Ki KON RE .-------BAYİ TOPLANTISI
.--------- EGiTiM SEMİNERİ
..
URÜN TANITIM KONGRESİ ..----- TEŞVİK GEZİSİ
gibi tüm organizasyonlarınızı titizlikle planlar. Uzman kadrosu, organizasyonu bütün ayrıntılarıyla amacına uygun olarak gerçekleştirir. İş toplantılarınızla ilgili
konularda EKİN'e danışın. En iyi sonucu alın.
ŞEHIR OFISLERI ADANA • ANKARA • ANTALYA • ALANYA • BALIKESiR • BODRUM • FETHiVE • GAZİANTEP • ISTANBUL/HOTEL SHERATON • iSTANBUL/HARBiYE • iSTANBUL/KADlKÖY • ISTANBUL/SULTANAHMET • İZMiR • KALKAN • KEMER • KUŞADASI • MARMARiS • MARMARISIYAT LiMANI • MERSiN • SiDE • TRABZON • ÜRGÜP
ff:
HAVAALAN I OFISLE Rİ ADANA • ANKARA • ANTALYA • DALAMAN • iSTANBUL • İZMiR MERKEZ: CUMHURI YET CAD. 295 80230 HARBIYE-ISTANBUL TEL: (ı) 134 43 00 (5 HAT) TELEX: 26019 LYDA tr. - 27428 EKTY tr. FAX: (1) 1 4ı 08 25
Duyamazs1n1z ... JAGUAR 1990 4 litre, 24 subap lı daha güçlü yeni motoru il e 240 km hız yaparken sessizdir.
Göremezsinizô .. JAGUAR 1990 235 beygir çekiş ve her olarak saniyede altı kez etki eden bilgisayar ile donatılmış yeni Teves anti-lock fren sistemi ile güçlü ve güvenlidir.
tekerleğe bağımsız
Jaguar'1n1z1n Keyfini Yaşay1n El dikişi geyik derisi koltuk, gül ağac ı iç mekan, yeni panel düzeni , uyumlu iç ve d ı ş renkler içeri sinde, 100 km ' de yalnızca 91itre benzinle ister normal sürüş zevkini ister tüm viteslerde daha fazla hız sağlayan spor vites çoşkusunu yaşay ın .
Türkiye Genel Distribütörü:
0) ORTAKLAR
OI'OMOTIV LTD.
ŞTI.
Kefeliköy Cad . 168/2 Tarabya-istanbul Tel: 162 00 38-162 31 ıs Fax: 162 09 40 Tlx: 27 399 olt tr
Ana Servis Merkezi: ES Karayolu Kartai-istanbul Tel: 3S3 99 82-83
Geçmişin değil,
geleceğin şirketi 1989'un ilk 6 ayında 215 milyon dolar ihracat... Geçen yılın aynı dönemine göre % 30'luk artış ...
olmak...
Bu rekorlar GSD modelinin ve çalışma ilkelerinin doğruluğunu kanıtlıyor.
Sadece 3 yıl içinde ülkeye kazandırılan 1 milyar doları aşkın döviz ...
Şimdi
daha da büyük hedeflere yöneliyoruz.
Çünkü biz yaptıklarımızdan yapacaklarımızia
Teşvik önlemlerinden yarariandırılan 300'ün üzerinde imalatçı ihracatçı kuruluş ...
çok ilgiliyiz.
Çünkü biz geçmişin değil, geleceğin şirketiyiz .
DIŞ TİCARET A.Ş.
Sanıa lşhanı , Müsell es Sokak, Esenıepe. H02RO i sıanhul Telefon : ( ı ) 175% 00 (lO Hat ) Telex: 27975 Telefaks: (1) 167
36 66
~
.
Bankamızca
Uygulanmakta Olan
"KREill·MEKTUPLU~BO~IZ ·. ~VDlAT HESABI" ·.~. ~·. :, sistemine gösterdiginiz büyük ilgi ve ülkemizin kalkınma çabalarına katkıl arımıdan dolayı teşekkür eder; bu vesile ile sizlere, ailenizle birlikte saglık, mutluluk ve başarılar dileriz. Bankamızın ve diger kuruluşların , sizlerle ilgili çalışmalarına ilişkin sorunlarınız için temsilcilik ve bürolarımız hizmetinizdedir.
••
·~
-.
~ •
~cUMHURİYET MERKEZ BANKASI ~:! ı
TEMSlLClLlKLERlMlZ:
1
.j:. ~.-· ,,
ALMANYA: FRANKFURT TEMSlLClUGl: Baseler Str 37/VIIGOOO Frankfurt/Main DEUTSCHLAND Tel: (069) 23 90 91-99 (069) 23 9100 ISVlÇRE: ZÜRlH TEMSlLClLlGl: Clariden Str No: 36 8002 Zurich SUISSE Tel: 202 83 45 INGILTERE: LONDRA TEMSlLClLlGl: Centric House 391 Strand London WC2r OIT ENGLAND Tel: (Ol) 379 0548 (Ol) 379 0810 Telex 8813770 tcmb. ing. HOLLANDA: ROTTERDAM TEMSlLClUGl: Schiedamse Vest 95-B 3012 .BGRotterdam HOLLAND Tel: (010) 414 64 88 (010) 414 62 79 Telex Romer-NL-24143 AMERIKA: NEWYORK TEMSlLClLlGl: 821 United Nations Plaza New York N.Y. 10017 U.S.A. Tel: (212) 682 87 17 (212) 682 87 18 1
BÜROLARIMIZ:
ı
BERLIN: Europa Center 16 O.G. 1000 Berlin 30 DEUTSCHLAND Tel: (030) 2611193 DÜSSELDORF: Graf-Adolf Strasse 45 4000 Düsseldorf I DEUTSCHLAND Tel: (0211) 38 20 61 STUTTGART: Schul Strasse 12A 7000 Stuttgart 1 DEUTSCHLAND Tel: (0711) 29 5115 HAMBURG: Steindamm 47 2000 Hamburg I DEUTSCHLAND Tel: (040) 24 03 84 (040) 24 57 65 HANNOVER:Luisen Str. 4 3000 Hannover I DEUTSCHLAND Tel: (05ll) 32 61 05 (0511) 32 61 06 MUNCHEN: Karl Strasse 43 Laden l0051Ml00 München 2 DEUTSCHLAND Tel: (089) 59 84 58 (089) 59 84 59
Why conform? You didn't get where you are taday by fa llawing the crowd . You've m ade your own decisions and set your own standard s. That's because, you 're not just an other face in the crowd . Likewise, the same can be said of the Rada Di aStar Anatom. A watch that combines lasting value with outstanding elegance and timeless design. lts siim, anatomically curved shape molds itse lf to your wrist. The Rada DiaStar Anatom is watersealed and its case-top and crystal are fu lly scratch-proof. Three bracelet options are available: stainless steel, stee l/goldplated, or scratch-proof hardmetal with 18-karat gol d inlays in modelsfor both ladies and gentlemen .
RADO Switzerland
Rada Watch Co. Ltd ., CH-2543 Lengnau, Switzerland
o
~ Kosım / November
iCiNDEKiLER *
1989
Yıi/Yeor 6 Sayı/ N umber
CONTENTS
78
"'z <.Ll
'::ı
o
e
"' en
>.o
;;,
.c
o. f! 00 o
o
.c
o. ~
o> ~ .;: f!
""'o
o u.. ~ o.
:..:"'
KONUGUMUZ HALil REFiG OUR GUEST HALiT REFIG
MÜZELER ŞEHRi LONDRA LONDON: THE CITY OF MUSEUM
THY'DEN BiR ATlLlM DAHA••• THY MAKES FURTHER PROGRESS ... Türk Hava Yolları A.O . a dına sa hibi Publisher
AVRUPA'DA VE THY'DE TEHiRLER DELA YED TAKE- OFFS IN EUROPEANDON THY
Cem M. KOZLU
Genel Koordinatör General Coordrnalor Çetin ÖZBEY Yazı işleri M(idürü Managrng Edrlor Günvar OTMANBÖLÜK Yay ın Kurulu Publishrng Board Engin ÖKTEMER Ünal KÖKSAL Tuğrul GENCER
Reklam Advertısrng
Duygu TAMER Fotograflar Pholographs Nihat GÖMLEKSIZ Erdal ALOK Adres Address Türk Hava Yolları Genel Müdürlük Binası Yeşilköy - Istanbul Tasarım . yapım . baskı
Desıgn. produclıon.
prrn/rng APA OFSET BASlMEVI Levent, istanbul Tel: 164 64 20 Kağ1t cinsi:
LEYKAM MÜRZTALER
TÜRK HAMAMI TURKISH BATH
MEVLANA'NIN DiYARI KONYA MEVLANA'S HOMETOWN
ÇÖMLEKÇiLiK SANATI THE ART OF POTIERY
6 12 20 22 26 34 44
----
THY FiLMLERi MOVIES OF THY
56
kısa
HALiT REFiG iLE SOHBET
••
''TURK • SINEMASlNDA "' KRIZ DEGIL PATLAMA VAR''
.
.
Bu yıl 26' ncısı yapılan Antalya Film Festivali, ardında nice sevinç, üzüntü ve üzerinde uzun süre konuşulacak birçok değerli film bırakarak kapandı. Festivalin bu yılki sonuçları, ilgi çekici bazı istatistikleri de gündeme ~etirdi . Mesela , 1964'teki ilk Antalya Film Festivali 'nde Gurbet Kuşları " filmiyle "En iyi Yönetmen" seçilen Halit Refiğ, son testivalde aynı başarıyı bu defa " Hanım " adlı film le gösterdi . 32 yılrık sinema ustası Halit Refiğ, ödül kazanan "Hanım" filmiyle ilgili sorularımızı cevaplandırırken, Türk sineması hakkındaki görüşlerini de dergi mize anlattı : -
Başrolünü Yıldız
nadığı
Kenter'in oy"Hamm" filminin temasım
kısaca anlatır mısmız?
- Film
yalnız yaşayan,
dul, 60
yaşlarında bir İstanbul hanımefendi
sinin kendisine bakacak bir ev aramasıyla başlıyor. Bu çekirdek filcrin etrafında, biz anlıyoruz ki, kadın ölmek üzeredir. Fakat çok da gururlu olduğundan, bu durumu en yakınlarına bile söylemiyor. Tek gayesi, ölmeden önce sevgili kedisine bakacak bir ev bulabilmek .. . Film bu arayış etrafında gelişiyor ve bu arayış sırasında bir yandan ferdin yaşlılık, yalnızlık, hastalık ve ölüm karşısındaki çaresizliğini; öbür yandan da kadının bir parçası olduğu kültür dünyasının ve çevrenin yok oluşunu izliyoruz, Dolayısıyla film, iki ölüm fikrini; ferdi ölüm ile bir kültürün ortadan kayboluşunu içiçe işliyor.
6 MAGAZiN ll /89
- Öyleyse buna, "yok olan bir kültüre ve çevreye özlem" anlammda bir nostalji filmi denebilir mi? - Seyredenler arasında böyle d~ğerlendirenler çıkabilir. Ama filmi yapan kişi olarak benim amacıının bir nostalji filmi olmadığını söylemeliyim. Ezcümle denilebilir ki, eski zaman mı daha iyiydi, yoksa bugün mü daha iyi diye bir yargı yok filmde. Ama muhakkak olan şu ki ; zamanın getireceği değişiklikler ne kadar kaçınılmaz ise, in s anların - en azından benim- ortadan kaybolan, kayıp giden maddi ve manevi varlıkların ardından hüzün duymasıya da duymam da kaçınılmaz. Ancak hemen belirteyim ki, tilmin sonu, gidişindeki bütün karanlığa r'ağmen, gelecek için buruk bir umut taşımak tadır.
- Filmin ana temalarmdan birinin de yalmzhk olduğu anlaşılıyor bu
özetlemenizden. Yalmzhk, son dönemde Bab sinemasmda da çokça işlenen bir tema. "Hamm" filmindeki yalmzhk üzerinde biraz durabilir misiniz? - Sizin de belirttiğiniz gibi, bu filmde yalnızlık esas fıkirlerden biri. Ancak, "Hamm" daki yalnızlık kavramını , Batı'daki yalnızlık kavramın
dan
ayırmak lazım. Yalnızlık fıkrinin
bizdeki ve
Batı'daki şekli başkadu.
Batıda yalnızlık fıkri
din kültürlerinin içinde vardır. Hıristiyanlıkta bir keşişlik kültürü, dünyadan elini ayağını çekme kültürü vardu. Buna karşılık , İslamiyet cemaatçi bir dindir. İslam kültüründe Hıristiyanlıktaki gibi bir yalnızlık kavramı gelişmemiştir. Tam tersine, ferdin cemaat üyesi olduğu kabul edilmiştir. Buradan yeni zamanlara gelecek olursak; yeni zamanlarda B atı kültürlerinde "yabancı laşma" kavramı ile yeni bir yalnızlık fikri ortaya çıkmıştır. İnsanın emeğine, ürününe, kendine, çevresine yabancılaşması... Batı toplumlarında özellikle "Varoluşçu" akımların işle dikleri bu yabancılaşma kavramının da Türkiye de geleneği yoktur. Yalnız şunu söylemek gerekir ki, Türkiye'de batıdakinden farklı olarak bir yabancılaşma meselesi ortaya çıkmıştır. Bu da sosyal deği şmelerin ve bu sosyal değişimleri izleyen kültürel değişim Ierin sonucu ortaya çıkan yalnızlık olgusudur. İşte "Hanım" filminde bu çeşit bir yalnızlık işlenmektedir . Filmin kahramanı Olcay Hanım , kendisinin bağlı olduğu kültürün ortadan kalkması sonucu yalnızlığa itilmiş bir insandır. -Yıllardır sinema çevrelerinden yükselen bir feryad var: "Türk sinemasi babyor" feryadı. Siz ne düşü nüyorsunuz bu konuda? - Efendim, benim bu soruya Türk Sineması adına cevap verınem zor. Ama kendi adıma konuşursam ve bir meslek adamı olarak "Ben batayor muyum, yoksa batmıyor muyum?" diye sorarsam, açık yüreklilikle şunu belirtınem gerekir ki; 32 yıllık meslek hayatımda şu son üç yıldaki kadar itibar, talep ve imkan sahibi olmadım . Bu kadar güzel ve çok sayıda proje teklifini almadım. "Batayor" lafları bu kadar ortalığı kaplamışken böyle
konuşmak
biraz ayıp oluyor, çevreye nispet verir gibi oluyor ama, ne yapayım ki gerçek bu ... Şimdi meseleye biraz daha genel bakacak olursak şöyle söylenebilir: Aslında bu batma-çıkma laflan tek kaynaktan çıktı. Eğer mese1eye iç pazar açısından bakarsak, sinema eskisine göre çok avantajlı durumda. 1970'li yıl lara kadar, Türkiye'de sinemayı meslek seçmiş kişi, ancak sinemada gösterilecek film yapabilirdi. Oysa bugün televizyon var, video var, reklam filmi var, belgesel var, tanıtım filmi var. Aslında, krizin başladığı söylenen 70'li yıllardan itibaren Türkiye'de sinema alanında büyük bir iş hacmi açıldı. Videoyla ve televizyonla birlikte seyirci kitlesi de birden büyüdü. Bu yüzden, krizden ziyade patlamadan sözetmek lazım.
-Bazı filmler de bol bol övgü ve ödül aldı batıda ... - Evet, bol bol övgü ve ödül aldılar . Ama maddi bir karşılık bulamadılar. içerde de maddi karşılık bulamadılar. İşte son yıllarda "Türk sineması battı " feryadı, aslında bu filmleri yapan zümrelerden yükseldi. Ben hiçbir sanatın kendi ülkesinde sağ lam köklere sahip olmadan dışarda kendi ayakları üzerinde durabileceğine inanmıyorum. Onun için, "Biz Türkiye'yi bir tarafa bırakahm. Batılalarm taleplerine göre filmler yapalım" derseniz, Dimyata pirince giderken evdeki bulgurdan olursunuz. - Bu yıl ilk defa bir Türk filmi Os-
car'a katılıyor. Siz "Uçurtmayı Vurmasmlar" filminin Oscar'daki şan sım nasıl görüyorsunuz? - Oscar'a gidecek filmierin orada savunmasını yapacak bir kaleye ihtiyacı vardır. Bildiğiniz gibi, ABD'dekı Türk varlığı bir lobi teşkil edebilecek güçte değil. Buna karşılık güçlü Ermeni ve Rum lobileri var. "Uçurmayı Vurmasınlar" filmi, böyle etkiler altındaki bir sinema endüstrisi karşısında, bütün engelleri aşıp yabancı filmler dalında ilk beşe girebilirse, bunu olağanüstü bir başarı olarak kabul etmek gerekir. Başarısızlığı halinde ise, bunu kesinlikle filmin değerine bağlamamak gerekir. MAGAZiN ll /89 7
Yıldız Kenter "Hanım"da Olcay Hanım rolüyle başarılı bir
kompozisyon çiziyor.
Refiğ: "isteyen "Hanım" filmini bir
nostalji eseri olarak Ama benim amacım bu değildi."
değerlendirebilir.
Halit Refiğ "Hanım" filminin bir sahnesinde Yıldız Kenter'le bir1ikte. 8 MAGAZiN ı ı / 89
THY Özel Yolcu Programı
Frequent Flyer konukseverliğiyle
Şimdi Türk Hava Yolları ' nın "Frequent Flyer" Özel Yolcu Programı ' na üye olanlar, özel CIP salonlarında ağırtanma ayrıcalığıyla uçuyor. THY'nin "Frequent Flyer" Özel Yo lcu Programı ' na üye olun, özel kartınızı alın. Hem, dünyanın 50 kentine bedava uçma hakkı kazanın, hem özel yolcu olmanın
• CIP Salonu: Yurtdışı ç ıkış larınızda özel CIP Salonları ' nda ağırlanacaksınız . • Bagaj Işlemlerinde Kolaylık: Bagaj işlem · terinizde de ayrıcalıklı hizmetimizden yararlanacaksınız.
uçun...
• Bedava Bilet: Türk Hava Yolları ile yaptı · ğınız yurtdı ş ı yo l culukların sayısına göre giderek artan sayıda ücretsiz gidiş- dönüş biletleri kazanacaksınız . Dışhat
Kazana~
uçuş
tür ve adedi
adedi
6 adet
(gidiş - dönuş) ı adet iç haı
Hadeı
2 adet iç
(ıekvön )
ayrıcalığını yaşayın.
ı ı adt~
"Frequent Flyer" Özel Yolcu
ı6
Programı ayrıcalıkları :
adet
bilet
haı
ı
adet
dı ş haı
ı
adet
dış haı
1 adet•,ç hat
• Öncelikli Rezervasyon: İç ve dış hatlardaki rezervasyon taleplerinizde size öncelik
22 adt1
2 adt1
dış haı
"Frequent Flyer" Özel Yolcu Programı üyesi olmak için:
tanınacaktır.
• Beklemesiz Check-in : Yurtiçinden yurtdışına uçarken check - in işlemlerinizi Business Class bankolarında , beklemeden yaptırabileceksiniz.
Havaalanı ve şehi rlerdeki TiiYSaıış Büroları ile 1liY acenı c lerinden sağlay.ıcağınız Frequcnı Flyer broşürundeki form u doldurarak THY'ye iletin. Başvurun uz en kısa sü rededeğer lendirilccek, Frequenı Flyer üye kanınız size ulaşıınlacalaır.
Uygulama 1. 7.
1989tarlblndebaş/amJflır.
..
TUAK HAVA YOLLARI Sizinle birlikte, daima daha yükseklere... oo:ıu~/Soo..m>~6o.s....«M
·
THY UCUS NOKTASI
••
MUZELER • S, EHRI
LOND Yayg ı n metro şebekesi ve şehirei l ik
konusunda gösterilen titizlik, Londra'yı zedelenmemiş halde tutan iki ana unsur . Nüfusu n çoğun l uğu yabancılarda n oluş uyor ama, köklü tarih ve kültür dokusu , zıtl ıklar ı bi r uyum atmosferinde eri ti p yaşatab i liyor
çıldı ğ ında iki adam boyu olan portatif haçın önüne portatif taburesini yerl eştirip vecd içinde " İ s a buyurdu ki ... " diye vaaza ba ş layan 70'lik bir kadın ... Onun üç metre ötesinde, bir portakal sandı ğ ı üzerinde avaz avaz nutuk atan bir ateist. Bulabildi ğ inc e yüksek bir sandalyenin tepesinden çevrecilik prop a g and as ını sürdüren sarı ş ın bir de likanl ı. .. Daha ilerde, kı z ıl ihtiliilin hemen baş latıl m as ı çağ rı s ını h ay kıra n bir eylem teşv ik ç i s i ... "Gerçek kurtulu ş Budizm'de" g örü ş ünü öne süren ki ş inin yanında kraliçe Elizabeth'e hakaretler y ağdıran müzmin bir muhalif.. . Gün boyu, birbirine karı şmaks ı z ın ve birbirini etkilemeksizin yükselen, çeş it çeş it ses ... Propagandac ılardan , kimi ancak üç -beş ki ş i ye meram anl atırken kiminin çevresinde k alabalıklar birikmiş. Ve az ötedeki Serpantİn Gölü çevresinde safkan İngiliz atları ile gezinti yapan aristokratlar. .. -
A
A THY DEST/NA TION
LONDON : THE CITY OF MUSEUMS The widespread undergound network and careful urban planning are the two factors that have preserved the historical identity of London . Though foreigners constitute the ma;ority of the population, the deep-rooted historical, cu/tura/ traditions enable the harmonious coexistence of contrasts.
n elderly lady preaching the Word in efation in front of a huge portab/e cross ... Just a f ew metres away , an atheist making a speech at the top of his voice, standing on an orange box ... A fa ir youth preaching environmentalism from the top of as high a chair as he could fınd ... A little further up, a heated activist urging to start the red -
A
Bugün hala ayakta duran çok sayıda tarihi büyük yangından
yapı1665 yılındaki sonra inşa edildi.
A great number of histarical buildings in today's London were constructed after the great fire of 1665.
Park'ın ünlü Speaker Corbiraz fazlaca teatral, fazlaca sembolik bir biçimde yaşanan bu çok seslilik, gerçekte İngiltere başkentinin her yanına s inmi ş çeşitliliğin bir eşanti yonu gibi ... İnsanı adeta çarpan bu çeşitliliğin yanısıra inanılması güç bir uyum ve düzen de var. Londra, aristok-
Hyde
ner'ında
Ünlü "Big Ben" saat kulesi.. The famous "Big Ben Clock" tower
ratik
hoşgörü
ile hippy'ce tevekkülün denebilecek bir olgunlukla, her aşınlığa izin veren ve onlan sessizce eritip kaynaştırabilen ender yerlerden biri. Nüfusun çok büyük bir bölümü, İrlandalıdan Hintliye, Orta Afrikalıdan Çinliye kadar yabancılardan oluşmasıkarışımı
na rağmen, şehrin ta derinlerine sinmiş korumak için bir telaş ve çaba da görülmez Londra'da. Yalnızca Kraliyet ailesinin davetli olduğu bir resepsiyana beyaz Roys'larıyla gelen dünyanın en seçkin aristokratları; punkçısından kaçak işsiz Faslısına, Soho'daki işine giden fahişeden pazardan dönen yoksul ihtiyara kadar, yüzlerce kişinin oluşturduğu insan koridorunun arasından geçerken, burunlarının dibine kadar sokulan meraklı ya da alaycı gözlerden hiç etkilenmeden, yaldızlı kapıya doğru bir tiyatro oyuncusu aldırmazlığıyla yürürler. British Museum'un muhteşem kapısının az ötesinde, ünü dünyayı sarmış Soho batakhllneleri ile Kraliyet Opera binası neredeyse burun burunadır. Ve Suckingham Sarayı'nın karşı köşesinde aralıksız striptiz gösterileri yapılan bir birahane bulursunuz. Bunca çeşitlilik ve zıtlığı, böylesine derin bir hoşgörü ve uyum içinde sancısız yaşalabilmenin sırrını, belki de Londra'nın tarihi içinde aramak gerek. M.S. 2. yüzyıldan başlayıp, Roma, Anglo-Sakson, İskandinav istilalarıy la yıkılıp yıkılıp dirilen,tüm Ortaçağ boyunca süren büyük olayların ardın dan "Üzerinde Güneş Batmayan imparatorluk" un başkentliğine yükselen bir tarihin içinde. 20.yüzyılda ise, o güneşin batışını hüzünle izlemeyi, bazı şeylerden vazgeçmeyi, başka lannın da varlığını kabul etmeyi öğre nen bir şehir Londra. Eskiyen redingotunu tersyüz ettirip giyen, ama hala şık ve bakımlı olmayı sürdüren bir aristokrat şehir ... kimliğini
Londra, bunca hercümerce bakımlı
ve
rağmen
zedelenmemiş kalışını ,
iki
önemli özelliğine borçlu. Bunlardan birincisi, 1863 doğumlu metro şebeke si dir. Toplu taşımacılığa bu kadar erken geçilmesi, şehrin çok geniş bir alana yayılabilmesini sağlamış, merkezi nüfus patlamalarının tahripkar etkilerini önlemiştir ... İkinci unsur ise, şehir cilik ve mimari üslup konusunda gösterilen titizliktir. 1665 büyük veba salgınını izleyen ve Londra'yı neredeyse tamamen kül eden büyük yangından sonra, şehir tepeden tımağa ve özenle inşa edildi. Bugün hala ayakta duran çok sayıda tarihi yapı, bu döneme aittir. En eski yapılar ise, Londra 14 MAGAZiN ll /89
Kulesi yakınındaki 3. yüzyıldan kalma sur temelleri ve bir Mithra tapınağıdır. UzunSakson döneminden Londra Kulesi ve St. Bartholomew the Great Kilisesi dışında pek birşey kalmamıştır. Ortaçağın birbiri peşisıra gelen yapı üsluplarının örnekleri olan bazı kilise ve ev ler hala ayaktadır. Ama Londra'yı Londra yapan şey, mimari akımların tek tek önemli birkaç yapı ile sınrrlı kalmayıp ortak bir üslup görünümüne kavuşması ve şehrin bütününe damgasını vurmasıdır. Kırmızı tuğlalı, kiremitli yapılar, 1666 yangınını takiben ortaya çıkmıştır. Daha sonraki dönemlerde farklı mimari üslupların çatışması sürmüş ve bu çatışmalardan galip çıkan ekoller, yıllar boyu şehri etkisi altında tutmuştur.
Birinci Dünya Savaşı ' na kadar süren sömürgeler imparatorluğu, Londra'yı
dünyanın
ınüzecilik
bakımından
en zengin merkezlerinden biri durumuna yükseltmiş tir. 1753'te kurulan British Museum, Parthenon'un alın kabartmalarından Efes Dianası ' na, Asur eserleri koleksiyonundan sayısız Yunan ve Roma heykeline kadar son derece değerli parçaların yanısıra, 1 1. yüzyıldan kalma el yazmaları ve Kraliyet kütüphanesini binlerce metrekarelik muazzam bir yapı içinde sergiler. Kensington'da, Royal Albert Hall'un hemen arkasında, büyük bir müzeler kompleksi daha yer alır. Bütün Dünyanın okul kitap- -
Solda birçok ünlünün mumyaları n ın bulun du ğ u müze, sağda ana caddelerden binnden genel görünüş .. On the left, the famous .wax museum ; on the right, a view of one of the main streets.
revolution immediately ... A chronic dissident insulting Queen Elizabeth next to sameone who claims that "the true salvation lies in Buddhism" ... Diverse views are expressed throughout the who/e day without interfering with each other ... While some speakers ad dres s to only a handful of people, ot hers attract a host of listeners. All this in contrast to aristocrats riding thoroughbred English horses araund Lake Serpanlin nearby. This polyphony, expressed perhaps abit too theatrically, too symbolically in the famous Speakers' Corner of Hyde Park, is indeed, a characteristic aspect of the British capital. This sırik ing diversity goes along with an incredible harmony and order. London is one of the rare places that, with i ts mixture of aristocratic tolerance and hippie-like resignation, permits every extreme and blends them harmoniously. Though a great majority of the population consists of foreigners, from lrishmen and lndians to Central Africans and Chinese , no effort is evident to preserve the deep rooted identity of London. The world's most distinguished aristocrats driving in their white Royce' s to a reception to which
only the Royal family is invited; the punk, the iliega/Iy employed Moroccan; the prostitute on her way to work at Soho; the poor old man returning from the market... all these constitute a parade that walk nonchalantly, undisturbed from the eyes of the curious visitors. Ina little distance from the majestic entrance to the British Museum, the worldly known Soho brothels and the Royal Opera House are very close to each other. And at the corner just across the Buckingham Palace, you wili find a pub that has non stop striptease shows. Perhaps, one must look into the history for the answer to the mystery of the coexistence of so much diversity and so many contrasts in such harmony and tolerance. London's tumultuous history is marked, from 2nd century A.D. onwards, by Roman, Anglo- Saxon, and Seandinavion invasions. Their destruction followed by a new resurgence each time, great events throughout the Middle Ages, leading up to London's emergence, in te 19th century, as the capital of "the empire on which the sun never sets". While in the 20th century, London has become a city that has learned gracefully to watch the MAGAZlN ll /89 1 S
irlandalıdan Hintliye, Orta Afrikalıdan Çinliye kadar çok sayıda yabancı yaşar Londra'da ... Ama karşılıklı hoşgörü ve uyum içinde.
Many foreigners live in London : lrish , lndian , Central African , Chinese ... but all in mutual tolerance and harmony_ larından tanıdı ğ ı dev dinazor iskeleti, bu kompleks iç indek i Tabiat Tarihi Mü zesi' nin muhteşem sa lonund adır. Bilim ve Teknik Müzesi'nde James W att'ın buhar makina s ında n Sputnik'e, akıl almaz çeşitlilikteki eski saatlerden ilk petrol sondaj makinaianna kadar onbinlerce ilgi çekici parça sergilenir. Trafalgar Meydanı'ndaki National Gallery, Leonarda'nun "Çocuklu Meryem"i, Michelangelo'nun "İsa'nın Mezara Konuluşu" gibi ünlü rönesans eserlerinin ya nı sıra Rembrandt'ın " Yıkan a n Kadın", Rubens'in "Hasır Şapka" adlı tablolarına, Goya'nın, El Greco'nun, Fransız empresyonistlerinin çok say ıd a ünlü eserine yer verir. Tate Gallery, Victoria and Albert Museum, Wallace Collection , Museum of London, Imperial War Museum, müzelere ilgi duymayanlan bile, günler boyu Londra'ya bağlamaya yeter. İlgi duyanIann ise, sabahtan akşama kadar bir aylannı bu m üzelere ayırmalan gerekir.-+
16 MAGAZiN ll /89
sun set on itsformer empire, to give up hygone g/ory and accept the existence of others. An aristocratic city, that wears its oldfrock coat inside out, but is nevertheless stili elegant and well caredfor. London owes its remaining well cared for appearance, despite such a tumultuous history, to two factors: One, is i ts underground network founded in 1863. The establishment of puhlic transportation so early in its history has enahled the city to spread to a very large surface and prevented the destructive effects of central population explosions ... A second contrihutive factor is the care show n to urhani sm and architectural style. The city has been completely reconstructed after the greatfire of 1665,following the big plague epidemic, almost completely devastaring the city. A great number of histarical huildings, preserved un til the present, belong to this period. The
oldest huildings are the foundations of city walls dating from the 3rd century anda Mithra temple. Nothing except the Tower of London and the Church of St. Bartho/ornew the Great remains of the long Jackson period. Some churches and residences exemplifying the succeeding architectural style s of the Middle Ages are stili intact. But what gives London its unique identity. is the fact that all architectural styles merge into a harmonious who/e that is the city, rather than heing· represented individually by this or that important building. B uildings w ith red bricks and tiles have emerged after the 1666 fire. In the subsequent periods, the interplay of different architectural styles has continued and those art schools that have emerged victorious from these conflicts have prevailed on the city's architecture for long years. Britain's colonial empire that has lasted until the First World Wqr has -+
CERTIFICATE OF ORIGIN This is to certify that
elftt.W'lliam Yreyf has purchased in TIJR.KEY on the date of
a gem覺ine Turkish carpet the distinguished and inimitable properties of which are recorded below for future reference of whoever it may concern.
Origin
Design
7/ereke
1001 'Jluwers
Size
HAND MADE
TURKISH CARPET
Type of kno覺s
(ihordes
Kaliteli hizmet, sektör
ortalamasının
üzerinde
gelişme hızı. ..
Tam Garanti • 1
Dış işlemlerde Uzman Hizmet •1
Garanti Bankası . tasarruf sahiplerine ve iş çevrelerine çağdaş olanakları ·' tam garanti ·· ile sunmanın güvenini yaşıyor. yaşaııyor:
12 aylık mevduat artışı: Garanti'de % 109 Sektörde : % 90 6 büyük özel bankada: % 71
•
Menkul kıyınetlerde lider banka: Garanti Garanti'nin ı989'un ilk altı ayındaki men kul kıymetler işlem hacmi % 378 büyüdü. 2 trilyon 4 77 milyara ulaştı. Bu dönemde. Devlet Talıv il i ve Hazine Bonoları alım sa tımında Ga ranti 53 banka ve aracı kurum arasında birinci oldu .
Dış işlem hacminde % 42 artış Temmuz ı 989'da 2 trilyon 254 milya ra Garanti ı 989 ·un ilk altı ayında dış işlem ulaşan Garanti mevduatı, tasarruf sahiphacmini 2 milyar ı50 milyon dolara ulaş leri için büyük güvence. tırdı. Bu dönemde. ülkemize ı20 milyon Aktifkredi pazarlamada büyüme: dolarlık ek dış kaynak sağladı.
Garanti'de %62 Sektörde: % 45 6 büyük özel bankada: %30 Garanti'nin 28 Temmuz ı989'a kadar kull andırdığı toplam kredi 3 trilyon 25 ı mil yara ul aş t ı.
10
milyarı aşan
bireysel kredi
Otomobil kred isinin öncüsü Garanti. geçtiğ i m i z dönemde bu uygu l a m ayı otobüs. kamyon ve tarım araçlarını da içine alacak biçimde genişletti.
27.000 kredili kredi
kartı
Hem Visa . hem MasterCard'a kredi uygu lamasını başlatan ilk banka oldu . Garanti. kısa süre içinde kredi karıları piyasasında % 20'1ik bir paya ulaştı.
Garanti ' nin olanaklarından siz de yararianın ·' Tam garanti ·· ilkesiyle görev yapan. özver ili. güler yüzlü beş bin Garanti'li Bankacı ile çalışmanın ayrıcalığını. siz de yaşayın.
Gerek alışveriş sevenler, gerek müze gezmekten hoşlananlar iç ın kolay kolay tüketilmeyen bir şehirdir Londra ... Londra is such a town that, neihter the shoppihg enthusiasts , nor the museum fans can exhaust its vast resources.
Thames nehrinin iki yakasına yayılan şe hir merkezi, say ı s ız kültür ve sanat faaliyetinin aralıksız sürdüğü bir hareketlilik içindedir. Royal Festival Hall, Royal Albert Hall, Covent Garden Kraliyet Opera s ı, National Theater gibi dünyaca ünlü gösteri merkezleri dışında, yüzlerce kültür merkezi ve sergi salonundan birini seçmek, Londra'ya kısa bir süre için gelmiş olanların ortak sı kıntı s ıdır. Özellikle Oxford Street, Regent Street ve Piccadilly Meydanı bölgesinde yoğunlaşmış bulunan alış veriş merkezi , ünlü ve devasa mağa zaları ile bir baş ka çekim noktasıdır. Müzeleri gezmekten, sinema, tiyatro ve müzikholler arasında koşuştur maktan, büyük mağazaların vitrinierini seyretmekten yorulanlara, hemen şeh rin göbeğindeki geniş yeşil alanlar sunar Londra. Güneş yüzünü biraz gösterir göstermez şortlarıyla, mayolarıyla parkiara koşan, Londralılar için, bu yeşil alanlar, en az bir metropolün nimetleri kadar anlamlı ve vazgeçilmezdir.
ma de London hoast some of the richesr museums in th e world. British Mu seum,founded in 1753, displays in a magnıficent building of thousands of square metres as diverse and rich antiquities as the front re7iefs of Parthenon , the Diane of Ephesus, the calleetion of Assyrian works of art, innumerahle Greek and Roman statues. manuseripts from the ll th century and the Royal Library. There isa large calleetion of museums in Kensington , just behind the Royal Albert Hall , as well. The giant skeleton of dinosaw·us that all the world knows from textbooks is displayed in the magnificent hall of the Museum of Natural History that is part of this comp lex. in the Museum of Science and Technology. ten s of thousands of interesting items from James Watt's steam engine to Sputnik. from innumerable kinds of ancient watches and clocks to the first oil drills are exhihited. In the National Gallery on Trafalgar Square. beside such famous Renqissance masterpieces as Leonardo's "Virgin Mary with Child" and Michelan{?elo's "Christ's Jnterment" , Rembrandt's "BathinR Woman", Ru bens' "The Straw Hat ", anda great number of works hy Goya , El Greco and French lmpressionist painters are exhihited. Tate Gallery, Victoria and
Alhert Museum. Wallace Collection. Museum Öf London, lmperial War Museum present a rare attraction. even for those that are not normally museum lovers, enouf?h to keep them in London for days . As for those who are really interested in museums. they should devat e a fu ll month to visiting London's museums. The city center spread on the Mo banks of the Ri ver Thames is ina continuous activity with its innumerahle cu/tura! and artistic events. Those who come to London for only a short visit have a difficult time choosing amon{? the hundreds of cu/tura! centers and exhibit halis beside Royal Festival Hall and Royal Albert Hall. The shopping center, concentrated in Oxford Street, Regent Street and Piccadilly Circ·us, is anather major attraction with its famous Riant department stores. World'ş higgest toy shop Hamley's is also in this neighhourhood. When one is tired of visiting the muse um s. rushing between cinemas, theatres and music halis and window shopping in the shopping center, one canfind refreshment and relaxation in the large, well-kept green parksin the city centre, indispensablefeatures of a metropo/e among its otheriacilities. MAGAZiN ı ı /89 19
ya and Dalaman to European coun tries.
LUFTHANSA iLE ORTAK CHARTER ŞiRKETi KURULUYOR
•
THY'DEN BIR ATlLlM DAHA ••• Nisan l990'do başlaması planlanon seferlerle, Antalya ve Dalaman, Avrupa ülkelerine direkt seferlerle bağ l anocak ürk Hava Yolları, Federal Alman Hava Yo ll a rı Lufthansa ile Antalya ve Dalaman'ı Avrupa ülkelerine di rekt bağlayacak ortak bir c harter şirketi kuruyor. Türk turizmine THY de s te ğin i artıracak olan yeni ş irk etin Nisan 1990 tarihinden itibaren uçu ş faaliyetine geçmesi planlanı yor. İlk etapta, kiralı k 1-2 modern uçakla Almanya ile Antal ya ve Dalaman arasında başlatılacak o lan seferlerin daha ilerde artırılması ve Avrupa'nın hemen bütün noktaları ile Antalya ve Dalaman arasında köprü kurulmas ı hedetleniyor. THY yetki lileri, ortaklıkta THY'nin ve Luthansa'nın yüzde 40'ar hi ssey le temsil ed il eceğin i , kalan yüzde 20 hi ssenin ise turizmle ilgili kurulu ş lara; öze llikl e tur operatörleri, seyahat acenteleri ve otel sahiplerine satılacağını belirtiyorlar. Ancak bu yüzde 20'nin yarıs ınd an faz l ası da Türklere ait olacağı için, ş irketin kontrolü Türklerde bulunacak.
T
Türk Hava Yolları Araştırma Planlama Koordinasyon (APK) Ba şka nı Çetin Güvenir , geçe n yıl Güney Akdeniz bölgesine havayoluyla gelen
turist
say ısının
1 mi lyon 250 bin bu pazardaki THY payının, ortak charter ş irketi sayesinde artacağ ını söylüyor. Güvenir, Avrupa Topluluğu ' ndaki geliş meler aç ı s ınd an da o l ay ı şöyle değerlendiriyor : " Bilindiği gibi, 1990 sonunda Avrupa Top luluğ u 'nda sını rlar kalkacaktır. Bu yüzden, Avrupa hava yol u kurulu ş ları birbirlerine yaklaş makta ve zayıf yönlerinin te lafisi için ortak ça lı şma l ara girmektedirler. Söz konusu ortaklık, bu açıdan bakıl dı ğ ında da THY için yararlı o l acaktır." olduğ unu h at ı r l ata rak,
JOINT CHARTER COMPANY WITH LUFTHANSA
THY MAKES FURTHER PROGRESS ••• Fro m April 1990 o nward s, direct fl ights from Antalya and Dalaman to Euro pean countries are planned to start.
HY , Turkish Airlines is establishing partnership with Lufthansa. German Airlines, in order to initiate direct fliRhts from Antal-
T
The new partnership, which will he increasin g THY's contrihution to Turkish tourism. is planned to start flights from April 1990. During the fırst stage,flights will be restricted to routes between Germany and Antalya and Dalaman and one, or two modern airplanes will be leased. Later on flights are panned to increase and an air bridge is planned to be set up between alması all major destinations in EuropeandAntalya and Dalaman . THY authorities state that in the partnership. THY and Lufthansa will have a share of 40% each, white the re· maining 20% will be so/d to tourism companies, especially to tour operators, travel agenci es and owners of hote/s. However since more than half of this 20% share will belong to Turkish companies the majority of the new company's shares will be Turkish owned. Çetin Güvenir, president of Turkish Airlines Researc·h and PlanninR Coordination Department. points out that last year 1.250 .000 touris ts came to Turkey's South Medi terranean ref?ion by air, and that THY will have an increasing share of this market thanks to the joint charter company. Güvenir f?Oes on to evaluate the innovation in the lig ht of trendsin the Euro pean Commu nity and says the fo/lawinf? "As is well known . hy the end of 1990 there will be no frontiers in the European community. For this reason. European airline companies are esablishing ciaser canıacts and workinR in cooperation to nıake up jiJI· weak points. The partnership under consideration will be heneficent to THY from this respect, as well."
.., ~,\.), R\~\.~~··· ,,,,,, ı.
'' 20 MA GAZ iN ı ı / 89
'
············
' ''''
'1 ~
Havacılık operasyonu çok kötü geçen HaziranTemmuz 1989 aylarından sonra
Sivil
AVRUPA'DA• VE THY'DE TEHIRLER
A
vrupa'da 1988'de başlayıp 1989 yılında da devam eden yoğun hava trafiği ve havaalanı sıkışıklığı, uçakların
zamanında kalkış oranlarını
büyük ölçüde düşürdü . Bu düşüşün başlıca nedeni, Avrupa Hava Trafik Kontrol (A TC) sistemindeki eksiklikler ve uyuşmazlıklar ... Diğer nedenlerle meydana gelen tehirler ise, son derece az olduğu için önem taş ımıyor. Çok bölümlülük, ortak kullanımda elverişsizlik, organizasyon ve koordinasyon bozuklukları, Avrupa ATC sisteminin yeters izliğini ortaya koyan ana unsurlar. Bu yüzden, mekanizınayı değiştirmek ve i şler hale getirmek üzere, devletler ve kuruluşlar arası yoğun temaslar ve ortak çalı ş malar sürdürülüyor. Hedef, tek sisteme gidilmesi .. .
AVRUPA'DA TEHiR HER SENE DAHA KÖTÜYE GiDiYOR AEA-TARiFELi KISA/ORTA M ENZiLLi HATLARDA TEHiRLi KALKIŞ ADETLERi THE DELAY SITUATION WORSENS EACH YEAR. AEA INTERNAl. SHORT /MEDIUM HAUL DEPARTURE DELAYS OVER 15 MINS
Ağu stos ayı, zamanında kalkı ş oranı
Mevcut Avrupa A TC sistemi , büyük tehirlere yol açarken, yolcuları, havayollarını ve dolayısıyla ekonomileri de olumsuz yönde etkiliyor. Öyle ki , kısa adı AEA olan Avrupa Hava Yolları Birliği'ne üye havayolları, bu sistemden dolayı, 1988 yılında toplam 330 bin saat kaybettiler. İşletme gideri ise 980 milyon Amerikan dolan tutarında artı ş gösterdi. Yolculara gelince, tehirlerden doğan stres, zaman kaybı ve hizmet gecikmelerinin yanı s ıra , hesapta olmayan ilave giderlere de katianıniık zorundalar. 1989 Ocak-Ağustos döneminde, Avrupa Hava Yollan Birliğine üye havayollarının Avrupa, Ortadoğu ve Afrika uçuşlarını kapsayan kısa/orta menzilli hatlarda tehirli kalkış oranlan geçtiğimiz üç seneye göre devamlı dü şüş gösteriyor.
açısından kısmen daha iyi neticeler gösteren bir zaman dilimi oldu. Ancak, Avrupa Hava Yollan Birliği yetkilileri, geçmiş dönemlere ait istatistikler ve mevcut diğer verilerin bu iyiye gidişin önümüzdeki aylarda devam etmeyeceğini gösterdiğin i ve tehirlerin artacağını açıklıyorlar. Ağustos 1989 ayında artan tatil seyahatlerinin yanısıra, iş seyahatlerinde görülen kı s mi düşüşün , belirli Avrupa Hava Yollarınca hizmete daha az tarifeli sefer arz edilmesinden belli olduğunu ifade eden Birlik yetkilileri, toplam tarifeli hatlarda tehirli kalkış oranlannın 1989 Ocak- Ağustos döneminde geçtiğimiz senenin aynı periyoduna oranla 6 puan arttığını belirtiyorlar. Şimdi , AEA'nın son tesbitlerine göz gezdirelim: 1988-1989 Ocak- Ağusto s dönemlerinin 15 dakikaya kadar z amanında kalkış oranlannın mukayesesinde, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika seferlerini .
" FL TS/UCUŞLAR 32
30
28 26
24 22
20 18 16
............... .............................. :::: .. ::··::::::·.::·....·: ::·:::~:~: ~ :~:\ :.:: ... ·.. :::::::::::::~.·: :::~:~:~:::·~.:::~~~: ::: , \ , ' ............ ............................,'-...............................\ ............ ,. ............................................~. ,.... .
.
,--. ,
,
,
\
.. .... ..... . .. .... .... . . . . . . . . . . . . . . . . .......... . . ..
...~•......... ..................................... ,.. , , ............................................... \ .'-········· ·· ········ ···············
·.
•
..,
••••
...........~ ................., ......................... .,....... ......~·· ···
#······
.. ___•• ,
10
..
•••••
'
.................
1987
. . . ···~.· · ·· · ·· ... · · ·· ··· ···~· ··· ... . ·· ·. ·~ ··· · ··· · ·~· ~ ·;.- ·
........ ... .J ..... ... ... ......... . . ...~ ··· · ····~ ··
14 12
8
22 MAGAZ iN 11/89
açısından
........................••••·····
................................. 1986
J
F
M
A
M
J
J
A
s
o
N
D
o
ş
M
N
M
H
T
A
E
E
K
A
kapsayan kısa/orta menzilli uçu şlarda, %82'den %77'ye ini lm iş . Bu oranlar, uzun menzilli uçu şlarda %72'den %61 ve toplam tarifeli hatlarda %82'den %76'ya dü şüş şekl i nde be l irlen miş. Bir diğer değerlendirmeyle, tarifeli dış hatlarda, her dört seferden biri tehirli icra edi lmi ş. Ama, Avrupa'daki tats ı z tabloya karşılık, THY'deki gelişme olumlu. İşte, aynı dönem lerin, zam an ında kalkış oran ları: THY'nin k ı sa/orta menzilli uç u şları n da %55'den %64'e uzun menzilli uçuşlarında %41 'den %54'e ve toplam tarifeli hatlarında %69'dan %77'e ulaşan bir yükselme grafiği ... Son olarak, AEA'ya bilgi gönderen 16 havayolu arasında THY'nin durumu şöyle: 1989 Ocak-Ağustos döneminin zamanında kalkış ora nl arı itibariyle, iç hatlarda 4'üncü ve toplam tarifeli seferlede 6' ın cı. ..
FLIGHTS DEPARTING LATE IN EUROPE AND IN THY Heavy air circulation and airport congestion which startedin Europe in 1988 and continued through I989 affected the punctual takeoffs negatively and produced a considerable drop in punctual take--off rates . Deficiencies and discrepancies in the EuropeanAir Traffıc Control (ATC) system account mainly for this drop in punctual takeoffs. Delays produced by other factors are not important since they are negligible in proportion.
Too many separate parts, inconvenience for joint usage, deficiencies in organisation and coordination are the main factors that make the system ineffıcient . For this reason, negotiations between countries and organisations as well as intensive research work to change the mechanism and render the system effıdent is in progress. The [ı nal aim is joining in one system .... The present ATC system, by producing big delays, is affe_cting passengers, airlines and consequently economies in a negative way. Airlines belonging to the. Assodation of European Airlines (AEA) suffered a lass of 330 thousand hours in /988 because of this system. Meanwhile management expenses showed an increase of 980 million American dollars. As for the passengers, besides stress resulı ing from delays, lass of time and delays in services, they had to suffer additional expenses. In the January-August period of 1989, delayed take-offs in the short and medium distance flights to Europe, Middle East and Africa by member, airlines of European Airlines Assodation have marked a decline in comparison to the last three years. After the lune-July 1989 period, which was an especially bad period in civil aeration operations, the month of August has yielded better results w ith respect to punctual take-offs. However , according to authorities from European Airlines Assodation statistics and other available data re/ating to previous periods indicafe that this improvement will not continue in the coming months and the number of delayed take-offs will rise. European Airlines Association au-
thorities have alsa pointed out that, apart from holiday trips which have shown a rise in August I989, there has been a partial decline in the number of business trips in the same period an that this decline has been reflected in the decreasing number of schedu led flights . In the JanuaryAugust I 989 period, the percentage of delayed take-offs in all scheduled flights has increased by 6 points with respect to the same period of last year. Now, !et's examine AEA 's Iate st fındings:
In the comparison ofpunctual take of! rates-with maximum delays of 15 minutes during the January-July periods of I 988 and I 989,for the short and medium distance flig hts of Europe, Middle East and Africa, it is observed that the proportion of punctual take-offs has dropped from 82% to . 77%. In the long distance flights the proportion has dropped from 72% to 6I % and in all! the scheduled flig hts from 82% to 76%. In other words, one out of every for scheduled internationalflights has been delayed. However, in comparison to the fıg ures for Europe, THY has made an improvement. Here are the punctual take-off rates for the same periods in comparison: A rise from 55% to 64% in the short and medium distance flights,from 4/ o/o to 54% in the long distanceflights andfrom 69% to 77% in all the scheduledflights. · As for THY's rank among 16 airlines reporting to the AEA; with respect to punctual take-off rates during the January-July period of 1989, it is 4rd in domestic flig hts, and 6th in overall scheduledflights ... AEA
THY
OCAK-AGUSTOS 1989 ZAMANINDA KALKIŞ ORANLARI JAN-AUG 1989 FLIGHTS DEPARTING UP TO 15 MIN LATE
1988
1989
1988
1989
Tarifeli iç hatlar Schcduled domestic rouıes
80.7
86.4
85.6
81.6
Tarifeli dış hatlar Schcduled international rouıes
53.6
63.4
80.3
73.9
Kısa 1 orta menzil Short 1Med ium ran ge
54.5
64.0
82.3
76.5
Uzun menzil Longrange
40.8
54.2
71.8
61.2
Toplam hatlar Total rouıes
69.4
76.7
82.ı
76.3
MAGAZi N ll / 89 23
t.
Your Bank at Home. Your Bank in Europe. HB Ü Ba nk in Turkey will give you a stro nge r grip o n do ing successful business here and in Europc. • Fu ll subsidiary o f ABN Ba nk. • Opera tio na l in Turkey since 192 1. • Over 58 offi ces in Euro pe a pan fro m an extensive ba nking netwo rk in H o lla nd. • Progrcssive a nd fast, but a lways prudent. G et in to uch with us if you wa nt to get further!
Your Bank at Home. Your Bank in Europe. A su bsidia ry of A BN Ba nk over 240 oflice> wo rldwide.
wit lı
İn ö n ü Cad . IS. G ünı üşs u~· u . X0075 Beyoğlu . l stanhul T el. : (9) 144 XX 02 (X line~). Lı\ : 149 20 OX.
KÖKLÜ BiR KÜLTÜR MiRASI
••
TURK HAMAMI Insanların toplu halde yıkanıp temizlendikleri rastgele bir mekôn değildir Türk hamarnı ; mimarisil töre ve törenleri aksesuarı hatta edebiyatı ile toplum hayatında ağırlıklı bir yer işga l eder. 1
1
istanbul'un Barok üsiObunda yapılmış ünlü Cağaloğlu hamamından bir görünüş A view from the famous Cağaloğlu Bath in Istanbul, built in Baroque style
B
Bir duş alıvermek. Küveti köpüklü sıcak suyla doldurup bir güzel yıkanmak ve dinlenmek .. Bedeniniz tozdan, terden, kirden arınmış , yorgunluğunu atmış , zindelenmiş. Daha da olmadı, bir Türk hamamma gitmek ... Hayır! Türk hamamı, duş ve banyo küvetinin daha bir büyükçesi, daha bir gelişınişi değildir. O, bedenin yıkanıp , dinlendirilmesinin çok ötesinde, geleneksel kültürün önemli bir parçası, toplum hayatının bir boyutu, insan ilişkilerinin çok örel bir atmosferidir. Hatta, bir bedenin değil, ruhun anndınlması görevini de üstlenmiş bir tören yeridir. Geliniz, bir Türk hamamının baş lıca bölümlerini, kaba çizgilerle ta-
nımaya çalışalım:
Büyük olsun, küçük olsun geleneksel Türk hamam mimarisi belli bir plan şemasına göre düzenlenmiştir. "Camekan" adı da verilen soyunma bölümlerinden sonra "soğukluk" bölümüne geçilir. Bunu da sırasıyla "sıcaklık" , "halvet" , "cehennemlik" ve "külhan" bölümleri takip eder. Fıskiyeli bir havuz çevresinde iki katlı ahşap soyunma odaları ve büyük fenerli kubbesi ile "camekan", yalnızca soyunulup, giyinilen bir yer olmaktan çok, çay, kahve ve soğuk meşrubat içilerek dinlenilen, sohbet edilen bir bölümdür. "Soğukluk" ya da "ılıklık" denilen ikinci bölümü, yapının ince beline benzetsek yeri dir. "İlk kurulanmak" , "tuvalet" ve "usturahklar" gibi küçük hacimierin yer ald ı ğı ılıklığın asıl görevi, camekan ile sıcaklık arasındaki büyük ısı farkının şokundan müşterileri korumaktır. Alçak kubbecik ve tonozlarla örtülü olan bu bölümden, kalın ahşap iki kapı ile hamamın kalbi diyebileceğimiz sıcaklığa geçilir. Ortası göbek taşlı, çevresi kumalar ve halvet odalarıyla çevrili sıcaklığın üzeri, küçük fanuslarla süslü kubbe ile örtülüdür. "Cehennemlik" hamamın ısı sı en yüksek yeridir. Odun yakılan "külhan" ise bütün hamarnı ve suyu ısıtır. "Sıcaklık" bölümünün ve göbek taşının altı, sıcak hava kanallarıyla do-
Galatasaray Hamarnı camekan bölümü. Bu bölüm yalnızca soyunulup giyinilen bir yer olmaktan çok, meşrubat içilerek dintenilen bir bölümdür.
natılmıştır.
The dressing room in Galatasaray Bath . This part is used not only for dressing , bul alsa for resting and drinking refreshments.
Anadolu'daki en eski Türk hamarnı örnekleri, 12. Yüzyılda Mardin'de inşa edilen Artuklu yapısı Maristan ve Radviye hamamlarıdır. Osmanlılar zamanında. Edirne'deki Tahtakale Hamamı ile büyük hamam tipine geçilir. Bu mimarinin en ihtişamlı örnekleri ise İstanbul'da Mimar Sinan'a ait olan Gedikpaşa, Tahtakale, Beyazıt. Hayrettİn Paşa, Hadım İbrahim Paşa, Sinan Paşa. Haseki, Molla Çelebi ve Mihrihan Sultan hamamlarıdır. Klasik dönem sonrası hamamları içinde, İstanbul Cağaloğlu Hamamı, Barok üslubu ile en önemli yapıdır. Mimari üsluptaki değişme ve gelişmeler, geleneksel Türk Hamam kültürünün yalnızca bir yanını oluşturur. -
fact, it is an indispensable part of socia/life, a unique medium of human relationships. lt isa ternp/e dedicated to A LIVING TRADITION purify the saul as well as deaning the body.Let's have a look at the principal divisions of a Turkish bath: TURKISH BATH Whether large or smail, the architecture of the traditional Turkish bath Turkish bath is more than an ordinary conforms to a certain scheme. The public bath ; lt is an indispensable part dressing room cal/ed "Camekan" is of sociallife with its characteristic arc- followed by the cool room cal/ed hitecture, its customs and ceremonies "soğukluk"; then come the hot room cal/ed "sicaklik" , bathing cubicles and its literature . cal/ed "halvet", the very hot inferno urkish bath is much more than cal/ed "cehennemlik", and the boiler room cal/ed "külhan" . The "camea tm:ge seate bathro?m or a kim", which consists of a row of wood. publt c ~at h .. Though tf ts true en two-storey dressing roomsaraund that tt serves pnmanly to c/ean and re- . afountain under a large glass dome, is .fresh the body. Turkish bath has a wid- a place where people relax and chat er significance in Turkish culture. In while having tea, coffee, or co /d-
T
MAGAZlN ll /89 27
Hamamla ilgili aksesuar da birçok el sanatının doğup gelişmesine yol açmıştır. Eksiksiz bir hamam bohças ı ,yaygı ları , peştemalları, havluları,
lif ve keseleriyle;
nalınlarıyla
28 MAGAZiN ı ı /89
Yıldız Sarayı hamarnı yıkanma
bölümü
A view from the Bath Pavilion in Daimabahçe Palace (on the left) Bathing Pavilion of Yıldız Palace (on the right)
gümüş kaplı,
sedef prinç, gümüş işlemeli hamam tasları, sabunlukları, gümüş kakmalı fildişi taraklarıyla, işlemeli takı kutuları, lavanta torbaları, sürmedanlıklarıyla başlı başına bir el sanatları sergisinden farksızdır. Öte yandan özel hamam günleri, ilgi çekici ve anlamlı geleneksel motiflerle göz kamaştırır. Mum veya sabun gönderiterek davet edilenler dışında "Adak hamamları" herkese açıktır. Natır, hamamın önünde tellallık ederek gelip geçenleri içeri çağırır. Hamam sefası, çeşit li yemekler yeniterek ve eğlenceler düzenlenerek gün boyu sürer. Düğün öncesi "Gelin Hamarnı ve Güvey Hamamı", erkek çocuklarının "Sünnet Hamamı", bebeklerin "Kırk Hamamı" , her biri diğerinden farklı olan törenlerdir. Türk hamam geleneği, ayrıca sayısız inanış ve usulle süslüdür. Oğlan anası, ge lin adayını bir kere de harnarnda görmeden kesinlikle görücüye gitmez. Günahlardan kurtulmanın yolu, yedi ayrı harnarnda yıkanıp annmaktır. Çocuğu olmayan kadın, ard arda her gün hamama giderek en sıcak kuma başında saatler geçirir ve derdine çare arar. Bu arada hamarnların, geceleri cinlerin konaklama yeri olduğuna da inanılır. Onlann, karan- kakmalı
Daimabahçe Sarayı hamam bölümünden bir görünüş( solda), (sağda)
bakır,
drinks, besides getting dressed. The second division, which is cal/ed "iliklik" or "soğukluk" with its smail volume can be likened to the thin waist of the building. lt has such smail space: as the toilet, the ''.first drying room", and the "s having room". The re al function of this division is to protect the customers from the shock of the big temperature difference between the "camekiin"-dressing room- and the "sicaklik"-hot room. From this part, covered with low smail domes and vaults , one passes, through two thick wooden doors, to the "sicaklik"-hot room- which can be considered the heart of the bath. The hot room consists ofa heated marb/e platform in the middle and marb/e and marb/e basins and bathing cubicles around it. lt is covered with a dome letting the daylight in through smail round windows. The hoiler room, where there isa woodfire, heats all the bath and the water. Underneath the hot room and the marb/e platform in i ts middle there are hot air channels. The oldest specimens of Turkish baths in Anatolia are the Maristan and Radviye baths in Mardin, built in the 12 'th century by the Artuklu principality. In the Ottoman period, with the construction of the Tahtakale Bath in
Edirne , the large bath type is adopted. The most impressive examples of Turkish baths are Tahtakale, Beya:it, Hayrettin Pasa, Haseki, Molla Celehi and Mihrimah Sultan baths in İstan bul, all built by Sinan, in the Classical period ofOttoman architecture. ln the post- classical period, the haroque style Cagaloglu Bath in Istanbul is the most remarkable example. The architectural style and the changes in it are only one of the many aspects of the Turkish bath culture. Accessories used in baths have provided the artisans with ample opportunity to display their skill in traditional Ottoman handicrafts. The bathing kir of the well-to-do would contain, besides waist cloths, towels, scrubbing pads and "kese"s (bath gloves made of coarse cloth used to rub away dead skin), such sophisticated items as, silver coated clogs embedded with mother-of- pearl, water bowls with copper, brass or silver ornaments, soap dishes, ivory combs with silver inlays, embroidered jewel tery boxes, lavender bags and kohl containers. On the other hand, special bath days are characterized by significant and interesting traditional motifs. Apart from bath days to which one -
ege'yı. k.ıın sevnıez'••••
1 1
dolu beldesi Bodrum'un, yeşiliyle, mavisiyle, özel, Gündoğan koylarında, kurulan GÜNDOGAN YİLLALARı'nda Ege'nin tadına doyulmaz güzelliklerini yaşayacaksınız. Kusursuzu arayan beğeniniz için yap ılmış, 70 lüks tripleks villa; yeşilin içinde, Ege'nin çekici, berrak maviliğinde düşlediğiniz tatilleriniz için kuruluyor. Her mevsimini tatmak isteyeceğiniz GÜNDOGAN YİLLAlARı'nda hem güvenli bir yatırımın sahibi olacak, hem de farklı güzellikleriyle Bodrum'u yeniden keşfedeceksiniz . GÜNDOGAN YİLLALARı'nda yaşamayı daha da çok seveceksiniz. Ege'nin
eğlence
1990 yılında teslim edilecek GVNDOGAN VILLALARI'nın özellikleri
• Yöreye uyum sağlamış mimari yapı . • Kullanışlı iç düzenleme, deniz manzara/ı, geniş aydınlık mekanlar • Mutfakta ahşap dolaplar • Eanyoda lüks takımlar • Zemin seramik kaplı • Tenis kortu • Minifutbol sahası • Voleybol sahası • Basketbol sahası • Koşu yolu e Dinlenme alanları • Yüzme hal'uzu • Kafeterya • Rğlence merkezi • Çocuk bahçesi
TEPE AGAÇ, METAL ve iNŞAAT SANAYi A . Ş.
Merkez inşaat Koordinatörlüğü: Çevre Sok. No. 16/ 1 06680 K.Dere/ANKARA Tel. 168 47 52168 47 54 Tlx . 43 268 TPAZ-TR Fax . 168 47 53 Marmara Bölge Müdürlüğü : Bagdaı Cad. No. 104/ 5 Kızıltoprak/ ISTANBUL Tel : 330 67 58 345 20 63 Fax : 3384214 Tlx . 29385 TEPZ -TR Ege Bölge Müd ü rl üğü : Mustafa Kemal Bulvarı 109 1 N ş A A T Karataşl iZMIR Tel. 12 13 02- 25 35 60 Fax . 13 53 68 Tlx . 53121 TEGR- TR Bodrum: Ataturk Caddesı No 18/C BODRUM Tel 3590
Gü ndoP,an Viiialan Tepe Grubu 'na dahil Tepe inşaat kalite t•e gü1•encesinde yapılmaktadı r.
Topkapı Sarayı
Harem Dalresi hamam bölümü (solda), geleneksel Türk
hamamlarından
bir görünüm (sağda)
Bath in the Harem of Topkapi Palace (on the left), a wiev from traditional Turkish bath (on the right)
lık b astı ktan
sonra düzen ledikleri obozmak akıl karı sayılmaz. Ham am ge le nekleri, halk edebiyatm a da, divan edebiyatma da yan s ı m ı ş tı r. Kuma baş ı ile, hamam kubbesi ile ilgil i sayısız atasözü ve dey i ş in yanı s ı ra, Karagöz'ün kadınlar hamamma girmek için giriştiği zekice hileleri konu alan ünlü Karagöz oyunu, halk ed e b iyat ında özel bir yer tutar. Hamam güzellerini anlatan "Hamamiye" ve hamam eğlencelerini dile getiren "Hama mna me" ler ise, Türk hama rn ı ile ilgili Divan edebiyatı türleri nden ikisidir. Nedim'in Gazeli' nin kas ideleri, bu türün örneklerindendir. Mimarisiyle, töre ve törenleriyle, ede b iyat ı y l a, aksesuarındaki el sanatı öm ekleriyle, beden ve ruh temizliğini birl eştirmes i yle ve nihayet insanlararas ı i l işkilere renk ve çeşni katan yönüyle, Türk kültüründe hayli ağırlık taşıyan bir olaydır hamam. Öyleyse, üç d aki kalı k bir ılık duşun ardından söylenen " S ıhh a tl er olsun" sözü ile hamam kap ı sından uğurlanırken söylenen " S ılıh atler olsun" temennisi a r as ın da derin bir anlam farkı olsa gerek.
y unl arı
30 MAGAZiN ı ı /89
is invited hy being sent cand/es or soap, offerinp, baths are open to all. The bath attendant would stand in front of the bath entrance and invite the passers-by in . The bath party would /ast all day /onp,, with richfood anf diverse entertainment. "B rid e Bath" and "Groom Bath " precedinp, weddings ,Circumcision Bath " foryoung hoys . "Fortieth Day Bath "j(ll' babies were all ceremonial bath days . There are alsa various be/iej:ç and customs that p,o with the tradirion of Turkish hath. For instance, a younp, man's mother would have to see the prospective bride once in the harh hefore she considered her for marriap,e . In order to be purified of sins. one would haı •e to go and wash himself in seven different harhs. A child/e ss woman would p,o to the bath every day and spend hours near the hattest has in in search of a cure. On the other hand, haths were helieı·ed to he haunred hy spirirs at nip,ht and ir was considered danp,erous to disturh their merry-makinp, by p,oinp, ro hath at night. Bath traditions have also been
reflected in fo/k and c/assica/ Ottoman literature. Besides innumerahle proverbs and sayings related to hath, the famous "Karagöz" shadow play sketch relating the various tricks devised hy the hero to enter the woman's hath is ı·ery popu/ar. The "Hamamiye" relatinp, beauties in the hat h and the "H amamnam e" re/atinp, hath parties are two genres of classical literature that dea / with Turkish bath. Nedim's and Gazali's qasida's are examples of this tatter type. Turkish hath then, with its characteristic architecture, irs customs and ceremonies, its literature, its special accessories, its principle of combinin!? c/ean body with pure saul and finally i ts unique atmosphere of social interaction, is an indispensab/e part of Turkish cu/ture. The wishing of f?Ood health -"Sihhatler Olsun", said to sameone just out of the bath, mayhe best summarizes this richness or experience one underf?oes in a Turkish bath- quite a different place than a /arf?e scale bathroom indeed! .
1
覺
1
Oeşsiz,
o özgün nit~!iği hemen bulur, Seçkindir... Ozeldir! Belki de bir daha ele geçmeyecek, o eşi bulunmaz güzellik onlar içindir. Boğaz'ın "nadide" yeşili, mavisi onlar için ... Onlar Alsit Viiialannda yaşarlar! tanır.
Alsit Viiialanı Ustamız Prof. Dr. Sedad Hakkı Eldem'in "Geleneksel Türk Evi" yorumunu çağdaş çizgilerle bütünleştiren özgün bir mimari tasanm ... ALARKO'nun özeniyle, titizliğiyle yapılan Alsit Viiialannın bir bölümü daha size sunuluyor. Geniş kullanım alanına sahip Alsit Villanızda , bahçesinde, terasında gönlünüzce sakin, tenis kortlannda, yüzme havuzunda dilediğinizce sosyal bir yaşam sunuluyor size ... Üstelik, imrenilecek dostluklann kurulacağı son derece seçkin bir sosyal ortamda! İşte, tam orada!
Büyükdere'de ... Kentin önemli iş merkezlerine nonnal trafikte 15 dakika uzaklıkta ! Alsit Villalan, Boğaziçi'nde size özel son fırsattır. Belki de, Boğaz güzelliğini seyredebileceğiniz son villadır. Bu fırsat bir daha ele geçmeyebiliri Gelin Alsifte yaşama fırsatını kaçınnayın !
ALSİT ViLLALARI BÜYÜKDERE
....
. ;, iıı
Aynntılr bilgi için. lutfen 141 06 61 · 14104 BS no'/u ıe/efonlardan Sayın Feryal Turker'i ar.1yınız
es-
güzelliji ~-ilüii'ı~-~dlie bir serap • Kon· h8Rif yqldah girerseniz girin,
;~iftlld
siZi bu serap vehmi karşılar. Çok arı zalı bir arazinin ortasında ufka daima bir ışık oyunu, bir rüya gibi takılır. Serin gölgeleri ve çeşmeleri susuzlu(tumuza uzaktan gülen bu rüya, yolun her dirse(tinde siline kaybola büyür, genişler ve sonunda ken· dinizi Selçuk sultanlannın şehrinde bulursunuz." Ahmet Hamdi Tanpınar. "Beş Şe hir" adlı eserinde Konya ' yı böyle ta-
kim Çumra ilçe imieki çAıtdiMtllft 8 bin yıl .......- t......... yı:q,rtıda]~·-·ltf.:) miştir. Şelıirde Orta Tunç €aiiNiiui::J buluntulara rastlanmıştır. 1900'lerde Hititler, ardandan Fngya Lidya'lılar. Persler. daha onra Kapadokya Krallığı ve Romalılar gelip geçmiştir o bozkırdan. Ama Tanpınar' ın dediği gibi. bu içe kapanık bozkır çocuğunun asıl karakteri Anadolu Selçukluları döneminde şekillenmiştir. Bir ba~ka deyişle Konya. Selçuk sultanlarının şehridir.
1097'de
Selçukluların ba~kenti
-
Ollytı
ls
steppe. u1w.. illl~ luzs a sel/- e/latlıif ous beauty. The steppe delri~•ıı;·:'••}-::f:", jl presenting itself under the guiii':/Jr'iı mirage. From whichever way yo.a .,_ proach Konya, you will gel this ;,. pression of mirage. lt is set agaiırst tlw horizon /ike a mirage or a dream in the middle ofunduJoling
olan şehir, hem ticaret merkezi olarak, hem de bilim alanında çok gelişmiş, sayısız köşk, cami, medrese yapılmış ve surlar yenilenmiştir. Mevlana'nın Konya'ya gelişi de aynı döneme rastlar. Anadolu Selçukluları'ndan sonra şehir önce Karamanoğulları'nın, 1466'da da Osmanlılar'ın yönetimine geçmiştir.
Konya, Alaeddin Tepesi çevresinde çevreye bu merkezden yayılmıştır. Ilk yayılma, tepenin yakın çevresinde ve özellikle doğu yönünde olmuştur. Günümüzde şehrin ana ulaşım ekseni Alaeddin Bulvarı 'd ır. kurulmuş,
Bulvar tepeden başlar, doğuya doğru uzanarak Mevlana Dergahı'nda son bulur. Yaklaşık iki kilometre uzunluğun daki bu bulvarın güneyi şehrin merkezi durumundadır. Hükümet Meydanı'ndan Mevlana Dergahı'na uzanan Mevlana Caddesi'nde turistik eşya mağazaları ve turistik oteller toplanmıştır. Bu eksen, Mevlana Dergahı ile son bulur. Mevlana Müzesi , Selimiye Camii, Mevlana Enstitüsü ve Turizm Bürosu, burada bir meydan çevresine sıralanmıştır. Mavi çinileri ile ünlü Mevlana Türbesi şehrin sembolü gibidir. En eski ve en büyük mezarlık olan Üçler Mezarlığı müzenin doğusunda
kalır. Müze çevresinde, eski yapılar dan kalan izlere rastlanır. Şehir içindeki en önemli yeşil alart, merkezindeki Alaeddin Tepesi'dir. Binlerce yıllık tarihi olan Alaeddin Bahçesi, son yıllarda belediyece yeniden ağaçlandırılmış ve çiçeklendirilmiştir. Alaeddin Tepesi , Konya halkının, ziyaretçiterin ve turistlerin başlıca gezinti alanlarından biridir. Tarihi bir mesire yeri olan Meram Bağları ise, şehrin 5-6 km. batısından başlar ve Meram Deresi vadisini takip ederek Dereköy'e kadar uzanır. Yüzyıllar boyu bağları, suyu ve havasıyla ün yapan bu mesire yeri, -
Konya Anadolu'nun en eski yerleşim merkezlerinden biridir. Ama şehrin asıl karakteri Anadolu Selçukluları döneminde şekillenmiştir. Konya is one of the most ancient settlements in Anatolia, However, the city's individual character has emerged during the Anatelian Seljuk period.
landscape. This image, silently mocking at your thirst with its cool shadows and fountains, grows bigger at .each turn of the road until, finally, you find yourself in the city of the Sel-
juk Sultans."
,. 1
Ahmet Harndi Tanpınar, wellknown essayist and novelist, deserihes Konya in his "Five Cities" in the ahovc lines. In fact Konya's history extends to ew·/ier periods. lt is one of the oldesi sett lenıents in Anatolia. Traces of agriculture helonging to 8000 years ago have heen detected in Çatalhöyük in the district of Çumra. Archeologists ha ve come across remains ji"om the Middle Bronze Age in the city. Thi.1 steppe has heen inhahited hy the Hit tites in the /900's B.C.. then hy tlu· Frigs, Lydians. the Kingdom of Cap padoccia. and the Romans. But as Tanpuıar has pointed out. the true character of this introı ·ert c/ı i/d of the steppe has developed during the SeUu/.: domination. In other words, Konya is the city of the Seljuk Sultans. The city that hecanıe the capital of' the Se/juk State in 1097 developed trenıendously, hoth asa commercial center. andasa center oflearning.lt was decorated with a great number r1{ kiosques. mosques and medresse/ıs (theological colleges) , and its city walls were rehuilt. Mevlana's GITimi in Konya coincides with the same period. After the Anato/ian Seljuk State. the city hecame first part r~f' Karaman principa/ity.then. in 1466. rifthe Ottomans. Konya has heen founded around Alaeddin Hill and has spread ji"onı this center. The first growth of the city has heen around the hill, especially towards the East. In the present. the principal axis of the city is the Alaeddin Avenue, which startsfrom the hill, and extending eastwm·d ends at the Mevlana Dergahi. The south part rif this avenue of ahout 2 kilomen·es is the city centre. In the Mevlana Street which extends from the Town Square to the Mevlana Dergahi. are the souvenir shops and touristic hote/s. This axis ends with the Mevlana Dergahi. Here. Mevlana Museum. Selimiye Mosque, Mevlana In stitute and Office ofTourism are lined
Konya Mevlana'nın kişiliğiyle dini bir ltıbar ka· zanmış, bir bakı· ma Mevlana ile özdeşleşmiş gibidır.
Konya has assumed relig ious significance wıth Mevlana.
around a square. The Mevlana Tomh, famous for its green ti/es is /ike a symhol of the city. The most ancient and the biggest cemetery, the Üç/er C ernetery is to the East of the Museum. Around the Museum are the remains of ancient buildings. The most İnıportant green park in the city is the Alaeddin Hill. The spot which has a history of thousands of years has recently heen planred with trees and flowers hy the municipality. Alaeddin Hill is the principal recreation area for hoth the inhabiants and the visitors. Meram BaRlari , a histarical excur-
sion spot, startsat 5-6 km . West of the city and following the valiey of Me ram Deresi extends until Derekoy. Thisfamous excursion spot has ?,ained reputation throu?,hout centuries with its vine orchards, itsfreshair and water and found ample reference in literature. The district was a favorite place for the su mm er houses of the well-to-do in the Seljuk period. Vii/as of taday show that the location has kept its histarical characteristic, to this day. Anot.her excursion spot is the histarical Dede Bahcesi in the northwest of Alaeddin Hill . The garden has -+ MAGAZ iN ll /89 37
seyahatnamelere. divanlara ve şiiriere konu olmuştur. Selçuklular döneminde varlıklı kişilerinin bir bağ evi edinerek yaz mevsimini geçirmek için yarış tıkları semt. bugün de villa tipi yerleşmelerle aynı geleneği sürdürmektedir. Bir başka ünlij mesire yeri de, Alaeddin Tepesi'nin kuzeybatısındaki mahallclere doğru sokulan tarihi Dede Bahçesi 'dir. Cumhuriyet döneminde bclediyece işletilen, daha sonra aile gazinosuna dönüştürülen bahçe, halen kültürpark olarak kullanılmaktadır. Konya. tarihi kalıntılar bakımından
Mavi çinili Mevlana Türbesi'nden bir görünüş .. Ince Mi nareli Medrese (yanda) A view from the Mevlana tomb with blue tiles (abovel. Ince Mınarelı
Medresseh (on the right)
38 MAGAZ iN ı ı / 89
Anadolu'nun en zengin yerlerinden biridir. Çatalhöyük, Suberde, Can Hasan, Erbaba dolayları, eski uy garlık lar hakkında önemli ipuçları verir. Ön Asya'nın en büyük Neolitik dönem yerleşmesi olan Çatalhöyük'te. 14 yapı katı tesbit edilmiştir. Eflatun Pınar, Fasıllar, İvriz an ıtl arı Hititler'den kalmadır. Bizans kaya kiliseleri ve tapınak kalıntıları hala ayaktadır. Konya'da Anadolu Selçuklu ve süsleme sanatını yansıtan pek çok eser göze çarpar. Alaeddin Camii. Sahip Ata Külliyesi, İplikçi Camii ve Medresesi. Kubadilbad Sarayı, Sırçalı -+
heen turned into a well- kept park .. Konya is one of the historically richesr spots in Anatolia. Çatalhöyük, Suherde. Can Hasan . and Erhaha districts contain important troves of ancient ciı • ili:ations. In Çatalhöyük. the hi~~est Neolithic settlement of Anatolia. 14 layers of settlement have heen detected. Eflatun, Pinar. Fasil/ar and l vri: monumel/ls dare to the Hittites . There are remains of By:antine rock churches and temples. as well. In Konya, there are several monuments illustratin[? the Anato/ian Seljuk art. and especially the decorative arts of this period. Alaeddin Mosque, Sahip Ata Complex. İplikçi Mosque, and Medresseh, Kuhadahad Palace, Sirçali Medresseh. Ince Minare/i Medresseh and Karatay Medresseh are the principal ones . In the huildin~s of Karamanoğul/ari period, the Seljuk architectura/ style is ohserved in a sinıp /er form. Amon[? the fatt er are Hasbey Darülhuffa:. Nasuh Bey Darülhuffaz. Karabaş Veli Complex. To/ Medresseh, and Ihrahim Bey Soup Kitchen and Medresseh . As for the most important monuments from the Otlarnan period: those are, Selim ll. Complex. Rüstem Pasa Caravansaray and Selimiye Mosque, all works of Sinan . Azi:iye Mosque of Ahdula:i:. with its rich Rococo and Baroque ornamentation represents the sty/e of 19th century. Sun-dried brick houses are characteristic of the city's civil architecture. These are one or two-storey huildin[?s hidden hehind thick. hi[?h ımlls along windin[?, narrow su·eets. Despite their plain exterior, their interior is decorated with shelves, closets, f/ower stands of refined woodwork. Mansions are divided into women's and men's quarters. Konya has a si[?nificant p/ace in the formatian of the Turkish-Islamic culture and in the development of classica/ Turkish literature . The Seljuk capital is also the center of a civili:ation that embellished Anatolia with various works of art. The fırst decr·ee, aimed at [?ivin[? the Turkish lan[?Ua[?e long eclipsed by Persian and Arabic influence the status of official lanf?uaf?e has been passed by -+
~
It takes two to Tango Four is necessary for international trade. The bu yer, his bank, the seller, and his bank.
by customers and correspondents alike.
The growing business potemials of the Aegean Region may one of these days persuade you to make anew choice amongst banks in Turkey.
Over the last sixty years Egebank has acquired a vast store of experience in international trade financing; particularly in the Aegean Region of Turkey. This considerable wealth of experience has brought Egebank acclaim for its expertise Please call or cantaci Assıstant
Phone
Tefex
Fax
Generaf Manager. (51} 25 97 91
Mrs Guray Yucel General Manager Overseas Operatıons 1 Relatıonshıps
Assıstant
Mr Mustafa Ayan Marketıng
53 602 egbm tr 53 463 egbm tr 53 334 eggb tr 1511 19 48 82125 lO 14
Ptıone
ISIJ 13 04 14
Telex
53 602 egbm tr 53 463 egbm tt
53 334 eggb tr Fax
Do not settle for anything less than vast experience and the best contents. Go for expertise. Go for Egebank.
Mrs Neşe Nur Aydın Manager Forex Phone 1511 14 01 20 Telex 53 602 egbm rr 53 463 egbm tr 53 334 eggb tr Fax 1511 19 48 8212S 70 14
Mı ss
He•d Oftle.
Olfıcer.
Cumhurıyet
Fugen One an Overseas Relat1ons h ıps Ptıone (51J 146239 Telex 53 602 egbm tr 53 463 egbm tr 53 334 eggb Ir Fax 1511 19 48 8212S 70 14
Bufv 61
35214/ımu/TURKEY
Tel
ISli 2S 03 90 (10 lmesJ
Telex
2S 39 SO IS lmesJ 53 602 egbm tr
53 463 egbm tr 53 334 erıgb
(51} 19 48 82125 lO 14 Telıfax
ır
(51} 19 48 82
S EGEBANK Of ~
...t...:~!~~. ;.ı
~ ·~
Turkey
. '
'
·-
'
.
Medrese. İnce Minareli Medrese. Karatay Medresesi bunl a rın b aş ında ge lir. Karamanoğulları yapılarında , Se lçuk lu üslubunun daha y alın bir tarzd a s ü!düğ ü görülür. Hasbey Darülhuffaz ı . Nasuh Bey Darülhuffaz ı , Karabaş Ve li Külliyesi, İbrahim Bey İmare t Medresesi bunlar arasındadır. O s manlılar' d an kalan en önemli yapıl ar ise , Mimar Si nan ' ın eseri olan II. Selim Külli yes i. Rüstem Pa ş a K e rvan s ara y ı , Se limi ye Camii olarak sıralanabilir. Abdül az iz zamanının Az iziye Camii . Barok ve Rokoko tarz ı zeng in süsleme le ri yle dönemin estetik anl ay ı ş ını y an s ıtır. Şehrin sivil mimari sinin kl as ik örnekleri kerpiç evlerdir. Kıvrımlı , dar. dolambaç lı sokaklar boyunca kalın ve yüksek duvarlar ardına g i z l e nmi ş bir iki katlı yapılardır bunlar. Y a lın dı ş cephelerine rağ m e n, sofa ve o dal a rı ah ş aptan oymalı dol apl ar. yüklükler. çiçeklikler. tereklerle beze lidir. Konak tipi yapılar harem ve se l amlık bölümlerinden olu ş ur.
Türk- İ s lam kültürünün olu ş umun
da. Türk
Edebi y atının g eli ş imind e.
Konya ' nın
önemli bir yeri v ardır. SelAnadolu'y u sanat ürünleri yle donatan bir u yga rlı ğ ın da merkezidir. Fars ça nın. Arapç anın etki sinde kalan Türk dilinin benli ğ ini yeni den ka z anma s ı ve dev let dili o lm as ı iç in ilk buyruk , K a ra m a n oğ lu Mehmet Bey t a ra fından 1277'de burada ç ık a rılmı ş tır. Di van ş iirine. tekke ş iirin e il ham kaynağ ı olan Mev levilik ta r ik a tı da Konya'da do ğ mu ş: şe hir Mev lan a' nın ki ş ili ğ i y l e dini bir itibar kazanmı ş . bir ba kım a Mevlana ile özdeş l eş mi ş gibidir.Ko nya fo lklorunda da M ev l e l iği n d e rin iz le ri va r d ı r . "Ben,Orta Anadolu türkülerini, o gurbet, keder, türlü ten yorgunluğu ve iç darlığı dolu acı dert kervanlarını bu şehirde ta-nıdım d e r Tanpı nar. Dı ş tan kendini gizleyen Kon ya, gö s terişsiz, ama iç dünyas ı zengin Orta Anadolu in s anın a benzer. Do layı s ı y l a, bu ş ehrin iç hayatına nüfuz etmedikçe onu yeterince tanımak imk an s ı zdır. Yine Tanpı - nar'ın ifades iyle: 11 Mera m Bağı'nın tadına varabiirnek için, ona yerli hayatın içinden gitmek lazımdır. Konya, tıpkı Mevlevilik gibi tarikata giriş töreni ister 11 ç uklul arın b aş k e nti ,
11
Mevlana Türbesi'· nin içinden bir görünüş ve gelenııksel giysireri ile bır grup ... A view from the inside of Meviana's tomb and a group in traditı onai costumes.
Karamanof?lu Mehmet Bey in Konya in 1277. Th e Me l'le ı ·i derl'ish ji·aternity that has deeply inspired classical Ottoman poetry and religious poetry has also heen j(mnded in Konya. Th e city has gained religious prestige with Mevlana. In a way . Konya and Meriana have hecome inseparahle. The Mel'lel'i order has injluenced Konya '.,. heritage. as well. Ta npınar writes that: "I learned th e ballads of Central Anatolia, all
caravans laden with homesickness, sorrow and yearning, in this city ". Konya is !ike the Central Anarolian man whose modest appearance hides his inner richness. So . unless one penetrates im o the inner cire/e rif this ciry. one can't real/y kn ow ahout ir . In Ta npınar's words. "As with the Mevlevi order, one must go through an initiation ceremony in order to be introduced to the true identity of the city and to unravel its mystery. " MA GAZ iN l l / 89 41
Bankamatik İş Bankası'nın
elektronik bankacılığa kazandırdığı boyut. ..
Bankamatik kartı
cebinizde, paramz 24 saat emrinizdel ••
•
TURKIVE
•
IŞ
BANKASI
(
•
•
LIDERLIK Temmuz 1985. Büyüyen Türkiye'nin önünde yeni bir ufuk Yatırımlar için çağdaş bir finansman alternatifi.
açı ldı:
leasing.
Eylül 1988. Daha çok yatırım, daha çok leasing; Türkiye'nin en büyük sennayeli leasing kuruluşu Vakıf leasing kuruldu. leasing'in büyüyen Türkiye'ye katkısını , olması gereken noktaya ulaştırabilmek , bu imkanı yaygınlaştınnak amacıyla .. .
Haziran 1989. Vakıf leasing'in, yılın ilk yarısında gerçekleştirdiği yurtiçi leasing'lerin toplamı 80.5 milyar TL'ye ulaştı. Bu miktar, Temmuz 1985'ten 1988 yılı sonuna kadar Türkiye'de gerçekleştirilen yurtiçi leasing hacminin yüzde 80'ine eşit!* Vakıf
leasing'in bu
başarısının ardında
çok önemli bir neden var: En
avantajlı
leasing
koşullarını sunması... Artık hemen her sektörde, hesabını bilen lider kuruluşlar yatırım larını leasing' le yapıyor, Vakıf leasing'le çalışıyor. Vakıf leasing, hem Türkiye'de, hem de dünyaya yayılmış muhabir ağıyla "Cross border" işlemlerinde en uygun koş.ıllarla
leasing
imkanı sağlıyor.
Bu çağdaş finansman alternatifinden yararlanmak için Vakıf leasing' i arayın. Leasing'in lider kuruluşuyla çalışmanın size sağlayacağı çok özel avanta~ öğrenin. • Toplam klralar
b azında
resm i verile re göre.
LEASING VAKIF FiNANSAL KİRAlAMA A.Ş. İnönü Caddesi, Gümüşsuyu Vakıf ~ Hanı No: 2
80090 Taksim - İSTANBUL
Tel 152 96 31 (5 Hat) Fax: 152 96 30 Tlx: 38157 Vafk tr. 30 m ilyar
n
sermayeli, bir
Vakıfbank tştirakidir.
. TOPRAGA SEKIL ÇÖMLEKÇiLiK SANATI
~
~
VEREN ELLER Neolitik çağdan bu yana çömlekçilik sanatının geçirdiği bütün devreleri, Anadolu'da yaşar halde bulabilirsiniz. Her yörenin kendine has tekniği, üslubu, gelenek ve göreneği vardır ir gün mutlu olmak istiyorsan, çiçekle; bir hafta mutlu olmak istiyorsan bahçeyle; ömür boyu mutlu olmak istiyorsan toprakla uğraş." Bir Çin atasözü böyle der ... Evet insan denen varlık binlerce yıldan beri toprakla haşir neşir olmuş, ona verdiği şekilleri kalıcı kılmaya özen göstermiş, bu çalışmada mut-
"B
yaşatıldığı bazı
bölgelerde, çömlekpirinin Hz. Muhammed'in eşi Hz. Fatma olduğuna inanılır. Bu inanışa göre, bir gün aş pişirecek kap bulamayan Hz. Fatma, çaresizlikten çamuru oymuş, ateşte bırakmış, sonra da aş pişirmek için kullanmıştır. Tarih öncesi çağlardaki benzer ilkel çömlekçilik, yalnızca Anadolu'nun sarp dağ köylerine has bir olay de-çiliğin
luluğu bulmuştur.
Kilden kap kacak yapma işinin nasıl konusunda çeşitli görüşler vardır. İnsanlar önce kil toprağının içini oymuş, sonralan büyük kaplar için bant tekniğine yönelmiş, daha sonra ları da döndürülebilen bir altlığın üzerinde daha kolay çalışılacağını keşfedip, çömlekçi çarkını geliştirmişlerdir. Çömlekçi çarkının ne zaman ve kimler tarafından bulunduğu sorusunun ise, tam bir cevabı yoktur; çarkın eski çağlarda bile var olduğunu görürüz. Çiniiter bu buluşu, M.Ö. 3 bin yılında yaşayan hakanları Hung-Ti'ye, Eski Yunanlılar Kreata'lı Tolas'a, Korint'li Hypervios'a ya da Atinalı Koroibas'a bağlarlar. M.Ö. 6. yüzyı lda, Homer, başladığı
"İlyada" adlı eserinde çarktan söz eder. Şu halde çark, Homer'den önceki zamanlara ait bir buluştur. Bizde, konuyla ilgili bir belge olmamakla birlikte, halen Anadolu'da bu sanatın
THE ART OF POTTERY
THE COMBINATION OF CLAY, WATER AND FIRE The art of pottery is living in Anatolia taday, all its stages of evalutian throughout its long history existing simultaneously. Each viiiage has its own forms , and techniques of shaping, baking and glazing, as well as individual traditions accompanying the art. 11
1
f you want a day's happiness, care for flowers; a week'.~ happiness, cultivate a garden, anda lifetime's happiness, work with the earth." Man's efforts to shape the earth, to work with the earth for the last 7-8 thousand years seems to MAGAZ iN ll /89 45
ğildir.Mesela,
Güney Amerika'daki kabilelerde yine kadınların , Anadolu'nun bazı köylerine çok benzer bir biçimde bu işi sürdürdükleri biliniyor Güney Amerika yerlileri, çömlek yapımı sırasında, ilgi çekici bazı inançlara göre davranırlar. Kullanılacak kilin, dolunayın ilk gecesi kazılıp getirilmesi, yağurulurken hiç konuşulmaması lazımdır; yoksa yapılan çömlek, pişirilirken çatlayabilir. Benzeri inançlara Anadolu'da da rastlanır. Ali Rıza Yalgın I 940'Jardaki araştırmalarında Gaziantep'in Oğuzeli ilçesine bağlı Zıramba köyünde, ateşin "arsız bir avrat" (kavgacı bir kadın) kızılderili
tarafından tutuşturulmasının , yapılan işlerin sağlam olma s ını sağlayacağı inancından
söz eder. Türkiye'de'ilkel çömlekçilik konusundaki ilk araştırmacılardan biri olan Ali Rıza Yalgın, 1940 yılında Türk
istanbullun en eski çömlekçisi:
birlikte çalışıyorum. Onlar da yirmi çömlek ustaları. Toruntarım da arasıra tezgaha çıkar, deneme yaparlar. İşte böyle kuşaktan kuşağa sürecek galiba... - Bir sergi açmayı hiç düşündünüz mü? - Hayır. Nedense düşünmedim. Artık bundan sonra oğullarım ilerletir, sergiler fıHin açarlarsa bilemem. yıllık
Hasan Usta İstanbul'da "Çömlekçilik" denince ilk akla gelen isim, Hasan Usta. .. Hayatı toprağa şekil vermekle geçmiş bu yaşlı çömlek ustası bugün hala Göksu' da, iki dönüm arazi üzerinde kurulu atelyesinde iki oğluyla birlikte çalışıyor. Hasan Togay'la meslek hayatını ve çömlekçilik sanatının inceliklerini kapsayan bir görüşme yaptık:
- Hasan Usta, önce bize hayat hikayenizi kısaca anlatır mı sımz?
- 1909
yılında Bulgaristan ' ın
Şumnu kasabasında doğmuşum .
Babam, daha ben çoçukken çömlek alıp satar, ticaretini yapardı. 1928 yılında bir imalathane açtı. İşte o imalathanede, kardeşlerimle birlikte çömlekçiliği öğrenmeye başladım.
I 934'te Türkiye'ye geldim. Burada Göksu'da çeşitli imalathanelerde çalıştım. 1940 yılından beri de, işte bu atelyede çalışıyorum. Yani tam 46 MAGAZiN 1 l / 89
HASAN USTA elli yıldır... - Sizin şu anda İstanbul'un en eski çömlek ustası olduğunuz, bu imalathanenin de en eski imalathane olduğu söyleniyor, doğru mu? - Galiba doğru . Göksu'da çömlekçiliğin geçmişi çok eskiye uzanıyor. Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde bile, Göksu deresi kenarındaki çömlekçilerden bahsettiği söylenir. Bu imalathanede, benden önce bir Rum usta varmış. Elli yıl da o çalışmış . Yani nereden baksan 100 yıllık bir geçmiş ... Ben şimdi iki oğlum Nihat ve Rıfat'la
IS THE OLDEST POTIER IN ISTANBUL When one speaks about pottery in Istanbul, the first name that comes to mind is Hasan Usta . This master potter who has spent all his life shaping the c/ay, stili works in his workshop in Goksu together with his two sons. -Hasan Usta, can you briejly teli us your life story? I was born in 1909 in the town of Şumnu in Bulgaria. When I was a child, my father used to dea/ in pottery.ln 1928 he decided to open
Arkeologya ve Etnografya Dergisi'nin 4. sayısına yazdığı makalesinde, Gaziantep'in iskan edilmiş Türkmen köylerinde bu s anatın .nas ıl s ürdüğünü ayrıntılı bir biçimde ve hayretini gizleyemeyerek anlatır. Yalgın, ilkel çömlekçilik türünün Güney Amerika'da kızılderililer arasında var ol duğunu ilk defa 193 1 yılında bir kitabı Türkçeye çevirirken öğrenmi ş, Anadolu'da da aynı olayla karşılaş ınca çok şaşırmış tır.
Daha sonra Güngör Güner, konuyla ve 1972-77 yıllan arasında Anadolu'yu adım adım dolaşarak "Anadolu'da Yaşamakta olan İlkel Çömlekçilik" adlı eserini meydana getirmiştir. Güner, söz konusu araştırmasında, Anadolu çömlekçiliğini tezgah şekillerine , pi ş irim usullerine, astar ve sırlama çe ş itlerine göre ayırdıktan sonra, bu s anatın Neolitik çağdan itibaren geçirdiği yakından ilgilenmiş
hear proot to this Chinese saying. Yes, f or th ousands of years, mankind has expressed its creativity in shaping the earth , and giving f orm to the c/ay. He tried to render this form permanent andfound happiness in this effort . There are various theses to explain how man has arrived at the discovery of making pottery out of clay. Our ancestors started by carving a Lump of c/ay, then they employed the technique of banding for large containers and later on they discovered that they would be ab/e to work more easily on a rotating stand and developed th e potter's wheel, or lathe. The discovery of the potter's wheel has puzzled people in ancient times as well. The Chinese attribute this in vention to their emperor Huang- Ti who lived in the 3'rd millenium B.C. Th e Greeks attribute this in vention to To/as of Croata , to Hypervios ofCorinth, or to
Coroibas of Athens. In 6'th century B.C. Homeros mentions the potter s wheel in his "Iliad", which means that the invention of the wheel dates back to times befor e Homeros. Thou gh no documents are available , in some regions of Anatolia, it is believed that the patron of pottery in Muslims is Prophet Mohammed's wife Fatma . According to the legend, one day Fatma can 't find a pot f or cooking and out of desperalion, carves a c/ay lump , first bakes it, then cooks the meal in it. Today in far away places in Anatolia. thousands of women practice pottery, f ol/owing the model of Fatma , without oven or lathe; and thus contribute to support th eir famil y meanwhile keeping alivethis neolithic art. Primitive pottery employing the techniqucs of prehistoric times is not restricted to inaccesible mountain villages of Anatolia. For instance, it is known that, in Indians of South -
pottery. In I928 he decided to open up a workshop. At that time I was I9. It was in this workshop that my brothers and I started to learn pottery making. I came to Turkey in I934. Here I worked in various workshops in Göksu. I have been working in this workshop since I940, that is ,for the last 50 years.
- You are said to be the oldest potter in Istanbul, and your workshop is reputed to be the oldesi ofits kindin Istanbul. Is this true? I think it is. The history of pottery making in Göksu is quite long. Even Evliya Çelebi, the 17th century Turkish traveler, has mentioned pottery making in Göksu in his travel book. A Greek master had been working in this workshop before I took over. He had worked for 50 years as well. As you see, the workshop has a history of a 100 years. Now I work with my two sons Nihat and Rifat. They are pottery masters of 20 years's experience in their turn. My grandsons show an interest in pottery and try their hand at it now and then. It seems the next generatian will take up pottery. MA GAZ iN ı ı /89 47
observations in 1940's notes that in the viiiaRe of Ziramba in Gaziantep's Oğuzeli district, it is believed that the pottery will turn out to be durab/e if the fire is !it by a quarrelsome woman. Ali Riza Yalgin, who is among the first researchers to investigate the subject ofprimitive pottery in Turkey, recounts, with amazement, in his article in the 4'th issue of Turkish Journal of History , Archeology and Etnography in 1940 , how this art is stil! practiced in the Turcaman settlements in Gaziantep. Yalgin, had first learned that this primitive techinque of pottery was practiced among the natives of South America white he was translatin[? a book to Turkish in 1931, and was surprised on meeting the same practice in Anatolia.
Anadolu'da her yörenin kendine has formlan, çekme, pişirme ve sırlama teknikleri vardır. Each district in Anatolia has its own !orms and techniques of shaping, baking and glazing.
bütün dönemlerin Anadolu'da yaşar durumda olduğunu tesbit etmiştir. Yine bu araştırmadan öğrendiğimize göre her köyün kendine has formlan, çekme, pişirme ve sırlama teknikleri yanında ayn gelenek ve görenekieri de vardır. Mesela, Ordu'nun Mesudiye ilçesine bağlı Alişar köyünde çömlekçilik her nedense kaynanaların mesleğidir. :Sadece pişirme işlemi erkekler tarafından yapılır. Altmış-yetmiş
kadar aile bu işle Çevrede "Küpçüler Köyü" de denilen bu köyde yalnızca küp yapılmaktadır. Gümüşhane ilinin Kale bucağına bağlı Dölek köyünde de yalnızca kadınlar çömlekçidir. Öyle ki, kullanılan kilin çevredeki tepelerden sırtta taşınarak getirilmesi dahil, son safha olan tandırda pişirmeye kadar, bütün işler kadınlar tarafından yürütülür. Nevşehir'e bağlı Avanos İlçesi, çömlekçilikte ilk akla gelen yerler- -+ uğraşmaktadır.
48 MAGAZ iN ı ı /89
America. women practice this art in a way very simi/ar to those of Anato/ian women. Moreover, these people too, believe that the invention of making pots and pans out of c/ay belongs to women. lt is believed that, women have, by chance, left their baskers -that they smeared with clay in order to protect their crops from pests,- near the fire, and by seeing the baked and hardened c/ay on the baskets, it has occurred to them to make pots and pans out clay, directly. Natives of South America act according to certain interesting beliefs in making pottery. For instance, they believe that the clay to be used should be digged out on the first night of the full moon and, that one shouldn't speak white kneading , because otherwise the pot will crack white being baked. One comes across simi/ar beliefs in Anatolia, as well. Researcher Ali Riza Yalg in , in his
Later on Güngör Güner, developed an intere st in this field and compiled his "Primitive Pottery Alive In Anatolia Today", by going araund all over Anatolia between 1972 and 1977. In the mentioned investigation, Güner classifies the pottery alive in Anatolia taday according to the lathe types, the baking methods , and undereaat and gla zing types, and points out that all the stages of evalutian that the art of pottery has gone through since the neolithic age survive in Anatolia taday . We alsa learn from this research that each viiiage has its characteristic forms and techniques of shaping, baking and [? lazing, as well as traditions accompanying the practice of pottery. For instance, in the Alisar viiiage in Ordu's Mesudiye district, pottery has somehow become the job of mather-in laws. As for the baking , it is undertaken by men. Same slxty or seventy families make the ir living by pottery. The people of this viiiage, which is fittingly referred to as "the viiiage of jar makers", are engaged in the making ofjars only. In the Dölek villa[?e of Kale county in Gümüşhane, potteryisa woman's job, as well. To such an extent that , women do all tasks,from carrying the clay from the surraunding hills on their backs to baking the pots in the -+
den biridir. Bu ilçe, Görerne ve Ürgüp gibi turistik yörelere yakın olması sebe biyle çok tanınmıştır. 19. yüzyılda yaşamış olan Seyrani'nin deyişiyle
"Kör de bilir Avanos'un yolunu .. Testi bardak karığından bellidir". Çanak çömlek yapımına, Avanos'un kuruluşuyla birlikte 1202 yılında başlandığı sanılmaktadır. Bugün, "İş li" denen ve çok eskiden kalma taş yapılar içine yerleşmiş bulunan 75-80 işyerinde 300 kadar çömlek ustası çalışmaktadır. Urfa'nın merkeze bağlı Sırın köyünde kullanılan hammadde oldukça şaşırtıcıdır. Çevrede kil çok kıt olduğundan , köylüler, Abbasiler döneminin ünlü Harran Üniversitesi 'nin kalıntılarından aldıklan tuğlaları ezerek, biraz pişmemiş toprak, tuz ve samanla katıştırmakta ve form olarak Anadolu'nun hiçbir yerinde rastlanmayan, bütünüyle kendilerine has bu
küpleri imal etmektedirler. Pişirim, yıl da bir defa, toptan yapılmaktadır. Satılan küplerin parası, genç kızların çeyiz girleri olarak saklanmaktadır. Eskişehir'in Mihaliççik ilçesine bağlı Gökçeayva ve Sorkun köyleri de çömlekçilik sanatı açısından önemli yörelerdir. Köy ihtiyarları, kendilerinin Türkmen olduklarını, bu işi bilmeyen kızın koca bulamayacağını ve sanatlarının başka bir yere götürülmesini önlemek amacıyla, kızların dışarıya gelin verilmediğini belirtmektedirler. Sözün kısas ı , çömlekçilik, Türkiye'nin sayısız yöresinde, değişik tekniklerle, üs!Uplarla, gelenek ve göreneklerle yaşıyor, yaşatılıyor. Ve tabii, günümüz sanatçılarına da bir görev düşüyor. Yüzyıllar boyu kazanılan tecrübelerin, ustalıkların ve sanat zevklerinin farklı lezzette meyveler sunan bu ağaçlarını korumaya almak ve onlara çağdaş yorumların aşısını vurmak ...
oven . Avanos district in Nevşehir is one of the [ırst places that pottery recai/s to mind. Avanos is well known since it is near such popu/ar touristic sights as Ürgüp and Göreme. lt is thought that pottery hasstartedin Avanos in 1202, together with the town's establishment. Today , some 300 potters are practicing the ir c raft in 75-80 workshops established in histarical stone buildings. In the S ırın Viiiage of Urfa, perhaps the most interesting pottery . is produced as far as the raw material is concerned. Since the c/ay in this area is too hard, the peasants collect bricks from the remains of Harran University , one of the oldest universities in the world, and crushing them, mix this with earth, salt and straw to make totally unique water jars, the likes of which can not be fo und anywhere else in Anatolia. Baking is done only once in a year. The money from the seliing of water jars is used in the dowries of young gir/s. Gökçeayva and Sorkun villages in the Mihalıçık district of Eskişehir are also important places as far as pottery making is concerned. Some 100 to /50 families make a /iv ing out of pottery in these villages. The products are so/d in the markets all over Anatolia and in Istanbul. The viiiage e/ders say that they are all Turcomans and that a viiiage gir/ ignorant of this craft is not marriageable and that they don't marry viiiage gir/s to out comers, in order toprevent the spread of this craft to other spots. Malatya,
Kınık ,
Mustafa Kemal-
paşa , Menemen , Ünye, Tokat, Çorum,
·çömlekçi çarkının ne zaman ve kimler tarafından bulunduğu sorusu eski çağlardan beri cevapsızdır. The question as to when and by whom the potter's lathe was invented persists since the Antiquity.
Sivas , lsparta , Gaziantep, Diyarbakır, Konya , Sil/e, Çanakkale, Ezine, Uslu Köyü, Gökeyüp Köyü, Küçüksu Köyü, Akköy, Günkırı are only some of the several spo ts where the art of pottery survives,forever creating characteristic techniques and styles, devetoping traditions of its own; and waiting for artisans to turn this traditional craft into original creations by giving it a contemporary interpretation. MAGAZiN 1 1/89 49
örte
seçkin titizliğiyle gerçekleştirdiği ......... yen1 urununu sunar... ZEVKLI BiR ERKEGiN "ÖZEL" HAYATINDAN NOTLAR:
'
" Kişiliği n simgesi hepsi... Görünenler ile Görünme~enler."
DÖRTEL ~
ERKEKiÇ-GiYiMiNDE MODA
Dörtel'in yeni ürünleri, Türkiye'de rastlamadığınız bir kalitede. Avrupa 'da ancak seçkin birkaç benzerinde olduğu gibi, u~~n e.l.yafl.ı_% ı .oo. Mıs~r Pamu~.undan. ([V') ,M,~ ÇU') m Oortel ın dıger urunlerınden bılınen, U U U U ~ "ince eleyen, sık dokuyan " büyük titizliğiyle üretilmiş.
w c:zy V
Bu sayede, deforme olmayacak; uzun süre severek kullanmanız mümkün olacak ... Dörtel ürünleri, seçkin moda kuruluşlarında, giyim mağazalarında ... Genel SatıJ: DÖlTEL TEKSTIL ÖRME SANAYI VE TIC. A.Ş . KONYA YOLU 10 Km. No:63 BALGAT·ANKARA TEL:2873700 !8 HAT), TELEX:42692 DOST TR, FAX:223 35 33 IZMiliÖLGESI TOPTAN SA TICISI: UCURLUOCLU TEKSTIL TICARET VE SANAYI A .Ş . MIMAR KEMALETTIN CADDESI1327 SOKAK N0:6.6/A !ZMIR TEL: 25 51 05 . 14 20 68 ISTANBUL IÖLGESl TOPTAN SA TICISI: ÖZ·ÖR PAZARLAMA ŞAIR NIGAR SOKAK 36 /1 OSMANBEY·ISTANBUL TEL: 130 37 37
c
iNSANIN SEÇME_ ŞANSINA SAHIP OLMASI GÜZEL ŞEY••• işte farklı tasarımları, farklı yetenekleri ve farklı
renkleriyle, değişik ihtiyaç ve zevklere cevap veren telefonlar.
Efes_. ince, çağdaş, fonksiyonel bir tasarım ... Masada kullanılabilir , duvara asılabii ir. .. Evin her köşesine taşınabilir. Side... Haberleşmede estetik boyutu ... Görüşürken not almanız için de zarif bir bloknot ve kalem .. Ve tuşlu darbeli tipler için özel bir yetenek: Son numara tekrarı . Belkls_. Modern, zarif, göz okşayıcı çizgilerin ardında gizlenen ileri teknoloji... Akılcı tasarım ... Masada ve duvarda kullanılabilme özelliği. Hafızalı özel telefon ... Sizin belirleyeceğiniz 20 numarayı tek tuşla arama kolaylığı... Saati ve aranan numarayı bildiren dijital gösterge ... Gizlilik kapağı.
Oitto Plus_
Ege_ Oteller,
işyerleri
ve evler için özel bir
tasarım ... Özel hizmet tuşları... Görüntülü
zil. .. Mesaj göstergesi. işte beş ayrı , beş çağdaş telefon. Ama bir ortak özellikleri var: Hepsi de telekomünikasyon sektörünün önderi Netaş' ın ürünü. Netaş 22 yıldır Türkiye'nin telefon ve santral ihtiyaçlarını karşılıyor. Bugün ülkemizde 4 milyonu aşkın Netaş telefonu güvenle kullanılıyor. ..
Nelt~~ Nelaf istanbul : Büyükdere Cad. Hayat Apt. 28 / 8 Mecidiyeköy-istanbul Tel: t 74 34 74 Fax: 173 38 60 Nelaf Ankara : Meş rutiyet Gad. Kök işhanr Kat: 3 No: 2 Kızılay 06425 Ankara Tel: 117 22 00 Telex: 42472 neta tr Fax: 11 7 08 32 Nelaf izmlr : G aziosmanpaşa Bulvan No: 8 / 2 35210 Pasaport izmir Tel: 19 33 33 Fax: 19 33 34 Nelaf Adana: Atatürk Bulvan Lokman Apt. B Blok Kat: 1 Daire: 1 01060 Adana Tel: 13 04 72 Fabrika: Alemdag Cad. Ümraniye-Üsküdar 81244 istanbul Tel: 335 11 00 Telex: 29475 netf tr Fax: 3356958
ilk defa
Türkiye
lt1n ak1f de k mza •
•
1 1 üstü n V a k 1 f Ba n k '
1
n
Kendi adına altın çıkaran ilk Türk bankası VakıfBank . A ltının adı , VakıfAitın.
VakıfAitın, isviçre'de bas ıl ıyo r, u luslararası standartlarda, 999,9 ayarında saf, külçe altın. VakıfAitın,
dilerseniz Türkiye'de, dilerseniz dünyanın her yerinde paraya çevri lebilir.
VakıfAitın , Vakıfbank'ta
küçük tasarruflarınızı da değerlendirebilmeniz için 5 ve 1O gram olarak satılıyo r.
VakıfAitın, armağan
etm ek, " altın bir anı" b ırakmak için çok uygun.
VakıfAitın'a
Bu
Dikkatle Bakın .
altında VakıfBank'ın i mzası
var. Türk i ye Vakıflar Bankası
VakıfAltın VakıfB a nk ' ta .
Istanbul Menkul Kıymetler Merkez ı Ankara Menkul Kıymet i er Merkez ı lzmır Menkul Kıymetler Merkez ı
Kad ı koy Şubesı
: ( ı ) Sl9 44 87 - Sl3 12 32 - Sl3 21 91 (4) 127 87 62 - 127 87 89 : (SI ) 2S 40 94 - 2S 44 2S (4 hat)
Mecıdıyekoy Şubesı Beyoğlu Şubes ı Ba kı rkoy Şubesı
: : : :
( ı ı 346 98 sı ( 1) 174 63 38 (ı) ı49 99 79 (ı) S83 30 00
- 346 98 S4 - 346 2s 74 - ı74 ı O 20 (S hat) - IS2 98 33 (ı O hat ) ( ı O hat)
MÜRACAAT VE REZERVASYON • INFORMATION AND RESERVATION DIŞ BÜROLAR
INTERNATIONAL OFFICE S A B U D HABI (GSA) Sultan Bin Yousuf and Sons Sh eik h Hamdan Str. P.O.Box. 698 'b· SM: 197121 338761 Rez: 19712) 338845 -326258/60
BERLIN Budapester Str . No . 18 B 1000 Berlin 30 1030) 2624033 SM: 1030) 2624035 Rez : (030) 2624033/34 IGSAJ BAB 1. ı 000 Berlin 36 Oranian Str . 5
'[• 6ı 25080 - 6ı 25091 2 . 1000 Berlin 65 luxemburger S tr . 34 3 . 1000 Berlin 44 Fulda Str. 58 68130ı
~
12511 ı 182222
7-6235029
BOMBAY M akar Chambers V 3rd .
Floor No . 305 .'
(GSAJ Necmi öc S 1. 5 , 6800 Mann -heim
1022)
leidsestraat 6 . 1017/PA
SM : 1020 \ 227986 203754 Rez: 10201 227984 / 85 / 86/87 ATHENS · ATINA Philellinon Str. No . 19 /' 101 ı 3245975 SM: 1011 32460243222569-3221035 BAGHDAD · BACDAT Mer idian's Street Buildin g 3/B
Adenauerallee 1O 2000 Hamburg 1 (040) 241472 (2 1ines / hat) 1GSAJ Erdemir Reisen A ltona Max Brauer Allee 38
".
BÜKAEŞ
(GSA)
TAROM , Ui, Aepublic 16 ı47433 BUDAPEŞTE
(GSA)
MALE V, Roosevelt, Ter. 2 1052 Budapes ı
Karıal
Moustafa
Ü
Sq . No . 3
Rez : 3908960/6ı
758939 - 76007ı - 76ı769
COLOGNE . KÖLN
Trankgasse
7 ~9
5000
Köfn ~ l
SM : 10221)ı34443 Rez : 1022ı1 13407ı/72 BS : 102211 134073
KABIN BAGAJI CABINBAGGAGE
and Tourism Ageney Dar El Mouhandeseen Maysal oun S tr . P.O .Box . 8176
1ı
~
ı ı
227266 -239770 110 lines/hat)
232ı90
DELHI 56 , Janpath , 1 st Floor N ew Delhi - 110001
" • SM: 11 ı 1 332666 1 Rez : 111 1 3326602 BS : 3326613 DHAHRAN · D AH RAN King Abdulaı:iz Str. Aln imran Complex Cantre P .O .Box . 739 A lkhobar 31952
13 ı 8950044 -8954904 -8947917 {GSA) ABC Travel Ageney ( Sam e add r P ss/ ayn ı adres)
BANGKOK 1GSA) Gulf Express Trasport Agene y
CP. Tower Jr d level 313 Silom Road Bangkok 10500 Thailand Airport Bureau
DOHA · KATAR (GSA) Al Aayan Travel Ageney
P.O.Box . 363 1974) 4ı291ı/12 · 412909 - 32ı9ıo
166 21 5352621 / 22
Car Park Bldg . Govt . Ave . Manama
SM : 1973) 243456 Rez : 19731 252344
Atmakt oum St reet 63 B Shaikh Rashid Bilg . P.O.Box . 1200
19714) 285827 -237230 {GSA) Sweeden Trading Co. (Same address / aynı adres) ~
BELGRADE · BELGRAD TRG Marksa Engelsa 8/4 ı 1000 Beograd • SM· 1111 33256 1-333277
(GSAı Yu~oslavian
Airlines (JAT) Sava Center M . Popovi ca 9 P.O .Box . JAT 11170
54 MAGAZiN
Rez : 226038 -215970
DUBLIN (GSAI Airlingus Dublin Airport (353ı ı
370011
DUSSELDORF Graf Adolf Str No . 41 4000 Dusseldorf 1
Rez : 1021 ı 1 374080 -374089
lııı ı45797
ı ı /89
City Center Annex 12/13 Medina Roa d . P .O. Box . 11563
UÇUŞ
NO N9
FLIG H T
Tl
28000 BRUSSELS
LOS ANGELES (GSA) Cargo/Kargo Flyinçı Tiger line Ine . 7401 World Way
n
12ı3ı 646 - 6ı61
121 6600127 (4 lines / hatl (GSA) ABC Travel Ageney Medina Road Alquithmi Bldg .
P.O.Box . ı ı 679 ·:- (2) 65ı8300 - 65ı996 4 - 6519440 JOHANNESBURG (GSAJ South Africa Airways
P.O .Box. 7778 .:..'· 17ı3J 2206
LYON 91 Rue Bug eaud
69006 Lyon , . ~ 1337 ı 7824 1324 MADRID Plaze De Espana 18 Torre de M adrid 28008 4t h Floor N o : 30
•· SM : 13411 5425858 BS : 13 4ı) 4632312 - 463235ı
KARACHI • KARAÇI (GSA) Pakturk Travel Agencies 12 Avenue Cantre Strachen Road
E
SM: 16ı2) 523249 - 527 4 7ı / 72
KUALA LUMPUR Equatorial Hotel Ground Floor lot 6 Jalan Sultan lsmail
\0} 160)
26 ı4055 - 26ı4058
KUWAIT • KUVEYT Borj Al -Hamam Building Abdulla AI - Mubarak Street
'
SM : 1965) 24ı2577 Rez : (96 5) 2406475 24 24639 -2421703
(GSA) At - Kazemi Travel Agencies Fahad Al -Salem Str . AI -Abrar Bldg . P.O .Box . 23959
M ILAN · MILAND Via P . da Cannobio 37 20122 Milana
102) 8056233 -8053976 -866350 MOSCOW · MOSKOVA (GSA) AEROFLOT leningradsky Prospekt 37
1095) ı 555 494 MUN ICH . MÜNIH Baye rs tra sse 43 8000 Munehen 2
·· SM : 1089) 514ı09ı3/15 / ı6 BS : 1089) 5ı410920/2ı Rez : 10891 51410922 / 23 / 24 / 25 (GSA)
ı.
Safat - ı3ıoo ~
Osmanpasa Cad . No : 32 r 1020) 7ı382 · 7ı06ı · ı
24 . 77344 KTHY Bedrettin Demirel Cad.
1020) 71901 2 . KTHY .:.· 02314 - 795/68ı ·r
Geçitkate · (520) 77 ı 24
LlSSON . LIZBON (GSAJ TAP - Edifice 25. Aerooprt Li 5boa 5 Portugal
1351
0822 ı -4500 -30398
2 . Ae iseburo Öztekin Okkuran Bahnhofs:platz 1 Unterfuehrung 12 7900 Ufm
LEFKOŞA
77ı
Aeiseburo Kont 8870 Gunzburg Jahnstrasse Munchen ~
Rez : 1965) 2406475 242 ı 703 -2424639
IGSA)
DU BAl BAHRAIN · BAHREYN
28 000
1 . Finnair Mann erheimintie 102 00250 Helsinki 25 ;0· (90) 410411 2 . Ten Tours ltd . Spansor Mechelininkatu 12 -14 001000 H elsinki
190) 440844
{GSA) lmperial Travel Center 26 Mahmoud Basıouny S tr.
\0.· 1202)
TK
HELSINKI (GSA)
JEDDAH • CIDDE
DAMASCUS · ŞAM (G SA) Al Faradees Travel
TORK HAVA VOllARI TURKISH AIRLINES
105 11 ı 320398 Rez : I05ı ı 1 326087 / 88
136ı ı ı89033
\".
CAIRO · KAH)RE
1117 187703 /04
o
BRUSSELS
H ANNOVER
1322) 512678ı/82 - 51 ı 7676
BUDAPEST ·
AMSTERDAM
3ı6129 - 3ı2ı9 4 - 3ı6120
Lange -laube No . 19
BUCHAREST ·
BRU
Aue de Chantepoulet No . 1-3 1201 Geneva
2000 Hamburg 50 ?~ 1040) 389352ı /22
SM: 1221 2040744 Rez: 1221 2043605
1962 -6) 659102 -659112
~g.J GIOECEGi YER . DESTINAT ION
(062ı ı ı0980
51 Cantersteen 1000 Bruxelles
Jabal Amman Third Circle Al Riyadh Center Bth Floor P .O .Box . 39177
\IULLAM ACIRLIK TUIIIU8H Allt . . WEIGHT
GENEVA · CENEVRE
BRUSSELS . BRÜKSEL
AMMA N
3
. . SM: 1069) 27300717 Rez : 1069) 27300720 /2 ı / 22
..--.c ...,.
HAMBURG
Neriman Point 400021
A LGIERS · CEZAYIR 63 Rue larbi Ben M 'h ıdı 1213-2) 647821 -639390/9 1
r~
Ba saler Str. 35-37 6000 Frankfurt
46ı6130 - 4624032
c."
ADIS -ABABA (GSA) Sthopian Airlines Bale Airport P .O .Box . 1755
FRANKFURT
·'
0731 -64326
MUSCAT · OMAN (GSA) AZO Travel and Tourism Agencies LLC. P.O .Box. 8274 Mutrah. Muscat / Sultanata of Oman
r
19681 7o73o3 -7073 1o
NEW YORK 821 U .N . Plaza 4th Floor
N .Y. 100ı 7 U .S.A . 'Cs 11212) 2129865050 / 51
ı ı 899ı 2ı
LONDON · LONDRA H annover S tr . 11 - 1 2 london W . 1
SM : 1011 4999249 Rez : 10 11 4999247 / 48 4081393 BS : 101 1 4999240
NURNBERG Am - Piar rer 8 -8500 Nurnberg 80
'O'
(09 ı ı ı 26530 ı
/ 02
ı
3
VIENNA . VIYANA
OSLO Dronningens Gate 34
Operngasse 3 A 1010 Wienna
3 Etasje 0154 Oslo
\E) 10222) 563768-563796-587795
B
1021
ı
4ı2B4ı - 33oıo3
7500 ı
B
Paris
10ı ı 4260 57ı
~
(GSA)
\D
Polish Airlines (LOT) 39 , 17 Stycznia St . 00-906
2 Rue de L' Ec helle
B
VARŞOVA
W ARSA W -
PARIS
s
46 0 - 4 ı ı
1221
ZURICH - ZORIH Tal Strasse 58/62
Rez: 42602808-4 2605675
T~RKISH
Al TURK HAVA V
800 1 Zurich
9.S'
PEKING - PEKIN (GSAı CAAC Civil Aviation
DOMESTIC OFFICES
PRAQUE - PRAG (GSA) CeskosiBvenske Aeroline Revolueni 1, 160 15 Praque
address - aynı
No .
Stadyum Cad .
B
!Same
SM : 1711 Rez : (7ı ı
1
ı4ı 545
't5i 10231 2214
ı37247-ı43ı43
BS :
100.
'C!/
Gold Turizm ve Seyahat Aoenta s ı M erkez : Otogar girişi No. 1 Em irdağ- Afyon
adres)
B
"-tatürk Bulvarı No . 38 / C
Hlpodrom Cad . Gar yanı
B
'C!/ 141 3124900 SM :
49
Am-Tur . Antakya Turizm ve Seyahat Acentesi lnönü Cad . No . 37
1 4ı 3ı0 474 5
't5i (8911 15893-17282
Rez : (4 ) 3126200
ROTTERDAM Weena 140. 30 12 Cr .
B
BS : 14 ) 3124900 / 43 Inf. /
Bakanlık lar Satı ş
ıoıoı 4332ı77 - 4332465
1B22ı 75ı7 - ıı5
'C!/ SM : 131)
ı2B522 - ı10558
Rez: 1311
ıı523B - ıı2830
BS : 131)
545 Orch"ard Road 02 -21 and 02 - 18 Far East Shopping Center
SM : 165) 7344477 Rez : 165 ı 7324556 / 57
'C!/ 1323)
'C!/ Rez : 161191
66ı69o
Köseoğlu
'C!/
.
'C!/ SM : BS :
Lautenschlager S tr . 20
<B
1 831 1 10ıoı - ı2314 · 26ı43
'C!/ 1811111576-12300
KAYSERI Sahabiye Mah .
388 George Street
'C!/
NSW 2080 Sydney 16ı2ı 2332ı05 22117ı ı
KIRŞEHIR
141) 56004-52430
TOKYO Vitur Japan Company Ltd . 3Th -F1 lshii Bldg . 16-B. 1-Chome Toranomon Minato -Ku
Cad . No . 11 / A 1B260 - 13455 - ı5065
15065
(36ı)
SIVAS Belediye Sitesi H Blok No . 7
'C!/ 1477) 11 ı47 - 13687 ŞANLIURFA
(GSA)
Necati Demirkol Atatürk Bulvarı Ak Ap . 5 / A
Trakya Turizm ve Seyahat Atatürk Bulvan No. 68
Acentası
'C!/ 118611 B43B / 39 TRABZON
'C!/ SM : 10311 BS : UŞA K
222ı9
I03ı) ı3446 - ıı6BO
IG SA )
Vatan Seyahat Ace ntası ı smetpaşa Cad . No. 85 Kat .
'C!/ 1641! ı 2033 VAN Enver Parihanoğlu 1~ Merkez i Cumhuriyet Cad . No . 196. I06ı ı ı
176B
I06ı) 1ı24ı
Rez Rezervasyon Reservation
EM : 1331 1 24676
SM Satış Müdüı,ii
{GSA) 1. Vatan Seyahat Acentası Ankara Cad . Ayvaz Pasajı No . 41 Cihanbeyli -Konya
TK
'C!/ 13421)
ı367
2. Ci-Tur Turizm ve Seyahat Acentası Konya Cad . No . 55 Karaman -Konya
Gün/Da te
'C!/ 134311 4859
IB1 -3) 595 l1302/3.
MALATYA Kanalboyu Cad . No . 1O Orduevi kar ş ı s ı
TRIPOLI - TRABLUS
Sales Manager
GSA: Genel Satış Acer .tası General Sales
BS Bilet Satış Ticket Sales
'C!/ 18211 11920-16489
Muhammed Megarif S tr . Algeria Sq . 12ıB2ı)
Rez :
BS :
't5i 13311 12000-12032
Uç u ş!Flight
Rez : (81 -3) 595 2301
'Cl
KAzımpaşa
~ SM :
(GSA)
'i5! SM : lB ı -3) 595 305ı / 2 BS
5223
'C!/ (3611
KONYA A laaddin Cad . No. 22 Kat . 1 1 106
TEHRAN · TAHRAN Hafez Av e. Bld g. 400 Jth Floor No . 7 1 2ı 1 6672B3 Rez : 12ı ı 669026 · 664609
Cad . No . 1
1351}11001
Turizm ve Seyahat Acentas ı Eski Ankara Cad . Atatürk Bulvarı Kat : 1 No . 316 .zsı (487) 21172
Tabriz Express Int. Trave l Tours Ageney
C· SM :
126ı)
SAMSUN
Çavuşoğlu
TABRIZ - TEBRIZ ( GSA)
6
Yıldıırm
135ı) ı3947 ~ez :
İsim/Na me
'C!/
Kemerkaya Mah . Meydan Parkı karsısı
SM : 1511 140802
American Express T ow er 1602
'C] SM : Rez :
1ı1 56675ı4 - 5867793 - 5BBı222
Rez : (51) 258280 (5 lines/ hat) Charter Rez : 151) ı41220 / 35
Şehit llhan lar Cad . No . 26
SYDNEY · SIDNEY
1115882538 - 58Bı221
Büyük Efes Oteli altı ~ (51) 141220 !6 lines /hat) - ı35121 Int / Danışma : (5ı) 141226
ELAZIO
I07ı ı) 22ı444 / 45)
SAKARYA IGSA)
TEKIRDAC IGSAI
IZ MIR
luet Paşa Cad. Demir Oteli altı
7 Stuttgart 1 ~ Rez :
Turizm ve Seyahat Acenuıeı Cad . 113-B
(62ı) ı3746 - ı4500
karşısı
't5i 1871 1) 34305-22058
Doğubank
Kat . 1
6. Aharay Satış M ü d ürlüğü Mustafa Kemal Paşa Cad .
DIYARBAKlR
STUTTGART
OükkAnla r,ı
'C!/ 111 528 48 08
ı899
Enverpaşa
o ı 20 Stockholm 2ı8534 / 35
lshanı a l tı
DENIZLI 1GSA)
Vasagetan 7 P.O.Box. 73 ı
5. Slrkecl Gar karşısı
DALAMAN , MUCLA
STOCKHOLM - STOKHOLM
1111470121 - t470ı80
Şiışhenı
't5i lıl ı45420B / 09 - t454236 - ı440296 't5i 111 1452454-1452482
Rez : (24)211167 -212B3B
Rez : 883596 (GSA) Sofia Airport
girişi
4 . Takalm Cumhuriyet Cad . Gezl
'C!/ 124) 221866
B SM : 87 4 220
'Ci 108)
~
3.
ı ı ı94 - ı ı821
Cemal Nadir Cad . No . 8 / A Kocagll Ap .
Bul. al Stamboluski Il -a
1113371876 - 337189ı
2. Hilton Hilton Oteli
ı27862
BURSA
SOFIA - SOFYA
n
Bahariye Cad . Opera ishanı Kat . 2
{GSA) Arı Turizm ve Seyahat Acentası Damlataş Cad·. Kanmaz Ap . Alanya
:6' 1483) 2332 RIZE
SaN:arya Turizm ve Seyahat Acentası Uzunçarşı No. 1
1ı1 ı30ı617
ı . Kadıköy
't5i
Aksaray Turizm ve Seyahat Acentası Use karşısı Kütüphane Sok . 0 / 2 Aksaray-Ni(lde
Belediye
Promosyon / Promot ion : 148263 ı Satış B ü ro l ar ı - Sa les Off ices
123432ı - ı26272
Acentası
'C/ 10541 1!007-155!3 1Ş9 - 201
11114640ı7 - ı47ı338
SM :
Hastane Cad . özel Idare lshanı altı
SINGAPORE - SINGAPUR
B
't5i
ANTALYA
KAL Building 41 -3 Seasomun Oong Jung -gu Republic of Korea
B
ISTANBUL Cumhuriyet Caçl . No. Kat . 3 Harbiye
{4 ) 3124910-3124900 / 33 Bürosu
(Sal es Office) : Atatürk Buivarı 167 1 A
(GSAı
SEOUL - SEUL
Danışma :
ı786 - 3325
2 . FETUR , Fethiye Turizm Seyahat Atatürk Cad . Fethlye ~ Rez : (6151) 2034-2443
NIOOE (GSA)
HATAY IGSA)
ANKARA
I06ı 4Sı9535
1) 18530-11904-13409
<B 18511 1!5435-120382
Emek Otel girişi ~ (491) 1 B836
ı5232 - 2ı278 - 30274
't5i 16141)
GAZIANTEP
149B ı ı ı ı94-ı044 Şube :
IOı
't5i 17411
1 . Badrum Toursipin Travel Ageney Neyzen Tevfik Cad . No . 218 Badrum
Yıl
Cad . SSK Rant Tesisleri No . 24
AFYONKARAHISAR (GSA)
MERSIN 27 . Sok . No . 2
MU OLA (GSA)
ERZURUM
(7ıı ı30B67
00185 Rame (06ı 475ı ı
Polat Turizm ve Seyahat Accntası Cumhuriyet Meydanı Belediye Sitesi No . 2
ı4353B - ı42393
ROME - ROMA Piazza Della Repubblica 55 SM: Rez :
ERZINCAN (GSA)
ADANA
14221 2146
RIYADH - RIYAD Khalidiya Bldg . Olaya Main Sır . P.O .Box . 25ı94 Riyadh ıı466 B 11 ı 463ı6o0 - 4632B07 - 4633907 (GSA) ABC Travel Ageney
102002
ı 2ı ı ıo70/7ı
iÇ BÜROLAR
Administration of China P.O .Box . 64 Beijing
B
lO ı
Rez : 16211 1!922-14053
4879B -3B236
MARMARIS Atatürk Cad . No . 30 / B
TU NIS - TUNUS
<t5/ SM :
Complex El Mechtel Boulevard Oulet Haffouz Etage 3 Tunis
16ı2)
13751 / 52
Rez: (612113751 / 52 / 53
CA Kargo Cargo
~ 12ı61l 7883ı7 - 786473 - 787033
1
l
MAGAZlN ll /89 55
D
THY MOVIE VIDEO PROGRAM an ordinary actor isforced into playing his part. Meanwhile CIA interferes and uses the assassinated dictator' s mistress to uncover the mystery. An exciting search for the truth starts.
TWINS Oyuncular (Cast): Arnold Schwarzenegger, Danny DeVito, Kelly Preston, Chloe Webb, Bonnie Bart/ett Yönetmen (Directed by): Ivan Reitman Üstün bir çocuğu bilim ve insanlığa hediye etmeyi düşünen altı erkek, ortaklaşa sperm bağışın da bulunurlar. Sonuçta ikiz erkek kardeşl er dünyaya gelir ve doğumun
THE M ILAGRO
SEAN FIELD WAR Oyuncular (Cast): Ruben Blades, Richard Bradford, Sonia Braga, Julie Carmen, James Gammon, Me/anie Griffıth, John Heard, Car/os Rique/me, Danie/ Stern, Chick Vennera, Christopher Wa/ker Yönetmen (Directed by): Robert Redford
ardından ayrılırlar. Yıllar
sonra buluşan ikizler, annelerini aramak amacıyla Teksas'ta maceralı bir y_olculuğa çıkarlar.
Six men, planning to endow mankind and the world of science with a super child, dona te sperms. Twin brothers are born and they separate after birth. Coming together years after, the twins set outfor an adventurous journey in Texas in search of their mother.
BATTERI ES NOT
INCLUDED Oyuncular (Cast): Hume Cronyn, Jessica Tandy 56 MAGAZiN ll /89
Yönetmen (Directed by): Matthew Robbins
Zengin bir i şada mı , moloz yığınlaoyla dolan sokakta, son binayı da boşalttırıp yıktırmaya çalışmaktadır . Evin beş sakini, tehditler, tecavüzler karşısında pes etme noktasına gelirler. Ve o anda bir mucize olur, bir çift esrarlı uzay gemisi çatıya konar. In a street already turned into a heap of debris wea/thy businessman is trying to get the /ast bui/ding pul/ed down after vacating it. Five residents of the apartment house are on the brink of su"ender, after facing immense pressure and menace. Just then, a miraele happens anda pair of spaceships /and on the roof
MOON OVER
PARAOOR Oyuncular (Cast): Richard Dreyfuss, Rauf Julia, Sonia Braga, Jonathan Winters, Fernando Rey. Sammy Davis Jr. Yönetmen (Directed by): Paul Mazursky
Karayipler'deki hayali "Parador" ülkesinin diktatörn öldürülür. Olayı gizlerneye çalışanlar, sıra dan bir aktörü, onun rolünü üstlenmeye wrlarlar. Devreye CIA girer ve ölen diktatörün metresini sahneye sürer. Ardın dan da heyecanlı bir serüven başlar. The dietatar of the fictiona/ "Parador" a country in the Caribbean, is assassina red. In order to cover up the assassina tion,
Joe Mondragon, önemli bir işe ayrılan suyu, kurumu ş fasulye tarlasına vermeye ka lkışınca hem kendisinin hem kasaba sakinlerinin başına büyük dertler açar. Film, mücadeleden yılınayan bir insanın birçok şeyi değiştir meyi başarahileceği tezini i şli yor.
When he attempts to use the water supply for an important task to water the parched soil of his beanjield, Joe Mondragon involves himse/f and the townspeop/e in troub/e. The film showshow one can manage to change a lot of things if he sets his mindon it.
CFM56
Başarıyor.
insanları gıtrnek ıstedıklerı yere zamanında. duşuk malıyet/e ve olağant,Jstü
guvenılırlıkle ulaştırmak * CFM56 motorları bunu hergun. her dakıka başarıyor. Orneğın
bugün ortalama her 20 sanıyede bır CFM56 motorlu bır uçak hava/anacak. CFM56. Dünyada yüzden fazla havayoluna ve mılyonlarca uçak yolcusuna kendı nı kanıtlamış yüksek teknolojı urunu motor.
* CFM56 motorları zaman ı nda kalkış
yüzdesi 99.95 . Bu yeni bir endüstri stan d ardıdır.
cfm
Q international
A JOINT CO MPAN Y OF SNEC MA. FAANCE AND GE NERAL ELECTAIC COMPANY. U SA
DUTY FREE ON BOARD THY
uçaklarında
uygulanan gümrüksöz içki ve sigara
fiatları
.
Turkish Airlines in flight price list for spirits and tobaccos Yeni Rakı
70cl.
6.-DM
lOOcl.
16.-DM
Pipers, Ballantines. J.B.)
100 cl.
19.-DM
Samsun
Exp .
14.-DM
Gordon's Cin Whisky (John Walker,
·--
Yukarıdaki
-·-
.
~· ·~
fiatlar dergimizin
basım
Mar1boro
100's
20.-DM
Parliament
100's
20.-DM
H.B.
K. S.
18.-DM
Lord
K.S.
18.-DM
Rothmans
K.S.
18.-DM
Dunhill
K. S.
18.-DM
Cam el
Filter
18.-DM
Silk Cut
K.S.
18.-DM
Emte
K. S.
18.-DM
Palimali
100's
18.-DM
Kent
100's
18.-DM
. . . Marlboro
c .........
tarihi itibariyle geçerlidir. These prices are valid at the printing date of Magazine
~
oO
Ul
-o
(X)
z -.......
cı )> N
istanbul'dan 1 From Istanbul
MESAFELER/DESTINATIONS iç HATLAR/DOMESTIC LINES : ADANAADA ANKARA ESB ANTALYA AYT DALAMAN OLM DiY ARBAKIR DIY ERZURUM ERZ GAZiANTEP GZT
871
1035 1050
714 366 484 476
-..---
... ---~~-
iZMiR ADB KAYSERi ASA KONYA KYA MALATYA MLX TRABZON TZX VAN VAN
'\.it· ......~---=---~~--
\
-=-------= -~..--...-.
--~-------"--=="-~·~_,.·:
·r
/
o
..' '•
-ı
·'
ı-
E
60 MAGAZlN 11/89 "} .ı
Beyaz Demz
Tob
K ı rım Sıvostopol
• A
Denizi
N
MAGAZlN ll /89 61
1
~·, SEYLAN
Colombo
1
j,1
MALDiV ADALARI
Ekvator
H
i
N
T
y
K
A
N
u s u
Choçıos
Tokımod .
____ (Ing l
_,__
-,
• l
MESAFELER DESTINATIONS
istanbul 'dan (km) From Istanbul (km) '<(/- ,,
DIŞ
HATLARilNTERNATlONAL LINES
3005 1186 2209 AMSTERDAM AMS 566 ATiNAIATHENS ATH BAGDAT/BAGHDAD SDA 1617 BAHREYN BAH 2587 BASEL BSL 1839 BANGKOK BKK 8277 BELGRAD/BELGRADE BEG 802 BERLiN/Doğu/East SXF 1715 BOMBAY BOM 4820 BRÜKSEUBRUSSELS BRU 2166 CENEVRE/GENEVA GVA 1911 1 C EZAYIR/ALGIERS ALG 2486 CIDDEIJEDDAH JED 2377 DELHiDEL 5717 DAHRAN/DHAHRAN DHA 2815 DUBAI DXB 3007 DÜSSELDORF DUS 2038 FRANKFURT FRA 1862 HAMBURG HAM 1986 HANNOVER HAJ 1927 HELSINKI HEL 2164 KAHIRE/CAIRO CAl 1299 KARAÇI/KARACHI KHI 3957 KOPENHAG/COPENHAGEN CPH 2007
1992 8329 "(! KUVEYT/KUWAIT KWI 2169 .•...,. LEFKOŞE ECN 767 LONDRA/LONDON LHR 2512 ~'i LYON LYŞ 1993 ,. MADRIT/MADRID MAD 2713 MILANO/MILAN MIL 1767 ' MÜNIH/MUNICH MUC 1567 ,,ı. NEWYORKNYC 8047 <. NURNBERG NUE 1674 OSLO OSL 2447 PARiS/Orly ORY ~ (•·· 2240 RIYAD/RIY ADH RUH 2758 ROMAIROME/Fiumicino FCO 1384 SINGAPUR/SINGAPORE SIN 8862 SOFY AISOFIA SOF 488 STOKHOLM/STOCKHOLM ARN 2209 STUTTGART STR 1760 '. ŞAM/DAMASCUS DAM 1082 TAHRAN/TEHRAN THR 2041 '· ~ TRABLUS/TRIPOLI TIP 1669 TOKYO NRT 13333 ~;!· TUNUS/TUNIS TUN 1667 ~: ~~ VIYANAMENNA VIE 1252 ~~~ ,:f.J" . .lı_ l';i 1762 ZÜRIH/ZURICH ZRH .,
ABU DHABI AUH
KÖLN/COLOGNE CGN
AMMANAMM
KUALA LUMPUR KUL
1
~
.
f\t{
~~
'.
~
.. -- "'~·' ~·
,.
····.
THY UÇAK TiPLERi VE ÖZELLIKLERi TYPE AND CONFIGURATION OF AIRCRAFT
..... ·~
(.
Q~
\
~ ·~
~
•1
Polouor
' 0~1.
AZAMI KALKIŞ A(l;IRLIÖI (Max. Take of Weight)
~
1(,
.
~
KOLTUK ADEDI (Seating Capacity)
(Kuze,
YAKIT KAPASITESI (Fuel Capacity) MOTOR GOCO (Engine Thrust) AZAMI MENZIL (Maximum Range) AZAMI UÇUŞ TAVANI (Maximum Ceiling) 1 · ••
A
---
.'
,~,
--· +-
'
i >UO
,
---
ı~
km •.
.,.~
~·.
'
A-310-200
A-310-300
B-707 (Kargo)
48.989 kg .
86.409 kg . 1'67
153.000 kg. 18F/ C-24B/ C 160 Y/ C
151 .000 kg.
107/1 1111 15
142.000 kg . 18 F/ C-249/ C 168Y/ C
11 .180 kg.
24.688 kg .
44.000 kg.
48.872 kg,
66.650 kg.
2x14.500 lb.
3x15.500 lb.
2x50.000 lb.
2x55.000 lb.
4x17.500 lb.
'.
' ...i-s:. ..
'1.
•,._
'..(.
2.405 km .
3.518 km.
6.480 km.
8.100 km.
7.412 km.
35.000 lt.
42.000 lt.
41 .00011.
41 .00011.
45.000 lt.
870 km/hr
900 km/ hr
900 km/hr
900 km/ hr
1038 km/ hr
NORMAL SEYIR SORATI (Normal Cruise Speed)
796 km/hr
862 km/ hr
860 km/hr
860 km/ hr
870 km/ hr
1000 kg.
4000 kg .
17000 kg.
17000 kg .
40000 kg.
9
9
7
UÇAK ADEDI (Number of Planes)
AVUSTRALY.A
B-727/ 2F2
AZAMISORAT (Maximum Speed)
KARGO KAPASITESt (Cargo Capacity)
-~
DC-9/ 32
..
.. '•
'~ ..~ ~
... "'it .ç ...
~
""lo
$~
·."-~~:-
..
.,_..,. ~~( .. ,, ,.,... i:
~
;
.;:
BULMACA 1 2
3
4
s
6
7
8 9 1o 11 12 13 141 s 16 17 1 819 20
1
2 3 4
s 6 7 8 9 10 11 12 SOLDANSAGA
1- Cengiz'in büyük
oğlu
Cuci Han Aral ve Balkaş'tan Avrupa o rtal arına kadar 9.5 milyon kilometrekarelik bir alana yayılmış ve 1506 yılında sona ermiş Türk imparatorluğu ... 1916 yılında Sadrıazamlık makamına getirilmiş , I. Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle yurt dışına kaçmış ve 1921 yılında bir Ermeni kornitacı tarafından Berlin'de şehit edilmiş devlet adamımız. 2Açıkça, herkesin gözü önünde ... Durgun, hareketsiz, değişmeyen ... Boru sesi ... Kimyada renyum . 3- Ege'de, Karaburun Yarımadası'nın 10 km . kadar açığında , 1912'de Yunan işgaliyle elimizden çıkan ada ... Elbise, gömlek veya ceketin boyun kı smı... Pirinç matarafından kurulmuş ,
yasıyla
mayalanmış
özünün
damıtılmasıyla
şekerkamışı
elde edilen bir çeşit rakı. .. Acıklı bir konuyu yer yer hafifletici un surlada işleyen sahne eseri. 4- Bir kürk hayvanı. .. Mekke'de, hacı ad aylarının şeytan ta şlad ıkları
yer. .. Tarz, metod ... Karadenizlinin balıkçı teknesi .. . Tarih (eski dil) . 5- Uzaktaki bir cismin yerini, biçimini, hı zını' radyo dalgalarıyla tesbit eden cihaz .. . Altın (eski dil) ... Bir mastar ... Geminin, uçağın takip ettiği yol. 6- Sa-
64 MAGAZ iN ı ı / 89
ha, meydan ... Seramik endüstrisinin hammaddesi olan sulu alüminyum silikat... Uyuşmuş, kabu l etmiş ... Yüz (eski dil). 7- Hafif rüzgar. .. Politika ... Bir sayı.. . Eski Mısır'ın Güneş tanrısı. 8- Öğrenci ... Kısa zaman parçası. .. Afrika' da, dünyanın en uzun nehri ... Elazığ'da, Fırat nehri üzerindeki büyük baraj ve hidroelektrik sa ntralı . 9- Kış burçlarından biri ... Belirli bir işte ve alanda istihdam edilen kişi ... Küba'nın başşehri. 10- Bir besin maddesi ... "Bundan dolayı, çünkü" anlamında bir edat ... Eskiden fakirlere, medrese öğ rencilerine ücretsiz yemek verilen yer. .. Herhangi bir konuda, bir dinleyici topluluğu önünde yapıla n tartışmalı toplantı. ll- Deney hayvanı.. . Kan kanseri ... İslamın beş şartından biri ... Bir nota. 12- Gelenekle ilgili ... Bencillik, kendini beğenme (eski dil). .. İkinci tekil şahıs.
YUKARIDAN AŞAGIY A 1- Orta Anadolu'da, yeni il merkezlerimizden biri ... Bulunduğu yerde kalma, ölümsüzlük. 2- Soyluluk ... Bin kilo. 3- Bayramlarda caddelere kurulan süslü kemer. .. İnsan ve hayvanlarda kan deposu olan organ ... Kimyada baryum. 4- Okyanus kıyılarında veya kıtaların denizden uzak iç kesimlerinde görülen iklim çeşidi ... Türkiye'nin (Hatay hariç) bugünkü sı nırlarını ve
bağımsızlığını belgeleyen antlaşma . SAdak (eski dil) ... Düzlük, doğruluk. 6Bir sayı. .. İnce , nazik, terbiyeli. 7Matematik (eski dil) ... İ slamda Hulefay-ı Raşidin döneminin son halifesi. 8- Bir göz rengi. 9- Gemilerin, dönerek suyu harekete geçiren pervanesi ... Saniyenin altmışta biri. 10- Sulu yiyeceklerin konulduğu derince kap .. İzmir'in bir ilçesi. ll- Uzaklık işareti .. Ümit ... Bebek yiyeceği . 12- Miskinlik, hareketsizlik ... İnce, zayıf, dayanıksız. 13- Antik Çağ ' ın en eski dönemlerinden beri bilinen telli çalgı. .. Bakanlar Kurulu. 14- M.Ö. 3000-2500 yılları arasında Mezopotamya'da hakimiyet kuran kavim ... Bahçe tarımı araçlarından ... Acemi . 15- Parmaklar açık ve gergin tutulduğunda, başpar mak ile serçe parmağın u ç ları arasındaki uzunluk ... Bir nota. 16- Kimyada platin ... Taşkömürünün damı tılmasıyla elde edilen ve kömürdeki uçucu maddelerin çok az bir kısmını ihtiva eden yakıt... Eskiden askerlerin giydiği, yün V.$!Ya abadan yapılmış uzun pal to. l 7- Derneğe girişte ve üyelik s ıra s ınd a belirli sürelerde ödenen para ... Sürüm, geçerlilik, herkesçe aranılma. 18- Alaturka musikide bir makam. 19- Cennet ile Cehennem arasındaki yer. .. Kansızlık. 20- İnan mı ş, güvenmiş; kendisine inanılan , korkulmayan ... Kimyada bir bileşiği elemaniarına ayırma işlemi .
E
N
T D
EC
KEN
S
1
E
ESTATTET MARKETING LIEFERN WIR EUROPA ÜBER UNSERE ENE N UNTERNEHMEN UTSCHLAND UND ENGLAND. MERTER, TEL: (l) 554 21 W; (ll 556 54 55 (l) 557 64 25; (l) 557 69 ll
GEGRÜNDET 1951 - IN TARSUS
lERDAN TEKSTIL SANAYI VE TIC. A.Ş. Adana Asfaltı, 7. Km. Tarsus 1 Turkey Tel: (761) 203 30 (5lines),, Fax: (761) 203 38, Tix: 63846 bert tr - 63853 eken tr IERTEXTEXTILIEN UNDHANDELSGmbH BrönnerStr.l7, 6Franklurt 1, W.GermanyTei:(069)282177 - 28 21 78, Fax: (069) 28 21 76, Tlx: 412824 berda d FINLOWER LTD. 17 Wells Street, Landan WIP 3FP, United Kingdam Tel: (Ol ) 636 04 35 - 636 04 36, Fax: (01) 631 44 93, Tlx: 297126 linlon g
Q
u
T
u
A L 1 T y
R
K
E
y
IGEME Export Promorion Center of Turker Mithatpaşa Caddesi 60, Kızılay 1 Ankara Tel: (4) 117 22 23 (8 lines) Fax: (4) ll 22 33 Telex: 42228 ı gm tr.