TURKISH
AG USTOS 1990 AUGUST
lu dergiy i alabilirsiniz./ Your complimentary copy. t BOGA GÜREŞLERi TUTKUYA DÖNÜŞEBiLiR
BULLFIGHTING CAN BE AN ADDICTION
e SiDE: DOGA VE TARiHLE içiÇE ... SİDE: WHERE NATURE AND HISTORY JOIN FORCES TO ENCHANT
Roulette, Blackjack, Punto Banco, Baccarat, Poker, Slot Machines.
I left my heart in İzmir This is an authentic statement of an overseas banker. A correspondent b anker, who regularly visits İzmir, the pulsating heart of the Aegean Region of Turkey. The reason, he says, is manifold. - Fabulous sunset at İzmir bay - "Loligo vulgaris". the tender squid
a la
İzmir
- And friendly faces, old friends at EGEBANK. The folk who know the Aegean Region like the back of their hands.
9EGEBANK Of Mr. Mustafa Ayan Assistant General Manager Marketing Plıone : (Sl) 2S 97 91 Telex : sı 602 egbm tr Sl463 egbm tr Slll4 eggb tr Telelax: (Sl) 19 48 82125 7014
Ms. GOray Yücel Assistant General Manager Qve...., Operations/ Relationslıips Plıone : (Sl) ll 04 14 Telex : sı 602 egbm tr sı 463 egbm tr
!i3 334 eggb tr Telelax: (Sl) t9 48 82125 7014
Turkey
Ms. Neıe Nur Aydın Manager Forex Plıone : (Sl) 14 01 20 Telex : Sl 602 egbm tr sı 463 egbm tr Sll34 eggb tr Telelax: )S1) 19 48 821'l5 70 14
Ms. Ziıu Ya.kupotlu Manager Qve...., Operatioll!/ Relationslıips Plıone : (Sl) 14
6239 Telex : S3 602 egbm tr 53 463 egbm tr Slll4 eggb tr Telelax: (St) 19 48 8212S 70 14
Mı. Fügen Oııcan Sub. Manager Oveneas
IIEADOffiCE Cumhuriyet Bulv. 67
Operations!Relationslıips
JS214 lzmirfi1JRKEY Plıone : (Sl)2S0390(10Unes) ıs 39 SO (S l.ines) Telex : S3 602 egbm tr sı 463 egbm tr Slll4 eggb tr Telelax: (S1) 19 48 82·
Plione : (St) 14 62 19 Telex : Sl 602 egbm tr 53 463 egbm tr Slll4 eggb tr Telelax: (S ll 19 48 82/2S 7014
Tam
zamanında!
İhracatçısınız. Dünyanın
dört bir yanıyla iş ilişkileriniz var. Ancak her iş anlaşmasında huzursuzluk duyuyorsunuz. Ürünleriniz yerine zamanında ulaşacak mı?
İçiniz rahat etsin. IATA üyesi Tokbey Havayolu Kargo Acentesi tekstilden gıdaya, canlı hayvandan dayanıklı tüketim mallarına, tüm kargo rezervasyon ve gümrük işlemlerini en ince ayrıntısına kadar tamamlar. Varış noktasına kadar olan takip işlemlerini yapar ... A'dan Z'ye ... Profesyonelce ...
Ve ürünlerinizi
dilediğiniz
ülkeye tam
zamanında ulaştırır.
Dilerseniz Tokbey Uygulama Departmanı uzman kadrosuyla ihracat ve gümrük evraklarınızı hazırlar. Büyük bir titizlikle ... Siz müşterinizin elini güvenle sıkın. İş anlaşmalarınızı güvenle imzalayın . Unutmayın; arkanızda Tokbey var:
Önemli bir aY!ıntı: Tokbey ihracat numunelerinizi de titizlikle yerine ulaştınr. Tam zamanında!
.. ·ı·ır.' Dakik... Guvenı
ULUSLARARASI NAKLiYAT ve DIŞ TiC. LTD. ŞTi. Istanbul M-ez: Yıldız Posta cad. Yeşil Apt. 26/B 0 : 1 Esentepe Tel: 175 93 66 - 67 Fax: 175 61 66 Atatüı1< Havalimanı Tel: 574 30 54 - 574 30 49 Fax: 574 25 21 Acı- ~ez:
Gazi P -
Bulverı
Akyüz Apt. Kat: 2 O: 4 Adana Tel: 13 29 08 - 14 50 53 Fax: 17 92 43 Hava
Alanı :
Tel: 15 91 79
DEDEMAN OTELLER ZİNCİRİ Kongre
turızmine ayrı bir önem veren Dedeman oteııeri, Türkiye'nin tabiat güzelliklerı ve tarih lle ünlü dört seçkin yöresinde geleneksel Dedeman konukseverliğini sunmakta. Çağdaş otelin bütün niteliklerine sahip Dedeman Otellerinde kontorun yanısıra , gen ı ş sımuıtane sistemli kongre, semıner ve toplantı satonları mevcuttur.
zenginliklerı
HOTEL İSTANBUL DEDEMAN merkezinde, Boğazıç ı manzaraıı, Atatürk 20 km . mesafede • 378 aır condltlonıu oda ve suıtıerlnde uydu yayınıı TV, müzik sıstemı , direkt telefon ve minibar • 24 saat oda servisi • 50400 kişilik Kongre Salonu • soo kişiilk bato salonları, Restaurantıar , snack Bar • Kokteyl Salonları , 3 Bar, casıno • Kapalı yüzme havuzu • Aeroblk, sauna, masaJ • yat servisi •
Şehrin ış
havaalanına
Yıldız Posta Caddesi NO: 50 80700 Esentepe 1 iSTANBUL TEL: 11 l 174 88 00 TELEX: 28217 m kd tr FAX: 11 l 175 11 00
*****
HOTEL ANKARA DEDEMAN •
dlptomatik ve ı ş merkezinde • 308 aır oda ve sültlerlnde uydu yayınıı TV, müzik sıstemı, direkt telefon ve minibar • 24 saat oda servisi 50·400 kişiilk kongre salonu , 750 kişiilk balo salonu , Restorantıar, Kokteyl salonları , Bar, Gece Kulübü • Açık yüzme havuzu, aeroblk salonu, sauna, Masal, Türk Hamam ı Başşehrtmızın
condltlonıu
BOkiOm SOk. 1. Akay 06660 ANKARA / TURKEY TEL: 141 117 62 00 TELEX: 42408 dede tr.J'AX: 14) 117 62 14
****
HOTEL ANTALYA DEDEMAN • Antalya Içi, sahil şerldlnde denız manzaralı • 482 aır condttıonıu oda ve suıtıerlnde uydu yayını ı TV, müzik sıstemı, direkt telefon ve minibar • 24 saat oda servisi 60·680 kişitık Kongre saıonu , 600 kişilik Balo Salonu, Restaurantıar , Kokteyı Salonu ve Pastahane, snack Bar, Gece Kulübü, casıno, Kapatı çarşı, • Olimpik ve açık / kapalı yüzme havuzıarı , 7 tenis kortu , deniz ve kara sporları , sağlık merkezi • vat servisi lDedernan yatı ııe 100 kişiilk gezııerı Lara Yolu 07100 ANTALYA 1 TURKEY TEL: 1311 21 39 30 · 21 79 10 TELEX: 56047 Otde tr. FAX: 131 J 21 38 73 • 21 79 41
*****
HOTEL NEVŞEHİR DEDEMAN • KapadokYa'da panoramik manzaraıı • 350 aır oda ve sültlerlnde uydu yayıntı TV, müzik sıstemı direkt telefon ve mını bar • 24 saat oda servısı, 60·350 kişiilk kongre salonu, Restorantıar , kokteyı saıonıarı ve terasları , barlar, dlsco • Açık yüzme havuzu, tenıs kortıarı , aeroblk salonu, masaJ, sauna, Türk Hamamı, basketbol ve voleybol, mını goıf .. spor alanıarı ve kapalı çarşı. condltlonıu
Nevşehlr·Kayserl YOlU, 50200 NEVŞEHIR/TURKEY TEL: 14851 19900 TELEX: 49719 d:tmn·tr FAX: 14851 12158
****
Kemerierinizi bağlamayın ...
---Yüksek geliri güven içinde Çağdaş bankacılık arası
kazandıran . ..
teknolojisiyle uluslar-
standartlarda hizmet üreten . ..
Bilgili , nitelikli , aktif
kadroları
"tam
hizmet' · anlayışıyla seferber eden ... Tüm hesaplarını
uzman
kuruluşa
lıktarla
Mali
bağımsız
bir
sık
ara-
denetlettiren ve
kamuoyunun bilgisine sunan . ..
yapısı
şeffaf,
uluslararası
güçlü,
büyük bir
yaygın,
bankan ın
açık,
net ,
güvencesin-
desiniz. Milyonlarca hesap sahibi gibi .. .
''Tam Garanti' 'desiniz. Jlll'
~
"tllll
,l ..
BANKA CH. T K TA
GARANTi
Ağustos / August l 990
YıT/Year
7 Sayı / Number 87
•
•
•
IÇINDEKILER
CONTENTS
SKYLIFE
AYlN SOHBETi: CEM MANSUR INTERVIEW OF THE MONTH.· CEM MANSUR Yolları
Tü rk Ha.,.a
A.O.
adına sahibı
Publisher Cem M. KOZLU
Genel Koord ınatör General Coordma tor Çetin ÖZBEY Yazı işlen Müdürü
Managmg Ed1tor Günvar OTMANBÖLÜK Yayı n
Kurulu Publishmg Board !=ngin OKTEMER lzzet METEL Ergun E~GUR . Nihat GOMLEKSIZ
Reklam Advertising Duygu TAMER Yurdagül AL TlN ÖZ Fot oğra fl ar
Photographs Erdal ALOK Nevzat ÇEVIK Sami GÜNER Şemsi GÜNER Tarık ERSOY Art Link Ahmet KUZIK
Adres Address Türk Hava Yollar ı Genel Müdürlük Binası Yeşilköy - istanbul Tasarım .
yapım . baskı
Oes1gn. producflan. prmtmg APA OFSET BASlMEVI Levent , istanbul Tel : 164 64 20 Kagıt cmsı
LEYKAM MURZTALER
THY
UÇUŞ
NOKTASI: AMSTERDAM
THY DEST/NA TION: AMSTERDAM
HAT SANATI: HARFLERDEN DOGAN ESTETiK THE AESTHETICS OF WRITING.· CALLIGRAPHY
SiDE: DOGA VE TARiHLE içiÇE ••• SIDE: WHERE NA TURE AND HISTORY )0/N PORCES TO ENCHANT
PAŞABAHÇE SU ÜRÜNLERi MÜZESi THE PAŞABAHÇE MARINE MUSEUM
MiDAS'A DOKUNMAK FEELING THE M/DAS TOUCH HEMŞiN VADiLERiNDE GEZiNTi TREKKlNG THROUGH THE HEMŞIN VALLEYS
ATAKÖY VE KALAMIŞ MARiNALARI FJVE ANCHORS FOR ATAKÖY
BÇG~ GÜ.R~ŞLERi TUTKUYA DONUŞEBILIR
BULL-FIGHTJNG CAN BE AN ADDICT/ON
IV. MURAT TOPKAPI SARAYI'NDA ARTS REV/EN: MURAT IV. AT TOPKAPI PAlACE
iSTANBUL MENKUL KlYMETLER BORSASI A RISJNG STAR.· THE ISTANBUL STOCK EXCHANGE
20 26 37
42 50 59 66
74 77
. . MESLEGINI "NORMAL" AYlN SOHBETi: CEM MANSUR
"'
•
BULMAYAN BIR •
ORKESTRA SEFI #
Yirm ili yaş l arında klasik müzikte adını ülke d ı ş ı na taş ı rm ış biri 5-6 yaşlar ı nda piyanosunun ya da kemanının başında, Mozart'la, Beethoven'la haşir neşir olmuş bir çocuk olarak gelir gözünüzün önüne. Cem Mansur açısından, bu cümlenin birinci kısmı doğru ama, ikinci kısmı değil. O, lise yıllarında pop müzik tutkunu , klasik müzikle ise ancak liseyi bitirdikten sonra ilgilenmeye başlayan ~ir orkestra şefi . 1957 yılında doğan Mansur, 17 yaşında mühendislik öğrenimi için gittiği Ingiltere'de ôşık olmuş klasik müziğe. Haziran ayı içinde Oxford Şehir Orkestrası ile birlikte Istanbul Festivali çerçevesinde iki konser veren Mansur'la sohbetimize, müzik kariyerinde çok önemli bir yeri ola n ünlü besteci ve orkestra şefi Leonard Bernstei n ile tanışm as ı n ı n hikôyesiyle başladık: -+ SKYLIFE 8/90 7
-Sayın Mansur, Londra'da , öğren ciliğinizin son yılında , elinize hayrar_"!ı olduğunuz Bernstein'ın Harvard Universitesi'nde verdiği konferansları topladığı kitabı alarak, bir prova sırasında geçtiniz karşısına ve ... - ... Ve gidip kendisine, "Kitabınızı okudum, bunlar da tuttuğum notlar, her konuda aynı fikirde değiliz" dedim. Elimdeki notların kalınlığına bakarak, "Ooo, anlaşamadığımız çok şey var galiba; ama olsun, provadan sonra konuşalım" diye cevapladı beni gülerek . En büyük ilham kaynağımla tanışmamız işte böyle oldu O gün ve ondan sonra davranışları "Sen de bir müzik adamıs ın, ben de; aramızdaki ilişki eşittir" in dışına hiç çık madı . "Ben büyüklüğü herkesçe kabul edilmiş bir şef, sense bir öğrenci sin" tavrı içinde değildi kesinlikle. Bu ölçüde samimi bir alçakgönüllülüğü karşılaştığım başka hiç kimseden görmedim. -Bir de şöyle kuralım o sahneyi: Gittiniz, kendisiyle konuşmak istediğiniz i söylediniz ve Bernstein size, "Kusura bakma kardeşim , işlerim o kadar çok ki" dedi . Ne yapardınız? - Diyebilirdi tabii, ama Bernstein'ın öyle biri olmadığını da herkes biliyor. Ben de, "Git kardeşim , Allah versin" demeyeceğini biliyordum. - Dört yıl kadar önce arkesira şefiy le arkesira üyeleri arasındaki ilişkiyi "biraz hastalıklı" bir ilişki olarak tanımlamıştını z ... - O biraz yanlış anlaşıldı. Bu ilişki dı şarıdan bakıldığında hastalıklı gibi görülebilir;. söylediğim buydu . Yani işi gücü yok mu, oraya çıkıp sofa sallayıp duruyor. Yani normal deği . Hôlô normal olmadığını düşünüyorum meslek olarak. Başka meslek yok muydu Allah aşkınadiyorum bazen kendi kendime - Klasik müziğe fazla aşina olmayanlar da aynı soruyu sorarla r zaman zaman : "Bu adam ne yapıyor orada Allah aşkına?" Bu tür sorular sizi rahatsız ediyor mu? - Hayır , tersine , hoşuma bile gidiyor. Hemen cevaplamaya çalışayım. Bir kere şef olmazsa ne yoru m birliği olur, ne de üslüp birliği. Diyelim ı 00 kişinin çaldığı bir orkestroda , yoru m anarşisinin olmaması için, birinin eseri nasıl yorumlayacağına karar verip bunu empoze etmesi lôzım. Şefsiz olmaz mı? Ruslar devrimden sonra bunu denemişler ; artık sosyalizm var, arkesiralar da şefsiz çalacak demişler ve o tür arkesıralar kurmuşlar. Bu arkesıralar 8 SKYLIFE 8/ 90
birkaç konser vermiş ama , yaptıkları müzik felaket olmuş ve uygulamaya son verilmiş. Böyle olması kaçınılmaz dı. Bırakın müziğin zihinsel ve duygusal yanını, teknik olarak ı 00 kişinin müziğe birl ikte girmesi ve birl ikte bitirmesi bile, şef olmadan sağlıklı bir biçimde yapılamaz. - Mesleğiniz dışarıdan görüldüğü kadar stresli mi? Konsere çıkacağı nız gün boyunca başka hiçbir şey düşünemezmişsiniz gibi geliyor insana . Konser günleriniz nasıl geçiyor? - Benim şu andaki çalışma sistemimde, günde mutlaka bir prova vardır. Prova sobohsa, öğ leden sonra biraz uyumak isterim. Ama Ingiltere'de provalar konserden birkaç saat önce yapıldığı için, bütün rutin im değişti. Gün içinde hep konseri düşünmek ise, ancak stresi artırır . Konser vermeyi yaşa mın normal bir parçası soymak ve bunu ben imsernek en doğrusu. Yoksa, krizden krize gireceksem, başka meslek seçerim daha iyi. -Siz klasik müziğe aşıksınız ama,
bazı elektronik müzikçiler aşkınızın tümüyle terk edilmesinden yana. Klasik müziğin gerek teknik, gerek duyarlık açısından eskidiği iddiası için neler söylemek istersiniz? - Size çok güzel bir örnek vereyim. Çağımızın en büyük bestecilerinden biri olan Pierre Boulez ı950 ' lerde ilk ortaya çıktığında , Avrupa'daki bütün opera binalarının yakılması gerektiğini savundu. Ama bugün Avrupa'nın bütün büyük opera sahnelerinde opera yönetiyor. Ve en çağdaş bestecilerden başlayarak Beethoven 'a kadar geri gitti. Bugün, tabii o sözleri hatırlottığı n ızda , işte gençlik falan gibi şeyler diyor. Bugünün müziğinin geçerliliğini savunmak için geçmişi inkôr etmeye gerek yok ki. Geçmişindehalarına saldırorak bir yere gelmek mümkün değil. Saldırılan düşman yanlış bence. - Bu dehalardan sizin için özel yeri olduğunu söylediğiniz biri var : Mozart. Bu yer özel mi, çok özel mi? -Çok özel. -Müzi k dinlerken de. klasik müziği mi tercih ediyorsunuz? - ister istemez, daha çok klasik müzik ve opera çevresinde kolıyorum. Fakat yeni müzik elime geçtikçe de, merakla dinliyorum. Bütün dünyanın ·halk müzi kleri ilgimi çekiyor ve dinl iyorum . Rock müzik ise gençlikte kaldı. Artık bitti , yaşiand ık.
"Klasik müziğin yanı sıra bütün dünyanın halk müzikleri ilgimi .... çekiyor. Rock müzik " ise gençlikte kaldı. 11 Artık bitti , yaşlandık.
Rock music is o thing of his post. But Mansur likes listening to fo/k songs from aifferent countries.
- En büyük zoafınız birkaç yıl önce tembellikti . Gene öyle mi? - Doğrudur. Aslında iyi bir özelliğim den böylece yararlonmomış oluyorum. iyi özelliğim çabuk öğrenmek. Benden daha çabuk öğrenenler de vardır mutlaka oma, ben de fena deği limdir. Diyelim bir senfoniyi şu kadar haha içinde değil de, daha az bir zaman içinde öğ reni yo rum. Eh, madem o kadar hızlı öğreniyorsun, üç tane doha öğren, değil mi? Diyelim sabah o gün çalışmaya karar verdim, ama bir bakıyorum akşam o lmuş ; tabii bütün gün boyunca çalışmakla çalışmamak arasında yırtınmışım, gidip gelmişim. Halbuki bugün çolışmayocağım diye karar versem, o gün rahat edeceğim. Yok işte , bunu yapmıyorum ve bütün gün huzursuz huzursuz doloşı yorum. Ama eskisine göre daha iyiyim bu konuda ; giderek de daha iyi oluyorum. -Son soru . Futbolla aranız nasıl? - Hiç ilgim yok. Bu soru bana sevmek, sevmemek biçiminde de sorulmamalı aslında . Hakkında hiçbi r şey bilmiyorum çünkü Kaportacılık neyse benim için , futbol .-Ja öyle
INTERVIEW OF THE MONTH: CEMMANSUR
A CONDUCTOR WHO VIEWS HIS PROFESSION RATHER DIFFERENTL Y Cem Mansur, an engineer turned musician, is Turkey's best-known canductor internationally and ranks among the country's lotter day geniuses . Mansur, 33, studied music in the UK where he attended city üniversity and the Gui/dha/1 conservatöry. He later specialized in modern music and opera. At age 22 he founded and conducted the St. james chamber orchestra. In 1982, Mansur worked together with Leonard Bernstein in the Los Angeles Philarmonic Orchestra. He later founded the Istanbul Philarmonic Chamber Orchestra and has, over the post year, been conducting the Oxford Chamber Orchestra in the UK. Un/ike most other famous musicians, Mansur's involvement with music started in his Iate teens. An ardent rock fon, his musical tastes undervvent o dramatic transformatian when he went to London to study engineering .
- During the fina/ year of your studies in London you approached Mr. Leonard Bernstein at a rehearsal brandishing a book containing the texts of a series of conferences that he had he/d at Harvard University and ... - And to/d him that 1 had reod his books, taken no/es and decided that 1 did not fully agree with all of his views. When he saw the thick wad of no/es in my ha nds he said "W e don 't seem to agree on o lot of things. Why don 't we get together after the rehearsal and have o chat". This is how 1 me/ the person who served as my greatest source of inspiration. From that day on we established a relationship between equals. His attitude wos not in the least bit patronising. He was o musician and so was /. 1 have never encountered onyone as
modest and sineere as Bernstein. - Wh at if he had said, "l'rr;ı sorry but /'m foo busy". What would you have done the n? - He could have easily done so. But everyone knows that Bernstein is different. - Four years ago you had qualified the relationship between a conductor and his orchestra as "a sick" one. - 1think 1was slightly misunderstood at the time. What 1had actually meant was that the relationship between o conductor and an arehesira might appear strange to onlookers. They could easily ask themselves "what on earth is this man wildly waving araund o stick ot all those people for? " 1 stil/ find it slightly weird and often ask myself why 1couldn 't have chosen a more "normal" profession. - People who aren 't really fam iliar with classical music must often, as you say, as k themselves" w hat on earth is this man doing out there?" Does this ever bather you? -Not at all. Ouite the opposite in fact. Without o conductor there can be no harmony in style or interpretation. How else can one gel 100 di ffereni musicians to interpret o piece in the the same way. After the Revolution, the russians tried having orchestras without conductors "Now that we have o socialisi system, our orchestros should not be dominated by o conductors" they said The resul! was disastrous and they soan gave up on the idea. - ls your profession as stressful as it appears. How do you feel before a concert?
Mesleğim pek normal bir meslek değil. Yani
işi gücü yok mu , oraya çıkıp sopa sallayıp duruyor?
1 often ask myself "Why 1couldn 't have chosen a more 'normal' profession?" . ,,
- In my preseni working schedule, we have at least one rehearsal o day. If the rehearsal is in the morning, then 1 try to take o short nap in the ofternoon. But in England, the reheorsols are he/d o few hours before the concert so, my who/e raufine has been upset. Worrying about the evening's concert during the day notura/Iy does increase stress and angst. The best approoch is to regard the concert as o natural part of one 's everyday life. If one keeps having one fit of nerves after the other all day, one might as well forgel about being o conductor. - You are in love with classical music but many modern musicians think differently. They feel that classical music should be abandoned altogether because it is outdated. - 1think that is silly. Allow me to give you an example. Pierre Boulez, who is one of of the greotest conductors of our age, once used to advocate buming down all opera houses . Now, he is conducting major opera s in Europe 's best-known opera houses. He started off with the most modern compasers and worked his way back to Beethoven. When reminded of his previous theories he casts them aside as immaturity. lt's ridiculous to write off the geniuses of the post just in order to defend the value of contemporary music. - Do you prefer listening to classical music? - lnvariably 1 find myself /istening to classical more often than other forms of music. But 1do make an effort to keep up with new trends. 1alsa enjoy fo/k music from different countries. As for rock, well that was in my youth .. - Laziness is known to be one of your greatest weaknesses. ls this stil/ so? - Yes, In fact it prevents me from taking odvantage of one of my beller qualities, which is the ability to learn quickly. Let's say llearn o symphony in o few doys instead of o few weeks. 1 could eosily use the time thus saved to learn new symphonies, bul 1 don 't. 1 keep resolving to but never seem to gel raund to it. Needless to say, 1 go araund feeling guilty all day. Bul recently /'ve managed to become slightly more disciplined - One last question : Do you /ike footba/1 . - 1 have absolutely no interest in it and know nothing about it e SKYLIFE 8/90 9
CERTIFIED QUALI1Y In Razaar )--± Shops a ''Quality of Certifıcate" is given detlnitely to every carpet huyer. This is also the certificate of reliabilitY. More than 60.000 European tourist. preferred Bazaar '54, for that reason .
BAZAAR 54 Quality/Service/Reliability HAi'.AAR S.:t A.'iPENJX)S 1\u '-uı.: Udkı' Km u KurıJiı .\1 nkıı ' HHt... A'\ 1 Al)-\ Id (<lo.!!Jt lt iı ItH! tO ıl
HAl'.AAR S-l ISTANHl 'l. '\unııı,nı.mıu·
c .u.Jdt''' '\u
<\ı .C.<\()( :\(.AUXıl.l
«ı ı
I'\IA'\Uil
Id tlt';Jt .!1 '\o
HAZAAR 'H ROBINSON ltııhın,ıın ( luh l'.unlıl\.ı '\ıı tl \IA '\A\I,AI ıd c.ı,n ı ı ,-oo ·
RA7.AAR 'S:t GAJ.I.F.RIA .ı. ,-ııı \ 1-\t<.l 1) i' i ·\'lU 1 Id c ı ı~"'' u .ı. 1'' '\'\•J o .ı. 'il
HAZAAR S4 MARMARis 8A7.AAR S-4 KAPADOKY,-\ /du· ) o lu '\0'\041 :\\A'\0'1 Id l·tHhlllı 'i ı
RA7.AAR 'S-t ANT Al YA )JI lını.uııt....ıkıı,ı '\n ı ·\'\1 \l) \ Id 1 .C. lt ll U.! •m
Td ({• l l)
ı.ı.- .ı, "ıl...ıl.
1d
'\u
ı :\ · IH
1 c; 1 1 lt 1 .C. K.!
ır
K .C.
ı r
Hi•
ı.ı,c;
lK
BAZAAR 54 BODRl 'M "'qn·n Tt·\1ik < atldt''' "'n 1Hh A H( H>RI .\ t
8AZAAR S• IZ.\IIR
RA7. UR Sof PAL\ifYE l'.ılılll\t' l.ıııl "mu "I· \1JR ·\'1 ·\1) ·\ Id
Y.ıı Lınu.nı M ;mna "ıı 1 MAR .\1ARI~
'\1· \~HIIH.
.C.'i.!IOI/ ,\ !IIt 1 1 Kh .C,(ı
Td (Ctl
ıl) ! ·ı ';of
f~.?lı).!H•JO·lJI·')l
BAZAAR 54
IS AN
ESTABLISHMENT
OF
NET
GROUP
OF
COMPANIES
-------
CERTIFICATE OF ORIGIN This is to cenify that
elh.'lti*llzam J?-egff has purchased in TIJRKEY on the date of
t,5繚3_.1989 a gem覺ine Turkish <."arpet the distinguishcd and in i mi覺abl e propcnies of which are recordcd below for future reference of whoever it may concem.
Origin
IX'Sign
:!ltreke
.1001 T/uwers
Si u:
HAND MADE
1)'pc of kno覺5
(ihordes
THY UCUS , , NOKTASI: AMSTERDAM
••
•
MUTEVAZI BIR BASKENT #
Her yıl onbinlerce turisti ağırlayan , dünyanın "mutlaka görülmeli" listelerinde yer alan büyük bir şehirdir Amsterdam . Ama onu büyük yapan şey küçüklüğüdür. 700 bin nüfusuyla Amsterdam , büyük şehirlerin en küçüğüdür. erhangi birine "Dünyanın en büyük şeh i rlerin i say" deseniz, New York; Londra; Paris; Tokyo derken, listesine Amsterdom 'ı do ekleyiverir. Evet, Amsterdom büyüktür; oma onu büyük yapan, böylesine üne kavuştu ran şey -i nsana biraz tuhaf görünse deküçüklüğüdür. 700 bin nüfusuylo Amsterdom, büyük şehirlerin en küçüğüdür. Oyleyse her yıl onbinlerce turisli ağırioyon bu şehri, "mutlaka görülmeli" listelerine oldıran bir sihir olsa gere . Amsterdom 'ı bir örümcek ağı gibi halkolar şeklinde soran konallara yonsıyon görüntü , günün her saatinde bir peri mosalı kadar güzeldir. Tevozuylo örülmüş bir kendine güven, her yana sinmiştir. Uçyüz yıl önce ithal edilmiş beş milyon ahşap kazığın üzerine inşa edilen şehir öylesine iyi korunmuştur ki , Rembrondt yetiştiremediği bir şaheseri ni tamamlamak üzere mezarındon kalkıp otelyesine gitmek istese, yolunu hiç şoşırmodon bulabilir. Amsterdom, öteki efsonevi kanal şehri Venedik 'ten farklı olarak insanı "ya kanal , ya yol" tereddüdünde bı rokmoz. Venedik'in tersine, kanallar ve yollar birbirini köprülerle kesen bir planla değil, yonyorıo, paralel olarak düzenlenm i şlerdir Ordekleri, kuğulo rı, ağır ağır ilerleyen movnoları, vopurları ile hayat dolu konolların iki tarafın do tirşe boyalı; yuvarlak başlı dubolar ve iskele bobolarının hemen yonında oğoçlarlo süslü yollar konallara eşlik
H
eder . Yolların kenarında tertemiz, bokımlı ve dinç ihtiyar yapılar sırolonır. Trafik sorununun hemen hiç sözko- -+
THY DESTINATION: AMSTERDAM
AN UNPRETENTIOUS CAPITAL When osked to list the world's ''greotest" cities, most people wi/1 invoriobly respond "New York, London, Paris, Tokyo and Amsterdom". Yel with only 700,000 inhobitonts, Amsterdom hordly merits being cal/ed ''greot" hy then is Amsterdom included in this list? And why is it that thousonds of touris/s flock every year to see this "/ittle big" city? The onswer is simple: Amsterdom is one of the most unique spots in the world. An intrica/e web of canals and bridges endows this old port city with o foiry to/e-/ike chorm that few can resist. Erected on five million wooden stokes imported three hundred years ogo, Amsterdom is so we/1-conserved that even if Rembrondt were to rise from his grove to complete on unfinished pointing he would have no frouble finding the woy bock to his studio. -+
W
SKYLIFE 8/90 1 3
Mis.Tad1 doğadan. Mis'ler tamamen doğal yöntemlerle üretiliyor. Kayısı, şeftali, portakal ve vişne sulan, limonata sıcak bir yazda sağlıklı serinlemeniz için. Hepsinin tadı doğadan, hepsi de Mis. MIS SUT SANAVII ANONIM
ŞIRKETI
BIR TEKFEN HOLDING
KURULUŞUDUR .
TH E GRAND AND SPARKLING WORLD OF PULLMAN ETAP Hotels Pullman Etap offer you just what you expcct from luxurious prestige hotels around the world - and more. Modern standards of comfort. refined with a Iraditi o n o f hospitality ... Elegant interiors. o nly matched by an excellent and pcrsonalized service ... A world of its own . where everything seems and is extraordinary A magnifi cence sha rcd with 261 hotelsin 43 cities o f the world. AIX-f'\·PROH'\U • A•. BA.HA e .ı..\\ S-ER O o\\' • o\\.Ko\Ro\ • AS.\:..'\ e B.l.\00 .. • BOLOC'\A e BOV\ • BORDEAUX • BRAZl..A\' ... f • B~ J SSL S • CABOJ RC • CA!RC • CA'\'\ES e CHATE LCUVO'\ • COLOC'\ f e r> A.KAR • ~ER'\n '.'OL! -\ Rl e 1- .. 0~E'\CE: • fRA'\KFURT e a'\EVA • STA,BUL e IZ\I 1R e KtiA\I IS \' J StiA'!1 e .. OW • l ~ CA' O • LYO'S e \IADR ID • \1ARS E1l.Lf. e '\A' -r.s • '\ '(f • OR, Y • OJ ACA ~U CO U • rıAR S • RO\H e ROUF'\ • SARRF.AR UCK e SOt lflH O . • -tH 11 -\~ J f • \TV(f e \ ' f V •.A • L J R O t
-
PULLMAN1 ,ı PULLMAN INTERNATIO AL HOTELSIN TURKEY • PULLMAN ETAP iSTANBUL • PULLMAN ETAP ALTl N EL • PULLMAN ETAP MOLA • PULLMAN ETAP iZMiR • PULLMAN F.TAP KONAK • PULLMAN ETAP TRABZON ıopenıng ın 1'1'11 1 Mcmber o f Pullman lnlcrnatıondl Hotci,-Wdgon' l. ı t' Group
Amsterdam küçük, ama her şey iyle ifginç bir kent. Neredeyse yüzyıllar öncesinin Amsterdam'ı yla aynı denecek ölçüde iyi korunmuş bir canlı tarih her şeyden önce. Smail but fascinating, Amsterdam draws thousands of visitors every year.
nusu olmadığı çok ender şehirlerden birıdir Amsterdam. Her üç kişiden biri bisiklet kullanır. Şehrin merkezinden Schiphol Havalimanı'na günün en yoğun saatinde bile on dakikoda ulaş mak mümkündür. Yalnızca ulaşımıyla değil,her yönüyle kolay bir şehirdir Amsterdam. Alışveriş etmek isteyenler için kolaydır; çünkü mükemmel süpermarketleri yanında yer alan Avrupa'nın belki de en büyük açıkhava pazarında "yok, yok" dense yeridir. Hem de oldukça ehven fiyatlarla ... Şehir kültürel faaliyetlere meraklı olanlar için de kolaydır. Çünkü, buradaki kültür hayatı , bir elit tabakanın özel tutkusu değil , hemen herkes için günlük hayatın olağan, küçük bir parçasıdır Siz tersi eğilimde bile olsanız, sanat ve kültüre ayrıcalıklı bir değer verseniz bile, öğle paydosunda elinde sandviçi ile Van Gogh Müzesi'ni gezen Amsterdamlılar, sizi o ruh halinizden kopartıp alacaklardır. Amsterdam kahvelerinde, birahanelerinde, beş ayrı dilde gün boyu dinmeksizin sürüp g iden sohbetler, Paris'teki gibi "yüksek seviyeli" veya Lc:-ıdra'daki gibi "fazlaca ak lı başı n da" değildir belki ama, içten, dışa açık, iddiasız ve rahat gerçek sohbetlerdir. Hollandalı'nın "gezellig" kelimesiyle anlattığı bu duygu, Amsterdam'da göreceğiniz hemen her şeyi açıklamaya uygun düşer. Evet, burası bir "gezel lig" şehridir. Laubalilik ve rahatsız edicilikten bütünüyle arınmış,
gerçek bir sıcaklık ve dostluk duygusu ... Kendinizi en yabancı ortamda bile evinizde gibi hissetmeye benzer bir duygu atmosferi ... Amsterdam, damak zevki düşkünle ri için de kolay bir şehirdi r . Avrupa ' nın hiçbir yerinde bulamayacağınız kadar çok ve çeşi tli Endonezya, Meksika, Brezilya lokantaları ya hemen "köşeyi dönünce" dir, ya da üç beş dakikalık bir tramvay yolculuğu ötede sizi beklemektedir. Ama bir Amsterdamlının evine yemeğe davet edilmek, nedense pek özel bir anlam taşır. tv ve yemek masası, özel hayatın en kutsal köşesi sayılır. Günün herhangi bir saatinde, öylesine tanıştığınız bir Amsterdamlı nın evine çat kapı kahve içmeye giderseniz, sımsıcak bir memnuniyetle karşı lanırsınız . Ama yemeğe davet edilmek, arkadaşlığın oldukça ileri safha- · larında ulaşabileceğiniz bir lütuftur. Hatta mahalli bir söyleyişle, bir Hallandalı kızdan alabileceğiniz iltifatların içinde yemeğe davet edi lmek, onun size sunacaklarının son derecesidir. Hollandalıyı ve özellikle de Amsterdamlıyı böylesine sıcak, hoşgörülü konuksever ve uyumlu yapan şey, 12. yüzyılda Amstel ırmağı'nı kesen bir bent üzerine kurulduğu ilk günden baş layan ilgi çekici tarihi olsa gerektir. Onu önce dünya sömürgediğinin ve ticaretinin, sonra da tüm dünya ekonomisinin, merkezi durumuna yükselten bu tarih, 18. yüzyılda yön değiştirdi, onun yenilgi ve gerilerneyi de öğren mesini sağladı. Ama tüm bu akış için- -+
....
-·ı,
de Amsterdam'a kimliğini veren ve bugün bazılarının kozmopolitlik olarak adlandırdığı çok daha önemli bir geliş me yaşandı. Hollanda dünyaya açılır ken, dünya da Amsterdam 'a açıldı. El sanatçılarından sarraflara, yahudi ve Protestan göçmenlerden maceraperestiere kadar renk renk, çeşit çeşit insan Amsterdam'a gelip yerleşti. Amsterdamlıya büyük olmanın vekorını da , küçülmeyi bir yıkıma dönüştürmemeyi de, hoşgörü ve konuşkanlığı da öğre ten, kısacası "gezellig"i anonim bir ruh hali olarak oluşturan işte bu tarihi mecra oldu. Amsterdam, tarihi zenginliklerini korumak, modern hayatın yıkıcı etkileri karşısında direnmek konusunda öylesine başarılı olmuştur ki, şehirdeki eski yapıla rı n bir envanterini çıkarmak neredeyse imkônsızdır. Ama 14. ve 17. yüzyıl lara ait iki gotik şaheser olan Oude Kerk ve Nieuwe Kerk'i; 17. yüzyıl da in şa edi lip 19. yüzyılda onarılan Krallık Sorayı'nı saymadan geçemeyiz . Müzeler orasında ise Hollanda Okulu ressamlarının tabloları, taş baskıları ve desenlerinin sergilendiği RijksMuseum başta gelir. Rembrandt evi ve Van Gogh müzesi, çağdaş sanat eserlerinin yer aldığı Stedelijik Museum, Tarih Müzesi ve Allard Pierson Müzesi ise, Amsterdam'ın kültür hazinelerinin diğe r- bekçileridir.
Evet, müze müzedir. Ama burası da Amsterdam'dır. "Gezellig" i unutmamalıyız. Bu şehirde müze, öyle cenazeye gider gibi resmiyet içinde değil , bir çeşit tarih gezisine çıkılmışcasına olağanüstü bir ruh hali içinde değil , sessizce ve huşu içinde değil, aklına estikçe elde sandviç, sohbet ede ede gezilir e
Un/ike Venice, Amsterdam does not impose the choice between roads or cana/s. The city was planned so that the canals and roads lie poral/el rather than intersect. So as you wa!k down o tree-/ined avenue, you can watch ducks and swans lazily swimming in the canals flanking it one either side. Also, un/ike the other "great" cities of the world, Amsterdam is not pfagued by congested traffic, for one out of three of the citydwellers prefer to trave! by bicycfe Anather bfessing: Schipol airport is only o 1O minules d ri ve from the city centre at all hours of the day With its bustling and calourful openair markets, shopping in Amsterdam is an unforgettabfe and unique experience -choices are endfess and the prices are often "right" . Amsterdam has much to offer in the way of culture as well. The Van Gogh Museum is the most obvious place to visit but countless other galleries cafer to different tastes ranging from dassic to abstract. Not to be missed are the Rijks Museum which houses one of the richesi collections of Dutch mosters and the Stedelijik Museum of contemporary art. Silting in one of Amsterdam 's street cafe 's one can overhear snatches of conversations in o multitude of languages. Often they are not of the intelleetual sart but relaxed and unpretenlious, reflecting the easygoing atlitude dubbed "Gezellig" by focafs- which prevails in what is arguabfy the most !Jberated and tolerant of all cities. Gourmets olsa have o niche in Amsterdam. The city's cosmopolitain nature has resufted in the establishment of o wide array of restouran/s ranging
from lndonesian to Mexican and from /ta/ian to Brazilian cuisines. But o meal at the home of o native of Amsterdam is the greatest privilege of all. For in this city, the dining room is the most revered of places. While one can easily drop in unannounced for o cup of coffee and be warmly received, an invilation to dinner only transpires at the most advanced stoges of o friendship. In fact o dinner invitation from o Dutch gir/ is considered an even greater reward than say o kiss from her; and after this all is "Gezellig "! Amsterdam 's history siretehes back to the 12th century when it emerged as one of the mojor and most outwordfooking paris in Europe. In line with the rise of Holland 's calonial fortunes , it soan devefoped in one of the most impor/ant commercial centres in the world. Outside influences soan penetrated Amsterdam with all manner of craftsmen and jewish and Protestant refugees flocking to what was soan to earn the reputation of Europe 's most tolerant city. But lawards the Iate 18th century the city's fortunes began to fade poral/el to rise of the British as the worfd's feading colonial power. A great many monuments, however, altesi to Amsterdam 's histarical post. These incfude the magnificent gothic churches -the 14th century Oude Kerk and the 17th century Nieuwe Kerk - as well as the 17th century Royal Polace. But the strangesi of Am sterdam 's fegacies and one that will survive from one generatian ta the other is Gezellig -o spirit af freedam to be found na other pface in the world e SKYLIFE 8/90 1 7
yagua~ uaıımıııKta, pam•ıa ııgııı entornıasyon. paranın
kendisinden
daha önemli. işlemler tüm dünyaya yayılırken, bilgi kaynakları üzerinde daha yoğun bir denetim gerekiyor. Daha hızlı bilgi akışı Ye İStihbarata
ihtiyaç doğuyor. Türkiye'de fınans dünyasının iletişim
ihtiyaçlarına çağı n
en geli mi çözümlerini sunan bir kurum Yar:
:\eta . Telekomünikasyon endüstrisinin 23 yıllık önderi.
i te ,\/eridian SU Özel Sayısal santrallarda clüm·a samal . lideri. Dünrada . . hatlardan yararlanan her iiç kuruluştan birinin kullandığı özel sanıraL ,1/eridian SL· 1, bankanızdaki diğer bilgi işlem sistemleriyle birleşerek hızlı
Verdiğiniz kredi kartıyla
Pasifik'te bir ada almak istediler... Nasıl denetleyeceksiniz?
1·e kesin bir istihbarat 1·e Yeri iletişim sistemi oluşturur. Farklı
şehir l'e
ülkelerdeki ubelerinizi tek bir santral gibi çalışan bir özel
şebekede birle
tirir. Czun uluslararası numaraları hiç vakit kaybetmeelen
iki tuşa basarak aramaı1!Zı sağlar. Önemli mü teriterinizle otomatik bağlanti olanağı l'erir. HIZI1 arama, araya girme
re konferans göriişme gibi yetenekleriyle bütün çalışmalarınıza hız Ye
kalite kazandırır. Ama en önemlisi, Meridian SU, ses, görüntü
1·e l'eri iletişimini tek bir telefon hattı üzerinden gerçekleştiren ISDı\' sistemine tamuyumlu tek özelsanrraldır. işlemlerinizi hızlandırarak müşteri ilişkilerinizi
en üst düzeye çıkarmak ve dünyanın her yeriyle
daha erkin bir istihbarat ağı olu turmak istiyorsanız, bizi arayın. Netaş'ta ihtiyaçlarınıza uygun bir çözüm
mutlaka
vardır.
l/ •#. 1 J ~~ .. ..
iletişimi n 1
,e
g u c u.
Merkez ve Fabrika: (1) 335 ll 00 · 329 44 q4 1 İstanbul: (1) !74 3q 7q 1 Ankara: (4) 117 95 00 1 İzmir: (51) 19 33 33 1 Adana: (71) 13 04 '2 1 Antalya: (31) 18 50 50 · 18 50 51
HAT SANATI
HARFLERDEN .., DOGAN • ESTETIK Güzel yaz ı , bütün yazı dillerinde derece derece önemli olmuş, bazen gerçek bi r sa nata dönüşmüştür. lslôm dininin figüratit sanata koyduğu yasak ve Arap alfabesinin güzel yazı için çok uygun olan grafik özellikleri ise hat sanatının doruklara tırmanmasına yol açmışt ı r. kuyamadığınız ve anlayama dığınız bi r yazıyı hayran bakışlario uzun uzun seyrediyo r, onu özenle çerçeveleyi p duvar ı nı za a sıyorsunuz . Arap a lfa besi ne biraz olsun aşinalığı nız vard ı r diyelim. Evet şu çelik yayı andıran , sonra da zarif kıvrımlarla yumuşay ıp a kan çizg i "lômelif" o labilir diyorsu nuz. Belki de bi r başkası ... Ister okuyup an layı n , ister bir tek harfini bile
O
söküp çıkartamayı n. Hiç önemi yok bunun. Çünkü karşınızdaki gerçek bir sanat eseridir ve ne anlattığı değil, nasıl anlattığıdı r önemli olan. Güzel yazı, bütün yazı dillerinde derece derece önemli olmuş, bazen gerçek bir sanata dönüşmüştür. islôm dininin figüratif sanata koyduğu yasak ve Arap alfabesinin güzel yazı için son derece uygun olon grafik özellikleri ise, süsleme sanatları alanındaki engin
kültürel birikimle, hat sanatının doru lo ra tırmanmasına yol açm ış t ır Türk lerin islômiyeti kabulünden sonra gerçekleşen bu yükseliş, tüm islam camiasında şu sözün tartışmasız kabulüne yol aç mıştır: "Kur'an Mekke 'de nôzil oldv , Mısır'da okundu, istanbul'da ya- -
THE AESTHETICS OF WRITING.
CALLIGRAPHY The grophic chorocteristics of the orobic script coupled with the limitotions imposed on figurotive ort by Islam has given rise to one of the most oesthetic of ort forms colligrophy. s/omic colligrophy can be seen grocing the wolls of the most sophisticoted homes and colligrophic works ronk among mony on ort collector's most prized possessions. Yet few can reod the writing on their wolls so to speok and often feel no need to be able to do so. They wi/1 teli you that whot matters is not the meoning of the inscription but rather its form. With the spreod of Islam to Turkey Turkish colligrophers become the undisputed mosters of the ort of colligrophy. Their fome spreod for and wide throughout the lslomic world and /ed to the soying that "the Korarı wos re--
l
Türklerin islamiyeti kabulünden sonra hat sanatı doruklara tırmanmıştır.
With the spread of Islam to Turkey,Turkish calligraphers became the undisputed masters of the art of calligraphy.
20 SKYLIFE 8/90
"Vakko Art Collection" The designs of these special pure silk scarves are inspired by Anatolian "yazma" motifs, Ottoman designs and especially the work of art dating from the period of "Süleyman the Magnificent". We hope you enjoy each of them which makes a special accessory for yourself and a precious gift for your friends.
®VAI(I(Q • Outfits for wamen, men and children • Accessories • Home furnishings Yakko/İstanbul-Beyoğlu İstiklal Cad. 123-125, Beyoğlu Yakko/ IstanbulKadıköy Söğütlüçeşme
Cad. 78, Aluyol Yakkol Ankara Atatürk Bulvan 11 3,
Yenişehir, Yakko/İzmir Atatürk Bulvan 226, Alsancak Yakko/ Antalya
Cumhuriyet · Cad. 80/ 3 Yakkorama /İstanbul-Taksim Osmanlı Sok. 13, T a ksim Yakkorama / İstanbu1-Suadiye Bağdat Cad . 407, Suadiye Yakkorama/ Ankara Atatürk Bulvan 113, Yenişe hir Yakkorama/ İzmir Atatürk Bulvan 226, Alsancak Yakkorama/ Kuşadası Atatürk Bulvan 56, Kuşadası Yakkorama/ Bursa Çekirge Cad. Mutlu Sok. 29, Bursa
~zmanlara göre lslôm güzel yazı sanatında şimdiye kadar 37 yazı türü belirlenmiş. Ama bunların her biri iki ana biçimin çeşitli varyasyonlarından ibaret.
lslamic Calligraphy evolved over the centuries into over 37 styles.
zıld ı " .
islôm yazı sonat ının ilk tarzı "Mô'kıll" adı veri len ve tüm harflerin düz çizgilerden oluştuğ u tarzdır. Daha sonra hem düz hem dairevi hatların birlikte kullanı l dığı "KOfi" yazı tarzı doğ muştur. Çoğu tarihçi ve yarumcunun üzerinde birleştiği bir nokta ise, sayılo rı 37'ye kadar çıkan yazı türlerinin tümünün bu iki temel üslubun varyasyonlarındon ibaret olduğu yönündedir. Ancak tarz ve üslup ne oluıso olsun harfleri birbirine bağ l ama ustolığı anlamına gelen "terkib" ; harfi n formunu yorumlama anlam ın da "tenôsub" ; aşırı süslemeciliğe düşm eme onlaının do "sôdelik" ve özell ikle dini sözlerin meôlinin bir yonsımas ı olon " ihtişom " hat sonatının vazgeçilmez temel ilkeleri sayılmıştı r . Hat sanatı, kullandığ ı malzeme bakımından do uzun bir ge lişme seyı i yaşamış, son derece şaşırtı cı buluşloıo yol açmıştır. Günümüzün tanınmış hot ustalarındon olan ve ha len Miınoı Si non Üniversitesi Geleneksel Tı..iı k So notları, Hat Bölümünde Öğretim Görevlisi olarak çolışmolorrnr süıdüıeıı Mahmut Öncü hat malzemesi ile ilgili olarak şunları söylüyor: "Eskiden babadan oğula geçen mürekkep imalôtçılığı mesleği vardı. Mürekkep yapmak için Osmanlı beziri bir madeni kabın içine konularak 22 SKYUFE 8/90
-
..., ~.- ,·
vealed in Mecca, was read in Egypt and written in Istanbul." Calligrophy evolved over the centuries info over 37 different sytles. The earliest form of /slamic calligraphy known as "Mazili" involved transcribing fetters in straight geometric lines. The "Kufi" style that followed was more elaborate, combining lines with curves. There is wide cansensus among calligraphy experts that the various styles are derived from the Mazili and Kufi schools. Bul regardless of style, lslamic calligraphy restson four basic principles. These are "Terkib" which refers to the art of linking characters; "Tenasub" symmetry; "sadelik" simplicity, and "lhtisam," o reflection of the magnificence of the religious canlenf of the text. The malerials used in the art of calligraphy o/so have o long and inleresling post. The search for new ingredienis /ed lo some aslaunding discoveries according to Mr. Mahmut Oncu, one of the Turkey's best known calligraphers who lectures on the subiecl at the Mimar Sinan University and is beller known as "Mahmut Hoia ". He explains that ink-making, o long and drawn out process, was o craft that used lo be handed down from father to son. To make ink, the Ottomans -+
Arap alfabesindeki harflerin sanata dönüşmesindeki en önemli etken, islôm dininin figüratif sanata koyduğu yasak.
"The Koran was reveo/ed in Mecca, was read in Mecca and written in istanbul.
SKYLIFE 8/ 90 23
yakılır ve üzerine de bir tabak oturtulur, bundan çıkan is toplanarak Arap zamkıyla karıştırılır ve belirli bir kıva ma getirilirdi. Hatta böyle yaptıkta n sonra bir de dibekle dövülürdü . Bazı hattatlar, mürekkebi şişelere koyup Hac seferine çıkan develerin arkası na bağlamak suretiyle, şalianarak giden mürekkebin üç ay gidiş ve üç ay dönüş yo l culuğundan sonra uygun kıvama gelmesini sağlarlardı. Bazı hattatlar ise haz1rlanan mürekkebi bir sepetle kapının arkasına asarlar ve kapının açılıp örtülmeşiyle belirli bir k ı vama getirirlerdi." Mahmut Hoca, işin bu kadarla bitmediğini, kağıdın "ôher" adı verilen işleme tabi tutularak pürüzsüzleştirilme sini, Java ya do Şott-ül Arap'dan getiriilen "uhteber" kamışlarının ot gübresi içinde 6 oy bekletilmesi gibi ince teknikleride anlatıyor. Asırlar boyu binlerce hattanın ince zevki ve buluşlorı ile gelişen bu sonatın büyü.k üstôdlorı do var elbette. Mahmut Üncü, Mustafa Rokım Efendi'yi ve Amosyalı Şeyh Hamdullah Efendi'yi geçmişin dev isimleri orasında özellikle anmak gerektiğini vurguluyor ve hat 24 SKYLIFE 8/90
sanatına Türklerin büyük katkısını şu rumla açıklıyor: .
yer
"Gerek Arap, gerek Iran hattatları, yazı kompozisyonu içine herhangi bir unsur, bir süsleme ekleyerek, kompozisyonda aksayan veya boş kalan kısımları bu süsleyici motiflerle doldurmuşlardır. Yazıyı bağıms ı z b ir sanat olarak kabul eden Türkler ise o kolaylığı kabul etmemişler , harflerin kendi ahengi içinde ve kendilerine has o lan sade güzelliği aramışlar, bunu vermeye uğraşmışlar d ı r ."
Bugün birçok müzenin en değerli parçaları olan sayısız hat eserinin altın da imzası bulunan ustalar arasında Mustafa Dede'yi, Hafız Osman'ı, Şe kerzade'yi, Hattat Hômit Bey'i ve daha nicelerini anmadan geçmek elbette mümkün değildir. Ama 80 yıl yaşayıp bu uzun örnrün hemen tümünü hat sanatına şaheserler kazandırmaya adayon ve bilinen yazı üsiOp ve tarzlarının neredeyse tümünün mucidi olduğu sanılan Yôkut-ı Musta'sırni, bu incelik ve ihtişam dolu sonatın tartışılmaz piri, hep söylenen ifadesiyle "hattatların kıblesi" dir
Hat sanatı yüzyıllar boyunca çok sayıda 11 11 usto yetiştirmiş. Ama bunların en ünlüsü 11 11 hattatları n pl'ri olarak kabul edilen Yôkut-ı Musta'sımlıdir . .
The undispuled master of lslamic calligraphs is Yakut-t Musta'stmi. •.
used to put linseed oil in o metal ior which they would bum and then cover with plote. The smut that accumulated on the plate would be mixed with orobic gum and brought fo o certoin consisfency by being beoten in o mortor.
Colligrophers with more exocting standards would go fo the extent of tying their bottles of ink onto the backs of come/s, hoping that the motion of the come/'s humps would over o period of time bring the ink to the ideal consistency. A less exotic method, bul opplying the same logic, involved plocing the ink bottles in boskets which would !afer be hung onla door hondles. Mahmut Hoio points out that while most Arob and Iranion colligrophers would odd efaborale motifs to supp/ement their works, Turkish orfisfs opplied all their skills to the compostition of the letters. As o resul!, Turkish colligrophy is distinguished by its striking simplicity and groce. Mustafa Rokim Efendi and Amosya/i Sheikh Hamdullah Efendi are singled out by Mustafa Hoio os being Turkey's leoding colligrophers. Other nomes include Mustafa Dede, Hohz Osman, Sekerzode and Hami! Bey. Bul the undisputed moster of colligrophy soys Mustafa Hoia. is Yokuti Musfo'simi, who creoted most of the styles known taday and devoted all 80 years of his life to the ort of writing beoutifully e SKYLIFE 8/90 25
No.9/2-3-4 Beşiktaşbul Tel. : 160 59 77-160 75 80-161 42 45-161 48 03-161 78 47 Fax. : 158 87 57 Tlx. : 26560-28431
BOLTAS Spedltlon • Handel Landsberger Strasse 406, D-8000 München 60 Tel : (089) 5 80 97 O (34 Hat/Lines) Tlx: 524 564 balta d. - 5 218 297 a/b bold
Side'de nereleri gezmeli diye so ru ld uğu nda akla önce tarihi büyük kapıs ı ay ırı yo r.
kalıntılar
gelmeli. Tarihi Side kenti ile günümüzdeki turistik Selimiye Köyünü eski kentin
Often deseribed as an open-air museum Side is littered with ruins.
SIDE: W HERE NA TURE AND HISTORY )OIN FORCES TO ENCHANT
AN OPEN-AIR MUSEUM Side (pronounced "see day") has perhaps mare ancient ruins per square metre than an y other spot in Turkey. But those who are immune to the wonders o f antique civilization will o/most certoinly succumb to the notural beauty of th is chorming little tawn .
F
ounded os long ogo os the seventh century B.C. . Side wos until recently, o sleepy little fis -
hing viiiage on the Mediterroneon coasi, hoording o lreosure trove of Greek, Roman and Byzonline ruins. Today, il is one of the most popu/or tourisi resaris in Turkey. Eosily occessible by road, Side is only on 80 kilomelres drive awoy from Antalya - the neorest city with an airport. The incoming road which winds sinuously along the coost offers o spectoculor view, with the blue waters of the Mediterroneon on one side and the snow copped Tourus mounloins on the other. As one opprooches Side, the Roman theotre looms info full view morking the enlronce to the ancient town . The most striking of the town 's ruins, the theolre used to accommodote up to 20,000 people in its time. Opposile the theotre lie the old Roman baths now
transformed info o delightful museum which houses finds from local excovolions mostly headless slotues of Greek deities . Like all antique cilies, Side has its Agoro - the main venue for social and commercial activity, including slave lrading in oncient times. These doys, Side is hosllo less lurid post-times. Beaches lining either side of the peninsulo, where Anthony and Cleopalro are said lo have coaled their buming possions, are o templing choice. - Ploces to stoy Accommodotion is. voried and plentiful. The visilor can choose from o number of hotels and pensions loilored to differenl budgets. The mostluxurious is the five-stor Asterio hotel which boosts o night club, tennis courts and fwo --+ SKYLIFE 8/ 90 29
ll
s
ide'de tarihi eser var 2"
mı .
işte, Side için sorulabilecek en abes soru. Yürüdüğünüz her sokağın iki yonında ve kaldırım taşlarının altında, ihtimal oturduğ_unuz evin temellerinde ve kuloçladığınız suların altında , her yerde tarihi eser var çünkü. Neden mi? Akdeniz'in bu şirin turistik yöresi, antik Side şehrinin kalıntıları üzerine kurulmuş do ondan. Bu bilgiye sahip olmadan Side 'ye gidenleri (bugünkü Selimiye köyü), büyük bir sürpriz bekliyor. Köyün girişinde "Side burası işte" denildiğin de etrofınızdaki antik kalıntılora bakıp, "Peki, b iz burada m ı yatacağız?" demeyin. Kolıntılorın aksi yönünde biraz ilerleyince, kalobileceğiniz çok sayıda pansiyon ve motel olduğunu göreceksiniz. Türkiye'nin en gelişmiş turistik yörelerinden biri alarak Side'nin ya doğru don , ya do Antalya üzerinden Türkiye'nin bütün büyük merkezleriyle bağ lantısı var. lstonbul'a uzaklığı 800, Antalya 'ya ise 80 km. Side'de nereleri gezmeli diye sorulduğunda , hiç kuşkusuz akla önce tarihi kolıntılor gelmeli. Hatta çok yorgun
birkaç kilometre d ış ına çıkmak gerekiyor oma, kumsol yarımodan ı n her yanını, hiçbir boşluk bıra kmama cas ı nG kaplamış durumda. Ku m sa lı n hemen dışından başlayarak, bütün köy, otel, motel ve pansiyonlarla çevri l miş . Yörenin en lüks tesisi olon Asterio Hotel'in yıldız soyısı beş. 40 dönümlük geniş bir arazi üzerinde kurulmuş olon otelde gece kulübü, bir tenis kortu ve iki yüzme havuzu da yer alıyor. Gene sahilde yer alan Aconthus Hotel de, önemli konoklama merkezlerinden biri. Hem bir motelin sunocağı gelişmiş hizmetlerden yararlanmak, hem de daha ucuz bir totil yapmak isterseniz , Kale Motel 'in bungolovlorı sizi bekliyor. Bonyolu ve
tuvaleili bungalov]ardo kalarak motelin, bor dahil, çeşirl i hizmetlerinden yararlanabil irsiniz. Side gerçi sakin bir tati l merkezi, oma tom sessizlik arayonlar için , şeh rin üç kilometre dışında ki Tur-Tel Tatil Köyü daha uygun bir seç im o labilir. Buradaki oldukça ucuz konaklama birimlerinin ya"n ı sıra , yüzme havuzu, tenis kortu ve çeşirli su sporları im kônlorındon da yararlanabilirsiniz. Side'nin bir özelliği de Monovgot, Düden , Kurşunlu gibi şelolelerle Aspendos, Perge gibi antik şehirlere günübirlik turlarlo ulaşılabilecek kadar merkezi yerde olması . Monovgot'to, öğle yemeği için oturduğunuz şelale ~
gelmemişseniz, birçoklarının yaptığı
gibi, Selimiye köyünden önce, hemen önünüzde duran büyük kapıdon gire· rek, 800 m. uzunluğunda. 350-400 m. genişliğindeki antik şehri gezebilir· siniz. Surun dışında ve şehir kopısının karşısında yer alan göza l ıcı çeşme , yalnız yörenin değil , Anadolu' nun da en büyük çeşmesi. Çeşmeye su , Ma· novgot Çayı kaynağından kanallar ve tünellerle getiriliyordu. Bütün antik şehirlerde olduğu gibi, Side 'de de, halkın toplanıp konuştuğu bir ogoro vardı. Ortadak i tapınağın Tykhe 'ye ait olduğu sanı l ıyor. Agoro'nın karşısında yer alan Hamam ise, bugün müze olarak hizmet veriyor. Şehrin en göze çarpan anıtı, tiyatro. 20 bin kişilik tiyatro, yöredeki öbür tiyatrolar gibi dağ ve tepelerin yamaçl arına oyulmamış, düz arazi üzerine kurulmuş. Side'nin içinde, Kleopotro'nın denize gird iğine, ya da Antonius'un g ün eşin botışı n ı gözled i ğine inan ılan ilgi çekici yerler de var . Kleopatro ile Antonius'a afed ilen hikôyeler ne kadar doğ ru, bilin mez ama, Side'nin tarihi boyunca bi rçok uygarlığa mekôn o lduğu kesi n. Tarihi ko lıntılor dışında , akla hemen iki şey daha geliyor: Kumsal ve çom ormanlorı ... Çom orman l arı iç in şe hr i n
Side gecelerinde sizi misafir etmeye hazır çok sayıda mekan bulabilirsiniz. Gündüz dar sokaklarında gezerken de hatıra olarak bir deri eşya ya da küçük bir ipek halı alabilirsiniz.
Discos and night clubs liven up the night. Buy a smail souvenir to remind you of Side. SKYUFE 8/90 31
manzoralı masaların altında akan sulardaki alabalıklardan gözünüze kestirdiğiniz birini yemek isterseniz, hemen garsonu çağırın. Garson, kepçesiyle gelip, istediğiniz balığı sudan çı karacak, 15 dakika sonra da pişmiş olarak önunüze getirecektir. Dünyanın en taze balığını yiyorsunuz, afiyet olsun! Manavgol uysollıksa, Düden öfkedir! Yöre halkı Manavgol Şelalesi'nin nisbeten sakin akışı ile Düden'in dökülüşünü, genellikle bu sözlerle anlatıyor. Ama kimseye zarar vermeyen bir öfke Düden 'inki. Döküldüğü yerdeki kovuklardo durup kendisini seyretmek isteyen misafirlerini biraz üşütüyor, o kodar. Evet, Düden'in yukarıdon öfkeyle dökülüşünü aşağıya inip kovuklardon izlemek isteyenler, yanlarında mutlaka bir kazak bulundurmalılar. 20 m. yukorıda bunoltıcı yaz, aşağıda ise bahar
serinliği.
Gefelim Sorgun'o .. . Side'ye koroyoluyla 15-20 dakika uzaklıktaki bu yörenin, sessizlik isteyen totilciler için ayrı bir önemi var. Yörede yer olon otel ve tatil köylerinin ortak özelliği, çom ormanlorı arasında bulunuyor almaları. Bunlardon Novatel Turquaise gece klübü, diskoteği, tenis kortu ve yüzme havuzlorıylo beş yddızlı bir otel. Gene "aranan her şeyin bulunobildiği " tesislerden Robinson Klüp ve Aldiana, yabancı turistlere yönelik kuruluşlar olarak tanınıyor. Robinson Klüp'ün sunduğu değişik bir su sporu imkônı da deniz 32 SKYLIFE 8/90
poraşütü. Bir sürat motorunun çektiği poraşütle deniz üzerinde uçabilir, istediğiniz zaman da motorun durmasıyla
yavaş yavaş inerek sulara gömülebilir-
siniz. Sorgun'da tümüyle ormanlık alan içinde yer alan iki de tatil köyü var: TurTel ve Baklavacı tatil köyleri . Bunlardan ikincisi 20 yıllık bir maziye sahip ve ucuzluğuyla ünlü. Burada , çam ağaçları orasında kaybolmuş sıcak sulu ve tuvaleıli bungalovlorda konaklayıp, tesisin açık büfesinden yararlanarak, üç yddızlı bir otele yalnızca geeeleme için ödeyeceğiniz bir bedel karşı lığında tatilinizi geçirebilirsiniz. Yıllık ortalama güneşli gün sayısının 300'ü aştığı bu yöreye, kışın da çok sayıda yabancı turist geldiğini göz önünde bulunduran Baklavacı Turizm yetkilileri, tesislerini 12 ay açık tutuyor. Side, "N~r" anlamına gelen Anadolu kökenli bir kelime. Tarih boyunca bazen bağımsız bir şehir olan, bazen de çeşitli güçlerin egemenliği altında kalan Side'nin gelişimi, 7-9. yüzyıllar orasındaki Arap akınlarıyla son bulmuş. 12. yüzyılda da tümüyle boşaltılmış. Taa ki Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Giritli göçmenlerin antik şehrin hemen yanındaki araziye yerleştirilmesine kadar ... Side'yi bir defa gördükten sonra bir daha unutamayacaksınız. Ama gene de onu hatırlatacak bir şey olmasını istiyorsanız yanınızda, bir deri eşya ya da küçük bir ipek halı alabilirsiniz e
swimming pools. Alsa on the beach, and equally luxurious, is the Acanthus Hotel. But for tighter budgets, the bungalows of the Kale Motel establishment are recommended. For those who want to isoiate themselves even further, the Tur-Tel holiday vii/age, 3 kilometres outside Side is o suitable option. If you wish to venture even futher o field, boot trips are available that follow the coast east for an hour and then up the Manavgat river to o smail waterfal/. Here one can relax at o table overfooking the water and pick out one of the many trout which wi/1 be promptly fished out and just as promptly cooked and served to you with o delicious sauce. For groups of eight or up to 1O, the cost is about $ 12 each including lunch, or $6 without. Sorgun, same 20 minules away from Side, is yet anather haven for those who seek peace and quiet. The hote/s and holiday villages in and araund Sorgun stand amidst fresh-scented pine forests. The five-star Novatel Turquoise Hotel, Robinson Club and Club Aldiana are ideal choices if you wish to live it up at night. All have discos and night clubs, and offer numerous aquatic sports facilities as well as tennis courts. Visit Side once and you'li keep coming back. But just in case you don't buy, o smail momento as o souvenir of Turkey's most enchanting open o ir museum e
Ana· Okulundan Liseye e"Kültür"lü olmak ana okulundan başlayan lise son sınıfa kadar süren bir ekoldür. Bir çagdaş egitim biçimidir. eKültür Koleji 30 yıllık deneyimi ile yetinmeyerek, "Sürekli Araştırarak Öğrenme" ilkesini ögretmeninden ögrencisine kadar yaşama geçiren, kendini yenileyerek büyüyen bir egitim kuruluşudur. eKültür Koleji bilgi çagının geregi olarak ögretmen ve ögrencilerine dünyadaki diger okullarla bilgisayar baglantısı ve bilgi iletişimi kurabilme olanaginı sunmaktadır. eKültür Koleji ögrencileri güçlü İngilizce ve bilimsel ögretim programları ile egitildikleri için başarılı bir yüksek ögrenimi garanti altına almaktadırlar.
e"Kültür"lü olmak dünyaya Kültür penceresinden bakmaktır..
••
••
•
KULTUR KOLEJI 30
Yılında
Ana Okulu: Haznedar, Bahçelievler Tel: 554 66 51 - 584 17 13 Ilkokul: Londra asfaltı, Şirinev/er Tel: 552 45 64 - 552 46 53 Incir/i, Bakırlcöy Tel: 583 97 36 - 583 86 19 Hazırlık:
Incir/i, Bakırköy Tel: 583 97 36- 583 86 19 Lise_- 9 . 10. Kısım, A taköy Tel: 559 04 88-559 04 94
M e r s i n •
Istanbul'un 2500 Y1ll1k Ekonomik
Egemenliğini
Devraliyor ...
Mersin ...
taşı, toprağı altın!
Türkiye'nin ilk Serbest Bölgesi Mersin, artık taşra deQil! istanbul'dan sonra, Türkiye'nin "taş ı topraOı alt ın" ikinci kenti olma yolunda. Önümüzdeki on yıl içinde Marmara Bölgesi'ne alternatif olarak planlanan ve GüneydoQu Anadolu Projesi'nin (GAP) yaratacaQı talep patlamasını, ülke ekonomisinin ikinci mutfaQı olarak üstlenecek iskenderun·Mersin·Adana havzasının en hızlı büyüyen kenti, Mersin'dir. Mersin bugün, imalat ve sanayi sektörlerinde olduQu kadar, sigortacılık, nakliye, depolama, ambalajlama vb. yan hizmetlerde de, büyük patlamalara sahne olmaktadır.
Türkiye 'nin ilk gökdeleni METROPOL, Mersin 'de! Mersin METROPOL, bölgeye akın eden yerli ve talep ettikleri modern iş
yabancı kuruluşların
merkezleri, konaklama tesisleri, maıKetler , sanat galerileri, eQience merkezleri, toplantı, kongre ve sergi sa lonlarını barındıran dev bir tesistir. Uluslararası iş dünyasına olduQu kadar, yörenin gelenekleri ve gereksinimlerine de hitap eden Mersin METROPOL, kent merkezinde 11 .000 m2'1ik bir alanda yükselmektedir. Türkiye'nin bu ilk gökdeleni ile Mersin, 21. Yüzyıl\ 21. Yüzyıl teknolojisi ile karşılamaya hazırlanmaktad ı r .
21. Yüzyıl 'ı, 21. Yüzyıl teknolojisi ile karşı/ama .... METROPOL Kule, 175 m yüksekliQindedir. Kule'nin her biri 1255 m2'1ik 52 kat ının en üstteki 15 katı, beş·yıldızlı otel olarak Ramada International tarafından 1991'de işletmeye açılacaktır . Bu otel, lüks restoranları , kafeteryalar, spor tesisleri, kongre salo nları ve çeşitli eQience
25 Mayıs 1990'da açılışı yapılan Mersin METROPOL Çarşı ' da 25 m2'den, 650 m2'ye kadar büyüyebilen, yaklaşık 1000 adet modüler sistem maöaza ve imkanları ile, istanbul ve Antalya'dan sonra
Ramada
International'ın
Türkiye'deki üçüncü
işletmesidir.
METROPOL Kule'nin diğer 28 katı, toplam 35.000 m2'1ik ofis alanı niteliğindedir ve bölgeye gelen yerli ve yabancı kuruluşların hizmetine su n ulacakt ı r .
METROPOL Çarşı .... K endi müşterisini yaratan iç dinamizm! METROPOL Kule'nin etekleri nde, her biri 7200 m2'1ik altı kattan oluşan METROPOL Çarşı yer almaktadır. METROPOL Çarşı , gerçek bir alış-ver iş ve eğlence mesiresidir. 14 m genişliğindeki atriumları, en yaşlıların bile yarutmadan üst katıara yürümelerine elveren tatlı meyilli spiral
caddeleri, dinlenme köşeleri yemyeşil çocuk bahçeleri, fıskiyeli büyük havuzu ve, • Disco • Bowling ve Bilardo • Sinema ve Tiyatro • Çağdaş "fast·food" Hizmeti ile, kendi müşterisini kendisi yaratan bir iç dinamizme sahiptir. Bu iç dinamizm, Mersin'in çehresini yepyeni bir çevre düzeniyle değiştiren ; bu antik kente, kent gururunu iade eden, 15.000 nüfuslu çağdaş bir kasabanın yaşayan dinamizmine eştir .
işyeri bulunmaktadır.
METROPOL
Çarşı 'da
edinilecek mülk,
1 seçkin müşterileri hazı r bir işyeri, 1 deöeri katlanarak artacak bir yatırım , 1 21 . Yüzyıl ' da yerini ayırtmış olmanın en somut göstergesi ve prestijidir!
Bilgi için: Üstay Yapı AŞ .
l.l [RSI N
MITAOPOl Türkiye 'nin ilk "gökdelen"i
MERTiM Servis Hizmetleri ve Ticaret AŞ . Mersin Tel. 741.21563, 741 .25785 Fax 741.23329 METROPOL Çarşı ' nın tüm güvenlik ve bakım hizmetleri, işletmed şirket tarafından deruhte edilmiş bulunmaktadır.
BUGÜN KAHVALTIDA SALAMSA
Türk damak zevkini Almanya'dan dünyaya tanıtan Egetürk firması ürünleri, en son teknoloji ile modern tesislerde el degmeden hazırlanmaktadır . •
LEZZET KALiTE SEMBOLÜ
PA.ŞABAHÇE SU URU NLERi
MUZESi
•
FANUSTAKI OKYANUS
Dev yeşil salyangozu , piranhaları ve Hint Okyanusu 'nun derinliklerinden çıkarılan Naulitus'u ].le her görenin büyük ilgisini çeken Paşabahçe Su Urünleri Müzesi , kendi alanındaki müzeler aras ı nda, koleksiyon zenginliği bak ı mından dünyada beşinci durumda .
Y
aşlı dünyamızın en eski konuklarının ender bulunur örneklerini bir aradcı gör-
mek ister miydiniz? Oyleyse kendi alanındaki müzeler arasında koleksiyon zenginliği açısından dünyada beşin~i durumda olan Paşabah çe Deniz Urünleri Müzesi 'ni mutlaka görmelisiniz. Müze, 1988 yılının Haziran ayın da Muzaffer Celile Zorlu , Salih Saka ve daha sonra ülkelerine dönen Filipinli bir ailenin öz:el koleksiyonlarını Paşa bahçe Deniz Urünleri Lisesi 'ne bağışla maları ile doğmuş. Daha sonra, başta Zafer Karadeniz olmak üzere müze yetkililerinin yoğun çalışmaları ile bugünkü seviyesine yükselmiş . Şu anda 1O bin değerli parçadan oluşan koleksiyonun bilimsel tasnifi büyük bir titizlikle sürdürülüyor. ABD'den getiriilen ve tüm deniz müzelerinin tasnif çalışmala rına rehberlik eden doküman , bu çalış malarda esas alınıyor. Genel olara k -+ SKYL\FE 8/90 3 7
Müzede yaş lı d ü nyam ızı n en eski konu kl a rı n ı n ender bulunan örnekleri bir arada bulunuyor. The oldesi and rarest species of marine life can be seen here.
THE PASABAHCE MARINE MUSEUM With its giant green snails, pirhahas, and nautilii retrieved from the depths of the lndian Ocean, the Paşabahçe Marine Museum in Istanbul, boasts the fifth richesi collectionof marine life in the world. f you wish to see the raresl species of marine life side by side then o visit to the Pasabahçe Marine Museum in ıstanbul is o must. The museum was established in june 1988 with initial conlributions from the well-known Turkish collectors, Muzaffer Celile Zorlu and Salih Saka, and from o Philippina family, who before returning to their
1
38 SKYLIFE 8/90
Şu anda 1O bin değerli parçadan oluşan
koleksiyonun bilimsel tasnifi büyük bir titizlikle sürdürülüyor. Müze, koleksiyon zenginliği açısından dünyada beşinci
durumda.
The museum houses 1O, 000 different species of marine fassi/s making it the fifth largest in the world.
home country, decided to leave their personal cal/ection behind. The museum has since acquired the fifth largesi cal/ection of marine life, worldwide. Taday it houses 1O, 000 different species whose classification is undertaken with the utmost care. The classification of an endless series of mollusks, including aysters, mussels and snails, is the most time consuming according to specialists at Paşabahçe. Separated info 7 distinct groups , specialists soy that the entire mollusk family is composed of over 100,000 different species. The bu/k of the Paşabahçe calleetion is made up of such mollusks. Of these the start/ing " Green Snail " is the pride of the museum. With o 20 centimetre diameter, this rare crustacean from the Pacific draws the greatest number of admirers. Bul it faces stiff competilion from o neighbouring exhibit, the Nautilus, an exotic mollusk fro m the -+
"Mulussuca" adı altında toplanan deniz kabuklularının hayvanlar alemi içinde en çok türe sahip oluşu, tasnif çalış malarının en büyük problemi . Midye, istiridye, salyangoz, şeytan minaresi gibi türlerini yakından tanıdığımız mulussucalar, yedi büyük aile halinde ı 00 bin farklı türden cıluşuyor . Paşabahçe Deniz Urünleri Müzesi'nde incelenen ve sergilenen ı O bin parçanın çoğunluğunu bu kabuklular teşkil ediyor. Ama içlerinde bir tanesi var ki, deyim yerindeyse "müzenin kraliçesi": Yeşil salyangoz ... 20 cm. çapındaki yeşil renkli bu nadide kabuk, bütün ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Pasifik Okyanusu kökenli yeşil salyangozun az ötesinde, Müze'nin ikinci övünç kaynağı Nailitus var . O da, Hint Okyanusu'nun derinliklerinden çı kartılıp müzedeki yerini almış. Kabuklu deniz hayvanlarının en eski ataları 570 milyon yıl önce yaşamış. inanılmaz bir uyum ve değişme yeteneği ile sayı ve çeşitliliklerini arttıra arttıra günümüze kadar ulaşmışlar. Boyları ı rrım ' den ı30 cm'ye kadar değişen Gastropodalar, hemen her türünün eti yenilebilen Bivalvialar, 330 milyon yıldır varlığını koruyan Scaphodalar ve daha birçok tür deniz kabuklusundan çok sayıda örnek, fanus ve camekanları süslüyor. Yüzer metrekarelik iki salondan oluşan müzenin bir bölümü ise canlılara ayrılmış durumda . Kaplumbağalar, timsah yavruları, tatlı ve tuzlu su balıkla rının ender tipleri bu bölümde yer alı yor. Kaplumbağalar bölümünün en ilgi çeken yeri, içinde Singapur kaplumbağalarının gezindiği fanus. lztuzu kumsalının ünlü konuğu Careila' lar ise engin sulara, kızgın geniş kumsaliara öylesine tutkun ki, onları bir fanus içinde müzede sergilemek imkônsız. Müze yetkilileri, bu nazlı devi de koleksiyanlarına kalmayı denediklerini, ama tüm çabalarına rağmen başaramadıklarını üzülerek belirtiyorlar. Çeşitli tatlı ve tuzlu su balıklarının bulunduğu akvaryumların en değerl i mi- -+
Deniz kabuklularının hayvanlar aleminde en çok türe sahip oluşu , tasnif çalışmalarının en büyük problemi. Deniz kabukluları yedi büyük aile halinde 100 bin farkl ı türden oluşuyor.
The mollusk family is divided into seven different groups composed of 100,000 species.
sofirleri, trqpikol Pasifik sahillerinin gurbetçileri: Unlü canavar Pironha lor ve Aravonalar ... 25'er cm. boyundaki iki piranho, filmiere konu olmuş vohşetle rinden hiçbir şey belli etmeksizin, tatlı tatlı süzülüyor okvaryumlorındo. Kendi boylarındaki bir balığı bir lokmodo yutabilecek kadar dev ağızlı öteki canovar balık aravonolar ise, pironholorın kollektif canavarlığına karşı kendi "ferdi" yırtıcılık.lorının hôlô bir filme konu olmoyışını biraz kıskonır gibiler. Dev yeşil solyongozuylo , pironholorıylo, 20 cm'lik Noulitus'u ile her görerıin büyük ilgisini çeken Paşabahçe Su Urünleri Müzesi, bunların yanısıra birçok değerli materyali daha sergiliyor. Konunun uzmanları ve araştırmacılar, bizim "Eh işte o hep gördüğümüz şey ton minorelerinden biri daha" deyip geçtiğimiz küçücük bir kabuk önünde saatlerce kalıp, canlıların tarihi ve biyolojik değişimierin engin s ı rları ile ilgili önemli gözlemler yapıyorlar. Ama Paşabahçe Deniz Urünleri Müzesi'ni her gezende uyanan ortak bir duygu var: Şu fonuslor altında, okvoryumlor içinde gördüğümüz on bin yaratık, yüzmilyonlarca yıldır denizlerin, okyonuslorın derinliklerinde kıpırda yan, okan ve kaynaşan hayatın yalnız co bir damlası
e
40 SKYLIFE 8/90
lndion Oceon with o spirol chombered shell that is peorly on the inside. The mollusk family can troce its origins back to over 570 mil/on years. They have, over the centuries, displayed o miraculaus focility to adopt to an ever-changing environmen1 and to proliferote info thousands of different species. These incluJe the Gastropodes whose length moy vory onywhere from 1 mm to 130 cm os weli the Sca[J
~aşabahçe Deniz Urünleri Müzesi · bünyesinde kaplumbağalardan deniz canavarları piranhalara kadar birçok türü barındırıyor.
The Pasabahçe Marine Museum also houses live species, including turtles, pirhanas and baby crocodiles.
hodes, who have preserved their exis tence over 330 million years. Anather seetion of the museum is reserved for the living species. Here one can see turtles, baby crocodiles and countless species of fish , sforing bolefully at the visitors from within the confines of their oquoriums. Bul the minioture turtles from Singapour invoriably attroct the most attention. Museum oficials say they did try to exhibit the rore Corelfa Corelfa turtles that can be found an the shores of Dalyon in the Aegean part of Turkey, but were unob/e to Cleote the right kind of environment for these giont ereotures who are accustamed to long siretehes of beoch and the cool depths of the Aegeon. The most costly residems of the oquarftUms where an impressive range of fish can often be seen, are no doubt the deadly Pirhonas. Visitors can often be seen sforing at these nosty little predotors in fascinotion mingled with horror as one of them proceeds to open its powerful jows to absorb anather fish more than daub/e its size. "/ts enough to put you off swimming for life" says o horrified onlooker, but then turning lawards the turtles adds "/ can't woit to get to Do/yon " e
BiRiNCİ SINIF BİRAMAç
OLVO AMACTIR. 1
Dünyanın
her yerinde, birinci s ını fbir yaşam için birinci sınıfb ir amaç vardır : Volvo. Birinci sınıfbir yaşamın gereği olarak Volvo ile yo la çık ılır. Volvo ile yaşan ır. Volvo'nun iç düzen inde her ayrıntı, sürüş rahatlığını gözeterek tasarlanmıştır. İnce bir ust a lıkl a donanm ı ş, kapısını aça rken bile hissedilen iç konforuyla Volvo, kendisini seçenlerin ge li şkin beğen il er ini , prestijlerini, ve seçkin yaşa mlarını yansıtı r.
A.B.D'nde en çok satılan Avrupalı lüks otomobil Volvo şimdi, güçlü yedek parça ve servis garantisiyle, yaygın satış örgütüyle,
Tam elinizin
VOLVO
Ş
a ltında 1
çok isievli ön panel.
.
Birinci s ınıf yaşaml a rınd a birinci s ınıf bir amaca yer vermek, 'Volvo kültürü 'ne katılmak isteyenler için: Şimdi Türkiye'de Volvo amaçtır.
.
I M D I TÜRKİYE'DE ı
VOLVO OTOMOB İ LLER I w YEDEK PARCAlARI TÜRKİYE GF.NFL D İ STRİIJÜTÖRÜ : OYTAS İC vt· DI$ TİCARET A.S. Meclisi Mebusan Cad. No: 8 1 Oya k İ s hanı Kat: S Salıpazarı 80040 , İstanbul Tel: ( 1) 143 26 40 (4 hat)· 143 65 29
OYTAS bir OYAK kuru(usudur.
ciddi kuruluş OYTAŞ tarafından Türkiye'ye sunuluyor. Türkiye, dünyanın Volvo ile tanıdığı 'can güvenliği'ne kavuşuyor. Hepsi de 'sağlam lığın konforu' olarak adlandırılan tüm modelleri, Volvo Show Roomlarda sergileniyor.
VOLVO
BiR UYGARLIK BESiGiNDE ... ,
•
MIDAS'A DOKUNMAK Eğer arabayla bir yurt gezisine çıktıysanız , pek de turistik olmayan bu bölgeye sapın ve buradaki ilginç yerleri keşfedin . Yolunuz biraz uzayocak ama gördükleriniz yorgunluğunuza değecektir. Eskişehir ' in kuzeyinde uzanan çorak düzlükler hevesinizi kaçı rmasın , güneye doğru çok ilginç yerler bulaca ksınız. • •
dörı
nlü bir islam gazisinin metre uzunluğundaki türbesi ile yonında yatan sevgilisi Bizans prensesinin mezarı nın nerede olduğunu biliyor musunuz2 Peki Kral Midos'ın bir zamonlar eşleriy le üstünde oturup keyif çottığı kaya taht nerede? Peki o zaman ülkemizin en iyi koymoğı nerede yapılır? .. Hôlô bilemediniz mi? Oyleyse bu-
U
yurun, Ankara ve isıonbul 'o koroyoluyla 4-5 saat uzaklıktaki Eskişehir-Afyon kentleri arasına. Eğer oroboylo bir yurt gezisine çık tıysonız , pek de turistik olmoyan bu bölgeye sapın ve buradaki ilginç yerleri keşfedin. Yolunuz biraz uzayocak oma gördükleriniz yorgunluğunuzo değecektir. Eskişehir 'i n kuzeyinde uzanan çorak düzlükler hevesini zi koçır-
mosın, güneye doğru çok ilginç yerler bulacaksınız. işte bunlardon ilki Seyitgazi Bu küçük kent, Nocoleio adıyla anıldığı Romo döneminden bu yana, Anadolu tarihinde hep önemli bir rol oyn amıştır Zaten kentin çevresindeki Roma dönemine ait tek tük mezarlar do bu kentin uzak geçm ı şinin kanıtları gibi durur karşınızda. Ama Seyitgazi 'ye gidenlerin asıl amaçları burada bulunan görkemli Bektaşi tekkesini ziyaret etmektir. Bu muhteşem eser kentin hemen dışında bulunan bir tepenin yamacına şaşırtıcı bir ustalıkla yerleştirilmiştir Bu tekkenin içindeki herşey yüzlerce yıl önceki haliyle, olduğu gibi korunmuştur. Kozonlar ve diğer mutfak gereçleri bugün de ziyoretçilerin gözlemine açıktır Tekkenin içindeki en ilgi çekici bölüm ise 8. yüzyılda yaşoyan ve kente adını veren Seyit Bottol Gazi'nin türbesidir. Afyon 'un kuşatılması sırasında Bi zonslılorlo çorpışırken ölen Bottol Gozi 'nin yiğitliği hem Türkler, hem de Bizonslılor orasında bir efsoneye dönüş tü. Geziniz sırasında rehberiniz size türbenin 4 meireye varan uzunluğunun Bottol Gazi'nin boyunu değ il, ohlôk yüceliğini simgelediğini söyleyecektir. Türbenin yorıındo, Bizans Prensesi Leonoro 'yo ait olduğu söylenen küçük ve daha gösterişsiz bir mezar daha vardır. Efsoneye göre, prenses Afyon Kuşotmosı ' ndo Bottol Gazi'ye aşık olmuş , oma ono saldırıldığı sıroda uyarmak isterken istemeden Seyit Gazi 'nin ölümüne sebep olmuş Ölümün birleştirdiği bu iki kiş i neredeyse 1200 yıldır burada yonyana yalıyorlar. Selçuklular döneminde Selçuk Sultonının annesi türbeyi restore ettirmiş ve daha sonra Osmanlılar döneminde tekke Yeniçerilerin fikir boboları Bektoşilerin eline geçmiş. Şimdi Seyitgazi 'nin güneyine doğru sürün orobonızı ve ormonlorlo kaplı tepeler ve yeşil bahçelerin ortasında uzanan Yazılıkoya ya do daha iyi bi_linen adıyla Midos Şehri'yle tonışın. 1 O 7. yüzyılda Anadolu topraklorında hüküm sürmüş Frigyolılorı ve onların ünlü kralı Midos ' ı mutlaka duymuşsunuzdur Kral Midos'ın bir efsane olmayıp gerçekten yaşadığı, Ankara yakınlarındaki ünlü Gardiyan kentindeki höyükte bulunan kofotosının Midos'o ya do babasına ait olduğunun belirlenmesinden sonra kesinlik kazandı. Türk ve ingiliz bilim adamlarındon -
Frigya uygarlığın ı n en çok bilinen simgelerinden biri: Aslantaş
Tarihsel ve efsanevi ki ş il ikleri birbirine karışmış Kral Midas için Esk i şeh i r'de yapılm ı ş anıt.
One of the best-known symbols of Phrygian civilization: The lion's stone.
The King Midas memorial in Eskişehir.
THE /AND OF KING M/DAS
lia 's life since Roman times when it was cal/ed Nacoleia , There are stil/ o sprinkling of Roman tombs araund the edge of the town, testifying to i/s distant post. Bul most visitors to Seyyitgazi go t/ıere to see the majestic Bektashi tekke on the edge of the town, one of the most splendid buildings in Turkey, perched impressively on the brow of o hill. Inside, everything is preserved exactly as if musf have been hundred of years ago. The cauldrons and cooking implements can stili be inspected in the kitchen. Bul most start/ing of all is the fomb of the eighth century warrior, Sey yil Balfal Gazi, who gave his name to the town. Balfal Gazi died fighting the Byzanfines at the siege of Afyon· and such was his prowess that he became o legend among both Turks and Byzantines. His tomb is four me/res long, the guide wi/1 teli you, not because that was his height bul because it symbolizes his moral greatness, Close by is o smail and slightly pathetic tomb, said to be that of Leanara, o Byzantine princess who fe// in love with Battat Gazi during the siege of Afyon and accidentally caused his death when trying to _..
FE~LING
THE MIDAS TOUCH
i.Ö. 7 . yüzyılda Anadolu
If you are travelling across Turkey by car, you may find it worthwhile making o detour to explore same of the places in this litt/e-visited region . Don 't be put off by the treeless plains to the north of the Eskişehir to Ankara road. What lies to the south is o lot more interesting. here can you find the tomb of an lslamic warrior hero, four me/res Jang, beside that of the Byzantine princess who loved him? Where can you see o stone throne on which King Midas once sat with his wives? Where do you gel the best 'kaymak' (o special kind of Turkish clotted cream}? The answer is in that part of Western Turkey between the towns of Eskisehir and Afyon, about, four or five her urs drive from Ankara or Istanbul. If you are Iraveliing across Turkey by car, you may find it worthwhile making
W
topraklarında hüküm sürmüş Frigyalılar sanat alanında da eşsiz güzellikler
yaratmış .
The Phrygians who reigred over Anatolia during the seventh century B.C.left behi nd unique works of arts .
o detour to explore same of the places in this little-visited region. Don'! be put off by the treeless plains to the north of the Eskişehir to Ankara road. What lies to the south is o lot more interesting. Take Seyyitgazi for instance. This little town has played o part in Ana/o-
SKYLIFE 8/90 43
E şe k ku la kları yl a
Gordiyon'daki
ünlü Kral
M id as ' ın
mezarı.
King Midas's tombin Gordion.
warn him of o coming attack. For nearly twelve hundred years, the warrior and the princess have slept side by side, united in deoth. In Sel;uq times, the Sultan 's mather restored the shrine and later under the Ottomans, it passed info the hands of the Bektashi's, the chaplains of the janissaries, the elite palace army of the Ottomon Sultan. Orive south of Seyitgazi, and the country begins to change, Amidst wooded hi/ls and green fields, lies Yazilikaya ('Written Rock '), better known as Midos sehri. Remember King Midas? He wos the king of the Phrygians, on ancient people who flourished in Turkey about seven hundred years before Christ. Midos reolly lived: indeed we have o sku/1 which belongs either to him or to his father, dug up from the grand tumulus at the other Phrygian royal city of Gordion neor Ankara. A team of Turkish and British scientists announced two years ago that they had been ab/e to reconstruct Midos 's fa ce from the sku/1, so we can even look straight at him across the centuries. lt is an uncanny experience for Midas lived so long ago that most of what we know about him is legend, not history. lt was King Midas who prayed that everything he touched should turn to gold-and lived to regret if. lt was alsa King Midas who had donkey's eors -+ 44 SKYLIFE 8/90
Midas yöresinde yalnız Frigyalılara ait değil, onlardan 700 yıl önce yaşamış Hititlere ait eserler de bulmak mümkün .
Hittite and Phrygian ruins lie scattered in the /and of King Midas . '~" ii~.~\.' ,_; oluşan bir ekip 2 yıl önce, bu kofatasın dan yararlanorak Midos ' ın yüzünü çizmeyi başardıklorını duyurdulor . Böylece çağ lar önce yaşamış bir insanın yüzüne çağlar sonrasında bakabileceğiz artık.
Gerçekten yaşadığı belirlenen Midas'a ait bilgilerimizin tarihsel değil de efsanevi olması garip değil mi? Dokunduğu herşeyin altına dönüşmesi dileğinde bulunan Midas'ın daha sonra bu dileğinden dolayı pişmanlık duydu-
ğu efsanesin i bilmeyen var mı? Ve bir başkası: Eşek kulaklarına sahip olon Midos, sırrını bilen tek kişi olon berberini öldürtür oma berberin mezarının üstünde büyüyen sazlor rüzgôr estikçe ıs lıksı bir ses çıkarorak sırrı yayorlar: "Kral Midos'ın kulakları eşek ku la kl arı" . Yazılıkoya civarındaki köylerde yaşayanlar her iki efsoneyi de bilirler. Yazılıkoyo Rönesans dönemine ait bir !talyan tablosuno yerleştirilebilecek güzellikle yemyeşil bir köydür. Yine de köyü ziyaret edenler en çok Midas ve halkı nın eseri olon 30 metre yüksekliğinde ki, garip geometrik şekiller ve Frigyolı loro ait runik harflerle süslenmiş dev koya duvardon etkilenirler. Bu kaya duvorın yokınında başka oymalar ve süslemeler göreceksiniz. Tepenin üstünde bulunan, kayanın içine oyu lmuş ve Frigyolıloro ait garip yozılorlo bezeli tahta iyi bakın; Midos'ın en güçlü olduğu dönemde eşleri ve soray donışmonlorıylo yaz akşamları üstünde oturduğu söylenen taht işte bu olmalı. Keşfedilmeye değer yerleri ve garip kabortmolorıylo, burası belki de Türkiye'deki en güzel piknik yerlerinden biri. Burada Frigyolılordan önce Hititliler yaşamış. Rehberiniz bunu size sık sık hatırlatacak ve duvarlardaki Hitit oymalorını göstererek sizi Frigyolılordan yedi yüz y ıl öncesine götürecek. Bu oymalarda gözden kaybolan savaş arabalarının tekerlek izleri ve toprağın çok derinlerine giden samıç lar resmedilmiş Yaklaşık bir kilometre sonra ikinci bir kaya anıt göreceksiniz. Bölge halkının "Küçük Yazılıkaya" dediği bu ilginç görünümün rüyalorda
ya do peri mosollarında rastlanocak bir güzelliği var. Midos Şehri Roma döneminde Ana kent ya do Ana Tonrıçonın Kenti onlamında "M etropol is" adıyla anılırmış. Bu isim çoğımızo do damgasını vurmuş. "M etropo li s" ve "metropoliten" kelimeleri olmasaydı ne yopordık2 Perikles dönemi Atina 's ının dôhi düşünürü ve Sokrotes'in arkadaşı Alkiblodes 'in Eski Yunan'dan düşmanları tarafındon izlenerek burada öldürülmesi herhalde bir tesodüftü . Midos Şehri neden hak ettiğinden daha az roğbet görüyor? Herhalde en belirgin sebep Ankaro-Antalya yolu dı şında yolun çok sapa olması. Bir boş ko neden de, Gordiyon 'don farklı olarak, Midos'to yapılan kazılarda istisnai bir şekilde hiçbir tarihsel zenginliğe rostlonmomosı. Ne sur, ne saray, ne de tiyatro bulunobildi bu kentte . Birkoç kuşak orkeoloğun umutla aradığı tarihsel kayıt ya do yozıtlor do maalesef bulunamadı. Oysa çalışmalar olumlu sonuç verseydi , torihçiler, tıpkı Boğazköy'de keşfedilen Hitit arşi vle rinden yorarlanorak yaptıkları gibi buroda do kayıp çağların tarih ini yozobileceklerdi . Ama görünen o ki , bize Frigyo yazısından yalnızca o etkileyici oymalar kaldı. Öteki Fr igyo kenti ünlü Gerdiyon 'da ise hiç oymoyo rastlanmadı. Aslında Midos Şehri ve Gordiyon birbirlerine o kadar az benzerler ki , eğer biz bu iki kentin aynı çağ ve aynı kültüre ait olduğunu bilmesek asla böyle bir tahminde bulunomoyız. Güneye doğru yapacağınız bu yolculukta geçeceğiniz her köy farklı bir kültürün izlerin i taşıyacak. Bazen bir Müslüman türbesine , bazen bir Frigyo mezarına , bazen de Kapadokya'da olduğu gibi koyolara oyulmuş kiliselere rostloyocoksınız. Frigyo 'yo yaptığınız yolculuk Batı Anadolu'nun kovşok noktası olon Afyon'do sona ermek zorunda. Eğer hemen arkasındaki sorp koyalığın üstünde yer olon kolesiyle çarpıcı bir görünüm arz eden Afyon'o giderseniz Anadolu lokontolorının en ünlülerinden biri olon lkbal Lokontosı'no mutlaka uğra yın . Uğrayın ve duvarlarındaki yoldızlı oynolorı , ağırbaşlı dekorosyonu ile bu lokontonın son elli yıldaki tüm değişik liklere nasıl karşı koyorak çekiciliğini korumayı boşordığını görün. Ve tabii lkbol 'e kadar gitmişken de Türk mu~oğının meşhur koymoklı kadoyıfını yemeyi sakın unutmoyın
and tried to keep the fact secret. Bul when he murdered his barber, the trees over his grave whispered in the breeze "The King has asses ' ears." 1have heord both ta/es being to/d among the people living in the villages araund Yazilikaya. Yazilikaya itself is set in o lush green landscope, worthy of an /ta/ian Renaissance pointing. The most mognificent thing the visitor sees however, the work of Midos and his people, is o mighty corved wa/1 of rock, 30 metres high and odorned with o stronge geometric ort and with Phrygion runic fetters running araund the edges. Neorby are other corvings and decorotions. And on top of the hill is o stone throne corved in the living rock, ogoin with the stronge Phrygion writing just visible. Yes, it must have been here that Midos sat on summer evenings with his wives and his courtiers ot the height of his glory. The ploce, perhaps the nicest picnic spot in Turkey (and that is soying o lot) is full of places to explore, and strange quirks. The Hittites were here before the Phrygions, and here and there the keeper wi/1 show you o corving on the wo/1 that goes bock to Hiltite times, o goad seven centuries before the Phrygions. There are ruts in the stone trockway, made by the wheels of vonished choriots, and cisterns that are buried 80 deep down info the ground. A kilometre or so away is o second rook monu-
Afyon'u kuşatan Türk komutan Battal Gazi ve ona aşık olan Bizanslı prenses bugün aynı türbede yatıyor .
Battal Gazi and Pri ncess Leonora: United in death .
e
ment, known to the locol people as 'Kucuk Yozilikoyo', the sort of thing one sees only in dreams and fairy stories. Midas Sehri wos cal/ed Metropolis in Roman times, the mather of cities or more probably the City of the Mather Goddess. So it has mode its mark on the modern world: for where would we be todoy without the words 'metropolis' and 'metropolitan'. lt seems to have here have been here incidentally, that Alcibiades, the stormy failed gen ius of Pericles' Athens and friend of Socrotes, met his death at the hands of enemies from Greece who tracked him down. Why is Midas Sehri so little visited? One reoson obviously is that unless you are Iraveliing south on the road from Ankara to Antalya, it is very much off the beaten !rock. Anather perhaps is that un/ike Gordion, excavations ot Midas Şehri have been singularly unproductive: there are no city walls, no paloces or theaires surviving, and leasi of all the Phrygion records and inscriptions which generations of archoelogists have hoped to discover. If they could be found, they would enable us to write the history of the missing centuries, just as the discovery of the Hittite orchives at Boğazköy did. But those poignont carvings are o/most all that survives of phrygion writing. There arenone ot Gordion, the other Phrygion city, we know well. lndeed Midas Sehri and Gordion are so una/ike, that if we did not know they both belongd to the same ero and the same peaple, one wo'uld hard/y guess it. A drive south takes one through vi/lages each of which has on lslomic tomb, o Phrygian grove, or sametimes even o rock church exactly /ike those of Coppadocio. A journey through Phrygia has to end in Afyon, the cross-roads of Western Turkey, o charming old town nesiling beneath its east/e on o steep crag. If you visit Afyon, be sure and visit, the lkbal Lokantasi, one of the most fornous of all Anato/ian restouronts with gilt mirrors on the walls and o dignified decor whose charm has resisted all the changes of the lost fifty years. And if you gel as far as the lkbal, make sure you osk for same of t heir kaymak/i kodoyif, clotted cream and sweetmeat. lt is one of the best gostronomic experiences Turkey has to offer e
By David Borchord; Banking correspondent of the London doily, The Finonciol Times SKYLIFE 8/90 45
ı '
ENEL SATIŞ VE PAZARLAMA HiZMETLERI :
SOO
LA SIKLI CAD . N O : 90 ALTUNlZADE -iSTAN BUL L 325 57 50 FAKS : 325 57 55 :.i N(!)O VE PLAB€)0 H,Ö , €)0BANCI HOLDING A ,Ş.' Nl IA~LI KURULUŞLARD l R ,
~
ULTRA
Şimdi, halınızın ardında
ileri teknolojinin imzası olabilir ... Yünsa ve Du Pont işbirli~inin imzası. Yünsa'nın
yeni ürünü, Ultra'yı görmelisiniz.
Dokundu~unuz an, hissedeceksiniz : Ardındaki imzayı
görmeseniz de, tola~anüstü' bir halıdır elinizdeki. .. Kullandıkça,
bunu daha iyi
anlayacaksınız.
ÇAÖDAŞ
YER
vON00 HALI uıtra'nın
Halıda
Moda yaratacak güzellikte renkleri, pek çok desen olanağı ve farklı kullanım yerleri için iki türü var: Ultra/V enüs ve Ultra/Comfort. Onlarla. uyünsa Halı Dünyası" şimdi daha da zengin!
Antron elyı üretiliyor. Antran elyı üretilen halılar çok dayanıklı olu: kirlenmeye dirençleri, statik elektrik tutmarr ezilen tüylerin tekrar dik duruma gelebilme gücü yan alev almayışlan ile de, başka elyaflardan üretilen halılardan çok ü~ Antron, Du Pont'un tescilli marka!
•
Komatsuls-
Bir işi hakkıyla yapmak bizim sanaJ
PC200-5
WA320-l
Hidrolik Ekskavatör
L.T. Yükleyici
;) AS. Bir Hacı Ömer
@e BANCI Holding A.S. kurulusudur.
L.T.Yükleyici
Dizel Forkli1t
Dizel ı
tnın kendisini ürettik! rici geleneğimizin hamurundandır... 1
IDNT-11 ·~orkillt
FD40ZT-4 Dizel Forkillt
GÜÇ
V E
GÜ V E N
D OL U
DISCOVER THE BEAUTY OF THE BlACK SEA
TREKKlNG THROUGH THE HEMSIN VALLEYS The mountain valleys east of Rize have always been motley border lands in what is now the northern corner of Turkey. /ts coastal demarcation is the Soviet-Turkish border crossing in o hollow at Sarp. The Sarp gate was re-opened in 1988, forty years after its closure by Stalin. /ong this eastern coastline once ran the marches of the medieval Empire of Trebizand (Trabzon), the last Greek stronghold to fal/ to Sultan Mehmet ll, or Fatih (the Conqueror), after the conquest of Istanbul in 1453. Trebizand itself was surrendered without much of o scrap eight years later. Yet neither the Pantic monarchs nar the Ottoman sultans after them ever Bir yer y ı lda 5 m. y ağış alırsa işte böyle y e myeşi l olur. Hem şin Vadilerinde dar patikalar dı ş ında exercised more than o nominal suzeratoprak görmek pek mümkün değild i r. inty over the unruly denizens of the tortuous valleys behind the coast, it seAbove the treeline extending to the foot of the screes below the peaks are the high plateaus or ems, apar! from occasional punitive triAlpine pastures. bute exactions. Separated by high ridges, they have continued to exist in ünümüzde Türkiye'nin kuolmuşlardır . ingiliz gezgin Samuel immense cu/tura/ heterogeneity until zey köşesini oluşturan RiPurchas bir kitabında bölgenin 16. the preseni day, in pockets and even ze'nin doğusundaki da-yüzyıl başındaki durumunu şöyle anla- single villages. lık vadiler ötedenberi bi~i tıyor: No valleys developed more of o reörtüsü zengin bir sınır toprağı olmuştur "Uç günlük gezi programı içinde puta tion for obdurate and recaicilrani Sovyet-Türk sınırında geçişi Sarp'taki yer alan Hemşin öyle tuhaf bir karanlık wiliness, however, than those behind bir yarık sağlar. Sarp Kapısı, Stalin tala kaplı ki, insan ne bir şey görebilir ne Pazar and Ardesen in the Hemsin regirafından kapatıldıktan 40 yıl sonra , de içine girmeye cesaret edebilir. Çev- on, centring on the Fortuna (Stormy) Dere river. Difficulty of access protec1988'de yeniden açıldı. re halkının sık sık uluyan, horoz gibi Bazı boyun eğdirme ve haraç uyguölen ve kişneyen insan sesleri duydu- ted the Hemsin/is from more sustained lamaları bir yana bırakılırsa, Pontus interference from the Ottomans than ğunu iddia ettiği yörede bulunan bir krallarının olsun, Osmanlı sultanlarının nehir geçidi, söylenenleri bir ölçüde the occasional tax-collector. olsun kıyının ardındaki vadilerde yaşa The Hemsinlis, in history only appedoğrulamaktadır." yan asi halkla r üzerinde gerçek bir Bay Purchas'ın kendi ülkesinin puslu ar fleetingly in Iate medieval Iraveliers egemenlik kuramadıkları anlaşılıyor. accounts. Taday they are reputedly the havası düşünülürse , belki bu mantıksız Yüksek dağ sırala rı yla birbirlerinden ve ikinci elden tanıklıklara dayalı anla- best pastry cooks and sweetmakers of ayrılan bu halklar özgün kültürlerini koIstanbul and Ankara. Early in the sixtetımı için onu hoşgörmek mümkün olabiruyarak günümüzde de köy grupları ya lir. Burada çoğu sabah denizin üzerin- enth century, the English traveller, Sada tekil köyler halinde varlıklarını sürden kalkıp yukarılara, yeşilvad i lereve muel Purchas, in o graphic account sadürüyorlar. kıyılardan 40 km kadar içeri sokulan id: Ortaçağın sonlarındaki göç öyküle"In these paris, there is o Province Kaçkar Dağlar ı 'nın zirvelerine tırma rinde şöyle bir değinilip geçilen Hemnan gri bulutlar görülür. Ormanları bü- cal/ed Hemsin, containing in circuit şinliler günümüzde Istanbul ve Ankatünüyle kaplayan ve yer yer yağmurla three days journey; and so far is it covera'nın en ünlü pastacıları ve taliı cıları red with an obscure darkenes, that nora yol açan bulutlar çevreye alaca- _.,.
A
G
52 SKYLIFE 8/90
ne can see anything, nor dare info it. The inhabitants thereobouts affirm, that they have often heord the voyce of men howling, cockes crowing, neighing of horses: and by the passage of o River, it or;:peoreth to have signs of habitation. Bul Mr Purchos, o/beit his own damp home/and, can sornewhat be forgiven his opaque and second-hand description. The grey overcost most mornings billows from the sea up the steep, green volleys to the peoks of the Kockar range roughly forty kilometres in/and, dosing in the foresis and white water with o ceiling of drifting cloud from which sprinkles intermittent drizzle. The Kockars are port of the Pantic Alps which run for 400500 kilometres behind Turkey's Black Seo littoral to the Soviet border. This watershed divides the north-eost info wet, fertile valleys on the seoword focing side, and arid yel spectaculor counterports on the other. The summits elimax triumphantly araund 130 kilometres west of the Soviet Georgion border in the 3, 937 metreshigh Kockar Dogi, and the 3,600 metres high Kockar Te pe/eri. The se are increosingly popu/ar omongst mountoineers - although at the other end of the Kockars about twently kilometres to the south is the unconquered Vercinin Tepe, rising to 3,700 metres. Between are the Tatus peoks, severol others not nomed notionally, and infi/1 mossifs. As mountoins go, the moinly gronite ronge is relotively young, only araund 50 million years old, a/though it is glociated, many of the peaks are not yel eroded info points, fooking /ike o row of aged and caried teeth. On average, the seoword volleys receive up to 200 inehes o yeor of precipitotion Everywhere is the sound of water, thundering in the river ropids, bobb/ing in the brooks streoming down the hillsides, and pottering from o thousond springs. Often these are piped through crude roadside faucets from which o weory Irave/ler moy be refreshed with pure, co/d draughts. Beside the springs foo are frequently groups of peason ts dutching mi/ky glosses of roki, the stople oniseed liquor /ike Pernod drunk all over Turkey, and freshly-pic ked roco, o kind of piquont wotercress. The roin forest- for such though temperate they are - are considered to
be the best in the country, with some trees over 50 metres high. Snow covers the ground in winter, but proximity to the Black Sea makes for o mi/d cf;mote with very few frosts , permiffing even cilrus fruits and other sub-tropicol plonts to survive. The dense rows of dark green tea bushes on o/most every little hondkerchief of cultivable /and occentuote the lushness of the vegetotion on the lower flanks. Rize to the eost of Trabzon and some sixty kilometres from the Soviet border is the tea capital of Turkey, o notian of tea oddicts without equal perhaps even in Britoin. All olong the coost road, the chimneys of tea processing factories wisp oway, odding theirarama to the olreody dense air. Çaml1hemşin taday is o chorming little town, with timbered facodes and upper cosements overhanging o sloping main street. On one side are poo/s and rapids, on the other, the fores-
ted vol/ey side. Above the town, olong the winding riverside !rock are stout cobles braced across baulks of timber or steel, siretehing oway across weirs and meodows high up to dark wooden chalets perchedot the forest edge. These are teleferiques, by which provisions are hauled up, or produce, /ike tea, /et down. Sponning the torrent foo are the groceful hooped stone arehes of fifteenth or sixteenth century footbridges , while more modern and sametimes dubious suspension catwalks wi/1 serve o formhouse or community otherwise cutoff from the outside world. lnfreqently seen but oft spoored, bears and wild boors room the woods, though their numbers have been thinned by commerciol hunting. Ursine predotions have forced bee-keepers to hide their hives up 20 metres or more in free s. An opocryphal story is the intoxi- _.
Ovada hayvanlarla birlikte yayiaya mevsimlik ç ı kışl ar ın g e l e n e kse ll eştiği yörenin yüksek kesimlerinde çok sayıda çiftlik evi bulunur. Köylüler burada yaz boyunca yaln ı z koyu n ve s ı ğ ı r değ il, kümes hayvanları da beslerler.
Spending the summers in the high plateaus along with theiranima/s has become a Iradition for the people of the region.
Europcar
Europcar•dan kiralad1ğ1n1z araca kendinizinki gibi güvenebilirsiniz Europcar'dan kiraladığınız araca bindiniz, yerinize yerleşti niz ... silecek koluna asılı bir "Onay Kartı" göreceksiniz. Bu kart, kiral ad ı ğınız arac ı n tüm kontrol l arının yapıld ı ğını ve "sorunsuz" olduğunu belgeler. Çünkü, Europcar'da tüm araçlar, her kiralamadan sonra 20 temel konuda "check-up"tan geçirilir. Bu "check-up", genel görünümden iç ve dış temizliğe, motordan frene, silecek suyundan emniyet kemerine, yedek lastikten kullüğe kadar ... en küçük ayrıntıları bile içerir. Ve ancak, hiçbir eksiği olmayan araçların kiralanması na onay verilir. Europcar'dan kiraladığ ı nız araca kendi aracınız gibi güvenebilir, huzur içinde kullanabi lirsiniz.
~ IISiN Europcar 'm Türkiye temsilcisi Esin Turizm'dir. Istanbul ,.. M erkez :
Tel: (1) 154 77 88 (12 hal) ,.. Taksim Tel: (1) 154 77 88 (12 hat) ,.. AtatOrk Havali m anı Tel:(1)574 t906 573 70 24 ~ Kad ıkOy
Tel: (1)3603333(2hal) ~Bursa
Tel: (24) 20 00 16 (3 hat)
lzmir ,..Merxez Tel: (51) 25 4696 -120965
.,. Dalaman Havaalanı Tel : (6119) 11 17 ~Fettıiye
Tel: (6151) 4995 Antalya
,.. Adnan Menderes Havaalanı
Tel: (51) 5 t 3J 74 ~ Kupdasi Tel: (636) t 36 07 · t67 79
~M eı1<ez
~Çetme
,.. Antatya
Tel: (6141)5632 ~Marmaris
Tel:(612) 12001 - t2328
Havaalanı
Tel: (31) 21 62 48 21 77 00 Dahil: 435
Tel: (549) 279 95 ~
Steigenberger Falez Hotel Tel: (31) 18 5000
Dahil:
~Slde ~
Tel: (31) 11 88 79 -11 15 42 118410 -111260
~Bodrum
,..Alanya Tel: (323) 119 29 20584. 15239
Eınıpcw
Tel: (3213) 1f 64 · 18 47 Slde (Pamfilya) Tel: (3213) 13 44 (2 hal)
~ Robinson Club Pamfilya
Tel: (32 11 ) 47 00 (5 hal)
DaM: Euopca •Kemer Tel: (3214) 20 63 · 29 09
~
Robinson Cl u b Çamyuva
Tel · (32t4) 63 84 (6 hat) Dahili: E~ ~ Kl riş Wo~d Hotel Tel · (32 14)3300(t0hat) Daı~ : Eınıpcar
Ankara ~Meı1<ez
Tel: (4) t1834 3J t 1836 77 ... Esenboğa Havaalanı Tel . (4)3t22820 Dınh : 740 ~Ürgüp Tel: (4868) t3 t5
Adana ,.. M erkez
Tel: (71) 13 47 75 .,. Adana H avaalan ı Tel: (fl) 15 03 0012 hat) Dahih:
3J3
,.. Mersin Tel : (741) 20011 (2 hat) Trabzon ,.. Merl(ez Tel: (031)25644 · 24164 .,. Trabzon
H avaalanı
Tet : (031) 506 Ol (2 hal) Dalııh : 63
karanlık bir görüntü verirler . Bay Purc-
has'ı yanıltan manzara bu olsa gerek. Türkiye'nin Karadeniz kıyısından Sovyet sınırına kadar 400-500 km boyunca uzanan Kaçkar Dağları , kuzeydağuyu biri deniz tarafındaki bol yağ mur alan verimli vadiler, biri de öbür taraftaki çorak ama görülmeye değer topraklar olmak üzere ikiye böler. Kaçkar Dağlarının zirveleri, Sovyet Güreistanı sınırından 130 km batıdaki Kaçkar Dağı (3.936 m) ve Kaçkar Tepeleri'dir (3.600 m). Bu zirveler dağcılar arasında çok popülerdir. Ama Kaçkarlar'ın öte yanında, yaklaşık 20 km güneydeki Verçenik Tepe'ye (3700 m) bugüne değin ulaşılamamıştır. Deniz tarafındaki vadiler yılda ortalama 5 m yağış alır. Buralarda her taraftan su sesi duyulur; hızla akan nehirlerin uğultusu, çayların yamaçlardan inerken çıkardığı hışırtı ve yüzlerce kaynağın sakin sesienişinin ortaklaşa eseridir bu. Çoğu kez basit çeşmelerle toprağ ı n üstüne çıkarılan bu kayrıoklar tertem iz ve buz gibi sularıyla yorgun yolcuları ferahlatır. Kaynaklar ayrıca köylülerin gruplar halinde oturup roka eşliğinde rakı içmelerine de yarar. Bölgedeki yağmur ormanları, bazı ları 50 m'yi geçen ağaçlarıyla ülkenin en iyi ormanları olarak kabul edilir. Kı şın toprak karla kaplanır ama, Karadeniz'e yakınlık ve ormanlar iklime turunçgillerin ve tropikal meyvaların bile yetiştirilmesine elverişli olan ılıman bir karakter verir. Trabzon 'un doğusu nde yer alan Rize ve Sovyet sınırından 60 km uzaklık taki bölge Türkiye 'nin çay başkentidir. Burada yaşayanlar çaya öylesine düş kündürler ki belki Ingilizler bile onlarla yarışamaz. Yol boyunca sıra lanan çay fabrikalarının bacalarından çıkan çay kokuları havada zaten yoğun bir biçimde bulunan taze çay kokusuna karı şır. l930 '1 arda Çin'den ıslah edilmiş çay getirilince, yöre halkı çay ekiminin daha kazançlı olduğunu aniayıp tümüyle çay ekimine yöneldiler. Çamlı Hemşin günümüzde ağaçlar arasında , özellikle sokağa çıkıntı yapmış pencereleriyle ünlü şirin bir kasabadır. Kasabanın bir yanı gölcükler ve çavlanlar, öbür yanı ise ağaçlandırıl mış vadilerle çevrilidir. Kasabanın üstünden geçen teleferik tepelerden aşa ğıya erzak ya da çay gibi ürünlerin nakledilmesinde kullanılır . Nehir ve ır maklardan geçişi sağlayan l 5. ve 16. yüzyıl köprülerinin çemberli taş ke-
Hemş i n yaytatarında
uğultusu peşin izi
her taraftan su sesi duyulur; hızla ve köpükler saçarak akan nehirlerin çok seyrek olarak b ı rakır burada.
Everywhere is the sound of water, thundering in river rapids. merleri görülmeye değer. Buna karşı lık, daha sonraki yıllarda yapıldığı halde, yıkıldığında kullanan ailelerin ya da köyün bütün dış bağlantılarından kopmasına yol açabilecek çürük köprüler de görülebilir. Halk içinde anlatılan bir öyküye göre, Ksenefon'un On Binleri i.O. 2000 yılından daha eski bir tarihte iran'dan dönerken burada yetişen sarı açelyalardan yemiş. Ama açelyaların üzerindeki bal , umduklarının tam tersine bayıltıvermiş onları. Bu bal bugün de satı lıyor. Yine de siz, "deli bal ' ın ishal gibi tatsız yan etkilerinin yanı sıra halüsinasyonlara yol açtığı yönündeki uyarı ları da göz önünde bulundurun. Yukarılara doğru dik bir yamaç üzerinde , tünemiş bir kuş görüntüsündeki Zil Kale görünür. Perili olduğu rivayet edilen harabeler ise gezenlerde gündüz bile tedirgin edici duygular yaratır. Hemşinliler harabelerin içinden at ve silah sesleri duyduklarını söyleyerek gece ka leye yaklaşmazlar. l930'1arda kalede araştırmalar yapan batıl
inançlardan uzak bir sosyal antropolog, bu inancı. doğrularcasına çalışma larını yarım bırakarak korku içinde kaçmış.
Ovadan hayvanlarla birlikte yaylaya mevsimlik çıkışların gelenekselleşti ği bu yaylalarda yaşantının bir parçası olarak günümüzde kullanılan taştan yapılmış çok sayıda derme çatma çiftlik evi vardır. Yüksek tepelerde hôlô kurt sürülerine rostlandığından, sığır lar, koyunlar ve Ankara Keçileri geceleri taş duvarlı ağıllara kapatılır. Her yıl dinarnitler ve buldozerlerle açılan yollar otlaklma kadar dayanmıştır Ama yine de tepeye ancak 2-3 saatte tırmanılabilir . Açılan bu yollar kôh sarp, kayalık vadilerden geçerek, kôh yüksek geçitleri aşarak ilerler. Bütün bu yol açma faaliyetleri sonucunda nereye bakılsa yarılmış tepeler ve paramparça dağ kütleleri ortaya çıkar. 2 .800 m. yükseklikteki küçük göletler kampçılar için ideal konaklama yerleridir. 3.200 m. yükseklikteki Peçevii Gölü gibi yerlere çıkmak ise epey...,. SKYLIFE 8/90 SS
Türkiye para piyasasinda yepyeni bir h1z. VakıfBank · F on
değişmeler. gelişmeler anında
alım satım,
işlemleriniz hızla, kolaylıkla yapılmaktadır.
Yönetimi Merkezi döviz Menkul Kıymetler ve ithalat-i hracat işlemleriniz için, size gerekli olan hızla hizmet verebilecek uluslararası bilgisayar sistemleriyle donatıldı. VakıfBank Fon Yönetimi Merkezi'nde Dünya ve Türkiye para piyasasındakı
izlenmekte,
Vok,fBonk Fon Yünetim' Meckezi sayesinde. para piyasasında yepyenı bir hız, taek" bic h"met kazan"" n"
•
2)
VakifBank ~
TürkiyeVakıfl arBankası VakıfBankfonYönetimi
Merkezi
Tunus Caddesi, No: 67 , Kavaklodere/ANKARA Tel : (4) 167 88 44 . ARTA
profesyonellik gerektiren bir iştir: Çünkü ilk anda gerçek bir yol gıbı gorunen bir patika sizi birdenbire bulunduğu nuz yamaçtan , buzları temmuzdan önce çözülmeyen lacivert, yarı saydam bir göle düşürebil i r. Yağışsız havalarda koyolara yansı yan güneş ışınları görülmeye değer bir manzara oluşturur. Birbirine kenetlenmiş gibi diziimiş helezonik dağ sıraları nın aşağı kes iminde yer alan kristal berraklığındaki ırmaklarda tembel tembel gezinen alabal ı klar görülür . Dağların sarp kesimlerinde ve zirvelerinde renkleri kahverengıye donrııuş az sayıda ağaç bu kesımle rı n gorulmesı ne engel o!uşturmaz . G ezintinin bütün bu kuru bitki örtüsü aras ın da , bir yandan da su sıçramaları eşliğinde sona ermesi, insanda bir tür özgürlük duygusu yaratır ve siz kendin izi rahatlamış hissedersiniz
e
co lion
of Xenephon 's Ten Thousond, on their way bock from Persio more than two millennia before Christ, by honey From the nectar of the attractive but poisonous yellaw aza/eo. The honey (deli bal) reportedly can be bought, bul beware it is said to be hallucinogenic, besides having nosty side-effects /ike diarrhoea. Half-way lawards the treeline is the brooding, square, tapered tower of Zil Kale (Beli Castle). perched on o sheer buttress ;utting out from the gor9e wa/1 about 100 me/res above the foaming river in the depths. Reputedly haunted, the ruins are shrouded with an unsettling forebading even in daylight. The Hemsin/i wi/1 not approach the east/e at night, vouchsafing that the sound of horses and shots can faintly be heard. Others daim an evi/ spirit takes possession of intruders, goading them over the mossy brink to their doam in the obyss; certainly, during the 1930s, an eminently rolional social anthropologisf fled in terror mid-way throuh his investigations. Above the treeline extending to the foot of the screes below the peoks are the yayiaiar or Alpine pastures, watered by numerous springs and streoms, perhaps the best grazing in all of Turkey, though by Iate summer the tufted, springy grass is faded and cropped back. Eventhisiate in the year, the yaylalar are dotted with fragile Alpine flo-
wers, the most comman being the yellaw crocus, or sa/ep, used to flavour o mi/k drink of the same name all over Turkey. Rough stone crofts are stil/ very much in use in an ageless seasonal transhumance from the lowlands. The cattle, sheep and long-horned Angora goals are corrolled at night in dry-stone enclosures, since wolfpacks stil/ scour the heights. Sheepdogs are ferocious mastiffs, best given o wide berth on the Far side of o flock or herd. Sadly depleted, and rarely seen, are ibex and chamois. The stil! of mornings or evenings may sametimes be pierced by the haunting, five-note cal/ of the giant snow cock, an especially strange sound when muffled through the enveloping mis!. Every year, the tracks hewn with dynamite and bul/dozer press further up info the pastures. Bul it takes three hours or more to hike right up in amongst the peaks and fog. The Irai/s run through sleep, stony glens and across high passes, under granife bulges, and over their brows, thread across ledges, and tumb/e down gullies. In every directian are the fractured peaks and massifs , and the shattered fal/s of rock. Tarn s in corries mak e ideal camping si fes , at araund 2, 800 metres. Sametimes the going verges on moutoineering, such as at Pecevit lake ,
3, 200 metres high in o culdera, come upan suddenly over on easy fa/se pass to find merciless screes Fal/ing sharply from the circling eresis sfraight info its icy, deep-blue, translucent depths - the lake is frozen over un til early july. Once across the watershed, the arid, dun ranges march away southword, Fading to grey-brown outlines in the haze. There are good yayiaiar on this side foo, but beyand them the free canopy is thin, and much of it pine rooted in the Fissured rock. Life is plainly harder here, and it shows in the grizzled, cracked and squinting faces of the o/der peasonts. On the few flats where irrigation is possible, nevertheles, there are welcoming oases of o/ders, fodder meadows, ripening stands of maize, and leafy vegetable patches. The sun pulses off the expased rock in the dry air. Beneath the grandeur of the spires, chimneys and pillors capping the whorled inter/ocking spurs, the rivers are lower, the water crystal clear; trout lazily fin through the larger pools. There are fewer baughs to obscure the towering cliffs, ridges and summits etched against the sky above, all burnt to o sere brown. To walk dawn through all this dryness, with the water leaping and floshing at one's side, after toiling through the mountoins, is o fitting release at the end of the passage from the cfose, lush world across the divide e
By Jim Bodgener; Turkish correspondent of the Finonciol Times SKYLIFE 8/90 57
K
u
ş
c
•
E N N E T I
KUŞ CENNETi (20 x 25 cm.)
Zemin
Fayans ı :
SUR - 4503 Polen B eyaz ı
Galerilerimizi mutlaka geziniz İsıanbul - Levent ( I79 29 60) İsıanbul - Mecidiyeköy ( I 66 03 90) İsıanbul - Suadiye (358 86 39)
Ankara - Kavaklidere ( I I 8 75 95) Ankara - Balgat (286 51 96) İzmir (2 1 55 78) Adana ( 14 Ol 44) Samsun ( 14 08 6 1) A n ıa l ya (1 1 75 45) Çanalekale ( 15 87 1) Ba lı kesi r (1 1 629) Trabzon (38 094) Bursa (20 63 07)
~c$L . .
ATAKOY VE KALAMIŞ MARiNALARI
YAYLARlN ANA KUCAKLARI istanbulıda iki y ı l öncesi ne kadar hiç marina yoktu , bugün ise iki tane var. Bun lardan Ataköy Marina geçen yıl açıld ı ve hemen Avrupa'n ı n beş çıpalı üç marinasından biri oldu . ir marinodo, en özenilmiş, en dikkat çeken bölüm hiç şüphesiz, yolların bağlan dığı limandır. Ama Ataköy'de 1989 yılında faaliyete geçen Ataköy Marina'nın yol limanı dışındaki
B
tesisleri de en az onu·n kadar alımlı ve güzel. Özellikle otopark ... Planları Doktor Hayati Tobonlıoğlu tarafındon çizilen otoporkto, çim dikdörtgenler üzerinde bekleşen otomobiller, adeta limondaki yotloro bakarak, 11 Bizden
pahalı olabilirsiniz ama bakın bize 11 üvey evlat muamelesi yopılmıyor der g ibiler. Ataköy Marina, Istanbul'un iki.ma rinosındon biri ve daha moderni. Obürü Kolomış. Ata köy Morina, Tü rkiye'deki öbür morinolor, yan i Kemer, Bodrum , Kuşodo sı, M armaris ve Setur gözönünde bulu n duru ld uğ u nd o do, "en modern " olma özelliğini koruyor . Çünkü bu tesis, Türkiye' nin tek beş çıpalı marinosı. Evet, otelierin yıldızı varsa, morinoların do çıpası var . Çıpa sayısını ise, yalnızca yol kopasitesi değil , ha tta ondon fazla morina içinde sunulan hizmetler belirliyor. Sahip olduğu çıpo soyısı ba kımın don Avrupa'da ya lnızca iki ra kibi bulunon Ataköy Morina, 1987 yılınd a .....
Kadıköy
ilçe sınırları içinde bulunan ve 1988'de faaliyete geçen Kalamış Marina 450 yat kapasiteli. Bu kapasitenin yüzde 1O'unu yabancı yatç ı la r kullan ıyor .
The Kalam1ş Yacht Marina which became operational in 1988 can accommodate up to 450 yacht.
SKYLIFE 8/90 59
Ataköy Marina 1054 yat kapasiteli olarak p l anlanmış ama, şu andaki fiili kapasitesi 450. Bu
say ı nın
yüzde 30-35'ini
yabanc ı
yatlar o luşt uru yor .
Encompassing a total area of 100,000 square meters, the marina can shelter up to 450 yachts.
''TURKEY IN FOR A MARINA BOOM" TOUR/SM OFFICALS SAY
FIVE ANCHORS FORATAKOY Two years ago Istanbul, Turkey's largesi port city and o ma;or tourisi des fination had no marinas. This anomaly has since been redressed The y have been Iate in coming,but Istanbul now has two marinas, and both of international class. Of these, the Atatköy Marina which opened last year, is lstanbul's first and most moden marina. At the same thime it is the only marina in the entire country to have qualified for five anchors. 60 SKYLIFE 8/90
nchors are to marines are what starts are to hotels. They are not simply earned on the basis of o marina 's total yacht capacity but o/so on that of services provided. Atatöky marina has many to boast. Encompassing o total area of 100,000 square meters, the marina can shelter upto 450 yachts, 35 percent of which is allocated to foreign flags. A 350 yacht capacity extension to the marina which is due to be com[J leted in September wi/1 enable over 1000 yachts to anehor at Atatköy. One of the main advantages of the marina, and one that renders it unique says its manager, Ergin Taşcioğlu, is its location. The marina is only five kilometers away from the Atatürk International airpart and 17 kilometers from the city centre. "The marina was in fact planned
A
as o kind of mini-city", he explains. The Regatta shopping centre within the immediale vicinity of the marina, and which is open 24 hours, stocks everytihgn the most demanding yachtsman could ask for. And two resfaurants on either end of the marina respond to o variety o tastes ranging from Turkish to continental. Meanwhile, those who do not wish to spend the night abaard their yachts wi/1 soon have o number of hotels ta choose from , notably the 650 bed Holiday Inn and the 200 bed Captain aporf-hotel complex. Both hotels are to be completed next year as are an International Yacht Club and an International Health and Recreation Centre. In terms of mainfenance and repair services, Ataköy is on the same /eve/ as its European counterparts says Taşci oğlu. Other standard facilities include -+
Ataköy Marina kaptan motelleri, kafeteryası , helikopter pisti ve öbür hizmet birimleriyle Türkiye'nin 5 çıpalı tek marinası. Avrupa'da Ataköy Marina dışında yalnızca iki 5 çıpalı marina daha var.
With its first-class motels, restaurants and helipads, the Ataköy Marina is Turkey's only five-anchor marina. Ataköy Marina yetkilileri, tesislerinin h ava limanın a 5 km, şehir merkezine ise 17 km mesafede ve böyle bir konumun dünyada ya lnı zca birkaç marinaya nasip o l d uğunu özellikle vurguluyorlar. o lduğunu
One of the main advantages of the Ataköy Marina is its location.
hizmete açılan Ataköy Turizm Tesisleri 'nin Galleria 'dan sonraki ikinci büyük ünitesi. Marina, ı 00 bin metrekarelik deniz alanında, ı 054 yol kapasiteli olarak planlanmış. Ancak ş ~ andaki Iiili kapasite, yüzde 3ü-35'i yabancı yalIara ait olmak üzere 450 civarında. Eylül ayı sonunda ise, 350 kapasitelik yeni bölüm devreye girecek. Böylece, şu anda liman tümüyle dolu olduğu için , sırada bekleyen ı 00 ka~ar yol Ekim ayından itibaren içeriye alınabilecek. Marinanın Genel Müdürü Ergin Taş çıoğlu'nun verdiği bilgiye göre, bu yeni kapasite bile , Ataköy Marina 'yı Avrupa'nın sayılı marinaları arasına saka-
mayacak. Peki, öyleyse hangi özellikleri onu Avrupa'nın ilk üçü arasına sokuyor? Gene Taşçıoğlu , önemli olanın limana bağlanabilen yol sayısı değil, yollara verilen hizmetler olduğunu Delirtiyor. Bakım ve onarım gibi hizmeHeri açı sından tesis, Avrupa standartl arını yakalamış durumda. Şu anda 40-45 kapasiteli olan çekek teşkilatı 1991 , Şu bat ayı sonunda hizmete girecek yeni üniteyle birlikte 75-80'e çıkacak. Bir başka deyişle, aynı anda bu kada r sayıda yola bakım ve onarım hizmeti verilebilecek. Marinanın değerini artıran en
ö nem li avantaj , konumu . Yetkililer, haval i manına 5 km , şehir merkezine ı 7 km mesafede ve sah il yolu üzerinde bir konumun değil Avrupa 'da , dünyada b ile ancak birkaç marinaya nasip olduğunu vurguluyorlar . Marmara 'da med-cezirin olmaması ve denizin fazla dalga tutmamas ı da lehte faktörlerden biri . Marina , asl ı nda bütün ihtiyaçlar ı n karşılanabi leceğ i küçük bir şeh i r olarak tasarlanmış . 8 Haziran 'da açılışı yapı lan Regatta Çarşısı , aranılan her şeyin bulunabileceği mağazaları , iki ucunda 1500'er k i şilik lokantalarıyla gerçekten bu hedefin hakkını verecek özellikler taşıyor. Çarşının 24 saat açık olan eğlence ve yiyecek bölümleri ise, yalnız yat sahiplerine değil , dışarıdan gelmek isteyen halka da açık. Bu arada, yalında değil de, otelde kalmak isteyenler için başlatı l an iki SKYliFE 8/ 90 61
111Jıı. OLKE
ÇAPlNDA YAYGIN SERVIS
DOGAL GAZA DÖN0Ş0ML000R.
- @"bı,;tos
"YlLLARCA BERABER"
lll& SiMTAŞ A.Ş . , ELGINKAN TOPLULUGU kuruluşudur.
BiLUMUM iNŞAAT MALl~ELERi TiCARET A.Ş. · Kemeraltı Cad. Ümme Han No: 71/3 80020 Karaköy·ISTANBUL Tel.:(9·1) 1452437-1496035 Teleks: 24 485 odum tr. Telefaks: (9-1 ) 145 03 57
Ataköy
M a rina' nın şu
anda 40-45 kapasiteli olan çekek (onarım ) teşkil at ı, 1991
Şubat ayı
sonunda hizmete girecek yeni üniteyle birlikte 75-80'e
çıkacak .
In terms of mainfenance and repair facilities, the Ataköy Marina is on the same /eve/ as its European counterparts.
büyük inşaat halen sürüyor. Bunlardan biri aport otel tarzında , 200 yataklı "kaptan" ya da "yat" oteller, öbürü ise Holiday Inn firmasıyle anlaşarak yapı mına başlanan 650 yatak kapasiteli büyük otel. Otelierin ikisi de önümüzdeki yıl faaliyete geçecek. Gene önümüzdeki yıl işletmeye açılacak Uluslaro rası Yat Kulübü ve Uluslararası Sağlık ve Spor Kulübüyle , marina "küçük bir şehir" olma özelliğini tamamlayacak . Ataköy Marina'da ayrıca 300 araba lık bir otopark, üç helikopter alabilen özel bir pist, kiralık iki özel yat bulunuyor ve hayli kapsamlı hizmetler veriliyor. Teknelere elektrik, su, telefon ve TV bağlantıları gibi hizmetler karşılığında ücret alınmıyor. Kadıköy ilçe sınırları içinde bulunan ve 1988'de faal iyete geçen Kalamış Marina ise, yüzde 1O' u ya bancı olmak üzere, 450 ya t kapasiteli. Bakım ve on arım için kullanılan çekek tesisi
220 tekne alıyor. Kalamış Marina'ya bitişik durumda bulunan ve kısmen açık olan Fenerbahçe Marina ' nın kapasitesi ise 750. Buradaki mendireğin yanın daki alanda tenis kortu , spor tesisleri ve eğlence merkezi kurulması planlanı yor . Oto park, 24 saat su ve elektrik, yeni ve ikinci el yat motoru alım ve salı mı , dalgıç ve palamar botu, ilk yardım , kulüp-kafeterya , bar ve lokanta , verilen hizmetlerden bazıları. Yetkililerin verdiği bilgiye göre, Akdeniz'deki toplam 164 binlik marina kapasitesine karşılık , Türkiye'n in yedi büyük marinasının kapasitesi yaklaşık 3 bin. Ama aynı yetkililer, düşük de olsa, bu kapasitenin hemen tümünün son yıllarda gerçekleştirildiğini hatırlata rak, Türkiye 'nin önümüzdeki yıllarda marinadık açısından büyük bir patlama yapacağını, bu patlamanın merkezinin de Marmara ve Istanbul olacağı nı belirtiyorlar
e
o VHF communications system, telex,
and telephone commections for yachts. Electricity, water and TV are provided free af charge. The marina o/so has o spacious parking lot and helipad. The Kalamiş marina located on the Asian side of Istanbul, is smaller in size, with o maximuim capacity of 450 yachts. The neighbouring Fenerbahçe marina, vvhich is stili under construction, when completed wi/1 be ab/e to accommodate 750 yachts. Tourism industry sources say that Turkey's total yacht capacity, which now stands at 3000 yachts, is stil/ very law compared with other Medi/erranean countries such as Spain and Greece. Bul they reckon that within the next few years, Turkey wi/1 be witnessing o real marine "boom" especially within the Marmara region and Istanbul e SKYLIFE 8/90 63
Her "Card" Bankamatik değildir.
"Ben karşıdan karşıya geçineeye kadar, havale Trabzon'a gitmiş bile! ...
... K ı z ım Trabzon'da, öğrenci. Telefon etti, paras ı bitmiş. Ev in karşısındaki Bank amatik 'e gidip hesabına hava le yap tım . Hemen eve döndüm. Telefon ça ldı : Kı zım. Havaley i çoktan alınış, beni iki kere aramı ~ ... Kı saca, ben kar ş ı da n karş ı ya geç in eeye kadar. hav ııle Trabzon'a g itıni ~ bil e! .. Rir BaııJ..aıııatiJ.. Kartı Salıibi (i, ıaıı bu l )
Bunu sadece Bankamatik yapabilir. ••
•
TURKIVE
•
IŞ
BANKASI
Turizmde Merit Boyutları. .. Turizm dünyamıza yepyeni bir anlayışla ve uluslararası standartlarda hizmet veren Merit zinciri günden güne genişliyor: Merit, mevcut turizm işletmelerini verimli hale getiriyor. Yeni işletmeler kuruyor. Ülkemizin büyüyen turizm potansiyelini bilinçle değerlendiriyor. Ve Merit, Türk turizmi için büyüyor!
ffierit
international Ern Han Kat 2 Üftade Sok. E ı rııadag - i stanbuı Tel:( ı) 1.10 0796-97 Faks : ( ı ı ı4X 98 79
BOGA GÜR~ŞL~.RI TUTKUYA DONUŞEBILIR
•
ARTVIN'DE "OLE" Doğu Korodeniz'deki Artvin kentinin
q
yakınlarında l yıldır düzenlenen boğa güreşleri Ispanya'dakinden biraz fork.lı. Burada boğolq_r gene bağolario güreşiyor. Kon yok. Ol üm de .. .
D
Boğa güreşleri
Artvinli ler için yılın en önemli olayı. Boğalar otlaktayalnızca
üstünlük için güreşliklerinden
ortada kan görülmez.
The sport re-enacts fights between pairs of bul/s for daminance on the summer pastures and is practical/y bloodless.
oğu Karadeniz'in bulut kaplı uzak dağlarında heecanlı bir telaş var: Artvin-
yıl coşkuyla
rler her kutiadıkları boğa güreşi festivaline hazırla nıyorlar. 1980'den bu yana Haziran ayının üçüncü haha sonunda yapılan bu festival sığır yetiştiren, çay üreten ve çihçilikle uğraşan pek çok aile için yılın en önemli olayı. Boğa güreşleri ayrıca, her yaz atiakiara göç eden bölge halkının sayısız yöresel eğlencelerinden en çok ilgi göreni. Festival Artvin kentinin yaslandığı yüksek tepeler üzerinde bir otlak olan Kafkasor'da yapılıyor. Köylülerin buraya erkenden akın ederek yemyeşil alanda bir yer kapmaya çalışması görülmeye değer. Yeşile bürünmüş kamyonların kasasına masaları, iskemleleri ve semaverleriyle yerleşen aileler güneşten korunmak için ağaçları siper ederler kendilerine . Erkeller güneşlik olarak kullandıkları yapraklı dallarla ve otlardan özenle örülmüş çeşit çeşit şapkalarıyla postoral bir havaya bürünürler. Burada her zevke uygun bir eğlen ce bulmak mümkün . Bu dağlık yörenin yaşlı çihçileri kır lokantalarında sohbet ederken gençler sigara kazanmak için halka atma oyununun başında toplanırlar. Bira ve rakı su gibi akarken ateş te döner kebaplar kızartılır. Bölge halkından bazıları ise, şenli ğin yapıldığı alanın kenarında, hemen sını rdaki Sovyet Gürcistanı'ndan ge- _,. SKYliFE 8/90 67
Çukurova ithalat ve ihracat T.A.Ş. ISTANBUL Gn. Md: (1) 133 01 80 (15 hat), ADANA: (71) 15 11 47 (5 hat), ANKARA: (4) 287 33 00 (12 hat), DIYARBAKlR: (831) 15 412 (3 hat), ISTANBUL-KART AL: (1) 395 34 60 (5 Hat), ISTANBUL-TOPKAPI : (1) 567 19 13 (6 hat) - 567 88 18 (6 hat), iZMiR: (51) 18 24 75, BURSA: (24) 60 15 97, ERZURUM : (011)23499, KAYSERI: (35) 16 91 68, KÜTAHYA: (231)13342, TRABZON: (031) 53747, MARMARiS: (612) 12475
a:
I
O LE INARNIN
BULL-FIGHTING CANSEAN ADDICTION In the remote cloud-wreathed mountains of northeasternTurkey is hidden one of the country's most delightful surprises: an exuberant annual festival of bu/1-wrest/ing high in the Black Sea province of Artvin. or many cattle-breeding, teagrawing and forming families it is o central event of the year, he/d since 1980 on the third of the annual trek to summer pastures. Viilogers arrive well in advance to take up station among the lush herbage at Kafkasor, an alpine meadow in o natural bowl in the mountains above the regional capital. Some bui/d shellers out of trees and who/e trucks are enveloped in greenery before families instal themselves on the back with chairs, tabfes and smail samovars far tea. Men gel info efaborale variety of sun-hats weaved from ferns that they wear as they sample the fun af the fair . There is something here for everyane. Wizened highland formers sit at tabfes in impromptu restauranfs, youths crowd gypsy tenis to throw hoops for packs of cigarettes and beer and Turkey's national raki drink flows freely, and lamb-meat doner; kebobs the size of smail barrels, roost slowly over open log fires. On the edge of the activity, knots of local people can be seen gathered araund the cars of Iraders from ;ust over the frontier in Soviet Geargia. The border opened less than two years ago after o half-century of closure, since when bargaining for cheap Soviet goods, anything from vodka to Soviet blood pressure meters, is rapidly becoming o favourite regional pastime. Many o/der fo/k in eastern Artvin province stil/ speak Georgian, including the mayor of Artvin. Excited Turkish Georgian chatter can be heard at the festival. Daneers invited over from Soviet Georgia to entertain during breaks in the festival are much appreciated as they leap in the same wild Caucasian way as the Turkish Black Sea peaples.
F
Sovyet Gürcistanı'ndan davet edilen , 'ı.,· dansçılar gösteri aralarında yaptıkları danslada seyircinin ilgisini çekiyor.
Daneers from Soviet Georgia are among the festival's main attractions.
The Soviet Georgians are same of the only foreigners to go to the festival: only 20 or so Western visitors make it each year, typical for o region that, despite its dramafic natural beauties, has stil/ been virtually untouched by tourism. The first day at Kafkasor is taken up with the Turkish national spor! of wrestling. But the crowd's real feNour is reserved for the bu/1-fights, in which about 50 bul/s are presented to fight in five categories, determined by the size of the anima/'s girth . There is the occasional cry of 'o/e ', but the bu/1-fighting here is o far cry from its Spanish namesake. The spor!
re-enacts fights between pairs of bul/s for daminance on the summer postures and is practically bloodless. This is not to say it is completely without o sense of danger Since the losing bul/ tends to bolt off the field at random, the day is punctuated by happy screams as the ring of onlookers seramb/es to gel out of the bul/s path. Luckily few people are ever hurf. Most bul/s are kept at relatively great expense solely to win glory for the owner, his family and his vii/age. There appears to be no beiting involved. Most formers express astonishment at the idea of charging their neighbours for o future part of o champion 's bloadline. In fact, same formers refuse to allow their bul/s any sexual activity at all for fear if wi/1 sap their sfrength. "The bu/1-fighting is really ;ust an addiction ", said Adem Alkan, o kebab shop owner and farmer, stroking his prized bul/ Comert in the shade of o bush while waifing for his fight in the top or 'head' category of the bul/s, mostly the black or brown local variety cal/ed 'Bicik. ' Led onto the field, the bul/s first drive their horns info the turf to establish their daim to the territory. Same wi/1 only go on with the lady of the form who has looked after them all year-one had to tempt her charge info the ring with o loaf of bread. Anather favourite taetic is o/so to massage the bul/s behind -+ K 1
-Uzun bir "elense"den sonra boğalar karşı sürme.
karşıya.
Amaç, birbirini
sahanın
dışına
The bul/s sizing each other up in their curious preliminary dance.
len satıcıların arabalarının çevresinde kümelenir . Yaklaşık yarım yüzyıldır kapalı olan Sovyetler Birliği - Türkiye sınır kapısının 2 yıl önce aç~masıyla, burası votkadan tansiyon ölçme aletine kadar ucuz Sovyet mallarının pazarlandığı renkli bir panayıra dönüştü. Artvin 'de belediye başkanı da aralarında almak üzere pek çok yaşlı insan hôlô Gürcüce konuştuğu için feslivalde heyecanlı Gürcüce sohbetlere tanık olabili rsiniz. Sovyet Gürcistanı'ndan festivalde gösteri aralarında dans etmeleri için davet edilen dansçı lar Karadeniz Bölgesi halk oyunlarına benzeyen hareketli Kafkas figürleriyle büyük ilgi görüyorlar. Gösterileri izleyen tek yabancı ulusun Sovyet Gürcüleri olduğu söyleneb ilir, çünkü onların dışında festivale her yıl ancak 20 kadar yabancı ziya70 SKYLIFE 8/90
retçi geliyor. Bir başka deyişle Karadeniz çarpıcı doğal güzelliklerine karşın tur izm aç ı sından hôlô oldukça bokir bir bölge olma özell i ğini sürdürüyor. Kafkasor'daki festival ülkemizin geleneksel sporu güreşle başlıyor ama herkes esas iştahını boğa güreşlerine saklıyor. Bu güreşlerde 50 kadar boğa gövde genişliklerine göre belirlenen beş kategoride birbirleriyle güreş tiriliyor. Geleneksel "Oie " nidasını zaman zaman Kafkasor'da da duyabilirsiniz ama buradaki boğa güreşleri boğanın bağayla güreşi olduğu için Ispanya'daki adaşından epey farklı bir rolü vardır bu "O ie "nin. Eşleştirilen boğalar otlakta yalnızca üstünlük için güreşliklerinden ortada kan görülmez. Ama bu demek değildir
ki bütünüyle tehlikesiz bir oyundur buradaki güreşler. Kaybeden boğa alanda rastgele koştuğu için izleyic iler kendilerini korumak amacıyla neşeli çığlık lario itişip kakışarak kenara çekilirler Bugüne değin bu tür kargaşalarda şans eseri fazla insan yaralanmamış tır.
Boğaların çoğu büyük masraflarla sırf sahibine, onun ailesine ve köyüne galibiyel zevkini tattırsın diye besleniyor. Bahis yok bu yarışlardo. Birçok çiftçi şampiyon olacağına inandığı boğasının ortalarda görülmesini pek istemez. Bazı boğa sahipleri ise gücünü tüketeceği gerekçesiyle boğasının çiftleşmesine dahi izin vermez. Çiftçilik yapan ve aynı zamanda bir kebap salonu işleten AdemAlkan "boğa güreşi gerçek bir tutku" diyor. Bunla rı söylerken de bir çalılığın göl-
Boğalar yoruldu. Sıra gençlerin horonunda. Onlar da görevlerini yapınca meydan gene boğalara kalacak.
A wild version of the Black horon fo/k dance in progress.
birinin boşının hizosında ötekinin kuyruğu bulunur. Dönüşlerde boğaların yaptığı bir hareket de sık sık yan yatıp birbirlerine kızarmış göz oklarını göstermektir.
gesinde "ba ş" kategorisinde dövüş rnek için sırasını bekleyen ödüllü boğası Cömert'i okşuyor. Cömert, siyah ve kahverenginin egemen olduğu bir boğa; yöredeki deyişle "Bici ku Dövüş alanına bırakılan boğalar boynuzların ı otlara sürerek gezinip
alanda kendilerine ait bölgeyi belirliyorim. Ama başlangıçta hepsi bu kadar hevesli değil. Bazıları yalnızca bütün yıl onlara bakan sahibeleri tarafın don harekete geçirilebiliyor. Bazen de hücumo geçmeleri için bir sornun ekmekle kand ırılmoları gerekiyor . Testislerine mosoj yapmak, boğaları horekete geçirmede kullanılan bir başka taktik . Hayvo n bu yolla hem sakinleşi yor, hem de şevki orttırılıyor . Daha sonra Sumo güreşçileri gibi karşı karşıya gelen iki bağa kôh böğü rerek, kôh garip bir başlangıç donsı nın eşliğinde birbirlerinin gücünü tartmaya ça l ışır . Bu "elense " sı ra sında iki boğa arasındaki mesafe 2-3 m kadardır . Aralarındaki paral elliği bozmadon birbirlerin in etra fında dönerken,
Başlangıç dansının 20 dakikadon fazla sürmesine izin verilmez. Bu süre içinde sahiplerinin tüm kışkırtmolarına karşın kendisinden beklenen canlılığı gösteremeyen bağa - ya do boğalar diskalifiye edilir. Ama genellikle dakikolar ilerledikçe boğalar kavgaya hazır hale gelir ve gerçek güreş başlar. Boynuzlar birbirine kenetlenir, 300 kilo ağırlığındaki hayvanların kahverengi ya do siyah böğürleri dalgalanmoya başlar. Kaslarını büyük bir güçle şi şiren boğalar rakiplerini sahadon atmak için onları bütün güçleriyle iterler. 323 kilo ağırlığındaki Artvinli Sarı taraftarlarının coşkulu sevinç çığlıkları orasında "Baş Boğa" ünvanıylo bu yı lın şampiyonu oldu. Onlarca taraftar ringe fırloyorak önce boğoyı eğiten çiftçiyi sonra do boğanın sahibini omuzlma aldı. Bunun hemen ardın dan, bağırıp zıployan 100 kadar erkek elele tutuşup halka olarak horon tepmeye başladı. Kupaların verilip kalabalığın yavaş yavaş dağılmasından sonra güreşi koybeden pek çok boğa, sahiplerini ulandırdığı için salılmak üzere kosabaya doğru yola çıkarıldı. Kazanon boğalar ise köylerinde yapılacak başka yarışiara katılmak üzere tekrar komyonlaro bindirildiler. Bu boğalar geri döndükleri köylerinde bir sonraki yılın festivalinde ihtiyaç duyacakları güçlü kasları yıl boyunca sobano koşulorak elde edecekler •
their mighty testicles, said to both co/m the greot beost and stoke up his mettle. Like Sumo wrestlers, the two bul/s then bellaw and size each other up in the bu/1-fight's curious preliminary dance. The bul/s circle eoch other at o few yards distance, staying parol/el and head-to-tail, leaning in and out and showing the whites of their bloodshot eyes. As the fina/ championship match draws closer, the cheers and shouts grow more intense from o crowd of o few thousand camped on the mountainside or standing araund the bu/1-fighting square. The preliminary stage may last up to 20 minutes, after which either bul! -or both- may be disqualified for not showing the right spirit, despite wary prods from their owners. But usually the bul/s heods go down within minules and the battle commences in earnest. The horns lock with repeated clunks and the black or brown flanks of the 300kg anima/s ripple with butchers ' charts of heaving muscles as each tries to push the other off the field. Sari (Yellow), o 323-ki/o beast from Artvin, fought his way to be 'Heod Bul/' or champion of 1990 to huge roars of delight from the home crowd. Dozens ran info the ring to raise to their shoulders the farmer who trained the animal. Then came the turn of the anima/'s owner. Soon o wild version of the Black Sea horon fo/k dance was in pr09ress, o ci re/e of 100 men shouting and leaping hand in hand high in the o ir. Cups are handed out and the festivalslowly winds down. Many losing bul/s are /ed off in an inglorious line to be so/d to the butcher. The winners are loaded bock onto trucks for more festivities bock in their home villages. There they return to anather year of long walks and ploughing to harden up the muscles that wi/1 be needed once again for the festival next year e
By Hugh Pope; Turkish correspondent ol the london daily, The Independent SKYL/FE 8/90 71
ARÇELIK, TSERISI BUZDOLAPLARINA BIR YENISiNi DAHA EKLiYOR:
....
r
4 rHDIW {'IIOI'IKAI.J
SOCkmiU G/JdJı 4 yJd.zlı (ııo,>lal/ "'!)vtmo gücü,
~ smdoıflaıo gdol dış
SICoüi +430C il«ı deM ~ en oz -18'C sogW1vt wg/o)Oiı ~ potfomıonsiı,
...Arnaı. ""az 5 1Joiv1ı büMı bir Illi en fozlo 24 sootte en iç ndlosıno lodor ~6ıoligi oloırJ: mmiotrı:
...325-T'nin "'!)vvmo gücü, bo mtomlonn çal üstünde oldugu için, ıohotço "lıopikol-ôlesi " diye rrıolendriiebl< ... 325-T. Türl:iye'nitı sıccX il/im ıorllonndo 4 yıldız/ı "'!)vtmo gücü soglayobilmosi içitı 6ze/lompres6f "' 6ze/ ISI izolosyoouy/a ıJoooflimqtı, ... ,~ !aybı ırinimumdut. ... Dolto e<onomil"' SOOılK ouıı.ı
TlKNOLOJI$1: 1~ loybn en aza indi,.,.ı mo!Jimvm IOsomJI en yeri boıdolob tetnoJo;Ydi' &ı lrlh>olo;ide ono b61~i "'!)vıucıJor /~) orlo dwomı gerisine g6nıiilmüııiiı: Mo rkvor tümiiyla sogutucv yüzey
sog/oıon
g6,.,; l<JPO' ... &ı nod«ııe 325-T'nin iç gMmümü dclıo OSh>lil#'
IUIU·IH (OiJMMI) KULLANIM iJZELtlfJ/: Arlc~ndoli londonser 6ıel b6lmosine oldugu içitı mvrfol dwonno çol )Okın yeıleştirilebifi, ... Ha>o "'""' !apı dtındoli 6zttl bölümden soglorı"
g6ıOOiü
D/{Jfl IJSTtJNLUKUII: ... Gdode"' lopı ıoflon islondi9 gibi O)'Jrlooobili, ...Kopı/on mvı/ogtn durıAnvno g6ıe islenen toıohoıWaJııfoU,
... MolsNnooı iıolasyon sogto,
...Mılnotı~ı lopı contolon 6zel&
-
ARÇELIK
Kalitesi üstün. Tasartmt ç.ağdaş. Boyutlan .küçük. Soğutma gücü tropikal. Derin dondurucusu 671itre kapasiteli. Toplam iç hacmi 2571itre. Yalmz yaşayanlar, kalaba/tk olmayan aileler için ideal. Size en yakm Arçelik Yetkili Sattetsma yakmdan tamym.
uğraym,
325. T. Sizin ifin, geletekten. Arfelik'ten.
325- T'yi
IV. MURAT TOPKAPI SARAYI'NDA
• •
ORIJINAL MEKANDA OPERA A
Turan Ofl a zoğ l u'nu n ya zdığı, Q ka n De m i r i ş ' in beste lediği IV. Murat O pera sı. Ista nbul Festiva li sırasında orij_i_ na l m ekôn ı n d a , yani To p ka p ı Sarayı ' nda sahnelendi . Uç perde ve on beş tablodan o luşan eser büyük ilgi toplad ı. opkopı Sorayı tarihi günlerin· den ..birini daha yaşamaktay d ı . ünlerine çıkan her engeli devirip Bobüssoode Kopı sı'na ulaşan ôsi Yeniçeriler " Podişohı isteriz! " diye olaneo güçleriyle boğır-
T
moktoydılor .
Çok geçmeden genç Podişoh IV. Murat göründü ve kapı önüne olelocele kurulan tahtına oturdu. Uğultu dinince de, sert bakışlarını bir süre kalabolı ğın üzerinde gezdirdi ve gür, kalın sesiyle sordu: " Kullar ımın d i l eği nedir? .. " Turan Oflazoğlu ' nun yazdığı , Okan Demiriş'in bestelediği IV. Murat Operası, "Ayak D i vanı " adı verilen bu toplantı ile başlıyor. işin çarpıcı yö· nü, esere konu olon olayların, orijinal mekônında sergilenmesi . Evet, 18. Uluslararası Istanbul Festivali progr:::ı mı nd o yer olon IV . Murat Operası, Topkapı Sorayı ' nda sohnelendi ve büyük ilgi topladı. Osmanlı podişahı IV. Murat'ın solto no t dönemin i ( 1623-1640) onlaton bu operodo, bütün olaylar Topkapı Sorayı'nda geçiyor. Daha önce tiyatro olarak sahnelenen ve üç perde, onbeş tablodon oluşan eserin Orkestro Şefi Wolfgang Scheidt. Sahneye koyan Cüneyt Gökçer ve Koreogrof Oytun Turfonda l Besfeci Okan Demiriş , IV. Murat Operosı ' ndo, klasik opera metinlerinin aksine, geleneksel Türk müziği motiflerınden yararlanıyor. Folklorik ezgiler ise esere ayrı bir atmosfer veriyor. IV. Murot ' ın, 28 yaşında ölen bu Osmanlı podişahının iniş çıkışlario dolu serüveni de operanın dramatik yapısını zenginleştiriyor. 74 SKYLI FE 8/90
'
Eserin en ilgi çekici sahnelerinden birisi, ironik bir karakter taşıyon IV. Murot-Bekri Mustafa karşılaşması. içkiyi yasakloyan Podişoh, kılık değiştirip gezerken, Be~ri Mustafa'ya rostlar. Bu uzunca bolum, gerek diyaloglar, gerek müzikal doku bakımından sürprizlerle dolu. Sulton Murot ' ı Atilla Manizode 1 Mustafa iktu 'nun canlandırdığı eserde, Kösem Sulton ' ı Leyla Demiriş 1 Handon Şordağ seslendiriyor e
ARTS REVIEW: MURAT IV AT TOPKAPI PALACE
AN OPERA STAGED IN ITS ORIGINAL SETTINGS Turan Oflazoğlu 's Murat the /Vth was staged in its original setiing - the Topkap1 Palace - during the 18th Istanbul Festival he/d last month.
ompased by Okan Demiriş and made up of three acts and fifteen scenes, the opera received excellenf reviews from the critics. The plot unfolds as follaws: /ts anather histarical day at Topkapt Palace - the residence of the Ottoman Sultans: A group of rebellious janissaries manage to penetrate the forbidding Babussade gate and make their way info the palace, angrily shouting for the Sultan at the top of their lungs. Soan after the young Sultan, Murat the /Vth, makes his appearance and seats himself on his hastily erected throne. He waits for the clamauring to die down, scanning the crowd with his harsh and penetrating eyes. "So what is it that my subjects want?" he asks in o stern and commanding tane. The opera commences with this dramatic scene. The most striking aspect of the who/e opera is that it is aciuo/Iy staged at fhe Topkapt palace, rendering the who/e scene uncannily real. The opera relates the tumultuous reign of Murat the /Vth ( 162 3-1640) best remembered for his bonning of alcohol. In one of the more lively scenes, Murat encounters Bekri Mustafa, o reknowned philosopher equally famous for his indulgence for alcohol. The Sultan is wolking through the streets incognito when he bumps info Mustafa, who is drunk as usual. A comic dialogue ensues puntuoted by o series of quid pro quos. The opera, staged earlier as o play, is conducted by Wolfgang Scheidt and directed by Cüneyt Gökçer and choreographer, Oytun Turfanda. The music is mostly inspired by traditional Turkish motifs creating o distinctive atmosphere that blends in perfeciIy with the setiing and makes the opera well worth attending even for those who don't understand Turkish e
C
ÇA.G I:>A.Ş
BA. ,.._.KA.~ 1 Lll<
ll
1
16J UlKtDt tMlAK VI~A llt 1
1
1
1
YA~AYABIUR~INIZ. -
EMLAK BANKASI
Dünyada 20.000 banka tarafından kabul edilen, 170 milyon kişi tarafından alışveriş ve nakit para çekimlerinde kullanılan Emlak Visa ile, dünyanın her yerinde nakit para taşımadan, Emlak Bankası t.=:::::::::==----1
t:
güvencesinde, prestijin doruğunda yaşarsınız.
EMLAK B A N K A S I - - - - - - -
iSTANBUL MENKUL KlYMETLER BORSASI
BORSALARlN • YEN I • IMPARATORU 1985 yılında kurulan istanbul Menkul K ı ymetler Borsa sı, dört yıl gibi kısa bir süre sonra l989'da bir dünya rekoru kırdı ve dolar baz ı nda dünyanın en çok kazand ı ra n borsası unvanını kazand ı.
"24
işlemci, kristal bir avizenin ışığı altında
sıra
larda oturuyorlar. Onların önündeki eksperler, gerçekleşen işlem leri tebeşiri e karatahtaya yazarken , hoparlörden sırası gelen hisse senedinin ad ı ilan ediliyor. Bu hisseyle ilgilenen işlemci parmağını kaldırarak teklif ettiği fiyatı söylüyor. Alfabetik sırayla işlem yapıldığı için sırayı kaçıran işlemci , ertesi günü bekliyor."
The Woll Street journal'dan Philip Revzin , Nisan 1986 'do yayın l anan yazısında , istanbul Menkul Kıymetler Borsası ' nı böyle ton ıt ıyo rdu. Yazının başlığı ise , "iMKB'de cirit atan fareler"di. O ldukça alaycı bi r dille kaleme alınmış olon yazıda , "Dünyan ı n en sessiz borsası ve belki de işlemler i n alfabetik sırayla yapıldığı tek borsa" ifadesi kullanılıyor ve "esneme katsoyısının en yüksek düzeye ulaştığı" belirtiliyordu. -+ SKYLIFE 8/90 77
THE lSTANBUL STOCK EXCHANGE
ARISING STAR Borely two years ogo, the only stock on the dormont Istanbul Stock Exchange wos said to be of the "loughing kind". But lost year, the tiny exchange took off outperforming all a tl覺ers in the world.
F
ew investors are probobly owore, that set up in 1873, the Istanbul bourse is one of the oldesi in
78 SKYLIFE 8/90
the Mediierroneon bosin. Even fewer lounced in 1986 omid much fonfo are likely to know that playing the mor- re, But the fledgling exchange wos to kets wos o royal postime. One of the longuish in the doldrums durir.g the first wilier Ottomon sultons, Abdul Homid, years of its revivol, leoding observers to is said to have added substontiolly to comment that there were more ro/s than the family budget by investing in profi- people running through its corridors. tob/e stocks. But with the estoblishment Now the troding floor is off limits to of the Turkish Republic in 1923, the bourse ciased down and remoined so un- all bul the employees of 98 registerecf brokers with on unreguloted "over 繚tl覺t" til 1985. counter" morket flourishing outside the The shift lawards o free morket eco- Exhonge building. Those who did llL'I nomy in the early 80's, herolded the re- invest in the morket early 011 were soo11 vivol of the ISE. which wos officiolly re- te regret their scepticism when stad -
----
SA
1
/
(
Ama, The W all Street Journal yazarın ı n küçümsemeyle sözünü ettiği bu borsa, 1989 yılı sonunda bir dünya rekoru kı racak ve dolar bazında dünyanın en çok kazandıran borsası olacaktı.
Türkiye'de yüz yılı aşkın bir geçmişe sah ip ola n borsacılıkla ilgili ilk adım ı 873 yılında_ atılmış, aynı yıl ardarda ya y ınl a na n "Istanbul Esham Borsası Talimatı" ve "Borsa Tal imatnamesi " ile tüzel kişilik oluşmuştu . Aslında, Osrrıon l ı imparato rl uğu ' nun son dönemle-
rinde Borsa ve Galata bankerleri , ekonominin vazgeçilmez unsurlarından olmuşlardı . Hatta , Osmanlı sultanların dan ll. Abdülhamit , şehzadeliği döneminde borsacılığa merak sarmış ve bu yolda şahsi servetini büyütmüştü. Ancak Cumhuriyeıle birlikte, borsa önemini yitirmişti. Ta ki, ı985 yılına gelinceye kadar ... Türk ekonomisinde gelişme ve deği şime paralel olarak borsa ihtiyacı kendini gösterince, ı 985 yılının son günlerinde konuyla ilgilimevzuat yeniden gözden geçirildi ve IMKB kuruldu. Yeni borsanın ilk üyeleri 24 eski banker olmuştu. Artık temel hazırdı. Sıra , yatı rımcılarda ve halka açılmak için nazlanan şirketlerdeydi. Startın verilmesiyle birlikte, istasyondan kalkan bir tren gibi ağır ağır yok olan iMKB, kısa sürede modern ekspreslerin hızını yakalamayı başardı. Günlük birkaç milyon lira olan işlem hacmi, 4 yıl gibi kısa bir sürede ı 00 milyar liranın üzerine çıkmış ve iMKB, 1989 yılı sonunda, dolar bazında dünyanın ..en çok kazandıran borsası olmuştu. Ustelik, ı987 yılında ciddi bir kriz otlatmasına rağmen ... Borsa, yeniden kurulduğu günden sonra her geçen gün biraz daha büyürken, ı987 yılında ilk yaygın özelleştir me denemesi de gerçekleştirildi . Ancak küçük hacimli IMKB'nin bir onda arz fazlasıyla karşılaşması yüzünden, şişen fiyatlar hızla gerilerneye yüz tuttu . ı987 sonuçları oldukça kötüydü. Ancak, bu krizin etkisi kısa sürede unutuldu. Hükümet ise, özelleştirme programına biraz ara vermeyi uygun buldu. Borsanın daha sonraki yıllarda da alternatif yatırım araçlarından daha fazla girdi sağlaması, cazibesini arttırıcı bir unsur oldu. Artık yeni yeni şirketler ve aracı üyeler de kervana ekleniyordu. işlem hacminin günlük 30 milyar lira seviyesine ulaştığı ı989 yılı ortaların da alınan bir karar , borsanın kaderini kökten değiştirdi. Bakanlar Kurulu 'nun 32 sayılı kararnamesi ile artık yabancı ların iMKB'de yatırım yapmasına imkôn sağlanmıştı. Hükümet de özelleşti rm e programını yeniden devreye sokmaya hazırlanıyo rdu. Söz konusu kararnamenin ardından borsa gerek işlem hacmi, gerekse işlem miktarında yeni bir rekora doğru gidiyor, yabancı fonlar birbiri ardına devreye giriyordu O zamana kadar konuya soğuk bakan bankalar da "Biz de varı z" deme- . ye başlamışlardı. Yıllardır , kendi yağıyla kavrulma mantığıyla hareket
istanbul Menkul Kıy metler Borsası 1 na kote edilen şirket sayısı 800, işlem gören hisse senedi sayısı ı 00, hisse senedi sahiplerinin sayısı ise ı 00 bin ...
The poor performance of traditional instruments has served to draw an increasing number of Tur ks to · the stock exchange.
eden aile şirketleri , borsanın en ucuz finans kaynağı olduğunu farketmekteydiler. ı989 ' u dünya rekoru k ı rarak ta· mamlayan iMKB, ı990'ın Şubat ayın da en yüksek faaliyet noktasına ulaştı. Birinci pazardaki 50 şirketin baz alın dığı iMKB endeksi, bu iki aylık sürede yaklaşık ı200 puanlık bir sıçramayla 4200 seviyesine gelmişti. Günlük iş lem hacmi ise ı 00 milyar liranın üze- SKYLIFE 8/90 79
rindeydi. Hızla gürbüzleşen bu çocuğa, artık eski elbiseleri dar gelmeye başlamıştı. Şimdi borsanın gündeminde, yeni ve daha modern bir binoya toşınmo, to-
kos ve saklama merkezi kurma ve elektronik sisteme geçiş vardı Bunlar içinde gerekli değişiklikler de tamamlandı Borsoya kote edilen şirket soyısı 800'e ulaşmıştı işlem gören şirket soyısı ise-sı roda bekleyenler hariç- ı OO'e yokloşı yordu. Borsa üyelerinin soyısı ise 99'o ... Bu arada, özel leştirme kapsomında yapılan satışlada hisse senedi sahiplerinin soyısı do ı 00 bine ulaş
"' Şimdi borsanın gündeminde yeni ve daha modern bir binaya taşınma, takas ve saklama merkezi kurulması ile elektronik sisteme geçiş var.
The move to an electronic suburban exchange is eagerly awaited by investors.
mıştı.
Rakamların ortaya koyduğu gerçek ise şuydu Türkiye 'de de artık, birçok ileri sanayi ülkesinde olduğu gibi, sermayenin tabono yayılması süreci baş lamıştı ve bu geri dönüşü olmayon bir yoldu. Istanbul Borsası ' nın kuruluşun dan bu yana gösterdiği bu hızlı geliş80 SKYLIFE 8/90
me, gercı<. Türk sanayicilerinin, gerekse tasarruf sahiplerinin kaybettikleri uzun yılları bir on önce telafi edip çağı yokaloma isteğini yonsıtıyordu sanki e
prices storted their giddy oscent lost August. The boom wos sporked off by the government's decision to o/law foreigners to invest directly in the morket with guoronteed repatriotion of profits. Foreigners eager to reop the benefits of what is deseribed os "one of the few emerging exchanges feft in the world" have steodily been entering the morket ever since. In addition, the poor performonce of traditionol instruments such os go/d and the do/lar, as well as negotive interest rates on deposits has served to draw on increosing number of Turks to invest in equities. The stockmorket index which had efased the year over the 2000 mark (o five-fofd increose si nce jonuory 1988) started rocing lawards the 5000 mark in the early weeks of july The average prices of stocks shot up by 500 percent in 1989. So far this year, the market is
-----
/
up anather BO percent. Average doily volume has risen dromolicalfy from TL 300 million early in 1989 to over TL 100 bi/lion . Alsa boosling inveslor canfidence was the launch of the$ 60 million Turkey Fund /ed by Merrili Lynch on the New York Stock Exchange. Within doys of its entry info the morket the fund had to expand its portfolio to $ 100 million to accommodate demand The Turkey Fund wos swiftly followed by the $ 50 million Mediterroneon Fund /ed by japon 's Namuro Securities. The ISE's dizzying performance is set/o so/ve one of its mojor problems: the low supply of equilies. Growing canfidence in the exchange spurred on by ils heady ascenl is feading on evergrowing number of jeafousfy guarded family componies lo go public as o cheop meons of roising capital. Recent eniran/s include the family-
/ Türkiye'de yaklaşık 100 yıllık bir geçmişi olan borsacılık, Cumhuriyet'le birlikte geriledi ve ekonominin ihtiyaçları doğrultusunda 1985'te
yeniden kuruldu .
The istanbul Stock Exchange was officially relaunched in 7985 am id much fanfare.
owned phormoceulicols conglomerote, EczaCibaŞI and the SobanCI group-owned textile company, Yunso.
Bonks which used to view the exchange with o cynicof eye are fallawing suit. Mojor shore issues recently inelude the privotely-owned Garanti Bankosi (TL 2 35 bi/lion} . The flotolion of 15 percent of the stote-owned petrochemicols gionl, Petkim shore in line with the govemmen/'s privotisotion programme has lenf further depth to the market. The Public Participotion Adminstralion (the coordinoting body for privolisolion} recently onnounced that Turkish Airlines (THY) is next in line, with araund 15 %of i/s shores to be offered to the public in September. Growing canfidence in the morket coupled with beller informed finoncial onolysis and perhaps even the longowoited move to on eleclronic suburban exchange, analysts soy, wi/1 ensure thatthe morket goins depth, smoothly groduoting from shoky odafescence lo moturity SKYLIFE 8/90 81
. .
.._,.
ÇOCUKLAR lNl Z IÇIN GELECEK UZAK DEGIL ... O NLA RA DEGERi AZALMAYAN BiR GELECEK HAZ l RLAY l N .
••
•
•
z ••
SU PER ÇOCUK • SIGORTASI
Sevgili çoc u kla r ın ı zın d eğe ri biçilemez, ama geleceklerinin parasal güvencesini bugünden sağlamak elinizde. Türkiye'de "işi yalnızca hayat sigortası" olan Hayat Si~orta A.Ş . , çocuklarınız için d eğerin i yitırmeyecek bir gelecek hazırladı. Dünya standartla r ında yepyeni bir uygulama. On lar ın g ele c eğı içi n gerçek b ı r sosyal güvence . DÖViZE ENDEKSI,.i SUPER ÇOCUK SIGORTASI Bu sigorta ile, bugün ilkokula giden çocuğunuzun daha sonra sürdüreceği eğitimi, karşılaşacağınız parasal zorlukla ra r ağmen güvence altı na alı n.
Di lerseniz Mark'a, dilerseniz Dolar'a endeksli olabilen bu sigorta ile gelecekteki teminatınızı veya gelirinizi o günkü döviz karşılığı TL. olarak alırsınız. Bu uygulamayla çocuklarınıza ödenecek sig orta birikimlerine enflasyon , asla değer kaybettiremez. Aşağıdaki telefonlardan hemen bizi arayın . Ayrıntılı bilgi alın . Hayatınızdan değerli çocuklarınıza, değer i n i yitirmeyen bir gelecek armağan edin.
Genel Müdürlük : Büyükdere Çad . ı 65 Esentepe S0504 Istanbul Tel: 174 97 49 -174 70 94 Fax· ı 74 71 54 Ank~ ra Böl~e , Tel : 1IS SS St ı zmir Bolge, Tel· 251 75S
Hayat
Sıgorta Oı r lkt ı s.at S.nka$ ı kurul uşudut
HAYAT SiGORTA A.Ş.
D
THY MOVIE VIDEO PROGRAM
HUMAN ERROR
1 TEMMUZ- 30 AGUSTOS tarihlerinde
THY
Oyuncular (Cast): Suzanne Wouk-Vincent Co bb Yönetmen (Directed by): Clyde Ware
Movies to be shown on Turkish Airlines international flights between JULY Jst and AUGUST 30th
john Farley ve ailesi doksan gün yeraltında , hiç bir haberleşme ara c ı o lmadon yaşamak için devlet tarafın don görevlendirilirler. As ıl amaç, bu oileyi nükleer bir deneyde "insan koboy" olarak kullanmaktır . Deney başlar boşlomo z, korkunç olaylarla karşılaşır lar ..
john For/ey and his family are assigned on o government mission to live underground incommunicado for ninety days . The objective is to use the family as guineapigs in o nuclear test. As soan as the test begins, they face horrible consequences ..
84 SKYLIFE 8/90
uçaklarında
gösterilecek filmler
LllTLE GIRL LOST Oyuncular (Cast) : Tess Harper - Frederic Forrest - Marie Martin Yönetmen (Directed by) : Sharron Miller "Little Girl Lost", aralarına ilk defa giren küçük bir evlatlık kıza alışmaya çalışan bir oileyi anlatıyor. Bu film gerçek hayatton alınm ı şt ı r . Clora ve Tim Brady ITess Horper, Frederic Forrest), Tella De Bu s k ' ın ailelerin e katılmas ından beri , onu kendi evlatları g ibi sevip büyüten anne-bobası olmuşlar dır . 4 yaşlarında sağlıklı bir çocuk olon Seans, hiçbir zaman bir problem olmamıştır . Fakat Brady'ler Tella ' nın gerçek bobası "Popo Ed "i her ziyareti sırasında gözlerinde bir korku görmeye baş lorlor. Her ziyaret öncesi, geceleri kötü rüyalorlo , gözyaşları içinde geçmektedir. Tella'nın sözleri ve hareket-
leri Brady' leri, baba s ının çocuğa zoror verdi ğ i yönünde dü şü ndürm eye ba ş lam ıştır . Brady' ler, Seans ve gerçek baba s ı ora s ındaki pro blemlere hakim i ikna etmeyi başarırlar . Fakat birkoç ay sonro yeni bir hakim gelir . Bu hakim Tella ' nın durumunu bilmemektedir ve 3 oy için Te l la ' nın gerçek baba s ın ı n yanına dönmesini sağlar .
A true life story of o family and o young gir/ they have adopted ... At the beginning all seem to go on perfectly well between C/ara and Tim Brody (Tess Horper, Frederic Forrest) and their odopted child, Te/la DeBusk. However, o heolthy gir/ at four, Tella is tormented every time she visits her father, "Papa Ed". The Bradys succeed to canvince the judge to keep her off the father. But o new judge, unaware of the circumstances, lets her to be taken by the father for a threemonth period.
Bad }im - istanbul ·{Brüksel - New York ) TK 581 Human Errar -(Ne w York - Brüksel) TK-582 litt/e Giritasi · (istanbul - De/hi) Singapur - De/h, - Istanbul TK 57 4 Trauble in Paradi se - Istanbul (De/hi Singapurl De/hi - Istanbul TK-574 LA Heol Istanbul De/h, (Singapur De/hi ) Istanbul TK-575 E.N .G. - Istanbul De/h, - Singapw (De/hi - istanbul) TK-575 LA Heol - (/stanbul - Bombay) Smgapur Bombay Istanbul TK 570 Human Error - istanbul (Bombay Singapurl TK-570 liflle Giritasi (Singapur - Bom bay) Istanbul TK-571 Trauble in Paradise - Smgapur (Bambay- istanbul) TK-571 litt/e Girllost (istanbul - Dubai/ Bangkok - istanbul TK 592 Trauble in Paradise - Istanbul (Dubai Bangkok ) Tokyo TK 592 LA Heol · istanbul Duba1 (Bangkok - Tokyo ) Bangkok Istanbul TK592 E.N.G . (Tokyo - Bangkok) Dub01 istanbul TK-593/ 595 Bad }im Tokyo (Bangkok - Dubai/ istanbul TK-593/ 595 Human Error - Tokyo - Bangkak (Duboi - Istanbul) TK-593/ 595 Bad }im (/stanbul - Dubai/ Singapur Duboi - Istanbul TK-572 Trouble in Parodise - Istanbul (Dubai Singapurl Dubai - Istanbul TK-572 liflle Gi(llost - Istanbul · Oubo1 (Singapur - Duboi) Istanbul TK-573 E.N.G. - Singapur (Dubai -Istanbul) TK-573/819 Bad }im - (istanbul - Dubai) Karach1 Duboi · Istanbul TK-8 18 Human Error - Istanbul - Abudab, Karachi (Dubai - Istanbul ) TK-8 19 LA Heol - (Istanbul - Abudabi) Karachi · Abudabi - Istanbul TK 828 E.N.G. - Istanbul - Abudabi - Karachi (Abudabi - Istanbul) TK-829 NOT filmierin göste1ilece~i porkurlar pa rantez içinde belirtilmiştir.
NOTE: Flights on which movies wi/1
be shown are indicated in parantheses .
D
THY MOVIE VIDEO PROGRAM
ile tanışlıkton sonra pişman
L.A. HEAT
lık duymaya başlar ... Birden korkunç bir fırtına çı
Oyuncular (Cast) : jim Brown Patjohnson Kevin Benton Yönetmen (Directed by) : }oseph Merhi
kor ve şilep parçolonır.
Özel dedektif Joon Louroy Chence'in ortakları, gongsterler tarafındon öldürülür. Chonce, ortaklorının öcünü olmoya yemin eder. Artık , onun için kanun, silôhındon çıkan kurşunlordır ...
DetectJVe jan Louroy Chance {welcome back katteri lı ved by the code of ths west, where o man 's word wos hıs bond and hıs gun bocked hıs word. When hıs partners are brutolly cut down by the mob, all hel/ breokslose. The code of the west and the law of the gun retven to L.A. os three deodly foctıons closh to the deoth it's o showdown ot hıgh noon ın L.A. Heot
BAD JIM Oyuncular (Cast) : /ames Brolin Richord Raundfree Yönetmen (Directed by) : Clyde Wore Üç kovboy John T., B. D., ve july, kamp yerlerine gelen bir atın kişneme sesleriyle, rahat uykularındon aniden uyondılor.
At, ovcı Lu ke Tolliver tarafın don çekilmiş halatın sonundo vohşice tepiniyordu. Luke, domızlık otıylo , kovboyların uyuz midillilerini değiş tokuş etmeyi önerdi ..
Three cowhands, JOHN T.,B.D, and jULY, are owokened by o serearning horse careening info their compsite. The horse, is doneing wildly on the end of o rope tenously he/d by o gunfighter, LUKE TOLLIVER. LUKE offers to make on even swap with his stollion for one of their mangy cowpoines, which causes o greot amaun! of suspicion. Bad jim inexorobly leods the !rio info o life of erime.
TROUBLE IN PARADI SE Oyuncular (Cast) : Raquel Welch jock Thompson Yönetmen (Directed by): Di Drew Hong Kong'ta devlet görevlisi olarak çalışan kocasının ölümü nden sonra, Rochel Boxley (Roquel Welch), cenazeyi de olarak, bir şileple Amerika 'ya dönmeye karar verir. Gemi çalışonlarındon jokelo Fontcine ise ölen adamın tabulunda eroin soklomoktodır. Ama Rochel
Fallawing her husbond ARTHUR 'S mysterious deoth , RACHEL BAXLEY pocks up her life os Stote Department ·wife in Hong Kong and boards o freighter olong with her husbond's casket bound for the US. She begins to regret this decision when she meets one of the crew members, o hondsome rogue nomed JAKE lA FONTAl NE-who has smuggled his liquor abaord in Arthur's coffinl Suddenly, o typhoon hits and the freighter breaks opar!. Hours loter, Rochel finds herself clinging to o piece of wreckoge with the only other suNivor. .. o certoin drunken so i/or nomed joke.
AiRBUS UÇAKLARlNDA YAPILAN MÜZiK YAYlNLARI Müzik Türü Film 2 Film 3 Pop-jazz 4 Film Müzikleri 5 Klasik Müzik 6 Unutulmayan şarkılar 7 Türk Müziği 8 MUSIC ON BOARD OF AlASUS Entertainment Selection Movie 2 Movie 3 Popjazz 4 Movie Music 5 Classical Music 6 Unforgettable Songs 7 Turkish Music 8
SKYLIFE 8/ 90 85
MÜRACAAT VE REZERVASYON- INFORMATION AND RESERVATION DIŞ BÜROLAR
INTERNATIONAL OFFICE S ABU DHABI Sheikh Hamdan Str. P.O. Box698 (GSA ) Sultan Bin Yousul and Sons Phone: SM: (9712) 316656 -338761 BS: (9712)211194 Rez : (9712) 338845
BERLIN Budapester Str.No. 18 B 1000 Berlin 30 Phone : (030) 2624033 SM: (030) 2624035 Rez : (030) 2624033/34 (GSA) BAB 1 . 1000 Berlin 36 Oranian Str. S Phone: 6125080-6125091 2. 1000 Berlin 65 Luxemburger Str. 34 Phone: 4616130-4624032 3. 1000 Berlin 44 Fulda Sır. 58 Phone · 6813017-6235029
ADIS- ABABA (GSA) Sthopian Airlines Bole Airport P.O.Box : 1755 Phone : (2511 ) 182222
BOMBA Y Maker Chambers V 3rd . Floor No. 305 Neriman Point 400021 Phone : SM: (22) 2040744 Rez : (22) 2043605
ALGIERS- CEZAYIR 63 Rue Larbi Ben M ' h ıd ı Phone : (2 13-2) 647821 -639390/91
BRUSSELS - BRÜKSEL 51 Cantersteen 1000 Bruxelles Phone : (322) 5126781/82-5117676
AliiMAN J abal Arnman Third Girele Al Riyadh Center 8th Floor P.O.Box. 39177 Phone : (962-6) 659102-659112
BUCHAREST - B Ü KREŞ(GSA )
AliiSTERDAM Leidsesıraat6 . 1017/ PA Phone : SM: (020) 227986-203754 Rez : (020 ) 227984/85/86/87
ATHENS - ATI NA Philellinon Str. No. 19 Phone : (01) 3245975 (SM) : (01) 3246024 3222569-3221035 BAGHDAD - BA(i;DAT Meridian's Street Bu ilding 3/ B Phone: ( 1) 7187703/ 04
o
TORK HAVA YOLLARI TURKI SH AIRLIN ES
KABIN BAGAJI CABINBAGGAGE
BANGKOK (GSA) Gulf Express Tra nsport Ageney CP. Tower 3fd Level 313 Silarn Road Bangkok 10500 Theilan d Tel: 231 03 00 Phone: Airport Bureau (66-2) 5352621 / 22 BAHRAIN - BAHREYN Car Park Bldg. Govt. Ave . Manama Phone : SM: (973) 243456 Rez : (973) 252344 BELGRADE - BELGRAD TRG Marksa Engeısa 8/ 4 11 000 Beograd Phone : SM: (11) 332561 -333277 (GSA) Yugoslavian Airlines (JAT) Sava Center M. Popovica 9 P.O. Box.JAT 11170 Phone : (1 1) 145797
86 SKYLIFE 8/90
TAROM , Ul, Republie 16 Phone 147433 BUDAPEST - BUDAPEŞ TE (G SA ) MALEV, Aoosevelt , Ter 2 1052 Budapes ı Phone (361 ) 189033 CAIRO - KAHtRE Moustafa Karnal Sq . No.3 Phone Rez : 3908960/61 (GSA) lmperial Travel Center 26 Mahmoud Basıouny S tr . Phone : (202) 758939-760071-761769
FRANKFURT Beseler Str. 35-37 6000 Frankfurt Phone : SM: (069) 27300717 Rez : (069) 27300720/21/22 (GSA) Neemi Öe S ı , 5, 6800 Mann -heim Phona : (062 1) 10980
GENEVA - CENEVRE Rue de Chantepoulet No 1·3 1201 Geneva Phone : (022) 316129-312194-316120 HAMBURG Adenauerallee 10 2000 Hamburg 1 Phone : (040) 241472(2tines/hat) (GSA) Erdemir Reisen Allona Max Brauer Allee 38 2000 Hamburg 50 Phone: (040) 3893521 / 22 HANNOVER Lange · Laube No. 19 Phone : (05 11) 320398 Rez : (0511) 326087/ 88 HEL SINKI (GSA ) 1 Finnair Mannerheimintie 102 00250 Helsinki 25 Phone (90)4 10411 2 Ten Tours Ltd Sponsor Mechelininkatu 12·14 001000 Helsinki Phone (90) 440844
COLOGNE - KÖLN Trankgasse 7-9 5000 Kö l n -ı Phone· SM: (0221) 134443 Rez: (0221) 134071 /72 BS: (0221) 134073 COPENHAGEN - KOPENHAG V ed Vasterport 6 1612 K/ Obenhavn V Phone (33) 144499- 144055-145190
JOHANNESBURG (GSA) South Afrı ca Airways PO Box 7778 Phone (713)2206
DA MASCUS - ŞAM (GSA) Al Faradees Travel and Tourism Ageney Dar El Mouhandeseen Maysaıoun Str P O .Box . 8176 Phone· ( 11 ) 227266-239770 232190 {10 hnes/ hat)
K ARAC HI - K ARAÇ I (GSA) Paktl.ırk Travel Agencıes 12 Avenue Cantre Strachen Road Phone . SM. (6 12) 523249-527471 / 72
DHAHRAN - DAHRAN King Abdulaziz Sir Alnimran Complex Cen tre P O Box 739 Alkhobar 31952 Phone : (3)8950044-8954904-8947917 (GSA) ABC Travel Ageney (Same address/aynı adres) DOHA - KATAR (GSA) AI - Aayan Travel Ageney P.O .Box . 363 Phone: (974) 412911/12412909-32 191 o DUBAI Almaktoum Street 63 B Shaikh Rashid Bilg. PO Box 1200 Phone: (9714) 285827-237230 (GSA ) Sweeden Trading Co. (Same address/ aynı adres) Phone. Rez: 226038-215970 DUBLIN (GSA) Airlingus Oublin Airport Phone· (353 1)3700 11 DUSSELDORF Graf Adolf Str.No. 41 4000 Ousseldorf 1 Phone : Rez : (0211) 374080-374089
KUALA LUMPUR Equaıorıal Hotel Ground Floor Lot 6 Jalan Sultan ismail Phone : (60) 2614055-2614058 KUWAIT - KUVEYT Borj Al-Hamam Building Abdulis AI· Mubarak Street Phone SM (965) 2412577 Rez (965 )24064752424639-2421703 (GSA) AL·Kazemı Travel Agencies Fahad At -Salem Sır AI -Abrar Btdg P O Box 23959 Sataı 13100 Phone : Rez . (965 ) 24064752421703-2424639 LE F KOŞA Osmanpaşa
Cad .No 32 Phone (020)71382- 71061 77124- 77344 (GSA) I KTHY Bedrettın Demirel Cad Phone (020) 71 901 2 KTHY Phone . 02314-7951681 Geçı tkale (520)77124 LISBON - LIZBON (GSA ) TAP - Edıfıce 25. Aerooprı Lisboa 5 Portugal Phone (3511)899 12 1 LONDON - L ONDRA Hannover S tr 11 - 12 London W 1 Phone : SM· (0 1) 4999249 Rez · (0 1) 4999247/48-4081393 BS (0 1) 4999240
ACtRLII( WEG-tT kg.
GiOECEQi YER . OESTIN AT IO N
BBU
(GSA) Reisebüro Aslan Hinter bleicher 57 6500 Mainz Phone: (06131) 221080-227751
JEDDAH - CIDDE City Center Annex 12/ 13 Med ı ne Road P O Box 11563 Phone · (2) 6600127(4 lınes/hat) (GSA) ABC Travel Ageney Medina Road Alquithmi Bldg. P O.Box. 11679 Phone : (2) 6518300-6519964-6519440
DELHI 56. Janpath, 1st Floor New Delhi- tt 0001 Phone: SM . (11 ) 3326661 Rez. (lt) 3326602 BS. 332 6613
~---...\:::::;J ~UIIIUeH . . . W
TK
BRUSSELS .M zs ooo
NO FLIGHT NO
UÇUŞ
Tl
28 000
BRUSSELS
L OS ANGELES (G SA ) Cargo/ Kargo Flying Tıger Lıne Ine 7401 World Way Phone (2 13 )646 -6161 L YON 91 Rue Bugeaud 69006 Lyon Phone: (337) 78241324 MADRID Plaze De Espana 18 Torre de Madrıd 28008 4th Floor No. 30 Phone . SM. (341) 5425858 BS· (34 1) 4632312-4632351 MILAN - MILANO Vıa P da Cannobıo 37 20 122 Mılano Phone (02) 8056233-8053976-866350 MOSCOW - MOSKOVA (GSA ) AEROFLOT Leningradsky Prospekt 37 Phone (095) 1555494 MUNICH - MÜNIH Bayersırasse 43 8000 München 2 Phone : SM: (089) 51410913/15/16 BS: (089) 51410920/21 Rez: (089) 51410922/2 3/ 24/ 25 (GSA) 1. Reisebüro Konı 8870 GOnzburg Jal:'nsuasse 13 Munchen Phone 08221-4500-30398 2 ReisebUro Oztekin Okkuran Bahnhofsplatz 1 Unterfuehrung 12 7900 Ulm Phone . 0731-64326 MUSCAT - OMAN (GSA) AZO Travel and Tourism Ageneies LLC , P.O. Box. 8274 Mutrah ,Muscat!Sultanate of Oman Phone. (968) 707303-707310 NEWYORK 821 U. N. Pla<a 41h Floor N.Y. 10017 U.S.A Phone: (1212) 2129865050/5 1 NURNBERG Am -Piarrer B-8500 Nurnberg 80 Phone: (0911) 265301/02 OSLO Dronningens Gate 34 3 Etasje 0154 Oslo 1 Phone : (02) 412841-330103 PARIS 2 Rue de L'Eehelle 75001 Paris Phone : (01) 42605718 Rez: 42602808-42605675
• PEKIN G - PEKIN (GSA) CAAC Civil Avialien
Administration ot China P O.Box 64 Beijing
Iç BÜROLAR DOMESTIC OFFICE$
(,"\
\D
PRAOUE - PRAG (GSA) Ceskosıavenske
Aeroline
Revolueni 1, 160 15 Praque 1 (422ı
Phone:
2146
RIYADH - RIYAD Khalidiya Bldg.
ADANA sıadyum
Cad. No.1 Tel : SM: (71) 141S4S Rez : (71) 137247- 143143 143S38- 142393 BS: (71) 130867
T~RKISH
Al TURK HAVA V 10200 ~
O laya Main Str.
P.O.Box. 2S194 Riyadh 11466 Phone: ( 1 ı 463 ı 600-4632807 -4633907 (GSAı ABC Travel Ageney (Same address - aynı adres}
AFYONKARAHISAR (GSA) Gold Turizm ve Seyahat Acentası Merkez: Otogar girişi No 1 Emırdağ · Afyon
Tel :
(4981ı ı
Şube :
194-1044 Emek Olel girişi Tel : (491) 18836
ROME - ROMA Piazza Della Aepubblica 55
00185 Rame Phone: SM: (06) 4819S3S Rez : (06ı 47S1149 ROTTERDAM Weena 140, 30 12 Cr.
Phone: (010) 4332177 -433246S
ANKARA Hipod rOOl' Cad Ger yanı
Tel · (4) 3124900 SM: (4) 310474S Rez : (4) 3126200 BS: (4) 3124900/ 43 lnf lllıwuşrna (4) 312491(}-3124900-/33 klor Selı' Büroou (Solee OI!Icoı:
SEOUL - SEUL
(GSA ı
Aıaıürl<
Bulvan 167/A
KAL Building 41 -3 Sessornun Oong
Jung-gu Republic ot Korea Phono (822 )7S17- 11S
(GSA) ~Turizm ve Soyahal Acenıası Adalılar Sak. Aıaıurt< Gad No 16 Şereflikııçlıisar/Ankara
SI NGAPOR E-SINGAPUR S4S Orchard Road 02 -2 1 and 02-18 Far Eası Shopping Cenıer Phone· SM: (6S) 7344477 Rez . (6S) 7324SS6i S7 SOFIA-SOFYA Bul al
Stamboluskı
Il - a
Phone: SM: 874220 Rez: 883S96 (GSA) Solia Airpor1 Phone: 661690
Tel: (4541 ) 2383- 3119 ANTALYA Hasıane Gad Ozel Idare lşlıanı allı Tel SM: (31) 126522-110558 Rez: (31) 115238-112830 1234321 - 126272 BS (31) 127862 (GSAı An Tunzm ve Seyahaı Acenıası DemtalaŞ Cad. Kanmaz Ap Alanya Tel· (323) 11194- 11821
Vasagetan 7 P 0 .80)( . 73 1Ot 20 Stockholm
Çakrtıamsm Temız
Cad No 16/8 BURSA
Tel. (24) 221866 Rez: (24) 211167-212838
Phone· (08ı 21 8S34/ 3S DALAMAN, MuGLA Tel· Rez· (6119) 1899
STUTIGART Lauıenschlager
Aıaıüıl<
Bulvan No. 38/C Tel· (851) 115435-120382
SYDN EY - SIDNEY
DENizL.l (GSAı K~ Turizm ve Soyahal AcenlaSI Enverpaşa Cad 113-B Tel: (621) 13746-14500
NSW 2080 Sydney Phone SM. (612) 2332105 Rez : 2211711 ( GSA ı
TABRIZ - TEBRIZ
Tabriz Express ınt. Travel Tours Ageney
Phone:
(41ı
56004 -S2430
TE HRAN - TAHRAN Hafez Ave . Bldg. 400 3th Floor No. 7
Phone. SM: (21) 667283 Rez : (2 ı) 669026-664609
ISTANBUL Gad. No. 199-201 Kal 3 HMıiye
Tel: (1) 1464017-1471338 SM · pı 1301817 Promosyon/Promoııon 1482631 Saıış
KOOrSarayıSok No IS Tel: SM: (631) 40428 BS/Rez (63ıı 12314-28143
ELAZIÔ
Şel'i1 itıarB Cad No: 26 Tel. (811ı 11576-1 2300
Cumt>.Jriyaı Meydanı
Belediye Silesi No.2 Tel (023) 2214
Vitur Japan Company lıd
31h- F1 lshii Bldg. 16-8. 1-Chome
Toranomon Minato-ku Phone: SM: (81-3) S9S309S BS: (81 -3) 5953051 Rez : (81-3) S9S290112/ 3 TRIPOLI - TRABLUS Muham med Megarif Str .
Algeria Sq. Phone: (21 821) 48798-3823€ TUNIS - TUNUS Complex El Mechtel Boulevard Oulet Haffouz Etage 3 Tunis
Phone: (2161) 788317-786473-787033 VIENNA - VIYANA Operngasse 3 A 101 O W ien na (0222ı
WARSA W -
563768-563796-58779S
V ARŞOV A ( GSAı
Polish Airlines (LOT)
39, 17 Stycznia St. 00-906 Phone: (22ı 460-411 ZURICH - ZÜRIH Tal Slrasse 58/62 8001 Zurich
Phone: (01) 2111070/71
NI<;DE (GSAı Aksaray Turızm ve Seyahat Acentası lise karşısı Kutuphane Sok . 0 / 2
Tel :
(483ı
2332
RIZE Beledıye karşısı Teı · ıos4ı ı
1007-15S13
Bürolan - Sales Offices
1. Kadıköy Bahariye Cad Opera lşhanl Ka1.2 Tel (1) 3371876-3371891 2. Hilton HillonOteli girişi Tel: (1) 1470121-1470160
lşlıanıa111Ka1.1 Tel : (lı5284808
6. Al<-.y Selı' MOdOr1üğü Musıafa Kemal Paşa Cad Tel: SM: (1) 5882538-5881221 BS: ııı 5867514-586n93-588ı222 ·
( GSA ı
Sakarya Turizm ve Seyahat Acentası Kudus Cad Birlık işhanı Kat 3
Tel (261 ı S223 SAMSUN Cad No 11 / A
Tel (38 1) 18260-13455- 1S06S Rez (36ıı 1S065 SIVAS Belediye Sıtesı H Blok No.7 Teı ·
(477 )
ı ı
147 - 13687
TEKIRDA<; (GSA ı Trakya Turizm ve Seyah at A centası Atatürk Bulvarı No. 68
Tel: (186 ı ) 8438/ 39 TRABZON Keme rkaya Mah .Meydan
lzMIR Büyuk Efes Oteli alb Tel· (51ı 141220 (61ınes/ha1)- 135121 lnfJDanışma: ısı ı 141226 SM: (S1) 140802 Rez: (51) 258260 (S ınesthal) Clw1e< Rez· (S ı) ı 41220/35 Sa'ıabiye Malı. Ylfdnn Cad.No. 1 Tel: (351) 13947 Rez: (35ıı 11001
KIRŞEHR (GSAı
Turizm ve Seyahaı Acenıası Bulvan Ankara Cad KederoQiu
Çaii\JŞO(Itu lşhanl
SAKARYA
Kazımpaşa
Tel ( 1) 1454208/0!H 454238- 1440296 4. Takolm Cumlıonyeı Gad Gezı Oukkônlan Tel (1) 1452454- 1452482 5. Sfrlcecj Gar karŞ6I Dol)ubank
KAYSERI Seyahaı Acenıası
Fethıye
Tel : Rez (61 SI ) 2034-244'3
Aksaray - Niğde
Cumt>.ıriyeı
A ıarurl<
TOKY O
Phone:
DiYARBAKlR
ERZINCAN (GSAı Pofal Turizm ve
AtatUrk Cad
Ant· Tur. Antakya Tunzm ve
Soyahal Acenlesı lnönü Cad No. 37 Tel : (891) 15893-17282
Amerıcan
Express Tower 1602 388 George Street
1. Bedrum Toursipin Travel Ageney Neyzen Tevfik Cad . No 218 Bodrum
Tel : (6141) 1786-332S 2. FETUR, Felhiye Turizm Soyahal AcenlaSI
HATAY (GSA)
Str. 20
7 Slu11garl1 Phone: Rez : (071 1ı 221 444/ 4S
MERSIN 27.Sok.No. 2 Tel : (74ıı 1S232-21278-30274 MU<;LA (GSA)
GAZIAHTEP
3. ~
BURSA STOCKHOLM -STOKHOLM
ERZURUM 100. Yı Cad. SSK Ranı Tesisleri No. 24 Tel: (01 1ı 18530-11904-13409
Kal. 1 No 316
Tel (487) 21172
Pa r kı k arşısı
Tel : SM. (031) 22219 BS (031) 13446- 11680 UŞAK ( GSA ı
Vatan Seyahat A ce n ıası ismeıpaşa Cad No 85 Kat. 2
Tel (6411 ı 2033 VAN Enver
Parihanoğlu Iş
Cumhurıyet
M erkezi Cad No 196
Tel SM (06 1) 11768 BS (061) 11241 YOZGAT (GSA) ÇavuşoQiu
Turizm ve Seyahat Acenıası lise Cad. Sayarlar lşhanı No 13
Tel : (473ı 19193
KONYA A1aaddın
Cad.No 22 Kal 11106 Tel (331) 12000-12032 EM (331) 24676 (GSA) 1 Vaıan Seyahaı Acenıası Ankara Cad. Ayvaz Pasaı• No. 4 ı Cihanbeyli-Konya Tel: (3421) 1367 2. Cb Tll11m Soyını Tc Sa-ı "' Lii Şl Konya Cad No S5 KARAMAN Tel (3431) 4859 KUŞADASI ( GSA ı ,
AYDIN
Osman Turızm Ticaret A Ş Ataturk Bulverı Yat lımanı karşısı
Tel. (636) 142 os MALATY A Kanalboyu Cad No 1O Orduevı karşısı
Tel : (821) ı 1920- 16489 Rez· (821) ı 1922- 140S3 MARMARIS Alaıurk Cad.No. 30/B Tel . SM (612) 13751152 Rez: (612ı 137S11S2-/ 53
Rez: Rezervasyo n Reservation SM: Sa tı ş Müd ürü Sales Manager GSA:
Genel S a tı ş Ace n ta s ı Genera l Sales BS:
Bilet Sat ı ş Ticket Sales CA:
Kargo Cargo SKYLIFE 8/90 87
•
EFES PILSEN THE NUMBER ONE BEER IN TURKEY
••
BEYAZKOY'DE
MÜKEMMEL BiR YAZLIGIN SAHiBi OLUN Beyazköy istanbul'a 128. Teki rdağ 'a 7 km. mesafede denizin hemen kıyısında yeşillikler içinde şipşirin bir belde ... Hepsi birbirinden güzel villa tipi 136 konuttan oluşan sevimli, huzurlu. farklı bir köy ...
BEYAZKÖY NEDEN FARKllDlR? Çoğunlukla
iç içe yaşanan tatil sitelerinde.n. Beyazköy'ü ayı ran en önemli fark; son derece geniş. terah bir yerleşi m a lan ı üzerine k urul m uş olmasıdır. Alt yapısı mükemmel 70000 m2 alan. yalnızca 136 aileye. tahsis ed i lm işti r. Bu konumuyla Beyazköy sadece bir sayfiye mimari tasarım ı. sosyal olana kl arı ve çağdaş konforuyla hem yaz-kı ş yaşayabil ece ğiniz bir belde. hem de a kı lcı bir yatırımdır. değil,
Yapımın büyük kısmı tamamlandığından
Yar1s1
peşin,
yar1s1 12 ay taksitle
BEYAZKÖY'DE NELER VAR.? • Sürekli ve bol su • Atı k su arıtma tesisi • Yeraltı kobiolu çevre ayd ı nlotması • Merkezi telefon sistemi • izelosyon lu alaturka kiremit çatı • Ahşap pergolalı teras. barbekü • TSEbelgeli malzeme • Sauna • Açık-kapalı yüzme havuzu • Havuz bar • Gölet, gölet bar • Odeon • Tenis kortu ve golf alanı • Çocuk parkı • Mendirek, iskele • Çarşı . lokanta, kır kahvesi. diske ...
YERiNDE KARAR YER'iNDE VERiLiR. Beyazköy'ü görmeniz, tanımanız ve bitmek üzere olan (bir aya kadar teslim alabilirsiniz) evinizi seçmeniz için yarım gününüzü ayırma nız yeterli. Güzel bir gezinti yaparak, belkide yaşamınızı değiştirecek yerinde bir karar
1)~;;1gJ~T
Hukumet Ca d . Bayol Iş Hanı Kat: 3 TEKiRDAG Konut Destekleme Fonu'nun kredi Tel: 9 (186) 12878 - 23084 Şantiye Tel : 9 ( 186) olanaklarından yararlanabilirsiniz. Not: Cumartesi ve Pazar günlerı de hoş bir gezinti yapabilir, konutlarıniZI gOreblllrslnlz.
13962
DUTY FREE ON BOARD THY uçaklarında uygulanan gümrüksüz içki ve sigara fıyatları Turkish Airlines in flight price list for spirits and tobaccos
Yeni Rakı Whisky (J.Walker, Pipers, Ballantines, J.B.) Samsun Marlboro Parliament H.B Lord Rothmans D un hill Cam el Si1k Cut Salem Emte-23 B arelay
·-
Yukarıdaki
. . . . Marlboro
70Cl 1oocı
Exp. 100's . 100's K.S K. S K. S K. S K. S K.S IOO's K. S. 100's
<. . . . . . . . . .
fiyatlar dergimizin basım tarihi itibariyle geçerlidir. These prices are valid at the printing da te of Magazine.
6.-DM 19.-DM 13.- DM 18.- DM 18.- DM 17.- DM 17.- DM 17.- DM 17.- DM 17.- DM 17.- DM 17.- DM 17.- DM 18.- DM
(/l
-o
o
....... -o
CX>
m
=n
g
C:
...
•
·~
~6
'!"
t
. 11· - ~
...
~.
•M
ı
N
K
z /..
A
istanbul'dan (km) 1 From Istanbul (km )
.
)l•
R
MESAFELERIFLIGHT DISTANCES iÇ HATLARIDOMESTIC LINES:
A
D
E
...
ADANAADA ANKARA ESB ANTALYA AYT DALAMAN OLM DiYARBAKlR OIY ERZURUM ERZ GAZiANTEP GZT
N
i
714 366 484 476 1035 1050 871
z
.,.
iZMiR ADB KAYSERi ASA KONYA KYA MALATYAMLX TRABZON TZX VAN VAN
~·~-'
315 620 463 924 920 1364
','f谋
....
92路 SKY;LfFE 8/90
; '
'•
SKYU~E
8/90 93
. MALDIV
/
AD覺lARI
cOmo"" '"
Ekvator
H
i
o
T
K
y
ChOQOS Tok覺mod .
(Ing l
r-~-1
94 SKYLIFE 8/90
N
u s u
MESAFELER FLIGHT DISTANCES DIŞ
istanbul 'dan (km) From Istanbul (km)
HATLAR/INTERNATIONAL LINES
3005 1186 2209 AMSTERDAM AMS 566 ATiNAIATHENS ATH BAGDAT/ BAGHDAD SDA 1617 BAHREYN BAH 2587 BASEL BSL 1839 BANGKOK BKK 8277 BELGRAD/BELGRADE BEG 802 BERLiN /Doğu/East SXF 1715 BOMBAY BOM 4820 BRÜKSEUBR USSELS BRU 2166 BUDAPEŞTE BUD 1180 CENEVRE/GENEVA GVA 1911 CEZAYiR/ALGIERS ALG 2486 CiDDE/JEDDAH JED 2377 DELHI DEL 5717 DAHRAN/ DHAHRAN DHA 2815 DUBAi DXB 3007 DÜSSELDORF DUS 2038 FRANKFURT FRA 1862 HAMBURG HAM 1986 HANNOVER HAJ 1927 HELSINKi HEL 2164 KAHiRE!CAIRO CAl 1299 KARAÇi/KARACHI KHI 3957 KOPENHAG/COPENHAGEN CPH 2007 ABU DHABi AUH
KÖLN/COLOGNE CGN
1992 8329 KUVEYT/ KUWAIT KWI 2169 LEFKOŞE ECN 767 LONDRA/LONDON LHR 2512 LYON LYS 1993 MADRiT/MADRID MAD 2713 1767 MILANO/MILAN MXP 2030 MOSKOVAMOW MÜNiH/MUNICH MUC 1567 8047 NEWYORK NYC NURNBERG NUE 1674 2447 OSLO OSL PARiS/Orly ORY 2240 RiY AD/RIY ADH RUH 2758 ROMAIROME/Fiumicino FCO 1384 SiNGAPURISINGAPORE SIN 8662 488 SOFY AISOFIA SOF STOKHCLM/STOCKHOLM ARN 2209 STUTTGART STR 1760 ŞAM/DAMASCUS DAM 1082 TAHRAN/TEHRAN THR 2041 TELAVIVTLV 1310 TRABLUS/TRIPOLI TIP 1669 TOKYO NRT 13333 TUNUS/TUNIS TUN 1667 ViYANAIVIENNA VIE 1252 ZÜRiH/ZURICH ZRH 1762 KUALA LUMPUR KUL
AMMANAMM
THY UÇAK TiPLERi VE ÖZELLIKLERI TYPE AND CONFIGURATION OF AIRCRAFT
AZAMI KALKIŞ AÖIRLIÖI (Max . Takeoff Weight) KOLTUK ADEDI (Seating Capacity) YAKIT KAPASITESI (Fuel Capacity) MOTOR GOCO (Engine Thrust) AZAMI MENZIL (Maximum Range)
~
r
DC-9/ 32
B-727/ 2F2
48.989 kg .
86.409 kg .
107/ 111 / 115
A-310-200
A-310-300
B-707 (Kargo)
142.000 kg.
153.000 kg .
151 .000 kg.
167
18 F/ C-246/ C 168Y/ C
18F/ C-24B/ C 160 Y/ C
11 .180 kg .
24.688 kg.
44.000 kg .
48.872 kg .
68.650 kg.
2x14.500 lb.
3x15.500 lb.
2x50.000 lb.
2x55.000 lb.
4x17.500 lb .
2.405 km.
3.518 km .
6.480 km.
8.100 km.
7.412 km .
AZAMI UÇUŞ TAVANI (Maximum Altitude) AZAMI SÜRAT (Maximum Speed)
35.000 lt.
42.000 tt.
41 .0001t.
41 .00011.
45.000 lt.
870 km/ hr
900 km/ hr
900 km/hr
900 km/ hr
1038 km/ hr
NORMAL SEYIR SORATI (Normal Cruise Speed)
796 km/ hr
862 km/ hr
860 km!hr
860 km/ hr
870 km/ hr
1000 kg.
4000 kg .
17000 kg.
17000 kg.
40000 kg.
9
9
7
KARGO KAPASITES[ (Cargo Capacity) UÇAK ADEDI (Number of Planes)
2
i AVUSTRALYA
,.
:ıoo
ı
10011 km
1 .
SKYUFE
8/90 95
BULMACA 1 2 3 4
5 6
7 8 9 1o 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
1
2 3 4
s 6 7
8 9 10 11 12
SOLDAN SAGA yılları arasında yaşa mış, Moğal hükümdarı Hulagu'nun hizmetine girerek Meraga Rasathanesi'nin kurulmasını sağlamış, bugün Ay haritasındaki bir bölgeye ismi verilmiş ünlü astronomi bilgini ... Kansızlıktan meydana gelen hastalık. 2 -Perde, yastık yüzü, örtü vb . yapımında kullanılan delikli pamuklu dokuma .. . Tutsak ... Devam ettirme ... Bir yerin, bir şeyin sı nırları arasında kalan. 3- Orta Avrupa'da Türk kökenli bir halk ... Bir dileğ i n yerine gelmesi için kutsal bir güce verilen söz ... Istanbul'un eski adların dan. 4 - Şaşkınlık ifade eden bir ünlem ... Engel, set. .. Casus .. . Birdenbire ... Yabancı. S- Ki lise çalgısı ... Kızıl sarı postlu, uzun kaba kuyruklu , iri üçgen kulaklı, kurnazlığı ile maruf memeli hayvan ... Diva n edebiyatında cenneti a ndıran yer, sevgilinin yanı. .. Belli bir işte, belli bir zaman için çalışan kişi. 6Yüklerin, gemide kalan taşıilario yüklenip boşal t ı l d ı ğı deniz taşımacılığı türü ... Tavlada bir ... Keşif işlerinde kullanılan bir çeşit savaş gemisi ... Bir bağ laç. 7- Bin metrenin kısa yazılışı .. . Güreşte bir yer oyunu .. . Avrupa Hava YalIarı Birl i ği'nin kısa yazılışı. .. Usta, becerikli ... Armut, elma, kayısı gibi mey-
1- 1201-1274
96 SKYLIFE 8/90
velerin kurusu 8- Favori ... Gelecek .. . Işık ... Yaşlı , çirkin kadın. 9- Özen .. . Ustün, ilerde, yüksek .. . Hava trafik servisleri tarafından uçuş ekiplerine, havaalanlar ı yetkililerine ve hava trafik görevlilerine yapılan duyuru ... Şüphe . 10- Peygamberlik .. . Kur'an-ı Kerim'in ll4 'üncü ve son süresi .. . Ince, uyumlu , h o ş , kusursu z .. . Kimyada molibden . 11 - Gelir getiren mülk ... Bir deney hayvanı ... Başıboş , serbest, hür .. . Ekin biçme aleti . 12- Serüven ... Trabzon 'un bir ilçesi. Konuşma , güzel söz söyleme kabiliyeti .
YUKARIDAN AŞAGIYA 1 -Türk Hava Yolları ' nın Amerika Birleşik Devletleri 'ndeki uçuş noktası. .. Doğu ko mşumu z. 2 - Bir hayvan ... Organik kimyada , fiziki ve kimyevi özellikleri bakımından be nzeni andıran ve "Halkalı " da denilen bileşik . 3 - Sovyet yapısı karadan havaya güdümlü merrnilerin kısaltılmış adı. .. Kg ' ın bi nde biri ... Kuşadası Körfezi'nin güney ağzın da, Yunanistan'a ait bir ada. 4 - Cemaate namaz kıldıran kişi ... Ilkel bir silôh ... Çanakkale Bağazı ' nda bir burun. S- Geri çekilme , geri kaçma . . Parlak, saydam kırmızı renkte billurlaş mış alüminyum aksidi olan değerli taş.
6 - Kendini beğenme, bencillik, egoizm ... Batı Anadolu yiğidi. 7 - Elektrik düzenleyicisi . .. Oruç açma. 8- Bir edat. .. Napoleon Bonoperle'ın Cezzar Ahmet Paşa 'ya mağlüp alduğu kale, bugün lsrail'in Akdeniz kıyısında ve Hayfa koyunun kuzeyindeki şehir ... Eski Mısır'ın güneş tanrısı. 9 - Bir peygamber ... Çanakkale'nin bir ilçesi . 1 (). Boğırma , seslenme ... Yıldırım (eski dil) . 11 - Büyük üzüntü uyandı ran, acıklı, korkunç .. . Temiz, katışıksız. 12- Yağlı büyük kuyruklu , ülkemizde en yaygın yetiştirilen koyun ırkı. 13- Bir nato .. . Klasik Türk musikisinde bir makam .. . Halk şairi. 14- Edremit Körfezi'nin kuzeyindeki Kazdağı ' nın antik çağdaki adı. .. Korku verici durum, tehlike, zarar ziyan. 15- Bostan ... Mal, hizmet, değer değiştokuşu , alım-satım faaliyeti. 16- Hazreti Muhammed 'in annesi ... Türk süsleme sanatında, fil iz veya yaprak biçiminde üslüplaştırılmış hayvan motiflerinden oluşturulan bezeme. 17- Sonuç ... Derisi tüylü, memeli, karada da yaşayan bi r deniz hayva n ı. 18- Defa ... Kimyada radyum . 19- Yunanlıların Athena'sı ile özdeşleştirilen eski Roma tanrıçası .. . Iki gözü görmez. 20- Akdeniz bölgesinde bir ilimiz ... Güneş ışınlarının Ekvator' o dik olarak geliş durumuna verilen ad.
PERFORMANS VE TEKNOLOJiNİN EŞSiZ UYUMU Opel Omega ' nın sunduğu bu rakipsiz özellik üstünlüğün açık kanıtıdır. Dünyada ve Türkiye'de başarılı işadamlarının Omega modellerini daha çok seçmesi de bir rasl a ntı değil!
2000 cc'lik SE-OHC motronic motor, kendi sını fında en üstün aerodinamik yapı, lüks döşemeli geniş iç hacim ve isteğe bağlı aksesuarlan ile bu senfoni yaşanınaya değer.
Hi-tec ürünü bir Omega, otomotiv teknolojisinin, tasarımın ve rahatlığın yarattığı bir senfonidir.
o~Av
~. . ..
r
f2JII -------~OPELB Yı ·tki l i lth a l ut \· ı vı· ~l ar rn ura Bii ll!t' Buy ii:
Genoto Gc·nut o Gc•nc ·ra l
O t u nı o t iv
Pazur luma ve· ' l"i ı · u rı·t :\.Ş . T ı · l : 174 97 05- 174 :J5 46 Cad. IOX/ 1 ~: st• n tqH' - l ıo~ tanluıl
IHi yli kd ı· rı·
Güvenli, düzenli, sistemli, Titiz hizmetin simgesi e Iç-dış turlar ve otel rezervasyonları e Bilgisayar sistemiyle her türlü bilet rezervasyonları e Kongre , seminer ve bayi toplantıları e Marina, bareboat , yat charter işletmecili~i
e
e Araba, uçak, otobüs ve her türlü araç kiralama servisleri Yurdumuzun sınır kapılarında geniş mal çeşitlerini kapsayan 20 gümrük hattı dışı satış ma{lazaları ile SETUR sizin SEYAHAT GRUBU şirketinizdir
ÇEŞME MARiNA
iSTANBUL SETUR
ANKARA SETUR
ANKARA BOND STORE
EDiRNE SETUR
iZMiR SETUR
Cumhunyeı
Ka•akl,dere Sak 5/8 06690 Ka•okl•dere·Ankara Tel (4} 167 11 65 (4hat} Tb 46190 1N1 tr Fa, 14). 1678775
Tunu1 Cad 9/ 1 06680 Bakanlıklar Ankara Tel (4} 1178564 (3 hat} Tlx 43236 1tro tr. Fax (4} ı ı 72736
londra A1fahı Üzel idare Yeni iıhanı No· 1 Edirne Tel . (181 ) 11684 llx 37212 1taK Ir Fax . (181 ) 21684
Ataturk Cad. 194 /A 35220 Allancak /izmor Tel 151 }115595/96 2 ı 6054-2 ı 3854 212230 llx 52183 mızm tr Fax 151 } 222218
ALAN VA SETUR
MARMARiS SETUR
MARMARiS MARiNA
BODRUM SETUR
Atoturk Cad Saray Moh 16 l/3 Alanya Tel (323 ) 14493 13 hat) ı 4045 llx 56569 ola tr
Atoturk Cad. No: 30 Mormom /Muglo Tel 1612) 12638114607 llx 50513 ""tr Fax ı 6 ı 2} ı 4607
K11o yal ı yol limanı No: 98 Setur yol ofi1i Mormori1·Muglo Tel (612) ı 4608116530 Tl> · 50585 mıettr Fax (612! 14607
Neyzen Tevfik Cad. 3212 Badrum-Mug lo Tel : (6141)31191201 4 llx 50139 1lrı Ir Fax : (6141) 201 4
Cad 107 80130 Elmadag·l1tanbul Tel 1ı ı ı 30 03 36 ı s hat ) Tlx 22 718 u urır 22783 ıetlr 27794 ıeN Ir Fax iiJ 130 32 19
ANTALYA SETUR
~ Koç
Fevzo Çokmak Cad Talya Ap 67 /8 07100 ANTALYA . Tel 131 ) 116938/120513 Tlx 56045 oıer tr Fax (31 } 123301 uertr
Ah ı nyunus ,
Setur yol ofisi Çe~me-izmir
Tel . 1549) 31434/31631 llx .: 52518 gold tr Fax : (549) 32252