LONDRA, MISTY WHITE

SZEROKA GAMA KOLORYSTYCZNA AGGLOMARMURU I AGGLOCEMENTU. SLABY W DOWOLNYCH GRUBOŚCIACH. PŁYTKA Łącząc pasję z wieloletnim doświadczeniem MARMI SCALA stworzyła wyjątkowy produkt. Jesteśmy jednym z najbardziej znanych producentów agglomarmuru i agglocementu. Posiadamy nowoczesną i profesjonalną linię do produkcji bloków oraz obróbki kamienia.

MARMI SCALA to idealny partner dla ciebie. Razem sprostamy wyzwaniom współczesnego designu i architektury.

MARMI SCALA S.R.L. 37023 Stallavena (VR) - Italy - Via Prealpi, 21 Tel. +38 045 907190 - Fax +39 045 907988 info@marmiscala.com - www.marmiscala.com

Przedstawiciel w Polsce Dorota Żyluk e-mail: dorota@marmiscala.com tel. +48 508 192 112, tel./fax: +48 81 744 14 30 Małgorzata Fac e-mail: malgorzata@marmiscala.com tel. +48 694 674 799, tel./fax: +48 81 744 14 30

Elita 3 od 1340 zł/m

Vanga Ukraińska 3 od 1380 zł/m

Tokowski 3 od 1750 zł/m

Volga Blue 3 od 2900 zł/m

True stones

Mystic Grey Każdy kontakt z nim opowiada historie, czasem delikatnie, czasem dziko. Kompaktowy twardy kamień pochodzący z Brazylii zwraca uwagę zarówno jednolitą jak i różnorodną strukturą, a także prezentuje swój wspaniały blask nowatorskimi wykończeniami.

-

Własne kamieniołomy Ponad 800 typów kamieni naturalnych Produkcja, obróbka, sprzedaż Bloki, płyty, elementy gotowe Projekty

NIKOLAUS BAGNARA S.P.A. Verona - Italy

SPRZEDAŻ POLSKA Marcin Frankiewicz M +48 576 75 93 14 marcin.f@bagnara.net

T +39 045 626 91 82 info@bagnara.net www.bagnara.net

Sztuka

Polskiej Natury

Specjalizujemy się w polskim kamieniu:

Morawica, Wapień Pińczowski, Bolechowice, Crema

Marmur-Płytki , Podłęże 48 28-400, Pińczów tel. 41 358 91 89 , tel./fax 41 357 61 46, tel. kom. 604 086 867, www.marmur-plytki.pl

FOTOGRAFIA FOTOGRAFIA W KAMIENIU W KAMIENIU

JEDYNI JEDYNIW WEUROPIE EUROPIE

WYKONUJEMY GRAWERY NANA PŁYTKACH OO GRUBOŚCI 5 MM, WYKONUJEMY GRAWERY PŁYTKACH GRUBOŚCI 5 MM, IDEALNYCH DO NAKLEJENIA NANA KAŻDY RODZAJ KAMIENIA. IDEALNYCH DO NAKLEJENIA KAŻDY RODZAJ KAMIENIA.

TYLKO 200 ZŁ NETTO 200 ZŁ NETTO TYLKO PŁYTKĄ Z NASZĄ Z NASZĄ PŁYTKĄ

50 LAT 50 LAT

GWARANCJI GWARANCJI

W OFERCIE TAKŻE DOSKONAŁEJ JAKOŚCI: W OFERCIE TAKŻE DOSKONAŁEJ JAKOŚCI: FOTOKRYSZTAŁY FOTOKRYSZTAŁY FOTOCERAMIKA FOTOCERAMIKA

32 726 12 19 53332 474 608 726 12 19 WWW.CYBERLAB.PL 533 474 608

WWW.CYBERLAB.PL

OD REDAKCJI

Wielkim echem w branży odbił się nasz artykuł p.t. „Koniec nagrobkowego piractwa?” (NK 100 - listopad 2017), dotyczący wyroków w sprawach naruszeń dóbr osobistych, wynikających ze złamania Prawa Autorskiego. Po jego publikacji zaczęli się do nas zgłaszać Maciej Brzeski kamieniarze z całej Polski, co do których pojawiły się roszczenia względem domniemanego (pamiętajmy, że w Polsce, jak w każdym demokratycznym kraju, obowiązuje zasada niewinności) wykorzystania autorskiego projektu nagrobka, bez zezwolenia. Zgłaszali się także Ci, którzy są niepewni: w kwestii możliwości wykorzystywania danego projektu, braku możliwości ustalenia autora, czy sytuacji, w której to klient przychodzi z „własnym” projektem i innymi podobnymi wątpliwościami. Ku naszemu (jednak) sporemu zaskoczeniu, zgłaszali się także Ci, którzy prosili o poradę w sytuacji, w której jak twierdzą, są kopiowani przez konkurentów, najczęściej oferując znacznie niższą cenę. Jak widać, każdy kij ma dwa końce. Niestety, jako redakcja, nie posiadamy wystarczającej wiedzy i kompetencji, by móc udzielić jakichkolwiek porad. Każda sprawa jest na swój indywidualny sposób wyjątkowa, przepisy Prawa Autorskiego

zawiłe, a orzeczeń sądów w kwestiach naruszeń dotyczących nagrobków tyle, co kot napłakał. Niestety, wszystkich odsyłaliśmy z kwitkiem i polecaliśmy konsultację z prawnikiem.

Jakim? Najlepiej własnym, albo tym, który zna się na tych kwestiach. Wszystkim, którzy pytali o polecenie konkretnego adresu, sugerowaliśmy kontakt ze znającą realia kamieniarskie, mec. Edytą Iacovone. Uznałem, że nie zaszkodzi zapytać osoby, która już od półtora roku publikuje w Nowym Kamieniarzu artykuły, także w tym zakresie. Po konsultacjach z panią mecenas, postanowiliśmy, że z uwagi na dynamiczną sytuację i mnogość pytań warto byłoby stworzyć infolinię, w której będzie można przedstawić sytuację oraz otrzymać, choć podstawową rekomendację. Pomysł skonsultowałem z ludźmi z branży, którzy z entuzjazmem podeszli do idei.

Tak powstała Infolinia. Postanowiliśmy, że projekt pilotażowo potrwa do 31.05.2018 r. Jeżeli będzie spełniał oczekiwania i spotka się z zainteresowaniem, to być może zostanie przedłużony. Ze szczegółami możecie się zapoznać na stronie 32.

Tymczasem zachęcam do lektury bieżącego, bardzo ciekawego i zróżnicowanego, pierwiosnkowego wydania NK, a szczególnie do lektury tekstu Bogdana Lewickiego „Coraz więcej spopieleń”, z którego dowiedziecie się, jak szybko ewoluuje, a w konsekwencji, kurczy się branża nagrobkowa w Polsce. To po prostu trzeba wiedzieć!

WYDAWCA I REDAKTOR NACZELNY: Maciej Brzeski SEKRETARZ REDAKCJI: Bogdan Lewicki WSPÓŁPRACA: prof. Jan Bromowicz, prof. Marek Lorenc, prof. Jacek Rajchel, dr Paweł P. Zagożdżon, Katarzyna D. Zagożdżon, Sławomir Mazurek, Wacław Chrząszczewski, Jarosław Rocławski, Magda Rocławska-Harań, Marcin Kaczorowski, Dorota Paruch, Paul Daniel.

KOREKTA: eKorekra24 SKŁAD I OPRAWA: SVPR s.c.

PROJEKT GRAFICZNY: Katarzyna Jurgielewicz

„Nowy Kamieniarz” jest bezpłatnym dwumiesięcznikiem poświęconym branży kamieniarskiej. Jest on rozsyłany bezpośrednio do zakładów kamieniarskich, firm architektonicznych, firm branży budowlanej, dystrybutorów bloków, narzędzi oraz chemii kamieniarskiej.

Skivak Press jest członkiem Związku Kontroli Dystrybucji Prasy.

Nowy Kamieniarz” ma kontrolowany nakład 4000 egzemplarzy.

Kontakt z redakcją: SVPR s.c. ul. Mickiewicza 30/3, 60-836 Poznań tel. +48 61 662 98 70 e-mail: redakcja@nowykamieniarz.pl, www.NowyKamieniarz.pl Druk: Drukarnia Beltrani sp. j., ul. ul. Śliwkowa 1, 31-982 Kraków

Our official representative in Italy: Marco Selmo, tel. +39 045 6888510, mob. +39 335 5786001 Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń płatnych. Nie zwraca materiałów niezamówionych.

SPIS REKLAM ALINA ALKAM ALMADEX AN WANG BAGNARA B-CHEM POLSKA BETIMO BOART & WIRE BRETON BROKERSTONE BUDO STONE CAGGIATI CARRIÈRES PLO CEMADIAM CHATECH CYBERLAB.PL DIABÜ DIAMANT-AS DIPLOMAT ETERNA EUROARSS

16

124, 125 51 9 10 11 89 124 75 99 29 26 126 83 111 77 14 59 85, 121 25 57 103

FOTOCERAMIKA 87 69 GALERIA KAMIENI 13 GLOBGRANIT 121 GM GRANIX GMM 101 61 GOLDEN LEAF 26, 35 GRANEX GOCH 26 GRANIREX 15 GRANIT DULNIAK 33 GRANITEX 53 GRANITON 47 GRAWIS 73 H.M. TARN GRANIT 2 HURTOWNIA IMPALI CB 28 ITALDIAMANT POLAND H.E.D K&K AUTOMATIC MACHINES 123 21 KOLOR GRANIT 77 KOPERSKI KAMIENIARSTWO 113 KRZEMEX 81 LUKRIS 55 M.E.J.A. BUGANIUK

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

MACH PLUS 93 25 MADEX 41 MAGMA 123 MANULIK 49 MARABU STONE 6, 7 MARMI CORRADINI 8 MARMI SCALA 117 MARMO MECCANICA 12 MARMUR- PŁYTKI JACEK ŁATA 95 MC DIAM MEC 115 107 MEGA-STONE 109 MEKANIKA 5 METAMAR POLSKA 105 METIKAM STONE 67 MFD GRANITS 91 MONOLIT 37 OLGRAN 19, 20 OPAL 77 OPPOLD POLSKA 29 PILLA

PROMASZ 4 97 PS-GRANIT 39 RODLEW QMD 1, 3 ROGALA 59 RW GRANIT 73 SILKAM 43 STENEKO TARGI STONE POZNAŃ (MTP) 79 45 TARGI STONE+TEC 31 TECHNISTONE 122 TOP DIAMOND 122 TOPAZ 120 VESTE 64, 65 WEHA POLSKA 63 WITZIGMANN WOŁKIEWICZ ZAKŁAD OBRÓBKI 23 KAMIENIA 45 YELLOW STONE ZAKŁAD KAMIENIARSKI 124 MACIEJ GAŁAMON 119 ZAKO

SPIS TREŚCI

Z KRAJU 18 21 24

34

34 50

FOT. ARCHIWUM NK

Kamieniarska agora Jedziemy na Stone+tec?– sonda Wydarzenia Gospodarka kwitnie – targi Budma potwierdzają Rośnie liczba spopieleń

Gospodarka kwitnie – targi Budma potwierdzają

ZE ŚWIATA 66 70 72

HISTORIA Nowości lat 70-tych

44

FIRMA Plagiator, złodziej dóbr intelektualnych – kto to taki?

Wyprzedzić konkurencję – wywiad z Anną Cichy Nowe oblicze Magmy – wywiad z Katarzyną Sołtysiak Jak wypromować produkty na rynkach zagranicznych?

30 38 40 58

KAMIEŃ NATURALNY Słownik geologiczny – lód, luka

96

Bez żadnych kompleksów wobec świata poznańskie targi Budma mają się bardzo dobrze. Blisko 1000 wystawców, 46 tys. gości targowych, ok. 100 konferencji, prezentacji, szkoleń i konkursów. Tłem dla targów Budma jest wyraźne ożywienie gospodarcze.

Jak wypromować produkty na rynkach zagranicznych?

58

Jak pozyskać dotację na wyjazd na targi międzynarodowe lub misje gospodarcze?

Jakie warunki należy spełnić? Gdzie szukać informacji?

Możliwości jest kilka. Warto wiedzieć, co odróżnia poszczególne konkursy i na co zwracać uwagę, szukając informacji o dofinansowaniu na internacjonalizację.

FOT. FOTOLIA / FOTOBOB

Wydarzenia Chiński prymus Prześwietlamy granitowych nowobogackich

ARCHITEKTURA Wapienie jurajskie Krakowa Deterioracja materii skalnej „Marmurowa” orientacja Krakowa Zielony serpentynit podbijaeuropejski rynek

80 88 98

Zielony serpentynit podbija europejski rynek

104

104

TECHNOLOGIE FOT. JFOTOLIA / DASHTIK

Traki linowe. Precyzja na dwóch 108 kolumnach Metamar ubiera budynki na 112 całym świecie 114 Łamać automatycznie

FELIETON Mazurek: Kamień bez GMO Rocławski: To wy jesteście Nowymi Kamieniarzami

116

118

Verde Guatemala – zapomniany serpentynit wraca w wielkim stylu. Począwszy od chłodnej mięty po głębokie szmaragdy, zieleń jest jednym z najmodniejszych kolorów wnętrz w 2018 r.

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

17

KAMIENIARSKA AGORA 10 LAT TEMU W NK

10 SZYBKICH PYTAŃ

DYNAMICZNE ZMIANY NA RYNKU NAGROBKARSKIM

lipiec/sierpień (nr 33) 4/2008

bezpłatny

nakład - 5500 egz.

ISSN 1899-3419

33

Sławomir Kawczyński

Na tropach historii kamieniarstwa

Alfons Welke: znawca i kolekcjoner kamieni XVII - wieczna umowa na budowę portalu Szkic traka autorstwa Leonarda da Vinci R

E

K

L

A

M

A

„NOWY KAMIENIARZ” 33 (4)/2008 Artykuł o Alfonsie Welke – architekcie, przedsiębiorcy, znawcy i kolekcjonerze kamieni żyjącym w latach 1827-1911 był tematem z okładki 33. numeru NK. Autor postawił nawet tezę, że po królowej Bonie i ministrze Stanisławie Staszicu jest to trzecia tak znacząca postać, która wpłynęła na rozwój kamieniarstwa świętokrzyskiego. Co ciekawe w Kielcach, w tym samym miejscu i w tych samych budynkach do dziś działa duża, założona przez Alfonsa Welke firma. Rozsypani wśród łąk i lasów to z kolei artykuł naszego niemieckiego kolegi Petera Beckera poświęcony przemianom w kulturze pogrzebowej i podejściu do pamięci o zmarłych naszych zachodnich sąsiadów. Coraz więcej osób decyduje się na kremację wraz z anonimowym pogrzebem, zamiast pochówku z grobem i nagrobkiem. Ta zmiana dotyka przede wszystkim kamieniarzy, ponieważ drastycznie zmniejsza się popyt na pomniki nagrobne. Jakie są przyczyny przemiany w kulturze pogrzebowej? Zdaniem P. Beckera pieniądze, chociaż nie tylko.

Przyczyna odwrócenia się Niemców od szeregowych grobów leży też w ich dążeniu do indywidualności. Wielu życzy sobie, aby ich miejsce pochówku pokazywało coś osobistego. Chodzi więc o autoprezentację, ale nie o pokazywanie finansowych osiągnięć, ponieważ w Niemczech z bogactwem się nie obnosi. (B. L.) 

18

K

amieniarz w pierwszym pokoleniu, ale jak mówi, dobre wzorce czerpał od najbliższej rodziny, m.in. wuja Jerzego Krawczyka. W 1991 roku, w rodzinnym Sieradzu, mieście o sporym kamieniarskim potencjale, założył firmę Kas-Kam, która nieprzerwanie funkcjonuje do dnia dzisiejszego.

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

Lubię... dalekie podróże i targi kamieniarskie.

Nie lubię... kłamstwa i nieuczciwości.

Kiedy mam wolny czas... uczę się języka angielskiego.

Chociaż raz w życiu chciałbym... znaleźć czas na podróż dookoła świata.

Gdybym nie pracował w kamieniu to... byłbym ogrodnikiem.

Kamień jest dla mnie... fascynacją, symbolem wieczności.

Mój ulubiony kamień to... Viscont White.

Lubię w branży... spotkania z ludźmi z naszej profesji, targi kamieniarskie.

Najbardziej cenię w swojej firmie... pracowników, ich lojalność, zaangażowanie i odpowiedzialność.

Najważniejszą rzeczą, którą zmieniłabym w firmie... lokalizację, ponieważ ze względu na ograniczoną powierzchnię uniemożliwia dalszy rozwój.

PRZEGLĄD PRASY ZAGRANICZNEJ

W

najnowszym wydaniu francuskiego Pierreactual znajdziemy m.in. artykuł o rzeźbiarzu Christoferze Allegri z Burgundii. Tekst poświęcony jest głównie najnowszemu zakupowi artysty, który nabył 5-osiowe numeryczne centrum obróbcze Omag.

Urządzenie zostało specjalnie skonfigurowane pod jego potrzeby. „Robot” ma zapewnić artyście większy komfort i wydajność na wczesnych etapach pracy. Wykorzystanie zaawansowanych technologicznie maszyn CNC przez rzeźbiarzy jest coraz częstsze. W początkowych etapach prac maszyna z grubsza obrabia element, a artysta wykonuje ostateczne prace. W numerze także wizyta w firmie Galinier Abrasives z Lacrouzette, od ponad trzydziestu lat specjalizującej się w produkcji narzędzi diamentowych. Kolejną zaprezentowaną firmą jest Grupa Villemain. Jej kompleksowość działania została

przybliżona na przykładzie realizacji kaplicy Saint-Piat w Chartres. Grupa Villemain realizowała tam bowiem kompleksowe prace od wydobywania bloków kamiennych Bercher na pracach konserwatorskich przy budowie skończywszy.

Z kolei Magazine Marmomacchine publikuje obszerny materiał „Francuski rynek kamienia naturalnego”. Jak wynika z raportu, w tym kraju znajduje się prawie 500 kamieniołomów.

Większość wydobywa wapienie (296), a następne 115 granit. Później na liście są łupki, piaskowiec, lawa i gnejs. Do XX wieku kamień był preferowanym materiałem budowlanym we Francji. Stworzono setki arcydzieł budowlanych podziwianych przez cały świat. Zapomniany budulec wraca do łask. Jego walory środowiskowe są coraz częściej uznawane i demonstrowane, szczególnie dzięki Rocalia Center for Natural Building Materials (CTMNC). (B.L.) 

Jako jedyni w kraju wykonujemy fotografie na porcelanie z rozdzielczością 2400x2400 dpi

Do każdego zdjęcia kolorowego silikon montażowy GRATIS

Jedyna firma w Polsce wykonująca zdjęcia nagrobkowe w oparciu o certyfikowany System Zarządzania Jakością ISO 9001:2015

Firma europejska Nr 1 w Polsce

OPAL Fotoceramika jedyna firma w Polsce wykonująca zdjęcia nagrobkowe w oparciu o System Zarządzania Jakością ISO 9001:2015

Fotoceramika interaktywna

KAMIENIARSKA AGORA SONDA

Jedziemy na Stone+tec?

Po trzyletniej przerwie na targową arenę wracają targi Stone+tec w Norymberdze. Czy polscy kamieniarze, którzy kiedyś darzyli je wielką estymą, zamierzają gremialnie je odwiedzić?

Zdzisław Nowicki Syntetyk Chciałbym pojechać. Oczywiście nie będę się zarzekał, że na 100%, bo zawsze może coś wypaść, ale generalnie chcę tam być.

Zwłaszcza, że ostatnia edycja odbyła się trzy lata temu. Moim zdaniem wizyty na targach są bardzo dobrą okazją do spotkań z kontrahentami.

W jednym miejscu, na przestrzeni kilku dni mamy przecież okazję spotkać się i porozmawiać z wieloma osobami. Inaczej musiałbym pojechać, w co najmniej kilka miejsc, często oddalonych od siebie o kilkaset kilometrów. Przy charakterze mojej pracy takie spotkania są nie-

R

E

K

odzowne, więc chcę wykorzystać okazję, jaką stwarzają targi. Niektórzy trochę narzekają, że Norymberga straciła na znaczeniu, że w stosunku do tych sprzed 10-12 lat targi się zmniejszają. Może to i prawda, aczkolwiek ja nigdy nie traktuję targów, jako miejsca do zwiedzania i oglądania stoisk. Ich wielkość jest dla mnie trochę wartością wtórną.

Jeśli jadę na targi to mam z góry ułożoną listę spotkań i to jest dla mnie najważniejsze. Zwiedzanie stoisk, żeby zobaczyć, co kto ma, tak za bardzo mnie nie interesuje.

Poza tym bardzo ważne jest także to, że Norymberga leży stosunkowo blisko naszej zachodniej granicy. Zdarzało się, że będąc na Dolnym Śląsku wyskakiwałem na jeden dzień do Norymbergi, odbywałem, zaplanowane wcześniej spotkania i wracałem na noc do Polski.

L

A

M

A

KOLOR-GRANIT S.C. Krzysztof Trybuszek (tel. 501 215 200), Leszek Trybuszek (tel. 601 223 497) ul. Armii Krajowej 53, 58-150 Strzegom Oferujemy płyty polerowane, płomieniowane, surowe. Grubości od 3cm.

STRZEGOM (Żbik) KAPUŚCIŃSKI BIANCO PEARL KOŚMIN TOŁKOWSKI SILVER GREY CREMA JULIA SZWED UKRAIŃSKI Zapraszamy do współpracy!

USŁUGA CIĘCIA LINKAMI 50 zł/m2 NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

21

KAMIENIARSKA AGORA

Andrzej Suwik Diamant AS Jeździłem na targi do Norymbergi w minionych latach, byłem 3 lata temu na poprzedniej edycji i w tym roku także pojadę. Uważam, że na każdych targach znajdziemy coś nowego. Zawsze rozglądam się za nowościami, podglądam, co wchodzi na rynek, z czym przyjeżdżają firmy, jakie zmiany wprowadzają do swoich ofert – od patrzenia też można się dużo nauczyć. Ze względu na rodzaj mojej działalności dla mnie najbardziej liczy się branża maszynowa i narzędziowa, a w moim odczuciu, Stone+tec były zawsze targami bardziej technicznymi niż np. Werona.

W Norymberdze wystawiało się też dużo niemieckich firm, w tym oczywiście producentów maszyn i narzędzi, które w mojej opinii są bardzo dobre. Według mnie niemieccy producenci zawsze produkowali maszyny, które dobrze sprawdzały się w polskich warunkach. Znam firmy, w których takie maszyny pracują po 20, a nawet 40 lat.

Wymienia się łożysko, frezuje belkę i one dalej pracują.

Z pewnością wpływ na to ma m.in. fakt, że niemiecki rynek nagrobkowy pracuje z grubymi płytami 10, 12 14 czy 16 cm, u nas preferowane są nieco cieńsze 5-6 cm, ale i tak zdecydowanie grubsze niż we Włoszech.

Wracając do targów, jestem ich ciekawy też z tego względu, że podczas ostatniej edycji było widać załamanie, szerokie korytarze, VIP-owskie miejsca i mniej firm, szczególnie zagranicznych. Odebrałem to wtedy tak, że Stone+tec zmierzają bardziej skupić się na niemieckim rynku, może z uwzględnieniem krajów ościennych. Chcę zobaczyć czy faktycznie targi poszły w tym kierunku czy może mają na to inny pomysł.

Wojciech Mariański Graniton Na Stone+tec jeszcze nie byłem, znam je tylko z opowiadań. Czy chciałbym zobaczyć? Na pewno. Jednak, głównie, dlatego, że Graniton to mała firma ciągle brakuje mi czasu. Przypuszczam, że jak z każdych targów także z Norymbergi przywiózłbym jakieś ciekawe spostrzeżenia, bo jeśli już pojadę na targi, to bardzo lubię się po nich „rozglądać”, nieraz żartuję, że zachowuję się na nich jak w jakimś sklepie. Chodzę, zaglądam, tu przystanę, tam mnie coś zaciekawi, zawsze jednak z takiego „spaceru” coś w pamięci pozostanie – jakaś maszyna, jakiś ciekawy produkt. Uważam, że takie doświadczenia prędzej czy później coś wniosą do mojej pracy. Nie traktuje jednak targów, jako miejsca, gdzie miałbym np. kupić jakąś maszynę tylko na podstawie tego, co tam zobaczę. W tej kwestii bardzo ważna, jeśli nie najważniejsza, jest dla mnie opinia użytkowników.

22

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

Jan Ziętek Lastriko Jeśli miałbym teraz powiedzieć czy pojadę do Norymbergi to myślę, że najbardziej adekwatnym stwierdzeniem jest powiedzenie, że na 80% tak. Wchodząc bardziej w szczegóły to taki jednodniowy wypad byłby chyba najlepszym rozwiązaniem, podjechać, obejrzeć wszystko, porozmawiać i wrócić.

Targi oczywiście znam, ponieważ jeździłem na wcześniejsze edycje. Trzeba tu jasno powiedzieć, że swego czasu była to impreza bijąca na głowę targi w Weronie, a znalezienie miejsca na parkingu graniczyło z cudem. Mnie bardzo interesowały akcesoria nagrobkowe, a przed laty na Stone+Tec w tej materii można było bardzo dużo zobaczyć.

Moim zdaniem teraz Norymberga z poziomu ogólnoeuropejskiego, na jakim przed laty bez wątpienia była, zeszła do poziomu regionalnego. Mam tu na myśli fakt, że zdecydowana większość wystawców to firmy z Niemiec. Po prostu w minionych latach Werona, nie mówić o Xiamen za bardzo „odskoczyły” pozostałym targom i teraz dogonienie tej szpicy jest już chyba niemożliwe. Według mnie potwierdzeniem tej tezy jest to, że ostatnia edycja Stone+Tec odbyła się trzy lata temu. Ale może to dobrze zrobi poznańskim targom Stone, które mają szansę wzmocnić swoją pozycję i stać się największymi targami wschodniej części Europy. Zobaczymy, świat nie lubi przecież próżni.

Mirosław Gryś Granitmar Znam targi w Norymberdze z poprzednich edycji. W tym roku też chciałbym pojechać, ale w tej chwili, na 100% nie mogę jeszcze powiedzieć czy tak będzie. Mam je w pamięci jako dużą imprezę, z interesującą ofertą. Co dla mnie ważne oprócz istotnych dla mnie maszyn, na Stone+tec było też dużo wystawców z wyrobami z nowoczesnym designem. Zawsze znalezłem coś zupełnie odmiennego niż w Polsce. W moim przypadku poszukiwałem np. ciekawych rozwiązań w projektach nagrobków. Podpatrywałem, co aktualnie jest „modne” w Niemczech, bo często ta moda docierała później do nas. Teraz od targów oczekujemy czegoś innego niż przed laty. Teraz chyba każdy poszukiwania, niezależnie czego, ropoczyna w Internecie. Na targach można jednak zobaczyć z bliska, dotknąć tego czego poszukiwaliśmy w sieci. Dla mnie bardzo ważna jest też możliwość spotkania wielu klientów, kontrahentów. Wielu żartuje, że z niektórymi to można się spotkać tylko na jakiś targach, bo cały rok są w rozjazdach. 

PŁYTY GRANITOWE Z NAJLEPSZYCH KOPALŃ ŚWIATA

NOWY SEZON NOWE

KOLORY

NOWE MATERIAŁY w grubościach 3 cm, 5 cm, 6 cm, 7 cm, 8 cm, 10 cm.

(Ghibli, Star Galaxy) PŁYTKI GRANITOWE Absolute Black, Star Galaxy, Star Ruby, Ivory Brown oraz wiele innych

ZAPRASZAMY

DO WSPÓŁPRACY 05-320 MROZY

WARSZAWA MROZY

tel. 504 046 145 602 459 290

OBOK MIŃSKA MAZOWIECKIEGO

ul.Tartaczna 8 (obok stadionu) www.wgranit.pl

POSIADAMY WŁASNY TRANSPORT

Z KRAJU WYDARZENIA

FOT. ARCHIWUM WKG

DESIGNERSKI STÓŁ Z TRAWERTYNU OD WKG

Stół konferencyjny wykonany z trawertynu raciszyńskiego zdobył nagrodę „Złotej Villi” w konkursie organizowanym po raz IX przez magazyn „Villa”.

Celem konkursu jest m.in. wyłonienie najlepszych projektów branży wnętrzarskiej dostępnych na rodzimym rynku. Aby znaleźć się w gronie zwycięzców prace muszą cechować się wysokim standardem wykonania, dobrą jakością i oryginalnym wzornictwem. Jak powiedziała Monika Krawczuk, dyrektor marketingu i koordynatorka konkursu, do rywalizacji zgłoszono ok. 150 projketów. Kapituła konkursu, w której zasiadali: redaktor naczelna pisma, jego współpracownicy i architekci, wyłoniła w sumie 21 prac.

Nazwa zwycięskiego projektu stołu „The Base Agreement” nawiązuje do jego symbolicznej roli. Jak tłumaczy

Grzegorz Majka projektant mebla z WKG w zamyśle mebel ma odzwierciedlać piękno dyskusji i różne punkty widzenia osób, które przy nim zasiadają.

Jako główny materiał wykorzystano raciszyński trawertyn wykończony metodą satynowania. Jest niepowtarzalny ze względu na swoją ciepłą kolorystykę i charakterystyczną porowatość, w którą nie ingerowano zostawiając naturalne wcięcia i żłobienia sprawiające, że stół jest unikatowy.

Realizacja została zaprezentowana publiczności podczas lutowych targów 4 Design Days w Katowicach, gdzie spotkała się ze sporym zainteresowaniem. WKG ma w planach otwarcie produkcji linii własnych artykułów, w tym stołów. Z założenia będą to projekty wykonywane na specjalne zamówienie. B.L. 

KOLEJNY WYROK ZA PODRÓBKI W poprzednim numerze NK w artykule pt. „Koniec nagrobkowego piractwa?” informowaliśmy, że w jednej ze spraw cywilnych dotyczącej plagiatu nagrobków prowadzonej przez szczeciński Sąd nie zapadł jeszcze prawomocny wyrok. Otóż 14 lutego br. Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny ogłosił prawomocny wyrok na mocy, którego zobowiązał pozwanego kamieniarza Zbigniewa M. do: – zaniechania naruszeń w postaci utrwalania, zwielokrotniania, wprowadzania do obrotu i rozpowszechniania

24

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

projektu pomnika nagrobnego autorstwa Krzysztofa Michalskiego, a także do zaniechania wykonywania pomników nagrobnych według projektu powoda, – usunięcia z własnej strony internetowej projektu pomnika nagrobnego autorstwa Krzysztofa Michalskiego, oznaczonego jako „N207” – zamieszczenia przeprosin na stronie startowej własnej witryny internetowej, – zamieszczenia przeprosin w papierowym wydaniu czasopisma „Nowy Kamieniarz”. (red) 

KWIETNIOWY ZJAZD ZPBK Pierwsze tegoroczne spotkanie członków Związku Pracodawców Branży Kamieniarskiej zaplanowano na 13-15 kwietnia br. W tych dniach w Hotelu Spichrz w miejscowości Borcz )ok. 30 km od Gdańska) odbędzie się XXI Walny Zjazd ZPBK. Tradycyjnie podczas walnego zjazdu zarząd związku przedstawi sprawozdanie ze swojej działalności. W programie znajdzie się też zwiedzanie Westerplatte, gdzie znajduje się m.in. monumentalny granitowy pomnik poświęcony żołnierzom, którzy bronili tego miejsca w 1939 r. oraz Gdańska.

Jak zwykle, wszystkie aktualności związane z XXI Walnym zjazdem pojawią się na oficjalnej stronie internetowej ZPKK: www.zpbk.pl oraz na facebooku. Stamtąd też będzie można pobrać kartę uczestnictwa, ramowy program zjazdu oraz dodatkowe informacje. B. L. 

SPIEKI KWARCOWE LAMINAM W BAZIE BIM Marka LAMINAM wkroczyła w świat BIM (Building Information Modeling) – wirtualny system do projektowania.

Od teraz można w nim znaleźć kilkadziesiąt wzorów wielkoformatowych płyt ze spieków kwarcowych (, wykorzystywanych zarówno do wykończenia wnętrz, jak i elewacji budynków.

Wśród dostępnych bibliotek LAMINAM wybrał BimObject, największą obecnie wykorzystywaną platformę, która służy 20 milionom użytkowników i obejmuje już ponad 1000 marek.

Oprogramowanie BIM zawiera niezbędne informacje przydatne na każdym etapie pracy: architektoniczne, strukturalne, wykonawcze i kontrolne. Podczas procesu projektowania system korzysta z modeli rzeczywistych przedmiotów udostępnianych bezpośrednio przez producentów, uzupełnionych o właściwości fizyczne, termiczne i estetyczne.  (źródło: Laminam)

Zbigniew Madoński prowadzący działalność gospodarczą Zbigniew Madoński - “MADEX” Kamieniarstwo Nagrobkowe, Sprzedaż i Montaż Kominków, Kamień Pomorski ul. C.K. Norwida 48, przeprasza Pana architekta Krzysztofa Michalskiego, autora projektu pomnika nagrobnego “N207” - za przypisanie sobie autorstwa do tego projektu oraz bezprawne wykorzystanie tego projektu w reklamie własnej działalności gospodarczej z pominięciem oznaczenia, że autorem projektu jest architekt Krzysztof Michalski oraz za bezprawne i bezumowne wykonanie (zrealizowanie) pomnika nagrobnego autorstwa architekta Krzysztofa Michalskiego.

PÓŁMASKA AIR-ACE Zastosowania: pył, alergeny, zapachy Zalety: niespotykana swoboda przy oddychaniu dzięki dużej powierzchni filtrującej, osłona twarzy Visor, wymienne części

Z POWODU ZMIANY BRANŻY

SPRZEDAM

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

Importer www.diplomat.com.pl, tel. 602 610 618 61-655 Poznań ul. Gronowa 85

14.

Wielolina 45 linowa - nowa Wielopiła ARBES typ IBF 1600 MB - pracowała 4-miesiące Piła tarczowa fi 3500, prod. TECHMOR z dyskiem Ładowarka kołowa KNA z otwieraną łyżką, poj.4,2m3 Ładowarka kołowa KNB poj. Łyżka stała 5m3 Kompresor o wydajności 10m3/min Kompresor o wydajności 3m3/min Naczepa 24 tonowa z hds EURO 170,udźwig 6,8 ton, wysięg 8,65m Automaty polerskie 2 szt.

Bloki granitowe z Ukrainy ok.100szt cena od 700zł/m3 (czarne, czerwone, brązowe, zielone, szare itp.)

Płyty granitowe - kolory j.w. około 1000 szt ceny od 50zł/m2 Kostka granitowa - łamana, cięto-łamana, cięta, kolory j.w. różne rozmiary.

Wiertnia rdzeniowa z wiertłem fi 1300, długości 10 000 z opatentowaną technologią około pięciokrotnie tańszą i szybszą metodą wydobycia bloków granitowych.

Udziały w spółkach Joint Venture w Rosji 90% i na UA 100%, lub przyjmę udziałowców do wysokodochodowego interesu w oparciu o posiadane opatentowane technologie i maszyny, oraz 27-letnie doświadczenie na tych rynkach.

KONTAKT 600-899-102

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

25

OGŁOSZENIA

Syndyk masy upadłości BUDO-STONE Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej z/s w Ostrowcu Świętokrzyskim, ul. Boernera 7 zaprasza do składania ofert na zakup ruchomości w postaci zapasów magazynowych:

SPRZEDAM

1. Płyty granitowe - gotowy produkt polerowany o grubości od 2 do 7 cm 2. Płyty granitowe surowe grubość od 2 do 25 cm 3. Wyroby gotowe w postaci - obrzeży granitowych - krawężników granitowych - pasów granitowych - płyt chodnikowych granitowych Oferty z podaniem ceny należy składać do Biura Syndyka, 25-364 Kielce, ul. Wojska Polskiego 7/5.

Ruchomości można oglądać po uzgodnieniu terminu.

Informacje pod numerem telefonu:

507 284 908

SPRZEDAM FALCON 920 (15 lin) w pełni sprawny, pracujący

ŁUPIARKA KUZIK 50 rok produkcji 2009

Cena 14900 zł Sprzedam Boczkarkę włoskiej firmy Comandulli, sprawna. Wyprodukowana w 1989r. W 2017r. przeszła gruntowny remont. Jednogłowicowa, długość robocza 320 cm, grubość płyt, które można obrabiać do 20 cm. Boczkarka obrabia proste boczki.

Sprzedam również elementy granitowe - pozostałości po zakładzie kamieniarskim.

Anna Antos tel. 695991088, mail:a.antos@granirex.pl Zakład Danków 6e 42-165 Lipie Salon Sprzedaży Częstochowa ul. Białostocka 89

KUPIĘ automat polerski firmy

Promech

z dociskiem hydraulicznym

super stan ZPH GRANEX S.C. Nowa Wieś 4 22-417 Stary Zamość tel.: 605 162 001 605 162 005

26

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

Tel. 501 215 200

OGŁOSZENIA

S P R Z E DA M D Z I A Ł A J ĄC Ą H U R TO W N I Ę P ŁY T ATUTY: â lokalizacja centralna Polska – okolice Łodzi 15km od autostrady A1, 25 km od autostrady A8 â duża ilość klientów PEŁNA INFRASTRUKTURA: â suwnica bramowa 8T â dok do rozładunków kontenerów widlakiem lub suwnicą â wykwalifikowany personel â teren chroniony 24h â zaplecze socjalne â łatwy dojazd i parking dla TIR-ów â biuro NA TERENIE ZNAJDUJE SIĘ RÓWNIEŻ FUNKCJONUJĄCY ZAKŁAD OBRÓBKI KAMIENIA.

TEL. 601 348 711, 608 665 039 NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

27

Z KRAJU WYDARZENIA TECHNISTONE POLSKA – PEŁNA OFERTA KONGLOMERATÓW U CIEBIE W 24 GODZINY!

NOWY ODDZIAŁ GLOBGRANITU

Technistone ciągle rozwija swoją sieć dystrybucji. W 2018 roku Technistone Polska otworzył swoje kolejne magazyny na terenie kraju.

W tej chwili przedsiębiorstwo posiada składy w Poznaniu, Sokółce (okolice Białegostoku) oraz Dankowicach (koło Bielska-Białej). Dodatkowo, hale magazynowe prowadzone przez Partnerów Technistone w Szczecinie, Trójmieście, Warszawie, Lublinie, Żyrardowie, Wrocławiu, Częstochowie, Kielcach i Krakowie na bieżąco uzupełniają dostępność slabów na terenie całej Polski. Łącznie w wyżej wymienionych punktach sprzedaży znajduje się ok. 6000 m kw. slabów we wszystkich kolorach i grubościach oferowanych przez Technistone. Osoby zaopatrujące się w magazynach mogą liczyć na sprawną obsługę, szybki zała-

10 marca br. firma Globgranit uruchomiła swoją kolejną placówkę. Nowy obiekt znajduje się w Ostrowcu Świętokrzystkim przy ul. Jana Kilińskiego 22, a w jego ofercie znajdziemy asortyment dostępny w firmie Globgranit. To nie koniec tegorocznych inwestycji Globgranitu. Aktualnie prowadzone są również prace przy budowie dużego centrum dystrybucji kamienia w Bytomiu, przy ul. Strażackiej. Trwa montaż suwnicy, budowane są pomieszczenia biurowe. Otwarcie przewidywane jest jeszcze w tym roku.

Globgranit działa od 1986 r. i ma swoją siedzibę w Pieszycach, na Dolnym Śląsku. Zajmuje się produkcją najwyższej jakości wyrobów z kamienia naturalnego. W jej zasobach pozostaje również kamieniołom granitu w Żółkiewce koło Strzegomia. B.L. 

R

E

dunek, dowóz zamówionego materiału w wyznaczone miejsce po uprzednim umówieniu nawet w ciągu 48 godzin oraz wybór najdogodniejszej formy płatności wraz z wystawieniem faktury VAT przez firmę Technistone.

Magazyny czynne są w dni powszednie i soboty.

W razie pytań, do dyspozycji pozostają przedstawiciele firmy na Polskę: Poznań – Mateusz Dajczer +48 510 531 530 dajczer@technistone.pl Dankowice – Małgorzata Roik +48 517 261 624 roik@technistone.pl Sokółka – Andrzej Horosz +48 506 421 007 horosz@technistone.pl Osoba zarządzająca Technistone Polska – Krzysztof Piotrowski +48 604 204 610.

Więcej informacji: http://www. technistone.com/pl/  (źródło: Technistone) K

L

A

M

A

Proponujemy najwyższej jakości piły, frezy, wiertła do materiałów ceramicznych typu: Lapitec, Laminam, Dekton i pochodne.

Italdiamant-Poland HED 11500 ul.Dworska 5a, Giżycko tel.: 87 428 57 01, 602 760 968 email: italdipl@pro.onet.pl

28

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

1 cm

3 cm

1 mm

WSPORNIKI DO PODŁÓG PODNIESIONYCH

NOWOŚĆ!

ZALETY SYSTEMU TERRA LEVEL tylko 4 produkty - montaż od 1 do 103 cm szybki i czysty montaż (bez zapraw i fugowania) montaż bezpośrednio na papę/folie uszczelniające na betonie swobodna regulacja co do mm każdego naroża płyty specjalne tworzywo redukujące dudnienie 15 lat gwarancji na produkty Terra Level WARIANTY MONTAŻU WYŁĄCZNY PRZESTAWICIEL TERRA LEVEL W POLSCE ul. Wita Stwosza 3/116, 50-148 Wrocław kom. +48 607 224 120 www.brokerstone.pl

od 1 cm

1 - 4 cm

od 5 cm

Obsługa klientów w Polsce: PILLA POLSKA SP. Z O.O. - ul. Cmentarna 1 96-200 Rawa Mazowiecka - tel./fax 46 814 30 23 - pillapolska@pilla.com PILLA s.r.l. - Carrè (VI) Italy - Tel. 0039.0445.890200 - Fax 0039.0445.891988 - info@pilla.com

od 6 cm

6 cm do 52 cm

14 cm do 103 cm

Prowadzimy sprzedaż wysyłkową www.pilla.com

Odwiedź nas na nowej stronie

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

29

Z KRAJU PRAWO

Plagiator, złodziej dóbr intelektualnych – kto to taki?

Edyta Iacovone I&S Iacovone Adwokaci www.ioslegal.pl

30

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

FOT. K. MICHALSKI

P

unktem wyjścia do naszych rozważań na temat prawa autorskiego i jego naruszeń w kontekście branży kamieniarskiej i produkcji nagrobków będzie wyjaśnienie pojęcia „plagiat”.

W języku potocznym słowo „plagiat” ma bardzo szeroki zakres znaczeń.

Przez nie rozumiemy nie tylko naruszenie ochrony prawnoautorskiej, lecz także przywłaszczenie własności intelektualnej oraz pomysłu.

W języku prawniczym z zakresu prawa autorskiego przez słowo „plagiat” rozumiemy: a) przywłaszczenie autorstwa, czyli wkroczenie w sferę dóbr osobistych twórcy, b) czyn niedozwolony.

Przywłaszczenie autorstwa może polegać na zapożyczeniu całości utworu lub jego części w sposób jawny lub w sposób ukryty, polegający na przerobieniu części zapożyczonych.

Jest to definicja zgodna ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 20 maja 1983 r. (I CR 92/83, Legalis). Często stawiamy sobie pytanie, jak odróżnić, czy dane dzieło lub dany utwór są wynikiem działalności polegającej na reprodukcji formy, w której została ujęta koncepcja twórcy. Literatura prawnicza w tym zakresie wskazuje na możliwość korzystania z wyroków sądów zagranicznych, które często przedstawiają bardzo rozległe i czytelne uzasadnienia dotyczące tych kwestii. Orzecznictwo zagraniczne proponuje, aby przy ocenie uwzględniać wrażenie déjà vu przeciętnego obserwatora.

: Przykład pirackiej kopii nagrobka N102, (cmentarz w Koszalinie).

Kolejnym aspektem w tej materii są okoliczności, jakie muszą zajść, aby naruszenie obowiązującego prawa autorskiego zakwalifikować jako przestępstwo plagiatu, za które grozi odpowiedzialność karna. Osoba dopuszczająca się plagiatu musi mieć świadomość, że narusza przepisy prawa, a cel jej działania ma polegać na chęci skorzystania z czyjegoś dorobku, musi też istnieć zamiar wprowadzenia innych w błąd co do rzeczywistego autorstwa.

Tak więc dopuszczając się bezprawnych zapożyczeń z dzieła, utworu cudzego, dopuszczamy się naruszenia autorskich dóbr osobistych. Kon-

sekwencje takiego zachowania osoba popełniająca plagiat może ponieść na gruncie prawa cywilnego oraz na gruncie prawa karnego. Na gruncie prawa karnego wina umyślna sprawcy przesądza o uznaniu plagiatu za delikt karny i wymierzeniu przez sąd kary.

Udowodnienie sprawcy winy umyślnej jest zadaniem postępowania sądowego. Z reguły w tego typu postępowaniach oskarżony będzie bronił się brakiem świadomości zapożyczenia lub istnieniem znacznych różnic pomiędzy dziełami. Jednakże w celu stwierdzenia plagiatu sąd będzie odwoływać się do oceny przeciętnego obserwatora, który wskaże, czy oskarżony uchodzi za twórcę przywłaszczonego dzieła.

O jego winie umyślnej będzie świadczyć stworzenie pozoru autorstwa.

Z KRAJU

Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt praktyczny, należy stwierdzić, że w branży kamieniarskiej mogą pojawić się różne wątpliwości związane ze wskazanymi przypadkami, w szczególności dotyczące nagrobków i ich projektów. W moim poprzednim artykule poświęconym tematyce prawa autorskiego, zatytułowanym Nagrobek jako utwór (NK 94) padło stwierdzenie, że nagrobek to utwór architektoniczny i podlega ochronie, jaką zapewnia aktualnie obowiązująca Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, z wszelkimi konsekwencjami zarówno na gruncie prawa cywilnego, jak i na gruncie prawa karnego.

Po przeczytaniu niniejszego artykułu mogą Państwo dostrzec dwa rodzaje kłopotliwych sytuacji dotyczących Państwa działalności gospodarczej. Po pierwsze problemy mogące powstać w przyszłości, którym jest się w stanie na bieżąco zapobiec poprzez zmianę zachowań, oraz problemy już istniejące. Co można zrobić, aby zniwelować ewentualne konsekwencje w przyszłości? Najlepiej zobrazują to konkretne sytuacje.

Przychodzi do nas klient i pokazuje: • zdjęcie wykonane na cmentarzu, obrazujące nagrobek, który chciałby zlecić do wykonania, • zdjęcie pozyskane z Internetu, • katalog zawierający zdjęcia nagrobków, • rysunek.

W takiej sytuacji nie ma znaczenia, czy przywłaszczenia R

32

E

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

K

utworu dokonujemy na podstawie zdjęcia przyniesionego przez klienta, katalogu, w którym znajdują się zdjęcia utworów nieznanego pochodzenia, czy też dokonujemy tego, kopiując nagrobek stojący na jednym z cmentarzy. Odpowiedzialność za tego typu działalność w zakresie konsekwencji cywilnoprawnych oraz karnoprawnych poniesie kamieniarz kopiujący dzieło cudzego autorstwa.

W celu uniknięcia problemów i konsekwencji związanych z naruszeniami prawa autorskiego najlepiej korzystać z projektów nagrobków, do których mamy prawa autorskie nabyte od autorów projektów na podstawie umowy. Wówczas w przypadku otrzymania od innego przedsiębiorcy pisma wzywającego nas do zaprzestania naruszania jego prawa autorskiego oraz zapłaty odszkodowania możemy w sposób rzeczowy odpowiedzieć na zarzuty.

Jeśli natomiast dostrzegą Państwo przypadki naruszenia prawa autorskiego w dotychczasowej Państwa działalności gospodarczej, proponuję, aby nie bagatelizować tej kwestii i skontaktować się z profesjonalnym pełnomocnikiem zajmującym się tematyką prawa autorskiego, który pomoże Państwu zdiagnozować sytuację w firmie i dobrać rozwiązania prawne adekwatne do Państwa indywidualnego przypadku.

Zachęcam do śledzenia moich kolejnych artykułów, w których poruszać będę kwestię projektów – utworów architektonicznych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych i regulacji prawnych z tym związanych.  L

A

M

A

GRANITEX Wiesław Trybuszek

SPRZEDAŻ PŁYT

USŁUGI CIĘCIA LINKAMI

Granitex ul. Armii Krajowej 55 58-150 Strzegom

GRANICZNA STRZEGOM IMPALA KURU TOKOWSKI ELITA I WIELE INNYCH

Wiesław: 601 933 423 Anna: 697 966 530 granitex@autograf.pl

Z KRAJU TARGI

Gospodarka kwitnie – targi Budma potwierdzają

FOT. ARCHIWUM NK

Henryk Walendowski

B

ez żadnych kompleksów wobec świata poznańskie targi Budma mają się bardzo dobrze.

Blisko 1000 wystawców, 46 tys. gości targowych, ok. 100 konferencji, prezentacji, szkoleń i konkursów.

W tym roku spotkanie otwierane przez ministrów Andrzeja Adamczyka (Ministerstwo Infrastruktury) i Jerzego Kwiecińskiego (Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju) tworzył „czteropak” składający się z targów: Budma, Kominki, Intermasz (targi maszyn i sprzętu budowlanego) i Infratec (Międzynarodowe Targi Technologii i Materiałów dla Budownictwa Infrastrukturalnego). Do bogatego programu należy także dopisać: II Forum Gospodarcze Budownictwa i Archi-

34

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

Tłem dla targów Budma jest wyraźne ożywienie gospodarcze w całym regionie Europy Środkowej i Wschodniej.

Wysokie tempo wzrostu PKB odnotowano nie tylko w Polsce, lecz także na Węgrzech (4,4%) i w Rumunii (6,9%). Zamiast przewidywanego wzrostu PKB w Polsce – do 3,6% – osiągnęliśmy 5,1 %!

tektury, IX Mistrzostwa Polski Młodych Dekarzy, Międzynarodowe Mistrzostwa Parkieciarzy, XLVII edycję Turnieju Budowlanego „Złota Kielnia” adresowanego do uczniów szkół zawodowych o profilu budowlanym, trzecią edycję Monteriady (pokazy systemów montażowych), debatę architektoniczną pt. Opowiadanie Przestrzeni i czwartą edycję konkursu „Szkice architektoniczne” dla studentów kierunków architektonicznych.

Tłem dla targów Budma jest wyraźne ożywienie gospodarcze w całym regionie Europy Środkowej i Wschodniej. Wysokie tempo wzrostu PKB odnotowano nie tylko w Polsce, lecz także na Węgrzech (4,4%) i w Rumunii (6,9%). Zamiast przewi-

Płyty granitowe i polerowane Szeroki wybór kolorów

www.zphgranex.pl Absolut Black, African Galaxy, Angola Labrador, Antique Brown, Aruba Gold, Balmoral Dark, Baltic Green Dark, Bengal Black, Amadeus/Blue Fantasy, Blue Moon, Blues Night, Bohus Grey, Bohus Red, Bonacord, Brasilian Coffee, Crema Julia, Elita, Hassan Green, Impala P, Indian Black Super Dark, Kashmir Gold, Kuru Grey, Labrador, Lavender Blue, Marikana TD, Nero Angola, Orion, Shivakashi Gold, Star Ruby, Star Galaxy, Steel Grey, Szwed, Tarn Silverstar, Tokowski, Vanga, Verde Bahia, Verde Gloria, Verde Ubatuba, Verde Savana/Verde San Francisco, Viscont White

POSIADAMY W OFERCIE PONAD 100 KOLORÓW Z.P.H GRANEX S.C. Krzysztof Goch i Andrzej Goch Nowa Wieś 4, 22 - 417 Stary Zamość tel.: 84 616 33 63, 605 162 001 fax.: 84 616 39 59 Hurtowe Punkty Sprzedaży Płyt: Ostrów Mazowiecka ul. Wiśniowa 21 07-300 tel.: 600 062 792, 600 883 778 Wola Rafałowska - gmina Mrozy ul. Lipowa 13, 05-320 tel.: 723 497 156, 608 396 947

Ostrów Mazowiecka Warszawa

Wola Rafałowska Wola Jachowa

Wola Jachowa 124 / k. Kielc 26-008 Górno tel. 606 488 907

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013

Z KRAJU

)

dywanego wzrostu PKB w Polsce – do 3,6% – osiągnęliśmy 5,1 %!

W tym pięknym bukiecie róż są także kolce. Dopiero w 2017 r. koniunktura w budownictwie wykazała wartości dodatnie, ciągle tworzą się długie łańcuchy zadłużenia (na dzisiaj ok. 2,2 mld zł), w Krajowym Rejestrze Długów notowane jest obecnie prawie 61 tys. firm budowlanych, które łącznie mają niemal 263 tys. niezapłaconych rachunków. To stanowczo za dużo. Niemniej ogólny trend rozwoju jest bardzo wyraźny, zapowiadany jest ostry zryw inwestycji w 2018 r. Analitycy przewidują, że wzrost PKB w Polsce utrzyma się na poziomie 4,6%.

Jakże powyższa opowieść kontrastuje z tym, co pisałem 15 lat temu na łamach „Świata Kamienia” w sprawozdaniu zatytułowanym Smutek na BUDMIE. Oto wyjątki: „Z raportu Instytutu Badania Opinii i Rynku PENTOR wynika, że w roku 2002 zrealizowano tylko 65% planowanych wcześniej prac remontowo-budowlanych. Kurczący się rynek spowodował reorientację sektora budowlanego na walkę o przetrwanie. W ciągu ostatniego roku odeszło prawie 60 000 pracowników, tj. 12% ogółu w nim zatrudnionych. Polską gospodarkę cechuje wyraźne spowolnienie przy jednoczesnej nieodpowiedzialnej wyprzedaży majątku narodowego w obce ręce. Eksport budownictwa wyraźnie zmalał, kryzys rosyjski trwa, złotówka jest zbyt silna. Prognozy na rok 2003 są pełne pesymizmu. […] w samej Warszawie przewiduje się spadek nowo wybudowanych mieszkań o 40%”.

Cieszmy się zatem, że obecnie przeżywamy hossę, i życzmy sobie, by trwała jak najdłużej.

KAMIEŃ NA BUDMIE Wzorem lat ubiegłych branżę kamieniarską ulokowano w pawilonie

36

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

FOT. ARCHIWUM NK

Stoisko fińskiej firmy Nunnauuni z Nunnalahti, promującej kominki ze steatytu, czyli kamienia mydlanego.

trzecim. Wśród firm wystawiających kamień polski ze swoich złóż należy wymienić Marmur Sławniowice i PIASMAR z Długopola. Na stoisku Sławniowic zwracał uwagę bardzo dekoracyjny, użylony blok szarego marmuru, wyeksponowany w centralnej części stoiska. W ofercie nie zabrakło złocistych dolomitów.

PIASMAR oferuje kredowy piaskowiec o ciepłych, żółtawych barwach.

Z kopalni można uzyskać bloki do wymiarów 3,5 × 1,2 × 0,8 m.

– Kupujemy nowe maszyny, traki linowe, linię do polerowania, maszynę do żywicowania i automat do płomieniowania. Prawie gotowa jest nowa hala obróbki; w firmie dominuje optymizm – mówił Dariusz Jakubowski, kierownik ds. produkcji PIASMARU. Stoisko firmy Rogala wzbudziło zainteresowanie deweloperów, klientów indywidualnych i firm projektowych. Jak powiedział Jurand Puczko z działu handlowego w Wocławach koło Gdańska, już w drugim dniu targów odbył kilka poważniejszych rozmów. Zdradził nam też nieco targowych planów firmy Rogala, która w tym roku zamierza wystawiać się w Kijowie, Moskwie i Mińsku.

Na stoisku firmy Interstone z Mszczonowa prezentowano m.in. kwarcowe kamienie rekonstruowane o znanej nazwie Laminam.

– Jest ruch na stoisku, lecz wyda-

je mi się, że dwa lata temu był jeszcze większy – mówiła Aneta Gmurek z firmy Interstone.

Kolorowym rajem dla oczu jest zawsze stoisko firmy Kryształowy Świat.

Jak czytamy w pięknie wydanej książeczce, jest to jedyny na świecie producent płyt solnych, puzzli, obrazów i paneli solnych. Nowość stanowiła oferta domowych tężni solankowych. W tym roku można było także zakupić na stoisku geody ametystowe oraz agaty z Brazylii i Urugwaju.

Powodzeniem cieszyło się również specjalne stoisko z minerałami i wyrobami jubilerskimi.

Kamień naturalny można było spotkać w pawilonie 5A, ze stoiskami firm oferujących kominki. Szczególną uwagę zwracała fińska firma Nunnauuni z Nunnalahti, promująca kominki ze steatytu, czyli kamienia mydlanego. Ta rzadko występująca w przyrodzie szara skała metamorficzna jest odporna na ciepło i idealnie sprawdza się jako materiał obudowy kominków. Firma szczyci się własnym dużym kamieniołomem.

Firmy chińskie oferowały m.in. maszyny do szlifowania posadzek oraz narzędzia ręczne z oprzyrządowaniem diamentowym. Pojawiły się także nieliczne firmy z preparatami chemicznymi dla kamieniarstwa.

W przyszłym roku targi Budma rozpoczną się 5 lutego i potrwają do 8 lutego. 

dawniej Firma Kamieniarska Krawczyk sp. z o.o.

KOMFORT

LUKSUS ELEGANCJA GRANIT, MARMUR, TRAWERTYN, AGLOMARMUR, ONYX, PIASKOWIEC, KONGLOMERATY KWARCOWE

SIEDZIBA GŁÓWNA:

ODDZIAŁY:

Łubna Jakusy 41, 98-235 Błaszki tel. 43 829 26 70, 43 829 13 39 fax. 43 829 00 04

Łódź, ul. Jadzi Andrzejewskiej 1, Tel. +42 641 80 36, Tel. kom. +48 605 896 096 Wyszki 7c, 63-220 Kotlin, Tel. +48 62 740 55 75, Fax +48 62 740 54 02 Nowa Wieś , ul. Kopalniana 21, 42-262 Poczesna, Tel. +48 34 321 66 22, Fax +48 34 364 52 36 Smardzów 27b, 56-400 Oleśnica, Tel./Fax +48 71 399 27 03, Tel. kom. +48 607 199 059

E-MAIL: BIURO@OLGRAN.PL

WWW.OLGRAN.PL

@OLGRAN.KAMIENNATURALNY

Z KRAJU FIRMY KAMIENIARSKIE

Wyprzedzić konkurencję Rodlew QMD to znany polski producent akcesoriów nagrobkowych. To także doskonały przykład rodzinnej firmy rzemieślniczej, która przeszła transformację i nie tylko „obroniła” swoją pozycję przed konkurencją mocnych firm zachodnich, ale zajęła w tym czasie znaczące miejsce na rodzimym rynku. Podczas Międzynarodowych Targów Poznańskich Stone 2017 firma Rodlew QMD i ATMSolutions zdobyły Złoty Medal za StoneDrill 5070 – maszynę do wiercenia otworów w kamieniu pod bolce montażowe liter. O sukcesie firmy oraz jej planach z Anną Cichy, wiceprezesem firmy Rodlew QMD z Rybnika, rozmawia Bogdan Lewicki.

Czy byłyście przekonane, że warto pracować w rodzinnej firmie?

Był krótki okres, że postanowiłyśmy same decydować o swojej przyszłości za granicą. To było dobre doświadczenie, ale wróciłyśmy i tego nie żałujemy. Wiemy, że tu jest nasze miejsce.

Warto dzielić się radością z osiąganych sukcesów.

Wszystko, co osiągamy w firmie, to wynik zbiorowej pracy. Każdy robi swoje. Moja siostra prowadzi nasz sklep firmowy i ma bezpośredni kontakt z klientami. Ja natomiast jestem łącznikiem między sklepem a produkcją i odpowiadam wraz z księgową za stronę ekonomiczną firmy. Natomiast szwagier Daniel przejmuje obowiązki produkcyjne naszego nestora.

Czyżby pan Jerzy chciał przejść na zasłużony odpoczynek?

38

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

Mamy takie poczucie, że dołączyliśmy w pewnym sensie do szerokiego grona darczyńców tego ponadczasowego dzieła. Ma to dla nas prestiżowe znaczenie. Ojciec zawsze powtarzał, że kolejnym etapem rozwoju firmy, która ma ugruntowaną pozycję na rynku jest wzmocnienie budowania jej wizerunku w otoczeniu biznesowym.

FOT. ARCHIWUM RODLEW

Założycielem firmy jest pani ojciec – Jerzy Rojek, aktywnie działa w niej także Daniel Raczyło, mąż Aleksandry – pani siostry. Od ilu lat panie związane są z firmą?

W 40-letniej działalności firmy przez prawie 20 lat w różnej formie byłam razem z Olą zaangażowana w jej rozwój. Myślę, że jest to normalne w firmach rzemieślniczych. Rodzice powtarzali „nie ma darmowych obiadów”. Ale dzisiaj nie żałujemy, bo jeszcze przed studiami uczyłyśmy się w domu nie tylko odpowiedzialności, ale także jak ważne są pojęcia: klient, współpraca, negocjacje, rzetelność czy uczciwość.

Nie widzę go w domu pozbawionego wyzwań. To jest to pokolenie, dla którego praca może być też relaksem (uśmiech). Wiem co dla niego znaczyło ostatnio zaangażowanie w realizację 16 specjalnych krzyży na największy na świecie ołtarz bursztynowy w kościele św. Brygidy w Gdańsku. Potrafił zmobilizować wszystkich, aby w bardzo krótkim czasie wykonać to zlecenie.

Uroczystość poświęcenia ołtarza odbyła się 16 grudnia 2017 r.

Tak. To przepiękne dzieło gdańskich bursztynników powstawało przez 17 lat jako wotum wdzięczności za naszą wolność.

To znaczy, że wy też do tego monumentu o wymiarach 12 na 10 metrów dołożyliście swoją „małą cegiełkę”.

Czy to jest ten moment?

Myślę, że tak. Musimy naszym klientom oprócz oferowania produktów najwyższej jakości pokazywać jacy jesteśmy i jak chcemy z nimi współpracować. Niech poznają wartości którymi się kierujemy i dlaczego mogą nam zaufać. Muszą być przekonani, że nasza współpraca niesie im wymierne realne korzyści. A wywiązanie się z tych deklaracji buduje markę firmy. Mam nadzieję, że nam młodym uda się spełniać oczekiwania naszych rodziców.

Mieliśmy rozmawiać o waszym nowym, nagrodzonym na MTP pomyśle.

Ta profesjonalna maszyna powstała na życzenie naszych klientów, którzy na kolejnych targach sygnalizowali o problemach montażu liter nakładanych i często rezygnowali uciekając się do prostszych rozwiązań np. piaskowania napisów.

Dlaczego? Jakie to były problemy?

Wielu obawiało się wymaganej precyzji, braku czasu, odpowiednich pracowników a także szeregu innych problemów. Dlatego chcemy przenieść wszystkie korzyści wynikające

Z KRAJU

z tego pomysłu na naszych stałych lojalnych klientów.

Konkretnie – jakie to są korzyści?

Proponujemy naszym klientom zakup urządzenia z dodatkowym wyposażeniem praktycznie po kosztach wytworzenia.

Rozumiem, że nie zarabiacie na maszynie, ale nadal klient musi zapłacić za nią, bo chyba nie planujecie jej rozdawać.

Rozdawać nie ale proponujemy firmom, które stale montują litery nakładane firmy Rodlew QMD oraz firmy Caggiati leasing. Jako producenci liter możemy umożliwić naszym klientom spłacanie rat leasingu za kwotę otrzymaną z rabatu na zakupione u nas litery.

Za ile i w jakim okresie należy zakupić litery, aby rabat pokrył koszty raty?

Przy założeniu najbardziej korzystnej formy zakupu rata wynosi około 440 zł na miesiąc. Dlatego propoR

E

nujemy 20% upust na nasze litery dla klientów którzy zakupią maszynę. Przy takim założeniu wykonanie dwóch napisów literowych (np. napis z 35 znaków) w tygodniu rekompensuje koszt raty.

To dlatego mówicie, że można mieć to urządzenie „za darmo”.

Praktycznie tak. To jest oferta dla naszych klientów, którzy montują przynajmniej 8 napisów miesięcznie. „Dostają” od nas pieniądze na spłatę raty. Tu pokazujemy ten czynnik ekonomiczny, o który klienci najczęściej pytają.

Rozumiem, że każdy zakład kamieniarski, który zakupi od was maszynę może z upustem 20% montować dowolną ilość liter z katalogu Rodlew QMD. Dotyczy to liter nierdzewnych.

Wysyłamy ulotkę ze szczegółami.

Przy zakupie maszyny klienci mogą kierować się nie tylko kryteriami ekonomicznymi. Jest szereg dodatkowych korzyści. Nasz klient, który K

L

dotychczas obcinał kołki i bez wiercenia otworów kleił litery do kamienia. Kiedy na targach poznał walory maszyny to sam się przekonał, że na czasie nie zaoszczędzi, bo wiercenie napisu trwa 0,5 godziny. Nie ma problemu z nakładaniem kleju na wąskie litery oraz „wypływkami” spod litery.

No i oko ludzkie zawsze jest mniej dokładne niż programy komputerowe rozmieszczające napisy. Klienci są przekonani, że przy 2 cm cyferkach tylko maszyna może precyzyjnie powiercić otwory.

Myślę, że dosyć szczegółowo przybliżyła Pani sposób w jaki chcecie zaoferować wasze ostatnie osiągnięcie.

Zawsze liczymy na pytania. Bezpośrednie rozmowy są najbardziej wartościowe. A tak na koniec chciałam poinformować naszych klientów, że w marcu firma Rodlew QMD wydaje nowy obszerniejszy katalog, w którym zawarte będą również wszystkie pokazane na ostatnich targach nowości. 

A

M

A

MASZYNA STONE DRILL 5070 do montażu napisów na nagrobkach

Kup maszynę teraz i otrzymaj 20% rabat do końca 2018 roku na litery ze stali nierdzewnej (katalogowe).* Promocja! Już dwa napisy tygodniowo spłacają sugerowaną miesięczną ratę leasingu.

* Przedłużenie promocji na kolejny rok jest uzależnione od poziomu sprzedaży w roku 2018.

www.akcesorianagrobkowe.pl

TWÓJ NAJLEPSZY PRACOWNIK w 2018 r. TERAZ MOŻESZ GO MIEĆ ZA DARMO!

Zadzwoń, a my przedstawimy wyliczenia i pomożemy podjąć decyzję – Bartłomiej Kapuśniak tel. 505 424 300

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

39

Z KRAJU FIRMY KAMIENIARSKIE

Nowe oblicze Magmy Pod koniec ubiegłego roku Hurtownia Kamienia Magma, od 12 lat działająca w Łodzi, przeszła duże zmiany.

Zorganizowano nowy magazyn i plac składowy. Modernizację przeszły też pomieszczenia biurowe.

O zmianach i planach na najbliższy okres rozmawialiśmy z Katarzyną Sołtysiak, dyrektorem hurtowni Magma.

FOT. ARCHIWUM MAGMA

( W minionych miesiącach w łódzkiej Hurtowni Kamienia Magma znacznie powiększono powierzchnię magazynową.

W 2018 rok Magma weszła z dużymi zmianami. Radykalnie zwiększyła się powierzchnia magazynowa, swoje oblicze zmieniły biura, przemodelowaliście też układ pomieszczeń.

To prawda, aczkolwiek modernizacja była planowana od dawna. Prace rozpoczęliśmy w maju ubiegłego roku i zakończyliśmy w październiku. Zmiany zauważalne są już po wjeździe na nasz teren. Na zewnątrz zwiększyliśmy powierzchnię magazynową. Tam, gdzie kiedyś rosła trawa, mamy teraz plac, na którym eksponowana jest gruba płyta. Znacznie zwiększył się zakres dostępnych kamieni w tych grubościach. Klienci zauważą też zmiany wewnątrz naszych obiektów. Po pierwsze, zmodernizowaliśmy biura – są teraz bardziej wygodne, zarówno dla nas

40

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

jak i klientów. Przenieśliśmy również w dogodniejsze miejsce kasę.

Remont pozwolił też na stworzenie przy biurach wystawy części naszej oferty płytek. Do tego dochodzi to, co cieszy nas najbardziej, czyli dodatkowa hala z drugą suwnicą, co diametralnie poprawiło warunki załadunku i rozładunku materiału.

Dotychczasowe powierzchnie już nie wystarczały?

Rozbudowa podyktowana była wzrostem obrotów, poszerzeniem asortymentu i zwiększeniem stanów magazynowych. Tak, śmiało można powiedzieć, że zaczynało brakować miejsca. W minionych miesiącach mocno rozbudowaliśmy naszą ofertę dedykowaną sektorowi budowlanemu. Jak wiadomo jest to ma-

teriał, który sprzedaje się przez cały rok, także zimą. Bez dodatkowej hali załadunek, w często przecież trudnych warunkach atmosferycznych, był uciążliwy. Teraz nie dość, że pod dachem, to możemy mieć większe stany magazynowe, które pozwalają sprostać także większym, jednorazowym zamówieniom towaru z tego samego asortymentu, a do tego właśnie dążyliśmy. Zdecydowaliśmy się również na nowe kolory w grubej płycie. Na szczęście jesteśmy w tym dobrym położeniu, że nieruchomość, na której działamy, w całości należy do właściciela hurtowni, a to pozwala bezproblemowo poszerzać powierzchnie magazynowe czy wystawiennicze w zależności od potrzeb (jeszcze jest rezerwa). Hurtownia nie ma oddziałów (na razie), a sprzeda-

Z KRAJU

( Rozbudowa magazynu podyktowana była zwiększeniem obrotów, poszerzeniem asortymentu i zwiększeniem stanów magazynowych.

FOT. ARCHIWUM MAGMA (2)

(Tundra). Mocno poszerzamy również stany magazynowe płytek granitowych –indyjskich i chińskich. W tej kwestii staramy się mieć zawsze spore zapasy z danego koloru, żeby móc obsłużyć duże realizacje. Na pewno towaru będzie u nas coraz więcej.

Na składzie mamy też aglomarmury i kwarcogranity w modnej ostatnio gamie kolorystycznej, czyli bielach i szarościach.

jemy na cały kraj, więc zapasy muszą być odpowiedniej wielkości. Oczywiście gross naszych klientów to firmy z Łodzi i okolic, których właściciele odwiedzają nas osobiście i wybierają towar na miejscu. Jednak z roku na rok obroty są wyższe, klientów przybywa, także tych z dalszych regionów Polski. W związku z tym, jak już wspomniałam, nasze stany magazynowe muszą być odpowiednio większe.

Co znajdziemy w aktualnej ofercie Magmy?

Jesteśmy hurtownią kamienia naturalnego, więc głównie to. Nasze najważniejsze kierunki importu to: Chiny i Indie; ale także Włochy, Hiszpania, RPA. Jednym z nowszych jest Brazylia. To ciekawa oferta, jednak dla bardziej zdecydowanego klienta.

Brazylijskie kamienie są dość kapryśne, nie jest łatwo kupić ładne płyty, ponieważ zdarza się dość często, że jedna połowa płyty znacznie różni się od drugiej, a w Polsce to się nie podoba. Z drugiej strony, powoli rośnie liczba klientów, którzy chcą mieć właśnie oryginalny kamień, którego nie ma nikt inny nawet, jeśli jest on sporo droższy.

Mamy zarówno kamień w płytach (slabach) jak i płytki. Wszystko dostępne jest w bogatej ofercie wykończeniowej: polerowane, pło-

42

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

: Magma uruchomiła nowym magazynie suwnicę, która diametralnie poprawiła warunki za i rozładunku towaru.

mieniowane, szlifowane, szczotkowane, antykowane, satynowane czy „lapaturowane”. Są to granity, marmury, trawertyny, piaskowce, kwarcyty, łupki. W naszej ofercie znaleźć można, zarówno doskonale znane wszystkim kamieniarzom granity — np. New Kashmir, Ivory, Black, jak i mniej popularne, np. zielone AQUARIUSY. Na liście płyt nagrobkowych znajdziemy dobrze rozpoznawalne granity chińskie, indyjskie (Vizag, Viscon White, Multicolor Green, Tan Brown), granity ukraińskie (Tokowski, Leżnikowski, Sarny, Black Pearl, Orion Ukraiński, Masławka) i rosyjskie

Wspomniała pani o nowych wyrobach. Co pani ma na myśli?

Od niedawna w naszej ofercie pojawiły się również spieki, produkt hiszpańskiego producenta NEOLITH. Uważam, że chociaż to nie jest kamień naturalny, powinien znaleźć się w ofercie naszej hurtowni. To po prostu wymóg obecnych czasów. Spieki są coraz częściej zauważane przez architektów i klientów indywidualnych, coraz więcej jest o niego zapytań, robią wrażenie. NEOLITH z kolei, to potężny producent, znany już na naszym rynku, mocno wspierający dystrybucję (próbki, katalogi itd.), więc wydaje mi się, że to słuszna decyzja. Czas pokaże.

Magma mocno akcentuje swoją obecność w Internecie. Czy to także wymóg obecnych czasów?

Nowoczesne formy kontaktu z klientami są dla nas bardzo ważne. Doskonale sprawdziły się krótkie klipy filmowe z naszą ofertą. Na naszej stronie można podejrzeć płyty, które mamy na składzie – zdjęcia są w bardzo dobrej rozdzielczości. To także wymóg czasu. Dzisiejsi klienci chcą otrzymywać dużo danych na odległość, bo bardzo często nie mają czasu na przyjazd do hurtowni „na rekonesans”. Ważne jest więc również zaufanie, jakim nas obdarzają – staramy się bardzo ich nie zawieść i uczciwie przedstawiać sytuację. 

HISTORIA TECHNIKA

Nowości lat 70-tych

FOT. ARCHIWUM AUTORA

Po ukończeniu 80 lat przychodzi czas na wspomnienia i życiowe podsumowania.

Postanowiłem przypomnieć ciekawsze wydarzenia z mojego zawodowego życia związanego z kamieniem budowlanym. Stanowią one fragment historii naszej branży, a równocześnie przypomnienie warunków z okresu PRL-u.

( TE-BLOK firmy TEMA

W

1971 r. zostałem przeniesiony służbowo z Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Przemysłu Kruszyw Budowlanych (COBR PKB) do Zjednoczenia Przemysłu Kamienia Budowlanego w Krakowie przy ul.

Morawskiego – z nominacją na Naczelnika Wydziału Rozwoju Techniki ZPKB. Po przeniesieniu z poznawczej i ciekawej inżynierskiej pracy do struktury urzędniczej Zjednoczenia czułem się trochę nieswojo. W tym czasie Zjednoczenie było formalnie jedynym właścicielem kamieniołomów i zakładów obróbki kamienia w Polsce i do tej firmy były kierowane

44

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

informacje handlowe. Dostarczane do Zjednoczenia kolorowe prospekty lądowały w biurkach dyrektorów lub urzędników. Moja obecność umożliwiała ich kompletację. Zrobiło się trochę ciekawiej, gdy do mojego „gabinetu” (jeden pokój na II piętrze) zaczęły spływać prospekty i informacje dotyczące obrabiarek do kamienia z Włoch, Niemiec (wtedy RFN), Francji, Belgii i Holandii, a czasem nawet ze Stanów Zjednoczonych.

BRANŻOWY BANK INFORMACJI Przy pomocy słowników i zachowanych podręczników (Czeżowski, Tyrowicz) zabrałem się do porząd-

kowania materiałów spływających do Zjednoczenia. Musiałem stworzyć systematykę materiałów informacyjnych i ujednolicić nazewnictwo maszyn i urządzeń.

Z pomocą przyszła mi przydzielona urzędowo metalowa szafa czteropoziomowa do teczek zawieszkowych.

Umożliwiło to podzielenie zbioru na działy (i piętra): 1. Obróbka kamienia.

2. Przeróbka (kruszywa).

3. Transport technologiczny.

4. Różne…

Na poziomie każdego działu mogłem stworzyć kolejne podziały szczegółowe. Np. pierwsze piętro

YLS Trading Limited 49 Sidmouth Avenue TW7 4DR Isleworth, London

NEW RHINO BLACK Yellow Stone Polska Victor Chakanetsa ul. Polna 1, Chmielów, 27-400 Ostrowiec Św. kom. +48 601 66 85 88 victorchakanetsa@yahoo.com

13 – 16.06.2018

Norymberga | Niemcy

Międzynarodowe Specjalistyczne Targi Kamienia Naturalnego i Technologii Kamienia

Inspiracja i innowacja dla rynku kamienia naturalnego Największe specjalistyczne targi w niemieckim obszarze językowym proponują Państwu jedyną w swoim rodzaju różnorodność produktów i rozwiązań w zakresie kamienia naturalnego, engineered stone, techniki i nagrobków.

Dodatkowo czeka na Państwa jeszcze bardziej atrakcyjny program specjalistyczny oraz dwa nowe Zapewnijcie sobie Państwo pokazy specjalne. teraz kartę wstępu korzystając z zalet zakupu online:

Informacje T +49 9 11 86 06 - 49 96 visitorservice@nuernbergmesse.de

ST18_170x115_PL_Nowy_Kamieniarz_BES.indd 1

stone-tec.com/ see-you-soon

07.03.18 11:36

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

45

HISTORIA

)

FOT. WIKIPEDIA

Comet 4 firmy de Havilland.Dopiero później uzyskałem więcej informacji o tej wyjątkowo eleganckiej maszynie. Była produkowana w latach 1952–1967 jako pierwszy europejski odrzutowy samolot pasażerski. Piękna sylwetka z czterema silnikami zabudowanymi w przekroju skrzydła. W okresie badania prototypu i pierwszym okresie eksploatacji miał 26 (!) katastrof spowodowanych pękaniem okienek w części pasażerskiej (rozszczelnianie w narożnikach prostokątnych okienek).

Wady te wyeliminowano, wprowadzając okienka o zaokrąglonych narożnikach..

zostało podzielone na: 1.1. traki, 1.2. piły, 1.3. szlifierki i polerki, 1.4. linie obróbcze itd. Dzięki możliwości ustawiania teczek w dowolnej kolejności na długości szyny pojawiła się szansa na wstawienie kolejnych podziałów, np. 1.1.1. traki wahadłowe, 1.1.2. traki diamentowe, 1.1.3. traki linowe itd.

Dzięki tej szafie każdy z prospektów trafiał w ściśle określone miejsce i każde z urządzeń mogło być odszukane w prosty sposób. Później każde urządzenie otrzymywało opis, dane techniczne i kosztowe. W ten sposób przy wykorzystaniu dostępnych środków powstał branżowy bank informacji, który równocześnie umożliwiał określenie poziomu technicznego w poszczególnych grupach urządzeń. Bank informacji dawał szansę na wybór urządzeń do zakupów, gdy Zjednoczenie uzyskało dostęp do środków dewizowych (czytaj: dolarów USA) za usługi fachowe w Libii (m.in. budowlane, świadczone przez wydelegowane z Polski firmy).

Później dowiedziałem się, że podobną metodę gromadzenia i analizy materiałów stosował w tym czasie Jacek Gmoch – ówczesny trener polskich piłkarzy kadry narodowej.

STAN TECHNIKI W LATACH 1970–1980 W opisywanym okresie, tj. w okresie nieco złagodzonego PRL-u, zyskaliśmy większą możliwość śledzenia i analizowania światowego stanu techniki i podejmowania prób dogonienia poziomu europejskiego. W Polsce najbardziej zaawansowanym technicznym rozwiązaniem produkcji seryjnej były linie produkcyjne holenderskiej firmy Van Voorden. Nowość tych linii polegała na połączeniu szlifierki automatycznej z piłą za pomocą wspólnego stołu z unoszonym przenośnikiem rolkowym. Szlifowana płyta po obróbce była podnoszona i na rolkach przesuwana i opuszczana na stół piły. Zastosowano wyjątkowo prosty układ podnoszenia i opuszczania płyt przy pomocy węży strażackich umieszczonych wewnątrz układu ceowników.

Węże te napełniane z sieci wody przemysłowej były wy-

46

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

jątkowo skuteczne przy podnoszeniu i opuszczaniu płyt obrabianych na linii. W tym czasie w Polsce pracowały dwie linie tego typu: jedna na marmurach w Pińczowie, druga na granitach strzegomskich. Na linię w pełni automatyczną brakowało woli politycznej, złotych dewizowych i… dostatecznej ilości wymiarowych bloków.

WŁOSKA PRZYGODA W zakątkach pamięci pozostał mi wyjazd z lat 70. do Włoch na zaproszenie firmy Gregori – do Schio. Wyjazd ten zapamiętałem dzięki kilku faktom, które zapisały się w mojej pamięci. Właściciel firmy Gregori – typowy włoski arystokrata – zaprosił nas do swojej posiadłości pałacowej z pięknymi ogrodami. Byliśmy zaskoczeni, kiedy pokazał nam firmowe biuro projektów w postaci przeszklonego okrągłego pawilonu ze ścianami otwieranymi bezpośrednio na pałacowy trawnik. Co ciekawsze, dwóch projektantów, nie zwracając uwagi na szefa i naszą obecność, opalało się beztrosko na trawniku. Na nasze pytanie, czy aby nie narusza to dyscypliny pracy, usłyszeliśmy, że „oni cały czas myślą o nowych konstrukcjach”.

Wizytując kolejną firmę, TEMA w Carrarze – będącą w tym czasie źródłem włoskiego postępu technicznego – liczyłem na spotkanie z młodymi konstruktorami tej firmy.

Rozmowa z nimi była prawdziwą przyjemnością, w której mogłem popisać się znajomością maszyn kamieniarskich z mojego „banku”. A działo się to w miejscu, gdzie powstawały konstrukcje wyznaczające kierunki rozwoju branży maszyn kamieniarskich. W tej firmie powstała m.in. konstrukcja piły wielotarczowej TE-BLOK (8 × 800 mm) będącej punktem wyjścia dla konstrukcji frezarek wielotarczowych do wycinania cienkich płytek modułowych (od 1 cm).

Pod koniec pierwszego dnia wizyty dowiedzieliśmy się, że firma skonstruowała automatyczną linię obróbki płyt marmurowych. Zdecydowano się pokazać nam to dzieło zmontowane w jednym z zakładów na Sycylii. Na pytanie, czy nie jesteśmy zbyt zmęczeni po wielogodzinnych

   

PŁYTY GRANITOWE STAŁE DOSTAWY BLOKÓW DUŻY MAGAZYN SZEROKI WYBÓR

 CIĘCIE BLOKÓW  POLEROWANIE  PŁOMIENIOWANIE  GOTOWE WYROBY  NAGROBKI, BLATY, PARAPETY, SCHODY, POSADZKI  USŁUGI CIĘCIA I OBRÓBKI

ZAPRASZAMY! Przedsiębiorstwo Kamieniarskie „Grawis” Jarosław Biernacki 98-200 Sieradz, ul. Paszkiewicza 54 tel. 43 822 33 25, 43 826 05 68 e-mail: biuro@grawis.pl

www.grawis.pl

WWW.FACEBOOK.COM/GRAWIS

HISTORIA

)

FOT. ARCHIWUM AUTORA

Współczesna automatyczna linia obróbki płyt kamiennych firmy TEMA-Frugoli, będąca kolejną wersją konstrukcji, którą oglądaliśmy na Sycylii.

wizytach w okolicznych zakładach, oczywiście odpowiedzieliśmy przecząco i zgłosiliśmy chęć obejrzenia tej nowości. Firmowy telefon zatrzymał na lotnisku w Pizie rejsowy samolot do Palermo; jak na filmach sensacyjnych, firmowy samochód wjechał na teren lotniska bezpośrednio pod trap samolotu. Okazało się, że jest to jeden z pierwszych odrzutowych samolotów pasażerskich Comet 4 angielskiej firmy de Havilland. Dla nas to była wręcz sensacyjna i nieoczekiwana okazja.

Nasz przelot Cometem z Pizy do Palermo na Sycylii odbył się bez problemów (na szczęście nie wiedziałem o uprzednich problemach konstrukcyjnych). Lot przyniósł dodatkowe wrażenia estetyczne; samolot wystartował po zachodzie słońca i wznosząc się, wszedł w sferę słońca, przelatując nad białymi obłoczkami widocznymi na tle ciemnozielonej powierzchni morza. Lotnisko w Palermo jest usytuowane na półwyspie wchodzącym w morze, na stoku góry splanowanym do wysokości pasa startowego. Pas ten schodzi do morza zarówno od strony startu, jak i lądowania, które przebiegło spokojnie i gładko. Na płycie lotniska było niewielu pasażerów, kilku o wyglądzie filmowych mafiosów. Droga do Palermo (ok. 25 km) z plantacjami dojrzewających cytryn i pomarańczy po obu stronach. Dla nas był to szok, jako że w PRL-u pomarańcze i cytryny były dostępne tylko na święta (po „wystaniu” ich w długich kolejkach) lub w Pewexie (bez stania, ale za dolary!). Noc spędziliśmy w hotelu i wcześnie rano wyruszyliśmy do zakładu obróbki marmuru, ok. 30 km na północ od Palermo.

Nasza eskapada miała nieprzewidziane i nieco dramatyczne zakończenie. Na bramie firmy kamieniarskiej rozpięty był transparent z napisem SCIOPERO (strajk).

Po rozmowie z właścicielem firmy uzyskaliśmy pozwolenie na wejście i obejrzenie nieruchomej, ale kompletnie zmontowanej automatycznej linii obróbczej – przypuszczalnie pierwszej w Europie.

W ten sposób w czasie jednego wyjazdu służbowego mogliśmy uzupełnić nasze wiadomości u źródła kamieniarskiego postępu technicznego (z lat 1970–1980), a wartością dodaną był przelot najnowszym w tym czasie odrzutowcem pasażerskim. Były to naprawdę ekscytujące przeżycia!

Zbiory z banku informacji oraz te skompletowane

48

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

w okresie późniejszym wykorzystałem w moim poradniku „Obróbka mechaniczna i obrabiarki do kamienia” (Jawor 2006), który w kilku tysiącach egzemplarzy zagościł w polskich i zagranicznych zakładach obróbki kamienia.

Przeglądając poradnik po latach, mogę stwierdzić, że mimo upływu czasu pozostał aktualny, do momentu szerokiego wejścia do obróbki techniki lin diamentowych.

W dzisiejszej sytuacji, kiedy każdy osobiście może zapoznać się z większością nowinek technicznych i organizacyjnych w Chinach czy Brazylii, opisane problemy gromadzenia i zdobywania informacji mogą wydawać się śmieszne. Jednak istnienie banku branżowych informacji obok lawiny handlowych informacji w prasie branżowej umożliwia pełniejszą analizę stanu techniki w warunkach ułatwień w formie technik cyfrowych. Ten brak starają się zastąpić sektorowe analizy dla wybranych grup maszyn. 

Mgr inż. Wacław Chrząszczewski (1936) absolwent Wydziału Mechanicznego Politechniki Krakowskiej i AGH .Od 1961 do 1970 pracował w zapleczu naukowo-badawczym i centrali Zjednoczenia Przemysłu Kamienia Budowlanego w Krakowie. Od 1971 r. zatrudniony w branżowych biurach projektów: Prokam i Biprokrusz w Krakowie. Projektował i nadzorował realizacje 22 zakładów obróbki kamienia i materiałów budowlanych. W 1985 r. uzyskał I stopień specjalizacji zawodowej w zakresie projektowania zakładów. Po 1990 r. prowadził praktykę prywatną projektując kolejne zakłady m.in. Strażowice (Czechy), duże zakłady Grand-Mar-Co i Ex-Tra-Co na terenie kopalni węgla kamiennego w Nowej Rudzie. Ostatnio zrealizowane projekty ZOP Barwałd i Zakład Obróbki Piaskowca Męcina (nr.33 2015). Autor poradnika branżowego „Obróbka mechaniczna i obrabiarki do kamienia” wydanego w 2006 r.

Autor wielu tekstów do czasopism branżowych: Świat Kamienia i Nowy Kamieniarz.

Rzeczoznawca Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Materiałów Budowlanych (SITPMB). Za pracę projektową odznaczony złotym i srebrnym Krzyżem Zasługi. W 2010 r. wpisany do Złotej Księgi Absolwentów Politechniki Krakowskiej.

BELFAST BLACK BELFAST BLACK

LFAST BLACK

BELFAST BLA

BELFAST BLACK

BELFAST BLACK BELFAST BLACK

BELFAST BLACK

BELFAST BLA BELFAST BLACK

FAST BLACK

BELFAST BLACK

BELFAST BLACK

MARABU Naturstelnhandel GmbH B L O K I

G R A N I T O W E

Jarek@marabustone.pl

Z

R P A

+48 507 80 20 29

Z KRAJU FUNERALIA

Rośnie liczba spopieleń Kiedy w 38 numerze Nowego kamieniarza z 2009 roku publikowaliśmy tekst pt: „Coraz więcej spopieleń", w Polsce działało 9 spopielarni, w których wykonano 22 428 kremacji (dane za 2007 r.)

Po ośmiu latach, w naszym kraju funkcjonuje 57 spopielarni, które według nieoficjalnych szacunków wykonują rocznie około 100 000 kremacji zmarłych osób.

FOT. ARCHIWUM NK

Bogdan Lewicki

J

eszcze większe wrażenie może zrobić zestawienie aktualnych liczb kremacji, z tymi sprzed ćwierćwiecza. Wówczas okaże się, że w Polsce w tym okresie liczba spopieleń wzrosła aż... 300 krotnie.

Chociaż 100 000 kremacji rocznie może robić wrażenie, to nasz kraj nie należy do tych, w których wykonuje się najwięcej tego rodzaju pochówków. Wręcz przeciwnie, należymy do nacji, które kremacje wybierały, i czynią tak w dalszym ciągu, relatywnie rzadko. Dla przykładu w sąsiednich Czechach odsetek kremacji wynosi ponad 80%, Szwecji 70% Holandii 60%. Z pewnością na taki stan rzeczy istotny wpływ miała II wojna światowa i działające wówczas kremato-

50

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

: Kolumbarium na cmentarzy miłostowskim w Poznaniu.

ria w nazistowskich obozach śmierci w Auschwitz, Stutthoffie, Chełmnie n/Nerem, Sławięcicach koło Kędzierzyna, Majdanku, Dachau, Manthausen-Gusen. To między innymi dlatego dla bardzo dużej części Polaków przez dziesięciolecia krematorium było (z pewnością dla wielu jeszcze jest) symbolem biologicznego wyniszczania narodu, a nie akceptowalną formą pochówku najbliższych im osób.

BRAK DANYCH W powojennej Polsce pierwsze kre-

matorium, zbudowane stricte na potrzeby pochówków powstało dopiero w 1993 r. w Poznaniu na cmentarzu miłostowskim (od 1985 r. do 1993 r. sporadyczne kremacje wykonywano w Zakładzie Anatomii Akademii Medycznej w Poznaniu). O małym zainteresowaniu spopieleniami może świadczyć chociażby to, że kolejne powstały dopiero po dwóch latach, w Warszawie i Wrocławiu. Przez kilkanaście lat zmiany były niemal niezauważalne. W 2007 w całym kraju działało zaledwie 9 firm oferujących spopielanie zwłok. Rok później dokonano u nas niespełna 25,5 tys. kremacji (około 7 proc. wszystkich pochówków). Do tego czasu dane były szczegółowe, i udostępniane m.in. do

Z KRAJU

)

prowadzenia statystyk. Później... właściciele tych zakładów spuścili na nie zasłonę milczenia.

– Obecnie, nikt nie posiada danych odnośnie ilości przeprowadzonych kremacji w Polsce. Nawet Główny Urząd Statystyczny ich nie gromadzi.

Być może dlatego, że nie ma przepisów określających kremację. Jednak, choć dokładnych danych odnośnie kremacji nie posiadamy to można oszacować, iż ich odsetek wynosi dla całej Polski w granicach 23 – 28%.

W miastach, w których są krematoria, odsetek pogrzebów urnowych jest większy niż tam, gdzie ich nie ma - wyjaśnia Krzysztof Wolicki, prezes zarządu Polskiego Stowarzyszenia Pogrzebowego.

Jak dodaje prezes K. Wolicki, PSP miało dane odnośnie kremacji jeszcze za 2008 rok. Niestety, później prywatni przedsiębiorcy posiadający krematoria odmawiali podawania takich danych zasłaniając się tajemnicą handlową. Twierdzili, że nie będą ujawniać takich danych, aby nie powstawały nowe krematoria, aby nie wchodzili w ten interes ludzie spoza branży. Jeszcze siedem osiem lat temu szacowano, że w Polsce w najbliższych latach powstanie maksymalne trzydzieści krematoriów. Mimo, że przestano podawać dane o ilości spopieleń, a może dlatego, na chwilę obecną mamy ich pięćdziesiąt siedem.

O trudnościach, a właściwie braku możliwości uzyskania danych świadczyć może chociażby odpowiedź jaką uzyskaliśmy w poznańskim Universum: – Odpowiedź na pytanie, której moglibyśmy (lecz nie chcemy ze względów biznesowych) udzielić nie dałaby obrazu, ponieważ dużo zakładów pogrzebowych z Poznania dokonuje kremacji w Skwierzynie (kremacja bez udziału rodziny jest tam tańsza niż w Poznaniu). Stąd mo-

52

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

FOT. WIKIPEDIA / SILIESIAC

Kolumbarium na cmentarzu komunalnym Psie Pole we Wrocławiu.

Obecnie, nikt nie posiada danych odnośnie ilości przeprowadzonych kremacji w Polsce. Nawet Główny Urząd Statystyczny ich nie gromadzi. Być może dlatego, że nie ma przepisów określających kremację.

Jednak, choć dokładnych danych odnośnie kremacji nie posiadamy to można oszacować, iż ich odsetek wynosi dla całej Polski w granicach 23 – 28%.

głoby się okazać, że na przestrzeni ostatnich lat kremacji jest mniej. Stąd dla Poznania i okolic dane nie byłyby miarodajne. Jednak biorąc jako próbę badawczą naszych klientów, widzimy nadal tendencję wzrostową (mimo, że wskaźnik kremacji i tak zawsze w Poznaniu był wysoki, ok 28%), tj. rodziny zmarłych częściej decydują się na kremację – odpowiedziała nam Leszek Grabarski ze Spółdzielni Pracy Universum.

ILE TO KOSZTUJE Dlaczego w ciągu kilku lat powstało w Polsce tak wiele spopielarni? Z kil-

ku powodów, wśród nich wymienić można oczywiście pieniądze – zaczęły powstawać ponieważ rósł popyt na tego typu usługi. Popyt rósł natomiast m.in. dlatego, że były tańsze od tradycyjnego pochówku. Kwatery urnowe są mniejsze, urny można złożyć też w istniejącym grobie bez konieczności wykupywania dodatkowego miejsca na cmentarzu. W przypadku złożenia jej w kolumbarium eliminowana jest konieczność troszczenia się o grób (sprzątanie, konserwacja pomnika) itp. Nie bez znaczenia na popularność kremacji była z pewnością zmiana wysokości zasiłku pogrzebowego, który w 2011 r. z 6400 zł zmniejszono na 4000 zł. Na kolejne powody zwraca uwagę K. Wolicki.

– Z pewnością jedną z przyczyn jest także ekologia. Proces kremacji zwłok przebiega w wysokich temperaturach powodując zniszczenie potencjalnych substancji chorobotwórczych mogących rozwijać się w zwłokach ludzkich składanych do grobu, a następnie przenikać do wód gruntowych, a z nich poprzez glebę i rośliny do organizmów żywych. Prochy powstałe w wyniku kremacji są obojętne biologicznie. Kolejną z przyczyn jest na pewno chęć zapewnienia przez zakłady pogrzebowe kompleksowej obsługi klienta. Krematoria zaczęto najpierw budować w dużych aglomeracjach – dodaje K. Wolicki.

Natomiast teraz powstają również

GRANITON WOJCIECH MARIAŃSKI

Już jest!

Biały marmur prosto z Grecji

ul. Księżycowa 9 87-122 Grębocin k. Torunia tel. +48 602 458 036 mail: info@graniton.com.pl http://graniton.com.pl/

Graniton Wojciech Mariański

54

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

FOT. ARCHIWUM NK

: Jedna ze ścian granitowego kolumbarium na cmentarzu Junikowo w Poznaniu.

; Nowe kolumbarium w Chełmie wykonane przez Firmę Road Memory.

FOT. ARCHIWUM ROAD MEMORY

: Najstarszy w Polsce Zakład Kremacji Universum działa w Poznaniu.

FOT. FOTOLIA / JOERG SABEL

w mniejszych miastach takich jak np. Suwałki, Mielec czy Środa Wielkopolska. Aktualnie na tzw. ścianie wschodniej jest mało krematoriów.

– Na wschodzie kraju nie ma wieloletnich tradycji kremacji zwłok, chociaż patrząc przez pryzmat kilku minionych lat już zauważalny jest wzrost zapotrzebowania na urny – mówi Michał Dulniak, właściciel zakładu Granit Dulniak z Lublina.

Z pewnością wpływ na to miały odległości od najbliższych spopielarni (ta w Lublinie zaczęła funkcjonować dopiero w 2018 roku). Przewożenie zwłok po kilkadziesiąt kilometrów, generowało dodatkowe koszty. Niewykluczone, że dodatkowym powodem jest też to, że na ścianie wschodniej, żyje dosyć dużo Polaków wyznania prawosławnego, które nie dopuszcza kremacji zwłok.

Obecnie tzw. zasiłek pogrzebowy wynosi 4 tys. złotych.

Na samą kremację przeznaczyć trzeba od 300 do 700 zł, a dla wielu rodzin, kwestie finansowe są bardzo istotne przy wyborze rodzaju pogrzebu. Czy faktycznie różnice między pogrzebem „tradycyjnym” a spopielaniem są obecnie aż tak znaczące?

Zdaniem K. Wolickiego różnice nie są aż tak duże, jak to się powszechnie sądzi. Trumna kremacyjna jest co prawda tańsza od trumny do pochówku tradycyjnego ale za to trzeba doliczyć cenę urny oraz koszt kremacji czyli może wyjść na to samo. Tańszy będzie zakup na cmentarzu miejsca na pochowanie w grobie urnowym niż w grobie tradycyjnym.

W zależności od regionu zakup niszy w kolumbarium może być porównywalny z zakupem tradycyjnego grobu. Przy grobie urnowym zapłacimy mniej za postawienie pomnika niż za pomnik na grobie tradycyjnym (wielkość grobu).

Dla przykładu chełmscy radni ustalili na poczatku 2018 r., że cena za niszę w nowopowstałym kolumbarium ma wynosić 2 700 zł. Dodatkowo każdy wykupujący miejsce pochówku będzie musiał uiścić jednorazową opłatę 1210 zł na utrzymanie czystości wokół terenu kolumbarium, wywóz nieczystości, konserwacje i montaż nagłośnienia, energię elektryczną. Taki koszt ponosi każdy bez względu na rodzaj pochówku. Są jednak cmentarze (np. Wolski w Warszawie) gdzie za miejsce w kolumbarium trzeba zapłacić nawet ponad 9 tys. zł.

– Reasumując, można się pokusić o stwierdzenie, że cena pochówku tradycyjnego czy po kremacji jest porównywalna – mówi Wolicki.

Patrząc na to zjawisko z perspektywy zakładów kamieniarskich produkujących nagrobki tak radykalne zwiększenie liczby kremacji oznacza 100 tys. standardowych pomników mniej. To prawda, chociaż jak na razie kamieniarze katastrofy w tym nie upatrują. Dużych pomników jest wprawdzie mniej, ale za to na każdym większym cmentarzu powstają kolumbaria, które z reguły mają bardzo wiele elementów wykonywanych z kamienia naturalnego.

- Pomnik na grób urnowy faktycznie jest zdecydowanie mniejszy, bo zazwyczaj ma wymiary 50x50 lub 50x60 cm plus płyta napisowa. Zużycie kamienia jest więc małe,

FOT. ARCHIWUM NK

Z KRAJU

: Kolumbarium w Osnabrück, Niemcy.

PONADTO W OFERCIE PŁYTY: African Galaxy Angola Blue (Blues in the Night) Aurora Azul Noche Azul Plata Balmoral Baltic Green Belfast Bohus Grey Bohus Red Brazylia Gold Brąz Królewski Crema Julia

Eagle Blue Eagle Red Giallo Vitoria Gneys Impala Indian Black Kuppam Green Kuru Grey Lablador Angola Lablador Blue Lablador Emerald Lablador Ocean Maricana Oliv Green Orion

Paradiso Star Galaxy Strzelin Szwed Szwed Zielony Tarn Tarn Royal Tołkowski Tundra Vanga Verde Bahia Verde Green Victoria Whie Wiscont White

Zapewniamy transport!

MEJA BUGANIUK FIRMA KAMIENIARSKA 57-200 Ząbkowice Śląskie, ul. Cukrownicza 1r tel. 74 8157 857, 601 463 075, 609 787 847, tel. 609 787 846, fax: 74 8100 354 e-mail: meja.buganiuk@neostrada.pl, www.mejabuganiuk.pl

Z KRAJU

Legenda:

Słupsk

Spopielarnie w budowie

Gdańsk (2)

Koszalin (3)

Spopielarnie funkcjonujące

Suwałki

Karlino Szczecin Stargard

Nowa Chełmża Białystok (2)

Bydgoszcz

Gorzów Wlkp. (2)

Przasnysz

Toruń Poznań

Międzychód

Włocławek

Wyszków

Warszawa (2) Otwock

Środa Wlkp.

Skierniewice

Głogów (2) Kalisz Gdańsk

Łódź (3)

Żmigród

Szczecin

Jelenia Góra

Warszawa Łódź

Wrocław Bytom

Wrocław (2) Brzeg Strzelin

Poznań

Częstochowa

Radom

Bełchatów

Legnica

Opole

Skarżysko-Kamienna Częstochowa Bytom

Ruda Śląska (2)

Dąbrowa Górnicza Chorzów

Katowice Kraków Żory Jasienica

Sandomierz Stalowa Wola Mielec (2) Rzeszów

Ruda Śląska

:

:

Stan na 2009

Stan na 2018

co oczywiście przekłada się na cenę.

Jednak w naszym przypadku rosnąca liczba kremacji nie spowodowała zmniejszenia zamówień na tradycyjne pomniki – mówi Marek Buganiuk współwłaściciel firmy ANMAR Stone z Bielawy.

Jak tłumaczy jednym z powodów jest z pewnością to, że w minionych latach pozamykano wiele małych zakładów produkujących nagrobki, a część z nich przekształciła się w firmy zajmujące się typowym montażem. W związku z tym produkcja nagrobków, oscylująca jednak na mniej więcej podobnym poziomie, jest wykonywana przez mniejszą liczbę firm.

KOLUMBARIA Pochodną zwiększonej liczby spopieleń jest rosnąca liczba kolumbariów czyli miejsc na cmentarzach, w których umieszcza się urny. W Polskiej tradycji są to zazwyczaj budowle, w kształcie murów składające się z wielu, często kilkuset, komór w któ-

56

Lublin

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

rych umieszcza się urny. Z zewnątrz montowana jest płyta z napisem, półka na kwiaty, uchwyty na wazoniki.

Tradycja kolumbariów jest bardzo stara i sięga czasów rzymskich oraz wczesnochrześcijańskich.

Obecnie kolumbaria stały się nieodzownym elementem cmentarzy miejskich, a na ich projekty i realizacje ogłaszane są konkursy. Jednym z najnowszych zrealizowanych projektów jest kolumbarium uruchomione na cmentarzu komunalnym w Chełmie, którego inwestorem było tamtejsze MPGM. Wykonawcą projektu jest Firma Kamieniarska Road Memory Sławomir Chudoba. W pierwszym etapie realizacji, tego wykonanego w całości z granitu kolumbarium oddano do użytku 16 ścian z 432 niszami. W tym roku wybudowanych zostanie kolejnych 11 ścian. Łącznie ok. 730 nisz. W każdej z nich mogą się zmieścić cztery urny. Zważywszy na to, że w jednej niszy mogą być umieszczone 4 urny to na terenie kolumbarium w Cheł-

mie pochowanych może być około 3 tys. osób.

Natomiast w Kaliszu miasto zdecydowało, iż kolumbarium na 480 urn powstanie na planie okręgu. Także ono ma jednolite płyty i jednakowe wyposażenie, w tym przypadku z jasnego granitu.

FUTURYSTYCZNY CMENTARZ W Polsce, praktykowane są dwa rodzaje pochówków: inhumacja i kremacja z obowiązkowym złożeniem popiołów do urny (ich rozsypywanie nie jest dopuszczalne). Bodajże jedynym wyjątkiem była ceremonia odprawiona 27 czerwca 2004 roku na morzu zorganizowana przez szczeciński Zakład Pogrzebowy na wynajętym statku. Prochy zmarłego mężczyzny rozsypano z urny w obecności 8 członków rodziny – 12 mil morskich od brzegu, na wysokości Świnoujścia.

W miejscu rozsypania prochów zrzucono wieńce i wiązanki.

Na razie nie ma problemów z wy-

Z KRAJU

kupieniem miejsca na cmentarzu, chociaż szczególnie w największych miastach, koszt zakupu kwatery na okres 20 lat (w zależności od tego czy to grób ziemny, piwnica, oraz w jakiej części cmentarza się znajduje) to kilka tysięcy złotych. To właściwie dlatego w naszym kraju nie mówi się jeszcze (nie mówiąc o praktykowaniu) o pochówkach naturalnych (zwłoki owinięte w całun, bez trumny, złożone do grobu ziemnego) czy „leśnych cmentarzach”. Te ostatnie znajdziemy już m.in. w Szwajcarii. Ciała chowane są tam pod drzewami, zawinięte tylko w całun. Rodzina płaci jedynie za to, że drzewo, przy którym kogoś pochowano nie zostanie ścięte przez najbliższe pół wieku.

Jeszcze bardziej futurystyczny pomysł zaprezentował japoński architekt Kiyoshi Takeyama. Na kilku piętrach świątyni Bansho-Ji w Nagoi powstały błękitne pokoje nazwane Suisho-den.

Wypełnia je 2 000 szklanych szufladek. Każda zawiera pudełeczko z prochami zmarłej osoby. Aby uzyskać R

E

dostęp do futurystycznego cmentarza, niezbędna jest elektroniczna karta ID. Jej użycie przy wejściu powoduje podświetlenie właściwej skrzyneczki.

Jeszcze inną formą pochówku jest tzw – ecoLation. To swego rodzaju kremacja, jednak zamiast ognia wykorzystuje ona niską temperaturę. Ciało jest zamrażane do odpowiedniej temperatury. Kiedy stanie się kruche rozpada się na małe cząstki. Następnie są one osuszane i w ciągu godziny przechodzą proces przemiany molekularnej, który normalnie trwa tysiące lat.

Według informacji ze strony ecolegacy.com wszystkie substancje szkodliwe dla środowiska, bakterie, wirusy, priony, patogeny są neutralizowane, a energia uwolniona w czasie procesu ecoLation jest odzyskiwana i ponownie wykorzystywana w procesie.

Bioprochy powstałe w takim procesie mają kolor biały. Są całkowicie bezpieczne i przyjazne środowisku.

Od kilku lat w Polsce można też zamówić tzw. diamenty pamięci czyli syntetyczny diament, do produkcji, K

L

A

którego użyto kilka gramów prochów lub kosmyk włosów zmarłej osoby.

Kamień można wmontować w biżuterię lub swego rodzaju relikwiarz.

Najtańsze diamenty pamięci kosztują ok. 4 tys zł. **** Kremacja zwłok przestała być w naszym kraju postrzegana jako swego rodzaju fanaberia. Nie wnikam z jakich powodów tak się właśnie dzieje i czy się to komuś podoba, czy nie.

Tak po prostu jest. Można przypuszczać, że ich liczba jeszcze wzrośnie, chociaż trudno powiedzieć na jakim poziomie się zatrzyma. Z pewnością będzie też rosła liczba kolumbariów.

Z informacji i zdjęć dotyczących tych obiektów (istniejących jak i planowanych), które można znaleźć w Internecie wyraźnie widać, że mogą to być miejsca o dużych walorach architektonicznych. Jednak to zależy od zarządców cmentarzy, to oni wybierają przecież nie tylko projekt, ale też materiały, z których są wykonywane.  M

A

zapytaj o ofertę: +48 (81) 53 304 63 / +48 602 278 272

www.fotoceramik.pl biuro@fotoceramik.pl

zdjęcia na porcelanie

Zdjęcia wypalane w temperaturze 880°C. Odporne na warunki atmosferyczne.

Materiały z atestem ISO 9002.

Wykonujemy także rozmiary do włoskich ramek.

Najwyższa jakość. Ceny do negocjacji.

Przedsiębiorstwo Usług Fotoceramicznych ETERNA ul. Baśniowa 5/22, 20-802 Lublin

57

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

FIRMA

FUNDUSZE UNIJNE

Jak wypromować produkty na rynkach zagranicznych?

Dotacje na internacjonalizację

B

ranża kamieniarska to sektor bardzo różnorodny. Zaliczyć do niego należy zarówno małe zakłady kamieniarskie zajmujące się produkcją nagrobków, wielkie hurtownie, jak i zakłady przecinające kamienne bloki na płyty – niejednokrotnie bardzo innowacyjne, dynamicznie rozwijające się i inwestujące w nowe technologie. Trudno w tym miejscu nie wspomnieć również o firmach działających w innych sektorach, ale jakże ściśle powiązanych z branżą kamieniarską – o producentach maszyn i narzędzi do szeroko pojętej obróbki kamienia.

Każda z tych firm ma inną misję do wypełnienia i inne potrzeby inwestycyjne. Dla jednych najważniejsze będzie utrzymanie swojej pozycji na lokalnym rynku, a dla innych – wdrażanie innowacyjnych rozwiązań i konkurowanie z innymi firmami w kraju czy w Europie.

Może niektórym wydaje się, że w branży kamieniarskiej trudno o innowacje, ale wśród firm kamieniarskich są i takie, które zaskakują bogatą ofertą zawierającą unikatowe produkty dekoracyjne do wykańczania wnętrz o bardzo nowoczesnym designie.

Dobrym miejscem na wypromowanie takich produktów czy innowacyjnych maszyn do obróbki kamienia są targi międzynarodowe, na których firmy kamieniarskie bywają częściej może jako odwiedzający (poszukujący inspiracji czy po prostu nowych maszyn) niż jako wystawcy.

58

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

Jak pozyskać dotację na wyjazd na targi międzynarodowe lub misje gospodarcze? Jakie warunki należy spełnić? Gdzie szukać informacji? Możliwości jest kilka. Warto wiedzieć, co odróżnia poszczególne konkursy i na co zwracać uwagę, szukając informacji o dofinansowaniu na internacjonalizację.

PROGRAM OPERACYJNY INTELIGENTNY ROZWÓJ (PO IR) Poddziałanie 3.3.3. Wsparcie Małych i Średnich Przedsiębiorstw (MŚP) w promocji marek produktowych – Go to Brand Misją tego poddziałania jest wsparcie przedsiębiorców uczestniczących w programach promocji w celu promowania polskich marek produktowych oraz promowania Marki Polskiej Gospodarki. Chodzi o to, by polskie produkty stały się markami rozpoznawalnymi na rynkach zagranicznych. W tegorocznym konkursie, trwającym od 4 kwietnia do 8 maja, na dofinansowanie projektów zaplanowano budżet na poziomie 150 mln zł. O wsparcie mogą się ubiegać przedsiębiorcy z MŚP z całej Polski.

To program wymagający, promujący firmy posiadające produkt konkurencyjny względem produktów z tej samej branży występujących na rynku międzynarodowym, wytwarzany na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzące działalność gospodarczą określoną w wybranym programie

Urszula Pieńkowska Wiceprezes Zarządu Maculewicz Consulting Sp. z o.o.

promocji i dodatkowo prowadzące od co najmniej 2 lat działalność eksportową, z której uzyskują przychody.

Zatem nie jest to program dla wszystkich. Czy mogą tu aplikować o środki firmy kamieniarskie czy producenci urządzeń dla kamieniarzy?

Go to Brand to program wspierający projekty dotyczące uczestnictwa w działaniach objętych programem promocji o charakterze ogólnym na wskazanych rynkach perspektywicznych (Algieria, Indie, Iran, Meksyk i Wietnam) i/lub uczestnictwa w działaniach promocyjnych przewidzianych w branżowych programach promocji (BPP). Jednym z nich jest Program promocji branży budowy i wykańczania budowli, którego adresatami mogą być m. in. firmy kamieniarskie, zgodnie z kodem Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) należącym do grupy 23. wskazanej w programie (PKD 23.70.Z Cięcie, formowanie i wykańczanie kamienia). Do BPP należy też Program promocji branży maszyn i urządzeń, który pozwala finansować działania realizowane m. in. przez producentów narzędzi mechanicznych do obróbki kamienia (włączając urządzenia do cięcia i czyszczenia kamienia), zgodnie z kodem PKD 28.49.Z Produkcja pozostałych narzędzi mechanicznych.

Maksymalna wartość kosztów kwalifikowalnych projektu zależy od tego, w jakich i w ilu programach promocji wnioskodawca zamierza uczest-

WYSOKA WYDAJNOŚĆ Wysoka wydajność narzędzi diamentowych od DIABÜ®

DIABÜ® Diamantwerkzeuge Heinz Büttner GmbH Industriestraße 3 · 35713 Eschenburg Tel.: +49 (0) 27 70 - 91 33 - 0 Fax: +49 (0) 27 70 - 91 33 - 25 info@diabue.com · www.diabue.com

Kontakt w Polsce Patryk Knapik Tel.: +48 77 46 32 090 Tel. kom.: +48 600 355 427 patrykknapik@poczta.fm

BLOKI GRANITOWE PŁYTY GRANITOWE ELEMENTY NAGROBKÓW

Bieżniki poliuretanowe (PUR) do kół napędowych traków linowych wysoka elastyczność w szerokim zakresie twardości wysoka odporność na ścieranie dobra wytrzymałość na rozciąganie niska ściśliwość objętościowa zdolność tłumienia drgań i wstrząsów wysoka odporność na działanie rozcieńczonych kwasów, olejów, smarów i paliw Duży wybór zróżnicowanych elastomerów dopasowanych do potrzeb Klienta.

Wykonujemy produkty na indywidualne zamówienie. ul. Promienista 48a 60-289 Poznań

Tel. +48 61 868 33 95 Kom. +48 602 767 993

a.suwik@diamantas.pl biuro@diamantas.pl

ul. Krakowska 154, 97-500 Radomsko ul. Piękna 4, 05-123 Chotomów tel. 501 499 881 sprzedaz@rwgranit.pl

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

59

FIRMA

niczyć. Jeśli zakłada wybór jednego programu promocji o charakterze ogólnym, kwota wydatków kwalifikowalnych może wynieść 500 tys. zł, w innych przypadkach wyniesie 1 mln zł. Poziom dofinansowania zależy od rodzaju ponoszonych wydatków – maksymalnie jest to 85% (w przypadku mikroprzedsiębiorstw spoza woj. mazowieckiego).

W ramach projektu wnioskodawca może sfinansować wydatki związane z udziałem w targach, imprezach okołotargowych czy misjach gospodarczych, takie jak: koszty organizacji stoiska wystawowego, podróży służbowych, transportu i ubezpieczenia osób i eksponatów, opłaty rejestracyjnej oraz wpisu do katalogu targowego, a także koszty reklamy w mediach targowych, udziału w seminariach i konferencjach, koszty usługi doradczej dotyczącej umiędzynarodowienia przedsiębiorcy i inne.

Każdy program promocji zawiera listę imprez targowych, w których może uczestniczyć wnioskodawca w charakterze wystawcy. Przedsiębiorca w ramach programu, w którym zamierza uczestniczyć, ma obowiązek zrealizowania określonych dla tego programu działań i wyboru działań fakultatywnych, których wymagana liczba wskazana jest w każdym z programów.

PROGRAM OPERACYJNY POLSKA WSCHODNIA (PO PW) Działanie 1.2. Internacjonalizacja MŚP Konkurs skierowany jest do mikro-, małych i średnich firm prowadzących od co najmniej 12 miesięcy działalność na terenie Polski Wschodniej, czyli na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, lubelskiego i podkarpackiego.

Nabór wniosków prowadzony jest w dwóch rundach: I runda od 27 lutego do 29 marca 2018 r. i II runda od 30 lipca do 4 września 2018 r. Łączny budżet konkursu to 100 mln zł. Dofinansowanie mogą uzyskać projekty obejmujące kompleksowe działania

60

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

związane z opracowaniem i przygotowaniem do wdrożenia nowego modelu biznesowego zakładającego internacjonalizację działalności wnioskodawcy, polegające na analizie jego potencjału w zakresie internacjonalizacji, przygotowaniu przedsiębiorstwa i jego oferty pod kątem eksportu oraz aktywnego poszukiwania partnerów biznesowych w celu wprowadzenia produktów na wybrane rynki zagraniczne.

Maksymalna kwota dofinansowania projektu wynosi 800 tys. zł w przypadku wybrania co najmniej jednego

Każdy program promocji zawiera listę imprez targowych, w których może uczestniczyć wnioskodawca w charakterze wystawcy.

Przedsiębiorca w ramach programu, w którym zamierza uczestniczyć, ma obowiązek zrealizowania określonych dla tego programu działań i wyboru działań fakultatywnych, których wymagana liczba wskazana jest w każdym z programów. rynku docelowego spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii lub 550 tys. zł w przypadku wybrania wyłącznie rynków docelowych z EOG lub Szwajcarii. Maksymalny poziom dofinansowania to aż 85% kosztów kwalifikowalnych. Unijne wsparcie może pokryć część kosztów udziału w międzynarodowych targach, wystawach lub misjach gospodarczych, ale też koszt zakupu usług doradczych czy oprogramowania niezbędnego do automatyzacji procesów biznesowych w związku z przygotowaniem do internacjonalizacji działalności, koszt wytworzenia materiałów reklamowych, udziału w szkoleniach, dostępu do baz danych informacji, koszt

tłumaczeń, badań i testów produktów przeznaczonych do internacjonalizacji, projektowania procesów technologicznych lub logistycznych.

Przedsiębiorca, który planuje aplikowanie o środki w tym konkursie, musi mieć w ofercie co najmniej jeden produkt (wyrób lub usługę), który ma potencjał sprzedażowy na nowym rynku zagranicznym. W trakcie oceny projektu weryfikowany będzie też poziom przychodów ze sprzedaży, ze szczególnym uwzględnieniem przychodów ze sprzedaży produktów zgłoszonych w projekcie do internacjonalizacji, i przychodów z eksportu, które w ostatnim roku obrotowym wnioskodawcy powinny być mniejsze od 30% sumy przychodów netto ze sprzedaży wszystkich towarów i usług.

REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE (RPO) Funkcjonujące w poszczególnych województwach regionalne programy operacyjne różnią się od siebie.

Nie zawsze to, co może być przedmiotem dofinansowania w jednym województwie, ma szanse uzyskać wsparcie w innym regionie. W programach regionalnych nie ma (jak w Go to Brand) konkretnej listy imprez i krajów, na które ekspansję może zaplanować wnioskodawca. W obszarze internacjonalizacji polskich firm z sektora MŚP w 2018 r. konkursy przewidziane zostały tylko w siedmiu województwach (zgodnie z tabelą na str.

62). Każdy z tych konkursów zostanie przeprowadzony na podstawie odrębnych regulaminów i wynikających z nich zasad.

W różnych województwach wsparcie na udział w targach czy misjach gospodarczych lub na zakup usług doradczych związanych z opracowaniem strategii wejścia na nowe rynki zagraniczne kryje się pod różnymi nazwami i numerami (inne osie priorytetowe i działania). Dla przykładu: w woj. łódzkim wsparcie w tym obszarze można otrzymać w ramach Poddziałania 2.2.1. Modele biznesowe MŚP, w Małopolsce będzie to Poddziałanie 3.3.2. Aktywność międzynarodowa

FIRMA

małopolskich MŚP, a na Podlasiu – Poddziałanie 1.4.1. Promocja przedsiębiorczości oraz podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej województwa.

Co więcej, nie zawsze jest tak, że tym samym pojęciom przypisane są te same zakresy czy możliwe do poniesienia wydatki. Na Mazowszu uzyskanie wsparcia przy wejściu na nowe rynki zagraniczne możliwe jest w ramach Poddziałania 3.2.2. Internacjonalizacja MŚP. Przedsiębiorca może uzyskać dotację zarówno na przygotowanie strategii internacjonalizacji, udział w targach międzynarodowych w charakterze wystawcy, jak i wyjazd na misje gospodarcze. Dotacja będzie również służyła pokryciu części kosztów uzyskania niezbędnych dokumentów uprawniających do wprowadzenia towarów lub usług na wybrane rynki docelowe (certyfikatów, atestów, świadectw), kosztów zakupu usług prawnych związanych z wprowadzeniem towarów lub usług na wybrane rynki docelowe, kosztów zakupu baz

WOJEWÓDZTWO

DZIAŁANIE

danych czy oprogramowania.

Odmienny charakter ma Poddziałanie 1.4.4. Internacjonalizacja MŚP w ramach RPO woj. warmińsko-mazurskiego. W tym przypadku z pojęciem internacjonalizacji nie wiąże się opracowanie dokumentu strategicznego wyznaczającego kierunki ekspansji na nowe rynki zagraniczne ani też wdrażanie tej strategii, ale inwestycje mające na celu przygotowanie oferty firmy do potrzeb internacjonalizacji, np. wydatki związane z dostosowaniem procesów, produktów, usług, systemu dystrybucji do wymagań nowych klientów, przepisów i norm obowiązujących w krajach, do których kierowana będzie oferta. W tym samym programie regionalnym dotację na zakup usług doradczych, informacyjnych, organizację udziału przedsiębiorstwa w międzynarodowych targach, wyjazdach biznesowych, misjach gospodarczych można uzyskać w Poddziałaniu 1.3.5. Usługi dla MŚP. Zawsze należy dokładnie przeana-

NABÓR WNIOSKÓW*

lizować dokumentację konkursową – szczególnie regulamin konkursu i kryteria oceny projektów. Tylko wtedy będziemy wiedzieli, na realizację jakich konkretnie zadań możemy uzyskać dotację w danym konkursie.

Analiza dokumentacji programowej pozwoli zaplanować budżet projektu na podstawie dopuszczalnych limitów wydatków (minimalna i maksymalna wartość kosztów kwalifikowalnych projektu czy wartość dotacji, limity określone dla pewnych rodzajów wydatków) i poziomu dofinasowania (w niektórych programach jest to 50%, w innych aż 85%). Tylko dokładna znajomość zasad danego konkursu pozwoli uniknąć błędów na etapie aplikowania o środki i niespodzianek na etapie realizacji projektu. Pamiętajmy – diabeł tkwi w szczegółach… 

; Nabory wniosków w regionalnych programach operacyjnych w 2018 r. w obszarze internacjonalizacji MŚP:

RODZAJE WSPIERANYCH PROJEKTÓW

Poddziałanie 1.5.3.

Wsparcie procesu umiędzynarodowienia przedsiębiorstw

od 16.04.2018 r.

Udział w targach międzynarodowych, wsparcie doradcze w zakresie działalności eksportowej – projekty grantowe.

Poddziałanie 2.2.1. Modele biznesowe MŚP

od 28.02.2018 r. do 6.04.2018 r.

Opracowanie nowego modelu biznesowego przedsiębiorstwa zmierzającego do jego internacjonalizacji.

Poddziałanie 2.2.1. Modele biznesowe MŚP

grudzień 2018 r.

Udział w targach międzynarodowych, wyszukiwanie i dobór partnerów biznesowych na rynku docelowym – działania wdrożeniowe muszą wynikać ze strategii biznesowej w zakresie internacjonalizacji przedsiębiorstwa.

Poddziałanie 3.3.2.

Aktywność międzynarodowa małopolskich MŚP

wrzesień 2018 r.

małopolskie

Opracowanie i wdrażanie strategii/planu działalności międzynarodowej przedsiębiorstwa, np. poprzez udział w targach międzynarodowych.

Poddziałanie 3.2.2.

Internacjonalizacja przedsiębiorstw

kwiecień 2018 r.

mazowieckie

Opracowanie strategii internacjonalizacji oraz wdrażanie strategii, np. poprzez udział w targach międzynarodowych.

Działanie 2.4. Współpraca gospodarcza i promocja

czerwiec 2018 r.

Opracowanie nowych modeli biznesowych, w tym strategii dla działań międzynarodowych, otwieranie nowych kanałów biznesowych, dywersyfikacji geograficznej lub sektorowej, wsparcie współpracy gospodarczej przedsiębiorstw w wymiarze krajowym i międzynarodowym, udział w targach, pokazach technologii (jedynie jako mniejsza cześć projektu).

Poddziałanie 1.4.1. Promocja przedsiębiorczości oraz podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej województwa

od 26.02.2018 r. do 30.05.2018 r.

Udział w targach międzynarodowych, wystawach, w wizytach studyjnych oraz misjach zagranicznych, organizacja zbiorowych wystaw na terenie woj. podlaskiego (wizyt potencjalnych zagranicznych partnerów handlowych).

Poddziałanie 1.3.5. Usługi dla MŚP

kwiecień 2018 r.

Usługi doradcze, informacyjne, organizacja udziału w międzynarodowych targach, wyjazdach biznesowych, misjach gospodarczych.

Poddziałanie 1.4.4.

Internacjonalizacja MŚP

kwiecień 2018 r.

Projekty inwestycyjne mające na celu przygotowanie oferty firmy do potrzeb internacjonalizacji.

kujawskopomorskie

łódzkie

opolskie

podlaskie

warmińskomazurskie

62

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

N a t u r s t e i n h a n d e l G W A R A N C J A

G m b H

N I E M I E C K I E J

J A K O Ś C I

Bloki granitowe z całego świata -

nowe dostawy bloków

INDIE:

BRAZYLIA:

Kwiecień

Viscount White Orion VR Bengal Black(G20) K-Black Indian Black Jet Black Shivakashi Kuppam Green Star Ruby

Caipi Gold Zulu Black Black Lagoon

AFRYKA: Impala Olive Green Belfast Black

FRANCJA: Celtic Sunrise Tarn

P R Z E D S T A W I C I E L S T W O N A P O L S K I M R Y N K U

Krzysztof Rudnicki m: 504 124 850 @: krzja@poczta.onet.pl

Artur Sobieraj m: 609 919 007 @: artur.sobieraj@interia.eu

PIŁA EXPRESS 600 Z OBROTOWĄ GŁOWICĄ

zmotoryzowany przechył głowicy

ręczny przechył głowicy

monoblok dysk 600mm cięcie: lewo, prawo, przód, tył przechył głowicy 45 stopni most piły wykonany z żeliwa silnik 15 Kw z regulacją obrotów stół podnoszony do pionu przy pomocy dwóch tłoków hydraulicznych stół obrotowy o 90 stopni, wymiary stołu 3200 x 2000 mm laser automatyka cięcia pilot zdalnego sterowania waga 6500 kg

łożyska liniowe oś Z

panel dotykowy, pilot bezprzewodowego sterowania

łożyska liniowe oś Y

podzespoły elektryczne firm: MITSUBISHI, SCHNEIDER, YASKAWA

WYŁĄCZNY DYSTRYBUTOR

NA POLSKĘ!

WEHA sp. z o.o. ul. Armii Krajowej 31, 58-150 Strzegom tel. 74 855 32 51 www.weha.pl

P31 POCHYLANY SUPORT DO CIĘCIA POD KĄTEM STOPNIOWO WYŁĄCZNY DYSTRYBUTOR

NA POLSKĘ!

pochylany suport, do cięcia stopniowego pod kątem

oś Z dwa stalowe sworznie

solidny stół z napędem hydraulicznym

łożyska liniowe oś Y

monoblok

panel dotykowy, pilot bezprzewodowego sterowania

podzespoły elektryczne firm: MITSUBISHI, SCHNEIDER, YASKAWA

dysk 625 mm pochylany suport do cięcia stopniowego pod kątem most piły wykonany z żeliwa łożyska liniowe silnik 15 Kw z regulacją obrotów stół obrotowy 360 stopni, podnoszony do pionu dwoma tłokami hydraulicznymi wymiary stołu 3200 x 2000 mm laser automatyka cięcia pilot zdalnego sterowania waga 6300 kg

Światowa jakość w rozsądnej cenie.

PARTNERZY HANDLOWI: Abus, Achilli, Akemi, BM, Cobalm, Flex, Lantania, Lupato, Toolstar.

ZE ŚWIATA WYDARZENIA

FOT. WIKIPEDIA/SMALLJIM

POLICZĄ CMENTARZE I NAGROBKI

Dzięki dotacjom Narodowej Loterii dla organizacji charytatywnych Wielka Brytania może w końcu przygotować centralny rejestr cmentarzy.

Gorąca dyskusja o cmentarzach i ich właścicielach przetoczyła się przez Wielką Brytanię po tym, jak kilkanaście lat temu dwóch młodych

ludzi, zginęło na cmentarzach przygniecionych pomnikami. Parlamentarzyści wskazali wówczas, że nie ma centralnego rejestru cmentarzy i pomników, więc nikt nie wie dokładnie, ile ich jest, gdzie się znajdują lub w jakim są stanie.

W 2001 r. Ministerstwo Sprawie-

KAMIEŃ W FUTURYSTYCZNYM MIEŚCIE Czy kamień naturalny może być przydatny w futurystycznym programie NEOM, w którym powstać ma miasto przyszłości? Jak można przeczytać w informacjach poświęconych temu projektowi: w tak ambitnym projekcie budowlanym poświęconym zrównoważonemu rozwojowi – kamień powinien być naturalnym wyborem.

Czym jest NOEM? To projekt, który wystartował w północno-zachodniej Arabii Saudyjskiej, nad brzegiem Zatoki Akaba w sąsiedztwie Egipskiego Półwyspu Synaj i Jordanii. Na dziewiczym terenie, na którym obecnie są tylko góry, pustynia i morze ma powstać najnowocześniejsze, samowystarczalne miasto na świecie zasilane wyłącznie energią ze źródeł odnawialnych. Transport publiczny również będzie całkowicie „zielony”. „Zielona energia” ma zapewnić również funkcjonowanie szklarni produ-

66

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

kujących żywność. NEOM ma stać się miejscem, gromadzącym wszystko, co najlepsze i najnowocześniejsze.

Jak zapewnia książę Mohammed bin Salman, nowa metropolia ma zapewnić potencjalnym mieszkańcom standard, o jakim nikt dotąd nie myślał. Ma być w pełni zautomatyzowana, pełna robotów, dronów komunikacyjnych, parków, miejsc rekreacji. Ten region wybrano z wielu względów, m.in dlatego, że panuje tam temperatura około 30 stopni Celsjusza, kiedy naokoło jest ona 10 stopni wyższa. Kolejnym ważnym argumentem jest mnogość kamienia, który ma być wykorzystywany na różne sposoby. Kamień naturalny ma znaleźć szerokie zastosowanie w NEOM, kamieniołomów jest pod dostatkiem. Marmur, granit są już tam obecne i wymagają tylko wydobycia, bez konieczności „angażowanie” energii do produkcji. (o-red) 

dliwości nakazało sporządzić rejestr cmentarzy, ale to rozporządzenie nigdy nie zostało wykonane. Teraz, dzięki dotacji w wysokości prawie 600 000 funtów z Heritage Lottery może się to zmienić. Inwentaryzację ma wykonać organizacja charytatywna Careing for God’s Acre, która planuje w ciągu czterech lat przeprowadzenie akcji pod nazwą The Beautiful Burial Grounds Project, której celem jest właśnie rejestracja nie tylko wszystkich pomników ale także naturalnej fauny i flory, istniejącej na cmentarzach.

Dotacja zostanie przeznaczona na identyfikację i inwentaryzację pomników, rzadkich roślin i zwierząt. Wiele zwierząt i roślin jest zagrożonych wyginięciem niemal w całej Wielkiej Brytanii. Cmentarze są rajem dla flory i fauny zagrożonej rozwojem i nowoczesnym rolnictwem.

Szacuje się, że w Anglii i Walii jest około 20 000 cmentarzy. (o-red) 

W PARLAMENCIE O KAMIENIARZACH 22 lutego br. w szkockim parlamencie przeprowadzono pierwszą debatę na temat przyszłości szkockiego kamienia. Uczestnicy skoncentrowali się na możliwościach rozwoju branży w tym kraju i podniesieniu świadomości na temat rodzimego sektora kamieniarskiego. Z przytoczonych podczas debaty danych wynika, że około 85% kamienia wykorzystywanego w Szkocji jest importowane (za cenę ok 40 milionów funtów). Szkocja posiada jednak rodzime złoża, które powinny być wykorzystywane m.in. na renowacje niszczejących zabytkowych budynków. Szkoccy parlamentarzyści podkreślali, że aby zachować zabytkową strukturę centrów miast utrzymanie tych złóż jest absolutnie niezbędne. Działania mają doprowadzić do lepszego wykorzystania rodzimego kamienia (o-red)

ROSABELLA...

NOWA KRÓLOWA

Z BRAZYLII

MFD GRANITS Wyłączny dystrybutor granitu Rosabella w Europie. Przedstawiciel w Polsce: Jacek Perz kom.: +33 6 85 92 71 25, +48 605 726 936, e-mail: jacek@mfd-granits.com, www.mfd-granits.com

ZE ŚWIATA TARGI

FOT. ARCHIWUM NK

STONE+TEC 2018 WYSTARTUJĄ 13 CZERWCA 2018 R.

W Norymberdze trwają przygotowania do targów branży kamieniarskiej Stone+tec 2018. Impreza wystartuje 13 czerwca i potrwa do 18 czerwca br. Kolejne edycje mają być organizowane w cyklu dwuletnim, zawsze w latach parzystych.

Targi Stone+tec, to impreza ważna dla polskiego kamieniarstwa i wciąż największa impreza w tej części Europy, z ponad 400 wystawcami, z kilkudziesięciu krajów świata i kilkunastoma tysiącami zwiedzających.

Ston+tec mają ambicje wybiegania w przyszłość, dlatego w roku 2018 gorącym tematem będzie próba odpowiedzi na pytanie: Co przyniesie ze sobą robotyzacja i cyfryzacja zakładów obróbki kamienia? Co może stanowić źródła przychodów w sytuacji zmniejszenia zapotrzebowania na produkcję nagrobków?

Stone+tec to punkt spotkań dla wszystkich, którzy pracują z kamieniem. Na targach znajdują się najnowsze trendy i tendencje w dzie-

dzinie materiałów i technik z całego świata. Wśród nich nie mogło zabraknąć wielkoformatowych spieków, które stają się uzupełnieniem produktów z kamienia naturalnego.

Jednak, aby je profesjonalnie obrobić i zamontować niezbędne są odpowiednie narzędzia. Podczas targów Stone + tec 2018, wielu wystawców zaprezentuje właśnie innowacyjne rozwiązania (sposoby magazynowanie, transportowania, obróbki, montażu) dedykowane obróbce spieków ceramicznych w rozmiarach XL. Z kolei tegoroczne specjalne show „Technologia i chemia” skupi się szczególnie na wykorzystaniu kamienia i spieków w kuchni.

Na targach w Norymberdze odbędzie się także konkurs ręcznej obróbki kamienia dla młodych kamieniarzy (uczniów, studentów, czeladników), którego organizatorem i pomysłodawcą jest Federalne Zrzeszenie Niemieckich Kamieniarzy, a partnerami związki kamieniarskie z Austrii, Szwajcarii, Włoch i Polski.

Więcej informacji o targach oraz możliwość kupna biletów on line na stronie: www.stone-tec.com. (red) 

FORTALEZA – LUKSUS, BOGACTWO I BLASK WYJĄTKOWYCH GRANITÓW Czwarta edycja targów kamienia Fortaleza w Brazylii (FBSF) odbędzie się w dniach 18-20 kwietnia 2018 r.

Miejscem tego młodego, ale ambitnego spotkania producentów i handlowców branży kamieniarskiej są nowoczesne tereny targowe w stolicy stanu Ceará w Brazylii. Tematem wiodącym tegorocznej edycji będzie „luksus, bogactwo i blask”.

W tym roku targi kamienia Fortaleza w Brazylii planują szereg działań, którymi zamierzają przyciągnąć nowych gości. Program towarzyszący obejmuje wykłady o architekturze i designie oczywiście z wykorzystaniem kamienia. Najważniejszym wydarzeniem będzie forum „Pomyślmy

68

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

o sektorze kamienia w 2068 roku” organizowane przez Instituto Brasileiro das Rochas Ornamentais (IBRO). Będzie to dyskusja ekspertów na temat wyzwań i szans dla branży kamienia naturalnego w nadchodzącym 50-leciu.

Celem Targów jest utrzymanie woluminu przetwarzania na miejscu kamienia z zasobów lokalnych.

W przeszłości kamienie o wartości 200 milionów dolarów rocznie przewożono do Espírito Santo (około 2700 km na południe), aby tam przetworzyć je i następnie wysłać na rynki międzynarodowe. Od kilku lat sytuacja przesuwa się w kierunku Ceará: około 40 firm mających swoje siedzi-

by w Espírito Santo obecnie prowadzi tu wydobycie. Stan Ceará poczynił znaczne inwestycje, aby rozpocząć przetwarzanie: jednym z ważnych aspektów jest port w Pecém z doskonałymi połączeniami z USA i Europą oraz Strefa Wolnego Handlu.

Zasoby naturalne kamienia są jednym z motorów napędzających gospodarkę tego regionu świata. Wiele z nich, to tak zwane egzotyczne granity o silnych kolorach i strukturach.

Brazylia jest również bogata w kwarcyt, obecnie jeden z najbardziej poszukiwanych kamieni na świecie.

Organizatorem targów jest państwowe stowarzyszenie kamieniarzy Simagran-Ce. (o-red) 

GK

AMIENI ALERIA G K

WIOSENNA WYPRZEDAŻ!

BALTIC BROWN (poler gr. 3 cm) 160 zł netto/m2

JUPARANA PERSA (szczotka gr. 3 cm)

390 zł netto/m2

LABRADOR GREEN (poler gr. 3 cm) 128 zł netto/m2

ARANDIS (poler gr. 3 cm) 310 zł netto/m2

GIALLO INDIA (poler gr. 3 cm) 250 zł netto/m2

SUNNY BEIGE (poler gr. 2 cm) 72 zł netto/m2

GALERIA KAMIENI, ul. Wodna 8, 97-221 Rokiciny-Kolonia tel. +48 44 719-57-39, kom. 539-937-778, www.galeriakamieni.pl, info@galeriakamieni.pl

ZE ŚWIATA TARGI

Chiński prymus Fotorelacja z targów w Xiamen

Maciej Brzeski

APLIKACJA MOBILNA

70

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

w naszej

apce!

FOT. ARCHIWUM NK (3)

O

tóż czasy się zmieniły. Prezydent Chińskiej Republiki Ludowej, Xi Jinping, w licznych międzynarodowych wystąpieniach, apeluje do Prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, Donalda Trumpa, o zaprzestanie realizowanego przezeń interwencjonizmu państwowego w gospodarkę USA. Prezydent Jinping wskazuje na niekorzystny wpływ takich działań na międzynarodowy, liberalny, ład gospodarczy, którego beneficjentem są wszyscy uczestnicy tegoż rynku, czyli prawie wszystkie kraje na świecie.

Władze ChRL, w byciu prymusem, postanowiły pójść o krok dalej. Od roku, 2016, z całą stanowczością, zaczęły zrealizować założenia przyjętej rok wcześniej „Polityki Ochrony Środowiska”, w której zadekretowano, że „od teraz ma być ekologicznie”. Wielka determinacja w realizowaniu tego, bardzo ambitnego planu, miała dwa główne podłoża.

Po pierwsze, Chiny od lat borykały się z problemem ogromnych zanieczyszczeń i w krótkiej perspektywie czasowej czekała je katastrofa ekologiczna.

Po drugie, chciały wykazać, że mają w tym względzie większe osiągnięcia niż każdy inny kraj na świecie (i to, jak zwykle, w rekordowo krótkim czasie).

Ponadto działania te miały wskazywać, że zależy im na dobru całego świata, co miało im pozwolić na dołączenie do grona krajów „się troszczących” i zalegitymizować rolę krytyka nowej polityki kontrowersyjnego Prezydenta USA. Jakie to ma znaczenie dla kamieniarstwa? Ci regularnie czytający NK, już na pewno wiedzą, że to właśnie przy realizacji tej polityki, podjęto decyzje o zamknięciu ponad 1000 kopalni oraz

FOT. ARCHIWUM NK (4)

ZE ŚWIATA

około 2000 zakładów kamieniarskich w prowincji Fujian (na terenie, której leży między innymi Xiamen), i tej, jak się okazało najważniejszej, kopalni granitu G664, który w Polsce przyjęło się nazywać „Brązem Królewskim”.

Zbierając informacje od Polaków odwiedzających Xiamen, ten wątek czyli badanie dostępności „Brązu”, był najczęściej poruszanym. Udało się nam ustalić, że chińscy wydobywcy, przed zamknięciem złóż, zdążyli zrobić duże zapasy tego surowca, jest on ciągle dostępny na rynku. Niestety jego cena regularnie rośnie. Według potocznych informacji (niestety, nie ma na ten temat szczegółowych danych), w najbliższej perspektywie (dystrybutorzy nieoficjalnie mówią o okresie 1,5-2 lat) powinno go całkowicie zabraknąć.

Pragnę zaznaczyć, że z uwagi na brak oficjalnych danych, informację tę należy traktować z umiarkowanym dystansem. Substytuty G664 już się pojawiły, ale na razie nie wzbudzają zachwytu wśród naszych branżystów.

A gdzie targowe statystyki? Niestety w chwili wysyłania do druku tego numeru jeszcze ich nie było, bo... większość osób odpowiedzialnych za organizacje targów kamieniarskich w Xiamen zaraz po imprezie, wzięło sobie tydzień wolnego. Świat zwariował.

Oczywiście statystyki opublikujemy w następnym wydaniu. Jak tylko chińczycy wrócą z urlopu... 

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

71

ZE ŚWIATA

FOT. FOTOLIA / SCALIGER

INWESTYCJE

Prześwietlamy granitowych nowobogackich Iwan Gołunow

Iwan Gołunow, śledczy dziennikarz rosyjskiego portalu informacyjnego ”Meduza” pisze, kto zarabia na moskiewskich brukach i krawężnikach.

W

pewnym okresie w Moskwie ułożono więcej granitu niż wydobyto w całej Rosji.

Z tego powodu na Syberii brakuje kamienia na nagrobki.

Według obliczeń „Meduzy” przez 7 lat urzędowania mera Moskwy wydano na modernizację ulic i parków 189 miliardów rubli (wg obecnego kursu rubla – 11,1 mld złotych – przyp. red.), z czego prawie połowę w 2017 roku.

Jedną z poważniejszych pozycji programu „Moja Ulica” są wydatki na betonowe i granitowe płyty i krawężniki.

Jak wyjaśnił specjalny korespondent „Meduzy” Iwan Gołunow, Moskwa potrzebuje aż tyle granitu, że trzeba go przywozić z Chin i Ukrainy. Z powo-

72

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

du ogromnych zamówień granitu, na Uralu i Syberii zaczęło go brakować nawet na nagrobki. Co więcej firmy wygrywające przetargi na dostawę i montaż granitu są często powiązane z moskiewskimi urzędnikami prowadzącymi program „Moja Ulica”. Sam granit nie zawsze odpowiada wymaganiom środowiska miejskiego.

Gdy Sergiusz Sobianin został merem Moskwy, był oczarowany betonową płytą. Ponad milion m kw. betonu zastąpiło asfalt z argumentacją: płyta jest długowieczna. Natomiast od pewnego czasu betono zaczęto zastępować granitem. To miało silny wpływ na wydobycie granitu w kraju. Według danych Krajowego Urzę-

du Statystycznego wydobycie granitu w czasie urzędowania Sobianina wzrosło 2,7 raza, a produkcja płytki betonowej nieco ponad dwukrotnie.

W ostatnich siedmiu latach na ulicach Moskwy ułożono 5,2 miliona m kw. płyt chodnikowych betonowych i 1,82 miliona m kw. płyt granitowych, także ponad 1400 kilometrów krawężników betonowych i 1111 kilometrów krawężników granitowych. Dla zobrazowania: krawężników betonowych montowanych z obu stron szosy starczyłoby na odległość z Moskwy do Kirowa lub z Gdyni do Zakopanego (przyp. red.).

- Projekt „Moja Ulica” autentycznie pobudził wydobycie w kamienioło-

bloki granitowe

NOWOŚĆ W OFERCIE

BRAZYLIA

arno

ALASKA WHITE

HIMALAYA WHITE

WHITE ROSE

GREEN SAVANNA

GREEN SAN FRANCISCO

GREEN UBATUBA

BLACK

STONEY PINK

YELLOW YASMINE

INDIE

JET BLACK

BENGAL BLACK

ANGOLA

ORION VIRGINIA

KANADA CAMBRIAN BLACK

FRANCJA

BLO KI OST ĘPN E POR C CZEC IE IN

BLUE IN THE NIGHT

TARN drobne i grube ziarno TARN CIEMNY I ROYAL

KONTAKT: Hanna Mickiewicz tel.: +33 662 96 39 54, mail: hm.tarngranit@orange.fr

@orange.fr

NOWY KAMIENIARZ (95) 2017 NOWY NOWYKAMIENIARZ KAMIENIARZ 234(94) (96)///2017 2017

53 59 33

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

73

FOT. ARCHIWUM AUTORA (2)

ZE ŚWIATA

(:

mach rosyjskich- oświadczył „Meduzie” Aleksy Jelisiejew, szef miejskiego departamentu inwestycji. Według niego przez 20 lat od rozpadu ZSRR wiele kamieniołomów granitu przeorientowało się wydobycie na kamień łamany dla budownictwa drogowego. Projekt „Moja Ulica” spowodował powrót do wydobycia i produkcji płyt.

Pomimo tego podaż granitu nie nadąża za zapotrzebowaniem miasta.

W 2017 roku ułożono w Moskwie prawie 1,2 mln m kw. płyt chodnikowych i około 674 km krawężników. W 2016 roku z rosyjskiego kamienia wykonali 885 tys. m kw. płyt. Wartość granitowych chodników i ich montażu to więcej niż ¼ wartości całego projektu. Metr kwadratowy takiego chodnika kosztuje 10 301 rubli, czyli 10 razy więcej niż m kw. asfaltu i 5 razy więcej niż płyty betonowej. Przez 2 lata merostwo Moskwy wydało na zakup i montaż granitowych chodników nie mniej niż 24 mld rubli, z czego 17,5 mld w 2017 roku.

KRAWĘŻNIKI ZAMIAST NAGROBKÓW Komplikacje z dostawą granitu w Moskwie doprowadziły do tego, że część głównych ulic rozpoczynano przebudowywać jesienią w odróżnieniu od poprzednich lat, kiedy zazwyczaj prace kończono. W połowie sierpnia na niektórych z nich pojawiły się opakowania z osobliwymi oznaczeniami. Dla przykładu naklejki na opakowaniach granitu na ulicy Łu-

74

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

biański Przejazd były adresowane dla firmy Matiuchin Styl, zajmującej się wznoszeniem pomników i elitarnych nagrobków.

Jak poinformowano „Meduzę” w trzech firmach syberyjskich i Powołża, wykonujących nagrobki, powstały problemy, ponieważ cały materiał granitowy z kopalni uralskich kierowano do Moskwy. - Z powodu moskiewskich zamówień uralscy kamieniarze niemal przestali przyjmować mniejsze zamówienia np. 300-400 m kw. – skarży się jeden z rozmówców firmy z Nowosybirska. W centralnej Rosji na razie takie problemy nie występują. – Z powodu późnego lata w tym roku portfel zamówień na nagrobki był mniejszy, stąd nie było problemów z ich realizacją – powiedział generalny dyrektor firmy „Grace – M” , Witalij Guszczyn. Nadmienił też, że kamieniarze z Moskwy wykorzystują granit uralski, zaledwie w około 5%.

Granitów z Uralu nie starczało, trzeba było dokupić za granicą. W sierpniu koło parku Zaradie korespondent „Meduzy” ujawnił kontenery z płytkami granitowymi od firmy chińskiej Xiamen Pagoda Build. Według szefa departamentu Kapitalnych Remontów Jelisiejewa, koło parku Zaradie ułożono 4,5 tys. m kw. granitu. Według reportażu w chińskiej telewizji do Moskwy wysłano 12 tys. m kw.

Głównym właścicielem Xiamen Pagoda Build jest obywatel Ukrainy Maksym Triasunow. Jego firma zajmuje się także dostawami płyt granitowych

Ukraiński granit na Kolskim Bulwarze, lato 2016

i marmurowych ze złóż ukraińskich.

Złoża te wykorzystują często także moskiewscy urzędnicy nie bacząc na „handlową wojnę” z Ukrainą. Według obliczeń „Meduzy” w 2016 roku na alei Wielka Jakimanka ułożono niemal 20 tys. m kw. granitu z okolic Żytomierza.

Latem 2016 roku na Bulwarnym Ringu (Kolco) pojawiło się 25 tys. m kw. czarnych granitowych płyt, które wg metek na opakowaniach pochodziły z podżytomierskich wsi Galinowka i Toropiszcze. W departamencie Kapitalnych Remontów nie było odpowiedzi na pytanie, dlaczego w Moskwie znalazł się granit z Ukrainy.

GRANIT OD ROSYJSKIEJ CERKWI PRAWOSŁAWNEJ W Rosji znajduje się 170 złóż granitu, jednakże Moskwa kupuje kamień tylko z niektórych. 89 % granitu dla stołecznych ulic dostarczają 3 kompanie, zarządzające złożami. Jeszcze za kadencji mera Jurija Łużkowa Państwowy Moskiewski Kombinat Obróbki Kamienia pozyskał kilka złóż granitu w Karelii i Chakasji (patrz NK nr 27, 73 i 93 – przyp. red.). Jednakże, od kiedy merem Moskwy jest Sobianin kombinat ten nie otrzymywał zleceń. W 2016 roku dla programu „Moja Ulica” firma dostarczyła mniej niż 1,5 tys. m kw. płyt granitowych. Od marca 2017 roku Kombinatem zarządza kompania deweloperska „Granel”. Buduje ona

ZE ŚWIATA

( Magazyn granitowych elementów wykorzystywanych do prac drogowych w Moskwie w projekcie "Moja ulica".

w Moskwie i okolicach osiedla mieszkaniowe np. Imperatorskie Mytiszczi.

Należy do byłych mieszkańców miasta Sibaj w Baszkirii Andreja Nazarowa – byłego posła Dumy i współprzewodniczącego grupy „Diełowaja Rossija” oraz Ilszata Nigmatullina – jego wspólnika biznesowego. Posiadają oni także galerie handlowe i hotele w Magnitogorsku i kilku innych miastach Baszkirii.

Na los złóż wcześniej należących do Moskwy zmiana właściciela nie miała wpływu niemniej sądzi się, że kombinat jest na skraju bankructwa.

Z Magnitogorskiem związane są znaczniejsze dostawy granitu do Moskwy. Prawie połowę wydobyto w złożach mansurowskich we wschodniej Baszkirii. – Mansurowski to „miękki” granit, który można łatwo wydobywać i ciąć a także szybko zwiększyć jego wydobycie, dlatego Moskwa postanowiła zakupić go w ogromnych ilościach – objaśnia dyrektor kompanii sprzedającej wyroby z granitu. Mansurowski granit został zastosowany przy modernizacji alei Sadowoje Kolco, Bulwarowego Ringu, Małej Dmitrowki, Wozdwiżenki i innych ulic. Według dokumentacji projektowych i wyliczeń „Meduzy”, w latach 2016-2017 ze złóż mansurowskich zastosowano w Moskwie ponad 771 tys. m kw. granitowych płyt i ponad 100 kilometrów krawężników. Zgodnie z danymi kamieniołomów w latach 2015-2016 wykonano 274,7 tys. m kw. – Kamieniołomy często zaniżają wydobycie,

76

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

FOT. ARCHIWUM AUTORA

FOT. ANDRZEJ MAHONIN/TASS

dienije będące faktycznie jedną firmą przebudowuje także ulice w centrum Petersburga w ramach projektów, na które „Gazprom” wydaje rocznie 800 tys. rubli.

Trzecim dużym dostawcą granitu dla Moskwy jest uralska grupa „Granit – Industria” eksploatująca trzy złoża w okręgu czelabińskim. Należy ona do Rachmana Machudowa z Azerbejdżanu, który posiada również pewną ilość złóż marmuru, hoteli i kawiarni w Górnym Ufaleju – 27-tysięcznym mieście w obwodzie czelabińskim.

Ponadto około 123 tys. m kw. płyt przywieziono ze złoża Isetskiego w okręgu świerdłowskim. Do niedawna właścicielem złoża była Eparchia Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej.

: Etykieta wyrobu z fabryki Gotika

by płacić mniejsze podatki – wyjaśnia rozmówca „Meduzy”, dyrektor kompanii. Według niego pod rzeczywistą marką handlową może być sprzedawany kamień z innych kamieniołomów (nielegalnych).

Złożami mansurowskimi zarządza rodzina Aleksieja Szabanina, byłego radnego Rady Miasta Magnitogorska.

W mieście tym należy do niego kilka targowisk i centrum handlowe Kaskada z pierwszym w mieście kasynem „Niebieski Karaluch”. Szabanin nie odpowiedział na pytania „Meduzy” skierowane do jego przedstawicieli.

Drugim pod względem wielkości dostawcą płyt granitowych jest grupa firm Wozrożdienije, należąca do petersburskiego biznesmena Igora Bukato i jego córki Eugenii. Grupa ma szereg kamieniołomów w okolicach Petersburga i w Karelii. Zajmuje się także montażami. W Moskwie Wozrożdienije przebudowało ulice Piatnica i Nabrzeże Krasnopresnieńskie otrzymując za dwa kontrakty łącznie ponad półtora miliarda rubli. Wozroż-

LUDZIE Z GÓRNEGO UFALEJA W pierwszych latach programu „Moja Ulica” firmy budowlane, wygrywające przetargi na modernizację ulic, kupowały granit samodzielnie. Według obserwacji korespondenta „Meduzy” prawie całą dostawę kamienia wykonały dwie firmy: Wozrożdienije z północnych złóż i „Granit-Inwest” z uralskich.

Granit-Inwest należy do mieszkańca Jekatierinburga Aleksieja Stiepanczenki i Andreja Chudiakowa, urodzonego w Górnym Ufaleju, gdzie aktywami rozporządza azerbejdżański właściciel firmy Granit-Industria. Wcześniej Chudiakow i Stiepanczenko zajmowali się dostawą materiałów biurowych. Firma Granit-Inwest dostarcza granit ze złóż uralskich oraz z Kazachstanu i Ukrainy.

Latem 2017 r. Zjednoczona Kompania Energetyczna podporządkowana władzom Moskwy, zakupiła za pośrednictwem Granit-Inwest płyty okładzinowe z ukraińskiego złoża w obwodzie Kirowogradzkim.

W 2015 roku merostwo Moskwy postanowiło wypróbować metodę skonsolidowanych zakupów granitowych krawężników. Motywowano to niższymi kosztami, pewnością dostaw

OTTOSEAL S70

Silikon Premium do Kamienia błyszczący, matowy i strukturalny Dostępnych 46 kolorów

OPPOLD POLSKA, ul. Budowlanych 6, 45-005 Opole Tel. (77) 457 01 01, kom. 602 215 426 oppold@oppold.pl, www.oppold.pl sklep internetowy: www.otto-kleje.pl

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

77

ZE ŚWIATA

i jakością towaru. Zakupami zajmowało się miejskie przedsiębiorstwo „Drogi Samochodowe”. Wówczas zanotowano rekordowy zakup 343 kilometrów granitowych krawężników, które musiały być dostarczone w ciągu 25 dni od podpisania umowy. Wygrała mało znana firma „K-holding”, która otrzymała zlecenie na sumę 1,07 miliarda rubli. W gazecie internetowej RBK (Rosyjski Biznes Konsulting) wyjawiono, że właściciel holdingu Igor Zimin ma powiązanie z grupą firm, które dostają prawie 1/3 zleceń na modernizację moskiewskich ulic. Jedna z takich firm, „Rador-M” wygrała w tym roku większość przetargów „Automobilnych Drog”.

Za ostatnie 3 lata „Rador-M” i związane z nią firmy Road Group, CK Mira, Dorożnyje Materiały i Technologii, Magistral Projekt – otrzymali w ramach „Mojej Ulicy” zleceń na prawie 17 miliardów rubli.

Wśród właścicieli firm związanych z „Rador-M” byli: były naczelnik wydziału Kapitalnych Remontów Automobilnych Drog Anton Oleszczuk i ówczesny zastępca generalnego dyrektora tego wydziału Aleksiej Jelisiejew (w 2015 roku sprzedał swoje udziały bratu Andrejowi Jelisiejewowi).

W 2017 roku Aleksiej Jelisiejew stanął na czele departamentu Kapitalnego Remontu, realizującego program „Moja Ulica”. „Automobilne Drogi” przeprowadziły 18 przetargów. W dwunastu wygrała firma „Rador-M”. Dwa inne wygrała firma „SK Mira”, posługująca się w kontaktach tym samym telefonem, co „Rador-M”. Te dwie firmy otrzymały zlecenia na 9 miliardów rubli, przy czym nieco ponad 12 miliardów rubli jest sumą wszystkich zleceń. Dwa zlecenia na dostawę granitu na sumę prawie 1,7 miliarda rubli wygrała firma „Wiateks”, której jedynym właścicielem jest Natalia Stuparik, dyrektorka restauracji Boho w Nabiereżnych Czełnach (pólmilionowe miasto nad Kamą, 1000 km na wschód od Moskwy – przyp. red.). Pozostałe 2 zlecenia (prawie 1,4 miliarda rubli) przejęła firma „TD Specplast”, która dostarcza

78

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

W ostatnich siedmiu latach na ulicach Moskwy ułożono 5,2 miliona m kw. płyt chodnikowych betonowych i 1,82 miliona m kw. płyt granitowych, także ponad 1400 kilometrów krawężników betonowych i 1111 kilometrów krawężników granitowych.

dla „Automobilnych Dróg” materiały miernicze. Konsolidacyjne zakupy spowodowały pojawienie się nowych pośredników w łańcuchu dostaw od kamieniołomów do chodników ulic.

Zgodnie z listami przewozowymi już zakończonych prac wygrywający przetargi są odnotowani, jako sprzedawcy a nadawcami ci sami: „Wozrożdienije” i „Granit-Inwest”. Na przekór zamiarom urzędników przejście na nowy system zakupów spowodował wzrost ceny płyt prawie dwukrotnie.

Jeśli w 2016 roku była to cena 3803 ruble/m kw., to w 2017 roku 7591 rubli/m kw. W departamencie kapitalny Remont powiedzieli „Meduzie”, że analizy ekonomicznej efektywności konsolidowanych zakupów na razie nie przeprowadzono.

Transakcje dotyczące materiałów budowlanych dla modernizacji zwróciły uwagę organów kontrolnych.

W lipcu 2017 roku Federalna Służba Antymonopolowa w czasie przeglądu programu „Moja Ulica” ujawniła nie-

Tekst pochodzi z portalu internetowego "Meduza" https://meduza.io/ feature/2017/10/19/v-moskve-ulozhili-bolshe-granita-chem-dobyvayut-v-rossii-iz-za-etogo-v-sibiri-defitsit-kamnya-dlyanadgrobiy Tłumaczenie: Henryk Walendowski

zgodności na 4 miliardy rubli. Dotyczyło to szczególnie zakupów płyt chodnikowych i krawężników. Wytoczono powództwo z paragrafu „oszustwo” wobec kierowników Automobilnych Drog. Według danych kanału Mash (związanego z wydawcą Life) śledczy badają sprawę grabieży około 200 mln rubli przywłaszczonych w ramach kontraktu na zakup krawężników.

WANDALE KONTRA GRANIT Dość szybko okazało się, że przy ujemnych temperaturach granit jest bardzo śliski. W związku z tym dwa lata temu zakupy zmieniono na płyty płomieniowane a nawet poddano obróbce termicznej wcześniej ułożone płyty. Wkrótce powstały następne problemy. Z powierzchni granitu nie jest łatwo usunąć farby i brud. Gdy merem Moskwy był Sobianin stosowano kamień, jako okładzinę podziemnych przejść. Specjaliści z „Gormosta” odpowiadający za ich utrzymanie często żałowali, że nie udało im się usunąć farby z granitu.

Każdego miesiąca na portalu „Nasz Gorod” pojawia się kilkadziesiąt skarg na wandali, produkujących się na granitowych okładzinach. Odpowiedź jest zwykle ta sama „środki chemiczne nie gwarantują usunięcia rysunków w pełni”. Także w odpowiedziach skarżącym wzmiankuje się granit ceramiczny, choć w dokumentach ściany przejść zostały obłożone granitem z „Wozrożdienija”. – Problem nie w granicie a w nowych farbach, których używają młodzi wandale. Także specjalnymi środkami nie jest łatwo je wywabić nie tylko z granitu, lecz także z metalu czy plastiku – twierdzi przedstawiciel merostwa.

Na farbach problemy urzędników się nie kończą. – W mansurowskim granicie jest dużo żelaza, - objaśnia „Meduzie” dyrektor firmy sprzedającej granit. Dlatego rzadko stosuje się go, jako płyty chodnikowe, gdyż w kontakcie z wodą i chemikaliami utlenia się i na jasnym kamieniu zaczynają pojawiać się rdzawe desenie i plamy.

Na granicie ułożonym kilka lat temu można to już zobaczyć. 

Dołącz do kluczowego wydarzenia w branży kamieniarskiej!

W tym samym czasie:

KAMIEŃ NATURALNY

FOT. WIKIPEDIA / POZNANIAK

POLSKIE ZŁOŻA

Wapienie jurajskie Krakowa cz. I

prof. Jan Bromowicz

Kraków wapieniami jurajskimi stoi. Nie dość, że występują one w murach oraz wnętrzach budowli tak najstarszych, jak i najmłodszych w mieście, że pojawiają się w starych i współczesnych brukach, to także zaznaczają się w krajobrazie w postaci charakterystycznych wzniesień z niekiedy widocznymi białymi ścianami starych kamieniołomów.

T

o w nich pozyskiwane były wapienne skały w formie płytek, regularnych kształtek, bloków oraz wykorzystywanych zarówno w drogownictwie, jak i w produkcji materiałów wiążących − kruszyw. Spotykane są też jurajskie wapienie pochodzące spoza Krakowa, i to niekiedy sprowadzane z bardzo odległych miejsc za sprawą swoich walorów dekoracyjnych czy też szczególnych właściwości fizyczno-mechanicznych. Przykłady wykorzystania zarówno sprowadzanych, jak i miejscowych wapieni jurajskich w Krakowie są przedmiotem niniejszego artykułu.

80

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

Pojawiające się na terenie miasta wapienie są wieku górnojurajskiego i należą do kompleksu o miąższości ponad 250 m. Buduje go szereg odmian wapieni o różnej genezie. Są wśród nich wapienie skaliste powstałe w wyniku rozwoju kolonii gąbkowych i innych organizmów zdolnych do utworzenia sztywnego szkieletu (bioherm), jak i wapienie uławicone, których powstanie związane było z niszczeniem form kolonijnych, które w okresie sedymentacji wystawały ponad dno zbiornika. W pobliżu bioherm tworzyły się wapienie uławicone z krzemieniami, w dalszej zaś odległości − wapienie płytowe

i kredowate. Zróżnicowana jest ich zwięzłość, z którą łączy się łatwość obróbki, zaś cechą wspólną jest jasnoszarobrązowa barwa, która przy wietrzeniu zmienia się na białą. Odmiany skaliste i uławicone mają nieregularną podzielność, płytowe zaś – cienkopłytową. Wapienie kredowate, rzadko w Krakowie spotykane, były wykorzystywane sporadycznie.

Obok naturalnej podzielności płytowych wapieni istotna jest możliwość uzyskiwania kształtek prostopadłościennych z wapieni o nieregularnej podzielności. Jest to trudne w wapieniach skalistych, znacznie łatwiejsze w uławiconych.

Wynika to z ich naturalnej podzielności, gdzie płaszczyzny uławicenia przecinają się pod kątem prostym z wzajemnie prostopadłymi płaszczyznami spękań ciosowych. Układ ten sprzyja regularnemu przebiegowi kierunków osłabienia skał, który ułatwia obróbkę i znany jest jako łupność, a niegdyś też i łupliwość.

WAPIENIE PŁYTOWE I UŁAWICONE W najstarszych budowlach kamiennych Krakowa – przedromańskich – zastosowano wapienie płytowe.

Ich rozpoznane przez archeologów fragmenty należą do pierwszej kamiennej katedry wawelskiej, zwanej chrobrowską, a także do odkrytej pod powierzchnią zamkowego dziedzińca budowli czworokątnej z korytarzykiem. Mogły one pochodzić z wychodni w obrębie wawelskiego wzgórza. Współcześnie też można znaleźć przykłady zastosowania wapieni płytowych w murach domów i ogrodzeń, gdzie wyeksponowano ich walory dekoracyjne.

Prostokątne lica kształtek wykonanych z wapieni uławiconych są charakterystyczne dla krakowskich budowli romańskich. Ich obecność stanowiła wyróżnik przynależności do wczesnośredniowiecznego budownictwa w początkach badań historii architektury, na przełomie XIX i XX stulecia. Często praktykowane wtórne użycie kostek w ramach średniowiecznego recyklingu było niekiedy źródłem błędów w ocenach wieku budowli.

W murach budowli gotyckich stosowano bryły wapieni jurajskich o kształtach nieregularnych. Ich połączenie z cegłą uważane jest za charakterystyczne dla gotyckich budowli Krakowa. Dekoracyjne walory scalenia białych wapieni z czerwoną cegłą wykorzystywane są do dziś.

MARMUR BŁ. SALOMEI Wapienie skaliste stosowane głównie jako nieregularnego kształtu bryły w fundamentach i wypełnieniach murów ograniczonych kształtkami o prostokątnym licu (technika opus

82

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

FOT. ARCHIWUM AUTORA (3)

KAMIEŃ NATURALNY

: Wapienie w romańskich murach kościoła św.

Salwatora.

: Połączenie cegły i wapieni w gotyckim murze Collegium Maius.

: Fragment nagrobka Andrzeja Trzebickiego w kościele św. św. Piotra i Pawła wykonany z marmuru bł. Salomei.

emplectum) bardziej spektakularne zastosowanie w architekturze znalazły później − na przełomie wieków XVII i XVIII. W tamtych czasach, w atmosferze legendarnego cudu, na kamieniarskim rynku Krakowa pojawiła się odmiana wapienia skalistego znana pod nazwą marmuru bł. Salomei.

Niewątpliwe zasługi dla odnalezienia, zastosowania i reklamy skały miał profesor i rektor Akademii Krakowskiej − ks. Sebastian Piskorski. Był opiekunem duchowym krakowskich klarysek, a także organizatorem przebudowy uniwersyteckiego kościoła św. Anny i przypisanego klaryskom kościoła św.

Andrzeja w Krakowie. On też prowadził prace budowlane na wapiennym wzgórzu w Grodzisku koło Skały, gdzie stawiano zespół sakralny upamiętniający życie bł. Salomei – siostry Bolesława Wstydliwego, fundatora klasztoru klarysek. W pobliżu prowadzonych prac budowlanych w roku 1689 stwierdzono wystąpienie wapienia o szczególnych właściwościach.

Jego odkrycie traktowano jako cud i wiązano z osobą założycielki klasztoru − siostry Salomei − wyniesionej na ołtarze w roku 1673.

Marmur bł. Salomei ma barwę „kości słoniowej” z pojawiającymi się w różnym nasileniu śladami gąbek w formie szarych, zwykle wydłużonych pasów. Skała jest zwięzła, jednorodna, daje możliwość wykonywania rzeźb pełnoplastycznych i przyjmuje fakturę polerowaną, utrzymującą się w warunkach izolacji od wpływów atmosferycznych.

Rzadka obecność płaszczyzn podzielności stwarza możliwość pozyskiwania jednolitych brył o znacznej objętości.

Najbardziej spektakularnym miejscem zastosowania odkrytego materiału były kolumny przy konfesji św.

Jana Kantego w kościele św. Anny.

Współczesny budowie opis donosił, że „każda z tych kolumn zamyka w sobie łokci 14 na wzwyż, które z miejsca, gdzie są rzemieślniczą wyrabiane ręką, do Krakowa nie przez bramy, lecz przez miejskie mury sprowadzone, a potem na grunto-

CARRIÈRES PLO Bloki granitowe

TARN SILVERSTAR

Zamówienia i logistyka „ATRIUM” P.U.H Wojciech Czech tel. kom. 605 358 648

e-mail: wojtek@czech.pl

www.czech.pl

KAMIEŃ NATURALNY

( Połączenie dekoracyjnych płytek i kruszywa wapiennego. )

FOT. ARCHIWUM AUTORA (2)

Bulaste, czerwone wapienie jurajskie Ammonitico Rosso.

wym fundamencie, na postumentach mozaikom miłym wzorem ufloryzowanych, w czterech rogach ołtarza nie bez wielkiego podziwienia ulokowane”. Bloki o ponad ośmiometrowej długości nie mieściły się w krętych przejazdach przez bramy i stąd konieczność ich przeciągania przez częściowo rozebrane mury miejskie. W trakcie tych działań, wedle zachowanych rachunków, zostały wykorzystane duże ilości mydła zakupionego przez ks. Piskorskiego.

Marmur bł. Salomei był stosowany w obiektach sakralnych i pałacowych, zarówno w Krakowie, jak i w innych miastach ówczesnej Rzeczypospolitej. Niestety zasoby złoża szybko uległy wyczerpaniu, co świadczy o unikatowym charakterze wydobywanego surowca. Wapienie jurajskie o podobnych właściwościach są spotykane w południowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Ich obecność warunkowana jest działalnością roztworów hydrotermalnych związanych z płytko położonymi skałami magmowymi podłoża. Nigdzie jednakże nie napotkano wystąpień tych skał dających możliwość wykonania kolumn o tak dużych rozmiarach, co stanowi o unikalności marmuru bł. Salomei.

NA BRUKI I SARKOFAGI Nie można zapominać o ważnej roli wapieni jurajskich w brukowaniu ulic i w produkcji materiałów wiążących.

Na początku było to wapno palone, a współcześnie jest to cement. Obecność kamieniołomów w pobliżu średniowiecznego Krakowa, które dziś znajdują się w jego centrum, jest historycznie potwierdzona w rachunkach.

Z roku 1375 pochodzi zapis o zakupie połowy kamieniołomu na Górze Lasoty od murarza Hencza Czipsera.

Pozostałą część wyrobiska miasto odkupiło od wdowy po kamieniarzu Hanku Wołku i jego córek w roku 1388.

Kamieniołom był ważną inwestycją miejską, choć jak wynika z rachunków, nie przynosił znaczących dochodów.

Przyczyną był fakt, że miasto do dochodów wliczało jedynie to, co wpływało ze sprzedaży kamienia osobom prywatnym. Trzeba tu pamiętać, że miasto pokrywało

84

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

z zysków związanych z kamieniołomem wszystkie swoje potrzeby (utrzymanie dróg i mostów), a także że zgodnie z ustalonymi prawami miejskimi (wilkierzami), miasto miało obowiązek dostarczenia połowy potrzebnego materiału dla mieszczanina brukującego dojazd do własnego domostwa. Znacznie większe dochody dawał wapiennik, należąc do bardziej intratnych przedsiębiorstw miejskich.

Spośród sprowadzanych do Krakowa z bardziej odległych terenów wapieni jurajskich szczególne miejsce zajmują bulaste (gruzłowe) odmiany, zwykle o czerwonej barwie, znane jako Ammonitico Rosso. O ich szerokim i trwającym od wielu wieków zastosowaniu zadecydowały: dekoracyjność barwy i struktury, zdolność do przyjmowania faktury polerowanej i możliwości wykonywania pełnoplastycznych rzeźb. Stąd też pochodzi ich techniczne określenie „marmury”, które w petrografii zastrzeżone jest dla skał metamorficznych. Wapienie te posłużyły do wykonania grobowców wawelskich: Kazimierza Wielkiego, Władysława Jagiełły, Kazimierza Jagiellończyka i wielu innych władców oraz dworskich i kościelnych osobistości. Podobnie, królewskie podobizny z takiego materiału powstawały już wcześniej na Węgrzech. Dlatego też funkcjonują pod nazwą „marmurów królewskich”.

Ten związek monarchów z opisywanymi wapieniami ma też zapewne źródło w ich czerwonej barwie, która zwykle przypisywana jest władcom.

Różna jest ich proweniencja. Większość z nich pochodzi z okolic dawnej stolicy Węgier, Esztergomu, część z okolicy Salzburga w Austrii, a także z rejonu Starej Lubowli, niegdyś znajdującej się w granicach Polski, a dziś na słowackim Spiszu. Nie można też wykluczyć sprowadzenia ich z okolic Werony lub Florencji.

Niekiedy w rozważaniach na temat autorstwa i czasu powstania rzeźby kamiennej, wobec braku dokumentów lub też różnej ich interpretacji, istotne jest określenie pochodzenia materiału. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku nagrobka Władysława Jagiełły, uważanego za jedno z najznakomitszych dzieł sztuki średniowiecza. Panuje natomiast zgodność historyków, architektów, konserwatorów i historyków sztuki co do węgierskiego pochodzenia materiału użytego w nagrobkach Kazimierza Wielkiego i Kazimierza Jagiellończyka, przy czym wykonana przez Wita Stwosza w roku 1492 płyta wierzchnia z figurą Jagiellończyka pochodzi ze złóż austriackich w Adnet pod Salzburgiem. 

1998-2018

Od ponad dwudziestu lat specjalizujemy się w dostarczaniu najwyższej jakości narzędzi diamentowych. Nie posiadamy tańszych zamienników. Nasz standard to tylko top-premium.

Obecnie naszym bestsellerem jest bezkonkurencyjna (w przeliczeniu m2/mb) linka diamentowa. Klientom oferujemy doradztwo oraz opiekę serwisową w trakcie użytkowania narzędzia.

Naszą największą rekomendacją są setki zadowolonych klientów z całego kraju.

L AT

ul. Promienista 48a 60-289 Poznań tel. +48 61 868 33 95 kom. +48 602 767 993 a.suwik@diamantas.pl biuro@diamantas.pl www.diamantas.pl

A P L I K A C J A

M O B I L N A

Od teraz

zawsze pod ręką!

NIE ZAPOMNISZ każda publikacja z powiadomieniem na Twoje urządzenie

WIESZ WIĘCEJ niektóre materiały wzbogacone o galerie i dodatkowe informacje

CHCESZ I MASZ ZYSKUJESZ to wszystko oraz przynajmniej raz w miesiącu kupon rabatowy na produkty najlepszych dostawców z branży

bezpośrednie odesłanie na strony internetowe i do sklepów, przy wybranych reklamach przycisk "zadzwoń" (bez konieczności wpisywania numeru)

Do pobrania na Twoje urządzenie mobline - tablet oraz telefon

KAMIEŃ NATURALNY ARCHITEKTURA

Deterioracja materii skalnej cz. II Zagrożenia biologiczne.

FOT. ARCHIWUM AUTORA

Michał Ruszkowski, Wydział Geologii UW Prof. Janina Wiszniewska, PIG-PIB

U

szkodzenia spowodowane działaniem organizmów żywych nazywamy korozją biologiczną. Organizmy żywe obecne w środowisku naturalnym wpływają na zabytki w bardzo różny sposób, m.in. bezpośrednio, poprzez rozsadzanie skał korzeniami roślin wyższych, wytrawianie powierzchni i wewnętrznej struktury skały biologicznymi wydzielinami (np. grzybów i porostów), oraz pośrednio, przez zwiększenie zawartości tlenu, dwutlenku węgla i kwasów organicznych w środowisku wodnym. Wietrzenie biologiczne jest obszernym zagadnieniem, a w niniejszym artykule zostaną przedstawione jedynie podstawowe zagadnienia i procesy.

Niszczenie skał jest efektem połączenia wielu różnych elementów i czynników. Na przebieg deterioracji

88

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

biologicznej znaczący wpływ mają: ukształtowanie terenu, obecność dużych kompleksów leśnych, stopień zacienienia obiektów, głębokość strefy nasyconej wodą i wysokość zwierciadła wód podziemnych w gruncie. Rodzaj i forma deterioracji biologicznej zależą od grupy organizmów bytujących na obiekcie zabytkowym lub w bezpośredniej jego bliskości.

ROŚLINY WYŻSZE Pierwsze skojarzenie z terminem „rośliny wyższe” prowadzi nas do największych organizmów roślinnych mogących niszczyć zabytki.

Jednak oddziaływanie drzew, krzewów czy paprotników jest ograniczone najwyżej do kilku osobników.

Najbardziej niszczącymi częściami roślin są korzenie, które wpływają na

: Pałac Królewski w Palenque - Meksyk. Wapienne ściany pokryte porostami i glonami.

strukturę skały na wielu płaszczyznach. Są to: • Biochemiczne działanie bezpośrednie – poprzez wydzielanie kwasów organicznych trawiących skałę.

• Biochemiczne działanie pośrednie – poprzez działanie mikroorganizmów żyjących na powierzchni korzeni.

• Biofizyczne działanie bezpośrednie – poprzez rozsadzanie struktury skały w wyniku przyrostu obwodowego korzeni.

• Biofizyczne działanie pośrednie – poprzez rozrost sytemu korzeniowego, który sprzyja poszerzeniu szczelin w strukturze skały i gromadzeniu się w nich wody.

Najbardziej spektakularne nisz-

KAMIEŃ NATURALNY

R

E

) Najstarszy żydowski cmentarz Remuh w Krakowie przed renowacją.

)

(2)

Świątynia Tarxien na Malcie. Deterioracja biologiczna fragmentu rzeźby.

FOT. ARCHIWUM AUTORA

czenie materii skalnej w obiektach zabytkowych spowodowane przez rośliny wyższe odbywa się w klimacie tropikalnym. Widowiskowym przykładem są świątynie i piramidy w Meksyku oraz świątynie buddyjskie na Półwyspie Indochińskim, niszczone przez drzewa tropikalne. Oczywiście również w klimacie umiarkowanym możemy obserwować tego rodzaju korozję biologiczną. Szczególnie widoczna jest ona na cmentarzach miejskich, gdzie korzenie drzew są zdolne do unoszenia pomników lub rozsadzania grobowców. O penetrujących zdolnościach korzeni roślin, które przedostają się w głąb materiałów budowlanych, możemy się przekonać, obserwując rozwój pnączy na fasadach budynków. Stan zaniedbanych nagrobków kamiennych na cmentarzach jest wymownym przykładem niszczycielskiej działalności organizmów roślinnych.

Pomimo spektakularnych rozmiarów i często finezyjnych form, jakie

K

L

A

M

A

PROFESJONALNA CHEMIA DO KAMIENIA

kleje szpachle żywice impregnaty czyszczenie pielęgnacja narzędzia Kleje/Szpachle:  Kleje oraz szpachle MARMOLIT wykonane z żywic poliestrowych.

Zalecane szczególnie gdy trzeba pewnie skleić lub naprawić każdy rodzaj kamienia naturalnego MARMOLIT dostępny jest w różnych gęstościach i kolorystyce  Kleje oraz żywice epoksydowe, mrozoodporne o bardzo wysokiej wytrzymałości, gęstości oraz kolorystyce

J

ZE

J NA

ŻS NI

Produkty do pielęgnacji:  Preparaty do mycia kamienia o neutralnym PH, odrdzewiacze  Woski w płynie i gęste o różnej kolorystyce  Pasty barwiące  Krystalizatory

Znajdź nas na facebook.com/bchempolska

JA

C AN

AR CENY W G

Produkty do zabezpieczenia:  Impregnaty neutralne dla kamienia nie pozostawiające śladu  Impregnaty do piaskowca  Impregnaty do nadania efektu mokrego kamienia, bardzo mocne  Lakiery  Antygraffiti

CZYSZCZENIE NAGROBKÓW 11,99 zł. do końca 05/2018

www.b-chem.pl

info@b-chem.pl, tel.: 22 371 40 37

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2017

89

FOT. ARCHIWUM AUTORA (3)

KAMIEŃ NATURALNY

w naszej

apce! :

:

Palenque - Meksyk.

tworzą zrosty drzew ze skałami, to nie rośliny są główną grupą organizmów niszczących materię skalną.

Zdecydowanie w tej dziedzinie dominują porosty i inne rośliny niższe, takie jak glony i mchy. Inwazja tych grup jest procesem długotrwałym i złożonym. Powszechnie przyjmuje się, że na obiekt skalny działa tyle procesów deteriorujących, ile gatunków go skolonizowało. W wielu opracowaniach geotechnicznych i konserwatorskich zwraca się uwagę na fakt, iż rośliny niższe mają bardziej bezpośredni kontakt z powierzchnią materiału skalnego i ich bytowanie jest podtrzymywane przez niedostępne dla innych organizmów jony pobierane bezpośrednio ze skał. Rośliny niższe i mikroorganizmy w naturze działają w dużych skupiskach, wykazując wszelkie formy koegzystencji, takie jak: symbioza, mutualizm czy komensalizm. Przykładem współpracy pomiędzy różnymi grupami organizmów i ich koegzystencji jest tworzenie się na powierzchni skały tzw. biofilmu, czyli produktów współdziałania bakterii z organizmami bardziej złożonymi. Jest to ściśle przylegająca warstwa skonsolidowana tzw. śluzem. Struktura ta jest bardzo odporna na działanie środków biobójczych i czyszczących oraz na zmiany wilgotności.

Uważa się również, że śluzy zawarte w biofilmach pełnią funkcję sorbentów jonów potrzebnych do rozwoju

90

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

APLIK

ACJA MOBILN

A

kolonii. Wzajemne relacje pomiędzy różnymi grupami mogą w znaczący sposób wpłynąć na szybkość procesów składających się na czynniki niszczące. Należy również pamiętać, że relacje te są uzależnione od pory roku, rodzaju skały, jej porowatości, nasłonecznienia, wilgotności oraz czasu pozostawania wody w porach i spękaniach. Spośród mikroorganizmów najaktywniejsze są grzyby.

GRZYBY Grzyby należą do grupy organizmów szybko rozwijających się na powierzchniach kamiennych. Na materii skalnej występują głównie gatunki o nitkowatej formie tworzące kolonie. Ich ciała, zwane grzybnią, pokrywają się olbrzymią ilością zarodników, pomnażających kolonie.

Dzięki swojej złożonej budowie wewnętrznej i wielowarstwowym powłokom zewnętrznym zdolne są do kolonizacji w skrajnie niekorzystnych warunkach. Jedną z ich najważniejszych cech jest duża tolerancja na zmiany temperatury i zmiany składu gazów w atmosferze. Dzięki temu zyskują znaczącą przewagę nad bakteriami i glonami.

Grzyby w czasie procesu namnażania produkują szeroki wachlarz „produktów ubocznych”, szkodzą-

Zabudowania świątynne.

cych obiektowi kamiennemu, który kolonizują. Wytwarzają one przede wszystkim kwasy organiczne, takie jak kwas szczawiowy, mlekowy lub cytrynowy. Podczas prac laboratoryjnych wykazano, że kwasy te, nawet w niewielkich ilościach, są w stanie wytrawiać powierzchnie skał. Co najważniejsze, nie dotyczy to tylko skał węglanowych i siarczanowych, lecz nawet skał magmowych. Wydzieliny grzybów powodują obniżenie pH środowiska, prowadząc do nadtrawiania powierzchni, oraz uwalniają podczas tych procesów jony Ca2+, Mg2+, K+, Na+ stanowiące podstawę mineralną ich egzystencji. Jony te reagują z kwasami produkowanymi przez grzyby lub są wbudowywane w strukturę nowo powstałych soli osłabiających właściwości skały na jej powierzchni.

Rozwój grzybów wiąże się z powstawaniem na powierzchni skał różnokolorowych plam, powierzchniowych przebarwień, których obecność bardzo obniża estetykę obiektów.

Kolorystyka, jak i intensywność przebarwień uzależnione są od rodzaju drobnoustrojów, a także rodzaju relacji sąsiadujących ze sobą kolonii mikroorganizmów. Rozmiar plam i ich intensywność zależą od: odczynu powierzchni skały, jej składu mineralnego, nasłonecznienia i obecności wilgoci. Koronnym przykładem grzybów drastycznie pogarszających estetykę powierzchni kamiennych są grzyby z rodziny sadzakowatych. Organizmy

KAMIEŃ NATURALNY

( Rzeźba lwa w Kongens Have, Kopenhaga - Dania.

Podstawa przebarwiona wydzielinami grzybów. )

FOT. ARCHIWUM AUTORA (4)

Rzeźba wojownika indiańskiego w Kongens Have, Kopenhaga.

Kamienny cokół od frontu przebarwiony wydzielinami glonów i grzybów.

)

te gromadzą czarny barwnik zwany melaniną w swojej grzybni, która przerasta strukturę skały. Gdy grzybnia zostanie naruszona, melanina wydzielana jest poza organizm, tworząc trudne do usunięcia zaplamienia. Grzyby sadzakowate występują powszechnie na marmurach i wapieniach. Pod wpływem działania grzybów mogą powstawać również czarne zaplamienia pochodzące od siarczków żelaza.

Grzyby, wydzielając kwasy, są zdolne do nadtrawiania wypolerowanych obiektów skalnych. Kamień traci nadany mu tzw. poler lub połysk. Z biegiem czasu proces ten może się pogłębiać, powodując powstanie nadżerek. Częstym zjawiskiem towarzyszącym nadtrawianiu są wysolenia na krawędziach nadżerek lub wypełnień powstałych w ich wyniku zagłębień. Wysolenia mają charakter wypukłych nalotów.

Grzyby powodujące takie zjawiska deterioracji określane są jako epifity.

GLONY Termin „glony” są określeniem potocznym. Pojęciem tym opisuje się organizmy fotosyntetyzujące, takie jak zielenice, chryzofity i inne. Organizmy te występują powszechnie na ścianach, posadzkach, murach

92

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

Rzeźba wojownika indiańskiego z Kongens Have w Kopenhadze.

Tył pomnika pokryty glonami i mszakami.

i powierzchniach pomników, na cegłach, pniach drzew i krzewach.

Ich niszczące działanie powoduje głównie zmianę kolorystyki obiektu, zacieranie granic elementów zdobień i napisów. Glony wykazuję naturalną tendencję do gromadzenia się w miejscach wyeksponowanych na działanie światła słonecznego i bogatych w wilgoć. W skomplikowanych procesach oddychania produkują w znacznych ilościach kwasy organiczne: octowy, szczawiowy, mlekowy, glikolowy, bursztynowy, pirogronowy i inne. Kwasy te różnią się siłą reaktywności. W znaczący sposób wytrawienia przyczyniają się do biologicznej korozji powierzchni skalnych, tworząc w nich nadżerki i kanaliki.

Glony to grupa organizmów, która opanowała środowiska o wysokich zmianach temperatur, np. w krajach tropikalnych, a także w krajach arktycznych, gdzie temperatura nie przekracza kilku stopni. Jednak najlepsze warunki stwarza dla nich kli-

; Przybytek arcykapłana w świątyni Diany w Arkadii pod Łowiczem otoczony murem niszczonym przez mchy i porosty.

Przedstawiciel firm

MACH PLUS Robert Walczak ul. Klimontowska 21, 04-672 Warszawa e-mail: info@machplus.pl, tel. 22 613 39 11

www.machplus.pl

KAMIEŃ NATURALNY

(

FOT. ARCHIWUM AUTORA (2)

Mauzoleum Potockich w Wilanowie.

Po zakończonym procesie oczyszczania od strony gruntu następuje inwazja glonów i grzybów powodujących przebarwienia.

mat umiarkowany. Gatunki żyjące w Europie są wrażliwe na wysoką temperaturę. Wraz ze wzrostem temperatury zwiększają się wymagania bytowe glonów. Większa aktywność biochemiczna wpływa na wzrost ilości wydzielanych gazów i substancji biochemicznych w ich środowisku.

Zaplamienia spowodowane tym powiększają się kilkukrotnie. Wymagania dotyczące podłoża mineralnego, na którym się rozwijają, są różne.

Glony z grupy zielenic rozwijają się lepiej na podłożach o bardziej kwaśnych odczynach, pozostałe gatunki preferują podłoża o alkalicznym odczynie. Na skałach o niskich odczynach pH (kwaśne pH < 7), np. na granitach, gnejsach, pegmatytach, żyją glony określane mianem acidofilnych, czyli silikotroficznych, a na skałach o wysokim pH (zasadowe pH > 7), np. marmurach, wapieniach – żyją glony alkalifilne, czyli kalcytroficzne.

Glony wykazują się również dużą odpornością na wysychanie. Wiele gatunków jest w stanie przetrwać kilkutygodniowe okresy skrajnej suszy.

POROSTY Szczególnym przykładem współpracy organizmów w przyrodzie jest symbioza glonów i grzybów. Jest ona

94

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

tak ścisła, że grupy te tworzą odrębne organizmy klasyfikowane jako porosty. Porosty mają skomplikowaną budowę wewnętrzną i charakteryzują je równie skomplikowane procesy biochemiczne. Łączą one w sobie zarówno cechy glonów, jak i grzybów, dlatego wielu geologów i konserwatorów sztuki uważa je za najbardziej szkodliwe organizmy dla zabytków kamiennych. Porosty chętnie dzielą środowisko z glonami. Współwystępują z nimi na powierzchniach dobrze oświetlonych i wilgotnych. Spotkamy je na pomnikach w parkach miejskich, na grobowcach i na fasadach domów od strony północnej.

Grzyby wchodzące w skład porostów zaopatrują symbionty w wodę i sole mineralne, a także zapewniają bezpieczeństwo i przytwierdzenie struktury do podłoża. Glony pełnią rolę żywicieli, dostarczając symbiotycznym grzybom wysokoenergetyczny pokarm. Organizmy te zauważono na różnych typach skał: wapieniach, marmurach, granitach i piaskowcach.

W procesach biochemicznych porosty wytwarzają kwas szczawiowy, który łatwo wiąże wapń z węglanów.

Powstała w wyniku tego procesu sól (szczawian wapnia) gromadzona jest na zewnątrz ciał porostów w formie

wykwitów. Porosty produkują również charakterystyczne tylko dla siebie substancje biochemiczne, zwane kwasami porostowymi. Substancje te klasyfikowane są jako pochodne kwasów tłuszczowych i fenoli. Znanych jest kilkadziesiąt. Wiele z nich to substancje barwiące, np.: • czerwony kwas rodokladionowy, • żółty kwas usninowy (posiada on również właściwości bakteriobójcze i bakteriostatyczne), • pomarańczowa parietyna Należy zwrócić uwagę, że są to związki silnie toksyczne i trujące.

Ich ekspansywność na podłożach skalnych polega w głównej mierze na silnym namnażaniu się (nawet 80% objętości w sezonie), ale również na odtwarzaniu całych organizmów z najdrobniejszych fragmentów. Jest to niezwykle ważne podczas procesu oczyszczania powierzchni metodami mechanicznymi, sprzyja to rozdrabnianiu ciał tych organizmów.

Zaniedbywane przez wiele lat obiekty skalne, np. zewnętrzne elementy architektoniczne, posadzki, pomniki, fasady budowli, pokrywają się bogatą i urozmaiconą florą mikroorganizmów, która przyczynia się w znaczącym stopniu do pogłębiania się degradacji materii skalnej.

Wszystkie wymienione rodzaje i grupy mikroorganizmów wzajemnie się wspierają, konkurują ze sobą lub wpływają na siebie, potęgując swoje destrukcyjne działania na obiektach zabytkowych. Dysponują one wachlarzem substancji biologicznych i biochemicznych, przed którymi trudno się bronić. Walka z nimi może być skuteczna tylko wtedy, kiedy będziemy je postrzegali jako organizmy zdeterminowane do poszerzania swojego zasięgu i osobniki o wielkich zdolnościach przystosowawczych.

Zwyciężymy wówczas, gdy poznamy ich słabości i ograniczenia. 

MC DIAM - Wasz kompetentny PARTNER w technologii obróbki twardych materiałów www.mcdiam.com.pl Nasi partnerzy

Technologia wydobycia i obróbki kamienia naturalnego

Narzędzia diamentowe

Narzędzia do obróbki powierzchni

Narzędzia do obróbki kształtowej

Śrut i piły trakowe

Maszyny do wydobycia kamienia ze złoża

Łupiarki, kruszarki

Maszyny do cięcia bloków kamiennych

Maszyny do obróbki powierzchni płyt kamiennych

Maszyny do rozkroju płyt

Maszyny do obróbki elementów kamiennych

Maszyny sterowane numerycznie CNC

Maszyny przenośne

Urządzenia dźwigowe

Chemia kamieniarska

Oczyszalnie wody, odpylanie

MC DIAM Sp. z o.o.

02-668 Warszawa al. Lotników 12 tel. +48 22 843 48 47 fax +48 22 847 81 31 mcdiam@mcdiam.com.pl

Oddział Sandomierz 27-600 Sandomierz ul. Trześniowska 9 tel. +48 15 832 97 54-55 fax +48 15 832 17 25 sandomierz@mcdiam.com.pl

Oddział Strzegom 58-150 Strzegom ul. Jeleniogórska 6 tel. +48 74 856 13 50-52 fax +48 74 855 55 40 strzegom@mcdiam.com.pl

KAMIEŃ NATURALNY STEGOS

Lód-Luk

96

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

:

(2)

Mineralogiczne spojrzenie na lód: zbliżenie lodu firnowego i grubokrystalicznego – lodowcowego (w tej samej skali) oraz szczotka krystaliczna na liściu róży (szron).

FOT. ARCHIWUM AUTORA

Lód – 1) termin powszechnie odnoszony (tylko) do stałego stanu wody – l. wodny powstaje w wyniku jej zamarzania w temp. 0°C; gęstość l. jest niższa niż gęstość wody i wynosi ok. 0,92 g/cm3, dzięki temu l. unosi się na wodzie, a zbiorniki wodne zamarzają od góry; z geologicznego punktu widzenia jest to minerał o wzorze H2O, twardości 1,5° w skali (¦) Mohsa – przezroczysty, bezbarwny, biały lub niebieskawy (l. lodowcowy – pozbawiony ¦ inkluzji powietrza), o szklistym połysku, jest kruchy, wykazuje muszlowy przełam; występuje w kilkunastu odmianach (¦) polimorficznych – najpowszechniejsza z nich to l. heksagonalny, często spotykany w postaci luźnych nagromadzeń regularnych dendrytycznych kryształów (czyli mówiąc po prostu – płatków śniegu), jako śnieg i grad jest składnikiem opadów atmosferycznych, co należy podkreślić jako zachowanie wyjątkowe w świecie minerałów; tworzy różnorodne szczotki krystaliczne (szron), skupienia kryształów włóknistych, a także nagromadzenia naciekowe (lodospady na zamarzających strumieniach), jako śnieg rekrystalizuje tworząc masywne nagromadzenia (¦ lądolód, ¦ lodowiec), składające się z kryształów o pokroju płytkowym lub słupkowym, niekiedy występuje w postaci amorficznej; inne krystalograficzne odmiany l. charakterystyczne są dla całkiem odmiennych warunków, takich jak jądra planet-olbrzymów (¦ planety, ¦ Układ Słoneczny) – w olbrzymich ciśnieniach rzędu tysięcy, a nawet dziesiątków tysięcy atm. powstaje np. tzw. l. metaliczny; w umiarkowanych i wysokich szerokościach geograficznych powszechny zimą, jest budulcem (¦) lodowców, lądolodów i gór lodowych, na obszarach podbiegunowych występuje też pod ziemią, w postaci tzw. wieloletniej zmarzliny; wyróżnia się m.in. l. martwy (reliktowe, pogrzebane bryły lodu lodowcowego), firnowy i lodowcowy (odmiany l. budujące lodowce), czy l. szelfowy (budujący ¦lodowce szelfowe lub góry lodowe); l. został rozpoznany na innych planetach, i (¦) planetoidach, jest głównym składnikiem (¦) komet oraz szeregu księżyców planet-gigantów (np. Tetydy – satelity Saturna); określenie l. niesie też konotacje emocjonalne i estetyczne (zimny jak l., czysty jak l.) – stąd spotkać można takie nazwy kamieni dekoracyjnych jak Black Ice, czy Ice Blue; 2) określenie stałego stanu pierwiastków i związków chemicznych, które w warunkach ziemskich (pokojowych) są gazami, np. suchy l. – stały CO2 występujący powszechnie na różnych ciałach niebieskich (np. w czapach lodowych Marsa), a na Ziemi (uzyskiwany sztucznie) używany w chłodnictwie, amoniak i metan w postaci l. są m.in. składnikami komet, l. azotowy odkryto na powierzchni Plutona; 3) tzw. l. meta-

mgr Katarzyna D. Zagożdżon dr Paweł P. Zagożdżon

: Nagromadzenie tzw. lodu metanowego (klatratu metanu) na dnie morskim – widoczne uwalniające się pęcherzyki gazu.

nowy (klatrat lub hydrat metanu) to krystaliczna substancja składająca się z l. wodnego, którego kryształy więżą w swej sieci cząstki metanu; jego nagromadzenia (złoża) odkryto na Syberii i wielu miejscach na dnach mórz i oceanów – w przyszłości może się on stać źródłem metanu, choć na razie jego eksploatację określa się jako skrajnie niebezpieczną; w związku z ocieplaniem klimatu istnieje niebezpieczeństwo jego lawinowego rozpadu i emisji dużych ilości metanu do atmosfery.

Luka – in. hiatus; w sensie geologicznym – brak jakiegoś ogniwa w profilu skalnym (w zespole skał osadowych); l. sedymentacyjna – rezultat okresowej przerwy w osadzaniu się materiału skalnego, l. erozyjna – wynik późniejszego erozyjnego usunięcia części osadu (oba typy mogą być określane jako l. stratygraficzna), l. tektoniczna – wywołana działaniem uskoków (skośnym ścięciem serii osadowej). 

KAMIEŃ NATURALNY

FOT. ARCHIWUM AUTORA

ARCHITEKTURA

„Marmurowa” orientacja Krakowa z czasów Rzeczpospolitej Krakowskiej

prof. Jacek Rajchel Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie

K

raków, miasto bogate w kamienne zabytki architektury światowej klasy, powszechnie znane i opisywane w specjalistycznej literaturze, promowane w bedekerach i podziwiane przez rzesze turystów, ma również inne, skromne zabytki kultury, historii i sztuki kamieniarskiej, na które zazwyczaj nie zwracamy szczególnej uwagi. Ich historia jest niekiedy długa i na ogół mało znana. Niestety nie znajdują one opieki i ochrony ze strony odpowiednich instytucji i powoli znikają z pejzażu miasta, a to przecież te kamienne detale nadają Krakowowi niepowtarzalną, tak obecnie poszu-

98

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

kiwaną i cenioną aurę autentyczności. Korzystając z gościnnych łamów czasopisma „Nowy Kamieniarz”, już kilkakrotnie w moich artykułach zwracałem na nie uwagę Czytelników, opisując istniejące jeszcze w Krakowie zabytkowe kamienne pachołki i odbojnice, przepiękne – często dobrze zakonspirowane – kamienne apotropaiczne rzeźby i rzygulce, jak również pamiątkowe kamienne bloki i zabytkowe bruki.

Jednym z takich niezwykłych kamiennych detali, niezwracającym na ogół naszej uwagi, są niewielkie okrągłe tabliczki orientacyjne umiesz-

czane na frontowej ścianie budynku, nad wejściem, po obu jego stronach.

Pochodzą one z lat 1815–1846, kiedy istniało Wolne, Niepodległe i Ściśle Neutralne Miasto Kraków z Okręgiem, znajdujące się de facto pod protektoratem Rosji, Prus i Austrii, a określane zazwyczaj w skrócie jako Rzeczpospolita Krakowska. Wspomniane tabliczki zachowały się w szeregu zabytkowych kamienic starego miasta. Możemy jeszcze na nich odczytać, wyryte ozdobnymi czcionkami pięknego kroju, numery posesji oraz gmin, do których należały poszczególne kamienice. Jest to numeracja,

Bellani for Breton Szeroka gama Boczkarek

Smartcut s/NC 800 Optima Mostowa piła sterowana CNC w 6-ciu osiach z obrotową głowicą dla pracy dyskiem i frezami

ContourBreton NC 300 EVO Cyfrowe centra numeryczne do obróbki granitu, materiałów mineralnych i kompozytowych

Combicut DJ/NC 550 Dwie maszyny w jednej : piła mostowa i waterjet sterowane CNC w 5-ciu osiach Easywire

Maszyna do Kalibrowania bloków pojedyńczą liną diamentową oraz do cięcia slabów

Tomasz Kopka 02-828 Warszawa - ul. Roztoki 12 tel.kom.: +48664460455 e-mail: tomasz@breton.pl www.breton.pl

GoldBreton 2100

Wieloliny diamentowe do cięcia bloków granitowych i marmurowych

via Garibaldi 27, 31030 Castello di Godego (TV), Włochy tel. +39 0423 7691 - fax. +39 0423 7600 e-mail: info@breton.it www.breton.it

KAMIEŃ NATURALNY

)

którą w Krakowie wprowadzono dopiero w XVIII w., wg kolejnych liczb, poczynając od kościoła Mariackiego, następnie wzdłuż Rynku Głównego, przez ulicę Grodzką i z powrotem na Rynek – i dalej wg podobnego schematu w pozostałych ulicach. Numeracja ta obowiązywała w Krakowie aż do 1858 r., kiedy zniesiono podział miasta na gminy i wyodrębniono w nim osiem dzielnic, wprowadzając numerację w zasadzie do dzisiaj aktualną. Średnica opisywanych tabliczek wynosi ok. 26 cm i wszystkie mają okrągły kształt. Głęboko wyryte, ozdobnie wycyzelowane litery i cyfry mają zbliżony, ale nie jednakowy krój. Na niektórych zachowała się jeszcze złota farba, więc prawdopodobnie były one pierwotnie złocone. Spotykamy również tabliczki z delikatnie wyrytą bordiurą o roślinnym charakterze lub ze złoconym otokiem.

Każda para tabliczek przekazuje informację o numerze gminy, w której znajduje się dana kamienica, oraz numerze posesji, jednak dane te podawane są na różne sposoby. Najczęściej na tabliczce po lewej stronie podany jest rzymskimi cyframi numer gminy, np. Gmina II. (przeważnie z kropką), podczas gdy na tabliczce po prawej – numer posesji oznaczony cyframi arabskimi, przykładowo: NO 167 (z kropką lub bez kropki). Są również pary tabliczek niepodające numeru gminy. Wówczas na tej po lewej stronie znajduje się skrót słowa numer – N0 – a na tej po prawej numer posesji, zapisany cyframi arabskimi. Istnieją jeszcze inne sposoby rozmieszczania tych informacji, czego dobrym przykładem są tabliczki na Hotelu Saskim

100

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

FOT. ARCHIWUM AUTORA (6)

Tabliczki orientacyjne z czarnego wapienia dębnickiego w gotyckim portalu z górnojurajskiego wapienia skalistego z krzemieniami w tzw. kamienicy Jaroszowskiej przy ul.

Szpitalnej 8. Na tabliczce po lewej stronie widnieje NO, a poniżej Renovatum. Na tabliczce po prawej znajduje się numer posesji: 562., a poniżej: A:D: 1820 (cały portal widoczny jest na zdjęciu na str. 98).

;:) Tabliczki orientacyjne widoczne na fragmencie klasycystycznego portalu kamienicy po byłej c.k. austriackiej poczcie na ul. Floriańskiej 53, która mieściła się w tym budynku do roku 1806. Na tabliczce po lewej stronie wyryty jest napis Gmina IV., na tabliczce po prawej – N0 531. Widoczne również wielkie odbojnice z białego wapienia górnojurajskiego.

e X t r a o r d i n a r y PIŁA MONOBLOK CNC

NEW Egil 700 CN2

 Pięć w pełni zinterpolowanych osi, maksymalny obrót głowicy 370°,   

ZAPRASZAMY! Hala 7A stoisko nr. 18-19

maksymalny wychył głowicy 0-90°.

Duży, hydraulicznie odchylany stół (2250mmx3800mm) z płaszczyzną roboczą ze specjalnego tworzywa sztucznego niezwykle odporną na zniekształcenia.

PIŁA MOSTOWA CNC Zakres ruchu w osi Z 400mm.

Prędkośc obrotowa tarczy 4300 rpm (6000 rpm przy centralnym dopływie wody na narzędzie).

 Sterowanie za pomocą 15 calowego ekranu dotykowego.

Na życzenie piła może być wyposażona dodatkowo w:

      

Wiercenie z automatycznym, magnetycznym (opatentowanym) system zmieniania narzedzi Możliwość wgrania plików wykonawczych bezpośrednio z programu CAD Kamerę cyfrową do wizualizacji na ekranie obrabianych elementów Opatentowany podajnik pneumatyczny, montowany na głowicy do przenoszenia obrabianych materiałów ze stołu roboczego Program figury parametrycznej Profilowanie i kształtowanie Konturowanie

eXtra 37 CN2

Brio 35CN2 STEROWANA NUMERYCZNIE MONOBLOCZNA PIŁA MOSTOWA

Toro 62

www.studiokey.it

WIELOGŁOWICOWY AUTOMAT DO OBRÓBKI KRAWĘDZI PROSTYCH I ZAOKRĄGLONYCH

Gmm S .p.A. Via Nuova, 155 28883 Gravellona Toce (VB) Italy e-mail: gmm@gmm.it web site: www.gmm.it www.gmm.it

ISO 9001 : 2015- Certificato IS O 9001:2008 CertificatoN°IT234871 N°IT234871

KAMIEŃ NATURALNY

102

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

: Tabliczki orientacyjne na budynku Hotelu Saskiego (dawnej oberży Pod Królem Węgierskim) przy ulicy Sławkowskiej 3; na lewej tabliczce widnieje N0, a na prawej – 449, 450, 451.

przylegające do nich klasztory dominikanów, franciszkanów i bernardynek.

Jak się szacuje, zniszczeniu uległo 10% zabudowy miasta: ok. 160 kamienic i domów, Pałac Biskupi i Pałac Wielopolskich. Pamiątką tego dramatycznego wydarzenia jest kamienna tablica, również wykonana z czarnego „marmuru” dębnickiego, umieszczona w roku 1853 na fasadzie Kamienicy Hetmańskiej na Rynku Głównym. O ile o tym pożarze mieszkańcy Krakowa pamiętają, to o tej pamiątkowej tablicy tylko niektórzy.

Na koniec trzeba dodać, że wspominany kilkakrotnie czarny wapień dębnicki, z którego wykonano opisywane tabliczki, nie jest dzisiaj eksploatowany i podzielił los szeregu innych krajowych dekoracyjnych surowców kamiennych. Mimo usilnych starań firmy będącej w posiadaniu zarówno historycznego Łomu Karmelickiego, jak i współczesnego kamieniołomu Nowy Dębnik, nie są w stanie pokonać barier administracyjnych i wznowić wydobycia wapienia. 

) Gotycko-renesansowy portal domu przy ulicy Kanoniczej 7 z tabliczkami orientacyjnymi, z których treści wynika, że budynek ten znajdował się w gminie II i miał nr 173. Zwróćmy uwagę na złote paski wokół krawędzi tabliczek i napis w górnej części portalu: Dominus audiator meus et protector meus (Pan wysłuchuje mnie i chroni).

FOT. ARCHIWUM AUTORA (3)

przy ul. Sławkowskiej 3. Na lewej widnieje niezwykle ozdobnie wykaligrafowane N0, a na prawej: 449, 450, 451 (numery te zostały umieszczone po scaleniu trzech kamienic). Autorem koncepcji tej przebudowy był znany krakowski architekt Szczepan Humbert, modernizacja miała miejsce w latach 1820–1821, a zleceniodawcą i właścicielem hotelu, a właściwie oberży, która nosiła wówczas nazwę Pod Królem Węgierskim, był – jak się można domyślać – Węgier Maciej Knotz.

Wszystkie opisywane tabliczki orientacyjne nowego administracyjnego uporządkowania Krakowa zostały wykonane z tego samego surowca, a był nim czarny wapień dębnicki, często określany błędnie jako marmur dębnicki. Złoże tej skały znajdowało się wówczas w granicach administracyjnych wspomnianej Rzeczpospolitej Krakowskiej i spośród wszystkich innych obecnych w jej granicach architektonicznych surowców kamiennych ten najlepiej nadawał się do tego celu.

Co prawda wystawiony na działanie niszczących czynników atmosferycznych, stopniowo wietrzejąc, traci swoją pierwotną czarną barwę na rzecz popielatej, ale głęboko wyryte liternictwo tych tabliczek jest dalej wyraźnie widoczne po bez mała 200 latach od ich wmurowania.

Większość orientacyjnych tabliczek nie przetrwała do naszych czasów, część została zniszczona w czasie remontów, przebudowy, część drzemie pod warstwą tynku lub nie wróciła na fasadę nowej kamienicy po wyburzeniu dotychczasowej. Jednak największych zniszczeń dokonał gigantyczny pożar, jaki miał miejsce w Krakowie w połowie XIX w., w dniach 18–24 lipca 1850 r. Pożarowi uległa wówczas południowa i wschodnia pierzeja Rynku Głównego, południowa strona Małego Rynku, zabudowa wzdłuż ulic: Krupniczej, Gołębiej, Wiślnej, Franciszkańskiej, Dominikańskiej, Brackiej, Grodzkiej, Stolarskiej, Wielopole i Starowiślnej. Spaliły się kościół św.

Franciszka z Asyżu, św. Trójcy, św.

Norberta i częściowo św. Józefa oraz

Najlepsze w swojej klasie

58-150 Strzegom ul. Koszarowa 7 www.euroarss.pl

email: biuro@euroarss.pl tel. 603 891 257, 604 078 731 tel./fax. 74 855 03 93

ARCHITEKTURA DESIGN

Zielony serpentynit podbija europejski rynek

Magdalena Rocławska-Harań blogerka marbledesign.pl

FOT. FOTOLIA / DASHTIK

Verde Guatemala – „zapomniany" serpentynit wraca w wielkim stylu. Począwszy od chłodnej mięty po głębokie szmaragdy, zieleń jest jednym z najmodniejszych kolorów wnętrz w 2018 r.

P

rzez ostatnie trzy lata triumfował biały marmur. Stosowano go we wszystkich pomieszczeniach: kuchniach, łazienkach, salonach. Używano w dużych formatach bądź na akcesoria. Zamienniki w postaci spieków kwarcowych czy konglomeratów imitujących wzór Carrary, Statuaria lub Calacatty rozpowszechniły możliwość bezkarnego (czyli łatwiejszego w późniejszym użytkowaniu) stosowania go na posadzkach, blatach kuchennych czy pod prysznicem. Teraz świat wnętrz i dizajnu zwrócił się w stronę zielonego marmuru.

W Wielkiej Brytanii na pinterest.com w ciągu ostatniego roku odnotowano 47-procentowy wzrost pomysłów na

104

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

„marmurowe akcesoria”, a ulubionym hasłem jest właśnie „zielony marmur”.

Wyszukiwanie dotyczy wszystkiego, począwszy od etui do telefonów z motywem marmuru po wyposażenie wnętrz, płytki, stoliki, lampy itp. Dlaczego tak się dzieje? Ze względu na swoją wszechstronność marmur może mieć charakter zarówno ponadczasowy, jak i współczesny. Od kilku lat wyraźnie zauważalny jest powrót do naturalnych materiałów takich jak drewno czy kamień. Biały marmur nieco spowszechniał, czarny nieśmiało się przebija, ale jest też trudniejszy w aranżacji, więc jest go ciągle mało w kamieniarskim użytkowaniu (zamienników też jest niewiele, więc sporo realizacji jest od-

rzucanych ze względów na praktykę użytkowania). W zamian za to zielony kamień jest prawdziwym hitem tego roku. Moda na ciemne, nieco mroczne kolory, jak marsala, granat czy fiolet (ten ostatni został okrzyknięty kolorem 2018 r. wg Instytutu Pantone), jest coraz częściej zauważalna w nowych aranżacjach. Styl skandynawski niejako się „przejadł”, więc poszukujemy czegoś charakterystycznego, wyraźnego i pasującego do zmieniających się trendów. Ponadto zieleń marmuru znakomicie komponuje się z monochromatycznymi wnętrzami. Nie tylko dodaje im niewymuszonej elegancji, lecz także stwarza możliwość przejścia w lekko eklektyczny styl.

Producent urządzeń transportowych dla branży kamieniarskiej: wysięgniki, chwytaki, trawersy, stojaki do transportu i składowania kamienia, stoły obróbcze, kontenery, wózki transportowe, wózki widłowe, pługi do odśnieżania i wiele innych urządzeń, które ułatwią Państwu pracę podczas obróbki kamienia.

Odwiedź nasz sklep internetowy

www.e-metikamstone.pl CENA ZESTAWU NEPTUN+DRAGON

5200 zł netto

ALU-MAX SPEEDY Chwytak samozaciskowy  nośność 1200 kg  zakres chwytu 10-140 mm  możliwość położenia płyty z pionu do poziomu  całość ocynkowana

Wysięgnik na wózek widłowy  max udźwig 2 500 kg  max wysięg 3500 mm  regulacja kąta nachylenia masztu  całość ocynkowana ogniowo

Wózek dwukołowy Ocynkowany wózek do transportu kamienia SPEEDY Optymalnie umieszczony środek ciężkości sprawia, że transport nawet ciężkich elementów staje się dziecinnie prosty.

Nośność wózka 600 kg.

Cena promocyjna:

Cena promocyjna:

Cena promocyjna:

NEPTUN

1700 zł

DRAGON

Cena promocyjna:

4700 zł netto Wersja z belką 5m

1000 zł

3950 zł

Konstrukcja aluminiowa  długość belki jezdnej 4 m  udźwig – 1,5 t.  całkowita wysokość konstrukcji 3,5 m (regulowana)  konstrukcja wykonana z aluminium lotniczego – cała konstrukcja waży zaledwie 80 kg!  w zestawie wózek jezdny.

5000 zł

STOJAK STRONG

KONTENER NA ODPADY

REGAŁ NA PŁYTY KAMIENNE MTS

Bardzo masywny i wytrzymały stojak na płyty kamienne

Ocynkowany kontener na odpady kamienne z otwieranym dnem.

Idealny do usuwania odpadów kamiennych, szlamu itp.

Za pomocą mechanizmu otwierającego dno szybko, łatwo i bezpiecznie pozbędziesz się odpadów!

Kubatura kontenera 1000x1000x700 mm.

 całkowita nośność regału 4 tony  regulacja rozstawu 750-1500 mm  całość cynkowana ogniowo

Stojak składa się z dwóch szyn o wymiarach 190x120x3000 mm oraz 14 wytrzymałych słupków podporowych o przekroju 60x60x4mm i długości 1500 – 2000 mm.

Waga kompletu ca. 375 kg.

PROMOCJA!!!

Cena kompletu przy zamówieniu 5 kpl. przy zamówieniu 10 kpl.

2700 zł netto 2500 zł netto 2400 zł netto

Cena 2400

Cena kompletu

zł netto

Kontakt: Rafał Kulbida tel. 791 225 295 e-mail: biuro@metikamstone.pl ul. Kwiatowa 5 58-130 Żarów

3450 zł netto

PROMOCJA!!!

Kup 2 w cenie 6000 zł i zaoszczędź

900 zł!

www.e-metikamstone.pl

106

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

Verde Guatemala (Indie)

kawowego. Do zastosowania obróbki carezza znakomicie nadaje się granit Steal Grey, który możemy zestawiać np. z tym samym kamieniem w wersji polerowanej.

Nowy rok przynosi zmiany, jednak biorąc pod uwagę opinie architektów i świata mody, będą to zmiany korzystne dla kamienia naturalnego. Nie da się ukryć, iż marmur, na którego trend utrzymuje się, oraz wzmacniający swoją pozycję granit są już stosowane niemal w każdym projekcie, chociażby tylko w postaci parapetów. Dzięki rozwiniętemu transportowi oraz współpracy z wieloma dostawcami na całym świecie możemy zaproponować naszym odbiorcom szeroką gamę kolorystyczną kamieni naturalnych.

Prócz surowca oferujemy duże możliwości obróbcze, które zwiększają się dzięki coraz nowszym parkom maszynowym obecnym w wielu zakładach.

Współpraca z architektami czy projektantami wnętrz jest jednak nieunikniona, więc dobrze wraz z nowym rokiem pomyśleć o profilu klienta, do jakiego kierujemy swoje usługi. Warto nawiązać współpracę z architektami oraz wprowadzić ich w świat kamienia, bo to zaowocuje atrakcyjnymi realizacjami. 

FOT. ARCHIWUM NK

)

Różne rodzaje i tekstury marmuru i granitu ułożone w nietypową mozaikę

FOT. ARCHIWUM AUTORA

:

:

;

Granit Nakarado (Brazylia)

Julian Jade Marble (Chiny)

FOT. /WWW.STONECONTACT.COM

Najbardziej rozpoznawany na naszym rynku kamień to oczywiście Verde Guatemala, pochodzący z Indii.

Inne pasujące kolorystycznie marmury to: Baroda Green Marble (znany też jako Verde Baroda, Vadadera; pochodzenie: Indie) oraz Julian Jade Marble (Chiny). Czy doczekamy się takiego szaleństwa, jakie powstało na punkcie białego marmuru? Czas pokaże.

Oczywiście ma na to wpływ wiele czynników. Jednym z nich jest dostępność alternatywnych materiałów, które pozwolą na wykorzystanie imitacji marmuru w takich elementach jak blaty kuchenne.

Jakie jeszcze zmiany czekają nas w wystroju wnętrz? Białe kuchnie są piękne, ponadczasowe i klasyczne, przewiduje się jednak, że osiągnęły szczyt swojej popularności. W 2018 r. zwracać będziemy uwagę na ciemniejsze, bardziej nastrojowe, dramatyczne kuchnie. Powrócą ciemne wybarwienia drewna, nadal proste, bez mocnych zdobień, wzbogacone tylko kolorem blatu lub atrakcyjnym oświetleniem. Widać coraz większy zwrot w stronę wzorzystych granitów. Wracają niejako zapomniane żółte odcienie, np. żółty Imperial, ale też czerwony Bordeaux. Mocne kolory ożywiają wnętrze i nadają mu niepowtarzalny charakter, którego tak bardzo poszukujemy. Dodatkowym atutem jest nadal utrzymujący się trend na wykorzystywanie naturalnych materiałów.

Kamień jest jeszcze bardziej pożądany niż w poprzednich latach. Coraz częściej stosujemy go jako dekor we wnętrzach, np. w postaci okładziny ściennej.

W 2018 r. powinno wzrosnąć zainteresowanie różnego rodzaju obróbkami powierzchni kamienia. Wykończenia takie jak satyna, płomieniowanie i patyna czy waterjet wzbogacą każdy kamień. Pospolity Tan Brown zyskuje dzięki zastosowaniu na jego powierzchni obróbki carezza, która jest stosunkowa niedroga (ok. 8 euro/m2).

W ten sposób otrzymamy dość tani materiał w obróbce 3D, który z powodzeniem możemy zastosować w blatach kuchennych czy jako blat stolika

FOT. FOTOLIA / TATTY

ARCHITEKTURA

TECHNOLOGIE TEKST SPONSOROWANY

Traki linowe. Precyzja na dwóch kolumnach Dzielenie bloków kamiennych i przycinanie ich na płyty to zadanie dla traków linowych. Czym tego typu maszyny przewższają obróbkę przy użyciu traków piłowych? Kiedy zdecydować się na trak jedno-, a kiedy na wielolinowy? Czy dwie kolumny wystarczą, by zachować najwyższą stabilnośc i precyzję cięcia?

108

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

FOT. MEKANIKA

Z

anim z szarej, chropowatej skały powstanie ciesząca oko, błyszcząca płyta o pięknej barwie, zdobiąca elewację budynku, musi przejść długą obróbkę, a ta zazwyczaj zaczyna się od traka. Widok monstrualnej konstrukcji traka linowego na placu zakładu kamieniarskiego pozwala zakładać, że producent posiada własne zaplecze surowcowe – eksploatuje własny kamieniołom, choć mniejsze traki, nawet te wielolinowe znajdują zastosowanie w zakładach obróbki kamienia, które od momentu dostarczenia surowego bloku na plac zakładu, chcą mieć wpływ na jego dalsze losy.

Powszechnie wiadomo, że im skała twardsza i odporniejsza na działanie czynników zewnętrznych, tym większa jej przydatność i uniwersalność zastosowań w budownictwie czy wyposażeniu wnętrz. Natomiast w obróbce większa twardość i gęstość to ogromne wyzwanie. Optymalna waga bloków skalnych przeznaczonych dla budownictwa wynosi od 16 do 18 ton. Dalsze ich rozcięcie na płyty to już zadanie dla traka linowego. Jego wybór nie jest prosty. Oferta rynkowa jest dość szeroka, a zróżnicowanie parametrów nie zawsze wprost wyraża odpowiedź na konkretne potrzeby inwestora.

– Można przeglądać karty katalogowe, porównywać tabele z danymi technicznymi, ale najważniesza jest rozmowa z inwestorem o tym, do czego ma służyć maszyna, jaka ma być jej wydajność, jakiego typu bloki będzie rozcinać i z jaką intensywnością pracować – mówi Paweł Szczepanik z firmy Mekanika, która jest dystrybutorem włoskich maszyn do obróbki kamienia.– Dopiero ustalenie takich „warunków początkowych” pozwala najlepiej dopasować typ maszyny i jej konfigurację.

W ofercie firmy MEKANIKA znajdują się traki linowe marki Gaspari Menotti wyposażone w diamentowe piły linowe, pozwalające na uzyskanie niemal idealnie gładkiej powierzchni rozcinanych bloków.

– Klienci kupujący traki linowe mają na uwadze zmieniające się wymagania rynku np. rosnące koszty transportu i logistyki, dlatego ważne jest, by trak wykonał jak najbardziej precyzyjne cięcia, nie tylko na standardowe

: Gaspari Menotti ma w swojej ofercie zarówno traki jedno- jak i wielolinowe.

dla rynku budowlanego grubości 5 cm, ale także znacznie cieńsze płyty kamienne, które będą mogły od razu trafić do centrum obróbczego – dodaje Paweł Szczepanik.

Wśród traków Gaspari Menotti dostępne są jednoliny oraz wieloliny.

JEDNOLINY Jednolina diamentowa o symbolu GSW to maszyna o dwukolumnowej strukturze, połączonej belką poprzeczną. Ruch cięcia następuje poprzez pionowe przesuwanie po kolumnach liniowych systemów prowadzących. Długość linki diamentowej wynosi 19 m i pozwala na cięcie bloku o długości 4 m i szerokości 2,20 m.

– Takie rozwiązanie pozwala na uzyskanie płynnych ruchów oraz wysokiej sztywności i precyzji przesuwu, również przy najmniejszych prędkościach. Nowatorskie zastosowanie czterech kół zamachowych (każde o średnicy 120 cm) powoduje, że powierzchnia tnąca linki znajduje się jeszcze bliżej bloku, co jest równoznaczne z redukcją do minimum jej właściwości wibracyjnych – zapewnia Paweł Szczepanik.

Napęd przekazywany jest przez asynchroniczny silnik

www.youtube.com/mekanika

Traki linowe do cięcia z mocą GENERALNY PRZEDSTAWICIEL W POLSCE włoskich maszyn do obróbki kamienia

MASZYNY

6

ul. Krakowska 42 38-300 Gorlice tel. +48 18 353 06 69 fax +48 18 353 51 48 e-mail: biuro@mekanika.pl

NARZĘDZIA

6

OPROGRAMOWANIE

6

USŁUGI

SERWISOWE

TECHNOLOGIE

FOT. MEKANIKA

dza obróbkę zgodnie z zadanymi parametrami oraz 100 procentową powtarzalnością wymiarów poszczególnych produktów.

– Do zakupu maszyny marki Gaspari przekonały nas przede wszystkim jakość wykonania, w tym stabilna konstrukcja, zastosowane rozwiązania technologiczne oraz ugruntowana na rynku pozycja producenta - mówi Tomasz Solima z firmy Piramida.

– Maszyna ta jest idealną odpowiedzią na potrzebę zwiększenia elastyczności i wydajności firm rynku kamieniarskiego. Można powiedzieć, że równoważy te dwie cechy, ponieważ pozwala na produkcję wyrobów o szerokiej gamie grubości, przy jednoczesnym krótkim terminie realizacji - dodaje Konrad Węgrzyn. z falownikiem o mocy 11 kW, zamontowany bezpośrednio na kole zamachowym. Całość pracy obsługiwana jest z ocynkowanej tablicy sterującej, która może być umieszczona w bezpośredniej bliskości maszyny bez dodatkowych urządzeń ochronnych. Maszyna dodatkowo wyposażona jest w wózek do przewozu bloków o napędzie silnikowym.

WIELOLINY Wieloliny z serii GMW mogą być wyposażone w 14, 24, 34, 40 a nawet 68 diamentowych lin i szczycą się mianem jedynej maszyny na rynku z zastosowaniem dwóch kolumn, zabezpieczonych przed odkształcaniem podwójnym punktem wsparcia, gwarantując jednocześnie stabilność i precyzję maszyn czterokolumnowych.

– Zastosowanie technologii światłowodowej oraz liniowych czujników magnetycznych pozwala na monitorowanie i zarządzanie w czasie realnym napięcia każdej linki – wyjaśnia Konrad Węgrzyn z firmy Mekanika.

Jedną z największych zalet maszyny jest z pewnością wyeliminowanie czasochłonnej wymiany linek. W największym 68-linowym modelu taka wymiana zajmuje niecałą godzinę! Zaletą będą też specjalne łożyska stworzone przy współpracy z SKF, niewymagające smarowania, a jednocześnie zapewniające dłuższy okres użytkowania niż inne dostępne na rynku.

GMW 700 Na trak wielolinowy marki Gaspari zdecydowała się m.in. firma Piramida. Wielolina GMW 700, wyposażona w maksymalnie 24 linki, służy w niej do cięcia płyt różnej grubości. Najczęściej są to płyty o grubości 2, 3, 4 i 5 cm, przeznaczone dla branży budowlanej. Maszyna, oprócz zwiększenia jakości produktów, wpłynęła bezpośrednio na zwiększenie wydajności produkcji i skrócenie terminów realizacji płyt cienkich o grubości 2 i 3 cm. Trak wielolinowy Gaspari łączy w sobie najnowsze, dostępne technologie oraz innowacje. Dzięki temu jest prosty w obsłudze i niezawodny. Maszyna z łatwością pozwala na zmianę grubości produkowanych płyt i przeprowa-

110

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

WIELOLINA GFW W rodzinie maszyn najmniejszą i najbardziej elastyczną z całej serii wielolin Gaspari Menotti, podtrzymująca zarazem filozofię niezawodności i solidności podczas cięcia jest model GFW. Zmienność grubości cięcia jest w pełni zautomatyzowana poprzez równoczesne przesuwanie w jednej osi kół pasowych oraz kół napinaczy, gwarantując tym samym żądaną przez nas grubość zarówno w metrach jak i w calach. Wymiary cięcia to 3500x2200mm, możliwość rozbudowy maszyny do 7 lin.

WIELOLINA CZY TRAK TARCZOWY? Wybór między wieloliną a trakiem tarczowym rozgrywa się nie tylko w kwestii gabarytów: do piły blokowej często wystarczy wygospodarować część warsztatu, wielolina wymaga więcej miejsca. Istotna różnica leży w wykorzystanym narzędziu tnącym. Lina tnąca jest ekonomiczna, istnieje możliwość regulowania jej naciągu. Z kolei dobrze dobrane piły diamentowe do piły blokowej zapewnią wysoką sprawność i dokładność cięcia przy małym koszcie eksploatacji.

– Nie ma prostej odpowiedzi na pytanie jaki trak wybrać.

Oba rodzaje maszyn, jeśli są to maszyny o odpowiedniej jakości wykonania, dobrze skonfigurowane i wyposażone w odpowiednie narzędzia, sprawdzą się w cięciu bloków, dlatego firma Mekanika służy swoim klientom przede wszystkim fachowym doradztwem, aby zoptymalizować ich decyzje inwestycyjne i dobrać rozwiązania najlepsze do danego zakładu – dodaje Konrad Węgrzyn. 

Dane techniczne traka wielolinowego GMW 700 Rozmiary maksymalne bloku długość: 3500 mm wysokość: 2200 mm maksymalna szerokość bloku: 700 m; silnik opadu cięcia: 7,5 kW (28 Nm.); silnik deszczownicy: 1,5 kW; silnik główny: 131 kW; silnik sterujący napinaczami: 4 kW; prędkość przesuwu pionowego: od 0 do 0,3 m/min; prędkość obwodowa linki: od 20 do 32 m/s; maksymalna ilość lin: 24 szt.

TECHNOLOGIE OFERTY PRODUCENTÓW

Metamar ubiera budynki na całym świecie, teraz też i w Polsce

A

: Indianopolis Temple w stanie Indiana (USA). Projekt, w którym wykorzystano wapienie Aero Cream, został nagrodzony podcza targów Coverings 2016 za najlepszą elewację budynków publicznych.

: Skyscraper Projekt zrealizowany w Dubaju (Zjednoczone Emiraty Arabskie). Metamar wykonał wszystkie elementy z wapieni Simena.

: Aero Cream

: Simena

: Tundra Grey

: Tundra Blue

: Pietra Natuca

: Mount Grey

FOT. ARCHIWUM FIRMY METAMAR

(8)

mbasada Arabii Saudyjskiej w Warszawie, liczne prywatne inwestycje w całej Polsce, a wcześniej Indianopolis Temple w Indianie w USA, Daman Tower w Dubaju w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, 3 Beirut Towers w Libanie czy Pałac Prezydencki w tureckiej Ankarze. To tylko kilka przykładów budynków, gdzie wykorzystano na elewacje i we wnętrzach elementy z kamienia naturalnego wyprodukowane przez firmę Metamar, w Polsce obecną jako Metamar Polska Sp. z o. o. z siedzibą i centrum logistycznym w Woli Mrokowskiej (województwo mazowieckie, pow. piaseczyński).

Wyjątkowe wapienie Aero Cream, Simena, Tundra Grey, Tundra Blue, Pietra Natuca świetnie sprawdzające się na elewacjach, również w polskim klimacie, są najlepiej sprzedającymi się kamieniami Metamar.

Własne kamieniołomy, trzy zakłady produkcyjne w Turcji, biuro projektowe, pozwalają zagwarantować szybkie dostawy gotowych do montażu elementów z kamienia naturalnego do największych, prestiżowych i skomplikowanych projektów. Proces wytwarzania poszczególnych wyrobów – od wydobycia, po obróbkę i przygotowanie finalnego produktu – jest pod ciągłą kontrolą fachowego personelu – łącznie Metamar zatrudnia 1300 pracowników. Prowadzone na całym świecie projekty nauczyły specjalistów Metamar ścisłej współpracy z architektami, inwestorami i głównymi wykonawcami prac kamieniarskich.

Kamienie z oferty Metamar mogą być wykorzystywane zarówno we wnętrzach, jak i na zewnątrz – na elewacje czy tarasy. Firma oferuje ponadto sprzedaż wyrobów z kamienia, takich jak: parapety, stopnie, umywalki, brodziki, blaty kuchenne, płytki, mozaiki, kolumny oraz obiekty 3D (kolumny, fontanny, portale i inne). Slaby, płytki, mozaiki są stale dostępne w bardzo dużym wyborze. 

Metamar Polska Sp. z o. o.

Al. Krakowska 2, 05-552 Wola Mrokowska tel:+48 22 490 88 77; tel. kom:+48 506 954 800; +48 600 902 300 www.metamar.pl www.facebook.com/metamarpoland

112

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

ARIX

Nowość na rynku!

Piła najnowszej generacji!

TECHNOLOGIE OFERTY PRODUCENTÓW

Łamać automatycznie

Firma MEC S.r.l. będzie wystawiała się na Targach w Atlancie (USA), które rozpoczną się 11 maja 2018 r.

MEC S.r.l. Italy tel. +39 0461 780166 e-mail: info@mecs.it

114

Przedstawiciel w Polsce: Syntetyk s.c. ul. Bohaterów Warszawy 97B 28-100 Busko Zdrój tel. 413798212 e mail: tenax@interia.pl

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

FOT. ARCHIWUM FIRMY MEC (3)

P

rodukty łamane takie jak kostka brukowa, kamienie murowe czy okładziny to asortyment bardzo popularny w naszym kraju. Firma MEC ma swojej ofercie ciąg technologiczny zapewniający w pełni zautomatyzowaną produkcję takich właśnie elementów łupanych, a automatyzm dotyczy równo procesu manewrowania materiałem jak i łamania.

Do produkcji może być wykorzystywana szeroka gama materiałów takich jak: marmur, granit, bazalt itp., Dzięki tej linii możliwe jest znaczące zwiększenie wydajności produkcyjnej przy jednoczesnym zmniejszeniu kosztów i skróceniu czasu produkcji.

Pierwsza część linii składa się z taśmy transportowej wyposażonej w popychacz przesuwający materiał pod pierwszą łuparkę obrabiającą materiał na zadany wymiar zaprogramowany z pulpitu operatora. Po przełamaniu popychacz wraca na pozycję wyjściową i zabiera następny blok materiału. Pierwszy etap łamania odbywa się na maszynie PX 600x300 110 ton, która dzięki specjalnej konstrukcji noża pozwala uzyskać elementy palisadowe bez odpadu.

Przy wyjściu z pierwszej maszyny zamontowano taśmę transportową, przemieszczającą przełamane pasy materiału do drugiej maszyny Kubo 200x100 24 ton, która pozwala produkować kostki o wymiarach 100x100 mm Zalety proponowanego rozwiązania: obsługa linii przez jednego tylko operatora, możliwość łamania różnorodnych produktów na szerokość i wysokość, wysoka wydajność dzięki automatycznemu przemieszczaniu i łamaniu materiału poprzez sterownik PLC możliwość ciągłej pracy na kilka zmian dzięki wzmocnionej konstrukcji, gwarancja uzyskania produktów o stałej wysokiej jakości.

: Ciąg technologiczny z oferty MEC jest w pełni zautomatyzowany.

) Linia do łupania umożliwia obróbkę wielu kamieni, m.in, granitów, marmurów czy bazaltów.

; Przełamane pasy materiału trafiają do maszyny Kubo, która umożliwia produkcję kostki o wymiarach 10x10 cm.

ROZWIĄZANIA DO ŁUPANIA, CIĘCIA I KRUSZENIA KAMIENIA I BETONU MEC Srl to firma lider w projektowaniu i produkcji maszyn , automatycznych ciągów technologicznych tworzonych aby cieszyły swoich użytkowników bardzo długo. Zintegrowana modułowa produkcja charakteryzuje się przede wszystkim dopasowywaniem maszyn do wymagań klienta i bardzo wysoką jakością wykonania. Oprócz doradztwa i pomocy technicznej, która jest dostępna na całym świecie, MEC zapewnia wiele narzędzi, dzięki którym klient

Palma & Associati

może zapewnić sobie pełną autonomię instalacji i konserwacji.

I N A JB LI ŻS ZE TA R G STONE INDUSTRY FAIR, w Moskwa COVERINGS, w Atlanta Maj 8-11

PRZEDSTAWICIEL W POLSCE Syntetyk s.c. ul. Bohaterów Warszawy 97B 28-100 Busko Zdrój Tel 413798212 e mail – tenax@interia.pl

Kwiecień 3-6

MEC srl Italy Tel +39 0461 780166 info@mecs.it

FELIETON SŁAWOMIR MAZUREK

Kamień bez GMO

Z

podręczników uczących, jak stosować reklamę, możemy dowiedzieć się, że każdy kupujący ma prawo otrzymać prawdziwą, rzetelną oraz jasną informację o produkcie, a każdy przedsiębiorca ma obowiązek takiej informacji udzielić.

Jednak nadmierne używanie superlatywów może wprowadzić klienta w błąd co do jakości oferty, sposobu wykonania produktu, jego składników, ilości w opakowaniu czy ceny.

Reklama wprowadza w błąd, gdy na jej podstawie przeciętny klient uzyskuje nieprawdziwe wyobrażenie o produkcie lub usłudze.

Będąc nie tak dawno w sklepie, zauważyłem na półce płatki kukurydziane, na których wielkimi literami zaznaczono, że jest to produkt bezglutenowy! A niby jaki ma być, skoro jest z kukurydzy, która przecież od dawien dawna znana jest jako zboże niezawierające glutenu i polecana jest w diecie osób chorujących na celiakię? Ale reklama sugeruje, że tylko TE płatki są bez glutenu, a inne nie – bo producenci się tym nie chwalą. A tak przecież nie jest, wszystkie płatki kukurydziane są bezglutenowe. Jednak producent liczy w tym przypadku na niską świadomość i wiedzę społeczną, a więc i na większą sprzedaż niż u konkurencji wytwarzającej taki sam produkt.

Tak ostatnio powszechny w społeczeństwie strach przed GMO (roślinność modyfikowana genetycznie) otworzył reklamodawcom kolejne wielkie pole do popisu. Głośna

116

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

przed kilkoma latami sprawa „jajek bez GMO” zakończyła się wyrokiem sądu w Poznaniu, który stwierdził w orzeczeniu: „oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać konsumentów w błąd przez sugerowanie, że środek spożywczy posiada szczególne właściwości, jeżeli wszystkie podobne środki spo-

Trend do znakowania wszystkiego jako wolnego od GMO, nawet jeśli nie ma to żadnego sensu i jest manipulacją, staje się coraz powszechniejszy. żywcze posiadają takie właściwości. (…) W świetle dokonanych ustaleń w zakresie aktualnej wiedzy naukowej o GMO jest oczywistym, że wolne od GMO są również każde inne jaja, w tym jaja od kur karmionych paszami GMO”. Jednak obecnie na półkach sklepowych można znaleźć żółte sery, mleko i śmietanę, jak zaznacza producent, „bez GMO”.

Trend do znakowania wszystkiego jako wolnego od GMO, nawet jeśli nie ma to żadnego sensu i jest manipulacją, staje się coraz powszechniejszy. A już granicę absurdu w reklamie pobił pewien producent

„krystalicznej czystości” wody naturalnej, która zawiera „odpowiednio skuteczne porcje inteligentnych składników” (cokolwiek by to nie znaczyło) i oczywiście jest „bez GMO”. Woda bez GMO! Sukces!

A jest w ogóle woda z GMO? Teraz tylko czekam, aż któryś z producentów wyrobów kamiennych lub hurtownia kamienia zaczną reklamować swoje produkty jako „wolne od GMO”. Bo to przecież prawda! Nie ma w tym kłamstwa!

Uważacie, że to żart? Niestety nie.

Pomysłowość ludzka nie zna granic.

Ostatnio widziałem reklamę zakładu kamieniarskiego, który obwieszczał wszystkim, że jego nagrobki są wyprodukowane z „ekologicznego kamienia” (jak można przeczytać w Słowniku języka polskiego PWN – „ekologiczny” znaczy wyprodukowany ze składników naturalnych).

Miejcie się więc na baczności wszyscy, którzy handlujecie kamieniem naturalnym nieekologicznym lub wyrobami z niego. Czyż nie powinniście zaznaczać, że wasz kamień też jest ekologiczny?

A może od razu należy zaznaczyć, że wasz kamień naturalny jest równocześnie: ekologiczny, bez GMO, bezglutenowy i nie zawiera parabenów, które przecież są tak powszechne w kosmetykach. Nikt nam przecież wtedy nie może zarzucić, że kłamiemy. To wszystko szczera prawda! Że bez sensu? Ale jak brzmi! Jak brzmi, proszę Państwa! 

FELIETON JAROSŁAW ROCŁAWSKI

To wy jesteście Nowymi Kamieniarzami Brzmi motto przewodnie poprzedniego numeru – niestety nie sposób się z tym zgodzić .

Oczywiście jeżeli przyjąć pewną metaforę (a myślę, że o to chodziło naczelnemu), to ma rację. Bez czytelników i bez reklamodawców nie ma żadnej gazety.

Ja chciałbym potraktować to hasło bardziej dosłownie. Minęło już ponad dziesięć lat jak własnymi łapkami, coś tam „wykuwam w kamieniu”. Obserwując przez trochę dłuższy okres branżę kamieniarską widzę mnóstwo „Nowych Kamieniarzy” i całą masę starych. I tu gwoli wyjaśnienia – dla mnie „NOWY KAMIENIARZ” to taki, który nie oglądając się za siebie prze ku nowemu, nowemu spojrzeniu na obróbkę, nowemu spojrzeniu na rolę/ miejsce kamienia we współczesnym życiu – świecie. Nowe (dla nas) zastosowanie/wykorzystanie kamienia itp. wynalazków (niestety). Ogólnie, na nowe możliwości. Oczywiście z pełnym poszanowaniem tradycji. „STARY KAMIENIARZ” – to taki, który z uwagi na zasiedzenie w branży wie wszystko lepiej i jeszcze wymaga od innych atencji, i wierzcie mi, że nie o wiek metrykalny mi chodzi.

A o co chodzi? Jeśli nie o pieniądze?

Chciałbym, aby nie trzeba było

118

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

„NOWY KAMIENIARZ” to taki, który nie oglądając się za siebie prze ku nowemu, nowemu spojrzeniu na obróbkę, nowemu spojrzeniu na rolę/miejsce kamienia we współczesnym życiu – świecie. Nowe (dla nas) zastosowanie/ wykorzystanie kamienia itp. wynalazków (niestety). Ogólnie, na nowe możliwości.

Oczywiście z pełnym poszanowaniem tradycji. „STARY KAMIENIARZ” – to taki, który z uwagi na zasiedzenie w branży wie wszystko lepiej i jeszcze wymaga od innych atencji, i wierzcie mi, że nie o wiek metrykalny mi chodzi.

czekać kolejnych nastu... lat, aby powstała silna organizacja branżowa, która będzie bronić naszych interesów. Która będzie mogła reprezentować branżę.

Od czasu do czasu wyjeżdżam na targi, jakieś tzw. szkolenia lub inne imprezy branżowe, spotykam na nich mnóstwo świetnych ludzi. Ludzi, którzy można śmiało powiedzieć, osiągnęli sukces w branży kamieniarskiej.

Niektórzy z nich (niewielu) to już drugie pokolenie kamieniarzy – większość to neofici tak jak ja. I wiecie, co mnie najbardziej zaskakuje? Zaskakuje mnie to, że część z naszych kamieniarzy nic nie wie o istnieniu Nowego Kamieniarza, część coś tam słyszało o Świecie Kamienia, śmiem twierdzić, że 90 % z moich rozmówców nie wie, czym zajmuje się ZPBK (tak naprawdę ja też nie wiem, choć się staram). O czymś to świadczy. Ludzie, którzy całkiem nieźle sobie radzą w tym biznesie, często mają już nowoczesne zakłady – nic nie wiedzą o tzw. prasie branżowej (wykluczamy reklamodawców), o „ich” organizacji branżowej.

Hola mości panowie redaktorzy i inne prezesy i przewodniczące – coś tu nie gra. Czyli tak jak w zakładach moich rozmówców sukces finansowy jakiś jest, ale co dalej. 

Szukasz poszerzenia swojej oferty do blatów kuchennych?

Mamy dla Ciebie propozycję.

Zlewozmywaki z konglomeratu kwarcowego.

Nawiąż współpracę z nami Produkt jest nej w pon połączeniem dwó ad 1200 ch wysoko i gwarant stop uje utrzyma niach Celsjusz jakościowych mat eriałów: a oraz pow wysokich nie czys kam tempera tości. Odp łoki szkl tur technolo iwa, któr ionki szlachetnej owiednie gia sprawia, oraz kwasów wypalaa szkliwo wynikają zapewnia nadaje zlewom że zlew CER gładkość ochr AMIC 540 cych z codzienn ego użyt onę przed działani jest odporny Zlew kowania em na zarysow ozmywa ki kwarcow ania i ude , a nowoczesna e QUARTZ TM rzenia.

Paleta dost posiadaj ępnych kolo ą 5-letnią gwaranc rów zlew ję. ozmywa ków cera micznych :

Nowocze sne,

kw

zlewozm arcowe ywaki na miar ę każdej

Zupełnie nieodpłatnie otrzymasz foldery z logo Twojej firmy a także wzornik kolorów zlewozmywaków.

kuchni

MIEJSC

E NA TW OJE

FIRMOWE

LOGO

Wyłączną dystrybucję zlewozmywaków QUARTZtm prowadzi sklep internetowy do-kamienia.pl tel. 608 163 606

GRANITY Z UKRAINY POLSKI SKŁAD KAMIENIOŁOMU TOKOVSKI

BLOKI GRANITOWE

tel. 602 57 57 57 www.mint.pl/wzorniki

LABRADORYT VOLGA BLUE

ROSSO TOLEDO

KAPUSTIN

POKOST

KARMIN

, ELITA (TANSKI)

VANGA, UKRAINSKA

POLECAMY RÓWNIEŻ GRANITY

Bieżniki poliuretanowe (PUR) do kół napędowych traków linowych wysoka elastyczność w szerokim zakresie twardości wysoka odporność na ścieranie dobra wytrzymałość na rozciąganie niska ściśliwość objętościowa zdolność tłumienia drgań i wstrząsów wysoka odporność na działanie rozcieńczonych kwasów, olejów, smarów i paliw Duży wybór zróżnicowanych elastomerów dopasowanych do potrzeb Klienta.

Wykonujemy produkty na indywidualne zamówienie. ul. Promienista 48a 60-289 Poznań

Tel. +48 61 868 33 95 Kom. +48 602 767 993

a.suwik@diamantas.pl biuro@diamantas.pl

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

121

Zakład Kamieniarski “Zdzisław”

! a j c o m P roNagrobki

TOP DIAMOND Marcin Gwarecki

ul. Rubinowa 25 Rakowiska, 21-500 Biała Podlaska tel. +48 512 473 959 marcingwarecki@gmail.com, www.topdiamond.com.pl

KOMPLEKSOWE ZAOPATRZENIE ZAKŁADÓW KAMIENIARSKICH GOTOWE NAGROBKI PŁYTY

własnej produkcji dla firm kamieniarskich i pośredników 120 x 250 cm

90 x 190 cm

TOKOWSKI

3.400

2.150

ELITA

2.800

1.800

NOWODANIELÓWKA

3.350

2.100

KAPUŚCIŃSKI

3.300

2.000

5 cm

Posiadamy 350 własny 440 transport.

490

300

GRANICZNA

2.300

1.350

230

STRZEGOM ŻBIK

2.100

1.250

220

KOŚMIN

2.600

1.600

240

BRĄZ KRÓLEWSKI

1.250

800

185

-

-

250

Atrakcyjne ceny!

BIANKO

NARZĘDZIA DIAMENTOWE MATERIAŁY ŚCIERNE

6CHEMIA cm KAMIENIARSKA 530 GALANTERIA 370 wyroby 475 mosiężne 350 litery misy 260 tralki 250 podstawki wazony 290 ławki 230 REGENERACJA 280 NARZĘDZI

ARTYKUŁY PONAD 200 NAGROBKÓW NA PLACU! POZŁOTNICZE

Znajdujemy się Maciej Gałamon tel.

509 Polski, 075 418FOLIE GM GRANIX w środku 99-100 Łęczyca, Leszcze 49 (koło Lotniczej) PLOTERY 501 897mamy 948PIASKARKI ul. Spacerowa 28 więctel. wszędzie tel.: 609 604 454, 601 588 385 www.gm-granix.pl Lipsko (woj. mazowieckie) jednakowo blisko. e-mail: kamieniarstwo.leczyca@gmail.com

122 112 126

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018 NOWY KAMIENIARZ KAMIENIARZ 3 4 (95) (96) // 2017 2017 NOWY

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

123

Zakład Kamieniarski “Zdzisław” Nagrobki własnej produkcji dla firm kamieniarskich i pośredników

Posiadamy własny transport.

Atrakcyjne ceny!

Maciej Gałamon 99-100 Łęczyca, Leszcze 49 (koło Lotniczej) tel.: 609 604 454, 601 588 385 e-mail: kamieniarstwo.leczyca@gmail.com

124

NOWY KAMIENIARZ 2 (101) / 2018

Znajdujemy się w środku Polski, więc wszędzie mamy jednakowo blisko.

Montaż liter Caggiati jeszcze łatwiejszy Dla ułatwienia procesu montażu liter, Caggiaiti bezpłatnie udostępnia program do drukowania na papierze, pełnowymiarowych szablonów otworów montażowych.

Pobierz pakiet programów i podręcznik użytkownika ze strony www.caggiati.it- “Area Riservata”.

(Dostępne w wersjach włoskiej i angielskiej).

Matthews International S.p.A Siedziba: Via Martiri della Libertà, 71 - 43052 Colorno - Parma - Italy Tel. +39 0521 5208 - Fax +39 0521 816777 - www.matw.it - info@matw.it Biuro Obsług klienta: Via Martiri della Libertà, 71 - 43052 Colorno - Parma - Italy Tel. +39 0521 5208 - Fax +39 0521 816777 - www.caggiati.it - info@caggiati.it